Το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε Κανονισμό με τον οποίο ανανεώνεται η αναστολή του συνόλου των τελωνειακών δασμών, ποσοστώσεων και μέτρων εμπορικής άμυνας, για τις ουκρανικές εξαγωγές προς την ΕΕ για ένα ακόμη έτος, έως τον Ιούνιο του 2024.

Τα μέτρα, σύμφωνα με την ΕΕ, θα βοηθήσουν ώστε η Ουκρανία να διατηρήσει τη σταθερότητα των εμπορικών της σχέσεων με την ΕΕ και η οικονομία της να συνεχίσει να λειτουργεί, παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει.

Ο κανονισμός θα ισχύσει για ένα έτος και αφορά τα εξής:

• όλους τους εκκρεμείς τελωνειακούς δασμούς βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας για τη θέσπιση σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA). Οι δασμού αυτοί αφορούν δύο κατηγορίες προϊόντων: τα οπωροκηπευτικά που υπόκεινται σε σύστημα τιμών εισόδου και τα γεωργικά και μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις
• την είσπραξη δασμών αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές καταγωγής Ουκρανίας από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του εν λόγω κανονισμού
• την εφαρμογή των κοινών κανόνων για τις εισαγωγές (διασφαλίσεις) όσον αφορά τις εισαγωγές προϊόντων Ουκρανίας

Οι μεγάλοι αγροτικοί συνεταιρισμοί στήνουν εξαγωγική εταιρεία, ανέφερε ο αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) κ. Χρήστος Γιαννακάκης, στα πλαίσια της εκδήλωσης Μικροί Θησαυροί της Ευρώπης.

Μάλιστα όπως είχαμε αποκαλύψει σε ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς έχουν συμφωνήσει να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια των συνεταιριστικής οργάνωσης.

Ήδη έχει υπογραφεί σύμβαση συνεργασίας με την εταιρεία Ernst & Young (έδρα στο Μαρούσι), η οποία θα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες τεχνοοικονομικής και νομικής υποστήριξης, σχετικά με τη σύσταση της ανωτέρω εξαγωγικής εταιρείας.

Η Ernst & Young θα προχωρήσει σε:

• Χαρτογράφηση της διεθνούς αγοράς και στη μελέτη αντίστοιχων εμπορικών εταιρειών που ήδη λειτουργούν σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα σε Ισπανία, Ιταλία, Δανία, Ολλανδία, Η.Π.Α. κ.α.
• Ανάλυση του μοντέλου των εν λόγω εταιρειών.
• Έρευνα σε διεθνείς βάσεις δεδομένων.
• Πραγματοποίηση συνεντεύξεων με επιλεγμένα στελέχη αντίστοιχων εταιρειών.
• Ανάλυση βέλτιστων πρακτικών που μπορούν να εφαρμοστούν στην ελληνική πραγματικότητα.

Στο πλαίσιο υλοποίησης της εν λόγω σύμβασης πραγματοποιήθηκε συνάντηση το μεσημέρι της Πέμπτης (25/05) στα γραφεία της οργάνωσης με στελέχη της εταιρείας, όπου παρουσιάστηκαν οι ενέργειες, που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα και καθορίστηκαν με λεπτομέρεια οι βασικοί άξονες της μελέτης, ορίστηκε ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωσή της και παρουσιάστηκε η ομάδα εργασίας, η οποία θα υλοποιήσει το ανωτέρω έργο.

Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Γιαννακάκης, η επιχείρηση δεν θα είναι κάποια συλλογικότητα που θα θυμίζει τους συνεταιρισμούς του παρελθόντος αλλά μία εταιρεία με σκοπό το κέρδος. 

Η κατάσταση των αγορών αγροτικών προϊόντων, ιδίως μετά την εισβολή στην Ουκρανία, θα είναι το βασικό σημείο της ημερήσιας διάταξης στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που θα γίνει, στις 30 Μαΐου 2023, στις Βρυξέλλες.

Οι Υπουργοί της ΕΕ είναι χωρισμένοι στα δύο για τα ουκρανικά σιτηρά. Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο του 2022 η ΕΕ κατήργησε τους τελωνειακούς δασμούς για τα αγροτικά προϊόντα της Ουκρανίας, λόγω του πολέμου με τη Ρωσία και η κατάργηση θα ανανεωθεί για ακόμη ένα χρόνο. 

Στα μέσα Απριλίου η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Βουλγαρία απαγόρευσαν μονομερώς την εισαγωγή σιτηρών και άλλων αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία καθώς η συσσώρευσή τους προκάλεσε την πτώση των τιμών στις τοπικές αγορές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στα τέλη Απριλίου σε μια συμφωνία με αυτές τις τέσσερις χώρες και τη Ρουμανία, που προβλέπει ότι μπορούν να μπλοκάρουν τη διάθεση του ουκρανικού σιταριού, καλαμποκιού και ηλιελαίου στην εγχώρια αγορά τους, υπό τον όρο ότι δεν θα απαγορεύουν τη διαμετακόμισή τους προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αυτό όμως άνοιξε τις πόρτες για να μπουν τα ουκρανικά αγροτικών προϊόντα (σιτηρά, ηλιόσπορο κ.α.) στις άλλες χώρες της ΕΕ. 

Οι υπουργοί Γεωργίας 12 κρατών μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα (που δεν αντίδρασε κατά της Βουλγαρίας και Ρουμανίας νομίζοντας ότι δεν θα κάνει δεκτές αυτές τις αποφάσεις η Κομισιόν), η Γαλλία και η Γερμανία, εξέφρασαν «σοβαρές ανησυχίες» για τους περιορισμούς που επέβαλαν πέντε χώρες της ανατολικής Ευρώπης στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών, στο πλαίσιο συμβιβαστικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε στα τέλη Απριλίου με τις Βρυξέλλες. Πάντως η Ελλάδα δεν έχει δείξει κάποιο ενδιαφέρον για οικονομική στήριξη των παραγωγών σιτηρών στην χώρα μας. Τώρα με τη νέα διαδικασία μένει να δούμε πως θα εξελιχθούν οι τιμές στην εγχώρια αγορά την εποχή του αλωνισμού.

Ένα ακόμη θέμα που θα συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών θα είναι η ξηρασία. Η πορτογαλική αντιπροσωπεία θα παράσχει πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο των πρόσφατων ξηρασιών στη νότια Ευρώπη και θα ζητήσει από την Επιτροπή να συμφωνήσει με τη χρήση των εργαλείων που διατίθενται στο πλαίσιο της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση της κατάστασης.

Επίσης η κροατική αντιπροσωπία θα κοινοποιήσει πληροφορίες για τις τρέχουσες πρακτικές σχετικά με την εμπορία κατεψυγμένων προϊόντων.

Στην Καλαμάτα Μεσσηνίας και συγκεκριμένα στην περιοχή της Δυτικής Παραλίας εκτείνονται οι καλλιέργειες του Ηλία Σμυρλή, ενός αρχικά μικρού παραγωγού που σήμερα παράγει, συσκευάζει, εμπορεύεται και διακινεί ένα πλήθος αγροτικών προϊόντων. Ο ανωτέρω έχοντας ως οδηγό την αγάπη του για την καλλιέργεια της γης έκανε τα πρώτα του βήματα στον τομέα της παραγωγής πριν 25 χρόνια. Με την πάροδο των χρόνων και την εμπειρία που απέκτησε, το 2010 αποφάσισε να εισέλθει στο χονδρεμπόριο, ξεκινώντας επίσημα την εμπορική του δραστηριότητα. Μέχρι εκείνη την στιγμή ο κος Σμυρλής καλλιεργούσε σε μικρή κλίμακα αγροτικά προϊόντα, με τον ίδιο να αναλαμβάνει την προώθησή τους.

Ποικιλομορφία στην καλλιέργεια

Στα 150 στρέμματα γης που διαθέτει καλλιεργεί μια πληθώρα λαχανικών και μυρωδικών, όπως μαϊντανό, άνηθο, μάραθο, κρεμμυδάκι χλωρό, μαρούλια, λόλες, κουνουπίδια, μπρόκολα, λάχανα, καρότα, σπανάκια, παντζάρια και κολοκύθια. Αναμφίβολα η παραγωγή του διακρίνεται για την ποικιλομορφία της, με τον ίδιο να στηρίζει, ότι πέρα από τις διαφορετικές καλλιεργητικές ανάγκες, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι ορισμένα λαχανικά σπέρνονται απευθείας στο χωράφι, ενώ άλλα προετοιμάζονται στο προστατευμένο περιβάλλον ενός σπορείου, «το να δουλεύεις με μεγάλη ποικιλία προϊόντων ο καιρός μπορεί κάπου να σταθεί σύμμαχος και κάπου εχθρός».
Η προετοιμασία και η βελτίωση του εδάφους αποτελεί το πρώτο βήμα για μία αποδοτική καλλιέργεια. Παράλληλα, η χρονική περίοδος της σποράς και της φύτευσης των λαχανικών διαδραματίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη τους, με τον ίδιο, παράλληλα, να σημειώνει, ότι «το κάθε χωράφι είναι ξεχωριστό, η κάθε περίοδος ξεχωριστή, όπως και ο ανάλογος σπόρος στην κάθε εποχή». Οι καλλιέργειες λαχανικών, όπως ο ίδιος εξηγεί, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες με βάση την εποχή που καλλιεργούνται, ήτοι τα λαχανικά φθινοπωρινής φύτευσης και τα λαχανικά ανοιξιάτικης φύτευσης. Η φύτευση των λαχανικών φθινοπωρινής φύτευσης, τα οποία ονομάζονται και χειμερινά λαχανικά, ξεκινά την περίοδο του φθινοπώρου, με την συγκομιδή τους να πραγματοποιείται μέσα στον χειμώνα, όπως για παράδειγμα η καλλιέργεια του λάχανου, του κουνουπιδιού και του μπρόκολου. Στον αντίποδα βρίσκονται τα λαχανικά ανοιξιάτικης φύτευσης ή αλλιώς καλοκαιρινά λαχανικά, όπου η φύτευσή τους πραγματοποιείται την περίοδο της άνοιξης και η συγκομιδή τους κατά την διάρκεια του φθινοπώρου.

