Λύση στο πρόβλημα της κορινθιακής σταφίδας και τις χαμηλές τιμές παραγωγού ζητούν με κοινή τους παρέμβαση τέσσερεις βουλευτές της ΝΔ, προτείνοντας την συμπερίληψη του προϊόντος στο πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας της χώρας μας προς τη Τουρκία και τη Συρία, οι οποίες δοκιμάζονται από τις επιπτώσεις του πρόσφατου καταστροφικού σεισμού των 7,8 ρίχτερ, αλλά και την Ουκρανία που συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με τα αποτελέσματα της ρωσικής εισβολής.
Όπως σημειώνουν στην ερώτησή τους οι βουλευτές Μεσσηνίας κ. Περικλής Μαντάς, Ηλείας κ. Ανδρέας Νικολακόπουλος, Αχαΐας κ. Ιάσονας Φωτήλας και Κορινθίας κ. Κωνσταντίνος Κόλλιας η αγορά της κορινθιακής σταφίδας βρίσκεται σε συνθήκες «γενικευμένης απορρύθμισης» εξαιτίας των αδιάθετων αποθεμάτων που έχουν συσσωρευτεί από σοδειές προηγούμενων ετών, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την χωρίς προηγούμενο κατάρρευση των τιμών του παραγωγού. Σύμφωνα με τους βουλευτές, η κατάσταση έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα κυρίως λόγω των περιορισμών της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία που οδήγησαν σε πολύ χαμηλή ζήτηση για το προϊόν για παρατεταμένο διάστημα, αλλά και εξαιτίας των καλών παραγωγικά ετών που ακολούθησαν, γεγονός που εκτόξευσε ακόμα περισσότερο την προσφορά.
Οι βουλευτές επίσης αναφέρονται στις προσπάθειες που δρομολογήθηκαν τους προηγούμενους μήνες για να λυθεί το πρόβλημα, πραγματοποιώντας ειδική αναφορά στην επίτευξη αρχικής συμφωνίας στα τέλη του 2021 μεταξύ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της πλειοψηφίας των παραγωγών, συνεταιριστών και μεταποιητών του κλάδου, ώστε να υλοποιηθεί πρόγραμμα απορρόφησης των αποθεμάτων. Ωστόσο όπως σημειώνουν οι κυβερνητικοί βουλευτές, «η συμφωνία αυτή ποτέ δεν υλοποιήθηκε με αποτελεσματικό τρόπο» ο οποίος να οδηγεί σε ουσιαστική και οριστική λύση του προβλήματος.
Κατά τους τέσσερεις βουλευτές, η απορρόφηση των αποθεμάτων αποτελεί μονόδρομο και «καταλυτικό σημείο» για την επιστροφή της αγοράς σε συνθήκες ομαλότητας και προτείνουν οι αδιάθετες ποσότητες να συμπεριληφθούν σε πρόγραμμα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας προς του λαούς της Τουρκίας και της Συρίας που επλήγησαν από τον πρόσφατο καταστροφικό σεισμό, καθώς και της Ουκρανίας που συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις από τη ρωσική εισβολή του περασμένου Φεβρουαρίου. Με τον τρόπο αυτό, σημειώνουν, η χώρα μας θα μπορούσε αφενός «να δείξει έμπρακτη αλληλεγγύη» στους λαούς αυτούς, αφετέρου «να επιλύσει ένα σημαντικό πρόβλημα» της αγοράς κορινθιακής σταφίδας, ώστε αυτό να πάψει να μετακυλύεται από χρονιά σε χρονιά, επιβαρύνοντας διαρκώς τους Έλληνες παραγωγούς.
Όπως τονίζει με δηλώσεις του στον ΑγροΤύπο ο γενικός διευθυντής της ΠΕΣ, Μίλτος Σταυρόπουλος, «εδώ και δύο χρόνια συνεχώς πέφτει η τιμή παραγωγού της κορινθιακής σταφίδας. Αυτό οφείλεται στο απόθεμα των περίπου 5.000 τόνων που «μεταφέρεται» από τον ένα έτος στο επόμενο και δεν μπορεί να λειτουργήσει η αγορά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η τιμή παραγωγού από τα 2 ευρώ το κιλό να πέσει σήμερα κάτω από 70 λεπτά το κιλό. Έδωσαν ένα de minimis αλλά δεν έλυσε ούτε το πρόβλημα της αγοράς ούτε το πρόβλημα των σταφιδοπαραγωγών γιατί ήταν μικρό το ποσό. Τα αποθέματα σταφίδας έχουν ελεγχθεί από το ΥπΑΑΤ και είναι καλής ποιότητας και για ανθρώπινη κατανάλωση. Εμείς συμφωνούμε με την πρόταση των βουλευτών της ΝΔ και ελπίζουμε να γίνει αποδεκτή από την κυβέρνηση».
Η φετινή ιταλική παραγωγή οίνου προβλέπεται να κυμανθεί λίγο κάτω από τα 44 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μειωμένη, κατά 12%, σε σύγκριση με 50 εκατομμύρια που ήταν πέρυσι.
Αυτό ανακοινώθηκε την Τρίτη (12 Σεπτεμβρίου 2023) από εκπροσώπους του παρατηρητηρίου οίνου (Assoenologi), του Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου) και της Ιταλικής Ένωσης Οίνου (Unione italiana vini - Uiv).
Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αμπελώνας φαίνεται να είναι χωρισμένος στα δύο, αυτός στον Βορρά που φαίνεται να έχει μια παραγωγή στα περσινά επίπεδα με μια μικρή αύξηση (+0,8%), ενώ στο κέντρο, το νότο και τα νησιά παρατηρούνται μειώσεις της παραγωγής της τάξης του 20% και 30 %.
Ειδικότερα οι απώλειες της παραγωγής, που οφείλονται στον περονόσπορο, υπολογίζονται σε -25% στην Απουλία, -30% στη Σικελία και -40% στο Abruzzo. Επίσης μεγάλα προβλήματα φυτοπροστασίας αντιμετώπισαν και οι παραγωγοί βιολογικών σταφυλιών.
Μιλώντας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, που έγινε στην Ρώμη, ο πρόεδρος της Assoenologi, Riccardo Cotarella, επιβεβαίωσε ότι «φέτος είναι μια δύσκολη συγκομιδή όπου η τεχνική και επιστημονική γνώση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετριαστεί η ζημιά που προκαλείται από τις καιρικές συνθήκες».
«Η απώλεια παραγωγής είναι πάντα πολύ επιζήμια σε ατομικό επίπεδο, αλλά η μείωση του όγκου δεν είναι κακή είδηση. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να παράγουμε 50 εκατομμύρια εκατόλιτρα, όπως στις προηγούμενες σοδειές, που οδήγησε σε ρεκόρ αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια», τόνισε ο πρόεδρος της Unione italiana vini, Lamberto Frescobaldi.
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ismea, Livio Proietti, ανέφερε ότι «το θέμα δεν είναι τόσο η μείωση στους όγκους παραγωγής, αλλά η επιβράδυνση της εγχώριας και ξένης ζήτησης, η οποία μειώνει τις τιμές των ιταλικών οίνων. Πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε το χάσμα ως προς την αξία μεταξύ μας και της Γαλλίας και της χώρας μας και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστική θέση των ποιοτικών κρασιών».
«Όποιος παρανομήσει θα το πληρώσει ακριβά», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, στην συνέντευξη τύπου που έδωσε παρουσιάζοντας τα νέα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών.
Και πρόσθεσε: «Η ακρίβεια είναι αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια. Ένα πρόβλημα παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό απέναντι στο οποίο, η μάχη θα είναι συνεχής και σκληρή μέχρι να αντιμετωπισθεί».
Τα νέα μέτρα που ανέφερε ο υπουργός είναι τα εξής:
Μέτρο 1ο: Εξασφαλίζουμε μόνιμη μείωση τιμής στο ράφι με ειδική σήμανση
Με ειδική πινακίδα αναδεικνύουμε στο ράφι των σούπερ μάρκετ τα προϊόντα, στα οποία οι προμηθευτές θα προχωρούν σε μείωση κατά τουλάχιστον 5% στην τιμή, για χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον 6 μηνών.
Η μείωση τιμής θα είναι πάνω και πέρα των όποιων ειδικών προωθητικών προσφορών κάνουν ήδη.
Ως τιμή αναφοράς για τον υπολογισμό της μείωσης θα λαμβάνεται η τιμή ραφιού πριν της 20/9/23 όπου ανακοινώνονται τα μέτρα.
Σε περίπτωση που κάποια εταιρεία δηλώσει ψευδώς ότι προχώρησε σε μείωση, θα επιβάλλεται πρόστιμο τουλάχιστον 20.000 ευρώ/κωδικό προϊόντος.
Στόχος μας είναι σε βασικά προϊόντα για τη διαβίωση του νοικοκυριού:
- η μόνιμη και ορατή μείωση τιμής στο ράφι
- και η τόνωση του ανταγωνισμού.
Μέτρο 2ο: Ελέγχουμε αυστηρά τους προμηθευτές, όπως και όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
Από την ψήφιση της αντίστοιχης διάταξης τα σούπερ μάρκετ, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ, υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τους τιμοκαταλόγους των προμηθευτών τους και τις μεταβολές αυτών, προκειμένου να εντοπίζονται αμέσως τα προϊόντα στα οποία προωθούνται αυξήσεις και να διενεργούνται άμεσοι και εστιασμένοι έλεγχοι από τη ΔΙΜΕΑ για πιθανή παραβίαση του νόμου για την αισχροκέρδεια.
Μέτρο 3ο: Διαφάνεια στις τιμές για τα οπωροκηπευτικά
Τα σούπερ μάρκετ με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 90.000.000 ευρώ υποχρεούνται να κοινοποιούν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τις τιμές λιανικής στα βασικότερα φρούτα και λαχανικά.
Οι τιμές θα αναρτώνται στον ιστότοπο e-katanalotis και θα δημοσιοποιούνται από το Υπουργείο Ανάπτυξης για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με τις επικρατούσες τιμές στα οπωροκηπευτικά.
Στόχος μας είναι:
- η τόνωση του ανταγωνισμού
- και η ενίσχυση της διαφάνειας στις τιμές των οπωροκηπευτικών
Μέτρο 4ο: Αποφασιστική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών - ο καταναλωτής σύμμαχος στη μάχη κατά της ακρίβειας
Ενδυναμώνουμε τον καταναλωτή και τον καθιστούμε σύμμαχό μας στη μάχη κατά της ακρίβειας.
Αναβαθμίζουμε το σύστημα υποβολής και διαχείρισης καταγγελιών όσον αφορά:
- τόσο την τηλεφωνική γραμμή 1520
- όσο και τον ειδικό ιστότοπο για τις καταγγελίες.
Σχεδιάζουμε και ενεργοποιούμε ειδική εφαρμογή (app) για την υποβολή καταγγελιών και μέσω κινητού τηλεφώνου.
Μετά τα ακτινίδια νέα προϊόντα της χώρας μας θα μπορούν να εξάγονται στην αγορά του Ισραήλ.
Με έγγραφό της η Δ/νση Προστασίας Φυτικής παραγωγής του Υπ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γνωστοποίησε ότι: «Οι Έλληνες εξαγωγείς φρέσκων καρπών τομάτας (Solanum lycopersicon), καρπουζιού (Citrullus lanatus) και κολοκυθιού (Cucurbita pepo), έχουν την δυνατότητα να εξάγουν τα ανωτέρω είδη στο Ισραήλ, από την Παρασκευή (15/9), σύμφωνα με τις επίσημες φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας.
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι υπηρεσίες φυτοϋγειονομικού ελέγχου κοινοποιούν υποχρεωτικά το πιστοποιητικό φυτοϋγείας και τα στοιχεία της αποστολής των καρπών τομάτας, καρπουζιού και κολοκυθιού, στην Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής - Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου μέσω ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου (charampatzis@minagric.gr, stioannidou@minagric.gr, mpatsou@minagric.gr ) πριν την αναχώρηση του φορτίου από τη χώρα μας. Οι φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις της χώρας υπάρχουν στα γραφεία του Συνδέσμου».
Η φετινή απόδοση του αμπελώνα της Σαντορίνης έφτασε μόλις το 30% σε σχέση με τον ετήσιο μέσο όρο παραγωγής, τονίζει η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων-Santo Wines.
