Οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις φέτος έχουν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε πολλές αροτραίες καλλιέργειες σε πολλές περιοχές της χώρας. Όπως πάνε τα πράγματα οι παραγωγοί θα λένε ότι είναι τυχεροί αν καταφέρουν να κάνουν συγκομιδή.

Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, παραγωγός από την Θεσσαλονίκη, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα κριθάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή αλλά οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις δεν μας αφήνουν να μπούμε στα χωράφια. Όσο βρέχει οι αποδόσεις θα μειώνονται. Αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις και μετά την Πέμπτη θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στην ποιότητα του κριθαριού. Επίσης προβλήματα υπάρχει με τα τριφύλλια που δεν μπορούμε να μπουν οι πρώτες μηχανές στα χωράφια».

Ο κ. Θωμάς Μόσχος, γεωργός και κτηνοτρόφος από την Καστοριά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «σοβαρά προβλήματα υπάρχουν στα φασόλια. Τα χωράφια πλημμυρισμένα και υπάρχει ζημιά η οποία δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Ζημιά υπάρχει και στα καλαμπόκια που σε πολλά χωράφια θα πρέπει να γίνει επανασπορά. Αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις το επόμενο διάστημα θα αρχίσουν να έχουν προβλήματα και τα σιτάρια. Τα τριφύλλια που σπάρθηκαν στις αρχές Μαΐου θα πρέπει οι παραγωγοί να κάνουν επανασπορά. Τα υπόλοιπα τριφύλλια δεν μπορούν να συγκομιστούν λόγω βροχής». 

Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, παραγωγός από την Λάρισα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα βαμβάκια έχουν πρόβλημα. Πολλοί παραγωγοί που είχαν κάνει επανασπορά θα πρέπει να ξανακάνουν. Είμαστε στα τέλη Μαΐου και ο ΕΛΓΑ λέει ότι μπορεί να γίνει επανασπορά (μέχρι 2 Ιουνίου), την οποία αποζημιώνει. Όμως είναι δεδομένο ότι θθα υπάρξει πρόβλημα με μειωμένες στρεμματικές αποδόσεις. Μέχρι χτες Κυριακή (28/5) δεν υπήρχε πρόβλημα στο σκληρό σιτάρι από τις βροχές. Αν συνεχιστούν όμως θα υπάρξει πρόβλημα και σε αυτή την καλλιέργεια». 

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα κριθάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή αλλά με τις συνεχόμενες βροχές είναι αδύνατον να γίνει. Μέχρι στιγμής οι αποδόσεις είναι καλές και αναμένεται μια καλή παραγωγή. Κανείς όμως δεν γνωρίζει με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν τι θα γίνει όσο περνάει ο καιρός. Κάποια χωράφια που δεν γίνεται αμειψισπορά λόγω υγρασίας υπάρχουν μυκητολογικά προβλήματα (φουζάριο). Αυτό συμβαίνει επειδή έχουμε αυξημένη υγρασία λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων της Άνοιξης».

Ο κ. Βαγγέλης Τασιούλης, παραγωγός το Ριζοβούνι Καρδίτσας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «στο βαμβάκι πολλοί αναγκαστήκαμε να κάνουμε επανασπορά. Πέρσι τέτοια εποχή το βαμβάκι είχε σχηματίσει τα πρώτα του χτένια, φέτος είναι ακόμη στα φυτρώματα. Πολλοί θα αναγκαστούν να κάνουν ξανά επανασπορά. 

Στα τριφύλλια αυτή την εποχή έπρεπε να κόβουμε το δεύτερο χέρι αλλά δεν έχουμε κόψει ούτε πρώτο λόγω των συνεχόμενων βροχών. Οι κτηνοτρόφοι έχουν πολύ μεγάλο πρόβλημα γιατί δεν μπορούν να βρουν τριφύλλι για να ταΐσουν τα ζώα τους. Κανείς δεν το περίμενε τέτοια εποχή να μην έχουμε τριφύλλια. Από την άλλη τα σιτάρια είναι σίγουρο ότι φέτος θα έχουν ποιοτικά προβλήματα». 

Βλέπουμε ότι οι καιρικές συνθήκες έχουν αρχίσει να δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες. Άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι μια αλλαγή του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ αλλά και μια ανοικτή επικοινωνία με τους παραγωγούς για να δούμε τι θα πρέπει να αλλάξει για να μπορούμε να έχουμε βιώσιμες παραγωγές.

Η καθυστέρηση των δηλώσεων της ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) δημιουργεί προβλήματατα έλλειψης ρευστότητας στον αγροτικό κλάδο. Μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι που θα θέλουν να αγοράσουν ζωοτροφές σε λίγες ημέρες όταν θα ξεκινήσουν τα αλώνια.

Να θυμίσουμε ότι αν οι κτηνοτρόφοι δεν καταφέρουν να αγοράσουν στα αλώνια τότε τα σιτηρά θα τα πάρουν οι έμποροι και θα τα βάλουν στις αποθήκες για να πουλήσουν σε υψηλότερη τιμή και να έχουν κέρδος.

Στο παρελθόν κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν και η Πράσινη Ενίσχυση (πρασίνισµα), µε τον τρόπο που την γνώριζαν οι αγρότες, καταργήθηκε φέτος. Επίσης οι νεοεισερχόμενοι κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να λάβουν την κάρτα αφού δεν γνωρίζουν οι τράπεζες το ποσό της ενίσχυσης που θα λάβουν.  

Εδώ και ένα μήνα έχει υπογραφεί το νέο μνημόνιο συνεργασίας τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη» και στη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027.

Ωστόσο επειδή υπάρχουν αλλαγές στις ενισχύσεις, λόγω της νέας ΚΑΠ, κάποιες τράπεζες που την ενεργοποίησαν είχαν όριο πίστωσης για το 2023 την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν τα προηγούµενα έτη. Άλλες τράπεζες δεν έχουν ενεργοποιήση την «Κάρτα του Αγρότη» και αναμένουν να ολοκληρωθεί η διαδικασία του ΟΣΔΕ (δηλαδή από τέλη Σεπτεμβρίου όπως έχει πει το ΥπΑΑΤ). 

Στην ουσία το 2023 έχουν λιγότερα ή και καθόλου χρήματα οι κτηνοτρόφοι από την κάρτα και αυτό τους δημιουργεί προβλήματα έλλειψης ρευστότητας για την αγορά ζωοτροφών. Από την άλλη οι γαλακτοβιομηχανίες περιμένουν την πτώση τιμών στις ζωοτροφές για να βρουν τη δικαιολογία που χρειάζονται ώστε να ρίξουν τις τιμές παραγωγού στο γάλα.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, μεγάλη γαλακτοβιομηχανία μείωσε τις τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα στους κτηνοτρόφους που συνεργάζεται από όλη την χώρα και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, από τον Οκτώβριο, χωρίς να έχει κάνει νωρίτερα καμιά ενημέρωση. Σαν δικαιολογία ανέφερε ότι υπήρξαν προβλήματα με τις λιποπρωτεΐνες στο γάλα που παράδιναν. Η μείωση αυτή - σύμφωνα με όσα αναφέρουν κτηνοτρόφοι στον ΑγροΤύπο - κυμαίνεται από 10 έως 20 λεπτά το κιλό. Θυμίζουμε ότι τέτοια εποχή πέρσι όταν η ενέργεια και οι τιμές ζωοτροφών είχαν φτάσει στα ύψη οι γαλακτοβιομηχανίες δεν έδιναν αύξηση στην τιμή του γάλακτος υποστηρίζοντας ότι οι εμπορικές συμφωνίες πρέπει να τηρηθούν. Φέτος δεν ισχύει το ίδιο. Πάντα χάνουν οι κτηνοτρόφοι γιατί δεν υπάρχει στην χώρα μας «νομική θωράκιση» για τις εμπορικές συμφωνίες που κάνουν και για αυτό υπάρχουν ευθύνες. 

Δύσκολο αναμένεται το μέλλον των κτηνοτρόφων και κρίσιμες οι επόμενες ημέρες για την ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Αύξηση της παραγωγής των σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνούχων καλλιεργειών (μπιζέλια, κουκιά κ.α.) για το 2023, παρά την ξηρασία, προβλέπουν οι Copa και Cogeca.

Οι ειδικοί και οι ομάδες εργασίες των αγροτοσυνδικαλιστικών οργανώσεων της ΕΕ προβλέπουν γενική αύξηση της παραγωγής δημητριακών, ελαιούχων σπόρων και πρωτεϊνών της ΕΕ το 2023, παρά την αναμενόμενη σοβαρή μείωση της παραγωγής στην Ισπανία (δικαιώνοντας σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου).

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι Copa και Cogeca, η φετινή παραγωγή δημητριακών της ΕΕ αναμένεται να φτάσει τους 277 εκατομμύρια τόνους (+4,6% σε σύγκριση με τη συγκομιδή του 2022). Παρόμοια αύξηση αναμένεται για τους ελαιούχους σπόρους (34,1 εκατ. τόνοι, +8,2%) και τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες (3,9 εκατ. τόνοι, +5%).

Παρά τη μείωση των εκτάσεων καλλιέργειας το 2023 (-3,8%), οι αναμενόμενες υψηλές στρεμματικές αποδόσεις για τα δημητριακά αναμένεται να εξασφαλίσουν καλύτερο αποτέλεσμα από αυτό του 2022. Αυτή η τάση οφείλεται εν μέρει στις υψηλότερες αποδόσεις που αναμένονται για τον αραβόσιτο με παραγωγή που θα πρέπει να φτάσει τους 62 εκατ. τόνους (+21,7% σε σύγκριση με το 2022). Η

Αντίθετα το κριθάρι και το σκληρό σιτάρι αναμένεται να σημειώσουν πτώση παραγωγής κατά -2,3% και -7,1% αντίστοιχα, ενώ το μαλακό σιτάρι αναμένεται να αυξηθεί στους 128 εκατομμύρια τόνους (+2,8%).