Παραγωγός και Έμπορος μαζί

Όπως ο ίδιος εξηγεί στόχος του είναι να παράγει όσο το δυνατόν περισσότερους κωδικούς λαχανικών ώστε να μπορεί να καλύψει μεγαλύτερο εύρος ζήτησης αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα, για την κάλυψη των αναγκών των πελατών, ακόμη και για εξεζητημένα αγροτικά προϊόντα, έχει αναπτύξει σταθερή συνεργασία με τους μεγαλύτερους εισαγωγείς της χώρας. Για περισσότερο από μια δεκαετία διατηρούσε πάγκο στη λαϊκή αγορά της Καλαμάτας, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, ωστόσο, έχει σταματήσει, προμηθεύοντας μόνο άλλους εμπόρους της λαϊκής αγοράς. Την διανομή των άνω προϊόντων την αναλαμβάνει ο ίδιος, ενώ παράλληλα στα πλαίσια μιας σταθερής και αδιάκοπτης συνεργασίας διανέμει και προϊόντα άλλων παραγωγών.
Θίγοντας το θέμα των μεσαζόντων ο Ηλίας Σμυρλής ανέφερε, ότι «οι έμποροι κάνουν μια συγκεκριμένη δουλειά, που ένας παραγωγός δεν έχει τον χρόνο και πολλές φορές τη γνώση για να την υλοποιήσει». Ειδικότερα, ανέφερε ότι ένας παραγωγός, ο οποίος, μάλιστα, επιθυμεί να διακινήσει μεγάλες ποσότητες προϊόντων, που δεν γνωρίζει τη δουλειά που προαπαιτείται να κάνει ένας μεσάζοντας «κινδυνεύει» να μείνει πίσω στην παραγωγή του. Ο έμπορος, επίσης, όχι μόνο είναι εξοπλισμένος με τις κατάλληλες εγκαταστάσεις, όπως είναι τα ψυγεία και τα φορτηγά, αλλά έχει και την απαραίτητη  γνώση και χρόνο, ώστε, ακόμα και από την επιλογή των τελάρων και την τοποθέτηση των προϊόντων μέσα σε αυτά, να μπορεί «να υποστηρίξει σωστά ένα αγροτικό προϊόν και να προσελκύσει το μάτι του καταναλωτή».
«Το κέρδος ενός παραγωγού εξαρτάται από την ποσότητα και τα σωστά προϊόντα που θα βγάλει», πρόσθεσε ο πολυπράγμων Ηλίας Σμυρλής, ενώ τόνισε, ότι  η σωστή συνεργασία ενός παραγωγού με έναν ικανό μεσάζοντα μόνο κέρδος μπορεί να επιφέρει στον πρώτο.

Τα τελευταία χρόνια η επιχείρηση του κ. Σμυρλή αναμφίβολα καταγράφει μια ανοδική πορεία, καθώς από μικρός παραγωγός, που υπήρξε κατά το ξεκίνημα του, σήμερα πέρα του γεγονότος, ότι χαρακτηρίζεται ως ένας παραγωγός μεγάλης κλίμακας, δραστηριοποιείται, επίσης, στον τομέα της συσκευασίας, αποθήκευσης, καθώς και διακίνησης αγροτικών προϊόντων. Ιδίως, όσο αφορά την διακίνηση των αγροτικών προϊόντων, όπως ο ίδιος αναφέρει, έχει αναπτύξει ένα μεγάλο δίκτυο διανομής τόσο σε επίπεδο του νομού Μεσσηνίας όσο και στον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο, με πελατολόγιο που περιλαμβάνει σημεία λιανικής και χονδρικής πώλησης, όπως κεντρικές λαχαναγορές της χώρας, οπωροπωλεία, σουπερμάρκετ, εστιατόρια και ξενοδοχεία.
Στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις της επιχείρησης του, σε έναν χώρο 12.000. τμ περιλαμβάνονται ψυκτικοί χώροι για την αποθήκευση των αγροτικών προϊόντων, καθώς και ο απαραίτητος εξοπλισμός. Παράλληλα, διαθέτει και έναν στόλο από σύγχρονα φορτηγά – ψυγεία, με τα οποία πραγματοποιείται η διακίνηση των αγροτικών προϊόντων.

Συνεργασία με τον Όμιλο Σκλαβενίτη

Τα προϊόντα του Ηλία Σμυρλή σε τοπικό επίπεδο μπορεί να τα αναζητήσει κανείς στα μανάβικα της πόλης της Καλαμάτας αλλά και του νομού της Μεσσηνίας γενικότερα. Πέρα, ωστόσο, από τα όρια της μεσσηνιακής γης, ο κός Σμυρλής έχει εξασφαλίσει μια αξιοσημείωτη συνεργασία μεταξύ άλλων και με τα σουπερμάρκετ του ομίλου Σκλαβενίτη. Η έναρξη αυτής της συνεργασίας οφείλεται στην εμπιστοσύνη που είχε για την ποιότητα των προϊόντων του ως παραγωγός αλλά και στο θάρρος που επέδειξε ως έμπορος, με τον ίδιο να περιγράφει τα ακόλουθα: «Όταν αισθάνθηκα έτοιμος, έπειτα από χρόνια σκληρής δουλειάς και έχοντας αποκτήσει εμπειρία, κυριολεκτικά χτύπησα την πόρτα στα κεντρικά του ομίλου Σκλαβενίτη και τους εξήγησα, ότι το ήπιο κλίμα της Μεσσηνίας σε σχέση με τις άλλες περιοχές της Ελλάδας μας επιτρέπει να εκμεταλλευόμαστε τους χειμερινούς μήνες και να παράγουμε εξαιρετικά προϊόντα καθ’ όλη την διάρκεια του χειμώνα. Κάπως έτσι έγινε η αρχή.»
Φυσικά, απαιτήθηκε να πραγματοποιηθεί αξιολόγηση των προϊόντων του αναφορικά με την ποιότητα, την ποσότητα και την συνέπεια. Η προμήθεια πραγματοποιείται τρεις φορές την εβδομάδα στα κεντρικά, ενώ τα τοπικά καταστήματα ανατροφοδοτούνται καθημερινά, ανάλογα με τον κωδικό που χρειάζεται ανανέωση. Παράλληλα, όπως ο ίδιος σημειώνει η ανατροφοδότηση πραγματοποιείται από τον ίδιο με δικά του φορτηγά ψυγεία, με την καθημερινή του απασχόληση να αγγίζει τις 15 ώρες, καθώς «είναι απαραίτητο να επιβλέπω και την λεπτομέρεια για την κάθε δουλειά που γίνεται». Η σταθερή συνεργασία που έχει αναπτύξει με τον άνω όμιλο αποδεικνύει, όπως ο ίδιος αναφέρει, την εμπιστοσύνη που δείχνουν στις καλλιέργειες του, αλλά και στον ίδιο αναφορικά με τα προϊόντα που επιλέγει από άλλους παραγωγούς.
Στην ερώτηση για το μυστικό της επιτυχημένης και ανοδικής του πορείας ο κος Σμυρλής απαντά, ότι η εμπειρία είναι αναμφίβολα αυτή που έθεσε τα γερά θεμέλια της επιχείρησης του, αφού οι θεωρητικές του γνώσεις, ιδίως κατά το ξεκίνημα του, περιορίζονταν στις βασικές. «Να μην περιμένουν βοήθεια από κανέναν», προτρέπει ο κος Σμυρλής τους νέους παραγωγούς, καθώς και «να βασίζονται στις δικές τους δυνατότητες και να τολμούν».

Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές υπογράφηκε η Υπουργική Απόφαση με την οποία δίνεται η παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ και ο καθορισμός ποσότητας κατανομής για το 2023.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου έγινε αγώνας δρόμου και υπήρξαν μεγάλες πιέσεις από τους υπουργούς Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο, και Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργο Γεωργαντά, για να «πέσουν» οι υπογραφές από το ΥΠΕΝ.

Συγκεκριμένα στο άρθρο 157 του ν. 5037/2023 (ΦΕΚ Α’ 78/28.03.2023) προστέθηκε περίπτωση ζ’ στην παράγραφο 7 του άρθρου 15Α του ν. 3054/2002 (ΦΕΚ Α’ 230) όπως ισχύει, σχετικά με την παράταση της περιόδου κατανομής βιοντίζελ έτους 2021, ως ακολούθως: «ζ) Η περίοδος κατανομής, σύμφωνα με την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την κατανομή του έτους 2021 (Β’ 4643), παρατείνεται πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2021 και για χρονικό διάστημα μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της κοινής απόφασης της περ. α). Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής, οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ, επιπλέον της κατανομής έτους 2021, που απαιτούνται για το χρονικό διάστημα της παράτασης, παραλαμβάνονται από τους υπόχρεους ανάμειξης εκ των δικαιούχων της κατανομής έτους 2021, με τρόπο ώστε στο τέλος κάθε μήνα: ζα) οι ποσότητες αυτούσιου βιοντίζελ που παραδόθηκαν από τους δικαιούχους, να είναι ανάλογες με τα ποσοστά συμμετοχής τους στην κατανομή έτους 2021, και ζβ) το ποσοστά ανάμειξης του αυτούσιου βιοντίζελ στο πετρέλαιο κίνησης που διατίθεται στην αγορά, να είναι επτά τοις εκατό (7%) κατ’ όγκο. Στο χρονικό διάστημα της παράτασης της κατανομής συνεχίζουν να ισχύουν τα λοιπά καθοριζόμενα στην ανωτέρω υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/91141/3744/1.10.2021 κοινή απόφαση».

Στο πλαίσιο αυτό και αναφορικά με τις ποσότητες κατανομής, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία διακινήσεων καυσίμων από το πληροφοριακό σύστημα fuelstats, η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ για το έτος 2021 ανήλθε σε 116.000 χιλιόλιτρα (έναντι πρόβλεψης 110.000 χιλιολίτρων στην ΚΥΑ κατανομής 2021), ενώ για το έτος 2022 ανήλθε σε 140.000 χιλιόλιτρα. Βάσει των διαθέσιμων συγκριτικών στοιχείων διακινήσεων καυσίμων, για το έτος 2023 εκτιμάται ότι η συνολική ποσότητα κατανομής βιοντίζελ θα ανέλθει επίσης σε 140.000 χιλιόλιτρα.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ) κ. Στέργιος Λίτος, οι παραγωγοί ενεργειακών φυτών αναμένουν τώρα να ανακοινώσουν τις νέες τιμές τα εργοστάσια βιοντίζελ της χώρας και να υπογραφούν τα συμβόλαια.

Κονδύλι 100 εκατ. ευρώ μοιράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αγρότες πέντε χωρών της ανατολικής Ευρώπης, σε μια προσπάθεια στήριξης του εισοδήματος λόγω των προβλημάτων από τις αδασμολόγητες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία.

Είναι το δεύτερο πακέτο στήριξης, αφού η ΕΕ ενέκρινε πριν ένα μήνα το πρώτο πακέτο ύψους 56,3 εκατομμυρίων ευρώ για τους αγρότες των χωρών αυτών. Η ενίσχυση δίνεται μετά από αίτημα που κατέθεσαν οι κυβερνήσεις των κρατών και μετά τα μέτρα που πήραν κατά των εξαγωγών από την Ουκρανία.

Μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, στις 28 Απριλίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για το μέτρο στήριξης, ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, στους αγρότες αυτών των χωρών. 