Καθυστερημένη ήταν φέτος η ημερομηνία έναρξης του τρύγου για το οινοποιείο μας, με το χρονολόγιό του να έχει ως εξής:
7 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή) για τον αφρώδη οίνο από την περιοχή του Πύργου
16 Αυγούστου - Αθήρι (λευκή)
19 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή)
17 Αυγούστου - Μαυροτράγανο και Βουδόματο (ερυθρές)
29 Αυγούστου - Αηδάνι (λευκή)
29 Αυγούστου - Μαντηλαριά (ερυθρή)
Όλες οι ποικιλίες από το σύνολο των αμπελώνων τρυγήθηκαν με το χέρι.
Κλιματολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της χρονιάς:
Χειμώνας: Ήπιος με λιγοστές βροχοπτώσεις (114 mm). Το συνολικό ύψος βροχής από Σεπτέμβριο 2022 έως Ιούλιο 2023 ήταν 188 mm (322 mm κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο).
Άνοιξη: Κρύα και ενίοτε με παγετό, με αρκετές βροχές μέχρι τις 2 Ιουνίου (74 mm), Χωρίς καταστροφικούς Νότιους ανέμους, μόνο στις 31 Μαρτίου και 1η Απριλίου είχαμε ισχυρούς Βοριάδες. 23 Απριλίου σημειώθηκε Χαλαζόπτωση.
Καλοκαίρι: Τυπικό νησιωτικό, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, επίμονους καύσωνες τον Ιούλιο, και με αρκετή υγρασία που καθυστέρησαν πολύ την ωρίμαση.
Γενικά ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, με όλα τα κακά που θα μπορούσαν να συμβούν στον αμπελώνα της Σαντορίνης.
Ανομβρία τον χειμώνα
Ισχυρός Βοριάς όταν άνοιγαν οι ταξιανθίες.
Χαλαζόπτωση, στις 23 Απριλίου, που έπληξε τη νοτιοανατολική πλευρά, την περιοχή δηλαδή με τους καλλίτερους αμπελώνες του νησιού.
Βροχές την Άνοιξη που ναι μεν βοήθησαν τα φυτά να δυναμώσουν όμως βοήθησαν και στην ανάπτυξη του περονόσπορου.
Καύσωνες και υγρασία παρά τα μελτέμια το καλοκαίρι.
Όμως από το οινοποιείο μας δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες φυτοπροστασίας προς τους αμπελουργούς – μέλη μας και έγινε αυστηρή διαλογή των λιγοστών σταφυλιών, ώστε να έχουμε καλό αποτέλεσμα στο τέλος.
Παραγωγή του 2023
Η συνολική παραγωγή φέτος μόλις που ξεπέρασε τους 1.000 τόνους σταφυλιών. Είχαμε δηλαδή μια πολύ μικρή παραγωγή για τον αμπελώνα της Σαντορίνης. Έχουν σημειωθεί και μικρότερες πάντως, το 1991 και το 1994.
Οινοποίηση και εκτιμήσεις:
Παρόλα τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν και η φετινή χρονιά έχει προϋποθέσεις για την παραγωγή κρασιών με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Οι φετινές «Σαντορίνες» όπως πάντα αναμένεται να είναι αρωματικά έντονες και ευχάριστες. Αυτή τη στιγμή στις δεξαμενές μας παρουσιάζονται με:
-Αρωματικό μπουκέτο από λευκά άνθη, εσπεριδοειδή όπως λεμόνι και γκρέιπφρουτ, και λευκόσαρκα φρούτα όπως πεπόνι, ροδάκινο και αχλάδι.
-Στόμα νευρώδες με έντονη οξύτητα σε συνδυασμό με τη χαρακτηριστική ορυκτότητα της Σαντορίνης.
-Σώμα πλούσιο και γεμάτο με ιδιαίτερη ένταση.
Ο αλκοολικός τίτλος που κυμαίνεται στο 13 – 14%, οι οξύτητες που ανάλογα με το βαθμό ωριμότητας κυμαίνονται από 6 έως 6,5 gr/lt (εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ), και το pH από 3,00 έως 3,20, μας κάνουν να νοιώθουμε σίγουροι ότι η εσοδεία 2023 θα είναι αντάξια της υψηλής ποιότητας των κρασιών της Σαντορίνης με αντοχή στο χρόνο.
Ο γενικός Διευθυντής της Santo Wines, Ματθαίος Δημόπουλος έκανε αναφορά στη μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, και τόνισε ότι από τα 25.000 στρέμματα αμπελώνα που υπήρχαν στην Σαντορίνη την δεκαετία του 60, τώρα πλέον καλλιεργούνται μόλις 12.000.
Την βάσιμη ανησυχία τους, για την ενδυνάμωση των τάσεων εγκατάλειψης των αμπελώνων, εξέφρασαν οι πρόεδροι και τα στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών, στην τηλεδιάσκεψη της 6ης Σεπτεμβρίου, που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ.
Κατά την διάρκεια της σύσκεψης περιγράφηκε η τρέχουσα πρωτοφανής στα χρονικά καταστροφική εικόνα στους αμπελώνες ολόκληρης της χώρας ως αποτέλεσμα, των ακραίων βροχοπτώσεων, με συνέπεια την μη αντιμετωπίσιμη επέλαση του περονόσπορου, των χαλαζοπτώσεων, της ξηρασίας και των διαδοχικών καυσώνων του Ιουλίου, ενώ διατυπώθηκε ότι φέτος δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα που αφορά την επάρκεια προμήθειας σταφυλικής παραγωγής για την ομαλή λειτουργία των οινοποιείων.
Στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των οινοποιητικών συνεταιρισμών ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στα θέματα:
Των διαχρονικών προβλημάτων και της ελλιπούς εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, της απουσίας ελέγχων, της παραοικονομίας (από το αμπέλι και την μεταποίηση έως την εστίαση), θέματα που δεν αντιμετωπίσθηκαν ποτέ από τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου, με αποτέλεσμα την ένταση της παραοικονομίας και παράλληλα τον εκτοπισμό των οινοποιητικών συνεταιρισμών από την αγορά.
Των διαδοχικών κρίσεων την τελευταία δεκαετία (ΕΦΚ, Covid-19, ενεργειακό κόστος, ρωσο-ουκρανικός πόλεμος), κρίσεις που επέφεραν την αλματώδη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.
Των τιμών σταφυλιών που είναι καθηλωμένες στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, με αποκλειστική ευθύνη του ιδιωτικού εμπορίου.
Ειδικότερα στην συνεδρίαση τονίστηκαν:
Το αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, που απεικονίζεται από την σημαντική μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κατά 27% από την περίοδο 1990/1991 έως την περίοδο 2021/2022.
Φέτος, με υψηλότατο το κόστος καλλιέργειας και κατεστραμμένη την σταφυλική παραγωγή παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, πολλοί αμπελουργοί προβληματίζονται για τη συνέχιση της καλλιέργειας, δεδομένης και της ελκυστικότητας πλέον της ελαιοκαλλιέργειας.
Της αναγκαιότητας συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών για την κοινή προμήθεια ξηρών υλικών (φιάλες, χαρτοκιβώτια, κλπ.), προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές καρτέλ, των εισαγωγικών επιχειρήσεων.
Της σημασίας που έχει για τον αγροτικό και αμπελουργικό κόσμο η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΛΓΑ και στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αγροτών στις διαδικασίες αναδιάρθρωσής του.
Τέλος τονίστηκε ότι φέτος που απειλείται άμεσα η βιωσιμότητα της αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει να ενισχυθεί αποτελεσματικά και να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές παραοικονομίας στην αγορά σταφυλιών που καθορίζουν αποκλειστικά, τις τιμές οινοσταφύλων στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας.
Στην παρέμβασή του ο Νίκος Ταβουλάρης εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ και συνεργάτης του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, τόνισε την καθοριστική σημασία συμμετοχής του υπουργείου στην τηλεδιάσκεψη, λόγω της άμεσης πληροφόρησης που του παρεσχέθη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου αναφέρθηκε ειδικότερα:
- Στην πρόθεση του υπουργείου για την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων συμπεριλαμβανομένου και του αποθεματικού κρίσης, με δεδομένο ότι η εικόνα του κλάδου έχει μεταφερθεί στο υπουργείο από την ΚΕΟΣΟΕ, από την οποία ζήτησε τη συνεργασία της.
- Στην σύνταξη σχετικής μελέτης από το ΥπΑΑΤ, προκειμένου να τεθεί το θέμα του περονόσπορου στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών και στον Επίτροπο Γεωργίας.
Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «κάθε σκέψη του ιδιωτικού εμπορίου, για κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ανεπίτρεπτη, τη στιγμή που καταρρέει και βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού ο πρωτογενής τομέας».
Με οδηγό τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας, η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ επενδύει διαρκώς σε τεχνολογία αιχμής και πράσινες πρακτικές που στόχο έχουν να μειώσουν το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία επενδύει στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέσα από την ολοκλήρωση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκού σταθμού στις εγκαταστάσεις της μονάδας παραγωγής φρέσκων σαλατών και την ταυτόχρονη επέκταση του αντίστοιχου έργου στη μονάδα καταψυγμένων λαχανικών στη ΒΙ.ΠΕ.Θ. στη Σίνδο. Με την ολοκλήρωση αυτού του σημαντικού περιβαλλοντικού έργου, η συνολική ισχύς και των δύο σταθμών υπολογίζεται αθροιστικά στα 2.926 kW, με την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια να ανέρχεται ετησίως στα 3.800 MWh, επιτυγχάνοντας μείωση εκπομπών CO2 ίση με 2.693 τόνους ετησίως.
Η ΜΠΑΡΜΠΑ ΣΤΑΘΗΣ συνεχίζει με αμείωτη ένταση να ηγείται της προσπάθειας για την προστασία του πλανήτη από τις επιπτώσεις της κλιματική αλλαγής μέσα από ποικίλες δράσεις. Η αξιοποίηση του φωτοβολταϊκού σταθμού έρχεται να ενδυναμώσει περαιτέρω την προσπάθεια της εταιρείας για διαρκή εκσυγχρονισμό στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρεία την τελευταία τριετία (2019-2022) έχει πετύχει ισοδύναμη μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 32%, της θερμικής ενέργειας κατά 37%, καθώς και σημαντική μείωση στην κατανάλωση νερού κατά 42%, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, από την Τετάρτη (6/9), ξεκινά να παραλαμβάνει οινοποιήσιμα σταφύλια εσοδείας του 2023, σύμφωνα με όσα ανέφεραν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι του συνεταιρισμού.
Η διαφορά με την λίστα τιμών που ανακοινώθηκε πρόσφατα είναι ότι η σουλτανίνα που πάει για οινοποίηση θα έχει τιμή στα 35 λεπτά το κιλό.
Οι τιμές για τις υπόλοιπες ποικιλίες είναι οι εξής:
Ασύρτικο- 0,80 €
Θραψαθήρι - 0,70 €
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα , Αθήρι, Πλυτό) - 0,70 €
Βιδιανό - 0,60 €
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,60 €
Syrah - 0,50 €
Κοτσιφάλι - 0,45 €
Λιάτικο - 0,45 €
Βηλάνα - 0,40 €
Μαντηλάρι - 0,35 €
Κοτσιφολιάτικο - 0,35 €
Η παραλαβή οινοσταφύλων θα γίνεται μόνο από παραγωγούς που εμπιστεύτηκαν την Ένωση Ηρακλείου και ενεργοποίησαν τα δικαιώματά τους (Επιδότηση) σε αυτή.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή των οινοσταφύλων είναι η προσκόμιση από τους παραγωγούς της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας.
Στα πλαίσια αλληλοϋποστήριξης Οργάνωσης και παραγωγών με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, από τις προαναφερόμενες τιμές το 30% ανά κιλό αξίας του προϊόντος, θα δίδεται με την μορφή κουπονιού για αγορά αγροτικών εφοδίων από τα Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων της Ένωσης Ηρακλείου.
Αύξηση είχαμε στις εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας το πρώτο οκτάμηνο 2023 σε σχέση με πέρσι. Εισήχθησαν 13.866 τόνοι τομάτες, έναντι 10.993 τόνων το 2022 (αύξηση κατά 26,1%).
