Ανακοινώθηκε από το ΥπΑΑΤ η κατάταξη αιτούντων για την εφαρμογή της παρέμβασης Π2-47.2 «Επιχειρησιακά Προγράμματα Εργασίας Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ).
Στη δημοσίευση του προσωρινού πίνακα αποτελεσμάτων των δυνητικών δικαιούχων, καθώς και των απορριπτέων, της παρέμβασης Π2-47.2, η κατάταξη γίνεται κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας, με βάση τα στοιχεία που προέκυψαν από τις εκθέσεις αξιολόγησης - προέγκρισης.
Δείτε τον πίνακα αποτελεσμάτων κατάταξης (εδώ)
Στην συνέχεια έχουμε νέα απόφαση στην οποία γίνεται ο καθορισμός του συνολικού ποσού επιχορήγησης, των δικαιούχων και του ποσού ενίσχυσης ανά δικαιούχο, για την υλοποίηση της παρέμβασης.
Η συνολική δημόσια δαπάνη για την υλοποίηση προγραμμάτων δικαιούχων της Παρέμβασης Π2-47.2 «Επιχειρησιακά Προγράμματα Εργασίας Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) για την περίοδο 2024- 2027», καθορίστηκε για πόσο ύψους 49.016.017 ευρώ.
Η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης αποτελεί σε κάποιες παρεμβάσεις το 75% και σε κάποιες παρεμβάσεις το 50% των επιλέξιμων δαπανών και μέχρι του ποσού των 40.520.261 ευρώ.
Η ενίσχυση αποτελεί σε κάποιες παρεμβάσεις το 12,5% και σε κάποιες παρεμβάσεις το 25% των επιλέξιμων δαπανών και μέχρι του ποσού των 8.495.756 ευρώ και βαρύνει τις πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του ΥπΑΑΤ.
Κάθε ΟΕΦ δύναται να λάβει προκαταβολή, το αργότερο έως 15 Οκτωβρίου 2024, κατόπιν αιτήματός της στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Στην ίδια απόφαση καθορίζεται το μέγιστο ύψος επιχορήγησης ανά δικαιούχο ΟΕΦ.
Δείτε τα ποσά ανά ανά δικαιούχο (εδώ)
Ιστορικό ρεκόρ εξαγωγών ελαιολάδου, όσον αφορά την αξία, πέτυχε η Ιταλία κατά το πρώτο οκτάμηνο του 2024.
Τα στοιχεία του ιταλικού Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής (Istat) αναφέρουν μια αύξηση των εξαγωγών, κατά 59%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Η αξία των ιταλικών εξαγωγών, για το συγκεκριμένο διάστημα, ξεπέρασε την αξία που καταγράφηκε ολόκληρο το 2023, που έφτανε στα 2 δις ευρώ.
Περίπου το ένα τρίτο των εξαγωγών καταλήγει στην αγορά των ΗΠΑ, που είναι η πρώτη αγορά του ιταλικού ελαιολάδου, ενώ ακολουθούν η Γερμανία και η Γαλλία.
Όσον αφορά την κατανάλωση, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ismea, παρά την αύξηση της τιμής - λόγω της μείωσης της παραγωγής - δεν έχει καταγράψει καμία πτώση στις αγορές.
Πάντως οι Ιταλοί αναφέρουν ότι οι πολυεθνικές θέλουν να μειώσουν, κατά 50%, την αξία του ελαιολάδου τους και αντιδρούν σε αυτό.
«Υπάρχει μια αδικαιολόγητη αύξηση των εισαγωγών από Τυνησία και Τουρκία και άλλες χώρες», καταγγέλλει σε δηλώσεις του ο κ. David Granieri, Αντιπρόεδρος της Coldiretti και Πρόεδρος της Unaprol.
Και προσθέτει: «Οι μεγάλες πολυεθνικές στοχεύουν να μειώσουν στο μισό την τιμή του «πράσινου χρυσού» μας αλλά αυτό εμείς δεν πρόκειται να το αποδεχτούμε. Ένα λάδι που πωλείται σε χαμηλές τιμές δεν είναι ούτε ιταλικό ούτε ποιοτικό. Το ιταλικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο πρέπει να διατηρήσει μια ελάχιστη τιμή πλαφόν για να προστατεύσει τους ελαιοπαραγωγούς και τους ελαιοτριβείς, που εγγυώνται την εξαιρετική ποιότητα παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν.
Ενάντια στην απάτη και την κερδοσκοπία, ζητάμε αυστηρούς ελέγχους για την προστασία ενός μοναδικού προϊόντος, πυλώνα της Μεσογειακής Διατροφής και σύμβολου της Ιταλίας στον κόσμο.
Επίσης η αλυσίδα εφοδιασμού πρέπει να δίνει μια δίκαιη τιμή στους ελαιοπαραγωγούς γιατί χωρίς αυτούς, δεν υπάρχει μέλλον για το ιταλικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο».
Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια η πίστωση του ποσού 61,5 εκ. ευρώ για την 6η Πρόσκληση της Δράσης 10.1.04: «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα» (αφορά το πρόγραμμα διετής παράτασης στα Νιτρικά).
Η έγκριση της πίστωσης γίνεται προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις στους δικαιούχους παραγωγούς.
Η πληρωμή της προκαταβολής αφορά τις προκηρύξεις για τις διετείς δεσμεύσεις (Δεκέμβριος 2023-Δεκέμβριος 2025) και ετήσιας παράτασης (Φεβρουάριος 2024-Φεβρουάριος 2025).
Θα ακολουθήσει η πληρωμή εκκαθάρισης, μετά την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων του έτους εφαρμογής των δικαιούχων, των διοικητικών και επιτόπιων ελέγχων, διενεργείται αξιολόγηση του συνόλου των αιτήσεων πληρωμής που οδηγεί στον ορισμό του τελικού ποσού.
Διαβάστε την απόφαση (εδώ)
Στο μεταξύ πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι άρχισαν να βλέπουν τα χρήματα οι δικαιούχοι του ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ σε περιοχές της Ημαθίας και Βιολογικά για φυτική παραγωγή.
Υπενθυμίζεται ότι η πληρωμή προκαταβολής για τις δράσεις του Μέτρου 10 πραγματοποιείται σε ποσοστό επί της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης ως εξής:
- Προστασία άγριας ορνιθοπανίδας: 75%
- Διατήρηση αμπελοκομικής πρακτικής στον αμπελώνα Ν. Θήρας: 75%
- Μείωση της ρύπανσης του νερού από γεωργική δραστηριότητα: 70%
- Εφαρμογή της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης των μικρολεπιδόπτερων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ): 75%.
Όπως αναφέρει το ΥπΑΑΤ από Παρασκευή (29/11) ξεκίνησαν οι πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ για Αγρο-περιβαλλοντικά (Μέτρο 10) και Βιολογική γεωργία/κτηνοτροφία/μελισσοκομία (Μέτρο 11) του ΠΑΑ 2014-2022, καθώς και προκαταβολή έτους αιτήσεων 2024.
Συγκεκριμένα, τονίζει ότι μετά την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων της πληρωμής προκαταβολής, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΕΠΕ και τους αρμόδιους εξουσιοδοτημένους φορείς, ξεκίνησαν, από σήμερα, 29 Νοεμβρίου 2024, οι προβλεπόμενες διαδικασίες, από τις εθνικές και κοινοτικές διατάξεις, της πληρωμής προκαταβολής, έτους αιτήσεων 2024, που αφορούν στο Μέτρο 10 «Αγροπεριβαλλοντικά Μέτρα».
Αναλυτικά, η πληρωμή προκαταβολής για τις δράσεις του Μέτρου 10 πραγματοποιείται σε ποσοστό επί της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης ως εξής:
- Προστασία άγριας ορνιθοπανίδας: 75%
- Διατήρηση αμπελοκομικής πρακτικής στον αμπελώνα Ν. Θήρας: 75%
- Μείωση της ρύπανσης του νερού από γεωργική δραστηριότητα: 70%
- Εφαρμογή της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης των μικρολεπιδόπτερων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ): 75%.
Η διαδικασία πληρωμής ολοκληρώνεται με την ροή των φακέλων από τις Διευθύνσεις Αγροτικής Ανάπτυξης, Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΑΟΚ) των Περιφερειών της χώρας.
Τα σχετικά αρχεία πληρωμών αποστέλλονται σταδιακά στην τράπεζα και η πίστωση των λογαριασμών θα ολοκληρωθεί εντός της επόμενης εβδομάδας για το σύνολο των δικαιούχων.
Για τις δράσεις του Μέτρου 11: «Ενισχύσεις για τη μετατροπή/διατήρηση σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στη γεωργία/κτηνοτροφία», βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες έναρξης πληρωμής, σε ποσοστό 75%, επί του συνόλου της πληρωμής.
Με την ολοκλήρωση των πληρωμών, τόσο του Μέτρου 10 όσο και του Μέτρου 11, θα ακολουθήσει νεότερη αναλυτική ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ.
Σταμάτησε αυτή την εβδομάδα η «πίεση» για πτώση των τιμών στο ελαιόλαδο και φαίνεται να υπάρχει μια αύξηση της ζήτησης. Κάποιοι ελαιοπαραγωγοί πούλησαν για να καλύψουν τα εξοδά τους και τα εργατικά (που είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα), ενώ οι υπόλοιποι το πάνε για αποθήκευση.
Στην Λακωνία ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Παπαδιανίκων προχώρησε σε πώληση 3 βυτίων έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, εσοδείας 2024/2025, στην τιμή των 6 ευρώ το κιλό.
Θυμίζουμε ότι και στην Κρήτη, πριν λίγες ημέρες, στα 6 ευρώ το κιλό τιμή παραγωγού συμφώνησε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Θραψανού στην πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2024/2025 και οξύτητας 0,2.
Στην Μεσσηνία μέχρι πριν μια εβδομάδα είχαμε μια συνεχόμενη καθοδική πορεία των τιμών που έφτασαν στα 4,5 έως και 5 ευρώ. Αυτή την εβδομάδα άρχισε να υπάρχει μια ζήτηση και έγινε προσφορά για τιμή στα 5,20 ευρώ το κιλό.
Στο μεταξύ στην Ισπανία σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 18 έως τις 24 Νοεμβρίου 2024, η τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν στα 5.225 ευρώ/τόνο (5,22 ευρώ το κιλό), το παρθένο 4.909 (4,90 ευρώ το κιλό) και το λαμπάντε 4.637 ευρώ (4,63 ευρώ το κιλό).
Δημοσιεύθηκαν τροποποιητικές αποφάσεις που αφορούν το πρόγραμμα νιτρικών.
Συγκεκριμένα η πρώτη αφορά τροποποίηση της 6ης Πρόσκλησης της δράσης 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα». Έχουμε τροποποίηση του Παραρτήματος «Κατάλογος δικαιούχων» ως ακολούθως:
Την προσθήκη διακοσίων δέκα έξι (216) νέων πράξεων (νέοι δικαιούχοι)
Τη διαγραφή τετρακοσίων ενενήντα πέντε (495) πράξεων (δικαιούχων) και, ως εκ τούτου, την ανάκληση ένταξης αυτών, στο πλαίσιο της υπ’ αρ. 1166/183009/26.06.2024 6ης Πρόσκλησης της Δράσης 10.1.04 από το έτος εφαρμογής 2024.
Δείτε την απόφαση με τον κατάλογο των δικαιούχων (εδώ)
Η δεύτερη τροποποίηση της 6ης Πρόσκλησης της Δράσης 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα» του Μέτρου 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα» αφορά:
Την προσθήκη εκατόν τριάντα ένα πράξεων (131) (νέοι δικαιούχοι)
Τη διαγραφή ογδόντα επτά (87) πράξεων (δικαιούχων) και, ως εκ τούτου, την ανάκληση ένταξης αυτών στο πλαίσιο της υπ’ αρ. 961/130274/10.05.2024 4ης Πρόσκλησης της Δράσης 10.1.04 για το έτος εφαρμογής 2024.
Δείτε την απόφαση με τον κατάλογο των δικαιούχων (εδώ)
Η διαγραφή των πράξεων έγινε για τους παρακάτω λόγους:
α) έγκριση αιτήματος διακοπής ΤΔ που υποβλήθηκε μέσω του ΠΣ που υποστηρίζει την υλοποίηση της δράσης 10.1.04, εκτός των περιπτώσεων ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων,132 εκ των πράξεων,
β) έγκριση αιτήματος ολικής μεταβίβασης το οποίο υποβλήθηκε μέσω του ΠΣ που υποστηρίζει την υλοποίηση της Δράσης 10.1.04, για 330 εκ των πράξεων,
γ) έγκριση αιτήματος ολικής μεταβίβασης λόγω ανωτέρας βίας το οποίο υποβλήθηκε μέσω του ΠΣ που υποστηρίζει την υλοποίηση της Δράσης 10.1.04, για 13 εκ των πράξεων,
δ) διαπίστωση σοβαρών αποκλίσεων σε σχέση με τους όρους ένταξης της πράξης κατά τη διαδικασία παρακολούθησης και ελέγχου της πορείας υλοποίησής της, η οποία επιφέρει τις κυρώσεις της παρ. ΣΤ του Άρθρου 16 της υπ’ αρ. 2459/371456/22.12.2021 (Β ́ 6311) υπουργικής απόφασης, όπως τροποποιημένη ισχύει, για 20 εκ των πράξεων.
