Προχωρά σύστημα καταγραφής κυψελών και θα δίνεται η δυνατότητα στους μελισσοκόμους να ενταχθούν στα επενδυτικά προγράμματα του ΠΑΑ (Σχέδια Βελτίωσης, LEADER κ.α.).

Στην λειτουργία νέου μητρώου για την ελληνική μελισσοκομία προχωρά το ΥπΑΑΤ, σύμφωνα με όσα αναφέρονται σε απάντηση του υπουργείου σε κοινοβουλευτική ερώτηση του βουλευτή Μεσσηνίας Περικλή Μαντά.

Το νέο «Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο», όπως θα ονομάζεται, ουσιαστικά θα αποτελεί μια εκτεταμένη και πλήρη πληροφοριακή βάση δεδομένων για τη μελισσοκομία και τους Έλληνες παραγωγούς, στην οποία θα καταγράφονται τα πλήρη στοιχεία σχετικά με την παραγωγική διαδικασία που εφαρμόζεται.

Με βάση όσα αναφέρονται από το υπουργείο, μεταξύ των συλλεγόμενων και καταγραφόμενων στοιχείων θα περιλαμβάνεται και η δήλωση της τοποθεσίας μετακίνησης των κυψελών από τους μελισσοκόμους. Πρόκειται για ένα πάγιο αίτημα πολλών μελισσοκομικών φορέων το οποίο υποστήριξε και από την πλευρά του ο κ. Μαντάς, που έχει ως στόχο την αποτελεσματική καταπολέμηση του φαινομένου υποβολής ψευδών δηλώσεων για ύπαρξη μελισσιών σε περιοχή που μόλις έχει πληγεί από πυρκαγιά ή κάποια άλλη φυσική καταστροφή, προκειμένου να διεκδικηθεί παράνομα η σχετική κρατική αποζημίωση.

Όπως σημείωνε μάλιστα ο βουλευτής στην ερώτησή του, «η παράνομη αυτή πρακτική προκαλεί πολλαπλά προβλήματα, οδηγώντας τόσο στην οικονομική ζημιά του Δημοσίου και την παραποίηση των στοιχείων των αποζημιώσεων, όσο και στη στρέβλωση της αγοράς και την ανάπτυξη συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος όσων διακινούν τα προϊόντα τους με νόμιμο και διαφανή τρόπο».

Στον σχεδιασμό του υπουργείου για τη νέα πλατφόρμα, επιπλέον συμπεριλαμβάνεται η διασύνδεσή της με άλλες ψηφιακές βάσεις του ελληνικού δημοσίου, μεταξύ των οποίων και αυτή του ΕΛΓΑ, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα πλήρες και ολοκληρωμένο ψηφιακό πλαίσιο για τη συνολική παρακολούθηση και εποπτεία του ελληνικού μελισσοκομικού τομέα.

Όσον αφορά στην ενεργή στήριξη της ελληνικής μελισσοκομίας, το υπουργείο ενημερώνει τον κ. Μαντά ότι ήδη υλοποιείται μια σειρά παρεμβάσεων σε τρεις κεντρικούς άξονες: την έμμεση μείωση του κόστους παραγωγής (Σχέδια Βελτίωσης, προγράμματα LEADER, κλπ.), την παροχή κινήτρων για τη δημιουργία ομάδων και οργανώσεων παραγωγών και άλλων συνεργατικών σχημάτων, καθώς και τη χρηματοδοτική στήριξη μέσω του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης, του Ταμείου Μικροπιστώσεων και του μηχανισμού «Πρόσθετων Πράξεων» και την υπαγωγή στη Δράση 4.1.5 (ΠΑΑ 2014-2020).

Ως προς το Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ 2023-2027, έχει προγραμματισθεί εντός του 2025 νέα προκήρυξη για την Παρέμβαση Π3-73-2.1, στην οποία οι κάτοχοι μελισσοκομικών εκμεταλλεύσεων θα μπορούν να υποβάλουν σχέδια βελτίωσης με αντίστοιχους όρους.

Παράλληλα θα δίνεται η δυνατότητα ετήσιας οικονομικής στήριξης για τη σύσταση Ομάδων Παραγωγών και Οργανώσεων Παραγωγών, καθώς και να εκπονούνται νέα προγράμματα LEADER για την ενίσχυση της μεταποίησης πολλών αγροτικών προϊόντων, στα οποία περιλαμβάνονται και τα μελισσοκομικά.

Ο ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ, την Πέμπτη (5 Δεκεμβρίου 2024), πρόκειται να ξεκινήσει την υλοποίηση δωρεάν ταχύρρυθμων προγραμμάτων εκπαίδευσης - κατάρτισης για επαγγελματίες Μελισσοκόμους σε όλη τη χώρα.

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα έχουν διάρκεια έως τριών (3) ημερών και έως 15 (δεκαπέντε) διδακτικών ωρών και θα ολοκληρωθούν έως τις 31/08/2025.

Σε όλους τους καταρτιζόμενους Μελισσοκόμους θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης μετά το πέρας του προγράμματος κατάρτισης.

Οι θεματικές ενότητες των προγραμμάτων εκπαίδευσης - κατάρτισης των Μελισσοκόμων είναι ενδεικτικά οι εξής:

• Αρχές οργάνωσης και λειτουργίας μελισσοκομείου
• Εχθροί και ασθένειες των μελισσών και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης
• Τυποποίηση - εμπορία - προώθηση - σήμανση των μελισσοκομικών προϊόντων
• Εθνική και ενωσιακή νομοθεσία για την ασφάλεια και υγιεινή στα τρόφιμα, περιβαλλοντική και εργατική νομοθεσία.

Τα προγράμματα κατάρτισης θα πραγματοποιούνται στα Κέντρα «ΔΗΜΗΤΡΑ» ή σε αίθουσες που θα παραχωρηθούν από Μελισσοκομικούς Συνεταιρισμούς, Συλλόγους, Κέντρα Μελισσοκομίας και τις Περιφερειακές Ενότητες, ώστε να εξυπηρετούνται οι ενδιαφερόμενοι σε τοπικό επίπεδο.

Οι επαγγελματίες Μελισσοκόμοι που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στα προγράμματα κατάρτισης, μπορούν να απευθύνονται τόσο στα Κέντρα «ΔΗΜΗΤΡΑ» του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, όσο και στους Μελισσοκομικούς Συνεταιρισμούς - Συλλόγους της περιοχής τους, προκειμένου να αιτηθούν για τη συμμετοχή τους.

Τα ανωτέρω προγράμματα εντάσσονται στη Δράση «Εκπαίδευση - Κατάρτιση Μελισσοκόμων» της Παρέμβασης Π2-55.1 «Συμβουλές, εκπαίδευση και τεχνική βοήθεια προς μελισσοκόμους και οργανώσεις μελισσοκόμων», στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος ενίσχυσης του τομέα της μελισσοκομίας, του εγκεκριμένου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) για τα προγραμματικά έτη από 2023 έως 2027».

Το Εργαστήριο Γενικής και Ειδικής Ζωοτεχνίας του Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ διοργανώνει εκδήλωση με τίτλο: «Εφαρμογή καινοτόμων τεχνολογιών και μεθοδολογία για την εκτίμηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών παραγομένων προϊόντων από εκστατικά και εντατικά συστήματα εκτροφής αιγών και πουλερικών.» και αφορά την παρουσίαση αποτελεσμάτων στα πλαίσια του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος Code-ReFarm, HORIZON 2020.
Η εκδήλωση θα γίνει στο Αγρόκτημα του Πανεπιστημίου τη Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2024 στις 11:00 στα Πέτρινα κτήρια (Συντεταγμένες 40.536522, 22.988971).
Όσοι γεωπόνοι, παραγωγοί ή άλλοι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να την παρακολουθήσουν θα πρέπει να στείλουν email στο [email protected]

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει φέτος η ελληνική μελισσοκομία αλλά οι πόρτες του ΥπΑΑΤ παραμένουν κλειστές για τους μελισσοκόμους.

Ο κ. Κωνσταντίνος Λεονταράκης, πρόεδρος στην Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), σε δηλώσεις που έκανε στον ΑγροΤύπο αναφέρθηκε στην έλλειψη συνεργασίας με το ΥπΑΑΤ. «Φέτος υπάρχει μειωμένη παραγωγή μελιού αλλά και μεγάλη μείωση του ζωικού κεφαλαίου. Υπάρχουν μελισσοκόμοι που έχουν χάσει πανω από το 50% του ζωικού κεφαλαίου. Όσες μέλισσες έχουν καταφέρει να επιβιώσουν από τις δύσκολες καιρικές συνθήκες είναι πολύ αδύναμες και με πολύ δυσκολία και με την βοήθεια των καιρικών συνθηκών τις κρατάνε ζωντανές οι μελισσοκόμοι. Όταν ξεκινήσει ο χειμώνας με τις χαμηλές θερμοκρασίες θα είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσουν», τόνισε.

