Σταθερή στους 19,6 εκατομμύρια τόνους αναμένεται να είναι, το 2023/2024, η παραγωγή ελαιοκράμβης στην ΕΕ, παρά τη μικρή αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας (+1% σε σχέση με το 2022/2023).

Αυτό αναφέρουν οι πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι εισαγωγές της ΕΕ αναμένεται να υποχωρήσουν κατά 15% σε σχέση με πέρυσι. Επίσης οι ευρωπαϊκές εξαγωγές κραμβέλαιου, για το 2023/2024, αναμένεται να παρουσιάσουν μείωση κατά 32%.

Όσον αφορά την χώρα μας τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ξεκινήσουν οι σπορές της ελαιοκράμβης αν και το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια είναι μειωμένο λόγω αύξησης του κόστους καλλιέργειας.

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου δήλωσε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «στην περιοχή οι αποδόσεις της καλλιέργειας είναι μειωμένες και κυμαίνονται από 250 έως 300 κιλά το στρέμμα. Από την άλλη έχει αυξηθεί το κόστος καλλιέργειας και φυτοπροστασίας. Πέρσι οι βιομηχανίες έδωσαν τιμή στα 43 λεπτά το κιλό για την ελαιοκράμβη που δεν ικανοποίησε τους παραγωγούς. Πολλοί έχουν στραφεί στα σιτάρια που έχουν και συνδεδεμένη. Οι φυτεύσεις της ελαιοκράμβης ξεκινούν αυτές τις ημέρες και θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τις 10 Νοεμβρίου». 

Ο κ. Τζίμος Θεόδωρος, γεωπόνος στον συνεταιρισμό Ροδολίβους Σερρών, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «οι εκτάσεις με ελαιοκράμβη στον Ροδόβιλο έχουν μειωθεί σημαντικά. Ο λόγος είναι ότι έχουν αυξηθεί τα καλλιεργητικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα η καταπολέμηση των ζιζανίων και πλέον το κόστος της καλλιέργειας είναι υψηλό και δεν συμφέρει τους παραγωγούς».

Ο κ. Αθανάσιος Κουτουκίδης, γεωπόνος στον ΑΣ Δημητριακών Ορεστιάδας η «Ένωση», τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι οι σπορές κάθε χρόνο ξεκινούν κάθε χρόνο από τα μέσα Σεπτεμβρίου και ολοκληρώνονται το πρώτο 10ήμερο του Νοεμβρίου. Στην περιοχή μας αν και υπάρχει ενδιαφέρον από τους παραγωγούς δεν έχουμε βροχοπτώσεις. Αυτό λειτουργεί αποτρεπτικά στο να προτιμήσουν την καλλιέργεια οι παραγωγοί. Στο παρελθόν στην περιοχή είχαμε φτάσει μέχρι και 15.000 στρέμματα καλλιέργειας ελαιοκράμβης. Όμως λόγω των καιρικών συνθηκών έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό τα στρέμματα καλλιέργειας στην περιοχή».

Ολοκληρώθηκε η παράδοση βιομηχανικής τομάτας στα δύο εργοστάσια της Ηλείας ΜΙΝΕΡΒΑ και ΚΥΚΝΟΣ.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Βαλιανάτος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Βιομηχανικής ντομάτας Αμαλιάδας, «οι τιμές φέτος που έκλεισαν τα συμβόλαια οι παραγωγοί κυμάνθηκαν ανάλογα την ποιότητα από 135 - 137 ευρώ ο τόνος (από 110 ευρώ που ήταν πέρσι).

Ποσοτικά η φετινή παραγωγή κυμάνθηκε στους 100.000 τόνους και καλλιεργήθηκαν 10.000 στρέμματα στην περιοχή.

Τα δύο εργοστάσια έχουν πληρώσει τους παραγωγούς που παρέδωσαν το προϊόν τους τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και μέχρι τις 15 Νοεμβρίου θα υπάρχει πλήρη εξόφληση.

Θα πρέπει όμως να λυθούν τα προβλήματα άρδευσης που αντιμετωπίζει η καλλιέργεια λόγω των χρέων που έχουν οι ΤΟΕΒ προς τη ΔΕΗ. 

Φέτος ήταν μια καλή χρονιά για τη βιομηχανική ντομάτα στην Ηλεία αλλά είχαμε και ζημιές σε κάποιους παραγωγούς από καύσωνα, οι οποίες αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ.

Την επόμενη εβδομάδα και μετά τις 8 Οκτωβρίου, έχουμε προγραμματισμένη συνάντηση με τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύση Σταμενίτη, για να του μεταφέρουν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί της Ηλείας, τα οποία έχουν σχέση κυρίως με τις αποζημιώσεις που περιμένουν για τις φετινές ζημιές στην βιομηχανική τομάτα από τον καύσωνα και α προβλήματα με τους ΤΟΕΒ.

Για το θέμα με τους ΤΟΕΒ ζητάμε:

1. Σύνδεση των χρεών του ΤΟΕΒ με το ΟΣΔΕ.

2. Σύνδεση του ΤΟΕΒ με τα δηλωμένα στρέμματα από τους παραγωγούς στο ΟΣΔΕ. Δεν μπορεί ένας ΤΟΕΒ να έχει 50.000 στρέμματα για άρδευση και να δηλώνονται μόνο τα 20.000. Τι συμβαίνει με τα υπόλοιπα είναι ακαλλιέργητα;».

Βγήκε το ΦΕΚ για την εφαρμογή της χορήγησης συνδεδεμένης ενίσχυσης στη βιομηχανική τομάτα.

Ο ετήσιος προϋπολογισμός της ενίσχυσης για την περίοδο 2023-2027, ανέρχεται σε 2.233.856 ευρώ για έκταση 43.630 στρεμμάτων.

Δικαιούχοι της συνδεδεμένης ενίσχυσης βιομηχανικής τομάτας είναι οι ενεργοί γεωργοί που πληρούν τους παρακάτω όρους επιλεξιμότητας: 

1. Παραδίδουν κατ’ ελάχιστο 50 τόνους βιομηχανικής τομάτας ανά εκτάριο (1 εκτάριο = 10 στρέμματα) καλλιεργούμενης έκτασης, σε εγκεκριμένες μεταποιητικές επιχειρήσεις του άρθρου 8 της παρούσας, από 1η Ιουνίου έως και την 30η Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης.
Στην περίπτωση που υπάρχουν διαπιστωμένες εξατομικευμένες ζημιές ανά δικαιούχο από τον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) δύναται οι ποσότητες αυτές να προσμετρούνται στη συνολική επιλέξιμη ποσότητα.

2. Οι παραδόσεις σε εγκεκριμένες μεταποιητικές επιχειρήσεις του άρθρου 8 της παρούσας πραγματοποιούνται: 
i) Μέσω των παρακάτω φορέων για τους παραγωγούς μέλη τους: α) Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και Μορφές Συλλογικής Οργάνωσης, όπως ορίζονται στο νόμο 4673/2020. β) Ομάδες και Οργανώσεις παραγωγών, σύμφωνα με τον καν. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. 
ii) Οι γεωργοί οι οποίοι δεν είναι μέλη των ανωτέρω φορέων μπορούν να παραδίδουν:- σε αυτούς ως συνεργαζόμενοι- απευθείας στις εγκεκριμένες μεταποιητικές επιχειρήσεις στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται η προσκόμιση πρωτοτύπου τιμολογίου πώλησης ή αγοράς του προϊόντος.

3. Η παράδοση της πρώτης ύλης γίνεται από: (α) τους φορείς για τα μέλη τους και τους συνεργαζόμενους με αυτούς ενεργούς γεωργούς ή (β) τους μεμονωμένους ενεργούς γεωργούς, που δεν είναι μέλη των ανωτέρω φορέων, με ευθύνη τους, στο εργοστάσιο της μεταποιητικής επιχείρησης ή σε κατάλληλο χώρο συγκέντρωσης της μεταποιητικής επιχείρησης, σύμφωνα με την εκάστοτε σχετική νομοθεσία. Η ελάχιστη επιλέξιμη έκταση αγροτεμαχίου προς ένταξη στο καθεστώς συνδεδεμένης ενίσχυσης ορίζεται σε 0,1 εκτάρια. 

4. Έχουν εγκαταστήσει σύστημα στάγδην άρδευσης. 

5. Η εν λόγω συνδεδεμένη ενίσχυση χορηγείται υπό την προϋπόθεση, ότι εκτός από τη συμβατότητα με την Οδηγία-πλαίσιο για τα νερά (2000/60/EC) θα τηρηθεί και η εθνική νομοθεσία σχετικά με την προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Κάποτε η Ελλάδα είχε καλλιέργεια τεύτλων και εργοστάσια της ΕΒΖ που αγόραζαν τα τεύτλα και έκαναν παραγωγή ζάχαρης. 

Μάλιστα η ΕΒΖ είχε προχωρήσει στη δημιουργία δύο ακόμη εργοστασίων στην Σερβία.

Σήμερα η χώρα μας ούτε τεύτλα καλλιεργεί ούτε ζάχαρη παράγει αλλά καλύπτει τις ανάγκες της από εισαγωγές.

Από την άλλη η Ισπανία - που είναι μεγάλη ανταγωνίστρια χώρα αλλά έχει και σοβαρή στρατηγική στον αγροτικό τομέα - έχει σε ανοδική πορεία την καλλιέργεια τεύτλων και την παραγωγή ισπανικής ζάχαρης.

Τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα από το Ισπανικό Αγροτικό Ταμείο Εγγυήσεων (FEGA), αναφέρουν ότι στις αιτήσεις ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) της ΚΑΠ του 2023, έχουν δηλωθεί συνολικά 353.030 στρέμματα με καλλιέργεια τεύτλων στην χώρα.  

Οι μεγαλύτερες εκτάσεις καλλιέργειας τεύτλων στην χώρα είναι στην επαρχία Castilla y León, με 248.270 στρέμματα, ακολουθούμενη από την Ανδαλουσία με 78.640.

Μεγάλο μέρος των τεύτλων που καλλιεργούνται στη νότια Ισπανία προέρχεται από ξηρικές καλλιέργειες και επομένως έχουν μειωμένες αποδόσεις.

Πάντως σημαντικές επενδύσεις γίνονται στην επαρχία León, με νέα συστήματα άρδευσης, με στόχο να υπάρξουν υψηλές αποδόσεις και αύξησης της παραγωγής τεύτλων τα επόμενα χρόνια. 

