Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή βάμβακος στην χώρα μας. Περίπου από τα τέλη Σεπτεμβρίου θα έχουμε την συγκομιδή των μεγάλων ποσοτήτων σε Θεσσαλία πρώτα και ακολουθεί η βόρεια Ελλάδα.
Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, Ευθύμιος Φωτεινός, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι φέτος προβλήματα φυτοπροστασίας δεν υπήρξαν και αναμένεται μια καλή χρονιά για την παραγωγή. Είχαμε μια μικρή μείωση της έκτασης καλλιέργειας (περίπου 100.000 στρέμματα) επειδή κάποιοι στράφηκαν σε σιτάρια και καλαμπόκια λόγω τιμής».
«Οι βροχές πριν την συγκομιδή θα φέρουν φέτος μια ανομοιογένεια στην ποιότητα», επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ Μωχάμεντ Νταράουσε, προϊστάμενος του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου Βάμβακος.
Κασι προσθέτει: «Υπήρξε φέτος ενδιαφέρον για αγορά ελληνικού βαμβακιού από το Ιράν. Αυτοί συνήθως αγοράζουν από το Ουζμπεκιστάν. Φέτος όμως έδειξαν ενδιαφέρον για την χώρα μας αλλά τα οικονομικά μέτρα κατά των ιρανικών τραπεζών που έχει επιβάλλει η δύση και η υψηλή ποιότητα που ζητούν δημιουργούν δυσκολίες στο να υπάρξει κάποια συμφωνία».
Με την μείωση της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης θα είναι εφικτή φέτος η εξασφάλιση της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος για τους παραγωγούς.
Στην 1η τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ (ΣΣ ΚΑΠ), η οποία έχει υποβληθεί προς διαβούλευση και έγκριση στην ΕΕ, ενσωματώθηκε πρόταση αλλαγής της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης, η οποία θα ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 30%, αντί για 20%.
Αυτό αναφέρει η επιστολή του ΥπΑΑΤ που κοινοποιήθηκε στην Βουλή, η οποία απαντά σε αναφορά του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλη Κόκκαλη.
Όσον αφορά την Θεσσαλία, θα ληφθούν υπόψιν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ οι ζημιές από ανωτέρα βία που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αναμενόμενης απόδοσης και συγκομιδής του βαμβακιού, ώστε να καταβληθεί στους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση.
Θυμίζουμε ότι για τον καθορισμό της ελάχιστης παραγωγής και τη χορήγηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης αρμόδιος φορέας είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Μετά την λήξη κάθε εκκοκκιστικής περιόδου ο ΟΠΕΚΕΠΕ ζητά στοιχεία από τον ΕΛΓΑ, προκειμένου να συνυπολογίσει τυχόν ζημιές που υπέστησαν οι βαμβακοκαλλιέργειες στις διάφορες περιοχές της χώρας.
Ειδικότερα η επιστολή ΥπΑΑΤ για την συνδεδεμένη στο βαμβάκι που κατατέθηκε στη Βουλή αναφέρει τα εξής:
Σχετικά με την παραπάνω Αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Β. Κόκκαλης, σας πληροφορούμε τα εξής: Σύμφωνα με την αριθμ. 472/158760/25-5-2023 Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) «Καθορισμός των απαιτήσεων για τη χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι, στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023 – 2027» (Β’3523), η ελάχιστη στρεμματική απόδοση, από το έτος 2023, ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 20%.
Όσον αφορά στον έλεγχο της τήρησης των όρων χορήγησης της συνδεδεμένης ενίσχυσης για το βαμβάκι, σημειώνεται ότι λαμβάνεται υπόψη και η ελάχιστη στρεμματική απόδοση. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 2 της αναφερόμενης ΥΑ, η απόδοση αυτή μπορεί να μειωθεί, εφόσον υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας και αυτοί επιβεβαιωθούν από τους αρμόδιους φορείς (ΕΛΓΑ-ΠΣΕΑ).
Στην περίπτωση διαπιστωμένων από τις αρμόδιες υπηρεσίες ζημιών από ανωτέρα βία που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αναμενόμενης απόδοσης και συγκομιδής του βαμβακιού, αυτές θα ληφθούν υπόψη (ΟΠΕΚΕΠΕ), ώστε να καταβληθεί στους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση με δίκαιο τρόπο.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το ενωσιακό κανονιστικό πλαίσιο [άρθρο 3 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2116/2021], αναγνωρίζεται, ως ανωτέρα βία, μεταξύ άλλων, και η σοβαρή φυσική καταστροφή ή το σοβαρό καιρικό φαινόμενο που πλήττει βαριά την εκμετάλλευση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση του κόστους των εισροών (ενέργεια, λιπάσματα), καθώς και οι ακραίες καιρικές συνθήκες του τελευταίου έτους, δυσχεραίνουν τις συνθήκες καλλιέργειας στον τομέα του βαμβακιού.
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η περαιτέρω μείωση της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης έρχεται σε αντίθεση με τα όσα ορίζονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023 – 2027 της χώρας. Παρά ταύτα, στα πλαίσια της 1ης τροποποίησης του ΣΣ ΚΑΠ, η οποία έχει υποβληθεί προς διαβούλευση και έγκριση στην ΕΕ, ενσωματώθηκε πρόταση αλλαγής της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης, η οποία θα ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νομός) με βάση τον μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας, μειωμένο κατά 30%, αντί για 20%.
Για 6η χρονιά διοργανώθηκαν οι «Μεσογειακοί Δρόμοι Βαμβακιού» τη Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου, στη Θεσσαλονίκη, με οικοδεσπότη την Πανελλήνια Ένωση Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ) και συνδιοργανωτές το Izmir Commodity Exchange και το Centro Algodonero Nacional, με την υποστήριξη του Συνδέσμου Θεσσαλικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΕΕΒ κ. Αντώνης Σιάρκος καλωσορίζοντας τους παρισταμένους παρουσίασε την όλη προσπάθεια που πραγματοποιείται στον κλάδο της εκκόκκισης και του βαμβακιού γενικότερα στην Ελλάδα, τονίζοντας μεταξύ άλλων, την 10ετή θέσπιση εθνικής στρατηγικής για το βαμβάκι, τη δημιουργία εθνικού φακέλου ποιότητας για τη χώρα, την εκπαίδευση των βαμβακοπαραγωγών και στελεχών εκκοκκιστικών επιχειρήσεων στις σύγχρονες καλλιεργητικές τεχνικές και σε θέματα ποιότητας του προϊόντος, την αύξηση της ποσότητας της πιστοποιημένης παραγωγής βαμβακιού σύμφωνα με τα πρότυπα του Εθνικού συστήματος ποιότητας και ολοκληρωμένης διαχείρισης καλλιεργειών AGRO 2, την εναρμόνιση του AGRO2 με το BCI, την εισαγωγή το συλλογικού ευρωπαϊκού σήματος EUCOTTON κ.α.
Στη συνέχεια ο Πρόεδρος του Izmir Commodity Exhcange κ. Baris Kocagoz αναφέρθηκε στη συνεργασία των φορέων για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των χωρών στον τομέα του βαμβακιού που είναι άρρηκτα δεμένες και θα συνεχίσουν να υφίστανται, μέσα σε οιοδήποτε συνθήκες που καλούνται να αντιμετωπίσουν, όπως η κλιματική αλλαγή που επηρεάζει έντονα πλέον την ποιότητα της παραγωγής βαμβακιού, και οι επιπτώσεις της είναι ήδη εμφανείς.
Στο σύντομο χαιρετισμό του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύσης Σταμενίτης, ανέφερε: «Το ελληνικό βαμβάκι, ο «λευκός χρυσός» όπως συνηθίζουμε να το αποκαλούμε, αποτελεί ένα εθνικό εμβληματικό προϊόν και μέσα από τη συνεργασία όλων μας πρέπει να εργαστούμε ώστε να γίνουμε ακόμα πιο ανταγωνιστικοί, να προσελκύσουμε νέους καλλιεργητές, να αναπτύξουμε ακόμα περισσότερο την καλλιέργεια και να πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα».

Στην 1η ενότητα ο επικεφαλής του τομέα βάμβακος του εμπορικού οίκου VITERRA κ. Colin Iles ανέλυσε την παγκόσμια αγορά βάμβακος καθώς και τις δεσμεύσεις των εμπόρων απέναντι στο προϊόν. Χαρακτηριστικά είπε πως αρκετές ποσότητες βαμβακιού δεν καταναλώθηκαν λόγω ακυρώσεων παραγγελιών εξαιτίας της οικονομικής αστάθειας που επικρατεί σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς και στο υψηλό ενεργειακό κόστος ιδιαίτερα ύστερα από το πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα και τη συρρίκνωση της ζήτησης των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
Οι εκπρόσωποι από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Ισπανία και την Αίγυπτο αναφέρθηκαν στις εξελίξεις μέσα στο 2023 για το βαμβάκι στη λεκάνη της Μεσογείου. Όσον αφορά την Ελλάδα η κα Έφη Βουδούρη, από την εταιρία ΒΑΜΒΑΚΙ ΕΠΕ, ανέφερε ότι λόγω των πρόσφατων πλημμύρων από τις κακοκαιρίες στην περιοχή της Θεσσαλίας η εγχώρια παραγωγή βαμβακιού έχει μειωθεί κατά 1/3 περίπου ενώ η μέχρι τώρα πορεία των τιμών δεν είναι ικανοποιητική ώστε να προκαλέσει αισιοδοξία τόσο στους παραγωγούς όσο και στους εκκοκκιστές. Σίγουρα το ελληνικό βαμβάκι επηρεάστηκε τόσο από τον πόλεμο στην Ουκρανία όσο και από την κλιματική αλλαγή, τα αποτελέσματα των οποίων είχαν αρνητικό αντίκτυπο και στις προπωλήσεις, που κυμάνθηκαν σε χαμηλό επίπεδο.
Επιπρόσθετα, ο κλωστοϋφαντουργός κ. Δημήτρης Πολύχρονος προβληματίστηκε για την πορεία της κατανάλωσης, η οποία όσον αφορά τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα είναι τόσο μειωμένη που δημιουργεί πρόβλημα σε στοκ όχι μόνο του βαμβακιού αλλά και των επώνυμων ρούχων.
Οι Τούρκοι εκπρόσωποι σημείωσαν τις καταστροφικές συνέπειες που είχε για την τουρκική κλωστοϋφαντουργία ο σεισμός τον περασμένο Φεβρουάριο και ενδεχομένως η ετήσια παραγωγή να μειωθεί στους 650.000 τόνους λόγω των καιρικών συνθηκών. Η Τουρκία «παλεύει» με τον πληθωρισμό στη χώρας της και το ισχυρό δολάριο ενώ είναι δύσκολο να ανταγωνιστεί χώρες όπως η Ινδία και το Μπαγκλαντές. Ο κ. Alper Deniz, της εταιρίας BOSSA, τόνισε πως είναι δύσκολο να προβλεφθούν οι ανάγκες για την επόμενη χρονιά ενώ για φέτος είπε πως η κατανάλωση θα ανέλθει στους 1,3 με 1,5 εκατ. τόνους.
Στον αντίποδα, ο κ. Mohamed Negm, ερευνητής του Ινστιτούτου Έρευνας για το βαμβάκι, σημείωσε πως η Αίγυπτος ετοιμάζεται για επενδύσεις σε κλωστήρια καθώς και την πρόθεσή της να χρησιμοποιήσει σημαντικές ποσότητες της εγχώριας αγοράς καθώς τόσο ο ιδιωτικός όσο και ο δημόσιος τομέας ζητούν βαμβάκι ενώ παράλληλα θα χρειαστεί εισαγωγή 50.000 τόνων.
Τέλος, το μέλος του Δ.Σ. του Centro Algodonero Nacional κα Paula Romero σημείωσε πως η παρατεταμένη ξηρασία έχει οδηγήσει σε μείωση των αποδόσεων και της παραγωγής βαμβακιού την τρέχουσα περίοδο, πράγμα που σημαίνει ότι, παρά το γεγονός ότι τα εκτάρια που φυτεύτηκαν ήταν πρακτικά ίδια με την περασμένη σεζόν, ορισμένα αγροτεμάχια δεν συγκομίστηκαν καθώς δεν καλύφθηκαν τα έξοδα συγκομιδής, επομένως η παραγωγή έπεσε δραστικά.
Στη 2η ενότητα η Διευθύντρια Πιστοποίησης και Τυποποίησης του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ κα Μαίρη Σπέντζου αναφέρθηκε στα οφέλη από τη χρήση του προτύπου AGRO το οποίο είναι μια μέθοδος εξάσκησης της γεωργίας με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον που διασφαλίζει την ορθολογική χρήση των διαφόρων καλλιεργητικών εισροών, την περιορισμένη χρήση χημικών σκευασμάτων και τη συνετή χρήση καλλιεργητικών παρεμβάσεων.
