Η φετινή χρονιά άφησε πίσω της πολλά κενά… κυριολεκτικά. Οι παραγωγοί ακτινιδίων στην Ήπειρο, και ιδιαίτερα στις περιοχές της Πρέβεζας, της Άρτας και της Θεσπρωτίας, κάνουν λόγο για εκτεταμένη ακαρπία που έπληξε τις καλλιέργειές τους, χωρίς να έχουν λάβει καμία απολύτως στήριξη από τον κρατικό μηχανισμό.
Παρόλο που το φαινόμενο αναγνωρίστηκε επισήμως σε άλλες περιοχές – με τα ακτινίδια Πιερίας να εντάσσονται στην έκτακτη οικονομική ενίσχυση του Μέτρου 23 (που συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Αγροτικής Ανάκαμψης λόγω απωλειών από την Ουκρανική κρίση) – οι παραγωγοί της Ηπείρου αισθάνονται αποκλεισμένοι και αδικημένοι.
«Το δέντρο άνθισε, αλλά δεν έδεσε» – Μαρτυρίες από την Ήπειρο
«Φροντίσαμε όπως κάθε χρονιά τις καλλιέργειες, κάναμε τις λιπάνσεις, τις αρδεύσεις, τους ψεκασμούς. Και όταν ήρθε η ώρα να μετρήσουμε τον καρπό, διαπιστώσαμε ότι το 60-70% των δέντρων δεν είχαν τίποτα. Ούτε ένα ακτινίδιο πάνω τους,» μας λέει ο κύριος Γιώργος, παραγωγός από την Άρτα.
«Το πιο εξοργιστικό είναι ότι στην Πιερία πήραν λεφτά για την ακαρπία, και καλά έκαναν. Αλλά εμείς εδώ; Γιατί δεν μετράμε; Δεν έχουμε κι εμείς έξοδα, δεν χάσαμε κι εμείς παραγωγή;», συμπληρώνει μια νεαρή παραγωγός από την περιοχή της Πρέβεζας.
Η Ήπειρος αντιπροσωπεύει σχεδόν το 18% της συνολικής ελληνικής έκτασης ακτινιδιάς, με την Άρτα να ξεχωρίζει με πάνω από 11.000 στρέμματα και να κατατάσσεται δεύτερη σε παραγωγική δυναμικότητα μετά την Πιερία.
Η καλλιέργεια αποτελεί σημαντική πηγή εισοδήματος για εκατοντάδες παραγωγούς στην Πρέβεζα, την Άρτα και τη Θεσπρωτία, γεγονός που καθιστά τη φετινή απώλεια καρπών οικονομικά αλλά και κοινωνικά σημαντική.
Τεχνικοί λόγοι ή γραφειοκρατικές παραλείψεις;
Η ακαρπία στα ακτινίδια αποδίδεται φέτος σε συνδυασμό παραγόντων, όπως:
Ασυνήθιστες θερμοκρασίες κατά την ανθοφορία,
Ανεπαρκής επικονίαση λόγω καιρικών συνθηκών,
Ίσως και κακή διαφοροποίηση οφθαλμών από την προηγούμενη χρονιά.
Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να απαντήσει ξεκάθαρα γιατί οι ζημιές στην Ήπειρο δεν αναγνωρίστηκαν επισήμως, ενώ σε άλλες περιοχές καταγράφηκαν και εντάχθηκαν στο καθεστώς ενίσχυσης.
Σύμφωνα με τους παραγωγούς, στις περισσότερες περιοχές της Ηπείρου υποβλήθηκαν δηλώσεις ζημιάς για ακαρπία μέσω των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ, οι οποίοι προχώρησαν και σε αυτοψίες στα χωράφια. Σε αρκετές περιπτώσεις η ζημιά κρίθηκε σημαντική, με πολύ χαμηλή καρπόδεση ή και πλήρη απουσία καρπών. Κι όμως, η διαπίστωση αυτών των ζημιών δεν φαίνεται να αξιοποιήθηκε στη διαδικασία ένταξης στο Μέτρο 23, γεγονός που ενισχύει το αίσθημα αδικίας και άνισης αντιμετώπισης που εκφράζουν οι παραγωγοί της περιοχής.
Αντίλογος από τους παραγωγούς: «Γιατί όχι και εμείς;»
Παρόλο που το πρόβλημα της ακαρπίας ήταν έντονο και στην Ήπειρο, οι παραγωγοί της περιοχής έμειναν εκτός ενίσχυσης, κάτι που προκαλεί εύλογα ερωτήματα.
«Δεν ξέρουμε αν έγινε έγκαιρη αναφορά ή αν έφταιξε η καταγραφή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ζημιά ήταν πραγματική και το κόστος το επωμιστήκαμε εμείς», σημειώνει παραγωγός από την Πρέβεζα.
Η αναφορά της Πιερίας στην έκτακτη ενίσχυση του Μέτρου 23 αναζωπύρωσε την απογοήτευση μεταξύ των Ηπειρωτών, που βλέπουν το ίδιο προϊόν να αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΥΠΑΑΤ, ενισχύθηκαν οι παραγωγοί ακτινιδίου σε περιοχές όπως η Πιερία, η Καβάλα και η Ημαθία, όπου αναφέρθηκαν υψηλά ποσοστά ακαρπίας. Ωστόσο, δεν διευκρινίστηκε γιατί περιοχές όπως η Άρτα, με αντίστοιχες ζημιές, έμειναν εκτός.
«Δεν ζητάμε χάρη. Απλώς να εξεταστεί και η δική μας περίπτωση, να δουν τι έγινε στις καλλιέργειες και αν υπάρχει τρόπος να στηριχτούμε κι εμείς – έστω και με άλλη μορφή ενίσχυσης», προσθέτει.
Η φετινή εμπειρία δείχνει πως τέτοιες ζημιές δεν έχουν γεωγραφικά όρια. Και γι’ αυτό, οι παραγωγοί ευελπιστούν σε μια πιο δίκαιη και καθολική αποτύπωση των ζημιών, ώστε να μη μείνει καμία περιοχή χωρίς κάλυψη.
Η ακαρπία δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε νομούς – το ίδιο θα έπρεπε να ισχύει και για την κρατική στήριξη;