Ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας έχει επιφέρει μία τεράστια αναστάτωση στην αγροτική δραστηριότητα της Ελλάδας, με άμεσες οικονομικές συνέπειες για τους Έλληνες αγρότες λόγω κατακόρυφης αύξησης του κόστους παραγωγής αλλά και έμμεσες επιπτώσεις για τους καταναλωτές των οποίων η αγοραστική δύναμη έχει συρρικνωθεί.
Αυτό αναφέρουν στην επιστολή τους προς το ΥπΑΑΤ οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί της Κρήτης, που ζητούν οικονομική ενίσχυση των κηπευτικών θερμοκηπίου.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αντώνης Πλεξουσάκης, πρόεδρος στην Ο.Π. «ΝΟΤΟΣ», φέτος οι καιρικές συνθήκες έφεραν πρώιμες συγκομιδές. Μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα έπεσαν στην αγορά όλες οι περιοχές της Ελλάδας γιατί όλοι ελπίζανε στην αυξημένη ζήτηση. Μεγάλο πρόβλημα έχουν οι ντομάτες αλλά υπάρχει μειωμένο ενδιαφέρον για αγγούρια, πιπεριές και άλλα κηπευτικά.
Είχαμε μεγάλες ποσότητες στην αγορά ταυτόχρονα την Μεγάλη Εβδομάδα, ενώ έπεσαν και οι πέντε ημέρες αργίας στις Λαχαναγορές. Αυτό έφερε μια δύσκολη κατάσταση και από τότε μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καθόλου εμπορικό ενδιαφέρον για τα προϊόντα μας. Τώρα αρχίζουν και τα σούπερ μάρκετ να έχουν πρόβλημα.
Στη Βόρεια Ελλάδα τα μεγάλα θερμοκήπια δεν μπορούν να βρουν αγορά να πουλήσουν τα προϊόντα τους, ενώ το ίδιο συμβαίνει σε Μεσσηνία και Πρέβεζα που έχουν πάει στη δεύτερη καλλιέργεια.Έχουμε πρόβλημα και στις εξαγωγές, με τους Ισπανούς να μας έχουν βγάλει εκτός από την αγορά της Ρουμανίας.
Από την άλλη έχουμε συνεχώς αύξηση των εισαγωγών από τις τρίτες χώρες (βλέπε Τουρκία), την στιγμή που η δική μας παραγωγή μένει ασυγκόμιστη ή πάει για ζωοτροφή.
Αυτή την στιγμή η ντομάτα θερμοκηπίου καλής ποιότητας έχει τιμή παραγωγού στα 90 λεπτά, ενώ οι περισσότερες ποσότητες φεύγουν από 60 έως 70 λεπτά το κιλό. Την ίδια στιγμή και ενώ έχουμε κατάρρευση της τιμής παραγωγού στα σούπερ μάρκετ η τιμή λιανικής δεν φαίνεται να μειώνεται και κυμαίνεται γύρω από 1,50 - 1,70 ευρώ το κιλό. Ζητάμε άμεσα να υπάρξει συνάντηση με τον υπουργό ΑΑΤ για να ενημερωθεί για το πρόβλημα».
Η επιστολή των Αγροτικών Συνεταιρισμών της Κρήτης αναφέρει τα εξής:
«Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται έντονα το φαινόμενο όπου προϊόντα κηπευτικών θερμοκηπίου καταλήγουν σε χώρους ανακύκλωσης λόγω αδυναμίας να απορροφηθούν στην εγχωρία αγορά.
Τονίζεται επίσης ότι, οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από Τρίτες Χώρες (βλ. Τουρκία) χωρίς να υπόκεινται σε αντίστοιχο έλεγχο όπως τους Έλληνες παραγωγούς, επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο αυτή την κατάσταση καθώς δημιουργούνται πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού προς τους Έλληνες αγρότες.
Σημειώνεται επίσης ότι, η καλλιέργεια κηπευτικών θερμοκηπίου είναι από τις πιο δαπανηρές καλλιέργειες όπου απαιτείται υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και εξοπλισμού ενώ η ζημιά σε αυτές τις περιπτώσεις ανέρχεται σε αρκετές χιλιάδες ευρώ ανά στρέμμα.
Επιπλέον, υπογραμμίζεται ότι ο βασικός όγκος κηπευτικών θερμοκηπίου που παράγεται αυτή την χρονική περίοδο προέρχεται από την περιφέρεια Κρήτης καθώς οι λοιπές περιοχές της Ελλάδας βρίσκονται ακόμα σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης.
Επειδή, στην Σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στις 21-22 Μαρτίου 2024, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε τη σημασία ενός ανθεκτικού και βιώσιμου γεωργικού τομέα για την επισιτιστική ασφάλεια και τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ και κάλεσε την Επιτροπή να προχωρήσει στις εργασίες για την ελάφρυνση της οικονομικής πίεσης των αγροτών και σχεδιασμός μέσων πρόσθετης υποστήριξης, όπως η επέκταση του TCTF.
Επειδή τον Απρίλιο 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στα κράτη μέλη για διαβούλευση σχέδιο πρότασης για περιορισμένη παράταση του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης για τις κρατικές ενισχύσεις («TCTF») προκειμένου να επιτραπεί η συνεχιζόμενη στήριξη στον πρωτογενή γεωργικό τομέα ενόψει των συνεχιζόμενων διαταραχών της αγοράς.
Επειδή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώ διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη σχετικά με περιορισμένη παράταση για τον πρωτογενή γεωργικό τομέα του τμήματος TCTF, επιτρέπει επί του παρόντος στα Κράτη Μέλη να χορηγούν περιορισμένα ποσά ενίσχυσης, έως τις 30 Ιουνίου 2024.
Επειδή τα θερμοκηπιακά κηπευτικά είναι προϊόν με υψηλή προστιθέμενη αξία για το εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας.
Επειδή οι παραγωγοί κηπευτικών θερμοκηπίου αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην τωρινή κατάσταση άρα και να προγραμματίσουν την επόμενη καλλιέργειά τους.
Επειδή συντρέχουν και άλλοι λόγοι (π.χ. έλλειψη εργατών γης, κλιματική κρίση, κ.α.) που καταστούν πλέον ΜΗ βιώσιμη την παραγωγή θερμοκηπιακών κηπευτικών, αυτό θα έχει αντίκτυπο την κατακόρυφη μείωση της εγχώριας παραγωγής στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Για όλα τα παραπάνω ζητάμε:
- Την ένταξη των παραγωγών κηπευτικών θερμοκηπίου στο πλαίσιο που επιτρέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα Κράτη Μέλη, δηλαδή να παρέχουν περιορισμένα ποσά βοήθειας στους γεωργούς μέσω κρατικών ενισχύσεων ώστε να διασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων στήριξης κρίσεων έως τις 30 Ιουνίου 2024.
- Ευελπιστούμε να ανταποκριθείτε στο αίτημά μας άμεσα και είμαστε στη διάθεσή σας για διευκρινίσεις σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις αυτής της δράσης».
Την επιστολή υπογράφουν:
Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας
Δήμος Ιεράπετρας / Αντιδ. Αγροτικής Ανάπτυξης
Αγροτικός Συνεταιρισμός - Ο.Π. «ΑΝΑΤΟΛΗ»
Αγροτικός Συνεταιρισμός - Ο.Π. «ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΕΡΒΟΛΙ»
Αγροτικός Συνεταιρισμός - Ο.Π. «ΝΟΤΟΣ»
Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε τις προτάσεις της στο ΥπΑΑΤ για τα πρόσφατα μέτρα, που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, όσον αφορά τις επενδύσεις στα θερμοκήπια και τη διανομή δημόσιων γαιών.
Όπως τονίζει η τριτοβάθμια συνεταιριστική οργάνωση, θα πρέπει να υπάρξει ποσόστωση για αγρότες κατά κύριο επάγγελμα και ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμούς. Επίσης η κατανομή των θερμοκηπίων να γίνει σε όλη την χώρα και να δοθεί έμφαση στη χρήση των υδροπονικών μεθόδων καλλιέργειας με την χρήση γεωθερμίας και ΑΠΕ.
Προτάσεις για τις επενδύσεις στα θερμοκήπια
Με βάση τα πρώτα στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί για 600 εκατ. επενδύσεις στα Θερμοκήπια και ότι για την πρώτη χρονιά θα διατεθούν από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 115 εκατ. ευρώ, το Δ.Σ. της ΕΘΕΑΣ προτείνει ως βασικούς άξονες της υλοποίησης τα εξής:
I. Επειδή πρόκειται για ενισχύσεις που αφορούν τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις (Σχέδια Βελτίωσης) πρέπει να υπάρξει ποσόστωση στους δικαιούχους και το 60% των κονδυλίων πρέπει να αφορούν αγρότες κατά κύριο επάγγελμα και ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμούς, κάτι αντίστοιχο που έγινε σε κάποια μέτρα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
II. Να υπάρξει ισομερής χωρική κατανομή, σε όλες τις περιοχές της χώρας που είναι κατάλληλες για εγκατάσταση θερμοκηπίων, με έμφαση σε περιοχές γεωθερμίας, καθώς και μειωμένης ανάγκης σε θέρμανση. Ειδικότερα, η έμφαση στη γεωθερμία που είναι πλούσια η χώρα μας, θα οδηγήσει και σε προϊόντα πολύ χαμηλής εκπομπής CO2 ή μηδενικής, που είναι το ζητούμενο για προϊόντα, όπως τα κηπευτικά και τα φρούτα από την κατανάλωση και τις εξαγωγές.
III. Να δοθεί έμφαση στη χρήση των υδροπονικών μεθόδων καλλιέργειας, ώστε να εξασφαλισθεί και η ανταγωνιστικότητα των επενδύσεων, η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, όσο και η μικρότερη κατανάλωση νερού, παράλληλα με το πλεονέκτημα που έχουν αυτές οι εγκαταστάσεις στην αξιοποίηση εδαφών χαμηλής παραγωγικότητας.
IV. Να αξιολογηθεί ειδικότερα για τις ομάδες παραγωγών και τους συνεταιρισμούς, όσον αφορά την απασχόληση, αφού 100 στρέμματα σύγχρονων θερμοκηπίων δημιουργούν απασχόληση για 32- 35 άτομα.
V. Η διανομή γαιών για αγροτική χρήση, να συνδυαστεί με τις επενδύσεις για τα θερμοκήπια, ώστε να διευκολύνεται η εγκατάσταση σε γη χαμηλής παραγωγικότητας, ενώ θα πρέπει το μέτρο να συνδυαστεί με την προστιθέμενη αξία που θα δημιουργηθεί για τους Έλληνες κατασκευαστές θερμοκηπίων, που είναι σε θέση να παρέχουν υψηλής τεχνολογικής στάθμης υποδομή, προσαρμοσμένη κατάλληλα στο μεσογειακό περιβάλλον.
