Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των αγροτών στην Ανατολική Ευρώπη κατά των εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών και αλεύρων.
Οι έμποροι τα αγοράζουν με χαμηλές τιμές και με αυτόν τον τρόπο παραμένουν στα αζήτητα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ τα αποθέματα (οι αποθήκες των παραγωγών είναι γεμάτες) αναμένεται να δημιουργήσουν προβλήματα ενόψει του αλωνισμού της νέας σοδειάς.
Όμως εκτός από τις χαμηλές τιμές υπάρχουν και προβλήματα ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά, ενώ δεν γνωρίζουμε αν γίνονται καθόλου έλεγχοι.
Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Σταμάτης Σεκλιζιώτης, Γεωπόνος και πρώην Β' Ακόλουθος Γεωργικών υποθέσεων Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), «η ΕΕ για μια ακόμη φορά για χάρη της «γεωπολιτικής» δεν φαίνεται να ακούει τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης.
Οι χώρες της ανατολικής ΕΕ καλλιεργούν σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι και ηλίανθο - ότι ακριβώς η Ουκρανία - αλλά με κανόνες καλλιέργειας, φυτοπροστασίας, περιβαλλοντικής προστασίας, εμπορίας, ελέγχων ασφάλειας τροφίμων, που επιβάλλονται από την ΕΕ και τους σχετικούς Κανονισμούς της.
Τα ουκρανικά σιτήρα, επειδή είναι κλειστά τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, έρχονται με φορτηγά και τρένα στην ΕΕ. Οι συνθήκες αποθήκευσης δεν είναι σωστές και δημιουργούν προβλήματα μυκητολογικά προβλήματα λόγω της υγρασίας.
Εκτός από τις μυκητιάσεις έχουμε και την χρήση απαγορευμένων φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ (ζιζανιοκτόνων κ.α.) που ήδη έχουν αρχίσει ανιχνεύονται σε κάποιες χώρες.
Επιπλέον θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι και οι επιμολύνσεις των νερών, εδάφους και καλλιεργειών, στην Ουκρανία, είναι κατά πολύ χειρότερες σε σχέση με αυτές στην ΕΕ, αν ληφθούν υπόψη οι επί πλέον ρύπανση από τις πολεμικές επιχειρήσεις (μιλάνε κάποιοι και για χρήση όπλων με εμπλουτισμένο ουράνιο).
Δεν γνωρίζουμε αν γίνονται έλεγχοι σε αυτά τα εισαγόμενα προϊόντα και αν έχουμε μίξη ουκρανικών σιτηρών με ευρωπαϊκά.
Σε όλη αυτή την υπόθεση «διάχυσης» σιτηρών από την Ουκρανία προς χώρες της ΕΕ, θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί εάν γίνονται κάποιες εισαγωγές και στη χώρα μας (ίσως ελάχιστες ή καθόλου, αλλά σπάνια δημοσιοποιούνται την ώρα συμβαίνουν, από την ΕΛΣΤΑΤ) και εάν συνοδεύονται από τα κατάλληλα πιστοποιητικά.
Την εποχή του Τσερνόμπιλ, το 1986, γίνονταν αυστηροί έλεγχοι σε όλα τα αγροτικά προϊόντα που εισάγονταν από την Ουκρανία.
Υπάρχουν δύο είδη πιστοποιητικών στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, το ένα είναι φυτοϋγείας και το άλλο δημόσιας υγείας. Έχουν τα ουκρανικά σιτηρά αυτά τα πιστοποιητικά; Παίρνονται δείγματα στα σημεία εισόδου στη χώρα από Γεωπόνους των Τελωνείων και στέλνονται για ανάλυση; Οι δειγματοληψίες γίνονται συχνά ή αραιά και τυχαία (randomly);
Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι ότι αν έχουμε ανάμιξη σιτηρών της Ευρώπης με της Ουκρανίας και «βαφτίσια» τότε μπορούν να διακινηθούν ελεύθερα σε όλη την ΕΕ. Οι αλευροβιομήχανοι της χώρας μας ή οι έμποροι ζωοτροφών μπορούν να γνωρίζουν την πραγματική προέλευση των σιτηρών που έρχονται από τις χώρες της Ευρώπης.
Το γεγονός ότι έχει επιβληθεί στην ΕΕ μια «προτίμηση» σε οτιδήποτε ουκρανικό, και με δεδομένο ότι αυτό επεκτείνεται σε ζητήματα αγροτικών προϊόντων της χώρας αυτής - με τα σιτηρά στην πρώτη γραμμή προστασίας και ανοχής - εγείρουν ζητήματα δημόσιας υγείας για τα οποία δεν φαίνεται να κινητοποιούνται οι μηχανισμοί στην ΕΕ».
Η μεγαλύτερη τιμή που προσφέρθηκε στο διαγωνισμό της Δευτέρας (11/3), που έκανε το κρατικό συμβούλιο σιτηρών της Τουρκίας (ΤΜΟ), για πώληση προς εξαγωγή 150.000 τόνων σκληρού σίτου, ήταν στα 315 δολάρια/τόνος (289,37 ευρώ/τόνος) τιμή FOB.
Η προσφορά υποβλήθηκε από τον εμπορικό οίκο Casillo και οι φορτώσεις θα γίνουν, από 29 Μαρτίου και 26 Απριλίου, στα τουρκικά λιμάνια Mersin, Tasucu και İskenderun. Στο κάθε λιμάνι θα φορτωθούν δύο αποστολές των 25.000 τόνων.
Την μεγαλύτερη τιμή είχε το φορτίο που θα φύγει από το İskenderun. Η τιμή από το λιμάνι της Mersin ήταν στα 270 δολάρια/τόνος (248,04 ευρώ/τόνος) και από το Tasucu στα 264 δολάρια/τόνος (242,52 ευρώ/τόνος).
Στο μεταξύ τo ΤΜΟ δίνει μέση τιμή αγοράς για σκληρό, στις 13/3/2024, στα 318 δολάρια/τόνος (292,13 ευρώ/τόνος).
Η Τουρκία πραγματοποιεί συνεχώς μεγάλες πωλήσεις σκληρού τους τελευταίους μήνες, ειδικά σε χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, αφού η χώρα κατάφερε να συγκεντρώσει πέρυσι μεγάλη παραγωγή.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, καλά εξελίσσεται μέχρι στιγμής η καλλιέργεια σκληρού σιταριού στην Τουρκία.
Η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από την 4η εβδομάδα του Μαΐου, στις πρώιμες περιοχές Kızıltepe/Mardin και Sanlıurfa.
Στο μεταξύ οι προβλέψεις της στατιστικής υπηρεσίας του Καναδά αναφέρουν ότι σε εθνικό επίπεδο θα υπάρξει μια μικρή αύξηση των εκτάσεων καλλιέργειας σιτηρών (μαλακού και σκληρού). Συγκεκριμένα προβλέπεται φύτευση 27 εκατομμυρίων στρεμμάτων το 2024, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 0,1% σε σχέση με το 2023.
Όσον αφορά όμως την έκταση του σκληρού σιταριού, αναμένεται να αυξηθεί, κατά 5,1%, φτάνοντας στα 6,3 εκατομμύρια στρέμματα.
Στις δράσεις που υλοποιεί το ΥπΑΑΤ για την αντιμετώπιση του επιβλαβούς οργανισμού Μαύρου ακανθώδους αλευρώδους, που είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά το 2016, σε καλλιέργειες εσπεριδοειδών στην Κέρκυρα, αναφέρεται ο αρμόδιος υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή και προέδρου της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκου Βελόπουλου, με θέμα: «Ανήσυχοι οι εσπεριδοπαραγωγοί Άρτας, εξαιτίας του Μαύρου Ακανθώδους Αλευρώδους».
Το Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει μεριμνήσει έγκαιρα και έχει παράσχει όλες τις απαραίτητες οδηγίες στις τοπικές φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες των ΔΑΟΚ σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, για την ενημέρωση των παραγωγών για τη διαχείριση του εντόμου «Μαύρος Ακανθώδης Αλευρώδης».
Επισημαίνεται ότι η καταπολέμηση του συγκεκριμένου είδους θεωρείται ιδιαιτέρως δύσκολη καθώς η χρήση των διαθέσιμων εντομοκτόνων δεν έχει καλά αποτελέσματα.
Επιπλέον, τόσο στη χώρα μας όσο και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες δεν υπάρχουν φυσικοί εχθροί που να μπορούν να το καταπολεμήσουν. Έχει διαπιστωθεί πως μόνιμη και αποτελεσματική αντιμετώπιση μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της στοχευμένης βιολογικής καταπολέμησης, με την εισαγωγή και εξαπόλυση υμενοπτέρων παρασιτοειδών.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥΠΑΑΤ, προκειμένου να προστατευτούν οι καλλιέργειες εσπεριδοειδών, αμπέλου και μηλοειδών της χώρας, έχει εισηγηθεί από τον Ιανουάριο του 2017 αντίστοιχη διαδικασία καθώς έχει αποδειχθεί ότι παράγουν εξαιρετικά αποτελέσματα και δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Έτσι, ζητήθηκε από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο η εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος "Περιορισμός της εξάπλωσης του Μαύρου ακανθώδη αλευρώδη", διάρκειας τριών ετών, συνολικού προϋπολογισμού 228.000 ευρώ.
Ως εκ τούτου, το ΥΠΑΑΤ ενέκρινε και υλοποιεί το εν λόγω πρόγραμμα, από τον Μάρτιο του 2022, το οποίο βρίσκεται στη φάση των πρώτων πειραματικών εξαπολύσεων των παρασιτοειδών του εντόμου. Σε όσες περιοχές εφαρμόσθηκε, όπως η Κέρκυρα και η Άρτα, διαπιστώθηκε ότι οι πληθυσμοί του αλευρώδη είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Παράλληλα, συνεχίζονται να πραγματοποιούνται συγκεκριμένες δράσεις που προβλέπονται, σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα για την εφαρμογή της κλασικής βιολογικής καταπολέμησης του Ευρωπαϊκού & Μεσογειακού Οργανισμού για την Προστασία των Φυτών.
Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας κατά τον Μάρτιο του 2024 ανήλθαν συνολικά σε 1,54 εκατομμύρια τόνους, έναντι 1,93 εκατομμυρίων τόνων που είχαν εξαχθεί την περίοδο 1 - 13 Μαρτίου του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας της χώρας.
Αντίθετα τον Φεβρουάριο η Ουκρανία εξήγαγε 5,8 εκατομμύρια τόνους σιτηρών, 11,5% περισσότερο από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Το υπουργείο δεν έδωσε καμία εξήγηση για αυτή την αύξηση.