Ερ.: Στην πρόσφατη συνάντηση που είχε ο ΥπΑΑΤ με τον Επίτροπο Γεωργίας έκανε αναφορά για τις εισαγωγές μελιού από Ουκρανία και τον αθέμιτο ανταγωνισμό

Εδώ και καιρό μιλάμε ότι είναι καταστροφικό για την ελληνική μελισσοκομία να γίνονται εισαγωγές χωρίς δασμούς ουκρανικού μελιού στην χώρα μας μέσω Βουλγαρία και Ρουμανίας. Και δεν έχουμε μόνο τις εισαγωγές από Ουκρανία αλλά και από την Κίνα με μεγάλες ποσότητες. Επίσης έχουμε και τη νοθεία στο μέλι. Πρόσφατα η Ένωση Ευρωπαίων Επαγγελματιών Μελισσοκόμων (ΕΡΒΑ) ανέφερε ότι το 80% του μελιού στα ράφια της Ευρώπης είναι νοθευμένο, κάτι που μπορεί κανείς να υποψιαστεί και από την τιμή πώλησης αυτών των «μελιών», που είναι σημαντικά χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής του μελιού στην Ευρώπη.

Ερ.: Έχετε συναντηθεί με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ για να μιλήσετε για τους τρόπους στήριξης του κλάδου

Είμαστε μια πανελλαδική Ομοσπονδία με περίπου 23.000 μέλη μελισσοκόμους από όλη την χώρα. Είναι πρώτη φορά που ηγεσία του ΥπΑΑΤ δεν θέλει να συναντηθεί μαζί μας για να καταθέσουμε τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος αλλά και τις προτάσεις μας. Όπως φαίνεται είναι πολύ απασχολημένοι και δεν έχουν χρόνο να ενημερωθούν για την καταστροφή του κλάδου. Επίσης θέλαμε να συναντηθούμε με τον ΕΛΓΑ για τις αλλαγές στον Κανονισμό Ασφάλισης και μας απάντησαν να καταθέσουμε τις προτάσεις μας στην πλατφόρμα διαβούλευσης. Τόσα χρόνια μελισσοκόμος είναι η πρώτη φορά που βλέπω τέτοια αδιαφορία από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ απέναντι στην μελισσοκομία.

Ερ.: Τι μέτρα πιστεύετε πρέπει να πάρει η πολιτεία για την στήριξη του κλάδου

Σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας υπάρχει πρόβλημα με το ζωικό κεφάλαιο. Πρέπει η μελισσοκομία να κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Άμεσα πρέπει να σχεδιαστεί ένα Μέτρο οικονομικής στήριξης των μελισσοκόμων για την αναπλήρωση του ζωικού κεφαλαίου. Η μελισσοκομία αποτελεί πυλώνα της αγροτικής οικονομίας και της βιοποικιλότητας και πρέπει να στηριχθεί οικονομικά σε όλη την χώρα αν θέλουμε να συνεχίσουμε να έχουμε εγχώρια παραγωγή μελιού

Ερ. Πρόσφατα η Εθνική Ένωση Ιταλικών Μελισσοκομικών Ενώσεων (U.N.A.API.) κατάφερε μετά από σκληρή διαπραγμάτευση με την Κομισιόν να κερδίσει μέτρα στήριξης του κλάδου

Ήταν μια μακροχρόνια διαπραγμάτευση με την Κομισιόν που έγινε βέβαια και με την στήριξη της ηγεσίας του ιταλικού υπουργείο Γεωργίας. Βλέπετε εκεί έχουν μακροχρόνια στρατηγική. Πριν λίγες ημέρες ήρθαμε σε επικοινωνία με τους Ιταλούς συναδέλφους μας, μέσω της ιταλικής πρεσβείας στην Αθήνα και ενημερωθήκαμε για τους τρόπους χρηματοδότησης του κλάδου τους. Θα έχουμε μια συνεχή επαφή μαζί τους για να δούμε πως μπορούμε να συντονίσουμε τις δράσεις μας.

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος με ακρωνύμιο PRIMESOFT (www.prime-soft.eu), πραγματοποιήθηκε το διάστημα 4-5 Νοεμβρίου διεθνές workshop σχετικά με τις προκλήσεις στην καλλιέργεια μαλακών καρπών (φράουλα, σμέουρο, βατόμουρο, μύρτιλο).

Ο Δρ. Γεώργιος Μαγγανάρης, Καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ήταν ο διοργανωτής του συνεδρίου το οποίο ήταν κλειστού τύπου και το παρακολούθησαν πλέον των 80 ατόμων με ισότιμη συμμετοχή από Πανεπιστημιακά ιδρύματα/ερευνητικούς φορείς και ιδιωτικές εταιρείες.

Το πρόγραμμα του συνεδρίου περιελάβανε 34 προφορικές παρουσιάσεις, κατανεμημένες σε επτά θεματικές ενότητες.
Θεματικές ενότητες:

1.Τεχνολογίες έναυσης για την αντιμετώπιση αβιοτικών συνθηκών καταπόνσης
2.Στρατηγικές γενετικής βελτίωσης και προώθηση νέων ποικιλιών προσαρμοσμένες στην κλιματική αλλαγή
3.Καθορισμός ποιοτικών και φυτοχημικών ιδιοτήτων μαλακών καρπών
4.Μοντέλα παραγωγής και καλλιεργητικές πρακτικές
5.Βιώσιμες λύσεις για την αειφορική παραγωγή μούρων
6.Προκλήσεις στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες
7.Τεχνολογικές καινοτομίες στον κλάδο παραγωγής μαλακών φρούτων

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν δύο συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης στο τέλος κάθε ημέρας του Συνεδρίου που αφορούσαν
(1) την προώθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων και υπηρεσιών
(2) και τι αναζητούν οι εταιρείες από τον ακαδημαϊκό χώρο σε επίπεδο βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας.
Τέλος, η Δρ. Sonja Bergner παρουσίασε χρηματοδοτικά εργαλεία για την υποβολή προτάσεων καινοτομίας (Innovation Actions) και έρευνας και καινοτομίας (Research & Innovation Actions) στα πλαίσια του Ορίζοντα 2021-2027.

Ομιλίες συνεδρίου:
Το πρόγραμμα του συνεδρίου και οι περιλήψεις των παρουσιάσεων είναι ηλεκτρονικά διαθέσιμες μέσω του συνδέσμου:
https://www.prime-soft.eu/assets/files/Primesoft_Soft_Fruits_Workshop1.pdf

Σχετικά με το πρόγραμμα PRIMESOFT

Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου συντονίζει το Ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα με το ακρωνύμιο PRIMESOFT σε συνεργασία με 4 εταίρους (Katholieke Universiteit Leuven, The Spanish National Research Council, The University of Potsdam, the National Technical University of Athens) που αφορά την εφαρμογή παραγόντων έναυσης σε νωπούς καρπούς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως η φράουλα και τα σμέουρα. Σε επίπεδο εφαρμοσμένης έρευνας επιχειρείται η βελτιστοποίηση πρωτοκόλλων παραγωγής με έξυπνες γεωργικές πρακτικές και η διερεύνηση εμπορικής εφαρμογής νέων παραγόντων έναυσης ως μέρος αυτών των πρωτοκόλλων. Σε επίπεδο βασικής έρευνας, το πρόγραμμα PRIMESOFT διερευνά τον τρόπο δράσης των παραγόντων έναυσης μέσω της χρήσης μοντέλων, την ανάλυση του κόστους κύκλου ζωής, καθώς και την εφαρμογή μεταγραφωματικών και μεταβολομικών προσεγγίσεων.
Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Γιώργος Μαγγανάρης
Website: www.prime-soft.eu

Με επίκεντρο την κλιματική αλλαγή και την αειφόρο ανάπτυξη, το 2ο Διεθνές Συνέδριο OpenEARTH 2024 θα πραγματοποιηθεί, στο Ρέθυμνο, από τις 26 έως τις 28 Νοεμβρίου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, και της Περιφέρειας Κρήτης.

Το συνέδριο χρηματοδοτείται από το έργο LIFE ClimaMED: «Καινοτόμες Τεχνολογίες για το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής στο αγροτικό τομέα της Μεσογείου» και διοργανώνεται υπό τον συντονισμό του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), το Πολυτεχνείο Κρήτης, καθώς και άλλους φορείς από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία και την Κύπρο.

Το συνέδριο συγκεντρώνει στην Κρήτη κορυφαίους επιστήμονες, εκπροσώπους φορέων, και ειδικούς από τον αγροτικό τομέα, με στόχο την ανταλλαγή γνώσης, την ανάδειξη καινοτόμων λύσεων και εργαλείων για την προσαρμογή του αγροτικού τομέα στην κλιματική κρίση και την ενίσχυση της αειφορίας του αγροτικού περιβάλλοντος.

Παράλληλες εκδηλώσεις με κοινωνικό προσανατολισμό

Το συνέδριο OpenEARTH συνδυάζει την επιστημονική έρευνα με δράσεις που αφορούν την τοπική κοινωνία, και γι’ αυτόν τον λόγο έχει σχεδιάσει και περιλαμβάνει εργαστήρια χρήσης ψηφιακών εργαλείων για τη διαχείριση της αγροτικής παραγωγής και την προστασία του αγροτικού περιβάλλοντος, καθώς και δράσεις δημιουργίας σχολικών και αστικών κήπων (πράσινες στέγες).

Στις 27 Νοεμβρίου, μαθητές από την Κρήτη θα συμμετάσχουν στον διαγωνισμό αφίσας με θέμα «ΕΔΑΦΟΣ: Καλλιεργώ με σεβασμό - Προστατεύω με πάθος».

Το συνέδριο OpenEARTH 2024 αναδεικνύει τη συμβολή της γεωργίας στην κλιματική ανθεκτικότητα και ενισχύει τη συνεργασία ανάμεσα στην επιστημονική κοινότητα, τους φορείς, και την τοπική κοινωνία.

