Η περσινή μεγαλοκαρπία και η αύξηση του κόστους εισροών δημιουργούν νέα δεδομένα στην αγορά.
Καινούργια δεδομένα στην αγορά της ελιάς Καλαμών φαίνεται πως αρχίζει να δημιουργεί ένας συνδυασμός γεγονότων, που ξεκινούν από την περσινή ικανή μείωση παραγωγής, λόγω ακαρπίας σε όλες τις ζώνες και φθάνουν ως την παρατηρούμενη συνεχή αύξηση του κόστους εισροών που περιορίζει τις δυνατότητες των παραγωγών. Η κατάσταση αυτή φαίνεται να επανατροφοδοτεί την κουβέντα για την καθιέρωση και στην Καλαμών ενός τύπου συμβολαιακής γεωργίας μεταξύ των παραγωγών και των μεταποιητικών επιχειρήσεων. Μέχρι πρότινος, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, δεν έχει εφαρμοστεί σε ευρεία κλίμακα κάτι τέτοιο. Ωστόσο, αυτό που συνέβαινε στο κοντινό παρελθόν και ίσως ενταθεί τώρα λόγω των αυξήσεων στα κόστη, είναι η παροχή κεφαλαίου κίνησης από επιχειρήσεις μεταποίησης ή ακόμα και εμπόρους ή μεσίτες στους παραγωγούς, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Δεν πουλάνε φέτος οι συστηματικοί παραγωγοί
Με το καλλιεργητικό κόστος στα ύψη οι παραγωγοί (όσοι έχουν ελιές) συνειδητά επιλέγουν να κρατούν στις κάδες την παραγωγή, ελπίζοντας σε καλύτερες από τις τρέχουσες τιμές. Σήμερα, σε Λακωνία, Αιτωλοακαρνανία, Φθιώτιδα κι άλλες μικρότερες ζώνες το φετινό 200άρι παίζει στα 1,80 με 2 ευρώ το κιλό, ενώ στην Πετρίνα ο Συνεταιρισμός, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο ΑγροΤύπος, εκτόξευσε περαιτέρω τις τιμές.
Μετά το Πάσχα πάμε για έλλειψη στα εμπορικά μεγέθη
Ο κ. Δημήτρης Σκόνδρας, παραγωγός, χημικός και υπεύθυνος ενός πρωτοποριακού κέντρου ποιότητας ελιάς με έδρα στο Νεοχώρι Μεσολογγίου εκτιμά πως μετά το Πάσχα η κατάσταση στην αγορά με τα εμπορικά μεγέθη (200-290 κομμάτια στο κιλό), θα είναι μη διαχειρίσιμη, δηλαδή θα υπάρχει μεγάλη έλλειψη. Σύμφωνα με τον ίδιο το κέντρο ποιότητας, που καθοδηγεί τεχνικά πολλούς παραγωγούς σε θέματα αποθήκευσης και συντήρησης της ελιάς και αύξησε φέτος την πελατεία του 30%, η μείωση της παραγωγής στην Αιτωλοακαρνανία έφθασε στο 50%, σε σχέση με πέρσι. Ο ίδιος σχολιάζοντας την κουβέντα για τα συμβόλαια που σύμφωνα με πληροφορίες συζητήθηκαν και σε σχετική τηλεδιάσκεψη της ΔΟΕΠΕΛ, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι ασφαλώς και θα είναι καλή εξέλιξη ειδικά για μεγάλους παραγωγούς, που έχουν και υψηλότερα ρίσκα.
Σύμφωνα πάντως με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου από μεγάλους μεσίτες και εμπόρους και στο νομό Λακωνίας, η ζήτηση είναι μεγάλη για Καλαμών, αλλά οι παραγωγοί πουλάνε με... φειδώ, ανάλογα και με τις ανάγκες τους. Μεγάλο ρόλο στην έκβαση των εμπορικών τιμών θα παίξει και η ανθοφορία της νέας χρονιάς, αλλά μέχρι τότε υπάρχει δρόμος πολύς.
Θετική αποτίμηση και από ΔΟΕΠΕΛ για συμβόλαια
Μια ανασκόπηση της χρονιάς για τον τομέα της ελιάς επιχειρήθηκε σε τηλεδιάσκεψη της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ), που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα. Στην τηλεδιάσκεψη έλαβαν μέρος και εκπρόσωποι των παραγωγών, καθώς επίσης και της μεταποίησης. Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος Γιώργος Ντούτσιας συζητήθηκε και το κομμάτι της συμβολαιακής γεωργίας, η οποία σύμφωνα με τον ίδιο, αν αναπτυχθεί, θα είναι ευχής έργον, δεδομένου ότι τα συμβόλαια συνοδεύονται και από ρήτρες ποιότητας.
Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.
Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:
- αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
- μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:
- η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
- η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
- η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
- η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!
Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.
Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:
- για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
- για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:
- στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
- στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
- στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.
Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
«Χρειαζόμαστε επιπλέον δημοσιονομικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα ευνοήσουν το οργανωμένο εμπόριο και την πραγματική ελληνική επιχείρηση», τονίζει ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ (Σύνδεσμος Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών), Νίκος Καλόγρης, σχολιάζοντας τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από την 88η ΔΕΘ.
Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για επιχειρήσεις και εργαζομένους μεταφράζεται σε πόρους που μπορούν να διατεθούν στην πραγματική οικονομία, όπως και οι αυξήσεις συντάξεων και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Όπως διαπιστώνουμε εμείς, τα μέλη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, τα χρήματα που διαχέονται στην κοινωνία είναι χρήματα τα οποία θα ενισχύσουν την αγορά.
Ωστόσο, οι επιχειρήσεις μας χρειάζονται ακόμα περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα για να μπορέσουν να απορροφήσουν τα αυξημένα κόστη λειτουργίας και τις επιπτώσεις των διογκωμένων φόρων. Στόχευση όλων μας αποτελεί η ανάδειξη του ελληνικού επιχειρείν, της υγιούς επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας της εγχώριας οικονομίας.
«Αναμένουμε, παρά τα θετικά μέτρα στήριξης της κυβέρνησης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, εργαζόμενους και επιχειρήσεις, επιπλέον δημοσιονομικές παρεμβάσεις, ανάλογα με το οικονομικό περιθώριο της χώρας, οι οποίες θα ευνοήσουν το οργανωμένο εμπόριο και την πραγματική ελληνική επιχείρηση», δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ.
Yψηλή αναμένεται να είναι η ζήτηση για τη φετινή πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Η μειωμένη έως και 90% περσινή παραγωγή έχει φέρει μηδενικά αποθέματα και οι παραγωγοί ελπίζουν σε μια καλή φετινή τιμή.
Ωστόσο η ξηρασία έχει φέρει μικρά μεγέθη στην φετινή παραγωγή. Μόνο όσες ελιές είχαν καλή άρδευση θα έχουν τα μεγάλα μεγέθη.
Πάντως οι παραγωγοί είναι αποφασισμένοι ότι σε περίπτωση που οι έμποροι δεν πληρώσουν «σε ικανοποιητικά επίπεδα» την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ένα μέρος της παραγωγής να πάει για παραγωγή ελαιολάδου.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη της εβδομάδας με αρχές της επόμενης αναμένεται να ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή, που δεν θα έχει σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας, εκτός από τα χωράφια που είχαν καλή άρδευση.
Το κόστος όμως είναι υψηλό λόγω της άρδευσης αλλά και των εργατικών. Θα θέλαμε να γνωρίζουμε πριν την συγκομιδή την τιμή παραγωγής για να δούμε τι θα γίνει με τους εργάτες γης. Σήμερα ο εργάτης για την συγκομιδή πληρώνεται στα 50 - 60 ευρώ μεροκάματο. Για να πληρωθούν πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα πουλήσουμε την σοδειά μας σε τιμή που να μας φέρει εισόδημα. Για αυτό προτείνουμε φέτος οι παραγωγοί να δώσουν εργατικά για τις ελιές τους στα 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία φέτος τις τιμές που θα ανακοινώσουν οι έμποροι, που θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας και εργατικών. Εκτιμώ ότι η αρχική τιμή θα πρέπει να ξεκινήσει από τα περσινά επίπεδα (2 ευρώ το κιλό) που λόγω τεμαχισμού θα καταλήξει σε μια μέση τιμή της τάξης των 1,5 ευρώ το κιλό».
Ανακοίνωση - Πρόταση συνεταιρισμών Χαλκιδικής
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Καλυβών Χαλκιδικής και η Ομάδα Παραγωγών και η Ομάδα Παραγωγών Biolivia Ολύνθου Χαλκιδικής, ανακοινώνουν από κοινού τα κάτωθι:
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, ανακοινώνει - προτείνει τιμή κόστους συγκομιδής της Επιτραπέζιας Ελιάς Χαλκιδικής ανά κλούβα, πόσο που θα κυμαίνεται μεταξύ 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου. Παρακαλούνται όλοι οι ελαιοπαραγωγοί, συνέταιροι και μη, όπως ακολουθήσουν την παραπάνω προτεινόμενη τιμή.
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Σε εφαρμογή τίθεται το ψηφιακό δελτίο αποστολής στην πλατφόρμα myDATA, για την παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών σε πραγματικό χρόνο.
Το νέο πλαίσιο θα περιλαμβάνει σε πρώτη φάση το χονδρικό εμπόριο ελαιόλαδου (παραγωγή, τυποποίηση και εμπορία).
