Παραγωγοί δημητριακών από όλη την χώρα συμφώνησαν να συντάξουν υπόμνημα προ το ΥπΑΑΤ, στο οποίο να ζητούν την οικονομική στήριξη για ζημιά στην καλλιέργεια που είχαν τις προηγούμενες δύο χρονιές.

Αυτό αποφασίστηκε στην συνάντηση, που έγινε, την Πέμπτη (7/2), στο Αιγίνιο της Πιερίας.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Τάσος Λιολιόπουλος, εκπρόσωπος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας, «τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε στα σιτηρά μειωμένες αποδόσεις και χαμηλές τιμές. Αυτό συμβαίνει ενώ έχουμε μια μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Από την άλλη έχουμε μια διαχρονική πολιτική του ΥπΑΑΤ με την οποία μεταφέρονται πόροι της ΚΑΠ από τα σιτηρά σε άλλες καλλιέργειες. Αυτή την πολιτική ζητάμε να την αλλάξει και να στηρίξει την καλλιέργεια γιατί την έχει ανάγκη.

Ένα τρίτο θέμα που αποφασίσαμε, το οποίο βέβαια είναι πιο μακροχρόνιο, είναι η σύσταση Διεπαγγελματικής Δημητριακών, όπως έχει γίνει και σε άλλες καλλιέργειες».

Πάντως το πρώτο θέμα της συνάντησης που αφορά την οικονομική στήριξη των παραγωγών σιτηρών φαίνεται να έχει προχωρήσει.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, το ΥπΑΑΤ έχει καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για στήριξη της καλλιέργειας λόγω καιρικών συνθηκών.

Να θυμίσουμε ότι η ρουμανική κυβέρνηση κατέθεσε φάκελο και κέρδισε τις αποζημιώσεις (περιλάμβαναν και την καλλιέργεια σιτηρών) από την ΕΕ. Συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το καθεστώς κρατικής ενίσχυσης της Ρουμανίας, ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποζημίωση των αγροτών που επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία, για την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Αυγούστου 2024.

Μια καλή εικόνα έχει μέχρι στιγμής η καλλιέργεια σκληρού σιταριού στην χώρα μας. Οι βροχές βοήθησαν και έχουμε καλά φυτρώματα στις περισσότερες περιοχές της χώρας.

Πρόβλημα στην καλλιέργεια είναι η έλλειψη ρευστότητας των παραγωγών μετά από μια δύσκολη περσινή χρονιά.

Ο Νίκος Τούτουζας, παραγωγός σκληρού σιταριού από την Θήβα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι βροχές βοήθησαν την καλλιέργεια και έχουμε καλά φυτρώματα. Οι σπορές έγιναν σε δύο δόσεις γιατί πολλοί περίμεναν τις βροχές για να μαλακώσει το χώμα και να μπουν στα χωράφια. Ακόμη είμαστε σε μικρό στάδιο η καλλιέργεια και δεν έχει εμφανίσει κάποιο πρόβλημα φυτοπροστασίας. Τις επόμενες ημέρες, από τέλη Φεβρουαρίου μέχρι αρχές Μαρτίου αναμένεται θα γίνει η λίπανση.
Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για τους παραγωγούς με μειωμένες αποδόσεις λόγω ξηρασίας και χαμηλές τιμές. Η μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί το σκληρό σιτάρι ήταν στα 23 λεπτά το κιλό, που, σε συνδιασμό με τα μειωμένα κιλά, σημαίνει μειωμένο εισόδημα και μεγάλη έλλειψη ρευστότητας.
Και τα πράγματα δεν φαίνεται να βελτιώνονται τα επόμενα χρόνια για μια καλλιέργεια που έχει αυξηθεί το κόστος της. Έχουμε μια στροφή των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και της Ρωσίας από το μαλακό στο σκληρό σιτάρι. Στο παρελθόν όλοι βλέπαμε την καλλιέργεια στον Καναδά. Τώρα έχουν αυξηθεί οι ανταγωνιστές μας που έχουν πολύ μειωμένο κόστος καλλιέργειας. Επίσης με τις αυξημένες τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και αρδευόμενο χωράφι να έχει κάνεις λιγότερα ποτίσματα με αποτέλεσμα να μειώνονται τα κιλά».

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή έχουμε καλά φυτρώματα. Σε άλλες περιοχές που επλήγησαν από τον Daniel είχαμε προβλήματα στα φυτρώματα και σε κάποιες περιπτώσεις αναγκάστηκαν οι παραγωγοί να κάνουν επανασπορές.
Οι παραγωγοί ετοιμάζονται σε περίπου 15 ημέρες να κάνουν τις επιφανειακές λιπάνσεις. Αυτές θα γίνουν είτε σε μια δόση είτε σε δύο. Τα στρεσαρισμένα φυτά θα χρειαστούν κάποιους βιοδιεγέρτες για να επανέλθουν και να μπορέσουν να προσλάβουν τα θρεπτικά στοιχεία μέσω της λίπανσης.
Αυτή την περίοδο οι σιτοπαραγωγοί θα πρέπει να προσέχουν πολύ για τους μύκητες λόγω της αυξημένης υγρασίας. Επειδή δεν μπορεί ο παραγωγός να είναι συνεχώς στο χωράφι προτείνω να γίνουν και κάποιες προληπτικές εφαρμογές με μυκητοκτόνα, αν έχουν την οικονομική δυνατότητα οι παραγωγοί. Αν εμφανιστεί ο μύκητας στο φυτό θα είναι πολύ αργά. Είναι πολύ βασικό να μην έχουμε προσβολή από μύκητα για να έχουμε μια αυξημένη παραγωγή.
Είναι γεγονός ότι αυτή την εποχή έχουμε χαμηλές θερμοκρασίες λόγω χειμώνα. Προτιμώ να υπάρχουν τώρα τα κρύα παρά αργότερα να έχουμε παγετούς που θα δημιουργήσουν προβλήματα στην καλλιέργεια.
Το 2024 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για τα σιτάρια. Οι αποδόσεις ήταν μειωμένες και είχαμε προβλήματα με την ποιότητα. Επίσης είχαμε και χαμηλές τιμές, ξεκίνησαν από 23 λεπτά και αυτή την εποχή έχουν φτάσει στα 27 λεπτά. Μια μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί πέρυσι ήταν στα 25 λεπτά που είναι πολύ χαμηλή. Αυτό σημαίνει ότι φέτος έχουμε πρόβλημα οικονομικής ρευστότητας στους παραγωγούς, με ότι αυτό σημαίνει για τις οφειλές που έχουν στα μαγαζιά εφοδίων και στις άλλες υποχρεώσεις τους. Όσον αφορά τα στρέμματα καλλιέργειας εκτιμώ ότι μπορεί να αυξήθηκαν σε πανελλαδικό επίπεδο, μιας και δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, αφού και οι υπόλοιπες καλλιέργειες έφεραν μειωμένα εισοδηματα (βαμβάκια, καλαμπόκια κ.α.)».

Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, γεωργοκτηνοτρόφος που καλλιεργεί σιτηρά στην Χαλκιδική, «η καλλιέργεια φέτος πάει μέχρι στιγμής πολύ καλά σε όλη την χώρα. Οι βροχές βοήθησαν την καλλιέργεια και δεν φαίνεται να έχουμε προβλήματα φυτοπροστασίας. Ήδη στα πρώιμα σιτάρια έγινε η επιφανειακή λίπανση και θα ακολουθήσει σε λίγες ημέρες και στα υπόλοιπα. Το πρόβλημα στην καλλιέργεια είναι το υψηλό ρίσκο. Υπάρχει μια μεγάλη αύξηση του κόστους στα δημητριακά λόγω της αύξησης των εφοδίων. Στο παρελθόν με αποδόσεις 200 κιλά το στρέμμα θα έφερνα εισόδημα στον παραγωγό. Σήμερα χρειαζόμαστε 400 κιλά το στρέμμα για να καλύψουμε το κόστος και να έχουμε εισόδημα.
Η Τουρκία που είναι μια μεγάλη δύναμη στην παραγωγή σκληρού σιταριού έχει κόστος για τη ζιζανιοκτονία γύρω στο 1,5 ευρώ το στρέμμα. Στην χώρα μας το κόστος είναι δεκαπλάσιο και κυμαίνεται στα 9 έως 10 ευρώ. Αυτό μας βγάζει εκτός ανταγωνισμού. Επίσης στην Τουρκία αναγράφουν τις τιμές λιανικής στην συσκευασία των φυτοπροστατευτικών κάτι που δεν συμβαίνει στην χώρα μας.
Πέρυσι χαμηλές αποδόσεις και μειωμένες τιμές στο σκληρό σιτάρι, από 23 έως 25 λεπτά το κιλό, έφεραν μια έλλειψη ρευστότητας στους παραγωγούς. Θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να στηρίξει την καλλιέργεια. Γενικά στην Ελλάδα δεν συμφέρει να κάνεις καλλιέργεια δημητριακών σε μικρές εκτάσεις. Έχουν μείνει μόνο οι μεγάλοι παραγωγοί και τα πράγματα θα πάνε ακόμη χειρότερα αν δεν υπάρξουν μέτρα στήριξης της καλλιέργειας. Θα πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός στην αγροτική πολιτική της χώρας μας.
Επενδύουμε 100 ευρώ το στρέμμα για να βγάλουμε 110 ευρώ το στρέμμα. Δεν αφήνει εισόδημα η καλλιέργεια. Η μόνη εναλλακτική λύση για τους παραγωγούς σιτηρών είναι να στραφούν στη δενδροκαλλιέργεια».

Ο κ. Γιάννης Μαργαριτίδης, παραγωγός από τον Έβρο, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι φέτος η καλλιέργεια έχει μια καλύτερη εικόνα σε σχέση με πέρυσι. Οι λίγες βροχές βοήθησαν και έχουμε καλά φυτρώματα. Η βασική λίπανση έγινε με την σπορά. Τις επόμενες ημέρες προς τα τέλη του μήνα θα γίνει η επιφανειακή λίπανση. Ακόμη είναι μικρά τα σιτάρια και δεν έχουμε κάποια προβλήματα. Η ζιζανιοκτονία θα γίνει κατά τον Μάρτιο.
Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά για το σκληρό σιτάρι. Η μέση τιμή που πούλησαν οι παραγωγοί ήταν στα 26 λεπτά το κιλό. Είχαμε και μειωμένες αποδόσεις, σε αρδευόμενο μια μέση απόδοση ήταν στα 500 κιλά. Με αυτές τις αποδόσεις και τις τιμές δεν βγαίνει οικονομικά η καλλιέργεια. Έχουμε και το πρόβλημα στην άρδευση λόγω της Βουλγαρίας. Για όλα αυτά τα προβλήματα οι αγρότες βρίσκονται εδώ και μέρες στο μπλόκο στις Καστανιές του Έβρου και ζητάμε στήριξη του εισοδήματος».

Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ, δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης αραβόσιτου είναι οι ενεργοί γεωργοί που πληρούν τους παρακάτω όρους επιλεξιμότητας:

1. Να χρησιμοποιούν τουλάχιστον 25 κιλά σπόρου αραβοσίτου ανά εκτάριο ή 70.000 σπόρους ανά εκτάριο, δηλαδή η απαιτούμενη ελάχιστη ποσότητα σπόρου προς σπορά ποικιλιών (υβριδίων) αραβοσίτου να είναι 2,5 κιλά/στρέμμα ή 7.000 σπόροι/στρέμμα, για τον οποίο πρέπει να προσκομίζουν αντίστοιχο τιμολόγιο αγοράς.

