Tην έντονη ενόχλησή τους εκφράζουν οι δικαιούχοι του μέτρου 221 «πρώτη δάσωση γεωργικών γαιών» για τις καθυστερήσεις που υφίστανται στις πληρωμές για προηγούμενα έτη, αλλά και συμμετέχοντες στο πρόγραμμα «μακροχρόνια παύση γαιών», εξαιτίας οικονομικών εκκρεμοτήτων για το τελευταίο έτος εφαρμογής, το 2018». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Λευτέρη Αυγενάκη.

Θυμίζουμε πως για τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα δάσωσης δεν έχει γίνει πληρωμή για τα δύο τελευταία έτη, 2022 και 2023, ενώ υφίστανται και εκκρεμότητες και για παλαιότερες χρονιές, ακόμα και από το 2018.

Επίσης να αναφέρουμε ότι για το έτος εφαρμογής 2022, κατόπιν σχετικής τροποποίησης της εγκυκλίου του ΟΠΕΚΕΠΕ, το διάστημα υποβολής των δηλώσεων εφαρμογής παρατάθηκε μέχρι 15.05.2023 και οι δηλώσεις εφαρμογής υποβλήθηκαν αποκλειστικά χειρόγραφα, λόγω τεχνικών δυσλειτουργιών στο πληροφοριακό σύστημα, που οφείλονταν στην έλλειψη τεχνικής υποστήριξης του ΟΠΕΚΕΠΕ από ανάδοχο. Αυτό είχε σαν συνέπεια και την καθυστέρηση στη διαδικασία πληρωμής των δικαιούχων για το εν λόγω έτος.

Ο Θεσσαλός πολιτικός προχώρησε εκ νέου στην άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου έπειτα από τις διαμαρτυρίες των δικαιούχων των δύο μέτρων, οι οποίοι του μετέφεραν την έντονη δυσαρέσκειά τους διότι παραμένουν απλήρωτοι εδώ και χρόνια χωρίς υπαιτιότητά τους.

Ο Μάξιμος Χαρακόπουλος επισημαίνει ότι «για τους μεν συμμετέχοντες στο πρόγραμμα δάσωσης στον νομό Λάρισας δεν έχει γίνει πληρωμή για τα δύο τελευταία έτη, 2022 και 2023, ενώ υφίστανται και εκκρεμότητες και για παλαιότερες χρονιές, ακόμα και από το 2018! Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς οι περισσότεροι από τους καλλιεργητές που συμμετέχουν στο εν λόγω μέτρο, υπολογίζουν στο σταθερό ετήσιο οικονομικό αντιστάθμισμα που αυτό προσφέρει για την εγκατάσταση δασικών ειδών στα χωράφια τους, προς όφελος του περιβάλλοντος.

Το ζήτημα είχαμε θέσει μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου με ερώτησή μας στις 23/10/2023 και η απάντησή σας ήταν ότι οι καθυστερήσεις οφείλονταν στην μη διεξαγωγή διασταυρωτικών ελέγχων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Σήμερα, οι εν λόγω καλλιεργητές, διαμαρτυρόμενοι πιο έντονα αυτή τη φορά, επισημαίνουν ότι πέντε μήνες μετά είναι υποχρέωση της πολιτείας να επέμβει άμεσα, ώστε να τελεσφορήσουν οι διαδικασίες που απαιτούνται και να λάβουν το αντιστάθμισμα που δικαιούνται από τη συμμετοχή τους στο εν λόγω πρόγραμμα, καθώς δεν έχουν καμία ευθύνη για την καθυστέρηση των πληρωμών.

Επιπλέον, εύλογες διαμαρτυρίες εκφράζουν και οι δικαιούχοι του προγράμματος μακροχρόνιας παύσης γαιών στον νομό Λάρισας, καθώς εκκρεμεί η πληρωμή τους για το 2018, τελευταίο έτος εφαρμογής αυτού του, επίσης, φιλοπεριβαλλοντικού προγράμματος, εξαιτίας αβελτηρίων του ΟΠΕΚΕΠΕ».

Θα είναι έντοκες οι καθυστερημένες πληρωμές;

Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό:
1. Τι προτίθεστε να πράξετε για να ολοκληρωθούν σε άμεσο χρόνο οι πληρωμές για τους δικαιούχους του μέτρου 221 «πρώτη δάσωση γεωργικών γαιών» για το 2023, το 2022 και όποιες εκκρεμότητες προηγούμενων ετών υπάρχουν;

2. Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσετε για να διευθετηθεί η εκκρεμότητα που υπάρχει με την πληρωμή για το τελευταίο έτος εφαρμογής του προγράμματος «μακροχρόνια παύση γαιών»; Πότε, επιτέλους, θα πληρωθούν για το 2018;

3. Θα είναι οι καθυστερημένες πληρωμές έντοκες, όπως το κράτος αξιώνει από τους πολίτες που καθυστερούν τις οφειλές τους σε αυτό;

Ξεκίνησε συνεργασία μεταξύ του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ (Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών φυτών και Αμπέλου) και της εταιρίας μας SYNGENTA HELLAS.

Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, η εταιρεία μας προσφέρει την απαραίτητη φυτοπροστασία στον Ελαιώνα του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ στα Χανιά και καθορίζονται από κοινού δράσεις για τη βελτίωση της καλλιέργειας και φυτοπροστασίας της Ελιάς στην περιοχή αλλά και σε ολόκληρη την Κρήτη.

Κοινές δράσεις με σκοπό την αναβάθμιση της καλλιέργειας που θα περιλαμβάνουν ενημερώσεις, field days, digital farming και στενή συνεργασία με σκοπό την εξεύρεση λύσεων για την καλλιέργεια, καθώς και άλλες δράσεις οι οποίες θα καθοριστούν στο άμεσο μέλλον, αποτελούν τον πυρήνα της συνεργασίας μας.

Η συνεργασία έχει ως στόχο την αρωγή του Έλληνα παραγωγού Ελιάς για ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του τελικού του προϊόντος καθώς και τη συνεργασία μεταξύ μιας R&D εταιρίας με πολλά προϊόντα στην καλλιέργεια της Ελιάς και ενός ανεξάρτητου φορέα, προκειμένου να λαμβάνει ο Έλληνας παραγωγός τη μέγιστη γνώση στην εξεύρεση λύσεων στην καλλιέργειά του.

Λίγα λόγια για την εταιρεία

Η Syngenta είναι μια από τις κορυφαίες εταιρίες παγκοσμίως στον χώρο της γεωργίας που δραστηριοποιείται στον τομέα της Φυτοπροστασίας και των Σπόρων. Η φιλοδοξία μας είναι να βοηθήσουμε να θρέψουμε τον κόσμο με ασφάλεια, προστατεύοντας παράλληλα τον πλανήτη.

Στόχος μας είναι να βελτιώσουμε τη βιωσιμότητα, την ποιότητα και την ασφάλεια της γεωργίας με τη χρήση τεχνολογίας παγκόσμιας κλάσης και καινοτόμες λύσεις καλλιέργειας.

Οι τεχνολογίες μας, επιτρέπουν σε εκατομμύρια καλλιεργητές σε όλο τον κόσμο, να αξιοποιούν καλύτερα τους περιορισμένους γεωργικούς πόρους.

Η Syngenta Φυτοπροστασία και η Syngenta Σπόροι αποτελούν μέρος του Ομίλου Syngenta με 49.000 ανθρώπους να δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 100 χώρες με σκοπό να μετασχηματίσουν τους τρόπους καλλιέργειας.

Μέσα από συνεργασίες και μέσα από το Σχέδιο Καλής Ανάπτυξης, δεσμευόμαστε να επιταχύνουμε την καινοτομία για τους καλλιεργητές και το περιβάλλον, αγωνιζόμενοι για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη γεωργία, βοηθώντας τους ανθρώπους να παραμείνουν ασφαλείς και υγιείς καθώς και να συνεργάζονται εποικοδομητικά.

Το καλοκαίρι έχουμε συγκομιδή στα θερινά φρούτα, αυτό σημαίνει ότι μεγάλος αριθμός εργατών γης θα πρέπει να είναι στα χωράφια.

Πολλοί παραγωγοί αναζητούν τρόπους επιδότησης για την κατασκευή ή χρήση προκατασκευασμένων οικίσκων για τη στέγαση εργατών γης.

Τόσο το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) Σχέδια Βελτίωσης έχουν ολοκληρωθεί.

Αυτή την περίοδο μόνο μέσα από τα επιχειρηματικά προγράμματα οπωροκηπευτικών και μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ θα μπορούσε να υπάρξει επιδότηση για σπίτια εργατών αλλά το θέμα είναι θα το προβλέψουν;

Στο μεταξύ πολλά προβλήματα αναμένεται να υπάρξουν από την απόφαση του υπουργού ΑΑΤ να αναλάβουν τα Επιμελητήρια της χώρας τη διαχείριση του Μητρώου των Αγροτών, στο οποίο θα εγγράφονται όλοι επαγγελματίες αγρότες κάθε χρόνο.

Σήμερα η εγγραφή στο «Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων» (Μ.Α.Α.Ε.) μπορούν να την κάνουν μόνοι τους (δωρεάν) είτε μέσω των ΚΥΔ μαζί με το ΟΣΔΕ είτε από τον λογιστή τους.

Με τη νέα απόφαση θα πρέπει όλοι οι αγρότες σε ένα νομό να πάνε στην πρωτεύουσα στο γραφείο του Επιμελητήρια και να κάνουν την εγγραφή.

Δεν είναι τόσο το οικονομικό θέμα όσο η ταλαιπωρία να κατεβαίνουν αγρότες και κτηνοτρόφοι από τα χωριά τους και να περιμένουν σε ουρές σε ένα γραφείο με έναν ή το πολύ δύο υπαλλήλους. Και μιλάμε για κάποιες χιλιάδες αγροτών που θα πρέπει να περάσουν από ένα γραφείο.

Όλοι θέλουν να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο και λειτουργικό Μητρώο Αγροτών αλλά θα πρέπει να σκεφτούν και τη διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθηθεί.

Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Elite, στις 5 Απριλίου του 2024 στην Καλαμάτα, η παρουσίαση με θέμα: «Το νέο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον της γεωργίας, η στρατηγική της Syngenta και η ολοκληρωμένη πρόταση μας για την φροντίδα της ελιάς»
Περισσότεροι από 70 γεωπόνοι, παρακολούθησαν την εκδήλωση με μεγάλο ενδιαφέρον, η οποία ξεκίνησε με την ομιλία του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Syngenta Hellas, κ. Γιώργου Ποντίκα ο οποίος αναφέρθηκε στο διεθνές περιβάλλον της φυτοπροστασίας και στα νέα δύσκολα μονοπάτια της γεωργίας και της αγροτικής παραγωγής στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο περιβάλλον.

Κατόπιν, ο Διευθυντής Marketing και Τεχνικού της Syngenta Hellas, κ. Κώστας Οικονομίδης, παρουσίασε τις νέες τάσεις της Γεωργίας, με την Syngenta να είναι πρωταγωνιστής με οδηγό την Καινοτομία.
Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με τους κ. Γιάννη Αβραμίδη, Marketing Manager Spec και κ. Παναγιώτη Κωστίκα, Biological & FVC Market Development Manager να παρουσιάζουν το πλήρες χαρτοφυλάκιο της Syngenta στην καλλιέργεια της ελιάς, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις σύγχρονες ολοκληρωμένες λύσεις φυτοπροστασίας, τον ρόλο των βιοδιεγερτών και βιοπροστατευτικών προϊόντων, που προσφέρει η Syngenta στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς για την αριστοποίηση της παραγωγής τους.