Με βάση την Κοινή Απόφαση του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστου Δήμα, και του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, καθορίζονται οι περίοδοι, οι φάσεις και το χρονοδιάγραμμα για την ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης αγαθών για τις υπόχρεες επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ εξειδικεύονται το περιεχόμενο και ο μορφότυπος των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης, ο τρόπος, ο χρόνος και η διαδικασία έκδοσης και διαβίβασης των δεδομένων ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών στο myDATA και άλλες λεπτομέρειες.
Στις ανωτέρω αποφάσεις ορίζονται τα εξής:
1. Δύο Περίοδοι Εφαρμογής
Στην πρώτη περίοδο εφαρμογής εντάσσονται:
- οι επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα πάνω από διακόσιες χιλιάδες ευρώ (200.000 €), καθώς και
- επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως ύψους ακαθαρίστων εσόδων, που δραστηριοποιούνται στους τομείς: o ενεργειακών προϊόντων (καύσιμα), o φαρμακευτικών προϊόντων και ιατρικών αναλωσίμων, o οικοδομικών υλικών, o παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιόκαρπου και ελαιόλαδου.
Στη δεύτερη περίοδο εφαρμογής εντάσσονται όλες οι υπόλοιπες επιχειρήσεις.
Δύο Φάσεις Υλοποίησης της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών
Α΄ Φάση (Βασικές Λειτουργίες έκδοσης και διαβίβασης δελτίων αποστολής στο myDATA):
Η Α΄ Φάση περιλαμβάνει:
- Έκδοση παραστατικών,
- Διαβίβαση δεδομένων στο myDATA και ενημέρωση του λήπτη,
- Δυνατότητα ελέγχου των διακινήσεων κατά τη διάρκεια αυτών με τη σάρωση QR Code που απεικονίζονται στα παραστατικά διακίνησης.
Β΄ Φάση (Ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης, μεταφορτώσεων και παράδοσης αγαθών):
Η Β΄ Φάση περιλαμβάνει:
- Ψηφιακή παρακολούθηση φορτώσεων/ μεταφορτώσεων,
- Παραλαβή παραστατικών και αγαθών με τη σάρωση QR Code των παραστατικών διακίνησης,
- Ποσοτικός και ποιοτικός έλεγχος από τον λήπτη.
Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής
Tο χρονοδιάγραμμα τόσο της προαιρετικής εφαρμογής, όσο και της υποχρεωτικής έκδοσης και διαβίβασης ψηφιακών παραστατικών διακίνησης από τις υπόχρεες επιχειρήσεις ορίζεται ως εξής:
Α΄ Φάση Επιχειρήσεις της πρώτης περιόδου:
Προαιρετικά μέχρι 30/11, υποχρεωτικά από 1/12/2024
- Έως και τις 30/11/2024 καθορίζεται η προαιρετική εφαρμογή της Α΄ φάσης για τις επιχειρήσεις της πρώτης περιόδου (τζίρος πάνω από 200.000 € ή συγκεκριμένοι κλάδοι). Για τις επιχειρήσεις αυτές, η Α΄ Φάση γίνεται υποχρεωτική από 1/12/2024.
Επιχειρήσεις της δεύτερης περιόδου:
Προαιρετικά μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025
- Έως και τις 31/3/2025 καθορίζεται η προαιρετική εφαρμογή της Α’ φάσης για τις επιχειρήσεις της δεύτερης περιόδου (υπόλοιπες επιχειρήσεις, που δεν εντάσσονται στην πρώτη περίοδο εφαρμογής). Για τις επιχειρήσεις αυτές, η Α΄ Φάση γίνεται υποχρεωτική από 1/4/2025.
Β΄ Φάση (αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων):
Προαιρετικά από 1/12/2024 μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025
- Από 1/12/2024 έως 31/3/2025 καθορίζεται η προαιρετική περίοδος εφαρμογής της Β΄ Φάσης για το σύνολο των επιχειρήσεων. Από 1/4/2025, καθίσταται η υποχρεωτική συμμετοχή όλων των επιχειρήσεων στη Β΄ Φάση.
Εξαιρέσεις:
Από την εφαρμογή ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών εξαιρούνται:
- Αγρότες ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ και φυσικά πρόσωπα που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες ευκαιριακά (συναλλαγές έως 10.000 ευρώ) και δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι που είναι συγγραφείς ή εισηγητές εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων (παρ. 1 του άρθρου 39 ΕΛΠ).
- Διακινήσεις αγαθών μέσω δικτύου συνεχούς ροής, δηλαδή για τις διακινήσεις φυσικού αερίου, ύδατος, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμικής ενέργειας.
- Διακινήσεις από τους τεχνικούς των αναγκαίων εργαλείων και μηχανημάτων για την εκτέλεση και διεκπεραίωση των εργασιών τους.
- Διακίνηση που διενεργείται από τα γραφεία τελετών.
- Διακίνηση παγίων και λοιπού κινητού εξοπλισμού κάθε είδους, σε περίπτωση μεταφοράς επαγγελματικής εγκατάστασης της οντότητας.
Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστος Δήμας, δήλωσε «Με το ψηφιακό δελτίο αποστολής στην πλατφόρμα myDATA, που τίθεται σε εφαρμογή, έχουμε για πρώτη φορά τη δυνατότητα να παρακολουθούμε άμεσα και αποτελεσματικά τη διακίνηση των αγαθών. Ένα πολύ σημαντικό βήμα για τις επιχειρήσεις καθώς απλοποιούμε διαδικασίες αλλά την ίδια στιγμή είναι σημαντικό βήμα και για την πολιτεία καθώς ενισχύουμε τη διαφάνεια και αντιμετωπίζουμε την φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο».
Ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, δήλωσε: «Ο τρίτος πυλώνας της ψηφιακής παρακολούθησης των συναλλαγών γίνεται πράξη. Συμπληρώνοντας την ψηφιακή έκδοση παραστατικών στο myDATA και τη διασύνδεση των POS με τα ταμειακά συστήματα των επιχειρήσεων, το ψηφιακό δελτίο αποστολής διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο στη διακίνηση αγαθών. Διευκολύνει τις επιχειρήσεις στις μεταξύ τους συναλλαγές και στην παρακολούθηση της μεταφοράς των αγαθών τους, ενισχύει τη διαφάνεια και θωρακίζει τον υγιή ανταγωνισμό, πολλαπλασιάζοντας τα όπλα μας στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου».
H ιστορία του συνεταιρισμού ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού ξεκινά το 1917 με έδρα το Βελβεντό Κοζάνης. Μετά από 1 αιώνα ζωής έχει εξελιχθεί ως μια από τις πιο καινοτόμες και αξιόπιστες εταιρείες στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων και νεκταρινιών, πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά με προϊόντα υψηλής ποιότητας και δέσμευση προς την αειφορία και την κοινωνική ευθύνη.
Έτσι, πριν λίγο καιρό, στην οικογένεια των προϊόντων Velvita του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού προστέθηκε μία νέα σειρά ροδάκινων και νεκταρινιών, η Velvita Gold, που ξεχωρίζει για την εξαιρετική της ποιότητα, την σταθερότητα στην γεύση καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού και την αξεπέραστη γλυκύτητά τους.
Τα Velvita Gold προέρχονται από 6 ποικιλίες ροδακίνων, 6 ποικιλίες νεκταρινιών και από μια ποικιλία λευκόσαρκου νεκταρινιού, οι οποίες διαδέχονται σε χρόνο ωρίμανσης η μια την άλλη, καλύπτοντας όλη την περίοδο από τα μέσα Ιουνίου έως τα τέλη Σεπτέμβρη. Οι ποικιλίες αυτές είναι αναπτυγμένες σε δένδρα με τη μέγιστη ηλιοφάνεια και αερισμό που εξασφαλίζονται εκτός των άλλων με συχνά Καλοκαιρινά κλαδέματα, ώστε να δίνουν όσο γίνεται πιο νόστιμα κι ανθεκτικά φρούτα.
Οι καλλιεργητικές φροντίδες οι οποίες γίνονται αυστηρά σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Πιστοποιημένου Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης που εφαρμόζει ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την καθολική εφαρμογή βιολογικών μεθόδων ( CONFUSIO, εξαπόλυση ωφέλιμων εντόμων, ψεκασμούς Θείου και Ασβεστίου), τη μειωμένη λίπανση κατά 45% σε σχέση με το μέσο όρο που εφαρμόζεται στη χώρα, την ελεγχόμενα ελλειμματική άρδευση.
Η διαδρομή τους από το χέρι του δενδροκόμου στο χέρι του καταναλωτή ακολουθεί τους αυστηρούς κανόνες ελέγχου του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού. Τα Velvita Gold συσκευάζονται στο χωράφι και φτάνουν στον καταναλωτή ακολουθώντας όλη την διαδικασία της ιχνηλασιμότητας.
Ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού συνεχίζει να επεκτείνεται δυναμικά, τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, φέρνοντας τα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά ροδάκινα και νεκταρίνια σε όλο και περισσότερους καταναλωτές παγκοσμίως. Με την ανάπτυξη νέων συνεργασιών και τη διαρκή επένδυση σε καινοτόμες τεχνολογίες και μεθόδους, ο συνεταιρισμός φιλοδοξεί να παραμείνει πρωτοπόρος στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την υψηλή ποιότητα και τη γεύση των προϊόντων της.