Στοχεύοντας στη στήριξη της μελισσοκομίας, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, μιλώντας με τον Επίτροπο Γεωργίας, Christophe Hansen, τόνισε τη σημασία προστασίας των Ελλήνων και Ευρωπαίων μελισσοκόμων από συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.

Υποστήριξε την ανάγκη λήψης μέτρων, βάσει του κανονισμού 2024/1392, για τις εισαγωγές ουκρανικού μελιού στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, επισημαίνοντας τις επιπτώσεις της οικονομικής, ενεργειακής και κλιματικής κρίσης στον τομέα.

Το πρόβλημα της νοθείας και του αθέμιτου ανταγωνισμού στο μέλι σε όλη την ΕΕ πάντως είναι μεγάλο πρόβλημα.

Ο κ. Μπέρναρντ Χόιβελ, πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Επαγγελματιών Μελισσοκόμων (ΕΡΒΑ), τονίζει ότι «το 80% του μελιού στα ράφια της Ευρώπης είναι νοθευμένο, κάτι που μπορεί κανείς να υποψιαστεί και από την τιμή πώλησης αυτών των «μελιών», που είναι σημαντικά χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής του μελιού στην Ευρώπη.

Πέρα από την εξαπάτηση των καταναλωτών, ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τα εισαγόμενα σιρόπια έχει οδηγήσει τους επαγγελματίες μελισσοκόμους της ΕΕ σε οικονομικό αδιέξοδο».

Κάθε χρόνο περνούν από τα σύνορα της Ελλάδας περίπου 3.000 τόνοι γλυκαντικές ουσίες. Από αυτές μεταπωλούνται περίπου οι 1.500 τόνοι, ενώ για το υπόλοιπο δεν υπάρχει καταγραφή, υποστηρίζει σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδας (ΟΜΣΕ), Κωνσταντίνος Λεονταράκης, αναδεικνύοντας το πρόβλημα της νοθείας που απειλεί ένα από τα πλέον ευαίσθητα προϊόντα.

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση για την υπαγωγή του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εντάσσεται στα πανεπιστημιακά τμήματα μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master 7).

Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση, την οποία υπογράφει ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκος Πιερρακάκης, η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, οδηγεί στην απονομή ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master) στην ειδικότητα του Τμήματος και ο τίτλος σπουδών αντιστοιχεί σε επίπεδο 7 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων. Επομένως οι απόφοιτοι αυτού του τμήματος με την απόκτηση πτυχίου έχουν και master γεωπονίας.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Παγκοσμίως, τα γεωργικά συστήματα έχουν καταστεί ιδιαίτερα ευάλωτα κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής που έχει μετατρέψει πρώην γόνιμα εδάφη και υγιή περιβάλλοντα σε άγονες εκτάσεις, καθώς και σε διάφορες διαταραχές σε όλη την αλυσίδα αξίας της αγροδιατροφής, οι οποίες είναι αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών. Τις τελευταίες δεκαετίες, ο κόσμος μας έχει έρθει αντιμέτωπος με μια δραματική αύξηση των φυτών εισβολέων, την αστάθεια της αγοράς, την απώλεια υπηρεσιών οικοσυστήματος και βιοποικιλότητας, την υποβάθμιση των οικοτόπων, προβλήματα ανθρώπινης υγείας ως παρενέργεια λανθασμένων γεωργικών πρακτικών και των νέων προτύπων κατανάλωσης τροφίμων, καθώς και ασθενειών των ζώων. Ο ελληνικός και ο ευρωπαϊκός γεωργικός τομέας έχουν ακόμη την υποχρέωση να κινηθούν προς την κατεύθυνση της Πράσινης Συμφωνίας (Green Deal) της ΕΕ, να αντιληφθούν την ανάγκη υιοθέτησης βιώσιμων εναλλακτικών πλαισίων διαχείρισης καλλιεργειών, ζιζανίων και άλλων επιβλαβών οργανισμών συμβάλλοντας παράλληλα στην αύξηση της παραγωγικότητας των αγροοικοσυστημάτων και σε ένα ευρύ μετασχηματισμό του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα.

Το έργο ONE GREEN είναι ένα έργο διάρκειας 24 μηνών που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο της δράσης του ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ. «Χρηματοδότηση της Βασικής Έρευνας (Οριζόντια υποστήριξη όλων των Επιστημών)» του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU. Το έργο στοχεύει να δημιουργήσει ένα Ελληνικό Αγροοικολογικό Δίκτυο (Greek Agroecological Network) με 6 Living Labs, με στόχο τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων (decision making) από τους αγρότες και την αποδοχή των αγροοικολογικών προϊόντων από τους τελικούς χρήστες, καθώς και την τροφική ασφάλεια. Τα Living Labs του έργου ONE GREEN είναι οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση αγροοικολογικών πρακτικών, συστημάτων και πρωτοκόλλων, για να αποδείξουν, σε πραγματικές συνθήκες εκμετάλλευσης, πώς η υιοθέτηση αυτών των στρατηγικών μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία του ανθρώπου και των ζώων, να μειώσει τη χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, να ενισχύσει τη βιωσιμότητα, την παραγωγικότητα και την ανθεκτικότητα των καλλιεργητικών συστημάτων.

Τα Living Labs του έργου ONE GREEN είναι κατανεμημένα σε όλη τη χώρα και αφορούν σημαντικές καλλιέργειες όπως το σιτάρι (Λάρισα), το αμπέλι (Κορινθία), η ελιά (Ηλεία), το ρύζι (Αιτωλοακαρνανία), τα κτηνοτροφικά φυτά (Ιωάννινα) τα κηπευτικά και τα ψυχανθή (Βοιωτία). Πιο συγκεκριμένα, ορισμένες από τις αγροοικολογικές πρακτικές που αξιολογούνται σε πειράματα αγρού είναι η ψευδοσπορά (false/stale seedbed) στην καλλιέργεια του σιταριού (Εικόνα 1), η χρήση καλλιεργειών κάλυψης (cover crops) σε καλλιέργεια ελιάς είτε ως μονοκαλλιέργειες είτε ως μείγματα (Εικόνα 2), η στελεχοκοπή και η επίστρωση, η συγκαλλιέργεια κ.ά.

Ακόμη στα πλαίσια του έργου αναπτύσσεται ένα εύχρηστο Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support System), το οποίο στοχεύει στο να βοηθήσει τους παραγωγούς στη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση των καλλιεργειών και των ζιζανίων με τη χρήση αγροοικολογικών στρατηγικών (μεμονωμένων ή σε συνδυασμό). Το Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων θα είναι σύντομα διαθέσιμο δωρεάν σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς μέσω της ιστοσελίδας του έργου (https://www.onegreen.gr/).

Στις 22 Οκτωβρίου 2024, το έργο ONE GREEN διοργάνωσε ημερίδα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα τις «Αγροοικολογικές προσεγγίσεις στη διαχείριση καλλιεργειών και ζιζανίων» και workshops για τα Living Labs του έργου. Στην εκδήλωση συμμετείχαν περισσότεροι από 50 ειδικοί, ερευνητές, γεωπόνοι, παραγωγοί, καταναλωτές και ενδιαφερόμενοι φορείς για να συζητήσουν καινοτόμες και βιώσιμες αγροοικολογικές πρακτικές (Εικόνα 3).
Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου είναι ο Αναπ. Καθηγητής Γεωργίας & Ζιζανιολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) κ. Ηλίας Τραυλός ενώ εκτός από το ΓΠΑ, στο έργο συμμετέχει ως εταίρος και το Πανεπιστήμιο Πατρών. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο στην ιστοσελίδα (https://www.onegreen.gr/) και στο λογαριασμό του έργου στο LinkedIn (https://gr.linkedin.com/company/one-green-project).

Αδιαφορία από την πλευρά του ΥπΑΑΤ για τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει φέτος η ελληνική μελισσοκομία λόγω της μειωμένης φετινής παραγωγής αλλά και της απώλειας ζωικού κεφαλαίου.

Ο κ. Κωνσταντίνος Λεονταράκης, πρόεδρος στην Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), σε δηλώσεις που έκανε στον ΑγροΤύπο αναφέρθηκε στα σοβαρά προβλήματα του κλάδου αλλά και στην έλλειψη στρατηγικής για την αντιμετώπισή τους από την πλευρά της πολιτείας.

Όπως επισήμανε το 2024 είναι μια καταστροφική χρονιά για τους μελισσοκόμους. Υπήρξε και μια προβληματική πληρωμή του τομεακού προγράμματος. Παρά τα συνεχή αιτήματα για συνάντηση που έχουμε κάνει προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ ακόμη δεν έχουμε λάβει θετική απάντηση. Ζητάμε να μιλήσουμε με το ΥπΑΑΤ για να βρεθούν τρόποι στήριξης των μελισσοκόμων.

Ερώτηση στην Βουλή

Την εικόνα κατάρρευσης που βιώνει η μελισσοκομία στην Αιτωλοακαρνανία αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα λόγω της ανομβρίας και της παρατεταμένης ξηρασίας, έφερε στη Βουλή η βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΠΑΣΟΚ, Χριστίνα Σταρακά, με ερώτηση που κατέθεσε. Συγκεκριμένα αναφέρει:

«Οι Αιτωλοακαρνάνες μελισσοκόμοι βλέπουν να χάνουν την παραγωγή τους για ακόμη μια φορά. Η παρατεταμένη ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση της ποικιλίας και της αφθονίας των ανθοφόρων φυτών τα οποία αποτελούν τη βασική πηγή νέκταρ και γύρης για τις μέλισσες στην Αιτωλοακαρνανία.

