Λιγότερες ζημιές σε σχέση με πέρσι έφεραν οι παγετοί των προηγούμενων ημερών στα πυρηνόκαρπα.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Αντωνιάδης, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Νάουσας, «ότι ήταν ανθισμένο στα δέντρα έχει πάθει ζημιά. Ωστόσο σε σχέση με πέρσι οι ζημιές από τις χαμηλές θερμοκρασίες είναι λιγότερες. Οι παγετοί των προηγούμενων ημερών χτύπησαν τις πρωιμανθείς ποικιλίες ροδάκινων, νεκταρινιών, βερίκοκων και δαμάσκηνων».
Όσον αφορά τις καλλιεργητικές εργασίες, ο κ. Αντωνιάδης τονίζει ότι «την περασμένη εβδομάδα λόγω των παγετών κάναμε ψεκασμό με μυκητοκτόνα και αμινοξέα για την ενίσχυση των δέντρων. Τώρα ξεκινήσαμε προληπτικούς ψεκασμούς για μονίλια και με κάποια εντομοκτόνα (θρίπες, αφίδες κ.α.).
Η λίπανση έχει καθυστερήσει λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών. Όσοι δεν έχουν δική τους γεώτρηση καλύτερα αποτελέσματα έχει η λίπανση όταν γίνεται 1 ή 2 ημέρες πριν από βροχόπτωση.
Περιμένουμε από την κυβέρνηση ενίσχυση για το κόστος της λίπανσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει το δικαίωμα στα κράτη μέλη να πληρώσουν ενισχύσεις από εθνικό προϋπολογισμό, αφού τα περίπου 27 εκατ. ευρώ που διαθέτει στην χώρα μας από το κοινοτικό ταμείο δεν αρκούν».
Από την πλευρά του ο κ. Νίκος Δημητριάδης, μέλος της διοίκησης του Αγροτικού Συλλόγου Σκύδρας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στα βερίκοκα υπάρχουν ζημιές στις πρώιμες, μεσοπρώιμες και όψιμες ποικιλίες. Στις πρώιμες οι ζημιές είναι στο 100%. Μέσα στις επόμενες 10 ημέρες θα φανεί η ζημιά και στις υπόλοιπες ποικιλίες.
Στα δαμάσκηνα η ζημιά εξαρτάται από την ποικιλία και την περιοχή. Πάντως οι ζημιές είναι μικρότερες σε σχέση με τα βερίκοκα.
Στα ροδάκινα και νεκταρίνια οι ζημιές είναι σε ποικιλίες που είναι ανοικτές (ανθισμένες). Πάντως όσα έχουν συγκομιδή από τον Ιούλιο και μετά (που αφορούν τις μεγάλες ποσότητες) είναι σε καλά επίπεδα.
Για την λίπανση φέτος πολλοί περιμένουν να δουν την εικόνα της παραγωγής και μετά να την κάνουν. Είναι πολύ υψηλό το κόστος και για αυτό θα κάνουν μόνο όσο είναι αναγκαία. Πολλοί προτιμούν να βάλουν υδατοδιαλυτά λιπάσματα που μπορεί να είναι πιο ακριβά αλλά είναι σε λιγότερες ποσότητες».
Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σημάντρων Χαλκιδικής, κ. Βαγγέλης Μισαηλίδης, «οι χαμηλές θερμοκρασίες των προηγούμενων ημερών είχαν σαν αποτέλεσμα να υπάρξουν ζημιές στα βερίκοκα σε όλη την Χαλκιδική. Έχουν ζημιές όλες οι ποικιλίες. Εκπρόσωποι του ΕΛΓΑ που επισκέφτηκαν την περιοχή είδαν το μέγεθος της καταστροφής. Μέχρι τις 5 Απριλίου οι παραγωγοί προχωρούν στις δηλώσεις ζημιάς για την καλλιέργεια».
Το πρόβλημα με τις αποζημιώσεις για τα παραμορφωμένα ροδάκινα, που ο ΑγροΤύπος έχει ασχοληθεί από την πρώτη στιγμή σε αρκετά άρθρα, έχει πολλά θολά σημεία.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι από που θα βρεθούν τα κονδύλια για την απώλεις εισοδήματος των παραγωγών, επειδή σίγουρα δεν θα πληρώσει ο ΕΛΓΑ.
Επίσης δεν έχει απαντηθεί ξεκάθαρα αν όσοι αποζημιωθούν θα πρέπει να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση καλλιέργειας γιατί σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν αλλά και να ενημερωθούν οι παραγωγοί με ποιες καλλιέργειες πρέπει θα ασχοληθούν.
Ακόμη ένα μεγάλο πρόβλημα είναι με βάση ποιες εκτιμήσεις ζημιάς θα πάρουν χρήματα οι ροδακινοπαραγωγοί. Θα πρέπει ακόμη να αναφέρουμε ότι άλλο είναι μια απλή καταγραφή και άλλο είναι μια εκτίμηση ζημιάς που μπορεί να γίνει είτε από τον ΕΛΓΑ είτε από την Περιφέρεια.
Έχουμε τρεις κατηγορίες παραγωγών, αυτοί έχουν πρόβλημα και ζητούν αποζημίωση, αυτοί που έχουν πρόβλημα αλλά δεν θέλησαν να ζητήσουν αποζημίωση για να μην υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε εκρίζωση των δέντρων τους και τέλος αυτοί που θέλουν να αντικαταστήσουν τα δέντρα τους επειδή είναι προβληματικές ποικιλίες ή είναι μη παραγωγικά. Πάντως η ασθένεια παραμένει στην περιοχή.
Στο μεταξύ σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας για τα παραμορφωμένα ροδάκινα, προχώρησαν οι αγρότες με τα τρακτέρ τους, σήμερα Δευτέρα (9/12), έξω από το Δημαρχείο στα Γιαννιτσά. Την συγκέντρωση οργάνωσε ο Αγροτικός Σύλλογος Πέλλας και συμμετείχαν αγρότες από τα χωριά Αμπελειές, Αγροσυκιά, Λεπτοκαρυά, Δαμιανού, Αχλαδοχωρίου, Αρχονικά κ.α. Η απόφαση για την κινητοποίηση πάρθηκε στην γενική έκτακτη συνέλευση που έγινε μετά από την πρωτοβουλία αγροτών στις Αμπελειές, παρουσία των βουλευτών και του Δημάρχου Πέλλας.
Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο κ. Άγγελος Κουβάτσης, γεωπόνος και παραγωγός πυρηνόκαρπων από τις Αμπελειές της Πέλλας, «ζητάμε να καταβληθεί ελάχιστη αποζημίωση 600 ευρώ το στρέμμα πριν το τέλος του 2024. Να σας αναφέρω ενδεικτικά το κόστος παραγωγής 3 τόνων νωπού ροδάκινου ανέρχεται σε 650 ευρώ το στρέμμα. Ακόμη ζητάμε αναστολή πληρωμών σε ΕΦΚΑ και ΕΛΓΑ και σχέδιο αντιμετώπισης του φαινομένου. Θα πρέπει να συσταθεί Ειδική Επιτροπή Επιστημόνων που θα συλλέξει στοιχεία από τον περιοχή που έχει εμφανιστεί η ασθένεια και ενόψει της καλλιεργητικής περιόδου του 2025 να μας ενημερώσει ποιες καλλιέργειες μπορούν να γίνουν. Αφού θα ενταχθούμε σε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών όπως μας είπαν δεν θα μπορούμε να καλλιεργήσουμε πυρηνόκαρπα. Ρωτάμε το ΥπΑΑΤ τι καλλιέργειες θα μπορούμε να βάλουμε. Επίσης για να γίνει αναδιάρθρωση καλλιέργειας θα χρειαστεί οικονομική στήριξη στους παραγωγούς».
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα και όπως μας ανέφεραν κύκλοι από το ΥπΑΑΤ, οι περιοχές που επλήγησαν από την ασθένεια θα χωριστούν σε δύο ζώνες. Η πρώτη θα αφορά αυτές που έχουν ζημιές πάνω από 70% της παραγωγής και η δεύτερη κάτω από αυτό το ποσοστό. Δέντρα ηλικίας κάτω από 5 ετών και πάνω από 15 ετών φαίνεται ότι μένουν εκτός αποζημίωσης.
Το Υπουργείο προσανατολίζεται να προχωρήσει στην χορήγηση ενισχύσεων de minimis για την απώλεια εισοδήματος στους παραγωγούς. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, οι αποζημιώσεις για τα παραμορφωμένα ροδάκινα θα καταβληθούν είτε στις 29 Δεκεμβρίου 2024 είτε κατά το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2025. Αυτό που ακόμη δεν έχει γίνει γνωστό είναι η τιμή της στρεμματικής αποζημίωσης.
Πάντως η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί είναι πολύ κρίσιμη και χρειάζεται δίκαιες λύσεις.
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας, οι καλλιεργητές, κυρίως οι επαγγελματίες, αυτή την περίοδο έχουν αρχίσει τη συγκομιδή στις ελιές ή μερικοί έχουν ήδη πάρει το ελαιόλαδο.
Οι παρατεταμένοι καύσωνες και η λειψυδρία φέτος δεν επέτρεψαν σε πολλές περιπτώσεις τη συγκομιδή να είναι η προσδοκώμενη, αλλά αυτό το ζήτημα θα το θίξουμε σε επόμενη αρθρογραφία. Στο άρθρο αυτό θα μιλήσουμε για τις ορθές πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν αυτή την περίοδο καθώς και μετά τη συγκομιδή της ελιάς, διότι αυτό το διάστημα πρέπει να βοηθήσουμε τα δέντρα να επουλώσουν τις πληγές της συγκομιδής και να αναπληρώσουν μέρος των χαμένων κατά τη συγκομιδή θρεπτικών στοιχείων, ώστε η επόμενη χρονιά να είναι παραγωγική και απαλλαγμένη κατά το δυνατόν από προβλήματα.
Κλάδεμα
Το κλάδεμα είναι μια από τις πιο σημαντικές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι στόχοι του κλαδέματος είναι αφενός η δημιουργία ισχυρού σκελετού με κατάλληλο σχήμα, που να διευκολύνει τις καλλιεργητικές φροντίδες και να επηρεάζει θετικά τη σχέση βλάστησης / καρποφορίας, ανάλογα με τις συνθήκες της περιοχής και αφετέρου η μείωση της παρενιαυτοφορίας στην ελιά. Σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο σε ένα ορθολογικό κλάδεμα είναι ο τρόπος καρποφορίας της ελιάς, η παρουσία λαίμαργων βλαστών, ο φωτισμός της κόμης, οι συνθήκες καλλιέργειας, η ευρωστία των δένδρων και η ηλικία τους.
Το κλάδεμα διακρίνεται:
- Σε κλάδεμα διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα.
