Απολογισμός της κατάστασης στην αγορά αγροτικών προϊόντων στην ΕΕ έγινε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου 2023.

Στα θέματα που απασχόλησαν τη συζήτηση περιλαμβάνονταν ο αντίκτυπος των γεωργικών εισαγωγών από την Ουκρανία στους γεωργούς των γειτονικών χωρών της ΕΕ, οι συνεχιζόμενες υψηλές τιμές των εισροών, όπως η ενέργεια, οι ζωοτροφές και τα λιπάσματα, οι επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού των τιμών των τροφίμων στους καταναλωτές, ιδίως στους καταναλωτές με χαμηλά εισοδήματα και οι πιθανές συνέπειες της πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με τη χρήση νεονικοτινοειδών. 

Ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Wojciechowski ενημέρωσε επίσης τους υπουργούς σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την παροχή στήριξης μέσω του γεωργικού αποθεματικού σε γεωργούς στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από τις εισαγωγές προϊόντων δημητριακών, κράμβης και ηλίανθου από την Ουκρανία. Η οικονομική στήριξη, που αναμένεται να λάβουν αυτές οι τρεις χώρες, θα καταβληθεί λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι αγρότες τους εξαιτίας των εισαγωγών από την Ουκρανία, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στο εισόδηματά τους.

Η Επιτροπή προτείνει να κατανείμει 29,5 εκατομμύρια ευρώ στην Πολωνία, 16,75 εκατομμύρια ευρώ στη Βουλγαρία και 10,05 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία. Περισσότερα κονδύλια ζητούν οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών.

Η Ελλάδα δεν ζήτησε στήριξη από την ΕΕ αλλά περιορίζεται σε ενισχύσεις de minimis από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Κατά την ανταλλαγή απόψεων, οι υπουργοί ενημερώθηκαν επίσης από την Επιτροπή σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε τον Ιανουάριο η ευρωπαϊκή ομάδα προβληματισμού για το χοίρειο κρέας, οι συστάσεις της οποίας έτυχαν θετικής υποδοχής, καθώς και από τη λετονική και τη λιθουανική αντιπροσωπία σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην περιοχή της Βαλτικής.

Οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν για την τρέχουσα κατάσταση των διεθνών γεωργικών αγορών, εστιάζοντας στα τελευταία στοιχεία για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, τις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες.

Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι ο γεωργικός τομέας της ΕΕ παρέμεινε πολύ ανταγωνιστικός στην παγκόσμια αγορά και αποδείχθηκε ανθεκτικός στις πρόσφατες κρίσεις, όπως η COVID-19 και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά τόνισαν την ανάγκη να συνεχιστεί η προστασία των ευαίσθητων τομέων προκειμένου να διατηρηθεί η αυτάρκεια της ΕΕ. Εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες, αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη να προωθηθεί η βιώσιμη γεωργία στην ΕΕ και παγκοσμίως.

Κατά τη συζήτηση, η Αυστρία ενημέρωσε σχετικά με τις γεωργικές πτυχές της συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη).

Ακόμη οι υπουργοί ενημερώθηκαν σχετικά με το μέλλον του πρωτοκόλλου ΣΣΒΑ ΕΕ-Μαρόκου, τις γεωργικές και δασοκομικές πτυχές του νομοθετήματος για την αποκατάσταση της φύσης, καθώς και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια νέα συμφωνία για τους επικονιαστές.

Το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα με τα οποία καθορίζονται οι προτεραιότητές του για τις εργασίες του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), με έμφαση στην προώθηση της μετάβασης σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων και στην επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας για όλους. 

Οι υπουργοί Γεωργίας ενέκριναν επίσης επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της G20 που θα πραγματοποιηθεί στις 15-17 Ιουνίου 2023, στο Hyderabad, της Ινδίας.

Ολοκληρώθηκε η σημερινή (14/3/2023) διαμαρτυρία των πατατοπαραγωγών της Μεσσήνης στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας.

Οι αγρότες έφτασαν στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα με τα τρακτέρ τους. Μεταξύ άλλων διαμαρτυρήθηκαν για τις παράνομες ελληνοποιήσεις αλλά και για την τιμή.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Θεοδωρακόπουλος, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Μεσσήνης, «η κινητοποίηση είχε επιτυχία και συμμετοχή. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία στους παραγωγούς της Μεσσήνης και Καλαμάτας για τη φετινή διάθεση της πατάτας, που αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή της από τα τέλη Μαρτίου.

Φέτος υπάρχει μια πρωιμότητα στην καλλιέργεια λόγω των καιρικών συνθηκών και αναμένεται να έχουμε καλές αποδόσεις και ποσότητες. Οι πατατοπαραγωγοί όμως ζητούν ελέγχους στην αγορά γιατί οι εισαγωγές από την Αίγυπτο είναι ανεξέλεγκτες. Πολλές φορές κάποιοι ελληνοποιούν τις εισαγόμενες πατάτες.

Οι αγρότες της περιοχής «χτυπούν το καμπανάκι» πριν ξεκινήσει η διάθεση του προϊόντος για να μπορέσουν να έχουν μια τιμή που να καλύπτει το κόστος και ένα εισόδημα  για να συνεχίσουν την καλλιέργεια».

Σε δυναμική κινητοποίηση στην Καλαμάτα θα προχωρήσει ο Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Μεσσήνης, την Τρίτη (14/3), απαιτώντας άμεσα μέτρα αναπλήρωσης του χαμένου εισοδήματος των παραγωγών πατάτας. Όπως υποστηρίζει υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στη φετινή παραγωγή της ανοιξιάτικης πατάτας και κίνδυνος εγκατάλειψης της καλλιέργειας.

Και προσθέτει: «Σε απόγνωση βρίσκονται οι παραγωγοί πατάτας της περιοχής μας, αφού πριν ακόμη καλά-καλά ξεκινήσει η συγκομιδή της φετινής ανοιξιάτικης παραγωγής οι μεγαλέμποροι τους χτύπησαν την πόρτα με τα γνωστά παιχνίδια, που συμβάλλουν στην πτώση της τιμής στον παραγωγό, με αθρόες εισαγωγές, παράνομες ελληνοποιήσεις, τεχνητές ελλείψεις στην αγορά κτλ.

Από την μια το κόστος παραγωγής έχει εκτοξευτεί, η  τιμή των 0,35 με 0,50 λεπτών δεν αναπληρώνει τα χαμένα εισοδήματα τόσων ετών και δεν εξασφαλίζει το κόστος της φετινής παραγωγής και την επιβίωση των οικογενειών μας. Ενώ στον λαό θα καταλήγει πάλι με τιμές χρυσάφι πάνω του 1,20 ευρώ, αυτό καθιστά την χρονιά κομβική για την συνέχεια της καλλιέργειας. Από την άλλη εισάγουν ανεξέλεγκτες ποσότητες πατάτας Αιγύπτου αμφιβόλου ποιότητας, έτσι κρατούν χαμηλά τις τιμές στον παραγωγό, ενώ ταυτόχρονα σπρώχνουν στον καταναλωτή πανάκριβες ελληνοποιημένες πατάτες. Με αποκορύφωμα το ότι ο καταναλωτής τρώει αμφιβόλου ποιότητας προϊόν μιας και στις τρίτες χώρες χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα που έχουν απαγορευτεί πολλά χρόνια τώρα στην Ε.Ε. Σχεδιάζουν όμως χωρίς τον ξενοδόχο, θα μας βρουν μπροστά τους, συγκεντρώνουμε από σήμερα τα τρακτέρ μας στο Δημαρχείο Μεσσήνης, με σκοπό την κλιμάκωση των κινητοποιήσεων μας.

Δεν παζαρεύουμε τις ζωές των οικογενειών μας εδώ και τώρα απαιτούμε: 
Με ευθύνη του κράτους να παρθούν μέτρα για τη διοχέτευση των προϊόντων με προσιτές τιμές στη λαϊκή κατανάλωση. 
Να μπει φρένο στην κερδοσκοπία μεγαλεμπόρων και βιομηχάνων. 
Να απαγορευτούν οι εισαγωγές στην πατάτα και στα άλλα προϊόντα, ώστε να διοχετευτεί πρώτα η εγχώρια αγροτική παραγωγή. 
Αυστηροί έλεγχοι τυχόν ελληνοποιήσεων αλλά και επιπλέον έλεγχος της ποιότητας των εισαγωγών, π.χ. η πατάτα Αιγύπτου ραντίζεται με απαγορευμένα φυτοφάρμακα. 
Μείωση του κόστους παραγωγής, με αφορολόγητο πετρέλαιο, μείωση της τιμής του ρεύματος, πλαφόν 0,07 ευρώ ανά κιλοβατώρα, κατάργηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, του προστίμου ρύπων και του ΦΠΑ σε μέσα - εφόδια.
Κατώτατες εγγυημένες τιμές που θα ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής, διασφαλίζοντας παράλληλα εισόδημα επιβίωσης και προσιτές τιμές των προϊόντων στη λαϊκή κατανάλωση. Αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος για  όσα  προϊόντα  πουλήθηκαν κάτω του κόστους, ή υπήρχαν δυσκολίες στη διάθεσή τους».

