Υποσχέσεις για αποζημιώσεις της περσινής ακαρπίας είχαν οι καλλιεργητές μήλων στην περιοχή του Βερμίου.
Το υπουργείο ΑΑΤ έχει δηλώσει πρόσφατα ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των παραγωγών και εξαγωγέων μήλων.
Ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μέλος της διοίκησης του Αγροτικού Συλλόγου Βερμίου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «κατά την πρόσφατη επίσκεψη στους Πύργους που έκανε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γεώργιος Αμανατίδης, για το πρόβλημα της περσινής ακαρπίας στα μήλα ανέφερε ότι έχουν εκταμιευθεί τα κονδύλια και θα προχωρήσουν οι αποζημιώσεις. Πάντως και φέτος υπάρχει το φαινόμενο της ακαρπίας στην περιοχή».
Αυτή την εποχή είμαστε στο πρώτο αραίωμα στις μηλιές. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος αυτή την περίοδο είναι η εποχή αντιμετώπισης της καρπόκαψας της μηλιάς (Cydia pomonella).
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, «οι μηλοπαραγωγοί έχουν ξεκινήσει τους ψεκασμούς για την αντιμετώπισή της καρπόκαψας της μηλιάς.
Όσοι είναι στο πρόγραμμα ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ την αντιμετωπίζουν με βιολογικούς τρόπους και δεν κάνουν ψεκασμούς. Έστω και αργά πληρωθήκαμε σωστά τα χρήματα του προγράμματος.
Αντίθετα στο Οικολογικό Σχήμα 31.6-Γ «Εξαπόλυση ωφέλιμων μακρο-οργανισμών» όταν κάναμε δήλωση ένταξης στη δράση περιμέναμε ενίσχυση 35 ευρώ το στρέμμα, στην πληρωμή όμως εισπράξαμε μόλις 18 ευρώ, δηλαδή είδαμε μια μείωση της ενίσχυσης κατά 50%.
Για το φουζικλάδιο και το ωίδιο ο Απρίλιος ήταν ξηρός μήνας χωρίς υγρασίες. Τον Μάιο όμως είχαμε βροχοπτώσεις που ευνοούν την ανάπτυξή τους. Αν γίνουν τα σωστά ραντίσματα στην ώρα τους από τους μηλοπαραγωγούς μπορούν να αντιμετωπιστούς».
Στο μεταξύ το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης, σε ανακοίνωσή του, στις 29 Μαΐου 2024, αναφέρει τα εξής:
Καρπόκαψα της μηλιάς
Από τα δεδομένα του δικτύου των παγίδων της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας, εκτιμάται ότι ξεκίνησε η 2η πτήση του εντόμου το χρονικό διάστημα 24-27 Μαΐου.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της των αντίστοιχων περιοχών, έγιναν οι υπολογισμοί της έναρξης των ωοτοκιών και των εκκολάψεων των αυγών.
Η έναρξη των ωοτοκιών υπολογίζεται το χρονικό διάστημα 30 Μαιου-1 Ιουνίου.
Οι πρώτες εκκολάψεις υπολογίζονται το χρονικό διάστημα 5-7 Ιουνίου.
Ενδεικτικός χρόνος επέμβασης ανάλογα με τον τρόπο δράσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων:
- 2-4 Ιουνίου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με εφαρμογή κατά την εναπόθεση των ωών.
- 6-9 Ιουνίου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που στοχεύουν στις νεαρές προνύμφες.
Φουζικλάδιο και Ωίδιο
Οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών ευνοούν την ανάπτυξη του ωιδίου και του φουζικλαδίου. Συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των δένδρων με προστατευτικά - θεραπευτικά μυκητοκτόνα, όταν το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες.
Υπάρχει η δυνατότητα συνδυασμένης καταπολέμησης (Ωίδιο – Φουζικλάδιο).
Ξυλοφάγα Έντομα
Υπάρχει η δυνατότητα ταυτόχρονης καταπολέμησης με την καρπόκαψα εάν χρησιμοποιηθεί κατάλληλο φυτοπροστατευτικό προϊόν.
Για τη σέζια ο ψεκασμός να κατευθύνεται στον κορμό και στους βραχίονες.
Για τον κόσσο ο ψεκασμός να κατευθύνεται στο λαιμό και στον κορμό.
Για τη ζευζέρα ο ψεκασμός να κατευθύνεται στις κορυφές.
Το πρόγραμμα Ad hoc για την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην Καστοριά, αφορά όλη την Ελλάδα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, τα χρήματα θα καταβληθούν σε όλους τους νομούς που υπάρχει μηλοκαλλιέργεια. Με βάση τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, μιλάμε για περίπου 75.000 στρέμματα καλλιέργειας μήλων στην χώρα, οπότε έχουμε μια στρεμματική ενίσχυση γύρω στα 200 ευρώ το στρέμμα.
Ο υπουργός ΑΑΤ ανέφερε ότι τα χρήματα αναμένεται να πληρωθούν τον Απρίλιο του 2025. Μιλάμε για Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΚΟΕ) οπότε θα πρέπει να αναζητηθούν από το ταμείο του κρατικού προϋπολογισμού.
Όσον αφορά τις ενισχύσεις λόγω του πολέμου της Ουκρανίας (χρήματα για Ουκρανόμετρο), όπως είχαμε αναφέρει στον ΑγροΤύπο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων, τον Απρίλιο του 2023, συνολικού ύψους 25.145.430 ευρώ (150 €/στρ. για κάστανα και 250 €/στρ για μήλα).
Για το 2024 η χώρα μας έστειλε νέο φάκελο αλλά δεν έγινε σωστή ανάλυση των στοιχείων και έτσι δεν εγκρίθηκε από την ΕΕ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει το «πράσινο φως» για πληρωμή του ποσού 237.839 ευρώ, που είναι το υπόλοπο των 25.145.430 ευρώ που δεν είχαν καταβληθεί για το 2023.
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας, οι καλλιεργητές, κυρίως οι επαγγελματίες, αυτή την περίοδο έχουν αρχίσει τη συγκομιδή στις ελιές ή μερικοί έχουν ήδη πάρει το ελαιόλαδο.
Οι παρατεταμένοι καύσωνες και η λειψυδρία φέτος δεν επέτρεψαν σε πολλές περιπτώσεις τη συγκομιδή να είναι η προσδοκώμενη, αλλά αυτό το ζήτημα θα το θίξουμε σε επόμενη αρθρογραφία. Στο άρθρο αυτό θα μιλήσουμε για τις ορθές πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν αυτή την περίοδο καθώς και μετά τη συγκομιδή της ελιάς, διότι αυτό το διάστημα πρέπει να βοηθήσουμε τα δέντρα να επουλώσουν τις πληγές της συγκομιδής και να αναπληρώσουν μέρος των χαμένων κατά τη συγκομιδή θρεπτικών στοιχείων, ώστε η επόμενη χρονιά να είναι παραγωγική και απαλλαγμένη κατά το δυνατόν από προβλήματα.
Κλάδεμα
Το κλάδεμα είναι μια από τις πιο σημαντικές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι στόχοι του κλαδέματος είναι αφενός η δημιουργία ισχυρού σκελετού με κατάλληλο σχήμα, που να διευκολύνει τις καλλιεργητικές φροντίδες και να επηρεάζει θετικά τη σχέση βλάστησης / καρποφορίας, ανάλογα με τις συνθήκες της περιοχής και αφετέρου η μείωση της παρενιαυτοφορίας στην ελιά. Σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο σε ένα ορθολογικό κλάδεμα είναι ο τρόπος καρποφορίας της ελιάς, η παρουσία λαίμαργων βλαστών, ο φωτισμός της κόμης, οι συνθήκες καλλιέργειας, η ευρωστία των δένδρων και η ηλικία τους.
Το κλάδεμα διακρίνεται:
- Σε κλάδεμα διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα.
- Σε κλάδεμα καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και
- Σε κλάδεμα ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα
- Κλάδεμα διαμόρφωσης ή ανανέωσης πρέπει να γίνεται με το τέλος της χειμερινής περιόδου και την αρχή της εαρινής. Ο λόγος είναι ότι η κόμη δεν είναι καλό να αραιώνει πολύ κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς αποτελεί παράγοντα που βοηθά το δέντρο να αντέξει το κρύο του χειμώνα, προστατεύοντας τα κλαδιά και τον κορμό.
Διαχείριση εδάφους και ζιζανίων
Παραδοσιακά πολλοί καλλιεργητές, καίνε τα κλαδιά στο χωράφι. Στη σημερινή εποχή, καλό είναι αυτή η πρακτική να εγκαταλειφθεί. Είτε συνεταιρικά, είτε κατά μόνας, αν το μέγεθος της εγκατάστασης το επιτρέπει, ένας θρυμματιστής κλαδιών και μια εγκατάσταση κομποστοποίησης είναι μια λύση πολύ προτιμότερη. Αφενός για το περιβάλλον, που δεν επιβαρύνεται με διοξείδιο του άνθρακα και μικροσωματίδια κατά την καύση και αφετέρου για το έδαφος όπου η προσθήκη κομπόστ αυξάνει την οργανική ουσία του και με την απόθεση στην επιφάνειά του θρυμματισμένων κλαδιών, περιορίζεται η απώλεια της εδαφικής υγρασίας κατά την περίοδο που η ελιά έχει αυξημένες υδατικές και θρεπτικές ανάγκες (άνοιξη – καλοκαίρι), καθώς και η ανάπτυξη ζιζανίων.
Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τα δένδρα στην προσρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων, δημιουργούν προβλήματα στη συγκομιδή και όταν είναι ξερά αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Όμως, είναι πολλές φορές χρήσιμα γιατί προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση, φιλοξενούν ωφέλιμα έντομα και εμπλουτίζουν το έδαφος με οργανική ουσία. Η διαχείριση των ζιζανίων στον ελαιώνα είναι σημαντική και εξαρτάται από την ηλικία των δένδρων, την εποχή και από το αν ο ελαιώνας είναι αρδευόμενος ή όχι.
Τα ζιζάνια πρέπει να περιορίζονται τους χειμερινούς μήνες γιατί εκτός των άλλων αποτελούν ευνοϊκό περιβάλλον σε περίπτωση παγετού. Τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άλλη κατάλληλη μέθοδος καταπολέμησης. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται ο συνδυασμός μηχανικής και χημικής καταπολέμησης (χορτοκοπή, σκάλισμα ή ελαφρά άροση μεταξύ των γραμμών) ενώ τα χημικά ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο επί της γραμμής. Η χρήση ζιζανιοκτόνων πρέπει να είναι στοχευμένη, προσεκτική και αποτελεσματική. Η χρήση ουσιών νανοτεχνολογίας που βοηθούν την καλύτερη διείσδυση των ζιζανιοκτόνων μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει την απαιτούμενη ποσότητά τους.
