Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του προεδρείου του Συνδέσμου Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ) με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος και τα μέλη του ΣΕΚΛΑ ενημέρωσαν τον υπουργό για την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, την επάρκεια ενόψει της περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής σεζόν, για την εξέλιξη των τιμών, καθώς και τη σπουδαιότητα της αγοράς, η οποία διασυνδέει αγρότες-παραγωγούς κηπευτικών και φρούτων με τους καταναλωτές σε όλη την χώρα.

Παρέδωσαν γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Συνδέσμου αλλά και τις προτάσεις ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η λειτουργία της αγοράς.

«Η αγορά αυτή την περίοδο λειτουργεί ομαλά καθώς λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών υπάρχει πληθώρα ποιοτικών αγαθών, σε τιμές ανταγωνιστικές. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές, ικανοποιώντας παράλληλα τους αγρότες μας, με τιμές οι οποίες ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής», δήλωσε κατά την συνάντηση, ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, Νίκος Καλόγρης.

Από το ΣΕΚΛΑ, συμμετείχε ακόμα ο αντιπρόεδρος, Θανάσης Ισσαρης, καθώς και τα μέλη, Μανώλης Χριστόπουλος, Νίκος Κουράτορας και Χρήστος Κογκάκης. Παρέδωσαν, μάλιστα, στον υπουργό τιμητική πλακέτα, ως επισφράγισμα της αγαστής τους συνεργασίας.

Το μήνυμα για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ελληνοποιήσεων και σε παραπλανητικές πρακτικές στην αγορά, έστειλε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος.

Ωστόσο σε δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας, στις 4 Απριλίου 2024, ανέφερε ότι «στα οπωροκηπευτικά, από 1/1/2024, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.

Έχουν διαπιστωθεί 3 μη συμμορφώσεις και έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις - κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες - σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών, ενώ άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024, σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)».

Απαντώντας στο σχετικό δελτίο τύπου ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τονίζει στον ΑγροΤύπο τα εξής:

«Εκφράζουμε την απορία μας γιατί η ποινή για τις «ελληνοποιήσεις» ήταν οι «συστάσεις» και όχι η επιβολή κύρωσης για παραπλάνηση του καταναλωτή ή της φήμης του προϊόντος αν αφορά «ελληνοποίηση» για εξαγωγή.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η αποστολή 300 συστάσεων για μη συμμόρφωση στο ΜΕΝΟ.

Υποψία εκφράζουμε αν αφορά μη αναγγελίες για εξαγωγή (προκειμένου να μην τύχουν ελέγχου τα φορτία τους) που είχαμε εγγράφως αποστείλει Πίνακες που συνέκριναν αναγγελίες ΜΕΝΟ με εξαγωγές ΕΛΣΤΑΤ. Αν ναι τότε κρίνουμε ότι η σύσταση είναι εξαιρετικά ήπια.

Αναμένουμε διευκρινήσεις και εντατικοποίηση των ελέγχων για αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού στην εμπορία νωπών οπωροκηπευτικών και διαφύλαξη της φήμης των ελληνικών φρούτων και λαχανικών».

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ανακοινώνει ότι είναι ενεργές οι εφαρμογές καταχώρησης ποσοτήτων για τα συνδεδεμένα καθεστώτα άμεσων ενισχύσεων του έτους 2023. Ειδικότερα:

ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΥ
Η εφαρμογή είναι ενεργή για καταχωρήσεις από το απόγευμα της Παρασκευής (05/04/2024) έως και την Κυριακή (14/04/2024).

ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΟΣΠΡΙΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
Η εφαρμογή είναι ενεργή για καταχωρήσεις από το απόγευμα της Παρασκευής (05/04/2024) έως και την Κυριακή (14/04/2024).

Η είσοδος στην εφαρμογή πραγματοποιείται μέσω του συνδέσμου: (εδώ)

Σημειώνουμε ότι όσοι φορείς ή διαχειριστές φορέων δεν έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους στο Σύστημα Διαχείρισης Χρηστών (Σ.Δ.Χ) του ΟΠΕΚΕΠΕ θα πρέπει να την ολοκληρώσουν άμεσα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας και Αναδασμού της Αιγύπτου, οι αγροτικές εξαγωγές της χώρας στην ΕΕ σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση το 2024.

Συγκεκριμένα οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 1,5 δις δολάρια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 300 εκ. δολάρια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας της Αιγύπτου, Sayed Qusier, η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται στο πλεόνασμα της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής και στον μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα βασικά προϊόντα της χώρας στην ΕΕ, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι πατάτες.

Στο μεταξύ μετά από έρευνα της ισπανικής κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν παραβάσεις στις σήμανση των φορτίων με αιγυπτιακά πορτοκάλια που αφίχθησαν στο λιμάνι του Castellon.

Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγωγές Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ισπανία έφτασαν τους 3.000 τόνους στις αρχές Ιανουαρίου του 2024, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει κάθετη πτώση των τιμών για τους Ισπανούς παραγωγούς εσπεριδοειδών λόγω αύξησης της προσφοράς στην αγορά.

Πριν λίγες ημέρες ο Υπουργός Γεωργίας και Αναδασμού είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου Αγροτικών Εξαγωγών, με θέμα την αύξηση των εξαγωγών της αιγυπτιακής πατάτας. Όπως τόνισε ο κ. Sayed Qusier, η αύξηση έγινε εφικτή μετά την συνεργασία που υπήρξε μεταξύ των εξαγωγέων, του υπουργείου και των εμπορικών ακολούθων της χώρας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά την συνάντηση τόνισε την ανάγκη για αύξηση της εγχώριας παραγωγής πατάτας με παράλληλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Ανέφερε ακόμη την σημασία τήρησης των διεθνών προτύπων για τη διατήρηση της αξιοπιστίας των προϊόντων της χώρας.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου με ένα πακέτο στήριξης 7,4 δις ευρώ (8 δις δολάρια) για να μετριάσει τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει η χώρα από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Γάζα και το Σουδάν. Περίπου το 1 δις ευρώ αυτού του πακέτου θα δοθεί σαν άμεση βοήθεια.

Η οικονομική στήριξη από την ΕΕ συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Αίγυπτο της προέδρου της Επιτροπής κ. Ursula von der Leyen και των πρωθυπουργών της Ελλάδας, Ιταλίας και Βελγίου

Η Σαουδική Αραβία αγόρασε 795.000 τόνους σιταριού, σε διεθνή διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα (1/4/2024).

Όπως αναφέρει η Γενική Αρχή Επισιτιστικής Ασφάλειας (GFSA) της χώρας, το σιτάρι ζητήθηκε να έχει πρωτεΐνη 12,5% και η παράδοση των φορτίων θα γίνει στα λιμάνια της χώρας, από τον Ιούνιο έως και τον Ιούλιο του 2024.

Συνολικά 16 διεθνείς εταιρείες που ειδικεύονται στο εμπόριο σιτηρών έδειξαν ενδιαφέρον. Τελικά 7 εταιρείες έδωσαν τις χαμηλότερες προσφορές που ανταποκρίνονταν στις απαιτούμενες προδιαγραφές ποιότητας.

Οι παραβές των φορτίων θα γίνουν στα λιμάνια ως εξής:

Jeddah:
Bunge - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 252,22 ο τόνος (234,06 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Louis Dreyfus - 63.000 τόνους - τιμή C&F $ 254 ο τόνος (235,71 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Viterra - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 253,86 ο τόνος (235,58 ευρώ/τόνος) - παράδοση 1 - 15 Ιουλίου
AST Group - 60,000 τόνους - τιμή C&F $ 245 ο τόνος (227,36 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου

Yanbu:
Viterra - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 251,86 ο τόνος (233,73 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Cargill - 65.000 τόνους - τιμή C&F $ 253,83 ο τόνος (235,55 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Cofco - 65.000 τόνους - τιμή C&F $ 254 ο τόνος (235,71 ευρώ/τόνος) - παράδοση 1 - 15 Ιουλίου
Viterra - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 252,86 ο τόνος (234,65 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου
Louis Dreyfus - 63.000 τόνους - τιμή C&F $ 254 ο τόνος (235,71 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου

Dammam:
Bunge - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 263,12 ο τόνος (244,18 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Holbud - 62.000 τόνους - τιμή C&F $ 271,98 ο τόνος (252,40 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Holbud - 62.000 τόνους - τιμή C&F $ 272,90 ο τόνος (253,25 ευρώ/τόνος) - παράδοση 1 - 15 Ιουνίου

Jizan:
Viterra - 55.000 τόνους - τιμή C&F $ 252,86 ο τόνος (234,65 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου.