Στο μεταξύ το εμπόριο έχει «παγώσει» και δεν υπάρχει ενδιαφέρον ούτε για τις πατάτες Νευροκοπίου. Κανένας έλεγχος στις εισαγωγές και πτώση τιμών δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας. Και προσθέτει: «έχουν έρθει μεγάλες ποσότητες από Αίγυπτο. Επίσης αυτή την εποχή άρχισαν να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες και οι πατάτες στις αποθήκες των παραγωγών δύσκολα μπορούν να συντηρηθούν. Ο συνεταιρισμός της Δράμας έχει ψυγεία και μπορεί να γίνει η συντήρηση της πατάτας αλλά αυξάνει το κόστος η τιμή του ρεύματος. Αυτή την εποχή δεν δίνουν οι έμποροι πάνω από 40 λεπτά για τις πατάτες. Αλλά το κυριότερο δεν δείχνουν εμπορικό ενδιαφέρον για να κάνουν αγορές». 

Αύξηση παρουσίασαν το 2022 οι εισαγωγές πατάτας κατά 24,7%,  σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκαν από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Incofruit-Hellas. 

Συγκεκριμένα έγιναν εισαγωγές 208.104 τόνων έναντι 166.930 τόνων το 2021. Οι περισσότερες εισαγωγές γίνονται από την Αίγυπτο. Και αυτή την περίοδο όμως γίνονται εισαγωγές πατάτας.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «έχουν γίνει και φέτος πολλές εισαγωγές πατάτας από Αίγυπτο. Μεγάλο ποσοστό της πατάτας που αγοράζεται αυτή την εποχή είναι εισαγόμενο. Το περίεργο είναι ότι πουθενά οι καταναλωτές δεν διαβάζουν στα ράφια της λιανικής για πατάτες προέλευσης Αιγύπτου. Θα πρέπει να μας πει κάποιος αρμόδιος που πάνε όλες αυτές οι πατάτες.

Από την άλλη το εμπόριο έχει «παγώσει» και δεν υπάρχει ενδιαφέρον για τις πατάτες Νευροκοπίου. Η τιμή από τα 50 - 55 λεπτά το κιλό έχει πέσει στα 35 - 40 λεπτά. Φέτος για πρώτη φορά βλέπουμε τόσο μειωμένο εμπορικό ενδιαφέρον. Και θα πρέπει να σας επισημάνω ότι αυτή την εποχή δεν υπάρχει σε καμιά περιοχή της Ελλάδας φρέσκια πατάτα. Από τις αρχές Απριλίου θα βγουν στην αγορά οι πρώτες ελληνικές πατάτες από τα θερμοκήπια και θα ακολουθήσουν οι πρώιμες της Μεσσηνίας.

Ακόμη έχουμε απούλητο στην Δράμα το 8% της περσινής παραγωγής, δηλαδή περίπου 8 έως 10 χιλιάδες τόνους. Όσο θα αυξάνει η θερμοκρασία τόσο θα είναι δύσκολο να συντηρηθεί το προϊόν. Αν και υπάρχει ζήτηση για πατάτα κινδυνεύει να μείνει απούλητη η παραγωγή μας. Ζητάμε επιτέλους οι καταναλωτές να γνωρίζουν την προέλευση της πατάτας που αγοράζουν. Οι φυτεύσεις στο οροπέδιο της Δράμας θα ξεκινήσουν από τον Απρίλιο».

Η ομάδα παραγωγών Θυμαριάς Κοιλάδας Ελλησπόντου μετρά φέτος 19 χρόνια λειτουργίας.

Στο 19ο έτος λειτουργίας μπήκε φέτος η ομάδα παραγωγών πατάτας - Γαία Ελλησπόντου, που έχει έδρα στην ορεινή Κοζάνη και ασχολείται με την καλλιέργεια πατάτας.

Την περσινή χρονιά, όπως ανέφερε, μιλώντας στον ΑγροΤύπο, εκ μέρους της ομάδας ο κ. Θέμης Σαρηκυριακίδης, ήταν μια πολύ καλή για τις αποδόσεις και τις τιμές παραγωγού στην πατάτα, καθώς έφτασαν ακόμα και τα 55 λεπτά το κιλό, παρά το γεγονός ότι καταγράφηκαν και απώλειες από χαλαζόπτωση στην περιοχή.

Πέντε μέλη με 500 στρέμματα και τη νέα χρονιά

Συνολικά η ομάδα έχει πέντε μέλη - παραγωγούς, οι οποίοι καλλιεργούν 500 στρέμματα με ανοιξιάτικη πατάτα. Και τη νέα χρονιά τα στρέμματα θα είναι στο ίδιο επίπεδο, τονίζει στον ΑγροΤύπο, ο κ. Σαρηκυριακίδης, σημειώνοντας πως η φύτευση θα γίνει το Μάρτιο, με την συγκομιδή από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο. Κύρια ποικιλία που καλλιεργούν τα μέλη της ομάδας, είναι η Spunta, καθώς η συγκεκριμένη πατάτα, έχει μεγάλη ζήτηση από την αγορά της Αθήνας, προσθέτει ο ίδιος.

Σχέδια για πουρέ και νιφάδες πατάτας

Μέχρι και σήμερα η ομάδα παραγωγών διαθέτει την παραγόμενη πατάτα στην εγχώρια αγορά, όμως έχει διάφορες προτάσεις και σκέπτεται και τις εξαγωγές. Όπως εξηγεί ο κ. Σαρηκυριακίδης, η ομάδα έχει καταθέσει αιτήσεις για ένταξη σε διάφορα προγράμματα, με σκοπό να κάνει νέα γραμμή παραγωγής και να εισέλθει στην αγορά νέων προϊόντων. «Μέχρι και σήμερα δίνουμε την πατάτα στη χονδρική, όμως τώρα πλέον υπάρχει ενδιαφέρον από το εξωτερικό, όπως Κίνα, Ινδίες κ.λπ. και για άλλα προϊόντα πατάτας, όπως είναι ο πουρές και ακόμα πιο πρωτοποριακά, οι νιφάδες πατάτας, που μας ζητάνε από το εξωτερικό. Μέχρι τώρα έχουμε ενταχθεί σε πρόγραμμα και έχουμε κάνει και ένα κτήριο για τις ανάγκες μας 3.000 τετραγωνικών μέτρων», σημειώνει.

Το ύψος των επενδύσεων της εν λόγω ομάδας αγγίζει τα 2.500.000 ευρώ, ενώ όπως λέει ο κ. Σαρηκυριακίδης, στόχος είναι να γίνουν κι άλλα αναπτυξιακά έργα.

Την ομαλή λειτουργία της μεγαλύτερης συνεταιριστικής οργάνωσης της Κρήτης, της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, απειλεί η σκληρή -κατά τους διοικούντες της οργάνωσης- στάση που έχει αρχίσει και κρατά η εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων, για λογαριασμό Ιρλανδικού fund.

Στο συγκεκριμένο fund έχουν περάσει εδώ και λίγο καιρό, όπως μας επιβεβαίωσαν και μέλη της διοίκησης της Ένωσης, οι οποίοι την Τρίτη παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου για το θέμα, ρυθμίσεις της Ένωσης έναντι χρεών. Σύμφωνα με τη διοίκηση της Ένωσης, η εν λόγω ρύθμιση είχε γίνει το 2017 με την τράπεζα με την ένταξη και στο άρθρο 106Β (προπτωχευτικός κώδικας) και προέβλεπε την παραχώρηση της ακίνητης περιουσίας της οργάνωσης στο Τάλως. Από την εκμετάλλευση των συγκεκριμένων ακινήτων η ΕΑΣ είχε έσοδα, όπως αναφέρθηκε στην χθεσινή συνέντευξη Τύπου, με τα οποία υπολόγιζε να καλύψει τμήμα των δόσεων προς την τράπεζα, μετά και την σχετική περίοδο χάριτος που της δόθηκε. Εν τω μεταξύ, με το πέρασμα των ετών (από το 2017) η διοίκηση της ΕΑΣ μπήκε σε διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης της ρύθμισης, προκειμένου να επιτύχει καλύτερους όρους και σε αυτό το πλαίσιο παραχώρησε κάποια ακίνητά της, όχι όμως αυτό στο Τάλως.

Παρ' όλα αυτά, όπως και μας ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΑΣ κ. Σταύρος Γαβαλάς, είχε επέλθει συμφωνία, υπήρξε καθυστέρηση στην υπογραφή της συμφωνίας ενώ μετά και την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου (υπ΄ αριθμ. 1/2023) για τους πλειστηριασμούς από funds, οι υπεύθυνοι της Ένωσης, ειδοποιήθηκαν από την εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων ότι πρέπει να παραχωρήσουν και το ακίνητο στα Καμίνια. Σημειώνεται ότι το 2017 τα δάνεια ήταν 70 εκατ. ευρώ ενώ σήμερα είναι 50 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους διοικούντες την οργάνωση. Επόμενο βήμα, σύμφωνα με τον κ. Γαβαλά, είναι να ενημερωθεί ο κόσμος για τις εξελίξεις αυτές.