Οι υποχρεώσεις και δεσμεύσεις των νέων δικαιούχων εκκινούν από την ημερομηνία μεταβίβασης και λήγουν την 27η Δεκεμβρίου 2025. Για τους λοιπούς δικαιούχους οι διετούς διάρκειας υποχρεώσεις και δεσμεύσεις εκκινούν την 28η Δεκεμβρίου 2023 και λήγουν την 27η Δεκεμβρίου 2025.
Τα τομεακά προγράμματα ελαιολάδου στην Ελλάδα μετράνε πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας, με το πρώτο πρόγραμμα να υλοποιείται το 2003. Παρά τη μακρόχρονη εφαρμογή τους που θα έπρεπε να συνεπάγεται αντίστοιχη διαχειριστική και διοικητική εμπειρία από πλευράς των υπηρεσιακών φορέων εφαρμογής, καμία περίοδος δεν έχει υπάρξει χειρότερη από την τρέχουσα, όπου σημειώθηκε σωρεία παρατυπιών και πασαλειμμάτων υπό την ασφυκτική πίεση χρόνου και το πρόσχημα της μη απώλειας πόρων. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Η αρχή του κακού έχει τη ρίζα της στο Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ 2023-2027. Χωρίς να είναι γνωστό πώς, πότε και κυρίως από ποιούς, ως προϋπόθεση για τις Οργανώσεις που υποβάλλουν αίτηση στήριξης στο τομεακό πρόγραμμα ορίστηκε ο κύκλος εργασιών των 800.000€, ποσό αφύσικα υψηλό σε σχέση με τις τιμές ελαιολάδου που επικρατούσαν το έτος έγκρισης του Στρατηγικού Σχεδίου. Εξίσου αφύσικη ήταν η προσθήκη του ελάχιστου κύκλου εργασιών σε ένα ευρωπαϊκό κείμενο Στρατηγικής όταν είναι γνωστό ότι τέτοιες προϋποθέσεις ορίζονται σε εθνικό επίπεδο, ακριβώς για να αποφεύγεται μια περίπλοκη διαδικασία ευρωπαϊκής έγκρισης. Το γεγονός ότι το ποσό των 800.000€ δεν προέκυψε ως αποτέλεσμα κάποιας επίσημης διαβούλευσης ή ακόμα και μελέτης, δημιουργεί υποψίες ότι προστέθηκε τεχνηέντως από λίγες και συγκεκριμένες Οργανώσεις ελαιολάδου που επιθυμούσαν περισσότερη «πίτα» από τα προγράμματα των ΟΕΦ.
Με τη δημοσιοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου άρχισε να γίνεται γνωστό σε όλο και περισσότερους ενδιαφερόμενους ότι το ποσό αυτό θα δημιουργούσε μόνο προβλήματα, αλλά ήταν πλέον αργά. Άπαξ και εγκριθεί το Στρατηγικό Σχέδιο μιας χώρας, οποιαδήποτε αλλαγή – έστω και μικρή – απαιτεί μια πολύπλοκη διαδικασία που διαρκεί σχεδόν 1 έτος. Αποτέλεσμα της αστοχίας και της οργής που προκάλεσε η δημοσιοποίηση του όρου αυτού ήταν να ζητήσει επισήμως η Ελλάδα την απάλειψη του ποσού που η ίδια είχε προτείνει λίγους μήνες νωρίτερα! Όπως ήταν φυσικό το πισωγύρισμα αυτό προκάλεσε μια χρονοβόρα διαδικασία που διήρκησε όλο το 2023 και στην οποία όχι μόνο χάθηκε το 2023 ως έτος υλοποίησης αλλά και 4,85εκ. € που προβλέπονταν για το τομεακό πρόγραμμα, για τα οποία την αποκλειστική ευθύνη φέρει το ΥΠΑΑΤ.
Αλλά δεν ήταν η μόνη ζημιά – με την απώλεια του 2023 χάθηκε και η δυνατότητα από τις Οργανώσεις ελαιολάδου να διεκδικήσουν το 30% του κύκλου εργασιών τους ως αξία επιδότησης, με αποτέλεσμα να εγκριθούν τελικά για μικρότερα προγράμματα. Το τελευταίο μοιάζει λεπτομέρεια αλλά καθώς τα ποσοστά ενισχύσεων βαίνουν κάθε χρόνο μειούμενα η απώλεια του 2023 με το μοναδικά υψηλό ποσοστό ενίσχυσης είχε μεγάλο ειδικό βάρος που δεν πρόκειται να επαναληφθεί τα επόμενα έτη, όπου το ποσοστό ενίσχυσης πέφτει στο 10%.
Αν το 2024 είχε ξεκινήσει ομαλά τίποτα από τα παραπάνω δεν θα είχε μεγάλη σημασία. Όμως φαίνεται ότι η ασυνεννοησία μεταξύ των αρμόδιων αρχών είχε τραγικά αποτελέσματα στην τελική τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου. Γιατί μπορεί μεν να αφαιρέθηκε ο περιοριστικός όρος των 800.000€ αλλά δεν εξαλείφθηκε η απαίτηση των προγραμμάτων εργασίας να έχουν ελάχιστο προϋπολογισμό 500.000€. Αυτό σήμαινε ότι ο κύκλος εργασιών των Οργανώσεων Παραγωγών έπρεπε να είναι τουλάχιστον 714.000€ - οπότε το πρόγραμμα των ΟΕΦ κατέληξε πάλι στο ίδιο σημείο που ξεκίνησε το 2023, έχοντας εντωμεταξύ χάσει 4,85εκ. €!
Η νέα δυσφορία προκάλεσε και πάλι καθυστερήσεις και γκρίνια. Μέχρι να δημοσιευθεί το κείμενο της Υπουργικής Απόφασης φτάσαμε στον Ιούλιο του 2024 με βασική οδηγία από το ΥΠΑΑΤ το «τρέχετε να προλάβουμε», μεταθέτοντας την ευθύνη (και φυσικά το τρέξιμο) στις ενδιαφερόμενες Οργανώσεις Παραγωγών. Η πίεση χρόνου έφερε μια σειρά από παρατράγουδα και παρατυπίες, πρωτοφανείς για προγράμματα ΟΕΦ:
- Η πρόσκληση ανακοινώνεται στις 15.07 με καταληκτική ημερομηνία την 30.07! Για την προετοιμασία δηλαδή ενός απαιτητικού επιχειρησιακού προγράμματος, που περιλαμβάνει την καταγραφή αναγκών από τους παραγωγούς, προσφορών, δικαιολογητικών, εγγυητικών από την τράπεζα κλπ. δόθηκε περιθώριο μόλις 15 ημερών - και μάλιστα εν μέσω καλοκαιριού - όταν για πολύ μικρότερα σχέδια βελτίωσης το αντίστοιχο διάστημα ξεπέρασε τους 2 μήνες! Περιττό να αναφερθεί ότι κανένας σοβαρός σχεδιασμός δεν μπορούσε να γίνει με τη λύση που επιλέχθηκε να είναι η κατάθεση πανομοιότυπων επιχειρησιακών προγραμμάτων σε ΟΕΦ με τελείως διαφορετικές ανάγκες.
- Η αξιολόγηση των αιτήσεων έγινε χωρίς γραπτές οδηγίες ή οδηγό αξιολόγησης και επί της ουσίας τα αποτελέσματα διαφοροποιούνταν ανάλογα με τον αξιολογητή! Ενδεικτικό της ασυνεννοησίας και της προχειρότητας ήταν ότι δύο μέλη από τις επιτροπές αξιολόγησης παραιτήθηκαν/άλλαξαν εν μέσω της διαδικασίας. Σε οργανώσεις εγκρίνονταν δαπάνες που ίδιες σε άλλη οργάνωση απορρίπτονταν. Η αιτιολόγηση για τις περικοπές ήταν ολιγόλογη και ασαφής. Δαπάνες που εγκρίνονταν στην αιτιολόγηση εμφανίζονταν κομμένες στον προϋπολογισμό του προγράμματος και αντίστροφα. Ειδικά η αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων των φορέων που συμμετείχαν ήταν αόριστη και γενική καθώς φαίνεται ότι Οργανώσεις που δεν είχαν καμιά φερεγγυότητα ούτε τρόπο κάλυψης της ιδίας συμμετοχής τους τελικά εγκρίθηκαν!
- Το σημαντικότερο δε αγκάθι της διαδικασίας, που συνιστά όχι μόνο παράβαση σε σχέση με τις απαιτήσεις που ορίζουν οι Κοινοτικοί Κανονισμοί αλλά και κατάφωρη αδικία για πολλές Οργανώσεις Παραγωγών, ήταν ότι το ποσό της ενίσχυσης καθορίστηκε όχι με βάση την αξία της παραγωγής που εμπορεύεται μια οργάνωση παραγωγών αλλά με βάση την αξία που εμπορεύονται τα μέλη της. Ο βασικός λόγος που θεσπίζονται τα τομεακά προγράμματα είναι για να επιδοτούνται οι δράσεις τους και να ενδυναμώνεται η θέση των Οργανώσεων Παραγωγών με βάση τον κύκλο εργασιών που καταφέρνουν να συγκεντρώνουν και να εμπορεύονται στην αγορά. Τα τομεακά προγράμματα των οπωροκηπευτικών βασίζονται σε αυτή ακριβώς την αρχή επιβράβευσης και για αυτό και χαρακτηρίζονται τόσο πετυχημένα. Αν τα επιχειρησιακά προγράμματα των ΟΕΦ βασίζονται στις πωλήσεις των μελών τους ποιος ο λόγος ύπαρξης των Οργανώσεων Παραγωγών και γιατί να τους επιχορηγείται το πρόγραμμα;
- Για τις Οργανώσεις που απορρίφθηκε το επιχειρησιακό τους πρόγραμμα δεν εκδόθηκαν ποτέ διοικητικές πράξεις απόρριψης, όπως προβλέπεται από το θεσμικό πλαίσιο. Επί της ουσίας τα προγράμματα που απορρίφθηκαν δεν είχαν σαφή αιτιολογία με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι να μην γνωρίζουν τον ακριβή λόγο απόρριψης, μια σοβαρότατη παρατυπία της διαδικασίας.
- Το περιθώριο ενστάσεων που δόθηκε ήταν κυριολεκτικά εντός ενός σαββατοκύριακου, ενώ το διάστημα των τριών ημερών για την αξιολόγησή τους σήμαινε ότι πρακτικά δεν ήταν δυνατό να γίνει αξιολόγηση. Η διαδικασία ήταν τυπική, γιατί προβλέπεται από το θεσμικό πλαίσιο να υπάρχει, αλλά δεν υπήρχε καμιά αναφορά στην αξιολόγηση των ενστάσεων ούτε δημοσιεύτηκε κάποια απόφαση για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης. Όπου έγινε, έγινε εν κρυπτώ και για συγκεκριμένα προγράμματα. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής αντικαταστάθηκε και η προϊσταμένη του τμήματος Ελαίας από την επιτροπή αξιολόγησης και, ως φαίνεται μετακινήθηκε εν τέλει και σε τελείως διαφορετικό αντικείμενο!
Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας η γεωγραφική κατανομή των αποτελεσμάτων μοιάζει περίεργη. Μόνο η Λακωνία με μόλις 17 Οργανώσεις Παραγωγών συγκεντρώνει το 40,3% του συνολικού προϋπολογισμού των προγραμμάτων όταν το δεύτερο στη σειρά Ηράκλειο, με 12 Οργανώσεις Παραγωγών, απορροφά μόλις το 14,6%. Τα στοιχεία αυτά δεν συνάδουν ούτε με την παραγωγή ελαιολάδου της περιόδου αναφοράς (αφού για την περίοδο 2022-2023 η Λακωνία δεν είχε το 40,3% της παραγόμενης ποσότητας ελαιολάδου στην Ελλάδα) ούτε και η παραγωγή της έχει ξεπεράσει ποτέ κατά 3 φορές αυτής του Ηρακλείου.
Στο σημείο που έχουμε φτάσει οι Οργανώσεις τρέχουν να προλάβουν την υλοποίηση του 1ου έτους και να υλοποιήσουν φυσικό και οικονομικό αντικείμενο μέχρι… το τέλος Δεκεμβρίου. Ο στόχος είναι ανέφικτος αλλά κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τις Οργανώσεις για αυτό. Άλλωστε στη χώρα όπου σημασία έχει η απορρόφηση και όχι η αποτελεσματικότητα των έργων η προστιθέμενη αξία των τομεακών προγραμμάτων ελαιολάδου ήταν σταθερά χαμηλή. Φαίνεται ότι η τρέχουσα τετραετία δεν θα αποτελέσει εξαίρεση.