2. Να καλλιεργούν αραβόσιτο σε επιλέξιμες εκτάσεις. Οι επιλέξιμες αυτές εκτάσεις πρέπει να βρίσκονται σε περιοχές με υδατικά συστήματα των οποίων τα ύδατα είναι σε καλή κατάσταση από ποσοτικής και ποιοτικής πλευράς.

3. Να παραδίδουν κατ’ ελάχιστον 9 τόνους προϊόν ανά εκτάριο ή 40 τόνους ενσίρωμα ανά εκτάριο από 15/07 του έτους ενίσχυσης έως τις 28/02 του επόμενου έτους. Προϋπόθεση για τη χορήγηση της ενίσχυσης είναι η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης του προϊόντος σε μεταποιητική μονάδα, κτηνοτρόφο ή έμπορο του προϊόντος.
Στην περίπτωση που οι δικαιούχοι διατηρούν παράλληλα κτηνοτροφική εκμετάλλευση, απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς σπόρου για το μέρος της παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή και αυτό υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε αραβόσιτο. Δεν απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης για το μέρος της ζωοτροφής που προορίζεται για τα ζώα της
εκμετάλλευσής τους, το οποίο θα υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε αραβόσιτο.

4. Επίσης, η συνδεδεμένη αυτή ενίσχυση χορηγείται υπό την προϋπόθεση ότι, εκτός από την συμβατότητα με την Οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα (δηλ. 2000/60/ΕΚ), τηρείται και η Εθνική νομοθεσία σχετικά με την προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων δηλαδή ο ν. 3199/2003 (Α’ 280), τα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των 14 Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας, η Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή και το π.δ. 51/2007 (Α’ 54).
Οι Λεκάνες Απορροής Ποταμών και τα Υδατικά Διαμερίσματα έχουν καθορισθεί με την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων της 16/07/2010. Στα αναθεωρημένα ΣΔΛΑΠ όπως ισχύουν υπάρχουν για κάθε Υδατικό Διαμέρισμα επικαιροποιημένα προγράμματα βασικών και συμπληρωματικών μέτρων για την προστασία και την αποκατάσταση των υδατικών πόρων. Επίσης, στην Εθνική Στρατηγική Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή περιλαμβάνεται πλαίσιο για δράσεις και μέτρα που αφορούν και τους γεωργικούς υδατικούς πόρους.

5. Εάν διαπιστωθεί τυχόν μη συμμόρφωση κατά τη διάρκεια των ελέγχων τήρησης της αιρεσιμότητας, επιβάλλεται η αντίστοιχη κύρωση, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 της υπ’ αρ. 1313/178948/9-6-2023 υπουργικής απόφασης. Η εν λόγω αστοχία κοινοποιείται στην αρμόδια αρχή ελέγχου εφαρμογής της Οδηγίας - πλαίσιο για τα νερά, προκειμένου να διαπιστώσει εάν όντως λαμβάνει χώρα παράνομη χρήση αυτού του πόρου.
Επιπλέον, εκτός από τα παραπάνω στοιχεία που εφαρμόζονται άμεσα στην Κοινοτική νομοθεσία, θα γίνονται αναφορές που θα προκύπτουν από διασταυρωτικούς ελέγχους μεταξύ των αρχών ελέγχων των απαιτήσεων και προτύπων που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και των αρχών ελέγχου χρήσης νερού (φορείς λεκάνης απορροής).
Εάν, ως αποτέλεσμα αυτών των κοινοποιήσεων, στους αιτούντες ενίσχυσης έχουν επιβληθεί οριστικά κυρώσεις από την αρμόδια υδατική αρχή για παράνομη χρήση αυτού του πόρου, αυτοί οι γεωργοί δεν θα λάβουν κανένα ποσό για τα αρδευόμενα εκτάρια, για τα οποία έχουν υποβάλει αίτηση για συνδεδεμένη ενίσχυση.

6. Στην περίπτωση που υπάρχουν διαπιστωμένες εξατομικευμένες ζημιές ανά δικαιούχο από τον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) δύναται οι ποσότητες αυτές να προσμετρούνται στην συνολική επιλέξιμη ποσότητα. Ο ΕΛΓΑ, υποχρεούται στην καταχώρηση των αποτελεσμάτων εκτιμήσεων ζημιών στη σχετική εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ, το αργότερο ως το τέλος Φεβρουαρίου του επόμενου έτους από το έτος υποβολής ΕΑΕ.

Υποχρεώσεις Δικαιούχων

Οι γεωργοί προκειμένου να τύχουν της συνδεδεμένης ενίσχυσης αραβόσιτου υποχρεούνται:
1. Να τηρούν στο σύνολο της εκμετάλλευσης τους τα πρότυπα της Ε.Ε. για την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση της γης (ΚΓΠΚ), με βάση τον υπ ́αρ. 2115/2021 Κανονισμό (Ε.Ε.), τον υπ ́αρ. 126/2022 κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (Ε.Ε , τον υπ ́αρ. 2022/1317 εκτελεστικό κανονισμό (Ε.Ε.) και σύμφωνα με την υπουργική απόφαση που αφορά την αιρεσιμότητα.
2. Να δέχονται και να διευκολύνουν τους προβλεπόμενους ελέγχους από τις αρμόδιες Εθνικές και Ενωσιακές αρχές ελέγχου παρέχοντας οποιοδήποτε συμπληρωματικό στοιχείο ή πληροφορία τους ζητηθεί.
3. Να υποβάλλουν αίτημα λήψης συνδεδεμένης ενίσχυσης. Το αίτημα λήψης της εν λόγω συνδεδεμένης ενίσχυσης γίνεται σε ειδική θέση του εντύπου της δήλωσης καλλιέργειας - ενιαίας αίτησης ενίσχυσης (επιλογή του κωδικού καθεστώτος 0114: «ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΥ»), ανεξάρτητα αν οι ενδιαφερόμενοι είναι δικαιούχοι ή όχι της βασικής ενίσχυσης.
Για την εν λόγω δήλωση συμμετοχής ισχύουν τα οριζόμενα από τις σχετικές αποφάσεις για τη βασική ενίσχυση συμπεριλαμβανομένων και των προθεσμιών υποβολής της. Η δήλωση συμμετοχής του γεωργού συνεπάγεται ότι ο/η γεωργός αποδέχεται τα οριζόμενα στην σχετική απόφαση σχετικά με τη διαδικασία χορήγησης της ενίσχυσης, τους ισχύοντες όρους και τις προϋποθέσεις, καθώς και την κοινοποίηση των στοιχείων του.
4. Να διατηρούν τα επίσημα παραστατικά τα οποία τεκμηριώνουν την παράδοση της πρώτης ύλης στις μεταποιητικές επιχειρήσεις ή τους φορείς ή και οποιαδήποτε άλλα στοιχεία απαιτούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ τουλάχιστον για 3 έτη.

Υποχρεώσεις Φορέων

Οι φορείς, στους οποίους οι γεωργοί παραδίδουν το προϊόν υποχρεούνται:
1. Να έχουν υποβάλλει αίτηση ένταξης το αργότερο πριν την έναρξη των παραδόσεων στο σχετικό μητρώο του ΟΠΕΚΕΠΕ, προσκομίζοντας κατά περίπτωση:

• Απόφαση αναγνώρισης (για τις ΑΣΟ)
• Έναρξη επιτηδεύματος και/ή
• Βεβαίωση Γ.Ε.ΜΗ. (για εμπόρους).

Οι φορείς μπορούν να απεντάσσονται από το σχετικό μητρώο με αίτηση διαγραφής στα ανωτέρω διαστήματα, από το επόμενο έτος της ένταξής τους.

2. Εφόσον εντάσσονται στο ανωτέρω μητρώο, να καταχωρούν στην ηλεκτρονική εφαρμογή του ΟΠΕΚΕΠΕ τα απαιτούμενα στοιχεία για κάθε γεωργό. Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν τουλάχιστον το ΑΦΜ του γεωργού, τη συνολική παραλαμβανομένη ποσότητα προϊόντος και τα αναλυτικά στοιχεία του Δελτίου ποσοτικής παραλαβής - τιμολογίου. Τα τιμολόγια αγοράς υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφή στην εφαρμογή, προκειμένου να είναι διαθέσιμα σε κάθε έλεγχο.

3. Να τηρούν αρχείο όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών εγγράφων και παραστατικών τα οποία απαιτούνται για τους οποιουσδήποτε διοικητικούς ή λογιστικούς ελέγχους

4. Να συνεργάζονται και να διευκολύνουν τις αρμόδιες αρχές κατά την πραγματοποίηση των ελέγχων.

Διαδικασία χορήγησης ενίσχυσης

Οι δικαιούχοι γεωργοί υποχρεούνται να υποβάλλουν τα τιμολόγια αγοράς σπόρου κατά την επιλογή της ενίσχυσης καθώς και να συμπληρώνουν τα αντίστοιχα απαιτούμενα πεδία. Η δήλωση των σπόρων προς σπορά μπορεί να γίνεται είτε σε κιλά είτε σε αριθμό σπόρων ανάλογα με την περίπτωση αγοράς. Επιπλέον:
Για την περίπτωση ιδιοκατανάλωσης του προϊόντος, οι δικαιούχοι υποχρεούνται επιπλέον:

• να υποβάλλον ηλεκτρονικά το αντίστοιχο τιμολόγιο αγοράς σπόρου για το μέρος της παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή
• να επιλέγεται το πεδίο «Ιδιοκατανάλωση» στην αίτηση με την υποχρεωτική συμπλήρωση του πεδίου «Κιλά Προϊόντος για Ιδιοκατανάλωση»

Για την περίπτωση παραδόσεων σε κτηνοτρόφους, οι δικαιούχοι υποχρεούνται επιπλέον:

• να συμπληρώνουν τα πεδία «ΑΦΜ Αγοραστή Κτηνοτρόφου», «Κιλά Προϊόντος προς Πώληση» και «Ημερομηνία Τιμολογίου»
• να υποβάλλουν ηλεκτρονικά το σχετικό παραστατικό (Κωδικός δικαιολογητικού 194: Τιμολόγιο αγοράς ή πώλησης του προϊόντος σε κτηνοτρόφο - Αραβόσιτος).