Πριν τη συνέντευξη Τύπου και την ευρύτερη δημοσιοποίηση του θέματος, είχαν καταθέσει ως Αναφορά στη βουλή, οι τοπικοί βουλευτές σχετική επιστολή (δείτε εδώ την πρωτότυπη Αναφορά) της Ένωσης, στην οποία επισημαίνονται τα ακόλουθα: «Η ΕΑΣ Ηρακλείου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες συνεταιριστικές οργανώσεις στην Ελλάδα, με σκοπό την εξυπηρέτηση των επαγγελματικών και οικονομικών συμφερόντων των συνεταιρισμένων αγροτών, μέσω του συντονισμού και της ενίσχυσης του έργου των αγροτικών συνεταιρισμών, ώστε να συνεχίσουν οι αγρότες-μέλη της να παράγουν προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας. Από το 2017 η οργάνωση αναγκαστικά προχώρησε στη συμφωνία εξυγίανσης του άρθρου 106β του Πτωχευτικού Κώδικα, προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία της, γνωρίζοντας όμως τη δυσκολία τήρησής της. Η νέα διοίκηση της οργάνωσης από το 2019 έχει καταβάλει τιτάνια προσπάθεια για την εξυγίανση της οργάνωσης, ενώ το έργο της, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από διακρίσεις και βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, είναι πανθομολογούμενο. Ωστόσο, όπως αναφέρει ενδελεχώς ο πρόεδρος της Ένωσης στην επιστολή που σας επισυνάπτουμε, ολοένα και δυσχεραίνεται η λειτουργία της Ένωσης, αφού το fund που έχει αγοράσει σε εξευτελιστική τιμή τα δάνειά της, με ενδεχόμενη σκοπιμότητα, απομυζά την οργάνωση, φαλκιδεύοντας κάθε προσπάθεια εξυγίανσής της και υπονομεύοντας συνολικά τη λειτουργία της. Παράλληλα, οι τραπεζικοί λογαριασμοί της Ένωσης έχουν κατασχεθεί από το ΙΚΑ και την εφορία, ενώ δεκάδες εργαζόμενοι που καταβάλλουν καθημερινά φιλότιμες προσπάθειες για την εξυπηρέτηση του παραγωγού παραμένουν απλήρωτοι. Επειδή σύσσωμος ο αγροτικός κόσμος της Κρήτης, οι φορείς και η τοπική κοινωνία ζητούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες από την κυβέρνηση για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της Ένωσης Ηρακλείου και επειδή είναι έτοιμο ένα νέο σχέδιο εξυγίανσης της οργάνωσης, παρακαλούμε, αφού λάβετε υπόψη την επιστολή, να μας ενημερώσετε για τις συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες προτίθεστε να προβείτε».

Στην Αναφορά, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου απάντησε η Τράπεζα της Ελλάδος με έγγραφό της (δείτε εδώ), τονίζοντας ότι δεν εμπλέκεται σε συμφωνίες αγοραπωλησίας δανείων μεταξύ των πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και άλλων οντοτήτων.

Παρέμβαση και από την ΕΘΕΑΣ για το θέμα των funds

Η ΕΘΕΑΣ κρίνει πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε αγρότες και συνεταιρισμούς, αφού περιουσίες και κόποι δεκαετιών έχουν μεταφερθεί σε υποπολλαπλάσιες τιμές. Οι διαχειριστές των funds δεν επιθυμούν την παραγωγική αξιοποίηση αυτών των ακινήτων, αλλά τον εκβιασμό παραγωγών και συνεταιρισμών με μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία. Είναι ακατανόητο, την στιγμή που απλοί πολίτες, αγρότες και συνεταιρισμοί ταλαιπωρούνται επί σειρά ετών για να ολοκληρωθεί μια δικαστική απόφαση, ο Άρειος Πάγος μέσα σε επτά ημέρες από τη διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών να γνωστοποιεί την απόφασή της, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ στην ταχύτητα δημοσίευσής της. Ήταν άραγε τόσο επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη της χώρας και την κοινωνική και παραγωγική ηρεμία να δημοσιευθεί η απόφαση και να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί;

Δέκα χρόνια μετά τη δημοσιονομική κρίση και τα μνημόνια που οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή αγρότες και συνεταιρισμούς και η υπαγωγή τους με επαχθείς όρους στα funds είναι δυνατόν να αποτελεί το πλαίσιο της διευθέτησης διαφορών παραγωγικών συνεταιρισμών και αγροτών; Όταν αγνοείται η κοινωνική και παραγωγική ηρεμία σημαίνει ότι προτεραιότητα αποτέλεσε η τυπική εφαρμογή δυσμενών όρων που εξυπηρετεί μόνο ένα στόχο, την κερδοσκοπία. Δεν ασχολούμαστε με τις λίγες περιπτώσεις κακοπληρωτών, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά και βρίσκουν τους κατάλληλους δρόμους για να προστατευθούν. Εμάς, μας ενδιαφέρουν οι χιλιάδες αγρότες και συνεταιρισμοί που αγωνιούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη στήριξη της υπαίθρου. Η λύση δεν μπορεί να είναι παρά νομοθετική.

Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία πριν να είναι αργά. Η ΕΘΕΑΣ συστρατεύεται με τους άλλους κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς με σκοπό την προστασία των συμφερόντων τους.

Mε αφορμή ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, για τα δάνεια των αγροτών, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, διαβίβασε στη Βουλή και έγγραφο της Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) για τις πωλήσεις δανείων. 

Στο έγγραφο αυτό η ΤτΕ δηλώνει ότι στο πλαίσιο της υλοποίησης συγκεκριμένων στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να προβαίνουν σε πωλήσεις δανείων προς εταιρείες απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (ΕΑΑΔΠ) του ν. 4354/2015, οι οποίες δεν αδειοδοτούνται και δεν εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος. 

«Οι σχετικές συμβάσεις πώλησης δυνάμει των οποίων λαμβάνει χώρα η πώληση των δανείων αποτελούν εμπορική συμφωνία μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος. Η αγορά δανείων λειτουργεί σε συνθήκες ανταγωνισμού και δεν υφίστανται διοικητικές ρυθμίσεις. 

Στο πλαίσιο της πώλησης, τα πιστωτικά ιδρύματα ακολουθούν διαγωνιστικές διαδικασίες χωρίς να απαιτείται έγκριση ή ενημέρωση της εποπτικής αρχής, εφόσον εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες εσωτερικές τους διαδικασίες. Ως εκ τούτου η Τράπεζα της Ελλάδος δεν εμπλέκεται σε συμφωνίες αγοραπωλησίας δανείων μεταξύ πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και των ανωτέρω οντοτήτων», αναφέρει στο έγγραφό της η Τράπεζα της Ελλάδας.

Η ερώτηση 47 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε τα εξής:
«Εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, αγροτικές επιχειρήσεις και αγροτικοί συνεταιρισμοί θα αντιμετωπίσουν άγνωστες και ανέλεγκτες πρακτικές είσπραξης των κόκκινων αγροτικών δανείων, που είχαν λάβει από την πρώην Αγροτική Τράπεζα, και τα οποία είχαν περάσει στην διαχείριση της PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση.

Πλέον, όπως αναφέρουν, η PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση, που έχει αναλάβει τη ρευστοποίηση των χαρτοφυλακίων των τραπεζών, που κατέρρευσαν στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, μεταξύ των οποίων και της πρώην ΑΤΕ, βρίσκεται ήδη στην διαδικασία, μέσω δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού, πώλησης του χαρτοφυλακίου «Αριάδνη» από funds και εταιρείες διαχείρισης δανείων, η οποία, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 1ο εξάμηνο του έτους.

Το χαρτοφυλάκιο Ariadni, εμπεριέχει 97.000 δάνεια, λογιστικής αξίας 5,2 δισ. ευρώ (14 δις οι συνολικές απαιτήσεις), από 13 υπό εκκαθάριση τράπεζες, τέθηκε προς πώληση, από τον ειδικό εκκαθαριστή PQH. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πώληση «κόκκινων» δανείων εκτός του προγράμματος «Ηρακλής», που αφορά 53.000 οφειλέτες και 72 δανειακές συμβάσεις, η πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από την Αγροτική Τράπεζα και ως εκ τούτου συνδέεται με αγρότες. Το προς πώληση χαρτοφυλάκιο σε ποσοστό άνω του 50% αφορά τα αγροτικά δάνεια της «κακής» Αγροτικής Τράπεζας, άρα τα δάνεια που πωλούνται σε funds συνδέονται κατά μεγάλο ποσοστό με την αγροτική οικονομία της χώρας και στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις αγροτικής γης (υποθήκες).

Η πώληση στα funds δημιουργεί τον κίνδυνο να περιέλθουν σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, δάνεια που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή της χώρας και με τα παραγωγικά ακίνητα των αγροτών. Η μεταβίβαση των αγροτικών δανείων, θα δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα για τους αγρότες δανειολήπτες, που, από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και μετά, από ένα καθεστώς χαμηλής πίεσης από την PQH θα μεταβούν σε έναν σφικτό εισπρακτικό κλοιό από τους νέους κατόχους των δανείων, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ανακτήσεις στον συντομότερο δυνατό χρόνο.

Η μεταβίβαση του χαρτοφυλακίου και η μη ελέγξιμη τακτική είσπραξης θα έχει ως συνέπεια οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις να βρίσκονται συνεχώς υπό τη δαμόκλειο σπάθη της κατάσχεσης και πλειστηριασμού της ενυπόθηκης αγροτικής γης.