Η Ισπανία θα πληγεί σοβαρά από τη συνεχιζόμενη ξηρασία, με τη συνολική παραγωγή σιτηρών να μειώνεται κατά σχεδόν 9 εκατομμύρια τόνους. 

Συνολικά, η συγκομιδή σιτηρών του 2023 στην ΕΕ εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερη από αυτή του 2022, αλλά θα εξακολουθεί να είναι λίγο χαμηλότερη από τον μέσο όρο παραγωγής σιτηρών των τελευταίων 5 ετών.

Η ποσότητα φέτος αναμένεται να αντισταθμίσει την μειωμένη, σε σχέση με πέρσι, τιμή των σιτηρών στα αλώνια.

Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια καλή φέτος παραγωγή σιτηρών σε Ευρώπη (με εξαίρεση της Ισπανία) και Καναδά. Υπάρχει όμως πρόβλημα με τα περσινά αποθέματα στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (οι οποίες όμως κατάφεραν να πάρουν ενισχύσεις από την ΕΕ).

Η σπορά σιτηρών στον Καναδά καθυστέρησε λόγω της ξηρασίας αλλά στην συνέχεια ήρθαν βροχοπτώσεις και ξεκίνησαν. Η στατιστική υπηρεσία του Καναδά, δημοσίευσε τις προθέσεις σποράς των Καναδών αγροτών και κάνει λόγο για 9 εκατ. εκτάρια, μια αύξηση κατά 6,3% σε σχέση με το 2022. Στο σκληρό σιτάρι οι εκτάσεις αναμένεται να κυμανθούν στα 2,5 εκατ. εκτάρια (αύξηση 1% σε σχέση με το 2022).

Στο μεταξύ, στις 5 Μαΐου, έγινε ο τελευταίος διαγωνισµός αγοράς σκληρού της Τυνησίας που έκλεισε με τιμή στα 385 δολάρια ο τόνος (παράδοση στο λιμάνι).

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, γνώστης της διεθνούς αγοράς και υπεύθυνος σιτηρών στην ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΗ ΑΕ, «στη δυτική Ευρώπη (με εξαίρεση την Ισπανία) οι καιρικές συνθήκες βοηθούν την καλλιέργεια σιτηρών. 

Εκτιμώ ότι ποσοτικά θα έχουμε καλές σοδειές στις κυριότερες χώρες παραγωγής σιτηρών στην ΕΕ. Η Ισπανία έχει πρόβλημα με την ξηρασία αλλά αποτελεί καταναλωτή και όχι εξαγωγέα σιτηρών.

Στον Καναδά οι σπορές, που γίνονται αυτή την εποχή, καθυστέρησαν να ξεκινήσουν λόγω ξηρασίας αλλά τώρα εξελίσσονται με καλούς ρυθμούς. 

Στην χώρα μας οι βροχές δίνουν καλά ποσοτικά μεγέθη στη νέα σοδειά. Για την ποιότητα είναι ακόμη νωρίς να μιλήσουμε. Το σίγουρο είναι ότι αναμένουμε καλές στρεμματικές αποδόσεις.

Στην ανατολική Ευρώπη οι παραγωγοί έχουν περσινά αποθέματα γιατί δεν πούλησαν αν και οι τιμές ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Μόνο στη Βουλγαρία και την Ρουμανία στις αποθήκες υπάρχουν 4 εκατ. τόνοι σιτηρών. Αυτές οι ποσότητες αναμένεται να βγουν στην αγορά με τον αλωνισμό. Σε συνδιασμό με τις καλές ποσοτικά παραγωγές που αναμένουμε στην Ευρώπη θα φέρουν μια αύξηση της ποσότητας.

Τα αλώνια θα έπρεπε να ξεκινούσαν σε περίπου 10 ημέρες αλλά λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων θα καθυστερήσουν. 

Η λογική λέει ότι όταν έχουμε μεγάλες ποσότητες θα υπάρξει «πίεση» των τιμών. Όπως φαίνεται οι κτηνοτρόφοι θα καταφέρουν να αγοράσουν σε μειωμένες σε σχέση με πέρσι τιμές τις ζωοτροφές. Από την άλλη οι παραγωγοί σιτηρών φέτος με τα πολλά κιλά θα μπορέσουν να αντισταθμίσουν την μείωση της τιμής στο χωράφι».

Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές υπογράφηκε η Υπουργική Απόφαση με την οποία δίνεται η παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ και ο καθορισμός ποσότητας κατανομής για το 2023.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου έγινε αγώνας δρόμου και υπήρξαν μεγάλες πιέσεις από τους υπουργούς Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο, και Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά, για να «πέσουν» οι υπογραφές από το ΥΠΕΝ.

Συγκεκριμένα στο άρθρο 157 του ν. 5037/2023 (ΦΕΚ Α’ 78/28.03.2023) προστέθηκε περίπτωση ζ’ στην παράγραφο 7 του άρθρου 15Α του ν. 3054/2002 (ΦΕΚ Α’ 230) όπως ισχύει, σχετικά με την παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ έτους 2021, ως ακολούθως: «ζ) Η περίοδος κατανομής, σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την κατανομή του έτους 2021 (Β’ 4643), παρατείνεται πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2021 και για χρονικό διάστημα μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της κοινής απόφασης της περ. α). Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής, οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ, επιπλέον της κατανομής έτους 2021, που απαιτούνται για το χρονικό διάστημα της παράτασης, παραλαμβάνονται από τους υπόχρεους ανάμειξης εκ των δικαιούχων της κατανομής έτους 2021, με τρόπο ώστε στο τέλος κάθε μήνα: ζα) οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ που παραδόθηκαν από τους δικαιούχους, να είναι ανάλογες με τα ποσοστά συμμετοχής τους στην κατανομή έτους 2021, και ζβ) το ποσοστά ανάμειξης του αυτούσιου βιοντίζελ στο πετρέλαιο κίνησης που διατίθεται στην αγορά, να είναι επτά τοις εκατό (7%) κατ’ όγκο. Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής συνεχίζουν να ισχύουν τα λοιπά καθοριζόμενα στην ανωτέρω υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση».

Στο πλαίσιο αυτό και αναφορικά με τις ποσότητες κατανομής, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία διακινήσεων καυσίμων από το πληροφοριακό σύστημα fuelstats, η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ για το έτος 2021 ανήλθε σε 116.000 χιλιόλιτρα (έναντι πρόβλεψης 110.000 χιλιολίτρων στην ΚΥΑ κατανομής 2021), ενώ για το έτος 2022 ανήλθε σε 140.000 χιλιόλιτρα. Βάσει των διαθέσιμων συγκριτικών στοιχείων διακινήσεων καυσίμων, για το έτος 2023 εκτιμάται ότι η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ θα ανέλθει επίσης σε 140.000 χιλιόλιτρα.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ) κ. Στέργιος Λίτος, οι παραγωγοί ενεργειακών φυτών αναμένουν τώρα να ανακοινώσουν τις νέες τιμές τα εργοστάσια βιοντίζελ της χώρας και να υπογραφούν τα συμβόλαια.

Η φετινή συγκομιδή σιτηρών στην Τυνησία δεν θα υπερβαίνει το ένα τρίτο της περσινής παραγωγής.

Η Ένωση Γεωργίας και Αλιείας της Τυνησίας (UTAP) αναφέρει ότι η ξηρασία έχει καταστρέψει τις καλλιέργειες στις περισσότερες επαρχίες της χώρας, απειλώντας την επισιτιστική ασφάλεια την επόμενη σεζόν. 

Φέτος, η Τυνησία βιώνει μια από τις πιο σκληρές περιόδους ξηρασίας, η οποία προκάλεσε ζημιές σε μεγάλο μέρος των εκτάσεων σιτηρών που σπάρθηκαν στην αρχή της σεζόν. Η έλλειψη βροχόπτωσης φέτος δεν βοήθησε να ολοκληρωθεί η βλάστηση των σιτηρών, με τις περισσότερες περιοχές από τα περίπου 8.000.000 στρέμματα καλλιέργειας της χώρας να έχουν πληγεί από την ξηρασία.

Οι σιτηροπαραγωγικές περιοχές του βορρά είναι οι κύριοι προμηθευτές ζωοτροφών της χώρας. Η ζημιά που θα προκληθεί στις εκμεταλλεύσεις σιτηρών θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των ζωοτροφών. Η μειωμένη παραγωγή θα φέρει άνοδο στις τιμές τους, με αποτέλεσμα να υπάρξουν προβλήματα στην κτηνοτροφία και στην παραγωγή γάλακτος.

Φέτος η χώρα θα αναγκαστεί να εισάγει μεγάλες ποσότητες σιτηρών για να εξασφαλίσει την προμήθεια βασικών προϊόντων. Οι σοδειές της περσινής παραγωγής ξεπέρασαν τα 7 εκατομμύρια quintal (10 quintal = 1 κιλό) και αφορούσαν κυρίως σκληρό σιτάρι. Φέτος η παραγωγή αναμένεται να είναι μειωμένη, κατά 70%, σε σχέση με την περσινή.

Η Τυνησία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στον εφοδιασμό σιτηρών, αφού πέρυσι έκανε εισαγωγή το 60% των αναγκών της σε μαλακό σιτάρι και το 66% των αναγκών της σε κριθάρι από τη Ρωσική Ομοσπονδία και την Ουκρανία. Ο πόλεμος δημιουργεί προβλήματα στις εξαγωγές σιτηρών αυτών των δύο χωρών.

Με μια καλή πορεία κλίνει φέτος η εμπορική περίοδο για τις μεσόσπερμες ποικιλίες στο ρύζι, ενώ αναμένεται τις επόμενες ημέρες να ξεκινήσουν οι σπορές.

