Σύμφωνα με την πρώτη έκδοση του '21 για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των γεωργικών αγορών της EE, φαίνεται ότι ο γεωργικός τομέας αντεπεξήλθε επαρκώς και παρουσίασε ανθεκτικότητα στις προκλήσεις.
Ο τομέας συνέχισε σχετικά καλά χάρη στην αύξηση των λιανικών πωλήσεων και της οικιακής κατανάλωσης. Επιπλέον, οι προοπτικές είναι ευνοϊκές με μία δυναμική παγκόσμια ζήτηση και την επαναλειτουργία των υπηρεσιών τροφίμων (εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες), όταν η εκστρατεία εμβολιασμού προχωρήσει αρκετά. Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου 2021 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρουσιάζει μια λεπτομερή επισκόπηση των τελευταίων τάσεων και περαιτέρω προοπτικών για κάθε αγροδιατροφικό τομέα.
Φυτά μεγάλης καλλιέργειας
Οι τιμές όλων των σιτηρών έχουν αυξηθεί, σύμφωνα με τις παγκόσμιες τιμές. Η παγκόσμια κατανάλωση εκτιμάται ότι επίσης αυξάνεται, κυρίως λόγω της ζήτησης των ζωοτροφών. Η παραγωγή των σιτηρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να φτάσει τους 295,2 εκατομμύρια τόνους για το 2020/21, με ποσοστό αύξησης 5,3% σε σύγκριση με τα περσινά δεδομένα. Η παραγωγή ελαιούχων σπόρων στην ΕΕ αναμένεται να αυξηθεί κατά 3,4% σε σύγκριση με πέρσι και να ανέλθει στους 16,7 εκατομμύρια τόνους το 2021/22 παρά τις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Επίσης, η παραγωγή ψυχανθών υπολογίζεται ότι αυξήθηκε κατά 7,9% το 2020/21, ενώ θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω κατά 5,2% το 2021/22, κυρίως λόγω της εγχώριας ζήτησης τροφίμων.
Ελαιόλαδο - κρασί
Το 2020/21, το ελαιόλαδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να φτάσει τους 2,1 εκατομμύρια τόνους περίπου, αύξηση δηλαδή της τάξεως του 10% συγκριτικά με το 2019/20. Έπειτα από μία αύξηση το 2020, η κατανάλωση στην ΕΕ φαίνεται ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται επιπλέον κατά 3% το 2020/21. Χάρη σε αυτήν την ανάπτυξη και τις αναμενόμενες σταθερές εξαγωγές, οι τιμές του ελαιολάδου θα συνεχίσουν να ανακάμπτουν.
Όσον αφορά την παραγωγή κρασιού το 2020/21αναμένεται να παραμείνει σταθερή στα 158 εκατομμύρια εκατόλιτρα. Η οικιακή χρήση θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2%, λόγω άλλων χρήσεων, όπως η απόσταξη κρίσης. Με τις εξαγωγές που αναμένεται να αυξηθούν, οι εξελίξεις αυτές προβλέπεται να οδηγήσουν σε μείωση των αποθεμάτων κρασιού και καλύτερη ισορροπία της αγοράς του τομέα.
Δενδρώδεις καλλιέργειες
Η παραγωγή μήλων παραμένει σταθερή για το 2020/21, στους 11,5 εκατομμύρια τόνους. Με αυξημένη κατανάλωση στο σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid - 19, η κατανάλωση νωπών μήλων κατά κεφαλή αναμένεται να παραμείνει σταθερά στο ίδιο υψηλό επίπεδο των 15,4 kg. Όσον αφορά την παραγωγή πορτοκαλιών υπάρχει αύξηση 8% σε σύγκριση με τα περσινά δεδομένα και ανέρχεται στους 6,6% εκατομμύρια παραγόμενους τόνους. Μετά από υψηλή ζήτηση για φρέσκα πορτοκάλια το 2020, η κατανάλωση αναμένεται να παραμένει υψηλή το 2020/21 στα 12,9 κιλά κατά κεφαλή.
Γάλα - γαλακτοκομικά προϊόντα
Κατά τη διάρκεια του 2021 η παραγωγή γάλακτος προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 1%, χάρη στην αύξηση των αποδόσεων, ενώ το ζωικό κεφάλαιο γαλακτοπαραγωγής αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω. Η κατανάλωση τυριού και βουτύρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενδέχεται να επωφεληθεί με την επαναλειτουργία της εστίασης και οι λιανικές πωλήσεις θα πρέπει να παραμείνουν σε υψηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με την προ Covid-19 περίοδο. Όσον αφορά την παραγωγή, το τυρί της ΕΕ αναμένεται να λάβει το 21% του επιπλέον παραγόμενου γάλακτος το 2021. Η κατανάλωση φρέσκων γαλακτοκομικών προϊόντων αναμένεται να μειωθεί μετά από μία κορύφωση το 2020, αλλά θα πρέπει να παραμείνει πάνω από το επίπεδο κατανάλωσης της προ Covid - 19 περιόδου.
Παραγωγή κρέατος
Η παραγωγή βοείου κρέατος, σύμφωνα με τα δεδομένα της έκθεσης, το 2020 είχε μειωθεί κατά 1,2% και αναμένεται να μειωθεί κι’ άλλο κατά 0,9%, παρά την ανάκαμψη της ζήτησης λόγω του τουρισμού και το άνοιγμα των επιχειρήσεων εστίασης το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Η παραγωγή χοιρινού κρέατος είχε αυξηθεί κατά τη διάρκεια του 2020 κατά 1,2% λόγω των εξαγωγών. Ωστόσο προβλέπεται μείωση, έπειτα από δύο χρόνια θεαματικής ανάπτυξης, εξαιτίας της ανάκαμψης του ζωικού κεφαλαίου από τα συμπτώματα Αφρικανικής Πανώλης στην Κίνα. Αυτό το γεγονός οδηγεί σε ελαφρώς χαμηλότερη παραγωγή το 2021 (-0,7%).
Στον τομέα της πτηνοτροφίας, η παραγωγή κρέατος πουλερικών έχει αυξηθεί κατά 1% και αναμένεται ότι θα διατηρήσει παρόμοια αύξηση και το 2021 (+1%). Ο τομέας επηρεάστηκε από τη γρίπη των πτηνών που εντοπίστηκε σε 18 χώρες της Ε.Ε., πέρα από το κλείσιμο της εστίασης που επίσης δυσχέραινε την κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, το 2021 αναμένεται μία μικρή ανάκαμψη όσον αφορά τις εξαγωγές, με την απαγόρευση των εξαγωγών (που σχετίζονται με τη γρίπη των πτηνών) σταδιακά να διακόπτεται. Τέλος, η παραγωγή αιγοπρόβειου κρέατος έχει αυξηθεί κατά 2% το 2020. Ωστόσο, η παραγωγή προβλέπεται να μειωθεί κατά 1% το 2021, λόγω της μείωσης του μεγέθους του κοπαδιού και των λιγότερων σφαγών στη φάρμα στη Ρουμανία. Η χαμηλότερη διαθεσιμότητα πρόβειου κρέατος στην εγχώρια αγορά θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δείτε την αναφορά εδώ:
Report: EU agricultural markets short-term outlook – spring 2021
Διυπουργική Συνέντευξη Τύπου για την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση και στον τουρισμό, που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός στην 88η ΔΕΘ, πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα (16/9/2024).
Συμμετείχαν, ο Κωστής Χατζηδάκης Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο Τάκης Θεοδωρικάκος Υπουργός Ανάπτυξης, ο Κώστας Τσιάρας Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η Όλγα Κεφαλογιάννη Υπουργός Τουρισμού και ο Νίκος Παπαθανάσης Αν. Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Την συνέντευξη συντόνισε ο Παύλος Μαρινάκης Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
Μείωση γραφειοκρατικού βάρους για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, υποσχέθηκε ο Υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, που συμμετείχε, σήμερα Δευτέρα (16/9), στηn συνέντευξη Τύπου για την εξειδίκευση των μέτρων στήριξης της επιχειρηματικότητας και της παραγωγικότητας των επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα, την μεταποίηση και τον τουρισμό, που δόθηκε στην αίθουσα συνεντεύξεων της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης.
Όπως τόνισε ο υπουργός, στόχος είναι η μείωση εντός διετίας κατά τουλάχιστον 25% του διοικητικού γραφειοκρατικού βάρους για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις του αγροτικού τομέα. Συγκεκριμένα μίλησε για κατάργηση 15 χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών.
Επίσης ανέφερε ότι το υπουργείο ανάπτυξης θέτει σε εφαρμογή σχέδιο μείωσης της γραφειοκρατίας στις πιο χρονοβόρες και κοστοβόρες διοικητικές διαδικασίες του κράτους με δύο τρόπους:
- Με αυστηρή μεθοδολογία μέτρησης
- Με κατάργηση περιττών διαδικασιών.
Ακόμη ανέφερε την επέκταση των κινήτρων για καινοτομία, συγχωνεύσεις και εξαγορές.
Όπως τόνισε βασική προϋπόθεση για να συνεχίσει η οικονομία μας την ανοδική της πορεία, είναι να πραγματοποιήσει ένα ποιοτικό άλμα, με έμφαση στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Απαραίτητη συνθήκη για να το πετύχουμε αυτό είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις να μεγαλώσουν. Γιατί κατά τεκμήριο οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις είναι πιο ανταγωνιστικές σε διεθνές επίπεδο, προσφέρουν ποιοτικότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και έχουν αυξημένη ικανότητα να επενδύουν και να καινοτομούν.
Θα διατεθούν μέσω ΕΣΠΑ 300 εκατ. ευρώ για την χρηματοδότηση των συγχωνεύσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με επιδότηση του 60% της αξίας.
Golden VISA για επένδυση σε νεοφυείς επιχειρήσεις
Σήμερα ισχύει ήδη η δυνατότητα χορήγησης Golden visa για εισφορά κεφαλαίου, ποσού 400.000 ευρώ τουλάχιστον, σε εταιρεία η οποία έχει έδρα ή εγκατάσταση στην Ελλάδα.
Αυτός ο θεσμός επεκτείνεται, εστιάζοντας στις startup επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα από 1/1/2025 θα χορηγείται άδεια παραμονής, υπό τη μορφή golden visa, για επένδυση τουλάχιστον ποσού διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) σε startup επιχείρηση, μέλος του Εθνικού Μητρώου νεοφυών επιχειρήσεων (Elevate Greece).
Στο πλαίσιο της FOOD & DRINKS Expo by Detrop την 1η Νοεμβρίου 2024 στη ΔΕΘ.
Στην Βόρεια Ελλάδα, η οποία φημίζεται για την εξαιρετική της κουζίνα αλλά όχι και τόσο για την ελαιοπαραγωγή της (με εξαίρεση περιοχές που πρόσφατα έχουν εξελιχθεί και αναπτυχθεί με μεγάλη επιτυχία), επεκτείνεται για το 2024 ο θεσμός της Λέσχης Φίλων Ελαιολάδου & Ελιάς ΦΙΛΑΙΟΣ με τίτλο «EVOO (Extra Virgin Olive Oil) IN GASTRONOMY» της επιβράβευσης των εστιατορίων τα οποία προβάλλουν τις διαφορετικές ποικιλίες ελαιολάδων και γενικά προάγουν την κουλτούρα του.
Στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης FOOD & DRINKS Expo by Detrop, η ΦΙΛΑΙΟΣ θα τιμήσει για 2η συνεχή χρονιά τα εστιατόρια εκείνα που συστηματικά εργάζονται προς την κατεύθυνση προβολής και ανάδειξης του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, μέσα από τις εξειδικευμένες λίστες ή την ποικιλία των εμφιαλωμένων ελαιολάδων των εστιατορίων τους.