Λίπανση
Κατά τη διάρκεια της καρποφορίας και μέχρι τη συγκομιδή, απομακρύνονται πολλά θρεπτικά στοιχεία από το έδαφος, τα οποία πρέπει να αναπληρωθούν. Γενικά για κάθε 50Kg ελαιοκάρπου απομακρύνονται από το έδαφος 450g άζωτο, 100g φώσφορος, 500g κάλιο και 200g ασβέστιο. Η χρήση σύνθετων λιπασμάτων αυξάνει υπερβολικά το φώσφορο στο έδαφος με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η πρόσληψη άλλων θρεπτικών στοιχείων. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Λίγο πριν την έναρξη της συγκομιδής οι καλλιεργητές μπορούν να εφαρμόσουν διαφυλλική θρέψη, το αργότερο μέχρι τον Νοέμβριο καθώς, όσο ο καιρός κρυώνει, η δραστηριότητα και η μετακίνηση θρεπτικών από τη ρίζα προς τα φύλλα μειώνεται. Πιο συγκεκριμένα μια διαφυλλική εφαρμογή θρεπτικών πρέπει να περιλαμβάνει όξινο κάλιο και πυρίτιο, ενώ αμέσως μετά το φούσκωμα των ματιών πρέπει να χορηγηθεί ασβέστιο, άζωτο, βόριο και μαγνήσιο. Σημειωτέον ότι η επάρκεια ασβεστίου στους βλαστούς στα αρχικά στάδια της βλάστησης βοηθά την ανθοφορία και τη μείωση των προσβολών από γλοιοσπόριο. Ο δε συνδυασμός του καλίου με πυρίτιο, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός, καθώς αποτελούν δύο στοιχεία που βοηθούν το δέντρο να ανταποκριθεί στο αβιοτικό στρες που προκαλείται από το κρύο και τους χειμωνιάτικους παγετούς. Η μεγάλη ποσότητα αζώτου πρέπει να αποφεύγεται πριν τον χειμώνα, καθώς δεν είναι επιθυμητή η παράταση της βλάστησης ή και ανάπτυξη νέας βλάστησης πρόωρα, διότι αυτή η βλάστηση δεν θα μπορέσει να αντέξει το κρύο του χειμώνα. Ιχνοστοιχεία όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών, μπορεί να χρησιμεύσουν, ώστε τα δέντρα να μπουν στη φάση της χειμερινής ανάπαυσης ομαλά. Στο τέλος του χειμώνα, αναπληρώνουμε τις ανάγκες όλων εκείνων των θρεπτικών στοιχείων που θα βοηθήσουν στη επερχόμενη νέα βλάστηση και την προετοιμασία για την επόμενη ανθοφορία.
Φυτοπροστασία
Μετά το πέρας της συγκομιδής, τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής (ραβδιστικές μηχανές, λανάρια, πριόνια). Ακόμη, η δραστηριότητα των εντόμων που είναι αυξημένη κατά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, μπορεί να έχει λειτουργήσει ως φορέας μετάδοσης ασθενειών. Οι ασθένειες αυτές είναι κυρίως μυκητολογικές και βακτηριακές. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η βακτηριακή καρκίνωση, το γλοιοσπόριο, το κυκλοκόνιο κλπ. Γι’ αυτό η περίοδος μετά τη συγκομιδή είναι κατάλληλη για να εφαρμόσουμε μυκητοκτόνα. Όσο περισσότερους πληθυσμούς εξουδετερώσουμε, τόσο λιγότεροι βλαβεροί μικροοργανισμοί θα διαχειμάσουν, και τόσο λιγότερους θα χρειαστεί να καταπολεμήσουμε κατά την περίοδο της άνθησης και της καρποφορίας. Τα σκευάσματα καλό θα είναι να είναι βιολογικά και κυρίως χαλκούχα. Η δραστηριότητα των εντόμων κατά τη χειμερινή περίοδο είναι περιορισμένη, διότι τα περισσότερα διαχειμάζουν.
Σημείωση για τη μετασυλλεκτική φροντίδα του προϊόντος
Η συσκευασία και αποθήκευση του τελικού προϊόντος, είτε αυτό είναι ελαιόλαδο, είτε είναι βρώσιμη ελιά, είναι πολύ σημαντική γιατί προσθέτει και διαφυλάσσει την αξία του προϊόντος και συνακόλουθα το εισόδημα του παραγωγού. Προτείνουμε αυτή να μην γίνεται κατ’ οίκον, αλλά σε πιστοποιημένα ελαιουργεία και τυποποιητήρια, είτε συνεταιρισμών, είτε ιδιωτικά.
Εκεί μπορούν να τηρηθούν τα πρωτόκολλα τύπου HACCP που απαιτούνται ώστε το τελικό προϊόν να είναι εμπορεύσιμο και αξιόπιστο, να πωλείται στην καλύτερη δυνατή τιμή και οι πωλήσεις αυτές να επαναλαμβάνονται, καθώς ο καταναλωτής μπορεί βάσιμα να το θεωρεί αξιόπιστο και να δημιουργήσει σχέση εμπιστοσύνης με το προϊόν.
Επίλογος
Μιλήσαμε για τις καλλιεργητικές πρακτικές που προτείνουμε να υιοθετούνται, καθώς και ποιες χρειάζεται να ξεπεραστούν, για τη θρέψη και τους χρόνους εφαρμογής της, την απαραίτητη φυτοπροστασία από τις ασθένειες, και θίξαμε επίσης και το θέμα της μετασυλλεκτικής διαχείρισης του τελικού προϊόντος.
Η διεθνής και εγχώρια έρευνα και η καλλιεργητική εμπειρία έχει αποδείξει τη σημασία της ορθής γεωργικής πρακτικής για την ποιοτική παραγωγή ελαιόλαδου καθώς και της μετασυλλεκτικής φροντίδας της ελιάς. Ας την αποδώσουμε κι εμείς στην καλλιέργεια του σημαντικότερου δέντρου της ελληνικής γης.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΝΤΑΣΚΑΣ
Τεχνολόγος Γεωπόνος
Geogreen Agro Solutions
Ad hoc πρόγραμμα αποζημίωσης των μηλοπαραγωγών ύψους 16 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην εκδήλωση: «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη-Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά».
Έργα και δράσεις ύψους 180 εκατ. ευρώ βρίσκονται σε εξέλιξη, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο νομό Καστοριάς, με στόχο την αναβάθμιση του πρωτογενούς τομέα στην περιοχή. Όπως ανακοίνωσε ο ΥπΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη- Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Καστοριά», τα ποσά αυτά αφορούν χρηματοδοτήσεις από το ΠΑΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ.
Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι υπάρχει συντονισμένη κυβερνητική δράση για την υλοποίηση της εθνικής στρατηγικής που αφορά στην ανάπτυξη της Καστοριάς και πρόσθεσε ότι η στρατηγική αυτή δίνει απάντηση στην κραυγή αγωνίας που εκπέμπουν οι τοπικοί φορείς για συγκράτηση του πληθυσμού στην περιοχή. Όπως υπογράμμισε ο υπουργός η μεγαλύτερη συμβολή που έχει ο πρωτογενής τομέας στη χώρα είναι η διατήρηση και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, συμπληρώνοντας ότι οι υποδομές και τα έργα που έχουν προγραμματισθεί συμβάλλουν, αφενός προς την κατεύθυνση αυτή και αφετέρου προς την πραγματική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας.
Αναφερόμενος στο αίτημα των τοπικών θεσμικών παραγόντων για αποζημίωση των μηλοπαραγωγών, ο κ. Τσιάρας διευκρίνισε ότι αν και η ζημιά που υπέστησαν δεν προβλεπόταν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, θα υπάρξει ένα ad hoc πρόγραμμα, ύψους 16 εκατ. ευρώ, που θα αφορά στους μηλοπαραγωγούς, το οποίο αναμένεται να πληρωθεί έως τον Απρίλιο.
Ο Υπουργός ανέδειξε, ακόμη, τον αναπτυξιακό ρόλο του ΥΠΑΑΤ και αναφέρθηκε στα έργα που προωθούνται μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων στα οποία συμμετέχει το υπουργείο.
Τα προγραμματισμένα έργα
Τα 180 εκατ. ευρώ κατανέμονται ως εξής:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν καταβληθεί περίπου 71,8 εκατ. ευρώ σε 6.497 δικαιούχους γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Για τη βελτίωση των καλλιεργειών έχουν ξεκινήσει εγγειοβελτιωτικά έργα, φράγματα και αρδευτικά Δίκτυα προϋπολογισμού 87 εκατ. ευρώ.
Επίσης υλοποιούνται 9 έργα αγροτικής οδοποιίας, προϋπολογισμού 4,3 εκατ. ευρώ.
Με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας χρηματοδοτούνται 5 ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 5 εκατ. ευρώ και 1 επενδυτικό σχέδιο βρίσκεται σε στάδιο αξιολόγησης, με προϋπολογιζόμενη δημόσια δαπάνη 3 εκατ. ευρώ.
Επίσης, το 2024 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ, αποζημιώσεις ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 1.289 δικαιούχους.
Συγκεκριμένα, όπως είπε ο κ. Τσιάρας:
Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, μέχρι σήμερα 6.497 δικαιούχοι έχουν λάβει, 71,8 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικά:
Εξισωτική αποζημίωση (ενίσχυση γεωργών σε μειονεκτικές περιοχές για την αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους λόγω των γεωγραφικών περιορισμών) 19,2 εκατ. ευρώ και 4.498 ωφελούμενοι
Σχέδια Βελτίωσης: 13,2 εκατ. ευρώ και 252 ωφελούμενοι
Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία: 7,1 εκατ. ευρώ και 381 ωφελούμενοι
Εκκίνηση επιχείρησης για νέους γεωργούς: 9,8 εκατ. ευρώ και 355 ωφελούμενοι
Υλοποίηση δράσεων της στρατηγικής ανάπτυξης CLLD/LEADER: 7,3 εκατ. ευρώ και 62 ωφελούμενοι
Σε ό,τι αφορά στα εγγειοβελτιωτικά έργα:
Κατασκευή Φράγματος Νεστορίου: Προϋπολογισμός 49.000.000 ευρώ. Αφορά την Κατασκευή φράγματος, ύψους 75 μ., επί του ποταμού Αλιάκμονα, στο Νεστόριο Καστοριάς και δημιουργία τεχνητής λίμνης 823 στρεμμάτων. Η άρδευση θα αφορά 000 στρέμματα και θα δώσει τη δυνατότητα για αναδιάρθρωση των ξερικών καλλιεργειών με νέες δυναμικές με έμφαση στα φασόλια, ενώ το αρδευτικό του δίκτυο που είναι υπό μελέτη θα αλλάξει τον παραγωγικό χάρτη ιδιαίτερα μετά την κρίση στη γουνοποιία και τις επιπτώσεις της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς θα ανοίξει νέες δυνατότητες για την αγροτική παραγωγή σε όλη την Καστοριά.
Αρδευτικό δίκτυο Γέρμας: προϋπολογισμός 5.000.000 ευρώ. Το έργο καλύπτει συνολική καλλιεργήσιμη έκταση 3.278 στρ. και περιλαμβάνει:
Τον κεντρικό αγωγό μεταφοράς του νερού από τη θέση του υφιστάμενου φρεατίου του αγωγού υδροληψίας του φράγματος στην προς άρδευση περιοχή.
Το δίκτυο διανομής με τις απαιτούμενες υδροληψίες και
Μικρά τεχνικά και φρεάτια ελέγχου του δικτύου
Φράγμα και αρδευτικά δίκτυα Διποταμιάς στο Δήμο Νεστορίου: Προϋπολογισμός 33.000.000 ευρώ. έργο αφορά φράγμα ύψους 30 μ. Με αργιλικό πυρήνα με ταμιευτήρα 900.000 μ3. Τα αρδευτικά δίκτυα είναι σε έκταση 500 στρεμμάτων.