Οι συνολικές εξαγωγές δημητριακών, από αρχή της περιόδου μέχρι τον Μάρτιο, ανέρχονταν σε 12,5 εκατομμύρια τόνους σιταριού, 16,7 εκατομμύρια τόνους καλαμποκιού και 1,76 εκατομμύρια τόνους κριθαριού.
Η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά ότι το 2023 είχε μια παραγωγή της τάξης των 81,3 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών και ελαιούχων σπόρων, με τα αποθέματα να κυμαίνονται σε περίπου 50 εκατομμύρια τόνους την περίοδο 2023/2024 λόγω των προβλημάτων στις εξαγωγές.
Ο υπουργός Αγροτικής Πολιτικής και Τροφίμων της Ουκρανίας, Mykola Solskyi, υποστηρίζει ότι παρά το μειωμένο κόστος παραγωγής και την βελτίωση των logistics, η καλλιέργεια σιτηρών το 2023 παρέμεινε γενικά ασύμφορη.
Αν και τα επίπεδα κερδοφορίας στα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους βελτιώθηκαν το 2023, σε σύγκριση με το 2022, οι χαμηλές διεθνείς τιμές εμπόδισαν την αύξηση του εισοδήματος.
Τα λιπάσματα κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο του κόστους καλλιέργειας σιτηρών και το 2023 έφτασαν σε ποσοστό 28%. Αν και υπήρξε μείωση τιμών τα ποσοστά εφαρμογής λιπασμάτων από τους αγρότες μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά -49%.
Μείωση των τιμών παρατηρήθηκε και στα άλλα εφόδια, όπως στους σπόρους (-13% ανά εκτάριο), φυτοπροστατευτικά προϊόντα (-22% ανά εκτάριο σιτηρών και -16% ανά εκτάριο ελαιούχων καλλιεργειών), καύσιμα και λιπαντικά (-31% ανά εκτάριο). Επιπλέον, οι εκμεταλλεύσεις μείωσαν το κόστος στην παραγωγή σιτηρών χάρη στην χρήση σπόρων αυτοπαραγωγής.
Τον Ιανουάριο του 2024, για πρώτη φορά τα δύο τελευταία χρόνια, οι εξαγωγές σιτηρών από το λιμάνι της Οδησσού ξεπέρασαν το ρουμανικό λιμάνι της Κωνστάντζας και το πολωνικό λιμάνι του Γκντανσκ.
Για το 2024 η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά ότι το επίπεδο κερδοφορίας αναμένεται να αυξηθεί για όλους τους τύπους σιτηρών και ελαιούχων καλλιεργειών, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσταση με τις εξαγωγές δεν θα αλλάξει στα δυτικά σύνορα της χώρας.
Πάντως ο κ. Mykola Solskyi παραδέχεται ότι φέτος θα αυξηθεί το κόστος του ρεύματος και θα υπάρξει μια μικρή αύξηση του ενοικίου γης - κατά περίπου 5% - στα 125 USD/εκτάριο, λόγω του ανοίγματος της αγοράς γης για νομικά πρόσωπα.
Εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας και αυτό φάνηκε στην πρόσφατη αγορά που πραγματοποίησε η Αίγυπτος μέσω διεθνή διαγωνισμού.
Συγκεκριμένα, στις 5 Μαρτίου 2024, ο κρατικός οργανισμός σιτηρών της Αλγερίας OAIC ανακοίνωσε ότι προχώρησε στην αγορά 870.000 έως 900.000 τόνων σιτηρών.
Περίπου δέκα εμπορικοί οίκοι έδειξαν ενδιαφέρον για πώληση κάτι που δείχνει την μεγάλη αύξηση αποθεμάτων.
Τα σιτηρά αγοράστηκαν μεταξύ 227,75 $/τόνο (208,43 ευρώ/τόνο) και 228 $/τόνο (208,65 ευρώ/τόνο) σε τιμές c&f.
Τα σιτηρά θα παραδοθούν στις 1-15 Ιουνίου και στις 16-30 Ιουνίου.
Η Αλγερία αποτελεί βασικό αγοραστή μαλακού σιταριού από την Γαλλία, όμως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο εμπορικό ενδιαφέρον και απο Ρωσία.
H τιμή αυτή είναι χαμηλότερη από τον προηγούμενο διαγωνισμό, που έγινε στις 17 Ιανουαρίου, στον οποίο η Αλγερία αγόρασε περίπου 900.000 τόνους σε τιμή c&f περίπου 265,50 $/τόνο (242,97 ευρώ/τόνο).
Πάντως η μείωση των διεθνών τιμών είχε σαν αποτέλεσμα η Κίνα το τελευταίο διάστημα να προχωρά σε ακύρωση εμπορικών συμφωνιών αγοράς μαλακού σιταριού από τις ΗΠΑ.
Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), σε ενημέρωση που έκανε, τη Δευτέρα (11 Μαρτίου 2024), ανακοίνωσε την ακύρωση της αγοράς 264.000 τόνων αμερικανικού μαλακού χειμερινού σίτου από την Κίνα.
Είναι η τρίτη συνεχόμενη αναφορά, ανεβάζοντας το σύνολο των ακύρωσης στους 504.000 τόνους αμερικάνικου σιταριού, που είναι η μεγαλύτερη ποσότητα από το 1999.
Την Τρίτη, 5 Μαρτίου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για στοχευμένη αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031, γνωστός και ως φυτοϋγειονομικός νόμος.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η αναθεώρηση αποσκοπεί στη βελτίωση και τον εξορθολογισμό της εφαρμογής και επιβολής του κανονισμού.
Οι εισαγωγείς στην ΕΕ θα υποχρεούνται να δηλώνουν σε φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό ποια μέτρα έχουν λάβει για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τους κανόνες για την καραντίνα των επιβλαβών οργανισμών όχι μόνο για τα παράσιτα καραντίνας της Ένωσης αλλά και για τα ρυθμιζόμενα παράσιτα που δεν είναι καραντίνα, σύμφωνα με τη συμφωνηθείσα μεταρρύθμιση.
Για την απλούστευση των διαδικασιών, οι ευρωβουλευτές, με επικεφαλής την εισηγήτρια Clara Aguilera (S&D, ES), επέμειναν στην καλύτερη χρήση του ηλεκτρονικού συστήματος για την υποβολή κοινοποιήσεων και εκθέσεων από τα κράτη μέλη και συμφώνησαν ότι πριν από την έκδοση φυτικού διαβατηρίου, η μετακίνηση ενός σχετικού φυτού, φυτικού προϊόντος ή άλλου αντικειμένου μπορεί να συνοδεύεται από ηλεκτρονικό φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό που περιέχεται στο σύστημα ή από επικυρωμένο αντίγραφο του αρχικού φυτοϋγειονομικού πιστοποιητικού
Το προσωρινά συμφωνηθέν κείμενο αντικατοπτρίζει τους γενικούς στόχους της πρότασης της Επιτροπής. Πιο συγκεκριμένα, ο αναθεωρημένος κανονισμός στοχεύει:
βελτίωση των διαδικασιών για τον εντοπισμό και την καταχώριση φυτών υψηλού κινδύνου, καθώς και για την υποβολή και εξέταση αιτημάτων για προσωρινές παρεκκλίσεις από τις υποχρεώσεις εισαγωγής που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ αποσαφήνιση μέτρων για παράσιτα που χαρακτηρίζονται ως παράσιτα καραντίνας, αλλά δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί πλήρως εξορθολογισμός και απλούστευση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων, χάρη στην αυξημένη ψηφιοποίηση. Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση της γραφειοκρατίας για τις αρμόδιες αρχές, καθώς και για τους φορείς εκμετάλλευσης
Ομάδα έκτακτης ανάγκης για την υγεία των φυτών
Οι δύο συννομοθέτες βελτίωσαν περαιτέρω την πρόταση της Επιτροπής προβλέποντας τη δημιουργία μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης .
Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες που θα διορίζονται από την Επιτροπή, βάσει προτάσεων των κρατών μελών. Αυτοί οι εμπειρογνώμονες θα έχουν διαφορετικές ειδικότητες στον τομέα της φυτοϋγειονομικής περίθαλψης και θα μπορούν να βοηθούν σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ.
Επιπλέον, θα μπορούσαν να παράσχουν επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία στις συνοριακές τρίτες χώρες σε περίπτωση εστιών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ΕΕ, εάν αυτό ζητηθεί από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.
Πολυετή προγράμματα ερευνών
Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων, οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αυξήσουν τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών , τα οποία θα πρέπει τώρα να θεσπιστούν για περίοδο πέντε έως δέκα ετών , αντί για την τρέχουσα περίοδο πέντε έως επτά ετών. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις αρμόδιες αρχές.
Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά πρέπει να επανεξεταστούν και να επικαιροποιηθούν ανάλογα με τη φυτοϋγειονομική κατάσταση.
Διαβατήρια φυτών
Σύμφωνα με το προσωρινά συμφωνηθέν κείμενο, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει μέσω εκτελεστικών πράξεων ποια φυτά, φυτικά προϊόντα ή άλλα αντικείμενα μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς φυτικό διαβατήριο φυσικώς προσαρτημένο σε αυτά επειδή, για παράδειγμα, το μέγεθος ή το σχήμα τους, που θα καθιστούσαν αδύνατη την προσκόλληση ή πολύ δύσκολο. Αυτά τα φυτά ή τα φυτικά προϊόντα θα έχουν αντί αυτού το φυτικό διαβατήριο συσχετισμένο μαζί τους με τρόπο διαφορετικό από αυτόν της φυσικής προσκόλλησης.
Αυτή η αλλαγή στους ισχύοντες κανόνες βασίζεται στην εμπειρία που έχουν αποκτήσει μέχρι στιγμής οι φορείς εκμετάλλευσης στην εφαρμογή της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας.
Επόμενα βήματα
Η προσωρινή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια θα εγκριθεί επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα μετά από νομογλωσσική αναθεώρηση.
Ιστορικό
Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/2031 είναι επί του παρόντος το βασικό νομικό πλαίσιο για τη φυτοϋγειονομική πολιτική της ΕΕ . Αποσκοπεί στην πρόληψη της εισόδου και της εξάπλωσης νέων φυτικών παρασίτων (τα λεγόμενα «Ενωσιακά παράσιτα καραντίνας») και στην καταπολέμηση των παρασίτων που υπάρχουν ήδη στην ΕΕ («ρυθμιζόμενα παράσιτα που δεν είναι καραντίνα»). Τέθηκε σε εφαρμογή στις 14 Δεκεμβρίου 2019.
Η Κίνα προχώρησε, τη Δεύτερα (4/3), σε συμφωνία για την αγορά τουλάχιστον 65.000 τόνων καλαμποκιού για ζωοτροφή από την Ουκρανία.