Στο μεταξύ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του σιταριού στο Χρηματιστήριο του Σικάγου υποχώρησαν, σήμερα Τετάρτη (3/4), λόγω των προβλέψεων που έκανε το USDA για υψηλές αποδόσεις λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών στην παραγωγή των ΗΠΑ.

Ωστόσο υπάρχει μια ανησυχία αν συνεχιστεί η ξηρασία και δημιουργήσει προβλήματα στις παραγωγές σιτηρών σε ΗΠΑ και Ρωσία (που αναμένει φέτος και αυτή μια υψηλή παραγωγή) ή αν υπάρξει πρόβλημα στις εξαγωγές από την Μαύρη Θάλασσα των ουκρανικών σιτηρών λόγω του πολέμου.

Η Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (Food and Agriculture Organization of the United Nations - FAO) διοργάνωσε επίσημη τελετή στην Ρώμη, στις 29 Μαρτίου 2024, τιμώντας τη Διεθνή Χρονιά του Κεχριού που ήταν το 2023 «International Year of Millets 2023».

Το κεχρί είναι η γενική ονομασία διαφόρων ειδών ποωδών φυτών της οικογένειας των Αγρωστωδών (Graminae), τα οποία παράγουν μικρά εδώδιμα σπέρματα και χρησιμοποιούνται ως τροφή του ανθρώπου ή ως ζωοτροφή.

Η Μαρία Μπότη, παραγωγός από την περιοχή της Λάρισας, εκπροσώπησε την Ελλάδα ως η μόνη παραγωγός βρώσιμου κεχριού.

Είναι η μοναδική παραγωγός βρώσιμου κεχριού στην χώρα μας, η οποία εδώ και τρία χρόνια κλείνει συμφωνίες με αλευρομηχανίες για το προϊόν της.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν επιστήμονες και συνεργάτες του οργανισμού, ερευνητές, γεωπόνοι, βιομηχανίες, εκδοτικοί οίκοι, σεφ και παραγωγοί από όλο τον κόσμο. Η επιτυχημένη εκδήλωση έδωσε τη δυνατότητα για ανταλλαγή συμβουλών για τη καλλιέργεια τ και συζήτησης των προβλημάτων στις τοπικές και διεθνείς αγορές καθώς και των λύσεων που απαιτούνται για την ενίσχυση τους, από τη παραγωγή μέχρι και τη κατανάλωση.

Παράλληλα, η εκδήλωση λειτούργησε ως η βάση για τη ζύμωση συμπράξεων και συνεργασιών που θα προωθήσουν περαιτέρω το κεχρί στο άμεσο μέλλον μέσω νέων προϊόντων, εμπορικών συμφωνιών και ερευνητικών δραστηριοτήτων.

Η εκδήλωση στέφθηκε με κάθε επισημότητα παρουσία του ειδικού συντονιστή του FAO, Dr. Yurdi Yasmi.

Η κα Μπότη μαζί με μία ομάδα παραγωγών, συμβούλων, και ερευνητών, προσπαθούν με σταθερά και μικρά βήματα να υποστηρίξουν την ιδέα της καλλιέργειας κεχριού στη χώρα μας.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο, η κ. Μπότη, «την τελευταία δεκαετία μαζί με την οικογένειά μου δραστηριοποιούμε στο τομέα της καλλιέργειας και εμπορίας κεχριού στην Δεσκάτη της Κεντρικής Ελλάδας. Μάλιστα ετοιμάζουμε να επεκτείνουμε την καλλιέργεια με τη δημιουργία Ομάδας Παραγωγών καλλιέργειας κεχριού στην χώρα.

Η σπορά του κεχριού γίνεται τέλος Απριλίου και το αλώνισμα τον Σεπτέμβριο. Είναι μια θερινή καλλιέργεια και αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Οι αποδόσεις είναι αντίστοιχες με το σιτάρι.

Το κεχρί είναι ένα είδος δημητριακού, που ήταν γνωστό στούς αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι το καλλιεργούσαν συστηματικά, κυρίως για την παρασκευή ψωμιού.

Δεν περιέχει γλουτένη, έτσι μπορεί να αντικαταστήσει το σιτάρι στο διαιτολόγιο ατόμων, τα οποία πάσχουν από κοιλιοκάκη η άλλης μορφής αλλεργία στο σιτάρι.

Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής, το κεχρί αλλά και άλλες καλλιέργειες μπορούν να προσδώσουν δυναμική και καινοτομία στην ελληνική γεωργία, υποστηρίζοντας τη γεωργία χαμηλών εισροών και τη δημιουργία νέων προϊόντων, τονώνοντας την ανταγωνιστικότητα».

Το πλάνο της ομάδας μας βασίζεται σε τρεις άξονες:

i) ενίσχυση και επέκταση της παραγωγής σε νέες περιοχές μέσω της ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης παραγωγών,

ii) συμφωνίες με ελληνικές βιομηχανίες για τη δημιουργία νέων προϊόντων με βάση ή συστατικό το κεχρί,

iii) έρευνα και διασύνδεση με διεθνείς φορείς και ερευνητικά κέντρα, μέσω του Δρ. Αλέξανδρου Ταταρίδα (ερευνητή στο Πανεπιστήμιο της Coimbra, Πορτογαλία), με στόχο την υιοθέτηση των πρακτικών και αρχών της αγροοικολογίας στη καλλιέργεια του κεχριού στην Ελλάδα, αλλά και συνολικά τον βιώσιμο μετασχηματισμό των αγροδιατροφικών συστημάτων μέσω της αγροοικολογίας.

Απώτερος στόχος της ομάδας είναι η ανάδειξη της σημασίας της καλλιέργειας και την ενσωμάτωσή της στα σχέδια της επερχόμενης Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ)».

Το ΥΠΑΑΤ ανακοίνωσε ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των αγροτοπαραγωγών εξαγωγέων μήλων, λόγω των ζημιών που υφίστανται από το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό επισημαίνει σε απάντησή του σε αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Λαρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Βασίλης Κόκκαλης και Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Β1 Αθηνών της Ελληνικής Λύσης, κ. Βασίλης Βιλιάρδος, σχετικά με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, με τη δράση των ανταρτών Χούθι.

Συγκεκριμένα στην απάντηση του ΥπΑΑΤ αναφέρονται τα εξής:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγροτοπαραγωγοί εξαγωγείς μήλων εξαιτίας της παρεμπόδισης της εμπορικής ναυσιπλοΐας από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αναφορικά με το αίτημα αποζημίωσης που θίγεται στην εν λόγω Ερώτηση, διευκρινίζεται ότι εξετάζεται επισταμένως σε πρώτη φάση από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.

Επιπλέον, τονίζεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αυγενάκης, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26 Μαρτίου 2024, επεσήμανε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει επιφέρει στον τομέα των οπωροκηπευτικών η πρόσφατη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό έχει ως συνέπεια το αυξημένο κόστους μεταφοράς αλλά και τη μεγάλη καθυστέρηση των παραδόσεων κατά σχεδόν 10-12 ημέρες.

Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους και την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής σύμφωνα με τον Καν. 1308/2013, Καν 891/2017, Καν. 892/2017, την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 (ΦΕΚ Β 7430 της 29-12-2023) απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως ισχύουν.