Έργα Αγροτικής Οδοποιίας
Βελτίωση προσβασιμότητας στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις των αγροκτημάτων του Δήμου Άργους Ορεστικού. Προϋπολογισμός: 2,62 εκατ. ευρώ για 5 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Άργους Ορεστικού
Βελτίωση αγροτικής οδοποιίας κτηματικής περιοχής Καστοριάς και Καλοχωρίου-Τσαρτίστας. Προϋπολογισμός: 1 εκατ. ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Καστοριάς
Βελτίωση υφιστάμενης αγροτικής οδοποιίας Δήμου Νεστορίου. Προϋπολογισμός: 686.000 ευρώ για 2 έργα, με δικαιούχο τον Δήμο Νεστορίου.
Ιδιωτικές Επενδύσεις με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Άξονες:
Πράσινος αγροτουρισμός
Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα
Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων
Ενίσχυση υδατοκαλλιεργειών
Άξονας: Πράσινος Αγροτουρισμός
α) Υλοποιείται 1 επενδυτικό έργο, με δημόσια δαπάνη ύψους 3,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 7 εκατ. ευρώ.
β) Σε στάδιο αξιολόγησης 3 επενδυτικά έργα, με δημόσια δαπάνη ύψους 1,5 εκατ. ευρώ και συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ.
Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ
Το τρέχον έτος:
Έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις συνολικού ύψους 8,4 εκατ. ευρώ σε 289 δικαιούχους για ζημιές που σημειώθηκαν το 2023, κυρίως σε καλλιέργειας φασολιών και μήλων.
Έχουν υποβληθεί 113 αναγγελίες ζημιάς και 199 δηλώσεις ζημιάς, με κυριότερα ζημιογόνα αίτια:
- τις βροχοπτώσεις Μαΐου, που έπληξαν σανοδοτικές καλλιέργειες,
- τον καύσωνα Ιουλίου, που έπληξε κυρίως καλλιέργειες φασολιών,
- τις χαλαζοπτώσεις Αυγούστου – Σεπτεμβρίου, που έπληξαν κυρίως κηπευτικά και δενδρώδεις καλλιέργειες (κυρίως μήλα).
Έχουν ολοκληρωθεί οι εκτιμήσεις
Έχει ξεκινήσει η διατύπωση των πορισμάτων εκτίμησης.
Πρόγραμμα Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα 2021-2027
Περιοχή Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης (Αλιευτικές Ζώνες): Εσωτερικών Υδάτων
Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.
Προϋπολογισμός: 4.300.000 ευρώ.
Φυσικά στις προαναφερόμενες δράσεις θα πρέπει να συνυπολογισθεί η δυνατότητα ανάπτυξης θερμοκηπιακών καλλιεργειών που προσφέρει το πρόγραμμα των 600 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση 50% από το ΣΣ ΚΑΠ, 35% από τραπεζικό δανεισμό και 15% από ίδια κεφάλαια.
Για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες της περιοχής ισχύουν τα μέτρα για επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο, καθώς και οι ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια που σύντομα θα έλθουν προς ψήφιση στη Βουλή.
Μέσα, τέλος, από την υλοποίηση των δράσεων του ΣΣ ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027 θα απορροφηθούν στον πρωτογενή τομέα 14 δις ευρώ σε ολόκληρη τη χώρα.
Κάλεσμα για νέο συλλαλητήριο με τρακτέρ και αγροτικά αυτοκίνητα στην πλατεία της Αγιάς Λάρισας, την Τετάρτη (4 Δεκέμβρη), από την Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας και τους Αγροτικούς Συλλόγους και Συνεταιρισμούς της Αγιάς, διεκδικώντας την αποζημίωση των μηλοπαραγωγών και καστανοπαραγωγών του Δήμου έπειτα από τις καταστροφικές πλημμύρες του «Daniel».
Όπως σημειώνουν στην κοινή τους ανακοίνωση η Ομοσπονδία και οι Σύλλογοι:
«Οι αγρότες της Αγιάς που είδαν την παραγωγή τους να καταστρέφεται και να έχουν μειωμένο εισόδημα, δεν έχουν άλλα έσοδα πέρα από τις αποζημιώσεις που έχουν δοθεί σε όλους τους πληγέντες αγρότες της Θεσσαλίας εκτός από την Αγιά.
Δώσαμε ως δείγμα καλής θέλησης περιθώριο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να ανακοινώσει το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και το ποσό αποζημίωσης ως τέλος του Νοεμβρίου, ως τώρα δεν έχουμε πάρει απάντηση.
Με δικές μας έρευνες γνωρίζουμε τον αριθμό των παραγωγικών στρεμμάτων που πρέπει να αποζημιωθούν και το ποσό για τα μήλα ανέρχεται στα 380 €/στρέμμα, ενώ για τα κάστανα έχει ανακοινωθεί ποσό 200 €/στρέμμα.
Απαιτούμε από το υπουργείο να μας απαντήσει για το χρονοδιάγραμμα πληρωμής και να αποζημιώσει άμεσα τους δικαιούχους παραγωγούς μήλων και κάστανων με το αντίστοιχο ποσό αποζημίωσης.
Απαιτούμε και διεκδικούμε άμεσα να ολοκληρωθούν και να δοθούν τα πορίσματα για την χαλαζόπτωση που έπληξε το καλοκαίρι εκτάσεις του Δήμου Αγιάς καθώς και τα πορίσματα από τον παγετό σε κεράσια και άλλες εκκρεμότητες από τον ΕΛΓΑ.
Να υπάρχει κάλυψη του χαμένου εισοδήματος από τις καιρικές συνθήκες που έπληξαν τον Δήμο Αγιάς και δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ.
Απευθύνουμε κάλεσμα στους παραγωγούς της Αγιάς να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα εφόσον δεν υπάρξει δέσμευση από το Υπουργείο ως τέλος του μήνα.
Γνωρίζουμε πολύ καλά την δύναμη του συλλογικού αγώνα, της ενότητας μας και της αποφασιστικότητας μας, της μαζικής συμμετοχής στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις.
Αυτά ήταν τα καθοριστικά στοιχεία που ανάγκασαν δυο φορές την Κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα μας και να προχωρήσει σε αποζημιώσεις που δίνουν μια ανάσα στην οικονομική και κοινωνική ζωή όλου του Δήμου».
Κατά την συνάντηση, που είχε ο Πρωθυπουργός, στο ΥπΑΑΤ, τον Ιούνιο του 2024, με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, είχε κάνει αναφορά στο υψηλό κόστος αγροτικών εφοδίων στην χώρα μας.
Ειδικά για τα φυτοφάρμακα ο κ. Μητσοτάκης είχε επισημάνει ότι «θα υπάρξει παρέμβαση υπάρχουν πολυεθνικές που τα διαθέτουν σε διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με τις τιμές που έχουν στις γειτονικές χώρες και αυτό είναι ένα θέμα προς εξέταση. Δεν θα γίνουν ανεκτές αυτές οι πρακτικές των πολυεθνικών». Από τότε όμως δεν έχει γίνει καμιά παρέμβαση ή ανακοίνωση από την κυβέρνηση.
Ερώτηση στην Βουλή
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση, προς τους κ.κ. Υπουργούς, Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ανάπτυξης, ο βουλευτής της Νέας Αριστεράς, Ζεϊμπέκ Χουσεΐν, στην οποία αναφέρει τα εξής:
«Έχουν περάσει πέντε (5) μήνες από την τελευταία επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά το πέρας της οποίας δήλωνε ότι «Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι η ηγεσία του υπουργείου μου υπέδειξε κάτι το οποίο δεν γνώριζα, ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με τις πολυεθνικές στον τομέα των τροφίμων, φαίνεται να τα αντιμετωπίζουμε και στον τομέα των φυτοφαρμάκων. Όπου τα ίδια προϊόντα πωλούνται σε πολύ διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με γειτονικές χώρες. Θα επαναλάβω ότι και στον τομέα αυτό τέτοιες πρακτικές δεν θα γίνουν ανεκτές».
Μία δήλωση από την οποία προκύπτει εμφανώς ότι η κυβέρνηση και τα συναρμόδια Υπουργεία είναι ενήμερα για την ύπαρξη φαινομένων αισχροκέρδειας στην αγορά αγροτικών εφοδίων.
Επειδή το κόστος παραγωγής αγροτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα υψηλό στη χώρα μας, κάτι που έχει παραδεχθεί και ο αρμόδιος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,
Επειδή το υψηλό αυτό κόστος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις υψηλές τιμές αγροτικών εφοδίων,
Επειδή το υπερβολικό κόστος πλήττει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και ανεβάζει τις τιμές των τροφίμων στο ράφι,
Επειδή ο αγροτικός κόσμος έχει την απαίτηση από την κυβέρνηση και από τον Πρωθυπουργό προσωπικά, πέρα από την διαπίστωση των προβλημάτων, να εφαρμοστούν και συγκεκριμένες πολιτικές για την επίλυσή τους,
Επειδή μετά την αναγνώριση από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό του προβλήματος δεν απαιτείται προφανώς να υποβληθούν «συγκεκριμένες καταγγελίες σχετικά με την ύπαρξη φαινομένων αισχροκέρδειας στην αγορά αγροτικών εφοδίων προκειμένου να επέμβουν άμεσα οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης», όπως απαντούσε ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου σε προηγούμενες κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις, αλλά θα έπρεπε οι αρμόδιες αρχές να προβούν αυτοβούλως στις απαραίτητες ενέργειες,
Ερωτώνται οι Υπουργοί:
1. Σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες έχουν προβεί από τον Ιούνιο για την καταπολέμηση του φαινομένου που περιέγραψε ο Πρωθυπουργός, ώστε η δήλωση του ότι «τέτοιες πρακτικές δεν θα γίνουν ανεκτές» να μην αποτελεί κενό γράμμα;
2. Σε πόσους ελέγχους έχουν προβεί οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές από τον Ιούνιο για την καταπολέμηση της αισχροκέρδειας στην αγορά αγροτικών εφοδίων και με ποια αποτελέσματα;
3. Έχει προσκομίσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τα στοιχεία που είναι εις γνώσιν του και ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, που δείχνουν ότι τα ίδια φυτοπροστατευτικά προϊόντα πωλούνται σε πολύ διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με γειτονικές χώρες, ώστε η Επιτροπή να τα εξετάσει και να επιβάλει εάν διαπιστωθούν παραβάσεις, διοικητικές κυρώσεις στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της;».
Η Ελλάδα έχει μια αρνητική παράδοση όταν είναι να πληρώσει αποζημιώσεις ή ενισχύσεις σε αγρότες γιατί πάντα το κάνει με μεγάλη καθυστέρηση.
Μέχρι το τέλος του 2024 θα πρέπει να καταβληθούν οι κρατικές ενισχύσεις σε παραγωγούς μήλων και κάστανων, σύμφωνα με τροποποιητική απόφαση που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η πληρωμή αφορά κάποια υπόλοιπα του Ουκρανόμετρου που δόθηκαν το 2023.
Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πληρωμή των αποζημιώσεων καλλιεργειών στους παραγωγούς μήλων και καστάνων της χώρας από τον Απρίλιο του 2023.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται σε 25.145.430 ευρώ και θα βαρύνει τις πιστώσεις του ΠΔΕ και συγκεκριμένα του Τομεακού Προγράμματος Ανάπτυξης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Η ενίσχυση για τα κάστανα αφορά σε 57.332 παραγωγικά στρέμματα καστανιάς και 4.885 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 150 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 7.438.750 ευρώ.
Η ενίσχυση για τα μήλα αφορά σε 74.950 παραγωγικά στρέμματα μηλιάς και 6.710 δικαιούχους, με ύψος ενίσχυσης 250 €/στρ και συνολικό ποσό ενίσχυσης 17.706.680 ευρώ.
Όπως αναφέρει η απόφαση στο ΦΕΚ, η ενίσχυση δίνεται για στήριξη των παραγωγών μήλων και κάστανων της χώρας, που επλήγησαν από την αύξηση του κόστους παραγωγής (και ιδίως από την αύξηση του κόστους ενέργειας, φυτοπροστασίας, θρέψης φυτών) με συνακόλουθη τη μείωση του εισοδήματός τους, ως αποτέλεσμα της Ρωσικής Εισβολής στην Ουκρανία και της διαταραχής της εφοδιαστικής αλυσίδας και παράλληλα της αναγκαιότητας κάλυψης της ρευστότητας των ανωτέρω παραγωγών.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η απόφαση της ΕΕ για την έγκριση της πληρωμής αναφέρει ότι θα καταβληθούν από την Ελλάδα κρατικές ενισχύσεις ύψους 250 ευρώ το στρέμμα στα μήλα και 150 ευρώ το στρέμμα για τα κάστανα. Το συνολικό ποσό θα ανέρχεται σε 237.839 ευρώ.
Διαβάστε την απόφαση της ΕΕ (εδώ)
Σήμερα Δευτέρα, 18 Νοεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε μια στοχευμένη αναθεώρηση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας, η οποία βελτιώνει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ καταπολεμά τα παράσιτα των φυτών, διασφαλίζει ότι τα φυτά που εισέρχονται στην ΕΕ είναι ασφαλή, ενώ παράλληλα απλοποιεί τις διαδικασίες.
«Αυτός ο κανονισμός θα διασφαλίσει ένα συνεχές υψηλό επίπεδο φυτοϋγειονομικής προστασίας σε ολόκληρη την ΕΕ και θα μας προστατεύσει από απειλές. Η αναθεώρηση περιορίζει επίσης τη γραφειοκρατία και εξορθολογίζει τους υφιστάμενους κανόνες, κάτι που θα ωφελήσει τις εθνικές αρχές, καθώς και τους φορείς του κλάδου», επισήμανε σε δηλώσεις του ο κ. István Nagy, υπουργός Γεωργίας της Ουγγαρίας.
Κύρια στοιχεία
Ένας από τους τρόπους με τους οποίους η αναθεώρηση βελτιώνει το υπάρχον πλαίσιο και προστατεύει καλύτερα την υγεία των φυτών είναι μέσω της δημιουργίας μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης. Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες ειδικευμένους στην υγεία των φυτών που μπορούν να παρέχουν βοήθεια σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ. Η ομάδα μπορεί επίσης να παράσχει επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία σε γειτονικές χώρες εκτός ΕΕ σε περίπτωση εστιών, με σκοπό την πρόληψη της εισόδου επιβλαβών φυτικών παρασίτων στην ΕΕ.
Επιπλέον, ο αναθεωρημένος κανονισμός μειώνει τον διοικητικό φόρτο για τις αρμόδιες αρχές αυξάνοντας τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών τους. Αυτά θα καλύπτουν πλέον περίοδο πέντε έως δέκα ετών, αντί για τα σημερινά πέντε έως επτά έτη. Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά επανεξετάζονται και ενημερώνονται όταν χρειάζεται, προκειμένου να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στη φυτοϋγειονομική κατάσταση.
Η αυξημένη ψηφιοποίηση θα μειώσει επίσης τη γραφειοκρατία τόσο για τους φορείς εκμετάλλευσης όσο και για τις εθνικές αρχές.
Επόμενα βήματα
Η επίσημη έγκριση σήμερα σηματοδοτεί το τελικό βήμα στη συνήθη νομοθετική διαδικασία.
Ο κανονισμός θα υπογραφεί τώρα και θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. Θα τεθεί σε ισχύ την 20ή ημέρα από τη δημοσίευσή του.
Διαβάστε τον Κανονισμό (εδώ)
Η χώρα μας έκανε εισαγωγές 3.000 τόνων μήλων μόνο κατά τον Οκτώβριο του 2024 και ενώ ακόμη δεν είχε ολοκληρωθεί η συγκομιδή της εγχώριας παραγωγής.
Από την άλλη σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από 1/9/2024 έως 1/11/2024, εξήχθησαν από την χώρα μας συνολικά 22.000 τόνοι μήλων, από τους οποίους περίπου 4.000 τόνοι πήγαν προς την Αίγυπτο.
Πάντως η κατάσταση όσον αφορά τη δυνατότητα εξαγωγής στην Αίγυπτο δεν άλλαξε. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου απαιτεί από τις εισαγωγικές εταιρείες της χώρας να έχουν εξαγωγική δραστηριότητα που τους επιτρέπει να αποκτούν ξένο νόμισμα.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού (Α.Σ.) Άρνισσας, Γιώργος Παπαδόπουλος, «η ελληνική παραγωγή μήλων έχει δεσμευτεί με την αιγυπτιακή αγορά, η οποία λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ζητάει μήλα με μειωμένες τιμές.
Μόλις το 10% της ελληνικής παραγωγής διακινείται στην εγχώρια αγορά ενώ το υπόλοιπο πάει για εξαγωγή.
Τις προηγούμενες ημέρες ολοκληρώθηκε η συγκομιδή της ποικιλίας Φούτζι που έχει ζήτηση στην αγορά αλλά είναι μειωμένες ποσότητες. Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν ζήτηση στην αγορά.
Η χώρα μας έχει το υψηλότερο κόστος παραγωγής μήλων στην ΕΕ και αυτό θα πρέπει να το εξετάσει η πολιτεία.
Φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών αλλά και των χαλαζοπτώσεων που έπληξαν την περιοχή η παραγωγή έχει πολλά ποιοτικά προβλήματα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλές ποσότητες μήλων να έχουν οδηγηθεί στην χυμοποίηση, με τις τιμές να έχουν ξεκινήσει από 7 λεπτά και τώρα να είναι στα 16 λεπτά το κιλό.
Φέτος η τιμή παραγωγού στα μήλα δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα 38 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας.
Τα προγράμματα δωρεάν διανομής φρούτων στα σχολεία και επισιτιστικής βοήθειας θα πρέπει να τρέξουν στην χώρα μας ξανά γιατί βοηθούσαν στην απορρόφηση της παραγωγής μήλων».
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στο τελείωμα της συγκομιδής μήλων Φούτζι με την παραγωγή να έχει εξαχθεί κυρίως στην Αίγυπτο.
Αντίθετα οι κόκκινες ποικιλίες μήλων δεν έχουν καλή απορρόφηση από την αγορά. Μικρό ενδιαφέρον υπάρχει και για τα πράσινα μήλα σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια.
Είμαστε ακόμη στο ξεκίνημα της εμπορικής περιόδου με τα προβλήματα να παραμένουν στις εξαγωγές προς την Αίγυπτο. Δεν καταφέραμε να βρούμε νέες αγορές για την εξαγωγή. Κάπως καλύτερα πάνε τα πράγματα στην εγχώρια αγορά αλλά δεν είναι δυνατόν να απορροφήση την ελληνική παραγωγή.
Όσον αφορά τις αποζημιώσεις που θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς λόγω της θεομηνίας, μας είπαν για ένα ποσό της τάξης των 4 εκατ. ευρώ αλλά ακόμη δεν γνωρίζουμε πόση θα είναι η στρεμματική ενίσχυση».
O κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκε η συγκομιδή στην περιοχή στα μήλα Φούτζι, που έχουν καλή ζήτηση, με τιμές που κυμαίνονται από 50 έως και 65 λεπτά το κιλό.
Αντίθετα υποτονική είναι η ζήτηση στα κόκκινα μήλα με τις τιμές παραγωγού να κυμαίνονται από 15 έως 35 λεπτά το κιλό.
Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά στην περιοχή και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Επίσης πολλά μήλα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών έχουν εγκαύματα και είναι μη εμπορεύσιμα».
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Παγκόσμιας Ένωσης Μήλων και Αχλαδιών (World Apple and Pear Association – WAPA), η φετινή ελληνική παραγωγή μήλων αναμένεται να είναι αυξημένη, κατά 56,4%, σε σχέση με το 2023, ανερχόμενη στους 287.000 τόνους, καθώς και κατά 14,8% αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Οι προσβολές από τον φυλλορύκτη της τομάτας (Tuta absoluta) έχουν πλήξει σημαντικά την ελληνική παραγωγή τομάτας τα τελευταία χρόνια. Αλλά με τη βοήθεια ενός καινοτόμου βιοεντομοκτόνου, ορισμένοι παραγωγοί αρχίζουν να έχουν το πάνω χέρι ενάντια σε αυτό το καταστροφικό εχθρό.
«Το πρόβλημα του φυλλορύκτη της τομάτας στη Μεσόγειο έχει γίνει τεράστιο, προκαλώντας ζημιές έως και 100% της συγκομιδής των παραγωγών», δήλωσε η Βίκυ Τριανταφυλλίδου, γεωπόνος της Oxygen AgroShield.
«Δυστυχώς, το έντομο έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα σε πολλές ομάδες χημικών ουσιών που είναι διαθέσιμες για την καταπολέμησή του και οι αγρότες χρειάζονται επειγόντως αποτελεσματικές, νέες εναλλακτικές λύσεις που να είναι επίσης βιώσιμες».
Αναγνωρίζοντας αυτή την ανάγκη, η Ελλάδα νωρίτερα φέτος έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που χορήγησε κατά παρέκκλιση άδεια χρήσης στο SPEAR® LEP, ένα νέο βιοεντομοκτόνο της αμερικανικής εταιρείας Vestaron Crop Protection. Σε μελέτες που διεξήχθησαν στην Ευρώπη και αλλού, το προϊόν αποδείχθηκε αποτελεσματικό κατά του φυλλορύκτη της τομάτας και άλλων λεπιδοπτέρων, ενώ παράλληλα είναι ήπιο για τους ανθρώπους και τους επικονιαστές.
Τα δεδομένα αποτελεσματικότητας συνεχίζουν να συλλέγονται, αλλά οι καλλιεργητές τομάτας που χρησιμοποιούν το προϊόν σε όλη την Ελλάδα δήλωσαν ότι τα πρώτα αποτελέσματα είναι άκρως ελπιδοφόρα.