Προτάσεις για την διανομή δημόσιων αγροτικών γαιών
I. Πρέπει και σε αυτό το μέτρο, να υπάρξει σημαντική ποσόστωση 60-70%, για την κατανομή τους, σε νέους αγρότες, αγρότες, ομάδες παραγωγών και συνεταιρισμούς, τόσο για παραγωγική ανάπτυξη, όσο και ειδικότερα για τους νεοεισερχόμενους για τη δημιουργία βιώσιμων μονάδων.
II. Να υπάρξει ειδική πρόνοια για αυτούς τους αγρότες που τα κτήματα τους συνορεύουν με δημόσιες γαίες, ώστε να δημιουργούν καλύτερης κλίμακας μεγέθη αγροκτημάτων και εκμεταλλεύσεων για καλλιέργεια.
III. Να υπάρξει πρόνοια για την οργανωμένη εγκατάσταση ΑΠΕ από αγρότες, ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ, Ομάδες Παραγωγών και Συνεταιρισμούς, σε εκτάσεις χαμηλής παραγωγικότητας, κοντά στις εκμεταλλεύσεις τους, ώστε να περιοριστεί και να σταματήσει η δέσμευση για ΑΠΕ εκτάσεων υψηλής παραγωγικότητας, που αποτελεί σπατάλη φυσικού πόρου υπό έλλειψη στην χώρα μας.
Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί ντομάτας θερμοκηπίου από την εμφάνιση ενός ιού που δημιουργεί απώλεια παραγωγής και κάνει τους καρπούς μη εμπορεύσιμους.
Το πρόβλημα αφορά πάνω από 100 στρέμματα καλλιέργειας και συνεχώς εξαπλώνεται. Οι παραγωγοί ντομάτας ζητούν οικονομική ενίσχυση για την απώλεια του εισοδήματος που έχουν.
Ο προϊστάμενος της ΔΟΑΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο έχουμε την επανεμφάνιση του ιού του κίτρινου καρουλιάσματος των φύλλων στις τομάτες (TYLCV).
Το 2007 είχε κάνει για πρώτη φορά την εμφάνισή του στην περιοχή και είχε δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα.
Το 2024 έχουμε ξανά μεγάλες προσβολές από τον TYLCV που οδηγούν σε ολοκληρωτική καταστροφή της παραγωγής.
Ο ιός προκαλεί νανισμό των φυτών και κατσάρωμα των νεαρών φύλλων της κορυφής. Από τους ελέγχους που έκανε η ΔΑΟΚ στην περιοχή είδαμε ότι έχει δημιουργήσει πρόβλημα σε πάνω από 100 στρέμματα θερμοκηπιακής καλλιέργειας στην περιοχή. Το πρόβλημα είναι ότι συνεχίζει να εξαπλώνεται.
Οι παραγωγοί ντομάτας βρίσκονται σε απόγνωση και ζητούν από την πολιτεία να τους χορηγηθεί οικονομική ενίσχυση για να μπορέσουν αν συνεχίσουν την καλλιέργεια».
Ακολουθεί αναδημοσίευση άρθρου σχετικά με τον TYLCV, από τεύχος (2007) του περιοδικού Γεωργία - Κτηνοτροφία:
Ιός του Κίτρινου Καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας
Τomato yellow leaf curl virus, TYLCV
O ιός προκαλεί στην τομάτα ασθένεια με χαρακτηριστική συμπτωματολογία και σοβαρή επίπτωση στην ανάπτυξη και παραγωγή των φυτών. Τα μολυσμένα φυτά εμφανίζουν νανισμό και τα φύλλα των βλαστικών κορυφών είναι μικρά, χλωρωτικά και κατσαρά. Πρώϊμη προσβολή των φυταρίων προκαλεί καθηλωμένη ανάπτυξη χωρίς σχηματισμό καρπών και μπορεί να οδηγήσει στην ξήρανση φυτών και στην ολοκληρωτική καταστροφή της καλλιέργειας. Σε οψιμότερες μολύνσεις τα φυτά τομάτας, τα οποία αρχικά εξελίσσονται κανονικά, σταματούν να αναπτύσσονται και να σχηματίζουν νέους σταυρούς, αρχίζουν να παρουσιάζουν τα συμπτώματα μικροφυλλίας, χλώρωσης και κατσαρώματος των φύλλων στη νέα βλάστηση ενώ το τμήμα του φυτού με την παλαιά βλάστηση δεν παρουσιάζει εμφανείς αλλοιώσεις.
Ο TYLCV παρουσιάζει μεγάλη βιοποικιλότητα με επακόλουθο να διαθέτει πλειάδα φυλών (στελεχών). Οι φυλές του ιού που ενδημούν στη Νότιο Ευρώπη ανήκουν στην Ισραηλινή φυλή (TYLCV-Is) και στη φυλή Σαρδηνίας (TYLCV-Sar).
Πηγές μολύσματος
O ιός διαιωνίζεται στα μολυσμένα καλλιεργούμενα φυτά (καπνός, φασόλι, πιπεριά, μελιτζάνα, φακή), ενώ σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και αρκετά αυτοφυή. Στην Ισπανία και Ιταλία ο στύφνος (Solanum nigrum) έχει βρεθεί μολυσμένος από τον ιό (εμφανίζει καρούλιασμα των φύλλων), ενώ στο Ισραήλ, Κύπρο και Ιταλία ο τάτουλας (Datura stramonium) ήταν λανθάνων ξενιστής (χωρίς την παρουσία εμφανών συμπτωμάτων).
Μετάδοση
Ο TYLCV δεν μεταδίδεται μηχανικά από ντομάτα σε ντομάτα, ούτε με το σπόρο της ντομάτας ή άλλων ευπαθών ξενιστών. Mοναδικός φορέας του στη φύση είναι ο αλευρώδης του καπνού (Bemisia tabaci). Η μετάδοση γίνεται με έμμονο τρόπο (πρόσληψη: με τροφική δραστηριότητα 20-30 λεπτών, λανθάνουσα περίοδος 17-20 ωρών, μετάδοση με τροφική δραστηριότητα 20-30 λεπτών και διατήρηση της μολυσματικότητας για 10-12 ημέρες και σπανίως μέχρι 20 ημέρες). Ο ιός προσλαμβάνεται τόσο από τις προνύμφες όσο και από τα ενήλικα, με τις πρώτες να τον μεταδίδουν μετά την ενηλικίωσή τους. Τα θηλυκά μεταδίδουν τον ιό πιο αποτελεσματικά σε σύγκριση με τα αρσενικά. Η πιθανότητα μετάδοσης του TYLCV από ένα ιοφόρο αλευρώδη είναι 60%.
Η εμφάνιση της ίωσης σχετίζεται άμεσα με την παρουσία του αλευρώδη φορέα. Ετσι, μεγάλη συχνότητα και έντονα συμπτώματα έχουμε στη διάρκεια των θερμών και ξηρών περιόδων, όταν υπάρχουν υψηλοί πληθυσμοί αλευρώδη, ενώ είναι σπάνια στους ψυχρούς και βροχερούς μήνες.
Αντιμετώπιση των αλευρομεταδιδόμενων ιών
Τα κύρια μέτρα προστασίας από τους αλευρομεταδιδόμενους ιούς στα θερμοκήπια, αλλά και στις υπαίθριες καλλιέργειες τομάτας, συνοψίζονται ως εξής:
1. Αποφυγή της μόλυνσης.
Αποτελεί βασικό προληπτικό μέτρο και μπορεί να επιτευχθεί με τα εξής:
- Eγκατάσταση μηχανικών εμποδίων που απαγορεύουν την είσοδο των αλευρωδών στο θερμοκήπιο, όπως κάλυψη των πλάγιων ανοιγμάτων αερισμού και εκείνων της οροφής με εντομοστεγές δίκτυ 1070 mesh, καθώς και δημιουργία προθαλάμου στην είσοδο του θερμοκηπίου εξοπλισμένου με κίτρινες παγίδες.
- Μεταφύτευση αποκλειστικά (πιστοποιημένων) υγιών φυταρίων για την αποφυγή εισόδου της ίωσης στο θερμοκήπιο με το πολλαπλασιαστικό υλικό.
- Άμεση απομάκρυνση και καταστροφή των φυτών που αρχίζουν να εμφανίζουν ύποπτα συμπτώματα – απαραίτητη η γνωμάτευση ειδικών γεωτεχνικών.
- Έγκαιρη καταστροφή των αυτοφυών – πολύ πριν τη μεταφύτευση της τομάτας – τόσο εντός του θερμοκηπίου, όσο και στον εξωτερικό περίγυρο.
- Παγίδευση των αλευρωδών με κίτρινες παγίδες ή και φύτευση φυτών αγγουριάς (φυτά παγίδες) τουλάχιστον 20-30 ημέρες πριν τη μεταφύτευση της τομάτας. Τα φυτά παγίδες συγκεντρώνουν τους αλευρώδεις που περιφέρονται στο θερμοκήπιο και με κατάλληλο σκεύασμα εξοντώνονται.
- Σε περιοχές με συνθήκες που επιτρέπουν την ανάπτυξη της τομάτας, η χρονική μετατόπιση της εγκατάστασης της καλλιέργειας σε περιόδους χαμηλών πληθυσμών των αλευρωδών συνήθως περιορίζει το ποσοστό μολυσμένων με την ίωση φυτών.
- Στις υπαίθριες καλλιέργειες η κάλυψη με δίκτυ σκίασης ή με υλικά διαφανή (προπυλενίου ή πολυεστέρα) σε συνδυασμό με επεμβάσεις εντομοκτόνων σκευασμάτων λειτουργεί αποτρεπτικά για την εγκατάσταση των φορέων - αλευρωδών και των σχετικών ιώσεων.
- Αποφυγή δημιουργίας νέων καλλιεργειών ντομάτας κοντά σε προηγούμενες υπαίθριες φυτεύσεις με πρόβλημα αλευρωδομεταδιδόμενων ιώσεων.
- Γενικός κανόνας υποχρεωτικής εφαρμογής η απαγόρευση μετακίνησης και διάθεσης μη πιστοποιημένων τοματόφυτων από περιοχές με ενδημικό πρόβλημα ιώσεων σε άλλες περιοχές της χώρας.