Κάθε εστιατόριο που θα πληροί τις προδιαγραφές, θα λάβει την τιμητική διάκριση της ΦΙΛΑΙΟΣ ως αναγνώριση της προσπάθειας που καταβάλει προκειμένου τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα του τόπου μας να αποκτήσουν τη θέση που αρμόζει στο χώρο της εκλεπτυσμένης γαστρονομίας.
Τα εστιατόρια (από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και βορειότερα, καθώς και από το Ιόνιο και το Βόρειο Αιγαίο) τα οποία διαθέτουν εξειδικευμένη λίστα εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων, ή προσφέρουν ποικιλία εμφιαλωμένων ελαιολάδων, μπορούν να στείλουν συμμετοχή στη δράση μέχρι τις 18 Οκτωβρίου 2024, στο email [email protected] ή στο τηλέφωνο 2104132945.
Η συμμετοχή των εστιατορίων στον διαγωνισμό είναι δωρεάν.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης απονομής των διακρίσεων, οι εκπρόσωποι των εστιατορίων και οι προσκεκλημένοι θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν διαφορετικά πρωτόλαδα της νέας ελαιοκομικής περιόδου 2024/25, τα οποία θα εκθέτουν οι παραγωγοί τους.
Η τελετή απονομής των διακρίσεων θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή (1 Νοεμβρίου 2024) και ώρα 3.30 μμ, στο χώρο της FOOD & DRINKS Expo by Detrop, (Εκθεσιακό & Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης, στο lounge του θεματικού σαλονιού Golden Olive, Περίπτερο 15).
Η Ισπανική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA) έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία της αγοράς του κλάδου του ελαιολάδου που αντιστοιχούν στον μήνα Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με αυτά τα ισπανικά αποθέματα υπολογίζονται σε περίπου 271.970 τόνους ελαιολάδου.
Οι ποσότητες που διαθέτουν τα ελαιοτριβεία ανέρχονται στους 138.662 τόνους, στα συσκευαστήρια 131.741 τόνους, ενώ τα κοινοτικά αποθέματα (Olivarero Communal Heritage) ανέρχονται σε 1.564 τόνους.
Αν το εμπόριο ελαιολάδου στην Ισπανία τον μήνα Σεπτέμβριο έχει την εικόνα του Αυγούστου υπολογίζεται ότι στα τέλη μένα τα ισπανικά αποθέματα θα είναι περίπου 200.000 τόνοι.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 2 έως τις 8 Σεπτεμβρίου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,3 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,7 ευρώ και το λαμπάντε 6,6 ευρώ.
Συνεχόμενα ρεκόρ στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών έχουμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα το 2023 έγιναν εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Η εκτίμηση είναι ότι για το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών.
Αυτά τονίστηκαν στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών και Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς), που έγινε στις 7 Σεπτεμβρίου 2024, στην Λάρισα.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ, Κώστας Ζούκας, αναφερόμενος στην χρονιά που πέρασε, αλλά και στην τρέχουσα περίοδο τόνισε τις ιδιαίτερες οικονομικές, περιβαλλοντολογικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν τόσο στη χώρα μας, όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η κλιματική αλλαγή και ιδιαίτερα το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζουν τόσο τον όγκο, όσο και την ποιότητα της αγροτικής παραγωγής, επομένως και του ελαιοκομικού κλάδου και από κοινού με τις συνέπειες των πολεμικών συρράξεων (κόστος ενέργειας και πρώτων υλών) και την έλλειψη εργατικού δυναμικού συνιστούν παράγοντες:
- αυξητικούς του κόστους των προϊόντων και
- μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε:
για το ζήτημα της από την δεκαετία του ’60 συνεχούς/επταήμερης λειτουργίας των μεταποιητικών μονάδων κατά την περίοδο της συλλογής του ελαιόκαρπου από τους παραγωγούς και την ολιγωρία της Δι οίκησης για την εναρμόνιση της εργατικής νομοθεσίας για την ομαλή απορρόφηση του πρωτογενούς προϊόντος από τις μεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων, και των επιτραπέζιων ελιών, και την έλλειψη προσοχής της Διοίκησης για την σύσταση «Μητρώου Συσκευαστηρίων Επιτραπέζιων Ελιών» - πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ από το 2010 - όπως συμβαίνει και σε άλλα αγροτικά προϊόντα, για να εξασφαλισθούν:
- η διακίνηση ασφαλών και ποιοτικών τελικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς,
- η διαφάνεια κατά την εμπορική διακίνηση του προϊόντος και καταπολέμηση αδήλωτων συναλλαγών,
- η βιώσιμη επιχειρηματικότητα και ο υγιής ανταγωνισμός,
- η προστασία του εισοδήματος των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών και καταναλωτών περιορίζοντας την διαφορά της τιμής από το «χωράφι στο ράφι».
Ο Πρόεδρος επισήμανε επίσης, ότι παρά το προαναφερθέν δυσμενές περιβάλλον η πορεία των εξαγωγών του προϊόντος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 2023 οι εξαγωγές του ξεπέρασαν τα 640 εκατομμύρια ευρώ, παρά τον μικρό όγκο της πρωτογενούς παραγωγής της ελαιοκομικής περιόδου 2023/2024, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 η αξία των εξαγωγών παρουσιάζει αύξηση κατά 24,6% (400 εκατ. ευρώ), συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (320 εκατ. ευρώ).
Εκτιμάται δε, ότι το 2024 οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών θα έχουν την καλύτερη εξαγωγική επίδοση όλων των εποχών συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη των μακροοικονομικών στόχων της χώρας!
Επισημάνθηκε ωστόσο ότι η μέχρι τώρα ανοδική πορεία των εξαγωγών δεν διασφαλίζεται και για το μέλλον, αν δεν ρυθμιστούν σοβαρά διαρθρωτικά θέματα του κλάδου (όπως τα προαναφερόμενα) και δεν γίνει η απαραίτητη προσαρμογή στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις των καιρών.
Ειδική μνεία έγινε στην Απόφαση του ΣτΕ που έκρινε πλέον οριστικά, ότι η ονομασία "KALAMATA OLIVES" που έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στις προσπάθειες των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και συνδέεται άρρηκτα με την Ελλάδα, νόμιμα και μόνιμα καταχωρίστηκε ως συνώνυμο της ποικιλίας ΚΑΛΑΜΩΝ" και δικαιώνει την ισχύουσα πλέον "Απόφαση Γεωργαντά" που προβλέπει και την παράλληλη κυκλοφορία του προϊόντος ΠΟΠ "Ελιά Καλαμάτας"/PDO "Elia Kalamatas" και αποκαθιστά την ομαλότητα:
- για το 98% των ελαιοπαραγωγών εκτός της γεωγραφικής ζώνης ΠΟΠ που καλλιεργούν την επιτραπέζια ποικιλία ελιάς "ΚΑΛΑΜΩΝ/ΚΑΛΑΜΑΤΑ" και βρίσκονταν σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την εν λόγω Απόφαση του ΣτΕ και
- για τις εξαγωγές του προϊόντος που η αξία τους ξεπερνά πλέον τα 280 εκατ. ευρώ ετησίως και διενεργείται από το σύνολο των μεταποιητικών - τυποποιητικών - εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας που εξάγουν με την ονομασία "KALAMATA OLIVES" από τις αρχές του 20ου αιώνα.
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ (Διεπαγγελματική Οργάνωση. Επιτραπέζιας Ελιάς), Γιώργος Ντούτσιας, ο οποίος αναφέρθηκε σε σοβαρά θέματα που αποτελούν πάγια αιτήματα της Οργάνωσης από την ίδρυση της:
- στην έλλειψη διαχειριστικών στοιχείων για τις επιτραπέζιες ελιές και συνεργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και των κατά τόπους ΔΑΟΚ,
- στην ανάγκη υπολογισμού αντικειμενικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα του προϊόντος σύμφωνα με την γεωργική λογιστική και
- στην ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού ελαιώνα, η επίτευξη του οποίου απαιτεί πολιτική βούληση και εθνικό σχεδιασμό σε συνδυασμό με επιστημονική έρευνα και μόνιμη συνεργασία με την Οργάνωση.
Για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 από την συζήτηση προέκυψε ότι ο όγκος της πρωτογενούς παραγωγής προβλέπεται ικανοποιητικός για τις βασικές επιτραπέζιες ποικιλίες ελιάς και εκτιμάται ότι θα καλύψει τις εξαγωγικές ανάγκες της χώρας, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης αγοράς που θα εξασφαλίζει μεν το αγροτικό εισόδημα, αλλά δεν θα εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις και δεν θα περιορίσει την ανταγωνιστικότητα του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
«Χρειαζόμαστε επιπλέον δημοσιονομικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα ευνοήσουν το οργανωμένο εμπόριο και την πραγματική ελληνική επιχείρηση», τονίζει ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ (Σύνδεσμος Εμπόρων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών), Νίκος Καλόγρης, σχολιάζοντας τα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από την 88η ΔΕΘ.
Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για επιχειρήσεις και εργαζομένους μεταφράζεται σε πόρους που μπορούν να διατεθούν στην πραγματική οικονομία, όπως και οι αυξήσεις συντάξεων και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Όπως διαπιστώνουμε εμείς, τα μέλη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών, τα χρήματα που διαχέονται στην κοινωνία είναι χρήματα τα οποία θα ενισχύσουν την αγορά.
Ωστόσο, οι επιχειρήσεις μας χρειάζονται ακόμα περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα για να μπορέσουν να απορροφήσουν τα αυξημένα κόστη λειτουργίας και τις επιπτώσεις των διογκωμένων φόρων. Στόχευση όλων μας αποτελεί η ανάδειξη του ελληνικού επιχειρείν, της υγιούς επιχειρηματικότητας, της ανταγωνιστικότητας της εγχώριας οικονομίας.
«Αναμένουμε, παρά τα θετικά μέτρα στήριξης της κυβέρνησης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, εργαζόμενους και επιχειρήσεις, επιπλέον δημοσιονομικές παρεμβάσεις, ανάλογα με το οικονομικό περιθώριο της χώρας, οι οποίες θα ευνοήσουν το οργανωμένο εμπόριο και την πραγματική ελληνική επιχείρηση», δήλωσε ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ.
Τα ελαιοτριβεία της φοροδιαφυγής που έκρυβαν έσοδα πάνω από 80 εκατ. ευρώ.
Ένα γιγαντιαίο συνοθύλευμα υπαρκτών και ανύπαρκτων συναλλαγών, μεταξύ πραγματικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων που αποτελούν άδειο κέλυφος, διερευνά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) μετά από καταγγελία πολίτη, η οποία καταδείκνυε ως διακινητές εικονικών τιμολογίων ελαιόλαδου έναν επιτηδευματία και ένα φυσικό πρόσωπο - διαχειριστή νομικών προσώπων (κυρίως ελαιοτριβείων).
Τι βρήκε η ΑΑΔΕ
Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται με τη χρήση των στοιχείων του myDATA, αρχείων, που κατασχέθηκαν κατά τις εφόδους στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις, καθώς και κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών τους.
Από την έως τώρα έρευνα, έχει διαπιστωθεί ότι, στο δαιδαλώδες αυτό κύκλωμα, το 2022-2023, εμπλέκονται πάνω από 30 επιχειρήσεις, από τις οποίες τουλάχιστον 14 έχουν συσταθεί με σκοπό την έκδοση και τη λήψη εικονικών τιμολογίων, και κατ΄ επέκταση:
Α. Tη δημιουργία πιστωτικών υπολοίπων ΦΠΑ και την καταχρηστική επιστροφή φόρου, από υπαρκτές λήπτριες επιχειρήσεις
B. Την κάλυψη αγορών από αγρότες ειδικού ή κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ ή από ελαιοτριβεία χωρίς φορολογικά στοιχεία.
