Χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, ζητά ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής.
Παράλληλα τονίζει ότι τα 30 λεπτά το κιλό που δίνει η ΕΚΕ για το βιομηχανικό ροδάκινο είναι ιδιαίτερα χαμηλή και ζητά παρέμβαση από το ΥπΑΑΤ για να καταβληθούν βιώσιμες τιμές στους παραγωγούς.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιορδάνης Τζαμτζής «υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες ποικιλίες που φαίνεται να είναι ανθεκτικές στην ασθένεια και θα πρέπει να παρθούν άμεσα κάποιες αποφάσεις από το ΜΦΙ. Εκτός όμως από την επιστημονική πλευρά άμεσα θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για την χρηματοδότηση με κοινοτικά κονδύλια των παραγωγών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Η Πέλλα έχει μεγάλες βιομηχανίες κομπόστας και αναμένεται να πληγούν από το πρόβλημα.
Όμως και οι τιμές π[αραγωγού στα 30 λεπτά το κιλό, που συζητά η ΕΚΕ, θα αποτελειώσουν τα συμπύρηνα ροδάκινα. Δεν είναι βιώσιμες για τους παραγωγούς και θα πρέπει να το καταλάβει το ΥπΑΑΤ και η μεταποίηση. Επίσης είναι αδιανόητο να βάζουν τον παραγωγό να πληρώνει τα 3 λεπτά μεταφορικά, δηλαδή να τους τα αφαιρούν οι βιομηχανίες από την τιμή».
Η επιστολή του Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τη Διεπαγγελματική αναφέρει τα εξής:
Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, συμβάλλοντας από την πρώτη στιγμή ενεργά στην προσπάθεια για επίλυση του πρωτοεμφανιζόμενου σε εξέλιξη και ένταση προβλήματος που αφορά τις σημαντικότερες καλλιέργειες πυρηνοκάρπων της περιοχής και συγκεκριμένα τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, προβαίνει σε ενημέρωση των καλλιεργητών της περιοχής μας σχετικά με το θέμα.
Για την καταγραφή των εκτάσεων που παρουσιάζεται το πρόβλημα, χρησιμοποιείται ψηφιακή πλατφόρμα που εγκαταστάθηκε στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ 2024, από τη διεπαγγελματική οργάνωση ροδάκινων.
Όσον αφορά τον προσδιορισμό του ακριβούς αιτίου που προκαλεί το πρόβλημα, παραμένει ακόμα υπό διερεύνηση. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με παρατηρήσεις καλλιεργητών, ανέκαθεν παρατηρούνταν καρποί με παραμορφώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια αλλά ήταν σε ποσοστό μη άξιο προσοχής (ελάχιστοι καρποί και σπάνια εμφάνιση).
Προκειμένου να διερευνηθεί το αίτιο που προκαλεί πλέον το πρόβλημα σε μεγάλη έκταση και ένταση, η Π.Ε Πέλλας απέστειλε άμεσα δείγματα ιστών στο εργαστήριο ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, για τη διενέργεια εξειδικευμένων αναλύσεων που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Κατόπιν αποστολής στο εργαστήριο Ιολογίας του Μ.Φ.Ι και ιολογικής εξέτασης δειγμάτων φύλλων και καρπών ροδακινιάς από δέντρα με συμπτώματα και χωρίς συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών, των περιοχών Ν. Μυλότοπος Γιαννιτσών, Αμπελειές Γιαννιτσών, Άρνισσα Έδεσσας, Νάουσα Ημαθίας (συλλογή Τ.Φ.Δ.Ν.), ανιχνεύτηκαν συνολικά επτά ιοί/ιοειδή (PPV, PNRSV, PLMVd, CGRMV, ACLSV, NSPaV, TiRSaV) σε δείγματα φύλλων συμπτωματικών δένδρων και μη συμπτωματικών δέντρων. Η εξέταση νέων δειγμάτων από το εργαστήριο ιολογίας του Μ.Φ.Ι το έτος 2024, από συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δένδρα, έδειξε την παρουσία των PPV, CGRMV και PLMVd στα συμπτωματικά και στα μη συμπτωματικά δείγματα.
Το συνολικό ιολογικό φορτίο σε συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δείγματα ήταν το ίδιο και σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση μας από το εργαστήριο, βρίσκεται σε εξέλιξη η ακριβής ποσοτικοποίησή τους. Παρόλο που, κατόπιν των αποτελεσμάτων, ενδέχεται να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές, νέα δείγματα κλάδων με φύλλα και καρπούς εστάλησαν στα εργαστήρια ιολογίας και ακαρεολογίας του ΜΦΙ στις 25/06/2024.
Έχοντας υπ’ όψιν όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα, ανεξάρτητα από το ακριβές αίτιο του προβλήματος και καθώς αυτό έλαβε έντονες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια με τους ήπιους Χειμώνες και την γενική κλιματική αλλαγή, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, λόγω άγνωστης μέχρι σήμερα ασθένειας.
Οι ποικιλίες που θα φυτευτούν πρέπει να προέρχονται αποδεδειγμένα από μητρικές φυτείες απαλλαγμένες ιώσεων.
Τιμές παραγωγού ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου
Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού των ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου είναι ιδιαίτερα χαμηλές σύμφωνα με την πρόταση της Ε.Κ.Ε. (περίπου 0,30 €/ κιλό), γεγονός που προκαλεί θύελλα αντιδράσεων στον αγροτικό κόσμο της περιοχής μας και με δεδομένο ότι η ΠΕ Πέλλας αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό Α’ ύλης (55% πανελλήνιας παραγωγής) βιομηχανικών ροδάκινων.
Απαιτείται άμεσα παρέμβαση από ΥπΑΑΤ τόσο στη διεπαγγελματική ένωση ροδάκινων όσο και στην ένωση κονσερβοποιών, ώστε να δοθούν τιμές βιώσιμες τόσο για την καλλιέργεια όσο και για τους ίδιους του αγρότες.
Το πρόβλημα με τις αποζημιώσεις για τα παραμορφωμένα ροδάκινα, που ο ΑγροΤύπος έχει ασχοληθεί από την πρώτη στιγμή σε αρκετά άρθρα, έχει πολλά θολά σημεία.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι από που θα βρεθούν τα κονδύλια για την απώλεις εισοδήματος των παραγωγών, επειδή σίγουρα δεν θα πληρώσει ο ΕΛΓΑ.
Επίσης δεν έχει απαντηθεί ξεκάθαρα αν όσοι αποζημιωθούν θα πρέπει να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση καλλιέργειας γιατί σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν αλλά και να ενημερωθούν οι παραγωγοί με ποιες καλλιέργειες πρέπει θα ασχοληθούν.
Ακόμη ένα μεγάλο πρόβλημα είναι με βάση ποιες εκτιμήσεις ζημιάς θα πάρουν χρήματα οι ροδακινοπαραγωγοί. Θα πρέπει ακόμη να αναφέρουμε ότι άλλο είναι μια απλή καταγραφή και άλλο είναι μια εκτίμηση ζημιάς που μπορεί να γίνει είτε από τον ΕΛΓΑ είτε από την Περιφέρεια.
Έχουμε τρεις κατηγορίες παραγωγών, αυτοί έχουν πρόβλημα και ζητούν αποζημίωση, αυτοί που έχουν πρόβλημα αλλά δεν θέλησαν να ζητήσουν αποζημίωση για να μην υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε εκρίζωση των δέντρων τους και τέλος αυτοί που θέλουν να αντικαταστήσουν τα δέντρα τους επειδή είναι προβληματικές ποικιλίες ή είναι μη παραγωγικά. Πάντως η ασθένεια παραμένει στην περιοχή.
Στο μεταξύ σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τα παραμορφωμένα ροδάκινα, προχώρησαν οι αγρότες με τα τρακτέρ τους, σήμερα Δευτέρα (9/12), έξω από το Δημαρχείο στα Γιαννιτσά. Την συγκέντρωση οργάνωσε ο Αγροτικός Σύλλογος Πέλλας και συμμετείχαν αγρότες από τα χωριά Αμπελειές, Αγροσυκιά, Λεπτοκαρυά, Δαμιανού, Αχλαδοχωρίου, Αρχονικά κ.α. Η απόφαση για την κινητοποίηση πάρθηκε στην γενική έκτακτη συνέλευση που έγινε μετά από την πρωτοβουλία αγροτών στις Αμπελειές, παρουσία των βουλευτών και του Δημάρχου Πέλλας.
Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο κ. Άγγελος Κουβάτσης, γεωπόνος και παραγωγός πυρηνόκαρπων από τις Αμπελειές της Πέλλας, «ζητάμε να καταβληθεί ελάχιστη αποζημίωση 600 ευρώ το στρέμμα πριν το τέλος του 2024. Να σας αναφέρω ενδεικτικά το κόστος παραγωγής 3 τόνων νωπού ροδάκινου ανέρχεται σε 650 ευρώ το στρέμμα. Ακόμη ζητάμε αναστολή πληρωμών σε ΕΦΚΑ και ΕΛΓΑ και σχέδιο αντιμετώπισης του φαινομένου. Θα πρέπει να συσταθεί Ειδική Επιτροπή Επιστημόνων που θα συλλέξει στοιχεία από τον περιοχή που έχει εμφανιστεί η ασθένεια και ενόψει της καλλιεργητικής περιόδου του 2025 να μας ενημερώσει ποιες καλλιέργειες μπορούν να γίνουν. Αφού θα ενταχθούμε σε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών όπως μας είπαν δεν θα μπορούμε να καλλιεργήσουμε πυρηνόκαρπα. Ρωτάμε το ΥπΑΑΤ τι καλλιέργειες θα μπορούμε να βάλουμε. Επίσης για να γίνει αναδιάρθρωση καλλιέργειας θα χρειαστεί οικονομική στήριξη στους παραγωγούς».
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα και όπως μας ανέφεραν κύκλοι από το ΥπΑΑΤ, οι περιοχές που επλήγησαν από την ασθένεια θα χωριστούν σε δύο ζώνες. Η πρώτη θα αφορά αυτές που έχουν ζημιές πάνω από 70% της παραγωγής και η δεύτερη κάτω από αυτό το ποσοστό. Δέντρα ηλικίας κάτω από 5 ετών και πάνω από 15 ετών φαίνεται ότι μένουν εκτός αποζημίωσης.
Το Υπουργείο προσανατολίζεται να προχωρήσει στην χορήγηση ενισχύσεων de minimis για την απώλεια εισοδήματος στους παραγωγούς. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, οι αποζημιώσεις για τα παραμορφωμένα ροδάκινα θα καταβληθούν είτε στις 29 Δεκεμβρίου 2024 είτε κατά το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2025. Αυτό που ακόμη δεν έχει γίνει γνωστό είναι η τιμή της στρεμματικής αποζημίωσης.