Δείτε βίντεο με Έλληνες καλλιεργητές τομάτας να μοιράζονται τις εμπειρίες τους με το SPEAR LEP:
Αποτελεσματικότητα και ανθεκτικότητα
Πριν από την κατά παρέκκλιση έγκριση του SPEAR LEP τον Φεβρουάριο του 2024, ο Γρηγόρης Σμυρνής, γεωπόνος - παραγωγός ο οποίος ελέγχει 40 εκτάρια τομάτας στα Φιλιατρά, χρησιμοποιούσε συνδυασμό βιολογικών και χημικών σκευασμάτων για την καταπολέμηση του φυλλορύκτη της τομάτας με μικτά αποτελέσματα.
«Σε γενικές γραμμές ο έλεγχος ήταν δύσκολος, επειδή όλο αυτό το διάστημα το έντομο αποκτούσε ανθεκτικότητα, ιδίως στα χημικά σκευάσματα», δήλωσε ο Σμυρνής.
«Ήμασταν από τους πρώτους που δοκιμάσαμε το SPEAR LEP στην Ελλάδα και ειδικά στις αρχικές εφαρμογές είδαμε αποτελέσματα που δεν είχαμε ξαναδεί, τόσο από πλευράς αποτελεσματικότητας όσο και από πλευράς διάρκειας. Είχαμε καλή εμπειρία και καλά σχόλια από τους πελάτες μας, γι' αυτό συνεχίζουμε να το παρακολουθούμε στις καλλιέργειες, σε διαφορετικές περιπτώσεις και διαφορετικές πιέσεις εντόμων».
Ο Νίκος Νικολαΐδης, γεωπόνος - παραγωγός από την περιοχή της Θεσσαλονίκης, ο οποίος ελέγχει 20 εκτάρια τομάτας, ανέφερε μια παρόμοια θετική εμπειρία.
«Άρχισα να χρησιμοποιώ το SPEAR πριν από τέσσερις μήνες, μόλις πήρε την άδεια έκτακτης ανάγκης, και μπορώ να πω ότι τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά», είπε. «Είχαμε πολύ καλή και γρήγορη αποτελεσματικότητα κατά της Tuta absoluta και καλή υπολειμματική δράση».
Μοναδικός τρόπος δράσης
Το SPEAR LEP έχει μοναδικό τρόπο δράσης (ομάδα IRAC 32) και δεν έχει γνωστή ανθεκτικότητα ή διασταυρούμενη ανθεκτικότητα με άλλα συνθετικά φυτοφάρμακα, γεγονός που το καθιστά χρήσιμο εργαλείο τόσο για την διαχείριση της ανθεκτικότητας όσο και για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παρασίτων.
Βασισμένο σε φυσικά πεπτίδια που βρίσκονται στο δηλητήριο της αράχνης, το προϊόν προσλαμβάνεται από τις προνύμφες καθώς τρέφονται από τα φύλλα. Όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με μια χαμηλή δόση του ευρέως χρησιμοποιούμενου εντομοκτόνου Bacillus thuringiensis (Bt), το οποίο διαταράσσει το έντερο της προνύμφης, η δραστική ουσία του προϊόντος εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος του παρασίτου και επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό του σύστημα, καταστρέφοντας τις προνύμφες μέσα σε μόλις δύο ημέρες.
Το SPEAR LEP, όσο σκληρό και αν είναι για την Tuta, είναι επίσης πολύ εξειδικευμένο για τα λεπιδόπτερα , πράγμα που σημαίνει ότι είναι λιγότερο τοξικό για τις μέλισσες και άλλα ωφέλιμα έντομα. Πλήρως βιοδιασπώμενο, είναι επίσης εξαιρετικά ασφαλές για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, με μηδενικό διάστημα πριν από τη συγκομιδή (PHI) και χωρίς θεσπισμένα ανώτατα όρια υπολειμμάτων (MRL).
Πολύτιμο εργαλείο
«Ως το μοναδικό προϊόν στην κατηγορία του, το SPEAR LEP είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό και πολύτιμο εργαλείο, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα προϊόντα, χωρίς να βλάψει τα ωφέλιμα έντομα», δήλωσε η κα. Τριανταφυλλίδου, η οποία διανέμει το προϊόν μέσω της Oxygen AgroShield και υπέβαλε την πρώτη αίτηση για την κατά παρέκκλιση έγκρισή του εκ μέρους δεκαεννέα ελληνικών ομάδων καλλιεργητών.
«Τα μηδενικά PHI και το MRL είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικά για τον παραγωγό».
«Μας βοήθησε πολύ το γεγονός ότι το PHI ήταν μηδενικό», επανέλαβε ο Θανάσης Τρύπας, γεωπόνος - παραγωγός ο οποίος ελέγχει 40 εκτάρια τομάτας στη περιοχή της Θεσσαλίας. «Είναι επίσης σημαντικό ότι δεν έχει δείξει καμία τοξικότητα για τις μέλισσες, γιατί σε όλα τα θερμοκήπια η επικονίαση γίνεται με μέλισσες».
Ο κ. Νικολαΐδης πρόσθεσε: «Μπορούμε να χρησιμοποιούμε το προϊόν χωρίς φόβο, καθώς είναι φιλικό προς το περιβάλλον, τον χρήστη, ακόμη και τις μέλισσες και μας βοηθάει στο πρόγραμμα ψεκασμών μας, ώστε να μην έχουμε ανθεκτικότητα των εντόμων».
Ο κ. Σμυρνής επιβεβαίωσε ότι το SPEAR LEP έχει πολλά σημαντικά πλεονεκτήματα και για τη δική του επιχείρηση.
«Το πρώτο είναι ότι ο καταναλωτής μπορεί να φάει την τομάτα του και να είναι ασφαλής χάρη στην απουσία MRL", είπε. «Είναι επίσης φιλικό προς τον χρήστη και το παρασκεύασμα δεν βλάπτει τα ωφέλιμα έντομα, κάτι που μας ενδιαφέρει πολύ στην ολοκληρωμένη διαχείριση στο θερμοκήπιο».
Απαιτούνται νέες λύσεις
Από τότε που η Ελλάδα χορήγησε για πρώτη φορά έγκριση έκτακτης ανάγκης στο SPEAR LEP τον Φεβρουάριο του 2024, ακολούθησαν η Ιταλία και η Κύπρος. Το SPEAR LEP έχει λάβει πλήρη κανονιστική έγκριση και χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ και τον Καναδά από το 2020 και έχει υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πλήρη έγκριση στην Ευρώπη, η οποία αναμένεται το 2026. Τον περασμένο Ιούλιο, το ελληνικό Υπουργείο Γεωργίας παράτεινε την περίοδο επείγουσας χρήσης μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου 2024, καθώς το προϊόν αναμένει την πλήρη έγκριση της ΕΕ,
«Είναι πολύ σημαντικό οι παραγωγοί εδώ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη να έχουν πρόσβαση σε νέα βιολογικά σκευάσματα, καθώς δεν υπάρχουν πολλές λύσεις και δραστικές ουσίες που να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την Tuta στις καλλιέργειες τομάτας», δήλωσε ο κ. Νικολαΐδης.
«Στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταργηθεί πάρα πολλές δραστικές ουσίες και δεν έχουμε όπλα για την καταπολέμηση των λεπιδοπτέρων», πρόσθεσε ο Τρύπας.
Ενώ οι εγκρίσεις έκτακτης ανάγκης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή νέων προϊόντων, όπως το SPEAR LEP, στα χέρια των αγροτών που τα χρειάζονται επειγόντως, απαιτείται και είναι σημαντική η πλήρης έγκριση από την ΕΕ για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και βιώσιμη καταπολέμηση του φυλλορύκτη της τομάτας και άλλων δαπανηρών παρασίτων, τόνισε η Τριανταφυλλίδου.
«Είναι ζωτικής σημασίας για τους Έλληνες παραγωγούς να γνωρίζουν ότι θα έχουν αυτό το προϊόν διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή και γι' αυτό είναι σημαντικό για το SPEAR LEP να αποκτήσει κανονική ευρωπαϊκή άδεια - ένα προϊόν που είναι φιλικό προς το περιβάλλον, τον άνθρωπο και τους επικονιαστές και που μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διαχείριση της ανθεκτικότητας», δήλωσε.
«Προϊόντα όπως το SPEAR LEP είναι τα ιδανικά εργαλεία για τη βιώσιμη γεωργία».
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το SPEAR LEP και τον τρόπο πρόσβασης σε αυτό κατά την περίοδο έκτακτης χρήσης, οι καλλιεργητές τομάτας στην Ελλάδα μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα Vestaron.gr
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ), Νίκος Καλόγρης, με ανακοίνωσή του αναφέρθηκε στην πορεία του μήλου από το χωράφι στο ράφι.
Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα μήλα (Στάρκιν) ξεκινάνε από το χωράφι με τιμή 0,70 ευρώ το κιλό και φτάνουν στο ράφι σε τιμή - κατ' ελάχιστο - 1,70 € το κιλό.
Αναφερόμενος στο θέμα ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και πρόεδρος στον Αγροτικό Σύλλογο Βερμίου, εκφράζει την έκπληξή του στην αναφορά του προέδρου του ΣΕΚΛΑ ότι ο παραγωγός λαμβάνει 70 λεπτά και ότι το κόστος συγκομιδής είναι στα 10 λεπτά το κιλό.
Όπως υποστηρίζει ο παραγωγός στον ΑγροΤύπο, «στην περοχή του Βερμίου παράγονται 25.000.000 κιλά μήλα. Ο μέσος όρος τιμής παραγωγού φέτος είναι στα 35 λεπτά το κιλό, ενώ τα έξοδα αγγίζουν τα 30 λεπτά (φυτοπροστασία, λίπανση, ενέργεια, καύσιμα και εργατικά που επωμίζεται αποκλειστικά ο παραγωγός). Ο μηλοπαραγωγός σήμερα πλήττεται από παντού και παλεύει για να επιβιώσει. Για αυτό χρειάζεται τον σεβασμό όλων».
Να θυμίσουμε τι είχε υποστηρίξει ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ:
Ο Σύνδεσμος Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, ενόψει του χειμώνα και της εποχής παραγωγής και διάθεσης μήλων, φέρνει στη δημοσιότητα τις τιμές σε όλα τα στάδια της παραγωγής και διακίνησης αυτού του πολύτιμου αγροτικού προϊόντος στην Ελλάδα.