Στα 6 ευρώ το κιλό τιμή παραγωγού συμφώνησε ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Θραψανού στην πώληση ενός βυτίου έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2024/2025 και οξύτητας 0,2.
Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο κ. Μανώλης Λιπαράκης, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών Θραψανού, «είναι η πρώτη πώληση ελαιολάδου που κάνουμε την φετινή περίοδο.
Στην περιοχή παράγουμε το ελαιόλαδο ΠΟΠ Θραψανό «Λαΐνι» αποκλειστικά από τους ελαιώνες του χωριού, που βρίσκεται στο Δήμο Μινώα Πεδιάδoς του νομού Ηρακλείου.
Ο συνεταιρισμός έχει ελαιοτριβείο και τυποποιητήριο και κάνουμε εξαγωγές απευθείας στην Ιταλία. Κάνουμε κοινή άλεση και μέσα σε μια ωρα από την στιγμή που θα φέρει ο παραγωγός τον καρπό του γίνεται η ελαιοποίηση.
Φέτος λόγω των καιρικών συνθηκών οι ξηρικοί ελαιώνες είχαν μειωμένη παραγωγή αλλά καλή ποιότητα. Στους αρδευόμενους όμως παρά την ξηρασία έχουμε πολύ καλές αποδόσεις.
Η συγκομιδή στην περιοχή ξεκίνησε από τις 29 Οκτωβρίου και μέχρι στιγμής έχουμε φτάσει στο 30% της ελαιοπαραγωγής.
Ήδη στις αποθήκες του συνεταιρισμού έχουμε φέτος 150 τόνους ελαιολάδου και υπολογίζουμε μέχρι την ολοκλήρωση της συγκομιδής να φτάσουμε τους 500 τόνους, ποσότητα που θεωρώ ότι είναι καλή για τα δεδομένα της φετινής χρονιάς».
Στο μεταξύ μετά την φημολογία για απότομη και μεγάλη πτώση των τιμών, που ξεκίνησε από τον περασμένο Μάιο, με τη δικαιολογία της μειωμένης ζήτησης και της υπερπροσφοράς, φαίνεται οι τιμές στην χώρα μας να έχουν σταθεροποιηθεί.
Υπήρξε μια «πίεση» στους ελαιοπαραγωγούς στην αρχή της συγκομιδής για να πουλήσουν σε χαμηλή τιμή ώστε να καλύψουν τα εργατικά έξοδα, με τα μεροκάματα να φτάνουν ακόμη και στα 60 ευρώ.
Όταν ολοκληρωθεί η συγκομιδή και κλείσουν τα ελαιοτριβεία υπάρχει η εκτίμηση για μια αυξητική τάση των τιμών, που βέβαια δεν θα φτάνουν στα περσινά επίπεδα αλλά δεν θα είναι και κάτω του κόστους καλλιέργειας.
Τα 5 ευρώ θα αποτελέσουν την βάση και θα δούμε πως θα διαμορφωθούν οι τιμές μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Δήμου Καντάνου Σελίνου «Ένωση Σελίνου» προχώρησε σε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση 1 βυτίου περσινού βιομηχανικού ελαιολάδου 28 τόνων και οξύτητας 6,20.
Όπως δήλωσαν εκπρόσωποι του συνετιαρισμού στον ΑγροΤύπο, την Παρασκευή (22/11/2024), ήρθε σε συμφωνία με Έλληνα έμπορο στην τιμή των 3,35 ευρώ το κιλό.
Το 80% της παραγωγής ελαιολάδου στην Παλαιόχωρα Σελίνου γίνεται με στρώση μόνιμων διχτυών με αποτέλεσμα η περιοχή να έχει τις μεγαλύτερες ποσότητες βιομηχανικού ελαιολάδου. Η συγκομιδή του ελαιοκάρπου καθε χρόνο φτάνει έως και τον Απρίλιο.
Πάντως αυτή την περίοδο στην περιοχή η τιμή παραγωγού για το φετινό βιομηχανικό ελαιόλαδο είναι στα 3 ευρώ, ενώ για το έξτρα παρθένο είναι στα 5 ευρώ το κιλό. Το μεροκάματο για τους εργάτες στην περιοχή έχει φτάσει στα 70 ευρώ.
Τουρκία και ΕΕ
Στο μεταξύ κανένας ελαιοπαραγωγός αλλά και ελαιουργικός συνεταιρισμός στην χώρα μας δεν αντιδρά για τις εισαγωγές στην ΕΕ τουρκικού ελαιολάδου χωρίς δασμούς.
Θυμίζουμε αρχές Νοεμβρίου η τουρκική κυβέρνηση προχώρησε στην άρση και των τελευταίων περιορισμών στις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου από την χώρα, όπως έγινε γνωστό στα τέλη του Οκτωβρίου. Η απόφαση αυτή λήφθηκε σε συνέχεια των αποφάσεων για μερική άρση της απαγόρευσης εξαγωγών που είχε ανακοινωθεί τον περασμένο Ιούλιο.
Όταν ανακοινώθηκε η απόφαση - και χωρίς να χρειαστεί η τουρκική ηγεσία να ρίξει στην αγορά μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου - είχαμε μέσα σε μια ημέρα στην Ελλάδα πτώση της τιμής παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου, από τα 6 στα 5 ευρώ το κιλό.
Να θυμίσουμε ακόμη ότι σε αντίθεση με την Τυνησία που έχει όριο της ποσότητας που μπορεί να εξάγει χωρίς δασμούς στην ΕΕ, η Τουρκία δεν έχει κανένα πλαφόν γιατί απλά είναι σε καθεστώς υπό ένταξη χώρα στην ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι όλες οι ποσότητες ελαιολάδου που θα εξάγει η χώρα στην ΕΕ είναι χωρίς δασμούς.
Βέβαια η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει κανένα πρόβλημα να βάζει δασμούς όποτε θέλει στις εισαγωγές ελληνικών αγροτικών προϊόντων, μιας και οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έχουν ποτέ αντιδράσει για αυτό.
Εξαρθρώθηκαν δύο εγκληματικές ομάδες που δραστηριοποιούνταν στην παρασκευή, τυποποίηση και διακίνηση νοθευμένων ελαίων σε περιοχή της Ημαθίας.
Συνελήφθησαν συνολικά 8 μέλη των οργανώσεων, ενώ έχουν ταυτοποιηθεί ακόμα 4 άτομα
Νόθευαν ηλιέλαιο, προσθέτοντας σε αυτό χρωστικές ουσίες και αρωματικές ουσίες, προκειμένου να προσομοιάζει με ελαιόλαδο
Από το Τμήμα Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων της Υποδιεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος, σε συνεργασία με τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, εξαρθρώθηκαν 2 εγκληματικές οργανώσεις, που δραστηριοποιούνταν στην παρασκευή, τυποποίηση και διακίνηση νοθευμένων ελαίων, σε περιοχή της Ημαθίας, με σκοπό την αποκόμιση μεγάλου παράνομου οικονομικού οφέλους.
Για την αποδόμηση των οργανώσεων πραγματοποιήθηκε, απογευματινές ώρες της Δευτέρας, 18 Νοεμβρίου 2024, οργανωμένη αστυνομική επιχείρηση με τη συνδρομή αστυνομικών του Τμήματος Πληροφοριών και Ειδικών Δράσεων, της Διεύθυνσης Αστυνομίας Ημαθίας, της Διεύθυνσης Αστυνομικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης και της Διεύθυνσης Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Θεσσαλονίκης.
Επιπλέον, κατά τις έρευνες εντοπίσθηκαν δύο εργαστήρια παρασκευής και τυποποίησης νοθευμένων ελαίων, στα οποία τα μέλη τον οργανώσεων, τουλάχιστον από τον Νοέμβριο του 2023, αφού προμηθεύονταν ποσότητες ηλιελαίου, προχωρούσαν στη νοθεία του, προσθέτοντας χρωστικές ουσίες και αρωματικές ουσίες, προκειμένου το τελικό προϊόν να προσομοιάζει με ελαιόλαδο.
Στην συνέχεια, τα μέλη τυποποιούσαν το προϊόν σε πλαστικούς και μεταλλικούς περιέκτες των 5 λίτρων, στους οποίους επικολλούσαν ετικέτες με την επισήμανση «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο», με ονομασίες προέλευσης περιοχές της Ελλάδας που είναι γνωστές για την παραγωγή ελαιόλαδου.
Όπως αναφέρει η Ελληνική Αστυνομία, κατά τις έρευνες, συνολικά βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
- 17.395 λίτρα ελαίων, εκ των οποίων τα 3.145 ήταν τυποποιημένα σε περιέκτες με αναγραφή «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο»,
- 497 κενοί περιέκτες,
- χρωστικές και αρωματικές ουσίες,
- πλήθος αυτοκόλλητων ετικετών με επισήμανση «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο» και «Παρθένο Ελαιόλαδο», καταφανώς πλαστές,
- πλήθος χαρτοκιβωτιών και πωμάτων,
- παλετοφόρο,
- χειρόγραφες σημειώσεις και
- σύνεργα για νόθευση ελαίων.
Τα κατασχεθέντα αντικείμενα θα παραδοθούν στην αρμόδια τελωνειακή Αρχή, ενώ υπάλληλοι του ΕΦΕΤ έλαβαν δείγματα των κατασχεμένων ελαίων, τα οποία θα αποσταλούν στη Χημική Υπηρεσία Κεντρικής Μακεδονίας για εργαστηριακές εξετάσεις.
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή, ενώ οι έρευνες για την ταυτοποίηση και σύλληψη έτερων δραστών συνεχίζονται.
Όλοι μιλάνε για πτώση τιμών λόγω αύξησης της φετινής παραγωγής ελαιολάδου στην Ισπανία αλλά «ξεχνούν» να αναφέρουν τους χιλιάδες τόνους τουρκικού ελαιολάδου που περιμένει να εξαχθεί με χαμηλή τιμή στην ΕΕ.
Ίσως γιατί φοβούνται να μιλήσουν για «βαφτίσια» τουρκικού ελαιολάδου στην χώρα μας, όπως έχει ήδη συμβεί με τις ντομάτες και άλλα προϊόντα;
Μήπως είδατε στην λιανική αγορά κάνα τουρκικό λεμόνι, τουρκική ντομάτα, αιγυπτιακό πορτοκάλι, σερβικό μήλο; Όπως δεν βρήκατε όλα αυτά δεν πρόκειται να βρείτε και τουρκικό λάδι.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε 2 εκατ. τόνους αναμένεται να ανέλθει η συνολική φετινή παραγωγή ελαιολάδου σε όλη την ΕΕ. Όπως τονίζει στις εκτιμήσεις της, καθώς φέτος η προσφορά θα αυξάνει αναμένεται να φέρει πτώση τιμών, αύξηση των ευρωπαϊκών εξαγωγών και μείωση των εισαγωγών στην ΕΕ.
Υπάρχει όμως μια «επιφύλαξη» στην παραπάνω πρόβλεψη για μείωση των εισαγωγών, γιατί όπως τονίζει «αυτό θα εξαρτηθεί από την παραγωγή ελαιολάδου της Τουρκίας (μπορεί να εξάγει χωρίς δασμούς στην ΕΕ)».
Η Κομισιόν επίσης παραδέχεται στις προβλέψεις της ότι οι ελαιοπαραγωγοί της ΕΕ (και ειδικά στην Ελλάδα του μικρού κλήρου), λόγω του αυξημένου κόστους παραγωγής, δεν μπορούν να ανταγωνιστούν το ελαιόλαδο που παράγουν σε Τυνησία και Τουρκία (η αύξηση του κόστους οφείλεται στην πολιτική της Κομισιόν αλλά κανείς δεν αντιδρά).
Στο μεταξύ στους 475.000 τόνους αναμένεται να ανέλθει η παραγωγή ελαιολάδου στην Τουρκία, την περίοδο 2024/2025, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Εθνικού Συμβουλίου Ελιάς και Ελαιόλαδου της χώρας.
Σε δηλώσεις που έκανε ο κ. Mustafa Tan, πρόεδρος Εθνικού Συμβουλίου Ελιάς και Ελαιόλαδου, λόγω των συνθηκών ξηρασίας που υπήρξε στην Τουρκία, χρειάζονται περίπου 6 με 7 κιλά ελιές για να παραχθεί 1 λίτρο ελαιόλαδο. Δηλαδή κατά μέσο όρο η αναλογία είναι 1 στα 6. Όταν διαιρούμε 2.850.000 τόνους επί 6, εκτιμάται ότι η παραγωγή φέτος ελαιολάδου είναι 475.000 τόνοι.
Επίσης ανέφερε ότι λόγω της απαγόρευσης εξαγωγών χύμα ελαιολάδου στην Τουρκία (το μέτρο καταργήθηκε από την τουρκική κυβέρνηση στις αρχές Νοεμβρίου), οι εξαγωγές δεν έφτασαν τα αναμενόμενα επίπεδα πέρυσι, δημιουργώντας ένα απόθεμα γύρω στους 100.000 έως 150.000 τόνους.
