Η γαλακτοβιομηχανία ΟΜΗΡΟΣ, της οικογένειας Γιαννίτση, προχώρησε σε συμφωνία εξαγοράς των εγκαταστάσεων από την ΔΕΛΤΑ, μια εκ των κορυφαίων εταιρειών τροφίμων στη χώρα. 

Ο σταθμός στη Συδινή Ξάνθης αφορά μία έκταση περίπου 7.500 τ.μ., στην οποία βρίσκονται βιομηχανικές κτιριακές εγκαταστάσεις 1.200 τ.μ. και εγκαταστάσεις βιολογικού εξοπλισμού, καθώς και βιολογικού καθαρισμού. Επιπλέον μπορεί να δεχθεί και να αποθηκεύσει 120 τόνους αιγοπρόβειου γάλακτος ημερησίως. 

Η ΟΜΗΡΟΣ έχει προγραμματίσει επιπλέον επενδύσεις στο σταθμό, για την ανανέωση και την αναβάθμιση του κτιριακού και μηχανολογικού εξοπλισμού, εξασφαλίζοντας να είναι όλα έτοιμα για την νέα γαλακτοκομική σεζόν.

Ο νέος υποσταθμός στη Συδινή προστίθεται στο δίκτυο υποσταθμών της Όμηρος που αριθμεί 6 συνολικά σε όλη την ελληνική επικράτεια και θα συμβάλλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της ζώνης γάλακτος και την αύξηση τη παραγωγής. 

Στόχος της ΟΜΗΡΟΣ είναι να ενδυναμώνει συνεχώς τα σημεία δράσης της, λειτουργώντας πάντα με γνώμονα την παραγωγή άριστων ποιοτικά προϊόντων. Η Όμηρος εργάζεται συνεχώς προς την ανάπτυξη των υποσταθμών της τόσο σε αριθμητικό επίπεδο, ενισχύοντας έτσι τη δυναμική της παρουσία, όσο και σε ποιοτικό δημιουργώντας τις κατάλληλες εγκαταστάσεις για αποθήκευση και διαχείριση του γάλακτος σε ημερήσια βάση. 

Οι σταθμοί γάλακτος της ΟΜΗΡΟΣ πλέον θα χρησιμοποιούνται και από την νέα θυγατρική της εταιρίας, την AGROLACT, η οποία δημιουργήθηκε με βασικό στόχο να καλύψει τις ανάγκες των κτηνοτρόφων της ΟΜΗΡΟΣ, προμηθεύοντας τους με υψηλών προδιαγραφών και ποιότητας ζωοτροφές.

Όπως υποστηρίζουν οι αγελαδοτρόφοι, η μείωση των τιμών στο ράφι οφείλεται στις διαδοχικές μειώσεις στην τιμή παραγωγού του αγελαδινού γάλακτος, ενώ τα κέρδη των γαλακτοβιομηχανιών παραμένουν σταθερά.

Μάλιστα καταγγέλλουν ότι γαλακτοβιομηχανία στη Θεσσαλία έκανε τους τελευταίους μήνες μεσοσταθμική μείωση της τιμής παραγωγού κατά 10 λεπτά το κιλό.    

Όπως τονίζει σε δηλώσεις του ο κ. Ηλίας Κοτόπουλος, αγελαδοτρόφος και πρόεδρος στην Ένωση Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ) «παρακολουθώντας τα κατευθυνόμενα δημοσιεύματα της επικαιρότητας των τελευταίων ημερών γύρω από την μείωση της τιμής των προϊόντων από αγελαδινό γάλα στο «ράφι» και δηλώσεις στις οποίες προβαίνουν ιθύνοντες και εκπρόσωποι «ελληνικών» γαλακτοβιομηχανιών επιθυμεί να παρέμβει για μία ακόμη φορά στο δημόσιο διάλογο. Εκφράζει την έντονη ανησυχία και τον προβληματισμό της για την πορεία και τις αρνητικές προοπτικές επιβίωσης του κλάδου της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας στην Ελλάδα, που βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της ιστορίας της. Απειλείται δηλαδή με ολοκληρωτικό αφανισμό και σπεύδει να ενημερώσει το καταναλωτικό κοινό για όσα επιμελώς αποσιωπώνται κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου.

Την ίδια ώρα που με τρόπο μεθοδικό σχεδιάζεται και συντελείται το έγκλημα της εξόντωσης της ελληνικής γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας «ελληνικές» γαλακτοβιομηχανίες επιχαίρουν, διακινώντας την είδηση της μείωσης των τιμών προϊόντων τους από αγελαδινό γάλα στο ράφι. 

Μία μείωση, η οποία όμως προέρχεται και παρέχεται αποκλειστικά στις πλάτες του Έλληνα παραγωγού χωρίς οι γαλακτοβιομηχανίες να «βάζουν το χέρι στην τσέπη». Τους τελευταίους μήνες έχουν επιβληθεί σε βάρος του Έλληνα παραγωγού διαδοχικές μειώσεις στην τιμή προμήθειας του αγελαδινού γάλακτος από «ελληνικές» γαλακτοβιομηχανίες, με πρωτοστάτη μεγάλη γαλακτοβιομηχανία της Θεσσαλίας, που φθάνουν μεσοσταθμικά σε πάνω από 10 λεπτά/λίτρο. 

Ο Έλληνας παραγωγός βρίσκεται έτσι αντιμέτωπος με μια πρωτόγνωρη κατάσταση και εξαναγκάζεται πλέον να πωλεί προς τις γαλακτοβιομηχανίες κάτω από το κόστος παραγωγής του. Είναι σε απόγνωση λόγω του αδιεξόδου στο οποίο καιροσκοπικές πρακτικές γαλακτοβιομηχανιών τον έχουν περιάγει. Δεν πρόκειται όμως απλώς για καιροσκοπισμό αλλά στην πραγματικότητα για εγκληματικό σχέδιο, που συντελείται σε βάρος της ελληνικής οικονομίας και των συμφερόντων του Έλληνα καταναλωτή. 

Η ήδη φθίνουσα ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος, που μετά βίας πλέον επαρκεί προς κάλυψη του 1/3 της εγχώριας κατανάλωσης, απειλείται με ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση και μαρασμό. 

Με τις πλάτες της ελληνικής πολιτείας οι «ελληνικές» γαλακτοβιομηχανίες σχεδιάζουν επιμελώς την εξαφάνιση του κλάδου ώστε να μπορούν ανενόχλητες να προβαίνουν σε ολοένα και αυξανόμενη παραγωγή των προϊόντων τους από εισαγόμενα συμπυκνώματα, σταθεροποιητές, σκόνες κλπ. Αντικαθιστούν έτσι σχεδόν ολοκληρωτικά το φρέσκο ελληνικό γάλα και θυσιάζουν την ποιότητα ενός βασικού καταναλωτικού αγαθού πρώτης ανάγκης για την ελληνική οικογένεια στο βωμό της επίτευξης αυξημένου περιθωρίου κέρδους.

Η αδράνεια της ελληνικής πολιτείας εκτρέφει κι επιτρέπει φαινόμενα τρομακτικής αδιαφάνειας που οδηγούν στην εξαπάτηση του Έλληνα καταναλωτή που είναι αδύνατον να γνωρίζει πια τι καταναλώνει. Η Ένωση Φυλής Χολστάιν Ελλάδας με αίσθημα ευθύνης έχει ήδη λάβει σειρά πρωτοβουλιών ενημέρωσης προβαίνοντας σε αλλεπάλληλα διαβήματα προς επίσημους φορείς και Αρχές και προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Ευελπιστούμε η ελληνική πολιτεία, η Βουλή και ο νέος υπουργός, που θα προκύψει μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου, να δείξουν μεγαλύτερη ευαισθησία για ένα τόσο καίριο ζήτημα για τον Έλληνα καταναλωτή και για ολόκληρο τον ελληνικό πρωτογενή τομέα. Θα αποτρέψει έτσι την επιχειρούμενη εν μία νυκτί εξαφάνιση εις βάρος της ελληνικής οικονομίας παραγωγικών μονάδων και υποδομών που είναι αποτέλεσμα πολυετών κόπων και προσπαθειών στο βωμό της εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων».
 

Στο Αμφιθέατρο της Βιβλιοθήκης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε στις 4 Μαΐου, ημέρα Πέμπτη, ημερίδα με θέμα «Κτηνοτροφία Ακριβείας – Εφαρμογές στην Εκτροφή Μηρυκαστικών» υπό την αιγίδα της Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκέντρωσε η παρουσίαση της ενότητας με θέμα «Τεχνολογίες Εκτροφής Ακριβείας Μηρυκαστικών» του Αν. Καθηγητή του ΓΠΑ κ. Θωμά Μπαρτζάνα αναφορικά με την ενσωμάτωση της τεχνολογίας και των έξυπνων λύσεων στον τομέα της κτηνοτροφίας.

Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία

Ο Αν. Καθηγητής του ΓΠΑ κος Μπαρτζάνας υπενθυμίζει, ότι το φιλόδοξο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, γνωστή και ως «Green Deal», το οποίο στοχεύει στην κλιματική ουδετερότητα μέσω του πράσινου ψηφιακού μετασχηματισμού, απαιτεί να ληφθούν άμεσα αλλαγές στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Ειδικότερα, με την εφαρμογή της άνω συμφωνίας μέσα στην επόμενη δεκαετία προβλέπεται να πραγματοποιηθούν σημαντικές μειώσεις στις αγροτικές εισροές, που εκτείνονται σε ολόκληρο το φάσμα της πρωτογενούς παραγωγής.
Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι δεν θα πρέπει να είναι διστακτικοί απέναντι στο πράσινο αυτό εγχείρημα, καθώς, όπως επεξηγεί ο κος Μπαρτζάνας, μέσω των εφαρμογών τεχνικών και τεχνολογιών γεωργίας και δη κτηνοτροφίας ακριβείας στα πλαίσια εκτροφής των μυρηκαστικών θα εξασφαλιστεί η  βιωσιμότητα των γεωργικών και των κτηνοτροφικών μονάδων αντίστοιχα σ’ έναν συνεχώς αυξανόμενο και ανταγωνιστικό τομέα.

Τεχνικές και τεχνολογίες κτηνοτροφίας ακριβείας

Τα τελευταία χρόνια η δυναμικότητα των κτηνοτροφικών μονάδων αυξάνεται συστηματικά είτε με την ένωση μικρότερων μονάδων είτε με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες δημιουργίας μεγάλων κτηνοτροφικών συγκροτημάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ανακύπτουν ζητήματα διαχείρισης, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι στις πολυπληθείς φάρμες είναι αδύνατον ο κτηνοτρόφος να δώσει την ίδια προσοχή στην ευζωία του κάθε ζώου χωριστά, όπως θα συνέβαινε σε μια μικρή φάρμα. Λύση έρχονται να δώσουν οι εφαρμογές τεχνικών και τεχνολογιών κτηνοτροφίας ακριβείας, όπου μέσω ενός συστήματος αυτοματοποίησης και ψηφιακής ιχνηλάτισης, παρέχουν έγκαιρη ενημέρωση και αναλυτική πληροφόρηση αναφορικά με την ευζωία των μηρυκαστικών και την περιβαλλοντική αειφορία. Ως εκ τούτου ο κτηνοτρόφος προσθέτει ένα πολύ σημαντικό όπλο στην φαρέτρα του, καθώς θα μπορεί να παρέμβει έγκαιρα και εν συνεχεία να διαχειριστεί αποδοτικά οτιδήποτε ζήτημα ανακύψει στα πλαίσια της διαχείρισης της κτηνοτροφικής παραγωγής του.

Κτηνοτροφία ακριβείας στην πράξη: Έξυπνα περιλαίμια

Η εφαρμογή της κτηνοτροφίας ακριβείας προϋποθέτει την χρήση ειδικού εξοπλισμού και ιδίως την εκπαίδευση και την εξοικείωση των κτηνοτρόφων στις νέες τεχνολογικές εφαρμογές. Μέσω της χρήσης έξυπνων συσκευών πραγματοποιείται αρχικά άντληση μιας πληθώρας δεδομένων που σχετίζονται με το επίπεδο ευζωίας του ζώου, καθώς και με το επίπεδο ποιότητας του συνόλου της φάρμας. Εν συνεχεία, τα δεδομένα αυτά αναλύονται και παρέχουν σημαντικές πληροφορίες όχι μόνο αναφορικά με την αειφορία του περιβάλλοντος, αλλά και αναφορικά με την τυχόν ύπαρξη και αποτελεσματική αντιμετώπιση ασθενειών, που μπορεί να προσβάλλουν τα μηρυκαστικά.
Ιδίως, στα μηρυκαστικά η χρήση των έξυπνων περιλαίμιων, τα οποία είναι εφοδιασμένα με αισθητήρες δορυφορικού εντοπισμού, θερμοκρασίας και ζωτικών λειτουργιών, παρέχουν μια πληθώρα σημαντικών πληροφοριών στους κτηνοτρόφους. Θέλοντας, μάλιστα, ο κος Μπαρτζάνας να τονίσει τα πλεονεκτήματα και ιδίως την ευελιξία, που δύναται να παρέχει η χρήση τους στους κτηνοτρόφους, έφερε ως παράδειγμα την ακόλουθη εικόνα: μηρυκαστικά να βοσκούν ελεύθερα άνευ της ύπαρξης φρακτών και όταν αυτά τυχόν υπερβούν τα όρια της ηλεκτρονικά και μέσω δορυφόρου χωροθετημένης περιοχής, μέσω ενός ακίνδυνου σήματος προς το ζώο, αυτό να επανέρχεται πίσω στο κοπάδι.
Στον ελλαδικό χώρο είναι διαδεδομένη η χρήση έξυπνων περιλαίμιων στα βοοειδή, όπου παρέχουν ενδείξεις αναφορικά με την κατανάλωση της βοσκής βάσει της κινήσεως του λαιμού του ζώου. Με την πρόοδο της τεχνολογίας ενσωματώνονται, επιπλέον, συστήματα καταγραφής της θερμοκρασίας και της υγρασίας του περιβάλλοντος, που συμβάλλουν σε θέματα περιβαλλοντικής αειφορίας.