Επειδή τα αγροτικά ακίνητα αφορούν αγροτική παραγωγική γη, τα οποία συνδέονται άμεσα με την αγροτική οικονομία της χώρας και τυχόν απώλεια τους από την κατοχή των αγροτών θα δημιουργήσει περαιτέρω αποσταθεροποίηση της αγροτικής οικονομίας, άρα πρόκειται για ζήτημα που αφορά όχι μόνο την ατομική ιδιοκτησία των αγροτών αλλά την ίδια την αγροτική οικονομία, επομένως πρόκειται για ζήτημα δημοσίου συμφέροντος και ενδιαφέροντος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ρωτούν τον Υπουργό:

• Για ποιους λόγους τα δάνεια των αγροτών δεν εντάχθηκαν εκ μέρους της Κυβέρνησης σε ένα ευνοϊκό πλαίσιο εξαίρεσής τους από το προς πώληση χαρτοφυλάκιο, δεδομένου ότι ανήκουν στο ΤΧΣ και άρα επιβάλλεται η παρέμβαση;
• Εάν δεν έχουν εξαιρεθεί ήδη τα εν λόγω δάνεια, προτίθεται και με ποιους τρόπους να παρέμβει η κυβέρνηση, θεσπίζοντας ειδικό νομοθετικό πλαίσιο ρύθμισης/διευθέτησης της οφειλής των αγροτικών δανείων, κατά τρόπο που να προστατευτεί η ενυπόθηκη αγροτική γη;».

Αντιδράσεις ΕΘΕΑΣ για πλειστηριασμούς από funds
Στο μεταξύ ακατανόητη χαρακτηρίζει η ΕΘΕΑΣ την απόφαση του Αρείου Πάγου για τους πλειστηριασμούς από τα funds. Όπως τονίζει με την απόφαση αυτή θα αρχίσουν οι πλειστηριασμοί. Συγκεκριμένα η σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει τα εξής:

«Η πλήρης Ολομέλεια του Αρείου Πάγου δημοσίευσε ,την Πέμπτη (16/02), την υπ΄ αριθμ. 1/2023 απόφασή της με την οποία κατά πλειοψηφία (56-9) τάχθηκε με τις θέσεις των funds.

Η ΕΘΕΑΣ κρίνει πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε αγρότες και συνεταιρισμούς, αφού περιουσίες και κόποι δεκαετιών έχουν μεταφερθεί σε υποπολλαπλάσιες τιμές. Οι διαχειριστές των funds δεν επιθυμούν την παραγωγική αξιοποίηση αυτών των ακινήτων, αλλά τον εκβιασμό παραγωγών και συνεταιρισμών με μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία.

Είναι ακατανόητο, την στιγμή που απλοί πολίτες, αγρότες και συνεταιρισμοί ταλαιπωρούνται επί σειρά ετών για να ολοκληρωθεί μια δικαστική απόφαση, ο Άρειος Πάγος μέσα σε επτά ημέρες από τη διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών να γνωστοποιεί την απόφασή της, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ στην ταχύτητα δημοσίευσής της.

Ήταν άραγε τόσο επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη της χώρας και την κοινωνική και παραγωγική ηρεμία να δημοσιευθεί η απόφαση και να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί;

Δέκα χρόνια μετά τη δημοσιονομική κρίση και τα μνημόνια που οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή αγρότες και συνεταιρισμούς και η υπαγωγή τους με επαχθείς όρους στα funds είναι δυνατόν να αποτελεί το πλαίσιο της διευθέτησης διαφορών παραγωγικών συνεταιρισμών και αγροτών;

Όταν αγνοείται η κοινωνική και παραγωγική ηρεμία σημαίνει ότι προτεραιότητα αποτέλεσε η τυπική εφαρμογή δυσμενών όρων που εξυπηρετεί μόνο ένα στόχο, την κερδοσκοπία. Δεν ασχολούμαστε με τις λίγες περιπτώσεις κακοπληρωτών, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά και βρίσκουν τους κατάλληλους δρόμους για να προστατευθούν. Εμάς, μας ενδιαφέρουν οι χιλιάδες αγρότες και συνεταιρισμοί που αγωνιούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη στήριξη της υπαίθρου. Η λύση δεν μπορεί να είναι παρά νομοθετική.

Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία πριν να είναι αργά. Η ΕΘΕΑΣ συστρατεύεται με τους άλλους κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς με σκοπό την προστασία των συμφερόντων τους».

Αυξημένο κοστολόγιο κατά 30-35% στην ανοιξιάτικη πατάτα.

Με προσδοκίες για έναρξη τιμών στην πατάτα γύρω στα 60 λεπτά πορεύονται οι χιλιάδες πατατοπαραγωγοί της χώρας, που έχουν να αντιμετωπίσουν τα υπέρογκα κόστη παραγωγής.

Ο κ. Γιώργος Γκούμας από την Agrexpo δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο «οι πρώτες πατάτες της σεζόν βγαίνουν στην Καλαμάτα. Τις φυτεύσεις τις πρώιμες τις ξεκινήσαμε εδώ στις 15 Νοεμβρίου και διήρκησαν ως τα τέλη Νοεμβρίου ενώ μετά από μια διακοπή λόγω βροχών, άρχισαν πάλι αρχές Δεκεμβρίου, για να ολοκληρωθούν στο τέλος του μήνα. Η μείωση στις καλλιεργούμενες σήμερα εκτάσεις είναι στο 20% βάσει των πωλήσεων πατατόσπορου, όμως αν συνεχίσει καλά ο καιρός, οι αναμενόμενες αποδόσεις ανά στρέμμα, θα είναι πιο υψηλές από πέρσι. Φέτος οι πρώτες πατάτες την άνοιξη και συγκεκριμένα στα τέλη Μαρτίου αναμένονται νωρίτερα τουλάχιστον 20 ημέρες, σε σύγκριση με την περσινή χρονιά. Το κοστολόγιο είναι αυξημένο 30-35%, αλλά η ποιότητα είναι εξαιρετική στις εαρινές πατάτες. Αν σκεφτεί κανείς ότι οι τελευταίες πατάτες που δόθηκαν εδώ στα τέλη Ιανουαρίου, έπιασαν τιμές έως 60 λεπτά στον παραγωγό και οι Αιγυπτιακές έρχονται σήμερα σε λιμάνι με τιμή 50 λεπτά, τότε εύκολα αντιλαμβανόμαστε πως η πατάτα Καλαμάτας, θα πρέπει να ξεκινήσει το λιγότερο με τιμή στα 60 λεπτά το κιλό στον παραγωγό. Σήμερα δεν υπάρχει πατάτα προς διάοθεση εδώ. Εκτιμώ πως οι τιμές θα είναι ανταγωνιστικές, ώστε επιτέλους και ο παραγωγός να βοηθηθεί να συνεχίσει την καλλιέργεια. Φέτος είναι εξαιρετική κρίσιμη χρονιά για την συνέχιση ή όχι της καλλιέργειας πατάτας στην Καλαμάτα. Σημειώνουμε πως τη δεκαετία του '90 είχαμε 8.000 στρέμματα με πατάτα και σήμερα μόλις 2.000 στρέμματα, δηλαδή υπάρχει μείωση 75%. Κυριότερες ποικιλίες είναι η Spunta, που έχει μερίδιο εδώ 50% και μετά οι Voyager και η Farida. Η πατάτα Καλαμάτας εξάγονταν παλιότερα κυρίως στη Γερμανία και τώρα πλέον σε Πολωνία, Τσεχία. Το κόστος στην εαρινή πατάτα έχει ανέλθει με τις γενικότερες ανατιμήσεις στα 1.200 ευρώ ανά στρέμμα».

Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Σπύρος Μπαλαλάς, μεγαλοπαραγωγός πατάτας από τη Λακκόπετρα του νομού Αχαΐας: «οι πρώτες πατάτες αναμένονται στις αρχές Απριλίου, 5-10 του μήνα. Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις είναι σχεδόν σταθερές σε σχέση με πέρσι, ίσως με μια ανεπαίσθητη μείωση. Πατάτες τώρα δεν έχουμε και αναμένουμε τη νέα παραγωγή. Οι τελευταίες πατάτες πουλήθηκαν γύρω στα 50 λεπτά στον παραγωγό».

Τέλος, ο κ. Συμεών Μπουτσάκης, πατατοπαραγωγός από το Οροπέδιο Λασηθίου τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι στο νομό μέχρι πρότινος έμπαιναν γύρω στα 10.000 - 12.000 στρέμματα με πατάτα, όμως τώρα πλέον μπαίνουν γύρω στα 7.000 με 8.000 λόγω των χαμηλών τιμών και του αυξημένου κόστος παραγωγής. Οι πρώτες φυτεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν στην περιοχή στα μέσα Απριλίου και η πρώτη συγκομιδή στις αρχές Αυγούστου. Το κόστος παραγωγής, σύμφωνα με τον κ. Μπουτσάκη έχει φύγει πάνω από τα 1.000 ευρώ λόγω των ανατιμήσεων στις εισροές. Πέρσι ο μέσος όρος τιμής παραγωγού, λέει ο ίδιος, ήταν γύρω στα 50 λεπτά και με μια απόδοση στους 4 τόνους, άφηνε κέρδος η καλλιέργεια.

Οι πρωτοβουλίες στήριξης του αγροτικού τομέα αναφέρθηκαν στην συνάντηση των στελεχών της διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς με δημοσιογράφους, που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, στις 14 Φεβρουαρίου 2023.

Όπως επισημάνθηκε η σχέση μεταξύ αγροτών και Τράπεζας Πειραιώς ενδυναμώνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια και αυτό επιβεβαιώνεται από την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι παραγωγοί (γεωργοί και κτηνοτρόφοι) στο συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. «Αυτό που οφείλει να κάνει μια τράπεζα είναι η απευθείας στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας και αυτό αποτελεί τον πυρήνα των δράσεών μας», δήλωσαν οι εκπρόσωποι της τράπεζας στον ΑγροΤύπο.