Επιπλέον, οι υψηλές θερμοκρασίες μειώνουν τον πληθυσμό των μελισσών και την παραγωγικότητά τους. Αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει τους μελισσοκόμους στο χείλος της καταστροφής, διότι βλέπουν την παραγωγή τους συνεχώς να μειώνεται».

Την ίδια στιγμή, συμπλήρωσε πως η κρίση που περνάει ο κλάδος λόγω της κλιματικής αλλαγής και των δυσμενών καιρικών συνθηκών δεν αφορά μόνο την Αιτωλοακαρνανία αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα «οι πυρκαγιές του καλοκαιριού, κατέστρεψαν τις κυψέλες προκαλώντας μεγάλες απώλειες τόσο σε μέλισσες όσο και σε εξοπλισμό. Οι πυρκαγιές επίσης κατέστρεψαν και τη βλάστηση, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τις διαθέσιμες πηγές τροφής για τις μέλισσες.

Παράλληλα, οι φόβοι για υψηλές βροχοπτώσεις, τους χειμερινούς μήνες, έχουν οδηγήσει τους μελισσοκόμους σε απόγνωση διότι βλέπουν το μέλι και την παραγωγή τους γενικότερα να τείνουν προς εξαφάνιση. Ενώ ιδιαίτερη μνεία έκανε η Χριστίνα Σταρακά στην κακοκαιρία «Κασσάνδρα» που έπληξε με καταστροφικά αποτελέσματα μεταξύ άλλων και τις αγροτικές εκτάσεις σε Αιτωλοακαρνανία και Δυτική Ελλάδα ευρύτερα στις αρχές Οκτωβρίου.

Στο πλαίσιο αυτό και επειδή η μελισσοκομία αποτελεί πυλώνα της αγροτικής οικονομίας και της βιοποικιλότητας, η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ ρωτάει τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αν και με ποιον τρόπο προτίθεται να στηρίξει οικονομικά τους μελισσοκόμους σε όλη τη χώρα που πλήττονται από τις συνέπειες της ανομβρίας και της ξηρασίας καθώς και γενικότερα ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για την προστασία του κλάδου από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Τι έκαναν οι Ιταλοί

Η ιταλική κυβέρνηση, σε συνεργασία με την Εθνική Ένωση Ιταλικών Μελισσοκομικών Ενώσεων (U.N.A.API.) κατάφερε μετά από σκληρή διαπραγμάτευση με την Κομισιόν, να στηρίξει τον κλάδο της μελισσοκομίας της χώρας.

Συγκεκριμένα κατάθεσε δύο φορές αίτημα ενίσχυσης των μελισσοκόμων αλλά είχε αρνητική απάντηση από την Κομισιόν.

Μετά από αυτή την εξέλιξη έκανε τρίτο αίτημα για οικονομική στήριξη, στο οποίο περιλάμβανε και αλλαγές στο Ιταλικό Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ, ώστε η αγορά μελισσοτροφής να μπορεί να χρηματοδοτηθεί από κοινοτικά κονδύλια.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε δεκτή την πρόταση και άναψε το «πράσινο φως» για χρηματοδότηση της έκτακτης σίτισης των μελισσών με πόρους του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ).

Όπως τονίζει η U.N.A.API. «μετά από μια μακρά και δύσκολη διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιτέλους εγκρίθηκε η έκτακτη ενίσχυση για τους Ιταλούς μελισσοκόμους. Η ενίσχυση για αγορά μελισσοτροφών είναι ένα σημαντικό νέο εργαλείο με στόχο την μείωση των δαπανών που επιβαρύνουν οι μελισσοκόμοι και τη διάσωση των μελισσών».

Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια η σύσταση Ομάδας Εργασίας με αντικείμενο την αποτύπωση και ανάλυση του τρόπου εισόδου και διάδοσης της νόσου της πανώλης μικρών μηρυκαστικών στη χώρα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απόφαση, η Ομάδα Εργασίας συγκροτείται από τους:

α) Μαρία Γιαννιού, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Κτηνιάτρων, με βαθμό Α ́, προϊσταμένη κατ’ αναπλήρωση της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Συντονίστρια.

β) Γεώργιο Κόμητα, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Κτηνιάτρων, με βαθμό Α ́, προϊστάμενο κατ’ αναπλήρωση του Τμήματος Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος.

γ) Χρήστο Γούλα, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών, ειδικότητας ΠΕ Γεωπόνων, με βαθμό Α ́, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ζωοτροφών και Βοσκήσιμων Γαιών της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος.

δ) Σμαράγδα Σωτηράκη, Ερευνήτρια βαθμίδας Α ́- Διευθύντρια Ερευνών του Ινστιτούτου Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» με γνωστικό αντικείμενο «Κτηνιατρική Παρασιτολογία», ως τακτικό μέλος.

ε) Ηλία Μπουζαλά, Ερευνητής βαθμίδας Β ́- Κύριος Ερευνητής του ίδιου Ινστιτούτου και Οργανισμού, με γνωστικό αντικείμενο «Μικροβιολογία και Λοιμώδη Νοσήματα Παραγωγικών Ζώων», ως τακτικό μέλος.

στ) Γεώργιο Αρσένο, Καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Διευθυντή του Εργαστηρίου Ζωοτεχνίας, με γνωστικό αντικείμενο «Ζωική Παραγωγή, Ευζωία και Ηθολογία των Ζώων».

ζ) Εμμανουήλ Καλαϊτζάκη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με γνωστικό αντικείμενο «Παθολογία Μηρυκαστικών», ως τακτικό μέλος.

η) Μαρία Ελένη Φιλιππιτζή, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με γνωστικό αντικείμενο «Κτηνιατρική Επιδημιολογία» ως τακτικό μέλος.

θ) Αθανάσιο Γελασάκη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής της Σχολής Επιστημών των Ζώων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με γνωστικό αντικείμενο «Νοσήματα Παραγωγικών Ζώων» ως τακτικό μέλος.

ι) Σωτηρία Βουράκη, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με γνωστικό αντικείμενο «Ζωοτεχνία και Γενετική Βελτίωση Μικρών Μηρυκαστικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ως τακτικό μέλος.

ια) Γεώργιο Βαλιάκο, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με γνωστικό αντικείμενο «Βακτηριολογία και Βακτηριακά Νοσήματα», ως τακτικό μέλος.

ιβ) Δημήτριο Μπαλούκα, εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, ως τακτικό μέλος.

Συντονίστρια της Ομάδας Εργασίας Μαρία Γιαννιού, όταν απουσιάζει ή κωλύεται, θα αναπληρώνει το τακτικό μέλος Γεώργιος Κόμητας.

Στην Ομάδα Εργασίας θα μπορούν να συμμετέχουν, χωρίς δικαίωμα ψήφου, μετά από πρόσκληση της Συντονίστριας και εκπρόσωποι από τις Περιφέρειες της χώρας, για να παρέχουν πληροφορίες σχετικές με τα συζητούμενα θέματα.

Η Ομάδα Εργασίας είναι μη αμειβόμενη.

Αντίθετοι με το κλείσιμο των σφαγείων για τον έλεγχο της ευλογιάς των μηρυκαστικών, δηλώνουν δύο καθηγητές Κτηνιατρικής, σε επιστολή τους στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.

Οι καθηγητές Κτηνιατρικής Θεσσαλονίκης και Αθήνας κ.κ. Γιώργος Αρσένος και Θανάσης Γελασάκης καταθέτουν την δική τους επιστημονική άποψη για την αντιμετώπιση των ζωονόσων.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Γεώργιος Αρσένος, «τι θα πετύχουμε με το να κλείσουμε για δέκα ημέρες τα σφαγεία. Όταν θα τα ανοίξουμε ξανά θα έχει λυθεί το πρόβλημα; Ζητάμε να υπάρξουν ρεαλιστικά μέτρα για έλεγχο επιζωοτιών στη χώρα. Εμείς ζητάμε να υπάρξει μια μακροχρόνια στρατηγική για την αντιμετώπισή τους. Καταθέσαμε την επιστημονική μας άποψη, που είναι ανοικτή σε κριτική. Αυτό που θέλουμε είναι να μην καταστραφούν οικονομικά οι κτηνοτρόφοι».