- Σε κλάδεμα καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και
- Σε κλάδεμα ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα
- Κλάδεμα διαμόρφωσης ή ανανέωσης πρέπει να γίνεται με το τέλος της χειμερινής περιόδου και την αρχή της εαρινής. Ο λόγος είναι ότι η κόμη δεν είναι καλό να αραιώνει πολύ κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς αποτελεί παράγοντα που βοηθά το δέντρο να αντέξει το κρύο του χειμώνα, προστατεύοντας τα κλαδιά και τον κορμό.
Διαχείριση εδάφους και ζιζανίων
Παραδοσιακά πολλοί καλλιεργητές, καίνε τα κλαδιά στο χωράφι. Στη σημερινή εποχή, καλό είναι αυτή η πρακτική να εγκαταλειφθεί. Είτε συνεταιρικά, είτε κατά μόνας, αν το μέγεθος της εγκατάστασης το επιτρέπει, ένας θρυμματιστής κλαδιών και μια εγκατάσταση κομποστοποίησης είναι μια λύση πολύ προτιμότερη. Αφενός για το περιβάλλον, που δεν επιβαρύνεται με διοξείδιο του άνθρακα και μικροσωματίδια κατά την καύση και αφετέρου για το έδαφος όπου η προσθήκη κομπόστ αυξάνει την οργανική ουσία του και με την απόθεση στην επιφάνειά του θρυμματισμένων κλαδιών, περιορίζεται η απώλεια της εδαφικής υγρασίας κατά την περίοδο που η ελιά έχει αυξημένες υδατικές και θρεπτικές ανάγκες (άνοιξη – καλοκαίρι), καθώς και η ανάπτυξη ζιζανίων.
Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τα δένδρα στην προσρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων, δημιουργούν προβλήματα στη συγκομιδή και όταν είναι ξερά αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Όμως, είναι πολλές φορές χρήσιμα γιατί προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση, φιλοξενούν ωφέλιμα έντομα και εμπλουτίζουν το έδαφος με οργανική ουσία. Η διαχείριση των ζιζανίων στον ελαιώνα είναι σημαντική και εξαρτάται από την ηλικία των δένδρων, την εποχή και από το αν ο ελαιώνας είναι αρδευόμενος ή όχι.
Τα ζιζάνια πρέπει να περιορίζονται τους χειμερινούς μήνες γιατί εκτός των άλλων αποτελούν ευνοϊκό περιβάλλον σε περίπτωση παγετού. Τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άλλη κατάλληλη μέθοδος καταπολέμησης. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται ο συνδυασμός μηχανικής και χημικής καταπολέμησης (χορτοκοπή, σκάλισμα ή ελαφρά άροση μεταξύ των γραμμών) ενώ τα χημικά ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο επί της γραμμής. Η χρήση ζιζανιοκτόνων πρέπει να είναι στοχευμένη, προσεκτική και αποτελεσματική. Η χρήση ουσιών νανοτεχνολογίας που βοηθούν την καλύτερη διείσδυση των ζιζανιοκτόνων μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει την απαιτούμενη ποσότητά τους.
Λίπανση
Κατά τη διάρκεια της καρποφορίας και μέχρι τη συγκομιδή, απομακρύνονται πολλά θρεπτικά στοιχεία από το έδαφος, τα οποία πρέπει να αναπληρωθούν. Γενικά για κάθε 50Kg ελαιοκάρπου απομακρύνονται από το έδαφος 450g άζωτο, 100g φώσφορος, 500g κάλιο και 200g ασβέστιο. Η χρήση σύνθετων λιπασμάτων αυξάνει υπερβολικά το φώσφορο στο έδαφος με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η πρόσληψη άλλων θρεπτικών στοιχείων. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Λίγο πριν την έναρξη της συγκομιδής οι καλλιεργητές μπορούν να εφαρμόσουν διαφυλλική θρέψη, το αργότερο μέχρι τον Νοέμβριο καθώς, όσο ο καιρός κρυώνει, η δραστηριότητα και η μετακίνηση θρεπτικών από τη ρίζα προς τα φύλλα μειώνεται. Πιο συγκεκριμένα μια διαφυλλική εφαρμογή θρεπτικών πρέπει να περιλαμβάνει όξινο κάλιο και πυρίτιο, ενώ αμέσως μετά το φούσκωμα των ματιών πρέπει να χορηγηθεί ασβέστιο, άζωτο, βόριο και μαγνήσιο. Σημειωτέον ότι η επάρκεια ασβεστίου στους βλαστούς στα αρχικά στάδια της βλάστησης βοηθά την ανθοφορία και τη μείωση των προσβολών από γλοιοσπόριο. Ο δε συνδυασμός του καλίου με πυρίτιο, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός, καθώς αποτελούν δύο στοιχεία που βοηθούν το δέντρο να ανταποκριθεί στο αβιοτικό στρες που προκαλείται από το κρύο και τους χειμωνιάτικους παγετούς. Η μεγάλη ποσότητα αζώτου πρέπει να αποφεύγεται πριν τον χειμώνα, καθώς δεν είναι επιθυμητή η παράταση της βλάστησης ή και ανάπτυξη νέας βλάστησης πρόωρα, διότι αυτή η βλάστηση δεν θα μπορέσει να αντέξει το κρύο του χειμώνα. Ιχνοστοιχεία όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών, μπορεί να χρησιμεύσουν, ώστε τα δέντρα να μπουν στη φάση της χειμερινής ανάπαυσης ομαλά. Στο τέλος του χειμώνα, αναπληρώνουμε τις ανάγκες όλων εκείνων των θρεπτικών στοιχείων που θα βοηθήσουν στη επερχόμενη νέα βλάστηση και την προετοιμασία για την επόμενη ανθοφορία.
Φυτοπροστασία
Μετά το πέρας της συγκομιδής, τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής (ραβδιστικές μηχανές, λανάρια, πριόνια). Ακόμη, η δραστηριότητα των εντόμων που είναι αυξημένη κατά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, μπορεί να έχει λειτουργήσει ως φορέας μετάδοσης ασθενειών. Οι ασθένειες αυτές είναι κυρίως μυκητολογικές και βακτηριακές. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η βακτηριακή καρκίνωση, το γλοιοσπόριο, το κυκλοκόνιο κλπ. Γι’ αυτό η περίοδος μετά τη συγκομιδή είναι κατάλληλη για να εφαρμόσουμε μυκητοκτόνα. Όσο περισσότερους πληθυσμούς εξουδετερώσουμε, τόσο λιγότεροι βλαβεροί μικροοργανισμοί θα διαχειμάσουν, και τόσο λιγότερους θα χρειαστεί να καταπολεμήσουμε κατά την περίοδο της άνθησης και της καρποφορίας. Τα σκευάσματα καλό θα είναι να είναι βιολογικά και κυρίως χαλκούχα. Η δραστηριότητα των εντόμων κατά τη χειμερινή περίοδο είναι περιορισμένη, διότι τα περισσότερα διαχειμάζουν.
Σημείωση για τη μετασυλλεκτική φροντίδα του προϊόντος
Η συσκευασία και αποθήκευση του τελικού προϊόντος, είτε αυτό είναι ελαιόλαδο, είτε είναι βρώσιμη ελιά, είναι πολύ σημαντική γιατί προσθέτει και διαφυλάσσει την αξία του προϊόντος και συνακόλουθα το εισόδημα του παραγωγού. Προτείνουμε αυτή να μην γίνεται κατ’ οίκον, αλλά σε πιστοποιημένα ελαιουργεία και τυποποιητήρια, είτε συνεταιρισμών, είτε ιδιωτικά.
Εκεί μπορούν να τηρηθούν τα πρωτόκολλα τύπου HACCP που απαιτούνται ώστε το τελικό προϊόν να είναι εμπορεύσιμο και αξιόπιστο, να πωλείται στην καλύτερη δυνατή τιμή και οι πωλήσεις αυτές να επαναλαμβάνονται, καθώς ο καταναλωτής μπορεί βάσιμα να το θεωρεί αξιόπιστο και να δημιουργήσει σχέση εμπιστοσύνης με το προϊόν.
Επίλογος
Μιλήσαμε για τις καλλιεργητικές πρακτικές που προτείνουμε να υιοθετούνται, καθώς και ποιες χρειάζεται να ξεπεραστούν, για τη θρέψη και τους χρόνους εφαρμογής της, την απαραίτητη φυτοπροστασία από τις ασθένειες, και θίξαμε επίσης και το θέμα της μετασυλλεκτικής διαχείρισης του τελικού προϊόντος.
Η διεθνής και εγχώρια έρευνα και η καλλιεργητική εμπειρία έχει αποδείξει τη σημασία της ορθής γεωργικής πρακτικής για την ποιοτική παραγωγή ελαιόλαδου καθώς και της μετασυλλεκτικής φροντίδας της ελιάς. Ας την αποδώσουμε κι εμείς στην καλλιέργεια του σημαντικότερου δέντρου της ελληνικής γης.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΝΤΑΣΚΑΣ
Τεχνολόγος Γεωπόνος
Geogreen Agro Solutions
Η εταιρεία Κ&Ν Ευθυμιάδης ΜΑΒΕΕ, ηγέτιδα εταιρεία αγροτικών εφοδίων και υπηρεσιών στην Ελλάδα, αποφάσισε να εισέλθει δυναμικά στον κλάδο των λιπασμάτων και βιοδιεγερτών μέσω της ίδρυσης κοινοπραξίας με την εταιρία BRANDT, μιας Αμερικανικής πολυεθνικής εταιρίας εξειδικευμένης στα υψηλής αξίας προϊόντα θρέψης.
Με την κίνηση αυτή, βασική επιδίωξη της K&N Ευθυμιάδης είναι η προσφορά ποιοτικών και τεχνολογικώς προηγμένων προϊόντων θρέψης και η πληρέστερη κάλυψη των αναγκών των παραγωγών σε προϊόντα και υπηρεσίες. Από την άλλη, ο αμερικανικός οίκος BRANDT, έχοντας μια ιστορία 70 ετών αφιερωμένη στην καινοτομία στη γεωργία, μέσω της κοινοπραξίας αυτής αποκτά άμεση πρόσβαση τόσο στο Ελληνικό λιανικό δίκτυο διανομής αγροτικών εφοδίων.
