Δεκάδες επιχειρήσεις πωλούν χύμα «Τσίπουρο» και «Τσικουδιά» κατά παράβαση των διατάξεων της Υπουργικής Απόφασης 91354/2017 «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών» (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.), όπως διαπιστώθηκε σε ελέγχους που διενήργησε η Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων.
Όπως υποστηρίζει το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η παράνομη πώληση γίνεται σε όλο το φάσμα της αλυσίδας διακίνησης αγαθών και υπηρεσιών, μεταξύ των άλλων και σε καταστήματα εστίασης και λιανικής πώλησης οινοπνευματώδη ποτών (Κάβες).
Σύμφωνα με το άρθρο 75, παρ. 3, εδ. Γ της προαναφερθείσας απόφασης, το προϊόν που προσφέρεται αποκλειστικά και μόνο χύμα είναι το Προϊόν Απόσταξης Μικρών Αποσταγματοποιών (ΔΙΗΜΕΡΩΝ) και οποιαδήποτε άλλη αναγραφή ονομασίας για χύμα προϊόντα αυτού του τύπου, όπως «Τσίπουρο» ή «Τσικουδιά» (τα οποία διατίθενται αποκλειστικά εμφιαλωμένα) στους τιμοκαταλόγους και στα λοιπά έγγραφα διακίνησης και εμπορίας, απαγορεύεται.
Προκειμένου να τηρηθεί το θεσμικό πλαίσιο, η Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή έχει εντάξει στο ετήσιο επιχειρησιακό πλάνο ελέγχου και εποπτείας της αγοράς τους κλάδους και τα σημεία που εμπλέκονται στην διακίνηση και πώληση των ως άνω προϊόντων.
Ολοκληρώθηκε το φετινό Οινόραμα, που διεξήχθη 2, 3 και 4 Μαρτίου στο Ζάππειο Μέγαρο. Γιορτάζοντας τα 30 χρόνια του επιβεβαίωσε πως είναι η μεγαλύτερη και η πιο σημαντική οινική εκδήλωση της Ελλάδας και βέβαια η μεγαλύτερη έκθεση ελληνικού κρασιού στον κόσμο. Εκτός των Ελλήνων οινόφιλων και επαγγελματιών του ευρύτερου οινικού κλάδου, το Οινόραμα συγκεντρώνει τα βλέμματα κάθε γωνιάς της υφηλίου, παρουσιάζοντας το κρασί της Ελλάδας με ιδανική ισορροπία.
Πράγματι, όπως έγινε φανερό ίσως καλύτερα από κάθε άλλη χρονιά, το Οινόραμα, μετά από διάφορες καινοτομίες και παραμετροποιήσεις που έγιναν στη μακρόχρονη πορεία του, έχει καταφέρει να προβάλει όσα αφορούν το ελληνικό κρασί και το κρασί στην Ελλάδα εν γένει, απόλυτα ισορροπημένα: Γιατί οι κορυφαίοι καθιερωμένοι οινοποιοί δεν παραλείπουν να βρίσκονται στους κόλπους του, όπως συνέβη και φέτος, ενώ νέοι και πρωτοεμφανιζόμενοι ή μικρής παραγωγής συνάδελφοί τους επιλέγουν το Οινόραμα για να ξεκινήσουν την ευρύτερη προβολή τους (π.χ. στην αίθουσα «Οινικές Αποκαλύψεις»). Όλοι μαζί ξεπέρασαν φέτος τους 250, ανάμεσά τους 18 από την Κύπρο και 5 από το Λίβανο, με τους οινοποιούς παρόντες. Νέες κυκλοφορίες και ετικέτες (στην «Πλατεία Γευσιγνωσίας» και όχι μόνο), καθώς και κρασιά της νέας εσοδείας ξεκίνησαν στο Οινόραμα το ταξίδι τους στις οινικές αγορές Ελλάδας και εξωτερικού, αφού την έκθεση επισκέφθηκαν πολλές δεκάδες αγοραστές και δημοσιογράφοι από μεγάλο αριθμό χωρών. Ειδική μεταχείριση υπήρξε και φέτος για κάθε νέα ή σύγχρονη τάση και άποψη περί οίνου (όπως στο Wine Βar των Οινικών Αποκαλύψεων). Ξένα κρασιά από τους πιο σημαντικούς εισαγωγείς στην Ελλάδα συμπλήρωσαν, ως συνήθως, το πακέτο, πλάι σε δεκάδες εκ των καλύτερων ελληνικών αποσταγμάτων.
