Ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής η τροπολογία του υπουργείου Ανάπτυξης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.

Σημειώνεται ότι η τροπολογία κατά της ακρίβειας προβλέπει τα εξής τρία μέτρα:
1. Την υποχρέωση των σούπερ-μάρκετ να ανακοινώνουν οποιαδήποτε αύξηση τιμής αγοράς από προμηθευτή προϊόντων
2. Την επισήμανση προϊόντων επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία «Μόνιμη Μείωση Τιμής»
3. Την ανακοίνωση ενδεικτικών τιμών λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων

Με τα προτεινόμενα άρθρα επιχειρείται να αντιμετωπιστούν οι πληθωριστικές πιέσεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά. Η αντιμετώπιση των επιπρόσθετων πληθωριστικών πιέσεων που ενδεχομένως οφείλονται και σε ατέλειες στη λειτουργία της ελληνικής αγοράς κινείται σε δύο βασικούς άξονες:
α) τον καλύτερο και πληρέστερο έλεγχο της λειτουργίας της αγοράς και
β) την επαύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων που παράγουν, εισάγουν και πωλούν βασικά καταναλωτικά προϊόντα στην ελληνική αγορά, μέσω μηχανισμών, όπως «το καλάθι του νοικοκυριού», η επισήμανση των προϊόντων για τα οποία παρέχεται από τις επιχειρήσεις, που τα παράγουν, εισάγουν και πωλούν, δέσμευση για μείωση τιμής μεσοπρόθεσμα (άρθρο 2), καθώς και η ανακοίνωση κανονικών λιανικών τιμών αγοράς για οπωροκηπευτικά προϊόντα (άρθρο 3), προκειμένου οι καταναλωτές να αποφεύγουν την αγορά τους από επιχειρήσεις που προχωρούν σε αθέμιτες υπερτιμολογήσεις.

Στην τροπολογία υπάρχει δέσμευση για τη μείωση της τιμής πώλησης στις επιχειρήσεις υπεραγορών τροψίμων και άλλων προϊόντων που ασκούν δραστηριότητες λιανικής πώλησης, των οποίων ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει 90.000.000 ευρώ, σε σχέση με αυτήν της τελευταίας προμήθειας, μέχρι τη 19η Σεπτεμβρίου 2023, εξαιρουμένων των προωθητικών ενεργειών, κατά τουλάχιστον πέντε τοις εκατό (5%), για τους επόμενους έξι (6) μήνες. Επίσης οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις θα έχουν υποχρέωση να ανακοινώνουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης λιανικές τιμές πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων, σε τακτά χρονικά διαστήματα. Με την σειρά του το Υπουργείο Ανάπτυξης θα ανακοινώνει ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων στους καταναλωτές.

Η τροπολογία θα ισχύει μέχρι την 31η Μαΐου 2024.

Διαβάστε τη νομοθετική ρύθμιση (εδώ)

Η πολιτική της ΕΕ στον αμπελοοινικό τομέα δεν βοηθάει την ανταγωνιστικότητα των καλλιεργητών και δεν ανταποκρίνεται στους περιβαλλοντικούς στόχους. Αυτό επισημαίνεται σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ είναι υπό αυστηρή ρύθμιση και υποστήριξη. Οι αμπελουργοί έχουν λάβει περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ από χρήματα της ΕΕ ετησίως για να αναδιαρθρώσουν τους αμπελώνες τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. 

Από το 2016, οι αμπελουργοί μπορούν επίσης να ζητήσουν άδεια για να φυτέψουν επιπλέον αμπέλια. Στόχος να επιτραπεί η ελεγχόμενη αύξηση του παραγωγικού δυναμικού (έως μέγιστη ετήσια αύξηση 1 %), αποφεύγοντας παράλληλα την υπερπροσφορά.

«Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αμπελοοινικού τομέα είναι απαραίτητη και ιδιαίτερα σημαντική για την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει με τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας», δήλωσε η Joëlle Elvinger, μέλος του ECA που ηγήθηκε του ελέγχου. «Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι, σε κάθε στόχο, η δράση της ΕΕ πρέπει ακόμη να αποδώσει».

Στην ΕΕ, τα κρασιά μπορεί να είναι κόκκινα, λευκά και ροζέ, αλλά ο τρόπος που καλλιεργούνται σπάνια είναι «πράσινος». Παρά το μεγάλο ποσό της χρηματοδότησης, η πολιτική της ΕΕ για το κρασί έχει κάνει πολύ λίγα για το περιβάλλον. 

Ειδικότερα, το μέτρο αναδιάρθρωσης δίνει ελάχιστη προσοχή για τους πράσινους στόχους. Στην πράξη, τα χρήματα της ΕΕ δεν έχουν διοχετευθεί σε έργα για τη μείωση των επιπτώσεων της οινοκαλλιέργειας στο κλίμα ή και στο περιβάλλον. Όμως θα μπορούσε να έχει ακόμη και το αντίθετο αποτέλεσμα, όπως η μετάβαση σε ποικιλίες σταφυλιού που χρειάζονται περισσότερο νερό για άρδευση. Επίσης, η ετήσια αύξηση 1 % στις αμπελοοινικές εκτάσεις, η οποία παρατάθηκε κατά 15 επιπλέον χρόνια (μέχρι το 2045), δεν αξιολογήθηκε ποτέ από περιβαλλοντική άποψη.

Όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται το μέτρο της αναδιάρθρωσης στερείται κατάλληλων ορισμών, συνεκτικών στρατηγικών και σχετικών δεικτών. «Τα πέντε κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε χρηματοδοτούσαν όλες τις επιλέξιμες αιτήσεις και δεν χρησιμοποιούσαν κριτήρια για την επιλογή έργων με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Τα συγκεκριμένα κράτη μέλη χρηματοδότησαν επίσης έργα στα οποία δεν παρατηρήθηκε διαρθρωτική αλλαγή. Ούτε η Επιτροπή ούτε τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε δεν αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα έργα συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας, και οι δικαιούχοι δεν υποχρεούνται να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με το πώς η δραστηριότητα αναδιάρθρωσης τούς κατέστησε περισσότερο ανταγωνιστικούς», προσθέτει.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι η αναδιάρθρωση παλαιών αμπελώνων μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή. Όπως αναφέρει: «Κατά τη χορήγηση αδειών, τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε εφαρμόζουν λίγα μόνο κριτήρια επιλεξιμότητας και προτεραιότητας που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα, και οι άδειες συχνά κατανέμονται κατ’ αναλογία. Στους δικαιούχους παραχωρούνται πολύ μικρές εκτάσεις και δεν μπορούν να κάνουν μακροπρόθεσμα σχέδια, γεγονός που ενδεχομένως να παρεμποδίζει την επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας».

Το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή:

• να στοχεύσει το μέτρο αναδιάρθρωσης και το καθεστώς αδειοδότησης φύτευσης προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και
• να αυξήσει την περιβαλλοντική φιλοδοξία της πολιτικής για τον αμπελοοινικό τομέα.

Διαβάστε το κείμενο του ΕΕΣ (εδώ) 

Αυξημένη ζήτηση έχουμε αυτή την εποχή για επιτραπέζια σταφύλια στις αγορές της Ευρώπης. 

Η παραγωγή όμως στις χώρες της Μεσογείου αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών, κάτι που βοηθά τις τιμές να είναι σε καλά για την εποχή επίπεδα.

Η Ελλάδα έχει προβλήματα από τις βροχοπτώσεις και δεν έχει μεγάλη διαθεσιμότητα. Αυτή την εποχή η χώρα μας εξάγει σταφύλια μόνο από την περιοχή της Καβάλας.

Τα άσπερμα ιταλικά σταφύλια έχουν και αυτά μειωμένη παραγωγή και πωλούνται με τιμές λιανικής γύρω στα 2 ευρώ το κιλό. Αναμένεται να είναι στις αγορές μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου.

Η Ισπανία έχει επίσης λιγότερα διαθέσιμα σταφύλια λόγω της ξηρασίας. Πάντως τα τελευταία χρόνια η χώρα έχει κάνει αναδιάρθρωση καλλιεργειών και έχει προχωρήσει σε φύτευση όψιμων ποικιλιών, με αποτέλεσμα τα προηγούμενα χρόνια να καταφέρνει να κυριαρχεί στις αγορές μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου, εκτοπίζοντας τα ελληνικά σταφύλια από τις αγορές.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «οι Ισπανοί έκαναν οργανωμένη αναδιάρθρωση καλλιέργειας με όψιμες ποικιλίες και κυριαρχούν στην Ευρώπη μέχρι τέλη Νοεμβρίου. Μας έβγαλαν ουσιαστικά από τις αγορές, που στο παρελθόν είχαμε μονοπώλειο. Με την ξηρασία που αντιμετωπίζουν όμως είχαν φέτος μειωμένες παραγωγές. Η χώρα μας έχει ευκαιρία αν κάνει με σχέδιο αναδιάρθρωση ποικιλιών και προσαρμογή στις συνθήκες των καταναλωτικών αγορών να ξανακερδίσει σημαντικό μερίδιο στις αγορές. Ήδη γίνονται μεμονωμένα αναδιάρθρωση ποικιλιών σε Χαλκιδική (πρώιμες) και σε Καβάλα (όψιμες). Θα πρέπει να γίνει σε πανελλαδικό επίπεδο γιατί η ζήτηση είναι μεγάλη στο εξωτερικό και πρέπει να αυξηθεί η εμπορική περίοδος για τα ελληνικά σταφύλια». 

