Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του προεδρείου του Συνδέσμου Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ) με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος και τα μέλη του ΣΕΚΛΑ ενημέρωσαν τον υπουργό για την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, την επάρκεια ενόψει της περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής σεζόν, για την εξέλιξη των τιμών, καθώς και τη σπουδαιότητα της αγοράς, η οποία διασυνδέει αγρότες-παραγωγούς κηπευτικών και φρούτων με τους καταναλωτές σε όλη την χώρα.

Παρέδωσαν γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Συνδέσμου αλλά και τις προτάσεις ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η λειτουργία της αγοράς.

«Η αγορά αυτή την περίοδο λειτουργεί ομαλά καθώς λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών υπάρχει πληθώρα ποιοτικών αγαθών, σε τιμές ανταγωνιστικές. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές, ικανοποιώντας παράλληλα τους αγρότες μας, με τιμές οι οποίες ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής», δήλωσε κατά την συνάντηση, ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, Νίκος Καλόγρης.

Από το ΣΕΚΛΑ, συμμετείχε ακόμα ο αντιπρόεδρος, Θανάσης Ισσαρης, καθώς και τα μέλη, Μανώλης Χριστόπουλος, Νίκος Κουράτορας και Χρήστος Κογκάκης. Παρέδωσαν, μάλιστα, στον υπουργό τιμητική πλακέτα, ως επισφράγισμα της αγαστής τους συνεργασίας.

Την Τρίτη, 9 Απριλίου 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσθεσε το ελληνικής προέλευσης μέλι ανθέων «Μέλι Κισσούρι» στο μητρώο των Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης (ΠΟΠ).

Η προστασία της ονομασίας «Μέλι Κισσούρι / Meli Kissouri» αφορά ολόκληρη την επικράτεια του Δήμου Καρύστου της Εύβοια (ο οποίος περιλαμβάνει τις δημοτικές ενότητες Καρύστου, Καφηρέως, Μαρμαρίου και Στυρέων).

Η διαδικασία παραγωγής του Μέλι Κισσούρι περιλαμβάνει την εκτροφή των μελισσών και την εξαγωγή του μελιού σε κατάλληλες εγκαταστάσεις εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.

Η σύνδεση της προέλευσης της διακινούμενης ποσότητας με την οριοθετημένη περιοχή παραγωγής πραγματοποιείται μέσω τήρησης αρχείων ιχνηλασιμότητας που τηρούν οι μελισσοκόμοι - κάτοχοι μελισσοκομικού βιβλιαρίου, καθώς και των αρχείων εισροών -εκροών και των παραστατικών, που τηρούν οι μελισσοκόμοι και οι επιχειρήσεις που αγοράζουν από αυτούς για να το συσκευάσουν και να το διαθέσουν στο εμπόριο.

Παραγωγή του μελιού
Η παραγωγή του Μέλι Κισσούρι ξεκινά αργά το καλοκαίρι αφού έχει ολοκληρωθεί ο τρύγος του θυμαρίσιου μελιού. Μετά τα μέσα Ιουλίου τα μελίσσια μεταφέρονται σε περιοχές του όρους Όχη που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο (άνω των 600 μέτρων). Στο υψόμετρο αυτό και υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης καλοκαιρινών βροχοπτώσεων ξεκινά η ανθοφορία της ερείκης από την οποία οι μέλισσες συγκεντρώνουν νέκταρ και γύρη.

Μέχρι τα μέσα Αυγούστου κάθε έτους πραγματοποιείται ο πρώτος τρύγος του. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει καλοκαιρινή βροχόπτωση, καθυστερεί η ανθοφορία της ερείκης και κατ’ επέκταση ο πρώτος τρύγος του, ο οποίος γίνεται περί τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Οι μελισσοκόμοι μεταφέρουν σταδιακά, μέχρι το μήνα Δεκέμβριο, τα μελίσσια τους από το μεγάλο υψόμετρο σε χαμηλότερα (μέχρι και το επίπεδο της θάλασσας) ακολουθώντας τη σταδιακή άνθηση της ερείκης η οποία ολοκληρώνεται στις αρχές Δεκεμβρίου σε υψόμετρο που είναι κοντά στο επίπεδο της θάλασσας. Με τον τρόπο αυτό εκμεταλλεύονται πλήρως τη σταδιακή ανθοφορία της ερείκης και τρυγούν τα μελίσσια τους κατά διαστήματα.

Μετά την ολοκλήρωση του τρύγου του, οι μελισσοκόμοι διατηρούν στα μελίσσια επαρκείς ποσότητες μελιού προκειμένου να τραφούν οι μέλισσες κατά την περίοδο διαχείμασής τους αποφεύγοντας με τον τρόπο αυτό τη χορήγηση τεχνητής τροφής.

Οι μελισσοκόμοι κατά την εξαγωγή μελιού, τρυγούν τις κηρήθρες με το λιγότερο δυνατό κάπνισμα των μελισσών.

Η εξαγωγή του μελιού γίνεται με φυγοκέντριση είτε με χειροκίνητο είτε με ηλεκτρικό μελιτοεξαγωγέα. Ακολουθεί η διαύγαση του μελιού η οποία γίνεται σε δεξαμενές καθίζησης και διαρκεί περίπου 1 εβδομάδα. Ο αφρός αφαιρείται προσεκτικά μετά τη διαύγαση και τα δοχεία συσκευασίας γεμίζουν καλά μέχρι επάνω, ώστε να μην μένει αέρας στο ενδιάμεσο κενό. Το μέλι δεν θερμαίνεται σε κανένα στάδιο εξαγωγής ή επεξεργασίας του. Τα εργαλεία και τα σκεύη που χρησιμοποιούνται για τον τρύγο και τη συντήρηση του προϊόντος (μελισσοκομική βούρτσα, μαχαίρι απολεπισμού, μελιτοεξαγωγέας, φίλτρα, δοχεία μεταφοράς και διατήρησης του μελιού) καθαρίζονται με ζεστό νερό και κατάλληλα απορρυπαντικά για σκεύη τροφίμων.

Για την αντιμετώπιση του παρασιτικού ακάρεος βαρρόα (Varroa destructor), χρησιμοποιούνται μόνο εγκεκριμένα σκευάσματα με ιδιαίτερη προσοχή. Δεν χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά ή χημικά θεραπευτικά μέσα για καμιά άλλη ασθένεια των μελισσών.

Η εξαγωγή του Μέλι Κισσούρι και η πρώτη συσκευασία γίνεται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής σε εγκαταστάσεις που διαθέτουν οι παραγωγοί.

Το μήνυμα για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ελληνοποιήσεων και σε παραπλανητικές πρακτικές στην αγορά, έστειλε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος.

Ωστόσο σε δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας, στις 4 Απριλίου 2024, ανέφερε ότι «στα οπωροκηπευτικά, από 1/1/2024, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.

Έχουν διαπιστωθεί 3 μη συμμορφώσεις και έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις - κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες - σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών, ενώ άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024, σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)».

Απαντώντας στο σχετικό δελτίο τύπου ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τονίζει στον ΑγροΤύπο τα εξής:

«Εκφράζουμε την απορία μας γιατί η ποινή για τις «ελληνοποιήσεις» ήταν οι «συστάσεις» και όχι η επιβολή κύρωσης για παραπλάνηση του καταναλωτή ή της φήμης του προϊόντος αν αφορά «ελληνοποίηση» για εξαγωγή.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η αποστολή 300 συστάσεων για μη συμμόρφωση στο ΜΕΝΟ.

Υποψία εκφράζουμε αν αφορά μη αναγγελίες για εξαγωγή (προκειμένου να μην τύχουν ελέγχου τα φορτία τους) που είχαμε εγγράφως αποστείλει Πίνακες που συνέκριναν αναγγελίες ΜΕΝΟ με εξαγωγές ΕΛΣΤΑΤ. Αν ναι τότε κρίνουμε ότι η σύσταση είναι εξαιρετικά ήπια.

Αναμένουμε διευκρινήσεις και εντατικοποίηση των ελέγχων για αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού στην εμπορία νωπών οπωροκηπευτικών και διαφύλαξη της φήμης των ελληνικών φρούτων και λαχανικών».

Οδηγίες εξέδωσε το ΥπΑΑΤ για την άμεση προμήθεια μικρών ποσοτήτων μελιού από τον παραγωγό στον τελικό καταναλωτή ή στα τοπικά καταστήματα λιανικής πώλησης που προμηθεύουν άμεσα τον τελικό καταναλωτή.

Συγκεκριμένα οι ενεργοί μελισσοκόμοι μπορούν να διαθέτουν το μέλι:

α) άμεσα στον τελικό καταναλωτή, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας μέσω των αγορών που βρίσκονται εντός της Περιφέρειας στην οποία εδρεύουν οι εγκαταστάσεις μελισσοκομίας ή όμορης ή/και

β) στα καταστήματα λιανικής πώλησης που προμηθεύουν άμεσα μέλι στον τελικό καταναλωτή και βρίσκονται εντός της Περιφέρειας στην οποία εδρεύουν οι εγκαταστάσεις μελισσοκομίας ή όμορης.

Οι φορείς εγκαταστάσεων μελισσοκομίας δύνανται να προμηθεύουν μέχρι 15 κιλά ιδιοπαραγόμενου μελιού ανά κυψέλη ετησίως και μέχρι συνολικής ετήσιας ποσότητας 1.500 κιλών μελιού.

Καταχώριση και τήρηση μητρώου φορέων εγκαταστάσεων μελισσοκομίας

Για την καταχώριση, ο φορέας εγκαταστάσεων μελισσοκομίας υποβάλει στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) της οικείας Περιφερειακής Ενότητας ή στην αρμόδια κτηνιατρική υπηρεσία, σε περίπτωση που δεν υπάρχει ΔΑΟΚ, σχετική αίτηση η οποία συνοδεύεται από τα παρακάτω:

1. Ατομική Ψηφιακή Μελισσοκομική Ταυτότητα και αποδεικτικό εγγραφής στο Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο. Σε περίπτωση έλλειψης των ανωτέρω, απαιτείται Βεβαίωση Κατοχής Μελισσοσμηνών.

2. Γενικό σχεδιάγραμμα (κάτοψη) με λεπτομερή απεικόνιση και περιγραφή των χώρων και τοποθέτηση του βασικού εξοπλισμού στο χώρο.

