Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.

Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).

Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).

Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).

Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:

Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος

Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος

Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος

Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος

Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.

Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.

Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.

Σε θετικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του προεδρείου του Συνδέσμου Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών (ΣΕΚΛΑ) με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος και τα μέλη του ΣΕΚΛΑ ενημέρωσαν τον υπουργό για την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων, την επάρκεια ενόψει της περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής σεζόν, για την εξέλιξη των τιμών, καθώς και τη σπουδαιότητα της αγοράς, η οποία διασυνδέει αγρότες-παραγωγούς κηπευτικών και φρούτων με τους καταναλωτές σε όλη την χώρα.

Παρέδωσαν γραπτό υπόμνημα με τις θέσεις του Συνδέσμου αλλά και τις προτάσεις ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο η λειτουργία της αγοράς.

«Η αγορά αυτή την περίοδο λειτουργεί ομαλά καθώς λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών υπάρχει πληθώρα ποιοτικών αγαθών, σε τιμές ανταγωνιστικές. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα φτάνουν στους καταναλωτές, ικανοποιώντας παράλληλα τους αγρότες μας, με τιμές οι οποίες ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής», δήλωσε κατά την συνάντηση, ο πρόεδρος του ΣΕΚΛΑ, Νίκος Καλόγρης.

Από το ΣΕΚΛΑ, συμμετείχε ακόμα ο αντιπρόεδρος, Θανάσης Ισσαρης, καθώς και τα μέλη, Μανώλης Χριστόπουλος, Νίκος Κουράτορας και Χρήστος Κογκάκης. Παρέδωσαν, μάλιστα, στον υπουργό τιμητική πλακέτα, ως επισφράγισμα της αγαστής τους συνεργασίας.

Το μήνυμα για μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ελληνοποιήσεων και σε παραπλανητικές πρακτικές στην αγορά, έστειλε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γιώργος Στρατάκος.

Ωστόσο σε δελτίο τύπου, που εξέδωσε ο Γενικός Γραμματέας, στις 4 Απριλίου 2024, ανέφερε ότι «στα οπωροκηπευτικά, από 1/1/2024, έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.

Έχουν διαπιστωθεί 3 μη συμμορφώσεις και έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις - κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες - σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών, ενώ άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024, σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥπΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών, (Μ.Ε.Ν.Ο.)».

Απαντώντας στο σχετικό δελτίο τύπου ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, τονίζει στον ΑγροΤύπο τα εξής:

«Εκφράζουμε την απορία μας γιατί η ποινή για τις «ελληνοποιήσεις» ήταν οι «συστάσεις» και όχι η επιβολή κύρωσης για παραπλάνηση του καταναλωτή ή της φήμης του προϊόντος αν αφορά «ελληνοποίηση» για εξαγωγή.

Εντύπωση επίσης προκαλεί και η αποστολή 300 συστάσεων για μη συμμόρφωση στο ΜΕΝΟ.

Υποψία εκφράζουμε αν αφορά μη αναγγελίες για εξαγωγή (προκειμένου να μην τύχουν ελέγχου τα φορτία τους) που είχαμε εγγράφως αποστείλει Πίνακες που συνέκριναν αναγγελίες ΜΕΝΟ με εξαγωγές ΕΛΣΤΑΤ. Αν ναι τότε κρίνουμε ότι η σύσταση είναι εξαιρετικά ήπια.

Αναμένουμε διευκρινήσεις και εντατικοποίηση των ελέγχων για αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού στην εμπορία νωπών οπωροκηπευτικών και διαφύλαξη της φήμης των ελληνικών φρούτων και λαχανικών».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας και Αναδασμού της Αιγύπτου, οι αγροτικές εξαγωγές της χώρας στην ΕΕ σημειώνουν εντυπωσιακή αύξηση το 2024.

Συγκεκριμένα οι εξαγωγές αυξήθηκαν στα 1,5 δις δολάρια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας μια αύξηση κατά 300 εκ. δολάρια σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας της Αιγύπτου, Sayed Qusier, η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται στο πλεόνασμα της φετινής αιγυπτιακής παραγωγής και στον μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν τα βασικά προϊόντα της χώρας στην ΕΕ, όπως τα πορτοκάλια, οι φράουλες και οι πατάτες.

Στο μεταξύ μετά από έρευνα της ισπανικής κυβέρνησης δεν αναφέρθηκαν παραβάσεις στις σήμανση των φορτίων με αιγυπτιακά πορτοκάλια που αφίχθησαν στο λιμάνι του Castellon.

Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι εξαγωγές Αιγυπτιακών πορτοκαλιών στην Ισπανία έφτασαν τους 3.000 τόνους στις αρχές Ιανουαρίου του 2024, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξει κάθετη πτώση των τιμών για τους Ισπανούς παραγωγούς εσπεριδοειδών λόγω αύξησης της προσφοράς στην αγορά.

Πριν λίγες ημέρες ο Υπουργός Γεωργίας και Αναδασμού είχε συνάντηση με τους εκπροσώπους του Συμβουλίου Αγροτικών Εξαγωγών, με θέμα την αύξηση των εξαγωγών της αιγυπτιακής πατάτας. Όπως τόνισε ο κ. Sayed Qusier, η αύξηση έγινε εφικτή μετά την συνεργασία που υπήρξε μεταξύ των εξαγωγέων, του υπουργείου και των εμπορικών ακολούθων της χώρας στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Κατά την συνάντηση τόνισε την ανάγκη για αύξηση της εγχώριας παραγωγής πατάτας με παράλληλη αύξηση της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος. Ανέφερε ακόμη την σημασία τήρησης των διεθνών προτύπων για τη διατήρηση της αξιοπιστίας των προϊόντων της χώρας.

Να αναφέρουμε ακόμη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ενισχύσει την οικονομία της Αιγύπτου με ένα πακέτο στήριξης 7,4 δις ευρώ (8 δις δολάρια) για να μετριάσει τις οικονομικές επιπτώσεις που αντιμετωπίζει η χώρα από τις πολεμικές συγκρούσεις στη Γάζα και το Σουδάν. Περίπου το 1 δις ευρώ αυτού του πακέτου θα δοθεί σαν άμεση βοήθεια.

Η οικονομική στήριξη από την ΕΕ συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Αίγυπτο της προέδρου της Επιτροπής κ. Ursula von der Leyen και των πρωθυπουργών της Ελλάδας, Ιταλίας και Βελγίου

Όπως αναφέρει ο ΣΕΟ (Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου), με απεριόριστη θλίψη, περισυλλογή αλλά και ευγνωμοσύνη για το τεράστιο και πολυσχιδές έργο της, ο αμπελοοινικός κόσμος πάνδημος, αποχαιρετά την πιο εμβληματική προσωπικότητα της πρόσφατης ιστορίας μας, την Σταυρούλα Κουράκου.

Την ώρα αυτή αναλογιζόμαστε, όσοι είχαμε την τύχη να την γνωρίσουμε, να συνεργαστούμε ή και να συναναστραφούμε μαζί της, να μάθουμε για αυτήν από διηγήσεις άλλων ή από το έργο της, το μέγεθος της συνεισφοράς, τις παρακαταθήκες και το παράδειγμα που μας αφήνει και οδηγούμε έτσι τη σκέψη μας να την συνοδεύσει με αγάπη στον τελευταίο της δρόμο, την οδό της αναπαύσεως.

Η επιδραστική - ηγετική συμμετοχή της στα δρώμενα του κλάδου για πάνω από μισό αιώνα έχει διαμορφώσει από τα θεμέλια το οικοδόμημα της σύγχρονης οινικής Ελλάδας, ενώ η θητεία της στον OIV και τις επιτροπές της ΕΕ ήταν εξίσου σημαντική.

Με σπουδές και σημαντικό ερευνητικό έργο στο γνωστικό της αντικείμενο που ήταν η οινολογία, διακρίθηκε για την ευρύτητα των ενδιαφερόντων της και την επιστημονική της ευρυμάθεια. Εκτός όμως από την πλούσια μόρφωση, διακρίθηκε και για το ήθος και την ακεραιότητα του χαρακτήρα της, την απλότητα και την ευγένειά της.

Η τιμή στο όνομα και τη μνήμη της αποτελεί για τον ΣΕΟ ύψιστη υποχρέωση όπως και η ανάδειξη και αξιοποίηση της κληρονομιάς που μας αφήνει.

Ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, για την απώλεια της Σταυρούλας Κουράκου-Δραγώνα, δήλωσε τα εξής:

Χθες έφυγε από τη ζωή η Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα, η «Κυρά των Αμπελιών», η μεγάλη κυρία του ελληνικού κρασιού.

Μια λαμπρή επιστήμονας που ανέδειξε την ιστορία του ελληνικού κρασιού, πρωτοστατώντας με την αρθρογραφία της αλλά και το σπουδαίο επιστημονικό και συγγραφικό έργο της.

Η βαρύνουσα και συνάμα ηγετική συμμετοχή της στα δρώμενα του αμπελοοινικού κλάδου για πάνω από μισό αιώνα ήταν αυτή που διαμόρφωσε το οικοδόμημα της σύγχρονης οινικής Ελλάδας.

Το εμβληματικό έργο της είναι δύσκολο να περιγραφεί μέσα σε λίγες λέξεις. Η πρώτη γυναίκα με δίπλωμα οινολόγου στην Ευρώπη, διετέλεσε, μεταξύ άλλων - και αφού εξελέγη παμψηφεί- Πρόεδρος του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου, Διευθύντρια επί 20 έτη του Ινστιτούτου Οίνου στην Ελλάδα, Πρόεδρος Επιτροπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα αμπελοοινικής νομοθεσίας.

Με βαθιά θλίψη αποχαιρετούμε την εμβληματική αυτή προσωπικότητα του ελληνικού κρασιού, η οποία αφήνει πίσω της μια σπουδαία κληρονομιά ήθους, αφοσίωσης και αγάπης στην έρευνα και στη γνώση για τον οίνο που τόσο λάτρεψε.

Το 2023 ο κλάδος της ελληνικής ποτοποιίας/αποσταγματοποιίας ξεχώρισε εμφανίζοντας άνοδο των εξαγωγών του, κατά 9,4%, ξεπερνώντας το φράγμα των 100 εκ. ευρώ.

Όπως προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία της EUROSTAT, που επεξεργάσθηκε ο ΣΕΑΟΠ (Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών), το 2023 η εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών αλκοολούχων ποτών ενισχύεται περαιτέρω και ξεπερνά κατά πολύ σε αξία τα προ πανδημίας επίπεδα.

Ειδικότερα, σε σύγκριση με το 2022, σημειώθηκε συνολική αύξηση (εντός ΕΕ 27 & σε Τρίτες Χώρες) σε αξία € κατά 9,4% (+9,12 εκ. € σε απόλυτες τιμές).

Σε αντίθεση με την συνολική αξία, οι εξαγωγές σε ποσότητα, των ελληνικών αλκοολούχων ποτών εμφανίζουν πτώση, καταγράφοντας μείωση -5,02% (-2 εκ. κιλά σε απόλυτες τιμές).

Αυξητική καταγράφεται το 2023 και η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό ποτού όπου εμφανίζει αύξηση, κατά 15,2%.

Σε σύγκριση με την τελευταία 5ετία (2023-2019) ο κλάδος της ελληνικής παραγωγής αλκοολούχων ποτών, καταγράφει διαχρονική αύξηση των εξαγωγών του, σε αξία κατά +39,3%, αλλά και σε ποσότητα κατά +5,2%.