Η κα Paula Lum Young Bautil, Διευθύντρια Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Better Cotton Initiative παρουσίασε το πρότυπο BCI δηλώνοντας: «…Για να επιτευχθεί θετικός αντίκτυπος για τους αγρότες, η ζήτηση σε κλίμακα είναι απολύτως σημαντική. Η αλλαγή πρέπει να είναι βαθιά, γρήγορη και εκτεταμένη αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε διαφαινόμενα ζητήματα βιωσιμότητας, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας και η κλιματική αλλαγή, μια κρίση νερού, η απώλεια βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση των εδαφών, αλλά και ζητήματα βιοπορισμού των αγροτών και ενδυνάμωσης των γυναικών».
Η κα Φραγκίσκη Συμπούρα, από την COSMOCERT, αναφέρθηκε στην Αναγεννητική Γεωργία η οποία μπορεί να αποτελέσει ένα βασικό εργαλείο για την υποστήριξη μακροπρόθεσμων στόχων γύρω από τη βιωσιμότητα και τη μείωση των εκπομπών άνθρακα έως το 2030.
Τέλος, από την πλευρά της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, ο Σύμβουλός της κ. Δημήτρης Μελάς, σημείωσε πως η ενσωμάτωση με ισορροπημένο τρόπο των στόχων για οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική ανάπτυξη σίγουρα αποτελεί σοβαρή επιδίωξη για την Ελλάδα, στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κοινό μέλλον πολιτικής της Ευρώπης για τον αγροτικό τομέα.
Τις ενότητες συντόνισαν οι agents βαμβακιού κ. Γιάννης Ψαρόπουλος (NICOT) και ο κ. Κωνσταντίνος Δημητρίου (ΒΑΜΒΑΚΙ ΕΠΕ).
Στα πλαίσια της εκδήλωσης τιμήθηκε ο συνεργάτης – σύμβουλος της ΠΕΕΕΒ κ. Παναγιώτης Κεμπέσης ως αναγνώριση της πολύτιμης προσφοράς του και υπηρεσιών του προς την Ένωση Εκκοκκιστών, τον κλάδο εκκόκκισης και εν γένει της ανάπτυξης της ελληνικής βαμβακοκαλλιέργειας.
Όλοι οι συμμετέχοντες έκλεισαν ραντεβού για την επόμενη εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί το 2024, στη Σμύρνη της Τουρκίας.
Οι προκαταβολές του ΕΛΓΑ που κατατέθηκαν στους λογαριασμούς των δικαιούχων πλημμυροπαθών αγροτών της Θεσσαλίας και του νομού Λάρισας, για κάποια προϊόντα, για μια ακόμη φορά αφήνουν την πικρή γεύση της αδικίας σε πολλούς συναδέλφους μας, τονίζει ανακοίνωση της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ).
Και προσθέτει: «Θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτο το γεγονός και δείχνει την προχειρότητα του Υπουργείου και του ΕΛΓΑ αφού οι προκαταβολές δόθηκαν 2,5 μήνες μετά τις πλημμύρες και υπήρχε επαρκής χρόνος για διασταύρωση των στοιχείων και των δικαιούχων. Άμεσα πρέπει να αποκατασταθούν οι αδικίες και ο καθένας να πάρει αυτό που δικαιούται από τις προκαταβολές με βάση την καλλιέργεια του και την ζημιά που είχε.
Το χειρότερο όμως είναι ότι το ΦΕΚ της 6ης Νοεμβρίου για τις αποζημιώσεις αποκαλύπτει ότι η τελική τιμή των αποζημιώσεων στους πληγέντες αγρότες, είναι πολύ μικρή και απέχει πάρα πολύ από αυτό που ζητάει το αγροτικό κίνημα.
Τίθεται θέμα επιβίωσης για χιλιάδες αγρότες του Νομού μας και η Θεσσαλία πρέπει να στηριχτεί αν θέλουμε να παραμείνουν ζωντανά τα χωριά μας που συνεχώς ερημώνουν και οι πληγέντες αγρότες να παραμείνουν στο επάγγελμα και όχι να βγουν στην ανεργία.
Με τους αγώνες μας το προηγούμενο διάστημα, την οργή και την δικαιολογημένη αγανάκτηση μας αναγκάσαμε την Κυβέρνηση να καταργήσει τους διάφορους «κόφτες» που βάζει ο αναχρονιστικός κανονισμός του ΕΛΓΑ για να μειώσει τις αντιδράσεις. Ήταν ξεκάθαρα αποτέλεσμα των κινητοποιήσεων μας και της πίεσης που ασκήσαμε!
Όμως στο ΦΕΚ φαίνεται ξεκάθαρα ότι η πρόθεση του Υπουργείου είναι να αποζημιώσει με βάση όχι την πραγματική ζημιά στο 100% αλλά με βάση την ασφαλιστική αξία του προϊόντος.
Παράδειγμα για το Βαμβάκι που είναι η μεγαλύτερη καλλιέργεια που πλήγηκε, η ασφαλιστική αξία του προϊόντος στον ΕΛΓΑ είναι 380 κιλά/στρέμμα για τον Νομό Λάρισας. Αυτή θα είναι η τελική παραγωγή που θα αποζημιωθεί ανεξάρτητα από την παραγωγή που κάποιος αγρότης είχε. Ο μέσος όρος της τιμής του Βαμβακιού στην τριετία και με αφαίρεση της περυσινής χρονιάς όπως ισχύει στον κανονισμό είναι 53 λεπτά το κιλό. Αυτό δίνει ως τελικό ποσό αποζημίωσης για το 100% της ζημιάς που θα καλύψει ο ΕΛΓΑ, 201,40 €/στρέμμα.
Αντίστοιχες θα είναι οι αποζημιώσεις σε όλα τα προϊόντα που έχουν πληγεί. Ότι άλλο ακούγεται είναι εκ του πονηρού και στόχο έχει απλά να καθησυχάσει τις αγωνιστικές διαθέσεις των πλημμυροπαθών αγροτών.
Οι αγρότες, κτηνοτρόφοι, μελισσοκόμοι, όλοι όσοι έχουν πληγεί από τις καταστροφικές πλημμύρες με δικαιολογημένη ανησυχία και οργή να ξεχειλίζει, χρειάζεται να συνειδητοποιήσουν όπως έδειξε η εμπειρία δεκάδων χρόνων πως οι κατακτήσεις μας ήρθαν όταν δώσαμε ανυποχώρητο αγώνα, ενωμένοι, αποφασισμένοι, και με μαζική συμμετοχή.
Ποτέ τέτοιου μεγέθους προβλήματα δεν λύθηκαν με συνεχόμενες συσκέψεις, με δημόσιες σχέσεις, με χτύπημα στην πλάτη και καθησυχαστικές δηλώσεις, με συνεχόμενες συναντήσεις στις οποίες ακούμε λόγια παρηγοριάς.
Η Θεσσαλία και ο Νομός μας πρέπει να «πλημμυρίσει» με τρακτέρ στους δρόμους και με την συμπαράσταση όλων των φορέων καθώς η αγροτική παραγωγή και το εισόδημα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομική και κοινωνική ζωή της Θεσσαλίας. Σε αυτή την κατεύθυνση κινούμαστε και θα οργανώσουμε τον αγώνα μας το επόμενο διάστημα.
Είναι ώρα ευθύνης! Ενωμένοι και αποφασισμένοι θα τα καταφέρουμε! Όλοι στον αγώνα για να παραμείνουμε στα χωριά και τα χωράφια μας».
Για 6η χρονιά διοργανώνονται οι «Μεσογειακοί Δρόμοι Βαμβακιού», τη Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου, στην Θεσσαλονίκη.
Η Ετήσια Εκδήλωση αποτελεί κορυφαίο γεγονός, στην οποία συμμετέχει το σύνολο των εκπροσώπων της αλυσίδας βάμβακος, παραγωγοί, εκκοκκιστές, κλωστοϋφαντουργοί, έμποροι εκκοκκισμένου βάμβακος, μεταφορείς κ.α.
Φέτος οι ενότητες εστιάζουν στις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα του βάμβακος στις χώρες της Μεσογείου, στις προοπτικές της αγοράς βαμβακιού σε παγκόσμιο επίπεδο, στο εθνικό σύστημα ποιότητας Agro2, στην Αναγεννητική Καλλιέργεια κ.α.
Ποιες ήταν οι εξελίξεις μέσα στο 2023 για το βαμβάκι στη λεκάνη της Μεσογείου;
Τί γίνεται στην παγκόσμια αγορά του βαμβακιού;
Ποιες οι δεσμεύσεις των εμπόρων απέναντι στο προϊόν;
Τί είναι η αναγεννητική γεωργία και ποια τα κίνητρα για τους παραγωγούς;
Τί είναι ολοκληρωμένη διαχείριση και πως μπορεί το σύστημα πιστοποίησης Agro2 να διασφαλίσει την εφαρμογή περιβαλλοντικών, κοινωνικών και ποιοτικών κανόνων;
Και πολλές άλλες ενδιαφέρουσες ομιλίες και παρουσιάσεις.
Υπενθυμίζεται ότι η ετήσια εκδήλωση είναι μια πρωτοβουλία της Πανελλήνιας Ένωσης Εκκοκκιστών και Εξαγωγέων Βάμβακος (ΠΕΕΕΒ) που ξεκίνησε το 2014 με μεγάλη απήχηση τόσο σε Ευρώπη όσο και εκτός αυτής.
Και φέτος συνδιοργανωτές είναι το Izmir Commodity Exchange και το Centro Algodonero Nacional.
Στην εκδήλωση θα παραστούν και εκπρόσωποι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σημειώνοντας τη σημασία του βαμβακιού για την οικονομία της χώρας μας.
Για περισσότερες πληροφορίες (εδώ)
Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι βαμβακοπαραγωγοί που κινδυνεύουν - λόγω μειωμένων αποδόσεων - να χάσουν την ειδική ενίσχυση στο βαμβάκι. Μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν οι βαμβακοπαραγωγοί της Θεσσαλίας.
Με αποδόσεις 120 - 220 κιλά το στρέμμα δεν συμφέρει να κάνει συγκομιδή στο βαμβάκι. Μάρτυρες αφήνουν για τον ΕΛΓΑ αλλά αυτό δεν λέει κάτι στην πράξη. Θα πρέπει άμεσα να υπάρξει απόφαση μείωσης του πλαφόν (380 κιλά) ή ακόμη και να μην ισχύσει για τις πλημμυροπαθείς περιοχές. Έτσι θα καταφέρουν φέτος οι βαμβακοπαραγωγοί να πάρουν την συνδεδεμένη ενίσχυση. Την απόφαση πρέπει να καταθέσει ο υφυπουργός, Διονύσης Σταμενίτης, για να την υπογράψει ο υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης.
Με επιστολή της η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) ζητά από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, «τη μείωση του ελάχιστου πλαφόν (ηρτημένης) συγκομιδής του βαμβακιού, πέραν των οποιονδήποτε ποσοστών ζημιάς που θα δώσει ο ΕΛΓΑ, κατά 30% για όλες τις Π.Ε. στις οποίες καλλιεργείται το βαμβάκι, προκειμένου να μην υπάρχει πρόβλημα στη λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος 2023 και οι παραγωγοί να μπορέσουν να παραδώσουν τις όποιες ποσότητες κατέχουν και να μην χαθεί η καλλιεργητική περίοδος αλλά και ο κόπος τους. Επιπλέον, για τις περιοχές της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας, που επλήγησαν ανεπανόρθωτα, ζητήθηκε να μην επηρεαστεί η συνδεδεμένη ενίσχυση για όσες ποσότητες βαμβακιού παραδοθούν, ανεξαρτήτως στρεμματικής απόδοσης».
Όσον αφορά τις αποζημιώσεις, που ανακοίνωσε ο Αυγενάκης για την Θεσσαλία, έχουμε για το βαμβάκι την προκαταβολή των 140 ευρώ. Η εξόφληση αναμένεται να φτάσει τα 100 ευρώ. Αν δεν πάρουν τα 73-75 ευρώ της συνδεδεμένης θα υπάρξουν μεγάλες αντιδράσεις από την πλευρά των βαμβακοπαραγωγών. Για τα τριφύλια και τις δενδρώδεις ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί επίσημα οι προκαταβολές αποζημίωσης.
Έως 31 Οκτωβρίου η υποβολή αιτήσεων για τη δράση 3.1.2 «Στήριξη για νέα συμμετοχή σε εθνικά συστήματα ποιότητας» του ΠΑΑ 2014 - 2022.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης και ο αρμόδιος Υφυπουργός, Διονύσης Σταμενίτης, σε συνεργασία με τον Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρη Παπαγιαννίδη, ανακοινώνουν ότι εκδόθηκε Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος της δράσης 3.1.2 «Στήριξη για νέα συμμετοχή σε εθνικά συστήματα ποιότητας».
Με την Πρόσκληση καλούνται οι ενδιαφερόμενοι συλλογικοί φορείς που:
α) είναι καταχωρισμένοι στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΜΑΣ) και άλλων συλλογικών φορέων, του άρθρου 22 του ν. 4673/2020 και
β) έχουν υποβάλει αίτηση πιστοποίησης για την εφαρμογή των προτύπων AGRO 2-1 και 2-2 στην παραγωγή βαμβακιού για την καλλιεργητική περίοδο 2023,
να υποβάλουν αιτήσεις στήριξης.