Έγκαιρη αντιμετώπιση ασθενειών με ανάλυση εικόνας και ήχου

Η εφαρμογή έξυπνων συσκευών καταγραφής εικόνας στα βοοειδή παρέχει ζωτικής σημασίας πληροφορίες αναφορικά με την έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος της πολότητας.  Ειδικότερα, μέσω της συστηματικής παρατήρησης και καταγραφής των κινήσεων του ζώου, η έξυπνη συσκευή δύναται να παρέχει πιθανούς δείκτες πολότητας, πριν ακόμα κάνει την εμφάνιση της στο ζώο.
Στα μηρυκαστικά η ανάλυση του ήχου δεν είναι ακόμα λεπτομερώς εφαρμοσμένη σε μεγάλη κλίμακα, παρόλα αυτά ο κος Θωμάς Μπαρτζάνας σημείωσε ότι «ήδη γίνονται πολλά πειράματα σε κέντρα του εξωτερικού (…). Ειδικότερα, με την ανάλυση του σήματος και των ηχητικών μηνυμάτων, που παίρνουμε από τους χοίρους αναφορικά με την ζωή, την επιθετικότητα, είτε με κάποια ασθένεια και τα οποία μεταφράζουμε σε χρήσιμες πληροφορίες, μπορούν να μεταφραστούν και για τα μηρυκαστικά».

Σίτιση ακριβείας

Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο  Αν. Καθηγητής του ΓΠΑ η κτηνοτροφία θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα των ολοκληρωμένων γεωργικών συστημάτων ακριβείας άρδευσης και λίπανσης, όπου μέσω στρατηγικής διαχείρισης περιορίζεται η άσκοπη κατανάλωση αρδευτικού νερού και λίπανσης. Στα πλαίσια της κτηνοτροφίας, αντίστοιχα, με την υποστήριξη της τεχνολογίας δύναται να εφαρμοστεί η σίτιση ακριβείας, όπου τα ζώα σιτίζονται στην ώρα και στην ποσότητα που χρειάζεται. Επιπλέον, ο κος Μπαρτζάνας τόνισε, ότι ένας μεγάλος αριθμός κτηνοτρόφων δεν γνωρίζει την ακριβή ποσότητα της ζωοτροφής που καταναλώνεται στην φάρμα τους, καθώς απλώς γεμίζουν το δοχείο τροφής, όποτε αυτό τελειώνει. Στον αντίποδα, βρίσκονται τα ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης των κτηνοτροφικών μονάδων, τα οποία καταγράφουν την ποσότητα της ζωοτροφής που καταναλώνεται από το κάθε ζώο, ενώ, παράλληλα, παρέχουν σημαντικές οδηγίες αναφορικά με την κατανάλωση ζωοτροφής για το κάθε ζώο ξεχωριστά, σε καθημερινή βάση και ανάλογα με τις βιοτικές του ανάγκες.
Η αναίτια σπατάλη των ζωοτροφών μόνο αρνητικά μπορεί να λειτουργήσει για την βιωσιμότητα μιας κτηνοτροφικής μονάδας, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη την κατακόρυφη αύξηση τιμών που σημειώθηκαν συνεπεία του  πολέμου στην Ουκρανία.  Και ως είναι φυσικό η αύξηση του κόστους αγοράς της ζωοτροφής συνεπάγεται με αύξηση της τιμής των παραγόμενων αγαθών, όπως για παράδειγμα το γάλα ή το κρέας, γεγονός που πλήττει και τον τελικό αποδεκτή, ήτοι τον καταναλωτή.

Γεωργικές κατασκευές

Οι γεωργικές κατασκευές, όπως η κατασκευή ενός κτιρίου που θα φιλοξενήσει τα ζώα, σύμφωνα με τον Αν. Καθηγητή κ. Μπαρτζάνα, αποτελούν τον πλέον σημαντικό παράγοντα αναφορικά με την βιωσιμότητα μιας κτηνοτροφικής παραγωγής. Παράγοντα, ωστόσο, που πολλές φορές οι κτηνοτρόφοι παραγνωρίζουν, καθώς επιλέγουν να επενδύουν υπέρμετρα σε εξοπλισμό, στο ζωικό κεφάλαιο ή στην καλλιέργεια εν γένει.
Μάλιστα, ο κος Μπαρτζάνας ο οποίος εξειδικεύεται στις γεωργικές κατασκευές, τόνισε ότι η τεχνολογία σήμερα μας παρέχει τεχνικά εργαλεία, τα οποία μπορούν να προ-δημιουργήσουν σε εικονικό επίπεδο το κτίριο, με απαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, ο κτηνοτρόφος να γνωρίζει εκ των προτέρων την τοποθεσία του, το είδος του ζώου που επιθυμεί να στεγάσει και τον συνολικό αριθμό των ζώων. Ως εκ τούτου, σήμερα ο κτηνοτρόφος έχει την δυνατότητα να ελέγξει τα διάφορα στοιχεία του μικροπεριβάλλοντος πριν ακόμα τα ζώα εισέλθουν στην κατασκευή, έχοντας, πάντοτε, την δυνατότητα παρέμβασης και διόρθωσης. Μάλιστα, όπως ο ίδιος τόνισε «Είναι μια δουλειά που δεν απαιτεί πολύ χρόνο και είναι καλό να γίνεται πριν κάποιος επενδύσει σε ένα κτηνοτροφικό κτίριο».

Ξεκίνησε η πτώση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα από τους γαλακτοβιομήχανους. Αυτό φέρνει μια τάση στην αγορά ενόψει των νέων ετήσιων συμβολαίων που θα υπογράψουν οι μεγάλες μονάδες και συνεταιρισμοί το ερχόμενο καλοκαίρι.

Παρά το ρεκόρ εξαγωγών που έκανε η φέτα το 2022 άρχισαν να «πιέζονται» προς τα κάτω οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. Θυμίζουμε ότι  σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν στην γενική συνέλευση της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας, οι εξαγωγές φέτας το 2022 έφτασαν τα 605 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 388 εκατομμυρίων που είχαν το 2019.

Αν και οι εξαγωγές στην φέτα είναι αυτές που δίνουν τον τόνο και δικαιολογούν σε μεγάλο βαθμό τις υψηλότερες τιμές, οι γαλακτοβιομήχανοι επικαλούνται μείωση της εσωτερικής κατανάλωσης για να στηρίξουν τις πιέσεις που ασκούν στους κτηνοτρόφους για πτώση τιμής.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Ξάνθης, Δημήτρης Ψεμματάς, που διαθέτει οργανωμένη εκτροφή αιγοπροβάτων, «το κόστος παραγωγής γάλακτος παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Οι αιγοπροβατοτρόφοι συνεχίζουν να πληρώνουν διπλάσιο ποσό για το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώνουν.

Επίσης οι τιμές των ζωοτροφών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Τα τριφύλια δεν άφησε ο καιρός να κάνουμε συγκομιδή αλλά οι τιμές είναι στα ίδια επίπεδα. Το καλαμπόκι που έχουν οι έμποροι στις αποθήκες τους δεν πρόκειται να το πουλήσουν φτηνότερα από όσο το αγόρασαν. Οι τιμές στις ζωοτροφές αν θα πέσουν αυτό θα γίνει μετά τα αλώνια. Μέχρι τότε οι κτηνοτρόφοι που έχουν σταυλισμένα ζώα θα πρέπει να αγοράζουν με ακριβές τιμές.

Από την πλευρά τους οι γαλακτοβιομήχανοι έχουν ξεκινήσει να μειώνουν την τιμή στο αιγοπρόβειο γάλα κατά 3 έως 5 λεπτά το κιλό. Επίσης σε όσους δεν δέχονται την μείωση τιμής τους καθυστερούν την πληρωμή. Έτσι ενώ έκαναν πληρωμή κάθε μήνα (στο πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα) τώρα θέλουν να πληρώνουν κάθε δύο μήνες. Αυτη η καθυστέρηση είναι ουσιαστικά μια οικονομική εξόντωση για τους κτηνοτρόφους. 

Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που δεν υπάρχει γάλα στην αγορά. Οι ποσότητες γάλακτος είναι μειωμένες φέτος συγκριτικά με πέρυσι. Από την άλλη η ζήτηση είναι αυξημένη, αφού να σκεφτείτε ότι έρχονται κάθε μέρα να πάρουν γάλα αντί για μέρα παρά μέρα. Επίσης γνωρίζω ότι έχουν κλείσει συμβόλαια για εξαγωγές φέτας μέχρι το 2025. Δηλαδή αν και μιλάμε για λιγότερες ποσότητες και αυξημένη ζήτηση την ίδια στιγμή ζητάνε μείωση τιμών από τους παραγωγούς, χωρίς να τους ενδιαφέρει αν αυτό θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη του επαγγέλματος του κτηνοτρόφου και σε αφανισμό των κοπαδιών στην χώρα μας».

Στον παραδοσιακό οικισμό της Κάτω Ορεινής Σερρών λειτουργεί «ο Μύθος του Βουνού», μια καθετοποιημένη επιχείρηση αιγοπροβάτων ιδιοπαραγωγής εκλεκτών τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων της οικογένειας Κλιάμπα. Ο «Μύθος του Βουνού» αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο οικογενειακό εγχείρημα, με παράδοση χρόνων, ιδίως ύστερα από την προσθήκη των νεότερων μελών του, ήτοι του Τυροκόμου Κωνσταντίνου Κλιάμπα, καθώς και του συνονόματου Ζωοτέχνη ξαδέρφου του, οι οποίοι φέρνουν μια νέα πνοή στην επιχείρηση.
Σε ηλικία μόλις 22 ετών ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας, έχοντας στα χέρια του τον πιστοποιημένο τίτλο της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων, καθώς και ο συνομήλικος ξάδερφος του, ο οποίος είναι απόφοιτος του ΑΤΕΙ Ζωοτεχνίας που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη, ανέλαβαν να εξελίξουν την οικογενειακή επιχείρηση των γονιών τους, συνδυάζοντας τις θεωρητικές γνώσεις που κατέκτησαν κατά την διάρκεια των σπουδών τους, με την εμπειρία χρόνων που διαθέτει η οικογένεια Κλιάμπα στον τομέα παραγωγής τυροκομικών και γαλακτοκομικών προϊόντων, καθώς και στον τομέα της κτηνοτροφίας.

«Έχουμε μεγάλη ιστορία της κτηνοτροφίας πάνω στην πλάτη μας»

Οι παιδικές αναμνήσεις του Τυροκόμου Κωνσταντίνου Κλιάμπα είναι γεμάτες με εικόνες από την κτηνοτροφική μονάδα της οικογένειας του, την φροντίδα των ζώων και την παραγωγή του τυριού. Η απόφαση του να σπουδάσει στη Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων ήρθε σαν φυσική εξέλιξη, καθώς «η οικογένεια του είχε ήδη ρίξει τα θεμέλια για το τυροκομείο», όπως ο ίδιος αναφέρει.
Σήμερα, επτά άτομα δραστηριοποιούνται στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης «ο Μύθος του Βουνού», οι οποίοι έχουν διανείμει τις εργασίες με βάσει την εμπειρία και το θεωρητικό τους υπόβαθρο. Οι τέσσερις εξ αυτών πηγαίνουν στην μονάδα το πρωί για την άμελξη του γάλακτος και οι υπόλοιποι τρεις ασχολούνται με τις δουλειές του τυροκομείου. Η ημέρα ξεκινά με την τοποθέτηση του γάλακτος στους παστεριωτές, πριν ακόμα να ανατείλει ο ήλιος, κατόπιν το βράζουν και αμέσως μετά ακολουθεί η διαδικασία της παραγωγής των διάφορων προϊόντων.

Μηχανήματα και άμελξη

Η οικογένεια Κλιάμπα διαθέτει ένα κοπάδι 1.000 προβάτων και αιγών. Η άμελξη των ζώων πραγματοποιείται  με την υποστήριξη μηχανημάτων και όπως ο ίδιος ο Κωνσταντίνος ανέφερε «δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, καθώς τα πράγματα έχουν γίνει πολύ απαιτητικά και πλέον δεν μπορείς χειρωνακτικά να παράξεις ένα εντελώς καθαρό και σίγουρα ποιοτικό προϊόν». Χωρίς να υποτιμά τον πατροπαράδοτο τρόπο της άμελξης ο νεαρός τυροκόμος εξηγεί, ότι για να μπορέσει το τυροκομείο να αποτελέσει μια επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία θα διακρίνεται για την ποιότητα των προϊόντων της, η χρήση των μηχανημάτων ήταν μονόδρομος. Επιπλέον, πρόσθεσε ότι η χρήση των μηχανημάτων διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άνω εγχείρημα, καθώς η παραγωγή αυξάνεται, ενώ μειώνεται ο χρόνος παραγωγής, οι εργατοώρες και κατ’ επέκταση και τα εργατικά χέρια. Παράλληλα, με την χρήση των μηχανημάτων διατηρείται σταθερή και η ποιότητα των προϊόντων, καθώς το γάλα, όπως εξηγεί ο 22χρονος τυροκόμος, με τη βοήθεια των μηχανημάτων δεν έχει περιθώριο να ανεβάσει μικροβιακό φορτίο, αφού δεν έρχεται καθόλου σε επαφή με το περιβάλλον, ενώ εισέρχεται κατευθείαν από το ζώο μέσα στις σωληνώσεις, περνά από φίλτρο και τέλος επιτόπου μπαίνει στην ψύξη.