Τα βήματα της έρευνας:
Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι επιχείρηση με ημερομηνία έναρξης εργασιών το 2021, δεν είχε υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, ενώ και από τα δεδομένα myDATA δεν προέκυπταν αγορές (δηλαδή δεν φαινόταν να έχουν δηλώσει έσοδα από πωλήσεις προς αυτήν τρίτοι προμηθευτές, ενώ παράλληλα δεν προέκυπτε από τους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες (listing) η ύπαρξη ενδοκοινοτικών αποκτήσεων). Επομένως η ΙΚΕ δεν προκύπτει να έχει πραγματοποιήσει αγορές, ενώ δεν ανταποκρίθηκε σε πρόσκληση του ελέγχου για προσκόμιση λογιστικών αρχείων.
Ωστόσο, από το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών της ΙΚΕ και από το MyDΑΤΑ, προκύπτει να έχουν εκδοθεί 15 φορολογικά στοιχεία προς ατομική επιχείρηση (μέλος του κυκλώματος απάτης), καθαρής αξίας 200.000 ευρώ.
Πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια μερικός επιτόπιος έλεγχος στη λήπτρια ατομική επιχείρηση, με αντικείμενο δραστηριότητας το εμπόριο ελαιολάδου, όπου κατόπιν πρόσκλησης προσκομίσθηκαν στον έλεγχο επιπλέον φορολογικά στοιχεία, που είχαν εκδοθεί από την ΙΚΕ, με συνέπεια να προκύπτει ότι η λήπτρια εταιρεία έλαβε και καταχώρησε στα βιβλία της συνολικά 32 τιμολόγια, συνολικής καθαρής αξίας 700.000 ευρώ. Από το σύνολο των στοιχείων αυτών, στο MyData είχαν ανέβει ως έσοδα της ανύπαρκτης ΙΚΕ, και επομένως ως έξοδα της λήπτριας ατομικής επιχείρησης, 15 φορολογικά στοιχεία, συνολικής καθαρής αξίας 200.000 ευρώ.
Τα τιμολόγια αυτά εξοφλήθηκαν μέσω e-banking, ενώ τα φορολογικά στοιχεία, για τα οποία δεν έγινε ανάρτηση στο myDATA, εξοφλήθηκαν με επιταγές , όπου η είσπραξή τους έγινε από φυσικά πρόσωπα για τα οποία δεν προκύπτει σχέση τους ή συναλλαγές τους με την ΙΚΕ (καθώς πρόκειται για φυσικά πρόσωπα χωρίς έναρξη δραστηριότητας), τα οποία κλήθηκαν από τον έλεγχο εγγράφως για εξηγήσεις, χωρίς να ανταποκριθούν.
Οι 30 αυτές επιχειρήσεις έχουν συναλλαχθεί σε τουλάχιστον 60 συνδυασμούς, έχοντας εκδώσει πάνω από 1.700 εικονικά τιμολόγια, καθαρής αξίας άνω των 80 εκατ. ευρώ.
Από την έως τώρα έρευνα, προκύπτει ότι 4 εκδότες εξέδωσαν 1.632 φορολογικά στοιχεία, με καθαρή αξία 33,17 εκατ. ευρώ και ΦΠΑ 4,32 εκατ. ευρώ, τα οποία, στην πλειονότητά τους, εξοφλούνταν από τους λήπτες τους, ακόμη και μέσω τραπεζικού συστήματος, το οποίο… «ξεγελούσαν», διενεργώντας συστηματικές άμεσες αναλήψεις των χρηματικών ποσών.
Πέραν των φορολογικών επιβαρύνσεων, που θα προκύψουν κατά την ολοκλήρωση της συνολικής ελεγκτικής διαδικασίας, οι εμπλεκόμενοι κινδυνεύουν και με ποινική δίωξη, καθώς η έκδοση και η λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων συμπεριλαμβάνονται στα εγκλήματα φοροδιαφυγής.
Η έρευνα στους υπόλοιπους εκδότες και λήπτες συνεχίζεται.
«Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέρριψε το ενδεχόμενο της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο προκειμένου να μειωθεί η τιμή του, καθώς ισχυρίστηκε πως το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα έφτανε στον καταναλωτή», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, για τις τιμές του ελαιόλαδου, σχολιάζει με ανακοίνωση του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Οι δηλώσεις του κ. Μαρινάκη αναφορικά με τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο κατέρριψαν κάθε έννοια κοινής λογικής. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέρριψε το ενδεχόμενο της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο προκειμένου να μειωθεί η τιμή του, καθώς ισχυρίστηκε πως το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα έφτανε στον καταναλωτή.
Και την ίδια στιγμή, πανηγύρισε για τη μείωση του ΦΠΑ στον καφέ, που είχε λάβει η κυβέρνηση μόλις πριν δύο μήνες.
Από ό,τι φαίνεται, η αποδοτικότητα των φορολογικών μέτρων της κυβέρνησης εξαρτάται από το είδος των προϊόντων στα οποία επιλέγει να τα εφαρμόσει. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Μαρινάκη, η μείωση του ΦΠΑ στον καφέ λειτουργεί, αλλά στο ελαιόλαδο δεν λειτουργεί».
Μεγάλη συμφωνία για πώληση ελαιολάδου έκλεισε αγροτικός συνεταιρισμός στην Λακωνία, ενώ φαίνεται ότι ζεστάθηκε το ενδιαφέρον των εμπόρων μετά την απραξία του καλοκαιριού.
Ο κ. Παναγιώτης Ντανάκας, Διευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιολάδου Μολάων – Πακίων, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «η συμφωνία αφορούσε 150 τόνοι έξτρα παρθένου ελαιόλαδου περσινής εσοδείας με τιμή στα 7,60 ευρώ το κιλό.
Tην Παρασκευή (30/8) έκλεισε η συμφωνία και τη Δευτέρα (2/9) ήρθε το φορτηγό και το πήραν.
Απομένουν ακόμη στις αποθήκες του συνεταιρισμού 250 τόνοι ελαιολάδου και θα δούμε πως θα πουληθεί μετά από τις 15 Σεπτεμβρίου».
Στο μεταξύ ήδη κλιμάκιο του ΕΛΓΑ επισκέπτεται την περιοχή της Λακωνίας που επλήγηκε από την χαλαζόπτωση της 1ης Σεπτεμβρίου (Συκιά, Φοινίκι και Ασωπό).
Στο επόμενο διάστημα θα οριοθετηθούν επακριβώς οι περιοχές όπου σημειώθηκε ζημιά για να ξεκινήσει η διαδικασία δηλώσεων των πληγέντων παραγωγών.
Τιμές Ισπανίας
Στο μεταξύ στην Ισπανία στα 7,66 ευρώ το κιλό κυμάνθηκε η μέση τιμή παραγωγού για το ελαιόλαδο, κατά τη διάρκεια της εμπορικής περιόδου 2023/2024, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Poolred.
Ο μέσος όρος των τιμών των τελευταίων έντεκα μηνών έδειξε ότι την υψηλότερη τιμή είχε τον Ιανουάριο που έφτασε στα 8,74 ευρώ το κιλό και την χαμηλότερη τον Ιούλιο που ήταν στα 6,72 ευρώ το κιλό.
Η αγροτοσυνδικαλιστική ισπανική οργάνωση ASAJA-Jaén αναφέρει ότι με αυτά τα δεδομένα η καμπάνια τιμολόγησης την φετινή περίοδο ήταν πολύ καλή για τους Ισπανούς ελαιοπαραγωγούς.
Συνεχίζεται η εμπορία ελαιολάδου στην Ισπανία, σε αντίθεση με την Ιταλία που έχουν παγώσει οι αγοραπωλησίες λόγω αδειών Αυγούστου.
Έτσι στην Ισπανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το σύστημα Poolred, από τις 19 έως τις 25 Αυγούστου, η μέση τιμή παραγωγού του έξτρα παρθένου ελαιολάδου ήταν 7,05 ευρώ το κιλό, το παρθένο ελαιόλαδο 6,73 ευρώ και το λαμπάντε 6,42 ευρώ.
Όσον αφορά τις μέσες τιμές παραγωγού που αφορούν την πρώιμη ποικιλία Picual (Χαέν), στις 26 Αυγούστου, είχαν ως εξής: το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι στα 7,09 ευρώ το κιλό, το παρθένο στα 6,73 ευρώ και το λαμπάντε στα 6,59 ευρώ.
Στο μεταξύ, μετά από μεγάλο διάστημα ξηρασίας, άρχισαν να δημιουργούν προβλήματα στην ελαιοκαλλιέργεια της Ισπανίας και οι χαλαζοπτώσεις.
Σε ενημέρωση του ΑγροΤύπου από την Ισπανία μας ανέφεραν ότι η πρώτη χαλαζόπτωση, που έγινε στις 21 Αυγούστου, έπληξε αρκετά μεγάλες περιοχές της επαρχίας Χαέν (στις δημοτικές περιφέρειες Pegalajar, Cambil, Cárcheles, Ibros, Ubeda, Torreperogil, Sabiote, Canena, Peal de Cercero).
Ακολούθησε νέα χαλαζόπτωση, στις 23 Αυγούστου, που έπληξε κυρίως την περιοχή Beas de Segura.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της περιοχής, το ποσοστό ζημιάς κυμαίνεται από 20% έως και 90% σε κάποιες περιοχές.
Οι Ισπανοί ξεκινούν προσπάθεια προώθησης της κατανάλωσης ελαιολάδου μετά από μια δύσκολη χρονιά που είχαμε αύξηση τιμών καταναλωτή.
Η προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση της Μαδρίτης έχει σαν στόχο να μειώσει το κόστος παραγωγής αλλά παράλληλα να αποτρέψει τους καταναλωτές να στραφούν σε άλλα πιο φτηνά λάδια (ηλιέλαια κ.α.).
Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων δημοσίευσε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την σχετική διάταξη με την οποία η Διεπαγγελματική Οργάνωση Ισπανικού Ελαιόλαδου θα αναλάβει να πραγματοποιήσει δραστηριότητες προώθησης, ενημέρωσης για παραγωγές και αγορές και προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης κατά τα επόμενα πέντε έτη (2024-2029).
Τα προγράμματα θα ξεκινήσουν από τον προσεχή Οκτώβριο και για αυτό τον σκοπό θα καθιερωθεί η υποχρεωτική οικονομική συνεισφορά στη Διεπαγγελματική Οργάνωση Ισπανικού Ελαιόλαδου, η οποία θα ανέλθει συνολικά στα 6 ευρώ ανά τόνο ελαιόλαδου.
Θα διαιρεθεί σε δύο είδη εισφοράς που θα είναι η «υποχρεωτική οικονομική συνεισφορά για παραγωγή και μεταποίηση» και η «υποχρεωτική οικονομική εισφορά εμπορίας και συσκευασίας», που θα είναι στα 3 ευρώ ο τόνος για την καθεμία κατηγορία.
Από το ποσό που θα συγκεντρωθεί ποσοστό 80% θα διατεθεί για την προώθηση του ελαιολάδου στην κατανάλωσh και το 20% για πληροφορίες όσον αφορά την αγορά αλλά και μελέτες - ερευνητικά προγράμματα, με στόχο την τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία.
Ακόμη ένα δείγμα ότι οι Ισπανοί έχουν μια μακροχρόνια στρατηγική στον ελαιοκομικό κλάδο. Εδώ στην χώρα μας ακόμη ασχολούμαστε με τις προβλέψεις.
Όπως ενημερώθηκε ο ΑγροΤύπος από την νομική εταιρεία που έχει αναλάβει τις αποζημιώσεις κτηνοτρόφων από καρτέλ αγελαδινού γάλακτος, εκδόθηκε η απόφαση του Άρειου Πάγου που δικαίωσε τους ενάγοντες κτηνοτρόφους, οι οποίοι άσκησαν αγωγή κατά εταιρείας που συμμετείχε στο καρτέλ.
Θυμίζουμε το καρτέλ αφορούσε την πλευρά της ζήτησης του αγελαδινού γάλακτος ως πρώτης ύλης για την παραγωγή του φρέσκου-νωπού γάλακτος.
