Οι ελαιοπαραγωγοί πρέπει να σταματήσουν να ελπίζουν σε κατά εξαίρεση αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ για την φετινή ακαρπία.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε συσκέψεις με εκπροσώπους αγροτικών φορέων σε Λάρισα και Καρδίτσα, αναφερόμενος στο ζήτημα της ακαρπίας της ελιάς είπε ότι, σε συνεννόηση και με τις άλλες μεσογειακές χώρες που αντιμετωπίζουν αντίστοιχο πρόβλημα, θα θέσει το ζήτημα στην επόμενη Σύνοδο υπουργών Γεωργίας, στις Βρυξέλλες, καθώς το πρόβλημα είναι μεγάλο αλλά και γιατί δεν υπάρχει πρόβλεψη κάλυψής του από τον ΕΛΓΑ.
Θυμίζουμε στην Χαλκιδική υπάρχει μεγάλο πρόβλημα ακαρπίας στις ελιές. Όπως αναφέρουν παραγωγοί στον ΑγροΤύπο φέτος από τέλη Μαρτίου φάνηκε ότι δεν θα είχαμε καθόλου παραγωγή. Μιλάμε για μεγάλο οικονομικό πρόβλημα που δεν αφορά μόνο τους ελαιοκαλλιεργητές αλλά όλη την περιοχή της Χαλκιδικής.
Σε απελπιστική κατάσταση βρίσκονται οι παραγωγοί Κονσερβολιάς (Αμφίσσης) στην Φθιώτιδα λόγω της ακαρπίας. Σε σύσκεψη, που έγινε την Τετάρτη (23/8), στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, αποφασίστηκε να δημιουργηθεί μια επιτροπή από παραγωγούς και μεταποιητικές μονάδες για να έρθουν σε επικοινωνία με το ΥπΑΑΤ και να βρουν τρόπο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Στο μεταξύ στην συνάντηση σε Λάρισα και Καρδίτσα ο Λευτέρης Αυγενάκης, αναφερόμενος στις προτεραιότητες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, επικεντρώθηκε σε τέσσερα σημεία:
Ως πρώτη προτεραιότητα ανέφερε την αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, που θα δώσει τη δυνατότητα κάλυψης νέων κινδύνων, αλλά θα δημιουργήσει και νέους κανόνες και νέα πεδία επιλογής για ασφαλιστική κάλυψη. Η αλλαγή δεσμεύθηκε ότι θα γίνει με διάλογο με τους εμπλεκομένους, ζήτησε προτάσεις από τους εκπροσώπους συνεταιρισμών και με κατηγορηματικότητα δήλωσε ότι θα παραμείνει δημόσιος ο χαρακτήρας λειτουργίας του ΕΛΓΑ.
Δεύτερη προτεραιότητα για το ΥΠΑΑΤ είναι η μεταρρύθμιση στον ΟΠΕΚΕΠΕ ώστε να λειτουργεί με μεγαλύτερη ταχύτητα προσφέροντας διαφάνεια και δικαιοσύνη στους παραγωγούς. Ο υπουργός τάχθηκε κατά οποιασδήποτε μονοπωλιακής αντίληψης και τόνισε ότι είναι αποφασισμένος να υλοποιήσει την εντολή του πρωθυπουργού και να «σπάσει αυγά». Όπως είπε «Φθάσαμε στο σημείο μηδέν. Η παλιά νοοτροπία οδήγησε σε λάθος δρόμους. Ο καθένας από τους εμπλεκόμενους έχει τη δική του ευθύνη. Παιχνιδάκια στην πλάτη των αγροτών δεν θα επιτρέψω να γίνουν», τόνισε, επισημαίνοντας ότι θα υπάρχει σε όλα διαφάνεια και εσωτερικός έλεγχος.
Τρίτη προτεραιότητα είναι η αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Αναφέρθηκε στο ζήτημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, υπενθυμίζοντας ότι η Θεσσαλία έχει μεγάλο μερίδιο στο πρόγραμμα «Ύδωρ 2.0» προϋπολογισμού 4 δις ευρώ, ενώ από τα έξι μεγάλα έργα που γίνονται μέσω ΣΔΙΤ, τα δύο εκτελούνται στη Θεσσαλία. «Δεν είμαστε εμείς κι εσείς. Είμαστε εμείς. Είμαστε στην ίδια πλευρά της όχθης» τόνισε ο Λευτέρης Αυγενάκης επισημαίνοντας την ανάγκη συνεργασίας, ενώ αναφέρθηκε και στην ανάγκη αλλαγής του καθεστώτος λειτουργίας των ΓΟΕΒ- ΤΟΕΒ, που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950. Επίσης ο υπουργός υπενθύμισε ότι με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης Μητσοτάκη για την αποζημίωση για έκτακτα φαινόμενα άλλαξε ο κανονισμός που αφορά στην Κρατική Αρωγή, με αποτέλεσμα πλέον οι πληγέντες να αποζημιώνονται μέσα σε λίγους μήνες και όχι σε τρία ή τέσσερα χρόνια.
Τέταρτη προτεραιότητα για τον ΥπΑΑΤ είναι η επίτευξη του στόχου για την είσοδο 60.000 νέων στον πρωτογενή τομέα προσφέροντας κίνητρα και κάνοντας πιο ελκυστικό το αγροτικό επάγγελμα. Προς την κατεύθυνση αυτή θύμισε ότι κινήθηκε και η πρώτη απόφαση που έλαβε για ένταξη περίπου 2.100 επιλαχόντων στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών ενισχύοντας τον προϋπολογισμό του προγράμματος κατά 77 εκατ. ευρώ.
Είμαστε προς το τέλος της συγκομιδής ελαιοκάρπου και στην παραγωγή ελαιολάδου και κάποιοι έβγαλαν στην φόρα τα πρόστιμα που ετοιμάζει η κυβέρνηση για το λάδι σε τενεκέ χωρίς δελτίο αποστολής.
Ισχύει αυτό ή βρήκαν ευκαιρία που τις πρώτες μέρες του 2025 οι τιμές παραγωγού στο ελαιόλαδο καταρρέουν και προσπαθούν να τις ρίξουν ακόμη πιο κάτω.
Στα λόγια είμαστε καλοί στην χώρα μας και όπως λέει ο λαός «ο Μανώλης με τα λόγια χτίζει ανώγεια και κατώγεια».
Έχουμε λοιπόν την απόφαση της ΑΑΔΕ που αναφέρει ότι αρχές του 2025 ξεκινά «προαιρετικά» η υλοποίηση της εφαρμογής του ψηφιακού δελτίου αποστολής στην πλατφόρμα myDATA, για την παρακολούθηση της διακίνησης των αγροτικών προϊόντων και αγαθών σε πραγματικό χρόνο.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, μετά την πρώτη παράταση που δόθηκε με απόφαση Πιτσιλή, οι προθεσμίες έκδοσης και διαβίβασης δελτίων αποστολής στο myDATA για ελαιόκαρπο και ελαιόλαδο είναι: Προαιρετικά μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025.
Αυτό σημαίνει ότι όταν γίνει υποχρεωτικό το μέτρο θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή. Επίσης επειδή ζούμε στην Ελλάδα είναι πιθανόν να δοθεί και ακόμη μια παράταση.
Η ΑΑΔΕ αναφέρει ακόμη ότι από 1η Οκτωβρίου 2025 κάθε επιχείρηση και αγρότης σε όλη την αγορά δεν θα μπορεί να διακινεί αγαθά αν δεν έχει εκδώσει ψηφιακό δελτίο αποστολής. Αν δεν το κάνει θα έχει πρόστιμο.
Συγκεκριμένα τα πρόστιμα πρόκειται να ανέλθουν σε:
- πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για υπόχρεους τήρησης απλογραφικού λογιστικού συστήματος και
- δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικού συστήματος.
Μιλάμε για πρόστιμα που αφορούν όχι μόνο τους τενεκέδες με τα λάδια αλλά για οποιαδήποτε συναλλαγή που θα γίνεται στο χωράφι.
Τώρα πως κάποιοι μιλάνε για πρόστιμα όταν η ίδια η ΑΑΔΕ τους διαψεύδει ας το σκεφτούμε.
Τέλος να θυμήσουμε ότι στην χώρα μας το εμπόριο ελαιολάδου σε τενεκέ απαγορεύεται εδώ και χρόνια αλλά δεν είδαμε κάποια μέτρα από το κράτος για την αποτροπή του.
Για τις ζημιές από τον καύσωνα, στην Κρήτη, τον Ιουνίο του 2024, ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει τα αβοκάντο αλλά όχι τα εσπεριδοειδή. Φαίνεται ότι δεν έχει χρήματα ο Οργανισμός και αποζημιώνει κατά το δοκούν.
Όπως δηλώνει στον Αγροτύπο ο κ. Μανόλης Ντουντουνάκης από τα Χανιά, «πολύ καλά έκανε ο ΕΛΓΑ να αποζημιώσει λόγω του καύσωνα τα αβοκάντο αλλά δεν υπάρχει εξήγηση γιατί δεν αποζημιώνει τα εσπεριδοειδή.
Εκείνη την εποχή στα δέντρα (αβοκάντο και εσπεριδοειδή) υπήρχαν διαμορφωμένα καρπίδια. Άρα δεν μπορεί να υποστηρίξει ο ΕΛΓΑ ότι ήταν στο προανθικό στάδιο, που λόγω Κανονισμού δεν αποζημιώνεται η καλλιέργεια.
Ο Οργανισμός Ασφάλισης δεν έβγαλε αναγγελία για τα εσπεριδοειδή. Όσοι παραγωγοί επικοινώνησαν με τον ΕΛΓΑ τους είπαν ότι μπορούν αν θέλουν να κάνουν αναγγελία ζημιάς.
Αρχικά δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο να καταβληθούν αποζημιώσεις τα εσπεριδοειδή αλλά στην συνέχεια αποφάσισαν να μην πληρώσουν.
Οι εκτιμητές γεωπόνοι πέρασαν από το χωράφι και είδαν το πρόβλημα. Στα πορίσματα όμως που εστάλησαν στους παραγωγούς δείχνει για τα εσπεριδοειδή (λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, γκρέιπφρουτ) ζημιά 0%.
Ουσιαστικά ο ΕΛΓΑ για το ίδιο αίτιο αποζημιώνει την καλλιέργεια αβοκάντο αλλά δεν αποζημιώνει την καλλιέργεια εσπεριδοειδών.
Ακόμη και σήμερα αν περάσουν οι γεωπόνοι θα δουν ότι τα δέντρα έχουν μειωμένη παραγωγή αν και είχαν μια καλή ανθοφορία.
Ας αποφασίσουν στον ΕΛΓΑ τι αναφέρει ο Ασφαλιστικός Κανονισμός.
Όχι ότι με την αποζημίωση ο παραγωγός θα έχει αποκατάσταση της απώλειας εισοδήματος αλλά τουλάχιστον θα έχει μια ενίσχυση για να συνεχίσει την καλλιέργεια.
Όταν για παράδειγμα τα μανταρίνια ποικιλίας Ανκόρ έχουν τιμή γύρω στα 90 λεπτά η ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛΓΑ είναι μόλις στα 35 λεπτά».
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση με την οποία γίνεται ανάθεση στον ΕΛΓΑ της υλοποίησης του προγράμματος Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (πρώην ΠΣΕΑ) του 2023 για τα αμύγδαλα στην Καβάλα (περιοχή Παγγαίο).
Δεν ήταν όμως οι μόνες καλλιέργειες της περιοχής που χτυπήθηκαν από την χαλαζόπτωση.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι αμυγδαλοκαλλιεργητές της περιοχής που επλήγησαν από τη μεγάλη χαλαζόπτωση του Ιουνίου 2022, εντάχθηκαν στο πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ). Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση στα αμύγδαλα Καβάλας σημειώθηκε μείωση παραγωγής 37% (2022-2023). Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί από τον ΕΛΓΑ και αναμένεται σχετική ανακοίνωση από τον Οργανισμό για τη κατάθεση αιτήσεων χορήγησης ενίσχυσης. Τώρα περιμένουμε την ένταξη σε ΚΟΕ για τις καλλιέργειες ελιάς και αμπελιών, της περιοχής του Παγγαίου, που επλήγησαν από την ίδια χαλαζόπτωση».
Αδικία με αποζημιώσεις αμυγδαλοπαραγωγών Λάρισας
Στο μεταξύ στην Βουλή φέρνει ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης το ζήτημα της μη αποζημίωσης αμυγδαλοπαραγωγών από διάφορες περιοχές του νομού Λάρισας.
Ο κ. Κόκκαλης ζητά εξηγήσεις γιατί οι συγκεκριμένοι παραγωγοί αποκλείστηκαν από την χορήγηση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis), ενώ έχουν πληγεί αποδεδειγμένα από τα ίδια ακριβώς αίτια για τα οποία αποζημιώθηκαν συνάδελφοι τους σε τρία χωριά της Π.Ε. Μαγνησίας.
Μάλιστα για το θέμα που «καίει» εκατοντάδες αγρότες, συναντήθηκε με τη διοίκηση του Αγροκτηνοτροφικού Συνεταιρισμού του πρώην Δήμου Νέσσωνος και Ελάτειας και συγκεκριμένα με τον πρόεδρο κ. Στέργιο Ζιώγα, τον αντιπρόεδρο κ. Χρηστό Γεροκώστα, τον γραμματέα κ. Σπύρο Πράπα και τα μέλη του Δ.Σ. κ.κ. Σωτήρη Μπέη και Δημήτρη Ζαϊρέ, καθώς και με τους αντιπροσώπους της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων νομού Λάρισας κ.κ. Κώστα Μητροδήμο και Νίκο Γεροκώστα.
Ο Λαρισαίος πρώην υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συζήτησε με τους εκπροσώπους των αγροτών αναλυτικά όλες τις λεπτομέρειες, ενώ τους ενημέρωσε αναλυτικά και για την ερώτηση που κατέθεσε στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
«Στη θέσπιση καθεστώτος χορήγησης κρατικών ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) για την ανάγκη στήριξης των παραγωγών γεωργικών προϊόντων σε περιόδους ειδικών δυσχερειών και ειδικότερα των παραγωγών αμυγδάλων τριών (3) χωριών της Μαγνησίας για το έτος 2022 (ΚΥΑ 710/123176/2023), ελήφθησαν υπόψη τα καιρικά φαινόμενα και η προσβολή των δέντρων από τον μύκητα Fusicoccum amygdali, αίτια τα οποία προκάλεσαν μείωση της παραγωγής με συνέπεια την απώλεια εισοδήματος.
Όμως, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, παρατηρήθηκε εξίσου σημαντική μείωση της παραγωγής αμυγδάλου και στην περιοχή της Π.Ε. Λάρισας εξαιτίας των επικρατούντων κλιματολογικών συνθηκών αλλά και της αποδεδειγμένης προσβολής της καλλιέργειας από τον μύκητα Fusicoccum amygdali, την σοβαρότητα της οποίας μάλιστα είχε εντοπίσει και η Ομάδα Αγροτικών Κρίσεων που είχε συστήσει η Περιφέρεια Θεσσαλίας. Επιπλέον, λόγω της κατακόρυφης αύξησης του κόστους παραγωγής, της επίτασης της διαταραχής της τοπικής αγοράς αλλά και των εξαγωγών, προκλήθηκε συσσώρευση σημαντικών αδιάθετων ποσοτήτων αμύγδαλων, με αποτέλεσμα να καταστεί ζημιογόνος η καλλιέργεια και να προκληθεί σημαντική απώλεια στο εισόδημα των αμυγδαλοπαραγωγών», αναφέρει στην ερώτησή του ο βουλευτής.
Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η απόφαση με την οποία γίνεται ανάθεση στον ΕΛΓΑ της υλοποίησης του προγράμματος Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (πρώην ΠΣΕΑ) του 2023.
Αφορούν ζημιές σε εκμεταλλεύσεις ζημιώθηκαν από θεομηνίες (ανεμοστρόβιλοι, κατολισθήσεις, πλημμύρες) και δυσμενείς καιρικές συνθήκες (παγετούς, χαλάζι, ανεμοθύελλες, σφοδρές βροχοπτώσεις, υψηλές θερμοκρασίες, διακυμάνσεις θερμοκρασίας, χιονοπτώσεις και έντονη ξηρασία), κατά τη χρονική περίοδο Ιανουάριος - Δεκέμβριος 2023.
Περιλαμβάνουν καλλιέργειες ακτινιδίων, αμυγδάλων, λεβάντας και φασολιών, σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Όπως αναφέρει η σχετική ΚΥΑ, αξιολογήθηκαν μετά τη λήξη της καλλιεργητικής περιόδου αλλά και της εμπορίας των προϊόντων, λόγω της ετερόχρονης εμφάνισής τους αλλά και της συνεχιζόμενης φύσης τους, οι επιπτώσεις των εκτεταμένων και παρατεταμένων βροχοπτώσεων της περιόδου Απριλίου - Μαΐου σε συνδυασμό με τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες της περιόδου Ιουλίου - Αυγούστου και κρίθηκε επιλέξιμη η αντιστάθμιση ζημιών απώλειας φυτικής παραγωγής σε συγκεκριμένες καλλιέργειες και συγκεκριμένες περιοχές.
Επιπλέον διαπιστώθηκε ότι οι επιπτώσεις των ζημιών στο φυτικό κεφάλαιο στην καλλιέργεια της αμυγδαλιάς στην Π.Ε. Καβάλας, που προκλήθηκαν από τις έντονες χαλαζοπτώσεις του έτους 2022, εκδηλώθηκαν με σημαντική μείωση της παραγωγής του έτους 2023.
Μετά την έγκριση του προγράμματος και την καταχώρηση αναγγελιών στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα (ΟΠΣ) του ΕΛ.Γ.Α. για αιτήματα που είχαν εμπρόθεσμα υποβληθεί, με σχετική ανακοίνωση από τον ΕΛΓΑ θα κληθούν οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί να υποβάλουν αιτήσεις χορήγησης ενίσχυσης.
Λόγω της μεταβατικής περιόδου στην ισχύ των διατάξεων του νέου Κανονισμού, κατ’ εξαίρεση, θα εκδοθεί ανακοίνωση από τον ΕΛΓΑ, προκειμένου οι παραγωγοί να οριστικοποιήσουν τις υποβληθείσες δηλώσεις, καθώς και να τους δοθεί το δικαίωμα υποβολής δήλωσης για ζημιά που έχουν υποστεί στο φυτικό κεφάλαιο των γεωργικών τους εκμεταλλεύσεων, για τις επιλέξιμες ζημιές του προγράμματος.
Ακόμη θα πρέπει να προσκομιστεί Υπεύθυνη Δήλωση του ν. 1599/1986, μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι δίδουν τη συναίνεσή τους για την «αυτεπάγγελτη αναζήτηση εγγράφων» στον ΕΛ.Γ.Α., προκειμένου να αξιολογηθεί η δυνατότητα να κριθούν δικαιούχοι κρατικής ενίσχυσης. Η αυτεπάγγελτη αναζήτηση αφορά κατά κύριο λόγο σε φορολογικά στοιχεία (δήλωση γεωργικού εισοδήματος, συνολικό ατομικό και οικογενειακό εισόδημα, όπως δηλώνεται στα φορολογικά έντυπα) που αναζητούνται μέσω ΑΑΔΕ, καθώς και στοιχεία του Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.
Τονίζεται ότι στο σύνολο της η συνολική καταβληθείσα ενίσχυση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 200.000 € ανά δικαιούχο, εκτός των Συνεταιρισμών. Ποσά ενίσχυσης μικρότερα των 15 € ανά δικαιούχο δεν χορηγούνται.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Ενεργοποιήθηκε ο RF για την πληρωμή εισφοράς ΕΛΓΑ μέχρι και την 31η Μαρτίου 2025.
Ειδικότερα, ενεργοποιήθηκε την παραμονή Χριστουγέννων η δυνατότητα καταβολής της Ειδικής Ασφαλιστικής Εισφοράς των ασφαλισμένων παραγωγών στον ΕΛΓΑ, για την ΔΚΕ 2024, με τη χρήση κωδικού πληρωμής RF, μέσω του διατραπεζικού συστήματος ΔΙΑΣ.
Πριν λίγες ημέρες είχαμε γράψει στον ΑγροΤύπο για την αδυναμία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ΕΛΓΑ από τους αγρότες.
Το θέμα είχε αναδείξει σχετική επιστολή, που απέστειλε η ΕΘΕΑΣ, προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και τον ΕΛΓΑ, στην οποία ανέφερε την αδυναμία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ΕΛΓΑ από τους αγρότες εξαιτίας της μη ενεργοποίησης της Ενιαίας Συναλλαγής Πληρωμής (RF).
Σε πλήρη αδιέξοδο βρίσκεται η ελληνική ελαιοκαλλιέργεια με το ΥπΑΑΤ να παραμένει απλά θεατής της όλης εικόνας της αγοράς.
Βέβαια σε άλλες χώρες της ΕΕ έχει θεσμοθετηθεί εδώ και χρόνια η υποχρέωση πώλησης αγροτικών προϊόντων πάνω από το κόστος παραγωγής.
Επίσης πολλοί αναφέρουν τις τιμές της Ισπανίας αλλά δεν αναφέρουν το μειωμένο κόστος που έχουν οι Ισπανοί ελαιοπαραγωγοί λόγω πυκνής φύτευσης.
Στην Ελλάδα αυτή την εποχή οι τιμές παραγωγού έχουν πέσει σε χαμηλά επίπεδα αλλά οι ελαιοπαραγωγοί πουλάνε γιατί έχουν οικονομικές υποχρεώσεις.
Όσο πουλάνε βέβαια η τιμή δεν υπάρχει περίπτωση να αυξηθεί. Αποτέλεσμα να αναμένεται το επόμενο διάστημα να έχουμε εγκατάλειψη ή ακόμη και πώληση των ελαιώνων.
Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, αυτή την στιγμή οι τιμές παραγωγού είναι στα επίπεδα των 4,20 έως 4,30 ευρώ το κιλό για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Οι παραγωγοί πουλάνε σε αυτές τις τιμές γιατί έχουν μεγάλες οικονομικές ανάγκες. Αφού όμως υπάρχει προσφορά δεν υπάρχει λόγος να αυξηθεί η τιμή. Με αυτή την εικόνα είναι πιο πιθανό να μειωθεί η τιμή ακόμη περισσότερο.
Οι παραγωγοί έρχονται μετά από μια χρονιά που είχαν μειωμένες παραγωγές και θέλουν τα χρήματα. Το κόστος παραγωγής για ένα αρδευόμενο ελαιώνα είναι στα 3,5 ευρώ το κιλό. Στον ξηρικό μπορεί να έχει λιγότερα έξοδα αλλά έχει και μειωμένες αποδόσεις, οπότε το κόστος ξεπερνά τα 5 ευρώ το κιλό.
Χαμηλές τιμές παραγωγού είχαμε στο ελαιόλαδο και το 2020 και τότε υπήρξε κύμα εγκατάλειψης των ελαιώνων στην Μεσσηνία. Κάτι αντίστοιχο θα συμβεί και αυτή την ελαιοκομική περίοδο. Ήδη πολλοί παραγωγοί αναγκάζονται να πουλάνε τους ελαιώνες τους. Η καλλιέργεια γίνεται ασύμφορη και μη βιώσιμη. Οι επενδυτές που θα έρθουν θα αλλάξουν όλο το τοπίο στον ελληνικό ελαιοκομικό τομέα.
Όσον αφορά τους εργάτες γης υπάρχουν προβλήματα που τις επόμενες ημέρες θα αυξηθούν. Οι εργάτες από τις Βαλκανικές χώρες φεύγουν από την χώρα μας τις ημέρες των εορτών Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, οπότε οι όψιμες περιοχές θα έχουν πρόβλημα».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στο παρελθόν τέτοια εποχή κάναμε εμπορικές πράξεις φέτος ακόμη δεν έχουμε κλείσει καμιά συμφωνία. Στην χώρα μας δεν έχουμε μεγάλη τυποποίηση και εξαρτώμαστε από τις χύμα εξαγωγές.
Είμαστε περίπου στα μέσα της συγκομιδής στην περιοχή μας. Φέτος έχουμε μείωση κατά 70% στην παραγωγή ελαιολάδου της περιοχής μας. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που έχουμε μείωση της παραγωγής λόγω της ξηρασίας και έχουμε ακαρπία.
Ακόμη και φέτος είμαστε στο Δεκέμβριο και έχουμε λίγα νερά και αν συνεχιστεί αυτή η εικόνα θα έχουμε πρόβλημα και τον επόμενο χρόνο στην παραγωγή.
Το κόστος αυτή την στιγμή είναι γύρω στα 5 ευρώ το κιλό. Με τιμή παραγωγού πάνω από 5,5 ευρώ θα μιλάμε για κάποιο εισόδημα στον παραγωγό.
Αυτή την στιγμή υπάρχει ένα μεγάλο αδιέξοδο στην αγορά γιατί οι καταναλωτές δεν έχουν δυνατότητα να πληρώσουν αλλά και οι παραγωγοί έχουν αυξημένο κόστος και δεν είναι βιώσιμοι αν πουλάνε σε χαμηλή τιμή».
Όλα στην χώρα μας θέλουν «σπρώξιμο» για να γίνουν ακόμη και τα αυτονόητα.
Πριν λίγες ημέρες είχαμε γράψει στον ΑγροΤύπο για την αδυναμία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ΕΛΓΑ από τους αγρότες.
Το θέμα είχε αναδείξει σχετική επιστολή, που απέστειλε η ΕΘΕΑΣ, προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και τον ΕΛΓΑ, στην οποία ανέφερε την αδυναμία καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ΕΛΓΑ από τους αγρότες εξαιτίας της μη ενεργοποίησης της Ενιαίας Συναλλαγής Πληρωμής (RF).
Σύμφωνα με πληροφορίες της ΕΘΕΑΣ, σήμερα Πέμπτη (19/12), υπογράφηκε σχετική σύμβαση, μεταξύ του ΕΛΓΑ και αρμόδιας Τράπεζας, προκειμένου μέχρι τέλος του χρόνου να διευθετηθεί το εν λόγω ζήτημα, επιλύοντας έτσι, ένα σημαντικό πρόβλημα.
Εκκαθαριστικές πληρωμές συνολικού ύψους 4,7 εκατ. ευρώ πραγματοποιήθηκαν από τον ΕΛΓΑ.
Συγκεκριμένα κατεβλήθησαν, σήμερα Τετάρτη (18η Δεκεμβρίου 2024), από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 3.533.056,08 ευρώ, σε 1.637 δικαιούχους παραγωγούς, για την εκκαθάριση πορισμάτων στο Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων έτους 2021.
Καταβάλλονται επίσης την Παρασκευή (20η Δεκεμβρίου 2024) και ώρα 12:00 μ.μ. από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 1.236.619,08 ευρώ, σε 817 δικαιούχους παραγωγούς, για την εκκαθάριση πορισμάτων ζημιών φυτικής παραγωγής, οι οποίες προκλήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα Daniel-Elias.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος, «ο Οργανισμός με διαφανείς διαδικασίες, τόσο ως προς την ολοκλήρωση του εκτιμητικού έργου, όσο και την άμεση καταβολή των αποζημιώσεων, εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του και ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των αγροτών, με ταχύτητα, ακρίβεια και δικαιοσύνη».
Τον δημοσιογράφο, Ιωάννη - Κωνσταντίνο Κολλάτο, διόρισε προσωρινά στη θέση του αντιπροέδρου του ΕΛΓΑ (Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων), ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.
Ο Ιωάννης - Κωνσταντίνος Κολλάτος, εκτός από δημοσιογράφος, είναι και μηχανικός, πτυχιούχος του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη Βιοτεχνολογία – Ποιότητα Διατροφής και Περιβάλλοντος του Τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Στην ίδια απόφαση, που δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια, αναφέρει ότι πρόκειται για προσωρινό αντιπρόεδρο και ότι «η θητεία του λήγει με την ολοκλήρωση των διαδικασιών επιλογής και διορισμού του Αντιπροέδρου του Οργανισμού σύμφωνα με το ν. 5062/2023».
Παράλληλα, ο κ. Τσιάρας έκανε αποδεκτή την παραίτηση – υποβλήθηκε στις 22 Νοεμβρίου – του μέχρι πρότινος αντιπροέδρου του ΕΛΓΑ, Χρήστου Φλώρου, Καθηγητή του Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής της Σχολής Επιστημών Διοίκησης και Οικονομίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου.
Διαβάστε την απόφαση (εδώ)
Ευχαριστίες του Καθηγητή Χρήστου Φλώρου στο ΥπΑΑΤ και τον ΕΛΓΑ
Μετά την αποχώρηση από τη θέση του Αντιπροέδρου και μέλους του ΔΣ του ΕΛ.Γ.Α. για επαγγελματικούς λόγους, ο Καθηγητής του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου Χρήστος Φλώρος εκφράζει τις ευχαριστίες του προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και το ΔΣ του ΕΛ.Γ.Α. για την άψογη συνεργασία.
Συγκεκριμένα, ο τέως Αντιπρόεδρος του ΕΛ.Γ.Α. κ. Φλώρος ευχαριστεί τη πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ, τον Υπουργό κ. Τσιάρα, τους Υφυπουργούς και τους Γεν. Γραμματείς για την εξαίρετη συνεργασία. Επίσης, ευχαριστεί ιδιαίτερα τον π. Υπουργό κ. Αυγενάκη για την εμπιστοσύνη που έδειξε στο πρόσωπό του και την δυνατότητα που του έδωσε να βοηθήσει με την εμπειρία και τις γνώσεις του στην εκπλήρωση των στόχων του Οργανισμού κατά τη διάρκεια της θητείας του από τον Μάρτιο 2024. Ο κ. Φλώρος εκφράζει τον σεβασμό του και ευχαριστεί από καρδιάς τον Πρόεδρο του ΕΛ.Γ.Α., κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο, τα μέλη του ΔΣ και τα στελέχη του Οργανισμού, για την εξαιρετική συνεργασία όλο αυτό το διάστημα.
Όπως αναφέρει ο Καθηγητής Χρήστος Φλώρος, ο ΕΛ.Γ.Α. επιτελεί ένα σημαντικό έργο τα τελευταία χρόνια με στόχο τη περαιτέρω ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής. Οι πρωτοβουλίες του ΥπΑΑΤ για τον εκσυγχρονισμό και τη ψηφιοποίηση του ΕΛ.Γ.Α. καθώς και ο νέος Κανονισμός είναι στη σωστή κατεύθυνση και πολύ γρήγορα θα ενισχύσουν τη λειτουργία του ΕΛ.Γ.Α., ενός Οργανισμού που βοηθά σημαντικά την αγροτική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας.
Επανήλθε το αίτημα της αποζημίωσης των ελαιοπαραγωγών, την φετινή ελαιοκομική περίοδο (2024-2025), λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών που οφείλονται στην κλιματική κρίση. Βέβαια το ΥπΑΑΤ αναφέρεται σε περιοχές που έχουν καταγραφεί οι ζημιές στην ελαιοκαλλιέργεια.
Συγκεκριμένα ο Υφυπουργός ΑΑΤ, Διονύσιος Σταμενίτης, απάντησε στην Βουλή σε ερώτηση του βουλευτή Λέσβου, Χαρ. Αθανασίου, για την αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών του νησιού.
Στην ερώτησή του ο βουλευτής της Λέσβου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου περιμένουν την στήριξη του ΥπΑΑΤ, όπως έγινε και την ελαιοκομική περίοδο 2021/2022, όπου διατέθηκαν 8,1 εκ. ευρώ (20 ευρώ/στρέμμα). Και ρωτούσε τον Υφυπουργό σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει το ΥπΑΑΤ και αν υπάρχει σχέδιο της πολιτείας για στήριξη των παραγωγών ελιάς λόγω των καιρικών συνθηκών.
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός ΑΑΤ επιβεβαίωσε ότι ο ΕΛΓΑ και της ΔΑΟΚ έκανε ελέγχους και προκύπτει ότι υπάρχει μείωση της παραγωγής λόγω ξηρασίας και ανομβρίας.
Και πρόσθεσε: «Το πρόβλημα έχει να κάνει με συρρίκνωση και αφυδάτωση του ελαιοκάρπου και ξήρανση της κόμης. Οι απώλειες αυτές δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ. Θα διερευνήσουμε όμως την ύπαρξη άλλου εργαλείου εφόσον πληρούνται οι δημοσιονομικές και θεσμικές προϋποθέσεις για ΚΟΕ ή αποζημίωση λόγω ξηρασίας μέσω εργαλείων από την ΕΕ.
Ωστόσο πριν την λήξη της συγκομιδής δεν γίνεται να έχουμε σαφή εικόνα. Αυτό θα γίνει αρχές του 2025. Θα κάνουμε καθετί να ενισχύσουμε τους παραγωγούς.
Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε την εξέλιξη της παραγωγής ελαιοκάρπου στην Λέσβο αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Θα έχουμε πιο ακριβή στοιχεία τους πρώτους μήνες του 2025. Τότε θα ξεκαθαρίσει το τοπίο για την επιλογή του χρηματοδορικού εργαλείου που θα στηρίξει τους παραγωγούς για την στήριξη της ελιάς».
Αδυναμία καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών του ΕΛΓΑ από τους αγρότες εξαιτίας της μη ενεργοποίησης της Ενιαίας Συναλλαγής Πληρωμής (RF) από τον ΕΛΓΑ.
Αφορά αγρότες, κυρίως οπωροκηπευτικών, που δεν πληρώνουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους μέσω παρακράτησης των άμεσων ενισχύσεων αλλά μέσω τραπεζικής συναλλαγής. Και επειδή έχουν μειωθεί τα υποκαταστήματα των τραπεζών στην ύπαιθρο καταφεύγουν σε πληρωμή μέσω κινητών.
Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς τον ΕΛΓΑ και την ηγεσία του ΥπΑΑΤ με θέμα την αδυναμία καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών του ΕΛΓΑ από τους αγρότες εξαιτίας της μη ενεργοποίησης της Ενιαίας Συναλλαγής Πληρωμής (RF) από τον ΕΛΓΑ.
Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Μεγάλος αριθμός παραγωγών με σημαντική παραγωγική δραστηριότητα και αξία παραγωγής, όπως οι καλλιέργειες φρούτων και λαχανικών επιλέγουν, να καταβάλουν, τις ασφαλιστικές εισφορές τους στον ΕΛΓΑ μέσω της Ενιαίας Συναλλαγής Πληρωμής (RF) και όχι μέσω παρακράτησης από ενισχύσεις.
Δυστυχώς, ενώ το 2024 αναμένονταν να είναι διαθέσιμη έγκαιρα αυτή η δυνατότητα από τον ΕΛΓΑ, βρισκόμενοι λίγες ημέρες πριν την ολοκλήρωση του έτους, αυτή η δυνατότητα που διευκολύνει τους αγρότες και ταυτοποιεί αυτόματα την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών τους, δεν έχει ενεργοποιηθεί. Μετά από ερωτήματα μελών μας στον ΕΛΓΑ δόθηκε η πληροφόρηση ότι αυτή η υπηρεσία θα ενεργοποιηθεί ενδεχόμενα το 2025.
Εάν συμβεί αυτό δύο σοβαρά θέματα δημιουργούνται με τη μη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών του 2024 εντός του τρέχοντος έτους για τους ασφαλισμένους:
- Να μην είναι ασφαλιστικά ενήμεροι, χωρίς καμία δική τους ευθύνη, ενόψει καταβολής ενδεχόμενων αποζημιώσεων από ζημιές το 2024.
- Να μην τύχουν της έκπτωσης δαπανών ασφάλισης του 2024, από τα εισοδήματα του του εν λόγω έτους, εάν οι ασφαλιστικές εισφορές του 2024 καταβληθούν με οποιοδήποτε τρόπο μέσα στο 2025, αποτέλεσμα αυτής θα είναι απώλεια της μείωσης φόρου που προκύπτει.
Ως εκ τούτου, παρακαλούμε, να μας γνωρίσετε εάν η ενεργοποίηση της Ενιαίας Συναλλαγής Πληρωμής (RF) από τον ΕΛΓΑ θα χρησιμοποιηθεί εντός του 2024 ή αλλιώς να υποδείξετε έγκαιρα άλλο εναλλακτικό τρόπο για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών εντός του 2024, ώστε να μην προκύψουν τα ανωτέρω προβλήματα.
Είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση σας είναι απαραίτητη».
Σοβαρά προβλήματα θα αντιμετωπίσουν τα επόμενα χρόνια οι παραγωγοί επιτραπέζιας ελιάς στην ΕΕ λόγω των κλιματολογικών συνθηκών και της ξηρασίας.
Ο ελαιοκομικός κλάδος αντιμετώπισε δύο διαδοχικές εκστρατείες με χαμηλή παραγωγή το 2022/23 και το 2023/24, που επηρεάσαν ιδιαίτερα τους ελαιοκαλλιεργητές της Ιβηρικής, επισημαίνει η Κομισιόν. Η παραγωγή επιτραπέζιων ελιών στην ΕΕ αναμένεται να αντιμετωπίσει παρόμοιες προκλήσεις και για την επόμενη δεκαετία, αναφέρει στις μακροχρόνιες προβλέψεις της για την καλλιέργεια.
Είναι ανάγκη να γίνουν επενδύσεις για εκσυγχρονισμό των ελαιώνων και μετασχηματισμό των παραγωγικών συστημάτων, με στόχο τη διασφάλιση της οικονομικής κερδοφορίας του κλάδου τις επόμενες δεκαετίες.
Επιπλέον, πρέπει να γίνει σωστή διαχείριση των υδάτων που να υποστηρίζεται από μια καλά σχεδιασμένη πολιτική υδάτων σε επίπεδο κράτους μέλους, η οποία θα φέρει αύξηση των αποδόσεων. Ένα σωστό παράδειγμα αρδευτικής πολιτικής στους ελαιώνες αναφέρει η Κομισιόν την Πορτογαλία.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, για την επόμενη δεκαετία αναμένονται μια ετήσια αύξηση της παραγωγής επιτραπέζιων ελιών κατά 0,4% και 1,1% σε Ισπανία και Πορτογαλία αντίστοιχα (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας 2020-2024).
Αντίθετα στην Ιταλία και την Ελλάδα αναμένεται μια ετήσια μείωση, κατά περίπου 0,3%, στις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Στην Ιταλία, αυτή η τάση ενισχύεται από τις ετήσιες μειώσεις των αποδόσεων κατά περίπου 1,3%. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα η ιταλική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2035 να είναι της τάξης των 56.000 τόνων.
Για την Ελλάδα η Κομισιόν προβλέπει ότι την επόμενη δεκαετία (2024/2035) η ετήσια παραγωγή επιτραπέζιων ελιών θα κυμαίνεται σχεδόν τους 200.000 τόνους.
Όσον αφορά τις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ, κατά την περίοδο 2024/2035, αναμένονται θετικές εξελίξεις για τις εξαγωγές, κυρίως στην Ισπανία και την Πορτογαλία, με ετήσιους μέσους ρυθμούς ανάπτυξης περίπου 0,2-0,3%.
Η Ελλάδα αναμένεται επίσης να παραμείνει καθαρός εξαγωγέας επιτραπέζιων ελιών, αν και προβλέπεται να έχει μια ελαφρά πτώση σε ετήσια βάση.
Στην Ιταλία, οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών αναμένεται να αυξηθούν και να ανέλθουν περίπου στους 94 000 τόνους, έως το 2035.
H κατά κεφαλήν κατανάλωση επιτραπέζιων ελιών στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά την επόμενη δεκαετία.
Προβλήματα θα αντιμετωπίσει η καλλιέργεια τα επόμενα χρόνια από το αυξημένο κόστος ενέργειας (κόστος άρδευσης) και την πιθανότητα επιβολής δασμών στις εξαγωγές από τρίτες χώρες (π.χ. ΗΠΑ).
Σοβαρές ζημιές υπήρξαν στις καλλιέργειες του Παγγαίου από την ισχυρή χαλαζόπτωση του 2022.
Έχουμε φτάσει στο 2024 και ακόμη οι παραγωγοί δεν έχουν αποζημιωθεί για τις ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο, με αποτέλεσμα οι αγρότες να αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Παγγαίου κ. Γρηγόριος Γρουζίδης, «ότι πληρωθήκαμε για τις ζημιές στην φυτική παραγωγή σε αμπέλια και δενδρώδεις καλλιέργειες από τον ΕΛΓΑ. Για τις ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο από την χαλαζόπτωση του 2022 δεν είχαμε το όριο 30% σε επίπεδο νομού για να μπορέσουν να ενταχθούν στα ΠΣΕΑ.
Εμείς ζητήσαμε να καταβληθεί μια ενίσχυση τύπου de minimis για τους πληγέντες αλλά δεν έγινε αποδεκτό το αίτημά μας. Από την πλευρά της η κυβέρνηση μας είπε για αποζημιώσεις μέσα από την κρατική αρωγή αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμιά πληρωμή.
Στην περιοχή του Παγγαίου καλλιεργούνται δυναμικές καλλιέργειες (επιτραπέζια αμπέλια, οινοστάφυλλα επιτραπέζιες ελιές, αμυγδαλιές, ακτινίδια κ.α.), καθώς και αροτραίες καλλιέργειες. Κάθε χρόνο οι περιοχές γύρω από το Παγγαίο Όρος και το Σύμβολο Όρος πλήττονται από το χαλάζι και έχουμε ζημιές παρά το γεγονός ότι ορισμένοι παραγωγοί έχουν εγκαταστήσει αντιχαλαζικά δίχτυα.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο ζητήσαμε, με ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλίου Παγγαίου, να ενταχθεί η περιοχή μας στην αντιχαλαζική προστασία του ΕΛΓΑ με εναέρια μέσα.
Μας είχαν αναφέρει ακόμη από τον ΕΛΓΑ για αντιχαλαζικά συστήματα με επίγεια συστήματα σποράς των χαλαζοφόρων νεφών, όπως τα «μπαλόνια» που εφαρμόζονται στη Γαλλία, που θα λειτουργούσαν σε συνεργασία με ραντάρ και μετεωρολογικούς σταθμούς. Έχουν αγοράσει τους μετεωρολογικούς σταθμούς και τα ραντάρ αλλά ακόμη δεν τα έχουν στήσει. Όπως πάνε θα σαπίσουν στις αποθήκες.
Τελικά ούτε αποζημιώσεις έχουμε πάρει ούτε αντιχαλαζική προστασία έχουμε. Όλα έμειναν στα λόγια».
Καθυστέρησαν 10 ημέρες να πληρώσουν τις ασφαλιστικές εισφορές και κινδυνεύουν να χάσουν τις αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ.
Μεγάλες ζημιές είχαν οι αμυγδαλοπαραγωγοί της Λάρισας από τον παγετό που είχαμε τον Μάρτιο του 2023.
Μάλιστα στις αρχές Νοεμβρίου υπήρξαν διαμαρτυρίες αμυγδαλοπαραγωγών της Ελασσόνας, στον ΕΛΓΑ Λάρισας, για τις πολύμηνες καθυστερήσεις που καταγράφονται στις επανεκτιμήσεις που αφορούν τον παγετό του 2023.
Τώρα βγήκαν τα κονδύλια για την αποζημίωση αλλά κάποιοι παραγωγοί που είχαν καθυστερήσει να πληρώσουν την ασφαλιστική εισφορά στον ΕΛΓΑ μένουν εκτός αποζημίωσης.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κ. Χρήστος Ζιώγας, «η πληρωμή για τις ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΛΓΑ έληγε στις 30 Σεπτεμβρίου. Όμως λόγω της ζημιάς στην παραγωγή και της έλλειψης ρευστότητας καθυστερήσαμε κατά δέκα ημέρες να κάνουμε την πληρωμή. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μείνουμε εκτός πληρωμής αποζημιώσεων. Εκτιμώ ότι αυτό είναι άδικο για την περιοχή μας που χτυπήθηκε από θεομηνία και ακραία καιρικά φαινόμενα. Όλα τα προηγούμενα χρόνια έδινε κάποιες παρατάσης ο ΕΛΓΑ στις πληρωμές εισφορών αλλά δεν έδωσε αυτή την φορά. Σε επικοινωνία που είχαμε με το τοπικό ΕΛΓΑ της Λάρισας μας ανέφεραν ότι είναι θέμα της κεντρικής διοίκησης να πάρει μια απόφαση για να αποζημιωθούμε για την ζημιά».
Όταν είναι να κάνει εκτιμήσεις ζημιάς ο ΕΛΓΑ μπορεί να καθυστερεί, το ίδιο και όταν πληρώνει αποζημιώσεις. Όμως την ίδια στιγμή έχει απαιτήσεις από τους παραγωγούς να είναι σωστοί στις πληρωμές των εισφορών τους.
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας, οι καλλιεργητές, κυρίως οι επαγγελματίες, αυτή την περίοδο έχουν αρχίσει τη συγκομιδή στις ελιές ή μερικοί έχουν ήδη πάρει το ελαιόλαδο.
Οι παρατεταμένοι καύσωνες και η λειψυδρία φέτος δεν επέτρεψαν σε πολλές περιπτώσεις τη συγκομιδή να είναι η προσδοκώμενη, αλλά αυτό το ζήτημα θα το θίξουμε σε επόμενη αρθρογραφία. Στο άρθρο αυτό θα μιλήσουμε για τις ορθές πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν αυτή την περίοδο καθώς και μετά τη συγκομιδή της ελιάς, διότι αυτό το διάστημα πρέπει να βοηθήσουμε τα δέντρα να επουλώσουν τις πληγές της συγκομιδής και να αναπληρώσουν μέρος των χαμένων κατά τη συγκομιδή θρεπτικών στοιχείων, ώστε η επόμενη χρονιά να είναι παραγωγική και απαλλαγμένη κατά το δυνατόν από προβλήματα.
Κλάδεμα
Το κλάδεμα είναι μια από τις πιο σημαντικές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι στόχοι του κλαδέματος είναι αφενός η δημιουργία ισχυρού σκελετού με κατάλληλο σχήμα, που να διευκολύνει τις καλλιεργητικές φροντίδες και να επηρεάζει θετικά τη σχέση βλάστησης / καρποφορίας, ανάλογα με τις συνθήκες της περιοχής και αφετέρου η μείωση της παρενιαυτοφορίας στην ελιά. Σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο σε ένα ορθολογικό κλάδεμα είναι ο τρόπος καρποφορίας της ελιάς, η παρουσία λαίμαργων βλαστών, ο φωτισμός της κόμης, οι συνθήκες καλλιέργειας, η ευρωστία των δένδρων και η ηλικία τους.
Το κλάδεμα διακρίνεται:
- Σε κλάδεμα διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα.
- Σε κλάδεμα καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και
- Σε κλάδεμα ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα
- Κλάδεμα διαμόρφωσης ή ανανέωσης πρέπει να γίνεται με το τέλος της χειμερινής περιόδου και την αρχή της εαρινής. Ο λόγος είναι ότι η κόμη δεν είναι καλό να αραιώνει πολύ κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς αποτελεί παράγοντα που βοηθά το δέντρο να αντέξει το κρύο του χειμώνα, προστατεύοντας τα κλαδιά και τον κορμό.
Διαχείριση εδάφους και ζιζανίων
Παραδοσιακά πολλοί καλλιεργητές, καίνε τα κλαδιά στο χωράφι. Στη σημερινή εποχή, καλό είναι αυτή η πρακτική να εγκαταλειφθεί. Είτε συνεταιρικά, είτε κατά μόνας, αν το μέγεθος της εγκατάστασης το επιτρέπει, ένας θρυμματιστής κλαδιών και μια εγκατάσταση κομποστοποίησης είναι μια λύση πολύ προτιμότερη. Αφενός για το περιβάλλον, που δεν επιβαρύνεται με διοξείδιο του άνθρακα και μικροσωματίδια κατά την καύση και αφετέρου για το έδαφος όπου η προσθήκη κομπόστ αυξάνει την οργανική ουσία του και με την απόθεση στην επιφάνειά του θρυμματισμένων κλαδιών, περιορίζεται η απώλεια της εδαφικής υγρασίας κατά την περίοδο που η ελιά έχει αυξημένες υδατικές και θρεπτικές ανάγκες (άνοιξη – καλοκαίρι), καθώς και η ανάπτυξη ζιζανίων.
Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τα δένδρα στην προσρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων, δημιουργούν προβλήματα στη συγκομιδή και όταν είναι ξερά αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Όμως, είναι πολλές φορές χρήσιμα γιατί προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση, φιλοξενούν ωφέλιμα έντομα και εμπλουτίζουν το έδαφος με οργανική ουσία. Η διαχείριση των ζιζανίων στον ελαιώνα είναι σημαντική και εξαρτάται από την ηλικία των δένδρων, την εποχή και από το αν ο ελαιώνας είναι αρδευόμενος ή όχι.
Τα ζιζάνια πρέπει να περιορίζονται τους χειμερινούς μήνες γιατί εκτός των άλλων αποτελούν ευνοϊκό περιβάλλον σε περίπτωση παγετού. Τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άλλη κατάλληλη μέθοδος καταπολέμησης. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται ο συνδυασμός μηχανικής και χημικής καταπολέμησης (χορτοκοπή, σκάλισμα ή ελαφρά άροση μεταξύ των γραμμών) ενώ τα χημικά ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο επί της γραμμής. Η χρήση ζιζανιοκτόνων πρέπει να είναι στοχευμένη, προσεκτική και αποτελεσματική. Η χρήση ουσιών νανοτεχνολογίας που βοηθούν την καλύτερη διείσδυση των ζιζανιοκτόνων μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει την απαιτούμενη ποσότητά τους.
Λίπανση
Κατά τη διάρκεια της καρποφορίας και μέχρι τη συγκομιδή, απομακρύνονται πολλά θρεπτικά στοιχεία από το έδαφος, τα οποία πρέπει να αναπληρωθούν. Γενικά για κάθε 50Kg ελαιοκάρπου απομακρύνονται από το έδαφος 450g άζωτο, 100g φώσφορος, 500g κάλιο και 200g ασβέστιο. Η χρήση σύνθετων λιπασμάτων αυξάνει υπερβολικά το φώσφορο στο έδαφος με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η πρόσληψη άλλων θρεπτικών στοιχείων. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Λίγο πριν την έναρξη της συγκομιδής οι καλλιεργητές μπορούν να εφαρμόσουν διαφυλλική θρέψη, το αργότερο μέχρι τον Νοέμβριο καθώς, όσο ο καιρός κρυώνει, η δραστηριότητα και η μετακίνηση θρεπτικών από τη ρίζα προς τα φύλλα μειώνεται. Πιο συγκεκριμένα μια διαφυλλική εφαρμογή θρεπτικών πρέπει να περιλαμβάνει όξινο κάλιο και πυρίτιο, ενώ αμέσως μετά το φούσκωμα των ματιών πρέπει να χορηγηθεί ασβέστιο, άζωτο, βόριο και μαγνήσιο. Σημειωτέον ότι η επάρκεια ασβεστίου στους βλαστούς στα αρχικά στάδια της βλάστησης βοηθά την ανθοφορία και τη μείωση των προσβολών από γλοιοσπόριο. Ο δε συνδυασμός του καλίου με πυρίτιο, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός, καθώς αποτελούν δύο στοιχεία που βοηθούν το δέντρο να ανταποκριθεί στο αβιοτικό στρες που προκαλείται από το κρύο και τους χειμωνιάτικους παγετούς. Η μεγάλη ποσότητα αζώτου πρέπει να αποφεύγεται πριν τον χειμώνα, καθώς δεν είναι επιθυμητή η παράταση της βλάστησης ή και ανάπτυξη νέας βλάστησης πρόωρα, διότι αυτή η βλάστηση δεν θα μπορέσει να αντέξει το κρύο του χειμώνα. Ιχνοστοιχεία όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών, μπορεί να χρησιμεύσουν, ώστε τα δέντρα να μπουν στη φάση της χειμερινής ανάπαυσης ομαλά. Στο τέλος του χειμώνα, αναπληρώνουμε τις ανάγκες όλων εκείνων των θρεπτικών στοιχείων που θα βοηθήσουν στη επερχόμενη νέα βλάστηση και την προετοιμασία για την επόμενη ανθοφορία.
Φυτοπροστασία
Μετά το πέρας της συγκομιδής, τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής (ραβδιστικές μηχανές, λανάρια, πριόνια). Ακόμη, η δραστηριότητα των εντόμων που είναι αυξημένη κατά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, μπορεί να έχει λειτουργήσει ως φορέας μετάδοσης ασθενειών. Οι ασθένειες αυτές είναι κυρίως μυκητολογικές και βακτηριακές. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η βακτηριακή καρκίνωση, το γλοιοσπόριο, το κυκλοκόνιο κλπ. Γι’ αυτό η περίοδος μετά τη συγκομιδή είναι κατάλληλη για να εφαρμόσουμε μυκητοκτόνα. Όσο περισσότερους πληθυσμούς εξουδετερώσουμε, τόσο λιγότεροι βλαβεροί μικροοργανισμοί θα διαχειμάσουν, και τόσο λιγότερους θα χρειαστεί να καταπολεμήσουμε κατά την περίοδο της άνθησης και της καρποφορίας. Τα σκευάσματα καλό θα είναι να είναι βιολογικά και κυρίως χαλκούχα. Η δραστηριότητα των εντόμων κατά τη χειμερινή περίοδο είναι περιορισμένη, διότι τα περισσότερα διαχειμάζουν.
Σημείωση για τη μετασυλλεκτική φροντίδα του προϊόντος
Η συσκευασία και αποθήκευση του τελικού προϊόντος, είτε αυτό είναι ελαιόλαδο, είτε είναι βρώσιμη ελιά, είναι πολύ σημαντική γιατί προσθέτει και διαφυλάσσει την αξία του προϊόντος και συνακόλουθα το εισόδημα του παραγωγού. Προτείνουμε αυτή να μην γίνεται κατ’ οίκον, αλλά σε πιστοποιημένα ελαιουργεία και τυποποιητήρια, είτε συνεταιρισμών, είτε ιδιωτικά.
Εκεί μπορούν να τηρηθούν τα πρωτόκολλα τύπου HACCP που απαιτούνται ώστε το τελικό προϊόν να είναι εμπορεύσιμο και αξιόπιστο, να πωλείται στην καλύτερη δυνατή τιμή και οι πωλήσεις αυτές να επαναλαμβάνονται, καθώς ο καταναλωτής μπορεί βάσιμα να το θεωρεί αξιόπιστο και να δημιουργήσει σχέση εμπιστοσύνης με το προϊόν.
Επίλογος
Μιλήσαμε για τις καλλιεργητικές πρακτικές που προτείνουμε να υιοθετούνται, καθώς και ποιες χρειάζεται να ξεπεραστούν, για τη θρέψη και τους χρόνους εφαρμογής της, την απαραίτητη φυτοπροστασία από τις ασθένειες, και θίξαμε επίσης και το θέμα της μετασυλλεκτικής διαχείρισης του τελικού προϊόντος.
Η διεθνής και εγχώρια έρευνα και η καλλιεργητική εμπειρία έχει αποδείξει τη σημασία της ορθής γεωργικής πρακτικής για την ποιοτική παραγωγή ελαιόλαδου καθώς και της μετασυλλεκτικής φροντίδας της ελιάς. Ας την αποδώσουμε κι εμείς στην καλλιέργεια του σημαντικότερου δέντρου της ελληνικής γης.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΝΤΑΣΚΑΣ
Τεχνολόγος Γεωπόνος
Geogreen Agro Solutions
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή της επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών στις κύριες ζώνες καλλιέργειας της χώρας.
Οι βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών έχουν φέρει μια καθυστέρηση στην συγκομιδή, ενώ η έλλειψη εργατών γης έχει αυξήσει τα μεροκάματα που κυμαίνονται πάνω από 60 ευρώ. Φέτος δεν έχουμε πολλά μεγάλα μεγέθη λόγω της ξηρασίας και αυτή την εποχή οι μεγάλοι παραγωγοί πάνε για αποθήκευση.
Ο κ. Κώστας Τσιριμώκος, παραγωγός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή με τις βροχοπτώσεις μας πήγε πίσω η συγκομιδή. Φέτος δεν έχει μεγάλα μεγέθη η παραγωγή και τα πολλά μικρά θα πάνε για ελαιοποίηση. Περσινά αποθέματα δεν υπάρχουν στην περιοχή».
Ο κ. Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «λίγα φέτος τα μεγάλα μεγέθη και δεν υπάρχουν περσινά αποθέματα. Οι παραγωγοί συγκομίζουν και αποθηκεύουν αυτή την εποχή. Οι τιμές στο 200άρι ξεκίνησαν από 1,50 και πρόσφατα έγινε μια αγορά στα 1,70 ευρώ».
Ο κ. Τάσος Σουλτανόπουλος, γεωπόνος και παραγωγός ελιάς Καλαμών από την περιοχή της Αταλάντης, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε περίπου 10 ημέρες θα ολοκληρωθεί η φετινή συγκομιδή της ελιάς Καλαμών στην Φθιώτιδα. Την περασμένη εβδομάδα είχαμε ζημιές από ισχυρούς ανέμους που έριξαν στο έδαφος τις ελιές. Θα γίνουν εκτιμήσεις από τον ΕΛΓΑ αλλά δεν περιμένουμε αποζημιώσεις για την ζημιά στην παραγωγή.
Φέτος είναι μια μέτρια χρονιά όσον αφορά την ποσότητα παραγωγής και όσον αφορά τα μεγέθη. Από την άλλη υπάρχει αυξημένη ζήτηση για εξαγωγές και πολύ λίγα είναι τα αποθέματα. Πάντως γίνεται προσπάθεια για ακόμη μια φορά από την αγορά να κρατήσουν σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές παραγωγού. Οι περσινές ελιές έχουν τιμή σκούπα στα 2,50 ευρώ το κιλό. Για τις φετινές αυτή την εποχή δίνουν στον παραγωγό 1,50 έως 1,55 ευρώ το κιλό. Αυτή την εποχή οι μεγάλοι παραγωγοί δεν πουλάνε αλλά αποθηκεύουν».
Ο κ. Γεώργιος Φλώρος, παραγωγός ελιάς Καλαμών απο Αγίους Αναργύρους της Λακωνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «προχωρά κανονικά η συγκομιδή της ελιάς και μέχρι 15 Δεκεμβρίου αναμένεται να έχει συγκομιστεί το 95% της παραγωγής στην Λακωνία. Φέτος δεν έχουμε μεγάλα μεγέθη αλλά πολλά ψιλά που πάνε για ελαιοποίηση.
Το 80% της παραγωγής είναι στα 220 έως 260 τεμάχια στο κιλό. Αρνητικό είναι ότι φέτος κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα η τιμή του ελαιολάδου. Αυτή την εποχή μόνο οι ετεροεπαγγελματίες και οι μικροί παραγωγοί πουλάνε ελιές. Οι μεγάλοι παραγωγοί αποθηκεύουν και περιμένουν από Μάρτιο έως και Μάιο να πουλήσουν. Οι τιμές παραγωγού είναι για το 200άρι στα 1,60 - 1,70 ευρώ το κιλό. Από την άλλη τα ελαιοτριβεία δίνουν για ελιές Καλαμών στον παραγωγό τιμή 5,5 ευρώ το κιλό. Πάντως περσινά αποθέματα δεν υπάρχουν και η ζήτηση αναμένεται να είναι αυξημένη».
Τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Κυβέρνηση για την ενίσχυση του ΕΛΓΑ και την έγκαιρη καταβολή αποζημιώσεων στους παραγωγούς, ανέδειξε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, παρουσία των Υφυπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύση Σταμενίτη και Χρήστου Κέλλα και του Προέδρου του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζου.
«Συνολικά, στο χρονικό διάστημα 2020-2024 έχουν πληρωθεί περίπου 1,5 δις € για αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ και 120 εκ. €, μέσω των Προγραμμάτων Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο Κώστας Τσιάρας.
Όσον αφορά στις πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης για τη στήριξη του ΕΛΓΑ είπε: «Ενισχύσαμε τον ΕΛΓΑ με 372 εκατ. ευρώ για την κάλυψη υπερβολικών αποζημιώσεων λόγω φυσικών καταστροφών, όπως οι πυρκαγιές των ετών 2021, 2022, 2023 και οι ζημιές του παγετού 2021.
Τα ακραία καιρικά φαινόμενα "Daniel" και "Elias" μας οδήγησαν στη διαπραγμάτευση ενός ad-hoc προγράμματος με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους άνω των 310 εκατ. ευρώ, ώστε να στηρίξουμε τους αγρότες στις δύσκολες ώρες που αντιμετωπίζουν».
Σύμφωνα με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «η πραγματικότητα, όμως, είναι ότι από το 2019 και μετά, εύκολα μπορεί κανείς να δει και να καταγράψει ότι ο ΕΛΓΑ έχει σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, ότι έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια δεδομένη πραγματικότητα που ποτέ δεν υπήρχε στο παρελθόν και με την έγκαιρη καταβολή των αποζημιώσεων».
