Σύσκεψη των καστανοπαραγωγών θα πραγματοποιηθεί, το Σάββατο (19/10), στην Μελιβοία της Λάρισας, που διαμαρτύρονται για την εξαίρεση του προϊόντος από τις αποζημιώσεις λόγω Daniel.
Στην σύσκεψη θα συμμετάσχουν οι Αγροτικοί Σύλλογοι Μελιβοίας, Καρίτσας, Αγιάς, Ποταμιάς, Σκήτης και οι Συνεταιρισμοί Μελιβοίας, Καρίτσας, Αμπελακίων.
Όπως τονίζουν οι καστανοπαραγωγοί «οι περυσινές καταστροφικές πλημμύρες του Daniel προξένησαν μεγάλη ζημιά στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων στον Δήμο Αγιάς ανάμεσα σε αυτές στην παραγωγή Κάστανου.
Μετά τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις των παραγωγών του Δήμου Αγιάς, στις οποίες είχαν μαζική συμμετοχή και οι καστανοπαραγωγοί, αναγνωρίστηκε η αδικία που είχε συντελεστεί εις βάρος τους και μέσω De minimis θα δοθούν κάποια χρήματα για αποζημίωση.
Από αυτή την απόφαση, καταβολής αποζημιώσεων από τον Daniel, εξαιρέθηκαν εντελώς άδικα και αυθαίρετα οι καστανοπαραγωγοί.
Έχουμε δηλαδή τον παραλογισμό, σε ένα Δήμο που χαρακτηρίζεται πλημμυρόπληκτος να μην παίρνουν αποζημίωση οι καστανοπαραγωγοί, ενώ είχαν ζημιά όπως και οι μηλοπαραγωγοί αλλά να δίνεται αποζημίωση - και πολύ σωστά αφού υπήρχε απώλεια παραγωγής - για το ίδιο προϊόν, το κάστανο, στην περιοχή του Πηλίου.
Με αυτό τον τρόπο, η Κυβέρνηση χωρίζει τους αγρότες σε δυο κατηγορίες, και είναι κατάφωρη αδικία σε βάρος των καστανοπαραγωγών του Δήμου Αγιάς και των Αμπελακίων του Δήμου Τεμπών που είχαν απώλεια παραγωγής, απώλεια εισοδήματος και δεν θα πάρουν καμιά αποζημίωση.
Το κάστανο αποτελεί βασική καλλιέργεια του τόπου μας, αφού 16,5 χιλιάδες στρέμματα καλλιέργειας, στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αγιάς και περίπου 2,5 χιλιάδες στρέμματα καλλιέργειας στην κοινότητα Αμπελακίων απασχολεί εκατοντάδες αγρότες που αποδίδουν το 40% της συνολικής παραγωγής καστανου της Χώρας .
Τα τελευταία χρόνια η παραγωγή του κάστανου έχει υποστεί σημαντική μείωση λόγω των ασθενειών της σφήκας και της φαιάς σήψης που εμφανίστηκαν στην περιοχή πριν τρια χρόνια περίπου με αποτέλεσμα την συρρίκνωση παραγωγής και της οικονομιας της περιοχής. Την φετινή χρονιά που διανύουμε η πτώση της παραγωγής αγγίζει το 70% σε σχέση με την προπέρσινη χρονιά.
Αυτή η αδικία και ο παραλογισμός δεν θα περάσουν, δεν θα το ανεχτούμε και δεν πρόκειται να σταματήσουμε τους αγώνες και τις διεκδικήσεις μας για το δίκιο και την επιβίωση μας.
Διεκδικούμε άμεσα να ενταχθεί και να αποζημιωθεί το Κάστανο στην περιοχή μας για τις ζημιές από το Daniel. Να σταματήσει ο διαχωρισμός σε βάρος των καστανοπαραγωγών της περιοχής μας. Είμαστε ενωμένοι και αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τις πολύμορφες κινητοποιήσεις μας ξεκινώντας άμεσα.
Καλούμε όλους τους συναδέλφους καστανοπαραγωγούς να συμμετέχουν στην μεγάλη σύσκεψη που διοργανώνουμε το Σάββατο (19 Οκτωβρίου) και ώρα 7.30 το βράδυ στην Μελιβοία στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων. Να μην λείψει κανείς. Όπως δείχνει η εμπειρία χρόνων, οτιδήποτε κατακτήθηκε είχε ως αφετηρία την ενότητα, την αποφασιστικότητα, την μεγάλη συμμετοχή στους αγώνες. Την αποζημίωση θα την κερδίσουμε επειδή την δικαιούμαστε και θα επιβάλλουμε λύση».
Κάλεσμα για νέο συλλαλητήριο με τρακτέρ και αγροτικά αυτοκίνητα στην πλατεία της Αγιάς Λάρισας, την Τετάρτη (4 Δεκέμβρη), από την Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας και τους Αγροτικούς Συλλόγους και Συνεταιρισμούς της Αγιάς, διεκδικώντας την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου έπειτα από τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel».
Όπως σημειώνουν στην κοινή τους ανακοίνωση η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι:
«Οι αγρότες της Αγιάς που είδαν την παραγωγή τους να καταστρέφεται και να έχουν μειωμένο εισόδημα, δεν έχουν άλλα έσοδα πέρα από τις αποζημιώσεις που έχουν δοθεί σε όλους τους πληγέντες αγρότες της Θεσσαλίας εκτός από την Αγιά.
Δώσαμε ως δείγμα καλής θέλησης περιθώριο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να ανακοινώσει το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και το ποσό αποζημίωσης ως τέλος του Νοεμβρίου, ως τώρα δεν έχουμε πάρει απάντηση.
Με δικές μας έρευνες γνωρίζουμε τον αριθμό των παραγωγικών στρεμμάτων που πρέπει να αποζημιωθούν και το ποσό για τα μήλα ανέρχεται στα 380 €/στρέμμα, ενώ για τα κάστανα έχει ανακοινωθεί ποσό 200 €/στρέμμα.
Απαιτούμε από το υπουργείο να μας απαντήσει για το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και να αποζημιώσει άμεσα τους δικαιούχους παραγωγούς μήλων και κάστανων με το αντίστοιχο ποσό αποζημίωσης.
Απαιτούμε και διεκδικούμε άμεσα να ολοκληρωθούν και να δοθούν τα πορίσματα για την χαλαζόπτωση που έπληξε το καλοκαίρι εκτάσεις του Δήμου Αγιάς καθώς και τα πορίσματα από τον παγετό σε κεράσια και άλλες εκκρεμότητες από τον ΕΛΓΑ.
Να υπάρχει κάλυψη του χαμένου εισοδήματος από τις καιρικές συνθήκες που έπληξαν τον Δήμο Αγιάς και δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
Απευθύνουμε κάλεσμα στους παραγωγούς της Αγιάς να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα εφόσον δεν υπάρξει δέσμευση από το Υπουργείο ως τέλος του μήνα.
Γνωρίζουμε πολύ καλά την δύναμη του συλλογικού αγώνα, της ενότητας μας και της αποφασιστικότητας μας, της μαζικής συμμετοχής στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις.
Αυτά ήταν τα καθοριστικά στοιχεία που ανάγκασαν δυο φορές την Κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα μας και να προχωρήσει σε αποζημιώσεις που δίνουν μια ανάσα στην οικονομική και κοινωνική ζωή όλου του Δήμου».
Πραγματοποιήθηκε, με μεγάλη επιτυχία, το 1ο Διεθνές Συνέδριο Κελυφωτού Φιστικιού, στην πόλη της Λαμίας, το διήμερο 16 και 17 Νοέμβρη 2024.
Ήταν η πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά που το κελυφωτό φιστίκι τοποθετήθηκε στο επίκεντρο ενός διεθνούς εμβέλειας συνεδριακού γεγονότος, το οποίο είχε ως στόχο την έγκυρη, πλήρη, πολύπλευρη και υπεύθυνη ενημέρωση των καλλιεργητών του «πράσινου χρυσού» σε όλη την Ελλάδα.
Κηρύσσοντας την έναρξη της διοργάνωσης, ο κ. Γιάννης Χονδρόπουλος, επικεφαλής της Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου, έκανε λόγο για ένα πρωτόγνωρο γεγονός στον τομέα του κελυφωτού φιστικιού, με τη συμμετοχή κορυφαίων καθηγητών από χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Τουρκία και η Ισπανία. «Καταβάλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να πετύχουμε τη διοργάνωση ενός διεθνούς συνεδρίου, το οποίο σε γνωστικό επίπεδο δεν θα αφήσει κανένα κενό στους ανθρώπους της υπαίθρου», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο συνέδριο παρίσταντο 5 ομιλητές-καθηγητές διεθνούς φήμης και αναγνωρισμένου επιστημονικού κύρους (ο καθένας στον τομέα του), από το πανεπιστήμιο DAVIS της Καλιφόρνια, ο πρώην πρόεδρος της μεγαλύτερης ένωσης φιστικοπαραγωγών στον κόσμο (ΑPG), o πρώην διοικητής του Ερευνητικού Συμβουλίου για το φιστίκι (CPRB), και της Επιτροπής Διοίκησης για το φιστίκι στην Καλιφόρνια, ένας ομιλητής από Ισπανία, ένας από Συρία, ένας από Τουρκία και πέντε ομιλητές από την χώρα μας.
Την πρώτη ημέρα μίλησαν οι εξής:
Ο καθηγητής Δενδροκομίας στο Πανεπιστήμιο DAVIS της Καλιφόρνιας, BRUCE LAMPINEN, ανέπτυξε εκτενώς τα θέματα: Σχεδιασμός του φιστικεώνα, αποστάσεις φύτευσης και κλάδεμα νέων φιστικο-δένδρων.
Η καθηγήτρια δενδροκομίας LUISE FERGUSON στο Πανεπιστήμιο DAVIS, μίλησε για θέματα Φυσιολογία της φιστικιάς όπως: απαιτήσεις ψύχους, υπολογισμός τους και χημικές μέθοδοι υποκατάστασης τους. Αναφέρθηκε εκτενώς στην ανθοφορία και την τεχνητή γονιμοποίηση της φιστικιάς, τρόποι τεχνητής γονιμοποίησης και στην επίδρασή τους στην παραγωγικότητα του δένδρου. Αναφέρθηκε επίσης στα υποκείμενα και τις ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Καλιφόρνια.
Η Ελληνίδα καθηγήτρια Φυσιολογίας Φυτών στο πανεπιστήμιο του DAVIS, Γεωργία Δρακακάκη, αναφέρθηκε στην αλατότητα και την επίδρασή της στο δένδρο και στον καρπό της φιστικιάς.
Ο διάσημος Έλληνας Καθηγητής Φυτοπαθολογίας στο πανεπιστήμιο του DAVIS, Μιχαηλίδης Θέμης, αναφέρθηκε λεπτομερώς στις ασθένειες φιστικιάς (βοτρυοσφαίρεια, Αλτερνάρια και Σεπτόρια), καθώς και στους τρόπους αντιμετώπισης τους, καλλιεργητικοί και χημικοί, με συγκεκριμένες δραστικές φυτοφαρμάκων. Αναφέρθηκε επίσης στις Αφλατοξίνες και στους τρόπους μείωσης τους στο αγρόκτημα και στην αποθήκη. Έκανε επίσης στο τέλος της ομιλίας του και μια αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων δραστικών φυτοφαρμάκων στις ασθένειες της φιστικιάς.
Ο καθηγητής Εντομολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου Αθηνών, Περδίκης Διονύσιος, μίλησε για την Ψύλλα της φιστικιάς και την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της.
Στην συνέχεια ο Ομότιμος Καθηγητής Φυτοπαθολογίας ΓΠΑ, Τζάμος Ελευθέριος, μίλησε για την Φυτόφθορα και την Βερτισσιλίωση στην φιστικιά, καθώς και τρόπους αντιμετώπισή τους.
Ο πρώην διοικητής του Ερευνητικού Συμβουλίου για το φιστίκι (CPRB), και της Επιτροπής Διοίκησης για το φιστίκι στην Καλιφόρνια, ο κ. Bob Klein, μίλησε για τις Αρμοδιότητες του Ερευνητικού Συμβουλίου Καλιφόρνιας για την φιστικιά, πως παίρνονται οι αποφάσεις του, ποια η χρηματοδότηση του, πως ανατίθεται η έρευνα για τα διάφορά θέματα στο πανεπιστήμιο του DAVIS, και αλλού.
Για την οργάνωση όλων των παραγωγών της Καλιφόρνια στην μεγαλύτερη ένωση φιστικοπαραγωγών στον κόσμο, την Αμερικάνικη Ένωση Φιστικοπαραγωγών (American Pistachio Growers-ΑPG), με 860 μέλη και συνολική έκταση φιστικεώνων 1.200.000 στρέμματα, τη λειτουργία της, τη διοίκηση της, τον τρόπος λήψης αποφάσεων της, καθώς και τη χρηματοδότησή της, ανέπτυξε ο πρώην πρόεδρος της και επί 15 συνεχή έτη κ. Richard Matoian.
