Συνεχίζονται οι εξαγωγές επιτραπέζιων σταφυλιών κυρίως από την περιοχή της Καβάλας. Φέτος υπήρξαν σοβαρά προβλήματα λόγω του ανταγωνισμού που υπήρξε από Ισπανία και Ιταλία.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γ. Πολυχρονάκης, ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Incofruit - Hellas, «η ροή των εξαγωγών είναι υποτονική και οι τιμές μη ικανοποιητικές για την περίοδο που διανύουμε. Μέχρι τις 22 Οκτωβρίου 2021 οι εξαγωγές κυμαίνονταν σε 52.579 τόνους, μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο που ανέρχονταν σε 62.623 τόνους (-16%)».
Από την πλευρά του ο κ. Νίκος Μαυρίδης, πρόεδρος στην Ομάδα Παραγωγών Φρούτων Λαχανικών Σταφυλιού «Ποιότητα - Σύμβολο», που δραστηριοποιείται στο Ελαιοχώρι Καβάλας, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «συνεχίζονται οι εξαγωγές σταφυλιών από την περιοχή αλλά με πολλά προβλήματα.
Φέτος οι καιρικές συνθήκες στην περιοχή δεν ευνόησαν την παραγωγή, Υπήρξαν πολλές ζημιές από παγετούς, καύσωνες και χαλάζια. Είναι μια πολύ άσχημη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή.
Προβλήματα όμως υπάρχουν και στις ελληνικές εξαγωγές. Υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός από Ισπανία και Ιταλία. Έχουν προχωρήσει σε αναδιάρθρωση καλλιεργειών ειδικά στην Ισπανία με νέες ποικιλίες και έχουν καταφέρει να πάνε πίσω την συγκομιδή. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην είμαστε πια μόνοι στις αγορές μετά τον Σεπτέμβριο, όπως γινόταν στο παρελθόν. Θα πρέπει άμεσα να προχωρήσει και η χώρα μας σε αναδιάρθρωση της σουλτανίνας με νέες άσπερμες ποικιλίες που θα δώσουν μια νέα ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές».
Αλλαγές στην κτηνοτροφία, μέσω των Σχεδίων Βόσκησης, ετοιμάζει το ΥπΑΑΤ το επόμενο χρονικό διάστημα. Επίσης ετοιμάζεται το σχέδιο τροποποίησης της ΚΑΠ στο οποίο θα υπάρχουν αλλαγές στους όρους της συνδεδεμένης ενίσχυσης στην κορινθιακή σταφίδα.
Αυτά τονίστηκαν στην συνάντηση εργασίας της βουλευτού ΝΔ στην Ηλεία, Διονυσίας - Θεοδώρας Αυγερινοπούλου, με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστα Τσιάρα.
Η κα. Αυγερινοπούλου μετέφερε στον κ. Τσιάρα το αίτημα των κτηνοτρόφων της Ηλείας να διασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις θα στηρίζουν αυτούς που πραγματικά παράγουν, με βάση τα ζώα που έχουν και σε αυτούς να δίνονται, προσαρμοσμένα στα πραγματικά στοιχεία, τα βοσκοτοπικά δικαιώματα.
Όπως τόνισε ο Υπουργός, το επόμενο διάστημα αναμένεται να κατατεθεί τροπολογία στην Βουλή σε νομοσχέδιο, που επίκειται, που θα προβλέπει την διενέργεια διαγωνισμού για το σύνολο της επικράτειας, ώστε να γίνει νέα κατανομή βοσκοτόπων, με δίκαιη προσαρμογή, σύμφωνη με τα πραγματικά στοιχεία που δηλώνονται στα μητρώα των κτηνοτρόφων.
Στο νέο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ μέριμνα για την σταφίδα
Όσον αφορά τα προβλήματα στην καλλιέργεια της σταφίδας λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, η βουλευτής έθεσε στον κ. Τσιάρα το θέμα της μειωμένης παραγωγής και την ιδιαίτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι καλλιεργητές να συγκεντρώσουν το όριο των 150 κιλών ξηρού προϊόντος ανά στρέμμα κατ΄ελάχιστο για την παροχή της συνδεδεμένης ενίσχυσης.
Μετέφερε στον Υπουργό την αγωνία τους για την κίνδυνο που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια να απωλέσουν τις ενισχύσεις ενώ επεσήμανε ότι, υπό αυτές τις συνθήκες, πολλοί είναι ήδη εκείνοι οι παραγωγοί που οδηγούνται στο να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια του προϊόντος, το οποίο αποτελεί ιστορικά βασικό πυλώνα της τοπικής και εθνικής μας οικονομίας. Ζήτησε δε να τροποποιηθεί ο Κανονισμός χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης στο προϊόν της κορινθιακής σταφίδας, προκειμένου οι σταφιδοπαραγωγοί να είναι σε θέση να συγκεντρώσουν το ελάχιστο αυτό όριο και να μην απωλέσουν την απολύτως αυτή αναγκαία χρηματική ενίσχυσή τους.
Ο κ. Τσιάρας αναγνώρισε την σοβαρότητα του προβλήματος, τονίζοντας ότι στο νέο στρατηγικό σχέδιο του Υπουργείου, που θα τεθεί σε διαβούλευση, θα περιλαμβάνεται και αυτό το αίτημα, κατόπιν σχετικής εισηγήσεως.
Υποδομές άρδευσης και εκσυγχρονισμός δικτύου ΤΟΕΒ
Η Βουλευτής Ηλείας υπογράμμισε ακόμη ότι, λαμβάνοντας υπόψη την κλιματική κρίση, χρειάζονται γενναίες και άμεσες επενδύσεις σε υποδομές τόσο για την άντληση, τη συλλογή και τη δημιουργία σύγχρονων δικτύων παροχής των απαιτούμενων για την καλλιέργεια και την παραγωγή προϊόντων.
Μετά την ιδιαίτερα θετική εξέλιξη της υπογραφής, πριν από λίγους μήνες, στο Υπουργείο Υποδομών, της σύμβασης του έργου υπογειοποίησης του αρδευτικού δικτύου στον ΤΟΕΒ Γαστούνης, είναι αναγκαίο, όπως επεσήμανε, να προγραμματιστεί και να προχωρήσει ανάλογα και το έργο της υπογειοποίησης του συνόλου του αρδευτικού δικτύου της Ηλείας και συγκεκριμένα, η Υπογειοποίηση των Δικτύων Ροής (Καναλέτων) ΤΟΕΒ Αμαλιάδος, Α΄ Πύργου, Πελοπίου και Επιταλίου. Πρότεινε μάλιστα να γίνει το επόμενο διάστημα συνάντηση του Γενικού Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων, κ. Δημήτρη Παπαγιαννίδη, με φορείς της Ηλείας, ώστε να ετοιμαστούν οι αιτήσεις ένταξης σε αυτά τα προγράμματα.
Ο Υπουργός ενημερώθηκε από την Βουλευτή Ηλείας και για τα προβλήματα που έχουν ανακύψει με τις εγγειοβελτιωτικές υποδομές του ΤΟΕΒ Επιταλίου, μετά τις πρόσφατες, ισχυρές και διαρκείς βροχοπτώσεις, και τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα στην πρώην λίμνης Αγουλινίτσας, σε καλλιέργειες και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις που αναπτύσσονται εκεί. Και για αυτό το θέμα, ο κ. Τσιάρα επικοινώνησε με τον κ. Παπαγιαννίδη, καταδεικνύοντας την βούληση της Κυβέρνησης για την συντήρηση και αποκατάσταση των εγγειοβελτιωτικών υποδομών της περιοχής.
Στα συμπεράσματα της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για τις ευρωπαϊκές πολιτικές για το κρασί, που εγκρίθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, αναφέρθηκε σε δηλώσεις του ο νέος Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Γεωργία, Christophe Hansen.
Όσον αφορά την εκρίζωση, τόνισε ότι οι συστάσεις δεν περιλαμβάνουν ρητά την προσωρινή εκρίζωση, η οποία δεν υποστηρίχθηκε από την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου.
Ωστόσο, προτάθηκε ένα πιο αποτελεσματικό εναλλακτικό σύστημα, το οποίο συνίσταται στην παράταση του χρόνου μεταξύ της εκρίζωσης και της πραγματικής φύτευσης των αμπελώνων ως μέρος της στήριξης για την αναδιάρθρωση και μετατροπή του αμπελώνα.
Η Επιτροπή έχει ήδη συζητήσει με τα κράτη μέλη, τον Δεκέμβριο του 2024, σχέδιο κανονισμού για την εφαρμογή αυτού του μέτρου και θα εγκριθεί τις επόμενες εβδομάδες.
Για τη μόνιμη εκρίζωση, προτάθηκε η χρήση κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις για την κάλυψη άμεσων αναγκών. Αξιολογούμε και άλλες πιθανότητες. Θα ήθελα να επισημάνω ότι δεν υπήρξε συναίνεση εντός της ομάδας για τη χρηματοδότηση ενός μέτρου εκρίζωσης με ευρωπαϊκά κονδύλια. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πραγματοποιήσουμε επομένως μια αξιολόγηση των επιλογών για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), την οποία σκοπεύουμε να παρουσιάσουμε μέχρι το τέλος του έτους.
Ανάγκη στήριξης αμπελουργίας
Τη στήριξη της αμπελουργίας ζητά, με ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Αυτιάς. Στην ερώτησή του τονίζει ότι, η αμπελουργία στην Ελλάδα αποτελεί έναν κομβικό κλάδο του αγροτικού τομέα, δεδομένου ότι η χώρα μας είναι μία από τις μεγαλύτερες χώρες στην παραγωγή επιτραπέζιου σταφυλιού, ενώ συγκαταλέγεται και στις πρώτες πέντε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην παραγωγή οίνου.