Όσον αφορά τις φετινές ελληνικές εξαγωγές στα  επιτραπέζια σταφύλια ανά περιοχή μέχρι σήμερα έχουμε τα εξής:

• Στο Ηράκλειο  το 2023 είχαμε εξαγωγή 3.652 τόνων (από 3.430 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Κορινθία το 2023 είχαμε εξαγωγή 2.174 τόνων (από 3.981 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Αργολίδα το 2023 είχαμε εξαγωγή 3.313 τόνων (από 5.265 τόνους που είχαμε το 2022)
• Στην Καβάλα το 2023 είχαμε εξαγωγή 14.560 τόνων (από 8.108 τόνους που είχαμε το 2022).

Επειδή μεγάλη κουβέντα γίνεται το τελευταίο διάστημα στην χώρα μας με τις αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων αλλά όπως όλα στην Ελλάδα μένουν όλοι στα λόγια.

Αν οι αυξήσεις στα τρόφιμα οφείλονται στην αύξηση του κόστους παραγωγής (όπως έχουμε κάνει σχετικά ρεπορτάζ στον ΑγροΤύπο) τότε θα πρέπει να παρθούν γενναία μέτρα στο χωράφι ή στον στάβλο για να έχουμε μείωση του κόστους. Για παράδειγα στις ΗΠΑ κάνουν εισαγωγές πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων από την Ρωσία, παρά τις τεταμένες σχέσεις που υπάρχουν λόγω Ουκρανίας, για να κρατήσουν χαμηλά τις τιμές των λιπασμάτων.

Αν όμως οι αυξήσεις τιμών οφείλονται σε κερδοσκοπικά παιχνίδια τότε θα πρέπει να βγουν στα «μανταλάκια» (όπως δήλωνε ένας πρώην υπουργός ΑΑΤ αλλά ποτέ δεν έκανε) διευθύνσεις και ονόματα, όπως κάνουν άλλες χώρες.

Φυλάκιση κερδοσκόπου έγινε σε μια Αφρικανική χώρα, την Τυνησία. Συγκεκριμένα ο επικεφαλής μιας ομοσπονδίας τυνησιακών αρτοποιείων συνελήφθη μετά από απόφαση του Τυνήσιου προέδρου να πατάξει τους «κερδοσκόπους» ενόψει της έλλειψης επιδοτούμενου άλευρου που έχει οδηγήσει σε παρατεταμένη κρίση ψωμιού σε χαμηλές τιμές.

Σύμφωνα με πληροφορίες από την ελληνική πρεσβεία στην Τύνιδα, ο Mohamed Bouanane, πρόεδρος του Εθνικού Επιμελητηρίου Ιδιοκτητών Αρτοποιείων, συνελήφθη «με την υποψία για μονοπώλιο, κερδοσκοπία με επιδοτούμενα τρόφιμα και υποψίες για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος».

Σύμφωνα με αρκετούς οικονομολόγους της χώρας, η «κρίση ψωμιού» στην πραγματικότητα εξηγείται από την ανεπαρκή προσφορά της αγοράς στο αλεύρι που επιδοτείται από το κράτος. Από πληροφόρηση εγχώριων πηγών επιβεβαιώνεται ότι η κρίση είναι εν μέρει τεχνητή και προϊόν του στρεβλού συστήματος επιδοτήσεων και της διαφθοράς, καθώς αρκετοί ιδιοκτήτες αρτοπωλείων συσσώρευαν επιδοτούμενο αλεύρι για να το κατευθύνουν στην χρήση μη επιδοτούμενων αρτοσκευασμάτων και γλυκών ζαχαροπλαστικής με σκοπό να αυξήσουν το περιθώριο κέρδους τους και να κερδοσκοπήσουν.  

Η φετινή ιταλική παραγωγή οίνου προβλέπεται να κυμανθεί λίγο κάτω από τα 44 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μειωμένη, κατά 12%, σε σύγκριση με 50 εκατομμύρια που ήταν πέρυσι.

Αυτό ανακοινώθηκε την Τρίτη (12 Σεπτεμβρίου 2023) από εκπροσώπους του παρατηρητηρίου οίνου (Assoenologi), του Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου) και της Ιταλικής Ένωσης Οίνου (Unione italiana vini - Uiv).

Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αμπελώνας φαίνεται να είναι χωρισμένος στα δύο, αυτός στον Βορρά που φαίνεται να έχει μια παραγωγή στα περσινά επίπεδα με μια μικρή αύξηση (+0,8%), ενώ στο κέντρο, το νότο και τα νησιά παρατηρούνται μειώσεις της παραγωγής της τάξης του 20% και 30 %.

Ειδικότερα οι απώλειες της παραγωγής, που οφείλονται στον περονόσπορο, υπολογίζονται σε -25% στην Απουλία, -30% στη Σικελία και -40% στο Abruzzo.  Επίσης μεγάλα προβλήματα φυτοπροστασίας αντιμετώπισαν και οι παραγωγοί βιολογικών σταφυλιών.

Μιλώντας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, που έγινε στην Ρώμη, ο πρόεδρος της Assoenologi, Riccardo Cotarella, επιβεβαίωσε ότι «φέτος είναι μια δύσκολη συγκομιδή όπου η τεχνική και επιστημονική γνώση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετριαστεί η ζημιά που προκαλείται από τις καιρικές συνθήκες». 

«Η απώλεια παραγωγής είναι πάντα πολύ επιζήμια σε ατομικό επίπεδο, αλλά η μείωση του όγκου δεν είναι κακή είδηση. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να παράγουμε 50 εκατομμύρια εκατόλιτρα, όπως στις προηγούμενες σοδειές, που οδήγησε σε ρεκόρ αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια», τόνισε ο πρόεδρος της Unione italiana vini, Lamberto Frescobaldi.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ismea, Livio Proietti, ανέφερε ότι «το θέμα δεν είναι τόσο η μείωση στους όγκους παραγωγής, αλλά η επιβράδυνση της εγχώριας και ξένης ζήτησης, η οποία μειώνει τις τιμές των ιταλικών οίνων. Πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε το χάσμα ως προς την αξία μεταξύ μας και της Γαλλίας και της χώρας μας και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστική θέση των ποιοτικών κρασιών».

Η άνοδος των τιμών οφείλεται στην αύξηση του κόστους παραγωγής υποστηρίζει η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Λαϊκών Αγoρών.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Παντελής Μόσχος, «μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, με κλειστή την Εθνική Οδό σε Τέμπη - Λάρισα, για 7 ημέρες, με αυξημένο κατά πολύ το κόστος Μεταφοράς στην Τροφοδοσία, ο Νομός Αττικής τροφοδοτείται κανονικά, από τις παραγωγικές περιοχές των Μεγάρων και Μαραθώνα και παρά το αυξημένο Κόστος Παραγωγής σε καύσιμα, ενέργεια, ρεύμα, αγροεφόδια και σοβαρή έλλειψη έμπειρων Εργατών Γης, στις Λαϊκές Αγορές Αττικής υπάρχει επάρκεια προϊόντων, δεν παρατηρούνται φαινόμενα αισχροκέρδειας και είμαστε φθηνότεροι από το στεγασμένο εμπόριο από 30%-50%. Η άνοδος των τιμών οφείλεται στην αύξηση του κόστους παραγωγής. Επίσης θα πρέπει να φτιάξουν τους δρόμους για την ομαλή τροφοδοσία των αγορών με προϊόντα αλλιώς θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο οι τιμές στις λαϊκές». 

Οι τιμές των προϊόντων στις Λαϊκές Αγορές Αττικής έχουν ως εξής: 
Μελιτζάνες: 1,50 € 
Κολοκυθάκια: 2,30 € 
Πατάτες: 0,80 – 1,20 € 
Αγγουράκια: 1,50 – 2,00 € 
Ντομάτες: 1,00 – 2,00 € Κρεμμύδια : 1,50 € 
Βλήτα: 1,50 € 
Σπανάκι: 1,80 – 2,50 € 
Λάχανο: 1,50 € 
Χόρτα Ιταλικά: 1,50 – 2,00 € 
Μαρούλια: 0,50 – 0,70 € 
Ματσάκια (Άνιθο, Μαϊντανός, Ρόκα): 0,50 – 0,70 € 
Παντζάρια: 1,50 € 
Άγρια Ραδίκια: 2,00 – 3,00 € 
Νεκταρίνια: 1,50 € 
Ροδάκινα: 1,50 € 
Σταφύλια: 1,70 € 
Καρότα: 1,50 € 
Πιπεριές: 2,00 € 
Μήλα: 1,00 – 1,50 € 

«Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στις Λαϊκές Αγορές της Αττικής και στις άλλες πλημμυρισμένες πόλεις της Θεσσαλίας είναι καταδικαστέες και απαράδεκτες από όλον τον αγροτικό κόσμο της χώρας. Πάντως σήμερα οι αγορές έχουν επάρκεια και λειτουργούν κανονικά», τονίζει.

Και προσθέτει: «Ζητάμε έκτακτη συνάντηση με τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Κώστα Σκρέκα και τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Λευτέρη Αυγενάκη, ώστε να βρεθούν μαζί μας, τρόποι για άμεσες αποζημιώσεις και ιδιαίτερα των κτηνοτρόφων και μείωση του κόστους παραγωγής, για να μπορούν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι, να συνεχίσουν την δραστηριότητα τους, για να υπάρχει επάρκεια αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, για να αποφευχθεί η επισιτιστική κρίση και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας».

«Στους αγρότες θα δοθούν πολλά χρήματα στις περιοχές αυτές. Είναι κρίσιμο για το μέλλον της χώρας η αγροτική παραγωγή στη Θεσσαλία να ξαναπάρει μπρος όσο γίνεται πιο γρήγορα». Αυτό ανέφερε σε δηλώσεις του ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άδωνις Γεωργιάδης.

Και πρόσθεσε: «Η Θεσσαλία είναι η καρδιά της αγροτικής παραγωγής της Ελλάδος. Δεν θέλω να υποκριθώ ότι έχουμε εύκολο δρόμο μπροστά μας. Αντιμετωπίζουμε μία πρωτοφανούς μεγέθους καταστροφή». 