Αντιθέτως τα μακρύσπερμα ρύζια (Bonnet) έχουν πρόβλημα και αυτό αναμένεται να έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση των φετινών στρεμμάτων καλλιέργειες, με τους παραγωγούς να στρέφονται στο βαμβάκι και το καλαμπόκι.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Γκατζάρας, πρόεδρος του Συνεταιρισµού Α' Χαλάστρας και της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελληνικού Ρυζιού (ΕΔΟΡΕΛ), «υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για το ελληνικό ρύζι από την Τουρκία και τις χώρες των Βαλκανίων. Οι συνθήκες που επικρατούν σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, με τις μειωμένες παραγωγές, ευνόησαν το ελληνικό ρύζι.

Η εμπορική πορεία στα Ronaldo και Carolina ήταν πολύ καλή την τρέχουσα περίοδο 2022-2023. Οι τιμές αυτή την περίοδο κυμαίνονται για τα Ronaldo στα 540 ευρώ ο τόνος και για τα Carolina στα 700 ευρώ ο τόνος. Ήδη έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί οι πωλήσεις για τα Carolina (95% της παραγωγής) και πολύ καλά πάνε εμπορικά και τα Ronaldo (85% της παραγωγής).

Αντίθετα στα μακρύσπερμα η αγορά φαίνεται να είναι παγωμένη. Πολύ λίγες είναι οι εμπορικές πράξεις στα Bonnet με την τιμή τους να κυμαίνεται στα 440 ευρώ ο τόνος, ενώ έχει πωληθεί μέχρι σήμερα περίπου το 60% της παραγωγής τους.

Μπορεί η τιμή για τον παραγωγό να έχει αυξηθεί κατά 30 με 40%, όμως έχει αυξηθεί και το κόστος παραγωγής. Η συνάρτηση της τιμής με το κόστος παραγωγής είναι περίπου στα ίδια επίπεδα με τα 2 τελευταία χρόνια. 

Απογοήτευση όμως υπάρχει για τα μακρύσπερμα ρύζια. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας στο ρύζι κατά 10 - 15 χιλιάδες στρέμματα. Οι παραγωγοί στρέφονται στις καλλιέργειες του βαμβακιού και του καλαμποκιού.

Γενικά θεωρώ ότι το 2022 ήταν μια σχετικά καλή χρονιά για την καλλιέργεια του ρυζιού. Οι σπορές θα ξεκινήσουν από την επόμενη εβδομάδα.

Το ελληνικό ρύζι, το οποίο είναι καθαρά εξαγώγιμο προϊόν, διατηρεί δυναμική παρουσία τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στο εξωτερικό, κατατάσσοντας την χώρας μας από τις κορυφαίες σε παραγωγή σε ευρωπαϊκό επίπεδο»

Κονδύλι 100 εκατ. ευρώ μοιράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αγρότες πέντε χωρών της ανατολικής Ευρώπης, σε μια προσπάθεια στήριξης του εισοδήματος λόγω των προβλημάτων από τις αδασμολόγητες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία.

Είναι το δεύτερο πακέτο στήριξης, αφού η ΕΕ ενέκρινε πριν ένα μήνα το πρώτο πακέτο ύψους 56,3 εκατομμυρίων ευρώ για τους αγρότες των χωρών αυτών. Η ενίσχυση δίνεται μετά από αίτημα που κατέθεσαν οι κυβερνήσεις των κρατών και μετά τα μέτρα που πήραν κατά των εξαγωγών από την Ουκρανία.

Μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, στις 28 Απριλίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για το μέτρο στήριξης, ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, στους αγρότες αυτών των χωρών. 

Το ποσό προέρχεται από το αποθεματικό του 2023, θα κατευθυνθεί στους αγρότες που παράγουν δημητριακά και ελαιούχους σπόρους σε αυτά τα πέντε κράτη μέλη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η στήριξη θα βοηθήσει τα κράτη μέλη που συνορεύουν με την Ουκρανία να αντισταθμίσουν εν μέρει τα ζητήματα που προκύπτουν από τις εισαγωγές αυτών των αγροδιατροφικών προϊόντων από την Ουκρανία. 

Παράλληλα, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία έχουν δεσμευτεί να άρουν τα μονομερή μέτρα τους για το σιτάρι, τον αραβόσιτο, την ελαιοκράμβη και τον ηλιόσπορο και οποιαδήποτε άλλα προϊόντα προέρχονται από την Ουκρανία.

Η Επιτροπή προτείνει να διατεθούν 9,77 εκατ. ευρώ στη Βουλγαρία, 15,93 εκατ. ευρώ στην Ουγγαρία, 39,33 εκατ. ευρώ στην Πολωνία, 29,73 ευρώ στη Ρουμανία και 5,24 ευρώ στη Σλοβακία. 

Οι χώρες μπορούν να συμπληρώσουν αυτή την ενίσχυση της ΕΕ έως και 200% με εθνικούς πόρους που θα ανέρχονται σε συνολική οικονομική βοήθεια 300 εκατομμυρίων ευρώ για τους πληγέντες αγρότες. 

Η κατανομή λαμβάνει υπόψη το βάρος κάθε ενδιαφερόμενης χώρας στον γεωργικό τομέα της Ένωσης, με βάση το ποσό των άμεσων πληρωμών της ΚΑΠ, καθώς και τη σχετική αύξηση των ουκρανικών εισαγωγών σιτηρών και ελαιούχων σπόρων σε αυτά τα κράτη μέλη.

Εάν το μέτρο εγκριθεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ η Επιτροπή θα δεσμεύσει τα κονδύλια. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του, ώστε τα πέντε ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να μπορούν να την εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση.

Οι αρχές των πέντε κρατών μελών θα διανείμουν την ενίσχυση στους γεωργούς που καλλιεργούν σιτηρά και ελαιούχους σπόρους, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική ζημιά τους και διασφαλίζοντας ότι αυτοί είναι οι τελικοί δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης. 

Οι πληρωμές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023. Οι πέντε χώρες θα πρέπει να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τις λεπτομέρειες της εφαρμογής του μέτρου, ιδίως τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της ενίσχυσης, τον προβλεπόμενο αντίκτυπο του μέτρου.

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των αγροτών στην Ανατολική Ευρώπη κατά των εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών και αλεύρων.

Οι έμποροι τα αγοράζουν με χαμηλές τιμές και με αυτόν τον τρόπο παραμένουν στα αζήτητα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ τα αποθέματα (οι αποθήκες των παραγωγών είναι γεμάτες) αναμένεται να δημιουργήσουν προβλήματα ενόψει του αλωνισμού της νέας σοδειάς.

Όμως εκτός από τις χαμηλές τιμές υπάρχουν και προβλήματα ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά, ενώ δεν γνωρίζουμε αν γίνονται καθόλου έλεγχοι.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Σταμάτης Σεκλιζιώτης, Γεωπόνος και πρώην Β' Ακόλουθος Γεωργικών υποθέσεων Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), «η ΕΕ για μια ακόμη φορά για χάρη της «γεωπολιτικής» δεν φαίνεται να ακούει τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης.

Οι χώρες της ανατολικής ΕΕ καλλιεργούν σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι και ηλίανθο - ότι ακριβώς η Ουκρανία - αλλά με κανόνες καλλιέργειας, φυτοπροστασίας, περιβαλλοντικής προστασίας, εμπορίας, ελέγχων ασφάλειας τροφίμων, που επιβάλλονται από την ΕΕ και τους σχετικούς Κανονισμούς της.

Τα ουκρανικά σιτήρα, επειδή είναι κλειστά τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, έρχονται με φορτηγά και τρένα στην ΕΕ. Οι συνθήκες αποθήκευσης δεν είναι σωστές και δημιουργούν προβλήματα μυκητολογικά προβλήματα λόγω της υγρασίας.

Εκτός από τις μυκητιάσεις έχουμε και την χρήση απαγορευμένων φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ (ζιζανιοκτόνων κ.α.) που ήδη έχουν αρχίσει ανιχνεύονται σε κάποιες χώρες.

Επιπλέον θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι και οι επιμολύνσεις των νερών, εδάφους και καλλιεργειών, στην Ουκρανία, είναι κατά πολύ χειρότερες σε σχέση με αυτές στην ΕΕ, αν ληφθούν υπόψη οι επί πλέον ρύπανση από τις πολεμικές επιχειρήσεις (μιλάνε κάποιοι και για χρήση όπλων με εμπλουτισμένο ουράνιο).

Δεν γνωρίζουμε αν γίνονται έλεγχοι σε αυτά τα εισαγόμενα προϊόντα και αν έχουμε μίξη ουκρανικών σιτηρών με ευρωπαϊκά.

Σε όλη αυτή την υπόθεση «διάχυσης» σιτηρών από την Ουκρανία προς χώρες της ΕΕ, θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί εάν γίνονται κάποιες εισαγωγές και στη χώρα μας (ίσως ελάχιστες ή καθόλου, αλλά σπάνια δημοσιοποιούνται την ώρα συμβαίνουν, από την ΕΛΣΤΑΤ) και εάν συνοδεύονται από τα κατάλληλα πιστοποιητικά.

Την εποχή του Τσερνόμπιλ, το 1986, γίνονταν αυστηροί έλεγχοι σε όλα τα αγροτικά προϊόντα που εισάγονταν από την Ουκρανία.

Υπάρχουν δύο είδη πιστοποιητικών στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, το ένα είναι φυτοϋγείας και το άλλο δημόσιας υγείας. Έχουν τα ουκρανικά σιτηρά αυτά τα πιστοποιητικά; Παίρνονται δείγματα στα σημεία εισόδου στη χώρα από Γεωπόνους των Τελωνείων και στέλνονται για ανάλυση; Οι δειγματοληψίες γίνονται συχνά ή αραιά και τυχαία (randomly);

Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι ότι αν έχουμε ανάμιξη σιτηρών της Ευρώπης με της Ουκρανίας και «βαφτίσια» τότε μπορούν να διακινηθούν ελεύθερα σε όλη την ΕΕ. Οι αλευροβιομήχανοι της χώρας μας ή οι έμποροι ζωοτροφών μπορούν να γνωρίζουν την πραγματική προέλευση των σιτηρών που έρχονται από τις χώρες της Ευρώπης.