Μεταφορά γάλακτος, τυποποίηση και διανομή

Στο τυροκομείο ο «Μύθος του Βουνού» η μεταφορά του γάλακτος πραγματοποιείται «τουλάχιστον προς το παρόν», όπως ο ίδιος αναφέρει, παραδοσιακά,. Συγκεκριμένα το γάλα τοποθετείται αρχικά στις παγολεκάνες, κατόπιν ψύχεται και αφού τοποθετηθεί στα ειδικά διαμορφωμένα ανοξείδωτα μπιτόνια μεταφέρεται στο τυροκομείο. Καθ’ όλη τη διαδικασία την μεταφοράς, την οποία εποπτεύει ο ίδιος, επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε το γάλα να προστατευτεί από κάθε πιθανή επαφή με κάποιο μικροβιακό φορτίο. Η τυποποίηση, ομοίως, πραγματοποιείται στα πλαίσια της οικογενειακής επιχείρησης, με τους ίδιους να αναλαμβάνουν την όλη διαδικασία, καθώς διαθέτουν την δική τους φίρμα, ενώ έχουν προμηθευτεί και με τα δικά τους σκεύη. Τελευταία έρχεται η διανομή των προϊόντων, στην οποία συμβάλει και ο 22χρονος Τυροκόμος Κωνσταντίνος, με τον ίδιο να σημειώνει, ότι στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, όπως στον «Μύθο του Βουνού» θα πρέπει να είσαι ευέλικτος και να μπορείς να καλύψεις τις διάφορες απαιτήσεις που θα προκύψουν στα πλαίσια της λειτουργίας της επιχείρησης.

Το κόστος παραγωγής απαιτεί ευελιξία

Η είσοδος των δύο νέων μελών απαιτούσε η οικογενειακή επιχείρηση να λάβει σημαντικές αποφάσεις, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει οικονομικά, ως εκ τούτου, μεταξύ άλλων, αποφάσισαν να αφήσουν «στην άκρη τους μεσάζοντες ώστε να μπορέσει να ανέβει η δουλειά» και να έχουν ένα κέρδος, καθώς όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο Κωνσταντίνος «το γάλα και το κρέας στο εμπόριο είναι δύσκολο να πληρωθούν».
Το κόστος παραγωγής σε συνάρτηση με το κέρδος είναι ένας παράγοντας, που απασχολεί τον νεαρό τυροκόμο, αναφορικά με την βιωσιμότητα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας. Ο ίδιος, μάλιστα, ανέφερε, ότι «το τυρί στο κέρδος πάντα είναι πιο δύσκολο, γιατί μπορεί να τύχει να κάνεις 5 κιλά γάλα για ένα κιλό τυρί»,  ενώ πρόσθεσε, ότι, μολονότι, το τυρί φέτος είχε μια πολύ καλή τιμή της τάξεως του 1,70 ευρώ με 1,80 ευρώ, ο καταναλωτής δεν μπορούσε να το  υποστηρίξει και ως εκ τούτου για να αποφύγει την ζημία παρήγαγε λιγότερο τυρί.

Ιδέες και νέες γεύσεις

Ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας κατόρθωσε να σμίξει αρμονικά την παράδοση με τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, φέρνοντας αδιαμφισβήτητα μια πνοή αλλαγής στον «Μύθο του Βουνού». Η ιδιοπαραγωγή της οικογένειας Κλιάμπα εξελίχθηκε και επεκτάθηκε, καθώς σήμερα πέρα των παραδοσιακών τυριών, ο «Μύθος του Βουνού» παράγει γιαούρτι, κρέμα βανίλιας και σοκολάτας από φρέσκο πρόβειο και κατσικίσιο πιστοποιημένο γάλα βιολογικής εκτροφής, ρυζόγαλο, μυζήθρα με ρίγανη, ακόμα και κατσικίσιο παγωτό! Ιδιαίτερα περήφανος, ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας μιλά στον ΑγροΤύπο για την μυζήθρα με ρίγανη, την οποία εμπνεύστηκε ο ίδιος, καθώς και για το κατσικίσιο παγωτό των έντεκα γεύσεων, που παρασκευάζεται από βιολογικές πρώτες ύλες! Ωστόσο, όπως ο ίδιος σημειώνει, αναφορικά με την παρασκευή παγωτού, καθώς η επιχείρηση βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, ενώ ως κτηνοτροφική μονάδα διαθέτουν τις πιστοποιήσεις βιολογικού γάλακτος, μέχρι στιγμής δεν έχουν λάβει την ανάλογη ετικέτα, ώστε να αναγράφεται και πάνω στο προϊόν ότι είναι από βιολογικό κατσικίσιο γάλα.

Προϊόντα και προώθηση

Καθώς τα ηνία του Τυροκομείου έχουν περάσει στα νεότερα ηλικιακά μέλη η διαφήμιση και η προώθηση των προϊόντων πραγματοποιείται μέσω των διάφορων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και μέσω της συμμετοχής σε διάφορες εκδηλώσεις, όπου το αγοραστικό κοινό μπορεί να γνωρίσει τα προϊόντα από κοντά.  Διανύοντας το 4ο έτος λειτουργίας του, το τυροκομείο προμηθεύει σταθερά με τα εκλεκτά προϊόντα του την αγορά της ευρύτερης περιοχής των Σερρών, ενώ παράλληλα διατηρεί και την δική του πελατεία. Το βλέμμα της επιτυχημένης αυτής επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι στραμμένο στην συνεχή εξέλιξη, ήτοι την περαιτέρω επέκταση του τυροκομείου, καθώς και πιθανές συνεργασίες για την εξαγωγή των προϊόντων, πάντοτε συναρτώμενη, ωστόσο, με την σταθερή ποιότητα των προϊόντων, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κωνσταντίνος Κλιάμπας.

Ακόμη μια «προβληματική» πληρωμή έγινε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Αυτή την φορά πρόκειται για την συνδεδεμένη στην αγελαδοτροφία.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό πληρωμών, η συνδεδεμένη βόειου ανέρχεται στα 114 ευρώ ανά ζώο. Ωστόσο κάποια ζώα έμειναν εκτός πληρωμής λόγω αναντιστοιχίας στις καταχωρίσεις ενωτίων σε σχέση με την χρονική περίοδο παραμονής τους στην εκμετάλλευση.  

Συγκεκριμένα όπως αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ:

Μετά την ολοκλήρωση διασταυρωτικών ελέγχων και ενσωμάτωσης των στοιχείων ελέγχων, πραγματοποιήθηκε, στις 2/5/2023, από τον ΟΠΕΚΕΠΕ η πληρωμή της συνδεμένης ενίσχυσης Βόειου 2022.

Τα ποσά που καταβλήθηκαν αργά το απόγευμα στους λογαριασμούς των 8.440 κτηνοτρόφων ανέρχονται σε 28,9 εκ ευρώ, με τιμή ενίσχυσης 114 ευρώ ανά επιλέξιμο ζώο.

Από την 1η αυτή πληρωμή έχει εξαιρεθεί ένας αριθμός ζώων, για τον οποίο κατά την λήψη των στοιχείων τους από την Κτηνιατρική Βάση Δεδομένων (ΚΒΔ), υπήρξαν αναντιστοιχίες στις καταχωρίσεις ενωτίων σε σχέση με την χρονική περίοδο παραμονής τους στην εκμετάλλευση.  

Για τα ζώα αυτά ενώ είχαν περιληφθεί αρχικά στον υπολογισμό της τιμής ενίσχυσης, δεν καταβάλλεται σήμερα ενίσχυση. 

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ συνεχίζει τους ελέγχους και για όσα ζώα προκύψουν θέματα θα ζητηθούν διευκρινίσεις από τους κατόχους τους. Στην συνέχεια μετά τους ελέγχους και προσδιορισμό εκ νέου του τελικού αριθμού επιλέξιμων ζώων, θα γίνει επαναπροσδιορισμός της τιμής ενίσχυσης και θα ακολουθήσει συμπληρωματική πληρωμή σε όλους τους δικαιούχους.

Σημαντικά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι αγελαδοτρόφοι της χώρας, αφού συνεχίζεται η πτωτική πορεία των τιμών αγελαδινού γάλακτος που ξεκίνησε από τον Ιανουάριο του 2023. Από την άλλη συνεχίζεται το υψηλό κόστος παραγωγής λόγω ενέργειας και ζωοτροφών. 

Επίσης παρά τις δηλώσεις της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ παραμένουν τα προβλήματα με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα. Επίσης δεν υπήρξε κάποιο θετικό αποτέλεσμα στο αίτημα των αγελαδοτρόφων για επάνοδο της αναγραφής της χώρας αρμεγής ευκρινώς στη συσκευασία, ακόμη κι αν είναι πάνω από μία.  

Ο κ. Γιώργος Κεφαλάς, αγελαδοτρόφος από την Θεσσαλονίκη και μέλος της της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ), ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την εποχή υπάρχει μια διαφοροποίηση στις τιμές παραγωγού στο αγελαδινό γάλα. Πάντως από τον Ιανουάριο του 2023 μέχρι σήμερα έχουμε μια πτώση των τιμών στο αγελαδινό. Το διάστημα Φεβρουαρίου - Απριλίου 2023 έχουμε μια πτώση τιμής 3 - 4 λεπτά. Αυτό που ελπίζουμε είναι να μειωθούν τα αποθέματα στο συμπύκνωμα γάλακτος στην ΕΕ, γιατί έτσι θα αυξηθούν οι τιμές του και δεν θα συμφέρει να το εισάγουν οι γαλακτοβιομηχανίες και θα στραφούν στο ντόπιο γάλα». 

Η κτηνοτροφική εκμετάλλευση του Σοφοκλή Φιλιππίδη, στις Σέρρες, διαθέτει ζωικό κεφάλαιο 200 αγελάδων της φυλής Χολστάιν, μια αμιγώς γαλακτοπαραγωγική μονάδα. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο «από τον Ιανουάριο του 2023 όλες οι γαλακτοβιομηχανίες μειώνουν την τιμή παραγωγού στο γάλα κατά 2 λεπτά το κιλό κάθε μήνα. Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη για τους αγελαδοτρόφους και δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Απλά περιμένουμε τον επόμενο μήνα να μας μειώσουν περαιτέρω την τιμή. Το ΥπΑΑΤ μας είχε υποσχεθεί αλλαγές στην παραγωγή γιαουρτιού, κάτι που θα στήριζε την ελληνική παραγωγή αγελαδινού γάλακτος. Ήρθαν οι εκλογές και τελικά δεν έγινε τίποτα».

Ο κ. Γεώργιος Βαϊόπουλος, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Αγελαδοτρόφων και Προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το αγελαδινό γάλα δεν έχει καλή πορεία των τιμών. Αυτη την εποχή έχει πέσει κάτω από τα 50 λεπτά το κιλό. Σε αντίθεση στο πρόβειο και το γιδινό γάλα που έχουμε μια αυξημένη ζήτηση και υπάρχει τάση για αύξηση των τιμών».

Παρά το ρεκόρ εξαγωγών που έκανε η φέτα άρχισαν να «πιέζονται» προς τα κάτω οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα. 

Στο μεταξύ πληρώθηκαν οι συνδεδεμένες σε πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή και πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή αλλά 6.000 δικαιούχοι δεν εισέπραξαν τα χρήματα.
 
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και Τεχνικός Σύμβουλος του ΣΕΚ (Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας), «η προσπάθεια για μείωση της τιμής στο αιγοπρόβειο γάλα έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Φεβρουάριο αλλά το τελευταίο διάστημα έχει ενταθεί. Οι δικαιολογίες είναι πολλές από τους γάλατοβιομήχανους. 

Λένε ότι δεν πάει καλά η εγχώρια αγορά στην κατανάλωση αλλά δεν αναφέρουν τίποτα για το ρεκόρ εξαγωγών φέτας το 2022, που ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος παραβρέθηκε και απάντησε σε ερωτήσεις στην Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ).

Επίσης μιλάνε ότι ήδη έχει ξεκινήσει και θα φανεί περισσότερο το επόμενο διάστημα η μείωση τιμών στις ζωοτροφές. Μπορεί να συμβαίνει αυτό αλλά οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι έχουν στοκάρει ζωοτροφές από τον χειμώνα. Αγορές θα γίνουν στα αλώνια οπότε μέχρι τότε δεν έχει αλλάξει κάτι με το κόστος των ζωοτροφών.

Ο ΣΕΚ έχει προειδοποιήσει αμέτρητες φορές την κυβέρνηση για τον κίνδυνο μείωσης της κτηνοτροφίας στην χώρα μας με τις πολιτικές που ακολουθεί και εφαρμόζει.

Τα οικονομικά προβλήματα που καλούνται να ανταπεξέλθουν οι κτηνοτρόφοι είναι πρωτοφανή και δεν έχουν προηγούμενο. Έρχεται τώρα το ΥΠΑΑΤ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ να δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Συγκεκριμένα:

1) Στην τελευταία πληρωμή των συνδεδεμένων ενισχύσεων περισσότεροι από 6.000 συνάδελφοι μείνανε εκτός πληρωμής των ψυχανθών καλλιεργειών. 

2) Η συνδεδεμένη ενίσχυση για το κρέας (βοοτροφία και αιγοπροβατοτροφία) δεν έχει καταβληθεί με πρωτοφανή καθυστέρηση όπου εγείρονται πλέον πολλά ερωτήματα.