Επισημαίνεται από το ΥπΑΑΤ ότι, σύμφωνα με το ΕΜΑΣ (2023), στη χώρα μας υπάρχουν - 11 - Οργανώσεις Παραγωγών που περιλαμβάνουν το μήλο μεταξύ των αναγνωρισμένων προϊόντων τους:

• ΑΣ ΠΕΛΛΑΣ
• Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝ/ΣΜΟΥ ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
• ΑΕΣ ΚΟΜΕΞ ΑΕ
• ΑΕΣ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε.
• ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ
• ΑΣΕΠΑ
• Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»
• Α.Σ. ΦΡΟΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΒΕΛΙΝΑΣ ΚΟΡ/ΝΘΙΑΣ - ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
• Ο.Π Α.Σ «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»
• Α.Σ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΕΜΠΟΡΙΑΣ-ΜΕΤ/ΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΚΑΣΤΑΝΩΝ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ «ΑΘΑΝΑΤΗ» Ο.Π.

Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, οι καλλιέργειες μήλων στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2023, αφορούν σε έκταση 9.004,29 ha (εκτάρια).

Τέλος, για την καλλιέργεια των μήλων έχει εκδοθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ η υπ΄ αριθμ.957/275382/07.09.2023 (B’ 5534 - ΑΔΑ: 9ΡΙΟ4653ΠΓ-3ΦΒ) Υπουργική Απόφαση με τίτλο: «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος - Φυτική Παραγωγή Εκτός Πρωτεϊνούχων Καλλιεργειών, σε εκτέλεση του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 και του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027».

Τις επίσημες προβλέψεις ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παραγωγή σιτηρών της περιόδου 2024/2025 στην ΕΕ, τις οποίες σας παρουσιάζει ο ΑγροΤύπος.

Σύμφωνα με αυτές, η φετινή συνολική παραγωγή σιτηρών της ΕΕ θα ανέλθει στους 278,8 εκατομμύρια τόνους. Η ποσότητα αυτή είναι αυξημένη κατά 3,4% σε σχέση με πέρυσι αλλά μειωμένη κατά 3,9% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι η έκταση καλλιέργειας μαλακού σίτου στην ΕΕ φέτος ανέρχεται σε 209,5 εκατομμύρια στρέμματα, από 218 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια μείωση κατά -4,1%. Η μέση απόδοση θα είναι στους 6 τόνους ανά εκτάριο και η παραγωγή μαλακού θα κυμανθεί στους 120,8 εκατ. τόνους, μειωμένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 125,6 εκατ. τόνους (-3,9%)

Στον σκληρό σίτο φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 20 εκατομμύρια στρέμματα, από 21 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια μείωση κατά -8,8%. Η παραγωγή σκληρού θα κυμανθεί στους 6,7 εκατ. τόνους, μειωμένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 7 εκατ. τόνους (-4,8%).

Στο κριθάρι φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 107 εκατομμύρια στρέμματα, από 103 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά +3,5%. Η παραγωγή κριθαριού θα κυμανθεί στους 53,7 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 47,5 εκατ. τόνους (+13%%).

Στον αραβόσιτο φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 92 εκατομμύρια στρέμματα, από 84 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά +9,1%. Η παραγωγή αραβόσιτου θα κυμανθεί στους 69 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 62,3 εκατ. τόνους (+10,8%%).

Στην σίκαλη φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 18 εκατομμύρια στρέμματα, από 19 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια μείωση κατά -1,8%. Η παραγωγή σίκαλης θα κυμανθεί στους 7,6 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 7,4 εκατ. τόνους (+2,3%%).

Στην βρώμη φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 24 εκατομμύρια στρέμματα, από 23 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά +6,3%. Η παραγωγή βρώμης θα κυμανθεί στους 7 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 6 εκατ. τόνους (+19,6%).

Με νέο ρεκόρ έκλεισε το 2023 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 885,60 εκ. ευρώ και τους 471.143 τόνους, έναντι των 688,30 εκ. ευρώ και τους 422.220 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας το περσινό ρεκόρ.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 466,3 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 52,7% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 76% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με αύξηση 69,5% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.

Τα Κηπευτικά ακολουθούν και έφτασαν τα 89,6 εκ. ευρώ με αύξηση 18,5%, τα Φρούτα τα 13,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια & Θαλασσινά, η κατηγορία των Νερών – Αναψυκτικών – Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία (332,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 37,5%), η Γερμανία (108,6 εκ. ευρώ και μερίδιο 12,3%), η Ισπανία (20,3 εκ. ευρώ, μερίδιο 5,7%), οι Η.Π.Α. (40,4 εκ. ευρώ, μερίδιο 4,6%) και η Γαλλία (39,2 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,4%). Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 311,8 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 47,3 εκ. ευρώ και ακολουθούν η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης: «Η ικανοποίηση για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του 2023 συνοδεύονται από έντονο προβληματισμό για το 2024. Όσο το ελαιόλαδο αποτελεί το 50% και πλέον των Κρητικών εξαγωγών, οποιαδήποτε αυξομείωση της παραγωγής του θα οδηγεί σε τεράστιες αυξομειώσεις του συνόλου των εξαγωγών μας.

Η ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου κατά την περασμένη ελαιοκομική περίοδο και το μικρό απόθεμα που διατηρείται για επίτευξη υψηλότερης τιμής, είχαν σαν αποτέλεσμα το προϊόν να βρεθεί στο ράφι με δραματικά υψηλή τιμή και ίσως με ελλείψεις, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αντικατάστασης του ελαιολάδου με άλλου τύπου έλαια χαμηλότερης τιμής. Το τελευταίο εγκυμονεί κινδύνους για την απομάκρυνση καταναλωτών από το ελαιόλαδο σε αγορές που έχουν ήδη κατακτηθεί με σημαντικές προσπάθειες των εξαγωγέων και των φορέων που στηρίζουν την εξωστρέφεια.

Ήδη σε επίπεδο χώρας ο Ιανουάριος έκλεισε με μείωση στις εξαγωγές του ελαιολάδου κατά 50%. Όλοι αναμένουν την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, για την οποία οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα καλές, με τις καιρικές συνθήκες να μην ευνοούν καθόλου. Αν η ελληνική παραγωγή συνεχίσει να είναι μειωμένη και τα αποθέματα δεν αναπληρωθούν, τότε οι εκτιμήσεις για το 2024 μάλλον είναι δυσοίωνες και θεωρούμε ότι η ομαλοποίηση δυστυχώς θα έρθει το 2025».

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας τον Μάρτιο ανήλθαν συνολικά σε 4,5 εκατ. τόνους, ελαφρώς μειωμένες σε σχέση με τους 4,6 εκατ. τόνους που έγιναν την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.

Αυτό αναφέρουν τα στοιχεία, που ανακοίνωσε την Τετάρτη (27/3), το υπουργείο Γεωργίας της χώρας.

Σύμφωνα με την Κρατική Τελωνειακή Υπηρεσία από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου η Ουκρανία έχει εξάγει:

• σιτάρι 13,5 εκατ. τόνοι (έναντι 12,6 εκατ. τόνοι την αντίστοιχη περσινή περίοδο)
• κριθάρι 1,9 εκατ. τόνοι (έναντι 2,3 εκατ. τόνοι).
• σίκαλη 10.000 τόνοι (έναντι 16.900 τόνοι).
• καλαμπόκι 18,4 εκατομμύρια τόνοι (έναντι 21,7 εκατομμύρια τόνοι).

Στο μεταξύ, την Τετάρτη, κατέληξαν τα μέλη της Επιτροπής Μόνιμων Αντιπροσώπων στην ΕΕ σε μια νέα κατ΄αρχήν συμφωνία για την επέκταση των εισαγωγών τροφίμων από την Ουκρανία χωρίς δασμούς αλλά με κάποιους περιορισμούς.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου με τη νέα συμφωνία θα υπάρξουν κάποιοι δασμοί όταν οι εισαγωγές από την Ουκρανία ξεπεράσουν κάποια επίπεδα (πλαφόν).

Η συμφωνία πηγαίνει τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου θα ανακοινωθούν οι περιορισμοί που θα υπάρξουν.