Η Ερώτηση του Ευρωβουλευτή έχει ως εξής:
Τα τελευταία χρόνια, λόγω του υψηλού κόστους καλλιέργειας, η ενασχόληση με την αμπελουργία αποτρέπει πολλούς νέους να ενταχθούν παραγωγικά σ΄ αυτόν τον κλάδο. Πιο συγκεκριμένα, αποκεντρωμένες περιοχές της Ελλάδας που στηρίζονται στην παραγωγή οίνου, όπως είναι η Σάμος, αντιμετωπίζουν προβλήματα ανάπτυξης λόγω του υψηλού κόστους καλλιέργειας. Σύμφωνα με τον Ενιαίο Οινοποιητικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Σάμου, η μείωση της αμπελοκαλλιέργειας και η εγκατάλειψη των αμπελώνων είναι ένα γεγονός που προκαλεί σοβαρότατες οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Με βάση αυτά τα δεδομένα ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
1. Με ποιο σχέδιο προτίθεται να ενισχύσει τις αμπελοκαλλιέργειες;
2. Ποια ευρωπαϊκά προγράμματα μπορούν να στηρίξουν την εγκατάσταση αμπελώνων και να λειτουργήσουν ως αντιπυρικές ζώνες;
3. Εξετάζεται η παροχή επαγγελματικών κινήτρων για την προσέλκυση νέων αμπελουργών;
Στασιμότητα παρατηρείται αυτή την περίοδο για τις ελληνικές εξαγωγές εσπεριδοειδών λόγω της εμφάνισης των πορτοκαλιών της Αιγύπτου στις αγορές της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου έως τις 31/1/2025 οι εξαγωγές πορτοκαλιών ανέρχονται σε 163.076 τόνους (έναντι 146.074 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο) και μανταρινιών σε 140.435 τόνους (έναντι 116.642 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αυτή την περίοδο, παρατηρείται επιβράδυνση στη δυναμική των εξαγωγών μας εσπεριδοειδών λόγω μαζικής εισαγωγή φθηνών αιγυπτιακών πορτοκαλιών, τονίζει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, αναμένεται μια μείωση (-12%) της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο λόγω των καιρικών συνθηκών. Από την άλλη όμως έχουμε μια αύξηση της έκτασης καλλιέργειας (νέες φυτεύσεις) λόγω αυξημένων κερδών που είχαν οι παραγωγοί πορτοκαλιών τα προηγούμενα χρόνια. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των σε 3,7 εκατομμύρια τόνων.
Παρά την μείωση φέτος των εξαγωγών - λόγω χαμηλότερης παραγωγής - η Αίγυπτος αναμένεται να διατηρήσει την ηγετική θέση του προμηθευτή της ΕΕ στα νωπά πορτοκάλια.
Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι αύξηση αναμένεται το 2024-2025, στην χρήση πορτοκαλιών που θα πάνε στην μεταποίηση για χυμοποίηση, κατά 50%, σε 600.000 τόνους.
Φέτος οι Αιγύπτιοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να κερδίσουν το στοίχημα της τιμής. Οι μικρότερες αποδοσεις έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερα μεγέθη και καλύτερες συνθήκες διαλογής καρπού.
Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι και φέτος οι αιγυπτιακές εξαγωγές συνεχίζουν να υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τις δυσκολίες εφοδιασμού των ασιατικών αγορών. Αυτό φάνηκε στις εξαγωγές προς τις αγορές της Σαουδικής Αραβίας, που το περασμένο Δεκέμβριο είχαν σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς (με αποτέλεσμα σχεδόν διπλασιασμό των τιμών).
Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι οι φέτος οι συνολικές εξαγωγές πορτοκαλίων της Αιγύπτου αναμένεται να ανέλθουν σε 1.950.000 τόνους (από 2.300.000 τόνους που έκαναν την περσινή εμπορική περίοδο). Βέβαια αν και μειωμένες μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, πολλές από τις οποίες θα καταλήξουν στις αγορές της Ευρώπης.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπογραφεί η παράταση της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Αίγυπτο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την στάση της ελληνικής κυβέρνησης.
Ο βουλευτής, Μάρκος Καφούρος, μαζί με τους εκπροσώπους της ΚΕΟΣΟΕ, τον Πρόεδρο κ. Χρήστο Μάρκου και τον Διευθυντή κ. Παρασκευά Κορδοπάτη, συναντήθηκαν, την Τρίτη (21/1/2025), με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα, στον οποίο ανέλυσαν τα δομικά προβλήματα του αμπελοοινικού κλάδου.
Ειδικότερα ανέλυσαν τα οξυμένα προβλήματα του αμπελοοινικού τομέα και κατέθεσαν ολοκληρωμένες προτάσεις για τα εξής θέματα:
1. Την αναγκαιότητα σύνταξης μελέτης για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας!
2. Την ανάγκη επικαιροποίησης συμφωνίας και ταυτοποίησης των μητρώων του ΥπΑΑΤ (Αμπελουργικό Μητρώο, ΟΣΔΕ, Δηλώσεων συγκομιδής), ώστε να αντιμετωπισθεί η παραοικονομία και να αποτελέσουν εργαλεία άσκησης πολιτικής στον αμπελοοινικό τομέα.
Η συζήτηση ήταν παραγωγική και ο Βουλευτής στην παρέμβασή του ζήτησε αφενός να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι συγκεκριμένες προτάσεις για τη διάσωση και ανάπτυξη της ελληνικής αμπελουργίας, αφετέρου ανέλυσε τους κινδύνους που προκύπτουν για την ύπαρξη του Θηραϊκού αμπελώνα, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και ιδιαίτερα της λειψυδρίας.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναγνωρίζοντας τη σημασία του αμπελοοινικού τομέα εξέφρασε την πρόθεσή του για μια στενότερη συνεργασία με τους φορείς, ώστε να υιοθετηθεί μία εθνική στρατηγική που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του κλάδου.
Από 22 Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων της ΕΕ για το 2025.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 132 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και στην παγκόσμια αγορά.
Η προθεσμία της υποβολής λήγει στις 23 Απριλίου 2025.
Τα ποσά για τα προγράμματα που θα επιλεγούν φέτος θα κατανεμηθούν ως εξής: 63,4 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την προώθηση σε τρίτες χώρες και 58,6 εκατ. ευρώ για την προώθηση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:
Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις [προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) και εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα (ΕΠΙΠ)], με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.
Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της αναγνώρισης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.
Ποσό 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.
Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.
«Ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποτελεί παγκόσμια εξαγωγική δύναμη. Τα προϊόντα μας και η γαστρονομική μας κληρονομιά είναι γνωστά σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικαίως. Χαίρομαι που μπορούμε να συνεχίσουμε την προώθησή τους την επόμενη χρονιά με προϋπολογισμό 132 εκατ. ευρώ. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς παράγουμε τρόφιμα εδώ, εντός της ΕΕ. Το λογότυπο «Enjoy, it’ s from Europe» είναι δικό μας και πρέπει να διασφαλίσουμε την αναγνώριση και την κατανόησή του σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής για τους γεωργούς και τους παραγωγούς μας», δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ κ. Κριστόφ Χάνσεν.
Για να κάνετε την αίτηση πατήστε (εδώ)
Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.
Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:
Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),
Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),
Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,
Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,
Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,
Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.
Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.
1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.
Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.
Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».
Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:
«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).
Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).
Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».
Το 2024 τελείωσε με αύξηση και καταγραφή ρεκόρ, για άλλη μια χρονιά, των ελληνικών εξαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών κατά 8,2%, και θα ξεπεράσει τα 1,861 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Incofruit-Hellas.
Έτος κατά το οποίο και οι εισαγωγές εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατακόρυφα, 13,6% βάσει επισήμων στοιχείων ενδεκαμήνου 2024 και προσωρινών στοιχείων για τον Δεκέμβριο.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει ότι «οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024 θα είναι αυξημένες κατά 8,2% σε αξία σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις μας με βάση τα επίσημα στοιχεία από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο και των προσωρινών για τον Δεκέμβριο. Ο όγκος θα αυξηθεί επίσης, γύρω στο 1,7% και θα ξεπεράσει τους 1,78 εκατ. τόνους.
Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ ανήλθαν σε 1,24 εκατ. τόνους και 1,26 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο ενδεκάμηνο του 2024, που αντιπροσώπευαν το 78,34% του όγκου των εξαγωγών εκείνη την περίοδο, ο οποίος ανήλθε σε 1,582 εκατ. τόνους και στο 76,92% της αξίας που αποκτήθηκε, που ανήλθε στα 1,638 δισ. ευρώ.
Η Ρουμανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση στην αγορά της ΕΕ, όπου 296,59 χιλιάδες τόνοι φρέσκων φρούτων και λαχανικών προορίζονταν, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο, έναντι αξίας 222,252 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή ανά μονάδα 0,75 ευρώ/κιλό.
Η Βουλγαρία διατήρησε επίσης τη θέση της ως η δεύτερη αγορά του ελληνικού τομέα στην ΕΕ, με 248,2 χιλιάδες τόνους, αξίας 132,215 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμική τιμή 0,53 ευρώ/κιλό (ατυποποίητων και υποτιμολογημένων; ποιοτικά υποβαθμισμένων; κ.α με τις διαμορφούμενες συνθήκες ελευθέρων συνόρων το φαινόμενο να μεγενθύνεται).
Οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στη Γερμανία αυξήθηκαν σε όγκο σε 161,27 χιλιάδες τόνους, τρίτη αγορά στην ΕΕ ως προς τον όγκο, και πρώτη σε αξία, φθάνοντας τα 249,04 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, με μεσοσταθμική τιμή στα 1,54 ευρώ/κιλό.
Ακολουθούν: Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με 142,43, 79,93, 45,45 χιλιάδες τόνους και 143,59, 118,98, 62,97 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα.
Οι εξαγωγές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν 22% του συνόλου και ανέρχονται στους 342,7 χιλ.τόνους και 377,96 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία ενδεκαμήνου ΕΛΣΤΑΤ.
Η «γάγραινα» του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου είναι η δραστηριοποίηση «Ελλήνων, Βαλκάνιων, Ιταλών κ.α. εμπόρων» που διακινούν ατυποποίητα, χωρίς ταυτότητα (απευθείας από τον αγρό) προϊόντα, με συνέπεια να μην καρπούται η χώρα την μετασυλλεκτική αξία τους και να πλήτεται η φήμη και η ποιότητα τους στις διεθνείς αγορές.
Οι σχετικοί έλεγχοι για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εξαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 320 χιλιάδες, από αυτά 65 χιλιάδες προς τρίτες χώρες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου για τρίτες χώρες σε 45 χιλιάδες, με τα αντίστοιχα φυτουγειονομικά να είναι περισσότερα παρά το ότι δεν είναι υποχρεωτικά).
Οι εισαγωγές θα διατηρήσουν την υψηλή ανάπτυξη των τελευταίων ετών και βάσει επισήμων στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ ενδεκαμήνου 2024 και αυξήθηκαν, κατά 6,2% κατ όγκο σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας συνολικά τους 866 χιλιάδες τόνους, αυξάνοντας την αξία τους υπερδιπλάσια, 13,2%, φτάνοντας στα 805 εκατ. ευρώ.
Η αξία των ελληνικών εισαγωγών νωπών φρούτων και λαχανικών από τρίτες χώρες διαμορφώθηκε, από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024, σε 321,6 εκατ. ευρώ, το 43,8% του συνόλου, ενώ όσα εισήχθησαν από την ΕΕ ανήλθαν σε 433,3 εκατ. ευρώ, 56,2% του συνόλου.