Όπως ανέφερε ο κ. Νίκος Καλόγρης, πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, συχνά, οι παραγωγοί των μήλων αλλά και οι καταναλωτές διερωτώνται πώς είναι δυνατόν ένα κιλό μήλα (στάρκιν) να ξεκινά την πορεία του από το χωράφι με τιμή 0,70 € το κιλό και να καταλήγει στο ράφι με τιμή -κατ' ελάχιστο- 1,70 € το κιλό. Η πορεία έχει ως εξής:
- 0,70 €/κιλό παραγωγός
- 0,10 €/κιλό εργάτες συγκομιδής
- 0,20 €/κιλό αποθήκευση, ψυγεία
- 0,15 €/κιλό εργαζόμενοι για μεταφορά από ψυγείο στο τελάρο
- 0,07 €/κιλό μεταφορικά (ανάλογα με το ύψος των καυσίμων)
- 0,35 €/κιλό έξοδα συσκευασίας
- 0,13 €/κιλό ΦΠΑ, φορτωτικά, διαλογή, φύρα, κέρδος εμπόρων
Το άθροισμα των παραπάνω είναι 1,70 €. Ένα κιλό μήλα, λοιπόν, φτάνει σε αυτή την τιμή - κατ' ελάχιστο - στον καταναλωτή, γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί καθώς τα πολλαπλά κόστη δεν είναι δυνατόν να απαλειφθούν ακόμα και αν όλη πορεία την αναλάβει ένας συνεταιρισμός.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί ο συνεταιρισμός της Ζαγοράς, ο οποίος παράγει το καλύτερο ελληνικό ΠΟΠ προϊόν της κατηγορίας, το μήλο Ζαγοράς, και δεν επιτρέπει να φύγει από τα συσκευαστήρια το ένα κιλό μήλα, χαμηλότερα από την τιμή του 1,35 €/ κιλό.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος και η Οργανωτική Επιτροπή του 20ου Πανελλήνιου Εντομολογικού Συνεδρίου, αποφάσισαν την αναβολή του 20ου ΠΕΣ, το οποίο είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί από 11-14 Νοεμβρίου 2024, στο Συνεδριακό Κέντρο ΚΕΔΕΑ, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η αναβολή του συνεδρίου οφείλεται σε οργανωτικά προβλήματα που προέκυψαν λόγω περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και έθεταν σε κίνδυνο την επιτυχημένη διενέργεια του Συνεδρίου.
Με νεότερη ανακοίνωση θα ενημερωθείτε για τις νέες ημερομηνίες διενέργειας του Συνεδρίου. Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας ότι το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί εντός του 2025.
Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή μήλων σε όλες τις περιοχές της χώρας. Οι πρώιμες ποικιλίες είχαν μια καλή ροή στο εμπόριο και έφυγαν με καλές τιμές, όμως στην συνέχεια όσο αυξάνουν οι ποσότητες από τις παραγωγικές περιοχές της χώρας αρχίζει η «πίεση» των τιμών.
Σε συνάντηση που είχαν ο υπουργός και υφυπουργός ΑΑΤ κ.κ. Τσιάρας και Κέλλας, με τους εκπροσώπους μηλοπαραγωγών της Αγιάς, έγινε αναφορά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Έμφαση δόθηκε στις δυσκολίες πρόσβασης για συλλογή και διακίνηση των προϊόντων τους λόγω των καταστροφών από τη θεομηνία Daniel, καθώς και στη μείωση της συνδεδεμένης ενίσχυσης με τη νέα ΚΑΠ, που σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος παραγωγής, δημιουργεί ένα δυσχερές οικονομικό περιβάλλον.
Μετά από σειρά διαβουλεύσεων και συναντήσεων με τους φορείς των μηλοπαραγωγών το προηγούμενο διάστημα, ανακοινώθηκε η πρόθεση της ηγεσίας του Υπουργείου να εξασφαλίσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία και να τους στηρίξει με ενισχύσεις μέσω του προγράμματος de minimis.
Ο Χρήστος Κέλλας δήλωσε σχετικά: «Είναι καθήκον μας να σταθούμε δίπλα στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς που επλήγησαν από τη θεομηνία και να τους στηρίξουμε με κάθε τρόπο, ώστε να συνεχίσουν την παραγωγική τους δραστηριότητα. Αναγνωρίζουμε τη σημασία του κλάδου για την αγροτική παραγωγή της χώρας και τη συμβολή του στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Θα γίνει καταγραφή των καλλιεργειών στις οποίες παρατηρήθηκε πρόβλημα και θα προχωρήσουμε σε ανάλογες ενισχύσεις».
Ο κ. Γιώργος Ζέικος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ο Κίσσαβος», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «βρεθήκαμε στην σύσκεψη με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και μας ενημέρωσε ότι θα καταβληθούν στους μηλοπαραγωγούς της Αγιάς 4 εκατ. ευρώ με την μορφή de minimis οριζόντιας ενίσχυσης για τα προβλήματα με τη συλλογή και διακίνηση των προϊόντων τους λόγω των καταστροφών από τη θεομηνία Daniel, καθώς επίσης για τις επιπτώσεις από την μείωση της συνδεδεμένης ενίσχυσης από τη νέα ΚΑΠ. Το επόμενο διάστημα θα γίνει η καταγραφή των στρεμμάτων καλλιέργειας βάση της οποίας θα καταβληθεί η ενίσχυση».
Φετινή εμπορική περίοδος μήλων
Όσον αφορά την φετινή εμπορική περίοδο ο κ. Γιώργος Ζέικος επισήμανε ότι «φέτος η συγκομιδή στα μήλα της πρώιμης ποικιλίας «Gala» ξεκίνησε δύο εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με πέρσι. Η ελληνική παραγωγή ήταν μειωμένη και υπήρξε καλή ζήτηση από την αγορά. Αποτέλεσμα αυτή την περίοδο να έχουν πωληθεί όλα τα μήλα της συγκεκριμένης ποικιλίας και να έχουν αδειάσει τα ψυγεία.
Οι τιμές φέτος που πουλήθηκαν τα Gala είναι καλύτερες σε σχέση με πέρυσι αλλά δεν ήταν ικανοποιητικές για τους παραγωγούς λόγω υψηλού κόστους καλλιέργειας.
Από αρχές Σεπτεμβρίου ξεκίνησε η συγκομιδή για τις κόκκινες ποικιλίες και τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει για τα μήλα Granny Smith, που είναι η κύρια ποικιλία για εξαγωγή.
Λόγω των καιρικών συνθηκών φέτος συγκομίστηκαν ταυρόχρονα από όλες τις περιοχές της χώρας οι κόκκινες ποικιλίες μήλων, με αποτέλεσμα να πέσουν μεγάλες ποσότητες ταυτόχρονα στην αγορά. Επίσης η ροή των εξαγωγών μέχρι στιγμής δεν είναι ικανοποιητική. Αποτέλεσμα οι τιμές των μήλων να είναι μειωμένες κατά μέσο όρο 15 λεπτά σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο».
Ηλιακά εγκαύματα στα μήλα της Καστοριάς παρατηρούνται τη φετινή χρονιά, αναφέρει σε επιστολή του, προς τον υπουργό ΑΑΤ Κώστα Τσιάρα και τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ Ανδρέα Λυκουρέντζο, ο αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς, Δημήτρης Σαββόπουλος. Όπως τονίζει το εν λόγω πρόβλημα άρχισε να γίνεται αντιληπτό από τα μέσα του καλοκαιριού, κλιμακώθηκε μέχρι και σήμερα λίγες μέρες πριν την συγκομιδή, δημιουργώντας μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Στην επιστολή αναφέρεται ότι οι μηλοκαλλιεργητές είναι αναγκαίο και απαραίτητο να αποζημιωθούν για την ζημιά που υπέστησαν.
Από την πλευρά του ο Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος της Γεωργικής Εταιρείας Οπωροκηπευτικών Καστοριάς (ΓΕΟΚ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι το πρόβλημα με τα εγκαύματα αφορά κυρίως τα δέντρα νέας ηλικίας.
Και προσθέτει: «είμαστε στο 80% της συγκομιδής των κόκκινων ποικιλιών και ακολουθούν τα Φούτζι και Granny Smith.
Το εξαγωγικό εμπόριο δεν κινείται όπως τα προηγούμενα χρόνια. Είναι θετικό όμως που ακόμη καταφέρνουμε να κάνουμε εξαγωγές μήλων στην Μέση Ανατολή, με τους πολέμους και τα προβλήματα που έχουμε στο Σουέζ.
Όσον αφορά την εμπορική περίοδο ελπίζουμε φέτος να παραμείνει όπως ξεκίνησε. Η μειωμένη ροή των εξαγωγών που κάνουμε προς Αίγυπτο σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερα αυξημένες εισαγωγές μήλων από γειτονικές χώρες δημιουργούν προβλήματα στην εγχώρια παραγωγή.
Πέρυσι είχαμε ένα καλό ξεκίνημα στις τιμές μήλων αλλά στην συνέχεια έπεσαν απότομα, από τις αρχές Οκτωβρίου, λόγω των εισαγωγών μήλων που έγιναν κυρίως από την Σερβία. Πολλοί καταναλωτές έφαγαν σέρβικα μήλα χωρίς να το γνωρίζουν και έγιναν πολλές ελληνοποιήσεις. Αποτέλεσμα να μείνουν στα ψυγεία αδιάθετα πολλά ελληνικά μήλα, ενώ το ίδιο πρόβλημα αντιμετώπισαν και οι Αλβανοί. Βέβαια πολλοί στην χώρα μας δεν κατάλαβαν το πρόβλημα.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι έχουμε μεγάλες επενδύσεις στην καλλιέργεια μήλων στην Σερβία τα τελευταία χρόνια. Είναι ευρωπαϊκά κεφάλαια και πηγαίνουν εκεί γιατί η χώρα δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του ρώσικου εμπάργκο και μπορεί να εξάγει αγροτικά προϊόντα στις ρώσικες αγορές. Το κόστος αγοράς γης και εργατικών είναι μειωμένο και το εμπόριο φέρνει μεγάλα κέρδη στους επενδυτές.
Σε περίπου 20 ημέρες θα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή στην Σερβία και θα δούμε πως θα εξελιχθεί η αγορά και αν θα επαναλαληφθούν τα περσινά προβλήματα».
Προβλήματα με τις τιμές αντιμετωπίζουν και τα μήλα στους Πύργους Κοζάνης. Ο κ. Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης, μηλοπαραγωγός και μέλος της διοίκησης του Αγροτικού Συλλόγου Βερμίου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η συγκομιδή στα κόκκινα μήλα και θα ξεκινήσει σε λίγο η ποικιλία Φούτζι.
Οι τιμές στα κόκκινα μήλα αν και ξεκίνησαν από καλά επίπεδα στα 65 λεπτά το κιλό στην συνέχεια «πάγωσε» το εμπόριο λόγω του πολέμου στην Μέση Ανατολή, που γίνονται οι βασικές εξαγωγές μας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το 80% της παραγωγής μήλων να φύγει από τους παραγωγούς με ανοικτές τιμές.
Φέτος έχουμε γενικότερα προβλήματα μειωμένης παραγωγής αλλά και ποιότητας.
Παραμένει το πρόβλημα της ακαρπίας για δεύτερη συνεχή χρονιά και όπως φαίνεται από την εικόνα που έχει το μικροκλίμα της περιοχής θα το έχουμε και τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη ακόμη κάνουμε διαβούλευση για τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ με αποτέλεσμα να μην αποζημιώνονται οι παραγωγοί από την ακαρπία. Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες έφεραν εγκαύματα στα μήλα και βράσιμο σε αυτά που είχαν αντιχαλαζικά δίχτια.
Ακόμη οι καιρικές συνθήκες φέτος επηρέασαν την καλλιέργεια, με αποτέλεσμα να συγκομίζεται ταυτόχρονα η παραγωγή από όλες τις περιοχές της χώρας, κάτι που επηρέασε αρνητικά τις τιμές».
Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι επαγγελματιών χρηστών φυτοπροστατευτικών προϊόντων με τη συνδρομή των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών των τοπικών ΔΑΟΚ των ΠΕ και των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥπΑΑΤ.