Αντιδράσεις

Πάντως εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων και της βιομηχανίας τροφίμων εκφράζουν τις διαφωνίες τους για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των ουκρανικών εισαγωγών στην ΕΕ.

Όπως αναφέρουν η νέα συμφωνία αφήνει εκτός της αυτόματης ενεργοποίησης των μέτρων διασφάλισης το μαλακό σιτάρι και το κριθάρι. Επίσης η περίοδος αναφοράς για επιβολή πλαφόν που είναι το έτος 2021 είναι μη βιώσιμη για τους αγρότες και την βιομηχανία της Ευρώπης.

Τις αντιδράσεις τους εκφράζουν με κοινή ανακοίνωσή τους οι εξής οργανώσεις:
Copa και Cogeca - αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις
AVEC - Ένωση Μεταποιητών Πουλερικών και Εμπορίου Πουλερικών στην ΕΕ
CEFS - Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανών Ζάχαρης
CEPM - Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Παραγωγής Αραβοσίτου
CIBE - Διεθνής Συνομοσπονδία Ευρωπαίων Τευτλοπαραγωγών
EUWEP - Ευρωπαϊκή Ένωση Χονδρεμπόρων Αυγών, Προϊόντα Αυγών και Πουλερικών

Οι τιμές εξαγωγής του ρωσικού σιταριού αυξήθηκαν για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα, ενισχυμένες από τις παγκόσμιες αγορές και ενδέχεται να σημειώσουν νέο ρεκόρ κατά το κλείσιμο του Μαρτίου.

Την Παρασκευή (22/3) η τιμή FOB του ρωσικού σιταριού (12,5% πρωτεΐνης) για συμβόλαια του Απριλίου ήταν στα 204,5 δολάρια ο τόνος (188,67 ευρώ ο τόνος), αυξημένη, κατά 3,5 δολάρια, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.

Η Ρωσία έκανε εξαγωγές 1,14 εκατομμύρια τόνους σιταριού την περασμένη εβδομάδα, από 0,93 εκατομμύρια τόνους που έκανε μια εβδομάδα νωρίτερα.

Το Υπουργείο Γεωργίας της χώρας ανέφερε ότι ο ρυθμός της εαρινής σποράς ήταν διπλάσιος σε σχέση με πέρυσι και ότι η έκταση των εαρινών καλλιεργειών ανήλθε σε 1 εκατομμύριο εκτάρια (10 εκατομύρια στρέμματα).

Παρά τα προβλήματα από την έλλειψη βροχοπτώσεων στην Ρωσία, οι προοπτικές της καλλιέργειας σιταριού εξακολουθούν να είναι καλές. Η εκτίμηση της νέας καλλιέργειας προβλέπεται από το ρωσικό υπουργείο να ανέλθει σε 94 εκατομμύρια τόνους.

Σύμφωνα με τη Ρωσική Ένωση Σιτηρών, η Ρωσία εξήγαγε 1,27 εκατομμύρια τόνους σιτηρών το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου και 2,88 εκατομμύρια τόνους το δεύτερο, από αυτή την πσοότητα τα 1,07 εκατομμυρία και 2,39 εκατομμυρίων τόνων αφορούν εξαγωγές μαλακού σιταριού, αντίστοιχα.

Συνολικά, τον μήνα Μάρτιο, η Ρωσία εξήγαγε 4.143 εκατ. τόνους βασικών σιτηρών (ίδιες ποσότητες με πέρυσι), συμπεριλαμβανομένων 3.454 εκατ. τόνων μαλακού σίτου.

Στο μεταξύ η τιμή του ευρωπαϊκού σιταριού, στο χρηματιστήριο του Παρισιού, κατά την περασμένη εβδομάδα αυξήθηκε, κατά 6,3%, λόγω των προβλέψεων για μείωση της παραγωγής στην ΕΕ το 2024 και στο πλαίσιο της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιβολή δασμού 95 ευρώ/τόνος στις εισαγωγές σιτηρών από την Ρωσία.

Συγκεκριμένα την Παρασκευή (22/3), τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σιταριού παράδοσης Μαΐου αυξήθηκαν, κατά 3,8%, στα 207,25 €/τόνο ή 224 $/τόνο (+6,3% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα) και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Σεπτεμβρίου για το σιτάρι νέας εσοδείας, κατά 3,3%, στα 218,28 €/τόνο ή 236 $/τόνο (+6,3% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα).

Πάντως, σύμφωνα με τις προβλέψεις της FranceAgriMer (γαλλικός κυβερνητικός οργανισμός για αγροτικά προϊόντα), μόλις το 66% των καλλιεργειών μαλακού σίτου στην Γαλλία είναι σε καλή ή άριστη κατάσταση (94% ήταν πέρυσι), που για την συγκεκριμένη περίοδο είναι ο χειρότερος δείκτης από το 2020.

Πιο ώριμη από ποτέ αλλά ταυτόχρονα επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εμφανίζεται να είναι η μεταρυθμιστική πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος της «εκτός του κανονικού ωραρίου ανταποδοτικής εργασίας» των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων, για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού – εισαγωγικού εμπορίου των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ήδη κατά τη θητεία της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχε αναγνωρισθεί από τον πρώην Υπουργό κ.Γεωργαντά η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου και σύγχρονου «Συστήματος Ελέγχων» εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών για τους Γεωτεχνικούς του Δημοσίου.

Είχε προηγηθεί μια συνάντηση, στην Θέρμη Θεσσαλονίκης, μεταξύ του πρώην Υπουργού και αντιπροσωπείας των ελεγκτών, υπό την αιγίδα της ΠΕΓΔΥ και με ενέργειες του Προέδρου της, ενώ είχαν αποφασισθεί και τα πρώτα βήματα που έπρεπε να γίνουν ζητώντας, μάλιστα, και τη βοήθεια της ομάδας τεχνοκρατών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τους οποίους συναντήθηκε αντιπροσωπεία γεωπόνων για να παρουσιάσει τα αναλυτικά βήματα της διαδικασίας, από την αρχική υποβολή της αίτησης του αιτούντος ελέγχου εκτός ωραρίου μέχρι και την ολοκλήρωση της πληρωμής των δεδουλευμένων.

Λίγο, όμως, η προκύρηξη των βουλευτικών εκλογών που συνέπεσε την περίοδο εκείνη καθώς και η προτεραιότητα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία στην επείγουσα ανασύνταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μέσω της έκδοσης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τον εν λόγω οργανισμό, είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνει πίσω το νομοπαρασκευαστικό έργο για τη διευθέτηση της εκτός ωραρίου εργασίας των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του Δημόσιου τομέα.

Ταυτόχρονα με την καθυστέρηση που αποδόθηκε στους παραπάνω λόγους, παρατηρήθηκε στους κύκλους του Υπ.ΑΑΤ και μια αδράνεια στη σύνταξη του πολυαναμενόμενου νομοθετήματος για τους ελέγχους που διενεργούνται τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάποιους μήνες αργότερα μαθεύτηκε ότι η αδράνεια αυτή ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας παροχής (την περίοδο εκείνη) «ουσιαστικών νομοπαρασκευαστικών υπηρεσιών» στο αρμόδιο Υπουργείο. Δηλαδή, δεν μπόρεσε να βρεθεί ένας «νομοτέχνης», ένα «ειδικό μάτι» για να προχωρήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία για ριζική αλλαγή του «καθεστώτος της πρόσθετης-ανταποδοτικής εργασίας εκτός ωραρίου» των γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Σήμερα, αντιθέτως, υπάρχει μια συγκεκριμένη ουσιαστική νομοθετική πρόταση η οποία αφήνει πίσω όλα τα αναχρονιστικά – παρωχημένα χαρακτηριστικά του ισχύοντος, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, νομοθετικού πλαισίου που θεσμοθετήθηκε το 2006 (άρθρο 14 ν.3460) και 2008 (άρθρο 27 ν.3698) αντίστοιχα, όταν δηλαδή συνέτρεχαν εντελώς διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη Χώρα. Τα μεταρυθμιστικά στοιχεία και οι καινοτόμες αλλαγές που φέρνει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία απαριθμούνται, για 1η φορά, όπως παρακάτω:

1. Εισάγονται νέα οικονομικά δεδομένα αναφορικά με το ύψος του καταβαλλόμενου, από τον ιδιώτη, πρόσθετου ανταποδοτικού τέλους και κατά συνέπεια ως προς την ανταπόδοση των τελών στους ελεγκτές (αμοιβή αποζημίωσης) αλλά και το μερίδιο υπέρ του Κράτους (μερίδιο ανταποδοτικότητας).