Η Κ&Ν Ευθυμιάδης ιδρύθηκε το 1935, διαθέτει ένα πλήρες χαρτοφυλάκιο φυτοπροστατευτικών προϊόντων και σπόρων, ισχυρό εμπορικό δίκτυο, υπερσύγχρονες παραγωγικές μονάδες και εκτεταμένη αγροτική τεχνογνωσία, ικανοποιώντας την απαίτηση της αγοράς για τη συνδυασμένη παροχή προϊόντων και υπηρεσιών που να καλύπτουν τις ανάγκες τόσο του αγρότη όσο και του τελικού καταναλωτή. Είναι η μεγαλύτερη εταιρία του Ομίλου Αγροτεχνολογίας Ευθυμιάδη, που δραστηριοποιείται επίσης στον χώρο της έρευνας, παραγωγής και τυποποίησης σπόρων σποράς, των εξειδικευμένων και πιστοποιημένων εργαστηριακών αναλύσεων και της συμβολαιακής γεωργίας.
Η εταιρία BRANDT είναι γνωστή ως μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες, οικογενειακές εταιρείες στις ΗΠΑ. Από το 1953, η οικογένεια Brandt και οι συνεργάτες της παρέμειναν πιστοί στην αγροτική φιλοσοφία και κουλτούρα που είναι βαθιά ριζωμένη στις μεσοδυτικές Πολιτείες, αλλά και στην αταλάντευτη δέσμευση για την διατήρηση αυτού του τρόπου ζωής μέσω ποιοτικών ανθρώπων και ποιοτικών προϊόντων. Η BRANDT βοηθά τις οικογένειες, τις φάρμες και τις αγροτικές κοινότητες να διασφαλίσουν το εισόδημά τους με την παροχή τεχνογνωσίας και των απαραίτητων γεωργικών εισροών. Με περισσότερα από 250 προϊόντα, η εταιρία BRANDT προτιμάται από τους αγρότες που καλλιεργούν από φυτά μεγάλης καλλιέργειες μέχρι φρούτα και λαχανικά. Τα προϊόντα της BRANDT πωλούνται σε 48 πολιτείες των ΗΠΑ και σε περισσότερες από 45 χώρες παγκοσμίως.
Στόχος της νεοϊδρυθείσας ΚΝΕ BRANDT είναι να βοηθήσει στην περαιτέρω ενδυνάμωση του κλάδου της εξειδικευμένης θρέψης και να αποτελέσει ένα αξιόπιστο εργαλείο στην κοινή επιδίωξη για μια Ελληνική γεωργία σύγχρονη και προσοδοφόρα για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Μετά από πρωτοβουλίες και συνεχείς παρεμβάσεις του Συνδέσμου Παραγωγών και Εμπόρων Λιπασμάτων (ΣΠΕΛ) και άλλων φορέων, η Κυβέρνηση προχώρησε το 2022 στην ένταξη των λιπασμάτων στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ του 6%.
Σύμφωνα με το Νόμο 4616/2022 (παρ. 51 - ΦΕΚ Α’ 65/28.03.2022) ορίζεται η κατηγορία Λιπάσματα (Δασμολογική Κλάση: 3101, 3102, 3103, 3104 και 3105) στην κατηγορία του συντελεστή ΦΠΑ του 6%, με την εξαίρεση όμως προϊόντων που παραμένουν στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ 24% εξαιτίας της διαφορετικής δασμολογικής κλάσης.
Πρόκειται για προϊόντα, ανόργανες ενώσεις και άλλα προϊόντα θρέψης, όπως τα φυτοχώματα, εδαφοβελτιωτικά και τύρφες, τα οποία χρησιμοποιούνται κατά κόρον στη γεωργία και χαρακτηρίζονται προϊόντα λίπανσης όχι μόνο από την αγορά, αλλά και από την Εθνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία.
Παρόλο, που ο όγκος αυτών των προϊόντων είναι αναλογικά μικρός (εκτίμηση 28.000 τόνοι), αποτελούν σημαντικό εργαλείο των αγροτών και αυξάνουν την αξία των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων, ενώ χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες, τομέας, τον οποίο η Κυβέρνηση ιεραρχεί στις στρατηγικές προτεραιότητές της στον αγροδιατροφικό τομέα.
Πρόσφατα, στις 15 Νοεμβρίου 2024, πληροφορηθήκαμε από ενημερωτικό σημείωμα για τη συνάντηση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με εκπροσώπους του αγροτικού τομέα, κατά την επίσκεψή του σε φυτώρια στο Καπανδρίτι, ότι «έγινε ανταλλαγή απόψεων για μέτρα που θα μπορούσαν να διευκολύνουν περαιτέρω τον αγροτικό τομέα, όπως η μετάπτωση σε χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ ορισμένων λιπασμάτων, πέραν αυτών που έχουν ήδη υπαχθεί στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ του 6%».
Πράγματι, η συμπερίληψη στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ του 6% όλων ανεξαιρέτως των λιπασμάτων θα αυξήσει τις επιλογές του Έλληνα αγρότη, θα τον ενδυναμώσει απέναντι στον έντονο ανταγωνισμό που αντιμετωπίζει από άλλες κοινοτικές και μη χώρες που χρησιμοποιούν αντίστοιχα προϊόντα λίπανσης με χαμηλό ΦΠΑ και θα συμβάλει στη βελτίωση της παραγωγικότητας του πρωτογενούς τομέα.
Με αυτό το σκεπτικό, παρακαλούμε τους Υπουργούς Οικονομικών κ. Χατζηδάκη Κ. και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Τσιάρα Κ. να εξετάσουν το αίτημα του Συνδέσμου μας και να προχωρήσουν άμεσα στη συμπερίληψη όλων των προϊόντων λίπανσης στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6%, ενισχύοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα του πρωτογενούς τομέα.
Εκδήλωση αφιερωμένη στο ευρωπαϊκό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την κυκλοφορία λιπασμάτων, καθώς και στις τάσεις και εξελίξεις που επικρατούν στον κλάδο της θρέψης φυτών οργάνωσε ο ΣΠΕΛ στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά (ΕΒΕΠ) την Παρασκευή 8/11/2024.
Στην εκδήλωση, η οποία στην πράξη αποτελεί το 4ο Συνέδριο του ΣΠΕΛ με επίκεντρο το ρυθμιστικό περιβάλλον, διακεκριμένοι εισηγητές καθώς και περισσότεροι από 100 συμμετέχοντες, είτε με φυσική παρουσία είτε διαδικτυακά, είχαν την ευκαιρία να αναλύσουν και να συζητήσουν τη δυναμική που διαμορφώνεται στον κλάδο των λιπασμάτων.
Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Σταμενίτης Διονύσης τόνισε τη σημασία των λιπασμάτων για τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας, ειδικά εν μέσω προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή. Ανέφερε ότι τα λιπάσματα αποτελούν έναν από τους πιο σημαντικούς παραγωγικούς συντελεστές, νευραλγικής σημασίας στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα. Όπως είπε, ο κλάδος των λιπασμάτων καλείται να προσαρμοστεί και να καινοτομήσει για να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της αγοράς και της ΚΑΠ, προωθώντας βιώσιμες και φιλοπεριβαλλοντικές πρακτικές, σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Πρόεδρος του ΣΠΕΛ, κ. Ρουσσέας Δημήτρης εστίασε στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ της βιομηχανίας λιπασμάτων και των αρμόδιων αρχών για τη διαμόρφωση ενός δίκαιου, ασφαλούς και ευέλικτου νομοθετικού πλαισίου, ικανού να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις του καταναλωτή και της βιομηχανίας, καθώς και να προσθέτει εργαλεία στον αγρότη για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Ο Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής – Πειραιώς (ΣΒΑΠ), κ. Καραγεωργίου Ν. ανέδειξε την ανάγκη για στενότερη συνεργασία μεταξύ της βιομηχανίας τροφίμων και του κλάδου λιπασμάτων, αναδεικνύοντας τον καίριο ρόλο των λιπασμάτων στην αύξηση της παραγωγής και τη διασφάλιση υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών των αγροτικών προϊόντων.
Στην πρώτη ενότητα της εκδήλωσης, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την DG GROW παρουσίασε τις βασικές αρχές και απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού κυκλοφορίας λιπασμάτων, με έμφαση τις 14 τροποποιήσεις που ήδη έχουν δημοσιευτεί από την ημέρα εφαρμογής του. Μεταξύ άλλων, στην παρουσίαση αναλύθηκε η δυνατότητα υιοθέτησης ψηφιακής ετικέτας στα προϊόντα λίπανσης, καθώς και τα νέα κριτήρια αξιολόγησής των πολυμερών υλικών που χρησιμοποιούνται ως συστατικά στα λιπάσματα. Με βάση τα στοιχεία που αναφέρουν οι τεχνικές μελέτες, που αναθέτει η ΕΕ σε εξωτερικούς συνεργάτες, αναμένεται το επόμενο διάστημα να συμπεριληφθούν ως συστατικά για την παραγωγή λιπασμάτων (α) νέα υλικά από ζωικά υποπροϊόντα, (β) νέοι μικροοργανισμοί, αλλά και να δημοσιευτεί οδηγός για τον τρόπο δημιουργίας των τεχνικών φακέλων των προϊόντων λίπανσης από τους παρασκευαστές. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον προαιρετικό χαρακτήρα του Κανονισμού και στη δυνατότητα των κρατών μελών να διακινούν τα προϊόντα λίπανσης με τις εθνικές τους νομοθεσίες.
Ακολούθησε η παρουσίαση του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Κλιματικής Αλλαγής του ΥΠΑΑΤ, Δρ. Μίχου Κ., ο οποίος παρουσίασε τις εξελίξεις όσον αφορά τη θέσπιση εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων στον τομέα των λιπασμάτων και συναφών προϊόντων. Αναφέροντας χαρακτηριστικά τη δυνατότητα που ορίζει ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός, αλλά και ο εθνικός νόμος ότι με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίζονται οι τύποι λιπασμάτων που μπορούν να κυκλοφορούν στη χώρα και τα στοιχεία που προσδιορίζουν κάθε λίπασμα, ανάλυσε την προτεινόμενη πρόταση για τη διαμόρφωση του εθνικού πλαισίου κυκλοφορίας προϊόντων λίπανσης.
Στη δεύτερη ενότητα, πραγματοποιήθηκε διεξοδική ανασκόπηση των νέων τάσεων που συζητιούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και των τροποποιήσεων που αναμένονται να ενσωματωθούν στο νομοθετικό πλαίσιο των λιπασμάτων στο μέλλον. Συγκεκριμένα, ο κ. Barton David παρουσίασε τις θέσεις του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Βιοδιεγερτών - EBIC, τονίζοντας τα βασικά σημεία που θεωρούν ότι υπολείπεται ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός Λιπασμάτων. Συγκεκριμένα ανέφερε την υποχρέωση να είναι εγγεγραμμένα στον κανονισμό Reach όλα τα συστατικά ανεξάρτητα από τον όγκο παραγωγής, την περιορισμένη λίστα των μικροοργανισμών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συστατικά προϊόντων λίπανσης, την απαγόρευση της χρήσης των φωσφορικών, την μη συμπλήρωση των συστατικών που προέρχονται από ζωικά υποπροϊόντα, που όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να δρουν περιοριστικά για τη βιομηχανία παραγωγής βιοδιεγερτών.