Πάντως η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί είναι πολύ κρίσιμη και χρειάζεται δίκαιες λύσεις.
Μεγάλες είναι οι απώλειες παραγωγής στο νομό Σερρών, αναφέρει ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης, Παναγιώτης Σπυρόπουλος, μέσω επιστολής στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη. Η σχετική επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Η φετινή καλλιεργητική περίοδος σημαδεύθηκε, όπως άριστα γνωρίζετε, από τις πρωτόγνωρες κλιματολογικές συνθήκες ξηρασίας και ανομβρίας.
Ειδικότερα, στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών, παρά το γεγονός ότι υπήρξε επάρκεια αρδευτικού ύδατος, οι καλλιέργειες επλήγησαν σε πρωτοφανή βαθμό. Συνημμένα, σας υποβάλλω έγγραφο, το οποίο συντάχθηκε από το επιστημονικό προσωπικό της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών με τα στοιχεία αυτά. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι υπήρξε μείωση της παραγωγής ηλίανθου σε ποσοστό άνω του 60%, της παραγωγής αραβοσίτου σε ποσοστό άνω του 50% και της παραγωγής βαμβακιού σε ποσοστό άνω του 35%.
Σε μια περιοχή, της οποίας το ΑΕΠ εξαρτάται σε μείζονα βαθμό από την αγροτική παραγωγή, κατανοείτε τις συνέπειες που θα επιφέρει στο εισόδημα των αγροτών συμπολιτών μου η τεράστια μείωση της παραγωγής τους. Για να μην αναφερθώ και στις ευρύτερες συνέπειες της μείωσης αυτής και στους λοιπούς κλάδους της τοπικής οικονομίας, που εξαρτώνται από την κατανάλωση του αγροτικού εισοδήματος.
Γνωρίζοντας την ευαισθησία σας για τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου της περιφέρειας και μάλιστα μιας ακριτικής περιοχής, όπως ο Νομός Σερρών, παρακαλώ για την άμεση παρέμβασή σας, ώστε να βρεθεί τρόπος, στο πλαίσιο πάντα των οικονομικών περιθωρίων του Προϋπολογισμού, αντιστάθμισης αυτής της απώλειας εισοδήματος, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να ανακοπεί η τάση εξόδου από το αγροτικό επάγγελμα και φυγής προς τα μεγάλα αστικά κέντρα».
Συνημμένα ο Αντιπεριφερειάρχης Σερρών στέλνει και την ανακοίνωση της ΔΑΟΚ Σερρών, η οποία αναφέρει τα εξής:
Σας ενημερώνουμε ότι την φετινή χρονιά, η Π.Ε Σερρών, επλήγη ιδιαίτερα από τις ακραίες κλιματολογικές συνθήκες που επικράτησαν, κατά την διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
Παρακάτω, σας παραθέτουμε τα ποσοστά ζημιών μείωσης παραγωγής που εκτιμήθηκαν μετά από επιτόπιες επισκέψεις των γεωπόνων της ΔΑΟΚ Σερρών.
Λόγω παρατεταμένης ξηρασίας, μείωση της παραγωγής, στις καλλιέργειες των σιτηρών, σε ποσοστό άνω του 35%.
Λόγω παρατεταμένης ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών, μείωση της παραγωγής, στις καλλιέργειες του ηλίανθου, σε ποσοστό άνω του 60%, στις καλλιέργειες βαμβακιού σε ποσοστό άνω του 35% και στις καλλιέργειες αραβοσίτου σε ποσοστό άνω του 50%.
Ως εκ τούτου, για την διασφάλιση της ειδικής ενίσχυσης, για την καλλιέργεια βαμβακιού, προτάθηκε με έγγραφο (21/10/2024) της ΔΑΟΚ Σερρών, η μείωση της κατ' ελάχιστο παραγωγής προϊόντος, ανά εκτάριο, στους 2 tn/ha (από 2,34 tn/ha). (Τροποποίηση της υπ' αριθμ. 472/158760/25-5-2023 υπουργικής απόφασης «Καθορισμός των απαιτήσεων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι» ΦΕΚ 2226/Β ́/12-4-2024).
Επίσης με το ίδιο έγγραφο, για την διασφάλιση της συνδεδεμένης ενίσχυσης, για την καλλιέργεια αραβοσίτου, προτάθηκε η μείωση της κατ' ελάχιστο παραγωγής προϊόντος, ανά εκτάριο, στους 30 tn/ha (από 40 tn/ha) για το ενσίρωμα και στους 7 tn/ha (από 9 tn/ha) για τον καρπό. (Υ.Α Αριθμ. 963/275934/8-9-2023 «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης για τον αραβόσιτο, στο πλαίσιο της παρέμβασης Π1-32.1» (ΦΕΚ 5458/Β'/14-9-2013).
Λόγω δυσμενών κλιματολογικών συνθηκών που επικράτησαν, κατά την διάρκεια της ανθοφορίας και της καρπόδεσης εκτιμήθηκε:
Εκτεταμένη ακαρπία σε συνδυασμό με καρπόπτωση σε καλλιέργειες αμυγδάλου, σε ποσοστό άνω του 80%.
Εκτεταμένη ακαρπία σε καλλιέργειες επιτραπέζιου και οινοποιήσιμου αμπελιού, σε ποσοστά άνω του 40% και 50% αντίστοιχα.
Εκτεταμένη ακαρπία σε καλλιέργειες κερασιών, σε ποσοστό άνω του 40%.
Εκτεταμένη ακαρπία σε καλλιέργειες ροδάκινων, σε ποσοστό άνω του 40%.
Εκτεταμένη ακαρπία σε καλλιέργειες νεκταρινιών, σε ποσοστό άνω του 40%.
Εκτεταμένη ακαρπία σε καλλιέργειες αχλαδιών, σε ποσοστό άνω του 40%. Εκτεταμένη ακαρπία σε καλλιέργειες, μήλων, σε ποσοστό άνω του 40%.
Λόγω ανθόρροιας, καρπόπτωσης και παρατεταμένης ξηρασίας, σε συνδυασμό με υψηλές θερμοκρασίες, εκτιμάται ότι θα υπάρξει μείωση της παραγωγής σε ποσοστό άνω του 35%, στις ελαιοκαλλιέργειες ( έχει αρχίσει η συγκομιδή και είναι σε εξέλιξη).
Επιπρόσθετα λόγω των εξαιρετικά δυσμενών κλιματολογικών συνθηκών (παρατεταμένη ανομβρία και υψηλές θερμοκρασίες) που επικράτησαν, όπως προαναφέραμε, για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, διαπιστώθηκε μείωση παραγωγής σε καλλιέργειες αρωματικών σε ποσοστά 60% έως 80%, σε καλλιέργειες πατάτας σε ποσοστό άνω του 35% και σε καλλιέργειες κηπευτικών από 30% έως 40%.
Όσον αφορά τα όσπρια τα ποσοστά ζημιάς κυμαίνονται άνω του 60%. Λόγω μειωμένης ανθοφορίας και παρατεταμένης ξηρασίας, μείωση της παραγωγής στο μέλι, σε ποσοστό 70%. Απώλεια παραγωγής διαπιστώθηκε και στις υπόλοιπες καλλιέργειες αλλά σε μικρότερα ποσοστά.
Επισημαίνουμε ότι, η πρωτοφανής ξηρασία που επικράτησε, καθ' όλη την διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου σε συνδυασμό με τις, επί μακρόν χρονικό διάστημα, υψηλές θερμοκρασίες, είχε ως αποτέλεσμα, την κατακόρυφη αύξηση των αρδευτικών αναγκών όλων των καλλιεργειών (αυξημένες δαπάνες άρδευσης ιδιαίτερα στις εκτός συλλογικών αρδευτικών δικτύων).
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι οι τιμές σε όλα σχεδόν τα αγροτικά προϊόντα συνεχίζουν να διατηρούνται και φέτος σε πολύ χαμηλά επίπεδα καθιστώντας αντιοικονομική την παραγωγή τους. Το παραπάνω γεγονός δρα αποτρεπτικά ως προς την προοπτική ενασχόλησης νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα ο οποίος αποτελεί, μία από τις κύριες πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας μας (το ενδιαφέρον για υποβολή αιτήσεων στήριξης προς ένταξη στην παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 2027 είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα).
Ως φυσικό επακόλουθο όλων των παραπάνω, έχει επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό και η κτηνοτροφία, με πτώση της απόδοσης σε γάλα, κρέας, αυγά και επιβάρυνση του κόστους παραγωγής (λόγω δραστικής μείωσης των ιδιοπαραγόμενων ζωοτροφών, με αποτέλεσμα την αύξηση της αγοράς τους από το εμπόριο, για την κάλυψη των αναγκών διατροφής των ζώων).
Ιδιαίτερα η αιγοπροβατοτροφία δέχεται μεγάλη συρρίκνωση στην Π.Ε. Σερρών. Δραματική είναι η μείωση των αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων καθώς, ειδικά φέτος, δοκιμάστηκε και από κρούσματα πανώλης και ευλογιάς με αποτέλεσμα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να προχωρήσει σε λήψη μέτρων, για την μετακίνηση και τη σφαγή ζώων καθώς και την διακίνηση ζωοτροφών τα οποία επηρέασαν άμεσα ή έμμεσα και την Π.Ε. Σερρών. Η κτηνοτροφία αποτελεί ένα εκτεταμένο βιολογικό εργοστάσιο μετατροπής γεωργικών προϊόντων και βοσκήσιμης ύλης σε ζωικά προϊόντα. Το εργοστάσιο αυτό αποτελεί βασική υποδομή για κάθε αγροτικό χώρο και πρέπει να προσεχτεί και να στηριχτεί ιδιαίτερα.
Το υψηλό κόστος παραγωγής σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών στα αγροτικά προϊόντα, οδηγεί σε μείωση του γεωργικού εισοδήματος δημιουργώντας, ακολούθως, σοβαρά προβλήματα και στους κλάδους που συνδέονται με τον πρωτογενή τομέα (εφόδια-μεταποίηση).
Σε συνδυασμό με τις δυσχέρειες της δαιδαλώδους νέας ΚΑΠ, τις συρρικνωμένες προκαταβολές στις επιδοτήσεις και το αγροτικό πετρέλαιο, προκύπτει σοβαρό θέμα ρευστότητας, ανασφάλεια και προβληματισμός, για την επόμενη μέρα στην εγχώρια γεωργία και κτηνοτροφία.
Η Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Περιφέρεια Θεσσαλίας ανακοίνωσε οδηγίες στους κτηνοτρόφους της ΠΕ Λάρισας για την λειτουργεία των σφαγείων και τις μετακινήσεις ζώντων ζώων λόγω Ευλογιάς και Καταρροϊκού πυρετού.