Η Κίνα είναι παραδοσιακά μεγάλος αγοραστής ουκρανικού καλαμποκιού με τις αγορές να συνεχίζονται τους τελευταίους μήνες παρά τα προβλήματα στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η τιμή c&f ήταν στα 236 $/τόνο (216,75 ευρώ/τόνος) και η παράδοση του φορτίου θα γίνει τον Απρίλιο.
Η προηγούμενη εμπορική συμφωνία για αγορά ουκρανικού καλαμποκιού 240.000 τόνων από την Κίνα έγινε στις 27 Φεβρουαρίου, με τιμή στα 227 $/τόνο (208,49 ευρώ/τόνος) και στα 230 $/τόνο (211,24 ευρώ/τόνος) με παράδοση φορτίων Μάρτιο και Απρίλιο.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας, τον Ιανουάριο ξεπέρασαν κατά πολύ τις προηγούμενες προσδοκίες και αυξήθηκαν, κατά 2 εκατομμύρια τόνους, φτάνοντας στα 23 εκατομμύρια τόνους.
Μετά από τη ρωσική εισβολή οι εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας έχουν περιοριστεί, προκαλώντας μια μεγάλη αύξηση αποθεμάτων. Από 1,5 εκατομμύριο τόνους αποθέματα που είχε κατά μέσο όρο ετησίως πριν τον πόλεμο εκτοξεύτηκαν τις περιόδους 2021/22 και 2023/24 σε πάνω από 5 εκατομμύρια τόνους.
Ωστόσο από τον Ιούλιο του 2023 η Ουκρανία δημιούργησε μια νέα διαδρομή για εξαγωγές σιτηρών που ξεκινά από τα λιμάνια της (Odesa και Chornomorsk) και εκτείνεται κοντά στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας, κυρίως στα χωρικά ύδατα των γειτονικών χωρών. Η συγκεκριμένη διαδρομή αποδείχθηκε επιτυχημένη, το κόστος ασφάλισης και μεταφοράς μειώθηκε αισθητά, αυξάνοντας τις εξαγωγές της. Βελτίωσε επίσης την ικανότητά της να εξάγει γεωργικά προϊόντα χρησιμοποιώντας τον ποταμό Δούναβη.
Όπως τονίζει το USDA, οι τιμές του καλαμποκιού της Ουκρανίας είναι αυτή τη στιγμή οι πιο χαμηλές στην παγκόσμια αγορά.
Ουκρανικά και Τουρκικά σιτηρά έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην αγορά της ΕΕ και έχουν φέρει μεγάλες «πιέσεις» των τιμών και απόγνωση στους Ευρωπαίους παραγωγούς.
Την ίδια στιγμή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και οι εθνικές κυβερνήσεις κοιτούν αμήχανα τις αγροτικές κινητοποιήσεις.
Η επανεμφάνιση της Τουρκίας στις εξαγωγές σκληρού σιταριού προς τις χώρες της Μεσογείου έχει προξενήσει προβλήματα στις διεθνείς αγορές.
Όπως ανακοίνωσε ο κρατικός οργανισμός σιτηρών της χώρας (ΤΜΟ) προχωρά σε πώληση μέσω διαγωνισμού 150.000 τόνων σκληρού σιταριού, με υψηλότερη τιμή FOB 404,80 δολάρια ανά τόνο (373,02 ευρώ ο τόνος).
Για τις 20 Φεβρουαρίου 2024, η ΤΜΟ δίνει χρηματιστηριακή τιμή για το τουρκικό σκληρό σιτάρι στα 331 δολάρια ο τόνος (305,17 ευρώ ο τόνος).
Η Τουρκία αξιοποιεί μεγάλα αποθέματα σκληρού σιταριού (άγνωστης προέλευσης) και έχει καταφέρει να αντιστρέψει τον συνήθη ρόλο της από εισαγωγέας σε εξαγωγέας.
Στο μεταξύ οι αγρότες στην Ουκρανία ξεκίνησαν την ανοιξιάτικη σπορά σιτηρών. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Υπυοργείου Γεωργίας της Ουκρανίας, η έκταση της εαρινής σποράς του 2024 θα είναι η ίδια με αυτή του 2023.
Μεγάλες αντιδράσεις για τις εισαγωγές ουκρανικών μαλακών σιτηρών χωρίς δασμούς υπάρχουν στην Πολωνία, όπου το εγχώριο σιτάρι πωλείται στη μισή τιμή σε σύγκριση με την περσινή χρονιά.
Πολωνοί αγρότες σταμάτησαν τρία φορτηγά σε συνοριακό πέρασμα μεταξύ Πολωνίας και Ουκρανίας και έχυσαν στον δρόμο τις ποσότητες ουκρανικών σιτηρών που μετέφεραν. Άλλη ομάδα αγροτών κατέλαβε τη σιδηροδρομική γραμμή και έριξε το φορτίο στις ράγες.
Πολλά τρακτέρ συγκεντρώθηκαν στο Ρίκι με στόχο να αποκλείσουν τον αυτοκινητόδρομο που οδηγεί στην πόλη Λούμπλιν και τα σύνορα με την Ουκρανία. Οι διαδηλωτές είχαν υψώσει στα αγροτικά μηχανήματα πολωνικές σημαίες και πλακάτ στα οποία έγραφαν συνθήματα όπως «σταματήστε την ανεξέλεγκτη εισαγωγή ουκρανικών προϊόντων» και «η γεωργία αργοπεθαίνει». Μάλιστα οι Πολωνοί είχαν και σύνθημα υπέρ του Πούτιν μαζί με μια σοβιετική σημαία. Το πανό που έγραφε «Πούτιν, ξεκαθαρίστε την Ουκρανία, τις Βρυξέλλες και την κυβέρνησή μας», κάτι που έφερε μεγάλες αντιδράσεις από την κυβέρνηση του Κιέβου.
Αντιδράσεις όμως για τα ουκρανικά σιτηρά υπάρχουν και στο άλλο άκρο της ΕΕ στην Ισπανία.
Χιλιάδες αγρότες και 500 τρακτέρ, από όλη την Ισπανία, κατέβηκαν, την Τετάρτη (21/2), στους δρόμους της Μαδρίτης, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της Ένωσης Συνδικάτων (Union de Uniones) αλλά και ομάδων αγροτών.
Ο πρόεδρος της ισπανικής οργάνωσης αγροτών APAG, Juan José Laso, τόνισε ότι «οι τιμές των δημητριακών έχουν καταρρεύσει και η Ισπανία έχει πλημμυρίσει από ουκρανικά δημητριακά. Και πρόσθεσε: «Εισάγονται χωρίς δασμούς και οι Ισπανοί αγρότες πληρώνουν για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Δεν μπορεί ένας Ισπανός αγρότης να μην μπορεί να πουλήσει τα σιτηρά του και τα λιμάνια της χώρας να είναι γεμάτα εισαγόμενα σιτηρά που έχουν καλλιεργηθεί με απαγορευμένα στην ΕΕ φυτοπροστατευτικά.
Οι εισαγωγές από τρίτες χώρες έχουν δημιουργήσεις μεγάλα προβλήματα στο εισόδημα των Ισπανών αγροτών. Δημητριακά που προέρχονται από την Ουκρανία, φρούτα και λαχανικά από το Μαρόκο, κρέας από τη Νέα Ζηλανδία ή την Αυστραλία, κρασί που προέρχεται από την Αργεντινή ή τη Χιλή, αμύγδαλα από τις ΗΠΑ και όσπρια από τον Καναδά και τις ΗΠΑ, είναι μερικά από τα πολλά τρόφιμα που προέρχονται από τρίτες χώρες, με φυτοϋγειονομικά προϊόντα, σπόρους, λιπάσματα και συνθήκες εργασίας, που δεν έχουν καμιά σχέση με όσα ισχύουν στην ΕΕ.
Ζητάμε να εισάγονται στην ΕΕ προϊόντα που να έχουν ίδια πρότυπα παραγωγής και εμπορίας που ισχύουν στην Ευρώπη».
Την Πέμπτη, 15 Φεβρουάριου 2024, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ρυζιού από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελληνικού Ρυζιού - Ε.Δ.Ο.Ρ.ΕΛ., στη Θεσσαλονίκη.
Το 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ρυζιού διεξήχθη στο ξενοδοχείο Porto Palace Hotel με στόχο να αναδειχθούν καίρια ζητήματα που απασχολούν την ελληνική ρυζοκαλλιέργεια και τη μεταποίηση του ρυζιού και κύριο σκοπό τη χάραξη στρατηγικών επιλογών για το προϊόν και την ανάδειξη της αξίας του Ελληνικού ρυζιού.
Κατά τις εργασίες του συνεδρίου, εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, θεσμικοί φορείς, εκπρόσωποι φορέων και αγροτικών συνεταιρισμών, παραγωγοί και ορυζόμυλοι, συζήτησαν καίρια θέματα που απασχολούν την ελληνική ορυζοκαλλιέργεια.
Το συνέδριο τελέστηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Κατά την έναρξη του συνεδρίου χαιρέτισαν οι Ελευθέριος Αυγενάκης, Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γεώργιος Κεφαλάς, εκπροσώπησε την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Τσαλακίδης Χρήστος, εκπροσώπησε το Υπουργείο Εσωτερικών, Τομέα Μακεδονίας – Θράκης, Χρήστος Γκαντζάρας, Πρόεδρος ΕΔΟΡΕΛ και Γεωργία Κωστηνάκη, Πρόεδρος Συνδέσμου Ορυζόμυλων Ελλάδος (ΣΟΕ).
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, αναπτύχθηκε ένας γόνιμος και ουσιαστικός διάλογος γύρω από θεματικούς άξονες σχετικούς με Καλλιέργεια και αγορά ρυζιού (καλλιεργούμενες εκτάσεις, ποικιλίες, πωλήσεις, στατιστικά, προοπτικές για επόμενα έτη) και τις Χρηματοδοτήσεις για την ανάπτυξη του ρυζιού.
Στον πυρήνα των συνεδριακών συζητήσεων βρέθηκε η θεματική ενότητα Νέες καλλιεργητικές μέθοδοι, ποικιλίες, πολλαπλασιαστικό υλικό, λιπάσματα.
Παράλληλα, συζητήθηκε η Γεωργία ακριβείας – Νέες τεχνολογίες – Χρήση drones κλπ. ενώ μεγάλο ενδιαφέρον προκάλεσαν οι ομιλίες σχετικά με τη Κλιματική αλλαγή και απαραίτητες υποδομές – Βιώσιμη Γεωργία – Υδάτινοι πόροι.