Στην συνέχεια οι ομιλητές δέχθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν το πρόγραμμα που η Syngenta Hellas προτείνει αλλά και το πώς προσεγγίζει την ίδια την καλλιέργεια μέσα από τα προϊόντα της.
Η εκδήλωση έκλεισε με δείπνο που παρατέθηκε στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, όπου εκεί δόθηκε η ευκαιρία στους γεωπόνους της περιοχής να συζητήσουν εκτενώς όλα τα ζητήματα που τους απασχολούν.

Αυτό ανέφερε, την Τετάρτη (10 Απριλίου), ο υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, σε παρέμβασή του στο πλαίσιο συζήτησης στο «Delphi Economic Forum 2024».

Σε ό,τι αφορά στην ηλικιακή ανανέωση των ασχολουμένων με τον πρωτογενή τομέα, είπε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι έως το τέλος της τετραετίας να διορθώσει αυτή την κατάσταση δίνοντας τη δυνατότητα να επιλέξουν την ένταξή τους στο αγροτικό επάγγελμα 60.000 νέοι αγρότες.

Στηρίζοντας την ηλικιακή αναδιάρθρωση του πρωτογενούς τομέα, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών, προϋπολογισμού άνω των 600 εκατ. ευρώ, που είναι σε εξέλιξη, αλλά και στο νέο που θα ανακοινωθεί το φθινόπωρο, ύψους 410 εκατ. ευρώ.

Υπενθύμισε δε ότι στο τρέχον πρόγραμμα εντάχθηκαν και οι 2.100 επιλαχόντες, με επιπλέον χρηματοδότηση 81 εκατ. ευρώ.

Με απόφαση του Περιφερειάρχη Πελοποννήσου, Δημήτρη Πτωχού, εντάχθηκαν στη Δράση 4.1.5 «Υλοποίηση επενδύσεων με στόχο την ανθεκτικότητα, τη βιωσιμότητα και την ψηφιακή οικονομική ανάκαμψη των γεωργικών εκμεταλλεύσεων» (Σχέδια Βελτίωσης) 301 αιτήσεις στήριξης, συνολικής δημόσιας δαπάνης 14.179.907 ευρώ.

Αντίστοιχα για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για τα Σχέδια Βελτίωσης είχαμε 45 επιλέξιμες αιτήσεις συνολικού ποσού δημόσιας δαπάνης 2.940.186 ευρώ.

Δείτε τα αποτελέσματα στην Περιφέρεια Πελοποννήσου (εδώ)

Δείτε τα αποτελέσματα στην Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου (εδώ)

Στόχος της δράσης είναι η επίτευξη της ανθεκτικής, βιώσιμης και ψηφιακής οικονομικής ανάκαμψης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις υφιστάμενες αλλά και τυχόν μελλοντικές συνέπειες όποιου κινδύνου προκύψει.

Επιλέξιμες ∆απάνες είναι:

• Ίδρυση, μετεγκατάσταση, ανέγερση, επέκταση και εκσυγχρονισμός γεωργικών κτιρίων και κατασκευών.
• Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού.
• Αγορά γης.
• Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση πολυετών φυτειών των οποίων η εγκατάσταση δεν γίνεται με τη χρήση σπόρου.
• Περίφραξη και διαμόρφωση αγροτεμαχίων και την περίφραξη φυτειών.
• Αγορά καινούργιου αυτοκινήτου με ψυκτικό θάλαμο για την εξυπηρέτηση εκμετάλλευσης παραγωγής ανθέων ή μανιταριών.
• Αγορά καινούργιου φορτηγού αυτοκινήτου για τη μεταφορά κυψελών (μελισσοκομικό φορτηγό).
• Αγορά και εγκατάσταση Η/Υ και λογισμικού διαχείρισης γεωργικής εκμετάλλευσης, εξοπλισμού επικοινωνιών και γραφείου.
• Επενδύσεις που συμβάλλουν στην αξιοποίηση ΑΠΕ.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ανακοινώνει ότι, βάσει της Απόφασης του ΥπΑΑΤ με θέμα «Υλοποίηση της Παρέμβασης Π3-71 Ενισχύσεις σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα» του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027, όπως τροποποιημένη ισχύει, προτίθεται να προκηρύξει την εν λόγω Παρέμβαση, για το έτος 2024.

Οι δυνητικοί δικαιούχοι που πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας, καλούνται να υποβάλλουν αιτήσεις χορήγησης αντισταθμιστικής ενίσχυσης στο πλαίσιο των Δράσεων 1, 2 και 3 της Παρέμβασης Π3-71 για το έτος 2024, μέσω της εφαρμογής της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2024 του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Περιοχές εφαρμογής

α) Δράση 1 : Αντισταθμιστική ενίσχυση σε ορεινές περιοχές.
Η Δράση εφαρμόζεται σε όλες τις περιοχές που είναι χαρακτηρισμένες ως ορεινές με βάση την Οδηγία του Συμβουλίου 81/645/ΕΟΚ, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, όπως αυτές αποτυπώνονται στο ισχύον Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027) και είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα της ΕΥΔ - ΣΣ ΚΑΠ.
β) Δράση 2 : Αντισταθμιστική ενίσχυση σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, εκτός των ορεινών 2/4
Η Δράση εφαρμόζεται στις περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικούς περιορισμού [μειονεκτήματα], εκτός των ορεινών περιοχών [σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013], όπως αυτές αποτυπώνονται στο ισχύον Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027) και είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα της ΕΥΔ - ΣΣ ΚΑΠ.
γ) Δράση 3 : Αντισταθμιστική ενίσχυση για τις περιοχές με ειδικά μειονεκτήματα.
Η Δράση εφαρμόζεται στις περιοχές που επηρεάζονται από ειδικούς ανά περιοχή περιορισμούς [μειονεκτήματα] [σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013], όπως αυτές αποτυπώνονται στο ισχύον Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027), αφορούν:

• παραμεθόριες περιοχές,
• νησιωτικές περιοχές,
• περιοχές που αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο εγκατάλειψης γεωργικών γαιών, που θα αυξηθεί περαιτέρω, καθώς η λιγνιτική δραστηριότητα θα καταργηθεί σταδιακά, και είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα της ΕΥΔ - ΣΣ ΚΑΠ.

Δικαιούχοι - Κριτήρια επιλεξιμότητας

Δικαιούχοι του μέτρου μπορούν να κριθούν φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα οποία:
α) Είναι ενεργοί γεωργοί κατά την έννοια της παρ. 5 του άρθρου 4 του Καν (ΕΕ) 2021/2115, όπως εξειδικεύεται με τη παρ. 4.1.4 του εγκεκριμένου Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027) και περιγράφεται στο άρθρο 3 της αριθ. 519/135068/05-05-2023 (Β΄3071) υπουργικής απόφασης.
β) Ασκούν γεωργική δραστηριότητα κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 4 του Καν (ΕΕ) 2021/2115, όπως εξειδικεύεται με τη παρ. 4.1.1 του εγκεκριμένου Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023- 2027) και περιγράφεται στο άρθρο 3 της αριθ. 519/135068/05-05-2023 (Β΄3071) υπουργικής απόφασης, εντός των περιοχών του άρθρου 4 της ιδίας απόφασης.
γ) Είναι ενήλικα άτομα (στην περίπτωση δικαιούχων φυσικών προσώπων) και δεν έχουν αποχωρήσει από την ενεργό απασχόληση.

Ο γεωργός μπορεί να υποβάλλει την αίτησή του διαδικτυακά, είτε ο ίδιος, είτε με τη συνδρομή των πιστοποιημένων Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ), στην πλατφόρμα που διατίθεται στο gov.gr. Η είσοδος στην υπηρεσία γίνεται μέσω της πλατφόρμας (εδώ) με τη χρήση των κωδικών Taxisnet.

Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί η ανασύσταση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων από τις ζημιές που υπήρξαν από τις μεγάλες πυρκαγιές και την θεομηνία Daniel στα ζώα και στις εγκαταστάσεις.

Για την αντιμετώπιση των καταστροφών αποφάσισε το ΥπΑΑΤ την ενεργοποίηση του Υπομέτρου 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό και πάγιο) από φυσικά φαινόμενα, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και καταστροφικά γεγονότα», με κονδύλι συνολικού ύψους 45 εκατ. ευρώ.

Το 5.2 εφαρμόζεται στις Περιφερειακές Ενότητες Καρδίτσας, Τρικάλων, Λάρισας και Μαγνησίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, την περιοχή του Δήμου Δομοκού της Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας, καθώς και στους Δήμους Αλεξανδρούπολης και Σουφλίου της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου και η υποβολή των αιτήσεων, που γίνεται ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Αγροτικής Ανάπτυξης, λήγει στις 30 Απριλίου 2024.

Ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για την χώρα μας μετά από μια μεγάλη καταστροφή να ξαναστηθούν οι εκτροφές με νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις και να ανασυσταθεί το ζωικό κεφάλαιο με πιο παραγωγικά ζώα.

Αρκεί να σας επισημάνουμε ότι σήμερα οι περισσότερες εκτροφές, ειδικά στην αιγοπροβατοτροφία, είναι πρόχειρα καταλλύμματα και όχι σύγχρονοι στάβλοι.

Μετά όμως την ανακοίνωση της πρόσκλησης για τη δωρεάν αντικατάσταση ζωικού κεφαλαίου και ανακατασκευή στάβλων (όπως την διαφήμιζε τόσους μήνες το ΥπΑΑΤ) αντί για χαρά ήρθε μεγάλη αναστάτωση και απογοήτευση στους κτηνοτρόφους.

Το Υπομέτρο 5.2 δεν μπορεί να εφαρμοστεί, είναι ένα κενό γράμμα. Αυτό που θα πρέπει να κάνει άμεσα το ΥπΑΑΤ είναι να τροποποιήσει την πρόσκληση. Το πρόβλημα είναι ότι βιάστηκαν να βγάλουν στον αέρα την πρόσκληση και δεν μελέτησαν την χρηματοδότηση. Δεν μπορεί ένα «καταστραμένος» κτηνοτρόφος να βρει κονδύλια για να κάνει την προπληρωμή του έργου και στην συνέχεια να πάρει τα χρήματα.

Η Διαχειριστική Αρχή έκανε μια αντιγραφή των Σχεδίων Βελτίωσης όσον αφορά την επιλεξιμότητα. Όμως δεν μελέτησαν την χρηματοδότηση. Θα μπορούσαν οι τράπεζες να χρηματοδοτούν το κόστος έναντι της επιδότησης (που είναι 100%). Θα μπορούσαν ακόμη να έδιναν και άτοκα δάνεια μιας και δεν υπάρχει κάποιο επενδυτικό ρίσκο (δεν θα χάσουν τα χρήματα) αφού στην συνέχεια θα πάρουν το σύνολο των χρημάτων. Για να γίνει αυτό όμως θα έπρεπε να υπάρξει συμφωνία του ΥπΑΑΤ με τις τράπεζες - όπως γινόταν με την Κάρτα Αγρότη - αλλά και κάτι τέτοιο δεν έγινε.

Άμεσα θα έπρεπε ήδη να υπάρξει τροποποίηση της πρόσκλησης για να σταματήσει αυτό το φιάσκο.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος στον Αγροτικό Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό Τυρνάβου BUNE COOP κ. Αργύρης Μπαϊρακτάρης, «είναι ένα μέτρο ανεφάρμοστο. Μεγάλο πρόβλημα η έλλειψη ρευστότητας των κτηνοτρόφων. Δεν μπορεί να μιλάς για ιδιοχρηματοδότηση σε καταστραμένους παραγωγούς.
Μας είπαν από το ΥπΑΑΤ να πηγαίνουμε τα τιμολόγια στις τράπεζες αλλά όταν το κάναμε οι υπάλληλοι μας απάντησαν ότι δεν υπάρχει καμιά ενημέρωση και δεν μπορούν να βγάλουν έντολή πληρωμής με δικά τους χρήματα.