3) Η τροποποίηση νόμου που ψηφίστηκε στις 11/4/2023 στο άρθρο 9 για την παράταση και μεταβίβαση πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ισχύει μόνο για τις πτηνοτροφικές μονάδες και όχι για το σύνολο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. 

4) Οι τιμές γάλακτος έχουν αρχίσει ήδη να μειώνονται από τις γαλακτοβιομηχανίες λόγο μειωμένων πωλήσεων στην εγχώρια αγορά

Καλούμε το ΥΠΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ να απαντήσει και να δράσει άμεσα στα παρακάτω:

Α) Ποιος είναι ο λόγος που περισσότεροι από 6.000 αγρότες-κτηνοτρόφοι δεν πληρώθηκαν συνδεδεμένη ενίσχυση για τις καλλιέργειες ψυχανθών; Θα πρέπει να πληρωθούν άμεσα όλοι οι δικαιούχοι, καθώς οι αγρότες και κτηνοτρόφοι δεν φέρουν καμία ευθύνη για την επιλογή των συνεργατών και τεχνικών συμβούλων σας. 

Β) Γιατί δεν έχει καταβληθεί ήδη η συνδεδεμένη ενίσχυση κρέατος; Nα καταβληθεί άμεσα, καθώς η οικονομική ενίσχυση αυτήν την περίοδο ενόψει καλλιεργητικής περιόδου είναι αναγκαία. Άραγε η κυβέρνηση δεν γνωρίζει την δυσμενή οικονομική κατάσταση των κτηνοτρόφων ή έχει σκοπό να δημιουργήσει αγρότες/κτηνοτρόφους δύο ταχυτήτων ενόψει εκλογών; 

Γ) Γιατί στην τροποποίηση νόμου για παράταση και μεταβίβαση πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων δεν έχουν συμπεριληφθεί όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις; Να ενταχθούν άμεσα στην τροποποίηση νόμου όλες οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Δ) Η τιμή στο γάλα κρίνεται από τη ζήτηση και την προσφορά, όταν η βιομηχανία επικαλείται τη μειωμένη πώληση στο εσωτερικό αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζει διπλάσια αύξηση εξαγωγών. 

Εφόσον η κυβέρνηση έκρινε απαραίτητο να ενταχθεί το αμνοερίφιο στο καλάθι του Πάσχα τώρα δεν είναι η ώρα να ενταχθεί και το ρεύμα, το πετρέλαιο, οι ζωοτροφές και ο ΦΠΑ σε αγροτικά μηχανήματα και εφόδια, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει ο παραγωγός στο αυξημένο κόστος παραγωγής. Μείωση τιμών στο γάλα σημαίνει και εγκατάλειψη του επαγγέλματος της κτηνοτροφίας, εγκατάλειψη της υπαίθρου και τεράστια ζημία στο ΑΕΠ της χώρας μας».

Ρεκόρ σημείωσαν οι εξαγωγές φέτας το 2022, όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος παραβρέθηκε και απάντησε σε ερωτήσεις στην Γενική Συνέλευση της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φέτας (ΕΔΟΦ), που έγινε, την Μεγάλη Δευτέρα (10/4/2023), στα Τρίκαλα.

Συγκεκριμένα όπως είπε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων οι εξαγωγές φέτας το 2022 έφτασαν τα 605 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 388 εκατομμυρίων το 2019.

Το ότι πάνε καλά οι εξαγωγές φέτας σημαίνει ότι δεν πρόκειται να μειωθεί η τιμή παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα.

Ο κ. Γεωργαντάς ενημέρωσε τα μέλη της ΕΔΟΦ για το νέο νόμο του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, ενώ τις επόμενες ημέρες αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί συνάντηση προκειμένου να γίνει ενημέρωση τόσο  για την Επιτροπή Απόδοσης Γάλακτος όσο και για το νέο κυρωτικό πλαίσιο.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στη συνέχεια έκανε ειδική αναφορά  στο άρθρο 19 με το οποίο θεσμοθετείται η Επιτροπή προσδιορισμού Ορίων αποδόσεων γάλακτος με επιστημονικά κριτήρια καθώς και κάθε άλλο στοιχείο για την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων ΠΟΠ, όπως τα πρωτεϊνικά κλάσματα. Έτσι, θα υπάρχει ένας αντικειμενικός, αξιόπιστος και άμεσος τρόπος για την αντιμετώπιση κάθε επιχειρούμενης νοθείας.   

Ο κ. Γεωργαντάς ανακοίνωσε επίσης την χρηματοδότηση της ΕΔΟΦ με ένα εκατομμύριο ευρώ για την κάλυψη, την λειτουργία και την προώθηση δράσεων για την προστασία της φέτας και την προώθησή της στο εξωτερικό. 

Απαράδεκτο χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ).

Όπως υποστηρίζουν οι γαλακτοβιομήχανοι, το νομοσχέδιο είναι στην κυριολεξία, σχεδόν σε κάθε του άρθρο, προς την λάθος κατεύθυνση. Επιγραμματικά, όχι μόνο δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας αλλά απεναντίας έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτομενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΣΕΒΓΑΠ αναφέρει τα εξής:

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανίων Γαλ/κων Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ) ιδρύθηκε το 1982 και εκπροσωπεί τον σημαντικότερο κλάδο των επιχειρήσεων τροφίμων στην Ελλάδα. Ανταγωνίζεται όλες τις ξένες επιχειρήσεις αυξάνοντας συνεχώς τις εξαγωγές των γαλ/κων προϊόντων, στηρίζοντας σημαντικά όχι μόνο την οικονομία της χώρας αλλά και τον ευαίσθητο πρωτογενή τομέα.

Ο ΣΕΒΓΑΠ έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη την θέση του για την πλήρη τήρηση των επιταγών της νομοθεσίας απ’ όλους και την πιστή διατήρηση της παράδοσης και της ιστορίας των παραδοσιακών μας προϊόντων.
Πάγια θέση του Συνδέσμου ήταν και παραμένει η αμέριστη στήριξη των δράσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) που στοχεύουν σε αυτές τις αρχές, γεγονός που γνωστοποιήσαμε και στον σημερινό υπουργό ΑΑΤ από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων του. Ταυτόχρονα όμως τονίσαμε και το δεοντολογικά αυτονόητο, ότι καμία απόφαση που να αφορά τον κλάδο δεν πρέπει να λαμβάνεται από το ΥΠΑΑΤ χωρίς να έχει προηγηθεί διαβούλευση με τον Σύνδεσμο και όλων των υπόλοιπων φορέων που οι αποφάσεις αυτές τους αφορούν.

Παρά τις προφορικές διαβεβαιώσεις του Υπουργού για τα ως άνω αυτονόητα, ο Υπουργός δεν ζήτησε ούτε μια φορά την άποψη του Συνδέσμου, με αποκορύφωμα την έκδοση αυτού του κατάπτυστου σε περιεχόμενο Νομοσχεδίου που αφορά την οργάνωση και λειτουργία του Οργανισμού ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Οι απόλυτες διαβεβαιώσεις του Υπουργού ότι θα διαβουλευτεί με τον ΣΕΒΓΑΠ πριν την σύνταξή του, διαψευσθήκαν στην πράξη. Αποτέλεσμα αυτής της αλαζονικής τακτικής ήταν το ΥΠΑΑΤ να εκδώσει ένα απαράδεκτο νομοσχέδιο, που αφορά τον Οργανισμό ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, το οποίο αντί να επιλύει σοβαρότατα προβλήματα του χώρου, να τα επιδεινώνει και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό. Τον μείζονα αυτό κίνδυνο ο ΣΕΒΓΑΠ τον γνώρισε γραπτώς τόσο στο γραφείου του πρωθυπουργού όσο και του Υπουργού Επικρατείας ζητώντας την απόσυρση του νομοσχεδίου και την επανέκδοσή του μόνο αν ακολουθηθούν όλα τα στάδια της διαβούλευσης. Δυστυχώς όμως αντ’ αυτού το νομοσχέδιο κατατέθηκε για ψήφιση στην Βουλή ως έχει, αποδεικνύοντας ότι η αλαζονεία του ΥΠΑΑΤ δεν περιορίζεται μόνο στα σύνορά του.

Το νομοσχέδιο είναι στην κυριολεξία, σχεδόν σε κάθε του άρθρο προς την λάθος κατεύθυνση. Επιγραμματικά, όχι μόνο δεν προάγει το αυτονόητο της μιας και μόνο αρχής ελέγχου χωρίς επικαλύψεις, καθυστερήσεις αποφάσεων και υψηλό κόστος λειτουργίας αλλά απεναντίας έχει διασπάσει τις αρχές με αλληλοκαλυπτόμενες αρμοδιότητες και αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου.

Τις εισφορές των μελών του Συνδέσμου και των κτηνοτρόφων, που ετησίως συμποσούνται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ, και οι οποίες έχουν αποθεματοποιηθεί στα ταμεία του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ σε πολλές δεκάδες εκατομμύριων ευρώ, παρανόμως οικειοποιείται και χρησιμοποιεί προς κάθε αλλότρια δραστηριότητα του Οργανισμού, ενώ προορίζεται μόνο ανταποδοτικά, δηλαδή μόνο για δράσεις που αφορούν την περαιτέρω ανάπτυξη και εξυγίανση του κλάδου μας. Αυτή είναι μια όχι μόνο επαίσχυντη επιλογή αλλά και παράνομη.

Το νομοσχέδιο αποδεικνύει ότι ο συντάκτης του και κατά επέκταση το Υπουργείο δεν έχει την παραμικρή ιδέα πως πραγματοποιούνται αποτελεσματικοί έλεγχοι της αγοράς παρότι έχει στην διάθεσή του τα μοντέλα ελέγχων που εφαρμόζουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με υποπολλαπλάσιο κόστος και πολλαπλάσια αποτελεσματικότητα. 

Το ΥπΑΑΤ ζει στον προηγούμενο αιώνα περιορίζοντας τους ελέγχους μόνο στην ελληνική επικράτεια, όταν η πλειοψηφία ορισμένων πολύ βασικών και σημαντικών προϊόντων (όπως η Φέτα) κατά κανόνα εξάγονται παρά καταναλώνονται εγχωρίως.

Επειδή το εν λόγω νομοσχέδιο θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στον κλάδο μας, ενώ ήταν η μεγάλη ευκαιρία επίλυσής των ήδη υπαρχόντων, κι επειδή κανείς δεν έχει δικαίωμα να υπονομεύει την ανάπτυξη και το μέλλον αυτού του κλάδου και της χώρας μας γενικότερα, ο ΣΕΒΓΑΠ, ζητά την απόσυρσή του, διαφορετικά θα προσφύγει δικαστικά για την κατοχύρωση των αυτονόητων και την αποκατάσταση της νομιμότητας.

Σε δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κτηνοτρόφων και κτηνοτροφικών συλλόγων Θεσσαλίας κ. Ιωάννης Γκουρομπίνος, αναφέρει ότι συνεχίζεται η νοθεία στην Φέτα και η παραγωγή της από αγελαδινό γάλα, ενώ εκφράζει αμφιβολίες στο κατά πόσο γίνονται έλεγχοι και κάνει λόγο για κοροϊδία από ΥπΑΑΤ και ΕΛΓΟ.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Η ομοσπονδία κτηνοτρόφων Θεσσαλίας εκφράζει την έντονη ανησυχία της για το μέλλον της Φέτα, μετά και από το τελευταίο κρούσμα «νοθείας» με εμπλεκόμενο για ακόμη μία φορά γνωστή εταιρεία, που φωνάζει πως ή δεν γίνονται έλεγχοι ή αυτοί που γίνονται είναι αμελητέοι.

H γνωστή εταιρεία λοιπόν, φαίνεται πως εξακολουθεί να παραβιάζει τους κανόνες παραγωγής και διακίνησης της Φέτα ΠΟΠ και παρασκευάζει τυρί τύπου ΦΕΤΑΣ από αγελαδινό γάλα.

Για να ξεκαθαρίσουμε κάτι, η Φέτα είναι μία και φτιάχνεται από αιγοπρόβειο Ελληνικό γάλα. Δεν υπάρχει ούτε «τύπου φέτας», ούτε «στυλ φέτας», ούτε τίποτα άλλο παρεμφερή.

Η Φέτα ΠΟΠ είναι μία κι έχει συγκεκριμένους κανόνες παραγωγής και διακίνησης, οτιδήποτε άλλο δεν είναι Φέτα και αποσκοπεί στην παραπλάνηση του καταναλωτή και στην αισχροκέρδεια, ενώ αποτελεί και αθέμιτο ανταγωνισμό.

Αναρωτιόμαστε δε τι στο καλό γίνεται με τους ελέγχους του κράτους.

Δεν πέρασε ούτε ένας χρόνος που η συγκεκριμένη εταιρεία πιάστηκε στο εξωτερικό για νοθεία με αγελαδινό γάλα και μάλιστα τότε το τυρί είχε το θράσος να το ονομάζει μόνο Φέτα ΠΟΠ και τώρα την ξαναβρίσκουμε μπροστά μας να πρωταγωνιστεί σε ακόμη μια νοθεία.

Τελικά γίνονται έλεγχοι ή όχι;
Είναι λυπηρό και εξοργιστικό κάποιοι να πλουτίζουν στην πλάτη των κτηνοτρόφων και άλλων τυροκόμων που επιλέγουν τον δρόμο της νομιμότητας.
Είναι εξοργιστικό και απογοητευτικό να παραποιείται έτσι βάναυσα η ιστορία και ο πολιτισμός που φέρει μαζί του αυτό το τυρί που ονομάζεται ΦΕΤΑ ΠΟΠ κι έρχεται από τα βάθη της Αρχαίας Ελλάδας.