Το υπομέτρο 3.1 αποσκοπεί στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών γεωργικών προϊόντων με την αξιοποίηση των συστημάτων ποιότητας.
Η πρόσκληση αφορά το σύστημα ποιότητας AGRO 2 ειδικά για την εφαρμογή των προτύπων AGRO 2-1 και 2-2 του συστήματος και η παρεχόμενη στήριξη αφορά τη δραστηριότητα της παραγωγής βαμβακιού.
Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανέρχεται στα 41 εκατομμύρια ευρώ και η υποβολή των αιτήσεων στήριξης πραγματοποιείται κατά το διάστημα από 12/10/2023 έως 31/10/2023 (ώρα 13:00).
Η ενίσχυση παρέχεται με τη μορφή επιχορήγησης ως ετήσιο ποσό υπό μορφή κινήτρου.
Το ύψος ενίσχυσης υπολογίζεται ως α) το μοναδιαίο κόστος (ετήσιο ποσό ενίσχυσης ανά μέλος) που αντιστοιχεί στο μέγεθος ομάδας του δικαιούχου, επί β) τον αριθμό των επιλέξιμων ωφελούμενων μελών της ομάδας γεωργών.
Το ύψος του μοναδιαίου κόστους ενίσχυσης (για κάθε ωφελούμενο μέλος της ομάδας γεωργών) καθορίζεται ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας (από 5 - 25 μέλη ενίσχυση 856 ευρώ και φτάνει για 301 - 400 μέλη στα 540 ανά γεωργική εκμετάλλευση).
Οι ενδιαφερόμενοι προκειμένου να ενταχθούν στη δράση πρέπει να υποβάλλουν την αίτηση ηλεκτρονικά, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) (www.ependyseis.gr) και στη συνέχεια να υποβάλλουν φάκελο με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά στην αρμόδια Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) της Περιφερειακής Ενότητας που ανήκουν.
Μεγάλοι οίκοι του εξωτερικού δείχνουν το ενδιαφέρον τους για το ευρωπαϊκό βαμβάκι, υποστηρίζοντας την τοπική αλυσίδα παραγωγής και προμήθειας πρώτης ύλης Ομάδα διεθνών brands, επισκέφθηκε πρόσφατα τόπους παραγωγής και εκκοκκιστήρια στην Ελλάδα, προκειμένου να ενημερωθούν για την ποιότητα και ασφάλεια του προϊόντος
Την Ελλάδα επισκέφθηκαν εκπρόσωποι από μεγάλα διεθνή brands, καλεσμένοι της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος στο πλαίσιο του έργου EUCOTTON. Εκπρόσωποι από Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία, καθώς και εγχώριοι προσκεκλημένοι από την Ελλάδα, συμμετείχαν σε επίσκεψη εργασίας, από τις 26 έως τις 29 Σεπτεμβρίου, σε Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Τρίκαλα Ημαθίας και Φάρσαλα.
Η αποστολή, αποτελούμενη από τις εταιρείες Louis Vuitton Group, Diesel, Intercot, Tedijos Royo, Seidensticker, Vogue Hellas, Orsalia Parthenis και Konstantinos Tsigaros, επισκέφθηκαν πειραματικούς αγρούς βαμβακοκαλλιέργειας, εκκοκκιστήρια και κλωστήρια, ενώ συμμετείχαν σε συζητήσεις με παραγωγούς, εκπροσώπους συλλογικών φορέων, επιχειρηματίες και δημόσιους φορείς. Συμμετείχαν επίσης σε στρογγυλή τράπεζα για την παρουσίαση της πρωτοβουλίας EUCOTTON και της πλατφόρμας ιχνηλασιμότητας η οποία έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο αυτής, δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την καινοτόμο αυτή προσπάθεια η οποία έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα.
Η πλατφόρμα ιχνηλασιμότητας EUCOTTON είναι προσβάσιμη μέσα από την ιστοσελίδα www.eucotton.eu και επιτρέπει σε παραγωγούς/εκκοκκιστές, κλωστήρια και μεταποιητές να εγγραφούν δωρεάν προκειμένου να πιστοποιήσουν την προέλευση της πρώτης ύλης και να έχουν τη δυνατότητα χρήσης του σήματος EUCOTTON, το όποιο έχει κατοχυρωθεί στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO).
Στις εργασίες συμμετείχαν ο κ. Αντώνης Σιάρκος, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος (ECA), οι κκ. Βασίλης Μάρκου, Απόστολος Δοντάς, Χαράλαμπος Καραγιώργος, μέλη της ECA, ο κ. Ευθύμιος Φωτεινός, Πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος (ΔΟΒ), ο κ. Σέρκος Χαρουτουνιάν, Πρόεδρος του ΕΛΓΟ Δήμητρα, ο κ. Θεόφιλος Ασλανίδης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πλεκτικής Έτοιμου Ενδύματος Ελλάδος, ο κ. Δημήτρης Πολύχρονος, Διευθύνων Σύμβουλος Κλωστηρίων Ναυπάκτου καθώς και λοιποί επιχειρηματίες.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος κ. Αντώνης Σιάρκος δήλωσε: «Η τωρινή επίσκεψη αποτελεί τον καρπό μιας πολυετούς προσπάθειας για την ανάδειξη και προώθηση του ευρωπαϊκού, δηλαδή του ελληνικού και ισπανικού, βαμβακιού. Πέρα από τα brands που μας επισκέπτονται τώρα, υπάρχουν πολλά ακόμα εξαιρετικά μεγάλης εμβέλειας τα οποία ήδη προγραμματίζουν τη συμμετοχή τους στην επόμενη επίσκεψη εργασίας. Προωθούμε το προϊόν των παραγωγών και μεταποιητών μας, το οποίο πρέπει να λάβει την αναγνώριση που του αξίζει σε ευρωπαϊκό και όχι μόνο επίπεδο. Αν και η παραγωγή μας δε ξεπερνά το 2% της παγκόσμιας παραγωγής, το ευρωπαϊκό βαμβάκι έχει μία από τις καλύτερες ποιότητες, απολαμβάνει ιδιαίτερης αναγνωρισιμότητας από τις διεθνείς αγορές ενώ επίσης παρέχει εχέγγυα για τις σύγχρονες και ασφαλείς μεθόδους παραγωγής του. Τώρα, είναι η ώρα να επικοινωνήσουμε σε όλη την αλυσίδα παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών, αλλά και στον κλάδο μόδας ειδικότερα, ότι με το πρωτόκολλο ιχνηλασιμότητας EUCOTTON έχουμε και τον τρόπο να αποδείξουμε στον τελικό καταναλωτή ότι το βαμβάκι που επιλέγει είναι 100% ευρωπαϊκό».
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος κ. Φωτεινό, «η ΔΟΒ, η οποία αποτελεί ιδρυτικό μέλος και πρωτεργάτη της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Βάμβακος, υποστηρίζει πλήρως τέτοιες πρωτοβουλίες ανάδειξης και προώθησης του εξαιρετικού μας προϊόντος. Όπως δήλωσα και στους προσκεκλημένους μας, τώρα που έχουν δει ιδίοις όμασι την υψηλή ποιότητα του ελληνικού βαμβακιού αλλά και το αυστηρό πλαίσιο ελέγχου κάθε σταδίου της παραγωγής, δεν έχουν λόγο να προτιμούν βαμβάκι αμφιβόλου ποιότητας, το οποίο παράγεται εκτός Ευρώπης, χωρίς ιχνηλασιμότητα και χωρίς τρόπο διασφάλισης των εργασιακών συνθηκών των παραγωγών».
Το ενδιαφέρον του κλάδου της μόδας απέναντι στην πρόσκληση του EUCOTTON για στενότερη «γνωριμία» με το ευρωπαϊκό βαμβάκι, αποδεικνύεται μεγάλο καθώς όλο και περισσότερα διεθνή brands ανταποκρίνονται στις υλοποιούμενες δράσεις και δηλώνουν υποστηρικτές των πρωτοβουλιών του ευρωπαϊκού κλάδου βάμβακος. Η υποστήριξή τους προς την τοπική αλυσίδα αξίας προκύπτει εξάλλου και για ένα ακόμα σημαντικό λόγο: το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον του καταναλωτή για την προέλευση των ρούχων και προϊόντων ιματισμού που επιλέγει, για την ασφάλεια παραγωγής τους αλλά και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Το ευρωπαϊκό βαμβάκι αποτελεί μια βιώσιμη και ποιοτική πρώτη ύλη, η οποία - αν και δε ξεπερνά το 2% της παγκόσμιας παραγωγής - τυγχάνει μεγάλης αναγνώρισης και υψηλής ζήτησης από την αλυσίδα παραγωγής και μεταποίησης υφασμάτων. Η Ελλάδα και η Ισπανία, οι δύο χώρες οι οποίες συγκεντρώνουν την παραγωγή βαμβακιού στην Ευρώπη, εξάγουν το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγωγής τους σε Τρίτες χώρες. Στη συνέχεια, το βαμβάκι επανεισάγεται στην Ευρώπη ως τελικό, μεταποιημένο προϊόν το οποίο συχνά έχει προσμείξεις με άλλες, κατώτερης ποιότητας ίνες.
Παράλληλα, η παραγωγή βαμβακιού συχνά δέχεται επιθέσεις για το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, παρά το γεγονός ότι το βαμβάκι, συγκρινόμενο με τις συνθετικές ίνες απαιτεί σημαντικά λιγότερη ενέργεια για την παραγωγή του. Επιπλέον, ως φυσικό προϊόν αποτελεί μια ανανεώσιμη πηγή η οποία ανακυκλώνεται-βιοδιασπάται ευκολότερα από ότι τα συνθετικά προΐόντα ενώ έχει πολύ μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα ζωής ως ρούχο ή άλλο ύφασμα.
Η πρωτοβουλία EUCOTTON
Το EUCOTTON, πρωτοβουλία συγχρηματοδοτούμενη από την ΕΕ, έχει ως κεντρικό άξονα το μήνυμα: «Η Ευρώπη σχεδιάζει ένα βιώσιμο μέλλον με ευρωπαϊκό βαμβάκι». Επιδιώκει να εκπαιδεύσει τους επαγγελματίες και τους καταναλωτές σχετικά με την κοινωνική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού βαμβακιού και να παρέχει πλήρη ιχνηλασιμότητα (από το αγρόκτημα στη μόδα) του προϊόντος.
Υλοποιείται από την Ευρωπαϊκή Συμμαχία Βάμβακος (ECA) με στόχο την ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας του ευρωπαϊκού βαμβακιού και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΚ) 1144/2014 – Enjoy it’s from Europe.
Ολοκληρώθηκε πριν από λίγο στην Θεσσαλία η σύσκεψη του υπουργού ΑΑΤ, Λευτέρη Αυγενάκη, με τους βαμβακοπαραγωγούς, για το θέμα της αποζημιώσης από τις θεομηνίες.
Θυμίζουμε σήμερα Τετάρτη (11/10/2023), στις 4:30 μμ, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα προβεί σε ανακοινώσεις για το ύψος των προκαταβολών που θα δοθούν ως αποζημιώσεις.
Στη σύσκεψη μετείχαν, επίσης, οι Γενικοί Γραμματείς του ΥΠΑΑΤ Γιώργος Στρατάκος, Κώστας Μπαγινέτας και Δημήτρης Παπαγιαννίδης, καθώς και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ, Ανδρέας Λυκουρέντζος. Ο ΑγροΤύπος ήταν εκεί και σας ενημερώνει.
Η συνάντηση έγινε σε θερμό κλίμα με τους βαμβακοπαραγωγούς να ζητάνε να μάθουν τι χρήματα θα πάρουν και πότε. «Μιλάμε για μια επένδυση 400.000 ευρώ και δάνεια και έξοδα που τρέχουν με τη ΔΕΗ να βάζει εισπρακτικές εταιρείες και να ζητούν πότε θα πληρωθούν. Πρέπει να γνωρίζω πότε και πως θα πληρωθούμε», ρώτησαν παραγωγοί. Τονίστηκε ακόμη ότι η Θεσσαλία δίνει 3,5 δις ευρώ στο ΑΕΠ της χώρας και θα πρέπει να ενισχυθεί η αγροτική οικονομία της με κάθε τρόπο.
Ο υπουργός κ. Αυγενάκης δήλωσες ότι θα κάνει σήμερα το μεσημέρι αναλυτική ενημέρωση για τις αποζημιώσεις σε όλα τα προϊόντα φυτικής παραγωγής. Πάντως δεσμεύτηκε ότι κανείς παραγωγός δεν θα χάσει την ειδική ενίχσυση στο βαμβάκι (συνδεδεμένη).
Για την πληρωμή προκαταβολής αποζημιώσεων θα λάβουν υπόψιν τα κιλά και τους χάρτες με περιοχή που έπαθαν ζημιά. Πάντως ο υπουργός υποσχέθηκε ότι τα ποσά των αποζημιώσεων θα είναι πάνω από τις προσδοκίες των παραγωγών.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ τόνισε ότι θα πρέπει οι βαμβακοπαραγωγοί να ξεχάσουν τον Κανονισμό και τις αποζημιώσεις του Οργανισμού. Όμως ο ΕΛΓΑ εισπράττει ασφαλιστικές εισφορές από τους γεωργούς και κτηνοτρόφους 75 εκατ. ευρώ.