3. Έγγραφα τεκμηρίωσης της ταυτότητας του ενδιαφερόμενου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας και Αναδασμού της Αιγύπτου, οι αγροτικές εξαγωγές της χώρας στην ΕΕ σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση το 2024.

Συγκεκριμένα οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 1,5 δις δολάρια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 300 εκ. δολάρια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας της Αιγύπτου, Sayed Qusier, η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται στο πλεόνασμα της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής και στον μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα βασικά προϊόντα της χώρας στην ΕΕ, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι πατάτες.

Στο μεταξύ μετά από έρευνα της ισπανικής κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν παραβάσεις στις σήμανση των φορτίων με αιγυπτιακά πορτοκάλια που αφίχθησαν στο λιμάνι του Castellon.

Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγωγές Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ισπανία έφτασαν τους 3.000 τόνους στις αρχές Ιανουαρίου του 2024, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει κάθετη πτώση των τιμών για τους Ισπανούς παραγωγούς εσπεριδοειδών λόγω αύξησης της προσφοράς στην αγορά.

Πριν λίγες ημέρες ο Υπουργός Γεωργίας και Αναδασμού είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου Αγροτικών Εξαγωγών, με θέμα την αύξηση των εξαγωγών της αιγυπτιακής πατάτας. Όπως τόνισε ο κ. Sayed Qusier, η αύξηση έγινε εφικτή μετά την συνεργασία που υπήρξε μεταξύ των εξαγωγέων, του υπουργείου και των εμπορικών ακολούθων της χώρας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά την συνάντηση τόνισε την ανάγκη για αύξηση της εγχώριας παραγωγής πατάτας με παράλληλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Ανέφερε ακόμη την σημασία τήρησης των διεθνών προτύπων για τη διατήρηση της αξιοπιστίας των προϊόντων της χώρας.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου με ένα πακέτο στήριξης 7,4 δις ευρώ (8 δις δολάρια) για να μετριάσει τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει η χώρα από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Γάζα και το Σουδάν. Περίπου το 1 δις ευρώ αυτού του πακέτου θα δοθεί σαν άμεση βοήθεια.

Η οικονομική στήριξη από την ΕΕ συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Αίγυπτο της προέδρου της Επιτροπής κ. Ursula von der Leyen και των πρωθυπουργών της Ελλάδας, Ιταλίας και Βελγίου

Οι εκλογές στην Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ) έγιναν το Σάββατο, 30 Μαρτίου 2024, στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Λάρισα.

Στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο εκλέχθηκαν οι εξής: Δημητρόπουλος Αναστάσιος (72 ψήφοι) από την Αχαϊα, Γαβρηϊλίδης Γεώργιος (57 ψήφους) από την Κοζάνη, Βρασταμνός Γεώργιος (52 ψήφους) από τη Χαλκιδική, Τρουλίδης Θωμάς (50 ψήφους) από τον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, Λεονταράκης Κωνσταντίνος (49 ψήφους) από την Ανατολική Κρήτη, Νικόπουλος Αθανασιος (48 ψήφους) από την Καρδίτσα, Σαρούδης Πέτρος (43 ψήφους) από τη Λάρισα, Παπιώτης Γεώργιος (43 ψήφους) από τη Λιβαδειά, Κρασάς Κωνσταντίνος (43 ψήφους) από το Λασίθι, Μαριδάκης Γεώργιος (39 ψήφους) από τα Χανιά, Κυριαζής Κωνσταντίνος (38 ψήφους) από τα Ιωάννινα.

Στην Εξελεγκτική Επιτροπή εξελέγησαν οι εξής: Κωνσταντινής Σταύρος από την Πρέβεζα, Πέτρος Πανταζής από τη Λάρισα, και Σούλιος Σωτήρης από την Ελασσόνα.

Όπως ανέφερε στον Αγροτύπο ο κ. Αναστάσιος Δημητρόπουλος, το ερχόμενο Σάββατο (6/4) θα υπάρξουν οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη του νέου προεδρείου της ΟΜΣΕ.

Το ΥΠΑΑΤ ανακοίνωσε ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των αγροτοπαραγωγών εξαγωγέων μήλων, λόγω των ζημιών που υφίστανται από το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό επισημαίνει σε απάντησή του σε αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Λαρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Βασίλης Κόκκαλης και Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Β1 Αθηνών της Ελληνικής Λύσης, κ. Βασίλης Βιλιάρδος, σχετικά με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, με τη δράση των ανταρτών Χούθι.

Συγκεκριμένα στην απάντηση του ΥπΑΑΤ αναφέρονται τα εξής:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγροτοπαραγωγοί εξαγωγείς μήλων εξαιτίας της παρεμπόδισης της εμπορικής ναυσιπλοΐας από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αναφορικά με το αίτημα αποζημίωσης που θίγεται στην εν λόγω Ερώτηση, διευκρινίζεται ότι εξετάζεται επισταμένως σε πρώτη φάση από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.

Επιπλέον, τονίζεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αυγενάκης, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26 Μαρτίου 2024, επεσήμανε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει επιφέρει στον τομέα των οπωροκηπευτικών η πρόσφατη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό έχει ως συνέπεια το αυξημένο κόστους μεταφοράς αλλά και τη μεγάλη καθυστέρηση των παραδόσεων κατά σχεδόν 10-12 ημέρες.

Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους και την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής σύμφωνα με τον Καν. 1308/2013, Καν 891/2017, Καν. 892/2017, την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 (ΦΕΚ Β 7430 της 29-12-2023) απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως ισχύουν.

Επισημαίνεται από το ΥπΑΑΤ ότι, σύμφωνα με το ΕΜΑΣ (2023), στη χώρα μας υπάρχουν - 11 - Οργανώσεις Παραγωγών που περιλαμβάνουν το μήλο μεταξύ των αναγνωρισμένων προϊόντων τους:

• ΑΣ ΠΕΛΛΑΣ
• Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝ/ΣΜΟΥ ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
• ΑΕΣ ΚΟΜΕΞ ΑΕ
• ΑΕΣ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε.
• ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ
• ΑΣΕΠΑ
• Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»
• Α.Σ. ΦΡΟΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΒΕΛΙΝΑΣ ΚΟΡ/ΝΘΙΑΣ - ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
• Ο.Π Α.Σ «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»
• Α.Σ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΕΜΠΟΡΙΑΣ-ΜΕΤ/ΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΚΑΣΤΑΝΩΝ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ «ΑΘΑΝΑΤΗ» Ο.Π.

Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, οι καλλιέργειες μήλων στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2023, αφορούν σε έκταση 9.004,29 ha (εκτάρια).

Τέλος, για την καλλιέργεια των μήλων έχει εκδοθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ η υπ΄ αριθμ.957/275382/07.09.2023 (B’ 5534 - ΑΔΑ: 9ΡΙΟ4653ΠΓ-3ΦΒ) Υπουργική Απόφαση με τίτλο: «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος - Φυτική Παραγωγή Εκτός Πρωτεϊνούχων Καλλιεργειών, σε εκτέλεση του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 και του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027».

Η Ελλάδα είναι ο κυριότερος προμηθευτής της Κύπρου σε μέλι, ενώ ακολουθούν η Κίνα, η Γερμανία και η Ισπανία.

Το 2022, το ελληνικό μερίδιο στις κυπριακές εισαγωγές μελιού (αξία) ανήλθε σε 75% (1.823.038 ευρώ), που αντιστοιχεί σε μια ποσότητα της τάξης 624.195 κιλών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείο Ο.Ε.Υ. της ελληνικής πρεσβείας στην Λευκωσία, η μέση τιμή του ελληνικού μελιού είναι στα 2,9 ευρώ/κιλό, όταν τα μέλια από Βουλγαρία και Ιταλία είναι στα 7 ευρώ/κιλό και από Αυστρία στα 7,9 ευρώ το κιλό.

Επίσης η Κύπρος κάνει εισαγωγές μελιού από Γερμανία (2,1 ευρώ/κιλό) και Ισπανία (2,7 ευρώ/κιλό).

Αξίζει να σημειώσουμε ότι το μέλι από την Κίνα δεν εισάγεται συσκευασμένο αλλά χρησιμοποιείται ως πρόσμιξη σε κυπριακά brands (τιμή 1,5 ευρώ/κιλό).

Κυπριακά μέλια

Η κυπριακή παραγωγή μελιού προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από άνθη και εσπεριδοειδή, ενώ δεν περιλαμβάνει καθόλου τα κωνοφόρα (πεύκο, έλατο). Συνεπώς, τα μέλια που κυριαρχούν στην κυπριακή αγορά είναι εκείνα με έντονα γλυκιά γεύση, λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε σάκχαρα, σε αντίθεση με τα μέλια με πικρή επίγευση (όπως της καστανιάς), τα οποία είναι εισαγόμενα και λιγότερο δημοφιλή. Κυριότερες κυπριακές ποικιλίες μελιού είναι το θυμαρίσιο μέλι και το μέλι πορτοκαλιάς ενώ στην αγορά κυκλοφορεί ευρέως το «μέλι ποικίλης ανθοφορίας» το οποίο συνήθως αποτελεί μίξη των παραπάνω ανθέων.

Η σήμανση του μελιού στην Κύπρο

Η σήμανση του μελιού που πωλείται στην κυπριακή αγορά διέπεται από τους περί Μελιού Κανονισμούς του 2004 και 2015, οι οποίοι εναρμονίζονται με την Οδηγία 2001/110/ΕΚ (όπως αυτή έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα).

Χώρες συγκομιδής: Σε ό,τι αφορά το μέλι το οποίο συσκευάζεται στην Κύπρο, είναι υποχρεωτικό στην σήμανσή του να αναγράφονται ονομαστικά οι χώρες συγκομιδής του. Στην περίπτωση αυτήν, δεν γίνονται αποδεκτές οι ενδείξεις «Μείγμα μελιών ΕΕ», «Μείγμα μελιών εκτός ΕΕ» ή «Μείγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ».

Αντίθετα, η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει για το μέλι το οποίο εισάγεται στην Κύπρο προ συσκευασμένο, σε συσκευασίες λιανικού εμπορίου οι οποίες φτάνουν στον τελικό καταναλωτή.