Για το νέο καλλιεργητικό έτος οι ισπανικές αγροτικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι αναμένονται αυξήσεις στα συμβόλαια που θα υπογράψουν τα δύο εργοστάσια ζάχαρης με τους τευτλοπαραγωγούς λόγω της ανοδικής πορείας των διεθνών τιμών. Επίσης ζητούν νέες επενδύσεις από το ιδιωτικό εργοστάσιο ζάχαρης AB Azucarera και το συνεταιριστικό ACOR, με στόχο την αύξηση των στρεμμάτων καλλιέργειας αλλά και στην μεταποίηση για την παραγωγή ζάχαρης για να καλύψουν τη διεθνή ζήτηση.

Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ για τη χορήγηση της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών (μηδική και τριφύλλι) το 2023.

Η συνδεδεμένη αφορά τηνΠαρέμβασης Π1-32.2 «Στήριξη συνδεδεμένου εισοδήματος - Φυτική παραγωγή Πρωτεϊνούχες Καλλιέργειες» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ - 2023- 2027).

Ο προϋπολογισμός της ενίσχυσης για κάθε έτος της περιόδου στο πλαίσιο της συνδεδεμένης εισοδηματικής ενίσχυσης για τα πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή ανέρχεται στα 16.179.600 ευρώ.

Η έκταση αναφοράς της συνδεμένης ενίσχυσης για κάθε έτος της περιόδου 2023-2027 καθορίζεται σε 194.935 εκτάρια (1.949.350 στρέμματα).

Η προτεινόμενη τιμή ενίσχυσης είναι στα 8,3 ευρώ το στρέμμα (83 ευρώ/εκτάριο).

Τα ποσοστά αυτά υπολογίστηκαν, λαμβάνοντας υπόψη και τις αντίστοιχες αποκλίσεις της περιόδου 2017-2020 για τη συγκεκριμένη συνδεδεμένη ενίσχυση. Επομένως η ελάχιστη και η μέγιστη μοναδιαία τιμή εκτιμώνται σε 71 ευρώ/εκτάριο (7,1 ευρώ/στρέμμα) και 95 ευρώ/εκτάριο (9,5 ευρώ/στρέμμα), αντίστοιχα.

Όροι επιλεξιμότητας 
1. Να προσκομίζουν τιμολόγιο αγοράς ή πώλησης του προϊόντος σε μεταποιητική μονάδα, κτηνοτρόφο ή έμπορο του προϊόντος. Στην περίπτωση που οι δικαιούχοι διατηρούν παράλληλα κτηνοτροφική εκμετάλλευση μηρυκαστικών, δεν απαιτείται η προσκόμιση τιμολογίου αγοράς ή πώλησης για το μέρος της ζωοτροφής που προορίζεται για τα ζώα της εκμετάλλευσής τους, το οποίο θα υπολογίζεται σε συνάρτηση με τον αριθμό, το είδος και τις διατροφικές απαιτήσεις εκάστου ζώου σε πρωτεϊνούχα σανοδοτικά ψυχανθή.

2. Η συγκομιδή να πραγματοποιείται μόνο στην ωριμότητα ή κοντά στην ωριμότητα.

3. Η ελάχιστη επιλέξιμη έκταση αγροτεμαχίου καθορίζεται σε 0,1 εκτάριο.

4. Να παραδίδουν προϊόν σε εμπόρους, ομάδες/οργανώσεις παραγωγών και συνεταιρισμούς αγροτών το αργότερο έως την 28η Φεβρουαρίου του επόμενου από το έτος υποβολής της αίτησης.

5. Οι παραδόσεις πρέπει να γίνονται σε έναν από τους παρακάτω φορείς:
i) Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις (ΑΣΟ), όπως ορίζονται στον ν. 4673/2020 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,
ii) ομάδες και οργανώσεις παραγωγών, σύμφωνα με τον Καν. (ΕΕ) 2021/2115 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου και τον Κανονισμό (ΕΕ) 1308/2013,
iii) οποιαδήποτε νομική οντότητα έχουσα εμπορική δραστηριότητα στον τομέα των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών.

Διαβάστε το ΦΕΚ εδώ

Με τη νέα ΚΑΠ ενισχύονται οι παραγωγοί με αρόσιμη έκταση, οι οποίοι μετατρέπουν το 10% της αρόσιμης γης της εκμετάλλευσης τους σε «περιοχή οικολογικής εστίασης».

Με αρκετή καθυστέρηση ο ΟΠΕΚΕΠΕ εξέδωσε την σχετική εφαρμοστική εγκύκλιο. Επιλέξιμες καλλιέργειες είναι χειμερινά σιτηρά, αραβόσιτος, βαμβάκι.

Αφορά το οικολογικό σχήμα Π1-31.2 - Επέκταση της εφαρμογής περιοχών οικολογικής εστίασης, που αποτελείται από τις κάτωθι δράσεις:
α) 31.2-Α «Περιοχές οικολογικής εστίασης»
β) 31.2-Β «Περιοχές οικολογικής εστίασης με φυτά ξενιστές».

Υποχρεωτικές απαιτήσεις
1. Για εκμεταλλεύσεις με αρόσιμη γη κάτω των 10 εκταρίων ή για εκμεταλλεύσεις με αρόσιμη γη άνω των 10 εκταρίων που εξαιρούνται από την υποχρέωση τήρησης του προτύπου ΚΓΠΚ 8 - πρώτη απαίτηση περί ελάχιστου υποχρεωτικού ποσοστού αρόσιμης γης που διατίθεται σε μη παραγωγικές εκτάσεις και χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένης της γης υπό αγρανάπαυση, δεν υπάρχει σχετική υποχρέωση.

2. Για τις εκμεταλλεύσεις που υποχρεούνται να τηρούν το πρότυπο ΚΓΠΚ 8 - πρώτη απαίτηση, ισχύουν τα προβλεπόμενα στην υπουργική απόφαση για την εφαρμογή του καθεστώτος της αιρεσιμότητας, ειδικά για τις εκμεταλλεύσεις που εντάσσονται στο οικολογικό πρόγραμμα Π1-31.2 «Επέκταση της εφαρμογής περιοχών οικολογικής εστίασης».

3. Για όλες τις εκμεταλλεύσεις ανεξαρτήτως μεγέθους, αγροτεμάχια που γειτνιάζουν με υδάτινους όγκους υποχρεούνται στην τήρηση του προτύπου ΚΓΠΚ 4 - Δημιουργία ζωνών ανάσχεσης κατά μήκος υδάτινων όγκων, όπως αυτό εξειδικεύεται στην υπουργική απόφαση για την εφαρμογή του καθεστώτος της αιρεσιμότητας.

Δράση 31.2-Α Περιοχές οικολογικής εστίασης
Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:
Χειμερινά σιτηρά - 10 ευρώ/εκτάριο (1 ευρώ/στρέμμα)
Αραβόσιτος -  37 ευρώ/εκτάριο (3,7 ευρώ/στρέμμα)
Βαμβάκι - 16 ευρώ/εκτάριο (1,6 ευρώ/στρέμμα)
Οι ενισχύσεις αφορούν το σύνολο των αγροτεμαχίων στα οποία δηλώνεται η δράση με τις επιλέξιμες καλλιέργειες. 

Επίσης πρόσθετη ενίσχυση μπορεί να δοθεί στην περίπτωση εγκατάστασης φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα ή έντομα-επικονιαστές που κυμαίνεται από 1,5 €/στρ. έως 4,2 €/στρ.

Στο πλαίσιο της δράσης, οι γεωργοί υποχρεούνται να μετατρέψουν τουλάχιστον το 10% της αρόσιμης γης με τις επιλέξιμες στη δράση καλλιέργειες, σε περιοχή οικολογικής εστίασης, δηλαδή σε μη παραγωγικές εκτάσεις και χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένης της γης υπό αγρανάπαυση, καθώς και σε εκτάσεις που καλλιεργούνται με φυτά που δεσμεύουν άζωτο (ψυχανθή) χωρίς τη χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Στοιχεία που συνιστούν περιοχή οικολογικής εστίασης:
α) οι μη παραγωγικές εκτάσεις και χαρακτηριστικά συμπεριλαμβανομένης της γης υπό αγρανάπαυση, καθώς και
β) εκτάσεις που καλλιεργούνται με φυτά που δεσμεύουν άζωτο (ψυχανθή) χωρίς τη χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Μη παραγωγικές περιοχές εκτάσεων είναι:

• Τάφροι (Εξαιρούνται τα κανάλια που κατασκευάζονται από σκυρόδεμα)
• Φυσικά Πρανή, ζώνες ανάσχεσης
• Θαμνοστοιχίες,
• Εκτάσεις γης σε αγρανάπαυση
• Ρέματα
• Αναβαθμίδες

Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί είναι οι ανωτέρω εκτάσεις να συμπεριλαμβάνονται στο υπόβαθρο της ΕΑΕ 2023.

Αζωτοδεσμευτικά είδη (ψυχανθή):
i. Medicago sativa (Μηδική)
ii. Phaseolus spp. (Φασόλια)
iii. Vigna spp. (Μαυρομάτικα κ.α.)
iv. Lotus corniculatus (Λωτός)
v. Cicer spp. (Ρεβύθια)
vi. Trifolium spp. (Τριφύλλια)
vii. Vicia faba (Βρώσιμα κουκιά)
viii. Lens culinaris (Φακές)
ix. Lupinus spp. (Λούπινα)
x. Pisum spp. (Μπιζέλια)
xi. Vicia spp. (Βίκος κ.α.)

Εφόσον επιλεγεί η συγκεκριμένη δράση η σπορά των αζωτοδεσμευτικών ειδών θα πρέπει να αποδεικνύεται με τιμολόγια αγοράς πιστοποιημένου σπόρου.