Αξίζει να αναφερθεί ότι η πτώση του συνόλου των εξαγωγών των ελληνικών αλκοολούχων ποτών προς Τρίτες Χώρες το 2023, ευθύνεται κατά μεγάλο μέρος στη μείωση των εξαγωγών προς το Ιράκ, όπου το 2023 εφαρμόστηκε ο Νόμος περί απαγόρευσης εισαγωγής και πώλησης αλκοολούχων ποτών. Η αρνητική αυτή μεταβολή, έπληξε ιδιαίτερα τις ελληνικές εξαγωγές αλκοολούχων καθώς το Ιράκ αποτελεί την δεύτερη σημαντικότερη χώρα προορισμού των ελληνικών αλκοολούχων ποτών.

Η μείωση του της ποσότητας των εξαγωγών «συμβάλλει» στην άνοδο της μέσης τιμής πώλησης (€/Kg) των ελληνικών αλκοολούχων ποτών η οποία καταγράφει ανοδική πορεία καθώς το 2023 αυξήθηκε +15,2 % (19,2 % σε Τρίτες Χώρες & 14,5 % εντός ΕΕ 27), σε σύγκριση με το 2022.

Ως προς τους εξαγωγικούς προορισμούς, σύμφωνα με τα στοιχεία, τα Κράτη Μέλη της ΕΕ-27, αποτελούν σταθερά τους σημαντικότερους προορισμούς των ελληνικών αποσταγμάτων, με ποσοστό 76% σε αξία δηλαδή 80,7 εκ. € και 78% σε ποσότητα δηλαδή 28,4 εκ κιλά.

Το ελληνικό ούζο αποτελεί τον μεγάλο πρωταγωνιστή και βρίσκεται στην κορυφή αναφορικά με τις εξαγωγές ελληνικών αλκοολούχων ποτών. Παρ’ όλο που έχει να ανταγωνιστεί αντίστοιχα ποτά από χώρες όπως η Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, κλπ., έχει καθιερωθεί διεθνώς λόγω της υψηλής ποιότητάς του. Αποτελεί διαχρονικά το κυριότερο εξαγόμενο προϊόν της ελληνικής ποτοποιίας, καταλαμβάνοντας το τελευταίο έτος (2023) το 58% της αξίας και το 68% της ποσότητας του συνόλου των εξαγωγών των ελληνικών αποσταγμάτων

Το 2023 καταγράφεται αύξηση της αξίας των εξαγωγών του ούζου διεθνώς η οποία ποσοστιαία μεταφράζεται κατά 4% (+2,3 εκ €), ενώ σε ποσότητα εμφανίζει πτώση κατά -7,3% (σχεδόν -2 εκ. Kg).

Οι εξαγωγές του ούζου εντός ΕΕ-27 το 2023, παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε αξία κατά 13,5% , ενώ σε ποσότητα εμφανίζουν μείωση κατά -1,8%, σε σύγκριση με το 2022. Σε αντίθεση με την ΕΕ, οι εξαγωγές του σε Τρίτες Χώρες εμφανίζουν μεγάλη μείωση και σε αξία και σε ποσότητα, για την οποία ευθύνεται η μείωση των εξαγωγών του προς το Ιράκ. Ειδικότερα, η ποσοστιαία μείωση σε αξία είναι -13% και η ποσοστιαία μείωση σε ποσότητα -19%.

Ως προς τις σημαντικότερες χώρες εξαγωγής του ούζου, την πρώτη θέση κατέχει η Γερμανία με 46,5 % του συνόλου σε αξία και 50,8 % σε ποσότητα, ακολουθεί το Ιράκ με 23,3% σε αξία και 21,9% σε ποσότητα και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Βουλγαρία με 13 % σε αξία και 10,7 % σε ποσότητα.

Οι εξαγωγές του τσίπουρου/τσικουδιάς αν και αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό μερίδιο (2% σε αξία & 1% σε ποσότητα) του συνόλου των εξαγωγών, καταγράφουν σταθερή άνοδο.

Ειδικότερα, οι εξαγωγές εντός ΕΕ-27 το 2023, σε σύγκριση με το 2022, εμφάνισαν αύξηση +22% σε αξία και μείωση -1,5% σε ποσότητα. Όσον αφορά τις Τρίτες Χώρες εμφανίζεται αύξηση σε αξία +15% και πτώση σε ποσότητα -13%.

Σε σύγκριση με το 2020 (όπου για πρώτη φορά η EUROSTAT το περιγράφει σε ξεχωριστό TARIC code) η συνολική αύξηση είναι 61,2% σε αξία (+0,89 εκ. €) και 50% σε ποσότητα (+0,11 εκ.Kg)

Η Γερμανία βρίσκεται στην πρώτη θέση προορισμού του τσίπουρο με μερίδιο 44,1%, του συνόλου σε αξία €, στη δεύτερη θέση ακολουθεί η Κύπρος με 10,8% και στην τρίτη θέση οι ΗΠΑ με 10,1%.

Το ΥΠΑΑΤ ανακοίνωσε ότι εξετάζει επισταμένως το αίτημα για αποζημίωση των αγροτοπαραγωγών εξαγωγέων μήλων, λόγω των ζημιών που υφίστανται από το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη Διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό επισημαίνει σε απάντησή του σε αναφορά που κατέθεσε ο Βουλευτής Λαρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Βασίλης Κόκκαλης και Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής Β1 Αθηνών της Ελληνικής Λύσης, κ. Βασίλης Βιλιάρδος, σχετικά με το συγκεκριμένο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, με τη δράση των ανταρτών Χούθι.

Συγκεκριμένα στην απάντηση του ΥπΑΑΤ αναφέρονται τα εξής:
«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αγροτοπαραγωγοί εξαγωγείς μήλων εξαιτίας της παρεμπόδισης της εμπορικής ναυσιπλοΐας από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης, είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αναφορικά με το αίτημα αποζημίωσης που θίγεται στην εν λόγω Ερώτηση, διευκρινίζεται ότι εξετάζεται επισταμένως σε πρώτη φάση από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.

Επιπλέον, τονίζεται ότι ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Αυγενάκης, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 26 Μαρτίου 2024, επεσήμανε τον αρνητικό αντίκτυπο που έχει επιφέρει στον τομέα των οπωροκηπευτικών η πρόσφατη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα με το κλείσιμο της εμπορικής διόδου από τη διώρυγα του Σουέζ.

Αυτό έχει ως συνέπεια το αυξημένο κόστους μεταφοράς αλλά και τη μεγάλη καθυστέρηση των παραδόσεων κατά σχεδόν 10-12 ημέρες.

Επιπρόσθετα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων μέσω των Οργανώσεων Παραγωγών με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των Οργανώσεων Παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Οργανώσεις Παραγωγών μέσα από τα επιχειρησιακά τους προγράμματα μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση εμπορίας των προϊόντων τους και την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής σύμφωνα με τον Καν. 1308/2013, Καν 891/2017, Καν. 892/2017, την αριθ. 1400/395263/22-12-2023 (ΦΕΚ Β 7430 της 29-12-2023) απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπως ισχύουν.

Επισημαίνεται από το ΥπΑΑΤ ότι, σύμφωνα με το ΕΜΑΣ (2023), στη χώρα μας υπάρχουν - 11 - Οργανώσεις Παραγωγών που περιλαμβάνουν το μήλο μεταξύ των αναγνωρισμένων προϊόντων τους:

• ΑΣ ΠΕΛΛΑΣ
• Ο.Π. ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝ/ΣΜΟΥ ΑΜΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ «ΝΕΟΣ ΑΛΙΑΚΜΩΝ»
• ΑΕΣ ΚΟΜΕΞ ΑΕ
• ΑΕΣ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΣ Α.Ε.
• ΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΙΟΥ
• ΑΣΕΠΑ
• Α.Σ. ΜΑΚΡΟΧΩΡΙΟΥ «Ο ΕΡΜΗΣ»
• Α.Σ. ΦΡΟΥΤΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΩΝ ΒΕΛΙΝΑΣ ΚΟΡ/ΝΘΙΑΣ - ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
• Ο.Π Α.Σ «Η ΟΜΟΝΟΙΑ»
• Α.Σ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ-ΕΜΠΟΡΙΑΣ-ΜΕΤ/ΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΚΑΣΤΑΝΩΝ ΜΕΛΙΒΟΙΑΣ «ΑΘΑΝΑΤΗ» Ο.Π.

Πληροφοριακά αναφέρεται ότι, οι καλλιέργειες μήλων στη χώρα μας σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕ 2023, αφορούν σε έκταση 9.004,29 ha (εκτάρια).

Τέλος, για την καλλιέργεια των μήλων έχει εκδοθεί από την αρμόδια Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ η υπ΄ αριθμ.957/275382/07.09.2023 (B’ 5534 - ΑΔΑ: 9ΡΙΟ4653ΠΓ-3ΦΒ) Υπουργική Απόφαση με τίτλο: «Καθορισμός λεπτομερειών χορήγησης της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης στην καλλιέργεια των μήλων - Κωδικός Παρέμβασης - Π1-32.1 Στήριξη Συνδεδεμένου Εισοδήματος - Φυτική Παραγωγή Εκτός Πρωτεϊνούχων Καλλιεργειών, σε εκτέλεση του άρθρου 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115 και του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/2116 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027».

Με νέο ρεκόρ έκλεισε το 2023 για τις εξαγωγές της Κρήτης, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης.

Οι κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, έφτασαν το ποσό των 885,60 εκ. ευρώ και τους 471.143 τόνους, έναντι των 688,30 εκ. ευρώ και τους 422.220 τόνους το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, παρουσιάζοντας αύξηση ίση με 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα και καταρρίπτοντας το περσινό ρεκόρ.

Στον αγροδιατροφικό τομέα, το Ελαιόλαδο έφτασε τα 466,3 εκ. ευρώ, καταλαμβάνοντας το 52,7% του συνόλου των κρητικών εξαγόμενων προϊόντων και το 76% στην κατηγορία των Τροφίμων & Ποτών, με αύξηση 69,5% σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα.

Τα Κηπευτικά ακολουθούν και έφτασαν τα 89,6 εκ. ευρώ με αύξηση 18,5%, τα Φρούτα τα 13,9 εκ. ευρώ και αύξηση 3%.

Με μικρότερα ποσοστά ακολουθούν τα Ψάρια & Θαλασσινά, η κατηγορία των Νερών – Αναψυκτικών – Χυμών, τα Γαλακτοκομικά, το Κρασί, το Μέλι και το Κρέας και Παρασκευάσματά του.

Σχετικά με τις αγορές, οι κυριότεροι αγοραστές των Κρητικών προϊόντων είναι η Ιταλία (332,4 εκ. ευρώ και μερίδιο 37,5%), η Γερμανία (108,6 εκ. ευρώ και μερίδιο 12,3%), η Ισπανία (20,3 εκ. ευρώ, μερίδιο 5,7%), οι Η.Π.Α. (40,4 εκ. ευρώ, μερίδιο 4,6%) και η Γαλλία (39,2 εκ. ευρώ και μερίδιο 4,4%). Τη δεκάδα των κυριότερων αγοραστών κλείνουν η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία.