Σε περίπτωση απώλειας ή άλλης επίσημης χρήσης των πρωτότυπων τιμολογίων, ο παραγωγός πρέπει να προσκομίσει γνήσια αντίγραφα τους, από το στέλεχος του τιμολογίου του προμηθευτή σπόρου, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διενεργεί τους προβλεπόμενους ελέγχους επαλήθευσης των όρων επιλεξιμότητας και πριν την πληρωμή του καθεστώτος, προχωρά σε μηχανογραφικούς διασταυρωτικούς ελέγχους προκειμένου:
- Να καθοριστούν οι δικαιούχοι γεωργοί που τηρούν τους όρους επιλεξιμότητας, δηλαδή όσοι:

• έχουν υποβάλλει αίτημα λήψης της συνδεδεμένης ενίσχυσης
• έχουν χρησιμοποιήσει σπόρο σποράς τουλάχιστον 25 κιλά ή 70.000 σπόρους ανά εκτάριο στα αγροτεμάχια με αραβόσιτο, σύμφωνα με τα ανωτέρω παραστατικά
• έχουν παραδώσει τουλάχιστον 9 τόνους προϊόν ή 40 τόνους ενσίρωμα ανά εκτάριο σε μεταποιητική μονάδα/έμπορο του προϊόντος ή σε κτηνοτρόφο από 15/07 του έτους ενίσχυσης έως 28/02 του επόμενου έτους και έχουν συμπληρώσει τα απαραίτητα πεδία ή διατηρούν κτηνοτροφική εκμετάλλευση και έχουν επιλέξει το πεδίο της ιδιοκατανάλωσης

- Να υπολογιστούν οι προσδιορισθείσες επιλέξιμες εκτάσεις αραβόσιτου προκειμένου να καθοριστεί η μοναδιαία τιμή.
- Να πραγματοποιηθεί η χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης.
- Nα κοινοποιηθούν τα προκύπτοντα στατιστικά στοιχεία στη Δ/νση Συστημάτων Καλλιέργειας & Π.Φ.Π. του ΥπΑΑΤ

Σημειώνεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ότι γεωργοί που δεν τηρούν το σύνολο των ανωτέρω όρων επιλεξιμότητας, δεν λαμβάνουν τη συνδεδεμένη ενίσχυση.

Απολογισμό του 2024 και σχεδιασμό του επόμενου έτους κάνει η τουρκική αγορά σκληρού σιταριού.

Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι στις αρχές του 2025 υπάρχει στην χώρα μια ποσότητα περίπου 2,5 εκατομμύρια τόνους σκληρού σίτου, με τις ανάγκες της τουρκικής αγοράς, για τους επόμενους 6 μήνες, να ανέρχονται σε περίπου 2 εκατομμύρια τόνους και τον Ιούνιο του 2025 (στα αλώνια) θα πρέπει να υπάρχει ένα απόθεμα στους 600 χιλιάδες τόνους, που είναι ο μέσος όρος των τελευταίων ετών.

Θυμίζουμε ότι η Τουρκική Επιτροπή Σιτηρών (TMO) πραγματοποίησε, το 2024, διεθνή διαγωνισμό για την πώληση 100.000 τόνων σκληρού σίτου για εξαγωγή σε τιμή FOB. Στον διαγωνισμό δεν υπήρξαν εμπορικές συμφωνίες επειδή οι τιμές που προσέφεραν οι συμμετέχοντες για το σιτάρι ήταν πολύ χαμηλές. Η Τουρκία είχε στόχο τιμή πώλησης στα 315,19 έως 320,03 ευρώ ο τόνος αλλά δεν έγινε εφικτός.

Αυτή την περίοδο οι τιμές σκληρού στην τουρκική αγορά παραμένουν σε σταθερά υψηλά επίπεδα και κυμαίνονται από 329,73 έως 344,28 ευρώ ο τόνος, ανάλογα με την ποιότητα και την τοποθεσία.

Οι τιμές σκληρού σίτου που δίνει η TMO, το Δεκέμβριο του 2024, κυμαίνονται από 300,64 έως 329,73 ευρώ ο τόνος. Η αγορά δεν αναμένει κάποια σημαντική αύξηση τιμών για τον Ιανουάριο του 2025.

Οι τιμές του τουρκικού σκληρού σίτου δεν είναι καθόλου ανταγωνιστικές σε αυτά τα επίπεδα και δεν αναμένεται να γίνουν εξαγωγές, υποστηρίζουν οι κύκλοι της αγοράς. Για να εξαχθεί το τουρκικό σκληρό σιτάρι πρέπει να έχει τιμές CIF από 368,52 έως 387,92 ευρώ ο τόνος στα λιμάνια της Ιταλίας ή τη Βόρεια Αφρική.

Όμως οι υψηλές τιμές φέρνουν προβλήματα και στις βιομηχανίες ζυμαρικών επειδή δεν τους δίνουν κέρδη, με αποτέλεσμα να έχουν πρόβλημα στις εξαγωγές.

Πάντως αυτή την εποχή το μεγαλύτερο μέρος του σκληρού σίτου βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης (TMO) και εκείνη θα αποφασίσει για το αν μείνει στην τουρκική αγορά ή θα πάει για εξαγωγές.

Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελληνικού Ρυζιού (ΕΔΟΡΕΛ) εκφράζει την έντονη ανησυχία και την κατηγορηματική αντίθεσή της απέναντι στη συμφωνία της ΕΕ με τις χώρες Mercosur.

Όπως αναφέρει σε επιστολή του προς το ΥπΑΑΤ, ο πρόεδρος της ΕΔΟΡΕΛ, Ιωάννης Αρναουτέλης, η συμφωνία αυτή θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τόσο τον τομέα της παραγωγής ρυζιού, όσο και τον τομέα της μεταποίησης στη χώρα μας, απειλώντας άμεσα τη βιωσιμότητα του κλάδου μας.

Ειδικότερα, οι ανησυχίες μας εστιάζονται στα εξής σημεία:

Αθέμιτος Ανταγωνισμός:
Οι χώρες του Mercosur έχουν χαμηλότερα κόστη παραγωγής λόγω διαφορετικών προδιαγραφών, συχνά κατώτερων από τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η εισαγωγή φθηνών προϊόντων ρυζιού από τις περιοχές αυτές θα δημιουργήσει ασφυκτικές συνθήκες για τους Έλληνες παραγωγούς και μεταποιητές, οι οποίοι καλούνται να λειτουργήσουν σε περιβάλλον αυστηρών κανονισμών και αυξημένων λειτουργικών δαπανών.

Κίνδυνος για την Εγχώρια Παραγωγή:
Το ρύζι είναι μια στρατηγική καλλιέργεια για την Ελλάδα, με σημαντική παραγωγική βάση, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Χαλάστρα, το Δέλτα του Αξιού και άλλες περιοχές της Ελλάδας. Η μαζική εισαγωγή ρυζιού από τις χώρες Mercosur θα οδηγήσει στη συρρίκνωση της καλλιέργειας, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την αγροτική οικονομία και την κοινωνική συνοχή στις τοπικές κοινότητες.

Απειλή για τον Τομέα Μεταποίησης:
Η εγχώρια βιομηχανία μεταποίησης ρυζιού, η οποία προσφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία και απασχόληση, θα υποστεί πλήγμα από την εισροή φθηνών εισαγόμενων προϊόντων. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, που επενδύουν σε ποιότητα και καινοτομία, δεν θα μπορέσουν να ανταγωνιστούν την ανισότητα στις συνθήκες παραγωγής και κόστους.

Περιβαλλοντικά και Ποιοτικά Ζητήματα:
Οι αγροτικές πρακτικές στις χώρες του Mercosur δεν συμμορφώνονται πάντα με τα υψηλά ευρωπαϊκά περιβαλλοντικά και ποιοτικά πρότυπα. Η εισαγωγή ρυζιού που ενδέχεται να μην πληροί τα ίδια πρότυπα διατροφικής ασφάλειας μπορεί να πλήξει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και τη φήμη των ευρωπαϊκών προϊόντων.

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις:
Η ενίσχυση της εμπορικής συνεργασίας με χώρες που εμπλέκονται στην αποψίλωση δασών, όπως το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, αντίκειται στους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Κίνδυνος Υποβάθμισης της Αγροτικής Παραγωγής:
Η μαζική εισαγωγή φθηνών αγροτικών προϊόντων από τις χώρες Mercosur απειλεί τη βιωσιμότητα των τοπικών καλλιεργητών και κτηνοτρόφων, οδηγώντας σε περαιτέρω ερήμωση της υπαίθρου.

Συνεντεύξεις παραγωγών Χ. Δήμου και Γ. Κωστακόπουλου

Επιβεβαίωση της ΕΘΕΑΣ από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ ότι προχώρησε στην κατάργηση του οικολογικού σχήματος Π1.31.1 Β «Καλλιέργεια προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ειδών και ποικιλιών», που αφορούσε τις προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες ποικιλίες.

Μιλάμε για μια αλλαγή (χωρίς καμιά διαβούλευση) που αφορά το 25% των ενισχύσεων των οικολογικών σχημάτων. Οι 139.649 δικαιούχοι καλλιεργητές που καλλιέργησαν 5.453.715 στρέμματα και έλαβαν 97,22 εκατ. ευρώ το 2023, από το 2025 θα στερούνται αυτή τη δυνατότητα.

Δηλαδή κατάργησε τη δράση με την οποία μπορούσαν να λάβουν ενισχύσεις, στο πλαίσιο των οικολογικών σχημάτων, χειμερινά ψυχανθή και σιτηρά, ασχέτως της εναλλαγής από υδροβόρα καλλιέργεια (Μηδικής, αραβόσιτου, βαμβακιού) που υπήρχε στο αγροτεμάχιο κατά το προηγούμενο καλλιεργητικό έτος.

Απαντώντας στην Βουλή σε ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Λάρισας κ. Β. Κόκκαλης, ο κ. Τσιάρας αναφέρει:

Ειδικότερα, σε ότι αφορά στο οικολογικό πρόγραμμα 31.1, οι παραγωγοί των καλλιεργειών βαμβακιού, μηδικής και αραβόσιτου, οι οποίοι εναλλάσσουν τις καλλιέργειες αυτές με καλλιέργειες χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών, συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι της δράσης 31.1-Α, λαμβάνοντας για το 2024 τις ενισχύσεις του ΣΣ ΚΑΠ που ελάμβαναν και το 2023.

Επίσης, δεν αλλάζουν τα προϋπολογισμένα ποσά ενίσχυσης ανά εκτάριο (€/Ha).

Η αλλαγή που περιλήφθηκε στην 2η τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ και υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνέχεια διαβούλευσης και έγκρισής της από την αρµόδια Εθνική Επιτροπή Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου, ενοποιεί συναφείς δράσεις οικολογικών σχηµάτων (3.1-Α και 31.1-Β) µε κοινές επιλέξιµες καλλιέργειες και µε τρόπο ώστε:

• να αποφεύγονται οι επικαλύψεις µε άλλες παρεµβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ,
• να απλοποιείται η εφαρµογή τους,
• να διασφαλίζεται η µέγιστη δυνατή ωφέλεια για το περιβάλλον και να εξισορροπείται η ζήτηση σε σχέση µε τους διαθέσιµους πόρους.

Ως εκ τούτου οι καλλιέργειες σιτηρών, οσπρίων και κτηνοτροφικών ψυχανθών ενισχύονται εφόσον στο αγροτεμάχιο το προηγούμενο έτος καλλιεργούνταν βαμβάκι, αραβόσιτος και μηδική.

Πέραν των ανωτέρω οι παραγωγοί σιτηρών, οσπρίων και βάμβακος έχουν να επιλέξουν από μια ευρεία γκάμα οικολογικών προγραμμάτων από όπου μπορούν να ενισχυθούν και οι οποίες έχουν να κάνουν με:

• πρακτικές φυτοκάλυψης,
• αξιοποίηση των υπολειμμάτων των καλλιεργειών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας,
• εφαρμογή γεωργίας ακριβείας μέσω πρακτικών ορθολογικής εφαρμογής των ψεκασμών και της λίπανσης,
• ενίσχυση για βιολογική παραγωγή, κ.ά.