Αναφερόμενος στους ανθρώπους που καταστράφηκαν οι περιουσίες τους, ο υπουργός τόνισε ότι «...έχω να πω μόνο ένα πράγμα. Και το λέω με μεγάλη ειλικρίνεια. Δεν υπάρχει περίπτωση να σας αφήσουμε μόνους σας. Όλες οι δυνάμεις του κράτους, και δεν είναι λίγες, θα έχουν ως κεντρικό στόχο ο κάθε ένας συμπολίτης μας που καταστράφηκε, να μπορέσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα να ξαναβάλει μπρος τη ζωή του. Ήδη όσα μέτρα άμεσα μπορούσαν να ληφθούν τα λάβαμε. Έχουμε δώσει και αναστολή πληρωμής στον ΕΦΚΑ για όλη την περιοχή αυτή ώστε να μην έχουν πρόβλημα με τις συντάξεις τους, με τις εισφορές τους, με τα χρέη τους, με τα δάνεια και τα λοιπά.  Και θα είμαστε από πάνω 24 ώρες το 24ωρο. Είναι πραγματικά δική μας ευθύνη να μη μείνει κανένας μόνος του πίσω».

Για τα μέτρα που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας μετά την κακοκαιρία, είπε τα εξής: «Το Υπουργείο Εργασίας έβγαλε την ίδια μόλις μέρα που δημοσιεύτηκε ο χάρτης των πληγεισών περιοχών, απόφαση για την αναστολή των συμβάσεων εργαζομένων και την παροχή επιδόματος 534 ευρώ για έως τρεις μήνες. Την επόμενη μέρα βγάλαμε απόφαση για την ασφαλιστική κάλυψη όλων των κατοίκων της Θεσσαλίας, ασχέτως αν χρωστάνε ή όχι στα ταμεία, έτσι ώστε να τους εξασφαλίσουμε την ανεμπόδιστη πρόσβαση στην υγεία, χωρίς καμία ταλαιπωρία, γιατί εκεί τίθενται και ζητήματα δημόσιας υγείας. Μέσα σε διάστημα 24ώρου όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του το Υπουργείο Εργασίας για την ανακούφιση των συμπολιτών μας στη Θεσσαλία έχουν τεθεί σε λειτουργία. Ήδη ο ΕΦΚΑ, με δική μου προσωπική εντολή, δίνει απόλυτη προτεραιότητα στην έκδοση των συντάξεων στη Θεσσαλία, στον Έβρο και στη Ρόδο, στις πληγείσες περιοχές δηλαδή. Ακριβώς για να δείξουμε ότι το κράτος αναγνωρίζει ότι εκεί οι άνθρωποι έχουν αυξημένες ανάγκες».

Τέλος παραδέχτηκε ο υπουργός ότι το πρόβλημα με την ακρίβεια είναι δύσκολο να λυθεί. Όπως ανέφερε «η ακρίβεια είναι το νούμερο ένα πρόβλημα στην καθημερινότητα των συμπολιτών μας χωρίς καμία συζήτηση. Δεν είναι τόσο εύκολο να καταπολεμηθεί. Αν ήταν εύκολο θα την είχαν αντιμετωπίσει και τα υπόλοιπα κράτη. Σήμερα βλέπετε ότι παντού γίνεται χαμός. Εμάς μας έτυχε και αυτό τώρα και θα δώσει μια πίεση μεγαλύτερη. Αλλά δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις εδώ».

Η φετινή απόδοση του αμπελώνα της Σαντορίνης έφτασε μόλις το 30% σε σχέση με τον ετήσιο μέσο όρο παραγωγής, τονίζει η Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων-Santo Wines.

Καθυστερημένη ήταν φέτος η ημερομηνία έναρξης του τρύγου για το οινοποιείο μας, με το χρονολόγιό του να έχει ως εξής:
7 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή) για τον αφρώδη οίνο από την περιοχή του Πύργου
16 Αυγούστου - Αθήρι (λευκή)
19 Αυγούστου - Ασύρτικο (λευκή)
17 Αυγούστου - Μαυροτράγανο και Βουδόματο (ερυθρές)
29 Αυγούστου - Αηδάνι (λευκή)
29 Αυγούστου - Μαντηλαριά (ερυθρή)
Όλες οι ποικιλίες από το σύνολο των αμπελώνων τρυγήθηκαν με το χέρι.

Κλιματολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της χρονιάς:
Χειμώνας: Ήπιος με λιγοστές βροχοπτώσεις (114 mm). Το συνολικό ύψος βροχής από Σεπτέμβριο 2022 έως Ιούλιο 2023 ήταν 188 mm (322 mm κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο).
Άνοιξη: Κρύα και ενίοτε με παγετό, με αρκετές βροχές μέχρι τις 2 Ιουνίου (74 mm), Χωρίς καταστροφικούς Νότιους ανέμους, μόνο στις 31 Μαρτίου και 1η Απριλίου είχαμε ισχυρούς Βοριάδες. 23 Απριλίου σημειώθηκε Χαλαζόπτωση.
Καλοκαίρι: Τυπικό νησιωτικό, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, επίμονους καύσωνες τον Ιούλιο, και με αρκετή υγρασία που καθυστέρησαν πολύ την ωρίμαση.
Γενικά ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, με όλα τα κακά που θα μπορούσαν να συμβούν στον αμπελώνα της Σαντορίνης.

Ανομβρία τον χειμώνα
Ισχυρός Βοριάς όταν άνοιγαν οι ταξιανθίες.
Χαλαζόπτωση, στις 23 Απριλίου, που έπληξε τη νοτιοανατολική πλευρά, την περιοχή δηλαδή με τους καλλίτερους αμπελώνες του νησιού.
Βροχές την Άνοιξη που ναι μεν βοήθησαν τα φυτά να δυναμώσουν όμως βοήθησαν και στην ανάπτυξη του περονόσπορου.
Καύσωνες και υγρασία παρά τα μελτέμια το καλοκαίρι.
Όμως από το οινοποιείο μας δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες φυτοπροστασίας προς τους αμπελουργούς – μέλη μας και  έγινε αυστηρή διαλογή των λιγοστών σταφυλιών, ώστε να έχουμε καλό αποτέλεσμα στο τέλος.

Παραγωγή του 2023
Η συνολική παραγωγή φέτος μόλις που ξεπέρασε τους 1.000 τόνους σταφυλιών. Είχαμε δηλαδή μια πολύ μικρή παραγωγή για τον αμπελώνα της Σαντορίνης. Έχουν σημειωθεί και μικρότερες πάντως, το 1991 και το 1994.
Οινοποίηση και εκτιμήσεις: 
Παρόλα τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν και η φετινή χρονιά έχει προϋποθέσεις για την παραγωγή κρασιών με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Οι φετινές «Σαντορίνες» όπως πάντα αναμένεται να είναι αρωματικά έντονες και ευχάριστες. Αυτή τη στιγμή στις δεξαμενές μας παρουσιάζονται με:
-Αρωματικό μπουκέτο από λευκά άνθη, εσπεριδοειδή όπως λεμόνι και γκρέιπφρουτ, και λευκόσαρκα φρούτα όπως πεπόνι, ροδάκινο και αχλάδι.
-Στόμα νευρώδες με έντονη οξύτητα σε συνδυασμό με τη χαρακτηριστική ορυκτότητα της Σαντορίνης.
-Σώμα πλούσιο και γεμάτο με ιδιαίτερη ένταση.

Ο αλκοολικός τίτλος που κυμαίνεται στο 13 – 14%, οι οξύτητες που ανάλογα με το βαθμό ωριμότητας κυμαίνονται από 6 έως 6,5 gr/lt (εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ), και το pH από 3,00 έως 3,20, μας κάνουν να νοιώθουμε σίγουροι ότι η εσοδεία 2023 θα είναι αντάξια της υψηλής ποιότητας των κρασιών της Σαντορίνης με αντοχή στο χρόνο.

Ο γενικός Διευθυντής της Santo Wines, Ματθαίος Δημόπουλος έκανε αναφορά στη μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας, και τόνισε ότι από τα 25.000 στρέμματα αμπελώνα που υπήρχαν στην Σαντορίνη την δεκαετία του 60, τώρα πλέον καλλιεργούνται μόλις 12.000.

Την βάσιμη ανησυχία τους, για την ενδυνάμωση των τάσεων εγκατάλειψης των αμπελώνων, εξέφρασαν οι πρόεδροι και τα στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών, στην τηλεδιάσκεψη της 6ης Σεπτεμβρίου, που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ.

Κατά την διάρκεια της σύσκεψης περιγράφηκε η τρέχουσα πρωτοφανής στα χρονικά καταστροφική εικόνα στους αμπελώνες ολόκληρης της χώρας ως αποτέλεσμα, των ακραίων βροχοπτώσεων, με συνέπεια την μη αντιμετωπίσιμη επέλαση του περονόσπορου, των χαλαζοπτώσεων, της ξηρασίας και των διαδοχικών καυσώνων του Ιουλίου, ενώ διατυπώθηκε ότι φέτος δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα που αφορά την επάρκεια προμήθειας σταφυλικής παραγωγής για την ομαλή λειτουργία των οινοποιείων.

Στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των οινοποιητικών συνεταιρισμών ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στα θέματα:

Των διαχρονικών προβλημάτων και της ελλιπούς εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, της απουσίας ελέγχων, της παραοικονομίας (από το αμπέλι και την μεταποίηση έως την εστίαση), θέματα που δεν αντιμετωπίσθηκαν ποτέ από τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου, με αποτέλεσμα την ένταση της παραοικονομίας και παράλληλα τον εκτοπισμό των οινοποιητικών συνεταιρισμών από την αγορά.
    