Δράση 31.2-Β Περιοχές οικολογικής εστίασης με φυτά ξενιστές

Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:

Χειμερινά σιτηρά
για δημιουργία περιοχών οικολογικής εστίασης - 10 ευρώ/εκτάριο (1 ευρώ/στρέμμα)
για εμπλουτισμό των περιοχών οικολογικής εστίασης με φυτά ξενιστές - 5 ευρώ/εκτάριο (0,5 ευρώ/στρέμμα)
Σύνολο 15 ευρώ/εκτάριο (1,5 ευρώ/στρέμμα)

Αραβόσιτος 
για δημιουργία περιοχών οικολογικής εστίασης - 37 ευρώ/εκτάριο (3,7 ευρώ/στρέμμα)
για εμπλουτισμό των περιοχών οικολογικής εστίασης με φυτά ξενιστές - 5 ευρώ/εκτάριο (0,5 ευρώ/στρέμμα)
Σύνολο 42 ευρώ/εκτάριο (4,2 ευρώ/στρέμμα)

Βαμβάκι
για δημιουργία περιοχών οικολογικής εστίασης - 16 ευρώ/εκτάριο (1,6 ευρώ/στρέμμα)
για εμπλουτισμό των περιοχών οικολογικής εστίασης με φυτά ξενιστές - 5 ευρώ/εκτάριο (0,5 ευρώ/στρέμμα)
Σύνολο 21 ευρώ/εκτάριο (2,1 ευρώ/στρέμμα)

Φυτά ξενιστές δύναται να είναι:

α) Μίγματα αποτελούμενα από δύο (2) τουλάχιστον από τα παρακάτω καλλιεργούμενα είδη:

• κορίανδρος (Coriandrum sativum), άνηθος (Αnethum graveolens), γλυκάνισος (Pimpinella anisum) από την Οικογένεια των Σελινοειδών (Αpiaceae)
• ρόκα (Eruca sativa) από την Οικογένεια των Σταυρανθών (Βrassicaceae)
• βίκος (Vicia sativa), μπιζέλι (Pisum sativum), κουκί (Vicia faba) (σε μικρό ποσοστό στο μίγμα), λαθούρι (Lathyrus spp.), τριφύλλια (Trifolium spp.) από την Οικογένεια των Ψυχανθών (Fabaceae)

β) Είδη από την αυτοφυή βλάστηση, με αναγνωρισμένα καλή προσέλκυση σε επικονιαστές και άλλα ωφέλιμα έντομα, εφόσον φύονται σε ικανούς πληθυσμούς και δεν αποτελούν ζιζάνια για τις εκάστοτε καλλιέργειες. Σε αυτά ανήκουν τα κάτωθι είδη:

• άγριο καρότο (Daucus carota), ασπροκέφαλο (Αmmi majus), άγριος μάραθος (Foeniculum vulgare), από την Οικογένεια των Σελινοειδών (Αpiaceae)
• άγρια ρόκα (Eruca vesicaria), άγριο ραπανάκι (Raphanus raphanistrum), βουνιάς η ροκόμορφη (Βunias erucago), από την Οικογένεια των Σταυρανθών (Βrassicaceae)
• βίκος (Vicia spp), λαθούρι (Lathyrus spp.), τριφύλλια (Trifolium spp.), μηδική (Medicago spp.), από την Οικογένεια των Ψυχανθών (Fabaceae)
• μεγάλη κίτρινη μαργαρίτα ή χρυσάνθεμο το στεφανωματικό (Glebionis coronaria), άγρια καλέντουλα (Calendula arvensis), ανθεμίδα ή μαργαρίτα (Αnthemis sp.), χαμομήλι (Matricaria chamomila), κενταύρια (Centaurea spp.), κρηπίδα ή γεράκι (Crepis spp.), αγριο-ράδικο ή πικραλίδα ή ταραξάκο (Taraxacum officinale), ζοχός (Sonchus oleraceus), από την Οικογένεια των Σύνθετων ή Αστεροειδών (Αsteraceae)
• μπουράντζα ή βοράντζα ή μποράγο (Βorago officinalis), έχιο (Echium spp.), από την Οικογένεια των Βοραγινοειδών (Βoraginaceae)
• λάμιο (Lamium spp.), από την Οικογένεια των Χειλανθών (Lamiaceae)
• σκαμπιόζα (Scabiosa sp.), κναουτία (Knautia sp.), από την Οικογένεια των Αιγοκλιματίδων (Caprifoliaceae)
• γεράνι (Geranium spp.), ερωδιός ο γερανοειδής (Erodium spp.), από την Οικογένεια των Γερανιϊδών (Geraniaceae)
• βερονίκη (Veronica sp.), από την Οικογένεια των Σκροφουλαριϊδών (Scrophulariaceae).

Επισυναπτόμενα δικαιολογητικά
Τιμολόγια αγοράς του μίγματος πιστοποιημένων σπόρων για τα φυτά-ξενιστές επικονιαστών. Δεν αφορά την αυτοφυή βλάστηση.

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Επαρχίας Φαρσάλων «ΕΝΙΠΕΑΣ» απέστειλε επιστολή προς το ΥπΑΑΤ για τις ζημιές που έχουν προκληθεί σε καλλιέργειες των Φαρσάλων και των ευρύτερων περιοχών μετά τις παρατεταμένες και συνεχείς βροχοπτώσεις που εκδηλώθηκαν, τόσο το Μάιο, όσο και τον Ιούνιο, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στην ομαλή εξέλιξη των καλλιεργειών της περιοχής.

Η επιστολή που υπογράφει ο Πρόεδρος του Συνεταιρισμού κ. Αθανάσιος Καραΐσκος, αναφέρει μεταξύ άλλων πως: «στα δημητριακά εξαιτίας των προαναφερόμενων καιρικών συνθηκών υπήρξε μείωση της παραγωγής, σοβαρότατη υποβάθμιση της ποιότητας, οδηγώντας σε πολύ χαμηλές τιμές για την αγορά, που δεν ανταποκρίνονται στο κόστος καλλιέργειας του σκληρού σίτου».

Επιπλέον, τονίζεται πως λόγω των καιρικών φαινομένων υπήρξαν καταστροφικές συνέπειες, τόσο στην καλλιέργεια της φακής, όσο και της βιομηχανικής τομάτας. 

Ειδικότερα, «στα ψυχανθή υπήρξαν καταστροφικές συνέπειες στην καλλιέργεια της φακής εξαιτίας του τινάγματος του καρπού με μειώσεις παραγωγής που αγγίζουν το 60% με 70%, ενώ στη βιομηχανική τομάτα, οι βροχοπτώσεις δημιούργησαν τεράστια μυκητολογικά προβλήματα με κύριο παθογόνο τον περονόσπορο», καθώς η καταπολέμησή του με συνεχόμενους ψεκασμούς κατέστη αδύνατη λόγω των ως άνω καιρικών φαινόμενων, συμπληρώνει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Επαρχίας Φαρσάλων «ΕΝΙΠΕΑΣ».

Σε συνέχεια των παρατεταμένων βροχοπτώσεων, επήλθε και το κύμα καύσωνα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, η θερμοκρασία εδάφους στον κάμπο της Θεσσαλίας, στις 13 Ιουλίου 2023, πλησίασε τους 55°C. Οι υψηλότατες θερμοκρασίες, όπως τονίζεται και από τον συνεταιρισμό, είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή της ανάπτυξης των καρπών και της καρπόδεσης, που οδήγησε σε τρομακτική μείωση της παραγωγής.

Ξεκίνησε η συγκομιδή βιομηχανικής ντομάτας στην Λάρισα ανακοίνωσε ο Α.Σ. ΘΕΣΤΟ. 

Το σύνολο σχεδόν των συνεργαζόμενων εργοστασίων (ΝΟΜΙΚΟΣ, ΝΤΑΜΑΒΑΝΤ, DEL MONTE, AGROFARM, ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΤΡΟΦΙΜΑ και ΧΥΜΟΦΡΟΥΤ), ανοίγουν τις πύλες τους και ξεκινούν να παραλαμβάνουν το προϊόν.

Ο Α.Σ. ΘΕΣΤΟ δημοσιοποίησε τις συμβάσεις με τις τιμές και τους λοιπούς όρους παράδοσης για την παραγωγή του 2023. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο διευθυντής του Συνεταιρισμού Τοματοπαραγωγών (ΘΕΣΤΟ), κ. Αστέριος Σαπουνάς, ξεκίνησε χωρίς προβλήματα η συγκομιδή της βιομηχανικής ντομάτας στην Λάρισα. Η συγκομιδή πρόκειται να εντατικοποιηθεί το επόμενο 10ημερο. Οι τιμές με τα εργοστάσια είναι σε καλύτερα επίπεδα σε σχέση με πέρυσι.

Τα τελευταία χρόνια η ζήτηση αυξήθηκε λόγω της διατροφικής κρίσης και οι καλές τιμές του προϊόντος ώθησαν αρκετούς παραγωγούς να ασχοληθούν με την καλλιέργειά της. Αποτέλεσμα ήταν τη φετινή καλλιεργητική περίοδο να παρατηρηθεί μια αύξηση περίπου 30% συγκριτικά με το 2022 και οι καλλιεργούμενες εκτάσεις, μόνο στο νομό Λάρισας, να διαμορφώνονται περί τα 25-26 χιλιάδες στρέμματα.

Η καλλιέργεια επηρεάστηκε ποσοτικά από τις καιρικές συνθήκες αλλά εκτιμώ ότι δεν θα έχει ποιοτικά προβλήματα. Οι ζημιές που είχαμε φέτος στην καλλιέργεια λόγω των καιρικών συνθηκών (βροχοπτώσεις Μαΐου και Ιουνίου έφεραν προβλήματα με περονόσπορο) καταγράφονται από τον ΕΛΓΑ.

Οι τιμές των εργοστασίων για ποιότητα 5,00 Brix (εγγυημένη τιμή) ξεκινούν από 137 και φτάνουν έως 150 ευρώ ο τόνος.

Διαβάστε τον τιμοκατάλογο πατήστε εδώ 

Ζημιές είχαν οι παραγωγοί βιομηχανικής ντομάτας εξαιτίας του παρατεταμένου καύσωνα και ειδικά το διάστημα από 22 έως και 24 Ιουλίου 2023.

Όπως καταγγέλλουν οι παραγωγοί στον ΑγροΤύπο, φέτος μετά τις διαπραγματεύσεις που έκαναν με τα εργοστάσια ντοματοπολτού υπέγραψαν συμβόλαια με μέση τιμή παραγωγού στα 1,5 ευρώ το κιλό.

Έρχεται τώρα ο ΕΛΓΑ να τους αποζημιώσει για τις ζημιές λόγω του καύσωνα με τιμή στα 0,70 ευρώ το κιλό.

Στην ουσία ο ΕΛΓΑ αποζημιώνει με τιμές που ίσχυαν πριν από μια δεκαετία.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Βαλιανάτος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Βιομηχανικής ντομάτας Αμαλιάδας, «είναι απαράδεκτο να γίνονται διαπραγματεύσεις με την μεταποίηση και να καταφέρνουμε να κερδίζουμε καλές τιμές αλλά τώρα έρχεται ο ΕΛΓΑ και αποζημιώνει τους παραγωγούς με ουσιαστικά μισή τιμή σε σχέση με την αξία που έχει στην αγορά. Και γνωρίζει ο Οργανισμός ποσό έχει αυξηθεί το κόστος καλλιέργειας».

Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι για φέτος έχει υπογραφεί η σχετική υπουργική απόφαση και δεν μπορεί κάτι να αλλάξει.

Βέβαια αυτή την αδικία μπορεί να διορθώσει με προσωπική παρέμβασή του ο ίδιος ο υπουργός ΑΑΤ κ. Αυγενάκης.