2. Περιορισμός των πληθυσμών των αλευρωδών
Με δεδομένο τον επιδημιολογικό ρόλο των αλευρωδών-φορέων η επίτευξη του στόχου της εξόντωσης των ακμαίων θα δημιουργούσε προϋποθέσεις ικανοποιητικής διαχείρισης του προβλήματος που προκαλούν οι αλευρομεταδιδόμενοι ιοί. Δυστυχώς η χημική καταπολέμηση των αλευρωδών δεν είναι καθόλου ικανοποιητική, καθόσον μια πλειάδα παραγόντων, όπως η ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε πολλά σκευάσματα, η δυναμική των πληθυσμών και η ιδιαιτερότητα της τομάτας στην προοδευτική καρπόδεση, δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης μιας αποτελεσματικής στρατηγικής αντιμετώπισης των εντόμων. Η επιλογή εντομοκτόνων σκευασμάτων που παραμένουν ακόμη δραστικά και η εφαρμογή τους μέχρι και το στάδιο της καρπόδεσης του πρώτου σταυρού παρέχει τη δυνατότητα ελέγχου των πληθυσμών. Στη συνέχεια η λογική χρήση ειδικών σκευασμάτων (ρυθμιστικά της ανάπτυξης των εντόμων) επιτρέπει συνήθως τον περιορισμό του πληθυσμού των αλευρωδών. Με δεδομένη λοιπόν τη δυσκολία αξιοποίησης των εντομοκτόνων, συνιστάται η συνεχής παροχή στους καλλιεργητές τομάτας τεχνικών συμβουλών από ειδικούς και επαρκώς ενημερωμένους γεωτεχνικούς.
Η βιολογική καταπολέμηση των αλευρωδών, που αποτελεί μια εναλλακτική μέθοδο αντιμετώπισής τους με τη χρήση των φυσικών εχθρών τους, μολονότι στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στον περιορισμό του πληθυσμού τους, δεν φαίνεται να περιορίζει σε ανάλογο βαθμό και την εκδήλωση της ίωσης.
3. Χρησιμοποίηση ανθεκτικών υβριδίων
Για τον TYLCV, κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο ορισμένα υβρίδια με ανεκτικότητα στην ίωση, η οποία μάλλον λειτουργεί ικανοποιητικά μόνο σε περιπτώσεις μειωμένης έντασης της ασθένειας.
Να κρατηθεί το ημερομίσθιο του εργάτη γης στο ποσό των 37,07 ευρώ μικτά (μαζί με την ασφάλιση ΕΦΚΑ 10%) ζητά ο πρόεδρος του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας κ. Ιωάννης Γαϊτάνης.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου αυτή την περίοδο έχουμε φαινόμενα με το ημερομίσθιο να ξεπερνά τα 45 ευρώ.
Όπως επισημαίνει «αναφορικά με το πολύπαθο ζήτημα έλλειψης εργατών γης, ενημερώνουμε τους αγρότες στην ευρύτερη περιοχή ότι η προσπάθεια μας ως Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας για να βρεθεί μία οριστική λύση, συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό όλους τους τελευταίους μήνες.
Έχοντας ήδη καταθέσει - εγγράφως - όλα τα προβληματικά σημεία στην διαδικασία μετάκλησης εργατών γης από τρίτες χώρες, επιδιώκουμε συνεχώς νέες συσκέψεις με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες στα αρμόδια Υπουργεία, τονίζοντας για την επιτακτική ανάγκη να διευθετηθεί αυτό το ζήτημα ολικά και οριστικά.
Επίσης, ενημερώνουμε ότι η σύμβαση εργασίας που συνάπτουν οι εργοδότες με τους εργαζομένους στον πρωτογενή τομέα, έχει δεσμευτικό χαρακτήρα και είναι προϋπόθεση για τη διατήρηση της νόμιμης παραμονής των οικονομικών μεταναστών στην χώρα μας.
Επιπλέον, υπενθυμίζουμε ότι ως νόμιμο ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη στο αγροτικό αντικείμενο ορίζεται το ποσό των 37,07 ευρώ, μικτά (μαζί με την ασφάλιση ΕΦΚΑ 10%) και αυτό μόνο αν διαθέτουν τα απαραίτητα έγγραφα νομιμότητας τους.
Από τα παραπάνω, καλούμε τους παραγωγούς να διατηρήσουν τα ημερομίσθια σε αυτά τα επίπεδα, αντιδρώντας σε οποιασδήποτε μορφής εκβιασμού, λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού.
Τονίζουμε δε για μία ακόμα φορά, ότι οι παραγωγοί πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην δέχονται να εργαστεί στην αγροτική τους επιχείρηση άτομο που διαθέτει σύμβαση εργασίας σε άλλον εργοδότη, καθώς ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος για καταγγελία στο ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας) από τον νόμιμο εργοδότη και το οποίο επισύρει χρηματικό πρόστιμο 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο, λόγω παράνομης εργασίας σε αυτόν.
Για όλα αυτά τα θέματα καθώς και για πολλά αλλά, οι αγρότες θα κληθούν σύντομα να πάρουν αποφάσεις για την επόμενη μέρα στην περιοχή μας, σε έκτακτη Γενική Συνέλευση που οργανώνεται ήδη από τον Ενιαίο Αγροτικό Σύλλογο Ιεράπετρας».
Διυπουργική Συνέντευξη Τύπου για την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση και στον τουρισμό, που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός στην 88η ΔΕΘ, πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα (16/9/2024).
Συμμετείχαν, ο Κωστής Χατζηδάκης Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο Τάκης Θεοδωρικάκος Υπουργός Ανάπτυξης, ο Κώστας Τσιάρας Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η Όλγα Κεφαλογιάννη Υπουργός Τουρισμού και ο Νίκος Παπαθανάσης Αν. Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Την συνέντευξη συντόνισε ο Παύλος Μαρινάκης Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
Το μέτρο για την ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών έχει στόχο την αύξηση της παραγωγής κηπευτικών της χώρας μας, ανέφερε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.
Το ΥπΑΑΤ, σύμφωνα με την στρατηγική που θέλει να ακολουθήσει, θα κάνει προσπάθεια για διπλασιασμό των εκτάσεων καλλιέργειας κηπευτικών.
Όπως τόνισε ο υπουργός, στην θερμοκηπιακή καλλιέργεια έχουμε μια απόδοση 13,5 τόνους το στρέμμα. Αυτό σημαίνει μια αύξηση της παραγωγής και παράλληλα αύξηση των ελληνικών εξαγωγών κηπευτικών.
Σχολιάζοντας την θερμοκηπιακή καλλιέργεια στην Ελλάδα, ο υπουργός επισήμανε ότι αυτή τη στιγμή στην χώρα μας υπάρχουν 49.000 στρέμματα θερμοκηπίων, όταν στην Ολλανδία οι εκτάσεις ανέρχονται σε 120.000 στρέμματα και στην Τουρκία 800.000 στρέμματα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν προπτικές και για αυτό ρίχνουμε το βάρος μας στον κλάδο.
Στόχος του μέτρου για τη ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στη χώρα μας - που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ - είναι η αύξηση παραγωγής, η εξοικονόμηση ενέργειας 30%, η μείωση κατανάλωσης νερού, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η προστασία περιβάλλοντος - εξοικονόμηση φυσικών πόρων.
Επίσης θα έχουμε αύξηση των θέσεων εργασίας ανέφερε ο υπουργός.
Σε ό,τι αφορά στα χρηματοδοτικά εργαλεία, ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ. Από αυτά το 50% θα προέρχεται από το ΠΑΑ (δεύτερο πυλώνα), το 35% από τραπεζικό δανεισμό και το 15% από ίδια κεφάλαια.
Σημειώθηκε ότι σε πληγείσες από φυσικές καταστροφές περιοχές (π.χ. Θεσσαλία) αλλά και στο βόρειο Αιγαίο το ποσοστό ενίσχυσης προσαυξάνεται κατά 10%.
Δικαιούχοι θα είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα και συλλογικά σχήματα του αγροτικού συνεταιριστικού δικαίου (ομάδες παραγωγών, οργανώσεις παραγωγών, αγροτικοί συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών, πλην εκείνων που χρηματοδοτούνται από άλλο Τομεακό Πρόγραμμα).
Το μέτρο θα προκηρυχθεί μέχρι το τέλος του 2024 τόνισε ο κ. Κώστας Τσιάρας.
Οι δύο από τις τέσσερεις παρεμβάσεις για τον αγροτικό τομέα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της 88ης ΔΕΘ, αφορούσαν τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες.
Και μιλάμε για μεγάλη επενδυτική ευκαιρία μιας και η γη που θα κατασκευαστούν τα νέα θερμοκήπια θα δοθεί δωρεάν.
Η κυβέρνηση δρομολογεί το επόμενο διάστημα ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα στα 600 εκατ. ευρώ για την μαζική επέκταση των θερμοκηπίων στη χώρα σε αδρανείς δημόσιες γαίες του ΥπΑΑΤ. «Έχουμε πολύ λίγα θερμοκήπια στη χώρα μας σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Μάλιστα ανέφερε ότι «θα εγκαινιάσει ένα καινοτόμο σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής αυτών των γαιών με επενδυτές που θα αναλάβουν να τις καλλιεργούν, κατασκευάζοντας θερμοκήπια πολύ μεγάλης κλίμακας».
Αυτές οι δηλώσεις του πρωθυπουργού πάντως δημιούργησαν μεγάλο προβληματισμό στους παραγωγούς θερμοκηπιακών καλλιεργειών της χώρας.
Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών, από τα Φιλιατρά της Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «σήμερα μπορεί όποιος θέλει να κατασκευάσει ή να επεκτείνει θερμοκήπια μέσα από το πρόγραμμα των Σχεδίων Βελτίωσης.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες στην χώρα μας είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού, το υψηλό κόστος παραγωγής και οι εισαγωγές κηπευτικών από τρίτες χώρες.
Αυτή την περίοδο τα μισά θερμοκήπια στα Φιλιατρά δεν έχουν φυτευτεί γιατί η συγκομιδή των προϊόντων θα συμπέσει με την συγκομιδή ελιάς και δεν θα υπάρχουν διαθέσιμοι εργάτες. Σε αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να βρει λύσεις η κυβέρνηση.
Όσον αφορά το επενδυτικό πρόγραμμα με τα 600 εκατ. ευρώ, στην πράξη θα αποτελέσει τον «θάνατο» των μικρομεσαίων καλλιεργητών.
Θα γίνουν επενδύσεις από μεγάλες εταιρείες για κατασκευή θερμοκηπίων, της τάξης των 100 έως 200 στρεμμάτων, που δεν θα μπορεί να τα ανταγωνιστεί ο μικρός παραγωγός της χώρας μας».
Από την πλευρά της αγοράς, ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα στοιχεία του ΟΣΔΕ αναφέρουν ότι στην χώρα μας έχουμε 119.000 στρέμματα με θερμοκηπιακή καλλιέργεια. Εκτιμώ ότι η έκταση είναι ακόμη πιο μεγάλη. Τώρα μιλάμε για επενδύσεις για να αυξηθεί ακόμη περισσότερο η έκταση.
Επίσης τα τελευταία χρόνια η πορεία των εξαγωγών κηπευτικών ακολουθεί μια φθίνουσα πορεία. Αν εξαιρέσεις τις πιπεριές και τα αγγουράκια, που εξάγονται στις αγορές της δυτικής Ευρώπης, τα υπόλοιπα κηπευτικά πάνε κυρίως στις γειτονικές χώρες. Μιλάμε για αγορές μειωμένου προϋπολογισμού που αναζητούν χαμηλές τιμές στα προϊόντα. Να σας επισημάνω ότι το 60% των εξαγωγών ντομάτας πάει στην αγορά της Βουλγαρίας.