Με αφορμή τα 30 χρόνια Οινόραμα, επίσημα εγκαίνια διοργανώθηκαν την παραμονή της πρώτης μέρας της έκθεσης, η οποία βρισκόταν, όμως, σε πλήρη λειτουργία για τους προσκεκλημένους της, μέλη της πολιτικής, της επιχειρηματικής και της δημοσιογραφικής κοινότητας. Άλλωστε, το Οινόραμα 2024 τίμησαν, μάλλον, οι περισσότεροι από ποτέ πολιτικοί, όπως ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ελευθέριος Αυγενάκης, που ως απεσταλμένος του πρωθυπουργού τέλεσε τα εγκαίνια της έκθεσης, χοροστατούντος του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φθιώτιδος Συμεών, που παρέστη αντί του Αρχιεπίσκοπου Αθηνών Ιερώνυμου Β΄. Έξι ακόμα υπουργοί και υφυπουργοί (Μάκης Βορίδης, Σοφία Ζαχαράκη, Όλγα Κεφαλογιάννη, Ιωάννης Παππάς, Έλενα Ράπτη και Διονύσης Σταμενίτης), ο Αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Στέφανος Κασσελάκης, ο πρόεδρος Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς κ. Αλέξης Χατίτσης, η Πρόεδρος του ΕΟΤ κα Άντζελα Γκερέκου, ευρωβουλευτές και βουλευτές διαφόρων κομμάτων, γενικοί γραμματείς υπουργείων, Περιφερειάρχες, Δήμαρχοι και πρώην υπουργοί έδωσαν το «παρών» στην έκθεση και ξεναγήθηκαν σε αυτήν.
Οι επισκέπτες στο Οινόραμα 2024, οινόφιλοι και επαγγελματίες, έσπασαν για πρώτη φορά το επί ετών φράγμα των 10.000 περίπου, με αύξηση κατά 20%, φτάνοντας τις 12.000. Είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν ανάμεσα σε περίπου 2.500 προϊόντα και, βέβαια, να αντιληφθούν βιωματικά γιατί το μότο της έκθεσης «το κρασί είναι παντού και πάντα στο Οινόραμα» είναι πέρα για πέρα αληθές!
Όπως αναφέραμε σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.
Αυτό που κάνει εντύπωση όμως είναι ότι ο περιορισμός που βάζει στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.
Όλα τα προηγούμενα χρόνια στην ΕΕ συζητούσαν για αύξηση της τυποποίησης της ιχηλασιμότητας και της σήμανσης στις συσκευασίες για να γνωρίζει ο καταναλωτής από που προέρχεται το προϊόν που αγοράζει.
Έρχεται τώρα ένας Κανονισμός και με αφορμή την προστασία του περιβάλλοντος φέρνει τα πάνω κάτω και ουσιασικά ανοίγει παράθυρο για νοθεία στα προϊόντα, αφού ζητά να πωλούνται χύμα.
Η συμφωνία, την οποία το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν επίσημα προτού τεθεί σε ισχύ, θέτει στόχους μείωσης των συσκευασιών κατά 5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040.
Επίσης, απαιτεί από τις χώρες της ΕΕ να μειώσουν, ιδίως, η ποσότητα των απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, μια σειρά από διαφορετικές μορφές πλαστικής συσκευασίας μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών για μη επεξεργασμένα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θα απαγορευθούν από την 1η Ιανουαρίου 2030.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «δεν βλέπουμε κανένα λόγο να απαγορεύσουμε τις συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά, ειδικά όχι τις πλαστικές συσκευασίες για φρούτα και λαχανικά.