Το γεγονός ότι έχει επιβληθεί στην ΕΕ μια «προτίμηση» σε οτιδήποτε ουκρανικό, και με δεδομένο ότι αυτό επεκτείνεται σε ζητήματα αγροτικών προϊόντων της χώρας αυτής - με τα σιτηρά στην πρώτη γραμμή προστασίας και ανοχής - εγείρουν ζητήματα δημόσιας υγείας για τα οποία δεν φαίνεται να κινητοποιούνται οι μηχανισμοί στην ΕΕ». 

Αδυνατούν να υπογραφούν συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης επειδή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν τηρεί την νομοθεσία και δεν καθορίζει τις ποσότητες βιοντίζελ που πρέπει να διοχετευτούν στην αγορά. 

Τα δύο τελευταία χρόνια η σπορά ηλίανθου και ελαιοκράμβης αλλά οι παραγωγοί δεν γνώριζουν την τιμή συμβολαίου. Από την πλευρά της η μεταποίηση δεν γνωρίζει τι ποσότητες πρέπει να παράγει για να απορροφηθούν από την αγορά. Ουσιαστικά καταργείται στην πράξη η συμβολαιακή γεωργία. 

Την ίδια στιγμή εισάγονται μεγάλες ποσότητες βιοντίζελ από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών ως επί τω πλείστων από τρίτες χώρες, σε χαμηλές τιμές.   

Όπως υποστηρίζει ο ΣύνδεσμοςΒιομηχάνων Βιοντίζελ Ελλάδος (Σ.ΒΙ.ΒΕ), η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί τα δύο τελευταία χρόνια στον κλάδο των ανανεώσιμων καυσίμων μάς αναγκάζει να απευθυνθούμε δημοσίως προς όλους του φορείς αλλά και τους Έλληνες αγρότες, οι οποίοι δικαίως βρίσκονται σε σύγχυση σχετικά με τις αποφάσεις που πρέπει να λάβουν για τις επερχόμενες εαρινές καλλιέργειες. 

Συγκεκριμένα, η μη τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών που απορρέουν από το νομικό πλαίσιο που διέπει τα βιοκαύσιμα, πρωτίστως από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και δευτερευόντως από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει οδηγήσει τόσο τους παραγωγούς βιοκαυσίμων όσο και τους αγρότες σε αδιέξοδο. 

Μάλιστα, η πρωτοφανής αδιαφορία του ΥΠ.ΕΝ. έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις, συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και αβεβαιότητα σε όλο το φάσμα της αγοράς με αποτέλεσμα να προκύπτει το εύλογο ερώτημα αν η αδιαφορία από πλευράς Υπουργείου αγγίζει τα όρια της ανοχής σε φαινόμενα προνομιακής μεταχείρισης συγκεκριμένων εταιρειών. 

Η αγορά βιοντίζελ στην Ελλάδα είναι μία αγορά που διέπεται από τους νόμους 3054/2002 και 4062/2012 που ρυθμίζουν κάθε λεπτομέρεια για τη λειτουργία της. Ο βασικός πυλώνας λειτουργίας της αγοράς είναι η κατανομή ποσοτήτων σε δικαιούχους παραγωγούς βιοκαυσίμων με βάση κυρίως την απορρόφηση Ελληνικών αγροτικών α’ υλών μέσα από συμβολαική γεωργία αλλά και άλλων κριτηρίων. 

Από το 2005 όταν και λειτούργησε για πρώτη φορά αυτό το πλαίσιο, η συμβολαική γεωργία ενεργειακών ελαιούχων σπόρων έδωσε μία πολύ μεγάλη διέξοδο στους Έλληνες αγρότες να καλλιεργήσουν μετά από πολλά χρόνια ηλίανθο και ελαιοκράμβη σε μεγαλύτερη κλίμακα. 

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι συγκεκριμένες καλλιέργειες να «ανθίσουν» σε τέτοιο βαθμό ώστε μέχρι πέρυσι να καλλιεργούνται σε πανελλήνια κλίμακα περίπου 1.000.000 στρέμματα από σχεδόν 25.000 ελληνικές αγροτικές οικογένειες. Μάλιστα το αγροτικό εισόδημα από αυτές τις καλλιέργειες άγγιζε τα 100.000.000 €. 

Για να μπορεί όμως εύρυθμα να λειτουργήσει το συγκεκριμένο πλαίσιο απαιτείται από το ΥΠΕΝ η τήρηση της νομοθεσίας. Συγκεκριμένα θα πρέπει κάθε χρόνο να καθορίζονται οι συνολικές ποσότητες βιοντίζελ που πρέπει να διοχετευτούν στην αγορά που είναι ίσες με το 7% της κατανάλωσης του πετρελαίου κίνησης στην Ελλάδα. 

Με βάση τις πραγματικές καταναλώσεις που προκύπτουν από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. η κατανομή ποσοτήτων βοντίζελ στην Ελλάδα θα έπρεπε να είναι από 150.000 -180.000 m3 κάθε χρόνο. Επίσης το ΥΠ.ΕΝ. εφαρμόζοντας τη νομοθεσία θα έπρεπε να εκδίδει κάθε χρόνο την απόφαση κατανομής μέχρι το τέλος Δεκέμβρίου ώστε να μπορεί η αγορά να λειτουργεί ομαλά. Αντ’αυτού το ΥΠ.ΕΝ. για λόγους που δεν έχουν εξηγηθεί ακόμη αποφάσισε μονομερώς να εκδώσει για το 2021 μια απόφαση κατανομής 110.000 m3 αυτούσιου βιοντίζελ κι έκτοτε να σταματήσει να τηρεί τις υποχρεώσεις του που απορρέουν εκ του νόμου. 

Οι παραπάνω ενέργειες, παραλείψεις και αδικαιολόγητες αποφάσεις από πλευράς ΥΠ.ΕΝ. είχαν ως αποτέλεσμα να φτάσουμε στο έτος 2023 όπου 50.000 - 60.000 m3 βιοντίζελ να εισάγονται από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών ως επί τω πλείστων από τρίτες χώρες, μέσω χωρών της Ε.Ε., με άγνωστης προέλευσης και εγκυρότητας πιστοποιητικά αειφορίας εις βάρος των αειφόρων ελληνικών ενεργειακών α’ υλών. 

Το τελευταίο δεν είναι ένα αυθαίρετο συμπέρασμα αλλά αποτελεί σοβαρό κίνδυνο μιας και η χώρα μας (μαζί με άλλες), με την ανοχή του ΥΠ.ΕΝ., εισάγει ρύπους από χώρες όπως είναι η Κίνα μέσω άλλων Ευρωπαϊκών χωρών κάτι που έχει ήδη μπει στο μικροσκόπιο της Ε.Ε. σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης, λόγω των παραλείψεων του ΥΠ.ΕΝ, η μη έκδοσης της κατανομής έχει “θολώσει” τα νερά του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά βιοντίζελ, καθώς παραμένει άγνωστο αν εταιρείες στις οποίες δόθηκε η άδεια να πωλούν βιοντίζελ στην Ελληνική αγορά, το 2021, τηρώντας συγκεκριμένα κριτήρια, τηρούν ακόμη αυτά που προβλέπει ο νόμος ή αποκομίζουν εκατομμύρια ευρώ χωρίς κανένα έλεγχο υπό την ανοχή του Υπουργείου.

 Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, είναι ότι ενώ απομένουν πολύ λίγες μέρες μέχρι να κλείσει το παράθυρο σποράς των ενεργειακών καλλιεργειών, η συνειδητή ή ασυνείδητη άρνηση του ΥΠ.ΕΝ. να εφαρμόσει το νόμο έχει οδηγήσει το σύνολο σχεδόν των παραγωγών βιοντίζελ να μην μπορούν να συνάψουν συμβάσεις με τους Έλληνες αγρότες καθώς είναι εντελώς αβέβαιο αν η παραγωγή τους θα μπορέσει να απορροφηθεί. 

Για τους παραπάνω λόγους, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων του Σ.ΒΙ.Β.Ε. και των Υπουργών, Περιβάλλοντος κ. Σκρέκα και Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γεωργαντά τη Δευτέρα 10/4/2023 όπου είχαμε την ευκαιρία να εκθέσουμε όλα τα παραπάνω προβλήματα. Παρά τις δεσμεύσεις των Υπουργών ώστε να τηρηθούν όσο ο Νόμος προβλέπει, δεν έχει υπάρξει καμία εξέλιξη μέχρι σήμερα με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε ολοταχώς σε καταστροφή της καλλιέργειας των ενεργειακών φυτών στη χώρα μας και την απώλεια ενός σημαντικού εισοδήματος 25.000 αγροτικών οικογενειών, με μοναδικούς επωφελούμενους από τη συγκεκριμένη εξέλιξη τους εισαγωγείς ποσοτήτων από τρίτες χώρες και αυτούς που δεν τηρούν όσα προβλέπει η νομοθεσία με την ανοχή των Υπουργείων. 

Ολοκληρώνοντας, ο Σ.ΒΙ.ΒΕ. ως μοναδικός θεσμικός εκπρόσωπος των παραγωγών βιοκαυσίμων στην Ελλάδα θα ήθελε να ενημερώσει τους Έλληνες αγρότες ότι από τη πρώτη μέρα εφαρμογής των νόμων που διέπουν την κατανομή βιοντίζελ στάθηκε υπέρμαχος της συμβολαιακής γεωργίας των ενεργειακών φυτών. Δυστυχώς, υπό τις παρούσες συνθήκες και ενώ καταβάλαμε κάθε προσπάθεια να τηρηθούν τα προβλεπόμενα, το αρμόδιο Υπουργείο έχει επιλέξει να οδηγήσει συνειδητά αυτό το αγροτικό κομμάτι και κατ’επέκταση την Ελληνική παραγωγή βιοκαυσίμων σε μαρασμό. 