Η Αίγυπτος είναι ο πρώτος προμηθευτής στην εθνική αγορά, με 80,91 εκατ. ευρώ, έως τον Νοέμβριο 2024.
Ακολουθεί η Τουρκία με 53,7 εκατ. ευρώ και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Β. Μακεδονία με 17,68 εκατ. ευρώ.
Η αξία των συνολικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα, μέχρι το Νοέμβριο 2024, διαμορφώθηκε στα 804,935 εκατ. ευρώ, ενώ ο όγκος διαμορφώθηκε σε 715 χιλιάδες τόνους.
Σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία, για τις αγοραστικές και καταναλωτικές συνήθειες του 2024, μεταξύ των άλλων καταγράφει ότι η επιλογή προϊόντος καθορίζεται από την τιμή (με ποσοστό 35%) λόγω της επίδρασης του πληθωρισμού, ακολουθούμενη από την ποιότητα (28%), τις προσφορές (19%), τις προσωπικές προτιμήσεις (16%) και το εμπορικό σήμα (2%), τάσεις που σε συνδυασμό με την αύξηση του τουρισμού εξηγεί και την αύξηση των φθηνότερων εισαγομένων φρούτων και λαχανικών.
Οι σχετικοί έλεγχοι στα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά για την τήρηση των κοινοτικών και εθνικών προδιαγραφών εμπορίας και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων είναι ελλιπείς (εκτιμάται ότι τα εισαχθέντα φορτία το 2024 ανέρχονται σε 120 χιλιάδες και τα εκδοθέντα πιστοποιητικά ελέγχου σε 5 χιλιάδες).
Το 2024, η ανησυχία αυξήθηκε επίσης για παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την παραγωγή: η έλλειψη υδάτινων πόρων, η έλλειψη εργαζομένων και η αύξηση του κόστους εργασίας, η αύξηση ενέργειας και λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων, σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους σε ορισμένες καλλιέργειες και τρίτον η έλλειψη φθηνών φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία μειώνει ολοένα και περισσότερο την ικανότητα παραγωγής σε επαρκείς ποσότητες και με αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο.
Η υφιστάμενη διαφορά μεταξύ των φυτοϋγειονομικών, εργασιακών, κοινωνικών προτύπων, που απαιτούνται στην ΕΕ, τα οποία δεν απαιτούνται στις τρίτες χώρες προέλευσης των κοινοτικών εισαγωγών, καθιστά τους παραγωγούς στα κράτη μέλη ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικούς.
Προτεραιότητα, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από χώρες, που είναι σαφώς εξαγωγικά προσανατολισμένες στην αγορά της ΕΕ (όπως το Μαρόκο ή ορισμένα μέλη της Mercosur) προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μεταξύ των οποίων είναι η μείωση της γραφειοκρατία και οι υπερ-ρυθμίσεις.
Στην εμπορική πολιτική, απαιτείται η αναζωογόνηση της κοινοτικής προτίμησης, με βάση την εφαρμογή μέτρων διασφάλισης, όταν οι εισαγωγές φθάνουν σε όγκους που προκαλούν σοβαρές διαταραχές στις αγορές ή σοβαρή ζημιά στην κοινοτική παραγωγή. Και, από την άλλη, ότι οι εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες θεσπίζουν μέτρα αμοιβαιότητας στους πιο ευαίσθητους τομείς, όπως φυτοϋγειονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.
Προτείνονται τα ακόλουθα μέτρα για την αντιμετώπιση των διαταραχών στις αγορές ήτοι
- Τη διευκόλυνση αφενός της προσαρμογής του κλάδου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης της έρευνας και των επενδύσεων, και αφ ετέρου την ανάληψη διαφόρων πρωτοβουλιών για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
- Να ισχύσουν κατοπτρικές ρήτρες, στο πλαίσιο διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες, που είναι συμβατικές διατάξεις απαιτούμενες για τα εισαγόμενα προϊόντα, ήτοι να συμμορφώνονται στα ίδια ρυθμιστικά πρότυπα που ισχύουν για τα εγχώρια προϊόντα της χώρας εισαγωγής της ΕΕ. Η αμοιβαιότητα των προτύπων έχει προταθεί τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχει ακόμη επιτευχθεί.
- Απαιτείται σε εθνικό επίπεδο χάραξη ζωνών καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών κατά είδος, εμπλουτισμός τους με νέες ποικιλίες και επέκταση ημερολογιακά της συγκομιδής, της μεταποίησης και εμπορίας τους».
Οι κλιματολογικές συνθήκες που επικράτησαν την άνοιξη του έτους 2023 και που συνετέλεσαν στην επιδημική ασθένεια του περονόσπορου στους αμπελώνες της περιοχής, μη επιτρέποντας σε αριθμό λανθανόντων οφθαλμών να διαφοροποιηθούν σε αναπαραγωγικούς.
Αυτό αναφέρουν τα συμπεράσματα της έκθεσης που ζήτησε ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (ΓΠΑ) για το πρόβλημα της μειωμένης παραγωγής το 2024.
Ο κ. Χρήστος Τσιτσιρίγκος, πρόεδρος Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Τυρνάβου, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «προκειμένου να διερευνηθούν τα αίτια και να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, απευθυνθήκαμε στο Εργαστήριο Αμπελολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών για να συνδράμει επιστημονικά. Ακολούθησε σύσκεψη αλλά και αυτοψία από επιστημονικό κλιμάκιο του Εργαστηρίου Αμπελολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου της Αθήνας με επικεφαλής την αναπλ. καθηγήτρια και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Αμπελολογίας κ. Κατερίνα Μπινιάρη, από το οποίο ζητήθηκε η επιστημονική τους συνδρομή.
Το αποτέλεσμα της μελέτης για την ακαρπία ανέφερε ότι η κλιματική αλλαγή και γενικότερα η αλλαγή των περιβαλλοντολογικών συνθηκών έχουν επιπτώσεις τα τελευταία έτη στην αμπελοκαλλιέργεια της περιοχής του Τυρνάβου και συνετέλεσαν στη μη διαφοροποίηση ικανού αριθμού λανθανόντων οφθαλμών σε αναπαραγωγικούς, με αποτέλεσμα την αναμενόμενη μειωμένη παραγωγή σταφυλών κατά το τρύγο του 2024 στη περιοχή.
Η μείωση της παραγωγής για το 2024 είναι πάνω από 50 - 60% και σε μερικές περιπτώσεις φτάνειο το 100% και τα σταφύλια έμειναν ασυγκόμιστα.
Ο ΕΛΓΑ θα έπρεπε να βγάλει αναγγελία για να γίνουν οι εξατομικευμένες εκτιμήσεις ζημιάς. Επειδή δεν το έκανε αποφασίσαμε να απευθυνθούμε στο ΓΠΑ για να αιτιολογήσει την ζημιά. Έπίσης ο συνεταιρισμός διαθέτει τα στοιχεία που δείχνουν την μείωση της παραγωγής σταφυλιών. Θα πρέπει να αναπληρώσουν την απώλεια εισοδήματος. Είναι θέμα του ΥπΑΑΤ να αποφασίσει με ποιον τρόπο θα αποζημιώσει τους αμπελουργούς».
Ερώτηση στην Βουλή
Αν θα δοθούν αποζημιώσεις στους πληγέντες αμπελοκαλλιεργητές στην περιοχή του Τυρνάβου που επλήγησαν από περονόσπορο, ρωτά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη: «Το πρόβλημα της ακαρπίας που παρατηρείται στους αμπελώνες του Δήμου Τυρνάβου έχει λάβει ιδιαίτερα ανησυχητικές διαστάσεις και προκάλεσε σημαντική μείωση της παραγωγής κατά το 2024. Η Διοίκηση του Αγροτικού Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Τυρνάβου προκειμένου να διερευνηθούν τα αίτια και να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, απευθύνθηκε στο Εργαστήριο Αμπελολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών για να συνδράμει επιστημονικά.
Η επιστημονική ομάδα του εν λόγω Εργαστηρίου συνέταξε την Έκθεση Εκτίμησης Αιτιών – Παραγόντων Εμφάνισης Μειωμένης Παραγωγής Αμπελώνων στην περιοχή του Τυρνάβου, σύμφωνα με την οποία υπεύθυνες για την ακαρπία των αμπελώνων στον Τύρναβο είναι οι κλιματολογικές συνθήκες και η επιδημική ασθένεια του περονόσπορου κατά το 2023.
Άλλωστε από το 2023 είχε εντοπιστεί η σοβαρότητα της μείωσης της παραγωγής λόγω της ακαρπίας και του περονόσπορου στις αμπελοκαλλιέργειες του Δήμου Τυρνάβου, γι’ αυτό και η Ομάδα Αντιμετώπισης Αγροτικών Κρίσεων που είχε συσταθεί από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, σύμφωνα με το 03/07/2023 Δελτίο Τύπου, επισκέφθηκε τις πληττόμενες αμπελοκαλλιέργειες προκειμένου να προβεί στην αναλυτική καταγραφή των καλλιεργειών που ζημιώθηκαν τόσο από τον περονόσπορο, όσο και από τη μείωση της παραγωγής λόγω ακαρπίας, ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης, ώστε να ενημερωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για τη λήψη των απαραίτητων πρωτοβουλιών στήριξης των πληγέντων παραγωγών.
Επειδή οι κλιματολογικές συνθήκες που επικράτησαν την άνοιξη του έτους 2023 συνετέλεσαν τεκμηριωμένα στην επιδημική ασθένεια του περονόσπορου στους αμπελώνες της περιοχής, μην επιτρέποντας σε αριθμό λανθανόντων οφθαλμών να διαφοροποιηθούν σε αναπαραγωγικούς.
Επειδή ο ήπιος χειμώνας του 2024 και το άνυδρο στη συνέχεια καλοκαίρι, επιδείνωσαν το φαινόμενο της ακαρπίας των αμπελώνων και προκάλεσαν σοβαρή απώλεια εισοδήματος των καλλιεργητών για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.
Επειδή πρέπει να δοθεί επιτέλους λύση στο ζήτημα της αποζημίωσης λόγω του περονόσπορου που τεκμηριωμένα έπληξε την αμπελοκαλλιέργεια της περιοχής κατά την καλλιεργητική περίοδο του 2023.