Όπως αναφέρει οι μετακινήσεις ζώντων ζώων θα πραγματοποιούνται ως εξής:
Α) Χοιροειδή προς πάχυνση, αναπαραγωγή και σφαγή.
Επιτρέπεται ελεύθερα η μετακίνηση χοιροειδών για οποιοδήποτε λόγο (πάχυνση, αναπαραγωγή και σφαγή).
Β) Βοοειδή
i) Βοοειδή από περιοχές εκτός των ζωνών ελέγχου για τον Καταρροϊκό Πυρετό
1. Απαγορεύεται οποιαδήποτε μετακίνηση βοοειδών (πάχυνση, αναπαραγωγή) από εκτροφές συνδεδεμένες υγειονομικά με εκτροφές αιγοπροβάτων, είτε στεγάζονται εντός του ίδιου οικοπέδου, είτε στεγάζονται σε διαφορετικό οικόπεδο αλλά χρησιμοποιούν το ίδιο προσωπικό, κοινά οχήματα ή εξοπλισμό και ανήκουν εντός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης για την Ευλογιά, της Π.Ε. Λάρισας.
2. Επιτρέπεται η μετακίνηση βοοειδών προς σφαγή από εκτροφές συνδεδεμένες υγειονομικά με εκτροφές αιγοπροβάτων, με την προϋπόθεση της υποχρεωτικής εφαρμογής πριν τη μετακίνησή τους, κατάλληλου εντομοαπωθητικού σκευάσματος (επιλέγονται κατάλληλα σκευάσματα σε ό,τι αφορά το χρόνο αναμονής για τα ζωικά προϊόντα) και κατόπιν έγκρισης από την αρμόδια κτηνιατρική αρχή, αποκλειστικά εντός της Π.Ε. Λάρισας στην οποία εδρεύει η κτηνοτροφική εκμετάλλευση.
3. Επιτρέπεται η μετακίνηση βοοειδών (πάχυνση, αναπαραγωγή και σφαγή) από εκτροφές μη συνδεδεμένες με εκτροφές αιγοπροβάτων με την προϋπόθεση της υποχρεωτικής εφαρμογής πριν τη μετακίνησή τους, κατάλληλου εντομοαπωθητικού σκευάσματος (επιλέγονται κατάλληλα σκευάσματα σε ό,τι αφορά το χρόνο αναμονής για τα ζωικά προϊόντα) και κατόπιν έγκρισης από την αρμόδια κτηνιατρική αρχή.
ii. Βοοειδή από περιοχές εντός των ζωνών ελέγχου για τον Καταρροϊκό Πυρετό
1. Απαγορεύεται οποιαδήποτε μετακίνηση βοοειδών για πάχυνση και αναπαραγωγή.
2. Επιτρέπεται η μετακίνηση βοοειδών προς σφαγή από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με την προϋπόθεση της υποχρεωτικής εφαρμογής πριν τη μετακίνησή τους, κατάλληλου εντομοαπωθητικού σκευάσματος (επιλέγονται κατάλληλα σκευάσματα σε ό,τι αφορά το χρόνο αναμονής για τα ζωικά προϊόντα) που εδρεύουν στις Τ.Κ.:
- Λιβάδι, Κοκκινοπηλός και Πύθιο, του Δήμου Ελασσόνας αποκλειστικά και μόνο στη σφαγειοτεχνική εγκατάσταση με την επωνυμία «ΚΑΡΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Ε.Ε. – ΣΦΑΓΕΙΑ ΟΛΥΜΠΟΥ».
- Φάρσαλα, Βρυσιά, Σταυρός, Κατωχώρι, Ανωχώρι, Υπέρεια, Πολυνέρι, Πυργάκια, Μεγάλο Ευύδριο, Λόφος, Μικρό Ευύδριο, Κρήνη, Βασιλή, Δενδράκια, Ψυχικό, Άγιος Γεώργιος, Κυπάρισσος, Χαρά, Χαλκιάδες, Άγιος Κωνσταντίνος, Σκοτούσα, Θετίδιο, Κάτω Βασιλικά, Δασόλοφος, Σιτόχωρο, Βαμβακού, Ρευματιά, Κάτω Δασόλοφος, Αμπελιά, Νεράιδα, Ξυλάδες, Άνω Βασιλικά, άνω Σκοτούσα, Καστράκι, Ναρθάκιο, Πλάτανος, Δένδρα, Άγιος Αντώνιος, Σκοπιά, Δενδροχώρι, του Δήμου Φαρσάλων αποκλειστικά και μόνο στη σφαγειοτεχνική εγκατάσταση με την επωνυμία «ΣΦΑΓΕΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ Α.Ε.».
- Βλαχογιάννι, Βοτανοχώρι, Αετορράχη, Στεφανόβουνο, Γαλανόβρυση, Αγιονέρι, Ευαγγελισμός, Μαγούλα, Παλαιόκαστρο, Κεφαλόβρυσο, Καλύβια Αναλήψεως, Συκιά, Πραιτώριο, Βερδικούσια, Κουτσούφλιανη, Παλιάμπελα, Αμπέλια, Μεγάλο Ελευθεροχώρι, , Μεσοχώρι, Βαρκός, Αμούρι, Δομένικο του Δήμου Ελασσόνας, Δαμάσι, Τύρναβος, του Δήμου Τυρνάβου και Κουτσόχερο, Αμυγδαλιά του Δήμου Λαρισαίων αποκλειστικά και μόνο στη σφαγειοτεχνική εγκατάσταση με την επωνυμία «ΦΑΡΜΑ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ Α.Ε.».
Γ) Αιγοπρόβατα
1. Απαγορεύεται η έξοδος αιγοπροβάτων (προς πάχυνση και αναπαραγωγή) από την Π.Ε. Λάρισας.
2. Απαγορεύονται οι αγοραπωλησίες αιγοπροβάτων εντός της Π.Ε. Λάρισας.
3. Απαγορεύεται η μετακίνηση ζώων από τις συνήθεις περιοχές βόσκησης και η προσέγγιση στις ορισθείσες ζώνες προστασίας και επιτήρησης για την Ευλογιά.
4. Απαγορεύεται η εξαγωγή σφάγιων αμνοεριφίων, λόγω των μέτρων για την Πανώλη των Μικρών Μηρυκαστικών, από την Π.Ε. Λάρισας ως τις 16/12/2024.
5. Απαγορεύεται η σφαγή αιγοπροβάτων από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που ανήκουν στη ζώνη προστασίας του Βρυότοπου και συγκεκριμένα από τις Τ.Κ. Βρυότοπου, Ροδιάς και Αμπελώνα του Δήμου Τυρνάβου.
6. Επιτρέπεται η σφαγή αιγοπροβάτων από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που ανήκουν στις ζώνες επιτήρησης για την Ευλογιά και εδρεύουν στις Τ.Κ. Κρανιάς, Ραψάνης, Ιτέας, Πυργετού, Ομολίου, Τεμπών, Αμπελακίων, Παλαιόπυργου, Κουλούρας, Παραλία Κουλούρας, Νέων Μεσαγκάλων, Καστρί-Λουτρού, Κάτω Αιγάνης και Αιγάνης, Γόννων, Ευαγγελισμού, Ελιάς Γόννων, Γυρτώνης, Παραπόταμου, Ελάτειας, Πουρναρίου, Μακρυχωρίου, Κρανιάς και Καλλιπεύκης του Δήμου Τεμπών, Τ.Κ. Δελερίων, Αργυροπουλίου, Τυρνάβου, Περαχώρας, Δένδρων του Δήμου Τυρνάβου, Τ.Κ. Κουλουρίου, Φαλάνης, Δασοχωρίου και Αμφιθέας του Δήμου Λαρισαίων και Τ.Κ. Σκλήθρου του Δήμου Αγιάς αποκλειστικά και μόνο στη σφαγειοτεχνική εγκατάσταση με την επωνυμία «ΣΦΑΓΕΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ Α.Ε.», υπό τους εξής όρους:
i. Η σφαγή των αιγοπροβάτων θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 27/11 & Πέμπτη 28/11/2024.
ii. Όλα τα ζώα που θα προσέρχονται προς σφαγή θα φέρουν υποχρεωτικά την ενδεδειγμένη σήμανση και θα συνοδεύονται από υγειονομικό πιστοποιητικό κατά την άφιξή τους στο σφαγείο, το οποίο θα εκδίδεται τουλάχιστον 24 ώρες πριν, ώστε η αρμόδια αρχή να έχει τη δυνατότητα επιτόπιου ελέγχου πριν από την αναχώρηση από την κτηνοτροφική εκμετάλλευση. Σε κάθε άλλη περίπτωση τα ζώα θα θεωρούνται αγνώστου υγειονομικού καθεστώτος και θα οδηγούνται προς καταστροφή, ως ζωικά υποπροϊόντα κατηγορίας Ι, σύμφωνα με τον Καν. 1069/2009/ΕΚ.
iii. Από τα σφάγια αιγοπροβάτων και αμνοεριφίων ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΕΝΤΟΣΘΙΑ, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 3568/276264/16-09-2024 εγκύκλιο του ΥπΑΑΤ. Τα αφαιρούμενα εντόσθια χαρακτηρίζονται ως ΖΥΠ κατηγορίας ΙΙΙ και διαχειρίζονται σύμφωνα με τον Καν. 1069/2009/ΕΚ.
7. Επιτρέπεται η σφαγή αιγοπροβάτων από κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις οι οποίες ανήκουν στις περαιτέρω απαγορευμένες ζώνες (όλη η υπόλοιπη Π.Ε. Λάρισας πλην των Τ.Κ. που ανήκουν στις ανωτέρω ζώνες επιτήρησης για την Ευλογιά της Π.Ε. Λάρισας), υπό τους εξής όρους:
i. Η σφαγή των αιγοπροβάτων θα πραγματοποιείται αποκλειστικά και σε ξεχωριστές μέρες (σε σχέση με τις ημέρες σφαγής των ζωνών επιτήρησης) και κατόπιν έγκρισης από την αρμόδια κτηνιατρική αρχή.
ii. Όλα τα ζώα που θα προσέρχονται προς σφαγή θα φέρουν υποχρεωτικά την ενδεδειγμένη σήμανση και θα συνοδεύονται από υγειονομικό πιστοποιητικό κατά την άφιξή τους στο σφαγείο, το οποίο θα εκδίδεται τουλάχιστον 24 ώρες πριν, ώστε η αρμόδια αρχή να έχει τη δυνατότητα επιτόπιου ελέγχου πριν από την αναχώρηση από την κτηνοτροφική εκμετάλλευση. Σε κάθε άλλη περίπτωση τα ζώα θα θεωρούνται αγνώστου υγειονομικού καθεστώτος και θα οδηγούνται προς καταστροφή, ως ζωικά υποπροϊόντα κατηγορίας Ι, σύμφωνα με τον Καν. 1069/2009/ΕΚ.
