Μετά από έτοιμα φορέων της Ημαθίας το ΥπΑΑΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακοινώσει νωρίτερα την έναρξη της συγκομιδής της πρασινόσαρκης ποικιλίας Hayward.

Να θυμίσουμε ότι η ισχύουσα νομοθεσία αναφέρει ότι η συγκομιδή των ακτινιδίων ποικιλίας Hayward ξεκινά την 15η Οκτωβρίου, για τα ακτινίδια έχουν τις κατάλληλες προδιαγραφές ωριμότητας, (δηλαδή βαθμούς ωρίμανσης 6,2 βαθμούς Brix και μέση περιεκτικότητα ξηράς ουσίας 15%, που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία).

Ωστόσο φέτος υπήρξαν πιέσεις να ξεκινήσει νωρίτερα λόγω ωρίμανσης και πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι το ΥπΑΑΤ μελετά σοβαρά φέτος να γίνει έναρξη συγκομιδής από τις 7 Οκτωβρίου.

Μετά την Ημαθία ήρθε η σειρά της Πέλλας να ζητήση την κατά εξαίρεση έναρξη συγκομιδής ακτινιδίων από τις 5 Οκτωβρίου.

Με επείγον έγγραφό του ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Δάνης Τζαμτζής, εισηγείται την κατά παρέκκλιση συγκομιδή των ακτινιδίων Hayard για το έτος 2024, προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Τμήμα Ποιοτικού Ελέγχου και Ασφάλειας Τροφίμων Φυτικής προέλευσης και τον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Στην επιστολή του αναφέρει ότι «η συγκομιδή των ακτινιδίων τουλάχιστον 10 ημέρες νωρίτερα, δηλαδή στις 5 Οκτωβρίου είναι αναγκαία λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν τις προηγούμενες ημέρες. Οι ίδιοι οι παραγωγοί και έμποροι από μετρήσεις που κάνουν σε κτήματα το τελευταίο χρονικό διάστημα, έχουν διαπιστώσει βαθμό ωρίμανσης μεγαλύτερο από 6,2 βαθμούς Brix.

Αν δεν συλλεγούν έγκαιρα τα ακτινίδια είναι πιθανό λόγω αύξησης του βαθμού ωριμότητας, να μειωθεί ο χρόνος συντήρησής τους στους ψυκτικούς θαλάμους και να υπάρξουν απώλειες που καρπούς που θα μαλακώσουν και μειωθεί η εμπορική περίοδος για αυτούς».

Μαζί με την επιστολή ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας επισυνάπτει τα μετεωρολογικά δεδομένα θερμοκρασιών που δείχνουν την αύξηση της θερμοκρασίας σε σχέση με προηγούμενα έτη το διάστημα Μάιος - Σεπτέμβριος.

Το ερώτημα όμως είναι τα ακτινίδια, που κυρίως πηγαίνουν για εξαγωγή, θα έχουν τις κατάλληλες προδιαγραφές ωριμότητας για κατανάλωση. Από την άλλη οι ΔΑΟΚ έχουν προσωπικό για να κάνει μετρήσεις και ελέγχους.

Όσον αφορά την αγορά οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι αναμένεται να έχουμε μια καλή εμπορική χρονιά. Πέρυσι οι μέσες τιμές παραγωγού κυμάνθηκαν από 90 λεπτά έως 1 ευρώ το κιλό, ανάλογα τα μεγέθη.

Ο κ. Ευθύμιος Τριανταφύλλου, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καρίτσας - Στομίου «Καρποί Κισσάβου», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «όσον αφορά την φετινή παραγωγή ακτινιδίου η καλλιέργεια της βασικής ποικιλίας Χέιγουορντ (Hayward) εξελίσσεται κανονικά και δεν φαίνεται να έχουμε προβλήματα φέτος με τα μεγέθη και την ποιότητα. Το θετικό είναι ότι έχουμε ήδη από τώρα μια αυξημένη ζήτηση από το εμπόριο, με τις συζητήσεις για τιμές στο χωράφι να κυμαίνονται από 1 έως 1,15 ευρώ το κιλό».

Αντιδράσεις για να ξεκινήσει η συγκομιδή νωρίτερα από προβλεπόμενη ημερομηνία

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού (ΑΣ) ΠΕΣΚΟ, Ηλίας Γκρίνιας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε άριστη ποιότητα και μεγέθη στην παραγωγή ακτινιδίων. Οι τιμές που μιλάνε οι έμποροι είναι στα 1,20 ευρώ το κιλό. Το θέμα είναι ότι αυτές τις τιμές τις ανακοινώνουν δύο συγκεκριμένοι έμποροι, ενώ οι υπόλοιποι δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους. Δεν πρόκειται να αφήσουμε να γίνουν παιχνίδια εις βάρος των παραγωγών.

Με πρωτοβουλία του συνεταιρισμού μας σήμερα θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη όλων των συνεταιρισμών που ασχολούνται με τα ακτινίδια στην Πιερία για να δούμε πως θα κινηθούμε και μπορεί και να προχωρήσουμε και νομικά κατά της απόφασης γιατί θεωρούμε ότι γίνεται προσπάθεια δυσφήμησης του προϊόντος. Συμφωνούμε με όσα δήλωσε ο Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης για την έναρξη συγκομιδής ακτινιδίων».

Την άποψη για το θέμα της συγκομιδής ακτινιδίων ποικιλίας Hayward ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης. Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Κάθε χρόνο κατά την επίσημη έναρξη της συγκομιδής της κύριας ποικιλίας Hayward - 15 Οκτωβρίου - βάσει της ισχύουσας ΚΥΑ τα ζάχαρα των ακτινιδίων, πέραν κάποιων νεόφυτων, δεν είναι στα ιδανικά για την αποθήκευση και συντήρηση τους. Ο μέσος όρος των καρπών είναι στα επιτρεπτά όρια αλλά τα φρούτα ξεκινούν να έχουν ζάχαρα από 5+ Brix. Φυσικά οι πιέσεις από τους παραγωγούς για συγκομιδή είναι τεράστια.

Κάποιες εταιρείες, που θέλουν να έχουν σωστά συγκομισθέντα φρούτα, «χάνουν» παραγωγούς, γιατί όλο και κάποιος «έμπορος-διακινητής» βρίσκεται να τους προτείνει την συγκομιδή άμεσα και να μην περιμένουν τον συνεργάτη τους, καθώς ήδη έχει καθορισθεί με ΚΥΑ η ημερομηνία-άδεια συγκομιδής από το κράτος.

Φέτος λοιπόν που όπως φαίνεται θα καταφέρουμε να συγκομίσουμε τα φρούτα με φυσιολογικά ζάχαρα 6,5 με 7,5 υπάρχουν εισηγήσεις να σπρώξουμε την κατάσταση προς μια ακόμα βιαστική συγκομιδή.

Η πρόφαση ότι θέλουμε να μαζέψουμε τα νεόφυτα θα συμπαρασύρει ολόκληρη την ποσότητα.

Τα νεόφυτα ακόμα και αν τα συλλέξουμε με 8 και 8,5 ζάχαρα δεν θα συμβεί τίποτα. Άλλωστε κάθε χρόνο υπάρχουν νεόφυτα.

Απλά θα γίνουν βιαστικές κινήσεις μια χρονιά που ήδη τα φρούτα έχουν δοκιμαστεί από ένα πολύ ζεστό καλοκαίρι και κανείς δεν ξέρει πως θα συμπεριφερθούν έτσι κι αλλιώς.

Ο Σύνδεσμός μας και τα μέλη του εξαγωγείς ακτινιδίων είμαστε αντίθετοι στο να αλλάξει η έναρξη συγκομιδής της ποικιλίας Χειγνουόρθ την εμπορική περίοδο 2024/2025 νωρίτερα από τις 15η Οκτωβρίου και την εμπορία τους πριν την 1η Νοεμβρίου, ως προβλέπεται στην αριθ.9475/136897/10.10.2018 Yπουργική Απόφαση, σχετικά με «Ρυθμίσεις θεμάτων εμπορίας και διακίνησης των ακτινιδίων», αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ οφείλουν, προς διαφύλαξη της φήμης και της ποιότητος του προϊόντος, να μην υιοθετήσoυν προτάσεις που μπορεί να το πλήξουν, όπως έγινε και φέτος με κάποιες πρώιμες ποικιλίες, που εξήχθησαν παραβιάζοντας την νομοθεσία και να επιβραβεύσουμε τους μέχρι σήμερα παραβάτες, που χρησιμοποίησαν τα ίδια επιχειρήματα περί πρωιμότητας.

Παράκληση για την συμμόρφωσή σας στην υφιστάμενη νομοθεσία».

Τις επόμενες ημέρες ξεκινά η συγκομιδή του λωτού στην χώρα μας, μία καλλιέργεια που τα τελευταία χρόνια ανακτά όλο και περισσότερο έδαφος στην Ελλάδα.

Ο κ. Σάββας Παστόπουλος, γεωπόνος με κατάστημα γεωργικών εφοδίων στο Νέο Μυλότοπο Πέλλας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε περίπου μαι εβδομάδα ξεκινά η συγκομιδή της πρώιμης ποικιλίας λωτού Hana fuyu. Θα ακολουθήσουν οι ποικιλίες Jiro και Rojo Brillante. Έχουμε μια κανονική συγκομιδή και φαίνεται δεν θα έχουμε κάποια προβλήματα με τις καιρικές συνθήκες.

Η ζήτηση του λωτού κάθε χρόνο σημειώνει ανοδική πορεία στην χώρα μας. Όλο και περισσότεροι καταναλωτές ανακαλύπτουν τα θρεπτικά και γευστικά χαρακτηριστικά του. Είναι ιδανικό για τη διατροφή των παιδιών μιας και έχει ελάχιστους ψεκασμούς.

Οι λωτοί από τις ποικιλίες Hana fuyu και Jiro μετά την συγκομιδή από τα δέντρα είναι έτοιμοι για κατανάλωση. Για τους Rojo Brillante χρειάζεται να γίνει μια διαδικασία αποστυφοποίησης πριν πάει στην κατανάλωση.

Η παραγωγή φέτος είχε προβλήματα στην περίοδο της άνθισης αλλά και από τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα φέτος να έχουμε κάποια προβλήματα μικροκαρπίας.

Ο λωτός χρειάζεται αρκετά ποτίσματα αλλά έχει λιγότερες καλλιεργητικές φροντίδες. Συνήθως βάζουν σαν συμπληρωματική αυτή την καλλιέργεια οι ροδακινοπαραγωγοί, αν και φέτος φαίνεται ότι θα έχουν περισσότερα εισοδήματα από αυτήν παρά από τα ροδάκινα. Επίσης έχει καλή διατηρισιμότητα που μπορεί να φτάσει έως και τους δύο μήνες».

Ο κ. Τάσος Χαλκίδης, έμπειρος παραγωγός από τη Βέροια, που ασχολείται εδώ και 35 χρόνια με την παραγωγή λωτού, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «όταν ξεκίνησα να καλλιεργώ λωτό στην περιοχή της Κουλούρας έβαλα δοκιμαστικά ελάχιστα στρέμματα αλλά με τα χρόνια η καλλιέργεια στην περιοχή έχει ξεπεράσει τα 100 στρέμματα.

Σε περίπου 10 - 15 ημέρες θα ξεκινήσει η ποικιλία Jiro και ακολουθεί η Rojo Brillante. Φέτος οι καιρικές συνθήκες δημιούργησαν προβλήματα στην παραγωγή και έχουμε μια μείωση σε όλες τις ποικιλίες. Σε μια καλή χρονιά οι αποδόσεις μπορεί να κυμανθούν από 80 έως 100 κιλά το δέντρο.

Το θετικό στην καλλιέργεια λωτού είναι ότι δεν έχει πολλά καλλιεργητικά και σχεδόν καθόλου φυτοπροστατευτικά έξοδα, ενώ έχει καλές τιμές για τον παραγωγό. Η ζήτηση είναι αυξημένη στην εγχώρια αγορά. Επίσης ενδιαφέρον για αγορά δείχνουν Ιταλοί και Ρουμάνοι έμποροι.

Μετά το ακτινίδιο η καλλιέργεια του λωτού είναι η πιο δημοφιλή εναλλακτική πρόταση για όσους θέλουν να φύγουν από την καλλιέργεια συμπύρηνων ροδάκινων. Φέτος ήταν μια καταστροφική χρονιά για το συμπύρηνο όσον αφορά τις τιμές παραγωγού. Πολλοί θα στραφούν στην καλλιέργεια λωτού που δίνει σταθερές τιμές, που κυμαίνονται από 35 έως και 45 λεπτά το κιλό».

Ολοκληρώθηκαν, την περασμένη Παρασκευή (27/9), οι εκτιμήσεις των ζημιών στις ακτινιδιές, που αφορούν τις περιοχές της Λάρισας που επλήγησαν από τον Daniel.