Η ενότητα Προοπτικές ανάδειξης Ελληνικού ρυζιού, Δράσεις, Ευρωπαϊκά προγράμματα κ.λ.π. αποτέλεσε τον επίλογο των ομιλιών κεντρίζοντας το ενδιαφέρον των συνέδρων.
Με την πρόβλεψη του USDA ότι τα αποθέματα σιταριού θα φτάσουν σε επίπεδα ρεκόρ 4ετίας άρχισαν να «πιέζονται» οι διεθνείς τιμές.
Από την πλευρά της η γαλλική κυβερνητική υπηρεσία FranceAgriMe τα γαλλικά αποθέματα μαλακού σίτου στο τέλος αυτής της σεζόν στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 19 ετών, καθώς ο ανταγωνισμός από την Ουκρανία περιορίζει τις γαλλικές εξαγωγές σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως η Ουκρανία κάνει εξαγωγές και προς τρίτες χώρες. Η Αιγυπτιακή Γενική Αρχή Προμήθειας Εμπορευμάτων (GASC) αγόρασε 180.000 τόνους σίτου, από την Ουκρανία και τη Ρουμανία, σε διαγωνισμό που έγινε στις 15 Φεβρουαρίου 2024.
Η τιμή αγοράς ήταν κατά 30,5 $/τόνο (28,30 ευρώ/τόνος) χαμηλότερη από ό,τι στη δημοπρασία της 17ης Ιανουαρίου2024.
Η παράδοση θα γίνει με τρία φορτία, μεταξύ 10-25 Απριλίου, με μέση τιμή C&F (παραδοτέο στην Αίγυπτο) στα 255 $/τόνο (236,60 ευρώ/τόνος), ως εξής:
- 60 χιλιάδες τόνοι ουκρανικού σίτου από την εταιρεία Nibulon σε τιμή 218,1 $/τόνο FOB + 36,9 $/τόνο ναύλος = 255 $/τόνο C&F,
- 60 χιλιάδες τόνοι ουκρανικού σίτου από την εταιρεία LDC σε τιμή 218,1 $/τόνο FOB + 36,9 $/τόνοναύλος = 255 $/τόνο C&F,
- 60 χιλιάδες τόνοι ρουμανικού σίτου από την Ameropa σε τιμή 237,4 $/τόνο FOB + 17,6 $/τόνο ναύλο = 255 $/τόνο C&F
Πάντως τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του ευρωπαϊκού σιταριού υποχώρησαν την Παρασκευή (16/2), καθώς οι προβλέψεις για μεγάλες παγκόσμιες προμήθειες δείχνουν να πιέζουν την αγορά.
Όσον αφορά το σκληρό σιτάρι στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Φότζια στην Ιταλία, μικρή πτώση είχε η τιμή για όλες τις ποιοτικές κατηγορίες σκληρού σιταριού, στη συνεδρίαση που έγινε στις 14 Φεβρουαρίου 2024.
Συγκεκριμένα, η τιμή σκληρού πρώτης ποιότητας (με ειδικό βάρος 78 kg/hl, υαλώδη 70% και πρωτεΐνη 12%) κυμάνθηκε από 375 έως 380 ευρώ ο τόνος (στην συνεδρίαση της 7ης Ιανουαρίου ήταν από 378 έως 383 ευρώ ο τόνος).
Στη δεύτερη ποιότητα (με ειδικό βάρος 76 kg/hl, υαλώδη 50% και πρωτεΐνη 11%) η τιμή κυμάνθηκε από 355 έως 360 ευρώ ο τόνος (μείωση σε σχέση με συνεδρίαση της 7ης Φεβρουαρίου που ήταν από 365 έως 370 ευρώ ο τόνος).
Στην τρίτη ποιότητα (με ειδικό βάρος 74 kg/hl, υαλώδη 30% και πρωτεΐνη 10,5%) η τιμή κυμάνθηκε από 330 έως 335 ευρώ ο τόνος (μείωση σε σχέση με συνεδρίαση της 7ης Φεβρουαρίου που ήταν από 335 έως 340 ευρώ ο τόνος).
Στην ελληνική αγορά, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, αυτή την εποχή η τιμή Fob (επί του πλοίου) στο σκληρό σιτάρι κυμαίνεται από 310 - 320 ευρώ ο τόνος. Οι αλευρόμυλοι μπορεί να δώσουν μια καλύτερη τιμή γύρω 330 ευρώ ο τόνος αλλά για καλή ποιότητα, αν και δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες. Αυτό σημαίνει ότι στον παραγωγό πάει γύρω στα 30 λεπτά το κιλό. Αν το επόμενο διάστημα δεν βγάλουν στην αγορά οι Τούρκοι μεγάλες ποσότητες σκληρού τότε μπορεί να κρατηθεί σε αυτά τα επίπεδα η τιμή.
Οι Πολωνοί αγρότες ανακοίνωσαν δυναμικές κινητοποιήσεις για τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τη γειτονική Ουκρανία.
Από την περασμένη Παρασκευή (9/2) και για ένα μήνα ανακοίνωσαν ότι θα κλείνουν δρόμους και μεθοριακές διαβάσεις με την Ουκρανία.
Σε πλήρη αποκλεισμό όλων των συνοριακών περασμάτων με την Ουκρανία θα προχωρήσουν στις 20 Φεβρουαρίου. «Την 20η Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της 30ήμερης γενικής απεργίας των αγροτών, ανακοινώνουμε ότι όλες οι κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας θα επικεντρωθούν στον πλήρη αποκλεισμό όλων των συνόρων μεταξύ της Πολωνίας και της Ουκρανίας και σε διαδηλώσεις στο πεδίο», ανακοίνωσε το συνδικάτο Αλληλεγγύη. «Δεν θα αποκλειστούν μονάχα συνοριακά σημεία διέλευσης, αλλά επίσης επικοινωνιακοί κόμβοι και είσοδοι σε σιδηροδρομικούς σταθμούς μεταφόρτωσης και λιμάνια».
Την ίδια ημέρα, αγρότες θα συρρεύσουν στη Βαρσοβία από κάθε κατεύθυνση.
Από την πλευρά της η Πολωνική κυβέρνηση δηλώνει ότι γίνεται διάλογος με το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές. Επίσης ζητά οι έλεγχοι ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά να γίνονται στην Πολωνία. Όπως τονίζει ο Πολωνός Υπουργός Γεωργίας, Czeslaw Siekierski, «όταν σιτηρά της Ουκρανίας φτάνουν στη Γερμανία και μετά τον έλεγχο αποδεικνύεται ότι έχουν ποιοτικά προβλήματα, επιστρέφουν στην Πολωνία ως ευρωπαϊκά σιτηρά και δεν πάνε στην Ουκρανία».
Καταλαβαίνουμε δηλαδή που θα διακινηθούν στην συνέχεια. Ένα πραγματικό μπάχαλο έχει καταντήσει η αγορά στην ΕΕ.
Εν τω μεταξύ, η ζήτηση για πολωνική ζάχαρη, γάλα και κρέας έχει μειωθεί με αποτέλεσμα οι αγρότες να μην θέλουν να κάνουν πωλήσεις λόγω χαμηλών τιμών. Ανησυχούν επίσης ότι η «Πράσινη Συμφωνία» της ΕΕ θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και του εισοδήματος. Οι Πολωνοί αγρότες δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι τις 10 Μαρτίου.
Στο μεταξύ το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι η χώρα εξήγαγε το 2024 σχεδόν 2,4 εκατομμύρια τόνους σιτηρών μέχρι στιγμής αυτόν τον μήνα, ελαφρώς χαμηλότερα από τα 2,7 εκατομμύρια τόνους που εξήχθησαν την ίδια περίοδο το 2023.
Κατά το πρώρο 10ήμερο του Φεβρουαρίου 2024 περίπου 1,6 εκατομμύρια τόνοι ουκρανικών αγροτικών προϊόντων (σιτηρά, φρούτα κ.α.) είχαν εξαχθεί ή δηλωθεί για μελλοντικές εξαγωγές από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη της Ουκρανίας. Από αυτή την ποσότητα οι 116.000 τόνοι μεταφέρθηκαν μέσω των λιμανιών του Δούναβη και 1,5 εκατομμύριο τόνοι μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας.
Πάντως οι έμποροι φαίνεται το τελευταίο διάστημα να επιβραδύνουν την εξαγωγική δραστηριότητα των ουκρανικών προϊόντων λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης των παγκόσμιων τιμών.
Ρήτρα διασφάλισης στις εισαγωγές ρυζιού από την Καμπότζη ζητούν οι Ιταλοί.
Θυμίζουμε ότι το Νοέμβριο του 2022 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) ακύρωσε την εκτελεστική πράξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιβολή μέτρων διασφάλισης στις εισαγωγές ρυζιού από Καμπότζη και Μιανμάρ.
Τώρα έρχεται η Ιταλική Ένωση Αγροτών Coldiretti ζητά να πάρει μέτρα η ΕΕ γιατί οι εισαγωγές ρυζιού από την Καμπότζη έχουν διπλασιαστεί (+104%) μέσα σε ένα χρόνο.
Συγκεκριμένα ο πρόεδρος της Coldiretti κ. Ettore Prandini και ο διευθύνων σύμβουλος της Filiera Italia κ. Luigi Scordamaglia, σε επιστολή τους που απευθύνεται στον Υπουργό Εξωτερικών κ. Antonio Tajani και τον Υπουργό Γεωργίας και Τροφίμων κ. Francesco Lollobrigida, ζήτησαν τροποποίηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εισάγοντας, όπως ζητήθηκε και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την αυτόματη ενεργοποίηση μιας ρήτρας διασφάλισης εάν οι εισαγωγές από μια χώρα υπερβαίνουν μια συγκεκριμένη ποσότητα (όπως συμβαίνει στο ρύζι).
Αρκεί να επισημάνουμε - αναφέρει η επιστολή των Coldiretti και Filiera Italia - ότι σήμερα πάνω από το 60% του ρυζιού που εισάγεται στην Ιταλία είναι με μειωμένο δασμό.
Η εφαρμογή ρήτρας διασφάλισης θα πρέπει να συνοδεύεται - συνεχίζουν Prandini και Scordamaglia - από την πρόβλεψη της αρχής της αμοιβαιότητας που αποσκοπεί στην προστασία όχι μόνο της αλυσίδας εφοδιασμού τω τροφίμων αλλά και των καταναλωτών από προϊόντα με περιβαλλοντικά και ποιοτικά πρότυπα χαμηλότερα από όσα ισχύουν για τις ευρωπαϊκές παραγωγές.
Θυμίζουν ακόμη ότι στους ορυζώνες των ασιατικών χωρών χρησιμοποιούνται φυτοφάρμακα που έχουν απαγορευτεί εδώ και χρόνια στην ΕΕ.