Είναι επίσης απορίας άξιο που θα κατασκευαστούν τα περίπου 60.000 στρέμματα νέων θερμοκηπίων.
Η έκθεση της Ολλανδικής εταιρείας για την ανασύσταση της Θεσσαλία ανέφερε ότι θα πρέπει να γίνει αντικατάσταση των καλλιεργειών (βαμβάκι κ.α.) με παραγωγή κηπευτικών θερμοκηπίου που θα πρέπει να είναι δίπλα σε οδικούς άξονες και σιδηροδρομικές γραμμές για να έχουν τα προϊόντα άμεση πρόσβαση στην αγορά της Θεσσαλονίκης και να πάνε για εξαγωγή.
Αν γίνουν στα συγκεκριμένα μέρη αμέσως όμως βγάζουν εκτός ανταγωνισμού τα θερμοκήπια της Κρήτης και της νότιας Πελοποννήσου (Μεσσηνία) λόγω μεταφορικών και απόστασης. Ουσιαστικά αλλάζει ο «χάρτης παραγωγής» στην χώρα μας.
Περιμένουμε εξηγήσεις από την κυβέρνηση για τα προϊόντα που θα παράγουν και τις περιοχές της χώρας που θα κατασκευαστούν αυτά τα νέα θερμοκήπια. Επίσης ποια είναι τα εξαγώγιμα κηπευτικά που αναφέρει ο πρωθυπουργός και προς ποιες αγορές σχεδιάζουν να τα εξάγουν».
Στο RASFF (σύστημα ταχείας ειδοποίησης για τρόφιμα και ζωοτροφές της ΕΕ) καταγράφηκαν την προηγούμενη εμπορική περίοδο 2023/2024 (1/9/2023-31/8/2024) συνολικά 580 ειδοποιήσεις, που προκλήθηκαν από υπερβολική ποσότητα φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά, τα οποία φθάνουν στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ένωση (ΕΕ) είτε από τρίτες χώρες είτε από την ίδια την ΕΕ.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το 22,4% αυτών των απορρίψεων αντιστοιχούν σε εισαγόμενα προϊόντα φρούτων και λαχανικών από την Τουρκία με 130 ειδοποιήσεις συνολικά.
Οι πιπεριές είναι το προϊόν φρούτων και λαχανικών που εισήχθη από την Τουρκία και παρουσίασε τον μεγαλύτερο αριθμό περιπτώσεων υπερβολικής παρουσίας φυτοφαρμάκων, σε 37 περιπτώσεις, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν καταστραφεί στα σύνορα της Ε.Ε
Τις πιπεριές, στην κατάταξη των τουρκικών φρούτων και λαχανικών, ακολούθησαν τα λεμόνια με 33 περιπτώσεις υψηλού επιπέδου υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, ακολουθούν τα ρόδια με 10, τα γκρέιπφρουτ και τα αμπελόφυλλα με 9 το κάθε προϊόν, μανταρίνια με 7 και πορτοκάλια με 6 περιπτώσεις.
Η Τουρκία ακολουθείται από την Αίγυπτο ως προς τον αριθμό των κοινοποιήσεων που προέρχονται από υπερβολική ποσότητα φυτοφαρμάκων, με συνολικά 84 κρούσματα με 30 κρούσματα σε πορτοκάλια, 9 σε πιπεριές και 8 σε φράουλες.
Ανιχνεύθηκαν επίσης υπολείμματα φυτοφαρμάκων σε εισαχθέντα φρούτα και λαχανικά από την Ισπανία με 19 περιπτώσεις, την Ιταλία με 11 ειδοποιήσεις, από το Μαρόκο με 6, όπως και από την χώρα μας με 6, ενώ από τη Γαλλία βρέθηκαν θετικά σε 4 περιπτώσεις, ενώ σε 2 περιπτώσεις από Ολλανδία και Πορτογαλία. βρέθηκε θετική μόνο μία περίπτωση
Οι υπόλοιπες ειδοποιήσεις για την συμπλήρωση των 580 κατανέμονται σε εισαχθέντα φρούτα και λαχανικά από διάφορες χώρες απ όλο τον κόσμο.
Οι περισσότερες απορρίψεις φορτίων φρούτων και λαχανικών της Τουρκίας έγιναν από την Βουλγαρία.
Δεδομένου ότι οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών στην χώρα μας αυξάνονται και ειδικότερα από Τουρκία εφιστάται η προσοχή των ελεγκτικών αρχών της χώρας μας για τον φυτουγειονομικό έλεγχο των αφικνούμενων αλλά και διερχομένων με προορισμό τις χώρες της ΕΕ φορτίων φρούτων και λαχανικών ως προς τις απαιτήσεις της Ενωσιακής Νομοθεσίας.
Η Τουρκία απαγόρευσε τις εξαγωγές ντομάτας προς το Ισραήλ και ήδη εκδηλώθηκε έντονο ενδιαφέρον για εισαγωγή από την Ελλάδα.
Αυτό τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Στις 27 Αυγούστου έφτασαν στο Ισραήλ οι πρώτες αποστολές ντομάτας από την Ευρώπη (Ελλάδα, Ολλανδία και Πολωνία).
Το κόστος εισαγωγής τομάτας από την Ευρώπη είναι από 1,97 έως 2,46 ευρώ το κιλό. Αν και αυτή η τιμή είναι υψηλή, είναι σημαντικά χαμηλότερη από την τρέχουσα τιμή των 4,30 ευρώ το κιλό που έχει η λιανική αγορά της χώρας.
Αν και μειώνονται οι εξαγωγές στις τομάτες και τις πιπεριές βλέπουμε αντιθέτως να αυξάνουν οι εισαγωγές τους. Τις τελευταίες ημέρες έχουμε και κινητικότητα με εισαγωγές καρπουζιών από Αλβανία.
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές στην χώρα μας βλέπουμε φέτος το καλοκαίρι να αγοράζουν εισαγόμενες ντομάτες και πιπεριές, με αποτέλεσμα να βγαίνουν εκτός αγοράς οι ντόπιες παραγωγές. Η κυβέρνηση είναι απλός παρατηρητής αυτής της εικόνας στην αγορά, η οποία στην ουσία απαξιώνει την εγχώρια παραγωγή.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εξαγωγές ντομάτας, για την περίοδο 1/1/2024-26/7/2024, εκτιμώνται ότι ανήλθαν στους 28.300 τόνους, έναντι 30.900 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (μείωση κατά -7,4%).
Εντύπωση ωστόσο προκαλούν οι εισαγωγές ντομάτας, από την 1η Ιουλίου μέχρι σήμερα, που ανέρχονται σε 1.400 περίπου τόνους. Οι εισαγόμενες ντομάτες προέρχονται κυρίως από Τουρκία, Σερβία, Πολωνία και Κόσοβο, με τον ρυθμό των εισαγωγών τις τελευταίες ημέρες να είναι ανοδικός.
Αλλά και οι εξαγωγές πιπεριών κινούνται αυτή την περίοδο με υποτονικούς ρυθμούς. Συγκεκριμένα από 1/4/2024 έως 26/7/2024 οι εξαγωγές πιπεριάς ανέρχονται σε 7.500 τόνους, έναντι 8.800 τόνων του αντίστοιχου διαστήματος 2023 (παρουσιάζοντας μείωση κατά -14,9%)
Αντιθέτως οι εισαγωγές πιπεριάς στην χώρα μας, για το ίδιο χρονικό διάστημα, ανήλθαν σε 1.600 τόνους, ποσότητες που είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο που ήταν 900 τόνους περίπου (αύξηση κατά 62,5%)».
Στο μεταξύ με δύο εβδομάδες πρωίμηση αναμένεται να έχει η συγκομιδή για τα καρπούζια της Ουγγαρίας.
Όπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «η Ουγγαρία αναμένει μια συγκομιδή από 160.000 έως 180.000 τόνους καρπουζιών και πρόκειται να προμηθεύσει κυρίως τις γειτονικές της χώρες. Το περίεργο όμως - που αφορά την χώρα μας - είναι ότι ακόμη και στα καρπούζια παρατηρείται δραστηριότητα εισαγωγής τις τελευταίες ημέρες ποσοτήτων από την Αλβανία».
Μια διατροφική απάτη με ψευδείς ενδείξεις σήμανσης ερευνούν οι αρχές της Ιταλίας.
Συγκεκριμένα η ιταλική Οικονομική Αστυνομία (Guardia di Finanza) στο Σαλέντο της Απουλίας έκανε έφοδο τον περασμένο Μάιο σε εταιρεία που ασχολούνταν με το εμπόριο καρπουζιών, αγκινάρας και ελαιολάδου.
Η έρευνα, που έγινε μετά από καταγγελία, αφορούσε εταιρεία που πουλούσε εισαγόμενα τρόφιμα, τα οποία είχαν επισημανθεί ως ιταλικής προέλευσης και καλλιέργειας.
Συνολικά, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, κατασχέθηκαν 9 τόνοι καρπούζια, 2 τόνοι αγκινάρες, 1.500 λίτρα ελαιόλαδο και 300 λίτρα κρασί, με ψευδή σήμανση.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας φάνηκε ότι το ελαιόλαδο, που είχε ετικέτα έξτρα παρθένου, ήταν μείγμα διάφορων ελαίων.
Αυτό όμως που έχει ενδιαφέρον είναι ότι κατασχέθηκαν 9 τόνοι καρπουζιών που είχαν εισαχθεί στην Ιταλία από την Ελλάδα.
Το κόστος των καρπουζιών ήταν 25 λεπτά το κιλό αλλά τα πουλούσαν - σαν ιταλικά - στα 2 ευρώ το κιλό.
Στα εισαγόμενα καρπούζια από Ελλάδα άλλαζαν τις συσκευασίες και έβαζαν ιταλικά σύμβολα (αυτοκόλλητα) και στην συνέχεια τα πουλούσαν σε όλη την χώρα σαν «ιταλικά».
Η Εισαγγελία του Λέτσε κάλεσε τον εκπρόσωπο της εταιρείας για «απάτη και πώληση προϊόντων με πλαστές πινακίδες».
Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι Ιταλοί στην έρευνα που έκαναν βρήκαν στα καρπούζια και πλαστά πιστοποιητικά προέλευσης από χώρα της Αφρικής.
Το θέμα των ελέγχων στα τρόφιμα είναι μεγάλο και κάποτε θα πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά και το δικό μας ΥπΑΑΤ για να γνωρίζουν οι καταναλωτές από που προέρχονται τα τρόφιμα που τρώνε.