Σε σχετική ερώτηση του ΑγροΤύπου για την «Κάρτα του Αγρότη», τονίστηκε ότι εξαιτίας των αλλαγών στις άμεσες ενισχύσεις που φέρνει η νέα ΚΑΠ 2023-2027 παραμένει ανενεργή.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Χανιωτάκης, Διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς, «με τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 έχουμε αλλαγές στα ποσά των ενισχύσεων των αγροτών. Αυτό συμβαίνει λόγω της οριζόντιας µείωσης στη βασική ενίσχυση (δικαιώµατα), της εσωτερικής και εξωτερικής σύγκλισης, καθώς και στις αλλαγές που θα έχουμε στο «πρασίνισμα». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η τράπεζα δεν μπορεί να γνωρίζει τα ποσά που θα καταβληθούν στον αγρότη. 

Έχουμε μια συνεχή συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και όταν υπάρξει κάποια ακριβή πρόβλεψη θα είναι δυνατόν να τρέξει το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό μέσο που θα πρέπει να σας τονίσω ότι είναι ένα μέτρο αρκετά δημοφιλές στους αγρότες.

Έχουμε όμως και τις «μικροπιστώσεις» (αφορά ποσά μέχρι 5.000 ευρώ) με τις οποίες ο αγρότης έχει τη δυνατότητα να καλύπτει άμεσα έκτακτες ανάγκες που είναι σχετικές με την αγροτική δραστηριότητα, όπως η αποκατάσταση ζημιών στον γεωργικό εξοπλισμό, οι μικροεπισκευές, η αντικατάσταση φυτικού ή ζωικού κεφαλαίου μικρής κλίμακας και οποιαδήποτε άλλα μη προγραμματισμένα έξοδα.

Από τις 14 Φεβρουαρίου ξεκίνησαν και οι αιτήσεις για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, τα οποία θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.

Ακόμη έχουμε και τα δάνεια χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων των αγροτών. Το ενδιαφέρον των αγροτών για υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων έχει ήδη ενταθεί, καθώς είναι σε εξέλιξη το νέο ΠΑΑ, ενώ αναμένεται και ο νέος αναπτυξιακός νόμος. Στο πλαίσιο αυτό η Τράπεζα Πειραιώς έχει επιλέξει να στηρίξει και τον επενδυτικό σχεδιασμό της νέας προγραμματικής περιόδου σχετικά με την αγροτική ανάπτυξη της χώρας και έχει προετοιμάσει τις δομές της προς την κατεύθυνση αυτή.

Το επόμενο διάστημα η τράπεζα θα δώσει προτεραιότητα στις επενδύσεις για τα αντιχαλαζικά δίχτυα. Θα αφορά δανεισμό στους αγρότες που θα επιδοτηθούν από το σχετικό πρόγραμμα του ΕΛΓΑ αλλά και σε όσους θέλουν να προχωρήσουν στην επένδυση μεμονωμένα. Επίσης θα ασχοληθούμε με επενδύσεις που θα αφορούν εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος (net metering) για την άντληση νερού από γεώτρηση. Γενικότερα χρειάζονται επενδύσεις στον τομέα άρδευσης στην χώρας μας και θα προσπαθήσουμε στην κατάθεση των φακέλων στην τράπεζα για δάνεια να μην περιλαμβάνεται μεγάλη γραφειοκρατία (περιβαλλοντικές μελέτες κ.α.) αλλά μόνο οι νόμιμες άδειες. 

Επιθυμία μας αποτελεί η στήριξη και η ενίσχυση βιώσιμων αγροτικών μονάδων, ενώ όραμά μας, η δημιουργία ενός ανταγωνιστικού αγροδιατροφικού τομέα. Η πανδημία μας βοήθησε να συνειδητοποιήσουμε πως απρόβλεπτα γεγονότα μπορούν να επιτείνουν τις προκλήσεις. Για να ανταποκριθεί ο αγροδιατροφικός τομέας σε αυτές θα πρέπει να προχωρήσουν οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτου μεγέθους, στον εμπορικό μετασχηματισμό τους και στην ολική μετατροπή του λειτουργικού τους μοντέλου, στην επανεφεύρεση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στην εκταταμένη υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας».

Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι το μεσημέρι της Τρίτης (14/02) το προεδρείο της ΕΘΕΑΣ πραγματοποίησε συνάντηση με στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς, με βασικό θέμα τη δημιουργία εταιρείας που θα εστιάσει στην προβολή, προώθηση, εμπορία και εξαγωγή αγροτικών προϊόντων. Επιπλέον αναφορά έγινε στην ανάγκη δημιουργίας εγκαταστάσεων Agro-logistics για την αποθήκευση και εμπορία φρούτων και λαχανικών, νωπών ή καταψυγμένων που θα διευκολύνουν την άμεση μεταφορά τους στις τοπικές αγορές και τις πύλες εξαγωγής. 

Σε πλήρη λειτουργεία μπαίνει η σχετική πλατφόρμα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι αγρότες μπορούν με απλές διαδικασίες να υποβάλουν τις αιτήσεις για έκδοση χαμηλότοκου δανείου από 3.000 έως 25.000 ευρώ χωρίς εγγυήσεις.

Προσοχή όμως οι αιτήσεις των δανείων θα πρέπει να εγκριθούν από τις τράπεζες. Η αίτηση που θα καταθέσουν οι δικαιούχοι αγρότες πρέπει να είναι επιλέξιμη (Φορολογικά και Ασφαλιστικά ενήμεροι και χωρίς εκκρεμότητες στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ) για τη χρηματοδότηση στις τράπεζες που εκείνοι επιλέξουν.

Ο αρχικός διαθέσιμος προϋπολογισμός του Ταμείου ανέρχεται σε 21.500.000 ευρώ με το ύψος χαρτοφυλακίου να αγγίζει τα 40.000.000 ευρώ.

Οι ενδιαφερόμενοι αγρότες αλλά και οι μεταποιητικές επιχειρήσεις, μπορούν να επισκεφτούν την ιστοσελίδα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (πατήστε εδώ) για να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους στο Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας.

Υποβάλλοντας τα στοιχεία τους στην νέα πλατφόρμα KYC (Know Your Customer), ενημερώνονται με ταχύτητα για την επιλεξιμότητα τους ώστε να τύχουν των χρηματοδοτήσεων που προσφέρει το Ταμείο, για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, οι οποίες θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.

Το Ταμείο χρηματοδοτείται εξ΄ ολοκλήρου από το από το Μέσο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ).

Υποβάλλοντας τα στοιχεία τους στην νέα πλατφόρμα KYC, ενημερώνονται με ταχύτητα για την επιλεξιμότητα τους ώστε να τύχουν των χρηματοδοτήσεων που προσφέρει το Ταμείο, για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, οι οποίες θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.

O Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς δήλωσε: «Η έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας KYC σηματοδοτεί στην πράξη την ενεργοποίηση ενός σημαντικού χρηματοδοτικού εργαλείου, σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία. Το γεγονός αυτό, συμβάλλει ουσιαστικά και αποτελεσματικά στην ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα της χώρας μας. Διευκολύνεται έτσι, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση τόσο των αγροτών, όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του τομέα μεταποίησης αγροτικών προϊόντων».

Τα δύο πρώτα προγράμματα είχαν μεγάλο ενδιαφέρον, ενώ στην Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών αναμένεται να αλλάξουν τα κριτήρια για να μπορούν να γίνουν περισσότερες αιτήσεις. 

Την επαναπροκήρυξη των Υποέργων «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων», «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα» και «Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών» προανήγγειλε ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων κ. Κων/νος Μπαγινέτας, κατά την ομιλία του σε Ενημερωτική Ημερίδα με τίτλο: «6 Δράσεις Ανθεκτικότητας με τον Πρωτογενή Τομέα στο Επίκεντρο», που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Υπηρεσία Διαχείρισης Έργων Ταμείου Ανάκαμψης του ΥπΑΑΤ, στο πλαίσιο της ZOOTECHNIA 2023.

Ύστερα από το μεγάλο ενδιαφέρον που υπήρξε για τα Υποέργα «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων» και «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα» σε κοινή σύσκεψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργου Γεωργαντά και του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών κ. Θόδωρου Σκυλακάκη με τη συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων κ. Κων/νου Μπαγινέτα αποφασίστηκε η επαναπροκήρυξη των δύο Υποέργων. 

Επίσης, αποφασίστηκε, δεδομένης της σημασίας του για τον πρωτογενή τομέα, η επαναπροκήρυξη του Υποέργου «Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών», δίνοντας μια ακόμη ευκαιρία στα Συλλογικά Σχήματα να διευρύνουν τις δυνατότητες διεξόδου στις αγορές.

Όπως υποστηρίζει το ΥπΑΑΤ, με τις νέες προκηρύξεις καλύπτονται οι πραγματικές ανάγκες του πρωτογενή τομέα, αξιοποιούνται τα χρηματοδοτικά εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης και δίνεται η δυνατότητα στην αγροτική οικονομία της Χώρας, μέσω του εκσυγχρονισμού και της ενεργειακής και ψηφιακής αναβάθμισής της, να καταστεί βιώσιμη και ανταγωνιστική.

Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όλα είναι έτοιμα.

Σε τροχιά υλοποίησης εισέρχεται, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το αμέσως επόμενο διάστημα το πολυαναμενόμενο από τους συντελεστές της αγροτικής παραγωγής πρότζεκτ, που αφορά τις μικροπιστώσεις. Ένα πρότζεκτ που προβλέπει τη χορήγηση δανείων έως του ποσού των 25.000 ευρώ σε αγρότες και κτηνοτρόφους.