Η κατάσταση της καλλιέργειας του φιστικιού στις ΗΠΑ και οι προοπτικές της, αναπτύχθηκε από τους κ.κ. Bob Klein και Richard Matoian.
Τη δεύτερη ημέρα μίλησαν οι εξής:
Ο διακεκριμένος καθηγητής, και αντιπρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης των φυτών στο Πανεπιστήμιο DAVIS κ. PATRICK BROWN μίλησε διεξοδικά πάνω στα ακόλουθα θέματα: Θρέψη φιστικιάς στα διάφορα ηλικιακά στάδια, καθώς και διαφυλλική και επίγεια λίπανση με την άρδευση. Επίσης μίλησε για την ανάλυση εδάφους και φύλλων, για διόρθωση έλλειψης στοιχείων και στα δύο. Μακροστοιχεία και Ιχνοστοιχεία - Τροφοπενίες και τοξικότητες. Οξύτητα εδάφους, παρεμπόδιση απορρόφησης στοιχείων από το pH του εδάφους, τρόπους υπολογισμού αναγκών των κύριων στοιχείων (Ν-Ρ-Κ) στην καλλιέργεια της φιστικιάς σε μεγάλη και μικρή παραγωγική χρονιά.
O κ. Ι. Γαζούλης, συνεργάτης του κ. Τραυλού, αναπληρωτή καθηγητή Ζιζανιολογίας από το ΓΠΑ, ενημέρωσε το συνέδριο για την Ολοκληρωμένη διαχείριση ζιζανίων στην καλλιέργεια της φιστικιάς.
Ο κ. Richard Matoian ενημέρωσε για την μεταποίηση του προϊόντος, την κατηγοριοποίηση ποιοτήτων και τρόπους επίτευξης του τελικού προϊόντος, σε όλες τις μορφές (με κέλυφος, ψίχα, ψημένο, άψητο). Ενημέρωσε επίσης για την εμπορική πολιτική και την διαφήμιση στο φιστίκι της Καλιφόρνιας, καθώς και για την διάθεση στην τοπική και την διεθνή αγορά. Επίσης είπε για τον τρόπο συγκομιδής, μεταφοράς και μεταποίησης 500-600.000 τόνων φιστικιού/έτος σε χρόνους ρεκόρ, με ασφάλεια σε όλη την αλυσίδα για τον μηδενισμό λαθών-ζημιών, για την οργάνωση και εκτέλεση του όλου εγχειρήματος.
Επίσης ο κ. Richard Matoian αναφέρθηκε και στις κρατικές επιχορηγήσεις-προγράμματα, καθώς και τους τρόπους διεκδίκησής τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Υπήρξε επίσης ενημέρωση, μαζί με τον κ. Bob Klein, για τα προβλήματα έλλειψης αρδευτικού νερού στην Καλιφόρνια και πως επηρεάζει την παραγωγή φιστικιού αλλά και τρόποι επίλυσης του, καθώς και για την νομοθεσία στο αρδευτικό νερό.
Ο καθηγητής δενδροκομίας στο πανεπιστήμιο της Harran, στην περιοχή Sanliurfa της Τουρκίας κ. Βekir Erol Ak, ενημέρωσε το ακροατήριο για την κατάσταση της καλλιέργειας της φιστικιάς στην Τουρκία, σε καλλιεργητικό και εμπορικό επίπεδο.
Στην συνέχεια ο Ανώτερος Ερευνητής στο Κέντρο Αγροτικής Έρευνας -Τμήμα Δενδρωδών Καλλιεργειών στο «El Chaparrillo» - IRIAF της επαρχίας «Castilla La Mancha» της Ισπανίας, κ. Esaú Martínez Burgos, ενημέρωσε για την κατάσταση στην καλλιέργεια της φιστικιάς στην Ισπανία, σε καλλιεργητικό και εμπορικό επίπεδο.
Ακολούθως ο Δρ. Hossein Hokmabadi, από το Ινστιτούτο Αγροτικής Εκπαίδευσης και Επέκτασης του Πανεπιστήμιου Ταρμπιάτ Μοντάρες, στην Τεχεράνη του Ιράν, μίλησε για την κατάσταση στην καλλιέργεια της φιστικιάς στo Ιράν, σε καλλιεργητικό και εμπορικό επίπεδο, καθώς και για το πρόγραμμα βελτίωσης των ποικιλιών φιστικιάς στο Ιράν.
Στην συνέχεια ο Δρ. Ντούτσιας Γεώργιος, ενημέρωσε για τον ρόλο των Διεπαγγελματικών Οργανώσεων στην Ελλάδα - οφέλη και προβλήματα.
Τέλος ο κ. Μενεξόπουλος Παναγιώτης, Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εμπόρων Ξηρών Καρπών και Πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Ξηρών Καρπών Βορείου Ελλάδος, αναφέρθηκε στην εμπορική πολιτική του ελληνικού φιστικιού στην εσωτερική και διεθνή αγορά, στην σχέση του μεταποιητικού και εμπορικού κλάδου των ξηρών καρπών με τους παραγωγούς φιστικιού και τα προβλήματα που υπάρχουν.
Η Ελλάδα έχει μια αρνητική παράδοση όταν είναι να πληρώσει αποζημιώσεις ή ενισχύσεις σε αγρότες γιατί πάντα το κάνει με μεγάλη καθυστέρηση.
Μέχρι το τέλος του 2024 θα πρέπει να καταβληθούν οι κρατικές ενισχύσεις σε παραγωγούς μήλων και κάστανων, σύμφωνα με τροποποιητική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η πληρωμή αφορά κάποια υπόλοιπα του Ουκρανόμετρου που δόθηκαν το 2023.
Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων καλλιεργειών στους παραγωγούς μήλων και καστάνων της χώρας από τον Απρίλιο του 2023.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται σε 25.145.430 ευρώ και θα βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ και συγκεκριμένα του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ενίσχυση για τα κάστανα αφορά σε 57.332 παραγωγικά στρέμματα καστανιάς και 4.885 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 150 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 7.438.750 ευρώ.
Η ενίσχυση για τα μήλα αφορά σε 74.950 παραγωγικά στρέμματα μηλιάς και 6.710 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 250 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 17.706.680 ευρώ.
Όπως αναφέρει η απόφαση στο ΦΕΚ, η ενίσχυση δίνεται για στήριξη των παραγωγών μήλων και κάστανων της χώρας, που επλήγησαν από την αύξηση του κόστους παραγωγής (και ιδίως από την αύξηση του κόστους ενέργειας, φυτοπροστασίας, θρέψης φυτών) με συνακόλουθη τη μείωση του εισοδήματός τους, ως αποτέλεσμα της Ρωσικής Εισβολής στην Ουκρανία και της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και παράλληλα της αναγκαιότητας κάλυψης της ρευστότητας των ανωτέρω παραγωγών.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η απόφαση της ΕΕ για την έγκριση της πληρωμής αναφέρει ότι θα καταβληθούν από την Ελλάδα κρατικές ενισχύσεις ύψους 250 ευρώ το στρέμμα στα μήλα και 150 ευρώ το στρέμμα για τα κάστανα. Το συνολικό ποσό θα ανέρχεται σε 237.839 ευρώ.
Διαβάστε την απόφαση της ΕΕ (εδώ)
Από αρχές Οκτωβρίου, πιο πρώιμα σε σχέση με τις άλλες χρονιές, ξεκίνησε η συγκομιδή κάστανων στις ορεινές περιοχές της Φολόης στην Ηλεία.
Μετά τα προβλήματα που είχε η καλλιέργεια στην περιοχή με τις ασθένειες φέτος οι παραγωγοί κάστανου βιώνουν μία ακόμα κρίση λόγω της ξηρασίας.
Ο κ. Ηλίας Τσαπάρας, καστανοπαραγωγός και κοινοτάρχης στο χωριό Μηλιές, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είχαμε μια καλή παραγωγή αλλά η έλλειψη βροχοπτώσεων και οι υψηλές θερμοκρασίες είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρχει μικροκαρπία στα κάστανα με αποτέλεσμα να μην έχουμε καλές τιμές.
Τα τελευταία χρόνια, οι καστανιές αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα με την εμφάνιση ασθενειών, όπως το έλκος της καστανιάς και η σφήκα, τα οποία περιορίστηκαν με βιολογικές και φυσικές μεθόδους. Η βιολογική καταπολέμηση του έλκους, που προκαλείται από μύκητα, έγινε μέσω εμβολιασμού των δέντρων με ειδικά παρασκευάσματα, ενώ για τη σφήκα χρησιμοποιήθηκαν ωφέλιμα έντομα, τα οποία απελευθερώθηκαν στη φύση και λειτούργησαν ως φυσικοί εχθροί. Επίσης υπήρξαν κάποια προβλήματα στην περιοχή με την μελάνωση της καστανιάς αλλά ευτυχώς ήταν περιορισμένα.
Οι έμποροι φέτος έδωσαν τιμή παραγωγού για τα χοντρά μεγέθη (Lux) ήταν στα 2,30 ευρώ το κιλό, για τα κάστανα ποιότητα Α στα 1,70 ευρώ το κιλό, για τα κάστανα ποιότητα Β στο 1 ευρώ το κιλό και για τα μικρά μεγέθη στα 70 λεπτά το κιλό. Οι τιμές αυτές είναι πολύ χαμηλές σε σχέση με το κόστος καλλιέργειας και έφεραν απογοήτευση στους παραγωγούς της περιοχής.
Οι παραγωγοί στην περιοχή έχουμε ιδρύσει τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Οροπεδίου Φολόης (Α.Σ.Ο.Φ.) σε μια προσπάθεια να υπάρξει μια συλλογική οργάνωση που θα βοηθήσει σε καλύτερες τιμές.
Ο συνεταιρισμός ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2023, με πρωτοβουλία του Ιδρύματος Φολόη. Σκοπός του είναι η μετάβαση από τους παραδοσιακούς τρόπους γεωργίας και κτηνοτροφίας σε συγχρόνους, επαγγελματικά άρτιους και φιλικούς προς το περιβάλλον.
Ήδη λειτουργούν Ομάδες Παραγωγών για το ελαιόλαδο, κτηνοτροφικών προϊόντων (αιγοπρόβειο γάλα) και αροτραίων καλλιεργειών (βρώμη, σιτάρι, κριθάρι και βίκος).
Πρόσφατα ιδρύσαμε την Ομάδα Παραγωγών ακρόδρυων και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον να ενταχθούν σε αυτήν οι παραγωγοί καστανιάς και καρυδιάς. Κύρια επιδίωξη και σε αυτή την Ο.Π. αποτελεί η εναρμόνιση με τα ευρωπαικά πρότυπα πιστοποίησης και καλλιέργειας».
Συνάντηση με παραγωγούς κάστανου του Δήμου Αγιάς και των Αμπελακίων του Δήμου Τεμπών, είχαν, στο ΥπΑΑΤ, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, και ο Υφυπουργός, Χρήστος Κέλλας, κατά τη διάρκεια της οποίας ανακοινώθηκε η ένταξη του κάστανου στο πλαίσιο των ενισχύσεων de minimis.
Ειδικότερα, στη συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα θετικό κλίμα, οι καστανοπαραγωγοί ανέδειξαν το ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον που αντιμετωπίζουν, εξαιτίας των καταστροφών που έφερε στη Θεσσαλία η θεομηνία Daniel, η οποία έπληξε υποδομές και παραγωγές, σε συνδυασμό με τη φαιά σήψη που χτύπησε τα τελευταία χρόνια τις καλλιέργειες.
Επεσήμαναν, δε, την κατακόρυφη πτώση στην παραγωγή, η οποία φέτος αγγίζει το 70% σε σχέση με τα προηγούμενα χρονιά, που μαζί με τα υψηλά κόστη συρρικνώνει δραματικά το εισόδημά τους.
Με την απόφαση, η ηγεσία του Υπουργείου επιβεβαιώνει τη στήριξη προς τους καστανοπαραγωγούς, αναγνωρίζοντας τη σημασία της καλλιέργειας καστάνου που καλύπτει χιλιάδες στρέμματα στους Δήμους Αγιάς και Τεμπών, που αντιστοιχούν στο 40% της συνολικής παραγωγής της χώρας.
Ο Χρήστος Κέλλας δήλωσε σχετικά: «Στεκόμαστε στο πλευρό των καστανοπαραγωγών του Νομού Λάρισας, αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις και τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Με την ένταξη του κάστανου στις ενισχύσεις de minimis, στηρίζουμε τη βιωσιμότητα της παραγωγής και διασφαλίζουμε την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και την παραμονή των νέων μας στην ύπαιθρο. Θα συνεχίσουμε να είμαστε σύμμαχοι στους αγρότες μας, προσφέροντας στήριξη και μέτρα που θωρακίζουν το μέλλον τους».