Στο πλαίσιο του Σεμιναρίου, ο κ. Σφέτσας Θ., Τεχνικός Υπεύθυνος της Qlab, παρουσίασε τα αποτελέσματα της τεχνικής μελέτης που ανατέθηκε στην QLAB από την ΕΕ, για την ένταξη νέων υλικών στην κατηγορία συστατικών προερχόμενα από ζωικά υπο-προϊόντα. Συγκεκριμένα από τα 12 υλικά, που υπάρχουν στη μελέτη και αναμένεται να δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα,, παρουσίασε ως παραδείγματα την μεταποιημένη ζωική πρωτεΐνη. Στη συνέχεια της παρουσίασης του, περιέγραψε πως μπορεί το χωνεμένο οργανικό υπόλειμμα από αναερόβια επεξεργασία να χρησιμοποιηθεί στα προϊόντα λίπανσης, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της υγείας των εδαφών, αλλά και μειώνοντας το ανθρακικό αποτύπωμα.
Η Dr. Laura van Schöll, από το Ερευνητικό Ινστιτούτο NMI (Nutriënten Management Instituut), παρουσίασε τα στοιχεία της τεχνικής μελέτης που έχουν αναλάβει από την ΕΕ, σχετικά με την προσθήκη νέων συστατικών υλικών στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Κυκλοφορίας Λιπασμάτων. Τα υλικά που αξιολογούνται περιλαμβάνουν καινοτόμα υλικά, όπως υποπροϊόντα από τη βιομηχανία ζωοτροφών, επεξεργασμένα ανθρώπινα εκκρίματα μέσω νιτροποίησης και απόσταξης, ανακτημένα θρεπτικά στοιχεία όπως, για παράδειγμα από ανακυκλωμένες μπαταρίες κτλ. Τα συστατικά που αξιολογούνται στη μελέτη προέκυψαν από τη δημόσια διαβούλευση που είχε πραγματοποιηθεί το 2022 και τα αποτελέσματα της μελέτης, σημείωσε, ότι θα δημοσιευτούν το 2025.
Η τελευταία ενότητα του Σεμιναρίου ήταν αφιερωμένη στους εκπροσώπους των Κοινοποιημένων Οργανισμών (ΚΟ), οι οποίοι ανέλυσαν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία λιπασμάτων στην εφαρμογή των νομοθετικών πλαισίων. Ο Tettelaar Giel, Πρόεδρος των ΚΟ και Πρόεδρος της EFCI Register, ο κ. Βαπορίδης Σ. από την TUV AUSTRIA HELLAS, και η κα Pyjor Magdalena από την EFCI Register ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι η υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού επιτρέπει στα προϊόντα λίπανσης να κυκλοφορούν ελεύθερα σε όλα τα Κράτη Μέλη, ότι οι ΚΟ έχουν δημοσιευμένα πρωτόκολλα για τις διαδικασίες που απαιτείται να ακολουθούν οι οικονομικοί φορείς, αλλά και ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις διαδικασίες ελέγχου της συμμόρφωσης της κυκλοφορίας λιπασμάτων.
Ο ΣΠΕΛ, πρωτοπόρος στη διοργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων για τα μέλη του, οργάνωσε μια ολοκληρωμένη ενημερωτική και εκπαιδευτική ολοήμερη εκδήλωση, η οποία εξελίχθηκε σε μία δυναμική συνάντηση.
Με την παρουσία του συνόλου των μελών του ΣΠΕΛ, αλλά και των εκπροσώπων της Πολιτικής Ηγεσίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των υπηρεσιών, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των φορέων, αναδείχτηκε η σημασία του διαλόγου και της συνεργασίας στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων θέσεων και πολιτικών, αλλά και στοχευμένης στρατηγικής για τον κλάδο των λιπασμάτων σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον.
Τα Μέλη του ΣΠΕΛ μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις αποκτούν τη γνώση, αλλά και τα εργαλεία, ώστε όχι μόνο να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του νομοθετικού πλαισίου, αλλά να μεταστρέψουν αυτές τις αλλαγές σε επιχειρηματικές ευκαιρίες για ανάπτυξη και καινοτομία.
Η δυναμική συμμετοχή των Μελών του ΣΠΕΛ αποδεικνύει τη δέσμευση του κλάδου να παράγει Προϊόντα Λίπανσης Υψηλών Προδιαγραφών που προσθέτουν αξία στον αγροδιατροφικό κλάδο.
Οι επιπτώσεις στη ροδακινοκαλλιέργεια από την ασθένεια που παραμορφώνει τους καρπούς συζητήθηκαν σε πρόσφατη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Π.Ε. Πέλλας, παρουσία κλιμακίου του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου.
Ακολούθησε δεύτερη συνάντηση των ερευνητών του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου με την ομάδα εργασίας των γεωπόνων στην Π.Ε. Πέλλας. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι έγινε δειγματοληψία στην περιοχή και θα ακολουθήσει νέα δειγματοληψία την Άνοιξη.
Και στις δύο συναντήσεις πάντως δεν έγινε καμιά αναφορά για τις αποζημιώσεις των παραγωγών που έπαθαν ζημιά και για την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος.
Αυτή την στιγμή οι ροδακινοπαραγωγοί είναι ξεκρέμαστοι και δεν γνωρίζουν αν παρά τους ψεκασμούς κατά των ακάρεων και τις καλλιεργητικές φροντίδες και έξοδα που θα κάνουν όλο τον χρόνο τι θα γίνει με την επερχόμενη παραγωγή τους.
Επίσης δεν έχουν κάποια επίσημη ενημέρωση αν θα πρέπει να προχωρήσουν σε εκριζώσεις των χωραφιών που υπάρχει πρόβλημα και αλλαγή καλλιέργειας.
Μιλάμε για παραγωγούς πυρηνόκαρπων που έχουν μείνει χωρίς εισόδημα και δεν ξέρουν τι θα κάνουν στο μέλλον.
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και βουλευτής Πέλλας, Διονύσης Σταμενίτης, κατά την συνάντηση που είχε ανέφερε ότι σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες, τις Αντιπεριφέρειες και το Μπενάκειο, έχει εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που περιλαμβάνει:
Α. Την αναλυτική εξέταση της ασθένειας με σκοπό να εντοπιστούν με ακρίβεια τα παθογόνα αίτια που προκαλούν την παραμόρφωση των καρπών (ροδακίνων), και
Β. Την έκδοση οδηγού συμβουλών προς τους παραγωγούς για υιοθέτηση καλλιεργητικών πρακτικών.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί δύο αποφάσεις:
1. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα», Α.Π. 4894/123121/26-04-2024
2. «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. σε καλλιέργειες πυρηνοκάρπων», Α.Π. 10086/278395/17-09-2024
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης τονίστηκε η ανάγκη της συνδυαστικής εφαρμογής των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών, όπως αυτές περιγράφονται στις παραπάνω οδηγίες, γεγονός που αναμένεται, σύμφωνα με την εκτίμηση των επιστημόνων, να συμβάλλει στον περιορισμό του φαινομένου.
Παράλληλα, ήδη το κλιμάκιο του Μπενακείου βρίσκεται στη περιοχή, με σκοπό την ολοκληρωμένη συλλογή δειγμάτων, ώστε να προχωρήσει η έρευνα του φαινομένου, την οποία έχει ζητήσει και χρηματοδοτεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σύμφωνα με το επιστημονικό προσωπικό η συλλογή των δειγμάτων από τους ίδιους είναι απαραίτητη, καθώς θα γίνει με τον προβλεπόμενο τρόπο (ποσότητα, περιοχές συλλογής, τμήματα του δέντρου).
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν
Η ΠΕ Πέλλας σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση του ΥπΑΑΤ).
Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (π.χ. εμβόλια) μεταξύ περιοχών/οπωρώνων.
Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Σημειώνεται ότι, μετά και την εξέταση των δειγμάτων καρπών, που ακολούθησε της εξέτασης των δειγμάτων φύλλων, πέραν της ιογενούς προσβολής, εντοπίστηκε και ύπαρξη ακάρεων. Για τον λόγο αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό οι παραγωγοί να ακολουθήσουν τις οδηγίες που έχουν εκδοθεί στο σύνολο τους και όχι αποσπασματικά.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πέλλας, Δάνη Τζαμτζή, του Προϊσταμένου της ΔΑΟΚ Γιώργου Γαϊτάνη, του Προϊσταμένου του Τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Συμεών Μαρνασίδη, της Διευθύντριας του Τμήματος Φυτοπαθολογίας του Μπενάκειου Χριστίνα Βαρβέρη και της Γεωπόνου-Ακαρολόγου του Μπενακείου Ελευθερίας Καπαξίδη.
Συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Α. Λυκουρέντζο, πραγματοποίησε ο Βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, από κοινού με τον Βουλευτή Πέλλας, Λάκη Βασιλειάδη.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα ζητήματα που αφορούν τις δύο περιοχές σε σχέση με τις αποζημιώσεις των αγροτών και των παραγωγών από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που υπέστησαν ενώ η παραγωγή τους βρίσκονταν σε φάση συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτή.
Συγκεκριμένα, οι δύο Βουλευτές έθεσαν στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά τις άκαιρες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν μέσα στον Αύγουστο και είχαν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες ζημιές κυρίως σε πυρηνόκαρπα -και άλλα προϊόντα-, που βρίσκονταν στο στάδιο της συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτό.
Όπως τόνισαν οι Βουλευτές, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωριστεί το ζημιογόνο αίτιο και να προχωρήσει τελικά η διαδικασία με τις σχετικές αναγγελίες μέσω ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.
Επίσης, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η ένταξη στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ της ζημίας από έντονες και ακραίες βροχοπτώσεις, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία για τους παραγωγούς που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια λόγω των ακραίων καιρικών αυτών φαινομένων.
Επιπλέον, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ την ανάγκη ενίσχυσης σε προσωπικό του Υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Ημαθίας - Πέλλας, αίτημα στο οποίο ο κ. Λυκουρέντζος ανταποκρίθηκε θετικά, ενημερώνοντας πως στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει πρόσληψη επιπλέον προσωπικού με τριετείς συμβάσεις και δυνατότητα ανανέωσης για ακόμα τρία έτη.
Ο Τάσος Μπαρτζώκας επεσήμανε για ακόμη μια φορά το σύνολο των ζημιών που έχουν υποστεί οι αγρότες της Ημαθίας εξαιτίας καιρικών φαινομένων, όπως οι έντονες βροχοπτώσεις στα τέλη Μαρτίου 2024, αλλά και η καταστροφική ανεμοθύελλα στις αρχές Ιουνίου 2024, και τόνισε ότι για όλα τα περιστατικά θα πρέπει να υπάρξει επίσπευση στην έκδοση των πορισμάτων και τελικά στις αποζημιώσεις.