Χαμηλή τάση για την σπορά της ελαιοκράμβης καταγράφεται την φετινή χρονιά, σύμφωνα με τους παραγωγούς. Ειδικότερα, όπως εξήγησε ο κος Χαράλαμπος Παπαδόπουλος από την περιοχή της Δράμας, ο μήνας Σεπτέμβριος θεωρείται «απαγορευτικός», καθώς πλέον αποτελεί καλοκαιρινό μήνα, με υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες δεν βοηθούν να ευδοκιμήσει η καλλιέργεια της ελαιοκράμβης. Επιπλέον, ο κος Παπαδόπουλος πρόσθεσε, ότι η τάση της ελαιοκράμβης σημείωσε καθοδική πορεία, αφού την τελευταία διετία υπήρξε άνοδος των σιτηρών. Ο ίδιος τώρα ασχολείται με την καλλιέργεια σκληρών σιταριών σε συνεργασία με την «Βεργίνα» και την «Barilla», ενώ καλλιεργεί και μαλακά σιτάρια σε συνεργασία με τους «Μύλους Θράκης», λέγοντας χαρακτηρίστηκα ότι: «…την περσινή χρονιά γνωρίζαμε, ότι θα πληρωθούμε με αυτές τις τιμές που είχαμε κλείσει. Και, ήδη, φέτος που έπεσαν οι τιμές εμείς είμαστε εξασφαλισμένοι…».
Άλλος ένας παραγωγός, από την περιοχή της Ξάνθης, ο κος Γιώργος Καραγιαννίδης, ο οποίος καλλιεργεί ελαιοκράμβη από το 2008, τη φετινή χρονιά δεν κατάφερε να καλλιεργήσει κανένα στρέμμα, ενώ, όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά, ανέφερε τις προηγούμενες χρονιές καλλιεργούσε από 150 έως 300 στρέμματα γης, με την κατάλληλη περίοδο της σποράς να είναι από τις 20 Σεπτεμβρίου έως τις 10 Οκτωβρίου.
Στην περιοχή της Ξάνθης, σύμφωνα με τον κ. Καραγιαννίδη, όσοι έσπειραν ελαιοκράμβη είχαν πολύ μικρές αποδόσεις. Κάνοντας ο ίδιος μια σύγκριση με προηγούμενες καλές χρονιές διαπίστωσε, ότι ενώ οι αποδόσεις κυμαίνονταν της τάξεως των τριακοσίων πενήντα (350) κιλών, φέτος τα κιλά δεν ξεπερνούσαν τα εκατό (100) με εκατό πενήντα (150). «Φέτος δεν μπόρεσα να σπείρω, γιατί το κτήμα ήταν ξερό και δεν με βοήθησε», τόνισε ο παραγωγός από την Ξάνθη, προσθέτοντας ότι την περσινή χρονιά στον Νομό Ξάνθης τα στρέμματα συνολικά ήταν μερικές χιλιάδες και τώρα ίσως να μην ξεπερνούν τα πεντακόσια.
Και για τον κ. Στέλιο Μάρκου, που βρίσκεται στην περιοχή Λαγκαδά στην Κεντρική Μακεδονία, η φετινή καλλιέργεια της ελαιοκράμβης ακολούθησε μια πτωτική τάση, καθώς όπως ο ίδιος ανέφερε: «οι κλιματολογικές συνθήκες τον καιρό της σποράς ήταν πολύ δύσκολες υπήρξε πολύ ξηρασία…όλοι οι παραγωγοί ζορίστηκαν στο να σπείρουν το φυτό, να φυτρώσει και να εξελιχθεί». Πρόσθεσε, επιπλέον, ότι η ελαιοκράμβη μπορεί να αποτελεί μια απαιτητική καλλιέργεια, εντούτοις αν ο παραγωγός την προσέξει, είναι μια καλλιέργεια που: «συμφέρει πολύ…και φυσικά έχει και πολύ καλύτερη τιμή», όπως ο ίδιος τόνισε. Ο κος Μάρκου φέτος κατάφερε να καλλιεργήσει τριακόσια (300) στρέμματα, λέγοντας ότι όσοι «τόλμησαν» στην περιοχή, που ο ίδιος δραστηριοποιείται, να καλλιεργήσουν «είτε έκαναν επανασπορές είτε σπείρανε λίγο πιο αργά από ότι πρέπει, οπότε η φετινή χρονιά δεν ήταν πετυχημένη, αναφορικά με την καλλιέργεια», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τέλος, ο Κωνσταντίνος Β. Σίμογλου, Γεωπόνος από το Τμήμα Ποιοτικού και Φυτουγειονομικού Ελέγχου ΔΑΟΚ ΠΕ Δράμας, μιλώντας για το νότιο τμήμα του νομού Σερρών ανέφερε, πως πάρα το γεγονός ότι παλαιότερα καλλιεργούνταν πολύ η ελαιοκράμβη από τους παραγωγούς, πλέον έχει μειωθεί δραστικά η καλλιέργεια. Όπως ο ίδιος εξηγεί, λόγω των φθινοπώρων που προηγήθηκαν οι σπορές ήταν αποτυχημένες και έτσι μέσα σε ένα διάστημα πέντε ετών κατέληξε να είναι πολύ χαμηλή η παρουσία της ελαιοκράμβης στην περιοχή. Ταυτόχρονα, πρόσθεσε, ότι στον νομό Καβάλας τα τελευταία έτη παρατηρήθηκε άνοδος. Ειδικότερα στην περιοχή της Ελευθερούπολης και στην πεδιάδα του Κάμπου των Τεναγών Φιλίππων Καβάλας, τα εδάφη, όπως εξήγησε, είναι πολύ εύφορα, με εκτατικές καλλιέργειες κατά κύριο λόγο όπως το καλαμπόκι και η σόγια, ενώ τα τελευταία χρόνια φαίνεται να ανεβαίνει και η ελαιοκράμβη.

Στις μεγάλες καταστροφές στις καλλιέργειες λόγω των καιρικών συνθηκών αναφέρεται ο κ. Θεοχάρης Λιούρης, πρόεδρος στον Γενικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Ιωαννίνων-ΕΝΩΣΗ αγροτών.

Όπως επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Λιούρης, είμαστε στα μέσα καλοκαιριού οι αγρότες να μην έχουν κατορθώσει να συλλέξουν ούτε ένα δέμα μηδικής, ενώ ζημιές υπάρχουν στα σιτάρια και τα αμπέλια. Τα προβλήματα αφορούν όλη την Ήπειρο και κυρίως το νομό Ιωαννίνων.

Συγκεκριμένα η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Όπως  σας είναι γνωστό, οι άστατες  καιρικές  συνθήκες  οι οποίες επικρατούν στην χώρα μας και ιδιαίτερα στον Νομό μας με τις συνεχόμενες βροχοπτώσεις, έχουν επιφέρει ολοκληρωτική καταστροφή σε όλες τις καλλιέργειες, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα που πλησιάζουμε στο μέσο του καλοκαιριού οι αγρότες να μην έχουν κατορθώσει να συλλέξουν ούτε ένα δέμα μηδικής.

Σε ότι αφορά τα σιτηρά, μεγάλες εκτάσεις έχουν μείνει ακαλλιέργητες και σε όσες από αυτές έχουν σπαρθεί καταστράφηκαν, το ίδιο συμβαίνει και στην αμπελοκαλλιέργεια του Νομού μας όπου πάνω από το 90% των καλλιεργειών έχει υποστεί ολοκληρωτική καταστροφή.

Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος παραγωγής των καθυστερήσεων πληρωμών των επιδοτήσεων αλλά και την μείωση των τιμών διάθεσης του γάλακτος, δημιουργούν ασφυκτικές καταστάσεις στον πρωτογενή τομέα ο οποίος έχει φτάσει σε οριακό σημείο και απειλείται πλέον με αφανισμό με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία του Νομού μας και κατ’ επέκταση για την οικονομία της χώρας όπου η συμβολή του είναι τεράστια. 

Κύριε  Υπουργέ:
Μαζί με τις ευχές μας για καλή επιτυχία στο έργο σας, σας παρακαλούμε όπως στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων σας αναλάβετε άμεσα πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των αγροτών του Νομού μας οι οποίοι βρίσκονται στην πιο δεινή θέση, έναντι των άλλων αγροτών της χώρας, λόγω της μορφολογίας του εδάφους και του μικρού και κατακερματισμένου κλήρου όπου το κόστος παραγωγής είναι δυσβάσταχτο.
Με την πεποίθηση ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στο αίτημα μας, σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων».

Οι βροχοπτώσεις Μαΐου και Ιουνίου έφεραν ζημιές από τον περονόσπορο στην βιομηχανική τομάτα σε περιοχές της Λάρισας.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Αστέριος Σαπουνάς, Γενικός Διευθυντής στον Α.Σ. ΘΕΣΤΟ, «φέτος αναμέναμε μια καλή παραγωγή βιομηχανικής ντομάτας. Τα προβλήματα όμως λόγω των καιρικών συνθηκών δημιούργησαν ζημιές από τον περονόσπορο σε συγκεκριμένες περιοχές της Λάρισας, με αποτέλεσμα να έχουμε ποσοτικά και ποιοτικά προβλήματα.

Ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει τις ζημιές και θα πρέπει να βρεθεί τρόπος για την καταγραφή τους ώστε να μπορέσουν να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.  

Η καλλιέργεια της βιομηχανικής τομάτας αποτελεί μια δυναμική καλλιέργεια, σημαντική για την οικονομία της ευρύτερης περιοχής της Λάρισας και για πολλούς παραγωγούς την κύρια πηγή εισοδήματός τους. 

Τα τελευταία χρόνια μετά από μια περίοδο ύφεσης για την καλλιέργεια, η ζήτηση αυξήθηκε λόγω της διατροφικής κρίσης και οι καλές τιμές του προϊόντος ώθησαν αρκετούς παραγωγούς να ασχοληθούν με την καλλιέργειά της. Αποτέλεσμα ήταν τη φετινή καλλιεργητική περίοδο να παρατηρηθεί μια αύξηση περίπου 30% συγκριτικά με το 2022 και οι καλλιεργούμενες εκτάσεις, μόνο για το νομό Λάρισας, να διαμορφώνονται περί τα 25-26 χιλ. στρέμματα.

Η καλλιέργειά της ξεκινάει συνηθώς από αρχές Απριλίου και συνεχίζεται μέχρι το δεύτερο δεκαήμερο του Μαΐου, ανάλογα πάντα με το σχεδιασμό που καθορίζουν οι βιομηχανίες για την ομαλή παραλαβή του προϊόντος την περίοδο συγκομιδής και διαχείρισης τους από αυτές (κλιμάκωση συγκομιδής).

