Στην ανάγκη για την ανάπτυξη κατάλληλου νομικού πλαισίου, ώστε να διευκολυνθεί η χρήση drones στη φυτοπροστασία, τόνισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, μιλώντας στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ.

Όπως ανέφερε ο Έλληνας υπουργός, η χρήση των drones και νέων τεχνολογικών θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας.

Παράλληλα, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει αξιόπιστες μεθοδολογίες αξιολόγησης, επισημαίνοντας ότι η χώρα μας είναι έτοιμη να συνεισφέρει με συγκεκριμένες προτάσεις.

Για τη μελλοντική ΚΑΠ ο κ. Τσιάρας, υπογράμμισε τη σημασία της σταθερότητας του γεωργικού εισοδήματος, της ανανέωσης των γενεών και των επενδύσεων που αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα.

«Η διατήρηση των δύο πυλώνων είναι καίριας σημασίας για να μπορέσουμε να στηρίξουμε τους γεωργούς μας, ιδιαίτερα στις μικρές και παραδοσιακές εκμεταλλεύσεις», τόνισε.

Εξίσου σημαντική, κατά τον Υπουργό, είναι η ενίσχυση των κινήτρων για την εκπλήρωση περιβαλλοντικών υποχρεώσεων, η απλοποίηση των διαδικασιών και η παροχή ευελιξίας στα κράτη-μέλη.\

Υπενθύμισε, δε, ότι το ΕΛΚ παρέδωσε στον νέο Επίτροπο κ. Χάνσεν ένα κείμενο που συμπληρώνει τον Στρατηγικό Διάλογο, «ένα κείμενο που κατάφερε να συγκεράσει διαφορετικές απόψεις και προτεραιότητες, ένα κείμενο που μεταφέρει τη φωνή των Κρατών Μελών, τη φωνή των αγροτών από κάθε πλευρά της Ένωσης».

Για το θέμα της μεταφοράς ζώων, ανέφερε ότι «η προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά αγγίζει τον πυρήνα του πολιτισμού μας», ενώ υποστήριξε ένθερμα την ανάγκη εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις θαλάσσιες μεταφορές, λόγω της γεωγραφικής ιδιαιτερότητας της Ελλάδας.

Ταυτόχρονα, υπογράμμισε την ανάγκη σταδιακής εφαρμογής των νέων κανονισμών, ώστε να μην επιβαρυνθούν δυσανάλογα οι μικροί μεταφορείς και οι παραδοσιακές κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Παράλληλα, ο Κώστας Τσιάρας αναφέρθηκε στις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η μελισσοκομία, λόγω της κλιματικής αλλαγής. Επεσήμανε ότι «οι μέλισσες δεν είναι μόνο παραγωγοί μελιού, αλλά αποτελούν ζωτικής σημασίας επικονιαστές για το οικοσύστημα», ζητώντας άμεση δράση για τη στήριξη των μελισσοκόμων και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Τέλος, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υποστήριξε σθεναρά την ενίσχυση των μέτρων βιοασφάλειας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προσέγγιση «Μία Υγεία», που προωθεί τη συνεργασία και την αποτελεσματικότητα.

Στις περισσότερες περιοχές της χώρας, οι καλλιεργητές, κυρίως οι επαγγελματίες, αυτή την περίοδο έχουν αρχίσει τη συγκομιδή στις ελιές ή μερικοί έχουν ήδη πάρει το ελαιόλαδο.

Οι παρατεταμένοι καύσωνες και η λειψυδρία φέτος δεν επέτρεψαν σε πολλές περιπτώσεις τη συγκομιδή να είναι η προσδοκώμενη, αλλά αυτό το ζήτημα θα το θίξουμε σε επόμενη αρθρογραφία. Στο άρθρο αυτό θα μιλήσουμε για τις ορθές πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν αυτή την περίοδο καθώς και μετά τη συγκομιδή της ελιάς, διότι αυτό το διάστημα πρέπει να βοηθήσουμε τα δέντρα να επουλώσουν τις πληγές της συγκομιδής και να αναπληρώσουν μέρος των χαμένων κατά τη συγκομιδή θρεπτικών στοιχείων, ώστε η επόμενη χρονιά να είναι παραγωγική και απαλλαγμένη κατά το δυνατόν από προβλήματα.

Κλάδεμα

Το κλάδεμα είναι μια από τις πιο σημαντικές καλλιεργητικές φροντίδες. Οι στόχοι του κλαδέματος είναι αφενός η δημιουργία ισχυρού σκελετού με κατάλληλο σχήμα, που να διευκολύνει τις καλλιεργητικές φροντίδες και να επηρεάζει θετικά τη σχέση βλάστησης / καρποφορίας, ανάλογα με τις συνθήκες της περιοχής και αφετέρου η μείωση της παρενιαυτοφορίας στην ελιά. Σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο σε ένα ορθολογικό κλάδεμα είναι ο τρόπος καρποφορίας της ελιάς, η παρουσία λαίμαργων βλαστών, ο φωτισμός της κόμης, οι συνθήκες καλλιέργειας, η ευρωστία των δένδρων και η ηλικία τους.

Το κλάδεμα διακρίνεται:

• Σε κλάδεμα διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα.
• Σε κλάδεμα καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και
• Σε κλάδεμα ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα
• Κλάδεμα διαμόρφωσης ή ανανέωσης πρέπει να γίνεται με το τέλος της χειμερινής περιόδου και την αρχή της εαρινής. Ο λόγος είναι ότι η κόμη δεν είναι καλό να αραιώνει πολύ κατά τους χειμερινούς μήνες, καθώς αποτελεί παράγοντα που βοηθά το δέντρο να αντέξει το κρύο του χειμώνα, προστατεύοντας τα κλαδιά και τον κορμό.

Διαχείριση εδάφους και ζιζανίων

Παραδοσιακά πολλοί καλλιεργητές, καίνε τα κλαδιά στο χωράφι. Στη σημερινή εποχή, καλό είναι αυτή η πρακτική να εγκαταλειφθεί. Είτε συνεταιρικά, είτε κατά μόνας, αν το μέγεθος της εγκατάστασης το επιτρέπει, ένας θρυμματιστής κλαδιών και μια εγκατάσταση κομποστοποίησης είναι μια λύση πολύ προτιμότερη. Αφενός για το περιβάλλον, που δεν επιβαρύνεται με διοξείδιο του άνθρακα και μικροσωματίδια κατά την καύση και αφετέρου για το έδαφος όπου η προσθήκη κομπόστ αυξάνει την οργανική ουσία του και με την απόθεση στην επιφάνειά του θρυμματισμένων κλαδιών, περιορίζεται η απώλεια της εδαφικής υγρασίας κατά την περίοδο που η ελιά έχει αυξημένες υδατικές και θρεπτικές ανάγκες (άνοιξη – καλοκαίρι), καθώς και η ανάπτυξη ζιζανίων.

Τα ζιζάνια ανταγωνίζονται τα δένδρα στην προσρόφηση νερού και θρεπτικών στοιχείων, δημιουργούν προβλήματα στη συγκομιδή και όταν είναι ξερά αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Όμως, είναι πολλές φορές χρήσιμα γιατί προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση, φιλοξενούν ωφέλιμα έντομα και εμπλουτίζουν το έδαφος με οργανική ουσία. Η διαχείριση των ζιζανίων στον ελαιώνα είναι σημαντική και εξαρτάται από την ηλικία των δένδρων, την εποχή και από το αν ο ελαιώνας είναι αρδευόμενος ή όχι.

Τα ζιζάνια πρέπει να περιορίζονται τους χειμερινούς μήνες γιατί εκτός των άλλων αποτελούν ευνοϊκό περιβάλλον σε περίπτωση παγετού. Τα ζιζανιοκτόνα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άλλη κατάλληλη μέθοδος καταπολέμησης. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται ο συνδυασμός μηχανικής και χημικής καταπολέμησης (χορτοκοπή, σκάλισμα ή ελαφρά άροση μεταξύ των γραμμών) ενώ τα χημικά ζιζανιοκτόνα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο επί της γραμμής. Η χρήση ζιζανιοκτόνων πρέπει να είναι στοχευμένη, προσεκτική και αποτελεσματική. Η χρήση ουσιών νανοτεχνολογίας που βοηθούν την καλύτερη διείσδυση των ζιζανιοκτόνων μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και να μειώσει την απαιτούμενη ποσότητά τους.

Λίπανση

Κατά τη διάρκεια της καρποφορίας και μέχρι τη συγκομιδή, απομακρύνονται πολλά θρεπτικά στοιχεία από το έδαφος, τα οποία πρέπει να αναπληρωθούν. Γενικά για κάθε 50Kg ελαιοκάρπου απομακρύνονται από το έδαφος 450g άζωτο, 100g φώσφορος, 500g κάλιο και 200g ασβέστιο. Η χρήση σύνθετων λιπασμάτων αυξάνει υπερβολικά το φώσφορο στο έδαφος με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η πρόσληψη άλλων θρεπτικών στοιχείων. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Λίγο πριν την έναρξη της συγκομιδής οι καλλιεργητές μπορούν να εφαρμόσουν διαφυλλική θρέψη, το αργότερο μέχρι τον Νοέμβριο καθώς, όσο ο καιρός κρυώνει, η δραστηριότητα και η μετακίνηση θρεπτικών από τη ρίζα προς τα φύλλα μειώνεται. Πιο συγκεκριμένα μια διαφυλλική εφαρμογή θρεπτικών πρέπει να περιλαμβάνει όξινο κάλιο και πυρίτιο, ενώ αμέσως μετά το φούσκωμα των ματιών πρέπει να χορηγηθεί ασβέστιο, άζωτο, βόριο και μαγνήσιο. Σημειωτέον ότι η επάρκεια ασβεστίου στους βλαστούς στα αρχικά στάδια της βλάστησης βοηθά την ανθοφορία και τη μείωση των προσβολών από γλοιοσπόριο. Ο δε συνδυασμός του καλίου με πυρίτιο, μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός, καθώς αποτελούν δύο στοιχεία που βοηθούν το δέντρο να ανταποκριθεί στο αβιοτικό στρες που προκαλείται από το κρύο και τους χειμωνιάτικους παγετούς. Η μεγάλη ποσότητα αζώτου πρέπει να αποφεύγεται πριν τον χειμώνα, καθώς δεν είναι επιθυμητή η παράταση της βλάστησης ή και ανάπτυξη νέας βλάστησης πρόωρα, διότι αυτή η βλάστηση δεν θα μπορέσει να αντέξει το κρύο του χειμώνα. Ιχνοστοιχεία όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών, μπορεί να χρησιμεύσουν, ώστε τα δέντρα να μπουν στη φάση της χειμερινής ανάπαυσης ομαλά. Στο τέλος του χειμώνα, αναπληρώνουμε τις ανάγκες όλων εκείνων των θρεπτικών στοιχείων που θα βοηθήσουν στη επερχόμενη νέα βλάστηση και την προετοιμασία για την επόμενη ανθοφορία.

Φυτοπροστασία

Μετά το πέρας της συγκομιδής, τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής (ραβδιστικές μηχανές, λανάρια, πριόνια). Ακόμη, η δραστηριότητα των εντόμων που είναι αυξημένη κατά το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, μπορεί να έχει λειτουργήσει ως φορέας μετάδοσης ασθενειών. Οι ασθένειες αυτές είναι κυρίως μυκητολογικές και βακτηριακές. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η βακτηριακή καρκίνωση, το γλοιοσπόριο, το κυκλοκόνιο κλπ. Γι’ αυτό η περίοδος μετά τη συγκομιδή είναι κατάλληλη για να εφαρμόσουμε μυκητοκτόνα. Όσο περισσότερους πληθυσμούς εξουδετερώσουμε, τόσο λιγότεροι βλαβεροί μικροοργανισμοί θα διαχειμάσουν, και τόσο λιγότερους θα χρειαστεί να καταπολεμήσουμε κατά την περίοδο της άνθησης και της καρποφορίας. Τα σκευάσματα καλό θα είναι να είναι βιολογικά και κυρίως χαλκούχα. Η δραστηριότητα των εντόμων κατά τη χειμερινή περίοδο είναι περιορισμένη, διότι τα περισσότερα διαχειμάζουν.

