Με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, παρατείνεται, έως τις 27 Νοεμβρίου, η προθεσμία για «καθορισμό αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή της παρέμβασης Π2 58.1 «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων» του αμπελοοινικού τομέα, σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της περιόδους 2023 – 2024».

Οι αιτήσεις θα συνεχίσουν να υποβάλλονται έως και την 27η Νοεμβρίου, μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας του ΥπΑΑΤ.

Το πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά τα οινάμπελα και προβλέπει ενίσχυση για την αναδιάρθρωση υφιστάμενων αμπελώνων ή τη δημιουργία νέων (εφόσον υπάρχουν άδειες αναφύτευσης) με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης του αμπελουργικού δυναμικού, της εγκατάστασης ποικιλιών αμπέλου με αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον, της εισαγωγής σύγχρονων καλλιεργητικών τεχνικών και της διαφύλαξης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις:
Εκρίζωση-αναφύτευση στην ίδια ή σε άλλη θέση
Φύτευση αμπελώνων βάσει άδειας αναφύτευσης
Βελτίωση τεχνικών διαχείρισης των αμπελουργικών εκτάσεων (υποστύλωση, κλπ.)
Επανεμβολιασμός (για την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων).

Το πρόγραμμα εφαρμόζεται μόνο σε εκτάσεις οι οποίες πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α) είναι φυτεμένες με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου σύμφωνα με τις ισχύουσες ΥΑ.
β) είναι καταχωρημένες στο Αμπελουργικό Μητρώο
γ) έχουν υποβληθεί από τους παραγωγούς γι' αυτές αλλά και για το σύνολο της αμπελουργικής τους εκμετάλλευσης, δηλώσεις συγκομιδής ή/και δηλώσεις παραγωγής όπου απαιτείται, σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 24 του κανονισμού (Ε.Ε.) 2018/274, για τις δύο τουλάχιστον αμπελουργικές περιόδους που προηγούνται της περιόδου ένταξης στην Παρέμβαση. Η επιβεβαίωση της καλής υφιστάμενης καλλιεργητικής κατάστασης του αμπελώνα και η ορθή συντήρησή του πραγματοποιείται λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του επιτόπιου προενταξιακού ελέγχου σε συνδυασμό με τις υποβληθείσες δηλώσεις συγκομιδής,.
δ) έχει υποβληθεί γι' αυτές Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης για το τρέχον ημερολογιακό έτος, ήτοι το έτος κατάθεσης της αίτησης,
ε) επιβεβαιώνεται η ταυτοποίηση των στοιχείων της αμπελουργικής εκμετάλλευσης του αιτούντα παραγωγού για την Παρέμβαση, μεταξύ του Αμπελουργικού Μητρώου και της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης,
στ) έχουν τηρηθεί οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εθνικές και ενωσιακές διατάξεις για το σύνολο της αμπελουργικής εκμετάλλευσης,
ζ) η ελάχιστη έκταση αμπελοτεμαχίου για συμμετοχή στην Παρέμβαση καθορίζεται σε μισό (0,5) στρέμμα φυτεμένη έκταση που νοείται η έκταση βάσει του άρθρου 42 του κανονισμού (Ε.Ε.) 2022/126 ,
η) Όταν πρόκειται για αναφύτευση της ίδιας ποικιλίας στο ίδιο αμπελοτεμάχιο πρέπει να υλοποιείται αλλαγή αποστάσεων φύτευσης ή και μεταβολή στον αριθμό των πρέμνων με ελάχιστη ποσοστιαία μεταβολή 20% στις αποστάσεις ή στον αριθμό των πρέμνων, πριν και μετά την αναδιάρθρωση, εκτός άλλης μεταβολής συστήματος διαχείρισης.

Δεν εντάσσονται στην Παρέμβαση, αμπελοτεμάχια για τα οποία στις δηλώσεις συγκομιδής δηλώνεται προορισμός που δεν σχετίζεται με οινοποίηση του συγκομισθέντος προϊόντος, όπως ενδεικτικά ιδιοκατανάλωση, απόσταξη, λοιποί προορισμοί, χυμοποίηση.

«Αντιλαμβάνεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης το σοβαρό ζήτημα που έχει ανακύψει με την συνδεδεμένη ενίσχυση και προσανατολίζεται να προχωρήσει σε μείωση του πλαφόν για την κορινθιακή σταφίδα», επεσήμανε ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Θεόδωρος Βασιλόπουλος, έπειτα από την ευρεία σύσκεψη, υπό τον υφυπουργό ΥπΑΑΤ, Διονύση Σταμενίτη, στην Ζάκυνθο.

Σε δηλώσεις που έκανε στον ΑγροΤύπο ο αντιπεριφερειάρχης δυτικής Ελλάδας κ. Βασιλόπουλος, τόνισε ότι «όπως δεσμεύτηκε ο υφυπουργός θα υπάρξει μείωση πλαφόν αλλά και παράταση στην κατάθεση τιμολογίων των σταφιδοπαραγωγών στην μεταποίηση. Επίσης το ΥπΑΑΤ εξετάζει τα πορίσματα του ΕΛΓΑ για τις ζημιές που είχαν οι σταφιδοπαραγωγοί από τον περονόσπορο με στόχο να δοθεί αποζημίωση».  

Στα γραφεία της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών ο υφυπουργός απαντώντας στα ερωτήματα που του τέθηκαν σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις για τα αμπελοειδή και τις ελιές, τόνισε ότι «το υπουργείο αναζητά λύσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της κλιματικής αλλαγής για την ακαρπία της ελιάς και τον περονόσπορο, ώστε από το αποθεματικό του τρέχοντος έτους να αποζημιωθούν οι πληγέντες», ενώ πρόσθεσε ότι το επόμενο διάστημα  ο υπουργός κ. Αυγενάκης θα συγκεκριμενοποιήσει τα μέτρα που θα ληφθούν.

Στην συνάντηση από τους  εκπροσώπων των αγροτών και παραγωγών αλλά και θεσμικών φορέων τέθηκαν όλα τα τρέχοντα προβλήματα και οι ανάγκες που έχει ο αγροτικός κόσμος.

Μεταξύ αυτών το νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί για τα «κόκκινα» δάνεια των συνεταιρισμών και την ανάγκη δημιουργίας επιπλέον οικονομικών εργαλείων, τα οποία θα στηρίξουν τους νέους αγρότες και τους παραγωγούς, με στόχο ο πρωτογενής τομέας να εξακολουθεί να είναι πυλώνας ανάπτυξης για την αγροτική περιφέρεια.

Την Κυριακή, 3 Δεκεμβρίου, στις 12:30 το μεσημέρι, τα τρακτέρ στην κεντρική πλατεία Τυρνάβου.

Αυτό αποφασίστηκε στην σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (19/11), στην οποία μεταξύ άλλων μίλησαν ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ) Ρίζος Μαρούδας, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου και νέος δήμαρχος Τυρνάβου Στ. Τσικριτσής και ο πρόεδρος του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Χρ. Τσιτσιρίγκος και ο πρόεδρος του Συλλόγου επαγγελματιών Γεωπόνων Λάρισας κ. Θεόδωρος Κατσής.

Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΕΟΑΣΝΛ, Ρίζος Μαρούδας, «υπήρξε συμμετοχή των παραγωγών στην σύσκεψη. Ο περονόσπορος δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ αλλά ούτε από κρατικές ενισχύσεις (ΚΟΕ - ΠΣΕΑ). Οι παραγωγοί έχουν πρόβλημα οικονομικό και θα πρέπει η κυβέρνηση να τους στηρίξει για την απώλεια εισοδήματος που είχαν.

Ζητάμε την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των αμπελουργών, μέτρα πρόληψης και προστασίας της παραγωγής από όλους τους φυσικούς κινδύνους και νόσους, καθώς επίσης και αποζημίωση στο 100% των ζημιών που πάθαμε το προηγούμενο διάστημα».

Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε, την Κυριακή (19/11), στις Βρυξέλλες, των υπουργών της EUMED-9, δηλαδή των εννέα υπουργών Γεωργίας χωρών της Μεσογείου, στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας Υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης.

Η σύσκεψη έγινε στο περιθώριο της βραδιάς ιταλικής γαστρονομίας, που οργάνωσε ο Ιταλός Υπουργός Γεωργίας, Φραντσέσκο Λολομπρίτζιντα, προκειμένου να συζητήσουν για την δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, στον πρωτογενή τομέα.

Τα θέματα της συνάντησης θα συζητηθούν στο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που θα γίνει, σήμερα Δευτέρα (20/11), στις Βρυξέλλες.

Το EUMED-9 είναι μια άτυπη συμμαχία των χωρών της Μεσογείου και μετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Μάλτα, η Κύπρος, η Κροατία και η Σλοβενία.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, η Ελλάδα για πρώτη φορά συμμετέχει σε μια προσπάθεια δημιουργίας κοινού μετώπου (λόμπι) που αποτελείται από 9 κράτη μέλη της ΕΕ με στόχο να καταθέσει σχέδιο που θα αφορά την δημιουργία «ταμείου» που θα δίνει αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές που θα γίνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Το κοινό μέτωπο των κρατών της ΕΕ ζητά:

• πληρωμή αποζημιώσεων στην αλιεία από τις ζημιές που προξενεί ο λαγοκέφαλος (εισήλθε στη Μεσόγειο λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας)
• πληρωμή αποζημιώσεων στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου (πιέζει η Γαλλία σε αυτή την κατεύθυνση)
• πληρωμή ενισχύσεων λόγω της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια (πιέζουν από κοινού Ισπανία και Ιταλία)

Οι χώρες της EUMED-9 έχουν σαν στόχο η πληρωμή των παραπάνω αποζημιώσεων και ενισχύσεων να γίνεται από ευρωπαϊκά κονδύλια.

Συμβούλιο Υπουργών
Όσον αφορά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, στις 20 Νοεμβρίου 2023, θα γίνει μια πρώτη συζήτηση σχετικά με τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2024 στον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα, καθώς και στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.

Κατά τη διάρκεια δημόσιας συνεδρίασης, οι υπουργοί Γεωργίας θα επιδιώξουν να εγκρίνουν συμπεράσματα σχετικά με ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.