Επειδή σύμφωνα με την έκθεση της επιστημονικής ομάδας του Εργαστηρίου Αμπελολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών απαιτείται εκπόνηση αναλυτικής έρευνας για την διερεύνηση των παραγόντων πρόκλησης του φαινομένου της ακαρπίας προκειμένου να υιοθετηθούν ορθές πρακτικές διαχείρισης και αντιμετώπισης του προβλήματος.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της προτεινόμενης αναλυτικής έρευνας του Εργαστηρίου Αμπελολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου της Αθήνας για τη διερεύνηση των παραγόντων πρόκλησης του φαινομένου της ακαρπίας και αντιμετώπισης του προβλήματος;
2. Ποια είναι τα πορίσματα της αναλυτικής καταγραφής από την Ομάδα Αντιμετώπισης Αγροτικών Κρίσεων της Περιφέρειας Θεσσαλίας κατά το 2023 για τις αμπελοκαλλιέργειες που ζημιώθηκε η παραγωγή τους από τον περονόσπορο και την ακαρπία, ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης;
3. Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί προκειμένου να καλυφθεί η κατ’ εξακολούθηση απώλεια εισοδήματος και το αυξημένο κόστος παραγωγής των αμπελοκαλλιεργειών;».
Τα μεγάλα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, παρουσίασαν οι συνεταιριστές της ευρύτερης περιοχής Τυρνάβου στον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστο Κέλλα, σε συνάντηση που είχαν στις 3/1/2025.
Στο τραπέζι τέθηκαν οι αποζημιώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν αχλάδια, σταφύλια και ροδάκινα, καθώς και η ανάγκη για επιπλέον ενισχύσεις στους παραγωγούς, οι οποίοι πλήττονται από τις δύσκολες συνθήκες της αγοράς και των καιρικών φαινομένων.
Οι συνεταιριστές επέμεναν στην ανάγκη εξεύρεσης τρόπων αποζημίωσης των αχλαδιών στο Δήμο Τυρνάβου, για την μικροκαρπία και την κακή ποιότητα λόγω καιρικών συνθηκών.
Επίσης τονίστηκε η αναγκαιότητα αντιμετώπισης του προβλήματος της μη καταβολής ενισχύσεων για τον περονόσπορο στα αμπέλια (οινοποιήσιμα και επιτραπέζια) του Τυρνάβου.
Από την πλευρά του ο κ. Κέλλας τόνισε την αναγκαιότητα συνέχισης της στενής συνεργασίας με τους αγρότες.
Ο κ. Λάμπρος Ντέλας, πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές στα αχλάδια είναι μειωμένες λόγω ποιότητας και μικροκαρπίας. Οι τιμές πώλησης φτάνουν έως και 40% κάτω από τα περσινά επίπεδα. Ζητάμε να αποζημιωθεί η καλλιέργεια της αχλαδιάς. Μειωμένη παραγωγή έχουμε και στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου. Περιμένουμε απάντηση από την ΕΕ για τις αποζημιώσεις στα αμπέλια».
Στη συνάντηση παρευρέθηκαν οι Συνεταιρισμοί: Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Γαία Φρούιτ, Α.Σ. Δένδρων – Ο.Π. Άργισσα, Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου, Α.Σ. Πλατανουλίων – Φρουτοπηγή, ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου, Α.Σ. Αργυροπουλίου, Α.Σ. Αμπελώνας, Α.Σ. Δαμασίου και Α.Σ. Γιάννουλης.
Στα συμπεράσματα, που εξέδωσε τη Δευτέρα, 16 Δεκεμβρίου, η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου (ΟΕΥ) για τις κοινοτικές πολιτικές οίνου, ο αμπελοοινικός τομέας γενικά βρίσκει το αποτύπωμά του και δεν μπορεί να παραπονεθεί ότι δεν εισακούστηκε από τα 27 κράτη μέλη στις προτάσεις τους, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τονίζει η ΚΕΟΣΟΕ.
«Με μία σειρά τεσσάρων συναντήσεων, προκειμένου να εκδοθεί ένα σχέδιο κρίσης σε ευρωπαϊκή κλίμακα, θα μπορούσαμε να φοβόμαστε ότι η επιτόπια ακρόαση θα ήταν ανεπαρκής, αλλά είμαστε μάλλον ικανοποιημένοι με την αύξηση του αριθμού των εργαλείων για τη διαχείριση καταστάσεων κρίσης», χαιρετίζει ο ευρωβουλευτής κ. Éric Sargiacomo (Σοσιαλιστές, Γαλλία), έχοντας παρακολουθήσει την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου από το εξωτερικό (μόνο τα κράτη μέλη συμμετείχαν και ως ενδιαφερόμενοι οι φορείς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπείται μόνο από τη διοίκησή του).
Για τον σοσιαλιστή εκλεγμένο αξιωματούχο, από την περιοχή Nouvelle-Aquitaine, είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός δεδομένου ότι «η Ευρώπη μιλάει πραγματικά για εκρίζωση αμπέλων ξανά, βγαίνουμε επιτέλους από την ασάφεια για να διαχειριστούμε πραγματικά με ευελιξία τις κρίσεις υπερπαραγωγής στο επίπεδο κάθε κράτους μέλους. Εξακολουθούμε να βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας επιστροφής σε πιο μαζικές ρυθμίσεις, παρόλο που υπάρχουν εξελίξεις από το 1992, λαμβάνοντας υπ' όψη ότι η βιομηχανία οίνου είναι αυτή για την οποία εξακολουθούν να υπάρχουν οι περισσότερες ρυθμίσεις».
Πραγματική και ορθολογική προσέγγιση
Για την Επιτροπή Επαγγελματικών Γεωργικών Οργανώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Copa) και τη Γενική Επιτροπή Αγροτικής Συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Cogeca), τα συμπεράσματα της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου είναι επίσης ευπρόσδεκτα: «λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες του κλάδου έχοντας μια ρεαλιστική και ορθολογική προσέγγιση». Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τα αιτήματα εκρίζωσης, υπογραμμίζουν «την προς την αναγκαιότητα για ευρωπαϊκή - και όχι μόνο εθνική - χρηματοδότηση των σχεδίων εκρίζωσης».
Οι Copa Cogeca επικυρώνουν επίσης τη δυνατότητα χρονικής επέκτασης της αναφύτευσης «σε 5 έτη βραχυπρόθεσμα (μια κατ' εξουσιοδότηση πράξη είχε ήδη προταθεί την περασμένη εβδομάδα) και σε 8 χρόνια για την μελλοντική ΚΑΠ: αυτό το μέτρο θα επιτρέψει να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος ώστε οι αμπελουργοί να παίρνουν αποφάσεις με την απαραίτητη ηρεμία και ασφάλεια». Μια άλλη ευπρόσδεκτη ευελιξία: «η διαχείριση του τομεακού προϋπολογισμού» με την κατεύθυνση των «αχρησιμοποίητων κονδυλίων προς άλλα μέτρα και, κυρίως, στη χρήση των αχρησιμοποίητων κεφαλαίων για το επόμενο έτος».
Από την άλλη πλευρά, οι Copa Cogeca δεν κατανοούν: «Στην προώθηση, δεν βλέπουμε ξεκάθαρα την προτεραιότητα που δίνεται στα κρασιά που έχουν υποστεί εξ ολοκλήρου ή εν μέρει αποαλκοολοποίηση, και την αναφορά σε ζητήματα δημόσιας υγείας: πρόκειται για πολύ διαφορετικούς τομείς που πρέπει να παραμείνουν χωριστοί».
Μειώστε τις νέες άδειες φύτευσης στο 0%
Αντιπροσωπεύοντας τους οίνους ΠΟΠ, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Οίνων Προέλευσης (EFOW) βρίσκει γενικά θετικά τα συμπεράσματα της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου και την ενίσχυση της εργαλειοθήκης για τη διαχείριση του οινικού δυναμικού στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και την Κοινή Οργάνωση της Αγοράς Οίνου (ΚΟΑ κρασιού).
Για τον πρόεδρό της, Riccardo Ricci Curbastro, είναι πολύ θετικές οι προτάσεις «να επιτραπεί στα κράτη μέλη να μειώσουν τις νέες άδειες φύτευσης σε επίπεδο περιφερειακών ή γεωγραφικών ενδείξεων στο 0%, να παρασχεθεί στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία στον καθορισμό των όρων για την έγκριση της φύτευσης και της αναφύτευσης (συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού των μεταβιβάσεων εντός της ίδιας εκμετάλλευσης), να παραταθεί η ισχύς των αδειών αναφύτευσης σε 8 έτη, διατηρώντας παράλληλα το status quo για τις νέες φυτεύσεις».
Όλα με αίτηση à la carte: κάθε κράτος μέλος χρησιμοποιεί όπως θέλει τα προτεινόμενα συστήματα. Επειδή «είναι σαφές ότι η κρίση και ο μετασχηματισμός του κλάδου απαιτούν διάφορα εργαλεία και προσαρμοσμένες απαντήσεις», υπογραμμίζει ο Riccardo Ricci Curbastro, υποστηρίζοντας τη συνέχιση των μέτρων κρίσης, όπως η εκρίζωση και η πράσινη συγκομιδή.
Πραγματική βοήθεια με την προσωρινή αφαίρεση
Για την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Ανεξάρτητων Οινοπαραγωγών (CEVI), είναι λυπηρό που στην ενότητα που είναι αφιερωμένη στον οινοτουρισμό, τα συνδικάτα δεν λαμβάνονται υπόψη για την υποστήριξη της ανάπτυξης και της προώθησης των επισκέψεων στον αμπελώνα. Εάν τα μεμονωμένα οινοποιεία επικυρώσουν τις γενικές γραμμές των προτάσεων για τα εργαλεία διαχείρισης της παραγωγής (ιδίως βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους και όχι από τα κεφάλαια του εθνικού σχεδίου βοήθειας) και τις εξελίξεις ενόψει της κλιματικής αλλαγής (αναθεώρηση της μεθόδου υπολογισμού της απόδοσης αναφοράς για την ασφάλιση κλιματικών κινδύνων), «προφανώς υπάρχει πρόοδος με την προσωρινή εκρίζωση, με την παράταση των αδειών αναφύτευσης σε 5 και μετά 8 χρόνια, ενώ «θα μπορούσαμε να πάμε σε πραγματική ειδική βοήθεια, όπως έχει προταθεί με την κάλυψη των εξόδων εκρίζωσης», αναφέρει η CEVI.
Ένα ευαίσθητο θέμα, ιδιαίτερα στη Γαλλία, είναι η αναγνώριση των συνεταιριστικών κελαριών και των οργανώσεων παραγωγών ως ΜΜΕ για πρόσβαση σε νέα συστήματα υποστήριξης και διαχείρισης τιμών (ή ακόμα και σε εργαλεία ελέγχου απόδοσης) «Σε αυτό το θέμα, η προτεραιότητά μας είναι η διατήρηση της δίκαιης πρόσβασης σε όλες τις ενισχύσεις της ΚΑΠ». Οι Ανεξάρτητοι Αμπελουργοί είναι ικανοποιημένοι που βλέπουν το θέμα για την εξέλιξη του μέσου όρου να τίθεται από την ΟΕΥ, προκειμένου να ενισχυθεί το ενδιαφέρον της ασφάλισης της συγκομιδής ενόψει της κλιματικής αλλαγής. Αμφισβητείται όμως η πρόταση για υπό όρους πρόσβαση σε εθνική βοήθεια (αναδιάρθρωση, επενδύσεις, προώθηση κ.λπ.) σε σχέση με την υποχρεωτική συμμόρφωση με τα περιφερειακά σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή: Εδώ διαφωνούμε», αναφέρει η CEVI.