Πιο αναλυτικά στην επιστολή τους οι επιστήμονες αναφέρουν τα εξής:

1. Συνιστάται η απαγόρευση των αγοραπωλησιών και μετακινήσεων ζώων για αναπαραγωγή σε όλη την επικράτεια για το επόμενο εξάμηνο και επανεξέταση του μέτρου στο τέλος του διαστήματος αυτού

2. Το κλείσιμο των σφαγείων για τα αιγοπρόβατα είναι λάθος μέτρο χωρίς κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Αυτό που χρειάζεται είναι έλεγχος, επιτήρηση και κανονισμός αυστηρής λειτουργίας συγκεκριμένων σφαγείων εντός κάθε περιφέρειας όπου θα γίνεται η σφαγή των ζώων ως εξής. Στο σφαγείο δημιουργείται υποδομή αποτελεσματικής απολύμανσης οχημάτων μεταφοράς ζώων και το σφαγείο νοικιάζει 2, 3, 4, 5 οχήματα, που τηρούν τις προϋποθέσεις μεταφοράς. Τα οχήματα αυτά βρίσκονται εντός του σφαγείου και απολυμαίνονται με την άφιξή τους και πριν την αναχώρησή τους. Σε κάθε όχημα εγκαθίσταται συσκευή γεωεντοπισμού (gps tracker) σε σημείο που σφραγίζει και κλειδώνεται για την αποτύπωση της πορείας του οχήματος σε πραγματικό χρόνο. Το σφαγείο έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη μεταφορά ζώων για σφαγή με τα δικά του οχήματα. Για κάθε μετακίνηση υποβάλει στη Κτηνιατρική υπηρεσία της περιφέρειας το δρομολόγιο που θα ακολουθηθεί και η επαλήθευση γίνεται με το ηλεκτρονικό ίχνος του οχήματος. Το όχημα απολυμαίνεται στο σφαγείο πηγαίνει ΠΑΝΤΑ μόνο σε μία εκτροφή – φορτώνει ζώα για σφαγή – επιστρέφει στο σφαγείο και απολυμαίνεται ξανά πριν πάει νέο δρομολόγιο. Όλα τα παραπάνω είναι υπό τον εποπτικό μηχανισμό συγκεκριμένου/ων υπαλλήλων της περιφέρειας που τους ανατίθεται το έργο αυτό.

3. Το σύστημα με τον γεωεντοπισμό των οχημάτων να εφαρμόζεται ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ σε όλα τα οχήματα τα οποία εμπλέκονται στις κτηνοτροφικές μονάδες (φορτηγά για συλλογή γάλακτος, φορτηγά για ζωοτροφές κτλ.)

4. Συντήρηση, λειτουργία και αναβάθμιση μονάδων αποτέφρωσης στα σφαγεία που θα επιλεγούν.

5. Το ΥΠΑΑΤ σε συνεργασία με κάθε περιφέρεια ξεχωριστά δημιουργεί ένα task force με αποκλειστικό σκοπό την δυναμική ενεργητική επιτήρηση στις εκτροφές στη διάρκεια του έτους. Δημιουργείται δηλαδή μια νέα υπηρεσία υπό τη διεύθυνση κτηνιατρικής που αποκλειστικό σκοπό σε επίπεδο περιφέρειας έχει το συνεχή έλεγχος του ζωικού κεφαλαίου των εκτροφών και τη διενέργεια δειγματοληψιών που θα γίνεται με βάση πίνακες που θα καταρτίσουμε (power analysis) για ορθή επιδημιολογική μελέτη πριν ξεσπάσουν τα προβλήματα. Οι ομάδες αυτές θα πρέπει να εξοπλιστούν και να εκπαιδευτούν κατάλληλα και να συνεργάζονται στενά με τα 3 πλέον εργαστήρια αναφοράς που θα πρέπει να λειτουργούν στη χώρα.

Υπάρχουν και άλλα ειδικότερα μέτρα αλλά αυτή τη στιγμή το επείγον είναι να περιοριστεί το πρόβλημα χωρίς να καταστραφούν και οι μονάδες οικονομικά.

Διευκρινήσεις ανακοίνωσε η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ) σχετικά με το ποσό ενίσχυσης ανά επιλέξιμη κυψέλη και το ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο, που αφορά τις Δράσεις ΜΚ2-55.3-1 και ΜΚ2-55.3-2.

Σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις, η επιδότηση για τις κυψέλες αντικατάστασης ανέρχεται στα 17 €/κυψέλη.

Ειδικά για τους δικαιούχους που επλήγησαν από τις καταστροφές του 2023, το ποσό ενίσχυσης ορίζεται στα 24 €/κυψέλη.

Οι βάσεις ενισχύονται με 6 €/ανά βάση.

Το ποσό ενίσχυσης ανά μετακινούμενη κυψέλη ανέρχεται στα 5 €

Ειδικά για τους δικαιούχους που επλήγησαν από τις καταστροφές του 2023:

• αν το ποσοστό μείωσης ήταν μεγαλύτερο ή ίσο του 50% το ποσό της ενίσχυσης καθορίζεται στα 7,5 €/κυψέλη
• αν το ποσοστό μείωσης ήταν μικρότερο του 50%, το συνολικό ποσό καθορίζεται σε 5 € ανά επιλέξιμη κυψέλη, προσαυξημένο κατά το διπλάσιο του ανωτέρω ποσού για κάθε κυψέλη που απωλέσθηκε.

Θυμίζουμε ότι για την ΜΚ2-55.3-1 «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας» τα χρηματοδοτικά όρια της συνολικής δημόσιας δαπάνης για την υλοποίηση της Δράσης το οικονομικό έτος 2024 καθορίζονται στα 6.130.290 €.

Για την ΜΚ2-55.3-2 «Εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων» τα χρηματοδοτικά όρια της συνολικής δημόσιας δαπάνης για την υλοποίηση της Δράσης το οικονομικό έτος 2024 καθορίζονται στα 4.220.000 €.

Η Ελληνική Ζωοτεχνική Εταιρεία (Ε.Ζ.Ε.) πραγματοποίησε με επιτυχία τις εργασίες του 38ου Ετήσιου Επιστημονικού της Συνεδρίου, στις 2 – 4 Οκτωβρίου 2024, στο Συνεδριακό Κέντρο του Δήμου Καρπενησίου.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην όμορφη πόλη του Καρπενησίου, συνδιοργανώθηκε με την Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας και το Δήμο Καρπενησίου, και ήταν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Σκοπός του Συνεδρίου ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της δραστηριότητας της ερευνητικής κοινότητας στον τομέα της ζωικής παραγωγής και η σχετική ενημέρωση του επιστημονικού γεωτεχνικού δυναμικού της Χώρας και κάθε ενδιαφερομένου ως προς τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις που μπορεί να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενή τομέα.

Την πρώτη ημέρα, έγιναν έξι εισηγήσεις από διακεκριμένους ομιλητές και εκπροσώπους τοπικών φορέων σχετικές με την ιστορία και την υφιστάμενη κατάσταση της κτηνοτροφίας στην Ευρυτανία, καθώς και με επίκαιρα θέματα για τη διατροφή, την ασφάλεια των ζωικών προϊόντων και την προστασία από φαινόμενα παραπληροφόρησης.

Στη συνέχεια, τη δεύτερη και τρίτη ημέρα του συνεδρίου, παρουσιάστηκαν 45 πρωτότυπες επιστημονικές ανακοινώσεις από νέους, κυρίως, επιστήμονες-ερευνητές, στις θεματικές ενότητες: Εκτροφή, Γενετική – Περιβάλλον – Ευζωία, Διατροφή και Ποιότητα προϊόντων.

Επίσης, το απόγευμα της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη των συνέδρων σε εκτροφείο πέστροφας και την Ιερά Μονή Προυσού.

Συνολικά, η συμμετοχή στο συνέδριο ήταν μεγάλη καθώς το παρακολούθησαν περισσότεροι από 270 σύνεδροι, εκ των οποίων το ήμισυ περίπου ήταν προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές, κυρίως από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Άρτα), το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λάρισα), το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας (Θεσσαλονίκη) και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ), με αντικείμενο σπουδών τους την Επιστήμη της Ζωικής Παραγωγής.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν επιστημονικές απόψεις και να διερευνήσουν δυνατότητες συνεργασιών αλλά και γενικότερη κοινωνική επικοινωνία.

Η ΕΖΕ εκφράζει θερμές ευχαριστίες στην οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου, στους συνδιοργανωτές και τους χορηγούς του συνεδρίου, η στήριξη των οποίων ήταν καθοριστική για την επιτυχή διεξαγωγή του Συνεδρίου στη φιλόξενη πόλη του Καρπενησίου.

Υπεγράφησαν οι αποφάσεις (393/309404/11-10-2024 και 394/309418/11-10-2024), με τις οποίες καθορίζονται οι δικαιούχοι, το ποσό ενίσχυσης ανά επιλέξιμη κυψέλη και το ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο των Δράσεων ΜΚ2-55.3-1 και ΜΚ2-55.3-2, στο πλαίσιο υλοποίησης παρεμβάσεων ενίσχυσης του τομέα της μελισσοκομίας, για το οικονομικό έτος 2024.

ΜΚ2-55.3-1 «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας»

Τα χρηματοδοτικά όρια της συνολικής δημόσιας δαπάνης για την υλοποίηση της Δράσης το οικονομικό έτος 2024 καθορίζονται στα 6.130.290,00 €.
Το 50% της δαπάνης και μέχρι του ποσού των 3.065.145 € βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Το ποσό της ενίσχυσης ανά επιλέξιμη μετακινούμενη κυψέλη καθορίζεται σε 5 €.
Δικαιούχοι που έχουν υποστεί ως αποτέλεσμα των φυσικών καταστροφών του 2023 μείωση του αριθμού των κατεχόμενων κυψελών μεγαλύτερη ή ίση του 50%, λαμβάνουν κατ’ αποκοπή ενίσχυση 7,50 € ανά επιλέξιμη κυψέλη, λογίζοντας ως αριθμό επιλέξιμων κυψελών τον αριθμό κατεχόμενων κυψελών πριν την εκδήλωση της φυσικής καταστροφής.
Δικαιούχοι που έχουν υποστεί ως αποτέλεσμα των φυσικών καταστροφών του 2023 ποσοστό μείωσης μικρότερο του 50%, λαμβάνουν 5,00 € ανά επιλέξιμη μετακινούμενη κυψέλη, προσαυξημένο κατά το διπλάσιο του ανωτέρου ποσού για κάθε κυψέλη που απωλέσθηκε.
Η οικονομική ενίσχυση για την υλοποίηση της Δράσης καταβάλλεται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. απευθείας στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων μέχρι την 15η Οκτωβρίου 2024.