Σημείωση για τη μετασυλλεκτική φροντίδα του προϊόντος

Η συσκευασία και αποθήκευση του τελικού προϊόντος, είτε αυτό είναι ελαιόλαδο, είτε είναι βρώσιμη ελιά, είναι πολύ σημαντική γιατί προσθέτει και διαφυλάσσει την αξία του προϊόντος και συνακόλουθα το εισόδημα του παραγωγού. Προτείνουμε αυτή να μην γίνεται κατ’ οίκον, αλλά σε πιστοποιημένα ελαιουργεία και τυποποιητήρια, είτε συνεταιρισμών, είτε ιδιωτικά.
Εκεί μπορούν να τηρηθούν τα πρωτόκολλα τύπου HACCP που απαιτούνται ώστε το τελικό προϊόν να είναι εμπορεύσιμο και αξιόπιστο, να πωλείται στην καλύτερη δυνατή τιμή και οι πωλήσεις αυτές να επαναλαμβάνονται, καθώς ο καταναλωτής μπορεί βάσιμα να το θεωρεί αξιόπιστο και να δημιουργήσει σχέση εμπιστοσύνης με το προϊόν.

Επίλογος

Μιλήσαμε για τις καλλιεργητικές πρακτικές που προτείνουμε να υιοθετούνται, καθώς και ποιες χρειάζεται να ξεπεραστούν, για τη θρέψη και τους χρόνους εφαρμογής της, την απαραίτητη φυτοπροστασία από τις ασθένειες, και θίξαμε επίσης και το θέμα της μετασυλλεκτικής διαχείρισης του τελικού προϊόντος.
Η διεθνής και εγχώρια έρευνα και η καλλιεργητική εμπειρία έχει αποδείξει τη σημασία της ορθής γεωργικής πρακτικής για την ποιοτική παραγωγή ελαιόλαδου καθώς και της μετασυλλεκτικής φροντίδας της ελιάς. Ας την αποδώσουμε κι εμείς στην καλλιέργεια του σημαντικότερου δέντρου της ελληνικής γης.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΝΤΑΣΚΑΣ
Τεχνολόγος Γεωπόνος
Geogreen Agro Solutions

Κατά την συνάντηση, που είχε ο Πρωθυπουργός, στο ΥπΑΑΤ, τον Ιούνιο του 2024, με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, είχε κάνει αναφορά στο υψηλό κόστος αγροτικών εφοδίων στην χώρα μας.

Ειδικά για τα φυτοφάρμακα ο κ. Μητσοτάκης είχε επισημάνει ότι «θα υπάρξει παρέμβαση υπάρχουν πολυεθνικές που τα διαθέτουν σε διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με τις τιμές που έχουν στις γειτονικές χώρες και αυτό είναι ένα θέμα προς εξέταση. Δεν θα γίνουν ανεκτές αυτές οι πρακτικές των πολυεθνικών». Από τότε όμως δεν έχει γίνει καμιά παρέμβαση ή ανακοίνωση από την κυβέρνηση.

Ερώτηση στην Βουλή

Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση, προς τους κ.κ. Υπουργούς, Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ανάπτυξης, ο βουλευτής της Νέας Αριστεράς, Ζεϊμπέκ Χουσεΐν, στην οποία αναφέρει τα εξής:

«Έχουν περάσει πέντε (5) μήνες από την τελευταία επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά το πέρας της οποίας δήλωνε ότι «Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι η ηγεσία του υπουργείου μου υπέδειξε κάτι το οποίο δεν γνώριζα, ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με τις πολυεθνικές στον τομέα των τροφίμων, φαίνεται να τα αντιμετωπίζουμε και στον τομέα των φυτοφαρμάκων. Όπου τα ίδια προϊόντα πωλούνται σε πολύ διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με γειτονικές χώρες. Θα επαναλάβω ότι και στον τομέα αυτό τέτοιες πρακτικές δεν θα γίνουν ανεκτές».

Μία δήλωση από την οποία προκύπτει εμφανώς ότι η κυβέρνηση και τα συναρμόδια Υπουργεία είναι ενήμερα για την ύπαρξη φαινομένων αισχροκέρδειας στην αγορά αγροτικών εφοδίων.

Επειδή το κόστος παραγωγής αγροτικών προϊόντων είναι ιδιαίτερα υψηλό στη χώρα μας, κάτι που έχει παραδεχθεί και ο αρμόδιος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,
Επειδή το υψηλό αυτό κόστος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις υψηλές τιμές αγροτικών εφοδίων,
Επειδή το υπερβολικό κόστος πλήττει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και ανεβάζει τις τιμές των τροφίμων στο ράφι,
Επειδή ο αγροτικός κόσμος έχει την απαίτηση από την κυβέρνηση και από τον Πρωθυπουργό προσωπικά, πέρα από την διαπίστωση των προβλημάτων, να εφαρμοστούν και συγκεκριμένες πολιτικές για την επίλυσή τους,
Επειδή μετά την αναγνώριση από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό του προβλήματος δεν απαιτείται προφανώς να υποβληθούν «συγκεκριμένες καταγγελίες σχετικά με την ύπαρξη φαινομένων αισχροκέρδειας στην αγορά αγροτικών εφοδίων προκειμένου να επέμβουν άμεσα οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης», όπως απαντούσε ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου σε προηγούμενες κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις, αλλά θα έπρεπε οι αρμόδιες αρχές να προβούν αυτοβούλως στις απαραίτητες ενέργειες,

Ερωτώνται οι Υπουργοί:

1. Σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες έχουν προβεί από τον Ιούνιο για την καταπολέμηση του φαινομένου που περιέγραψε ο Πρωθυπουργός, ώστε η δήλωση του ότι «τέτοιες πρακτικές δεν θα γίνουν ανεκτές» να μην αποτελεί κενό γράμμα;

2. Σε πόσους ελέγχους έχουν προβεί οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές από τον Ιούνιο για την καταπολέμηση της αισχροκέρδειας στην αγορά αγροτικών εφοδίων και με ποια αποτελέσματα;

3. Έχει προσκομίσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τα στοιχεία που είναι εις γνώσιν του και ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, που δείχνουν ότι τα ίδια φυτοπροστατευτικά προϊόντα πωλούνται σε πολύ διαφορετικές τιμές στην Ελλάδα σε σχέση με γειτονικές χώρες, ώστε η Επιτροπή να τα εξετάσει και να επιβάλει εάν διαπιστωθούν παραβάσεις, διοικητικές κυρώσεις στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της;».

Σήμερα Δευτέρα, 18 Νοεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε μια στοχευμένη αναθεώρηση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας, η οποία βελτιώνει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ καταπολεμά τα παράσιτα των φυτών, διασφαλίζει ότι τα φυτά που εισέρχονται στην ΕΕ είναι ασφαλή, ενώ παράλληλα απλοποιεί τις διαδικασίες.

«Αυτός ο κανονισμός θα διασφαλίσει ένα συνεχές υψηλό επίπεδο φυτοϋγειονομικής προστασίας σε ολόκληρη την ΕΕ και θα μας προστατεύσει από απειλές. Η αναθεώρηση περιορίζει επίσης τη γραφειοκρατία και εξορθολογίζει τους υφιστάμενους κανόνες, κάτι που θα ωφελήσει τις εθνικές αρχές, καθώς και τους φορείς του κλάδου», επισήμανε σε δηλώσεις του ο κ. István Nagy, υπουργός Γεωργίας της Ουγγαρίας.

Κύρια στοιχεία

Ένας από τους τρόπους με τους οποίους η αναθεώρηση βελτιώνει το υπάρχον πλαίσιο και προστατεύει καλύτερα την υγεία των φυτών είναι μέσω της δημιουργίας μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης. Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες ειδικευμένους στην υγεία των φυτών που μπορούν να παρέχουν βοήθεια σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ. Η ομάδα μπορεί επίσης να παράσχει επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία σε γειτονικές χώρες εκτός ΕΕ σε περίπτωση εστιών, με σκοπό την πρόληψη της εισόδου επιβλαβών φυτικών παρασίτων στην ΕΕ.

Επιπλέον, ο αναθεωρημένος κανονισμός μειώνει τον διοικητικό φόρτο για τις αρμόδιες αρχές αυξάνοντας τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών τους. Αυτά θα καλύπτουν πλέον περίοδο πέντε έως δέκα ετών, αντί για τα σημερινά πέντε έως επτά έτη. Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά επανεξετάζονται και ενημερώνονται όταν χρειάζεται, προκειμένου να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στη φυτοϋγειονομική κατάσταση.

Η αυξημένη ψηφιοποίηση θα μειώσει επίσης τη γραφειοκρατία τόσο για τους φορείς εκμετάλλευσης όσο και για τις εθνικές αρχές.

Επόμενα βήματα

Η επίσημη έγκριση σήμερα σηματοδοτεί το τελικό βήμα στη συνήθη νομοθετική διαδικασία.
Ο κανονισμός θα υπογραφεί τώρα και θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. Θα τεθεί σε ισχύ την 20ή ημέρα από τη δημοσίευσή του.

Διαβάστε τον Κανονισμό (εδώ)

10 χρόνια συνεχόμενης προσπάθειας και συνεργασίας με στόχο την ανάδειξη του βαμβακιού που παράγεται από τις ποικιλίες FiberMax^®, μέσα από κοινωνικά δίκαιο, οικονομικά βιώσιμο και περιβαλλοντικά προσαρμοσμένο τρόπο παραγωγής.
10 χρόνια ταξιδιού απο το σπόρο μέχρι το ρούχο, μέσα απο χιλιάδες παραγωγούς, συνεργάτες, διαφορετικούς αγρούς, γενιές και πρακτικές.
Οι παραγωγοί Γιώργος Φασούλας και Κώστας Σκουλαρίδης εκπροσωπούν την παλαιότερη και τη νεότερη γενιά του CSF και ενώνουν την φωνή τους για να ευχηθούν Χρόνια πολλά!
Το ταξίδι του CSF συνεχίζεται...

Προστιθέμενη αξία για τον παραγωγό

Το πρόγραμμα CSF είναι το πρώτο πρόγραμμα παραγωγής βιώσιμου βαμβακιού στην Ελλάδα, που δίνει προστιθέμενη αξία και πολλαπλά οφέλη στον παραγωγό.
Τα οφέλη που απολαμβάνουν οι παραγωγοί CSF συνδέονται με:

• Καλλιέργεια κορυφαίων ποικιλιών βαμβακιού FiberMax^® και Stoneville^®, αναγνωρισμένες για την υψηλή απόδοσή τους στο χωράφι, αλλά και τα ποιοτικά τους τεχνολογικά χαρακτηριστικά
• Επιβράβευση με διαφοροποιημένες τιμές από τα συνεργαζόμενα στο πρόγραμμα εκκοκιστήρια (Θρακικά Εκκοκιστήρια, Κ.Β. Μάρκου και Βιολάρ)
• Παραγωγή πιστοποιημένου προϊόντος που έχει τις προϋποθέσεις για την ένταξή του σε κάποια από τα υπό διαμόρφωση οικολογικά σχήματα
• Το τελικό προϊόν αυτής της διαδικασίας συνδέεται με τον αγρό, που συνάδει με τις απαιτήσεις της βιομηχανίας για ιχνηλασιμότητα.