Ο κ. Ευθύμιος Τριανταφύλλου, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καρίτσας - Στομίου «Καρποί Κισσάβου», αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «άργησαν να ολοκληρωθούν οι εκτιμήσεις γιατί κάποια δέντρα καθυστέρησαν να δείξουν την ζημιά. Πάντως το θετικό είναι ότι στην συνάντηση που είχαν οι συνεταιρισμοί ακτινιδίων της Λάρισας με το ΥπΑΑΤ και τον ΕΛΓΑ μας ανέφεραν ότι θα κοστολογηθεί από τον Οργανισμός Ασφάλισης η «κρεβατίνα», ώστε να γίνει και στα ακτινίδια μέσω της Κρατικής Αρωγής η ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου. Το 50% της παραπάνω ενίσχυσης θα δοθεί ως προκαταβολή για την επαναφύτευση των καλλιεργειών.

Στις ακτινιδιές δεν κάνουμε ελεύθερη φύτευση ούτε σε παλμέτα και έπρεπε να καθοριστεί το κόστος στους παραγωγούς που είχαν ζημιά. Επίσης στην συνάντηση συζητήσαμε και το θέμα της απώλειας εισοδήματος για τους δενδροπαραγωγούς μέχρι τα νέα δέντρα να γίνουν παραγωγικά. Εκτιμώ ότι θα τρέξει κάποιο πρόγραμμα από το ΥπΑΑΤ αντίστοιχο με τους παραγωγούς της Κάρλας».

Συνάντηση Κέλλα με παραγωγούς ακτινιδίων

Η ανακοίνωση, που εξέδωσε ο υφυπουργός κ. Κέλλας για την συνάντηση με παραγωγούς ακτινιδίων της Λάρισας, αναφέρει τα εξής:

Συνάντηση με τους εκπροσώπους συνεταιρισμών παραγωγών ακτινιδίων της Λάρισας είχε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, προκειμένου να συζητηθούν τα σοβαρά προβλήματα που προκάλεσε η θεομηνία Daniel στις καλλιέργειές τους. Στη συνάντηση παρόντες ήταν ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Ανδρέας Λυκουρέντζος, και ο Διευθυντής Ασφάλισης και Ενισχύσεων ΕΛΓΑ, Σταύρος Καουκάκης.

Κατά τη διάρκειά της, έγινε εκτενής αναφορά στις σοβαρές ζημιές που υπέστησαν οι καλλιέργειες από τη θεομηνία Daniel, στην αναπλήρωση του εισοδήματος των αγροτών λόγω απωλειών της παραγωγής και στον τρόπο με τον οποίο θα γίνει η ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου. Επίσης, οι παραγωγοί έθεσαν και το θέμα των μη παραγωγικών φυτών ηλικίας έως τεσσάρων ετών.

Τέλος, ζήτησαν από τον ΕΛΓΑ για την καλλιέργεια του ακτινιδίου να υπάρξει ειδική κατηγορία «κρεβατίνα», λόγω αυξημένων απαιτήσεων και υψηλότερου κόστους της.

Ο Υφυπουργός και ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ τόνισαν ότι έχει αποφασιστεί ειδικό σχήμα κάλυψης απωλειών στο πλαίσιο της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής.

Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε η επιχορήγηση για τις απώλειες σε φυτικά μέσα παραγωγής να διαμορφωθεί κατ’ ανώτατο όριο ανά στρέμμα και είδος φύτευσης, για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, ως εξής:

α) 2.450 ευρώ ανά στρέμμα για δενδρώδεις καλλιέργειες σε ελεύθερη φύτευση,

β) 3.500 ευρώ ανά στρέμμα για δενδρώδεις καλλιέργειες σε παλμέτα,

γ) 2.450 ευρώ ανά στρέμμα για αμπελοειδή, και

δ) 577,5 ευρώ ανά στρέμμα αρωματικών φυτών.

Σε σχέση με το αίτημα για τη νέα κατηγορία «κρεβατίνα», ζητήθηκε από τους συνεταιρισμούς να καταθέσουν μελέτη για το κόστος, ώστε να αξιολογηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛΓΑ.

Παράλληλα, διευκρινίστηκε ότι το 50% της παραπάνω ενίσχυσης θα δοθεί ως προκαταβολή για την επαναφύτευση των καλλιεργειών, και θα ακολουθήσει εξόφληση μετά από έλεγχο των γεωπόνων του ΕΛΓΑ.

Αναμένεται, όμως, η ολοκλήρωση του περιγράμματος των πληγεισών καλλιεργειών από τις υπηρεσίες του ΕΛΓΑ ώστε να καθοριστούν οι δικαιούχοι και το ποσό που δικαιούνται.

Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστος Κέλλας, δήλωσε σχετικά: «Οι ζημιές που υπέστησαν οι καλλιέργειες των ακτινιδίων από τη θεομηνία Daniel είναι μεγάλες και κατανοώ πλήρως την αγωνία των αγροτών μας που στηρίζουν το εισόδημά τους από την παραγωγή αυτή. Στηρίζουμε τους παραγωγούς και την αγροτική οικονομία μας, αναγνωρίζοντας τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια. Ικανοποιούμε τα δίκαια αιτήματά τους, αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο με στόχο την επίλυση των προβλημάτων τους. Είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με εκπροσώπους των αγροτών και των κτηνοτρόφων μας χτίζοντας σχέση συνέπειας και εμπιστοσύνης μαζί τους».

Αναφορικά με τον ΕΛΓΑ ο υφυπουργός τόνισε: «Οι αποζημιώσεις που έχει καταβάλει ο ΕΛΓΑ τα τελευταία πέντε χρόνια αγγίζουν το 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές το αντίστοιχο διάστημα ήταν μόλις 700.000 ευρώ. Επιπλέον, επίκειται αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου του ΕΛΓΑ, ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής».

Στην συνάντηση συμμετείχαν οι Ευθύμιος Τριανταφύλλου, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καρίτσας - Στομίου «Καρποί Κισσάβου», ο Αθανάσιος Ευθυμίου πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πυργετού και της Ομάδας Παραγωγών Ακτινιδίου Πυργετού, και οι Κωνσταντίνος Μυλωνάς και Χρήστος Ριζάκης από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ομολίου.

Μικρή μείωση της παραγωγής ακτινιδίων αναμένεται να έχουμε φέτος λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και του καύσωνα. Όμως η ποιότητα φαίνεται να είναι καλή όπως και τα μεγέθη,κάτι που δίνει καλές προοπτικές για τις φετινές τιμές.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος πολλοί θέλουν να ξεκινήσουν νωρίτερα τις κοπές. Να θυμίσουμε ότι η ισχύουσα νομοθεσία αναφέρει ότι η συγκομιδή των ακτινιδίων ποικιλίας Hayward ξεκινά την 15η Οκτωβρίου.

Ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου (ΕΔΟΑ) κ. Χρήστος Κολιός, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών που είχαμε κατά την γονιμοποίηση έχουμε μια πρωιμότητα της παραγωγής κατά περίπου μια εβδομάδα. Έχουμε επιστολή που ζητάμε να γίνει νωρίτερα η συγκομιδή αλλά ακόμη δεν έχει κατατεθεί επίσημα στο ΥπΑΑΤ. Προσωπική μου άποψη είναι να αναλάβουν οι κατά τόπους ΔΑΟΚ να κάνουν ελέγχους και όταν έχουμε ακτινίδια με τις προδιαγραφές ωριμότητας, (δηλαδή 6,2 βαθμούς Brix και μέση περιεκτικότητα ξηράς ουσίας 15%) να επιτρέπουν να γίνει συγκομιδή».

Ο κ. Σάββας Αργυράκης, παραγωγός ακτινιδίων, πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Νέστου και μέλος της διοίκησης της ΕΘΕΑΣ και της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίων (ΕΔΟΑ), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «παρά τις υψηλές θερμοκρασίες φέτος αναμένεται να έχουμε μια καλή χρονιά για τα ακτινίδια.
Ποσοτικά η παραγωγή αναμένεται να είναι μειωμένη σε σχέση με την περσινή λόγω των καιρικών συνθηκών. Η ποιότητα όμως είναι καλή όπως και τα μεγέθη.

Λόγω των καιρικών συνθηκών έχουμε μια πρωιμότητα στην παραγωγή κατά 10 - 12 ημέρες. Εμείς ζητάμε από το ΥπΑΑΤ να ξεκινήσει νωρίτερα η συγκομιδή ποικιλίας Hayward (η απόφαση λέει στις 15 Οκτωβρίου) για τα ακτινίδια έχουν τις κατάλληλες προδιαγραφές ωριμότητας, (δηλαδή βαθμούς ωρίμανσης 6,2 βαθμούς Brix και μέση περιεκτικότητα ξηράς ουσίας 15%, που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία).

Όσον αφορά την αγορά οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι αναμένεται να έχουμε μια καλή εμπορική χρονιά. Πέρυσι οι μέσες τιμές παραγωγού κυμάνθηκαν από 90 λεπτά έως 1 ευρώ το κιλό, ανάλογα τα μεγέθη. Ευελπιστούμε και φέτος να έχουμε ανάλογες ή και ακόμη καλύτερες τιμές. Βέβαια κάθε χρόνο κάποια ακτινίδια με καλές ποιοτικές προδιαγραφές και μεγάλη συντηρησιμότητα μπορούν να πιάσουν ακόμη καλύτερες τιμές στα 1,10 - 1,20 ευρώ το κιλό».

Ανάγκη για έναρξη συγκομιδής την 15η Οκτωβρίου

Αντίθετη άποψη για το θέμα της συγκομιδής ακτινιδίων ποικιλίας Hayward εκφράζει ο Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης. Σε ενημέρωση προς τα μέλη σου Συνδέσμου Εξαγωγέων αναφέρει τα εξής:

Κάθε χρόνο κατά την επίσημη έναρξη της συγκομιδής της κύριας ποικιλίας Hayward - 15 Οκτωβρίου - βάσει της ισχύουσας ΚΥΑ τα ζάχαρα των ακτινιδίων, πέραν κάποιων νεόφυτων, δεν είναι στα ιδανικά για την αποθήκευση και συντήρηση τους.
Ο μέσος όρος των καρπών είναι στα επιτρεπτά όρια αλλά τα φρούτα ξεκινούν να έχουν ζάχαρα από 5+ Brix.

Φυσικά οι πιέσεις από τους παραγωγούς για συγκομιδή είναι τεράστια.
Κάποιες εταιρείες, που θέλουν να έχουν σωστά συγκομισθέντα φρούτα, «χάνουν» παραγωγούς, γιατί όλο και κάποιος «έμπορος-διακινητής» βρίσκεται να τους προτείνει την συγκομιδή άμεσα και να μην περιμένουν τον συνεργάτη τους, καθώς ήδη έχει καθορισθεί με ΚΥΑ η ημερομηνία-άδεια συγκομιδής από το κράτος.
Φέτος λοιπόν που όπως φαίνεται θα καταφέρουμε να συγκομίσουμε τα φρούτα με φυσιολογικά ζάχαρα 6,5 με 7,5 υπάρχουν εισηγήσεις να σπρώξουμε την κατάσταση προς μια ακόμα βιαστική συγκομιδή.

Η πρόφαση ότι θέλουμε να μαζέψουμε τα νεόφυτα θα συμπαρασύρει ολόκληρη την ποσότητα.
Τα νεόφυτα ακόμα και αν τα συλλέξουμε με 8 και 8,5 ζάχαρα δεν θα συμβεί τίποτα. Άλλωστε κάθε χρόνο υπάρχουν νεόφυτα.
Απλά θα γίνουν βιαστικές κινήσεις μια χρονιά που ήδη τα φρούτα έχουν δοκιμαστεί από ένα πολύ ζεστό καλοκαίρι και κανείς δεν ξέρει πως θα συμπεριφερθούν έτσι κι αλλιώς.

Ο Σύνδεσμός μας και τα μέλη του εξαγωγείς ακτινιδίων είμαστε αντίθετοι στο να αλλάξει η έναρξη συγκομιδής της ποικιλίας Χειγνουόρθ την εμπορική περίοδο 2024/2025 νωρίτερα από τις 15η Οκτωβρίου και την εμπορία τους πριν την 1η Νοεμβρίου, ως προβλέπεται στην αριθ.9475/136897/10.10.2018 Yπουργική Απόφαση, σχετικά με «Ρυθμίσεις θεμάτων εμπορίας και διακίνησης των ακτινιδίων», αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ οφείλουν, προς διαφύλαξη της φήμης και της ποιότητος του προϊόντος, να μην υιοθετήσoυν προτάσεις που μπορεί να το πλήξουν, όπως έγινε και φέτος με κάποιες πρώιμες ποικιλίες, που εξήχθησαν παραβιάζοντας την νομοθεσία και να επιβραβεύσουμε τους μέχρι σήμερα παραβάτες, που χρησιμοποίησαν τα ίδια επιχειρήματα περί πρωιμότητας.

Παράκληση για την συμμόρφωσή σας στην υφιστάμενη νομοθεσία».

Προς: Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (κ. Τσιάρα Κωνσταντίνο)
Κοιν: Πρόεδρο του ΕΛΓΑ
Βουλευτές Περιφερειακής Ενότητας Σερρών
Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας
Αντιπεριφερειάρχη ΠΕ Σερρών

Θέμα: Ένταξη της καλλιέργειας της λεβάντας σε πρόγραµµα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ).