Έχουμε δηλαδή μια ποσότητα τουρκικού ελαιολάδου, γύρω στους 625.000 τόνους, που πιθανόν να εξαχθεί στις αγορές της ΕΕ.
Όλοι φωτογραφίζουν σαν αιτία της πτώσης των τιμών την Ισπανία. Δεν θέλουν να πουν ότι οι εισαγωγές από μια τρίτη χώρα (η γειτονική Τουρκία), με το χαμηλό κόστος παραγωγής, είναι ικανές να ρίξουν τις τιμές ελαιολάδου στην ΕΕ. Έλεγχοι στην χώρα μας δεν γίνονται και οι Ιταλοί θα συνεχίζουν να αγοράζουν «ελληνικό» ελαιόλαδο.
Για την πορεία των αποζημιώσεων των κτηνοτρόφων λόγω της θεομηνίας του 2023 έγινε συζήτηση στην Βουλή.
«Οι αποζημιώσεις αυτές είναι διπλάσιες σε ονομαστικές τιμές από εκείνες, τις οποίες αναφέρει η Δήλωση Καλλιέργειας/ Εκτροφής του έτους 2023», τόνισε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Χρήστος Κέλλας, απαντώντας στην ερώτηση που κατέθεσε ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Και πρόσθεσε ότι στις 8 Νοεμβρίου 2024 ολοκληρώθηκε η εκκαθάριση του ζωικού κεφαλαίου, ύψους 3,72 εκατομμυρίων ευρώ. Σε εκκρεμότητα υπάρχουν 110 ενστάσεις κτηνοτρόφων που εξετάζει σχετική επιτροπή.
Αναφορικά με το υπομέτρο 5.2, που είναι συνολικού προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ, ο Χρήστος Κέλλας τόνισε ότι έχουν ήδη υποβληθεί 492 αιτήσεις, συνολικού ύψους 26 εκατομμυρίων ευρώ. Δηλαδή όπως λέει ο Υφυπουργός έχει σχεδόν καλυφθεί το 50% του προϋπολογισμού του.
Απάντηση Κέλλα σε Κόκκαλη στη Βουλή
Είστε εκτός πραγματικότητας - Οι αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων για τον Daniel, οι υψηλότερες που έχουν δοθεί ποτέ
Τις ενισχυμένες αποζημιώσεις που έχει χορηγήσει η κυβέρνηση στους κτηνοτρόφους που επλήγησαν από τις καταστροφές της θεομηνίας Daniel, ανέδειξε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, απαντώντας σε Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Λάρισας, Βασίλη Κόκκαλη, υπογραμμίζοντας, συγχρόνως, την έμπρακτη στήριξη της πολιτείας απέναντι στον αγροτοκτηνοτροφικό κόσμο.
Αρχικά, ο Υφυπουργός τόνισε πως οι αποζημιώσεις για απώλειες ζωικού κεφαλαίου λόγω επιζωοτιών με τις αποζημιώσεις για τις καταστροφές από τις πλημμύρες υποστηρίζονται από διαφορετικές χρηματοδοτικές πηγές και με διαφορετικό τρόπο. Αναφέρθηκε, δε, στη σημαντική αύξηση των αποζημιώσεων που χορηγούνται μέσω της πρόσφατης ΚΥΑ (4308/17.10.2024) και επιβεβαίωσε την ικανοποίηση των κτηνοτρόφων.
Σε ό,τι αφορά τις ζημιές από τις πλημμύρες Daniel και Elias, ο Χρήστος Κέλλας διευκρίνισε: «Η πολιτεία ανέθεσε στον ΕΛΓΑ την υλοποίηση ad hoc προγράμματος ενίσχυσης για τις ζημιές που προκαλούνται στον γεωργικό τομέα, ύψους 310 εκατομμυρίων ευρώ. Καταβλήθηκαν ως προκαταβολή για απώλεια ζωικού κεφαλαίου 18,36 εκατομμύρια ευρώ. Οι αποζημιώσεις αυτές είναι διπλάσιες σε ονομαστικές τιμές από εκείνες, τις οποίες αναφέρει η Δήλωση Καλλιέργειας/ Εκτροφής του έτους 2023, καθώς και από αυτές που εισηγήθηκε ο ΕΛΓΑ.
Τα 17 εκατ. εξ αυτών δόθηκαν στη Θεσσαλία». Απευθυνόμενος στον βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλη Κόκκαλη υπογράμμισε: «Δόθηκε η μεγαλύτερη τιμή αποζημίωσης που έχει δοθεί ποτέ, στους πληγέντες από τις καταστροφές του περσινού Σεπτέμβρη. Πόσο ήταν η ασφαλιστική τιμή στον ΕΛΓΑ για το αρνί; 86 ευρώ. Λέγατε ότι θα πληρώσουμε 86. Και με τι ποσό αποζημιώσαμε κ. Κόκκαλη; Με 150 ευρώ! Στα βοοειδή λέγατε 350 ευρώ ως αποζημίωση και πόσα δώσαμε; 800 ευρώ κ. Κόκκαλη».
Ο Υφυπουργός κατέστησε σαφές ότι οι διαδικασίες αποζημίωσης προχώρησαν, παρά τα τεχνικά προβλήματα που υπήρξαν.
«Την Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου, ολοκληρώθηκε και η εκκαθάριση του ζωικού κεφαλαίου, ύψους 3,72 εκατομμυρίων ευρώ. Και μία ακόμα απόδειξη ότι η Κυβέρνηση στέκεται με απόλυτη ευαισθησία απέναντι στους κτηνοτρόφους μας είναι το γεγονός ότι δώσαμε στους ενδιαφερομένους, με πρωτοβουλία του Προέδρου του ΕΛΓΑ, την δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων. Κι έτσι έχουμε 110 αιτήσεις αντιρρήσεων, οι οποίες εξετάζονται από επιτροπές, που συγκροτήθηκαν σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας», ανέφερε, διερωτώμενος «Πού βούλιαξαν, λοιπόν, κύριε Κόκκαλη, οι αποζημιώσεις των κτηνοτρόφων;».
Ο Υφυπουργός τόνισε πως, με γνώμονα την ενίσχυση των κτηνοτρόφων, ψηφίστηκε νομοθετική ρύθμιση που διευρύνει τα ηλικιακά όρια αποζημίωσης των ζώων, «και αυτό για να διασφαλίσουμε ότι θα αποζημιωθεί ολόκληρο το ζωικό κεφάλαιο, στα επίπεδα που αποφάσισε η Κυβέρνηση, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ και η διοίκηση του ΕΛΓΑ».
Υπομέτρο 5.2
Αναφορικά με το υπομέτρο 5.2, συνολικού προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ, ο Χρήστος Κέλλας τόνισε ότι «Έχουν υποβληθεί 492 αιτήσεις συνολικού ύψους 26 εκατομμυρίων ευρώ. Για την υλοποίηση του μέτρου 5.2 ξεπεράσαμε τις όποιες αντιρρήσεις, ενστάσεις και διαφωνίες, που επιχείρησαν να συνδέσουν τις αποζημιώσεις που καταβάλει ο οργανισμός για την απώλεια ζωικού κεφαλαίου με τις ενισχύσεις ανασύστασης του ζωικού κεφαλαίου, τις οποίες προσφέρει το 5.2 και είναι με 100% ευρωπαϊκή επιχορήγηση».
«Η επιβίωση του πρωτογενή τομέα αποτελεί εθνική προτεραιότητα. Η στήριξή μας στους κτηνοτρόφους είναι διαρκής και στοχευμένη, με αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου πόρου», δήλωσε ο Υφυπουργός. Επιπλέον, ανέφερε ότι συνολικά οι αποζημιώσεις για τις ζημιές του 2023 ανήλθαν σε 480 εκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένων αυτών από τις πλημμύρες Daniel, που άγγιξαν τα 310 εκατ. ευρώ.
«Στεκόμαστε με απόλυτη ευαισθησία δίπλα στους κτηνοτρόφους μας και εξαντλούμε όλες τις δημοσιονομικές δυνατότητες και όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία, για να τους στηρίξουμε ώστε να ορθοποδήσουν. Τόσο από τη θέση μου ως Βουλευτής, στην οποία με τιμούν με την ψήφο τους οι συντοπίτες μου τα τελευταία 12 χρόνια, όσο και από τη θέση μου ως Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, θα υπερασπιστώ με όποιον τρόπο μπορώ, τα συμφέροντα του αγροτικού και κτηνοτροφικού κόσμου της χώρας», κατέληξε ο Χρήστος Κέλλας.
Κόκκαλης σε Κέλλα στη Βουλή: Δύο χρόνια απλήρωτα διαφυγόντα εισοδήματα
Ευθείες βολές κατά του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Χρήστου Κέλλα, εξαπέλυσε ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, κατά τη συζήτηση στη βουλή, ερώτησης του τελευταίου, για την πορεία των αποζημιώσεων των κτηνοτρόφων.
Όπως τόνισε στην πρωτολογία του ο κ. Κόκκαλης, «πραγματικά βούλιαξαν στις λάσπες οι υποσχέσεις που έχει δώσει η Κυβέρνηση στους κτηνοτρόφους, οι οποίοι επλήγησαν οι οποίοι έχασαν τα ζώα τους εξαιτίας των πλημμυρών πέρυσι τον Σεπτέμβριο. Ήδη έχουν συμπληρωθεί σχεδόν 16 μήνες από τις πλημμύρες και αυτό επιτρέψτε μου να πω τώρα ότι δεν είναι ερώτηση με την αντιπολιτευτική έννοια. Είναι κοινή λογική και είναι αυτό το οποίο συμβαίνει. Έλεος.
Ο κ. Αυγενάκης πέρυσι και υπάρχει επίσημο δελτίο τύπου, είπε πως ούτε 1 ευρώ δεν θα πληρώσει ο κτηνοτρόφος για την αντικατάσταση. Έχει συμβεί κάτι; Αν έχει συμβεί να ζητήσω συγγνώμη. Έχει συμβεί κάτι; Έχει αντικαταστήσει κάποιος το ζώο του; Έχει φτιάξει το στάβλο του; Όχι.
Αλλά να τα πάρουμε από την αρχή και να τα πούμε απλά. Τι ζημιά έχουν πάθει οι κτηνοτρόφοι; Ζημιά, νούμερο 1: απώλεια ζωικού κεφαλαίου. Τι δώσατε; δώσατε 150 ευρώ, παράδειγμα, για τα πρόβατα. Εξόφληση. Είναι πολύ λίγο; Πολύ δεν είναι. Ξεκάθαρα. Δεύτερη ζημιά: διαφυγόν εισόδημα. Τι δώσατε; Μηδέν. Τρίτη ζημιά: απώλεια των στάβλων και ανάγκη απόκτησης του ζωικού κεφαλαίου. Τι δώσατε; Μηδέν. Τέταρτη ζημιά: ζωοτροφές, ανάγκη για ζωοτροφές. Τι δώσατε; Μηδέν.
Θα πείτε, εκτός από τα γνωστά, ότι αυτή η Κυβέρνηση είναι σταθερά δίπλα στον κτηνοτρόφο κ.λπ., αλλά στην ουσία από τα τέσσερα ζημιογόνα αίτια θέλω να πείτε ότι εμείς δώσαμε για ζωοτροφές 10 ευρώ ή θα δώσουμε. Από το μέτρο 5/2 για το οποίο προσέξτε οι ζημιές που δηλώθηκαν από τους κτηνοτρόφους στη Θεσσαλία ήταν περίπου 2,5 χιλιάδες. Αυτοί που κάνουν δηλώσεις. Ξέρετε πόσοι έκαναν αίτηση στο μέτρο; Διαψεύστε. Τετρακόσιοι. Γιατί; Μήπως το μέτρο ήταν φιάσκο, ήταν αποτυχία; Μπορεί να είναι και τετρακόσιοι είκοσι, μπορεί να είναι και τετρακόσιοι ογδόντα. Δηλαδή δεν θέλουν να αντικαταστήσουν το στάβλο, τα αρμεκτήρια; Δεν το θέλουν; Και βέβαια, το θέλουν.
Προφανώς δεν έχουν λεφτά να πληρώσουν τις δαπάνες, γιατί ουσιαστικά το μέτρο απαιτεί προκαταβολή των δαπανών και επίσης δεν έχουν οι άνθρωποι να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα ή φορολογική ενημερότητα. Το είχα πει στον κ. Τσιάρα. Αυτό το μέτρο που σχεδιάστηκε ήταν λάθος. Ήταν λάθος! Δεν αξίζει στον κτηνοτρόφο σήμερα να μην μπορεί. Έχει δύο χρόνια, κύριε Υπουργέ και έχει πάρει 150 ευρώ. Δύο χρόνια και οι κτηνοτρόφοι εξαιτίας του Daniel, οι πλημμυροπαθείς, έχουν πάρει μόνο 150 ευρώ. Πώς θα ανταπεξέλθουν; Είναι η δεύτερη χρονιά. Αυτά είναι τα ερωτήματα τα αναπάντητα και καλείστε να απαντήσετε συγκεκριμένα, εκτός από τεκμηριωμένα, επί των κάτωθι ερωτημάτων».