Στη συνάντηση συμμετείχαν οι Ευθύμιος Καζαντζής - Πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Αμπελακίων, Ευθύμιος Τριανταφύλλου - Πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Καρίτσας - Στομίου, Ευάγγελος Μανίκας - Πρόεδρος Συνεταιρισμού Καστανοπαραγωγών Ποταμιάς Σκήτης, Ευάγγελος Κρανιώτης - Πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Μελιβοίας, Στέφανος Ράπτης - Πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Ποταμιάς και Χρήστος Ρήγας - Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Μελιβοίας.
Οι καστανοπαραγωγοί, από την πλευρά τους, ευχαρίστησαν τον Υπουργό, Κώστα Τσιάρα, και τον Υφυπουργό, Χρήστο Κέλλα, για την αναγνώριση του δυσχερούς οικονομικού περιβάλλοντος στο οποίο έχουν περιέλθει και την ανάγκη ενίσχυσης του εισοδήματός τους.
Θυμίζουμε ότι οι παραγωγοί δεν είχαν αποζημιωθεί για τις ζημιές από τον «Daniel» στα κάστανα στην περιοχή της Λάρισας.
Σήμερα Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου, πραγματοποιείται συνάντηση, στο ΥπΑΑΤ, των καστανοπαραγωγών της Λάρισας με τον Υπουργό κ. Τσιάρα.
Η Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων νομού Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ) και οι Αγροτικοί Σύλλογοι Δήμου Αγιάς, τονίζουν ότι η τεράστια συμμετοχή στην σύσκεψη των καστανοπαραγωγών που πραγματοποιήθηκε στην Μελιβοία πριν 10 ημέρες, ανέδειξε την αδικία που έχουν υποστεί οι παραγωγοί κάστανου της Αγιάς και των Αμπελακίων αλλά κυρίως την ενότητα και αποφασιστικότητα να διεκδικήσουμε ώσπου να δικαιωθούμε και να δοθούν οι αποζημιώσεις στην απώλεια της παραγωγής απο τον Daniel.
Από την συνάντηση περιμένουμε να βγει το αυτονόητο και μόνο αποδεκτό αποτέλεσμα που είναι η δέσμευση της Κυβέρνησης για αποζημίωση των καστανοπαραγωγών της Αγιάς όπως έγινε για τον αντίστοιχο λόγο με τους καστανοπαραγωγούς του Πηλίου αλλά και με τους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς.
Δέσμευση αποζημίωσης στο ύψος της πραγματικής ζημιάς στην απώλεια παραγωγής του κάστανου από τον Daniel.
Καθώς και χρονοδιάγραμμα πληρωμής όπως αντίστοιχα πρέπει να υπάρχει χρονοδιάγραμμα πληρωμής για τους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς που ήδη πέρασε ένας μήνας και ακόμη δεν γνωρίζουμε πόσο θα αποζημιωθούμε και πότε θα πάρουμε τα χρήματα
Και προσθέτουν: «Η Ομοσπονδία και οι Αγροτικοί Σύλλογοι της Αγιάς γνωρίζουν πολύ καλά τον δρόμο της αγωνιστικής διεκδίκησης, ξέρουμε να παλεύουμε και να κερδίζουμε όπως το αποδείξαμε επανειλημμένα. Είμαστε πανέτοιμοι, ενωμένοι και αποφασισμένοι να βγούμε σε μαζικές κινητοποιήσεις αν δεν ικανοποιηθεί το δίκαιο αίτημα μας και να σταματήσει ο παραλογισμός και η αδικία. Κινητοποιήσεις ξεκινώντας από την Αγιά και φτάνοντας ως την Αθήνα αν χρειαστεί».
Η ισπανική παραγωγή αμυγδάλου προβλέπεται να ανέλθει συνολικά τους 373.558 τόνους την φετινή περίοδο (2024/2025), ποσότητα που παρουσιάζει σημαντική ανάκαμψη σε σύγκριση με την περσινή (αύξηση κατά 17,5%) και η οποία είναι κατά 9,1% πάνω από τον μέσο όρο των πέντε τελευταίων εκστρατειών (2019-2023), σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις του Υπουργείου Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), που σας παρουσιάζει ο ΑγροΤύπος.
Η Ισπανία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός αμυγδάλων στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας το 85% της συνολικής έκτασης ξηρών καρπών που καλλιεργούνται στη χώρα.
Ωστόσο, η παραγωγή δεν είναι ομοιογενής σε ολόκληρη τη χώρα. Σε επαρχές όπως Aragón και Castilla-La Mancha η παραγωγή εμφανίζει αύξηση κατά 38% και 49% αντίστοιχα πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε καμπανιών, σε άλλες όπως η Βαλένθια ή η Μούρθια υπάρχουν μειώσεις στην παραγωγή, που ξεπερνούν το 35%, λόγω έλλειψης βροχόπτωση στα νοτιοανατολικά της χώρας.
Πάντως στην Ισπανία γενικότερα ο τομέας των ξηρών καρπών παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξης με νέες φυτεύσεις, ειδικά σε καλλιέργειες όπως το αμύγδαλο, κελυφωτό φιστίκι ή καρυδιά, όπου τα ποσοστά των νέων φυτειών που δεν είναι ακόμη σε παραγωγή ηλικία είναι μεγάλα, όπως δείχουν τα στοιχεία του MAPA: 15,5% της συνολικής φυτευμένης έκτασης στην περίπτωση της αμυγδαλιάς, 63% στην φιστικιά και 20,3% στην καρυδιά.
Όσον αφορά την εμπορία τα αμύγδαλα αποτελούν το 90% της συνολικής αξίας των εξαγόμενων ξηρών καρπών της Ισπανίας.
Στην εκστρατεία 2023/2024, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 6,3% σε σχέση με την προηγούμενη εμπορική περίοδο. Εμφανίζουν θετικό ισοζύγιο κατά 188 εκατ. ευρώ, υπερδιπλάσιο από αυτό της προηγούμενης περιόδου και 35% υψηλότερο από το μέσο όρο των πέντε τελευταίων ετών.
Η κύρια αγορά για τα ισπανικά αμύγδαλα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου εξάγεται το 23% της παραγωγής. Την περίοδο 2023/2024, οι πωλήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση είχαν πολύ θετικές επιδόσεις, με αυξήσεις κατά 14% σε όγκο και κατά 6,7% σε αξία.
Στην σύσκεψη, που έγινε την περασμένη εβδομάδα, στη Μελιβοία του Δήμου Αγιάς, μετά από κάλεσμα των Αγροτικών Συλλόγων Μελιβοίας, Καρίτσας, Αγιάς, Ποταμιάς, Σκήτης και των Συνεταιρισμών Μελιβοίας, Καρίτσας, Αμπελακίων, οι καστανοπαραγωγοί Αγιάς και Τεμπών αποφάσισαν να εντείνουν τη δράση τους, διεκδικώντας να ενταχθεί και να αποζημιωθεί το κάστανο για τις ζημιές από τον «Daniel».
Σε αυτό το πλαίσιο απαίτησαν να οριστεί συνάντηση με τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης προκειμένου να δοθούν απαντήσεις και ανάλογα με τη στάση του θα υπάρξει κλιμάκωση των κινητοποιήσεων.
Οι καστανοπαραγωγοί κατήγγειλαν την άδικη και αυθαίρετη εξαίρεση των καστανοπαραγωγών από τις αποζημιώσεις για τις ζημιές από τις περσινές καταστροφικές πλημμύρες που προξένησαν μεγάλη ζημιά στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων στον Δήμο Αγιάς, ανάμεσα σε αυτές στην παραγωγή κάστανου, αλλά και τον διαχωρισμό των αγροτών από την πλευρά της κυβέρνησης, αφού όπως τόνισαν «έχουμε τον παραλογισμό, σε έναν δήμο που χαρακτηρίζεται πλημμυρόπληκτος να μην παίρνουν αποζημίωση οι καστανοπαραγωγοί, ενώ είχαν ζημιά όπως και οι μηλοπαραγωγοί, αλλά να δίνεται αποζημίωση - και πολύ σωστά αφού υπήρχε απώλεια παραγωγής - για το ίδιο προϊόν, το κάστανο, στην περιοχή του Πηλίου».
Κόκκαλης: Το κάστανο θέλει εδώ και τώρα στήριξη
Την άμεση στήριξη της πολιτείας σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την καλλιέργεια του κάστανου, ζήτησε ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Γευσιγνωσίας και της Καστανογιορτής που έλαβε χώρα στη σκήτη. Ο κ. Κόκκαλης είχε επαφές με τοπικούς καστανοπαραγωγούς και έγινε αποδέκτης της απόγνωσης στην οποία έχουν περιέλθει μετά και τη φετινή σημαντική μείωση της παραγωγής.
Σε δήλωσή του, τόνισε πως «το κάστανο της Αγιάς θέλει στήριξη γιατί και η σφήκα της καστανιάς το έχει χτυπήσει αλλά και η φαιά σήψη. Οι καστανοπαραγωγοί εύλογα διεκδικούν αποζημίωση και πρέπει να δικαιωθούν. Οφείλει ο ΕΛΓΑ να τους στηρίξει με δίκαιες και άμεσες αποζημιώσεις γιατί και η φετινή χρονιά είναι καταστροφική σε ότι αφορά το ύψος των παραγόμενων κιλών, κάτι που σημαίνει πως το εισόδημα των καστανοπαραγωγών συνεχίζει να συρρικνώνεται με δραματικό ρυθμό. Προσωπικά θα είμαι αρωγός σε αυτή τους την προσπάθεια, με παρεμβάσεις τόσο στη Βουλή, όσο και στον ΕΛΓΑ».
Μεγάλη αναστάτωση υπάρχει στους καστανοπαραγωγούς της Αγιάς που μένουν εκτός αποζημίωσης για τις απώλειες στην παραγωγή που είχαν λόγω Daniel.
Δηλαδή στην ίδια περιοχή έχουμε τους μηλοπαραγωγούς να αποζημιώνονται για τον Daniel, ενώ τα διπλανά χωράφια με τα κάστανα να μην έχουν αποζημίωση.
Όπως αναφέρει η ΕΟΑΣΝΛ (Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας) και οι Αγροτικοί Σύλλογοι Αγιάς, «οι καστανοπαραγωγοί της Αγιάς αντιμετωπίζονται σαν αγρότες δεύτερης κατηγορίας με δύο μέτρα και σταθμά. Είναι απαράδεκτο να εξαιρούνται των αποζημιώσεων και να οδηγούνται σε οικονομική καταστροφή και ξεκλήρισμα.
Ο αποκλεισμός τους εντάσσεται στην λογική του «διαίρει και βασίλευε» που εφαρμόζει και σε άλλες περιπτώσεις το Υπουργείο, και στόχο έχει να διαχωρίσει τους αγρότες, να σπείρει διχόνοια και να τραυματίσει την ενότητα μας».
Και προσθέτουν: «Ο αποφασιστικός και πολύμηνος αγώνας των παραγωγών της Αγιάς από τον περασμένο χειμώνα, ανάγκασε την Κυβέρνηση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να δεσμευτούν ότι θα διατεθεί ένα ποσό 4 εκατ. ευρώ στην Αγιά για να αποζημιωθούν οι ζημιές στην παραγωγή μήλων από τον Daniel.
Η ενότητα των Αγιωτών παραγωγών, η αποφασιστικότητα, και πάνω από όλα η μεγάλη μαζική συμμετοχή στις πολύμορφες κινητοποιήσεις ήταν οι παράγοντες αλλαγής της άδικης και παράλογης αρχικής απόφασης του Υπουργείου και του ΕΛΓΑ να εξαιρέσουν την Αγιά από τις αποζημιώσεις του Daniel.
Από τον Ιανουάριο στην Αγιά εκτός της συμμετοχής τρακτέρ στο μπλόκο Πλατυκάμπου, πραγματοποιήθηκαν 6 μεγάλα συλλαλητήρια με συμμετοχή εκατοντάδων τρακτέρ και αγροτών εκ των οποίων τα 2 κατακαλόκαιρο, 20 Ιουλίου και 31 Αυγούστου, 3 μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στις φιέστες που διοργάνωσε η Κυβέρνηση με κλιμάκιο Υπουργών στην Λάρισα αλλά και όταν ήρθε ο Πρωθυπουργός, βγήκαν τρακτέρ στα εκλογικά τμήματα την ημέρα των Ευρωεκλογών και ασκήθηκε αφόρητη πίεση στην Κυβέρνηση.
Αυτοί ήταν οι λόγοι που οδήγησαν σε στροφή 180 μοιρών την Κυβέρνηση στο θέμα της Αγιάς και πετύχαμε την εν μέρει αποζημίωση των παραγωγών.
Λέμε εν μέρει διότι το ποσό της αποζημίωσης δεν προσεγγίζει τα χρήματα που δόθηκαν για αποζημίωση από τον Daniel –και πολύ σωστά δόθηκαν- στους συναδέλφους μας στο Πήλιο και συνεχίζουμε να διεκδικούμε το ίδιο ποσό αποζημίωσης για τον ίδιο ακριβώς λόγο ζημιάς που υπέστησαν οι δυο περιοχές.