Το CSF οδηγεί τις εξελίξεις προς ένα βιώσιμο μέλλον

Τα τελευταία δύο χρόνια, έχει μετρηθεί πιλοτικά το αποτύπωμα άνθρακα σε αγροτεμάχια και σε εκκοκιστήρια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, προετοιμάζοντας έτσι τους παραγωγούς και την αλυσίδα αξίας για πιθανές μελλοντικές απαιτήσεις της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Επιπρόσθετα, στα πλαίσια του προγράμματος CSF και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, πραγματοποιήθηκαν τα έτη 2020, 2022 και 2023 μελέτες που απέδειξαν ότι το βαμβάκι στην Ελλάδα μπορεί να καλλιεργηθεί και με αναγεννητικές, βιώσιμες πρακτικές.
Το βαμβάκι CSF, ως παραγόμενο σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πληροί όλες τις απαιτήσεις πιθανών ενδιαφερόμενων αγοραστών τόσο από την ευρωπαϊκή αγορά μεταποίησης, όσο και από την παγκόσμια αγορά.

“Πιστεύω ακράδαντα στην υπεύθυνη καλλιέργεια του βαμβακιού μου. Νοιάζομαι για το έδαφος, ώστε να διατηρούνται τα επίπεδα γονιμότητας υγιή και σταθερά. Καλλιεργώ βαμβάκι ακολουθώντας το βιώσιμο πρόγραμμα βαμβακιού CSF, σχεδόν 10 χρόνια! Είμαι περήφανος που παράγω βαμβάκι εξαιρετικής ποιότητας με υπεύθυνο και βιώσιμο τρόπο, ώστε να αφήσω τη γη στην επόμενη γενιά”.
Γιώργος Φασούλας, Παραγωγός CSF, Λάρισα

“Είμαι παραγωγός βαμβακιού στην Κομοτηνή και συμμετέχω στο πρόγραμμα CSF εδώ και λίγα χρόνια.
Η συμμετοχή μου στο CSF με βοήθησε να κατανοήσω την ανάγκη για βιώσιμες γεωργικές πρακτικές που όχι μόνο προστατεύουν το περιβάλλον, αλλά βελτιώνουν και την ποιότητα και την αποδοτικότητα της καλλιέργειας μου. Μου άνοιξε το δρόμο για συνεργασία με την αλυσίδα αξίας και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για ένα πιστοποιημένο ταξίδι του βαμβακιού απο το χωράφι μου, μέχρι το τελικό προϊόν.
Η βιώσιμη γεωργία δεν είναι απλά μια επιλογή, αποτελεί ανάγκη για το μέλλον όλων μας. Είμαι πολύ χαρούμενος και περήφανος που είμαι μέλος της οικογένειας του CSF!”
Κώστας Σκουλαρίδης, παραγωγός CSF, Κομοτηνή

Προστιθέμενη αξία για όλη την αλυσίδα αξίας

«Για εμάς είναι σημαντικό να θέτουμε ως ύψιστη προτεραιότητα της επιχείρησής μας τη βιωσιμότητα. Συνεργαζόμαστε με τη BASF και το πρόγραμμα CSF από το ξεκίνημα του προγράμματος. Οι αξίες ενός τέτοιου προγράμματος μας βοήθησαν να καλύψουμε τις αυξανόμενες απαιτήσεις των πελατών μας, για υψηλή ποιότητα, ιχνηλασιμότητα και παραγωγή με βιώσιμες πρακτικές. Μόνο θετική συνεισφορά μπορεί να έχει αυτό το πρόγραμμα για όλους τους συμμετέχοντες. Γι' αυτό στηρίζουμε τους καλλιεργητές μας με όλες μας τις δυνάμεις, ώστε να εξασφαλίζουμε από αυτούς την εξαιρετική ποιότητα του βαμβακιού και επιβραβεύουμε την προσήλωσή τους στις καλλιεργητικές πρακτικές που απαιτεί το πρωτόκολλο CSF.»
Εμμανουέλα Κουρούδη, Sustainability Manager Θρακικά Εκκοκιστήρια

«Συνεργαζόμαστε με την BASF από την πρώτη χρονιά υλοποίησης του προγράμματος CSF. Για εμάς, το CSF αποτελεί μια ολοκληρωμένη πρόταση στις ανάγκες των αγορών, συνδυάζοντας την ποιότητα, τις βιώσιμες πρακτικές και την ιχνηλασιμότητα. Το βαμβάκι CSF είναι πλέον ένα επώνυμο προϊόν, που μας δίνει τη δυνατότητα διαφοροποίησης και μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε ενδιαφερόμενους αγοραστές τόσο της ευρωπαϊκής όσο και της παγκόσμιας αγοράς. Βασική μας προτεραιότητα είναι να στηρίζουμε τους παραγωγούς βαμβακιού και να τους ωθούμε συνεχώς στη βελτίωση της καλλιέργειάς τους και στην παραγωγή ενός ποιοτικού προϊόντος, ακολουθώντας όλες τις σύγχρονες τάσεις της αγοράς. Όλα αυτά συνδυάζονται στο πρόγραμμα CSF.»
Βασίλης Μάρκου, Πρόεδρος της επιχείρησης Κ.Β. Μάρκου

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα CSF μπείτε στην ιστοσελίδα της BASF: www.certified-fibermax.basf.com

Συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κωνσταντίνο Τσιάρα, είχε ο βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, στον οποίο έθεσε μετ' επιτάσεως το πρόβλημα που αρχίζει να παίρνει σοβαρές διαστάσεις στην Ημαθία - και κυρίως στην περιοχή της Αλεξάνδρειας - με την καταστροφή που έχουν υποστεί πολλές καλλιέργειες βάμβακος, εξαιτίας του ρόδινου σκουληκιού.

Ο βουλευτής της ΝΔ μετέφερε στον κ. Υπουργό την διάχυτη και έντονη ανησυχία των καλλιεργητών, ότι οι ζημιές θα οδηγήσουν σε μεγάλη μείωση της παραγωγής, πιθανώς σε ποσοστό που θα αγγίξει το 40%, με κίνδυνο να μην μπορέσουν να συγκομίσουν την ελάχιστη στρεμματική απόδοση που απαιτείται για να λάβουν την Ειδική Συνδεδεμένη Ενίσχυση, με βάση την υπ'αριθμ. 243/101146/12/04/2024 Υπουργική Απόφαση.

Ο Υπουργός από την πλευρά του, ανταποκρίθηκε στην έκκληση του Βουλευτή για παρέμβαση στο ζήτημα αυτό, και αντιλαμβανόμενος πλήρως την έκταση του προβλήματος, θα εξετάσει κάθε δυνατή λύση προκειμένου να καταστούν δικαιούχοι της Ειδικής Ενίσχυσης - Συνδεδεμένης, ενώ ανεμένει το κλείσιμο της εκκοκκιστικής περιόδου για να λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις.

Επίσης, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε για ακόμη μία φορά στον Υπουργό το πρόβλημα - για το οποίο έχει καταθέσει και Κοινοβουλευτική Ερώτηση, και αφορά στις ζημίες σε καλλιέργειες ροδάκινου, αλλά και γενικά σε δενδροκαλλιέργειες, εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων τον περασμένο Αύγουστο στην Ημαθία.

Ο κ. Υπουργός αναγνώρισε την ανάγκη να αποζημιωθούν οι καλλιεργητές που εξαιτίας της κλιματικής κρίσης έχουν υποστεί πολλαπλά πλήγματα στην παραγωγή τους.

Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει φέτος η καλλιέργεια βαμβακιού στην χώρα μας.

Οι καιρικές συνθήκες δεν βοήθησαν τις αποδόσεις με αποτέλεσμα να κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα τα κιλά.

Επίσης και οι διεθνείς τιμές παραγωγού βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ αυτή την περίοδο στην χώρα μας είναι της τάξης των 49 έως 51 λεπτά το κιλό.

Οι βαμβακοπαραγωγοί ζητούν απο το ΥπΑΑΤ να μειωθεί το πλαφόν για να καταφέρουν τουλάχιστον να εισπράξουν την ειδική ενίσχυση των 73,3 ευρώ το στρέμμα.

Επιστολή ΔΟΒ

Η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα εκφράζοντας την ανησυχία της σχετικά με τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στη βαμβακοκαλλιέργεια, λόγω των έντονων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν τους τελευταίους μήνες ανά την επικράτεια, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής του προϊόντος.

Στην επιστολή αναφέρεται πως σύμφωνα με την ΚΥΑ «Μέτρα εφαρμογής του ειδικού καθεστώτος ενίσχυσης για το βαμβάκι και των διαδικασιών παραλαβής και εκκόκκισης του συσπόρου βαμβακιού» η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς βάμβακος που καλλιέργησαν και συγκόμισαν από τις δηλωθείσες εκτάσεις ποσότητα βαμβακιού τουλάχιστον ίση με εκείνη που αντιστοιχεί την ελάχιστη στρεμματική απόδοσης, της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν. Η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ανά καλλιεργητική ζώνη καθορίστηκε με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης κάθε ζώνης (Μ.Ο. αποδόσεων 2016-2020) μειωμένο κατά 20%. Σε περιπτώσεις, όμως, που οι παραδοθείσες από τους παραγωγούς ποσότητες δεν καλύπτουν την ποσότητα που αντιστοιχεί στην ελάχιστη απόδοση της σχετικής ζώνη, δεν χορηγείται η συνδεδεμένη ενίσχυση.

Στην επιστολή τονίζεται ότι η συμβολή της βαμβακοκαλλιέργειας στην Εθνική Οικονομία είναι καταληκτική και καθορίζει τη βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων ανά την Ελλάδα αλλά και χιλιάδες οικογένειες εξαρτώνται από την απόδοση του προϊόντος. Οι κλιματικές συνθήκες που επικράτησαν τη φετινή καλλιεργητική περίοδο – λόγω του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής – έχουν επηρεάσει αρνητικά και τον φυσιολογικό κύκλο παραγωγής των καλλιεργειών με χαρακτηριστικότερη συνέπεια την ακαρπία.

Ιδιαίτερα φέτος, σε ολόκληρη τη χώρα, υπήρξε ένα εξαιρετικά θερμό καλοκαίρι, με παρατεταμένη ανομβρία και καύσωνα, ενώ από τις 20 Αυγούστου μέχρι τις 10 Σεπτέμβρη υπήρχαν έντονες βροχοπτώσεις. Τα ανωτέρω καθώς και η μεγάλη προσβολή από πράσινο και ρόδινο σκουλήκι οδήγησαν σε αξιοσημείωτη μείωση της παραγωγής βάμβακος.

Απόρροια όλων αυτών, και σε συνάρτηση με τη δυσμενή χρηματιστηριακή συγκυρία για το προϊόν μας, είναι οι παραγωγοί να βρεθούν αντιμέτωποι με μία δυσμενέστατη κατάσταση, με αγωνία για την απώλεια εισοδήματος και αβεβαιότητα για τη δυνατότητα συνέχισης της παραγωγικής τους ικανότητας. Επιπλέον, τίθεται σοβαρό πρόβλημα για την κάλυψη της ηρτημένης παραγωγής και τη λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης.

Όπως αντιλαμβάνεται κανείς η επικρατούσα κατάσταση επηρεάζει αρνητικά και την εύρυθμη λειτουργία όλης της αλυσίδας βάμβακος.