Από τα σφάγια αιγοπροβάτων και αμνοεριφίων ΔΕΝ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΕΝΤΟΣΘΙΑ, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 485805/12-11-2024 Απόφαση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας.
Ύστερα από συνεργασία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, με τον ΥφΑΑΤ, Διονύση Σταμενίτη και τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Δημήτρη Οδ. Παπαγιαννίδη, εκδόθηκε, στις 31 Οκτωβρίου 2024, προδημοσίευση πρόσκλησης για την υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-73-1.1: «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027).
Η δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο με ποσοστό 100%.
Ο συνολικός προϋπολογισμός της παρέμβασης ανέρχεται σε 169.000.000 € και λόγω του σημαντικού χαρακτήρα της παρέμβασης, ανάλογα με τη ζήτηση, θα δοθεί υπερδέσμευση.
Δικαιούχοι για την υποβολή των σχετικών προτάσεων είναι:
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Γενική Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης, Δ/νση Εγγείων Βελτιώσεων και Εδαφοϋδατικών Πόρων.
Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, Γενική Δ/νση Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτιριακών Υποδομών, Δ/νση Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών Έργων.
Περιφέρειες (Αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες έχουν την ευθύνη, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, για το σχεδιασμό και την κατάρτιση του προγράμματος των σχετικών έργων).
Δήμοι Περιφέρειας Θεσσαλίας και Δήμοι Περιφερειακών Ενοτήτων Έβρου και Φθιώτιδας (Αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες έχουν την ευθύνη, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, για το σχεδιασμό και την κατάρτιση του προγράμματος των σχετικών έργων).
Με τις πιστώσεις της πρόσκλησης θα χρηματοδοτηθούν υποδομές εγγείων βελτιώσεων που αφορούν:
- Εκσυγχρονισμό υπαρχόντων δικτύων άρδευσης, καθώς και των σχετικών υποστηρικτικών τους υποδομών.
- Ανακαίνιση και αντικατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού.
- Έργα ταμίευσης νερού και συνοδά αρδευτικά δίκτυα.
- Έργα εξοικονόμησης ενέργειας στην άρδευση.
- Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων τηλεμετρίας και γεωργίας ακριβείας.
- Χρήση ανακυκλωμένων υδάτων.
- Έργα τεχνητού εμπλουτισμού υπόγειων υδάτων σε ανακαίνιση δικτύου από γεωτρήσεις.
Ως ελάχιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων πράξεων ορίζεται το ποσό των 5.000.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).
Ως μέγιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων πράξεων ορίζεται το ποσό των 105.000.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας δήλωσε: «Σε μια εποχή που η λειψυδρία αποτελεί ένα από τα μεγάλα προβλήματα στον πρωτογενή τομέα έχουμε χρέος να αναζητήσουμε τρόπους σωστής αξιοποίησης των υφισταμένων υδάτινων πόρων. Με τα έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν, επιτυγχάνεται η μείωση των απωλειών νερού, ενισχύεται η αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού στη γεωργία μέσω παρεμβάσεων για τη συγκράτηση των χειμερινών απορροών και παρεμβάσεων που στοχεύουν στη μείωση των απωλειών ύδατος. Στόχος μας μέσω ων έργων είναι η αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του αρδευτικού νερού και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας».
Η προδημοσίευση της πρόσκλησης της παρέμβασης Π3-73-1.1: «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων», κοινοποιείται στους δικαιούχους για την υποβολή των σχετικών προτάσεων και αναρτάται στις ιστοσελίδες του ΥπΑΑΤ (εδώ)
Μετά την Πελοπόννησο και η Κρήτη ζητά αποζημιώσεις για τους ελαιοπαραγωγούς λόγω της μεγάλης φετινής λειψυδρίας.
Την Τετάρτη, 23 Οκτωβρίου 2024, πραγματοποιήθηκε αυτοψία από τον Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας Σταύρο Τζεδάκη και τον Προϊστάμενο του ΕΛΓΑ Κρήτης Νίκο Δασκαλάκη σε ελαιώνες της ΠΕ Ηρακλείου που έχουν πληγεί από την παρατεταμένη ξηρασία, συνοδευόμενοι από τον Εντεταλμένο Σύμβουλο της Περιφέρειας Πρίαμο Ιερωνυμάκη, τον Πρόεδρο Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ Μύρων Χιλετζάκη και τον Προϊστάμενο της Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης ΠΕΗ Γιάννη Ζηδιανάκη.
Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε το σοβαρό πρόβλημα λειψυδρίας που πλήττει κυρίως την ανατολική Κρήτη και έχει δημιουργήσει έντονο υδατικό στρες σε χιλιάδες ελαιόδενδρα, ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν αρδεύονται.
Το πρωτόγνωρο φαινόμενο εκδηλώνεται στην καλύτερη περίπτωση με συρρίκνωση του ελαιοκάρπου ενώ όπου υπάρχει έντονη υδατική καταπόνηση παρατηρείται καρπόπτωση και κυρίως εκτεταμένες ξηράνσεις των βλαστικών μερών. Με αυτά τα δεδομένα, η φετινή παραγωγή δυστυχώς αναμένεται μειωμένη, αρκετές χιλιάδες ελαιόδενδρα θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να επανέλθουν σε πλήρη παραγωγή ενώ η κατάσταση θα επιδεινώνεται όσο παρατείνεται η ανομβρία στο νησί.
Μέλημα της Περιφέρειας Κρήτης είναι σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή της, για την διαχείριση των εκτεταμένων προβλημάτων που προκλήθηκαν στις καλλιέργειες ελιάς και αμπέλου στην Κρήτη, να τεκμηριωθεί ο φάκελος και να διαμορφωθεί μια πρόταση με βάση την έκταση του προβλήματος ώστε να αναζητηθούν λύσεις για την αποζημίωση από την Πολιτεία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Θυμίζουμε την περασμένη εβδομάδα εκπρόσωποι των αγροτικών συλλόγων από την Αρκαδία, τη Μεσσηνία και τη Λακωνία, πραγματοποίησαν διαμαρτυρία στον ΕΛΓΑ Τρίπολης για τις μεγάλες ζημιές που έχει προκαλέσει στους ελαιώνες τους η φετινή ξηρασία.
Ανακοινώθηκε η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Λάρισας στη δίκη για την φονική κακοκαιρία «Ιανός».
Σύμφωνα με την απόφαση κρίθηκαν ομόφωνα ένοχοι την κατηγορία της πλημμύρας από αμέλεια δια παραλείψεως από την οποία προέκυψε κίνδυνος για ξένα πράγματα και για άνθρωπο, ο τέως περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός, ο τότε αντιπεριφερειάρχης Καρδίτσας Κ. Νούσιος, ο διευθυντής τεχνικών υπηρεσιών της περιφέρειας και ο διευθυντής τεχνικών υπηρεσιών της περιφερειακής ενότητας Καρδίτσας.
Και στους τέσσερις καταδικασθέντες, το δικαστήριο επέβαλε ποινή φυλάκισης 15 μήνες με τριετή αναστολή, αναγνωρίζοντας το ελαφρυντικό του πρότερου σύννομου βίου.
Οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν για τη συγκεκριμένη κατηγορία, ενώ το δικαστήριο έκρινε αθώους και τους δέκα κατηγορούμενους για την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από αμέλεια.
Επίσης, το δικαστήριο αποφάσισε ότι και οι 10 κατηγορούμενοι είναι αθώοι για την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από αμέλεια.
Από την πλευρά του ο τέως περιφερειάρχης Θεσσαλίας, σε δηλώσεις του μετά την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Λάρισας, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι θα δικαιωθεί στο Εφετείο.
Οι επιπτώσεις στη ροδακινοκαλλιέργεια από την ασθένεια που παραμορφώνει τους καρπούς συζητήθηκαν σε πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Π.Ε. Πέλλας, παρουσία κλιμακίου του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου.
Ακολούθησε δεύτερη συνάντηση των ερευνητών του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου με την ομάδα εργασίας των γεωπόνων στην Π.Ε. Πέλλας. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι έγινε δειγματοληψία στην περιοχή και θα ακολουθήσει νέα δειγματοληψία την Άνοιξη.
Και στις δύο συναντήσεις πάντως δεν έγινε καμιά αναφορά για τις αποζημιώσεις των παραγωγών που έπαθαν ζημιά και για την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος.
Αυτή την στιγμή οι ροδακινοπαραγωγοί είναι ξεκρέμαστοι και δεν γνωρίζουν αν παρά τους ψεκασμούς κατά των ακάρεων και τις καλλιεργητικές φροντίδες και έξοδα που θα κάνουν όλο τον χρόνο τι θα γίνει με την επερχόμενη παραγωγή τους.
Επίσης δεν έχουν κάποια επίσημη ενημέρωση αν θα πρέπει να προχωρήσουν σε εκριζώσεις των χωραφιών που υπάρχει πρόβλημα και αλλαγή καλλιέργειας.
Μιλάμε για παραγωγούς πυρηνόκαρπων που έχουν μείνει χωρίς εισόδημα και δεν ξέρουν τι θα κάνουν στο μέλλον.
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και βουλευτής Πέλλας, Διονύσης Σταμενίτης, κατά την συνάντηση που είχε ανέφερε ότι σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, τις Αντιπεριφέρειες και το Μπενάκειο, έχει εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που περιλαμβάνει:
Α. Την αναλυτική εξέταση της ασθένειας με σκοπό να εντοπιστούν με ακρίβεια τα παθογόνα αίτια που προκαλούν την παραμόρφωση των καρπών (ροδακίνων), και
Β. Την έκδοση οδηγού συμβουλών προς τους παραγωγούς για υιοθέτηση καλλιεργητικών πρακτικών.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί δύο αποφάσεις:
1. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα», Α.Π. 4894/123121/26-04-2024
2. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. σε καλλιέργειες πυρηνοκάρπων», Α.Π. 10086/278395/17-09-2024
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης τονίστηκε η ανάγκη της συνδυαστικής εφαρμογής των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών, όπως αυτές περιγράφονται στις παραπάνω οδηγίες, γεγονός που αναμένεται, σύμφωνα με την εκτίμηση των επιστημόνων, να συμβάλλει στον περιορισμό του φαινομένου.
Παράλληλα, ήδη το κλιμάκιο του Μπενακείου βρίσκεται στη περιοχή, με σκοπό την ολοκληρωμένη συλλογή δειγμάτων, ώστε να προχωρήσει η έρευνα του φαινομένου, την οποία έχει ζητήσει και χρηματοδοτεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σύμφωνα με το επιστημονικό προσωπικό η συλλογή των δειγμάτων από τους ίδιους είναι απαραίτητη, καθώς θα γίνει με τον προβλεπόμενο τρόπο (ποσότητα, περιοχές συλλογής, τμήματα του δέντρου).