Η διατροφική δήλωση δεν είναι υποχρεωτική για το μέλι. Ωστόσο, εάν ένας εμφιαλωτής μελιού επιθυμεί εθελοντικά να συμπεριλάβει στη σήμανση μελιού διατροφική δήλωση, αυτή θα πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τις σχετικές διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, όπως ισχύει για τα τρόφιμα στα οποία η διατροφική δήλωση στη σήμανση είναι υποχρεωτική.

Μετά από σχετικό Διάταγμα το 12/2023, τα μέλια που προέρχονται μερικώς ή κυρίως, είτε από θυμάρι είτε από πορτοκαλιά και έχουν συγκομιστεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, δύναται η ένδειξη ονομασίας υπό την οποία αυτά πωλούνται και αναγράφεται στη επισήμανσή τους, να συμπληρώνεται με πληροφορίες που αφορούν την ανθική ή φυτική τους προέλευση εφόσον οι γυρεόκοκκοι του πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(i) έχουν ελάχιστο ποσοστό γυρεόκοκκων θυμαριού (Thymus type) 16%, όσον αφορά το θυμάρι (Thymus type),

(ii) έχουν ελάχιστο ποσοστό γυρεόκοκκων πορτοκαλιάς 3%, όσον αφορά την πορτοκαλιά.

Με νέο ρεκόρ έκλεισε το 2023 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 885,60 εκ. ευρώ και τους 471.143 τόνους, έναντι των 688,30 εκ. ευρώ και τους 422.220 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας το περσινό ρεκόρ.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 466,3 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 52,7% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 76% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με αύξηση 69,5% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.

Τα Κηπευτικά ακολουθούν και έφτασαν τα 89,6 εκ. ευρώ με αύξηση 18,5%, τα Φρούτα τα 13,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια & Θαλασσινά, η κατηγορία των Νερών – Αναψυκτικών – Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία (332,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 37,5%), η Γερμανία (108,6 εκ. ευρώ και μερίδιο 12,3%), η Ισπανία (20,3 εκ. ευρώ, μερίδιο 5,7%), οι Η.Π.Α. (40,4 εκ. ευρώ, μερίδιο 4,6%) και η Γαλλία (39,2 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,4%). Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 311,8 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 47,3 εκ. ευρώ και ακολουθούν η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης: «Η ικανοποίηση για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του 2023 συνοδεύονται από έντονο προβληματισμό για το 2024. Όσο το ελαιόλαδο αποτελεί το 50% και πλέον των Κρητικών εξαγωγών, οποιαδήποτε αυξομείωση της παραγωγής του θα οδηγεί σε τεράστιες αυξομειώσεις του συνόλου των εξαγωγών μας.

Η ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου κατά την περασμένη ελαιοκομική περίοδο και το μικρό απόθεμα που διατηρείται για επίτευξη υψηλότερης τιμής, είχαν σαν αποτέλεσμα το προϊόν να βρεθεί στο ράφι με δραματικά υψηλή τιμή και ίσως με ελλείψεις, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αντικατάστασης του ελαιολάδου με άλλου τύπου έλαια χαμηλότερης τιμής. Το τελευταίο εγκυμονεί κινδύνους για την απομάκρυνση καταναλωτών από το ελαιόλαδο σε αγορές που έχουν ήδη κατακτηθεί με σημαντικές προσπάθειες των εξαγωγέων και των φορέων που στηρίζουν την εξωστρέφεια.

Ήδη σε επίπεδο χώρας ο Ιανουάριος έκλεισε με μείωση στις εξαγωγές του ελαιολάδου κατά 50%. Όλοι αναμένουν την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, για την οποία οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα καλές, με τις καιρικές συνθήκες να μην ευνοούν καθόλου. Αν η ελληνική παραγωγή συνεχίσει να είναι μειωμένη και τα αποθέματα δεν αναπληρωθούν, τότε οι εκτιμήσεις για το 2024 μάλλον είναι δυσοίωνες και θεωρούμε ότι η ομαλοποίηση δυστυχώς θα έρθει το 2025».

Πιο ώριμη από ποτέ αλλά ταυτόχρονα επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εμφανίζεται να είναι η μεταρυθμιστική πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος της «εκτός του κανονικού ωραρίου ανταποδοτικής εργασίας» των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων, για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού – εισαγωγικού εμπορίου των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ήδη κατά τη θητεία της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχε αναγνωρισθεί από τον πρώην Υπουργό κ.Γεωργαντά η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου και σύγχρονου «Συστήματος Ελέγχων» εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών για τους Γεωτεχνικούς του Δημοσίου.

Είχε προηγηθεί μια συνάντηση, στην Θέρμη Θεσσαλονίκης, μεταξύ του πρώην Υπουργού και αντιπροσωπείας των ελεγκτών, υπό την αιγίδα της ΠΕΓΔΥ και με ενέργειες του Προέδρου της, ενώ είχαν αποφασισθεί και τα πρώτα βήματα που έπρεπε να γίνουν ζητώντας, μάλιστα, και τη βοήθεια της ομάδας τεχνοκρατών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τους οποίους συναντήθηκε αντιπροσωπεία γεωπόνων για να παρουσιάσει τα αναλυτικά βήματα της διαδικασίας, από την αρχική υποβολή της αίτησης του αιτούντος ελέγχου εκτός ωραρίου μέχρι και την ολοκλήρωση της πληρωμής των δεδουλευμένων.

Λίγο, όμως, η προκύρηξη των βουλευτικών εκλογών που συνέπεσε την περίοδο εκείνη καθώς και η προτεραιότητα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία στην επείγουσα ανασύνταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μέσω της έκδοσης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τον εν λόγω οργανισμό, είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνει πίσω το νομοπαρασκευαστικό έργο για τη διευθέτηση της εκτός ωραρίου εργασίας των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του Δημόσιου τομέα.

Ταυτόχρονα με την καθυστέρηση που αποδόθηκε στους παραπάνω λόγους, παρατηρήθηκε στους κύκλους του Υπ.ΑΑΤ και μια αδράνεια στη σύνταξη του πολυαναμενόμενου νομοθετήματος για τους ελέγχους που διενεργούνται τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάποιους μήνες αργότερα μαθεύτηκε ότι η αδράνεια αυτή ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας παροχής (την περίοδο εκείνη) «ουσιαστικών νομοπαρασκευαστικών υπηρεσιών» στο αρμόδιο Υπουργείο. Δηλαδή, δεν μπόρεσε να βρεθεί ένας «νομοτέχνης», ένα «ειδικό μάτι» για να προχωρήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία για ριζική αλλαγή του «καθεστώτος της πρόσθετης-ανταποδοτικής εργασίας εκτός ωραρίου» των γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Σήμερα, αντιθέτως, υπάρχει μια συγκεκριμένη ουσιαστική νομοθετική πρόταση η οποία αφήνει πίσω όλα τα αναχρονιστικά – παρωχημένα χαρακτηριστικά του ισχύοντος, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, νομοθετικού πλαισίου που θεσμοθετήθηκε το 2006 (άρθρο 14 ν.3460) και 2008 (άρθρο 27 ν.3698) αντίστοιχα, όταν δηλαδή συνέτρεχαν εντελώς διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη Χώρα. Τα μεταρυθμιστικά στοιχεία και οι καινοτόμες αλλαγές που φέρνει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία απαριθμούνται, για 1η φορά, όπως παρακάτω:

1. Εισάγονται νέα οικονομικά δεδομένα αναφορικά με το ύψος του καταβαλλόμενου, από τον ιδιώτη, πρόσθετου ανταποδοτικού τέλους και κατά συνέπεια ως προς την ανταπόδοση των τελών στους ελεγκτές (αμοιβή αποζημίωσης) αλλά και το μερίδιο υπέρ του Κράτους (μερίδιο ανταποδοτικότητας).

2. Έχουμε οριστική αποδέσμευση από τον, ας μας επιτραπεί η έκφραση, «μπακαλίστικο» τρόπο της 24ωρης αποτίμησης των ελέγχων σε ώρες απασχόλησης και γίνεται μετάβαση σε μια απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού των πρόσθετων τελών ανά ελεγχόμενο φορτίο-παρτίδα και ανά πλήθος εκδοθέντων πιστοποιητικών εξαγωγής-εισαγωγής (σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον πραγματικό όγκο διακίνησης), όπως ισχύει δηλαδή στα περισσότερα ευνομούμενα ΚΜ της ΕΕ αλλά και διεθνώς.

3. Αίρεται η κατάφωρη αδικία της παροχής «δωρεάν εργασίας» από πλευράς ελεγκτών – δημοσίων λειτουργών λόγω υπέρβασης του πλαφόν (ανώτατου ορίου ελεγκτικής αμοιβής ανά μήνα), από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του μήνα σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων εκτός ωραρίου, είτε με κατάργηση του αντιπαραγωγικού αυτού μέτρου είτε με αναπροσαρμογή του ισχύοντος σήμερα ορίου των 37,5 πληρωτέων ωρών ανά μήνα και ανά ελεγκτή, σε επίπεδα τέτοια που να παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης τουλάχιστον διπλάσιων σε αριθμό πληρωτέων ελέγχων για κάθε επιθεωρητή-ελεγκτή (αναλόγως του όγκου διακίνησης), σε φορτία-εμπορεύματα που διακινούνται εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

4. Εισάγεται το μέτρο της χρέωσης ποινής καθυστέρησης στον αιτούντα τον έλεγχο εκτός ωραρίου όταν σημειώνεται καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων στις εγκαταστάσεις του λόγω δικής του υπαιτιότητας (πχ. καθυστέρηση φόρτωσης, αργοπωρημένη άφιξη, ανέτοιμο φορτίο, ελλειπή συνοδευτικά έγγραφα, μη πλήρωση των ελάχιστων απαιτήσεων θερμοκρασίας κατά τη διενέργεια ψυχρής μεταχείρισης σε φρούτα προς εξαγωγή, προβληματικό μέσο μεταφοράς κλπ.) Μια άλλη καινοτομία που έχει σχεδιαστεί αφορά στις αποζημιώσεις μετακίνησης (τέλη μετακίνησης για ελέγχους διευρημένου ωραρίου) οι οποίες θα υπάγονται σε διαβαθμισμένες χρεώσεις (πχ. 10, 20, 30 €) βάσει κλιμακωτών κατηγοριών με ξεχωριστό όριο ημερήσιας συνολικής διανυθείσας χιλιομετρικής αποστάσης για καθεμιά.