Όπως τόνισε ο κ. Λυκουρέντζος, θα πρέπει οι βαμβακοπαραγωγοί να πληρώσουν τις ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΛΓΑ για να τους χορηγηθεί η προκαταβολή των αποζημιώσεων. Τις επόμενες ημέρες θα ανοίξει η σχετική πλατφόρμα για να προχωρήσουν στην πληρωμή των εισφορών τους οι παραγωγοί.
Σε ό,τι αφορά τις προκαταβολές για το ζωικό κεφάλαιο θα δοθούν στο τελευταίο δεκαήμερο του Οκτωβρίου, ενώ οι προκαταβολές για τη φυτική παραγωγή θα καταβληθούν στις αρχές Νοεμβρίου. Προϋπόθεση για αυτό είναι να κλείσει το σύστημα υποβολής δηλώσεων.
Για το ζήτημα αυτό ο υπουργός, μετά από την συνάντηση που είχε με βαμβακοπαραγωγούς και παραγωγούς σιτηρών, είπε: «Ετέθη ένα θέμα: πότε θα τρέξουν οι αποζημιώσεις και πότε θα έχουμε χρονοδιάγραμμα για τις αποζημιώσεις στη φυτική παραγωγή. Σωστό το ερώτημα. Ετέθη όμως και από εμάς ένα ερώτημα. Θέλετε να κλείσουμε τώρα το σύστημα; Διότι – εκ των πραγμάτων- όσο παραμένει το σύστημα ανοιχτό και γίνονται νέες δηλώσεις από πληγέντες. Έχουμε 27.500 αυτή την ώρα, άλλο τόσο καθυστερούμε και η διαδικασία επεξεργασίας, άρα και τελικού πλάνου και χρονοδιαγράμματος. Όλοι κατανόησαν ότι υπάρχει ένα ζήτημα ακόμη με μερικούς συναδέλφους τους, οπότε και οι ίδιοι ζήτησαν να δοθούν ακόμη μερικές ημέρες χρόνος για να προστρέξουν και οι τελευταίοι πληγέντες να καταθέσουν τις δηλώσεις τους, ώστε αμέσως μετά από τις αρχές της επόμενης εβδομάδας συντονισμένα και οργανωμένα ο ΕΛΓΑ με τα στελέχη που έχουμε ούτως ή άλλως εμπλουτίσει το δυναμικό του θα κάνουν τη δουλειά που πρέπει να κάνουν σωστά».
Η παγκόσμια παραγωγή βαμβακιού εκτιμάται σε 25 εκατομμύρια τόνους, πάνω από το 70% των οποίων παράγεται στην Κίνα, την Ινδία, τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία*. Το βαμβάκι είναι μια ζωτικής σημασίας καλλιέργεια για τον κόσμο, παρέχοντας εισόδημα σε περισσότερους από 250 εκατομμύρια ανθρώπους και αντιπροσωπεύοντας το ήμισυ όλων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων της κοινωνίας**.
Η βελτίωση της βιωσιμότητας του βαμβακιού αποτελεί έναν ολοένα και πιο σημαντικό στόχο για τον αγροτικό τομέα, καθοδηγούμενη από τους καταναλωτές, που αναζητούν περιβαλλοντικά πιο ευσυνείδητες και ηθικές πηγές.
Το 2017, η παγκόσμια βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας ξεκίνησε ένα ταξίδι για την προμήθεια 100% πιο βιώσιμου βαμβακιού. (The Sustainable Cotton Communiqué). Ο χάρτης αυτού του ταξιδιού αντικατοπτρίζει ορισμένους από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDGs), σε τροχιά για το 2030. Ρεαλιστικά, ωστόσο, αναμένεται στη βιομηχανία, ότι το βαμβάκι, που παράγεται με βιώσιμο τρόπο, θα είναι ο κανόνας για τις περισσότερες μάρκες μόδας, μέχρι το 2040.

Η ζήτηση για το βιώσιμο βαμβάκι αυξάνεται ραγδαία. Το Διεθνές Ινστιτούτο Βιώσιμης Ανάπτυξης παρακολουθεί την παραγωγή βαμβακιού εθελοντικού προτύπου βιωσιμότητας (VSSs), όπως το Better Cotton, και έχει σημειώσει ετήσια αύξηση 40% από το 2008***.
Στις 12 Σεπτεμβρίου, μια ηλιόλουστη φθινοπωρινή ημέρα, δέκα βαμβακοπαραγωγοί από τις ΗΠΑ και από την Ελλάδα – το κύριο Ευρωπαϊκό κράτος παραγωγής βαμβακιού –μαζί με εκκοκκιστές και τη βιομηχανία της μόδας, συναντήθηκαν στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, στα πλαίσια της 78ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τη BASF, για να μοιραστεί την πρωτοβουλία, που έχει αναλάβει για τη δημιουργία βιώσιμων αλυσίδων εφοδιασμού βαμβακιού, από το σπόρο μέχρι το ρούχο.
Η εκδήλωση, που εύστοχα ονομάστηκε «Ενωμένοι για ένα από τα σημαντικότερα επαγγέλματα στον κόσμο: τη γεωργία», έφερε ανθρώπους και επιχειρήσεις από ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, να μοιραστούν τις προσπάθειές τους για βιωσιμότητα, από την καλλιέργεια και τη συγκομιδή αυτής, την εκκόκκιση, την παραγωγή υφασμάτων και την κατασκευή του τελικού προϊόντος, παρουσιάζοντας ευκαιρίες για τη μείωση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων του βαμβακιού, κάνοντας εστιασμένες αλλαγές.

Το Πρόγραμμα Πιστοποίησης Βαμβακιού CSF από τη BASF, ή το Πρόγραμμα e3, όπως ονομάζεται στις ΗΠΑ, ένωσε τους 10 παραγωγούς στην εκδήλωση του ΟΗΕ. Το CSF χρησιμοποιεί το blockchain, για να παρακολουθεί κάθε ενέργεια και πρακτική, που συμβαίνει από την ημέρα που φυτεύεται ο σπόρος, μέχρι την ημέρα που ένας πελάτης αγοράζει το τελικό ρούχο. Από την πλευρά του παραγωγού, καταγράφονται όλα όσα συμβαίνουν στη σπορά, την προστασία των καλλιεργειών και τη συγκομιδή της τελικής σοδειάς.
Ο Sledge Taylor ήταν ένας από τους παραγωγούς, που συμμετείχαν στην εκδήλωση του ΟΗΕ. Έχει τον αγρό του στο Κόμο του Μισισιπή, στα νότια των ΗΠΑ, και καλλιεργεί βαμβάκι εδώ και πολλά χρόνια, αποτελώντας κινητήρια δύναμη στο Εθνικό Συμβούλιο Βάμβακος των ΗΠΑ. Για αυτόν, το Πρόγραμμα e3 έχει να κάνει με τη βιωσιμότητα, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της γεωργίας, οπότε συμμετέχει στην προσπάθεια της BASF να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη βιώσιμη αλυσίδα εφοδιασμού βαμβακιού, που ταιριάζει απόλυτα με το γεωργικό του ήθος.
«Το Πρόγραμμα είναι σημαντικό, οι παραγωγοί καλούνται συχνά να κάνουν πράγματα, που θα μπορούσαν να ωφελήσουν την κοινωνία ή να ωφελήσουν άλλες πτυχές της οικονομίας και δενμας ανταμείβουν πάντα για αυτό. Το Πρόγραμμα e3 μας ανταμείβει για μέρος της δουλειάς που κάνουμε. Έτσι, είμαι πολύ υποστηρικτικός σε αυτό».
Το αγρόκτημα του Sledge είναι μια οικογενειακή επιχείρηση και το να αφήσει τη γη καλύτερη είναι ο πρωταρχικός του στόχος.
«Το αγρόκτημά μας είναι περίπου μια ώρα νότια του Μέμφις, στο Τενεσί, και δραστηριοποιούμαστε σε δύο τοποθεσίες. Η μία τοποθεσία είναι μια περιοχή λόφων στο Βόρειο Μισισιπή, και η άλλη είναι πάνω στο ανατολικό άκρο του Δέλτα του Μισισιπή. Καλλιεργούμε βαμβάκι, καλαμπόκι, σόγια, έχουμε ξυλεία και βοσκοτόπια με βοοειδή».

Ο Sledge εξηγεί, ότι η καλλιέργεια του βαμβακιού είναι «εξαιρετικά σημαντική στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολλές από τις διαδικασίες παραμένουν σε τοπικό επίπεδο, όπως είναι το εκκοκκιστήριο του βαμβακιού, οι μεταποιητές, και οι πωλητές λιανικής του βαμβακιού, καθώς και τα γεωργικά εφόδια – όλα παρέχουν θέσεις εργασίας. Το βαμβάκι είναι ένας πολύ ισχυρός τομέας της οικονομίας μας».
Προσθέτει ότι η βιωσιμότητα του βαμβακιού καθοδηγείται από τον καταναλωτή. Οι καταναλωτές επηρεάζουν τις πηγές των πωλητών λιανικής, οι οποίες στη συνέχεια καταλήγουν, μέσω της αλυσίδας, στον παραγωγό.
«Είμαι μεγάλος υποστηρικτής της ανάγνωσης της ετικέτας. Φυσικά, παράγω βαμβάκι, και θέλω οι άνθρωποι να αγοράζουν βαμβάκι, αλλά τόσοι πολλοί άνθρωποι δεν διαβάζουν καν την ετικέτα, όταν αγοράζουν μια μπλούζα ή ένα τζιν».
Και προσθέτει: «Το βαμβάκι είναι μια φυσική ίνα, που προέρχεται από ένα λουλούδι, ενώ ο πολυεστέρας είναι βασικά πλαστικό. Πάντα ρωτάω, θα προτιμούσατε να φορέσετε κάτι που προέρχεται από ένα λουλούδι ή κάτι που προέρχεται από πλαστικό;».
Για τον Sledge, βιώσιμη γεωργία σημαίνει, ότι παρέχεται κάτι στο μέλλον. «Τα πρώτα χρόνια που καλλιεργούσα, ο πατέρας μου είχε καταλάβει τη γη και αρκετά σημεία είχαν διαβρωθεί ή τα είχαν κακομεταχειριστεί. Τότε, οι άνθρωποι δεν καταλάβαιναν τις καλές καλλιεργητικές πρακτικές. Και έτσι, η βιωσιμότητα για μένα παρέχει το μέλλον, αλλά ταυτόχρονα καταφέρνουμε να φροντίζουμε τις ανάγκες μας σήμερα».
Η υγεία και η βελτίωση του εδάφους βρίσκονται στο επίκεντρο όσων κάνει ο Sledge, συμπεριλαμβανομένης και της χρήσης καλλιεργειών χωρίς άροση και καλλιεργειών κάλυψης της φύτευσης – και οι δύο πρακτικές βελτιώνουν την υφή του εδάφους, τη δυναμική συγκράτησης του νερού, αλλά και τη γονιμότητα.
«Το να μην οργώνεις σημαίνει απλώς να μην οργώνεις το έδαφος και μια καλλιέργεια κάλυψης, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, μοιάζει με μια κουβέρτα στη γη, που απλώς βοηθά στη μόνωση του εδάφους και στην απορρόφηση των βροχοπτώσεων».

Η Εμμανουέλα Κουρούδη, τρίτης γενιάς εκκοκκίστρια βαμβακιού από την Ελλάδα, συμμετείχε στην αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ.
Για το βιώσιμο βαμβάκι λέει: «Η βιωσιμότητα μπορεί να σημαίνει εντελώς διαφορετικά πράγματα για κάθε κομμάτι της εφοδιαστικής αλυσίδας. Για τους παραγωγούς, έχει να κάνει περισσότερο με πρακτικές, όπως η χρήση του νερού, η υγεία του εδάφους, οι συνθήκες εργασίας, το καλύτερο εισόδημα. Για τους εκκοκκιστές, έχει να κάνει με τη διαδικασία, με το ότι πρέπει να φροντίσουμε, ώστε οι παραγωγοί να θέσουν κάποιους συγκεκριμένους στόχους, και για την υπόλοιπη αλυσίδα, πρέπει να διεκδικήσουμε περισσότερο χώρο στη βιομηχανία βαμβακιού και στην αγορά, για να πωληθεί αυτό το βιώσιμο βαμβάκι».
«Για τον τελικό καταναλωτή, έχει να κάνει με την ιστορία πίσω από το ύφασμα. Έχει να κάνει με τη διαφάνεια σχετικά με το πού κατασκευάστηκε αυτό το ύφασμα, από ποιόν και πώς. Στο τέλος της ημέρας, υπάρχουν τρεις βασικοί πυλώνες, που πρέπει να γίνουν κατανοητοί από όλους. Όλα είναι σχετικά με την κοινωνία, το περιβάλλον και τη βιώσιμη οικονομία». Αυτές οι πτυχές, καθώς και το Πρόγραμμα CSF, ευθυγραμμίζονται πλήρως με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.