Σε αυτό συμμετείχαν οι πέντε μεγαλύτερες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας αλλά και μικρότερες και λειτούργησε στο χρονικό διάστημα από το Μάιο 2001 έως τέλη 2007. Κάλυπτε το 56% έως 70% της σχετικής αγοράς.
Είναι πλέον και νομολογικά αναμφισβήτητο ότι μικρομεσαίες κτηνοτροφικές μονάδες έπρεπε, κατά το διάστημα από 2001 έως και 2007, να πάρουν τιμή στα 40 λεπτά το κιλό και όχι από 27 έως και 36 λεπτά το κιλό που εισέπραξαν.
Για τις μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες η τιμή, χωρίς τη λειτουργία του καρτέλ, έπρεπε να είναι μεγαλύτερη. Μάλιστα, με απόφαση του Εφετείου Αθηνών, κρίθηκε ότι η τιμή έπρεπε να ήταν - κατά τη διάρκεια του καρτέλ - στα 45 λεπτά το κιλό, με μηνιαία εισκομιζόμενη ποσότητα κατά μέσο περίπου 41 τόνους.
Η ζημιά για τους αγελαδοτρόφους ισούται με τη διαφορά μεταξύ καταβληθείσας και της ανταγωνιστικής τιμής.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η δικηγορική εταιρεία, οι ζημιωθέντες κτηνοτρόφοι από το καρτέλ γάλακτος (σχετικό κείμενο του ΑγροΤύπου βλέπε εδώ) εξακολουθούν να έχουν δικαιώματα, όπως και οι κληρονόμοι τους, σε περίπτωση θανάτου των αρχικών δικαιούχων, μόνο που πρέπει να ασκήσουν αγωγή για να πάρουν αποζημίωση.
Η αγωγή μπορεί να ασκηθεί και χωρίς τιμολόγια για όσους κτηνοτρόφους τα έχουν καταστρέψει ή χάσει.
Μετά από μεγάλες «πιέσεις» Τούρκων παραγωγών και εξαγωγέων το Υπουργείο Εμπορίου αποφάσισε να «χαλαρώσει» τα μέτρα απαγόρευσης εξαγωγής χύμα ελαιολάδου στην χώρα.
Έτσι έδωσε το «πράσινο φως» για την εξαγωγή έως και 50.000 τόνων τουρκικού ελαιολάδου έως την 1η Νοεμβρίου 2024.
Θυμίζουμε τέτοια εποχή πριν ένα χρόνο (Αύγουστος 2023) η Τουρκία ανακοίνωσε μια τρίμηνη απαγόρευση εξαγωγής ελαιολάδου (επιτρεπόταν η εξαγωγή συσκευασμένου μέχρι 18 λίτρα) λόγω της μειωμένης παραγωγής στις μεσογειακές χώρες και για να κρατήσει σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές στην κατανάλωση. Η απόφαση αυτή παρατάθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2023 επ' αόριστον.
Μετά από μήνες αντιδράσεων από τους Τούρκους εξαγωγείς και παραγωγούς ελαιολάδου, τον Μάιο του 2024, υπογράφηκε κοινή δήλωση, από 20 οργανώσεις στον τομέα της ελιάς και του ελαιολάδου, οι οποίοι ζητούσαν την άμεση άρση της απαγόρευσης των εξαγωγών.
Όπως υποστήριζαν οι ελαιοκομικοί φορείς της χώρας, «αν και οι παγκόσμιες τιμές ελαιολάδου κυμαίνονται στα 10 ευρώ το λίτρο, οι Τούρκοι παραγωγοί χάνουν από την συγκεκριμένη απαγόρευση ένα καλό εισόδημα. Επίσης η αποθήκευση του ελαιολάδου για μεγάλο χρονικό διάστημα δημιουργεί προβλήματα ποιότητας. Οι απώλειες από τις εξαγωγές όλο αυτό το διάστημα υπολογίζεται ότι ανήλθαν σε περίπου 400 εκατ. ευρώ».
Μετά από αυτή την αντίδραση η Ένωση Εξαγωγέων Ελιάς και Ελαιόλαδου Αιγαίου (Aegean Olive and Olive Oil Exporters' Association) ανακοίνωσε την απόφαση του υπουργείου Εμπορίου για την άρση της απαγόρευσης.
Σύμφωνα με την Ένωση, «η απόφαση αυτή θα αυξήσει την αξία των εξαγωγών του τουρκικού ελαιολάδου κατά 274,58 εκ. δολάρια. Ο Νοέμβριος 2024 είναι η αρχή της νέας περιόδου συγκομιδής. Τότε θα γίνει νέα αξιολόγηση και ανάλογα με την κατάσταση της συγκομιδής, μπορεί να αρθεί εντελώς η απαγόρευση ή να εφαρμοστεί ξανά».
Η Aegean Olive and Olive Oil Exporters' Association υποστηρίζει ότι η Τουρκία έχει αυτή την στιγμή 200.000 τόνους αποθέματα ελαιολάδου.
Επίσης η επίσημη πρόβλεψη που κάνει για παραγωγή ελαιολάδου της νέας περιόδου (2024/2025) αναφέρει ότι θα φτάσει στους 400.000 τόνους, ελαφρώς χαμηλότερη από την υψηλή απόδοση ρεκόρ της καλλιεργητικής περιόδου 2022/2023, αλλά σημαντικά υψηλότερη από τη συγκομιδή του προηγούμενου έτους (2023/2024).
Αν ισχύουν αυτά τα νούμερα η Τουρκία αποτελεί πια έναν ακόμη μεγάλο παίκτη στη διεθνή αγορά ελαιολάδου.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της επιδημιολογικής διερεύνησης και των εργαστηριακών αποτελεσμάτων, δημιουργείται για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες, μια ευρείας έκτασης και κλίμακας κτηνιατρική επιχείρηση λέει το ΥπΑΑΤ. Αυτή την φορά στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Όπως τονίζει, «η συγκεκριμένη επιχείρηση, η οποία εξελίσσεται ύστερα από εντολή του ΥπΑΑΤ Κώστα Τσιάρα και την οποία συντονίζει ο Γ.Γ του Υπουργείου Γιώργος Στρατάκος, αναμένεται να είναι μεγαλύτερη σε σχέση με την αντίστοιχη της Θεσσαλίας.
Ήδη, στο πεδίο επιχειρούν στην ΠΕ Αιτωλοακαρνανίας και στην ΠΕ Ηλείας κτηνίατροι, αλλά και γεωτεχνικοί άλλων ειδικοτήτων, οι οποίοι συνεχώς καταφθάνουν από όλη την Ελλάδα, στα δύο κέντρα επιχειρήσεων με έδρα τον Πύργο και το Αγρίνιο.
Στόχος είναι να ελεγχθούν άμεσα 2.504 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και 436.500 αιγοπρόβατα που διαβιούν στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης που έχουν ήδη ορισθεί σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Μέχρι σήμερα έχουν θανατωθεί ή έχει προγραμματισθεί να θανατωθούν στις αμέσως επόμενες ημέρες σε όλη την Ελλάδα,18.335 αιγοπρόβατα.
Αυτή τη στιγμή στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, υπάρχουν πέντε εστίες, τρεις στην Περιφερειακή Ενότητα Αιτωλοακαρνανίας και δύο στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας και επιδίωξη είναι να ολοκληρωθεί ο κλινικός έλεγχος όλων των ζώων που βρίσκονται στις ζώνες επιτήρησης, το συντομότερο δυνατόν, ώστε να βεβαιωθούμε ότι δεν υπάρχει περαιτέρω εξάπλωση της νόσου. Να σημειωθεί ότι και οι πέντε αυτές εστίες συνδέονται επιδημιολογικά, με μολυσμένη εκτροφή από την ΠΕ Λάρισας.
Οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας βρίσκονται σε συναγερμό, ενώ στην προσπάθειά τους συνδράμουν και κτηνίατροι και γεωτεχνικοί άλλων ειδικοτήτων του ΥΠΑΑΤ, ΕΛΓΑ, ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ΟΠΕΚΕΠΕ. αλλά και ιδιώτες κτηνίατροι από την περιοχή. Κλιμάκια του ΕΦΕΤ ενημερώνουν για τα μέτρα διαχείρισης του γάλακτος και ελέγχουν την τήρηση των μέτρων βιοασφάλειας σε όλα τα τυροκομεία της περιοχής».
Κέλλας: Δεν υφίσταται θέμα έλλειψης γαλακτοκομικών προϊόντων
Διαδοχικές συσκέψεις με τον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, αντιπεριφερειάρχες, δημάρχους, αντιδημάρχους και κτηνιάτρους των κατά τόπους κτηνιατρικών υπηρεσιών της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη 7 Αυγούστου στον Πύργο και στο Μεσολόγγι, με επικεφαλής τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστο Κέλλα, αναφορικά με τον τρόπο διαχείρισης της κρίσης της πανώλης αιγοπροβάτων.
Στις συσκέψεις συμμετείχαν μεταξύ άλλων ο Γ.Γ. Αγροτικής Ανάπτυξης του ΥΠΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Νεκτάριος Φαρμάκης, ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανδρέας Φίλιας, ο αντιπεριφερειάρχης Ηλείας, Νίκος Κοροβέσης, και ο αντιπεριφερειάρχης Αιτωλοακαρνανίας, Θανάσης Μαυρομάτης, δήμαρχοι των περιοχών και υπηρεσιακοί φορείς της Ηλείας και της Αιτωλοακαρνανίας.
«Μετά τα επιβεβαιωμένα κρούσματα στην Π.Ε. Ηλείας και στην Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, ακολουθήσαμε αμέσως τον αυστηρό Ευρωπαϊκό Κανονισμό 687. Ξεκίνησαν σαρωτικοί έλεγχοι σε όλα τα πεδία, στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης», ανέφερε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, τονίζοντας ότι «αυτή τη στιγμή πραγματοποιείται η μεγαλύτερη κτηνιατρική επιχείρηση σε όλη τη χώρα. Ζητούμε τη στενή συνεργασία όλων, κτηνοτρόφων και αρμοδίων φορέων, ώστε να περιορίσουμε τη μετάδοση και να εκριζώσουμε τη νόσο της πανώλης των αιγοπροβάτων».
«Κτηνίατροι του Υπουργείου και των εποπτευομένων φορέων μαζί με τους κτηνιάτρους της Περιφέρειας ελέγχουν όλα τα εκτροφεία της περιοχής και πραγματοποιείται ο επιδημιολογικός έλεγχος. Έχει απαγορευτεί η μετακίνηση των αιγοπροβάτων σε όλη τη χώρα», δήλωσε ο υφυπουργός, προσθέτοντας: «Δεν υφίσταται θέμα έλλειψης γαλακτοκομικών προϊόντων. Επαναλαμβάνουμε για ακόμη μια φορά ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία, είναι αμιγώς ζωνόσος και δεν επηρεάζει τους καταναλωτές».
Ο Χρήστος Κέλλας, τέλος, επεσήμανε: «Η υπάρχουσα ΚΥΑ ορίζει συγκεκριμένη αποζημίωση ανά αμνοερίφιο, ωστόσο μόλις ολοκληρωθεί η φάση του περιορισμού και της εκρίζωσης της νόσου, θα ακολουθήσουν δίκαιες αποζημιώσεις και η πολιτεία θα σταθεί στο πλευρό των κτηνοτρόφων. Ήδη ο υπουργός, Κώστας Τσιάρας ζήτησε με επιστολή του ζητεί με επιστολή του προς τον Επίτροπο Γεωργίας και Αλιείας και την Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ, την οποία κοινοποίησε και στους 26 ομολόγους του στα κράτη μέλη της ΕΕ, πρόσθετη οικονομική στήριξη και αποζημιώσεις για τους κτηνοτρόφους, τα ζώα των οποίων επλήγησαν από πανώλη».
Στο μεταξύ ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, σε πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «θα ζήσουµε ∆εκαπενταύγουστο χωρίς αρνί», φράση που ερµηνεύεται ως παράταση της απαγόρευσης µετακίνησης και σφαγής αµνοεριφίων.