Για τους ποιους οφελεί η συγκεκριμένη εξέλιξη δημιουργεί αμείλικτα ερωτήματα τα οποίο μόνο οι αρμόδιοι Υπουργοί μπορούν να απαντήσουν. Ο Σ.ΒΙ.Β.Ε διαχρονικά αποτέλεσε αρωγό στις προσπάθειες των αρμοδίων να εξελίξουν το πλαίσιο, με γνώμονα τη τήρηση των νόμων και την ανάπτυξη της Ελληνικής παραγωγής τόσο των ενεργειακών σπόρων, όσο και βιοκαυσίμων αλλά δυστυχώς πλέον αποδεικνύεται ότι τα συμφέροντα των ολίγων είναι υπεράνω των πολλών και κυρίως υπεράνω του νόμου.

Είμαστε Απρίλιο του 2023 και ακόμη δεν έχουν δώσει διευκρινήσεις για την συνδεδεμένη στο καλαμπόκι από το ΥπΑΑΤ και το ΥΠΕΝ.

Ο χάρτης Υδάτων της χώρας που θα επηρεάσει άµεσα την επιλεξιµότητα των αγροτεµαχίων για τη λήψη συνδεδεµένης ενίσχυσης καλαµποκιού, διαδικασία που θα έπρεπε να έχει τελειώσει ήδη από το 2022 ώστε να υπάρξει πλήρη εικόνα για τα επιλέξιμες εκτάσεις. Αποτέλεσμα πολλές εκτάσεις μένουν εκτός συνδεδεμένης εφόσον βρίσκονται σε υδατικά συστήµατα µε κακή ποιοτική ή ποσοτική κατάσταση, σύμφωνα με τον χάρτη που ισχύει από το 2015.

Τα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) αναθεωρούνται και ενημερώνονται ανά εξαετία. 

Τα πρώτα Σχέδια Διαχείρισης, που έχουν εγκριθεί, αφορούν στο 1ο Κύκλο (2009-2015) και ισχύουν μέχρι την αναθεώρησή τους.

Τα Σχέδια Διαχείρισης στην 1η Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των 14 Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ, αφορούν την περίοδο 2016-2021. Δηλαδή θα έπρεπε να είχαν διορθωθεί από το 2022 για να συμπεριληφθούν στις αποφάσεις της νέας ΚΑΠ.

Όπως ανέφερε στην Βουλή ο υπουργός κ. Γεωργαντάς, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτής Ροδόπης κ. Ιλχάν Αχμέτ, τον Μάρτιο του 2023, «προκειμένου να μην αποκλειστεί συνολικά ο τομέας της καλλιέργειας αραβοσίτου, αλλά και να τηρηθούν οι κανονιστικές απαιτήσεις όσον αφορά στα ύδατα, στο Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας, που εγκρίθηκε στις 21/11/2022, προβλέπεται ότι η συγκεκριμένη συνδεδεμένη στήριξη θα χορηγηθεί υπό την προϋπόθεση ότι, εκτός από τη συμβατότητα με την Οδηγία-πλαίσιο για τα νερά, θα τηρηθεί και η εθνική νομοθεσία σχετικά με την προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων.

Όπως αναφέρεται στο Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας, στόχος της στήριξης για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 είναι μία έκταση 770.000 στρέμματα, στην οποία δεν υπάρχει πρόβλημα επάρκειας ή ποιότητας νερού άρδευσης.

Η στήριξη αφορά σε καρπό καλαμποκιού, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής αραβοσίτου είναι σε καρπό, ενώ ενσιρώματα παράγονται και από άλλες καλλιέργειες, π.χ. μηδική, βίκος. 

Επιπλέον, ο έλεγχος της σύστασης του ενσιρώματος, προκειμένου να βεβαιωθεί ο όρος επιλεξιμότητας της ενίσχυσης (ποσοστό καλαμποκιού στο ενσίρωμα), μπορεί να οδηγούσε σε προβλήματα πληρωμής της ενίσχυσης και αποκλεισμό αιτούντων από τη λήψη της.

Οι λεπτομέρειες εφαρμογής της συγκεκριμένης παρέμβασης, μετά από συνεργασία των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, θα συμπεριληφθούν σε σχετική υπουργική απόφαση».

Η σχετική απόφαση ωστόσο ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί από το ΥπΑΑΤ.

Από την πλευρά του το ΥΠΕΝ υποστηρίζει ότι μέχρι τέλος του 2023 θα έχει γίνει η αναθεώρηση στα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών, κάτι που θα μπορούσε να εντάξει νέες επιλέξιμες εκτάσεις. 

Η απάντηση της προϊσταµένη της ∆ιεύθυνσης Υδάτων του ΥΠΕΝ, Σπυριδούλας Λιάκου, σε σχετική ερώτηση στη Βουλή για την επικαιροποίηση του χάρτη Υδάτων της χώρας, τόνιζε ότι όλα θα γίνει έως το τέλος του 2023.

«Επισηµαίνεται ότι η 2η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ (Σχεδίο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών) και των αντίστοιχων ΣΜΠΕ (Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) είναι υπό κατάρτιση και αναµένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2023 µε τις αρµόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να είναι σχετικά ενήµερες. 

Αντίστοιχα, οι άδειες χρήσης ύδατος των υφιστάµενων σηµείων υδροληψίας παραµένουν σε ισχύ έως ένα έτος µετά την έγκριση της 2ης Αναθεώρησης των Σ∆ΛΑΠ. 

Στο πλαίσιο της ως άνω Αναθεώρησης και προκειµένου να καταρτιστούν οι αντίστοιχοι χάρτες ποιοτικής (οικολογικής και χηµικής) και ποσοτικής κατάστασης των επιφανειακών και υπόγειων υδατικών συστηµάτων γίνεται συστηµατική παρακολούθηση των παραµέτρων και ουσιών βάσει της σχετικής ΚΥΑ (ΦΕΚ 5384/Β/19.11.2021) του Εθνικού ∆ικτύου Παρακολούθησης (ΕΔΠ) αποβλέποντας στη δηµιουργία µιας ολοκληρωµένης εικόνας της κατάστασης των υδάτων σε κάθε Λεκάνη Απορροής Ποταµού (ΛΑΠ).

Στο πλαίσιο λειτουργίας του ΕΔΠ, πραγµατοποιούνται µετρήσεις στις ευπρόσβλητες περιοχές, ώστε να αξιολογηθεί η υφιστάµενη κατάσταση σε σύγκριση µε παλαιότερες και να αποτιµηθεί η δυναµική του φαινοµένου της νιτρορύπανσης. Επιπρόσθετα, έχει προβλεφθεί, κατά τόπους και όπου κρίνεται απαραίτητο, η προσθήκη σταθµών παρατήρησης προκειµένου να αυξηθεί η πρωτογενής πληροφορία και η αντιπροσωπευτικότητα των µετρήσεων και δεδοµένων και συνεπώς, να επανεκτιµηθεί και επαναπροσδιοριστεί η ποιοτική και ποσοτική τους κατάσταση κατά τη διαδικασία κατάρτισης της 2ης Αναθεώρησης των ΣΔΛΑΠ», τονίζει.

Οι αγρότες στην Ανατολική Ευρώπη διαμαρτύρονται για την πτώση στις τιμές των σιτηρών λόγω των αποθεμάτων που έχουν δημιουργηθεί από τις εισαγωγές από την Ουκρανία.

Μετά την Πολωνία και την Ουγγαρία ήρθε η σειρά της Βουλγαρίας να αποφασίσει, από την Τετάρτη (19/4), την προσωρινή απαγόρευση στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών. Την απόφαση μάλιστα έλαβε η υπηρεσιακή κυβέρνηση (είχαμε εκλογές στην γειτονική μας χώρα πριν λίγες ημέρες).

Το προηγούμενο χρονικό διάστημα Βαρσοβία και Βουδαπέστη είχαν ανακοινώσει πως κλείνουν τα σύνορά τους στα σιτηρά της Ουκρανίας, καθώς και σε άλλα γεωργικά προϊόντα, υποστηρίζοντας ότι οι αδασμολόγητες εισαγωγές τους συνιστούν αθέμιτο ανταγωνισμό προς την εγχώρια παραγωγή τους. Η Πολωνία αρχικά απαγόρευσε και τη διέλευση φορτίων με σιτηρά που πηγαίνουν σε άλλες χώρες αλλά μετά από διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση του Κιέβου ανακοίνωσε ότι θα την επιτρέψει τις προσεχείς ημέρες.

Η Ουγγαρία εξακολουθεί να επιτρέπει τη διαμετακόμιση των ουκρανικών σιτηρών, όμως θα εφαρμοστούν πολύ αυστηρές διαδικασίες στα σύνορα προκειμένου να διασφαλιστεί η ηλεκτρονική παρακολούθησή τους κατά τη διέλευσή τους από το ουγγρικό έδαφος. Η δε Σλοβακία έλαβε επίσης ένα παρόμοιο μέτρο απαγόρευσης εισαγωγών επικαλούμενη όμως ανησυχίες περί χρήσης φυτοφαρμάκων.

Την Τετάρτη (19/4) ήρθε η σειρά της Ρουμανίας να ανακοινώσει ότι τις επόμενες ημέρες θα σφραγίσει και θα παρακολουθεί τα ουκρανικά φορτία σιτηρών και ελαιούχων σπόρων που διέρχονται από τη χώρα και θα διεξάγει ποιοτικό έλεγχο στα προϊόντα τροφίμων στα συνοριακά σημεία ελέγχου της χώρας. Παράλληλα ζήτησε από την Ουκρανία να βρει γρήγορα λύσεις για τον περιορισμό των εξαγωγών της.

Επίσης πριν λίγες ημέρες είχαμε και την παραίτηση του Πολωνού υπουργού Γεωργίας, Χένρικ Κόβαλτσικ, λόγω της χαμηλής τιμής σιτηρών.

Από την πλευρά του ο υπουργός Γεωργίας της Ουγγαρίας, Ίστβαν Νάγκι, δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει όλα τα δυνατά μέσα για να προστατεύσει τους αγρότες της χώρας του από τα προβλήματα στην αγορά που προκαλούνται με τις τεράστιες εισαγωγές φτηνών σιτηρών από την Ουκρανία. «Στην πραγματικότητα, σημαντικό ποσοστό των προϊόντων δεν φθάνει σε τρίτες χώρες, αλλά πωλείται σε μειωμένες τιμές εντός της ΕΕ», τόνισε.