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν
Η ΠΕ Πέλλας σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση του ΥπΑΑΤ).
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (π.χ. εμβόλια) μεταξύ περιοχών/οπωρώνων.
Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Σημειώνεται ότι, μετά και την εξέταση των δειγμάτων καρπών, που ακολούθησε της εξέτασης των δειγμάτων φύλλων, πέραν της ιογενούς προσβολής, εντοπίστηκε και ύπαρξη ακάρεων. Για τον λόγο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό οι παραγωγοί να ακολουθήσουν τις οδηγίες που έχουν εκδοθεί στο σύνολο τους και όχι αποσπασματικά.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πέλλας, Δάνη Τζαμτζή, του Προϊσταμένου της ΔΑΟΚ Γιώργου Γαϊτάνη, του Προϊσταμένου του Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Συμεών Μαρνασίδη, της Διευθύντριας του Τμήματος Φυτοπαθολογίας του Μπενάκειου Χριστίνα Βαρβέρη και της Γεωπόνου-Ακαρολόγου του Μπενακείου Ελευθερίας Καπαξίδη.
Συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Α. Λυκουρέντζο, πραγματοποίησε ο Βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, από κοινού με τον Βουλευτή Πέλλας, Λάκη Βασιλειάδη.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα ζητήματα που αφορούν τις δύο περιοχές σε σχέση με τις αποζημιώσεις των αγροτών και των παραγωγών από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που υπέστησαν ενώ η παραγωγή τους βρίσκονταν σε φάση συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτή.
Συγκεκριμένα, οι δύο Βουλευτές έθεσαν στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά τις άκαιρες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν μέσα στον Αύγουστο και είχαν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες ζημιές κυρίως σε πυρηνόκαρπα -και άλλα προϊόντα-, που βρίσκονταν στο στάδιο της συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτό.
Όπως τόνισαν οι Βουλευτές, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωριστεί το ζημιογόνο αίτιο και να προχωρήσει τελικά η διαδικασία με τις σχετικές αναγγελίες μέσω ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.
Επίσης, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η ένταξη στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ της ζημίας από έντονες και ακραίες βροχοπτώσεις, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία για τους παραγωγούς που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια λόγω των ακραίων καιρικών αυτών φαινομένων.
Επιπλέον, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ την ανάγκη ενίσχυσης σε προσωπικό του Υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Ημαθίας - Πέλλας, αίτημα στο οποίο ο κ. Λυκουρέντζος ανταποκρίθηκε θετικά, ενημερώνοντας πως στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει πρόσληψη επιπλέον προσωπικού με τριετείς συμβάσεις και δυνατότητα ανανέωσης για ακόμα τρία έτη.
Ο Τάσος Μπαρτζώκας επεσήμανε για ακόμη μια φορά το σύνολο των ζημιών που έχουν υποστεί οι αγρότες της Ημαθίας εξαιτίας καιρικών φαινομένων, όπως οι έντονες βροχοπτώσεις στα τέλη Μαρτίου 2024, αλλά και η καταστροφική ανεμοθύελλα στις αρχές Ιουνίου 2024, και τόνισε ότι για όλα τα περιστατικά θα πρέπει να υπάρξει επίσπευση στην έκδοση των πορισμάτων και τελικά στις αποζημιώσεις.
Ο στόχος της επίσκεψης αλλά και της όλης προσπάθειας από πλευράς των δύο Βουλευτών όλο αυτό το διάστημα από τις αρχές του καλοκαιριού είναι αφενός να εξασφαλιστεί η αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών από τις καταστροφές που τους οδήγησαν σε απώλεια της παραγωγής και του εισοδήματός τους, και αφετέρου, να γίνει πράξη η ένταξη της αιτίας αυτής ξεκάθαρα στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία της διεκδίκησης των αποζημιώσεων από τους αγρότες και οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται τώρα.
Η ανάγκη να δημιουργηθεί το πλαίσιο αυτό είναι επιτακτική δεδομένου πως τα φαινόμενα αυτά έχουν παγιωθεί και γίνονται όλο και συχνότερα.
Το χαρτοφυλάκιο λύσεων της ABB αυτοματοποιεί τις υποδομές άρδευσης, βελτιώνει την παραγωγικότητα και μειώνει την κατανάλωση ενέργειας και το κόστος.
Το νερό, ο σημαντικότερος φυσικός πόρος, είναι κρίσιμο για την λειτουργία ενός βιώσιμου συστήματος άρδευσης. Ο Δήμος Εμμανουήλ Παππά, που βρίσκεται στη βόρεια περιοχή της περιφερειακής ενότητας Σερρών, προκήρυξε διαγωνισμό για την ενεργειακή αναβάθμιση των υποδομών άρδευσης με στόχο την υποστήριξη των αγροτών και των γεωργικών τους δραστηριοτήτων. Τον Μάρτιο του 2024, η ABB κέρδισε τον δημόσιο διαγωνισμό για την παροχή μιας σειράς λύσεων, με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας από τις υποδομές άρδευσης του Δήμου.
Γνωστή για το μεσογειακό της κλίμα, η Ελλάδα μαστίζεται συνήθως από χαμηλές βροχοπτώσεις. Η δημιουργία ενός αποδοτικού συστήματος άρδευσης είναι απαραίτητη για τους αγρότες και τη γεωργική κοινότητα της περιοχής.
Η ABB διαθέτει πάνω από μια δεκαετία εμπειρίας στις λύσεις αυτοματισμού και παρακολούθησης των διεργασιών διαχείρισης και επεξεργασίας πόσιμου και αρδευτικού νερού σε παγκόσμια κλίμακα.
«Έχουμε συνεργαστεί με αρκετούς δήμους στην Ελλάδα, βοηθώντας τους να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές άρδευσης και πόσιμου νερού μέσω των λύσεων αυτοματισμού και ψηφιοποίησης που προσφέρουμε», δήλωσε ο Μιχάλης Κανελλόπουλος, Διευθυντής Πωλήσεων της ABB Energy Industries στην Ελλάδα.
Μετασχηματίζοντας τις υποδομές νερού για ένα καλύτερο μέλλον
Για τον Δήμο Εμμανουήλ Παππά, η αναβάθμιση των υποδομών άρδευσης ήταν προτεραιότητα. Οι λύσεις της ABB θα βοηθήσουν τα αντλιοστάσια αρδευτικού νερού να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας διασφαλίζοντας ταυτόχρονα μέγιστη αποδοτικότητα, υψηλή παραγωγικότητα και χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Στο πλαίσιο του έργου, η ABB θα εγκαταστήσει μια σειρά λύσεων, όπως ηλεκτρομαγνητικούς μετρητές παροχής, προγραμματιζόμενους λογικούς ελεγκτές και ρυθμιστές στροφών, για την ενεργειακά αποδοτική άντληση του νερού.
Πρωταρχικής σημασίας είναι ότι η ABB θα παρέχει ένα σύστημα DCS, το οποίο βοηθά στην παρακολούθηση και τον τηλεχειρισμό των λειτουργιών των υποδομών και των αντλιών σε πραγματικό χρόνο, παρέχει ευκολία στους χειριστές και προωθεί την εξοικονόμηση κόστους.
Προβλεπόμενα αποτελέσματα
Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας αποτελεί προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις και τους φορείς, καθώς η επίτευξη μηδενικών εκπομπών αποτελεί παγκόσμιο στόχο. Με τα συστήματα και τις λύσεις που θα εγκαταστήσει η ABB, ο δήμος στοχεύει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 15%.
«Είμαστε ικανοποιημένοι από τη συνεργασία μας με την ABB, η οποία έχει αποδεδειγμένο ιστορικό στην εξυπηρέτηση του τομέα υδάτων», δήλωσε ο Χρ. Μήτρακας, Προϊστάμενος Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Εμμανουήλ Παππά.
«Ο εκσυγχρονισμός του συστήματος άρδευσης μέσω των λύσεων της ABB θα ενισχύσει την αγροτική κοινότητα της περιοχής. Ανυπομονούμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας με την ABB στο μέλλον».
Η ABB είναι υπεύθυνη για τη μελέτη, την ανέγερση και την θέση σε λειτουργία του συνολικού συστήματος. Το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τον Δεκέμβριο του 2025.
Με σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στην Βουλή έρχεται νέα ρύθμιση χρεών πολιτών στους δήμους. Όσοι όμως δεν ρυθμίσουν τα χρέη τους προς τους δήμους και τα νομικά πρόσωπα των δήμων θα βρεθούν αντιμέτωποι με ηλεκτρονικές κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών.
Με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται κάθε είδους οφειλές προς τους δήμους και τα νομικά πρόσωπα των δήμων που έχουν βεβαιωθεί έως τις 31 Αυγούστου 2024.
Η αίτηση του οφειλέτη για ένταξη στην ρύθμιση θα μπορεί να υποβάλλεται έως τις 30 Νοεμβρίου 2024.
Η νέα ρύθμιση, η οποία ενσωματώνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, συνοδεύεται με κούρεμα των προσαυξήσεων και προστίμων από 75% έως και 95% για τους ευάλωτους οφειλέτες.
Όσοι έχουν συνολικές οφειλές άνω των 10.000 ευρώ μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Όπως αναφέρει το σχέδιο νόμου κάθε οφειλή δύναται, ύστερα από αίτηση του οφειλέτη προς την αρμόδια για την είσπραξή τους υπηρεσία του οικείου δήμου ή του νομικού του προσώπου, να ρυθμίζονται και να καταβάλλονται με απαλλαγή από τις προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, καθώς και από τα πρόστιμα λόγω εκπρόθεσμης υποβολής ή μη υποβολής ή ανακριβούς δήλωσης ή λόγω μη καταβολής τέλους, ως εξής:
α) αν εξοφληθούν εφάπαξ, με απαλλαγή κατά ποσοστό ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%),
β) αν εξοφληθούν σε δύο (2) έως έξι (6) δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%),
γ) αν εξοφληθούν σε επτά (7) έως δώδεκα (12) δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%),
δ) αν εξοφληθούν σε δεκατρείς (13) έως εξήντα (60) δόσεις, με απαλλαγή κατά ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%).
Η πληρωμή, είτε του εφάπαξ ποσού είτε της πρώτης δόσης, πραγματοποιείται μέσα σε τρεις (3) εργάσιμες ημέρες από την ημέρα γνώσης του οφειλέτη περί υπαγωγής του στη ρύθμιση, διαφορετικά η ρύθμιση καταργείται αυτοδικαίως. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του αντίστοιχου μήνα, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη ειδοποίηση του οφειλέτη.