Το πλαφόν 100.000 ευρώ αφορά στάβλους και ζώα και είναι μικρό το ποσό. Μέσα σε ένα στάβλο έχουμε μηχανήματα και ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Μόνο ο μηχανολογικός εξοπλισμός σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνάει αυτό το πλαφόν.

Αυτό που έφερε μεγάλη αγανάκτηση στους κτηνοτρόφους είναι ότι ζητάνε άδεια εγκατάστασης και όχι λειτουργίας. Το ΥπΑΑΤ γνωρίζει καλά ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων δεν έχει άδεια εγκατάστασης. Είναι σαν να δουλεύει τους κτηνοτρόφους.

Αλλά και με την αγορά των ζώων έχουμε προβλήματα. Πολλοί κτηνοτρόφοι με τα χρήματα της αποζημίωσης του ΕΛΓΑ αγόρασαν ζώα από το εξωτερικό. Ωστόσο στο 5.2 δεν προβλέπεται να είναι επιλέξιμη αυτή η αγορά. Θα μπορεί όμως ένας έμπορας να εισάγει τα ζώα και να τα πουλήσει στην συνέχεια στον κτηνοτρόφο. Στην ουσία δεν αναγνωρίζει το κράτος τιμολόγιο αγοράς από χώρες της ΕΕ (είναι νόμιμο κάτι τέτοιο;).

Τελικά υπάρχει μεγάλη απογοήτευση στους κτηνοτρόφους και όλοι θέλουν να εγκαταλείψουν το επάγγελμα».

Ο ΑγροΤύπος όμως απευθύνθηκε και σε εταιρείες που ασχολούνται με την κατασκευή σταβλικών εγκαταστάσεων, οι οποίοι μας ανέφεραν ότι η χώρα μας είχε μια μεγάλη ευκαιρία να μετατρέψει μια καταστροφή σε ευλογία για να εκσυγχρονίσει τις εκτροφές.

Η εταιρεία Euroco στην Θεσσαλονίκη ασχολείται με την κατασκευή ξύλινων στάβλων.
Ο κ. Χρήστος Γκίνης, από την Euroco, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «είναι ανάγκη να εκσυγχρονιστεί η κτηνοτροφία στην χώρα μας με στόχο να γίνει πιο παραγωγική. Ειδικότερα η αιγοπροβατοτροφία είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο για την ελληνική οικονομία λόγω της παραγωγής φέτας, που είναι ένα βασικό εξαγώγιμο προϊόν. Χρειάζονται σύγχρονες εγκαταστάσεις και αυτές μπορούν να κατασκευαστούν με την βοήθεια του Υπομέτρου 5.2. Έχουμε ήδη σχεδιάσει ένα πρότυπο στάβλο θερμοκηπιακού τύπου για τις ανάγκες του προγράμματος. Αυτό το είδος δεν χρειάζεται οικοδομική άδεια άρα μιλάμε για λιγότερη γραφειοκρατία και μειωμένο κόστος κατασκευής. Ο στάβλος είναι ξύλινος και προκατασκευασμένος. Αυτό σημαίνει εύκολη και γρήγορη τοποθέτηση. Επίσης το ξύλο δεν παθαίνει τίποτα σε όξινο περιβάλλον και έχει σταθερή θερμοκρασία. Αυτό σημαίνει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των ζώων και αύξησης της παραγωγικότητάς τους».

Η εταιρεία ΑΦΟΙ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗ ασχολείται με θερμοκήπια, στάβλοι και μεταλλικές κατασκευές.
Ο κ. Κωνσταντίνος Εμμανουηλίδης, διοικητικό στέλεχος της εταιρείας, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «είναι μια ευκαιρία να επισκευαστούν οι καταστραμμένοι στάβλοι στην χώρα μας και να εναρμονιστούν με αυτούς που υπάρχουν στην υπόλοιπη ΕΕ. Εμείς ασχολούματε με την κατασκευή θερμοκηπιακού τύπου στάβλων, που έχουν μεγάλο πλεονέκτημα ότι δεν χρειάζονται πολεοδομικές άδειες, δηλαδή λιγότερη γραφειοκρατία και κόστος κατασκευής. Η κατασκευή ξεκινά με την τοποθέτηση θεμελίων και το στήσιμο των δοκών. Πάνω εκεί στήνεται η όλη κατασκευή του στάβλου. Οι διαστάσεις μπορούν αν διαμορφωθούν ανάλογα τις ανάγκες του κτηνοτρόφου. Δεν υπάρχει κόστος άδειας μηχανικού και εταιρεία παρέχει έγκριση τύπου της μονάδας. Ο στάβλος μπορεί να έχει παράθυρα αερισμού που θα ανοιγοκλείνουν αυτόματα. Επίσης θα μπορεί να γίνεται αυτόματη διαχείριση του στάβλου από ένα κινητό με την χρήση μια εφαρμογής από απόσταση.
Εκτός όμως από το κατασκευαστικό μέρος έχουμε και το ενεργειακό. Με την βοήθεια φωτοβολταικών πάνελ στην σκεπή και μπαταρίας μπορούμε να δίνουμε ενεργειακή αυτονομία του στάβλου σε οποιοδήποτε μέρος και αν βρίσκεται. Στα Σχέδια Βελτίωσης είχαμε πάντα μεγάλο ενδιαφέρον από τους κτηνοτρόφους αλλά αντίθετα βλέπουμε ότι στο Υπομέτρο 5.2 δεν έχουμε καθόλου ενδιαφέρον. Χρήματα υπάρχουν αλλά ίσως θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες αλλαγές στο πρόγραμμα».

Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει τα εξής:

Μετά από πολλά χρόνια αντιδικιών, εντός και εκτός δικαστικών αιθουσών, ατέλειωτες ώρες συσκέψεων και συναντήσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών θεσμικών φορέων, επιτέλους λύθηκε το θέμα του συνώνυμου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA» της ποικιλίας «ΚΑΛΑΜΩΝ», που νομικά προέκυψε από το 2016. Είναι η ονομασία που εξάγεται το προϊόν από το 1930, σε ποσοστό άνω του 80% της εγχώριας παραγωγής και αποφέρει στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς ετησίως πλέον των 150 εκατ. Ευρώ, αλλά και στην Εθνική μας οικονομία πλέον των 250 εκατ. eυρώ ετησίως.

Μετά την δίκαιη Απόφαση του ΣτΕ που απόρριψε την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» ορισμένων φορέων της Μεσσηνίας, στέλνουμε μήνυμα στις διεθνείς αγορές ότι μπορούν πλέον να προμηθεύονται το Εθνικό μας προϊόν «KALAMATA OLIVES» χωρίς την ανασφάλεια του παρελθόντος, χωρίς να εμποδίζεται σε καμία περίπτωση η εμπορία του προϊόντος ΠΟΠ ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ/PDO ELIA KALAMATAS.

Την επόμενη μέρα της Απόφασης δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.

Η θέση μας είναι ότι φορείς όπως το ΥΠΑΑΤ, η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ, η ΠΕΜΕΤΕ, η ΠΕΑΣΟΕΠΕ, τα Επιμελητήρια και όσοι φορείς ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια της Καλαμών/Καλαμάτα, να ξεκινήσουμε με νηφαλιότητα μία κοινή προσπάθεια σε ρεαλιστικές βάσεις ώστε να βρεθεί η λύση που θα επιτρέψει να αναγνωριστεί το «KALAMATA OLIVES» ως ΕΘΝΙΚΟ και όχι ως τοπικό προϊόν. Με μεγάλη χαρά δε διαπιστώνουμε, ότι σε αυτήν την κατεύθυνση κινούνται η Εθνική ΔΟΕΠΕΛ και η ΠΕΜΕΤΕ με τις ανακοινώσεις τους.

Ευχαριστούμε όλους όσους συνέβαλλαν να φτάσουμε στην σημερινή λύση.

Ο δρόμος για την δημιουργία μιας προστατευόμενης ονομασίας της ποικιλίας Καλαμών/KALAMATA OLIVES είναι πλέον ανοικτός, αλλά και δύσκολος. Απαιτούνται καλή πρόθεση, συνεννόηση, συναίνεση και χρόνος, ώστε να πετύχουμε το δεύτερο και πιο σημαντικό στόχο.

Καλούμε τον υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη να καλέσει όλους τους φορείς, ώστε να ανοίξει ο διάλογος για την επόμενη μέρα και να κλείσει οριστικά η πόρτα σε άλλες χώρες να χρησιμοποιούν την ονομασία KALAMATA OLIVES.

Παγωμένη είναι αυτή την εποχή η εγχώρια αγορά ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αν και δεν γίνονται αγοραπωλησίες οι προσφερόμενες τιμές έχουν μειωθεί σε σχέση με αυτές που ήταν το προηγούμενο διάστημα.

Όπως δηλώνουν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι των συνεταιρισμών, δεν υπάρχει ούτε πρόθεση αγοράς και υπογραφή συμβολαίων από μεγάλους αγοραστές του εξωτερικού, αλλά ούτε και διάθεση, προσώρας, από τους παραγωγούς για να κάνουν πώληση. Οι πρώτοι περιμένουν τις προβλέψεις για την φετινή ισπανική παραγωγοί για να δουν πως θα κινηθεί η αγορά, ενώ οι δεύτεροι αναμένουν να υπάρξει νέα αύξηση τιμών.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συνεταιριστικές οργανώσεις στην χώρα μας είναι ότι υπάρχει δυσκολία στην συγκέντρωση του ελαιολάδου για να προχωρήσει η πώληση. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Λάγγης, πρόεδρος στον Ελαιουργικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Μεταμόρφωσης Λακωνίας, «όταν τον περαμένο Ιανουάριο βρήκαμε αγοραστή, που έδινε τιμή στα 9,53 ευρώ το κιλό, δεν μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε ούτε ένα βυτίο. Αυτό γινόταν γιατί τότε οι παραγωγοί περίμεναν ότι θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη τιμή. Έτσι όμως δεν μπορεί να λειτουργήσει το εμπόριο».

Ισπανία

Στο μεταξύ ανακοίνωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), τα επίσημα στοιχεία για την παραγωγή ελαιολάδου, πυρηνέλαιου και επιτραπέζιων ελιών, της περιόδου 2023/2024.

Σύμφωνα με αυτά η περσινή ισπανική παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 845.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές ελαιολάδου ανήλθαν σε 215.000 τόνους, από τους οποίους οι 115.455 τόνοι προέρχονται από χώρες της ΕΕ και οι 99.545 τόνοι από τρίτες χώρες. Αν προστεθούν τα αρχικά αποθέματα που ήταν στους 248.172 τόνους, τότε η ισπανική παραγωγή ήταν της τάξης των 1.308.172 τόνων ελαιολάδου.

Η ισπανική παραγωγή πυρηνέλαιου το 2023/2024 ανήλθε στους 81.000 τόνους. Οι συνολικές εισαγωγές έφτασαν στους 75.000 τόνους, από τους οποίους οι 51.000 τόνοι από χώρες της ΕΕ και οι 24.000 από τρίτες χώρες. Τα αρχικά αποθέματα ήταν στους 57.063 τόνους και έφτασαν σε μια συνολική παραγωγή 213.000 τόνων.

Η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι. Μαζί με τα αρχικά αποθέματα 323.588 τόνους και τις εισαγωγές 45.000 τόνων έφτασε στους 777.308 τόνους.

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε την απόφαση με την κατανομή εποχικού προσωπικού σε Περιφερειακές Ενότητες Οικονομίας και Κτηνιατρικής για το Πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2024.

Το προσωπικό θα προσληφθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ενώ θα γίνει μέσω ΑΣΕΠ.