Απαιτούμαι αυστηρούς και συντονισμένους ελέγχους μαζί με αυστηρές ποινές στους παραβάτες. Εδώ και Τώρα.
Φτάνει πια η κοροϊδία από τον ΕΛΓΟ και το ΥπΑΑΤ». 

Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί, στις 20 Μαρτίου 2023, στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Σουηδός Υπουργός Αγροτικών Υποθέσεων κ. Peter Kullgren.

Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους, στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και στις προκλήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Βασική προτεραιότητα για τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει την αγροδιατροφική της παραγωγή. Στις 13 Μαρτίου, η Ρωσία πρότεινε την παράταση της συμφωνίας για άλλες 60 ημέρες, αντί για την παράταση 120 ημερών που προβλέπεται στη συμφωνία.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι υψηλές τιμές στις γεωργικές «εισροές», όπως η ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα, αποτελούν πρόκληση για τους αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ, αν και το κόστος των εισροών έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν το κρέας (ιδιαίτερα τα πουλερικά), το κρασί, τα φρούτα και λαχανικά. Η γαλακτοβιομηχανία έχει επίσης επηρεαστεί από την πτώση των τιμών, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2022:

• η συνολική αξία του εμπορίου αγροτικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ αυξήθηκε, κατά 23%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. 
• οι ουκρανικές εισαγωγές στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 90%, κυρίως ως αποτέλεσμα των δημητριακών και εισαγωγές ελαιούχων σπόρων
• οι εξαγωγές στη Ρωσία μειώθηκαν, ιδίως για κηπευτικά προϊόντα, δημητριακά και ελαιούχους σπόρους και ζωικά προϊόντα
• οι εξαγωγές στην Κίνα παρουσίασαν επίσης μείωση λόγω χαμηλότερων εξαγωγών χοιρινού κρέατος, δημητριακών και φυτικών ελαίων, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 66%
• το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε: οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 15% και οι εισαγωγές κατά 30%
• το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης αυξήθηκε, με τις εξαγωγές της ΕΕ να αυξάνονται κατά 20% και τις εισαγωγές κατά 36%.

Επίσης η Κομισιόν θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Χοιρινού Κρέατος. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας του χοιρινού κρέατος της ΕΕ. Τα βασικά προβλήματα είναι οι μειωμένες εξαγωγές στην Κίνα, η αφρικανική πανώλη των χοίρων και το αυξανόμενο κόστος των εισροών.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γαλακτοπαραγωγή στην ΕΕ θα συζητηθούν στο Συμβούλιο, μετά από εισήγηση των αντιπροσωπειών της Λετονίας και Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας.  

Επίσης θα γινει αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις της Λετονίας και της Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας, θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την κατάσταση της γαλακτοβιομηχανίας στις χώρες τους. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς. Οι κτηνοτρόφοι σε Λετονία και Λιθουανία αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος εισροών. Ενώ το κόστος ενέργειας και ζωοτροφών έχει αυξηθεί, η τιμή αγοράς του νωπού γάλακτος μειώνεται συνεχώς. Οι αντιπροσωπίες καλούν την Κομισιόν να εισαγάγει μέτρα, που προβλέπονται στο πλαίσιο της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, για την στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα, παρέχοντας οικονομική ενίσχυση στους αγελαδοτρόφους.

Σάρκα και οστά παίρνει ένας νέος συνεταιρισμός, ο Πανελλήνιος Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Εκτροφέων Βοοειδών Αναπαραγωγής/Πάχυνσης Αγελαίας Μορφής.

Πρόκειται, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Συνεταιρισμού, για μια ομάδα εκτροφέων βοοειδών αναπαραγωγής/πάχυνσης ελευθέρας βοσκής, που με χαρακτηριστικά παρέας και γνώμονα το μεράκι και την αγάπη για το επάγγελμα του βοοτρόφου που επέλεξαν συνειδητά να ακολουθήσουν αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να δημιουργήσουν τον Πανελλήνιο Αγροτικό Κτηνοτροφικό Συνεταιρισμό Εκτροφέων Βοοειδών Αναπαραγωγής/Πάχυνσης Αγελαίας Μορφής.

Ο Συνεταιρισμός έχει προσωρινό συμβούλιο με πρόεδρο τον κ. Θανάση Κουτίνα, ο οποίος μίλησε στον ΑγροΤύπο, τονίζοντας ότι το σχήμα ξεκίνησε με 11 μέλη, τα οποία ήδη έχουν φτάσει τα 30 με 40 από διάφορες περιοχές της χώρας, ενώ το ενδιαφέρον για εγγραφή στον Συνεταιρισμό ολοένα και μεγαλώνει με αποτέλεσμα ήδη να εκπροσωπούνται φάρμες με πάνω από 3.500 μάνες σε όλη την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, με ορμητήριο τα ορεινά βοσκοτόπια της Πίνδου, του Όλυμπου, του Γράμμου, τις Μπέλλες, του Μενοίκιου και του Βέρμιου, τα πεδινά βοσκοτόπια της Θεσσαλίας αλλά και τα παραθαλάσσια της Βόνιτσας και του Αλμυρού και έδρα στον Τύρναβο, ο Βοῦς ΕΛΛΑΣ (Π.Α.Κ.Σ.Ε.Β.Α.Π.Α.Μ.) φιλοδοξεί να ενώσει τους εκτροφείς βοοειδών σε όλη την Ελλάδα και να δώσει λύσεις, φωνή και στήριξη και στην πιο απόμερη εκτροφή και στον πιο απομακρυσμένο κτηνοτρόφο.

Στόχος μας, προσθέτει ο κ. Κουτίνας είναι η ανταλλαγή γνώσεων, η αύξηση της Ελληνικής παραγωγής μοσχαριών, η μεγιστοποίηση του κέρδους του παραγωγού, η μείωση του κόστους παραγωγής, η βελτίωση της συνολικής ευημερίας των μελών και όλα αυτά επιτυγχάνονται με την εκπαίδευση των μελών του, την άμεση, έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση, τη αγαστή συνεργασία όλων των μελών, την εθελοντική και ελεύθερη συμμετοχή αλλά και την Δημοκρατική Διοίκηση. Σύμφωνα με τον ίδιο, απώτερος σκοπός είναι αύξηση της εγχώριας παραγωγής που σήμερα δεν καλύπτει σε μοσχάρι πάνω από το 8% των αναγκών της Ελλάδας, αλλά και η πιστοποίηση του τελικού προϊόντος, δηλαδή του μοσχαρίσιου κρέατος.

Εν κατακλείδι, όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο προσωρινός πρόεδρος του Συνεταιρισμού, οι τιμές στο μοσχαρίσιο κρέας έχουν ανέβει το τελευταίο διάστημα και κυμαίνονται μεταξύ 6,20 και 6,50 ευρώ το κιλό.

Κινητικότητα υπήρξε την περασμένη εβδομάδα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ο οποίος ζήτησε στοιχεία από τα Κέντρα Ζωικών Γενετικών Πόρων για να προχωρήσει η πληρωμή στις αυτόχθονες φυλές.

Οι πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι μέχρι τα τέλη της εβδομάδας αναμένεται να γίνει η πληρωμή της δράσης 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων».

Το ΥπΑΑΤ δήλωνε ότι η πληρωμή θα γινόταν μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου. Φτάσαμε 7 Μαρτίου όμως και ακόμη οι δικαιούχοι δεν είδαν τα χρήματα.

Το θετικό είναι ότι έχει εγκριθεί η επέκταση της δράσης 10.1.09 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων» για ένα χρόνο. 

Επίσης, ο υπουργός κ. Γεωργαντάς, όσον αφορά την «ξεχασμένη» ενίσχυση de minimis στις αυτόχθονες φυλές, είχε δηλώσει ότι θα ανακοινώσει αν θα καταβληθεί ή όχι στις 10 Φεβρουαρίου. Φτάνουμε 10 Μαρτίου και ακόμη δεν έκανε καμιά επίσημη ενημέρωση για το θέμα.

Δεκτό έκανε το ΥπΑΑΤ το αίτημα άτυπης ομάδας παραγωγών για το Τσαλαφούτι.

Στο μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης περνά το Τσαλαφούτι, το κρεμώδες τυρί, που παράγεται με μια παραδοσιακή συνταγή και έρχεται να ανταγωνιστεί ξένα, αλλά και Ελληνικά brands και να ανοίξει νέους δρόμους εξαγωγικούς για τη χώρα μας, αλλά και την κτηνοτροφία.

Οριστικά στο Μητρώο ΠΟΠ

Όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση (δείτε εδώ) του ΥπΑΑΤ: «Αποδέχεται το με αριθ. πρωτ. 1298/158166/8-6-2022 τελικό αίτημα της άτυπης ομάδας παραγωγών ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ, για καταχώριση στο Μητρώο Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΠΓΕ) και Εγγυημένων Παραδοσιακών Ιδιότυπων Προϊόντων (ΕΠΙΠ) της Ε. Ένωσης, της ονομασίας «ΤΣΑΛΑΦΟΥΤΙ», για προϊόν τυριού, ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων». Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, στο πλαίσιο της αίτησης είχαν κατατεθεί και δυο ενστάσεις, οι οποίες καθώς φαίνεται και από την απόφαση δεν έγιναν δεκτές.

Πώς παράγεται το Τσαλαφούτι

Το Τσαλαφούτι παράγεται εδώ και αρκετά χρόνια με τον παραδοσιακό τρόπο στην οροσειρά των Αγράφων, ενώ από το 2014, όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο, ο κ. Ηλίας Κουτρομάνος, που διατηρεί παραδοσιακό τυροκομείο στο κέντρο του Καρπενησίου, ξεκίνησε ο ίδιος να το παράγει εμπορικά. Λίγα χρόνια μετά, το Τσαλαφούτι γίνεται ΠΟΠ με τον ίδιο να σημειώνει: «Το συγκεκριμένο άλλειμμα το παρασκευάζουμε πλέον όλο το χρόνο. Ουσιαστικά, παντρεύουμε γευστικά το γιαούρτι και το βούτυρο, με την μυστική παραδοσιακή συνταγή που κληρονομήσαμε από τους παππούδες μας και το εξαιρετικής ποιότητας πρόβειο γάλα, για να κάνουμε την παραγωγή στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, πάντοτε με τον παραδοσιακό μας τρόπο. Το κρεμώδες αυτό τυρί με την πλούσια και δροσερή του γεύση χρησιμοποιείται ως άλλειμα σε σαλάτες και συνδυάζεται υπέροχα με κρεατικά και αλλαντικά ή ακόμα και σε απολαυστικά επιδόρπια. Την πρωτοβουλία για το ΠΟΠ την πήραμε ως άτυπη ομάδα παραγωγών από τους ορεινούς όγκους των Αγράφων, του Ορεινού Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, της Αργιθέας, του Ασπροποτάμου και των Τζουμέρκων και παρακείμενες σε αυτές περιοχές. Η εξέλιξη με το ΠΟΠ δίνει νέα πνοή στη προσπάθεια που κάνουμε να δώσουμε υπεραξία στην πρώτη ύλη, αλλά και να αναδείξουμε ακόμα περισσότερο την πόλη του Καρπενησίου και την Ευρυτανία γενικότερα».

Σε μεγάλη αλυσίδα, αρτοποιεία, εστιατόρια

Από το 2014 που πρωτοξεκίνησε ο Ηλίας Κουτρομάνος να παράγει εμπορικά το προϊόν, έχει κάνει... χιλιόμετρα για να προωθήσει το προϊόν του στην αγορά, με αποτέλεσμα σήμερα το Τσαλαφούτι του τυροκομείου του, να μπορεί να το βρίσκει ο καταναλωτής και σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, εκτός από το ιδιόκτητο κατάστημα λιανικής, που διατηρεί ο ίδιος στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας. Παράλληλα, όπως μας ανέφερε το προϊόν έχει μεγάλη ζήτηση και από εστιατόρια, φούρνους, ξενοδοχεία κ.λπ. που το χρησιμοποιούν κατά κόρον.

Σταθερή πορεία για την κτηνοτροφία στην Ευρυτανία

Σε σχετικά σταθερή πορεία βρίσκεται η κτηνοτροφία στην πανέμορφη, ορεινή Ευρυτανία, εκτιμά ο κ. Κουτρομάνος, ο οποίος συνεργάζεται για τις ανάγκες τις επιχείρησής του, με αρκετούς κτηνοτρόφους. Το 2022 απορρόφησε περί τους 300 τόνους γάλα από το νομό Ευρυτανίας, όπως χαρακτηριστικά μας ανέφερε, ενώ την εφετινή χρονιά, η τιμή παραγωγού στο πρόβειο γάλα, όπως λέει κυμαίνεται μεταξύ 1,40 και 1,67 ευρώ το κιλό.

Σύμφωνα με έγγραφο του γενικού γραμματέα Εμπορίου, που διαβιβάστηκε στη βουλή, έπειτα από ερώτηση - παρέμβαση του ΚΚΕ.