Εφόσον ο οφειλέτης έχει καταβάλει:
α) το 5% της ρυθμιζόμενης οφειλής του, για οφειλή μέχρι 5.000 ευρώ, ή
β) το 10% της ρυθμιζόμενης οφειλής του, για οφειλή πάνω από 5.000 ευρώ,
ο δήμος ή το νομικό πρόσωπο προβαίνει σε εντολή άρσης της δέσμευσης της φορολογικής ενημερότητας και σε εντολή για επαναδέσμευση σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής έστω και μιας από τις δόσεις.
Η ρύθμιση χάνεται σε περίπτωση μη καταβολής δύο συνεχόμενων δόσεων ή τριών δόσεων συνολικά, η ρύθμιση διακόπτεται και βεβαιώνονται εκ νέου τα οφειλόμενα, μαζί με τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις που έχουν διαγραφεί.
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.
Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.
Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.
Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:
1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.
2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Παρατηρήσεις
α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.
Νομικά αναμένεται να κινηθούν οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των ροδακινοπαραγωγών για να απαιτήσουν την πληρωμή αποζημιώσεων για τις ζημιές από τις βροχοπτώσεις στις 18 και 20 Αυγούστου.
Όπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγμή ο ΑγροΤύπος, ο ΕΛΓΑ, συνεχίζοντας την θέση που έχει εδώ και χρόνια, αρνείται να ικανοποιήσει την αξίωση των πληγέντων παραγωγών να υπάρξει ασφαλιστική κάλυψη για τις ζημίες που υπέστησαν, επικαλούμενος την απόφαση του 2017 (παρά την τότε αντίθετη άποψη που είχε ανακοινώσει η σχετική επιτροπή).
Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Αύγουστο είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ αίτημα σύστασης επιστημονικής επιτροπής για τις ζημίες στα πυρηνόκαρπα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος 3877/2010 και να αποζημιωθούν οι ζημιές των αγροτών από τις άκαιρες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, από την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).
Έρχεται σήμερα ο κ. Χρήστος Γιαννακάκης, Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, σε επιστολή του προς τους συνεταιρισμούς των ροδακινοπαραγωγών αναφέρει τα κάτωθι στοιχεία, τα οποία αποτελούν τεκμηρίωση για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους ζημιωθέντες παραγωγούς μέλη των Συνεταιρισμών:
«Στοιχείο 1ο
Ο νόμος 3877/2010, ΦΕΚ 160 Α’, 20-9- 2010, στο άρθρο 5, προσδιορίζει τους ασφαλιζόμενους από τον ΕΛΓΑ φυσικούς κινδύνους και στην παράγραφο 1 ζ), αναφέρει ως άμεση ζημιά στη φυτική παραγωγή και επομένως καλυπτόμενη, τη ζημιά που προκαλείται από υπερβολική και άκαιρη βροχόπτωση.
Στοιχείο 2ο
Ο κανονισμός ασφάλισης φυτικής παραγωγής του ΕΛΓΑ, αριθμός 157502/ΦΕΚ 1668 Β΄ 27-7-2011 στο άρθρο 2 παράγραφο α), αναφέρει ότι υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ το ζημιογόνο αίτιο των υπερβολικών και άκαιρων βροχοπτώσεων.
Επίσης στον ίδιο κανονισμό στους εννοιολογικούς προσδιορισμούς στο άρθρο 3 παράγραφο 8, ορίζεται ότι τα ζημιογόνα αίτια που καλύπτει η ασφάλιση του ΕΛΓΑ, είναι μεταξύ των άλλων, οι υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις.
Στο ίδιο άρθρο, παράγραφο 8 στ ), προσδιορίζεται και η έννοια του εν λόγω φαινομένου, αναφέροντας ότι «υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις θεωρείται η πτώση βροχής, η οποία λόγω έντασης και ύψους ή παρατεταμένης διάρκειας και ύψους, ή παρατεταμένης διάρκειας και εποχής που συμβαίνει, προκαλεί ζημιές στη φυτική παραγωγή».
Στο άρθρο 4, του ίδιου κανονισμού, παράγραφο 1, αναφέρεται ότι καλύπτονται ασφαλιστικά και αποζημιώνονται μόνο οι άμεσεςζημιές που αποδεδειγμένα προκαλούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια και που προσδιορίζονται στο άρθρο3 του κανονισμού που προαναφέραμε.
Στοιχείο 3ο
Στο εγχειρίδιο εκτιμητικής του ΕΛΓΑ, στο ειδικό κεφάλαιο που αναφέρεται στην ζημιές στα ροδάκινα οι οποίες προκαλούνται από υπερβολικές και αρκετές βροχοπτώσεις,στην παράγραφο 2,1,α), προσδιορίζεται ότι η καρπόπτωσηείναι μία από τις καλυπτόμενες ζημίες (σελίδα 93).
Στοιχείο 4ο
Με βάση τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας που έχουμε, στην περιοχή της Βέροιας ενώ όλες τις ημέρες του μήνα Αυγούστου το ύψος της βροχόπτωσης ήταν μηδενικό, στις ημερομηνίες 18 Αυγούστου και 20 Αυγούστου, το ύψος βροχής ανήλθε στα 60,8 και 20,8 χιλιοστά αντίστοιχα και στην περιοχή της Αριδαίας στις 20 Αυγούστου στα 42,8 χιλιοστά. Στις εν λόγω ημερομηνίες είχαμε και τις ζημίες της καρπόπτωσης.
Επομένως στοιχειοθετείται και από επίσημα στοιχεία, το ύψος της βροχόπτωσης για τις συγκεκριμένες ημερομηνίες, το οποίο είναι υψηλό. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το γεγονός της καρπόπτωσης σημειώθηκε αμέσως μετά τη βροχόπτωση, άρα είναι εμφανές ότι αυτό ήταν το ζημιογόνο αίτιο.
Τέλος, επισημαίνουμε ότιη βροχόπτωση δεν προκάλεσε την καθυστέρηση της συγκομιδής, για να θεωρηθεί ότι αυτή αποτέλεσε το αίτιο της ζημιάς, διότι η καρπόπτωση επισυνέβη αμέσως μετά τη βροχόπτωση και μάλιστα σε όλες τις ποικιλίες επιτραπέζιων, νεκταρινιών και συμπύρηνων ροδακίνων.
Κατόπιν τούτου, καλούνται όλοι οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των Ροδακινοπαραγωγών, να απαιτήσουν την άμεση εφαρμογή του νόμου και του κανονισμού του ΕΛΓΑ, προασπίζοντας τα νόμιμα συμφέρονται των αγροτών και των μελών τους».
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας, Λάκης Βασιλειάδης.
Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.
Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.
Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».
Απάντηση ΥπΑΑΤ
Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.
Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.
Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.
Συγκεκριμένα:
- Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
- Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
- Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:
1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης
2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.
Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.
Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.
Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.
Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.
Σφοδρή χαλαζόπτωση σημειώθηκε, στο Βελβεντό της Κοζάνης, το Σάββατο (7/9/2024) το απόγευμα.
Μέσα σε λίγα λεπτά οι ροδακινοπαραγωγοί είδαν να χάνεται ο κόπος μιας ολόκληρης χρονιάς.
Η περιοχή χτυπήθηκε ανελέητα από την κακοκαιρία, όπως περιγράφουν αγρότες της περιοχής, που κάνουν λόγο για «πρωτόγνωρες καταστάσεις».
Το χαλάζι, που έπεφτε για περίπου 15 λεπτά με σφοδρότητα, σε συνδυασμό με τη βροχή και τον αέρα, δημιούργησε συνθήκες «κόλασης», ήταν σαν να ήρθε ο χειμώνας, αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, Βασίλης Τζιούρας.
Για μια ακόμη φορά οι καιρικές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή των αγροτών στην περιοχή. Είχαμε ζημιές εκτός από τα ροδάκινα σε μήλα και σταφύλια.
Οι παραγωγοί δεν μπορούν να μπορούν να πιστέψουν στην συνεχιζόμενη καταστροφή που για μια ακόμη φορά έχουν υποστεί από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα προϊόντα που την περίοδο αυτή συγκομίζουν.
Οι ροδακινοπαραγωγοί αναφέρουν ότι στα χωράφια που χτύπησε το χαλάζι είχαμε ολική καταστροφή.
Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.
Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.
Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.
3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.
4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.
5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
- Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.
Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
- Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:
- Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
- Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
- Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
- Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
- Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
- Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
- Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
- Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).
Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.
Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Σε 5.094 αγροτεμάχια και σχεδόν 25.000 στρέμματα εντοπίστηκαν οι παραμορφωμένοι καρποί ροδάκινων και νεκταρινιών, ενώ οι πληγέντες είναι συνολικά 1.762 παραγωγοί.
Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα ροδάκινα και στα νεκταρίνια, με επίκεντρο το νομό Πέλλας, όπου βρίσκονται το 80% των κτημάτων με προσβολές και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Πιερία και το Κιλκίς. Δηλώσεις προσβολών υπάρχουν και για περιβόλια με βερίκοκα και με δαμάσκηνα, αλλά πρόκειται για μικρές εκτάσεις.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τις δηλώσεις παραγωγών που έγιναν στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό από Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων, μέχρι και το απόγευμα της Δευτέρας (2 Σεπτεμβρίου), οπότε και εξέπνευσε η σχετική προθεσμία που είχε δοθεί.
Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων θα διαβιβαστούν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου εκείνο με τη σειρά του να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες, εδώ και στις Βρυξέλες, ώστε να βρεθούν κονδύλια να τρέξει ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης για τους πληγέντες. Οι παραγωγοί περιμένουν να αποζημιωθούν γιατί έχουν μια δύσκολη φετινή χρονιά.
Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.
Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.
Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:
- ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.
Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)
Φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά με πολλά οικονομικά για τους παραγωγούς συμπύρηνου ροδάκινου.
Πρώτα έχουν να κάνουν με τις τιμές που κυμαίνονται στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό), ενώ τα κλαρίσια είναι ακόμη πιο μειωμένη και κάτω του κόστους.
Επίσης, τα προηγούμενα χρόνια η μεταποίηση έδινε αύξηση τιμών στις όψιμες ποικιλίες, όμως φέτος κάποια εργοστάσια σταμάτησαν τις παραλαβές γιατί έπιασαν το τονάζ που ήθελαν.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά έχουμε και τις βροχοπτώσεις που είχαν σαν αποτέλεσμα μεγάλο μέρος της παραγωγής να πέσει στο έδαφος (ολική ζημιά για όψιμες επιτραπέζιες).
Οι ζημιές από τις βροχοπτώσεις - όπως γνωρίζουμε από το παρελθόν - δεν τις αποζημιώσει ο ΕΛΓΑ και δεν έχει ανακοινώσει κάτι άλλο για φέτος.