Το ποσό προέρχεται από το αποθεματικό του 2023, θα κατευθυνθεί στους αγρότες που παράγουν δημητριακά και ελαιούχους σπόρους σε αυτά τα πέντε κράτη μέλη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η στήριξη θα βοηθήσει τα κράτη μέλη που συνορεύουν με την Ουκρανία να αντισταθμίσουν εν μέρει τα ζητήματα που προκύπτουν από τις εισαγωγές αυτών των αγροδιατροφικών προϊόντων από την Ουκρανία. 

Παράλληλα, η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία έχουν δεσμευτεί να άρουν τα μονομερή μέτρα τους για το σιτάρι, τον αραβόσιτο, την ελαιοκράμβη και τον ηλιόσπορο και οποιαδήποτε άλλα προϊόντα προέρχονται από την Ουκρανία.

Η Επιτροπή προτείνει να διατεθούν 9,77 εκατ. ευρώ στη Βουλγαρία, 15,93 εκατ. ευρώ στην Ουγγαρία, 39,33 εκατ. ευρώ στην Πολωνία, 29,73 ευρώ στη Ρουμανία και 5,24 ευρώ στη Σλοβακία. 

Οι χώρες μπορούν να συμπληρώσουν αυτή την ενίσχυση της ΕΕ έως και 200% με εθνικούς πόρους που θα ανέρχονται σε συνολική οικονομική βοήθεια 300 εκατομμυρίων ευρώ για τους πληγέντες αγρότες. 

Η κατανομή λαμβάνει υπόψη το βάρος κάθε ενδιαφερόμενης χώρας στον γεωργικό τομέα της Ένωσης, με βάση το ποσό των άμεσων πληρωμών της ΚΑΠ, καθώς και τη σχετική αύξηση των ουκρανικών εισαγωγών σιτηρών και ελαιούχων σπόρων σε αυτά τα κράτη μέλη.

Εάν το μέτρο εγκριθεί από τα κράτη μέλη της ΕΕ η Επιτροπή θα δεσμεύσει τα κονδύλια. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του, ώστε τα πέντε ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να μπορούν να την εφαρμόσουν χωρίς καθυστέρηση.

Οι αρχές των πέντε κρατών μελών θα διανείμουν την ενίσχυση στους γεωργούς που καλλιεργούν σιτηρά και ελαιούχους σπόρους, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική ζημιά τους και διασφαλίζοντας ότι αυτοί είναι οι τελικοί δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης. 

Οι πληρωμές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023. Οι πέντε χώρες θα πρέπει να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή τις λεπτομέρειες της εφαρμογής του μέτρου, ιδίως τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της ενίσχυσης, τον προβλεπόμενο αντίκτυπο του μέτρου.

Η Κομισιόν πρότεινε την ανανέωση και την επέκταση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων για τις εξαγωγές της Μολδαβίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για ένα ακόμη έτος.

Η πρόταση θα εξεταστεί τώρα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (πολύ δύσκολο να την αρνηθούν).

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν η αναστολή των δασμών στα μολδαβικά αγροτικά προϊόντα είχε σαν αποτέλεσμα συνολικά οι εξαγωγές από τη Μολδαβία προς την ΕΕ αυξήθηκαν από 1,8 δισ. ευρώ το 2021 στα 2,6 δισ. ευρώ το 2022 (σχεδόν διπλασιασμός της αξίας τους).

Επίσης η απόφαση αυτή σημαίνει ότι στην πράξη ότι θα ελευθερωθούν πλέον πλήρως οι εξαγωγές επτά γεωργικών προϊόντων από τη Μολδαβία, που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις, τα οποία είναι: ντομάτες, σκόρδα, επιτραπέζια σταφύλια, μήλα, κεράσια, δαμάσκηνα και χυμοί σταφυλιών.

Το μέτρο της αναστολής των δασμών της ΕΕ στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία θα λήξει στις 5 Ιουνίου 2023.  

Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έδωσε το πράσινο φως, την Πέμπτη (27/4), για ακόμη παράταση ενός ακόμη χρόνου στην αναστολή των εισαγωγικών δασμών της ΕΕ στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων της Ουκρανίας για να στηρίξει - όπως υποστηρίζει - την οικονομία της χώρας.

Τα μέλη της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου ενέκριναν πρόταση για ανανέωση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών, των δασμών αντιντάμπινγκ και των διασφαλίσεων στις εξαγωγές της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για έναν ακόμη χρόνο, στο πλαίσιο του πολέμου της Ρωσίας που εμποδίζει την ικανότητα της Ουκρανίας να συναλλάσσεται με τον υπόλοιπο κόσμο.

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν το σχέδιο έκθεσης της επιτροπής, που εκπονήθηκε από τη μόνιμη εισηγήτρια για την Ουκρανία, Sandra Kalniete (ΕΛΚ, Λιθουανία), με 27 ψήφους, 1 κατά και 7 αποχές.

εργαζόμαστε για να προωθήσουμε τη σταδιακή ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην εσωτερική αγορά της ΕΕ. Η αλληλεγγύη μας με την Ουκρανία είναι συνεπής, διαφανής και σταθερή, η οποία έχει ενισχυθεί περαιτέρω από το καθεστώς υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ της Ουκρανίας. Το μέλλον της Ουκρανίας είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε η Sandra Kalniete.

Η αναστολή των δασμών ισχύει για τα φρούτα και τα λαχανικά που υπόκεινται στο σύστημα τιμών εισόδου, καθώς και για όλα τα γεωργικά και τα μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις.

Το σχέδιο έκθεσης έχει προγραμματιστεί να ψηφιστεί από όλους τους ευρωβουλευτές, κατά τη σύνοδο της Ολομέλειας, που θα γίνει στις 8 - 11 Μαΐου 2023. Αλλά και το Συμβούλιο της ΕΕ πρέπει επίσης να εγκρίνει την πρωτοβουλία.

Μόλις εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το μέτρο θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα εφαρμοστεί την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του.

Αδυνατούν να υπογραφούν συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και μεταποίησης επειδή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν τηρεί την νομοθεσία και δεν καθορίζει τις ποσότητες βιοντίζελ που πρέπει να διοχετευτούν στην αγορά. 

Τα δύο τελευταία χρόνια η σπορά ηλίανθου και ελαιοκράμβης αλλά οι παραγωγοί δεν γνώριζουν την τιμή συμβολαίου. Από την πλευρά της η μεταποίηση δεν γνωρίζει τι ποσότητες πρέπει να παράγει για να απορροφηθούν από την αγορά. Ουσιαστικά καταργείται στην πράξη η συμβολαιακή γεωργία. 

Την ίδια στιγμή εισάγονται μεγάλες ποσότητες βιοντίζελ από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών ως επί τω πλείστων από τρίτες χώρες, σε χαμηλές τιμές.   

Όπως υποστηρίζει ο ΣύνδεσμοςΒιομηχάνων Βιοντίζελ Ελλάδος (Σ.ΒΙ.ΒΕ), η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί τα δύο τελευταία χρόνια στον κλάδο των ανανεώσιμων καυσίμων μάς αναγκάζει να απευθυνθούμε δημοσίως προς όλους του φορείς αλλά και τους Έλληνες αγρότες, οι οποίοι δικαίως βρίσκονται σε σύγχυση σχετικά με τις αποφάσεις που πρέπει να λάβουν για τις επερχόμενες εαρινές καλλιέργειες. 

Συγκεκριμένα, η μη τήρηση των προβλεπόμενων διαδικασιών που απορρέουν από το νομικό πλαίσιο που διέπει τα βιοκαύσιμα, πρωτίστως από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και δευτερευόντως από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει οδηγήσει τόσο τους παραγωγούς βιοκαυσίμων όσο και τους αγρότες σε αδιέξοδο. 

Μάλιστα, η πρωτοφανής αδιαφορία του ΥΠ.ΕΝ. έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις, συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και αβεβαιότητα σε όλο το φάσμα της αγοράς με αποτέλεσμα να προκύπτει το εύλογο ερώτημα αν η αδιαφορία από πλευράς Υπουργείου αγγίζει τα όρια της ανοχής σε φαινόμενα προνομιακής μεταχείρισης συγκεκριμένων εταιρειών. 

Η αγορά βιοντίζελ στην Ελλάδα είναι μία αγορά που διέπεται από τους νόμους 3054/2002 και 4062/2012 που ρυθμίζουν κάθε λεπτομέρεια για τη λειτουργία της. Ο βασικός πυλώνας λειτουργίας της αγοράς είναι η κατανομή ποσοτήτων σε δικαιούχους παραγωγούς βιοκαυσίμων με βάση κυρίως την απορρόφηση Ελληνικών αγροτικών α’ υλών μέσα από συμβολαική γεωργία αλλά και άλλων κριτηρίων. 

Από το 2005 όταν και λειτούργησε για πρώτη φορά αυτό το πλαίσιο, η συμβολαική γεωργία ενεργειακών ελαιούχων σπόρων έδωσε μία πολύ μεγάλη διέξοδο στους Έλληνες αγρότες να καλλιεργήσουν μετά από πολλά χρόνια ηλίανθο και ελαιοκράμβη σε μεγαλύτερη κλίμακα. 

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι συγκεκριμένες καλλιέργειες να «ανθίσουν» σε τέτοιο βαθμό ώστε μέχρι πέρυσι να καλλιεργούνται σε πανελλήνια κλίμακα περίπου 1.000.000 στρέμματα από σχεδόν 25.000 ελληνικές αγροτικές οικογένειες. Μάλιστα το αγροτικό εισόδημα από αυτές τις καλλιέργειες άγγιζε τα 100.000.000 €. 

Για να μπορεί όμως εύρυθμα να λειτουργήσει το συγκεκριμένο πλαίσιο απαιτείται από το ΥΠΕΝ η τήρηση της νομοθεσίας. Συγκεκριμένα θα πρέπει κάθε χρόνο να καθορίζονται οι συνολικές ποσότητες βιοντίζελ που πρέπει να διοχετευτούν στην αγορά που είναι ίσες με το 7% της κατανάλωσης του πετρελαίου κίνησης στην Ελλάδα. 

Με βάση τις πραγματικές καταναλώσεις που προκύπτουν από τα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. η κατανομή ποσοτήτων βοντίζελ στην Ελλάδα θα έπρεπε να είναι από 150.000 -180.000 m3 κάθε χρόνο. Επίσης το ΥΠ.ΕΝ. εφαρμόζοντας τη νομοθεσία θα έπρεπε να εκδίδει κάθε χρόνο την απόφαση κατανομής μέχρι το τέλος Δεκέμβρίου ώστε να μπορεί η αγορά να λειτουργεί ομαλά. Αντ’αυτού το ΥΠ.ΕΝ. για λόγους που δεν έχουν εξηγηθεί ακόμη αποφάσισε μονομερώς να εκδώσει για το 2021 μια απόφαση κατανομής 110.000 m3 αυτούσιου βιοντίζελ κι έκτοτε να σταματήσει να τηρεί τις υποχρεώσεις του που απορρέουν εκ του νόμου. 