Η οριστική εκρίζωση αντιπροσωπεύει πραγματική καταστροφή
Παρουσιάζοντας τις αντιθέσεις της Συνέλευσης των Ευρωπαϊκών Αμπελοοινικών Περιφερειών (AREV), ο διευθυντής της, Aynard Clermont de Tonnerre, προειδοποιεί: «Καταρχάς, η οριστική εκρίζωση αντιπροσωπεύει πραγματική καταστροφή του βιομηχανικού εργαλείου. Καταστρέφετε αυτό το εργαλείο, απολύετε το προσωπικό. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει μόνο στα ίδια αποτελέσματα με αυτά που παρατηρούνται στις γαλλικές ή αγγλικές βιομηχανίες: μια βιομηχανική έρημος», προτείνοντας «αντίθετα η καταφυγή στην τεχνική ανεργία που βοηθά στην αποφυγή των χειρότερων. Η καταστροφή του παραγωγικού εργαλείου μιας αμπελουργικής περιοχής είναι μια αμετάκλητη απόφαση που πρέπει οπωσδήποτε να αποτραπεί, όσο είναι δυνατόν». Η AREV από την πλευρά της έκανε ένα άλλο αίτημα: «να προκαλέσουμε την επανεκκίνηση του παρατηρητηρίου της αγοράς, με επαρκείς πόρους. Με πραγματική ώθηση, αυτό το παρατηρητήριο θα μπορούσε να γίνει ένα εξαιρετικό εργαλείο».
Με τη σύντομη προθεσμία για την υποβολή προτάσεων, η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου υποβάλλει τώρα τα συμπεράσματά της στον νέο Ευρωπαίο Επίτροπο για τη Γεωργία, τον Λουξεμβούργιο Christophe Hansen. Μέρος των προτάσεων από τα 27 κράτη μέλη μπορούν να μετατραπούν σε κατ' εξουσιοδότηση πράξεις, αλλά άλλες διατάξεις απαιτείται να περάσουν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σε κάθε περίπτωση, «η EFOW υπογραμμίζει τη σημασία της ταχείας εφαρμογής αυτών των συστάσεων» επισημαίνει ο Riccardo Ricci Curbastro, θεωρώντας ότι η τρέχουσα αναθεώρηση της ΚΑΠ ανοίγει «μια εξαιρετική ευκαιρία να δοθεί συνέχεια στις συστάσεις της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου».
Οι Copa Cogeca, θεωρούν ότι, πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για την οριστική εγκατάλειψη , την ευελιξία των προϋπολογισμών και την τροποποίηση των μέτρων κρίσης (για να μπορέσουμε να ενεργοποιήσουμε το μέτρο της απόσταξης κρίσης). Χαιρετίζοντας τις καλές δηλώσεις προθέσεων από την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου, η CEVI εκφράζει γενικά τη λύπη της για την έλλειψη συγκεκριμένων στοιχείων: «χρειαζόμαστε μια ατζέντα που δεν εμφανίζεται στις τρέχουσες προτάσεις. Οι προτάσεις είναι ενδιαφέρουσες, πρέπει να είναι και ελκυστικές».
Ο Γάλλος ευρωβουλευτής Éric Sargiacomo, τονίζει ότι «θα δούμε πώς η Επιτροπή θα μεταφράσει αυτές τις προτάσεις με ρυθμιστικό τρόπο. Είναι αυτή που έχει το μονοπώλιο στην πρωτοβουλία των κανονιστικών κειμένων. Πρέπει να συνεχίσουμε με τον ίδιο ρυθμό, υπάρχει επείγουσα ανάγκη και θυμός που απαιτεί προσαρμοσμένα, ευέλικτα και εύκολα συνδυαζόμενα εργαλεία».
Μετά το πράσινο φως από την Κομισιόν δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Υπουργική Απόφαση, με την οποία καθορίζονται οι όροι προσωρινών παρεκκλίσεων από τον ευρωπαϊκό κανονισμό που αφορά τις άδειες αμπελοφύτευσης.
Πιο συγκεκριμένα, οι άδειες των αμπελοφυτεύσεων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο:
α) χορήγησης αδειών για νέες αμπελοφυτεύσεις σύμφωνα με το άρθρο 64 του Καν (ΕΕ) 1308/2013
β) των αναφυτεύσεων σύμφωνα με το άρθρο 66 του ιδίου κανονισμού
γ) των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου 68 του ιδίου κανονισμού
οι οποίες λήγουν το 2024 και επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές οινοπαραγωγής που επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία ή υπερβολικές βροχοπτώσεις, κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης του 2024, παρατείνονται κατά δώδεκα (12) μήνες από την αρχική ημερομηνία λήξης τους.
Οι ενδιαφερόμενοι αμπελοκαλλιεργητές υποβάλλουν σχετική αίτηση με τα δικαιολογητικά του άρθρου 3, στην αρμόδια υπηρεσία των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας (ΔΑΟ) και Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) έως 31 Δεκεμβρίου 2024, προκειμένου να επωφεληθούν της παρεκκλίσεως.
Οι υπηρεσίες των ΔΑΟ/ΔΑΟΚ ενημερώνουν τον ενδιαφερόμενο για την έγκριση ή την απόρριψη της αίτησης. Σε περίπτωση απόρριψης αναφέρονται και οι σχετικοί λόγοι.
Οι αμπελοκαλλιεργητές, με άδειες αμπελοφυτεύσεων που λήγουν το έτος 2024 που επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές που επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία ή υπερβολικές βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης του 2024, που δεν προτίθενται να κάνουν χρήση της άδειας και που δεν επιθυμούν να επωφεληθούν από την παράταση ισχύος που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 1 του Καν (ΕΕ) 2024/2146, δεν υφίστανται διοικητικές κυρώσεις εάν δεν χρησιμοποιήσουν τις άδειες αυτές, εφόσον υποβάλλουν σχετική αίτηση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά του άρθρου 3, στην αρμόδια υπηρεσία της ΔΑΟ/ΔΑΟΚ, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Φωτογραφία: Ο Μιχάλης Μπουτάρης, (δεύτερος από αριστερά) γραμματέας του Ιδρύματος Μπουτάρη, με στελέχη της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας: Ασπασία Τασιοπούλου, Κατερίνα Σίμπου (πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου), Αντώνης Γκαλίτσιος (αναπληρωτής διευθυντής).
Τα θεμέλια της λειτουργίας της πρώτης οινικής βιβλιοθήκης της χώρας έβαλε η σύμπραξη της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας (Δ.Κ.Β.Β.) και του Ιδρύματος Μπουτάρη. Το σχετικό μνημόνιο συνεργασίας, που υπογράφηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2024, δίνει πνοή στο όραμα του Γιάννη Μπουτάρη για τη δημιουργία της ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΟΙΝΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ (Β.Ο.Ν.) που προβλέπεται να ανοίξει τις πόρτες της την άνοιξη του 2025. Θα αναπτυχθεί έτσι ένας ζωντανός οργανισμός πληροφορίας, φυσικός και ψηφιακός, με διττή αποστολή: τη διαφύλαξη και βιωματική ανάδειξη της πλούσιας ιστορίας και πολιτιστικής κληρονομιάς του ελληνικού κρασιού, καθώς και τη βιώσιμη ανάπτυξη και «θωράκιση» της αμπέλου και του οίνου απέναντι στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή δράση που θα αναδείξει τα οφέλη της ευαγούς συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αποτελώντας πρότυπο για την Κεντρική Μακεδονία, αλλά και για παρόμοιες δράσεις στο σύνολο της χώρας.
Η ένταξη της Β.Ο.Ν. στο Δίκτυο Βιβλιοθηκών της Δ.Κ.Β.Β. με την αδιαμφισβήτητη τεχνογνωσία και εμπειρία αλλά και τις σημαντικές διακρίσεις, διασφαλίζει την άρτια λειτουργία και ανάπτυξή του εγχειρήματος στη Νάουσα. Παράλληλα, μοναδική συμβολική και ιστορική αξία προσδίδει το γεγονός ότι το Ίδρυμα Μπουτάρη διέθεσε το διατηρητέο κτίσμα όπου λειτουργούσε το πρώτο οινοποιείο της οικογένειας Μπουτάρη στη Νάουσα έως τα μέσα του 20ου αιώνα, για να στεγαστεί η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΟΙΝΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ (Β.Ο.Ν.). Την υλοποίηση του Μνημονίου Συνεργασίας θα συντονίζει ο κ. Γιάννης Τροχόπουλος, διαχειριστής της ΑΜΚΕ Future Library.
Στο ισόγειο της οδού Χατζημαλούση 15, θα υπάρχει η οινική βιβλιοθήκη, ανοικτή στο κοινό με αναγνωστήριο, ενώ στον πρώτο όροφο θα φιλοξενούνται προσωπικές και εταιρικές συλλογές του Ιδρύματος Μπουτάρη, προσβάσιμες στο κοινό κατόπιν πρόσκλησης. Στο αναγνωστήριο εντάσσονται καταρχάς τα βιβλία, οι συλλογές και σπάνιο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό του Γιάννη Μπουτάρη, καθώς και ολόκληρη η βιβλιοθήκη της Δρ. Σταυρούλας Κουράκου – Δραγώνα, ευγενική δωρεά της οικογένειάς της στο Ίδρυμα Μπουτάρη. Στόχος της Β.Ο.Ν. είναι ο σταδιακός εμπλουτισμός αυτών των τεκμηρίων, αναδεικνύοντας σημαντικές προσωπικότητες -ευρέως γνωστές ή/και έως σήμερα αφανείς- που άφησαν το στίγμα τους στην εξέλιξη του οινικού κλάδου.