Παράλληλα εξαπλώνεται σε όλη την χώρα η παραμόρφωση στα νεκταρίνια και κυρίως στα ροδάκινα. Όταν αυτή η παραμόρφωση εντοπίστηκε πριν από περίπου τρία χρόνια σε ένα αγρόκτημα στις Αμπελειές Πέλλας, κανείς δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία. Σύντομα όμως το φαινόμενο άρχισε να εξαπλώνεται. Πλέον, οι παραμορφώσεις αυτών των φρούτων εντοπίζονται σε τουλάχιστον φέτος σε αρκετούς νομούς της χώρας.
Τα 5 στρέμματα με παραμόρφωση καρπών που είχαμε το 2021, έγιναν 50 στρέμματα το 2022 και 500 στρέμματα το 2023. Από τα στοιχεία της καταγραφής που γίνεται δείχνει ότι το 2024 το πρόβλημα ξεπερνά τα 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων. Αν κοιτάξουμε την μέχρι σήμερα εξάπλωση είναι πολύ πιθανόν το 2025 το πρόβλημα με την παραμόρφωση να φτάσει στα 60.000 στρέμματα.
Επιστήμονες από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του ΑΠΘ προσπαθούν να βρουν το αίτιο του φαινομένου, αλλά μέχρι στιγμής χωρίς αποτέλεσμα. Ζητούνε χρήματα από την πολιτεία για να κάνουν έρευνα.
Το πρόβλημα πάντως φαίνεται να είναι πολύπλοκο και όπως φαίνεται από τις αναλύσεις απομακρύνεται το ιολογικό αίτιο.
Κανείς δεν ξέρει τι φταίει αλλά οι παραγωγοί έμειναν όλοι με ελάχιστο ή καθόλου εισόδημα.
Το πρόβλημα είναι γνωστό στην κυβέρνηση εδώ και πολύ καιρό αλλά ακόμη δεν έχει επίσημα ανακοινώσει κάποιο είδος αποζημίωσης στους παραγωγούς που έχουν πληγεί και δεν γνωρίζουμε τι περιμένει για να το κάνει.
Οι παραγωγοί φέτος έχουν μια άσχημη χρονιά με πολλά οικονομικά προβλήματα. Γιατί δεν ενεργοποιείται η Αρωγή ή κάποιος μηχανισμός αποζημίωσης όπως έγινε με τις θεομηνίες;
Οι δηλώσεις που έχουν κατατεθεί και αφορούν το πρόβλημα της παραμόρφωσης των καρπών αποτυπώνουν μέχρι στιγμής μια κατάσταση στην οποία περισσότερα από 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων φαίνεται να πλήττονται.
Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων καλεί όλους τους παραγωγούς ροδακίνων και νεκταρινιών που διαπιστώνουν πρόβλημα παραμόρφωσης των καρπών να προχωρήσουν σε δήλωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που δημιούργησε για τον σκοπό αυτό.
Υπενθυμίζει ακόμη ότι οι δηλώσεις γίνονται μέσω του ΚΥΔ όπου ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023.
Οι έλεγχοι από την πλευρά της Πολιτείας στα ήδη δηλωμένα ως πληττόμενα αγροκτήματα αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, ωστόσο ο προγραμματισμός των επόμενων κινήσεων και ενεργειών προϋποθέτει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Σαν τελευταία ημέρα κατά την οποία θα γίνονται δεκτές δηλώσεις παραμόρφωσης των καρπών ορίζεται η 2α Σεπτεμβρίου, ημέρα Δευτέρα, ώστε να δρομολογηθεί και η διαδικασία καταβολής των απαιτούμενων αποζημιώσεων.
Την απαλλαγή των αγροτών από το μίσθωμα που καταβάλλουν για την καλλιέργεια αγροκτημάτων που έχουν πλημμυρίσει στην κύρια τάφρο της Κάρλας, καθώς είναι αδύνατη η αγροτική δραστηριότητα σε αυτά, ζητά ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, με επιστολή του προς τον ΓΟΕΒ.
Προτείνει δε τον Οκτώβριο του 2025 το θέμα να επανεξεταστεί και η λύση να εξαρτηθεί από την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα αγροκτήματα.
Σύμφωνα με την εισήγηση του περιφερειάρχη προς τον Οργανισμό Κοινής Ωφελείας ΓΟΕΒ και κατόπιν σχετικού αιτήματος αγροτών για «μη πληρωμή μισθώματος για τα αγροτεμάχια που έχουν εκμισθώσει στη Ζώνη του Συλλεκτήρα ΙΤ (κύριας τάφρου Κάρλας) από τον ΓΟΕΒ, όπως αυτό διατυπώθηκε με εξώδικη δήλωσή τους, καθόσον λόγω της πλημμύρας και των υδάτων που ακόμη δεν έχουν υποχωρήσει, έχουν περιέλθει σε πλήρη αδυναμία, λόγω ανωτέρας βίας, να τα χρησιμοποιήσουν», προτρέπει τον Οργανισμό για την εξεύρεσή της καλύτερης λύσης, προς όφελος των παραγωγών.
Ο περιφερειάρχης υπενθυμίζει ακόμη το οικονομικό πλήγμα που έχουν υποστεί οι παρακάρλιοι παραγωγοί λόγω της αδυναμίας τους να καλλιεργήσουν, μη λαμβάνοντας τις προβλεπόμενες ενισχύσεις, ενώ έχουν αποζημιωθεί με μικρά ποσά για την απώλεια παραγωγής.
Ερώτηση στην Βουλή
Ως «άδικη και νομικά αβάσιμη» χαρακτηρίζει την αναζήτηση των ενοικίων για τα παρακάρλια αγροτεμάχια, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.
Στην ερώτησή του ο κ. Κόκκαλης αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Με την υπ’ αριθ. ΥΑ 26/150398 (ΦΕΚ Β΄3028/2024) Υπουργική απόφαση, θεσπίζονται οι λεπτομέρειες χορήγησης της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης για τους γεωργικούς τομείς που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα βάσει του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2023/2820 της Επιτροπής συνολικού προϋπολογισμού 43.082.500 €.
Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης είναι, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί, που τα αγροτεμάχια τους βρίσκονται πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας λόγω της αδυναμίας καλλιέργειας των εκτάσεων αυτών. Μάλιστα, η περιοχή χορήγησης της στήριξης αφορά έκταση 119.159.97,32 στρεμμάτων, η οποία απαρτίζεται από πλημμυρισμένες γαίες των καταστροφικών κακοκαιριών Daniel και Elias, σύμφωνα με το χάρτη που απεικονίζει την περιοχή που επλήγη, ο οποίος προήλθε από το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Επίσης, ως Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης της παρούσας απόφασης ορίζονται, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια των επιλέξιμων εκτάσεων που περιλαμβάνονται στον από 10/10/2023 χάρτη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι έχουν υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2023.
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι δικαιούχοι αγρότες των παρακάρλιων αγροτεμαχίων, εφαρμόζουν παύση της καλλιεργητικής τους δραστηριότητας για 2 έτη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias, και δεν μπορούν να ενταχθούν σε άλλα εθελοντικά Μέτρα του ΠΑΑ 2014-2022 ή εθελοντικές παρεμβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 για τις εκτάσεις που χορηγείται στήριξη δυνάμει της παρούσας απόφασης. Ειδικότερα, οι δικαιούχοι της περ. α της παρ. 1 δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.
Είναι ξεκάθαρο, από το ίδιο το περιεχόμενο της απόφασης, ότι οι γεωργοί, κρίνονται δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης και χρηματοδοτικής στήριξης, λόγω του γεγονότος ότι τα αγροτεμάχια που καλλιεργούν είτε ιδιόκτητα, είτε μισθωμένα, πλησίον της λίμνης Κάρλας, εμφανίζουν αδυναμία καλλιέργειας και για το λόγο αυτό, οι δικαιούχοι δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αφού δεν δύνανται τα αγροτεμάχια να καλλιεργηθούν.
Πλην όμως, πολλοί μισθωτές – καλλιεργητές αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα αγροτεμάχια που έχουν μισθώσει από τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (Γ.Ο.Ε.Β), και δεν υποβάλλουν καν δήλωση καλλιέργειας για τα επόμενα δύο έτη 2024, 2025, αποκλειόμενοι από τις ενισχύσεις και τα οικολογικά σχήματα, λαμβάνουν ειδοποιητήρια καταβολής μισθωμάτων από τον Γ.Ο.Ε.Β.
Όμως, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα:
Γιατί, ενώ οι αγρότες ως μισθωτές έχουν απωλέσει για λόγο ανωτέρας βίας τη κατοχή του αγροτεμαχίου και δεν δύνανται ούτε να το καλλιεργήσουν, ούτε να λάβουν εισόδημα από αυτό, δηλαδή έχει εξαλειφθεί η αιτία της εκμίσθωσης, να εξακολουθεί να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος, για το έτος 2024;
Επειδή, αφενός είναι πολιτικά άδικο και επαχθές ο Γ.Ο.Ε.Β να ζητά με ειδοποιητήρια και δη θέτοντας καταληκτική προθεσμία πληρωμής μέχρι την 29η Ιουλίου, τα μισθώματα για την εκμίσθωση των αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ οι αγρότες ακόμη δεν έχουν ορθοποδήσει από τις έντονες και με μακροχρόνιες καταστροφές από τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023, αφετέρου είναι νομικά υπό αμφισβήτηση, κατά πόσο είναι ορθό νομικά, να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος από τον μισθωτή προς τον εκμισθωτή, εφόσον αποδεδειγμένα το μίσθιο είναι σε κατάσταση αχρησίας, δηλαδή μη δυνάμενο να καλλιεργηθεί και ο αγρότης έχει απωλέσει την κατοχή του μισθίου και δεν δύναται να κάνει την συμφωνημένη χρήση του μισθίου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Προτίθεται να επιλύσει το πρόβλημα των αγροτών των παρακάρλιων περιοχών, ώστε να μην θεωρηθούν έκπτωτοι οι αγρότες, σύμφωνα με τα περιεχόμενο των ειδοποιητηρίων, από τον Γ.Ο.Ε.Β, μετά την καταληκτική προθεσμία καταβολής των ενοικίων;
2. Υπάρχει η πολιτική βούληση να διαγραφούν οι εν λόγω οφειλές από μισθώματα στον Γ.Ο.Ε.Β, εξαιτίας της συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας ή της έκτακτης επιχορήγησης ώστε το Κράτος να καταβάλλει το σύνολο ή μέρος των οφειλόμενων μισθωμάτων για τα έτη 2024 και 2025, που έχει αποφασιστεί η αδυναμία καλλιέργειας;».