Η τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου σηματοδότησε το τέλος της φετινής εμπορικής περιόδου (2023/2024) για την φράουλα στην Ιταλία.
Η φετινή παραγωγή ιταλικής φράουλας εξελίχθηκε σε καλά επίπεδα τόσο όσον αφορά την ποσότητα όσο και την ποιότητα.
Όπως αναφέρει έκθεση του ιταλικού ινστιτούτου Ismea, που σας παρουσιάζει ο ΑγροΤύπος, σε αντίθεση με το 2023 η ήπια άνοιξη του 2024, τόσο στο βορρά όσο και στο νότο, επέτρεψε να γίνει ομαλά η συγκομιδή του προϊόντος και ευνόησε την ποιότητα με εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά και καλή διατηρησιμότητα.
Πάντως η εισαγωγή της ιταλικής φράουλας στις αγορές έγινε σταδιακά και η σχεδόν παντελής απουσία ισπανικού προϊόντος, μαζί με την αυξημένη ζήτηση, ευνόησαν τις πωλήσεις.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές αν και μειώθηκαν, κατά περίπου 7%, σε σύγκριση με το 2023 (2,50 ευρώ/κιλό το 2024, έναντι 2,70 ευρώ/κιλό το 2023), διατηρήθηκαν σε αυτά τα επίπεδα για την ολόκληρη την περίοδο συγκομιδής.
Οι πληροφορίες του Ismea για τις λιανικές πωλήσεις φράουλας στην καμπάνια του 2024 (περίοδος 29 Ιανουαρίου - 16 Ιουνίου) δείχνουν ποσότητες στα επίπεδα της προηγούμενης εκστρατείας, παρά τις υψηλότερες δαπάνες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της παρακολούθησης Ismea-NielsenIQ, κατά την εκστρατεία του 2024 αγοράστηκαν 53,3 χιλιάδες τόνοι φράουλες (μείωση κατά -1,7% σε σχέση με το 2023), με κόστος 296 εκατ. ευρώ (αύξηση +4,6% σε σχέση με το 2023).
Η μείωση των εισαγωγών επηρέασε και τη μέση τιμή λιανικής του 2024 που κυμάνθηκε στα 5,55 ευρώ/κιλό (6,3% υψηλότερη σε σχέση με το 2023 που ήταν στα 5,22 ευρώ/κιλό).
Οι εισαγόμενοι όγκοι φράουλας (δίμηνο Φεβρουάριος-Μάρτιος 2024) ανήλθαν σε 3,3 χιλιάδες τόνους, μειωμένες κατά 50% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023.
Συνεχίζονται τις τελευταίες ημέρες με αυξητικούς ρυθμούς οι εισαγωγές τομάτας στην χώρα μας, ενώ την ίδια στιγμή παρουσιάζεται πτώση των ελληνικών εξαγωγών.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από την αρχή του έτους οι εξαγωγές τομάτας από 1/1/2024 έως 5/7/2024 ανήλθαν σε 28.195 τόνους, έναντι 30.676 τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2023 (παρουσιάζοντας μείωση κατά -8,9%).
Από την άλλη έχουμε τις εισαγωγές τομάτας, οι οποίες μόνο τον μήνα Ιούλιο (από 1/7 έως 5/7) ανήλθαν σε 370 τόνους από Πολωνία, Σερβία και Τουρκία».
Στο μεταξύ η εμπορική περίοδος κερασιών για το 2024 συνεχίζεται με υψηλότερες τιμές από ό,τι το 2023, με τάσεις καταγραφής ρεκόρ.
Αυτό συμβαίνει λόγω της πτώσης της προσφοράς σε διάφορες ευρωπαϊκές περιοχές παραγωγής και των ζημιών λόγω των καιρικών συνθηκών.
Η ζήτηση ήταν πολύ υψηλότερη από την προσφορά γεγονός που έχει οδηγήσει σε μεγάλη ένταση στις ευρωπαϊκές αγορές μέχρι στιγμής.
Πάντως οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τις τελευταίες ημέρες στην χώρα μας κατέστρεψαν μέρος των ποσοτήτων προς συγκομιδή αυτού του φρούτου.
Για το θέμα της ίωσης καστανής ρυτίδωσης, σε καλλιέργειες τομάτας και πιπεριάς, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη, την Τρίτη 25/6/2024, στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου Ιεράπετρας.
Στην σύσκεψη παραβρέθηκαν μερίδα αγροτών που αντιμετώπισαν πρόσφατα το πρόβλημα καθώς και η προϊσταμένη τμήματα ΔΑΟΚ Ιεράπετρας κ. Μίχου.
Όπως επισημαίνει ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας, «κοινή παραδοχή όλων των παρευρισκόμενων είναι ότι υπήρξε αδυναμία επίσημης καταγραφής των δειγμάτων που έχουν εμφανιστεί στην περιοχή μας.
Για το λόγο αυτό καλούμε όλους τους αγρότες της περιοχής μας να ανταποκριθούν με υπευθυνότητα σε αυτό το κάλεσμα και να ενημερώνουν έγκαιρα της αρμόδιες υπηρεσίες για την εμφάνιση καστανής ρυτίδωσης σε οποιοδήποτε στάδιο καλλιέργειας.
Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να έχουμε συνολική εικόνα την εξέλιξη της ίωσης στην περιοχή μας αλλά και αποδεικτικά στοιχεία για το μέγεθος της καταστροφής που έχει υποστεί κάθε παραγωγός.
Μέχρι τότε είναι σημαντικό να συνεχίζουμε να τηρούμε τα μέτρα υγιεινής στις καλλιεργητικές εργασίες και να αποφεύγουμε οποιοδήποτε τρόπο και μέσο που συντελεί στην περαιτέρω εξάπλωση του ιού».
«Είναι πολύ υψηλές οι τιμές στις ντομάτες», παραδέχτηκε σε δηλώσεις του ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας.
Οι τιμές στα τρόφιμα μάλιστα αναμένεται να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία και το επόμενο διάστημα, ενώ οι καταναλωτές αναγκάζονται να αγοράζουν όλο και λιγότερα και τα απολύτως απαραίτητα.
Το θέμα όμως είναι μιλάμε για ντόπιες ντομάτες ή εισαγόμενες;
Σύμφωνα τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, η Ελλάδα έχει εισάγει φέτος (μέχρι σήμερα Παρασκευή - 21/6/2024) περίπου 2.100 τόνους ντομάτας, ποσότητα αυξημένη σε σχέση τις εισαγωγές που έγιναν την αντίστοιχη περσινή περίοδο που ανέρχονταν σε 1.000 τόνους (υπερδιπλάσιες).
Από τους 2.100 τόνους που κάναμε εισαγωγές οι 1.000 τόνοι προέρχονται από την Τουρκία. Μάλιστα τα στοιχεία αναφέρουν ότι μόνο την τελευταία εβδομάδα κάναμε εισαγωγές 250 τόνους ντομάτας.
Άρα οι Έλληνες καταναλώνουν ακριβές αλλά και τούρκικες ντομάτες.
Κάποιοι θα πρέπει θα πρέπει να κάνουν ελέγχους γιατί σίγουρα το κόστος και η τιμή παραγωγού είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα στην Τουρκία και σίγουρα πολύ κάτω από τα 2,5 ευρώ το κιλό που πληρώνει ο Έλληνας καταναλωτής.
Την ίδια στιγμή πάντως έχουμε κατάρρευση της τιμής παραγωγού ντομάτας στην Κρήτη, με μέση τιμή στα δημοπρατήρια 45 - 48 λεπτά για καλή ποιότητα.
Βρισκόμαστε στις αρχές της συγκομιδής καλοκαιρινών οπωροκηπευτικών στην χώρα μας.
Και ενώ όλοι θα περίμεναν να υπάρχει αυξημένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά βλέπουμε με έκπληξη να έχουμε αύξηση των εισαγωγών σε αυτά τα προϊόντα, κυρίως από τρίτες χώρες.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκίνησε και φέτος η συγκομιδή και η ροή εξαγωγής καρπουζιών και πεπονιών. Οι μέχρι σήμερα εξαχθείσες ποσότητες ανέρχονται σε 51.000 και 700 τόνους αντίστοιχα.
Ιδιαίτερη εντύπωση όμως προκαλεί η εισαγωγή - από 1/4/24 έως και σήμερα Δευτέρα (27/5/2024) - πάνω από 250 τόνων καρπουζιών από Ιράν και Ισπανία, καθώς και 200 τόνων πεπονιών από Αίγυπτο, Ολλανδία και Ιράν.
Επίσης μείωση παρουσιάζουν φέτος οι εξαγωγές ελληνικής τομάτας. Από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι οι εξαγωγές τομάτας ανήλθαν σε 25.500 τόνους (έναντι 27.700 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2023) ποσότητες που είναι μειωμένες κατά -7,9%.
Από την άλλη έχουν ενταθεί στην χώρα μας οι εισαγωγές τομάτας, οι οποίες ανέρχονται μέχρι σήμερα σε περίπου 1.400 τόνους (έναντι 590 τόνων που είχαμε πέρσι). Από αυτή την ποσότητα οι 850 τόνοι έχουν εισαχθεί από την Τουρκία.
Μόνο την τελευταία εβδομάδα, που υπάρχει πρόβλημα στην διάθεση της ελληνικής τομάτας (μεγάλες ποσότητες πάνε στις χωματερές), εισήχθησαν δύο φορτία τομάτας, το ένα από Τουρκία και το δεύτερο από Ιράν».
Στο μεταξύ ξεκίνησαν και οι εξαγωγές υπερπρώϊμων κερασιών, με τις εξαχθείσες μέχρι σήμερα ποσότητες να ανέρχονται σε περίπου 3.000 τόνους.
Πληροφορίες μας αναφέρουν ότι η φετινή παραγωγή του τουρκικού κερασιού αναμένεται να είναι αυξημένη, με καλούς όγκους και καλή ποιότητα, ενώ οι αποδόσεις θα είναι στο αποκορύφωμά τους αυτή τη σεζόν.
Οι υψηλές θερμοκρασίες επιτάχυναν τη φετινή σεζόν για τη φράουλα, ενώ δημιούργησαν και προβλήματα στην αντιμετώπιση των εχθρών. Ο απολογισμός της φετινής σεζόν δείχνει υψηλές εξαγωγές.
Πρώιμη ήταν φέτος η παραγωγή και στη φράουλα, όπως ενημερώνει τον ΑγροΤύπο ο κ. Αντώνης Αρβανιτάκης, καλλιεργητής και εξαγωγέας φράουλας από τη Νεά Μανωλάδα, Ηλείας, «Η φράουλα είναι στα τελειώματα, σε περίπου 10 μέρες κλείνει η συγκομιδή. Λόγω καιρού η παραγωγή ήταν πρώιμη και η τιμή έχει πέσει. Η χρονιά δεν ήταν πολύ καλή, η παραγωγή ήταν μειωμένη. Η τιμή παραγωγού αυτή τη στιγμή είναι στα 1,20 ενώ πριν ένα μήνα ήταν στα 1,70-1,80».