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι ντομάτες, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, σε ποσοστό 23,7% προέρχονταν από Αλβανία και ακολουθούν Τουρκία και Ολλανδία.
Μόνο τον Αύγουστο του 2023 εισάγαμε από Τουρκία 3.500 τόνους τομάτας. Ο μέσος όρος αξίας των τομάτων που εισήγαγε η χώρα μας ήταν στα 1,96 ευρώ το κιλό.
Όμως οι εισαγωγές της Ελλάδας δεν περιορίστηκαν μόνο στις τομάτες. Εισήχθησαν από Ιράν 119 τόνοι ακτινίδια με μέση τιμή 0,13 ευρώ/κιλό και 241 τόνοι καρπούζια με 0,14 ευρώ/κιλό.
Το πρώτο οκτάμηνο 2023 έχουν εισαχθεί συνολικά 455,1 χιλιάδες τόνοι φρούτα και λαχανικά, έναντι 402,1 χιλιάδων τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2022. Οι εισαγωγές είναι αυξημένες κατά 13,2% και προερχόμενες κατά 74,4% από τρίτες χώρες εκτός ΕΕ.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Συνδέσμου, στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές αφορούσαν:
α) 174.004 τόνοι πατάτες έναντι 148.456 το 2022, αύξηση +17,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενες (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ) κατά 82% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία.
β) 154.979 τόνοι μπανάνες έναντι 138.303 τόνων το 2022, αύξηση + 12,6%, προερχόμενες κατά 92% από Ισημεριινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 23.688.τόνοι κρεμμύδια, έναντι 6.313 τόνων πέρσι + 275,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 41% από Ινδία και ακολουθούν Αίγυπτος και Αυστρία
δ) 2.828.τόνοι πιπεριές γλυκοπιπεριές έναντι 3.233 τόνων το 2022, μειωμένες -12,5%, προερχόμενες κατά 29,8% από Ιορδανία και ακολουθούν Ισραήλ και Ολλανδία
ε) 19.162 τόνοι λεμονιών έναντι 22,341 τόνων το 2022, μειωμένες -14,2%, προερχόμενα κατά 35,7% από Αργεντινή και ακολουθούν Νοτ. Αφρική και Αίγυπτος
στ) 5.023 τόνοι μήλων έναντι 8.260 πέρσι μειωμένες -39,2% (χωρίς ουσιαστικές εισαγωγές τον Αύγουστο) προερχόμενα κατά 38,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Γερμανία, με την μέση τιμή αυξημένη κατά 32% και
ζ) 4.242 τόνοι αβοκάντο έναντι 5.276 πέρσι μειωμένες -19,6% προερχόμενα κατά 45,2 % από Ολλανδία και ακολουθούν Ισπανία και Γαλλία
η) 1.386 τόνοι ακτινίδια έναντι 918 πέρσι αυξημένες +51%, προερχόμενα κατά 23,7% από Ιταλία και ακολουθούν Ισπανία και Ολλανδία.
Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής, σε διάφορους τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό.
Ζητείται η ευρωπαϊκή παραγωγή να έχει την ίδια μεταχείριση που έχουν οι τρίτες χώρες από την ΕΕ. Είναι απαραίτητο τα τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Επίσης να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές ξεκινήσουν αυστηρούς ελέγχους στα εισαγόμενα προϊόντα για ύπαρξη υπολειμμάτων στην ελληνική αγορά, με διασφάλιση της μη ελληνοποίησης των εισαγομένων αλλά και στα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».
Η βρετανική κυβέρνηση ανέβαλε εκ νέου τους συνοριακούς ελέγχους στα ζωικά και φυτικά προϊόντα που εισάγονται από την ΕΕ.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν τα προϊόντα τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ανεμπόδιστα για αρκετούς μήνες μετά τον Οκτώβριο. Είναι η πέμπτη φορά που οι Βρετανοί αναβάλλουν τους ελέγχους του Brexit. Αυτή τη φορά είναι μια σχετικά μικρή καθυστέρηση. Οι πρώτες νέες διατυπώσεις στα σύνορα θα εισαχθούν στις 31 Ιανουαρίου 2024.
Στο πλαίσιο αυτό, δημοσιεύτηκε το οριστικό Μοντέλο Επιχειρήσεων Συνόρων της Μεγάλης Βρετανίας. Αυτό το μοντέλο περιγράφει τους ελέγχους ασφαλείας που θα εφαρμόζονται σε όλες τις εισαγωγές και τους υγειονομικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους φυτών και φυτικών προϊόντων στα σύνορα. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα απλοποιηθούν και θα ψηφιοποιηθούν οι έλεγχοι και για τη νέα ενιαία εμπορική θυρίδα του Ηνωμένου Βασιλείου που θα τεθεί σταδιακά από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.
Ελπίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πρέπει να φροντίζουν ότι τα αποστελλόμενα φορτία, από τις 31 Ιανουαρίου 2024, θα συνοδεύονται από υγειονομικά πιστοποιητικά. Οι φυσικοί έλεγχοι θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από τις 30 Απριλίου 2024 και τέλος υποχρεωτικές δηλώσεις ασφαλείας στις 31 Οκτωβρίου 2024.
Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο 2024 οι κοινοτικοί εξαγωγείς θα πρέπει να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις εισαγωγής που έχει ήδη επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο μετά την αποχώρησή του από την ΕΕ και οι οποίες, έχουν οδηγήσει σε υψηλότερο διοικητικό κόστος διαχείρισης αποστολών αλλά και περισσότερες διατυπώσεις τεκμηρίωσης. Υπό αυτή την έννοια, τα περισσότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά πρέπει να συνεχίσουν να υποβάλλουν την τελωνειακή διασάφηση (DUA) και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης εμπορικών προδιαγραφών (ποιότητος). Και οι δύο προϋποθέσεις είναι υποχρεωτικές από τον Ιανουάριο του 2021».
Προς ολοκλήρωση πάει και φέτος ο τρύγος για την κορινθιακής σταφίδας. Ακολουθεί η ξήρανση και στην συνέχεια η αποθήκευση του προϊόντος.
Τρίτη συνεχόμενη χρόνια οι τιμές παραγωγού στην κορινθιακή σταφίδα είναι πολύ κάτω του κόστους παραγωγής.
Για άλλη μια χρόνια μας άφησαν στο έλεος των έμπορων και του καιρού, χωρίς καμία στήριξη, τελειώνοντας έτσι ένα ιστορικό προϊόν με υψηλή διατροφική αξία του τόπου μας που είναι η κορινθιακή σταφίδα.
Αυτό αναφέρει σε δηλώσεις του στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Αποστολόπουλος, σταφιδοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Χανδρινού στη Μεσσηνία.
Και προσθέτει: «Φέτος οι βροχές Μαΐου και Ιουνίου, καθώς και ο καύσωνας του Ιουλίου, έδωσαν την χαριστική βολή στις καλλιέργειες, με ζημίες που κυμαίνονται από το 60% και φτάνοντας σε ορισμένα σταφιδοχώραφα και το 100%.
Με μεγάλες επίσης αυξήσεις στο κόστος καλλιέργειας για να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε της διαφορές μυκητολογικές ασθένειες που δημιούργησαν οι βροχοπτώσεις .
Από την άλλη έχουμε τον ΕΛΓΑ να μην μας αποζημιώνει για τον περονόσπορο.
Αυτή την εποχή οι τιμές παραγώγου είναι στα 70 λεπτά το κιλό, ενώ το κόστος καλλιέργειας κυμαίνεται από το 1,20 έως 1,40 ευρώ το κιλό και συνεχώς να ανεβαίνει.
Με αρκετούς παραγωγούς να μην έχουν πληρωθεί ακόμα για την περσινή σοδειά η κατάσταση είναι τραγική. Πολλά στρέμματα εκριζώθηκαν ή έχουν εγκαταλειφτεί και η καλλιέργεια της μαύρης κορινθιακής σταφίδας αν δεν στηριχτεί ουσιαστικά τελειώνει.
Η ευθύνες της κυβέρνησης τεράστιες, χορτάσαμε σύσκεψης επερωτήσεις υποσχέσεις που κάθε φορά κατέληγαν σε ψίχουλα ενίσχυσης.
Μόνο μας όπλο ο οργανωμένος συλλογικός αγώνας και αυτά τα ψίχουλα, που δόθηκαν ύστερα από την πίεση τον αγώνων και τον τρακτέρ. Δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε από το νέο κυβερνητικό σχήμα. Η ελπίδα βρίσκεται στα δικά μας χέρια.
Καλούμε όλους τους αγρότες να μπουν στον αγώνα διεκδικώντας:
- Εγγυημένες τιμές σε όλα τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα (2 ευρώ για τη σταφίδα), που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να επιτρέπουν την επιβίωση των παραγωγών και συνέχιση της καλλιεργητικής δραστηριότητας
- Καταγραφή και άμεση αποζημίωση για τις καταστροφές που έχουν «μαύρη» κορινθιακή σταφίδα, σουλτανίνα, επιτραπέζια και οινοποιήσιμα σταφύλια. Αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο από όλες τις φυσικές καταστροφές και νόσους στο 100% με επαρκή κρατική χρηματοδότηση.
- Άμεση αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των σταφιδοπαραγωγών
- Μείωση του κόστους παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο όπως στους εφοπλιστές. Μείωση της τιμής του αγροτικού ρεύματος. Κατάργηση του ΦΠΑ σε μέσα και εφόδια και σε βασικά είδη των αναγκών της λαϊκής οικογένειας. Εξασφάλιση φθηνών λιπασμάτων, άλλων πρώτων υλών κ.α
- Άμεση επιδότηση στους αγροτοπαραγωγούς για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους παραγωγής».
Δυνατότητα παράτασης στις άδειες φυτεύσεων αμπέλων, οι οποίες λήγουν το έτος 2023 και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της Άνοιξης του 2023 (έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες ξηρασία, κλπ), χορηγεί στα κράτη μέλη ο Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1619.
Οι εν λόγω άδειες θα λήγουν μετά την παρέλευση 12 μηνών από την αρχική ημερομηνία λήξης τους, δηλαδή το 2024.
Παράλληλα αναβάλλεται, επίσης για 12 μήνες, η υποχρέωση εκρίζωσης ισοδύναμης έκτασης αμπελώνα για την όσους είναι δικαιούχοι άδειας αναφύτευσης, επειδή τα καιρικά φαινόμενα μπορεί λόγω ζημιών που προκάλεσαν να καθυστερήσουν την έναρξη χρήσης της νεοφυτευθείσας έκτασης.
Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Κανονισμό τα κράτη μέλη - και κατά συνέπεια η Ελλάδα - θα πρέπει να καθορίσουν τις περιοχές και τα μετεωρολογικά φαινόμενα, που επίδρασαν αρνητικά την άνοιξη του 2023, ώστε να εφαρμόσουν τις διατάξεις που προβλέπουν, παράταση κατά ένα έτος αδειών φύτευσης που θα λήξουν το 2023 και παράταση κατά ένα έτος της υποχρέωσης εκρίζωσης του υφιστάμενου αμπελώνα σε περίπτωση αναφύτευσης.
Το αιτιολογικό μέρος του κανονισμού αναφέρει:
«Τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023 επηρέασαν σοβαρά και τον αμπελοοινικό τομέα της Ένωσης, όπου οι αμπελοκαλλιεργητές που βρίσκονται στις εν λόγω περιοχές των κρατών μελών έχουν αντιμετωπίσει εξαιρετικές δυσκολίες. Ειδικότερα, οι έκτακτες καιρικές συνθήκες εμπόδισαν τους αμπελοκαλλιεργητές να εκτελέσουν εργασίες στους αμπελώνες τους, οι οποίες συνήθως εκτελούνται την άνοιξη, όπως ο καθαρισμός και η προετοιμασία του εδάφους, η φύτευση νέων αμπελιών ή ο εμβολιασμός. Στις περιοχές που πλήττονται από εξαιρετική ξηρασία, τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι δυνατές λόγω της ξηρασίας του εδάφους και των εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών για την ανάπτυξη των νεοφυτευθέντων φυτών, στις περιοχές που πλήττονται από πλημμύρες, οι εν λόγω δραστηριότητες δεν είναι δυνατές επειδή οι αμπελώνες είτε δεν είναι προσβάσιμοι είτε καταστρέφονται από τις υδάτινες μάζες.
Τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα εμπόδισαν τους αμπελοκαλλιεργητές που κατέχουν άδειες αμπελοφυτεύσεων για χρήση στις πληγείσες περιοχές που λήγουν το 2023 να χρησιμοποιήσουν τις άδειες κατά τη διάρκεια της άνοιξης του τελευταίου έτους ισχύος τους, όπως είχε προγραμματιστεί. Δεδομένου ότι είναι αδύνατο να προβλεφθεί πόσο θα διαρκέσουν αυτά τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα και οι συνέπειές τους, δεν είναι βέβαιο ότι οι εν λόγω αμπελοκαλλιεργητές θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις άδειες αμπελοφυτεύσεών τους εντός των αντίστοιχων περιόδων ισχύος. Οι αμπελοκαλλιεργητές θα πρέπει να φυτέψουν τα αμπέλια κατά τη διάρκεια της θερμής περιόδου και, επομένως, σε λιγότερο κατάλληλη στιγμή του βλαστικού κύκλου, υπό δύσκολες συνθήκες και με πρόσθετο κόστος, και τούτο σε μια περίοδο κατά την οποία ο αμπελοοινικός τομέας υποφέρει ήδη από δυσμενείς συνθήκες της αγοράς.
Για τον λόγο αυτό και για να αποφευχθεί η απώλεια των αδειών φύτευσης ή η ταχεία επιδείνωση των συνθηκών υπό τις οποίες πρέπει να πραγματοποιηθεί η φύτευση, είναι αναγκαίο να επιτραπεί, χωρίς καθυστέρηση, η παράταση ισχύος των αδειών φύτευσης που λήγουν το 2023 σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα. Συνεπώς, όλες οι άδειες που λήγουν το 2023 και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στις πληγείσες περιοχές θα πρέπει να παραταθούν για 12 μήνες από την τρέχουσα ημερομηνία λήξης τους το 2023, ώστε να έχουν οι αμπελοκαλλιεργητές τη δυνατότητα να φυτέψουν τα αμπέλια το 2024.
Δεδομένων των απρόβλεπτων δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι αμπελοκαλλιεργητές στις πληγείσες περιοχές λόγω των δυσμενών μετεωρολογικών φαινομένων, θα πρέπει να τους επιτραπεί να παραιτηθούν από την άδεια φύτευσης που λήγει το 2023 χωρίς να υποστούν τη διοικητική κύρωση που αναφέρεται στο άρθρο 62 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 εάν δεν επιθυμούν πλέον να επεκτείνουν την αμπελουργική τους έκταση.
Όσον αφορά τους αμπελοκαλλιεργητές που κατέχουν πρόσφατα φυτευθέντες αμπελώνες στις περιοχές που έχουν πληγεί σοβαρά από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023 στις εν λόγω περιοχές και οι οποίοι φυτεύτηκαν, εν αναμονή της εκρίζωσης ισοδύναμης έκτασης, χρησιμοποιώντας άδειες αναφύτευσης που χορηγήθηκαν από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 66 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, είναι σκόπιμο να παραταθεί κατά ένα έτος η τετραετής προθεσμία για την εκρίζωση της προηγούμενης φυτευθείσας έκτασης.
Αυτό θα επιτρέψει στους αμπελοκαλλιεργητές να επωφεληθούν για ένα επιπλέον έτος συγκομιδής από την προηγούμενη φυτευθείσα έκταση ως αποζημίωση για τις ζημίες στον νεοφυτευθέντα αμπελώνα, δεδομένου ότι οι εν λόγω ζημίες μπορεί να καθυστερήσουν την έναρξη χρήσης της νεοφυτευθείσας έκτασης ή να έχουν ως αποτέλεσμα να πρέπει να φυτευθεί εκ νέου η νεοφυτευθείσα έκταση. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να προσαρμοστεί επίσης η προθεσμία που ορίζεται στο άρθρο 5 δεύτερο εδάφιο του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2018/273 της Επιτροπής».
Συνεχίζεται ο τρύγος στην Κρήτη με την παραγωγή να είναι μειωμένη λόγω των καιρικών συνθηκών και των προβλημάτων φυτοπροστασίας. Το θετικό είναι ότι οι όψιμες ποικιλίες στο νησί δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την ευδεμίδα.
Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ολοκληρωθεί ο τρύγος στην Κρήτη. Φέτος έχουμε μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς. Πέρσι αυτή την εποχή είχαμε βροχοπτώσεις (πάνω στο τρύγο) με αποτέλεσμα να έχουμε μια άσχημη χρονιά. Φέτος, λόγω περονόσπορου και καύσωνα, η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 40% σε σχέση με την άσχημη περσινή χρονιά. Δηλαδή έχουμε μια μείωση σε σχέση με μια κανονική παραγωγή στην Κρήτη κατά 70%. Αφορά επιτραπέζια, σουλτανίνα και οινάμπελα. Ειδικά στα βιολογικά έχουμε μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Θα πρέπει να υπάρξει στήριξη του εισοδήματος στους αμπελουργούς για την δύσκολη φετινή χρονιά».
Στο μεταξύ το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου κάνει λόγο για μέτρια δραστηριότατα της ευδεμίδας (συλλήψεις, ωοτοκίες) στην όψιμη ζώνη του νησιού. Αντίθετα, από την πρώιμη έως και τη μεσοπρώιμη ζώνη η δραστηριότητα που καταγράφεται είναι πολύ χαμηλή. Γενικά, η 3η πτήση του εντόμου κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα για τα συνήθη δεδομένα του νησιού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το διάστημα 13 - 27 Ιουλίου.
Στα σταφύλια που προορίζονται για τελικό ποιοτικό προϊόν, το όριο ανοχής προσβολών την εποχή αυτή (περκασμός, ωρίμαση) είναι πολύ μικρό έως μηδενικό. Επιπλέον, ο τρύγος καθυστερεί λόγω οψιμότητας της χρονιάς αλλά και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη φωτοσυνθετική ικανότητα των φύλλων (καύσωνας, υδατική καταπόνηση, περονόσπορος, τζιτζικάκια). Αμπέλια πάντως που θα τρυγηθούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο δεν χρειάζονται αντιμετώπιση.
Στα προβλήματα από τις παράνομες οινοποιήσεις επιτραπέζιων ποικιλιών αναφέρεται η ΚΕΟΣΟΕ, υποστηρίζοντας παράλληλα την ανάγκη στήριξης του κλάδου από το ΥπΑΑΤ λόγω των προβλημάτων στην παραγωγή από ακραίες καιρικές συνθήκες.
Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει «σε έντονα αρνητικό περιβάλλον έχει εισέλθει φέτος προ του τρύγου ο αμπελοοινικός κλάδος της χώρας, εξαιτίας του δυσανάλογου βάρους των συσσωρευμένων προβλημάτων, αλλά και των φετινών σοβαρών ζημιών που προκλήθηκαν από τις επιπτώσεις κυρίως του περονόσπορου, (που παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών δεν ήταν δυνατόν να αντιμετωπισθεί) και των διαδοχικών καυσώνων, του περασμένου Ιουλίου.
Τα αθεράπευτα προβλήματα που δημιούργησαν οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις (δημοσιονομική – ΕΦΚ, πανδημία COVID-19, κρίση ακριβείας) τα οποία οδήγησαν τα οινοποιεία, αλλά κυρίως τις αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις σε συνεχείς περιόδους μη βιώσιμης δραστηριότητας αφενός, και αφετέρου οι δραματικά μειωμένες αποδόσεις των αμπελώνων πριν τον επερχόμενο τρυγητό, απειλούν να δώσουν χαρακτήρα συνολικής κατάρρευσης στον τομέα.
Και ενώ σε μεμονωμένες, αλλά και μη αντιπροσωπευτικές περιοχές, η μείωση της παραγωγής οινοσταφύλων, ενεργοποιεί τους νόμους της αγοράς και της ζήτησης, προκαλώντας μερική άνοδο των τιμών, παραδοσιακή σιγή για τις τιμές παρατηρείται στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας (Αττική, Αχαΐα, Βοιωτία, κλπ.), περιοχές οι οποίες γίνονται αποδέκτες της παράνομης σταφυλικής παραγωγής επιτραπέζιων σταφυλιών και ποικιλιών σταφιδοποιίας, που έχουν εξίσου πληγεί από τον περονόσπορο και τους καύσωνες.
Η επανάληψη του φαινομένου, της εισόδου στον οινικό τομέα απαγορευμένων για οινοποίηση ποικιλιών, ήδη υλοποιείται σε πρώτο στάδιο, αφού ποσότητες από τις ποικιλίες αυτές εξαγοράζονται στο επίπεδο των 0,10 €/kg με 0,12 €/kg και οδεύουν, είτε για χυμοποίηση, είτε χωρίς παραστατικά απευθείας σε οινοποιεία. Κάθε χρόνο η πρακτική αυτή βάζει φρένο σε κάθε υγιή αντίδραση ανόδου των τιμών στην αγορά των οινοσταφύλων, τη στιγμή που παρατηρείται έκρηξη του κόστους καλλιέργειας.
Σε άλλες χώρες όπως η Γαλλία (Bordeaux), οι αμπελουργοί ζητούν να γίνει δεκτό το μέτρο της οριστικής εγκατάλειψης αμπελώνων, οι οποίοι ζητούν να φύγουν από το επάγγελμα με αξιοπρέπεια, μέσω ενός προγράμματος με κοινωνικά κριτήρια.
Μια τέτοια προοπτική δεν είναι μακριά και για τους Έλληνες αμπελουργούς, εάν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ο κρατικός μηχανισμός δεν παρέμβει φέτος, ώστε να κατασταλούν τα γνωστά φαινόμενα παραοικονομίας και εάν δεν ενισχυθούν βραχυπρόθεσμα, είτε με εθνικούς, είτε με ευρωπαϊκούς πόρους, οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, ώστε με όρους βιωσιμότητας να συνεχίσουν να καλλιεργούν και τα επόμενα χρόνια.
Είναι κατά συνέπεια άμεσα αναγκαίο ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λ. Αυγενάκης, να θέσει το θέμα της ενίσχυσης του τομέα στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών (μαζί με τους ομολόγους του των άλλων Κρατών Μελών της ΕΕ που έχουν ανάλογα πληγεί), με στόχο να ενισχυθεί εκτάκτως λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών ο αμπελουργικός τομέας οινοποιήσιμων ποικιλιών».
Εντυπωσιακή είναι η απότομη αύξηση των γερμανικών εισαγωγών ντομάτας από το Μαρόκο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Γερμανία από 27.000 τόνους ντομάτας που έκανε εισαγωγή από το Μαρόκο, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, έφτασε σε 40.000 τόνους πέρυσι και σε 43.000 τόνους το πρώτο εξάμηνο του 2023.
Για να καταλάβουμε το μέγεθος των μαροκινών εξαγωγών ντομάτας αρκεί να αναφέρουμε ότι οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ντομάτας το πρώτο εξάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 32.500 τόνους, από τους οποίους μόλις 209 τόνοι εξήχθησαν στην γερμανική αγορά.
Στο μεταξύ η δημοσιευθείσα έκθεση της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας SBA (Statistisches Bundesambt) αναφέρει ότι οι γερμανικές εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών συνέχισαν να μειώνονται και στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Όμως, μετά την απότομη μείωση των τελευταίων ετών, η πτώση περιορίστηκε περίπου στο 3%.
Ποσοτικά, η Γερμανία εισήγαγε 650.000 τόνους λιγότερα φρέσκα φρούτα και λαχανικά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Αυτό θα διαμορφωθεί σε επίπεδο έτους 1,2 εκατομμύρια τόνους λιγότερες εισαγωγές για το 2023 (συνολικά 4,2 εκατομμύρια τόνους).
Η εικόνα της αξίας των εισαγωγών όμως είναι διαφορετική. Τους πρώτους έξι μήνες του 2023, οι εισαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία ανήλθαν σε αξία 7,34 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό είναι 8% περισσότερο από τα δύο προηγούμενα χρόνια. Η μέση τιμή το πρώτο εξάμηνο του 2023 ήταν, επομένως, πάνω από δέκα τοις εκατό υψηλότερη από την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ιδιαίτερα οι πιπεριές και τα πορτοκάλια, είχαν πολύ υψηλότερες τιμές.