Για ακόμη μια χρονιά η βιομηχανία κομπόστας αγνόησε τις πραγματικές συνθήκες κόστους παραγωγής με αποτέλεσμα οι τιμές συμπύρηνου ροδάκινου που ανακοίνωσε να είναι κατώτερες του κόστους.
Θυμόμαστε ότι η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ) υποστήριζε αρχικά ότι η ποσότητα θα φέρει φέτος εισόδημα στους παραγωγούς.
Πριν λίγες ημέρες όμως έκανε λόγο για πρόβλημα μικροκαρπίας λόγω των υψηλών θερμοκρασιών το προηγούμενο διάστημα (άρα μειωμένες ποσότητες). Βέβαια ανέφερε και ευθύνες στους παραγωγούς για μη σωστή αραίωση, αν και παραδέχτηκε ότι το πρόβλημα είναι απόρροια και της έλλειψης εργατικών χεριών (δηλαδή του κράτους που δεν θέλει να ενδιαφερθεί με το πρόβλημα).
Οι τιμές τελικά φέτος θα κυμανθούν στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό) και για τα κλαρίσια στα 21 λεπτά. Πολλές ποσότητες όμως κατά την παραλαβή θεωρούνται ότι δεν είναι εμπορεύσιμες.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας, Γιώργος Διαμαντόπουλος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την περίοδο έχει ξεκινήσει η συγκομιδή της ποικιλίας Άνδρος.
Η βιομηχανία ανακοίνωσε τιμή παραγωγού στα 34 λεπτά το κιλό (μείον 3 λεπτά οι κρατήσεις) δηλαδή στα 31 λεπτά και για τα κλαρίσια στα 21 λεπτά.
Αλλά δεν είναι μόνο οι μειωμένες τιμές. Μεγάλο μέρος της παραγωγής, 40% έως 50%, αφαιρείται σαν φύρα. Μιλάμε για έναν έμμεσο μείωσης της τιμής στον παραγωγό.
Αν προσθέσουμε καθαρή τιμή για καλή ποιότητα και κλαρίσια έχουμε 52 λεπτά το κιλό και αν αφαιρέσουμε το μισό της παραγωγής σαν φύρα τελικά η τιμή πέφτει στα 26 λεπτά, που είναι η τιμή που θα πάρει ο παραγωγός.
Για ακόμη μια φορά φαίνεται η απληστία των μεταποιητών, που την εποχή της πανδημίας είχαν μεγάλα κέρδη, όμως όπως φαίνεται δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για την καλλιέργεια. Αλλά βλέπουμε και την απουσία της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ.
Δεν υπάρχει καμιά προοπτική με τιμή του προϊόντος κάτω του κόστους και πάμε για το τέλος της καλλιέργειας.
Κλιματικές συνθήκες, χαμηλή εξευτελιστική τιμή, μαζί με τα προβλήματα ανεξέλεγκτου κόστους, δημιουργούν ασφυκτική πίεση και απαξίωση της καλλιέργειας.
Είμαστε στο 2024 και θέλουν οι μεταποιητές να πληρώσουν με τιμές της δεκαετίας του 90, με μεροκάματο που ήταν στα 5 ευρώ. Με αυτές τις τιμές δεν βγαίνουμε οι παραγωγοί».
Διαμαρτυρία Δημάρχου Σκύδρας
Στο μεταξύ επιστολή της Δημάρχου Σκύδρας, Κατερίνας Ιγνατιάδου, προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με την τιμή του συμπύρηνου ροδάκινου. Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Κύριε Υπουργέ, παρακαλούμε όπως επιληφθείτε του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι αγρότες - καλλιεργητές συμπύρηνου ροδάκινου του Δήμου Σκύδρας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Υπάρχει πρόβλημα στην απορρόφηση των προϊόντων από τις βιομηχανίες, αλλά και σοβαρό θέμα με την τιμή πώλησης, η οποία δυστυχώς είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Θεωρούμε ότι η πολιτεία θα πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα στήριξης των αγροτών αυτών καθώς και να υποχρεωθούν οι βιομηχανίες να παραλαμβάνουν τις ποσότητες συμπύρηνου ροδάκινου σε τιμές που να καλύπτουν τουλάχιστον και το κόστος παραγωγής.
Η παρέμβαση της πολιτείας κρίνεται απαραίτητη γιατί οι παραγωγοί βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση έχοντας κάνει τα έξοδα για την παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντος που δυστυχώς δεν μπορεί να απορροφηθεί στην τιμή που πρέπει.
Είμαστε σίγουροι ότι το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί εκ μέρους σας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων σας».
Mεγαλύτερο από τις αρχικές εκτιμήσεις καταγράφεται το πρόβλημα της παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών στην χώρα.
O Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ και Πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), κ. Χρήστος Γιαννακάκης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «κάθε ημέρα που περνά δηλώνονται όλο και νέα στρέμματα.
Υπάρχει μεγάλη διασποράς του φαινομένου σε όλη την Ελλάδα, με το 80% των εκτάσεων να αφορούν στο νομό Πέλλας και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Κοζάνη, το Κιλκίς, η Φλώρινα και η Πιερία.
Επίσης ακόμη δεν έχουν προχωρήσει σε καταχωρήσεις οι καλλιεργητές της ποικιλίας Andros, η οποία και αντιπροσωπεύει το 35% με 40% του συνολικού όγκου της παραγωγής.
Εκτιμώ ότι η έκταση που εντοπίζεται το φαινόμενο θα ξεπεράσει τα 10.000 στρέμματα. Οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά της Πολιτείας θα ξεκινήσουν γρήγορα και συγκεκριμένα μετά τις 20 Αυγούστου».
Διαδικασία καταγραφής
Η δήλωση γίνεται μέσω του ΚΥΔ στο οποίο ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023. Οι παραγωγοί θα πρέπει να επισκεφθούν το ΚΥΔ και να ζητήσουν την εκτύπωση εντύπου στο οποίο θα φαίνονται αναλυτικά μόνο οι καλλιέργειες των ροδακίνων και νεκταρινιών. Επί αυτού του εντύπου σε ειδική στήλη, θα συμπληρωθεί ο αριθμός των δέντρων του κάθε αγροτεμαχίου που έχει εμφανιστεί το πρόβλημα.
Στο κάτω μέρος του εντύπου θα υπογράφει ο παραγωγός και ο γεωπόνος με τον οποίο συνεργάζεται ο παραγωγός και ο οποίος προμηθεύει τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Στον χώρο υπογραφής του γεωπόνου θα τίθεται και η σφραγίδα του.
Το έντυπο στη συνέχεια θα προσκομίζεται στο ΚΥΔ, θα καταχωρίζεται στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα και φωτοαντίγραφό του θα παραδίδεται στον παραγωγό ενώ το πρωτότυπο θα παραμένει εκεί. Μετά την ολοκλήρωση των καταγραφών και την ύπαρξη ολοκληρωμένης εικόνας της έκτασης της προσβολής θα εκδοθούν σχετικές οδηγίες για τις ενέργειες που θα ακολουθήσουν.
Μικρή αύξηση, κατά 1%, θα παρουσιάση η φετινή ευρωπαϊκή παραγωγή νεκταρινιών και ροδακίνων (επιτραπέζιων και συμπύρηνων) σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Europech 2024. Υψηλότερα είναι επίσης η παραγωγή, σε σχέση με την τριετία 2021-2023, κατά 14%.
Όσον αφορά την Ιταλία, οι εκτιμήσεις για το 2024 από το Κέντρο Υπηρεσιών Φρούτων και Λαχανικών (CSO) δείχνουν συνολική παραγωγή της τάξης των 967 χιλιάδων τόνων, με μια αύξηση περίπου 4% σε σχέση με το 2023 και 7% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Ειδικότερα, η ιταλική παραγωγή θα ανέλθει σε περίπου 480 χιλιάδες τόνους νεκταρίνια (+8% σε σύγκριση με το 2023), 425 χιλιάδες τόνοι επιτραπέζια ροδάκινα (+1%) και 60 χιλιάδες τόνοι συμπύρηνα (-7%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ινστιτούτου Ismea, κατά το πρώτο μέρος της τρέχουσας εμπορικής εκστρατείας, φαίνεται ότι οι τιμές παραγωγού είναι μειωμένες σε σύγκριση με αυτές του 2023. Στα ιταλικά νεκταρίνια η τιμή παραγωγού είναι μειωμένη κατά -4% σε σχέση με το 2023.
Σύμφωνα με την έρευνα του Ismea, τον Ιούλιο του 2024, οι μέσες τιμές παραγωγού στις κιτρινόσαρκες ποικιλίες νεκταρινιών κυμάνθηκαν στα 89 λεπτά το κιλό, ενώ στις λευκόσαρκες στα 93 λεπτά.
Οι κιτρινόσαρκες ποικιλίες ροδάκινων, τον Ιούλιο του 2024, είχαν μέση τιμή παραγωγού στα 85 λεπτά το κιλό. Οι λευκόσαρκες ποικιλίες αντίστοιχα είχαν μέση τιμή παραγωγού στα 97 λεπτά το κιλό. Τα πλακέ ροδάκινα έδωσαν τιμή παραγωγού στα 1,05 ευρώ το κιλό.
Γενικότερα σε όλες τις ποικιλίες ροδάνικων οι τιμές είναι μειωμένες σε σχέση με πέρσι.
Σε επίπεδο τριετίας (2021-2023) υπάρχει μείωση τιμών παραγωγού για τα νεκταρίνια και αύξηση στα επιτραπέζια και τα πλακέ.
Οι ιταλικές εισαγωγές (μέχρι τα τέλη Ιουλίου) ροδάκινων και νεκταρινιών είναι στα επίπεδα του 2023 και ανέρχονται στους 110 χιλιάδες τόνους. Σταθερές, σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές, είναι και οι ποσότητες που πάνε για εξαγωγή γύρω στους 80 χιλιάδες τόνους. Ελαφρά μείωση εμφανίζουν οι μέσες τιμές στην εξαγωγή.
Μεγάλη αύξηση, όσον αφορά τις ποσότητες, παρουσιάζουν οι λιανικές πωλήσεις στην χώρα, από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου μέχρι τα τέλη Ιουλίου (+12% σε σύγκριση με το 2023).
Όσον αφορά το επόμενο διάστημα της περιόδου, το Ismea εκτιμά ότι αναμένεται να μειωθεί η προσφορά των ιταλικών πυρηνόκαρπων (ροδάκινα, νεκταρίνια) αν και η ζήτηση θα παραμείνει σε σταθερά επίπεδα με αποτέλεσμα μια αύξηση των τιμών.
Ωστόσο στις ιταλικές εξαγωγές αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα λόγω καλής προσφοράς και ανταγωνιστικών τιμών που έχουν τα ισπανικά και ελληνικά προϊόντα, τα οποία θα κερδίσουν έδαφος στις ευρωπαϊκές παραδοσιακές αγορές.