Το προσωπικό αυτό θα απασχοληθεί ως εξής:

-oι τομεάρχες δακοκτονίας, τα διακόσια δεκαέξι (216) άτομα ΠΕ Γεωπόνοι ή εν ελλείψει ΤΕ Τεχνολόγοι για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών,

-το εργατοτεχνικό προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων

• τα εκατόν ογδόντα οκτώ (188) άτομα έως 34 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών
• τα τριακόσια σαράντα έξι (346) άτομα έως 60 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών

η δε απασχόλησή τους θα γίνει εντός του χρονικού διαστήματος από την ημερομηνία πρόσληψης μέχρι 30/11/2024.

Η δαπάνη που θα προκληθεί από την πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού για το οικονομικό έτος 2024 θα βαρύνει τους προϋπολογισμούς των οικείων Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού (Περιφέρειες) και θα καλυφθεί από τους αποδιδόμενους σε αυτούς από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειών/Περιφερειακών Ενοτήτων να φροντίσουν ώστε οι προσλήψεις του προσωπικού να γίνουν έγκαιρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας για το έτος 2024.

Διαβάστε την απόφαση με την κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα (εδώ)

Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), απέρριψε την αίτηση ακύρωσης της απόφασης του πρώην υπουργού ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, που είχε καταθέσει ο Σύλλογος Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων ΠΟΠ (ΣΥΜΕΠΟΠ).

Ο κ. Ανέστης Μαυροειδής, πρόεδρος στην Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ), δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «την περιμέναμε εδώ και μήνες αυτή την απόφαση του ΣτΕ.

Είναι μια απόφαση η οποία θα διασφαλίσει την ομαλή ροή των πωλήσεων και εξαγωγών της ελιάς Καλαμών. Δικαιώθηκε η θέση που είχαμε και απορρίφθηκε το αίτημα των φορέων της Μεσσηνίας.

Μετά από αυτή την απόφαση ζητάμε τώρα να ανοίξει ο διάλογος, με την βοήθεια του ΥπΑΑΤ, για να λυθεί το πρόβλημα που τόσα χρόνια αντιμετωπίζουμε.

Στο τραπέζι του διαλόγου, που καλούμε να προσέλθουν και οι φορείς της Μεσσηνίας, θέλουμε να διασφαλίσουμε την ονομασία «Καλαμάτα» για όλους τους ελαιοπαραγωγούς της χώρας.

Η απόφαση θα πρέπει να διασφαλίζει όλους τους παραγωγούς της χώρας».

Ανακοίνωση από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών - Τυποποιητών - Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ)

Η σημερινή ημέρα είναι ιστορική για τον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς και την χώρα, καθώς αποτελεί ημέρα δικαίωσης για χιλιάδες Έλληνες ελαιοπαραγωγούς και μεταποιητικές-τυποποιητικές-εξαγωγικές επιχειρήσεις του προϊόντος της χώρας.

Με αυξημένη 7μελή σύνθεση του Δ’ Τμήματος και Πρόεδρο την κα Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου και Εισηγήτρια την κα Κωνσταντίνα Κονιδιτσώτου, το Συμβούλιο της Επικρατείας δικαίωσε το 98% των ελαιοπαραγωγών που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ” και το σύνολο των μεταποιητικών-τυποποιητικών-εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία “KALAMATA OLIVES” από τις αρχές του 20ου αιώνα, με εξαγωγές που η αξία τους ξεπερνά τα € 250 εκατ. ετησίως.

Σήμερα το ƩτΕ έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία “KALAMATA OLIVES” που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας “ΚΑΛΑΜΩΝ”.

Η Απόφαση του ΣτΕ έβαλε οριστικά τέλος σε μια εποχή καταπάτησης κάθε έννοιας σεβασμού του εισοδήματος των Ελλήνων παραγωγών επιτραπέζιων ελιών “ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA”, αβεβαιότητας, συκοφαντίας, διασυρμού και σε πολλές περιπτώσεις βιωσιμότητας των Ελληνικών μεταποιητικών, τυποποιητικών, εξαγωγικών επιχειρήσεων και τέλος της ίδιας της χώρας, καθώς κινδύνευαν οι εξαγωγές του προϊόντος (€250 εκατ ετησίως).

Οι ελληνικές ελιές με την ονομασία“KALAMATA”, μετά από “παρεμβάσεις”, αποσύρθηκαν / εκτοπίστηκαν από τα ράφια των Supermarkets (S/Ms) της Ιταλίας, Ʃλοβενίας, Γερμανίας κ.α. προς όφελος ελιών τρίτων χωρών που αντικατέστησαν στα ράφια τις ελληνικές. Για πολλά χρόνια στην Ελλάδα δημιουργήθηκαν ανυπέρβλητα προβλήματα επειδή κάποιες ΔΑΟΚ, μετά από υποδείξεις υπηρεσιών και Οργανισμών του ΥπΑΑΤ, συστηματικά δημιουργούσαν εμπόδια στις εξαγωγές ελιών ποικιλίας Καλαμών (Kalamata olives).

Μετά από 20 και πλέον χρόνια υπομονής και προσπαθειών των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας, έχοντας εξαντλήσει κάθε προσπάθεια διάσωσης των εξαγωγών του προϊόντος απέναντι σε τοπικιστικές εμμονές, με τις Αποφάσεις «Απόστολου» το 2018 και «Γεωργαντά» το 2022, δόθηκε από το ΣτΕ η δίκαιη λύση που επιτρέπει την παράλληλη κυκλοφορία της ονομασίας “ΚΑΛΑΜΑΤΑ/KALAMATA” (85.000 τον. μέσο όρο ετησίως) και της ΠΟΠ “ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ”/PDO “ELIA KALAMATAS” (277 τον. μέσο όρο ετησίως).

Η Απόφαση του ΣτΕ ομαλοποιεί και καθησυχάζει την εξαγωγική δραστηριότητα του προϊόντος (“Kalamata olives”) και παράλληλα εξασφαλίζει την απρόσκοπτη απορρόφηση του προϊόντος από τα χέρια των ελαιοπαραγωγών της ποικιλίας, χωρίς να εμποδίζει ούτε κατ’ ελάχιστο την παραγωγή, παρασκευή και εµπορία του προϊόντος ΠΟΠ. Δημιουργούνται πλέον οι συνθήκες ώστε να ανοίξει ένας ουσιαστικός διάλογος για την εθνική θωράκιση του προϊόντος.

Εκφράζουμε δημόσια τις θερμές ευχαριστίες μας στον πρ. Υπουργό ΑΑΤ κ. Γ. Γεωργαντά για την άμεση ανταπόκριση του και επίλυση του τεράστιου αυτού εθνικού θέματος που ταλάνιζε τον κλάδο.

Ευχαριστούμε την δικηγόρο της ΠΕΜΕΤΕ κα Νίκη-Λίνα Αγγελοπούλου που πίστεψε και στάθηκε δίπλα μας από την αρχή στην εθνική αυτή προσπάθεια και πάλεψε με ζήλο ακόμα και με προσωπικό κόστος.

Εκφράζουμε επίσης τις θερμές ευχαριστίες μας για την συμβολή τους στην δίκαιη αυτή Απόφαση:

• Στον Περιφερειάρχη Δυτ.Ελλάδας, κ.Ν.Φαρμάκη,
• Στους Δήμους Αγρινίου, Καμένων Βούρλων, Λοκρών, Μεσολογγίου και Στυλίδας,
• Στους Προέδρους των Επιμελητηρίων, Αιτωλοακαρνανίας κ. Πάνο Τσιχριτζή, Λακωνίας κ. Γιάννη Παναρίτη και Φθιώτιδας κ. Θανάση Κυρίτση,
• Στον Πρόεδρο της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ κ. Γιώργο Ντούτσια και το Δ.Σ. της Οργάνωσης, Α.Ε.Σ. Στυλίδας, Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια Αιτωλοακαρνανίας, Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας και Α.Σ. Αγ. Μάμμα Χαλκιδικής,
• Ιδιαίτερη και ξεχωριστή αναφορά στην Τεχνική μας Oμάδα, τους κ.κ. Δημήτρη Τσίνα και Γεράσιμο Αναστασίου της “ΓΑΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ”,
• Στα μέλη μας που προσέφυγαν στο ΣτΕ υπέρ της “Απόφασης Γεωργαντά” και στους συνεργαζόμενους δικηγόρους τους κ.κ. Καθηγητή Σπ. Βλαχόπουλο, Ξ. Παπαρρηγόπουλο, Αχ. Παπουτσάκη και Σ. Αναγνωστάκου,
• Στις επιχειρήσεις και φορείς των Π.Ε. που έστειλαν επιστολές υποστηρίζοντας την παράλληλη κυκλοφορία της ποικιλίας από το 2017. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τις επιχειρήσεις της Π.Ε. Μεσσηνίας,
• Στα τρία κόμματα του δημοκρατικού τόξου (ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ) που στήριξαν την εθνική λύση που έδωσε η “Απόφαση Γεωργαντά”,
• Όλους τους Υπουργούς και βουλευτές από τις Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, Εύβοιας, Λακωνίας, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας.
• Σε όλα τα μέλη μας, ακόμα και από τις περιοχές που δεν καλλιεργείται η ποικιλία, για την εμπιστοσύνη και την συμβολή τους στην κοινή μας προσπάθεια,
• Στα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους για την προβολή των θέσεων της ΠΕΜΕΤΕ και στις εκατοντάδες ελαιοπαραγωγούς απ’ όλη τη χώρα που επικοινώνησαν με τα μέλη του ΔΣ της ΠΕΜΕΤΕ εκφράζοντας την αγωνία τους, δίνοντας μας θάρρος και δύναμη για την συνέχιση του δίκαιου αγώνα, ιδιαίτερα από τις περιοχές που προκλήθηκε έντονος διχασμός, καθώς η παραπληροφόρηση προκάλεσε το δίλημμα «ή το ΠΟΠ, ή η ποικιλία».

Σε όλους αυτούς λέμε ότι οι προσπάθειες μας για την καλύτερη αξιοποίηση και ανάπτυξη της ελληνικής επιτραπέζιας ελιάς δικαιώνονται με την σημερινή Απόφαση του ΣτΕ.

Χριστίνα Σταρακά: Ιστορική δικαίωση για τους ελαιοπαραγωγούς

Με αφορμή τη σημερινή απόφαση του ΣτΕ για την αναγνώριση της ονομασίας ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και συνυπεύθυνη του ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χριστίνα Σταρακά, προέβη στην εξής δήλωση:

«Το προϊόν «Κalamata olives» εξάγεται με την ονομασία αυτή από το 1930 με κύριους παραγωγούς την Αιτωλοακαρνανία, τη Λακωνία και τη Φθιώτιδα που εκπροσωπούν το 98% της εθνικής παραγωγής.

Το προϊόν ΠΟΠ αναγνωρίστηκε πολλές δεκαετίες αργότερα και αντιπροσώπευε μέχρι χθες μόλις το 2% της εθνικής παραγωγής.

Από το 2018 ο σύλλογος που εκπροσωπεί το ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας καταφεύγει στο ΣτΕ προσπαθώντας να ακυρώσει εξαγωγές που αποφέρουν στη χώρα περισσότερα από 200 εκ ευρώ τον χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, η σημερινή απόφαση του ΣτΕ αποτελεί ιστορική δικαίωση του 98% των ελαιοπαραγωγών και εξαγωγέων της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και του Νομού Αιτωλοακαρνανίας.

Με την απόφαση του το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, βάζει οριστικό τέλος στη διαμάχη μεταξύ των Μεσσηνίων παραγωγών και των παραγωγών της υπόλοιπης Ελλάδας για το προϊόν της Επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών.