ΜΚ2-55.3-2 «Εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων»

Τα χρηματοδοτικά όρια της συνολικής δημόσιας δαπάνης για την υλοποίηση της Δράσης το οικονομικό έτος 2024 καθορίζονται στα 4.220.000,00 €.
Το 50% της δαπάνης και μέχρι του ποσού των 2.110.000,00 € βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Το ποσό ενίσχυσης για την προμήθεια κυψελών αντικατάστασης καθορίζεται σε 17 € ανά επιλέξιμη κυψέλη.
Δικαιούχοι που έχουν υποστεί ως αποτέλεσμα των φυσικών καταστροφών του 2023, μείωση του αριθμού των κατεχόμενων κυψελών τους σε ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 50%, λαμβάνουν το 100% επί της καθαρής επιλέξιμης αξίας και έως του ποσού των 24,00 € ανά επιλέξιμη κυψέλη, λογίζοντας ως αριθμό επιλέξιμων κυψελών τον αριθμό κατεχόμενων κυψελών πριν την εκδήλωση της φυσικής καταστροφής.
Το ποσό ενίσχυσης για την προμήθεια μεμονωμένων κινητών βάσεων κυψελών καθορίζεται σε 6,00 € ανά επιλέξιμη κινητή βάση.
Η οικονομική ενίσχυση για την υλοποίηση της Δράσης καταβάλλεται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. απευθείας στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων μέχρι την 15η Οκτωβρίου 2024.

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι ενεργειακές καλλιέργειες στην χώρα μας ηλίανθου και ελαιοκράμβης.

Τα προβλήματα αφορούν την καθυστέρηση της υπογραφή της απόφασης για τον καθορισμό ποσότητας κατανομής βιοντίζελ για το 2024. Ακόμη δεν έχει πραγματοποιηθεί η διυπουργική σύσκεψη για τον καθορισμό της φετινής κατανομής. Όλη αυτή η καθυστέρηση λειτουργεί αρνητικά για τις καλλιέργειες.

Το πρόβλημα οξύνθηκε μετά από τις δηλώσεις που έκανε ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ. Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, που ανέφερε ότι θα υπάρξει μείωσης της παραγωγής βιοντίζελ κατά 40%.

Κάτι τέτοιο θα φέρει περαιτέρω μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, μετά και από μια δύσκολη χρονιά λόγω της ξηρασίας που είχε φέτος ο ηλίανθος.

Τον προβληματισμό του για την μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας ηλίανθου και ελαιοκράμβης επισημαίνει σε επιστολή που έστειλε στον ΥΠΕΝ ο κ. Αλέξανδρος Πίττας, πρόεδρος του Σύνδεσμου Τυποποιητών Συσκευαστών - Εξαγωγέων Μελιού (ΣΕΤΣΕΜ).

Όπως τονίζει στον Γενικό Γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ κ. Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη, «η απόφασή σας για μείωση των καλλιεργειών ηλίανθου και ελαιοκράμβης στην χώρα μας επηρεάζουν άμεσα τους μελισσοκόμους, τα μελισσοσμήνοι των οποίων αξιοποιούν τις καλλιέργειες αυτές για επιβίωση ή την παραγωγή μελιών. Ιδιαίτερα ο ηλίανθος είναι βασικό μελισσοκομικό φυτό για τους μελισσοκόμους του Έβρου, τους οποίους η πολιτεία προσπαθεί να ενισχύσει προκειμένου να μην εγκαταλείψουν τον ακριτικό νομό».

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αλέξανδρος Πίττας, «εδώ και χρόνια αγοράζαμε όλη την παραγωγή μελιού από τους μελισσοκόμους του Έβρου. Ο ηλίανθος αποτελεί βασική καλλιέργεια της περιοχής και βλέπουμε μια φθίνουσα πορεία των στρεμμάτων καλλιέργειας, η οποία μας προβληματίζει. Μετά και τις πρόσφατες πυρκαγιές στον Έβρο ο ηλίανθος αποτελεί την βασική καλλιέργεια για την μελισσοκομία της περιοχής. Αν χαθεί και αυτός οδηγούμαστε σε μεγάλα προβλήματα στον κλάδο».

Διαβάστε όλη την επιστολή που έστειλε η ΣΕΤΣΕΜ στο ΥΠΕΝ (εδώ)

Οι μελισσοκομικές οργανώσεις κατέθεσαν, στις 12/9/2024, αίτηση ακύρωσης της δασικής απαγορευτικής διάταξης υπ' αριθμ. 1/11-03-2024, του Δασαρχείου Πάρνηθας, στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Όπως υποστηρίζουν οι μελισσοκόμοι, η συγκεκριμένη απόφαση, που υπεγράφη από το Δασαρχείο Πάρνηθας τον Μάρτιο του 2024, επιβάλλει απαγόρευση στην εγκατάσταση μελισσοκομείων και στη δραστηριότητα των μελισσοκόμων στην περιοχή της Πάρνηθας, για μια πενταετία.

Ειδικότερα, η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ) και οι Μελισσοκομικοί Σύλλογοι της Περιφέρειας Αττικής (Σύλλογος Μελισσοκόμων Αττικής, Μελισσοκομικός Σύλλογος Αν. Αττικής «Ο Κηφήνας», Μελισσοκομικός – Περιβαλλοντικός Σύλλογος Σαρωνικού «Το Κεντρί», Μελισσοκομικός Σύλλογος Αθηνών – Πειραιώς και Προαστίων «Το Μελίσσι», Μελισσοκομικός Σύλλογος «Η Πάρνηθα»), κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης της δασικής απαγορευτικής διάταξης υπ' αριθμ. 1/11-03-2024, του Δασαρχείου Πάρνηθας, στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Ο κ. Δημήτρης Κόκκωτος, Γραμματέας στον Μελισσοκομικό Σύλλογο Αθηνών - Πειραιώς και Προαστίων «Το Μελίσσι», ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «η έκδοση της Δασικής Αστυνομικής Διάταξης (Δ.Α.Δ.) έγινε ξαφνικά και χωρίς καμιά προειδοποίηση ή διαβούλευση. Μάλιστα εκείνη την εποχή ήταν στο δάσος οι μελισσοκόμοι για την παραγωγή μελιού και αιφνιδιάστηκαν. Επίσης δεν μας έδωσαν το δικαίωμα να καταθέσουμε κάποια ένσταση. Μετά από όλα αυτά αποφασίσαμε να προσφύγουμε στο ΣτΕ για την ακύρωση αυτής της απαγορευτικής διάταξης».

Αναλυτικότερα, σε σχετική ανακοίνωση, αναφέρονται τα εξής:

«Οι πέντε Μελισσοκομικοί Σύλλογοι της Περιφέρειας Αττικής, υπό την ομπρέλα της ΟΜΣΕ, με στόχο τη διασφάλιση των συμφερόντων των μελισσοκόμων και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, ανακοινώνουν την κατάθεση αίτησης ακύρωσης της δασικής απαγορευτικής διάταξης που υπεγράφη από το Δασαρχείο Πάρνηθας τον Μάρτιο του 2024.

Η αίτηση (αριθμ. Κατάθεσης 2001/2024) κατατέθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μέσω του νομικού εκπροσώπου, και έχει ως κύριο στόχο την αναίρεση της διάταξης που επιβάλλει απαγόρευση στην εγκατάσταση μελισσοκομείων και στη δραστηριότητα των μελισσοκόμων στην περιοχή της Πάρνηθας, για μια πενταετία.

Η απόφαση αυτή των Συλλόγων και της Ομοσπονδίας, έρχεται ως απάντηση στην εν λόγω διάταξη, η οποία, όπως υποστηρίζουμε, θέτει άδικες απαγορεύσεις στην άσκηση της μελισσοκομίας, απειλώντας έτσι όχι μόνο τα δικαιώματα των επαγγελματιών και ερασιτεχνών μελισσοκόμων, αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη της τοπικής μελισσοκομικής παραγωγής.

Θεωρούμε ότι η διάταξη του Δασαρχείου δεν βασίζεται σε τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα και παραβλέπει τη σημασία της μελισσοκομίας για την προστασία της βιοποικιλότητας και την οικονομική και οικολογική ευημερία της τοπικής κοινότητας. Μέσω της αίτησης ακύρωσης, επιδιώκουμε την αποκατάσταση των συνθηκών που θα επιτρέψουν στους μελισσοκόμους να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους απρόσκοπτα, χωρίς απαγορεύσεις και αδικαιολόγητους περιορισμούς, συμβάλλοντας παράλληλα στην προστασία του οικοσυστήματος της Πάρνηθας.

Όλοι μαζί παραμένουμε σε διαρκή επαγρύπνηση και συνεχίζουμε τον αγώνα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των μελισσοκόμων και την προστασία της φύσης.
Για οποιεσδήποτε εξελίξεις σχετικά με την υπόθεση, θα υπάρξει νεότερη ενημέρωση».