* πηγή: https://worldpopulationreview.com/country-rankings/cotton-production-by-country
** πηγή: https://www.worldwildlife.org/industries/cotton
*** πηγή: https://www.iisd.org/ssi/announcements/sustainable-cotton-farmers-prices-incomes/
Αίτημα Μείωσης Πλαφόν παράδοσης βάμβακος 2023 στο νομό Βοιωτίας έθεσε προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αιχμέας.
Όπως υποστηρίζει, «συνέπεια των ακραίων καιρικών φαινομένων, που επικράτησαν την θερινή περίοδο (καύσωνας), ήταν η μη φυσιολογική εξέλιξη των φυτών βάμβακος με άμεση επίπτωση στην καρπόδεση αυτών.
Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκαν φυτά βάμβακος με μειωμένη διαμόρφωση καρυδιών, αλλά και αυτά που σχηματίστηκαν ήταν αψώμωτα (λοβοί βάμβακος, όπου οι σπόροι ήτανε κούφιοι).
Ήδη, από τις πρώιμες σπορές του 2023, κατά την βροχόπτωση «Daniel» υπήρχε ποσοστό βάμβακος άνω του 50% σκασμένο, με αποτέλεσμα να πάθει υποβάθμιση και να καθίσταται δύσκολη η συγκομιδή.
Στην συνέχεια, μέχρι και την ολοκλήρωση του ανοίγματος της κάψας, επήλθε η βροχόπτωση «ELIAS» και ολοκλήρωσε την ζημιά στην κάψα, όπου την κόλλησε, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται η μηχανική συγκομιδή.
Ήδη από τα πρώτα στοιχεία συγκομιδής επιβεβαιώνονται αποδόσεις μειωμένες στο ύψος των 150-200 κιλών/στρέμμα το πρώτο χέρι, όπου παρατηρείται και μειωμένο ειδικό βάρος στην παραγόμενη ποσότητα λόγω μη ωρίμανσης του βαμβακόσπορου, εξαιτίας του θερινού καύσωνα, αλλά και της ζημίας στην κάψα από τις ανωτέρω βροχοπτώσεις, όπου έπεσαν σε χιλιοστά πέραν των φυσιολογικών για την περίοδο.
Για όλους, λοιπόν, τους ανωτέρω λόγους ζητούμε - προκειμένου να μην υπάρχει πρόβλημα στην λήψη της συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος 2023 - να υπάρξει μείωση του απαιτούμενου πλαφόν παράδοσης βάμβακος στο ύψος των 160 κιλών/στρέμμα, στον νομό Βοιωτίας».
Οι παραλαβές συσπόρου έχουν ήδη ξεκινήσει στην περιοχή της Θράκης και τα Θρακικά Εκκοκκιστήρια ενημερώνουν τους παραγωγούς για τα όσα θα ισχύσουν κατά τη φετινή περίοδο συγκομιδής.
Επιλογή τρόπου τιμολόγησης:
1. Κλειστή τιμή ημέρας
Η κλειστή τιμή ημέρας ανακοινώνεται καθημερινά στις 08:00 από το site μας («Ημερήσια τιμή συσπόρου») και όλα τα σημεία παράδοσης (εκκοκκιστήρια, χώροι συγκέντρωσης). Δεν είναι δυνατό να αναπροσαρμοστεί (προς τα πάνω ή κάτω) στο μέλλον, ανεξάρτητα από τυχόν μεταβολή των τιμών.
Κατά την παράδοση, ο παραγωγός λαμβάνει το πλήρες ποσό που αντιστοιχεί στην κλειστή τιμή ημέρας.
2. Εγγυημένη τιμή ημέρας (νέο)
Σε αντίθεση με την κλειστή τιμή ημέρας, δίνει στον παραγωγό τη δυνατότητα να κλείσει την τιμή στο μέλλον, παρέχοντας του ταυτόχρονα και μια ελάχιστη εγγυημένη τιμή. Η εγγυημένη αυτή τιμή προκύπτει από την κλειστή τιμή ημέρας, μειωμένη κατά 4 λεπτά. Αντίστοιχα, όταν στο μέλλον ο παραγωγός αποφασίσει να κλείσει την τιμή, η τιμή που θα λάβει θα είναι μειωμένη κατά 4 λεπτά από την αντίστοιχη κλειστή τιμή εκείνης της ημέρας. Ουσιαστικά, τα 4 αυτά λεπτά είναι ένα ασφάλιστρο, εξασφαλίζοντας τον παραγωγό σε περίπτωση πτώσης των τιμών.
Για τους παραγωγούς που είναι ενταγμένοι στο Cotton+ η τιμή μπορεί να μείνει «ανοιχτή» μέχρι και τις 15 Φεβρουαρίου 2024
Για τους παραγωγούς που δεν είναι ενταγμένοι στο Cotton+, η τιμή μπορεί να μείνει «ανοιχτή» μέχρι και τις 30 Νοεμβρίου 2023
Κατά την παράδοση, ο παραγωγός λαμβάνει το ποσό που αντιστοιχεί στην εγγυημένη τιμή ημέρας.
3. Ανοιχτή τιμή
Εάν κατά την παράδοση ο παραγωγός δεν επιθυμεί να πληρωθεί με την κλειστή ή την εγγυημένη τιμή ημέρας, μπορεί να επιλέξει να αφήσει την τιμή «ανοιχτή» και να πληρωθεί με βάση κάποια μελλοντική τιμή ημέρας.
Σε αντίθεση με την εγγυημένη τιμή ημέρας, εδώ δεν υπάρχει ελάχιστη (εγγυημένη) τιμή, το οποίο σημαίνει ότι σε περίπτωση πτώσης των τιμών ο παραγωγός δεν είναι εξασφαλισμένος.
Για τους παραγωγούς που είναι ενταγμένοι στο Cotton+ η τιμή μπορεί να μείνει «ανοιχτή» μέχρι και τις 15 Φεβρουαρίου 2024
Για τους παραγωγούς που δεν είναι ενταγμένοι στο Cotton+, η τιμή μπορεί να μείνει «ανοιχτή» μέχρι και τις 30 Νοεμβρίου 2023
Κατά την παράδοση, ο παραγωγός λαμβάνει μια προκαταβολή (40 λεπτά) και η εξόφληση γίνεται αφότου κλείσει την τιμή.
Παράδειγμα:
Ημερομηνία: 11/09/23
Κλειστή τιμή: 62 λεπτά/κιλό
Εγγυημένη τιμή: 58 λεπτά/κιλό
Ο παραγωγός παραδίδει βαμβάκι και έχει τις εξής τρεις επιλογές:
1) Πληρώνεται με την κλειστή τιμή ημέρας (62 λεπτά), η οποία είναι και τελική (εκτός από τις διάφορες επιδοτήσεις του Cotton+, οι οποίες θα προστεθούν σε αυτήν)
2) Πληρώνεται με την εγγυημένη τιμή (58 λεπτά), και έχει το δικαίωμα να «κλείσει» την τιμή σε μελλοντικό χρόνο:
Μετά από δύο μήνες η κλειστή τιμή ημέρας είναι στα 68 λεπτά και αποφασίζει να «κλείσει» την τιμή.
Η τιμή που θα λάβει είναι 64 λεπτά (δηλαδή κατά 4 λεπτά μειωμένη από την κλειστή τιμή ημέρας).
Η τιμή παρουσιάζει πτώση και δεν βρίσκεται ξανά στα ίδια ή υψηλότερα επίπεδα. Ο παραγωγός είναι εξασφαλισμένος από την εγγυημένη τιμή που έχει ήδη λάβει.
3) Λαμβάνει μια προκαταβολή (40 λεπτά) και αφήνει «ανοιχτή» την τιμή. Ο παραγωγός δεν είναι εξασφαλισμένος σε περίπτωση πτώσης των τιμών.
Μετά από δύο μήνες η κλειστή τιμή ημέρας είναι στα 68 λεπτά και αποφασίζει να «κλείσει» την τιμή.
Η τιμή που θα λάβει είναι 68 λεπτά.
Η τιμή παρουσιάζει πτώση και δεν βρίσκεται ξανά στα ίδια ή υψηλότερα επίπεδα.
Ο παραγωγός θα λάβει την κλειστή τιμή της εκάστοτε ημέρας ή της τελευταίας ημέρας που έχει το δικαίωμα να «κλείσει» την τιμή (30 Νοεμβρίου ή 15 Φεβρουαρίου).
Μετά από δύο μήνες η κλειστή τιμή ημέρας είναι 56 λεπτά και αποφασίζει να «κλείσει» την τιμή. Η τιμή που θα λάβει είναι 56 λεπτά.
Στις 15 Φεβρουαρίου (τελευταία ημέρα προθεσμίας) η κλειστή τιμή ημέρας είναι 56 λεπτά και ο παραγωγός δεν έχει «κλείσει» μέχρι τότε την τιμή του. Η τιμή «κλείνει» αυτόματα στα 56 λεπτά.
Επιδότηση υγρασίας
Όπως κάθε χρόνο, παρτίδες Cotton+ που παραδίδονται με χαμηλή υγρασία λαμβάνουν σημαντική επιδότηση. Με βάση τις τρέχουσες τιμές, η επιδότηση χαμηλής υγρασίας προσαρμόζεται ανάλογα, από 13% υγρασία με επιπλέον 0,7 λεπτά το κιλό έως 6% υγρασία με επιπλέον 7 λεπτά το κιλό.
Επιδότηση ποιότητας
Παραγωγοί που είναι ενταγμένοι στα προγράμματα CSF και Cotton+ λαμβάνουν επιδότηση ποιότητας, η οποία χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες ως εξής:
Πρόγραμμα Certified Sustainable Fibermax (CSF)
Ξηρικά χωράφια: 3 €/στρέμμα
Ποτιστικά χωράφια με ποικιλίες Elsa, Carla, Fiona: 10€/στρέμμα
Ποτιστικά χωράφια με τις υπόλοιπες ποικιλίες Fibermax: 6€/στρέμμα
Πρόγραμμα «Value»: ποικιλίες PRG 9048, Filia, Concha, Novelia
Ξηρικά χωράφια: 3 €/στρέμμα
Ποτιστικά χωράφια: 7,5 €/στρέμμα
Πρόγραμμα «Premium»: ποικιλίες Elpida, Armonia, BA 1010, Lazer, Fibermax (εκτός προγράμματος CSF)
Ξηρικά χωράφια: 2,5 €/στρέμμα
Ποτιστικά χωράφια: 5 €/στρέμμα
Όσοι παραγωγοί καλλιεργούν τις παραπάνω ποικιλίες αλλά δεν έχουν εγγραφεί στο Cotton+ ακόμα, πρέπει να ενημερώσουν οπωσδήποτε το εκκοκκιστήριο ή το κέντρο συγκέντρωσης κατά την παράδοση για να τους δοθούν οι ανάλογες οδηγίες.
Επιδότηση Ολοκληρωμένης Διαχείρισης
Παραγωγοί που έχουν εγγραφεί στο Πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης που τρέχουν τα Θρακικά Εκκοκκιστήρια, ή έχουν πιστοποιηθεί μόνοι τους κατά τα πρότυπα Agro 2.1 και Agro 2.2/2, πρέπει να ενημερώσουν το εκκοκκιστήριο ή το κέντρο συγκέντρωσης κατά την παράδοση, ώστε να γίνει ξεχωριστή αποθήκευση του προϊόντος τους.
Οι λίστες για ένταξη στο Πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης έχουν κλείσει από τον Ιούνιο, συνεπώς δεν είναι δυνατό να προστεθεί κάποιος παραγωγός πλέον.
Επιδότηση υψηλής παραγωγής
1) Επιδότηση του προγράμματος Certified Sustainable Fibermax (CSF):
Τα ξηρικά χωράφια επιδοτούνται με 2 λεπτά/κιλό
Τα ποτιστικά χωράφια επιδοτούνται με 3 λεπτά/κιλό
2) Επιδότηση του προγράμματος «Value»: ποικιλίες PRG 9048, Filia, Concha, Novelia:
Τα ξηρικά χωράφια επιδοτούνται με 2 λεπτά/κιλό
Τα ποτιστικά χωράφια επιδοτούνται με 3 λεπτά/κιλό
3) Επιδότηση του προγράμματος «Premium»: ποικιλίες Elpida, Armonia, Lazer, BA 1010, Fibermax (εκτός CSF):
Τα ξηρικά χωράφια επιδοτούνται με 1 λεπτά/κιλό
Τα ποτιστικά χωράφια επιδοτούνται με 2 λεπτά/κιλό
Η παραπάνω επιδότηση αφορά την ποσότητα που παραδίδεται πάνω από το πλαφόν και εφαρμόζεται μόνο στις προαναφερθείσες ποικιλίες (προγράμματα «CSF", «Value» και «Premium»). Για παράδειγμα, παραγωγός που είναι ενταγμένος στο πρόγραμμα CSF και παράγει 400 κιλά σε ποτιστικό χωράφι, επιδοτείται με 3 λεπτά/κιλό για τα 120 κιλά πάνω από τα 280 που είναι το πλαφόν.
