Οι Μαροκινοί πουλάνε στην μισοτιμής τις ντομάτες τους αλλά η ισπανική κυβέρνηση θέλει να «βελτιώσει» το διμερές εμπόριο αγροτικό προϊόντων μεταξύ των δύο χωρών.
Μεγάλες αντιδράσεις ξεσήκωσε η πρόσφατη επίσκεψη του Ισπανού Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων κ. Luis Plana, στο Μαρόκο και η συνάντηση που είχε με τον ομόλογό του κ. Mohammed Sadiki.
Στόχος του Ισπανού υπουργού - όπως δήλωσε - ήταν η βελτίωση των διμερών εμπορικών συναλλαγών προϊόντων αγροδιατροφής.
Ο πρόεδρος της αγροτοσυνδικαλιστικής οργάνωσης ASAJA στην περιφέρεια της Málaga, Baldomero Bellido, σε δηλώσεις του τόνισε ότι «σε μια εποχή που υπάρχουν τόσο σημαντικά προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών και του αθέμιτου ανταγωνισμού η επίσκεψη του υπουργού σε μια ανταγωνιστική χώρα είναι «ακατανόητη».
Οι Ισπανοί αγρότες πουλάνε τρόφιμα σε μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά, όπου έχουν πρόσβαση και αγρότες από τρίτες χώρες, οι οποίοι παράγουν με πολύ λιγότερους κανονισμούς και φιλοπεριβαλλοντικές υποχρεώσεις.
Στην χώρα μας - όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη - το κόστος παραγωγής θα είναι πάντα υψηλότερο από ό,τι στις τρίτες χώρες, που δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους ίδιους κανόνες της ΚΓΠ.
Θα θέλαμε να μας απαντήσει ο υπουργός κ. Plana ποιες ντομάτες θα προτιμήσουν να αγοράσουν οι αλυσίδες διανομής, τις ισπανικές που λόγω κόστους πρέπει να έχουν ελάχιστη τιμή 60 λεπτά το κιλό ή τις μαροκινές που πωλούνται προς 30 λεπτά το κιλό;».
H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στοχευμένες τροποποιήσεις του ισχύοντος νομικού πλαισίου που ορίζεται στον κανονισμό για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης της αγοράς γεωργικών προϊόντων (ΚΟΑ) και ένα νέο κανονισμό για τη διασυνοριακή επιβολή της νομοθεσίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
Οι προτάσεις αυτές αποσκοπούν στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής. Και οι δύο προτάσεις αντικατοπτρίζουν άμεσα διάφορες συστάσεις του στρατηγικού διαλόγου για το μέλλον της γεωργίας της ΕΕ και ανταποκρίνονται σε ορισμένες από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο γεωργικός τομέας.
Η βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και η στήριξη του εισοδήματός τους αποτελούν σημαντικούς στόχους της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ).
Οι σημερινές στοχευμένες τροποποιήσεις αποσκοπούν συγκεκριμένα στην ενίσχυση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής και στην επίτευξη υψηλότερου βαθμού εμπιστοσύνης μεταξύ των παραγόντων:
- ενίσχυση των κανόνων για τις συμβάσεις μεταξύ γεωργών και αγοραστών, καθιστώντας τις γραπτές συμβάσεις γενική υποχρέωση και βελτιώνοντας τον τρόπο με τον οποίο οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις λαμβάνουν υπόψη τις εξελίξεις της αγοράς και τις διακυμάνσεις του κόστους και των οικονομικών συνθηκών·
- να καταστήσει υποχρεωτική τη θέσπιση μηχανισμών διαμεσολάβησης μεταξύ των γεωργών και των αγοραστών τους·
- ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών και των ενώσεών τους μέσω της βελτίωσης της διαπραγματευτικής τους δύναμης, της παροχής στα κράτη μέλη μεγαλύτερης χρηματοδοτικής στήριξης στο πλαίσιο των τομεακών παρεμβάσεων της ΚΓΠ και της απλούστευσης των κανόνων σχετικά με τη νομική τους αναγνώριση·
- παροχή στην ΕΕ της δυνατότητας να στηρίζει οικονομικά τις οργανώσεις παραγωγών που θα αναλάβουν ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση κρίσεων·
- ο ορισμός των προαιρετικών όρων όπως «δίκαιες», «δίκαιες» και «σύντομες αλυσίδες εφοδιασμού» μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της οργάνωσης της αλυσίδας εφοδιασμού κατά την εμπορία γεωργικών προϊόντων·
- επέκταση της δυνατότητας των γεωργών και άλλων παραγόντων να συμφωνήσουν σε πρωτοβουλίες βιωσιμότητας με ορισμένες κοινωνικές διαστάσεις, όπως η στήριξη της ανανέωσης των γενεών, η διατήρηση της βιωσιμότητας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των γεωργών και των εργαζομένων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει νέους κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που απαγορεύονται από τη λεγόμενη οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Κατά μέσο όρο, περίπου το 20 % των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων που καταναλώνονται σε ένα κράτος μέλος προέρχονται από άλλο κράτος μέλος. Είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία των εθνικών αρχών επιβολής, ιδίως με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, των ερευνών και της είσπραξης κυρώσεων.
Η σημερινή πρόταση σχετικά με τη διασυνοριακή επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών θα ενισχύσει περαιτέρω την επιβολή κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, υποστηρίζοντας τη διακρατική επιβολή. Η πρόταση εισάγει διαδικαστικούς κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιηθεί και θα επιτευχθεί αυτή η συνεργασία σε διασυνοριακές υποθέσεις. Με τη δημιουργία ενός μηχανισμού αμοιβαίας συνδρομής, οι εθνικές αρχές επιβολής θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να ζητούν από άλλη αρχή επιβολής να λαμβάνει μέτρα επιβολής εξ ονόματός τους. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις αρχές επιβολής του νόμου να συμφωνήσουν για την ανάληψη συντονισμένης δράσης όταν υπάρχουν εύλογες υποψίες για εκτεταμένες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές με διασυνοριακή διάσταση. Οι έρευνες αυτές ενισχύουν την προστασία σε επίπεδο ΕΕ για τους γεωργούς και τους μικρούς και μεσαίους προμηθευτές έναντι των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων διατροφής.
Η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Καθώς πλησιάζει η εορταστική περίοδος και οι οικογένειες συγκεντρώνονται για να μοιραστούν τα γεύματα, μας υπενθυμίζουν την αφοσίωση των αγροτών που κάνουν δυνατές αυτές τις στιγμές γύρω από το τραπέζι. Η δικαιοσύνη για τους γεωργούς αποτελεί βασική προτεραιότητα. Αξιοπρεπές εισόδημα, δίκαιες τιμές, ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση στην τροφική αλυσίδα και καλύτερη προστασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, ως ένα από τα πρώτα μέτρα αυτής της εντολής, είμαι υπερήφανος που ανακοινώνω προτάσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση».
Tο πρόγραμμα ενίσχυσης θερμοκηπιακών καλλιεργειών, με 600 εκ. ευρώ, παρουσίασε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, σε ομιλία του στην εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν η Γενική Γραμματεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών στη Θεσσαλονίκη και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, με θέμα: «Θερμοκήπιο και καινοτομία. Καλλιεργώντας, επενδύοντας στο μέλλον της αγροτικής ανάπτυξης».
Με βάση το προσχέδιο του προγράμματος που έχει ανακοινωθεί, χρηματοδοτούνται επενδύσεις αγροτών, συνεργατικών σχημάτων και επιχειρήσεων με αγροτικό ΑΦΜ, από 30.000 ευρώ έως 1.000.000 ευρώ. Οι επενδύσεις θα επιδοτηθούν σε ποσοστό 50%. Το 35% μπορεί να προέλθει από δανεισμό και το 15% από ίδια κεφάλαια. Σε περιοχές όπως η Θεσσαλία και ο Έβρος που έχουν χτυπηθεί από φυσικές καταστροφές, αλλά και στα νησιά του Βορείου Αιγαίου και περιοχές που βρίσκονται σε καθεστώς απολιγνιτοποίησης, η επιδότηση θα φτάσει το 60%.
«Πρόκειται για ένα ελκυστικό πρόγραμμα στήριξης μιας καλλιέργειας που αποτελεί το μέλλον της αγροτικής παραγωγής», τόνισε ο κ. Τσιάρας.
Με δεδομένα τα πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα μας στον συγκεκριμένο τομέα, ο πρωθυπουργός, όπως είπε ο κ. Τσιάρας, προχώρησε, στη ΔΕΘ, στην εξαγγελία του προγράμματος στήριξης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, ύψους 600 εκατ. ευρώ, θέτοντας παράλληλα το πλαίσιο και το στόχο του προγράμματος.
Όπως σημείωσε ο υπουργός, υπάρχουν θερμοκηπιακές καλλιέργειες που μπορούν να δώσουν έως και 10 φορές μεγαλύτερη παραγωγή στο καλλιεργούμενο προϊόν, προσφέροντας, ταυτόχρονα περισσότερη ασφάλεια, έναντι των φαινομένων της κλιματικής κρίσης, αλλά και περισσότερο εισόδημα, αφού το κόστος παραγωγής είναι μειωμένο.
Επικεντρώνοντας στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, ο κ. Τσιάρας επισήμανε ότι η ενίσχυση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών αποτελεί επιτακτική ανάγκη, για τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας και την ενίσχυση των εξαγωγών της χώρας μας. Αναφέρθηκε δε στο έντονο ενδιαφέρον που υπάρχει για οπωροκηπευτικά που παράγονται στην Ελλάδα σημειώνοντας ότι ενώ το 2019 οι εξαγωγές έφταναν στα 2,2 δις ευρώ, το 2023 ανέβηκαν στα 3,2 δις ευρώ. «Επιμένοντας στην παραγωγή ποιοτικών και υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντων, μπορούμε να ενισχύσουμε το ελληνικό brand name και να κατακτήσουμε μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες δίνουν προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας με αποτέλεσμα να στέκονται με επιτυχία στον διεθνή ανταγωνισμό», είπε.
Ο Γ. Γρ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στρατάκος, αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, ιδιαίτερα απέναντι στην κλιματική κρίση και στην προστασία του περιβάλλοντος τονίζοντας: «Η διαχείριση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης απαιτεί σύγχρονες, αποτελεσματικές λύσεις που βασίζονται στην επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία».
Όπως εξήγησε: «Μέσω των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, δίνουμε νέα πνοή στην ελληνική γεωργία, προσαρμόζοντάς την στις προκλήσεις της εποχής. Εξοικονομούμε πολύτιμους πόρους σε μια κρίσιμη περίοδο για το περιβάλλον και το κλίμα, ενώ παράλληλα δημιουργούμε νέες ευκαιρίες, θέσεις εργασίας και ενισχύουμε την αυτάρκεια και την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας στις διεθνείς αγορές. Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες αποτελούν μια στοχευμένη και σύγχρονη απάντηση στην κλιματική κρίση. Καθώς προσφέρουν ένα βιώσιμο αγροτικό μοντέλο που υπερέχει έναντι παραδοσιακών καλλιεργητικών πρακτικών, χάρη στο μικρότερο περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και την αποδοτική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων».
Στην εκδήλωση μίλησαν επίσης, ο Senior Director στην Ανάπτυξη Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς Γιάννης Χανιωτάκης, ο αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ Χρήστος Γιαννακάκης, ο προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης Δημ. Παππάς και ο κύριος Ερευνητής του Εργαστηρίου Αειφόρων Γεωργικών Κατασκευών και Ανανεώσιμων γεωργικών Πόρων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ Γιώργος Ντίνας.
Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου, καταργείται η υποχρέωση των πωλητών λαϊκών αγορών να προσκομίζουν αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά την ανανέωση της άδειας τους ή για τη χορήγηση νέας άδειας.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, με τη ρύθμιση αυτή, μειώνεται η γραφειοκρατία κατά τη διαδικασία ανανέωσης των αδειών λαϊκών αγορών ενώ, παράλληλα, οι πωλητές λαϊκών αγορών δεν κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους λόγω χρεών.