Στα πλαίσια αυτά η Διοίκηση της ΔΟΒ ζητά:

• να μη ζημιωθούν περαιτέρω οι ήδη πληγέντες αγρότες λόγω της χαμηλής απόδοσης, εξαιτίας των παραπάνω λόγων, καθώς δεν ευθύνονται οι ίδιοι για τη μη ορθή καλλιέργεια του βαμβακιού.
• τη μείωση του ελάχιστου πλαφόν (ηρτημένης) συγκομιδής του βαμβακιού κατά 30% για όλες τις Π.Ε. στις οποίες καλλιεργείται το βαμβάκι, προκειμένου να μην υπάρχει πρόβλημα στη λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος 2024 και οι παραγωγοί να μπορέσουν να παραδώσουν τις όποιες ποσότητες κατέχουν και να μην χαθεί η καλλιεργητική περίοδος αλλά και ο κόπος τους.

Οι προσβολές από τον φυλλορύκτη της τομάτας (Tuta absoluta) έχουν πλήξει σημαντικά την ελληνική παραγωγή τομάτας τα τελευταία χρόνια. Αλλά με τη βοήθεια ενός καινοτόμου βιοεντομοκτόνου, ορισμένοι παραγωγοί αρχίζουν να έχουν το πάνω χέρι ενάντια σε αυτό το καταστροφικό εχθρό.
«Το πρόβλημα του φυλλορύκτη της τομάτας στη Μεσόγειο έχει γίνει τεράστιο, προκαλώντας ζημιές έως και 100% της συγκομιδής των παραγωγών», δήλωσε η Βίκυ Τριανταφυλλίδου, γεωπόνος της Oxygen AgroShield.
«Δυστυχώς, το έντομο έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα σε πολλές ομάδες χημικών ουσιών που είναι διαθέσιμες για την καταπολέμησή του και οι αγρότες χρειάζονται επειγόντως αποτελεσματικές, νέες εναλλακτικές λύσεις που να είναι επίσης βιώσιμες».
Αναγνωρίζοντας αυτή την ανάγκη, η Ελλάδα νωρίτερα φέτος έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που χορήγησε κατά παρέκκλιση άδεια χρήσης στο SPEAR® LEP, ένα νέο βιοεντομοκτόνο της αμερικανικής εταιρείας Vestaron Crop Protection. Σε μελέτες που διεξήχθησαν στην Ευρώπη και αλλού, το προϊόν αποδείχθηκε αποτελεσματικό κατά του φυλλορύκτη της τομάτας και άλλων λεπιδοπτέρων, ενώ παράλληλα είναι ήπιο για τους ανθρώπους και τους επικονιαστές.
Τα δεδομένα αποτελεσματικότητας συνεχίζουν να συλλέγονται, αλλά οι καλλιεργητές τομάτας που χρησιμοποιούν το προϊόν σε όλη την Ελλάδα δήλωσαν ότι τα πρώτα αποτελέσματα είναι άκρως ελπιδοφόρα.
Δείτε βίντεο με Έλληνες καλλιεργητές τομάτας να μοιράζονται τις εμπειρίες τους με το SPEAR LEP:

Αποτελεσματικότητα και ανθεκτικότητα

Πριν από την κατά παρέκκλιση έγκριση του SPEAR LEP τον Φεβρουάριο του 2024, ο Γρηγόρης Σμυρνής, γεωπόνος - παραγωγός ο οποίος ελέγχει 40 εκτάρια τομάτας στα Φιλιατρά, χρησιμοποιούσε συνδυασμό βιολογικών και χημικών σκευασμάτων για την καταπολέμηση του φυλλορύκτη της τομάτας με μικτά αποτελέσματα.
«Σε γενικές γραμμές ο έλεγχος ήταν δύσκολος, επειδή όλο αυτό το διάστημα το έντομο αποκτούσε ανθεκτικότητα, ιδίως στα χημικά σκευάσματα», δήλωσε ο Σμυρνής.
«Ήμασταν από τους πρώτους που δοκιμάσαμε το SPEAR LEP στην Ελλάδα και ειδικά στις αρχικές εφαρμογές είδαμε αποτελέσματα που δεν είχαμε ξαναδεί, τόσο από πλευράς αποτελεσματικότητας όσο και από πλευράς διάρκειας. Είχαμε καλή εμπειρία και καλά σχόλια από τους πελάτες μας, γι' αυτό συνεχίζουμε να το παρακολουθούμε στις καλλιέργειες, σε διαφορετικές περιπτώσεις και διαφορετικές πιέσεις εντόμων».
Ο Νίκος Νικολαΐδης, γεωπόνος - παραγωγός από την περιοχή της Θεσσαλονίκης, ο οποίος ελέγχει 20 εκτάρια τομάτας, ανέφερε μια παρόμοια θετική εμπειρία.
«Άρχισα να χρησιμοποιώ το SPEAR πριν από τέσσερις μήνες, μόλις πήρε την άδεια έκτακτης ανάγκης, και μπορώ να πω ότι τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά», είπε. «Είχαμε πολύ καλή και γρήγορη αποτελεσματικότητα κατά της Tuta absoluta και καλή υπολειμματική δράση».

Μοναδικός τρόπος δράσης

Το SPEAR LEP έχει μοναδικό τρόπο δράσης (ομάδα IRAC 32) και δεν έχει γνωστή ανθεκτικότητα ή διασταυρούμενη ανθεκτικότητα με άλλα συνθετικά φυτοφάρμακα, γεγονός που το καθιστά χρήσιμο εργαλείο τόσο για την διαχείριση της ανθεκτικότητας όσο και για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παρασίτων.
Βασισμένο σε φυσικά πεπτίδια που βρίσκονται στο δηλητήριο της αράχνης, το προϊόν προσλαμβάνεται από τις προνύμφες καθώς τρέφονται από τα φύλλα. Όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με μια χαμηλή δόση του ευρέως χρησιμοποιούμενου εντομοκτόνου Bacillus thuringiensis (Bt), το οποίο διαταράσσει το έντερο της προνύμφης, η δραστική ουσία του προϊόντος εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος του παρασίτου και επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό του σύστημα, καταστρέφοντας τις προνύμφες μέσα σε μόλις δύο ημέρες.
Το SPEAR LEP, όσο σκληρό και αν είναι για την Tuta, είναι επίσης πολύ εξειδικευμένο για τα λεπιδόπτερα , πράγμα που σημαίνει ότι είναι λιγότερο τοξικό για τις μέλισσες και άλλα ωφέλιμα έντομα. Πλήρως βιοδιασπώμενο, είναι επίσης εξαιρετικά ασφαλές για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, με μηδενικό διάστημα πριν από τη συγκομιδή (PHI) και χωρίς θεσπισμένα ανώτατα όρια υπολειμμάτων (MRL).

Πολύτιμο εργαλείο

«Ως το μοναδικό προϊόν στην κατηγορία του, το SPEAR LEP είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό και πολύτιμο εργαλείο, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα προϊόντα, χωρίς να βλάψει τα ωφέλιμα έντομα», δήλωσε η κα. Τριανταφυλλίδου, η οποία διανέμει το προϊόν μέσω της Oxygen AgroShield και υπέβαλε την πρώτη αίτηση για την κατά παρέκκλιση έγκρισή του εκ μέρους δεκαεννέα ελληνικών ομάδων καλλιεργητών.
«Τα μηδενικά PHI και το MRL είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικά για τον παραγωγό».
«Μας βοήθησε πολύ το γεγονός ότι το PHI ήταν μηδενικό», επανέλαβε ο Θανάσης Τρύπας, γεωπόνος - παραγωγός ο οποίος ελέγχει 40 εκτάρια τομάτας στη περιοχή της Θεσσαλίας. «Είναι επίσης σημαντικό ότι δεν έχει δείξει καμία τοξικότητα για τις μέλισσες, γιατί σε όλα τα θερμοκήπια η επικονίαση γίνεται με μέλισσες».
Ο κ. Νικολαΐδης πρόσθεσε: «Μπορούμε να χρησιμοποιούμε το προϊόν χωρίς φόβο, καθώς είναι φιλικό προς το περιβάλλον, τον χρήστη, ακόμη και τις μέλισσες και μας βοηθάει στο πρόγραμμα ψεκασμών μας, ώστε να μην έχουμε ανθεκτικότητα των εντόμων».
Ο κ. Σμυρνής επιβεβαίωσε ότι το SPEAR LEP έχει πολλά σημαντικά πλεονεκτήματα και για τη δική του επιχείρηση.
«Το πρώτο είναι ότι ο καταναλωτής μπορεί να φάει την τομάτα του και να είναι ασφαλής χάρη στην απουσία MRL", είπε. «Είναι επίσης φιλικό προς τον χρήστη και το παρασκεύασμα δεν βλάπτει τα ωφέλιμα έντομα, κάτι που μας ενδιαφέρει πολύ στην ολοκληρωμένη διαχείριση στο θερμοκήπιο».

Απαιτούνται νέες λύσεις

Από τότε που η Ελλάδα χορήγησε για πρώτη φορά έγκριση έκτακτης ανάγκης στο SPEAR LEP τον Φεβρουάριο του 2024, ακολούθησαν η Ιταλία και η Κύπρος. Το SPEAR LEP έχει λάβει πλήρη κανονιστική έγκριση και χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ και τον Καναδά από το 2020 και έχει υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πλήρη έγκριση στην Ευρώπη, η οποία αναμένεται το 2026. Τον περασμένο Ιούλιο, το ελληνικό Υπουργείο Γεωργίας παράτεινε την περίοδο επείγουσας χρήσης μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου 2024, καθώς το προϊόν αναμένει την πλήρη έγκριση της ΕΕ,
«Είναι πολύ σημαντικό οι παραγωγοί εδώ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη να έχουν πρόσβαση σε νέα βιολογικά σκευάσματα, καθώς δεν υπάρχουν πολλές λύσεις και δραστικές ουσίες που να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την Tuta στις καλλιέργειες τομάτας», δήλωσε ο κ. Νικολαΐδης.
«Στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταργηθεί πάρα πολλές δραστικές ουσίες και δεν έχουμε όπλα για την καταπολέμηση των λεπιδοπτέρων», πρόσθεσε ο Τρύπας.
Ενώ οι εγκρίσεις έκτακτης ανάγκης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή νέων προϊόντων, όπως το SPEAR LEP, στα χέρια των αγροτών που τα χρειάζονται επειγόντως, απαιτείται και είναι σημαντική η πλήρης έγκριση από την ΕΕ για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και βιώσιμη καταπολέμηση του φυλλορύκτη της τομάτας και άλλων δαπανηρών παρασίτων, τόνισε η Τριανταφυλλίδου.
«Είναι ζωτικής σημασίας για τους Έλληνες παραγωγούς να γνωρίζουν ότι θα έχουν αυτό το προϊόν διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή και γι' αυτό είναι σημαντικό για το SPEAR LEP να αποκτήσει κανονική ευρωπαϊκή άδεια - ένα προϊόν που είναι φιλικό προς το περιβάλλον, τον άνθρωπο και τους επικονιαστές και που μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διαχείριση της ανθεκτικότητας», δήλωσε.
«Προϊόντα όπως το SPEAR LEP είναι τα ιδανικά εργαλεία για τη βιώσιμη γεωργία».
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το SPEAR LEP και τον τρόπο πρόσβασης σε αυτό κατά την περίοδο έκτακτης χρήσης, οι καλλιεργητές τομάτας στην Ελλάδα μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα Vestaron.gr

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εντομολογικής Εταιρείας Ελλάδος και η Οργανωτική Επιτροπή του 20ου Πανελλήνιου Εντομολογικού Συνεδρίου, αποφάσισαν την αναβολή του 20ου ΠΕΣ, το οποίο είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί από 11-14 Νοεμβρίου 2024, στο Συνεδριακό Κέντρο ΚΕΔΕΑ, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η αναβολή του συνεδρίου οφείλεται σε οργανωτικά προβλήματα που προέκυψαν λόγω περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και έθεταν σε κίνδυνο την επιτυχημένη διενέργεια του Συνεδρίου.