Σε περίπτωση που ο παραγωγός έχει καλλιεργήσει και άλλες ποικιλίες του Cotton+ πέραν των παραπάνω, η επιδότηση εφαρμόζεται αναλογικά, με βάση τα στρέματα.
Άμεση πληρωμή
Όπως και κάθε χρόνο, η πληρωμή του παραγωγού (με το σύνολο του ΦΠΑ) γίνεται άμεσα. Η εξόφληση των επιδοτήσεων ποιότητας, υγρασίας, ολοκληρωμένης διαχείρισης και υψηλής παραγωγής πραγματοποιείται μετά το πέρας της συγκομιδής, προκειμένου να γίνουν πρώτα οι απαραίτητοι έλεγχοι
Ξεκίνησε η συγκομιδή στο βαμβάκι στις βόρειες περιοχές της χώρας, με μειωμένες σε σχέση με πέρυσι να είναι οι αποδόσεις αλλά καλή ποιότητα. Απογοητευτική είναι η κατάσταση στην Θεσσαλία που σε κάποιες περιοχές είναι ολοκληρωτική η καταστροφή.
Οι διεθνείς τιμές για τη νέα εµπορική περίοδος στο βαµβάκι είναι σε χαμηλότερα επίπεδα αν και οι παραγωγές προβλέπεται να είναι μειωμένες στις μεγάλες παραγωγικές χώρες.
Ο κ. Νίκος Τούτουζας, παραγωγός από την Θήβα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχει πάει μισό μήνα πίσω το άνοιγμα των καρυδιών. Αλλά και οι πρόσφατες βροχές (θεομηνία Elias) έχουν κρατήσει υγρασία στα χωράφια και δεν μπορούν να μπουν μέσα οι συλλεκτικές μηχανές.
Σε περίπου μια εβδομάδα και με την βοήθεια του καιρού αναμένεται να μπουν οι μηχανές στα χωράφια και να ξεκινήσει η συγκομιδή βάμβακος. Πριν την τελευταία θεομηνία κάποια πρώιμα χωράφια έκαναν συγκομιδή με χαμηλές αποδόσεις στα 250 κιλά το στρέμμα αλλά είναι νωρίς ακόμη να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα. Πάντως υπάρχουν χωράφια με καλή εικόνα τόσο σε ποιότητα (λευκό χρώμα) όσο και σε ποσότητα.
Οι τιμές για προπωλήσεις αυτή την περίοδο κυμαίνονται στα 62,5 λεπτά το κιλό συν το πριμ ποιότητας. Είναι σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με την τιμή που έδιναν τα εκκοκκιστήρια πριν τις βροχές του Elias (πριν 10 ημέρες) που ήταν στα 64 λεπτά το κιλό».
Αναφορικά µε την κατάσταση που διαµορφώνεται στον θεσσαλικό κάµπο, μεγάλο μέρος της παραγωγής έχει χαθεί.
Ο κ. Κώστας Τζέλας, παραγωγός από την Καρδίτσα αναφέρει ότι «η παραγωγή βάμβακος έχει χαθεί για την περιοχή. Μόνο σε κάποιες ορεινές περιοχές αναμένεται να έχουν παραγωγή».
Από την Λάρισα ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «οι δύο βροχοπτώσεις έχουν δημιουργήσει προβλήματα στο βαμβάκι. Η υγρασία που υπάρχει στα χωράφια (ορεινά και πεδινά) θα δημιουργήσει πρόβλημα ποιότητας στο 75% της παραγωγής. Τα χωράφια που έχουν γεμίσει λάσπη θα είναι δύσκολο να οργωθούν. Τριφύλι δεν μπορεί να μπει. Μόνο σιτάρια και όσπρια. Για τα βαμβάκια μπορούμε να περιμένουμε ένα εξάμηνο για να δούμε την κατάσταση του χωραφιού αλλά εκτιμώ ότι μεγάλος αριθμός από αυτά θα είναι αδύνατο να κάνουμε σπορά για τη νέα χρονιά».
Αντίθετα με το νότο στη βόρεια Ελλάδα έχει ξεκινήσει η συγκομιδή βάμβακος. Οι ποιότητες είναι καλές αλλά έχουμε μειωμένες αποδόσεις λόγω καιρικών συνθηκών.
Ο κ. Αλί Μεχμέτ, παραγωγός από την Κομοτηνή, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε ξεκινήσει την συγκομιδή βαμβακιού. Οι αποδόσεις φέτος είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι. Αυτό οφείλεται στους καύσωνες και τους ισχυρούς ανέμους που ακολούθησαν. Μια μέση απόδοση στην περιοχή κυμαίνεται στα 300 κιλά το στρέμμα και με το δεύτερο χέρι μπορεί να φτάσει στα 350 κιλά. Εκτιμώ ότι η παραγωγή είναι φέτος μειωμένη κατά 30% σε σχέση με πέρυσι».
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών Ορεστιάδας «Η Ένωση», Λάμπης Κουμπρίδης, «αν και είχαμε πρόσφατα μια βροχή έχει ξεκινήσει η συγκομιδή βάμβακος στην περιοχή. Οι αποδόσεις είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι εκτιμώ κατά 20%. Οι ποιότητες όμως είναι καλές και το χρώμα. Τα ξηρικά δίνουν περίπου 120 κιλά ανά στρέμμα, ενώ τα αρδευόμενα φτάνουν και τα 300 κιλά. Οι τιμές αυτή την εποχή είναι στα 62,5 λεπτά το κιλό συν το πριμ (που μπορεί να φτάσει και στα συν 8 λεπτά)».
Προβλέψεις για διεθνή παραγωγή
Εκτός από το Πακιστάν προβλέπονται μικρότερες παραγωγές βαμβακιού στις άλλες μεγάλες χώρες παραγωγής για το 2023/2024.
Σύμφωνα με το USDA, η παγκόσμια έκταση καλλιέργειας βαμβακιού το 2023/2024 προβλέπεται σε περίπου 318 εκατομμύρια στρέμματα (78,5 εκατομμύρια στρέμματα λιγότερα σε σχέση με το 2022/2023).
Φέτος η μέση απόδοση βαμβακιού σε παγκόσμιο επίπεδο προβλέπεται στα 770 κιλά ανά εκτάριο (687 λίβρες ανά στρέμμα), περίπου 2% κάτω από τον μέσο όρο της προηγούμενης τριετίας.
Για την Κίνα η περιοχή καλλιέργειας βαμβακιού το 2023/2024 είναι κατά 8% μειωμένη (7,2 εκατομμύρια στρέμματα), με την έκταση βαμβακιού να συγκεντρώνεται στην περιοχή Xinjiang. Οι συνολικές συνθήκες καλλιέργειας αυτή τη σεζόν ήταν ευνοϊκές. Η μέση απόδοση προβλέπεται στα 2.027 κιλά ανά εκτάριο (1 εκτάριο = 10 στρέμματα), εμφανίζοντας μείωση σε σχέση με το ρεκόρ της περασμένης σεζόν των 2.122 κιλών ανά εκτάριο. Η παραγωγή βαμβακιού της Κίνας για το 2023/2024 προβλέπεται στα 27 εκατομμύρια μπάλες, η οποία είναι μειωμένη σε σύγκριση με τα 30,7 εκατομμύρια μπάλες της περασμένης περιόδου.
Δημοσιεύθηκε από το ΥπΑΑΤ η Πρόσκληση για τη Δράση 3.1.2 «Στήριξη για νέα συμμετοχή σε εθνικά συστήματα ποιότητας».
Η Δράση 3.1.2 παρέχει στήριξη στους δικαιούχους για τις δαπάνες που απορρέουν από την συμμετοχή τους στο εθνικό σύστημα ποιότητας «AGRO 2» του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και ειδικότερα από την εφαρμογή των προτύπων AGRO 2-1 και 2-2 στην παραγωγή βαμβακιού.
Αφορά συλλογικούς φορείς που είναι καταχωρισμένοι στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων και έχουν υποβάλει αίτηση πιστοποίησης για την εφαρμογή των προτύπων AGRO 2-1 και 2-2 στην παραγωγή βαμβακιού για την καλλιεργητική περίοδο 2023.
Η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων στήριξης πραγματοποιείται κατά το διάστημα από 12/10/2023 έως 31/10/2023.
Οι υποψήφιοι δικαιούχοι που επιθυμούν να ενταχθούν στην δράση στο πλαίσιο της παρούσας Πρόσκλησης υποβάλλουν ηλεκτρονικά τυποποιημένη αίτηση στήριξης, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) που λειτουργεί στον ιστότοπο www.ependyseis.gr.
Η Δημόσια Δαπάνη της παρούσας Πρόσκλησης ανέρχεται 41.000.000 ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).
Το ύψος της ετήσιας ενίσχυσης υπολογίζεται ως το γινόμενο:
α) του μοναδιαίου κόστους (ετήσιου ποσού ενίσχυσης ανά μέλος) που αντιστοιχεί στο μέγεθος ομάδας του υποψήφιου φορέα επί
β) τον αριθμό των μελών του φορέα που περιλαμβάνονται στην κατάσταση ωφελούμενων μελών που αποτελεί μέρος της αίτησης στήριξης.
Η ενίσχυση ξεκινά από 540 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως 856 ευρώ ανά γεωργική εκμετάλλευση ετησίως.
Διαβάστε την πρόσκληση (εδώ)
Τις υποχρεώσεις των παραγωγών βάμβακος για να εισπράξουν την ειδική ενίσχυση το 2023 ανακοίνωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ.
Αυτές, σύμφωνα με την σχετική απόφαση, είναι οι εξής:
1. Οι παραγωγοί βάμβακος πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει για την καλλιέργειά τους αποκλειστικά πιστοποιημένο σπόρο με ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά καλλιεργούμενο εκτάριο ή δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάμβακος με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2023 εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά. Η σπορά των επιλέξιμων εκτάσεων με βαμβάκι αποδεικνύεται με την προσκόμιση πρωτοτύπου τιμολογίου αγοράς ή τιμολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και των πρωτοτύπων επίσημων ετικετών που φέρουν οι συσκευασίες των σπόρων προς σπορά που αναγράφονται στα ανωτέρω παραστατικά. Σε περίπτωση απώλειας των πρωτοτύπων των ανωτέρω παραστατικών ο παραγωγός μπορεί να προσκομίζει γνήσια ευκρινή αντίγραφα αυτών, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη για την ακρίβεια των στοιχείων. Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή για την παραγωγή προβασικού ή βασικού σπόρου προς σπορά και την παραγωγή για τον αναπολλαπλασιασμό του υλικού της διατηρούμενης ποικιλίας.
2. Οι παραγωγοί στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης πρέπει να αναφέρουν το όνομα της ποικιλίας του χρησιμοποιούμενου σπόρου, το όνομα και τη διεύθυνση της εγκεκριμένης Διακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι μέλος, καθώς και ότι αιτούνται της ειδικής ενίσχυσης.
3. Να διατηρούν την καλλιέργεια τους υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών φροντίδων.
4. Να συγκομίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, υπογράφοντας πέραν των άλλων την προβλεπόμενη σύμβαση αγοραπωλησίας με την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, εφόσον το επιλέξουν, που θα διαπραγματευτεί και θα πουλά την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασμό τους.
5. Να μην παραδίδουν σύσπορο βαμβάκι με ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10% διότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης.
6. Οι παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια για τους παραγωγούς που θέλουν να τύχουν της ενίσχυσης πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2024.
Παραγωγοί που για λόγους ανωτέρας βίας δεν παραδίδουν την παραγωγή τους μέχρι 31 Ιανουαρίου 2024 δηλώνουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσής της.
Σύμφωνα με την υπ’αριθμ. 472/158760/25/05/2023 Υπουργική Απόφαση προκειμένου να αποδοθεί στους δικαιούχους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ισχύουν τα εξής:
- Η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται σε 733,98 ευρώ ανά εκτάριο εφ όσον η επιλέξιμη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 250.000 εκτάρια σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 38 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115.
- Η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς που καλλιεργούν βαμβάκι σε επιλέξιμες εκτάσεις και έχει δηλωθεί, η καλλιέργεια, στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης.
- Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις, παραλαμβάνουν, επεξεργάζονται και αποστέλλουν τα στοιχεία των παραδόσεων βάμβακος στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
- Η μέση απόδοση του εκκοκκιστηρίου στο οποίο έχουν παραδώσει οι παραγωγοί πρέπει να είναι άνω του 32%, η οποία παρακολουθείται και επιβεβαιώνεται με τελικό ισοζύγιο.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
Η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται σε 73,3 ευρώ το στρέμμα (733,98 € ανά εκτάριο) εφόσον η επιλέξιμη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 250.000 εκτάρια (2.500.000 στρέμματα). Αυτό αναφέρει η σχετική απόφαση του ΟΠΕΚΕΠΕ που δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια.