Η αυξημένη ζήτηση για εισαγωγές καλαμποκιού από τις ΗΠΑ αναμένεται να οδηγήσει βραχυπρόθεσμα σε αύξηση των διεθνών τιμών.

Στο μεταξύ, την Τρίτη (26/11), έγινε μια αγορά σε δημοπρασία για συνολική ποσότητα 133.000 μετρικών τόνων καλαμποκιού από εταιρεία ζωοτροφών της Νότιας Κορέας. Αγοράστηκαν δύο φορτία καλαμποκιού (65.000 και 68.000 τόνους) από τους εμπορικούς οίκους Cofco και Pan Ocean. Οι τιμές c&f ήταν στα 224,25 και 224,06 ευρώ ανά τόνο.

Στις ΗΠΑ η συγκομιδή καλαμποκιού ήταν φέτος πιο πρώιμη σε σχέση με πέρσι, σύμφωνα με την έκθεση Νοεμβρίου που δημοσιοποίησε το USDA. Η παραγωγή καλαμποκιού στις ΗΠΑ αναμένεται να είναι μειωμένη και να ανέλθει στα 15,143 δισ. μπουσέλ, με μια μέση απόδοση στα 183,1 μπουσέλ ανά στρέμμα. Τα τελικά αποθέματα καλαμποκιού αναμένεται να ανέλθουν στα 1,938 δισεκατομμύρια μπουσέλ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 61 εκατομμύρια μπουσέλ σε σχέση τον προηγούμενο μήνα.

Το USDA ανακοίνωσε επίσης μια παραγωγή καλαμποκιού στην Βραζιλία στα 122 εκ. τόνους, ενώ η παραγωγή καλαμποκιού Αργεντινής προβλέπεται να είναι στους 50 εκ. τόνους. Οι εξαγωγές καλαμποκιού για την φετινή εμπορική περίοδο προβλέπονται ελαφρώς μειωμένες. Αναμένονται μειωμένες εξαγωγές για την Βραζιλία, που εν μέρει αντισταθμίζονται από μια αύξηση εξαγωγών της Αργεντινής, Βιρμανίας και Ουγκάντας. Όσον αφορά τα παγκόσμια αποθέματα καλαμποκιού προβλέπονται χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης καλαμποκιού στις ΗΠΑ υποχώρησαν ελαφρά, κατά 1 έως 5 σεντς, την Τρίτη (26/11). Ωστόσο ακόμη η διεθνή αγορά δεν έχει αντιδράση σε δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι «θα υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα για να επιβάλει, σε Μεξικό και Καναδά, δασμό 25% σε όλα τα προϊόντα που θα εισάγονται στις ΗΠΑ».

Και ενώ αυτά συμβαίνουν στο εξωτερικό στην χώρα μας έχει «μπλοκαριστεί» το εμπόριο καλαμποκιού λόγω των μέτρων της ευλογιάς. Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λάμπης Κουμπρίδης, «προσπαθούμε να πουλήσουμε 3.000 τόνους καλαμποκιού. Υπάρχει προσφορά από τους Βούλγαρους να αγοράσουν καλαμπόκι του συνεταιρισμού με τιμή 230 ευρώ ο τόνος αλλά δεν μπορούμε να το εξάγουμε λόγω της ευλογιάς. Ούτε στην εγχώρια αγορά μπορούμε να πουλήσουμε. Δεν μας αφήνει το ΥπΑΑΤ.

Ευτυχώς φέτος η ποσότητα καλαμποκιού είναι πολύ μειωμένη σε σχέση με πέρσι που ήταν στους 14.000 τόνους.

Πάντως οι καιρικές συνθήκες όπως όλα δείχνουν θα δημιουργήσουν προβλημα στην επερχόμενη παραγωγή. Οι λίγες βροχές έκαναν πολλούς παραγωγούς στην Βόρεια Ελλάδα να κάνουν σπορές αλλά το επόμενο διάστημα δεν έχουμε βροχοπτώσεις με αποτέλεσμα να αναμένουμε μειωμένες αποδόσεις και κιλά».

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας αναμένεται να μειωθούν την περίοδο εμπορίας 2024/25 λόγω μειωμένων παραγωγών, λιγότερων αποθεμάτων και των συνεχιζόμενων προβλημάτων της ναυτιλίας στην Μαύρη Θάλασσα. Αυτό αναφέρει η υπηρεσία του USDA (Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ) από το γραφείο του Κιέβου.

Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις, οι συνολικές εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας, την περίοδο 2024/2025, προβλέπεται τώρα να μειωθούν κατά 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε 17,8 εκατομμύρια τόνους.

Η υπηρεσία του USDA υπολόγισε τις εξαγωγές σιταριού το 2024/2025 σε 15,2 εκατομμύρια τόνους, οι οποίες φαίνεται να είναι μειωμένες κατά 18%.

Οι εξαγωγές κριθαριού προβλέπεται να μειωθούν κατά 19% στους 2 εκατ. τόνους.

Επίσης το USDA προσδιόρισε την φετινή παραγωγή ουκρανικού καλαμποκιού στους 23,3 εκατομμύρια τόνους, η οποία ήταν μειωμένη κατά 25% σε σχέση με την παραγωγή που υπήρξε το 2023/2024.

Η παραγωγή κριθαριού μειώθηκε, κατά 5%, σε σχέση με πέρυσι, στους 5,5 εκατομμύρια τόνους, ενώ το ουκρανικό σιτάρι παρέμεινε σταθερό στους 22,3 εκατομμύρια τόνους.

Πάντως ήδη έχουν παρουσιαστεί προβλήματα στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Ιανουάριο μέχρι Οκτώβριο του 2024, από το λιμάνι της Κωνστάντζας στη Ρουμανία έγιναν εξαγωγές 5,6 εκατομμύρια τόνους ουκρανικών σιτηρών, μειωμένες κατά 52% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Μόνο τον μήνα Οκτώβριο έγιναν εξαγωγές της τάξης των 490.000 τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω της Κωνστάντζας.

Πάντως, λόγω της ρωσικής εισβολής και του ναυτικού αποκλεισμού της Οδησσού και άλλων ουκρανικών λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, η δυνατότητα εξαγωγών της Ουκρανίας έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες.

Με προβλήματα ξεκίνησε η φετινή καλλιεργητική περίοδος για τα χειμερινά σιτηρά.

Σε πολλές περιοχές ακόμη δεν έχουμε βροχές κάτι που εμπόδισε την κατεργασία του εδάφους. Σε άλλες περιοχές έγινε η κατεργασία αλλά οι παραγωγοί περιμένουν πως θα εξελιχθεί ο καιρός για να κάνουν την σπορά.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που κάποιοι βιάστηκαν να κάνουν σπορές αλλά υπάρχει πρόβλημα γιατί δεν υπήρξαν στην συνέχεια βροχοπτώσεις.

Στο μεταξύ υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις σε πολλές περιοχές της χώρας με την τροποποίηση στα Οικολογικά Σχήματα, που έχει υποβάλει το ΥπΑΑΤ στην ΕΕ, με βάση την οποία καταργείται το ειδικό πριμ σποράς στα χειμερινά σιτηρά, τουλάχιστον με τον τρόπο που ίσχυε την προηγούμενη διετία 2023 και 2024. Αυτό σημαίνει ότι οι 139.649 δικαιούχοι καλλιεργητές που καλλιέργησαν 5.453.715 στρέμματα και έλαβαν 97,22 εκατ. ευρώ το 2023, από το 2025 στερούνται αυτό το ποσό.

Ο Νίκος Τούτουζας, παραγωγός σκληρού σιταριού από την Θήβα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «σήμερα είχαμε πρώτη ημέρα βροχή. Αλλά με μια βροχή δεν λύνεται το πρόβλημα. Σε όλη την περιοχή δεν έχει γίνει καμιά επεξεργασία εδάφους γιατί το χώμα είναι σκληρό. Πρώτα θα κάνουμε την κατεργασία του εδάφους και μετά θα περιμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθεί ο καιρός για να προχωρήσουμε στην σπορά. Τα σιτάρια επειδή έχουν μικρό ριζικό σύστημα θέλουν και μετά την σπορά υγρασία για να έχουν καλές στρεμματικές αποδόσεις.

Επίσης η επανασπορά είναι απαγορευτική λόγω του υψηλού κόστους. Η τιμή παραγωγού σήμερα στο σκληρό είναι στα 23 - 24 λεπτά το κιλό. Ένα στρέμμα θέλει έως 25 κιλά σπόρο (ανάλογα την ποικιλία). Το κόστος του πιστοποιημένου σπόρου είναι στο 1 ευρώ το κιλό. Στα αρδευόμενα χωράφια το κόστος κάθε ποτίσματος είναι επίσης υψηλό. Πολλοί παραγωγοί πέρυσι δεν έκαναν το δεύτερο πότισμα την άνοιξη λόγω του κόστους.

Ακόμη η περιοχή μας έχει πρόβλημα με τον υδροφόρο ορίζοντα και οι γεωτρήσεις έχουν υποχωρήσει. Τα κανάλια της Κωπαΐδας είναι άδεια. Η ΕΥΔΑΠ για να καλύψει τις ανάγκες της Αθήνας επειδή έχει μειωθεί το νερό στον Μόρνο από το καλοκαίρι παίρνει νερό από την Υλίκη. Όταν είναι γεμάτη νερό η Υλίκη εμπλουτίζει με νερό τις γεωτρήσεις της περιοχής. Τώρα που αδειάζει γίνεται το αντίστροφο μειώνεται η στάθμη των γεωτρήσεων. Αν έχουμε και τον επόμενο χρόνο τις ίδιες καιρικές συνθήκες τότε θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα με την άρδευση στην Βοιωτία».

Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, γεωργοκτηνοτρόφος που καλλιεργεί 5.000 στρέμματα με σιτηρά στην Χαλκιδική, δηλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή ολοκληρώθηκε η κατεργασία του εδάφους και εδώ και 4 ημέρες έχουν ξεκινήσει κάποιοι να κάνουν σπορές. Πάντως οι παραγωγοί είναι επιφυλακτικοί γιατί δεν έχουμε πολλές βροχές. Επίσης πολλοί ακόμη δεν έχουν πληρωθεί για τα περσινά σιτάρια. Το κόστος είναι μεγάλο και αν υπάρξει πρόβλημα με μειωμένες αποδόσεις θα έχει πρόβλημα ο παραγωγός. Οι πρώιμες σπορές σε συνδυασμό με έλλειψη βροχοπτώσεων οδηγούν σε προβληματικές παραγωγές».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Δημήτρης Μόσχος, αγροτοκτηνοτρόφος και μέλος του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός, «σε όλη την Καστοριά δεν έχει βρέξει καθόλου. Δεν έχει σπαρθεί ούτε ένα στρέμμα με σιτηρά. Δεν μπορούν να κάνουν οργώματα επειδή είναι ξερό το χώμα».