Οι πληροφορίες από το ΥπΑΑΤ αναφέρουν πως όλα είναι έτοιμα για να ανοίξουν οι αιτήσεις. Αυτό δεν αποκλείεται να γίνει και εντός των επόμενων ημερών ή εβδομάδων, όπως αναφέρουν πηγές από το υπουργείο, το οποίο είχε υπογράψει τον περασμένο Οκτώβριο συμφωνία Χρηματοδότησης του Ταμείου Χαρτοφυλακίου με την επωνυμία «Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας», μια συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γ. Γεωργαντά και της Προέδρου της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Α.Ε. κυρίας Α. Χατζηπέτρου, ως διαχειριστή του Ταμείου.

Σημειώνεται ότι το Ταμείο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022 με πόρους ύψους 21,5 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται πως στο πρότζεκτ θα συμμετάσχουν συνολικά 6-7 τραπεζικά ιδρύματα, που εξέφρασαν ενδιαφέρον και πληρούν τους σχετικούς όρους.

Οι χρηματοπιστωτικοί αυτοί οργανισμοί, θα χορηγούν δάνεια επιμερισμένου κινδύνου ύψους από 3.000 έως 25.000 ευρώ, προς γεωργικές εκμεταλλεύσεις, αλλά και μεταποιητικές επιχειρήσεις. Ειδικότερα, προβλέπεται μηδενική επιβάρυνση των δανειοληπτών για τα δύο πρώτα έτη (μηδενικό επιτόκιο), ενώ για τα υπόλοιπα το ΠΑΑ θα χρηματοδοτεί άτοκα το 50% του κεφαλαίου κάθε δανείου και ως εκ τούτου το τελικό επιτόκιο θα είναι μειωμένο στο ήμισυ της αγοράς. Επιπλέον, προβλέπεται και η δυνατότητα επιχορήγησης ανά δάνειο για την παροχή τεχνικής και συμβουλευτικής υποστήριξης στους τελικούς αποδέκτες.

Όπως αναφέρουν οι σχετικές πληροφορίες, οι αιτήσεις επρόκειτο να ανοίξουν αρχικά το αργότερο ως τις 31 Ιανουαρίου, όμως εξαιτίας ενός τεχνικού προβλήματος η διαδικασία πήγε πίσω. Άπαξ και γίνει η αίτηση και μετέπειτα δοθεί η έγκριση, εκτιμάται, πως δεν θα χρειαστεί πολύς χρόνος για την εκταμίευση, ίσως μάλιστα αυτή να μπορεί να γίνει και εντός μηνός.

Σε εξέλιξη βρίσκονται οι φυτεύσεις πατάτας σε Ηλεία και Αχαΐα. Όμως προβλήματα έχει δημιουργήσει στην αγορά η εισαγωγή μεγάλων ποσοστήτων πατάτας από Αίγυπτο.

Τα προβλήματα έχουν αρχίσει να φαίνονται και στις αποθηκευμένες πατάτες της Δράμας. 

Μεγάλο ποσοστό της πατάτας που καταναλώνεται στην χώρα μας είναι εισαγωγής. Οι εισαγωγές δεν είναι δυνατόν να απαγορευτούν. Όμως δεν γίνονται αυστηροί έλεγχοι ούτε για τα υπολείμματα στις εισαγόμενες πατάτες αλλά ούτε για τα «βαφτίσια» που γίνονται με αποτέλεσμα να τις πουλάνε για ελληνικές.  

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Απόστολος Βέσμελης, παραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Κάτω Νευροκοπίου της Δράμας, «στο λεκανοπέδιο του Νευροκοπίου παράγονται 80.000 - 100.000 τόνους νωπής πατάτας. Μάλιστα ανήκουμε στην Ομάδα Παραγωγών που καταθέσαμε και έγινε αποδεκτό σχέδιο επένδυσης για μονάδα επεξεργασίας και μεταποίησης πατάτας με επιδότηση 55% από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Αυτή την εποχή έχουμε αυξημένες εισαγωγές πατάτας κυρίως από Αίγυπτο. Αυτό σε συνδιασμό με την ζήτηση που είναι υποτονική αυτή την περίοδο έχει αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα στη διάθεση της πατάτας σε όλη την χώρα. Η ροή στην αγορά γίνεται με αργούς ρυθμούς και όσο περνάνε οι ημέρες η κατασταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. Ακόμη στις αποθήκες της περιοχής έχουμε 10.000 έως 15.000 τόνους αποθηκευμένης πατάτας, αριθμός υψηλός για την εποχή.

Παρά τις εισαγωγές όμως δεν βρίσκεις εύκολα στην αγορά πατάτες να αναφέρουν ότι προέρχονται από την Αίγυπτο. Αυτό σημαίνει ότι κάνουν «ελληνοποιήσεις» και τις πουλάνε για ελληνικές. Τα βαφτίσια δεν γίνονται μόνο από τους εισαγωγείς αλλά και από το λιανεμπόριο. Δεν είναι μόνο τα πολλά κέρδη που έχουν από τα «βαφτίσια» αλλά και οι καταναλωτές νιώθουν πιο «ασφαλείς» να αγοράζουν ελληνικές πατάτες. Υπάρχει παντελής απουσία ελέγχων στην αγορά. Το κράτος δεν κάνει καθόλου ελέγχους στις οδικές μεταφορές. Γίνονται κάποιοι έλεγχοι στα λιμάνια για όσες ποσότητες έρχονται μέσω θαλάσσης αλλά και αυτοί δεν είναι αρκετοί.

Έχουμε και καταγγελίες από αγρότες του εξωτερικού ότι γίνονται μεγάλες εισαγωγές από τρίτες χώρες προϊόντων με αυξημένα υπολείμματα φυτοφαρμάκων που είναι εξαιρετικά πιθανό να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία των Ευρωπαίων πολιτών. Μάλιστα και η ίδια η Κομισιόν ζητά να αυξηθούν οι έλεγχοι στα φορτία που έρχονται από Τουρκία και Αίγυπτο.

Όσον αφορά τις τιμές, αυτή την εποχή οι πατάτες Νευροκοπίου στην λιανική κυμαίνονται από 90 λεπτά μέχρι 1 ευρώ το κιλό σε συσκευασία. Οι χύμα πωλούνται γύρω στα 80 λεπτά. Εμείς οι παραγωγοί πουλάμε στα ίδια με τα περσινά επίπεδα γύρω στα 45 έως 50 λεπτά το κιλό. Αυτό βέβαια παρά την μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας».

Την έγκριση της συγχρηματοδότησης της ίδρυσης πρότυπης μονάδας ελαιουργείου στο Σέλινο, ιδιοκτησίας του «Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών Δήμου Καντάνου – Σελίνου» αποφάσισε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Πρόκειται για ένα έργο που εντάχθηκε στα συγχρηματοδοτούμενα έργα του «Ταμείου Ανάκαμψης» (Πρόγραμμα Ελλάδα 2.0). 

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 1.784.528 ευρώ, με 972.473 ευρώ να είναι δημόσια δαπάνη και 812.064 ευρώ με χρηματοδότηση του συνεταιρισμού.

Όπως δήλωσαν εκπρόσωποι του συνεταιρισμού στον ΑγροΤύπο, το ελαιοτριβείο θα στεγαστεί μαζί με το τυποποιητήριο στο ίδιο κτήριο στα Πλεμενιανά. Από την στιγμή που θα υπογραφεί η σύμβαση αναμένεται ξεκινήσει την λειτουργεία του σε δύο χρόνια.

Διπλή παράταση υποβολής δικαιολογητικών και καταβολής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών της επιστρεπτέας προκαταβολής ανακοίνωσε το Υπουργείο Οικονομικών.

Όπως τονίζει με στόχο την ορθολογική ολοκλήρωση της διαδικασίας, δρομολογήθηκε η έκδοση και νέας Κοινής Υπουργικής Απόφασης, στην οποία θα προβλέπεται ότι:

1. Παρατείνεται έως τις 31/05/2023 η προθεσμία υποβολής δικαιολογητικών στην ηλεκτρονική πλατφόρμα «myBusinessSupport» της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για όσες επιχειρήσεις – δικαιούχους δεν έχουν ακόμη υποβάλει πλήρως τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη λήψη ενισχύσεων μέσω της Επιστρεπτέας Προκαταβολής και

2. Παρατείνεται έως τις 30/06/2023 η καταβολή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες η παράταση θεωρείται επιβεβλημένη, καθώς η ΑΑΔΕ δεν έχει ολοκληρώσει την αποστολή των νέων σημειωμάτων στις επιχειρήσεις που εντοπίστηκαν στην πρώτη φάση να μην πληρούν τους όρους της ενίσχυσης, κάτι που αναμένεται να καθυστερήσει για αρκετές ακόμα εβδομάδες. Ουσιαστικά η επιστροφή θα γίνει μετά τις εκλογές.

Ολοκληρώθηκε η υποβολή αιτήσεων για τα Υποέργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και υλοποιούνται από τη Γενική Γραμματεία Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ στο Υποέργο «Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών» υποβλήθηκαν 69 προτάσεις συνολικού ύψους επένδυσης 46.840.700 €, ενώ στο Υποέργο «Γενετική Βελτίωση Ζώων» υποβλήθηκαν 21 προτάσεις συνολικού ύψους επένδυσης 21.197.753 €, υπερκαλύπτοντας τον προϋπολογισμό της Δημόσιας Δαπάνης.