Ικανοποιείται έτσι ακόμα ένα αίτημα των παραγωγών και των επαγγελματιών πωλητών λαϊκών αγορών που πρόσφερει ταχύτερες διαδικασίες ανανέωσης αδειών και, κυρίως, εργασιακή ασφάλεια στους πωλητές.
Πάντως η υποχρέωση τήρησης των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων των πωλητών λαϊκών αγορών συνεχίζει να υφίσταται και να ελέγχεται από τις αρμόδιες αρχές (ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ).
Αντικατάσταση της βαμβακοκαλλιέργειας και δενδοκαλλιέργειας με θερμοκηπιακή καλλιέργεια, περιλαμβάνει η κυβερνητική στρατηγική για την ανασυγκρότηση Θεσσαλία μετά την θεομηνία, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο των Ολλανδών, όπως πρώτος είχε αναφέρει ο ΑγροΤύπος.
Συγκεκριμένα τον οδικό χάρτη των κυβερνητικών παρεμβάσεων που θα πραγματοποιηθούν από το νέο έτος, παρουσίασε ο Υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Θανάσης Κοντογεώργης, στην ημερίδα της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (Π.Ε.Δ.) Θεσσαλίας, που διεξήχθη την Κυριακή (1/12), στα Τρίκαλα, με θέμα «Η επόμενη μέρα μετά τον Ντάνιελ».
Αναλυτικά, ο κ. Κοντογεώργης επισήμανε ότι τον Φεβρουάριο σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στη Μαγνησία πρόκειται να ανακοινωθεί το πλήρες χρονοδιάγραμμα για το σύνολο των έργων τόσο σε άμεσο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Στη συνέχεια τον Μάρτιο στη Λάρισα θα αναλυθεί το ζήτημα της διαχείρισης υδάτων με τη νέα διοίκηση που ανέλαβε τον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας.
Τον Απρίλιο σειρά έχει η Καρδίτσα όπου θα πραγματοποιηθεί η ανοιχτή διαβούλευση για τον πρωτογενή τομέα και ο κύκλος κλείνει τον Μάιο στα Τρίκαλα όπου θα εκτεθούν ζητήματα κοινωνικής ανάπτυξης σε δήμους και στον πληθυσμό που αφορούν τα θέματα υγείας, παιδείας και ψηφιακότητας.
Επίσης, ο Υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ έκανε ειδική αναφορά σε έργα που έχει ανακοινώσει ο πρωθυπουργός και οι μελέτες θα ολοκληρωθούν σε έναν χρόνο όπως τα Φράγματα Πύλης και Μουζακίου, η Διώρυγα Γυρτώνης κ.α.
Από την πλευρά του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποδομών για την αγροτική ανάπτυξη και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Συνάμα, έκανε ειδική αναφορά ότι από τα επτά πανελλαδικά έργα ΣΔΙΤ τα δύο αφορούν τη Θεσσαλία και είναι το Δίκτυο Άρδευση Ταυρωπού και τα αρδευτικά δίκτυα σε Υπέρεια Λάρισας και Ορφανά Καρδίτσας.
Επίσης, τόνισε την αναγκαιότητα θωράκισης της περιοχής με έναν σχεδιασμό που να δημιουργεί αίσθηση μακροχρόνιας πολιτικής, ώστε να αντιμετωπίζει τα όποια προβλήματα προκύψουν.
Παρουσιάζοντας τις δράσεις του ΥπΑΑΤ το τελευταίο διάστημα απηύθυνε κάλεσμα για επενδύσεις στη θερμοκηπιακή καλλιέργεια που έχουν υψηλή απόδοση και μείωση κινδύνου σε ακραία καιρικά φαινόμενα.
Το δικό του στίγμα έδωσε ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, ο οποίος τόνισε ότι «με αρωγό την τεχνολογία μπορούμε να προλάβουμε ακραίες καιρικές καταστάσεις».
Ο ίδιος εξήρε την πρωτοβουλία της ΠΕΔ να διοργανώσει την ημερίδα τονίζοντας ότι απαιτείται συνεργασία σε όλους τους βαθμούς.
Αναδρομή σε όσα υπέστησαν η Θεσσαλία και οι πολίτες της εξαιτίας των ακραίων καιρικών φαινομένων «Ντάνιελ» και «Ελίας» έκανε στην παρέμβασή του ο Πρόεδρος της Π.Ε.Δ. Θεσσαλίας και Δήμαρχος Τρικκαίων Νικόλαος Σακκάς. Μεταξύ άλλων επισήμανε: «Εμείς που υπηρετούμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση έχουμε λόγο και ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση της επόμενης ημέρας. Άλλωστε, βαθιά μου πεποίθηση είναι πως η ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας είναι το μέγιστο των καθηκόντων μας, ημών των αιρετών, σε όποιο επίπεδο και αν βρισκόμαστε, όπου οι πολίτες μας έχουν οδηγήσει με την εμπιστοσύνη τους. Χρέος μας είναι να δημιουργήσουμε μια – όσο γίνεται περισσότερο – θωρακισμένη Θεσσαλία από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Οφείλουμε να φτιάξουμε μια Θεσσαλία ασφαλή για εμάς, τα παιδιά μας και τις επόμενες γενιές».
Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, τόνισε ότι οποιοδήποτε μοντέλο ανάπτυξης δεν θα έχει κανένα μέλλον αν δεν έχει ένα περιβάλλον που να διασφαλίζει βιωσιμότητα. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε αναλυτικά στα βήματα που έκανε η περιφερειακή Αρχή από την εκλογή της μέχρι σήμερα στην Πολιτική Προστασία, όπως και στη διαχείριση κρίσεων στον κτηνοτροφικό τομέα.
Ο Γραμματέας της ΠΕΔ Θεσσαλίας Δημήτρης Νασίκας έθεσε τα ζητήματα της διαχείρισης των υδατικών πόρων και του περιβάλλοντος, ενώ τόνισε ότι αν υπάρχει ενότητα, συνεργασία και διάλογος, μπορούν να ξεπεραστούν πολλά αυτά μέσα κι από τον ΟΔΥΘ όπου εκπροσωπεί με τον κ. Σακκά την ΠΕΔ Θεσσαλίας.
Ο δήμαρχος Τυρνάβου, Στέλιος Τσικριτσής, είπε ότι «για να συνεχίσουν να παράγουν και να ζουν οι εργαζόμενοι και οι αγρότες, πρέπει να μπει πιο μαζικά στο στόχαστρο ο πραγματικός ένοχος για την καταστροφή, που δεν είναι άλλος από τον κοινωνικό πολιτικό και οικονομικό σύστημα που ζούμε».
Κλείνοντας τις εργασίες της ημερίδας ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας, Νικόλαος Σακκάς, ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες και δήλωσε ότι θα συνεχιστεί ο κύκλος του διαλόγου που έχει ξεκινήσει μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την ανάπτυξη της περιοχής.
Για τα προβλήματα στην αγορά και την καλλιέργεια αγγουριών μίλησε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκο Επιτροπάκη, παραγωγός και μέλος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ψαρή Φοράδα» στην Κρήτη. Ο ίδιος καλλιεργεί εδώ και χρόνια στο θερμοκήπιό του αγγούρι με τη μέθοδο της υδροπονίας.
Ερ. Πότε ξεκίνησαν κοπές αγγουριών στην Κρήτη, τι γίνεται με εξαγωγές και τιμές
Στην Ψαρή Φοράδα και στην Άρβη οι κοπές των πρώιμων αγγουριών ξεκίνησαν από το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, ενώ από 15 έως 20 του μήνα κάνουμε κοπές για τις κανονικές φυτεύσεις. Φέτος δεν είχαμε προβλήματα φυτοπροστασίας. Τα θερμοκήπια ήταν «καθαρά» και είχαμε λιγότερους ψεκασμούς. Αυτό σημαίνει ότι τα αγγούρια που θα αγοράσουν οι καταναλωτές δεν θα έχουν προβλήματα υπολειμματικότητας.
Λόγω καιρικών συνθηκών και υψηλών θερμοκρασιών οι κοπές το προηγούμενο διάστημα ήταν αυξημένες. Όμως οι βοριάδες των τελευταίων ημερών «φρέναραν» τις κοπές και τις ποσότητες αγγουριών που πέφτουν στην αγορά.
Οι τιμές φέτος είχαν ένα καλό ξεκίνημα. Το πρώτο 10ήμερο του Νοεμβρίου οι τιμές παραγωγού στα αγγούρια κυμαίνονταν από 80 λεπτά έως 1 ευρώ το κιλό. Όμως οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το Νοέμβριο στην Ισπανία έφεραν αυξημένες ροές στην συγκομιδή αγγουριών με αποτέλεσμα να πέσουν μεγάλες ποσότητες στις αγορές της Ευρώπης. Η αύξηση της προσφοράς έφερε απότομη πτώση των τιμών, με αποτέλεσμα το τελευταίο δεκαήμερο του Νοεμβρίου να φτάσουν τα αγγούρια στα 40 λεπτά. Αυτή η τιμή είναι κάτω του κόστους παραγωγής, που στην περιοχή της Ψαρής Φοράδας με τα υψηλά μεροκάματα φτάνει στα 60 λεπτά το κιλό.
Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλοι οι παραγωγοί του συνεταιρισμού είναι ότι κάνουν φυτοπροστασία με ωφέλιμα και πιστοποιήσεις στην παραγωγή που φέρνουν μεγάλες αυξήσεις στο κόστος. Μόνο τα ωφέλιμα στην φυτοπροστασία φέρνουν αύξηση στο κόστος κατά 20 λεπτά το κιλό. Το πρόβλημα είναι ότι αν και η φυτοπροστασία με ωφέλιμα επιδοτείται για τις δενδρώδεις καλλιέργειες από την ΚΑΠ δεν ισχύει το ίδιο για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες κηπευτικών.
Ερ. Πείτε μας λίγα λόγια για την Ομάδα Παραγωγών Ψαρής Φοράδας
Βρισκόμαστε σε μια περιοχή της Νότιας Κρήτης η οποία ονομάζεται Ψαρή Φοράδα. Απέχουμε από την Ιεράπετρα περίπου 35 χιλιόμετρα. Η περιοχή της Ψαρής Φοράδας χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα ηλιοφάνειας και αρκετά υψηλές θερμοκρασίες μέσα στο χειμώνα. Η οικογένεια μου έστησε ένα από τα πρώτα θερμοκήπια. Μέχρι τη δεκαετία του 90 η περιοχή ήταν γνωστή για τις υπαίθριες ντομάτες της.
Το 2008 συστάθηκε επίσημα η Ομάδα Παραγωγών που ασχολείται βασικά με την παραγωγή αγγουριών. Αποτελείται από 60 τακτικά μέλη και 85 συνεργάτες παραγωγούς. Οι παραγωγοί έχουν μεγάλη εμπειρία στην καλλιέργεια αγγουριού. Έχουμε ειδικές εγκαταστάσεις για πρώτη τυποποίηση και διαλογή και στην συνέχεια πάνε για την αγορά.
Το 95% της παραγωγής αγγουριών που παράγει η οργάνωση πάνε για εξαγωγές και το υπόλοιπο 5% στην εγχώρια αγορά. Συνεργαζόμαστε απευθείας με σούπερ μάρκετ σε όλη την Ευρώπη. Έχουμε 10.000 προορισμούς λιανικής αγοράς. Τα αγγούρια μας πάνε από το χωράφι στο ράφι με το brand name μας και χωρίς κανένα μεσάζοντα. Έχουμε καταφέρει να στήσει ένα ελληνικό δίκτυο εμπορίας.