5. Για πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα στους συναλλασσόμενους εξαγωγείς - εισαγωγείς - διακινητές εμπορευμάτων, υποβολής έκτακτου ηλεκτρονικού αιτήματος πρότερης κοινοποίησης για φόρτωση ή άφιξη ή διέλευση φορτίου κυριότητάς τους την τελευταία στιγμή (last minute prior e-notification) που θα ισοδυναμεί με αίτημα γνωστοποίησης της ετοιμότητας για έλεγχο από τις αρχές ελέγχου, υπό τον όρο όμως να υφίσταται, αφενός ένα λειτουργικό πληροφοριακό σύστημα αναγγελίας διακίνησης (πχ. Traces, ΜΕΝΟ, Πληροφοριακό σύστημα φυτοϋγείας) που να μπορεί να υποστηρίξει την on-line ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών στα σημεία εισόδου και εξόδου, και αφετέρου το αίτημα να υποβάλλεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την φυσική αναχώρηση ή άφιξη ή διέλευση των φορτίων.

6. Μια άλλη αξιοσημείωτη πτυχή της πρότασης νόμου για τους ελέγχους εκτός ωραρίου αρμοδιότητας του Υπ.ΑΑΤ η οποία προτάθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΓΔΥ, αφορά στην επέκταση των «ελέγχων διευρημένου ωραρίου» σε όλους τους τομείς ενδιαφέροντος του εν λόγω Υπουργείου, δηλαδή να μπορούν να γίνουν όχι μόνο στα τρόφιμα αλλά και στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό), εφόσον για εμπορικούς πάντα λόγους υπάρχει η ανάγκη, προϊόντα της κατηγορίας αυτής, να διακινηθούν και εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.

7. Δεν θα μπορούσε, τέλος, να γίνεται μνεία σε μια μεταρυθμιστική πρόταση νόμου στηριζόμενη στην καινοτομία εφόσον παραμείνει, ως διαδικασία, η σύνταξη ονομαστικών και συγκεντρωτικών καταστάσεων σε φύλλα excel όπως και η αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε κάποια επισπεύδουσα υπηρεσία, ως σημείο εκκίνησης για την άκρως χρονοβόρα καταβολή των δεδουλευμένων στους δικαιούχους γεωπόνους-κτηνιάτρους ελεγκτές. Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύνταξη των ανωτέρω καταστάσεων θα πρέπει να συνοδεύεται ταυτόχρονα και από «αιτήσεις περί μή παραγραφής» των αποζημιώσεων μιας και αυτές καταβάλλονται σε χρονικό ορίζοντα που κατά κανόνα ξεπερνά τη διετία. Από τη στιγμή, όμως, που ο νομοθέτης δεν έχει προβλέψει την εκταμίευση χρηματικού ποσού σε φυσικά πρόσωπα μέσω του e-παραβόλου, ίσως θα πρέπει να οδηγηθούμε σε ένα μοντέλο πληρωμών μέσω της υποβολής όλων των απαραίτητων οικονομικών στοιχείων και τεκμηρίων ελέγχου, σε ένα είδος διαδικτυακής φόρμας που θα υποστηρίζεται από κάποια δημόσια Βάση Δεδομένων της ΑΑΔΕ ή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ελεγκτής γεωπόνος ή κτηνίατρος, θα συμπληρώνει την εν λόγω φόρμα μια φορά το μήνα, μέσω της διαλειτουργικότητας θα μεταφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία στον Φορέα και θα γίνεται η εκκαθάριση με επακόλουθη μεταφορά των χρηματικών ποσών αποζημίωσης (ελεγκτικής και μετακίνησης) στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης, επί του θέματος, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ όσο και υπηρεσιακών (Επισπεύδουσα Δ/νση) αλλά και λοιπών κυβερνητικών παραγόντων, με πρωτοβουλίες ενημέρωσης σε πολλαπλά μέτωπα. Αυτή τη φορά, βέβαια, σύσσωμος ο κλάδος των Γεωτεχνικών της Χώρας ευελπιστεί ότι η προτεινόμενη μεταρύθμιση που την έχει τόσο πολύ ανάγκη το Ελληνικό Κρατικό Ελεγκτικό Σύστημα, δεν θα παραμείνει απλά μια ψευδαίσθηση αλλά θα μετουσιωθεί επιτέλους σε νόμο του Κράτους. Μιλάμε για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ελέγχων που δεν θα σταματούν καθόλου, προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.

Για να σταματήσει, επιτέλους, η χώρα μας να γίνεται αποδέκτης ρηματικών διακοινώσεων (verbal notes) από άλλες χώρες λόγω καθυστερήσεων στα υπό διαμετακόμιση φορτία (transit) που προορίζονται για αυτές αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά σε κάποιο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας που είναι και σημείο εισόδου της ΕΕ ή προώθησης προς τρίτες χώρες. Καθυστερήσεις που οφείλονται σε λειτουργικά κενά από την επιβολή πλαφόν στην αμοιβή από ελέγχους εκτός ωραρίου η οποία οδηγεί, μαθηματικά, σε παροχή δωρεάν εργασίας από τους ήδη ταλαιπωρημένους ελεγκτές, ή ακόμη στην απροθυμία νέων συναδέλφων να συμμετάσχουν σε ένα ασύμφορο σύστημα ελέγχων που λειτουργεί σε «μέρες και ώρες δύσκολες» και με τέτοια πενιχρή αμοιβή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κυμαίνεται στα 5 €/ ώρα!!!!!! Ένα δίκαιο σύστημα ελέγχων προφάνως και χρειάζεται την στήριξη της πολιτείας.

Για να δούμε, επιτέλους, και τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Κρήτης που χρόνια τώρα απέχουν από ελέγχους εκτός ωραρίου (όχι αδικαιολόγητα), να δραστηριοποιούνται εκ νέου με σκοπό την περαιτέρω στήριξη του εξαγωγικού εμπορίου του γνωστού «Κρητικού θησαυρού» που φέρει το όνομα κρητικά νωπά οπωρ/κά. Ή ακόμη τις αντίστοιχες της μεγαλύτερης πληθυσμιακά Περιφέρειας της Χώρας, της Αττικής η οποία με τόσα σημαντικά σημεία εισόδου που διαθέτει (Λιμάνι Πειραιά, Λαυρίου, Αερολιμένα Ε. Βενιζέλος κλπ), μόνο θετικά οφέλη θα έχει να προσφέρει σε καίρια ζητήματα όπως η ομαλή τροφοδοσία της Χώρας, η συγκράτηση των τιμών μέσω της εγγυημένης πληρότητας ροής βασικών επισιτιστικών αγαθών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ακρίβειας, απλά και μόνο με την αλλαγή στρατηγικής των ελεγκτικών υπηρεσιών της και τη συμμετοχή τους σε ελέγχους διευρυμένου ωραρίου.

Θα μιλάμε πλέον για νέες προοπτικές από την πρόσθετη ώθηση που προσδίδουν οι επιπλέον ελέγχοι στην εθνική μας οικονομία καθώς όσο περισσότερα φορτία διακινούνται υπό κρατικό έλεγχο στα στάδια της εξαγωγής και εισαγωγής, τόσο περισσότερα βασικά και πρόσθετα τέλη ελέγχου θα εισπράττονται και θα καταλήγουν στα ταμεία του Κράτους. Κατά συνέπεια, είναι προς το δημόσιο συμφέρον η βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος του κύκλου εργασιών από την πραγματοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού γεωπονικών και κτηνιατρικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων και αγροεφοδίων (αρμοδιότητας ΥπΑΑΤ), τόσο εντός όσο και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών.

Εν αναμονή, λοιπών, των εξελίξεων για το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος των ανταποδοτικών ελέγχων εκτός ωραρίου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ειδικά τον Αγρότυπο ΑΕ και τα στελέχη του, για τη διαρκή στήριξή τους στην ανάδειξη της θέσης των Γεωτεχνικών για δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου ελέγχων εκτός ωραρίου.

Αναστάσιος Γεωργιάδης
Δρ. Γεωπόνος
ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης
Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών

Με την αναθεώρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Κανονισμό Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR), υπάρχει απογοήτευση του εμπορίου νωπών οπωροκηπευτικών από την κλιμάκωση των αντιφάσεων και των διακρίσεων έναντι του κλάδου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το τελευταίο συμβιβαστικό κείμενο για τον PPWR μας επιφύλαξε μεγάλη έκπληξη και ανησυχία.

Υπήρχε μια ευκαιρία να αποτραπεί ο απειλούμενος κατακερματισμός των απαιτήσεων συσκευασίας στα κράτη μέλη με την εναρμόνιση των κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο τομέας των νωπών προϊόντων εκφράζει φόβο ότι τώρα η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. θα είναι ακόμη πιο ανομοιογενής, διότι παρά το ότι το συμβιβαστικό κείμενο επιτρέπει εξαιρέσεις στον περιορισμό των πλαστικών συσκευασιών για φρούτα και λαχανικά, είναι τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν την εξουσία - στα πλαίσια «επικουρικότητας» - να καταρτίζουν εξαιρέσεις του Κανονισμού, χωρίς καμία λίστα να είναι ίδια με την άλλη, λόγω διαφορών στα διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις προϊόντων και τα πρότυπα εμπορίου.

Ο ευρωπαϊκός συμβιβασμός για τον PPWR κάνει διακρίσεις σε βάρος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διατηρώντας την έννοια του περιορισμού της συσκευασίας έως το 2030, αν και οι περιορισμοί αφορούν μόνο τις πλαστικές συσκευασίες.

Ο συμβιβασμός έρχεται σε αντίθεση με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άρση αυτής της διάκρισης.

Καμία άλλη κατηγορία τροφίμων δεν υπόκειται σε παρόμοιους περιορισμούς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με την εφαρμογή της υπό ψήφιση νομοθεσίας της ΕΕ».

Την παράταση, για ένα χρόνο, στις εισαγωγές χωρίς δασμούς από Ουκρανία και Μολδαβία στην αγορά της ΕΕ, αποφάσισαν οι Ευρωβουλευτές.