Των διαδοχικών κρίσεων την τελευταία δεκαετία (ΕΦΚ, Covid-19, ενεργειακό κόστος, ρωσο-ουκρανικός πόλεμος), κρίσεις που επέφεραν την αλματώδη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Των τιμών σταφυλιών που είναι καθηλωμένες στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, με αποκλειστική ευθύνη του ιδιωτικού εμπορίου.

Ειδικότερα στην συνεδρίαση τονίστηκαν:

Το αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, που απεικονίζεται από την σημαντική μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κατά 27% από την περίοδο 1990/1991 έως την περίοδο 2021/2022.

Φέτος, με υψηλότατο το κόστος καλλιέργειας και κατεστραμμένη την σταφυλική παραγωγή παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, πολλοί αμπελουργοί προβληματίζονται για τη συνέχιση της καλλιέργειας, δεδομένης και της ελκυστικότητας πλέον της ελαιοκαλλιέργειας.

Της αναγκαιότητας συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών για την κοινή προμήθεια ξηρών υλικών (φιάλες, χαρτοκιβώτια, κλπ.), προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές καρτέλ, των εισαγωγικών επιχειρήσεων.

Της σημασίας που έχει για τον αγροτικό και αμπελουργικό κόσμο η διατήρηση του  δημόσιου χαρακτήρα του ΕΛΓΑ και στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αγροτών  στις διαδικασίες αναδιάρθρωσής του.

Τέλος τονίστηκε ότι φέτος που  απειλείται άμεσα  η  βιωσιμότητα της αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει να  ενισχυθεί αποτελεσματικά και να  αντιμετωπισθούν οι πρακτικές παραοικονομίας στην αγορά σταφυλιών που καθορίζουν αποκλειστικά, τις τιμές οινοσταφύλων στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας.

Στην παρέμβασή του ο Νίκος Ταβουλάρης εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ και συνεργάτης του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, τόνισε την καθοριστική σημασία συμμετοχής του υπουργείου στην τηλεδιάσκεψη, λόγω της άμεσης πληροφόρησης που του παρεσχέθη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου αναφέρθηκε ειδικότερα:

• Στην πρόθεση του υπουργείου για την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων συμπεριλαμβανομένου και του αποθεματικού κρίσης, με δεδομένο ότι  η εικόνα του κλάδου έχει μεταφερθεί στο υπουργείο από την ΚΕΟΣΟΕ, από την οποία ζήτησε τη συνεργασία της.
• Στην σύνταξη σχετικής μελέτης από το ΥπΑΑΤ, προκειμένου να τεθεί το θέμα του περονόσπορου στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών και στον Επίτροπο Γεωργίας.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «κάθε σκέψη του ιδιωτικού εμπορίου, για κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ανεπίτρεπτη, τη στιγμή που καταρρέει και βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού ο πρωτογενής τομέας». 

Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, από την Τετάρτη (6/9), ξεκινά να παραλαμβάνει οινοποιήσιμα σταφύλια εσοδείας του 2023, σύμφωνα με όσα ανέφεραν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι του συνεταιρισμού.

Η διαφορά με την λίστα τιμών που ανακοινώθηκε πρόσφατα είναι ότι η σουλτανίνα που πάει για οινοποίηση θα έχει τιμή στα 35 λεπτά το κιλό.

Οι τιμές για τις υπόλοιπες ποικιλίες είναι οι εξής:
Ασύρτικο- 0,80 €
Θραψαθήρι - 0,70 €
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα , Αθήρι, Πλυτό) - 0,70 €
Βιδιανό - 0,60 €
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,60 €
Syrah - 0,50 €
Κοτσιφάλι - 0,45 €
Λιάτικο - 0,45 €
Βηλάνα - 0,40 €
Μαντηλάρι - 0,35 €
Κοτσιφολιάτικο - 0,35 €

Η παραλαβή οινοσταφύλων θα γίνεται μόνο από παραγωγούς που εμπιστεύτηκαν την Ένωση Ηρακλείου και ενεργοποίησαν τα δικαιώματά τους (Επιδότηση) σε αυτή.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή των οινοσταφύλων είναι η προσκόμιση από τους παραγωγούς της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας.

Στα πλαίσια αλληλοϋποστήριξης Οργάνωσης και παραγωγών με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, από τις προαναφερόμενες τιμές το 30% ανά κιλό αξίας του προϊόντος, θα δίδεται με την μορφή κουπονιού για αγορά αγροτικών εφοδίων από τα Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων της Ένωσης Ηρακλείου.

Προς ολοκλήρωση πάει και φέτος ο τρύγος για την κορινθιακής σταφίδας. Ακολουθεί η ξήρανση και στην συνέχεια η αποθήκευση του προϊόντος.

Τρίτη συνεχόμενη χρόνια οι τιμές παραγωγού στην κορινθιακή σταφίδα είναι πολύ κάτω του κόστους παραγωγής.

Για  άλλη μια χρόνια  μας άφησαν στο έλεος των έμπορων και του καιρού, χωρίς καμία στήριξη, τελειώνοντας έτσι ένα ιστορικό προϊόν με υψηλή διατροφική αξία του τόπου μας που είναι η κορινθιακή σταφίδα.

Αυτό αναφέρει σε δηλώσεις του στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Αποστολόπουλος, σταφιδοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Χανδρινού στη Μεσσηνία.

Και προσθέτει: «Φέτος οι βροχές Μαΐου και Ιουνίου, καθώς και ο καύσωνας του Ιουλίου, έδωσαν την χαριστική βολή στις καλλιέργειες, με ζημίες που κυμαίνονται από το 60% και φτάνοντας σε ορισμένα σταφιδοχώραφα  και το 100%. 

Με μεγάλες επίσης αυξήσεις στο κόστος καλλιέργειας  για να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε της διαφορές μυκητολογικές ασθένειες που δημιούργησαν οι  βροχοπτώσεις .

Από την άλλη έχουμε τον ΕΛΓΑ  να μην μας αποζημιώνει για τον  περονόσπορο.

Αυτή την εποχή οι τιμές παραγώγου είναι στα 70 λεπτά το κιλό, ενώ το κόστος καλλιέργειας κυμαίνεται από το 1,20 έως 1,40 ευρώ το κιλό και  συνεχώς να ανεβαίνει. 

Με αρκετούς παραγωγούς να μην έχουν πληρωθεί ακόμα για την περσινή σοδειά  η κατάσταση είναι τραγική. Πολλά στρέμματα εκριζώθηκαν ή έχουν εγκαταλειφτεί και η καλλιέργεια της μαύρης κορινθιακής σταφίδας αν δεν στηριχτεί ουσιαστικά τελειώνει.   

Η ευθύνες της κυβέρνησης τεράστιες, χορτάσαμε σύσκεψης επερωτήσεις υποσχέσεις που κάθε φορά κατέληγαν σε ψίχουλα ενίσχυσης. 
Μόνο μας όπλο ο οργανωμένος συλλογικός αγώνας και αυτά τα ψίχουλα, που δόθηκαν ύστερα από την πίεση  τον αγώνων και τον τρακτέρ. Δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε από το νέο κυβερνητικό σχήμα. Η ελπίδα βρίσκεται στα δικά μας χέρια. 

Καλούμε όλους τους αγρότες να μπουν στον αγώνα διεκδικώντας:

• Εγγυημένες τιμές σε όλα τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα (2 ευρώ για τη σταφίδα), που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να επιτρέπουν την επιβίωση των παραγωγών και συνέχιση της καλλιεργητικής δραστηριότητας
• Καταγραφή και άμεση αποζημίωση για τις καταστροφές που έχουν «μαύρη» κορινθιακή σταφίδα, σουλτανίνα, επιτραπέζια και οινοποιήσιμα σταφύλια. Αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο από όλες τις φυσικές καταστροφές και νόσους στο 100% με επαρκή κρατική χρηματοδότηση.
• Άμεση αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των σταφιδοπαραγωγών
• Μείωση του κόστους παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο όπως στους εφοπλιστές. Μείωση της τιμής του αγροτικού ρεύματος. Κατάργηση του ΦΠΑ σε μέσα και εφόδια και σε βασικά είδη των αναγκών της λαϊκής οικογένειας. Εξασφάλιση φθηνών λιπασμάτων, άλλων πρώτων υλών κ.α
• Άμεση επιδότηση στους αγροτοπαραγωγούς για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους παραγωγής».

Δυνατότητα παράτασης στις άδειες φυτεύσεων αμπέλων, οι οποίες λήγουν το έτος 2023 και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της Άνοιξης του 2023 (έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες ξηρασία, κλπ), χορηγεί στα κράτη μέλη ο Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1619.

Οι εν λόγω άδειες θα λήγουν μετά την παρέλευση 12 μηνών από την αρχική ημερομηνία λήξης τους, δηλαδή το 2024.

Παράλληλα αναβάλλεται, επίσης για 12 μήνες, η υποχρέωση εκρίζωσης ισοδύναμης έκτασης αμπελώνα για την όσους είναι δικαιούχοι άδειας αναφύτευσης, επειδή τα καιρικά φαινόμενα μπορεί λόγω ζημιών που προκάλεσαν να καθυστερήσουν την έναρξη χρήσης της νεοφυτευθείσας έκτασης.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Κανονισμό τα κράτη μέλη - και κατά συνέπεια η Ελλάδα - θα πρέπει να καθορίσουν τις περιοχές και τα μετεωρολογικά φαινόμενα, που επίδρασαν αρνητικά την άνοιξη του 2023, ώστε να εφαρμόσουν τις διατάξεις που προβλέπουν, παράταση κατά ένα έτος αδειών φύτευσης που θα λήξουν το 2023 και παράταση κατά ένα έτος της υποχρέωσης εκρίζωσης του υφιστάμενου αμπελώνα σε περίπτωση αναφύτευσης.