Επιτρέπει έτσι την απρόσκοπτη συνέχιση των εξαγωγών του εθνικού μας προϊόντος, αναγνωρίζοντας τα δίκαια αιτήματα των παραγωγών της χώρας μας και του νομού μας που εκπροσωπεί το 45% των εξαγωγών της Ελιάς Καλαμών.

Ενός προϊόντος που μας κάνει εθνικά υπερηφάνους και γνωστούς σε όλο τον κόσμο. Θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στη δικηγόρο που στήριξε την προσπάθεια των εκπροσώπων του 98% των παραγωγών και εξαγωγέων της χώρας μας, την αναπληρώτρια Τομεάρχη του Τομέα Αγροτικής ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ κα Λίνα Αγγελοπούλου. Η επόμενη μέρα μας βρίσκει σταθερά δίπλα στον πρωτογενή τομέα και τον εξαγωγικό κλάδο με μοναδικό στόχο την περαιτέρω θωράκιση συνολικά του εθνικού μας προϊόντος και την εξεύρεση κοινής πορείας».

Δεν πρόκειται να ενταχθούν άλλοι επιλαχόντες στα Σχέδια Βελτίωσης, ενώ νέα πρόσκληση αναμένεται να βγει στον αέρα μέσα στο 2024. Αυτό τονίστηκε ευρεία σύσκεψη που έγινε σήμερα Δευτέρα (1/4), στην Κοζάνη, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, με εκπροσώπους από αγροτικούς συλλόγους της Δυτικής Μακεδονίας.

Ο υπουργός ΑΑΤ ενημερώθηκε από τον περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργο Αμανατίδη, για τα ζητήματα που απασχολούν τον αγροτικό τομέα.

Μετά την συνάντηση ο υπουργός ανέφερε μεταξύ άλλων ότι με τις πρόσφατες αγροτικές κινητοποιήσεις έγινε αντιληπτό ότι πολλά ζητήματα ειδικά εκείνα που αφορούν την ΚΑΠ πρέπει να βελτιωθούν.

Και πρόσθεσε: «Έχουμε πάρει πρωτοβουλίες ως γνωστόν, έχουμε πρωτοστατήσει στο διάλογο, ο οποίος όμως δεν σταματά την προσπάθεια μας για να συνεχίσουμε αυτή την συνεργασία, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Συνεχίζεται ο διάλογος σήμερα Δευτέρα (1/4) στην Κοζάνη, αύριο στα Καλάβρυτα, την Τετάρτη στην Γαλλία και την Πέμπτη στη Σλοβενία. Μια προσπάθεια να γίνουμε πιο πειστικοί, να ενισχύσουμε περισσότερο τις συμμαχίες, τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερο βελτιώσεις την τρέχουσα ΚΑΠ 2023-2027».

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, στην συνάντηση δεν έγινε κάποια αναφορά στα Οικολογικά Προγράμματα. Το ΥπΑΑΤ έχει στόχο τώρα να καταθέσει αίτημα στην Κομισιόν για την μεταφορά κονδυλίων από τον ένα Πυλώνα της ΚΑΠ στον άλλον. Ανάλογο αίτημα πάντως κατέθεσε στην ΕΕ και η Σλοβενία.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός, που ήταν στην σύσκεψη, «θέλω να μείνω σε δύο θέματα που αναφέρθηκαν στην συνάντηση. Ακούω συνέχεια από την κυβέρνηση να λέει ότι για την ΚΑΠ φταίνε οι οικολογοι και οι σοσιαλιστές στην ΕΕ.

Το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ όμως το έγραψε η Ελλάδα και λίγο πριν τις εκλογές πολλοί βουλευτές της ΝΔ ... όργωναν την Ελλάδα με ημερίδες και έλεγαν για το πόσο καλή είναι η ΚΑΠ και πόσο θα μας βοηθήσει. Στις διαβουλεύσεις μάλιστα μας απαντούσαν ότι εμάς ψήφισε ο κόσμος όχι εσάς εμείς ξέρουμε τι γράφουμε. Τώρα που πήραμε μια πρώτη γεύση της ΚΑΠ φταίνε άλλοι και όχι εμείς;

Ένα δεύτερο και πολύ σημαντικό για την περιοχή μας είναι ότι τα μήλα δεν θα αποζημιωθούν για την περσινή χρόνια. Αν και συνάδελφοι προσπάθησαν να καταθέσουν στοιχεία και να μιλήσουν με επιχειρήματα ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ ξεκαθάρισε ότι στηρίζει τους υπαλλήλους του όχι τους αγρότες».

Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) εξέδωσε ανακοίνωση για την Ελιά καλαμών, που αφορά την απόφαση Γεωργαντά και την καταγγελία Μαντά.

Ζητά ακόμη από τη δικαιοσύνη να βγάλει επιτέλους μια απόφαση για το θέμα του ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας.

Συγκεκριμένα η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αναφέρει τα εξής:

«Την στιγμή που ο Έλληνας αγρότης αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα όπως κλιματική κρίση, τεράστια αύξηση κόστους καλλιέργειας, έλλειψη εργατικών χεριών, γραφειοκρατία σε όλα τα επίπεδα, μείωση επιδοτήσεων, κλπ, για μια ακόμα φορά το επίσημο κράτος αδυνατεί να δώσει λύση στα προβλήματα που το ίδιο δημιούργησε από το 1993, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται και ο Βουλευτής Μεσσηνίας κ. Περικλής Μαντάς αποπροσανατολίζοντας από την ουσία, «καταγγέλλοντας» ότι στην έκθεση «FOOD EXPO 2024» βρέθηκαν Τούρκικες ελιές με ετικέτα KALAMATA OLIVES.

Κύριε Μαντά γιατί δεν καταγγείλατε το ίδιο ακριβώς πράγμα και για άλλες διεθνείς εκθέσεις τροφίμων (“ANUGA” στην Γερμανία, “SUMMER FANCY FOOD SHOW” στην Νέα Υόρκη, “PLMA” στην Ολλανδία, κ,ά), αλλά και εκτός εκθέσεων, που έχουν καταγραφεί ανάλογα περιστατικά από το 2004;

Αν θέλετε κ. Μαντά ως εκπρόσωπος πλέον του Ελληνικού Κοινοβουλίου και όχι ως τοπικός παράγων, να βοηθήσετε τον Έλληνα ελαιοπαραγωγό πείτε στους φορείς της Μεσσηνίας να αποσύρουν την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά» που σε καμία περίπτωση δεν δημιουργεί πρόβλημα στην κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ «ΕΛΙΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»/PDO «ELIA KALAMATAS» και ελάτε ξανά στο τραπέζι να λύσουμε το θέμα Εθνικά. Σε αντίθετη περίπτωση ελάτε εσείς κ. Μαντά να διαχειριστείτε τους 100.000 τόνους KALAMATA OLIVES και να φέρεται στην χώρα 300 εκατ. Ευρώ εξαγωγών που κινδυνεύουν να χαθούν σε περίπτωση ακύρωσης της «Απόφασης Γεωργαντά».

Γνωρίζετε ότι λύσεις υπάρχουν, αλλά όταν συζητάμε με «το πιστόλι στο τραπέζι» που εσείς βάζετε δεν μπορούμε να τις βρούμε. Ας θυμηθούμε πριν δύο χρόνια, όταν πέντε Αγροτικοί Συνεταιρισμοί ήρθαμε στην Καλαμάτα να βρούμε λύση, και συμφωνήσαμε να εξετάσουμε την περίπτωση Πανελλαδικής επέκτασης του ΠΟΠ. Αλλά μόλις αποχωρήσαμε κατατέθηκε προσφυγή κατά της «απόφασης Γεωργαντά».

«Βάλτε πλάτη» για ένα ΠΟΠ Πανελλαδικό, ώστε να καρπωθεί την υπεραξία του KALAMATA OLIVES ο Έλληνας παραγωγός, ο Έλληνας μεταποιητής και η ίδια η χώρα. Είναι αδιανόητο για ένα θέμα που απασχολεί σχεδόν 30.000 ελαιοπαραγωγούς, περισσότερες από 180 επιχειρήσεις μεταποίησης, σχεδόν 100.000 τόνους και εξαγωγές πλέον των 90.000 τόνους Kalamata olives, αξίας άνω των 300 εκατ. ευρώ, η δικαιοσύνη μετά από δύο χρόνια να μην έχει βγάλει ακόμα απόφαση.

Οι ελαιοπαραγωγοί ολόκληρης της Ελλάδας, από άκρη σε άκρη, καλλιεργούμε το δέντρο της ελιάς Καλαμών και παράγουμε KALAMATA OLIVES από το 1930. Με το Βασιλικό Διάταγμα 10/1954 και το Προεδρικό Διάταγμα 221/1979 που ακολούθησαν κατέστη υποχρεωτική η αναγραφή του KALAMATA OLIVES στις εξαγωγές.
Αφενός η επιπολαιότητα του Ελληνικού Κράτους να αναγνωρίσει το 1993 σαν ΠΟΠ την Ελληνική ποικιλία Καλαμών/Καλαμάτα που καλλιεργείτε σε όλη την Ελλάδα, αποκλειστικά στον Νομό Μεσσηνίας που κατείχε το μικρότερο ποσοστό παραγωγής και αφετέρου οι εξαγωγές δεντρυλλίων ελιάς της ποικιλίας σε όλο τον κόσμο, δημιούργησαν ένα τεράστιο πρόβλημα σε παραγωγούς, μεταποιητές και εξαγωγείς του προϊόντος στα μεγαλύτερα τελωνεία της χώρας.

Οι βουλευτές των βασικών ελαιοπαραγωγικών Περιφερειακών Ενοτήτων Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, της Φθιώτιδας, αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας γιατί δεν έχουν θέση για το συγκεκριμένο θέμα;

Καλούμε τους φορείς της Μεσσηνίας να αποσύρουν την Αίτηση Ακύρωσης κατά της «Απόφασης Γεωργαντά».

Καλούμε το ΥΠΑΑΤ να συμβάλει ουσιαστικά στον διάλογο για ένα ΠΟΠ KALAMATA OLIVES όπως έγινε με το ΠΟΠ ΦΕΤΑ προς όφελος όλων των ελαιοπαραγωγών της KALAMATA OLIVES της χώρας.

Καλούμε την δικαιοσύνη να βγάλει επιτέλους μια απόφαση για ένα θέμα που αποτελεί ζήτημα επιβίωσης για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς».

Όπως είχε αναφέρει εδώ και καιρό ο ΑγροΤύπος ανεφάρμοστο είναι το υπομέτρου 5.2 για την αναπλήρωση ζωικού κεφαλαίου και την αποκατάσταση των ζημιών στις σταυλικές εγκαταστάσεις.

Η πρόσκληση με τον τρόπο που ανακοινώθηκε λειτουργεί αποτρεπτικά, αφού και μόνο που ζητά άδειες βγάζει εκτός επιλιξιμότητας την μεγάλη πλειοψηφία των κτηνοτρόφων.

Κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΘΕΑΣ (28/03/2024), συζητήθηκαν εκτενώς τα προβλήματα, που εξακολουθούν να υπάρχουν στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, μετά τις σφοδρές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023 και δη, οι σημαντικές καταστροφές, που έχουν υποστεί οι κτηνοτρόφοι, γεγονός που έχουμε επισημάνει σε προηγούμενες επιστολές μας.

«Ένα μείζον πρόβλημα για το οποίο αναμενόταν η γρήγορη αντιμετώπισή του με κάλυψη του 100% των ζημιών (δαπανών), ήταν η ανασύσταση των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, που απώλεσαν από τις μεγάλες πυρκαγιές και την καταιγίδα Daniel τα ζώα και τις εγκαταστάσεις. Για την αντιμετώπιση αυτής της καταστροφής προτάθηκε η ενεργοποίηση του υπομέτρου 5.2 για να μπορέσουν, να αποκτήσουν οι κτηνοτρόφοι άμεσα ζώα και εγκαταστάσεις, ώστε να αρχίσουν τη νέα τους παραγωγική προσπάθεια.