Αντίστοιχα στο Υποέργο «Ενίσχυση Υδατοκαλλιεργειών» υποβλήθηκαν 19 προτάσεις συνολικού ύψους επένδυσης 29.949.143 €.

Από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα χρηματοδοτηθούν περισσότερα από 520 έργα με συνολικό προϋπολογισμό μεγαλύτερο του 1 δις ευρώ, με φορείς, κυρίως συλλογικά σχήματα και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που θα επενδύσουν στην καινοτομία και στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό του πρωτογενή τομέα, συμβάλλοντας στην βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας.

Με μεγάλες προοπτικές, αν συνεχιστούν οι καλές χρονιές, το προϊόν, τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της ΕΑΣ Δράμας κ. Γιάννης Κεσκίνογλου.

Μια μεγάλη μονάδα επεξεργασίας και μεταποίησης πατάτας ετοιμάζει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΕΑΣ) Δράμας, όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Κεσκίνογλου. Την μονάδα που φιλοδοξούν να μπει σε λειτουργία πλήρως οι συνεταιριστές της περιοχής από το 2025, έχει καταφέρει να εντάξει η ΕΑΣ με επιδότηση 55% στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 7 εκατ. ευρώ και όπως λέει στον ΑγροΤύπο ο κ. Κεσκίνογλου, αναμένεται να θέσει σε μια νέα εποχή ανάπτυξης και εξωστρέφειας την συνεταιριστική οργάνωση.

Μεγάλες προοπτικές για το ντόπιο προϊόν

«Από σχετική έρευνα που έχουμε κάνει, κάθε χρόνο γίνεται εισαγωγή στη χώρα μας προτηγανισμένης πατάτας 100.000 με 130.000 τόνους. Μόνο το Νευροκόπι παράγει 100.000 νωπό προϊόν, άρα αντιλαμβάνεστε πόσο μεγάλες είναι οι προοπτικές για την ευρύτερη περιοχή και το νομό Δράμας γενικότερα. Μέχρι σήμερα ως ΕΑΣ Δράμας ασχολούμαστε με την παραγωγή και εμπορία νωπού προϊόντος. Η μεγάλη πληγή της πατάτας είναι οι αθρόες εισαγωγές και οι ελληνοποιήσεις. Δεν γίνεται το μανάβικο της διπλανής πόρτας να πουλάει πατάτα και ο καταναλωτής να μην είναι σίγουρος για την προέλευση του προϊόντος. Δεν είναι δυνατόν στα σούπερ μάρκετ να πωλείται σήμερα εισαγόμενη πατάτα με 80 λεπτά το κιλό και εμείς να πουλάμε 50-65 λεπτά και όλοι να φωνάζουν στα κανάλια για την ακρίβεια. Για όλους αυτούς τους λόγους κρίναμε σκόπιμο να κάνουμε αυτή την επένδυση γιατί διαβλέπουμε καλό μέλλον. Φέτος η χρονιά ήταν πολύ καλή για την πατάτα, τόσο σε ποσότητες όσο και ποιότητες. Η ομάδα μας αποτελείται από 50 άτομα-παραγωγούς και συνολικά έχουμε ένα τονάζ στους 20.000 τόνους. Εκτιμώ πως η καλλιέργεια έχει μέλλον είδικά αν πιάσουμε το κομμάτι της μεταποίησης», αναφέρει ο κ. Κεσκίνογλου.

Τα φετινά αποθέματα σε πατάτα

Σε σχέση, τέλος, με τα φετινά αποθέματα πατάτας ο πρόεδρος της ΕΑΣ σημειώνει στον ΑγροΤύπο πως ο Συνεταιρισμός έχει γύρω στους 4.000 με 5.000 τόνους προϊόν.

Προχωρούν και ολοκληρώνονται το επόμενο διάστημα οι φυτεύσεις πατάτας σε Ηλεία και Αχαΐα. Όμως υπάρχει απογοήτευση στους παραγωγούς λόγω του υψηλού κόστους και των εισαγογών πατάτας από τρίτες χώρες που ήδη έχουν ξεκινήσει. 

Ο κ. Αρτέμης Κούγιας, από την περιοχή της Βάρδας Ηλείας, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκαν στις 10 Ιανουαρίου οι φυτεύσεις πατάτας στην περιοχή. Από αρχές Απριλίου θα ξεκινήσει η συγκομιδή στην Μεσσηνία και από αρχές Μαΐου σε Ηλεία και Αχαΐα. Γενικότερα στην περιοχή υπάρχει μια μείωση των εκτάσεων καλλιέργειας κατά 30%. Αυτό οφείλεται στις μειωμένες τιμές λόγω των εισαγωγών πατάτας από Αίγυπτο. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι εισαγωγές και αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι την περίοδο συγκομιδής στην περιοχή μας. Πολλές από τις αιγυπτιακές πατάτες ελληνοποιούνται στην ελληνική αγορά. Την τελευταία τριετία έχει αυξηθεί το φαινόμενο των ελληνοποιήσεων και θα πρέπει να υπάρξουν κάποια στιγμή έλεγχοι στην αγορά».  

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Διονύσιος Μάλιαρης, μεγάλος παραγωγός στην περιοχή της Ηλείας που έχει και συσκευαστήριο, «περίπου το 80% των εκτάσεων έχουν φυτευτεί στην περιοχή της Ηλείας. Αν βοηθήσουν οι καιρικές συνθήκες η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από το τέλος Απριλίου. Μέχρι στιγμής οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην καλλιέργεια».

Ο κ. Νίκος Καπώνης παραγωγός με συσκευαστήριο στην Ηλεία, αναφέρει από την πλευρά του ότι «είμαστε στο 60% των φυτεύσεων πατάτας. Ακόμη δεν έχουμε εικόνα για τα στρέμματα καλλιέργειας. Υπάρχει όμως μια απογοήτευση στους παραγωγούς λόγω του υψηλού κόστους καλλιέργειας και των χαμηλών τιμών. Στο μεταξύ ήδη έχουν ξεκινήσει οι εισαγωγές πατάτας από την Αίγυπτο».

Ο κ. Φίλιππος Λιάκος, παραγωγός που ασχολείται και με την εμπορία πατάτας από την Λακκόπετρα και δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Δυτικής Αχαΐας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «πάμε για ολοκλήρωση των φυτεύσεων με ένα ποσοστό μόλις 10% να έχει απομείνει. Είχαμε ένα τοπικό χαλάζι και αρκετές βροχές με αποτέλεσμα να έχουν δημιουργηθεί κάποια προβλήματα στην παραγωγή. Ο ΕΛΓΑ δεν έχει αρκετούς γεωπόνους και κάνει καθυστερημένες εκτιμήσεις ζημιών με αποτέλεσμα πάντα οι παραγωγοί να είναι αδικημένοι.

Η ενεργειακή κρίση και το κόστος εφοδίων έχει αυξήσει πάνω από 30% το κόστος καλλιέργειας. Η συγκομιδή στις πατάτες θερμοκηπίου αναμένεται να ξεκινήσει από τις αρχές Μαρτίου. Στις υπαίθριες θα ξεκινήσει τον Απρίλιο λίγες ημέρες πριν το Πάσχα. Όμως ήδη από αυτή την εποχή έχουν ξεκινήσει οι εισαγωγές πατάτας από την Αίγυπτο, που άλες πάνε στην εγχώρια αγορά και άλλες επανεξάγονται. Για την πορεία των τιμών παίζει σημαντικό ρόλο η εξαγωγή. Αν δεν εξάγουμε συσσωρεύονται μεγάλες ποσότητες μεγάλες ποσότητες στην εγχώρια αγορά και έχουμε πίεση στις τιμές. Με τα σημερινά δεδομένα για να μπορεί να έχει εισόδημα ο παραγωγός θα πρέπει οι πατάτες να ξεκινήσουν με τιμές πάνω από 60 λεπτά. Επίσης προβλήματα αναμένεται να υπάρξουν στην συγκομιδή λόγω της έλλειψης εργατών γης».

Δεν πρέπει να περιμένουν και πολλά πράγματα οι αγρότες της Άρτας, που έχουν χάσει το εισόδημά τους από την κλιματική κρίση.

Στη βουλή συζητήθηκε η υπ' αριθμόν 301/9-1-2023 επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Άρτας του Κινήματος Αλλαγής κ. Χρήστου Γκόκα προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Προβλήματα για τους παραγωγούς μανταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα Άρτας και ενίσχυση για την απώλεια εισοδήματος».

Εξ όσων είπε ο υπουργός κ. Γεωργαντάς, οι παραγωγοί δεν πρέπει να περιμένουν και πολλά πράγματα. «Σωστά αναφέρετε ότι δυστυχώς οι περιπτώσεις που περιγράφονται των ζημιών που έχουν προκληθεί είναι από αυτές οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, δεν αποτελούν μια άμεση ζημία, ακριβώς επειδή κυρίως είναι από ασθένειες λόγω αυξημένων τιμών υγρασίας και υψηλών για την εποχή θερμοκρασιών. Αυτές οι διακυμάνσεις στις θερμοκρασίες δημιουργούν ζήτημα στην ποιότητα των προϊόντων. Βεβαίως, όπου υπήρχε η δυνατότητα της κάλυψης από τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, το πράξαμε και άμεσα και σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό. Απλά να θυμίσω εδώ –είναι γνωστά φαντάζομαι σε εσάς- ότι για τον παγετό του Ιανουαρίου 2022 καταβλήθηκαν 4.485.000 ευρώ στις εσπεριδοκαλλιέργειες. Επίσης για ζημία στα ακτινίδια από ανεμοθύελλα τον Μάιο 2022 καταβλήθηκαν αποζημιώσεις ύψους 3.200.000 ευρώ και συνολικά δηλαδή 7.808.000 ευρώ. Και τέλος έχουμε και τις ζημίες από χαλάζι, που έγιναν Νοέμβριο-Δεκέμβριο 2022, οι οποίες κι αυτές έχουν πάρει τον δρόμο της πληρωμής τους», σημείωσε ο κ. Γεωργαντάς.