Να εξυγιάνουμε τώρα την αγορά του μελιού, ζητά ο Μπέρναρντ Χόιβελ, πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Επαγγελματιών Μελισσοκόμων (ΕΡΒΑ).

Επίσης στέλνει ένα πολύ σαφές μήνυμα: το 80% του μελιού στα ράφια της Ευρώπης είναι νοθευμένο, κάτι που μπορεί κανείς να υποψιαστεί και από την τιμή πώλησης αυτών των «μελιών», που είναι σημαντικά χαμηλότερη από το κόστος παραγωγής του μελιού στην Ευρώπη.

Πέρα από την εξαπάτηση των καταναλωτών, ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τα εισαγόμενα σιρόπια έχει οδηγήσει τους επαγγελματίες μελισσοκόμους της ΕΕ σε οικονομικό αδιέξοδο.

Τα τελευταία δύο χρόνια δεν μπορούν να πουλήσουν το μέλι τους στη χονδρική, καθώς η τιμή του είναι σημαντικά υψηλότερη από το εισαγόμενο και όλο και περισσότεροι εγκαταλείπουν τη μελισσοκομία.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΡΒΑ, σε ορισμένες χώρες το ποσοστό εγκατάλειψης αγγίζει το 75%, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η ΕΕ από έλλειψη επικονιαστών.

Ακόμη αναφέρει ότι το μέλι που βλέπει κανείς στα σουπερμάρκετ της Γερμανίας, ακόμα και με 1,93 το μισό κιλό (3,86 ευρώ το κιλό), με έναν μόνο μεσάζοντα, θα πρέπει να έχει αγοραστεί στα 83 λεπτά από το μελισσοκόμο.

«Δεν υπάρχει απολύτως καμία περίπτωση να παραχθεί μέλι με τόσο χαμηλό κόστος πουθενά στον κόσμο», τονίζει.

Εν συνεχεία ο πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Επαγγελματιών Μελισσοκόμων αναλύει το πώς τα νοθευμένα αυτά μέλια -ή τα σκέτα σιρόπια- που εισάγονται από το εξωτερικό, ξεγελούν τις τρέχουσες αναλυτικές μεθόδους και τα ύψη στα οποία έχει φτάσει η επιστήμη της νοθείας ώστε να προσομοιάζουν τα σιρόπια το μέλι και να ξεγελούν τα ευρωπαϊκά εργαστήρια.

Οι Ευρωπαίοι επαγγελματίες μελισσοκόμοι πλέον δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αντισταθούν και να προσπαθήσουν να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση. Μια πρώτη κίνηση έγινε στη Γερμανία, από την ΕΡΒΑ και την ένωση Επαγγελματιών Μελισσοκόμων Γερμανίας, που πήραν δείγματα από τα σουπερμάρκετ και τα έστειλαν στα αρμόδια εργαστήρια, χωρίς όμως τη συσκευασία, ώστε η ανάλυση να είναι πραγματικά τυφλή. Μεταξύ των δειγμάτων υπήρχε και δείγμα αυθεντικού μελιού από έναν Γερμανό μελισσοκόμο.

Τα εργαστήρια δεν βρήκαν καμία διαφορά και έβγαλαν όλα τα δείγματα κατάλληλα. Όταν όμως, τα ίδια δείγματα, εξετάστηκαν με τη μέθοδο της μεταγονιδιωματικής ανάλυσης του DNA του μελιού στην Εσθονία, που πρώτη έτρεξε ένα πιλοτικό πρόγραμμα ανίχνευσης νοθείας στο μέλι με αυτή τη μέθοδο, τα 25 από αυτά βρέθηκαν νοθευμένα, τα δύο ύποπτα νοθείας και μόνο τρία βρέθηκαν πραγματικά μέλια.

Περιγράφοντας τη μέθοδο ο κ Χόιβελ, εξηγεί ότι αναλύει την αλληλουχία του DNA όλων των οργανισμών που υπάρχουν σε ένα δείγμα μελιού (φυτικά είδη, μέλισσα, μικρόβια της μέλισσας και άλλοι οργανισμοί) και το συγκρίνει με μια βάση δεδομένων αυθεντικών δειγμάτων μελιού. Εφόσον η σύνθεση, οι αναλογίες και η συγκέντρωση του DNA στο δείγμα διαφέρουν από τις αντίστοιχες στο αυθεντικό μέλι το δείγμα κρίνεται ως νοθευμένο.

Με σύνθημα «Να εξυγιάνουμε την αγορά του μελιού», ο πρόεδρος της ΕΡΒΑ καλεί όλους σε δράση, μελισσοκόμους, καταναλωτές, κυβερνώντες και ελεγκτικούς μηχανισμούς- ακόμα και την Interpol.

Εκπροσωπώντας τους Έλληνες μελισσοκόμους και ως μέλος της ΕΡΒΑ, η ΟΜΣΕ, που χρόνια αγωνίζεται για την πάταξη των ελληνοποιήσεων εισαγόμενου «μελιού» και την προστασία μελισσοκόμων και καταναλωτών από τα φαινόμενα νοθείας, θα οργανώσει δικές της δράσεις παράλληλα με εκείνες που ξεκίνησαν σε όλη την Ευρώπη.

Ο κ. Κωνσταντίνος Λεονταράκης, πρόεδρος στην Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), αναφέρει στον ΑγροΤύπο τον προβληματισμό του ότι «δεν μπορεί να πουλάω στην Κρήτη το μέλι μου στα 7 ευρώ συν ΦΠΑ και να το βρίσκω στα ράφια της λιανικής στην τιμή των 3,5 ευρώ το κιλό. Από την άλλη έχουμε εισαγωγές από Ουκρανία μελιού χωρίς δασμούς. Επίσης δεν καταγράφονται οι εισαγωγές μελιού που γίνονται από χώρες της ΕΕ. Θα πρέπει να αποφασίσουν όλοι να κάνουν ελέγχους στο μέλι γιατί η κατάσταση έχει ξεφύγει και οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα».

Το Τμήμα Αγροτικής Παραγωγής του Δήμου Βέροιας, το Κέντρο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, ο Σύλλογος Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, ο Αγροτικός Σύλλογος Γεωργών Βεροίας και ο Αγροτικός Σύλλογος Ημαθίας, διοργανώνουν ανοιχτή για το κοινό, ενημερωτική εκδήλωση - εσπερίδα, με θέμα: «Οπωροφόρα Δέντρα - Ευκαιρίες και προκλήσεις στην σύγχρονη εποχή».

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του Κέντρου ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, Αριστοτέλους 2, Μακροχώρι Ημαθίας (έναντι ΕΑΚ ΒΕΡΟΙΑΣ), στις 4 Οκτωβρίου 2024, ημέρα Παρασκευή και ώρα 18:00.

Αναλυτικά το πρόγραμμα της εσπερίδας έχει ως εξής:

18:00 Προσέλευση και εγγραφή συμμετεχόντων.
18:30 Έναρξη και Χαιρετισμοί.
19:00 Εισήγηση του κ. ΒΑΪΔΗ ΙΩΑΝΝΗ, πρόεδρο του Συλλόγου Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, με θέμα: «Επιδοτούμενα Προγράμματα Αγροτών και Ομάδων Παραγωγών μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης».
19:10 Εισήγηση της Δρ. ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΔΡΟΓΟΥΔΗ, Διευθύντρια Ερευνών του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας με θέμα: «Η χρονική εξέλιξη του "χειμερινού ψύχους” στη Νάουσα, οι επιπτώσεις του στα οπωροφόρα δένδρα και μέτρα αντιμετώπισης».
19:25 Εισήγηση του Δρ. ΠΑΝΤΕΛΙΔΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Εντεταλμένος Ερευνητής του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας «Μέθοδοι υπολογισμού της συσσώρευσης του χειμερινού ψύχους- απαιτήσεις ποικιλιών σε ψύχος».
19:40 Εισήγηση του κ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΧΡΗΣΤΟΥ, Αντιπρόεδρο ΕΘΕΑΣ με θέμα: «Επικαιροποίηση του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και αποτελέσματα της καταγραφής των παραμορφωμένων πυρηνοκάρπων».
19:50 Συζήτηση και ερωτήσεις επί των τοποθετήσεων – Λήξη Ημερίδας.

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν φέτος οι μελισσοκόμοι από την αύξηση του κόστους παραγωγής αλλά και την απώλεια ζωικού κεφαλαίου.

Κανένας μελισσοκόμος δεν είναι ευχαριστημένος φέτος με την παραγωγή. Όπως ανέφεραν οι μελισσοκόμοι στον ΑγροΤύπο, φέτος ο έλατος δούλεψε ελάχιστα με εξαίρεση κάποιες ποσότητες που είχαμε στην Πελοπόννησο. Μέτριες παραγωγές είχαμε στην βελανιδιά, ενώ μειωμένες παραγωγές είχαν τα ανθόμελα (σε μεγάλο βαθμό στα νησιά) και τα πορτοκάλια. Η ξηρασία, που έπληξε όλη την χώρα, έφερε έλλειψη γύρης και δεν μπορούσαν να τραφούν οι μέλισσες, με αποτέλεσμα να έχουμε μικρά μελίσσια. Στα πεύκα δεν ήταν εύκολο να μπουν και όσα μπήκαν είχαν απώλειες. Το δεύτερο βάρεμα ξεκίνησε αυτές τις ημέρες και είναι ρίσκο να μπουν μικρά μελίσσια στα πεύκα γιατί υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν μεγάλες απώλειες ζωικού κεφαλαίου τον χειμώνα.