Όπως κατέθεσαν στο ΔΣ της ΕΘΕΑΣ οι κτηνοτροφικοί συνεταιρισμοί των πληγέντων περιοχών της Θεσσαλίας και της Θράκης, με τη δημοσίευση της πρόσκλησης του Υπομέτρου 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο (ζωικό και πάγιο) από φυσικά φαινόμενα, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και καταστροφικά γεγονότα» επήλθε μεγάλη αναστάτωση και απογοήτευση στους κτηνοτρόφους. Με τις πρώτες έρευνες εφαρμογής κατά τη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων από τους κτηνοτρόφους, παρατηρήθηκαν μια σειρά από σοβαρά προβλήματα.

Γι’ αυτόν τον λόγο, η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς το ΥπΑΑΤ τονίζοντας τα εξής σημεία:

Ειδικότερα:

1) Για την κατάθεση της αίτησης είναι απαραίτητη η φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, ωστόσο πολλοί κτηνοτρόφοι (μετά τις μεγάλες πυρκαγιές και τις σφοδρές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023), δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, καθώς δεν είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμεροι.

2) Κτηνοτρόφοι με άδεια πρόχειρου καταλύματος, δεν μπορούν να κάνουν παρεμβάσεις, οι οποίες θα επιδοτηθούν στον στάβλο τους, που έχει υποστεί ζημιές, τη στιγμή που αυτό είναι το μόνο εφικτό για να γίνει άμεσα.

3) Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη, εάν για την αγορά του ζωικού κεφαλαίου είναι απαραίτητη η άδεια λειτουργίας κατά την υποβολή της αίτησης ή θα πρέπει να υπάρχει κατά την υποβολή των αιτημάτων πληρωμής.

4) Δεν έχουν αναρτηθεί όλα τα πορίσματα από τον ΕΛΓΑ και ως εκ τούτου δεν γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό ζώων, για τον οποίο αναγνωρίσθηκε ζημιά, ώστε να υποβληθεί αίτημα ένταξης στο υπομέτρο 5.2.

5) Το υπομέτρο 5.2 παραβλέπει το πραγματικό γεγονός ότι οι κτηνοτρόφοι δεν έχουν καμία χρηματοδοτική επάρκεια. Οι όποιες αποζημιώσεις έχουν καταβληθεί, αναλώθηκαν ήδη για τις προϋπάρχουσες υποχρεώσεις των κτηνοτροφικών μονάδων. Ως εκ τούτου, υπάρχει αδυναμία εξόφλησης των τιμολογίων αγοράς των ζώων για να υποβληθεί αίτημα πληρωμής στο υπομέτρο 5.2. Χωρίς κάλυψη της χρηματοδότησης αγοράς των ζώων, το μέτρο είναι πρακτικά ανενεργό για πολλούς κτηνοτρόφους λόγω απώλειας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και των περιουσιών τους και αδυνατούν να προπληρώσουν τα ζώα.

6) Δεν υπάρχουν οδηγίες για την ορθή συμπλήρωση της αίτησης στο πληροφορικό σύστημα ΟΠΣΑΑ.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω προβλήματα, προτείνουμε, όπως τροποποιηθεί άμεσα η διαδικασία στα θέματα που τέθηκαν και κυρίως να προβλεφθεί η δυνατότητα πρόσβασης στη χρηματοδότηση από τις Τράπεζες, με εγγύηση του δημοσίου και χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους, έως ότου γίνει η εκταμίευση των χρημάτων.

Εναλλακτικά, να προβλεφθεί η απευθείας πληρωμή των πωλητών μέσα από δάνειο και η κάλυψη του από την εξόφληση του φακέλου, εφόσον βέβαια αυτό γίνει σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

Είναι επίσης αδήριτη ανάγκη να στηριχθούν οι παραγωγοί, καθώς αδυνατούν να βρουν ζωϊκό κεφάλαιο στην περιοχή, με την εξεύρεση στις λοιπές περιοχές της χώρας, να αποτελεί μονόδρομο, στο πλαίσιο μιας οργανωμένης αναζήτησης για την αποφυγή λανθασμένων επιλογών, που θα λειτουργήσουν σε βάρος των κτηνοτρόφων. Οι αλλαγές κρίνονται απαραίτητες, γιατί με τον τρόπο που προτείνεται η συγκρότηση του φακέλου είναι αδύνατη η υποβολή του στην ταχθείσα προθεσμία, καθώς είναι χρονοβόρα η συλλογή των δικαιολογητικών ιδιαίτερα, όταν πρόκειται για σταβλική εγκατάσταση, επισκευή ή μετεγκατάσταση είναι από τις πιο αργές στη δημόσια διοίκηση για σειρά ετών.

Οι κτηνοτρόφοι που επλήγησαν από τις πυρκαγιές και την πλημμύρα παραμένουν 8 και 9 μήνες μετά χωρίς ζώα και εγκαταστάσεις και συνεπώς έχασαν μια ολόκληρη γαλακτοκομική και κρεταοπαραγωγική περίοδο και είναι χωρίς εισόδημα. Εάν δεν γίνουν αλλαγές στο υπομέτρο 5.2 για να αποκτήσουν ζώα και εγκαταστάσεις άμεσα θα χάσουν και την επόμενη περίοδο πράγμα που θα τους οδηγήσει σε ολοκληρωτική καταστροφή και εγκατάλειψη».

Στις πρώιμες περιοχές της ελαιοκαλλιέργειας στην χώρα μας άρχισε να υπάρχει μια εικόνα για την ερχόμενη ανθοφορία με μια καλή εξέλιξη.

Στο μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας η καλλιέργεια βρίσκεται σε προανθικό στάδιο με τους παραγωγούς να είναι προβληματισμένοι από τις καιρικές συνθήκες .

Πάντως οι παραγωγοί ελαιόλαδου αλλά και βρώσιμων ελιών φέτος είναι διατεθειμένοι να «επενδύσουν» στην καλλιέργεια, με λίπανση και προληπτικούς ψεκασμούς, για να έχουν μια καλή ποσοτικά και ποιοτικά παραγωγή. Αλλά αυτό δεν αρκεί θα πρέπει να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες.

Ο κ. Γιώργος Κόκκινος, παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Νηλέας, από την Χώρα της Μεσσηνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε γενικές γραμμές η χρονιά από την εξέλιξη της ανθοφορίας φαίνεται να είναι ικανοποιητική με μια ομοιογένεια. Οι υψηλές θερμοκρασίες το προηγούμενο διάστημα έχουν επιταχύνει τη διαδικασία. Οι παραγωγοί έχουν κάνει διαφυλλική λίπανση στη διαφοροποίηση των οφθαλμών. Οι καιρικές συνθήκες το επόμενο διάστημα θα παίξουν βασικό ρόλο για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Η εικόνα της καρπόδεσης θα φανεί μετά τις 15 Απριλίου. Ένα πρόβλημα είναι ότι υπάρχει έλλειψη σε έμπειρους εργάτες γης αυτή την εποχή».

Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «από αυτή την εβδομάδα ξεκίνησαν οι προληπτικοί ψεκασμοί κατά της καλοκόρης. Επίσης οι παραγωγοί έχουν κάνει διαφυλλική, ιχνοστοιχεία και βόριο. Οι τιμές στο ελαιόλαδο έχουν αυξήσει το ενδιαφέρον των παραγωγών για την καλλιέργεια. Φέτος δεν μπορούσες να βρεις βόριο στην αγορά. Όλοι θέλουν να έχουν μια καλή παραγωγή. Μέχρι στιγμής στις πρώιμες περιοχές η ανθοφορία φαίνεται να είναι ικανοποιητική. Πέρσι δεν είχαμε καλή παραγωγή. Όλοι περιμένουν φέτος να δουν την καπρόδεση. Οι βροχές του Μαρτίου βοήθησαν την καλλιέργεια. Μέχρι το πρώτο 15ήμερο του Απριλίου θα βοηθήσει την καλλιέργεια αν έχουμε βροχοπτώσεις. Αυτό που δεν θέλουμε τώρα είναι να έχουμε ισχυρούς νοτιάδες».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών από την Χαλκιδική, «αυτή την περίοδο έχουμε μια καλή εικόνα οφθαλμών. Τα μάτια γίνονται μπουμπούκια και θέλει περίπου ένα μήνα για να ανθίσουν αν και θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν το επόμενο διάστημα. Κάναμε λίπανση και ψεκασμό για κυκλοκόνιο και θα γίνονται τρεις προληπτικοί ψεκασμοί για άκαρη (ένας έγινε ένας στην άνθιση και ένας στο καπρίδιο). Αυτή την προσπάθεια και τα έξοδα τα κάνουμε για να έχουμε φέτος μια καλή παραγωγή. Ελπίζουμε να βοηθήσουν και οι καιρικές συνθήκες».

Ο κ. Χρήστος Λιγδής, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αταλάντης στην Φθιώτιδα, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο στάδιο των οφθαλμών. Κάποιες πρώιμες περιοχές θα έχουν σε μια εβδομάδα εικόνα για την άνθιση. Πάντως μέχρι στιγμής φαίνεται να έχουμε μια καλή εικόνα στην καλλιέργεια. Ειδικά οι ποικιλίες Μεγάρων και Αμφίσσης αλλά ακόμη δεν έχει δείξει εικόνα η Καλαμών. Κάναμε ψεκασμούς με βόριο, χαλκό και ψευδάργυρο. Επίσης έγινε και η διαφυλλική λίπανση. Λόγω του ήπιου χειμώνα βλέπω φέτος μια πρωίμιση της παραγωγής. Αρνητικό είναι ότι δεν είχαμε πολλές βροχοπτώσεις. Πάντως κάνουμε τα καλλιεργητικά έξοδα μετά από μια δύσκολη χρονιά. Πέρσι ήταν καταστροφική χρονιά για την παραγωγή, αφού από τα 4.500 ελαιόδεντρα που έχω κατάφερα να βγάλω μόλις 55 κιλά ελαιόλαδο».

Ο παραγωγός από το Μεσολόγγι κ. Ανδρέας Κότσαλος δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «ακόμη περιμένουμε τους οφθαλμούς. Είχαμε πολλές μεταπτώσεις στην θερμοκρασία και ακόμη δεν έχουμε εικόνα για την εξέλιξη της καλλιέργειας. Βροχές είχαμε το προηγούμενο διάστημα. Σε γενικές γραμμές οι πεδινές περιοχές είναι όψιμες και οι ορεινές πρώιμες αλλά παίζει ρόλο και το μικροκλίμα της κάθε περιοχής. Έχουμε ήδη κάνει λιπάνσεις σε αζωτούχα και πάμε για διαφυλλικές και βιοδιεγέρτες. Επίσης κάνουμε προληπτικους ψεκασμούς για πυρηνοτρήτη».

Από την πλευρά του ο Γιάννης Ξαγοραράκης, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «πέρσι δεν είχαμε παραγωγή. Η εικόνα φέτος δείχνει ότι δεν θα είναι μια τόσο καλή παραγωγική χρονιά όσο περιμέναμε. Αυτή την περίοδο έχει σχηματιστεί μούρο. Αν τον Απρίλιο δεν έχουμε βροχοπτώσεις θα υπάρξει πρόβλημα. Επίσης υπάρχει προβληματισμός στους παραγωγούς γιατί δεν είχαμε φέτος τον χειμώνα χαμηλές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα».