Αυτό όμως που καταγγέλλουμε με δριμύτητα είναι ο αποκλεισμός της αποζημίωσης του Καστάνου στην περιοχή της Αγιάς για τις απώλειες στην παραγωγή από τον Daniel.
Διεκδικούμε και απαιτούμε οι καστανοπαραγωγοί του Δήμου Αγιάς να αποζημιωθούν για τον Daniel όπως έγινε και ορθώς με τους αντίστοιχους συναδέλφους στο Πήλιο.
Διεκδικούμε να δοθεί το αντίστοιχο ποσό αποζημίωσης στα μήλα για να μην υπάρχουν ανισότητες και διαχωρισμός των αγροτών.
Να δοθούν άμεσα οι αποζημιώσεις στους Αγιώτες παραγωγούς, όπως έχουν δοθεί σε όλους τους δικαιούχους Θεσσαλούς αγρότες για τις καταστροφές του Daniel.
Καλούμε τους συναδέλφους να κλείσουν τα αυτιά τους στους καλοθελητές και να συνειδητοποιήσουν τι πετύχαμε με την δύναμη του αγώνα μας και την οργάνωση μας.
Δείχνουμε τον δρόμο πώς έχει αποτελέσματα ο αγώνας μας. Με την λειτουργία των Α.Σ, το δυνάμωμα της ΕΟΑΣΝΛ και τον συντονισμό από την Πανελλαδική Επιτροπή Μπλόκων (ΠΕΜ) μπορούμε να τα καταφέρουμε!».
Προς τα τέλη της εβδομάδας αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή κάστανου, ενώ οι προβλέψεις για τις τιμές δείχνουν ότι μένουν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι με ανοδικές τάσεις, όμως η παραγωγή για ακόμη μια χρονιά είναι μειωμένη.
Ήδη έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις των Ιταλών εμπόρων με τους Έλληνες παραγωγούς για τις φετινές τιμές.
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. Αγροτικού Συνεταιρισμού Μελιβοίας «Η Αθανάτη» κ. Ευάγγελος Κρανιώτης, «πέρυσι είχαμε μια μείωση κατά 15 - 20% σε σχέση με τον μέσο όρο της παραγωγής κάστανου. Φέτος αναμένεται μια μείωση κατά περίπου 20% σε σχέση με την περσινή. Η μείωση φέτος οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και τις υψηλές θερμοκρασίες της άνοιξης και του καλοκαιριού.
Στην φυτοπροστασία κάνουμε κάποια θετικά βήματα. Ήδη τα πρώτα καστανοχώραφα που εμφάνισαν κρούσματα της σφήκας με την βιολογική αντιμετώπιση έχουν πολύ καλή εικόνα και βλέπουμε ότι τα ωφέλιμα έκαναν καλή δουλειά. Βέβαια συνεχίζεται η εξάπλωση. Ελπίζουμε να έχουμε καλά αποτελέσματα και από το πρωτόκολλο που εφαρμόσαμε φέτος για την φαιά σήψη.
Η καλή ποιότητα και το μέγεθος του κάστανου Μελιβοίας διαμορφώνει την τιμή του κάστανου στην χώρα μας. Πέρυσι τα κάστανα της πρώτης κατηγορίας είχαν τιμή παραγωγού στα 4 - 4,20 ευρώ το κιλό, ενώ η μέση τιμή κυμάνθηκε στα 3,10 ευρώ. Φέτος βλέπουμε να κινηθούν οι τιμές στα περσινά επίπεδα αλλά με ανοδικές τάσεις.
Οι Ιταλοί δείχνουν εμπορικό ενδιαφέρον γιατί φέτος αναμένεται να έχουν μια παραγωγή περίπου 50.000 τόνους.
Θα πρέπει η πολιτεία να στηρίξει την καλλιέργεια κάστανου της χώρας μας. Δεν είναι τυχαίο ότι στους καστανεώνες έχουμε σπάνια φωτιές. Επίσης βοηθούν να μείνουν ζωντανά τα χωριά μας.
Φέτος θα κάνουμε και ένα πιλοτικό πρόγραμμα ορθής διαχείρισης του νερού με την βοήθεια των αναβαθμίδων. Στο παρελθόν πολλά που έκαναν οι παραγωγοί ήταν σωστά και θα πρέπει να μάθουμε από αυτά».
Ο Δρ. Στέφανος Διαμαντής, τέως Δ/ντης στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών της Θεσσαλονίκης ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «οι βροχές του Σεπτεμβρίου έκαναν καλό στην καλλιέργεια κάστανου αν και καλύτερα θα ήταν να ξεκινούσαν από τον Αύγουστο.
Η καλλιέργεια φέτος είχε πρόβλημα στην ανθοφορία και την καρπόδεση λόγω των καιρικών συνθηκών. Υπήρξαν και χαλαζοπτώσεις στα Τζουμέρκαπου δημιούργησαν προβλήματα στους ορεινούς καστανεώνες.
Στην συνέχεια οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού ταλαιπώρησαν τις καστανιές και η ξηρασία δημιούργησε πολλά προβληματα σε πολλές περιοχές.
Φέτος αναμένεται μια μείωση της παραγωγής κάστανου κατά 20 - 30% σε σχέση με πέρυσι. Αυτή η μείωση δεν θα οφείλεται σε προβλήματα φυτοπροστασίας αλλά λόγω των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στην χώρα μας.
Επειδή βλέπουμε ότι το κλίμα δημιουργεί προβλήματα στην παραγωγή καλό θα ήταν να μελετήσουμε τι αποτελέσματα θα είχαμε αν φέρναμε το κρητικό κάστανο (που ήδη αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα στην Κρήτη λόγω ξηρασίας) πιο βόρεια στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα, αντί να φέρνουμε καστανιές από εξωτερικό (Γαλλία κ.α.).
Πέρυσι είχαμε πρόβλημα με τις τιμές στο κάστανο. Φέτος λόγω της μειωμένης παραγωγής και της καλής ποιότητας που αναμένουν οι παραγωγοί προβλέπεται να έχουμε καλύτερες τιμές.
Μεγάλο ρόλο βέβαια στη διαμόρφωση της τιμής θα έχουν οι Ιταλοί έμποροι που αγοράζουν τις μεγάλες ποσότητες που πάνε για την μεταποίηση».
14ο Ετήσιο Συνέδριο European Chestnut Days
Στο μεταξύ στις 13 - 15 Σεπτεμβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε στην Αγιά και τη Μελιβοία, το 14ο Ετήσιο Συνέδριο European Chestnut Days, που διοργανώνει το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κάστανου Eurocastanea. Το Eurocastanea είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο για το κάστανο που αποτελείται από οργανισμούς που παράγουν κάστανο, από 6 χώρες, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Αυστρία και την Ελλάδα.
Ο Δρ. Στέφανος Διαμαντής τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «η εκδήλωση για τις ευρωπαϊκές ημέρες κάστανου (Eurocastanea) διοργανώνεται κάθε χρόνο τον μήνα Σεπτέμβριο λίγο πριν ξεκινήσει η συγκομιδή. Η Ελλάδα με τον συνεταιρισμό Μελιβοίας έγινε μέλος του διτύου από το 2020 - 2021. Φέτος ήταν η σειρά της να διοργανώσει την εκδήλωση στην χώρα μας. Το θετικό είναι ότι την παρακολούθησαν εκπρόσωποι παραγωγών, μεταποιητών και εμπόρων από τις χώρες μέλη.
Παρουσίασαν οι εκπρόσωποι των χωρών τις προβλέψεις τους για την φετινη παραγωγή και τις αναμενόμενες τιμές.
Η μείωση της φετινής παραγωγής κάστανου δεν οφείλεται σε προβλήματα φυτοπροστασίας αλλά στις καιρικές συνθήκες.
Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε πολλά προβλήματα από το έλκος της καστανιάς τα οποία καταφέραμε να τα ξεπεράσουμε στην χώρα μας. Επίσης καταφέραμε και αντιμετωπίζουμε την μελάνωση.
Την σφήκα της καστανιάς την αντιμετωπίζουμε με βιολογικά μέτρα.
Η φαιά σήψη, που εμφανίστηκε πριν δέκα χρόνια στην χώρα μας και οφείλεται σε μύκητα, μας δημιούργησε πολλά προβλήματα. Φέτος σχεδιάσαμε ένα πρωτόκολλο, που μεταφράσαμε σε όλες τις χώρες του Eurocastanea, το οποίο αναφέρει τι πρέπει να κάνει ο παραγωγός για την αντιμετώπισή της. Με την έναρξη της συγκομιδής θα δούμε τα αποτελέσματα που έφερε η σχετική προσπάθεια.
Η καστανοκαλλιέργεια με την βοήθεια της έρευνας κατάφερε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα φυτοπροστασίας. Τώρα θα πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει από τις καιρικές συνθήκες».
Ο πρόεδρος του Δ.Σ. Αγροτικού Συνεταιρισμού Μελιβοίας «Η Αθανάτη» κ. Ευάγγελος Κρανιώτης, μιλώντας στην εκδήλωση αναφέρθηκε στα προβλήματα φυτοπροστασίας που αντιμετωπίζει η καλλιέργεια. «Ψάχνουμε να βρούμε λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κάστανο. Η σφήκα της καστανιάς, η φαιά σήψη και η μελάνωση είναι μερικά από αυτά που δεν βοηθούν να έχουμε αύξηση στην παραγωγή του κάστανου.
Ο τζίρος που προκύπτει από τη μεταποίηση του κάστανου ξεπερνά τα 800 εκατ. ευρώ στην Ευρώπη, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο φτάνει το ποσό των 5,5 δισ. ευρώ. Είναι ένα ασφαλές προϊόν, χωρίς γλουτένη, και θέλουμε ο κόσμος να μάθει τα προϊόντα που προκύπτουν από τη μεταποίηση», πρόσθεσε.
Ο αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα και Αγροτικής Οικονομίας Θεσσαλίας, Δημήτρης Τσέτσιλας, αναφέρθηκε στις ενέργειες της περιφέρειας για τη στήριξη της καστανοκαλλιέργειας. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στους φακέλους για πιστοποίηση του κάστανου της περιοχής του Δήμου Αγιάς, του Δήμου Τεμπών, αλλά και της Ζαγοράς ως ΠΟΠ, «διαδικασία με την οποία η περιφέρεια υποστηρίζει οικονομικά και με ειδικό τεχνικό σύμβουλο».
Επίσης, αναφορά έγινε και στα προγράμματα που «τρέχει» η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας σε συνεργασία με τον Δήμο Αγιάς και άλλα ερευνητικά ιδρύματα, για την αντιμετώπιση προβλημάτων της καλλιέργειας, όπως η φαιά σήψη και η σφήκα της καστανιάς και η μελάνωση.
Χαλαζόπτωση είχαμε στις αρχές Σεπτεμβρίου σε περιοχές της Ελασσόνας, η οποία έπληξε πολλές καλλιέργειες μεταξύ αυτών και τις αμυγδαλιές.
Ο κ. Ζήσης Τσιόγκας, αμυγδαλοπαραγωγός και πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Κελυφωτών Ελασσόνας, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «ζητήσαμε από τον ΕΛΓΑ να κάνουμε δήλωση για τη χαλαζόπτωση αλλά μας απάντησε ότι και να γίνει δεν πρόκειται να αποζημιωθούμε αλλά θα πρέπει να τα μαζέψουμε από το έδαφος. Θα αποζημιωθούν για την χαλαζόπτωση μόνο τα καρύδια.
Είναι πρώτη φορά που μας ανακοινώνει τέτοια απόφαση ο ΕΛΓΑ. Δεν είναι μόνο η απώλεια παραγωγής φέτος αλλά τα δέντρα χτυπήθηκαν και θα υπάρχει πρόβλημα στην παραγωγή και τον επόμενο χρόνο.
Δεν αποζημιώνει ακαρπία ο ΕΛΓΑ τώρα δεν αποζημιώνει τα χαλάζια τότε γιατί οι αμυγδαλοπαραγωγοί να πληρώνουν εισφορές στον Οργανισμό.
Μας είπαν ότι μπορούμε να αποζημιωθούμε μέσω Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ - ΠΣΕΑ) αλλά για να πάρουμε χρήματα θα πρέπει να έχει δηλωθεί ζημιά στο 30% του νομού Λάρισας, κάτι που δεν μπορεί να γίνει.
Πέρυσι η μέση τιμή για το άσπαστο αμύγδαλο ήταν στα 2,20 ευρώ το κιλό. Φέτος ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί η τιμή αν και έχουμε μειωμένη παραγωγή».
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης,
Αναλυτικά η ερώτηση αναφέρει τα εξής:
«Στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, χωριά της Επαρχίας Ελασσόνας επλήγησαν από έντονα φαινόμενα χαλαζόπτωσης, τα οποία και προκάλεσαν τεράστιες ζημιές σε χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών.