Στις αγορές του κρητικού ελαιολάδου πρώτη έρχεται η Ιταλία με 311,8 εκ. ευρώ, δεύτερη η Γερμανία με 47,3 εκ. ευρώ και ακολουθούν η Ισπανία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΣΕΚ, κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης: «Η ικανοποίηση για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του 2023 συνοδεύονται από έντονο προβληματισμό για το 2024. Όσο το ελαιόλαδο αποτελεί το 50% και πλέον των Κρητικών εξαγωγών, οποιαδήποτε αυξομείωση της παραγωγής του θα οδηγεί σε τεράστιες αυξομειώσεις του συνόλου των εξαγωγών μας.

Η ιδιαίτερα περιορισμένη παραγωγή ελαιολάδου κατά την περασμένη ελαιοκομική περίοδο και το μικρό απόθεμα που διατηρείται για επίτευξη υψηλότερης τιμής, είχαν σαν αποτέλεσμα το προϊόν να βρεθεί στο ράφι με δραματικά υψηλή τιμή και ίσως με ελλείψεις, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις αντικατάστασης του ελαιολάδου με άλλου τύπου έλαια χαμηλότερης τιμής. Το τελευταίο εγκυμονεί κινδύνους για την απομάκρυνση καταναλωτών από το ελαιόλαδο σε αγορές που έχουν ήδη κατακτηθεί με σημαντικές προσπάθειες των εξαγωγέων και των φορέων που στηρίζουν την εξωστρέφεια.

Ήδη σε επίπεδο χώρας ο Ιανουάριος έκλεισε με μείωση στις εξαγωγές του ελαιολάδου κατά 50%. Όλοι αναμένουν την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, για την οποία οι ενδείξεις δεν είναι ιδιαίτερα καλές, με τις καιρικές συνθήκες να μην ευνοούν καθόλου. Αν η ελληνική παραγωγή συνεχίσει να είναι μειωμένη και τα αποθέματα δεν αναπληρωθούν, τότε οι εκτιμήσεις για το 2024 μάλλον είναι δυσοίωνες και θεωρούμε ότι η ομαλοποίηση δυστυχώς θα έρθει το 2025».

Πιο ώριμη από ποτέ αλλά ταυτόχρονα επίκαιρη όσο ποτέ άλλοτε εμφανίζεται να είναι η μεταρυθμιστική πρόταση για αναμόρφωση του καθεστώτος της «εκτός του κανονικού ωραρίου ανταποδοτικής εργασίας» των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων, για την κάλυψη των αναγκών του εξαγωγικού – εισαγωγικού εμπορίου των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ήδη κατά τη θητεία της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχε αναγνωρισθεί από τον πρώην Υπουργό κ.Γεωργαντά η ανάγκη για τη δημιουργία ενός νέου και σύγχρονου «Συστήματος Ελέγχων» εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών για τους Γεωτεχνικούς του Δημοσίου.

Είχε προηγηθεί μια συνάντηση, στην Θέρμη Θεσσαλονίκης, μεταξύ του πρώην Υπουργού και αντιπροσωπείας των ελεγκτών, υπό την αιγίδα της ΠΕΓΔΥ και με ενέργειες του Προέδρου της, ενώ είχαν αποφασισθεί και τα πρώτα βήματα που έπρεπε να γίνουν ζητώντας, μάλιστα, και τη βοήθεια της ομάδας τεχνοκρατών του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τους οποίους συναντήθηκε αντιπροσωπεία γεωπόνων για να παρουσιάσει τα αναλυτικά βήματα της διαδικασίας, από την αρχική υποβολή της αίτησης του αιτούντος ελέγχου εκτός ωραρίου μέχρι και την ολοκλήρωση της πληρωμής των δεδουλευμένων.

Λίγο, όμως, η προκύρηξη των βουλευτικών εκλογών που συνέπεσε την περίοδο εκείνη καθώς και η προτεραιότητα που δόθηκε από την πολιτική ηγεσία στην επείγουσα ανασύνταξη του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ μέσω της έκδοσης ενός νέου νομοθετικού πλαισίου για τον εν λόγω οργανισμό, είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνει πίσω το νομοπαρασκευαστικό έργο για τη διευθέτηση της εκτός ωραρίου εργασίας των Γεωπόνων και Κτηνιάτρων του Δημόσιου τομέα.

Ταυτόχρονα με την καθυστέρηση που αποδόθηκε στους παραπάνω λόγους, παρατηρήθηκε στους κύκλους του Υπ.ΑΑΤ και μια αδράνεια στη σύνταξη του πολυαναμενόμενου νομοθετήματος για τους ελέγχους που διενεργούνται τα απογεύματα, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες. Κάποιους μήνες αργότερα μαθεύτηκε ότι η αδράνεια αυτή ήταν αποτέλεσμα της αδυναμίας παροχής (την περίοδο εκείνη) «ουσιαστικών νομοπαρασκευαστικών υπηρεσιών» στο αρμόδιο Υπουργείο. Δηλαδή, δεν μπόρεσε να βρεθεί ένας «νομοτέχνης», ένα «ειδικό μάτι» για να προχωρήσει τη νομοθετική πρωτοβουλία για ριζική αλλαγή του «καθεστώτος της πρόσθετης-ανταποδοτικής εργασίας εκτός ωραρίου» των γεωπόνων και κτηνιάτρων.

Σήμερα, αντιθέτως, υπάρχει μια συγκεκριμένη ουσιαστική νομοθετική πρόταση η οποία αφήνει πίσω όλα τα αναχρονιστικά – παρωχημένα χαρακτηριστικά του ισχύοντος, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, νομοθετικού πλαισίου που θεσμοθετήθηκε το 2006 (άρθρο 14 ν.3460) και 2008 (άρθρο 27 ν.3698) αντίστοιχα, όταν δηλαδή συνέτρεχαν εντελώς διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη Χώρα. Τα μεταρυθμιστικά στοιχεία και οι καινοτόμες αλλαγές που φέρνει η νέα νομοθετική πρωτοβουλία απαριθμούνται, για 1η φορά, όπως παρακάτω:

1. Εισάγονται νέα οικονομικά δεδομένα αναφορικά με το ύψος του καταβαλλόμενου, από τον ιδιώτη, πρόσθετου ανταποδοτικού τέλους και κατά συνέπεια ως προς την ανταπόδοση των τελών στους ελεγκτές (αμοιβή αποζημίωσης) αλλά και το μερίδιο υπέρ του Κράτους (μερίδιο ανταποδοτικότητας).

2. Έχουμε οριστική αποδέσμευση από τον, ας μας επιτραπεί η έκφραση, «μπακαλίστικο» τρόπο της 24ωρης αποτίμησης των ελέγχων σε ώρες απασχόλησης και γίνεται μετάβαση σε μια απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού των πρόσθετων τελών ανά ελεγχόμενο φορτίο-παρτίδα και ανά πλήθος εκδοθέντων πιστοποιητικών εξαγωγής-εισαγωγής (σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον πραγματικό όγκο διακίνησης), όπως ισχύει δηλαδή στα περισσότερα ευνομούμενα ΚΜ της ΕΕ αλλά και διεθνώς.

3. Αίρεται η κατάφωρη αδικία της παροχής «δωρεάν εργασίας» από πλευράς ελεγκτών – δημοσίων λειτουργών λόγω υπέρβασης του πλαφόν (ανώτατου ορίου ελεγκτικής αμοιβής ανά μήνα), από την πρώτη κιόλας εβδομάδα του μήνα σε περιοχές με μεγάλο όγκο διακίνησης φορτίων εκτός ωραρίου, είτε με κατάργηση του αντιπαραγωγικού αυτού μέτρου είτε με αναπροσαρμογή του ισχύοντος σήμερα ορίου των 37,5 πληρωτέων ωρών ανά μήνα και ανά ελεγκτή, σε επίπεδα τέτοια που να παρέχουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης τουλάχιστον διπλάσιων σε αριθμό πληρωτέων ελέγχων για κάθε επιθεωρητή-ελεγκτή (αναλόγως του όγκου διακίνησης), σε φορτία-εμπορεύματα που διακινούνται εκτός του κανονικού ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.

4. Εισάγεται το μέτρο της χρέωσης ποινής καθυστέρησης στον αιτούντα τον έλεγχο εκτός ωραρίου όταν σημειώνεται καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των προβλεπόμενων ελέγχων στις εγκαταστάσεις του λόγω δικής του υπαιτιότητας (πχ. καθυστέρηση φόρτωσης, αργοπωρημένη άφιξη, ανέτοιμο φορτίο, ελλειπή συνοδευτικά έγγραφα, μη πλήρωση των ελάχιστων απαιτήσεων θερμοκρασίας κατά τη διενέργεια ψυχρής μεταχείρισης σε φρούτα προς εξαγωγή, προβληματικό μέσο μεταφοράς κλπ.) Μια άλλη καινοτομία που έχει σχεδιαστεί αφορά στις αποζημιώσεις μετακίνησης (τέλη μετακίνησης για ελέγχους διευρημένου ωραρίου) οι οποίες θα υπάγονται σε διαβαθμισμένες χρεώσεις (πχ. 10, 20, 30 €) βάσει κλιμακωτών κατηγοριών με ξεχωριστό όριο ημερήσιας συνολικής διανυθείσας χιλιομετρικής αποστάσης για καθεμιά.

5. Για πρώτη φορά, παρέχεται η δυνατότητα στους συναλλασσόμενους εξαγωγείς - εισαγωγείς - διακινητές εμπορευμάτων, υποβολής έκτακτου ηλεκτρονικού αιτήματος πρότερης κοινοποίησης για φόρτωση ή άφιξη ή διέλευση φορτίου κυριότητάς τους την τελευταία στιγμή (last minute prior e-notification) που θα ισοδυναμεί με αίτημα γνωστοποίησης της ετοιμότητας για έλεγχο από τις αρχές ελέγχου, υπό τον όρο όμως να υφίσταται, αφενός ένα λειτουργικό πληροφοριακό σύστημα αναγγελίας διακίνησης (πχ. Traces, ΜΕΝΟ, Πληροφοριακό σύστημα φυτοϋγείας) που να μπορεί να υποστηρίξει την on-line ενημέρωση των ελεγκτικών αρχών στα σημεία εισόδου και εξόδου, και αφετέρου το αίτημα να υποβάλλεται τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την φυσική αναχώρηση ή άφιξη ή διέλευση των φορτίων.

6. Μια άλλη αξιοσημείωτη πτυχή της πρότασης νόμου για τους ελέγχους εκτός ωραρίου αρμοδιότητας του Υπ.ΑΑΤ η οποία προτάθηκε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΠΕΓΔΥ, αφορά στην επέκταση των «ελέγχων διευρημένου ωραρίου» σε όλους τους τομείς ενδιαφέροντος του εν λόγω Υπουργείου, δηλαδή να μπορούν να γίνουν όχι μόνο στα τρόφιμα αλλά και στα αγροεφόδια (ζωοτροφές, λιπάσματα και πολλαπλασιαστικό υλικό), εφόσον για εμπορικούς πάντα λόγους υπάρχει η ανάγκη, προϊόντα της κατηγορίας αυτής, να διακινηθούν και εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών.