Η ισπανική Προεδρία θα δημοσιοποιήσει πληροφορίες αναφορικά με την πορεία των εν εξελίξει εργασιών σχετικά με την πρόταση κανονισμού για τα φυτά που παράγονται με ορισμένες νέες γονιδιωματικές τεχνικές και τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές που προέρχονται από αυτά. Στο σημείο αυτό, η κροατική αντιπροσωπεία αναμένεται επίσης να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το θέμα.

Η Επιτροπή θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την εφαρμογή της δασικής στρατηγικής της ΕΕ για το 2030, η αυστριακή αντιπροσωπία αναμένεται να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την ομάδα «Για τα δάση», η δε γερμανική αντιπροσωπία αναμένεται να ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με τα μέτρα στήριξης για τις χώρες εταίρους όσον αφορά την αποψίλωση των δασών.

Επιπλέον, η ιταλική αντιπροσωπεία αναμένεται να παράσχει, επίσης σε δημόσια συνεδρίαση, πληροφορίες στο Συμβούλιο σχετικά με τον ρόλο των γεωργών στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των αγροτικών περιοχών, ενώ η γαλλική αντιπροσωπία αναμένεται να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τη μερική εφαρμογή του προτύπου ΚΓΠΚ 8 για το 2024. Το ΚΓΠΚ 8 της ΚΑΠ αφορά στο «ελάχιστο ποσοστό των γεωργικών εκτάσεων που διατίθεται σε μη παραγωγικές εκτάσεις» (τουλάχιστον το 4% της αρόσιμης γης σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης).

Μέχρι τις 20/11/2023, οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί υποβάλλουν στο ΥπΑΑΤ μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας του, Αίτηση - Υπεύθυνη Δήλωση και Αναλυτικό Πίνακα στοιχείων αμπελοτεμαχίων για ένταξη στο Πρόγραμμα Αναδιάρθρωσης και Μετατροπής Αμπελώνων Περιόδου 2023-2024.

Το πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά τα οινάμπελα και προβλέπει ενίσχυση για την αναδιάρθρωση υφιστάμενων αμπελώνων ή τη δημιουργία νέων (εφόσον υπάρχουν άδειες αναφύτευσης) με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης του αμπελουργικού δυναμικού, της εγκατάστασης ποικιλιών αμπέλου με αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον, της εισαγωγής σύγχρονων καλλιεργητικών τεχνικών και της διαφύλαξης και προστασίας του περιβάλλοντος.

Περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις:

• Εκρίζωση-αναφύτευση στην ίδια ή σε άλλη θέση
• Φύτευση αμπελώνων βάσει άδειας αναφύτευσης
• Βελτίωση τεχνικών διαχείρισης των αμπελουργικών εκτάσεων (υποστύλωση, κλπ.)
• Επανεμβολιασμός (για την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων).

Επισημαίνεται ότι οι άδειες φύτευσης που χορηγήθηκαν από την 1η Αυγούστου 2016 (μέσω της ψηφιακής εφαρμογής) δεν ενισχύονται οικονομικά για καμία δράση του Προγράμματος Αναδιάρθρωσης και Μετατροπής Αμπελώνων.

Το πρόγραμμα εφαρμόζεται μόνο σε εκτάσεις οι οποίες πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α) είναι φυτεμένες με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου σύμφωνα με τις ισχύουσες ΥΑ.
β) είναι καταχωρημένες στο Αμπελουργικό Μητρώο
γ) έχουν υποβληθεί από τους παραγωγούς γι' αυτές αλλά και για το σύνολο της αμπελουργικής τους εκμετάλλευσης, δηλώσεις συγκομιδής ή/και δηλώσεις παραγωγής όπου απαιτείται, σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 24 του κανονισμού (Ε.Ε.) 2018/274, για τις δύο τουλάχιστον αμπελουργικές περιόδους που προηγούνται της περιόδου ένταξης στην Παρέμβαση. Η επιβεβαίωση της καλής υφιστάμενης καλλιεργητικής κατάστασης του αμπελώνα και η ορθή συντήρησή του πραγματοποιείται λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του επιτόπιου προενταξιακού ελέγχου σε συνδυασμό με τις υποβληθείσες δηλώσεις συγκομιδής,.
δ) έχει υποβληθεί γι' αυτές Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης για το τρέχον ημερολογιακό έτος, ήτοι το έτος κατάθεσης της αίτησης,
ε) επιβεβαιώνεται η ταυτοποίηση των στοιχείων της αμπελουργικής εκμετάλλευσης του αιτούντα παραγωγού για την Παρέμβαση, μεταξύ του Αμπελουργικού Μητρώου και της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης,
στ) έχουν τηρηθεί οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εθνικές και ενωσιακές διατάξεις για το σύνολο της αμπελουργικής εκμετάλλευσης,
ζ) η ελάχιστη έκταση αμπελοτεμαχίου για συμμετοχή στην Παρέμβαση καθορίζεται σε μισό (0,5) στρέμμα φυτεμένη έκταση που νοείται η έκταση βάσει του άρθρου 42 του κανονισμού (Ε.Ε.) 2022/126 ,
η) Όταν πρόκειται για αναφύτευση της ίδιας ποικιλίας στο ίδιο αμπελοτεμάχιο πρέπει να υλοποιείται αλλαγή αποστάσεων φύτευσης ή και μεταβολή στον αριθμό των πρέμνων με ελάχιστη ποσοστιαία μεταβολή 20% στις αποστάσεις ή στον αριθμό των πρέμνων, πριν και μετά την αναδιάρθρωση, εκτός άλλης μεταβολής συστήματος διαχείρισης.

Δεν εντάσσονται στην Παρέμβαση, αμπελοτεμάχια για τα οποία στις δηλώσεις συγκομιδής δηλώνεται προορισμός που δεν σχετίζεται με οινοποίηση του συγκομισθέντος προϊόντος, όπως ενδεικτικά ιδιοκατανάλωση, απόσταξη, λοιποί προορισμοί, χυμοποίηση.

Η νέα φυτεία θα πρέπει να διατηρηθεί για χρονική περίοδο τουλάχιστον δέκα (10) ετών, υπολογιζόμενη από το οικονομικό έτος πληρωμής της στήριξης. Η υποχρέωση αυτή εξακολουθεί να δεσμεύει κάθε νόμιμο κάτοχο του αγροτεμαχίου.

Απαραίτητα δικαιολογητικά για την επιλεξιμότητα του παραγωγού είναι τα ακόλουθα:
1. Αίτηση – Yπεύθυνη δήλωση στο Πρόγραμμα και αναλυτικός πίνακας στοιχείων αμπελοτεμαχίων (Υπόδειγμα 1 και Υπόδειγμα 2).
2. Εκτύπωση της καρτέλας αμπελοκαλλιέργειας από το Αμπελουργικό Μητρώο, ενημερωμένη από τον παραγωγό πριν την υποβολή της αίτησης ένταξης στο πρόγραμμα. Στις ενημερώσεις περιλαμβάνεται η καταχώρηση αμπελοτεμαχίων στο Αμπελουργικό Μητρώο, για τις περιπτώσεις που ο παραγωγός αιτείται τη φύτευση με άδεια αναφύτευσης από την προηγούμενη εκρίζωση ισοδύναμης έκτασης αμπελώνα (δυνητική φύτευση-άυλη άδεια). Επιπλέον προσκομίζεται το πρωτότυπο έγγραφο χορηγηθείσας άδειας αναφύτευσης από εκρίζωση προηγούμενης έκτασης, όπως εκδόθηκε από την αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ.
3. Σκαρίφημα με τις συντεταγμένες σε ΕΓΣΑ' 87, όλων των κορυφών των αιτούμενων αγροτεμαχίων στα οποία θα ολοκληρωθεί η δράση, καθώς και καταγραφή του δημοτικού διαμερίσματος και το τοπωνύμιο της περιοχής τους. Υποβάλλεται για τη σωστή συμπλήρωση του Υποδείγματος 2, σε περίπτωση εκτέλεσης του μέτρου εκρίζωση/ αναφύτευση με αλλαγή θέσης ή φύτευση με άδεια αναφύτευσης.
4. Πλήρες αντίγραφο της Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης (Α.Ε.Ε.) με την περιγραφική πληροφορία και την χαρτογραφική αποτύπωση κάθε αμπελοτεμαχίου, για το τρέχον ημερολογιακό έτος, ήτοι το έτος κατάθεσης της αίτησης, για την επιβεβαίωση ταυτοποίησης των στοιχείων της αμπελουργικής εκμετάλλευσης του παραγωγού μεταξύ των δύο συστημάτων Αμπελουργικού Μητρώου και Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης. Τα παραπάνω πραγματοποιούνται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. Σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισής του, υποβάλλεται Υπεύθυνη Δήλωση του ν. 1599/86, για τη συμπληρωματική προσκόμισή του στην αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ. τάσσοντας εύλογο χρονικό διάστημα.
5. Πλήρες αντίγραφο της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης του προηγούμενου έτους υποβολής της αίτησης ένταξης για την Παρέμβαση, που υποβάλλεται, σε περίπτωση που στο αντίγραφο της Ε.Α.Ε. τρέχοντος έτους, του αιτούντα, δεν περιλαμβάνεται η χαρτογραφική αποτύπωση των τεμαχίων.
6. Πλήρες αντίγραφο της Α.Ε.Ε., του παραγωγού στον οποίο ήταν καταγεγραμμένο αμπελοτεμάχιο που δεν εμφανίζεται στην Α.Ε.Ε, προηγούμενου έτους, του αιτούντα παραγωγού. Υποβάλλεται, για τις περιπτώσεις που αμπελοτεμάχιο της αίτησης δεν καταγράφεται στην Α.Ε.Ε., του προηγούμενου έτους του αιτούντα και εφόσον δεν διατίθεται η χαρτογραφική αποτύπωσή του από την τρέχουσα αίτηση της Α.Ε.Ε. .
7. Φωτοτυπία των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας.
8. Αντίγραφο του εκκαθαριστικού της εφορίας ή της φορολογικής δήλωσης, ή άλλου φορολογικού εγγράφου όπου θα αναγράφεται ο Α.Φ.Μ του δικαιούχου - παραγωγού.
9. Βεβαίωση Τραπέζης (ή ηλεκτρονική βεβαίωση), με τον αριθμό τραπεζικού λογαριασμού ταμιευτηρίου για την πληρωμή του δικαιούχου.
10.  Φωτοαντίγραφο τίτλων νομής για όλα τα αμπελοτεμάχια που καταγράφονται στην αίτηση ένταξης για την Παρέμβαση, καθώς και για τα τεμάχια στα οποία θα πραγματοποιηθεί η αναφύτευση όταν το μέτρο δηλώνεται ότι θα εφαρμοστεί σε άλλη θέση.