Επίσης δεν υπάρχει κάποια μελέτη για την εκτίμηση επιπτώσεων από τις συγκεκριμένες αποφάσεις.
Απορριπτέο είναι κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο συμβιβασμό και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.
Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές».
H Ευρώπη συνάπτει συμφωνία για να καταστήσουν τις συσκευασίες πιο βιώσιμες και να μειώσουν τα απορρίμματα συσκευασίας στην ΕΕ. Η συμφωνία αναμένεται να επηρεάσει όλους τους κλάδους των τροφίμων.
Συγκεκριμένα η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η αύξηση των απορριμμάτων συσκευασίας που παράγονται στην ΕΕ, εναρμονίζοντας παράλληλα την εσωτερική αγορά συσκευασίας και ενισχύοντας την κυκλική οικονομία.
Η πρόταση εξετάζει τον πλήρη κύκλο ζωής της συσκευασίας. Θεσπίζει απαιτήσεις που διασφαλίζουν ότι η συσκευασία είναι ασφαλής και βιώσιμη, απαιτώντας όλες οι συσκευασίες να είναι ανακυκλώσιμες και να ελαχιστοποιείται η παρουσία επικίνδυνων ουσιών. Καθορίζει επίσης απαιτήσεις εναρμόνισης της επισήμανσης για τη βελτίωση της ενημέρωσης των καταναλωτών.
Σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων, η πρόταση αποσκοπεί στη σημαντική μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας θέτοντας δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης, περιορίζοντας ορισμένους τύπους συσκευασιών μίας χρήσης και απαιτώντας από τους οικονομικούς φορείς να ελαχιστοποιήσουν τη χρησιμοποιούμενη συσκευασία.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, έως το 2029, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν τη χωριστή συλλογή τουλάχιστον 90% ετησίως πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης και μεταλλικών δοχείων ποτών. Το κείμενο θέτει νέους δεσμευτικούς στόχους επαναχρησιμοποίησης για το 2030 και ενδεικτικούς στόχους για το 2040.
Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει την υλοποίηση των στόχων του 2030 και να αξιολογήσει τη σκοπιμότητα των στόχων του 2040.
Οι στόχοι ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο συσκευασίας που χρησιμοποιούν οι φορείς εκμετάλλευσης.
Η συμφωνία καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιολογήσει, τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού, την κατάσταση της τεχνολογικής ανάπτυξης των πλαστικών συσκευασιών με βιολογική βάση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, να καθορίσει απαιτήσεις βιωσιμότητας για βιολογικά προϊόντα περιεχόμενο σε πλαστική συσκευασία.
Ιστορική πτώση της ελληνικής οινοπαραγωγής το 2023/2024, με μείωση κατά 35,14%, δημιουργεί θέματα επάρκειας στην αγορά οίνου, επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ.
Συγκεκριμένα στα 1.379.433 hl (χιλιόλιτρα) καταγράφηκε, ο όγκος της παραγωγής οίνου στη χώρα μας την αμπελοοινική περίοδο 2023/2024, σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του αρμόδιου τμήματος του ΥπΑΑΤ, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όγκος που είναι χαμηλότερος όλων των εποχών.