«Σε απάντηση της με αριθμό 2091/03-02-2022 Ερώτησης των βουλευτών της κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος με θέμα «Αναγκαία μέτρα στήριξης της εγχώριας παραγωγής αγελαδινού γάλακτος», σας γνωρίζουμε, σχετικά με το ερώτημα 3, περί εξασφάλισης εγγυημένων τιμών στους παραγωγούς γάλακτος με ταυτόχρονη εξασφάλιση προσιτών τιμών γάλακτος στους καταναλωτές, ότι οι δύο αναφερόμενες επιδιώξεις είναι αντιφατικές. Ειδικότερα η εξασφάλιση ελάχιστων εγγυημένων τιμών παραγωγού γάλακτος, με διάταξη νόμου, θα δημιουργούσε σημαντικά προβλήματα στην παραγωγή και στη διάθεση του εγχωρίως παραγόμενου γάλακτος στην περίπτωση που οι βιομηχανίες του κλάδου δεν επιθυμούσαν να αγοράσουν γάλα σε αυτήν την ελάχιστη τιμή ή επέλεγαν να εισάγουν γάλα σε χαμηλότερη τιμή από αγορές του εξωτερικού. Στην περίπτωση αυτή, οι Έλληνες παραγωγοί γάλακτος δεν θα μπορούσαν να διαθέσουν την παραγωγή τους στη βιομηχανία και θα οδηγούνταν, με μαθηματική ακρίβεια, σε οικονομική καταστροφή. Παράλληλα, η εφαρμογή με διάταξη νόμου ελάχιστης εγγυημένης τιμής παραγωγού γάλακτος θα οδηγούσε σε μετακύλιση της διαφοράς, μεταξύ της ελάχιστης εγγυημένης τιμής και της πραγματικής τιμής αγοράς του γάλακτος, στην τελική τιμή των προϊόντων γάλακτος επιβαρύνοντας απευθείας τον καταναλωτή», τονίζεται στο σχετικό έγγραφο.

Δείτε εδώ την απάντηση

Συνάντηση είχαν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με το ΔΣ της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ) με επικεφαλής τον πρόεδρο, Ηλία Κοτόπουλο, στα γραφεία του ΥπΑΑΤ, επί της οδού Αχαρνών στην Αθήνα, την Τετάρτη (1/3/2023).

Στη συνάντηση συμμετείχαν από την πλευρά της ΕΦΧΕ, ο πρόεδρος Ηλίας Κοτόπουλος, ο αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς, ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Θανάσης Βασιλέκας, τα μέλη Χρήστος Βουλγαρίδης και Θανάσης Παπαπαναγιώτου.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, που κράτησε περίπου 40 λεπτά τέθηκε ξανά επί τάπητος το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα.

Από την πλευρά των παραγωγών ζητήθηκε η επάνοδος της αναγραφής της χώρας αρμεγής ευκρινώς στη συσκευασία, ακόμη κι αν είναι πάνω από μία. 

Ζητήθηκε, επίσης να εξεταστεί το θέμα με τις παραπλανητικές ετικέτες σε ό,τι αφορά στα τοπωνύμια και να γίνονται έλεγχοι στα ράφια.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, υποσχέθηκε πως θα ενημερώσει εκ νέου την ερχόμενη εβδομάδα για τα ζητήματα, στα οποία μπορούν να δοθούν άμεσα λύσεις. Έδωσε εντολή για εκτεταμένους ελέγχους σε ό,τι αφορά στο αγελαδινό γάλα και τα παράγωγά του. 

«Συναντηθήκαμε σήμερα με τον κύριο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και μας υποσχέθηκε ότι θα κοιτάξει τα θέματά μας πολύ θετικά και πως θα έχουμε απαντήσεις μέσα στην επόμενη εβδομάδα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΕΦΧΕ, Ηλίας Κοτόπουλος.

Όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι των αγελαδοτρόφων στον ΑγροΤύπο, ο υπουργός μελετά το ζήτημα αλλαγής του άρθρου 82 του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, που προβλέπει γιαούρτι, όχι μόνο από νωπό γάλα. Επίσης επειδή υπάρχουν καταγγελίες θα ζητήσει την αύξηση των ελέγχων στο αγελαδινό γάλα, ενώ βλέπει θετικά και την αναγραφή της πρώτης ύλης (γάλακτος) στα μεταποιημένα τρόφιμα. 

Το Χωριό της Κάρλας είναι το brand που επέλεξαν τρία αδέρφια που ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γαλακτοπαραγωγή για τα προϊόντα τους.

Ακόμα και ο προ-παππούς των τριών αδερφών από τα Κανάλια Βόλου, μια παρακάρλια περιοχή με πλούσια βοσκοτόπια που ξεχωρίζουν, ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Από γενιά σε γενιά το DNA έμεινε αναλλοίωτο κι αυτό φαίνεται από τη μετέπειτα πορεία της οικογένειας. Τι κι αν ο πατέρας των παιδιών, του Νίκου, του Θανάση, αλλά και του Δημήτρη, που μίλησε στον ΑγροΤύπο, για την κτηνοτροφία, αλλά και τη γενικότερη επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας, ασχολούνταν με την αγελαδοτροφία... Αυτό δεν εμπόδισε καθόλου τη μετάβαση στην αιγοπροβατοτροφία και κυρίως την αιγοτροφία. «Ο πατέρας μας, είχε μέχρι και κάποια χρόνια πριν από το 2000 μια μεγάλη μονάδα με αγελάδες γαλακτοπαραγωγής. Τότε οι καιροί δεν ήταν τόσο χαλεποί, όσο μετέπειτα για την αγελαδοτροφία, όμως αποτέλεσε για μας στρατηγική επιλογή και όχι τυχαίο γεγονός, να κάνουμε στροφή στην αιγοπροβατροφία, με έμφαση στην αιγοτροφία. Η στροφή αυτή άρχισε πριν το 2000 και ολοκληρώθηκε το 2004, όταν και είχαν πωληθεί όλες οι αγελάδες», ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Δημήτρης Τσιούκας, ο ένας από τα τρία αδέρφια-ιδιοκτήτες της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οικογένεια διείδε ευκαιρίες στο χώρο των γαλακτοκομικών και δη του κατσικίσιου γάλακτος, ενώ μετέπειτα μπήκε και στη μεταποίηση. Αφορμή για να γίνει αυτό, ήταν (τι άλλο;) η κρίση στην αγορά του γάλακτος γύρω στο 2010, που ανάγκασε την οικογένεια να διευρύνει το πεδίο της.

«Μέσα σε μια μέρα μας κατέβασαν αυθαίρετα 15% την τιμή του γάλακτος και γι' αυτό μπήκαμε στη μεταποίηση»

«Μέσα σε μια μέρα, κοντά στο 2010, μας επέβαλαν μείωση τιμής στο γάλα 15%, παρά τη σύμβαση που είχαμε τότε με μεταποιητική εταιρεία. Μετέπειτα η κατάσταση δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο και η παραγωγή έμενε στα αζήτητα. Όλο αυτό, αποτέλεσε εφαλτήριο για μας, να μπούμε σε νέα μονοπάτια και να μεταποιήσουμε την πρώτη μας ύλη, δηλαδή το φρέσκο γάλα», προσθέτει ο Δημήτρης Τσιούκας, τονίζοντας όμως ταυτόχρονα, ότι όλα έγιναν βάσει σχεδιασμού και με πολλή δουλειά από όλα τα μέλη της οικογένειας. «Απευθυνθήκαμε στους ειδικούς και πήγαμε για δυο κύκλων σεμινάρια για τη γαλακτοκομία στο ΑΠΘ, ώστε να πάρουμε τεχνογνωσία. Ταυτόχρονα με πολλές επενδύσεις και ίδια κεφάλαια, επεκτείναμε και εκσυγχρονίσαμε τους στάβλους μας, ενώ κάναμε και το τυροκομείο-μεταποιητική μονάδα. Όλα αυτά έγιναν με σκληρή εργασία από όλη την οικογένεια. Ακόμα και σήμερα απαιτείται από όλους μας 15ωρη εργασία ημερησίως για να τα ελέγχουμε όλα», δηλώνει ο κ. Τσιούκας.

«Επιχειρηματίας από την Αθήνα μας προέτρεψε να ασχοληθούμε με το κεφίρ»

Σήμερα, το Χωριό της Κάρλας και ξεκινώντας λίγο μετά το 2010 τη δραστηριότητά του, λειτουργεί δυο καταστήματα-γαλακτοπωλεία, το ένα στο Βόλο και το άλλο στην Αθήνα και συγκεκριμένα, κοντά στο σταθμό Μετρό Πανόρμου, στους Αμπελόκηπους. «Τα καταστήματα έχουν βιολογικά προϊόντα από γίδινο κυρίως γάλα, γλυκά, πίτες και πολλούς άλλους κωδικούς. Συνεχώς μπαίνουμε σε νέα προϊόντα. Αιχμή για μας είναι το γιαούρτι το κατσικίσιο και κυρίως το κεφίρ. Με το κεφίρ ασχοληθήκαμε, έπειτα από παρότρυνση συγκεκριμένου επιχειρηματία-καταστηματάρχη από το κέντρο της Αθήνας, που μας ενθάρρυνε να το δούμε πιο ζεστά. Τότε κυκλοφορούσε στην αγορά μόνο ένα κεφίρ και αυτό εισαγόμενο ήταν. Μπαίνουμε και θα μπούμε και το επόμενο διάστημα σε νέα προϊόντα. Τελευταίο που λανσάραμε είναι το Πρωινό, ένα προϊόν με βάση το κεφίρ και ξηρούς καρπούς, που μπορεί να καταναλωθεί όλη την ημέρα. Εκτός από τα δικά μας γαλακτοπωλεία, διαθέτουμε τα προϊόντα μας, συνολικά σε 150 σημεία διάθεσης κυρίως στην Αθήνα. Δεν θα μας ενδιέφερε να μπούμε σε ράφια μεγάλων σούπερ μάρκετ. Ο προσανατολισμός μας είναι σαφής. Δίνουμε βάρος στην αγορά και σε ανθρώπους που αναζητούν βιολογικά προϊόντα, υψηλής ποιότητας», εξηγεί.

«Το κοπάδι μας είναι προσανατολισμένο στην ποιότητα»

Σύμφωνα με τον κ. Τσιούκα, τις περισσότερες απαιτήσεις, από άποψη εργατοωρών και όχι μόνο, έχει το κοπάδι. «Το 2001 ξεκινήσαμε τα έργα για τους στάβλους και την ίδια χρονιά πήραμε και τα πρώτα γίδια. Σήμερα έχουμε 700 αιγοπρόβατα, εκ των οποίων τα 500 είναι γίδια, που είναι βελτιωμένα. Συγκεκριμένα έχουμε τις ράτσες Δαμασκού και Anglo-nubian. Τα ζώα όλα γεννιούνται εδώ και ζευγαρώνουν με δικά μας ζώα. Κάνουμε και ανανέωση του κοπαδιού και δίνουμε λίγα για κρέας. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι το τονάζ των 100 τόνων γίδινου που έχουμε σε ετήσια βάση, να καλύπτει τις ανάγκες για τα γαλακτοκομικά μας προϊόντα. Δεν παίρνουμε από άλλους κτηνοτρόφους πρώτη ύλη, για να έχουμε και να διατηρούμε τον απόλυτο έλεγχο των ποιοτικών χαρακτηριστικών του γάλακτος, το οποίο είναι βιολογικό. Σημασία για μας δεν έχει τόσο η ποσότητα, όσο η διατήρηση της ποιότητας της παραγωγής μας σε υψηλά επίπεδα. Συνολικά στη μονάδα, στα γαλακτοπωλεία, αλλά και στο τυροκομείο μας, που τώρα επεκτείνουμε (μέσω ένταξης στον Αναπτυξιακό Νόμο), απασχολούμαστε συνολικά 14 άτομα. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι ο στάβλος και το κοπάδι μας. Τίποτα δεν γίνεται εύκολα και τυχαία», πρόσθεσε ο έμπειρος κτηνοτρόφος.

«Να δώσει έμφαση στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων το κράτος»

Πέραν των δυσκολιών που ενέχει η ενασχόληση με καθετί άγνωστο, ο κ. Τσιούκας, επιμένει: «εκτός των καθημερινών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε στην προσπάθεια που κάνουμε για να έχουμε ποσότητα, αλλά και σταθερή ποιότητα, υπάρχουν δυσκολίες, καθώς μιλάμε για πολύ ευπαθή προϊόντα. Ως κτηνοτρόφος αυτό που θα ήθελα να επισημάνω, είναι πως το κράτος και οι υπεύθυνοι φορείς, θα πρέπει να ρίξουν το βάρος στην καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων. Από αυτό έχει ανάγκη κυρίως ο χώρος της κτηνοτροφίας».

Γαλακτοκομικά και παραγωγή αμυγδάλων

Γύρω από τις 3 κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που διαθέτει σήμερα η οικογένεια Τσιούκα, καλλιεργεί τα τελευταία χρόνια και αμυγδαλιές. Άλλωστε, η περιοχή, όπως μας λέει ο Δημήτρης Τσιούκας, έχει ισχυρή παρουσία και μεγάλη παράδοση στην καλλιέργεια αμυγδάλου, οπότε δεν θα μπορούσαμε να είμαστε εκτός. «Έχουμε Τέξας και κάποια Ιταλικά αμύγδαλα. Όλες τις ποσότητες τις τυποποιούμε. Έχουμε συσκευασίες των 150 και 200 γραμμαρίων, τις οποίες διαθέτουμε μέσω των καταστημάτων μας», σημειώνει καταλήγοντας ο κ. Τσιούκας, ενώ υπόσχεται σύντομα, νέα και μάλιστα αρκετά ποιοτικά προϊόντα στο καταναλωτικό κοινό.

Η κτηνοτροφική μονάδα από τον Παρνασσό έχει πλάνο και χαράσσει πορεία ανάπτυξης από το 2010 έως σήμερα και μάλιστα με ίδια κεφάλαια.