7. Δεν θα μπορούσε, τέλος, να γίνεται μνεία σε μια μεταρυθμιστική πρόταση νόμου στηριζόμενη στην καινοτομία εφόσον παραμείνει, ως διαδικασία, η σύνταξη ονομαστικών και συγκεντρωτικών καταστάσεων σε φύλλα excel όπως και η αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε κάποια επισπεύδουσα υπηρεσία, ως σημείο εκκίνησης για την άκρως χρονοβόρα καταβολή των δεδουλευμένων στους δικαιούχους γεωπόνους-κτηνιάτρους ελεγκτές. Διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύνταξη των ανωτέρω καταστάσεων θα πρέπει να συνοδεύεται ταυτόχρονα και από «αιτήσεις περί μή παραγραφής» των αποζημιώσεων μιας και αυτές καταβάλλονται σε χρονικό ορίζοντα που κατά κανόνα ξεπερνά τη διετία. Από τη στιγμή, όμως, που ο νομοθέτης δεν έχει προβλέψει την εκταμίευση χρηματικού ποσού σε φυσικά πρόσωπα μέσω του e-παραβόλου, ίσως θα πρέπει να οδηγηθούμε σε ένα μοντέλο πληρωμών μέσω της υποβολής όλων των απαραίτητων οικονομικών στοιχείων και τεκμηρίων ελέγχου, σε ένα είδος διαδικτυακής φόρμας που θα υποστηρίζεται από κάποια δημόσια Βάση Δεδομένων της ΑΑΔΕ ή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ή του Υπουργείου Οικονομικών. Κάθε ελεγκτής γεωπόνος ή κτηνίατρος, θα συμπληρώνει την εν λόγω φόρμα μια φορά το μήνα, μέσω της διαλειτουργικότητας θα μεταφέρονται τα προαπαιτούμενα στοιχεία στον Φορέα και θα γίνεται η εκκαθάριση με επακόλουθη μεταφορά των χρηματικών ποσών αποζημίωσης (ελεγκτικής και μετακίνησης) στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας βρίσκεται σε εξέλιξη μια εκστρατεία ενημέρωσης, επί του θέματος, τόσο της πολιτικής ηγεσίας του ΥπΑΑΤ όσο και υπηρεσιακών (Επισπεύδουσα Δ/νση) αλλά και λοιπών κυβερνητικών παραγόντων, με πρωτοβουλίες ενημέρωσης σε πολλαπλά μέτωπα. Αυτή τη φορά, βέβαια, σύσσωμος ο κλάδος των Γεωτεχνικών της Χώρας ευελπιστεί ότι η προτεινόμενη μεταρύθμιση που την έχει τόσο πολύ ανάγκη το Ελληνικό Κρατικό Ελεγκτικό Σύστημα, δεν θα παραμείνει απλά μια ψευδαίσθηση αλλά θα μετουσιωθεί επιτέλους σε νόμο του Κράτους. Μιλάμε για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ελέγχων που δεν θα σταματούν καθόλου, προς όφελος της Εθνικής Οικονομίας.

Για να σταματήσει, επιτέλους, η χώρα μας να γίνεται αποδέκτης ρηματικών διακοινώσεων (verbal notes) από άλλες χώρες λόγω καθυστερήσεων στα υπό διαμετακόμιση φορτία (transit) που προορίζονται για αυτές αλλά θα πρέπει να ελεγχθούν υποχρεωτικά σε κάποιο από τα σημεία εισόδου της Ελλάδας που είναι και σημείο εισόδου της ΕΕ ή προώθησης προς τρίτες χώρες. Καθυστερήσεις που οφείλονται σε λειτουργικά κενά από την επιβολή πλαφόν στην αμοιβή από ελέγχους εκτός ωραρίου η οποία οδηγεί, μαθηματικά, σε παροχή δωρεάν εργασίας από τους ήδη ταλαιπωρημένους ελεγκτές, ή ακόμη στην απροθυμία νέων συναδέλφων να συμμετάσχουν σε ένα ασύμφορο σύστημα ελέγχων που λειτουργεί σε «μέρες και ώρες δύσκολες» και με τέτοια πενιχρή αμοιβή που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κυμαίνεται στα 5 €/ ώρα!!!!!! Ένα δίκαιο σύστημα ελέγχων προφάνως και χρειάζεται την στήριξη της πολιτείας.

Για να δούμε, επιτέλους, και τις ελεγκτικές υπηρεσίες της Κρήτης που χρόνια τώρα απέχουν από ελέγχους εκτός ωραρίου (όχι αδικαιολόγητα), να δραστηριοποιούνται εκ νέου με σκοπό την περαιτέρω στήριξη του εξαγωγικού εμπορίου του γνωστού «Κρητικού θησαυρού» που φέρει το όνομα κρητικά νωπά οπωρ/κά. Ή ακόμη τις αντίστοιχες της μεγαλύτερης πληθυσμιακά Περιφέρειας της Χώρας, της Αττικής η οποία με τόσα σημαντικά σημεία εισόδου που διαθέτει (Λιμάνι Πειραιά, Λαυρίου, Αερολιμένα Ε. Βενιζέλος κλπ), μόνο θετικά οφέλη θα έχει να προσφέρει σε καίρια ζητήματα όπως η ομαλή τροφοδοσία της Χώρας, η συγκράτηση των τιμών μέσω της εγγυημένης πληρότητας ροής βασικών επισιτιστικών αγαθών αλλά και η εν γένει αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και του κύματος ακρίβειας, απλά και μόνο με την αλλαγή στρατηγικής των ελεγκτικών υπηρεσιών της και τη συμμετοχή τους σε ελέγχους διευρυμένου ωραρίου.

Θα μιλάμε πλέον για νέες προοπτικές από την πρόσθετη ώθηση που προσδίδουν οι επιπλέον ελέγχοι στην εθνική μας οικονομία καθώς όσο περισσότερα φορτία διακινούνται υπό κρατικό έλεγχο στα στάδια της εξαγωγής και εισαγωγής, τόσο περισσότερα βασικά και πρόσθετα τέλη ελέγχου θα εισπράττονται και θα καταλήγουν στα ταμεία του Κράτους. Κατά συνέπεια, είναι προς το δημόσιο συμφέρον η βελτίωση του οικονομικού αποτελέσματος του κύκλου εργασιών από την πραγματοποίηση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού γεωπονικών και κτηνιατρικών ελέγχων σε φορτία τροφίμων και αγροεφοδίων (αρμοδιότητας ΥπΑΑΤ), τόσο εντός όσο και εκτός ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων ελεγκτικών υπηρεσιών.

Εν αναμονή, λοιπών, των εξελίξεων για το θέμα του εκσυγχρονισμού του συστήματος των ανταποδοτικών ελέγχων εκτός ωραρίου, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ειδικά τον Αγρότυπο ΑΕ και τα στελέχη του, για τη διαρκή στήριξή τους στην ανάδειξη της θέσης των Γεωτεχνικών για δημιουργία ενός σύγχρονου μοντέλου ελέγχων εκτός ωραρίου.

Αναστάσιος Γεωργιάδης
Δρ. Γεωπόνος
ΔΑΟΑ ΜΕ Θεσσαλονίκης
Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Γραφείο Ελέγχου εξαγωγών

Με την αναθεώρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον Κανονισμό Συσκευασιών και Απορριμμάτων Συσκευασίας (PPWR), υπάρχει απογοήτευση του εμπορίου νωπών οπωροκηπευτικών από την κλιμάκωση των αντιφάσεων και των διακρίσεων έναντι του κλάδου.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι το τελευταίο συμβιβαστικό κείμενο για τον PPWR μας επιφύλαξε μεγάλη έκπληξη και ανησυχία.

Υπήρχε μια ευκαιρία να αποτραπεί ο απειλούμενος κατακερματισμός των απαιτήσεων συσκευασίας στα κράτη μέλη με την εναρμόνιση των κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο τομέας των νωπών προϊόντων εκφράζει φόβο ότι τώρα η εσωτερική αγορά της Ε.Ε. θα είναι ακόμη πιο ανομοιογενής, διότι παρά το ότι το συμβιβαστικό κείμενο επιτρέπει εξαιρέσεις στον περιορισμό των πλαστικών συσκευασιών για φρούτα και λαχανικά, είναι τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν την εξουσία - στα πλαίσια «επικουρικότητας» - να καταρτίζουν εξαιρέσεις του Κανονισμού, χωρίς καμία λίστα να είναι ίδια με την άλλη, λόγω διαφορών στα διατροφικά πρότυπα, τις απαιτήσεις προϊόντων και τα πρότυπα εμπορίου.

Ο ευρωπαϊκός συμβιβασμός για τον PPWR κάνει διακρίσεις σε βάρος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διατηρώντας την έννοια του περιορισμού της συσκευασίας έως το 2030, αν και οι περιορισμοί αφορούν μόνο τις πλαστικές συσκευασίες.

Ο συμβιβασμός έρχεται σε αντίθεση με τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για άρση αυτής της διάκρισης.

Καμία άλλη κατηγορία τροφίμων δεν υπόκειται σε παρόμοιους περιορισμούς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να υπάρξει μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών με την εφαρμογή της υπό ψήφιση νομοθεσίας της ΕΕ».

Το κρασί πρωταγωνιστής στην κοινωνικοοικονομική και αγροτική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Οίνων, Comite Européen des Enterprises Vins (CEEV), της οποία ιδρυτικό μέλος αποτελεί ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), παρουσίασε χθες Πέμπτη, στο Ευρωκοινοβούλιο τα αποτελέσματα μελέτης που πραγματοποιήθηκε από την PwC και έχει ποσοτικοποιήσει την εντυπωσιακή κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική συμβολή του αμπελοοινικού τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Η μελέτη απέδειξε ξεκάθαρα τον πρωταγωνιστικό ρόλο που διαδραματίζει ο αμπελοοινικός κλάδος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κοινωνικοοικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών της ΕΕ συνεισφέροντας 130 δισεκατομμύρια ευρώ στο ΑΕΠ της ΕΕ το 2022 το οποίο αντιστοιχεί στο 0,8% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ και σχεδόν 3 εκ θέσεις εργασίας», ανέφερε ο Πρόεδρος του ΣΕΟ, Δρ Γιάννης Βογιατζής και πρόσθεσε ότι:

«Οι αμπελοοινικές περιοχές της ΕΕ όπως και της Ελλάδας στηρίζουν την ανάπτυξη της υπαίθρου και αποτελούν μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρομονιάς και Ευρωπαϊκού τρόπου ζωής».

Στόχος της έκθεσης ήταν να ποσοτικοποιηθεί η οικονομική συνεισφορά του αμπελοοινικού τομέα στην ΕΕ, λαμβάνοντας υπόψη κάθε στάδιο της αλυσίδας παραγωγής και εμπορικής διακίνησης και αναγνωρίζοντας τον αντίκτυπό του σε Έρευνα & Καινοτομία, Κοινωνία, Πολιτισμό και Περιβάλλον.

Η έκθεση δείχνει ξεκάθαρα πώς ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ κατέχει ηγετική θέση σε διάφορους τομείς:

Σε διεθνές επίπεδο, ηγείται της παγκόσμιας αγοράς κρασιού, αντιπροσωπεύοντας το 62% της παγκόσμιας παραγωγής και εμπορίου κρασιού. Με εξαγωγές ύψους 17,9 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2022 και θετικό εμπορικό ισοζύγιο 15,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, το κρασί διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος της ΕΕ κατά 3,7%.

Ο αμπελοοινικός τομέας συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της περιφέρειας. Σε κοινωνικό επίπεδο, οι αμπελοοινικές περιοχές τείνουν να παρουσιάζουν μικρότερη δημογραφική κάμψη και σε οικονομικό επίπεδο, οι αμπελώνες είναι 37% πιο κερδοφόροι από άλλες μόνιμες καλλιέργειες.

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ αποτελεί αξιοσημείωτη πηγή θέσεων εργασίας, κυρίως σε αγροτικές περιοχές, αντιπροσωπεύοντας το 1,4% της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ.