Η οριστική και βασισμένη στις Δηλώσεις Παραγωγής των οινοποιείων και των μεταποιητών παραγωγή οίνου, εμφανίζεται μειωμένη κατά 35,14% το 2023/2024 σε σύγκριση με την παραγωγή 2022/2023 (2.126.844 hl), ενώ η πρόβλεψη οινοπαραγωγής που κατατέθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023 (1.598.344 hl), εμφάνιζε και αυτή ιδιαίτερα σημαντική πτώση, της τάξης του 24,8%, γεγονός που συνάδει με τις εκτιμήσεις των ΔΑΟΚ. Μειωμένη επίσης κατά 40,2% εμφανίζεται η ελληνική οινοπαραγωγή σε σύγκριση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Η κατακόρυφη πτώση της οινοπαραγωγής, οφείλεται κυρίως στα ακραία καιρικά φαινόμενα που επέδρασαν την περασμένη άνοιξη και το καλοκαίρι (συνεχείς βροχοπτώσεις, διαδοχικοί καύσωνες Ιουλίου) και στις ασθένειες (περονόσπορος) και τις ζημιές που προηγήθηκαν εξαιτίας τους. Παρατηρώντας τα στοιχεία οινοπαραγωγής της τελευταίας δεκαετίας, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η ελληνική οινοπαραγωγή, απέχει πλέον μακράν από το μέσο όρο της προηγούμενης από τη δεκαετία αυτή, εικοσαετία (1993-2013), που σε μέσο όρο ανερχόταν στα 3.588.000 hl, αφού επιπλέον εκτός των ακραίων κλιματικών φαινομένων, επιδρά έντονα στο ύψος της, η μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας.
Η μείωση οφείλεται κυρίως στην μείωση της παραγωγής σε μεγάλες αμπελουργικές περιοχές με το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης σε απόλυτα και σχετικά μεγέθη, να αφορά οίνους χωρίς Γεωγραφική Ένδειξη.
Επί του συνόλου της οινοπαραγωγής το μερίδιο των οίνων με ΠΟΠ ανέρχεται σε 9,97% (137.504 hl), των οίνων με ΠΓΕ σε 27,03% (372.859 hl), των ποικιλιακών οίνων σε 17,48% (241.112 hl), των οίνων χωρίς ΓΕ σε 45,33% (625.288 hl) και των άλλων οίνων σε 0%, ποσοστά που υποδηλώνουν την κατά το ήμισυ παραγωγή οίνων για μαζική κατανάλωση, έναντι της παραγωγής οίνων με Γεωγραφική Ένδειξη. Το γεγονός αυτό αποτελεί στοιχείο για προβληματισμό, αφού στις αντίστοιχες οινοπαραγωγές χώρες της ΕΕ, οι οίνοι με ΓΕ αντιπροσωπεύουν ποσοστά πολλές φορές άνω του 80%.
Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει από την επεξεργασία των δεδομένων από την ΚΕΟΣΟΕ είναι η ποσοστιαία σύνθεση των οίνων σύμφωνα με την παραγωγή λευκών και ερυθρών και ερυθρωπών οίνων.
Στο σύνολο της οινοπαραγωγής οι λευκοί οίνοι αντιπροσωπεύουν το 59,66% (822.970 hl), ενώ οι ερυθροί και οι ερυθρωποί το 40,34% (344.319 hl).
Στα ελληνικά καταστήματα τροφίμων αυξάνονται τα εισαγόμενα οπωροκηπευτικά, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Τα στοιχεία δικαιώνουν τους αγρότες σε όλη την ΕΕ που κατηγορούν την πολιτική της Κομισιόν, η οποία δίνει το «πράσινο φως» για αθρόες εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες και την ίδια στιγμή τα ευρωπαϊκά μένουν απούλητα ή πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους.
Έτσι βλέπουμε να συνεχίζεται η εισαγωγή αυξημένων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών και το πρώτο δίμηνο του 2024 (κατά +20,19% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023).
Συγκεκριμένα σύμφωνα με βάση τα προσωρινά στοιχεία τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2024 η Ελλάδα έκανε εισαγωγές οπωροκηπευτικών ύψους 128.964 τόνους, έναντι 107.302 τόνων το αντίστοιχο δίμηνο του 2023.