Ερ. Παράγετε αγγούρια με υδροπονία, από πότε ξεκίνησατε και τι θετικό έχει αυτή η καλλιέργεια για τον παραγωγό
Ξεκίνησα να ασχολούμαι με την υδροπονία από το 2004. Έκανα ένα ταξίδι που διοργάνωσε τότε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο μας πήγε στην Ολλανδία. Εκεί είδα θερμοκήπια αγγουριών και γνώρισα σημαντικούς ανθρώπους. Εκεί κατάλαβα ότι το μέλλον στην παραγωγή κηπευτικών θερμοκηπίου είναι η υδροπονία.
Στην αρχή ήμουν εντελώς μόνος γιατί τότε δεν υπήρχε εμπειρία για την υδροπονία στην περιοχή. Έκανα παραγωγή με ελαφρόπετρα αντιμετώπισα πολλά προβλήματα που μόνος μου κατάφερα να τα ξεπεράσω. Τότε έλεγα για εξοικονόμηση ενέργειας, λίπανσης και νερού άρδευσης.
Το 2024 δικαιώθηκα γιατί βλέπουμε πόσο αυξήθηκε η ενέργεια, το κόστος λίπανσης και η ξηρασία τι προβλήματα δημιούργησε στην άρδευση των καλλιεργειών. Κάτι ακόμη που ξεκινήσαμε να κάνουμε είναι η μερική ανακύκλωση στο νερό άρδευσης.
Ερ. Πως βλέπετε το πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός για επενδύσεις σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες με 600 εκ. ευρώ
Σαν μέτρο είναι θετικό και πάει προς την σωστή κατεύθυνση. Θα πρέπει όμως οι επενδύσεις να γίνουν από Έλληνες παραγωγούς ή μέσω παραγωγών σε συνεταιριστικά σχήματα.
Δεν πρέπει οι επενδυτές να είναι οι μεγάλες εταιρείες, που αύριο μπορεί να πουληθούν ή να συγχωνευτούν με πολυεθνικές.
Δεν θα πρέπει η παραγωγή τροφίμων στην χώρα μας να φύγει από τα χέρια των Ελλήνων παραγωγών. Τότε δεν θα μπορεί να υπάρξει κανένας έλεγχος του κράτους σε αυτούς τους ομίλους και στο τι και πως το παράγουν.
Οι ισχυροί άνεμοι του περασμένου Σαββατοκύριακου άφησαν πίσω τους πολλές ζημιές σε θερμοκήπια και ελαιώνες στην περιοχή της Ιεράπετρας. Θερμποκήπια καταστράφηκαν ολοσχερώς μαζί με την φυτική παραγωγή τους.
Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Μιχάλης Βιαννιτάκης, Γραμματέας του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, «για τις ζημιές στο πάγιο κεφάλαιο στο παρελθόν έδιναν αποζημιώσεις μέσω των ΠΣΕΑ αλλά τώρα είναι στην αρωγή του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Για την φυτική παραγωγή που καταστράφηκε ο ΕΛΓΑ έχει βάλει ένα «φίλτρο» που λέει ότι για να πληρωθεί αποζημίωση θα πρέπει να έχει γίνει ζημιά τουλάχιστον στο 30% της έκτασης.
Μιλάμε ότι θα έπρεπε να είχαν ζημιά 6.000 στρέμματα με θερμοκήπια κάτι που δεν είναι δυνατόν να συμβεί εκτός αν έχουμε κάποια θεομηνία.
Επειδή οι παραγωγοί θερμοκηπίων δεν έχουν ποτέ αποζημιωθεί από τον ΕΛΓΑ για αυτό οι περισσότεροι ζητούν απαλλαγή ασφάλισης.
Στη διαβούλευση για την τροποποίηση του Ασφαλιστικού Κανονισμού καταθέσαμε πρόταση να μην υπάρχει αυτή η ρήτρα του 30% που λειτουργεί κατά των παραγωγών που έχουν πάθει ζημιά. Είναι σαν να πάθεις ζημιά σε ένα φανάρι του αυτοκινήτου σου και η ασφαλιστική να μην σε αποζημιώσει επειδή δεν έπαθε ζημιά το 30% του οχήματος.
Έχουμε τονίσει στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ ότι ο ΕΛΓΑ θα πρέπει να σταματήσει να αποτελεί ένα ψηφοθηρικό εργαλείο στα χέρια της κάθε κυβέρνησης και προκαλούμε να δημοσιοποιήσει ο Οργανισμός Ασφάλισης τις περιοχές και τις καλλιέργειες που έχει αποζημιώσει τα τελευταία χρόνια».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την χρηματοδότηση για το 2024 των προγραμμάτων προώθησης αγροτικών προϊόντων τόσο στην ΕΕ όσο και στην παγκόσμια αγορά.
Οι εκστρατείες προώθησης θα λάβουν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 142,6 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2024.
Η φετινή πρόσκληση χρηματοδότησης συγκέντρωσε 162 προτάσεις εκστρατειών, οι οποίες περιλάμβαναν μια σειρά θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών προϊόντων, των φρέσκων προϊόντων και των συστημάτων πιστοποίησης ποιότητας της ΕΕ.
Μετά από τις αξιολογήσεις ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει 75 εκστρατείες εκ των οποίων:
- 58 είναι τα λεγόμενα «απλά» προγράμματα που υλοποιούνται από έναν ή περισσότερους οργανισμούς από την ίδια χώρα της ΕΕ, και
- 17 είναι τα λεγόμενα προγράμματα «σύνθετα» που υλοποιούνται από τουλάχιστον δύο εθνικές οργανώσεις από τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, ή από έναν ή περισσότερους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.
Οι επιλεγμένες προτάσεις αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ, ενώ παράλληλα ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Επιπλέον, οι εκστρατείες θα υλοποιηθούν σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βιολογική παραγωγή, διασφαλίζοντας την τήρηση αυστηρών προτύπων ασφάλειας και ποιότητας.
Η συγχρηματοδότηση της ΕΕ για τα «απλά» προγράμματα θα ανέλθει σε 94 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερες από τις μισές εκστρατείες θα επικεντρωθούν σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και ο Καναδάς.
Τα «σύνθετα» προγράμματα θα συγχρηματοδοτηθούν με 48,6 εκατ. ευρώ. Οι επιτυχόντες προέρχονται από 13 κράτη μέλη. Οι αιτήσεις που θα γίνουν δεκτές θα επικεντρωθούν τόσο στην εσωτερική όσο και στην αγορά εκτός ΕΕ. Το 59% του προϋπολογισμού θα διατεθεί σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία.
Τα προγράμματα που επιλέχθηκαν θα αρχίσουν να υπογράφουν τις συμφωνίες επιχορήγησης τον Δεκέμβριο του 2024, ξεκινώντας τη δραστηριότητά τους από τον Ιανουάριο του 2025.
Δείτε τα προγράμματα (εδώ)
Νέες ευκαιρίες χρηματοδότησης το 2025
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι ενδιαφερόμενοι να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση, πρέπει να παραμείνουν ενημερωμένοι ακολουθώντας τη σελίδα για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων της ΕΕ (εδώ)
Η Ισπανική αγροτική Ένωση Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Οργανώσεων (COAG) ζήτησε από την κυβέρνηση της χώρας την άμεση αναστολή της εμπορικής συμφωνίας για τα γεωργικά θέματα μεταξύ ΕΕ και Μαρόκου.
Οι Ισπανοί αγρότες βγαίνουν στους δρόμους και ζητούν την άμεση κατάργηση της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το Μαρόκο μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΕ) τον περασμένο μήνα που ακύρωσε την εμπορική συμφωνία των δύο πλευρών.
Η εν λόγω συμφωνία, που τροποποιήθηκε το 2019, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό δικαστήριο παραβιάζει τις αρχές της αυτοδιάθεσης, καθώς το Μαρόκο μπορούσε να εξάγει αγροτικά προϊόντα της Δυτικής Σαχάρας, χωρίς να έχει τη συγκατάθεσή του λαού της.
Το δικαστήριο του Λουξεμβούργου ακύρωσε τις εμπορικές συμφωνίες αλιείας και γεωργικών προϊόντων, αφού διαπίστωσε ότι η ρητή συναίνεση του λαού της Δυτικής Σαχάρας δεν είχε ζητηθεί, όμως χορήγησε περίοδο χάριτος ενός έτους για να αποφευχθεί οποιαδήποτε διαταραχή της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
Τα ισπανικά αγροτικά συνδικάτα όμως διαφωνούν με μια άλλη πτυχή της συμφωνίας, δηλαδή ότι επιτρέπει τον αθέμιτο ανταγωνισμό από Μαροκινούς παραγωγούς που δεν χρειάζεται να τηρούν τα ίδια πρότυπα με αυτά που έχουν οι αγρότες της ΕΕ.
Ο κ. Andrés Góngora, υπεύθυνος του τομέα οπωροκηπευτικών της COAG, δήλωσε ότι «εάν η απόφαση κρίνει ότι η συμφωνία δεν είναι νόμιμη, η ΕΕ δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια και να διατηρήσει μια παράνομη συμφωνία σε ισχύ για 12 ακόμη μήνες, για να ευνοήσει ορισμένες εμπορικές εταιρείες, ενώ οι Ισπανοί παραγωγοί συνεχίζουν να χάνουν ην κερδοφορία τους. Η COAG απαιτεί επίσης από την ισπανική κυβέρνηση να τοποθετηθεί υπέρ των παραγωγών και να πιέσει την ΕΕ να ακυρώσει τη συμφωνία. Το ημερομίσθιο στο Μαρόκο είναι περίπου 8 ευρώ, ενώ το κόστος στην Ισπανία είναι 10 ευρώ την ώρα».
Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας αναμένεται να μειωθούν την περίοδο εμπορίας 2024/25 λόγω μειωμένων παραγωγών, λιγότερων αποθεμάτων και των συνεχιζόμενων προβλημάτων της ναυτιλίας στην Μαύρη Θάλασσα. Αυτό αναφέρει η υπηρεσία του USDA (Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ) από το γραφείο του Κιέβου.
Σύμφωνα με αυτές τις προβλέψεις, οι συνολικές εξαγωγές καλαμποκιού της Ουκρανίας, την περίοδο 2024/2025, προβλέπεται τώρα να μειωθούν κατά 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σε 17,8 εκατομμύρια τόνους.
Η υπηρεσία του USDA υπολόγισε τις εξαγωγές σιταριού το 2024/2025 σε 15,2 εκατομμύρια τόνους, οι οποίες φαίνεται να είναι μειωμένες κατά 18%.
Οι εξαγωγές κριθαριού προβλέπεται να μειωθούν κατά 19% στους 2 εκατ. τόνους.
Επίσης το USDA προσδιόρισε την φετινή παραγωγή ουκρανικού καλαμποκιού στους 23,3 εκατομμύρια τόνους, η οποία ήταν μειωμένη κατά 25% σε σχέση με την παραγωγή που υπήρξε το 2023/2024.
Η παραγωγή κριθαριού μειώθηκε, κατά 5%, σε σχέση με πέρυσι, στους 5,5 εκατομμύρια τόνους, ενώ το ουκρανικό σιτάρι παρέμεινε σταθερό στους 22,3 εκατομμύρια τόνους.
Πάντως ήδη έχουν παρουσιαστεί προβλήματα στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Ιανουάριο μέχρι Οκτώβριο του 2024, από το λιμάνι της Κωνστάντζας στη Ρουμανία έγιναν εξαγωγές 5,6 εκατομμύρια τόνους ουκρανικών σιτηρών, μειωμένες κατά 52% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023. Μόνο τον μήνα Οκτώβριο έγιναν εξαγωγές της τάξης των 490.000 τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω της Κωνστάντζας.
Πάντως, λόγω της ρωσικής εισβολής και του ναυτικού αποκλεισμού της Οδησσού και άλλων ουκρανικών λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας, η δυνατότητα εξαγωγών της Ουκρανίας έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες.