Με την απαγόρευση σφαγής αµνοεριφίων χάνουν χρήματα οι Έλληνες κτηνοτρόφοι που είναι στα κάγκελα, ενώ την ίδια στιγμή η εγχώρια αγορά γεμίζει από ισπανικά και ρουμάνικα κρέατα.
Σε εφαρμογή τίθεται το ψηφιακό δελτίο αποστολής στην πλατφόρμα myDATA, για την παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών σε πραγματικό χρόνο.
Το νέο πλαίσιο θα περιλαμβάνει σε πρώτη φάση το χονδρικό εμπόριο ελαιόλαδου (παραγωγή, τυποποίηση και εμπορία).
Με βάση την Κοινή Απόφαση του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστου Δήμα, και του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, καθορίζονται οι περίοδοι, οι φάσεις και το χρονοδιάγραμμα για την ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης αγαθών για τις υπόχρεες επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, με απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ εξειδικεύονται το περιεχόμενο και ο μορφότυπος των ψηφιακών παραστατικών διακίνησης, ο τρόπος, ο χρόνος και η διαδικασία έκδοσης και διαβίβασης των δεδομένων ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών στο myDATA και άλλες λεπτομέρειες.
Στις ανωτέρω αποφάσεις ορίζονται τα εξής:
1. Δύο Περίοδοι Εφαρμογής
Στην πρώτη περίοδο εφαρμογής εντάσσονται:
- οι επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα πάνω από διακόσιες χιλιάδες ευρώ (200.000 €), καθώς και
- επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως ύψους ακαθαρίστων εσόδων, που δραστηριοποιούνται στους τομείς: o ενεργειακών προϊόντων (καύσιμα), o φαρμακευτικών προϊόντων και ιατρικών αναλωσίμων, o οικοδομικών υλικών, o παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας ελαιόκαρπου και ελαιόλαδου.
Στη δεύτερη περίοδο εφαρμογής εντάσσονται όλες οι υπόλοιπες επιχειρήσεις.
Δύο Φάσεις Υλοποίησης της ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών
Α΄ Φάση (Βασικές Λειτουργίες έκδοσης και διαβίβασης δελτίων αποστολής στο myDATA):
Η Α΄ Φάση περιλαμβάνει:
- Έκδοση παραστατικών,
- Διαβίβαση δεδομένων στο myDATA και ενημέρωση του λήπτη,
- Δυνατότητα ελέγχου των διακινήσεων κατά τη διάρκεια αυτών με τη σάρωση QR Code που απεικονίζονται στα παραστατικά διακίνησης.
Β΄ Φάση (Ψηφιακή παρακολούθηση διακίνησης, μεταφορτώσεων και παράδοσης αγαθών):
Η Β΄ Φάση περιλαμβάνει:
- Ψηφιακή παρακολούθηση φορτώσεων/ μεταφορτώσεων,
- Παραλαβή παραστατικών και αγαθών με τη σάρωση QR Code των παραστατικών διακίνησης,
- Ποσοτικός και ποιοτικός έλεγχος από τον λήπτη.
Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής
Tο χρονοδιάγραμμα τόσο της προαιρετικής εφαρμογής, όσο και της υποχρεωτικής έκδοσης και διαβίβασης ψηφιακών παραστατικών διακίνησης από τις υπόχρεες επιχειρήσεις ορίζεται ως εξής:
Α΄ Φάση Επιχειρήσεις της πρώτης περιόδου:
Προαιρετικά μέχρι 30/11, υποχρεωτικά από 1/12/2024
- Έως και τις 30/11/2024 καθορίζεται η προαιρετική εφαρμογή της Α΄ φάσης για τις επιχειρήσεις της πρώτης περιόδου (τζίρος πάνω από 200.000 € ή συγκεκριμένοι κλάδοι). Για τις επιχειρήσεις αυτές, η Α΄ Φάση γίνεται υποχρεωτική από 1/12/2024.
Επιχειρήσεις της δεύτερης περιόδου:
Προαιρετικά μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025
- Έως και τις 31/3/2025 καθορίζεται η προαιρετική εφαρμογή της Α’ φάσης για τις επιχειρήσεις της δεύτερης περιόδου (υπόλοιπες επιχειρήσεις, που δεν εντάσσονται στην πρώτη περίοδο εφαρμογής). Για τις επιχειρήσεις αυτές, η Α΄ Φάση γίνεται υποχρεωτική από 1/4/2025.
Β΄ Φάση (αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων):
Προαιρετικά από 1/12/2024 μέχρι 31/3/2025, υποχρεωτικά από 1/4/2025
- Από 1/12/2024 έως 31/3/2025 καθορίζεται η προαιρετική περίοδος εφαρμογής της Β΄ Φάσης για το σύνολο των επιχειρήσεων. Από 1/4/2025, καθίσταται η υποχρεωτική συμμετοχή όλων των επιχειρήσεων στη Β΄ Φάση.
Εξαιρέσεις:
Από την εφαρμογή ψηφιακής παρακολούθησης διακίνησης αγαθών εξαιρούνται:
- Αγρότες ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ και φυσικά πρόσωπα που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες ευκαιριακά (συναλλαγές έως 10.000 ευρώ) και δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι που είναι συγγραφείς ή εισηγητές εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων (παρ. 1 του άρθρου 39 ΕΛΠ).
- Διακινήσεις αγαθών μέσω δικτύου συνεχούς ροής, δηλαδή για τις διακινήσεις φυσικού αερίου, ύδατος, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμικής ενέργειας.
- Διακινήσεις από τους τεχνικούς των αναγκαίων εργαλείων και μηχανημάτων για την εκτέλεση και διεκπεραίωση των εργασιών τους.
- Διακίνηση που διενεργείται από τα γραφεία τελετών.
- Διακίνηση παγίων και λοιπού κινητού εξοπλισμού κάθε είδους, σε περίπτωση μεταφοράς επαγγελματικής εγκατάστασης της οντότητας.
Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χρίστος Δήμας, δήλωσε «Με το ψηφιακό δελτίο αποστολής στην πλατφόρμα myDATA, που τίθεται σε εφαρμογή, έχουμε για πρώτη φορά τη δυνατότητα να παρακολουθούμε άμεσα και αποτελεσματικά τη διακίνηση των αγαθών. Ένα πολύ σημαντικό βήμα για τις επιχειρήσεις καθώς απλοποιούμε διαδικασίες αλλά την ίδια στιγμή είναι σημαντικό βήμα και για την πολιτεία καθώς ενισχύουμε τη διαφάνεια και αντιμετωπίζουμε την φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο».
Ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, δήλωσε: «Ο τρίτος πυλώνας της ψηφιακής παρακολούθησης των συναλλαγών γίνεται πράξη. Συμπληρώνοντας την ψηφιακή έκδοση παραστατικών στο myDATA και τη διασύνδεση των POS με τα ταμειακά συστήματα των επιχειρήσεων, το ψηφιακό δελτίο αποστολής διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο στη διακίνηση αγαθών. Διευκολύνει τις επιχειρήσεις στις μεταξύ τους συναλλαγές και στην παρακολούθηση της μεταφοράς των αγαθών τους, ενισχύει τη διαφάνεια και θωρακίζει τον υγιή ανταγωνισμό, πολλαπλασιάζοντας τα όπλα μας στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου».
Δημοσιεύθηκε η τροποποιητική απόφαση στη Διαύγεια με την οποία δίνεται παράταση για την υποβολή αιτήσεων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ).
Η τροποποιητική αναφέρει ότι κάθε Ο.Ε.Φ. μπορεί να υποβάλλει αίτηση στήριξης/συμμετοχής για ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και μόνο ψηφιακά στο πεδίο των Ψηφιακών Υπηρεσιών της ιστοσελίδας του ΥπΑΑΤ, έως και την 2α Αυγούστου 2024.
Θυμίζουμε ότι έκδοση της απόφασης για την υποβολή των προγραμμάτων ΟΕΦ έγινε στις 15/7/2024 και η κατάθεση των αιτήσεων θα ολοκληρωνόταν έως τα τέλη Ιουλίου.
Επίσης να αναφέρουμε ότι η ΕΘ.Ε.Α.Σ. με επιστολή της ζητούσε χορήγηση παράτασης προθεσμίας 10 εργάσιμων ημερών, ήτοι μέχρι τη Δευτέρα (12 Αυγούστου 2024), για την αποφυγή απώλειας κοινοτικών ενισχύσεων και ίσης μεταχείρισης όλων των ΟΕΦ.
Ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός (ΑΕΣ) Ασωπού στην Λακωνία προχώρησε σε πώληση έξτρα παρθένου ελαιολάδου μετά από διαπραγμάτευση.
Ο πρόεδρος ΑΕΣ Ασωπού, Χρήστος Τερζιώτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «προχωρήσαμε μετά από διαπραγμάτευση στην πώληση δύο βυτίων έξτρα παρθένου ελαιολάδου, οξύτητας 0,36, στην τιμή των 7,40 ευρώ το κιλό. Ο αγοραστής είναι έμπορας από την Λακωνία.
Έχουμε ακόμη περσινό απόθεμα και θα κάνουμε νέα πώληση το επόμενο χρονικό διάστημα.
Όσον αφορά τη νέα παραγωγή έχουμε τις υψηλές θερμοκρασίες και δεν είναι εύκολο να γίνει σωστή πρόβλεψη. Εκτιμώ ότι θα έχουμε μια καλύτερη παραγωγή από την περσινή αλλά μειωμένη σε σχέση με την προπέρσινη».
Ανάγκη παράτασης τουλάχιστον 10 εργάσιμων ημερών για την υποβολή των προγραμμάτων ΟΕΦ ζητά η ΕΘΕΑΣ.
Σε σχετική ανακοίνωση, που εξέδωσε η Οργάνωση, με θέμα τη δημοσιοποίηση της απόφασης για την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής των επιχειρησιακών προγραμμάτων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ), είχε επισημανθεί το εξαιρετικά ασφυκτικό και πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα των μόλις 10 εργάσιμων ημερών, που έχουν στη διάθεσή τους οι Ελαιοκομικοί Φορείς για τη σύνταξη και την υποβολή των προγραμμάτων.
Θυμίζουμε ότι έκδοση της απόφασης έγινε 15/7/2024 και η κατάθεση των αιτήσεων γίνεται έως τα τέλη Ιουλίου.
Σήμερα, Δευτέρα (29/07), η ΕΘ.Ε.Α.Σ. επαναφέρει το εν λόγω θέμα, αποστέλλοντας επιστολή προς την πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ, ενόψει εκπνοής της προθεσμίας.
Στην επιστολή αναφέρει τα εξής:
Λαμβάνοντας υπόψη, πως δεν είχε προηγηθεί καμία προκαταρκτική διαδικασία ενημέρωσης για το περιεχόμενο της απόφασης, ούτε υπήρξε και καμία διαβούλευση, καθίσταται σαφές πως οι ενδιαφερόμενοι ήταν αδύνατον, εντός 10 εργάσιμων ημερών και εν μέσω αδειών των εταιρειών προμηθευτών κ.λ.π. να επιλέξουν ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και να προβούν στην ανάλογη κατάθεση της πρότασης, συνοδευόμενη από τεχνικά στοιχεία και ακριβείς προσφορές.
Επίσης, η απόφαση με τους όρους συμμετοχής που περιέχει, δεν διευκολύνει τους φορείς ορεινών και νησιωτικών περιοχών, ενώ δεν έχει καμία πρόνοια για τους νεοσύστατους φορείς ή τη συνεργασία μικρών φορέων για την κατάθεση από κοινού προγράμματος.
Ως εκ τούτου, με γνώμονα τη στήριξη των Ελαιοκομικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων Παραγωγών, η ΕΘ.Ε.Α.Σ. κρίνει απαραίτητη τη χορήγηση παράτασης προθεσμίας 10 εργάσιμων ημερών, ήτοι μέχρι τη Δευτέρα (12 Αυγούστου 2024) για την αποφυγή απώλειας κοινοτικών ενισχύσεων και ίσης μεταχείρισης όλων των ΟΕΦ.