2. Έχουμε οριστική αποδέσμευση από τον, ας μας επιτραπεί η έκφραση, «μπακαλίστικο» τρόπο της 24ωρης αποτίμησης των ελέγχων σε ώρες απασχόλησης και γίνεται μετάβαση σε μια απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού των πρόσθετων τελών ανά ελεγχόμενο φορτίο-παρτίδα και ανά πλήθος εκδοθέντων πιστοποιητικών εξαγωγής-εισαγωγής (σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον πραγματικό όγκο διακίνησης), όπως ισχύει δηλαδή στα περισσότερα ευνομούμενα ΚΜ της ΕΕ αλλά και διεθνώς.

3. Αίρεται η κατάφωρη αδικία της παροχής «δωρεάν εργασίας» από πλευράς ελεγκτών – δημοσίων λειτουργών λόγω υπέρβασης του πλαφόν (ανώτατου ορίου ελεγκτικής αμοιβής ανά μήνα), από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του μήνα σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων εκτός ωραρίου, είτε με κατάργηση του αντιπαραγωγικού αυτού μέτρου είτε με αναπροσαρμογή του ισχύοντος σήμερα ορίου των 37,5 πληρωτέων ωρών ανά μήνα και ανά ελεγκτή, σε επίπεδα τέτοια που να παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης τουλάχιστον διπλάσιων σε αριθμό πληρωτέων ελέγχων για κάθε επιθεωρητή-ελεγκτή (αναλόγως του όγκου διακίνησης), σε φορτία-εμπορεύματα που διακινούνται εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

4. Εισάγεται το μέτρο της χρέωσης ποινής καθυστέρησης στον αιτούντα τον έλεγχο εκτός ωραρίου όταν σημειώνεται καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων στις εγκαταστάσεις του λόγω δικής του υπαιτιότητας (πχ. καθυστέρηση φόρτωσης, αργοπωρημένη άφιξη, ανέτοιμο φορτίο, ελλειπή συνοδευτικά έγγραφα, μη πλήρωση των ελάχιστων απαιτήσεων θερμοκρασίας κατά τη διενέργεια ψυχρής μεταχείρισης σε φρούτα προς εξαγωγή, προβληματικό μέσο μεταφοράς κλπ.) Μια άλλη καινοτομία που έχει σχεδιαστεί αφορά στις αποζημιώσεις μετακίνησης (τέλη μετακίνησης για ελέγχους διευρημένου ωραρίου) οι οποίες θα υπάγονται σε διαβαθμισμένες χρεώσεις (πχ. 10, 20, 30 €) βάσει κλιμακωτών κατηγοριών με ξεχωριστό όριο ημερήσιας συνολικής διανυθείσας χιλιομετρικής αποστάσης για καθεμιά.

5. Για πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα στους συναλλασσόμενους εξαγωγείς - εισαγωγείς - διακινητές εμπορευμάτων, υποβολής έκτακτου ηλεκτρονικού αιτήματος πρότερης κοινοποίησης για φόρτωση ή άφιξη ή διέλευση φορτίου κυριότητάς τους την τελευταία στιγμή (last minute prior e-notification) που θα ισοδυναμεί με αίτημα γνωστοποίησης της ετοιμότητας για έλεγχο από τις αρχές ελέγχου, υπό τον όρο όμως να υφίσταται, αφενός ένα λειτουργικό πληροφοριακό σύστημα αναγγελίας διακίνησης (πχ. Traces, ΜΕΝΟ, Πληροφοριακό σύστημα φυτοϋγείας) που να μπορεί να υποστηρίξει την on-line ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών στα σημεία εισόδου και εξόδου, και αφετέρου το αίτημα να υποβάλλεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την φυσική αναχώρηση ή άφιξη ή διέλευση των φορτίων.

6. Μια άλλη αξιοσημείωτη πτυχή της πρότασης νόμου για τους ελέγχους εκτός ωραρίου αρμοδιότητας του Υπ.ΑΑΤ η οποία προτάθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΓΔΥ, αφορά στην επέκταση των «ελέγχων διευρημένου ωραρίου» σε όλους τους τομείς ενδιαφέροντος του εν λόγω Υπουργείου, δηλαδή να μπορούν να γίνουν όχι μόνο στα τρόφιμα αλλά και στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό), εφόσον για εμπορικούς πάντα λόγους υπάρχει η ανάγκη, προϊόντα της κατηγορίας αυτής, να διακινηθούν και εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.

7. Δεν θα μπορούσε, τέλος, να γίνεται μνεία σε μια μεταρυθμιστική πρόταση νόμου στηριζόμενη στην καινοτομία εφόσον παραμείνει, ως διαδικασία, η σύνταξη ονομαστικών και συγκεντρωτικών καταστάσεων σε φύλλα excel όπως και η αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε κάποια επισπεύδουσα υπηρεσία, ως σημείο εκκίνησης για την άκρως χρονοβόρα καταβολή των δεδουλευμένων στους δικαιούχους γεωπόνους-κτηνιάτρους ελεγκτές. Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύνταξη των ανωτέρω καταστάσεων θα πρέπει να συνοδεύεται ταυτόχρονα και από «αιτήσεις περί μή παραγραφής» των αποζημιώσεων μιας και αυτές καταβάλλονται σε χρονικό ορίζοντα που κατά κανόνα ξεπερνά τη διετία. Από τη στιγμή, όμως, που ο νομοθέτης δεν έχει προβλέψει την εκταμίευση χρηματικού ποσού σε φυσικά πρόσωπα μέσω του e-παραβόλου, ίσως θα πρέπει να οδηγηθούμε σε ένα μοντέλο πληρωμών μέσω της υποβολής όλων των απαραίτητων οικονομικών στοιχείων και τεκμηρίων ελέγχου, σε ένα είδος διαδικτυακής φόρμας που θα υποστηρίζεται από κάποια δημόσια Βάση Δεδομένων της ΑΑΔΕ ή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ελεγκτής γεωπόνος ή κτηνίατρος, θα συμπληρώνει την εν λόγω φόρμα μια φορά το μήνα, μέσω της διαλειτουργικότητας θα μεταφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία στον Φορέα και θα γίνεται η εκκαθάριση με επακόλουθη μεταφορά των χρηματικών ποσών αποζημίωσης (ελεγκτικής και μετακίνησης) στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης, επί του θέματος, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ όσο και υπηρεσιακών (Επισπεύδουσα Δ/νση) αλλά και λοιπών κυβερνητικών παραγόντων, με πρωτοβουλίες ενημέρωσης σε πολλαπλά μέτωπα. Αυτή τη φορά, βέβαια, σύσσωμος ο κλάδος των Γεωτεχνικών της Χώρας ευελπιστεί ότι η προτεινόμενη μεταρύθμιση που την έχει τόσο πολύ ανάγκη το Ελληνικό Κρατικό Ελεγκτικό Σύστημα, δεν θα παραμείνει απλά μια ψευδαίσθηση αλλά θα μετουσιωθεί επιτέλους σε νόμο του Κράτους. Μιλάμε για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ελέγχων που δεν θα σταματούν καθόλου, προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.