Ο στόχος της επίσκεψης αλλά και της όλης προσπάθειας από πλευράς των δύο Βουλευτών όλο αυτό το διάστημα από τις αρχές του καλοκαιριού είναι αφενός να εξασφαλιστεί η αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών από τις καταστροφές που τους οδήγησαν σε απώλεια της παραγωγής και του εισοδήματός τους, και αφετέρου, να γίνει πράξη η ένταξη της αιτίας αυτής ξεκάθαρα στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία της διεκδίκησης των αποζημιώσεων από τους αγρότες και οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται τώρα.
Η ανάγκη να δημιουργηθεί το πλαίσιο αυτό είναι επιτακτική δεδομένου πως τα φαινόμενα αυτά έχουν παγιωθεί και γίνονται όλο και συχνότερα.
Η εταιρία Κ&Ν Ευθυμιάδης Μ.ΑΒΕΕ, ηγέτιδα εταιρία αγροτικών εφοδίων και υπηρεσιών στην Ελλάδα, αποφάσισε να εισέλθει στον κλάδο των λιπασμάτων, σε συνεργασία με τον Αμερικανικό οίκο BRANDT.
Στο πλαίσιο της νέας της στρατηγικής επένδυσης, η Κ&Ν Ευθυμιάδης Μ. ΑΒΕΕ ήλθε σε συμφωνία με την ADAMA Ελλάς Μ.ΑΕ Λύσεις για τη Γεωργία, για τη χρήση από την K&N Ευθυμιάδης των επιτυχημένων εμπορικών σημάτων λιπασμάτων της ADAMA Ελλάς ΑδΑΜΑΣ®, Duramax® και Solaris.
Η εταιρία K&N Ευθυμιάδης με αυτή την στρατηγική επένδυση στοχεύει να εισέλθει δυναμικά στην αγορά των Λιπασμάτων και Βιοδιεγερτών σε σύμπραξη με την εταιρία BRANDT, μια Αμερικανική, πολυεθνική εταιρία ειδικευμένη στα ειδικά Λιπάσματα. Με την κίνηση αυτή, βασική επιδίωξη της εταιρίας K&N Ευθυμιάδης είναι η προσφορά ποιοτικών και τεχνολογικώς προηγμένων προϊόντων θρέψης φυτών και η καλύτερη κάλυψη των αναγκών των παραγωγών σε προϊόντα και υπηρεσίες.
Η εταιρία ADAMA Ελλάς Μ.ΑΕ Λύσεις για τη Γεωργία, στα πλαίσια της διεθνούς στρατηγικής του Ομίλου ADAMA, θα εστιάσει στη βασική της επιχειρηματική της δραστηριότητα, τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και ειδικότερα στην ανάπτυξη Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων στο ταχέως αναπτυσσόμενο τμήμα της αγοράς Προϊόντων Καινοτομίας Αξίας.
Η ADAMA είναι μια κορυφαία παγκόσμια εταιρία φυτοπροστασίας, η οποία παρέχει λύσεις για την καταπολέμηση των ζιζανίων, των εντόμων και των ασθενειών, ώστε οι αγρότες να μπορούν να κάνουν αυτό που κάνουν καλύτερα: να θρέψουν τον κόσμο. Αξιοποιώντας τις υπερσύγχρονες δυνατότητες Έρευνας & Ανάπτυξης, παραγωγής και σύνθεσης και τη μοναδική της εργαλειοθήκη με το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο δραστικών ουσιών – έχει την ευελιξία να δημιουργεί μοναδικές συνθέσεις και μείγματα για να καλύψει τις ανάγκες των τοπικών αγροτών. Η υπόσχεση της εταιρίας να Ακούει > Μαθαίνει > Παραδίδει είναι μια πρόσκληση προς τους πελάτες να μιλήσουν μαζί της και μια δέσμευση ότι θα τους ακούσει, θα μάθει για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και θα προσφέρει νέα, σχετικά προϊόντα και λύσεις.
Ο Όμιλος Αγροτεχνολογίας Ευθυμιάδη, ο οποίος από το 2003 φέρει την ονομασία REDESTOS Efthymiadis Agrotechnology Group περιλαμβάνει δέκα επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το Εξωτερικό, οι οποίες ασχολούνται με την Παραγωγή, την Έρευνα & Ανάπτυξη καθώς και την παροχή Υπηρεσιών στη Γεωργία. Η εταιρία Κ&Ν Ευθυμιάδης Μ.ΑΒΕΕ, η μεγαλύτερη εταιρία του Ομίλου που ιδρύθηκε το 1935, διαθέτει ένα πλήρες χαρτοφυλάκιο Φυτοπροστατευτικών προϊόντων και Σπόρων, ισχυρό εμπορικό δίκτυο, υπερσύγχρονες παραγωγικές μονάδες και παροχή υπηρεσιών υψηλής τεχνολογικής στάθμης, επιχειρώντας να υλοποιήσει την απαίτηση της αγοράς για τη συνδυασμένη παροχή προϊόντων και υπηρεσιών που καλύπτουν την ανάγκη του αγρότη να παράγει και να πουλά τα προϊόντα του σύμφωνα με τις προδιαγραφές που απαιτούν η βιομηχανία τροφίμων, τα σουπερμάρκετ και ο τελικός καταναλωτής.
Η εταιρία BRANDT είναι γνωστή ως μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες, οικογενειακές εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Από το 1953, η οικογένεια Brandt και οι υπάλληλοί της παρέμειναν πιστοί σε μια φιλοσοφία που έχει φυτευτεί βαθιά στις μεσοδυτικές ρίζες της εταιρίας και σφυρηλατείται από ένα αμερικανικό πνεύμα που εστιάζει στη δέσμευση για ποιοτικούς ανθρώπους και ποιοτικά προϊόντα. Προσφέρει τα προϊόντα, τη γνώση και την εξυπηρέτηση πελατών για να βοηθήσει τους επιχειρηματικούς εταίρους της στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής αλλά και σε όλο τον κόσμο να είναι επιτυχημένοι. Φροντίζοντας τους πελάτες της, κοντά και μακριά, η BRANDT βοηθά τις οικογένειες, τις φάρμες και τις κοινότητες να εξασφαλίσουν έναν ασφαλή εφοδιασμό σε φυτικές ίνες, καύσιμα και τρόφιμα. Με περισσότερα από 250 προϊόντα, η εταιρία BRANDT προτιμάται από τους αγρότες που καλλιεργούν από Φυτά Μεγάλης Καλλιέργειας μέχρι φρούτα και λαχανικά, καλλωπιστικά και χλοοτάπητες. Τα προϊόντα της BRANDT πωλούνται σε 48 πολιτείες των ΗΠΑ και σε περισσότερες από 45 χώρες παγκοσμίως.
Την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου 2024, η Yara Ελλάς και το Κτήμα Κυρ-Γιάννη διοργάνωσαν στους χώρους του Κτήματος Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι Ημαθίας, μια εκδήλωση αφιερωμένη στην Αναγεννητική Γεωργία. Μία ημέρα εστιασμένη στις βέλτιστες βιώσιμες γεωργικές πρακτικές που επηρεάζουν θετικά τη φύση και βελτιώνουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα διαφορετικών πρακτικών θρέψης που εφαρμόστη- καν σε 2 πειραματικούς αμπελώνες του Κτήματος Κυρ-Γιάννη στη Νάουσα και στο Αμύνταιο, με ποικι- λίες Ξινόμαυρο και Gewurztraminer αντίστοιχα. Το ερευνητικό έργο που υποστηρίχτηκε επιστημονικά από ερευνητική ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου της Αθήνας, στοχεύει στη μέτρηση της συσχέτι- σης του Δείκτη Υγείας του Εδάφους (βασικός πυλώνας της Αναγεννητικής Γεωργίας) με την ενίσχυση της απόδοσης και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της παραγωγής. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό ερευνητικό έργο στην Ελλάδα που συνδυάζει με μετρήσιμους όρους τη βιωσιμότητα με την αειφορία.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους εκλεκτοί καλεσμένοι του ευρύτερου αγροδιατροφικού χώρου εκφράζοντας την πεποίθηση πως το αγροδιατροφικό σύστημα θα πρέπει να ενδυναμωθεί και ότι χρειάζεται επειγόντως να κλιμακώσουμε τις δράσεις μας, με συνεργασίες και μετρήσιμες πρακτικές για τους αγρότες.
Ιδιαίτερα τιμητική ήταν η παρουσία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύση Σταμενίτη. Ο κ. Σταμενίτης συνομίλησε με τα στελέχη της Yara και του Κτήματος Κυρ-Γιάννη και ενημερώθηκε για τη σημασία της ανάδειξης της Αναγεννητικής Γεωργίας και της πιο βιώσιμης προσέγγισης της αγροτικής παραγωγής.
Στην πρώτη ενότητα της εκδήλωσης , ο κ. Στέλλιος Μπουτάρης, Οινοποιός και Διευθύνων Σύμβουλος της Κυρ-Γιάννη, αφού καλωσόρισε τους καλεσμένους στη Νάουσα, παρουσίασε την ιστορία και την ανάπτυξη του Κτήματος στη Νάουσα και το Αμύνταιο, με έμφαση στη φιλοσοφία και τις αξίες που διέπουν τη λειτουργία του. Με συνεχείς επενδύσεις στην έρευνα του αμπελώνα, κτίζοντας την παράδοση μέσα από την καινοτομία, και ανοίγοντας νέους δρόμους για το ελληνικό κρασί. Ο κ. Μπουτάρης έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία της ένταξης της της Κυρ-Γιάννη, ως το πρώτο ελληνικό οινοποιείο στο International Wineries for Climate Action, ένα δίκτυο κορυφαίων οινοποιείων από όλο τον κόσμο που όχι μόνο είναι ευαισθητοποιημένα απέναντι στις σύνθετες προκλήσεις που επιφέρει η κλιματική αλλαγή, αλλά είναι κυρίως αποφασισμένα να αναλάβουν πρωτοβουλίες επενδύοντας και ανταλλάσσοντας τεχνογνωσία και εμπειρία. Αναφερόμενος τέλος στο ερευνητικό πρόγραμμα, τόνισε πως ο καλύτερος τρόπος να ανταποκριθούμε στις πολλαπλές προκλήσεις του αγροδιατροφικού τομέα είναι η συνεργασία, η συστημική έρευνα, μέσω διαρκούς αξιολόγησης, και ο συντονισμός με μακροπρόθεσμο πλάνο.