Την τελευταία 5ετία μειώθηκε η παραγωγή και οι εξαγωγές κηπευτικών της Ισπανίας, ενώ αυξήθηκαν οι εισαγωγές της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Διατροφής (MAPA), τα κηπευτικά θερμοκηπίου μειώθηκαν κατά 1% στην παραγωγή και 2,8% στις εξαγωγές, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 13%.
Τα υπαίθρια κηπευτικά μειώθηκαν κατά 7,8% στην παραγωγή και 1,6% στις εξαγωγές, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 12,7%.
Ειδικότερα, η ισπανική παραγωγή λαχανικών θερμοκηπίου της περιόδου 2023/2024 (Σεπτέμβριο 2023 έως τον Αύγουστο 2024), που περιλαμβάνει την παραγωγή ντομάτας, πιπεριάς, αγγουριού, κολοκυθιού και μελιτζάνας, ανήλθε σε 4,29 εκατομμύρια τόνους, που αντιπροσωπεύει μείωση 1%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των πέντε τελευταίων ετών.
Οι εξαγωγές μειώθηκαν σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, κατά 2,8%, φτάνοντας τους 2,7 εκατ. τόνους, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν, κατά 13,2%, φτάνοντας στους 326.003 τόνους.
Η ισπανική παραγωγή υπαίθριων λαχανικών (μαρούλι, μπρόκολο, κουνουπίδι, αγκινάρα, κρεμμύδι, σκόρδο, καρότο και καλοκαιρινή ντομάτα), ανήλθε σε 4 εκατομμύρια τόνους, κατά 7,8%, λιγότερο σε σχέση με τον μέσο όρο των πέντε τελευταίων ετών.
Όσον αφορά τις εξαγωγές και σε σύγκριση με την ίδια περίοδο, διαμορφώθηκαν στους 2,4 εκατ. τόνους, μειωμένες κατά 1,6%. Αντίθετα οι εισαγωγές, αυξήθηκαν, κατά 12,7%, φτάνοντας τους 545.681 τόνους.
Η Ισπανία είναι ο κορυφαίος προμηθευτής λαχανικών θερμοκηπίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ποσοστό 35% της αγοράς στα πέντε κύρια προϊόντα (ντομάτα, πιπεριά, κολοκυθάκια, μελιτζάνα και αγγούρι), τόσο σε όγκο όσο και σε αξία.
Στα υπαίθρια το μαρούλι είναι το κύριο εξαγωγικό προϊόν και αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% της προσφοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως αναφέρει η Ισπανική Ομοσπονδία Ενώσεων Παραγωγών και Εξαγωγέων Φρούτων και Λαχανικών (FEPEX), αν και το ισοζύγιο της τελευταίας σεζόν (2023/2024) έχει βελτιωθεί σε ορισμένες παραμέτρους, η πτωτική τάση της ισπανικής παραγωγής και εξαγωγής λαχανικών είναι πολύ ανησυχητική και η απώλεια μεριδίου αγοράς στο εξωτερικό για κάποια προϊόντα, όπως οι ντομάτες είναι ιδιαίτερα ανησυχητική.
Μάλιστα τονίζει ότι την τελευταία δεκαετία, το μερίδιο αγοράς της ισπανικής ντομάτας μειώθηκε σε όλες τις κύριες αγορές της Ευρώπης εκτός από της Γερμανίας.
Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στον ισχυρό ανταγωνισμό από τρίτες χώρες και ιδιαίτερα από το Μαρόκο, το οποίο έχει καταφέρει να κερδίσει πολλές αγορές από την Ισπανία.
Παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο οι εξαγωγές ισπανικής ντομάτας πριν από 5 χρόνια ήταν στους 112.140 τόνους, μειώθηκαν στους 60.682 τόνους και το 2023 έφτασαν στους 58.171 τόνους.
Την ίδια περίοδο, οι εξαγωγές μαροκινής ντομάτας στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν από 55.594 τόνους το 2018 στους 144.316 τόνους το 2022.
Αλλαγές ετοιμάζει η αλβανική κυβέρνηση στα υγειονομικά πιστοποιητικά που χρησιμοποιούνται για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων τα οποία εισάγει από την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διαδικασία ελληνικών εξαγωγών τροφίμων ζωϊκής προέλευσης και ζώντων ζώων στην Αλβανία σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, ισχύουν και χρησιμοποιούνται τα υγειονομικά πιστοποιητικά για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης και ζώντων ζώων που εκδίδονται επίσημα από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές στην Ελλάδα και τα οποία έχουν συμφωνηθεί αμοιβαία από τις δύο χώρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, η αρμόδια αλβανική αρχή πρότεινε νέα υγειονομικά κτηνιατρικά πιστοποιητικά με τις εξής τεχνικές λεπτομέρειες:
- Επίσημο έμβλημα της χώρας
- Επίσημη μετάφραση στην ελληνική
Ωστόσο, επειδή η όλη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των νέων πιστοποιητικών, της μετάφρασής τους και της διάχυσης της πληροφορίας σε όλες τις κτηνιατρικές μονάδες πιστοποίησης και τα εμπλεκόμενα μέρη, είναι αρκετά χρονοβόρα, καθίσταται δύσκολη η άμεση εφαρμογή του.
Για το λόγο αυτό και μέχρι να οριστικοποιηθούν όλες οι ρυθμίσεις μεταξύ των δύο αρμόδιων αρχών, προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν καθυστερήσεις και αρνητικές επιπτώσεις σε συνθήκες μεταφοράς ζώων ζητήθηκε από ελληνικής πλευράς μία μεταβατική περίοδος.
Οι αλβανικές αρχές βρίσκονται σε άμεση και συνεχή επικοινωνία με την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ελλάδα, προκειμένου να διασφαλισθεί η ομαλή και απρόσκοπτη διέλευση των εμπορευμάτων από τα σύνορα.
Η αρμόδια αλβανική Υπηρεσία διευκρίνισε ότι προκειμένου αποφευχθούν καθυστερήσεις, αρκεί επί του παρόντος όπως ελληνικές αρχές συμπεριλάβουν το επίσημο έμβλημα της αρμόδιας Υπηρεσίας, ενώ η μετάφραση στην ελληνική μπορεί να ακολουθήσει σε δεύτερη φάση.
Διήμερη επίσημη επίσκεψη, στην Αθήνα, πραγματοποιεί η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου, Δρ. Μαρία Παναγιώτου, κατά τη διάρκεια της οποίας θα συναντηθεί με τον Έλληνα Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα.
Να θυμίσουμε πάντως ότι η η Κύπρος έχει εισαγάγει μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως βρεφικό γάλα, πάνες για βρέφη και ενήλικες, προϊόντα γυναικείας υγιεινής και επιλεγμένα φρούτα και λαχανικά, με ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Το Τμήμα Φορολογίας της χώρας ανακοίνωσε ότι ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ θα ισχύει για τις κατηγορίες βασικών αγαθών όπως ορίζεται στο Υπουργικό Διάταγμα (ΚΔΠ 349/2024).
Τα φρέσκα ή διατηρημένα με απλή ψύξη λαχανικά που περιλαμβάνονται στην κατηγορία μηδενικού συντελεστή περιλαμβάνουν πατάτες, ντομάτες, κρεμμύδια, ασκαλώνια, σκόρδο, πράσα, λάχανα, κουνουπίδι, μπρόκολο, μαρούλι, καρότα, γογγύλια, παντζάρια, αγγούρια και όσπρια όπως μπιζέλια και φασόλια.
Η κατηγορία φρούτων περιλαμβάνει μπανάνες, σύκα, εσπεριδοειδή, όπως πορτοκάλια, μανταρίνια, κλημεντίνες, γκρέιπφρουτ και λεμόνια, σταφύλια, πεπόνια, καρπούζια, μήλα, αχλάδια, βερίκοκα, ροδάκινα, κεράσια, νεκταρίνια, δαμάσκηνα, φράουλες και ακτινίδια.
Η φορολογική απαλλαγή ισχύει για συγκεκριμένους κωδικούς εμπορευμάτων, όπως περιγράφεται στο διάταγμα τόσο για τις κατηγορίες φρούτων όσο και λαχανικών.
Την υπογραφή της προδημοσίευσης της Παρέμβασης Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής» για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε Θερμοκήπια, Δικτυοκήπια και Θαλάμους Μανιταριών, ανακοίνωσαν ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας και ο Γενικός Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρης Παπαγιαννίδης.
Με επενδύσεις από 150.000 ευρώ έως και 1 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) και επιδότηση έως 70%, καθώς και με τη δυνατότητα ενίσχυσης αγοράς γης, τρακτέρ και παρελκόµενων, προβλέπονται στο θεσµικό πλαίσιο του Μέτρου που αναµένεται να προκηρυχθεί αρχές του 2025.
Ως ημερομηνία λήξης της επιλεξιμότητας των δαπανών ορίζεται η 31η Δεκεμβρίου 2029.
Στόχος της Παρέμβασης
Στόχος της Παρέμβασης είναι η ίδρυση γεωργικών εκμεταλλεύσεων με στόχο τον εκσυγχρονισμό της καλλιέργειας των κηπευτικών με ταυτόχρονη μετατόπιση σε καλλιεργητικές πρακτικές υψηλότερης προστιθέμενης αξίας μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας της μεθόδου καλλιέργειας και την μείωση των εισροών. Η παρέμβαση είναι εμβληματική για τον πρωτογενή τομέα και θεωρείται πολύ σημαντική για τον μετριασμό των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή.
Επιλέξιμοι υποψήφιοι
Επιλέξιμες είναι οι αιτήσεις που υποβάλλονται από φυσικά πρόσωπα εγγεγραμμένα στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων καθώς και από νομικά πρόσωπα και συλλογικά σχήματα του αγροτικού συνεταιριστικού δικαίου.
Επιλέξιμες επενδύσεις
Η επιλεξιμότητα αφορά τις εξής κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών:
1. Ανέγερση, επέκταση και εκσυγχρονισμός προσπελάσιμων στεγάστρων. Ενισχύονται αποκλειστικά τα θερμοκήπια και οι κλειστοί θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών της ΥΑ 2243/333582/27.11.2020 (Β’ 5432), τα δικτυοκήπια της ΚΥΑ 2244/333595/09.12.2020 (Β’ 5430) και οι εγκαταστάσεις φυτικής παραγωγής τύπου υψηλού ΤΟΛ συγκεκριμένων προδιαγραφών.
2. Κατασκευές και αγορά γης για την εξυπηρέτηση των ανωτέρω κατασκευών και ιδίως, αποθήκες και λοιποί αποθηκευτικοί χώροι, εγκαταστάσεις προετοιμασίας προϊόντων για πρώτη πώληση όπως ψυγεία, διαλογητήρια, πλυντήρια κ.α., αγορά γης για την εγκατάσταση των επιλέξιμων κατασκευών και μέχρι 10% επί των επιλέξιμων δαπανών, ομβροδεξαμενές κ.α.
3. Μηχανολογικός εξοπλισμός που ενσωματώνεται στις ανωτέρω κατασκευές όπως, υδροπονικά συστήματα, συστήματα θέρμανσης και ψύξης, συστήματα σκίασης, αυτοματισμοί, φίλτρα, διαχείριση αποβλήτων κ.α.
4. Ο εξοπλισμός φυτικής παραγωγής και παραγωγής μανιταριών ο οποίος χρησιμοποιείται αποκλειστικά εντός των επιλέξιμων κατασκευών, όπως, μηχανήματα προετοιμασίας εδάφους, σποράς, μεταφύτευσης, συλλογής, φυτοπροστασίας, υδρονέφωσης, μικροί γεωργικοί ελκυστήρες (ηλεκτρικοί και συμβατικοί), αισθητήρες κ.λπ.
5. Οι δαπάνες που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και μέχρι 30% (αθροιστικά) επί των επιλέξιμων δαπανών υπό την προϋπόθεση ότι καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες των επιλέξιμων εγκαταστάσεων.
6. Οι γενικές δαπάνες, στις οποίες περιλαμβάνονται δαπάνες λήψης υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου.
7. Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες ΦΠΑ, φόρων και τελών, απλής αντικατάστασης, απόκτησης μεταχειρισμένων επενδυτικών αγαθών, εργασιών και υλικών συντηρήσεων, ενοικίασης και συντήρησης εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, αγοράς δικαιωμάτων, αγοράς αναλωσίμων, αγοράς εργαλείων, σύνδεσης με δίκτυα, χρηματοοικονομικών εξόδων, οι δαπάνες που δεν δύναται να επαληθευτούν, οι δαπάνες αυτοτιμολόγησης / αυτοπαράδοσης κ.λπ.
Προϋπολογισμός Παρέμβασης και όρια προϋπολογισμού επενδύσεων
Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης (δημόσια δαπάνη) ανέρχεται στα 150.000.000 ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και την Ελλάδα. Αναμένεται να δοθεί υπερδέσμευση, ανάλογα με τη ζήτηση της παρέμβασης, λόγω της εξαιρετικής σημασίας του μέτρου που είναι εμβληματικό για τον πρωτογενή τομέα. Με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος ο προϋπολογισμός θα κατανεμηθεί στις Περιφέρειες της Χώρας.
Ένταση στήριξης
Ανάλογα με τον τύπο της επένδυσης, την ιδιότητα του υποψηφίου και τον τόπο έδρας ή μόνιμης κατοικίας του, η ένταξη στήριξης διαμορφώνεται από 50% έως 70%.
Βαθμολογία
Το μέτρο είναι ανταγωνιστικό, δηλαδή κάθε αίτηση βαθμολογείται ξεχωριστά και ύστερα από την συνολική αξιολόγηση κατατάσσεται σύμφωνα με τη βαθμολογία της. Στην περίπτωση μη επάρκειας πόρων, εγκρίνονται κατά προτεραιότητα οι αιτήσεις με την υψηλότερη βαθμολογία ενώ οι υπόλοιπες αιτήσεις απορρίπτονται. Οι αρχές των κριτηρίων επιλογής είναι:
- Η ιδιότητα του επαγγελματία γεωργού.
- Η συμμετοχή σε συλλογικά σχήματα αγροτών.
- Η συνέργεια με την παρέμβαση της πρώτης εγκατάστασης γεωργών νεαρής ηλικίας και της συμπληρωματικής ενίσχυσης για γεωργούς νεαρής ηλικίας.
- Η ηλικία του εν δυνάμει δικαιούχου, με προτεραιότητα στους νεαρότερους εν δυνάμει δικαιούχους.
- Για τα νομικά πρόσωπα η προέλευση των ακαθάριστων εσόδων και η ιδιότητα του κατόχου γεωργικής εκμετάλλευσης.
- Η αναλογία ύψους προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου με την τυπική απόδοση υφιστάμενης εκμετάλλευσης.
- Η χρηματοοικονομική ικανότητα υποψηφίου.
- Η αξιοποίηση εξοπλισμού τεχνολογίας αιχμής (ενδεικτικά, υδροπονία, αεροπονία, αυτοματοποίηση, ψηφιοποίηση, γεωργία ακριβείας).
- Φιλοπεριβαλλοντικές επενδύσεις όπως ΑΠΕ, ηλεκτροκίνηση αυτοκινούμενων οχημάτων κ.λπ.
- Η παραγωγή προϊόντων με Ευρωπαϊκά σήματα ποιότητας.
- Το εκπαιδευτικό επίπεδο και επαγγελματική εμπειρία υποψηφίου ή νόμιμου εκπροσώπου του.
- Η κατηγορία περιοχής παρέμβασης. Μεταξύ άλλων, προτεραιότητα δίνεται σε περιοχές που έχουν πληγεί από τις επιπτώσεις των φαινομένων που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, στα νησιά με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους, καθώς επίσης και σε ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, περιοχές απολιγνιτοποίησης.
Περίοδος υποβολής
Η περίοδος υποβολής θα καθοριστεί στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας δήλωσε: «Η ανάπτυξη των θερμοκηπιακών καλλιεργειών αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για τη χώρα μας, διότι η βιώσιμη και αποδοτική γεωργία είναι το μέλλον της αγροτικής παραγωγής στην Ελλάδας. Σήμερα με την υπογραφή της προδημοσίευσης της Παρέμβασης Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής» για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε Θερμοκήπια, Δικτυοκήπια και Θαλάμους Μανιταριών γίνεται το πρώτο και ουσιαστικό βήμα. Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να επενδύσει στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, γιατί μέσω αυτών δίνουμε νέα δυναμική στην ελληνική γεωργία, εξοικονομούμε πόρους σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για το περιβάλλον και το κλίμα, δημιουργούμε ευκαιρίες και νέες θέσεις εργασίας και ενισχύουμε την αυτάρκεια και την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας».
Μεγάλο άλμα έκαναν οι τουρκικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το πρώτο 9μηνο του 2024.
Όπως ανέφερε ο κ. Mustafa Gültepe, πρόεδρος της Ένωσης Εξαγωγέων Τουρκίας (TİM), «κατά τους πρώτους 9 μήνες του 2024, η Τουρκία σημείωσε εντυπωσιακή επιτυχία στις εξαγωγές φρούτων, παραδίδοντας προϊόντα αξίας άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων ΗΠΑ (924 εκατ. ευρώ) σε 115 χώρες. Το επόμενο διάστημα θα επικεντρωθούμε κυρίως σε μεγάλες αγορές με υψηλές εισαγωγικές δυνατότητες. Αυτή η αύξηση των τουρκικών εξαγωγών δείχνει την στρατηγική σημασία της τουρκικής γεωργίας και την αυξανόμενη ζήτηση για γεωργικά προϊόντα στην παγκόσμια αγορά. Μέσα σε οκτώ μήνες, οργανώσαμε 91 εμπορικές αποστολές με τις εξαγωγικές ενώσεις μας και στοχεύουμε να αυξήσουμε αυτόν τον αριθμό σε 150 μέχρι το τέλος του έτους».
Τα κύρια φρούτα που εξάγει η Τουρκία είναι τα εσπεριδοειδή, τα μήλα, τα ρόδια, τα κεράσια κ.α.
Βασικοί προμηθευτές των τουρκικών αγροτικών προϊόντων είναι οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (δεν έχουν δασμούς), η Μέση Ανατολή και η Ρωσία. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση των εξαγωγών σε ασιατικές χώρες, ιδιαίτερα στην Κίνα και τη Νότια Κορέα. Επίσης έχει κερδίσει μεγάλο μερίδιο στις αγροτές των χωρών της Αφρικής.
Η Τουρκία συνεχίζει να θέτει φιλόδοξους στόχους για την περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών φρούτων. Οι αρχές της χώρας σκοπεύουν να ενισχύσουν τις θέσεις τους στις ήδη ανεπτυγμένες αγορές (π.χ. BRICS).
Αναμένεται επίσης ότι η ανάπτυξη σύγχρονων συστημάτων logistics και η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στον αγροτοβιομηχανικό τομέα θα συμβάλουν στην περαιτέρω αύξηση του όγκου των εξαγωγών στο άμεσο μέλλον.
Οι συνεχόμενες απεργιακές κινητοποίησεις σε όλες τις κατηγορίες πλοίων της ακτοπλοΐας, που ανακοίνωσε η διοίκηση της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας (ΠΝΟ), έχουν δημιουργήσει προβλήματα στο εμπόριο αγροτικών προϊόντων της Κρήτης.
Σημειώνεται ότι η ΠΝΟ ζητά την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας για το 2025, με αυξήσεις 12%, ενώ οι ακτοπλόοι αντιπρότειναν 3%.
Από την πλευρά του ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας σε επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνηση ζητά την απρόσκοπτη μετακίνηση για την Περιφέρεια Κρήτης.
Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Με την παρούσα επιστολή θα θέλαμε να σας εκφράσουμε την έντονη δυσαρέσκεια μας καθώς τις τελευταίες μέρες, οι κάτοικοι της Κρήτης δεν έχουν το δικαίωμα στην ελεύθερη μετακίνηση προς την ηπειρωτική Ελλάδα.
Το γεγονός αυτό από μόνο του δεν συνάδει καθόλου με το μοντέλο ανάπτυξης το οποίο παρουσιάζει και υλοποιεί η Κυβέρνηση, αφού η ελάχιστη υποχρέωση και καθήκον της Πολιτείας είναι να εξασφαλίζει την απρόσκοπτη μετακίνηση των πολιτών της εντός της χώρας.
Επειδή στην Κρήτη πέραν της ανάγκης μετακίνησης των κατοίκων, υπάρχει και η ανάγκη μεταφοράς στα αγροτικά προϊόντα, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στο εξαγωγικό ισοζύγιο της χώρας.
Επειδή η αγροτική οικονομία και γενικότερα οικονομία της Κρήτης εξαρτάται από την ελεύθερη έλευση πολιτών και εμπορευμάτων προς την υπόλοιπη Ελλάδα και Ευρώπη.
Επειδή ως αγρότες στην Περιφέρεια Κρήτης αισθανόμαστε ΜΗ ασφαλής με την ισχύουσα κατάστασης και επειδή δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό
Σας ενημερώνουμε ότι ήδη έχουν κινηθεί νομικές διαδικασίες με αποδέκτες όλους τους εμπλεκόμενους που δημιουργούν, συντηρούν και δεν αποτρέπουν αυτή την κατάσταση και που έχει σαν συνέπεια την τεράστια οικονομική καταστροφή στους αγρότες της Κρήτης.
Αναμένουμε τις ενέργειες σας για την αντιστροφή αυτής της θλιβερής εικόνας στην Ελλάδα του 2024».
Συνεχίζονται οι αντιδράσεις για τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν από την εμπορική συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Mercosur, που ετοιμάζεται να ολοκληρωθεί στη συνεδρίαση της G20, η οποία θα γίνει στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας, στις 18-19 Νοεμβρίου.
Η ομάδα κρατών Mercosur αφορά τις αγορές της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Παραγουάης, της Ουρουγουάης και της Βολιβίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται αυτή την περίοδο ένα νέο «ταμείο» στον προϋπολογισμό της για την αποζημίωση των γεωργών και των κτηνοτρόφων για τυχόν αρνητικές επιπτώσεις από την συμφωνία ΕΕ-Mercosur.
Όμως σε αυτό το μέτρο αντιδρούν οι αγροτοσυνδικαλιστικές ευρωπαϊκές οργανώσεις Copa και Cogeca, που υποστηρίζουν ότι η σύσταση ενός «ταμείου αποζημίωσης» είναι μια γρήγορη αλλά όχι γνήσια λύση στα προβλήματα που θα φέρει η συμφωνία.
Και προσθέτουν: «η προοπτική μιας εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Mercosur αντιτίθεται σθεναρά από τους ευρωπαϊκούς τομείς αγροτικών προϊόντων διατροφής μας, οι οποίοι την καταγγέλλουν ως ξεπερασμένη και ασυνάρτητη.
Αυτή η συμφωνία θα διευκόλυνε την εισαγωγή αγροδιατροφικών προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά που απέχουν πολύ από τα πρότυπα που επιβάλλονται στους ευρωπαίους παραγωγούς και κατασκευαστές (καλή μεταχείριση των ζώων, εργατική νομοθεσία κ.α.), με αποτέλεσμα έναν αθέμιτο ανταγωνισμό για τους κλάδους της αγροτικής παραγωγής της ΕΕ.
Απαντώντας σε αυτούς τους επικριτές, φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τώρα τη δημιουργία «ταμείου αποζημίωσης» για τους αγρότες της ΕΕ. Αυτό μόνο ως πρόκληση θα μπορούσε να εκληφθεί από την πλευρά μας.