Το αιτιολογικό μέρος του κανονισμού αναφέρει:

«Τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023 επηρέασαν σοβαρά και τον αμπελοοινικό τομέα της Ένωσης, όπου οι αμπελοκαλλιεργητές που βρίσκονται στις εν λόγω περιοχές των κρατών μελών έχουν αντιμετωπίσει εξαιρετικές δυσκολίες. Ειδικότερα, οι έκτακτες καιρικές συνθήκες εμπόδισαν τους αμπελοκαλλιεργητές να εκτελέσουν εργασίες στους αμπελώνες τους, οι οποίες συνήθως εκτελούνται την άνοιξη, όπως ο καθαρισμός και η προετοιμασία του εδάφους, η φύτευση νέων αμπελιών ή ο εμβολιασμός. Στις περιοχές που πλήττονται από εξαιρετική ξηρασία, τέτοιες δραστηριότητες δεν είναι δυνατές λόγω της ξηρασίας του εδάφους και των εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών για την ανάπτυξη των νεοφυτευθέντων φυτών, στις περιοχές που πλήττονται από πλημμύρες, οι εν λόγω δραστηριότητες δεν είναι δυνατές επειδή οι αμπελώνες είτε δεν είναι προσβάσιμοι είτε καταστρέφονται από τις υδάτινες μάζες.

Τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα εμπόδισαν τους αμπελοκαλλιεργητές που κατέχουν άδειες αμπελοφυτεύσεων για χρήση στις πληγείσες περιοχές που λήγουν το 2023 να χρησιμοποιήσουν τις άδειες κατά τη διάρκεια της άνοιξης του τελευταίου έτους ισχύος τους, όπως είχε προγραμματιστεί. Δεδομένου ότι είναι αδύνατο να προβλεφθεί πόσο θα διαρκέσουν αυτά τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα και οι συνέπειές τους, δεν είναι βέβαιο ότι οι εν λόγω αμπελοκαλλιεργητές θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις άδειες αμπελοφυτεύσεών τους εντός των αντίστοιχων περιόδων ισχύος. Οι αμπελοκαλλιεργητές θα πρέπει να φυτέψουν τα αμπέλια κατά τη διάρκεια της θερμής περιόδου και, επομένως, σε λιγότερο κατάλληλη στιγμή του βλαστικού κύκλου, υπό δύσκολες συνθήκες και με πρόσθετο κόστος, και τούτο σε μια περίοδο κατά την οποία ο αμπελοοινικός τομέας υποφέρει ήδη από δυσμενείς συνθήκες της αγοράς.

Για τον λόγο αυτό και για να αποφευχθεί η απώλεια των αδειών φύτευσης ή η ταχεία επιδείνωση των συνθηκών υπό τις οποίες πρέπει να πραγματοποιηθεί η φύτευση, είναι αναγκαίο να επιτραπεί, χωρίς καθυστέρηση, η παράταση ισχύος των αδειών φύτευσης που λήγουν το 2023 σε περιοχές που επλήγησαν από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα. Συνεπώς, όλες οι άδειες που λήγουν το 2023 και πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στις πληγείσες περιοχές θα πρέπει να παραταθούν για 12 μήνες από την τρέχουσα ημερομηνία λήξης τους το 2023, ώστε να έχουν οι αμπελοκαλλιεργητές τη δυνατότητα να φυτέψουν τα αμπέλια το 2024.

Δεδομένων των απρόβλεπτων δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι αμπελοκαλλιεργητές στις πληγείσες περιοχές λόγω των δυσμενών μετεωρολογικών φαινομένων, θα πρέπει να τους επιτραπεί να παραιτηθούν από την άδεια φύτευσης που λήγει το 2023 χωρίς να υποστούν τη διοικητική κύρωση που αναφέρεται στο άρθρο 62 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 εάν δεν επιθυμούν πλέον να επεκτείνουν την αμπελουργική τους έκταση.

Όσον αφορά τους αμπελοκαλλιεργητές που κατέχουν πρόσφατα φυτευθέντες αμπελώνες στις περιοχές που έχουν πληγεί σοβαρά από τα δυσμενή μετεωρολογικά φαινόμενα της άνοιξης του 2023 στις εν λόγω περιοχές και οι οποίοι φυτεύτηκαν, εν αναμονή της εκρίζωσης ισοδύναμης έκτασης, χρησιμοποιώντας άδειες αναφύτευσης που χορηγήθηκαν από τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 66 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013, είναι σκόπιμο να παραταθεί κατά ένα έτος η τετραετής προθεσμία για την εκρίζωση της προηγούμενης φυτευθείσας έκτασης. 

Αυτό θα επιτρέψει στους αμπελοκαλλιεργητές να επωφεληθούν για ένα επιπλέον έτος συγκομιδής από την προηγούμενη φυτευθείσα έκταση ως αποζημίωση για τις ζημίες στον νεοφυτευθέντα αμπελώνα, δεδομένου ότι οι εν λόγω ζημίες μπορεί να καθυστερήσουν την έναρξη χρήσης της νεοφυτευθείσας έκτασης ή να έχουν ως αποτέλεσμα να πρέπει να φυτευθεί εκ νέου η νεοφυτευθείσα έκταση. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να προσαρμοστεί επίσης η προθεσμία που ορίζεται στο άρθρο 5 δεύτερο εδάφιο του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2018/273 της Επιτροπής».

Φαίνεται να αλλάζει η κυβερνητική θέση που έλεγε όχι στην μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, κάτι που ήδη έχουν κάνει άλλα κράτη μέλη της ΕΕ (σε κάποια κράτη έχουμε και μηδενικό ΦΠΑ).

Ανοικτό ενδεχόμενο άφησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, το ενδεχόμενο να προωθήσει, στα πλαίσια του υπουργικού συμβουλίου, την μείωση του ΦΠΑ, από το 13% στο 6%, για μια σειρά από προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, μεταξύ αυτών και το ρύζι, ώστε να γίνουν πιο προσιτά στους καταναλωτές και ταυτόχρονα να παραμείνουν ανταγωνιστικές οι επιχειρήσεις που τα μεταποιούν και τα εμπορεύονται.

Το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ έθεσε στον κ. Αυγενάκη η πρόεδρος του Συνδέσμου Ορυζόμυλων Ελλάδος (ΣΟΕ), Γεωργία Κοστινάκη, στα πλαίσια της συνάντησης που έγινε με εκπροσώπους από τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελληνικού Ρυζιού.

Σε δηλώσεις που έκανε στον ΑγροΤύπο η πρόεδρος του ΣΟΕ, Γεωργία Κοστινάκη, ανέφερε τα εξής:

«Τα τελευταία χρόνια λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας από την αύξηση του κόστους της ενέργειας και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με τις απώλειες στην παραγωγή, η τιμή παραγωγού στο αποφλοιωμένο ρύζι, που χρησιμοποιούμε σαν πρώτη ύλη, έχει σημειώσει σημαντική άνοδο. Το 2022 η τιμή παραγωγού έφτασε στα 700 ευρώ το τόνος. 

Το ρύζι αποτελεί μια βασική τροφή για τον Έλληνα καταναλωτή και θα πρέπει να είναι εύκολη διαθέσιμη στο ράφι και σε προσιτή τιμή. Για να παραμείνει φθηνό το προϊόν στο ράφι, όπως επιθυμούμε οι μεταποιητές, ώστε να μπορεί να το αγοράσει ο Έλληνας καταναλωτής, θα ήταν σκόπιμο να μειωθεί ο ΦΠΑ, από 13% που είναι σήμερα στο 6%.

Να θυμίσουμε ότι αντίστοιχο μέτρο πήρε και η Ιταλία, που αποτελεί την «μεγάλη δύναμη» στην ΕΕ όσον αφορά την παραγωγή ρυζιού. Με κυβερνητική απόφαση το ρύζι στην λιανική στην ιταλική αγορά έχει ΦΠΑ 4%.

Ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι το ρύζι είναι ένα κυρίως εξαγώγιμο προϊόν. Οι μεταποιητές το αγοράζουμε από τους ρυζοπαραγωγούς με ΦΠΑ όμως όταν το εξάγουμε δεν υπάρχει. Αποτέλεσμα να έχουν συσσωρευτεί εκατομμύρια ευρώ πιστωτικού ΦΠΑ στα μέλη μας.

Ο κ. Αυγενάκης ζήτησε να στείλουμε μια τεκμηριωμένη πρόταση και να το δουλέψουμε με τα προϊόντα των υπόλοιπων διεπαγγελματικών, για αποφασίσουμε σε ποια τρόφιμα και γιατί ζητάμε τη μείωση του ΦΠΑ τους, ώστε στην συνέχεια να την καταθέσουμε στο υπουργείο Οικονομικών».

Συνεχίζεται ο τρύγος στην Κρήτη με την παραγωγή να είναι μειωμένη λόγω των καιρικών συνθηκών και των προβλημάτων φυτοπροστασίας. Το θετικό είναι ότι οι όψιμες ποικιλίες στο νησί δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την ευδεμίδα.  

Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ολοκληρωθεί ο τρύγος στην Κρήτη. Φέτος έχουμε μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς. Πέρσι αυτή την εποχή είχαμε βροχοπτώσεις (πάνω στο τρύγο) με αποτέλεσμα να έχουμε μια άσχημη χρονιά. Φέτος, λόγω περονόσπορου και καύσωνα, η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 40% σε σχέση με την άσχημη περσινή χρονιά. Δηλαδή έχουμε μια μείωση σε σχέση με μια κανονική παραγωγή στην Κρήτη κατά 70%. Αφορά επιτραπέζια, σουλτανίνα και οινάμπελα. Ειδικά στα βιολογικά έχουμε μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Θα πρέπει να υπάρξει στήριξη του εισοδήματος στους αμπελουργούς για την δύσκολη φετινή χρονιά». 