Όλα αυτά τα στοιχεία - σύμφωνα με τις οργανώσεις Coldiretti και Filiera Italia - πρέπει να ληφθούν υπόψη και να τεθούν στο τραπέζι του τριμερούς διαλόγου στην ΕΕ, προς υποστήριξη της θέσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η Ιταλία παράγει το 50% της συνολικής ρυζιού στην ΕΕ, με 9 στους 10 ορυζώνες της χώρας να είναι στις περιοχές μεταξύ Λομβαρδία, Βένετο και Πιεμόντε.
Σε εγρήγορση βρίσκεται η Περιφέρεια Κρήτης για το έντομο καραντίνας Spodoptera frugiperda που προκαλεί μεγάλες ζημιές στις καλλιέργειες.
Το έντομο αποτελεί επιβλαβή οργανισμό καραντίνας για την Ε.Ε. και συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο επιβλαβών οργανισμών προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι παραγωγοί θα πρέπει να κάνουν εγγραφή στο Φυτοϋγειονομικό Μητρώο που αποτελεί προϋπόθεση για την έγκριση έκδοσης φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου.
Σχετικά με την παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Spodoptera frugiperda στην Κρήτη και σε εφαρμογή της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και των οδηγιών του ΥπΑΑΤ, και λόγω του επικείμενου ορισμού της Κρήτης ως προσβεβλημένη ζώνη η Περιφέρεια Κρήτης ενημερώνει:
Οι παραγωγοί καρπών πιπεριάς, μελιτζάνας και αραβοσίτου (για ανθρώπινη κατανάλωση) αλλά και φυτών (ολόκληρων ή κομμένων) χρυσάνθεμων, πελαργονίων και γαρυφάλλων, καθώς και οι επαγγελματίες (έμποροι) που τα διακινούν εκτός Κρήτης απαιτείται ως πρώτο βήμα να εγγραφούν άμεσα στο φυτοϋγειονομικό μητρώο της Περιφερειακής Ενότητας που εδρεύουν. Σε επόμενο στάδιο, για το οποίο θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση, θα απαιτηθεί τα προϊόντα αυτά να συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο και να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητά τους πριν τη διακίνησή τους.
Διευκρινίζεται ότι:
- Αιτήσεις οι οποίες θα έχουν ελλιπή δικαιολογητικά, δεν θα διεκπεραιώνονται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.
- Η εγγραφή στο Φυτοϋγειονομικό Μητρώο αποτελεί προϋπόθεση για την έγκριση έκδοσης φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου, η οποία χορηγείται από τις ΔΑΑΚ/ΔΑΑ, μετά από κατάθεση σχετικού αιτήματος.
- Όλη η διαδικασία θα πρέπει να γίνει χωρίς χρονοτριβές, καθώς σύντομα θα επιβληθούν οι ζώνες οριοθέτησης, και τα προϊόντα όσων δεν συμμορφώνονται δεν θα μπορούν να διακινηθούν.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν ηλεκτρονικά την αίτηση πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο (εδώ). Αφού οι παραγωγοί πάρουν την αίτηση θα πρέπει να την συμπληρώσουν και να την καταθέσουν στη ΔΑΟΚ της περιοχής τους.
Δράση από Eνιαίο Αγροτικό Σύλλογο Ιεράπετρας
Στο μεταξύ στα πλαίσια του σχεδιασμού για την διαχείριση του εντόμου Spodoptera frugiperda στην Περιφέρεια Κρήτης, ο Eνιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας πραγματοποίησε, την Παρασκευή (9/2/2024), σύσκεψη με τους γεωτεχνικούς από την ευρύτερη περιοχή της Ιεράπετρας και Μακρύ Γιαλού. Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι:
«Έγινε ανάλυση των ισχύουσας κατάστασης σε επιμέρους ζητήματα και ως συμπέρασμα της σύσκεψης αναδείχθηκε ότι «η σύμπραξη όλων των εμπλεκομένων μερών θεωρείται ως προϋπόθεση για να μην εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα για την περιοχή μας».
Ως Αγροτικός φορέας καλούμε όλους τους παραγωγούς καρπών πιπεριάς, μελιτζάνας, χρυσάνθεμων, πελαργονίων και γαρυφάλλων, καθώς και οι επαγγελματίες (έμποροι) που διακινούν τα παραπάνω προϊόντα εκτός Κρήτης να εγγραφούν άμεσα στο φυτοϋγειονομικό μητρώο της Περιφερειακής Ενότητας που εδρεύουν.
Για αυτό το πρώτο στάδιο της διαδικασίας, ενημερώνουμε ότι οι ενδιαφερόμενοι αγρότες μπορούν να επικοινωνήσουν στα γραφεία του Συλλόγου ώστε να γίνει η σύνταξη της αίτησης για την εγγραφή στο φυτοϋγειονομικό μητρώο.
Η δράση αυτή πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Δ/νση Αγρ. Αν/ξης & Κτην/κής ΠΕ Λασιθίου (ΔΑΟΚ) Λασιθίου / Τμήμα Ιεράπετρας και σκοπό έχει την επίσπευση της διαδικασίας ώστε οι παραγωγοί να είναι προετοιμασμένοι και να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα στη διακίνηση των προϊόντων τους».
Η κρατική υπηρεσία σιτηρών της Τυνησίας (ODC) αγόρασε 100.000 τόνους σκληρού σίτου με διεθνή διαγωνισμό που έκανε στις 7 Φεβρουαρίου 2024.
Η παράδοση θα γίνει σε τέσσερα φορτία των 25.000 τόνων, μεταξύ 5 Μαρτίου και 15 Απριλίου 2024.
Τελικά το σκληρό σιτάρι, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, αγοράστηκε σε τιμές c&f από τους εξής:
Casillo – τρία φορτία των 25 χιλιάδων τόνων στα 414,68 $ (384,45 ευρώ), 415,49 $ (385,16 ευρώ) και 417,42 $ (386,95 ευρώ) ανά τόνο
EuroAgricola – ένα φορτίο των 25 χιλιάδων τόνων στα 415 $ (384,70 ευρώ) ανά τόνο.
Στο μεταξύ σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Φότζια στην Ιταλία, μικρή πτώση είχε η τιμή του σκληρού σιτάρι, για όλες τις ποιοτικές κατηγορίες, στη συνεδρίαση που έγινε αρχές Φεβρουαρίου, σε σχέση με την τιμή στα τέλη Ιανουαρίου.
Συγκεκριμένα, στις 7 Φεβρουαρίου, η τιμή σκληρού πρώτης ποιότητας (με ειδικό βάρος 78 kg/hl, υαλώδη 70% και πρωτεΐνη 12%) παρουσίασε μια πτώση της τάξης του -1,30%, σε σχέση με τα τέλη Ιανουαρίου. Η μέση τιμή κυμάνθηκε από 378 έως 383 ευρώ ο τόνος (στην συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου ήταν από 383 έως 388 ευρώ ο τόνος).
Στη δεύτερη ποιότητα (με ειδικό βάρος 76 kg/hl, υαλώδη 50% και πρωτεΐνη 11%) η τιμή κυμάνθηκε από 365 έως 370 ευρώ ο τόνος (μείωση σε σχέση με συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου που ήταν από 370 έως 375 ευρώ ο τόνος).
Στην τρίτη ποιότητα (με ειδικό βάρος 74 kg/hl, υαλώδη 30% και πρωτεΐνη 10,5%) η τιμή κυμάνθηκε από 335 έως 340 ευρώ ο τόνος (μείωση σε σχέση με συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου που ήταν από 340 έως 345 ευρώ ο τόνος).
Στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για το ζήτημα της φαιάς σήψης στις καστανιές της Πιερίας βρέθηκε η Υφυπουργός Ανάπτυξης, Άννα Μάνη - Παπαδημητρίου.
Η Υφυπουργός, στο πλαίσιο των συνεχών δράσεών της για στήριξη των καστανοπαραγωγών της Πιερίας, πραγματοποίησε συνάντηση εργασίας με το επιστημονικό προσωπικό του Μπενακείου στην Αθήνα, με επίκεντρο την αντιμετώπιση της «φαιάς σήψης» της καστανιάς, του μύκητα που έχει προκαλέσει σημαντικές ζημιές στην καλλιέργεια καστανιάς της Πιερίας.
Έγινε εκτενής ανάλυση του ζητήματος, αναφέρθηκαν οι αιτίες εμφάνισης του μύκητα, συζητήθηκαν οι επιπτώσεις του και τέθηκαν κάποιες προτάσεις για λύσεις στο πρόβλημα.
Η κα Μάνη επισήμανε την ανάγκη δράσεων, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία του κλάδου της καστανοπαραγωγής για την τοπική οικονομία στην Πιερία, αλλά και γενικότερα στην ευρύτερη αγροτική ανάπτυξη της χώρας.
Τόνισε, επίσης, την ανάγκη για συνεργασία, ώστε να εξευρεθούν βιώσιμες και μακροπρόθεσμες λύσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε ότι ήδη το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είχε εγκρίνει τη χρήση ουσιών για την αντιμετώπιση της φαιάς σήψης και είχε παράσχει οικονομική στήριξη στους πληγέντες καστανοπαραγωγούς.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε την Τρίτη (6 Φεβρουαρίου) ότι αύριο θα προτείνει στο Σώμα των Επιτρόπων την απόσυρση του Κανονισμού για την αειφόρο χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων («SUR»).
Αυτό σημαίνει ότι αποσύρει την πρότασή της για μείωσης της χρήσης κατά 50% των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην ΕΕ.
Η ανακοίνωση αυτή έρχεται μετά την πρόσφατη συνάντηση που είχε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με εκπροσώπους από την COPA-COGECA.
Την απόφαση αυτή αναγκάστηκε να πάρει η Κομισιόν υπό την πίεση των συνεχιζόμενων αγροτικών κινητοποιήσεων σε όλη την Ευρώπη. Τα αιτήματα των αγροτών αφορούν και τους νέους κανονισμούς της λεγόμενης «Πράσινης Συμφωνίας» της ΕΕ.
Στην Ιταλία τα τρακτέρ έφτασαν στη Ρώμη, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για το αυξημένο κόστος λόγω της «Πράσινης Συμφωνίας» και για τις εισαγωγές φθηνών αγροτικών προϊόντων εκτός ΕΕ, ενώ ζητούν μείωση των φόρων.
Αγανακτισμένοι αγρότες στο Βέλγιο, που συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τις οποίες ξεκίνησαν την περασμένη εβδομάδα, απέκλεισαν έναν αυτοκινητόδρομο στα σύνορα Ολλανδίας - Βελγίου, που συνδέει το Μάαστριχτ με τη Λιέγη, για να διαμαρτυρηθούν για την πράσινη πολιτική της ΕΕ.