Στα σοβαρά προβλήματα του ελαιοκομικού τομέα στην χώρα μας, αναφέρεται σε συνέντευξη, που έδωσε στον ΑγροΤύπο, ο κ. Γιώργος Οικονόμου, Διευθυντής ΣΕΒΙΤΕΛ (Σύνδεσμος Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου).
Μεταξύ άλλων χαρακτηρίζει σαν «απασφαλισμένη βόμβα μεγατόνων» τα νέα όρια για τους αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) στα ελαιόλαδα. Για το μέλλον αναφέρει ποιοί αναμένεται να είναι οι ελαιοπαραγωγοί που θα καταφέρουν, μέσα σε αυτό το δύσκολο διεθνές περιβάλλον, να παραμείνουν βιώσιμοι.
Ειδικότερα ο κ. Γιώργος Οικονόμου αναφέρει τα εξής:
«Το ελαιόλαδο αποτελεί σύμβολο για την χώρα μας, δημιουργεί απασχόληση, εισόδημα, ευημερία και συμβάλει σε έναν υγιεινό και βιώσιμο τρόπο ζωής.
Για να υπερασπιστούμε αυτό το προϊόν μας, ιδιαίτερα σε περιόδους ανόδου των τιμών και καταναλωτικής κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε αυτή την περίοδο, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητά μας η οικοδόμηση μιας προοπτική ανάπτυξης, βιωσιμότητας, ανθεκτικότητας και ενίσχυσης, ολόκληρου του ελαιοκομικού τομέα και της συνδεόμενης μαζί του εφοδιαστικής αλυσίδας.
Οι θετικές επιδράσεις του ελαιολάδου είναι γνωστές σε όλους μας αλλά θα πρέπει διαρκώς να τις υπενθυμίζουμε ώστε ως καταναλωτές να μην έχουμε κανέναν δισταγμό ότι αυτή η υπερτροφή, σε συνδυασμό με την τήρηση της πυραμίδας της Μεσογειακής Διατροφής, δρα θετικά και σε όλα τα απαραίτητα για την υγεία μας όργανα. Στην καρδιά και το καρδιαγγειακό σύστημα, στην εξουδετέρωση της φλεγμονής των αρτηριών, στη γνωστική υγεία, στον εγκέφαλο κλπ. Παράλληλα λειτουργεί ως πρεβιοτικό και αντιβακτηριακό στο εντερικό μικροβίωμα, βοηθά στη μείωση του σακχάρου στο αίμα μας κλπ.
Αυτός ο υγειονομικός, γαστρονομικός, οικονομικός, βιομηχανικός, πολιτιστικός θησαυρός, βλέπει την περίοδο αυτή αρκετά σύννεφα στον ορίζοντα, καθώς η ξηρασία, που έπληξε τις μεσογειακές χώρες, τα τελευταία δύο χρόνια, είχε προκαλέσει σημαντική πτώση της παραγωγής, η οποία στη συνέχεια είχε προκάλεσε αύξηση του κόστους και των τιμών στην διεθνή αγορά.
Αν σε αυτά προσθέσουμε και τις λοιπές αυξήσεις, της ενέργειας, των εργατικών, των βοηθητικών υλών κλπ, καθώς και τις διεθνείς εντάσεις, είναι αναμενόμενο το πως είχε επιδεινωθεί το γενικό οικονομικό πλαίσιο και στον τομέα μας.
Από την πανδημία του COVID-19 αλλά και την μακροχρόνια οικονομική κρίση - ύφεση στη χώρα μας, έχει αποκαλυφθεί εντονότερα, η ευθραυστότητα πολλών εταιρειών-ανεξαρτήτως μεγέθους, οργανισμών, επαγγελματικών εκμεταλλεύσεων και άλλων παραγόντων στον ελαιοκομικό τομέα, που εκτίθενται σε μια συντριπτική κατάσταση ευπάθειας, κυρίως λόγω της έλλειψης προσαρμογής τους στο οικονομικό εξωτερικό περιβάλλον.
Η ελαιοκαλλιέργεια, όπως και άλλες δραστηριότητες, έχει επηρεαστεί από την ένταση που προκαλεί ο συνδυασμός παγκοσμιοποίησης και διαρκούς εξέλιξης της καταναλωτικής συμπεριφοράς, των αλλαγών στην τεχνολογία, τον τρόπο ζωής μας κλπ.
Ο καιρός για προκατασκευασμένες και κληρονομημένες ιδέες τελείωσε. Τώρα είναι η ώρα να δώσουμε προσοχή στην αναστάτωση της καθημερινής μας διαχείρισης.
Τελείωσε επίσης ο χρόνος του να θεωρούμε οτιδήποτε δεδομένο. Πρέπει να γνωρίζουμε και να παρακολουθούμε το περιβάλλον και να κάνουμε τους κατάλληλους ελιγμούς ακριβείας στον σωστό χρόνο.
Υπάρχει αδήριτη ανάγκη παραγωγικότητας, αποτελεσματικότητας και καινοτομίας, συνεργασίας, εξωστρέφειας.
Επέκταση της γκάμας των προϊόντων και υπηρεσιών μας, η αναζήτηση νέων αγορών, η διαφοροποίηση, οι συνέργειες και συγχωνεύσεις, η ίδρυση νέων σύγχρονων μονάδων κλπ, είναι στοιχεία που πρέπει κανείς να έχει στην φαρέτρα του.
Έχουμε παράλληλα και τομείς που οφείλουμε να αναπτύξουμε, όπως η γαστρονομία, η ευρύτερη χρήση του ελαιολάδου στην μαζική εστίαση και στις τουριστικές μονάδες, ο ελαιοτουρισμός κλπ.
Πρέπει να δημιουργήσουμε, εθνικά και συλλογικά, ένα ποιοτικό τουριστικό προϊόν που να προσελκύει τους επισκέπτες να μάθουν για την κουλτούρα του λαδιού και της ελιάς.
Επίσης, σημαντικό είναι να κερδίσουμε νέους καταναλωτές. Το μέλλον της κατανάλωσης ελαιολάδου βρίσκεται στα παιδιά αλλά και στους εφήβους. Σε αυτούς κινδυνεύουμε να χάσουμε τον πόλεμο, μιας και από έρευνες η κατανάλωση ελαιολάδου συγκεντρώνεται ολοένα και περισσότερο στους ηλικιωμένους και αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές πεθαίνουν.
Το μυστικό για την κατανάλωση εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου και την εκτίμηση της ποιότητας είναι η γνώση και η κουλτούρα αυτού του προϊόντος και πρέπει όλοι και διαρκώς να δουλέψουμε πάνω σε αυτό.
Για να πάμε και λίγο στη διεθνή σκηνή.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το σημαντικότερο φαινόμενο που γνώρισε ο ελαιοκομικός τομέας τα τελευταία 30 χρόνια, ήταν η θεαματική αύξηση της ζήτησης.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ελαιοκομικό Συμβούλιο, από τα μέσα της δεκαετίας του '90 του περασμένου αιώνα, η κατανάλωση αυξήθηκε κατά ένα εκατομμύριο τόνους, (από 2 εκατομμύρια σε 3 εκατομμύρια σήμερα), αύξηση που σε κανένα άλλο αγροδιατροφικό προϊόν δεν έχει υπάρξει θετική μεταβολή κατά 50%.
Είμαστε αισιόδοξοι ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται και στα επόμενα χρόνια, καθώς το ελαιόλαδο (χρήση, οφέλη, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε σύγκριση με άλλα λάδια και λίπη κ.λπ.) γίνεται όλο και πιο γνωστό.
Οι αποδεδειγμένα θετικές επιπτώσεις της κατανάλωσης ελαιολάδου στην υγεία, ήταν και παραμένει ο σημαντικότερος (αν και όχι ο μοναδικός) λόγος αυτής της εξαιρετικής συμπεριφοράς στην αυξητική ζήτηση. Συνέβαλαν φυσικά η υψηλή γαστρονομία αλλά και οι κατά καιρούς καμπάνιες επικοινωνίας διεθνών και όχι μόνο Οργανισμών, ιδρυμάτων, φορέων, επαγγελματικών οργανώσεων, εταιριών.
Από τις γενικές προσεγγίσεις και τα ευχολόγια, ας περάσουμε στην σκληρή πραγματικότητα του σήμερα στην Ελλάδα «με το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο και το υγρό χρυσάφι και το εθνικό μας προϊόν».
1. Υπάρχει άραγε προστασία του επώνυμου-τυποποιημένου ελαιολάδου;
Η ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία για τη διακίνηση του ελαιόλαδου με απαγόρευση πώλησης χύμα και ανεξέλεγκτου προϊόντος, δεν εφαρμόζεται επί δεκαετίες.
2. Οι έλεγχοι σε σημεία διακίνησης (λιμάνι Πειραιά, διόδια, ΚΤΕΛ, μεταφορικές εταιρίες, ελαιουργεία) είναι όχι μόνο ελλείπεις αλλά ανύπαρκτοι.
3. Ανύπαρκτος και ο έλεγχος στην μαζική εστίαση για την υποχρέωση παρουσίας μη επαναχρησιμοποιούμενων συσκευασιών και αντίστοιχα της ποιότητας στα χαμηλής τιμής επώνυμα ελαιόλαδα.
4.Το σύνολο του τομέα, δια της Διεπαγγελματικής μας Οργάνωσης - ΕΔΟΕ έχει αιτηθεί την εφαρμογή ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού Μητρώου καταγραφής της παραγωγής και διακίνησης των ελαιολάδων, από τα ελαιουργεία μέχρι και τα σημεία τελικής κατανάλωσης και εξαγωγής.
5. Επί σειρά ετών ζητάμε την μελέτη και καταγραφή των ελληνικών ποικιλιών και των ποιοτικών τους δεικτών (φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά) σε όλη την επικράτεια (χαρτογράφηση), προκειμένου να θωρακισθεί η εγχώρια παραγωγή μας για την ανώτερη ποιοτική κατηγορία του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου.
6. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια απασφαλισμένη βόμβα μεγατόνων με τα νέα όρια για τους αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) στα ελαιόλαδα, που θα εφαρμοστούν και θα αλλάξουν την γεωγραφία σε μεγάλη ποσότητα των ελληνικών και άλλων χωρών ελαιόλαδα και δυστυχώς δεν έχει υπάρξει ακόμα ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών (ιδίως στην συλλογή του ελαιόκαρπου με βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά), των ελαιουργών για την υπεύθυνη και συνεπή διαδικασία ελαιοποίησης και τέλος την αυξημένη προσοχή όλων των ενδιάμεσων κλάδων σε θέματα ποιότητας, γνησιότητας και ασφάλειας.
7. Ο ισχύον μηχανισμός δακοκτονίας χρήζει άμεσων βελτιώσεων.
8. Η επιστροφή ΦΠΑ των εξαγωγικών επιχειρήσεων πρέπει να γίνεται άμεσα και με συνοπτικές και όχι χρονοβόρες διαδικασίες.
9. Να υπάρξει στήριξη των εξαγωγών και σοβαρότερη ενασχόληση του ENTERPISE GREECE και των ΟΕΥ με τα ελαιοκομικά προϊόντα.
10. Άμεση στήριξη της ΕΔΟΕ - Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου, για τον κάθετο συντονισμό των δράσεων όλου του τομέα. Ένταξή της στα Προγράμματα των ΟΕΦ (από τα οποία δυστυχώς δεν μπορεί να επωφεληθεί), καθιέρωση της «Ανταποδοτικής Συνεισφοράς» για την συγκέντρωση των απαραίτητων πόρων για την προβολή και την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου.
11. Εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για το ελαιόλαδο
12. Εκπαίδευση - ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών και ελαιουργών
13. Ενημέρωση των καταναλωτών για την αξία του ελαιολάδου και την διαφορετικότητα των ποιοτικών κατηγοριών.