Στο μεταξύ το  Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου κάνει λόγο για μέτρια δραστηριότατα της ευδεμίδας (συλλήψεις, ωοτοκίες) στην όψιμη ζώνη του νησιού. Αντίθετα, από την πρώιμη έως και τη μεσοπρώιμη ζώνη η δραστηριότητα που καταγράφεται είναι πολύ χαμηλή. Γενικά, η 3η πτήση του εντόμου κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα για τα συνήθη δεδομένα του νησιού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το διάστημα 13 - 27 Ιουλίου.

Στα σταφύλια που προορίζονται για τελικό ποιοτικό προϊόν, το όριο ανοχής προσβολών την εποχή αυτή (περκασμός, ωρίμαση) είναι πολύ μικρό έως μηδενικό. Επιπλέον, ο τρύγος καθυστερεί λόγω οψιμότητας της χρονιάς αλλά και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη φωτοσυνθετική ικανότητα των φύλλων (καύσωνας, υδατική καταπόνηση, περονόσπορος, τζιτζικάκια). Αμπέλια πάντως που θα τρυγηθούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο δεν χρειάζονται αντιμετώπιση. 

Στα προβλήματα από τις παράνομες οινοποιήσεις επιτραπέζιων ποικιλιών αναφέρεται η ΚΕΟΣΟΕ, υποστηρίζοντας παράλληλα την ανάγκη στήριξης του κλάδου από το ΥπΑΑΤ λόγω των προβλημάτων στην παραγωγή από ακραίες καιρικές συνθήκες.

Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει «σε έντονα αρνητικό περιβάλλον έχει εισέλθει φέτος προ του τρύγου ο αμπελοοινικός κλάδος της χώρας, εξαιτίας του δυσανάλογου βάρους των συσσωρευμένων προβλημάτων, αλλά και των φετινών σοβαρών ζημιών που προκλήθηκαν από τις επιπτώσεις κυρίως του περονόσπορου, (που παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών δεν ήταν δυνατόν να αντιμετωπισθεί) και των διαδοχικών καυσώνων, του περασμένου Ιουλίου.

Τα αθεράπευτα προβλήματα που δημιούργησαν οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις (δημοσιονομική – ΕΦΚ, πανδημία COVID-19, κρίση ακριβείας) τα οποία οδήγησαν τα οινοποιεία, αλλά κυρίως τις αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις σε συνεχείς περιόδους μη βιώσιμης δραστηριότητας αφενός, και αφετέρου οι δραματικά μειωμένες αποδόσεις των αμπελώνων πριν τον επερχόμενο τρυγητό, απειλούν να δώσουν  χαρακτήρα συνολικής κατάρρευσης  στον τομέα.

Και ενώ σε μεμονωμένες, αλλά και μη αντιπροσωπευτικές περιοχές, η μείωση της παραγωγής οινοσταφύλων, ενεργοποιεί τους νόμους της αγοράς και της ζήτησης, προκαλώντας μερική άνοδο των τιμών, παραδοσιακή σιγή για τις τιμές παρατηρείται στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας (Αττική, Αχαΐα, Βοιωτία, κλπ.), περιοχές οι οποίες γίνονται αποδέκτες της παράνομης σταφυλικής παραγωγής επιτραπέζιων σταφυλιών και ποικιλιών σταφιδοποιίας, που έχουν εξίσου πληγεί από τον περονόσπορο και τους καύσωνες.

Η επανάληψη του φαινομένου, της εισόδου στον οινικό τομέα απαγορευμένων για οινοποίηση ποικιλιών, ήδη υλοποιείται σε πρώτο στάδιο, αφού ποσότητες από τις ποικιλίες αυτές εξαγοράζονται στο επίπεδο των 0,10 €/kg με 0,12 €/kg και οδεύουν, είτε για χυμοποίηση, είτε χωρίς παραστατικά απευθείας σε οινοποιεία. Κάθε χρόνο η πρακτική αυτή βάζει φρένο σε κάθε υγιή αντίδραση ανόδου των τιμών στην αγορά των οινοσταφύλων, τη στιγμή που  παρατηρείται έκρηξη του κόστους καλλιέργειας.

Σε άλλες χώρες όπως η Γαλλία (Bordeaux), οι αμπελουργοί ζητούν να γίνει δεκτό το μέτρο της οριστικής εγκατάλειψης αμπελώνων, οι οποίοι ζητούν να φύγουν από το επάγγελμα με αξιοπρέπεια, μέσω ενός  προγράμματος με κοινωνικά κριτήρια.

Μια τέτοια προοπτική δεν είναι μακριά και για τους Έλληνες αμπελουργούς, εάν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ο κρατικός μηχανισμός δεν παρέμβει φέτος, ώστε να κατασταλούν τα γνωστά φαινόμενα παραοικονομίας και εάν  δεν ενισχυθούν βραχυπρόθεσμα, είτε με εθνικούς, είτε με ευρωπαϊκούς πόρους, οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, ώστε με όρους βιωσιμότητας να συνεχίσουν να καλλιεργούν  και τα επόμενα χρόνια.

Είναι κατά συνέπεια άμεσα αναγκαίο ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λ. Αυγενάκης, να θέσει το θέμα της ενίσχυσης του τομέα στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών (μαζί με τους ομολόγους του των άλλων Κρατών Μελών της ΕΕ που έχουν ανάλογα πληγεί), με στόχο να ενισχυθεί εκτάκτως λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών ο αμπελουργικός τομέας οινοποιήσιμων ποικιλιών». 

Την Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου 2023, ανοίγει ο επόμενος κύκλος αιτήσεων του Market Pass, σύμφωνα με όσα ορίζει η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ).

Οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις είτε μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας vouchers.gov.gr είτε μέσω των Κ.Ε.Π. από την Παρασκευή (15 Σεπτεμβρίου 2023) έως και την Τρίτη (31 Οκτωβρίου 2023) για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2023. 

Τονίζεται ότι για τους δικαιούχους που είχαν ήδη λάβει την οικονομική ενίσχυση τους προηγούμενους μήνες δεν απαιτείται εκ νέου υποβολή της αίτησης. Ωστόσο, μπορούν να υποβάλουν νέα αίτηση, μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου 2023, εάν επιθυμούν να τροποποιήσουν τον τρόπο χορήγησης της ενίσχυσης ή εάν έχει μεταβληθεί ο αριθμός IBAN του τραπεζικού λογαριασμού της επιλογής τους, σε σχέση με την πρώτη καταβολή.

Δικαιούχοι του Market Pass είναι όλοι οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος που έχουν υποβάλει εμπρόθεσμα φορολογική δήλωση για το 2022 και το ετήσιο συνολικό εισόδημά τους δεν ξεπερνάει:

• τις δεκαέξι χιλιάδες (16.000) ευρώ για άγαμο υπόχρεο ή υπόχρεο σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει,
• τις είκοσι τέσσερις χιλιάδες (24.000) ευρώ για έγγαμο υπόχρεο ή τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης που υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση χωρίς τέκνα, το οποίο προσαυξάνεται κατά πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού,
• τις είκοσι τέσσερις χιλιάδες (24.000) ευρώ για μονογονεϊκή οικογένεια και προσαυξάνεται κατά πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος, μετά το πρώτο. 

Επιπρόσθετα, η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ για τους άγαμους, τους υπόχρεους σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και το ποσό των τετρακοσίων χιλιάδων (400.000) ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες.

Οι δικαιούχοι μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο που θα λάβουν την οικονομική ενίσχυση του Market Pass:

• είτε εκδίδοντας άυλη ψηφιακή κάρτα, την οποία θα αποθηκεύουν στο έξυπνο κινητό τους και την οποία θα επιδεικνύουν στις αγορές τους,
• είτε μέσω απευθείας καταβολής του ποσού επιδότησης σε τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλώσουν. Σε αυτή την περίπτωση, οι δικαιούχοι θα λάβουν το 80% του ποσού που τους αναλογεί.

Η ενίσχυση διαμορφώνεται στο 10% του μηνιαίου ύψους αγορών έως 1.000 ευρώ και το ύψος της ξεκινά από τα 22 ευρώ ανά μήνα για μονομελή νοικοκυριά και προσαυξάνεται κατά 10 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Το ανωτέρω όριο των αγορών δεν ισχύει για δικαιούχους με περισσότερα από έξι (6) εξαρτώμενα τέκνα.

Οι ενισχύσεις για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2023 θα καταβληθούν:

• Έως την 29η Σεπτεμβρίου 2023: α) για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν έως και την 25η Σεπτεμβρίου 2023 β) για όσους είχαν λάβει ήδη την ενίσχυση κατά την προηγούμενη περίοδο και είναι εκ νέου δικαιούχοι. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι φορολογικές δηλώσεις των δικαιούχων να έχουν εκκαθαριστεί έως την 25η Σεπτεμβρίου 2023.
• Έως την 5η Νοεμβρίου 2023 για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν μετά την 25η Σεπτεμβρίου και έως την 31η Οκτωβρίου 2023, και για όσους οι φορολογικές δηλώσεις εκκαθαριστούν μετά την 25η Σεπτεμβρίου.

Η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου ενημερώνει τους παραγωγούς - μέλη της για τις τιμές ανά ποικιλία σταφυλιών εσοδείας του 2023.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου κ. Σταύρος Γαβαλάς, «φέτος ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς λόγω των προβλημάτων από τον περονόσπορο. Η Ένωση δίνει τιμές που είναι αυξημένες κατά 10 - 20% σε σχέση με πέρσι. Έχουμε μια οψίμιση κατά 15 ημέρες για αυτό κάνουμε μετρήσεις και όταν τα σταφύλια είναι έτοιμα θα ανακοινώσουμε την ημερομηνία για έναρξη παραλαβής».   