Το «Παρατηρητήριο Κλιματικής Αλλαγής & Ανθεκτικότητας» είναι ο δεύτερος άξονας δραστηριοποίησης της ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΟΙΝΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ (Β.Ο.Ν.) προσφέροντας μια ευέλικτη -φυσική και ψηφιακή- πύλη τεκμηριωμένων δεδομένων, τόσο στην κοινότητα του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα της ελληνικής υπαίθρου όσο και σε όλους τους κοινωνικούς εταίρους (κρατικούς, ερευνητικούς, ακαδημαϊκούς, επιχειρηματικούς, ΜΚΟ, φορείς και οργανώσεις οίνου, πολίτες κλπ). Με έμφαση στον οίνο και την άμπελο, σκοπός του Παρατηρητηρίου θα είναι η τεκμηριωμένη ανάλυση και πρόβλεψη του αντίκτυπου της κλιματικής αλλαγής στην καλλιέργεια και παραγωγή, την αξιολόγηση των βέλτιστων πρακτικών που γίνονται διαθέσιμες διεθνώς σε όλα τα επίπεδα, και τη διευκόλυνση υιοθέτησής τους στην πράξη.
Οι πρωτοβουλίες και το έργο της ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΟΙΝΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ (Β.Ο.Ν.) θα υποστηρίζονται από τη Δ.Κ.Β.Β. και το Ίδρυμα Μπουτάρη, καθώς και από χορηγίες οργανισμών και φορέων που θα συμβάλλουν στο καινοτόμο αυτό εγχείρημα. Εντός του 2025 θα ξεκινήσει η υλοποίηση πλήθους δράσεων, όπως ψηφιακές και υλικές εκδόσεις, διαλέξεις, σεμινάρια, ημερίδες, βιωματικά εκπαιδευτικά εργαστήρια για τα παιδιά κ.λπ.
Πέρα από την έναρξη λειτουργίας του φυσικού, επισκέψιμου χώρου της ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΟΙΝΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ (Β.Ο.Ν.), θα ακολουθήσει αργότερα η ψηφιακή πύλη (portal) της, ξεκινώντας με τη διάσωση, ταξινόμηση, ψηφιοποίηση και ανάδειξη αρχείων της ιστορίας του ελληνικού οίνου σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου και άλλους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς. Η ιστοσελίδα θα είναι συνεχώς ανανεώσιμη, συμπεριλαμβάνοντας σταδιακά το σύνολο των τεκμηρίων και όλου του παραγόμενου έργου από τη ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΟΙΝΟΥ ΝΑΟΥΣΑΣ (Β.Ο.Ν.) και τους συνεργαζόμενους φορείς.
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στοχευμένες τροποποιήσεις του ισχύοντος νομικού πλαισίου που ορίζεται στον κανονισμό για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης της αγοράς γεωργικών προϊόντων (ΚΟΑ) και ένα νέο κανονισμό για τη διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
Οι προτάσεις αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής. Και οι δύο προτάσεις αντικατοπτρίζουν άμεσα διάφορες συστάσεις του στρατηγικού διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ και ανταποκρίνονται σε ορισμένες από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας.
Η βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και η στήριξη του εισοδήματός τους αποτελούν σημαντικούς στόχους της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ).
Οι σημερινές στοχευμένες τροποποιήσεις αποσκοπούν συγκεκριμένα στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και στην επίτευξη υψηλότερου βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων:
- ενίσχυση των κανόνων για τις συμβάσεις μεταξύ γεωργών και αγοραστών, καθιστώντας τις γραπτές συμβάσεις γενική υποχρέωση και βελτιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις της αγοράς και τις διακυμάνσεις του κόστους και των οικονομικών συνθηκών·
- να καταστήσει υποχρεωτική τη θέσπιση μηχανισμών διαμεσολάβησης μεταξύ των γεωργών και των αγοραστών τους·
- ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και των ενώσεών τους μέσω της βελτίωσης της διαπραγματευτικής τους δύναμης, της παροχής στα κράτη μέλη μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης στο πλαίσιο των τομεακών παρεμβάσεων της ΚΓΠ και της απλούστευσης των κανόνων σχετικά με τη νομική τους αναγνώριση·
- παροχή στην ΕΕ της δυνατότητας να στηρίζει οικονομικά τις οργανώσεις παραγωγών που θα αναλάβουν ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση κρίσεων·
- ο ορισμός των προαιρετικών όρων όπως «δίκαιες», «δίκαιες» και «σύντομες αλυσίδες εφοδιασμού» μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της οργάνωσης της αλυσίδας εφοδιασμού κατά την εμπορία γεωργικών προϊόντων·
- επέκταση της δυνατότητας των γεωργών και άλλων παραγόντων να συμφωνήσουν σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας με ορισμένες κοινωνικές διαστάσεις, όπως η στήριξη της ανανέωσης των γενεών, η διατήρηση της βιωσιμότητας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των γεωργών και των εργαζομένων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που απαγορεύονται από τη λεγόμενη οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Κατά μέσο όρο, περίπου το 20 % των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που καταναλώνονται σε ένα κράτος μέλος προέρχονται από άλλο κράτος μέλος. Είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία των εθνικών αρχών επιβολής, ιδίως με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, των ερευνών και της είσπραξης κυρώσεων.
Η σημερινή πρόταση σχετικά με τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών θα ενισχύσει περαιτέρω την επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, υποστηρίζοντας τη διακρατική επιβολή. Η πρόταση εισάγει διαδικαστικούς κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί και θα επιτευχθεί αυτή η συνεργασία σε διασυνοριακές υποθέσεις. Με τη δημιουργία ενός μηχανισμού αμοιβαίας συνδρομής, οι εθνικές αρχές επιβολής θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να ζητούν από άλλη αρχή επιβολής να λαμβάνει μέτρα επιβολής εξ ονόματός τους. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις αρχές επιβολής του νόμου να συμφωνήσουν για την ανάληψη συντονισμένης δράσης όταν υπάρχουν εύλογες υποψίες για εκτεταμένες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές με διασυνοριακή διάσταση. Οι έρευνες αυτές ενισχύουν την προστασία σε επίπεδο ΕΕ για τους γεωργούς και τους μικρούς και μεσαίους προμηθευτές έναντι των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής.
Η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να μοιραστούν τα γεύματα, μας υπενθυμίζουν την αφοσίωση των αγροτών που κάνουν δυνατές αυτές τις στιγμές γύρω από το τραπέζι. Η δικαιοσύνη για τους γεωργούς αποτελεί βασική προτεραιότητα. Αξιοπρεπές εισόδημα, δίκαιες τιμές, ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση στην τροφική αλυσίδα και καλύτερη προστασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ως ένα από τα πρώτα μέτρα αυτής της εντολής, είμαι υπερήφανος που ανακοινώνω προτάσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση».
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η τροποποιητική υπουργική απόφασης με τον καθορισμό λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης στον τομέα της καλλιέργειας κορινθιακής σταφίδας.
Σύμφωνα με την απόφαση, για την καλλιεργητική περίοδο 2024-2025 η παράδοση κατ’ ελάχιστο 150 κιλά προϊόντος ξηρής κορινθιακής σταφίδας ανά στρέμμα, στις εγκεκριμένες μεταποιητικές επιχειρήσεις, πραγματοποιείται από την 1η Αυγούστου 2024 και το αργότερο έως την 20η Δεκεμβρίου 2024».
Οι χωρικοί διασταυρωτικοί έλεγχοι των εγγεγραμμένων στο Αμπελουργικό Μητρώο με το αρχείο της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης εφαρμόζονται από την καλλιεργητική περίοδο 2025-2026 και για κάθε επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Πάντως οι παραγωγοί ζητούσαν την παράταση παράδοσης της κορινθιακής αταφίδας έως τις 31/01/2025.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, καταργείται η υποχρέωση των πωλητών λαϊκών αγορών να προσκομίζουν αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά την ανανέωση της άδειας τους ή για τη χορήγηση νέας άδειας.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, με τη ρύθμιση αυτή, μειώνεται η γραφειοκρατία κατά τη διαδικασία ανανέωσης των αδειών λαϊκών αγορών ενώ, παράλληλα, οι πωλητές λαϊκών αγορών δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους λόγω χρεών.
Ικανοποιείται έτσι ακόμα ένα αίτημα των παραγωγών και των επαγγελματιών πωλητών λαϊκών αγορών που πρόσφερει ταχύτερες διαδικασίες ανανέωσης αδειών και, κυρίως, εργασιακή ασφάλεια στους πωλητές.
Πάντως η υποχρέωση τήρησης των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων των πωλητών λαϊκών αγορών συνεχίζει να υφίσταται και να ελέγχεται από τις αρμόδιες αρχές (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ).
Λίγες ημέρες και μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου 2024 έχουν τη δυνατότητα οι ενδιαφερόμενοι αμπελοκαλλιεργητές να υποβάλουν μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας του ΥπΑΑΤ (η οποία άνοιξε στις 3 Δεκεμβρίου) την αίτηση και τα απαραίτητα δικαιολογητικά για ένταξή τους στην Παρέμβαση Π2-58.1 «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων» του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, για την αμπελοοινική περίοδο 2024-2025.
Στόχος της Παρέμβασης είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης του αμπελουργικού δυναμικού και της εγκατάστασης ποικιλιών αμπέλου με αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον.
Η απόφαση αναφέρεται στις αρμόδιες αρχές, η χρηματοδότηση, οι όροι, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία ένταξης των παραγωγών, τα δικαιολογητικά, το ύψος των οικονομικών ενισχύσεων των προβλεπόμενων μέτρων, η διαδικασία καταβολής των οικονομικών ενισχύσεων στους δικαιούχους, η παρακολούθηση, η διαδικασία των ελέγχων και των ενστάσεων και η επιβολή των κυρώσεων.
Η Παρέμβαση ενισχύει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες δράσεις:
α) Την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων, συμπεριλαμβανομένου και του επανεμβολιασμού,
β) την μετεγκατάσταση των αμπελώνων,
γ) τις βελτιώσεις των τεχνικών διαχείρισης των αμπελώνων που συνδέονται με το στόχο της Παρέμβασης.
Οι δράσεις αφορούν:
α) εκρίζωση-μετεγκατάσταση, η οποία επιμερίζεται σε:
αα) εκρίζωση,
ββ) προετοιμασία εδάφους,
γγ) αναφύτευση- μετεγκατάσταση,
β) φύτευση αμπελώνων, η οποία περιλαμβάνει:
αα) προετοιμασία εδάφους,
ββ) φύτευση, βάσει άδειας αναφύτευσης σύμφωνα με το άρθρο 66 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013,
γ) επανεμβολιασμό (για την ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων),
δ) βελτίωση ορισμένων τεχνικών διαχείρισης των αμπελουργικών εκτάσεων που αναλύονται σε:
αα) υποστύλωση,
ββ) κατασκευή αναβαθμίδων.