Όπως φαίνεται το εμπόριο σιτηρών στην ΕΕ βρήκε τρόπο για να κάνει αναπροσαρμογή προς τα κάτω της τιμής των σιτηρών, μετά τις αυξήσεις του περυσινού καλοκαιριού. Όμως και η Κομισιόν φαίνεται να γνωρίζει το πρόβλημα, αφού στις πρόσφατες προβλέψεις της έκανε λόγο για χαμηλότερες τιμές στα δημητριακά για το 2023/2024 (σε σχέση με πέρυσι). Όλα αυτά αυξάνουν την αγωνία των παραγωγών της Ευρώπης αλλά και της χώρας μας για την επερχόµενη σοδειά. Οι έμποροι διαθέτουν τις ποσότητες και μπορούν να διαμορφώσουν ανά πάσα στιγμή το κλίμα που θέλουν στην αγορά. Οι κυβερνήσεις και η Κομισιόν θα πρέπει να πάρουν μέτρα πριν ξεκινήσουν τα αλώνια.   

Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέστειλε, τον Μάιο του 2022, τους δασμούς σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται από την Ουκρανία μετά το κλείσιμο των θαλασσίων οδών μέσω της Μαύρης Θάλασσας εξαιτίας της ρωσικής εισβολής. Όμως αντί για μια απλή διαμετακόμιση αυτών των προϊόντων και εξαγωγή τους στις αγορές Αφρικής και Ασίας, οι γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες είδαν να αποθηκεύονται στα σιλό στο έδαφός τους τα ουκρανικά προϊόντα (καλαμπόκι, σιτάρι, ηλιέλαιο κ.α.), με αποτέλεσμα να πέσουν οι εγχώριες τιμές παραγωγού. Και βέβαια όλα αυτά πριν ξεκινήσει η συγκομιδή στα αλώνια της νέας παραγωγής.

Ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Βάλντις Ντομπρόφσκις, συζήτησε νέα δέσμη μέτρων με τις κυβερνήσεις των χωρών της ομάδας του Βίσεγκραντ, την Τετάρτη (19 Απριλίου), που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την στήριξη με 100 εκατ. ευρώ στους πληγέντες αγρότες. Τον περασμένο μήνα η ΕΕ ενέκρινε ένα πρώτο πακέτο, ύψους 56,3 εκατομμυρίων ευρώ, για να στηρίξει τους αγρότες στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Πολωνία.

Μετά την δημοσίευση της απόφασης στο ΦΕΚ ξεκίνησε, από την Τρίτη, 11 Απριλίου, η σταδιακή πίστωση στους λογαριασμούς των δικαιούχων παραγωγών συνδεδεμένων ενισχύσεων για προϊόντα φυτικής παραγωγής.

Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης στην καλλιέργεια σκληρού σίτου για το έτος ενίσχυσης 2022, καθορίζεται στα 5,8 ευρώ τo στρέμμα, σύμφωνα με την απόφαση που εκδόθηκε στο ΦΕΚ νωρίς το πρωί της Μεγάλης Τρίτης.

Ακολούθησαν οι συνδεδεμένες στα κτηνοτροφικά και σανοδοτικά ψυχανθή.

Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης στην καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών, για το έτος ενίσχυσης 2022, καθορίζεται στα 121,53 ευρώ/εκτάριο (12,153 ευρώ/στρέμμα).

Το ύψος της συνδεδεμένης στήριξης στην καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών για το έτος ενίσχυσης 2022, καθορίζεται στα 75,60 ευρώ/εκτάριο (7,56 ευρώ/στρέμμα).

Μέχρι Μεγάλη Πέμπτη αναμένεται να συνεχιστούν οι πληρωμές συνδεδεμένων ενισχύσεων για τη φυτική παραγωγή. Από τον Μάιο θα γίνει η πληρωμή των συνδεδεμένων στην ζωική παραγωγή. 

Δημοσιεύθηκαν σε ΦΕΚ οι τιμές για τις συνδεδεμένες στην φυτική παραγωγή σε κάποια προϊόντα.

Σύμφωνα με την απόφαση, οι τιμές ανά στρέμμα θα είναι: στο σκληρό σιτάρι στα 5,830 ευρώ, πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή στα 12,153 ευρώ, μήλα στα 40,598 ευρώ, πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή στα 7,560 ευρώ, καρποί με κέλυφος στα 8,886 ευρώ και όσπρια για ανθρώπινη κατανάλωση στα 18,126 ευρώ.

Μετά την δημοσίευση των αποφάσεων στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης αναμένεται να ξεκινήσουν οι πληρωμές στα συγκεκριμένα προϊόντα, αρχής γενόμενης με το σκληρό σιτάρι.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος συνελήφθη, την περασμένη Πέμπτη, 6 Απριλίου 2023, ημεδαπός κατηγορούμενος για κατάρτιση και διακίνηση πλαστών ετικετών πιστοποίησης σπόρων βαμβακιού, σιταριού και κριθαριού.

Πρόκειται για ιδιοκτήτη εταιρίας εμπορίας σπόρων, η οποία έχει διαγραφεί από τα μητρώα σποροπαραγωγικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού από το 2018, διότι είχε απασχολήσει για παρόμοιο αδίκημα στο παρελθόν.

Όπως προέκυψε, εξέδιδε τιμολόγια πώλησης μέσω της εταιρίας και προμήθευε σε αγρότες τις πλαστές ετικέτες πιστοποίησης σπόρων, οι οποίοι τις υπέβαλαν στον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), προκειμένου να λάβουν οικονομική ενίσχυση.

Οι οικονομικές ενισχύσεις που θα λάμβαναν οι αγρότες με την υποβολή των πλαστών ετικετών πιστοποίησης υπερβαίνει το ποσό των 472.000 ευρώ, ποσό που θα προερχόταν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό. 

Επίσης, η ζημία των νομίμων εταιριών εμπορίας πολλαπλασιαστικού υλικού στις οποίες αντιστοιχούσαν οι κατασχεθείσες ετικέτες, υπολογίζεται στο ποσό των 68.000 ευρώ.

Σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Αποκεντρωμένων Υπηρεσιών Κεντρικής Μακεδονίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:

• 759 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων σίτου, που αντιστοιχούν σε 30.345 κιλά σπόρων σίτου,
• 692 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων βάμβακος, που αντιστοιχούν σε 13.840 κιλά σπόρων βάμβακος,
• 74 ετικέτες πιστοποίησης σπόρων κριθαριού, που αντιστοιχούν σε 2.590 κιλά σπόρων κριθαριού,
• 7 σφραγίδες, εκ των οποίων 3 δημόσιων φορέων, παραστατικά και χειρόγραφες σημειώσεις και φορητή συσκευή σφράγισης σάκων.

Ο συλληφθείς, με τη δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος του για πλαστογραφία, οδηγήθηκε στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή.

Για την ενίσχυση των αγροτών σιτηρών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χορηγήσει 57 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία, Βουλγαρία και Πολωνία, δήλωσε ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που έγινε τον Μάρτιο του 2023.

Ο Επίτροπος Γεωργίας ενημέρωσε τους υπουργούς σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής για την παροχή στήριξης μέσω του αποθεματικού ταμείου σε αγρότες αυτών των χωρών, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από τις εισαγωγές χωρίς δασμούς προϊόντων δημητριακών και ηλίανθου από την Ουκρανία. 

Η Ρουμανία θα λάβει 10 εκατ. ευρώ, η Βουλγαρία περίπου 17 εκατ. ευρώ και η Πολωνία 30 εκατ. ευρώ. Το ποσό μπορεί να διπλασιαστεί με συγχρηματοδότηση από τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών λέει η Επιτροπή.

Οι παραγωγοί που αποθήκευσαν την παραγωγή τους το 2022 προσδοκώντας υψηλότερες τιμές βλέπουν να μένει απούλητη. Η παγκόσμια ύφεση έχει αντίθετα ωθήσει τις τιμές προς τα κάτω, αφήνοντας τους αγρότες στην Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία να αντιμετωπίζουν απώλεια εισοδήματος και να αγωνίζονται να αδειάσουν τα αποθέματά τους πριν από την έναρξη της νέας συγκομιδής το καλοκαίρι.

Κατά την πρόσφατη ομιλία του στην επιτροπή γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τη Δευτέρα (4 Απριλίου), ο Επίτροπος κ. Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ανέφερε ότι η ενεργοποίησε για πρώτη φορά το αποθεματικό της ταμείο για την αντιμετώπιση της κρίσης, εγκρίνοντας έκτακτα μέτρα στήριξης, ύψους 500 εκατ. ευρώ, για την άμεση ενίσχυση των γεωργών που πλήττονται περισσότερο από το υψηλότερο κόστος εισαγωγών και το κλείσιμο των εξαγωγικών αγορών.

«Τα κράτη μέλη μπορούν κατ’ εξαίρεση να επιλέξουν να συμπληρώσουν αυτή τη στήριξη της ΕΕ έως και 200% με εθνικά κονδύλια. Η Επιτροπή θα επιτρέψει επίσης στα κράτη μέλη να καταβάλλουν προκαταβολικά τις άμεσες ενισχύσεις της ΚΑΠ, για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί», τόνισε.

Σταματά η υπογραφή συμβολαίων μεταξύ παραγωγών και βιομηχανιών βιοντίζελ για την καλλιέργεια ηλίανθου.

Όπως είχαμε αναφέρει σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου οι τιμές των συμβολαίων είχαν πέσει σε χαμηλά επίπεδα, αφήνοντας στον «αέρα» πολλούς παραγωγούς που έκαναν σπορές.