Καμιά βροχή δεν έχουμε όμως ούτε στις Σέρρες. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Στέργιος Λίτος, παραγωγός από την Βισαλτία, «δεν έχουμε βροχή και δεν μπορούμε να κάνουμε κατεργασία του εδάφους ούτε να προχωρήσουμε σε σπορές. Όλοι περιμένουν τις βροχοπτώσεις».

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λάμπης Κουμπρίδης, στη βόρεια Ελλάδα πολλοί παραγωγοί βιάστηκαν να κάνουν σπορά σιτηρών. Αποτέλεσμα επειδή δεν έχουμε βροχές υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να μην έχουμε παραγωγή. Αν δεν αλλάξει κάτι τις επόμενες ημέρες θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα».

Αρχίζει να ζεσταίνεται η παγκόσμια αγορά σκληρού σιταριού, μετά τον πρόσφατο διαγωνισμό, που έκανε η Τυνησία, στις αρχές Νοεμβρίου.

Συγκεκριμένα η Υπηρεσία Σιτηρών της Τυνησίας (ODC) διεξήγαγε τον διαγωνισμό για την αγορά 75 χιλιάδων τόνων σκληρού σίτου, για αποστολή φορτίων από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 25 Δεκεμβρίου 2024.

Οι εταιρείες που πλειοδότησαν στον διαγωνισμό ήταν:

• Raya για 25 χιλιάδες τόνους με τιμή 353,07 $ (331,73 ευρώ) ο τόνος τιμή C&F
• Casillo για 25 χιλιάδες τόνους στα 354,27 $ (332,85 ευρώ) ο τόνος τιμή C&F
• EuroAgricola για 25 χιλιάδες τόνους στα 353,96 $ (332,56 ευρώ) ο τόνος τιμή C&F

Στο μεταξύ το τουρκικό κρατικό συμβούλιο σιτηρών (TMO) δημοσίευσε τις τιμές πώλησης σκληρού σίτου Νοεμβρίου 2024, που είναι παρόμοιες με αυτές του Οκτωβρίου 2024. Οι τιμές σκληρού στην ελεύθερη αγορά αυτό τον μήνα κυμαίνονται από 11.200 έως 11.600 TL/τόνος ή περίπου 305,35 - 319,45 ευρώ/τόνος.

Θυμίζουμε ότι απαγορεύονται οι εισαγωγές σκληρού σίτου στην Τουρκία έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Αυτή την στιγμή η τιμή πώλησης FOB του τουρκικού σκληρού σίτου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 328,84 - 333,54 ευρώ/τόνος.

Υπό αυτές τις συνθήκες τιμολόγησης, η εξαγωγή από την Τουρκία δεν φαίνεται εφικτή, καθώς το τουρκικό σκληρό σιτάρι θα δυσκολευόταν να ανταγωνιστεί τον πρόσφατο διαγωνισμό της Τυνησίας. Ομοίως το καναδικό σκληρό σιτάρι έχει καλύτερες πιθανότητες να ανταγωνιστεί την ιταλική αγορά από το τουρκικό.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, μέχρι σήμερα η Τουρκία έχει καταφέρει να εξάγει περίπου 450.000 τόνους σκληρού σιταριού.

Την ίδια στιγμή τρέχει διαγωνισμός από την Ένωση Ελασσόνας για τους αποθηκευμένους περίπου 957 τόνους μαλακού σίτου, 105 τόνους σκληρού σίτου και 847 τόνους κριθαριού. Θα δέχεται κλειστές γραπτές προσφορές στα γραφεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού μέχρι και την Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου, για την αγοραπωλησία των παραπάνω ποσοτήτων.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αθανάσιος Στούπας, πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φυτικής & Ζωικής Παραγωγής Ένωση Ελασσόνας, «υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την αγορά αυτών των σιτηρών. Θα δούμε με τι τιμές θα συμφωνήσουμε».

Είχε προηγηθεί η πώληση σκληρού σίτου στα 27 λεπτά το κιλό της ΕΒΟΛ για τους περίπου 5.000 τόνους που συγκέντρωσε φέτος από τους παραγωγούς μέλη της. Όσον αφορά το κριθάρι, (1.500 τόνοι) υπήρξε συμφωνία για τιμή παραγωγού στα 19 λεπτά.

Κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βόλου (ΕΒΟΛ), που έλαβε χώρα στις 04/11/2024, ανοίχτηκαν προσφορές στο πλαίσιο του σχετικού διαγωνισμού για την πώληση των σιτηρών εσοδείας 2024.

Όπως αναφέρει ο συνεταιρισμός, μετά την ολοκλήρωση της ως άνω διαδικασίας, η τιμή πώλησης του σκληρού σίτου συμφωνήθηκε στο ποσό των 0,288 ευρώ/κιλό για συνολική ποσότητα 5.000 τόνων περίπου, εκ των οποίων το ποσό των 0,27 ευρώ/κιλό θα αποδοθεί στους παραγωγούς, οι οποίοι είχαν παραδώσει το σιτάρι τους στον ΑΣ Βόλου.

Να σημειωθεί ότι αρχικά είχε καταβληθεί στους ίδιους ως άνω παραγωγούς ποσό 0,22 ευρώ/κιλό ως προκαταβολή και τώρα θα καταβληθεί εντός των προσεχών ημερών επιπλέον ποσό 0,05 ευρώ/κιλό ως συμπληρωματική τιμή.

Η πώληση του ΕΒΟΛ ήρθε μετά τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Δημητριακών Ορεστιάδας «Η ΕΝΩΣΗ» που έκλεισε συμφωνία σκληρό σιτάρι στα 260 ευρώ/τόνο (26 λεπτά το κιλό) και του Συνεταιρισμού Αγροτών Θεσσαλίας «ΘΕΣ γη» που ανακοίνωσε στους παραγωγούς τιμή κλεισίματος στα 26 λεπτά το κιλό.

Αρχίζει η εγχώρια αγορά να δίνει την τιμή των 26 λεπτών το κιλό για το σκληρό σιτάρι.

Θυμίζουμε ότι μετά από τα αποτελέσματα του διαγωνισμού πώλησης που έκανε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Δημητριακών Ορεστιάδας «Η ΕΝΩΣΗ» είχε κλείσει συμφωνία σκληρό σιτάρι στα 260 ευρώ/τόνο (26 λεπτά το κιλό).

Αυτές τις ημέρες ακολούθησε ανακοίνωση του Συνεταιρισμού Αγροτών Θεσσαλίας «ΘΕΣ γη» που δίνει στους παραγωγούς τιμή κλεισίματος στα 26 λεπτά το κιλό.

Αυτό είναι αποτέλεσμα ότι δεν υπάρχουν φτηνά σιτάρια για εισαγωγή με αποτέλεσμα να αρχίζει να αλλάζει το κλίμα στην αγορά.

Θυμίζουμε ότι σε σχετικό ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου είχαμε αναφέρει ότι στην Τουρκία οι τιμές της εγχώριας αγοράς στο σκληρό σιτάρι παρέμειναν σε σταθερά επίπεδα τον Οκτώβριο, από 288 έως 310 ευρώ ο τόνος, ανάλογα με την ποιότητα και την τοποθεσία.

Επίσης δόθηκε παράταση στην απαγόρευση της εισαγωγής σκληρού σίτου στην Τουρκία, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Από την άλλη στην Ιταλία η αυτάρκεια σκληρού είναι κάτω από το 50%, λόγω μειωμένης παραγωγής από τις καιρικές συνθήκες που επηρέασαν αρνητικά τις στρεμματικές αποδόσεις.

Σημαντική είναι η πτώση της παραγωγής σκληρού σίτου στην Ιταλία τα τελευταία χρόνια, κάτι που αναγκάζει την χώρα να στραφεί σε εισαγωγές για να καλύψει τις ανάγκες της.

Ο κ. Massimiliano Giansanti, πρόεδρος των ευρωπαϊκών οργανώσεων Copa - Cogeca και της Confagricoltura, μιλώντας στο World Durum and Pasta Forum 2024, που έγινε, 18 Οκτωβρίου, στην Ιταλία, τόνισε ότι «στην χώρα το 2012 το ποσοστό αυτάρκειας του σκληρού σίτου ήταν 78%, το 2023 είναι έπεσε στο 56% και το 2024 πιθανότατα θα κλείσει κάτω από το 50%, επηρεασμένο από τις καιρικές συνθήκες που επηρέασαν αρνητικά τις στρεμματικές αποδόσεις. Έπεσε όμως και η τιμή παραγωγού λόγω των αυξημένων εισαγωγών σκληρού από την Τουρκία».

Επιβεβαίωση της άποψης του Ιταλού προέδρου είναι και τα στοιχεία που παρουσίασε η ιταλική Anacer (Εθνική Ένωση Παραγωγών Δημητριακών) που κάνουν λόγο για μια αύξηση των εισαγωγών σκληρού κατά 6% το διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου 2024 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 (1.551.928 τόνοι έναντι 1.463.396 τόνων).

Στο μεταξύ στην Τουρκία οι τιμές στο σκληρό σιτάρι παρέμειναν σε σταθερά επίπεδα τον Οκτώβριο και κυμαίνονται από 288 έως 310 ευρώ ο τόνος, ανάλογα με την ποιότητα και την τοποθεσία.

Οι τιμές πώλησης που κάνει το τουρκικό κρατικό συμβούλιο σιτηρών (TMO) είναι υψηλότερες από τις τιμές της τοπικής αγοράς.

Πάντως όσο περνά ο καιρός μειώνεται η ποσότητα σκληρού σίτου που διατίθεται προς πώληση από αγρότες και εμπόρους της Τουρκίας. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν πάνω από 2 εκατομμύρια τόνοι σκληρού σίτου στα χέρια της TMO.

Πέρυσι οι τουρκικές εξαγωγές σκληρού έφτασαν στους 1,6 εκατομμύρια τόνους, ενώ φέτος μέχρι στιγμής βρισκόμαστε σε εξαγωγή 400 χιλιάδων τόνων. Εάν οι τιμές εξαγωγής σκληρού σε Ιταλία ή Βόρεια Αφρική κυμαίνονται μεταξύ 337 και 346 ευρώ/τόνος δεν θα έχει νόημα η TMO να προχωρήσει σε πώληση.

Από την άλλη δόθηκε παράταση στην απαγόρευση της εισαγωγής σκληρού σίτου στην Τουρκία, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 (από 15 Οκτωβρίου). Και αυτό θα ένας ακόμη παράγοντας που θα αποτρέψει τις τουρκικές εξαγωγές.

Στην έκθεσή της για τη Φυτική Παραγωγή, που δημοσίευσε τον Οκτώβριο του 2024, η Εθνική Υπηρεσία Γεωργικής Στατιστικής του USDA (NASS), προβλέπει μια μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων καλαμποκιού λόγω αυξημένης ζήτησης για την φετινή εμπορική περίοδο.

Πάντως οι φετινές εξαγωγές καλαμποκιού στις ΗΠΑ ξεκίνησαν δυναμικά. Μέχρι τις 3 Οκτωβρίου είχαν καταφέρει να ξεπεράσουν τους όγκους του 2023 κατά 22%. Αυτό είναι αξιοσημείωτο, δεδομένου ότι οι τιμές εξαγωγής καλαμποκιού της Αργεντινής (που είναι από τους κύριους ανταγωνιστές των ΗΠΑ στην παγκόσμια αγορά) είναι σε χαμηλότερα επίπεδα, με τις ΗΠΑ ωστόσο να παραμένουν ανταγωνιστικές με τη Βραζιλία.