Η τρέχουσα αναστολή δασμών έληγε στις 5 Ιουνίου 2024 για την Ουκρανία και στις 24 Ιουλίου 2024 για τη Μολδαβία. Ουσιαστικά οι Ευρωβουλευτές έδωσαν παράταση για να ... προλάβουν τις Ευρωεκλογές.

Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 347 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 99 αποχές, την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Μάλιστα ψήφισαν την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότερα προϊόντα και ποσότητες. Οι ευρωβουλευτές παρέπεμψαν το κείμενο στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου για να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο (δεν αναμένεται να μην περάσει η απόφαση).

Πάντως το ψήφισμα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα θα εξαρτώνται από τον σεβασμό της Ουκρανίας για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις συνεχείς προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

Στήριξη της Μολδαβίας

Σε ξεχωριστή ψηφοφορία την Τετάρτη (13/3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε, με 459 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 57 αποχές ότι όλοι οι δασμοί στις εισαγωγές προϊόντων από τη Μολδαβία στην ΕΕ θα πρέπει να ανασταλούν για ένα ακόμη έτος.

Όπως αναφέρουν στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επίσης πλήξει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ουκρανικές διαδρομές διέλευσης και υποδομές (δρόμους και λιμάνια) για τις δικές της εξαγωγές.

Πάντως οι περισσότερες εξαγωγές της Μολδαβίας στην αγορά της ΕΕ είναι χωρίς δασμούς, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης που έχει υπογράψει η χώρα με τις Βρυξέλλες.

Όσον αφορά την Μολδαβία, τα μέτρα θα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Η στήριξη του αγροτικού τομέα της Εύβοιας γίνεται μέσω της ΚΑΠ και μέσω τομεακών και επιχειρησιακών προγραμμάτων, όπως για τους μελισσοκόμους και τους συκοπαραγωγούς. Αυτό απαντά το ΥπΑΑΤ στην Βουλή σε ερώτηση βουλευτών της Νέας Αριστεράς

Συγκεκριμένα, όσον αφορά την ενίσχυση των συκοπαραγωγών, το YπΑAT υποστηρίζει ότι στηρίζει και προωθεί τον τομέα των οπωροκηπευτικών, συμπεριλαμβανομένων και των σύκων, μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών. Στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και το Στρατηγικό Σχέδιο που θα υλοποιηθεί, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών, μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων, θα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξή τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών και του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, των καινοτόμων πρακτικών και των τεχνικών παραγωγής που ενισχύουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη αγορών. Επισημαίνεται ότι στην Εύβοια, εν προκειμένω, υπάρχει μία Οργάνωση Παραγωγών με αναγνωρισμένο προϊόν τα σύκα, η «Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΤΑΞΙΑΡΧΗ», η οποία και υλοποιεί τριετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, με το ύψος δαπανών για το έτος 2024 να ανέρχεται σε 85.884 ευρώ.

Επιπρόσθετα, το ΥΠΑΑΤ λαμβάνει μέτρα και για τη στήριξη των κτηνοτρόφων, συμπεριλαμβανομένων και των μελισσοκόμων. Βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και των αγροτικών περιοχών της χώρας αποτελεί το Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ύψους 14 δισ. ευρώ για την περίοδο 2023-2027. Στον τομέα της μελισσοκομίας, τα περισσότερα από τα μέτρα του τομεακού προγράμματος ενίσχυσης της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου (2020 – 2022) υφίστανται και στο εγκεκριμένο 2023 - 2027, ενώ κάποια από αυτά αναπτύσσονται και εξελίσσονται περαιτέρω. Ο συνολικός προϋπολογισμός για τα έτη 2023 έως 2027 ανέρχεται σε 61.626.450 € (12.325.290 € ετησίως). Το ποσό αυτό θα καλυφθεί κατά 50% από Ενωσιακούς πόρους και κατά 50% από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (εθνικοί πόροι).

Στον σχεδιασμό του ΥπΑΑΤ για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα σε πληττόμενες περιοχές, όπως η Βόρεια Εύβοια, περιλαμβάνεται η αξιοποίηση πόρων, ύψους 2 δις ευρώ, οι οποίοι κατευθύνονται σε σημαντικές μεταρρυθμιστικές αναπτυξιακές δράσεις με ισχυρό περιβαλλοντικό και κοινωνικό πρόσημο.

Το πακέτο αυτό, το οποίο έχει εγκριθεί από την ΕΕ, περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:

• Νέοι Γεωργοί, με 420 εκατ. ευρώγια την ηλικιακή αναδιάρθρωση του παραγωγικού δυναμικού της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Στο μέτρο διατέθηκαν επιπλέον 107 εκατ. ευρώγια την ικανοποίηση του μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος που εκδηλώθηκε, ενώ, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εγκρίθηκαν επιπλέον πόροι 81 εκατ. € για την ένταξη του συνόλου των 2.200 επιλαχόντων της συγκεκριμένης πρόσκλησης.
• Σχέδια Βελτίωσης για την παραγωγική αναδιάρθρωση του πρωτογενούς τομέα, με αρχικό προϋπολογισμό 180 εκατ. ευρώκαι δυνατότητα υπερδέσμευσης στα 230 εκατ. ευρώ. Μετά και την παράταση που χορηγήθηκε με απόφαση του ΥπΑΑΤ, εκδηλώθηκε σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς υποβλήθηκαν 6.901 αιτήσεις στήριξης, με συνολικό προϋπολογισμό προτεινόμενων επενδύσεων 704 εκατ. ευρώ και αιτούμενη δημόσια δαπάνη 403 εκατ. ευρώ περίπου.
• Νέα ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία, με 21,5 εκατ. ευρώγια τη διευκόλυνση της πρόσβασης των παραγωγών σε ρευστότητα με ευνοϊκούς όρους. Προστέθηκαν επιπλέον πόροι, της τάξης των 40 εκατ. ευρώ, διαμορφώνοντας τη συνεισφορά του ΠΑΑ στα 61,5 εκατ. ευρώ.
• Μικρά εγγειοβελτιωτικά αρδευτικά έργα υποδομής, με 40 εκατ. ευρώγια την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη χρήση του αρδευτικού νερού, καθώς και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Το μέτρο προκηρύχθηκε και μετά από χορήγηση πρόσθετης υπερδέσμευσης, εγκρίθηκαν έργα, ύψους 240 εκατ ευρώ. Αγροτική Οδοποιία, με 43 εκατ. ευρώγια τη βελτίωση της προσβασιμότητας στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, τη μείωση του κόστους μεταφοράς, καθώς και την ταχύτερη και ασφαλέστερη διακίνηση ευπαθών προϊόντων. Στο μέτρο διατέθηκαν επιπλέον 97 εκατ. ευρώ για την ικανοποίηση του μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος που εκδηλώθηκε.
• Ενίσχυση της ποιότητας στην παραγωγή, με 41 εκατ. ευρώγια την αύξηση της προστιθέμενης αξίας στρατηγικής προτεραιότητας προϊόντων, όπως το βαμβάκι και τη βελτίωση της εξωστρέφειάς τους. Το μέτρο προκηρύχθηκε και πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η υποβολή των αιτήσεων ενίσχυσης από τους υποψηφίους.

Τέλος, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων θεομηνιών, προβλέπεται το Μέτρο 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, και πάγιο από φυσικά φαινόμενα, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και καταστροφικά γεγονότα», μέσω του οποίου παρέχεται στήριξη στους παραγωγούς (φυσικά και νομικά πρόσωπα, συνεταιρισμούς) και λοιπούς φορείς (ΤΟΕΒ) να αποκαταστήσουν το παραγωγικό δυναμικό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων τους (γεωργικές καλλιέργειες, ζωικό κεφάλαιο και υποδομές). Η ένταση ενίσχυσης για τις εν λόγω επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις ανέρχεται έως 100%. Το Μέτρο διαθέτει πόρους της τάξης των 45 εκατ. ευρώ δημόσια δαπάνη και την ευθύνη εφαρμογής του έχει αναλάβει ο ΕΛΓΑ. Ήδη, ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η ενεργοποίηση του συγκεκριμένου Μέτρου για την αγορά ζωικού κεφαλαίου, καθώς και τη χρηματοδότηση δημιουργίας νέων σταβλικών εγκαταστάσεων, ενώ υπογράφηκε και η σχετική Υπουργική Απόφαση.

Όπως αναφέραμε σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Αυτό που κάνει εντύπωση όμως είναι ότι ο περιορισμός που βάζει στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια στην ΕΕ συζητούσαν για αύξηση της τυποποίησης της ιχηλασιμότητας και της σήμανσης στις συσκευασίες για να γνωρίζει ο καταναλωτής από που προέρχεται το προϊόν που αγοράζει.

Έρχεται τώρα ένας Κανονισμός και με αφορμή την προστασία του περιβάλλοντος φέρνει τα πάνω κάτω και ουσιασικά ανοίγει παράθυρο για νοθεία στα προϊόντα, αφού ζητά να πωλούνται χύμα.

Η συμφωνία, την οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν επίσημα προτού τεθεί σε ισχύ, θέτει στόχους μείωσης των συσκευασιών κατά 5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040.

Επίσης, απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να μειώσουν, ιδίως, η ποσότητα των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «δεν βλέπουμε κανένα λόγο να απαγορεύσουμε τις συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά, ειδικά όχι τις πλαστικές συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά.

Επίσης δεν υπάρχει κάποια μελέτη για την εκτίμηση επιπτώσεων από τις συγκεκριμένες αποφάσεις.

Απορριπτέο είναι κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο συμβιβασμό και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές».

H Ευρώπη συνάπτει συμφωνία για να καταστήσουν τις συσκευασίες πιο βιώσιμες και να μειώσουν τα απορρίμματα συσκευασίας στην ΕΕ. Η συμφωνία αναμένεται να επηρεάσει όλους τους κλάδους των τροφίμων.

Συγκεκριμένα η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η αύξηση των απορριμμάτων συσκευασίας που παράγονται στην ΕΕ, εναρμονίζοντας παράλληλα την εσωτερική αγορά συσκευασίας και ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.