Ο κ. Γιάννης Παπανικολάου έχει κάνει αρκετά πράγματα στη ζωή του, όμως από το 2010, μαζί με τον αδερφό του, έχουν κάνει επάγγελμα την ενσταβλισμένη αιγοτροφία και την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, τυποποιημένων και μη. Η πορεία μόνο εύκολη δεν ήταν, όπως εξομολογείται μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ο εμπνευστής της προσπάθειας, δεδομένου ότι η κατανάλωση της πρώτης ύλης της μονάδας, το κατσικίσιο γάλα δηλαδή, ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένη. Σήμερα, η αιγοτροφική μονάδα έχει 400 κατσίκια, με κύρια ράτσα τα Μούρθια, αναβαθμίζεται, πάει σε νέο χώρο και σύντομα και σε νέα γαλακτοκομικά προϊόντα ιδίας παραγωγής, αφού η ζήτηση είναι εξαιρετικά μεγάλη.

Κε Παπανικολάου, πως επιλέξατε τα κατσίκια Μούρθια και ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά, ως ζώα;

Στη μονάδα μας έχουμε 400 κατσίκια, από τα οποία τα 250 είναι καθαρόαιμα κατσίκια Μούρθια, από Ισπανία. Είχαμε κάνει κι άλλα πράγματα, αλλά πριν από 13 χρόνια και συγκεκριμένα το 2010 αποφασίσαμε από κοινού με τον αδελφό μου να κάνουμε κάτι πάνω στο γίδινο γάλα. Έτσι φτιάξαμε μια μονάδα, αρχικά με λίγα ζώα και μετά την επεκτείναμε, αφού βλέπαμε ότι υπάρχει μέλλον. Σίγουρα, κάθε φυλή, έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Εμείς επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τα Μούρθια. Πήγαμε γι' αυτό το λόγο στο εξωτερικό, ρωτήσαμε ειδικούς, το ψάξαμε πολύ και φέραμε τα πρώτα ζώα, για να δοκιμάσουμε. Μετέπειτα αυξήσαμε τη δυναμικότητα της μονάδας και σήμερα έχουμε 400 ζώα. Τα συγκεκριμένα κατσίκια είναι ζώα Μεσογειακά, μικρόσωμα, ευπροσάρμοστα στην Ελληνική πραγματικότητα. Τα έχουμε σχεδόν απολύτως σταβλισμένα, καθώς βγαίνουν μόνο στην αυλή του στάβλου. Παραγωγή δίνουν από τον 1,5 μήνα έως τους 5 μήνες, με μέσο όρο στα 700 κιλά γάλα το καθένα στις 250 ημέρες αρμεγής. Υπάρχουν ζώα που δίνουν απόδοση έως και 1 τόνο ή ακόμα περισσότερο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο απογαλακτισμός να γίνει άμεσα και η αρμεγή να φτάσει στις 300 ημέρες το χρόνο. Σε λιποπρωτεΐνες φθάνουμε αυτές του πρόβειου γάλακτος, δηλαδή έως και 13,5%, με προϋπόθεση το καλό αυστηρά σιτηρέσιό μας, που είναι φουλ ενεργειακό. Σημειωτέον ότι η κατανάλωση νερού από το ζώο έχει επίδραση στην περιεκτικότητα. Στην παραγωγή γάλακτος υπάρχει καμπύλη. Δεν είναι όλο το χρόνο σταθερή. Πιο ψηλά είναι στην 60η ημέρα από τη γέννα, με νορμάλ πάντα τροφή και χωρίς εξάρσεις στον καιρό, ο οποίος επίσης επηρεάζει πολύ τα ζώα.

Πείτε μας λίγα λόγια για το σιτηρέσιο που ακολουθείτε για καλές αποδόσεις και ποιότητα...

Από χονδροειδείς τροφές, δίνουμε ενσίρωμα τριφυλλιού και καλαμποκιού, ξερό τριφύλλι και άχυρο, κατά βούληση. Πιο συγκεκριμένα, δίνουμε 1,8 κιλά ενσίρωμα τριφυλλιού, μισό κιλό ενσίρωμα καλαμποκιού, μισό κιλό ξερό τριφύλλι και άχυρο κατά βούληση, όπως προείπαμε, καθώς είναι λίαν απαραίτητο για σκληρό μηρυκασμό που φέρνει καλύτερη ποιότητα στο γάλα. Μετά δίνουμε μίγμα δημητριακών (κριθάρι, καλαμπόκι, σόγια, ηλιόπιτα ή βαμβακόπιτα, σιτάρι ανάλογα την τιμή και πίτουρο) και ισορροπιστή (σόδα, φυτικό λίπος, μαγιά). Το σιτηρέσιο είναι φουλ ενεργειακό και δημιουργήθηκε σε συνεργασία με ζωοτέχνες από το εξωτερικό και με δοκιμή ένα χρόνο σε λιγότερα ζώα.

Με το σημερινό κόστος εκτροφής και τις ισχύουσες τιμές, μένει κέρδος στον παραγωγό;

Παίζει μεγάλο ρόλο η διαχείριση. Είναι καλό να έχεις ιδιοπαραγόμενες τροφές. Εμείς αγοράζουμε τα πάντα, αλλά και πάλι υπάρχει περιθώριο κέρδους, δεδομένου ότι μιλάμε για τιμές παραγωγού που κυμαίνονται στο 1 ευρώ το κιλό κι άνω. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να έχει διαθεσιμότητα σε γάλα, περιόδους π.χ. όπως το καλοκαίρι, που ιδίως οι μικρές τυποποιητικές/τυροκόμοι συνήθως ξεμένουν.

Τι πρέπει να προσέξει ένας κτηνοτρόφος που θέλει να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, αλλά και μετέπειτα όταν τα εκτρέφει;

Καταρχήν ο κτηνοτρόφος που ενδιαφέρεται να φέρει τέτοια ζώα στην Ελλάδα, πρέπει να κάνει σοβαρή έρευνα, τι και πόσα θέλει και τι επίσης θέλει να κάνει στη μονάδα του. Για παράδειγμα, αν θα δώσει το βάρος στις αποδόσεις ή στην ποιότητα. Ο κτηνοτρόφος που θα πάει στο εξωτερικό, επειδή θα κληθεί να δαπανήσει αρκετά χρήματα, ακόμα και 350-400 ευρώ για κάθε ζώο, καλό είναι εκτός από τα απαραίτητα πιστοποιητικά, να ζητήσει και στοιχεία παραγωγής γάλακτος προηγούμενης χρονιάς, από τα συγκεκριμένα ζώα. Επίσης, όταν τα φέρει και αρχίσει την εκτροφή, πρέπει να δώσει μεγάλo βάρος στον εμβολιασμό σε συνεργασία με κτηνιάτρους, να προσέχει τις αιμομιξίες και να έχει όσο μπορεί τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό και τα απαραίτητα μηχανήματα, ώστε να μειώνει τις ανάγκες για τα (δυσεύρετα) χέρια.

Πείτε μας λίγα λόγια για τα προϊόντα σας...

Εμπορευόμαστε γίδινο γάλα στην χονδρική, αλλά κάνουμε και δικά μας, τυποποιημένα προϊόντα με το brand Φάρμα Παπανικολάου (Παρνασσού). Έχουμε συνολικά 11 κωδικούς προϊόντων, με βασικό το εμφιαλωμένο γίδινο γάλα των 7 ημερών, κρέμες, γιαουρτάκια, ρυζόγαλο και απώτερος στόχος μας είναι να κάνουμε κι άλλα, όπως για παράδειγμα, την παραδοσιακή υγρή γιαούρτη, όπως ήταν παλιά. Τα προϊόντα με βάση το γίδινο γάλα ήταν μέχρι πρότινος... παρεξηγημένα μπορώ να πω, αλλά όσο υπάρχει καλή ενημέρωση και ο κόσμος μαθαίνει τι οφέλη έχουν τα συγκεκριμένα προϊόντα για τον οργανισμό, αναστρέφεται η τάση. Ήδη μπορώ να πω ότι έχει γίνει μόδα και τάση. Στην δε Αμερική γιατροί συστήνουν σε ασθενείς για αποκατάσταση το γίδινο γάλα. Τα τυποιημένα προϊόντα μας, τα διαθέτουμε στη γύρω περιοχή Φωκίδας - Βοιωτίας, αλλά και σε διάφορα καταστήματα τροφίμων των Αθηνών και σύντομα θα είναι σε ακόμα περισσότερα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχετε κάνει αρκετές επενδύσεις. Αλήθεια, έχετε επωφεληθεί από κάποια επιδοτούμενα προγράμματα;

Ό, τι έχουμε κάνει, το έχουμε κάνει αποκλειστικά με ίδια κεφάλαια. Από την αγορά των ζώων, ως τα μηχανήματα και τον λοιπό εξοπλισμό μας. Το ίδιο συνεχίζουμε να κάνουμε και σήμερα, που μεταφέρουμε τη μονάδα μας σε νέο σημείο. Σιγά, σιγά όμως μπαίνουν και τα παιδιά μας στο επάγγελμα, που έχουν ενταχθεί στα προγράμματα νεών γεωργών και ενδεχομένως να μπούμε και σε κάποιο σχέδιο βελτίωσης ή σε άλλο πρόγραμμα. Είναι σημαντικό όταν επιχειρείς, ακόμα και στον πρωτογενή τομέα, να επενδύσεις για να καλύψεις πραγματικές ανάγκες της μονάδας σου.

Την επαναφορά του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών στο προηγούμενο καθεστώς, όπου το ελληνικό γιαούρτι παρασκευαζόταν αποκλειστικά και μόνο με ελληνικής προέλευσης φρέσκο γάλα, ζητούν οι αγελαδοτρόφοι μέλη της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας (ΕΦΧΕ). 

Ακόμη ζητούν την στήριξη των καταναλωτών στην σύγκρουση κατά των γαλακτοβιομηχανιών που θέλουν να μειώσουν την τιμή παραγωγού. 

Επίσης τονίζουν ότι θα κινηθούν νομικά ενάντια σε κάθε περίπτωση που επιχειρείται εξαπάτηση του καταναλωτικού κοινού από τις γαλακτοβιομηχανίες και τα market, που χρησιμοποιούν ελληνικά τοπωνύμια για να δείξουν ότι παράγουν ελληνικό γιαούρτι από γάλα που είναι εισαγωγής.  

Η ανακοίνωση της ΕΦΧΕ αναφέρει τα εξής:
«Είναι γεγονός ότι κάποτε, τέλη δεκαετίας ‘80 και δεκαετία ‘90, οι γαλακτοβιομηχανίες (η ΔΕΛΤΑ του κ. Δασκαλόπουλου, η ΦΑΓΕ των Αφών Φιλίππου, η ΜΕΒΓΑΛ του κ. Χατζάκου κ.λ.π.) μαζί και κάποιες ακμάζουσες τότε συνεταιριστικές, συνετέλεσαν τα μέγιστα και χρηματοδότησαν την ανάπτυξη της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας. Κι αυτό βέβαια οφείλεται κατά τη γνώμη μας και στο ό,τι τότε το φρέσκο γάλα ήταν όντως από φρέσκο γάλα ελληνικό. Το γιαούρτι ήταν όντως γιαούρτι ελληνικό και δεν είχε ακόμα εξαπλωθεί η μόδα με τα γάλατα μακράς διάρκειας ζωής, τα οποία μαζί με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών που ισχύει σήμερα αποτελούν τον «φερετζέ» πίσω από τον οποίο κρύβονται όλες οι εισαγωγές συμπυκνωμάτων, κυρίως από τις χώρες της ΕΕ.

Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξε ότι όλοι οι προαναφερόμενοι γαλακτοβιομήχανοι ήταν αυτοδημιούργητοι και άνθρωποι, που είχαν στενές επαφές με τον χώρο και τους παραγωγούς. Άρα λοιπόν αντιλαμβάνονταν πολύ καλύτερα από τον καθένα τα προβλήματα των Ελλήνων αγελαδοτρόφων, καθώς και την ανάγκη ανάπτυξης της γαλακτοπαραγωγού αγελαδοτροφίας. 

Και ερχόμαστε στο σήμερα.
Η γαλακτοβιομηχανία ΟΛΥΜΠΟΣ, που οι ιδιοκτήτες της, επίσης βοήθησαν στην ανάπτυξη του κλάδου, πρωτοστατεί στις μειώσεις και αποτελεί τον μπροστάρη στην προσπάθεια να οδηγηθεί η τιμή του γάλακτος στον παραγωγό περίπου στα 50 λεπτά. Δηλαδή μεσοσταθμικά επιχειρείται μία μείωση της τιμής της τάξης του 18 – 20%. 

Τι άλλαξε όμως στο κόστος παραγωγής; 
Αν εξαιρέσουμε μία μείωση στο κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτε. 
Αντιθέτως, εφόδια, ζωοτροφές, αναλώσιμα κτλ, βρίσκονται σε φάση ανόδου σταθερά, αντί για μείωση. Άρα λοιπόν για μια μείωση του ηλεκτρικού που αντιστοιχεί στο 1,5 – 2% του συνολικού κόστους λειτουργίας μιας μονάδας, ρίχνουμε την τιμή του γάλακτος κατά το 18 – 20%. Δηλαδή μειώνουμε τα έσοδα μιας μονάδας κατά 18 – 20%. 

Η εξίσωση μπορεί να φαίνεται ιδεατή στα μάτια ενός στυγνού επαγγελματία αλλά δεν είναι το ίδιο για τους Έλληνες παραγωγούς, για την εθνική μας παραγωγή (πολλές μονάδες δεν θα αντέξουν και θα κλείσουν), για την εθνική μας οικονομία και κατά συνέπεια και για το ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών.

Για να μην το κουράζουμε το πράγμα, είναι καθαρά θέμα πολιτείας, όπως έχουμε ξαναπεί, να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η αγορά, το οποίο αυτή τη στιγμή γέρνει εντελώς μονόπαντα προς την πλευρά των ελληνικών γαλακτοβιομηχανιών. 