Η συμβολή του αμπελοοινικού τομέα σε φορολογικά έσοδα ανήλθε σχεδόν σε 52 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022, που αντιστοιχεί στο 0,7% των κρατικών δαπανών της ΕΕ

Το κρασί έχει αναδειχθεί σε μεγάλο πόλο έλξης τουριστών, αποτελώντας, ως εκ τούτου, βασικό οικονομικό καταλύτη σε πολλές αγροτικές περιοχές της ΕΕ και δημιουργώντας έσοδα 15 δισεκατομμυρίων ευρώ από τον Οινοτουρισμό

Από περιβαλλοντικής πλευράς, η έκθεση δείχνει πώς τα περισσότερα από 3,2 εκατομμύρια εκτάρια αμπελώνων της ΕΕ συμβάλλουν στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα της ΕΕ με πολλούς τρόπους, όπως η διατήρηση της βιοποικιλότητας, ο περιορισμός της διάβρωσης του εδάφους, η βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και η παροχή πυροπροστασίας.

«Η συνολική επίδραση του κρασιού στην Ευρωπαϊκή κοινωνία είναι εντυπωσιακή και σαφώς θετική», δήλωσε ο κ. Ignacio Sánchez Recarte, Γενικός Γραμματέας του CEEV. «Αυτό όμως το εντυπωσιακό παράδειγμα επιτυχίας παραμένει ευάλωτο και χρειάζεται υποστήριξη με την περαιτέρω προσαρμογή του περίπλοκου νομικού πλαισίου που ισχύει για το κρασί, ώστε να ανταποκριθεί στις επιθέσεις εκείνων που προσπαθούν να το δαιμονοποιήσουν. Μία επίθεση στο κρασί της ΕΕ είναι επίθεση στον πολιτισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Κοινωνία και στην Οικονομία της ΕΕ», πρόσθεσε.

Διαβάστε την έκθεση στα αγγλικά (εδώ)

Την παράταση, για ένα χρόνο, στις εισαγωγές χωρίς δασμούς από Ουκρανία και Μολδαβία στην αγορά της ΕΕ, αποφάσισαν οι Ευρωβουλευτές.

Η τρέχουσα αναστολή δασμών έληγε στις 5 Ιουνίου 2024 για την Ουκρανία και στις 24 Ιουλίου 2024 για τη Μολδαβία. Ουσιαστικά οι Ευρωβουλευτές έδωσαν παράταση για να ... προλάβουν τις Ευρωεκλογές.

Συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 347 ψήφους υπέρ, 117 κατά και 99 αποχές, την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ για ένα ακόμη έτος, από τις 6 Ιουνίου 2024 έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Μάλιστα ψήφισαν την τροποποίηση της πρότασης της Επιτροπής, ώστε να συμπεριληφθούν περισσότερα προϊόντα και ποσότητες. Οι ευρωβουλευτές παρέπεμψαν το κείμενο στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου για να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο (δεν αναμένεται να μην περάσει η απόφαση).

Πάντως το ψήφισμα αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα θα εξαρτώνται από τον σεβασμό της Ουκρανίας για τις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και τις συνεχείς προσπάθειές της για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος.

Στήριξη της Μολδαβίας

Σε ξεχωριστή ψηφοφορία την Τετάρτη (13/3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε, με 459 ψήφους υπέρ, 65 κατά και 57 αποχές ότι όλοι οι δασμοί στις εισαγωγές προϊόντων από τη Μολδαβία στην ΕΕ θα πρέπει να ανασταλούν για ένα ακόμη έτος.

Όπως αναφέρουν στο ψήφισμά τους οι Ευρωβουλευτές, η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επίσης πλήξει τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, καθώς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ουκρανικές διαδρομές διέλευσης και υποδομές (δρόμους και λιμάνια) για τις δικές της εξαγωγές.

Πάντως οι περισσότερες εξαγωγές της Μολδαβίας στην αγορά της ΕΕ είναι χωρίς δασμούς, στο πλαίσιο της Συμφωνίας Σύνδεσης που έχει υπογράψει η χώρα με τις Βρυξέλλες.

Όσον αφορά την Μολδαβία, τα μέτρα θα πρέπει τώρα να εγκριθούν επίσημα από τις κυβερνήσεις της ΕΕ.

Ολοκληρώθηκε το φετινό Οινόραμα, που διεξήχθη 2, 3 και 4 Μαρτίου στο Ζάππειο Μέγαρο. Γιορτάζοντας τα 30 χρόνια του επιβεβαίωσε πως είναι η μεγαλύτερη και η πιο σημαντική οινική εκδήλωση της Ελλάδας και βέβαια η μεγαλύτερη έκθεση ελληνικού κρασιού στον κόσμο. Εκτός των Ελλήνων οινόφιλων και επαγγελματιών του ευρύτερου οινικού κλάδου, το Οινόραμα συγκεντρώνει τα βλέμματα κάθε γωνιάς της υφηλίου, παρουσιάζοντας το κρασί της Ελλάδας με ιδανική ισορροπία.

Πράγματι, όπως έγινε φανερό ίσως καλύτερα από κάθε άλλη χρονιά, το Οινόραμα, μετά από διάφορες καινοτομίες και παραμετροποιήσεις που έγιναν στη μακρόχρονη πορεία του, έχει καταφέρει να προβάλει όσα αφορούν το ελληνικό κρασί και το κρασί στην Ελλάδα εν γένει, απόλυτα ισορροπημένα: Γιατί οι κορυφαίοι καθιερωμένοι οινοποιοί δεν παραλείπουν να βρίσκονται στους κόλπους του, όπως συνέβη και φέτος, ενώ νέοι και πρωτοεμφανιζόμενοι ή μικρής παραγωγής συνάδελφοί τους επιλέγουν το Οινόραμα για να ξεκινήσουν την ευρύτερη προβολή τους (π.χ. στην αίθουσα «Οινικές Αποκαλύψεις»). Όλοι μαζί ξεπέρασαν φέτος τους 250, ανάμεσά τους 18 από την Κύπρο και 5 από το Λίβανο, με τους οινοποιούς παρόντες. Νέες κυκλοφορίες και ετικέτες (στην «Πλατεία Γευσιγνωσίας» και όχι μόνο), καθώς και κρασιά της νέας εσοδείας ξεκίνησαν στο Οινόραμα το ταξίδι τους στις οινικές αγορές Ελλάδας και εξωτερικού, αφού την έκθεση επισκέφθηκαν πολλές δεκάδες αγοραστές και δημοσιογράφοι από μεγάλο αριθμό χωρών. Ειδική μεταχείριση υπήρξε και φέτος για κάθε νέα ή σύγχρονη τάση και άποψη περί οίνου (όπως στο Wine Βar των Οινικών Αποκαλύψεων). Ξένα κρασιά από τους πιο σημαντικούς εισαγωγείς στην Ελλάδα συμπλήρωσαν, ως συνήθως, το πακέτο, πλάι σε δεκάδες εκ των καλύτερων ελληνικών αποσταγμάτων.

Με αφορμή τα 30 χρόνια Οινόραμα, επίσημα εγκαίνια διοργανώθηκαν την παραμονή της πρώτης μέρας της έκθεσης, η οποία βρισκόταν, όμως, σε πλήρη λειτουργία για τους προσκεκλημένους της, μέλη της πολιτικής, της επιχειρηματικής και της δημοσιογραφικής κοινότητας. Άλλωστε, το Οινόραμα 2024 τίμησαν, μάλλον, οι περισσότεροι από ποτέ πολιτικοί, όπως ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ελευθέριος Αυγενάκης, που ως απεσταλμένος του πρωθυπουργού τέλεσε τα εγκαίνια της έκθεσης, χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδος Συμεών, που παρέστη αντί του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών Ιερώνυμου Β΄. Έξι ακόμα υπουργοί και υφυπουργοί (Μάκης Βορίδης, Σοφία Ζαχαράκη, Όλγα Κεφαλογιάννη, Ιωάννης Παππάς, Έλενα Ράπτη και Διονύσης Σταμενίτης), ο Αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Στέφανος Κασσελάκης, ο πρόεδρος Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς κ. Αλέξης Χατίτσης, η Πρόεδρος του ΕΟΤ κα Άντζελα Γκερέκου, ευρωβουλευτές και βουλευτές διαφόρων κομμάτων, γενικοί γραμματείς υπουργείων, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι και πρώην υπουργοί έδωσαν το «παρών» στην έκθεση και ξεναγήθηκαν σε αυτήν.

Οι επισκέπτες στο Οινόραμα 2024, οινόφιλοι και επαγγελματίες, έσπασαν για πρώτη φορά το επί ετών φράγμα των 10.000 περίπου, με αύξηση κατά 20%, φτάνοντας τις 12.000. Είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν ανάμεσα σε περίπου 2.500 προϊόντα και, βέβαια, να αντιληφθούν βιωματικά γιατί το μότο της έκθεσης «το κρασί είναι παντού και πάντα στο Οινόραμα» είναι πέρα για πέρα αληθές!

Όπως αναφέραμε σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Αυτό που κάνει εντύπωση όμως είναι ότι ο περιορισμός που βάζει στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Όλα τα προηγούμενα χρόνια στην ΕΕ συζητούσαν για αύξηση της τυποποίησης της ιχηλασιμότητας και της σήμανσης στις συσκευασίες για να γνωρίζει ο καταναλωτής από που προέρχεται το προϊόν που αγοράζει.

Έρχεται τώρα ένας Κανονισμός και με αφορμή την προστασία του περιβάλλοντος φέρνει τα πάνω κάτω και ουσιασικά ανοίγει παράθυρο για νοθεία στα προϊόντα, αφού ζητά να πωλούνται χύμα.

Η συμφωνία, την οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν επίσημα προτού τεθεί σε ισχύ, θέτει στόχους μείωσης των συσκευασιών κατά 5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040.

Επίσης, απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να μειώσουν, ιδίως, η ποσότητα των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.

Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «δεν βλέπουμε κανένα λόγο να απαγορεύσουμε τις συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά, ειδικά όχι τις πλαστικές συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά.

Επίσης δεν υπάρχει κάποια μελέτη για την εκτίμηση επιπτώσεων από τις συγκεκριμένες αποφάσεις.

Απορριπτέο είναι κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο συμβιβασμό και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές».

H Ευρώπη συνάπτει συμφωνία για να καταστήσουν τις συσκευασίες πιο βιώσιμες και να μειώσουν τα απορρίμματα συσκευασίας στην ΕΕ. Η συμφωνία αναμένεται να επηρεάσει όλους τους κλάδους των τροφίμων.

Συγκεκριμένα η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η αύξηση των απορριμμάτων συσκευασίας που παράγονται στην ΕΕ, εναρμονίζοντας παράλληλα την εσωτερική αγορά συσκευασίας και ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.

Η πρόταση εξετάζει τον πλήρη κύκλο ζωής της συσκευασίας. Θεσπίζει απαιτήσεις που διασφαλίζουν ότι η συσκευασία είναι ασφαλής και βιώσιμη, απαιτώντας όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να ελαχιστοποιείται η παρουσία επικίνδυνων ουσιών. Καθορίζει επίσης απαιτήσεις εναρμόνισης της επισήμανσης για τη βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών.

Σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων, η πρόταση αποσκοπεί στη σημαντική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας θέτοντας δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης, περιορίζοντας ορισμένους τύπους συσκευασιών μίας χρήσης και απαιτώντας από τους οικονομικούς φορείς να ελαχιστοποιήσουν τη χρησιμοποιούμενη συσκευασία.