Μια «αποζημίωση» δεν επιλύει τα προβλήματα αυτής της εμπορικής συμφωνίας, όπως τέθηκαν από τους κλάδους μας και από μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων καταναλωτών, συνδικαλιστικών οργανώσεων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, σχετικά με την ανάγκη για πραγματική αμοιβαιότητα μεταξύ των δύο πλευρών, όσον αφορά τα πρότυπα παραγωγής και τους κινδύνους για την τόνωση της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της απώλειας βιοποικιλότητας
Αντί να κάνει τέτοιες προτάσεις, η Επιτροπή θα πρέπει αντ' αυτού να λάβει σοβαρά υπόψη της τα συμπεράσματα για το εμπόριο γεωργικών προϊόντων διατροφής που προέκυψαν από την έκθεση για τον «Στρατηγικό Διάλογο και το Μέλλον της Γεωργίας της ΕΕ», η οποία υπογραμμίζει την ανάγκη η Επιτροπή «να αναλάβει μια ολοκληρωμένη αναθεώρηση των διαπραγματευτικών στρατηγικών της» καθώς και την ανάγκη για υψηλότερο επίπεδο αμοιβαιότητας».
Οι προσβολές από τον φυλλορύκτη της τομάτας (Tuta absoluta) έχουν πλήξει σημαντικά την ελληνική παραγωγή τομάτας τα τελευταία χρόνια. Αλλά με τη βοήθεια ενός καινοτόμου βιοεντομοκτόνου, ορισμένοι παραγωγοί αρχίζουν να έχουν το πάνω χέρι ενάντια σε αυτό το καταστροφικό εχθρό.
«Το πρόβλημα του φυλλορύκτη της τομάτας στη Μεσόγειο έχει γίνει τεράστιο, προκαλώντας ζημιές έως και 100% της συγκομιδής των παραγωγών», δήλωσε η Βίκυ Τριανταφυλλίδου, γεωπόνος της Oxygen AgroShield.
«Δυστυχώς, το έντομο έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα σε πολλές ομάδες χημικών ουσιών που είναι διαθέσιμες για την καταπολέμησή του και οι αγρότες χρειάζονται επειγόντως αποτελεσματικές, νέες εναλλακτικές λύσεις που να είναι επίσης βιώσιμες».
Αναγνωρίζοντας αυτή την ανάγκη, η Ελλάδα νωρίτερα φέτος έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που χορήγησε κατά παρέκκλιση άδεια χρήσης στο SPEAR® LEP, ένα νέο βιοεντομοκτόνο της αμερικανικής εταιρείας Vestaron Crop Protection. Σε μελέτες που διεξήχθησαν στην Ευρώπη και αλλού, το προϊόν αποδείχθηκε αποτελεσματικό κατά του φυλλορύκτη της τομάτας και άλλων λεπιδοπτέρων, ενώ παράλληλα είναι ήπιο για τους ανθρώπους και τους επικονιαστές.
Τα δεδομένα αποτελεσματικότητας συνεχίζουν να συλλέγονται, αλλά οι καλλιεργητές τομάτας που χρησιμοποιούν το προϊόν σε όλη την Ελλάδα δήλωσαν ότι τα πρώτα αποτελέσματα είναι άκρως ελπιδοφόρα.
Δείτε βίντεο με Έλληνες καλλιεργητές τομάτας να μοιράζονται τις εμπειρίες τους με το SPEAR LEP:
Αποτελεσματικότητα και ανθεκτικότητα
Πριν από την κατά παρέκκλιση έγκριση του SPEAR LEP τον Φεβρουάριο του 2024, ο Γρηγόρης Σμυρνής, γεωπόνος - παραγωγός ο οποίος ελέγχει 40 εκτάρια τομάτας στα Φιλιατρά, χρησιμοποιούσε συνδυασμό βιολογικών και χημικών σκευασμάτων για την καταπολέμηση του φυλλορύκτη της τομάτας με μικτά αποτελέσματα.
«Σε γενικές γραμμές ο έλεγχος ήταν δύσκολος, επειδή όλο αυτό το διάστημα το έντομο αποκτούσε ανθεκτικότητα, ιδίως στα χημικά σκευάσματα», δήλωσε ο Σμυρνής.
«Ήμασταν από τους πρώτους που δοκιμάσαμε το SPEAR LEP στην Ελλάδα και ειδικά στις αρχικές εφαρμογές είδαμε αποτελέσματα που δεν είχαμε ξαναδεί, τόσο από πλευράς αποτελεσματικότητας όσο και από πλευράς διάρκειας. Είχαμε καλή εμπειρία και καλά σχόλια από τους πελάτες μας, γι' αυτό συνεχίζουμε να το παρακολουθούμε στις καλλιέργειες, σε διαφορετικές περιπτώσεις και διαφορετικές πιέσεις εντόμων».
Ο Νίκος Νικολαΐδης, γεωπόνος - παραγωγός από την περιοχή της Θεσσαλονίκης, ο οποίος ελέγχει 20 εκτάρια τομάτας, ανέφερε μια παρόμοια θετική εμπειρία.
«Άρχισα να χρησιμοποιώ το SPEAR πριν από τέσσερις μήνες, μόλις πήρε την άδεια έκτακτης ανάγκης, και μπορώ να πω ότι τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά», είπε. «Είχαμε πολύ καλή και γρήγορη αποτελεσματικότητα κατά της Tuta absoluta και καλή υπολειμματική δράση».
Μοναδικός τρόπος δράσης
Το SPEAR LEP έχει μοναδικό τρόπο δράσης (ομάδα IRAC 32) και δεν έχει γνωστή ανθεκτικότητα ή διασταυρούμενη ανθεκτικότητα με άλλα συνθετικά φυτοφάρμακα, γεγονός που το καθιστά χρήσιμο εργαλείο τόσο για την διαχείριση της ανθεκτικότητας όσο και για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παρασίτων.
Βασισμένο σε φυσικά πεπτίδια που βρίσκονται στο δηλητήριο της αράχνης, το προϊόν προσλαμβάνεται από τις προνύμφες καθώς τρέφονται από τα φύλλα. Όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με μια χαμηλή δόση του ευρέως χρησιμοποιούμενου εντομοκτόνου Bacillus thuringiensis (Bt), το οποίο διαταράσσει το έντερο της προνύμφης, η δραστική ουσία του προϊόντος εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος του παρασίτου και επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό του σύστημα, καταστρέφοντας τις προνύμφες μέσα σε μόλις δύο ημέρες.
Το SPEAR LEP, όσο σκληρό και αν είναι για την Tuta, είναι επίσης πολύ εξειδικευμένο για τα λεπιδόπτερα , πράγμα που σημαίνει ότι είναι λιγότερο τοξικό για τις μέλισσες και άλλα ωφέλιμα έντομα. Πλήρως βιοδιασπώμενο, είναι επίσης εξαιρετικά ασφαλές για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, με μηδενικό διάστημα πριν από τη συγκομιδή (PHI) και χωρίς θεσπισμένα ανώτατα όρια υπολειμμάτων (MRL).
Πολύτιμο εργαλείο
«Ως το μοναδικό προϊόν στην κατηγορία του, το SPEAR LEP είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό και πολύτιμο εργαλείο, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα προϊόντα, χωρίς να βλάψει τα ωφέλιμα έντομα», δήλωσε η κα. Τριανταφυλλίδου, η οποία διανέμει το προϊόν μέσω της Oxygen AgroShield και υπέβαλε την πρώτη αίτηση για την κατά παρέκκλιση έγκρισή του εκ μέρους δεκαεννέα ελληνικών ομάδων καλλιεργητών.
«Τα μηδενικά PHI και το MRL είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικά για τον παραγωγό».
«Μας βοήθησε πολύ το γεγονός ότι το PHI ήταν μηδενικό», επανέλαβε ο Θανάσης Τρύπας, γεωπόνος - παραγωγός ο οποίος ελέγχει 40 εκτάρια τομάτας στη περιοχή της Θεσσαλίας. «Είναι επίσης σημαντικό ότι δεν έχει δείξει καμία τοξικότητα για τις μέλισσες, γιατί σε όλα τα θερμοκήπια η επικονίαση γίνεται με μέλισσες».
Ο κ. Νικολαΐδης πρόσθεσε: «Μπορούμε να χρησιμοποιούμε το προϊόν χωρίς φόβο, καθώς είναι φιλικό προς το περιβάλλον, τον χρήστη, ακόμη και τις μέλισσες και μας βοηθάει στο πρόγραμμα ψεκασμών μας, ώστε να μην έχουμε ανθεκτικότητα των εντόμων».
Ο κ. Σμυρνής επιβεβαίωσε ότι το SPEAR LEP έχει πολλά σημαντικά πλεονεκτήματα και για τη δική του επιχείρηση.
«Το πρώτο είναι ότι ο καταναλωτής μπορεί να φάει την τομάτα του και να είναι ασφαλής χάρη στην απουσία MRL", είπε. «Είναι επίσης φιλικό προς τον χρήστη και το παρασκεύασμα δεν βλάπτει τα ωφέλιμα έντομα, κάτι που μας ενδιαφέρει πολύ στην ολοκληρωμένη διαχείριση στο θερμοκήπιο».
Απαιτούνται νέες λύσεις
Από τότε που η Ελλάδα χορήγησε για πρώτη φορά έγκριση έκτακτης ανάγκης στο SPEAR LEP τον Φεβρουάριο του 2024, ακολούθησαν η Ιταλία και η Κύπρος. Το SPEAR LEP έχει λάβει πλήρη κανονιστική έγκριση και χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ και τον Καναδά από το 2020 και έχει υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πλήρη έγκριση στην Ευρώπη, η οποία αναμένεται το 2026. Τον περασμένο Ιούλιο, το ελληνικό Υπουργείο Γεωργίας παράτεινε την περίοδο επείγουσας χρήσης μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου 2024, καθώς το προϊόν αναμένει την πλήρη έγκριση της ΕΕ,
«Είναι πολύ σημαντικό οι παραγωγοί εδώ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη να έχουν πρόσβαση σε νέα βιολογικά σκευάσματα, καθώς δεν υπάρχουν πολλές λύσεις και δραστικές ουσίες που να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την Tuta στις καλλιέργειες τομάτας», δήλωσε ο κ. Νικολαΐδης.
«Στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταργηθεί πάρα πολλές δραστικές ουσίες και δεν έχουμε όπλα για την καταπολέμηση των λεπιδοπτέρων», πρόσθεσε ο Τρύπας.
Ενώ οι εγκρίσεις έκτακτης ανάγκης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή νέων προϊόντων, όπως το SPEAR LEP, στα χέρια των αγροτών που τα χρειάζονται επειγόντως, απαιτείται και είναι σημαντική η πλήρης έγκριση από την ΕΕ για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και βιώσιμη καταπολέμηση του φυλλορύκτη της τομάτας και άλλων δαπανηρών παρασίτων, τόνισε η Τριανταφυλλίδου.
«Είναι ζωτικής σημασίας για τους Έλληνες παραγωγούς να γνωρίζουν ότι θα έχουν αυτό το προϊόν διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή και γι' αυτό είναι σημαντικό για το SPEAR LEP να αποκτήσει κανονική ευρωπαϊκή άδεια - ένα προϊόν που είναι φιλικό προς το περιβάλλον, τον άνθρωπο και τους επικονιαστές και που μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη διαχείριση της ανθεκτικότητας», δήλωσε.
«Προϊόντα όπως το SPEAR LEP είναι τα ιδανικά εργαλεία για τη βιώσιμη γεωργία».
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το SPEAR LEP και τον τρόπο πρόσβασης σε αυτό κατά την περίοδο έκτακτης χρήσης, οι καλλιεργητές τομάτας στην Ελλάδα μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα Vestaron.gr
Στο ζήτημα των ελληνοποιήσεων αγροτικών προϊόντων που εισάγονται από τρίτες χώρες αναφέρονται σε επιστολή τους προς το ΥπΑΑΤ παραγωγοί κηπευτικών θερμοκηπιακής καλλιέργειας από την Μεσσηνία και την Κρήτη.