Ακολούθως, η κ. Marion Martinez, SVP, South Europe της Yara, παρουσίασε τις θέσεις της Yara ως προς την Αναγεννητική Γεωργία. Συνδέοντας το όραμα και τη φιλοδοξία της Yara «Να αναπτύξουμε ένα διατροφικό μέλλον με θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα» τόνισε ότι αποτελεί προτεραιότητα ο μετασχηματισμός του αγροδιατροφικού τομέα και η Αναγεννητική Γεωργία αποτελεί τη λύση για να το επιτύχουμε. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κ. Martinez «Η Yara παίζει καθοριστικό ρόλο στην Αναγεννητική Γεωργία. Αν δούμε τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι παραγωγοί, αυτές είναι τρομακτικές. Σήμερα, μπορούμε να προσφέρουμε λύσεις στους παραγωγούς για να 2 / 2 παράξουν τροφή και να ενσωματώσουν τις λύσεις αυτές σε ένα πιο βιώσιμο σύστημα παραγωγής τροφίμων».
Ο κ. Γιάννης Ζαφειρίου, Εδαφολόγος - Ερευνητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος, ανέπτυξε με τη σειρά του τον ορισμό και τη σημασία της Υγείας του Εδάφους, μια έννοια που βασίζεται όπως ανέφερε στη βελτιστοποίηση των φυσικών, χημικών και βιολογικών διεργασιών του εδάφους. Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός κοινώς αποδεκτού συστήματος παρακολούθησης των εδαφικών δεικτών, αλλά και ενός κοινού ορισμού της υγιούς κατάστασης του εδάφους. Στη συνέχεια ο κ. Ζαφειρίου παρουσίασε το μεθοδολογικό περίγραμμα για την διεξαγωγή του πειραματικού στο Κτήμα Κυρ-Γιάννη, παρουσιάζοντας τις διαφορετικές εφαρμογές που έγιναν τόσο στο αμπελοτόπι στο Γιαννακοχώρι, όσο και το Αμύνταιο. Καθώς το πειραματικό βρίσκεται σε εξέλιξη, τα πρώτα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν αφορούσαν την επίδραση σε δείκτες όπως: η διαθεσιμότητα συγκεκριμένων θρεπτικών στοιχείων, η μέτρηση τιμών στους δείκτες SPAD και NDVI, η επίδραση στην απόδοση και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Η δεύτερη ενότητα περιλάμβανε την επίσκεψη στον πειραματικό αμπελώνα του Γιαννακοχωρίου με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ο κ. Νίκος Μυτιλέκας, Marketing & Agronomy Manager και ο κ. Αλέξανδρος Παναγόπουλος, Agronomy Specialist της Yara Ελλάς, ανέπτυξαν εις βάθος τα πρωτόκολλα που ακολουθήθηκαν τόσο στο Γιαννακοχώρι όσο και το Αμύνταιο, ως προς τις επιμέρους μεταχειρίσεις και τα προϊόντα που εφαρμόστηκαν. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο γεγονός ότι κατά την φετινή χρονιά ο τρύγος ήταν εξαιρετικά πρώιμος, σχεδόν δύο εβδομάδες νωρίτερα από τη συνηθισμένη περίοδο συγκομιδής. Ως προς τα αποτελέσματα και τις παραμέτρους παρατηρήθηκε θετική επίδραση των αξιολογούμενων παραμέτρων σύμφωνα με το πρωτόκολλο αξιολόγησης, ενώ τα πειραματικά θα συνεχιστούν και θα επεκταθούν και σε άλλους πυλώνες αξιολόγησης της Αναγεννητικής Γεωργίας.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ξενάγηση στους χώρους του οινοποιείου, όπου παρουσιάστηκαν οι αμπελώνες, οι εγκαταστάσεις και το κελάρι του κτήματος, όπου δόθηκε έμφαση στην βιώσιμη ανάπτυξη και στον σεβασμό προς το περιβάλλον, και ολοκληρώθηκε με γεύμα προς τους καλεσμένους που παρευρέθηκαν.
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.
Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.
Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.
Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:
1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.
2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Παρατηρήσεις
α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.
Νομικά αναμένεται να κινηθούν οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των ροδακινοπαραγωγών για να απαιτήσουν την πληρωμή αποζημιώσεων για τις ζημιές από τις βροχοπτώσεις στις 18 και 20 Αυγούστου.
Όπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγμή ο ΑγροΤύπος, ο ΕΛΓΑ, συνεχίζοντας την θέση που έχει εδώ και χρόνια, αρνείται να ικανοποιήσει την αξίωση των πληγέντων παραγωγών να υπάρξει ασφαλιστική κάλυψη για τις ζημίες που υπέστησαν, επικαλούμενος την απόφαση του 2017 (παρά την τότε αντίθετη άποψη που είχε ανακοινώσει η σχετική επιτροπή).
Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Αύγουστο είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ αίτημα σύστασης επιστημονικής επιτροπής για τις ζημίες στα πυρηνόκαρπα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος 3877/2010 και να αποζημιωθούν οι ζημιές των αγροτών από τις άκαιρες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, από την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).
Έρχεται σήμερα ο κ. Χρήστος Γιαννακάκης, Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, σε επιστολή του προς τους συνεταιρισμούς των ροδακινοπαραγωγών αναφέρει τα κάτωθι στοιχεία, τα οποία αποτελούν τεκμηρίωση για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους ζημιωθέντες παραγωγούς μέλη των Συνεταιρισμών:
«Στοιχείο 1ο
Ο νόμος 3877/2010, ΦΕΚ 160 Α’, 20-9- 2010, στο άρθρο 5, προσδιορίζει τους ασφαλιζόμενους από τον ΕΛΓΑ φυσικούς κινδύνους και στην παράγραφο 1 ζ), αναφέρει ως άμεση ζημιά στη φυτική παραγωγή και επομένως καλυπτόμενη, τη ζημιά που προκαλείται από υπερβολική και άκαιρη βροχόπτωση.
Στοιχείο 2ο
Ο κανονισμός ασφάλισης φυτικής παραγωγής του ΕΛΓΑ, αριθμός 157502/ΦΕΚ 1668 Β΄ 27-7-2011 στο άρθρο 2 παράγραφο α), αναφέρει ότι υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ το ζημιογόνο αίτιο των υπερβολικών και άκαιρων βροχοπτώσεων.
Επίσης στον ίδιο κανονισμό στους εννοιολογικούς προσδιορισμούς στο άρθρο 3 παράγραφο 8, ορίζεται ότι τα ζημιογόνα αίτια που καλύπτει η ασφάλιση του ΕΛΓΑ, είναι μεταξύ των άλλων, οι υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις.
Στο ίδιο άρθρο, παράγραφο 8 στ ), προσδιορίζεται και η έννοια του εν λόγω φαινομένου, αναφέροντας ότι «υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις θεωρείται η πτώση βροχής, η οποία λόγω έντασης και ύψους ή παρατεταμένης διάρκειας και ύψους, ή παρατεταμένης διάρκειας και εποχής που συμβαίνει, προκαλεί ζημιές στη φυτική παραγωγή».
Στο άρθρο 4, του ίδιου κανονισμού, παράγραφο 1, αναφέρεται ότι καλύπτονται ασφαλιστικά και αποζημιώνονται μόνο οι άμεσεςζημιές που αποδεδειγμένα προκαλούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια και που προσδιορίζονται στο άρθρο3 του κανονισμού που προαναφέραμε.
Στοιχείο 3ο
Στο εγχειρίδιο εκτιμητικής του ΕΛΓΑ, στο ειδικό κεφάλαιο που αναφέρεται στην ζημιές στα ροδάκινα οι οποίες προκαλούνται από υπερβολικές και αρκετές βροχοπτώσεις,στην παράγραφο 2,1,α), προσδιορίζεται ότι η καρπόπτωσηείναι μία από τις καλυπτόμενες ζημίες (σελίδα 93).
Στοιχείο 4ο
Με βάση τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας που έχουμε, στην περιοχή της Βέροιας ενώ όλες τις ημέρες του μήνα Αυγούστου το ύψος της βροχόπτωσης ήταν μηδενικό, στις ημερομηνίες 18 Αυγούστου και 20 Αυγούστου, το ύψος βροχής ανήλθε στα 60,8 και 20,8 χιλιοστά αντίστοιχα και στην περιοχή της Αριδαίας στις 20 Αυγούστου στα 42,8 χιλιοστά. Στις εν λόγω ημερομηνίες είχαμε και τις ζημίες της καρπόπτωσης.
Επομένως στοιχειοθετείται και από επίσημα στοιχεία, το ύψος της βροχόπτωσης για τις συγκεκριμένες ημερομηνίες, το οποίο είναι υψηλό. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το γεγονός της καρπόπτωσης σημειώθηκε αμέσως μετά τη βροχόπτωση, άρα είναι εμφανές ότι αυτό ήταν το ζημιογόνο αίτιο.
Τέλος, επισημαίνουμε ότιη βροχόπτωση δεν προκάλεσε την καθυστέρηση της συγκομιδής, για να θεωρηθεί ότι αυτή αποτέλεσε το αίτιο της ζημιάς, διότι η καρπόπτωση επισυνέβη αμέσως μετά τη βροχόπτωση και μάλιστα σε όλες τις ποικιλίες επιτραπέζιων, νεκταρινιών και συμπύρηνων ροδακίνων.
Κατόπιν τούτου, καλούνται όλοι οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των Ροδακινοπαραγωγών, να απαιτήσουν την άμεση εφαρμογή του νόμου και του κανονισμού του ΕΛΓΑ, προασπίζοντας τα νόμιμα συμφέρονται των αγροτών και των μελών τους».
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας, Λάκης Βασιλειάδης.
Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.
Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.
Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».
Απάντηση ΥπΑΑΤ
Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.
Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.
Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.
Συγκεκριμένα:
- Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
- Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
- Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:
1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης
2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.
Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.
Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.
Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.
Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.
Σφοδρή χαλαζόπτωση σημειώθηκε, στο Βελβεντό της Κοζάνης, το Σάββατο (7/9/2024) το απόγευμα.
Μέσα σε λίγα λεπτά οι ροδακινοπαραγωγοί είδαν να χάνεται ο κόπος μιας ολόκληρης χρονιάς.
Η περιοχή χτυπήθηκε ανελέητα από την κακοκαιρία, όπως περιγράφουν αγρότες της περιοχής, που κάνουν λόγο για «πρωτόγνωρες καταστάσεις».
Το χαλάζι, που έπεφτε για περίπου 15 λεπτά με σφοδρότητα, σε συνδυασμό με τη βροχή και τον αέρα, δημιούργησε συνθήκες «κόλασης», ήταν σαν να ήρθε ο χειμώνας, αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, Βασίλης Τζιούρας.