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, έως το 2029, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν τη χωριστή συλλογή τουλάχιστον 90% ετησίως πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης και μεταλλικών δοχείων ποτών. Το κείμενο θέτει νέους δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης για το 2030 και ενδεικτικούς στόχους για το 2040.

Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την υλοποίηση των στόχων του 2030 και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα των στόχων του 2040.

Οι στόχοι ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο συσκευασίας που χρησιμοποιούν οι φορείς εκμετάλλευσης.

Η συμφωνία καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει, τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, την κατάσταση της τεχνολογικής ανάπτυξης των πλαστικών συσκευασιών με βιολογική βάση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, να καθορίσει απαιτήσεις βιωσιμότητας για βιολογικά προϊόντα περιεχόμενο σε πλαστική συσκευασία.

Ιστορική πτώση της ελληνικής οινοπαραγωγής το 2023/2024, με μείωση κατά 35,14%, δημιουργεί θέματα επάρκειας στην αγορά οίνου, επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ.

Συγκεκριμένα στα 1.379.433 hl (χιλιόλιτρα) καταγράφηκε, ο όγκος της παραγωγής οίνου στη χώρα μας την αμπελοοινική περίοδο 2023/2024, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του αρμόδιου τμήματος του ΥπΑΑΤ, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όγκος που είναι χαμηλότερος όλων των εποχών.

Η οριστική και βασισμένη στις Δηλώσεις Παραγωγής των οινοποιείων και των μεταποιητών παραγωγή οίνου, εμφανίζεται μειωμένη κατά 35,14% το 2023/2024 σε σύγκριση με την παραγωγή 2022/2023 (2.126.844 hl), ενώ η πρόβλεψη οινοπαραγωγής που κατατέθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 (1.598.344 hl), εμφάνιζε και αυτή ιδιαίτερα σημαντική πτώση, της τάξης του 24,8%, γεγονός που συνάδει με τις εκτιμήσεις των ΔΑΟΚ. Μειωμένη επίσης κατά 40,2% εμφανίζεται η ελληνική οινοπαραγωγή σε σύγκριση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.

Η κατακόρυφη πτώση της οινοπαραγωγής, οφείλεται κυρίως στα ακραία καιρικά φαινόμενα που επέδρασαν την περασμένη άνοιξη και το καλοκαίρι (συνεχείς βροχοπτώσεις, διαδοχικοί καύσωνες Ιουλίου) και στις ασθένειες (περονόσπορος) και τις ζημιές που προηγήθηκαν εξαιτίας τους. Παρατηρώντας τα στοιχεία οινοπαραγωγής της τελευταίας δεκαετίας, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η ελληνική οινοπαραγωγή, απέχει πλέον μακράν από το μέσο όρο της προηγούμενης από τη δεκαετία αυτή, εικοσαετία (1993-2013), που σε μέσο όρο ανερχόταν στα 3.588.000 hl, αφού επιπλέον εκτός των ακραίων κλιματικών φαινομένων, επιδρά έντονα στο ύψος της, η μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας.

Η μείωση οφείλεται κυρίως στην μείωση της παραγωγής σε μεγάλες αμπελουργικές περιοχές με το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης σε απόλυτα και σχετικά μεγέθη, να αφορά οίνους χωρίς Γεωγραφική Ένδειξη.

Επί του συνόλου της οινοπαραγωγής το μερίδιο των οίνων με ΠΟΠ ανέρχεται σε 9,97% (137.504 hl), των οίνων με ΠΓΕ σε 27,03% (372.859 hl), των ποικιλιακών οίνων σε 17,48% (241.112 hl), των οίνων χωρίς ΓΕ σε 45,33% (625.288 hl) και των άλλων οίνων σε 0%, ποσοστά που υποδηλώνουν την κατά το ήμισυ παραγωγή οίνων για μαζική κατανάλωση, έναντι της παραγωγής οίνων με Γεωγραφική Ένδειξη. Το γεγονός αυτό αποτελεί στοιχείο για προβληματισμό, αφού στις αντίστοιχες οινοπαραγωγές χώρες της ΕΕ, οι οίνοι με ΓΕ αντιπροσωπεύουν ποσοστά πολλές φορές άνω του 80%.

Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων από την ΚΕΟΣΟΕ είναι η ποσοστιαία σύνθεση των οίνων σύμφωνα με την παραγωγή λευκών και ερυθρών και ερυθρωπών οίνων.

Στο σύνολο της οινοπαραγωγής οι λευκοί οίνοι αντιπροσωπεύουν το 59,66% (822.970 hl), ενώ οι ερυθροί και οι ερυθρωποί το 40,34% (344.319 hl).

Στα ελληνικά καταστήματα τροφίμων αυξάνονται τα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.

Τα στοιχεία δικαιώνουν τους αγρότες σε όλη την ΕΕ που κατηγορούν την πολιτική της Κομισιόν, η οποία δίνει το «πράσινο φως» για αθρόες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες και την ίδια στιγμή τα ευρωπαϊκά μένουν απούλητα ή πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους.

Έτσι βλέπουμε να συνεχίζεται η εισαγωγή αυξημένων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών και το πρώτο δίμηνο του 2024 (κατά +20,19% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023).

Συγκεκριμένα σύμφωνα με βάση τα προσωρινά στοιχεία τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2024 η Ελλάδα έκανε εισαγωγές οπωροκηπευτικών ύψους 128.964 τόνους, έναντι 107.302 τόνων το αντίστοιχο δίμηνο του 2023.

Οι κυριότερες εισαγωγές αφορούσαν:
α) 63.467 τόνοι πατάτες, έναντι 53.644 το 2023 (+18,31%), προερχόμενες από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία (βάσει επίσημων στοιχείων 11μηνου)
β) 40.348 τόνοι μπανάνες έναντι 37.834 το 2023 (+6,6%), προερχόμενες από Ισημερινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 4.421 τόνοι κρεμμύδια, έναντι 2.629 πέρσι (+68,16%), προερχόμενα από Αίγυπτο και ακολουθούν Ινδία και Αυστρία
δ) 3.888 τόνοι μήλων, έναντι 1.157 πέρσι (ρεκόρ αύξησης +236,04%) προερχόμενα από Β. Μακεδονία και ακολουθούν Πολωνία και Σερβία
ε) 2.112 τόνοι μανιτάρια, έναντι 1.940 πέρσι (+8,87%), προερχόμενα από Πολωνία και ακολουθούν Ρουμανία και Ιταλία
στ) 1.015 τόνοι ακτινίδια, έναντι 96 τόνων το 2023 (ρεκόρ αύξησης +957,3%), προερχόμενα από Τουρκία, Iράν, και Ιταλία
ζ) 905 τόνοι πιπεριές - γλυκοπιπεριές, έναντι 649 τόνων το 2023 (+39,5%), από Ολλανδία και ακολουθούν Τουρκία, και Β. Μακεδονία
η) 632 τόνοι τομάτες, έναντι 206 τόνων το 2023 (+206,8%), προερχόμενες κυρίως από Τουρκία.
Εκτός των παραπάνω εισήχθησαν και άλλα φρούτα και λαχανικά, όπως π.χ. αβοκάντο, κολοκυθάκια, λαχανικά κ.α

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές. Σημειώνεται ότι οι κοινοτικές εισαγωγές του 2023 εκτιμώνται - βάσει Eurostat - από τρίτες χώρες να έχουν εκτοξευθεί, κατά +32,9% σε όγκο, σε σχέση με το 2022, ανερχόμενες σε 16,289 εκατ. τόνους. Την ίδια στιγμή βλέπουμε αυτές του ενδοκοινοτικού εμπορίου να μειώνονται, κατά -5,5%, σε 28,112 εκατ. τόνους.

Κυριότερες προμηθεύτριες τρίτες χώρες είναι κατά σειρά Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, Αίγυπτος, Ν. Αφρική, Μαρόκο κ.α

Οι αυξημένες εισαγωγές της ΕΕ από τρίτες χώρες οφείλονται στη υφιστάμενη απόκλιση σε εργασιακά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά θέματα, που υπάρχει μεταξύ κοινοτικών και μη κοινοτικών παραγωγών, η οποία προκαλεί συνεχή ανάπτυξη των εισαγωγών τόσο στην αγορά της ΕΕ όσο και στην Ελληνική.

Οι εμπλεκόμενοι στον τομέα των οπωροκηπευτικών της Ε.Ε. λειτουργούν σε μια απορυθμισμένη αγορά που εισάγει αγροτικά προϊόντα από τρίτες χώρες σε χαμηλές τιμές, γεγονός που ασκεί πτωτική πίεση τιμών στα αντίστοιχα παραγόμενα προϊόντα στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων και των παραγομένων στην Ελλάδα. Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι αυτές οι παραγωγές στις τρίτες χώρες δεν συμμορφώνονται με τους εσωτερικούς κανονισμούς της ΕΕ και παρουσιάζεται μια αντίφαση και υποκρισία στην πολιτική δράση της ΕΕ, μεταξύ της εμπορικής πολιτικής και της κοινής αγροτικής πολιτικής της. Είναι ένας αθέμιτος ανταγωνισμός που υποσκάπτει τη βιωσιμότητα χιλιάδων αγροκτημάτων στην χώρα μας και την Ευρώπη.

Η ΕΕ συνεχίζει να συνάπτει περισσότερες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες, οι οποίες επιδεινώνουν τα προβλήματα της γεωργίας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ζητείται «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων συμφωνιών με τρίτες χώρες, όπως η MERCOSUR, την μη επικύρωση της συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία και «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων με την Χιλή, την Κένυα, το Μεξικό, την Ινδία και την Αυστραλία.

Προτείνεται όπως η ΕΕ να υιοθετήσει την αρχή ότι οι εμπορικές συμφωνίες που θα συζητούνται στο μέλλον θα πρέπει να ενσωματώνουν «κατοπτρικές ρήτρες», κατ' εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας για την αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού.

Είναι απαραίτητο τα φρούτα και λαχανικά που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητος και μη ύπαρξης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα προϊόντα στην ελληνική αγορά με παράλληλη διασφάλιση της μη ελληνοποίησης τους. Επίσης παρεμφερείς έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται και στα αποστελλόμενα - εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους.

Είναι ζωτικής σημασίας να ανακτήσουν τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα την βασική αρχή της ίδρυσης της ΕΕ την προτίμηση των ενωσιακών καταναλωτών για ανάκαμψη και βιωσιμότητα των καλλιεργουμένων εκτάσεων που εγγυάται την επισιτιστική κυριαρχία τους. Η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητος είναι η σωστή ελληνική εθνική στρατηγική».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τους αγρότες και όλους τους φορείς στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με τις εμπειρίες τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Μετά από τις δυναμικές αντιδράσεις των αγροτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να τροποποιήσει την ΚΑΠ και τώρα ξεκινά έρευνα για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Τα αποτελέσματα της έρευνας θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των ισχυόντων κανόνων που καλείται να εφαρμόσει η Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου 2025.

Επίσης για να ενισχύσει τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει, μέσα στον Μάρτιο, στα κράτη μέλη διάφορες ενέργειες που ενδέχεται να καλύπτουν ζητήματα, όπως η διαφάνεια της αγοράς στην αλυσίδα αξίας, η εφαρμογή της οδηγίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και η επιβολή της, το κόστος για την παραγωγή και τον έλεγχο στους υφιστάμενους κανόνες στα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα.