Αν και μειώνονται οι εξαγωγές στις τομάτες και τις πιπεριές βλέπουμε αντιθέτως να αυξάνουν οι εισαγωγές τους. Τις τελευταίες ημέρες έχουμε και κινητικότητα με εισαγωγές καρπουζιών από Αλβανία.
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές στην χώρα μας βλέπουμε φέτος το καλοκαίρι να αγοράζουν εισαγόμενες ντομάτες και πιπεριές, με αποτέλεσμα να βγαίνουν εκτός αγοράς οι ντόπιες παραγωγές. Η κυβέρνηση είναι απλός παρατηρητής αυτής της εικόνας στην αγορά, η οποία στην ουσία απαξιώνει την εγχώρια παραγωγή.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εξαγωγές ντομάτας, για την περίοδο 1/1/2024-26/7/2024, εκτιμώνται ότι ανήλθαν στους 28.300 τόνους, έναντι 30.900 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (μείωση κατά -7,4%).
Εντύπωση ωστόσο προκαλούν οι εισαγωγές ντομάτας, από την 1η Ιουλίου μέχρι σήμερα, που ανέρχονται σε 1.400 περίπου τόνους. Οι εισαγόμενες ντομάτες προέρχονται κυρίως από Τουρκία, Σερβία, Πολωνία και Κόσοβο, με τον ρυθμό των εισαγωγών τις τελευταίες ημέρες να είναι ανοδικός.
Αλλά και οι εξαγωγές πιπεριών κινούνται αυτή την περίοδο με υποτονικούς ρυθμούς. Συγκεκριμένα από 1/4/2024 έως 26/7/2024 οι εξαγωγές πιπεριάς ανέρχονται σε 7.500 τόνους, έναντι 8.800 τόνων του αντίστοιχου διαστήματος 2023 (παρουσιάζοντας μείωση κατά -14,9%)
Αντιθέτως οι εισαγωγές πιπεριάς στην χώρα μας, για το ίδιο χρονικό διάστημα, ανήλθαν σε 1.600 τόνους, ποσότητες που είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο που ήταν 900 τόνους περίπου (αύξηση κατά 62,5%)».
Στο μεταξύ με δύο εβδομάδες πρωίμηση αναμένεται να έχει η συγκομιδή για τα καρπούζια της Ουγγαρίας.
Όπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «η Ουγγαρία αναμένει μια συγκομιδή από 160.000 έως 180.000 τόνους καρπουζιών και πρόκειται να προμηθεύσει κυρίως τις γειτονικές της χώρες. Το περίεργο όμως - που αφορά την χώρα μας - είναι ότι ακόμη και στα καρπούζια παρατηρείται δραστηριότητα εισαγωγής τις τελευταίες ημέρες ποσοτήτων από την Αλβανία».
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».
Μειωμένη παραγωγή για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα έχει ο ελαιώνας της Σητείας λόγω κλιματολογικών συνθηκών.
Η μείωση διαπιστώθηκε και στην διάρκεια των επιτόπιων ελέγχων που έγιναν την Τετάρτη, 26 Ιουνίου από τον ΕΛΓΑ Κρήτης.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης, «σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις η ακαρπία και η σχινοκαρπία στην περιοχή είναι πάνω από 65% και σε ορισμένες περιοχές ανέρχεται στο 90%.
Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που υπάρχει πρόβλημα ακαρπίας στο δήμο Σητείας.
Φέτος είχαμε μια πολύ καλή ανθοφορία πάνω από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών. Όμως τα άνθη έπεσαν και δεν είχαμε καλή καρποφορία. Και όσα δέντρα γονιμοποιήθηκαν παρουσίασαν σχινοκαρπία.
Εκτιμώ ότι το πρόβλημα οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και στις λίγες βροχοπτώσεις που είχε φέτος η περιοχή.
Στην περιοχή όταν έχουμε μια καλή παραγωγή βγάζουμε περίπου 16.000 τόνους ελαιολάδου. Με την εικόνα της φετινής ανθοφορίας αναμέναμε μια παραγωγή της τάξης των 12.000 έως 13.000 τόνους. Τελικά μετά την καρπόδεση προβλέπεται μια παραγωγής της τάξης των 3.500 τόνων.
Ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει τις ζημιές οι οποίες προέρχονται στο προανθικό στάδιο ή στην σχοινοκαρπία. Για αυτό θα πρέπει να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών από την ακαρπία.
Δεδομένου ότι η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων στην περιοχή και επειδή υπήρξε μειωμένη παραγωγή και τα προηγούμενα χρόνια, οι ελαιοπαραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση και δεν έχουν ρευστότητα για να συνεχίσουν την καλλιέργεια.
Σε επιστολή, που έστειλε ο συνεταιρισμός, την Τετάρτη (3/7/2024), στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ενημερώνουμε για τη μεγάλη καταστροφή που αντιμετωπίζει κατά τη φετινή καλλιεργητική περίοδο ο ελαιώνας της περιοχής.
Η ηγεσία του ΕΛΓΑ θα πρέπει να δώσει εντολή για να γίνουν οι εκτιμήσεις ζημιάς και μετά από πολιτική απόφαση να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών λόγω απώλειας εισοδήματος εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».
Χαλαζόπτωση σημειώθηκε το πρωί της Πέμπτης (4 Ιουλίου), σε αγροτικές περιοχές της Νέας Φώκαιας, της Νέας Ποτίδαιας και των Βραστάμων της Χαλκιδικής, στη διάρκεια της κακοκαιρίας που έπληξε τον νομό.
Από το χαλάζι προκλήθηκαν ζημιές σε ελαιοκαλλιέργειες και από τη Δευτέρα (8 Ιουλίου) αναμένεται στην περιοχή κλιμάκιο του ΕΛΓΑ, προκειμένου να προχωρήσει σε μια πρώτη απογραφή και προεκτίμηση των καταστροφών.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλαζι χτύπησε συγκεκριμένες περιοχές κυρίως με ελαιόδεντρα.
Όμως σε άλλες περιοχές της Χαλκιδιικής δεν έριξε ούτε μια σταγόνα βροχής.
Φέτος η Χαλκιδική έχει ξεκινήσει ποτίσματα από τον Απρίλιο και Μάιο έγιναν πιο εντατικά λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και της ξηρασίας.
Άλλες χρονιές ξεκινούσαμε από τα τέλη Μαΐου και αν είχε κάποια βροχή Ιούνιο πηγαίναμε από Ιούλιο.
Όπως όλα δείχνουν φέτος μας περιμένει ένα δύσκολο καλοκαίρι.
Το πρόβλημα με τις γεωτρήσεις είναι μεγάλο και θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να σχεδιαστούν αρδευτικά έργα στην χώρα μας για την αντιμετώπιση της ανομβρίας».
Ρεκόρ σημείωσαν τον Μάιο του 2024 οι εξαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών της Τουρκίας.
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της Ένωσης Εξαγωγέων Νωπών Φρούτων και Λαχανικών της Μεσογείου (AKIB), Ferhat Guruz, «η Τουρκία κατάφερε να εξάγει τον Μάιο φρέσκα φρούτα και λαχανικά συνολικής αξίας 284 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (264.290.400 ευρώ), πετυχαίνοντας μια αύξηση, κατά 14%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (Μάιο του 2023). Από αυτές τις εξαγωγές η AKIB είχε ποσοστό 43% σε ποσότητα και ήταν αξίας 122,4 εκατομμύριων δολαρίων».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της AKIB, Ρωσία, Ιράκ και Γερμανία, ήταν οι κορυφαίοι προορισμοί των τουρκικών φρούτων και λαχανικών.
«Πετύχαμε αύξηση κατά 339% στην αγορά του Ιράκ και κατά 126% στην γερμανική αγορά. Σημαντική αύξηση εξαγωγών καταγράφηκε επίσης στη Λιβύη, την Τσεχία και την Γεωργία», δήλωσε ο κ. Guruz.
Όσον αφορά τα προϊόντα που εξήχθησαν, κατά τον συγκεκριμένο μήνα, τα ροδάκινα πρωτοστάτησαν με εξαγωγές αξίας 81,2 εκατομμύρια δολαρίων, ενώ ακολούθησαν τα κεράσια και τα βύσσινα με 34,6 εκατομμύρια δολάρια και οι ντομάτες με 28,6 εκατομμύρια δολάρια.
«Αυτή η αύξηση των εξαγωγών δείχνει τον κυρίαρχο ρόλο που έχει η Τουρκία στη διεθνή αγορά φρούτων και λαχανικών», τόνισε ο πρόεδρος της AKIB.
Ακόμη πρόσθεσε ότι έρχονται μεγάλες προοπτικές στις τουρκικές εξαγωγές από την μεγάλη κινέζικη αγορά. «Η υπογραφή φυτοϋγειονομικών πρωτοκόλλων με την Κίνα είναι πολύ σημαντική για τις εξαγωγές τουρκικών εσπεριδοειδών», τόνισε στον ΑγροΤύπο. Όπως προέβλεψε οι εξαγωγές τουρκικών εσπεριδοειδών, που ανήλθαν σε 1,7 εκατομμύρια τόνους την προηγούμενη εμπορική περίοδο, αναμένεται να φτάσουν στους 2,3 εκατομμύρια τόνους κατά την τρέχουσα περίοδο.