Συνοψίζοντας, δύο τύποι ελαιοπαραγωγών και επιχειρήσεων του τομέα θα είναι βιώσιμες: αυτές που ανταγωνίζονται στην τιμή και εκείνες που στηρίζονται σε προστιθέμενες αξίες.
Προσωπικά πάντα βλέπω το μέλλον του ελαιοκομικού τομέα με αισιοδοξία, για έναν πολύ απλό λόγο: γιατί παράγουμε ίσως την πιο υγιεινή και πλούσια τροφή, η οποία παράγεται στο μεγαλύτερο καλλιεργούμενο δάσος της Μεσογείου.
Έχει στο πακέτο της την υγεία, γαστρονομία, ιστορία, πολιτισμό, περιβάλλον, οπότε είναι τουλάχιστον απίθανο να μην της πρέπει ένα πολύ ελπιδοφόρο μέλλον.
Η περιουσία των ελαιόλαδων και κυρίως των εξαιρετικών παρθένων, εδράζεται στην ποιότητα και συνεπώς οφείλουμε να ενθαρρύνουμε και να πείσουμε τους ελαιοπαραγωγούς μας ότι το μέλλον ανήκει σε όσους από αυτούς παράγουν ποιότητα.
Και, παράλληλα αλλά εξίσου σημαντικό, να κοινοποιήσουμε όλα αυτά που οι επιστήμονες αλλά και το φωτισμένο μας παρελθόν έχει αποδείξει για το ελαιόλαδο, στους καταναλωτές. Να βοηθήσουμε αγόρια και κορίτσια, πατέρες και μητέρες, παππούδες και γιαγιάδες να γνωρίσουν την κουλτούρα του ελαιολάδου, να το απορροφήσουν και να τους πείσουμε ότι είμαστε τυχεροί που έχουμε το καλύτερο λιπαρό και εμείς οι Έλληνες ένα από τα καλύτερα στον κόσμο».
H ιστορία του συνεταιρισμού ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού ξεκινά το 1917 με έδρα το Βελβεντό Κοζάνης. Μετά από 1 αιώνα ζωής έχει εξελιχθεί ως μια από τις πιο καινοτόμες και αξιόπιστες εταιρείες στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων και νεκταρινιών, πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά με προϊόντα υψηλής ποιότητας και δέσμευση προς την αειφορία και την κοινωνική ευθύνη.
Έτσι, πριν λίγο καιρό, στην οικογένεια των προϊόντων Velvita του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού προστέθηκε μία νέα σειρά ροδάκινων και νεκταρινιών, η Velvita Gold, που ξεχωρίζει για την εξαιρετική της ποιότητα, την σταθερότητα στην γεύση καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού και την αξεπέραστη γλυκύτητά τους.
Τα Velvita Gold προέρχονται από 6 ποικιλίες ροδακίνων, 6 ποικιλίες νεκταρινιών και από μια ποικιλία λευκόσαρκου νεκταρινιού, οι οποίες διαδέχονται σε χρόνο ωρίμανσης η μια την άλλη, καλύπτοντας όλη την περίοδο από τα μέσα Ιουνίου έως τα τέλη Σεπτέμβρη. Οι ποικιλίες αυτές είναι αναπτυγμένες σε δένδρα με τη μέγιστη ηλιοφάνεια και αερισμό που εξασφαλίζονται εκτός των άλλων με συχνά Καλοκαιρινά κλαδέματα, ώστε να δίνουν όσο γίνεται πιο νόστιμα κι ανθεκτικά φρούτα.
Οι καλλιεργητικές φροντίδες οι οποίες γίνονται αυστηρά σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Πιστοποιημένου Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης που εφαρμόζει ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την καθολική εφαρμογή βιολογικών μεθόδων ( CONFUSIO, εξαπόλυση ωφέλιμων εντόμων, ψεκασμούς Θείου και Ασβεστίου), τη μειωμένη λίπανση κατά 45% σε σχέση με το μέσο όρο που εφαρμόζεται στη χώρα, την ελεγχόμενα ελλειμματική άρδευση.
Η διαδρομή τους από το χέρι του δενδροκόμου στο χέρι του καταναλωτή ακολουθεί τους αυστηρούς κανόνες ελέγχου του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού. Τα Velvita Gold συσκευάζονται στο χωράφι και φτάνουν στον καταναλωτή ακολουθώντας όλη την διαδικασία της ιχνηλασιμότητας.
Ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού συνεχίζει να επεκτείνεται δυναμικά, τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, φέρνοντας τα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά ροδάκινα και νεκταρίνια σε όλο και περισσότερους καταναλωτές παγκοσμίως. Με την ανάπτυξη νέων συνεργασιών και τη διαρκή επένδυση σε καινοτόμες τεχνολογίες και μεθόδους, ο συνεταιρισμός φιλοδοξεί να παραμείνει πρωτοπόρος στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την υψηλή ποιότητα και τη γεύση των προϊόντων της.
Αν και μειώνονται οι εξαγωγές στις τομάτες και τις πιπεριές βλέπουμε αντιθέτως να αυξάνουν οι εισαγωγές τους. Τις τελευταίες ημέρες έχουμε και κινητικότητα με εισαγωγές καρπουζιών από Αλβανία.
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές στην χώρα μας βλέπουμε φέτος το καλοκαίρι να αγοράζουν εισαγόμενες ντομάτες και πιπεριές, με αποτέλεσμα να βγαίνουν εκτός αγοράς οι ντόπιες παραγωγές. Η κυβέρνηση είναι απλός παρατηρητής αυτής της εικόνας στην αγορά, η οποία στην ουσία απαξιώνει την εγχώρια παραγωγή.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εξαγωγές ντομάτας, για την περίοδο 1/1/2024-26/7/2024, εκτιμώνται ότι ανήλθαν στους 28.300 τόνους, έναντι 30.900 τόνων το αντίστοιχο διάστημα του 2023 (μείωση κατά -7,4%).
Εντύπωση ωστόσο προκαλούν οι εισαγωγές ντομάτας, από την 1η Ιουλίου μέχρι σήμερα, που ανέρχονται σε 1.400 περίπου τόνους. Οι εισαγόμενες ντομάτες προέρχονται κυρίως από Τουρκία, Σερβία, Πολωνία και Κόσοβο, με τον ρυθμό των εισαγωγών τις τελευταίες ημέρες να είναι ανοδικός.
Αλλά και οι εξαγωγές πιπεριών κινούνται αυτή την περίοδο με υποτονικούς ρυθμούς. Συγκεκριμένα από 1/4/2024 έως 26/7/2024 οι εξαγωγές πιπεριάς ανέρχονται σε 7.500 τόνους, έναντι 8.800 τόνων του αντίστοιχου διαστήματος 2023 (παρουσιάζοντας μείωση κατά -14,9%)
Αντιθέτως οι εισαγωγές πιπεριάς στην χώρα μας, για το ίδιο χρονικό διάστημα, ανήλθαν σε 1.600 τόνους, ποσότητες που είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο που ήταν 900 τόνους περίπου (αύξηση κατά 62,5%)».
Στο μεταξύ με δύο εβδομάδες πρωίμηση αναμένεται να έχει η συγκομιδή για τα καρπούζια της Ουγγαρίας.
Όπως τονίζει ο κ. Πολυχρονάκης, «η Ουγγαρία αναμένει μια συγκομιδή από 160.000 έως 180.000 τόνους καρπουζιών και πρόκειται να προμηθεύσει κυρίως τις γειτονικές της χώρες. Το περίεργο όμως - που αφορά την χώρα μας - είναι ότι ακόμη και στα καρπούζια παρατηρείται δραστηριότητα εισαγωγής τις τελευταίες ημέρες ποσοτήτων από την Αλβανία».
Οι ποσότητες ελαιολάδου που έχουν απομείνει δεν δικαιολογούν μείωση τιμής πριν την έναρξη της νέας συγκομιδής, τονίζουν οι αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις της Ισπανίας.
Όπως υποστηρίζει η ASAJA-Jaén, η Ισπανία, στα τέλη Ιουνίου, είχε παραγωγή 415.022 τόνων ελαιολάδου, εκ των οποίων οι 251.521 θα ήταν στα χέρια των ελαιουργείων και 162.179 στα χέρια των συσκευαστηρίων (8.360 τόνοι λιγότεροι από τον προηγούμενο μήνα).
Και προσθέτει: «Κάνοντας απλά μαθηματικά με αυτές τις ποσότητες και βλέποντας ότι απομένουν 3 μήνες για την ολοκλήρωση της φετινής εκστρατείας και στην πραγματικότητα 3,5 μήνες μέχρι να αρχίσουν να βγαίνουν τα νέα ελαιόλαδα στην χώρα, προβλέπεται στο τέλος της φετινής περιόδου να υπάρχουν μηδενικά αποθέματα σε ελαιουργεία και θα έμεναν μόνο ό,τι θα έχουν αποθηκεύσει οι συσκευαστές για διανομή.
Άρα δεν υπάρχει λόγος για μείωση της τιμής του ελαιολάδου που παρατηρούμε να γίνεται το τελευταίο διάστημα.
Όμως δεν είναι μόνο η έλλειψη αποθεμάτων στην Ισπανία, αφού μειώνονται τα αποθέματα και σε άλλες παραγωγικές χώρες με μεγάλη κατανάλωση, όπως η Ιταλία, που αυτή την περίοδο δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου αποθέματα, με αποτέλεσμα να πρέπει να εισάγουν στην χώρα περίπου 140.000 τόνους, μέχρι το τέλος της περιόδου, για να καλύψουν την ζήτηση».
Η ASAJA-Jaén ζητά από τους παραγωγούς να οργανωθούν, για να αποφύγουν τις σοβαρές διακυμάνσεις των τιμών αυτής της δύσκολης περιόδου, που δημιουργούν άσχημη ψυχολογία στην αγορά.
Με τα νέα όρια υπολειμμάτων για αρωματικούς υδρογονάνθρακες, που θέλει να βάλει η Κομισιόν, το 40% του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου της χώρας μας θα είναι μη βρώσιμο.
Αυτό δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Οικονόμου, Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ. «Το πρόβλημα αφορά τα βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά και αλυσοπρίονα που αφήνουν υπολείμματα στον καρπό», προσθέτει.
Επείγουσα συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα, ζητούν με υπόμνημα τους οι κεντρικοί φορείς του ελαιοκομικού τομέα, ΕΔΟΕ και ΣΕΒΙΤΕΛ δια των Προέδρων τους Μανώλη Γιαννούλη και Κώστα Κουτσιούμπη αντίστοιχα, τονίζοντας την ανάγκη για την λήψη μέτρων για τα προβλήματα που επηρεάζουν την συνολική παραγωγή, εμπορία και εξαγωγή του εθνικού μας προϊόντος.
Τα βασικά ζητήματα, που αντιμετωπίζει την τρέχουσα περίοδο ο τομέας του ελαιολάδου είναι τα νέα όρια για αρωματικούς υδρογονάνθρακες παραφινελαίων (ΜΟΑΗ) τα οποίο πρόκειται να ισχύσουν (και ήδη εφαρμόζονται σε μεγάλες εισαγωγικές χώρες), ύψους 2 ppm (10 ppm για το πυρηνέλαιο) και τα οποία κινδυνεύουν να αποκλείσουν πολλά από τα ελληνικά ελαιόλαδα (εξαιρετικά παρθένα, παρθένα και μειονεκτικά καθώς και τα πυρηνέλαια) από την αγορά των καταναλωτών, εντός και εκτός της χώρας μας.
Το θέμα αυτό απαιτεί άμεσα την ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών πρακτικών κατά την συγκομιδή του ελαιοκάρπου, με την μη χρήση ακατάλληλων λιπαντικών στα μηχανήματα ελαιοσυλλογής και γιούτινων σακιών συλλογής του καρπού και με πιθανή καθιέρωση ηλεκτρικών ελαιοραβδιστικών.