Με νεότερη ανακοίνωση θα ενημερωθείτε για τις νέες ημερομηνίες διενέργειας του Συνεδρίου. Παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας ότι το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί εντός του 2025.

Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι επαγγελματιών χρηστών φυτοπροστατευτικών προϊόντων με τη συνδρομή των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών των τοπικών ΔΑΟΚ των ΠΕ και των Περιφερειακών Κέντρων Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥπΑΑΤ.

Σύμφωνα με το υπουργείο ο στόχος της εντατικοποίησης των ελέγχων είναι διπλός:

• Πρώτον, η ενημέρωση και θωράκιση των αγροτών φυτικής παραγωγής να αποφεύγουν πρακτικές μη ορθολογικής παραγωγικής διαδικασίας και
• Δεύτερον, η προστασία του καταναλωτή και του περιβάλλοντος.

Οι έλεγχοι αφορούν κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που χρησιμοποιεί γεωργικά φάρμακα (φυτοπροστατευτικά προϊόντα) κατά την επαγγελματική του δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένων των ψεκαστών, αγροτών-παραγωγών, γεωπόνων ή άλλων που εφαρμόζουν γεωργικά φάρμακα στο γεωργικό τομέα ή σε άλλους τομείς δραστηριότητάς τους.

Οι έλεγχοι των αρμόδιων ελεγκτικών αρχών περιλαμβάνουν επιτόπιους ελέγχους κατά την εφαρμογή τους, ελέγχους ψεκαστικού υγρού και μηχανήματος εφαρμογής του, δειγματοληψία και ελέγχους φυτικών ιστών κτλ, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις διαδικασίες που περιγράφονται στην Εγκύκλιο του ΥΠΑΑΤ με Αριθ. Πρωτ. 8222/108917/03-08-2018.

Οι επαγγελματίες χρήστες καλούνται να συμμορφώνονται πλήρως με τις ορθολογικές διαδικασίες που επιτάσσει η σύγχρονη παραγωγή τροφίμων φυτικής προέλευσης και είναι νομοθετημένες τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο και ιδίως σε ό,τι αφορά στη χρήση των γεωργικών φαρμάκων.

Υπενθυμίζεται ότι τα διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλονται στους παραβάτες δύναται να ανέρχονται έως και του ποσού των 30.000 ευρώ αναλογικά της φύσης του παραπτώματος.

Ο Τομέας Επιστήμης Γεωργίας της Bayer ανακοινώνει με χαρά την κυκλοφορία του νέου προϊόντος Tuta Pro Press, το οποίο εντάσσεται στη σειρά βιοφυτοπροστατευτικών προϊόντων Vynyty®. Το προϊόν αυτό έρχεται να εμπλουτίσει το ήδη πλούσιο χαρτοφυλάκιο Βiologicals της Bayer, προσφέροντας μια καινοτόμο λύση για την καταπολέμηση του εντόμου Tuta absoluta.

Το Tuta Pro Press είναι ένα πρωτοποριακό προϊόν φυτοπροστασίας, σχεδιασμένο ειδικά για την προστασία των θερμοκηπιακών καλλιεργειών τομάτας, πιπεριάς και μελιτζάνας. Βασίζεται στην τεχνολογία των φερομονών σεξουαλικής σύγχυσης, προσφέροντας μια φιλική προς το περιβάλλον λύση μέσω της μείωσης των χημικών επεμβάσεων.

Σε ένα αγροτικό περιβάλλον με συνεχόμενες προκλήσεις, η Bayer προσφέρει λύσεις που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις των αγορών, προωθώντας την ολοκληρωμένη διαχείριση των καλλιεργειών. Το Tuta Pro Press αποτελεί σημαντικό εργαλείο της διαχείρισης του εντόμου Tuta absoluta για τον Έλληνα παραγωγό, καθώς προσφέρει σημαντικά οφέλη, όπως:

• Αποτελεσματικότητα στην Καταπολέμηση: Η χρήση φερομονών σεξουαλικής σύγχυσης έχει αποδειχθεί ότι μειώνει σημαντικά τον πληθυσμό της Tuta absoluta, περιορίζοντας με φιλικό τρόπο τις ζημιές στις καλλιέργειες.
• Αποτελεσματική Διαχείριση της Ανθεκτικότητας: Αντιμετωπίζει το υπαρκτό πρόβλημα της ανθεκτικότητας στα χημικά εντομοκτόνα.
• Εύκολη και Ταχεία Εφαρμογή: Η τεχνολογία PRESS επιτρέπει την ταχύτερη εφαρμογή με λιγότερους πόρους σε σύγκριση με άλλες φερομόνες της κατηγορίας του.
• Περιβαλλοντική Υπευθυνότητα: Το Tuta Pro Press είναι φιλικό προς το περιβάλλον, δεν διαθέτει διαλύτες ή μικροπλαστικά, βιοδιασπώμενο και δεν αφήνει υπολείμματα.
• Ασφάλεια για Χρήστες και Περιβάλλον: Είναι ασφαλές για τον χρήστη και δεν προκαλεί καμία απολύτως επιβάρυνση στο περιβάλλον.
• Συμβατότητα με Βιολογική Γεωργία: Κατάλληλο για χρήση στη βιολογική γεωργία, καθιστώντας το ιδανικό για παραγωγούς που επιθυμούν να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες πρακτικές.

Ο Γρηγόρης Μοσχόπουλος, Head of Field Activation & Marketing Operations του Τομέα Επιστήμης Γεωργίας της Bayer Ελλάς, δήλωσε: «Με το Tuta Pro Press, η Bayer επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που προάγουν τη βιωσιμότητα και την ασφάλεια στην γεωργία. Το προϊόν αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της μείωσης των χημικών επεμβάσεων και της υποστήριξης των παραγωγών στην αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η Tuta absoluta».

Με την εγγύηση της Bayer, το Tuta Pro Press εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα και την κερδοφορία της καλλιέργειας με περιβαλλοντική ευθύνη, προωθώντας βιώσιμες γεωργικές πρακτικές και μειώνοντας την ανάγκη για χημικά εντομοκτόνα.

Tuta Pro Press! Για τον παραγωγό που αναζητά καινοτόμες, πρακτικές και εύκολες στην εφαρμογή τους λύσεις, φιλικές για το περιβάλλον, τους καταναλωτές και τον ίδιο.

Συνεχίζεται η πολιτική κατά των Ευρωπαίων παραγωγών, που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια η Κομισιόν, η οποία «πιέζει» για απελευθέρωση των εισαγωγών τροφίμων από τρίτες χώρες που περιέχουν υπολείμματα απαγορευμένων δραστικών ουσιών στην ΕΕ.

Να θυμίσουμε οι εισαγωγές από τρίτες χώρες ήταν ένα βασικό αίτημα των μεγάλων αγροτικών κινητοποιήσεων που έγιναν πέρυσι σε όλη την Ευρώπη αλλά φαίνεται ότι η Κομισιόν συνεχίζει να αδιαφορεί για τους αγρότες της ΕΕ.

Δύο αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτρέψουν τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες που περιέχουν υπολείμματα απαγορευμένων στην ΕΕ δραστικών ουσιών καταψηφίστηκαν, την Τετάρτη (18/9), στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν τις αποφάσεις για να επιτραπούν ανοχές στην εισαγωγή (γνωστές και ως μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων) που αφορούν τις δραστικές ουσίες cyproconazole και spirodiclofen στα δημητριακά, σπόροι, κρέας, καθώς και τις benomyl, carbendazim και thiophanate‐methyl σε οπωροκηπευτικά (όπως λεμόνια, λάιμ, μανταρίνια και μπάμιες).

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η χρήση όλων αυτών των φυτοφαρμάκων είναι απαγορευμένη στην ΕΕ.

522 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της ένστασης στην απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την cyproconazole και τη spirodiclofen, 127 κατά και 28 απείχαν.

Για το benomyl, το carbendazim και το thiophanate-methyl, 516 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της ένστασης, 129 κατά και 27 απείχαν.

Χρειαζόταν απόλυτη πλειοψηφία τουλάχιστον 359 βουλευτών για την απόρριψη των δύο αποφάσεων της Επιτροπής.

Η Επιτροπή πρέπει τώρα να αποσύρει τις προτάσεις της.

Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να υποβάλει νέο σχέδιο που να μειώνει όλα τα μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων (στη χαμηλότερη ποσότητα στην οποία μπορεί να ανιχνευθεί) ή στην προεπιλεγμένη τιμή του 0,01 mg/kg και να απορρίψει τυχόν αιτήματα για ανοχές εισαγωγής τροφίμων από τρίτες χώρες.

Για το θέμα σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μανώλης Κεφαλογιάννης, αναφέρει ότι απορρίφθηκαν από το Ευρωκοινοβούλιο δύο αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που θα επέτρεπαν την αύξηση των ορίων ανοχής στις εισαγωγές εσπεριδοειδών, λαχανικών και σιτηρών από τρίτες χώρες. Η οποιαδήποτε αυξημένη ανοχή αυτών των φυτοφαρμάκων θα έδειχνε ασυνέπεια των πολιτικών της ΕΕ απέναντι στον στόχο για μείωση της παρουσίας φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και την προστασία της υγείας των καταναλωτών και κυρίως θα παραβίαζε την αρχή της αμοιβαιότητας των κανόνων σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων.Οι παραπάνω δραστικές ουσίες είναι απαγορευμένες στην Ε.Ε. εδώ και πολλά χρόνια, αλλά χρησιμοποιούνται ευρέως από τρίτες χώρες που εξάγουν προϊόντα στην Ευρώπη.

Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε προτάσεις για την αύξηση των ανώτατων ορίων καταλοίπων (MRLs) για τις ουσίες αυτές σε εισαγόμενα προϊόντα. Η αλλαγή αυτή θα επέφερε πολύ σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στους Έλληνες και Ευρωπαίους παραγωγούς, οι οποίοι βρίσκονται ήδη σε σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα έναντι των παραγωγών τρίτων χωρών».

Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.

Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.

Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.

Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:

1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.

2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.

3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».

Παρατηρήσεις

α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.

Προτάσεις προς βαμβακοπαραγωγούς και εκκοκκιστές ενόψει της φετινής περιόδου συγκομιδής.

Η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος, με κύριο στόχο την αναβάθμιση του προϊόντος και με σκοπό να επιτευχθούν υψηλότερες τιμές πώλησης, προτείνει τα ακόλουθα:

Στα μέλη βαμβακοπαραγωγούς:

1. Τη συνεργασία των βαμβακοπαραγωγών με γεωπόνους για τη σωστή αποφύλλωση της φυτείας
2. Τη συγκομιδή της καλλιέργειας με συμβατικές βαμβακοσυλλεκτικές μηχανές, ώστε το προϊόν να είναι καθαρό
3. Την παρουσία των βαμβακοπαραγωγών στα εκκοκκιστήρια κατά την παράδοση του προϊόντος, προκειμένου να διαπραγματεύονται την τιμή πώλησης του βαμβακιού αλλά και να υπογράφουν τις νέες συμβάσεις αγοραπωλησίας
4. Τη συνδρομή των βαμβακοπαραγωγών στην ποιοτική αναβάθμιση του βαμβακιού, με τη σωστή συγκομιδή, παραδίδοντας βαμβάκι με χαμηλή υγρασία και δημιουργώντας υπεραξία για το προϊόν και βιώσιμες προοπτικές για τον κλάδο.