Προϋποθέσεις ένταξης εκτάσεων στην Παρέμβαση
Στην Παρέμβαση εντάσσονται τα αμπελοτεμάχια, όπως καταγράφονται στην υποβληθείσα αίτηση ένταξης από τον παραγωγό (συγκεκριμένης θέσης και έκτασης) για την περίοδο εφαρμογής της Παρέμβασης. Η παρέμβαση εφαρμόζεται μόνο σε εκτάσεις οι οποίες πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α) είναι φυτεμένες με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου ταξινομημένες σύμφωνα με την υπ’ αρ. 2919/95506/2017 απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄ 3276), όπως ισχύει κάθε φορά.
β) είναι καταχωρισμένες στο Αμπελουργικό Μητρώο,
γ) έχουν υποβληθεί από τους παραγωγούς δηλώσεις συγκομιδής ή/και δηλώσεις παραγωγής για αυτές τις εκτάσεις, όπου απαιτείται, σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 24 του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2018/274, κατά τις δύο τελευταίες περιόδους υποβολής,
δ) επιβεβαιώνεται η καλή υφιστάμενη καλλιεργητική κατάσταση του αμπελώνα και η ορθή συντήρησή του, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα του προενταξιακού ελέγχου του άρθρου 12 σε συνδυασμό με τις υποβληθείσες δηλώσεις συγκομιδής,
ε) εφόσον τα αμπελοτεμάχια προς ένταξης στην παρέμβαση έχουν αποτελέσει αντικείμενο επιτόπιου ελέγχου από άλλη υπηρεσία, ιδίως από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ή την αρμόδια ΔΑΟΚ, ως και δύο (2) έτη πριν την υποβολή αίτησης ένταξης στην Παρέμβαση, λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματά του, με την προϋπόθεση ότι έχει τηρηθεί η διαδικασία διενέργειας επιτόπιων ελέγχων του άρθρου 12,
στ) έχει υποβληθεί γι' αυτές ΕΑΕ κατά την πιο πρόσφατη διαδικασία υποβολής ΕΑΕ,
ζ) επιβεβαιώνεται η ταυτοποίηση των στοιχείων της αμπελουργικής εκμετάλλευσης του αιτούντα παραγωγού για την Παρέμβαση, μεταξύ του Αμπελουργικού Μητρώου και της ΕΑΕ,
η) τηρούνται οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εθνικές και ενωσιακές διατάξεις για το σύνολο της αμπελουργικής εκμετάλλευσης,
θ) η ελάχιστη φυτεμένη έκταση αμπελοτεμαχίου είναι μισό (0,5) στρέμμα,
ι) όταν πρόκειται για αναφύτευση της ίδιας ποικιλίας στο ίδιο αμπελοτεμάχιο υλοποιείται αλλαγή αποστάσεων φύτευσης ή και μεταβολή στον αριθμό των πρέμνων με ελάχιστη ποσοστιαία μεταβολή 20% στις αποστάσεις ή στον αριθμό των πρέμνων, πριν και μετά την αναδιάρθρωση, εκτός άλλης μεταβολής συστήματος διαχείρισης,
ια) Για λόγους προστασίας και διαφύλαξης της αμπελουργικής φυσιογνωμίας της οριοθετημένης ζώνης παραγωγής «ΠΟΠ Γουμένισσα», «ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών», «ΠΟΠ Μοσχάτος Πατρών» και «ΠΟΠ Μοσχάτος Ρίου Πατρών»:
αα) στην Π.Ε. Κιλκίς εκτάσεις φυτεμένες με τις ποικιλίες «Ξινόμαυρο» και «Νεγκόσκα», οι οποίες συμμετέχουν στον οίνο «ΠΟΠ Γουμένισσα», δεν μπορούν να συμμετέχουν στην Παρέμβαση για τις δράσεις «εκρίζωση-μετεγκατάσταση» με άλλη ποικιλία και «επανεμβολιασμός». Μπορούν να συμμετέχουν στη δράση «εκρίζωση-μετεγκατάσταση» με ίδια ποικιλία με αναφύτευση εκτάσεων όταν προέρχονται από εκριζώσεις εκτάσεων μόνο με ποικιλίες «Ξινόμαυρο» ή/και «Νεγκόσκα» και όταν πρόκειται να φυτευτούν μόνο με τις ίδιες ποικιλίες «Ξινόμαυρο» ή/και «Νεγκόσκα»,
ββ) στην Π.Ε. Αχαΐας εκτάσεις φυτεμένες με τις ποικιλίες «Κορινθιακή» και «Μαυροδάφνη», που συμμετέχουν στον οίνο «ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών», καθώς και εκτάσεις φυτεμένες με την ποικιλία «Μοσχάτο Άσπρο», που συμμετέχει στους οίνους «ΠΟΠ Μοσχάτος Πατρών» και «Μοσχάτος Ρίου Πατρών», δεν μπορούν να συμμετέχουν στην Παρέμβαση για τις δράσεις του πρώτου και δεύτερου εδαφίου της υποπερ αα΄,
γγ) στην Π.Ε. Κιλκίς εκτάσεις φυτεμένες με την ποικιλία «Τσάπουρνο» και στις Π.Ε. Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου εκτάσεις φυτεμένες με την ποικιλία «Κοτσιφολιάτικο» συμμετέχουν μόνο στις δράσεις «εκρίζωση-μετεγκατάσταση» με άλλη ποικιλία και «επανεμβολιασμός».
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την χρηματοδότηση για το 2024 των προγραμμάτων προώθησης αγροτικών προϊόντων τόσο στην ΕΕ όσο και στην παγκόσμια αγορά.
Οι εκστρατείες προώθησης θα λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 142,6 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2024.
Η φετινή πρόσκληση χρηματοδότησης συγκέντρωσε 162 προτάσεις εκστρατειών, οι οποίες περιλάμβαναν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών προϊόντων, των φρέσκων προϊόντων και των συστημάτων πιστοποίησης ποιότητας της ΕΕ.
Μετά από τις αξιολογήσεις ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει 75 εκστρατείες εκ των οποίων:
- 58 είναι τα λεγόμενα «απλά» προγράμματα που υλοποιούνται από έναν ή περισσότερους οργανισμούς από την ίδια χώρα της ΕΕ, και
- 17 είναι τα λεγόμενα προγράμματα «σύνθετα» που υλοποιούνται από τουλάχιστον δύο εθνικές οργανώσεις από τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, ή από έναν ή περισσότερους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.
Οι επιλεγμένες προτάσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ, ενώ παράλληλα ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Επιπλέον, οι εκστρατείες θα υλοποιηθούν σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, διασφαλίζοντας την τήρηση αυστηρών προτύπων ασφάλειας και ποιότητας.
Η συγχρηματοδότηση της ΕΕ για τα «απλά» προγράμματα θα ανέλθει σε 94 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερες από τις μισές εκστρατείες θα επικεντρωθούν σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και ο Καναδάς.
Τα «σύνθετα» προγράμματα θα συγχρηματοδοτηθούν με 48,6 εκατ. ευρώ. Οι επιτυχόντες προέρχονται από 13 κράτη μέλη. Οι αιτήσεις που θα γίνουν δεκτές θα επικεντρωθούν τόσο στην εσωτερική όσο και στην αγορά εκτός ΕΕ. Το 59% του προϋπολογισμού θα διατεθεί σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία.
Τα προγράμματα που επιλέχθηκαν θα αρχίσουν να υπογράφουν τις συμφωνίες επιχορήγησης τον Δεκέμβριο του 2024, ξεκινώντας τη δραστηριότητά τους από τον Ιανουάριο του 2025.
Δείτε τα προγράμματα (εδώ)
Νέες ευκαιρίες χρηματοδότησης το 2025
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι ενδιαφερόμενοι να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση, πρέπει να παραμείνουν ενημερωμένοι ακολουθώντας τη σελίδα για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ (εδώ)
Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας αναμένεται να μειωθούν την περίοδο εμπορίας 2024/25 λόγω μειωμένων παραγωγών, λιγότερων αποθεμάτων και των συνεχιζόμενων προβλημάτων της ναυτιλίας στην Μαύρη Θάλασσα. Αυτό αναφέρει η υπηρεσία του USDA (Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ) από το γραφείο του Κιέβου.
Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις, οι συνολικές εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας, την περίοδο 2024/2025, προβλέπεται τώρα να μειωθούν κατά 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε 17,8 εκατομμύρια τόνους.
Η υπηρεσία του USDA υπολόγισε τις εξαγωγές σιταριού το 2024/2025 σε 15,2 εκατομμύρια τόνους, οι οποίες φαίνεται να είναι μειωμένες κατά 18%.
Οι εξαγωγές κριθαριού προβλέπεται να μειωθούν κατά 19% στους 2 εκατ. τόνους.
Επίσης το USDA προσδιόρισε την φετινή παραγωγή ουκρανικού καλαμποκιού στους 23,3 εκατομμύρια τόνους, η οποία ήταν μειωμένη κατά 25% σε σχέση με την παραγωγή που υπήρξε το 2023/2024.
Η παραγωγή κριθαριού μειώθηκε, κατά 5%, σε σχέση με πέρυσι, στους 5,5 εκατομμύρια τόνους, ενώ το ουκρανικό σιτάρι παρέμεινε σταθερό στους 22,3 εκατομμύρια τόνους.
Πάντως ήδη έχουν παρουσιαστεί προβλήματα στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Ιανουάριο μέχρι Οκτώβριο του 2024, από το λιμάνι της Κωνστάντζας στη Ρουμανία έγιναν εξαγωγές 5,6 εκατομμύρια τόνους ουκρανικών σιτηρών, μειωμένες κατά 52% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Μόνο τον μήνα Οκτώβριο έγιναν εξαγωγές της τάξης των 490.000 τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω της Κωνστάντζας.
Πάντως, λόγω της ρωσικής εισβολής και του ναυτικού αποκλεισμού της Οδησσού και άλλων ουκρανικών λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, η δυνατότητα εξαγωγών της Ουκρανίας έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες.
Την μείωση του πλαφόν της κορινθιακής σταφίδας αλλά και την παράταση της ημερομηνίας παράδοσης για την είσπραξη της συνδεδεμένης ενίσχυσης ζητούν οι σταφιδοπαραγωγοί.
Όπως υποστηρίζουν οι παραγωγοί η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν μείωση της παραγωγής σε όλες τις ζώνες καλλιέργειας.
Επίσης για να πάρουν την συνδεδεμένη ενίσχυση πρέπει να παραδώσουμε μέχρι της 30 Νοέμβριου την σταφίδα τους.
Για να σταματήσει ο εκβιασμός ζητούν από την κυβέρνηση των μείωση του πλαφόν 150 κιλών ανά στρέμμα αλλά και την παράταση της ημερομηνίας παράδοσης για να καταφέρουν να πάρουν το πριμ στην συνδεδεμένη της σταφίδας.