Για να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιο προς τους προμηθευτές της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων όσον αφορά τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (πατήστε εδώ)

Σύμφωνο μετανάστευσης και κινητικότητας που θα φέρει χιλιάδες εργάτες γης από την Ινδία στην Ελλάδα, με νόμιμο και συντεταγμένο τρόπο, για να καλύψουν τα τεράστια κενά σε χέρια που έχει ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας, κλειδώνει στο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ινδία.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Ινδία, συναντήθηκε με τον ομόλογό του, Narendra Modi. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τον στόχο διπλασιασμού των διμερών εμπορικών συναλλαγών μέχρι το 2030 και την πιο συστηματοποιημένη επαφή και διασύνδεση ανάμεσα σε ελληνικές και ινδικές επιχειρήσεις. Συζητήθηκαν επίσης πιθανότητες συνεργειών στην «πράσινη» ενέργεια και στον αγροτικό τομέα, ενώ οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη βούλησή τους για την ολοκλήρωση της διμερούς Συμφωνίας για την Κινητικότητα το επόμενο διάστημα.

«Το διμερές μας εμπόριο είναι σε ανοδική τροχιά αλλά έχουμε συμφωνήσει με τον πρωθυπουργό Modi ότι χρειάζεται να κάνουμε πολύ περισσότερα. Χρειάζεται να θέσουμε στόχο τον διπλασιασμό του έως το 2030, υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για μελλοντική ανάπτυξη.

Αυτό το ταξίδι ήταν για εμένα μια ευκαιρία να μιλήσω λίγο περισσότερο για την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα και γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να είναι ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για τις ινδικές εταιρείες. Και βέβαια, ένα από τα κυριότερα καθήκοντα που έχουμε κάθε φορά που επισκεπτόμαστε μια ξένη χώρα είναι να εξηγήσουμε ότι η Ελλάδα που θυμούνται, η Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα που γινόταν πρωτοσέλιδο για όλους τους λάθος λόγους, αποτελεί παρελθόν.

Έχουμε ένα ακόμη κοινό σημείο: αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και την Ινδία. Το πρώτο μπορεί να το περιμένατε, αλλά το δεύτερο, εμένα τουλάχιστον, με εξέπληξε. Ωστόσο, το μέλλον της γεωργίας σε έναν κόσμο όπου χρειάζεται να επιτύχουμε μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας ευρύτερα, θεωρώ ότι είναι ένας ακόμη τομέας μεγάλου ενδιαφέροντος».

Ο Έλληνας πρωθυπουργός απηύθυνε ένα ακόμη κάλεσμα στους Ινδούς επιχειρηματίες να επενδύσουν στη χώρα μας, λέγοντας ότι είναι καθήκον του να ενημερώσει την ινδική επιχειρηματική κοινότητα για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ελλάδα και για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει. «Διότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να εξακολουθούν να θεωρούν την Ελλάδα ως μια χώρα με μια προβληματική οικονομία. Αυτό ίσχυε, ίσως πριν από πέντε χρόνια. Τώρα, όμως, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται με διπλάσιο ρυθμό από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.

Η δημοσιονομική μας θέση είναι πολύ ισχυρή. Έχουμε σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους που κατευθύνονται προς την Ελλάδα για να συμπληρώσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις. Έχουμε εξορθολογήσει τις διαδικασίες μας και έχουμε καταστήσει το κανονιστικό πλαίσιο πολύ πιο φιλικό για τους ξένους επιχειρηματίες. Και ήδη έχουμε ινδικές εταιρείες στην Ελλάδα. Ένας από τους κορυφαίους φορείς διαχείρισης αεροδρομίων της χώρας σας κατασκευάζει το νέο αεροδρόμιο στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Κρήτη. Έχουμε επενδύσεις στην αγροδιατροφική βιομηχανία, στα φαρμακευτικά προϊόντα και πιστεύω ότι αυτό είναι μόνο η αρχή», είπε ο κ.Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός επισήμανε ακόμη ότι η Ελλάδα είναι δημοφιλής για γάμους, σε νησιά όπως η Σαντορίνη, και τόνισε ότι «προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε την κινηματογραφική σας βιομηχανία να γυρίζει περισσότερες ταινίες στην Ελλάδα, για να κάνουμε την Ελλάδα πιο αναγνωρίσιμη. Οι δυνατότητες για τους Ινδούς να ανακαλύψουν την Ελλάδα σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι τεράστιες».

Μικρή αύξηση, της τάξης του 0,73% σε αξία (98.972.279 €/2022 – 99.692.240 €/2023), αλλά μείωση της τάξης του -3,40% σε ποσότητα (29.870 τόνοι/2022 – 28.853 τόνοι/2023), παρουσιάζουν τα εξαγωγικά μεγέθη του ελληνικού κρασιού το 2023, έναντι του 2022, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ.

Βέβαια θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το 2022 οι εξαγωγές αυξήθηκαν σημαντικά κατά 16,75% έναντι του 2021, εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας covid 19, που επέδρασε μειώνοντας σημαντικά τις εξαγωγές του 2020 και του 2021.

Τα εξαγωγικά μεγέθη του 2023 σε σχέση με το 2022, παρουσιάζουν άνοδο επίσης σε επίπεδο μέσου όρου πενταετίας σε αξία, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 19,68%, ενώ ελαφρά μείωση παρουσιάζει το 2023 και όσον αφορά τις ποσότητες σε σύγκριση με τον Μ.Ο. 5ετίας, σε ποσοστό -0,38%.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν μετά την ανάρτηση των προσωρινών στοιχείων εξαγωγών οίνου από την ΕΛΣΤΑΤ και την επεξεργασία τους από την ΚΕΟΣΟΕ, επεξεργασία που καταγράφει, αύξηση των επιδόσεων των αποστολών οίνων σε αξία και μείωση των αποστολών σε ποσότητα προς την ΕΕ, μεταβολές που διακυμαίνονται με το ίδιο πρόσημο και στις αποστολές προς τις Τρίτες Χώρες.

Ειδικότερα σε γενικό επίπεδο η περαιτέρω ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει μείωση –2,99% των αποστολών ως προς την ποσότητα ελληνικών κρασιών προς χώρες της Ε.Ε. (21.291 τόνοι/2023 – 21.948 τόνοι/2022), παράλληλα όμως μείωση παρατηρείται κατά 6,61% και σε σύγκριση με το μέσο όρο 5ετίας. Η αρνητική αυτή μεταβολή αποδίδεται στην μετατόπιση του χαρακτηρισμού του Ηνωμένου Βασιλείου από χώρα της ΕΕ σε Τρίτη Χώρα, από το 2023.

Σε αξία οι ελληνικές αποστολές οίνων προς χώρες της Ε.Ε. το 2023 παρουσιάζουν ανεπαίσθητη αύξηση της τάξης του 0,53% (57.006.872 € /2023 – 56.707.869 €/2022), ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 7,49% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.

Τέλος για την κατηγορία αυτή (αποστολές οίνων σε ΕΕ) βελτιωμένη παρουσιάζεται και η μεταβολή της μέσης τιμής πώλησης των ελληνικών οίνων προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά +3,63% (2,68 €/κιλό/2023 –2,58 €/κιλό/2022). Ώθηση στην αύξηση αποστολών οίνου το 2023 έδωσαν ως προς την αξία και την τιμή μονάδος η Γαλλία, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Πολωνία.

Η εικόνα των αντίστοιχων μεγεθών εξαγωγών ελληνικού οίνου προς Τρίτες χώρες καταγράφει σχετική σταθερότητα σε αξία, λαμβανομένου όμως υπ' όψιν ότι το έτος 2023 τα προβλήματα logistics στην αγορά των ΗΠΑ, που προήλθαν από την εκδήλωση της πανδημίας της covid 19, αποκαταστάθηκαν.

Συγκεκριμένα, μείωση της τάξης του 4,54% κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές οίνου ως προς την ποσότητα προς Τρίτες Χώρες, (7.562 tn/2023 - 7.922 tn/2022), ενώ αύξηση καταγράφεται κατά 22,69% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.

Σε επίπεδο αξίας τα μεγέθη, ενώ κινήθηκαν με σημαντικά θετικό ρυθμό επιδόσεων το 2022 (+1,12%) ,το 2023 παρατηρείται ανεπαίσθητη αύξηση των εξαγωγών σε αξία προς Τρίτες Χώρες που ανέρχεται σε ποσοστό 1,00% (42.685.238 €/2023 - 42.264.410 €/2022).

Η σύγκριση του εξαγωγικού μεγέθους της αξίας το 2023 σε σχέση με το μέσο όρο 5ετίας (2018 – 2022) αποδεικνύει εκτός των άλλων και την προηγούμενη δυναμική του ελληνικού κρασιού στις αγορές των Τρίτων Χωρών, αφού καταγράφεται μέση αύξηση κατά 41,02%.

Τέλος αυξητική καταγράφεται, η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό οίνου. Το 2023 παρουσιάζει αύξηση κατά 5,8% (5,64 €/κιλό/2023 - 5,34 €/κιλό/2022), ενώ η αυξητική τάση της μέσης τιμής μονάδος καταγράφεται σε σχέση και με την προηγούμενη 5ετία που ανέρχεται σε 15,49% (Μέσος Όρος τιμής 5ετίας 4,89 €/κιλό).

Οι Πολωνοί αγρότες ανακοίνωσαν δυναμικές κινητοποιήσεις για τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τη γειτονική Ουκρανία.

Από την περασμένη Παρασκευή (9/2) και για ένα μήνα ανακοίνωσαν ότι θα κλείνουν δρόμους και μεθοριακές διαβάσεις με την Ουκρανία.

Σε πλήρη αποκλεισμό όλων των συνοριακών περασμάτων με την Ουκρανία θα προχωρήσουν στις 20 Φεβρουαρίου. «Την 20η Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της 30ήμερης γενικής απεργίας των αγροτών, ανακοινώνουμε ότι όλες οι κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας θα επικεντρωθούν στον πλήρη αποκλεισμό όλων των συνόρων μεταξύ της Πολωνίας και της Ουκρανίας και σε διαδηλώσεις στο πεδίο», ανακοίνωσε το συνδικάτο Αλληλεγγύη. «Δεν θα αποκλειστούν μονάχα συνοριακά σημεία διέλευσης, αλλά επίσης επικοινωνιακοί κόμβοι και είσοδοι σε σιδηροδρομικούς σταθμούς μεταφόρτωσης και λιμάνια».

Την ίδια ημέρα, αγρότες θα συρρεύσουν στη Βαρσοβία από κάθε κατεύθυνση.

Από την πλευρά της η Πολωνική κυβέρνηση δηλώνει ότι γίνεται διάλογος με το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές. Επίσης ζητά οι έλεγχοι ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά να γίνονται στην Πολωνία. Όπως τονίζει ο Πολωνός Υπουργός Γεωργίας, Czeslaw Siekierski, «όταν σιτηρά της Ουκρανίας φτάνουν στη Γερμανία και μετά τον έλεγχο αποδεικνύεται ότι έχουν ποιοτικά προβλήματα, επιστρέφουν στην Πολωνία ως ευρωπαϊκά σιτηρά και δεν πάνε στην Ουκρανία».

Καταλαβαίνουμε δηλαδή που θα διακινηθούν στην συνέχεια. Ένα πραγματικό μπάχαλο έχει καταντήσει η αγορά στην ΕΕ.