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
τα τελευταία χρόνια στο Δήμο Αμφίπολης λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους και της περιοχής οι εναλλακτικές καλλιέργειες κερδίζουν ολοένα περισσότερο έδαφος, αφού πολλοί αγρότες-δημότες μας, αναζητούν καλλιέργειες πέραν από τις συνηθισμένες μέσω των οποίων θα μπορέσουν να βγάλουν τα προς το ζην και ταυτόχρονα να μειώσουν το τεράστιο κόστος παραγωγής που έχουν πολλές από τις παραδοσιακές καλλιέργειες. Μία από αυτές είναι η καλλιέργεια της λεβάντας, η οποία έχει συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία των παραγωγών αλλά και του τόπου μας τα τελευταία χρόνια, δίνοντας μία ανάσα αισιοδοξίας στις δύσκολες ημέρες που βιώνει ο αγροτικός κόσμος. Η φετινή χρονιά, δυστυχώς, ήταν καταστροφική για την καλλιέργεια της λεβάντας, αφού η παρατεταμένη ανομβρία δεν επέτρεψε στους παραγωγούς να μπουν στα χωράφια και να συγκομίσουν, φέρνοντάς τους έτσι σε πλήρες αδιέξοδο. Επειδή ο κανονισμός του ΕΛΓΑ λόγο της κλιματικής κρίσης δεν έχει εκσυχρονιστεί και δεν καλύπτει την παρατεταμένη ξηρασία λειτουργώντας εις βάρος των αγροτών, για το λόγο αυτό:
Ως Δήμαρχος Αμφίπολης, αντιλαμβανόμενος την σοβαρότητα του θέματος και με αίσθημα ευθύνης αλλά και χρέους προς τους δημότες, ζητώ άμεσα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες ένταξης της καλλιέργειας της λεβάντας σε πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων, ώστε να μπορέσουν οι αγρότες του Δήμου Αμφίπολης να παραμείνουν στα χωριά, να κρατήσουν τα χωράφια τους και να συνεχίσουν να ζουν με αξιοπρέπεια όπως τους αρμόζει.

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΦΡΑΝΣΤΑΛΗΣ

Σε παράνομες κοπές ακτινιδίων, ποικιλίας Τσεχελίδης, τα οποία αυτή την περίοδο δεν πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ωριμότητας ή εμπορικής ποιότητας, κατά παράβαση της υφιστάμενης ΚΥΑ, προχώρησαν ορισμένοι παραγωγοί και διακίνησαν έμποροι, οι οποίοι εξήγαγαν τις ποσότητες στην Ισπανία.

Την παραπάνω αποκάλυψη κάνει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Φρούτων και Λαχανικών Incofruit Hellas, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες που είχε το προηγούμενο διάστημα.

«Αυτή η πρόωρη συγκομιδή είναι μια πράξη ανευθυνότητας, η οποία απειλεί έως και «υπονομεύει» τις προοπτικές μιας προσπάθειας προώθησης των εξαγωγών των ακτινιδίων, που ήδη την εμπορική περίοδο 2023/2024 κατέγραψε για μια ακόμη σεζόν ρεκόρ σε αξία, ύψους 305 εκατ. ευρώ, κατατάσσοντας το προϊόν στην πρώτη θέση των εξαγομένων νωπών οπωροκηπευτικών μας προϊόντων», επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit Hellas.

«Η συγκομιδή του καρπού νωρίτερα χωρίς να πληροί τις κατάλληλες προδιαγραφές ωριμότητας, (δηλαδή βαθμούς ωρίμανσης 6,2 βαθμούς Brix και μέση περιεκτικότητα ξηράς ουσίας 15%, που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία) είναι μια πραγματική απερισκεψία και εμφανής ανευθυνότητα, η οποία μπορεί να καταστρέψει την εν όψει εμπορική περίοδο αποθαρρύνοντας τους πελάτες μας για επαναλαμβανόμενες αγορές με ότι θα σημάνει αυτό για την ελληνική οικονομία πολύ περισσότερο που εφέτος απαιτείται η ποιότητα των εξαγομένων προϊόντων μας να διατηρείται στα υψηλότερα επίπεδα. Ζητείται όπως:

1) Κινητοποιηθούν οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, που παρά την έγκαιρη πληροφόρησή τους δεν δραστηριοποιήθηκαν, για έλεγχο των διακινουμένων προς εξαγωγή φρούτων και λαχανικών και σε περίπτωση ανεύρεσης των προς εξαγωγή φορτίων ακτινιδίων ελεγχθούν εκτός των φορολογικών και τα σχετικά συνοδευτικά εκδοθέντα πιστοποιητικά συμμόρφωσης και φυτουγείας.

2) Αναζητηθούν και ελεγχθούν οι παραγωγοί προμηθευτές των εν λόγω προϊόντων αν και κατά πόσο είναι καλλιεργητές ακτινιδίων ποικιλίας που θα αναγράφεται στα πιστοποιητικά και

3) Ελεγχθούν οι αναλύσεις των εξαχθέντων φορτίων ως προς την ύπαρξη των προβλεπομένων ορίων για σάκχαρα και ξηράς ουσίας.

Τα παραπάνω πρέπει να ερευνηθούν, ως προβλέπονται στις σχετικές διατάξεις προκειμένου να μη δυσφημισθούν τα ελληνικά ακτινίδια και χαθούν για τα ελληνικά οπωροκηπευτικά προϊόντα αγορές - πελάτες της χώρας μας», προσθέτει.

Πάντως η πρόωρη συγκομιδή ακτινιδίων αποτελεί συχνό φαινόμενο τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας.

Όπως υποστηρίζει η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωσης Ακτινιδίων, σε σχετική επιστολή που είχε σταλεί το 2023 στο ΥπΑΑΤ, «είναι γνωστό ότι, πέραν των ακτινιδίων ποικιλιών Hayward και Τσεχελίδη, ακόμη και ως προς τις πρωϊμότερες ποικιλίες - Summer Kiwi, Sorelli και Green light που είναι σε κάθε περίπτωση πολύ περιορισμένες - θα πρέπει για τη συγκομιδή, εμπορία και εξαγωγή τους να πληρούνται οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις: δεν δύναται τα σάκχαρα των προς συγκομιδή καρπών να είναι λιγότερα των 6,2 brix και να μην έχουν μέση περιεκτικότητα σε ξηρά ουσία ποσοστού τουλάχιστον 15%, όπως άλλωστε ορίζει η νομοθεσία.

Η πιθανή επίτευξη καλύτερων τιμών για μικρό χρονικό διάστημα από ορισμένους Έλληνες ευκαιριακούς επαγγελματίες - εξαγωγείς - εμπόρους, χωρίς υποδομή, γνώση και αξιοπιστία, μπορεί να βοηθά τους ίδιους, καταστρέφει όμως τις προσπάθειες των αξιόπιστων παραγωγών και εξαγωγέων που ενδιαφέρονται για την ποιότητα των προϊόντων που εξάγουν και τη διαφύλαξη του «καλού ονόματος» των ελληνικών ακτινιδίων, το οποίο έστησαν όλα αυτά τα χρόνια στις απαιτητικές διεθνείς αγορές, πραγματοποιώντας σημαντικές επενδύσεις».

Το blueberry (μύρτιλο) είναι μετρίου μεγέθους καρποφόρο φυτό με μεγάλη αντοχή στο ψύχος. Ευδοκιμεί σε όξινα εδάφη, με αμμώδη σύσταση και καλή αποστράγγιση.

Οι γεωπόνοι κ.κ. Παναγιώτης Καμινιώτης και Παύλος Κουσιάς, από την Καρδίτσα, αποφάσισαν να ασχοληθούν με την καλλιέργεια βιολογικού μύρτιλου.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Παναγιώτης Καμινιώτης, «ήταν χειμώνας του 2013 που αποφασίσαμε να προχωρήσουμε πιλοτικά στην καλλιέργεια μύρτιλου, ενός προϊόντος με υπέροχη γεύση που χαρακτηρίζεται από πολλούς ως superfood, λόγω της υψηλής διατροφικής του αξίας. Βέβαια είχε προηγηθεί έρευνα αγοράς αλλά και εδάφους γιατί το blueberry είναι μια καλλιέργεια που θέλει εδάφη με χαμηλό ph και συχνά νερό γιατί έχει μικρό ριζικό σύστημα.

Τελικά βρήκαμε τα κατάλληλα εδάφη στον κάμπο της Καρδίτσας και προχωρήσαμε στην υπαίθρια καλλιέργεια 8 στρεμμάτων με μύρτιλα.

Παράλληλα κάναμε πιλοτική βιολογική καλλιέργεια δαμάσκηνου και σύκων Μαρκοπούλου (βασιλικά και μαύρα).

Καταλήξαμε σε 8 ποικιλίες μύρτιλου που αγοράσαμε από Ολλανδία. Θέλαμε να κάνουν κλιμακωτή συγκομιδή που να ξεκινά από τέλη Μαΐου και να ολοκληρώνεται στα τέλη Ιουλίου.

Το 2016 τα μύρτιλα έγιναν παραγωγικά και βγήκαν για πρώτη φορά στην αγορά. Κάναμε κάποιες δοκιμές να τα πουλάμε μεταποιημένα (αποξηραμένα, με μαρμελάδα κ.α.) αλλά τελικά καταλήξαμε στα νωπά μύρτιλα.

Αυτό που μας έκανε εντύπωση από την πρώτη στιγμή είναι ότι υπάρχει μια καλή ζήτηση στην αγορά.

Έχουμε μια καλή ποιότητα και γεύση και βοηθά πολύ το ελληνικό brand name. Οι καταναλωτές τα προτιμούν από τα εισαγόμενα και είναι ένα καλό «διαβατήριο» για τις αγορές.

Συνεργαζόμαστε με κυρίως με καταστήματα βιολογικών και ξενοδοχεία αλλά και με χονδρέμπορους. Η μέση χονδρική τιμή παραγωγού είναι στα 10 ευρώ το κιλό (έμπορα). Έχουμε καταφέρει να βγάζουμε μια μέση παραγωγή γύρω στους 3 έως 4 τόνους.

Η βιολογική καλλιέργεια σημαίνει χειρωνακτική ζιζανιοκτονία και θρέψη με οργανικά λιπάσματα. Το θετικό είναι ότι δεν έχουμε προβλήματα φυτοπροστασίας.

Το μεγαλύτερο κόστος της καλλιέργειας όμως είναι η συγκομιδή που γίνεται με το χέρι και από έμπειρο εργάτη γιατί θα πρέπει να ξεχωρίσει τον ώριμο καρπό.

Επίσης υψηλό κόστος έχουν και τα κλαδέματα που γίνονται από Δεκέμβριο - Ιανουάριο.

Αν θέλει κάποιος να ασχοληθεί με την καλλιέργεια θα πρέπει να προσέξει να μην κάνει τις φυτεύσεις κοντά σε δάση ή περιοχές με πουλιά, επειδή θα είναι αναγκασμένος να βάλει προστατευτικό δίχτυ για να σώσει την παραγωγή του, κάτι που αυξάνει το κόστος. Επίσης θα πρέπει η περιοχή του να μην έχει προβλήματα με χαλαζοπτώσεις.

Αφού είδαμε θετική ανταπόκριση από την αγορά προχωρήσαμε στην αγορά θάλαμου συντήρησεις και εξοπλισμού για να κάνουμε την τυποποίηση. Όλες οι επενδύσεις έγιναν με ιδία κεφάλαια και δεν μπήκαμε σε κάποιο πρόγραμμα.

Το μύρτιλο μπορεί να συντηρηθεί σε θερμοκρασίες 3 - 4 βαθμών Κελσίου μέχρι 3 εβδομάδες. Εμείς όμως έχουμε καταφέρει να οργανώσουμε την συγκομιδή ανάλογα με τις παραγγελίες και κάνουμε την τυποποίηση και φτάνει το προϊόν φρέσκο στον καταναλωτή.

Οι καταναλωτές που ασχολούνται με την βιολογική διατροφή γνωρίζουν την θρεπτική αξία του μύρτιλου, το ίδιο και οι τουρίστες που έρχονται στην χώρα μας. Οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να το γνωρίζουν.

Υπάρχει ζήτηση και για εξαγωγές. Πρώτα ολοκληρώνεται η συγκομιδή στο νότιο ημισφαίριο και μετά βγαίνει στην αγορά η Ισπανία. Ακολουθεί η Ελλάδα και μετά ένα μήνα θα βγουν στην αγορά οι παραγωγές από κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Δηλαδή υπάρχει χρόνος για το ελληνικό προϊόν να κερδίσει τις αγορές της ΕΕ.

Η καλλιέργεια έχει καλές προοπτικές λόγω ζήτησης και βλέπουμε να επεκτείνεται στην χώρα μας. Όπως και οι υπάλοιπες δενδρώδεις καλλιέργειες αυτός που θέλει να ασχοληθεί με αυτήν θα πρέπει να έχει ένα κεφάλαιο κίνησης μέχρι το φυτό να γίνει παραγωγικό».

Ξεκίνησε η συγκομιδή με μικρές ποσότητες για τα Βασιλικά σύκα Μαρκοπούλου. Πάντως η ελληνική παραγωγή σύκων φέτος αναμένεται να είναι μειωμένη λόγω των καιρικών συνθηκών και της ξηρασίας που δημιούργησαν πρόβλημα στην γονιμοποίηση και καρπόπτωση.