Ο κ. Κωνσταντίνος Λεονταράκης, πρόεδρος στην Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), σε δηλώσεις που έκανε στον ΑγροΤύπο αναφέρθηκε στα προβλήματα του κλάδου αλλά και στην έλλειψη στρατηγικής για την αντιμετώπισή τους από την πλευρά της πολιτείας.

«Το 2024 είναι μια καταστροφική χρονιά για τους μελισσοκόμους. Ακόμη δεν έχουν βγει οι εταιρείες για να δούμε πως θα κινηθούν φέτος οι τιμές παραγωγού αλλά έχουμε μεγάλη απώλεια εισοδήματος λόγω της μειωμένης παραγωγής μελιού. Αυτό ήταν και το βασικό θέμα της πρόσφατης συνάντησης που είχαμε με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστο Κέλλα.

Στον Έβρο κάηκαν εκατομμύρια μέλισσες, στη Θεσσαλία με τις πλημμύρες καταστράφηκαν τα μελίσσια, ενώ η μέλισσα επηρεάζεται κυρίως από την αδυναμία να βρει τροφή, λόγω της καταστροφής των ανθέων ώστε να γίνει η επικονίαση. Πέρα από την κλιματική αλλαγή, εκείνο το οποίο κάνει χειρότερη την κατάσταση είναι οι ελληνοποιήσεις μελιού.

Είχαμε την αύξηση του κόστους τα προηγούμενα χρόνια ήρθε φέτος και η ξηρασία. Οι παραγωγές μελιού είναι μειωμένες λόγω της ξηρασίας. Σε όλες τις περιοχές της χώρας έχουμε προβλήματα. Ακόμη και το πεύκο δεν πάει καλά επειδή οι μέλισσες είναι εξαντλημένες λόγω των καιρικών συνθηκών.

Υπάρχει μεγάλη απώλεια ζωικού κεφαλαίου και το κόστος αναπλήρωσης είναι πολύ μεγάλο. Σοβαρό πρόβλημα έχουμε και με τα πουλιά τους μελισσοφάγους. Πέρα από την απώλεια ζωικού κεφαλαίου τα μελίσσια εγκλωβίζονται μέσα στην κυψέλη σε μια προσπάθεια να προστατευτούν με αποτέλεσμα να υποφέρουν από έλλειψη νερού σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Σε άλλες περιοχές της χώρας έχουμε απώλειες από τις αρκούδες.

Για την απώλεια ζωικού κεφαλαίου δεν μας αποζημιώνει ο ΕΛΓΑ, αν και εδώ και πολλά χρόνια ζητάμε την αλλαγή του Κανονισμού Ασφάλισης του Οργανισμού. Βλέπουμε μια γενικότερη αδιαφορία από το ΥπΑΑΤ και τον ΕΛΓΑ για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος.

Ειδικά για το πρόβλημα με τους μελισσοφάγους, έχουμε ενημερώσει το ΥπΑΑΤ ότι σε άλλες χώρες (π.χ. Βουλγαρία, Κύπρος) έχουν σχεδιάσει ειδικά προγράμματα με τα οποία ενισχύονται οι μελισσοκόμοι για την αναπλήρωση των απωλειών του ζωικού κεφαλαίου. Ζητάμε κάτι αντίστοιχο να κάνει και η χώρα μας.

Το 2024 είναι οριακό έτος για την μελισσοκομία. Ζητάμε αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος λόγω των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στην χώρα, καθώς και οικονομική στήριξη για την μείωση του ζωικού κεφαλαίου. Εμείς περιμένουμε απαντήσεις από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Όσον αφορά τις πληρωμές των ενισχύσεων, που ανακοινώθηκε ότι θα γίνουν έως 15 Οκτωβρίου, αφορούν τις δράσεις ενίσχυσης της μελισσοκομίας μέσω της ΚΑΠ. Είναι τα ίδια κονδύλια που θα δίνουν κάθε χρόνο σε όσους μελισσοκόμους εντάχθηκαν στις συγκεκριμένες δράσεις, μέχρι το 2027. Το ποσό της ενίσχυσης είναι ανάλογο του αριθμού των δικαιούχων αλλά παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και δεν μπορεί να εξισορροπήσει την απώλεια εισοδήματος που έχουν φέτος οι μελισσοκόμοι».

Έως 15/10 ενισχύσεις για μελισσοκομικά προγράμματα

Στο μεταξύ αναρτήθηκε στη «Διαύγεια» η απόφαση του ΥπΑΑΤ σύμφωνα με την οποία οι δικαιούχοι μελισσοκόμοι θα λάβουν, έως τις 15 Οκτωβρίου, ενισχύσεις ύψους 10.820.290 ευρώ (στο πλαίσιο του προγράμματος για τη μελισσοκομία, του ΣΣ ΚΑΠ). Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την απόφαση, οι ενισχύσεις αφορούν τις παρακάτω δράσεις:

• «Οικονομική στήριξη της νομαδικής μελισσοκομίας» (ΜΚ2-55.3-1), της Παρέμβασης Π2-55.3 «Εξορθολογισμός της εποχιακής μετακίνησης μελισσοσμηνών».
• «Εξοπλισμός για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων» (ΜΚ2-55.3-2) της Παρέμβασης Π2-55.3 «Εξορθολογισμός της εποχιακής μετακίνησης μελισσοσμηνών».
• «Αναλύσεις μελιού και λοιπών προϊόντων κυψέλης» (ΜΚ2-55.4-1), της Παρέμβασης Π2-55.4 «Μέτρα στήριξης για την αύξηση του αριθμού και τους εύρους των αναλύσεων μελιού και μελισσοκομικών προϊόντων από διαπιστευμένα εργαστήρια με στόχο τη διευκόλυνση των μελισσοκόμων στην εμπορία και την αναβάθμιση της αξίας των προϊόντων τους».
• «Προώθηση του μελιού και των άλλων προϊόντων της κυψέλης και προβολή του κλάδου της μελισσοκομίας – ενίσχυση της καινοτομίας» (ΜΚ2-55.6-1), της Παρέμβασης Π2- 55.6 «Προώθηση, επικοινωνία και μάρκετινγκ, συμπεριλαμβανομένων δράσεων και δραστηριοτήτων παρακολούθησης της αγοράς που αποσκοπούν ιδίως στην ευαισθητοποίηση των καταναλωτών».

Με την εν λόγω απόφαση, επιπλέον, καθορίζονται τα χρηματοδοτικά όρια της συνολικής δημόσιας δαπάνης και εγκρίνεται επιχορήγηση για την υλοποίηση των εν λόγω Πράξεων, για το έτος 2024.

Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε η παρουσίαση των καινοτόμων συστημάτων γεωργίας ακριβείας της Raven από την P.J. Condellis S.A., επίσημο αντιπρόσωπο της Raven στην Ελλάδα, την Τρίτη, 17 Σεπτεμβρίου 2024, στο αμφιθέατρο «Aliki Perroti Educational Center» της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.

Η εκδήλωση προσέλκυσε επαγγελματίες από τον αγροτικό τομέα, εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης καθώς και στελέχη αλλά και εκπαιδευτικό προσωπικό με τους μαθητές της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.

Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό και εισαγωγικές ομιλίες, που ανέδειξαν τη στρατηγική συνεργασία της Raven με τη CNH Industrial και την P.J. Condellis S.A. για την ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας.

Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των αυτόνομων συστημάτων και της ψηφιακής γεωργίας, καθώς και για το πώς οι λύσεις της Raven βελτιώνουν την παραγωγικότητα των αγροτών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν οι κύριες τεχνολογικές λύσεις της Raven, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων σποράς και φύτευσης, προστασίας καλλιεργειών, συγκομιδής και διαχείρισης εδάφους.

Ομιλητές από την P.J. Condellis S.A. και τη Raven ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν ακρίβεια και αποδοτικότητα, βοηθώντας τους αγρότες να μειώσουν τα κόστη και να αυξήσουν την παραγωγή τους.

Η εκδήλωση κορυφώθηκε με μια ζωντανή επίδειξη στο χωράφι, όπου οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν σε πραγματικές συνθήκες την εφαρμογή των συστημάτων της Raven.

Οι τεχνολογίες αυτοματισμού, αυτόματης καθοδήγησης και γεωργίας ακριβείας εντυπωσίασαν τους παρευρισκόμενους με την αποτελεσματικότητά τους, ενώ αναδείχθηκε η συμβολή τους στην προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ορθολογικής χρήσης πόρων.

Η P.J. Condellis S.A. εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη νέα συνεργασία και την ανταπόκριση και τόνισε τη δέσμευσή της να συνεχίσει να προωθεί λύσεις που προάγουν τη βιώσιμη και αποδοτική γεωργία, με την υποστήριξη των καινοτόμων προϊόντων της Raven.

Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Εισαγωγικά στοιχεία

Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.

Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον

Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

1. Συνεχής Παρακολούθηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.

2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία

Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.

3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση

Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.

4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.

5. Εξοικονόμηση Πόρων

Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.

6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων

Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.

7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα

Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.

8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.

9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.

10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας

Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer

Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).

Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