Στην περιοχή της Νέας Μανωλάδας καλλιεργούνται περίπου 150 εκατομμύρια φυτά φράουλας της ποικιλίας Victory εκ των οποίων το 90%, δηλαδή έως και 120 εκατομμύρια πάνε προς εξαγωγή στο εξωτερικό, όπως μας ενημερώνει ο κ. Αρβανιτάκης. «Οι εξαγωγές φέτος πήγαν πολύ καλά. Η φράουλα Victory αποτελεί ποικιλία η οποία είναι σκληρή και με ιδιαίτερη αντοχή, δηλαδή διατηρείται καλά και για αρκετό καιρό μετά τη συγκομιδή, οπότε είναι ιδανική για εξαγωγές στο εξωτερικό». Όπως συμπληρώνει ο ίδιος, «Ο κύριος ανταγωνισμός μας είναι οι Ισπανοί. Αλλά λόγω της ποιότητας της, η ελληνική φράουλα έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος στο εξωτερικό με αποτέλεσμα φέτος να ζητάνε περισσότερο ελληνικές φράουλες οι αγορές του εξωτερικού».
Ο ίδιος συμπληρώνει πως, «μέσα στον επόμενο μήνα θα ξεριζωθούν τα φυτά και το έδαφος θα κλειστεί αεροστεγώς με ειδικό πλαστικό για να γίνει ηλιοαπολύμανση, με σκοπό την φύτευση της νέας σοδειάς από τον Οκτώβρη. Εξολοθρεύονται όλα τα παθογόνα και αποφεύγεται η χρήση χημικών. Τις πρώτες φράουλες τις βλέπουμε από το Νοέμβρη, αλλά σε μικρότερες ποσότητες και μέγεθος, ενώ όσο προχωράει η σεζόν αυξάνεται η παραγωγή. Στις καλλιέργειες μας χρησιμοποιούμε κυρίως βιολογικά φάρμακα. Ένα προϊόν που εξάγεται στα καλύτερα super market του εξωτερικού, στη Γερμανία και την Τσεχία, ελέγχεται συνέχεια, με αποτέλεσμα να πρέπει να είναι καθαρό και σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΕ για να γίνεται δεκτό εκεί».
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αντώνης Αρβανιτάκης, «φέτος μας δυσκόλεψε ο τετράνυχος, του οποίου τα αυγά είναι δύσκολα να εξολοθρευτούν. Αφάνισε καλλιέργειες ολόκληρες στην περιοχή. Όλοι οι άλλοι εχθροί αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά με βιολογικά φάρμακα».
Η κ. Κατερίνα Σιμενταρίδου, γεωπόνος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φραουλοπαραγωγών "Aelia Berries" στην Ηλεία, εξηγεί στον ΑγροΤύπο, «Το κυριότερο πρόβλημα στη φράουλα είναι το κλίμα. Η φράουλα είναι φυτό χειμερινό, βραχείας ημέρα και με τις υψηλές θερμοκρασίες και την έλλειψη χειμώνα φέτος, δεν έκανε καλό ριζικό σύστημα. Παράλληλα, λόγω της ζέστης οι εντομολογικοί εχθροί δεν έπεσαν ποτές σε χειμερία νάρκη, παρατηρήθηκε πτήση του θρίπα από το Δεκέμβριο, ενώ κανονικά αναμένεται μετά το Φεβρουάριο. Από την άλλη ο ξηρός χειμώνας βοήθησε στον περιορισμό των μυκητολογικών ασθενειών». Η ίδια συμπληρώνει πως, «σοβαρό ήταν και το θέμα με τον τετράνυχο, καθώς παρουσιάζει εκθετική γέννα και ταχύτατο κύκλο αναπαραγωγής. Η αντιμετώπιση του είναι δύσκολη, εξολοθρεύαμε τη μια γενιά και την επόμενη μέρα εμφανιζόταν η επόμενη. Μερικοί παραγωγοί μας που έκαναν χρήση ωφέλιμων εντόμων κατάφεραν να επιτύχουν πλήρη αντιμετώπιση του εντόμου».
Στην καλλιέργεια καρπουζιού η ξαφνική πτώση της θερμοκρασίας μπορεί να επηρεάσει τη ζήτηση στις ευρωπαϊκές αγορές, καθώς πρόκειται για καλοκαιρινό φρούτο.
Στα Φιλιατρά και την Κυπαρισσία της Μεσσηνίας έχει ήδη ξεκινήσει η συλλογή των πρώιμων ποικιλιών, ενώ στην περιοχή της Μεσαράς στην Κρήτη, αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο μήνα.
Ο κ. Γιώργος Τσικνάκης διαθέτει υπαίθρια καλλιέργεια καρπουζιού χαμηλής κάλυψης στη Μεσαρά, Κρήτης. "Η έκταση που καλλιεργώ είναι 35 στρέμματα, με αποδόσεις που διαφοροποιούνται σε ποσότητα ανά καλλιεργητική περίοδο", δηλώνει χαρακτηριστικά στον ΑγροΤύπο. Όπως αναφέρει, "Η συγκομιδή προβλέπεται να ξεκινήσει σε 20 ημέρες με 1 μήνα. Η απόδοση της καλλιέργειας κρίνεται μέρα με τη μέρα. Οι καιρικές συνθήκες ήταν ευνοϊκές ως τώρα αλλά καθώς μένει ακόμα ένας μήνας μέχρι την κοπή η παραγωγή θα καθοριστεί από τον καιρό τις επόμενες ημέρες. "
Ο κ. Κώστας Μάλαμος από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας έχει ήδη ξεκινήσει την πρώιμη συγκομιδή του από το Μ. Σάββατο, και όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο, "η συγκομιδή ξεκίνησε εδώ και μια εβδομάδα και αναμένεται να διαρκέσει σχεδόν όλο το μήνα, έως τις 25-30 Μαΐου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως η κοπή εξαρτάται και από την ποικιλία, αλλά και από τους χρόνους φύτευσης που μπορεί να διαφέρουν ελαφρά μεταξύ των ποικιλιών. Η δική μου καλλιέργεια είναι υπαίθρια χαμηλής κάλυψης και συνολικά καταλαμβάνει 380 στρέμματα. " Όπως μας ενημερώνει, "οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές στην περιοχή ως τώρα, τις τελευταίες μέρες ο καιρός επιδεινώθηκε ελαφρώς με κάποιες ασθενείς βροχοπτώσεις, αλλά αυτό δεν αναμένεται να επηρεάσει τη ποιότητα του φρούτου, παρά μόνο να καθυστερήσει τη συγκομιδή κάποιες μέρες, λόγω των συνθηκών στο χωράφι. " Ο κ. Μάλαμος αναφέρει στον ΑγροΤύπο πως, "συνολικά, πιστεύω θα έχουμε καλή απόδοση τόσο σε προσωπικό, όσο και σε γενικότερο επίπεδο. Οι τιμές για τους παραγωγούς αυτή τη στιγμή είναι περίπου στα 0,32-0,40 λεπτά/κιλό. "
Στην περιοχή της Κυπαρισσίας της Μεσσηνίας καλλιεργούνται συνολικά 5000 στρέμματα καρπούζι, ενώ φέτος προβλέπεται απόδοση 35.000 τόνων, όπως ενημερώνει τον ΑγροΤύπο ο κ. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος. Ο ίδιος δηλώνει πως, "μόνο το 20% από τη συνολική παραγωγή καρπουζιού της περιοχής διατίθεται για κατανάλωση στο εσωτερικό της χώρας, ενώ το 80% εξάγεται. " Όπως τονίζει μιλώντας στον ΑγροΤύπο, " τα καρπούζια της περιοχής μας διαθέτουν μεγάλη δυναμική στο εξωτερικό, καθώς χαρακτηρίζονται από άριστη ποιότητα. Είμαστε ιδιαίτερα αυστηροί στην ποιότητα, με διεξαγωγή συνεχών ποιοτικών ελέγχων από ειδικούς γεωπόνους, με σκοπό την αναγνώριση πιθανών ασθενειών, ενώ τα φρούτα στέλνονται και στο Χημείο του κράτους για την εξασφάλιση της αντίστοιχης πιστοποίησης. "
Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο η φετινή χρονιά για την καλλιέργεια καρπουζιού στην Κυπαρισσία ήταν πάρα πολύ καλή, με ευνοϊκές καιρικές συνθήκες. Οι ελαφρές βροχές των τελευταίων ημερών δεν μπορούν πλέον να επηρεάσουν την ποιότητα του φρούτου. Ο ίδιος δηλώνει χαρακτηριστικά πως, "εγώ ξεκίνησα τη συγκομιδή από τη Δευτέρα του Πάσχα (6/5) και έχω απόδοση περίπου 150-200 τόνους/ημέρα. Ως τώρα μόνο 6 τόνοι από όσους έχω συνολικά παράξει έχουν κατευθυνθεί στην ελληνική αγορά.
Η ζήτηση είναι ικανοποιητική και οι απαιτήσεις αυτή τη στιγμή είναι ήδη πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούμε να καλύψουμε συνολικά, αλλά αναμένεται να καλυφθούν σταδιακά τις επόμενες μέρες καθώς όλο και περισσότεροι παραγωγοί θα ξεκινάνε και αυτοί τη συγκομιδή τους. "
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει τη κοπή του πρώιμου πεπονιού χαμηλής κάλυψης στις περιοχές της Μεσσηνίας, της Μεσαράς, αλλά και της Πρεβέζης, ενώ οι τιμές παρουσιάζουν ανοδική πορεία.
Ο κ. Αντώνης Γκόνης διατηρεί καλλιέργεια 40 στρεμμάτων υπαίθριου πεπονιού χαμηλής κάλυψης στο Λαγκούβαρδο της Μεσσηνίας. Όπως λέει ο ίδιος στον ΑγροΤύπο "καλλιεργώ 40 στρέμματα υπαίθριο πεπόνι και ανάλογα με τις συνθήκες της καλλιέργειας κάθε περίοδο παράγω περίπου 100-120 τόνους".
Αναφέρει χαρακτηριστικά πως "πρόκειται για καλοκαιρινό φρούτο και η κοπή του ξεκινάει σε λίγες ημέρες, η οποία τη φετινή σεζόν θα είναι πρώιμη εξαιτίας του ζεστού καιρού που είχαμε ως τώρα. Οι αποδόσεις προβλέπονται να είναι καλές με τα τωρινά δεδομένα, το μόνο που με φοβίζει είναι οι βροχές που ξεκίνησαν αυτές τις μέρες και είναι πιθανό να επιδράσουν αρνητικά στη συγκομιδή, καθώς μπορεί να σαπίσει μέρος της σοδειάς.