Όπως αναφέρει ο κ. Πέτρος Πέτρου, παραγωγός σύκων από το Πόρτο Ράφτη, «φέτος δεν υπήρχαν αρσενικά να γονιμοποιήσουν τα θηλυκά λόγω καιρικών συνθηκών». Σύμφωνα με τον κ. Πέτρου, «η μείωση της παραγωγής εκτιμάται ότι ξεπερνά το 60% στην περιοχή. Ήδη έχουν ξεκινήσει κάποια χωράφια να συγκομίζουν τα Βασιλικά σύκα και ακόμη δεν έχει φανεί η εικόνα της ζημιάς στην παραγωγή».

Από την πλευρά του ο κ. Αλέξανδρος Κολιαβασίλης, συκοπαραγωγός και αντιπρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μαρκόπουλου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από τις 3 έως τις 5 Ιουνίου, που είμασταν στο στάδιο γονιμοποίησης, είχαμε στην περιοχή πολύ υψηλές θερμοκρασίες (μετρήθηκαν 42 βαθμοί Κελσίου). Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει πρόβλημα στην γονιμοποίηση και να έχουμε μεγάλη καρπόπτωση.

Η ζημιά στα περιβόλια ξεκινά από 50% και φτάνει έως και 90%. Και ακόμη δεν έχει φανεί όλο το μέγεθος της ζημιάς.

Αυτές τις ημέρες ξεκίνησε η συγκομιδή των Βασιλικών και φαίνεται ότι έχουμε μειωμένες ποσότητες. Για παράδειγμα παραγωγός έκοψε φέτος 4 τελάρα όταν πέρσι την ίδια ημέρα έκοβε 10 τελάρα σύκα. Έχει ήδη έρθει στην περιοχή κλιμάκιο του ΕΛΓΑ για να προχωρήσει στις εκτιμήσεις».

Από την πλευρά του ο Δημήτρης Στολίδης, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Συκοπαραγωγών Ταξιάρχη Ευβοίας, τονίζει ότι «φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών οι παραγωγοί σύκων αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε προμήθεια φυτικού υλικού κατάλληλου για την επικονίαση (ερινεασμό) από άλλες περιοχές της χώρας με τεράστιο κόστος, κάτι που τις προηγούμενες χρονιές δεν συνέβαινε ή συνέβαινε αλλά για πολύ μικρές ποσότητες. Στην συνέχεια όμως ήρθαν οι συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και δημιούργησαν προβλήματα στην παραγωγή. Φέτος αναμένουμε μειωμένη παραγωγή σύκων».

Το σύκο είναι μια κοίλη ταξιανθία με πολλά θηλυκά άνθη στο εσωτερικό της τοίχωμα. Ο καρπός για να ωριμάσει πρέπει τα άνθη της ταξιανθίας του να επικονιαστούν με γύρη από κάποια εξωτερική πηγή. Για τη μεταφορά της γύρης από την αρρενοσυκιά στην ανθοταξία και την επικονίαση των άνθεων της έχει επιλεγεί ένα εξειδικευμένο έντομο της συκιάς ο ψήνας. Χωρίς επικονίαση οι καρποί αυξάνουν κατά διάμετρο και μετά κιτρινίζουν, συρρικνώνονται και πέφτουν πριν ακόμα ωριμάσουν.

Ενημερωτική εκδήλωση σχετικά με την καλλιέργεια του μάνγκο στην Ελλάδα διοργάνωσαν, στην Κυπαρισσία, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Πελοποννήσου, στο πλαίσιο του προγράμματος «Δράσεις για την επιτυχημένη εγκατάσταση υποτροπικών ειδών στην Περιφέρεια Πελοποννήσου - ΥΠΕΡ ΠΕΛ».

Στο θέμα «Δυνατότητες & Απαιτήσεις υποτροπικών ειδών» αναφέρθηκε η Δρ. Θηρεσία - Τερέζα Τζατζάνη, ερευνήτρια του Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και για το θέμα «Εδαφικές απαιτήσεις & Θρέψη υποτροπικών ειδών» μίλησε ο δρ. Γεώργιος Ψαρράς, ερευνητής, διευθυντής Ινστιτούτου Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.

Ο προϊστάμενος της ΔΟΑΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «η περιοχή μας ήταν μια από αυτές που επιλέχθηκαν από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για να εφαρμοστεί το πρόγραμμα για την καλλιέργεια υποτροπικών ειδών.

Με βάση τον προγραμματισμό των εργασιών του έργου, το πρώτο μέλημά μας ήταν ο εντοπισμός κατάλληλων - ως προς τις κλιματολογικές και εδαφικές συνθήκες - αγροτεμαχίων για εγκατάσταση των πέντε υποτροπικών ειδών (αβοκάντο, μάνγκο, λίτσι, αννόνα και μακαντάμια). Οι αγροί στην Τριφυλία παρουσίασαν τα λιγότερα προβλήματα και για το λόγο αυτό επιλέχθηκαν στο σύνολό τους από τους υπεύθυνους του έργου.

Πριν γίνουν οι φυτεύσεις των δέντρων είχε προηγηθεί σωστή προετοιμασία του εδάφους (όργωμα, απομάκρυνση ζιζανίων) και η εγκατάσταση του αρδευτικού δικτύου, το οποίο πρέπει να λειτουργεί ταυτόχρονα με την καλλιέργεια.

Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι όσον αφορά το μάνγκο χρειάζεται βαθιά εδάφη με καλή αποστράγγιση και ξηρή χειμερινή περίοδο.

Τώρα είμαστε στο τρίτο έτος της καλλιέργειας μάνγκο στην περιοχή. Οι καιρικές συνθήκες ευνοούν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του φυτού.

Επίσης υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από τους παραγωγούς, που ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.

Μετά την ημερίδα κάναμε επίσκεψη στις πιλοτικές καλλιέργειες και είδαμε ότι εξελίσσονται ομαλά».

Από την πλευρά της η Δρ. Θηρεσία - Τερέζα Τζατζάνη, ερευνήτρια του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «εφαρμόζουμε στην Πελοπόννησο το 5ετές ερευνητικό πρόγραμμα για την καλλιέργεια υποτροπικών φυτών. Υπήρχαν στην περιοχή μεμονωμένες φυτεύσεις αλλά έπρεπε να γίνει οργανωμένα η καλλιέργεια για να βγάλουμε σωστά συμπεράσματα.

Είναι δύσκολη η καλλιέργεια υποτροπικών φυτών και δεν έχουμε την πολυτέλεια της αστοχίας. Είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για τα αποτελέσματα σε όλη την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Έγιναν φυτεύσεις αβοκάντο, μάνγκο, λίτσι, αννόνα (Annona cherimola) και μακαντάμια, στην περιοχή της Λακωνίας, της Μεσσηνία και της Τριφυλίας.

Μας πρότειναν αγροτεμάχια από τις κατά τόπους ΔΑΟΚ και εμείς προχωρήσαμε σε έλεγχο εδάφους και κλιματικών συνθηκών πριν κάνουμε τις φυτεύσεις.

Τα πρώτα 2 - 3 χρόνια είναι ευαίσθητα τα υποτροπικά φυτά και χρειάζεται προσοχή από την πλευρά των παραγωγών.

Στην Λακωνία έγιναν φυτεύσεις στην περιοχή της Στεφανιάς, που είναι προστατευμένη από τις καιρικές συνθήκες. Η εικόνα είναι καλή και τα δέντρα έχουν καλή ανάπτυξη. Πρόβλημα που δεν το περιμέναμε είχαμε με ζημιές που προκάλεσαν τα αγριογούρουνα.

Ικανοποπιητικά αποτελέσματα είχαμε και στην περιοχή της Καλαμάτας στην Μεσσηνία. Με σωστή λίπανση τα φυτά φαίνεται να έχουν μια καλή ανάπτυξη.

Στην Τριφυλία (περιοχές Τερψιθέα, Καλογερικό και Πετροχώρι) είχαμε πολύ ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για την καλλιέργεια.

Ειδικά στο μάνγκο έχουμε μια πολύ καλή εξέλιξη της καλλιέργειας και σε αυτό βοήθησε η ξηρασία που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια.

Πέρυσι είπαμε και δεν άφησαν τους καρπούς στα δέντρα οι παραγωγοί. Φέτος είδαμε τους καρπούς πράσινους.

Το μάνγκο είναι ένα αειθαλές τροπικό δέντρο. Καλλιεργείται συστηματικά στα Χανιά υπό κάλυψη για να προστατεύεται από τις βροχές και τους ισχυρούς ανέμους στις νότιες περιοχές των Χανιών (Παλαιόχωρα κ.α.).

Το θετικό είναι ότι τα μάνγκο είναι γνωστά στους τουρίστες που έρχονται στην Κρήτη και τα προτιμούν. Στην χώρα μας οι καρποί μένουν πολύ καιρό στο δέντρο και αποκτούν καλά ποιοτικά και γευστικά χαρακτηριστικά.

Η συγκομιδή του μάνγκο ξεκινά από αρχές Αυγούστου και φτάνει μέχρι τέλος Ιανουαρίου, ανάλογα τις ποικιλίες.

Η λίπανση πρέπει να είναι ελεγχόμενη για να μην διαταραχθεί η ισορροπία μεταξύ βλαστικής ανάπτυξης και καρποφορίας. Οι εφαρμογές καλό είναι να γίνονται μέσω υδρολίπανσης και οι ποσότητες των θρεπτικών στοιχείων καθορίζονται ανάλογα με την ηλικία του δέντρου.

Το καλό είναι ότι είδαμε οι παραγωγοί να συνεργάζονται μαζί μας όλο τον χρόνο και εφαρμόζουν τις οδηγίες μας.

Επίσης στην Κυπαρισσία οι παραγωγοί ασχολούνται με θερμοκηπιακές καλλιέργειες και ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην καλλιέργεια με κάλυψη. Ακόμη και με αντιχαλαζικό δίχτυ θα μπορούσε να προστατευτεί η καλλιέργεια από βροχοπτώσεις και ηλιοφάνεια.

Με τα μέχρι στιγμής θετικά αποτελέσματα που βλέπουμε θα μπορούσε να γίνει μια παραγωγική ζώνη καλλιέργειας μάνγκο στην Κυπαρισσία. Να επισημάνω ότι τα υποτροπικά φυτά έχουν ανάγκη άρδευσης και με καλή ποιότητα νερού.

Τον επόμενο χρόνο με τον κ. Ψαρρά θα επισκεφτούμε την περιοχή προς τα τέλη Αυγούστου για να δούμε τους καρπούς ώριμους προς συγκομιδή».

Έρχεται εξόφληση των αποζημιώσεων έως τις 30/6/2024 πό τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023 και θα δοθούν στο 100% της αξίας των αποζημιώσεων που δικαιούνται οι παραγωγοί βάσει των πορισμάτων, χωρίς περικοπές ή μειώσεις.

«Στη ζώνη του Δέλτα του Πηνειού που καλλιεργείται το ακτινίδιο οι παραγωγοί αναμένουν με ανυπομονησία την εξόφληση των αποζημιώσεων, αλλά και τον καθορισμό της στρεμματικής αποζημίωσης για το κατεστραμμένο φυτικό κεφάλαιο. Για κάθε αγρότη που δεν εσόδεψε πέρυσι λόγω της πλημμύρας και ταυτόχρονα ζημιώθηκε σε φυτικό κεφάλαιο και υποδομή, οι γρήγορες αποζημιώσεις είναι επιβεβλημένες για την επιβίωσή του.

Επομένως, μαζί με τις αποζημιώσεις για την απωλεσθείσα παραγωγή που θα δοθούν στις 30 Ιουνίου, θα πρέπει να συνυπάρχουν και εντατικές ενέργειες για την διεκπεραίωση εκτιμήσεων και διαδικασιών για αποζημιώσεις και για το φυτικό κεφάλαιο, ξεκινώντας άμεσα από την ανακοίνωση της στρεμματικής ενίσχυσης για το ακτινίδιο, η οποία εκκρεμεί και οι παραγωγοί την ζητούν εναγωνίως».

Τα παραπάνω δήλωσε ο βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος μετά την απάντηση που έλαβε από τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύση Σταμενίτη σε ερώτησή του για τις αποζημιώσεις σε παραγωγή και φυτικό κεφάλαιο στις ζημιωθείσες από τις πλημμύρες καλλιέργειες ακτινιδίου στο Δέλτα του Πηνειού.

Στην απάντησή του ο αρμόδιος υφυπουργός, αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «η πολιτεία, μέσω του ΕΛΓΑ, εφάρμοσε ad hoc πρόγραμμα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων ύψους 260 εκ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, για την αποζημίωση γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων που επλήγησαν από τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023. Μεταξύ αυτών και οι εκμεταλλεύσεις των πληγεισών περιοχών της ΠΕ Λάρισας.

Σκοπός του ad hoc προγράμματος η αμεσότερη και πληρέστερη κάλυψη των ζημιωθέντων γεωργών και κτηνοτρόφων.

Με την υπ’ αριθ. 1494/341065 (ΦΕΚ 6367 Β’/ 06.11.23) ΚΥΑ καθορίζονται οι διαδικασίες και το ύψος αποζημιώσεων του εν λόγω προγράμματος.
Στο πλαίσιο αυτό, μετά το πέρας της υποβολής δηλώσεων ζημιάς, κατέστη άμεσα δυνατή η χορήγηση προκαταβολής».

Όπως σημειώνει ο κ. Σταμενίτης «ειδικά για τις καλλιέργειες ακτινιδίου, ο ΕΛΓΑ έχει ήδη χορηγήσει ενισχύσεις ύψους περίπου 450.000 ευρώ για 1.200 στρέμματα καλλιέργειας».

Μάλιστα, διαβεβαιώνει ότι «η εξόφληση των αποζημιώσεων θα λάβει χώρα ως τις 30.06.2024, όπως έχει ήδη εξαγγελθεί», και «θα δοθούν στο 100% της αξίας των αποζημιώσεων που δικαιούνται οι παραγωγοί βάσει των πορισμάτων, χωρίς περικοπές ή μειώσεις».

Η αλμύρα είναι ένας θάμνος, τα φύλλα του οποίου μοιάζουν με βελόνες, φυτρώνει στην άμμο και ποτίζεται από την υγρασία του θαλασσινού νερού. Είναι η τέλεια καλοκαιρινή σαλάτα.

Τα χλωρά βλαστάρια της τρώγονται όπως τα χόρτα. Τρώγεται ωμή, αλλά ελαφρώς ζεματισμένη η γεύση της είναι ακόμα καλύτερη.

Ο χρόνος ζωής της είναι λίγοι μήνες και οι παραγόμενες ποσότητες πολύ μικρές.

Ο κ. Δημήτρης Μαχαιρίδης, γεωπόνος και υπεύθυνος στο φυτώριο Bioma από την Αριδαία της Πέλλας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η αλμύρα (Salsola soda) είναι ετήσιο ποώδες μεσογειακό φυτό που αυτοφύεται σε παραθαλάσσιες περιοχές, με λεπτό, σαρκώδες φύλλωμα και βλαστούς πράσινους ή κόκκινους. Φτάνει σε μέγιστο ύψος εβδομήντα εκατοστών, με διάμετρο κόμης πενήντα εκατοστά.

Είναι ένα φυτό εξαιρετικής ποιότητας και αντοχής. Μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν άγριας συλλογής. Τώρα έχει αρχίσει η καλλιέργειά του και στην χώρα μας. Λέγεται αλμύρα γιατί έχει μια αλμυρή γεύση και φύεται σε αλμυρά εδάφη.

Με την αλμύρα ασχολούμε εδώ και 7 έτη. Στην Ιταλία είναι πολύ εντατική η καλλιέργειά της ειδικά στις περιοχές του νότου και θεωρείται ένα πολύ δημοφιλή και γκουρμέ πιάτο που διαφημίζεται στις τουριστικές περιοχές της. Θα μπορούσε να γίνει και στην χώρα μας ένα δημοφιλή πιάτο ειδικά στα τουριστικά νησιά.

Για αυτό σκεφτήκαμε από την άγρια μορφή να το περάσουμε στην καλλιέργεια. Είναι φυτό ελάχιστων απαιτήσεων και εισροών. Δεν χρειάζεται αζωτούχο λίπανση και πολύ άρδευση. Έχει κύκλο ζωής 120 ημερών. Βρήκαμε γεννετικό υλικό από τα νησιά του Αιγαίου. Ο σπόρος έχει διάρκεια ζωής ενός έτους αλλά αντιμετωπίζουμε πρόβλημα χαμηλής φυτρωτικότητας μόλις 5%. Προσπαθούμε να βρούμε λύσεις σε αυτό το πρόβλημα και συνεργαζόμαστε με επιστήμονες από την Ιταλία.

Τον Μάρτιο ξεκινάμε την καλλιέργεια σπόρου και τα σπορόφυτα τα παραδίδουμε στους καλλιεργητές για φύτευση τον Μάιο και τον Ιούνιο. Το φυτό πωλείται στα 15 - 20 λεπτά. Μέσα στο καλοκαίρι το πολύ να χρειαστεί το πολύ 4 ποτίσματα. Θα μπορούσε να είναι πρόταση καλλιέργειας στις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας μας.

Στην συγκομιδή το φυτο ξεριζώνεται συσκευάζεται και πάει απευθείας στην αγορά. Συνεργάζομαι με παραγωγούς που το καλλιεργούν στην Πάτμο, Κάσο, Νάξο και σε περιοχές της Λακωνίας. Είναι περιορισμένη καλλιέργεια σε περίπου 5 στρέμματα και δίνει μικρή παραγωγή. Στην Ελλάδα διακινείται κυρίως μέσω εστιατορίων και επιλεγμένων γκουρμέ μανάβικων».

Ο Κώστας Χουζούρης δημιούργησε το 2015 στο χωριό Βίβλος της Νάξου την «Μικρή Φάρμα», στην οποία καλλιεργεί σε 55 στρέμματα με κάθε είδος λαχανικά, βότανα, πατάτες, κρεμμύδια, σκόρδα, ενώ κότες και κατσίκες περιφέρονται ελεύθερα στο χώρο. Ασχολείται και με την καλλιέργεια της αλμύρας.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Χουζούρης «ασχολούμε πολλά χρόνια με την αλμύρα. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε οποιαδήποτε περιοχή της Νάξου. Είναι μια καλλιέργεια όπως η κάπαρη και ο δίκταμος. Έχει δύσκολο σπόρο αλλά μπορεί να καλλιεργηθεί και άνυδρη.

Μπορείς να βρει ο ίδιος ο παραγωγός τον σπόρο από την φύση ή να τον αγοράσει από φυτώριο. Θέλει πολύ προσοχή στην συγκομιδή. Από τις 40 - 50 ημέρες μπορείς να αρχίσεις την συγκομίζεις τα κλαδάκια του φυτού.

Όσοι δοκιμάσουν να το φάνε το αγαπούνε για πάντα. Η τιμή παραγωγού τα τελευταία χρόνια είναι σταθερή και αυξανόμενη. Κυμαίνεται σήμερα στα 6 ευρώ το κιλό. Με την καλλιέργεια της αλμύρας μπορεί να έχει ένα συμπληρωματικό εισόδημα ο παραγωγός».

Την Πέμπτη (9/5/2024), στην Χρυσούπολη, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των Συνεταιρισμών, των Ομάδων Παραγωγών και των Επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στην Καβάλα με την καλλιέργεια και την εμπορία του ακτινιδίου, καθώς και γεωτεχνικών, ώστε να διατυπωθούν και να καταγραφούν τα προβλήματα στην φετινή καλλιεργητική χρονιά.

Ο κ. Σάββας Αργυράκης, πρόεδρος Αγροτικός Σύλλογος Νέστου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή καλλιεργούνται 23.000 στρέμματα με ακτινιδιές. Δυστυχώς η φετινή χρονιά ξεκίνησε με μεγάλο ποσοστό ακαρπίας το οποίο ξεπερνάει το 40% μεσοσταθμικά σε επίπεδο νομού και οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και τις υψηλές θερμοκρασίες που επηρεάζουν αρνητικά τις λειτουργίες των δέντρων.

Η ακαρπία δεν καλύπτεται από τον Ασφαλιστικό Κανονισμό του ΕΛΓΑ. Και πέρσι είχαμε ακαρπία αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό.

Πρωτοφανής είναι επίσης ο μεγάλος αριθμός μη εμπορεύσιμων καρπών σε σχήμα «πεταλούδας», οι οποίοι αφαιρούνται από τα δέντρα κατά το αραίωμα και πιστεύουμε ότι και αυτό οφείλεται στην κλιματική κρίση.

Στα ήδη μειωμένα κατά το ήμισυ τονάζ ανά στρέμμα, τις τελευταίες ημέρες σημειώνονται τεράστιες ζημιές από τους ισχυρούς ανέμους που πλήττουν καθολικά τη περιοχή μας, σπάζοντας μεγάλο ποσοστό βλαστών από τα δέντρα.

Οι ζημίες στα κιλά υπολογίζονται από 40% - 80% και αυτό συνεπάγεται με μια τεράστια απώλεια εισοδήματος για τους ακτινιδιοπαραγωγούς του Δήμου Νέστου.

Η ζημία θα μετακυλήσει και στην επόμενη χρονιά διότι το ακτινίδιο καρπίζει σε κλαδιά της προηγούμενης χρονιάς.

Ο Αγροτικός Σύλλογος Νέστου σε συνεργασία με τους Συνεταιρισμούς, τις Ομάδες Παραγωγών και τις Επιχειρήσεις του νομού Καβάλας θα ενημερώσει τους αρμόδιους φορείς και τεκμηριώνοντας θα διεκδικήσει αποζημιώσεις για την αντιστάθμιση του χαμένου εισοδήματος των παραγωγών».

Την ανάγκη ενίσχυσης του κλάδου της ανθοκομίας μέσω της σύστασης Διεπαγγελματικής Ανθέων επεσήμανε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, κατά τη διάρκεια συνάντησής του με τη διοίκηση του Αγροτικού Ανθοκομικού Συνεταιρισμού Αθηνών.

Συγκεκριμένα ο Υπουργός, παρουσία και του Γ.Γ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργου Στρατάκου, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο του Αγροτικού Ανθοκομικού Συνεταιρισμού Αθηνών Θανάση Κελμάγερ, τον Αντιπρόεδρο του Συνεταιρισμού, Αλέξανδρο Μόσχο και τον Γενικό Γραμματέα του, Αντώνη Σούχλα. Όπως υπογράμμισε και τα 88 μέλη του συνεταιρισμού καθώς και οι συνεργάτες και οι συνάδελφοι τους σε όλη την Ελλάδα πρέπει να ενισχύσουν τη διαδικασία μέσω της προστασίας της παραγωγής.

Εξάλλου, ο κ. Αυγενάκης δεσμεύθηκε ότι εν όψει του Πάσχα, και με τη βοήθειά τους, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου θα πραγματοποιήσουν έκτακτους ελέγχους σε ανθοκομικά είδη, ακριβώς όπως συμβαίνει και με τους ελέγχους σε γαλακτοκομικά προϊόντα, οπωροκηπευτικά, μέλι και κρέας, που και αυτοί εκκινούν άμεσα.

Για τη Διεπαγγελματική Ανθέων ο Υπουργός συμφώνησε με τους εκπροσώπους του Συνεταιρισμού ότι πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα οι σχετικές διαδικασίες σύστασής της με απώτερο στόχο τα ανθοκομικά είδη να απελευθερώσουν πλήρως τη δυναμική τους και να προσελκύσουν περισσότερους νέους να ασχοληθούν με τον κλάδο.

Μιλώντας στον ΑγορΤύπο ο Πρόεδρος του Αγροτικού Ανθοκομικού Συνεταιρισμού Αθηνών, Θανάσης Κελμάγερ, τόνισε ότι «εδώ και επτά χρόνια γίνεται προσπάθεια να συσταθεί η Διεπαγγελματικής Ανθέων και τώρα προσπαθούμε να την ολοκληρώσουμε.

Επίσης ζητήσαμε από το ΥπΑΑΤ να βρεθεί νέος χώρος για ηλεκτρονικό δημοπρατήριο και ήταν θετικό το ΥπΑΑΤ για το συγκεκριμένο θέμα.

Σοβαρό πρόβλημα παραμένει για τον κλάδο το κόστος παραγωγής και αναμένουμε ένα πιο δίκαιο σύστημα στην επιστροφή ΕΦΚ αγροτικού πετρελαίου, όπως μας έχουν υποσχεθεί.

Ακόμη μεγάλο πρόβλημα υπάρχει με την έλλειψη εργατών γης, τους οποίους ο κλάδος τους χρησιμοποιεί όλο το έτος.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη μείωση των παραγωγικών μονάδων στην χώρα μας. Μια από τις κύριες αιτίες είναι οι εισαγωγές ανθέων από τρίτες χώρες.

Δεν κάνουμε πια εισαγωγές μόνο από Ολλανδία. Μεγάλοι παίκτες στη διεθνή αγορά των ανθέων είναι η Αιθιοπία, η Κένυα και ο Ισημερινός. Σε αυτές τις χώρες έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις και το κόστος καλλιέργειας δεν έχει καμιά σχέση με αυτό που έχουμε στην χώρα μας».

Η στήριξη του αγροτικού τομέα της Εύβοιας γίνεται μέσω της ΚΑΠ και μέσω τομεακών και επιχειρησιακών προγραμμάτων, όπως για τους μελισσοκόμους και τους συκοπαραγωγούς. Αυτό απαντά το ΥπΑΑΤ στην Βουλή σε ερώτηση βουλευτών της Νέας Αριστεράς

Συγκεκριμένα, όσον αφορά την ενίσχυση των συκοπαραγωγών, το YπΑAT υποστηρίζει ότι στηρίζει και προωθεί τον τομέα των οπωροκηπευτικών, συμπεριλαμβανομένων και των σύκων, μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών. Στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και το Στρατηγικό Σχέδιο που θα υλοποιηθεί, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών, μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων, θα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξή τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών και του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, των καινοτόμων πρακτικών και των τεχνικών παραγωγής που ενισχύουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη αγορών. Επισημαίνεται ότι στην Εύβοια, εν προκειμένω, υπάρχει μία Οργάνωση Παραγωγών με αναγνωρισμένο προϊόν τα σύκα, η «Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ ΤΑΞΙΑΡΧΗ», η οποία και υλοποιεί τριετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, με το ύψος δαπανών για το έτος 2024 να ανέρχεται σε 85.884 ευρώ.

Επιπρόσθετα, το ΥΠΑΑΤ λαμβάνει μέτρα και για τη στήριξη των κτηνοτρόφων, συμπεριλαμβανομένων και των μελισσοκόμων. Βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και των αγροτικών περιοχών της χώρας αποτελεί το Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ύψους 14 δισ. ευρώ για την περίοδο 2023-2027. Στον τομέα της μελισσοκομίας, τα περισσότερα από τα μέτρα του τομεακού προγράμματος ενίσχυσης της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου (2020 – 2022) υφίστανται και στο εγκεκριμένο 2023 - 2027, ενώ κάποια από αυτά αναπτύσσονται και εξελίσσονται περαιτέρω. Ο συνολικός προϋπολογισμός για τα έτη 2023 έως 2027 ανέρχεται σε 61.626.450 € (12.325.290 € ετησίως). Το ποσό αυτό θα καλυφθεί κατά 50% από Ενωσιακούς πόρους και κατά 50% από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (εθνικοί πόροι).

Στον σχεδιασμό του ΥπΑΑΤ για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα σε πληττόμενες περιοχές, όπως η Βόρεια Εύβοια, περιλαμβάνεται η αξιοποίηση πόρων, ύψους 2 δις ευρώ, οι οποίοι κατευθύνονται σε σημαντικές μεταρρυθμιστικές αναπτυξιακές δράσεις με ισχυρό περιβαλλοντικό και κοινωνικό πρόσημο.

Το πακέτο αυτό, το οποίο έχει εγκριθεί από την ΕΕ, περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:

• Νέοι Γεωργοί, με 420 εκατ. ευρώγια την ηλικιακή αναδιάρθρωση του παραγωγικού δυναμικού της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Στο μέτρο διατέθηκαν επιπλέον 107 εκατ. ευρώγια την ικανοποίηση του μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος που εκδηλώθηκε, ενώ, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εγκρίθηκαν επιπλέον πόροι 81 εκατ. € για την ένταξη του συνόλου των 2.200 επιλαχόντων της συγκεκριμένης πρόσκλησης.
• Σχέδια Βελτίωσης για την παραγωγική αναδιάρθρωση του πρωτογενούς τομέα, με αρχικό προϋπολογισμό 180 εκατ. ευρώκαι δυνατότητα υπερδέσμευσης στα 230 εκατ. ευρώ. Μετά και την παράταση που χορηγήθηκε με απόφαση του ΥπΑΑΤ, εκδηλώθηκε σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς υποβλήθηκαν 6.901 αιτήσεις στήριξης, με συνολικό προϋπολογισμό προτεινόμενων επενδύσεων 704 εκατ. ευρώ και αιτούμενη δημόσια δαπάνη 403 εκατ. ευρώ περίπου.
• Νέα ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία, με 21,5 εκατ. ευρώγια τη διευκόλυνση της πρόσβασης των παραγωγών σε ρευστότητα με ευνοϊκούς όρους. Προστέθηκαν επιπλέον πόροι, της τάξης των 40 εκατ. ευρώ, διαμορφώνοντας τη συνεισφορά του ΠΑΑ στα 61,5 εκατ. ευρώ.
• Μικρά εγγειοβελτιωτικά αρδευτικά έργα υποδομής, με 40 εκατ. ευρώγια την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη χρήση του αρδευτικού νερού, καθώς και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Το μέτρο προκηρύχθηκε και μετά από χορήγηση πρόσθετης υπερδέσμευσης, εγκρίθηκαν έργα, ύψους 240 εκατ ευρώ. Αγροτική Οδοποιία, με 43 εκατ. ευρώγια τη βελτίωση της προσβασιμότητας στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, τη μείωση του κόστους μεταφοράς, καθώς και την ταχύτερη και ασφαλέστερη διακίνηση ευπαθών προϊόντων. Στο μέτρο διατέθηκαν επιπλέον 97 εκατ. ευρώ για την ικανοποίηση του μεγάλου επενδυτικού ενδιαφέροντος που εκδηλώθηκε.
• Ενίσχυση της ποιότητας στην παραγωγή, με 41 εκατ. ευρώγια την αύξηση της προστιθέμενης αξίας στρατηγικής προτεραιότητας προϊόντων, όπως το βαμβάκι και τη βελτίωση της εξωστρέφειάς τους. Το μέτρο προκηρύχθηκε και πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η υποβολή των αιτήσεων ενίσχυσης από τους υποψηφίους.

Τέλος, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων θεομηνιών, προβλέπεται το Μέτρο 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, και πάγιο από φυσικά φαινόμενα, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και καταστροφικά γεγονότα», μέσω του οποίου παρέχεται στήριξη στους παραγωγούς (φυσικά και νομικά πρόσωπα, συνεταιρισμούς) και λοιπούς φορείς (ΤΟΕΒ) να αποκαταστήσουν το παραγωγικό δυναμικό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων τους (γεωργικές καλλιέργειες, ζωικό κεφάλαιο και υποδομές). Η ένταση ενίσχυσης για τις εν λόγω επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις ανέρχεται έως 100%. Το Μέτρο διαθέτει πόρους της τάξης των 45 εκατ. ευρώ δημόσια δαπάνη και την ευθύνη εφαρμογής του έχει αναλάβει ο ΕΛΓΑ. Ήδη, ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η ενεργοποίηση του συγκεκριμένου Μέτρου για την αγορά ζωικού κεφαλαίου, καθώς και τη χρηματοδότηση δημιουργίας νέων σταβλικών εγκαταστάσεων, ενώ υπογράφηκε και η σχετική Υπουργική Απόφαση.

Πραγματοποιήθηκε, στις 13/3/2024, στα γραφεία του ΣΕΒΕ στην Θεσσαλονίκη, υβριδικά η 3η Γενική Συνέλευση της «Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου» (ΕΔΟΑ).

Στη συνεδρίαση συζητήθηκαν θέματα ποιότητας, εμπορίας, διακίνησης και εισόδου ακτινιδίων σε αγορές τρίτων χωρών, πολιτογράφησης ακτινιδίων από χώρες όπως το Ιράν ως ελληνικών, καθώς και το διαχρονικό πρόβλημα της πρόωρης συγκομιδής και της παράνομης διακίνησης ατυποποίητων ακτινιδίων, ιδίως στις γειτονικές χώρες της ΕΕ που πλήττουν την καλή φήμη του ελληνικού ακτινιδίου στις διεθνείς αγορές και τους αξιόπιστους παραγωγούς και τις συνεπείς επιχειρήσεις τυποποίησης και διακίνησης ακτινιδίου.

Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος απαιτείται η λήψη αποτελεσματικών μέτρων από τις αρμόδιες Αρχές, με συστηματικούς ελέγχους τόσο στο χωράφι, όσο και στις εγκαταστάσεις των τυποποιητικών επιχειρήσεων και στους συνοριακούς σταθμούς της χώρας και η αυστηρή εφαρμογή των προβλεπόμενων κυρώσεων στους παραβάτες.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΔΟΑ, η φετινή παραγωγή ακτινιδίου της χώρας κυμάνθηκε στους 240.000 τόνους, ενώ η εμπορική περίοδος 2023-2024 βρίσκεται προς ολοκλήρωση, με τον ανταγωνισμό από άλλες χώρες, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την ανεξέλεγκτη αύξηση των φυτεύσεων και αντίστοιχα της παραγωγής στην Ελλάδα χωρίς μέτρα για έλεγχο ως προς τη διατήρηση υψηλών standards στο προϊόν και στρατηγική για την προώθησή του στις ξένες αγορές να αποτελούν τις προκλήσεις για το μέλλον. Ιδιαίτερα τονίστηκε η στροφή κορυφαίων παραγωγών χωρών όπως η Νέα Ζηλανδία στο κίτρινο ακτινίδιο που για τα επόμενα τουλάχιστον χρόνια φαίνεται να αποτελεί ένα premium προϊόν που διασφαλίζει σε παραγωγούς και εμπόρους υψηλότερες τιμές.

Ιδιαίτερα σημαντική για την χώρα μας ως δεύτερη παραγωγός στον κόσμο σε ακτινίδια είναι η ανάληψη από την ΕΔΟΑ της διοργάνωσης της κορυφαίας εκδήλωσης του κλάδου διεθνώς, τoυ 43rd IKO Convention (2024) στην Άρτα στις 23-25.09.2024.

Σε αυτή συμμετέχουν αντιπροσωπείες των σημαντικότερων παραγωγών χωρών - και συγκεκριμένα, πέραν της Ελλάδας, της Νέας Ζηλανδίας, της Ιταλίας, της Χιλής, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και των ΗΠΑ – οι οποίες ενημερώνονται για τα στοιχεία παραγωγής ανά χώρα και συζητούν για ζητήματα βιοασφάλειας και τις προοπτικές του κλάδου.

Λίγα λόγια για την ΕΔΟΑ

Η ΕΔΟΑ συστάθηκε το 2020 ως Αστική Εταιρία Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα (ΑΜΚΕ) σε συνέχεια της πρωτοβουλίας αντιπροσωπευτικών παραγωγών και τυποποιητών/διακινητών υπό τον συντονισμό και την υποστήριξη του ΣΕΒΕ-Συνδέσμου Εξαγωγέων, για ίδρυση Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου.

Στην ΕΔΟΑ - που τελεί υπό αναγνώριση από το ΥΠΑΑΤ - συμμετέχουν, πέραν του ίδιου του ΣΕΒΕ, 23 παραγωγοί και τυποποιητές-διακινητές που εκπροσωπούν σημαντικό ποσοστό της εγχώριας παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας-διακίνησης ακτινιδίου. Πρόεδρος του πενταμελούς Διοικητικού Συμβουλίου της είναι ο Χρήστος Κολιός, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της «ΟΜΙΛΟΣ ΚΟΛΙΟΥ ΑΒΕΕ», Μέλος ΔΣ ΣΕΒΕ.

Έχει ξεκινήσει η χώρα μας, από τις αρχές του 2024, να εισάγει πορτοκάλια από την Αίγυπτο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «1/9/2023 έως 2/2/2024 οι εξαγωγές ελληνικών πορτοκαλιών ανέρχονται σε 146.074 τόνους, παρουσιάζοντας μια μείωση, κατά -8,7%, έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου (που ανήλθαν στους 159.952 τόνους).

Εντύπωση όμως προκαλεί η εισαγωγή πορτοκαλιών, που από την 1η Ιανουαρίου του 2024 φαίνεται να έχουν εισαχθεί 472 τόνοι, από τους οποίους οι 411 τόνοι είναι από Αίγυπτο».

Στο μεταξύ συνεχίζονται οι εισαγωγές ακτινιδίων στην χώρα μας.

Τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas δείχνουν ότι από 1/9/2023 έως 2/2/2024 να έχουν εισαχθεί 1.698 τόνοι ακτινιδίων. Ειδικότερα 542 τόνοι σε Πέλλα, Ημαθία και Πιερία ακτινιδίων προέλευσης Ιράν αλλά και 496 τόνοι από Τουρκία (οι οποίοι είναι πιθανόν και αυθτοί να προέρχονται από το Ιράν).

Επίσης αν και φέτος έχουμε μια μείωση στις εξαγωγές μήλων, κατά περίπου 50%, ιδιαίτερα αυξημένες εμφανίζονται οι εισαγωγές μήλων που ανέρχονται σε 13.898 τόνους (από Βαλκανικές χώρες και Πολωνία), έναντι 3.688 τόνων πέρυσι.

Ο τουρκικός κρόκος προστίθεται στο μητρώο προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης της ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσθεσε σήμερα Τετάρτη (17/1/2024) το «Safranbolu Safranı», ένα αρωματικό φυτό από την περιοχή Safranbolu της Τουρκίας, στο μητρώο Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).

Το «Safranbolu Safranı» είναι βολβώδες καλλιεργούμενο φυτό που ανήκει στο είδος κρόκου Crocus sativus L. Karaarslan, της οικογένειας Ιριδοειδών (Iridaceae).

Καλλιεργείται στην περιοχή Safranbolu (Σαφράμπολη), επί Βυζαντίου η ονομασία της ήταν Θεοδωρούπολη και βρίσκεται στην περιοχή της Παφλαγονίας της Μικράς Ασίας.

Τα άνθη του φυτού είναι εξαπέταλα και έχουν μωβ χρώμα.

Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι σημαντικός καθώς η φύτευση, το τσάπισμα και ιδιαίτερα η συγκομιδή του «Safranbolu Safranı» πρέπει να γίνονται χειρωνακτικά και με προσοχή.

Μετά την πρώτη φύτευση, οι κόρμοι συνεχίζουν να αναπαράγονται κάτω από το έδαφος κατά το δεύτερο και τρίτο έτος, και μετά τη συγκομιδή στο τέλος του τρίτου έτους, οι κόρμοι κάτω από το έδαφος απομακρύνονται με το χέρι προκειμένου να αυξηθεί η απόδοση του προϊόντος λόγω της μείωσης της απόστασης μεταξύ των σειρών των φυτών. Δεδομένου ότι οι σπόροι κρόκου είναι στείροι, δεν παίζουν ρόλο στην αναπαραγωγή του φυτού αυτού. Για την αναπαραγωγή του άνθους του κρόκου, χρησιμοποιείται η βολβοειδής ρίζα του, η οποία παραμένει κάτω από το έδαφος. Ένας κόρμος επιβιώνει μόνο μία περίοδο και τελικά παράγει νέα φυτά που ονομάζονται «βολβάρια (μικροί κόρμοι)». Στο τέλος του τρίτου έτους, οι κόρμοι που αφαιρούνται με το χέρι φυτεύονται ξανά.

Ως εκ τούτου, η αναπαραγωγή του «Safranbolu Safranı» βασίζεται στον ανθρώπινο παράγοντα. Το τσάπισμα στο χωράφι όπου θα καλλιεργηθεί ο κρόκος θα πρέπει να γίνει χειρωνακτικά και προσεκτικά, προκειμένου να διασφαλιστεί η καταπολέμηση των ζιζανίων και η ανάπτυξη των κόρμων και επίσης να μην προκληθεί βλάβη στους κόρμους. Για να αποκτηθεί υψηλής ποιότητας κρόκος, πρέπει να συγκομιστεί από γρήγορο και έμπειρο προσωπικό στο σύντομο χρονικό διάστημα πριν από την ανατολή του ήλιου. Ο κρόκος αρχίζει να χάνει την ποιότητά του μετά την ανατολή του ήλιου με την ακτινοβολία που προέρχεται από τον ήλιο.

Η διάρκεια μεταξύ της ωρίμανσης και της συγκομιδής του κρόκου είναι σχεδόν δύο ημέρες. Επιπλέον, μετά τη συγκομιδή του, η συλλογή των στιγμάτων και οι συνθήκες διατήρησης έχουν μεγάλη σημασία για την ποιότητα του κρόκου. Τα άνθη του κρόκου συλλέγονται ένα προς ένα με το χέρι και ο διαχωρισμός των λευκών τμημάτων στις ρίζες τους απαιτεί ειδική τεχνογνωσία, επειδή το άρωμα, η πικρότητα και η ποιότητα χρώσης του κρόκου, που του προσδίδουν αξία, είναι σημαντικά. Η μη προσεκτική εκτέλεση αυτών των σταδίων επιφέρει απώλεια όλης της εμπορικής αξίας του κρόκου και, κατ’ επέκταση, σοβαρή μείωση της τιμής του.

Η συγκομιδή του άνθους του κρόκου γίνεται με το χέρι νωρίς το πρωί, όταν τα άνθη είναι κλειστά, σε μορφή μπουμπουκιού. Ο λόγος για τον οποίο συλλέγεται σε μορφή μπουμπουκιού τις πρώτες πρωινές ώρες είναι η προστασία των αιθέριων ελαίων, τα οποία αποτελούν μέρος των ενεργών συστατικών του φυτού του κρόκου, που υπάρχουν στο στίγμα της ωοθήκης, τα οποία και επηρεάζουν την ποσότητα της σαφρανάλης.

Για την επιτυχημένη ανάπτυξη της ακτινιδιάς είναι αναγκαία η εξασφάλιση άριστων συνθηκών αερισμού και φωτισμού για τη διασφάλιση της παραγωγικότητας των δένδρων και την παραγωγή καρπών καλής ποιότητας.

Το κλάδεμα διαμόρφωσης κατά τα πρώτα χρόνια δεν πρέπει να είναι αυστηρό ώστε να δίνεται η ευκαιρία στο φυτό να αναπτυχθεί ικανοποιητικά και να αποκτήσει ισχυρό κορμό.

Η Δέσποινα Καϊτίδου, παραγωγός ακτινιδίων από την Σκύδρα, που ασχολείται πάνω από επτά χρόνια με την καλλιέργεια, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «το κλάδεμα πρέπει να γίνεται όταν ο καιρός είναι ξηρός. Αυξημένη υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη μυκητολογικών προσβολών, ενώ τα κλαδευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να απολυμαίνονται. Το χειμερινό κλάδεμα επιβάλλεται να διενεργείται την περίοδο του ληθάργου των βλαστών και να γίνεται με βάση τον τρόπο καρποφορίας του φυτού και τις ιδιαιτερότητες της κάθε ποικιλίας.

Τα κρίσιμα σημεία που πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί κατά τη διενέργεια του χειμερινού κλαδέματος της ακτινιδιάς, τα οποία είναι:

• Η ανάπτυξη του φυτού πρέπει να γίνεται σε δυο κεντρικούς άξονες–βραχίονες οι οποίοι αποτελούν την βάση της παραγωγής του φυτού.
• Οι κλάδοι παραγωγής που θα αφεθούν πρέπει να έχουν καλής ποιότητας ξύλο, να έχουν αναπτυχθεί την περασμένη άνοιξη, να έχουν δεχθεί πλήρη ηλιοφάνεια και να είναι πλήρως ώριμοι - ξυλοποιημένοι.
• Να προτιμώνται ως κλάδοι παραγωγής αυτοί που ξεκινούν από τον κεντρικό άξονα του φυτού για να μην δημιουργούνται δευτερεύοντες άξονες που οδηγούν σε απώλεια παραγωγής.
• Να αφαιρούνται κλαδιά που κατευθύνονται προς το κέντρο και δημιουργούν προβλήματα σκίασης.
• Κατά την αφαίρεση των κλιματίδων, το κλάδεμα να μην γίνεται από τη βάση τους αλλά να δημιουργούνται αναμονές (βέργες 15 - 20cm), οι οποίες θα δώσουν κλάδους παραγωγής την επόμενη χρονιά.
• Η απόσταση των κλάδων παραγωγής να είναι όσο το δυνατόν σταθερή και περίπου 35-40cm
• Το επιθυμητό σχήμα που πρέπει να έχουν οι κλάδοι παραγωγής μεταξύ τους είναι το ψαροκόκαλο, ώστε να επιτυγχάνεται καλός αερισμός και φωτισμός του φυτού.
• Ο επιθυμητός αριθμός οφθαλμών ανά κλάδο παραγωγής είναι 15-25 ανάλογα και με τις αποστάσεις φύτευσης (λιγότεροι οφθαλμοί ανά βέργα σε πυκνότερες φυτεύσεις).
• Σε ένα πλήρες ανεπτυγμένο φυτό και ανάλογα με τη ζωηρότητα του κατά το χειμερινό κλάδεμα αφήνονται συνήθως 15 - 20 βέργες παραγωγής.
• Μετά το κλάδεμα ακολουθεί μηχανική καταστροφή των κομμένων κλάδων από το έδαφος του οπωρώνα. Να ακολουθείται χημική επέμβαση με ένα χαλκούχο σκεύασμα εγκεκριμένο για την καλλιέργεια της ακτινιδιάς (εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα)».

Αύξηση των ελληνικών εξαγωγών
Στο μεταξύ με καλούς ρυθμούς συνεχίζεται η εξαγωγή φέτος των ελληνικών ακτινιδίων. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι εξαγωγές ακτινιδίων, από 1/9/2023 έως και 5/1/2024, ανέρχονται σε 101.561 τόνους (αύξηση κατά +13,9%) έναντι 89.166 τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022/2023.
Εντύπωση όμως προκαλεί η συνέχιση εισαγωγής στην χώρα μας ακτινιδίων προέλευσης Ιράν και την ανασκοπούμενη εβδομάδα. Συνολικά από 1/9/23 έως 5/1/24 έχουν εισαχθεί από Ιράν 1.100 τόνοι (σε Πέλλα, Ημαθία και Πιερία).

Στο μεταξύ συνεχίζονται οι φορτώσεις ακτινιδίων με προορισμό την Βραζιλία, που μέχρι σήμερα ανήλθαν στους 4.146 τόνους. Όμως επαληθεύεται η αρνητική πρόβλεψη για εξαγωγές μας προς Ινδία, μετά την είσοδο του Ιράν στην ινδική αγορά. Συνολικά έχουν καταγραφεί εξαγωγές 1.825 τόνων - εκ των οποίων οι 1.463 τόνοι από Πέλλα - έναντι 8.179 τόνων το αντίστοιχο περσινό διάστημα.

Σημειώνουμε το γεγονός ότι παρά τις επισημάνσεις μας η ροή των ατυποποίητων ακτινιδίων, κυρίως προς Ιταλία, αντιστοιχούν στο 20% του συνόλου των εξαγωγών μας, με ότι σημαίνει τόσο για την ελληνική ταυτότητα των προϊόντων μας όσο και στην απώλεια της μετασυλλεκτικής προστιθέμενης αξίας τους. Επίσης εκτιμάται ότι η αποφυγή της διαδρομής Ερυθράς Θάλασσας μέσω Σουέζ (λόγω επιθέσων από Χούτι) έχει αντίκτυπο στις εξαγωγές ακτινιδίων μας προς την Ασία, με αύξηση του κόστους και του χρόνου παράδοσης αλλά και κόστους προς άλλους υπερπόντιους προορισμούς.

Στόχος μας οφείλει να είναι η εκμετάλλευση της μείωσης της παραγωγής σε Ιταλία και Ισπανία για διεύρυνση του πελατολογίου των προϊόντων μας, με ταυτοποίηση της προέλευσής τους τυποποίηση και ανάδειξη της ποιότητά τους και όχι η διακίνηση πρώτης ύλης (χωρίς μετασυλλεκτική προστιθέμενη αξία) στο ιταλικό και ισπανικό εξαγωγικό εμπόριο για την κάλυψη των αναγκών του πελατολογίου τους».

Σε κεντρικά σημεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης βρίσκονται οι ελατοπαραγωγοί με τα φορτηγά τους γεμάτα με έλατα, έτοιμα να διακοσμήσουν τα σπίτια ως χριστουγεννιάτικα δένδρα.

Πάντως η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις εορταστικές συνήθειες των Ελλήνων που φαίνεται να δυσκολεύονται να κάνουν αγορές. Για αυτό τον λόγο οι παραγωγοί ελάτων προσπαθούν να κρατήσουν σταθερές τις τιμές αν και το κόστος καλλιέργειας αυξάνει χρόνο με τον χρόνο.

Η ενασχόληση της οικογένειας Μπήτσιου με την καλλιέργεια ελάτης ξεκίνησε το 1984. Προτεραιότητα ήταν η οργάνωση του φυτωρίου, διαδικασία χρονοβόρα και κοπιαστική. Οι ιδιόκτητες εκτάσεις που καλλιεργούν έλατα βρίσκονται στον Ταξιάρχη Χαλκιδικής και φτάνουν τα 40 στρέμματα, ενώ τα φυτεμένα δέντρα είναι πάνω από 50.000.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Μπήτσιος, ελατοκαλλιεργητής δεύτερης γενιάς, «μετά την φύτευση χρειάζεται διάστημα τουλάχιστον 10 ετών προκειμένου το ύψος του δέντρου να φτάσει το 1,5 μέτρο για να είναι εμπορεύσιμο. Για την ανάπτυξη του σπόρου και της μετατροπής του σε δενδρύλλιο απαιτείται η τετραετής παραμονή του στο φυτώριο. Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η μεταφύτευση σε πλαστικά φυτοδοχεία. Έπειτα, με το πέρασμα των χρόνων συνεχίζουμε τις μεταφυτεύσεις σε μεγαλύτερες γλάστρες και χρόνο με το χρόνο το έλατο εξασφαλίζει πλούσιο ρυζικό σύστημα μέσα στη γλάστρα. Με την παροχή κατάλληλων καλλιεργητικών φροντίδων εγγυώμαστε την επιτυχημένη του ανάπτυξη. Εκτός από ριζομένα δέντρα κάνουμε καλλιέργεια και πώληση σε γλάστρα. Διαθέτουμε έλατα σε γλάστρα απο 30 λίτρα έως 1.500 λίτρα και σε ύψος από 10 εκατοστά μέχρι και 8 μέτρα. Εκτός απο έλατα σε γλάστρα διαθέτουμε και έλατα σε μπάλα.

Πάντως αν και είμαστε λίγες ημέρες πριν τις εορτές δεν υπάρχει μεγάλη εμπορική κίνηση. Εμείς από την πλευρά μας οι ελατοπαραγωγοί κρατάμε σταθερές τις τιμές στα περσινά επίπεδα. Ένα έλατο 1,5 μέτρα στοιχίζει στον καταναλωτή από 30 ευρώ και η τιμή του ανεβάινει ανάλογα το ύψος και την ποιότητα. Από την άλλη υπάρχει μεγάλο κόστος. Για να φτάσει ένα δέντρο τα 2,5 μέτρα θα χρειαστεί 15 χρόνια καλλιέργεια. Αυτό σημαίνει ποτίσματα, λιπάσματα και κάποιους ψεκασμούς. Είναι μια καλλιέργεια που γίνεται αποκλειστικά σε ιδιωτικούς αγρούς».

Η οικογένεια Καρανταγλή από το 1980 μέχρι και σήμερα ασχολείται συστηματικά με την παραγωγή και την καλλιέργεια Χριστουγεννιάτικων δένδρων τα οποία τα διαθέτει σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Το έντονο ενδιαφέρον για τη φύση και το περιβάλλον ώθησε τον κ. Καρανταγλή να ασχοληθεί περισσότερο με την παραγωγή ριζωμένων ελάτων. Έτσι όχι μόνο δίνεται η ευκαιρία να διατηρηθεί το έλατο φρέσκο μέσα στη γλάστρα χωρίς να χάνει τις βελόνες του και να «στεγνώνει», αλλά υπάρχει η δυνατότητα μεταφύτευσης είτε στον προσωπικό χώρο είτε έξω στη φύση.