Την φετινή καλλιεργητική περίοδο και ιδιαίτερα από τα τέλη Μαρτίου και μετά, επικράτησαν πρωτόγνωρες κλιματολογικές συνθήκες. Μετά από έναν ήπιο χειμώνα ακολούθησαν οι όψιμοι παγετοί του Μαρτίου και μέχρι τώρα επικράτησε ένας συνδυασμός χαμηλών για τη εποχή θερμοκρασιών και παρατεταμένων βροχοπτώσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Απρίλιος ήταν ο πιο κρύος μήνας των τελευταίων 25 χρόνων, με μέση ημερήσια θερμοκρασία χαμηλότερη κατά 1,50 C για το νομό Λάρισας συγκριτικά με τους αντίστοιχους μήνες των προηγούμενων χρόνων. 

Ο παραπάνω συνδυασμός (παρατεταμένων βροχοπτώσεων – θερμοκρασιών) κατέστησαν την καλλιέργεια της βιομ. τομάτας ευάλωτη και δημιούργησαν προβλήματα από νωρίς γι΄ αυτή. Οι πρώιμες φυτεύσεις καθηλώθηκαν, δημιουργήθηκαν ευνοϊκές συνθήκες για ανάπτυξη ασθενειών και η αδυναμία έγκαιρης φυτοπροστασίας λόγω αδυναμίας πρόσβασης στα χωράφια είχαν σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη διαφόρων ασθενειών από τα αρχικά στάδια των καλλιεργειών. Ανάλογη όμως ήταν η τύχη και των υπολοίπων φυτεύσεων (μεσοπρώιμων και όψιμων). Ταυτόχρονα λόγω των δυσμενών συνθηκών το δέσιμο στις πρώιμες φυτεύσεις είναι μειωμένο και η συνολική εμφάνιση των καλλιεργειών συνομολογούν την καθυστέρηση των καλλιεργειών.

Θα το επαναλάβουμε για να γίνει απόλυτα κατανοητό: Ζήσαμε καιρικές συνθήκες πρωτόγνωρες όχι μόνον για την ένταση τους αλλά και για τη διάρκειά τους. Οι παρατεταμένες βροχοπτώσεις, η  πολύ υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία  και οι χαμηλές θερμοκρασίες δημιούργησαν συνθήκες ιδανικές για την επιδρομή κυρίως του περονόσπορου αλλά και άλλων ασθενειών. Οι παραγωγοί από την πλευρά τους κάνανε όποτε τους επέτρεπε ο καιρός συνεχείς και επαναλαμβανόμενους ψεκασμούς, το αποτέλεσμα όμως ήταν μηδενικό γιατί τα καιρικά φαινόμενα ήταν με το μέρος των ασθενειών.

Τώρα ερχόμαστε να αντιμετωπίσουμε καταστροφές που δεν καλύπτει ο υφιστάμενος (και παρωχημένος επαναλαμβάνουμε για μια ακόμη φορά…) Κανονισμός αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, αλλά μπορούν να καλυφθούν με την ενεργοποίηση του μηχανισμού αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών. Η χώρα μας θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και στοχευμένα ώστε να βρεθούν οι πόροι για να καλυφθούν οι καταστροφές. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε όλοι μας είναι η εξασφάλιση των χρημάτων και η απόδοση των αποζημιώσεων να είναι ανάλογη των πραγματικών καταστροφών και αυτό θα γίνει μόνον με δίκαιες και σωστές εκτιμήσεις. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι υπήρξε πανδημία περονόσπορου σε όλη τη χώρα και τα αποτελέσματα θα είναι σε λίγο εμφανή όχι μόνον στους αγρότες αλλά και στις τοπικές οικονομίες και στην οικονομία της χώρας. 

Αν αναλογιστούμε το ήδη αυξημένο κόστος παραγωγής, με τις επιπλέον επεμβάσεις που οφείλουν να κάνουν οι παραγωγοί για να κρατήσουν σε παραγωγική κατάσταση τις καλλιέργειές τους και το χρονικό διάστημα που απαιτείται μέχρι την ολοκλήρωση των καλλιεργειών και τη συγκομιδή του προϊόντος, αντιλαμβανόμαστε όλοι μας την αβεβαιότητα και την ανησυχία που επικρατεί στη τάξη των παραγωγών. Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω και αφουγκραζόμενοι την απόγνωση των παραγωγών, θα θέλαμε να δείτε από κοντά το πρόβλημα και τις δυνατότητες επίλυσής του».

Όλα τα ψυχανθή και χειμερινά σιτηρά του Εθνικού καταλόγου ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών, καθώς και τα αρωματικά φυτά δίνουν ενισχύσεις στους παραγωγούς μέσα από τη Δράση 31.1-Β «Καλλιέργεια προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ειδών και ποικιλιών», των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes) που αφορούν το νέο πρασίνισμα της τρέχουσας ΚΑΠ.

Στο πλαίσιο της δράσης, ενισχύεται η καλλιέργεια ειδών και ποικιλιών προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες.
Όπως αναφέρει η εφαρμοστική απόφαση του σχετικού ΦΕΚ Στις ξηροθερμικές συνθήκες της Μεσογείου τα είδη και οι ποικιλίες αυτές καλύπτουν τις αρδευτικές τους ανάγκες από το νερό της βροχής ή, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ξηρασίας όπως οι αναμενόμενες λόγω της κλιματικής αλλαγής, οι ανάγκες τους σε άρδευση είναι σημαντικά μικρότερες.

Επιλέξιμες για την δράση είναι:

α) οι ποικιλίες ψυχανθών (κτηνοτροφικά ψυχανθή και όσπρια) και χειμερινών σιτηρών του Εθνικού καταλόγου ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών, που είναι αναρτημένος στον ιστότοπο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (πατήστε εδώ)

β) 55 φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά:
1 ΛΙΟΠΟΥΡΝΑ-ΓΚΙ (Ilex aquifolium)
2 ΔΙΚΤΑΜΟΣ (Origanum dictamnus)
3 ΔΙΚΤΑΜΟΣ - ΤΟΠΙΚΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ
4 ΚΡΟΚΟΣ (Crocus sativus)
5 ΜΑΡΑΘΟΣ (Foeniculum vulgare)
6 ΜΕΝΤΑ (Mentha spp.)
7 ΡΙΓΑΝΗ (Origanum vulgare subsp. hirtum)
8 ΡΙΓΑΝΗ - ΤΟΠΙΚΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ
9 ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ (Salvia spp.)
10 ΤΣΑΪ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ (Sideritis spp.)
11 ΤΣΑΪ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ - ΤΟΠΙΚΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ
12 ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ (Ocimum basilicum)
13 ΓΙΑΣΕΜΙ (Jasminum officinale)
14 ΓΛΥΚΑΝΙΣΟ (Pimpinella anisum)
15 ΓΛΥΚΑΝΙΣΟ - ΤΟΠΙΚΗ ποικιλία ΛΕΣΒΟΥ, ΧΙΟΥ (Pimpinella anisum)
16 ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ (Salvia rosmarinus)
17 ΘΥΜΑΡΙ (Thymus spp., Thymbra spp.)
18 ΚΟΡΙΑΝΔΡΟΣ (Coriandrum sativum)
19 ΚΥΜΙΝΟ (Cuminum cyminum)
20 ΛΕΒΑΝΤΑ (Lavandula spp.)
21 ΜΑΤΖΟΥΡΑΝΑ (Origanum majorana)
22 ΜΕΛΙΣΣΟΧΟΡΤΟ (Melissa officinalis)
23 ΣΑΛΒΙΑ ΣΚΛΑΡΕΑ (Salvia sclarea)
24 ΥΣΣΩΠΟΣ (Ηyssopus officinalis)
25 ΓΛΥΚΥΡΡΙΖΑ (Glychiriza glabra)
26 ΦΑΚΕΛΩΤΗ (Phacelia tanacetifolia)
27 ΚΑΡΔΑΜΟ (Elettaria spp., Zingiber spp.)
28 ΣΙΝΑΠΙ (Sinapis alba)
29 ΧΑΜΟΜΗΛΙ (Matricaria recutita)
30 ΔΥΟΣΜΟΣ (Mentha spicata, Mentha spp.)
31 ΣΠΑΘΟΧΟΡΤΟ (Hypericum perforatum, Hypericum spp.)
32 ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ (Urtica spp.)
33 ΛΟΥΙΖΑ (Αloysia citrodora)
34 ΚΡΙΤΑΜΟ (Crithmum maritimum)
35 ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΦΟΡΑ
36 ΑΘΑΝΑΤΟΣ - ΑΓΑΥΗ (Αgave americana, Agave spp.)
37 ΚΑΛΕΝΤΟΥΛΑ (Calendula officinalis)
38 ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ (Rosa damascena)
39 ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ (Rosa centifolia)
40 ΑΓΡΙΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ (Rosa canina, Rosa spp.)
41 ΕΧΙΝΑΚΕΙΑ (Echinacea spp.)
42 ΤΡΙΓΩΝΕΛΛΑ (Trigonella foenum-graecum, Trigonella spp.)
43 ΡΕΙΚΙ (Erica spp.)
44 ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ (Valeriana officinalis)
45 ΖΑΜΠΟΥΚΟ (Sambucus nigra)
46 ΔΑΦΝΗ (Laurus nobilis)
47 ΕΛΙΧΡΥΣΟ (Ηelichrysum spp.)
48 ΘΡΟΥΜΠΙ (Satureja thymbra)
49 ΣΑΤΟΥΡΕΓΙΑ (Satureja pillosa)
50 ΕΣΤΡΑΓΚΟΝ (Αrtemisia dracunculus)
51 ΦΛΙΣΚΟΥΝΙ (Mentha pulegium)
52 ΑΡΤΕΜΙΣΙΑ Η ΑΨΙ0ΙΑ (Αrtemisia absinthium)
53 ΛΑΔΑΝΙΑ ή ΚΙΣΤΟΣ (Cistus spp.)
54 ΚΙΤΡΙΝΗ ΠΡΙΜΟΥΛΑ (Primula veris)
55 ΛΕΜΟΝΟΧΟΡΤΟ (Cymbopogon citratus)

Οι παραγωγοί θα πρέπει να διατηρούν τα φορολογικά παραστατικά αγοράς του σπόρου για την τεκμηρίωση των επιλέξιμων ποικιλιών χειμερινών σιτηρών, οσπρίων και ετήσιων κτηνοτροφικών ψυχανθών.

Το μέγιστο ύψος ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:

• Ψυχανθή - 62,8 ευρώ ανά στρέμμα
• Χειμερινά σιτηρά - 31,3 ευρώ ανά στρέμμα
• Αρωματικά φυτά - 82,3 ευρώ ανά στρέμμα

Δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ που αφορά τη δράση 31.1-Α «Καλλιέργεια χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου» της νέας ΚΑΠ 2023 - 2027.

Στο πλαίσιο της δράσης του eco-schemes, ενισχύεται η καλλιέργεια ποικιλιών χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου, σε αντικατάσταση υδροβόρων καλλιεργειών και συγκεκριμένα του αραβοσίτου, της μηδικής και του βαμβακιού.

Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί είναι ότι η καλλιέργεια προς αντικατάσταση πρέπει να είχε καλλιεργηθεί και δηλωθεί στην ΕΑΕ - ΟΣΔΕ, στο αιτούμενο αγροτεμάχιο, κατά το προηγούμενο έτος του έτους της αίτησης ενίσχυσης.

Το ύψος της ενίσχυσης εξαρτάται από τα είδη που αντικαθίσταται και αυτά που εγκαθίσταται. 

Ειδικότερα η μέγιστη ενίσχυση για αντικατάσταση: 

• από μηδική σε βίκο είναι 48,8 ευρώ ανά στρέμμα
• από βαμβάκι σε βίκο είναι 10,9 ευρώ ανά στρέμμα
• από αραβόσιτο σε βίκο είναι 31,6 ευρώ ανά στρέμμα
• από μηδικής σε χειμερινά σιτηρά είναι 52,2 ευρώ ανά στρέμμα
• από βαμβάκι σε χειμερινά σιτηρά είναι 14,3 ευώ ανά στρέμμα
• από αραβόσιτο σε χειμερινά σιτηρά είναι 29,7 ευρώ ανά στρέμμα

Οι δικαιούχοι παραγωγοί θα πρέπει να διατηρούν τα φορολογικά παραστατικά αγοράς του σπόρου για την τεκμηρίωση των επιλέξιμων ειδών. 

Στην δυτική παραλία της Καλαμάτας, στην συνοικία Μπουρνιά, εκτείνονται οι εκτάσεις της οικογένειας Φραγκισκάκη, όπου πέρα της επιτυχημένης καλλιέργειας πατάτας πραγματοποιείται και η καλλιέργεια της αραχίδας, του φιστικιού που βγαίνει μέσα από το χώμα της γης. Η αραχίδα αποτελεί ετήσιο φυτό χαμηλής ανάπτυξης, με τα φιστίκια που παράγει να βρίσκονται σε λοβούς που αναπτύσσονται κάτω από την επιφάνεια του χώματος, ανάμεσα από τις ρίζες του φυτού.

Μεγάλα κοστολόγια και καμία κρατική βοήθεια δεν προβλέπεται για την καλλιέργεια της αραχίδας στην Ελλάδα

Η καλλιέργεια της αραχίδας, όπως τονίζει ο κος Παναγιώτης Φραγκισκάκης, παραγωγός αράπικου φιστικιού, όχι μόνο δεν βρίσκεται ανάμεσα στις Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης, αλλά και όπως ο ίδιος αναφέρει «στην Ελλάδα δεν φαίνεται ότι καλλιεργούμε Αραχίδα». Ενώ, παράλληλα, η κα Αγγελική Φραγκισκάκη, ιδιοκτήτρια των κτημάτων και έμπειρη καλλιεργήτρια διάφορων αγροτικών προϊόντων, σημείωσε ότι οι καλλιέργειες αυτές απαιτούν μεγάλα κόστη και οι ασφάλειες που πραγματοποιούνται μέσω του ΕΛΓΑ καλύπτουν οικονομικά μόνο τις ζημιές που προκαλούνται από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες.

Καλλιεργητικές εργασίες της αραχίδας

Η καλύτερη περίοδος για την φύτευση της αραχίδας, σύμφωνα με τον παραγωγό κ. Φραγκισκάκη, είναι η περίοδος μεταξύ της 15ης Μαΐου με την 5η Ιουνίου, όπου η θερμοκρασία έχει αρχίσει να σταθεροποιείται πάνω από τους 20°C. Ιδίως αναφορικά με τις απαιτούμενες καλλιεργητικές εργασίες, αρχικά τα κτήματα χρειάζεται να οργωθούν, εν συνεχεία ακολουθεί η φρέζα και κατόπιν πραγματοποιείται η φύτευση με τη βοήθεια εξειδικευμένου μηχανήματος. Στο στάδιο αυτό η απολύμανση του εδάφους για την αποτροπή εμφάνισης των ζιζανίων κρίνεται απαραίτητη, ώστε να εξασφαλιστεί μια καλή παραγωγή. Την επομένη της φύτευσης πραγματοποιείται το πότισμα και την παρεπόμενη ημέρα πραγματοποιείται ο ψεκασμός των φαρμάκων, ήτοι των ζιζανιοκτόνων, τα οποία, όπως τονίζει ο άνω παραγωγός, είναι εγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και βοηθούν στο να μην αναπτυχθούν χορτάρια. Αξίζει να αναφερθεί, ότι στο σημείο αυτό ο κος  Φραγκισκάκης, καθότι καλλιεργεί και πατάτες, ανέφερε ότι εισάγονται στη χώρα μας διάφορα καλλιεργητικά προϊόντα, όπως οι πατάτες, στα οποία, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, «έχουν χρησιμοποιηθεί για την καλλιέργεια τους φάρμακα, που στην Ελλάδα είναι καταργημένα εδώ και τριάντα χρόνια».  
Αναφορικά με την λίπανση της καλλιέργειας της αραχίδας, ο Καλαματιανός παραγωγός, σημείωσε, ότι πραγματοποιείται πάντοτε σε συνάρτηση με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η καλλιέργεια του, γεγονός που μαρτυρά ότι η παραγωγή απαιτεί συνεχή επίβλεψη από τον παραγωγό, με τον ίδιο να σημειώνει, ότι «το φυτό θα δείξει πότε το χρειάζεται». Παράλληλα, η κα Αγγελική Φραγκισκάκη πρόσθεσε, ότι το επαρκές πότισμα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο αναφορικά με την εξέλιξη και την απόδοση της παραγωγής, με κύρια προϋπόθεση, ωστόσο, να είναι απαλλαγμένο από τα άλατα. Ενώ, τέλος, ο κος Παναγιώτης πρόσθεσε, ότι το πότισμα πραγματοποιείται περί τις δύο φορές την εβδομάδα, αναλόγως, βέβαια, με την ηλικία του φυτού, καθώς για παράδειγμα μεγαλύτερη ανάγκη σε πότισμα έχει η καλλιέργεια κατά την περίοδο ανάπτυξης του φυλλώματος.

Συγκομιδή αραχίδας και τιμή κιλού

Αναφορικά με την συγκομιδή της αραχίδας ο Καλαματιανός παραγωγός σημείωσε, ότι «τα φιστίκια χρειάζονται τέσσερεις μήνες για να είναι έτοιμα για την διαδικασία της συγκομιδής. Τα ημιόρθια που βάζουμε εμείς χρειάζονται 120 με 130 ημέρες. Αφού τα βγάλουμε, χρειαζόμαστε οκτώ με δέκα μέρες να ξεραθούν και ύστερα μπαίνει η αλωνιστική».
Μια καλή παραγωγή φιστικιών, σύμφωνα πάντοτε με τον ίδιο, είναι από 450 έως 500 κιλά το στρέμμα, με το κόστος στα δικά του κτήματα να αγγίζει τα 300 έως 500 ευρώ. Ενώ, τέλος, αναφορικά με την τιμή πώλησης της αραχίδας, την οποία επιλέγει να δίνει σε έμπορους που ασχολούνται με το εγχώριο εμπόριο, ο κός Φραγκισκάκης σημείωσε, ότι «η τιμή που δουλέψαμε πέρσι ήταν σχετικά καλή, παρόλα αυτά με τα λιπάσματα και με όλα αυτά τα κοστολόγια που αυξήθηκαν, κατέληξε να είναι μια μέτρια χρονιά». Όσο αφορά την φετινή χρονιά σημείωσε ότι,  είναι νωρίς ακόμα να προβλεφθεί τόσο η εξέλιξη της παραγωγής όσο και η τιμή του κιλού, με τις συνεχείς βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν να μην αποτελούν μεγάλη απειλή για την πορεία της καλλιέργειας, καθώς όπως ο ίδιος σημείωσε «δεν μπορεί να υπάρξει κάποια επίπτωση στην καλλιέργεια, παρά μόνο στο φύτρωμα».

Αφού χάθηκαν δύο «χέρια» στα τριφύλλια, λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων, ξεκίνησαν αυτές τις ημέρες οι κοπές. Όλοι ελπίζουν το επόμενο διάστημα να ομαλοποιηθεί η κατάσταση.

Πάντως αυτή την περίοδο οι ποσότητες είναι μειωμένες και υπάρχουν προβλήματα ποιότητας.

Ο κ. Γιάννης Βάγκος, παραγωγός από την Λιβαδειά δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «ουσιαστικά έχουν χαθεί δύο κοπές στα τριφύλλια λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων. Όσοι έκοψαν γιατί φοβήθηκαν τις βροχές το πήγαν για ενσίρωμα και αποθήκη. Όλη η κοπή που έγινε τον Μάιο πήγε για ενσίρωση.

Τα πρώτα «καθαρά» τριφύλλια τα περιμένουμε σε περίπου 10 ημέρες. Εκτιμώ ότι το πρώτο καθαρό χέρι (στεγνό) θα έχει μια τιμή γύρω στα 22 λεπτά. Πάντως αυτή την εποχή ουσιαστικά δεν υπάρχουν ποσότητες παραγωγής (έχουμε μια απώλεια της τάξης του 30%). Επίσης δεν υπάρχει και καλή ποιότητα στα τριφύλλια. Αυτή την εποχή η τιμή κυμαίνεται στα 14 λεπτά και για σανοβρώμη (στεγνή) στα 17 λεπτά».     

Ο κ. Βαγγέλης Τασιούλας, παραγωγός από το Ριζοβούνι Καρδίτσας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε δύο χέρια πίσω στα τριφύλλια λόγω των βροχών. Τώρα ξεκίνησαν κανονικά οι κοπές αλλά το προϊόν είναι ποιοτικά υποβαθμισμένο. Ελπίζουμε στα επόμενα χέρια να πάνε καλύτερα τα πράγματα». 

Ο παραγωγός μηδικής και Αντιπρόεδρος της ΘΕΣγη κ. Ευάγγελος Παναγιώτου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «όσοι έκοψαν νωρίτερα τριφύλλια επειδή είχαμε πρόβλημα από συνεχόμενες βροχοπτώσεις τα πήγαν για ενσίρωμα. Αυτή την περίοδο όμως δεν υάρχει μεγάλη ζήτηση αλλά οι παραγωγοί τα αποθηκεύουν για να κάνουν πωλήσεις τον χειμώνα που θα έχει ζήτηση. 

Τώρα ξεκίνησαν οι κοπές για τα µεταβροχικά τριφύλλια με τα πρώτα παχαίρια να δίνουν τιμές στα 14 λεπτά. Στα 17 λεπτά το κιλό φτάνουν και οι σανοβρώµες, έναντι των 22 την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. 