Ωστόσο εξήγησε πως «τα χρήματα δεν είναι απεριόριστα και πρέπει να μην υπάρξει κάποιος εκτροχιασμός, τον οποίο αργότερα να κληθούμε να πληρώσουμε ακριβότερα, αλλά υπάρχει και ένα πλαίσιο κανονιστικό, το οποίο θα πρέπει να τηρείται σε σχέση με τις καταβολές αυτών των χρημάτων. Ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι οι αποζημιώσεις ήσσονος σημασίας τα λεγόμενα «De Minimis» έχουν συγκεκριμένο πλαίσιο ανά τριετία και αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο ανά τριετία που είναι μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, είναι γνωστό σε όλους πόσο είναι, πρέπει η αξιολόγησή του να γίνεται με μεγάλη προσοχή από το Υπουργείο. Κατανοούμε τις ανάγκες όλων των περιοχών των αγροτών μας, που θέλουμε να τους στηρίξουμε αλλά οφείλουμε να κάνουμε μια ιεράρχηση που ξεκινάει από τις ζημιογόνες καλλιέργειες. Δεν θέλω να πω τώρα αν η συγκεκριμένη που αναφέρετε είναι ή δεν είναι, γίνεται τεκμηρίωση ανά περίπτωση. Προσπαθούμε, δηλαδή, πρώτα να απευθυνθούμε σε αυτούς που η καλλιέργειά τους, λόγω όλων των ειδικών συνθηκών τις οποίες περιγράφουμε κατέστη ζημιογόνος και μετά να δούμε αν μπορούμε να στηρίξουμε και κάποιους οι οποίοι είχαν μια σχετική μείωση του εισοδήματός τους. Αυτή την ιεράρχηση είμαστε υποχρεωμένοι να την κάνουμε και αυτό κάνουμε αυτό το διάστημα το Υπουργείο, προσπαθώντας να εξαντλήσουμε και με τις κρατικές οικονομικές ενισχύσεις και με τη βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Ο κ. Γιώργος Γκούμας της Agrexpo μας μίλησε για την έκβαση της εφετινής χρονιάς στην όψιμη πατάτα, αλλά και γενικότερα την καλλιέργεια.

Θετικό πρόσημο για τον παραγωγό της Μεσσηνίας αφήνει φέτος η καλλιέργεια της όψιμης πατάτας, ωστόσο γενικότερα η καλλιέργεια φαίνεται πως χάνει στρέμματα λόγω των αθρόων εισαγωγών που ρίχνουν στον πάτο τις τιμές του παραγωγού, στη διάρκεια ως επί το πλείστον της συγκομιδής.

Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Γκούμας της Agrexro, στο νομό Μεσσηνίας δεν συνηθίζεται η καλλιέργεια της όψιμης πατάτας, αλλά φέτος η χρονιά αποτέλεσε εξαίρεση, καθώς ορισμένοι παραγωγοί έβαλαν όψιμη πατάτα, για να κλείσουν... τρύπες, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι εκτάσεις καλλιέργειας. Ένας λόγος που οι παραγωγοί προτίμησαν σε αντίθεση με το παρελθόν να βάλουν όψιμη πατάτα ήταν και οι πολύ χαμηλές τιμές της αραχίδας, στην οποία γύρισαν αρκετοί αγρότες την πλάτη.

Οι αποδόσεις της όψιμης πατάτας, που κατά τα άλλα καλλιεργείται κυρίως σε Αχαΐα και Ηλεία, προσθέτει ο κ. Γκούμας, κυμάνθηκαν φέτος κατά μέσο όρο στους 2 τόνους ανά στρέμμα, με κάποια χωράφια να δίνουν 1.800 κιλά το στρέμμα και κάποια έως και 2.500 κιλά ανά στρέμμα. Αντίθετα στις ανοιξιάτικες πατάτες, οι αποδόσεις οι στρεμματικές είναι πολύ ανώτερες, εξήγησε ο ίδιος.

Οι τιμές της όψιμης πατάτας κυμάνθηκαν φέτος σε υψηλά επίπεδα, όπως και η ποιότητα, φθάνοντας ακόμα και στα 55 λεπτά ανά κιλό και καλύπτοντας ζήτηση από το εσωτερικό της χώρας και κυρίως τη μεγάλη αγορά της Αθήνας.

Γενικότερα όμως η καλλιέργεια της πατάτας στη Μεσσηνία φθίνει, προσθέτει ο κ. Γκούμας, κάτι που αποδεικνύεται και από τις πωλήσεις του πατατόσπορου στις φυτεύσεις του φθινοπώρου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του κ. Γκούμα, πέρσι πωλήθηκαν 680 τόνοι πατατόσπορου στο νομό, αλλά φέτος, οι πωλήσεις δεν ξεπέρασαν τους 500 τόνους, γεγονός που καταδεικνύει ποιά είναι η τάση. Μια τάση, όπως λέει ο κ. Γκούμας, που φαίνεται πλέον διά γυμνού οφθαλμού, από την άποψη ότι πολλές εκτάσεις οι πρώην πατατοπαραγωγοί της πήγαν για αγρανάπαυση και εφόσον είναι και παραλιακές οι πιο πολλοί σκέπτονται μήπως και τις αξιοποιήσουν σε άλλο επίπεδο (τουρισμός).

Η παράταση δόθηκε έπειτα από αίτημά της, υποστηρίζει η ΕΘΕΑΣ.

Μετά από παρέμβαση της ΕΘΕΑΣ, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωσή της, παρατείνεται μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 2023 η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων ένταξης στο υποέργο «Αναδιάρθρωση των Καλλιεργειών» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Η αρχική καταληκτική ημερομηνία για το πρόγραμμα συνολικού προϋπολογισμού 166.720.000 ευρώ ήταν στις 31 Δεκεμβρίου 2022, ωστόσο μετά από αίτημα της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, δίνεται η δυνατότητα σε περισσότερους δικαιούχους να προετοιμάσουν και να υποβάλουν από κοινού τις αιτήσεις τους και να γίνουν δεκτές έως και τις 22 Ιανουαρίου 2023.

Σύμφωνα με την 5η τροποποίηση της απόφασης πρόσκλησης του υποέργου «Αναδιάρθρωση των Καλλιεργειών» που αναρτήθηκε στη διαύγεια η αξιολόγηση των αιτήσεων ξεκινά την 23η Ιανουαρίου 2023 και ολοκληρώνεται στις 28 Φεβρουαρίου 2023, ενώ τον Μάρτιο του 2023 αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής, αξιολόγησης και ελέγχου των σχετικών αιτημάτων πληρωμής. Με αυτά τα χρονικά περιθώρια μπορεί να υπάρξει επαρκής προετοιμασία για την υλοποίηση της αναδιάρθρωσης σε όσους υποβάλουν αίτηση.

Το μέτρο της επιδότησης ενός μικρού (10%) μέρους των αγορών των νοικοκυριών ανακοίνωσε το Σάββατο στη βουλή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Περί τα 3,2 εκατ. νοικοκυριά (εκ των 4,1 εκατ. συνολικά), με περίπου 8,5 εκατ. μέλη αναμένεται να ωφελήσει η ενίσχυση επί των αγορών σε σούπερ και μίνι μάρκετ, σε οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, γαλακτοπωλεία, ενώ, όπως δήλωσε σχετικά στην τηλεόραση ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντάς, υπάρχει σχεδιασμός να αφορά και τις λαϊκές αγορές.

Δικαιούχοι είναι νοικοκυριά που το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημά τους ανέρχεται έως 16.000 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό και 24.000 ευρώ για τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης, το οποίο προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο ή φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού. Το περιουσιακό όριο ανέρχεται στα 250.000 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό και στα 400.000 ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες. Το συνολικό κόστος για τους έξι μήνες εκτιμάται σε 650 εκατ. ευρώ.

Η ενίσχυση ανέρχεται σε 10% επί του ύψους των αγορών ειδών κάθε είδους από τα καταστήματα και έως τα ακόλουθα όρια που διαμορφώνονται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού. Το μηνιαίο όριο αγορών ανά νοικοκυριό επί του οποίου λαμβάνει την ενίσχυση 10% ανέρχεται σε 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, αυξανόμενο κατά 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού και έως 1.000 ευρώ αγορές.

Μακρίδης: Δεδομένη η ένταξη των λαϊκών αγορών

Δεδομένη πρέπει να θεωρείται η ένταξη και των λαϊκών αγορών στο μέτρο, δήλωσε εκ μέρους της Ομοσπονδίας Συλλόγων Παραγωγών Λαϊκών Αγορών Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Θράκης, ο κ. Βασίλης Μακρίδης, σημειώνοντας ότι η Ομοσπονδία προέβη σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προς το γραφείο πρωθυπουργού και τους αρμόδιους υπουργούς.