Στην Ισπανία ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτών της Βαλένθια (AVA-ASAJA), Cristóbal Aguado, τονίζει ότι «η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρχίζει να εκπληρώνει τις υποσχέσεις που έδωσε την περασμένη Πέμπτη στην συνάντηση που είχε με την COPA-COGECA, στην οποία συμμετείχε και η ισπανική ASAJA.
Εμείς οι αγρότες είμαστε οι πρώτοι που θέλουμε να χρησιμοποιούμε λιγότερα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, γιατί μας κοστίζουν χρήματα και κόπο. Αλλά αν μας αφαιρέσουν μια δραστική θα πρέπει να μας δώσουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις.
Έτσι όπως ήθελαν να επιβάλλουν την μείωση των φυτοπροστατευτικών το μόνο που θα κατάφερναν θα ήταν η μείωση της παραγωγής τροφίμων».
Αρκετοί Γάλλοι πολιτικοί εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους στις δηλώσεις των αγροτών της χώρας τους, που υποστηρίζουν ότι οι Ισπανοί συνάδελφοί τους απολαμβάνουν πλεονέκτημα στην ΕΕ, καθώς «υπόκεινται σε λιγότερο απαιτητικά ποιοτικά πρότυπα και έτσι μπορούν να παράξουν φρούτα και λαχανικά σε χαμηλότερο κόστος».
Μάλιστα ο Γάλλος πρωθυπουργός, Gabriel Attal, υποστήριξε στις αρχές της εβδομάδας σε δηλώσεις του ότι δεν είναι δίκαιο γείτονες χώρες να χρησιμοποιούν φυτοπροστατευτικά που είναι απαγορευμένα στη Γαλλία και έκανε λόγο για «αθέμιτο ανταγωνισμό».
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις της πρώην Γαλλίδας υπουργού, Ségolène Royal, η οποία ισχυρίστηκε ότι «τα ισπανικά βιολογικά προϊόντα είναι μη βρώσιμα» και «δεν είναι στην πραγματικότητα βιολογικά».
Μάλιστα οι Γάλλοι αγρότες έφτασαν στο σημείο να ζητήσουν από την κυβέρνησή τους να κάνει φυτοϋγειονομικούς ελέγχους στα τρόφιμα που εισάγονται από την Ισπανία.
Μετά την Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης (1/2), στις Βρυξέλλες όμως, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Pedro Sánchez, απέρριψε τα σχόλια του Γάλλου πρωθυπουργού, επαινώντας την ισπανική παραγωγή οπωροκηπευτικών.
Οι δηλώσεις των Γάλλων πολιτικών όμως ξεσήκωσαν μεγάλες αντιδράσεις από τις ισπανικές αγροτικές οργανώσεις.
Η ισπανική Ένωση Νέων Αγροτών (ASAJA) ζητά από την πολιτική ηγεσία της χώρας να δώσει «μια δυναμική υπεράσπιση του ισπανικού αγροτικού τομέα ενόψει των πρόσφατων και συνεχών επιθέσεων από τη Γαλλία.
Εκφράζουμε την βαθιά της ανησυχία και διαφωνία με τη συνεχή και αυξανόμενη αδικαιολόγητη κριτική που έρχεται από τη Γαλλία προς τον Ισπανικό αγροτικό τομέα.
Οι δηλώσεις του Gabriel Attal και της Ségolène Royal, χωρίς καμία αποδεικτική βάση, δημιούργησαν την επιτακτική ανάγκη για απάντηση από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης.
Η γεωργία στην Ισπανία χαρακτηριζόταν πάντα από την αυστηρή τήρηση των προτύπων ποιότητας και ασφάλειας των τροφίμων που έχουν θεσπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα ισπανικά αγροτικά προϊόντα χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης για την αριστεία τους. Επομένως, οι πρόσφατες δηλώσεις της Γαλλίας όχι μόνο είναι αβάσιμες, αλλά υπονομεύουν την προσπάθεια των Ισπανών παραγωγών.
Είναι ζωτικής σημασίας ο πρόεδρος κ. Sánchez και η κυβέρνησή του να προστατεύσουν τον εθνικό αγροτικό τομέα και να αντικρούσουν αυτές τις κατηγορίες με ισχυρά επιχειρήματα και αδιάσειστα στοιχεία».
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ημερίδα που διοργάνωσε η Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος με τίτλο: «Spodoptera frugiperda: Μια νέα απειλή εντός των πυλών της Ευρώπης», τη Δευτέρα 11 Δεκεμβρίου 2023 στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ).
Το έντομο αυτό θεωρείται εξαιρετικά καταστρεπτικό σε καλλιέργειες όπως ο αραβόσιτος, αλλά και σε πολλές άλλες καθώς ο αριθμός των φυτών που προσβάλλει ξεπερνά τα 350. Ένα άλλο στοιχείο που προκαλεί προβλήματα στην αντιμετώπισή του είναι ότι μετακινείται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, ενδεικτικά μπορεί να διανύσει 250 χιλιόμετρα σε μία ημέρα κατά τη μετανάστευσή του. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά βρέθηκε εκτός της περιοχής καταγωγής του (βλ. Αμερική) και συγκεκριμένα στη Δ. Αφρική το 2016 και μέχρι σήμερα έχει σημειωθεί σχεδόν σε όλες τις χώρες της Αφρικής και της Ασίας αλλά και στην Αυστραλία.
Πρωταρχικός στόχος της Ημερίδας ήταν μετά την πρόσφατη πρώτη καταγραφή του εντόμου σε διάφορες περιοχές της χώρα μας, να ενημερωθεί η επιστημονική κοινότητα για την εξάπλωσή του, την επικινδυνότητά του, την αντιμετώπισή του αλλά και για τα μέτρα που πρέπει άμεσα να ληφθούν.
Στην ημερίδα το παρόν έδωσε ο Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητής Σπυρίδων Κίντζιος, η εκπρόσωπος του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κα Φωτεινή Τσακουμάκη, ο Πρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής Καθηγητής Επαμεινώνδας Παπλωματάς και η Γενική Διευθύντρια του ΕΣΥΦ (Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας) και Μέλος του ΔΣ του ΓΠΑ κα Φραντζέσκα Υδραίου.
Οι ομιλητές ήταν ο Δρ Παπαχρήστος Δημήτριος, Τακτικός Ερευνητής Αʹ από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, ο κ. Χρήστος Αραμπατζής Προϊστάμενος του Τμήματος Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥπΑΑΤ και ο Kαθηγητής του ΓΠΑ και Διευθυντής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, Δρ Βόντας Ιωάννης. Ο Δρ Δ. Παπαχρήστος αναφέρθηκε στην μορφολογία και διάκριση των προνυμφών και των ενηλίκων του εντόμου και στην πρώτη καταγραφή του αλλά και την εμφάνιση του σε διάφορες περιοχές στη χώρα μας. Κατόπιν αναφέρθηκε στη βιολογία του εντόμου, στις πιθανές περιοχές εγκατάστασής του στην Ελλάδα (π.χ. την Κρήτη, κ.α. παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές) ή παροδικής εμφάνισής του, και στα μέτρα αντιμετώπισης με έμφαση στις καλλιεργητικές πρακτικές και στη βιολογική αντιμετώπιση. Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο κ. Χρ. Αραμπατζής που ανέλυσε την Φυτοϋγειονομική Νομοθεσία σχετικά με τα μέτρα επιτήρησης του φυτικού κεφαλαίου της χώρας μας και τη σημασία του προγράμματος επισκοπήσεων για τον έγκαιρο εντοπισμό νέων εχθρών και ασθενειών. Κατόπιν αναφέρθηκε στα μέτρα που προβλέπονται σύμφωνα με τους Κανονισμούς της Ε.Ε. μετά την εμφάνιση του Spodoptera frugiperda σε μια περιοχή, τον καθορισμό οριοθετημένων περιοχών, τη διακίνηση συγκεκριμένων φυτών από τις οριοθετημένες ζώνες και την ενημέρωση του κοινού. Ακολούθησε η εισήγηση του Καθηγητή Ι. Βόντα σχετικά με τα βιβλιογραφικά δεδομένα για την ανθεκτικότητα του S. frugiperda σε διάφορες ομάδες εντομοκτόνων και με τα πρώτα αποτελέσματα αναλύσεων από σημαντικό αριθμό δειγμάτων ενήλικων του S. frugiperda που συλλέχθηκαν από φερομονικές παγίδες στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα έντομα που βρέθηκαν στη χώρα μας φαίνεται να μην έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα σε βασικές κατηγορίες εντομοκτόνων, ωστόσο είχαν υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας στο βάκιλλο της Θουριγγίας (Bt).
Ακολούθησε συζήτηση και το ενδιαφέρον εστιάστηκε στα είδη φυτών που κινδυνεύουν περισσότερο από το έντομο στη χώρα μας, στην ικανότητα του S. frugiperda να μετακινείται και να μεταναστεύει, στα μέτρα αντιμετώπισης, στη σχετικά μειωμένη εκλεκτικότητα των φερομονών του, στην ιδιαιτερότητα σε σχέση με άλλα Λεπιδόπτερα, ότι δηλαδή έχει ανθεκτικότητα στο Bt και όχι σε άλλα εντομοκτόνα και πως μπορεί αυτό να επηρεάσει τα ήδη εφαρμοζόμενα προγράμματα ολοκληρωμένης αντιμετώπισης σε αραβόσιτο, τομάτα και βαμβάκι. Επίσης, αναπτύχθηκαν και προβληματισμοί σε σχέση με τον συντονισμό και την οργάνωση της (άμεσης) εφαρμογής των μέτρων ελέγχου διασποράς του εντόμου και τέλος, της ανάγκης για οργάνωση περαιτέρω δράσεων ενημέρωσης.
Η Οργανωτική Επιτροπή αποτελούνταν από τον Δρ Διονύσιο Περδίκη, Αναπληρωτή Καθηγητή ΓΠΑ, Πρόεδρο του ΔΣ της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος, τον Δρ Αντώνιο Τσαγκαράκη, Επίκουρο Καθηγητή ΓΠΑ, Μέλος του ΔΣ της ΕΕΕ, την κα Σοφία Δερβίσογλου Υποψήφια Διδάκτορα του ΓΠΑ και την κα Ζωή Θάνου Υποψήφια Διδάκτορα του ΓΠΑ.
Η Οργανωτική Επιτροπή ευχαριστεί θερμά τους ομιλητές, το ΔΣ της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος και όλους όσους συνέβαλαν στην υλοποίηση της Ημερίδας.