Κατά την επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε στiς πληγείσες περιοχές από το μικτό κλιμάκιο της Περιφέρειας, του Δήμου και του ΕΛΓΑ, διαπιστώθηκε ότι από τη σφοδρή χαλαζόπτωση επλήγησαν κυρίως καρυδιές, αμυγδαλιές, αμπέλια, κηπευτικά, καλαμπόκι, μηδική και άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες. Όμως από τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων ζημίας για τη φυτική παραγωγή που ακολούθησε, αποκλείστηκαν οι αμυγδαλοκαλλιεργειες, καθώς η διοίκηση του ΕΛΓΑ εκτίμησε ότι δεν ζημιώθηκε η παραγωγή των αμυγδαλοκαλλιεργειών, αλλά απλώς έπεσε από τα δέντρα, βρίσκεται στο έδαφος και οι παραγωγοί οφείλουν να την συλλέξουν!
Επειδή η προτεινόμενη λύση συλλογής των αμυγδάλων από το έδαφος εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους ανάπτυξης αφλατοξινών, είναι άδικη, μη ρεαλιστική και απαιτεί υπερβολικά πολύ χρόνο και αυξημένο εργατικό κόστος.
Επειδή από τις ζημιές που προκλήθηκαν στο φυτικό κεφάλαιο έχει επηρεαστεί αρνητικά και η μελλοντική του παραγωγή και απαιτούνται επιπλέον πολυδάπανες φροντίδες για την αποφυγή προσβολών από ασθένειες.
Επειδή οι αμυγδαλοκαλλιεργητές της περιοχής βρίσκονται σε απόγνωση καθώς οι παραγωγές τους καταστράφηκαν μέσα σε λίγα λεπτά και απώλεσαν το εισόδημα ολόκληρης της χρονιάς.
Επειδή πρόκειται για μια βιβλική καταστροφή των αμυγδαλοκαλλιεργειών και η δυνατότητα δήλωσης ζημίας και δίκαιης καταβολής αποζημιώσεων αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα των πληττόμενων.
Επειδή η Πολιτεία οφείλει να στηρίξει τους αμυγδαλοκαλλιεργητές της περιοχής οι οποίοι παραμένουν διαρκώς αδικημένοι και αποκλεισμένοι από τη λήψη αποζημιώσεων αλλά και κρατικών οικονομικών ενισχύσεων.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός: Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για την αποκατάσταση της αδικίας και την ορθή και δίκαιη αποζημίωση των πληττόμενων από χαλαζόπτωση αμυγδαλοκαλλιεργειών του Δήμου Ελασσόνας;»
Ολοκληρώθηκε η συγκομιδή αλλά είναι «παγωμένη» η αγορά στο κελυφωτό φιστίκι αυτή την εποχή, ενώ ακόμη δεν έχουν κλείσει κάποια εμπορική συμφωνία οι Ιταλοί έμποροι.
Άτομα της αγοράς από την Φθιώτιδα αναφέρουν στον ΑγροΤύπο ότι αν και η τιμή παραγωγού φέτος ξεκίνησε κατά την εναρξη της συγκομιδής, τον Αύγουστο, από τα 10 ευρώ το κιλό στα ανοικτά φιστίκια, τώρα έχουμε μια μείωση τιμής και έχουν φτάσει στα 9 ευρώ, ενώ τα κλειστά φιστίκια κυμαίνονται γύρω στα 8 ευρώ το κιλό.
Από την πλευρά του ο κ. Γεώργιος Παπαβασίλης, παραγωγός κελυφωτού φιστικιού από τα Μέγαρα, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι παραγωγοί έχουν πάει στην αποθήκευση το φιστίκι και περιμένουν μια καλύτερη τιμή για να πουλήσουν. Αυτή την περίοδο οι τιμές για κλειστά είναι στα 8 ευρώ το κιλό και για τα ανοικτά στα 9 έως 9,5 ευρώ το κιλό.
Επίσης υπάρχει σοβαρό πρόβλημα από την έλλειψη εργατών γης. Για αυτό αναγκάστηκα να προχωρήσω σε μηχανική συγκομιδή που μειώνει τα εργατικά. Αν δεν γινόταν αυτό περίπου το 50% της παραγωγής μου θα έμενε ασυγκόμιστο στα δέντρα».
Πάντως μεγάλο πρόβλημα έχουν οι ετεροεπαγγελματίες φιστικοπαραγωγοί που δεν συμφέρει να πουλήσουν τις μικρές ποσότητες που διαθέτουν λόγω της υψηλής φορολογίας (20%) και να βγάλουν τιμολόγια. Το κράτος γενικότερα δεν έχει ασχοληθεί καθόλου με τους ετεροεπαγγελματίες στον αγροτικό κλάδο. Μπορεί να έχουν μικρές ποσότητες ο καθένας αλλά είναι μεγάλος αριθμός σαν σύνολο και οι έμποροι μπορούν και αγοράζουν από αυτούς σε χαμηλές τιμές.
Την ίδια στιγμή η μεταποίηση που χρησιμοποιεί ψίχα φιστικιού, με την τιμή της να φτάνει στα 20 έως 22 ευρώ το κιλό (κόστος εργατικά - σπαστήρα είναι στα 80 λεπτά το κιλό), ενώ η τούρκικη ψίχα φτάνει στην Ελλάδα παραδοτέα στα 16 λεπτά το κιλό, όμως δεν είναι ίδια η ποιότητα. Παρόλα αυτά δεν μπορεί η εγχώρια παραγωγή να ανταγωνιστεί την τούρκικη λόγω αυξημένου κόστους.
Ξεκίνησε η συγκομιδή πρώιμων ποικιλιών καρυδιών, ενώ σε κάποιες περιοχές από τα τέλη της εβδομάδας αναμένεται να ξεκινήσει και η συγκομιδή της ποικιλίας Chandler που έχει τις μεγάλες ποσότητες.
Ο κ. Κώστας Γκόνος, από το Αγρόκτημα Γκόνου στην Πέλλα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι πρώιμες ποικιλίες καρυδιών (Serr κ.α.) έχουν ξεκινήσει την συγκομιδή και θα συνεχιστούν μέχρι αρχές Οκτωβρίου. Στην περιοχή η ποικιλία Chandler, που έχει τις μεγάλες ποσότητες, αναμένεται να ξεκινήσει από 10 Οκτωβρίου.
Φέτος όλες οι ποικιλίες καρυδιών λόγω των υψηλών θερμοκρασιών αντιμετώπισαν πρόβλημα από την καρπόκαψα και είχαν μεγάλες ανάγκες για άρδευση. Οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν μια μικροκαρπία στα καρύδια ειδικά στις περιοχές που είχαμε ξηρασία. Επίσης κάποια έχουν πάθει εγκαύματα από τον ήλιο και αναμένεται να έχουν καρπόπτωση.
Από την συγκομιδή της ποικιλίας Chandler θα δούμε φέτος πως θα κινηθεί η αγορά στο καρύδι.
Πάντως στο χλωρό καρύδι που εμπορεύομαι αυτή την εποχή το αγοράζουν στα 3 - 3,5 ευρώ το κιλό. Βεβαια είναι περιορισμένη η ζήτηση στην χώρα μας για χλωρό καρύδι λόγω της πικρής γεύσης και της μικρής διατηρησιμότητας που έχουν.
Φέτος αναμένουμε να υπάρξει μια υψηλότερη σε σχέση με πέρυσι της τιμή παραγωγού, μιας και όλα τα έξοδα της καλλιέργειας έχουν αυξηθεί αλλά την ανηφόρα έχουν πάει και τα εργατικά.
Έχω στα χωράφια μου μηχανική συγκομιδή αλλά όσα μηχανήματα και να έχω είναι απαραίτητη η παρουσία εργατών. Η επεξεργασία στο άσπαστο καρύδι είναι αυξημένη από 80 λεπτά που ήταν πέρσι στα 90 λεπτά φέτος.
Την περσινή περίοδο το άσπαστο καρύδι είχε μέση τιμή παραγωγού στα 3,5 ευρώ το κιλό. Φέτος αυτή η τιμή δεν συμφέρει τον παραγωγό.
Αποθέματα από την προηγούμενη περίοδο δεν υπάρχουν, αφού πέρυσι είχαμε μειωμένη παραγωγή.
Από τα μέσα Νοεμβρίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι εισαγωγές καρυδιών που θα διαμορφώσουν και την τιμή στην αγορά».
Ο κ. Γιώργος Παπακώστας, παραγωγός καρυδιών Chandler από τον Άγιο Σώστη Σπερχειάδας και υπεύθυνος της επιχείρησης Sperchios Valley, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα καρύδια ποικιλίας Chandler θέλουν ακόμη περίπου 15 ημέρες να ξεκινήσουν την συγκομιδή.
Η φετινή παραγωγή ποσοτικά είναι σε μέτρια επίπεδα. Λόγω των καιρικών συνθηκών έχουμε ένα ποσοστό 40% μικροκαρπία λόγω άσχημης γονιμοποίησης εξαιτίας των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν τον χειμώνα και την άνοιξη.
Εμείς δεν έχουμε πρόβλημα γιατί δουλεύουμε ψίχα καρυδιού όλο τον χρόνο. Η τιμή χονδρικής για την ψίχα καρυδιού την περσινή περίοδο κυμαίνόταν στα 7 με 8 ευρώ το κιλό η πεταλούδα (μισό καρύδι). Φέτος αναμένεται να έχουμε ίδιες τιμές.
Ένα φαινόμενο που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια είναι ότι έχουμε μεγάλο αριθμό εγκατάλειψης καρυδεώνων επειδή με το κόστος είναι υψηλό και δεν είναι βιώσιμοι. Οι τιμές παραγωγού στα άσπαστα καρύδια είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Με 20 στρέμματα (περίπου 300 καρυδιές) δεν μπορεί ο παραγωγός να κάνει επένδυση για να αγοράσει μηχανήματα. Έτσι είτε θα εγκαταλειφθεί το χωράφι είτε θα νοικιαστεί. Αναμένεται τα επόμενα χρόνια να αλλάξουν πολλά στην καλλιέργεια καρυδιών».
Ο κ. Βάιος Λιάνος, παραγωγός και ιδιοκτήτης του αγροκτήματος Καρυάτις Ολύμπου, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε πρωιμότητα και αναμένεται από αρχές από τα τέλη με αρχές της επόμενης εβδομάδας να ξεκινήσει η συγκομιδή της ποικιλίας Chandler.
Φέτος έχουμε λιγότερα εγκαύματα στα καρύδια σε σχέση με πέρσι. Η ποσότητα είναι καλύτερη επειδή δεν είχαμε βροχοπτώσεις την περίοδο της γονιμοποίησης.
Μέχρι τέλος Νοεμβρίου θα φύγουν οι περισσότερες ποσότητες καρυδιών στην αγορά και θα δούμε που θα πάει η τιμής τους. Οι προβλέψεις μιλάνε για μια αύξηση της τιμής παραγωγού κατά 20%. Την περσινή περίοδο τα άσπαστα ήταν στα 3 ευρώ το κιλό, ενώ φέτος αναμένεται να φτάσουν στα 3,30 - 3,40 ευρώ. Πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι φέτος είχαμε αύξηση στο κόστος άρδευσης.
Εισαγωγές με μεγάλες ποσότητες καρυδιών αναμένονται από το Νοέμβριο και μετά και τότε θα δούμε που θα πάει η τιμή στην αγορά. Οι κυριότερες χώρες από τις οποίες κάνουμε εισαγωγές καρυδιών είναι η Ουκρανία, η Ρουμανία και η Χιλή (έχει συγκομιδή την άνοιξη)».
Μέσα από επιχειρησιακά τους προγράμματα των Οργανώσεων Παραγωγών θα μπορούν να ενισχυθούν οι παραγωγοί για το πρόβλημα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων, δήλωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστας Τσιάρας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στην Βουλή του βουλευτή Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμου Χαρακόπουλου.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι δεν αποζημιώνονται από ΕΛΓΑ ούτε από ΠΣΕΑ ούτε από de minimis οι παραγωγοί αμυγδάλων για την ζημιά που έπαθαν.
«Στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και στο Στρατηγικό Σχέδιο που υλοποιείται, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.) μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξή τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών (όπου θα μπορούσε να ενταχθεί το πρόβλημα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων)», τόνισε ο υπουργός.
«Η κλιματική κρίση δεν αφήνει ανεπηρέαστη την αγροτική παραγωγή και το φαινόμενο της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων -όπως και του μεταχρωματισμού των ροδάκινων και τις εξάρσεις του περονόσπορου στα αμπέλια- για τα οποία διαμαρτύρονται οι παραγωγοί, θα πρέπει να προβληματίσουν την πολιτεία. Ελπίζω ότι στο πλαίσιο αναδιαμόρφωσης του Κανονισμού του ΕΛΓΑ θα προβλεφθούν ζημιές οι οποίες είτε πρωτοεμφανίζονται είτε επιτείνονται λόγω κλιματολογικών συνθηκών, καθώς στην πραγματική παραγωγή έχουν επιπτώσεις και ο αγρότης αναζητά εναγωνίως ένα μαξιλάρι ασφαλείας», τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σχολιάζοντας την απάντηση του υπουργού ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα, για την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών λόγω «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων.