Υπήρχε μια υποτονική ζήτηση εξαγωγών προς την Κίνα, η οποία όμως φαίνεται να αντισταθμίζεται από μια αυξημένη ζήτηση (σε σχέση με την περσινή) για καλαμπόκι από άλλους σημαντικούς εξαγωγικούς προορισμούς, όπως η Ιαπωνία, η Κολομβία και το Μεξικό.

Το 48% των εξαγωγών καλαμποκιού των ΗΠΑ, έως τις 3 Οκτωβρίου 2024, πήγε στην αγορά του Μεξικού. Συνολικά 2,4 εκατομμύρια τόνους υψηλότερη ποσότητα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, που είχε ανέλθει στους 17,7 εκατομμύρια τόνους.

Πάντως το USDA εκτιμά ότι μια ενδεχόμενη αύξηση στις εισαγωγές καλαμποκιού στην Κίνα από τις ΗΠΑ το επόμενο διάστημα, λόγω μειωμένης κινεζικής παραγωγής, αναμένεται να ενισχύσει τη διεθνή τιμή του.

Επίσης, όπως αναφέρει το USDA, η παραγωγή καλαμποκιού στην Ουκρανία, την φετινή περίοδο (2024/2025), αναμένεται να ανέλθει στους 27,2 εκατομμύρια τόνους, εμφανίζοντας μια μείωση, κατά -16%, σε σχέση με πέρυσι.

Στο μεταξύ το καλαμπόκι στο χρηματιστήριο του Μπορντό στην Γαλλία, στις 15/10/2024, έδινε τιμή FOB στα 221 ευρώ ο τόνος, μια τιμή συμβολαίων που είναι αυξημένη κατά 11% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή.

Γενικά μια συνολικά μειωμένη παγκόσμια προσφορά (παραγωγή και αποθέματα) λόγω της αυξανόμενης ζήτησης, όπως καταγράφεται από το USDA, αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην τιμή του.

Στο μεταξύ στην Ελλάδα, με τον αλωνισμό να πάει για ολοκλήρωση, έχουμε φέτος μειωμένες αποδόσεις, ενώ όσοι παραγωγοί δεν έκαναν αποθήκευση υποχρεώθηκαν να πουλήσουν στα επίπεδα των 19 έως 23 λεπτών το κιλό ανάλογα την περιοχή. Για όσους αποθήκευσαν μένει να φανεί τι θα γίνει με τις τιμές στις εισαγωγές και κατά πόσο θα γίνει εφικτό να ακολουθήσει η αγορά μια ανοδική πορεία των διεθνών τιμών το επόμενο διάστημα.

Οι Έλληνες αγρότες νιώθουν απαξιωμένοι στην Ευρώπη, αφού βλέπουν συναδέλφους τους από άλλα κράτη της ΕΕ να καταφέρνουν να κερδίζουν αποζημιώσεις, ενώ οι ίδιοι να μένουν μόνο στο «διάλογο» με το ΥπΑΑΤ.

Θυμίζουμε πρόσφατα η ηγεσία του ΥπΑΑΤ απέρριψε αίτημα να αποζημιωθούν οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί λόγω της φετινής ξηρασίας.

Η ρουμανική κυβέρνηση όμως κατέθεσε φάκελο και κέρδισε τις αποζημιώσεις από την ΕΕ.

Συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, σήμερα Πέμπτη (24/10/2024), το καθεστώς κρατικής ενίσχυσης της Ρουμανίας, ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ, για την αποζημίωση των αγροτών που επλήγησαν από σοβαρή ξηρασία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ, ένα ρουμανικό πρόγραμμα 400 εκατομμυρίων ευρώ (2 δισεκατομμύρια RON) για την αποζημίωση των αγροτών για τις ζημιές που υπέστησαν λόγω της σοβαρής ξηρασίας, για την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Αυγούστου 2024.

Το πρόγραμμα αφορά την αποζημίωση σε παραγωγούς 39 επιλεγμένων καλλιεργειών (όπως για παράδειγμα σιτάρι, τριτικάλε, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, ελαιοκράμβη, μπιζέλια, ηλίανθος, καλαμπόκι κ.α.) που επηρεάστηκαν άμεσα από τη σοβαρή ξηρασία.

Για να επωφεληθούν από την ενίσχυση, οι παραγωγοί γεωργικών προϊόντων πρέπει να έχουν χάσει περισσότερο από το 30% της παραγωγής τους το χρονικό διάστημα μεταξύ φθινοπώρου 2023 - καλοκαιριού 2024, λόγω της ξηρασίας.

Στο πλαίσιο του καθεστώτος, η ενίσχυση θα λάβει τη μορφή άμεσων ενισχύσεων.

Το ποσό ενίσχυσης είναι 20 ευρώ (1.000 RON) το στρέμμα για απώλεια 100%, που δεν θα υπερβαίνει το 30% των επιλέξιμων δαπανών. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024, που σημαίνει ότι μέχρι τότε θα καταβληθούν οι αποζημιώσεις στους Ρουμάνους αγρότες.

Μόνο οι Ρώσοι εξαγωγείς θα μπορούν να προμηθεύουν σιτηρά σε 13 χώρες χωρίς ξένους μεσάζοντες, ανακοίνωσε η Ρωσική Ένωση Σιτηρών.

Αυτή η νέα στρατηγική στοχεύει να αποτρέψει τις πωλήσεις σε χαμηλές τιμές και να εξαλείψει την πρακτική των μεσαζόντων που μεταπωλούν ρωσικά σιτηρά.

Με βάση την απόφαση αυτή, από τις 11 Οκτωβρίου 2024, τα ρωσικά σιτηρά εξάγονται απευθείας στους αγοραστές.

Τα ρώσικα σιτηρά εξάγονται κυρίως στην Αίγυπτο, την Τυνησία, την Αλγερία, το Μαρόκο, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία, το Μπαγκλαντές, το Κατάρ, το Κουβέιτ, τη Νότια Κορέα, το Πακιστάν, την Ινδία και το Ιράκ, σύμφωνα με το διευθύνοντα σύμβουλο της Ρωσικής Ένωσης Σιτηρών κ. Έντουαρντ Ζέρνιν.

Το ρωσικό Υπουργείο Γεωργίας υποστήριξε την πρόταση της Ένωσης για προώθηση των άμεσων πωλήσεων για εξαγωγές. «Αυτή η πρωτοβουλία στοχεύει να αποθαρρύνει την πώληση σε χαμηλές τιμές, ειδικά επειδή το ρωσικό σιτάρι είναι επί του παρόντος το φθηνότερο στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας», αναφέρει.

Στο μεταξύ η Ρωσική Ένωση Σιτηρών δημοσίευσε, στις 15 Οκτωβρίου, τις ενδεικτικές τιμές συμβολαίων για το ρώσικο σιτάρι τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Σύμφωνα με αυτές για το ρωσικό σιτάρι με 12,5% πρωτεΐνη, η τιμή FOB είναι στα 221,08 ευρώ/mt για αποστολές Οκτωβρίου, 225,68 ευρώ/mt για το Νοέμβριο και στα 230,29 ευρώ/mt για τον Δεκέμβριο.

Κύκλοι του εμπορίου στην Ρωσία αναφέρουν ότι έχει προταθεί να υπάρξει μια ανεπίσημη κατώτατη ελάχιστη τιμή (πλαφόν) για τις εξαγωγές σιταριού στους διαγωνισμούς τα 230,29 ευρώ/mt.

Προβλήματα όμως υπάρχουν με τις σπορές. Η υπουργός Γεωργίας της Ρωσίας, Oksana Lut, ανέφερε ότι η σπορά χειμερινών καλλιεργειών στην Ρωσία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω της συνεχόμενης ξηρασίας, αφού σε ορισμένες περιοχές της χώρας δεν έχει βρέξει από τον περασμένο τον Απρίλιο. Η εκτίμηση της υπουργού είναι πάντως ότι τελικά θα σπαρθούν 20 εκατομμύρια στρέμματα χειμερινών καλλιεργειών σιτηρών στην χώρα.

Πάντως στην 16η σύνοδο της ομάδας χωρών BRICS, που θα γίνει στην ρωσική πόλη Καζάν, στις 22-24 Οκτωβρίου 2024, θα κατατεθεί πρόταση που θα προβλέπει τη δημιουργία μιας πλατφόρμας διαπραγμάτευσης για τα σιτηρά και άλλα σημαντικά εμπορεύματα, με έναν σχετικό οργανισμό τιμολόγησης που θα παρέχει δεδομένα τιμών και αναλύσεις αγοράς. Επί του παρόντος, οι διεθνείς τιμές για τα κύρια εμπορεύματα καθορίζονται στα δυτικά χρηματιστήρια.

Η συνολική παραγωγή δημητριακών στην ΕΕ, για την περίοδο 2024/2025, εκτιμάται από την Κομισιόν ότι θα ανέλθει στα 260,9 εκατομμύρια τόνους, περίπου 7% κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας.

Πρόκειται για την χαμηλότερη παραγωγή της τελευταίας δεκαετίας, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επηρεάζουν τις αποδόσεις και, εν μέρει, της μείωσης της καλλιεργούμενης έκτασης (4% κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας).

Τον περσινό χειμώνα, η υπερβολική βροχή διέκοψε τη φύτευση στη βορειοδυτική Ευρώπη, μειώνοντας τη συνολική έκταση φύτευσης και την παραγωγή μαλακού σίτου της ΕΕ (-9,5% από έτος σε έτος). Η υπερβολική υγρασία παρέμεινε καθ' όλη τη διάρκεια του χειμώνα και της άνοιξης του 2024, επηρεάζοντας αρνητικά την ανάπτυξη των φυτών.

Επίσης σε πολλά μέρη της Ευρώπης, η ξηρασία και οι καύσωνες (ιδιαίτερα στις νοτιοανατολικές και μεσογειακές περιοχές όπως και στην Ελλάδα) επηρέασαν τις αποδόσεις του καλαμποκιού.

Στην ΕΕ η παραγωγή αραβόσιτου και τριτικάλε αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 4% και 6% σε ετήσια βάση αντίστοιχα.

Αντίθετα, η παραγωγή κριθαριού και σκληρού σίτου είναι αυξημένη, κατά περίπου 6% και 3% αντίστοιχα σε σχέση με την περσινή, αν και παραμένει κάτω από τον μέσο όρο της πενταετίας.

Η παραγωγή βρώμης στην ΕΕ το 2024/2025 αναμένεται να φθάσει τα 8 εκατομμύρια τόνους, σημειώνοντας αύξηση περίπου 37% σε σχέση με πέρυσι (11% πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας).

Η συγκομιδή των χειμερινών καλλιεργειών είχε προβλήματα σε κάποιες χώρες από υπερβολικές βροχοπτώσεις το 2024, βλάπτοντας την ποιότητα της συγκομιζόμενης παραγωγής.

Επίσης, οι πλημμύρες στην κεντρική Ευρώπη δημιούργησαν προβλήματα στην καλλιέργεια αραβοσίτου.

Συνολικά, οι αποδόσεις των δημητριακών αναμένεται να είναι μειωμένες, κατά περίπου 2% σε σχέση με πέρυσι,, με τις μεγαλύτερες μειώσεις για τον αραβόσιτο να έχουμε σε Ρουμανία, Βουλγαρία και Ουγγαρία.