H Ημερίδα είναι διαθέσιμη με ελεύθερη πρόσβαση στο κανάλι της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος στο YouTube
Η κρατική υπηρεσία σιτηρών της Τυνησίας (ODC) αγόρασε την προηγούμενη εβδομάδα 150.000 τόνους μαλακού σίτου και 50.000 τόνους σκληρού σίτου με διεθνή διαγωνισμό.
Το μαλακό σιτάρι αγοράστηκε από τον εμπορικό οίκο Cargill, στην τιμή των 268,44 δολαρίων (246,88 ευρώ) ο τόνος c&f για έξι φορτία των 25.000 τόνων. Η παράδοση θα γίνει μεταξύ 25 Ιανουαρίου και 20 Μαρτίου.
Το σκληρό σιτάρι αγοράστηκε από τον εμπορικό οίκο Casillo, στα 444,89 δολάρια (409,21 ευρώ) και στα 446,49 δολάρια (410,64 ευρώ) ο τόνος c&f και αφορά δύο αποστολές των 25.000 τόνων. Η παράδοση θα γίνει μεταξύ 10 Φεβρουαρίου και 10 Μαρτίου.
Στο μεταξύ η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εμπόρων Δημητριακών (COCERAL) δημοσίευσε πρόσφατα την πρώτη της πρόβλεψη για την φετινή παραγωγή σιτηρών στην ΕΕ.
Όπως επισημαίνει οι βροχοπτώσεις τον Δεκεμβρίου του 2023 φαίνεται ότι θα έχουν θετικό αντίκτυπο στην καλλιέργεια σιτηρών στην Γαλλία και στην βόρεια Ευρώπη. Επίσης η Ισπανία το 2024 αναμένεται να έχει σημαντική αύξηση της παραγωγής της. Αντιθέτως σε Γερμανία και Ιταλία αναμένεται οι παραγωγές να κυμανθούν στα ίδια με τα περσινά επίπεδα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, σύμφωνα με την Ομοσπονδία, η παραγωγή μαλακού σίτου προβλέπεται να κυμανθεί στους 253.000 τόνους (μικρότερη σε σχέση με το 2023 λόγω μείωσης στρεμμάτων) και του σκληρού στους 945.000 τόνους (μεγαλύτερη σε σχέση με το 2023 λόγω αύξησης στρεμμάτων).
Η συνολική παραγωγή μαλακού και σκληρού σίτου στην ΕΕ, για το 2024, αναμένεται να κυμανθεί στους 125,8 εκατ. τόνους και 7,4 εκατ. τόνους, αντίστοιχα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της COCERAL. Ωστόσο προσθέτει ότι η πρόβλεψη αυτή υπόκειται σε ορισμένους κινδύνους, όπως οι ασταθείς καιρικές συνθήκες στην ΕΕ.
Στα ίδια περίπου επίπεδα αναμένεται να κυμανθούν οι αποδόσεις των σιτηρών στην ΕΕ έως και το 2035. Αυτό αναφέρει έκθεση με τις μακροχρόνιες προβλέψεις που εξέδωσε πρόσφατα η Κομισιόν.
Σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 2021-2023, οι αποδόσεις σιταριού θα έχουν μια ελαφρά πτώση (-0,1%), ενώ οι αποδόσεις αναμένεται να αυξηθούν για τον αραβόσιτο (+4,5%) και το κριθάρι (+1,4%).
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, το 2035 η συνολική παραγωγή δημητριακών στην ΕΕ αναμένεται να φτάσει τους 281,2 εκατ. τόνους (1,4 εκατ. τόνοι πάνω από την τριετία 2021-2023).
Η παραγωγή μαλακού και σκληρού στην ΕΕ για τα επόμενα χρόνια αναμένεται να έχει μια μικρή αύξηση και να κυμανθεί το 2035 στους 128,5 εκατ. τόνους και 7,5 εκατ. τόνους, αντίστοιχα (έναντι 127,7 εκατ. τόνους και 7,4 εκατ. τόνους την περίοδο 2021-2023), κυρίως λόγω της αύξησης των εκτάσεων καλλιέργειας.
Αύξηση αναμένεται να έχει η παραγωγή αραβόσιτου, κατά 3%, η οποία το 2035 αναμένεται να φτάσει στους 64 εκατ. τόνους (από 64 εκατ. τόνους το 2021-2023).
Αντίθετα μείωση αναμένεται να έχει η παραγωγή κριθαριού στην ΕΕ, κατά -3,4%, η οποία το 2035 αναμένεται να φτάσει το 2035 στους 49,1 εκατ. τόνους (από 50,9 εκατ. τόνους το 2021-2023) λόγω μείωσης των εκτάσεων καλλιέργειας.
Διαγωνισμός Τυνησίας
Στο μεταξύ άρχισε μια κινητικότητα στη διεθνή αγορά σιτηρών μετά τον πρόσφατο διαγωνισμό της Τυνησίας. Συγκεκριμένα στις 12 Δεκεμβρίου 2023 η κρατική υπηρεσία της χώρας αγόρασε 100.000 τόνους μαλακού σιταριού, 75.000 τόνους σκληρού και 50.000 τόνους κριθάρι για ζωοτροφή.
Στο μαλακό σιτάρι αγόρασε 50.000 τόνους από τον εμπορικό οίκο Casillo στην τιμή των 278,68 δολαρίων/τόνος (253,71 ευρώ/τόνος) συν το κόστος μεταφοράς (C&F). Επίσης ακόμη ένα φορτίο μαλακού 25.000 τόνων από τον Casillo στα 282,49 δολάρια/τόνος (257,18 ευρώ/τόνος) και άλλους 25.000 τόνους από την Viterra στα 282,91 δολάρια/τόνος (257,53 ευρώ/τόνος).
Η Τυνησία αγόρασε ακόμη τρία φορτία σκληρού σιταριού (25.000 τόνους το καθένα συνολικά 75.000 τόνους). Δύο φορτία αγόρασε από τον Casillo στα 436,89 δολάρια/τόνος (397,70 ευρώ/τόνος) και 437,98 δολάρια/τόνος (398,69 ευρώ/τόνος) και ένα από την Viterra στα 437,97 δολάρια/τόνος (398,64 ευρώ/τόνος).
Όλη την ποσότητα κριθαριού η Τυνησία την αγόρασε από την ρώσικη Aston στην τιμή των 237 δολαρίων/τόνος (215,74 ευρώ/τόνος).
Η ετήσια εορταστική εκδήλωση του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ), για μέλη, συνεργάτες και φίλους, πραγματοποιήθηκε, στις 14/12/2023, σε κέντρο διασκέδασης στην Αθήνα.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε το βίντεο του απολογισμού του ΕΣΥΦ για το 2023. Ακολούθησε χαλαρή συζήτηση για τη χρονιά που πέρασε αλλά και για ανταλλαγή ευχών.
Στην ομιλία του ο κ. Γεώργιος Ποντίκας, πρόεδρος του ΕΣΥΦ, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην εξωστρέφεια που ήταν η βασική προτεραιότητα που είχε ο σύνδεσμος το 2023.
«Η εξωστρέφεια είναι σημαντική προτεραιότητα για τις κρίσιμες εποχές που έχουμε. Φέτος είχαμε την καταστροφή στην Θεσσαλία και τις αλλαγές που έρχονται στην ΕΕ.
Η όλη προσέγγιση που γίνεται σήμερα στην ΕΕ με την πράσινη πολιτική και την στρατηγική Farm to Fork - την οποία στηρίζει η βιομηχανία φυτοπροστατευτικών - μας δίνει την υποχρέωση να παρέμβουμε με τέτοιο τρόπο για να στηρίξουμε την μετάβαση του αγροτικού τομέα στα νέα δεδομένα. Η φυτοπροστασία αποτελεί τον καταλύτη για τον μετασχηματισμό των αγροδιατροφικών συστημάτων στην ψηφιακή πράσινη εποχή.
Θα πρέπει να εξασφαλίσουμε τροφή για όλο τον κόσμο και να παράγουμε τα αναγκαία τρόφιμα από πλευράς ποσότητας και ποιότητας, ενώ παράλληλα να εξασφαλίσουμε και την βιωσιμότητα του περιβάλλοντος.
Σε αυτό τον στόχο μεγάλη σημασία θα έχουν τα μέλη του ΕΣΥΦ, που αντιπροσωπεύουν σήμερα το 80% του τζίρου της φυτοπροστασίας στην χώρα μας».
Η ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων συζητήθηκε στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που έγινε στις 10-11 Δεκεμβρίου 2023.
Η Ισπανική Προεδρία παρουσίασε έκθεση προόδου εστιάζοντας στις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν σχετικά με την ανωτέρω πρόταση στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Η πρόταση της Επιτροπής, που εγκρίθηκε στις 22 Ιουνίου 2022, αποτελεί μέρος μιας δέσμης μέτρων για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των συστημάτων τροφίμων της ΕΕ. Τα κύρια μέτρα που προτείνονται περιλαμβάνουν: νομικά δεσμευτικούς στόχους σε επίπεδο ΕΕ για τη μείωση, κατά 50%, της χρήσης των χημικών φυτοφαρμάκων και του κινδύνου από αυτά, καθώς και της χρήσης των πλέον επικίνδυνων φυτοφαρμάκων έως το 2030, νέα μέτρα ελέγχου των επιβλαβών οργανισμών και απαγόρευση των φυτοφαρμάκων σε ευαίσθητες περιοχές
Κατά τη διάρκεια της Ισπανικής Προεδρίας, πραγματοποιήθηκαν τεχνικές εργασίες σχετικά με την πρόταση σε επίπεδο Ομάδας. Η Προεδρία υπέβαλε στο Συμβούλιο επισκόπηση των εργασιών αυτών, εστιάζοντας στην πρόοδο που έχει σημειωθεί σε διάφορες πτυχές, συμπεριλαμβανομένων των «ευαίσθητων περιοχών», των υποχρεωτικών στόχων μείωσης σε επίπεδο ΕΕ και των εθνικών μέτρων, καθώς και των εθνικών σχεδίων δράσης.
Στην μελέτη της Επιτροπής αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «οι πιθανές επιπτώσεις της πρότασης κανονισμού σχετικά με την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στη διαθεσιμότητα τροφίμων και ζωοτροφών στην ΕΕ και η πιθανότητα αυξημένης εξάρτησης από τις εισαγωγές, καθώς και μείωσης των εξαγωγών, θα εξαρτηθούν από τις πιθανές επιπτώσεις στην απόδοση των καλλιεργειών. Αυτό πρέπει να εξεταστεί από δύο οπτικές γωνίες: η μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων χωρίς διαχείριση ή με κακή διαχείριση μπορεί πράγματι να οδηγήσει σε μειώσεις της απόδοσης, αλλά η ορθή διαχείριση της μετάβασης δεν θα έχει τέτοιες αρνητικές επιπτώσεις.