Για να σταματήσει, επιτέλους, η χώρα μας να γίνεται αποδέκτης ρηματικών διακοινώσεων (verbal notes) από άλλες χώρες λόγω καθυστερήσεων στα υπό διαμετακόμιση φορτία (transit) που προορίζονται για αυτές αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά σε κάποιο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας που είναι και σημείο εισόδου της ΕΕ ή προώθησης προς τρίτες χώρες. Καθυστερήσεις που οφείλονται σε λειτουργικά κενά από την επιβολή πλαφόν στην αμοιβή από ελέγχους εκτός ωραρίου η οποία οδηγεί, μαθηματικά, σε παροχή δωρεάν εργασίας από τους ήδη ταλαιπωρημένους ελεγκτές, ή ακόμη στην απροθυμία νέων συναδέλφων να συμμετάσχουν σε ένα ασύμφορο σύστημα ελέγχων που λειτουργεί σε «μέρες και ώρες δύσκολες» και με τέτοια πενιχρή αμοιβή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κυμαίνεται στα 5 €/ ώρα!!!!!! Ένα δίκαιο σύστημα ελέγχων προφάνως και χρειάζεται την στήριξη της πολιτείας.

Για να δούμε, επιτέλους, και τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Κρήτης που χρόνια τώρα απέχουν από ελέγχους εκτός ωραρίου (όχι αδικαιολόγητα), να δραστηριοποιούνται εκ νέου με σκοπό την περαιτέρω στήριξη του εξαγωγικού εμπορίου του γνωστού «Κρητικού θησαυρού» που φέρει το όνομα κρητικά νωπά οπωρ/κά. Ή ακόμη τις αντίστοιχες της μεγαλύτερης πληθυσμιακά Περιφέρειας της Χώρας, της Αττικής η οποία με τόσα σημαντικά σημεία εισόδου που διαθέτει (Λιμάνι Πειραιά, Λαυρίου, Αερολιμένα Ε. Βενιζέλος κλπ), μόνο θετικά οφέλη θα έχει να προσφέρει σε καίρια ζητήματα όπως η ομαλή τροφοδοσία της Χώρας, η συγκράτηση των τιμών μέσω της εγγυημένης πληρότητας ροής βασικών επισιτιστικών αγαθών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ακρίβειας, απλά και μόνο με την αλλαγή στρατηγικής των ελεγκτικών υπηρεσιών της και τη συμμετοχή τους σε ελέγχους διευρυμένου ωραρίου.

Θα μιλάμε πλέον για νέες προοπτικές από την πρόσθετη ώθηση που προσδίδουν οι επιπλέον ελέγχοι στην εθνική μας οικονομία καθώς όσο περισσότερα φορτία διακινούνται υπό κρατικό έλεγχο στα στάδια της εξαγωγής και εισαγωγής, τόσο περισσότερα βασικά και πρόσθετα τέλη ελέγχου θα εισπράττονται και θα καταλήγουν στα ταμεία του Κράτους. Κατά συνέπεια, είναι προς το δημόσιο συμφέρον η βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος του κύκλου εργασιών από την πραγματοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού γεωπονικών και κτηνιατρικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων και αγροεφοδίων (αρμοδιότητας ΥπΑΑΤ), τόσο εντός όσο και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών.

Εν αναμονή, λοιπών, των εξελίξεων για το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος των ανταποδοτικών ελέγχων εκτός ωραρίου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ειδικά τον Αγρότυπο ΑΕ και τα στελέχη του, για τη διαρκή στήριξή τους στην ανάδειξη της θέσης των Γεωτεχνικών για δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου ελέγχων εκτός ωραρίου.

Αναστάσιος Γεωργιάδης
Δρ. Γεωπόνος
ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης
Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών

Με την αναθεώρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Κανονισμό Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR), υπάρχει απογοήτευση του εμπορίου νωπών οπωροκηπευτικών από την κλιμάκωση των αντιφάσεων και των διακρίσεων έναντι του κλάδου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το τελευταίο συμβιβαστικό κείμενο για τον PPWR μας επιφύλαξε μεγάλη έκπληξη και ανησυχία.

Υπήρχε μια ευκαιρία να αποτραπεί ο απειλούμενος κατακερματισμός των απαιτήσεων συσκευασίας στα κράτη μέλη με την εναρμόνιση των κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο τομέας των νωπών προϊόντων εκφράζει φόβο ότι τώρα η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. θα είναι ακόμη πιο ανομοιογενής, διότι παρά το ότι το συμβιβαστικό κείμενο επιτρέπει εξαιρέσεις στον περιορισμό των πλαστικών συσκευασιών για φρούτα και λαχανικά, είναι τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν την εξουσία - στα πλαίσια «επικουρικότητας» - να καταρτίζουν εξαιρέσεις του Κανονισμού, χωρίς καμία λίστα να είναι ίδια με την άλλη, λόγω διαφορών στα διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις προϊόντων και τα πρότυπα εμπορίου.

Ο ευρωπαϊκός συμβιβασμός για τον PPWR κάνει διακρίσεις σε βάρος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διατηρώντας την έννοια του περιορισμού της συσκευασίας έως το 2030, αν και οι περιορισμοί αφορούν μόνο τις πλαστικές συσκευασίες.

Ο συμβιβασμός έρχεται σε αντίθεση με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άρση αυτής της διάκρισης.

Καμία άλλη κατηγορία τροφίμων δεν υπόκειται σε παρόμοιους περιορισμούς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με την εφαρμογή της υπό ψήφιση νομοθεσίας της ΕΕ».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα την αύξηση των δασμών στις εισαγωγές στην ΕΕ δημητριακών και ελαιούχων σπόρων (κυρίως σιταριού, του καλαμποκιού και του ηλιέλαιου) από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.

Ουσιαστικά μετά τις αντιδράσεις των αγροτών από την ανατολική Ευρώπη για τις πτώσεις τιμών, αφήνει τις ελεύθερες εισαγωγές στην ΕΕ για τα ουκρανικά προϊόντα και μπλοκάρει τις εισαγωγές από Ρωσία και Λευκορωσία.

Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η επιβολή δασμού 95 ευρώ ανά τόνο δημητριακών, καθώς επίσης δασμοί 50% σε ελαιούχους σπόρους και προϊόντα που παράγονται με την επεξεργασία τους.

Η Επιτροπή έχει σχεδιάσει τα συγκεκριμένα μέτρα με στόχο:

• να αποτρέψει την αποσταθεροποίηση της αγοράς της ΕΕ μέσω οποιασδήποτε μελλοντικής σημαντικής ανακατεύθυνσης των ρωσικών προϊόντων σιτηρών στην αγορά της ΕΕ.
• την αντιμετώπιση των ρωσικών εξαγωγών παράνομα οικειοποιημένων σιτηρών που παράγονται στα εδάφη της Ουκρανίας, ορισμένα από τα οποία έχουν εξαχθεί παράνομα στην αγορά της ΕΕ εσκεμμένα εσφαλμένα χαρακτηρισμένα ως «ρωσικά». Οι δασμοί που προτείνονται σήμερα θα διασφαλίσουν ότι αυτή η παράνομη μέθοδος εξαγωγής δεν είναι πλέον επικερδής.
• να αποτρέψει τη Ρωσία από το να χρησιμοποιεί τα έσοδα από τις εξαγωγές στην ΕΕ - τόσο των ρωσικών όσο και των παράνομα οικειοποιημένων ουκρανικών προϊόντων σιτηρών - για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε: «Προτείνουμε την επιβολή δασμών σε αυτές τις ρωσικές εισαγωγές για να μετριαστεί ο αυξανόμενος κίνδυνος για τις αγορές μας και τους αγρότες μας. Θα μειώσουν την ικανότητα της Ρωσίας να εκμεταλλευτεί την ΕΕ προς όφελος της πολεμικής της μηχανής Και διατηρούμε τη δέσμευσή μας για τη διατήρηση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, ειδικά για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Επιτυγχάνουμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ της στήριξης της οικονομίας μας και των αγροτικών κοινοτήτων. Ταυτόχρονα, διατηρούμε την αδιάκοπη υποστήριξή μας προς την Ουκρανία».

Οι αυξημένοι δασμοί θα ισχύουν επίσης για τη Λευκορωσία, υπό το φως των στενών πολιτικών και οικονομικών δεσμών της χώρας με τη Ρωσία.