Ειδικότερα:
α) Για τα ιδιόκτητα αγροτεμάχια, οι παραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν τίτλους ιδιοκτησίας/κυριότητας κατά περίπτωση:

• Συμβόλαια αγοράς νομίμως μεταγραμμένα
• Αποδοχή κληρονομιάς
• Αποδεικτικά δωρεάς ακινήτων
• Κτήση με προσκύρωση
• Με δικαστική απόφαση απονομή κυριότητας
• Κληρονομητήριο
• Γονική Παροχή
• Διαθήκη
• Βεβαίωση Δηλωθείσας Περιουσιακής Κατάστασης

β) Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας, αίτηση δύναται να υποβάλει κάθε συνιδιοκτήτης για το μερίδιο που του αναλογεί με την έγγραφη συγκατάθεση των λοιπών συνιδιοκτητών και βεβαίωση του γνήσιου της υπογραφής.
Όμοια, δύναται να υποβληθεί αίτηση από τον έναν συνιδιοκτήτη για το σύνολο της συνιδιόκτητης έκτασης, με ενοικίαση της υπόλοιπης έκτασης και με την έγγραφη συγκατάθεση των λοιπών συνιδιοκτητών και βεβαίωση του γνήσιου της υπογραφής.
γ) Για τα μη ιδιόκτητα αγροτεμάχια οι παραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν συμβολαιογραφικά έγγραφα, ιδιωτικά συμφωνητικά μίσθωσης (ενοικιαστήρια) ή χρησιδάνεια, τα οποία πρέπει να:

• αναγράφουν υποχρεωτικά τον Α.Φ.Μ. τόσο του ιδιοκτήτη, όσο και του ενοικιαστή,
• αναφέρουν αναλυτικά τα στοιχεία των αγροτεμαχίων (τοποθεσία, έκταση, χαρτογραφικό κωδικό όπου είναι διαθέσιμος, κ.λπ.) και τη χρονική περίοδο της μίσθωσης,
• έχουν θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής των αντισυμβαλλόμενων μερών {αφορά τα ιδιωτικά συμφωνητικά μίσθωσης γεωργικών ακινήτων (συμφωνητικά αγρομίσθωσης και/ή χρησιδάνεια παραχώρησης) που δε θεωρούνται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. και τα χρησιδάνεια},
• φέρουν την έγγραφη σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη της έκτασης (εκμισθωτή) προς ένταξη στην Παρέμβαση, με επισυναπτόμενη πρόσφατη εκτύπωση του Ε9, στην οποία θα καταγράφεται η εν λόγω έκταση.

Κατά την υποβολή της Αίτησης Δήλωσης για ένταξη στην Παρέμβαση γίνεται δεκτό ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης (ενοικιαστήριο) ή χρησιδάνειο, η διάρκεια μίσθωσης του οποίου μπορεί να είναι μέχρι εννέα (9) έτη. Στην περίπτωση που τα μέτρα αναφύτευσης βάσει της Παρέμβασης αφορούν σε διαφορετικά τεμάχια από αυτά του συμφωνητικού μίσθωσης, η δυνατότητα εκρίζωσης και υλοποίησης φύτευσης σε άλλη θέση επισημαίνεται σαφώς στο ιδιωτικό συμφωνητικό.

Μετά την έγκριση ένταξης υποβάλλεται συμβολαιογραφικό έγγραφο και το πιστοποιητικό μεταγραφής του μισθωτηρίου στο Υποθηκοφυλακείο το οποίο θα πρέπει να είναι άνω των εννέα (9) ετών. Κατά τη σύναψη του ενοικιαστηρίου οι παραγωγοί θα πρέπει να λαμβάνουν σε κάθε περίπτωση υπόψη το χρονικό διάστημα υποχρέωσης διατήρησης του αμπελώνα από τη φύτευσή του. Στην περίπτωση που τα μέτρα αναφύτευσης βάσει της Παρέμβασης αφορούν σε διαφορετικά τεμάχια από αυτά του συμφωνητικού μίσθωσης, η δυνατότητα εκρίζωσης και υλοποίησης φύτευσης σε άλλη θέση επισημαίνεται σαφώς στο συμβολαιογραφικό έγγραφο.   

Συμβολαιογραφικά έγγραφα για μη ιδιόκτητα αγροτεμάχια, τα οποία υπεγράφησαν σε παρελθόντα χρόνο γίνονται δεκτά, εφόσον η διάρκεια νόμιμης κατοχής που αναγράφουν σε σχέση με την ημερομηνία υπογραφής τους, καλύπτει και το ανωτέρω χρονικό διάστημα των άνω των εννέα (9) ετών.

Επίσης υπενθυμίζει στους ενδιαφερόμενους αμπελοκαλλιεργητές ότι θα πρέπει να υπάρχει πλήρης ταύτιση της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας (αμπελουργικό μητρώο) με το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ). Συνεπώς τα αλφαριθμητικά στοιχεία που αναφέρονται στην Αίτηση Ενιαίας Ενίσχυσης και αφορούν κυρίως τα οινάμπελα, θα πρέπει να είναι σε πλήρη συμφωνία με τα στοιχεία της Δήλωσης - Αμπελοκαλλιέργειας - (αμπελουργικό-μητρώο). Για αυτό πριν υποβληθεί η ηλεκτρονική αίτηση θα πρέπει να γίνει ο έλεγχος μητρώου Αίτηση Ενιαίας Ενίσχυσης, προκυμμένου να αποφευχθούν λάθη αλλά και η ανάρτηση όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών η έλλειψη των οποίων οδηγεί  στην απόρριψη της αίτησης.     

Προς το τέλος τους βρίσκονται οι φετινές εξαγωγές επιτραπεζίων σταφυλιών της χώρας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, οι φετινές εξαγωγές επιτραπέζιων σταφυλιών της χώρας μας ανέρχονται σε 39.186 τόνους, μειωμένες, κατά -10,9%, έναντι του 2022, που ήταν στους 43.971 τόνους.

Οι ιταλικές προμήθειες σταφυλιών κυριάρχησαν φέτος στην ευρωπαϊκή αγορά, με τις ποικιλίες Italia και Crimson Seedless να είναι οι πιο δημοφιλείς.

Σύμφωνα με την Ιταλική Στατιστική Υπηρεσία (ISTAT), οι εξαγωγές ήταν σε καλά επίπεδα αν και η παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλίων της χώρας το 2023 ανήλθε σε 890.000 τόνους, εμφανίζοντας μια μείωση, κατά 8%, σε σχέση με πέρυσι και κατά 12% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 3ετίας.

Οι ποικιλίες Sultana και η Crimson Seedless διατέθηκαν σε μεγάλες ποσότητες από την Τουρκία. Η περιοχή της Manisa βρίσκεται στην πρώτη θέση όσον αφορά τις περιοχές παραγωγής, κυριαρχώντας στον ετήσιο μέσο όρο των 4 εκατομμυρίων τόνων παραγωγής επιτραπέζιου σταφυλιού στην Τουρκία.

Μερικές αποστολές από τη Γαλλία και την Ελλάδα μαζί έπαιξαν μόνο δευτερεύοντα ρόλο. Η προσφορά από την Ισπανία και την Πορτογαλία είχε επίσης μικρή επίδραση στις πωλήσεις.

«Παρατηρείται σε συνέχεια προηγουμένων περιόδων μια απώλεια μεριδίου των ελληνικών επιτραπεζίων σταφυλιών στην αγορά τόσο από την προσαρμογή του ανταγωνισμού σε νέες ποικιλίες με ημερολογιακή κατανομή συγκομιδής τους στις απαιτήσεις των καταναλωτών όσο και στις ανταγωνιστικές τιμές που εμφάνισαν. Επίσης κατά την φετινή περίοδο είχαμε «αδράνεια» της ελληνικής παραγωγής και λόγω επιπτώσεων από τις καιρικές συνθήκες σε κάποιες περιοχές, καθώς και της έλλειψης εργατών γης. Όλα αυτά έφεραν απώλεια της ανταγωνιστικότητας στα ελληνικά σταφύλια», αναφέρει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Ιδιαίτερα εκφραστικός ο φρουτώδης χαρακτήρας του Μοσχάτου Αλεξανδρείας, τονίζει η ΚΕΟΣΟΕ.

Χαρακτηριστικό του χειμώνα 2023 στην Λήμνο ήταν οι μειωμένες βροχοπτώσεις και η σχετικά ψηλή μέση θερμοκρασία. Η άνοιξη αντίθετα ήταν αρκετά βροχερή και ψυχρή, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της έκπτυξης των οφθαλμών και την οψίμηση του τρύγου,  χωρίς όμως την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών λόγω των έγκαιρων επεμβάσεων των παραγωγών. 

Σποραδικές  χαλαζοπτώσεις που σημειώθηκαν τοπικά επηρέασαν αρνητικά την παραγωγή.

Το καλοκαίρι που ακολούθησε χαρακτηρίστηκε από υψηλές θερμοκρασίες, ειδικά τον Ιούλιο, και ξηρασία. Οι παραπάνω συνθήκες συντέλεσαν στην έντονη υδατική καταπόνηση των αμπελώνων κατά τη διάρκεια της ωρίμασης,  με αποτέλεσμα μείωση της παραγωγής περίπου 15-20%.

Φέτος είχαμε μειωμένη ποσότητα του Μοσχάτου έως 20% αλλά ήταν σε άριστη ποιοτική κατάσταση.

Το Μοσχάτο Αλεξανδρείας τρυγήθηκε στην Λήμνο από 1η ως 17η Σεπτεμβρίου, είχε μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σάκχαρα σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, με την οξύτητα να κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα. Η παραλαβή των σταφυλιών ποικιλίας Μοσχάτο Αλεξανδρείας συμβατικής καλλιέργειας στο οινοποιείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Λήμνου «Η Ένωση» έγινε από την Τετάρτη (6 Σεπτεμβρίου 2023) και ως την Δευτέρα (18 Σεπτεμβρίου 2023).

Το αρωματικό προφίλ των οίνων που παράχθηκαν είναι το τυπικό του Μοσχάτου, με τον φρουτώδη χαρακτήρα να είναι ιδιαίτερα εκφραστικός.