Ο Θεσσαλός βουλευτής, στην ερώτησή του είχε υπογραμμίσει ότι τα αίτια για την «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων δεν οφείλονται μόνο σε έναν παράγοντα, αλλά στο δια ταύτα έχουν επιδράσει αρνητικά στην φετινή παραγωγικότητα των καλλιεργειών αμυγδάλου. Γι αυτό και οι αγρότες αναζητούν την συνδρομή της πολιτείας για την διασαφήνιση του προβλήματος, αλλά και ενέργειες για αποζημιώσεις.
Στην απάντησή του ο αρμόδιος υπουργός AAT αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «κατά τους επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν, διαπιστώθηκε ότι η ένταση του φαινομένου ποικίλλει ανά περιοχές (με ποσοστά ζημιάς έως και 50% της ηρτημένης παραγωγής σε κάποιες από αυτές), εξαρτώμενη από παράγοντες, όπως η καλλιεργούμενη ποικιλία, οι καλλιεργητικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν, καθώς και η ένταση των κατά τόπους κλιματικών φαινομένων που επικράτησαν σε αυτές.
Οι πλημύρες που προηγήθηκαν κατά το περασμένο φθινόπωρο και που επηρέασαν το ριζικό σύστημα των δέντρων, σε συνδυασμό με τις συνθήκες ξηρασίας και τα πολυήμερα διαστήματα υψηλών θερμοκρασιών που έχουν σημειωθεί κατά το φετινό καλοκαίρι μαζί και με την πρώιμη προσβολή των καρπών από το ευρύτομο, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο εντομολογικό εχθρό της αμυγδαλιάς, συντέλεσαν από κοινού στην εμφάνιση του φαινομένου, το οποίο έχει οδηγήσει στην αναφερόμενη μειωμένη παραγωγή.
Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου εξέδωσε έγκαιρα (28/03/2024) τεχνικό δελτίο με οδηγίες ολοκληρωμένης προστασίας από το ευρύτομο της αμυγδαλιάς, μέσω των γεωργικών προειδοποιήσεων προς τους καλλιεργητές της περιοχής ευθύνης του, συμπεριλαμβανομένης της ΠΕ Λάρισας».
Επιπρόσθετα, ο κ. Τσιάρας σημειώνει ότι «στη νέα ΚΑΠ (2023-2027) και στο Στρατηγικό Σχέδιο που υλοποιείται, στις τομεακές παρεμβάσεις των οπωροκηπευτικών, οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσω των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων περιλαμβάνουν υποχρεωτικά σε ποσοστό 2%, δράσεις που έχουν στόχο την έρευνα περί των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και ανάπτυξής τους, συμπεριλαμβανομένων της ανθεκτικότητας έναντι των επιβλαβών οργανισμών (όπου θα μπορούσε να ενταχθεί το πρόβλημα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων) και των ζωονόσων και του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν, των καινοτόμων πρακτικών και των τεχνικών παραγωγής που ενισχύουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στην ανάπτυξη αγορών».
Δείτε όλη την απάντηση του ΥπΑΑΤ (εδώ)
Συνεχίζεται η συγκομιδή στο κελυφωτό φιστίκι σε όλη την χώρα, με την παραγωγή να είναι μειωμένη σε μεγάλο βαθμό λόγω των καιρικών συνθηκών.
Ο κ. Ηλίας Καλαθάς, παραγωγός από το Αρχάνι Φθιώτιδας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκινήσαμε την συγκομιδή πριν τις 15 Αυγούστου και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου μια εβδομάδα.
Φέτος η παραγωγή είναι μειωμένη πάνω από 20% λόγω των καιρικών συνθηκών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι παραγωγοί κελυφωτού φιστικιού να προχωρήσουν σε αποθήκευση και να περιμένουν να ανέβουν οι τιμές για να πουλήσουν.
Μόνο όσοι έχουν έλλειψη οικονομικής ρευστότητας πουλάνε αυτή την εποχή σε εμπόρους. Εκτιμώ ότι το επόμενο διάστημα η τιμή παραγωγού θα πάει πάνω από 10 ευρώ το κιλό».
Όπως τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Μπούργος, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών Μάκρης, «ο ήπιος φετινός χειμώνας έχει προκαλέσει προβλήματα στην καρποφορία της φιστικιάς. Αν και το 2024 περιμέναμε μια ικανοποιητική παραγωγή τελικά φαίνεται ότι θα είναι μειωμένη εκτιμώ κατά 30%.
Η συγκομιδή ξεκίνησε από τις 8 Αυγούστου και θα συνεχιστεί ακόμη για μια εβδομάδα. Αυτό οφείλεται στον ήπιο χειμώνα και τις συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες του φετινού καλοκαιριού. Τα δέντρα έχουν στρεσαριστεί λόγω της ζέστης και θέλουν κάθε πέντε ημέρες πότισμα.
Μπορεί να μην έχουμε μυκητολογικά προβλήματα στην καλλιέργεια αλλά έχουμε πολύ σοβαρά εντομολογικά. Η Ψύλλα έχει μεγάλους πληθυσμούς και οι παραγωγοί κάνουν ψεκασμούς για να κατάφεραν να την αντιμετωπίσουν. Άρδευση και φυτοπροστασία έχουν αυξήσει φέτος το κόστος καλλιέργειας.
Έχει ολοκληρωθεί το πρώτο χέρι στην περιοχή και ξεκινά το δεύτερο.
Έχουμε ανοικτά φιστίκια αλλά ο καρπός έχει μικρό μέγεθος και ειδικό βάρος (αυτό σημαίνει λίγα κιλά για τον παραγωγό).
Αυτή την εποχή υπάρχει ζήτηση κυρίως από ντόπιους μικροεμπόρους που πουλάνε στην εγχώρια αγορά και δεν έχουν αποθέματα.
Οι Ιταλοί έχουν κάνει την εμφάνισή τους αλλά μελετούν τις παραγωγές και δεν έχουν ακόμη κλείσει κάποια εμπορική συμφωνία.
Από την μέχρι στιγμής εικόνα φαίνεται ότι οι τιμές παραγωγού θα παραμείνουν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα αν και αναμένονται υψηλές παραγωγές σε Τουρκία, Ιράν και Συρία».
Ο κ. Γεώργιος Παπαβασίλης, παραγωγός κελυφωτού φιστικιού από τα Μέγαρα, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος υπάρχει απώλεια παραγωγής λόγω των καιρικών συνθηκών και των προσβολών από την Ψύλλα που έχει μεγάλους πληθυσμούς.
Είμαστε ακόμη στο πρώτο χέρι και βλέπουμε μεγάλο αριθμό κλειστών φιστικιών.
Η ζήτηση αναμένεται να είναι αυξημένη και οι παραγωγοί θα πάνε σε αποθήκευση για να πουλήσουν σε υψηλή τιμή.
Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα από την έλλειψη εργατών γης. Για αυτό αναγκάστηκα να προχωρήσω σε μηχανική συγκομιδή που μειώνει τα εργατικά. Αν δεν γινόταν αυτό περίπου το 50% της παραγωγής μου θα έμενε ασυγκόμιστο στα δέντρα».
Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι αμυγδαλοπαραγωγοί στην περιοχή της Λάρισας που έχει σχεδόν το 90% της παραγωγής της χώρας.
Ο κ. Κώστας Σπανούλης, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «οι συνεχόμενες υψηλές θερμοκρασίες δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή αμυγδάλων.
Στην περιοχή του Συκουρίου και της Ελασσόνας έχουμε πολλά δέντρα που ξεραίνονται και έχουμε ζημιά στο φυτικό κεφάλαιο λόγω της φόμοψης αμυγδαλιάς, μιας σοβαρής ασθένειας που οφείλεται σε υψηλές θερμοκρασίες.
Ένα άλλο πρόβλημα που έχουμε στην Λάρισα είναι ότι σε αγροκτήματα με ξηρικές καλλιέργειες ή με ελλιπή άρδευση οι καρποί παθαίνουν «μουμιοποίηση» και σε πολλές περιπτώσεις οι παραγωγοί αναγκάζονται να τους ρίξουν στο χώμα για να σώσουν το δέντρο.
Ακόμη έχουμε και τις περιοχές που πλημμύρισαν λόγω της θεομηνίας και τα δέντρα έμειναν για μεγάλο διάστημα με υγρασία που και εκεί έχουμε πρόβλημα στο φυτικό κεφάλαιο.
Πρέπει η πολιτεία να στηρίξει την καλλιέργεια και να γίνουν νέες φυτεύσεις όπου υπάρχει ανάγκη.
Επίσης το ΥπΑΑΤ θα πρέπει να πάρει μέτρα για να μην επεκταθεί η φόμοψη (Φουζίκοκο) και να έχουμε νέες φυτεύσεις με ανθεκτικές ποικιλίες.
Φέτος η παραγωγή αμυγδάλων θα είναι μειωμένη και ποιοτικά υποβαθμισμένη λόγω όλων αυτών των προβλημάτων».
Στη Βουλή το θέμα της «μουμιοποίησης» των αμυγδάλων
«Έντονη αναστάτωση και απογοήτευση επικρατεί στους αμυγδαλοπαραγωγούς του νομού Λάρισας, καθώς διαπιστώνουν ότι ενέσκυψε «μουμιοποίηση» σε μεγάλο μέρος της παραγωγής τους, γι αυτό και ζητούν την ενεργοποίηση της πολιτείας για την εξέταση του προβλήματος και την αποζημίωσή τους». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Τσιάρα.
Ο Θεσσαλός πολιτικός, στην παρέμβασή του υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με τους αμυγδαλοπαραγωγούς «σημαντικό ποσοστό της ηρτημένης παραγωγής είναι ήδη ακατάλληλο για συγκομιδή, καθώς τα αμύγδαλα δεν αναπτύσσονται κανονικά εντός του κελύφους με τον καρπό να εμφανίζεται ως μουμιοποιημένος πάνω στα δένδρα.
Όπως υποστηρίζουν, κάποιες ποικιλίες (tuono, φυρανιές) παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό ζημιάς, ακόμα και μέχρι 50% της ηρτημένης παραγωγής. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει έκδηλη απαισιοδοξία για την παραγωγή που θα συγκομιστεί, την πρόσοδο από την καλλιέργεια και την αντιμετώπιση των βιοποριστικών τους αναγκών.
Τα τελευταία χρόνια η αμυγδαλοκαλλιέργεια αντιμετωπίζει αλλεπάλληλες δοκιμασίες με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να καταγράφουν διαρκώς απώλειες στην παραγωγή και να προσβλέπουν στην στήριξη της πολιτείας.
Οι αιτίες του προβλήματος δεν είναι ξεκάθαρες αλλά έχουν επιδράσει καταλυτικά στην μείωση της φετινής παραγωγής. Και επειδή οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού είναι αδιαμφισβήτητα ένας παράγοντας που επηρεάζει σχεδόν το σύνολο των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, εύλογα οι καλλιεργητές αμυγδάλου ζητούν από την πολιτεία και τις υπηρεσίες της να διαπιστώσουν τις απώλειές τους, να διερευνήσουν τα αίτια και να προχωρήσουν στις δέουσες ενέργειες για αποζημιώσεις για την χαμένη τους παραγωγή».
Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό τι προτίθεται να πράξει για την στήριξη των αμυγδαλοπαραγωγών που, άνευ υπαιτιότητάς τους, αντιμετωπίζουν δραματική συρρίκνωση του εισοδήματός τους εξαιτίας της «μουμιοποίησης» της σοδειάς τους.
Ο ήπιος χειμώνας με τις υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει χαμηλά επίπεδα καρποφορίας στο κελυφωτό φιστίκι σε όλη την χώρα.
Όπως τόνισε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Μπούργος, από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φιστικοπαραγωγών Μάκρης, «ο ήπιος φετινός χειμώνας έχει προκαλέσει προβλήματα στην καρποφορία της φιστικιάς.
Αν και το 2024 περιμέναμε μια καλή παραγωγή τελικά φαίνεται ότι θα είναι μειωμένη. Η εκτίμησή μου είναι ότι θα έχουμε μια μείωση κατά 30 - 40%.
Από την άλλη η ξηρασία που είχαμε την άνοιξη και το καλοκαίρι βοήθησε και δεν έχουμε μυκητολογικά προβλήματα στην καλλιέργεια.
Αυτή την εποχή έκανε την εμφάνισή της η Ψύλλα με μεγάλους πληθυσμούς αλλά οι παραγωγοί με τους κατάλληλους ψεκασμούς κατάφεραν να την αντιμετωπίσουν.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα φαίνεται ότι η συγκομιδή κελυφωτού φιστικιού θα ξεκινήσει κατά το πρώτο 10ήμερο του Αυγούστου.