Οι τιμές είναι οι εξής:
Ασύρτικο- 0,80 €
Θραψαθήρι - 0,70 €
Λευκές ποικιλίες (Μοσχάτο, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Μαλβαζία Αρωμάτικα , Αθήρι, Πλυτό) - 0,70 €
Βιδιανό - 0,60 €
Ερυθρές Ποικιλίες (Merlot, Cabernet) - 0,60 €
Syrah - 0,50 €
Κοτσιφάλι - 0,45 €
Λιάτικο - 0,45 €
Βηλάνα - 0,40 €
Μαντηλάρι - 0,35 €
Κοτσιφολιάτικο - 0,35 €
Λευκά Οινοστάφυλα με οινοποιήσιμο κωδικό - 0,30 €

Η παραλαβή οινοσταφύλων θα γίνεται μόνο από παραγωγούς που εμπιστεύτηκαν την Ένωση Ηρακλείου και ενεργοποίησαν τα δικαιώματά τους (Επιδότηση) σε αυτή.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την παραλαβή των οινοσταφύλων είναι η προσκόμιση από τους παραγωγούς της Δήλωσης Αμπελοκαλλιέργειας.

Στα πλαίσια αλληλοϋποστήριξης Οργάνωσης και παραγωγών με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, από τις προαναφερόμενες τιμές το 30% ανά κιλό αξίας του προϊόντος, θα δίδεται με την μορφή κουπονιού για αγορά αγροτικών εφοδίων από τα Καταστήματα Γεωργικών Εφοδίων της Ένωσης Ηρακλείου.

Στα πλαίσια αναβάθμισης της ποιότητας του παραγόμενου κρασιού, η Οργάνωση μας συνιστά στους παραγωγούς-μέλη της, τα οινοστάφυλα να προσκομίζονται σε πλαστικά κιβώτια (κλούβες) την ίδια μέρα της κοπής τους και απαρέγκλιτα να τηρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
α. Να έχουν ικανοποιητικό βαθμό ωριμότητας τουλάχιστον  12,5 Be για τις ερυθρές ποικιλίες και 12 Be για τις λευκές.
β. Να μην έχουν μυκητολογική προσβολή (σάπισμα) και ηλιοεγκαύματα.

Τόπος παραλαβής των οινοσταφύλων θα είναι το Οινοποιείο στην Παλιανή, καθώς και τα Υποκαταστήματα Αστερουσίων και Αρκαλοχωρίου. Παραλαβή θα γίνεται και στις Αρχάνες Ηρακλείου.

Σοβαρές ζημιές από τον περονόσπορο και τις αυξημένες θερμοκρασίες στους αμπελώνες οινοποιήσιμων ποικιλιών, αναμένεται σημαντική μείωση της φετινής παραγωγής.

Όπως αναφέρει η ΚΕΟΣΟΕ, οι συνεχείς βροχοπτώσεις της άνοιξης και του Ιουνίου τις οποίες ακολουθούσε ηλιοφάνεια και ζέστη, δημιουργούσαν συνεχώς «νέφος υγρασίας», με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη του μύκητα, ο οποίος, παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, δεν κατέστη δυνατόν να ανασχεθεί, πλήττοντας τον όγκο της παραγωγής στη συμβατική καλλιέργεια, ενώ η βιολογική καλλιέργεια υπέστη σχεδόν ολική καταστροφή.

Την επέλαση του περονόσπορου, ακολούθησαν, οι ακραίες θερμοκρασιακά συνθήκες (καύσωνες) οι οποίες συνέβαλαν σε πολλές περιοχές στην υδατική και οξειδωτική καταπόνηση των αμπελιών με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των ποιοτικών χαρακτηριστικών, την μικροραγία και την μερική ή ολική ξήρανση των φύλλων και των σταφυλιών.

Σύμφωνα με την εικόνα που αποκόμισε η ΚΕΟΣΟΕ ανά περιοχή ευθύνης των μελών της, οι ζημιές σε όλες τις αμπελουργικές ζώνες, ξεκινούν (μέχρι σήμερα) τουλάχιστον από το 50%. Συγκεκριμένα:

Στην περιοχή του Αμυνταίου παρατηρούνται ζημιές από τις εκτεταμένες ζημιές του περονόσπορου, του ωιδίου και του καύσωνα, άνω του 50%.

Στη Νάουσα παρά τις σχετικές επιτυχείς παρεμβάσεις για τον περονόσπορο και το ωίδιο, μεσούντος του καύσωνα παρατηρείται κακή καρπόδεση, με αποτέλεσμα την δυσμενή εξέλιξη σε μικροκαρπία. Η παραγωγή εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μειωμένη από 50% έως 65%.

Στην αμπελουργική ζώνη της Ζίτσας, η εξάπλωση του περονόσπορου ήταν πρωτοφανής με αποτέλεσμα την απώλεια της παραγωγής, έως 70%, ενώ στη βιολογική καλλιέργεια η απώλεια αγγίζει το 90%

Στον Τύρναβο, οι συνεχείς βροχοπτώσεις ευνόησαν τη γρήγορη ανάπτυξη του περονόσπορου, παρά τις φυτοπροστατευτικές παρεμβάσεις με υψηλό κόστος των αμπελουργών. Οι ζημιές κυμαίνονται από 60% έως και 100% σε πολλές περιπτώσεις

Ανάλογη με αυτή του Τυρνάβου εικόνα επικρατεί και στη Νέα Αγχίαλο.

Στο 50% εκτιμάται και η απώλεια παραγωγής στη Βοιωτία.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα με συνεχόμενο καύσωνα επηρέασαν τους αμπελώνες της Αττικής και επιδείνωσαν τις μέχρι πρότινος μεγάλες καταπονήσεις που έχει υποστεί ο αμπελώνας (καταγράφονται εστιασμένες προσβολές από περονόσπορο), ενώ έντονο είναι το φαινόμενο της λειψυδρίας.

Εκτεταμένη προσβολή από περονόσπορο παρατηρείται και στις περιοχές Καρύστου - Μαρμαρίου αλλά και της υπόλοιπης Εύβοιας, σε ποσοστό άνω του 50%, ενώ και οι επιπτώσεις του καύσωνα αναμένονται ιδιαίτερα ανησυχητικές, λόγω των ξηρικών αμπελώνων της περιοχής

Από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο, είναι αυτή της ζώνης της Νεμέας, στην οποία οι ζημιές από τον περονόσπορο και τους τελευταίους καύσωνες, υπερβαίνει το 70% και κατά περίπτωση φθάνει στο 100%.

Όμοια, αλλά σχετικά ηπιότερη επιβάρυνση παρατηρείται στην Αχαΐα και την Ηλεία, περιοχές στις οποίες όμως οι ζημιές ξεπερνούν το 60%.

Στην Λήμνο, μετά από τους συνεχείς καύσωνες, παρατηρήθηκαν στα περισσότερα αμπελοτεμάχια έντονα ηλιακά εγκαύματα, τόσο στην φυλλική επιφάνεια, όσο δευτερογενώς (αφού υπήρξε πτώση των φύλλων) και στα σταφύλια, δημιουργώντας νεκρικές εστίες στην επιφάνεια τους, με αποτέλεσμα τα σταφύλια να μην μπορέσουν να ωριμάσουν και να είναι εμπορεύσιμα, και συνεπώς να μην συγκομισθούν. 

Οι ασυνήθιστα συχνές βροχοπτώσεις, δημιούργησαν σημαντικές ζημιές εξαιτίας του περονόσπορου – που δεν αποτελεί συχνό φαινόμενο – και στο νησί της Σάμου. Παράλληλα παρατηρούνται ζημιές και στο φυτικό κεφάλαιο.

Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο αμπελώνας της Σαντορίνης, εξαιτίας της ανομβρίας που έχει σαν αποτέλεσμα την δραστική μείωση της παραγωγής, λόγω ακαρπίας.

Έξαρση του περονόσπορου παρατηρείται και στην Πάρο και τη Ρόδο, που έχει προκαλέσει ζημιές στο 50% του δυναμικού.

Η σημαντικότερη επέλαση του περονόσπορου, παρατηρείται στα νησιά του Ιονίου Πελάγους, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο και Λευκάδα, στα οποία η παραγωγή έχει καταστραφεί από 80% έως 100%.

Τέλος σχεδόν ολοκληρωτικά καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις του περονόσπορου και του καύσωνα στην Κρήτη, καθιστώντας τα σταφύλια υποβαθμισμένα και μη εμπορεύσιμα. 

Όπως τονίζει η ΚΕΟΣΟΕ, οινοποιήσιμωνείναι επιτακτική, η εκτίμηση των ζημιών από τους κρατικούς φορείς και η αποζημίωση των παραγωγών, καθ' ότι σε αντίθετη περίπτωση θα αντιμετωπίσουν οξύτατο πρόβλημα επιβίωσης, δεδομένου και του ότι η μεγάλη τους πλειοψηφία έχει προβεί ήδη σε δαπανηρούς αλλά ανεπιτυχείς ψεκασμούς, λόγω της έντασης του φαινομένου των προσβολών από περονόσπορο και των επιπτώσεων από τους διαδοχικούς καύσωνες».

Μετά τον τρύγο θα υπάρξουν παρεμβάσεις για τυχόν αποζημιώσεις των αμπελουργών από τις προσβολές του περονόσπορου.

Αυτό ανέφερε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Διονύσης Σταμενίτης, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ανδρέα Παναγιωτόπολου, με θέμα: «Αποζημιώσεις και ενίσχυση των παραγωγών για τις πληγείσες από τον περονόσπορο αμπελοκαλλιέργειες».

Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «οι φυτοπαθολογικές προσβολές, όπως περονόσπορος συγκεκριμένα, δεν καλύπτονται ασφαλιστικά. Ωστόσο, γνωρίζουμε μέσω των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ ότι έχουν σημειωθεί εκτεταμένες προσβολές από περονόσπορο σε αμπελοκαλλιέργειες, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές όπως η Δυτική Ελλάδα, η Πελοπόννησος, η Κρήτη, αλλά και η Μακεδονία.

Σήμερα, όμως, που συζητάμε δεν έχουμε την πλήρη εικόνα του φαινομένου καθώς αυτό εξελίσσεται και είμαστε υποχρεωμένοι να το παρακολουθούμε όπως και το κάνουμε. 

Στο τέλος, λοιπόν, της καλλιεργητικής περιόδου θα γίνει αξιολόγηση της κατάστασης όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί και τότε θα είμαστε σε θέση να πούμε αν και σε ποιες παρεμβάσεις θα προχωρήσουμε, εφόσον αυτές κριθούν απαραίτητες και για τα αμπέλια και για άλλες καλλιέργειες που εμφανίζουν ή θα εμφανίσουν προβλήματα. Και σε αυτήν την περίπτωση, θα εξαντλήσουμε κάθε εργαλείο και μέσο που μας δίνει η εθνική και η ενωσιακή νομοθεσία».

Η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών Προαστίων Περιχώρων (Σ.Α.Α.Π.Π.), ανακοίνωσε την σύναψη πρωτοκόλλου συνεργασίας με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ).

Στόχος της συνεργασίας είναι μεταξύ άλλων η δυνατότητα αύξησης της χρήσης αλευριού προερχόμενο από ελληνικό μαλακό σίτο ως πρώτης ύλης σε συνεργασία με παραγωγούς και αλευρόμυλους. 

Όπως τονίζουν οι αρτοποιοί, μέχρι σήμερα χρησιμοποιούσαν μαλακά σιτάρια από την Ουκρανία για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Με τον πόλεμο άρχισε να γίνεται δύσκολη η προμήθειά τους. 

Μένει να δούμε αν αυτή η συνεργασία θα φέρει και αντίστοιχη αύξηση της τιμής παραγωγού στα μαλακά σιτάρια, κάτι που είναι το ζητούμενο για αύξηση της εγχώριας παραγωγής.  

Ειδικότερα η σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι «το πλαίσιο υιοθέτησης των στόχων αφορά:

• Ανάδειξης του διακριτού χαρακτήρα μελών της Σ.Α.Α.Π.Π. ως μοναδικών επιχειρήσεων επιτόπιας παρασκευής, ωρίμανσης, ζύμωσης, ψησίματος και πώλησης άρτου σε ημερήσια βάση.
• Παροχής εκπαιδευτικού έργου στα αντικείμενα των αρτοποιών και αρτεργατών
• Ισχυροποίησης του ερευνητικού έργου και των ερευνητικών προϊόντων στον αρτοποιητικό τομέα
• Αύξησης της συμμετοχής του ελληνικού σίτου στην εγχώρια παραγωγή άρτου
• Ενίσχυσης και προβολής της συμβολής των δυο φορέων στην ανάπτυξη των επιμέρους κοινωνιών στον αγροδιατροφικό τομέα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο
• Συμβολής και των δυο φορέων στη χάραξη πολιτικής για τον πρωτογενή τομέα

αλλά και γενικότερα, υποστήριξης της αποστολής και του ρόλου των δύο φορέων, η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών Προαστίων Περιχώρων και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών συμφωνούν και προχωρούν από κοινού σε μια πρωτοποριακή συνεργασία με πολλαπλή οφέλη.

Περίπου 7 μήνες μετά την πρώτη επαφή ανάμεσα στην ΣΑΑΠΠ και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, αναφορικά με την διερεύνηση του προβλήματος της σιτάρκειας και της εισαγωγής μαλακών σιτηρών (κυρίως από την Ουκρανία), έφτασε επιτέλους η στιγμή της ευόδωσης και της δικαίωσης του Σωματείου των Αθηνών. Δικαίωση που έγκειται όχι μόνο στις σωστές προβλέψεις της πορείας της αγοράς και των οικονομικών συνθηκών αλλά και στο θέμα της εμπιστοσύνης για μια αγαστή συνεργασία με τον Πρύτανη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, Καθηγητή κ. Σπύρο Κίντζιο.

Από σήμερα ξεκινάει μια νέα εποχή για την ΣΑΑΠΠ αλλά και για την βιοτεχνική αρτοποιία εν γένει, με ξεκάθαρη την αλλαγή της μικροπολιτικής νοοτροπίας που μαστίζει τον κλάδο εδώ και χρόνια και με έμφαση στην εξωστρέφεια, προκειμένου να προκύψουν οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν την ανάδειξη του ρόλου του βιοτέχνη αρτοποιού ως ένα υγιές και παραγωγικό κύτταρο στον πολύτιμο πρωτογενή τομέα για την χώρα μας.

Η από κοινού διερεύνηση της δυνατότητας αύξησης της χρήσης αλευριού προερχόμενο από ελληνικό σίτο ως πρώτης ύλης σε συνεργασία με παραγωγούς και αλευρόμυλους αλλά και η γενικότερη συνεργασία σε όλους τους τομείς όπου υπάρχει κοινό εκπαιδευτικό, επιστημονικό, ερευνητικό, και διοικητικό ενδιαφέρον με γνώμονα την αριστεία και την γνωσιακή ανάπτυξη και των δύο κοινοτήτων, είναι ένα στοίχημα με στόχο την άμεση και ολοκληρωτική υλοποίησή του».

Η κυβέρνηση μελετά την οικονομική στήριξη των παραγωγών κερασιών και επιτραπέζιων σταφυλιών ποικιλίας Crimson.  

Συνάντηση της Υφυπουργού Ανάπτυξης, Άννας Μάνη - Παπαδημητρίου, με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύση Σταμενίτη, πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη (20 Ιουλίου), με επίκεντρο τις παραγωγές κερασιών και σταφυλιών Crimson.

Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, η κα Μάνη δήλωσε: «Στο επίκεντρο των επαφών μας βρέθηκαν οι παραγωγείς και ο τρόπος ενίσχυσης και στήριξής τους. Μεταξύ άλλων, με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σταμενίτη συζητήσαμε για τις καλλιέργειες σταφυλιών ποικιλίας Crimson και τις καλλιέργειες κερασιών. 

Συμφωνήσαμε πως θα είμαστε σε συνεχή επικοινωνία για τον συντονισμό των μέτρων στήριξης των αγροτών, τόσο για τις συγκεκριμένες, όσο και για τις άλλες αγροτικές παραγωγές. Ο πρωτογενής τομέας αποτελεί σημαντικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και δεσμευόμαστε ότι με τις απαραίτητες πρωτοβουλίες και ενέργειες θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας».

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης για την ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου στην Ελλάδα και τη Γερμανία», με διακριτικό τίτλο «The Pleasure of European P.D.O. Products, Graviera Naxou P.D.O.», πραγματοποιήθηκε εκδήλωση, στην Αθήνα, στις 19 Ιουλίου 2023.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Προέδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΑΣ ΝΑΞΟΥ, δικαιούχου του Προγράμματος, κος Καπούνης Δημήτριος, η Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Qualitycert Limited, εκτελεστικού οργανισμού του Προγράμματος, κα Τέγου Παρασκευή, καθώς και δημοσιογράφοι, food bloggers και διαμορφωτές κοινής γνώμης οι οποίοι και ενημερώθηκαν για το Πρόγραμμα.

Την εκδήλωση τίμησε επίσης με τη παρουσία του ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ κος Παύλος Σατολιάς.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στους στόχους του προγράμματος που αφορούν την ενημέρωση σχετικά με τα πλεονεκτήματα των προϊόντων ΠΟΠ, καθώς και την ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας του λογότυπου ΠΟΠ, μέσω της γραβιέρας Νάξου ΠΟΠ. Επιπλέον έγινε εκτενής ενημέρωση τόσο για τα υψηλά πρότυπα που εφαρμόζονται κατά τη διαδικασία παραγωγής της Γραβιέρας Νάξου ΠΟΠ, όσο και για την ιχνηλασιμότητα και τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά της.

Επίσης εκτός από την αναγκαιότητα στήριξης της αγροτικής παραγωγής, συζητήθηκε η κρισιμότητα της αύξησης των πωλήσεων και κατ’ επέκταση των εξαγωγών. Αξίζει να αναφερθεί πως υπήρξε και γευστική δοκιμή με κύρια βάση του menu την ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου.

Χαρακτηριστικά ο κος Καπούνης τόνισε πως  η  ΠΟΠ γραβιέρα Νάξου έχει διεθνή φήμη και σημαντικές διακρίσεις. Αποτελεί προϊόν ΠΟΠ από το 1996 και πανάξια φιγουράρει μεταξύ των πιο εύγευστων και καλοδεχούμενων από τον καταναλωτή τυριών, έχοντας ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Επιπλέον έχει κατακτήσει μεγάλες διακρίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και είναι πραγματικά ένας θησαυρός της Ναξιακής οικονομίας, μια απόλαυση για τον καταναλωτή και η πιο σπουδαία προίκα της Νάξου.

Με τη σειρά η κα Τέγου Παρασκευή επισήμανε πως το εν λόγω διετές πρόγραμμα αποτελεί μέρος της προσπάθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υποστήριξη και την προώθηση των ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα. 

Τέλος τον λόγο είχε και η δημοσιογράφος γαστρονομίας και συγγραφέας κα Σίσσυ Νίκα όπου αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες παράγεται το γάλα της ΠΟΠ Γραβιέρας Νάξου, καθώς και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ναξιακής γης που συντελούν τα μέγιστα ώστε η ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου να βρίσκεται επάξια στην κορυφή των ελληνικών τυριών.