"Ο κ. Γιώργος Τσικνάκης είναι παραγωγός από τη περιοχή της Μεσαράς στην Κρήτη. Διαθέτει 20 στρέμματα καλλιέργεια πεπονιού χαμηλής κάλυψης και δήλωσε στον ΑγροΤύπο: "Ο καιρός ήταν ευνοϊκός και η συγκομιδή θα ξεκινήσει μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Τη περσινή χρονιά στην αγορά υπήρχε μεγάλη ποσότητα καρπουζιού, με αποτέλεσμα οι τιμές να ήταν αρκετά χαμηλές."
Στην Κρήτη η τιμή του πεπονιού πρώτης ποιότητας ξεκίνησε απο 0,33-0,55 λεπτά/κιλό τη Μ. Τετάρτη (1/5), ενώ την Πέμπτη 8/5 η τιμή του πεπονιού κυμάνθηκε στα 0,55-0,72 λεπτά/κιλό.
Στα Φλάμπουρα Πρεβέζης οι εποχιακές θερμοκρασίες έχουν πέσει φέτος, όπως και τα τελευταία χρόνια. Ο κ. Αναστάσιος Πιτσιώλας διατηρεί πρώιμη καλλιέργεια πεπονιού θερμοκηπίου αλλά και υπαίθρια. Όπως λέει στον ΑγροΤύπο, "στην υπαίθρια καλλιέργεια η σπορά θα γίνει στις επόμενες μέρες, ενώ η κοπή υπολογίζεται στα τέλη του καλοκαιριού, τον Αύγουστο. Όσον αφορά τα πρώιμα πεπόνια θερμοκηπίου η συγκομιδή θα ξεκινήσει κοντά στα τέλη του μήνα. "
Ο ίδιος δηλώνει πως " Η κακοκαιρία και το κρύο μπορεί να επηρεάσει και την καλλιέργεια θερμοκηπίου. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται πτώση της θερμοκρασίας κατά τη εποχή που διατρέχουμε, για αυτό και εγώ προσωπικά δεν βάζω τόσα πρώιμα πεπόνια όσο παλιά.
Οι τιμές ως τώρα κυμάνθηκαν σε ικανοποιητικά επίπεδα αλλά όπως πάντα η παραγωγή, και κατ' επέκταση οι τιμές, θα εξαρτηθούν από τις καιρικές συνθήκες. "
Όπως μας εξηγεί ο κ. Πιτσιώλας "οι τιμές παραλλάσσονται συνήθως ανά 15ήμερο, ανάλογα με την ποσότητα του πεπονιού στην αγορά. Με το που ανέβει η τιμή, γίνονται εισαγωγές από το εξωτερικό. "
Καλές είναι οι φετινές ροές των εξαγωγών για τα ελληνικά αγγούρια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από 1/9/2023 έως 2/5/2024 έχουν εξαχθεί 67.584 τόνοι, ποσότητα που είναι αυξημένη κατά 7,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή (62.920 τόνους).
Ο προϊστάμενος της ΔΟΑΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή καλλιεργούνται 1.100 στρέμματα με αγγούρια, κάτι που σημαίνει ότι έχουμε μια αναμενόμενη παραγωγή περίπου 20.000 τόνους. Αυτή την περίοδο είμαστε στο 50% της συγκομιδής με μια ποιότητα εξαιρετική. Επειδή έχουμε τώρα μεγάλες ποσότητες αγγουριών από πολλές περιοχές της χώρας σημαντικός παράγοντας είναι οι εξαγωγές για να διατηρηθούν σε καλά επίπεδα οι τιμές.
Στην περιοχή από τα τέλη Ιανουαρίου έχουν ξεκινήσει εξαγωγές αγγουριών στην περιοχή. Μέχρι σήμερα έχουμε 271 αναγγελίες εξαγωγών αγγουριών από την περιοχή, με μια ποσότητα που φτάνει στους 3.500 τόνους. Οι κυριότερες χώρες που εξάγουμε αγγούρια είναι η Βουλγαρία, Ρουμανία και Τσεχία, καθώς και προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης».
Ο κ. Θεόδωρος Μιχαλόπουλος, παραγωγός αγγουριών από την Τριφυλλία, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τα έξοδα της καλλιέργειας έχουν διπλασιαστεί ενώ οι τιμές είναι στα ίδια αλλά και χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με το παρελθόν. Επίσης έχουμε έλλειψη από εργάτες γης και αυτό είναι πρόβλημα για την καλλιέργεια. Το Πάσχα είχαμε μια μέτρια ζήτηση και η τιμή παραγωγού έφτασε στα 60 λεπτά το ζευγάρι για την εγχώρια αγορά. Στη συνέχεια όμως άρχισε πάλι να μειώνεται και περιμένουμε να δούμε που θα φτάσει. Πάντως υπάρχει προβληματισμός και αν δεν είχαμε εξαγωγές τα πράγματα θα ήταν χειρότερα».
Ο κ. Φώντας Δουλούμης, ταμίας στον Συνεταιρισμό Ανατολή, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «η βασική εξαγωγική περίοδος έχει ολοκληρωθεί για την Κρήτη. Κάνουμε εξαγωγές αγγουριών από τον Σεπτέμβριο έως μέσα Απριλίου. Αυτή την περίοδο η παραγωγής μας πάει στην εγχώρια αγορά και προς τις Βαλκανικές χώρες. Πάντως έχει κοπεί ο μεγάλος όγκος παραγωγής αγγουριών στην Κρήτη.
Φέτος ήταν μια άσχημη χρονιά για την καλλιέργεια. Πρόπερσι και πέρσι είχαμε στα αγγούρια υψηλές αποδόσεις και καλές τιμές. Για αυτό φέτος πολλοί παραγωγοί έκαναν δύο συνεχόμενες φυτεύσεις αλλά είχαμε χαμηλές αποδόσεις και μειωμένη παραγωγή λόγω καιρικών συνθηκών. Ο ήπιος χειμώνας είχε αποτέλεσμα να υπάρξουν μεγάλες ποσότητες αγγουριών σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επειδή το αγγούρι είναι νωπό προϊόν αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να έχουμε «πίεση» στις τιμές παραγωγού.
Σε τζίρο οι παραγωγοί αγγουριών έχουν μείωση κατά 50% σε σχέση με πέρσι. Την φετινή περίοδο σπάνια η τιμή πέρασε το 1 ευρώ το κιλό. Η μέση τιμή παραγωγού κυμάνθηκε στα 70 λεπτά το κιλό, όταν πέρσι ήταν στα 1,14 ευρώ το κιλό».
Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Καραλάκης, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ανατολή Ιεράπετρας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα πρώιμα αγγούρια έχουν ολοκληρωθεί και τώρα κόβουμε τα όψιμα. Αυτή την εποχή έχουμε αυξημένες ποσότητες στην χώρα μας και κόβουν όλες οι περιοχές της Κρήτης. Επίσης έχουν αρχίσει να παράγουν αγγούρια και στις Βαλκανικές χώρες με αποτέλεσμα να μειωθούν οι ροές στις εξαγωγές. Οι τιμές παραγωγού αυτή την εποχή είναι από 10 έως 40 λεπτά το κιλό, ανάλογα με την ποιότητα. Όμως το κόστος είναι υψηλό και φτάνει στα 60 - 70 λεπτά. Επίσης θα πρέπει να προσέχουν οι παραγωγοί να χρησιμοποιούν ανθεκτικά υβρίδια».
Υπολείμματα σε ελληνικά αγγούρια βρήκε η Τσεχία
Στο RASFF (Σύστημα Ταχείας Ειδοποίησης για Τρόφιμα και Τροφές) καταγράφηκε, στις 6 Μαΐου 2024, η παρουσία υπολειμμάτων φυτοφαρμάκου σε φρέσκα αγγούρια στην Τσεχία, τα οποία εισήχθηκαν από την Ελλάδα. Το φυτοφάρμακο το οποίο εντοπίστηκε ήταν το Formetanate, σε ποσότητα 0,31 mg/kg-ppm, ενώ το όριο μέγιστου υπολείμματος είναι 0,01 mg/kg-ppm. Τα αγγούρια πήγαιναν στην αγορά της Γερμανίας.
Δείτε την ανακοίνωση του RASFF (εδώ)
Μεγάλη Παρασκευή (3/5) ξεκινούν οι πρώτες κοπές στο πρώιμο καρπούζι χαμηλής κάλυψης στην περιοχή της Τριφυλίας.
Όπως τα προηγούμενα χρόνια έτσι και φέτος τα αδέλφια Γεώργιος και Σπύρος Μιχαλακόπουλος, παραγωγοί καρπουζιού από την περιοχή Λιμενάρι στα Φιλιατρά, είναι οι πρώτοι που θα συγκομίσουν καρπούζια. Θα ακολουθήσουν την επόμενη εβδομάδα μετά το Πάσχα οι υπόλοιποι παραγωγοί της περιοχής.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Μιχαλακόπουλος, «είχαμε καλές καιρικές συνθήκες στο ξεσκέπασμα αλλά και μέχρι σήμερα όλα πήγαν καλά στην καλλιέργεια και έχουμε καλές αποδόσεις. Καλλιεργούμε τις υπερπρώιμες ποικιλίες Bostana και Σελήνη. Την πρώτη εβδομάδα τα καρπούζια της περιοχής θα κατευθυνθούν κυρίως στην εγχώρια αγορά και στην συνέχεια αναμένεται να ξεκινήσουν οι εξαγωγές. Αυτή την εποχή οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται πάνω από 50 λεπτά το κιλό».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΑΟΚ Τριφυλίας στην περιοχή καλλιεργείται υπαίθριο καρπούζι χαμηλής κάλυψης σε περίπου 5.000 στρέμματα. Από αυτή την έκταση το 75% αφορά το πρώιμο καρπούζι και το υπόλοιπο καλοκαιρινή καλλιέργεια.
Οι κυριότερες περιοχές καλλιέργειας καρπουζιού στην Τριφυλία είναι ο Αγρίλης και ο Λαγκουβάρδος στα Φιλιατρά και το Καλό Νερό στην Κυπαρισσία.
Οι Μαροκινοί πουλάνε στην μισοτιμής τις ντομάτες τους αλλά η ισπανική κυβέρνηση θέλει να «βελτιώσει» το διμερές εμπόριο αγροτικό προϊόντων μεταξύ των δύο χωρών.
Μεγάλες αντιδράσεις ξεσήκωσε η πρόσφατη επίσκεψη του Ισπανού Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων κ. Luis Plana, στο Μαρόκο και η συνάντηση που είχε με τον ομόλογό του κ. Mohammed Sadiki.
Στόχος του Ισπανού υπουργού - όπως δήλωσε - ήταν η βελτίωση των διμερών εμπορικών συναλλαγών προϊόντων αγροδιατροφής.