Από την πλευρά μας να θυμίσουμε ότι οι εξαγωγές προς την ΕΕ είναι χωρίς δασμούς επειδή η Τουρκία είναι κράτος προς ένταξη στην ΕΕ. Παράλληλα εξάγει προς την Ρωσία γιατί αν και χώρα του ΝΑΤΟ δεν έχει υπογράψει κυρώσεις κατά της Μόσχας, με αποτέλεσμα να απολαμβάνει τα κέρδη της ρώσικης αγοράς.
Οι ελαιοπαραγωγοί φέτος με τις υψηλές τιμές στο ελαιόλαδο δίνουν μεγάλη βαρύτητα στην ποσότητα και την ποιότητα του προϊόντος.
Ωστόσο οι καιρικές συνθήκες (αυξημένη υγρασία) αρχίζουν να δημιουργούν προβλήματα με τους πληθυσμούς του δάκου κάτι που θα πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους οι ελαιοπαραγωγοί, ενώ καμιά επίσημη ενημέρωση δεν έχουν για το Οικολογικό Σχήμα της ιδιωτικής δακοκτονίας με δακοπαγίδες.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης, γεωπόνος και ιδιοκτήτης της εταιρείας Δακοφάκα, «οι ελαιοπαραγωγοί γνωρίζουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες δεν ευνοούν το δάκο. Όπως λέει η βιβλιογραφία σε υψηλές θερμοκρασίες δεν έχουμε πρόβλημα με το δάκο. Αυτή όμως δεν είναι όλη η αλήθεια γιατί η σχετική υγρασία δημιουργεί το πρόβλημα.
Η εναλλαγή θερμοκρασιών και η υγρασία τις πρωινές ή βραδυνές ώρες βοηθά στην αύξηση του πληθυσμού του δάκου.
Έχω πρόσφατο παράδειγμα από την Κύπρο που με θερμοκρασίες 43 βαθμούς Κελσίου να γεννά ο δάκος.
Την περσινή χρονιά, που είχαμε παρόμοιες καιρικές συνθήκες, είδαμε σε περιοχές κοντά σε ποτάμια και με αυξημένη υγρασία, υψηλό αριθμό γεννήσεων του εντόμου. Και ενώ όλο το καλοκαίρι είμαστε όλοι εφησυχασμένοι έρχεται ο Σεπτέμβριος και βλέπουμε μεγάλους πληθυσμούς δάκου, που μπορεί να μεταναστεύσουν με την βοήθεια του ανέμου. Ήδη έχουμε πληροφορίες ότι έχουμε αυξημένους πληθυσμούς σε Πελοπόννησο και Κρήτη.
Για αυτό οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να κάνουν έλεγχο του δάκου ακόμη και όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες.
Δεν μιλάμε για τις έντονα ξηροθερμικές περιοχές (όπως π.χ. η πεδιάδα της Μεσσαράς) που δεν υπάρχει πρόβλημα αλλά σε περιοχές που έχουν αυξημένη υγρασία (π.χ. παραθαλάσσιες κ.α.).
Επίσης θα πρέπει να υπάρχει μέτρο στην άρδευση της ελιάς και ας έχουμε υψηλές θερμοκρασίες για να μην έχουμε υγρασίες.
Στις ξηροθερμικές περιοχές οι παγίδες του δάκου θα πρέπει να τοποθετηθούν από 20 έως 25 Αυγούστου. Στις άλλες περιοχές καλό είναι να τοποθετηθούν από τώρα για να έχουμε εικόνα του πληθυσμού».
Οικολογικό Σχήμα
Στη νέα ΚΑΠ έχουμε το Οικολογικό Σχήμα Π1-31.6 – «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με τη χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων», στο οποίο περιλαμβάνεται και η Δράση 31.6-ΙΓ «Εφαρμογή εθελοντικών οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας».
Η δράση συνίσταται στην εφαρμογή της μεθόδου της μαζικής παγίδευσης (mass trapping) του δάκου (Βactocera oleae) στην ελαιοκαλλιέργεια.
Το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ έκανε λόγο για ενίσχυση σε όσους παραγωγούς είχαν ενταχθεί στο μέτρο στα 35 ευρώ ανά στρέμμα για ελαιώνες αλλά τελικά όσοι εντάχθηκαν το 2023 πληρώθηκαν ενίσχυση στα 26 ευρώ ανά στρέμμα.
Όμως δεν υπάρχει κάποια γενικότερη ενημέρωση στους ελαιοπαραγωγούς για το συγκεκριμένο Οικολογικό Σχήμα και πολλοί είναι διστακτικοί στο να αγοράσουν δακοπαγίδες.
Ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι ελαιοπαραγωγοί περιμένουν να ανοίξει το ΟΣΔΕ και να ενημερωθούν τι θα πρέπει να κάνουν φέτος με τα Οικολογικά Σχήματα.
Δεν έχουν κάποια πληροφόρηση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ αν μπορούν από τώρα να προχωρήσουν στην αγορά των δακοπαγίδων και τι θα γίνει με την ένταξή τους στην συγκεκριμένη δράση.
Οι ελαιοπαραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν ηρτημένες στα δέντρα, τις παγίδες μαζικής σύλληψης (mass trapping) καθώς και τις παγίδες παρακολούθησης (monitoring).
Πρέπει να υπάρξει επίσημη ενημέρωση αν τα τιμολόγια αγοράς που κάνουν αυτή την εποχή θα μπορούν να τα περάσουν στην σχετική πλατφόρμα».
Προβλέψεις παραγωγής
Όσον αφορά την πρόβλεψη για τη νέα παραγωγή ελαιολάδου ο κ. Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «θα πρέπει να φύγουμε από την λογική της ποσότητας ελαιολάδου που θα παράγουμε και τι παιχνίδια θα γίνουν με την τιμή του παραγωγού. Πρέπει να εστιάσουμε σε ένα πιο μεγάλο πρόβλημα που είναι η κατανάλωση του ελαιολάδου.
Θα μπορεί ο καταναλωτής να αγοράσει το προϊόν ή θα στραφεί σε άλλα λάδια που θα είναι πιο φτηνά είναι το ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει. Θα γίνει στο μέλλον το ελαιόλαδο τρόφιμο για μια οικονομική ελίτ που θα μπορεί να το πληρώνει;
Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία η παγκόσμια παραγωγή δεν φαίνεται να δείχνει μια ανάκαμψη στα φυσιολογικά επίπεδα.
Στην χώρα μας πέρσι είχαμε μια καταστροφική χρονιά για την παραγωγή. Φέτος θα είμαστε λίγο καλύτερα αλλά σε καμιά περίπτωση δεν αναμένονται οι μεγάλες παραγωγές των προηγούμενων ετών.
Στην Ιταλία είχαμε βροχοπτώσεις τον χειμώνα αλλά δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καλλιέργεια, οπότε δεν περιμένουμε και εκεί μια θεαματική παραγωγή.
Στην Ισπανία έχουμε βροχοπτώσεις αλλά δεν γνωρίζουμε τις αποδόσεις που θα έχουν οι πυκνές φυτεύσεις. Τα δέντρα φαίνεται να έχουν κόπωση από την συνεχόμενη ξηρασία και δεν είναι εύκολο να επανέλθουν.
Για αυτό θα πρέπει η χώρα μας να αναλάβει μέτρα για την στήριξη της κατανάλωσης στην εγχώρια αγορά αλλά παράλληλα και δράσεις προώθησης του ελληνικού ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού».
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί οποιαδήποτε μόλυνση από το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa στον Κερκυραϊκό ελαιώνα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Σουπιώνης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμ. Φυτικής-Ζωικής Παραγωγής & Ποιοτικού Ελέγχου Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, μετά την ανησυχία που προκλήθηκε από διάφορα δημοσιεύματα λόγω της εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Υπηρεσία πραγματοποίησε επιτόπιες αυτοψίες και έστειλε σχετικά δείγματα σε διαπιστευμένο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, αναμένοντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Σύμφωνα με την μακροσκοπική εκτίμηση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η ξήρανση των συγκεκριμένων κλαδίσκων οφείλεται στην δράση ξυλοφάγων εντόμων.
Ωστόσο, ο κίνδυνος εισόδου του παθογόνου Xylella fastidiosa στο νομό μας παραμένει και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εισαγωγή μη πιστοποιημένου φυτικού υλικού».
Η αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων επί των ουκρανικών εξαγωγών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση παρατάθηκε για ένα ακόμη έτος, μετά την απόφαση που εξέδωσε το Συμβούλιο, στις 13 Μαΐου.
Τα νέα μέτρα θα τεθούν σε ισχύ έως τις 5 Ιουνίου 2025.
Ως εκ τούτου, η ΕΕ τηρεί και πάλι τη δέσμευσή της να σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας και να την στηρίξει για όσο διάστημα χρειαστεί, παρέχοντας στήριξης της ΕΕ στην οικονομία της Ουκρανίας και πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ ενόψει της επίθεσης της Ρωσίας.
Πάντως η Κομισιόν τονίζει ότι λόγω αντιδράσεων από κάποια κράτη μέλη της ΕΕ θα υπάρξει ένας μηχανισμός ελέγχου - έκτακτης ανάγκης - που θα εφαρμοστεί στις εισαγωγές ουκρανικών αυγών, πουλερικών, ζάχαρης, βρώμης, αραβόσιτου, πλιγούρι και μέλι.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος και επίτροπος Εμπορίου, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε σχετικά: «Αυτή η ανανέωση της ισχυρής οικονομικής στήριξης της ΕΕ προς την Ουκρανία έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, που η χώρα παλεύει με μια νέα στρατιωτική επίθεση. Αυτά τα μέτρα είναι μια οικονομική σανίδα σωτηρίας.
