Τις υποχρεώσεις των παραγωγών βάμβακος για να εισπράξουν την ειδική ενίσχυση το 2023 ανακοίνωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Αυτές, σύμφωνα με την σχετική απόφαση, είναι οι εξής:

1. Οι παραγωγοί βάμβακος  πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει για την καλλιέργειά τους  αποκλειστικά πιστοποιημένο σπόρο με ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά καλλιεργούμενο εκτάριο ή  δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάμβακος με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2023 εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά. Η σπορά  των επιλέξιμων εκτάσεων με βαμβάκι αποδεικνύεται  με την προσκόμιση  πρωτοτύπου  τιμολογίου αγοράς  ή τιμολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και των πρωτοτύπων επίσημων ετικετών που φέρουν οι συσκευασίες των σπόρων προς σπορά που αναγράφονται στα ανωτέρω παραστατικά. Σε περίπτωση απώλειας των πρωτοτύπων των ανωτέρω παραστατικών ο παραγωγός μπορεί να προσκομίζει γνήσια ευκρινή αντίγραφα αυτών, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη για την ακρίβεια των στοιχείων. Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή για την παραγωγή προβασικού ή βασικού σπόρου προς σπορά και την παραγωγή για τον αναπολλαπλασιασμό  του υλικού της διατηρούμενης ποικιλίας. 

2. Οι παραγωγοί  στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης  πρέπει να αναφέρουν το όνομα της ποικιλίας του χρησιμοποιούμενου σπόρου, το όνομα και τη διεύθυνση  της εγκεκριμένης Διακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι μέλος, καθώς και ότι αιτούνται  της ειδικής ενίσχυσης. 

3. Να διατηρούν την καλλιέργεια τους υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών φροντίδων. 

4. Να συγκομίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, υπογράφοντας  πέραν των άλλων την προβλεπόμενη σύμβαση αγοραπωλησίας με την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, εφόσον το επιλέξουν, που θα διαπραγματευτεί και θα πουλά την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασμό τους. 

5. Να μην παραδίδουν σύσπορο βαμβάκι με ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10% διότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης.

6. Οι παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια για τους παραγωγούς που θέλουν να τύχουν της  ενίσχυσης  πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2024.
Παραγωγοί που για λόγους ανωτέρας βίας δεν παραδίδουν την παραγωγή τους μέχρι 31 Ιανουαρίου 2024 δηλώνουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσής της.

Σύμφωνα με την υπ’αριθμ. 472/158760/25/05/2023 Υπουργική Απόφαση προκειμένου να αποδοθεί στους δικαιούχους παραγωγούς η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ισχύουν τα εξής:

• Η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται σε 733,98 ευρώ ανά εκτάριο εφ όσον η επιλέξιμη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 250.000 εκτάρια σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 38 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115.
• Η ειδική ενίσχυση χορηγείται στους παραγωγούς που καλλιεργούν βαμβάκι σε επιλέξιμες εκτάσεις και έχει δηλωθεί, η καλλιέργεια, στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης.
• Οι εκκοκκιστικές επιχειρήσεις, παραλαμβάνουν, επεξεργάζονται και αποστέλλουν τα στοιχεία των παραδόσεων βάμβακος στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
• Η μέση απόδοση του εκκοκκιστηρίου στο οποίο έχουν παραδώσει οι παραγωγοί πρέπει να είναι άνω του 32%, η οποία παρακολουθείται και επιβεβαιώνεται με τελικό ισοζύγιο.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Η συνδεδεμένη ενίσχυση στο βαμβάκι ανέρχεται σε 73,3 ευρώ το στρέμμα (733,98 € ανά εκτάριο) εφόσον η επιλέξιμη προς ενίσχυση έκταση δεν ξεπεράσει τα 250.000 εκτάρια (2.500.000 στρέμματα). Αυτό αναφέρει η σχετική απόφαση του ΟΠΕΚΕΠΕ που δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια.

Υποχρεώσεις των παραγωγών βάμβακος
1. Οι παραγωγοί βάμβακος  πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει για την καλλιέργειά τους  αποκλειστικά πιστοποιημένο σπόρο με ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά καλλιεργούμενο εκτάριο ή  δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο στην περίπτωση καλλιέργειας υβριδίων βάμβακος με καταληκτική ημερομηνία σποράς την 31η Μαΐου 2023 εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας που απαιτείται επανασπορά. Η σπορά  των επιλέξιμων εκτάσεων με βαμβάκι αποδεικνύεται  με την προσκόμιση  πρωτοτύπου  τιμολογίου αγοράς  ή τιμολογίου αγοράς- δελτίου αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης και των πρωτοτύπων επίσημων ετικετών που φέρουν οι συσκευασίες των σπόρων προς σπορά που αναγράφονται στα ανωτέρω παραστατικά. Σε περίπτωση απώλειας των πρωτοτύπων των ανωτέρω παραστατικών ο παραγωγός μπορεί να προσκομίζει γνήσια ευκρινή αντίγραφα αυτών, σφραγισμένα και υπογεγραμμένα από τον εκδότη για την ακρίβεια των στοιχείων. Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω οι παραγωγοί μπορούν να χρησιμοποιούν σπόρο βελτιωτή για την παραγωγή προβασικού ή βασικού σπόρου προς σπορά και την παραγωγή για τον αναπολλαπλασιασμό  του υλικού της διατηρούμενης ποικιλίας. 

2. Οι παραγωγοί  στην αίτηση της ενιαίας ενίσχυσης  πρέπει να αναφέρουν το όνομα της ποικιλίας του χρησιμοποιούμενου σπόρου, το όνομα και τη διεύθυνση  της εγκεκριμένης Διακλαδικής Οργάνωσης, εφόσον ο παραγωγός είναι μέλος, καθώς και ότι αιτούνται  της ειδικής ενίσχυσης. 

3. Να διατηρούν την καλλιέργεια τους υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών φροντίδων. 

4. Να συγκομίζουν και να παραδίδουν τουλάχιστον την ελάχιστη στρεμματική απόδοση της καλλιεργητικής ζώνης στην οποία ανήκουν, υπογράφοντας  πέραν των άλλων την προβλεπόμενη σύμβαση αγοραπωλησίας με την εκκοκκιστική επιχείρηση ή τη Συνεταιριστική Οργάνωση, εφόσον το επιλέξουν, που θα διαπραγματευτεί και θα πουλά την παραγωγή τους σε εκκοκκιστική επιχείρηση για λογαριασμό τους. 

5. Να μην παραδίδουν σύσπορο βαμβάκι με ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10% διότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της ελάχιστης στρεμματικής απόδοσης.

6. Οι παραδόσεις στα εκκοκκιστήρια για τους παραγωγούς που θέλουν να τύχουν της  ενίσχυσης  πρέπει να ολοκληρωθούν έως την 31η Ιανουαρίου 2024.

Παραγωγοί που για λόγους ανωτέρας βίας δεν παραδίδουν την παραγωγή τους μέχρι 31 Ιανουαρίου 2024 δηλώνουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ την ποσότητα που παρήγαγαν και τον τόπο συγκέντρωσής της.

Διαβάστε την απόφαση εδώ

Στο μεταξύ τα πρώτασ στοιχεία του ΕΛΓΑ δείχνουν ότι από την κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία έπαθαν ζημιά 400.000 στρέμματα παραγωγής βαμβακιού, που βρισκόταν δύο μήνες πριν τη συγκομιδή.  

Συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη, είχε η Διοίκηση της Διεπαγγελματικής Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ), την Τρίτη (22 Αυγούστου), στην έδρα της στη Λάρισα. 

Ο Πρόεδρος της ΔΟΒ κ. Ευθύμιος Φωτεινός παρουσίασε τις μέχρι στιγμής παρεμβάσεις και δράσεις για την ελληνική βαμβακοκαλλιέργεια που υλοποίησε η Διεπαγγελματική ύστερα από την επανασύστασή της το 2016 και αναφέρθηκε εκτενώς στα σημεία που θεωρούνται στρατηγικής σημασίας για τη συνέχιση της αύξησης της αξίας της βαμβακοκαλλιέργειας και αφορούν, μεταξύ άλλων, την άμεση εφαρμογή του αγροτοπεριβαλλοντικού προγράμματος «μείωσης αποτυπώματος άνθρακα στη βαμβακοκαλλιέργεια», με ταυτόχρονη διασφάλιση της ομαλής εξέλιξής του στα επόμενα έτη, τη συνέχιση λειτουργίας της Ομάδας Εργασίας για το βαμβάκι, την ένταξη του κλάδου των επιχειρήσεων Εκκόκκισης, Εμπόρων Βάμβακος και βαμβακοσπόρου στον Αναπτυξιακό Νόμο και στα επενδυτικά προγράμματα του ΠΑΑ, τη μείωση του κόστους καλλιέργειας κ.α.

Στο τέλος της συνάντησης ο Υπουργός ΥΠΑΑΤ κ. Αυγενάκης τόνισε μεταξύ άλλων: «Θα έλεγα ότι φεύγω πραγματικά ενθουσιασμένος από τη συνάντηση με τη Διεπαγγελματική Βάμβακος γιατί είδαμε μια Διεπαγγελματική πρότυπο. Αναπτύσσονται και αναδεικνύουν διαρκώς το προϊόν τους όχι μόνο σε εθνικό αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο….Οι καλές πρακτικές, που για παράδειγμα εφαρμόζονται εδώ, πρέπει να γίνουν γνωστές και σε άλλες Διεπαγγελματικές… Το βαμβάκι είναι ένα εξαιρετικό προϊόν. Δεν είναι τυχαίο ότι κάποτε έλεγαν ότι είναι ο «λευκός χρυσός» της χώρας μας και παραμένει...Είναι αυτονόητο ότι σήμερα φεύγουμε από τη συνάντηση χαρούμενοι γιατί είδαμε παραγωγούς, μεταποιητές, εκκοκκιστές, κλωστοϋφαντουργούς, όλη την «αλυσίδα» ενωμένη και συντονισμένη να συνεργάζεται. Τους ευχαριστούμε για τις πολύτιμες πληροφορίες που μας έδωσαν και τα σημεία που ανέδειξαν ώστε να έχουμε καλύτερη συνεργασία». 

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της ΔΟΒ κ Ευθύμης Φωτεινός δήλωσε: «Θέλω να ευχαριστήσω τον Υπουργό και τον Υφυπουργό που βρέθηκαν στην έδρα μας σήμερα για να μιλήσουμε για τον «λευκό χρυσό», όπως τον χαρακτήρισε και ο κ. Αυγενάκης.  Για ένα προϊόν που όλος ο κλάδος δίνει αγώνα για να πάρει την υπεραξία που πρέπει και να τοποθετηθεί στο υψηλότερο βάθρο όχι μόνο της ευρωπαϊκής αλλά και της παγκόσμιας αγοράς. Από τη σημερινή συνάντηση με τον κ. Υπουργό ένα πράγμα βγήκε κερδισμένο: Το βαμβάκι και τον ευχαριστούμε πάρα πολύ». 

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα στη χώρα μας καλλιεργούνται από 2,5 έως 3 εκατ. στρέμματα. Η Ελλάδα παράγει το 80% του ευρωπαϊκού βάμβακος, ενώ απασχολεί 45.000 οικογένειες και προσφέρει εργασία σε περισσότερα από 100.000 άτομα.

Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Υφυπουργός ΥΠΑΑΤ κ. Διονύσης Σταμενίτης, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός, ο Γενικός Γραμματέας ΥΠΑΑΤ κ. Κώστας Μπαγινέτας, ο Πρόεδρος του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέας Λυκουρέτζος, οι Βουλευτές Λάρισας κ.κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος και Χρήστος Καπετάνος, ενώ από πλευρά της ΔΟΒ συμμετείχαν ο Αντιπρόεδρος κ. Αντώνης Σιάρκος, τα μέλη του Δ.Σ. κ. Βασίλης Γιαννάκος και Γιώργος Καραΐσκος, καθώς και ο Σύμβουλος κ. Δημήτρης Μελάς.

Οι προπωλήσεις βάμβακος µε τιµές στα 63 λεπτά το κιλό δεν έχουν φέρει ενδιαφέρον στους Έλληνες παραγωγούς, που περιμένουν για υψηλότερες τιμές. 

Βέβαια μεγάλο ρόλο θα παίξει και η ρευστότητα που θα έχουν οι παραγωγοί και πότε θα γίνει η πληρωμή της προκαταβολής του τσεκ. Για την πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο αγροτικό πετρέλαιο δεν αναμένεται κάτι πριν την έναρξη της συγκομιδής.

Οι προβλέψεις, που δημοσιοποίησε το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), τον Αύγουστο, έφεραν μια άνοδο στις διεθνείς τιμές στα 89 σεντς αλλά στην συνέχεια υπήρξε διόρθωση.

Όσον αφορά την παγκόσμια παραγωγή βαμβακιού, την περίοδο 2023/2024, το USDA υποστηρίζει ότι θα ανέλθει σε 114,1 εκατομμύρια μπάλες (μείωση σε σχέση με την προηγούμενη πρόβλεψη κατά 2,7 εκατομμύρια μπάλες) λόγω των χαμηλότερων παραγωγών που αναμένονται στις ΗΠΑ και το Ουζμπεκιστάν. 

Από την άλλη η διεθνή κατανάλωση αυξάνεται για δεύτερο συνεχόμενο μήνα σε 116,9 εκατομμύρια μπάλες, κυρίως λόγω των ισχυρότερων προοπτικών κατανάλωσης στην Κίνα. 

Το παγκόσμιο εμπόριο προβλέπεται να αυξηθεί, κατά 400.000 μπάλες αυτό το μήνα, σε 43,9 εκατομμύρια, καθώς αναμένεται αύξηση των εξαγωγών της Βραζιλίας για να καλύψουν την υψηλή ζήτηση της Κίνας. Όμως από την άλλη αναμένεται μείωση στις εξαγωγές των ΗΠΑ, κατά 1,3 εκατομμύρια μπάλες.

Στα 60 λεπτά το κιλό κυμαίνονται αυτή την εποχή οι προπωλήσεις βάμβακος στην χώρα μας.

Πάντως ακόμη είναι συγκρατημένοι οι βαμβακοπαραγωγοί και περιμένουν πως θα κινηθούν οι τιμές το επόμενο διάστημα, αφού είχαμε φέτος αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν στον ΑγροΤύπο ότι εκτιμούν ότι η άνοδος των διεθνών τιμών στα σιτηρά μπορεί να επηρεάσει και τις τιμές στα βαμβάκια.

Στο μεταξύ οι καύσωνες των προηγούμενων ημερών βοήθησαν στην πρωίμιση της καλλιέργειας.

Θυμίζουμε φέτος τα βαμβάκια ήταν όψιμα λόγω των καιρικών στην σπορά αλλά και της επανασποράς που έγινε σε πολλές περιοχές της χώρας. Αν συνεχιστούν οι υψηλές θερμοκρασίες θα βοηθήσουν να καλύψει τον χαμένο χρόνο και θα φέρει πιο νωρίς την συγκομιδή.

Προβλέψεις για την παραγωγή Κίνας
Στο μεταξύ μειωμένη αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή βαμβακιού στην Κίνα.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), για το 2023/2024, η παραγωγή βαμβακιού της Κίνας προβλέπεται να μειωθεί περισσότερο από 3,7 εκατομμύρια μπάλες και να φτάσει στα 27 εκατομμύρια μπάλες.
Προβλέπεται να αυξηθούν οι κινέζικες εισαγωγές, κατά 3,4 εκατομμύρια μπάλες, σε 9,8 εκατομμύρια.
Κατά τους πρώτους 10 μήνες της φετινής περιόδου εμπορίας, οι ΗΠΑ παρείχαν πάνω από τις μισές εισαγωγές ποσοτήτων βάμβακος στην Κίνα, φτάνοντας το υψηλότερο μερίδιο αγοράς εδώ και σχεδόν 15 χρόνια.

Θα πρέπει να προσέχουν οι βαμβακοπαραγωγοί φέτος τις όψιμες προσβολές από πράσινο και ρόδινο σκουλήκι.

Ο προϊστάμενος του Τμήματος Φυτοπροστασίας της ΔΑΟΚ Λάρισας, Δημήτρης Σταυρίδης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά για την καλλιέργεια βαμβακιού. Είχαμε σε πολλές περιοχές συνεχόμενες επανασπορές λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών. Όμως και στις περιπτώσεις που δεν είχαμε επανασπορές οι χαμηλές θερμοκρασίες δεν βοήθησαν την ανάπτυξη των φυτών. Φέτος έχουμε μια οψίμιση στην καλλιέργεια βαμβακιού.

Αυτό σημαίνει μειωμένες αποδόσεις στην παραγωγή. Επίσης υπάρχει κίνδυνος να έχουμε φθινοπωρινές βροχοπτώσεις κατά την συγκομιδή, άρα ποιοτικά προβλήματα στο προϊόν.

Όμως οι βαμβακοπαραγωγοί φέτος θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί για τον κίνδυνο όψιμων προσβολών από τα σκουλήκια. Το πράσινο σκουλήκι είναι επικίνδυνο για προσβολές μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ το ρόδινο σκουλήκι μπορεί να υπάρχει μέχρι και το Νοέμβριο.

Στην περιοχή της Λάρισας πάντως αν και έχουμε μια οψίμιση της καλλιέργειας έχουμε ήδη τοποθετήσει τις παγίδες και παρακολουθούμε την εξέλιξη των πληθυσμών. Ωστόσο αν θα υπάρξουν προβλήματα στην καλλιέργεια εκτιμώ ότι θα φανεί προς στο τέλος Ιουλίου».

Συστάσεις - καλλιεργητικές πρακτικές 

Πράσινο σκουλήκι: 
Για την καταπολέμηση του πράσινου σκουληκιού, συστήνεται στους παραγωγούς όταν διαπιστώνουν τέσσερις και άνω ζωντανές νεαρές προνύμφες (σκουλήκια 1ου και 2ου σταδίου, μήκους μέχρι 1 εκατοστό) κατά μέσο όρο ανά 100 φυτά ή χρηστικά μία νεαρή προνύμφη στα φυτά ενός μέτρου επί της γραμμής κατά μέσο όρο, τότε μόνο να επέμβουν με τα εγκεκριμένα για την καλλιέργεια εντομοκτόνα. Η καταπολέμηση είναι πιο αποτελεσματική όσο πιο έγκαιρα διαπιστωθεί η ύπαρξη ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) νεαρών σταδίων 1ου και 2ου (μέχρι 1 εκατοστό).

Ρόδινο σκουλήκι: 
Για το ρόδινο σκουλήκι, στο βλαστικό στάδιο, συνιστάται στους παραγωγούς να ελέγχουν εξονυχιστικά τα καρύδια των φυτών για τυχόν στίγματα πάνω στην επιφάνειά τους ή στο εσωτερικό τους με σκοπό τη διαπίστωση ύπαρξης προνυμφών, πραγματοποιώντας τακτικές δειγματοληψίες 100 καρυδιών από αντιπροσωπευτικά σημεία κάθε αγροτεμαχίου. Εφόσον διαπιστωθεί προσβολή στο 5-8% των καρυδιών κατά μέσο όρο, τότε μόνο να γίνεται χημική καταπολέμηση. Το ρόδινο σκουλήκι θεωρείται «ύπουλος» εχθρός του βαμβακιού, που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους βαμβακοπαραγωγούς, καθώς οι νεαρές προνύμφες του ρόδινου σκουληκιού, σε χρονικό διάστημα 20-30 ωρών από την εκκόλαψή τους ανοίγουν στα καρύδια τρύπες εισόδου, που συνήθως επουλώνονται και δεν φαίνονται με γυμνό μάτι. Ακολούθως, τρέφονται στο εσωτερικό των καρυδιών προκαλώντας, αφενός μεν σημαντική ποσοτική και ποιοτική υποβάθμισή τους, αφετέρου δε δυσκολεύεται η χημική καταπολέμησή του σκουληκιού, καθώς προστατεύεται από το περίβλημα του καρυδιού. Επισημαίνεται ότι όπου χρειαστεί επέμβαση με φυτοπροστατευτικά μέσα, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του ίδιου εντομοκτόνου περισσότερο από δύο φορές την καλλιεργητική περίοδο, ενώ είναι επιθυμητή η εναλλαγή σκευασμάτων διαφορετικού μηχανισμού δράσης και χημικής ομάδας κάθε φορά, προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ανθεκτικότητας του σκουληκιού σε αυτό.  

Νέες προβλέψεις για το βαμβάκι ανακοίνωσε τον μήνα Ιούνιο το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).

Ο καιρός φαίνεται να ευνοεί την βαμβακοκαλλιέργεια για μια καλή παραγωγή στις ΗΠΑ. Επίσης η αύξηση της παραγωγής που αναμένεται στο Πακιστάν θα αντισταθμίσει την μειωμένη παραγωγή που προβλέπεται στην Κίνα.

Αυξημένη αναμένεται να είναι η κατανάλωση στο Μπαγκλαντές, το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Τουρκία και το Πακιστάν. Η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται να είναι αυξημένη κατά 7,9 εκατομμύρια δέματα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι εξαγωγές από Ηνωμένες Πολιτείες και Βραζιλία υποστηρίζουν την αύξηση της ζήτησης.

Τα παγκόσμια τελικά αποθέματα προβλέπονται στις 92,8 εκατομμύρια μπάλες λόγω κυρίως των αποθεμάτων της Ινδίας.

Η πρόβλεψη για αύξηση της ζήτησης οδήγησε τις προθεσμιακές τιμές στο Διηπειρωτικό Χρηματιστήριο (ICE) να διαμορφώνονται περίπου στα 85 σεντς ανά λίβρα, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το βαμβάκι εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 3 και πλέον μηνών.

Σοβαρά προβλήματα έχουν δημιουργήσει οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις για την καλλιέργεια βάμβακος στην χώρα μας.

Ο κ. Μωχάμεντ Νταράουσε, προϊστάμενος του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «σε κάποιες περιοχές έχουν καθυστερήσει οι σπορές, ενώ σε άλλες έχουμε συνεχώς επανασπορές στα βαμβάκια. Κάποιοι έχουν κάνει δύο και πάνε για τρίτη επανασπορά. Είμαστε αρχές Ιουνίου και έχουμε μια πολύ όψιμη καλλιέργεια με μεγάλο ρίσκο για την παραγωγή. Κανονικά σε 10 ημέρες πρέπει να έχουμε τα πρώτα χτένια αλλά δεν το βλέπω. Με αυτές τις θερμοκρασίες δεν μπορεί να αναπτυχθεί το φυτό. Η συγκομιδή πάει για τον Οκτώβριο και εκείνη την εποχή αν έχουμε βροχές θα υπάρξει πρόβλημα στην παραγωγή.

Φέτος θα είναι μια πολύ δύσκολη καλλιεργητική χρονιά. Προβλήματα υπήρξαν το 2007 και 2008 λόγω της τότε ξηρασίας. Φέτος έχουμε προβλήματα λόγω των βροχοπτώσεων.

Αν η τιμή παραγωγού φέτος δεν καλύψει το αυξημένο κόστος καλλιέργειας (λόγω επανασποράς) θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα για το προϊόν και απογοήτευση στους παραγωγούς. Πέρσι είχαμε το πρόβλημα με τις τιμές.
Γενικότερα η αύξηση του κόστους ενέργειας έχει φέρει μεγάλα προβλήματα στα κλωστήρια βάμβακος και αύξηση του κόστους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να θέλουν να αγοράσουν «φτηνό» βαμβάκι για να καλύψουν την χασούρα. Έτσι δέχονται «πιέσεις» οι τιμές παραγωγού.

Ένα ακόμη πρόβλημα στην παγκόσμια αγορά είναι η Βραζιλία. Έχει επανακάμψει η καλλιέργεια και έχουν αυξηθεί τα στρέμματα. Εκεί έχουν μειωμένο κόστος παραγωγής γιατί δεν κάνουν άρδευση επειδή έχουν βροχοπτώσεις. Πουλάνε το πιο φτηνό βαμβάκι παγκοσμίως και έχουν πολύ καλή ποιότητα που ανταγωνίζεται το ελληνικό. Επίσης είναι οργανωμένη η παραγωγή και η μεταποίηση με συγκεκριμένα ποιοτικά στάνταρ.

Πρέπει η χώρα μας να οδηγηθεί σε συλλογικά σχήματα για να έχει μέλλον η καλλιέργεια βαμβακιού. Το μεγάλο μειονέκτημα του ελληνικού βαμβακιού είναι ο χρωματισμός. Αυτό οφείλεται στο ότι κάνουμε «χαρμάνια» με διαφορετική ποιότητα βάμβακιού». 

Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ με τις προϋποθέσεις για την χορήγηση της ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι, στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023 - 2027.

Το ποσό της ειδικής ενίσχυσης υπολογίζεται στα 73,39 ευρώ το στρέμμα της επιλέξιμης έκτασης.

Όπως και στην περασμένη περίοδο, απαιτείται κατά τη σπορά ελάχιστη ποσότητα δεκαέξι (16) κιλών ανά εκτάριο καλλιέργειας ποικιλιών βαμβακιού ή δεκατριών (13) κιλών ανά εκτάριο καλλιέργειας υβριδίων βαμβακιού, που εξασφαλίζει ελάχιστη πυκνότητα εκατό χιλιάδων (100.000) ή ογδόντα πέντε χιλιάδων (85.000) φυτών ανά εκτάριο, αντίστοιχα.

Όπως αναφέρει το ΦΕΚ, η ελάχιστη στρεμματική απόδοση ορίζεται σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας (νομός), με βάση το μέσο όρο της πραγματικής στρεμματικής απόδοσης της πενταετίας 2016-2020 κάθε περιφερειακής ενότητας, μειωμένο κατά 20% σύμφωνα με τον πίνακα ελάχιστης απόδοσης κιλών. Αν διαπιστωθεί ότι η παραδοθείσα από τον παραγωγό ποσότητα έχει ποσοστό ξένων υλών μεγαλύτερο του 10%, η ποσότητα που αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο ποσοστό δεν προσμετράται για τον υπολογισμό της τελικής ποσότητας του παραγωγού.

Έλεγχοι
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διενεργεί ελέγχους, στα πλαίσια της παρούσας σύμφωνα με το Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΣΔΕ) Άμεσων Ενισχύσεων ΣΣ ΚΑΠ και καθορίζει με σχετικές εγκυκλίους και οδηγίες του τις λεπτομέρειες διεξαγωγής τους. Οι έλεγχοι διενεργούνται:

α) Στον παραγωγό:
αα) Διοικητικοί έλεγχοι (οπτικοί - χειρόγραφοι έλεγχοι σε επίπεδο αίτησης καθώς και κεντρικοί μηχανογραφικοί έλεγχοι - συμπεριλαμβανομένων των διασταυρούμενων ελέγχων - σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας και
επικράτειας). Στους διοικητικούς ελέγχους περιλαμβάνονται και οι αυτοματοποιημένοι έλεγχοι με άλλες αρμόδιες αρχές μέσω web-services.
αβ) Επιτόπιοι έλεγχοι, κατά τρόπον ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική εξακρίβωση της τήρησης των όρων για τη χορήγηση των ενισχύσεων, καθώς και των απαιτήσεων και προτύπων που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και τα οικολογικά σχήματα.
αγ) Έλεγχοι απομακρυσμένης παρακολούθησης, όπου κάθε αίτηση κατηγοριοποιείται σε πράσινη (έγκριση), κόκκινη (απόρριψη) ή κίτρινη (μη επαρκή δεδομένα) σύμφωνα με το μοντέλο traffic light.
αδ) Οι δυνητικοί δικαιούχοι έχουν το δικαίωμα να τροποποιούν ή να αποσύρουν εν όλω ή εν μέρει την αίτησή τους μέχρι την ημερομηνία που καθορίζεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και δεν μπορεί να είναι αργότερα από τις δεκαπέντε (15) ημερολογιακές ημέρες πριν την πρώτη πληρωμή.
αε) Σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τους όρους επιλεξιμότητας, η οποία διαπιστώνεται από τους διοικητικούς ελέγχους ή το σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων, ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενημερώνει τους δικαιούχους δίνοντάς τους τη δυνατότητα να τροποποιήσουν ή να αποσύρουν την αίτηση ενίσχυσης.
αστ) Ο ΟΠΕΚΕΠΕ κοινοποιεί στους δικαιούχους τις πληροφορίες και οποιοδήποτε άλλο προσωρινό αποτέλεσμα, σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 10 του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2022/1173.

Οι διοικητικοί έλεγχοι και οι έλεγχοι απομακρυσμένης παρακολούθησης πραγματοποιούνται στο σύνολο των δυνητικών δικαιούχων.

β) Στις εκκοκκιστικές επιχειρήσεις και αφορούν διοικητικούς ελέγχους, οι οποίοι διεξάγονται στο 10% των εκκοκκιστικών επιχειρήσεων, στο τέλος της εκκοκκιστικής περιόδου, για την εξακρίβωση και επαλήθευση των στοιχείων παραδόσεων και σε ποσοστό τουλάχιστον 1% επί του συνόλου των παραγωγών που παρέδωσαν σύσπορο βαμβάκι ανά εκκοκκιστική επιχείρηση. 
Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκκοκκιστικής περιόδου διεξάγεται δειγματοληπτικός έλεγχος, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΚΠΕΤΤΒ (Εθνικό Κέντρο Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος), σε ποσοστό τουλάχιστον 0,5% των παραδιδόμενων στα εκκοκκιστήρια παρτίδων σύσπορου βαμβακιού, ώστε να διαπιστωθεί η περιεκτικότητά τους σε ξένες ύλες.

Διαβάστε το ΦΕΚ πατήστε εδώ

Ξεκίνησαν οι πρώτες υποβολές επενδυτικών σχεδίων από συνεργατικά σχήματα για δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).

Ήδη, κατέθεσαν αιτήσεις 29 Ομάδες Παραγωγών από Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, για ενίσχυση με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Από αυτές τις ομάδες, οι 15 έχουν καταθέσει και φάκελο για τη λήψη της επιχορήγησης, στο πλαίσιο υλοποίησης του Υποέργου του ΤΑΑ: «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα».

Συνολικά πρόκειται για επενδύσεις ύψους 40,5 εκατ. ευρώ, από τα οποία 22,5 εκατ. ευρώ επιχορηγούνται με ποσοστό 50% από το Υποέργο: «Εκσυγχρονισμός του Πρωτογενούς Τομέα». Τα υπόλοιπα 18 εκατ. ευρώ προέρχονται από τα δανειακά κονδύλια του ΤΑΑ και συγκεκριμένα από τον πυλώνα: «Ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων».

Με τις επενδύσεις αυτές, οι συνεργαζόμενοι βαμβακοπαραγωγοί θα μπορέσουν να εκσυγχρονίσουν τον εξοπλισμό τους, να βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους και να πετύχουν σημαντικές συνέργειες. 

Οι επενδύσεις που θα γίνουν αναλύονται ως εξής: 3,7 εκατ. ευρώ για κτιριακές εγκαταστάσεις, 19 εκατ. ευρώ για μηχανήματα, 5,9 εκατ. ευρώ για εξοπλισμό, 2,4 εκατ. ευρώ για ψηφιακό εξοπλισμό και 0,2 εκατ. ευρώ για λοιπές δαπάνες. Επιπλέον, ποσό ύψους 9,3 εκατ. ευρώ αφορά σε κεφάλαιο κίνησης, που είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του συνεργατικού σχήματος.

Οι επενδύσεις, συνολικού προϋπολογισμού 40,5 εκατ. ευρώ, θα υλοποιηθούν στις εξής περιοχές της χώρας:

Στην Κεντρική Μακεδονία (επενδύσεις 14,7 εκατ. ευρώ) και συγκεκριμένα στους Νομούς:
Ημαθίας: 2,3 εκατ. ευρώ
Πιερίας: 4,3 εκατ. ευρώ
Θεσσαλονίκης: 4 εκατ. ευρώ
Κιλκίς: 1,5 εκατ. ευρώ
Σερρών: 2,6 εκατ. ευρώ

Στην Στερεά Ελλάδα (επενδύσεις 4 εκατ. ευρώ) στους Νομούς:
Βοιωτίας: 2,9 εκατ. ευρώ
Φθιώτιδας: 1,1εκατ. ευρώ

Στην Θεσσαλία (επενδύσεις 14,6 εκατ. ευρώ) στους Νομούς:
Μαγνησίας: 1,2 εκατ. ευρώ
Λάρισας: 8,2 εκατ. ευρώ
Τρικάλων: 1,1 εκατ. ευρώ
Καρδίτσας: 4,1 εκατ. ευρώ

Στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (επενδύσεις 7,2 εκατ. ευρώ) στους Νομούς:
Δράμας: 1,2 εκατ. ευρώ
Ροδόπης: 6 εκατ. ευρώ

Αναμένεται να ακολουθήσουν περισσότερες επενδύσεις στο πλαίσιο του ΤΑΑ, από άλλους βαμβακοπαραγωγούς, καθώς επίσης και από παραγωγούς σίτου, καλαμποκιού και ρυζιού.

Επισημαίνεται ότι οι ενδιαφερόμενοι υπ​​οβάλλουν τις προτάσεις του στον πυλώνα: «Ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων» του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0». 

Διευκρινίζεσαι ότι σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συνεργαζόμενα πρόσωπα εξουσιοδοτούν -μέσω συμβολαιογραφικού εγγράφου- ένα ΑΦΜ για την κατάθεση της αίτησης στην πλατφόρμα του δανειακού σκέλους του ΤΑΑ (εδώ).

Μεγάλη δυσαρέσκεια επικρατεί στις τάξεις των παραγωγών με την πληρωμή της ειδικής ενίσχυσης στο βαμβάκι και τα λάθη του ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ δεν υπάρχει κάποια επίσημη ενημέρωση για αυτούς που δεν κατάφεραν να πληρωθούν. 

Στο μεταξύ τις επόμενες ημέρες και ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν αναμένεται να ξεκινήσουν οι σπορές. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι τα στρέμματα θα είναι μειωμένα φέτος σε σχέση με πέρυσι λόγω των χαμηλών τιμών.

Ο κ. Νίκος Σκοπιανός, βαμβακοπαραγωγός από Ροδόπη και πρώην πρόεδρος της Διεπαγγελματικής, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «υπήρξαν πολλά προβλήματα με την πληρωμή της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος. Όπως φάνηκε δεν ήταν ακόμη έτοιμος ο ΟΠΕΚΕΠΕ για την πληρωμή που έγινε λόγω των πιέσεων της προεκλογικής περιόδου.

Πάντως λόγω των χαμηλών περσινών τιμών είναι σίγουρο ότι θα έχουμε μια μείωση της έκτασης καλλιέργειας, από τα 2,5 εκ. στρέμματα που είχαμε πέρυσι στα 2 εκ. στρέμματα φέτος. Πολλοί παραγωγοί στράφηκαν στα σιτηρά και κάποιοι στο καλαμπόκι. Οι σπορές θα ξεκινήσουν μετά από το Πάσχα στη βόρεια Ελλάδα και μετά από 10 ημέρες οι πρώιμες περιοχές στην Θεσσαλία».

Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, έμπειρος παραγωγός από τη Λάρισα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για την ειδική ενίσχυση στο βαμβάκι και τι θα γίνει με αυτούς που δεν έχουν πληρωθεί. Από το βράδυ της περασμένης Δευτέρας υπάρχει μεγάλη αγανάκτηση από τους βαμβακοπαραγωγούς. Επίσης την Παρασκευή (7/4) λόγω του Καθολικού Πάσχα οι τράπεζες δεν θα κάνουν πληρωμές. Δεν ξέρω αν προλάβουν να πληρώσουν όλα τα φυτικά μέχρι το Πάσχα.

Οι σπορές στο βαμβάκι θα εξαρτηθούν από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν τις επόμενες ημέρες. Το σωστό είναι να γίνει πρώτα η σπορά μετά η φυτοπροστασία και μετά η άρδευση. Η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών στην Θεσσαλία θα ξεκινήσει σπορές βαμβακιού μετά το Πάσχα. Χρειάζονται χρήματα αυτή την περίοδο οι παραγωγοί για τα έξοδα καλλιέργειας. Η κάρτα αγρότη δεν λειτουργεί φέτος και περιμένουμε να δούμε τι θα κάνουν οι τράπεζες. 

Σίγουρα ένα ποσοστό 10 - 15% εκτάσεων καλλιέργειας θα φύγει φέτος από το βαμβάκι. Στην Θεσσαλία πολλοί παραγωγοί στράφηκαν στα σιτάρια και στη βιομηχανική ντομάτα που δίνει καλη τιμή στα συμβόλαια και ήδη έχουν ξεκινήσει σταδιακά να κάνουν τις σπορές».

Ο κ. Νίκος Τούτουζας, παραγωγός από την Θήβα, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχουν πολλά προβλήματα με την πληρωμή της ειδικής ενίσχυσης στο βαμβάκι. Κάποιοι κατάφεραν να πάρουν τα χρήματα κάποιοι βλέπουν τα ποσά αλλά δεν μπορούν να τα εισπράξουν. 

Τα στρέμματα φέτος που θα καλλιεργηθούν με βαμβάκι εκτιμώ ότι θα είναι μειωμένα λόγω των τιμών. Τα προσυμβόλαια δεν τα γνωρίζουν οι βαμβακοπαραγωγοί στην χώρα μας. Πέρυσι η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών πούλησαν το βαμβάκι στα 64 - 65 λεπτά το κιλό. Αυτό έφερε μεγάλη απογοήτευση με αποτέλεσμα να σταφούν φέτος στα σιτηρά (αρδευόμενα) που έχουν λιγότερα έξοδα άρδευσης.

Η σπορά γίνεται ανάλογα με τα υβρίδια που θα χρησιμοποιήσουν οι παραγωγοί και τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν το επόμενο διάστημα. Περιμένουμε να αυξηθεί η θεροκρασία για να κάνουμε σπορές. Επίσης οι τελευταίες βροχές βοήθησαν τα σιτάρια αλλά πάνε πίσω την κατεργασία εδάφους στα βαμβακοχώραφα. Εκτιμώ ότι θα ξεκινήσουν μετά το Πάσχα οι σπορές στην περιοχή».

Αντιδράσεις όμως για τις πληρωμές στο βαμβάκι υπάρχουν και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν οι κ.κ. Τελιγιορίδου και Αραχωβίτης κάνουν λόγο για 32 εκ. ευρώ λιγότερα που καταβλήθηκαν στη συνδεδεμένη βάμβακος. «Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ πληρώθηκαν 152,3 εκατ. ευρώ σε 37.037 βαμβακοπαραγωγούς, ενώ το  ποσό που έπρεπε να δοθεί είναι 184 εκ. ευρώ σε 42.000 παραγωγούς.

Λίγο πριν το Πάσχα μένουν εκτός συνδεδεμένης βάμβακος περίπου 6 χιλιάδες βαμβακοπαραγωγοί. Εκτός από τους παραγωγούς που είναι σε διοικητικό ή επιτόπιο έλεγχο, χρήματα στους λογαριασμούς τους δεν είδαν πολλοί παραγωγοί που δε βρίσκονται σε έλεγχο, καθώς και όσοι είναι μέλη Ομάδων Παραγωγών και Συνεταιρισμών. 

Και όλα αυτά σε μια εποχή μεγάλης οικονομικής δυσχέρειας λόγω είτε της μη διάθεσης  βαμβακιού, είτε λόγω των χαμηλών τιμών πώλησής του που δεν καλύπτουν ούτε  το κόστος καλλιέργειας. Η κυβέρνηση αντί να ενισχύσει τους παραγωγούς  με στόχο την αναπλήρωση του απολεσθέντος εισοδήματος, αδυνατεί να προβεί έστω σε μια κανονική πληρωμή του ΟΠΕΚΕΠΕ για τις αυτονόητες ενισχύσεις. Η κυβέρνηση της ΝΔ θεωρεί τους αγρότες κολίγους και συνεχίζει τον εμπαιγμό με τις πληρωμές. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εγγυάται ότι θα επαναφέρει στον ΟΠΕΚΕΠΕ την εύρυθμη και δίκαιη λειτουργία στις πληρωμές».

Μεγάλο ρόλο θα παίξουν και οι χρεώσεις που απαιτούνται για την άρδευση.

Σε κρίσιμη καμπή εισέρχεται το βαμβάκι, ως προϊόν και αυτό που δεν θεωρείται βέβαιο δεν είναι η πτώση στις εκτάσεις, αλλά το μέγεθος αυτής. Μια πτώση που φαίνεται πως μπορεί να ανατραπεί μόνον στην περίπτωση που οι εκκοκκιστές δώσουν μεγαλύτερες δυνατότητες στους παραγωγούς, όσον αφορά στα κιλά στις προπωλήσεις και φυσικά τις τιμές.

Τουλάχιστον 30% η πτώση στις Σέρρες

Ο Παύλος Αραμπατζής, έμπειρος παραγωγός από την περιοχή της Βισαλτίας Σερρών θεωρεί μιλώντας στον ΑγροΤύπο, βέβαιη μια απώλεια στρεμμάτων στο βαμβάκι της τάξης του 30% εν συγκρίσει με πέρσι λόγω της απογοήτευσης των παραγωγών από τις χαμηλές εμπορικές τιμές πέρσι. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποιοι από τους παραγωγούς που δεν θα βάλουν βαμβάκι, θα στραφούν στον ηλίανθο, οι σπορές του οποίου καθυστερούν εντούτοις και κάποιοι (οι περισσότεροι) θα στραφούν στο καλαμπόκι. Οι σπορές βάμβακος στις Σέρρες αναμένονται μετά τις 20 Απριλίου.

Προβληματισμός ενόψει σπορών και στη Λάρισα

«Η εικόνα του βαμβακιού με τα περσινά δεδομένα δεν είναι καλή. Αν δεν δοθεί κίνητρο στους παραγωγούς, η προπώληση με αυξημένες ποσότητες, π.χ. στα 400 κιλά το στρέμμα από 250 πέρσι και μια τιμή στα 75-80 λεπτά, τότε πάμε για μεγάλη μείωση στρεμμάτων στη Θεσσαλία. Σημαντικό ρόλο θα παίξει και η χρέωση για το πότισμα, που ανάλογα την περιοχή, τον τρόπο άρδευσης κ.λπ., έχει μεγάλες αποκλίσεις. Όπου είναι προσιτή η άρδευση, δεν θα φύγει εύκολα ο κόσμος από το βαμβάκι. Πάντως θεωρώ, πως δέλεαρ είναι το καλαμπόκι που έχει καλή τιμή, αλλά δεν είναι όλες οι περιοχές στη συνδεδεμένη», τονίζει από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος του ΑΣ Λαρισαίων Αγροτών, κ. Χρήστος Σιδερόπουλος.

Κερδίζουν στρέμματα καλαμπόκι, βιομηχανική ντομάτα στην Καρδίτσα

Ο κ. Βασίλης Γιαννάκος είναι βαμβακοκαλλιεργητής, πρόεδρος στον ΤΟΕΒ Τιτανίου Καρδίτσας και μέλος στο ΔΣ της Διεπαγγελματικής Βάμβακος, άρα έχει άριστη γνώση της αγοράς και όχι μόνο. Όπως λοιπόν σημειώνει μιλώντας στον ΑγροΤύπο: «από τις πρόσφατες συναντήσεις με εκπροσώπους της αγοράς βάμβακος προκύπτει ότι είναι πολύ πιθανό όταν ξεκινήσουν οι προπωλήσεις βάμβακος φέτος, η χρηματιστηριακή τιμή του προϊόντος να κυμανθεί μεταξύ 85 και 100 σεντς. Ένα χαμηλό δολάριο θα ενισχύσει την τιμή για το σύσπορο βαμβάκι μας. Το τοπίο είναι ρευστό και βλέπετε τι γίνεται και στις ΗΠΑ. Επίσης, τα εκκοκκιστήρια προσανατολίζονται να έχουν μια ευελιξία στις ποσότητες στην προπώληση, όχι όμως πάνω από 200-250 κιλά το στρέμμα. Αυτό που είναι βέβαιο είναι μια μείωση από πέρσι στο 10% στις εκτάσεις, καθώς αρκετοί παραγωγοί θα στραφούν στο καλαμπόκι και τη βιομηχανική ντομάτα. Πέρσι στο ΟΣΔΕ δηλώθηκαν γύρω στα 2,55 εκατ. στρέμματα. Αυτά θα είναι μειωμένα τη νέα χρονιά σίγουρα και για τον απλό λόγο ότι με την πλήρη εφαρμογή του monitoring, πολλές εκτάσεις θα πεταχθούν εκτός».

Μια διαφορετική «αιρετική» άποψη για την φετινή χρονιά καλλιέργειας του βαμβακιού αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο Γεωπόνος από τις Σέρρες κ. Αθανάσιος Μπαντής. Σε αντίθεση με την εικόνα που μας έχουν δώσει για την εξέλιξη της φετινής χρονιάς πολλοί βαμβακοπαραγωγοί, ο κ. Μπαντής μας αναφέρει τα εξής:

«Φέτος είχαμε μια τιμή ρεκόρ όλων των εποχών στο σύσπορο βαμβάκι. Όταν μέχρι τις 20/10/2022, εισκομίστηκαν στα εκκοκκιστήρια 753.047 τόνοι, δηλαδή το 82,27% της φετινής βαμβακοπαραγωγής μας, με τις τιμές σταθερά πάνω από 0,80 €/κιλό, είναι ένα θετικό γεγονός. 

Επίσης φέτος ο βαμβακοπαραγωγός μπορούσε να «κλείσει» - με προπώληση - τουλάχιστον το 50% της ποσότητας του ελληνικού βάμβακος με τιμές που έφτασαν και ξεπέρασαν (αρκετές φορές) το 1 €/κιλό, εννοείται πως και το 2022 είναι «χρονιά βάμβακος».

Εάν κάποιος συνετός, μετρημένος και χωρίς να θέλει να τζογάρει, παραγωγός «έκλεινε» 50/50 τις ποσότητές του, με βάση τις παραπάνω τιμές, τότε και με δεδομένη και γνωστή σήμερα την τελική μέση εθνική στρεμματική απόδοση, θα είχε ένα μέσο όρο «στησίματος» κοντά στα 0,90 €/κιλό.

Φέτος υπήρχε - ως εμπορική πολιτική - η επιλογή από μέρους του παραγωγού να «κλείσει» την ποσότητα βάμβακος που ήθελε με ελάχιστη εγγυημένη τιμή (και αν η αγορά «πήγαινε» παραπάνω από το «κλείσιμο» που αυτός έκανε θα πληρωνόταν στο νέο αυξημένο επίπεδο τιμής).

Ακόμη είχαμε τελικό μέσο όρο πανελλαδικής στρεμματικής απόδοσης τα 360 κιλά ανά στρέμμα. Και μιλάμε για μια χρονιά που είχαμε ζημιές από χαλαζοπτώσεις και για πρώτη φορά δόθηκε από τον ΕΛΓΑ προκαταβολή αποζημίωσης σε 110.000 στρέμματα.

Πέρυσι και πρόπερσι, σε χρονιές χωρίς ζημιές από χαλάζι, ο μέσος όρος πανελλαδικής στρεμματικής απόδοσης ήταν στα 331 κιλά ανά στρέμμα. Δηλαδή φέτος και με τα 110.000 στρέμματα χαλαζόπτωσης καταφέραμε να έχουμε 29 κιλά ανά στρέμμα παραπάνω απόδοση.

Μακάρι κάθε χρονιά, από άποψη τιμών και παραγωγής, να είναι σαν την φετινή.

Εξυπακούεται βέβαια, πως το πότε, το πώς, και πόσο πούλησε ο κάθε βαμβακοπαραγωγός ή πότε θα «κλείσει» την τιμή του είναι δικό του δικαίωμα και δική του απόφαση. Υπήρχαν βαμβακοπαραγωγοί που για δικούς τους λόγους δεν εκμεταλλεύτηκαν όλες τις ευκαιρίες με τις υψηλές τιμές που υπήρχαν στην αγορά. Δυστυχώς πολλοί φέτος αδίκησαν το προϊόν τους με τις εμπορικές επιλογές τους. Σημειώνω πάντως πως κάθε χρονιά είναι εντελώς διαφορετική».  

Με επταμελή αντιπροσωπεία της ΕΟΑΣΚ συναντήθηκε το πρωί της Παρασκευής ο ΥπΑΑΤ Γ. Γεωργαντάς, στο πλαίσιο της παρουσίας του στη Θεσσαλία.

Η επιτροπή έθεσε εκ νέου στον ΥπΑΑΤ το αίτημα για ενίσχυση απώλειας εισοδήματος, με τον Γ. Γεωργαντά ωστόσο να παραμένει άκαμπτος, εμμένοντας στην άποψη (που διατύπωσε και πριν λίγες ημέρες στη βουλή), ότι η συντριπτική πλειοψηφία των βαμβακοπαραγωγών φέτος έλαβε ικανοποιητικές τιμές.

Η άποψη αυτή είναι εντελώς έωλη, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Τζέλλας, εκ μέρους της Πανελλαδικής Επιτροπής (ΠΕΜ), σημειώνοντας ότι: «ειδικά στο νομό Καρδίτσας 8 στους 10 παραγωγούς λάβαμαε εμπορική τιμή μόλις 65-73 λεπτά το κιλό, άρα πρέπει να ενισχυθούμε, όπως γίνεται και σε άλλα προϊόντα, δεδομένου και του πολύ υψηλού κόστους παραγωγής. Θέλουμε αναπλήρωση εισοδήματος έως του ύψους του 1 ευρώ το κιλό ή έστω μέρους αυτού. Παρουσιάσαμε στον υπουργό πρόσθετα στοιχεία ώστε να τον πείσουμε για την ενίσχυση και μας είπε πως η κυβέρνηση θα το ξαναδεί την επόμενη εβδομάδα».

Συνάντηση Μητσοτάκη στις 8 το πρωί του Σαββάτου στη Λάρισα με ΠΕΜ

Εξελίξεις είχαμε εν τω μεταξύ αναφορικά με το αίτημα των αγροτών της Πανελλαδικής Επιτροπής (ΠΕΜ) να δουν τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Λάρισα. Σύμφωνα με πληροφορίες, κανονίστηκε ραντεβού αντιπροσωπείας της ΠΕΜ για το Σάββατο το πρωί στις 8, σε ξενοδοχείο της πόλης.

Δεν άφησε περιθώρια για ενίσχυση απώλειας εισοδήματος στο προϊόν ο υπουργός, μιλώντας στη βουλή.

Απαντώντας στην υπ' αριθμό 429/13-02-2023 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του ΣΤ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή Λάρισας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Γεωργίου Λαμπρούλη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των βαμβακοκαλλιεργητών», τόνισε τα ακόλουθα: «Για φέτος όσοι ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα και ειδικά με το συγκεκριμένο προϊόν γνωρίζουν πολύ καλά ότι είχε και πάρα πολλές δυνατότητες καλής τιμής πώλησης. Και οι δυνατότητες αυτές αξιοποιήθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό από μεγάλο αριθμό παραγωγών είτε με τις πωλήσεις που έκαναν σε τιμές οι οποίες πάρα πολλές φορές ήταν άνω των 80 λεπτών και 90 λεπτών μέχρι ένα ευρώ -ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι εκεί έφτασε η τιμή πώλησης- είτε κάνοντας χρήση της δυνατότητας των προπωλήσεων οι οποίες υπάρχουν και οι οποίες όλο και περισσότερο κερδίζουν έδαφος σε μέρος των παραγωγών, πάντα με τη συνεργασία, με την συνεννόηση με την Διεπαγελματική Οργάνωση Βάμβακος, η οποία νομίζω ότι κάνει μια πάρα πολύ καλή δουλειά στον συγκεκριμένο αυτό τομέα. Έτσι, λοιπόν, και για φέτος οι τιμές οι οποίες υπήρξαν, κοντά στο ένα ευρώ, είναι τιμές οι οποίες θεωρούνται από τις καλύτερες, αν όχι οι καλύτερες, που υπήρξαν διαχρονικά για το συγκεκριμένο προϊόν. Καταλαβαίνοντας βέβαια πάντα ότι φέτος ήταν πιο αυξημένο το κόστος παραγωγής, δεν λέμε ότι αυτό έφερε τα υπερκέρδη στους παραγωγούς μας, αλλά σίγουρα σε αυτούς που μπόρεσαν, που είναι οι περισσότεροι, να κατευθύνουν σωστά και να πουλήσουν στις τιμές που προανέφερα είναι σίγουρο ότι έχει μείνει ένα καλό εισόδημα. Μέχρι τον Οκτώβρη είχε παραδοθεί το 75% περίπου του παραγόμενου προϊόντος. Και αυτό, όπως είπατε και εσείς, τελειώνει με τις παραδόσεις. Όμως, η εικόνα στη συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών της χώρας είναι ότι ήταν μια καλή χρονιά για το βαμβάκι, μια χρονιά στην οποία οι τιμές ήταν ιδιαίτερα υψηλές. Γι’ αυτό και θεωρούμε ότι στο συγκεκριμένο τουλάχιστον προϊόν οι όποιες αιτιάσεις γίνονται αφορούν προφανώς μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά σίγουρα δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα που υπάρχει στη συγκεκριμένη παραγωγική δραστηριότητα σε όλη τη χώρα».

«Κύριε Υπουργέ, στα χέρια σας εδώ και καιρό σίγουρα -δεν ξέρω πόσο διάστημα- έχετε κάποια έγγραφα από τους ίδιους τους αγρότες, εν προκειμένω της Καρδίτσας. Και θα μεταφέρω και εδώ ζωντανά αυτό που μου είπαν εχθές που ήμουνα εκεί στο μπλόκο της Καρδίτσας για το κόστος παραγωγής, για τις τιμές που αντιμετωπίζουν. Τι έξοδα είχε ανά στρέμμα ο αγρότης το 2022, πέρυσι δηλαδή, όταν τελείωσε καλλιεργητική χρονιά, η συγκομιδή, για την καλλιέργεια και το όργωμα -δεν θα αναφερθώ στο πόσα, τα έχετε μπροστά σας ή τα έχετε στο Υπουργείο-, για τους σπόρους, τα φυτοφάρμακα, το σκάλισμα, τα εντομοκτόνα, για τα λιπάσματα, για το πότισμα και για το ρεύμα, τώρα ειδικά που έχει εκτιναχθεί, έχει φτάσει στον «Θεό» η τιμή του, αλλά και τη συλλογή του προϊόντος; Το κόστος ανά στρέμμα είναι 309 ευρώ. Εάν σε αυτό προσθέσουμε και τα στρέμματα που ένας μεγάλος αριθμός αγροτών ενοικιάζει και υπολογίσουμε την τιμή των 50 ευρώ ανά στρέμμα, την ελάχιστη τιμή, τα έξοδα πάνε στα 359 ευρώ το στρέμμα. Η τιμή πώλησης του βαμβακιού 0,68 έως το πολύ 0,70 είναι πολύ κάτω από το κόστος παραγωγής», απάντησε ο Γιώργος Λαμπρούλης.

«Κανείς δεν ισχυρίστηκε από την Κυβέρνηση ότι διανύουμε μια εύκολη χρονιά, ειδικά στον πρωτογενή τομέα. Είναι μια χρονιά στην οποία το κόστος παραγωγής είναι πραγματικά αυξημένο για παράγοντες εξωγενείς, τους οποίους έχουμε αναλύσει πάρα πολλές φορές. Όμως, είμαστε παρόντες, κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, στην προσπάθεια μέρος αυτού του κόστους παραγωγής -σημαντικό μέρος- να μπορέσουμε να το απορροφήσουμε μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές. Να αναφέρω δύο πράγματα που, νομίζω, έχουν τη σημασία τους. Το ένα είναι σε σχέση με την ενίσχυση που έχουμε δώσει στον ΕΛΓΑ, στον οργανισμό για τις αποζημιώσεις, ο οποίος κατάφερε το 2020, το 2021 και το 2022 να καταβάλει 863 εκατομμύρια ευρώ. Ξέρουμε όλοι ότι οι ετήσιες εισφορές των αγροτών στον ΕΛΓΑ δεν είναι περισσότερες από 160 εκατομμύρια. Άρα για αυτά τα τρία χρόνια έχουν δοθεί 380 εκατομμύρια από τον κρατικό προϋπολογισμό για ζημίες που έχουν πάθει οι παραγωγές και το βαμβάκι, βεβαίως, μέσα σε αυτές. Τις επόμενες ημέρες θα γίνει μία ακόμα καταβολή 110 εκατομμυρίων ευρώ, η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ, για όλα τα πορίσματα που είναι έτοιμα από τον ΕΛΓΑ και στην οποία καταβολή έχει πάλι συμμετοχή το ελληνικό κράτος. Οφείλω να αναφέρω -όπως αναφέρθηκε- το κόστος παραγωγής στην ενίσχυση που έχει δοθεί με το πετρέλαιο. Μία φορά δόθηκε, μία ανακοινώθηκε για την επόμενη περίοδο, για κάτι το οποίο είναι γνωστό ότι είχε σταματήσει από το 2016. Να αναφερθώ στην ανησυχία για τα λιπάσματα στα οποία πήραν και οι βαμβακοπαραγωγοί και βεβαίως, οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, που ασφαλώς οι βαμβακοπαραγωγοί είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Να αναφερθώ στην ενίσχυση που υπάρχει για το ρεύμα και η οποία ξέρουμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους αγρότες μας από την πρώτη στιγμή, αλλά ειδικά το τελευταίο διάστημα είναι ιδιαίτερα σημαντική. Να αναφερθώ και στις μειώσεις του ΦΠΑ που έγιναν στα λιπάσματα και στα αγροεφόδια. Αν ρωτήσει κάποιος «Νομίζετε ότι όλο αυτό καλύπτει το κόστος παραγωγής;», σας επαναλαμβάνω ότι κανείς δεν είπε ότι καλύπτει στο 100% την αύξηση του κόστους παραγωγής. Είναι, όμως, μια πολύ σημαντική ενίσχυση και βοήθεια η οποία δίνεται, εν προκειμένω για τους αγρότες για τους οποίους συζητούμε, μέσα στους οποίους και οι βαμβακοπαραγωγοί. Οι συγκεκριμένοι, όπως ανέφερα, έχουν και τη σταθερή ειδική ενίσχυση, που είναι 184 εκατομμύρια και το προϊόν των οποίων πέρυσι είχε μέση τιμή πώλησης 70 λεπτά, φέτος για μεγάλα διαστήματα -το γνωρίζουν όλοι- ήταν και 80 και 90 λεπτά και 1 ευρώ. Το γνωρίζουν όλοι αυτό στον κάμπο. Αν κάποιες άστοχες επιλογές οδήγησαν κάποιους να είναι δυστυχώς σε δυσχερέστερη θέση από κάποιους άλλους παραγωγούς, δεν είναι αυτός ο κανόνας. Ο κανόνας είναι ότι ειδικά στο συγκεκριμένο προϊόν υπήρξε και μια καλή τιμή και ενίσχυση και σε αυτούς, όπως και σε όλους τους άλλους», είπε καταλήγοντας ο Γ. Γεωργαντάς.

Η κατάσταση πάντως στο βαμβάκι, όπως προκύπτει από τα ρεπορτάζ μας, όλο το προηγούμενο διάστημα, δείχνει τουλάχιστον προβληματική, με τους περισσότερους αγρότες, να έχουν επωμιστεί ένα σημαντικό βάρος από το κόστος παραγωγής, αλλά να εισπράττουν πολύ χαμηλές εμπορικές τιμές.

Τα κύρια σημεία της έκθεσης του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).

Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, οι εισαγωγές βαμβακιού το 2022/23 στο Πακιστάν θα είναι μειωμένες από 5 σε 4,5 εκατ. μπάλες, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εισαγωγείς, με τη χρηματοδότηση, ένα θέμα που εμπορίζει τους επιχειρηματίες από τον περασμένο Δεκέμβριο.

Όπως πιο συγκεκριμένα αναφέρει το USDA, λόγω της εγχώριας έλλειψης, οι τοπικές τράπεζες έχουν περιορίσει την αποδέσμευση χρηματοδότησης για εισαγωγές. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε καθυστέρηση της διαδικασίας έκδοσης των εγγράφων που απαιτούνται για την εκκαθάριση των αποστολών ενώ υπάρχει αβεβαιότητα και για μελλοντικές αποστολές.

Η έλλειψη συναλλάγματος και οι αυξημένες διοικητικές απαιτήσεις των τραπεζών έχουν, επίσης, αυξήσει σημαντικά το κόστος τέτοιου είδους συναλλαγών, που αφορούν στη χρηματοδότηση και την εισαγωγή βαμβακιού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, η αβεβαιότητα σχετικά με τη διαθεσιμότητα του βαμβακιού προκαλεί καθυστέρηση του χρόνου ολοκλήρωσης των εξαγωγικών παραγγελιών, με αποτέλεσμα σε συνολική μείωση της παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, τις οποίες επικαλείται το USDA, οι τράπεζες συχνά απαιτούν από τις επιχειρήσεις που κάνουν εισαγωγή βάμβακος, οι ανάγκες χρηματοδότησης του βαμβακιού να υποστηρίζονται από επιβεβαιωμένες εξαγωγικές παραγγελίες. Αλλά οι περισσότερες τοπικές κλωστοϋφαντουργικές εταιρείες δεν έχουν πάντοτε πλήρως ολοκληρωμένες συμφωνίες. Όλοι οι παραπάνω παράγοντες έχουν επιβραδύνει τις εισαγωγές βαμβακιού στο Πακιστάν, καταλήγει το USDA.

Κατανάλωση και αποθέματα

Με τη χρήση του βαμβακιού να έχει ήδη προβλεφθεί ότι θα μειωθεί σημαντικά το 2022/23, η πρόβλεψη για τη χρήση παραμένει αμετάβλητη. Η πρόβλεψη για μείωση στις εισαγωγές έχει να κάνει και με τα χαμηλότερα επίπεδα αποθεμάτων. Το βαμβάκι είναι βασικό εξαγόμενο προϊόν των ΗΠΑ στο Πακιστάν. Σε όρους αξίας, οι αμερικανικές εξαγωγές βαμβακιού προς το Πακιστάν σημείωσαν ρεκόρ το 2022, φθάνοντας τα 926 εκατ. δολάρια αν και υπάρζουν διαθέσιμα στοιχεία για τους πρώτους 11 μήνες του έτους. Το Πακιστάν ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη αγορά για το αμερικανικό βαμβάκι.

Ξεκίνησε την Τετάρτη (15/2/2023) το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο για το Βαμβάκι που διοργανώνουν στην Κομοτηνή η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.

Στο Συνέδριο μίλησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος τόνισε ότι το πιστοποιημένο ελληνικό βαμβάκι, μια από τις σημαντικότερες καλλιέργειες της οικονομίας μας, ο επονομαζόμενος «λευκός χρυσός», καλύπτει το 80% του συνόλου της παραγωγής της ΕΕ. Κατέχει εμβληματική θέση στο στρατηγικό σχέδιο για την Κοινή Γεωργική Πολιτική. Όπως υπογράμμισε, πάγιος στόχος του ΥπΑΑΤ αποτελεί η διατήρηση και διασφάλιση των πόρων της ΚΑΠ για το βαμβάκι,  το οποίο έχει ήδη υλοποιηθεί, αφού και με τη νέα ΚΑΠ το πλαίσιο διατηρείται ως έχει με μικρή μείωση της ειδικής ενίσχυσης ως συνέπεια σχετικής οριζόντιας μείωσης.

Πιο αναλυτικά, με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ και σύμφωνα με το νέο κανονιστικό πλαίσιο (καν. 2021/2115) το οποίο τίθεται σε εφαρμογή από την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο (2023) για την καλλιέργεια βαμβακιού χορηγείται ειδική (συνδεδεμένη) ενίσχυση. Το ποσό της εν λόγω ενίσχυσης έχει συνολικό προϋπολογισμό 184 εκ. €, ο οποίος ισχύει από το έτος 2021, σύμφωνα με τον καν. (ΕΕ) 2020/2220, ο οποίος θέσπιζε μεταβατικές διατάξεις για τα έτη 2021 και 2022. Όπως υπενθύμισε ο υπουργός, πάγιος στόχος είναι η ενίσχυση της καλλιέργειας,  η στήριξη της ΔΟΒ, καθώς και ολόκληρου του τομέα και για τον λόγο αυτό έχει συσταθεί από το έτος 2016, ομάδα εργασίας με εκπροσώπους από την παραγωγική αλυσίδα του βαμβακιού (βαμβακοπαραγωγοί, εκκοκκιστές, κλωστοϋφαντουργοί, σποροπαραγωγικές επιχειρήσεις), καθώς και υπηρεσιακούς παράγοντες από διάφορες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ, ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ κλπ.

Κλείνοντας ο κ. Γεωργαντάς υπογράμμισε ότι οι προοπτικές του βαμβακιού είναι μεγάλες και πως η πολιτεία θα συνεχίζει να στηρίζει, όπου πρέπει και όσο μπορεί, το εμβληματικό αυτό προϊόν, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο ευρωπαϊκό και εθνικό πόρο. Μάλιστα σημείωσε ότι οι προοπτικές είναι ιδιαίτερα ευοίωνες καθώς η ανάγκη της αγοράς για πιο φιλοπεριβαλλοντικά προϊόντα ήδη περιορίζει την χρήση της πλαστικής ίνας οπότε έτσι δημιουργείται νέο πεδίο για το βαμβάκι.

Την αισιοδοξία του ότι το 2023 θα είναι μια «πετυχημένη» χρονιά για το ελληνικό βαμβάκι, εξέφρασε ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος (ΔΟΒ), Ευθύμιος Φωτεινός, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «πιστεύουμε στο προϊόν και μπορούμε να το αναδείξουμε ακόμη περισσότερο». Αναφερόμενος στο «εργαλείο» των προπωλήσεων που η ΔΟΒ πέτυχε μετά από «μεγάλο αγώνα», ο κ. Φωτεινός σημείωσε ότι «πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, που δίνει τη δυνατότητα στους παραγωγούς να ξέρουν σε τι τιμή θα πουλήσουν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο».

Από την πλευρά του ο κ. Μωχάμεντ Νταράουσε, προϊστάμενος του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος, αναφέρθηκε στα τρία έργα για την ποιότητα του ελληνικού βάμβακος που πραγματοποιούνται και είναι:
1) Πρόγραμμα ταξινόμησης 1% των παραγόμενων δεμάτων σε επίπεδο χώρας και περιφέρειας
2) Πρόγραμμα μελέτης ποιοτικών χαρακτηριστικών και ποικιλιών
3) Πρόγραμμα ανάλυσης ξένων υλών
Σκοπός τους είναι η δημιουργία πληροφοριακού συστήματιος (Εθνικό Φάκελο Ποιότητας) ποιότητας και καλλιεργούμενων ποικιλιών. Η ΔΟΒ χρηματοδοτεί τα έργα και υπάρχει εξαιρετική συνεργασία με την Ένωση Εκκοκιστών που βοηθά στην δειγματοληψία.

Όπως τόνισε όμως ο κ. Νταράουσε, «για να αξιοποιηθεί το πληροφοριακό σύστημα ποιότητας απαιτούνται και άλλες ενέργειες όπως:

• Η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της αλυσίδας 
• Η εκπαίδευση - ενημέρωση των παραγωγών σε θέματα ποιότητας
• Δημιουργία σχήματος συνεργασιών μεταξύ φορέων και μελών της αλυσίδας που θα καταλήξει σε μια στρατηγική για την ποιότητα, τι παράγουμε και για ποια αγορά.

Έχουμε μικρό κλήρο και πολυτεμαχισμό στην χώρα μας. Τα 300 στρέμματα θεωρώ ότι δεν είναι βιώσιμα για την καλλιέργεια βαμβακιού. Συνεπώς θα πρέπει να δημιουργήσουμε συλλογικά σχήματα, κάτι που λέω από το 2007.  

Όμως δεν αρκεί μόνο να μιλάμε για ποιότητα αλλά θα πρέπει να την πληρώνουμε. Η δημιουργία συστήματος αντιστοιχίας τιμής ποιότητας θα δώσει ένα κίνητρο στον επιμελή παραγωγό να παράγει ποιοτικό βαμβάκι. Κανείς δεν πρόκειται να παράγει ποιότητα αν δεν πληρώνεται για αυτήν. Οι περισσότεροι παραγωγοί δεν καταλαβαίνουν ότι ποιότητα δεν είναι μόνο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αλλά αυτό που θέλει η αγορά».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα ποιοτικά χαρακτηριστικά στην χώρα μας από το 2016 έως το 2022. Όπως επισήμανε «οι καλές επιδόσεις στο χρώμα που είχαμε το 2022 οφείλονται στις καιρικές συνθήκες (ο Θεός μας βοήθησε ανέφερε χαρακτηριστικά). Έχουμε πολύ καλό βαμβάκι αλλά δεν είναι το καλύτερο στον κόσμο. Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι:
Μήκος και αντοχή: Το 60% του ελληνικού βαμβακιού έχει μήκος έως 29 mm και το 76% έχει αντοχή έως 30 g./tex που θεωρείται άριστο για βαμβάκι.
Ο μέσος όρος του micronaire των 7 ετών είναι 4,6 που θεωρείται αποδεκτό όμως από έτος σε έτος αυξάνει σε τιμές πάνω από 4,8 που είναι χοντρή ίνα και δεν είναι αποδεκτό στην αγορά.
Όμως εκεί που χάνουμε σαν χώρα είναι στο κυτίο του χρώματος και στις ξένες ύλες.
Το συμπέρασμα είναι ότι το ελληνικό βαμβάκι έχει καλή θέση θέση στην αγορά αλλά μπορεί να αποκτήσει ακόμη καλύτερη θέση αν βελτιωθούν οι τρεις αδυναμίες που είναι: το κυτίο χρώματος, οι ξένες ύλες και η τυποποίηση».     

Μίλησε στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος της πρώτης αναγνωρισμένης πανελλαδικά οργάνωσης βαμβακοπαραγωγών, κ. Βαγγέλης Γεωργουλόπουλος.

Για το κλίμα απογοήτευσης που επικρατεί στις τάξεις των βαμβακοπαραγωγών της ομάδας, η οποία εκτείνεται σε μια περιοχή από την επαρχία Φαρσάλων έως και το νομό Φθιώτιδας, αλλά και τη νέα χρονιά μίλησε στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος του Cotton Farsala.

Κε Γεωργουλόπουλε, ποια είναι η εικόνα που έχετε από τις τιμές που έκλεισαν οι παραγωγοί στο βαμβάκι, τι κλίμα εισπράττετε;

Οι τιμές που έκλεισαν οι περισσότεροι παραγωγοί στο βαμβάκι εσοδείας 2022 δεν ξεπερνούν τα 68 με 69 λεπτά το κιλό, με το προϊόν παραδοτέο στην πύλη του εκκοκκιστηρίου, συν τα ποιοτικά μπόνους. Η τιμή αυτή δεν εξασφαλίζει βιωσιμότητα στην καλλιέργεια, ειδικά με τα κόστη που έχει επωμιστεί ο παραγωγός πέρσι για όλες τις εισροές και ειδικά την ενέργεια, που παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια στους παραγωγούς.

Αυτή η δυσαρέσκεια, θα φέρει μείωση εκτάσεων τη νέα χρονιά;

Η σπορά γίνεται συνήθως το δεύτερο δεκαήμερο του Απριλίου και εφόσον η εδαφική θερμοκρασία είναι πάνω από 15 βαθμούς Κελσίου. Με βάση τις προθέσεις καλλιέργεις που έχουμε συγκεντρώσει από τους παραγωγούς, θα πρέπει να αναμένουμε μείωση εκτάσεων καλλιέργειας, αλλά κάτω από 10% εν συγκρίσει με πέρσι. Ενδιαφέρον σαφώς αυξημένο υπάρχει για τη βιομηχανική ντομάτα. Το θετικό είναι πως οι τιμές των λιπασμάτων ακολουθούν πτωτική πορεία και απ' ό,τι μαθαίνουμε τον ερχόμενο Απρίλιο, ίσως έχουν απώλεια και 200 ευρώ τον τόνο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο που ήταν πολύ αυξημένα. Ήδη, οι τιμές πάντως έχουν πέσει. Αυτό, που δεν έχει πέσει και είναι στα ύψη είναι οι τιμές για το diesel κίνησης που χρησιμοποιούμε, αλλά και πολύ περισσότερο στο ρεύμα.

Πόσα μέλη έχετε, πόσα στρέμματα με βαμβάκι καλλιεργούν και πως ήταν οι αποδόσεις και οι ποιότητες πέρσι στην περιοχή σας;

Συνολικά η ομάδα μας έχει γύρω στα 110 μέλη παραγωγούς, που καλλιεργούν όλοι ανεξαιρέτως βαμβάκι, αλλά και άλλα προϊόντα, όπως δημητριακά, όσπρια και βιομηχανική ντομάτα. Στο βαμβάκι η έκταση καλλιέργειας είναι κάθε χρόνο γύρω στα 10.000 στρέμματα. Την περσινή χρονιά οι στρεμματικές αποδόσεις ήταν πάνω από 460 κιλά και οι ποιότητες εξαιρετικές.

Πείτε μας λίγα λόγια για την ομάδα και πώς λειτουργεί...

Η ομάδα Cotton Farsala είναι η πρώτη αναγνωρισμένη Οργάνωση Βαμβακοπαραγωγών της χώρας μας (ΔΑΟΚ Λάρισας, 21/02/2018), αριθμεί περισσότερα από 100 μέλη, τα οποία δραστηριοποιούνται στην επαρχία Φαρσάλων στο νομό Λάρισας, αλλά και μέχρι το Δομοκό στην Φθιώτιδα, δηλαδή έχουμε παραγωγούς από δυο νομούς. Κάνουμε συγκέντρωση του προϊόντος για λογαριασμό των παραγωγών και έχουμε και δυνατότητα αποθήκευσης του προϊόντος. Κατά την περσινή χρονιά, συνεργαστήκαμε με δυο εκκοκκιστήρια. Η ομάδα άλλαξε διοίκηση το περασμένο φθινόπωρο και έχουμε νέο πρόεδρο, τον κ. Σ. Παχατίρογλου.

Φουντώνουν οι ζυμώσεις των βαμβακοπαραγωγών ενόψει των νέων σπορών και το θετικό είναι πως οι τιμές στα λιπάσματα έχουν υποχωρήσει.

Σε διαδικασία ζυμώσεων έχουν εισέλθει οι βαμβακοπαραγωγοί της χώρας ενόψει της νέας σεζόν. Αυτό που ήδη σε επίπεδο αρκετών περιοχών ζυμώνεται ως σκέψη είναι να γίνει μεταξύ άλλων και αίτημα στους εκκοκκιστές για αλλαγές στους όρους των προ-πωλήσεων.

Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, έμπειρος παραγωγός από τη Λάρισα και πρώην πρόεδρος του ΑΣ Λαρισαίων Αγροτών είπε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στις τάξεις των βαμβακοπαραγωγών επικρατεί στασιμότητα, αν και πολλοί σκέπτονται να βάλουν καλαμπόκι ή και βιομηχανική ντομάτα λόγω τιμών. Αυτό όμως που έχει σημασία και αρχίζει και ζυμώνεται αυτό τον καιρό, είναι μια ενδεχόμενη αλλαγή υπέρ των παραγωγών των όρων των προπωλήσεων, που πολλοί πέρσι φοβήθηκαν. Και εξηγώ: Πολλοί θα είναι οι παραγωγοί που δεν θα φύγουν από το βαμβάκι, αν υπάρξει πρόταση από τους εκκοκκιστές για μια προπώληση π.χ. στα 80 λεπτά για τη νέα χρονιά, αλλά με αυξημένη ποσότητα από 200-250 κιλά το στρέμμα, σε 400 ή και παραπάνω φέτος. Αν λάβουμε υπόψη και την κατρακύλα των τιμών στα λιπάσματα που επιστρέφουν σε επίπεδα 2021 σιγά-σιγά, αλλά και την ειδική ενίσχυση βάμβακος, τότε θεωρώ πως δεν θα χάσει πολλά στρέμματα το προϊόν. Σημειώνουμε πως πέρσι, ένας παραγωγός που έκανε προπώληση π.χ. 100 τόνους με 1 ευρώ πήρε 100.000 ευρώ, αλλά αν δεν έκανε τώρα παίρνει λίγο πάνω από 60.000, δηλαδή έχασε 40.000 ευρώ, πάρα πολλά χρήματα».

Ο κ. Νίκος Τσιγγόπουλος, βαμβακοπαραγωγός από το Λιανοκλάδι Φθιώτιδας τόνισε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «προσωπικά έκλεισα τιμή με το εκκοκκιστήριο πριν από λίγες ημέρες. Πλέον το 99% των παραγωγών από το χωριό μας έχει κλείσει τιμή. Προσωπικά πήρα 69 λεπτά, συν 3 ή και παραπάνω λεπτά ως μπόνους ποιότητας. Η τιμή αυτή αφορά παραδοτέο προϊόν στην πύλη του εκκοκκιστηρίου. Τιμή... αλάνας είναι τα 66 λεπτά. Στο χωριό μας έχουμε κάνει μια άτυπη ομάδα βαμβακοπαραγωγών και για τη νέα χρονιά σκοπεύουμε να ζητήσουμε από τα εκκοκκιστήρια να μας κάνουν συμφωνία, αν είναι για προπώληση και εφόσον τότε μας συμφέρει η τιμή, για 350 κιλά από την παραγωγή μας. Στο χωριό μας κάθε χρόνο οι αποδόσεις είναι πάνω από 500 κιλά το στρέμμα. Φέτος ίσως μειώσω λίγο την έκταση που βάζω και θα βάλω και λίγο καλαμπόκι, λόγω του ότι συμμετέχω στο πρόγραμμα μείωσης νιτρορύπανσης».

Μείωση εκτάσεων στο βαμβάκι τη νέα χρονιά αναμένει και ο πολύπειρος Γιάννης Βάγκος, αγρότης από τη Λιβαδειά, η οποία μείωση, εκτιμά ο ίδιος, δεν θα ξεπεράσει το 15 με 20%. Σύμφωνα με τον κ. Βάγκο, έχουν αρχίσει εκκοκκιστές και κλείνουν τιμή στο βαμβάκι για την περσινή χρονιά, με 67 λεπτά συν κάποια λεπτά για μεταφορικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα αυτή να φθάνει στα 72-73 λεπτά. «Δυστυχώς λίγοι παραγωγοί επέλεξαν να κάνουν πέρσι προπώληση, όταν μας... παρακάλαν οι εκκοκκιστές και η τιμή είχε περάσει και το 1 ευρώ το κιλό. Τώρα η τιμή είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα, αλλά εκτιμώ πως εν τέλει δεν θα έχουμε μεγάλη κάμψη στα στρέμματα, αφού υπάρχει σαν δέλεαρ και η ειδική ενίσχυση βάμβακος. Πολλοί παραγωγοί βέβαια, είτε έβαλαν παραπάνω σιτάρια, είτα θα προτιμήσουν το καλαμπόκι ή και (λιγότερο όμως) τη βιομηχανική ντομάτα. Αυτή είναι προσωπική μου εκτίμηση», σημειώνει.

Παράταση εκκοκκιστικής περιόδου

Εν τω μεταξύ, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η απόφαση για την παράταση της εκκοκκιστικής περιόδου, με νέα καταληκτική την 17η Φεβρουαρίου 2023.

Δείτε το ΦΕΚ πατώντας εδώ

Η μικρή παράταση δεν πρέπει να καθυστερήσει την καταβολή της συνδεδεμένης ενίσχυσης βάμβακος.

H ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς τον Πρόεδρο της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, κ. Ευθύμιο Φωτεινό και στον Πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, κ. Ευάγγελο Σημανδράκο, με θέμα την παράταση της εκκοκκιστικής περιόδου. 

Συγκεκριμένα στην επιστολή αναφέρεται:

«Αξιότιμοι κύριοι,

Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας πληροφορήσουμε ότι συμφωνούμε για την παράταση της εκκοκκιστικής περιόδου, για περίπου 15 ημέρες, για τους παραγωγούς που δεν έχουν ολοκληρώσει τις παραδόσεις βάμβακος αυτής της περιόδου.

Όμως, η επιμήκυνση της προθεσμίας παραδόσεων δεν θα πρέπει να συνδεθεί με την έγκαιρη ολοκλήρωση των διαδικασιών πληρωμής της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος, την οποία αναμένουν οι παραγωγοί για την αντιμετώπιση της πληρωμής των εισροών για τη νέα καλλιεργητική περίοδο.

Ως εκ τούτου, θεωρούμε ότι όλα τα στοιχεία των παραδόσεων πρέπει να αποσταλούν στον ΟΠΕΚΕΠΕ για όσους έχουν ήδη ολοκληρώσει τις παραδόσεις τους, ενώ για όσους προβούν σε παραδόσεις μετά την 31.1.2023 αυτά να αποστέλλονται άμεσα. Με αυτό τον τρόπο θα αποφευχθεί η οποιαδήποτε καθυστέρηση της καταβολής της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος στους βαμβακοπαραγωγούς».

Επιστολή προς τον Υπουργό ΥπΑΑΤ κ. Γιώργο Γεωργαντά έστειλε η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) ζητώντας παράταση της εκκοκκιστικής περιόδου, ύστερα και από αίτημα των παραγωγών μελών της. 

Συγκεκριμένα ζητήθηκε η παράταση της εκκοκκιστικής περιόδου, έως τις 17 Φεβρουαρίου τρέχοντος έτους, καθώς λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών και αστάθμητων παραγόντων, το προϊόν δεν έχει παραδοθεί, σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, στις εκκοκκιστικές μονάδες και κινδυνεύει να παραμείνει αδιάθετο. 

Η επιστολή κοινοποιήθηκε και στη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κα Χριστιάνα Καλογήρου.

Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, Ευθύμιος Φωτεινός, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι το ΥπΑΑΤ βλέπει θετικά το αίτημά μας. 

Ενδιαφέροντα συμπεράσματα για την κατάσταση με το βαμβάκι στην Κίνα, σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).

Σύμφωνα με την έκθεση, οι εισαγωγές βάμβακος στην Κίνα την περίοδο 2022-2023 θα μειωθούν (1,4 εκατ. τόνους), λόγω των υπάρχοντων αποθεμάτων, την υψηλότερης εγχώριας παραγωγής, αλλά και το σημαντικότερο, λόγω μείωσης της χρήσης, ως αποτέλεσμα των πολιτικών της χώρας με τον covid και τις νέες μορφές του ιού, πρακτικές που έχουν περιορίσει την οικονομική ανάπτυξη της εγχώριας κλωστοϋφαντουργίας.

Όπως τονίζεται από το USDA, η παραγωγή βάμβακος στη χώρα το 2022-2023 αναμένεται να παραμείνει αμετάβλητη στους 6 εκατ. τόνους, σε σχέση και με την προηγούμενη εκτίμηση της Post, ενώ ήταν 5,88 εκατ. τόνοι την περίοδο 2021-2022. Η εκτιμώμενη έκταση καλλιέργειας βαμβακιού για το 2022-2023 παραμένει αμετάβλητη στα 3,03 εκατ. εκτάρια (1 εκτάριο ίσον 10 στρέμματα) και η στρεμματική απόδοση αυξάνει 1%, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η ελαφριά αύξηση των εκτάσεων φέτος, είναι απόρροια των υψηλότερων τιμών παραγωγού, την προηγούμενη περίοδο 2021-2022, αλλά και τα σταθερά ποσοστά επιδότησης και τα κίνητρα που δίνονται στην επαρχία Xinjiang, κύρια ζώνη καλλιέργειας.

Επίσημες πηγές του κλάδου αναφέρουν ότι η συλλογή βαμβακιού το 2022-2023 έγινε ομαλά. Η συγκομιδή είχε ολοκληρωθεί κατά 82,5% μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Ωστόσο, οι πωλήσεις σύσπορου βάμβακος μειώθηκαν κατά 2,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Για τη διευκόλυνση της εμπορίας, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (ΛΔΚ) συνεχίζει να παρέχει προνομιακά δάνεια σε εκκοκκιστήρια για αγορά σύσπορου από αγρότες. Η Xinjiang Daily ανέφερε ότι από τα τέλη Οκτωβρίου, το υποκατάστημα Αγροτικής Ανάπτυξης της Κίνας (ADBC) στην Xinjiang είχε παράσχει 16 δις γιουάν (2,29 δις δολάρια ΗΠΑ) σε εκκοκκιστήρια για αγορές βάμβακος.

Μείωση χρήσης

Σύμφωνα με το USDA, η χρήση βαμβακιού, τόσο το 2021-2022, όσο και το 2022-2023 μειώνεται, στα 7,7 εκατ. τόνους, σε σύγκριση με την προηγούμενη αναφορά της Post, κάτι που αντικατοπτρίζει μια ασθενική ζήτηση το έτος 2021-2022. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η μείωση των τιμών στο βαμβάκι, ενδεχομένως, να τονώσουν τη ζήτηση. Σημειωτέον ότι η εξασθενημένη ζήτηση οδήγησε σε μικρότερες εισαγωγές νημάτων το 2021-2022, οι οποίες μειώθηκαν κατά 570.000 τόνους ή 26% σε ένα έτος.