Να αλλάξει επιτέλους χωρίς άλλη καθυστέρηση ο Κώδικας Τροφίμων και Ποτών και η Επιτροπή Ανταγωνισμού καλό θα είναι να φροντίσει ούτως ώστε ο κλάδος να μην περάσει σε 2 με 3 χέρια επιχειρηματιών. Αυτό και με δεδομένο ότι η εταιρεία ΦΑΓΕ έχει εδώ και καιρό αποστασιοποιηθεί από τα ελληνικά δρώμενα έχει καταστροφικές συνέπειες επίσης για τους Έλληνες κτηνοτρόφους.
Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο οι μεγάλες εταιρείες να θέλουν τον παραγωγό μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Να επιβιώνει αλλά να μην κερδίζει. Να τον ωθούν να μπαινοβγαίνει στην εντατική. Βέβαια στην πορεία κάποιοι δεν τα καταφέρνουν, κάποιοι χάνονται. Είτε επιχειρηματικά είτε βιολογικά (π.χ αυτοκτονίες παραγωγών στην Αμερική). 

Να το πούμε καθαρά. Θα παλέψουμε με νύχια και με δόντια για τη διατήρηση ενός minimum επιπέδου ζωής για τις οικογένειές μας. 
Κοντολογίς, το Δ.Σ. της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας, το οποίο συνεδρίασε εκτάκτως στις 15 Φεβρουαρίου, αποφάσισε να συγκρουστεί μετωπικά ο κλάδος με όλους όσους επιβουλεύονται το μέλλον των παιδιών μας. 
Στη σύγκρουσή μας αυτή ζητάμε τη συμπαράσταση των Ελλήνων καταναλωτών και του ελληνικού λαού. 

Επίσης το Δ.Σ. αποφάσισε η ΕΦΧΕ σε συνεργασία με επιφανείς νομικούς να κινηθεί ενάντια σε κάθε περίπτωση που επιχειρείται εξαπάτηση του ελληνικού καταναλωτικού κοινού από τις γαλακτοβιομηχανίες και τα market, να κινηθεί νομικά μήπως και υπάρξει τελικά μία απάντηση πώς χρησιμοποιούνται τα τοπωνύμια, τί συνιστά εξαπάτηση και τι όχι και επίσης να κινηθεί νομικά φτάνοντας μέχρι και τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια για το ποιο προϊόν μπορεί να ονομάζεται ελληνικό γιαούρτι και ποιο όχι. 

Όπως μας εξέφρασε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργος Γεωργαντάς, σε πρόσφατη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους του Δ.Σ. της ΕΦΧΕ, το ΥπΑΑΤ αντιμετωπίζει θετικά την πρόταση των παραγωγών για επαναφορά του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών στο προηγούμενο καθεστώς, όπου το ελληνικό γιαούρτι παρασκευαζόταν αποκλειστικά και μόνο με ελληνικής προέλευσης φρέσκο γάλα. 

Επίσης, θα ζητήσουμε την εφαρμογή του νόμου περί υποχρεωτικής αναγραφής προέλευσης της πρώτης ύλης στη συσκευασία των προϊόντων, όπως εγκρίθηκε από τις Βρυξέλες, κατόπιν αιτήματος του πρώην αν. υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάρκου Μπόλαρη, σε συνεργασία με την ΕΦΧΕ και όχι όπως το έφερε για ψήφιση στη Βουλή ο κ. Αποστόλου, μήπως τυχόν και θιγούν τα συμφέροντα των γαλακτοβομηχανιών.

Τελειώνοντας, ελπίζουμε τις μειώσεις που επιχειρούν στον παραγωγό να τις δούμε και στο ράφι λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι στο νωπό γάλα ο παραγωγός πληρώνεται το 1/3 της τελικής τιμής στο ράφι των markets. Άρα λοιπόν κόβοντας 10 λεπτά περίπου από τον παραγωγό θα πρέπει και οι άλλοι συμμετέχοντες (εργοστάσια, markets) να αφαιρέσουν από τα κέρδη τους 10 λεπτά για κάθε λίτρο. Εκτός και αν, όπως είναι πασιφανές, ο πόνος τους για την τιμή στο ράφι αφορά μόνο στην τιμή, που πληρώνεται για τον μόχθο του και την επιβίωση του ο Έλληνας παραγωγός». 

Μέχρι τέλος του Φεβρουαρίου, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, αναμένεται να πληρωθούν οι δύο από τις τρεις βασικές κατηγορίες κτηνοτρόφων που δεν πήραν την ενίσχυση για τις ζωοτροφές (Mέτρο 22).

Συγκεκριμένα θα πληρωθούν την ενίσχυση οι νεοεισερχόμενοι (που δεν μπορούσαν να έχουν εισόδημα) και οι κτηνοτρόφοι που βρέθηκαν σε έλεγχο το 2020. Η πληρωμή θα γίνεται σταδιακά.

Για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με τις ΚΑΔ το ΥπΑΑΤ αναζητά περίπου 14 εκατ. ευρώ για να προχωρήσει στην πληρωμή όλων των δικαιούχων.

Στο μεταξύ αυξάνουν οι «πιέσεις» για μείωση τιμών στο αιγοπρόβειο γάλα, μετά από το μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά προϊόντα που κήρυξε την προηγούμενη εβδομάδα το ΙΝΚΑ.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο προβατοτρόφος και πρόεδρος στον Αγροκτηνοτροφικό Σύλλογο Παιονίας κ. Θωμάς Καρυπίδης, «οι γαλακτοβιομήχανοι και τα τυροκομεία απειλούν ότι αν συνεχιστούν τα μποϊκοτάζ στα γαλακτοκομικά και μειωθεί περαιτέρω η κατανάλωση θα προχωρήσουν σε μείωση των τιμών παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα.

Πρέπει να σας επισημάνω ότι η φέτα ΠΟΠ φεύγει από την μεταποίηση (τυροκομεία) στα 6,70 έως 8,20 ευρώ το κιλό. Αυτή η τιμή δεν έχει καμιά σχέση με τα 13 έως 14 ευρώ το κιλό που πωλείται στην λιανική. Άρα είναι μεγάλο λάθος να λένε ότι η αύξηση στην τιμή παραγωγού στο γάλα έφερε την αύξηση στην τιμή λιανικής της φέτας.

Πάντως σε ενημέρωση που είχα πρόσφατα με Έλληνες αξιωματικούς έμαθα ότι στα στρατιωτικά σούπερ μάρκετ η φέτα ΠΟΠ πωλείται γύρω στα 8,30 ευρώ το κιλό. Θα μπορούσαν οι οικονομικά αδύναμοι καταναλωτές να αγοράζουν από αυτά τα σούπερ μάρκετ τα τρόφιμα που έχουν ανάγκη. 

Σήμερα το κάθε πρόβατο που είναι σταυλισμένο έχει κόστος 300 έως 400 ευρώ για όλη την γαλακτοκομική περίοδο. Το πρόβειο γάλα το πουλάνε οι κτηνοτρόφοι από 1,65 έως 1,70 ευρώ το κιλό με ανώτερη τιμή. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για μείωση τιμών παραγωγού την στιγμή που οι τιμές στις ζωοτροφές και στην ενέργεια είναι τόσο υψηλές.

Εγώ διαθέτω ένα κοπάδι με 300 πρόβατα σταυλισμένα, τα οποία παράγουν 90 έως 100 τόνους γάλακτος ετησίως. Διαθέτω 150 στρέμματα με περιφραγμένους λειμώνες και από τον Μάρτιο μέχρι το Νοέμβριο βόσκουν τα πρόβατα. Με αυτό τον τρόπο μπορώ να μειώσω το κόστος παραγωγής, όπως κάνουν και στην υπόλοιπη νότια Ευρώπη».

Ζητούμενο είναι όμως να αυξηθούν τα κοπάδια, καθώς λόγω και της Φέτας, η διαθεσιμότητα δεν επαρκεί.

Σταθερή δυναμική ανάπτυξης φαίνεται να διατηρεί το γίδινο γάλα στην αγορά, κάτι που αποτυπώνεται και στις τιμές, που εισπράττει εν τέλει ο παραγωγός και οι οποίες ξεπερνούν ακόμα και τα 1-1,05 ευρώ το κιλό. Υπάρχουν περιοχές και με χαμηλότερες τιμές, ωστόσο, η ζήτηση είναι μεγάλη από τις μεταποιητικές, μεγάλες και μικρές, που επιτρέπει στους παραγωγούς, να... αισιοδοξούν.

Μεγάλη δυναμική έχουν τα προϊόντα με γίδινο γάλα

Τα Τυροκομικά Μόρνου Γρατσάνης δραστηριοποιούνται στο χώρο της γαλακτοβιομηχανίας από το 1973, ενώ τα τελευταία χρόνια η εταιρεία διαθέτει και εργαστήριο παραγωγής παραδοσιακών ζυμαρικών, αλλά και τέσσερα συνολικά καταστήματα πώλησης των προϊόντων της (1 στην Αθήνα και 3 στη Ναύπακτο), όπως μας είπε ο ιδιοκτήτης της εταιρείας, που έχει έδρα δίπλα από τον ποταμό Μόρνο, στο χωριό Καστράκι Φωκίδας, στα σύνορα με Αιτωλοακαρνανία. Όπως μας εξομολογείται ο ίδιος: «Υπάρχουν περιοχές με καλή παραγωγή σε γίδινο και κάποιες με μικρή παραγωγή. Σίγουρα με την κατανάλωση και τη ζήτηση που έχει το συγκεκριμένο προϊόν, θα πρέπει να ενισχυθούν τα κοπάδια πανελλαδικά για να αντεπεξέλθουμε στη ζήτηση. Εμείς δίνουμε στους παραγωγούς για το γίδινο γάλα 95 λεπτά το κιλό, αλλά η τιμή μπορεί να κυμαίνεται ανάλογα την περιοχή αυτή την περίοδο από τα 75 έως και τα 1,05 ευρώ το κιλό. Σίγουρα δεν υπάρχει μεγάλη διαθέσιμη ποσότητα για εμφιάλωση, από τη στιγμή που και η Φέτα χρειάζεται γίδινο γάλα. Προσωπικά ήμουνα από τους πρώτους που έκανα τα προϊόντα από γίδινο γάλα, όπως το γιαούρτι στην Αθήνα, αλλά και το εμφιαλωμένο, οπότε τώρα πάει πολύ καλά και έχει μεγάλη ζήτηση και στη λιανική που το δουλεύουμε, αλλά και στη χονδρική». Συνολικά, η εν λόγω εταιρεία συνεργάζεται με 80 αιγοπροβατοτρόφους από τρεις νομούς της χώρας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Τόπας, κτηνοτρόφος από τον Αλμυρό Μαγνησίας και αντιπρόεδρος στην Ομοσπονδία Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας λέει στον ΑγροΤύπο πως το γίδινο γάλα είναι γενικά σε έλλειψη και οι τιμές έχουν φτάσει ή πάει και παραπάνω από 1 ευρώ το κιλό. Σύμφωνα με τον κ. Τόπα: «ο μεγάλος όγκος παραγωγής κατσικίσιου γάλακτος στην Ελλάδα, αφορά κτηνοτρόφους παραδοσιακούς. Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχουν νέοι κτηνοτρόφοι που φέρνουν βελτιωμένες ράτσες από το εξωτερικό για να επιτύχουν καλύτερες αποδόσεις. Σίγουρα οι τιμές δεν είναι παντού στα ίδια επίπεδα, αλλά είναι βέβαιο πως είναι ικανοποιητικές».

Ακριβότερο το προϊόν για εμφιάλωση

Ανήσυχος για την κατάσταση που επικρατεί στην κτηνοτροφία, αλλά και στα γαλακτοκομικά εμφανίζεται ο ιδιοκτήτης - διευθυντής της εταιρείας Ολυμπία Φέτα από το Καπελέτο Ηλείας, κ. Γιάννης Λιανάκης, ο οποίος ζητά επιτέλους να λάβει σοβαρά μέτρα για έλεγχο της αγοράς τυροκομικών. «Η εταιρεία μας εξάγει την παραγωγή της κατά 90% κι ένα 10% των προϊόντων πάει στην εσωτερική αγορά. Μας ζητάνε Φέτα από το εξωτερικό τα 200 γραμμάρια συσκευασία με 7 ευρώ το κιλό. Το κόστος είναι στα 8 ευρώ το κιλό με το πρόβειο γάλα στα 1,60 στον παραγωγό και δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε.. Αλλά και οι κτηνοτρόφοι έχουν δυσκολία με τα κόστη εκτροφής. Το πρόβλημα είναι μεγάλο με τις ζωοτροφές και τα καύσιμα για παράδειγμα. Πρέπει το κράτος να κάνει ελέγχους στα γαλακτοκομικά γιατί η κατάσταση είναι οριακή», ισχυρίζεται. Αναφορικά με το γίδινο γάλα, τονίζει, ότι η τιμή που πληρώνεται ο παραγωγός είναι για το γάλα που πάει για τυροκόμηση στα 80-90 λεπτά και έως 1 ευρώ για το γίδινο που προορίζεται για εμφιάλωση.

Η κα Μαρία Καραντάνη, τέλος, αιγοτρόφος από την περιοχή των Καλαβρύτων τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι οι τιμές στο κατσικίσιο, παρά τη γενικότερη έλλειψη δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλές, σε όλες τις περιοχές, αν και σύμφωνα με πληροφορίες από συναδέλφους δίνεται μια τιμή γύρω στο 1 ευρώ το κιλό. Ενδεικτικά, όπως λέει η ίδια, μόλις 76 λεπτά έκοψε η ίδια, τιμολόγιο την 1η Νοέμβρη για το γάλα που παρέδωσε, ενώ τον Οκτώβριο ήταν ακόμα παρακάτω και συγκεκριμένα στα 72 λεπτά το κιλό.