Ταυτόχρονα, περιλαμβάνουν πλέον ισχυρότερες διασφαλίσεις για τους ευαίσθητους γεωργικούς τομείς της ΕΕ, ανταποκρινόμενοι στις εύλογες ανησυχίες που εξέφρασαν οι γεωργοί και τα κράτη μέλη μας.
Επιτύχαμε τη σωστή ισορροπία, ενώ συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την εξεύρεση πιο μακροπρόθεσμων λύσεων στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ - Ουκρανίας.
Με τον τρόπο αυτό, το μήνυμά μας είναι σαφές: Το μέλλον της Ουκρανίας βρίσκεται στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Παρά τις φήμες που κυκλοφόρησαν τις τελευταίες ημέρες καμιά ενίσχυση για την ακαρπία του 2023 δεν πήραν οι ελαιοκαλλιεργητές της Χαλκιδικής.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «οι λαδοελιές που είναι ξηρικές έχουν μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο στην Χαλκιδική αλλά εκτιμώ σε όλη την χώρα.
Αντίθετα στις αρδευόμενες επιτραπέζιες Χαλκιδικής φαίνεται ότι φέτος τα πράγματα είναι καλύτερα. Δεν περιμένουμε μια υπερπαραγωγή αλλά είναι μια κακλή χρονιά και σίγουρα είναι καλύτερη σε σχέση με την περσινή.
Το πρόβλημα είναι με το υψηλό κόστος του ρεύματος και πρέπει άμεσα να προσπαθήσουν οι παραγωγοί να κάνουν αίτηση για το φτηνό τιμολόγιο ΓΑΙΑ γιατί προβλέπεται δύσκολο καλοκαίρι.
Είμαστε Ιούνιο και έχουμε θερμοκρασίες 35 βαθμών Κελσίου. Πώς θα κρατήσουν οι γεωτρήσεις τον Αύγουστο, με τον τόσο μεγάλο ρυθμό ποτισμάτων, που αυξάνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και μειώνουν την στάθμη των υπόγειων υδάτων.
Επίσης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην περιοχή με τους εργάτες γης. Η Χαλκιδική είναι από τις πιο τουριστικές περιοχές και οι περισσότεροι μετανάστες προτιμούν να πηγαίνουν σε τουριστικές επιχειρήσεις.
την ποικιλία ελιάς Χαλκιδικής η συγκομιδή ξεκινά πιο νωρίς από όλες τις άλλες ποικιλίες στις 10 Σεπτεμβρίου και διαρκεί περίπου 40 ημέρες. Γίνεται συγκομιδή με τα χέρια για αυτό είναι σε υψηλά επίπεδα τα μεροκάματα. Αλλά χωρίς εργάτες δεν μπορεί να γίνει συγκομιδή και οι ελιές μαυρίζουν».
Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί έρχονται μετά από ένα καταστροφικό 2023, που ήταν η χειρότερη χρονιά όλων των εποχών - πιο κακή και από το 2013 - όταν οι ελαιοπαραγωγοί του νομού Χαλκιδικής είδαν τους κόπους τους να χάνονται, με μια μείωση άνω του 90% στην παραγωγή πράσινης ελιάς, λόγω ακαρπίας.
Στην Κίνα είχε πάει τέλη Απριλίου ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρης Αυγενάκης.
Κατά την επίσκεψή του είχε συνάντηση με τον Υφυπουργό της Γενικής Διοίκησης Τελωνείων, κ. Zhao Zenglian.
Όπως είχε αναφέρει σε σχετικό δελτίο τύπου το ΥπΑΑΤ, στην συνάντηση υπήρξε βούληση των δύο πλευρών να επιλυθούν προβλήματα τεχνικής φύσεως, να βελτιωθούν καθώς και να ενισχυθούν οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων όπως Κεράσια, Δαμάσκηνα, Ροδάκινα, Νεκταρίνια, Βερύκοκα, Εσπεριδοειδή, Σταφύλια, Φράουλες και Μήλα, στη μεγάλη αγορά της Κίνας.
Ο Κινέζος Υφυπουργός δεσμεύτηκε, ότι σύντομα θα υπάρξει Επιτροπή Κινέζων Εμπειρογνωμόνων που θα επισκεφτούν αγροτικές μονάδες και κτηνιατρικές εγκαταστάσεις στη χώρα μας, θα συνομιλήσουν με τις αρμόδιες υπηρεσίες στην Ελλάδα και θα διευκρινιστούν θέματα που αφορούν την διατροφικά ασφαλή εισαγωγή ελληνικών αγροτικών προϊόντων στην Κίνα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, αυτές τις ημέρες βρέθηκε στην χώρα μας κινέζικη αντιπροσωπεία και υπήρξε συνάντηση με εκπροσώπους του ΥπΑΑΤ, μάλιστα παραβρέθηκαν και σε κοινό γεύμα.
Δεν υπήρξε όμως κάποια ανακοίνωση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τον αν είχαμε κάποια θετική εξέλιξη από την επίσκεψη.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, οι Κινέζοι ζήτησαν από τους Έλληνες να ακολουθηθεί η ίδια σχετική διαδικασία που γίνεται όλα τα τελευταία χρόνια.
Μικρή μείωση της τιμής του έξτρα παρθένου και παρθένου ελαιολάδου είχαμε στην Ισπανία τις τελευταίες ημέρες. Αντίθετα το lampante (μειονεκτικό) εμφάνισε μικρή αύξηση.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, η τιμή παραγωγού για το έξτρα παρθένου ελαιολάδου στα τέλη Μαΐου έφτασε στα 7,987 ευρώ/κιλό, το παρθένου ελαιόλαδο στα 7,588 ευρώ/κιλό και το lampante στα 7,134 ευρώ/κιλό.
Οι προηγούμενες τιμές παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 8,076 ευρώ/κιλό, του παρθένου 7,631 ευρώ/κιλό και του lampante στα 7,006 ευρώ/κιλό.
Στο μεταξύ, στις 5 Ιουνίου 2024, το ισπανικό απόθεμα νερού άρδευσης στους ταμιευτήρες βρίσκεται στο 65,7% της συνολικής χωρητικότητάς του.
Οι ταμιευτήρες αποθηκεύουν αυτή τη στιγμή 36.829 κυβικά εκατόμετρα (hm³) νερού, σημειώνοντας μείωση την τελευταία εβδομάδα κατά 305 hm³ (0,5% της τρέχουσας συνολικής χωρητικότητας των ταμιευτήρων).
Οι τελευταίες βροχοπτώσεις έφεραν θετικά αποτελέσματα στις περιοχές της χώρας που βρέχονται από την Μεσόγειο, ενώ ήταν σπάνιες στις περιοχές του Ατλαντικού.
Την άμεση και επιτακτική ανάγκη να καταρτισθεί ένας κοινά αποδεκτός οδικός χάρτης για την επιτραπέζια ελιά Καλαμών και την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, με τον οποίο να θωρακίζονται οριστικά και αποτελεσματικά τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών, ανέδειξε ο βουλευτής Μεσσηνίας, Περικλής Μαντάς, από το βήμα της εκδήλωσης-συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Γύθειο το απόγευμα του Σαββάτου και συνδιοργάνωσαν τα Επιμελητήρια Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας και Φθιώτιδας.
Κατά τη τοποθέτησή του ο κ. Μαντάς τόνισε ότι ο βασικός λόγος που το ζήτημα της ονομασίας συνεχίζει να αποτελεί σημείο έντονου προβληματισμού είναι το γεγονός ότι παρά τις υπουργικές αποφάσεις Αποστόλου και Γεωργαντά που διαχειρίστηκαν το θέμα της ονομασίας, επιτρέποντας τη χρήση του όρου «Καλαμάτα» από κάθε προϊόν της ποικιλίας ελιάς Καλαμών, καθώς και παρά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της μεσσηνιακής πλευράς κατά της απόφασης Γεωργαντά, οι Έλληνες παραγωγοί δεν είναι σε θέση να κάνουν αποκλειστική χρήση της ονομασίας «Καλαμάτα», αλλά αντίθετα ο όρος είναι διαθέσιμος προς χρήση από κάθε παραγωγό Καλαμών σε οποιαδήποτε χώρα του πλανήτη. Για τον λόγο αυτό το ζήτημα παραμένει ανοικτό, αφού οι Έλληνες παραγωγοί συνεχίζουν να μένουν εκτεθειμένοι χωρίς να είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν τη φήμη της ονομασίας, ούτε να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις παραγωγούς και τυποποιητές από χώρες εκτός Ευρώπης με πολύ χαμηλά κόστη παραγωγής.
Παράλληλα ο Μεσσήνιος βουλευτής τόνισε ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της υπόθεσης, η μεσσηνιακή πλευρά πάντα προσπαθούσε να αναδείξει τη διάσταση αυτή, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εμείς λέγαμε ότι είτε κερδίσουμε είτε χάσουμε στο ΣτΕ, το πρόβλημα δεν λύνεται». Ταυτόχρονα σημείωσε ότι ο ίδιος κατέθεσε σε τρεις διαφορετικούς υπουργούς τις μεσσηνιακές προτάσεις για μια ολοκληρωμένη διαμόρφωση εθνικού οδικού χάρτη για το προϊόν, χωρίς όμως ποτέ να υπάρξει πεδίο ουσιαστικής διαβούλευσης, ενώ η μόνιμη επωδός ήταν ότι το ζήτημα λύνεται μέσα από τη διευθέτηση του συνωνύμου. «Για να μη γελιόμαστε, αυτό που κάναμε επί τοις ουσίας ήταν ότι νομιμοποιήσαμε αυτό που γινόταν όλα αυτά τα χρόνια. Βεβαίως οι Έλληνες να χρησιμοποιούν το όνομα «Καλαμάτα», αλλά με τις αποφάσεις αυτές το ίδιο κάνει και όλος ο πλανήτης και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το παραδεχθούμε», τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε ότι «ερχόμαστε σήμερα, στο «και πέντε» να φτιάξουμε έναν οδικό χάρτη».
Κλείνοντας ο κ. Μαντάς σημείωσε ότι είναι ξεκάθαρο από όλα τα παραπάνω ότι ο ίδιος προφανώς θα είναι παρών στη δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής υπέρ των Ελλήνων παραγωγών και των τοπικών επιχειρήσεων, στηρίζοντας πολιτικά τις αποφάσεις που θα ληφθούν. Τόνισε ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρξουν δεσμεύσεις και διασφαλίσεις για την πορεία της διαδικασίας, αναφέρθηκε σε ένα «αίτημα κατάργησης του ΠΟΠ που υπάρχει στα συρτάρια του υπουργείου από το 2013» και το οποίο σαφέστατα δεν πρέπει να προχωρήσει, ενώ υπογράμμισε ότι «σε κάθε λύση η οποία θα είναι προς όφελος των παραγωγών και του προϊόντος, θα μας βρείτε αρωγούς και συμπαραστάτες».
Σε ένα παραθαλάσσιο χωριό της Χαλκιδικής, τη Νέα Ποτίδαια, βρίσκεται η έδρα της εταιρείας Yanni's Olive Grove, που παράγει μια σειρά ποιοτικών και ιδιαίτερα καινοτόμων προϊόντων, όπως ΠΟΠ ελαιόλαδο Χαλκιδικής πρώιμης σοδείας (αγουρέλαιο) και ΠΟΠ ελιά Χαλκιδικής.
Μιλάμε για μια οικογενειακή καθετοποιημένη επιχείρηση, που ασχολείται με την παραγωγή ελιάς, την μεταποίηση και την εμπορία, με ιδιοκτήτη τον κ. Γιάννη Προδρόμου, ο οποίος κληρονόμησε τις ελιές από τον πατέρα του, ενώ τώρα ετοιμάζεται να μπει στο επάγγελμα και ο γιος του Νίκος.
Ο ΑγροΤύπος μίλησε με την κα Εύη Προδρόμου, σύζυγο και υπεύθυνη εμπορίας της εταιρείας, η οποία μας ανέφερε ότι «όλα τα προϊόντα που παράγουμε προέρχονται από τους δικούς μας ελαιώνες μας. Έχουμε περίπου 10.000 ελαιόδεντρα σε 215 στρέμματα. Τα δέντρα είναι σε γραμμική ημίπυκνη φύτευση (6,5Χ3).
Παράγουμε βρώσιμες ελιές Χαλκιδικής ΠΟΠ, εκλεκτό ελαιόλαδο (προϊόν ΠΟΠ) αλλά και αποξηραμένες ελιές σνακ. Όλα τα προϊόντα μας πηγαίνουν για εξαγωγή. Από φέτος πάντως σκεφτόμαστε να στραφούμε και στην εγχώρια τουριστική αγορά, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν τα προϊόντα μας οι τουρίστες που επισκέφτονται την χώρα μας.
Η επιτραπέζια ελιά στην χώρα μας συντηρείται με αλάτι. Το 2016 είχαμε μια συνεργασία με επιστήμονες για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου μας και σκεφτήκαμε να αφαιρέσουμε το αλάτι από τις ελιές για να κάνουμε ένα πιο υγιεινό προϊόν.
Μετά από έρευνα καταλήξαμε σε μια νέα φόρμουλα συντήρησης του προϊόντος. Επειδή εξάγουμε κυρίως στην αγορά των ΗΠΑ σκεφτήκαμε ότι γνωρίζουν το κράνμπερι και τις ιδιότητές του. Επίσης γνωρίζουμε στην χώρα μας γνωρίζουμε καλά την κορινθιακή σταφίδα και τον τρόπο που συντηρείται. Βρήκαμε ένα τρόπο να αναμειγνύουμε ελιές Χαλκιδικής με κράνμπερι και σταφίδα. Έτσι έχουμε δύο γλυκά προϊόντα με ένα άγλυκο. Τα βάζουμε σε μια ειδική συσκευασία με ειδικό αέριο (άζωτο). Οι ελιές είναι αφυδατωμένες αλλά έχουν κάποια υγρασία. Καταφέραμε το προϊόν να έχει ημερομηνία λήξης 18 μηνών, με προοπτική να αυξηθεί περαιτέρω το επόμενο διάστημα.
Στην αρχή θέλαμε το προϊόν να το καταναλώνουν άνθρωποι που δεν μπορούν να φάνε ελιές και αλάτι. Στην συνέχεια όμως είδαμε ότι έγινε ένα πολύ δημοφιλή προϊόν στις ΗΠΑ. Τρως ένα σνακ που έχει μια υπέροχη υπόγλυκη γεύση. Δεν έχει καθόλου θερμίδες και μπορείς να το φας σκέτο ή ακόμη να το βάλεις σε παγωτό βανίλια. Οι μεγαλύτερες πωλήσεις του σνακ γίνονται στην Φλόριντα επειδή εκεί ζουν άτομα που γνωρίζουν να καταναλώνουν ελιές. Το προτιμούν γυναίκες που δεν θέλουν να πάρουν βάρος.
Η συσκευασία είναι 30 γραμμαρίων και έχει τιμή από 3 έως 4 δολάρια (2,77 έως 3,70 ευρώ).
Το προϊόν εμφανίστηκε σε εμπορική έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ από το 2019. Στην συνέχεια λόγω της πανδημίας είχαμε προβλήματα αλλά το 2022 και 2023 βγήκαμε ξανά δυναμικά στην Αμερικάνικη αγορά.
Εκτός όμως από το σνακ παράγουμε και εξαιρετικό ελαιόλαδο. Από το 2012 αποφασίσαμε να κρατάμε τα μεγάλα μεγέθη ελιάς για να τις πουλάμε βρώσιμες και τα μικρά μεγέθη να τα πηγαίνουμε για ελαιοποίηση.
Το 2013 έγινε ΠΟΠ το ελαιόλαδο πρώιμης συγκομιδής (αγουρέλαιο) Χαλκιδικής. Από τότε μπήκαμε δυναμικά στην παραγωγή του. Η συγκομιδή της ελιάς γίνεται πρόωρα από τις 15 Σεπτεμβρίου. Κατά μέσο όρο από 10 - 12 κιλά ελιάς παράγουμε 1 κιλό ελαιόλαδου.
Το συσκευάζουμε και το εξάγουμε στην Μεγάλη Βρετανία (τιμή πώλησης 13 - 15 στερλίνες ή 15,28 - 17,63 ευρώ τα 500 ml) και στις ΗΠΑ (τιμή πώλησης 20 - 25 δολάρια ή 18,50 - 23,11 ευρώ τα 500 ml).
Κλινικές δοκιμές που έγιναν έδειξαν ότι το ελαιόλαδο πρώιμης εσοδείας περιέχει πολυφαινόλες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Από αυτό παράγεται το MICOIL που είναι ένα φυσικό προϊόν που βοηθά προληπτικά την «Ήπια Γνωστική Διαταραχή» (ΗΓΔ) που είναι ένα πρόδρομο στάδιο της άνοιας ή της νόσου Alzheimer».
Στην Λακωνία βρέθηκε, σήμερα Τρίτη (28/5), ο υπουργός Επικρατείας, Μάκης Βορίδης, ο οποίος μίλησε με παραγωγούς πορτοκαλιών στην Σκάλα.
Κατά την ομιλία του αναφέρθηκε σε κάποιες πτυχές που δεν ήταν γνωστές για την περίοδο διαπραγμάτευσης της νέας ΚΑΠ.
Όπως ανέφερε ο πρώην υπουργός ΑΑΤ κ. Βορίδης «στις συζητήσεις που κάναμε στην ΕΕ μας ζητούσαν μείωση κονδυλίων της βασικής ενίσχυσης και μετακίνηση ποσών προς τα Οικολογικά Σχήματα».
Και πρόσθεσε: «Κάναμε αγώνα να περιορίσουμε αυτή την μετάβαση των κονδυλίων. Είχαν διαφωνίες τα κόμματα της αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που ζητούσαν να γίνει άμεσα η μετακίνηση των κονδυλίων.
Αυτή η συζήτηση ανοίγει ξανά τώρα με τις Ευρωεκλογές. Θα πρέπει να δοθεί μια κατεύθυνση. Εμείς θέλουμε να κάνουμε διαπραγμάτευση, ενώ οι αντίπαλοι πολιτικοί αντίπαλοι θέλουν τώρα να γίνει η μετάβαση στην πράσινη πολιτική».
Στην συνέχεια ο κ. Βορίδης αναφέρθηκε και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν φέτος τα πορτοκάλια με την τιμή παραγωγού.