Ο κ. Κόκκαλης επέμεινε στην ουσία που αφορά τη συνολική αποζημίωση των κτηνοτρόφων μέσω της καταβολής των διαφυγόντων εισοδημάτων, προσθέτοντας λίγο αργότερα ότι «δύο χρονιές οι κτηνοτρόφοι που έχασαν τα ζώα λόγω DANIEL έχουν πάρει μόνο 150 ευρώ το ζώο. Και ερωτάται η Κυβέρνηση εάν θα προχωρήσει στην καταβολή των διαφυγόντων εισοδημάτων, εάν θα κάνει το μέτρο πιο ευέλικτο, αν θα το τροποποιήσει, ώστε να μπουν όσο γίνεται περισσότεροι στο μέτρο 5.2, ώστε να αντικατασταθούν τα ζώα για τα οποία - προσέξτε! - στο μέτρο 5.2 η Κυβέρνηση, το κράτος θεωρεί ότι το ζώο θα αντικατασταθεί ξέρετε με τι ποσό, κύριε Κέλλα; Με 350 ευρώ! Λέτε, δηλαδή, στον κτηνοτρόφο ότι θα σου αντικαταστήσω με 350, αλλά αυτό που έχασες με 150 ευρώ. Αυτό είναι δίκαιο;» κατέληξε.
Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια η απόφαση πίστωσης ποσού 8.000.000 ευρώ, προκειμένου να καταβληθούν ενισχύσεις στους δικαιούχους του Μέτρου 19 (LEADER) της περιόδου 2014 - 2020.
Διαβάστε την απόφαση (εδώ)
Στο μεταξύ έγινε η προδημοσίευση και το επόμενο διάστημα αναμένεται να «βγουν στο αέρα» οι νέες προσκλήσεις μέσω του προγράμματος LEADER του νέου Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023 - 2027.
Μέσω του LEADER 2023-2027 θα χρηματοδοτηθούν δράσεις που αφορούν στις επιχειρήσεις και συγκεκριμένα:
Δράσεις Ιδιωτικών Επενδύσεων
Δικαιούχοι: Φυσικά ή Νομικά Πρόσωπα και υπό ίδρυση επιχειρήσεις με σκοπό την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας στους επιλέξιμους κλάδους, εντός της περιοχής παρέμβασης και σύμφωνα με τους ειδικούς όρους εφαρμογής ανά δράση.
Ενίσχυση μεταποιητικών μονάδων για την παραγωγή γεωργικών προϊόντων
Ποσοστό Ενίσχυσης: 65%
Μέγιστος Προϋπολογισμός: 400.000 €
Ενίσχυση μεταποιητικών μονάδων για την παραγωγή μη γεωργικών προϊόντων
Ποσοστό Ενίσχυσης: 65%
Μέγιστος Προϋπολογισμός: 300.000 €
Ενίσχυση επιχειρήσεων στους τομείς της βιοτεχνίας, χειροτεχνίας και παραγωγής ειδών μετά την 1η μεταποίηση
Ποσοστό Ενίσχυσης: 60%
Μέγιστος Προϋπολογισμός: 300.000 €
Ενίσχυση επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου
Ποσοστό Ενίσχυσης: 60%
Μέγιστος Προϋπολογισμός: 300.000 €
Ενίσχυση επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών
Ποσοστό Ενίσχυσης: 60%
Μέγιστος Προϋπολογισμός: 300.000 €
Εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιο-οικονομίας και κυκλικής οικονομίας
Ποσοστό Ενίσχυσης: 80%
Μέγιστος Προϋπολογισμός: 300.000 €
Εκπαίδευση τοπικού πληθυσμού στον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα
Ποσοστό Ενίσχυσης: 100% Μέγιστος Προϋπολογισμός: 20.000 €
Διαβάστε την προδημοσίευση (εδώ)
Δημοσιεύθηκαν στη Διαύγεια οι πιστώσεις και αναμένεται τις επόμενες ημέρες να γίνει πληρωμή της προκαταβολής των Αγροπεριβαλλοντικών μέτρων (Μ10) και της βιολογικής γεωργίας/κτηνοτροφίας (Μ11), που αφορούν το έτος αιτήσεων 2024.
Συγκεκριμένα δημοσιεύθηκε η απόφαση για έγκριση διάθεσης πίστωσης, ποσού 3.613.194 ευρώ, για τη χρηματοδότηση της πράξης «Δράση 10.1.08: Εφαρμογή της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης των μικρολεπιδοπτέρων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ) του Μέτρου 10 που αφορά την 3η Πρόσκληση, προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους της δράσης.
Δείτε την απόφαση (εδώ)
Επίσης δημοσιεύθηκε η απόφαση για διάθεση πίστωσης ποσού 35.500.000 ευρώ, για τη «Δράση 10.1.04: Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα – Ετήσια παράταση της 2ης Πρόσκλησης», προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους της Δράσης.
Δείτε την απόφαση (εδώ)
Ακόμη δημοσιεύθηκε η απόφαση για διάθεση πίστωσης ποσού 35.200 ευρώ για τη «Δράση 10.1.04: Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα – Ετήσια παράταση 3ης Πρόσκλησης», προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους της Δράσης.
Δείτε την απόφαση (εδώ)
Τέλος δημοσιεύθηκε η απόφαση για έγκριση διάθεσης πίστωσης, ποσού 120.000.000 ευρώ, για τη Δράση «Βιολογική Γεωργία», προκειμένου να καταβληθούν οι οικονομικές ενισχύσεις σε δικαιούχους του μέτρου για το έτος εφαρμογής 2024.
Δείτε την απόφαση (εδώ)
Τον Οκτώβριο ξεκίνησε η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην Ισπανία με μια παραγωγή ελαιολάδου ύψους 36.000 τόνων.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 11 έως τις 17 Νοεμβρίου 2024, η τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 5,2 ευρώ το κιλό, στο παρθένο 4,8 και στο λαμπάντε 4,6 ευρώ το κιλό.
Στο μεταξύ με την ευκαιρία της πρώτης συνάντησης του νέου Παρατηρητηρίου Αγοράς Ελαιόλαδου και Επιτραπέζιας Ελιάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, ο διευθυντής της Ισπανικής Ένωση Δήμων Ελαιολάδου (AEMO), José María Penco, παρουσίασε τη μελέτη του κόστους παραγωγής στην χώρα του με τα στοιχεία του 2023.
Αυτή η έκθεση δείχνει «τη σκληρή πραγματικότητα που προκύπτει από την έντονη αύξηση του κόστους τα τελευταία τρία χρόνια», σε ποσοστό 32% για όλα τα συστήματα καλλιέργειας. Συγκεκριμένα το κόστος για την παραγωγή ενός κιλού ελαιολάδου στην Ισπανία κυμαίνεται στα 2,81 ευρώ/κιλό στους αρδευόμενους ελαιώνες, στα 4,61 ευρώ/κιλό από ορεινούς ελαιώνες, στα 3 και 4 ευρώ στους παραδοσιακούς ελαιώνες ανάλογα αν είναι αρδευόμενοι ή ξηρικοί.
«Αυτό που θα πρέπει να καταλάβουν στην ΕΕ είναι το υψηλό κόστος καλλιέργειας που έχει το ελαιόλαδο, που είναι το πιο υγιές έλαιο στη διατροφή μας», τόνισε ο κ. José María Penco.
«Είναι φυσιολογικό να υπάρχει φέτος μια προσαρμογή τιμών λόγω της αυξημένης προσφοράς», δήλωσε ο κ. José María Penco, αν και θεώρησε ότι «καταρρέουν γρήγορα, οι τιμές, γεγονός που ενέχει κίνδυνο για το κόστος παραγωγής».
Από την πλευρά του ο κ. Cristóbal Cano, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Κλάδου Ελαιολάδου της Ένωσης Μικροκαλλιεργητών και Αγροτών (UPA), σε δηλώσεις του τόνισε ότι «όλο το προηγούμενο διάστημα από τίτλους δημοσιευμάτων που παραπληροφορούν για μια υποτιθέμενη «πτώση της ζήτηση» στο ελαιόλαδο. Ό,τι δεν υπάρχει δεν μπορεί να πουληθεί.
Εάν οι διαθεσιμότητες ήταν 40% χαμηλότερες, προφανώς έπρεπε να πουληθεί πολύ μικρότερος όγκος στην λιανική αγορά. Αν γινόταν το αντίθετο θα σήμαινε ότι θα είχαμε μια τεράστια απάτη (νοθεία) και θα πουλούσαμε κάτι που δεν υπήρχε. Όλα τα αποθέματα που είχαμε αποθηκεύσει έχουν πουληθεί και με τις υψηλότερες τιμές στην ιστορία.
Μετά από δύο χρόνια έντονης ξηρασίας, όπου υπήρχε τιμή αλλά όχι ποσότητα και υψηλό κόστος παραγωγής, τώρα έχουμε τη δυνατότητα να παρέχουμε ρευστότητα στον παραγωγικό τομέα. Ζητάμε λοιπόν τιμή παραγωγού. Νομίζουμε ότι το αξίζουμε».
Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με προτάσεις βελτίωσης της 1ης Πρόσκλησης για την Παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση Γεωργών Νεαρής Ηλικίας».
Θυμίζουμε ότι η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων για το πρόγραμμα ξεκινά την Παρασκευή (29 Νοεμβρίου) και θα διαρκέσει μέχρι την Τρίτη (22 Ιανουαρίου 2025).
Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ αναφέρει τα εξής:
«Στο πλαίσιο έναρξης υποβολής των αιτήσεων στήριξης προς ένταξη στην Παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση γεωργών νεαρής ηλικίας», του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023 – 2027 και όντας σε συνεχή επικοινωνία με τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς-μέλη μας και αγρότες, σας καταθέτουμε μια σειρά προτάσεων προς βελτιστοποίηση της εν λόγω Πρόσκλησης.
Ειδικότερα παρατίθενται έξι προτάσεις:
1. Η οκταετής μίσθωση αγροτεμαχίου και η διατήρησή του για όλη τη διάρκεια της 8ετίας χωρίς να έχει δυνατότητα αντικατάστασης του με άλλο αγροτεμάχιο αντίστοιχης διάρκειας έως το τέλος των δεσμεύσεων, θα δημιουργήσει προβλήματα στους Νέους Γεωργούς, διότι περιορίζει τις δυνατότητες εναλλαγής καλλιεργειών η οποία όπως γνωρίζετε είναι μέρος του θεσμικού πλαισίου της Νέας ΚΑΠ 2023-27 και πρέπει να αντιμετωπισθεί.
2. Τα 67 στρέμματα ελιές, που έχει ορισθεί ότι χρειάζονται για την ελάχιστη τυπική απόδοση των 12.000 ευρώ, είναι δυσανάλογα μεγάλο. Διότι πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα τελευταία έτη, αφενός έχει αυξηθεί η τιμή του ελαιόλαδου, αλλά και η στρεμματική απόδοση λόγω της αύξησης φύτευσης μεγαλύτερου αριθμού ελαιόδεντρων ανά στρέμμα (από 10-20 δέντρα/στρέμμα σε 40-60 δέντρα/στρέμμα στις παραδοσιακές φυτεύσεις και σε 200 έως 250 δέντρα στην πυκνή φύτευση). Επομένως, πιστεύουμε, πως η ελάχιστη έκταση για ελιές θα μπορούσε ώστε να καλύψει τα 12.000 ευρώ να είναι στα 40-50 στρέμματα, για τις παραδοσιακές φυτεύσεις και στα 30-40 στρέμματα για τις πυκνές φυτεύσεις.
3. Η αλλαγή του τόπου μόνιμης κατοικίας κατά τη διάρκεια της 8ετίας εντός της περιφέρειας μεταξύ των Π.Ε., να μπορεί να είναι εφικτή και μεταξύ περιφερειών, λόγω κάποιων ιδιαίτερων περιπτώσεων π.χ. Δημιουργία οικογένειας, Φυσικές καταστροφές, γεγονότα και μεταβολές που είναι δυνατόν να αιτιολογηθούν αντικειμενικά και τα οποία δεν πρέπει να εμποδίζουν τους νέους αγρότες να προβούν σε λογικές αλλαγές προσαρμογής.
4. Οι επιδοτήσεις που λαμβάνουν οι Νέοι Αγρότες και υπολογίζονται φορολογικά ως αγροτικό εισόδημα, θα πρέπει να υπολογίζονται στην υποχρέωσή τους για την κάλυψη του ετήσιου τζίρου ίσο με 50 ή 60% της τυπικής απόδοσης. Οι επιδοτήσεις αποτελούν εισόδημα ούτως ή άλλως και καταβάλλονται για την στήριξή τους.
5. Η αδειοδότηση μιας πτηνο-κτηνοτροφικής μονάδας θα πρέπει να μοριοδοτείται, εφόσον υπάρχει στον φάκελο η Άδεια Έγκρισης Ίδρυσης.