Για μια ακόμη φορά οι καιρικές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή των αγροτών στην περιοχή. Είχαμε ζημιές εκτός από τα ροδάκινα σε μήλα και σταφύλια.
Οι παραγωγοί δεν μπορούν να μπορούν να πιστέψουν στην συνεχιζόμενη καταστροφή που για μια ακόμη φορά έχουν υποστεί από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα προϊόντα που την περίοδο αυτή συγκομίζουν.
Οι ροδακινοπαραγωγοί αναφέρουν ότι στα χωράφια που χτύπησε το χαλάζι είχαμε ολική καταστροφή.
Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.
Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.
Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.
3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.
4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.
5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
- Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.
Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
- Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:
- Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
- Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
- Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
- Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
- Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
- Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
- Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
- Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).
Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.
Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Σε 5.094 αγροτεμάχια και σχεδόν 25.000 στρέμματα εντοπίστηκαν οι παραμορφωμένοι καρποί ροδάκινων και νεκταρινιών, ενώ οι πληγέντες είναι συνολικά 1.762 παραγωγοί.
Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα ροδάκινα και στα νεκταρίνια, με επίκεντρο το νομό Πέλλας, όπου βρίσκονται το 80% των κτημάτων με προσβολές και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Πιερία και το Κιλκίς. Δηλώσεις προσβολών υπάρχουν και για περιβόλια με βερίκοκα και με δαμάσκηνα, αλλά πρόκειται για μικρές εκτάσεις.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τις δηλώσεις παραγωγών που έγιναν στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό από Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων, μέχρι και το απόγευμα της Δευτέρας (2 Σεπτεμβρίου), οπότε και εξέπνευσε η σχετική προθεσμία που είχε δοθεί.
Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων θα διαβιβαστούν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου εκείνο με τη σειρά του να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες, εδώ και στις Βρυξέλες, ώστε να βρεθούν κονδύλια να τρέξει ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης για τους πληγέντες. Οι παραγωγοί περιμένουν να αποζημιωθούν γιατί έχουν μια δύσκολη φετινή χρονιά.
Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.
Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.
Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:
- ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.
Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)
Φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά με πολλά οικονομικά για τους παραγωγούς συμπύρηνου ροδάκινου.
Πρώτα έχουν να κάνουν με τις τιμές που κυμαίνονται στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό), ενώ τα κλαρίσια είναι ακόμη πιο μειωμένη και κάτω του κόστους.
Επίσης, τα προηγούμενα χρόνια η μεταποίηση έδινε αύξηση τιμών στις όψιμες ποικιλίες, όμως φέτος κάποια εργοστάσια σταμάτησαν τις παραλαβές γιατί έπιασαν το τονάζ που ήθελαν.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά έχουμε και τις βροχοπτώσεις που είχαν σαν αποτέλεσμα μεγάλο μέρος της παραγωγής να πέσει στο έδαφος (ολική ζημιά για όψιμες επιτραπέζιες).
Οι ζημιές από τις βροχοπτώσεις - όπως γνωρίζουμε από το παρελθόν - δεν τις αποζημιώσει ο ΕΛΓΑ και δεν έχει ανακοινώσει κάτι άλλο για φέτος.
Παράλληλα εξαπλώνεται σε όλη την χώρα η παραμόρφωση στα νεκταρίνια και κυρίως στα ροδάκινα. Όταν αυτή η παραμόρφωση εντοπίστηκε πριν από περίπου τρία χρόνια σε ένα αγρόκτημα στις Αμπελειές Πέλλας, κανείς δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία. Σύντομα όμως το φαινόμενο άρχισε να εξαπλώνεται. Πλέον, οι παραμορφώσεις αυτών των φρούτων εντοπίζονται σε τουλάχιστον φέτος σε αρκετούς νομούς της χώρας.
Τα 5 στρέμματα με παραμόρφωση καρπών που είχαμε το 2021, έγιναν 50 στρέμματα το 2022 και 500 στρέμματα το 2023. Από τα στοιχεία της καταγραφής που γίνεται δείχνει ότι το 2024 το πρόβλημα ξεπερνά τα 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων. Αν κοιτάξουμε την μέχρι σήμερα εξάπλωση είναι πολύ πιθανόν το 2025 το πρόβλημα με την παραμόρφωση να φτάσει στα 60.000 στρέμματα.
Επιστήμονες από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του ΑΠΘ προσπαθούν να βρουν το αίτιο του φαινομένου, αλλά μέχρι στιγμής χωρίς αποτέλεσμα. Ζητούνε χρήματα από την πολιτεία για να κάνουν έρευνα.
Το πρόβλημα πάντως φαίνεται να είναι πολύπλοκο και όπως φαίνεται από τις αναλύσεις απομακρύνεται το ιολογικό αίτιο.
Κανείς δεν ξέρει τι φταίει αλλά οι παραγωγοί έμειναν όλοι με ελάχιστο ή καθόλου εισόδημα.
Το πρόβλημα είναι γνωστό στην κυβέρνηση εδώ και πολύ καιρό αλλά ακόμη δεν έχει επίσημα ανακοινώσει κάποιο είδος αποζημίωσης στους παραγωγούς που έχουν πληγεί και δεν γνωρίζουμε τι περιμένει για να το κάνει.
Οι παραγωγοί φέτος έχουν μια άσχημη χρονιά με πολλά οικονομικά προβλήματα. Γιατί δεν ενεργοποιείται η Αρωγή ή κάποιος μηχανισμός αποζημίωσης όπως έγινε με τις θεομηνίες;
Οι δηλώσεις που έχουν κατατεθεί και αφορούν το πρόβλημα της παραμόρφωσης των καρπών αποτυπώνουν μέχρι στιγμής μια κατάσταση στην οποία περισσότερα από 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων φαίνεται να πλήττονται.
Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων καλεί όλους τους παραγωγούς ροδακίνων και νεκταρινιών που διαπιστώνουν πρόβλημα παραμόρφωσης των καρπών να προχωρήσουν σε δήλωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που δημιούργησε για τον σκοπό αυτό.
Υπενθυμίζει ακόμη ότι οι δηλώσεις γίνονται μέσω του ΚΥΔ όπου ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023.
Οι έλεγχοι από την πλευρά της Πολιτείας στα ήδη δηλωμένα ως πληττόμενα αγροκτήματα αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, ωστόσο ο προγραμματισμός των επόμενων κινήσεων και ενεργειών προϋποθέτει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Σαν τελευταία ημέρα κατά την οποία θα γίνονται δεκτές δηλώσεις παραμόρφωσης των καρπών ορίζεται η 2α Σεπτεμβρίου, ημέρα Δευτέρα, ώστε να δρομολογηθεί και η διαδικασία καταβολής των απαιτούμενων αποζημιώσεων.
Για ακόμη μια χρονιά η βιομηχανία κομπόστας αγνόησε τις πραγματικές συνθήκες κόστους παραγωγής με αποτέλεσμα οι τιμές συμπύρηνου ροδάκινου που ανακοίνωσε να είναι κατώτερες του κόστους.
Θυμόμαστε ότι η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ) υποστήριζε αρχικά ότι η ποσότητα θα φέρει φέτος εισόδημα στους παραγωγούς.
Πριν λίγες ημέρες όμως έκανε λόγο για πρόβλημα μικροκαρπίας λόγω των υψηλών θερμοκρασιών το προηγούμενο διάστημα (άρα μειωμένες ποσότητες). Βέβαια ανέφερε και ευθύνες στους παραγωγούς για μη σωστή αραίωση, αν και παραδέχτηκε ότι το πρόβλημα είναι απόρροια και της έλλειψης εργατικών χεριών (δηλαδή του κράτους που δεν θέλει να ενδιαφερθεί με το πρόβλημα).
Οι τιμές τελικά φέτος θα κυμανθούν στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό) και για τα κλαρίσια στα 21 λεπτά. Πολλές ποσότητες όμως κατά την παραλαβή θεωρούνται ότι δεν είναι εμπορεύσιμες.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας, Γιώργος Διαμαντόπουλος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την περίοδο έχει ξεκινήσει η συγκομιδή της ποικιλίας Άνδρος.
Η βιομηχανία ανακοίνωσε τιμή παραγωγού στα 34 λεπτά το κιλό (μείον 3 λεπτά οι κρατήσεις) δηλαδή στα 31 λεπτά και για τα κλαρίσια στα 21 λεπτά.
Αλλά δεν είναι μόνο οι μειωμένες τιμές. Μεγάλο μέρος της παραγωγής, 40% έως 50%, αφαιρείται σαν φύρα. Μιλάμε για έναν έμμεσο μείωσης της τιμής στον παραγωγό.
Αν προσθέσουμε καθαρή τιμή για καλή ποιότητα και κλαρίσια έχουμε 52 λεπτά το κιλό και αν αφαιρέσουμε το μισό της παραγωγής σαν φύρα τελικά η τιμή πέφτει στα 26 λεπτά, που είναι η τιμή που θα πάρει ο παραγωγός.
Για ακόμη μια φορά φαίνεται η απληστία των μεταποιητών, που την εποχή της πανδημίας είχαν μεγάλα κέρδη, όμως όπως φαίνεται δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για την καλλιέργεια. Αλλά βλέπουμε και την απουσία της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ.
Δεν υπάρχει καμιά προοπτική με τιμή του προϊόντος κάτω του κόστους και πάμε για το τέλος της καλλιέργειας.
Κλιματικές συνθήκες, χαμηλή εξευτελιστική τιμή, μαζί με τα προβλήματα ανεξέλεγκτου κόστους, δημιουργούν ασφυκτική πίεση και απαξίωση της καλλιέργειας.
Είμαστε στο 2024 και θέλουν οι μεταποιητές να πληρώσουν με τιμές της δεκαετίας του 90, με μεροκάματο που ήταν στα 5 ευρώ. Με αυτές τις τιμές δεν βγαίνουμε οι παραγωγοί».
Διαμαρτυρία Δημάρχου Σκύδρας
Στο μεταξύ επιστολή της Δημάρχου Σκύδρας, Κατερίνας Ιγνατιάδου, προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με την τιμή του συμπύρηνου ροδάκινου. Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Κύριε Υπουργέ, παρακαλούμε όπως επιληφθείτε του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι αγρότες - καλλιεργητές συμπύρηνου ροδάκινου του Δήμου Σκύδρας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Υπάρχει πρόβλημα στην απορρόφηση των προϊόντων από τις βιομηχανίες, αλλά και σοβαρό θέμα με την τιμή πώλησης, η οποία δυστυχώς είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Θεωρούμε ότι η πολιτεία θα πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα στήριξης των αγροτών αυτών καθώς και να υποχρεωθούν οι βιομηχανίες να παραλαμβάνουν τις ποσότητες συμπύρηνου ροδάκινου σε τιμές που να καλύπτουν τουλάχιστον και το κόστος παραγωγής.