Για το εν λόγω θέμα οι φορείς θεωρούν ως επιβεβλημένη την ανάγκη άμεσης συνεργασίας του ΥπΑΑΤ με τον ΕΦΕΤ και το ΓΧΚ, για την ενιαία παρακολούθηση του θέματος, παράλληλα με την εκπροσώπηση μέσω της ΜΕΑ Βρυξελλών και την δημιουργία κοινού μετώπου με τις λοιπές ελαιοπαραγωγικές χώρες για την ανάγκη επιπλέον μελετών και την ορθολογικοποίηση των προς θέσπιση ορίων.
Εξίσου αναγκαία είναι η άμεση ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών για την τήρηση των ορθών καλλιεργητικών πρακτικών (ιδίως κατά την συλλογή του ελαιόκαρπου με βενζινοκίνητα ελαιοραβδιστικά και το κλάδεμα των ελαιόδεντρων με λιπαινόμενα αλυσοπρίονα), των ελαιουργών για την υπεύθυνη και συνεπή διαδικασία ελαιοποίησης και τέλος την αυξημένη προσοχή όλων των ενδιάμεσων κλάδων σε θέματα ποιότητας, γνησιότητας και ασφάλειας.
Για μια ακόμα φορά παραμένει ως πάγιο αίτημα η ανάγκη προστασίας του επώνυμου-τυποποιημένου ελαιολάδου, με την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τη διακίνησή του. Τα άρθρα 4,5,6,9 του Καν. ΕΕ 2022/2014 είναι ξεκάθαρα αλλά δεν εφαρμόζονται ενώ θα έπρεπε να εφαρμοστεί απαγόρευση πώλησης χύμα και ανεξέλεγκτου προϊόντος (αφορά περίπου το 34-37% ή 34.000-39.000 τόνους της εσωτερικής κατανάλωσης ελαιόλαδου), απαγόρευση πώλησης κενών προτυπωμμένων μεταλλικών δοχείων ελαιολάδου στην ελεύθερη αγορά και αντικατάστασής αυτών με ατύπωτα δοχεία που θα φέρουν ειδική σήμανση με στόχο την προστασία της υγείας των καταναλωτών και την αποφυγή εξαπάτησής του.
Άμεσο αποτέλεσμα μπορεί να προκύψει με την εφαρμογή του προταθέντος από την ΕΔΟΕ, ηλεκτρονικού Μητρώου καταγραφής (ιχνηλασιμότητα) της παραγωγής και διακίνησης ελαιολάδων σε όλα τα στάδια, από τα ελαιουργεία μέχρι και τα σημεία κατανάλωσης. Σχετική πλατφόρμα έχει ήδη αναπτυχθεί από την ΕΔΟΕ, παρέχεται δωρεάν και έχει παρουσιαστεί στην ΑΑΔΕ, η οποία έχει σαφώς τοποθετηθεί υπέρ της, ωστόσο για άγνωστους σε εμάς λόγους, η υιοθέτηση και εφαρμογή της, έχει παγώσει.
Οι αυστηροί έλεγχοι για την κυκλοφορία παράνομων φυτοπροστατευτικών ουσιών είναι το επόμενο θέμα που θίγεται στο υπόμνημα της ΕΔΟΕ και του ΣΕΒΙΤΕΛ. Τελευταία έχουν αυξηθεί οι περιπτώσεις παρουσίας μη εγκεκριμένων ουσιών σε ελαιόλαδα, γεγονός το οποίο απειλεί την εικόνα του εθνικού μας προϊόντος σε διεθνές επίπεδο.
Παράλληλα με τις περιπτώσεις της απαγορευμένης ουσίας phosmet, αλλά και της δραστικής chlorpyrifos, έχουν εμφανισθεί και άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις ουσιών όπως το etofenprox κλπ. Οι επιχειρήσεις τυποποίησης οι οποίες και ως τελικός αποδέκτης πρώτης ύλης, είναι απολύτως απαραίτητο να γνωρίζουν τα ανώτατα όρια (MRLs) ανίχνευσης υπολειμμάτων για όλες τις φυτοδραστικές ουσίες στο ελαιόλαδο και μέσω της ΕΔΟΕ & του ΣΕΒΙΤΕΛ να συμβάλουν στην προσπάθεια να βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση εξάλειψης αυτών των φαινομένων.
Τέλος τονίζεται η ανάγκη διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για τον τομέα, αίτημα δεκαετιών καθώς και η εκ νέου αναγνώριση και στήριξη της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ), για τον κάθετο συντονισμό των δράσεων όλου του τομέα.
Στα προγράμματα ΟΕΦ και καθυστέρησαν την προκήρυξη αλλά υπάρχουν και σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή της. Όπως φαίνεται αναμένεταιο να υπάρχει δυσκολία απορρόφησης της κοινοτικής χρηματοδότησης από όσα προγράμματα τύχουν έγκρισης.
Ειδικότερα, μετά από μήνες αδικαιολόγητης καθυστέρησης και χωρίς να προηγηθεί καμία διαβούλευση από τον αρμόδιο γι’ αυτό Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εκδόθηκε στις 15.7.2024 η απόφαση για την υποβολή των προγραμμάτων ΟΕΦ. Αν και υπήρξε καθυστέρηση τουλάχιστον 15 μηνών, οι Ελαιοκομικοί Φορείς καλούνται να συντάξουν και να υποβάλουν τα προγράμματα, που αφορούν νέες δράσεις για μια τετραετία, μέσα σε 15 ημέρες.
Όπως επισημαίνει η ΕΘΕΑΣ, αντί οι fast-track διαδικασίες να αφορούν τις υπηρεσίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικαιούχων, έχουμε ακριβώς την αντίθετη συμπεριφορά. Οι υπεύθυνοι, δηλαδή, να διαθέτουν τον χρόνο που νομίζουν για την έκδοση των αποφάσεων εφαρμογής, επιβάλλοντας στους διοικουμένους καταληκτικές ημερομηνίες, που ακόμα και με ταχείες διαδικασίες, δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.
Χαρακτηριστικά αγνοούν ότι από την έκδοση της απόφασης (15-07-2024) έως τα τέλη Ιουλίου είναι η κύρια περίοδος λήψης αδειών και οι ενδιαφερόμενοι αδυνατούν να εξυπηρετηθούν από τεχνικούς συμβούλους, τράπεζες και άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου που υπολειτουργούν.
Σταχυολογούμε ορισμένα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην απόφαση και δημιουργούν προβλήματα, εμπόδια, καθώς και αδυναμίες εφαρμογής, που πρέπει επειγόντως, να «θεραπευθούν».
Καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης:
Ορίζεται πως «κάθε Ο.Ε.Φ. μπορεί να υποβάλει αίτηση στήριξης/συμμετοχής για ένα μόνο επιχειρησιακό πρόγραμμα και μόνο ψηφιακά στο πεδίο των Ψηφιακών Υπηρεσιών της ιστοσελίδας του ΥΠΑΑΤ, έως και την 15η ημέρα από τη δημοσίευση της παρούσας», δηλαδή έως τα τέλη Ιουλίου. Για πρώτη φορά χωρίς προδημοσίευση, όπως είχε ζητηθεί για ένα τέτοιο πρόγραμμα, εφαρμόζεται 15νθημερη προθεσμία που πρέπει να αλλάξει. Ένας τέτοιος δραματικός χρονικός περιορισμός δεν θέλουμε να εικάσουμε «ότι χρησιμοποιήθηκε επωφελώς από ορισμένους γιατί κάποια γραφεία είχαν προνομιακή ενημέρωση, όπως μας αναφέρθηκε από Οργανώσεις μας, για προετοιμασία». Η παράταση είναι απαραίτητη.
Στοιχειοθέτηση ύψους οικονομικής δραστηριότητας των Ομάδων Παραγωγών:
Ειδικότερα, στον τομέα του ελαιολάδου, το 2023, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης και συγκεκριμένα λόγω των άκαιρων για την εποχή καιρικών φαινομένων, οι ελαιοκαλλιέργειες επλήγησαν από τον δάκο, όπως συνέβη στις περιοχές της Πελοποννήσου, ενώ στο βόρειο τμήμα της χώρας, (π.χ. Χαλκιδική), οι παραγωγοί ήρθαν αντιμέτωποι με την ακαρπία, ζητήματα που παρά το ότι είχαν επισημανθεί, αγνοήθηκαν παντελώς.
Ο κύκλος εργασιών των 800.000 €, αν και μειώθηκε από το 1.000.000 €, παραμένει πολύ υψηλός για ορεινές και νησιωτικές περιοχές: Για την άμβλυνση αυτής της δυσκολίας δεν υπήρξε κινητροδότηση και βαθμολογική ενίσχυση για τις συνενώσεις Ελαιοκομικών Φορέων με μικρό κύκλο εργασιών. Η απόφαση κάνει δεκτές μόνο «αναγνωρισμένες Οργανώσεις Παραγωγών και Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών του τομέα Ελαιολάδου και Επιτραπέζιων Ελιών ….. με έτος αναφοράς 2023». Αυτό καθιστά πολλές Οργανώσεις Παραγωγών που πληρούν τις προϋποθέσεις αναγνώρισης μη επιλέξιμες, ενώ παράλληλα βγάζει πολλούς παραγωγούς αναγνωρισμένων
Οργανώσεων Παραγωγών, εκτός των μέτρων στήριξης της ελαιοκαλλιέργειας στο πλαίσιο της Νέας ΚΑΠ:
Αγνοείται δηλαδή, πως το ελαιόλαδο είναι ένα προϊόν που δεν έχει σταθερή απόδοση σε ετήσια βάση, καθώς αυτή επηρεάζεται, τόσο από ασθένειες που προκύπτουν λόγω των κλιματικών συνθηκών, όσο και από το ίδιο το είδος της καλλιέργειας, η οποία υπό τις πλήρη κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες και καλλιεργητικές τεχνικές αποδίδει ιδανικά τις μέγιστες ποσότητες κάθε δύο με τρία χρόνια.
Δυσκολία απορρόφησης της κοινοτικής χρηματοδότησης από όσα προγράμματα τύχουν έγκρισης:
Με τον ορισμό ελάχιστου ορίου Κοινοτικής Συμμετοχής τις 500.000 € για την Ηπειρωτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο, την Εύβοια και την Κρήτη, (ισοδυναμεί ελάχιστος προϋπολογισμό τις 800.000 €) σε συνδυασμό με τον περιορισμό που έχει τεθεί στο ποσοστό Κοινοτικής Συμμετοχής, η οποία θα περιορίζεται στο 30% το έτος 2024, στο 15% το έτος 2025 & 2026 και στο 10% το έτος 2027 της αξίας παραγωγής που διατέθηκε στο εμπόριο από τα προϊόντα της Οργάνωσης Παραγωγών ή Ένωσης Οργανώσεων Παραγωγών βάσει του έτους αναφοράς 2023, προκύπτει αυξανόμενο ποσό ιδίας συμμετοχής ανά έτος που λόγω της αστάθειας της παραγωγής, οι οργανώσεις δεν θα πληρούν.
Νεοσύστατες Οργανώσεις Παραγωγών:
Τα βαθμολογικά κριτήρια που έχουν τεθεί είναι απαγορευτικά και δεν διαθέτουν παραγωγικές δομές και κύκλο εργασιών μικρότερο των 800.000 €, καθώς δεν δύναται να πετύχουν ούτε την ελάχιστη απαιτούμενη βαθμολογία των 50 βαθμών.
Η ΕΘΕΑΣ είναι σε επαφή με τα μέλη της, ειδικά με τους Ελαιοκομικούς Συνεταιρισμούς και τις Οργανώσεις Παραγωγών και θα επανέλθει, πριν τη λήξη της καταληκτικής ημερομηνίας, για την αξιολόγηση της κατάστασης και την αποφυγή απώλειας κοινοτικών ενισχύσεων που τόσο ανάγκη έχουν οι ελαιοπαραγωγοί στις δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν.