Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας των Δασών του ΟΗΕ στις 21 Μαρτίου 2021 ο UNAI Hub SDG 7 (ΕΚΠΑ – ΚΕΠΑ), στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «75UN-75 Trees UNAI SDG7», ανακοινώνει τη συμφωνία για τη διάσωση ιστορικών δένδρων ελιάς στην περιοχή όπου κατασκευάζεται το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδας, Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου Κρήτης.
Η δράση πραγματοποιείται μετά τη συμφωνία που συνάφθηκε μεταξύ του οικείου Δήμου Μινώα Πεδιάδας και της διοίκησης του Νέου Διεθνή Αερολιμένα Ηρακλείου, υπό το συντονισμό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, του κρατικού φορέα των δασικών και περιβαλλοντικών υπηρεσιών του νησιού.
Ο Δήμαρχος Μινώα κ. Εμ. Φραγκάκης, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Διεθνούς Αερολιμένα κ. Αθ. Βούρδας και η Συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης κα. Μ. Κοζυράκη, δεσμεύτηκαν για την τεχνικο-οικονομική στήριξη της υλοποίησης και διάδοσης του συμβολισμού της σημαντικής φιλοπεριβαλλοντικής δράσης.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη μεταφύτευση σε συμβολικές τοποθεσίες της πόλης του Ηρακλείου, του Δήμου Μινώα καθώς και τη διαφύλαξη ικανού αριθμού ελαιοδένδρων, σημαντικής οικολογικής και πολιτισμικής αξίας, για τη μελλοντική τους φύτευση σε κατάλληλα διαμορφωμένο υπαίθριο χώρο, προσβάσιμο και επισκέψιμο, του διεθνούς αερολιμένα.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς δεσμεύθηκαν στην από κοινού εκπόνηση χρονοδιαγράμματος εργασιών για την άμεση μεταφύτευση, την ανάδειξη μνημειακών ελαιοδένδρων (in-situ) και την προώθηση σχολικών διαγωνισμών και εκδηλώσεων για την ενίσχυση των περιβαλλοντικών ωφελειών της πρωτοβουλίας.
Την Τετάρτη (11/09/2024) πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΑΣΟΕΠΕ) και συζητήθηκαν τα τρέχοντα θέματα που αφορούν την επιτραπέζια ελιά.
Όπως επισημαίνουν το κύριο θέμα ήταν οι πράσινες ελιές που σε πολλές περιοχές άρχισαν να συγκομίζονται.
Η φετινή χρονιά για τις πράσινες ελιές ξεκίνησε ιδανικά αλλά μετά τον Μάιο 2024 παρατηρήθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση όπως ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες. Τα προηγούμενα χρόνια ο παραγωγός άρδευε τον ελαιώνα του για να αυξήσει το μέγεθος του καρπού ενώ φέτος άρδευε έως και δύο φορές την εβδομάδα για να μπορέσει να κρατήσει τον καρπό στα δέντρα του, ανεξαρτήτως μεγέθους. Το αποτέλεσμα είναι σε ξερικούς ελαιώνες ο καρπός να είναι πάνω από 260 τεμάχια το κιλό, μην μπορεί να πάει στο εμπόριο και να οδηγείτε προς ελαιοποίηση ενώ στους αρδευόμενους ελαιώνες η μισή παραγωγή να είναι εμπορεύσιμη αλλά η άλλη μισή να οδηγείτε στην ελαιοποίηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ η παραγωγή ελιών ποικιλίας Χαλκιδικής αναμένεται να φτάσει περίπου τους 200.000 τόνους.
Περίπου το 40% της ποσότητας θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση καθώς είναι πάνω από τα 200 τεμάχια ανά κιλό και το υπόλοιπο θα οδηγηθεί στο εμπόριο.
Από τις ποσότητες που θα οδηγηθούν στο εμπόριο το 25% αφορά κομμάτια μέχρι 130, το 40% τα κομμάτια μέχρι 160 και 35% είναι μέχρι 200 κομμάτια.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο παραγωγός της πράσινης ελιάς έρχεται από μια χρονιά ακαρπίας 80% σε ελιές Χαλκιδικής και 90% ακαρπίας σε άλλες ποικιλίες. Το κόστος παραγωγής φέτος λόγω της κλιματικής κρίσης εκτοξεύτηκε ενώ η ποσότητα που θα οδηγηθεί στην ελαιοποίηση είναι κοντά στο 50%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δημοσιοποίησε και η ΠΕΜΕΤΕ, η αξία εξαγωγών του 2023 ξεπέρασε τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 ξεπέρασε τα 400 εκατομμύρια ευρώ.
Η μέση τιμή πώλησης στο εξωτερικό ανέρχεται σε 2,93 ευρώ το κιλό για όλες τις επιτραπέζιες ελιές.
Η ΠΕΑΣΟΕΠΕ αντιλαμβανόμενη την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τις πράσινες ελιές στηρίζει απόλυτα την πρόταση των Αγροτικών Συνεταιρισμών και των παραγωγών για τιμή εκκίνησης για τις πράσινες ελιές:
- 2,00 ευρώ ανά κιλό για τα 110-130 τεμάχια.
- 1,80 ευρώ ανά κιλό για τα 130-160 τεμάχια.
- 1,50 ευρώ ανά κιλό για τα 160-200 τεμάχια.
Για τις κονσερβοελιές ο εμπορικός τεμαχισμός είναι μέχρι 320-340 τεμάχια. Για τον τεμαχισμό αυτό δεν μπορεί να δοθεί τιμή κάτω του κόστους παραγωγής. Δεν νοείται παραγωγός να πουλάει την παραγωγή του κάτω του κόστους παραγωγής ούτε μεταποιητής - εξαγωγέας να αγοράζει την παραγωγή κάτω του κόστους παραγωγής. Ιστορικά όποτε συμβαίνει αυτό την επόμενη ελαιοκομική χρονιά υπάρχει μείωση της ποσότητας και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής καθώς ο παραγωγός δεν έχει τα απαραίτητα κεφάλαια να καλλιεργήσει. Αποτέλεσμα είναι να ζημιώνεται ολόκληρος ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς.
Ο αγροτικός τομέας στηρίζει διαχρονικά την κοινωνία και την οικονομία παράγοντας ποιοτικά αγροτικά προϊόντα τα οποία παραλαμβάνει η μεταποίηση και εξάγει. Η μεταποίηση έχει επενδύσει σε εξοπλισμό, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό και έχει κάνει γνωστή την Ελληνική επιτραπέζια ελιά σε όλο τον κόσμο. Ο κλάδος της επιτραπέζιας ελιάς με την συνεργασία παραγωγών και μεταποιητών καταγράφει κάθε χρόνο ρεκόρ εξαγωγών. Ευχόμαστε να συνεχίσουμε έτσι σαν κλάδος. Όμως να μην ξεχνάμε ότι χωρίς παραγωγή δεν θα υπάρχει μεταποίηση και εξαγωγή, αλλά και χωρίς μεταποίηση και εξαγωγή δεν θα υπάρχει αγροτική παραγωγή. Αυτό οφείλουμε να το αντιληφθούμε όλοι μας.
«Δύο πέτρες αν δε μονοιάσουν, αλεύρι δεν βγάζουν», τονίζει η ΠΕΑΣΟΕΠΕ.
Ξεκίνησε, με μικρές ποσότητες αλλά θα αυξηθούν τις επόμενες ημέρες, η συγκομιδή της επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή στην Χαλκιδική και στην Καβάλα. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας.
Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία να ανακοινωθούν οι τιμές από την μεταποίηση πριν ξεκινήσει η συγκομιδή.
Κάποτε θα πρέπει η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό το πρόβλημα που ακολουθούν οι μεταποιητές να μην ανακοινώνουν τιμή παραγωγού πριν την συγκομιδή. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το ΥπΑΑΤ αν είναι αυτό νόμιμο σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές νομοθεσίες και να πάψει να πετά χαρταετό, αδιαφορώντας για το εισόδημα των παραγωγών. Οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι αν φύγει το προϊόν από τα χέρια τους δεν μπορούν αν διαπραγματευτούν την τιμή.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια καλή παραγωγή με υψηλή ποιότητα. Όμως δεν υπάρχουν μεγάλα μεγέθη λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ξεκίνησαν να συγκομίζουν κάποιοι παραγωγοί και ζητάμε να μας που τιμές οι μεταποιητές. Δεν μπορεί να παραδίνουμε τις ελιές μας και να μην γνωρίζουμε την τιμή παραγωγού.
Για αυτό θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη των ελαιοπαραγωγών επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής των μελών του Α.Σ. Παγγαίου, σήμερα Πέμπτη (12/9) το απόγευμα, στην πλατεία στο Ποδοχώρι.
Πέρυσι που ήταν μια καταστροφική χρονιά με μειωμένη παραγωγή οι έμποροι έδωσαν τιμή σκούπα στα 2 έως 2,5 ευρώ το κιλό.
Φέτος ζητάμε μια καλή τιμή για τα μεγάλα μεγέθη που να καλύπτει το κόστος παραγωγής της ελιάς. Το κόστος εκτός της συγκομιδής ανέρχεται σε 94 έως 98 λεπτά το κιλό.
Οι εργάτες για την συγκομιδή πληρώνονται στα 3 έως 3,5 ευρώ το τελάρο. Οι παραγωγοί ζητούν μια τιμή που να τους αφήνει εισόδημα για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τις ελιές τους».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει από την πλευρά του στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Το κόστος συγκομιδής είναι υψηλό και στην περιοχή ανέρχεται στα 3,5 έως 4 ευρώ το τελάρο. Πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν τιμές από την μεταποίηση για να δουν οι παραγωγοί τι θα κάνουν το προϊόν τους».
Από την πλευρά μας θα αναφέρουμε τα στοιχεία της ΠΕΜΕΤΕ που λένε για τις επιτραπέζιες ελιές ότι «το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση, κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ). Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών».
Αφού έχετε κέρδη δώστε τιμή στους ελαιοπαραγωγούς. Θα πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι αν δεν δώσουν καλή τιμή στα μεγάλα μεγέθη και έχουμε φέτος μέσες τιμές των 70 και 80 λεπτών το κιλό, αυτό θα είναι καταστροφικό για την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής.
Θυμίζουμε πέρυσι είναι δεδομένο ότι είχαμε ακαρπία στις ελιές. Φέτος έχει καλή παραγωγή με μικρά μεγέθη. Του χρόνου θα έχουμε δεδομένη ακαρπία λόγω της υπερβολικής φετινής καρποφορίας.
Άρα η φετινή τιμή που θα πάρουν οι ελαιοπαραγωγοί θα διαιρεθεί δια τρία έτη. Ήδη πολλοί παραγωγοί είναι με την πλάτη στον τοίχο από τα χρέη, αν δεν τους στηρίξουν οι φέτος μεταποιητές τελειώνει η καλλιέργεια στην χώρα μας.
Στην Ελλάδα φέτος οι παραγωγοί «κλαίνε» για την ξηρασία που έχει πλήξει τα ελαιόδεντρα. Αντίθετα στην Τυνησία, με βάση τον σχεδιασμό που έχουν κάνει, αυξάνουν σε ετήσια βάση τους αρδευόμενους ελαιώνες τους, με στόχο να αυξήσουν την παραγωγή τυνησιακού ελαιολάδου.
Η Τυνησία είναι μια χώρα στην βόρεια Αφρική δίπλα στην έρημο Σαχάρα. Παρόλα αυτά έχει στρατηγική στον ελαιοκομικό τομέα την οποία ακολουθεί κατά γράμμα.
Το Υπουργείο Γεωργίας της Τυνησίας τα τελευταία χρόνια προωθεί και ενισχύει με συγκεκριμένα προγράμματα τις αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες, που μπορούν να προσφέρουν σταθερή παραγωγή, όποιες κι αν είναι οι κλιματικές συνθήκες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, οι αρδευόμενες ελαιοκαλλιέργειες έχουν αυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία στην Τυνησία, από 400.000 στρέμματα σε 1.000.000 στρέμματα, από τα οποία παράγουν μεταξύ 80.000 και 100.000 τόνους ελαιολάδου κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της κυβέρνησης, οι αρδευόμενες φυτείες θα μπορούσαν να παρέχουν σχεδόν το 80% της ελαιοκομίας στην χώρα.
Η σημασία της ελαιοπαραγωγής για την Τυνησία τονίζεται με κάθε τρόπο και υπάρχει ισχυρή κρατική και επιστημονική φροντίδα, καθώς και προωθητικές ενέργειες για το τυνησιακό ελαιόλαδο στην παγκόσμια αγορά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Τυνησιακού Οργανισμού Ελαιολάδου, οι μεγαλύτερες ποσότητες εξάγονται κυρίως στον Καναδά, τη Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ.
Αντίθετα στην χώρα μας εδώ και χρόνια οι Ιταλοί αποτελούν τον αποκλειστικό προμηθευτή του ελληνικού ελαιολάδου, κάτι που κανένας δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει.
Γενικότερα, το ελαιόλαδο αποτελεί ένας από τους κύριους πυλώνες της τυνησιακής οικονομίας, καθώς παρέχει εισόδημα σε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Επίσης αποτελεί το κύριο εξαγώγιμο γεωργικό προϊόν, και πολύτιμη πηγή συναλλάγματος.
Στόχος του τυνησιακού Υπουργείου Γεωργίας είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και της επιστημονικής έρευνας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τυνησιακού ελαιολάδου στις ξένες αγορές, η κατάκτηση νέων αγορών, η αύξηση της προστιθέμενης αξίας του, η προώθηση του βιολογικού ελαιολάδου κ.α.
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχεδιασμό, η αύξηση των εκτάσεων ελαιοκαλλιέργειας (με νέες γραμμικές φυτεύσεις και σύγχρονα αρδευτικά συστήματα) φθάνει τα 22 χιλιάδες εκτάρια ετησίως.
Στην Ελλάδα προτιμούμε να «φυτεύουμε» φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα. Υπάρχει διαφορά στρατηγικής μεταξύ των δύο χωρών, το μέλλον θα δείξει ποια πλευρά βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση.
Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.
Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:
- αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
- μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:
- η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
- η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
- η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
- η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!
Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.
Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:
- για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
- για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:
- στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
- στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
- στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.
Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
Yψηλή αναμένεται να είναι η ζήτηση για τη φετινή πράσινη επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής. Η μειωμένη έως και 90% περσινή παραγωγή έχει φέρει μηδενικά αποθέματα και οι παραγωγοί ελπίζουν σε μια καλή φετινή τιμή.
Ωστόσο η ξηρασία έχει φέρει μικρά μεγέθη στην φετινή παραγωγή. Μόνο όσες ελιές είχαν καλή άρδευση θα έχουν τα μεγάλα μεγέθη.
Πάντως οι παραγωγοί είναι αποφασισμένοι ότι σε περίπτωση που οι έμποροι δεν πληρώσουν «σε ικανοποιητικά επίπεδα» την επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ένα μέρος της παραγωγής να πάει για παραγωγή ελαιολάδου.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη της εβδομάδας με αρχές της επόμενης αναμένεται να ξεκινήσει η φετινή συγκομιδή της πράσινης επιτραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής.
Φέτος αναμένεται μια καλή παραγωγή, που δεν θα έχει σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά. Όμως δεν θα υπάρχουν πολλά μεγάλα μεγέθη καρπού λόγω της ξηρασίας, εκτός από τα χωράφια που είχαν καλή άρδευση.
Το κόστος όμως είναι υψηλό λόγω της άρδευσης αλλά και των εργατικών. Θα θέλαμε να γνωρίζουμε πριν την συγκομιδή την τιμή παραγωγής για να δούμε τι θα γίνει με τους εργάτες γης. Σήμερα ο εργάτης για την συγκομιδή πληρώνεται στα 50 - 60 ευρώ μεροκάματο. Για να πληρωθούν πρέπει να γνωρίζουμε ότι θα πουλήσουμε την σοδειά μας σε τιμή που να μας φέρει εισόδημα. Για αυτό προτείνουμε φέτος οι παραγωγοί να δώσουν εργατικά για τις ελιές τους στα 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου».
Ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών έχει καλλιεργήσει με δανεισμό λόγω της απώλειας εισοδήματος που είχε από την περσινή ακαρπία. Οι παραγωγοί περιμένουν με αγωνία φέτος τις τιμές που θα ανακοινώσουν οι έμποροι, που θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος καλλιέργειας και εργατικών. Εκτιμώ ότι η αρχική τιμή θα πρέπει να ξεκινήσει από τα περσινά επίπεδα (2 ευρώ το κιλό) που λόγω τεμαχισμού θα καταλήξει σε μια μέση τιμή της τάξης των 1,5 ευρώ το κιλό».
Ανακοίνωση - Πρόταση συνεταιρισμών Χαλκιδικής
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Καλυβών Χαλκιδικής και η Ομάδα Παραγωγών και η Ομάδα Παραγωγών Biolivia Ολύνθου Χαλκιδικής, ανακοινώνουν από κοινού τα κάτωθι:
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, ανακοινώνει - προτείνει τιμή κόστους συγκομιδής της Επιτραπέζιας Ελιάς Χαλκιδικής ανά κλούβα, πόσο που θα κυμαίνεται μεταξύ 3 έως 3,5 ευρώ, πλέον του εργοσήμου. Παρακαλούνται όλοι οι ελαιοπαραγωγοί, συνέταιροι και μη, όπως ακολουθήσουν την παραπάνω προτεινόμενη τιμή.
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Την απαλλαγή των αγροτών από το μίσθωμα που καταβάλλουν για την καλλιέργεια αγροκτημάτων που έχουν πλημμυρίσει στην κύρια τάφρο της Κάρλας, καθώς είναι αδύνατη η αγροτική δραστηριότητα σε αυτά, ζητά ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, με επιστολή του προς τον ΓΟΕΒ.
Προτείνει δε τον Οκτώβριο του 2025 το θέμα να επανεξεταστεί και η λύση να εξαρτηθεί από την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα αγροκτήματα.
Σύμφωνα με την εισήγηση του περιφερειάρχη προς τον Οργανισμό Κοινής Ωφελείας ΓΟΕΒ και κατόπιν σχετικού αιτήματος αγροτών για «μη πληρωμή μισθώματος για τα αγροτεμάχια που έχουν εκμισθώσει στη Ζώνη του Συλλεκτήρα ΙΤ (κύριας τάφρου Κάρλας) από τον ΓΟΕΒ, όπως αυτό διατυπώθηκε με εξώδικη δήλωσή τους, καθόσον λόγω της πλημμύρας και των υδάτων που ακόμη δεν έχουν υποχωρήσει, έχουν περιέλθει σε πλήρη αδυναμία, λόγω ανωτέρας βίας, να τα χρησιμοποιήσουν», προτρέπει τον Οργανισμό για την εξεύρεσή της καλύτερης λύσης, προς όφελος των παραγωγών.
Ο περιφερειάρχης υπενθυμίζει ακόμη το οικονομικό πλήγμα που έχουν υποστεί οι παρακάρλιοι παραγωγοί λόγω της αδυναμίας τους να καλλιεργήσουν, μη λαμβάνοντας τις προβλεπόμενες ενισχύσεις, ενώ έχουν αποζημιωθεί με μικρά ποσά για την απώλεια παραγωγής.
Ερώτηση στην Βουλή
Ως «άδικη και νομικά αβάσιμη» χαρακτηρίζει την αναζήτηση των ενοικίων για τα παρακάρλια αγροτεμάχια, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Στην ερώτησή του ο κ. Κόκκαλης αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Με την υπ’ αριθ. ΥΑ 26/150398 (ΦΕΚ Β΄3028/2024) Υπουργική απόφαση, θεσπίζονται οι λεπτομέρειες χορήγησης της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης για τους γεωργικούς τομείς που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα βάσει του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2023/2820 της Επιτροπής συνολικού προϋπολογισμού 43.082.500 €.
Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης είναι, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί, που τα αγροτεμάχια τους βρίσκονται πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας λόγω της αδυναμίας καλλιέργειας των εκτάσεων αυτών. Μάλιστα, η περιοχή χορήγησης της στήριξης αφορά έκταση 119.159.97,32 στρεμμάτων, η οποία απαρτίζεται από πλημμυρισμένες γαίες των καταστροφικών κακοκαιριών Daniel και Elias, σύμφωνα με το χάρτη που απεικονίζει την περιοχή που επλήγη, ο οποίος προήλθε από το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Επίσης, ως Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης της παρούσας απόφασης ορίζονται, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια των επιλέξιμων εκτάσεων που περιλαμβάνονται στον από 10/10/2023 χάρτη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι έχουν υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2023.
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι δικαιούχοι αγρότες των παρακάρλιων αγροτεμαχίων, εφαρμόζουν παύση της καλλιεργητικής τους δραστηριότητας για 2 έτη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias, και δεν μπορούν να ενταχθούν σε άλλα εθελοντικά Μέτρα του ΠΑΑ 2014-2022 ή εθελοντικές παρεμβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 για τις εκτάσεις που χορηγείται στήριξη δυνάμει της παρούσας απόφασης. Ειδικότερα, οι δικαιούχοι της περ. α της παρ. 1 δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
Είναι ξεκάθαρο, από το ίδιο το περιεχόμενο της απόφασης, ότι οι γεωργοί, κρίνονται δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης και χρηματοδοτικής στήριξης, λόγω του γεγονότος ότι τα αγροτεμάχια που καλλιεργούν είτε ιδιόκτητα, είτε μισθωμένα, πλησίον της λίμνης Κάρλας, εμφανίζουν αδυναμία καλλιέργειας και για το λόγο αυτό, οι δικαιούχοι δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αφού δεν δύνανται τα αγροτεμάχια να καλλιεργηθούν.
Πλην όμως, πολλοί μισθωτές – καλλιεργητές αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα αγροτεμάχια που έχουν μισθώσει από τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (Γ.Ο.Ε.Β), και δεν υποβάλλουν καν δήλωση καλλιέργειας για τα επόμενα δύο έτη 2024, 2025, αποκλειόμενοι από τις ενισχύσεις και τα οικολογικά σχήματα, λαμβάνουν ειδοποιητήρια καταβολής μισθωμάτων από τον Γ.Ο.Ε.Β.
Όμως, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα:
Γιατί, ενώ οι αγρότες ως μισθωτές έχουν απωλέσει για λόγο ανωτέρας βίας τη κατοχή του αγροτεμαχίου και δεν δύνανται ούτε να το καλλιεργήσουν, ούτε να λάβουν εισόδημα από αυτό, δηλαδή έχει εξαλειφθεί η αιτία της εκμίσθωσης, να εξακολουθεί να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος, για το έτος 2024;
Επειδή, αφενός είναι πολιτικά άδικο και επαχθές ο Γ.Ο.Ε.Β να ζητά με ειδοποιητήρια και δη θέτοντας καταληκτική προθεσμία πληρωμής μέχρι την 29η Ιουλίου, τα μισθώματα για την εκμίσθωση των αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ οι αγρότες ακόμη δεν έχουν ορθοποδήσει από τις έντονες και με μακροχρόνιες καταστροφές από τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023, αφετέρου είναι νομικά υπό αμφισβήτηση, κατά πόσο είναι ορθό νομικά, να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος από τον μισθωτή προς τον εκμισθωτή, εφόσον αποδεδειγμένα το μίσθιο είναι σε κατάσταση αχρησίας, δηλαδή μη δυνάμενο να καλλιεργηθεί και ο αγρότης έχει απωλέσει την κατοχή του μισθίου και δεν δύναται να κάνει την συμφωνημένη χρήση του μισθίου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Προτίθεται να επιλύσει το πρόβλημα των αγροτών των παρακάρλιων περιοχών, ώστε να μην θεωρηθούν έκπτωτοι οι αγρότες, σύμφωνα με τα περιεχόμενο των ειδοποιητηρίων, από τον Γ.Ο.Ε.Β, μετά την καταληκτική προθεσμία καταβολής των ενοικίων;
2. Υπάρχει η πολιτική βούληση να διαγραφούν οι εν λόγω οφειλές από μισθώματα στον Γ.Ο.Ε.Β, εξαιτίας της συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας ή της έκτακτης επιχορήγησης ώστε το Κράτος να καταβάλλει το σύνολο ή μέρος των οφειλόμενων μισθωμάτων για τα έτη 2024 και 2025, που έχει αποφασιστεί η αδυναμία καλλιέργειας;».
Ψηφιακά από 1 Σεπτεμβρίου το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη σε δήμους και περιφέρειες.
Ψηφιακά θα ενημερώνεται, από 1/9, η Φορολογική Διοίκηση, για την ανάγκη δέσμευσης (ή αποδέσμευσης) αποδεικτικού ενημερότητας σε φορολογούμενους που έχουν (ή εξοφλούν αντίστοιχα) ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Δήμους και Περιφέρειες, σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή.
Η νέα λειτουργικότητα διευκολύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους, καθώς επιτρέπει την εύκολη και γρήγορη αποδέσμευση της φορολογικής τους ενημερότητας, μετά την εξόφληση των οφειλών στους Δήμους και Περιφέρειες, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ορθή και άμεση αποτύπωση της εικόνας των φορολογουμένων στο ψηφιακό σύστημα της ΑΑΔΕ, διασφαλίζοντας περαιτέρω τα δημόσια έσοδα.
Η ανωτέρω διαδικασία ενημέρωσης θα διενεργείται μέσω του Κέντρου Ελέγχου Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.
Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:
«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.
H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης
Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.
Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.
Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,
Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.
Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:
α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .
Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».
Ολοκληρώθηκε η αποστολή δύο τεχνικών εκθέσεων, που αφορούν ζημιές από χαλαζόπτωση και παραμόρφωση των καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς, από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Συγκεκριμένα ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες και έχουν αποσταλεί ήδη από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δύο εμπεριστατωμένες τεχνικές εκθέσεις οι οποίες εκπονήθηκαν από την ΔΑΟΚ Πέλλας, με επικεφαλής τον Προϊστάμενο Φυτοπαθολογικού και Ποιοτικού Ελέγχου Δρ. κ. Συμεών Μαρνασίδη, με όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης και τις προτάσεις για την κατάλληλη διαχείριση στα δένδρα, των καταστροφών που έπληξαν τις αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.
Η πρώτη τεχνική έκθεση αφορά τις ζημίες που προκλήθηκαν σε καλλιέργειες των περιοχών των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας, μετά από την έντονη χαλαζόπτωση της 2ας Ιουλίου 2024.
Στην έκθεση αποτυπώνονται οι περιοχές που επλήγησαν, καθώς και στοιχεία που επιβεβαιώνουν το μέγεθος της καταστροφής. Το χαλάζι, έχει προκαλέσει καθολική καταστροφή των καρπών στα αγροκτήματα ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως νεαρών δέντρων και φυτεύσεις δέντρων σε μονόκλωνα σχήματα, υπάρχει αμφιβολία ακόμη και για τη δυνατότητα ανάκαμψης των πληγέντων δέντρων που χτυπήθηκαν από τη σφοδρή χαλαζόπτωση.
Οι παραγωγές που επλήγησαν, αφορούν ένα μεγάλο εύρος διαφορετικών ποικιλιών όπως: κεράσια, μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα, ελιές, ακτινίδια, καρύδια, καστανιές, αμυγδαλιές, αλλά και άλλες καλλιέργειες όπως πατάτα, τομάτες, αμπέλια, σπανάκι, σιτηρά, τριφύλλι, κ.ά.
Η δεύτερη τεχνική έκθεση, αφορά τη διερεύνηση του προβλήματος παραμόρφωσης των καρπών οπωρώνων ροδακινιάς και νεκταρινιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τον ιολογικό έλεγχο των ετών 2023 και 2024, που διενέργησε το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με χρηματοδότηση της ΠΕ Πέλλας, ανιχνεύτηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν παθογόνοι ιοί και ιδιαίτερα ο ιός ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) PPV και το ιοειδές peach latent mosaic viroid (PLMVd), που ενδέχεται να προκαλούν παραμορφώσεις καρπών.
Το γεγονός όμως ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ανιχνεύτηκαν τόσο σε συμπωματικά όσο και σε μη συμπτωματικά δείγματα, ενισχύει την άποψη, ότι μπορεί να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές.
Όμοια, τα αποτελέσματα των πρόσφατων αναλύσεων (τελευταία δείγματα Ιούνιος 2024) δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Επίσης, σύμφωνα με το δελτίο αποτελεσμάτων του Μ.Φ.Ι., η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Επίσης, από τον ακαρεολογικό έλεγχο όλων των νέων δειγμάτων (Ιούνιος και Ιούλιος 2024), εντοπίστηκαν ακάρεα του γένους eriophyes τα οποία ενδέχεται να προκαλούν τις παραμορφώσεις.
Σε ένα δείγμα από αγρό με έντονα συμπτώματα στην περιοχή της Αλμωπίας, τα eriophyes εντοπίστηκαν όχι μόνο επάνω στους καρπούς αλλά και εντός των οφθαλμών των κλάδων που έφεραν παραμορφωμένους καρπούς.
Περισσότερες λεπτομέρειες για τα eriophyes και τη συμμετοχή τους στη δημιουργία του προβλήματος, θα έχουμε μετά από επόμενες δειγματοληψίες, το Φθινόπωρο του 2024 και όλο το έτος 2025.
Μετά από την ολοκληρωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη παρουσίαση των ζημιών σε αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας και την υπηρεσιακή διαβίβασή τους στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Δάνης Τζαμτζής διεκδικεί και συνεργάζεται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και πρόσωπα, για τη δίκαιη και άμεση αποζημίωση των πληγέντων αγροτών.
Στόχος του κ. Τζαμτζή ακόμη είναι, οι συγκεκριμένες ζημιές, να μην έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον τομέα της εμπορίας και μεταποίησης.
Για τον σκοπό αυτό ο κ. Τζαμτζής, έχει ορίσει επιτροπή που παρακολουθεί τα αποτελέσματα των αναλύσεων και με βάση αυτά, συντονίζει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Θα ακολουθήσουν συμπληρωματικές ενέργειες από τον κ. Αντιπεριφερειάρχη και συνάντηση εκ νέου με τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη.
Κοινή ανακοίνωση εξέδωσαν ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και υπεύθυνος για τον πρωτογενή τομέα της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης και ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, κ. Παύλος Σατολιάς, για το θέμα του ΟΣΔΕ.
Η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:
«Οι Περιφέρειες της χώρας και οι Συνεταιρισμοί αποτελούν τα ουσιαστικά και κύρια στηρίγματα της πρωτογενούς παραγωγής για τους αγρότες της χώρας. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αποτελούν την πρώτη προτεραιότητά μας και με την παραμονή τους στην ύπαιθρο με την παραγωγή, την κρατούν ζωντανή. Στηρίζουμε αυτούς που παράγουν και όλοι οι πόροι μας οδηγούνται σε αυτούς.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την αδιαφανή διαχείριση στοιχείων των ενισχύσεων μέσω του ΟΣΔΕ, που χειρίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ με συνιδιοκτήτη τεχνικό σύμβουλο ή συμβούλους. Ενώ συλλέγει τα στοιχεία για όλους και τους 660.000 αγρότες της χώρας, κανένας Συνεταιρισμός και καμία Περιφέρεια της χώρας δεν έχει πρόσβαση στα παραγωγικά δεδομένα για να σχεδιάσει δράσεις για τον πρωτογενή τομέα της περιοχής του. Αντίθετα, με όχημα τα κλειστά δεδομένα του ΟΣΔΕ, οι ενισχύσεις πηγαίνουν σε άτομα που δεν έχουν καμία παραγωγική δραστηριότητα και έτσι φτάσαμε πολλές ενισχύσεις μέσω της τεχνικής λύσης να πηγαίνουν σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα και σε κτήματα χωρίς άροτρο.
Την δε πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ με αφορμή τα οικολογικά σχήματα, προστέθηκε και η καταχρηστική μεταφορά ενισχύσεων μέσω ανύπαρκτων υπηρεσιών και συμβουλών σε τρίτους, που καμία παραγωγική βοήθεια δεν προσφέρουν στους αγρότες.
Αυτά συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει χάσει το κύρος του, τόσο εντός, όσο και εκτός της χώρας, γι’ αυτό όλοι μας πρέπει να συμβάλουμε στην εξέλιξη ενός ισχυρού οργανισμού που θα υπηρετεί μόνο τους αγρότες.
Η μόνη θετική προσπάθεια για να αλλάξει αυτό, ήταν τα δεδομένα των αγροτών και το ΟΣΔΕ να μεταβούν στο gov.gr, ώστε να έχουν πρόσβαση όσοι χρειάζεται με χαμηλό κόστος. Ενέργεια που χαιρετίσαμε και στηρίξαμε από κοινού, τόσο οι Περιφέρειες, όσο και οι Συνεταιρισμοί.
Σήμερα, το ΟΣΔΕ 2024 δεν έχει ξεκινήσει, ενώ είμαστε στα μέσα Ιουλίου. Με ευφυή τεχνάσματα για το ποιο λογισμικό συμβούλου είναι το κατάλληλο για το ΟΣΔΕ, φθάσαμε πάλι κάποιοι να αναθαρρήσουν και να ζητούν την κατάργηση της κατάκτησης του gov.gr, όπου όλοι οι αγρότες χωρίς διαμεσολαβητές και επιπλέον κόστος έχουν πρόσβαση ως ισότιμοι πολίτες. Μεθοδεύουν, αγνοώντας τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας τη διαφάνεια στις ενισχύσεις και την επαναφορά των δεδομένων των αγροτών σε αδιαφανή υπόγεια.
Έτσι, φέτος αν και η εφαρμογή δουλεύει από την 1η Απριλίου στην online σύνδεση, δεν λειτουργεί για ανεξήγητο λόγο δια μέσου των ΚΥΔ.
Μπροστά σε αυτή παρελκυστική τακτική από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τους τεχνικούς συμβούλους που αδιαφορούν για τους αγρότες, η ΕΘΕΑΣ ανέλαβε την πρωτοβουλία για να γίνουν οι δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024 online μέσω των συνεταιριστικών ΚΥΔ.
Ως Περιφέρειες της χώρας και ως Συνεταιρισμοί στηρίζουμε την παραμονή του ΟΣΔΕ στο gov.gr, το άνοιγμα των δεδομένων της εφαρμογής και τη χρήση τους από τις Περιφέρειες και τους Συνεταιρισμούς χωρίς κόστος.
Προειδοποιούμε ότι εάν υπάρξει η παραμικρή απόκλιση από αυτό, θα μας βρουν απέναντι και τότε θα ειπωθούν όλα με το όνομά τους».
Και η ΠΟΓΕΔΥ στην ίδια γραμμή
Ο πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ, Νίκος Κακαβάς, σχολιάζοντας την ανακοίνωση ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «χαιρόμαστε που δύο θεσμικοί παράγοντες όπως είναι ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ ουσιαστικά υιοθετούν τις θέσεις για το ΟΣΔΕ που έχει εκφράσει η ΠΟΓΕΔΥ. Παραμένει η θέση μας ότι το ΟΣΔΕ πρέπει να μείνει στον λαό και μέσα στο gov.gr».
Ετοιμάζεται ο φάκελος με ζημιές από τα παραμορφωμένα ροδάκινα, ο οποίος πρόκειται να κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στο ΥπΑΑΤ.
Αυτό τόνισε στον ΑγροΤύπο ο ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής. Στόχος είναι τα στοιχεία να κατατεθούν στην ΕΕ για να υπάρξουν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών.
Στο μεταξύ όπως αναφέρει ο κ. Τζαμτζής, οι ζημιές από την πρόσφατη χαλαζόπτωση στην περιοχή είναι μεγάλη. «Φτάνει στο 100% για τα ασυγκόμιστα μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα, καθώς και τα όψιμα κεράσια στις ορεινές περιοχές. Όμως ήταν τόσο μεγάλη η ένταση του φαινομένου που έχουμε και ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο (κορμούς, φύλλα κ.α.)». δήλωσε στον ΑγροΤύπο.
Συνάντηση είχε, την Τετάρτη (3/7), ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, Ιορδάνης Τζαμτζής με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζο, τον οποίο ενημέρωσε για τις καταστροφές που προξένησε, την Τρίτη (2/6/2024), το χαλάζι στον καρπό σε κεράσια, μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα αλλά και στο φυτικό κεφάλαιο, σε χωριά των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας.
Ο κ. Τζαμτζής ζήτησε να γίνουν άμεσα εκτιμήσεις των ζημιών και να υπάρξει έγκαιρα πληρωμή των αγροτών, διότι σε πολλές καλλιέργειες δεν συγκομίστηκε το προϊόν και υπάρχει θέμα επιβίωσης των αγροτών, αλλά και συνέχισης της καλλιέργειας.
Κάλεσε δε τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ να επισκεφθεί την Πέλλα και ορίστηκε η επίσκεψη στις 19/6/2024.
Ακολούθως, συναντήθηκε στο ΥπΑΑΤ με τον Υπουργό κ. Τσιάρα Κων/νο, τον οποίο ενημέρωσε για τις ζημιές στις καλλιέργειες, αλλά και για το μεγάλο θέμα των παραμορφωμένων ροδάκινων.
Ο κ. Τσιάρας ζήτησε να κατατεθεί από την ΠΕ Πέλλας πλήρης φάκελος των ενεργειών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα σχετικά με τα παραμορφωμένα ροδάκινα αλλά και μια ολοκληρωμένη έκθεση με τις ζημιές από το χαλάζι.
Στην συνέχεια ο κ. Τζαμτζής συμμετείχε στην σύσκεψη που είχαν οι συνεταιρισμοί με τους Υφυπουργούς κ.κ. Διονύση Σταμενίτη και Χρήστο Κέλλα σχετικά με την πολύ χαμηλή τιμή στο συμπύρηνο ροδάκινο και το υψηλό κόστος παραγωγής.
Ο κ. Τζαμτζής παίρνοντας τον λόγο τόνισε ότι η τιμή στο συμπύρηνο, στα 33 λεπτά όπως συζητείται, δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής και πρέπει το ΥπΑΑΤ σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική του Ροδάκινου, να πιέσουν την ΕΚΕ ώστε η τιμή να δίνει την δυνατότητα επιβίωσης στους αγρότες και να καθιστά βιώσιμη την καλλιέργεια του ροδάκινου.
Επιπλέον δεν πρέπει να γίνονται κρατήσεις 3 λεπτών από τους αγρότες που φέρνουν το προϊόν στην πόρτα του εργοστασίου.
Επισήμανε δε ότι τα βερίκοκα από την Αργολίδα τα εργοστάσια τα αγόρασαν 45-49 λεπτά, ενώ από τους παραγωγούς της Πέλλας η τιμή ήταν πολύ χαμηλότερη.
Μειωμένη παραγωγή για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά θα έχει ο ελαιώνας της Σητείας λόγω κλιματολογικών συνθηκών.
Η μείωση διαπιστώθηκε και στην διάρκεια των επιτόπιων ελέγχων που έγιναν την Τετάρτη, 26 Ιουνίου από τον ΕΛΓΑ Κρήτης.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης, «σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις η ακαρπία και η σχινοκαρπία στην περιοχή είναι πάνω από 65% και σε ορισμένες περιοχές ανέρχεται στο 90%.
Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που υπάρχει πρόβλημα ακαρπίας στο δήμο Σητείας.
Φέτος είχαμε μια πολύ καλή ανθοφορία πάνω από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών. Όμως τα άνθη έπεσαν και δεν είχαμε καλή καρποφορία. Και όσα δέντρα γονιμοποιήθηκαν παρουσίασαν σχινοκαρπία.
Εκτιμώ ότι το πρόβλημα οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και στις λίγες βροχοπτώσεις που είχε φέτος η περιοχή.
Στην περιοχή όταν έχουμε μια καλή παραγωγή βγάζουμε περίπου 16.000 τόνους ελαιολάδου. Με την εικόνα της φετινής ανθοφορίας αναμέναμε μια παραγωγή της τάξης των 12.000 έως 13.000 τόνους. Τελικά μετά την καρπόδεση προβλέπεται μια παραγωγής της τάξης των 3.500 τόνων.
Ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει τις ζημιές οι οποίες προέρχονται στο προανθικό στάδιο ή στην σχοινοκαρπία. Για αυτό θα πρέπει να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών από την ακαρπία.
Δεδομένου ότι η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων στην περιοχή και επειδή υπήρξε μειωμένη παραγωγή και τα προηγούμενα χρόνια, οι ελαιοπαραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση και δεν έχουν ρευστότητα για να συνεχίσουν την καλλιέργεια.
Σε επιστολή, που έστειλε ο συνεταιρισμός, την Τετάρτη (3/7/2024), στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ενημερώνουμε για τη μεγάλη καταστροφή που αντιμετωπίζει κατά τη φετινή καλλιεργητική περίοδο ο ελαιώνας της περιοχής.
Η ηγεσία του ΕΛΓΑ θα πρέπει να δώσει εντολή για να γίνουν οι εκτιμήσεις ζημιάς και μετά από πολιτική απόφαση να κατατεθεί φάκελος στην ΕΕ για οικονομική στήριξη των ελαιοπαραγωγών λόγω απώλειας εισοδήματος εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».
Χαλαζόπτωση σημειώθηκε το πρωί της Πέμπτης (4 Ιουλίου), σε αγροτικές περιοχές της Νέας Φώκαιας, της Νέας Ποτίδαιας και των Βραστάμων της Χαλκιδικής, στη διάρκεια της κακοκαιρίας που έπληξε τον νομό.
Από το χαλάζι προκλήθηκαν ζημιές σε ελαιοκαλλιέργειες και από τη Δευτέρα (8 Ιουλίου) αναμένεται στην περιοχή κλιμάκιο του ΕΛΓΑ, προκειμένου να προχωρήσει σε μια πρώτη απογραφή και προεκτίμηση των καταστροφών.
Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «το χαλαζι χτύπησε συγκεκριμένες περιοχές κυρίως με ελαιόδεντρα.
Όμως σε άλλες περιοχές της Χαλκιδιικής δεν έριξε ούτε μια σταγόνα βροχής.
Φέτος η Χαλκιδική έχει ξεκινήσει ποτίσματα από τον Απρίλιο και Μάιο έγιναν πιο εντατικά λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και της ξηρασίας.
Άλλες χρονιές ξεκινούσαμε από τα τέλη Μαΐου και αν είχε κάποια βροχή Ιούνιο πηγαίναμε από Ιούλιο.
Όπως όλα δείχνουν φέτος μας περιμένει ένα δύσκολο καλοκαίρι.
Το πρόβλημα με τις γεωτρήσεις είναι μεγάλο και θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να σχεδιαστούν αρδευτικά έργα στην χώρα μας για την αντιμετώπιση της ανομβρίας».
Χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, ζητά ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής.
Παράλληλα τονίζει ότι τα 30 λεπτά το κιλό που δίνει η ΕΚΕ για το βιομηχανικό ροδάκινο είναι ιδιαίτερα χαμηλή και ζητά παρέμβαση από το ΥπΑΑΤ για να καταβληθούν βιώσιμες τιμές στους παραγωγούς.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιορδάνης Τζαμτζής «υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες ποικιλίες που φαίνεται να είναι ανθεκτικές στην ασθένεια και θα πρέπει να παρθούν άμεσα κάποιες αποφάσεις από το ΜΦΙ. Εκτός όμως από την επιστημονική πλευρά άμεσα θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για την χρηματοδότηση με κοινοτικά κονδύλια των παραγωγών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Η Πέλλα έχει μεγάλες βιομηχανίες κομπόστας και αναμένεται να πληγούν από το πρόβλημα.
Όμως και οι τιμές π[αραγωγού στα 30 λεπτά το κιλό, που συζητά η ΕΚΕ, θα αποτελειώσουν τα συμπύρηνα ροδάκινα. Δεν είναι βιώσιμες για τους παραγωγούς και θα πρέπει να το καταλάβει το ΥπΑΑΤ και η μεταποίηση. Επίσης είναι αδιανόητο να βάζουν τον παραγωγό να πληρώνει τα 3 λεπτά μεταφορικά, δηλαδή να τους τα αφαιρούν οι βιομηχανίες από την τιμή».
Η επιστολή του Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τη Διεπαγγελματική αναφέρει τα εξής:
Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, συμβάλλοντας από την πρώτη στιγμή ενεργά στην προσπάθεια για επίλυση του πρωτοεμφανιζόμενου σε εξέλιξη και ένταση προβλήματος που αφορά τις σημαντικότερες καλλιέργειες πυρηνοκάρπων της περιοχής και συγκεκριμένα τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, προβαίνει σε ενημέρωση των καλλιεργητών της περιοχής μας σχετικά με το θέμα.
Για την καταγραφή των εκτάσεων που παρουσιάζεται το πρόβλημα, χρησιμοποιείται ψηφιακή πλατφόρμα που εγκαταστάθηκε στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ 2024, από τη διεπαγγελματική οργάνωση ροδάκινων.
Όσον αφορά τον προσδιορισμό του ακριβούς αιτίου που προκαλεί το πρόβλημα, παραμένει ακόμα υπό διερεύνηση. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με παρατηρήσεις καλλιεργητών, ανέκαθεν παρατηρούνταν καρποί με παραμορφώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια αλλά ήταν σε ποσοστό μη άξιο προσοχής (ελάχιστοι καρποί και σπάνια εμφάνιση).
Προκειμένου να διερευνηθεί το αίτιο που προκαλεί πλέον το πρόβλημα σε μεγάλη έκταση και ένταση, η Π.Ε Πέλλας απέστειλε άμεσα δείγματα ιστών στο εργαστήριο ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, για τη διενέργεια εξειδικευμένων αναλύσεων που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Κατόπιν αποστολής στο εργαστήριο Ιολογίας του Μ.Φ.Ι και ιολογικής εξέτασης δειγμάτων φύλλων και καρπών ροδακινιάς από δέντρα με συμπτώματα και χωρίς συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών, των περιοχών Ν. Μυλότοπος Γιαννιτσών, Αμπελειές Γιαννιτσών, Άρνισσα Έδεσσας, Νάουσα Ημαθίας (συλλογή Τ.Φ.Δ.Ν.), ανιχνεύτηκαν συνολικά επτά ιοί/ιοειδή (PPV, PNRSV, PLMVd, CGRMV, ACLSV, NSPaV, TiRSaV) σε δείγματα φύλλων συμπτωματικών δένδρων και μη συμπτωματικών δέντρων. Η εξέταση νέων δειγμάτων από το εργαστήριο ιολογίας του Μ.Φ.Ι το έτος 2024, από συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δένδρα, έδειξε την παρουσία των PPV, CGRMV και PLMVd στα συμπτωματικά και στα μη συμπτωματικά δείγματα.
Το συνολικό ιολογικό φορτίο σε συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δείγματα ήταν το ίδιο και σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση μας από το εργαστήριο, βρίσκεται σε εξέλιξη η ακριβής ποσοτικοποίησή τους. Παρόλο που, κατόπιν των αποτελεσμάτων, ενδέχεται να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές, νέα δείγματα κλάδων με φύλλα και καρπούς εστάλησαν στα εργαστήρια ιολογίας και ακαρεολογίας του ΜΦΙ στις 25/06/2024.
Έχοντας υπ’ όψιν όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα, ανεξάρτητα από το ακριβές αίτιο του προβλήματος και καθώς αυτό έλαβε έντονες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια με τους ήπιους Χειμώνες και την γενική κλιματική αλλαγή, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, λόγω άγνωστης μέχρι σήμερα ασθένειας.
Οι ποικιλίες που θα φυτευτούν πρέπει να προέρχονται αποδεδειγμένα από μητρικές φυτείες απαλλαγμένες ιώσεων.
Τιμές παραγωγού ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου
Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού των ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου είναι ιδιαίτερα χαμηλές σύμφωνα με την πρόταση της Ε.Κ.Ε. (περίπου 0,30 €/ κιλό), γεγονός που προκαλεί θύελλα αντιδράσεων στον αγροτικό κόσμο της περιοχής μας και με δεδομένο ότι η ΠΕ Πέλλας αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό Α’ ύλης (55% πανελλήνιας παραγωγής) βιομηχανικών ροδάκινων.
Απαιτείται άμεσα παρέμβαση από ΥπΑΑΤ τόσο στη διεπαγγελματική ένωση ροδάκινων όσο και στην ένωση κονσερβοποιών, ώστε να δοθούν τιμές βιώσιμες τόσο για την καλλιέργεια όσο και για τους ίδιους του αγρότες.
Από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Ηπείρου, συστήνεται προς τους ιδιοκτήτες των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων να λάβουν κατάλληλα μέτρα, ώστε να προφυλάξουν το ζωικό τους κεφάλαιο από τις συνέπειες πιθανών φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, πλημμύρες, έντονες χιονοπτώσεις, καύσωνες, θυελλώδεις άνεμοι, σεισμοί, κ.α.), όπως ενδεικτικά:
Να απομακρύνουν τα ξερά χόρτα και τα σκουπίδια από τον εξωτερικό χώρο της εγκατάστασής τους και τον περιβάλλοντα χώρο γύρω από αυτή, και να μεριμνήσουν για τη διάνοιξη τάφρου ή για τον καθαρισμό της αν υπάρχει, ώστε να είναι δυνατή η παροχέτευση των όμβριων υδάτων.
Να προμηθευτούν με γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος ή/και αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα.
Να μεριμνήσουν να υπάρχει φορτισμένο κινητό τηλέφωνο στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση.
Να μεριμνήσουν για την επάρκεια σε νερό, ζωοτροφές και άλλες απαραίτητες προμήθειες, ώστε να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των ζώων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5-7 ημερών σε περίπτωση αποκλεισμού.
Να έχουν τακτική ενημέρωση για το δελτίο καιρού.
Σε περίπτωση πυρκαγιάς, πρώτα να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές (πυροσβεστική κ.α.) και μετά να ακολουθούν οι υπόλοιπες ενέργειες.
Αν υπάρχουν άρρωστα ή τραυματισμένα ζώα διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα, παρέχονται οι πρώτες βοήθειες, καλείται ο κτηνίατρος και σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η θεραπεία τους επικοινωνούν και με τα σφαγεία για την πραγματοποίηση σφαγής έκτακτης ανάγκης.
Απομάκρυνση των νεκρών ζώων και άμεση υγειονομική ταφή τους για την αποφυγή διάδοσης μολυσματικών ασθενειών.
Επισημαίνουμε ότι για την απομάκρυνση των ζώων ή την προσέγγιση των εκτροφών, συνεννοούμαστε με τις κατά τόπους αρμόδιες Κτηνιατρικές αρχές και πάντα υπό τις οδηγίες των αρμοδίων αστυνομικών και πυροσβεστικών αρχών.
Οι ελαιοπαραγωγοί φέτος με τις υψηλές τιμές στο ελαιόλαδο δίνουν μεγάλη βαρύτητα στην ποσότητα και την ποιότητα του προϊόντος.
Ωστόσο οι καιρικές συνθήκες (αυξημένη υγρασία) αρχίζουν να δημιουργούν προβλήματα με τους πληθυσμούς του δάκου κάτι που θα πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους οι ελαιοπαραγωγοί, ενώ καμιά επίσημη ενημέρωση δεν έχουν για το Οικολογικό Σχήμα της ιδιωτικής δακοκτονίας με δακοπαγίδες.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης, γεωπόνος και ιδιοκτήτης της εταιρείας Δακοφάκα, «οι ελαιοπαραγωγοί γνωρίζουν ότι οι υψηλές θερμοκρασίες δεν ευνοούν το δάκο. Όπως λέει η βιβλιογραφία σε υψηλές θερμοκρασίες δεν έχουμε πρόβλημα με το δάκο. Αυτή όμως δεν είναι όλη η αλήθεια γιατί η σχετική υγρασία δημιουργεί το πρόβλημα.
Η εναλλαγή θερμοκρασιών και η υγρασία τις πρωινές ή βραδυνές ώρες βοηθά στην αύξηση του πληθυσμού του δάκου.
Έχω πρόσφατο παράδειγμα από την Κύπρο που με θερμοκρασίες 43 βαθμούς Κελσίου να γεννά ο δάκος.
Την περσινή χρονιά, που είχαμε παρόμοιες καιρικές συνθήκες, είδαμε σε περιοχές κοντά σε ποτάμια και με αυξημένη υγρασία, υψηλό αριθμό γεννήσεων του εντόμου. Και ενώ όλο το καλοκαίρι είμαστε όλοι εφησυχασμένοι έρχεται ο Σεπτέμβριος και βλέπουμε μεγάλους πληθυσμούς δάκου, που μπορεί να μεταναστεύσουν με την βοήθεια του ανέμου. Ήδη έχουμε πληροφορίες ότι έχουμε αυξημένους πληθυσμούς σε Πελοπόννησο και Κρήτη.
Για αυτό οι ελαιοπαραγωγοί θα πρέπει να κάνουν έλεγχο του δάκου ακόμη και όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες.
Δεν μιλάμε για τις έντονα ξηροθερμικές περιοχές (όπως π.χ. η πεδιάδα της Μεσσαράς) που δεν υπάρχει πρόβλημα αλλά σε περιοχές που έχουν αυξημένη υγρασία (π.χ. παραθαλάσσιες κ.α.).
Επίσης θα πρέπει να υπάρχει μέτρο στην άρδευση της ελιάς και ας έχουμε υψηλές θερμοκρασίες για να μην έχουμε υγρασίες.
Στις ξηροθερμικές περιοχές οι παγίδες του δάκου θα πρέπει να τοποθετηθούν από 20 έως 25 Αυγούστου. Στις άλλες περιοχές καλό είναι να τοποθετηθούν από τώρα για να έχουμε εικόνα του πληθυσμού».
Οικολογικό Σχήμα
Στη νέα ΚΑΠ έχουμε το Οικολογικό Σχήμα Π1-31.6 – «Ενίσχυση παραγωγών για την εφαρμογή φιλικών για το περιβάλλον πρακτικών διαχείρισης, με τη χρήση ψηφιακής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων», στο οποίο περιλαμβάνεται και η Δράση 31.6-ΙΓ «Εφαρμογή εθελοντικών οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας».
Η δράση συνίσταται στην εφαρμογή της μεθόδου της μαζικής παγίδευσης (mass trapping) του δάκου (Βactocera oleae) στην ελαιοκαλλιέργεια.
Το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ έκανε λόγο για ενίσχυση σε όσους παραγωγούς είχαν ενταχθεί στο μέτρο στα 35 ευρώ ανά στρέμμα για ελαιώνες αλλά τελικά όσοι εντάχθηκαν το 2023 πληρώθηκαν ενίσχυση στα 26 ευρώ ανά στρέμμα.
Όμως δεν υπάρχει κάποια γενικότερη ενημέρωση στους ελαιοπαραγωγούς για το συγκεκριμένο Οικολογικό Σχήμα και πολλοί είναι διστακτικοί στο να αγοράσουν δακοπαγίδες.
Ο κ. Ευρικλής Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι ελαιοπαραγωγοί περιμένουν να ανοίξει το ΟΣΔΕ και να ενημερωθούν τι θα πρέπει να κάνουν φέτος με τα Οικολογικά Σχήματα.
Δεν έχουν κάποια πληροφόρηση από τον ΟΠΕΚΕΠΕ αν μπορούν από τώρα να προχωρήσουν στην αγορά των δακοπαγίδων και τι θα γίνει με την ένταξή τους στην συγκεκριμένη δράση.
Οι ελαιοπαραγωγοί είναι υποχρεωμένοι να διατηρούν ηρτημένες στα δέντρα, τις παγίδες μαζικής σύλληψης (mass trapping) καθώς και τις παγίδες παρακολούθησης (monitoring).
Πρέπει να υπάρξει επίσημη ενημέρωση αν τα τιμολόγια αγοράς που κάνουν αυτή την εποχή θα μπορούν να τα περάσουν στην σχετική πλατφόρμα».
Προβλέψεις παραγωγής
Όσον αφορά την πρόβλεψη για τη νέα παραγωγή ελαιολάδου ο κ. Φιτσάκης τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «θα πρέπει να φύγουμε από την λογική της ποσότητας ελαιολάδου που θα παράγουμε και τι παιχνίδια θα γίνουν με την τιμή του παραγωγού. Πρέπει να εστιάσουμε σε ένα πιο μεγάλο πρόβλημα που είναι η κατανάλωση του ελαιολάδου.
Θα μπορεί ο καταναλωτής να αγοράσει το προϊόν ή θα στραφεί σε άλλα λάδια που θα είναι πιο φτηνά είναι το ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει. Θα γίνει στο μέλλον το ελαιόλαδο τρόφιμο για μια οικονομική ελίτ που θα μπορεί να το πληρώνει;
Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία η παγκόσμια παραγωγή δεν φαίνεται να δείχνει μια ανάκαμψη στα φυσιολογικά επίπεδα.
Στην χώρα μας πέρσι είχαμε μια καταστροφική χρονιά για την παραγωγή. Φέτος θα είμαστε λίγο καλύτερα αλλά σε καμιά περίπτωση δεν αναμένονται οι μεγάλες παραγωγές των προηγούμενων ετών.
Στην Ιταλία είχαμε βροχοπτώσεις τον χειμώνα αλλά δεν φαίνεται να έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την καλλιέργεια, οπότε δεν περιμένουμε και εκεί μια θεαματική παραγωγή.
Στην Ισπανία έχουμε βροχοπτώσεις αλλά δεν γνωρίζουμε τις αποδόσεις που θα έχουν οι πυκνές φυτεύσεις. Τα δέντρα φαίνεται να έχουν κόπωση από την συνεχόμενη ξηρασία και δεν είναι εύκολο να επανέλθουν.
Για αυτό θα πρέπει η χώρα μας να αναλάβει μέτρα για την στήριξη της κατανάλωσης στην εγχώρια αγορά αλλά παράλληλα και δράσεις προώθησης του ελληνικού ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού».
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Κέρκυρας ενημερώνει τους ελαιοπαραγωγούς ότι μέχρι και σήμερα δεν έχει διαπιστωθεί οποιαδήποτε μόλυνση από το παθογόνο βακτήριο Xylella fastidiosa στον Κερκυραϊκό ελαιώνα.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Σουπιώνης, Αναπληρωτής Προϊστάμενος Τμ. Φυτικής-Ζωικής Παραγωγής & Ποιοτικού Ελέγχου Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, μετά την ανησυχία που προκλήθηκε από διάφορα δημοσιεύματα λόγω της εμφάνισης ξεραμένων κλαδίσκων σε ελαιόδεντρα του νησιού, η Υπηρεσία πραγματοποίησε επιτόπιες αυτοψίες και έστειλε σχετικά δείγματα σε διαπιστευμένο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, αναμένοντας τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Σύμφωνα με την μακροσκοπική εκτίμηση των γεωπόνων της υπηρεσίας, η ξήρανση των συγκεκριμένων κλαδίσκων οφείλεται στην δράση ξυλοφάγων εντόμων.
Ωστόσο, ο κίνδυνος εισόδου του παθογόνου Xylella fastidiosa στο νομό μας παραμένει και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εισαγωγή μη πιστοποιημένου φυτικού υλικού».
Το πρόβλημα με το χρεωστικό ΦΠΑ στους πτηνοτρόφους έχει παρουσιάσει σε πολλά ρεπορτάζ του ο ΑγροΤύπος.
Ο κλάδος της πτηνοτροφίας κρεατοπαραγωγής έχει βρεθεί σε δεινή οικονομική θέση, δεδομένης της διαφοράς του ΦΠΑ μεταξύ των ζωοτροφών που είναι 6% και της πώλησης των ζώντων ορνιθίων που είναι 13%. Αυτό έχει ως συνέπεια οι παραγωγοί να βγαίνουν χρεωστικοί στον ΦΠΑ. Οι παραγωγοί δεν έχουν την δυνατότητα να αποδώσουν στο κράτος χρήματα που δεν έχουν εισπράξει ακόμα.
Ο κ. Γιώργος Δεληκωνσταντής, πρόεδρος της Ένωσης Πτηνοτρόφων Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας (Ε.Π.ΚΕ.Ν.Ε.), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος και δεν έχει λυθεί εδώ και δύο χρόνια είναι το ΦΠΑ. Καταφέραμε μετά από πολλές συναντήσεις να προχωρήσει ο υφυπουργός Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, σε σχετική τροπολογία για αλλαγή του ΦΠΑ αλλά για κάποιο ανεξήγητο λόγο η απόφαση μπλόκαρε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους».
Ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πτηνοτρόφοι είναι ότι κάποιοι δήμοι της χώρας του αναγκάζουν να πληρώνουν υψηλά δημοτικά τέλη (με βάση τα τετραγωνικά των εκτροφών). Οι πτηνοτρόφοι προσπαθούν εδώ και καιρό να πραγματοποιήσουν συνάντηση με την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών αλλά δεν τα καταφέρνουν.
Και όσο περνά ο καιρός αυξάνουν οι οφειλές και τα οικονομικά προβλήματα των πτηνοτρόφων.
«Εκ των βασικών προτεραιοτήτων της Περιφερειακής Αρχής είναι η αποκατάσταση της αγροτικής οδοποιίας και κυρίως αυτής που εξυπηρετεί κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Σε συνεργασία με την κάθε Δημοτική Αρχή καταγράφουμε τις ανάγκες του αγροτικού δικτύου και προγραμματίζουμε την έναρξη εργασιών στο προσεχές διάστημα».
Αυτά ανέφερε στην συνάντηση που είχε με τη διοίκηση της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, ο Περιφερειάρχης, Δημήτρης Κουρέτας, ενώ υπήρξε αναλυτική ενημέρωση και για την πορεία αποζημιώσεων Κρατικής Αρωγής ανά Περιφερειακή Ενότητα.
Επιπλέον ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημ. Κουρέτας, παρουσίασε όλα τα αναπτυξιακά εργαλεία της Περιφερειακής Αρχής που στοχεύουν στην ενδυνάμωση του κλάδου και των μελών του, καθώς και το αναλυτικό σχέδιο δράσεων για τη στήριξη της Κτηνοτροφίας και την αύξηση της ζωικής παραγωγής. Στόχος είναι να φτάσει η αξία της τα 500 εκατ. ευρώ μέχρι το 2030.
Οι βασικότερες παρεμβάσεις που προτείνονται είναι για τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό η εκτροφή ζώων υψηλών αποδόσεων, με έμφαση στις ελληνικές φυλές προκειμένου να διασφαλιστούν τα προϊόντα ΠΟΠ, η κατάρτιση και χρήση ορθολογικών σιτηρεσίων, η εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και επιτήρησης νοσημάτων και ελέγχου των ζωοτροφών, η μείωση κόστους παραγωγής (ενεργειακές δαπάνες, κόστος ζωοτροφών) με καθετοποίηση παραγωγής και με καλλιέργεια κτηνοτροφικών φυτών.
Ακόμη προβλέπονται στοχευμένες δράσεις για τη στήριξη της ποιμενικής αιγοπροβατοτροφίας, την υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας (πεδία και εργαλεία) και της αξιακής αλυσίδας (βιομηχανία, βιοτεχνία, οικοτεχνία), καθώς και η συνεργασία γεωργών/κτηνοτρόφων, με εμπλοκή των Συνεταιρισμών.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν ακόμη να συνεργαστούν για την εντατικοποίηση των ελέγχων στο γάλα και το κρέας, να διατηρήσουν το καλό κλίμα συνεργασίας που έχουν δημιουργήσει και να συναντηθούν εκ νέου το προσεχές διάστημα.
Στη συνάντηση παρέστησαν εκτός του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας, η Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Λάρισας Μαρία Γαλλιού και ο Διευθυντής της ΔΑΟΚ Περιφέρειας Δημ. Σταυρίδης .
Παρά τις φήμες που κυκλοφόρησαν τις τελευταίες ημέρες καμιά ενίσχυση για την ακαρπία του 2023 δεν πήραν οι ελαιοκαλλιεργητές της Χαλκιδικής.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «οι λαδοελιές που είναι ξηρικές έχουν μεγάλο πρόβλημα όχι μόνο στην Χαλκιδική αλλά εκτιμώ σε όλη την χώρα.
Αντίθετα στις αρδευόμενες επιτραπέζιες Χαλκιδικής φαίνεται ότι φέτος τα πράγματα είναι καλύτερα. Δεν περιμένουμε μια υπερπαραγωγή αλλά είναι μια κακλή χρονιά και σίγουρα είναι καλύτερη σε σχέση με την περσινή.
Το πρόβλημα είναι με το υψηλό κόστος του ρεύματος και πρέπει άμεσα να προσπαθήσουν οι παραγωγοί να κάνουν αίτηση για το φτηνό τιμολόγιο ΓΑΙΑ γιατί προβλέπεται δύσκολο καλοκαίρι.
Είμαστε Ιούνιο και έχουμε θερμοκρασίες 35 βαθμών Κελσίου. Πώς θα κρατήσουν οι γεωτρήσεις τον Αύγουστο, με τον τόσο μεγάλο ρυθμό ποτισμάτων, που αυξάνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και μειώνουν την στάθμη των υπόγειων υδάτων.
Επίσης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στην περιοχή με τους εργάτες γης. Η Χαλκιδική είναι από τις πιο τουριστικές περιοχές και οι περισσότεροι μετανάστες προτιμούν να πηγαίνουν σε τουριστικές επιχειρήσεις.
την ποικιλία ελιάς Χαλκιδικής η συγκομιδή ξεκινά πιο νωρίς από όλες τις άλλες ποικιλίες στις 10 Σεπτεμβρίου και διαρκεί περίπου 40 ημέρες. Γίνεται συγκομιδή με τα χέρια για αυτό είναι σε υψηλά επίπεδα τα μεροκάματα. Αλλά χωρίς εργάτες δεν μπορεί να γίνει συγκομιδή και οι ελιές μαυρίζουν».
Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί έρχονται μετά από ένα καταστροφικό 2023, που ήταν η χειρότερη χρονιά όλων των εποχών - πιο κακή και από το 2013 - όταν οι ελαιοπαραγωγοί του νομού Χαλκιδικής είδαν τους κόπους τους να χάνονται, με μια μείωση άνω του 90% στην παραγωγή πράσινης ελιάς, λόγω ακαρπίας.
Μικρή μείωση της τιμής του έξτρα παρθένου και παρθένου ελαιολάδου είχαμε στην Ισπανία τις τελευταίες ημέρες. Αντίθετα το lampante (μειονεκτικό) εμφάνισε μικρή αύξηση.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, η τιμή παραγωγού για το έξτρα παρθένου ελαιολάδου στα τέλη Μαΐου έφτασε στα 7,987 ευρώ/κιλό, το παρθένου ελαιόλαδο στα 7,588 ευρώ/κιλό και το lampante στα 7,134 ευρώ/κιλό.
Οι προηγούμενες τιμές παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 8,076 ευρώ/κιλό, του παρθένου 7,631 ευρώ/κιλό και του lampante στα 7,006 ευρώ/κιλό.
Στο μεταξύ, στις 5 Ιουνίου 2024, το ισπανικό απόθεμα νερού άρδευσης στους ταμιευτήρες βρίσκεται στο 65,7% της συνολικής χωρητικότητάς του.
Οι ταμιευτήρες αποθηκεύουν αυτή τη στιγμή 36.829 κυβικά εκατόμετρα (hm³) νερού, σημειώνοντας μείωση την τελευταία εβδομάδα κατά 305 hm³ (0,5% της τρέχουσας συνολικής χωρητικότητας των ταμιευτήρων).
Οι τελευταίες βροχοπτώσεις έφεραν θετικά αποτελέσματα στις περιοχές της χώρας που βρέχονται από την Μεσόγειο, ενώ ήταν σπάνιες στις περιοχές του Ατλαντικού.
Την άμεση και επιτακτική ανάγκη να καταρτισθεί ένας κοινά αποδεκτός οδικός χάρτης για την επιτραπέζια ελιά Καλαμών και την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, με τον οποίο να θωρακίζονται οριστικά και αποτελεσματικά τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών, ανέδειξε ο βουλευτής Μεσσηνίας, Περικλής Μαντάς, από το βήμα της εκδήλωσης-συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Γύθειο το απόγευμα του Σαββάτου και συνδιοργάνωσαν τα Επιμελητήρια Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας και Φθιώτιδας.
Κατά τη τοποθέτησή του ο κ. Μαντάς τόνισε ότι ο βασικός λόγος που το ζήτημα της ονομασίας συνεχίζει να αποτελεί σημείο έντονου προβληματισμού είναι το γεγονός ότι παρά τις υπουργικές αποφάσεις Αποστόλου και Γεωργαντά που διαχειρίστηκαν το θέμα της ονομασίας, επιτρέποντας τη χρήση του όρου «Καλαμάτα» από κάθε προϊόν της ποικιλίας ελιάς Καλαμών, καθώς και παρά την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της μεσσηνιακής πλευράς κατά της απόφασης Γεωργαντά, οι Έλληνες παραγωγοί δεν είναι σε θέση να κάνουν αποκλειστική χρήση της ονομασίας «Καλαμάτα», αλλά αντίθετα ο όρος είναι διαθέσιμος προς χρήση από κάθε παραγωγό Καλαμών σε οποιαδήποτε χώρα του πλανήτη. Για τον λόγο αυτό το ζήτημα παραμένει ανοικτό, αφού οι Έλληνες παραγωγοί συνεχίζουν να μένουν εκτεθειμένοι χωρίς να είναι σε θέση να εκμεταλλευτούν τη φήμη της ονομασίας, ούτε να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις παραγωγούς και τυποποιητές από χώρες εκτός Ευρώπης με πολύ χαμηλά κόστη παραγωγής.
Παράλληλα ο Μεσσήνιος βουλευτής τόνισε ότι τα τελευταία οκτώ χρόνια καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της υπόθεσης, η μεσσηνιακή πλευρά πάντα προσπαθούσε να αναδείξει τη διάσταση αυτή, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «εμείς λέγαμε ότι είτε κερδίσουμε είτε χάσουμε στο ΣτΕ, το πρόβλημα δεν λύνεται». Ταυτόχρονα σημείωσε ότι ο ίδιος κατέθεσε σε τρεις διαφορετικούς υπουργούς τις μεσσηνιακές προτάσεις για μια ολοκληρωμένη διαμόρφωση εθνικού οδικού χάρτη για το προϊόν, χωρίς όμως ποτέ να υπάρξει πεδίο ουσιαστικής διαβούλευσης, ενώ η μόνιμη επωδός ήταν ότι το ζήτημα λύνεται μέσα από τη διευθέτηση του συνωνύμου. «Για να μη γελιόμαστε, αυτό που κάναμε επί τοις ουσίας ήταν ότι νομιμοποιήσαμε αυτό που γινόταν όλα αυτά τα χρόνια. Βεβαίως οι Έλληνες να χρησιμοποιούν το όνομα «Καλαμάτα», αλλά με τις αποφάσεις αυτές το ίδιο κάνει και όλος ο πλανήτης και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το παραδεχθούμε», τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε ότι «ερχόμαστε σήμερα, στο «και πέντε» να φτιάξουμε έναν οδικό χάρτη».
Κλείνοντας ο κ. Μαντάς σημείωσε ότι είναι ξεκάθαρο από όλα τα παραπάνω ότι ο ίδιος προφανώς θα είναι παρών στη δημιουργία μιας εθνικής στρατηγικής υπέρ των Ελλήνων παραγωγών και των τοπικών επιχειρήσεων, στηρίζοντας πολιτικά τις αποφάσεις που θα ληφθούν. Τόνισε ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρξουν δεσμεύσεις και διασφαλίσεις για την πορεία της διαδικασίας, αναφέρθηκε σε ένα «αίτημα κατάργησης του ΠΟΠ που υπάρχει στα συρτάρια του υπουργείου από το 2013» και το οποίο σαφέστατα δεν πρέπει να προχωρήσει, ενώ υπογράμμισε ότι «σε κάθε λύση η οποία θα είναι προς όφελος των παραγωγών και του προϊόντος, θα μας βρείτε αρωγούς και συμπαραστάτες».