Όλα τα κύρια προϊόντα εισαγωγής φρέσκων φρούτων και λαχανικών παρουσίασαν πτωτική τάση στη Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Σταθερές παρέμειναν και οι εισαγωγές αγγουριού το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.
Η Γερμανία εισήγαγε ακόμη λιγότερες ντομάτες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Η πτώση 4% ωστόσο δεν είναι τόσο κακή σε σχέση με την μείωση κατά 14% και 9% στις εισαγωγές μήλων και πορτοκαλιών, αντίστοιχα. Οι εισαγωγές πιπεριάς μειώθηκαν επίσης απότομα κατά 12%. Ελάχιστα προϊόντα παρουσίασαν αυξημένες εισαγωγές, κυρίως αβοκάντο και μάνγκο.
Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών προμηθευτών οπωροκηπευτικών της Γερμανίας περιλαμβάνονται η Νότια Αφρική, το Μαρόκο και το Περού.
Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου ενημερώνει τους παραγωγούς - μέλη της για τις τιμές ανά ποικιλία σταφυλιών εσοδείας του 2023.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου κ. Σταύρος Γαβαλάς, «φέτος ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς λόγω των προβλημάτων από τον περονόσπορο. Η Ένωση δίνει τιμές που είναι αυξημένες κατά 10 - 20% σε σχέση με πέρσι. Έχουμε μια οψίμιση κατά 15 ημέρες για αυτό κάνουμε μετρήσεις και όταν τα σταφύλια είναι έτοιμα θα ανακοινώσουμε την ημερομηνία για έναρξη παραλαβής».
Οι τιμές είναι οι εξής:
Ασύρτικο- 0,80 €
Θραψαθήρι - 0,70 €
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα , Αθήρι, Πλυτό) - 0,70 €
Βιδιανό - 0,60 €
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,60 €
Syrah - 0,50 €
Κοτσιφάλι - 0,45 €
Λιάτικο - 0,45 €
Βηλάνα - 0,40 €
Μαντηλάρι - 0,35 €
Κοτσιφολιάτικο - 0,35 €
Λευκά Οινοστάφυλα με οινοποιήσιμο κωδικό - 0,30 €
Η παραλαβή οινοσταφύλων θα γίνεται μόνο από παραγωγούς που εμπιστεύτηκαν την Ένωση Ηρακλείου και ενεργοποίησαν τα δικαιώματά τους (Επιδότηση) σε αυτή.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή των οινοσταφύλων είναι η προσκόμιση από τους παραγωγούς της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας.
Στα πλαίσια αλληλοϋποστήριξης Οργάνωσης και παραγωγών με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, από τις προαναφερόμενες τιμές το 30% ανά κιλό αξίας του προϊόντος, θα δίδεται με την μορφή κουπονιού για αγορά αγροτικών εφοδίων από τα Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων της Ένωσης Ηρακλείου.
Στα πλαίσια αναβάθμισης της ποιότητας του παραγόμενου κρασιού, η Οργάνωση μας συνιστά στους παραγωγούς-μέλη της, τα οινοστάφυλα να προσκομίζονται σε πλαστικά κιβώτια (κλούβες) την ίδια μέρα της κοπής τους και απαρέγκλιτα να τηρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α. Να έχουν ικανοποιητικό βαθμό ωριμότητας τουλάχιστον 12,5 Be για τις ερυθρές ποικιλίες και 12 Be για τις λευκές.
β. Να μην έχουν μυκητολογική προσβολή (σάπισμα) και ηλιοεγκαύματα.
Τόπος παραλαβής των οινοσταφύλων θα είναι το Οινοποιείο στην Παλιανή, καθώς και τα Υποκαταστήματα Αστερουσίων και Αρκαλοχωρίου. Παραλαβή θα γίνεται και στις Αρχάνες Ηρακλείου.
Σοβαρές ζημιές από τον περονόσπορο και τις αυξημένες θερμοκρασίες στους αμπελώνες οινοποιήσιμων ποικιλιών, αναμένεται σημαντική μείωση της φετινής παραγωγής.
Όπως αναφέρει η ΚΕΟΣΟΕ, οι συνεχείς βροχοπτώσεις της άνοιξης και του Ιουνίου τις οποίες ακολουθούσε ηλιοφάνεια και ζέστη, δημιουργούσαν συνεχώς «νέφος υγρασίας», με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη του μύκητα, ο οποίος, παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, δεν κατέστη δυνατόν να ανασχεθεί, πλήττοντας τον όγκο της παραγωγής στη συμβατική καλλιέργεια, ενώ η βιολογική καλλιέργεια υπέστη σχεδόν ολική καταστροφή.
Την επέλαση του περονόσπορου, ακολούθησαν, οι ακραίες θερμοκρασιακά συνθήκες (καύσωνες) οι οποίες συνέβαλαν σε πολλές περιοχές στην υδατική και οξειδωτική καταπόνηση των αμπελιών με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών, την μικροραγία και την μερική ή ολική ξήρανση των φύλλων και των σταφυλιών.
Σύμφωνα με την εικόνα που αποκόμισε η ΚΕΟΣΟΕ ανά περιοχή ευθύνης των μελών της, οι ζημιές σε όλες τις αμπελουργικές ζώνες, ξεκινούν (μέχρι σήμερα) τουλάχιστον από το 50%. Συγκεκριμένα:
Στην περιοχή του Αμυνταίου παρατηρούνται ζημιές από τις εκτεταμένες ζημιές του περονόσπορου, του ωιδίου και του καύσωνα, άνω του 50%.
Στη Νάουσα παρά τις σχετικές επιτυχείς παρεμβάσεις για τον περονόσπορο και το ωίδιο, μεσούντος του καύσωνα παρατηρείται κακή καρπόδεση, με αποτέλεσμα την δυσμενή εξέλιξη σε μικροκαρπία. Η παραγωγή εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μειωμένη από 50% έως 65%.
Στην αμπελουργική ζώνη της Ζίτσας, η εξάπλωση του περονόσπορου ήταν πρωτοφανής με αποτέλεσμα την απώλεια της παραγωγής, έως 70%, ενώ στη βιολογική καλλιέργεια η απώλεια αγγίζει το 90%
Στον Τύρναβο, οι συνεχείς βροχοπτώσεις ευνόησαν τη γρήγορη ανάπτυξη του περονόσπορου, παρά τις φυτοπροστατευτικές παρεμβάσεις με υψηλό κόστος των αμπελουργών. Οι ζημιές κυμαίνονται από 60% έως και 100% σε πολλές περιπτώσεις
Ανάλογη με αυτή του Τυρνάβου εικόνα επικρατεί και στη Νέα Αγχίαλο.
Στο 50% εκτιμάται και η απώλεια παραγωγής στη Βοιωτία.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα με συνεχόμενο καύσωνα επηρέασαν τους αμπελώνες της Αττικής και επιδείνωσαν τις μέχρι πρότινος μεγάλες καταπονήσεις που έχει υποστεί ο αμπελώνας (καταγράφονται εστιασμένες προσβολές από περονόσπορο), ενώ έντονο είναι το φαινόμενο της λειψυδρίας.
Εκτεταμένη προσβολή από περονόσπορο παρατηρείται και στις περιοχές Καρύστου - Μαρμαρίου αλλά και της υπόλοιπης Εύβοιας, σε ποσοστό άνω του 50%, ενώ και οι επιπτώσεις του καύσωνα αναμένονται ιδιαίτερα ανησυχητικές, λόγω των ξηρικών αμπελώνων της περιοχής
Από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο, είναι αυτή της ζώνης της Νεμέας, στην οποία οι ζημιές από τον περονόσπορο και τους τελευταίους καύσωνες, υπερβαίνει το 70% και κατά περίπτωση φθάνει στο 100%.
Όμοια, αλλά σχετικά ηπιότερη επιβάρυνση παρατηρείται στην Αχαΐα και την Ηλεία, περιοχές στις οποίες όμως οι ζημιές ξεπερνούν το 60%.
Στην Λήμνο, μετά από τους συνεχείς καύσωνες, παρατηρήθηκαν στα περισσότερα αμπελοτεμάχια έντονα ηλιακά εγκαύματα, τόσο στην φυλλική επιφάνεια, όσο δευτερογενώς (αφού υπήρξε πτώση των φύλλων) και στα σταφύλια, δημιουργώντας νεκρικές εστίες στην επιφάνεια τους, με αποτέλεσμα τα σταφύλια να μην μπορέσουν να ωριμάσουν και να είναι εμπορεύσιμα, και συνεπώς να μην συγκομισθούν.
Οι ασυνήθιστα συχνές βροχοπτώσεις, δημιούργησαν σημαντικές ζημιές εξαιτίας του περονόσπορου – που δεν αποτελεί συχνό φαινόμενο – και στο νησί της Σάμου. Παράλληλα παρατηρούνται ζημιές και στο φυτικό κεφάλαιο.
Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο αμπελώνας της Σαντορίνης, εξαιτίας της ανομβρίας που έχει σαν αποτέλεσμα την δραστική μείωση της παραγωγής, λόγω ακαρπίας.
Έξαρση του περονόσπορου παρατηρείται και στην Πάρο και τη Ρόδο, που έχει προκαλέσει ζημιές στο 50% του δυναμικού.
Η σημαντικότερη επέλαση του περονόσπορου, παρατηρείται στα νησιά του Ιονίου Πελάγους, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο και Λευκάδα, στα οποία η παραγωγή έχει καταστραφεί από 80% έως 100%.
Τέλος σχεδόν ολοκληρωτικά καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις του περονόσπορου και του καύσωνα στην Κρήτη, καθιστώντας τα σταφύλια υποβαθμισμένα και μη εμπορεύσιμα.
Όπως τονίζει η ΚΕΟΣΟΕ, οινοποιήσιμωνείναι επιτακτική, η εκτίμηση των ζημιών από τους κρατικούς φορείς και η αποζημίωση των παραγωγών, καθ' ότι σε αντίθετη περίπτωση θα αντιμετωπίσουν οξύτατο πρόβλημα επιβίωσης, δεδομένου και του ότι η μεγάλη τους πλειοψηφία έχει προβεί ήδη σε δαπανηρούς αλλά ανεπιτυχείς ψεκασμούς, λόγω της έντασης του φαινομένου των προσβολών από περονόσπορο και των επιπτώσεων από τους διαδοχικούς καύσωνες».
Το Συμβούλιο εξέδωσε κανονισμό ο οποίος ανανεώνει και επεκτείνει την προσωρινή αναστολή όλων των υφιστάμενων δασμών και του συστήματος τιμών εισόδου που εξακολουθούν να ισχύουν για επτά γεωργικά προϊόντα για ένα επιπλέον έτος, έως τις 24 Ιουλίου 2024.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, σκοπός της ανανέωσης και της επέκτασης των μέτρων είναι να διασφαλίσουν ότι οι υφιστάμενες εμπορικές ροές, από τη Μολδαβία προς την ΕΕ, μπορούν να συνεχιστούν, κάτι που θα στηρίξει την οικονομία της Μολδαβίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και των συνεχιζόμενων επιπτώσεων στη Μολδαβία και λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Μολδαβία χορηγήθηκε καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Ιούνιο του 2022.
Όπως δήλωσε ο κ. Héctor Gómez Hernández, υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας, «τα μέτρα εξακολουθούν να καλύπτουν και τα επτά γεωργικά προϊόντα των οποίων οι εξαγωγές από τη Μολδαβία στην ΕΕ δεν έχουν ακόμη πλήρως ελευθερωθεί στο πλαίσιο της σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς υπόκεινται σε ποσοστώσεις δασμολογικής ατέλειας: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμούς σταφυλιών.
Η διαφορά στην κάλυψη, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, συνίσταται στην πλήρη ελευθέρωση των εισαγωγών στην ΕΕ, καθώς η ισχύουσα νομοθεσία αναστέλλει όλες τις δασμολογικές ποσοστώσεις που παρέμεναν σε ισχύ».