Οι παραπάνω ενέργειες, παραλείψεις και αδικαιολόγητες αποφάσεις από πλευράς ΥΠ.ΕΝ. είχαν ως αποτέλεσμα να φτάσουμε στο έτος 2023 όπου 50.000 - 60.000 m3 βιοντίζελ να εισάγονται από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών ως επί τω πλείστων από τρίτες χώρες, μέσω χωρών της Ε.Ε., με άγνωστης προέλευσης και εγκυρότητας πιστοποιητικά αειφορίας εις βάρος των αειφόρων ελληνικών ενεργειακών α’ υλών. 

Το τελευταίο δεν είναι ένα αυθαίρετο συμπέρασμα αλλά αποτελεί σοβαρό κίνδυνο μιας και η χώρα μας (μαζί με άλλες), με την ανοχή του ΥΠ.ΕΝ., εισάγει ρύπους από χώρες όπως είναι η Κίνα μέσω άλλων Ευρωπαϊκών χωρών κάτι που έχει ήδη μπει στο μικροσκόπιο της Ε.Ε. σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης, λόγω των παραλείψεων του ΥΠ.ΕΝ, η μη έκδοσης της κατανομής έχει “θολώσει” τα νερά του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά βιοντίζελ, καθώς παραμένει άγνωστο αν εταιρείες στις οποίες δόθηκε η άδεια να πωλούν βιοντίζελ στην Ελληνική αγορά, το 2021, τηρώντας συγκεκριμένα κριτήρια, τηρούν ακόμη αυτά που προβλέπει ο νόμος ή αποκομίζουν εκατομμύρια ευρώ χωρίς κανένα έλεγχο υπό την ανοχή του Υπουργείου.

 Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, είναι ότι ενώ απομένουν πολύ λίγες μέρες μέχρι να κλείσει το παράθυρο σποράς των ενεργειακών καλλιεργειών, η συνειδητή ή ασυνείδητη άρνηση του ΥΠ.ΕΝ. να εφαρμόσει το νόμο έχει οδηγήσει το σύνολο σχεδόν των παραγωγών βιοντίζελ να μην μπορούν να συνάψουν συμβάσεις με τους Έλληνες αγρότες καθώς είναι εντελώς αβέβαιο αν η παραγωγή τους θα μπορέσει να απορροφηθεί. 

Για τους παραπάνω λόγους, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων του Σ.ΒΙ.Β.Ε. και των Υπουργών, Περιβάλλοντος κ. Σκρέκα και Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γεωργαντά τη Δευτέρα 10/4/2023 όπου είχαμε την ευκαιρία να εκθέσουμε όλα τα παραπάνω προβλήματα. Παρά τις δεσμεύσεις των Υπουργών ώστε να τηρηθούν όσο ο Νόμος προβλέπει, δεν έχει υπάρξει καμία εξέλιξη μέχρι σήμερα με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε ολοταχώς σε καταστροφή της καλλιέργειας των ενεργειακών φυτών στη χώρα μας και την απώλεια ενός σημαντικού εισοδήματος 25.000 αγροτικών οικογενειών, με μοναδικούς επωφελούμενους από τη συγκεκριμένη εξέλιξη τους εισαγωγείς ποσοτήτων από τρίτες χώρες και αυτούς που δεν τηρούν όσα προβλέπει η νομοθεσία με την ανοχή των Υπουργείων. 

Ολοκληρώνοντας, ο Σ.ΒΙ.ΒΕ. ως μοναδικός θεσμικός εκπρόσωπος των παραγωγών βιοκαυσίμων στην Ελλάδα θα ήθελε να ενημερώσει τους Έλληνες αγρότες ότι από τη πρώτη μέρα εφαρμογής των νόμων που διέπουν την κατανομή βιοντίζελ στάθηκε υπέρμαχος της συμβολαιακής γεωργίας των ενεργειακών φυτών. Δυστυχώς, υπό τις παρούσες συνθήκες και ενώ καταβάλαμε κάθε προσπάθεια να τηρηθούν τα προβλεπόμενα, το αρμόδιο Υπουργείο έχει επιλέξει να οδηγήσει συνειδητά αυτό το αγροτικό κομμάτι και κατ’επέκταση την Ελληνική παραγωγή βιοκαυσίμων σε μαρασμό. 

Για τους ποιους οφελεί η συγκεκριμένη εξέλιξη δημιουργεί αμείλικτα ερωτήματα τα οποίο μόνο οι αρμόδιοι Υπουργοί μπορούν να απαντήσουν. Ο Σ.ΒΙ.Β.Ε διαχρονικά αποτέλεσε αρωγό στις προσπάθειες των αρμοδίων να εξελίξουν το πλαίσιο, με γνώμονα τη τήρηση των νόμων και την ανάπτυξη της Ελληνικής παραγωγής τόσο των ενεργειακών σπόρων, όσο και βιοκαυσίμων αλλά δυστυχώς πλέον αποδεικνύεται ότι τα συμφέροντα των ολίγων είναι υπεράνω των πολλών και κυρίως υπεράνω του νόμου.

Οι ανταποδοτικές δαπάνες, που καταβάλλονται από ιδιωτικούς φορείς, με σκοπό να χρηματοδοτούνται οι έλεγχοι για την ασφάλεια των τροφίμων, δεν πηγαίνουν στους γεωπόνους ελεγκτές. 

Αυτό καταγγέλουν οι γεωπόνοι μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Γεωπόνων Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΕΓΔΥ) της Ημαθίας και υποστηρίζουν ότι πολλοί παραμένουν απλήρωτοι από το 2020.

Ζητούν την επίλυση των οικονομικών αιτημάτων τους και ενημερώνουν την ηγεσία του ΥπΑΑΤ ότι δεν πρόκειται να σταματήσουν την αποχή από ποιοτικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών. Αυτό, προσθέτουν, μπορεί να οδηγήσει σε ασφυξία τις εξαγωγές στην επερχόμενη σεζόν του ροδάκινου. 

Η ανακοίνωση που εξέδωσαν οι Γεωπόνοι της ΠΕΓΔΥ της ΠΕ Ημαθίας αναφέρει τα εξής:

«Ο Νομός Ημαθίας είναι από τους δυναμικότερους νομούς στην Ελλάδα με πολλές εξαγωγές νωπών και μεταποιημένων οπωροκηπευτικών, οι οποίες κορυφώνονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες με τις εξαγωγές των ροδάκινων και νεκταρινιών. Για την εύρυθμη και απρόσκοπτη λειτουργία των εξαγωγών και ιδίως το καλοκαίρι με τα όποια προβλήματα, απασχολούνται οι Γεωπόνοι όλες τις ημέρες της εβδομάδας με εξαντλητικά ωράρια. 

Οι γεωπόνοι εργάζονται εκτός ωραρίου, χρησιμοποιώντας τα δικά τους οχήματα πληρώνοντας για τις μετακινήσεις τους, για να πραγματοποιούνται απρόσκοπτα οι εξαγωγές και παραμένουν απλήρωτοι από το 2ο εξάμηνο του 2020 και εντεύθεν. 

Εδώ και μερικά χρόνια αντιμετωπίζονται σαν μπαλάκια του πιγκ – πόγκ και όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ ρίχνουν τις ευθύνες, ο ένας στον άλλο, και οι γεωτεχνικοί νιώθουν αγανάκτηση από την συνολική αντιμετώπιση του ζητήματος. 

Μετά την οκτάμηνη συνεχιζόμενη απεργία - αποχή από τους ποιοτικούς και φυτοϋγειονομικούς ελέγχους εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών των γεωπόνων ελεγκτών, θέλουμε να στηλιτεύσουμε για ακόμα μια φορά την στάση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Γεωργαντά, που παρόλες τις υποσχέσεις του για σχεδόν καθολική ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων μας, που τέθηκαν στη συνάντηση του Σεπτεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, δε προχώρησε σε καμία απολύτως κίνηση παρά την υπομονή που δείξαμε όλοι οι γεωπόνοι που ασχολούνται με τον ποιοτικό και φυτοϋγειονομικό έλεγχο των προϊόντων που εξάγονται και εισάγονται. 

Οι αόριστες υποσχέσεις για κατάθεση τροπολογίας προς επίλυση των θεμάτων, στο ήδη ψηφισθέν στο Κοινοβούλιο νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, εξελίχθηκε σε φιάσκο, διότι πολύ απλά δεν είχε ποτέ πρόθεση να λύσει το πρόβλημα. 

Οι κατά νόμο ανταποδοτικές δαπάνες καταβάλλονται από ιδιωτικούς φορείς με σκοπό να χρηματοδοτούνται οι έλεγχοι για την ασφάλεια των τροφίμων που διακινούνται στην ελληνική επικράτεια. Αντί αυτού και αντί τα χρήματα που εισπράττονται για τον σκοπό αυτό, υπάλληλοι του ΥπΑΑΤ θα μοιραστούν 96.000 ευρώ ως κίνητρο επίτευξης δημοσιονομικών στόχων, όταν οι συνάδελφοι σχεδόν σε όλη την χώρα είναι απλήρωτοι από το 2020 και φυσικά βρέθηκαν άμεσα 500.000 ευρώ από τα ταμεία του ΥπΑΑΤ για κάλυψη λειτουργικών δαπανών της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. 

Για όλους τους παραπάνω λόγους και για να μην προκληθεί ασφυξία στις εξαγωγές στην επερχόμενη σεζόν του ροδάκινου, που αφορά άμεσα την περιοχή μας, θέτουμε προ των ευθυνών τους όλους τους αρμοδίους για την επίλυση των δίκαιων αιτημάτων μας και τους ενημερώνουμε ότι δεν προτιθέμεθα να σταματήσουμε την κινητοποίηση μας».

Με θετικό πρόσημο έκλεισε το 2022 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης. 

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 682,10 εκ. ευρώ και τους 418.820 τόνους, έναντι των 615,70 εκ. ευρώ και τους 415.536 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 10,8% σε αξία και 0,8% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ των τελευταίων 10 ετών τουλάχιστον.

Ο κλάδος των Τροφίμων και Ποτών, ο οποίος αποτελεί το 58,8% του συνόλου των Κρητικών εξαγωγών με 400,9 εκ. ευρώ, παρουσιάζει αύξηση ίση με 14,7%. 

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 274,4 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 40% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 68,5% στην κατηγορία των Τροφίμων και Ποτών, με αύξηση 21% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα. 