Η παρέμβαση της πολιτείας κρίνεται απαραίτητη γιατί οι παραγωγοί βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση έχοντας κάνει τα έξοδα για την παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντος που δυστυχώς δεν μπορεί να απορροφηθεί στην τιμή που πρέπει.
Είμαστε σίγουροι ότι το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί εκ μέρους σας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων σας».
Mεγαλύτερο από τις αρχικές εκτιμήσεις καταγράφεται το πρόβλημα της παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών στην χώρα.
O Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ και Πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), κ. Χρήστος Γιαννακάκης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «κάθε ημέρα που περνά δηλώνονται όλο και νέα στρέμματα.
Υπάρχει μεγάλη διασποράς του φαινομένου σε όλη την Ελλάδα, με το 80% των εκτάσεων να αφορούν στο νομό Πέλλας και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Κοζάνη, το Κιλκίς, η Φλώρινα και η Πιερία.
Επίσης ακόμη δεν έχουν προχωρήσει σε καταχωρήσεις οι καλλιεργητές της ποικιλίας Andros, η οποία και αντιπροσωπεύει το 35% με 40% του συνολικού όγκου της παραγωγής.
Εκτιμώ ότι η έκταση που εντοπίζεται το φαινόμενο θα ξεπεράσει τα 10.000 στρέμματα. Οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά της Πολιτείας θα ξεκινήσουν γρήγορα και συγκεκριμένα μετά τις 20 Αυγούστου».
Διαδικασία καταγραφής
Η δήλωση γίνεται μέσω του ΚΥΔ στο οποίο ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023. Οι παραγωγοί θα πρέπει να επισκεφθούν το ΚΥΔ και να ζητήσουν την εκτύπωση εντύπου στο οποίο θα φαίνονται αναλυτικά μόνο οι καλλιέργειες των ροδακίνων και νεκταρινιών. Επί αυτού του εντύπου σε ειδική στήλη, θα συμπληρωθεί ο αριθμός των δέντρων του κάθε αγροτεμαχίου που έχει εμφανιστεί το πρόβλημα.
Στο κάτω μέρος του εντύπου θα υπογράφει ο παραγωγός και ο γεωπόνος με τον οποίο συνεργάζεται ο παραγωγός και ο οποίος προμηθεύει τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Στον χώρο υπογραφής του γεωπόνου θα τίθεται και η σφραγίδα του.
Το έντυπο στη συνέχεια θα προσκομίζεται στο ΚΥΔ, θα καταχωρίζεται στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα και φωτοαντίγραφό του θα παραδίδεται στον παραγωγό ενώ το πρωτότυπο θα παραμένει εκεί. Μετά την ολοκλήρωση των καταγραφών και την ύπαρξη ολοκληρωμένης εικόνας της έκτασης της προσβολής θα εκδοθούν σχετικές οδηγίες για τις ενέργειες που θα ακολουθήσουν.
Μικρή αύξηση, κατά 1%, θα παρουσιάση η φετινή ευρωπαϊκή παραγωγή νεκταρινιών και ροδακίνων (επιτραπέζιων και συμπύρηνων) σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Europech 2024. Υψηλότερα είναι επίσης η παραγωγή, σε σχέση με την τριετία 2021-2023, κατά 14%.
Όσον αφορά την Ιταλία, οι εκτιμήσεις για το 2024 από το Κέντρο Υπηρεσιών Φρούτων και Λαχανικών (CSO) δείχνουν συνολική παραγωγή της τάξης των 967 χιλιάδων τόνων, με μια αύξηση περίπου 4% σε σχέση με το 2023 και 7% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Ειδικότερα, η ιταλική παραγωγή θα ανέλθει σε περίπου 480 χιλιάδες τόνους νεκταρίνια (+8% σε σύγκριση με το 2023), 425 χιλιάδες τόνοι επιτραπέζια ροδάκινα (+1%) και 60 χιλιάδες τόνοι συμπύρηνα (-7%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ινστιτούτου Ismea, κατά το πρώτο μέρος της τρέχουσας εμπορικής εκστρατείας, φαίνεται ότι οι τιμές παραγωγού είναι μειωμένες σε σύγκριση με αυτές του 2023. Στα ιταλικά νεκταρίνια η τιμή παραγωγού είναι μειωμένη κατά -4% σε σχέση με το 2023.
Σύμφωνα με την έρευνα του Ismea, τον Ιούλιο του 2024, οι μέσες τιμές παραγωγού στις κιτρινόσαρκες ποικιλίες νεκταρινιών κυμάνθηκαν στα 89 λεπτά το κιλό, ενώ στις λευκόσαρκες στα 93 λεπτά.
Οι κιτρινόσαρκες ποικιλίες ροδάκινων, τον Ιούλιο του 2024, είχαν μέση τιμή παραγωγού στα 85 λεπτά το κιλό. Οι λευκόσαρκες ποικιλίες αντίστοιχα είχαν μέση τιμή παραγωγού στα 97 λεπτά το κιλό. Τα πλακέ ροδάκινα έδωσαν τιμή παραγωγού στα 1,05 ευρώ το κιλό.
Γενικότερα σε όλες τις ποικιλίες ροδάνικων οι τιμές είναι μειωμένες σε σχέση με πέρσι.
Σε επίπεδο τριετίας (2021-2023) υπάρχει μείωση τιμών παραγωγού για τα νεκταρίνια και αύξηση στα επιτραπέζια και τα πλακέ.
Οι ιταλικές εισαγωγές (μέχρι τα τέλη Ιουλίου) ροδάκινων και νεκταρινιών είναι στα επίπεδα του 2023 και ανέρχονται στους 110 χιλιάδες τόνους. Σταθερές, σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές, είναι και οι ποσότητες που πάνε για εξαγωγή γύρω στους 80 χιλιάδες τόνους. Ελαφρά μείωση εμφανίζουν οι μέσες τιμές στην εξαγωγή.
Μεγάλη αύξηση, όσον αφορά τις ποσότητες, παρουσιάζουν οι λιανικές πωλήσεις στην χώρα, από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου μέχρι τα τέλη Ιουλίου (+12% σε σύγκριση με το 2023).
Όσον αφορά το επόμενο διάστημα της περιόδου, το Ismea εκτιμά ότι αναμένεται να μειωθεί η προσφορά των ιταλικών πυρηνόκαρπων (ροδάκινα, νεκταρίνια) αν και η ζήτηση θα παραμείνει σε σταθερά επίπεδα με αποτέλεσμα μια αύξηση των τιμών.
Ωστόσο στις ιταλικές εξαγωγές αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα λόγω καλής προσφοράς και ανταγωνιστικών τιμών που έχουν τα ισπανικά και ελληνικά προϊόντα, τα οποία θα κερδίσουν έδαφος στις ευρωπαϊκές παραδοσιακές αγορές.
Συνεχίζεται η συλλογή δηλώσεων παραγωγών ροδάκινων και νεκταρινιών που έχουν εμφανίσει τα προβλήματα της ασθένειας παραμόρφωσης των καρπών, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που ειδικά για αυτό το σκοπό δημιούργησε η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων (Ε.Δ.Ο.Π.).
Όπως τονίζει η Ε.Δ.Ο.Π. σε επείγουσα ανακοίνωση που εξέδωσε, «όλοι οι παραγωγοί που διαπιστώνουν το πρόβλημα καλούνται να προχωρήσουν ΑΜΕΣΑ στη δήλωσή του πριν από τη λήξη της συγκομιδής κάθε ποικιλίας.
Σας γνωρίζουμε επίσης ότι οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά της Πολιτείας θα ξεκινήσουν γρήγορα και συγκεκριμένα μετά τις 20 Αυγούστου.
Υπενθυμίζεται ότι η δήλωση γίνεται μέσω του ΚΥΔ, στο οποίο ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023».
H ιστορία του συνεταιρισμού ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού ξεκινά το 1917 με έδρα το Βελβεντό Κοζάνης. Μετά από 1 αιώνα ζωής έχει εξελιχθεί ως μια από τις πιο καινοτόμες και αξιόπιστες εταιρείες στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων και νεκταρινιών, πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά με προϊόντα υψηλής ποιότητας και δέσμευση προς την αειφορία και την κοινωνική ευθύνη.
Έτσι, πριν λίγο καιρό, στην οικογένεια των προϊόντων Velvita του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού προστέθηκε μία νέα σειρά ροδάκινων και νεκταρινιών, η Velvita Gold, που ξεχωρίζει για την εξαιρετική της ποιότητα, την σταθερότητα στην γεύση καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού και την αξεπέραστη γλυκύτητά τους.
Τα Velvita Gold προέρχονται από 6 ποικιλίες ροδακίνων, 6 ποικιλίες νεκταρινιών και από μια ποικιλία λευκόσαρκου νεκταρινιού, οι οποίες διαδέχονται σε χρόνο ωρίμανσης η μια την άλλη, καλύπτοντας όλη την περίοδο από τα μέσα Ιουνίου έως τα τέλη Σεπτέμβρη. Οι ποικιλίες αυτές είναι αναπτυγμένες σε δένδρα με τη μέγιστη ηλιοφάνεια και αερισμό που εξασφαλίζονται εκτός των άλλων με συχνά Καλοκαιρινά κλαδέματα, ώστε να δίνουν όσο γίνεται πιο νόστιμα κι ανθεκτικά φρούτα.
Οι καλλιεργητικές φροντίδες οι οποίες γίνονται αυστηρά σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Πιστοποιημένου Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης που εφαρμόζει ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την καθολική εφαρμογή βιολογικών μεθόδων ( CONFUSIO, εξαπόλυση ωφέλιμων εντόμων, ψεκασμούς Θείου και Ασβεστίου), τη μειωμένη λίπανση κατά 45% σε σχέση με το μέσο όρο που εφαρμόζεται στη χώρα, την ελεγχόμενα ελλειμματική άρδευση.
Η διαδρομή τους από το χέρι του δενδροκόμου στο χέρι του καταναλωτή ακολουθεί τους αυστηρούς κανόνες ελέγχου του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού. Τα Velvita Gold συσκευάζονται στο χωράφι και φτάνουν στον καταναλωτή ακολουθώντας όλη την διαδικασία της ιχνηλασιμότητας.
Ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού συνεχίζει να επεκτείνεται δυναμικά, τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, φέρνοντας τα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά ροδάκινα και νεκταρίνια σε όλο και περισσότερους καταναλωτές παγκοσμίως. Με την ανάπτυξη νέων συνεργασιών και τη διαρκή επένδυση σε καινοτόμες τεχνολογίες και μεθόδους, ο συνεταιρισμός φιλοδοξεί να παραμείνει πρωτοπόρος στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την υψηλή ποιότητα και τη γεύση των προϊόντων της.