Επιπλέον, με τη συμπερίληψη της Λευκορωσίας στο νέο μέτρο, η ΕΕ θα εμποδίσει τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τη Λευκορωσία για να παρακάμψει τους νέους δασμούς και να διοχετεύσει τα προϊόντα της στην αγορά της ΕΕ.

Η διαμετακόμιση δημητριακών, ελαιούχων σπόρων και παράγωγων αυτών από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία σε τρίτες χώρες δεν επηρεάζεται από τη σημερινή πρόταση, υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτό που δεν ανακοίνωσε η Επιτροπή είναι αν τα μέτρα που προτείνει θα επηρεάσουν τις τιμές των συγκεκριμένων προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά.

Μάχη δόθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την «αυτόματη ρήτρας διασφάλισης» και την προστασία της παραγωγής ρυζιού στην ΕΕ.

Τελικά κατάφεραν να αποτρέψουν την προσπάθεια της βελγικής προεδρίας να καταργήσει τον μηχανισμό προστασίας των εθνικών παραγωγών, με την βοήθεια του νέου κανονισμού για το Σύστημα Γενικευμένων Προτιμήσεων (SPG), ο οποίος περιλαμβάνει μέτρα που στοχεύουν στην ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης των τρίτων χωρών με την βοήθεια των εισαγωγών με μηδενικούς δασμούς στην ευρωπαϊκή αγορά.

Η διατήρηση της αυτόματης ρήτρας διασφάλισης είναι σημαντική για την προστασία της ιταλικής παραγωγής ρυζιού, αναφέρουν οι οργανώσεις Coldiretti και Filiera Italia, μετά την περσινή «εισβολή» ασιατικών ρυζιών μηδενικού δασμού, με τις εισαγωγές από την Καμπότζη να διπλασιάζονται φτάνοντας σε ποσοστό +104%.

«Σήμερα πάνω από το 60% του ρυζιού που εισάγεται στην Ιταλία είναι με μειωμένο δασμό», προσθέτουν οι οργανώσεις.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε ήδη συμπεριλάβει στην έκθεσή του την πρόβλεψη της ρήτρας διασφάλισης για το ρύζι και ανέβαλε τις συζητήσεις στον τριμερή διάλογο για μετά τις Ευρωεκλογές.

Οι Coldiretti και Filiera Italia έχουν επίσης θέσει την ανάγκη η ρήτρα διασφάλισης να συνοδεύεται από την πρόβλεψη της αρχής της αμοιβαιότητας, με στόχο την προστασία όχι μόνο της αλυσίδας εφοδιασμού αλλά και των καταναλωτών, από προϊόντα με περιβαλλοντικά και ποιοτικά πρότυπα πολύ χαμηλότερα από τις ευρωπαϊκές και ιταλικές παραγωγές.

Την παράταση, για ένα χρόνο, στις εισαγωγές χωρίς δασμούς από Ουκρανία και Μολδαβία στην αγορά της ΕΕ, αποφάσισαν οι Ευρωβουλευτές.

Η τρέχουσα αναστολή δασμών έληγε στις 5 Ιουνίου 2024 για την Ουκρανία και στις 24 Ιουλίου 2024 για τη Μολδαβία. Ουσιαστικά οι Ευρωβουλευτές έδωσαν παράταση για να ... προλάβουν τις Ευρωεκλογές.

Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 347 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 99 αποχές, την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Μάλιστα ψήφισαν την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότερα προϊόντα και ποσότητες. Οι ευρωβουλευτές παρέπεμψαν το κείμενο στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου για να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο (δεν αναμένεται να μην περάσει η απόφαση).

Πάντως το ψήφισμα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα θα εξαρτώνται από τον σεβασμό της Ουκρανίας για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις συνεχείς προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

Στήριξη της Μολδαβίας

Σε ξεχωριστή ψηφοφορία την Τετάρτη (13/3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε, με 459 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 57 αποχές ότι όλοι οι δασμοί στις εισαγωγές προϊόντων από τη Μολδαβία στην ΕΕ θα πρέπει να ανασταλούν για ένα ακόμη έτος.

Όπως αναφέρουν στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επίσης πλήξει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ουκρανικές διαδρομές διέλευσης και υποδομές (δρόμους και λιμάνια) για τις δικές της εξαγωγές.

Πάντως οι περισσότερες εξαγωγές της Μολδαβίας στην αγορά της ΕΕ είναι χωρίς δασμούς, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης που έχει υπογράψει η χώρα με τις Βρυξέλλες.

Όσον αφορά την Μολδαβία, τα μέτρα θα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Η μεγαλύτερη τιμή που προσφέρθηκε στο διαγωνισμό της Δευτέρας (11/3), που έκανε το κρατικό συμβούλιο σιτηρών της Τουρκίας (ΤΜΟ), για πώληση προς εξαγωγή 150.000 τόνων σκληρού σίτου, ήταν στα 315 δολάρια/τόνος (289,37 ευρώ/τόνος) τιμή FOB.

Η προσφορά υποβλήθηκε από τον εμπορικό οίκο Casillo και οι φορτώσεις θα γίνουν, από 29 Μαρτίου και 26 Απριλίου, στα τουρκικά λιμάνια Mersin‎‎, Tasucu και İskenderun. Στο κάθε λιμάνι θα φορτωθούν δύο αποστολές των 25.000 τόνων.

Την μεγαλύτερη τιμή είχε το φορτίο που θα φύγει από το İskenderun. Η τιμή από το λιμάνι της Mersin ήταν στα‎‎ 270 δολάρια/τόνος (248,04 ευρώ/τόνος) και από το Tasucu στα 264 δολάρια/τόνος (242,52 ευρώ/τόνος).

Στο μεταξύ τo ΤΜΟ δίνει μέση τιμή αγοράς για σκληρό, στις 13/3/2024, στα 318 δολάρια/τόνος (292,13 ευρώ/τόνος).

Η Τουρκία πραγματοποιεί συνεχώς μεγάλες πωλήσεις σκληρού τους τελευταίους μήνες, ειδικά σε χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, αφού η χώρα κατάφερε να συγκεντρώσει πέρυσι μεγάλη παραγωγή.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, καλά εξελίσσεται μέχρι στιγμής η καλλιέργεια σκληρού σιταριού στην Τουρκία.

Η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από την 4η εβδομάδα του Μαΐου, στις πρώιμες περιοχές Kızıltepe/Mardin και Sanlıurfa.

Στο μεταξύ οι προβλέψεις της στατιστικής υπηρεσίας του Καναδά αναφέρουν ότι σε εθνικό επίπεδο θα υπάρξει μια μικρή αύξηση των εκτάσεων καλλιέργειας σιτηρών (μαλακού και σκληρού). Συγκεκριμένα προβλέπεται φύτευση 27 εκατομμυρίων στρεμμάτων το 2024, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 0,1% σε σχέση με το 2023.

Όσον αφορά όμως την έκταση του σκληρού σιταριού, αναμένεται να αυξηθεί, κατά 5,1%, φτάνοντας στα 6,3 εκατομμύρια στρέμματα.

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας κατά τον Μάρτιο του 2024 ανήλθαν συνολικά σε 1,54 εκατομμύρια τόνους, έναντι 1,93 εκατομμυρίων τόνων που είχαν εξαχθεί την περίοδο 1 - 13 Μαρτίου του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας της χώρας.

Αντίθετα τον Φεβρουάριο η Ουκρανία εξήγαγε 5,8 εκατομμύρια τόνους σιτηρών, 11,5% περισσότερο από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Το υπουργείο δεν έδωσε καμία εξήγηση για αυτή την αύξηση.

Οι συνολικές εξαγωγές δημητριακών, από αρχή της περιόδου μέχρι τον Μάρτιο, ανέρχονταν σε 12,5 εκατομμύρια τόνους σιταριού, 16,7 εκατομμύρια τόνους καλαμποκιού και 1,76 εκατομμύρια τόνους κριθαριού.

Η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά ότι το 2023 είχε μια παραγωγή της τάξης των 81,3 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών και ελαιούχων σπόρων, με τα αποθέματα να κυμαίνονται σε περίπου 50 εκατομμύρια τόνους την περίοδο 2023/2024 λόγω των προβλημάτων στις εξαγωγές.