Ο κανονισμός περιλαμβάνει επίσης αυστηρότερες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων της Επιτροπής και προβλέπει τη συμμετοχή της επιτροπής μέτρων διασφάλισης (αντί της επιτροπής τελωνειακού κώδικα) στην εφαρμογή του μηχανισμού διασφάλισης. Προτείνεται ένας ταχύτερος μηχανισμός διασφάλισης, ο οποίος αναμένεται να είναι αποτελεσματικότερος εάν οι εισαγωγές έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά της ΕΕ.
Όπως και πέρυσι, αναμένεται απώλεια τελωνειακών εσόδων της ΕΕ περίπου 0,3 εκατ. ευρώ ετησίως, με αποτέλεσμα ο αντίκτυπος στους ιδίους πόρους της ΕΕ να είναι πολύ περιορισμένος.
Αυτό όμως δεν ισχύει για τους Ευρωπαίους αλλά και Έλληνες αγρότες που καλούνται να ανταγωνιστούν τα προϊόντα της Μολδαβίας που έχουν χαμηλό κόστος καλλιέργειας αλλά και εργατικών. Αυτό όμως δεν ενδιαφέρει τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών.
Μετά τον τρύγο θα υπάρξουν παρεμβάσεις για τυχόν αποζημιώσεις των αμπελουργών από τις προσβολές του περονόσπορου.
Αυτό ανέφερε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Διονύσης Σταμενίτης, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ανδρέα Παναγιωτόπολου, με θέμα: «Αποζημιώσεις και ενίσχυση των παραγωγών για τις πληγείσες από τον περονόσπορο αμπελοκαλλιέργειες».
Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «οι φυτοπαθολογικές προσβολές, όπως περονόσπορος συγκεκριμένα, δεν καλύπτονται ασφαλιστικά. Ωστόσο, γνωρίζουμε μέσω των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ ότι έχουν σημειωθεί εκτεταμένες προσβολές από περονόσπορο σε αμπελοκαλλιέργειες, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές όπως η Δυτική Ελλάδα, η Πελοπόννησος, η Κρήτη, αλλά και η Μακεδονία.
Σήμερα, όμως, που συζητάμε δεν έχουμε την πλήρη εικόνα του φαινομένου καθώς αυτό εξελίσσεται και είμαστε υποχρεωμένοι να το παρακολουθούμε όπως και το κάνουμε.
Στο τέλος, λοιπόν, της καλλιεργητικής περιόδου θα γίνει αξιολόγηση της κατάστασης όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί και τότε θα είμαστε σε θέση να πούμε αν και σε ποιες παρεμβάσεις θα προχωρήσουμε, εφόσον αυτές κριθούν απαραίτητες και για τα αμπέλια και για άλλες καλλιέργειες που εμφανίζουν ή θα εμφανίσουν προβλήματα. Και σε αυτήν την περίπτωση, θα εξαντλήσουμε κάθε εργαλείο και μέσο που μας δίνει η εθνική και η ενωσιακή νομοθεσία».
Με αμοιβή 5 ευρώ την ώρα, χιλιομετρική αποζημίωση 15 λεπτά το χιλιόμετρο, πλαφόν 198 ευρώ το μήνα στο ποσό αποζημίωσης και καταβολή των δεδουλευμένων μετά από 2 χρόνια, είναι απαγορευτικές οι εισαγωγές - εξαγωγές από και προς τρίτες χώρες εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.
Αυτό δηλώνει σε συνέντευξη τύπου στον ΑγροΤύπο ο κ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης, Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών, στην οποία αναφέρεται στο αναχρονιστικό πλαίσιο αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που παρέχουν πρόσθετη εργασία τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες.
Ερ. Παραμένει το πρόβλημα στο καθεστώς πρόσθετης ανταποδοτικής εργασίας για τις ανάγκες του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου;
Απ. Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της Χώρας από την νέα κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023, επανέρχεται εκ νέου και πιο επίκαιρο από ποτέ το θέμα του επανακαθορισμού της αμοιβής απασχόλησης (οικονομικών απολαβών) των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών από την πρόσθετη ανταποδοτική εργασία που προσφέρουν εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τις ανάγκες κάλυψης, πρώτον, του κρίσιμου εξαγωγικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων με τις τρίτες χώρες, δεύτερον, του ποιοτικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου εισαγωγών τροφίμων (βασικών επισιτιστικών αγαθών) για τη διατροφική επάρκεια, την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς και τη συγκράτηση των τιμών, καθώς και για την προστασία της υγείας του Έλληνα και Ευρωπαίου καταναλωτή (υπολείμματα φυτοφαρμάκων, αφλατοξίνες κλπ) και την προστασία του φυτικού κεφαλαίου της Χώρας και της ΕΕ από την εισαγωγή επικίνδυνων επιβλαβών οργανισμών από τρίτες χώρες.
Αδιαμφησβήτητα, το συγκεκριμένο καθεστώς παρασχεθείσας δημόσιας υπηρεσίας αποτελεί για πολλούς παράγοντες του γεωπονικού κλάδου, της αγοράς και του επιχειρηματικού κόσμου, μια από τις «διαχρονικές παθογένειες» της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης ή καλύτερα «εστία αναχρονισμού και αναξιοκρατίας» καθώς τόσο το ύψος της αμοιβής της ωριαίας απασχόλησης ανά γεωπόνο ελεγκτή (περίπου 5 € καθαρά/ώρα) όσο και η επιβολή πλαφόν στην μηνιαία αποζημίωση ανά ελεγκτή (198 € καθαρά/μήνα/ελεγκτή), συμπεριλαμβανόμενης και της τεράστιας καθυστέρησης (που έχει παγιωθεί πια) για την καταβολή των δεδουλευμένων, με μέσο χρόνο αναμονής τα 2 χρόνια και άνω για την πληρωμή-εξόφληση των δικαιούχων, αποτελούν όλα μαζί σωρευτικά ένα σοβαρό αντικίνητρο για τη συμμετοχή των δημοσίων λειτουργών, σε μια τόσο σημαντική για την ελληνική οικονομία και την αγροδιατροφική επάρκεια, εργασία για ελέγχους ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.
Η στρέβλωση, όμως, είναι ακόμη μεγαλύτερη αν αναλογισθεί κανείς ότι τα ανταποδοτικά αυτά τέλη που προκαταβάλλονται από τους ιδιώτες συναλλασσόμενους προς εξυπηρέτηση των εισαγωγών-εξαγωγών, δεν βαρύνουν σε καμία περίπτωση τον κρατικό προϋπολογισμό και ενώ θα έπρεπε να καταλήγουν, βάσει νόμου, εξολοκλήρου στον δικαιούχο-υπάλληλο, με παρέμβαση-χειραγώγηση της ίδιας της πολιτείας αποφασίστηκε (με ΚΥΑ του 2016) να διανέμονται μεταξύ κράτους και ελεγκτή καταστρατηγώντας έτσι τη συνταγματική έννοια της ανταποδοτικότητας αλλά και τους κρατικούς νόμους θεμέλιο για τους ελέγχους εκτός ωραρίου οι οποίοι υπερισχύουν μιας ΚΥΑ (μεγαλύτερη νομική ισχύ).
Επιπρόσθετα, η επιβολή πλαφόν στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης μεταφράζεται επί της ουσίας σ'ένα ανώτατο επιτρεπόμενο όριο 37,5 πληρωτέων ωρών το μήνα για κάθε ελεγκτή, το οποίο σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων (είτε πρόκειται για εξαγωγές είτε για εισαγωγές) καλύπτεται ήδη από την 1η εβδομάδα του μήνα. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι γεωπόνοι να εργάζονται άνευ αμοιβής τις εναπομείνασες 3 εβδομάδες του μήνα αφού, αφενός όλες οι ΔΑΟΚ της Χώρας είναι υποστελεχωμένες και δεν υπάρχει γεωπονικό προσωπικό για να καλύψει τις επιπλέον ώρες και αφετέρου, παρατηρείται μεγάλη απροθυμία από πολλούς συναδέλφους, και δικαιολογημένα, να εμπλακούν σε τέτοιου είδους ελέγχους και να «θυσιάσουν» τα Σαββατοκύριακα τους και τις αργίες για ένα παράσχουν πρόσθετη εργασία, για τις ανάγκες του Δημοσίου και των ιδιωτών, χωρίς να υπάρχει το ανάλογο οικονομικό αντίκρισμα ή για να καταλήξουν σε σημείο «να επιδοτούν τις εξαγωγές-εισαγωγές από την τσέπη τους» μιας και η καταβολή των αποζημιώσεων από την Ελληνική πολιτεία ολοκληρώνεται σταθερά με καθυστέρηση 2 χρόνων και άνω. Για να σημειώσω και κάτι άλλο: Για να οριστεί κάποιος "Επίσημος Υπάλληλος Φυτοϋγειονομικών Υπηρεσιών (ή φυτοϋγειονομικός ελεγκτής αλλιώς), θα πρέπει να πληροί κάποιες βασικές προϋποθέσεις ενώ ταυτόχρονα ο ορισμός του υπέχει και σημαντικές υποχρεώσεις για τον ίδιο ως προς την Κεντρική Αρχή (Συνεχή επιμόρφωση, πολύ καλή γνώση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας σε διεθνές, ενωσιακό και εθνικό επίπεδο,κλπ). Άρα και από πλευράς πολιτείας, δεν είναι εύκολη η ανεύρεση τέτοιων στελεχών πλέον.
Ερ. Σε ποια σημεία έχουμε εξαγωγική δραστηριότητα ώστε είναι αναγκαίο να γίνονται έλεγχοι;
Απ. Από τις 69 ΔΑΟΚ ανά την επικράτεια, διαχρονικά μόνο στις 16 (23%) παρατηρείται εξαγωγική ή εισαγωγική δραστηριότητα τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα, τις εξαιρέσιμες και τις αργίες ενώ παρόμοια είναι η κατάσταση και στα Π.Κ.Π.Φ.Π. & Φ.Ε του ΥπΑΑΤ, όπου μόνο στα 2 από τα 8 καταγράφεται απασχόληση των ελεγκτών εκτός του κανονικού ωραρίου, και αυτό κυρίως για την κάλυψη εποχικών αναγκών εφοδιασμού της αγοράς με εισαγωγές συγκεκριμένων ειδών τροφίμων (πατάτες, λεμόνια από τρίτες χώρες).
Πάντως, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το εξής παράδοξο ότι μέχρι και το 2010 (πριν τη θέσπιση του νόμου Σαχινίδη), οι πληρωμές των ελεγκτών με την απαρχαιωμένη διαδικασία των διπλοτύπων είσπραξης τύπου Β και της κατάθεσης των τελών με φυσική παρουσία στα Δημόσια Ταμεία της Χώρας, ολοκληρώνονταν στην ώρα τους (εντός διμήνου), σε εφαρμογή νόμου που ίσχυε από το 1981, ενώ από το 2010 και έπειτα αλλά πολύ περισσότερο σήμερα με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και την διασύνδεση των μητρώων, η αναμονή για καταβολή των δεδουλευμένων υπερβαίνει τα 2 χρόνια με ορατό τον κίνδυνο της παραγραφής πολλές φορές!
Ερ. Δηλαδή θεωρείται αναγκαίο να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο για τους ελέγχους;
Απ.Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (από το 2006 και 2008 αντίστοιχα) που διέπει τη διενέργεια των ελέγχων ποιότητας και φυτοϋγείας πέραν του κανονικού ωραρίου για εξυπηρέτηση των εμπορικών απαιτήσεων των εξαγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων, είναι αναχρονιστικό και δεν μπορεί πια να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των δημοσίων υπαλλήλων όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον από τις διαδοχικές κρίσεις (οικονομική, υγειονομική) αλλά και από την συνεχώς αυξανόμενη πίεση του πληθωριστικού κύματος ακρίβειας. Οι γεωπόνοι, όμως, του Δημοσίου και «πλάτη έβαλαν» στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων όταν υπέστησαν κατακρεούργηση του εισοδήματος τους κατά 40% ή όταν παρέμειναν απλήρωτοι τέσσερα ολόκληρα χρόνια για αυτά τα ίδια ανταποδοτικά τέλη (2011-2014) σε μια πρωτοφανή στάση πληρωμών της πολιτείας, αλλά και συνεισφορά σημαντική είχαν στην ενδυνάμωση του εξαγωγικού εμπορίου και στη βελτίωση του εμπορικού ελλείμματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας από τον covid-19, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους αδιάλειπτα (σε οργανικές μονάδες πλήρους λειτουργίας) και επιδεικνύοντας με αυτόν τον τρόπο υψηλό αίσθημα ευθύνης.