Σύμφωνα με το υπουργείο ο στόχος της εντατικοποίησης των ελέγχων είναι διπλός:
- Πρώτον, η ενημέρωση και θωράκιση των αγροτών φυτικής παραγωγής να αποφεύγουν πρακτικές μη ορθολογικής παραγωγικής διαδικασίας και
- Δεύτερον, η προστασία του καταναλωτή και του περιβάλλοντος.
Οι έλεγχοι αφορούν κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που χρησιμοποιεί γεωργικά φάρμακα (φυτοπροστατευτικά προϊόντα) κατά την επαγγελματική του δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των ψεκαστών, αγροτών-παραγωγών, γεωπόνων ή άλλων που εφαρμόζουν γεωργικά φάρμακα στο γεωργικό τομέα ή σε άλλους τομείς δραστηριότητάς τους.
Οι έλεγχοι των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών περιλαμβάνουν επιτόπιους ελέγχους κατά την εφαρμογή τους, ελέγχους ψεκαστικού υγρού και μηχανήματος εφαρμογής του, δειγματοληψία και ελέγχους φυτικών ιστών κτλ, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις διαδικασίες που περιγράφονται στην Εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ με Αριθ. Πρωτ. 8222/108917/03-08-2018.
Οι επαγγελματίες χρήστες καλούνται να συμμορφώνονται πλήρως με τις ορθολογικές διαδικασίες που επιτάσσει η σύγχρονη παραγωγή τροφίμων φυτικής προέλευσης και είναι νομοθετημένες τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο και ιδίως σε ό,τι αφορά στη χρήση των γεωργικών φαρμάκων.
Υπενθυμίζεται ότι τα διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλονται στους παραβάτες δύναται να ανέρχονται έως και του ποσού των 30.000 ευρώ αναλογικά της φύσης του παραπτώματος.
Ο Τομέας Επιστήμης Γεωργίας της Bayer ανακοινώνει με χαρά την κυκλοφορία του νέου προϊόντος Tuta Pro Press, το οποίο εντάσσεται στη σειρά βιοφυτοπροστατευτικών προϊόντων Vynyty®. Το προϊόν αυτό έρχεται να εμπλουτίσει το ήδη πλούσιο χαρτοφυλάκιο Βiologicals της Bayer, προσφέροντας μια καινοτόμο λύση για την καταπολέμηση του εντόμου Tuta absoluta.
Το Tuta Pro Press είναι ένα πρωτοποριακό προϊόν φυτοπροστασίας, σχεδιασμένο ειδικά για την προστασία των θερμοκηπιακών καλλιεργειών τομάτας, πιπεριάς και μελιτζάνας. Βασίζεται στην τεχνολογία των φερομονών σεξουαλικής σύγχυσης, προσφέροντας μια φιλική προς το περιβάλλον λύση μέσω της μείωσης των χημικών επεμβάσεων.
Σε ένα αγροτικό περιβάλλον με συνεχόμενες προκλήσεις, η Bayer προσφέρει λύσεις που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις των αγορών, προωθώντας την ολοκληρωμένη διαχείριση των καλλιεργειών. Το Tuta Pro Press αποτελεί σημαντικό εργαλείο της διαχείρισης του εντόμου Tuta absoluta για τον Έλληνα παραγωγό, καθώς προσφέρει σημαντικά οφέλη, όπως:
- Αποτελεσματικότητα στην Καταπολέμηση: Η χρήση φερομονών σεξουαλικής σύγχυσης έχει αποδειχθεί ότι μειώνει σημαντικά τον πληθυσμό της Tuta absoluta, περιορίζοντας με φιλικό τρόπο τις ζημιές στις καλλιέργειες.
- Αποτελεσματική Διαχείριση της Ανθεκτικότητας: Αντιμετωπίζει το υπαρκτό πρόβλημα της ανθεκτικότητας στα χημικά εντομοκτόνα.
- Εύκολη και Ταχεία Εφαρμογή: Η τεχνολογία PRESS επιτρέπει την ταχύτερη εφαρμογή με λιγότερους πόρους σε σύγκριση με άλλες φερομόνες της κατηγορίας του.
- Περιβαλλοντική Υπευθυνότητα: Το Tuta Pro Press είναι φιλικό προς το περιβάλλον, δεν διαθέτει διαλύτες ή μικροπλαστικά, βιοδιασπώμενο και δεν αφήνει υπολείμματα.
- Ασφάλεια για Χρήστες και Περιβάλλον: Είναι ασφαλές για τον χρήστη και δεν προκαλεί καμία απολύτως επιβάρυνση στο περιβάλλον.
- Συμβατότητα με Βιολογική Γεωργία: Κατάλληλο για χρήση στη βιολογική γεωργία, καθιστώντας το ιδανικό για παραγωγούς που επιθυμούν να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες πρακτικές.
Ο Γρηγόρης Μοσχόπουλος, Head of Field Activation & Marketing Operations του Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer Ελλάς, δήλωσε: «Με το Tuta Pro Press, η Bayer επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που προάγουν τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια στην γεωργία. Το προϊόν αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της μείωσης των χημικών επεμβάσεων και της υποστήριξης των παραγωγών στην αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η Tuta absoluta».
Με την εγγύηση της Bayer, το Tuta Pro Press εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία της καλλιέργειας με περιβαλλοντική ευθύνη, προωθώντας βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και μειώνοντας την ανάγκη για χημικά εντομοκτόνα.
Tuta Pro Press! Για τον παραγωγό που αναζητά καινοτόμες, πρακτικές και εύκολες στην εφαρμογή τους λύσεις, φιλικές για το περιβάλλον, τους καταναλωτές και τον ίδιο.
Συνεχίζεται η πολιτική κατά των Ευρωπαίων παραγωγών, που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η Κομισιόν, η οποία «πιέζει» για απελευθέρωση των εισαγωγών τροφίμων από τρίτες χώρες που περιέχουν υπολείμματα απαγορευμένων δραστικών ουσιών στην ΕΕ.
Να θυμίσουμε οι εισαγωγές από τρίτες χώρες ήταν ένα βασικό αίτημα των μεγάλων αγροτικών κινητοποιήσεων που έγιναν πέρυσι σε όλη την Ευρώπη αλλά φαίνεται ότι η Κομισιόν συνεχίζει να αδιαφορεί για τους αγρότες της ΕΕ.
Δύο αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτρέψουν τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες που περιέχουν υπολείμματα απαγορευμένων στην ΕΕ δραστικών ουσιών καταψηφίστηκαν, την Τετάρτη (18/9), στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν τις αποφάσεις για να επιτραπούν ανοχές στην εισαγωγή (γνωστές και ως μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων) που αφορούν τις δραστικές ουσίες cyproconazole και spirodiclofen στα δημητριακά, σπόροι, κρέας, καθώς και τις benomyl, carbendazim και thiophanate‐methyl σε οπωροκηπευτικά (όπως λεμόνια, λάιμ, μανταρίνια και μπάμιες).
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η χρήση όλων αυτών των φυτοφαρμάκων είναι απαγορευμένη στην ΕΕ.
522 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της ένστασης στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την cyproconazole και τη spirodiclofen, 127 κατά και 28 απείχαν.
Για το benomyl, το carbendazim και το thiophanate-methyl, 516 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της ένστασης, 129 κατά και 27 απείχαν.
Χρειαζόταν απόλυτη πλειοψηφία τουλάχιστον 359 βουλευτών για την απόρριψη των δύο αποφάσεων της Επιτροπής.
Η Επιτροπή πρέπει τώρα να αποσύρει τις προτάσεις της.
Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να υποβάλει νέο σχέδιο που να μειώνει όλα τα μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων (στη χαμηλότερη ποσότητα στην οποία μπορεί να ανιχνευθεί) ή στην προεπιλεγμένη τιμή του 0,01 mg/kg και να απορρίψει τυχόν αιτήματα για ανοχές εισαγωγής τροφίμων από τρίτες χώρες.
Για το θέμα σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μανώλης Κεφαλογιάννης, αναφέρει ότι απορρίφθηκαν από το Ευρωκοινοβούλιο δύο αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα επέτρεπαν την αύξηση των ορίων ανοχής στις εισαγωγές εσπεριδοειδών, λαχανικών και σιτηρών από τρίτες χώρες. Η οποιαδήποτε αυξημένη ανοχή αυτών των φυτοφαρμάκων θα έδειχνε ασυνέπεια των πολιτικών της ΕΕ απέναντι στον στόχο για μείωση της παρουσίας φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και την προστασία της υγείας των καταναλωτών και κυρίως θα παραβίαζε την αρχή της αμοιβαιότητας των κανόνων σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων.Οι παραπάνω δραστικές ουσίες είναι απαγορευμένες στην Ε.Ε. εδώ και πολλά χρόνια, αλλά χρησιμοποιούνται ευρέως από τρίτες χώρες που εξάγουν προϊόντα στην Ευρώπη.
Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις για την αύξηση των ανώτατων ορίων καταλοίπων (MRLs) για τις ουσίες αυτές σε εισαγόμενα προϊόντα. Η αλλαγή αυτή θα επέφερε πολύ σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στους Έλληνες και Ευρωπαίους παραγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται ήδη σε σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι των παραγωγών τρίτων χωρών».
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.
Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.
Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.
Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:
1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.
2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Παρατηρήσεις
α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.
Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.
Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.
Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».
Απάντηση ΥπΑΑΤ
Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.
Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.
Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.
Συγκεκριμένα:
- Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
- Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
- Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:
1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης
2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.
Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.
Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.
Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.
Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.
Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.
Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.
Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.
3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.
4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.
5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
- Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.
Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
- Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:
- Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
- Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
- Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
- Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
- Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
- Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
- Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
- Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).
Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.
Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Η φετινή συγκομιδή μήλων ξεκίνησε δύο εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Η εμπορική περίοδος των μήλων άρχισε με την πρώιμη ποικιλία «Gala» με τη συγκομιδή της να έχει ολοκληρωθεί.
Ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Μηλοπαραγωγών «Κίσσαβος», Γιώργος Ζέικος, μιλώντας στον ΑγροΤύπο αναφέρει ότι «τα πρώτα μήλα που συγκομίστηκαν είναι οι ποικιλίες μήλων Gala. Η ελληνική παραγωγή σε αυτές τις ποικιλίες είναι ελαφρώς μειωμένη σε σύγκριση με πέρυσι.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου θα ξεκινήσει η συγκομιδή για τις κόκκινες ποικιλίες και προς το τέλος του μήνα ξεκινάνε τα μήλα Granny Smith, που είναι η κύρια ποικιλία για εξαγωγή.
Πάντως ο ήπιος χειμώνας δημιούργησε πρόβλημα στην παραγωγή και τα δέντρα δεν είχαν τις απαιτούμενες ώρες χαμηλών θερμοκρασιών. Επίσης οι υψηλές θερμοκρασίες του Ιουλίου έφεραν προβλήματα στα μεγέθη αλλά όχι στην ποιότητα.
Το κόστος καλλιέργειας στην παραγωγή μήλων αυξάνει λόγω των καιρικών συνθηκών, του υψηλού κόστος ενέργειας, των καυσίμων και της φυτοπροστασίας.
Για την φετινή εμπορική περίοδο στην αρχή είχαμε ζήτηση και η Αίγυπτος αναποκρίθηκε στις ελληνικές εξαγωγές. Όμως δεν μπορούν λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν να αγοράσουν σε υψηλές τιμές.