Τα Κηπευτικά έφτασαν τα 70,1 εκ. ευρώ με μείωση 1,5%, τα Φρούτα τα 13,5 εκ. ευρώ και μείωση 27,8% και με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια και Θαλασσινά, τα Γαλακτοκομικά, η κατηγορία των Νερών - Αναψυκτικών - Χυμών, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Για τον κλάδο των Τροφίμων και Ποτών, τους κυριότερους αγοραστές αποτελούν η Ιταλία, με τις εξαγωγές να φτάνουν τα 161.8 εκ. ευρώ, η Γερμανία με 82.3 εκ. ευρώ, η Ισπανία με 18,2 εκ. ευρώ, η Πολωνία με 15,4 εκ. ευρώ  και στην πέμπτη θέση η Κύπρος με 12 εκ. ευρώ.

Το 2022 αποτέλεσε μια εξαιρετική χρονιά για τις εξαγωγές της Κρήτης, καθοριστική για την πορεία των εξαγωγικών επιδόσεων του νησιού. Αν και αρχικά φαινόταν θα είναι μία δύσκολη χρονιά, με το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους και του κόστους των καυσίμων, το τεράστιο κόστος μεταφοράς και των πρώτων υλών, τελικά οι εξαγωγείς μας κατάφεραν να ανταπεξέλθουν και να τονώσουν την τοπική οικονομία, τονίζει ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης. 

Αυξάνονται οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών στην χώρα μας, ενώ από την πλευρά του το ΥπΑΑΤ ανακοινώνει εντατικοποίηση ελέγχων αλλά ... μόνο στο ωράριο του δημοσίου.

Συγκεκριμένα το ΥπΑΑΤ, με το αριθμ. 566/101706/3.4.2023 έγγραφο του, με θέμα: «ελληνοποίηση νωπών οπωροκηπευτικών», δίνει οδηγίες στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές ότι για το χρονικό διάστημα, που αφορά από 05/04/2023 έως 05/05/2023, θα εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι για συμμόρφωση με τις εμπορικές προδιαγραφές νωπών οπωροκηπευτικών, με ιδιαίτερη στόχευση στον έλεγχο της ορθής αναγραφής στη σήμανση και στα παραστατικά διακίνησης της χώρας καταγωγής.

Οι έλεγχοι θα διενεργηθούν αποκλειστικά και μόνο:
1. σε σημεία χονδρικής και λιανικής πώλησης νωπών οπωροκηπευτικών δίνοντας έμφαση σε προϊόντα όπως πατάτες, τομάτες, λεμόνια και κρεμμύδια
2. στο ωράριο των Υπηρεσιών δεδομένου ότι η πρόβλεψη για υπερωριακή απασχόληση δεν είναι επαρκής.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Σύνδεσμου Incofruit - Hellas, «με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών συνεχίστηκαν με αυξητικούς ρυθμούς το πρώτο τρίμηνο του 2023. Συνολικά αυτή την περίοδο έχουν εισαχθεί 200.000 τόνοι φρούτων και λαχανικών. Από αυτούς οι 95.000 τόνοι αφορούν πατάτες, 50.000 τόνοι μπανάνες, 13.000 τόνοι κρεμμύδια, 350 τόνοι ντομάτες και 300 τόνοι λεμόνια. 

Το αντίστοιχο τρίμηνο το 2022, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, είχαμε εισαγωγές 80.800 τόνων πατάτας, 54.900 τόνοι μπανάνες, 3.960 τόνοι κρεμμύδια, 400 τόνοι ντομάτες και 746 τόνοι λεμονιών.

Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού - τόσο στην χώρα μας όσο και στις κοινοτικές αγορές - και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής σε πολλούς τομείς, όπως ο φυτοϋγειονομικός, ο ηθικός (παιδική εργασία) και ο περιβαλλοντολογικός, καθιστώντας το κοινοτικό μοντέλο παραγωγής στις καταναλωτικές αγορές όλο και λιγότερο ανταγωνιστικό

Θα πρέπει να επιδιωχθεί όπως οι μεν ελληνικές ελεγκτικές αρχές να επιτηρούν την αυστηρή τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών και ποιότητας για τα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά στην ελληνική αγορά αλλά και στα εξαγόμενα. προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας, κάτι που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους. Επίσης είναι γνωστό, πιστεύουμε, και στις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ ότι το εμπόριο νωπών οπωροκηπευτικών διενεργείται και εκτός ωραρίου των Δημοσίων Υπηρεσιών».

Σταματά η υπογραφή συμβολαίων μεταξύ παραγωγών και βιομηχανιών βιοντίζελ για την καλλιέργεια ηλίανθου.

Όπως είχαμε αναφέρει σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου οι τιμές των συμβολαίων είχαν πέσει σε χαμηλά επίπεδα, αφήνοντας στον «αέρα» πολλούς παραγωγούς που έκαναν σπορές.

Τώρα οι μεταποιητές περιμένουν παρέμβαση, από τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, για την υπογραφή της κατανομής, η οποία θα καθορίζει τις ποσότητες βιοκαυσίμου που θα απορροφηθούν από την αγορά. Θυμίζουμε ότι εδώ και δύο χρόνια δεν έχει υπογραφεί αυτή η απόφαση με αποτέλεσμα να έχουν μειωθεί οι ποσότητες βιοντίζελ που παραδίδουν οι βιομηχανίες.

Για το θέμα υπήρξε συνάντηση τη Δευτέρα (3 Απριλίου) μεταξύ των εκπροσώπων του Συνδέσμου Βιοκαυσίμων και Βιομάζας Ελλάδος (ΣΒΙΒΕ) και τους υπουργούς κ.κ. Σκρέκα και Γεωργαντά. Κατά την συνάντηση υπήρξε υπόσχεση από τους υπουργούς στην μεταποίηση ότι θα δοθεί άμεσα λύση στο θέμα της κατανομής.

Πάντως η αγορά ηλιάνθου αυτή την εποχή είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Δημητριακών «Η Ένωση», κ. Λάμπρος Κουμπρίδης, «η αγορά ηλίανθου αυτή την εποχή - με βάση την τιμή στην Βουλγαρία - είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ακόμη και σήμερα αν υπογραφεί η απόφαση της κατανομής η τιμή των συμβολαίων θα κυμανθεί στα 35 λεπτά το κιλό. Τιμή κάτω από 45 λεπτά δεν φέρνει εισόδημα στους Έλληνες παραγωγούς. 

Για αυτό ζητάμε την ένταξη της καλλιέργειας του ηλιάνθου στα Οικολογικά Σχήματα (Eco-Schemes) της νέας ΚΑΠ. Την Τρίτη (4 Απριλίου) εκπροσωπώντας την ΕΘΕΑΣ πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τον υπουργό ΑΑΤ κ. Γεωργαντά, στην οποία του ζητήσαμε να συμπεριληφθεί ο ηλίανθος στη δράση Eco-Scheme Π1-31.1 που αφορά την χρήση ανθεκτικών και προσαρμοσμένων ειδών ποικιλιών (με ενίσχυση 60 ευρώ ανά στρέμμα). Έτσι θα μπορούν οι παραγωγοί ηλίανθου να έχουν ένα πρόσθετο εισόδημα για να παραμείνει βιώσιμη η καλλιέργεια».

Σε συγκρότηση Ομάδας Εργασίας για το συντονισμό των ελέγχων εισαγομένων αμνοεριφίων και αυγών κατά την περίοδο του Πάσχα προχώρησε το ΥπΑΑΤ.

Η σύσταση έγινε με απόφαση, που δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια, στις 28 Μαρτίου 2023.

Συγκεκριμένα όπως αναφέρει η απόφαση στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνιστάται Ομάδα Εργασίας, η οποία συγκροτείται από τους: 

α) Χριστιάνα Καλογήρου, Γενική Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως Συντονίστρια, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

β) Αναστασία Χαραλαμποπούλου, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, του Τμήματος Προγραμματισμού και Συντονισμού Κτηνιατρικών Εργαστηριακών Ελέγχων της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, που υπηρετεί με απόσπαση στο ιδιαίτερο Γραφείο της Γενικής Γραμματέως Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως επιχειρησιακή συντονίστρια, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

γ) Σπυρίδωνα Ντουντουνάκη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

δ) Παναγιώτα Παπαδάκη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, προϊστάμενη του Τμήματος Σφαγείων της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ε) Αικατερίνη Αντιπάτη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Γεωπόνων, με βαθμό Α’, προϊσταμένη κατ’ αναπλήρωση του Γραφείου Σχεδιασμού και Διενέργειας Εσωτερικών Ελέγχων, της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου, Συνεργάτιδα στο Ιδιαίτερο Γραφείο του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια 

στ) Βασιλική Γιαννούλη, υπάλληλο του κλάδου ΠΕ Γεωτεχνικών ειδικότητας Κτηνιάτρων, με βαθμό Α΄, προϊσταμένη του Τμήματος Κρέατος και Αλιευμάτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Τροφίμων του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.) ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ζ) Ευστράτιο Νικολάου, υπάλληλο ΠΕ Γεωπόνων, προϊστάμενο κατ’ αναπλήρωση της Γενικής Διεύθυνσης Διασφάλισης Ποιότητας Αγροτικών Προϊόντων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ» (ΕΛ.Γ.Ο. – ΔΗΜΗΤΡΑ), ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

η) Γεώργιο Μιχαλόπουλο, Υποστράτηγο της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ), προϊστάμενο Κλάδου Τάξης Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας (Α.Ε.Α), ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

θ) Δημήτριο Λουκόπουλο, Αστυνομικό Διευθυντή της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ), της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ι) Ανδριανή Κοκκίνη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διυπηρεσιακής Συνεργασίας για τον Έλεγχο της Αγοράς και την Αντιμετώπιση του Παράνομου Εμπορίου της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 
ια) Μαρία Μωυσίδου, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Αποκέντρωσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Υπουργείου Εσωτερικών, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια.

ιβ) Άγγελο Λυμπέρη, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Στρατηγικής Τελωνειακών Ελέγχων και Παραβάσεων, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ιγ) Περικλή Κόκκοτα, προϊστάμενο της Διεύθυνσης Προγραμματισμού και Αξιολόγησης Ελέγχων και Ερευνών (ΔΙ.Π.Α.Ε.Ε.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ως τακτικό μέλος χωρίς αναπληρωτή/τρια.

ιδ) Μιχαήλ Κωστάκη, προϊστάμενο του Τμήματος Η΄ της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) Αττικής, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ιε) Ιωάννη Κωφό, προϊστάμενο του Τμήματος Ζ΄ της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) Μακεδονίας, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια. 

ιστ) Διαμαντή Βασιλακούδη, Διοικητή Λιμενικής Αστυνομίας Κεντρικού Λιμεναρχείου Πειραιά, ως τακτικό μέλος, χωρίς αναπληρωτή/τρια

Ξεκίνησαν οι σπορές στον ηλίανθο, ενώ οι τιμές συμβολαίων αρχικά ήταν στα 42 λεπτά το κιλό ξαφνικά υποχώρησαν στα 35 λεπτά, κάτι που έκανε τους παραγωγούς κυριολεκτικά να «παγώσουν» από αυτή την εξέλιξη.