«Τον πρωτογενή ελαιοκομικό τομέα τον γνωρίζουμε καλά, καθώς καθημερινά βρισκόμαστε στους ελαιώνες μας, βιώνουμε τα προβλήματα της κλιματικής κρίσης, του αυξημένου κόστους παραγωγής, της έλλειψης εργατικών χεριών και της διάθεσης της παραγωγής σε τιμές κάτω του κόστους», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ).

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση της Ένωσης: «πριν δύο χρόνια ξεκίνησε η προσπάθεια των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των Οργανώσεων/Ομάδων Παραγωγών επιτραπέζιας ελιάς.

Στις 6 Μαρτίου 2024 δημοσιεύθηκε το Καταστατικό ίδρυσης της Πανελλήνια Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) δίνοντας σάρκα και οστά στην προσπάθεια μας.

Στις 24 Μαρτίου 2024, στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, συστάθηκε σε σώμα το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΣΟΕΠΕ ως εξής:

Πρόεδρος: Μαυροειδής Ανέστης (Α.Σ. Λιβανατών Φθιώτιδος ΚΥΝΟΣ)
Αντιπρόεδρος: Μπαλτάς Αθανάσιος (Α.Σ. Αρχαία Ωλένεια ΑιτΜας STAMNA OLIVES)
Γραμματέας: Μιχαλούτσος Στυλιανός (Α.Σ. Γερακίου Λακωνίας)
Ταμίας: Σιαδήμας Κωνσταντίνος (Α.Σ. Αιτωλία Μεσολόγγι)
Μέλη:
Βλάχος Χρήστος (Ο.Π. Κυνουρίας Αρκαδίας)
Ευαγγελινός Δημήτρης (Biolivia Όλινθος Χαλκιδικής)
Παπασάϊκας Περικλής (Α.Σ. Καινούργιου Αιτωλοακαρνανίας)
Χαντζησάββας Χαράλαμπος (Ο.Π. Αγίου Ανδρέα Καβάλα)
Χαλάτης Αθανάσιος (Α.Ε.Σ. Καλυβίων Χαλκιδικής).

Κατόπιν αιτήσεως τους προς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΣΟΕΠΕ γίνονται δεκτά τα παρακάτω νέα μέλη:

• Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Ελαιοχώρια Χαλκιδικής
• Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Κεφαλόβρυσο Αιτ/νιας Ελαία
• Αγροτικός Συνεταιρισμός Aitoliko Olives

Από αύριο Τετάρτη ξεκινάνε οι ενστάσεις από τους παραγωγούς για την παράταση της 1ης πρόσκλησης του ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ, όπως ανακοίνωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην με αριθμ. 4197/20.04.2017 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1522/Β’/4.5.2017) «Καθορισμός πλαισίου εφαρμογής της Δράσης 10.1.08 «Εφαρμογή της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης των μικρολεπιδοπτέρων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)» του Μέτρου 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας (ΠΑΑ) 2014-2020», όπως τροποποιημένη κάθε φορά ισχύει, μετά την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων, πραγματοποιήθηκε η καταβολή της ενίσχυσης εκκαθάρισης (100%) των αιτούμενων ποσών ενίσχυσης στους ενταγμένους παραγωγούς της παράτασης της 1ης πρόσκλησης έτους αιτήσεων 2022.

Οι δικαιούχοι έχουν πρόσβαση στους αναλυτικούς πίνακες με τα στοιχεία του υπολογισμού της πληρωμής τους με τη χρήση των κωδικών τους στην διαδικτυακή εφαρμογή του Μέτρου (εδώ).

Κατά των αποτελεσμάτων της πληρωμής εκκαθάρισης, και σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 17 της ανωτέρω απόφασης, οι παραγωγοί δύναται να υποβάλλουν σχετική ενδικοφανή προσφυγή, αρχής γενομένης από την Τετάρτη (27 Μαρτίου 2024) και εντός πέντε εργασίμων ημερών, δηλαδή έως και την Τρίτη (2 Απριλίου 2024), ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος της Δράσης με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών.

Με την ενδικοφανή προσφυγή οι παραγωγοί δύνανται να προβούν σε διόρθωση προφανών σφαλμάτων που αφορούν στα παραστατικά συμμόρφωσης ή/και να προβάλουν αντιρρήσεις κατά των ευρημάτων (κωδικών) που έχουν προκύψει κατά την πληρωμή της εκκαθάρισής τους. Παράλληλα, οφείλουν να κινήσουν τις απαραίτητες διοικητικές ενέργειες για τη διόρθωση των δεδομένων στη/στις μηχανογραφική/ές βάση/εις μέσω της/των οποίας/οποίων πραγματοποιούνται από το Πληροφορικό Σύστημα οι διασταυρωτικοί έλεγχοι. Διευκρινίζεται ότι τα ευρήματα κατά των οποίων υποβάλλεται ενδικοφανής προσφυγή επανεξετάζονται μόνο μηχανογραφικά αντλώντας δεδομένα από τις σχετικές βάσεις. Ως εκ τούτου δεν αποτελεί αντικείμενο ελέγχου από επιτροπή στο πλαίσιο του Μέτρου.

Στο μεταξύ συνάντηση πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (24/3) μεταξύ του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσιου Σταμενίτη, με εκπροσώπους φορέων ροδακινοπαραγωγών από Πέλλα, Ημαθία και Κοζάνη. Συγκεκριμένα στην συνάντηση συμμετείχαν οι παραγωγοί και πρόεδροι των Αγροτικών Συλλόγων Νάουσας, Βελβεντού, Αλμωπίας και Σκύδρας (αντιπρόεδρος κ. Ελληνόπουλος).

Όπως δήλωσε στον Αγροτύπο ο κ. Μάκης Αντωνιάδης, πρόεδρος στον Ενιαίο Σύλλογο Αγροτών Νάουσας, «ο υφυπουργός μας ενημέρωσε ότι αφού ολοκληρωθούν οι ενστάσεις η πληρωμή αναμένεται να γίνει τέλη Απριλίου.

Από την πλευρά μας οι εκπρόσωποι των Συλλόγων ρωτήσαμε τον υφυπουργό πότε θα βγει στον «αέρα» η νέα νέα προκήρυξη του ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ και μας απάντησε ότι αναμένεται να δημοσιευθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες.

Επίσης δεσμεύτηκε ο υφυπουργός ότι στη νέα πρόσκληση θα γίνει αναπροσαρμογή της ενίσχυσης, γιατί τα περίπου 40 ευρώ το στρέμμα που δίνει τώρα στη ροδακινοκαλλιέργεια είναι κάτω του κόστους και δεν συμφέρει να ενταχθεί ο παραγωγός στο πρόγραμμα».

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την υποβολή παραστατικών συμμόρφωσης ειδικών διατάξεων για την παράταση της 1ης πρόσκλησης της Δράσης 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων», για το έτος αιτήσεων 2023.

Όπως τονίζει, ενημερώνονται οι ενταγμένοι της παράτασης 1ης πρόσκλησης της Δράσης 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων» του Μέτρου 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα» στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, πως κατ' εφαρμογή του άρθρου 20 της με αριθμ. 401/48520/29.03.2018 (ΦΕΚ Β΄1226/2-4-2018) Υπουργικής Απόφασης, όπως τροποποιημένη ισχύει, οφείλουν να προσκομίσουν για το έτος εφαρμογής 2023, στο πλαίσιο υποβολής των προβλεπόμενων παραστατικών ειδικών διατάξεων, αντίγραφα των ενημερωμένων χειρόγραφων μητρώων καταγραφής για όλες τις ενταγμένες εκμεταλλεύσεις των αιγοπροβάτων και των χοιροειδών, στις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η κατάθεση των εγγράφων θα γίνει από 05/04/2024 έως και αποκλειστικά, μέχρι 25/04/2024, σύμφωνα με την αριθ. 28809/08.05.2020 εγκύκλιο ΟΠΕΚΕΠΕ (ΑΔΑ:6ΧΞΧ46ΨΧΞΧ-ΨΛΥ).

Επισημαίνει ακόμη ότι τα εν λόγω παραστατικά αποτελούν υποχρέωση για την επαλήθευση και επιβεβαίωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας.

Εκδήλωση στον Δήμο Στυλίδας θα πραγματοποιηθεί το πρωί της Τετάρτης 27 Μαρτίου από μεγάλο Γαλλικό όμιλο εταιρειών, Έλληνες συνεργάτες & τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για την παρουσίαση του πλαισίου & των πρώτων αποτελεσμάτων πολυετούς έργου για την αειφορία της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς.
Το τετραετές έργο με το με το Ελληνικό όνομα “KALYTERA” αποτελεί καρπό της συνεργασίας του ομίλου Labeyrie Fine Foods με έδρα τη Γαλλία, κύριος προμηθευτής για τις αγορές Γαλλίας & Βελγίου, με τη Θεσσαλική PVG Hellas. Υλοποιείται από Τμήμα Ελαίας & Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας, Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου (ΙΕΛΥΑ) του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, σε συνεργασία με πιλοτικές ομάδες παραγωγών από κύριες ελαιοκομικές περιοχές της κεντρικής & βόρειας Ελλάδος, όπως η Στυλίδα, το Πήλιο, η Λάρισα και η Χαλκιδική.
Το έργο στοχεύει στην παροχή τεχνικής βοήθεια για την εφαρμογή φιλο-περιβαλλοντικών ελαιοκομικών πρακτικών βασισμένων σε αγροοικολογικές αρχές. Κύριος στόχος, το να δοθούν μακροπρόθεσμες λύσεις για την μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων & αύξηση της ποιότητας των προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς.

«Η εφαρμογή φιλο-περιβαλλοντικών πρακτικών στη γεωργία, είναι πια μονόδρομος» δηλώνει ο Βασίλης Γκισάκης, εντεταλμένος ερευνητής του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Τμήμα Ελαίας & Οπωροκηπευτικών Καλαμάτας. «Η αγορά, η νέα ΚΑΠ και το ίδιο το περιβάλλον δίνουν σήμα πως αν θέλουμε ο ελαιοκομικός κλάδος να έχει μέλλον πρέπει να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε το φυσικό κεφάλαιο ως κύρια προστιθέμενη αξία των τοπικών προϊόντων. Το “KALYTERA” αποτελεί πολύ καλό παράδειγμα για τους Έλληνες παραγωγούς, σχετικά με το πως μπορούν να βελτιωθούν χωρίς να βάζουν σε ρίσκο την ποιότητα & ποσότητα της παραγωγής τους, καθώς αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες τους ώστε να προσαρμόσουμε κατάλληλα & με “οριζόντιο” τρόπο λήψης αποφάσεων τις πιλοτικές πρακτικές που πραγματοποιούνται».

Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει συνάντηση διάφορων εμπλεκόμενων φορέων (επιστήμονες, παραγωγούς, τοπικούς φορείς και εκπρόσωπους του τομέα της μεταποίησης τροφίμων), επίσκεψη σε πιλοτικό ελαιώνα όπου υλοποιούνται οι καινοτόμες δράσεις του έργου καθώς και γευσιγνωσία προϊόντων του LABEYRIE.

Παρά υψηλές τις τιμές στο ελαιόλαδο - που πολλοί τις παρομοιάζουν με πτήσεις αεροπλάνων - τελικά δεν φαίνεται να πάνε καλά τα πράγματα στην ελληνική ελαιοκαλλιέργεια και υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.

Τα προβλήματα αυτά αναφέρονται αναλυτικά σε υπόμνημα, που υπέβαλε πρόσφατα ο ΣΕΔΗΚ στο ΥπΑΑΤ, μετά από πρόσκληση του Υπουργού κ. Αυγενάκη, το οποίο επισημαίνει την δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελαιοκομία στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα υποβάλλει προτάσεις για την επαναφορά της στην ανοδική πορεία, στην οποία βρισκόταν πριν από μερικά χρόνια.