Όπως τόνισε «οι τιμές έχουν μειωθεί γιατί γίνονται εισαγωγές από Αίγυπτο. Τα στοιχεία λένε ότι η αύξηση των εισαγωγών εσπεριδοειδών από τρίτες χώρες στην Ελλάδα είναι περιορισμένη. Εισάγουν όμως άλλες χώρες της ΕΕ εσπεριδοειδή από τρίτες χώρες και δημιουργούν προβλήματα στις ελληνικές εξαγωγές. Επίσης η Ελλάδα δεν μπορεί να απαγορεύσει τι θα εισάγει η Δανία ή η Γερμανία».
Η λύση για τον κ. Βορίδη φαίνεται από την απόφαση που πήρε το ΥπΑΑΤ και σταμάτησε τις εισαγωγές του ρυζιού από ασιατικές χώρες. «Δείξαμε ότι μπορούμε να μπλοκάρουμε τις εισαγωγές από τρίτες χώρες», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε:
«Λέμε λοιπόν: ότι καλλιεργητική φροντίδα απαιτώ ότι φυτοπροστασία απαιτώ ότι όρους παραγωγής απαιτώ για τον Έλληνα και τον Ευρωπαίο παραγωγό, τουλάχιστον τους ίδιους όρους πρέπει να απαιτήσω κατά την εισαγωγή του πορτοκαλιού στην ΕΕ».
Στην συνέχεια ο υπεύθυνος συντονιστής της ΝΔ για τις Ευρωεκλογές αναφέρθηκε στο πρόβλημα με τις εμπορικές συμφωνίες που κάνει η ΕΕ.
«Ζητάμε να ανοίξει μια αγορά τρίτης χώρας για παράδειγμα της Αργεντινής για τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα και δεν θέλουμε αυξημένους δασμούς. Μας απαντά η Αργεντινή από την πλευρά της ότι ζητά να ανοίξει την αγορά της ΕΕ για το βόειο κρέας. Για να διασφαλίσουμε την ανταγωνιστικότητα και να προστατεύσουμε τα ελληνικά αγροτικά προϊόντα θα πρέπει να στείλουμε στο Ευρωκοινοβούλιο Έλληνες βουλευτές που θα εκπροσωπούν το ελληνικό έθνος. Να θυμίσω ότι οι Ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζήτησαν τη διακοπή της χρηματοδότησης της χώρας μας».
Για τα προβλήματα με την συνδεδεμένη πορτοκαλιού και την αύξηση στα στρέμματα, ο Μάκης Βορίδης δήλωσε ότι έχει γίνει λάθος από το ΥπΑΑΤ.
«Αναγνωρίσαμε το λάθος και θα λυθεί, δεν θα πρέπει να ανησυχούν οι παραγωγοί πορτοκαλιού», τόνισε.
Βρισκόμαστε στις αρχές της συγκομιδής καλοκαιρινών οπωροκηπευτικών στην χώρα μας.
Και ενώ όλοι θα περίμεναν να υπάρχει αυξημένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά βλέπουμε με έκπληξη να έχουμε αύξηση των εισαγωγών σε αυτά τα προϊόντα, κυρίως από τρίτες χώρες.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκίνησε και φέτος η συγκομιδή και η ροή εξαγωγής καρπουζιών και πεπονιών. Οι μέχρι σήμερα εξαχθείσες ποσότητες ανέρχονται σε 51.000 και 700 τόνους αντίστοιχα.
Ιδιαίτερη εντύπωση όμως προκαλεί η εισαγωγή - από 1/4/24 έως και σήμερα Δευτέρα (27/5/2024) - πάνω από 250 τόνων καρπουζιών από Ιράν και Ισπανία, καθώς και 200 τόνων πεπονιών από Αίγυπτο, Ολλανδία και Ιράν.
Επίσης μείωση παρουσιάζουν φέτος οι εξαγωγές ελληνικής τομάτας. Από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι οι εξαγωγές τομάτας ανήλθαν σε 25.500 τόνους (έναντι 27.700 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2023) ποσότητες που είναι μειωμένες κατά -7,9%.
Από την άλλη έχουν ενταθεί στην χώρα μας οι εισαγωγές τομάτας, οι οποίες ανέρχονται μέχρι σήμερα σε περίπου 1.400 τόνους (έναντι 590 τόνων που είχαμε πέρσι). Από αυτή την ποσότητα οι 850 τόνοι έχουν εισαχθεί από την Τουρκία.
Μόνο την τελευταία εβδομάδα, που υπάρχει πρόβλημα στην διάθεση της ελληνικής τομάτας (μεγάλες ποσότητες πάνε στις χωματερές), εισήχθησαν δύο φορτία τομάτας, το ένα από Τουρκία και το δεύτερο από Ιράν».
Στο μεταξύ ξεκίνησαν και οι εξαγωγές υπερπρώϊμων κερασιών, με τις εξαχθείσες μέχρι σήμερα ποσότητες να ανέρχονται σε περίπου 3.000 τόνους.
Πληροφορίες μας αναφέρουν ότι η φετινή παραγωγή του τουρκικού κερασιού αναμένεται να είναι αυξημένη, με καλούς όγκους και καλή ποιότητα, ενώ οι αποδόσεις θα είναι στο αποκορύφωμά τους αυτή τη σεζόν.
Συζήτηση στην Βουλή πραγματοποιήθηκε, στις 20/5/2024, για τον αθέμιτο ανταγωνισμό εξαιτίας της αύξησης των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες.
Την παρέμβαση της χώρας μας στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να ληφθούν άμεσα μέτρα για τις εισαγωγές προϊόντων από τρίτες χώρες, οι οποίες πλήττουν ευθέως και σφόδρα το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών, ζήτησε από το βήμα της Βουλής, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Στην απάντησή του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσης Σταμενίτης, ανέφερε ότι έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι κατά 53%, ενώ τα εσπεριδοειδή έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα των έκτακτων ελέγχων.
Αυτό όμως που δεν ανέφερε το ΥπΑΑΤ είναι ποια είναι τα αποτελέσματα αυτών των ελέγχων. Έχουμε προχωρήσει στην καταστροφή κάποιου προϊόντος;
Πάντως ο ΑγροΤύπος επισημαίνει ότι οι έλεγχοι είναι μειωμένοι σε σχέση με τα συνολικά φορτία που εισάγει η χώρα μας.
Επίσης αναμένουμε τους ελέγχους που θα ανακοινώσει το ΥπΑΑΤ για τον μήνα Απρίλιο. Να ξεκαθαρίσουμε πάντως ότι έλεγχος δεν σημαίνει να βλέπεις τα τιμολόγια και τα δελτία αποστολής του φορτίου που εισάγεται στην χώρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑγροΤύπου, η Βουλγαρία έχει κάνει το 40% των συνολικών απορρίψεων της ΕΕ στα φορτία οπωροκηπευτικών που εξάγει η Τουρκία στην Ευρώπη. Μιλάμε για ένα μεγάλο νούμερο που είναι αποτέλεσμα των επενδύσεων και των υποδομών που έχει η γειτονική μας χώρα. Επίσης είναι περίεργο να έχουμε εισαγωγές ντομάτας από τρίτες χώρες με τιμές 1,15 ευρώ/κιλό, όταν την ίδια στιγμή μεγάλες ποσότητες ντόπιας ντομάτας μένουν απούλητες.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ
Την παρέμβαση της χώρας μας στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να ληφθούν άμεσα μέτρα για τις εισαγωγές προϊόντων από τρίτες χώρες οι οποίες πλήττουν ευθέως και σφόδρα το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών, ζήτησε από το βήμα της Βουλής, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, στο πλαίσιο συζήτησης σχετικής ερώτησης που κατέθεσε με θέμα «ο αθέμιτος ανταγωνισμός εξαιτίας της εκρηκτικής αύξησης των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες απειλεί την επιβίωση των Ελλήνων αγροτών».
Στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Κόκκαλη απάντησε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσιος Σταμενίτης.
Μεταξύ άλλων ο κ. Κόκκαλης ανέφερε στην πρωτολογία του: «Κύριε Υπουργέ, γνωρίζετε πολύ καλά ότι ο πρωτογενής τομέας σήμερα στη χώρα μας περνά πάρα πολύ δύσκολα. Υπάρχουν θέματα με τις επιδοτήσεις, με τις πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ, θέματα κλιματικής αλλαγής, μισές αποζημιώσεις, άδικες αποζημιώσεις. Έρχεται, όμως, σε όλα αυτά να προστεθεί και ένα πρόβλημα που ίσως είναι το πιο μείζον. Ξέρετε ότι σας ασκούμε σφοδρότατη κριτική, αλλά θέλω να είμαι δίκαιος.
Εισαγωγές από τρίτες χώρες: Τι μπορεί να κάνει η Κυβέρνηση; Ενδεικτικό είναι ότι το 2024 στη χώρα μας, που θεωρείται βασική παραγωγός φρούτων και λαχανικών, αυξήθηκαν οι εισαγωγές κατά 36,96% σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2023 του προηγούμενου έτους και ήταν αυξημένες σε ποσοστό 27,13%. Οι εισαγωγές από τρίτες χώρες έρχονται κατόπιν συμφωνιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις τρίτες χώρες.
Το ζητούμενο, όμως, είναι το εξής: Έρχονται σίγουρα χωρίς τους απαραίτητους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους -αυτό είναι κοινό μυστικό- και το κόστος γι’ αυτά τα προϊόντα είναι πολύ μικρότερο απ’ ό,τι για τα προϊόντα τα οποία παράγουν οι αγρότες μας εδώ στην Ελλάδα.