«Πρωτόγνωρη διαδικασία»
Ο Κώστας Τσιάρας αναφέρθηκε διεξοδικά στα όσα έπραξε ο ΕΛΓΑ μετά τις φυσικές καταστροφές, ειδικά στη Θεσσαλία. «Σε μόλις ένα χρόνο, κάτι που δεν έχει ποτέ στην ιστορία της ελληνικής πολιτείας καταβλήθηκαν 312 εκατ. ευρώ μέσα από αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ για ένα μόνο φαινόμενο, για μία μόνο περιοχή, για 33.000 περίπου δικαιούχους. Και επρόκειτο για μια διαδικασία η οποία ήταν απολύτως πρωτόγνωρη. Και επειδή κάποια στιγμή πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, πέρα από τα παράπονα και την γκρίνια για καθυστερήσεις, αυτό το οποίο έγινε, είναι κάτι το οποίο οφείλεται στην εντατικοποίηση της εργασίας και στην πραγματική προσφορά όλων των ανθρώπων που εμπλέκονται στην υπηρεσιακή διαδικασία του ΕΛΓΑ», τόνισε.
Νέες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του ΕΛΓΑ
Παράλληλα, ο Υπουργός υπογράμμισε ότι πλέον ο Οργανισμός βρίσκεται σε μια νέα εποχή. «Δεν είναι η εποχή που ο ΕΛΓΑ ήταν εντός εισαγωγικών «επαίτης» προς την ελληνική πολιτεία για να πάρει τη νομοθετημένη εισφορά της ελληνικής πολιτείας προκειμένου να συμπληρώσει τις αποζημιώσεις. Δεν είναι η εποχή που οι αποζημιώσεις δίνονταν σε τρεις δόσεις και δεν ξέραμε πότε θα κατέληγε να πληρώσει. Δεν είναι η εποχή που υπήρχε η αμφισβήτηση και αμφιβολία για το αν θα πληρώσει με επάρκεια και αν θα πληρώσει γενναία όλα αυτά τα οποία συνέβαιναν. Είναι μια εποχή που όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και μια εποχή που ο Οργανισμός τουλάχιστον καταφέρνει - το λέω για τρίτη φορά - να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες που δημιουργεί η σημερινή πραγματικότητα», σημείωσε.
Επιπροσθέτως, ο Κ. Τσιάρας επισήμανε ότι στη νομοθετική μεταρρύθμιση του ΕΛΓΑ, θα υπάρχουν ως βασικές αρχές ο εκσυγχρονισμός του Οργανισμού, η ψηφιοποίησή του, η στελέχωση, η κωδικοποίηση της νομοθεσίας, η ένταξη των νέων καταστροφών που υπάρχουν και οι οποίες δεν περιγράφονται αυτή τη στιγμή. «Πρέπει να προχωρήσουμε σε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση του ΕΛΓΑ και να του δώσουμε τον ρόλο, την οντότητα αλλά και τη δυνατότητα, να ανταποκρίνεται στην προσδοκία όλων αυτών των ανθρώπων του πρωτογενούς τομέα, με την ευχή να μετασχηματιστεί σε έναν Οργανισμό ο οποίος θα είναι σύγχρονος, θα είναι ευέλικτος, θα είναι λειτουργικός και αποτελεσματικός», συμπλήρωσε.
Κατά τη διάρκεια της δευτερολογίας του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης υπογράμμισε ότι πλέον βρισκόμαστε σε μια νέα συνθήκη, λόγω της κλιματικής κρίσης. «Θέλουμε να δούμε σε ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε. Δεν πιστεύουμε ότι υπάρχει μαγικό ραβδί. Ο Οργανισμός έχει συγκεκριμένους πόρους και συγκεκριμένη ευθύνη και καλείται να λύσει νέα προβλήματα που δεν είχαμε αντιμετωπίσει μέχρι τώρα», επισήμανε. Αναφέρθηκε, επίσης, στην πρόσφατη συνάντησή του με τον νέο Επίτροπο Γεωργίας, Christophe Hansen, λέγοντας ότι πλέον κανένας Προϋπολογισμός, κανενός κράτους δεν μπορεί να στηρίξει τις φυσικές καταστροφές και ότι απαιτούνται αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ.
Κλείνοντας, ο Κ. Τσιάρας αναφέρθηκε στις ζωονόσους υπογραμμίζοντας ότι είναι μια νέα απειλή και για την αντιμετώπισή τους χρειάζεται η συνεισφορά όλων από το Υπουργείο, τους κτηνιάτρους μέχρι και τον τελευταίο κτηνοτρόφο. «Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν να κλείσουμε τον κύκλο της ευλογιάς, όπως έγινε με την πανώλη μικρών μηρυκαστικών. Είναι σημαντικό να διατηρήσουμε το ζωικό μας κεφάλαιο», δήλωσε.
Δ. Σταμενίτης: Σε νέα εποχή ο ΕΛΓΑ
Στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου τοποθετήθηκε και ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης τονίζοντας: «Έχουμε πραγματικά μεγάλες φιλοδοξίες για τον ΈΛΓΑ. Άποψη μας είναι ότι δεν πρέπει απλώς να καλύπτει την αποζημίωση, που ναι, είναι το κυριότερο και το βασικότερο, θέλουμε παράλληλα να γίνει και ένα εργαλείο ανάπτυξης της πρωτογενούς παραγωγής. Σίγουρα μιλάμε για έναν Οργανισμό, που κύρια δουλειά του είναι να αποζημιώνει, όμως μπορεί να δώσει κίνητρα στον παραγωγό να κερδίσει περισσότερα ή να δώσει κατευθύνσεις στους νέους παραγωγούς προς ποιες καλλιέργειες είναι προτιμότερο να στραφούν ανάλογα με το μέγεθος της γεωργικής τους εκμετάλλευσης ή τη γεωγραφική περιοχή της καλλιέργειας. Είναι βέβαιο ότι ο ΕΛΓΑ πρέπει να περάσει στη νέα εποχή, να συμβαδίζει τόσο με τις αλλαγές των καιρικών συνθηκών όσο και με τα νέα μοντέλα διαχείρισης και ασφαλίσεων».
Χρ. Κέλλας: Διπλάσιες οι αποζημιώσεις για Daniel και ζωονόσους
Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας είπε ότι «οι αποζημιώσεις για τις ζημίες του Daniel, είναι διπλάσιες από εκείνη που ήταν ασφαλισμένοι. Έχουν πληρωθεί πέρα των προκαταβολών που δόθηκαν προ μηνών, έγινε στις 8-9 Νοεμβρίου η αποπληρωμή για το ζωικό κεφάλαιο. Υπάρχουν 110 ενστάσεις από κτηνοτρόφους που αισθάνθηκαν αδικημένοι οι οποίες εξετάζονται από τις περιφερειακές επιτροπές ώστε να γίνει η αποπληρωμή και αυτών».
Για τις αποζημιώσεις για την πανώλη και την ευλογιά, ο υφυπουργός επισήμανε ότι είναι και αυτές διπλάσιες από εκείνες που ήταν την περασμένη χρονιά, ενώ αυξήθηκε και η ηλικία των ζώων ώστε να αποζημιώνονται και τα ζώα που είναι έως 8 χρονών από 6 ετών που ήταν «γιατί θέλουμε να στηρίζουμε την κτηνοτροφία».
Ανδρέας Λυκουρέντζος: Η κυβέρνηση μετά το 2019 είναι συνεπής στη καταβολή των επιχορηγήσεων
Τέλος, ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος, επισήμανε ότι είναι πολύ σημαντική η θεώρηση να υπάρξει εθνική συνένωση για τον εκσυγχρονισμό του Οργανισμού.
Παράλληλα, ανάφερε ότι έχουν δοθεί περίπου 400 εκατ. ευρώ ως αναδρομικά οφειλόμενα και τακτική επιχορήγηση - γιατί από το 2020 και μετά η Κυβέρνηση είναι συνεπής στην καταβολή της - συν 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 310 εκατ. ευρώ (από το πρόγραμμα Daniel και τα χρήματα που αφορούσαν τα προανθικά) και 120 εκατ. ευρώ που είναι οι κρατικές οικονομικές ενισχύσεις.
Οι ισχυροί άνεμοι του περασμένου Σαββατοκύριακου άφησαν πίσω τους πολλές ζημιές σε θερμοκήπια και ελαιώνες στην περιοχή της Ιεράπετρας. Θερμποκήπια καταστράφηκαν ολοσχερώς μαζί με την φυτική παραγωγή τους.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Μιχάλης Βιαννιτάκης, Γραμματέας του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, «για τις ζημιές στο πάγιο κεφάλαιο στο παρελθόν έδιναν αποζημιώσεις μέσω των ΠΣΕΑ αλλά τώρα είναι στην αρωγή του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Για την φυτική παραγωγή που καταστράφηκε ο ΕΛΓΑ έχει βάλει ένα «φίλτρο» που λέει ότι για να πληρωθεί αποζημίωση θα πρέπει να έχει γίνει ζημιά τουλάχιστον στο 30% της έκτασης.
Μιλάμε ότι θα έπρεπε να είχαν ζημιά 6.000 στρέμματα με θερμοκήπια κάτι που δεν είναι δυνατόν να συμβεί εκτός αν έχουμε κάποια θεομηνία.
Επειδή οι παραγωγοί θερμοκηπίων δεν έχουν ποτέ αποζημιωθεί από τον ΕΛΓΑ για αυτό οι περισσότεροι ζητούν απαλλαγή ασφάλισης.
Στη διαβούλευση για την τροποποίηση του Ασφαλιστικού Κανονισμού καταθέσαμε πρόταση να μην υπάρχει αυτή η ρήτρα του 30% που λειτουργεί κατά των παραγωγών που έχουν πάθει ζημιά. Είναι σαν να πάθεις ζημιά σε ένα φανάρι του αυτοκινήτου σου και η ασφαλιστική να μην σε αποζημιώσει επειδή δεν έπαθε ζημιά το 30% του οχήματος.
Έχουμε τονίσει στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ ότι ο ΕΛΓΑ θα πρέπει να σταματήσει να αποτελεί ένα ψηφοθηρικό εργαλείο στα χέρια της κάθε κυβέρνησης και προκαλούμε να δημοσιοποιήσει ο Οργανισμός Ασφάλισης τις περιοχές και τις καλλιέργειες που έχει αποζημιώσει τα τελευταία χρόνια».
Μεγάλες καταστροφές στις καλλιέργειες προκάλεσε η χαλαζόπτωση που έπληξε τις ορεινές περιοχές της Πέλλας, στις 2 Ιουλίου 2024. Τη δυνατή χαλαζόπτωση ακολούθησε ισχυρή ανεμοθύελλα, προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές και στο φυτικό κεφάλαιο.
Μάλιστα ο κ. Ιορδάνης Τζαμτζής, αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, είχε κάνει λόγο για ισχυρά καιρικά φαινόμενα που έπληξαν αρκετές περιοχές την περίοδο της συγκομιδής.