Υποχρεώσεις των παραγωγών βάμβακος
1. Οι παραγωγοί βάμβακος πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει για την καλλιέργειά τους αποκλειστικά πιστοποιημένο σπόρο με ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά καλλιεργούμενο εκτάριο ή δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάμβακος με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2023 εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά. Η σπορά των επιλέξιμων εκτάσεων με βαμβάκι αποδεικνύεται με την προσκόμιση πρωτοτύπου τιμολογίου αγοράς ή τιμολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και των πρωτοτύπων επίσημων ετικετών που φέρουν οι συσκευασίες των σπόρων προς σπορά που αναγράφονται στα ανωτέρω παραστατικά. Σε περίπτωση απώλειας των πρωτοτύπων των ανωτέρω παραστατικών ο παραγωγός μπορεί να προσκομίζει γνήσια ευκρινή αντίγραφα αυτών, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη για την ακρίβεια των στοιχείων. Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή για την παραγωγή προβασικού ή βασικού σπόρου προς σπορά και την παραγωγή για τον αναπολλαπλασιασμό του υλικού της διατηρούμενης ποικιλίας.
2. Οι παραγωγοί στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης πρέπει να αναφέρουν το όνομα της ποικιλίας του χρησιμοποιούμενου σπόρου, το όνομα και τη διεύθυνση της εγκεκριμένης Διακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι μέλος, καθώς και ότι αιτούνται της ειδικής ενίσχυσης.
3. Να διατηρούν την καλλιέργεια τους υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών φροντίδων.
4. Να συγκομίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, υπογράφοντας πέραν των άλλων την προβλεπόμενη σύμβαση αγοραπωλησίας με την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, εφόσον το επιλέξουν, που θα διαπραγματευτεί και θα πουλά την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασμό τους.
5. Να μην παραδίδουν σύσπορο βαμβάκι με ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10% διότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης.
6. Οι παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια για τους παραγωγούς που θέλουν να τύχουν της ενίσχυσης πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2024.
Παραγωγοί που για λόγους ανωτέρας βίας δεν παραδίδουν την παραγωγή τους μέχρι 31 Ιανουαρίου 2024 δηλώνουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσής της.
Διαβάστε την απόφαση εδώ
Στο μεταξύ τα πρώτασ στοιχεία του ΕΛΓΑ δείχνουν ότι από την κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία έπαθαν ζημιά 400.000 στρέμματα παραγωγής βαμβακιού, που βρισκόταν δύο μήνες πριν τη συγκομιδή.
Συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη, είχε η Διοίκηση της Διεπαγγελματικής Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ), την Τρίτη (22 Αυγούστου), στην έδρα της στη Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΔΟΒ κ. Ευθύμιος Φωτεινός παρουσίασε τις μέχρι στιγμής παρεμβάσεις και δράσεις για την ελληνική βαμβακοκαλλιέργεια που υλοποίησε η Διεπαγγελματική ύστερα από την επανασύστασή της το 2016 και αναφέρθηκε εκτενώς στα σημεία που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για τη συνέχιση της αύξησης της αξίας της βαμβακοκαλλιέργειας και αφορούν, μεταξύ άλλων, την άμεση εφαρμογή του αγροτοπεριβαλλοντικού προγράμματος «μείωσης αποτυπώματος άνθρακα στη βαμβακοκαλλιέργεια», με ταυτόχρονη διασφάλιση της ομαλής εξέλιξής του στα επόμενα έτη, τη συνέχιση λειτουργίας της Ομάδας Εργασίας για το βαμβάκι, την ένταξη του κλάδου των επιχειρήσεων Εκκόκκισης, Εμπόρων Βάμβακος και βαμβακοσπόρου στον Αναπτυξιακό Νόμο και στα επενδυτικά προγράμματα του ΠΑΑ, τη μείωση του κόστους καλλιέργειας κ.α.
Στο τέλος της συνάντησης ο Υπουργός ΥΠΑΑΤ κ. Αυγενάκης τόνισε μεταξύ άλλων: «Θα έλεγα ότι φεύγω πραγματικά ενθουσιασμένος από τη συνάντηση με τη Διεπαγγελματική Βάμβακος γιατί είδαμε μια Διεπαγγελματική πρότυπο. Αναπτύσσονται και αναδεικνύουν διαρκώς το προϊόν τους όχι μόνο σε εθνικό αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο….Οι καλές πρακτικές, που για παράδειγμα εφαρμόζονται εδώ, πρέπει να γίνουν γνωστές και σε άλλες Διεπαγγελματικές… Το βαμβάκι είναι ένα εξαιρετικό προϊόν. Δεν είναι τυχαίο ότι κάποτε έλεγαν ότι είναι ο «λευκός χρυσός» της χώρας μας και παραμένει...Είναι αυτονόητο ότι σήμερα φεύγουμε από τη συνάντηση χαρούμενοι γιατί είδαμε παραγωγούς, μεταποιητές, εκκοκκιστές, κλωστοϋφαντουργούς, όλη την «αλυσίδα» ενωμένη και συντονισμένη να συνεργάζεται. Τους ευχαριστούμε για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας έδωσαν και τα σημεία που ανέδειξαν ώστε να έχουμε καλύτερη συνεργασία».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της ΔΟΒ κ Ευθύμης Φωτεινός δήλωσε: «Θέλω να ευχαριστήσω τον Υπουργό και τον Υφυπουργό που βρέθηκαν στην έδρα μας σήμερα για να μιλήσουμε για τον «λευκό χρυσό», όπως τον χαρακτήρισε και ο κ. Αυγενάκης. Για ένα προϊόν που όλος ο κλάδος δίνει αγώνα για να πάρει την υπεραξία που πρέπει και να τοποθετηθεί στο υψηλότερο βάθρο όχι μόνο της ευρωπαϊκής αλλά και της παγκόσμιας αγοράς. Από τη σημερινή συνάντηση με τον κ. Υπουργό ένα πράγμα βγήκε κερδισμένο: Το βαμβάκι και τον ευχαριστούμε πάρα πολύ».
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα στη χώρα μας καλλιεργούνται από 2,5 έως 3 εκατ. στρέμματα. Η Ελλάδα παράγει το 80% του ευρωπαϊκού βάμβακος, ενώ απασχολεί 45.000 οικογένειες και προσφέρει εργασία σε περισσότερα από 100.000 άτομα.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Υφυπουργός ΥΠΑΑΤ κ. Διονύσης Σταμενίτης, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός, ο Γενικός Γραμματέας ΥΠΑΑΤ κ. Κώστας Μπαγινέτας, ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέας Λυκουρέτζος, οι Βουλευτές Λάρισας κ.κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος και Χρήστος Καπετάνος, ενώ από πλευρά της ΔΟΒ συμμετείχαν ο Αντιπρόεδρος κ. Αντώνης Σιάρκος, τα μέλη του Δ.Σ. κ. Βασίλης Γιαννάκος και Γιώργος Καραΐσκος, καθώς και ο Σύμβουλος κ. Δημήτρης Μελάς.
Οι προπωλήσεις βάμβακος µε τιµές στα 63 λεπτά το κιλό δεν έχουν φέρει ενδιαφέρον στους Έλληνες παραγωγούς, που περιμένουν για υψηλότερες τιμές.
Βέβαια μεγάλο ρόλο θα παίξει και η ρευστότητα που θα έχουν οι παραγωγοί και πότε θα γίνει η πληρωμή της προκαταβολής του τσεκ. Για την πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο αγροτικό πετρέλαιο δεν αναμένεται κάτι πριν την έναρξη της συγκομιδής.
Οι προβλέψεις, που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), τον Αύγουστο, έφεραν μια άνοδο στις διεθνείς τιμές στα 89 σεντς αλλά στην συνέχεια υπήρξε διόρθωση.
Όσον αφορά την παγκόσμια παραγωγή βαμβακιού, την περίοδο 2023/2024, το USDA υποστηρίζει ότι θα ανέλθει σε 114,1 εκατομμύρια μπάλες (μείωση σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη κατά 2,7 εκατομμύρια μπάλες) λόγω των χαμηλότερων παραγωγών που αναμένονται στις ΗΠΑ και το Ουζμπεκιστάν.
Από την άλλη η διεθνή κατανάλωση αυξάνεται για δεύτερο συνεχόμενο μήνα σε 116,9 εκατομμύρια μπάλες, κυρίως λόγω των ισχυρότερων προοπτικών κατανάλωσης στην Κίνα.
Το παγκόσμιο εμπόριο προβλέπεται να αυξηθεί, κατά 400.000 μπάλες αυτό το μήνα, σε 43,9 εκατομμύρια, καθώς αναμένεται αύξηση των εξαγωγών της Βραζιλίας για να καλύψουν την υψηλή ζήτηση της Κίνας. Όμως από την άλλη αναμένεται μείωση στις εξαγωγές των ΗΠΑ, κατά 1,3 εκατομμύρια μπάλες.
Στα 60 λεπτά το κιλό κυμαίνονται αυτή την εποχή οι προπωλήσεις βάμβακος στην χώρα μας.
Πάντως ακόμη είναι συγκρατημένοι οι βαμβακοπαραγωγοί και περιμένουν πως θα κινηθούν οι τιμές το επόμενο διάστημα, αφού είχαμε φέτος αύξηση του κόστους καλλιέργειας.
Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν στον ΑγροΤύπο ότι εκτιμούν ότι η άνοδος των διεθνών τιμών στα σιτηρά μπορεί να επηρεάσει και τις τιμές στα βαμβάκια.
Στο μεταξύ οι καύσωνες των προηγούμενων ημερών βοήθησαν στην πρωίμιση της καλλιέργειας.
Θυμίζουμε φέτος τα βαμβάκια ήταν όψιμα λόγω των καιρικών στην σπορά αλλά και της επανασποράς που έγινε σε πολλές περιοχές της χώρας. Αν συνεχιστούν οι υψηλές θερμοκρασίες θα βοηθήσουν να καλύψει τον χαμένο χρόνο και θα φέρει πιο νωρίς την συγκομιδή.
Προβλέψεις για την παραγωγή Κίνας
Στο μεταξύ μειωμένη αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή βαμβακιού στην Κίνα.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), για το 2023/2024, η παραγωγή βαμβακιού της Κίνας προβλέπεται να μειωθεί περισσότερο από 3,7 εκατομμύρια μπάλες και να φτάσει στα 27 εκατομμύρια μπάλες.
Προβλέπεται να αυξηθούν οι κινέζικες εισαγωγές, κατά 3,4 εκατομμύρια μπάλες, σε 9,8 εκατομμύρια.
Κατά τους πρώτους 10 μήνες της φετινής περιόδου εμπορίας, οι ΗΠΑ παρείχαν πάνω από τις μισές εισαγωγές ποσοτήτων βάμβακος στην Κίνα, φτάνοντας το υψηλότερο μερίδιο αγοράς εδώ και σχεδόν 15 χρόνια.
Θα πρέπει να προσέχουν οι βαμβακοπαραγωγοί φέτος τις όψιμες προσβολές από πράσινο και ρόδινο σκουλήκι.
Ο προϊστάμενος του Τμήματος Φυτοπροστασίας της ΔΑΟΚ Λάρισας, Δημήτρης Σταυρίδης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά για την καλλιέργεια βαμβακιού. Είχαμε σε πολλές περιοχές συνεχόμενες επανασπορές λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Όμως και στις περιπτώσεις που δεν είχαμε επανασπορές οι χαμηλές θερμοκρασίες δεν βοήθησαν την ανάπτυξη των φυτών. Φέτος έχουμε μια οψίμιση στην καλλιέργεια βαμβακιού.
Αυτό σημαίνει μειωμένες αποδόσεις στην παραγωγή. Επίσης υπάρχει κίνδυνος να έχουμε φθινοπωρινές βροχοπτώσεις κατά την συγκομιδή, άρα ποιοτικά προβλήματα στο προϊόν.
Όμως οι βαμβακοπαραγωγοί φέτος θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί για τον κίνδυνο όψιμων προσβολών από τα σκουλήκια. Το πράσινο σκουλήκι είναι επικίνδυνο για προσβολές μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ το ρόδινο σκουλήκι μπορεί να υπάρχει μέχρι και το Νοέμβριο.
Στην περιοχή της Λάρισας πάντως αν και έχουμε μια οψίμιση της καλλιέργειας έχουμε ήδη τοποθετήσει τις παγίδες και παρακολουθούμε την εξέλιξη των πληθυσμών. Ωστόσο αν θα υπάρξουν προβλήματα στην καλλιέργεια εκτιμώ ότι θα φανεί προς στο τέλος Ιουλίου».
Συστάσεις - καλλιεργητικές πρακτικές
Πράσινο σκουλήκι:
Για την καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού, συστήνεται στους παραγωγούς όταν διαπιστώνουν τέσσερις και άνω ζωντανές νεαρές προνύμφες (σκουλήκια 1ου και 2ου σταδίου, μήκους μέχρι 1 εκατοστό) κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά ή χρηστικά μία νεαρή προνύμφη στα φυτά ενός μέτρου επί της γραμμής κατά μέσο όρο, τότε μόνο να επέμβουν με τα εγκεκριμένα για την καλλιέργεια εντομοκτόνα. Η καταπολέμηση είναι πιο αποτελεσματική όσο πιο έγκαιρα διαπιστωθεί η ύπαρξη ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) νεαρών σταδίων 1ου και 2ου (μέχρι 1 εκατοστό).