Ουσιαστικά είναι σαν η Ευρώπη να τρώει τις σάρκες της, όταν ταυτόχρονα απαιτεί εν όψει της ευρωπαϊκής «πράσινης» συμφωνίας -και καλά κάνει- αυστηρές προδιαγραφές για την παραγωγή των αγροτικών προϊόντων στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στην Ισπανία και ταυτόχρονα επιτρέπει από την Αίγυπτο πορτοκάλια, από την Τουρκία αμύγδαλα, καρύδια και πολλά άλλα προϊόντα.
Καταλαβαίνετε ότι αυτά τα προϊόντα αγοράζονται μισοτιμής, βαφτίζονται κιόλας ελληνικά -το φαινόμενο των ελληνοποιήσεων- με συνέπεια αυτό το πρόβλημα πλέον να απειλεί να καθίσταται ως το πιο σημαντικό.
Ερωτάται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης: Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβετε αφ’ ενός -διότι εδώ το θέμα θέλει πολιτική διαχείριση σε επίπεδο τουλάχιστον Συμβουλίου Υπουργών- ώστε να γνωστοποιηθεί αυτό το θέμα; Δεύτερον, τι προτίθεστε να κάνετε όσον αφορά τους φυτοϋγειονομικούς ελέγχους στη χώρα μας, αν όλα αυτά τα προϊόντα έρχονται με πιστοποιητικά φυτοϋγειονομικών ελέγχων;
Στο τέλος της ημέρας, κύριε Υπουργέ, ζημιωθείς είναι ο παραγωγός, δηλαδή ο παραγωγός ακτινιδίων, ο παραγωγός πορτοκαλιών, ο παραγωγός ξηρών καρπών.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ
Στην απάντησή του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσης Σταμενίτης, τόνισε μεταξύ άλλων πως «την εισαγωγή των προϊόντων δεν μπορούσαμε να την εμποδίσουμε. Το γνωρίζετε και το γνωρίζουν όλοι. Αυτό που μπορούμε και αυτό που θέλουμε είναι να εμποδίσουμε και να περιορίσουμε τις αθέμιτες πρακτικές. Γι’ αυτό και οι έλεγχοι αυξήθηκαν έως και 53%, ενώ τα εσπεριδοειδή έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα των έκτακτων ελέγχων. Και όταν μιλάμε για ελέγχους, να εξηγήσουμε. Το Υπουργείο μας εποπτεύει και συντονίζει τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών που διεξάγουν ελέγχους σε νωπά οπωροκηπευτικά, μπανάνες και πατάτες, σε όλα τα στάδια της εμπορίας σχετικά με τη συμμόρφωση με τα εμπορικά πρότυπα, στα στάδια της πρωτογενούς παραγωγής και στη συσκευασία-τυποποίηση σχετικά με την υγιεινή και την ασφάλεια και στο στάδιο της εισαγωγής και σχετικά με την υγιεινή και την ασφάλεια. Ειδικά για την τελευταία περίπτωση, στους ελέγχους κατά την εισαγωγή πραγματοποιούνται έλεγχος εγγράφων κατά 100% των φορτίων, έλεγχος ταυτότητας και φυσικός έλεγχος δειγματοληπτικά.
Στην περίπτωση που τα εισαγόμενα προϊόντα δεν συμμορφώνονται με την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, επιβάλλονται κυρώσεις που ποικίλλουν από τις υποχρεωτικές διορθωτικές κινήσεις ως την απαγόρευση εισαγωγής ή την καταστροφή του προϊόντος».
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Στην ανάγκη να υπάρξει επίσημη παρέμβαση της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση εστίασε στη δευτερολογία του ο κ. Κόκκαλης, φέρνοντας ως παράδειγμα τη λειτουργία του Γραφείου Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών, το οποίο όπως εξήγησε, μέχρι σήμερα έχει μόλις εννέα καταγγελίες. «Φανταστείτε, συνέχισε, εννέα καταγγελίες για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές! Είναι σίγουρα εννέα οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές που συμβαίνουν στην αγορά σήμερα; Όχι. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Αυτό δείχνει ότι δεν προχώρησε. Στο τέλος της ημέρας ποιος είναι ζημιωθείς; Πάλι ο παραγωγός, είτε παράγει πορτοκάλια, είτε παράγει αμύγδαλα στη Θεσσαλία, είτε ξηρούς καρπούς, είτε οποιοδήποτε άλλο προϊόν. Και λέω ο παραγωγός «Πώς θα βγω πέρα, πώς θα αντεπεξέλθω, όταν έρχονται προϊόντα από το εξωτερικό, από τρίτες χώρες;».
Για αυτό και απαιτείται παρέμβαση, κύριε Υπουργέ, τουλάχιστον στο Συμβούλιο Υπουργών, διότι αυτό το θέμα απασχολεί και άλλες χώρες. Δεν μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να τρώει τις σάρκες της και να απαιτεί από τις χώρες συγκεκριμένες προδιαγραφές στα πλαίσια της ευρωπαϊκής «πράσινης» συμφωνίας για την παραγωγή των προϊόντων και ταυτόχρονα να εισάγονται από τρίτες χώρες προϊόντα στη μισή -και πολύ πιο κάτω- τιμή. Πλήττονται οι Ευρωπαίοι παραγωγοί».
«Μόνο πιστοποιημένες επιχειρήσεις επιτραπέζιας ελιάς μπορούν να κάνουν χρήση των προστατευόμενων ενδείξεων «Ελιά Καλαμάτας» και «Kalamata Olives», διαφορετικά διατρέχουν τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων από την Πρωτοβάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων».
Αυτό ανέφερε η απάντηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στην ερώτηση του βουλευτή Μεσσηνίας της ΝΔ, Περικλή Μαντά, για το ζήτημα της ΠΟΠ Ελιάς Καλαμάτας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην απάντηση του υπουργείου, «εάν κατά τους ελέγχους που διενεργεί ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ διαπιστωθεί χρήση της ένδειξης «Ελιά Καλαμάτας» ή άλλων όρων με άμεση ή έμμεση αναφορά στην προστατευόμενη ένδειξη π.χ. «Kalamata Olives» από μη πιστοποιημένη επιχείρηση, καταγράφει το γεγονός ως παράβαση και ενημερώνει εγγράφως την επιχείρηση προκειμένου να προβεί στις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες. Η παράβαση παραπέμπεται προς επιβολή κυρώσεων στην Πρωτοβάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων».
Θυμίζουμε ότι για την αποκλειστική χρήση του όρου «Καλαμάτα» από προϊόντα ΠΟΠ που πληρούν τις αντίστοιχες προδιαγραφές, καθώς και για την ανάγκη κατοχύρωσης νέων ΠΓΕ οι οποίες να θωρακίζουν τα ελληνικά προϊόντα επιτραπέζιας ελιάς, ο κ. Μαντάς είχε δραστηριοποιηθεί έντονα στο παρελθόν, καταθέτοντας πολλαπλές ερωτήσεις και αναφορές προς το υπουργείο και ζητώντας να υπάρξει ανοικτός και ειλικρινής διάλογος όλων των πλευρών, με στόχο την κατάρτιση ενός εθνικού σχεδίου για την προστασία όλων των ελληνικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς.
Αντιδράσεις για απάντηση ΥπΑΑΤ
Μετά την απάντηση του ΥΠΑΑΤ (με αριθμ.πρωτ. 285/80688/1.5.2024) στην ερώτηση βουλευτή της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας (υπ’αριθμ. 3817/15.3.2024) εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση οι φορείς:
- Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ),
- Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ),
- Εμπορικό Επιμελητήριο Αιτωλοακαρνανίας,
- Εμπορικό Επιμελητήριο Λακωνίας και
- Εμπορικό Επιμελητήριο Φθιώτιδας
στην οποία επισημαίνουν τα εξής:
1. Η υπ’αριθμ. Α428/2.4.2024 Απόφαση του Δ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας, απέρριψε την Αίτηση Ακύρωσης φορέων της Π.Ε. Μεσσηνίας κατά της «Υ.Α. Γεωργαντά» (ΥΑ 1773/251445/1.9.2022),
2. Μετά την παραπάνω Απόφαση του ΣτΕ, για να μην υπάρχει καμία σύγχυση στους εκτός Ελλάδας πελάτες, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο, επισημαίνεται ότι όλοι οι εμπορικοί τύποι των επιτραπέζιων ελιών την ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα της χώρας μας συνεχίζουν να διακινούνται/εξάγονται με την ονομασία «Kalamata olives»,
3. Οι επιτραπέζιες ελιές της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα προερχόμενες (προέλευση) από την οριοθετημένη ζώνη του προϊόντος ΠΟΠ της Π.Ε.Μεσσηνίας, παρασκευαζόμενες σύμφωνα με την πιστοποιημένη συνταγή του προϊόντος ΠΟΠ και προσφερόμενες στην αγορά με τις οριζόμενες συσκευασίες (ΥΑ 440304/11.11.93), κυκλοφορούν υποχρεωτικά με την ονομασία ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας»/PDO «Elia Kalamatas».
Αστοχίες από την Διοίκηση δεν θωρακίζουν το προϊόν. Δημιουργούν προβλήματα στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς, μεταποιητές, εξαγωγείς και την ίδια την χώρα».