Ο σταφιδοπαραγωγός από την Μεσσηνία και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Χανδρινού, Κώστας Αποστολόπουλος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο τα εξής:
«Να σταματήσει εδώ και τώρα ο εκβιασμός των σταφιδοπαραγωγών από την κυβέρνηση που για ακόμη μια χρόνια κάνοντας πλάτες σε έμπορους εξαγωγείς προσπαθούν να αρπάξουν το προϊόν σε χαμηλές τιμές .
Μας αναγκάζουν για να εισπράξουμε την συνδεδεμένη ενίσχυση να πρέπει να παραδώσουμε μέχρι της 30 Νοέμβριου την σταφίδα. Δίνοντας έτσι μια ακόμα βοήθεια στους έμπορους να καθορίσουν την τιμή που αυτοί θέλουν.
Ζητάμε να δοθεί παράταση και να ύπαρξη σημαντική μειώσει στα κιλά που πρέπει να παραδώσουμε στους μεταποιητές γιατί με της τεράστιες ζημίες από την ανομβρία και τους καύσωνες του καλοκαιριού παρά πολλοί σταφιδοπαραγωγοί δεν θα φτάσουν το όριο τον 150 κιλών το στρέμμα, που πρέπει να παραδώσουν και θα χάσουν την συνδεδεμένη ενίσχυση.
Επιμένουμε στην πάγια θέση μας ότι το σύνολο των επιδοτήσεων πρέπει να δοθεί σε αυτούς που πραγματικά δουλεύουν και παράγουν και όχι στους διάφορους κηφήνες, επιτήδειους, που λυμαίνονται βασική ενίσχυση και συνδεδεμένες ενισχύσεις της ΚΑΠ. Να δίνονται όλες οι επιδοτήσεις με βάση την παραγωγή στα προϊόντα».
Αλλαγές ετοιμάζει η αλβανική κυβέρνηση στα υγειονομικά πιστοποιητικά που χρησιμοποιούνται για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων τα οποία εισάγει από την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διαδικασία ελληνικών εξαγωγών τροφίμων ζωϊκής προέλευσης και ζώντων ζώων στην Αλβανία σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, ισχύουν και χρησιμοποιούνται τα υγειονομικά πιστοποιητικά για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων που εκδίδονται επίσημα από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές στην Ελλάδα και τα οποία έχουν συμφωνηθεί αμοιβαία από τις δύο χώρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η αρμόδια αλβανική αρχή πρότεινε νέα υγειονομικά κτηνιατρικά πιστοποιητικά με τις εξής τεχνικές λεπτομέρειες:
- Επίσημο έμβλημα της χώρας
- Επίσημη μετάφραση στην ελληνική
Ωστόσο, επειδή η όλη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των νέων πιστοποιητικών, της μετάφρασής τους και της διάχυσης της πληροφορίας σε όλες τις κτηνιατρικές μονάδες πιστοποίησης και τα εμπλεκόμενα μέρη, είναι αρκετά χρονοβόρα, καθίσταται δύσκολη η άμεση εφαρμογή του.
Για το λόγο αυτό και μέχρι να οριστικοποιηθούν όλες οι ρυθμίσεις μεταξύ των δύο αρμόδιων αρχών, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν καθυστερήσεις και αρνητικές επιπτώσεις σε συνθήκες μεταφοράς ζώων ζητήθηκε από ελληνικής πλευράς μία μεταβατική περίοδος.
Οι αλβανικές αρχές βρίσκονται σε άμεση και συνεχή επικοινωνία με την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλισθεί η ομαλή και απρόσκοπτη διέλευση των εμπορευμάτων από τα σύνορα.
Η αρμόδια αλβανική Υπηρεσία διευκρίνισε ότι προκειμένου αποφευχθούν καθυστερήσεις, αρκεί επί του παρόντος όπως ελληνικές αρχές συμπεριλάβουν το επίσημο έμβλημα της αρμόδιας Υπηρεσίας, ενώ η μετάφραση στην ελληνική μπορεί να ακολουθήσει σε δεύτερη φάση.
Διήμερη επίσημη επίσκεψη, στην Αθήνα, πραγματοποιεί η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου, Δρ. Μαρία Παναγιώτου, κατά τη διάρκεια της οποίας θα συναντηθεί με τον Έλληνα Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα.
Να θυμίσουμε πάντως ότι η η Κύπρος έχει εισαγάγει μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως βρεφικό γάλα, πάνες για βρέφη και ενήλικες, προϊόντα γυναικείας υγιεινής και επιλεγμένα φρούτα και λαχανικά, με ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Το Τμήμα Φορολογίας της χώρας ανακοίνωσε ότι ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ θα ισχύει για τις κατηγορίες βασικών αγαθών όπως ορίζεται στο Υπουργικό Διάταγμα (ΚΔΠ 349/2024).
Τα φρέσκα ή διατηρημένα με απλή ψύξη λαχανικά που περιλαμβάνονται στην κατηγορία μηδενικού συντελεστή περιλαμβάνουν πατάτες, ντομάτες, κρεμμύδια, ασκαλώνια, σκόρδο, πράσα, λάχανα, κουνουπίδι, μπρόκολο, μαρούλι, καρότα, γογγύλια, παντζάρια, αγγούρια και όσπρια όπως μπιζέλια και φασόλια.
Η κατηγορία φρούτων περιλαμβάνει μπανάνες, σύκα, εσπεριδοειδή, όπως πορτοκάλια, μανταρίνια, κλημεντίνες, γκρέιπφρουτ και λεμόνια, σταφύλια, πεπόνια, καρπούζια, μήλα, αχλάδια, βερίκοκα, ροδάκινα, κεράσια, νεκταρίνια, δαμάσκηνα, φράουλες και ακτινίδια.
Η φορολογική απαλλαγή ισχύει για συγκεκριμένους κωδικούς εμπορευμάτων, όπως περιγράφεται στο διάταγμα τόσο για τις κατηγορίες φρούτων όσο και λαχανικών.
Αίτημα μείωσης του πλαφόν της κορινθιακής σταφίδας κατέθεσε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (Α.Σ.) Ένωση Μεσσηνίας για την λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης από τους σταφιδοπαραγωγούς.
Ο πρόεδρος του Α.Σ. Ένωση Μεσσηνίας, Γιώργος Λαζόγιαννης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν μείωση της παραγωγής σε όλες τις ζώνες καλλιέργειας. Μιλάμε για την κορινθιακή σταφίδα στις Περιφερειακές Ενότητες Αχαΐας, Αργολίδας, Ηλείας, Κορινθίας, Μεσσηνίας, Ζακύνθου και Κεφαλληνίας.
Πολλοί παραγωγοί δεν μπήκαν στα χωράφια να κάνουν συγκομιδή. Η φετινή παραγωγή ήταν όμως καλής ποιότητας και έφερε τιμή παραγωγού αρχικά στα 1,80 ευρώ το κιλό αλλά στην συνέχεια αυξήθηκε στα 2 ευρώ (αυτό το ποσό θα πάρουν και όσοι παρέδωσαν το προϊόν τους το προηγούμενο διάστημα).
Αγωνιζόμαστε μαζί με τις υπόλοιπες Συνεταιριστικές Οργανώσεις για την στήριξη του πολύτιμου αλλά και πολύπαθου προϊόντος.
Το πρόβλημα είναι ότι οι μειωμένες αποδόσεις δημιουργούν πρόβλημα στην συνδεδεμένη ενίσχυση. Με την εικόνα που έχουμε κανείς σταφιδοπαραγωγός δεν πρόκειται να έχει πιάσει το πλαφόν κατ’ ελάχιστον ποσότητα του προϊόντος εκατόν πενήντα (150) κιλά ανά στρέμμα καλλιέργειας. Για αυτό ζητάμε από το ΥπΑΑΤ να προχωρήσει στην μείωση του πλαφόν στα 80 κιλά το στρέμμα».
Η επιστολή με αίτημα προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με την μαύρη σταφίδα και την χορήγηση συνδεδεμένης ενίσχυσης, αναφέρει τα εξής:
«Όπως είναι γνωστό, για τη λήψη της ετήσιας συνδεδεμένης ενίσχυσης στο προϊόν της κορινθιακής σταφίδας, κάθε παραγωγός θα πρέπει να παραδώσει, σε κάποια από τις εγκεκριμένες από το Υπουργείο μεταποιητικές επιχειρήσεις, κατ’ ελάχιστον ποσότητα του προϊόντος εκατόν πενήντα (150) κιλά ανά στρέμμα καλλιέργειας.
Ωστόσο, όπως διαπιστώνουμε από τα στοιχεία της βαίνουσας προς ολοκλήρωση διαδικασίας συγκέντρωσης του προϊόντος ως ο μοναδικός Συνεταιρισμός που εμπορεύεται μαύρη κορινθιακή σταφίδα στην Μεσσηνία, κατά τη φετινή εσοδεία, λόγω των απρόβλεπτων και εξαιρετικά δυσμενών καιρικών συνθηκών παρατεταμένης ξηρασίας, υψηλών θερμοκρασιών κατά την θερινή περίοδο και δεδομένου ότι οι καλλιεργούμενες εκτάσεις κορινθιακής σταφίδας είναι μη αρδευόμενες και οι περισσότερες επικλινείς και ως εκ τούτου ιδιαίτερα εκτεθειμένες στα φαινόμενα μακράς ανομβρίας, δεν κατέστη δυνατό για πάρα πολλούς σταφιδοπαραγωγούς να συγκομίσουν το παραπάνω ελάχιστο όριο του προϊόντος ανά στρέμμα καλλιέργειας.
Άμεσο αποτέλεσμα αυτής της δυσμενούς εξέλιξης είναι να κινδυνεύουν να απωλέσουν στο σύνολό της τη συνδεδεμένη ενίσχυση που κάθε χρόνο ελάμβαναν, προκειμένου να είναι σε θέση να συνεχίσουν την καλλιέργεια των κτημάτων τους.
Ως εκ τούτου, είναι απολύτως αναγκαίο να τροποποιηθεί ο Κανονισμός χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης στο προϊόν της κορινθιακής σταφίδας και να οριστεί ως ελάχιστη παραδοτέα ποσότητα του προϊόντος για τη λήψη της εκείνη των ογδόντα (80) κιλών ανά στρέμμα καλλιέργειας, προκειμένου οι σταφιδοπαραγωγοί να είναι σε θέση να συγκεντρώσουν το ελάχιστο αυτό όριο και να μην απωλέσουν την απολύτως αυτή αναγκαία χρηματική ενίσχυσή τους.
Κατόπιν αυτών, παρακαλούμε και για τις δικές σας ενέργειες για την αντιμετώπιση αυτής της εξαιρετικά δυσμενούς κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι σταφιδοπαραγωγοί μας».