Η πρόταση εξετάζει τον πλήρη κύκλο ζωής της συσκευασίας. Θεσπίζει απαιτήσεις που διασφαλίζουν ότι η συσκευασία είναι ασφαλής και βιώσιμη, απαιτώντας όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να ελαχιστοποιείται η παρουσία επικίνδυνων ουσιών. Καθορίζει επίσης απαιτήσεις εναρμόνισης της επισήμανσης για τη βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών.

Σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων, η πρόταση αποσκοπεί στη σημαντική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας θέτοντας δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης, περιορίζοντας ορισμένους τύπους συσκευασιών μίας χρήσης και απαιτώντας από τους οικονομικούς φορείς να ελαχιστοποιήσουν τη χρησιμοποιούμενη συσκευασία.

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, έως το 2029, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν τη χωριστή συλλογή τουλάχιστον 90% ετησίως πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης και μεταλλικών δοχείων ποτών. Το κείμενο θέτει νέους δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης για το 2030 και ενδεικτικούς στόχους για το 2040.

Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την υλοποίηση των στόχων του 2030 και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα των στόχων του 2040.

Οι στόχοι ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο συσκευασίας που χρησιμοποιούν οι φορείς εκμετάλλευσης.

Η συμφωνία καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει, τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, την κατάσταση της τεχνολογικής ανάπτυξης των πλαστικών συσκευασιών με βιολογική βάση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, να καθορίσει απαιτήσεις βιωσιμότητας για βιολογικά προϊόντα περιεχόμενο σε πλαστική συσκευασία.

Μετά την παραίτηση του προέδρου και των μελών του ΔΣ της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), που έγινε στην Γενική Συνέλευση στην Λάρισα, στις 17 Φεβρουαρίου 2024.

Το περασμένο Σάββατο (2 Μαρτίου 2024) έγινε νέα σύνθεση του ΔΣ και τα αναπληρωματικά μέλη κάλυψαν τις κενές θέσεις της διοίκησης.

Μετά από διάλογο αποφασίστηκε να προχωρήσουν σε εκλογές για ανάδειξη του νέου ΔΣ στις 30 Μαρτίου 2024, ημέρα Σάββατο, στην Λάρισα.

Ο Αναστάσιος Δημητρόπουλος, πρόεδρος στον Μελισσοκομικό Σύλλογο Αχαΐας, ανέλαβε προσωρινός πρόεδρος της ΟΜΣΕ. Αντιπρόεδρος ανέλαβε ο Γιάννης Ρηγούλης, Γραμματέας ο Βασίλης Ντούρας και Ταμίας η Χριστίνα Ζαγαριώτη.

Το επόμενο διάστημα βασικό σημείο συζήτησης της ΟΜΣΕ θα είναι οι προτάσεις που θα πρέπει να καταθέσει για την τροποποίηση της ΚΑΠ.

Θυμίζουμε ότι ο υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, έχει ζητήσει τις προτάσεις όλων των φορέων - μεταξύ αυτών και του κλάδου της μελισσοκομίας - για την τροποποίηση της ΚΑΠ.

Στα ελληνικά καταστήματα τροφίμων αυξάνονται τα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Τα στοιχεία δικαιώνουν τους αγρότες σε όλη την ΕΕ που κατηγορούν την πολιτική της Κομισιόν, η οποία δίνει το «πράσινο φως» για αθρόες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες και την ίδια στιγμή τα ευρωπαϊκά μένουν απούλητα ή πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους.

Έτσι βλέπουμε να συνεχίζεται η εισαγωγή αυξημένων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών και το πρώτο δίμηνο του 2024 (κατά +20,19% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023).

Συγκεκριμένα σύμφωνα με βάση τα προσωρινά στοιχεία τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2024 η Ελλάδα έκανε εισαγωγές οπωροκηπευτικών ύψους 128.964 τόνους, έναντι 107.302 τόνων το αντίστοιχο δίμηνο του 2023.

Οι κυριότερες εισαγωγές αφορούσαν:
α) 63.467 τόνοι πατάτες, έναντι 53.644 το 2023 (+18,31%), προερχόμενες από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία (βάσει επίσημων στοιχείων 11μηνου)
β) 40.348 τόνοι μπανάνες έναντι 37.834 το 2023 (+6,6%), προερχόμενες από Ισημερινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 4.421 τόνοι κρεμμύδια, έναντι 2.629 πέρσι (+68,16%), προερχόμενα από Αίγυπτο και ακολουθούν Ινδία και Αυστρία
δ) 3.888 τόνοι μήλων, έναντι 1.157 πέρσι (ρεκόρ αύξησης +236,04%) προερχόμενα από Β. Μακεδονία και ακολουθούν Πολωνία και Σερβία
ε) 2.112 τόνοι μανιτάρια, έναντι 1.940 πέρσι (+8,87%), προερχόμενα από Πολωνία και ακολουθούν Ρουμανία και Ιταλία
στ) 1.015 τόνοι ακτινίδια, έναντι 96 τόνων το 2023 (ρεκόρ αύξησης +957,3%), προερχόμενα από Τουρκία, Iράν, και Ιταλία
ζ) 905 τόνοι πιπεριές - γλυκοπιπεριές, έναντι 649 τόνων το 2023 (+39,5%), από Ολλανδία και ακολουθούν Τουρκία, και Β. Μακεδονία
η) 632 τόνοι τομάτες, έναντι 206 τόνων το 2023 (+206,8%), προερχόμενες κυρίως από Τουρκία.
Εκτός των παραπάνω εισήχθησαν και άλλα φρούτα και λαχανικά, όπως π.χ. αβοκάντο, κολοκυθάκια, λαχανικά κ.α

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές. Σημειώνεται ότι οι κοινοτικές εισαγωγές του 2023 εκτιμώνται - βάσει Eurostat - από τρίτες χώρες να έχουν εκτοξευθεί, κατά +32,9% σε όγκο, σε σχέση με το 2022, ανερχόμενες σε 16,289 εκατ. τόνους. Την ίδια στιγμή βλέπουμε αυτές του ενδοκοινοτικού εμπορίου να μειώνονται, κατά -5,5%, σε 28,112 εκατ. τόνους.

Κυριότερες προμηθεύτριες τρίτες χώρες είναι κατά σειρά Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, Αίγυπτος, Ν. Αφρική, Μαρόκο κ.α

Οι αυξημένες εισαγωγές της ΕΕ από τρίτες χώρες οφείλονται στη υφιστάμενη απόκλιση σε εργασιακά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά θέματα, που υπάρχει μεταξύ κοινοτικών και μη κοινοτικών παραγωγών, η οποία προκαλεί συνεχή ανάπτυξη των εισαγωγών τόσο στην αγορά της ΕΕ όσο και στην Ελληνική.

Οι εμπλεκόμενοι στον τομέα των οπωροκηπευτικών της Ε.Ε. λειτουργούν σε μια απορυθμισμένη αγορά που εισάγει αγροτικά προϊόντα από τρίτες χώρες σε χαμηλές τιμές, γεγονός που ασκεί πτωτική πίεση τιμών στα αντίστοιχα παραγόμενα προϊόντα στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων και των παραγομένων στην Ελλάδα. Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι αυτές οι παραγωγές στις τρίτες χώρες δεν συμμορφώνονται με τους εσωτερικούς κανονισμούς της ΕΕ και παρουσιάζεται μια αντίφαση και υποκρισία στην πολιτική δράση της ΕΕ, μεταξύ της εμπορικής πολιτικής και της κοινής αγροτικής πολιτικής της. Είναι ένας αθέμιτος ανταγωνισμός που υποσκάπτει τη βιωσιμότητα χιλιάδων αγροκτημάτων στην χώρα μας και την Ευρώπη.

Η ΕΕ συνεχίζει να συνάπτει περισσότερες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες, οι οποίες επιδεινώνουν τα προβλήματα της γεωργίας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ζητείται «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων συμφωνιών με τρίτες χώρες, όπως η MERCOSUR, την μη επικύρωση της συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία και «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων με την Χιλή, την Κένυα, το Μεξικό, την Ινδία και την Αυστραλία.

Προτείνεται όπως η ΕΕ να υιοθετήσει την αρχή ότι οι εμπορικές συμφωνίες που θα συζητούνται στο μέλλον θα πρέπει να ενσωματώνουν «κατοπτρικές ρήτρες», κατ' εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας για την αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού.

Είναι απαραίτητο τα φρούτα και λαχανικά που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητος και μη ύπαρξης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα προϊόντα στην ελληνική αγορά με παράλληλη διασφάλιση της μη ελληνοποίησης τους. Επίσης παρεμφερείς έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται και στα αποστελλόμενα - εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους.

Είναι ζωτικής σημασίας να ανακτήσουν τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα την βασική αρχή της ίδρυσης της ΕΕ την προτίμηση των ενωσιακών καταναλωτών για ανάκαμψη και βιωσιμότητα των καλλιεργουμένων εκτάσεων που εγγυάται την επισιτιστική κυριαρχία τους. Η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητος είναι η σωστή ελληνική εθνική στρατηγική».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τους αγρότες και όλους τους φορείς στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με τις εμπειρίες τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Μετά από τις δυναμικές αντιδράσεις των αγροτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να τροποποιήσει την ΚΑΠ και τώρα ξεκινά έρευνα για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Τα αποτελέσματα της έρευνας θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των ισχυόντων κανόνων που καλείται να εφαρμόσει η Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου 2025.

Επίσης για να ενισχύσει τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει, μέσα στον Μάρτιο, στα κράτη μέλη διάφορες ενέργειες που ενδέχεται να καλύπτουν ζητήματα, όπως η διαφάνεια της αγοράς στην αλυσίδα αξίας, η εφαρμογή της οδηγίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και η επιβολή της, το κόστος για την παραγωγή και τον έλεγχο στους υφιστάμενους κανόνες στα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα.