Πάντως η Κομιισιόν αποφάσισε να πληρώσει συνολικά 119,7 εκατομμυρίων ευρώ από το γεωργικό αποθεματικό για την άμεση στήριξη αγροτών από τη Βουλγαρία, τη Γερμανία, την Εσθονία, την Ιταλία και τη Ρουμανία, που έχουν επηρεαστεί από εξαιρετικά δυσμενή καιρικά φαινόμενα στις αρχές του καλοκαιριού. Συγκεκριμένα αποφάσισε να διατεθούν 10,9 εκατ. ευρώ στη Βουλγαρία, 46,5 εκατ. ευρώ στη Γερμανία, 3,3 εκατ. ευρώ στην Εσθονία, 37,4 εκατ. ευρώ στην Ιταλία και 21,6 εκατ. ευρώ στη Ρουμανία.

Για τις ζημιές που υπήρξαν λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων από τα μέσα του καλοκαιριού και μετά, η Κομισιόν περιμένει την κατάθεση φακέλων με αιτήσεις ζημιών από τα κράτη μέλη για να τους αξιολογήσει αν δικαιούνται αποζημιώσεις.

Τις εκκαθαριστικές τιμές παραγωγού σιτηρών δημοσίευσε, σήμερα Πέμπτη (10/10), ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Δημητριακών Ορεστιάδας «Η ΕΝΩΣΗ», ενώ παράλληλα, ξεκίνησε και τις πληρωμές.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του συνεταιρισμού η τιμή για το σκληρό σιτάρι, που παρέδωσαν οι παραγωγοί στην Ένωση, διαμορφώθηκε στα 26 λεπτά/κιλό και για τη σποροπαραγωγή του σκληρού στα 30 λεπτά/κιλό.

Πιο συγκεκριμένα, για όλα τα προϊόντα, που διακινεί η οργάνωση, η ανακοίνωση αναφέρει τις εξής τιμές (μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ):

• Σκληρό σιτάρι 260 ευρώ/τόνο
• Μαλακό σιτάρι 180 ευρώ/τόνο
• Σιτοσίκαλη 180 ευρώ/τόνο
• Κριθάρι 180 ευρώ/τόνο
• Σποροπαραγωγή σκληρού σίτου 300 ευρώ/τόνο
• Σποροπαραγωγή μαλακού σίτου 220 ευρώ/τόνο

Θυμίζουμε την Τετάρτη (2/10), ο συνεταιρισμός ανακοίνωσε τα αποτελέσματα του διαγωνισμού πώλησης σκληρού και μαλακού σιταριού.

Η διοίκηση της Ένωσης Ορεστιάδας αποφάσισε να συμφωνήσει με «Μύλους Σόγιας Α.Ε.» στην τιμή των 278 ευρώ ο τόνος, που σημαίνει στα 26 λεπτά το κιλό η τιμή παραγωγού.

Για το μαλακό σιτάρι υπήρξε συμφωνία με τη Νιτσιάκος στην τιμή των 201 ευρώ ο τόνος, που σημαίνει στα 18 λεπτά το κιλό τιμή παραγωγού.

Αυτή την περίοδο οι αγρότες προετοιμάζουν τα χωράφια τους για να σπείρουν τις επόμενες ημέρες τα χειμερινά σιτηρά.

Η κατεργασία του εδάφους από τη μεγάλη πλειονότητα των αγροτών γίνεται με όργωμα. Περιμένουν τις πρώτες βροχές και ακολουθεί όργωμα (σε βάθος 25 εκατοστών) και συνήθως δύο περάσματα με σβάρνες (με δίσκους ή οδοντωτές).

Ο Νίκος Τούτουζας, παραγωγός σκληρού σιταριού από την Θήβα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι μισοί παραγωγοί σκληρού στην περιοχή οργώνουν μετά τα αλώνια. Οι υπόλοιποι κάνουν μια επιφανειακή επεξεργασία του εδάφους που έχει λιγότερο κόστος (πετρέλαια) αλλά θα φέρει στον αλωνισμό χαμηλές αποδόσεις.

Εμείς δεν ρισκάρουμε να κάνουμε πρώιμες σπορές γιατί δεν θέλουμε να έχουμε απώλεις σπόρου και να μην έχουμε βροχοπτώσεις. Ξεκινάμε την λίπανση και στην σπορά από αρχές Νοεμβρίου και την ολοκληρώνουμε τον Δεκέμβριο.

Πάντως οι παραγωγοί σκληρού τα τελευταία χρόνια προσπαθούν να μειώσουν τα έξοδα στην καλλιέργεια και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνονται και οι αποδόσεις. Για παράδειγμα στο παρελθόν κάθε Άνοιξη είχαμε δύο ποτίσματα (Μάρτιο και Απρίλιο) αλλά επειδή τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η τιμή του ρεύματος κάνουμε ένα πότισμα και έχουμε μειωμένες παραγωγές.

Φέτος στην περιοχή πουλήσαμε το σκληρό στα 23 λεπτά το κιλό. Όμως η αγορά δεν φαίνεται να έχει εμπορικό ενδιαφέρον με αποτέλεσμα να φαίνεται ότι η τιμή το επόμενο διάστημα θα έχει φθίνουσα πορεία. Αυτό πρέπει να προβληματίζει τους παραγωγούς ενόψει της νέας καλλιεργητικής περιόδου».

Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, γεωργοκτηνοτρόφος που καλλιεργεί 5.000 στρέμματα με σιτηρά στην Χαλκιδική, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος ευτυχώς είχαμε βροχές και έγιναν τα οργώματα. Η βροχή μαλάκωσε το χώμα και δεν είχαμε πολλά έξοδα σε πετρέλαια. Πέρυσι τα πράγματα ήταν πιο δύσκολα και καθυστέρησαν τα οργώματα λόγω ξηρασίας.

Η εποχή σποράς εξαρτάται από την ποικιλία και τις κλιματικές συνθήκες. Όμως οι πρώιμες σπορές σε συνδυασμό με έλλειψη βροχών οδηγούν σε προβληματικές παραγωγές. Για αυτό την σπορά την κάνουμε στην περιοχή μετά τις 5 Νοεμβρίου.

Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί είναι αν τους φέρει εισόδημα η καλλιέργεια. Από τις πωλήσεις σπόρων φέτος φαίνεται ότι πολλοί εγκαταλείπουν το σκληρό και στρέφονται στο κριθάρι. Αυτό οφείλεται στις τιμές παραγωγού.

Τώρα η αγορά δίνει στο σκληρό δίνει 23 λεπτά το κιλό και στο κριθάρι 20 λεπτά το κιλό. Όμως το κριθάρι θέλει λιγότερες βροχές, λιγότερα ραντίσματα και λίπανση. Επίσης έχει καλύτερες αποδόσεις. Για αυτό είναι μια πιο ελκυστική καλλιέργεια για τον παραγωγό.

Πέρυσι ενημερώθηκα για την πειραματική σπορά σίτου με μηδενική κατεργασία, που έχει σαν στόχο την μείωση του κόστους παραγωγής. Με αυτή την μέθοδο δεν γίνεται αναμόχλευση του εδάφους και η μόνη παρέμβαση είναι η διάνοιξη του αυλακίου για την τοποθέτηση του σπόρου. Το αρνητικό όμως είναι για τη σπορά χρησιμοποιούνται ειδικές μηχανές που έχουν κόστος γύρω στα 170.000 ευρώ, που είναι πολύ υψηλό για τα σημερινά δεδομένα και δεν μπορεί ο παραγωγός να την αγοράσει αν δεν έχει ενταχθεί σε κάποιο επενδυτικό πρόγραμμα. Οι περισσότεροι πάντως που παρακολουθησαν τη νέα μέθοδο δεν την ακολούθησαν αλλά επέστρεψαν στην παραδοσιακή σπορά.

Επίσης στα χειμερινά σιτηρά εφαρμόζεται γραμμική σπορά με ελαφρά κάλυψη του σπόρου με σβάρνισμα, ενώ σημαντικό είναι να αφήνονται οι κατάλληλες και ενδεδειγμένες αποστάσεις.

Πάντως το μέλλον της καλλιέργειας σιτηρών εξαρτάται από το αν έχει τιμή το προϊόν. Παρά όμως τις μειωμένες τιμές παραγωγού βλέπουμε στην λιανική να υπάρχουν αδικαιολόγητα υψηλές τιμές στα τρόφιμα. Με 23 λεπτά σκληρό και 18 λεπτά το μαλακό στο χωράφι έχουμε τιμή του ψωμιού στα 3,60 ευρώ το κιλό. Αυτή η διαφορά είναι μεγάλη και δεν έχει καμιά λογική εξήγηση».

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πλατυκάμπου, Γιάννης Κουκούτσης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα οργώματα έχουν ολοκληρωθεί στα χωράφια και σε αυτό βοήθησαν φέτος οι καιρικές συνθήκες. Θα ακολουθήσει η λίπανση και μετά από μια εβδομάδα ξεκινάνε οι σπορές. Εκτιμώ ότι οι σπορές στα χειμερινά σιτηρά θα ξεκινήσουν στην περιοχή μετά από 20 έως 30 ημέρες. Πάντως αρνητικός παράγοντας είναι οι χαμηλές τιμές που είναι στο κριθάρι 20 λεπτά και στο σκληρό 23 λεπτά. Αυτές οι τιμές δεν αφήνουν εισόδημα στον παραγωγό. Τις τιμές της Ένωσης Ορεστιάδας (26 λεπτά το κιλό για το σκληρό) δεν τις ακολούθησε η υπόλοιπη Ελλάδα».

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η αγορά έχει μια ανασφάλεια αυτή την εποχή. Πολλοί παραγωγοί δεν έχουν ακόμη πληρωθεί για τα σιτάρια. Επίσης με τα προβλήματα στο ΟΣΔΕ πολλοί δεν γνωρίζουν τα χρήματα της προκαταβολής του τσεκ που θα πάρουν.

Όμως αυτή την εποχή έχουμε προβλήματα και στις άλλες καλλιέργειες. Στο βαμβάκι έχουμε τιμές στα 55 λεπτά και στο καλαμπόκι με 21 λεπτά και πολλά μένουν απούλητα ή έχουν προβλήματα με αφλατοξίνες. Οπότε αναγκαστικά θα συνεχίσουν την καλλιέργεια σκληρού σιταριού και ας μην έχει ικανοποιητικές τιμές γιατί έχει μειωμένο κόστος.

Το σιτάρι είναι κατά βάση ξηρική καλλιέργεια οπότε οι παραγωγοί περιμένουν βροχές για να ξεκινήσουν τις σπορές. Μεγάλος αριθμός παραγωγών ακόμη δεν έχει αγοράσει τα λιπάσματα (η λίπανση γίνεται μαζί με την σπορά).

Κανονικά αυτή την εποχή έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί τα οργώματα αλλά έχουμε σε κάποιες περιοχές καθυστέρηση. Από την εμπειρία φαίνεται ότι τα όψιμα σιτάρια πάνε καλύτερα από τα πρώιμα όσον αφορά τις αποδόσεις. Για αυτό δεν βιάζονται οι παραγωγοί και αναμένεται από το Νοέμβριο να ξεκινήσουν τις σπορές».