Μεγάλο πρόβλημα είναι η έλλειψη εργατών γης. Ακολούθησα τη διαδικασία για να καλέσω εργάτες από το Πακιστάν και πλήρωσα τα σχετικά παράβολα. Όταν όμως ήρθε η ώρα να τους καλέσω να έρθουν Ελλάδα με ενημέρωσαν ότι επειδή το Πακιστάν ακολουθεί φιλορώσικη πολιτική διακόπηκε η διακρατική συμφωνία που είχαμε υπογράψει. Το πρόβλημα με τους εργάτες δεν αφορά μόνο την περίοδο της συγκομιδής αλλά και όλες τις εργασίες που κάνουμε στην καλλιέργεια.
Οι διεθνείς προβλέψεις αναφέρουν ότι η Τουρκία αναμένει φέτος μια καλή παραγωγή. Ήδη έχουν πάει στην γειτονική χώρα έμποροι για να διαπραγματευτούν εμπορικές συμφωνίες. Οι Έλληνες πάντως δεν μπορούν να ανταγωνιστούν το τουρκικό φιστίκι που εισάγεται στην ΕΕ χωρίς δασμούς.
Θετικό είναι ότι στην χώρα μας κρατάνε οι τιμές στα 13 ευρώ το κιλό για τα λίγα αποθέματα που υπάρχουν.
Επίσης η ζήτηση είναι αυξημένη και ήδη έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην χώρα μας έμποροι από Ιταλία, Ισραήλ και Γερμανία.
Ελπίδα των παραγωγών είναι οι τιμές να παραμείνουν σε καλά επιπεδα και στην περίοδο της συγκομιδής».
Τον τελευταίο χρόνο η πατρίδα μας βρέθηκε να αντιμετωπίζει όλο και συχνότερα ένα νέο περιβάλλον πρωτόγνωρων θεομηνιών, αδυσώπητων φυσικών φαινομένων, πολύπλευρων κρίσεων και σύνθετων προκλήσεων, με επιπτώσεις που επηρεάζουν άμεσα και με τον χειρότερο τρόπο, τις ζωές χιλιάδων συμπολιτών μας στον πρωτογενή τομέα.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μαρκοπούλου με επιστολή του προς τους αρμόδιους φορείς ενημερώνει για τα προβλήματα που απασχολούν την φετινή καλλιεργητική περίοδο τους παραγωγούς του, σε δυναμικές καλλιέργειες όπως τα σύκα (βασιλικά και μαύρα) και τα φιστίκια.
Η παρατεταμένη ανομβρία, συνέπεια της κλιματικής κρίσης, οδήγησε αρχικά σε προβληματική ανάπτυξη της βλάστησης στην αρχή της άνοιξης με κυριότερα συμπτώματα την έλλειψη ανθοφορίας και κακής εικόνας των κύριων καλλιεργειών (σύκα και φιστίκια).
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΥΚΙΑΣ στην περιοχή του Μαρκοπούλου
- Οι παραγωγοί σύκων αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε προμήθεια φυτικού υλικού κατάλληλου για την επικονίαση (ερινεασμό) από άλλες περιοχές της χώρας με τεράστιο κόστος, κάτι που τις προηγούμενες χρονιές δεν συνέβαινε ή συνέβαινε αλλά για πολύ μικρές ποσότητες.
- Ενώ οι παραγωγοί, είχαν προβεί στις κατάλληλες καλλιεργητικές τεχνικές και η παραγωγή εξελισσόταν ομαλά για την καλλιέργεια, βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ κύμα παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών (καύσωνα) τον μήνα Ιούνιο. Ο συγκεκριμένος μήνας θεωρείται κομβικός για την ορθή ανάπτυξη του καρπού και σύμφωνα με τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας ο φετινός Ιούνιος ήταν ο πιο θερμός όλων των εποχών.
- Το αποτέλεσμα είναι ότι υπήρξε καρπόπτωση που έφθασε σε ορισμένες περιοχές στο 85%
- Τα υψηλά επίπεδα καρποπτώσεων συνεχίζονται και θα οδηγηθούμε σε ποσοστά ΟΛΙΚΗΣ απώλειας της παραγωγής.
Δεδομένου ότι η εν λόγω καλλιέργεια είναι πολύ δυναμική, προσφέρει την κύρια πηγή εισοδήματος για δεκάδες παραγωγούς της περιοχής, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μαρκοπούλου προτρέπει τους αρμοδίους να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για την καταγραφή και αποζημίωση των ζημιών στο ακέραιο ώστε να μην εγκαταλειφθεί μια τόσο σημαντική καλλιέργεια για την χώρα και τον τόπο μας.
Ενδεικτικά, στο Μαρκόπουλο καλλιεργούνται περίπου 10.800 δένδρα ποικιλιών Βασιλικά, Μαύρα, ΣΥΚΑ ΒΡΑΥΡΩΝΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΠΓΕ. Σύνολο καλλιεργούμενης έκτασης: 1.100 στρέμματα περίπου.
Το συγκεκριμένο προϊόν, κατά 80% εξάγεται στο εξωτερικό και λόγω εισροής συναλλάγματος προσφέρει στο ΑΕΠ της χώρας και συμβάλλει στο εμπορικό της ισοζύγιο τα μέγιστα, γιατί είναι προϊόν με υπεραξία, εξαγώγιμο και αναγνωρίσιμο για τα υψηλής ποιότητας χαρακτηριστικά του.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ στην περιοχή του Μαρκοπούλου
Η παρατεταμένη ανομβρία σε συνδυασμό με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει πολύ χαμηλά έως και ανύπαρκτα επίπεδα καρποφορίας μιας πολύ δυναμικής και αποδοτικής καλλιέργειας στην περιοχή του Μαρκοπούλου όπως αυτή της φιστικιάς. Οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες δεν επέτρεψαν στα φυτά να υποστούν διαφοροποίηση των οφθαλμών τους κατά την διάρκεια του χειμώνα, συνέπεια της έκθεσής τους σε θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από αυτές που ορίζονται για να προκύψουν καρποφόροι βλαστοί.
- Τα ποσοστά ανθοφορίας στις περισσότερες περιοχές ήταν μηδενικά.
- Η παρατεταμένη ανομβρία, θέτει σε κίνδυνο την ορθή ανάπτυξη των ξερικών καλλιεργειών της φιστικιάς στην περιοχή μας που αποτελεί και αυτή μεγάλο μέρος της καλλιεργούμενης έκτασης του συγκεκριμένου είδους.
- Δεδομένου των καιρικών συνθηκών, υπάρχουν περιοχές όπου το φαινόμενο της παρενιαυτοφορίας συνεχίζετε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά με απώλεια εισοδήματος για τους παραγωγούς.
Ενδεικτικά, στο Μαρκόπουλο καλλιεργούνται περίπου 22.000 δένδρα με σύνολο καλλιεργούμενης έκτασης: 1.600 στρέμματα περίπου και πλέον.
Ενόσω συντασσόταν η συγκεκριμένη επιστολή από τον Αγροτικό συνεταιρισμό Μαρκοπούλου (Πέμπτη 4 Ιουλίου) το απόγευμα της ίδιας μέρας υπήρξε σφοδρή βροχόπτωση στην περιοχή της Βραυρώνος η οποία συνοδεύτηκε και από χαλαζόπτωση, επηρεάζοντας περαιτέρω τις καλλιέργειες.
Τα μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού ζητούν την άμεση αποστολή κλιμακίου για την καταγραφή των ζημιών.
Φωτεινή Νάσσου
ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Μάιο στην Ισπανία φέρνουν νέες εκτιμήσεις για την ισπανική παραγωγή αμυγδάλων.
H ένωση αγροτών (ASAJA), η συντονιστική επιτροπή αγροτικών και κτηνοτροφικών οργανώσεων (COAG), οι συνεταιριστικές οργανώσεις Αγροδιατροφής (Cooperativas Agro-alimentarias) και η Ένωση Παραγωγών ξηρών και αποξηραμένων καρπών (AEOFRUSE), ανακοίνωσαν από κοινού τις νεότερες εκτιμήσεις που δείχνουν μια μείωση της προβλεπόμενης παραγωγής κατά -2,2%.
Αυτό σημαίνει ότι για το 2024 η παραγωγή της Ισπανίας αναμένεται να ανέλθει στους 122.304 τόνους.
Τα νέα δεδομένα - σε σύγκριση με εκείνα του Μαΐου - δείχνουν μια μείωση της παραγωγής κατά σχεδόν 3.000 τόνους λόγω της ξηρασίας.
Όπως αναφέρουν οι ισπανικές αγροτικές οργανώσεις, οι βροχοπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων δεν ήταν αρκετές ούτε έφτασαν εγκαίρως για να μετριάσουν τη δραματική κατάσταση και το στρεσάρισμα που έχουν τα δέντρα λόγω της ξηρασίας.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα ξηρασίας αντιμετωπίζουν οι αμυγδαλιές στις περιοχές της Μούρθιας και στην Καστίλλη-Λα Μάντσα.
Πάντως η εκτιμώμενη αυτή παραγωγή είναι κατά 38% πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών και 8% αυξημένη σε σύγκριση με την περσινή χρονιά (2023).
Η αυξημένη φέτος παραγωγή οφείλεται στις νέες φυτεύσεις αμυγδαλιών (οι οποίες μπήκαν σε παραγωγική διαδικασία), που έγιναν σε περίπου 140.000 στρέμματα, τα οποία είναι αρδευόμενα, κυρίως στις περιοχές της Εξτρεμαδούρα, Καστίλλης-Λα Μάντσα και Ανδαλουσίας.
H Ένωση Αγροτών (ASAJA), η συντονιστική επιτροπή αγροτικών και κτηνοτροφικών οργανώσεων (COAG), οι συνεταιριστικές οργανώσεις Αγροδιατροφής (Cooperativas Agro-alimentarias) και η Ένωση Παραγωγών ξηρών και αποξηραμένων καρπών (AEOFRUSE), ανακοίνωσαν από κοινού τις εκτιμήσεις τους για την ισπανική παραγωγή αμυγδάλων.
Σύμφωνα με αυτές, για το 2024 η παραγωγή της Ισπανίας αναμένεται να ανέλθει στους 125.633 τόνους.
Η παραγωγή αυτή είναι κατά 41% πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων τεσσάρων ετών και 10% αυξημένη σε σύγκριση με την περσινή χρονιά (2023).
Επίσης οι ισπανικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι φέτος είχαμε νέες φυτεύσεις και αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας (3% σε σχέση με πέρσι) η οποία ανέρχεται συνολικά σε 5.527.480 στρέμματα.
Οι νέες φυτεύσεις αμυγδαλιών έγιναν σε 140.000 στρέμματα, που είναι αρδευόμενα, κυρίως στις περιοχές της Εξτρεμαδούρα, Καστίλλης-Λα Μάντσα και Ανδαλουσίας.
Οι νέες αρδευόμενες φυτείες των τελευταίων ετών σε συνδιασμό με τις ανοιξιάτικες βροχοπτώσεις και την απουσία παγετών, μείωσαν τον αρνητικό αντίκτυπο των επιπτώσεων στην παραγωγή από την ξηρασία στις κύριες παραγωγικές περιοχές της χώρας, κυρίως στη νότια ζώνη καλλιέργειας, οι οποίες είναι βασικά ξηρικές.
Επίσης οι βροχοπτώσεις εκτός από την παραγωγή αναμένεται να επηρεάσουν θετικά και τα μεγέθη του καρπού (την περσινή χρονιά είχαμε προβλήματα μικροκαρπίας).
Η έκταση βιολογικής καλλιέργειας με αμυγδαλιές στην χώρα ξεπερνά τα 1.370.000 στρέμματα, που αντιπροσωπεύει το 25% της συνολικής έκτασης και έχει αυξηθεί, κατά 310.000 στρέμματα, σε σύγκριση με το 2023.
Διαβούλευση για την υποβολή φακέλου κατοχύρωσης ΠΟΠ στα Κάστανα Πηλίου προγραμματίζεται για την ερχόμενη Πέμπτη (25/4/2024), στη Ζαγορά.
Την πρωτοβουλία έχει αναλάβει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου, ωστόσο η ενέργεια αφορά όλο το Πήλιο, παρότι ο Συνεταιρισμός δραστηριοποιείται με τα κάστανα από τη Δημοτική Ενότητα Ζαγοράς, ήτοι τα χωριά Ζαγορά, Πουρί και Μακρυράχη.
Για τη κατοχύρωση των καστάνων του Πηλίου ο Συνεταιρισμός είχε καλέσει σε μια πρώτη συζήτηση εκπροσώπους διαφόρων χωριών του Πηλίου, κυρίως του Ανατολικού όπου βρίσκεται το 80% της παραγωγής, αλλά και του Δυτικού όπως η Δράκεια, ενώ η ενέργειά του είχε θεωρηθεί από όλους τους παραγωγούς πολύ σημαντικό βήμα για την εμπορική θωράκιση του προϊόντος.