Για να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιο προς τους προμηθευτές της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων όσον αφορά τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (πατήστε εδώ)

Σύμφωνο μετανάστευσης και κινητικότητας που θα φέρει χιλιάδες εργάτες γης από την Ινδία στην Ελλάδα, με νόμιμο και συντεταγμένο τρόπο, για να καλύψουν τα τεράστια κενά σε χέρια που έχει ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας, κλειδώνει στο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ινδία.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Ινδία, συναντήθηκε με τον ομόλογό του, Narendra Modi. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τον στόχο διπλασιασμού των διμερών εμπορικών συναλλαγών μέχρι το 2030 και την πιο συστηματοποιημένη επαφή και διασύνδεση ανάμεσα σε ελληνικές και ινδικές επιχειρήσεις. Συζητήθηκαν επίσης πιθανότητες συνεργειών στην «πράσινη» ενέργεια και στον αγροτικό τομέα, ενώ οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη βούλησή τους για την ολοκλήρωση της διμερούς Συμφωνίας για την Κινητικότητα το επόμενο διάστημα.

«Το διμερές μας εμπόριο είναι σε ανοδική τροχιά αλλά έχουμε συμφωνήσει με τον πρωθυπουργό Modi ότι χρειάζεται να κάνουμε πολύ περισσότερα. Χρειάζεται να θέσουμε στόχο τον διπλασιασμό του έως το 2030, υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για μελλοντική ανάπτυξη.

Αυτό το ταξίδι ήταν για εμένα μια ευκαιρία να μιλήσω λίγο περισσότερο για την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα και γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να είναι ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για τις ινδικές εταιρείες. Και βέβαια, ένα από τα κυριότερα καθήκοντα που έχουμε κάθε φορά που επισκεπτόμαστε μια ξένη χώρα είναι να εξηγήσουμε ότι η Ελλάδα που θυμούνται, η Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα που γινόταν πρωτοσέλιδο για όλους τους λάθος λόγους, αποτελεί παρελθόν.

Έχουμε ένα ακόμη κοινό σημείο: αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και την Ινδία. Το πρώτο μπορεί να το περιμένατε, αλλά το δεύτερο, εμένα τουλάχιστον, με εξέπληξε. Ωστόσο, το μέλλον της γεωργίας σε έναν κόσμο όπου χρειάζεται να επιτύχουμε μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας ευρύτερα, θεωρώ ότι είναι ένας ακόμη τομέας μεγάλου ενδιαφέροντος».

Ο Έλληνας πρωθυπουργός απηύθυνε ένα ακόμη κάλεσμα στους Ινδούς επιχειρηματίες να επενδύσουν στη χώρα μας, λέγοντας ότι είναι καθήκον του να ενημερώσει την ινδική επιχειρηματική κοινότητα για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ελλάδα και για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει. «Διότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να εξακολουθούν να θεωρούν την Ελλάδα ως μια χώρα με μια προβληματική οικονομία. Αυτό ίσχυε, ίσως πριν από πέντε χρόνια. Τώρα, όμως, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται με διπλάσιο ρυθμό από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.

Η δημοσιονομική μας θέση είναι πολύ ισχυρή. Έχουμε σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους που κατευθύνονται προς την Ελλάδα για να συμπληρώσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις. Έχουμε εξορθολογήσει τις διαδικασίες μας και έχουμε καταστήσει το κανονιστικό πλαίσιο πολύ πιο φιλικό για τους ξένους επιχειρηματίες. Και ήδη έχουμε ινδικές εταιρείες στην Ελλάδα. Ένας από τους κορυφαίους φορείς διαχείρισης αεροδρομίων της χώρας σας κατασκευάζει το νέο αεροδρόμιο στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Κρήτη. Έχουμε επενδύσεις στην αγροδιατροφική βιομηχανία, στα φαρμακευτικά προϊόντα και πιστεύω ότι αυτό είναι μόνο η αρχή», είπε ο κ.Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός επισήμανε ακόμη ότι η Ελλάδα είναι δημοφιλής για γάμους, σε νησιά όπως η Σαντορίνη, και τόνισε ότι «προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε την κινηματογραφική σας βιομηχανία να γυρίζει περισσότερες ταινίες στην Ελλάδα, για να κάνουμε την Ελλάδα πιο αναγνωρίσιμη. Οι δυνατότητες για τους Ινδούς να ανακαλύψουν την Ελλάδα σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι τεράστιες».

Σε θετικό κλίμα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης και η Συντονιστική Επιτροπή Μελισσοκόμων συζήτησαν επί ένα τρίωρο τα προβλήματα του κλάδου.

Σε ό,τι αφορά το μείζον ζήτημα των ελληνοποιήσεων που έθεσε η Συντονιστική Επιτροπή, ο υπουργός τόνισε ότι έχει δώσει εντολή να επεκταθούν και στο μέλι οι έλεγχοι στην αγορά. «Θα γίνουν εντατικοί έλεγχοι και στο μέλι. Δεν θα κάνουμε ρούπι πίσω στο ζήτημα αυτό. Όποιοι κι αν είναι οι παραβάτες, όπως και να λέγονται θα εφαρμοσθεί ο νόμος. Δεν θα ανεχθούμε παιχνιδάκια. Έχουμε την απόλυτη στήριξη του Πρωθυπουργού και θα κάνουμε ό,τι πρέπει για να προστατεύσουμε Έλληνες παραγωγούς αλλά και τους καταναλωτές», είπε ο υπουργός, επισημαίνοντας ότι οι ελληνοποιήσεις καταστρέφουν την ελληνική παραγωγή και υπονομεύουν την οικονομία της χώρας.

Επίσης ο ΥπΑΑΤ ζήτησε από τους παραγωγούς να προχωρήσουν στην σύσταση Διεπαγγελματικής μελιού στην οποία θα μετέχει όλη η αλυσίδα, από τους παραγωγούς και τους μεταποιητές έως τους εξαγωγείς. «Έτσι θα αποκτήσετε ισχυρότερη οντότητα στην αγορά», τόνισε ο υπουργός. Οι εκπρόσωποι των μελισσοκόμων αναγνώρισαν το πραγματικό ενδιαφέρον του ΥπΑΑΤ, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι δείχνει πως «υπάρχει ενσυναίσθηση για τα προβλήματα του κλάδου». Παράλληλα είπαν «φεύγουμε με θετικό πρόσημο ότι ασχολείσθε με τα προβλήματά μας».

Πρωτοβουλίες ενάντια στις ελληνοποιήσεις

Στη σύσκεψη αναλύθηκαν όλες οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει το ΥΠΑΑΤ αλλά και όσες δρομολογεί, με στόχο την προστασία του ελληνικού μελιού.
Έχει ολοκληρωθεί η δημιουργία της ψηφιακής πλατφόρμας για την αποτύπωση της αλυσίδας παραγωγής, εμπορίας και διακίνησης μελιού, η οποία είναι σε πλήρη διασύνδεση με το Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο και τα στοιχεία που δηλώνονται σε αυτό, ενώ θα παρέχεται η τεχνική δυνατότητα, για την εποπτεία των εισαγωγών και την παρακολούθηση της αγοράς του μελιού, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην προστασία και ανάδειξη των ελληνικών μελισσοκομικών προϊόντων, τη διαφύλαξη των παραγωγών και του καταναλωτικού κοινού, από φαινόμενα νοθείας και παραπλάνησης, αποτελώντας καθοριστικό εργαλείο για καθιέρωση μηχανισμών ιχνηλασιμότητας και την τήρηση του ισοζυγίου μελιού. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας έχει δρομολογηθεί με την προσαρμογή του κανονιστικού πλαισίου αρμοδιότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο αφορά στην εμπορία και τη διακίνηση μελιού, δηλαδή των σχετικών διατάξεων (ιδίως το άρθρο 24) της υπ’ αριθ. 91354/2017 υπουργικής απόφασης «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.).» (Β΄ 2983).

Με τη θέσπιση και αξιοποίηση τεχνολογικών εργαλείων όπως το Εθνικό Ηλεκτρονικό Μελισσοκομικό Μητρώο, η Ατομική Ψηφιακή Μελισσοκομική Ταυτότητα και τη διασύνδεσή τους με την ψηφιακή πλατφόρμα για την αποτύπωση της αλυσίδας παραγωγής, εμπορίας και διακίνησης μελιού και την αποτύπωση του ισοζυγίου μελιού, ο κλάδος της μελισσοκομίας ψηφιοποιείται και παρέχεται η τεχνική δυνατότητα, για την εποπτεία των εισαγωγών και την παρακολούθηση της αγοράς του μελιού.

Επίσης έχει νομοθετηθεί (άρθρα 27, 28 και 30 του ν 4691/2020 -Α΄ 108) η αυστηροποίηση των ποινών και των κυρώσεων που σχετίζονται με την παραπλάνηση των καταναλωτών ως προς την προέλευση των τροφίμων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται και το μέλι.

Με εφόδιο τη δυνατότητα που μας δίνεται για την παρακολούθηση του ισοζυγίου μελιού μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας, στηρίχθηκε στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. η γνώμη της Χώρας μας ως προς την ανάγκη τροποποίηση της ΟΔΗΓΙΑΣ 2001/110 για το μέλι. Στην τροποποίηση της ΟΔΗΓΙΑΣ, θα πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα των μιγμάτων μελιού που προέρχονται από περισσότερες από μία χώρες, όλες οι χώρες προέλευσης. Συμφωνήθηκε να καταστεί υποχρεωτικό να αναγράφονται με σαφήνεια στο ίδιο οπτικό πεδίο με το όνομα του προϊόντος, οι χώρες από τις οποίες προέρχεται το μέλι αντί της υποχρέωσης αναγραφής της ένδειξης από χώρες εντός ΕΕ ή εκτός ΕΕ, όπως ισχύει σήμερα για τα μίγματα μελιού. Θα πρέπει επίσης να αναγράφονται τα ποσοστά του μελιού που προέρχεται από τουλάχιστον τις τέσσερις (4) πρώτες χώρες προέλευσης.

Επίσης, ο υπουργός ζήτησε από τους εκπροσώπους της Συντονιστικής Επιτροπής να ορίσουν μια τριμελή Επιτροπή η οποία θα συνεργαστεί με τον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ στο ζήτημα της προστασίας της ελληνικής παραγωγής από ελληνοποιήσεις.

Ενισχύεται το κυρωτικό πλαίσιο

Σε νομοσχέδιο που εισάγεται προς έγκριση στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο, ενισχύεται το κυρωτικό πλαίσιο, γεγονός που σημαίνει ισχυροποίηση της νομοθεσίας για προστασία των ελληνικών προϊόντων- και του μελιού- από ελληνοποιήσεις.