Ο πρόεδρος της αγροτοσυνδικαλιστικής οργάνωσης ASAJA στην περιφέρεια της Málaga, Baldomero Bellido, σε δηλώσεις του τόνισε ότι «σε μια εποχή που υπάρχουν τόσο σημαντικά προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών και του αθέμιτου ανταγωνισμού η επίσκεψη του υπουργού σε μια ανταγωνιστική χώρα είναι «ακατανόητη».
Οι Ισπανοί αγρότες πουλάνε τρόφιμα σε μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά, όπου έχουν πρόσβαση και αγρότες από τρίτες χώρες, οι οποίοι παράγουν με πολύ λιγότερους κανονισμούς και φιλοπεριβαλλοντικές υποχρεώσεις.
Στην χώρα μας - όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη - το κόστος παραγωγής θα είναι πάντα υψηλότερο από ό,τι στις τρίτες χώρες, που δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους ίδιους κανόνες της ΚΓΠ.
Θα θέλαμε να μας απαντήσει ο υπουργός κ. Plana ποιες ντομάτες θα προτιμήσουν να αγοράσουν οι αλυσίδες διανομής, τις ισπανικές που λόγω κόστους πρέπει να έχουν ελάχιστη τιμή 60 λεπτά το κιλό ή τις μαροκινές που πωλούνται προς 30 λεπτά το κιλό;».
Οι εξαγωγές ντομάτας στην χώρα μας, από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα, εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 18.400 τόνους, έναντι 20.300 τόνων το αντίστοιχο διάστημα 2023, εμφανίζοντας μια μείωση, κατά -9,6%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Από την άλλη έχουν αυξηθεί οι εισαγωγές τομάτας ανερχόμενες μέχρι σήμερα σε περίπου 1.100 τόνους (έναντι 400 τόνων το αντίστοιχο περσινό διάστημα).
Στο μεταξύ μειωμένη εμφανίζεται η ευρωπαϊκή παραγωγή ντομάτας, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε, στις 18 Απριλίου 2024, η Κομισιόν.
Συγκεκριμένα η νωπή ντομάτα εμφανίζει μείωση παραγωγής στην Ισπανία, κατά -37%, σε σχέση με τον Μάρτιο του 2023, ενώ σε σχέση με τον μέσο όρο της 5ετίας μείωση κατά -17%.
Επίσης μείωση παραγωγής έχουμε στην Ιταλία, κατά -29%, σε σχέση με τον Μάρτιο του 2023, ενώ σε σχέση με τον μέσο όρο της 5ετίας μείωση κατά -25%.
Αύξηση έχουμε στην Ολλανδία, κατά 23%, σε σχέση με τον Μάρτιο του 2023, αλλά σε σχέση με τον μέσο όρο της 5ετίας εμφανίζει μείωση κατά -12%.
Από την μειωμένη ευρωπαϊκή παραγωγή, λόγω του αυξημένου ενεργειακού κόστους, προσπαθεί να ωφεληθεί η Τουρκία αυξάνοντας τις εξαγωγές της προς την ΕΕ. Το 2023 κατάφερε να εξάγει 588.418 τόνους ντομάτας σε συνολικά 52 χώρες.
Οι περισσότερες εξαγωγές τουρκικής ντομάτας γίνονται προς τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης.
Σε αξία πρώτη χώρα εξαγωγής της τουρκικής ντομάτας είναι η Ρουμανία με 92 εκατ. δολάρια (86,2 εκατ. ευρώ).
Ακολουθεί η Ουκρανία με 64,6 εκατ. δολάρια, η Πολωνία με 56,6 εκατ. δολάρια, η Γερμανία με 55 εκατ. δολάρια και Ρωσία με 40,6 εκατ. δολάρια.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει στόχο να αυξήσει τις εξαγωγές ντομάτας, φτάνοντας σε αξία τα 5 δις δολάρια μέχρι το 2026.
Οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν και ζήτηση για τα πεπόνια θερμοκηπίου, που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην εγχώρια αγορά από τον Μάρτιο.
Όπως επισημαίνουν οι παραγωγοί όσο πρώιμα είναι τα πεπόνια τόσο είναι λιγότερες οι ποσότητες. Οι αποδόσεις κυμαίνονται στα 2 - 3 τόνοι το στρέμμα.
Ο κ. Γιώργος Τσικνάκης, παραγωγός και πρόεδρος της ομάδας παραγωγών κηπευτικών της Ένωσης Μεσαράς, στην Κρήτη, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ότι «από τον Μάρτιο έχουν ξεκινήσει κοπές για πρώιμα πεπόνια θερμοκηπίου. Με την άνοδο της θερμοκρασίας και επειδή έχουν λίγες ποσότητες αυτή την εποχή υπάρχει καλή ζήτηση.
Η τιμή παραγωγού για τα καλής ποιότητας ξεκινά από 1,60 και φτάνει στα 2,70 ευρώ το κιλό. Για τη δεύτερη ποιότητα είναι στα 80 λεπτά έως 1,10 ευρώ.
Στα υπαίθρια πεπόνια χαμηλής κάλυψης αυτή την περίοδο ξεκινά το ξεσκέπασμα. Θα ακολουθήσει η συγκομιδή και η τιμή τους θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση που θα υπάρξει στον τουρισμό και στην εστίαση».
Ο κ. Μανώλης Δουλγεράκης, παραγωγός πεπονιών και αυτός από την Μεσαρά, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «γίνονται κοπές αυτή την περίοδο στα πεπόνια θερμοκηπίου. Εγώ φέτος λόγω των καρπουζιών έκανα πιο όψιμες φυτεύσεις και θα ξεκινήσω κοπές μετά το Πάσχα. Από τα τέλη Μαΐου θα βγουν στην αγορά και τα υπαίθρια πεπόνια».
O Αντώνης Γκόνης, που ασχολείται είκοσι χρόνια με την καλλιέργεια του πεπονιού Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, «έχουμε ολοκληρώσει το ξεσκέπασμα. Θα ξεκινήσω κοπές από τις 10 - 20 Μαΐου. Είμαι ο πρώτος που κάνω κοπές υπαίθριου πεπονιού στην χώρα. Αυτή την εποχή κυκλοφορούν στην αγορά μόνο τα πεπόνια θερμοκηπίου. Καλλιεργώ 40 στρέμματα υπαίθριο πεπόνι με χαμηλή κάλυψη στην περιοχή του Λαγκουβάρδου.
Φέτος οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν στρεσάρει τα φυτά. Επίσης αναμένουμε πτώση της θερμοκρασίας τις επόμενες ημέρες και αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τις αποδόσεις. Η ζήτηση πάντως για πεπόνια - όπως και για τα υπόλοιπα καλοκαιρινά φρούτα - επηρεάζεται από τις υψηλές θερμοκρασίες».
Καλά πήγε φέτος η χρονιά για τα σπαράγγια, με την ζήτηση στην αγορά της Γερμανίας να είναι υψηλή και τις τιμές τουλάχιστον μέχρι το Πάσχα των Καθολικών να είναι σε καλά επίπεδα.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πιπεριάς της Πέλλας κ. Γιώργος Κονάκογλου, «φέτος μπορούμε να πούμε ότι είναι μια καλή χρονιά για το ελληνικό σπαράγγι. Με όπλο μας την πρωιμότητα και τις σωστές καλλιεργητικές φροντίδες - που έφεραν καλές αποδόσεις - καταφέραμε να έχουμε μια δυναμική παρουσία στην αγορά της Γερμανίας όλον τον Μάρτιο μέχρι το Καθολικό Πάσχα.
Η ζήτηση για τα λευκά σπαράγγια ήταν σε καλά επίπεδα και οι τιμές έφτασαν μέχρι και 7 ευρώ το κιλό. Τώρα ξεκινάει η συγκομιδή για τα πράσινα με την ζήτηση να κυμαίνεται επίσης σε καλά επίπεδα.
Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει η καλλιέργεια σπαραγγιού από την έλλειψη εργατικών χεριών. Αν έχουμε πρόβλημα τώρα που συγκομίζουμε μόνο σπαράγγια στην περιοχή μας φανταστείτε τι πρόκειται να γίνει τους επόμενους μήνες που θα έχουμε τις μεγάλες ποσότητες φρούτων».
Από την πλευρά της η Άντζελα Κολέμπα, έμπειρη παραγωγός σπαραγγιών από την Θεσπρωτία, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «καλλιεργώ 120 στρέμματα με σπαράγγια στην περιοχή. Από το 2017 ασχολούμε με αυτή την καλλιέργεια. Τα τελευταία χρόνια αλλάξαμε ποικιλίες και καταφέραμε να έχουμε καλές αποδόσεις. Φέτος έφτασα σε ένα χωράφι μου να βγάζω 1,5 τόνους το στρέμμα.
Η συγκομιδή ξεκίνησε φέτος στην περιοχή από τις 22 Φεβρουαρίου και είχαμε μια καλή παραγωγή. Είναι μια καλή χρονιά λόγω της καλής ζήτησης και της συνεχόμενης ροής των εξαγωγών προς την αγορά της Γερμανίας. Η καλή ζήτηση έφερε και καλές τιμές παραγωγού. Τα άσπρα ξεκίνησαν από 6,5 - 7 ευρώ το κιλό για την καλή ποιότητα και στην συνέχεια έπεσαν στα 4 ευρώ. Ακολούθησαν τα πράσινα που έφυγαν από το χωράφι στα 4,5 ευρώ το κιλό και στις 25 Μαρτίου έπεσαν στα 2,5 ευρώ. Το θετικό είναι ότι αν και πέρασε το Καθολικό Πάσχα παραμένει σε καλά επίπεδα η ζήτηση στην γερμανική αγορά.
Μπορεί να έχουμε καλές τιμές όμως και τα έξοδα της καλλιέργειας είναι αυξημένα. Τα λιπάσματα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Η καλλιέργεια θέλει περίπου 250 κιλά το στρέμμα λίπασμα. Αυξημένα είναι και τα φυτοπροστατευτικά αλλά και τα πλαστικά. Για τα πετρέλαια καλύτερα να μην μιλήσουμε. Μου πλήρωσαν για τα 120 στρέμματα 300 ευρώ επιστροφή ΕΦΚ στο πετρέλαιο, όταν μόνο το σαμάρωμα μου στοίχισε 3.000 ευρώ.
Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει και με την έλλειψη των εργατών γης. Όσον για τον ΕΛΓΑ πληρώνουμε ασφάλιστρα και ποτέ δεν αποζημιωνόμαστε. Το ασφάλιστρο δεν είναι ανταποδοτικό απλά μας αυξάνει το κόστος καλλιέργειας.
Τα σπαράγγια είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν. Θα πρέπει όμως να μάθουν και οι Έλληνες να τρώνε σπαράγγια. Έπρεπε να είχε γίνει ένα σωστό πρόγραμμα προώθησης στην χώρα μας, με στόχο να μάθουν οι Έλληνες την κατανάλωση ενός τόσο υγιεινού προϊόντος».