Μάλιστα ζητούν από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ οι εισαγωγές τομάτας από την Τουρκία να ενταχθούν σε καθεστώς υποχρεωτικών ελέγχων για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Στην επιστολή τους οι παραγωγοί αναφέρουν τα εξής:
«Επαναλαμβανόμενα έχουμε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για προϊόντα που εισάγονται από τρίτες χώρες, «λουσμένα» με δηλητήρια, τα οποία φτάνουν στο τραπέζι των καταναλωτών ως υψηλής διατροφικής αξίας «ελληνικά-πιστοποιημένα» τρόφιμα.
Προφανώς, αυτό συμβαίνει γιατί κάποιοι επιτρέπουν αυτήν την πρακτική, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι πολιτικοί κύκλοι επιθυμούν να μην αλλάξει ποτέ, εξυπηρετώντας προσωπικά συμφέροντα.
Συγκεκριμένα, αναφέρουμε ότι στην Ελλάδα οι αγρότες έχουν εναρμονιστεί πλήρως με το πλαίσιο που έχει θεσπίσει η ΕΕ για τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες, η χρήση χημικών δραστικών ουσιών που θεωρούνται απαγορευμένες έχει σταματήσει. Ο Έλληνας αγρότης έχει αντικαταστήσει αυτές τις ουσίες με βιολογικά σκευάσματα, των οποίων το κόστος αγοράς και εφαρμογής είναι τουλάχιστον πενταπλάσιο σε σχέση με τα χημικά.
Την ίδια στιγμή, για παράδειγμα, ο Τούρκος αγρότης δεν αντιμετωπίζει κανέναν περιορισμό στη χρήση αυτών των χημικών ουσιών – ουσιών που ευθύνονται για καρκινογενέσεις – και κάνει αλόγιστη χρήση, καθώς η αποτελεσματικότητά τους στην καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών αγγίζει το 100%, ενώ το κόστος τους δεν ξεπερνά το 1/5 των βιολογικών σκευασμάτων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η τομάτα από την Τουρκία, η οποία αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία των καταναλωτών.
Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε η είδηση ότι ένα μεγάλο φορτίο τομάτας από την Τουρκία, που προοριζόταν για το Ισραήλ (μέσω τριγωνικής πώλησης Έλληνα εμπόρου), έμεινε εγκλωβισμένο στο ελληνικό έδαφος, καθώς το Ισραήλ αρνήθηκε να το παραλάβει λόγω ελλείψεων σε έγκυρα έγγραφα φυτοϋγείας, κ.λπ.
Τι πιστεύετε ότι έγινε με αυτό το φορτίο τομάτας από την Τουρκία; Ή τι πιστεύετε ότι έγινε με τα υπόλοιπα 4.617.000 κιλά τομάτας από την Τουρκία που εισήχθησαν στη χώρα μας μόνο τον Σεπτέμβριο; Έχετε εντοπίσει κάποιο σημείο πώλησης όπου αναγράφεται τομάτα προέλευσης Τουρκίας; Η απάντηση είναι, φυσικά, όχι.
Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η σκόπιμη υποστελέχωση των υπηρεσιών που είναι αρμόδιες για αυτούς τους ελέγχους. Ακόμα και αν υπήρχε επάρκεια σε ανθρώπινο δυναμικό, η νομοθεσία παραμένει ανενεργή, ώστε να μην γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι.
Σας επισημαίνουμε ότι, βάσει του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1793 και του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 149/2008, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει υποχρεωτικούς ελέγχους σε μόλις 10 αγροτικά προϊόντα προέλευσης Τουρκίας κατά την είσοδό τους στην Ευρώπη. Ωστόσο, επιτρέπεται σε κάθε κράτος-μέλος να ορίσει επιπλέον εθνικό κατάλογο υποχρεωτικών ελέγχων για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Για τον λόγο αυτό, επανειλημμένα έχουμε ζητήσει από το ΥπΑΑΤ να συμπεριλάβει την τομάτα από την Τουρκία σε αυτήν τη λίστα, κάτι που πεισματικά αρνείστε να πράξετε.
Προκύπτουν πολλά ερωτήματα: Γιατί η ηγεσία του ΥπΑΑΤ διατηρεί αυτή την κατάσταση; Γιατί η κυβέρνηση επιτρέπει τη δημιουργία αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος των Ελλήνων παραγωγών;
Ενδιαφέρει κανέναν από τις ηγεσίες των Υπουργείων, τον ίδιο τον Πρωθυπουργό ή τους τοπικούς βουλευτές το γεγονός ότι τα παιδιά μας καταλήγουν να τρώνε δηλητήρια επειδή το κράτος αρνείται να βάλει φρένο σε αυτή την παρανομία;
Επειδή για όλα τα παραπάνω η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά εσάς, σας καλούμε να αναθεωρήσετε τις προτεραιότητές σας και να ασχοληθείτε ουσιαστικά με τα ζητήματα που αποτελούν τροχοπέδη για τους αγρότες, όπως είναι οι παράνομες ελληνοποιήσεις αγροτικών προϊόντων.
Τέλος, σας δηλώνουμε ότι θα σταθούμε δίπλα σας σε αυτό το ζήτημα, εάν βέβαια το επιθυμείτε και εσείς. Αναμένουμε τις ανάλογες ενέργειές σας».
Την επιστολή υπογράφουν τα ΔΣ
Α.Σ Ιεράπετρας Λασιθίου - Πρ. Γαϊτάνης Ιωάννης
Α.Σ. Καντάνου Σελίνου Χανίων - Πρ. Βιδαλάκης Κώστας.
Α.Σ. Τυμπακίου Ηρακλείου - Πρ. Ορφανουδάκης Εμμ.
Α.Σ. Σητείας Λασιθίου - Πρ. Τσιφετάκης Γεώργιος.
Α.Σ Φιλιατρών Μεσσηνίας - Πρ. Κοροβίλας Ευάγγελος
Μέτρα που απευθύνονται κυρίως στις ευάλωτες ομάδες αλλά και συνολικά στη μεσαία τάξη και κυρίως στα νέα ζευγάρια, και τα οποία αφορούν προϊόντα με μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, ύστερα από σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη.
Συγκεκριμένα, μετά τη σύσκεψη, ο κ. Κεραυνός είπε ότι τα προϊόντα θα είναι οι παιδικές πάνες, οι πάνες ενηλίκων, το παιδικό γάλα, τα είδη γυναικείας υγιεινής προστασίας, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία θα πωλούνται «με μηδενικό ΦΠΑ, χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένη περίοδος» λήξης του μέτρου.
Η συγκεκριμένη πρόταση για το μηδενικό ΦΠΑ θα κατατεθεί στην επόμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Ο Υπουργός Οικονομικών της Κύπρου είπε ότι η οικονομική πολιτική που ακολουθεί η Κυβέρνηση «είναι μια πολιτική που στοχεύει, μεταξύ άλλων, πέραν από τη χρηματοοικονομική σταθερότητα και βιωσιμότητα και αντοχή της οικονομίας μέσα σε αυτό το δύσκολο γεωπολιτικό περιβάλλον που ζούμε στην ενίσχυση της μεσαίας τάξης και των ευάλωτων ομάδων».
Οι παραγωγοί θερμοκηπιακών καλλιεργειών της Κρήτης δημοσιεύουν τις θέσεις τους για το πρόγραμμα αύξησης των θερμοκηπίων, που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα, ο Eνιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας, σε επιστολή του προς τον υπουργό ΑΑΤ, Κώστα Τσιάρα, την οποία κοινοποιεί στο γραφείο του Πρωθυπουργού, κάνει λόγο για το πρόγραμμα ανάπτυξης νέων θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων, το οποίο ανακοίνωσε στην Λάρισα, σε μια «φιέστα» - όπως αναφέρουν οι Κρητικοί - που οργανώθηκε απουσία των αγροτών.
Όπως καταγγέλλουν ακόμη ποτέ δεν ρωτήθηκαν οι παραγωγοί θερμοκηπίων της Κρήτης για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, που τους αφορά άμεσα, μιας και διαθέτουν στην περιοχή πάνω από 20.000 στρέμματα θερμοκηπιακής καλλιέργειας εδώ και 60 χρόνια.
Μάλιστα οι Κρητικοί θεωρούν δεδομένο ότι με το συγκεκριμένο πρόγραμμα προετοιμάζεται ένα «πάρτι εκατομμυρίων» για ολίγους, εκλεκτούς και ημέτερους.
Επίσης υποστηρίζουν ότι η πολιτική που προσπαθεί το ΥπΑΑΤ να εφαρμόσει στον πρωτογενή τομέα «είναι πολύ κατώτερη των περιστάσεων και σε τίποτα δεν εμπνέει εμπιστοσύνη για την ανάπτυξη ενός βασικού πυλώνα της ελληνικής οικονομίας».
Ακόμη τoνίζουν ότι ο υπουργός ΑΑΤ κ. Τσιάρας, την μοναδική φορά που επισκέφτηκε την Κρήτη, κατά την τετράμηνη έως τώρα θητεία του στο ΥπΑΑΤ, το έκανε για μια «σκηνοθετημένη ημερίδα για την προβολή ιδιωτικής τεχνικής εταιρείας, όπου «αφιλοκερδώς» ανέλαβε να χρηματοδοτήσει την μελέτη για την Ενιαία Διαχείριση Υδάτων Κρήτης» (αναφέρονται στην ολλανδική εταιρεία).
Ο ΑγροΤύπος επισημαίνει από την πλευρά του ότι ήταν το πρώτο μέσο που ανέφερε σε σχετικό άρθρο τα προβλήματα που αναμένεται να δημιουργήσει το πρόγραμμα αύξησης θερμοκηπίων στην χώρα μας, έτσι όπως πάει να εφαρμοστεί (δείτε εδώ).
Αναλυτικότερα, η επιστολή του Eνιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, αναφέρει τα εξής:
«Κύριε Υπουργέ,
Λυπούμαστε ειλικρινά που μας αναγκάζετε και επιλέξουμε αυτόν τον τρόπο να επικοινωνήσουμε μαζί σας.
Από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων σας ως ΥπΑΑΤ, σας έχουμε αποστείλει δυο αιτήματα συνάντησης, συνοδευόμενα από αναρίθμητες τηλεφωνικές επικοινωνίες.
Ο μοναδικός σκοπός μας για αυτό ήταν, να ενημερωθείτε ορθά για όλα τα ζητήματα που αφορούν τον πρωτογενή τομέα και κυρίως των τομέα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, όπου ως εκπρόσωποι αγροτών από την μεγαλύτερη σε έκταση περιοχή με θερμοκηπιακές καλλιέργειες στην Ελλάδα, την Ιεράπετρα, επιβάλλεται να είμαστε δίπλα και να στηρίξουμε την οποιαδήποτε νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Δυστυχώς ουδέποτε ανταποκριθείτε θετικά σε αυτό το κάλεσμα μας, με φυσικό επακόλουθο η υπομονή και εμπιστοσύνη μας προς το πρόσωπο σας ,πλέον να εξανεμίζονται.
Αποκορύφωμα δε όλων, ήταν όταν φτάσαμε στο κατώφλι του γραφείου σας, όχι απλά του Υπουργείου αλλά του γραφείου σας, όπου με τεχνάσματα καταφέρατε να αποφύγετε την συνάντηση μας.
Την ίδια αίσθηση βέβαια έχει το σύνολο του αγροτικού κόσμου σε όλη την επικράτεια, ενώ αντιθέτως έχετε ως τακτική σας να ανταποκρίνεστε θετικά μόνο σε ιδιωτικές εταιρείες με πολλά μηδενικά στον ισολογισμό τους.
Συγκεκριμένα, στην τετράμηνη έως τώρα θητεία σας στο ΥπΑΑΤ έχετε επισκεφτεί την περιοχή της Κρήτης, μόνο μια φορά και μόνο για τέσσερις ώρες, σε μια σκηνοθετημένη ημερίδα για την προβολή ιδιωτικής τεχνικής εταιρείας, όπου «αφιλοκερδώς» ανέλαβε να χρηματοδοτήσει την μελέτη για την Ενιαία Διαχείριση Υδάτων Κρήτης.