Το Λημνιό τρυγήθηκε στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου, επηρεάστηκε λιγότερο από την ανομβρία, και τα κρασιά έχουν υψηλό αλκοολικό τίτλο για την ποικιλία και σχετικά μαλακές ταννίνες, σε συνδυασμό με έντονα αρώματα κόκκινων φρούτων. Δεν είχε ιδιαίτερες αυξομειώσεις στην παραγωγή του αλλά με την ωρίμανση στα καλύτερα των τελευταίων ετών, με πλούσιες χρωστικές και ιδανικά σάκχαρα.

Ο τρυγητός στη Σάμο για το έτος 2023 ξεκίνησε στις 7/8/2023 και ολοκληρώθηκε στις 6 Οκτωβρίου, έχοντας συνολική διάρκεια 50 ημερών.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Σκούτας, πρόεδρος στον Ενιαίο Οινοποιητικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Σάμου (ΕΟΣ Σάμου), η παρατεταμένη ξηρασία που επικράτησε το 2022 και το χειμώνα του 2023 σε συνδυασμό με τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Ιούνιο με ασυνήθιστα συχνές βροχοπτώσεις και τον Ιούλιο 2023, είχαν ως αποτέλεσμα να σημειωθεί, από άποψη ποσότητας λόγω της ανάπτυξης περονόσπορου. Ποσοτικά είναι ο χειρότερος τρύγος των τελευταίων δεκαετιών στο νησί, με μείωση η οποία πλησίασε σε κάποιες περιπτώσεις το 40%.

Το τελικό προϊόν όμως δεν είχε κανένα ποιοτικό πρόβλημα, καθώς τα εναπομείναντα μοσχάτα σταφύλια ήταν υγιή, αναπτύχθηκαν φυσιολογικά, απέκτησαν τον ιδανικό σακχαρικό τίτλο ανά κατηγορία οίνου και έφτασαν σε κανονική ωριμότητα.

Ο όγκος παραγωγής οίνου συνολικά ανήλθε στα 25.000 HL (εκατόλιτρα), ενώ οι τιμές των σταφυλιών αυξήθηκαν, κατά 5%, ετήσια αύξηση που καταβλήθη και τα προηγούμενα έτη αδιαλείπτως, από το 2016, από το συνεταιρισμό. Η τιμή παραγωγού για την καλή ποιότητα σταφυλιού φέτος ήταν στα 0,73 ευρώ το κιλό. Επίσης, όπως κάθε χρόνο, τα αμπελοτεμάχια που παράγουν οίνους ΠΟΠ και ΠΓΕ, ενισχύονται με περίπου 70 ευρώ ανά στρέμμα μέσω του προγράμματος ενίσχυσης των μικρών νησιών του Αιγαίου.

Το Μοσχάτο κρασί της Σάμου ταξιδεύει σε χώρες όπως η Γαλλία, ο Καναδάς, οι Η.Π.Α, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Γερμανία κ.α. Με τα περσινά αποθέματα θα καταφέρουμε να καλύψουμε την ζήτηση για τις εξαγωγές. Όμως αν έχουμε και τον επόμενο χρόνο τέτοιο τρύγο θα υπάρξει πρόβλημα στον συνεταιρισμό».

Δίνεται παράταση δώδεκα μηνών στις άδειες φύτευσης αμπέλου οι οποίες λήγουν το 2023 και επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα.

Ειδικότερα η απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ αναφέρει ότι οι άδειες των αμπελοφυτεύσεων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο: 
α) χορήγησης αδειών για νέες αμπελοφυτεύσεις σύμφωνα με το άρθρο 64 του Καν (ΕΕ)1308/2013, 
β) των αναφυτεύσεων σύμφωνα με το άρθρο 66 του ιδίου κανονισμού, 
γ) των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου 68 του ιδίου κανονισμού, oι οποίες λήγουν το 2023 και επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα την άνοιξη του 2023, παρατείνονται κατά δώδεκα (12) μήνες,από την ημερομηνία λήξης τους.

Οι ενδιαφερόμενοι αμπελοκαλλιεργητές υποβάλλουν σχετική αίτηση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην αρμόδια υπηρεσία των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) έως 31 Δεκεμβρίου 2023, προκειμένου να επωφεληθούν της παρεκκλίσεως. Οι υπηρεσίες των ΔΑΟΚ ενημερώνουν των ενδιαφερόμενο για την έγκριση ή την απόρριψη της αίτησης εντός είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Σε περίπτωση απόρριψης αναφέρονται και οι σχετικοί λόγοι.

Στις αιτήσεις τους οι ενδιαφερόμενοι προσκομίζουν τα παρακάτω δικαιολογητικά: 
1. Έντυπη αίτηση συνοδευόμενη από την καρτέλα της εκμετάλλευσης από το Αμπελουργικό Μητρώο. Οι αιτήσεις πρέπει να είναι σαφείς και δεόντως αιτιολογημένες. Να αναφέρουν ρητά για ποια τεμάχια αιτούνται παρέκκλιση, εάν πρόκειται για χορηγηθείσα άδειας νέας φύτευσης ή αναφύτευσης και τους λόγους για τους οποίους οδηγούνται στην παρέκκλιση σε συνάρτηση με τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023.

2.Τη χορηγηθείσα άδεια φύτευσης των άρθρων 64, 66 του Καν (ΕΕ) 1308/2013 την οποία κατέχουν και δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν. 

3. Βεβαίωση από δημόσια υπηρεσία που να επιβεβαιώνει την επικράτηση δυσμενών μετεωρολογικών φαινόμενων την άνοιξη του 2023 για τη συγκεκριμένη περιοχή στην οποία επρόκειτο να πραγματοποιηθεί η φύτευση του αμπελώνα είτε με άδεια νέας φύτευσης είτε με άδεια αναφύτευσης. Ενδεικτικά αναφέρουμε βεβαιώσεις από τις Διευθύνσεις / Τμήματα / Γραφεία Πολιτικής Προστασίας των Δήμων / Περιφερειακών Ενοτήτων κ.ά, την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία κ.ά. 

4. Οτιδήποτε άλλο δικαιολογητικό ενισχυτικό ως προς το αίτημα τους.

Διαβάστε το ΦΕΚ

Όλοι οι κάτοχοι αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων με οινοποιήσιμες ποικιλίες υποχρεούνται αμέσως μετά το πέρας του τρύγου να υποβάλλουν Δήλωση Συγκομιδής. 

Η υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής για την αμπελοοινική περίοδο 2023-2024 γίνεται μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας «Δηλώσεις Συγκομιδής Αμπελουργικών Προϊόντων» στην επίσημη ιστοσελίδα του ΥπΑΑΤ (εδώ) έως την 15η Δεκεμβρίου 2023.

Όπως προβλέπεται από την ισχύουσα, εθνική και ενωσιακή, νομοθεσία η δήλωση συγκομιδής αφορά την πραγματική ποσότητα που συγκομίσθηκε και τον ακριβή προορισμό της παραγόμενης ποσότητας με παραστατικά-δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν τα δηλωθέντα στοιχεία. 

Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για υπεύθυνη δήλωση στοιχείων, η οποία συμπληρώνεται με ατομική ευθύνη του υπόχρεου αμπελουργού οινοποιήσιμων ποικιλιών και σε περιπτώσεις δήλωσης ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης των πραγματικών στοιχείων, προβλέπονται κυρώσεις.

Για την υποβολή των δηλώσεων συγκομιδής αμπελοοινικών προϊόντων, που αφορούν στην αμπελοοινική περίοδο 2023-2024, ισχύουν τα εξής:

Α) Οι αμπελουργοί μέλη συνεταιριστικών οινοποιείων, διατηρούν το δικαίωμα παρασκευής ποσότητας οίνου μικρότερης από 10 εκατόλιτρα με οινοποίηση για οικογενειακή κατανάλωση. Στην περίπτωση αυτή και μόνο συμπληρώνεται στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» η ένδειξη «ΙΔΙΟΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ – ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΟ ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ».

Β) Αμπελουργοί (μη μέλη συνεταιριστικών οινοποιείων / ομάδων παραγωγών) που επιθυμούν να παράξουν οίνο, από αμπελοτεμάχια της δικής τους εκμετάλλευσης, στο οινοποιείο που διαθέτουν ή με τη χρήση εγκαταστάσεων άλλου οινοποιείου (φασόν), θα πρέπει να είναι καταγεγραμμένοι στην ψηφιακή υπηρεσία των «Δηλώσεων παραγωγής οίνου» ως «οινοποιοί» ή ως «οινοποιοί – χωρίς εγκατάσταση» αντίστοιχα. Στην περίπτωση αυτή, στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» οι αμπελουργοί – οινοποιοί συμπληρώνουν την ένδειξη «ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΛΟΥΝΤΑ» και οι αμπελουργοί – οινοποιοί χωρίς εγκατάσταση συμπληρώνουν την ένδειξη «ΦΑΣΟΝ»..

Γ) Μόνο οι αμπελουργοί με συνολική αμπελουργική εκμετάλλευση έως και του ενός (1) στρέμματος και ανώτατο όριο παραγωγής τα 1.700 κιλά σταφυλιών συμπληρώνουν:
-Όταν παράγουν οίνο, στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ», την ένδειξη «ΙΔΙΑ ΧΡΗΣΗ» και στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΑΦΥΛΙΩΝ» πληκτρολογούν την ένδειξη «ΟΙΝΟΣ».
-Όταν οδηγούν την ποσότητα τους για απόσταξη στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» την ένδειξη «ΙΔΙΑ ΧΡΗΣΗ» και στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΑΦΥΛΙΩΝ» πληκτρολογούν την ένδειξη «ΑΠΟΣΤΑΞΗ».

Δ) Οι αμπελουργοί με συνολική αμπελουργική εκμετάλλευση μεγαλύτερη του ενός (1) στρέμματος δύναται να οδηγήσουν ποσότητα σταφυλιών για απόσταξη συμπληρώνοντας στο πεδίο «ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ» την ένδειξη «ΑΠΟΣΤΑΞΗ».
Οι παραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν δήλωση συγκομιδής για όλα τα αγροτεμάχια, ακόμη και αν είχαν μηδενική παραγωγή. Η μηδενική δήλωση παραγωγής δικαιολογείται όταν υπάρχει ολοκληρωτική καταστροφή της ετήσιας σταφυλικής παραγωγής εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων ή άλλων μεμονωμένων περιπτώσεων και στις περιπτώσεις νέων αμπελώνων που δεν είναι ακόμη παραγωγικοί 
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να επιλεχθεί το αντίστοιχο πεδίο (π.χ. αναδιάρθρωση, ζημιά από παγετό, χαλάζι, περονόσπορο, καύσωνα, ανωτέρα βία, κ.α.), ενώ επισημαίνεται ότι οι εν λόγω δηλώσεις θα διασταυρωθούν από αρχεία, όπως τις αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ. 

Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η απόφαση για χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης στον τομέα της καλλιέργειας κορινθιακής σταφίδας.

Αφορά το πλαίσιο της παρέμβασης Π1-32.1 «Στήριξη συνδεδεμένου εισοδήματος - φυτική παραγωγή» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ).

Ο προϋπολογισμός για κάθε έτος της περιόδου στης συνδεδεμένης ενίσχυσης για την κορινθιακή σταφίδα ανέρχεται στα 3.518.628 ευρώ, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός της ενίσχυσης για ολόκληρη την περίοδο 2023-2027 στα 17.593.140 ευρώ.

Δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης κορινθιακής σταφίδας είναι οι ενεργοί γεωργοί, που καλλιεργούν και παράγουν ξηρό προϊόν υπό τις εξής προϋποθέσεις:

1. Καλλιεργούν κορινθιακή σταφίδα στις Περιφερειακές Ενότητες Αχαΐας, Αργολίδας, Ηλείας, Κορινθίας, Μεσσηνίας, Ζακύνθου και Κεφαλληνίας.

2. Έχουν υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης με καταχωρισμένες τις εκτάσεις καλλιέργειας κορινθιακής σταφίδας. 

3. Είναι εγγεγραμμένοι στο Αμπελουργικό Μητρώο της παρ. 1 του άρθρου  2 της υπ’  αρ. 2454/235853/ 20.09.2019 (Β’ 3645) κοινής απόφασης του Υπουργού και της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με καταχωρισμένες και επικαιροποιημένες εκτάσεις κορινθιακής σταφίδας. 

4. Παραδίδουν κατ’ ελάχιστο 150 κιλά προϊόντος ξηρής κορινθιακής σταφίδας ανά στρέμμα σε εγκεκριμένες μεταποιητικές επιχειρήσεις, όπως ορίζονται στο άρθρο 8 της παρούσας, από 1 Αυγούστου και το αργότερο έως την 30η Νοεμβρίου του έτους υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης. Η αναλογία, στο σύνολο της εκμετάλλευσης με καλλιέργεια κορινθιακής σταφίδας, υπολογίζεται με βάση το σύνολο των παραδόσεων προς τις εγκεκριμένες μεταποιητικές επιχειρήσεις και του συνόλου των εκτάσεων κορινθιακής σταφίδας για τις οποίες ο δικαιούχος υποβάλει αίτημα συνδεδεμένης ενίσχυσης στο πλαίσιο της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης.

Η ελάχιστη επιλέξιμη έκταση αγροτεμαχίου προς ένταξη στο καθεστώς συνδεδεμένης ενίσχυσης ορίζεται σε 0,1 εκτάρια (10 στρέμματα).

Η έκταση αναφοράς της συνδεμένης ενίσχυσης στην κορινθιακή σταφίδα για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 καθορίζεται σε 10.111 εκτάρια (101.110 στρέμματα).

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Μειωμένες ποσότητες αλλά αυξημένες τιμές είχε η φετινή χρονιά για τα επιτραπέζια σταφύλια στην Ιταλία.

Αν και είχαμε οψίμιση της παραγωγής φέτος κατά δύο εβδομάδες, λόγω της μειωμένης παραγωγής ο τρύγος φέτος αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί νωρίτερα μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με το Ιταλική Στατιστική Υπηρεσία (ISTAT), η παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλίων το 2023 ανήλθε σε 890.000 τόνους, εμφανίζοντας μια μείωση, κατά 8%, σε σχέση με πέρυσι και κατά 12% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας 3ετίας. Από την πλευρά τους όμως οι συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας υποστηρίζουν ότι η μείωση της παραγωγής είναι μεγαλύτερη και φτάνει στο 30% σε σχέση με πέρυσι.

Πάντως αν οι κλιματικές συνθήκες μπορεί να έφεραν μείωση της παραγωγής αλλά η ποιότητα των σταφυλίων ήταν εξαιρετική και το χρώμα καλό, όπως και οι  βαθμοί ωριμότητας (Brix).

Η τρέχουσα εμπορική πρίοδο σταφυλιών χαρακτηρίζεται από περιορισμένη προσφορά και αυξημένες τιμές παραγωγού. Οι περισσότερες ποικιλίες είχαν αύξηση σε σχέση με τις τιμές πέρυσι αλλά και την μέση τιμή της περιόδου 2020-2022.

Η λιανική τιμή των σταφυλιών αυξήθηκε κατά 19% κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να έχουμε μια μείωση της κατανάλωσης περίπου 7% σε σχέση με την περυσινή περίοδο. 

Όσον αφορά τις εξαγωγές οι ποσότητες είναι μειωμένες αλλά υπάρχει αύξηση της αξίας τους. Αν και οι κοπές στους αμπελώνες είναι προς το τέλος τους οι αποθηκευμένες ποσότητες στους ψυκτικούς θαλάμους είναι περιορισμένες. 

Οι προβλέψεις σχετικά με το εμπορικό ισοζύγιο των ιταλικών επιτραπέζιων σταφυλιών είναι αισιόδοξες, καθώς η αύξηση των τιμών εξαγωγής αναμένεται να αντισταθμίσει τη μείωση του όγκου των αποστολών.

Θα πρέπει να αλλάξει το ελάχιστο όριο κιλών για να μην χάσουν παραγωγοί την συνδεδεμένη κορινθιακής σταφίδας.      

Την παρέμβαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Λ. Αυγενάκη, για την αλλαγή του ελάχιστου ύψους κιλών για την χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης για την κορινθιακή σταφίδα της τρέχουσας καλλιεργητικής περιόδου ζήτησε με επιστολή του ο αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Θεόδωρος Βασιλόπουλος. 

Οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν από την αρχή της καλλιέργειας μέχρι τελευταία με την εμφάνιση περονόσπορου έχουν οδηγήσει σε απόγνωση παραγωγούς Ηλείας, που βλέπουν να μην μπορούν να συμπληρώσουν το απαιτούμενο όριο κιλών, που σύμφωνα με την υπουργική Απόφαση η συνδεδεμένη ενίσχυση χορηγείται σε όσους παραγωγούς παραδίδουν το ελάχιστο όριο των 150 κιλών ανά στρέμμα.  

Ο κ. Βασιλόπουλος επισημαίνει ακόμα ότι οι σταφιδοπαραγωγοί έχουν αντιμετωπίσει δύσκολες καλλιεργητικές περιόδους, με αποτέλεσμα το φυτικό κεφάλαιο να έχει υποστεί ζημιές που έχουν αποτέλεσμα σημαντικές απώλειες στην παραγωγή. 

Σε δήλωσή του ο αντιπεριφερειάρχης αναφέρει τα εξής: «Ζήτησα με επιστολή μου στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης την τροποποίηση του ελάχιστου ορίου κιλών, που απαιτούνται για τη χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης της κορινθιακής σταφίδας. Είναι ζήτημα επιβίωσης για τους παραγωγούς της Ηλείας και το εισόδημά τους αλλά και να συνεχίσουν να καλλιεργούν ειδικά μετά τις καταστροφές που έχουν υποστεί από τις ακραίες καιρικές συνθήκες».

Το πρόβλημα στην παραγωγή επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος της Ομάδα Παραγωγών Αμαλιάδας κ. Χρήστος Βαλλιανάτος, ο οποίος τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος είχαν σαν αποτέλεσμα να υπάρξουν απώλειες στην φετινή παραγωγή κορινθιακής σταφίδας. Υπάρχουν αμπελουργοί που είχαν μηδενική παραγωγή. Η Ομάδα κάθε χρόνο συγκέντρωνε περίπου 700 τόνους σταφίδας, ενώ φέτος έχουμε καταφέρει να συγκεντρώσουμε μόλις 130 τόνους. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν προβλήματα στις τιμές παραγωγού και θα πρέπει να μην χάσουν με τίποτα την συνδεδεμένη ενίσχυση οι σταφιδοπαραγωγοί». 

Η πολιτική της ΕΕ στον αμπελοοινικό τομέα δεν βοηθάει την ανταγωνιστικότητα των καλλιεργητών και δεν ανταποκρίνεται στους περιβαλλοντικούς στόχους. Αυτό επισημαίνεται σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ είναι υπό αυστηρή ρύθμιση και υποστήριξη. Οι αμπελουργοί έχουν λάβει περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ από χρήματα της ΕΕ ετησίως για να αναδιαρθρώσουν τους αμπελώνες τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. 

Από το 2016, οι αμπελουργοί μπορούν επίσης να ζητήσουν άδεια για να φυτέψουν επιπλέον αμπέλια. Στόχος να επιτραπεί η ελεγχόμενη αύξηση του παραγωγικού δυναμικού (έως μέγιστη ετήσια αύξηση 1 %), αποφεύγοντας παράλληλα την υπερπροσφορά.

«Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αμπελοοινικού τομέα είναι απαραίτητη και ιδιαίτερα σημαντική για την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει με τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας», δήλωσε η Joëlle Elvinger, μέλος του ECA που ηγήθηκε του ελέγχου. «Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι, σε κάθε στόχο, η δράση της ΕΕ πρέπει ακόμη να αποδώσει».

Στην ΕΕ, τα κρασιά μπορεί να είναι κόκκινα, λευκά και ροζέ, αλλά ο τρόπος που καλλιεργούνται σπάνια είναι «πράσινος». Παρά το μεγάλο ποσό της χρηματοδότησης, η πολιτική της ΕΕ για το κρασί έχει κάνει πολύ λίγα για το περιβάλλον. 

Ειδικότερα, το μέτρο αναδιάρθρωσης δίνει ελάχιστη προσοχή για τους πράσινους στόχους. Στην πράξη, τα χρήματα της ΕΕ δεν έχουν διοχετευθεί σε έργα για τη μείωση των επιπτώσεων της οινοκαλλιέργειας στο κλίμα ή και στο περιβάλλον. Όμως θα μπορούσε να έχει ακόμη και το αντίθετο αποτέλεσμα, όπως η μετάβαση σε ποικιλίες σταφυλιού που χρειάζονται περισσότερο νερό για άρδευση. Επίσης, η ετήσια αύξηση 1 % στις αμπελοοινικές εκτάσεις, η οποία παρατάθηκε κατά 15 επιπλέον χρόνια (μέχρι το 2045), δεν αξιολογήθηκε ποτέ από περιβαλλοντική άποψη.

Όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται το μέτρο της αναδιάρθρωσης στερείται κατάλληλων ορισμών, συνεκτικών στρατηγικών και σχετικών δεικτών. «Τα πέντε κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε χρηματοδοτούσαν όλες τις επιλέξιμες αιτήσεις και δεν χρησιμοποιούσαν κριτήρια για την επιλογή έργων με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Τα συγκεκριμένα κράτη μέλη χρηματοδότησαν επίσης έργα στα οποία δεν παρατηρήθηκε διαρθρωτική αλλαγή. Ούτε η Επιτροπή ούτε τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε δεν αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα έργα συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας, και οι δικαιούχοι δεν υποχρεούνται να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με το πώς η δραστηριότητα αναδιάρθρωσης τούς κατέστησε περισσότερο ανταγωνιστικούς», προσθέτει.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι η αναδιάρθρωση παλαιών αμπελώνων μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή. Όπως αναφέρει: «Κατά τη χορήγηση αδειών, τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε εφαρμόζουν λίγα μόνο κριτήρια επιλεξιμότητας και προτεραιότητας που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα, και οι άδειες συχνά κατανέμονται κατ’ αναλογία. Στους δικαιούχους παραχωρούνται πολύ μικρές εκτάσεις και δεν μπορούν να κάνουν μακροπρόθεσμα σχέδια, γεγονός που ενδεχομένως να παρεμποδίζει την επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας».

Το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή:

• να στοχεύσει το μέτρο αναδιάρθρωσης και το καθεστώς αδειοδότησης φύτευσης προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και
• να αυξήσει την περιβαλλοντική φιλοδοξία της πολιτικής για τον αμπελοοινικό τομέα.

Διαβάστε το κείμενο του ΕΕΣ (εδώ) 

Αυξημένη ζήτηση έχουμε αυτή την εποχή για επιτραπέζια σταφύλια στις αγορές της Ευρώπης. 

Η παραγωγή όμως στις χώρες της Μεσογείου αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών, κάτι που βοηθά τις τιμές να είναι σε καλά για την εποχή επίπεδα.

Η Ελλάδα έχει προβλήματα από τις βροχοπτώσεις και δεν έχει μεγάλη διαθεσιμότητα. Αυτή την εποχή η χώρα μας εξάγει σταφύλια μόνο από την περιοχή της Καβάλας.

Τα άσπερμα ιταλικά σταφύλια έχουν και αυτά μειωμένη παραγωγή και πωλούνται με τιμές λιανικής γύρω στα 2 ευρώ το κιλό. Αναμένεται να είναι στις αγορές μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου.

Η Ισπανία έχει επίσης λιγότερα διαθέσιμα σταφύλια λόγω της ξηρασίας. Πάντως τα τελευταία χρόνια η χώρα έχει κάνει αναδιάρθρωση καλλιεργειών και έχει προχωρήσει σε φύτευση όψιμων ποικιλιών, με αποτέλεσμα τα προηγούμενα χρόνια να καταφέρνει να κυριαρχεί στις αγορές μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου, εκτοπίζοντας τα ελληνικά σταφύλια από τις αγορές.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι Ισπανοί έκαναν οργανωμένη αναδιάρθρωση καλλιέργειας με όψιμες ποικιλίες και κυριαρχούν στην Ευρώπη μέχρι τέλη Νοεμβρίου. Μας έβγαλαν ουσιαστικά από τις αγορές, που στο παρελθόν είχαμε μονοπώλειο. Με την ξηρασία που αντιμετωπίζουν όμως είχαν φέτος μειωμένες παραγωγές. Η χώρα μας έχει ευκαιρία αν κάνει με σχέδιο αναδιάρθρωση ποικιλιών και προσαρμογή στις συνθήκες των καταναλωτικών αγορών να ξανακερδίσει σημαντικό μερίδιο στις αγορές. Ήδη γίνονται μεμονωμένα αναδιάρθρωση ποικιλιών σε Χαλκιδική (πρώιμες) και σε Καβάλα (όψιμες). Θα πρέπει να γίνει σε πανελλαδικό επίπεδο γιατί η ζήτηση είναι μεγάλη στο εξωτερικό και πρέπει να αυξηθεί η εμπορική περίοδος για τα ελληνικά σταφύλια». 

Όσον αφορά τις φετινές ελληνικές εξαγωγές στα  επιτραπέζια σταφύλια ανά περιοχή μέχρι σήμερα έχουμε τα εξής:

• Στο Ηράκλειο  το 2023 είχαμε εξαγωγή 3.652 τόνων (από 3.430 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Κορινθία το 2023 είχαμε εξαγωγή 2.174 τόνων (από 3.981 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Αργολίδα το 2023 είχαμε εξαγωγή 3.313 τόνων (από 5.265 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Καβάλα το 2023 είχαμε εξαγωγή 14.560 τόνων (από 8.108 τόνους που είχαμε το 2022).

Η φετινή ιταλική παραγωγή οίνου προβλέπεται να κυμανθεί λίγο κάτω από τα 44 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μειωμένη, κατά 12%, σε σύγκριση με 50 εκατομμύρια που ήταν πέρυσι.

Αυτό ανακοινώθηκε την Τρίτη (12 Σεπτεμβρίου 2023) από εκπροσώπους του παρατηρητηρίου οίνου (Assoenologi), του Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου) και της Ιταλικής Ένωσης Οίνου (Unione italiana vini - Uiv).

Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αμπελώνας φαίνεται να είναι χωρισμένος στα δύο, αυτός στον Βορρά που φαίνεται να έχει μια παραγωγή στα περσινά επίπεδα με μια μικρή αύξηση (+0,8%), ενώ στο κέντρο, το νότο και τα νησιά παρατηρούνται μειώσεις της παραγωγής της τάξης του 20% και 30 %.

Ειδικότερα οι απώλειες της παραγωγής, που οφείλονται στον περονόσπορο, υπολογίζονται σε -25% στην Απουλία, -30% στη Σικελία και -40% στο Abruzzo.  Επίσης μεγάλα προβλήματα φυτοπροστασίας αντιμετώπισαν και οι παραγωγοί βιολογικών σταφυλιών.

Μιλώντας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, που έγινε στην Ρώμη, ο πρόεδρος της Assoenologi, Riccardo Cotarella, επιβεβαίωσε ότι «φέτος είναι μια δύσκολη συγκομιδή όπου η τεχνική και επιστημονική γνώση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετριαστεί η ζημιά που προκαλείται από τις καιρικές συνθήκες». 

«Η απώλεια παραγωγής είναι πάντα πολύ επιζήμια σε ατομικό επίπεδο, αλλά η μείωση του όγκου δεν είναι κακή είδηση. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να παράγουμε 50 εκατομμύρια εκατόλιτρα, όπως στις προηγούμενες σοδειές, που οδήγησε σε ρεκόρ αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια», τόνισε ο πρόεδρος της Unione italiana vini, Lamberto Frescobaldi.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ismea, Livio Proietti, ανέφερε ότι «το θέμα δεν είναι τόσο η μείωση στους όγκους παραγωγής, αλλά η επιβράδυνση της εγχώριας και ξένης ζήτησης, η οποία μειώνει τις τιμές των ιταλικών οίνων. Πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε το χάσμα ως προς την αξία μεταξύ μας και της Γαλλίας και της χώρας μας και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστική θέση των ποιοτικών κρασιών».

Η φετινή απόδοση του αμπελώνα της Σαντορίνης έφτασε μόλις το 30% σε σχέση με τον ετήσιο μέσο όρο παραγωγής, τονίζει η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων-Santo Wines.

Καθυστερημένη ήταν φέτος η ημερομηνία έναρξης του τρύγου για το οινοποιείο μας, με το χρονολόγιό του να έχει ως εξής:
7 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή) για τον αφρώδη οίνο από την περιοχή του Πύργου
16 Αυγούστου - Αθήρι (λευκή)
19 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή)
17 Αυγούστου - Μαυροτράγανο και Βουδόματο (ερυθρές)
29 Αυγούστου - Αηδάνι (λευκή)
29 Αυγούστου - Μαντηλαριά (ερυθρή)
Όλες οι ποικιλίες από το σύνολο των αμπελώνων τρυγήθηκαν με το χέρι.

Κλιματολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της χρονιάς:
Χειμώνας: Ήπιος με λιγοστές βροχοπτώσεις (114 mm). Το συνολικό ύψος βροχής από Σεπτέμβριο 2022 έως Ιούλιο 2023 ήταν 188 mm (322 mm κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο).
Άνοιξη: Κρύα και ενίοτε με παγετό, με αρκετές βροχές μέχρι τις 2 Ιουνίου (74 mm), Χωρίς καταστροφικούς Νότιους ανέμους, μόνο στις 31 Μαρτίου και 1η Απριλίου είχαμε ισχυρούς Βοριάδες. 23 Απριλίου σημειώθηκε Χαλαζόπτωση.
Καλοκαίρι: Τυπικό νησιωτικό, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, επίμονους καύσωνες τον Ιούλιο, και με αρκετή υγρασία που καθυστέρησαν πολύ την ωρίμαση.
Γενικά ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, με όλα τα κακά που θα μπορούσαν να συμβούν στον αμπελώνα της Σαντορίνης.

Ανομβρία τον χειμώνα
Ισχυρός Βοριάς όταν άνοιγαν οι ταξιανθίες.
Χαλαζόπτωση, στις 23 Απριλίου, που έπληξε τη νοτιοανατολική πλευρά, την περιοχή δηλαδή με τους καλλίτερους αμπελώνες του νησιού.
Βροχές την Άνοιξη που ναι μεν βοήθησαν τα φυτά να δυναμώσουν όμως βοήθησαν και στην ανάπτυξη του περονόσπορου.
Καύσωνες και υγρασία παρά τα μελτέμια το καλοκαίρι.
Όμως από το οινοποιείο μας δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες φυτοπροστασίας προς τους αμπελουργούς – μέλη μας και  έγινε αυστηρή διαλογή των λιγοστών σταφυλιών, ώστε να έχουμε καλό αποτέλεσμα στο τέλος.

Παραγωγή του 2023
Η συνολική παραγωγή φέτος μόλις που ξεπέρασε τους 1.000 τόνους σταφυλιών. Είχαμε δηλαδή μια πολύ μικρή παραγωγή για τον αμπελώνα της Σαντορίνης. Έχουν σημειωθεί και μικρότερες πάντως, το 1991 και το 1994.
Οινοποίηση και εκτιμήσεις: 
Παρόλα τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν και η φετινή χρονιά έχει προϋποθέσεις για την παραγωγή κρασιών με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Οι φετινές «Σαντορίνες» όπως πάντα αναμένεται να είναι αρωματικά έντονες και ευχάριστες. Αυτή τη στιγμή στις δεξαμενές μας παρουσιάζονται με:
-Αρωματικό μπουκέτο από λευκά άνθη, εσπεριδοειδή όπως λεμόνι και γκρέιπφρουτ, και λευκόσαρκα φρούτα όπως πεπόνι, ροδάκινο και αχλάδι.
-Στόμα νευρώδες με έντονη οξύτητα σε συνδυασμό με τη χαρακτηριστική ορυκτότητα της Σαντορίνης.
-Σώμα πλούσιο και γεμάτο με ιδιαίτερη ένταση.

Ο αλκοολικός τίτλος που κυμαίνεται στο 13 – 14%, οι οξύτητες που ανάλογα με το βαθμό ωριμότητας κυμαίνονται από 6 έως 6,5 gr/lt (εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ), και το pH από 3,00 έως 3,20, μας κάνουν να νοιώθουμε σίγουροι ότι η εσοδεία 2023 θα είναι αντάξια της υψηλής ποιότητας των κρασιών της Σαντορίνης με αντοχή στο χρόνο.

Ο γενικός Διευθυντής της Santo Wines, Ματθαίος Δημόπουλος έκανε αναφορά στη μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, και τόνισε ότι από τα 25.000 στρέμματα αμπελώνα που υπήρχαν στην Σαντορίνη την δεκαετία του 60, τώρα πλέον καλλιεργούνται μόλις 12.000.

Την βάσιμη ανησυχία τους, για την ενδυνάμωση των τάσεων εγκατάλειψης των αμπελώνων, εξέφρασαν οι πρόεδροι και τα στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών, στην τηλεδιάσκεψη της 6ης Σεπτεμβρίου, που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ.

Κατά την διάρκεια της σύσκεψης περιγράφηκε η τρέχουσα πρωτοφανής στα χρονικά καταστροφική εικόνα στους αμπελώνες ολόκληρης της χώρας ως αποτέλεσμα, των ακραίων βροχοπτώσεων, με συνέπεια την μη αντιμετωπίσιμη επέλαση του περονόσπορου, των χαλαζοπτώσεων, της ξηρασίας και των διαδοχικών καυσώνων του Ιουλίου, ενώ διατυπώθηκε ότι φέτος δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα που αφορά την επάρκεια προμήθειας σταφυλικής παραγωγής για την ομαλή λειτουργία των οινοποιείων.

Στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των οινοποιητικών συνεταιρισμών ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στα θέματα:

Των διαχρονικών προβλημάτων και της ελλιπούς εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, της απουσίας ελέγχων, της παραοικονομίας (από το αμπέλι και την μεταποίηση έως την εστίαση), θέματα που δεν αντιμετωπίσθηκαν ποτέ από τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου, με αποτέλεσμα την ένταση της παραοικονομίας και παράλληλα τον εκτοπισμό των οινοποιητικών συνεταιρισμών από την αγορά.
    
Των διαδοχικών κρίσεων την τελευταία δεκαετία (ΕΦΚ, Covid-19, ενεργειακό κόστος, ρωσο-ουκρανικός πόλεμος), κρίσεις που επέφεραν την αλματώδη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Των τιμών σταφυλιών που είναι καθηλωμένες στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, με αποκλειστική ευθύνη του ιδιωτικού εμπορίου.

Ειδικότερα στην συνεδρίαση τονίστηκαν:

Το αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, που απεικονίζεται από την σημαντική μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κατά 27% από την περίοδο 1990/1991 έως την περίοδο 2021/2022.

Φέτος, με υψηλότατο το κόστος καλλιέργειας και κατεστραμμένη την σταφυλική παραγωγή παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, πολλοί αμπελουργοί προβληματίζονται για τη συνέχιση της καλλιέργειας, δεδομένης και της ελκυστικότητας πλέον της ελαιοκαλλιέργειας.

Της αναγκαιότητας συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών για την κοινή προμήθεια ξηρών υλικών (φιάλες, χαρτοκιβώτια, κλπ.), προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές καρτέλ, των εισαγωγικών επιχειρήσεων.

Της σημασίας που έχει για τον αγροτικό και αμπελουργικό κόσμο η διατήρηση του  δημόσιου χαρακτήρα του ΕΛΓΑ και στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αγροτών  στις διαδικασίες αναδιάρθρωσής του.

Τέλος τονίστηκε ότι φέτος που  απειλείται άμεσα  η  βιωσιμότητα της αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει να  ενισχυθεί αποτελεσματικά και να  αντιμετωπισθούν οι πρακτικές παραοικονομίας στην αγορά σταφυλιών που καθορίζουν αποκλειστικά, τις τιμές οινοσταφύλων στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας.

Στην παρέμβασή του ο Νίκος Ταβουλάρης εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ και συνεργάτης του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, τόνισε την καθοριστική σημασία συμμετοχής του υπουργείου στην τηλεδιάσκεψη, λόγω της άμεσης πληροφόρησης που του παρεσχέθη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου αναφέρθηκε ειδικότερα:

• Στην πρόθεση του υπουργείου για την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων συμπεριλαμβανομένου και του αποθεματικού κρίσης, με δεδομένο ότι  η εικόνα του κλάδου έχει μεταφερθεί στο υπουργείο από την ΚΕΟΣΟΕ, από την οποία ζήτησε τη συνεργασία της.
• Στην σύνταξη σχετικής μελέτης από το ΥπΑΑΤ, προκειμένου να τεθεί το θέμα του περονόσπορου στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών και στον Επίτροπο Γεωργίας.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «κάθε σκέψη του ιδιωτικού εμπορίου, για κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ανεπίτρεπτη, τη στιγμή που καταρρέει και βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού ο πρωτογενής τομέας». 

Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, από την Τετάρτη (6/9), ξεκινά να παραλαμβάνει οινοποιήσιμα σταφύλια εσοδείας του 2023, σύμφωνα με όσα ανέφεραν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι του συνεταιρισμού.

Η διαφορά με την λίστα τιμών που ανακοινώθηκε πρόσφατα είναι ότι η σουλτανίνα που πάει για οινοποίηση θα έχει τιμή στα 35 λεπτά το κιλό.

Οι τιμές για τις υπόλοιπες ποικιλίες είναι οι εξής:
Ασύρτικο- 0,80 €
Θραψαθήρι - 0,70 €
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα , Αθήρι, Πλυτό) - 0,70 €
Βιδιανό - 0,60 €
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,60 €
Syrah - 0,50 €
Κοτσιφάλι - 0,45 €
Λιάτικο - 0,45 €
Βηλάνα - 0,40 €
Μαντηλάρι - 0,35 €
Κοτσιφολιάτικο - 0,35 €

Η παραλαβή οινοσταφύλων θα γίνεται μόνο από παραγωγούς που εμπιστεύτηκαν την Ένωση Ηρακλείου και ενεργοποίησαν τα δικαιώματά τους (Επιδότηση) σε αυτή.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή των οινοσταφύλων είναι η προσκόμιση από τους παραγωγούς της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας.

Στα πλαίσια αλληλοϋποστήριξης Οργάνωσης και παραγωγών με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, από τις προαναφερόμενες τιμές το 30% ανά κιλό αξίας του προϊόντος, θα δίδεται με την μορφή κουπονιού για αγορά αγροτικών εφοδίων από τα Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων της Ένωσης Ηρακλείου.

Προς ολοκλήρωση πάει και φέτος ο τρύγος για την κορινθιακής σταφίδας. Ακολουθεί η ξήρανση και στην συνέχεια η αποθήκευση του προϊόντος.

Τρίτη συνεχόμενη χρόνια οι τιμές παραγωγού στην κορινθιακή σταφίδα είναι πολύ κάτω του κόστους παραγωγής.

Για  άλλη μια χρόνια  μας άφησαν στο έλεος των έμπορων και του καιρού, χωρίς καμία στήριξη, τελειώνοντας έτσι ένα ιστορικό προϊόν με υψηλή διατροφική αξία του τόπου μας που είναι η κορινθιακή σταφίδα.

Αυτό αναφέρει σε δηλώσεις του στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Αποστολόπουλος, σταφιδοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Χανδρινού στη Μεσσηνία.

Και προσθέτει: «Φέτος οι βροχές Μαΐου και Ιουνίου, καθώς και ο καύσωνας του Ιουλίου, έδωσαν την χαριστική βολή στις καλλιέργειες, με ζημίες που κυμαίνονται από το 60% και φτάνοντας σε ορισμένα σταφιδοχώραφα  και το 100%. 

Με μεγάλες επίσης αυξήσεις στο κόστος καλλιέργειας  για να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε της διαφορές μυκητολογικές ασθένειες που δημιούργησαν οι  βροχοπτώσεις .

Από την άλλη έχουμε τον ΕΛΓΑ  να μην μας αποζημιώνει για τον  περονόσπορο.

Αυτή την εποχή οι τιμές παραγώγου είναι στα 70 λεπτά το κιλό, ενώ το κόστος καλλιέργειας κυμαίνεται από το 1,20 έως 1,40 ευρώ το κιλό και  συνεχώς να ανεβαίνει. 

Με αρκετούς παραγωγούς να μην έχουν πληρωθεί ακόμα για την περσινή σοδειά  η κατάσταση είναι τραγική. Πολλά στρέμματα εκριζώθηκαν ή έχουν εγκαταλειφτεί και η καλλιέργεια της μαύρης κορινθιακής σταφίδας αν δεν στηριχτεί ουσιαστικά τελειώνει.   

Η ευθύνες της κυβέρνησης τεράστιες, χορτάσαμε σύσκεψης επερωτήσεις υποσχέσεις που κάθε φορά κατέληγαν σε ψίχουλα ενίσχυσης. 
Μόνο μας όπλο ο οργανωμένος συλλογικός αγώνας και αυτά τα ψίχουλα, που δόθηκαν ύστερα από την πίεση  τον αγώνων και τον τρακτέρ. Δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε από το νέο κυβερνητικό σχήμα. Η ελπίδα βρίσκεται στα δικά μας χέρια. 

Καλούμε όλους τους αγρότες να μπουν στον αγώνα διεκδικώντας:

• Εγγυημένες τιμές σε όλα τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα (2 ευρώ για τη σταφίδα), που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να επιτρέπουν την επιβίωση των παραγωγών και συνέχιση της καλλιεργητικής δραστηριότητας
• Καταγραφή και άμεση αποζημίωση για τις καταστροφές που έχουν «μαύρη» κορινθιακή σταφίδα, σουλτανίνα, επιτραπέζια και οινοποιήσιμα σταφύλια. Αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο από όλες τις φυσικές καταστροφές και νόσους στο 100% με επαρκή κρατική χρηματοδότηση.
• Άμεση αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των σταφιδοπαραγωγών
• Μείωση του κόστους παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο όπως στους εφοπλιστές. Μείωση της τιμής του αγροτικού ρεύματος. Κατάργηση του ΦΠΑ σε μέσα και εφόδια και σε βασικά είδη των αναγκών της λαϊκής οικογένειας. Εξασφάλιση φθηνών λιπασμάτων, άλλων πρώτων υλών κ.α
• Άμεση επιδότηση στους αγροτοπαραγωγούς για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους παραγωγής».

Δυνατότητα παράτασης στις άδειες φυτεύσεων αμπέλων, οι οποίες λήγουν το έτος 2023 και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της Άνοιξης του 2023 (έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες ξηρασία, κλπ), χορηγεί στα κράτη μέλη ο Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1619.

Οι εν λόγω άδειες θα λήγουν μετά την παρέλευση 12 μηνών από την αρχική ημερομηνία λήξης τους, δηλαδή το 2024.

Παράλληλα αναβάλλεται, επίσης για 12 μήνες, η υποχρέωση εκρίζωσης ισοδύναμης έκτασης αμπελώνα για την όσους είναι δικαιούχοι άδειας αναφύτευσης, επειδή τα καιρικά φαινόμενα μπορεί λόγω ζημιών που προκάλεσαν να καθυστερήσουν την έναρξη χρήσης της νεοφυτευθείσας έκτασης.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Κανονισμό τα κράτη μέλη - και κατά συνέπεια η Ελλάδα - θα πρέπει να καθορίσουν τις περιοχές και τα μετεωρολογικά φαινόμενα, που επίδρασαν αρνητικά την άνοιξη του 2023, ώστε να εφαρμόσουν τις διατάξεις που προβλέπουν, παράταση κατά ένα έτος αδειών φύτευσης που θα λήξουν το 2023 και παράταση κατά ένα έτος της υποχρέωσης εκρίζωσης του υφιστάμενου αμπελώνα σε περίπτωση αναφύτευσης.

Το αιτιολογικό μέρος του κανονισμού αναφέρει:

«Τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023 επηρέασαν σοβαρά και τον αμπελοοινικό τομέα της Ένωσης, όπου οι αμπελοκαλλιεργητές που βρίσκονται στις εν λόγω περιοχές των κρατών μελών έχουν αντιμετωπίσει εξαιρετικές δυσκολίες. Ειδικότερα, οι έκτακτες καιρικές συνθήκες εμπόδισαν τους αμπελοκαλλιεργητές να εκτελέσουν εργασίες στους αμπελώνες τους, οι οποίες συνήθως εκτελούνται την άνοιξη, όπως ο καθαρισμός και η προετοιμασία του εδάφους, η φύτευση νέων αμπελιών ή ο εμβολιασμός. Στις περιοχές που πλήττονται από εξαιρετική ξηρασία, τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι δυνατές λόγω της ξηρασίας του εδάφους και των εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών για την ανάπτυξη των νεοφυτευθέντων φυτών, στις περιοχές που πλήττονται από πλημμύρες, οι εν λόγω δραστηριότητες δεν είναι δυνατές επειδή οι αμπελώνες είτε δεν είναι προσβάσιμοι είτε καταστρέφονται από τις υδάτινες μάζες.

Τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα εμπόδισαν τους αμπελοκαλλιεργητές που κατέχουν άδειες αμπελοφυτεύσεων για χρήση στις πληγείσες περιοχές που λήγουν το 2023 να χρησιμοποιήσουν τις άδειες κατά τη διάρκεια της άνοιξης του τελευταίου έτους ισχύος τους, όπως είχε προγραμματιστεί. Δεδομένου ότι είναι αδύνατο να προβλεφθεί πόσο θα διαρκέσουν αυτά τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα και οι συνέπειές τους, δεν είναι βέβαιο ότι οι εν λόγω αμπελοκαλλιεργητές θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις άδειες αμπελοφυτεύσεών τους εντός των αντίστοιχων περιόδων ισχύος. Οι αμπελοκαλλιεργητές θα πρέπει να φυτέψουν τα αμπέλια κατά τη διάρκεια της θερμής περιόδου και, επομένως, σε λιγότερο κατάλληλη στιγμή του βλαστικού κύκλου, υπό δύσκολες συνθήκες και με πρόσθετο κόστος, και τούτο σε μια περίοδο κατά την οποία ο αμπελοοινικός τομέας υποφέρει ήδη από δυσμενείς συνθήκες της αγοράς.

Για τον λόγο αυτό και για να αποφευχθεί η απώλεια των αδειών φύτευσης ή η ταχεία επιδείνωση των συνθηκών υπό τις οποίες πρέπει να πραγματοποιηθεί η φύτευση, είναι αναγκαίο να επιτραπεί, χωρίς καθυστέρηση, η παράταση ισχύος των αδειών φύτευσης που λήγουν το 2023 σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα. Συνεπώς, όλες οι άδειες που λήγουν το 2023 και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στις πληγείσες περιοχές θα πρέπει να παραταθούν για 12 μήνες από την τρέχουσα ημερομηνία λήξης τους το 2023, ώστε να έχουν οι αμπελοκαλλιεργητές τη δυνατότητα να φυτέψουν τα αμπέλια το 2024.

Δεδομένων των απρόβλεπτων δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι αμπελοκαλλιεργητές στις πληγείσες περιοχές λόγω των δυσμενών μετεωρολογικών φαινομένων, θα πρέπει να τους επιτραπεί να παραιτηθούν από την άδεια φύτευσης που λήγει το 2023 χωρίς να υποστούν τη διοικητική κύρωση που αναφέρεται στο άρθρο 62 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 εάν δεν επιθυμούν πλέον να επεκτείνουν την αμπελουργική τους έκταση.

Όσον αφορά τους αμπελοκαλλιεργητές που κατέχουν πρόσφατα φυτευθέντες αμπελώνες στις περιοχές που έχουν πληγεί σοβαρά από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023 στις εν λόγω περιοχές και οι οποίοι φυτεύτηκαν, εν αναμονή της εκρίζωσης ισοδύναμης έκτασης, χρησιμοποιώντας άδειες αναφύτευσης που χορηγήθηκαν από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 66 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, είναι σκόπιμο να παραταθεί κατά ένα έτος η τετραετής προθεσμία για την εκρίζωση της προηγούμενης φυτευθείσας έκτασης. 

Αυτό θα επιτρέψει στους αμπελοκαλλιεργητές να επωφεληθούν για ένα επιπλέον έτος συγκομιδής από την προηγούμενη φυτευθείσα έκταση ως αποζημίωση για τις ζημίες στον νεοφυτευθέντα αμπελώνα, δεδομένου ότι οι εν λόγω ζημίες μπορεί να καθυστερήσουν την έναρξη χρήσης της νεοφυτευθείσας έκτασης ή να έχουν ως αποτέλεσμα να πρέπει να φυτευθεί εκ νέου η νεοφυτευθείσα έκταση. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να προσαρμοστεί επίσης η προθεσμία που ορίζεται στο άρθρο 5 δεύτερο εδάφιο του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2018/273 της Επιτροπής».

Συνεχίζεται ο τρύγος στην Κρήτη με την παραγωγή να είναι μειωμένη λόγω των καιρικών συνθηκών και των προβλημάτων φυτοπροστασίας. Το θετικό είναι ότι οι όψιμες ποικιλίες στο νησί δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την ευδεμίδα.  

Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ολοκληρωθεί ο τρύγος στην Κρήτη. Φέτος έχουμε μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς. Πέρσι αυτή την εποχή είχαμε βροχοπτώσεις (πάνω στο τρύγο) με αποτέλεσμα να έχουμε μια άσχημη χρονιά. Φέτος, λόγω περονόσπορου και καύσωνα, η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 40% σε σχέση με την άσχημη περσινή χρονιά. Δηλαδή έχουμε μια μείωση σε σχέση με μια κανονική παραγωγή στην Κρήτη κατά 70%. Αφορά επιτραπέζια, σουλτανίνα και οινάμπελα. Ειδικά στα βιολογικά έχουμε μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Θα πρέπει να υπάρξει στήριξη του εισοδήματος στους αμπελουργούς για την δύσκολη φετινή χρονιά». 

Στο μεταξύ το  Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου κάνει λόγο για μέτρια δραστηριότατα της ευδεμίδας (συλλήψεις, ωοτοκίες) στην όψιμη ζώνη του νησιού. Αντίθετα, από την πρώιμη έως και τη μεσοπρώιμη ζώνη η δραστηριότητα που καταγράφεται είναι πολύ χαμηλή. Γενικά, η 3η πτήση του εντόμου κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα για τα συνήθη δεδομένα του νησιού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το διάστημα 13 - 27 Ιουλίου.

Στα σταφύλια που προορίζονται για τελικό ποιοτικό προϊόν, το όριο ανοχής προσβολών την εποχή αυτή (περκασμός, ωρίμαση) είναι πολύ μικρό έως μηδενικό. Επιπλέον, ο τρύγος καθυστερεί λόγω οψιμότητας της χρονιάς αλλά και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη φωτοσυνθετική ικανότητα των φύλλων (καύσωνας, υδατική καταπόνηση, περονόσπορος, τζιτζικάκια). Αμπέλια πάντως που θα τρυγηθούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο δεν χρειάζονται αντιμετώπιση.