6. Να επιτρέπεται η επιλεξιμότητα υποψηφίου Νέου Γεωργού ό/η οποίος/α δημιουργεί οικογένεια με αγρότη μετά την προδημοσίευση και έως την αίτηση κατάθεσης ένταξης σύμφωνα με την προκήρυξη του προγράμματος, διότι αναγκάζονται οι ενδιαφερόμενοι να αναβάλουν προγραμματισμένες διαδικασίες, γεγονός που δυσχεραίνει τις κοινωνικές τους υποχρεώσεις χωρίς λόγο.
Με βάση τα ανωτέρω, κρίνουμε, πως θα μπορούσαμε να προγραμματίσουμε μια τηλεδιάσκεψη προς συζήτηση των ως άνω προτάσεων, προκειμένου να συμβάλουμε από κοινού στην εξεύρεση λύσεων για τους νέους γεωργούς, ώστε να διευκολυνθούν και να συνεχίσουν να παραμένουν και να εργάζονται για τον πρωτογενή τομέα».
Αίτημα για εφαρμογή του κανόνα Ν+3 αντί του Ν+2 στα ευρωπαϊκά προγράμματα της ΚΑΠ θα είναι το βασικό θέμα που θα συζητηθεί στη διάρκεια του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, που γίνεται στις 18 Νοεμβρίου 2024.
Μιλάμε για τη δυνατότητα επέκτασης κατά ένα έτος επιπλέον στην ολοκλήρωσή των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, όπως ισχύει και στα άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Αφορά προγράμματα όπως Σχέδια Βελτίωσης, Μεταποίηση, Αγροτουρισμός, κ.α. που εντάσσονται στα επενδυτικά μέτρα της νέας ΚΑΠ και ζητείται η αλλαγή της διάταξης για τον κανόνα αυτόματης αποδέσμευσης από Ν+2 σε Ν+3 (Ν είναι ο αρχικά προγραμματισμένος χρόνος διάρκειας ενός προγράμματος).
Αναλυτικότερα, σε σχετικό έγγραφο που έχει ενταχθεί στην σημερινή ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου των Υπουργών, το οποίο θα παρουσιάσει η Ισπανική αντιπροσωπεία, με την συνυπογραφή της Βουλγαρίας, της Κροατίας, της Κύπρου, της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Λετονίας, του Λουξεμβούργου, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας και της Σλοβενίας, αναφέρονται τα εξής:
«Το έτος 2025 θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τις διαχειριστικές αρχές των προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), λόγω των αλληλεπικαλυπτόμενων απαιτήσεων συμμόρφωσης από δύο κανόνες αυτόματης αποδέσμευσης: το τελευταίο έτος των εκτεταμένων προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ 2014 - 2022) βάσει του N+3 κανόνα, (για τον οποίο εφαρμόζονται, επιπλέον, τα κονδύλια EURI του ΕΓΤΑΑ) και το πρώτο έτος εφαρμογής του κανόνα N+2 για τις παρεμβάσεις του ΕΓΤΑΑ στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ.
Ως εκ τούτου, έως το 2025 θα υπάρξουν σοβαρές εκτεταμένες δυσκολίες για πολλές διαχειριστικές αρχές να συμμορφωθούν με τον κανόνα N+2, θέτοντας κίνδυνο αποδέσμευσης κατά το πρώτο έτος εφαρμογής των στρατηγικών σχεδίων της ΚΑΠ.
Επιπλέον, εάν ο κανόνας N+2 παραμείνει αμετάβλητος, ο κίνδυνος θα μπορούσε να επεκταθεί στα επόμενα έτη και μπορεί να γίνει διαρθρωτικός.
Για να διευκολυνθεί η υλοποίηση των κονδυλίων του ΕΓΤΑΑ στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΑΠ, και υπό το φως αυτών των προκλήσεων, ζητάμε από την Επιτροπή την εφαρμογή του κανόνα N+3 και για το στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ 2023-2027, όπως έγινε κατά την περίοδο 2014-2022 , για τους εξής λόγους:
1. Τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης 2014-2022 παρατάθηκαν λόγω απρόβλεπτων συνθηκών (BREXIT, COVID-19) και η εφαρμογή τους επιβαρύνθηκε από νέες συνθήκες, όπως οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία (με σημαντικό αντίκτυπο στις επενδύσεις), και στην περίπτωση πολλών κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας, από τις καταστροφικές συνέπειες που προκαλούν οι ολοένα και συχνότερες φυσικές καταστροφές. Επιπλέον, οι συνέπειες αυτών των κλιματικών φαινομένων επηρεάζουν επίσης τις παρεμβάσεις του ΕΓΤΑΑ στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ.
2. Η πολυπλοκότητα του νέου συστήματος εφαρμογής της ΚΑΠ προκαλεί δυσκολίες στην υλοποίηση των παρεμβάσεων του Στρατηγικού Σχεδίου της, γεγονός που έχει σημαντικό αντίκτυπο στην εφαρμογή της ΚΓΠ.
3. Τέλος, ο διαρθρωτικός χαρακτήρας του ΕΓΤΑΑ καθιστά αναγκαία την εφαρμογή του κανόνα Ν+3, ευθυγραμμιζόμενος με τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, τα οποία συνεχίζουν να ακολουθούν τον κανόνα Ν+3 την περίοδο 2021-2027 (άρθρο 105 του Κανονισμός (ΕΕ) 1060/2021)».
Αντιπροσωπεία της Ένωσης Εκτροφέων Ελληνικής Βραχυκερατικής Φυλής Βοοειδών συναντήθηκε με τον Υπουργός ΑΑΤ κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα, για κρίσιμα θέματα των εκτροφέων αυτόχθονων φυλών παραγωγικών ζώων, με κυριότερο αυτό της προκήρυξης της παρέμβασης Π3-70-1.5 «Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων» του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027.
Οι εκπρόσωποι της Ένωσης ζήτησαν από τον κ. Τσιάρα την επίσπευση της διαδικασίας για υποβολή δηλώσεων για το πρόγραμμα των αυτόχθονων φυλών βοοειδών μέσω της νέας προκήρυξης του προγράμματος, ώστε να γίνουν πληρωμές σύντομα, ενώ έθεσαν το ζήτημα αναγνώρισης της Ένωσης, ως φορέα, τήρησης του γενεαλογικού βιβλίου της φυλής (κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα), αλλά κι αυτό των ελληνοποιήσεων.
Τονίσθηκε από τους κτηνοτρόφους ιδιαίτερα η αναγκαιότητα χορήγησης με κάθε τρόπο της προκαταβολής για τη δράση, η οποία, ειδικά στη συγκεκριμένη συγκυρία, αποτελεί παράγοντα επιβίωσης ή μη, για μεγάλο αριθμό εκτροφών. Άλλωστε, είναι τουλάχιστον παράλογο να εφαρμόζονται δεσμεύσεις από την 21η Μαΐου 2024, οι οποίες δεν είναι ακόμη γνωστές σε αυτούς που καλούνται να τις εφαρμόσουν!
Ο Υπουργός εξήγησε ότι το πρόβλημα οφείλεται αποκλειστικά στη μη παροχή του σχετικού πληροφοριακού συστήματος, από τον ανάδοχο τεχνικό σύμβουλο του ΟΠΕΚΕΠΕ προς τον οργανισμό.
Κάτι το οποίο επιβεβαιώνει τον κανόνα, ότι οι διαχρονικές παθογένειες του «συστήματος» ανατρέπουν κάθε προγραμματισμό και εντέλει πληρώνονται από τους παραγωγούς.
Συζητήθηκαν επίσης το, αναπάντητο από τον Ιούλιο του 2021, αίτημα της Ένωσης για την αναγνώρισή της ως φορέας τήρησης του γενεαλογικού βιβλίου της φυλής κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η ανάγκη ιδιαίτερης σήμανσης του κρέατος αυτόχθονων φυλών στα σφαγεία, η σήμανση των ζώων με μη αφαιρούμενα μέσα, η ανάγκη εκπόνησης των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, οι ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο από άγρια σαρκοφάγα ζώα, και οι ελληνοποιήσεις.
Στη συνάντηση, η οποία έληξε χωρίς καμία δέσμευση του υπουργού για τη λύση των προβλημάτων, συμμετείχαν ο – πάντα κοντά στα αιτήματα των «εκτατικών» κτηνοτρόφων – βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας της ΝΔ κ. Θανάσης Παπαθανάσης, ο Γεν. Γραμματέας του ΥπΑΑΤ κ. Γιώργος Στρατάκος, ο συνεργάτης του υπουργού Κώστας Μακρυγιάννης, ενώ την Ένωση εκπροσώπησαν οι Αχιλλέας Τσαπραΐλης, Γιάννης Καζόγλου, Θωμάς και Ευάγγελος Λαζάρου.
Επανήλθαν δυναμικά οι δημοπρασίες ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αρχίζει να μπαίνει σε κανονικούς ρυθμούς η φετινή συγκομιδή ελαιοκάρπου.
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Ζάκρου ήρθε σε εμπορική συμφωνία για την πώληση 20 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου, περσινής εσοδείας (2023-2024) και οξύτητας 0,5.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Κωνσταντίνος Κεκερίδης, πρόεδρος Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Ζάκρου, «το ελαιόλαδο πουλήθηκε σε έμπορα στην τιμή των 8,591 ευρώ το κιλό. Θα πάει στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας. Είχαμε στείλει δείγματα του ελαιολάδου και έδειξαν ενδιαφέρον και έστειλαν προσφορά για τον διαγωνισμό. Η εκτίμησή μου είναι ότι θα έχουμε καλή πορεία στις τιμές του ελαιολάδου.
Έχει ξεκινήσει κανονικά η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην περιοχή μας. Ένας καύσωνας που είχαμε κατά την καρπόδεση έφερε μείωση της παραγωγής. Οι περισσότεροι ελαιώνες είναι αρδευόμενοι και αναμένεται να έχουμε παραγωγή αν και θα είναι μειωμένη σε σχέση με την περσινή. Πάντως οι ξηρικοί ελαιώνες σε όλη την χώρα θα έχουν μειωμένη παραγωγή. Το ελαιόλαδο μας είναι καλής ποιότητας και ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου».
Ανάγκη λήψης μέτρων στήριξης του εισοδήματος των ελαιοκαλλιεργητών από τις μεγάλες ζημιές λόγω ανομβρίας.
Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για τα προβλήματα που έχουν ανακύψει στις ελαιοκαλλιέργειες, μετά την παρατεταμένη ανομβρία που επικράτησε ανά περιοχές, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν, τόσο ποσοτικές, όσο και ποιοτικές ζημιές.
Όπως αναφέρει η τριτοβάθμια συνεταιριστική οργάνωση, φέτος η μείωση της παραγωγής ελαιόλαδου και της βρώσιμης ελιάς κυμαίνεται από 25-40% και σε ορισμένες περιοχές σε μεγαλύτερα ποσοστά.
Επίσης οι καρποί που συγκομίζονται έχουν μικρό μέγεθος και δεν βοηθούν τους παραγωγούς να «αγγίξουν» τα μεγέθη και τις ποιοτικές αποδόσεις μιας κανονικής ελαιοκομικής χρονιάς.
Η επιστολή της ΕΘΕΑΣ αναφέρει τα εξής:
Η φετινή ελαιοκομική περίοδος, χαρακτηρίζεται από συνεχή ανομβρία, σε συνδυασμό με τον παρατεταμένο θερινό καύσωνα που προηγήθηκε και ξηρούς ανέμους το φθινόπωρο. Αυτός ο συνδυασμός ασυνήθιστων κλιματικών συνθηκών, είχε προκαλέσει έντονο υδατικό στρες, ιδιαίτερα σε μη αρδευόμενες περιοχές, όπως είναι οι ορεινές και νησιωτικές όπου βρίσκεται μεγάλο μέρος από τα εκατομμύρια ελαιόδεντρα της χώρας. Επακόλουθο αυτών των εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών, είναι η συρρίκνωση του ελαιοκάρπου, η καρπόπτωση και εκτεταμένες ξηράνσεις των βλαστικών μερών, ζημιές μη αντιστρέψιμες από τις λίγες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών.
Τα ανωτέρω προβλήματα, συναντώνται στις μεγαλύτερες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας, με τους καλλιεργητές ελιάς να βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντικές απώλειες στην παραγωγή τους και ως εκ τούτου με μεγάλη απώλεια του εισοδήματός τους, κρίσιμο για την επιβίωσή τους. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία των ελαιοπαραγωγικών συνεταιρισμών μελών μας, από όλες τις ελαιοκομικές περιφέρειες της χώρας, έχουν δημιουργηθεί δύο είδη ζημιών:
α) Ποσοτικές ζημιές:
Η μείωση της παραγωγής ελαιόλαδου και της βρώσιμης ελιάς κυμαίνεται από 25 - 40 % και σε ορισμένες περιοχές σε μεγαλύτερα ποσοστά. Με βάση αυτά τα στοιχεία οι ελαιοκομικοί συνεταιρισμοί μέλη μας εκτιμούν πως η μείωση στο ελαιόλαδο θα ανέλθει σε 50 - 60.000 τόνους.
β) Ποιοτικές ζημιές:
Οι καρποί που συγκομίζονται έχουν μικρότερο μέγεθος, ένεκα της αφυδάτωσης και δεν βοηθούν τους παραγωγούς να «αγγίξουν» τα μεγέθη και τις ποιοτικές αποδόσεις μιας κανονικής ελαιοκομικής χρονιάς, οι οποίες είναι σημαντικά μικρότερες.
Καθίσταται σαφές, πως πλέον οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής πλήττουν ανεπανόρθωτα τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις με επακόλουθο τη μείωση του αγροτικού εισοδήματος. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω δυσμενή δεδομένα, όπως διαμορφώθηκαν για τους καλλιεργητές ελιάς, κρίνεται αναγκαία η αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης των ζημιών που έχουν προκληθεί.
Τέλος, είναι απαραίτητη η οικονομική ενίσχυση και η υποστήριξη των παραγωγών, ώστε να υπάρξει αντιστάθμιση στην απώλεια του εισοδήματος τους και να μπορέσουν να συνεχίσουν απρόσκοπτα την παραγωγική τους δραστηριότητα.
Το πράσινο φως δίνει η Κομισιόν για την οικονομική στήριξη των παραγωγών που έχουν έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Οι εκπρόσωποι των κρατών μελών της ΕΕ στην Ειδική Επιτροπή Γεωργίας ενέκριναν την παροχή περαιτέρω βοήθειας στις χώρες της ΕΕ που επλήγησαν από πρόσφατες πρωτοφανείς φυσικές καταστροφές μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου για την Αγροτική Ανάπτυξη (ΕΓΤΑΑ).
«Η ΕΕ δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη που έχουν αχρησιμοποίητα κονδύλια από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020, να καταβληθούν σε αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, που έχουν συμβεί από την 1η Ιανουαρίου 2024», δήλωσε ο υπουργός Γεωργίας της Ουγγαρίας κ. István Nagy.
Η ενίσχυση μπορεί να χρηματοδοτηθεί 100% μέσω αχρησιμοποίητων κονδυλίων της ΕΕ από το ΕΓΤΑΑ 2014-2020 και θα έχει τη μορφή κατ' αποκοπή ποσών, μέγιστου ύψους 42.000 ευρώ ανά δικαιούχο.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να εισαγάγουν και να ενισχύσουν μέτρα για την αποκατάσταση του παραγωγικού δυναμικού των αγροκτημάτων και δασών που έχουν επηρεαστεί.
Η πρόταση μειώνει επίσης τον διοικητικό φόρτο τόσο για τους αποδέκτες της βοήθειας του ΕΓΤΑΑ όσο και για τις εθνικές διοικήσεις.
Μόλις εγκριθεί ο Κανονισμός, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη θα πρέπει να αποφασίσουν το ύψος της χρηματοδότησης που θα επενακινητοποιήσουν για την αντιμετώπιση πρόσφατων καταστροφών, ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Στην συνέχεια θα τους ζητηθεί να υποβάλουν στην Κομισιόν τροποποιήσεις του προγράμματος ΠΑΑ για επανεξέταση και έγκριση.
Η πρόταση πρέπει τώρα να εγκριθεί από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου.
Το τέλος της πρώτης εβδομάδας του Νοεμβρίου σηματοδότησε πτώση των τιμών του ελαιολάδου στην χώρα μας.
Αυτό αν και είναι φάνερο πως από την αγορά λείπουν ποσότητες και η έλλειψη αυτή θα συνεχιστεί και την επόμενη ελαιοκομική περίοδο. Και επειδή δεν έχουμε ελαιόλαδα ίσως κάποιοι σχεδιάζουν να κάνουν εισαγωγές ελαιολάδου από Τουρκία, με φετινή παραγωγή γύρω στους 400.000 τόνους (έχει συμβεί και σε άλλα προϊόντα και κάνουμε παράλληλα και μια ελληνοποίηση να μην το λέμε τουρκικό).
Η προσπάθεια της εγχώριας αγοράς είναι να πέσει η τιμή παραγωγού στο ελαιόλαδο στα 5 ευρώ το κιλό και ήδη έχουν αρχίσει να μιλάνε για αυτή την τιμή οι γνωστοί «αναλυτές» του κλάδου.
Το εξαγωγικό εμπόριο στην χώρα μας έχει εδώ και χρόνια σχεδιαστεί για να στηρίζει τα συμφέροντα των Ιταλών αγοραστών και όχι των Ελλήνων παραγωγών.
Η πτώση τιμών παραγωγού γίνεται με τη δικαιολογία της μείωσης των τιμών στην λιανική αγορά. Βέβαια με αυτή την πολιτική τιμών που ακολουθούν στην χώρα μας υποβιβάζουν το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στην κατηγορία του λαδιού.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η κυβέρνηση, η αύξηση του πληθωρισμού στα τρόφιμα προέρχεται κυρίως από την υψηλή τιμή που έχει στο ράφι το ελαιόλαδο. Οπότε αν πέσουν οι τιμές του ελαιολάδου θα έχουμε και πτώση του πληθωρισμού και θα ανασάνει ο καταναλωτής, λέει το κυβερνητικό αφήγημα.
Παρατηρητήριο Τιμών κάνει η ΕΕ
Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Αγοράς Ελαιολάδου και Επιτραπέζιων Ελιών ξεκίνησε, στις 11/11/2024, στις Βρυξέλλες, σηματοδοτώντας ένα ορόσημο στις προσπάθειες της Επιτροπής για την προώθηση της διαφάνειας της αγοράς και της συνεργασίας στον τομέα της ελιάς.
Στόχος του παρατηρητηρίου είναι να παράσχει στους τομείς του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών μεγαλύτερη διαφάνεια μέσω της έγκαιρης διάδοσης των στοιχείων της αγοράς και της βραχυπρόθεσμης ανάλυσης.
Όπως αναφέρει η Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Αγοράς Ελαιολάδου και Επιτραπέζιων Ελιών θα χρησιμεύσει ως πλατφόρμα συζήτησης και συνεργασίας μεταξύ εμπειρογνωμόνων που εκπροσωπούν ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, από τους παραγωγούς έως τους εξαγωγείς.
Το νέο αυτό παρατηρητήριο θα διαμορφωθεί σύμφωνα με τα ήδη υφιστάμενα παρατηρητήρια της αγοράς για διάφορους γεωργικούς τομείς, ιδίως το γάλα, τις καλλιέργειες και τα οπωροκηπευτικά. Με τη συλλογή και την αξιολόγηση των δεδομένων της αγοράς και των στατιστικών στοιχείων, το παρατηρητήριο θα συντάσσει εκθέσεις και θα παρέχει πληροφορίες για την αγορά προσβάσιμες σε όλους.
Δεδομένου ότι η παραγωγή ελαιολάδου της ΕΕ διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην παγκόσμια αγορά, η έναρξη λειτουργίας του παρατηρητηρίου σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς μια πιο ενημερωμένη και προορατική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του τομέα.
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μέρος των ευρύτερων προσπαθειών της Επιτροπής για την προώθηση της διαφάνειας της αγοράς και της συνεργασίας στον γεωργικό τομέα, συμβάλλοντας τελικά σε έναν πιο ισχυρό και ανθεκτικό ελαιοκομικό τομέα.
Το ερώτημα είναι τι στοιχεία θα έχει το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για την χώρα μας, όταν δεν ξέρουμε ούτε την ποσότητα που παράγουμε ούτε τον ρυθμό πωλήσεων σε μηνιαία βάση που κάνουμε αλλά ούτε τα αποθέματα που έχουμε. Αντίστοιχα Παρατηρητήρια Τιμών έχει δημιουργήσει η ΕΕ και για άλλα προϊόντα, που όμως δεν δίνουν καμιά ουσιαστική ενημέρωση.
Πατήστε εδώ για το Παρατηρητήριο Τιμών
Ζεσταίνεται η αγορά μιας και ξεκίνησαν ξανά οι δημοπρασίες ελαιολάδου στην χώρα μας, ενώ αρχίζει να μπαίνει σε κανονικούς ρυθμούς η φετινή συγκομιδή ελαιοκάρπου.
Ο Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Ζάκρου ανακοίνωσε ότι προκηρύσσει δημοπρασία για την πώληση 20 τόνων έξτρα παρθένου ελαιολάδου ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου, περσινής εσοδείας (2023-2024) και οξύτητας 0,5.
Η κατάθεση προσφορών πρέπει να γίνει έως την Πέμπτη (14/11/2024).
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού κ. Κεκερίδης, «από σήμερα ξεκινά η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην περιοχή μας. Οι περισσότεροι ελαιώνες είναι αρδευόμενοι και αναμένεται να έχουμε συγκομιδή αν και θα είναι μειωμένη σε σχέση με την περσινή. Πάντως οι ξηρικοί ελαιώνες σε όλη την χώρα θα έχουν μειωμένη παραγωγή. Το ελαιόλαδο μας είναι καλής ποιότητας και ΠΟΠ Σητείας Λασιθίου. Αναμένουμε να υπάρξει ζήτηση και περιμένουμε να δούμε τις προσφορές».
Κινητοποιήσεις ελαιοπαραγωγών Δυτικής Ελλάδας
Στην οργάνωση της πάλης και των διεκδικήσεών τους, με πολύμορφες δράσεις το επόμενο διάστημα, απέναντι στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και τα οποία οξύνονται από την παρατεταμένη ανομβρία, προχωρούν Αγροτικοί Σύλλογοι και Ομοσπονδίες από τη Δυτική Ελλάδα που, το βράδυ του Σαββάτου (9 Νοεμβρίου), πραγματοποίησαν σύσκεψη στην Πάτρα.
Στο κάλεσμα των Αγροτικών Συλλόγων Καινούργιου Αιτωλοακαρνανίας, Πελοπίου και Ζαχάρως Ηλίας, Αιγίου «Μπακόπουλος - Ντρίνιας», καθώς και των τριών Ομοσπονδιών από τους τρεις νομούς, ανταποκρίθηκαν επιπλέον οι Σύλλογοι Ακτίου – Βόνιτσας, Αγρινίου, Κατούνας, Καρδαμά, Χειμαδιού – Σοπίου, Ξυλοκέρας, Αμαλιάδας, Ερυμάνθου, Ωλενίας, Ζακύνθου.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αιγίου «Μπακόπουλος-Ντρίνιας», ο Γιάννης Μποδιώτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι ελαιοπαραγωγοί της περιοχής πραγματοποίησαν την συνάντηση γιατί θα πρέπει το κράτος να προχωρήσει στην στήριξη της ελαιοκαλλιέργειας.
Εδώ και χρόνια ζητάμε την αλλαγή του Κανονισμού του ΕΛΓΑ γιατί αν και πληρώνουν οι ελαιοπαραγωγοί ασφαλιστικές εισφορές δεν έχουν ποτέ αποζημιωθεί. Ο ΕΛΓΑ ασφαλίζει την ελιά για χαλάζι και ανεμοθύελλα. Οι περιοχές ελαιοκαλλιέργειας σπάνια έχουν χαλάζι και όποτε είχαμε ανεμοθύελλα δεν αποζημιωθήκαμε.
Η απώλεια της παραγωγής λόγω της ξηρασίας τελικά είναι μεγαλύτερη από τις αρχικές προβλέξεις που κάναμε το καλοκαίρι. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγω για μια απώλεια της τάξης του 80% μιας και οι περισσότεροι ελαιώνες στην περιοχή είναι ξηρικοί.
Οι βροχές ήρθαν πολύ αργά δεν θα βοηθήσουν την κατάσταση στην παραγωγή. Οι ελιές έχουν μόνο κουκούτσι και σάρκα αλλά καθόλου χυμό. Επίσης οι αρδευόμενοι ελαιώνες είχαν αύξηση του κόστους ρεύματος με τα συνεχόμενα ποτίσματα που αναγκάστηκαν να κάνουν οι παραγωγοί.
Θα προχωρήσουμε σε δυναμικές κινητοποιήσεις κάθε σύλλογος γιατί πρέπει να στηριχθεί η ελαιοκαλλιέργεια, αφού η σταφίδα στην περιοχή φάνηκε ότι δεν μπορεί να δώσει εισόδημα στον παραγωγό και την εγκαταλείπουμε».
Στην συνάντηση οι αγρότες αναφέρθηκαν στις χαμηλές τιμές κάτω του κόστους παραγωγής κυρίως στη βρώσιμη ελιά.