Αυτό και μόνο το γεγονός, αναδεικνύει την ανικανότητα της Κυβέρνησης να καλύψει αυτό το μικρό κόστος για την μελέτη, σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα και ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου η λειψυδρία ταλανίζει έντονα τους αγρότες.
Για αυτό το θέμα, σας τονίζουμε την αντίθετη άποψη μας, γιατί όλες έως τώρα οι κινήσεις σας, υποδηλώνουν μεθόδευση για υφαρπαγή αυτού του κοινωνικού αγαθού και μετατροπή του σε επενδυτικό προϊόν για μια ιδιωτική εταιρεία. Σας διαμηνύουμε λοιπόν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι δεν θα επιτρέψουμε να προχωρήσουν τα επενδυτικά σχέδια της Κυβέρνησης για το θέμα του νερού.
Άλλο ένα παράδειγμα που επιβεβαιώνει όλα όσα έχουμε αναφέρει προηγουμένως, είναι η «φιέστα» που οργανώθηκε στην περιοχή της Θεσσαλίας για να παρουσιαστεί το πρόγραμμα ανάπτυξης νέων θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων, απουσία βέβαια των αγροτών. Προφανώς, δεν είναι στο πλαίσιο των ενδιαφερόντων σας να συνομιλείτε με τους αγρότες γενικά αλλά και ειδικά, αφού ποτέ δεν ζητήσατε την άποψη των αγροτών που ασχολούνται στην πράξη με το αντικείμενο των θερμοκηπιακών καλλιέργειών και όχι από την δερμάτινη καρέκλα ενός υπουργικού γραφείου.
Είναι όμως πραγματικά κρίμα, γιατί η εξαγγελία του Πρωθυπουργού στην ΔΕΘ για το πρόγραμμα ανάπτυξης νέων θερμοκηπιακών καλλιεργειών, περιέχει αλήθειες, ΜΟΝΟ για τις προοπτικές αυτού του κλάδου, ενώ ταυτόχρονα περικλείει αληθοφανείς προθέσεις για τους «ποιους» πραγματικά θα ωφελήσει αυτό το εγχείρημα.
Για εμάς, τους αγρότες της Ιεράπετρας, όντας περιοχή με άνω των 20.000 στρεμμάτων θερμοκηπιακών καλλιεργειών και με πάνω από 60 χρόνια εμπειρίας σε αυτό τον κλάδο, δεν ζητήσατε ποτέ την άποψη μας. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται ότι σιγουρά δεν προορίζεται προς όφελος μας, αλλά το αντίθετο και θεωρούμε ως δεδομένο ότι προετοιμάζεται ένα «πάρτι εκατομμυρίων» για ολίγους, εκλεκτούς και ημέτερους.
Για όλα τα παραπάνω εκφράζουμε την απογοήτευση μας, καθώς η πολιτική που «προσπαθείτε» να εφαρμόσετε στον πρωτογενή τομέα είναι πολύ κατώτερη των περιστάσεων και σε τίποτα δεν εμπνέει εμπιστοσύνη για την ανάπτυξη ενός βασικού πυλώνα της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος σας ενημερώνουμε ότι η πρόθεση μας δεν είναι να μείνουμε σε επίπεδα επιστολών και ότι προγραμματίζουμε ήδη το επόμενο στάδιο αντιδράσεων, εάν δεν αλλάξει το ΥπΑΑΤ τις προτεραιότητάς για την επίλυση των αγροτικών θεμάτων».
Μέχρι 14/11/2024 θα τρέχει η χρηματοδοτική δράση για την «Προώθηση των Πωλήσεων και κυρίως των Εξαγωγών» της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, στο πλαίσιο του κοινοτικού προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο 2021-2027».
Δικαιούχοι είναι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και υφιστάμενες πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν δύο πλήρεις κλεισμένες διαχειριστικές χρήσεις 2022-2023 πριν την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης.
Μεταξύ των βασικών προϋποθέσεων είναι να δραστηριοποιούνται ή να δραστηριοποιηθούν στην ελληνική επικράτεια και να πραγματοποιήσουν επένδυση αποκλειστικά εντός Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Τι χρηματοδοτείται
Ενδεικτικά, οι ενέργειες που θα ενισχύονται αφορούν στα εξής:
- Εκπόνηση business plan με συγκεκριμενοποίηση των στόχων κάθε ΜΜΕ
- Αναζήτηση ευκαιριών σε νέες αγορές του εσωτερικού ή/και του εξωτερικού μέσω ερευνών αγοράς, συμμετοχή σε εκθέσεις, οργάνωση εμπορικών/επιχειρηματικών αποστολών
- Ενδυνάμωση της θέσης τους σε υφιστάμενες αγορές του εξωτερικού, κυρίως μέσω διεύρυνσης των δικτύων και συνεργασιών τους, ανάπτυξη νέων προϊόντων, με ανάλογες παρεμβάσεις στον εξοπλισμό και στις διαδικασίες παραγωγής, κατά κύριο λόγο με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας.
- Αναβάθμιση της προβολής των προϊόντων στο εξωτερικό μέσω branding, καθιέρωσης σήματος ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, συμμετοχές σε αναγνωρισμένες διεθνείς εκθέσεις κλπ.
Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός κυμαίνεται από 60.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ. Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός δεν δύναται να υπερβαίνει το τριπλάσιο του υψηλότερου κύκλου εργασιών που επετεύχθη σε μία από τις δύο πλήρεις κλεισμένες διαχειριστικές χρήσεις, πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης (2022- 2023), με ανώτατο όριο το ποσό των 300.000 ευρώ.
Η επιχορήγηση φτάνει στο 50% και η προθεσμία ολοκλήρωσης των χρηματοδοτούμενων επενδύσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τους είκοσι τέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία έγκρισης της αίτησης χρηματοδότησης.
Η αίτηση χρηματοδότησης υποβάλλεται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Κρατικών Ενισχύσεων (ΟΠΣΚΕ) εδώ
Μονόδρομο για το μέλλον της ελληνικής αγροτικής παραγωγής χαρακτήρισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, την ενίσχυση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του σε εκδήλωση, υπό τον τίτλο «Η επόμενη μέρα των θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα», που έγινε στην Λάρισα.
«Το μέλλον της αγροτικής παραγωγής περνά από την ενίσχυση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών, από τη στιγμή που θέλουμε να στηρίξουμε τον πρωτογενή τομέα, μιας και η κυβέρνησή μας, αναγνωρίζει την εξαιρετικά σημαντική συμβολή που έχει, όχι μόνο στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, αλλά και της ελληνικής περιφέρειας, καθώς και στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής», υπογράμμισε ο Υπουργός ΑΑΤ και επισήμανε την στρατηγική απόφαση της κυβέρνησης να στηριχθεί ο συγκεκριμένος κλάδος.
Παραθέτοντας τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τόνισε ότι σήμερα στην Ελλάδα καλλιεργούνται περί τα 50.000 στρέμματα θερμοκηπίων, την στιγμή που στην Ολλανδία, η έκταση της οποίας είναι λίγο περισσότερο από τη διπλάσια έκταση της Θεσσαλίας, έχει 120.000 στρέμματα θερμοκηπίων. Την ίδια στιγμή, συμπλήρωσε, η Θεσσαλία διαθέτει μόλις 3.500 στρέμματα θερμοκηπιακών καλλιεργειών.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης εξήγησε ότι -μεταξύ άλλων- με τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες στοχεύουμε:
- Σε αύξηση της παραγωγικότητας ανά μονάδα επιφάνειας, έως και κατά 10 φορές.
- Λιγότερες απαιτήσεις σε νερό και λίπανση.
- Εξοικονόμηση ενέργειας λόγω δυνατότητας χρήσης αγροβολταϊκών στις οροφές των θερμοκηπίων.
- Χαμηλότερο κόστος παραγωγής.
- Μεγαλύτερη αντοχή στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.
Σε δηλώσεις του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας, είπε:
«Έχουμε δει, το τελευταίο χρονικό διάστημα, ότι ειδικά τα προϊόντα των θερμοκηπιακών καλλιεργειών δημιουργούν μια μεγάλη υπεραξία και για την ίδια την οικονομία και για την εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 είχαμε εξαγωγές κηπευτικών που προσέγγιζαν τα 2,2 δις ευρώ και τέσσερα χρόνια μετά το ύψος των εξαγωγών έφτασε στα 3,2 δις ευρώ.
Είναι η στιγμή που πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες, να αναδείξουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας στον πρωτογενή τομέα και να δημιουργήσουμε εκείνες τις συνθήκες ώστε και νέοι άνθρωποι αλλά και όσοι ασχολούνται πολλά χρόνια με τον πρωτογενή τομέα να έχουν δυνατότητες προκειμένου να αναπτύξουν την θερμοκηπιακή καλλιέργεια.
Είναι κάτι το οποίο θα αλλάξει σε πολύ μεγάλο βαθμό και τον πρωτογενή τομέα και τα οικονομικά δεδομένα που τον αφορούν, κυρίως όμως θα κρατήσει ζωντανή την ελληνική περιφέρεια, θα ενισχύσει τις τοπικές κοινωνίες και θα δώσει άλλη διάσταση στη δυνατότητα εξαγωγών της χώρας μας».
Τους εργάτες τώρα περιμένουμε για να δουλέψουν στα θερμοκήπια.
Καθοδικά κινήθηκαν οι εξαγωγές της Κρήτης, κατά το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου 2024, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα οποία επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.
Κατά το εξεταζόμενο διάστημα οι κρητικές εξαγωγές - μη συμπεριλαμβανομένων των Πετρελαιοειδών - έφτασαν τα 365,2 εκ. ευρώ και τους 221.891 τόνους, έναντι των 589,5 εκ. ευρώ και 278.413 τόνων το 2023, καταγράφοντας μείωση 38% σε αξία και 20,3% σε ποσότητα.
Από το σύνολο της μείωσης που καταγράφηκε σε αξία, δηλαδή τα 224,3 εκ. ευρώ, σχεδόν τα 200 εκ. ευρώ (το 90%) αφορούν στη μείωση των εξαγωγών ελαιολάδου, προς την Ιταλία και την Ισπανία, που κατά κανόνα εξάγεται ελαιόλαδο σε χύμα μορφή.
Επίσης, αν συγκρίνουμε τα στοιχεία που εξετάζουμε για το 2024 με το α’ 6μηνο του 2022, που ήταν 338 εκ. ευρώ, ουσιαστικά βλέπουμε πως φέτος έχουμε αύξηση ίση με 8%.
Ειδικότερα στον αγροδιατροφικό τομέα, το ελαιόλαδο έφτασε τα 139,1 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 38,1% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων, με μείωση 58,9% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.
Τα κηπευτικά έφτασαν τα 19,8 εκ. ευρώ με μείωση 22,9%, τα ψάρια & θαλασσινά τα 6,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.
Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα γλυκά, τα φρούτα & καρποί, η κατηγορία νερών – αναψυκτικών – χυμών, το κρασί, τα γαλακτοκομικά και το μέλι.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, δήλωσε: «Η μείωση που παρατηρείται στις εξαγωγές της Κρήτης κατά την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2024 ήταν απόλυτα αναμενόμενη και είχε προβλεφθεί από τις αρχές του έτους. Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές στο παρελθόν, η παραγωγή ελαιολάδου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πορεία των εξαγωγών της Κρήτης και η οποιαδήποτε διακύμανση σε αυτή, προκαλεί αντίστοιχες διακυμάνσεις στο σύνολο των εξαγωγών. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, όπως οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας και καύσωνα, αλλά και τα φυτοϋγειονομικά προβλήματα, έπληξαν τις καλλιέργειες και οδήγησαν στην τεράστια μείωση που παρατηρούμε στις εξαγωγές της Κρήτης».