Ο υπουργός Αγροτικής Πολιτικής και Τροφίμων της Ουκρανίας, Mykola Solskyi, υποστηρίζει ότι παρά το μειωμένο κόστος παραγωγής και την βελτίωση των logistics, η καλλιέργεια σιτηρών το 2023 παρέμεινε γενικά ασύμφορη.

Αν και τα επίπεδα κερδοφορίας στα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους βελτιώθηκαν το 2023, σε σύγκριση με το 2022, οι χαμηλές διεθνείς τιμές εμπόδισαν την αύξηση του εισοδήματος.

Τα λιπάσματα κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο του κόστους καλλιέργειας σιτηρών και το 2023 έφτασαν σε ποσοστό 28%. Αν και υπήρξε μείωση τιμών τα ποσοστά εφαρμογής λιπασμάτων από τους αγρότες μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά -49%.

Μείωση των τιμών παρατηρήθηκε και στα άλλα εφόδια, όπως στους σπόρους (-13% ανά εκτάριο), φυτοπροστατευτικά προϊόντα (-22% ανά εκτάριο σιτηρών και -16% ανά εκτάριο ελαιούχων καλλιεργειών), καύσιμα και λιπαντικά (-31% ανά εκτάριο). Επιπλέον, οι εκμεταλλεύσεις μείωσαν το κόστος στην παραγωγή σιτηρών χάρη στην χρήση σπόρων αυτοπαραγωγής.

Τον Ιανουάριο του 2024, για πρώτη φορά τα δύο τελευταία χρόνια, οι εξαγωγές σιτηρών από το λιμάνι της Οδησσού ξεπέρασαν το ρουμανικό λιμάνι της Κωνστάντζας και το πολωνικό λιμάνι του Γκντανσκ.

Για το 2024 η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά ότι το επίπεδο κερδοφορίας αναμένεται να αυξηθεί για όλους τους τύπους σιτηρών και ελαιούχων καλλιεργειών, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσταση με τις εξαγωγές δεν θα αλλάξει στα δυτικά σύνορα της χώρας.

Πάντως ο κ. Mykola Solskyi παραδέχεται ότι φέτος θα αυξηθεί το κόστος του ρεύματος και θα υπάρξει μια μικρή αύξηση του ενοικίου γης - κατά περίπου 5% - στα 125 USD/εκτάριο, λόγω του ανοίγματος της αγοράς γης για νομικά πρόσωπα.

Εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας και αυτό φάνηκε στην πρόσφατη αγορά που πραγματοποίησε η Αίγυπτος μέσω διεθνή διαγωνισμού.

Συγκεκριμένα, στις 5 Μαρτίου 2024, ο κρατικός οργανισμός σιτηρών της Αλγερίας OAIC ανακοίνωσε ότι προχώρησε στην αγορά 870.000 έως 900.000 τόνων σιτηρών.

Περίπου δέκα εμπορικοί οίκοι έδειξαν ενδιαφέρον για πώληση κάτι που δείχνει την μεγάλη αύξηση αποθεμάτων.

Τα σιτηρά αγοράστηκαν μεταξύ 227,75 $/τόνο (208,43 ευρώ/τόνο) και 228 $/τόνο (208,65 ευρώ/τόνο) σε τιμές c&f.

Τα σιτηρά θα παραδοθούν στις 1-15 Ιουνίου και στις 16-30 Ιουνίου.

Η Αλγερία αποτελεί βασικό αγοραστή μαλακού σιταριού από την Γαλλία, όμως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο εμπορικό ενδιαφέρον και απο Ρωσία.

H τιμή αυτή είναι χαμηλότερη από τον προηγούμενο διαγωνισμό, που έγινε στις 17 Ιανουαρίου, στον οποίο η Αλγερία αγόρασε περίπου 900.000 τόνους σε τιμή c&f περίπου 265,50 $/τόνο (242,97 ευρώ/τόνο).

Πάντως η μείωση των διεθνών τιμών είχε σαν αποτέλεσμα η Κίνα το τελευταίο διάστημα να προχωρά σε ακύρωση εμπορικών συμφωνιών αγοράς μαλακού σιταριού από τις ΗΠΑ.

Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), σε ενημέρωση που έκανε, τη Δευτέρα (11 Μαρτίου 2024), ανακοίνωσε την ακύρωση της αγοράς 264.000 τόνων αμερικανικού μαλακού χειμερινού σίτου από την Κίνα.

Είναι η τρίτη συνεχόμενη αναφορά, ανεβάζοντας το σύνολο των ακύρωσης στους 504.000 τόνους αμερικάνικου σιταριού, που είναι η μεγαλύτερη ποσότητα από το 1999.

Όπως αναφέραμε σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Αυτό που κάνει εντύπωση όμως είναι ότι ο περιορισμός που βάζει στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια στην ΕΕ συζητούσαν για αύξηση της τυποποίησης της ιχηλασιμότητας και της σήμανσης στις συσκευασίες για να γνωρίζει ο καταναλωτής από που προέρχεται το προϊόν που αγοράζει.

Έρχεται τώρα ένας Κανονισμός και με αφορμή την προστασία του περιβάλλοντος φέρνει τα πάνω κάτω και ουσιασικά ανοίγει παράθυρο για νοθεία στα προϊόντα, αφού ζητά να πωλούνται χύμα.

Η συμφωνία, την οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν επίσημα προτού τεθεί σε ισχύ, θέτει στόχους μείωσης των συσκευασιών κατά 5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040.

Επίσης, απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να μειώσουν, ιδίως, η ποσότητα των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «δεν βλέπουμε κανένα λόγο να απαγορεύσουμε τις συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά, ειδικά όχι τις πλαστικές συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά.

Επίσης δεν υπάρχει κάποια μελέτη για την εκτίμηση επιπτώσεων από τις συγκεκριμένες αποφάσεις.

Απορριπτέο είναι κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο συμβιβασμό και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές».

H Ευρώπη συνάπτει συμφωνία για να καταστήσουν τις συσκευασίες πιο βιώσιμες και να μειώσουν τα απορρίμματα συσκευασίας στην ΕΕ. Η συμφωνία αναμένεται να επηρεάσει όλους τους κλάδους των τροφίμων.

Συγκεκριμένα η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η αύξηση των απορριμμάτων συσκευασίας που παράγονται στην ΕΕ, εναρμονίζοντας παράλληλα την εσωτερική αγορά συσκευασίας και ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.

Η πρόταση εξετάζει τον πλήρη κύκλο ζωής της συσκευασίας. Θεσπίζει απαιτήσεις που διασφαλίζουν ότι η συσκευασία είναι ασφαλής και βιώσιμη, απαιτώντας όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να ελαχιστοποιείται η παρουσία επικίνδυνων ουσιών. Καθορίζει επίσης απαιτήσεις εναρμόνισης της επισήμανσης για τη βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών.

Σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων, η πρόταση αποσκοπεί στη σημαντική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας θέτοντας δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης, περιορίζοντας ορισμένους τύπους συσκευασιών μίας χρήσης και απαιτώντας από τους οικονομικούς φορείς να ελαχιστοποιήσουν τη χρησιμοποιούμενη συσκευασία.

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, έως το 2029, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν τη χωριστή συλλογή τουλάχιστον 90% ετησίως πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης και μεταλλικών δοχείων ποτών. Το κείμενο θέτει νέους δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης για το 2030 και ενδεικτικούς στόχους για το 2040.

Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την υλοποίηση των στόχων του 2030 και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα των στόχων του 2040.

Οι στόχοι ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο συσκευασίας που χρησιμοποιούν οι φορείς εκμετάλλευσης.

Η συμφωνία καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει, τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, την κατάσταση της τεχνολογικής ανάπτυξης των πλαστικών συσκευασιών με βιολογική βάση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, να καθορίσει απαιτήσεις βιωσιμότητας για βιολογικά προϊόντα περιεχόμενο σε πλαστική συσκευασία.