Πέρσι, οι πρώτες τιμές ήταν στα 45 λεπτά, αλλά μετά έγινε αναπροσαρμογή και έφτασαν στα 50 λεπτά.

Ο κ. Κώστας Κάκος, παραγωγός από την Ορεστιάδα δήλωσε στον ΑγροΤύπο, «στην περιοχή μας έχουν ξεκινήσει την σπορά αλλά επίσημα τιμές δεν μας έχουν πει ακόμα». 

Ο Παύλος Αραμπατζής, έμπειρος αγρότης από την περιοχή της Βισαλτίας αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα ακόλουθα: «υπάρχει αβεβαιότητα και μαύρο σκοτάδι γύρω από τις τιμές για αυτό και ο αγροτικός κόσμος έχει αποτραπεί από το να σπείρει ηλίανθο».

Ο παραγωγός ενεργειακών φυτών και πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Παραγωγών Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ), κ. Στέργιος Λίτος, από τη Νιγρίτα Σερρών, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «αρχικά 3 εταιρείες από την Κεντρική Μακεδονία ανακοίνωσαν τιμές συμβολαίων στα 42 λεπτά. Στη συνέχεια ήρθαν άλλες εταιρείες βιοντίζελ και ανακοίνωσαν τιμές στα 35 έως 37 λεπτά.

Για ακόμη μια χρονιά οι εταιρείες βιοντίζελ κάνουν λόγο για καθυστέρηση στη δηµοσιοποίηση της πρόσκλησης για τις κατανοµές. Αυτό φέρνει αβεβαιότητα στην αγορά και χαμηλές τιμές στους παραγωγούς. Πέρσι πήγαμε με την κατανομή του 2021. Φέτος όμως έχουν αλλάξει τα πράγματα, δεν υπάρχει πανδημία και πρέπει να υπογραφεί η κατανομή άμεσα από τα αρμόδια υπουργεία.

Αν οι τιμές στα συμβόλαια ήταν στα 42 λεπτά με τον ανταγωνισμό θα ήταν εφικτό να έφταναν γύρω στα 50 λεπτά, στα ίδια επίπεδα δηλαδή που κυμάνθηκαν και πέρυσι. Έτσι θα ήταν εφικτό να είχαμε φέτος μια καλλιέργεια στον ηλίανθο σε περίπου 1 εκατ. στρέμματα. Τώρα που βγήκαν στην αγορά χαμηλότερες τιμές πάνε να καταστρέψουν την καλλιέργεια. Ουσιαστικά καταστρέφουν την συμβολαιακή γεωργία στα ενεργειακά φυτά στην χώρα μας».

Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ θα πραγματοποιηθεί, στις 20 Μαρτίου 2023, στις Βρυξέλλες. Στη συνεδρίαση θα προεδρεύσει ο Σουηδός Υπουργός Αγροτικών Υποθέσεων κ. Peter Kullgren.

Οι υπουργοί θα ανταλλάξουν απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς αγροτικών προϊόντων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους, στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και στις προκλήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Βασική προτεραιότητα για τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επισιτιστικής ανασφάλειας είναι να βοηθήσει την Ουκρανία να εξαγάγει την αγροδιατροφική της παραγωγή. Στις 13 Μαρτίου, η Ρωσία πρότεινε την παράταση της συμφωνίας για άλλες 60 ημέρες, αντί για την παράταση 120 ημερών που προβλέπεται στη συμφωνία.

Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, οι υψηλές τιμές στις γεωργικές «εισροές», όπως η ενέργεια, ζωοτροφές και λιπάσματα, αποτελούν πρόκληση για τους αγρότες σε ολόκληρη την ΕΕ, αν και το κόστος των εισροών έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Οι τομείς που επηρεάζονται περισσότερο περιλαμβάνουν το κρέας (ιδιαίτερα τα πουλερικά), το κρασί, τα φρούτα και λαχανικά. Η γαλακτοβιομηχανία έχει επίσης επηρεαστεί από την πτώση των τιμών, ιδιαίτερα στις χώρες της Βαλτικής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου 2022:

• η συνολική αξία του εμπορίου αγροτικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ αυξήθηκε, κατά 23%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. 
• οι ουκρανικές εισαγωγές στην ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 90%, κυρίως ως αποτέλεσμα των δημητριακών και εισαγωγές ελαιούχων σπόρων
• οι εξαγωγές στη Ρωσία μειώθηκαν, ιδίως για κηπευτικά προϊόντα, δημητριακά και ελαιούχους σπόρους και ζωικά προϊόντα
• οι εξαγωγές στην Κίνα παρουσίασαν επίσης μείωση λόγω χαμηλότερων εξαγωγών χοιρινού κρέατος, δημητριακών και φυτικών ελαίων, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 66%
• το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε: οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 15% και οι εισαγωγές κατά 30%
• το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες επίσης αυξήθηκε, με τις εξαγωγές της ΕΕ να αυξάνονται κατά 20% και τις εισαγωγές κατά 36%.

Επίσης η Κομισιόν θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Ομάδα Χοιρινού Κρέατος. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας του χοιρινού κρέατος της ΕΕ. Τα βασικά προβλήματα είναι οι μειωμένες εξαγωγές στην Κίνα, η αφρικανική πανώλη των χοίρων και το αυξανόμενο κόστος των εισροών.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γαλακτοπαραγωγή στην ΕΕ θα συζητηθούν στο Συμβούλιο, μετά από εισήγηση των αντιπροσωπειών της Λετονίας και Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας.  

Επίσης θα γινει αναφορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην ΕΕ. Οι κυβερνήσεις της Λετονίας και της Λιθουανίας, με την υποστήριξη της βουλγαρικής αντιπροσωπείας, θα ενημερώσουν το Συμβούλιο για την κατάσταση της γαλακτοβιομηχανίας στις χώρες τους. Θα εξεταστεί από κοινού η κατάσταση της αγοράς. Οι κτηνοτρόφοι σε Λετονία και Λιθουανία αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος εισροών. Ενώ το κόστος ενέργειας και ζωοτροφών έχει αυξηθεί, η τιμή αγοράς του νωπού γάλακτος μειώνεται συνεχώς. Οι αντιπροσωπίες καλούν την Κομισιόν να εισαγάγει μέτρα, που προβλέπονται στο πλαίσιο της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς, για την στήριξη του γαλακτοκομικού τομέα, παρέχοντας οικονομική ενίσχυση στους αγελαδοτρόφους.

Σημαντικό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων προς τρίτες χώρες εξαιτίας του αναχρονιστικού πλαισίου αμοιβής των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων εκτός κανονικού ωραρίου. 

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Αναστάσιος Γεωργιάδης, Γεωπόνος εκπρόσωπος των ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών του δημοσίου, «το προσωπικό των ΔΑΟΚ και του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης πραγματοποιούν τους ελέγχους στις εισαγωγές  και εξαγωγές νωπών προϊόντων από και προς τρίτες χώρες. Στο εξαγωγικό εμπόριο το Σάββατο και η Κυριακή έχουν παγιωθεί σαν εργάσιμη ημέρα. Οι έλεγχοι στα νωπά οπωροκηπευτικά θα πρέπει να γίνουν την στιγμή της φόρτωσης και πολλές φορές πρέπει να γίνουν εκτός ωραρίου εργασίας. Ειδικά οι υπερατλαντικές εξαγωγές γίνονται συνήθως Κυριακές επειδή θα πρέπει να φτάνουν στο σωστό timing στις ξένες αγορές. Μόνο από τη ΔΑΟΚ Θεσσαλονίκης έχουμε 600 ελέγχους φορτίων ετησίως που θα πρέπει να γίνουν τις Κυριακές για εξαγωγές που πάνε κυρίως προς χώρες των Βαλκανίων.

Με το νόμο 3460 του 2006 (τροποποιήθηκε με το νόμο 3698 του 2008) και την ΚΥΑ του 2016 μπήκε πλαφόν στην αποζημιώση που θα πάρει ο ελεγκτής. Μάλιστα φτάνει τα 5 ευρώ την ώρα (τα χρήματα τα πληρώνουν οι ιδιώτες και είναι ανταποδοτικά λέει η νομοθεσία). Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι οι αντίστοιχοι ελεγκτές σε Ρουμανία και Βουλγαρία αμοίβονται με 20 και 25 ευρώ την ώρα. Επίσης η πληρωμή των ελεγκτών γίνεται με καθυστέρηση δύο ετών.

Έχουμε ενημερώσει τον Υπουργό κ. Γεωργαντά για το πρόβλημα και μας είχε υποσχεθεί ότι θα καταθέσει τροπολογία στη Βουλή, κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει. Η νομοθετική ρύθμιση θα βοηθήσει εκτός από την πραγματοποίηση περισσότερων ελέγχω εκτός ωραρίου και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς στις πύλες και τα λιμάνια της χώρας και αυτό θα πρέπει να το προσέξει η κυβέρνηση.  

Στον κλάδο των αγροτικών προϊόντων περίοπτη θέση εμφανίζεται να έχουν οι εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών προς τις διεθνείς αγορές, παρά το γεγονός ότι η ενεργειακή κρίση και το επακόλουθο πληθωριστικό κύμα οδήγησαν σε τεκτονικές αλλαγές στην κατανάλωση νωπών οπωρ/κών το τελευταίο διάστημα.

Με λύπη, όμως, διαπιστώνουμε από την άλλη ότι η πολιτική ηγεσία και ειδικότερα ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ .Γεωργαντάς, δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια μέχρι σήμερα, σχετικά με τις δεσμεύσεις που έδωσε κατά τη συνάντηση της Θέρμης (Θεσσαλονίκη) με αντιπροσώπους του γεωπονικού ελεγκτικού προσωπικού των ΔΑΟΚ & Π.Κ.Π.Φ.Π.&Φ.Ε, τον Σεπτέμβριο του 2022, αναφορικά με τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση, σε νέα βάση, του καθεστώτος της ανταποδοτικής εργασίας εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών, για τη διενέργεια ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων φυτικής προέλευσης από γεωπόνους κρατικούς υπαλλήλους, αφενός για τις ανάγκες στήριξης του εξαγωγικού εμπορίου και της ελληνικής εξωστρέφειας αλλά και, εν μέρει, για τη διεκπεραίωση των εισαγωγών σε περιόδους όπου η εγχώρια αγορά παρουσιάζει ελλείψεις σε βασικά επισιτιστικά είδη νωπών οπωρ/κών. 