Το θέμα των εξαγωγών μήλων θα πρέπει να το μελετήσει σοβαρά κάποια στιγμή το ΥπΑΑΤ υπάρχει ανάγκη να βρεθούν νέες αγορές.
Η φετινή περίοδο ξεκίνησε από 80 λεπτά το κιλό για τα καλής ποιότητας μήλα αλλά είναι μικρές οι ποσότητες. Τα περισσότερα έδωσαν μέση τιμή παραγωγού (συσκευασμένα) στα 60 λεπτά το κιλό. Από αυτή την τιμή τα 25 λεπτά είναι το κόστος συσκευασίας και 45 λεπτά φτάνει το κόστος παραγωγής.
Πρέπει να στηριχθεί η καλλιέργεια γιατί η Αγιά είναι μια περιοχή που στηρίζεται οικονομικά στο μήλο και είναι πολύ άδικο που εξαιρέθηκε από τις αποζημιώσεις για τον Daniel. Πάντως οι παραγωγοί δεν το βάζουν κάτω και αναμένονται κινητοποίησεις το επόμενο διάστημα. Η αταλάντευτη θέση των αγροτών της επαρχίας Αγιάς είναι ότι θα πρέπει να αποζημιωθούν ζια τις ζημιές από την πανδημία».
Προβλέψεις παραγωγής μήλων
Στο μεταξύ τις εκτιμήσεις για την παραγωγή μήλων για την φετινή περίοδο (2024/2025) ανακοινώθηκαν από την Παγκόσμια Ένωση Μήλων και Αχλαδιών (World Apple and Pear Association – WAPA), κατά το ετήσιο Συνέδριο Prognosfuit (2024), που διεξήχθη στις 7-9 Αυγούστου στην Βουδαπέστη (Ουγγαρία).
Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις η φετινή ελληνική παραγωγή μήλων αναμένεται να είναι αυξημένη, κατά 56,4%, σε σχέση με το 2023, ανερχόμενη στους 287.000 τόνους, κατά 14,8% αυξημένη σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Όσον αφορά την συνολική ευρωπαϊκή παραγωγή μήλων, προβλέπεται μειωμένη, κατά 11,3%, σε σχέση με πέρυσι αλλά και κατά 13,6% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας και θα ανέλθει στους 10,2 εκατ. τόνους, διευκρινίζει η WAPA.
Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.
Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.
Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:
- ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.
Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)
Σύμφωνα με τον ΕΛΓΑ παράρτημα Κοζάνης, από Δευτέρα (26 Αυγούστου 2024) ξεκίνησε η αναγγελία για ζημιές από βροχόπτωση-σχίσιμο καρπών για την καλλιέργεια των μήλων και συγκεκριμένα για την ποικιλία gala.
Την άλλη εβδομάδα οι γεωπόνοι του ΕΛΓΑ θα ξεκινήσουν εκτιμήσεις ζημιών στην καλλιέργεια φασολιού.
Θυμίζουμε την Παρασκευή, 23 Αυγούστου, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γεώργιος Αμανατίδης, επισκέφτηκε στην Καστοριά τα αγροκτήματα, Κορησού, Βασιλειάδας, Μελισσoτόπου, Σταυροποτάμου, βλέποντας αρχικά καλλιέργειες φασολιών, μήλων και πατάτας.
Παρόντες ήταν ο Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς Δημήτρης Σαββόπουλος, ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Πασχάλης Χαρούμενος, οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι Όλγα Τράσια και Θεοφύλακτος Ζυμπίδης, ο Δ/ντης Αγροτικής Οικονομίας ΠΕ Καστοριάς Παναγιώτης Πετρίδης και κλιμάκιο του υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Κοζάνης με επικεφαλής την προϊσταμένη Κατόγλου Ελένη.
Στα αγροκτήματα συναντήθηκαν με τους παραγωγούς της περιοχής μας και ενημερώθηκαν για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Οι αγρότες τόνισαν πως η φετινή χρονιά είναι εξαιρετικά δύσκολη, λόγω των παρατεταμένων υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το προηγούμενο διάστημα.
Στην συνέχεια μετέβησαν στην ΓΕΟΚ, οπού συναντήθηκαν με τον πρόεδρο, Δημοσθένη Μωυσίδη, συζήτησαν και ενημερώθηκαν για τα προβλήματα που παρουσιάζονται στα αγροτικά προϊόντα καθώς επίσης και για τις δυσκολίες στα στάδια της μεταποίησης και της εμπορίας.
Φωτογραφία: Επίσκεψη και αξιολόγηση στον πειραματικό αμπελώνα της Νεμέας από την ερευνητική ομάδα του ΓΠΑ.
Τα ζιζάνια ανήκουν στους σημαντικότερους παράγοντες που περιορίζουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών, την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Η επιτυχής διαχείριση των ζιζανίων αποτελεί μια σημαντική προτεραιότητα για τους παραγωγούς, οι οποίοι όμως συχνά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εφαρμογές χημικών ζιζανιοκτόνων. Σύμφωνα μάλιστα με τα πρόσφατα στοιχεία του FAO, τα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τη δεύτερη πιο διαδεδομένη κατηγορία φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αντιπροσωπεύοντας το 34.3% του συνόλου των πωλήσεων το 2022.
Ωστόσο, η αλόγιστη και λανθασμένη χρήση ζιζανιοκτόνων έχουν σημαντικές συνέπειες για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, η ανεξέλεγκτη χρήση συχνά συνοδεύεται από ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων υδάτων με υπολείμματα ζιζανιοκτόνων, μείωση της μικροβιακής χλωρίδας και των ωφέλιμων οργανισμών του εδάφους, αρνητικές επιδράσεις σε οργανισμούς μη στόχους και ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας των ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα με διάφορους μηχανισμούς δράσης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ΕΕ έχει στρέψει τη προσοχή της στην προώθηση και αξιολόγηση εναλλακτικών αγροοοικολογικών προσεγγίσεων και πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων που προάγουν τη βιοποικιλότητα προκειμένου να αναπτυχθούν αποτελεσμαστικά και αειφόρα συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Ζιζανίων (ΟΔΖ).
Το έργο «GOOD-Agroecology for Weeds» είναι ένα έργο τετραετούς διάρκειας που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Horizon Europe για την έρευνα και την καινοτομία για το διάστημα 2023-2027. Το έργο στοχεύει να αναδείξει το ρόλο καινοτόμων αγροοικολογικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων σε 16 «ζωντανά εργαστήρια» (Living Labs), δημιουργώντας ένα Δίκτυο Αγροοικολογικής Διαχείρισης Ζιζανίων (Agroegological Weed Management Network) με σκοπό τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από τους παραγωγούς και την ευρύτερη εφαρμογή και αποδοχή των αγροοικολογικών στρατηγικών και προσεγγίσεων. Τα Living Labs του έργου GOOD θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας» που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση εναλλακτικών, μη χημικών και ψηφιακών πρακτικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων με τη συνδρομή προσεγγίσεων Γεωργίας Ακριβείας (Precision Agriculture). Πιο συγκεκριμένα, το έργο δίνει έμφαση στη χρήση φυτών κάλυψης (cover crops) και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους έναντι των ζιζανίων μέσω εμβολιασμού με ωφέλιμους μικροοργανισμούς (microbial inoculation) αλλά και στο συνδυασμό των καλλιεργειών κάλυψης με άλλες μεθόδους διαχείρισης των ζιζανίων όπως η ψευδοσπορά (false/stale seedbed), ο μηχανικός έλεγχος ζιζανίων (mechanical weed control), οι εντοπισμένες (site-specific) εφαρμογές ζιζανιοκτόνων με τη βοήθεια αισθητήρων και drones κ.ά.
Οι παραπάνω αγροοικολογικές προσεγγίσεις αξιολογούνται σε πειράματα αγρού που πραγματοποιούνται σε συμβατικά, βιολογικά και μικτά καλλιεργητικά συστήματα. Αναλυτικά, έχουν εγκατασταθεί 16 Living Labs σε 9 χώρες με 15 συνολικά υπό μελέτη καλλιέργειες, τόσο ετήσιες (ψυχανθή, σιτηρά, κηπευτικά) όσο και πολυετείς (αμπέλι, ελιά, μηλοειδή, εσπεριδοειδή και πυρηνόκαρπα). Στη χώρα μας, έχουν εγκατασταθεί από την ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών δύο πειραματικοί αγροί, ο ένας στην περιοχή της Νεμέας στην καλλιέργεια του αμπελιού (Εικόνα 1) και ο άλλος στην περιοχή του Δομοκού στην καλλιέργεια του σκληρού σιταριού (Εικόνα 2) με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων, ολιστικών και βιώσιμων αγροοικολογικών πρακτικών για τη διαχείριση των ζιζανίων που θα δημιουργήσουν κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της μείωσης των χημικών εισροών και της βελτιστοποιημένης χρήσης των φυσικών πόρων. Και στα δύο Living Labs αξιολογούνται οι καλλιέργειες κάλυψης (cover crops) σε συνδυασμό με άλλες αγροοικολογικές πρακτικές για την διαχείριση των ζιζανίων τόσο σε συμβατικό όσο και σε βιολογικό σύστημα καλλιέργειας με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Επιστημονικά υπεύθυνοι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Τραυλός και ο Καθηγητής Σπύρος Φουντάς. Το έργο υλοποιείται από μια κοινοπραξία είκοσι συμμετεχόντων φορέων υπό τον συντονισμό του Πανεπιστημίου της Coimbra και της Καθηγήτριας Helena Freitas και χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://www.goodhorizon.eu/ και στους λογαριασμούς του έργου στο LinkedIn και στο Facebook.
Συγγραφείς:
Ν. Αντωνόπουλος, Ι. Γαζούλης, Φ. Δεληγιάννης, Δ. Πετράκη, Μ. Κοκκίνη, Μ. Δανάσκος, Κ. Κοντογεώργου, Α. Ρέκκας, Α. Ταταρίδας, Π. Κανάτας, Σ. Φουντάς και Η. Τραυλός
Στις 23/7/2024, το πρωί, έντονη χαλαζόπτωση, συνοδευόμενη από ισχυρούς ανέμους, έπληξε τις καλλιέργειες μηλοειδών και πυρηνοκάρπων μιας περιοχής της Αγιάς Λαρίσης, από το Βαθύρεμα και μέχρι την είσοδο του δρόμου για τους Νερομύλους.
Από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου εκδόθηκαν οδηγίες για την περιοχή της Αγιάς, που επλήγηκε από την χαλαζόπτωση.
Όπως επισημαίνει το χαλάζι εκτός από την καταστροφής της παραγωγής, προκαλεί πληγές στους φυτικούς ιστούς, οι οποίες αποτελούν πύλες εισόδου παθογόνων οργανισμών.
Συστήνεται στους καλλιεργητές των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από το χαλάζι αλλά και σε όσους στην γύρω περιοχή δέχτηκαν το ξαφνικό καταρρακτώδες μπουρίνι να επέμβουν άμεσα με κατάλληλα και εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα ή άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα, για την προστασία των δένδρων από παθογόνους μύκητες και βακτήρια.
Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.
Διαβάστε αναλυτικά τι λέει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου για τα μηλιά και τα αχλαδιά (εδώ)