Και στα μέλη εκκοκκιστές:

1. Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις να παραλαμβάνουν το προϊόν, να διαχωρίζουν τις ποιότητες και να ανταμείβουν με δίκαιες τιμές τους παραγωγούς ανάλογα με την προσπάθειά τους για παράδοση ποιοτικού προϊόντος, με χαμηλή υγρασία και λίγες ξένες ύλες
2. Την τήρηση του αρχείου των συμβάσεων, σηματοδότηση των δεμάτων με την κωδικοποίηση που προβλέπεται και την αποστολή των στοιχείων εισαγωγής, παραγωγής και αποθεμάτων προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ για την αξιοποίησή τους στην εμπορία του προϊόντος
3. Την αποστολή δεμάτων στο Εθνικό Κέντρο Ταξινόμησης Βάμβακος, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές
4. Τη συνεργασία με τους παραγωγούς - πελάτες για την εφαρμογή προγραμμάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης, με στόχο την πιστοποίηση του προϊόντος.

Στόχος της Διεπαγγελματικής Βάμβακος είναι η ανάδειξη των βέλτιστων πρακτικών που να εξασφαλίζουν την παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντος για να επιβραβεύεται αναλόγως ο παραγωγός αλλά και για τη βελτίωση της θέσης του προϊόντος στην παγκόσμια αγορά. Ας «θωρακίσουμε» το προϊόν μας όπως του αξίζει.
Τα ανωτέρω προτείνονται όταν επικρατούν φυσιολογικές / κανονικές συνθήκες συγκομιδής.

ΟΠΕΚΕΠΕ για ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι

Σε σχετική εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ, καθορίζονται οι λεπτομέρειες για να δοθεί στους δικαιούχους παραγωγούς η ειδική συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι για την περίοδο 2024/2025.

Συγκεκριμένα προβλέπεται:
Η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται σε 733,98 € ανά εκτάριο εφόσον η επιλέξιμη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 250.000 εκτάρια σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 38 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115.
Η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς που καλλιεργούν βαμβάκι σε επιλέξιμες εκτάσεις και έχει δηλωθεί η καλλιέργεια στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης.
Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις, παραλαμβάνουν, επεξεργάζονται και αποστέλλουν τα στοιχεία των παραδόσεων βάμβακος στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η μέση απόδοση του εκκοκκιστηρίου στο οποίο έχουν παραδώσει οι παραγωγοί πρέπει να είναι άνω του 32% η οποία παρακολουθείται και επιβεβαιώνεται με τελικό ισοζύγιο.

Α. Υποχρεώσεις των παραγωγών βάμβακος

Οι παραγωγοί βάμβακος πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει για την καλλιέργειά τους αποκλειστικά πιστοποιημένο σπόρο με ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά καλλιεργούμενο εκτάριο ή δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάμβακος με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2024 εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά.
Η σπορά των επιλέξιμων εκτάσεων με βαμβάκι αποδεικνύεται με την προσκόμιση πρωτοτύπου τιμολογίου αγοράς ή τιμολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και των πρωτοτύπων επίσημων ετικετών που φέρουν οι συσκευασίες των σπόρων προς σπορά που αναγράφονται στα ανωτέρω παραστατικά.
Σε περίπτωση απώλειας των πρωτοτύπων των ανωτέρω παραστατικών ο παραγωγός μπορεί να προσκομίζει γνήσια ευκρινή αντίγραφα αυτών, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη για την ακρίβεια των στοιχείων.
Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή για την παραγωγή προβασικού ή βασικού σπόρου προς σπορά και την παραγωγή για τον αναπολλαπλασιασμό του υλικού της διατηρούμενης ποικιλίας.
Οι παραγωγοί στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης πρέπει να αναφέρουν το όνομα της ποικιλίας του χρησιμοποιούμενου σπόρου, το όνομα και τη διεύθυνση της εγκεκριμένης Διακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι μέλος, καθώς και ότι αιτούνται της ειδικής ενίσχυσης.
Να διατηρούν την καλλιέργεια τους υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών φροντίδων.
Να συγκομίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, σύμφωνα με τον Πίνακα ΙΙΙ της υπ’αριθμ. 243/101146/12/04/2024 Υπουργικής Απόφασης, υπογράφοντας πέραν των άλλων την προβλεπόμενη σύμβαση αγοραπωλησίας με την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, εφόσον το επιλέξουν, που θα διαπραγματευτεί και θα πουλά την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασμό τους.
Να μην παραδίδουν σύσπορο βαμβάκι με ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10% διότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης.
Οι παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια για τους παραγωγούς που θέλουν να τύχουν της ενίσχυσης πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2025.
Παραγωγοί που για λόγους ανωτέρας βίας δεν παραδίδουν την παραγωγή τους μέχρι 31η Ιανουαρίου 2025 δηλώνουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσής της.

Β. Υποχρεώσεις Εκκοκκιστικών Επιχειρήσεων, Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Ομάδων Παραγωγών

Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις γνωστοποιούν εγγράφως, προς την αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του ΟΠΕΚΕΠΕ, την πρόθεσή τους για έναρξη των παραλαβών, τουλάχιστον δύο εργάσιμες ημέρες νωρίτερα, αναγράφοντας κα τα στοιχεία αρμοδίου επικοινωνίας (τηλέφωνο, email) προκειμένου να επικοινωνεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ μαζί τους για τη χορήγηση Κωδικού Πρόσβασης στο ηλεκτρονικό σύστημα ώστε να ενημερώνονται σχετικά από αυτό και να αποστέλλουν τα ζητούμενα στοιχεία.
Να έχουν αναρτημένη καθημερινά σε εμφανές σημείο την ισχύουσα διεθνή τιμή για την ενημέρωση των παραγωγών καθώς επίσης και τη διακύμανση της τιμής αγοράς του συσπόρου βάμβακος ανάλογα με την ποιοτική διαβάθμισή του.
Επίσης, να αναγράφουν στα δελτία ποιοτικής και ποσοτικής παραλαβής το ποσοστό υγρασίας για κάθε εισερχόμενη παρτίδα.

Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις κατά τη διαδικασία της παράδοσης του προϊόντος από τον παραγωγό (παρτίδα) πρέπει:
Α. Να δίνουν αύξοντα αριθμό στην κάθε παρτίδα.
Β. Να καταχωρούν τουλάχιστον τον ΑΦΜ του παραγωγού ή της Συνεταιριστικής Οργάνωσης ή της Ομάδας Παραγωγών.
Γ. Το αργότερο κατά την είσοδο της ποσότητας (παρτίδας) στην εκκοκκιστική επιχείρηση συνάπτεται Σύμβαση μεταξύ παραγωγού και εκκοκκιστή υποχρεωτικά σύμφωνα με το υπόδειγμα που επισυνάπτεται στην Υπουργική Απόφαση. Η τιμή προσδιορίζεται λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή τιμή και την τυχόν θετική ή αρνητική πριμοδότηση που προκύπτει από απόφαση της ΔΟΒ.

Εάν η ΔΟΒ δεν έχει εκδώσει τέτοια απόφαση η τιμή διαμορφώνεται ελεύθερα.

Στην περίπτωση περισσοτέρων της μιας παράδοσης από παραγωγό σε εκκοκκιστική επιχείρηση, υπογράφεται μία μόνο σύμβαση που περιλαμβάνει το σύνολο των προς παράδοση ποσοτήτων.

Τα στοιχεία των παραγωγών που αναγράφονται στη σύμβαση πρέπει να είναι σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης όπως αυτή υπάρχει καταχωρημένη στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Σε περίπτωση μη σύναψης σύμβασης ή σε τυχόν άλλες παραβάσεις της Υπουργικής Απόφασης, επιβάλλονται κυρώσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Υπουργική Απόφαση.

Στις περιπτώσεις Συνεταιριστικών Οργανώσεων ή Ομάδων Παραγωγών η αντίστοιχη Σύμβαση αγοραπωλησίας με συνημμένο κατάλογο των μελών, πρέπει να υπογράφεται, κατόπιν εξουσιοδότησης, πριν την έναρξη της περιόδου παραδόσεων και να κατατίθεται εντός δέκα (10) ημερών από την υπογραφή της στην αρμόδια Περιφερειακή Διεύθυνση του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις και οι Ομάδες Παραγωγών οφείλουν να εγγραφούν ως χρήστες στην ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ για τα συνδεδεμένα καθεστώτα Άμεσων Ενισχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ και να καταχωρούν τις παραδοθείσες ποσότητες ανά παραγωγό –μέλος της Ομάδας ή του Συνεταιρισμού, σύμφωνα με τις οδηγίες που θα σταλούν ηλεκτρονικά.

Επίσης, θα πρέπει να καταθέσουν στην αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του ΟΠΕΚΕΠΕ το Καταστατικό, την Έγκριση Λειτουργίας της Ομάδας ή του Συνεταιρισμού καθώς και τα πλήρη στοιχεία των υπευθύνων επικοινωνίας.

Επισημαίνεται ότι οι παραδόσεις που πραγματοποιούνται από τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις ή τις Ομάδες Παραγωγών θα καταχωρούνται από τις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις στους ΑΦΜ του Συνεταιρισμού ή της Ομάδας.

Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις υποχρεούνται να αποστέλλουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος στο τέλος της ημέρας κατάσταση ημερησίων παραλαβών συσπόρου βάμβακος.

Στο τέλος δε της εκκοκκιστικής περιόδου τα κάτωθι δεδομένα:
α. στοιχεία ποιοτικής κατάταξης εκκοκκισμένου βάμβακος
β. στοιχεία για το ποσοστό απόδοσης συσπόρου σε ίνες
γ. δήλωση αποθεμάτων εκκοκκισμένου σε δέματα και κιλά ιδίας παραγωγής και εμπορίας καθώς και βαμβακοσπόρου.

Σε περίπτωση αγοράς συσπόρου βάμβακος από χώρες της Ε.Ε ή τρίτες χώρες, να ενημερώνουν την αρμόδια Περιφερειακή Δ/νση του ΟΠΕΚΕΠΕ πριν την εισαγωγή του στο εκκοκκιστήριο.

Να τηρούν βιβλίο αποθήκης και βιβλίο παραγωγής κοστολογίου όπως περιγράφεται στην υπ’ αριθμ. 1102586/677/0015/21-10-2007 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών καθώς και τα προβλεπόμενα παραστατικά του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.

Να τηρούν τις παρακάτω προδιαγραφές σήμανσης – ταυτότητας δεμάτων εκκοκκισμένου βάμβακος.

Επιπλέον από την έναρξη της εκκοκκιστικής περιόδου μέχρι τη λήξη αυτής σε τακτά χρονικά διαστήματα θα γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος σε ποσοστό τουλάχιστον 0,5% των παραδιδόμενων στα εκκοκκιστήρια παρτίδων συσπόρου, ώστε να διαπιστωθεί η περιεκτικότητά τους σε ξένες ύλες σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Κέντρου Ταξινόμησης Βάμβακος.

Στο τέλος της εκκοκκιστικής περιόδου διεξάγεται διοικητικός έλεγχος στο 10% των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων για την εξακρίβωση και επαλήθευση των στοιχείων παραδόσεων και σε ποσοστό τουλάχιστον 1% επί του συνόλου των παραγωγών που παρέδωσαν βαμβάκι στην εν λόγω επιχείρηση.