Αλλά ακόμη και αν η ριζική αυτή μεταρρύθμιση, η οποία κρίνεται επιβεβλημένη στις μέρες μας, φαντάζει για τον κ. Υπουργό «Γολγοθάς», γιατί δεν έχει προβλεφθεί μέχρι σήμερα, έστω μια βελτίωση του υφιστάμενου αναχρονιστικού νομοθετικού πλαισίου της ανταποδοτικής εργασίας η οποία, αποδεδειγμένα, αποσκοπεί στην ενίσχυση της πίστης του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου; Διότι με όλα τα "βαρίδια" και τις "στρεβλώσεις" που έχει κληρονομήσει από το 2006 που θεσπίστηκε και έπειτα, τα οποία κορυφώθηκαν στα μαύρα χρόνια των μνημονίων, ο χρήσιμος αυτός θεσμός απασχόλησης των δημοσίων λειτουργών τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και όλες τις αργίες του χρόνου, προς όφελος πάντα των εξαγωγέων, για τους υπαλλήλους που τον υπηρετούν θα μπορούσε να εκληφθεί μόνο ως παραλογισμός και ειρωνεία, ασχέτως αν συνεισφέρει δυναμικά και έμπρακτα στην ανύψωση της ελληνικής οικονομίας.

Δεν μπορεί, λοιπόν, ένας γεωπόνος-ελεγκτής, δημόσιος λειτουργός, ημέρα Κυριακή να πραγματοποιεί ελέγχους σε 30 αυτοκίνητα φορτηγά (φορτία) με διάφορα είδη νωπών οπωρ/κών προέλευσης απ΄όλη την Ελλάδα και για ένα συνολικό διακινούμενο όγκο προϊόντων (tonnage) κοντά στους 660 tn φρούτων και λαχανικών προς εξαγωγή, αλλά να δικαιούται πρόσθετη αμοιβή για την παρασχεθείσα εργασία του μόνο για τα 18 αυτοκίνητα! Θα πρέπει επιτέλους να παύσει να ισχύει αυτή η αντιπαραγωγική δέσμευση του ισχύοντος νόμου.

Σχετικά με το αναδειχθέν θέμα, τέλος, τα αιτήματα των γεωπόνων ποιοτικών και φυτοϋγειονομικών ελεγκτών που συμμετέχουν διαχρονικά στην υπερεργασιακή ανταποδοτική απασχόληση για τους απαραίτητους ελέγχους εκτός κανονικού ωραρίου, συνοψίζονται όπως παρακάτω:
1. αλλαγή του τρόπου καταβολής των αποζημιώσεων με νομοθετική ρύθμιση και θέσπιση σε νέα βάση με χρήση της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων (άμεση εκταμίευση αντί της διετίας που ισχύει σήμερα) 
2. αναπροσαρμογή του ύψους της ωριαίας αποζημίωσης για εργασία εκτός ωραρίου, από 5 € που ισχύει σήμερα στα 15 € και απόδοση του συνόλου των ανταποδοτικών τελών στον απασχολούμενο ελεγκτή 
3. κατάργηση της αντιπαραγωγικής (μνημονιακής) πολιτικής της επιβολής ανώτατου ορίου (πλαφόν) 300 € μεικτά (200 € καθαρά) στη μηνιαία αποζημίωση των ελεγκτών από ανταποδοτικά τέλη
4. αναπροσαρμογή της χιλιομετρικής αποζημίωσης (πληρώνεται από τους ιδιώτες και όχι από το κράτος) σε τουλάχιστον 0,40/χλμ προκειμένου να μπορέσουμε να μετακινηθούμε με τα αυτοκίνητα μας».

Ελέγχους ζητούν και οι εξαγωγείς
Στην ανάγκη διεξαγωγής ελέγχων και εκτός ωραρίου αναφέρονται και οι εξαγωγείς οπωροκηπευτικών. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «διανύοντας την εμπορική περίοδο της εξαγωγής των χειμερινών φρούτων και λαχανικών (εσπεριδοειδών, ακτινιδίων, μήλων αχλαδιών, φράουλας, αγγουριών, τοματών κ.α), η οποία ανέκαμψε μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και λόγω της φύσης των προϊόντων (ευάλωτα και ευπαθή) και της βελτίωσης συγχρόνως της τιμής τους μετά από μια δύσκολη και για ορισμένα προϊόντα καταστροφικής χρονιάς, οι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές πρέπει να γίνονται και εκτός του κανονικού ωραρίου των υπηρεσιών όπως επίσης και κατά τα Σάββατα και Κυριακές.

Δεν είναι δυνατόν να διεκπεραιώνεται η διαδικασία παραγωγής των εξαγομένων προϊόντων εντός του ωραρίου εργασίας των δημοσίων υπηρεσιών. Κατά συνέπεια καλούμε:

• αφενός τους γεωπόνους να μην οδηγήσουν στην καταστροφή τις επιχειρήσεις εξαγωγής και τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών προϊόντων της χώρας μας και
• τέλος το ΥπΑΑΤ να ικανοποιήσει τα δίκαια εκ των αιτημάτων τους και να φροντίσει για την  καταβολή των καθυστερούμενων οφειλών και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα (χρηματοδότηση πολύ περισσότερο που τα κονδύλια προέρχονται από «ανταποδοτικά τέλη», καταβαλλόμενα από τους ελεγχόμενους και μάλιστα υπέρμετρα) για την απρόσκοπτη διεξαγωγή των ελέγχων».  

Από την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να αρχίσουν οι σπορές από τους αγρότες.

Από την εταιρεία Ελαιοτριβεία Πατρικίου μας είπαν ότι ξεκίνησε η σύναψη των συμβάσεων για την καλλιεργητική περίοδο 2023 με τους παραγωγούς που θέλουν να βάλουν ηλίανθο και οι τιμές οι ελάχιστες είναι στα 42 λεπτά. Πέρσι, οι πρώτες τιμές ήταν στα 45 λεπτά, αλλά μετά έγινε αναπροσαρμογή και πήγε στα 50 λεπτά. Στην ίδια περιοχή, όπως μας είπαν από την συγκεκριμένη επιχείρηση δεν υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον φέτος από τους παραγωγούς.

Ο Παύλος Αραμπατζής, έμπειρος αγρότης από την περιοχή της Βισαλτίας αναφέρει μιλώντας στον ΑγροΤύπο τα ακόλουθα: «υπάρχει αβεβαιότητα και μαύρο σκοτάδι γύρω από τις τιμές γι' αυτό και ο αγροτικός κόσμος έχει αποτραπεί από το να σπείρει ηλίανθο. Οι σπορές είναι στο... μηδέν. Προσωπικά θα επιλέξω να πάω στο βαμβάκι».

Ο κ. Κώστας Κάκος παραγωγός από την Ορεστιάδα δήλωσε στον ΑγροΤύπο: «στην περιοχή μας έχουν αρχίσει δειλά-δειλά κάποιοι τη σπορά, τιμές δεν μας έχουν πει ακόμα, αλλά προς το τέλος του μήνα. Τα στρέμματα εκτιμώ θα είναι λιγότερα λόγω του ότι έχει μπει πολύ σιτάρι».

Ο Στέργιος Γκιργκίρης, τέλος, γεωπόνος με καταστήματα εφοδίων που έχει μπει και στην εμπορία αγροτικών προϊόντων δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι: «οι πρώτες τιμές που ακούγονται είναι στα 42 λεπτά στον παραγωγό ενώ για κάποιες ποικιλίες high oleic ίσως να είναι και παραπάνω. Μια τιμή γύρω στα 45 λεπτά, κατώτατη εγγυημένη θα είναι μια καλή αρχή για τον παραγωγό. Πέρσι τα συμβόλαια ξεκίνησαν με 38 - 40 λεπτά αλλά μετά ανέβηκε αρκετά η τιμή που πληρώθηκε ο παραγωγός. Στην περιοχή μας κάποιοι έχουν μπει να σπείρουν, αλλά σε πιο φουλ ρυθμό θα μπούμε από βδομάδα».

Οι παραγωγοί βιομηχανικής ντομάτας υπογράφουν συμβάσεις με τις βιομηχανίες αλλά κινδυνεύουν να μην μπορέσουν να ποτίσουν τα χωράφια τους.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Βαλιανάτος, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Βιομηχανικής ντομάτας Αμαλιάδας, « ήδη έχουμε δεσμευτεί με συμβάσεις για την παράδοση 31.000 τόνους βιομηχανικής τομάτας με το εργοστάσιο Κύκνος και ακολουθεί η υπογραφή με την Μινέρβα.

Οι τιμές φέτος που κλείνουν τα συμβόλαια οι παραγωγοί κυμαίνονται από 135 - 137 ευρώ ο τόνος (από 110 ευρώ που ήταν πέρσι).

Με έκπληξη ενημερωθήκαμε όμως ότι η ΔΕΗ έστειλε πάλι ειδοποιητήρια στους ΤΟΕΒ ότι θα τους κόψει το ρεύμα, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να μην έχουν νερό να ποτίσουν τις καλλιέργειες.

Εάν δεν συμπληρώσουμε τις συμβάσεις λόγω έλλειψης αρδευτικού νερού ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για τις μετέπειτα συνέπειες (αποζημιώσεις στα εργοστάσια κ.α.).

Ζητάμε από τον Πρωθυπουργό να αναλάβει πρωτοβουλίες γιατί βλέπουμε ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης ασχολείται με τα προβλήματα των αγροτών από τον Ισθμό και πάνω. Ίσως θεωρεί ότι οι αγρότες της της Πελοποννήσου δεν έχουν προβλήματα.

Για το θέμα με τους ΤΟΕΒ ζητάμε:
1. Σύνδεση των χρεών του ΤΟΕΒ με το ΟΣΔΕ.
2. Σύνδεση του ΤΟΕΒ με τα δηλωμένα στρέμματα από τους παραγωγούς στο ΟΣΔΕ. Δεν μπορεί ένας ΤΟΕΒ να έχει 50.000 στρέμματα για άρδευση και να δηλώνονται μόνο τα 20.000. Τι συμβαίνει με τα υπόλοιπα είναι ακαλλιέργητα; 

Σε επιστολή που στείλαμε στον Πρωθυπουργό ζητάμε την παρέμβασή του για να υπάρξει συνάντηση με τον κ. Γεωργαντά ώστε να συζητηθούν και να βρεθεί λύση στο πρόβλημα της άρδευσης».

Σε αναμονή βρίσκονται οι καλλιεργητές ηλίανθου για την επίσημη ανακοίνωση από τους μεταποιητές των τιμών συμβολαίων, ενώ από τα τέλη Μαρτίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι σπορές.