Τώρα οι μεταποιητές περιμένουν παρέμβαση, από τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, για την υπογραφή της κατανομής, η οποία θα καθορίζει τις ποσότητες βιοκαυσίμου που θα απορροφηθούν από την αγορά. Θυμίζουμε ότι εδώ και δύο χρόνια δεν έχει υπογραφεί αυτή η απόφαση με αποτέλεσμα να έχουν μειωθεί οι ποσότητες βιοντίζελ που παραδίδουν οι βιομηχανίες.

Για το θέμα υπήρξε συνάντηση τη Δευτέρα (3 Απριλίου) μεταξύ των εκπροσώπων του Συνδέσμου Βιοκαυσίμων και Βιομάζας Ελλάδος (ΣΒΙΒΕ) και τους υπουργούς κ.κ. Σκρέκα και Γεωργαντά. Κατά την συνάντηση υπήρξε υπόσχεση από τους υπουργούς στην μεταποίηση ότι θα δοθεί άμεσα λύση στο θέμα της κατανομής.

Πάντως η αγορά ηλιάνθου αυτή την εποχή είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών «Η Ένωση», κ. Λάμπρος Κουμπρίδης, «η αγορά ηλίανθου αυτή την εποχή - με βάση την τιμή στην Βουλγαρία - είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ακόμη και σήμερα αν υπογραφεί η απόφαση της κατανομής η τιμή των συμβολαίων θα κυμανθεί στα 35 λεπτά το κιλό. Τιμή κάτω από 45 λεπτά δεν φέρνει εισόδημα στους Έλληνες παραγωγούς. 

Για αυτό ζητάμε την ένταξη της καλλιέργειας του ηλιάνθου στα Οικολογικά Σχήματα (Eco-Schemes) της νέας ΚΑΠ. Την Τρίτη (4 Απριλίου) εκπροσωπώντας την ΕΘΕΑΣ πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τον υπουργό ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, στην οποία του ζητήσαμε να συμπεριληφθεί ο ηλίανθος στη δράση Eco-Scheme Π1-31.1 που αφορά την χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών ποικιλιών (με ενίσχυση 60 ευρώ ανά στρέμμα). Έτσι θα μπορούν οι παραγωγοί ηλίανθου να έχουν ένα πρόσθετο εισόδημα για να παραμείνει βιώσιμη η καλλιέργεια».

Αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας στα χειμερινά σιτηρά προβλέπει η Κομισιόν για την φετινή περίοδο (2023/2024).

Ειδικότερα στο σιτάρι (σκληρό - μαλακό) οι εκτάσεις αναμένεται να κυμανθούν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα (208 εκατ. στρέμματα). 

Στο κριθάρι έχουμε μια αύξηση κατά 1,5% και να ανέλθουν στα 50 εκατ. στρέμματα.

Μετά την περυσινή πτώση η σίκαλη, κατά 10%, φέτος αναμένεται να ανακάμψει μερικών η καλλιέργεια με μια αύξηση της τάξης του 4,6% στα στρέμματα.

Λιγότερα στρέμματα προβλέπονται για τον αραβόσιτο. Τα προβλήματα της ξηρασίας τον χειμώνα σε πολλές χώρες της ΕΕ (μειωμένη διαθεσιμότητα νερού για την καλοκαιρινή άρδευση) σε συνδιασμό με μια μείωση των τιμών σε σχέση με πέρυσι αναμένεται μεγάλος αριθμός παραγωγών να στραφούν στην καλλιέργεια ηλίανθου. Η πρόβλεψη της Κομισιόν κάνει λόγο για μια μείωση των στεμμάτων με αραβόσιτο στην ΕΕ κατά -4% (εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 85 εκατ. στρέμματα).

Όσον αφορά την συνολική παραγωγή δημητριακών στην ΕΕ αναμένεται να ανέλθει στους 288 τόνους (παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,4% σε σχέση με πέρυσι).

Ειδικότερα η παραγωγή του 2023/2024 στο μαλακό σιτάρι προβλέπεται να ανέλθει στους 130,9 εκατ. τόνους, στο κριθάρι σε 54,2 εκατ. τόνους και στο καλαμπόκι σε 65 εκατ. τόνους.

Λόγω της υψηλότερης παραγωγής δημητριακών στην ΕΕ οι εξαγωγές θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 8% (σε 48 εκατ. τόνους), ενώ οι εισαγωγές προβλέπεται να μειωθούν κατά 25% (σε 26 εκατ. τόνους).

Οι χαμηλότερες τιμές των δημητριακών που προβλέπονται για το 2023/2024 (σε σχέση με πέρυσι) αναμένεται να σταθεροποιηθούν την ζήτηση για ζωοτροφές στο επίπεδο 156,5 εκατ. τόνων, ενώ μικρή αύξηση της ζήτησης προβλέπεται να έχει η χρήση τους για τρόφιμα (59,6 εκατ. τόνους).

Ξεκίνησαν οι σπορές στον ηλίανθο, ενώ οι τιμές συμβολαίων αρχικά ήταν στα 42 λεπτά το κιλό ξαφνικά υποχώρησαν στα 35 λεπτά, κάτι που έκανε τους παραγωγούς κυριολεκτικά να «παγώσουν» από αυτή την εξέλιξη.

Πέρσι, οι πρώτες τιμές ήταν στα 45 λεπτά, αλλά μετά έγινε αναπροσαρμογή και έφτασαν στα 50 λεπτά.

Ο κ. Κώστας Κάκος, παραγωγός από την Ορεστιάδα δήλωσε στον ΑγροΤύπο, «στην περιοχή μας έχουν ξεκινήσει την σπορά αλλά επίσημα τιμές δεν μας έχουν πει ακόμα». 

Ο Παύλος Αραμπατζής, έμπειρος αγρότης από την περιοχή της Βισαλτίας αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα ακόλουθα: «υπάρχει αβεβαιότητα και μαύρο σκοτάδι γύρω από τις τιμές για αυτό και ο αγροτικός κόσμος έχει αποτραπεί από το να σπείρει ηλίανθο».

Ο παραγωγός ενεργειακών φυτών και πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Παραγωγών Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ), κ. Στέργιος Λίτος, από τη Νιγρίτα Σερρών, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «αρχικά 3 εταιρείες από την Κεντρική Μακεδονία ανακοίνωσαν τιμές συμβολαίων στα 42 λεπτά. Στη συνέχεια ήρθαν άλλες εταιρείες βιοντίζελ και ανακοίνωσαν τιμές στα 35 έως 37 λεπτά.

Για ακόμη μια χρονιά οι εταιρείες βιοντίζελ κάνουν λόγο για καθυστέρηση στη δηµοσιοποίηση της πρόσκλησης για τις κατανοµές. Αυτό φέρνει αβεβαιότητα στην αγορά και χαμηλές τιμές στους παραγωγούς. Πέρσι πήγαμε με την κατανομή του 2021. Φέτος όμως έχουν αλλάξει τα πράγματα, δεν υπάρχει πανδημία και πρέπει να υπογραφεί η κατανομή άμεσα από τα αρμόδια υπουργεία.

Αν οι τιμές στα συμβόλαια ήταν στα 42 λεπτά με τον ανταγωνισμό θα ήταν εφικτό να έφταναν γύρω στα 50 λεπτά, στα ίδια επίπεδα δηλαδή που κυμάνθηκαν και πέρυσι. Έτσι θα ήταν εφικτό να είχαμε φέτος μια καλλιέργεια στον ηλίανθο σε περίπου 1 εκατ. στρέμματα. Τώρα που βγήκαν στην αγορά χαμηλότερες τιμές πάνε να καταστρέψουν την καλλιέργεια. Ουσιαστικά καταστρέφουν την συμβολαιακή γεωργία στα ενεργειακά φυτά στην χώρα μας».

Καλά εξελίσσεται η καλλιέργεια των σιτηρών στην χώρα. Όπου είχαμε βροχές το προηγούμενο διάστημα βοήθησαν την καλλιέργεια αν και χρειάζονται και άλλες. Έγινε η επιφανειακή λίπανση και η ζιζανιοκτονία. Αν βοηθήσει ο καιρός αναμένεται να έχουμε καλές αποδόσεις στα αλώνια.

Ο κ. Βασίλης Γιαννάκος, παραγωγός και πρόεδρος στον ΤΟΕΒ Τιτανίου Καρδίτσας τόνισε στον ΑγροΤύπο «ο χειμώνας δεν είχε χαμηλές θερμοκρασίες αλλά τώρα έχουν επανέλθει σε κανονικές για την εποχή επίπεδα. Είχαμε κάποιες βροχές που βοήθησαν την καλλιέργεια αλλά μέχρι στιγμής είναι λίγες. Ελπίζουμε και το επόμενο διάστημα να συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις. Στην περιοχή μας έχουμε μια αύξηση των στρεμμάτων στο σκληρό σιτάρι και στο κριθάρι. Φέτος υπήρξε ενδιαφέρον και για κτηνοτροφικά φυτά λόγω των υψηλών τιμών που έχουν οι ζωοτροφές. Η καλλιέργεια εξελίσσεται ομαλά και δεν φαίνεται να υπάρχουν μυκητολογικές προσβολές. Η επιφανειακή λίπανση έχει γίνει αλλά μπορεί κάποιοι παραγωγοί να έχουν προγραμματίσει να κάνουν και δεύτερη».

Ο κ. Χρήστος Τσιχήτας, παραγωγός σιτηρών και πρόεδρος Αγροτικής Εταιρικής Σύμπραξης Θεσσαλονίκης - ΕΑΣΘ, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «σε όλη την χώρα εξελίσσεται χωρίς προβλήματα η καλλιέργεια σιτηρών. Από την εικόνα που έχω από πολλές περιοχές τα σιτάρια αναπτύσσονται χωρίς προβλήματα. Είχαμε βροχοπτώσεις και η επιφανειακή λίπανση έγινε από τους παραγωγούς. Σε αυτό βοήθησε και η περυσινή τιμή που είχε το σκληρό στα αλώνια που κυμάνθηκε από 48 έως 50 λεπτά το κιλό. Βέβαια αυτή την εποχή οι τιμές στο σκληρό έχουν μειωθεί και είναι από 32 έως 35 λεπτά στον παραγωγό. Από την άλλη έχουμε και μια πτώση στα αζωτούχα λιπάσματα που όπως φαίνεται θα συνεχιστεί και το επόμενο χρονικό διάστημα».

Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, πρώην πρόεδρος του ΑΣ Λαρισαίων Αγροτών και παραγωγός σιτηρών δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τα σιτάρια και τα κριθάρια στην περιοχή μας μπήκαν σε δυο φάσεις, δηλαδή από το Νοέμβριο και μετά, αλλά και τον Ιανουάριο. Πολλοί παραγωγοί περίμεναν να δουν πώς θα εξελιχθεί η τιμή στο βαμβάκι και επειδή αυτή παραμεινε σε χαμηλά επίπεδα, έκαναν σπορά ακόμα και τον Ιανουάριο. Ο καιρός πάντως έχει βοηθήσει και μέχρι στιγμής τα σιτάρια έχουν πολύ καλή εικόνα. Αν έχουμε ακόμη μια βροχή τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο θα έχουμε πολύ καλή ποιότητα. Οι παραγωγοί έκαναν την λίπανση και αυτή την εποχή έκαναν και την ζιζανιοκτονία και φάνηκε ότι όσα σπάρθηκαν σωστά και είχαν καλές καλλιεργητικές φροντίδες έχουν μια πολύ καλή εικόνα. Οι καλές αποδόσεις έρχονται με τις κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες. Όσον αφορά τις τιμές στην Θεσσαλία έχουν υπογραφεί συμβόλαια από από τη Μέλισσα – Κίκιζας στα 35 και 37 λεπτά το κιλό για συγκεκριμένες ποικιλίες».      

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, από την Αγρομηχανική Βόλου, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή φέτος υπογράφηκαν πολλά συμβόλαια για κριθάρια που πάνε για βυνοποίηση αλλά και για το ζωοτροφικό υπάρχει ενδιαφέρον λόγω τιμών. Φέτος σπάρθηκαν και κάποια στρέμματα με μαλακό λόγω της συνδεδεμένης που έχουμε για πρώτη χρονιά. Επειδή οι παραγωγοί απογοητεύτηκαν από τις χαμηλές τιμές στο βαμβάκι είχαμε μια στροφή στην καλλιέργεια σκληρού σιταριού που αναμένεται φέτος να έχει αυξημένα στρέμματα. Πάντως οι παραγωγοί έκαναν καλή λίπανση και φυτοπροστασία. Σε αυτό έχει βοηθήσει η διόρθωση τιμών και η καλή ψυχολογία. Εκτιμώ ότι το επόμενο διάστημα θα φανεί στην αγορά η μείωση στις τιμές λίπανσης. Παγετούς δεν φαίνεται να έχουμε τον Μάρτιο. Αν βοηθήσει και ο καιρός και επειδή έχουν κάνει καλές καλλιεργητικές φροντίδες οι παραγωγοί αναμένουμε φέτος να έχουμε καλές αποδόσεις».

Από την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να αρχίσουν οι σπορές από τους αγρότες.

Από την εταιρεία Ελαιοτριβεία Πατρικίου μας είπαν ότι ξεκίνησε η σύναψη των συμβάσεων για την καλλιεργητική περίοδο 2023 με τους παραγωγούς που θέλουν να βάλουν ηλίανθο και οι τιμές οι ελάχιστες είναι στα 42 λεπτά. Πέρσι, οι πρώτες τιμές ήταν στα 45 λεπτά, αλλά μετά έγινε αναπροσαρμογή και πήγε στα 50 λεπτά. Στην ίδια περιοχή, όπως μας είπαν από την συγκεκριμένη επιχείρηση δεν υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον φέτος από τους παραγωγούς.

Ο Παύλος Αραμπατζής, έμπειρος αγρότης από την περιοχή της Βισαλτίας αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα ακόλουθα: «υπάρχει αβεβαιότητα και μαύρο σκοτάδι γύρω από τις τιμές γι' αυτό και ο αγροτικός κόσμος έχει αποτραπεί από το να σπείρει ηλίανθο. Οι σπορές είναι στο... μηδέν. Προσωπικά θα επιλέξω να πάω στο βαμβάκι».

Ο κ. Κώστας Κάκος παραγωγός από την Ορεστιάδα δήλωσε στον ΑγροΤύπο: «στην περιοχή μας έχουν αρχίσει δειλά-δειλά κάποιοι τη σπορά, τιμές δεν μας έχουν πει ακόμα, αλλά προς το τέλος του μήνα. Τα στρέμματα εκτιμώ θα είναι λιγότερα λόγω του ότι έχει μπει πολύ σιτάρι».

Ο Στέργιος Γκιργκίρης, τέλος, γεωπόνος με καταστήματα εφοδίων που έχει μπει και στην εμπορία αγροτικών προϊόντων δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι: «οι πρώτες τιμές που ακούγονται είναι στα 42 λεπτά στον παραγωγό ενώ για κάποιες ποικιλίες high oleic ίσως να είναι και παραπάνω. Μια τιμή γύρω στα 45 λεπτά, κατώτατη εγγυημένη θα είναι μια καλή αρχή για τον παραγωγό. Πέρσι τα συμβόλαια ξεκίνησαν με 38 - 40 λεπτά αλλά μετά ανέβηκε αρκετά η τιμή που πληρώθηκε ο παραγωγός. Στην περιοχή μας κάποιοι έχουν μπει να σπείρουν, αλλά σε πιο φουλ ρυθμό θα μπούμε από βδομάδα».

Οι τιμές των εμπορευμάτων στην Ιταλία μειώνονται μετά την κλιμάκωση των τελευταίων μηνών, που τροφοδοτήθηκε από την ενεργειακή κρίση και τη γεωπολιτική αστάθεια ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Ένα χρόνο μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, το Ινστιτούτο Ismea δημοσίευσε στοιχεία για τις αγορές αγροδιατροφής. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, η ανατίμηση του ευρώ έναντι του αμερικανικού νομίσματος καθώς και οι περιοριστικές νομισματικές πολιτικές που εφαρμόζουν η Federal Reserve και η ΕΚΤ συνέβαλαν στον περιορισμό της πορείας του πληθωρισμού, σημειώνει το Ismea.

Τον Ιανουάριο του 2023, όπως επισημαίνει το Ismea, ο συνολικός δείκτης συνεχίζει να καταγράφει μειώσεις στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων. Ειδικότερα, οι τιμές των φυτικών ελαίων (ηλιέλαια) συνεχίζουν να πέφτουν σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (με -24% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2022), ενώ τα δημητριακά σταθεροποιούνται τον Ιανουάριο, στα ίδια επίπεδα με το τέλος του 2022, με τον δείκτη να παραμένει μόλις 5% υψηλότερος από τον Ιανουάριο του 2022.

Στις εθνικές αγροτικές αγορές, μετά την έξαρση των τιμών, που χαρακτήρισαν χρονικά μεγάλο τμήμα του 2022, εντοπίζονται τα πρώτα σημάδια ομαλοποίησης του εμπορίου, σημειώνει το Ινστιτούτο. Ενδεικτικά, την τρίτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου, οι τιμές που καταγράφηκαν στην Ιταλία στους κύριους τόπους διαπραγμάτευσης παρουσίασαν πτωτική τάση. Ειδικότερα, η τιμή του σκληρού σίτου διαμορφώθηκε στα 414,53 ευρώ τον τόνο, μειωμένη κατά 16,5% σε σύγκριση με το Μάρτιο του 2022, παραμένοντας ωστόσο 16% υψηλότερη από τη μέση τιμή του 2021. Σχετικά με τη δυναμική του σκληρού σίτου, σημειώνει το Ismea, σε σχέση με την οποία η συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία, δεν έχει άμεση σχέση, όπως έχει επανειλημμένα επαναληφθεί, η ανάκαμψη της Καναδικής παραγωγής (+79% σε 5,4 εκατομμύρια τόνους το 2022), επηρέασε μετά την κάμψη κατά 50% που υπέστη το 2021.

Στην περίπτωση του μαλακού σίτου, οι τιμές ήταν 324,47 ευρώ τον τόνο το Φεβρουάριο του 2023, ήτοι 17% λιγότερο από ό,τι στην αρχή της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Η σταδιακή πτώση των τιμών σχετίζεται κυρίως από τη συμφωνία που επέτρεψε τη διέλευση πλοίων Ρωσικής και Ουκρανικής παραγωγής από τη Μαύρη Θάλασσα, σε ένα πλαίσιο παγκόσμιων εσοδειών, σε επίπεδα ρεκόρ το 2022 (796 εκατομμύρια τόνους).

Ακόμη και η αγορά καλαμποκιού, που υπέστη αναταράξεις από τον πόλεμο, καθότι η Ουκρανία είναι ο τρίτος προμηθευτής παγκοσμίως, κατέγραψε πτώση των τιμών (-19% τον Φεβρουάριο του 2023 σε σύγκριση με το ρεκόρ των 382,05 ευρώ/τόνο το Μάρτιο του 2022). Η πτώση της προσφοράς και τα αποθέματα το 2022 οδηγούν, λέει το Ismea, στην πρόβλεψη για σταθερές τιμές και τους επόμενους μήνες.

Αναφορικά με τα πρωτεϊνούχα που προορίζονται για ζωοτροφές, αναφέρει το Ismea, είναι αξιοσημείωτη η πτώση των τιμών της σόγιας (-138% το Μάρτιο του 2022). Σε ό,τι αφορά στις εμπορικές συναλλαγές, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν προκάλεσε τις φοβερές αναταραχές και παρόλο που οι ροές προϊόντων από τη Ρωσία περιορίστηκαν, έχουν πράγματι καταγράψει σημαντική επιβράδυνση. Ωστόσο, οι ροές από την Ουκρανία έχουν αναδειχτεί χρήσιμες, χάρη στην πρωτοβουλία Black Sea Grains που ισχύει για το Μάρτιο.