Ρόδινο σκουλήκι:
Για το ρόδινο σκουλήκι, στο βλαστικό στάδιο, συνιστάται στους παραγωγούς να ελέγχουν εξονυχιστικά τα καρύδια των φυτών για τυχόν στίγματα πάνω στην επιφάνειά τους ή στο εσωτερικό τους με σκοπό τη διαπίστωση ύπαρξης προνυμφών, πραγματοποιώντας τακτικές δειγματοληψίες 100 καρυδιών από αντιπροσωπευτικά σημεία κάθε αγροτεμαχίου. Εφόσον διαπιστωθεί προσβολή στο 5-8% των καρυδιών κατά μέσο όρο, τότε μόνο να γίνεται χημική καταπολέμηση. Το ρόδινο σκουλήκι θεωρείται «ύπουλος» εχθρός του βαμβακιού, που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους βαμβακοπαραγωγούς, καθώς οι νεαρές προνύμφες του ρόδινου σκουληκιού, σε χρονικό διάστημα 20-30 ωρών από την εκκόλαψή τους ανοίγουν στα καρύδια τρύπες εισόδου, που συνήθως επουλώνονται και δεν φαίνονται με γυμνό μάτι. Ακολούθως, τρέφονται στο εσωτερικό των καρυδιών προκαλώντας, αφενός μεν σημαντική ποσοτική και ποιοτική υποβάθμισή τους, αφετέρου δε δυσκολεύεται η χημική καταπολέμησή του σκουληκιού, καθώς προστατεύεται από το περίβλημα του καρυδιού. Επισημαίνεται ότι όπου χρειαστεί επέμβαση με φυτοπροστατευτικά μέσα, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του ίδιου εντομοκτόνου περισσότερο από δύο φορές την καλλιεργητική περίοδο, ενώ είναι επιθυμητή η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικού μηχανισμού δράσης και χημικής ομάδας κάθε φορά, προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ανθεκτικότητας του σκουληκιού σε αυτό.
Νέες προβλέψεις για το βαμβάκι ανακοίνωσε τον μήνα Ιούνιο το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).
Ο καιρός φαίνεται να ευνοεί την βαμβακοκαλλιέργεια για μια καλή παραγωγή στις ΗΠΑ. Επίσης η αύξηση της παραγωγής που αναμένεται στο Πακιστάν θα αντισταθμίσει την μειωμένη παραγωγή που προβλέπεται στην Κίνα.
Αυξημένη αναμένεται να είναι η κατανάλωση στο Μπαγκλαντές, το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Τουρκία και το Πακιστάν. Η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να είναι αυξημένη κατά 7,9 εκατομμύρια δέματα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι εξαγωγές από Ηνωμένες Πολιτείες και Βραζιλία υποστηρίζουν την αύξηση της ζήτησης.
Τα παγκόσμια τελικά αποθέματα προβλέπονται στις 92,8 εκατομμύρια μπάλες λόγω κυρίως των αποθεμάτων της Ινδίας.
Η πρόβλεψη για αύξηση της ζήτησης οδήγησε τις προθεσμιακές τιμές στο Διηπειρωτικό Χρηματιστήριο (ICE) να διαμορφώνονται περίπου στα 85 σεντς ανά λίβρα, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το βαμβάκι εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 3 και πλέον μηνών.
Σοβαρά προβλήματα έχουν δημιουργήσει οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις για την καλλιέργεια βάμβακος στην χώρα μας.
Ο κ. Μωχάμεντ Νταράουσε, προϊστάμενος του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε κάποιες περιοχές έχουν καθυστερήσει οι σπορές, ενώ σε άλλες έχουμε συνεχώς επανασπορές στα βαμβάκια. Κάποιοι έχουν κάνει δύο και πάνε για τρίτη επανασπορά. Είμαστε αρχές Ιουνίου και έχουμε μια πολύ όψιμη καλλιέργεια με μεγάλο ρίσκο για την παραγωγή. Κανονικά σε 10 ημέρες πρέπει να έχουμε τα πρώτα χτένια αλλά δεν το βλέπω. Με αυτές τις θερμοκρασίες δεν μπορεί να αναπτυχθεί το φυτό. Η συγκομιδή πάει για τον Οκτώβριο και εκείνη την εποχή αν έχουμε βροχές θα υπάρξει πρόβλημα στην παραγωγή.
Φέτος θα είναι μια πολύ δύσκολη καλλιεργητική χρονιά. Προβλήματα υπήρξαν το 2007 και 2008 λόγω της τότε ξηρασίας. Φέτος έχουμε προβλήματα λόγω των βροχοπτώσεων.
Αν η τιμή παραγωγού φέτος δεν καλύψει το αυξημένο κόστος καλλιέργειας (λόγω επανασποράς) θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα για το προϊόν και απογοήτευση στους παραγωγούς. Πέρσι είχαμε το πρόβλημα με τις τιμές.
Γενικότερα η αύξηση του κόστους ενέργειας έχει φέρει μεγάλα προβλήματα στα κλωστήρια βάμβακος και αύξηση του κόστους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να θέλουν να αγοράσουν «φτηνό» βαμβάκι για να καλύψουν την χασούρα. Έτσι δέχονται «πιέσεις» οι τιμές παραγωγού.
Ένα ακόμη πρόβλημα στην παγκόσμια αγορά είναι η Βραζιλία. Έχει επανακάμψει η καλλιέργεια και έχουν αυξηθεί τα στρέμματα. Εκεί έχουν μειωμένο κόστος παραγωγής γιατί δεν κάνουν άρδευση επειδή έχουν βροχοπτώσεις. Πουλάνε το πιο φτηνό βαμβάκι παγκοσμίως και έχουν πολύ καλή ποιότητα που ανταγωνίζεται το ελληνικό. Επίσης είναι οργανωμένη η παραγωγή και η μεταποίηση με συγκεκριμένα ποιοτικά στάνταρ.
Πρέπει η χώρα μας να οδηγηθεί σε συλλογικά σχήματα για να έχει μέλλον η καλλιέργεια βαμβακιού. Το μεγάλο μειονέκτημα του ελληνικού βαμβακιού είναι ο χρωματισμός. Αυτό οφείλεται στο ότι κάνουμε «χαρμάνια» με διαφορετική ποιότητα βάμβακιού».
Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ με τις προϋποθέσεις για την χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι, στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023 - 2027.
Το ποσό της ειδικής ενίσχυσης υπολογίζεται στα 73,39 ευρώ το στρέμμα της επιλέξιμης έκτασης.
Όπως και στην περασμένη περίοδο, απαιτείται κατά τη σπορά ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά εκτάριο καλλιέργειας ποικιλιών βαμβακιού ή δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο καλλιέργειας υβριδίων βαμβακιού, που εξασφαλίζει ελάχιστη πυκνότητα εκατό χιλιάδων (100.000) ή ογδόντα πέντε χιλιάδων (85.000) φυτών ανά εκτάριο, αντίστοιχα.
Όπως αναφέρει το ΦΕΚ, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ορίζεται σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας (νομός), με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε περιφερειακής ενότητας, μειωμένο κατά 20% σύμφωνα με τον πίνακα ελάχιστης απόδοσης κιλών. Αν διαπιστωθεί ότι η παραδοθείσα από τον παραγωγό ποσότητα έχει ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10%, η ποσότητα που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο ποσοστό δεν προσμετράται για τον υπολογισμό της τελικής ποσότητας του παραγωγού.
Έλεγχοι
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διενεργεί ελέγχους, στα πλαίσια της παρούσας σύμφωνα με το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) Άμεσων Ενισχύσεων ΣΣ ΚΑΠ και καθορίζει με σχετικές εγκυκλίους και οδηγίες του τις λεπτομέρειες διεξαγωγής τους. Οι έλεγχοι διενεργούνται:
α) Στον παραγωγό:
αα) Διοικητικοί έλεγχοι (οπτικοί - χειρόγραφοι έλεγχοι σε επίπεδο αίτησης καθώς και κεντρικοί μηχανογραφικοί έλεγχοι - συμπεριλαμβανομένων των διασταυρούμενων ελέγχων - σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας και
επικράτειας). Στους διοικητικούς ελέγχους περιλαμβάνονται και οι αυτοματοποιημένοι έλεγχοι με άλλες αρμόδιες αρχές μέσω web-services.
αβ) Επιτόπιοι έλεγχοι, κατά τρόπον ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική εξακρίβωση της τήρησης των όρων για τη χορήγηση των ενισχύσεων, καθώς και των απαιτήσεων και προτύπων που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και τα οικολογικά σχήματα.
αγ) Έλεγχοι απομακρυσμένης παρακολούθησης, όπου κάθε αίτηση κατηγοριοποιείται σε πράσινη (έγκριση), κόκκινη (απόρριψη) ή κίτρινη (μη επαρκή δεδομένα) σύμφωνα με το μοντέλο traffic light.
αδ) Οι δυνητικοί δικαιούχοι έχουν το δικαίωμα να τροποποιούν ή να αποσύρουν εν όλω ή εν μέρει την αίτησή τους μέχρι την ημερομηνία που καθορίζεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και δεν μπορεί να είναι αργότερα από τις δεκαπέντε (15) ημερολογιακές ημέρες πριν την πρώτη πληρωμή.
αε) Σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τους όρους επιλεξιμότητας, η οποία διαπιστώνεται από τους διοικητικούς ελέγχους ή το σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων, ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενημερώνει τους δικαιούχους δίνοντάς τους τη δυνατότητα να τροποποιήσουν ή να αποσύρουν την αίτηση ενίσχυσης.
αστ) Ο ΟΠΕΚΕΠΕ κοινοποιεί στους δικαιούχους τις πληροφορίες και οποιοδήποτε άλλο προσωρινό αποτέλεσμα, σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 10 του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2022/1173.
Οι διοικητικοί έλεγχοι και οι έλεγχοι απομακρυσμένης παρακολούθησης πραγματοποιούνται στο σύνολο των δυνητικών δικαιούχων.
β) Στις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις και αφορούν διοικητικούς ελέγχους, οι οποίοι διεξάγονται στο 10% των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων, στο τέλος της εκκοκκιστικής περιόδου, για την εξακρίβωση και επαλήθευση των στοιχείων παραδόσεων και σε ποσοστό τουλάχιστον 1% επί του συνόλου των παραγωγών που παρέδωσαν σύσπορο βαμβάκι ανά εκκοκκιστική επιχείρηση.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκκοκκιστικής περιόδου διεξάγεται δειγματοληπτικός έλεγχος, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΚΠΕΤΤΒ (Εθνικό Κέντρο Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος), σε ποσοστό τουλάχιστον 0,5% των παραδιδόμενων στα εκκοκκιστήρια παρτίδων σύσπορου βαμβακιού, ώστε να διαπιστωθεί η περιεκτικότητά τους σε ξένες ύλες.
Διαβάστε το ΦΕΚ πατήστε εδώ
Οι αρχικές προβλέψεις του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) για το βαμβάκι την περίοδο 2023/2024 δείχνουν μια ανάκαμψη της διεθνούς κατανάλωσης και μια ελαφρώς μειωμένη παγκόσμια παραγωγή σε σύγκριση με την παραγωγή του 2022/2023.
Μια οριακή μείωση επίσης θα υπάρξει και στα αποθέματα της περσινής περιόδου.
Στο μεταξύ τις τελευταίες εβδομάδες η τιμή στις ΗΠΑ κυμαίνεται από 79 έως 84 λεπτά η λίμπρα. Οι αναλυτές της αγοράς θεωρούν ακριβείς τις εκτιμήσεις του USDA και προβλέπουν μια τιμή στα 87 λεπτά για το επόμενο διάστημα.
Το USDA, στις προβλέψεις που έκανε τον Μάιο του 2023, υποστηρίζει ότι κατανάλωση βαμβακιού προβλέπεται σε 116,2 εκατομμύρια μπάλες, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά 6,6 εκατομμύρια μπάλες (6%) σε σχέση με το 2022/2023. Κίνα, Ινδία, Πακιστάν και Μπαγκλαντές αναμένεται να αυξήσουν την κατανάλωση βαμβακιού.
Όσον αφορά την παγκόσμια παραγωγή βαμβακιού, το 2023/2024 προβλέπεται σε 115,7 εκατομμύρια μπάλες, μειωμένη κατά 670.000 μπάλες (0,6%) σε σχέση με το περσινό έτος. Οι κυριότες χώρες παραγωγής, εκτός από την Κίνα, προβλέπεται να έχουν αυξημένες ποσότητες. Η παραγωγή βαμβακιού στην Κίνα προβλέπεται να ανέλθει σε 27,5 εκατομμύρια μπάλες, μειωμένη κατά 3,2 εκατομμυρίων μπάλες (10%) σε σχέση με το 2022/2023.
Επίσης, στις προβλέψεις του το USDA αναφέρεται και στην ανακοίνωση του Απριλίου 2023, που έκανε το ΔΝΤ, για ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, κατά 2,8% το 2023 και 3% το 2024, κάτι που αναμένεται να φέρει άνοδο των πωλήσεων ρούχων σε παγκόσμιο επίπεδο.