Οι µεταποιητικές επικαλούµενες την καθυστέρηση στη δηµοσιοποίηση της πρόσκλησης για τις κατανοµές, εξακολουθούν, τουλάχιστον επισήµως, να κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι αυτή την εποχή οι τιμές που μιλάνε προφορικά (και όχι επίσημα) οι εταιρείες βιοντίζελ είναι γύρω στα 40 λεπτά το κιλό, οι οποίες σε καμιά περίπτωση δεν ικανοποιούν τους παραγωγούς που λένε ότι με την αύξηση του κόστους είναι οριακές. Αυτό που ελπίζουν οι παραγωγοί είναι ότι με τον ανταγωνισμό θα γίνει εφικτό να υπάρξουν τιμές στα συμβόλαια γύρω στα 50 λεπτά, στα ίδια επίπεδα δηλαδή που κυμάνθηκαν και πέρυσι.  

Μετά τις 25 Μαρτίου θα ξεκινήσουν οι σπορές ηλίανθου και μέχρι τότε αναμένεται να έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο με τις τιμές των συμβολαίων από τις τιμές της μεταποίησης, τονίζει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος στον Πανελλαδικό Αγροτικό Σύλλογο Καλλιεργητών Ενεργειακών Φυτών (ΠΑΣΚΕΦ) κ. Στέργιος Λίτος. Πάντως αίτημα του ΠΑΣΚΕΦ είναι η ένταξη των ενεργειακών φυτών (ηλίανθος, ελαιοκράμβη) στα Eco-Schemes, για να στηριχθούν οι καλλιεργητές των εν λόγω προϊόντων στη νέα ΚΑΠ. Ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζει η καλλιέργεια είναι το ζήτημα της κατανομής βιοντίζελ και των χρονοτριβών που παρατηρούνται κάθε χρόνο εκ μέρους του υπουργείου Ενέργειας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Κάκος, παραγωγός ηλίανθου από τις Καστανιές του Έβρου, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή καλλιεργούμε βρώσιμο αλλά και για παραγωγή βιοντίζελ. Οι σπορές ξεκινούν από τέλος Μαρτίου με αρχές Απριλίου. Ακόμη τιμή όμως δεν έχουν ανακοινώσει επίσημα οι εταιρείες τιμές της συμβολαιακής στον ηλίανθο. Πέρσι είχαμε συμβόλαια στα 50 λεπτά, που ήταν μια καλή τιμή για την καλλιέργεια. Ελπίζουμε και φέτος να έχουμε αντίστοιχη τιμή συμβολαίων. Το πρόβλημα είναι ότι τα βαμβάκια μπαίνουν από αρχές Μαΐου, οπότε αν δεν έχουμε ενημέρωση για τιμή στον ηλίανθο θα πρέπει να στραφούμε στο βαμβάκι». 

Ο κ. Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος από την Αγρομηχανική Βόλου, που συνεργάζεται με αγρότες για την παραγωγή ενεργειακών φυτών, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή του Ρήγα Φεραίου επειδή είναι επιλέξιμη για συνδεδεμένη καλαμποκιού μεγάλος αριθμός παραγωγών στράφηκαν στην συγκεκριμένη καλλιέργεια. Όμως και στις άλλες περιοχές της Θεσσαλίας που δεν θα έχουν συνδεδεμένη η καλή τιμή είναι ένας σημαντικός παράγοντας επιλογής του καλαμποκιού. Στον ηλίανθο ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί οι τιμές συμβολαίων αν και από μέσα Μαρτίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι σπορές. Για την ελαιοκράμβη αν και η τιμή της πέρσι ήταν σε καλά επίπεδα τον κρίσιμο μήνα σποράς (Οκτώβριο) είχε βροχοπτώσεις και πολλοί δεν πήραν το ρίσκο. Πάντως όσοι τόλμησαν πάει καλά η καλλιέργεια. Επίσης έχουμε μια μείωση των τιμών στα λιπάσματα που έχει αρχίσει να φαίνεται στην αγορά και θα φανεί περισσότερο την περίοδο λίπανσης των αροτραίων».

Στους 208.104 τόνους εκτοξεύτηκαν οι εισαγωγές πατάτας για το 2022 (κυρίως από Αίγυπτο). Σε υψηλά επίπεδα ήταν επίσης οι εισαγωγές λεμονιών με 26.870 τόνους (από Αργεντινή και Τουρκία) και ντομάτας με 15.729 τόνους (από Αίγυπτο και Τουρκία).

Οι συνολικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών, το 2022, αυξήθηκαν κατά 2,9% σε όγκο και κατά 15% σε αξία σε σύγκριση με το 2021 (6% και 23,2% αντίστοιχα σε σχέση με το 2020). Συνολικά εισάγαμε 729,4 χιλιάδες τόνους και αξίας 714,1 εκατομμύρια ευρώ, επανερχόμενες στην ανοδική τάση των προ του 2020 ετών. 

Η εισαγωγή λαχανικών ήταν αυτή που αυξήθηκε περισσότερο το 2022, η οποία ποσοτικά έφτασε στους 387 χιλιάδες τόνους (+11,3%) και αξίας 306,03 εκατ. ευρώ (+29,9%), ενώ το 2021 ήταν 347 χιλιάδες τόνους και αξίας 235 εκατ. ευρώ.

Οι εισαγωγές πατάτας αντιπροσώπευαν το 52,9% του συνόλου των λαχανικών που αγοράζονται στο εξωτερικό.

Πολύ πίσω από την πατάτα, το δεύτερο πιο εισαγόμενο λαχανικό είναι η ντομάτα με 15.729 τόνους και αξία 16,38 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκαν από τον Incofruit-Hellas.

Όσον αφορά τις εισαγωγές φρούτων το 2022, ανήλθαν συνολικά σε 342,4 χιλιάδες τόνοι (-5,2%) και ήταν αξίας 385,3 εκατ. ευρώ (+5,9%). 

Οι μπανάνες είναι τα πιο εισαγόμενα φρούτα, με 204.859 τόνους ποσότητα και αξία 141,5 εκατ. ευρώ και ακολουθούν τα λεμόνια με 26.870 τόνους και αξία 27,63 εκατ. ευρώ (-2%). Την τρίτη θέση καταλαμβάνουν οι ανανάδες με 18.192 τόνους και αξία 13,57 εκατ. ευρώ και τέταρτη τα μήλα με 12.942 τόνους και αξία 6,65 εκατ. ευρώ.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει τη συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού τόσο στην χώρα μας όσο και στις κοινοτικές αγορές και οφείλεται σε λιγότερο απαιτητικούς κανονισμούς στους τόπους παραγωγής (φυτοϋγειονομικός, περιβαλλοντολογικός κ.α.).

Πρέπει να γίνει λεπτομερή ανάλυση της ελληνικής αγοράς και των καταναλωτικών τάσεων που έχουν προκαλέσει την αύξηση των εισαγωγών, κυρίως από τρίτες χώρες, γεγονός που δείχνει ότι για την πλειοψηφία των Ελλήνων καταναλωτών δεν καθορίζει την προτίμησή τους η προέλευση των τροφίμων που αγοράζουν. Απαιτείται η χάραξη στρατηγικής πολιτικής υποκατάστασης των εισαγομένων φρούτων και λαχανικών από ομοειδή παραγόμενα στην χώρα μας.

Θα πρέπει να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές να επιτηρούν την αυστηρή τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών - ποιότητας για τα εισαγόμενα και τα διακινούμενα εγχώριας παραγωγής προϊόντα στην ελληνική αγορά αλλά και για τα εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα, προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».

Σύμφωνα με απάντηση του Eπίτροπου Γεωργίας κ. Janusz Wojciechowski, που κατατέθηκε, στις 26/10/2022, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ΕΕ έχει προβλέψει, από τον Μάρτιο του 2022, ειδικό ταμείο ενίσχυσης της πρωτογενούς παραγωγής λόγω της κρίσης του πολέμου στην Ουκρανία.

Μάλιστα έχει δώσει το πράσινο φως στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν τα κονδύλια του αποθεματικού κρίσης για στήριξη των αγροτών, ενώ αναφέρει ότι ήδη η Ελλάδα έχει χρησιμοποιήσει κονδύλι 26 εκατ. ευρώ με στόχο να στηρίξει του κλάδο των οπωροκηπευτικών.

Επιπλέον υπάρχουν τα τομεακά επιχειρησιακά προγράμματα και τα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης της νέας ΚΑΠ που μπορεί να χρησιμοποιηθούν από αρχές του 2023.

Ακόμη στο πλαίσιο του μέσου «Next Generation EU» έχουμε τον Μηχανισμό Ανάκαμψη που φέρνει επιπλέον 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης.

Κύκλοι της αγοράς οπωροκηπευτικών αναφέρουν στον ΑγροΤύπο ότι όπως φαίνεται στις τελευταίες ανακοινώσεις του ΥπΑΑΤ δεν γίνεται λόγος πια για ενισχύσεις de minimis. Μιλάνε για αποζημιώσεις που δεν θα είναι οριζόντιες αλλά θα αφορούν συγκεκριμένες ποικιλίες και περιοχές. Τα κριτήρια δεν μπορεί να αφορούν μόνο τις τιμές παραγωγού και την πορεία των εξαγωγών. Το πρόβλημα είναι ότι η τιμές παραγωγού μπορεί να αυξήθηκαν αλλά η αύξηση αυτή δεν είναι δυνατόν να καλύψει την αύξηση του κόστους καλλιέργειας που είχαν οι παραγωγοί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Δηλαδή το κόστος εισροών σε σχέση με το κόστος εκροών είναι ελλειματικό και υπάρχει απώλεια εισοδήματος στον παραγωγό για αυτό θέλει οικονομική στήριξη. Εκεί θα πρέπει να στηριχθεί η οποιαδήποτε ενίσχυση από το ΥπΑΑΤ.

Αυτό που αξίζει να αναφέρουμε είναι ότι στην απάντηση του Επιτρόπου τονίζεται ακόμη ότι τα κράτη μέλη έχουν την αρμοδιότητα για τον καθορισμό των επιπέδων φορολόγησης και των απαλλαγών στους αγρότες που έχουν πληγεί από την κρίση. Εκεί πάνω στηρίχθηκαν και οι Ισπανοί για να προχωρήσουν σε μηδενισμό ή μείωση του ΦΠΑ στα κάποια τρόφιμα.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός, «η ελληνική κυβέρνηση έχει όχι μόνο άδεια από την ΕΕ για μείωση φορολογίας αλλά έχει και πρόταση για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του αγροτικού κλάδου. Τι ακριβώς από αυτά έπραξε για να στηρίξει την πρωτογενή παραγωγή αλλά και τις τελικές τιμές στο ράφι όλο αυτό το διάστημα; Τίποτα. Περίμεναν τις αγροτικές κινητοποιήσεις για να δώσουν κάποια χρήματα και να δούμε τον τρόπο που θα τα χορηγήσουν τελικά».

Δείτε το κείμενο της απάντησης του Επιτρόπου που κατατέθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα αγγλικά (εδώ)