Ταυτόχρονα, είναι επίσης σαφές ότι, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η έλλειψη επικονιαστών θα μειώσει επίσης την απόδοση των καλλιεργειών, και μάλιστα η τάση είναι ήδη εμφανής σήμερα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοφαρμάκων, σύμφωνα με την πρόταση κανονισμού σχετικά με την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων έχουν ως ορίζοντα το 2030, και αυτό το χρονικό διάστημα, στο οποίο προστίθεται η προθεσμία έναρξης ισχύος για τα διάφορα προτεινόμενα μέτρα, συνεπάγεται την ύπαρξη περιόδου διαχειριζόμενης μετάβασης με χρονικά περιθώρια για την καθιέρωση εναλλακτικών λύσεων και την πραγματοποίηση σταδιακών αλλαγών.
Δεδομένης της έλλειψης εμπειρικών δεδομένων σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων, οι δημοσιευμένες μελέτες επιπτώσεων χρησιμοποίησαν γενικές παραδοχές για τη μείωση της απόδοσης ή χρησιμοποίησαν ειδικές ανά καλλιέργεια και ανά περιοχή εκτιμήσεις για τις μειώσεις της απόδοσης με βάση γνωμοδοτήσεις εμπειρογνωμόνων.
Οι μεγαλύτερες επιπτώσεις που προβλέπονται στις εν λόγω μελέτες όσον αφορά την απόδοση εκτιμήθηκε ότι θα προκύψουν για τις καλλιέργειες που έχουν περιορισμένη σημασία για την ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών, όπως το σταφύλι, ο λυκίσκος και η τομάτα.
Βασικό στοιχείο της πρότασης είναι ότι επιτρέπει στα κράτη μέλη να αποφασίσουν, στα οικεία εθνικά σχέδια δράσης, τον τρόπο εφαρμογής των εθνικών στόχων μείωσης της χρήσης φυτοφαρμάκων του κανονισμού σχετικά με την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη προστασίας της καλλιέργειας συγκεκριμένων φυτών, σε συγκεκριμένες περιοχές ή με συγκεκριμένες πρακτικές. Ως εκ τούτου, μπορούν να περιορίσουν τις επιπτώσεις των μέτρων, κατανέμοντάς τα σε λιγότερο κρίσιμες περιοχές.
Μια ευρεία ποικιλία εναλλακτικών αγρονομικών και τεχνολογικών στρατηγικών καθιστά επίσης δυνατή τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και του σχετικού κινδύνου με παράλληλη διατήρηση της απόδοσης των καλλιεργειών. Πολλές τεχνολογίες γεωργίας ακριβείας επιτρέπουν τη στοχευμένη και ελεγχόμενη εφαρμογή φυτοφαρμάκων ή παρέχουν εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων. Τα μέτρα αυτά υποστηρίζονται από την πρόταση κανονισμού σχετικά με την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και από μια σειρά συναφών μέτρων, μεταξύ άλλων με χρήση της χρηματοδότησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ)».
Τη Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου 2023, πραγματοποιείται η Επιστημονική Ημερίδα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) με τίτλο: «Spodoptera frugiperda: Μια νέα απειλή εντός των πυλών της Ευρώπης».
Η Ημερίδα, που διοργανώνεται από την Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος, θα λάβει χώρα στο Αμφιθέατρο της Βιβλιοθήκης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τελεί υπό την αιγίδα του ΓΠΑ και του ΥπΑΑΤ.
Το πρόγραμμα της Ημερίδας είναι:
11:30-12:00 Προσέλευση
12:00-12:30 Χαιρετισμοί, έναρξη εργασιών Ημερίδας
12:30-12:50 «Το έντομο Spodoptera frugiperda (Lepidoptera: Noctuidae) και η εμφάνισή του στη χώρα μας», Δρ. Δημήτριος Παπαχρήστος, Ερευνητής Α', ΜΦΙ
12:50-13:10 «Φυτοϋγειονομική Νομοθεσία σχετικά με το Spodoptera frugiperda» κ. Χρήστος Αραμπατζής, Προϊστάμενος Τμήματος Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου ΥπΑΑΤ
13:10-13:30 «Είναι η ανθεκτικότητα του Spodoptera frugiperda στα εντομοκτόνα απειλή για τα προγράμματα φυτοπροστασίας στην Ελλάδα;» Καθ. Γιάννης Βόντας, ΓΠΑ & ΙΜΒΒ
13:30-14:30 Συζήτηση, συμπεράσματα
14:30-15:30 Ελαφρύ γεύμα
Η απομακρυσμένη παρακολούθηση θα είναι δυνατή μέσω του συνδέσμου (πατήστε εδώ)
Με καθυστερήσεις γίνονται οι σπορές σιτηρών λόγω προβλημάτων που έχει δημιουργήσει η ξηρασία σε πολλές περιοχές της χώρας.
Οι παραγωγοί υποστηρίζουν ότι έχουν μειωθεί οι τιμές των λιπασμάτων σε σχέση με πέρυσι αλλά ακόμη παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Από την άλλη οι τιμές παραγωγού στο σκληρό έχουν μειωθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα λόγω μειωμένης ζήτησης. Τα σιτάρια είναι στις αποθήκες μιας και το εμπόριο είναι ουσιαστικά είναι «παγωμένο» αυτή την εποχή.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο γεωργοκτηνοτρόφος από την Χαλκιδική, Δημήτρης Παπαδάκης, «έχει ολοκληρωθεί στην περιοχή το 80% της καλλιέργειας σκληρού σιταριού. Είχε προηγηθεί η βασική λίπανση, με τις τιμές των λιπασμάτων να είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι αλλά να μην έχουν φτάσεις στα επίπεδα των τιμών που είχαμε πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Για παράδειγμα το σακί που αγόρασα πέρυσι στα 37 ευρώ φέτος το πήρα στα 25 ευρώ. Οι τιμές όμως των σιτηρών έχουν πέσει στα πριν τον πόλεμο επίπεδα. Αν και τον Νοέμβριο έχουν τιμολογηθεί τα σκληρά σιτάρια στα 35 λεπτά ακόμη οι παραγωγοί δεν έχουν πάρει τα χρηματά τους. Αυτή την περίοδο οι τιμές στο σκληρό είναι από 27 έως 30 λεπτά το κιλό. Με αυτές τις χαμηλές τιμές δεν υπάρχει κανένα εμπορικό ενδιαφέρον και όλοι τα έχουν βάλει στις αποθήκες και περιμένουν να δουν κάποια αύξηση της τιμής. Σε χαμηλά επίπεδα είναι και τα σιτηρά που πάνε για ζωοτροφή (κριθάρια στα 15 - 16 λέπτά) που έχουν μείνει στις τιμές που είχαν στα αλώνια».
Ο Χρήστος Σιδερόπουλος, παραγωγός από την Λάρισα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην Θεσσαλία η σπορά σιτηρών έχει σχεδόν ολοκληρωθεί στο 90% της καλλιέργειας. Πριν την σπορά γίνεται η βασική λίπανση της καλλιέργειας του σκληρού σιταριού με άζωτο, φώσφορο και όπου χρειαστεί κάλιο, που αποτελεί προϋπόθεση για την καλή εγκατάσταση της καλλιέργειας».
Ο κ. Αναστάσιος Δραχμάνης, παραγωγός από τα Φάρσαλα, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στα τελειώματα της σποράς του σκληρού, με περίπου 95% των εκτάσεων να έχει σπαρθεί. Όμως λόγω του υψηλού κόστους εκτιμώ ότι το 40% των εκτάσεων δεν έγινε λίπανση. Τα λιπάσματα έχουν χαμηλό ΦΠΑ στο 6% και φαίνεται να έχουν μια μείωση της τιμής κατά περίπου 10% σε σχέση με πέρυσι αλλά όμως παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Όσον αφορά το εμπόριο αυτή την εποχή είναι παγωμένο. Καλλιεργώ 1.400 στρέμματα και αυτή την στιγμή έχουν 300 τόνους σκληρό σιτάρι στην αποθήκη και δεν πουλάω. Οι τιμές είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και δεν γίνονται αγοραπωλησίες. Στα αλώνια το σκληρό ήταν στα 38 λεπτά και σήμερα έχει φτάσει στα 28 - 27 λεπτά. Επίσης φέτος έχουμε αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας κατά 35 - 40% σε σχέση με πέρυσι, αφού έφυγαν από το βαμβάκι και προτίμησαν να στραφούν στο σιτάρι για χαμηλότερο κόστος. Οι μέσες αποδόσεις κυμαίνονται στα 350 κιλά το στρέμμα αλλά σε αρδευόμενα μπορεί να φτάσουν και στα 700 κιλά. Μόνο με καλές αποδόσεις είναι βιώσιμη η καλλιέργεια. Για τα υπόλοιπα κτηνοτροφικά σιτηρά έχουν πέσει σε απαξιωτικά επίπεδα οι τιμές παραγωγού (12 - 13 λεπτά το κριθάρι)».
Ο κ. Νίκος Τούτουζας, παραγωγός από την περιοχή της Θήβας, «φέτος ο χειμώνας είναι πίσω και έχουν καθυστερήσει οι σπορές στο σκληρό. Στην περιοχή έχουμε σπείρει στο 50% των εκτάσεων λόγω της ξηρασίας. Τα χωράφια που σπάρθηκαν πριν 15 ημέρες θα έχουν πρόβλημα με μειωμένες αποδόσεις. Οι πρόσφατες βροχές έβαλαν τα τρακτέρ στα χωράφια. Πολλοί ακόμη - όπως και εγώ - δεν έχουν κάνει σπορές γιατί φοβούνται ότι δεν θα έχουμε βροχές. Όσον αφορά την βασική λίπανση βάζουμε άζωτο, φώσφορο και θείο. Επίσης πολλοί έβαλαν και λιπάσματα με παρεμποδιστή μιας και υπάρχει η ενίσχυση με τη νέα ΚΑΠ. Οι τιμές στα λιπάσματα ακόμη είναι σε υψηλά επίπεδα. Υπάρχει μια μείωση σε σχέση με πέρυσι αλλά είναι μικρή και δεν είναι αυτή που έπρεπε σε σχέση με την μείωση του φυσικού αερίου. Οι τιμές στο σκληρό σιτάρι πάντως αυτή την εποχή είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και κυμαίνονται στα 25 λεπτά το κιλό για την καλή ποιότητα. Όμως κανείς δεν ενδιαφέρεται να αγοράσει ακόμη και σε αυτές τις χαμηλές τιμές και το εμπόριο είναι παγωμένο. Έχουν γίνει μεγάλες εισαγωγές από φτηνά σιτάρια και φαίνεται να υπάρχουν αποθέματα».