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή του καλαμποκιού στην Ουκρανία. Μέχρι τις 3 Οκτωβρίου είχε συγκομιστεί το 37% των εκτάσεων καλαμποκιού της χώρας, με τις μέσες αποδόσεις φέτος να είναι μειωμένες σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2023.

Αυτό οφείλεται στην ξηρασία που έπληξε την χώρα αλλά και στην μεταφορά της καλλιέργειας σε πιο βόρειες περιοχές λόγω της πολεμικής σύγκρουσης.

Το USDA προβλέπει ότι η παραγωγή καλαμποκιού στην Ουκρανία, την φετινή περίοδο (2024/2025), αναμένεται να ανέλθει στους 27,2 εκατομμύρια τόνους, εμφανίζοντας μια μείωση, κατά -16%, σε σχέση με πέρυσι.

Όσον αφορά τις εξαγωγές καλαμποκιού, τον μήνα Σεπτέμβριο του 2024, ανήλθαν στους 428.000 τόνους, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ουκρανική Ένωση Αγροτικών Επιχειρήσεων (UCAB).

Οι κορυφαίοι εξαγωγικοί προορισμοί του ουκρανικού καλαμποκιού για τον μήνα Σεπτέμβριο ήταν η Ιταλία, η Ολλανδία και η Ελλάδα.

Οι χώρες της ΕΕ είναι οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς ουκρανικού καλαμποκιού, σύμφωνα τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο του 2024, η ΕΕ εισήγαγε συνολικά 5,2 εκατ. τόνους καλαμποκιού από τις συγκομιδές του 2023 και του 2024, ενώ το 50% αυτής της ποσότητας ήταν ουκρανικής προέλευσης (2,6 εκατ. τόνους).

Πάντως οι διεθνείς χρηματιστηριακές τιμές καλαμποκιού στις ΗΠΑ, τις τελευταίες έξι εβδομάδες, για τα συμβόλαια Δεκεμβρίου, παρουσίασαν μια άνοδο, κατά 12%, φτάνοντας στα 4,25 δολάρια ανά μπούσελ.

Η συνολικά μειωμένη προσφορά (παραγωγή και αποθέματα), όπως καταγράφεται από το USDA, αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην τιμή του σε σχέση με τη ζήτηση.

Φέτος οι μειωμένες αποδόσεις έφεραν απώλεια στο εισόδημα των παραγωγών καλαμποκιού, σε μια χρονιά που είχε υψηλό κόστος άρδευσης λόγω παρατεταμένου καύσωνα.

Στις περισσότερες περιοχές έχει ολοκληρωθεί ο αλωνισμός των καλαμποκιών, ενώ αυτή την περίοδο αλωνίζουν οι όψιμες περιοχές.

Οι τιμές παραμένουν σε σταθερά επίπεδα στα 20 - 23 λεπτά ανάλογα την περιοχή.

Σε όλες τις περιοχές της χώρας έχουμε μειωμένες αποδόσεις που δεν αφήνουνε εισόδημα στον παραγωγό.

Εκεί όμως που υπάρχει πραγματικά πρόβλημα είναι με την συνδεδεμένη του καλαμποκιού. Το ΥπΑΑΤ θα πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά με το πρόβλημα της συνδεδεμένης και να τροποποιήσει αποφάσεις που δημιουργούν αδικίες στους παραγωγούς και πρόβλημα βιωσιμότητας στην καλλιέργεια.

Ο κ. Άγγελος Στρατάκης, παραγωγός που έχει και ξηραντήριο από Αμύνταιο αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτές τις ημέρες ξεκινά στην περιοχή μας ο αλωνισμός του καλαμποκιού. Οι αποδόσεις είναι μειωμένες αππό 30% και ανάλογα το κάθε χωράφι. Φέτος είχαμε υψηλό κόστος άρδευσης φτάσαμε σε 12 έως 13 ποτίσματα λόγω του συνεχόμενου καύσωνα. Οι τιμές παραγωγού παραμένουν σταθερές στα 20 - 21 λεπτά το κιλό.

Μεγάλη αδικία όμως είναι η συνδεδεμένη ενίσχυση στο καλαμπόκι. Η περιοχή μας έχει αποκλειστεί όχι επειδή δεν έχει καλή ποιότητα το νερό αλλά επειδή λένε ότι δεν έχει καλή ποσότητα. Αν είναι δυνατόν η περιοχή μας να είναι χωρίς νερά και να έχουμε άλλες περιοχές που να είναι επιλέξιμες. Αν δεν διορθώσουν αυτές τις αδικίες στην συνδεδεμένη ενίσχυση θα φέρουν απαξίωση της καλλιέργειας στην χώρα μας σε περιοχές στις παραγωγικές περιοχές. Το θεσμικό πλαίσιο της στρεμματικής ενίσχυσης θα πρέπει να αλλάξει άμεσα».

Ο κ. Χρήστος Φραγκάκης, παραγωγός και κτηνοτρόφος από την Ηράκλεια των Σερρών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ολοκληρώθηκε στην περιοχή ο αλωνισμός καλαμποκιού. Έχουμε μειωμένες αποδόσεις λόγω υψηλών θερμοκρασιών από 1.450 κιλά το στρέμμα έπεσαν στα 800 κιλά. Οι τιμές παραγωγού ήταν στα 20 λεπτά το κιλό. Άμα είχαμε κιλά αυτή η τιμή ήταν καλή αλλά δεν έχουμε. Η μειωμένες αποδόσεις θα φέρουν προβλήματα στην συνδεδεμένη ενίσχυση».

Ο κ. Βασίλης Σήψης, παραγωγός από την ορεινή Αλμωπία αναφέρει στον ΑγροΤύπο «συνεχίζεται ο αλωνισμός στην περιοχή. Φέτος έχουμε μειωμένες αποδόσεις αλλά ήρθαν και οι ζημιές από το δυνατό άνεμο και η κατάσταση είναι απελπιστική. Η τιμή παραγωγού είναι στα 20 - 21 λεπτά. Πέρυσι πολλοί παραγωγοί δεν εισέπραξαν τη συνδεδεμένη επειδή είχαμε πάλι ζημιές από δυνατούς ανέμους. Όμως ο ΕΛΓΑ δεν έκανε εκτιμήσεις γιατί ο Κανονισμός αναφέρει ότι ο αλωνισμός γίνεται μέχρι 15 Νοεμβρίου (οι ζημιές έγιναν δυο ημέρες αργότερα). Παρά την προσπάθεια που κάναμε δεν διορθώθηκε η αδικία και δεν καταφέραμε να δικαιολογήσουμε την μειωμένη παραγωγή και χάσαμε την ενίσχυση».

Μειωμένες αποδόσεις είχαμε και στα καλαμπόκια της Δυτικής Ελλάδας προκάλεσαν οι υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν τη φετινή καλλιεργητική περίοδο. Ο παραγωγός και πρόεδρος Συλλόγου Καλαμποπαραγωγών Ηλείας κ. Χρήστος Παλαιολόγος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μειωμένες αποδόσεις και μειωμένες τιμές. Ο συνεχόμενος καύσωνας έφερε πρόβλημα στην παραγωγή με μείωση αποδόσεων κατά περίπου 30%, από μέση απόδοση 1.300 κιλά το στρέμμα φτασαμε στα 900 κιλά. Στην περιοχή ολοκληρώθηκε η συγκομιδή με τις τιμές να κυμαίνονται στα 23 λεπτά το κιλό, όταν πέρυσι ήταν 26 λεπτά το κιλό και πρόπερσι 35 λεπτά το κιλό. Επίσης πέρυσι πήραμε μειωμένη συνδεδεμένη στα 38 ευρώ το στρέμμα όταν στην ΚΑΠ έκανε λόγο για ενίσχυση στα 55 ευρώ το στρέμμα».

Τιμές που έδωσαν οι συνεταιρισμοί

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Επαρχίας Φαρσάλων «Ο Ενιπέας» ανακοίνωσε ότι παραλαμβάνει καλαμπόκι με τιμή 21 λεπτά/κιλό. Επίσης ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (Α.Σ.) Βόλου κάνει συγκέντρωση του καλαμποκιού, εσοδείας 2024, στο σιλό του Αγίου Δημητρίου, με χορήγηση προκαταβολής που θα είναι ύψους 20 λεπτά το κιλό.

Τι ισχύει στη συνδεδεμένη καλαμποκιού

Ο ετήσιος προϋπολογισμός της παρέμβασης για την περίοδο 2023-2027, στο πλαίσιο της συνδεδεμένης ενίσχυσης για τον αραβόσιτο ανέρχεται στα 42.350.000 ευρώ.
Η έκταση αναφοράς της συνδεμένης ενίσχυσης στον αραβόσιτο για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 καθορίζεται σε 770.000 στρέμματα, σύμφωνα με το ΣΣ ΚΑΠ.
Ο κόφτης της ενίσχυσης είναι ότι χορηγείται σε περιοχές με υδατικά συστήματα των οποίων τα ύδατα είναι σε καλή κατάσταση από ποσοτικής και ποιοτικής πλευράς.
Αυτό είναι γενικά αόριστο γιατί κανείς δεν γνωρίζει πότε γίνονται οι μετρήσεις και με την ξηρασία που έχουμε πόσο θα μειωθούν ποσοτικά τα ύδατα.
Πολλοί νομοί έχουν βγει εκτός πληρωμής της συνδεδεμένης ενίσχυσης στο καλαμπόκι και υπάρχειμεγάλη αγανάκτηση απόν την πλευρά των παραγωγών.
Οι παραγωγοί για να εισπράξουν την ενίσχυση πρέπει να παραδίδουν κατ’ ελάχιστον 9 τόνους προϊόν ανά εκτάριο (900 κιλά/στρέμμα) ή 40 τόνους ενσίρωμα ανά εκτάριο.
Με τις μειωμένες αποδόσεις φέτος λόγω υψηλών θερμοκρασίων και εδώ υπάρχει κίνδυνος να χαθεί η ενίσχυση.
Η εκτιμώμενη ενίσχυση που έλεγε το ΣΣ της ΚΑΠ ήταν στα 55 ευρώ το στρέμμα αλλά πέρυσι έπεσε μείωση σχεδόν στο μισό.

Κίνδυνος να χαθεί συνδεδεμένη λέει το ΓΕΩΤΕΕ

Από την πλευρά του το ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας, σε επιστολή του προς στην ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, μεταφέρει την αγωνία του για τον κίνδυνο απώλειας της Συνδεδεμένης Ενίσχυσης στον αραβόσιτο, που τα προηγούμενα χρόνια ως καλλιέργεια είχε αποδόσεις 1.500 κιλά το στρέμμα σε αρδευόμενα αγροτεμάχια σε Δράμα, Καβάλα και Σέρρες, ενώ, φέτος, λόγω παρατεταμένης ανομβρίας και ξηρασίας, υπήρξε μειωμένη καρπόδεση και εξαιρετικά χαμηλές αποδόσεις. Ζητάει, φέτος, να μην ισχύσει η υποχρέωση πώλησης 900 κιλών/στρέμμα καρπού και 4 τόνων ενσιρώματος για τη λήψη της Συνδεδεμένης από τους παραγωγούς των παραπάνω νομών.