Εν τω μεταξύ, η ζήτηση για πολωνική ζάχαρη, γάλα και κρέας έχει μειωθεί με αποτέλεσμα οι αγρότες να μην θέλουν να κάνουν πωλήσεις λόγω χαμηλών τιμών. Ανησυχούν επίσης ότι η «Πράσινη Συμφωνία» της ΕΕ θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και του εισοδήματος. Οι Πολωνοί αγρότες δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι τις 10 Μαρτίου.

Στο μεταξύ το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι η χώρα εξήγαγε το 2024 σχεδόν 2,4 εκατομμύρια τόνους σιτηρών μέχρι στιγμής αυτόν τον μήνα, ελαφρώς χαμηλότερα από τα 2,7 εκατομμύρια τόνους που εξήχθησαν την ίδια περίοδο το 2023.

Κατά το πρώρο 10ήμερο του Φεβρουαρίου 2024 περίπου 1,6 εκατομμύρια τόνοι ουκρανικών αγροτικών προϊόντων (σιτηρά, φρούτα κ.α.) είχαν εξαχθεί ή δηλωθεί για μελλοντικές εξαγωγές από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη της Ουκρανίας. Από αυτή την ποσότητα οι 116.000 τόνοι μεταφέρθηκαν μέσω των λιμανιών του Δούναβη και 1,5 εκατομμύριο τόνοι μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας.

Πάντως οι έμποροι φαίνεται το τελευταίο διάστημα να επιβραδύνουν την εξαγωγική δραστηριότητα των ουκρανικών προϊόντων λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης των παγκόσμιων τιμών.

Σύσκεψη οινοποιητικών συνεταιρισμών της χώρας, υπό την ΚΕΟΣΟΕ, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2024, με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο» και αντικείμενο τα χρόνια προβλήματα του κλάδου, που έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή συρρίκνωση τον ελληνικό αμπελώνα.

Στη συνέχεια η ΚΕΟΣΟΕ και οι παρευρισκόμενοι πρόεδροι και στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση:

Οι πρωτόγνωρες αγροτικές κινητοποιήσεις στο σύνολο της ΕΕ που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, για τις χώρες του Νότου ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενες λόγω των πολιτικών αστοχιών και των ανισοτήτων στις ρυθμίσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που εφαρμόσθηκαν την τελευταία δεκαετία και έχουν στόχο την αλλαγή του μοντέλου παραγωγής.

Οι αγροτικές κινητοποιήσεις είναι αποτέλεσμα κυρίως της πολιτικής θυσίας της πρωτογενούς παραγωγής και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων οικογενειακού τύπου της ΕΕ, απέναντι στην επικράτηση της κερδοφορίας των πολυεθνικών της γηραιάς ηπείρου, μετά τον απαράδεκτο συμβιβασμό στις συνομιλίες για το παγκόσμιο εμπόριο.

Η σημερινή κρίση ούτε τυχαία είναι ούτε συγκυριακή και προκαλείται από το επιδιωκόμενο μοντέλο συγκέντρωσης της αγροτικής παραγωγής, που συμπιέζει αφόρητα τον παραγωγό και αυξάνει τα κέρδη των ενδιάμεσα εμπλεκομένων στην εμπορία των αγροτικών προϊόντων, αποδεικνύοντας εν τέλει ότι η «αυτορρυθμιζόμενη ελεύθερη αγορά» δεν λειτουργεί υπέρ του παραγωγού και του καταναλωτή.

Στο ίδιο περιβάλλον με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, οι Έλληνες αγρότες βρίσκονται σε ακόμα πιο δυσμενή θέση, εξαιτίας εγγενών αδυναμιών και των χρόνιων στρεβλώσεων που διατρέχουν ολόκληρο το φάσμα της αγροτικής οικονομίας, από την παραγωγή έως την κατανάλωση.

Οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις με κύρια αυτήν της δημοσιονομικής εκτροπής, είχε δραματικές επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα, παγιώνοντας τις συνθήκες της οξύτατης περιθωριοποίησης της πλειοψηφίας της αγροτικής τάξης. Ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής γης και σημαντικός αριθμός παραγωγικών μονάδων των συνεταιρισμών, είναι υποθηκευμένο στις συστημικές τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες στις οποίες έχουν περιέλθει τα κόκκινα δάνεια, δεσμεύουν σημαντικούς παραγωγικούς πόρους.

Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, των επιπτώσεων της covid-19 και του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, τις συνέπειες του οποίου φαίνεται ότι θα απορροφήσει μόνο η ΕΕ, αποτελούν τη θηλιά γύρω από τον λαιμό των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών. Πρόκειται συνεπώς για αγώνα επιβίωσης της αγροτικής τάξης και για το λόγο αυτό, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια επιφανειακών διευθετήσεων.

Όσον αφορά τον αμπελοοινικό τομέα της χώρας μας τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής που αφορούν την αμπελοκαλλιέργεια σταφυλιών οινοποιίας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξαιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.

Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, ζητήματα των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα.

Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η πρόσφατη απόφαση του Γάλλου υπουργού Γεωργίας, Marc Fesneau, για προσωρινή ή οριστική εγκατάλειψη 1.000.000 στρεμμάτων αμπελώνων, σαν αποτέλεσμα του πολιτικού αυτοχειριασμού της ΕΕ, αφού στον ρευστό διαμορφούμενο πολυπολικό κόσμο η ΕΕ από τη μία αδυνατεί να αποκτήσει ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα και από την άλλη πλήττει ακατανόητα τον πρωτογενή της τομέα και την ανταγωνιστικότητά της στην οικονομία.

Πριν να αρχίσουμε να εξετάζουμε παρόμοιες πολιτικές επιδοτούμενων εκριζώσεων και για την χώρα μας, επαναφέρουμε για μία ακόμη φορά τα θέματα προτεραιότητας, που θεωρούμε ότι θα ανασχέσουν τη συρρίκνωση του ελληνικού αμπελώνα και τον αφανισμό χιλιάδων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων.
Το κυρίαρχο θέματα που απασχόλησε τη σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών ήταν η απροθυμία των αμπελουργών, σε πολλές περιοχές της χώρας να ξεκινήσουν φέτος τις καλλιεργητικές φροντίδες και η πρόθεσή τους να εγκαταλείψουν την αμπελοκαλλιέργεια.

Οι τάσεις εγκατάλειψης των αμπελώνων μονιμοποιούνται πλέον, αρκεί να επισημανθεί ότι από το 1990, ο ελληνικός αμπελώνας συρρικνώθκε κατά 30%.

Προκειμένου να ανασταλούν οι ραγδαίοι ρυθμοί εγκατάλειψης είναι επιτακτικό να ληφθούν μέτρα στην κατεύθυνση προστασίας του πρωτογενούς τομέα που αφορούν:

1) Την αντιμετώπιση της χρόνιας παθογένειας του κλάδου, που προκαλείται από την παραοικονομία, οι παρενέργειες της οποίας στρεβλώνουν τον υγιή ανταγωνισμό και πλήττουν κυρίως τη βιωσιμότητα των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, αφού την επηρεάζουν ευθέως διαμορφώνοντας ζημιογόνα αποτελέσματα σε αυτές, ενώ επίσης πλήττουν την βιωσιμότητα και των νόμιμων οινοποιείων.

2) Την αντιμετώπιση του ζητήματος των παράτυπων εισαγωγών οίνων και των ελληνοποιήσεων.

3) Την αντιμετώπιση των φαινομένων αισχροκέρδειας που υποδηλώνει η χαοτική διαφορά τιμών της σταφυλικής παραγωγής με τις τιμές που καταβάλλει ο καταναλωτής, κυρίως στα σημεία εστίασης.
Την αναγκαιότητα πλέον της δημιουργίας Κεντρικού ελεγκτικού φορέα, υπό την ευθύνη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με στόχευση στους ελέγχους κατά την διάρκεια του τρυγητού, αλλά και τους ελέγχους των οινοποιείων

4) Την επιτακτική ανάγκη να ενισχυθούν οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, που δεν ενισχυθήκαν μέχρι σήμερα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, της αύξησης του κόστους καλλιέργειας, του Ρωσοουκρανικου πολέμου και της κλιματικής κρίσης.

5) Τον έλεγχο των διαδικασιών καθορισμού τιμών και των ανατιμήσεων στην αγορά των εισροών στον αγροτικό τομέα και ειδικά των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, της ενέργειας, του κόστους των καυσίμων και των ξηρών υλικών (φιάλες, υλικά συσκευασίας κλπ), με σκοπό την καταστολή των φαινομένων κερδοσκοπίας που αυξάνουν δραματικά το κόστος παραγωγής και θέτουν σε κίνδυνο την αμπελοκαλλιέργεια και τα οινοποιεία, που δεν μπορούν να επιρρίψουν τις αυξήσεις στον καταναλωτή.
Τον εξορθολογισμό των κριτηρίων κατανομής των Αδειών Φύτευσης, μέσω της κάθετης χορήγησης ανά νόμο, σύμφωνα με το δυναμικό παραγωγής του.

6) Την αντιμετώπιση, με βάση τις προτάσεις της ΕΘΕΑΣ, του ασφυκτικού κλοιού που έχουν δημιουργήσει οι διαχειριστές (servicers) και οι αγοραστές πιστώσεων (funds), σε πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις, με προφανή την προοπτική οικονομικής τους εξόντωσης.

7) Την αντιμετώπιση των μείζονος σημασίας θεμάτων που άπτονται με τις πολιτικές γης, το δίκαιο διαδοχής και το χωροταξικό χρήσεων γης, θέματα που σχετίζονται με τον κατακερματισμό του αγροτικού κλήρου.
Την άμεση επίλυση του θέματος που αφορά την ενωσιακή ενίσχυση του μέτρου: «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων» του Εθνικού Προγράμματος Στήριξης, που η ΑΑΔΕ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ αντιμετωπίζουν ως εισοδηματική ενίσχυση και όχι ως επένδυση, με αποτέλεσμα την άδικη επιβάρυνση των αμπελουργών με υπέρογκα πρόστιμα και δυσβάσταχτα διαχειριστικά κόστη.

8) Την ένταξη σε χρηματοδότηση από πόρους της ΕΕ των αμπελοκαλλιεργητών, των περιοχών που επλήγησαν από τον περονόσπορο και από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και την άμεση καταβολή αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ , των αγροτών που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες και πυρκαγιές.

9) Τη διαφοροποίηση των όρων χρηματοδότησης των αγροτών και των συνεταιριστικών οργανώσεων, προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικοί και να επιτελέσουν τον παραγωγικό τους ρόλο.

10) Την επαναδιαπραγμάτευση της ΚΑΠ 2023-2027, με στόχο την επανεξέταση της λεγόμενης πράσινης συμφωνίας (Green Deal), που δεν αποτελεί μια ευρύτερη δεσμευτική συμφωνία, αλλά είναι απλά μονομερής ευρωπαϊκή πολιτική δήλωση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα ως το 2050. Η στόχευση αυτή μέσω της ισχύουσας ΚΑΠ, στέρησε σημαντικό μέρος από τις άμεσες ενισχύσεις των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών.

11) Την απόρριψη του σχεδίου, που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο καταργεί τις περισσότερες απαιτήσεις για ελέγχους ασφαλείας μιας νέας κατηγορίας μεταλλαγμένων φυτών που παράγονται με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGTs)

12) Την υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας, μέσω και της διενέργειας εξειδικευμένου συνεδρίου.