Εμείς συνεργαζόμαστε με μεγάλους κτηνοτροφικούς συνεταιρισμούς και κλείνουμε τιμές από 25 έως 27 λεπτά το κιλό, ανάλογα τις πρωτεΐνες. Η τιμή παραγωγού κυμαίνεται από 24 έως 26 λεπτά. Πάντως υπάρχει ζήτηση και οι κτηνοτρόφοι θέλουν να κάνουν αγορές αλλά δεν βρίσκουν ποσότητες».

Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Δημήτρης Πανούσης από το Δρυμό Θεσσαλονίκης εκ μέρους της εταιρείας «Αφοί Πανούση» που κάνει παραγωγή αλλά και εμπορία μηδικής «ξεκίνησαν δειλά οι κοπές και ελπίζω να μην έχουμε νέες βροχοπτώσεις τις επόμενες ημέρες.

Ήδη έχουμε χάσει δύο χέρια.Τα τελευταία χρόνια έχουμε 4 - 5 χέρια στα τριφύλλια έχουμε ήδη χάσει τα δύο και αν και Σεπτέμβριο λόγω βροχών χαθεί και τρίτο τότε θα υπάρξει μεγάλο έλλειμα στην παραγωγή.

Αυτή την περίοδο φέτος υπάρχει αυξημένη ζήτηση από κτηνοτρόφους. Ποιότητα δεν υπάρχει και ούτε αναμένεται να υπάρξει και για τον επόμενο μήνα. Υπάρχει πολύ χόρτο μέσα στο χωράφι λόγω των βροχών. Μέχρι πριν από τρεις ημέρες δεν υπήρχε τιμή γιατί ουσιαστικά δεν είχαμε παραγωγή. Εκτιμώ ότι αν δεν συνεχιστουν οι βροχοπτώσεις να έχουμε μια τιμή από 25 έως 26 λεπτά στο χωράφι».

Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές υπογράφηκε η Υπουργική Απόφαση με την οποία δίνεται η παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ και ο καθορισμός ποσότητας κατανομής για το 2023.

Σύμφωνα με την απόφαση για το έτος 2023 εκτιμάται ότι η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ θα ανέλθει σε 140.000 χιλιόλιτρα (ίδια με την περσινή). 

Στην συνέχεια άρχισαν οι εταιρείες να υπογράφουν συμβόλαια με τους παραγωγούς για τον ηλίανθο. Η αγορά, με εξαίρεση μια εταιρεία που υπόγραψε συμβόλαιο στα 42 λεπτά το κιλό, δίνει τιμές στα 33 με 35 λεπτά το κιλό, που οι παραγωγοί θεωρούν ότι είναι σε χαμηλά επίπεδα.

Οδηγός πάντως είναι η αγορά της Βουλγαρίας, που αυτή την εποχή έχει τιμή χονδρική (μεσίτη) στα 38,5 λεπτά το κιλό. Αυτό σημαίνει ότι στον παραγωγό θα πρέπει να δίνει τιμή στα 36 λεπτά. Αυτό που επίσης θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι το κόστος για να έρθει Ελλάδα και να πάει στη βιομηχανία βιοντίζελ είναι συν 6 λεπτά μεταφορικά. Βέβαια οι Βούλγαροι έχουν εισπράξει την στρεμματική επιδότηση από την ΕΕ, μετά από αίτημα που κατέθεσε η κυβέρνηση της Σόφιας.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ) κ. Στέργιος Λίτος, «μετά την κατανομή οι εταιρείες δίνουν μια μέση τιμή στα συμβόλαια γύρω στα 40 λεπτά το κιλό. Υπάρχουν όμως και τρεις εταιρείες που δίνουν τιμή στα 35 λεπτά. Με αυτές τις χαμηλές τιμές δεν συμφέρει η καλλιέργεια τους παραγωγούς».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών «Η Ένωση», κ. Λάμπρος Κουμπρίδης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «οι τιμές είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα και δεν είναι δυνατόν να καλύψουν το κόστος καλλιέργειας. Για μας η «κόκκινη γραμμή» είναι τα 45 λεπτά το κιλό συμβόλαιο, με μια απόδοση στα 300 κιλά το στρέμμα για να έχει εισόδημα ο παραγωγός».

Οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις φέτος έχουν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε πολλές αροτραίες καλλιέργειες σε πολλές περιοχές της χώρας. Όπως πάνε τα πράγματα οι παραγωγοί θα λένε ότι είναι τυχεροί αν καταφέρουν να κάνουν συγκομιδή.

Ο κ. Δημήτρης Παπαδάκης, παραγωγός από την Θεσσαλονίκη, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα κριθάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή αλλά οι συνεχόμενες βροχοπτώσεις δεν μας αφήνουν να μπούμε στα χωράφια. Όσο βρέχει οι αποδόσεις θα μειώνονται. Αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις και μετά την Πέμπτη θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στην ποιότητα του κριθαριού. Επίσης προβλήματα υπάρχει με τα τριφύλλια που δεν μπορούμε να μπουν οι πρώτες μηχανές στα χωράφια».

Ο κ. Θωμάς Μόσχος, γεωργός και κτηνοτρόφος από την Καστοριά, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «σοβαρά προβλήματα υπάρχουν στα φασόλια. Τα χωράφια πλημμυρισμένα και υπάρχει ζημιά η οποία δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Ζημιά υπάρχει και στα καλαμπόκια που σε πολλά χωράφια θα πρέπει να γίνει επανασπορά. Αν συνεχιστούν οι βροχοπτώσεις το επόμενο διάστημα θα αρχίσουν να έχουν προβλήματα και τα σιτάρια. Τα τριφύλλια που σπάρθηκαν στις αρχές Μαΐου θα πρέπει οι παραγωγοί να κάνουν επανασπορά. Τα υπόλοιπα τριφύλλια δεν μπορούν να συγκομιστούν λόγω βροχής». 

Ο κ. Χρήστος Σιδερόπουλος, παραγωγός από την Λάρισα, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα βαμβάκια έχουν πρόβλημα. Πολλοί παραγωγοί που είχαν κάνει επανασπορά θα πρέπει να ξανακάνουν. Είμαστε στα τέλη Μαΐου και ο ΕΛΓΑ λέει ότι μπορεί να γίνει επανασπορά (μέχρι 2 Ιουνίου), την οποία αποζημιώνει. Όμως είναι δεδομένο ότι θθα υπάρξει πρόβλημα με μειωμένες στρεμματικές αποδόσεις. Μέχρι χτες Κυριακή (28/5) δεν υπήρχε πρόβλημα στο σκληρό σιτάρι από τις βροχές. Αν συνεχιστούν όμως θα υπάρξει πρόβλημα και σε αυτή την καλλιέργεια». 

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «τα κριθάρια είναι έτοιμα για συγκομιδή αλλά με τις συνεχόμενες βροχές είναι αδύνατον να γίνει. Μέχρι στιγμής οι αποδόσεις είναι καλές και αναμένεται μια καλή παραγωγή. Κανείς όμως δεν γνωρίζει με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν τι θα γίνει όσο περνάει ο καιρός. Κάποια χωράφια που δεν γίνεται αμειψισπορά λόγω υγρασίας υπάρχουν μυκητολογικά προβλήματα (φουζάριο). Αυτό συμβαίνει επειδή έχουμε αυξημένη υγρασία λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων της Άνοιξης».

Ο κ. Βαγγέλης Τασιούλης, παραγωγός το Ριζοβούνι Καρδίτσας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «στο βαμβάκι πολλοί αναγκαστήκαμε να κάνουμε επανασπορά. Πέρσι τέτοια εποχή το βαμβάκι είχε σχηματίσει τα πρώτα του χτένια, φέτος είναι ακόμη στα φυτρώματα. Πολλοί θα αναγκαστούν να κάνουν ξανά επανασπορά. 

Στα τριφύλλια αυτή την εποχή έπρεπε να κόβουμε το δεύτερο χέρι αλλά δεν έχουμε κόψει ούτε πρώτο λόγω των συνεχόμενων βροχών. Οι κτηνοτρόφοι έχουν πολύ μεγάλο πρόβλημα γιατί δεν μπορούν να βρουν τριφύλλι για να ταΐσουν τα ζώα τους. Κανείς δεν το περίμενε τέτοια εποχή να μην έχουμε τριφύλλια. Από την άλλη τα σιτάρια είναι σίγουρο ότι φέτος θα έχουν ποιοτικά προβλήματα». 

Βλέπουμε ότι οι καιρικές συνθήκες έχουν αρχίσει να δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες. Άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι μια αλλαγή του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ αλλά και μια ανοικτή επικοινωνία με τους παραγωγούς για να δούμε τι θα πρέπει να αλλάξει για να μπορούμε να έχουμε βιώσιμες παραγωγές.

Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές υπογράφηκε η Υπουργική Απόφαση με την οποία δίνεται η παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ και ο καθορισμός ποσότητας κατανομής για το 2023.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου έγινε αγώνας δρόμου και υπήρξαν μεγάλες πιέσεις από τους υπουργούς Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο, και Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά, για να «πέσουν» οι υπογραφές από το ΥΠΕΝ.

Συγκεκριμένα στο άρθρο 157 του ν. 5037/2023 (ΦΕΚ Α’ 78/28.03.2023) προστέθηκε περίπτωση ζ’ στην παράγραφο 7 του άρθρου 15Α του ν. 3054/2002 (ΦΕΚ Α’ 230) όπως ισχύει, σχετικά με την παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ έτους 2021, ως ακολούθως: «ζ) Η περίοδος κατανομής, σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την κατανομή του έτους 2021 (Β’ 4643), παρατείνεται πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2021 και για χρονικό διάστημα μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της κοινής απόφασης της περ. α). Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής, οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ, επιπλέον της κατανομής έτους 2021, που απαιτούνται για το χρονικό διάστημα της παράτασης, παραλαμβάνονται από τους υπόχρεους ανάμειξης εκ των δικαιούχων της κατανομής έτους 2021, με τρόπο ώστε στο τέλος κάθε μήνα: ζα) οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ που παραδόθηκαν από τους δικαιούχους, να είναι ανάλογες με τα ποσοστά συμμετοχής τους στην κατανομή έτους 2021, και ζβ) το ποσοστά ανάμειξης του αυτούσιου βιοντίζελ στο πετρέλαιο κίνησης που διατίθεται στην αγορά, να είναι επτά τοις εκατό (7%) κατ’ όγκο. Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής συνεχίζουν να ισχύουν τα λοιπά καθοριζόμενα στην ανωτέρω υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση».

Στο πλαίσιο αυτό και αναφορικά με τις ποσότητες κατανομής, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία διακινήσεων καυσίμων από το πληροφοριακό σύστημα fuelstats, η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ για το έτος 2021 ανήλθε σε 116.000 χιλιόλιτρα (έναντι πρόβλεψης 110.000 χιλιολίτρων στην ΚΥΑ κατανομής 2021), ενώ για το έτος 2022 ανήλθε σε 140.000 χιλιόλιτρα. Βάσει των διαθέσιμων συγκριτικών στοιχείων διακινήσεων καυσίμων, για το έτος 2023 εκτιμάται ότι η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ θα ανέλθει επίσης σε 140.000 χιλιόλιτρα.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ) κ. Στέργιος Λίτος, οι παραγωγοί ενεργειακών φυτών αναμένουν τώρα να ανακοινώσουν τις νέες τιμές τα εργοστάσια βιοντίζελ της χώρας και να υπογραφούν τα συμβόλαια.

Από 11 έως 82,5 ευρώ το στρέμμα θα ενισχύονται οι παραγωγοί με τη νέα ΚΑΠ για την χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ποικιλιών. Η ενίσχυση θα δίνεται ανάλογα με το είδος καλλιέργειας.

Με το οικολογικό σχήμα (eco-scheme) Π1-31.1 «Χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών και ποικιλιών» ενισχύονται οι παραγωγοί για την καλλιέργεια ποικιλιών χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου, σε αντικατάσταση υδροβόρων καλλιεργειών όπως αραβόσιτος, μηδική και βαμβάκι. 

Επίσης, ενισχύονται οι παραγωγοί για την καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών ετησίων ή και ειδών και ποικιλιών προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ή/και άγριων συγγενών καλλιεργούμενων ειδών, για τροφή ή ζωοτροφές.

Τέλος, ενισχύεται και η εισαγωγή νέων ή και καινοτόμων καλλιεργειών, ανθεκτικών στις ξηροθερμικές συνθήκες και στις αναμενόμενες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταβολές.

Η παρέμβαση εφαρμόζεται στις εκτάσεις που καλλιεργούνται με αροτραίες καλλιέργειες.

Δικαιούχοι για την παρέμβαση μπορεί να είναι ενεργοί γεωργοί ή ομάδες ενεργών γεωργών.

Η δέσμευση των παραγωγών έγκειται στην επιλογή καλλιέργειας με βάση τις παρακάτω επιλογές:

Α. ποικιλίες χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου, αντικαθιστώντας υδροβόρες καλλιέργειες, όπως αραβόσιτος, μηδική και βαμβάκι,

Β. τοπικές ποικιλίες ετησίων καλλιεργειών ή και είδη και ποικιλίες προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες ή και άγριες συγγενείς ποικιλίες καλλιεργούμενων ειδών, για τροφή ή ζωοτροφές,

Γ. νέες ή και καινοτόμες ή και με καινοτόμο χρήση καλλιέργειες ανθεκτικές στις ξηροθερμικές συνθήκες και στις αναμενόμενες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταβολές. Τέτοιες καλλιέργειες ενδεικτικά είναι η Κινόα, η Τσία, το Τεφ, το Μαύρο Σινάπι, η Νιγκέλα, η Καμελίνα, η Μουκούνα, το Σιταροκρίθαρο, η Γλυκοπατάτα, η Τσουκνίδα για ίνα και το Λινάρι για λάδι ή και για ίνα.

Οι βροχοπτώσεις σε πολλές περιοχές της χώρας πάνε πίσω τις σπορές καλαμποκιού κατά ένα μήνα αλλά και την συγκομιδή κτηνοτροφικών και σανοδοτικών ψυχανθών. 

Επίσης σε πολλές περιπτώσεις κάνει δύσκολη και την βόσκηση, με αποτέλεσμα τα ζώα να παραμένουν στους στάβλους και να θέλουν ζωοτροφές.

Οι κτηνοτρόφοι αναγκάζονται να αγοράσουν ζωοτροφές από τους εμπόρους που αυτή την εποχή οι τιμές τους παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. 

Από την πλευρά του ο Σύνδεσμος Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) υποστηρίζει ότι το στρες που δημιουργείται στα ζώα (κυρίως αιγοπρόβατα), λόγο των μεγάλων εναλλαγών θερμοκρασιών, οδηγεί σε μείωση παραγωγής γάλακτος, η οποία δεν επανέρχεται. Για αυτό ζητά την καταγραφή των ζημιών και την ενίσχυση των κτηνοτρόφων με de minimis ή άλλα οικονομικά εργαλεία.   

Συγκεκριμένα ο ΣΕΚ αναφέρει τα εξής:

«Η πρωτογενής παραγωγή διανύει την δυσκολότερη περίοδο της δεκαετίας, η μείωση που υπολογίζουμε αυτήν την στιγμή ξεπερνάει το 20% στις εκτροφές αιγοπροβάτων και περισσότερο από 15% στις αγελάδες κρεατοπαραγωγής. 

Στην δυσκολότερη περίοδο για την κτηνοτροφική παραγωγή ήρθαν τώρα να προστεθούν και παρατεταμένες βροχοπτώσεις ειδικά στις περιοχές Κεντρικής - Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου και Στερεάς Ελλάδας.

Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι το στρες που δημιουργείται στα ζώα λόγο μεγάλων εναλλαγών θερμοκρασιών οδηγεί σε μείωση παραγωγής η οποία δεν επανέρχεται ποτέ στα αρχικά στάδια με αποτέλεσμα η παραγωγή γάλακτος αυτήν την στιγμή να έχει υποστεί τεράστιο πλήγμα. 

Λόγο των βροχοπτώσεων η καλλιέργεια αραβόσιτου έχει αργήσει ήδη έναν μήνα με αποτέλεσμα να αργήσει επιπλέον και η συγκομιδή του κάτι το οποίο δημιουργεί πολλά και σύνθετα προβλήματα στους κτηνοτρόφους για τις ανάγκες των εκτροφών τους. 

Επίσης είναι αδύνατη εδώ και έναν μήνα η συγκομιδή παραγωγής σανοδετικών ψυχανθών για τις ανάγκες των κτηνοτροφικών μονάδων όπως επίσης και η βόσκηση, με αποτέλεσμα οι κτηνοτρόφοι να αναγκάζονται να αγοράσουν επιπλέον ζωοτροφές σε υψηλές τιμές αυξάνοντας έτσι το κόστος παραγωγής ενώ την ίδια στιγμή οι γαλακτοβιομηχανίες ανακοινώνουν μειώσεις στην τιμή γάλακτος αλλά και κρέατος στα σφαγεία. 

Για τον λόγο αυτόν ο ΣΕΚ αιτείται από το ΥπΑΑΤ την άμεση καταγραφή των ζημιών και την άμεση αποζημίωση όλων των παραγωγών μέσω de minimis ή άλλων εργαλείων των προαναφερόμενων αλλά και άλλων περιοχών όπου έχουν πληγεί από παρατεταμένες βροχοπτώσεις. 

Να υπενθυμίσουμε ότι οι κτηνοτρόφοι είναι ο μόνος κλάδος που πληρώνει ασφάλεια ΕΛΓΑ και σπάνια ή και ποτέ δεν αποζημιώνεται για μειωμένη παραγωγή κάτι το οποίο είναι όχι μόνο άδικο αλλά και δεν έχουν εισακουστεί τα αιτήματα μας για αλλαγή του κανονισμού.

Η στήριξη του κράτους κρίνεται αναγκαία για την επιβίωση του κλάδου αλλά και της επισιτιστικής ασφάλειας της χώρας μας».

Σχετικά με τη δυνατότητα λήψης συνδεδεμένης ενίσχυσης για κτηνοτροφικά φυτά: όπως αραβόσιτος, κριθάρι, ψυχανθή, μηδικής κλπ. και τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ενσίρωμα ως ζωοτροφή, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διευκρινίζει τα ακόλουθα:

1) Κάθε καλλιέργεια φυτικής παραγωγής που προορίζεται για ζωοτροφή και προβλέπεται να λαμβάνει συνδεδεμένη ενίσχυση και αφορά ιδιοπαραγωγή και κατανάλωση από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους, θα λαμβάνει συνδεδεμένη ενίσχυση με τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που θα ισχύσουν.

2) Για τις περιπτώσεις που η φυτική παραγωγή των συγκεκριμένων καλλιεργειών γίνει ενσίρωμα ώστε να καταναλωθεί ως ζωοτροφή, θα τυγχάνει συνδεμένης ενίσχυσης με τον καθορισμό ελέγχου απόδειξης της χρήσης για επιλεξιμότητα.

Η ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ ήρθε σε απάντηση σχετικής επιστολής της ΕΘΕΑΣ η οποία ανέφερε τα εξής:

«Μεγάλη αναστάτωση έχει προκληθεί ανάμεσα σε παραγωγούς και ειδικότερα στους κτηνοτρόφους που ιδιοπαράγουν ζωοτροφές με βάση τις καλλιέργειες, κριθαριού, μηδικής, αραβοσίτου, ψυχανθών κ.α., τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως ενσίρωμα πέρα από τη χρήση τους ως καρπός ή σανός. Το ενσίρωμα ως είδος ζωοτροφής έχει ιδιαίτερα ευεργετικά πλεονεκτήματα για τη διατροφή των ζώων, χαμηλότερο κόστος και καλύτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Η αναστάτωση προκύπτει από τρία ζητήματα:

1. Ο αποκλεισμός π.χ. της ενσίρωσης αραβοσίτου για ζωοτροφή από την συνδεδεμένη ενίσχυση δεν εμποδίζεται από το κοινοτικό και εθνικό πλαίσιο, ούτε και αναφέρεται στο Στρατηγικό Σχέδιο Εφαρμογής.

2. Η ανακίνηση ενός τέτοιου σημαντικού θέματος για την κτηνοτροφία, που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα κόστους ζωοτροφών, έγινε χωρίς καμία διαβούλευση και ενημέρωση της ΕΘΕΑΣ και των κτηνοτρόφων, οι οποίοι έχουν προβεί και προβαίνουν στην καλλιέργεια σημαντικών εκτάσεων που προορίζονται για ζωοτροφές και είναι επιλέξιμες για την καταβολή συνδεδεμένων ενισχύσεων.

3. Οι δικαιολογίες που προβάλλονται από τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ ότι «ο έλεγχος της σύστασης του ενσιρώματος, (ποσοστό καλαμποκιού στο ενσίρωμα), μπορεί να οδηγούσε σε προβλήματα πληρωμής της ενίσχυσης και αποκλεισμό αιτούντων από τη λήψη της» δεν αφορά τους παραγωγούς, είναι αβάσιμες. Είναι δε απορίας άξιο πριν βγει η εφαρμοστική για τη Νέα ΚΑΠ και υπάρξει διαβούλευση να αποκλείονται δικαιούχοι ενίσχυσης με πρόσχημα την αδυναμία ελέγχου από την υπηρεσία».