Τυχόν προφανή λάθη κατά την καταχώρηση των παρτίδων στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ και μέχρι τη λήξη της περιόδου (λάθος καταχώρηση ΑΦΜ, ονοματεπώνυμα κλπ) δύναται να διορθωθούν, με την προσκόμιση ορθών παραστατικών, χωρίς όμως να επηρεάζεται η μοναδικότητα και το βάρος της παρτίδας. Οι παραγωγοί βάμβακος πρέπει να τηρούν όλες τις ανωτέρω προϋποθέσεις για να λάβουν την ειδική στρεμματική ενίσχυση για το βαμβάκι.

Σε περίπτωση που η απόδοση μιας εκκοκκιστικής επιχείρησης σε εκκοκκισμένο βαμβάκι είναι μικρότερη του 32%, και εκτός περιπτώσεων ανωτέρας βίας, δεν θα χορηγείται στους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση που αντιστοιχεί στην έκταση από την οποία παράχθηκε το σύσπορο βαμβάκι που παραδόθηκε στην εκκοκκιστική επιχείρηση.

Για τις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις που δεν τηρούν τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις της ΥΑ ή βρίσκονται στο όριο απόδοσης του 32% θα ενημερώνονται οι παραγωγοί με κάθε πρόσφορο μέσο, ώστε να γνωρίζουν πως δεν θα τύχουν της συνδεδεμένης ενίσχυσης αναλογικά, για τις ποσότητες που θα εξακολουθήσουν να παραδίδουν σε αυτές.

Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.

Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.

Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.

Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».

Απάντηση ΥπΑΑΤ

Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.

Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.

Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.

Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.

Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.

Συγκεκριμένα:

• Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
• Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
• Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.

Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:

1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης

2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.

Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.

Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.

Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.

Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.

Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.

Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.

Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.

Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.

Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.

Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:

1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.

2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.

3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.

4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.

5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:

α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,

β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:

• Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
• Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.

Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.

6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:

• Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
• Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:

• Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
• Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
• Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
• Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
• Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
• Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
• Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
• Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
• Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.

Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:

1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.

2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.

Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).

Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.

Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.

Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.

Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.

Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:

• ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
• ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
• ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.

Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)

Φωτογραφία: Επίσκεψη και αξιολόγηση στον πειραματικό αμπελώνα της Νεμέας από την ερευνητική ομάδα του ΓΠΑ.
Τα ζιζάνια ανήκουν στους σημαντικότερους παράγοντες που περιορίζουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών, την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Η επιτυχής διαχείριση των ζιζανίων αποτελεί μια σημαντική προτεραιότητα για τους παραγωγούς, οι οποίοι όμως συχνά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εφαρμογές χημικών ζιζανιοκτόνων. Σύμφωνα μάλιστα με τα πρόσφατα στοιχεία του FAO, τα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τη δεύτερη πιο διαδεδομένη κατηγορία φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αντιπροσωπεύοντας το 34.3% του συνόλου των πωλήσεων το 2022.
Ωστόσο, η αλόγιστη και λανθασμένη χρήση ζιζανιοκτόνων έχουν σημαντικές συνέπειες για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, η ανεξέλεγκτη χρήση συχνά συνοδεύεται από ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων υδάτων με υπολείμματα ζιζανιοκτόνων, μείωση της μικροβιακής χλωρίδας και των ωφέλιμων οργανισμών του εδάφους, αρνητικές επιδράσεις σε οργανισμούς μη στόχους και ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας των ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα με διάφορους μηχανισμούς δράσης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ΕΕ έχει στρέψει τη προσοχή της στην προώθηση και αξιολόγηση εναλλακτικών αγροοοικολογικών προσεγγίσεων και πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων που προάγουν τη βιοποικιλότητα προκειμένου να αναπτυχθούν αποτελεσμαστικά και αειφόρα συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Ζιζανίων (ΟΔΖ).

Το έργο «GOOD-Agroecology for Weeds» είναι ένα έργο τετραετούς διάρκειας που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Horizon Europe για την έρευνα και την καινοτομία για το διάστημα 2023-2027. Το έργο στοχεύει να αναδείξει το ρόλο καινοτόμων αγροοικολογικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων σε 16 «ζωντανά εργαστήρια» (Living Labs), δημιουργώντας ένα Δίκτυο Αγροοικολογικής Διαχείρισης Ζιζανίων (Agroegological Weed Management Network) με σκοπό τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από τους παραγωγούς και την ευρύτερη εφαρμογή και αποδοχή των αγροοικολογικών στρατηγικών και προσεγγίσεων. Τα Living Labs του έργου GOOD θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας» που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση εναλλακτικών, μη χημικών και ψηφιακών πρακτικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων με τη συνδρομή προσεγγίσεων Γεωργίας Ακριβείας (Precision Agriculture). Πιο συγκεκριμένα, το έργο δίνει έμφαση στη χρήση φυτών κάλυψης (cover crops) και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους έναντι των ζιζανίων μέσω εμβολιασμού με ωφέλιμους μικροοργανισμούς (microbial inoculation) αλλά και στο συνδυασμό των καλλιεργειών κάλυψης με άλλες μεθόδους διαχείρισης των ζιζανίων όπως η ψευδοσπορά (false/stale seedbed), ο μηχανικός έλεγχος ζιζανίων (mechanical weed control), οι εντοπισμένες (site-specific) εφαρμογές ζιζανιοκτόνων με τη βοήθεια αισθητήρων και drones κ.ά.

Οι παραπάνω αγροοικολογικές προσεγγίσεις αξιολογούνται σε πειράματα αγρού που πραγματοποιούνται σε συμβατικά, βιολογικά και μικτά καλλιεργητικά συστήματα. Αναλυτικά, έχουν εγκατασταθεί 16 Living Labs σε 9 χώρες με 15 συνολικά υπό μελέτη καλλιέργειες, τόσο ετήσιες (ψυχανθή, σιτηρά, κηπευτικά) όσο και πολυετείς (αμπέλι, ελιά, μηλοειδή, εσπεριδοειδή και πυρηνόκαρπα). Στη χώρα μας, έχουν εγκατασταθεί από την ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών δύο πειραματικοί αγροί, ο ένας στην περιοχή της Νεμέας στην καλλιέργεια του αμπελιού (Εικόνα 1) και ο άλλος στην περιοχή του Δομοκού στην καλλιέργεια του σκληρού σιταριού (Εικόνα 2) με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων, ολιστικών και βιώσιμων αγροοικολογικών πρακτικών για τη διαχείριση των ζιζανίων που θα δημιουργήσουν κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της μείωσης των χημικών εισροών και της βελτιστοποιημένης χρήσης των φυσικών πόρων. Και στα δύο Living Labs αξιολογούνται οι καλλιέργειες κάλυψης (cover crops) σε συνδυασμό με άλλες αγροοικολογικές πρακτικές για την διαχείριση των ζιζανίων τόσο σε συμβατικό όσο και σε βιολογικό σύστημα καλλιέργειας με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Επιστημονικά υπεύθυνοι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Τραυλός και ο Καθηγητής Σπύρος Φουντάς. Το έργο υλοποιείται από μια κοινοπραξία είκοσι συμμετεχόντων φορέων υπό τον συντονισμό του Πανεπιστημίου της Coimbra και της Καθηγήτριας Helena Freitas και χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://www.goodhorizon.eu/ και στους λογαριασμούς του έργου στο LinkedIn και στο Facebook.
Συγγραφείς:
Ν. Αντωνόπουλος, Ι. Γαζούλης, Φ. Δεληγιάννης, Δ. Πετράκη, Μ. Κοκκίνη, Μ. Δανάσκος, Κ. Κοντογεώργου, Α. Ρέκκας, Α. Ταταρίδας, Π. Κανάτας, Σ. Φουντάς και Η. Τραυλός

Στις 23/7/2024, το πρωί, έντονη χαλαζόπτωση, συνοδευόμενη από ισχυρούς ανέμους, έπληξε τις καλλιέργειες μηλοειδών και πυρηνοκάρπων μιας περιοχής της Αγιάς Λαρίσης, από το Βαθύρεμα και μέχρι την είσοδο του δρόμου για τους Νερομύλους.

Από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου εκδόθηκαν οδηγίες για την περιοχή της Αγιάς, που επλήγηκε από την χαλαζόπτωση.

Όπως επισημαίνει το χαλάζι εκτός από την καταστροφής της παραγωγής, προκαλεί πληγές στους φυτικούς ιστούς, οι οποίες αποτελούν πύλες εισόδου παθογόνων οργανισμών.

Συστήνεται στους καλλιεργητές των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από το χαλάζι αλλά και σε όσους στην γύρω περιοχή δέχτηκαν το ξαφνικό καταρρακτώδες μπουρίνι να επέμβουν άμεσα με κατάλληλα και εγκεκριμένα χαλκούχα σκευάσματα ή άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα, για την προστασία των δένδρων από παθογόνους μύκητες και βακτήρια.

Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Διαβάστε αναλυτικά τι λέει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου για τα μηλιά και τα αχλαδιά (εδώ)

Λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος για την υποβολή περιλήψεων ανακοινώσεων για το 21ο Πανελλήνιο Φυτοπαθολογικό Συνέδριο, η οργανωτική επιτροπή του Συνεδρίου αποφάσισε την παράταση της περιόδου υποβολής έως τη 31η Ιουλίου 2024.

Πέραν της ημερομηνίας αυτής, καμία περίληψη δε θα μπορεί να γίνει δεκτή για λόγους επιμέλειας και έκδοσης των πρακτικών.

Επισημαίνεται ότι για λόγους ομαλής διεξαγωγής και παρακολούθησης του συνεδρίου ο συνολικός αριθμός των προφορικών παρουσιάσεων είναι συγκεκριμένος και ο τελικός τρόπος παρουσίασης αποτελεί αρμοδιότητα της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.

Η υποβολή περιλήψεων γίνεται από ειδικό σύνδεσμο της ιστοσελίδας του συνεδρίου. Στις θεματικές ενότητες του συνεδρίου περιλαμβάνονται: Νέες ασθένειες - αιτιολογία, μη παρασιτικές ασθένειες των φυτών, καινοτόμα εργαλεία ταυτοποίησης παθογόνων και διάγνωσης ασθενειών των φυτών, οικολογία και χαρακτηρισμός φυτοπαθογόνων μικροοργανισμών, επιδημιολογία ασθενειών των φυτών, σχέσεις παθογόνου-ξενιστή, στρατηγικές και καινοτόμα εργαλεία αντιμετώπισης ασθενειών των φυτών κ.ά. Η εγγραφή στο συνέδριο είναι υποχρεωτική προκειμένου να παρουσιαστεί η εργασία στο συνέδριο και να εξασφαλισθεί η δημοσίευση της στο τεύχος των Περιλήψεων του Συνεδρίου.

Ο κάθε εγγεγραμμένος σύνεδρος θα μπορεί να παρουσιάσει προφορικά μόνο μία (1) εργασία. Πέραν αυτής, θα μπορεί να παρουσιάσει επιπλέον εργασίες μόνο ως εικονογραφημένα κείμενα (posters).

Λεπτομερείς οδηγίες για τη συγγραφή και την υποβολή της περίληψης, για τις διαστάσεις των εικονογραφηµένων κειμένων και το πρόγραμμα του Συνεδρίου, υπάρχουν στον ιστότοπο του 21ου Πανελλήνιου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου (εδώ).

Οι σύνεδροι που επιθυμούν να παρουσιάσουν προφορική ή εικονογραφημένη ανακοίνωση στο συνέδριο παρακαλούνται να ολοκληρώσουν την εγγραφή τους και να αποστείλουν το σχετικό παραστατικό απόδειξης πληρωμής του κόστους εγγραφής μέχρι την 31η Ιουλίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected].

Περιλήψεις ανακοινώσεων που θα αποσταλούν από συνέδρους που δεν θα έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους στο συνέδριο δεν θα συμπεριληφθούν στην έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου.

ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΚΑΛΥΤΕΡΩΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΩΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ

Στα πλαίσια του 21ου Πανελληνίου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου, η Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία θα βραβεύσει έξι νέους ερευνητές, σύμφωνα με τις παρακάτω προϋποθέσεις:

• Βραβείο καλύτερης προφορικής παρουσίασης: 500 €
• Βραβείο καλύτερης εικονογραφημένης παρουσίασης: 150 €
• Βραβεία 2ης και 3ης καλύτερης προφορικής και εικονογραφημένης παρουσίασης: Φυτοπαθολογικό Λεξικό (Αγγλοελληνικό-Ερμηνευτικό), Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, Π.Η. Κυριακοπούλου, Α.Ε. Βολουδάκης, Κ.Δ. Χολέβας, Α.Σ. Αλιβιζάτος, Εκδόσεις Πάπυρος, 2018, (>13.800 όροι) 845 σελ.

Δυνατότητα συμμετοχής στο θεσμό των βραβεύσεων παρουσιάσεων έχουν μεταπτυχιακοί φοιτητές, και υποψήφιοι διδάκτορες.

Οι υποψήφιοι διδάκτορες θα πρέπει να μην κατέχουν οργανική θέση σε κάποιο φορέα και να είναι πρώτοι συγγραφείς ή επικεφαλής της σχετικής ερευνητικής ομάδας, ενώ κάθε υποψήφιος μπορεί να συμμετέχει μόνο με μια (1) προφορική παρουσίαση ή μία (1) εικονογραφημένη παρουσίαση.

Αναλυτικές πληροφορίες και οδηγίες, σχετικά με τη συμμετοχή σας, την υποβολή των περιλήψεων των εργασιών, το πρόγραμμα του Συνεδρίου, οδηγίες για τις διαστάσεις των εικονογραφημένων κειμένων και πληροφορίες για την πρόσβαση στο χώρο διεξαγωγής του 21ου Πανελλήνιου Φυτοπαθολογικού Συνεδρίου, θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Συνεδρίου (εδώ).

Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε Λάρισας, σε συνέχεια των επιτόπιων ελέγχων σχετικά με την εμφάνιση παραμόρφωσης σε καρπούς ροδάκινων, η οποία προκάλεσε έντονη ανησυχία στους παραγωγούς της περιοχής, προέβη σε δειγματοληψίες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Τυρνάβου και τα δείγματα αποστάλθηκαν στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για εργαστηριακές εξετάσεις.

Τα αποτελέσματα του Μπενακείου Φυτόπαθολογικού Ινστιτούτο αναφέρουν ότι οι καρποί που ελεγχθήκαν παρουσίαζαν προσβολή από:

α. Τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα

β. Το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς

γ. Τον ιό της πράσινης δακτυλιωτής ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς
δ. Τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων καθώς επίσης και

ε. και από άτομα ενός είδος ακάρεως, του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae)

Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αποδειχθεί ότι ευθύνεται για τα συμπτώματα της έντονης παραμόρφωσης των ροδακίνων και το αίτιο της παραμόρφωσης των καρπών τελεί υπό περαιτέρω διερεύνηση.

Σχετική βιβλιογραφική έρευνα για ανάλογα συμπτώματα στη ροδακινιά σε άλλες χώρες δεν έδωσε αποτελέσματα ώστε να μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε κάποια διάγνωση.

Ξεκίνησε, από χθες Δευτέρα (1/7/2024), στην Αθήνα, το 20ο Παγκόσμιο Συνέδριο Φυτοπροστασίας (XX IPP Congress).

Το Συνέδριο πραγματοποιείται, από 1 έως τις 5 Ιουλίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και διοργανώνεται από την Φυτιατρική Εταιρεία Ελλάδος, υπό την αιγία της International Association for the Plant Protection Sciences (IAPPS) και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιπλέον, η Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, η Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος και η Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία συμβάλουν στην οργάνωση του Συνεδρίου.

Το Συνέδριο αποτελείται από παράλληλες συνεδρίες με προσκεκλημένους ομιλητές, καθώς και προφορικές και αναρτημένες παρουσιάσεις, για θα καλύψει όλους τους κλάδους της Φυτοπροστασίας.

Επτακόσιοι και πλέον επιστήμονες από 60 χώρες του κόσμου θα βρίσκονται στην Αθήνα για το παγκόσμιο αυτό γεγονός στην Φυτοπροστασία.

Όπως ανέφερε στην εναρκτήρια ομιλία του ο πρόεδρος του συνεδρίου Δρ Ελευθέριος Τζάμος, «σε μια εποχή του αναμφισβήτητου φαινομένου της κλιματικής αλλαγής που κυριαρχεί σε όλο τον κόσμο, σε μια περίοδο τεράστιας αύξησης του πληθυσμού της γης με τεράστια προβλήματα στην επισιτιστική ασφάλεια, σε μια περίοδο τεράστιας πίεσης στους φυσικούς πόρους για την κάλυψη μιας μεγάλης ανάγκης για ασφαλή τρόφιμα, που αναζητάμε τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και δημιουργία ευκαιριών για οικονομική ανάπτυξη, η φυτοπροστασία θα παίξει έναν εξαιρετικά σημαντικό παγκόσμιο ρόλο στην εξασφάλιση της ανθρώπινης ευημερίας.

Η διαχείριση της απώλειας καλλιεργειών που προκαλείται από παθογόνα και παράσιτα είναι ένα περίπλοκο ζήτημα υψίστης σημασίας για την παγκόσμια γεωργία.
Υπάρχει ανάγκη να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ασθένειες ή τα παράσιτα που απειλούν την παγκόσμια ανθρώπινη ευημερία.

Το Συνέδριο αποτελείται από ταυτόχρονες συνεδριάσεις με προσκεκλημένους ομιλητές και θα καλύψει όλους τους κλάδους φυτοπροστασίας, συμπεριλαμβανομένης της Φυτοπαθολογίας, της Εντομολογίας, της Ζιζανιολογίας, της Νηματωδολογίας κ.α.

Επίσης οι διεθνείς οργανισμοί που ασχολούνται με την επισιτιστική ασφάλεια, την ασφάλεια των τροφίμων και την υγεία των φυτών θα είναι αναλύσουν κρίσιμα τπροβλήματα που σχετίζονται με την παγκόσμια γεωργία και θα προτείνουν μέτρα και δράσεις».

Περισσότερες πληροφορίες για το συνέδριο επισκεφθείτε την ιστοσελίδα (εδώ)

Κώστας Τσιάρας στο 20ο Διεθνές Συνέδριο Φυτοπροστασίας

Έναν τετραπλό στόχο για την ποιότητα των παραγομένων προϊόντων, καθώς και την παραγωγή ποιοτικά καλών και περισσότερων τροφίμων προκειμένου να διασφαλιστεί η επισιτιστική επάρκεια, προέβαλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του 20ου Διεθνούς Συνεδρίου Φυτοπροστασίας. Ο τετραπλός στόχος στα θέματα φυτοπροστασίας, όπως τον περιέγραψε ο κ. Τσιάρας, εστιάζεται στα εξής:

• Την πλήρη Προστασία του Φυτικού Κεφαλαίου και της Φυτικής Παραγωγής
• Την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας
• Τη μείωση του κόστους παραγωγής των προϊόντων και ταυτόχρονα,
• Την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.

Για την επίτευξη αυτών των στόχων, όπως είπε, εφαρμόζονται συγκεκριμένες και ολοκληρωμένες δράσεις που συμβάλλουν στη διατήρηση, τη διαρκή αξιολόγηση και αξιοποίηση των εγχώριων φυτογενετικών πόρων και προώθηση νέων ποικιλιών και ειδών με βελτιωμένη απόδοση, ποιότητα και προσαρμοστικότητα.

Αναφερόμενος στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας τα εντόπισε στα εξής:

• ο μικρός και κατακερματισμένος κλήρος,
• η ανορθολογική χρήση των υδάτων,
• οι ξεπερασμένες, οριζόντιες μέθοδοι παραγωγής,
• η κατάχρηση ή η απουσία φυτοπροστατευτικών μέσων,
• το αυξημένο κόστος παραγωγής

Όπως είπε, πρόκειται για παράγοντες «που κρατούν την ελληνική αγροτική παραγωγή για χρόνια καθηλωμένη και δεν της επιτρέπουν να αξιοποιήσει το τεράστιο πλεονέκτημα της αναγνωρισμένης ποιότητας των προϊόντων που παράγει η ελληνική γη».

Ο κίνδυνος επισιτιστικής ανεπάρκειας

Σε αυτά τα προβλήματα ο κ. Τσιάρας προσέθεσε και εξωγενείς παράγοντες όπως η κλιματική κρίση και οι συνέπειες από τους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, που ως αποτέλεσμα έχουν την πληθωριστική κρίση και την αύξηση του κόστους παραγωγής, «διακινδυνεύοντας παράλληλα την αυτάρκεια και την επάρκεια αγροτικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο».
Και πρόσθεσε: «Θα μου επιτρέψετε να επιμείνω στον κίνδυνο έλλειψης επισιτιστικής επάρκειας, καθώς από την ύπαρξή της εξαρτάται και η κοινωνική συνοχή και - κατά συνέπεια - και η πολιτική σταθερότητα, σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού η έλλειψη τροφίμων μπορεί να δημιουργήσει κοινωνικές εκρήξεις που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Φυσικά δεν βρισκόμαστε σε αυτήν την κατάσταση, αλλά ο ρόλος των πολιτικών είναι να είμαστε προμηθείς και όχι επιμηθείς. Και ο ρόλος ο δικός σας στην διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας μέσα από την αύξηση της παραγωγής και της παραγωγής ποιοτικά καλών, τροφίμων, είναι καθοριστικός».

Αντίπαλοι και σύμμαχοι της αγροτικής παραγωγής

Αναφερόμενος στους αντιπάλους της ελληνικής αγροτικής παραγωγής ο υπουργός τους εντόπισε στα εξής σημεία:

• στις στρεβλώσεις στην εσωτερική διάρθρωση της παραγωγής,
• στην εντεινόμενη κλιματική κρίση που πλήττει κατά καιρούς διαφορετικές αγροτικές περιοχές της πατρίδας μας και
• στην διαρκώς αυξανόμενη ανθεκτικότητα των ασθενειών και των εχθρών των φυτών και φυτικών προϊόντων που αποτελεί την πιο σταθερή απειλή για την αγροτική παραγωγή.

Σημείωσε, ωστόσο, ότι η ελληνική αγροτική παραγωγή έχει και ισχυρούς συμμάχους όπως:

• την πλούσια εμπειρία από την μακρά αγροτική μας παράδοση,
• τη διαρκή εξέλιξη της γνώσης,
• την εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας

Επένδυση στη γνώση

Ως πρώτη προτεραιότητά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έθεσε την επένδυση στη γνώση, όπως είναι και η εντολή του Πρωθυπουργού, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.

«Να επενδύσουμε στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση, πρωτίστως των κατ’ επάγγελμα αγροτών, για τις νέες μεθόδους παραγωγής και φυτοπροστασίας. Και να μετατρέψουμε την επιστημονική γνώση σε εκπαίδευση και κατάρτιση, ιδίως των νέων αγροτών. Ώστε να μπορέσουν να εφαρμόσουν νέες αποδοτικές μεθόδους στη γεωργία και την κτηνοτροφία μας. Επιδίωξή μας να καταστεί η κατάρτιση και η γνώση ένας πρόσθετος παραγωγικός συντελεστής, που βελτιώνει την παραγωγικότητα, την ποιότητα και την αποδοτικότητα».

Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος ο κ. Τσιάρας είπε ότι η πολιτεία διαθέτει τα αναγκαία μέσα, Οργανισμούς, όπως ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.