Για να γίνει αντιληπτή η τάξη μεγέθους της αστοχίας (σφάλματα) της ισχύουσας νομοθεσίας, αρκεί να αναφερθεί ότι ο ελεγκτής, ενόσω δεν γνωρίζει ακόμη τον πραγματικό όγκο διακινούμενων φορτίων που θα κληθεί να διεκπεραιώσει την ημέρα της βάρδιάς του, συντάσσει εκ των προτέρων και με βάση τις υποβληθείσες αιτήσεις, ειδικό σημείωμα υπολογισμού των τελών για τους ελέγχους αυτούς (με στοιχεία για τις ώρες απασχόλησης, τα διανυθέντα χιλιόμετρα, τα προϊόντα και τις διακινηθείσες ποσότητες, τη δαπάνη σε € που βαρύνει τον συναλλασσόμενο) και μετά εκδίδεται από τον Προϊστάμενό του έγγραφη εντολή πραγματοποίησης του ελέγχου». Εκτός, βέβαια, αν διαθέτει μαντικές ικανότητες και γνωρίζει a priori τον διακινούμενο όγκο φορτίων όποτε και εξηγούνται όλα.
Η στήριξη των ελληνικών εξαγωγών αποτελεί τη δεδομένη χρονική περίοδο, βασικό πυλώνα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, όσον αφορά τις εισαγωγές, πολύ συχνά βρισκόμαστε στο μικροσκόπιο κλιμακίων ελέγχου της ΕΕ προκειμένου να εξακριβώνεται η τήρηση του Ενωσιακού Νομοθετικού Πλαισίου. Με τις υπάρχουσες, όμως, συνθήκες (πχ η χιλιομετρική αποζημίωση για τις μετακινήσεις των ελεγκτών η οποία βαρύνει τους ιδιώτες και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό, ειδικά για τους ελέγχους εκτός ωραρίου, παραμένει «κολλημένη» στα 0,15 €/km εν αντιθέσει με την τρέχουσα τιμή της βενζίνης στη Χώρα μας που κατά καιρούς «φλερτάρει» με τα 2€/λίτρο) ο θεσμός της εκτός ωραρίου εργασίας για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού-εισαγωγικού εμπορίου, είναι «μεταξύ αυτών που μας κρατάνε πίσω», αν μας επιτραπεί η υιοθέτηση της συγκεκριμένης φράσης που ειπώθηκε προεκλογικά από τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Ως εκ τούτου, η αναμόρφωση και ο εκσυγχρονισμός του καθεστώτος των ελέγχων αυτών αποτελεί από τη μια, ηθικό χρέος της πολιτείας και είναι μεταξύ «όσων πρέπει να γίνουν από εδώ και στο εξής» όπως επίσης ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές των διαδικασιών «που θα πάνε την Ελλάδα μπροστά». Από την άλλη, η οριστική διευθέτηση του ζητήματος δεν μπορεί να μην εκληφθεί και ως επιβεβαίωση των προσδοκιών της κοινωνικής κατηγορίας των δημοσίων υπαλλήλων, στο ευρύτερο πλαίσιο των εξαγγελιών της νέας κυβέρνησης, για ενίσχυση-βελτίωση του εισοδήματός τους μέσα στην επόμενη τετραετία.
Ωστόσο, για να πάει η Ελλάδα πιο μπροστά και πιο ψηλά, θα πρέπει σύσσωμη η πολιτική ηγεσία (ΥπΑΑΤ, Υπουργείο Οικονομικών, Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Περιφερειάρχες) να «σκύψει» πάνω από τέτοιου είδους προβληματικές διαδικασίες και να πατάξει, με την εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και ριζικών αλλαγών, τις εστίες αναχρονισμού και αναξιοκρατίας της Δημόσιας Διοίκησης. Για παράδειγμα, ακόμη και η ίδια η διαλειτουργικότητα εμφανίζεται να έχει επιλεκτική εφαρμογή στη Χώρα μας καθώς μπορεί να χρησιμοποιείται για την απευθείας καταβολή των τελών υπέρ του κράτους μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του e-παραβόλου που πληρώνουν οι ιδιώτες, αλλά την ίδια στιγμή δεν έχει υπάρξει μέριμνα από πλευράς πολιτείας για μια αναλογική αντιμετώπιση των υπαλλήλων-ελεγκτών προκειμένου να μπορούν να αποζημιωθούν άμεσα και όχι μετά από βασανιστική καθυστέρηση, με χρήση των αναβαθμισμένων ψηφιακών υπηρεσιών και μητρώων του κράτους.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να σημειωθεί ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος έχει σοβαρά παράπονα από την πολιτεία για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση που τον υποχρέωνει να προπληρώνει τα τέλη προς το κράτος και τους ελεγκτές (οικονομικές υποχρεώσεις) αλλά, την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις καταλήγουν να γίνονται μάρτυρες της δυσμενούς θέσης στην οποία βρίσκονται οι μόνιμα απλήρωτοι ελεγκτές (με τα επακόλουθα προβλήματα όπως η απουσία κινήτρου για εκτέλεση εργασίας εκτός ωραρίου, η δυσαρέσκεια από την πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις μετακινήσεις από και προς τα σημεία εξαγωγής-εισαγωγής κλπ).
Ερ. Πάντως οι ελληνικές εξαγωγές συνεχίζουν να κρατούν τα σκήπτρα της αναπτυξιακής πορείας της χώρας;
Απ. Είναι γνωστό ότι η ανάπτυξη και η ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας οφείλονται, μεταξύ άλλων, στην εξωστρέφεια και στις επενδύσεις. Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι οι εξαγωγές το 2023 μπορούν να φτάσουν τα 70 δισ.€ όταν ήδη το 2022 σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ, καθώς διαμορφώθηκαν σε 54,68 δισ.€ από 40 δισ. το 2021. Στον αγροτικό τομέα, μια ανάσα πριν το φράγμα των 10 δισ. € βρέθηκε η αξία των ελληνικών εξαγωγών αγροτικών προϊόντων το 2022. Βαρύ πυροβολικό για τον κλάδο αποτελούν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών, οι οποίες πέρυσι (2022) αυξήθηκαν κατά 7,6% σε αξία και μαζί με τα μεταποιημένα προϊόντα έφτασαν στα 2,85 δισ.€.
Η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει εισέλθει σε μια δυναμική αναπτυξιακή πορεία. Η βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας είναι δραστική με τη Χώρα να πετυχαίνει την μεγαλύτερη, πανευρωπαϊκή δημοσιονομική βελτίωση το 2022. Στο άκουσμα τέτοιων ευχάριστων οικονομικών αποτελεσμάτων, δεν μπορεί η πολιτεία να γυρίζει την πλάτη σε μια μερίδα σημαντικών συντελεστών της ενίσχυσης της πίστης του εξαγωγικού εμπορίου και της εξασφάλισης της εγχώριας αγροδιατροφικής επάρκειας που εργάζονται τις δύσκολες ώρες, συνεισφέροντας στην επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερων επιδόσεων στις διεθνείς πωλήσεις της Χώρας, προς όφελος πάντα της εθνικής οικονομίας και της εξομάλυνσης των πιέσεων για ομαλή τροφοδοσία και λειτουργία της ελληνικής αγοράς.
Ερ. Ποιο το αποτύπωμα της Κεντρικής Μακεδονίας στις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων;
Απ. Ακολουθώντας το συμπαθητικό μότο «η Κεντρική Μακεδονία παράγει και εξάγει», σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη Περιφέρεια καταγράφει υψηλές πτήσεις οι οποίες την κατατάσσουν ως την 2η πιο εξωστρεφή Περιφέρεια της χώρας. Αναφορικά με τα προϊόντα που εξάγει, τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνουν τα τρόφιμα με 32,1 % και μετά έρχονται οι υπόλοιπες κατηγορίες αγαθών (πετρελαιοειδή, πλαστικά, χημικά κλπ.). Στην παρούσα φάση, το 80 % του συνόλου των εξαγωγών μας γίνονται από το 20 % των ελληνικών επιχειρήσεων. Αν αποκτήσουν εξωστρέφεια και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τότε εκτιμάται ότι η ελληνική οικονομία θα εκτοξευτεί (πηγή ΣΕΒΕ). Αυτό είναι, επίσης, ένα από τα ενθαρρυντικά στοιχεία του τοπικού εξαγωγικού μοντέλου της ΠΚΜ όπου πολυάριθμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροφίμων έχουν καταφέρει να δώσουν μια ανοδική ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές.
Ερ. Στις γειτονικές χώρες υπάρχουν παρόμοια προβλήματα;
Απ. Δεν δικαιολογείται χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πολωνία) να έχουν προβεί σε ρύθμιση τέτοιων θεμάτων, με ευνοικές επιπτώσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους τους (μπορούμε να σας παραθέσουμε στοιχεία), αναγνωρίζοντας το σημαντικό έργο που επιτελούν και η ελληνική πολιτεία, την ίδια στιγμή, να παραμένει αμέτοχη χωρίς κανένα αντανακλαστικό και χωρίς ουσιαστικές προτάσεις για την εξεύρεση μιας εποικοδομητικής και αμοιβαία επωφελούς λύσης για το ζήτημα της εκτός ωραρίου εργασίας. Μέχρι πότε, λοιπόν, θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση; Ας ενδιαφερθεί επιτέλους κάποιος από την νέα πολιτική ηγεσία για το χτίσιμο μιας σύγχρονης Δημόσιας Διοίκησης σε ένα ευνομούμενο κράτος.
Ερ. Πείτε μας την θέση σας για την λύση του προβλήματος;
Απ. Η αποκατάσταση της απαξίωσης του θεσμού της πρόσθετης εργασίας των γεωπόνων - ελεγκτών του Δημοσίου μπορεί να επιτευχθεί με την ανάληψη δράσης από πλευράς πολιτείας και ειδικότερα με τις παρακάτω επείγουσες παρεμβάσεις:
1. Με τη λειτουργική αξιοποίηση των ψηφιακών υπηρεσιών, της διαλειτουργικότητας και την περαιτέρω χρήση των δεδομένων προκειμένου να θεσπιστεί, με νομοθετική ρύθμιση, ένας σύγχρονος τρόπος καταβολής των δεδουλευμένων στους δικαιούχους με άμεση εξόφλησή τους εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών (καταστάσεων αποζημίωσης)
2. Αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης/ελεγκτή στα 13,33€ ή και παραπάνω και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών υπέρ του απασχολούμενου ελεγκτή
3. Κατάργηση του ανώτατου ορίου των 300€ μεικτά (198€ καθαρά) στο μηνιαίο ποσό αποζημίωσης (πλαφόν) από πρόσθετη εργασία ή, στη χειρότερη περίπτωση, αύξηση του ορίου αμοιβής στα 500 € καθαρά
4. Αύξηση της χιλιομετρικής αποζημίωσης για τις μετακινήσεις των ελεγκτών για παροχή πρόσθετης εργασίας σε τουλάχιστον 0,40 €/Km η οποία, ούτως ή άλλως, βαρύνει τους ιδιώτες συναλλασσόμενους και όχι τον κρατικό προϋπολογισμό
5. Άμεση εξόφληση των υπαλλήλων - δικαιούχων για τα έτη 2020 και 2021 (ΔΑΟΚ Έβρου), για ολόκληρο το 2022 και για τους μήνες του τρέχοντος έτους.
Και κάτι τελευταίο αλλά πολύ σημαντικό:
Όλα τα παραπάνω αιτήματα, δεν εντάσσονται στο συνολικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής για τα επόμενα 4 χρόνια, κυρίως για τον απλούστατο λόγο ότι δεν χρειάζεται «δημοσιονομικός χώρος» για την κάλυψή τους και δεν επηρεάζουν τον κυβερνητικό στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 2% μιας και η συνολική δαπάνη προέρχεται από ανταποδοτικά τέλη που καταβάλουν οι ιδιώτες - επιχειρηματίες (εξαγωγείς - εισαγωγείς), δηλαδή μια πηγή εσόδων δεν μπορεί να προϋπολογιστεί υπό την έννοια ότι εξαρτάται από τον συνολικό διακινούμενο όγκο φορτίων ανά έτος.