Ο κ. Γεώργιος Καρανταγλής, που ασχολείται συστηματικά με την παραγωγή και την καλλιέργεια, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «οι παραγωγοί κρατούν τις τιμές στα ίδια επίπεδα εδώ και τρία χρόνια. Πουλάω στα 45 ευρώ το μέτρο μέχρι τα 3 μέτρα έλατο. Από εκεί και πάνω αυξάνει η τιμή επειδή έχουμε αύξηση και στο κόστος μεταφοράς. Ένα έλατο για να γίνει εμπορεύσιμο χρειάζεται 12 χρόνια καλλιέργειας.

Οι περιοχές Ταξιάρχης και Πετρούλι παραδοσιακά ασχολούνται με την καλλιέργεια ελάτων. Είναι μια καλλιέργεια που γίνεται σε ιδιόκτητα χωράφια. Οι κοπές γίνονται με ελέγχους από το δασαρχείο. Το κόστος είναι υψηλό φτάνει και τα 5 ευρώ το χρόνο. Επίσης το ενοίκιο στα σημεία πώλησης των ελάτων παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Έχουμε και τα έξοδα μεταφοράς. Μέχρι σήμερα πάντως είναι θετικό ότι καταφέραμε να κάνουμε ίδιο με πέρυσι αριθμό πωλήσεων».

Την τρέχουσα περίοδο, τα ακτινίδια πωλούνται σταδιακά και θα πωλούνται μέχρι και Μάιο, ενώ οι τιμές παραγωγού βλέπουμε πως κυμαίνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα, καθώς σε σύγκριση με πέρυσι είναι διπλάσιες. Αυτό δηλώνει ο κ. Σάββας Αργυράκης, παραγωγός και μέλος της διοίκησης της Ε.Α.Σ. Καβάλας και μέλος του ΔΣ της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).

«Για τις αποδόσεις στην περιοχή της Άρτας οι παραγωγοί συγκόμισαν 1-2 τόνους το στρέμμα, όπως και στην Αιτωλοακαρνανία, αλλά βορειότερα, όπως κι εδώ στην Καβάλα συγκομίσαμε περίπου 3-3,5 τόνους το στρέμμα», προσθέτει.

Στο μεταξύ αυξημένες είναι φέτος οι ελληνικές εξαγωγές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων, «από 1/9/2023 έως και 8/12/2023 οι εξαγωγές μας ανέρχονται στους 76.800 τόνους (αύξηση +20,9%), έναντι 63.533 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2022.

Οι ποσότητες των ελληνικών ακτινιδίων που εξήχθησαν προς Καναδά ανέρχονται σε 3.514 τόνους (έναντι 2.384 τόνων το 2022), ΗΠΑ 6.684 τόνους (έναντι 4.539 τόνων το 2022), Ισπανία 13.735 τόνους (έναντι 11.892 τόνων το 2022) και Ιταλία 18.142 τόνους (έναντι 11.296 τόνων το 2022 και συμπεριλαμβανομένων και φορτίων για βιομηχανική χρήση).

Συνεχίσθηκαν και αυτή την εβδομάδα οι φορτώσεις ακτινιδίων με προορισμό την Βραζιλία, οι οποίες μέχρι σήμερα ανερχόμενες σε 2.272 τόνους. Στο μεταξύ η πρόβλεψη για μηδενισμό των εξαγωγών μας στην Ινδία (μετά την είσοδο των ακτινιδίων του Ιράν) καταγράφοντας μέχρι σήμερα μια ποσότητα 1.507 τόνων έναντι 5.126 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Εντύπωση πάντως προκαλεί η εισαγωγή, το ίδιο χρονικό διάστημα, 855 τόνων ακτινιδίων και ιδιαίτερα 230 τόνων, προέλευσης Ιράν, στην Πέλλα, που είναι παραγωγική περιοχή.

Σημειώνουμε επίσης το γεγονός ότι παρά τις επισημάνσεις μας η ροή των «ατυποποίητων» ακτινιδίων, κυρίως προς Ιταλία, αντιστοιχούν στο 30% του συνόλου των εξαγωγών μας, με ότι σημαίνει τόσο για την ελληνική ταυτότητα των προϊόντων μας όσο και στην απώλεια της μετασυλλεκτικής προστιθέμενης αξίας τους».

Ο λωτός είναι μια καλλιέργια που έχει αυξημένο ενδιαφέρον για τους παραγωγούς της χώρας μας και έχουμε πολλές νέες φυτεύσεις. Οι παραγωγοί τον προτιμούν επειδή έχει μειωμένο κόστος καλλιέργειας και οι καταναλωτές στην χώρα μας έχουν αρχίζει να τον προτιμούν.

Ο παραγωγός από τη Νάουσα, Μάκης Αντωνιάδης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ασχολούμε με την καλλιέργεια της ποικιλίας λωτού Rojo Brillante που έχει μεγαλύτερη διάρκεια αποθήκευσης. Οι νές φυτεύσεις ξεκινούν από Δεκέμβριο και μπορεί να γίνουν μέχρι τον Μάρτιο. Επειδή όμως τα δέντρα τον χειμώνα είναι σε λήθαργο αν κάνεις νωρίς τις φυτεύσεις τα δέντρα δεν έχουν ανάγκη άρδευσης. Εγώ προσωπικά κάνω ελεύθερη φύτευση και βάζω τα δέντρα σε αποστάσεις 4 επί 5 μέτρα. Μπορεί να γίνει όμως φύτευση και σε παλμέτα σε 3,5 επί 2 μέτρα. Η αξία του δέντρου ποικιλίας Rojo Brillante είναι στα 2 ευρώ. Ο λωτός ξεκινά να δίνει παραγωγή από το τρίτο χρόνο. Η συγκομιδή γίνεται από τέλος Οκτωβρίου μέχρι μέσα Νοεμβρίου».

Ο κ. Τάσος Χαλκίδης, παραγωγός από τη Βέροια που ασχολείται εδώ και 27 χρόνια με την παραγωγή λωτού ποικιλίας Jiro, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι νέες φυτεύσεις γίνονται μέσα στο χειμώνα. Η τιμή του φυτού κυμαίνεται από 3 έως 3,5 ευρώ. Από τον τρίτο χρόνο ξεκινά ο λωτός να δίνει παραγωγή. Όταν φτάσει το δέντρο 8 έως 9 ετών μπορεί να δώσει μια παραγωγή από 80 έως 100 κιλά, βέβαια με τις σωστές καλλιεργητικές φροντίδες. Εγώ έχω δέντρα μεγάλης ηλικίας που δίνουν παραγωγή έως και 120 κιλά το καθένα.

Εκτιμώ ότι η ελεύθερη φύτευση (4 επί 5 μέτρα) είναι κατάλληλη για τον λωτό. Έχει καλύτερο αερισμό και το βλέπει ο ήλιος. Πάντως η κατανάλωσή του στην χώρα μας κάθε χρόνο ακολουθεί ανοδική πορεία. Όσοι δοκιμάζουν για πρώτη φορά λωτό τους αρέσει και γίνονται φανατικοί καταναλωτές του. Επίσης από τον λωτό μπορούμε να παράγουμε και ξύδι.

Από την πλευρά τους οι παραγωγοί προτιμούν την καλλιέργεια λόγω του μειωμένου κόστους. Η άρδευση γίνεται με πομόνες και είναι ανάλογα τις ανάγκες του φυτού και το έδαφος. Έχει μόνο δύο προληπτικούς ψεκασμούς φυτοπροστασίας, ένα με χαλκό και ένα κατά της μύγας της Μεσογείου.
Υπάρχει ζήτηση για λωτό στην εγχώρια αγορά αλλά θα κάναμε και πολλές εξαγωγές αν δεν υπήρχε το ρώσικο εμπάργκο στα φρούτα και λαχανικά. Οι Ρώσοι γνωρίζουν πολύ καλά τον λωτό και εκτιμούν την καλή ποιότητα».

Στο μεταξύ σε σύσταση Ομάδας Παραγωγών στην καλλιέργεια του λωτού, την πρώτη που θα λειτουργήσει σε όλη την Ελλάδα, ετοιμάζονται να προχωρήσουν αγρότες της Πέλλας. Την προσπάθεια οργανώνει παραγωγός κ. Νίκος Μηνάς, από τα Καλύβια, ενώ στο συνεταιριστικό σχήμα αναμένεται να συμμετάσχουν και άλλοι τουλάχιστον 13 παραγωγοί λωτού της ευρύτερης περιοχής.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκος Μηνάς, «η Ομάδα Παραγωγών θα καλλιεργεί συνολικά 250 στρέμματα με λωτό. Το 2024 εκτιμώ ότι θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία. Θέλουμε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ισπανίας και θα τυποποιούμε την παραγωγή και θα τη διαθέτουμε στην αγορά με ένα brand name.
Οι περισσότεροι παραγωγοί μέλη μας καλλιεργούσαν ροδάκινα αλλά στράφηκαν στην καλλιέργεια λωτού γιατί έχει μικρότερο κόστος παραγωγής. Αρκεί να σας αναφέρω ότι δεν χρειάζεται αραίωμα και η συγκομιδή του καρπού γίνεται με ένα χέρι. Επίσης επειδή είναι νέα καλλιέργεια δεν έχει προβλήματα ασθενειών.

Κυρίως καλλιεργούνται στην χώρα μας δύο ποικιλίες λωτού. Η Rojo Brillante είναι μια ποικιλία που πρέπει να ωριμάσει πριν πάει στην κατανάλωση και η Jiro που πάει απευθείας στην κατανάλωση μετά την συγκομιδή. Οι καταναλωτές έχουν αρχίσει να προτιμούν τον λωτό σαν ένα χειμερινό φρούτο.

Όσον αφορά τις νέες φυτεύσεις όσοι παραγωγοί καλλιεργούν δαμάσκηνα ή ροδάκινα και έχουν τα μηχανήματα προτιμούν να κάνουν φύτευση με παλμέτα. Οι υπόλοιποι κάνουν ελεύθερη φύτευση. Η παλμέτα φέρνει ποσότητα, ενώ η ελεύθερη φύτευση φέρνει μεγέθη που ζητά όμως ο καταναλωτής.
Η ελεύθερη φύτευση γίνεται με 60 - 70 δέντρα το στρέμμα για την ποικιλία Rojo Brillante και με 50 δέντρα το στρέμμα για την ποικιλία Jiro. Μέση απόδοση έχουμε στους 3 τόνους το στρέμμα για την Rojo Brillante και 4 τόνους το στρέμμα για την Jiro. Η αξία των δενδρυλλίων του λωτού κυμαίνεται από 2 έως 2,5 ευρώ».

Αναπλήρωση της απώλειας εισοδήματος που είχαν τα δύο τελευταία χρόνια (2022 και 2023) ζητούν οι παραγωγοί ακτινιδίων της Πιερίας.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού (ΑΣ) ΠΕΣΚΟ, Ηλίας Γκρίνιας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να προχωρήσει στην αναπλήρωση της απώλειας εισοδήματος που είχαν οι παραγωγοί - μέλη μας τα τελευταία δύο χρόνια.

Ολοκληρώνοντας την συγκομιδή ακτινιδίων εσοδείας 2023 καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι αρχικές προβλέψεις μας - από την περασμένη άνοιξη - για ακαρπίας στα δέντρα ακτινιδιάς επιβεβαιώνονται για τους παραγωγούς μας καθώς η στρεμματική απόδοση παρουσιάζει μείωση της τάξης του 50%.

Θέλουμε να τονίσουμε ότι προερχόμαστε από μια δύσκολη χρονιά στο ακτινίδιο το 2022, στην οποία είχαμε κατά κάποιο τρόπο ικανοποιητική παραγωγή αλλά οι τιμές ήταν ιδιαίτερα χαμηλές.

Να σας επισημάνω ότι πέρυσι η μέση τιμή παραγωγού κυμάνθηκε στα 37 - 38 λεπτά το κιλό, ενώ φέτος ήταν στα 80 λεπτά.

Συνοψίζοντας καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η καλλιέργεια του ακτινιδίου είχε δύο πολύ δύσκολες χρονιές και για αυτό με επιστολή μας προς το ΥπΑΑΤ ζητάμε την αρωγή και στήριξη για να μπορέσουμε να κρατήσουμε βιώσιμη την καλλιέργεια της ακτινιδιάς.

Να επισημάνουμε ότι έχει σταλεί ανάλογο υπόμνημα από πλευράς μας προς το ΥπΑΑΤ και προς τον ΕΛΓΑ την περασμένη άνοιξη.

Θα ήταν παράλειψη μας αν δεν αναφέρουμε την περσινή ενίσχυση των 72 ευρώ ανά στρέμμα από το αποθεματικό κρίσης στις οργανώσεις παραγωγών.

Ευελπιστούμε ότι και φέτος θα ανταποκριθεί το ΥπΑΑΤ στο αίτημά μας για στήριξη της καλλιέργειας ακτινιδιάς».