Συγκεκριμένα, σκοπός του νομοσχεδίου είναι η δημιουργία θεσμικού πλαισίου με την εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στον τομέα των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΓΕ) και στα Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ), καθώς και η θέσπιση διατάξεων για τα ελεγκτικά όργανα, τους ελέγχους, τη διαπίστωση παραβάσεων και την επιβολή κυρώσεων από το ΥΠΑΑΤ και τους εποπτευόμενους από αυτό Οργανισμούς.

Αντικείμενο του ν/σ συνιστά:
α) η παράθεση ορισμών και ο καθορισμός των αρμοδίων αρχών
β) οι προϋποθέσεις για την πιστοποίηση των επιχειρήσεων και οι υποχρεώσεις τους
γ) τα είδη των ενεργούμενων ελέγχων και τα ελεγκτικά όργανα
δ) τα είδη των παραβάσεων, τα διοικητικά μέτρα, οι κυρώσεις και η διαδικασία επιβολής τους

Το πρόβλημα της επικονίασης

Για την ενίσχυση της επικονίασης επισημάνθηκαν τα εξής:
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέχρι το 2025 καταρτίζεται Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την αναστροφή της μείωσης των πληθυσμών των επικονιαστών, έως το 2030, και τη σταδιακή αύξηση των πληθυσμών τους μέχρι να επιτευχθούν ικανοποιητικά επίπεδα.
Έχει θεσπιστεί η πρόβλεψη της δυνατότητας υλοποίησης προγραμμάτων επικονίασης αυτοφυούς ή/και καλλιεργούμενης βλάστησης, στα οποία θα μπορούν να συμμετάσχουν οι μελισσοκόμοι της χώρας.

Στο πλευρό των μελισσοκόμων ο ΕΛΓΑ

Σε ό,τι αφορά στον ΕΛΓΑ ο Πρόεδρος του Οργανισμού, Ανδρέας Λυκουρέντζος αναφέρθηκε στους κινδύνους που καλύπτει ο υφιστάμενος Κανονισμός Ασφάλισης Ζωικού Κεφαλαίου, οι περισσότεροι των οποίων συμπεριλαμβάνονται στα αιτήματα των μελισσοκόμων.
Επεσήμανε ότι τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση έχει καλύψει και ζημιές πέραν των καλυπτόμενων από τους Κανονισμούς του ΕΛΓΑ, με προγράμματα από την Κρατική Αρωγή, όπως στις περιπτώσεις των θεομηνιών.

Επισήμανε τις καθυστερήσεις που σημειώνονται στην καταβολή της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς από τους παραγωγούς, διευκρινίζοντας ότι δεν μπορεί – εκ του νόμου- να υπάρξει συμψηφισμός οφειλών ασφαλίστρων και καταβολής αποζημιώσεων.

Σε ό,τι αφορά την πληρωμή εκτιμητικού τέλους, υπενθύμισε ότι δεν έχει ζητείται στις περιπτώσεις των ζημιών από ακραία καιρικά φαινόμενα ωστόσο δεν είναι δυνατόν να καταργηθεί.

Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ καταδεικνύοντας το πρόβλημα που υπάρχει στην υποχρέωση δήλωσης όλων των μονάδων μελισσοκομίας, ανέφερε ότι σήμερα οι ασφαλισμένοι μελισσοκόμοι είναι 14.750, έχουν δηλωθεί 2.015.483 κυψέλες και οι ασφαλιστικές εισφορές ανέρχονται στο 1.058.109 €.

Η αποζημίωση είναι 70 €, για την απώλεια μελισσοσμήνους, 30 € για την απώλεια κυψέλης ενώ η ειδική ασφαλιστική εισφορά ανά μελισσοσμήνος και κυψέλη είναι μόνον 0,53 €.

Και ο κ. Λυκουρέντζος επισήμανε ότι και για λειτουργικούς λόγους του ΕΛΓΑ είναι επιβεβλημένη η ψηφιακή οργάνωση των μελισσοκόμων, ανακοίνωσε δε ότι στο σχεδιασμό του Οργανισμού με τον νέο κανονισμό είναι η αποζημίωση του 100% των ζημιών.

Χρηματοδοτήσεις και τομεακό πρόγραμμα

Σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις, ο υπουργός επισήμανε ότι η μελισσοκομία είναι ένας κλάδος που έχει δικό του τομεακό πρόγραμμα που ανέρχεται στα 61 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 30% από το προηγούμενο αντίστοιχο πρόγραμμα. Οι απορροφήσεις ανέρχονται στο 95%. Παράλληλα αναφέρθηκε στο Μέτρο 5.2 για την κτηνοτροφία, στο οποίο έχουν ενταχθεί και οι μελισσοκόμοι.

Επίσης η μελισσοκομία εντάχθηκε για πρώτη φορά στο μέτρο της βιολογικής παραγωγής ύψους 705 εκατ. ευρώ και όπως ανακοινώθηκε θα ενταχθούν και στη νέα προκήρυξη η οποία θα εκδοθεί έως το τέλος του έτους.

Τέλος, υπενθύμισε ότι καταβλήθηκαν 15 ευρώ ανά κυψέλη σε όλους τους μελισσοκόμους που επλήγησαν από τις πρόσφατες θεομηνίες σε Θεσσαλία και Έβρο.

Ακόμη ετέθησαν και άλλα ζητήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα άλλων υπουργείων, όπως του Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Οικονομικών, τα οποία ο ΥπΑΑΤ δεσμεύθηκε να μεταφέρει στους αρμοδίους υπουργούς.

Ποιοι μετείχαν

Στη σύσκεψη εκτός του υπουργού Λευτέρη Αυγενάκη και του υφυπουργού Σταύρου Κελέτση, μετείχαν ο Γ.Γρ. Γιώργος Στρατάκος, ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος και ο αντιπρόεδρος του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ Παναγιώτης Χατζηνικολάου. Από το υπουργείο Περιβάλλοντος παρίσταντο οι κ.κ. Στέλιος Τζαφέρος και Νίκος Καραμέτος.

Η Συντονιστική Επιτροπή των μελισσοκόμων αποτελείτο από τους:
Δημητρόπουλος Αναστάσιος (Πρόεδρος Μελισσοκομικού Συλλόγου Αχαΐας και μέλος του Δ.Σ. της ΟΜΣΕ)
Χιτόγλου Γεώργιος (Πρόεδρος Μελισσοκομικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης)
Κρασσάς Κωνσταντίνος (Πρόεδρος Μελισσοκομικού Συλλόγου Λασιθίου)
Χαρίσης Ιωάννης (Πρόεδρος πανελλήνιος Συλλόγου Επαγγελματιών Μελισσοκόμων)
Καρανίκας Σωτήριος (Μέλος Μελισσοκομικού Συλλόγου Λαμίας)
Χιώτης Πέτρος (Πρόεδρος Συλλόγου Μελισσοκόμων Μεσσηνίας)
Βήρος Κυριάκος (Πρόεδρος Σωματείου Βιολογικών Μελισσοκόμων Ελλάδος
Κασσανδρινός Τέλης (Πρόεδρος Επαγγελματιών Μελισσοκόμων Νικήτης)
Κρίτζαλης Νικόλαος (Πρόεδρος Μελισσοκομικού Συλλόγου Φωκίδας)
Αποσπόρης Παναγιώτης (Γραμματέας Μελισσοκομικού Συλλόγου Αθήνας)
Τσούκος Παναγιώτης (Μέλος Συντονιστική Επιτροπής)

Οι μελισσοκόμοι έφτασαν, σήμερα Πέμπτη (22/2), στην Αθήνα, προκειμένου διεκδικώντας τα αιτήματα τους και αναδεικνύοντας τα προβλήματα τους.

Ήδη για αρκετή ώρα οι μελισσοκόμοι βρίσκονται πάνω στην πλατεία Συντάγματος απέναντι από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, φορώντας τις στολές εργασίας τους και έχοντας ανάψει τα καπνιστήρια διαμαρτύρονται για τις ελληνοποιήσεις και το κόστος παραγωγής.

Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι οι «ελληνοποιήσεις». Ζητούν να γίνουν έλεγχοι στην αγορά και οι καταναλωτές να τρώνε μέλι και όχι μίγματα με γλυκαντικές ουσίες.

Επίσης ζητούν να μπορούν να εργαστούν το καλοκαίρι μέσα στην αντιπυρική περίοδο δηλαδή τότε που παράγεται το μέλι.

Άρα κάνουν αγώνα υπέρ των καταναλωτών και καλό είναι να συμπαρασταθούν οι Αθηναίοι στον αγώνα τους.

Το περίεργο είναι ότι αν και η μελισσοκομία προστατεύει το περιβάλλον η ηγεσία του ΥπΑΑΤ δεν την έχει εντάξει στην ΚΑΠ ούτε βέβαια στα Οικολογικά Προγράμματα (το κράτος έχει συνέχεια ανεξάρτητα με την εναλλαγή υπουργών και πρέπει να έχει μακροχρόνια στρατηγική και όχι προσωπικές φιλοδοξίες).

Τα Αιτήματα του κλάδου που χρήζουν άμεσης λύσης είναι:

• Eλληνοποιήσεις (Διοικητικά μέτρα για την πλήρη ιχνηλασιμότητα της πορείας του εισαγόμενου μελιού. Θεσμοθέτηση γυρεοσκοπικής εξέτασης ως εργαστηριακός έλεγχος).
• Κόστος παραγωγής (αποφορολόγηση καυσίμου, διατήρηση αφορολογήτου στο φορολογικό καθεστώς των αγροτών)
• Άρση των περιοριστικών Πυροσβεστικών διατάξεων, που μας αφαιρούν το δικαίωμα στην εργασία.
• Άρση περιορισμών τοπικών Δασαρχών. Τοποθέτηση μελισσοσμηνών, όπως ορίζει ο νόμος 6238/1934.
• Επιδότηση επικονίασης. Πλήρη ένταξη στην ΚΑΠ και το πρασίνισμα.
• Αναμόρφωση ΕΛΓΑ και ολική αποζημίωση σε απολεσθέν ζωικό κεφάλαιο.
• Κίνηση μελισσοκομικών φορτηγών στο παράπλευρο οδικό δίκτυο.