Όσον αφορά τον αριθμό των γεωπόνων που κάνουν ελέγχους ο κ. Γεωργιάδης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί διότι δεν έχουμε εικόνα για τον αριθμό των υπαλλήλων που ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου σε καθεμιά από τις 16 ΔΑΟΚ ή στα 2 Περιφερειακά Κέντρα (π.χ. στη Θεσσαλονίκη είμαστε 5, στην Ημαθία έχει εμπλακεί όλη η Υπηρεσία ανεξαρτήτως αν ανήκουν στο Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ή στο Φυτικής & Ζωικής, στο Γραφείο της Σκύδρας 5, στο ΠΚΠΦΠ&ΦΕ Θεσσαλονίκης 5 κλπ). Αν βάζαμε έναν μέσο όρο εμπλεκόμενων υπαλλήλων 5, τότε θα είχαμε περίπου 90 ελεγκτές + 10 από τα 2 Περιφερειακά, άρα 100 άτομα.
Ερ. Περίπου σε πόσα φορτία καλείται ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, την ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους
Απ. Με βάση την εικόνα από την Υπηρεσία μας, ένας γεωπόνος μπορεί να χρειαστεί να ελέγξει από ένα min 8-10 φορτίων μέχρι max 30 φορτία (για ένα συνολικό tonnage 600 περίπου tn), με νωπά οπωρ/κά από όλη την Ελλάδα (η Λαχαναγορά της Θεσσαλονίκης έχει εξελιχτεί στο σημαντικότερο διαμετακομιστικό κέντρο της Χώρας για τα φορτία νωπών οπωρ/κών). Το χειρότερο όμως είναι κάτι άλλο. Ότι δηλ. από τα 30 φορτία, στα οποία διενεργείται και ποιοτικός και φυτοϋγειονομικός έλεγχος, μόνο για τα 18 θα πληρωθεί διότι υπάρχει το πλαφόν των 37,5 ωρών το μήνα (300 € μεικτά / 8 € που είναι η ωριαία αμοιβή χωρίς τις κρατήσεις = 37,5). Τα τέλη για τα υπόλοιπα 12 καταλήγουν στην "μαύρη τρύπα". Νομίζω ότι η περίπτωση αυτή προσομοιάζει σε κουμουνιστικού τύπου παραγωγικά μοντέλα και αυτό πρέπει να ακουστεί κ.Παϊσιάδη.
Ερ. Οι περισσότεροι έλεγχοι γίνονται σε φορτία που πάνε προς εξαγωγή ή που εισάγονται
Απ. Σίγουρα υπερτερούν αριθμητικά τα προς εξαγωγή φορτία. Σημαντικός όγκος εισαγόμενων φορτίων ελέγχεται εκτός του κανονικού ωραρίου στον Συνοριακό Σταθμό Ελέγχου των Κήπων (ΔΑΟΚ Έβρου) κάθε Σαββατοκύριακο και απογεύματα, καθώς και στις ΔΑΟΚ Πιερίας και Σκύδρας για τις οδικές εισαγωγές από τρίτες χώρες των Βαλκανίων. Μεγάλες ποσότητες πατάτας Αιγύπτου και λεμονιών Αργεντινής εκτελωνίζονται στο λιμάνι Θεσσαλονίκης, μετά από εποχιακούς ελέγχους εκτός ωραρίου του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Θεσσαλονίκης. Από την άλλη στον Πειραιά για παράδειγμα (το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας με COSCO κλπ), δεν είναι άξιο απορίας που οι συνάδελφοι του ΠΚΠΦΠ & ΦΕ Πειραιά δεν εργάζονται εκτός του κανονικού ωραρίου; Προσοχή δεν το λέω ως μομφή για τους συναδέλφους, προφανώς και έχουν καταλάβει εδώ και χρόνια ότι δεν αξίζει τον κόπο να κάνουν κάτι τέτοιο.
Η κυβέρνηση μελετά την οικονομική στήριξη των παραγωγών κερασιών και επιτραπέζιων σταφυλιών ποικιλίας Crimson.
Συνάντηση της Υφυπουργού Ανάπτυξης, Άννας Μάνη - Παπαδημητρίου, με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύση Σταμενίτη, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη (20 Ιουλίου), με επίκεντρο τις παραγωγές κερασιών και σταφυλιών Crimson.
Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, η κα Μάνη δήλωσε: «Στο επίκεντρο των επαφών μας βρέθηκαν οι παραγωγείς και ο τρόπος ενίσχυσης και στήριξής τους. Μεταξύ άλλων, με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σταμενίτη συζητήσαμε για τις καλλιέργειες σταφυλιών ποικιλίας Crimson και τις καλλιέργειες κερασιών.
Συμφωνήσαμε πως θα είμαστε σε συνεχή επικοινωνία για τον συντονισμό των μέτρων στήριξης των αγροτών, τόσο για τις συγκεκριμένες, όσο και για τις άλλες αγροτικές παραγωγές. Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί σημαντικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και δεσμευόμαστε ότι με τις απαραίτητες πρωτοβουλίες και ενέργειες θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας».
Πραγματοποιήθηκε, σήμερα Τρίτη (18/7), στην Βέροια, η συνάντηση μεταξύ Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ) και της Εθνικής Επιτροπής Συμπύρηνου Ροδάκινου ΕΘΕΑΣ, όπως είχε προαναγγείλει ο ΑγροΤύπος.
Στην συνάντηση παρευρέθηκε και ο αρμόδιος υφυπουργός Διονύσιος Σταμενίτης, ο οποίος φάνηκε να γνωρίζει τα θέματα μιας και είναι βουλευτής Πέλλας. Είναι η πρώτη φορά που κάθονται σε ένα τραπέζι συνεταιρισμοί και μεταποίηση κονσέρβας με παρουσία εκπροσώπου του ΥπΑΑΤ.
Στην συνάντηση αποφασίστηκε από κοινού ΕΚΕ και ΕΘΕΑΣ να προσφύγουν στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να αποφασίσει με ποιές προϋποθέσεις θα πρέπει να υπογράφονται οι συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών και της μεταποίησης.
Η ΕΚΕ υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να αναφέρονται τιμές γιατί δεν θα λειτουργεί έτσι ο ανταγωνισμός.
Το θέμα είναι γιατί σε άλλα προϊόντα - όπως π.χ. η βιομηχαντική ντομάτα - υπογράφει η μεταποίηση συμβόλαια με τους παραγωγούς πριν την συγκομιδή με την αναγραφή τιμοκαταλόγων.
Ο πρόεδρος της Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας, Χρήστος Γιαννακάκης, που παρευρέθηκε στην συνάντηση, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού τις προϋποθέσεις με τις οποίες θα πρέπει να υπογράφονται συμβάσεις μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης στα συμπύρηνα ροδάκινα.
Η θέση μας είναι ότι οι συμβάσεις θα πρέπει να υπογράφονται πριν την έναρξη της συγκομιδής και με προσδιορισμό τιμής παραγωγού.
Επίσης να καταγράψουμε το πλαίσιο των φορέων από το οποίο θα γίνεται η προμήθεια της πρώτης ύλης (συμπύρηνα ροδάκινα) από την βιομηχανία και να μην υπάρχουν ανεξέλεγκτα στέκια.
Οι τιμές παραγωγού παραμένουν καθηλωμένες επί σειρά ετών, ενώ το κόστος της πρωτογενούς παραγωγής εκτοξεύτηκε σε υψηλότατα επίπεδα, οδηγώντας σε αδιέξοδο τους αγρότες. Αντίστοιχα οι τιμές πώλησης της κομπόστας αυξήθηκαν χωρίς να ωφεληθεί ο παραγωγός».
Ο ΑγροΤύπος πάντως θέτει ερώτημα προς το Υπουργείο Οικονομικών, πως οι παραγωγοί συμπύρηνου ροδάκινου μπορούν να επωφεληθούν την μείωση φορολογίας λόγω συμβολαιακής αφού δεν υπογράφουν συμβόλαια με την μεταποίηση. Επίσης γίνεται να υπογράφονται συμβόλαια χωρίς τιμή και ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος; Βέβαια αν υπάρξει λύση σε αυτά τα ερωτήματα τότε δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης τα «στέκια». Στο θέμα θα πρέπει να πάρει θέση και η ΑΑΔΕ.
Έφυγε από την ζωή ο Ιωάννης Χριστοδούλου, τέως Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών & Χυμών Incofruit - Hellas.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων, ο εκλιπών, ενενήντα επτά ετών, προσέφερε τα μέγιστα στην θεμελίωση και εξέλιξη της μεταποιητικής βιομηχανίας παραγωγής και εξαγωγής χυμών εσπεριδοειδών και συνέβαλε στην ανάπτυξη και βελτίωση της ανταγωνιστικότητος της ελληνικής γεωργίας με την θετική πορεία της μεταποίησης των φρούτων της χώρας μας, δημιουργώντας δια της εταιρείας ΑΦΟΙ Χριστοδούλου Α.Ε σε πρώτη φάση και του Ομίλου Χριστοδούλου (CHB), με την απόκτηση και δευτέρου εργοστασίου της ΒΙΤΟΜ ΑΕ, την παραγωγή και εμπορία μιας ολοκληρωμένης γκάμας προϊόντων.
Ο Ιωάννης Χριστοδούλου διετέλεσε με συνέπεια επί σειρά ετών Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου μας.
Η εξόδιος ακολουθία του Ιωάννη Χριστοδούλου θα γίνει την Τετάρτη (19/7/2023) και ώρα 11:00 πρωινή, στον Ιερό Ναό Αγία Τριάδας στην Αγία Τριάδα Αργολίδος.
Το Δ.Σ. του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών Incofruit - Hellas και τα μέλη του εκφράζουν στους οικείους του τα συλλυπητήριά τους για τον χαμό του Ι. Χριστοδούλου.
Αγωγές και μηνύσεις ενάντια σε έμπορους που δεν τήρησαν τις δεσμεύσεις τους και δεν έχουν ακόμη εξοφλήσει τους παραγωγούς κορινθιακής σταφίδας, ξεκινά ο Ανεξάρτητος Αγροτικός Σύλλογος Αιγιαλείας.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Γιάχος, σταφιδοπαραγωγός και πρόεδρος στον Ανεξάρτητο Αγροτικό Σύλλογο Αιγιαλείας, «η 7η Ιουλίου ήταν η ημερομηνία που έβαλε η Συνέλευση του Συλλόγου ώστε να εξοφλήσουν οι έμποροι τα τιμολόγια της περσινής παραγωγής σταφίδας. Επειδή όμως τελικά δεν εξόφλησαν τους παραγωγούς αποφασίσαμε να κινηθούμε δικαστικά. Θα μαζέψουμε υπογραφές μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες και θα ακολουθήσουμε την νομική οδό.
Την σταφίδα οι έμποροι την παρέλαβαν από Αύγουστο έως Οκτώβριο του 2022. Φτάσαμε Ιούλιο του 2023 και ακόμη οι παραγωγοί δεν έχουν πληρωθεί.
Οι τιμές παραγωγού το 2023 ήταν για ακόμη μια χρονιά εξευτελιστικές, από 60 λεπτά έως 1,20 ευρώ για την καλή ποιότητα σταφίδας. Από την άλλη στα σούπερ μάρκετ πωλείται το προϊόν από 5,5 έως 6 ευρώ το κιλό.
Οι παραγωγοί φέτος εκτός τις οφειλές των εμπόρων δεν πληρώθηκαν σωστά την συνδεδεμένη και δεν έχουν ακόμη πληρωθεί το Κομφούζιο. Όλοι αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.
Για να καταλάβετε ο ΕΛΓΑ στις ζημιές πληρώνει το κόστος παραγωγής. Πέρυσι αποζημίωσε για ζημιές την κορινθιακή σταφίδα στα 1,30 ευρώ, που είναι σε υψηλότερα επίπεδα από την τιμή πώλησης του προϊόντος στο εμπόριο.
Αν δεν θέλουν να αγοράζουν σταφίδες να μας το πουν να αλλάξουμε καλλιέργεια. Με την κατάσταση που υπάρχει στην αγορά καλούμε τους παραγωγούς φέτος να μην πουλήσουν κάτω από τα 2 ευρώ το κιλό».