Η συγκρότηση του φακέλου πραγματοποιήθηκε από τον Συνεταιρισμό στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που έχει θέσει τα κάστανα Πηλίου ως ένα από τα υπέρ των δέκα προϊόντων που προτείνεται να ενισχύσουν τη φαρέτρα του καλαθιού των πιστοποιημένων θεσσαλικών ειδών αγροδιατροφής.
Η τελική διαβούλευση, που συγκαλείται τη Πέμπτη, πριν την υποβολή του φακέλου για τα ΠΟΠ Κάστανα Πηλίου στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, θα γίνει παρουσία των αρμοδίων υπηρεσιών της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Τα κάστανα Πηλίου συνδέονται με το Πήλιο από τα αρχαία χρόνια, σύμφωνα με πολλές ιστορικές πηγές ξεκινούν από την εποχή του Ηρόδοτου και συνδέουν ονομασίες αρχαίων οικισμών στη περιοχή με τις καστανιές.
Την κατάθεση στην Βουλή των πορισμάτων από τον παγετό 2023 στις καλλιέργειες αμυγδαλοπαραγωγών της Π.Ε. Λάρισας, ζητά ο βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Συγκεκριμένα πλήρη διαφάνεια σε ότι αφορά τις αποζημιώσεις προς τους αμυγδαλοπαραγωγούς της περιοχής της Λάρισας για τον παγετό του 2023, που έχουν ξεσπάσει θύελλα διαμαρτυριών, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Βασίλης Κόκκαλης. Και το πράττει ζητώντας από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη να κατατεθούν στη Βουλή, τα αναλυτικά πορίσματα του ΕΛΓΑ για όλες τις περιπτώσεις.
Αναλυτικότερα, στην αίτηση κατάθεσης εγγράφων, ο κ. Κόκκαλης αναφέρει τα εξής:
«Στην περίπτωση των ζημιών των αμυγδαλοκαλλιεργειών στην Π.Ε. Λάρισας που προκλήθηκαν από τον παγετό του 2023, εφαρμόσθηκε η παρ. 2 του άρθρου 11 του κανονισμού του ΕΛΓΑ «ειδικές διατάξεις ασφαλιστικής κάλυψης» σύμφωνα με την οποία προβλέπεται ότι «σε περίπτωση εξαιρετικά μεγάλων ζημιών, από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν με τα ποσά που έχουν προϋπολογιστεί ή όταν συντρέχουν άλλοι ειδικοί λόγοι "ιδία" τεχνικές δυσχέρειες διενέργειας ατομικών εκτιμήσεων, απλούστευση και συντόμευση των διαδικασιών, εξυγίανση και απαλλαγή των αγορών από ποιοτικά υποβαθμισμένα προϊόντα εξαιτίας των ζημιών από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια, διατήρηση των τιμών του παραγωγού σε ικανοποιητικά επίπεδα, προστασία καταναλωτών, μπορεί κατά παρέκκλιση της τυπικής διαδικασίας που ορίζεται με τις διατάξεις του Κανονισμού, να αποφασίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛΓΑ διενέργεια συνολικής εκτίμησης της ζημιάς κατ' είδος καλλιέργειας και γεωγραφική ζώνη που πλήγηκε, από Επιτροπή η οποία αποτελείται από τρεις (3) τουλάχιστον εκτιμητές που θα ορίζονται από τον ΕΛΓΑ. Η συνολική αυτή εκτίμηση αφορά όλα τα αγροτεμάχια της γεωγραφικής ζώνης που πλήγηκε κατά είδος καλλιέργειας εκτός εκείνων που ρητά αναφέρονται και εξαιρούνται στο πρακτικό πραγματογνωμοσύνης. Το πόρισμα της Επιτροπής αυτής δεσμεύει τόσο τον ΕΛΓΑ όσο και τους ασφαλισμένους και είναι οριστικό και τελεσίδικο. Με βάση το πόρισμα της κατά τα παραπάνω συνολικής αυτής εκτίμησης, το Δ.Σ. του ΕΛΓΑ ορίζει το χρηματικό ποσό της αποζημίωσης και τον τρόπο διανομής του στους δικαιούχους».
Πράγματι στους πληττόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς επιδόθηκε Πρακτικό Συνολικής Εκτίμησης Ζημιών Τριμελούς Επιτροπής στο οποίο περιγράφονται «τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη διατύπωση των πορισμάτων συνολικής εκτίμησης, τα οποία είναι οριστικά και τελεσίδικα για το ΕΛΓΑ και τους παραγωγούς και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πίνακα εκτίμησης, τον οποίο και συνοδεύει».
Η γνωστοποίηση όμως των πολυαναμενόμενων σχετικών πορισμάτων, προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων και διαμαρτυριών στους αμυγδαλοπαραγωγούς της Π.Ε Λάρισας, εξαιτίας της άδικης και μεροληπτικής αντιμετώπισης τους.
Σύμφωνα με τους πληττόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς, διαπιστώθηκε η «επιλεκτική» εκτίμηση ζημιών αυξημένου ποσοστού ζημίας σε συγκεκριμένες περιοχές αλλά και πλήθος περιπτώσεων όπου κτήματα αμυγδαλοκαλλιέργειας εμφανίζουν ζημία 100% και όμορα τους μόνο 10%.
Οι πληττόμενοι αμυγδαλοπαραγωγοί αντιδρούν και ισχυρίζονται ότι η έλλειψη της εξατομίκευσης των ζημιών και η αδυναμία υποβολής ενστάσεων, αδικεί τους περισσότερους καθώς τα πορίσματα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική κατάσταση.
Επειδή εμφανίζεται τεράστια απόκλιση μεταξύ των πορισμάτων ζημίας όμορων κτημάτων και είναι οφθαλμοφανής και προκλητική η αδικία των μεταξύ των αμυγδαλοκαλλιεργητών.
Επειδή οι παραγωγοί στερούνται του δικαιώματος ένστασης, αδυνατούν να προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια αποκατάστασης της αδικίας και παραμένουν εγκλωβισμένοι σε μια ατέρμονη και αδιέξοδη κατάσταση που συνεχώς επιδεινώνεται.
Επειδή, η τελεσιδικία των συνολικών πορισμάτων και η έλλειψη του δικαιώματος υποβολής ενστάσεων εκ μέρους των παραγωγών, αντίκειται στο αίσθημα δικαίου, καθώς παράγει και δημιουργεί εις βάρος των παραγωγών, ανεπιεικείς και δογματικές καταστάσεις, βλάπτοντας τα συμφέροντά τους και αποστερώντας το δικαίωμα να αντικρούσουν αυτές, να διατυπώσουν τις απόψεις τους και να προασπίσουν τα εν γένει συμφέροντά τους.
Επειδή, πρόκειται για ζήτημα γενικού ενδιαφέροντος, το οποίο επηρεάζει την οικονομική κατάσταση μιας ευρείας επαγγελματικής - κοινωνικής ομάδας πολιτών - καλλιεργητών, ενώ η αποστέρηση του δικαιώματος προσβολής ατομικών πορισμάτων, επιτάσσει την γενική και εν συνόλω επίλυση του ζητήματος και την άρση των αδικιών που περιγράφονται ανωτέρω.
Κατόπιν τούτων: Αιτούμεθα την κατάθεση των αναλυτικών πινάκων κοινοποίησης πορισμάτων από το ζημιογόνο αίτιο Παγετός 2023 στις καλλιέργειες αμυγδαλοπαραγωγών της Π.Ε. Λάρισας».
Ψυχρολουσία έφεραν τα πορίσματα ΕΛΓΑ στους αμυγδαλοπαραγωγούς.
Η κ. Ειρήνη Σπανούλη, αμυγδαλοπαραγωγός από την Λάρισα τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «μιλάμε για τις ζημιές από τον παγετό που είχαμε τον Μάρτιο του 2023. Τότε σας είχαμε αναφέρει ότι καταβλήθηκε μια προκαταβολή 150 ευρώ το στρέμμα.
Τώρα ήρθαν βγήκαν τα πορίσματα της ζημιάς από τον ΕΛΓΑ και βλέπουμε ότι δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Η παραγωγή αμυγδάλων που έπαθε ζημιά είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που αναφέρουν τα πορίσματα.
Μιλάμε για δέντρα που είχαν 100% ζημιά και αναφέρουν ότι είναι στο 60%.
Τα πορίσματα ζημιάς έχουν μια οριζόντια αντιμετώπιση του μεγέθους ζημιάς.
Εκτιμώ ότι επειδή δεν έχει κονδύλια ο ΕΛΓΑ προσπαθεί να μειώσει το μέγεθος ζημιάς για να μπορέσει να πληρώσει μικρότερες αποζημιώσεις, δηλαδή ψίχουλα.
Όσον αφορά την επερχόμενη παραγωγή φέτος δεν είχαμε παγετό και αυτό ειναι θετικό.
Άρχισαν όμως να φαίνονται τα προβλήματα σε πολλά χωράφια από την θεομηνία με την αυξημένη υγρασία που έχει αποτέλεσμα να έχουν πτώση ανθέων.
Οι βασικές παραγωγικές ζώνες της Λάρισας αναμένεται να έχουν μειωμένη παραγωγή.
Από την άλλη αυτή την περίοδο στην αγορά φαίνεται να υπάρχουν αποθέματα σε αμύγδαλα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι τιμές να παραμένουν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα γύρω στα 4,5 έως 5,5 ευρώ το κιλό η ψίχα, ενώ για το κόκκαλο, που δίνουν οι περισσότεροι παραγωγοί, είναι κάτω από 1,5 ευρώ».
Ερώτηση στην Βουλή για πορίσματα του ΕΛΓΑ
«Ανάστατοι είναι οι αμυγδαλοπαραγωγοί της επαρχίας Ελασσόνας, αλλά και άλλων περιοχών του νομού Λάρισας, για τις αποζημιώσεις του περυσινού παγετού στα δένδρα τους, μετά την κοινοποίηση των πορισμάτων από τον ΕΛΓΑ -τα οποία θεωρούν αναντίστοιχα των πραγματικής ζημιάς - και ζητούν να υπάρξουν άμεσα διορθωτικές ενέργειες από την πολιτεία». Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος σε ερώτησή του στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Λευτέρη Αυγενάκη.
Ο Θεσσαλός πολιτικός προχώρησε στην άμεση άσκηση κοινοβουλευτικού ελέγχου μετά τις οχλήσεις που είχε από αμυγδαλοπαραγωγούς του νομού που υπέστησαν «ψυχρολουσία» με την κοινοποίηση των πορισμάτων του ΕΛΓΑ.
Όπως υπογραμμίζει Μάξιμος Χαρακόπουλος «σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι αμυγδαλοπαραγωγοί, ο περυσινός παγετός επέδρασε αρνητικά στην παραγωγή τους με αποτέλεσμα η σοδειά τους να είναι πενιχρή. Δεδομένης αυτής της κατάστασης, ανέμεναν ότι με τις δηλώσεις ζημιάς που είχαν υποβάλει θα μπορούσαν να αποζημιωθούν δίκαια για την χαμένη τους παραγωγή και να αναπληρώσουν το απολεσθέν τους εισόδημα.
Ωστόσο, η κοινοποίηση των πρισμάτων από τον ΕΛΓΑ πρόσφατα, τους εξέπληξε δυσάρεστα και προκάλεσε τις διαμαρτυρίες τους για δύο κυρίως λόγους:
Πρώτον, διότι θεωρούν ότι τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων δεν είναι αντιπροσωπευτικά της ζημιάς που υπέστησαν από τον παγετό, αλλά πολύ χαμηλότερα, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της πλειονότητάς τους από τις αποζημιώσεις.
Δεύτερον, διότι δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν ενστάσεις για τις περιπτώσεις που διαφωνούν με τα ανακοινωθέντα πορίσματα, καθώς, σύμφωνα με ενημέρωση που έχουν από τον ΕΛΓΑ, η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την διαπίστωση των ζημιών στις δενδροκαλλιέργειές τους ήταν αυτή των συλλογικών εκτιμήσεων και δεν προβλέπει την δυνατότητα ένστασης για επανεκτίμηση.
Το ζητούμενο για τους διαμαρτυρόμενους αμυγδαλοπαραγωγούς αυτή τη στιγμή είναι να δρομολογηθούν άμεσα ενέργειες από πλευράς της πολιτείας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα επανεξέτασης των ζημιών που ανακοινώθηκαν μέσω των πορισμάτων εκτίμησης για να υπάρξουν διορθώσεις».
Κατόπιν τούτων ο κυβερνητικός βουλευτής ρωτά τον αρμόδιο υπουργό σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα των αμυγδαλοπαραγωγών της Λάρισας για επανεξέταση των ζημιών που υπέστησαν από τον παγετό του 2023, ώστε να τύχουν δίκαιων αποζημιώσεων.