Ο Γιάννης Καρναβιάς, αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρθηκε στο τεράστιο κόστος παραγωγής, «με τα λιπάσματα και τα εφόδια να έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια», καθώς και στις ασθένειες, όπως ο δάκος κ.α. «που απειλούν την παραγωγή και απαιτούν νέα μεγαλύτερα έξοδα, μιας και το κράτος δεν μας προστατεύει επαρκώς». Ακόμη αναφέρθηκε στον αναχρονιστικό κανονισμό του ΕΛΓΑ «που έφτιαξαν όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ, όπου είτε παίρνουμε ελάχιστα από μια καταστροφή όπως το χαλάζι είτε καθόλου όπως πέρυσι με την ακαρπία». Τέλος τονίσε την έλλειψη αρδευτικού δικτύου, που σε συνδυασμό με την ξηρασία, δημιουργεί υποβάθμιση της παραγωγής.
«Ακόμα και όταν η τιμή των προϊόντων είναι καλύτερη, έστω και προσωρινά, κερδισμένοι πάντα βγαίνουν οι εμποροβιομήχανοι. Από τις εξαγωγές που κάνουν, από την πώληση του λαδιού στα ράφια των σουπερμάρκετ όπου οι εργαζόμενοι τελικά το αγοράζουν σε διπλάσια και τριπλάσια τιμή. Ακόμα και από την εκμετάλλευση του πυρήνα της ελιάς που μας ανήκει, οι εμποροβιομήχανοι βγάζουν κέρδος», σημείωσε.
Μετά από εισήγηση των διοργανωτών, αποφασίστηκε να οριστεί ως ημέρα δράσης η Πέμπτη (14 Νοέμβρη), με συγκεντρώσεις στα κατά τόπους γραφεία του ΕΛΓΑ. Επίσης, θα συμμετάσχουν μαζικά με τρακτέρ και αγροτικά μηχανήματα στις απεργιακές συγκεντρώσεις την ημέρα της πανελλαδικής, πανεργατικής απεργίας στις 20 Νοεμβρίου, ενώ θα γίνουν συλλαλητήρια στις 29 του μήνα σε κάθε νομό της Δυτικής Ελλάδας.
Η ξηρασία έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της χώρας με απώλειες παραγωγής ειδικά σε ξηρικούς ελαιώνες.
Πάντως αναμένονται προβλήματα και στην παραγωγή ελαιολάδου της επόμενης χρονιάς, λόγω της αφυδάτωσης των ελαιόδεντρων που έχουν υποστεί από την ανομβρία και τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού.
Επίσης οι παραγωγοί φοβούνται για το φυτικό κεφάλαιο γιατί αρχίζουν να ξεραίνονται τα δέντρα, ενώ στις γεωτρήσεις έχει αρχίσει να μειώνεται σε επικίνδυνο βαθμό η στάθμη των υδάτων μετά από τόσο συχνά ποτίσματα.
Από την άλλη το εμπόριο προσπαθεί να αγοράσει με μειωμένες τιμές και ήδη σε κάποιες περιοχές η τιμή παραγωγού έπεσε κάτω από τα 6 ευρώ.
Οι ελαιοπαραγωγοί όμως δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένοι να πουλήσουν σε χαμηλή τιμή την σοδειά τους σε μια χρονιά που έκαναν έξοδα λόγω της υψηλής περσινής τιμής. Οι πωλήσεις έχουν παγώσει και υπάρχει πρόβλημα με τους παραγωγούς που δεν έχουν ρευστότητα για να πληρώσουν τα εργατικά έξοδα για την συγκομιδή.
Ο κ. Κώστας Αποστολόπουλος, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Χανδρινού από την Μεσσηνία, η κατάσταση στο δήμο Πύλου - Νέστορος είναι τραγική. Οι ξηρικοί ελαιώνες έχουν μεγάλη απώλεια παραγωγής. Από την άλλη το εμπόριο αυτή την εποχή αγοράζει με τιμή παραγωγού από 5,80 έως 6 ευρώ το κιλό.
Η μείωση της παραγωγής και η χαμηλή τιμή κάνει ασύμφορη την συγκομιδή. Και μάλιστα όταν έχουμε μεροκάματα 40 έως 60 ευρώ. Πολλοί ελαιώνες δεν συμφέρει να συγκομιστούν στην περιοχή της Μεσσηνίας».
Σοβαρά προβλήματα λόγω της ξηρασίας έχουμε και στους ελαιώνες της Σάμου. Ο κ. Γιώργος Λάφης, πρόεδρος στον Πανσαμιακό Αγροτικό Σύλλογο, ζητάει άμεση αποζημίωση για τους ελαιοπαραγωγούς της Σάμου λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας και ξηρασίας. Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο, το 80% των ελαιώνων στην Σάμο είναι ξηρικοί. Από τον περασμένο Μάρτιο έχει να βρέξει στο νησί.
Η μείωση της παραγωγής είναι μεγάλη και είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μετά την περσινή ακαρπία.
Βρισκόμαστε στην έναρξη της ελαιοκομικής περιόδου του 2024-2025 με την ελαιοκαλλιέργεια, μία από τις σημαντικότερες καλλιέργειες στη χώρα μας και στο νησί μας, να αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Συγκεκριμένα, καταστροφή της σοδειάς, καρπόπτωση, διαλυμένος καρπός, μεγάλες ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο με ότι αυτό συνεπάγεται για τη μείωση του εισοδήματός μας.
Οι καιρικές συνθήκες κατά την περίοδο της ανθοφορίας και της καρποδεσίας, όσο και η έλλειψη νερού, λειτούργησαν αρνητικά σαν καταλύτης για την καταστροφή αυτή.
Την ίδια ώρα όμως, οι αγρότες ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις διαχρονικές ευθύνες των κυβερνώντων και τοπικών αρχόντων (περιφέρεια, δήμος) για την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών άρδευσης, που θα προλάμβαναν αυτή την κατάσταση.
Αναφερόμαστε επίσης στον αναχρονιστικό κανονισμό του ΕΛΓΑ όπου δεν καλύπτει ασφαλιστικά το συγκεκριμένο πρόβλημα. Ζητάμε:
- Άμεση καταγραφή των ζημιών στην ελαιοπαραγωγή
- Άμεση αποζημίωση για τις καταστροφές στην ελαιοκαλλιέργεια στο νησί της Σάμου
- Να αλλάξει ο αναχρονιστικός κανονισμός του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτεται το σύνολο των ζημιών στο 100%, από όλους τους φυσικούς κινδύνους και τις αρρώστιες με την απαραίτητη κρατική χρηματοδότηση και την ταυτόχρονη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για τους βιοπαλαιστές αγρότες.
- Να προχωρήσουν άμεσα, με κρατική ευθύνη και χρηματοδότηση, όλα τα αναγκαία αρδευτικά έργα υποδομής».
Απογοήτευση υπάρχει φέτος στους παραγωγούς της Λέσβου, που περίμεναν μια καλή παραγωγή αλλά οι καιρικές συνθήκες διέψευσαν τις προβλέψεις τους. Ο κ. Στρατής Ψαριανός, μέλος του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Παλαιοκήπου Α' από την Λέσβο, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος είχαμε μια πολύ καλή ανθοφορία και καρπόδεση.
Αναμέναμε μια καλή παραγωγή στην Λέσβο. Ωστόσο η ξηρασία και οι παρατεταμένοι καύσωνες έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην παραγωγή των ξηρικών ελαιώνων σε όλο το νησί. Υπάρχουν ακόμη δέντρα που έχουν ξεραθεί. Και δεν φαίνεται ότι θα έχουμε βροχές μέσα στο Νοέμβριο κάτι που κάνει ακόμη πιο δύσκολη την κατάσταση.
Ξεκίνησαν να συγκομίζουν στην περιοχή αλλά είναι ακόμη μικρές οι ποσότητες. Η τιμή που έδωσαν αρχικά οι έμποροι για τα παρθένα ελαιόλαδα με οξύτητα ενός βαθμού (άσσος) είναι στα 6 ευρώ το κιλό. Στην συνέχεια όμως έχει παγώσει η αγορά και περιμένουν να δουν τι θα γίνει με την φετινή παραγωγή της Ισπανίας.
Πάντως για το πρόβλημα της ξηρασίας, που φαίνεται ότι θα αντιμετωπίσουμε και τα επόμενα χρόνια, τα δέντρα χρειάζονται ένα σωστό κλάδεμα».
Υπόμνημα ΣΕΔΗΚ
Υπόμνημα έστειλε ο ΣΕΔΗΚ προς το ΥπΑΑΤ με το οποίο ζητά αποζημιώσεις απωλειών ελαιοπαραγωγής από ανομβρία και καύσωνες. Συγκεκριμένα το υπόμνημα αναφέρει τα εξής:
Μετά το ιστορικό χαμηλό των 52.000 τόνων, το όποιο σημείωσε η ελαιοπαραγωγή της Κρήτης την περσινή χρονιά, δυστυχώς έρχεται και δεύτερο, πιθανότατα χαμηλότερο από περσινό, κατά την τρέχουσα περίοδο. Βασική αιτία και των ζημιών αυτών είναι η ασυνήθιστη ανομβρία και οι παρατεταμένοι καύσωνες, που έπληξαν φέτος την Κρητη κατά τις περιόδους της Άνοιξης και του Φθινοπώρου οι οποίες συμπίπτουν με τις πλέον ευαίσθητες για την ελαιοκαλλιέργεια φάσεις της άνθησης - καρπόδεσης η πρώτη και της ελαίωσης του καρπού η δεύτερη.
Ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) με το αρ.πρ. 53/24-7-2024 Υπόμνημα που έχει προ μηνών υποβάλλει στο Υπουργείο σας, σας εξέθεσε ήδη τα προβλήματα που έχουν ανακύψει στην ελαιοπαραγωγή του νησιού από τις ζημιές στην άνθηση - καρπόδεση κατά την περασμένη Άνοιξη.
Ωστόσο, στην συνέχεια, λόγω των θερινών καυσώνων και της παρατεταμένης ανομβρίας του φετινού Φθινόπωρου, προκλήθηκε και νέα δραματική καταστροφή της ήδη χαμηλής ηρτημένης ελαιοπαραγωγής, αλλά και μόνιμη μάρανση και ξήρανση των ιδίων των ελαιοδέντρων αρκετών ελαιώνων του νησιού, η έκταση και ένταση των οποίων μπορεί να εκτιμηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ και του ΕΛΓΑ.
Μετά από αυτά το Δ.Σ. του ΣΕΔΗΚ, κατά την συνεδρίαση του της 1/11/2024, αποφάσισε ομόφωνα όπως επαναφέρει το θέμα των δραματικών καταστροφών της φετινής ελαιοπαραγωγής του νησιού, με την παράκληση όπως αυτή την φορά το εξετάσετε με την δέουσα προσοχή λαμβάνοντας υπόψη τα εξής:
1. H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, με τα αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα που δέχεται τελευταία από ακραίες καιρικές συνθήκες, οδεύει ήδη σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.
2. Οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλα και οι απώλειες παρόμοιου ύψους που ήδη δέχεται η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων έχει φέρει σε δραματική κατάσταση μεγάλο μέρος των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης
3. Οι ζημιές που προκλήθηκαν στην ελαιοπαραγωγή κατά την φετινή και περσινή Άνοιξη, όπως και οι παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17, για τις οποίες έγιναν σχετικά υπομνήματα, δεν αποζημιώθηκαν γιατί θεωρήθηκαν ως υπαγόμενες στις εξαιρέσεις του άρθρου 6, παρ. 4. του Κανονισμού ΕΛΓΑ (Απ. 157502/27-7-2011), σύμφωνα με το οποίο δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»
4. Οι πρόσφατες καταστροφές, που προκλήθηκαν κατά το τρέχον Φθινόπωρο και επομένως «μετά το δέσιμο του καρπού», από τους έντονους καύσωνες και την παρατεταμένη ανομβρία, από διάφορα δημοσιεύματα, διαφαίνεται ότι και πάλι θα υπαχθούν στις εξαιρέσεις του άρθρου 6 του Καν. ΕΛΓΑ (Απ. 157502/27-7-2011) και θα θεωρηθούν ως μη αποζημιώσιμες.
Κύριε Υπουργέ και κύριε Πρόεδρε του ΕΛΓΑ
Μετά από αυτά, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020 και αρ. 53/24-7-2024) έχουμε τεκμηριώσει, οι προβλέψεις του Κανονισμού του ΕΛΓΑ για τις ελιές είναι φανερό ότι δεν έχουν ούτε επιστημονική, ούτε λογική,ούτε ηθική βάση.
Και δεν έχουν επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι τα άνθη ή και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!
Όμως δεν έχουν ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά!
Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.
Αλλά δεν έχουν ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, που αποτελούν το 38% των εκμεταλλεύσεων της χώρας και με τις εισφορές που καταβάλλουν καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων
ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ
Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει επιτέλους να δρομολογηθούν τα έξης:
(α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν κατά φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας και υψηλών θερμοκρασιών, είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», ή σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).
(β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες, πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς, με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 και απάλειψη από το άρθρο 3, παρ. 8 ε, του χαρακτηρισμού ως ζημιών από καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών».
Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μόνο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές από αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται από ξηρούς θερμούς ανέμους.