Τα κυριότερα σημεία του υπομνήματος, το οποίο υπογράφεται από τον πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ, Γιώργο Μαρινάκη, Δήμαρχο Ρεθύμνου, έχουν ως εξής:
Κύριε Υπουργέ
Το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ, παρά το ότι με τα αρ. 71/14-4-2021, 133/16-12-2021 και 23/16-6-2022 Υπομνήματα του προς ΥπΑΑΤ, έχει ήδη υποβάλλει τις επισημάνσεις του για τα προβλήματα της ελαιοκαλλιέργεια και τις προτάσεις του για αντιμετώπιση τους με τη νέα ΚΑΠ, χωρίς καμιά ανταπόκριση, αποφάσισε ομόφωνα όπως τις επαναφέρει επικαιροποιημένα, με την ελπίδα ότι η νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ θα τις εξετάσει με μεγαλύτερη προσοχή και κατανόηση.

Η στρατηγική αξία και η υποβάθμιση της ελαιοκαλλιέργειας

Η ελαιοκαλλιέργεια στην χώρα μας, η οποία επί χιλιάδες χρόνια είναι άρρηκτα δεμένη με την πολιτιστική, θρησκευτική και οικονομική ζωή των κατοίκων της, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να έχει ιδιαίτερα υψηλή στρατηγική αξία.
Προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, συμβάλλει σημαντικά στο εξαγωγικό εμπόριο, ενισχύει την επισιτιστική ασφάλεια, ενώ παράλληλα αποτελεί ένα φυσικό δάσος που με τεράστια θετική συμβολή στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης. Συνεπώς συμβάλλει αποφασιστικά στις νέες στρατηγικές της ΕΕ «Από το χωράφι στο τραπέζι» και «Βιοποικιλότητα».
Ωστόσο, παρόλα αυτά, άγνωστο γιατί, χωρίς καμιά επίσημη επιστημονική και πολιτική τεκμηρίωση, η Ελαιοκαλλιέργεια τίθεται υπό εμφανέστατη δυσμένεια και περιθωριοποιείται, στα πλαίσια της ΚΑΠ, με συνέπεια η ελαιοπαραγωγή από το 2005 και μετά, ειδικά στην Κρήτη, να ακολουθεί μια έντονη καθοδική πορεία.

Τα κυριότερα πλήγματα που δέχτηκε η ελαιοκομία, κατά τις τελευταίες ΚΑΠ ήταν:

• Oι ελαιώνες, ενώ δεν αποτελούν μια απλή εδαφική έκταση, αλλά μια μόνιμη επένδυση, η οποία απαιτεί μόχθους γενεών, εντάχθηκαν αδικαιολόγητα στην Περιφέρεια «Δενδρώδεις» και ενισχύονται με βάση την έκταση που καταλαμβάνουν και όχι με την πραγματική δική τους αξία, η οποία είναι πολλαπλάσια της αξίας του εδάφους.
• Οι ενισχύσεις που προβλέπονται για τους ελαιοπαραγωγούς είναι αντιστρόφως ανάλογες με τον συνολικό αριθμό τους. Αυτό φαίνεται καθαρά από στοιχεία του ΟΣΔΕ, σύμφωνα με τα οποία οι ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, ενώ αποτελούν το 40% περίπου του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, απολαμβάνουν μόνο το 20% περίπου του συνόλου των ενισχύσεων.
• Οι ενισχύσεις των περίπου 550 εκατ. €, που επί δεκαετίες παρεχόταν μόνο στους ελαιώνες, αφού μειώθηκαν αρχικά σε μόνο 470 εκατ. €, κατανεμήθηκαν στην συνέχεια σε σειρά άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, με αποτέλεσμα η ανά στρέμμα αναλογούσα ενίσχυση να μειωθεί μέχρι και 70%.

Οι συνεχείς περικοπές των ενισχύσεων

α) Η ενίσχυση των 152,9 €/στρ που ελάμβαναν κατά μ.ο. οι ελιές, πριν το 2014, στην Κρήτη, με συνεχείς περικοπές (συγκλίσεις) έφτασαν στα 48,5 €/στρ με την προηγούμενη ΚΑΠ και με την τρέχουσα οδηγούνται στα 28 €/στρ., εξισούμενες περίπου με εκείνες των ασκεπών εκτάσεων και βοσκότοπων.
β) Η περικοπή από τις ενισχύσεις των μικρών εκμεταλλεύσεων, που έχουν εκτάσεις κάτω από 4 στρ. ή λαμβάνουν ενισχύσεις χαμηλότερες των 250 ευρώ, η όποια - με δεδομένο ότι η μέση έκταση ελαιώνων ανά ελαιοπαραγωγό στην Κρήτη είναι μόλις 11 στρ. - συνετέλεσε ώστε χιλιάδες ελαιοπαραγωγοί, άνω του 30% του συνόλου, να τεθούν εκτός ενισχύσεων.

Η άστοχη αναδιανεμητική ενίσχυση

Η αναδιανεμητική ενίσχυση (περί τα 11 €/στρ), η οποία προβλέφθηκε για να εξομαλύνει αδικίες, τελικά εξοστρακίζει από τις ενισχύσεις χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς, αφού η χορήγηση της στις «Δενδρώδεις», στις οποίες η ελιά εντάσσεται, προβλέπεται μόνο για εκμεταλλεύσεις 10 - 40 στρεμμάτων. Έτσι ελαιοκαλλιεργητές με κάτω από 10 στρέμματα στην Κρήτη, όπου ο μέσος κλήρος είναι 11 στρέμματα, αποτελούν την πλειοψηφία, εξοστρακίζονται.
Επομένως η σύγκλιση, για τους συντάκτες των εθνικού σχεδίου της ΚΑΠ, δεν γίνεται με την μείωση των μεγάλων ενισχύσεων και αύξηση των μικρών αλλά με την εξαφάνιση των μικρών.

Τα επικίνδυνα Οικολογικά Σχήματα

Οι πράσινες ενισχύσεις ή τα λεγόμενα «οικολογικά σχήματα» αποτελούν μια άλλη ενίσχυση, η οποία, ενώ μέχρι τώρα παρεχόταν αυτοδίκαια στις ελιές, ως ποσοστό 30% της συνολικής, αφού τηρούν όλες τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις, με την ερχόμενη ΚΑΠ αποτιμούνται σε 35 €/στρ. και θα καταβάλλονται με τήρηση αντιφατικών όρων, που τις καθιστούν όχι μόνο ασύμφορες αλλά και ανασφαλείς από πλευράς ... Δάκου!
Οι ενδιαφερόμενοι γεωργοί για να τύχουν της ενίσχυσης των 35 €/στρ. μεταξύ άλλων πρέπει:
α) Να εφαρμόζουν για τον Δάκο τη μέθοδο της μαζικής παγίδευσης, μέθοδος που δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά ασφαλής και θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τα οικολογικούς αλλά και γενικά όλους τους γύρω από αυτούς ελαιώνες.
β) Να τηρούν Σχέδια Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ), που απαιτούν επί πλέον δαπάνες.

Η εγκατάλειψη των δύσβατων ελαιώνων

Οι παραδοσιακοί ελαιώνες της χώρας, που βρίσκονται σε επικλινείς δύσβατες περιοχές, έχουν τεράστια κοινωνική και περιβαλλοντική αξία.
Λειτουργούν ως ένα φυσικό δάσος που με το αειθαλές φύλλωμά τους αποτελούν ένα μόνιμο και ανέξοδο απορροφητήρα CO2 που λειτουργεί σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης.
Ωστόσο, έχουν υψηλότερο κόστος καλλιέργειας και χαμηλή παραγωγικότητα, η οποία οδηγεί σε συνεχή εγκατάλειψη και ακαλλιέργεια τους.
Έτσι, καταλαμβάνονται από ζιζάνια που λειτουργούν ως προσάναμμα για την καταστροφή τους από πυρκαγιές, με οδυνηρές συνέπειες στο περιβάλλον, το κλίμα και την διάβρωση του εδάφους!
Οι ελαιώνες αυτοί ήδη στην Ισπανία και πρόσφατα στην Ιταλία εντάσσονται σε ειδικά προγράμματα και ενισχύονται για την διατήρηση και ανάκαμψη.

Προτάσεις του ΣΕΔΗΚ για την ελαιοκομία

O ΣΕΔΗΚ με βάση τα όσα αναφέρθηκαν κατέληξε στο ότι για την ανακοπή και αναστροφή της πτωτικής πορείας της ελαιοκομίας, το ΥπΑΑΤ πρέπει, στα πλαίσια της ΚΑΠ και της Εθνικής πολιτικής, να εξετάσει τις εξής προτάσεις:

Προτάσεις στα πλαίσια της ΚΑΠ:

1. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε χωριστή ειδική κατηγορία ή «αγρονομική περιφέρεια» με το όνομα «Ελαιώνες», μέσα στην οποία οι άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να αυξηθούν στα προ της νέας ΚΑΠ επίπεδα και, αν χρειαστεί, να τεθούν σε πλαίσια μόνο αγρονομικής Περιφερειακής σύγκλισης.
2. Οι παραδοσιακοί ελαιώνες που βρίσκονται σε δύσβατες επικλινείς περιοχές, πρέπει να υποστηριχτούν ιδιαίτερα και να ενταχτούν στις συνδεδεμένες και αναδιανεμητικές ενισχύσεις, ανεξάρτητα από την έκταση τους.
3. Οι μικροί ελαιοπαρα-γωγοί με ελαιώνες κάτω των 4 στρ. και ενισχύσεις κάτω από 250 ευρώ, που έχουν εξαιρεθεί με την προηγούμενη ΚΑΠ, πρέπει να αποκατασταθούν και να υπαχθούν ανεξάρτητα από τη έκταση τους σε ειδικό μέτρο ενιαίας ενίσχυσης 1.000 € ανά εκμετάλλευση, όπως είχε προταθεί αρχικά από θεσμούς της ΕΕ για μικρούς παραγωγούς.
4. Η αναδιανεμητική ενίσχυση για τις ελιές πρέπει να ισχύσει για όλους τους μικρούς παραγωγούς, με εκτάσεις ελαιώνων κάτω από 20 στρ.
5. Στα πλαίσια των οικολογικών σχημάτων πρέπει να ενταχτούν όλοι οι ελαιώνες που προστατεύονται με την «συλλογική κρατική δολωματική δακοκτονία», η οποία, όπως αποδείχτηκε μετά από πολυετείς πειραματισμούς, αποτελεί την πλέον ασφαλή και οικολογική μέθοδο δακοπροστασίας.

Προτάσεις στα πλαίσια της εθνικής πολιτικής:

1. Η διάθεση του ελαιολάδου θα πρέπει να εξυγιανθεί, με θέσπιση μέτρων για τη διάθεση του χύμα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς από όλα τα Συν/κα και ιδιωτικά ελαιοτριβεία, που επιχορηγούνται από Εθνικά η Κοινοτικά προγράμματα.
2. Οι ζημιές από καύσωνες στους ελαιώνες ή και θερμούς ανέμους κατά την άνθηση – καρπόδεση θα πρέπει να τύχουν ασφαλιστικής κάλυψης από τον ΕΛΓΑ, διότι η εξαίρεση τους, με τον ισχύοντα κανονισμό, είναι άδικη και δεν έχει καμία επιστημονική ή αγρονομική βάση.
3. Η συλλογική δολωματική Δακοκτονία, που εφαρμόζεται επί δεκαετίες από το Κράτος, δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η να καταστεί ανασφαλής, χάρη άλλων ανασφαλών δράσεων. Αντίθετα πρέπει να αναδιοργανωθεί ριζικά, να χρηματοδοτηθεί ανάλογα και να περιφερειοποιηθεί διοικητικά και επιστημονικά.