Η κακοκαιρία έπληξε όλη την ορεινή περιοχή Καιμακτσαλάν, σε Άρνισσα, Παναγίτσα, Ζέρβη, Άγιο Αθανάσιο, Ξανθόγια, αλλά και τα χωριά Κερασιά, Καρυδιά, Νησί και Κορυφή του Δήμου Έδεσσας.
Μεσα σε λίγες ημέρες επισκέφτηκε την περίοχο που επλήγηκε από την κακοκαιρία ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, ο οποίος υποσχέθηκε προφορικά ότι θα πληρωθούν προκαταβολές των αποζημιώσεων στους παραγωγούς μέχρι το τέλος έτους.
Παραγωγοί μήλων, ροδάκινων, αχλαδιών κ.α. που επλήγησαν από την κακοκαιρία δηλώνουν στον ΑγροΤύπο ότι καταστράφηκαν όλες οι παραγωγές που δεν είχαν προλάβει μέχρι τότε να συγκομιστούν.
Το χαλάζι είχε μέγεθος καρυδιού και μέσα σε λίγα λεπτά ισοπέδωσε τα πάντα στον ορεινό όγκο, σε μια έκταση χιλιάδων στρεμμάτων. Αν και ο Υφυπουργός μίλησε για πληρωμή αποζημιώσεων ακόμη οι παραγωγοί δεν έχουν πληρωθεί.
Υπάρχουν ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο και θα πρέπει να πληρώσουν χρήματα οι παραγωγοί για να σώσουν τα δέντρα και να έχουν παραγωγή το επόμενο έτος.
Τη διαβεβαίωση ότι θα εξαντληθεί κάθε δυνατότητα ώστε οι παραγωγοί βάμβακος και καλαμποκιού να λάβουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση, έδωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, στην αντιπροσωπεία της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, που τον επισκέφθηκε στο ΥπΑΑΤ.
Ο υπουργός, Κώστας Τσιάρας, δήλωσε προς τους εκπροσώπους των αγροτών ότι θα εξαντληθούν όλα τα όρια και θα γίνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα που δημιουργεί η μειωμένη παραγωγή λόγω Daniel, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι επιδοτήσεις του επομένου έτους.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Κώστας Τζέλλας, έθεσε, επίσης, μεταξύ άλλων, ζητήματα που αφορούν στην ανάγκη αναπλήρωσης του εισοδήματος των αγροτών της περιοχής, το πρόβλημα της μειωμένης παραγωγής και της ακαρπίας, την ανάγκη επικαιροποίησης του κανονισμού του ΕΛΓΑ αλλά και τη συνέχιση του προγράμματος απονιτροποίησης, το οποίο ο κ. Τσιάρας έχει θέσει ήδη στην ΕΕ.
Έγινε ουσιαστική και εποικοδομητική συζήτηση για το σύνολο των ζητημάτων που ετέθησαν, καθώς και για τις προοπτικές της καλλιέργειας βάμβακος.
Ο κ. Κώστας Τζέλλας, αναφερόμενος στην συνάντηση τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «το Υπουργός δήλωσε ότι θα λύσει τα προβλήματα με συνδεδεμένη. Εμείς του αναφέραμε το πρόβλημα με τις μειωμένες στρεμματικές αποδόσεις και την απώλεια εισοδήματος των βαμβακοπαραγωγών. Με τις χαμηλές τιμές και τις μειωμένες αποδόσεις θα έπρεπε να είχε 600 κιλά απόδοση στο στρέμμα για να έχει εισόδημα ο βαμβακοπαραγωγός.
Εμείς ζητήσαμε να γίνει στήριξη του εισοδήματος των βαμβακοπαραγωγών και μας απάντησε ότι το εξετάζει και θα πρέπει να πάρει το «πράσινο φως» από την Κομισιόν.
Τον επόμενο χρόνο λήγει το πρόγραμμα απονιτροποίησης. Ο υπουργός υποσχέθηκε ότι θα συνεχιστεί το πρόγραμμα μπορεί με διαφορετικό όνομα αλλά θα είναι κάτι αντίστοιχο.
Για τον Ασφαλιστικό Κανονισμό του ΕΛΓΑ θέλει ακόμη τουλάχιστον ένα χρόνο για να ολοκληρωθεί η αλλαγή και να εφαρμοστεί. Αυτό ακούμε βέβαια εδώ και χρόνια από τις ηγεσίες του ΥπΑΑΤ. Το θετικό είναι ότι θα συνεχιστεί η κρατική χρηματοδότηση του ασφαλιστικού Οργανισμού».
Μετά τον τιμοκατάλογο που ανακοίνωσε ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας για τις ελιές Καλαμών έχουμε ανακοίνωση νέου τιμοκαταλόγου από ιδιωτική εταιρεία.
Αφορά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της επεξεργασίας, μεταποίησης και συσκευασίας βρώσιμης ελιάς, στην περιοχή της Αταλάντης, που ανακοίνωσε τιμές για Καλαμών εσοδείας 2024/2025.
Οι τιμές ανά τεμαχισμό είναι:
για τεμάχια 140 το κιλό τιμή παραγωγού 2,20 ευρώ
για τεμάχια 150 το κιλό τιμή παραγωγού 2 ευρώ
για τεμάχια 160 το κιλό τιμή παραγωγού 1,80 ευρώ
για τεμάχια 170 το κιλό τιμή παραγωγού 1,70 ευρώ
για τεμάχια 180 το κιλό τιμή παραγωγού 1,60 ευρώ
για τεμάχια 200 το κιλό τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ
για τεμάχια 220 το κιλό τιμή παραγωγού 1,40 ευρώ
για τεμάχια 240 το κιλό τιμή παραγωγού 1,30 ευρώ
για τεμάχια 260 το κιλό τιμή παραγωγού 1,20 ευρώ
για τεμάχια 280 το κιλό τιμή παραγωγού 1,10 ευρώ
για τεμάχια 300 το κιλό τιμή παραγωγού 1 ευρώ
για τεμάχια 320 το κιλό τιμή παραγωγού 0,90 ευρώ
για τεμάχια 350 το κιλό τιμή παραγωγού 0,80 ευρώ
για τεμάχια 400 το κιλό τιμή παραγωγού 0,70 ευρώ
Καταβάλλονται την Παρασκευή (22 Νοεμβρίου 2024) και ώρα 12:00 μ.μ., από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 2.628.897,76 ευρώ σε 2.397 δικαιούχους παραγωγούς.
Οι αποζημιώσεις αφορούν την πληρωμή εκτιμήσεων και επανεκτιμήσεων, κατόπιν ενστάσεων των παραγωγών, των ετών ζημιάς 2021, 2022, 2023 και 2024.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Ανδρέας Λυκουρέντζος, «ο Οργανισμός με διαφανείς διαδικασίες, τόσο ως προς την ολοκλήρωση του εκτιμητικού έργου όσο και την άμεση καταβολή των αποζημιώσεων, εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του και ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των αγροτών, με ταχύτητα, ακρίβεια και δικαιοσύνη».
Τον Οκτώβριο ξεκίνησε η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην Ισπανία με μια παραγωγή ελαιολάδου ύψους 36.000 τόνων.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 11 έως τις 17 Νοεμβρίου 2024, η τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 5,2 ευρώ το κιλό, στο παρθένο 4,8 και στο λαμπάντε 4,6 ευρώ το κιλό.
Στο μεταξύ με την ευκαιρία της πρώτης συνάντησης του νέου Παρατηρητηρίου Αγοράς Ελαιόλαδου και Επιτραπέζιας Ελιάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, ο διευθυντής της Ισπανικής Ένωση Δήμων Ελαιολάδου (AEMO), José María Penco, παρουσίασε τη μελέτη του κόστους παραγωγής στην χώρα του με τα στοιχεία του 2023.
Αυτή η έκθεση δείχνει «τη σκληρή πραγματικότητα που προκύπτει από την έντονη αύξηση του κόστους τα τελευταία τρία χρόνια», σε ποσοστό 32% για όλα τα συστήματα καλλιέργειας. Συγκεκριμένα το κόστος για την παραγωγή ενός κιλού ελαιολάδου στην Ισπανία κυμαίνεται στα 2,81 ευρώ/κιλό στους αρδευόμενους ελαιώνες, στα 4,61 ευρώ/κιλό από ορεινούς ελαιώνες, στα 3 και 4 ευρώ στους παραδοσιακούς ελαιώνες ανάλογα αν είναι αρδευόμενοι ή ξηρικοί.
«Αυτό που θα πρέπει να καταλάβουν στην ΕΕ είναι το υψηλό κόστος καλλιέργειας που έχει το ελαιόλαδο, που είναι το πιο υγιές έλαιο στη διατροφή μας», τόνισε ο κ. José María Penco.
«Είναι φυσιολογικό να υπάρχει φέτος μια προσαρμογή τιμών λόγω της αυξημένης προσφοράς», δήλωσε ο κ. José María Penco, αν και θεώρησε ότι «καταρρέουν γρήγορα, οι τιμές, γεγονός που ενέχει κίνδυνο για το κόστος παραγωγής».
Από την πλευρά του ο κ. Cristóbal Cano, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Κλάδου Ελαιολάδου της Ένωσης Μικροκαλλιεργητών και Αγροτών (UPA), σε δηλώσεις του τόνισε ότι «όλο το προηγούμενο διάστημα από τίτλους δημοσιευμάτων που παραπληροφορούν για μια υποτιθέμενη «πτώση της ζήτηση» στο ελαιόλαδο. Ό,τι δεν υπάρχει δεν μπορεί να πουληθεί.
Εάν οι διαθεσιμότητες ήταν 40% χαμηλότερες, προφανώς έπρεπε να πουληθεί πολύ μικρότερος όγκος στην λιανική αγορά. Αν γινόταν το αντίθετο θα σήμαινε ότι θα είχαμε μια τεράστια απάτη (νοθεία) και θα πουλούσαμε κάτι που δεν υπήρχε. Όλα τα αποθέματα που είχαμε αποθηκεύσει έχουν πουληθεί και με τις υψηλότερες τιμές στην ιστορία.
Μετά από δύο χρόνια έντονης ξηρασίας, όπου υπήρχε τιμή αλλά όχι ποσότητα και υψηλό κόστος παραγωγής, τώρα έχουμε τη δυνατότητα να παρέχουμε ρευστότητα στον παραγωγικό τομέα. Ζητάμε λοιπόν τιμή παραγωγού. Νομίζουμε ότι το αξίζουμε».