Οι κυριότερες εισαγωγές αφορούσαν:
α) 63.467 τόνοι πατάτες, έναντι 53.644 το 2023 (+18,31%), προερχόμενες από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία (βάσει επίσημων στοιχείων 11μηνου)
β) 40.348 τόνοι μπανάνες έναντι 37.834 το 2023 (+6,6%), προερχόμενες από Ισημερινό και ακολουθούν Κόστα Ρίκα και Γουατεμάλα
γ) 4.421 τόνοι κρεμμύδια, έναντι 2.629 πέρσι (+68,16%), προερχόμενα από Αίγυπτο και ακολουθούν Ινδία και Αυστρία
δ) 3.888 τόνοι μήλων, έναντι 1.157 πέρσι (ρεκόρ αύξησης +236,04%) προερχόμενα από Β. Μακεδονία και ακολουθούν Πολωνία και Σερβία
ε) 2.112 τόνοι μανιτάρια, έναντι 1.940 πέρσι (+8,87%), προερχόμενα από Πολωνία και ακολουθούν Ρουμανία και Ιταλία
στ) 1.015 τόνοι ακτινίδια, έναντι 96 τόνων το 2023 (ρεκόρ αύξησης +957,3%), προερχόμενα από Τουρκία, Iράν, και Ιταλία
ζ) 905 τόνοι πιπεριές - γλυκοπιπεριές, έναντι 649 τόνων το 2023 (+39,5%), από Ολλανδία και ακολουθούν Τουρκία, και Β. Μακεδονία
η) 632 τόνοι τομάτες, έναντι 206 τόνων το 2023 (+206,8%), προερχόμενες κυρίως από Τουρκία.
Εκτός των παραπάνω εισήχθησαν και άλλα φρούτα και λαχανικά, όπως π.χ. αβοκάντο, κολοκυθάκια, λαχανικά κ.α
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές. Σημειώνεται ότι οι κοινοτικές εισαγωγές του 2023 εκτιμώνται - βάσει Eurostat - από τρίτες χώρες να έχουν εκτοξευθεί, κατά +32,9% σε όγκο, σε σχέση με το 2022, ανερχόμενες σε 16,289 εκατ. τόνους. Την ίδια στιγμή βλέπουμε αυτές του ενδοκοινοτικού εμπορίου να μειώνονται, κατά -5,5%, σε 28,112 εκατ. τόνους.
Κυριότερες προμηθεύτριες τρίτες χώρες είναι κατά σειρά Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, Αίγυπτος, Ν. Αφρική, Μαρόκο κ.α
Οι αυξημένες εισαγωγές της ΕΕ από τρίτες χώρες οφείλονται στη υφιστάμενη απόκλιση σε εργασιακά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά θέματα, που υπάρχει μεταξύ κοινοτικών και μη κοινοτικών παραγωγών, η οποία προκαλεί συνεχή ανάπτυξη των εισαγωγών τόσο στην αγορά της ΕΕ όσο και στην Ελληνική.
Οι εμπλεκόμενοι στον τομέα των οπωροκηπευτικών της Ε.Ε. λειτουργούν σε μια απορυθμισμένη αγορά που εισάγει αγροτικά προϊόντα από τρίτες χώρες σε χαμηλές τιμές, γεγονός που ασκεί πτωτική πίεση τιμών στα αντίστοιχα παραγόμενα προϊόντα στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων και των παραγομένων στην Ελλάδα. Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι αυτές οι παραγωγές στις τρίτες χώρες δεν συμμορφώνονται με τους εσωτερικούς κανονισμούς της ΕΕ και παρουσιάζεται μια αντίφαση και υποκρισία στην πολιτική δράση της ΕΕ, μεταξύ της εμπορικής πολιτικής και της κοινής αγροτικής πολιτικής της. Είναι ένας αθέμιτος ανταγωνισμός που υποσκάπτει τη βιωσιμότητα χιλιάδων αγροκτημάτων στην χώρα μας και την Ευρώπη.
Η ΕΕ συνεχίζει να συνάπτει περισσότερες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με τρίτες χώρες, οι οποίες επιδεινώνουν τα προβλήματα της γεωργίας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Ζητείται «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων συμφωνιών με τρίτες χώρες, όπως η MERCOSUR, την μη επικύρωση της συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία και «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων με την Χιλή, την Κένυα, το Μεξικό, την Ινδία και την Αυστραλία.
Προτείνεται όπως η ΕΕ να υιοθετήσει την αρχή ότι οι εμπορικές συμφωνίες που θα συζητούνται στο μέλλον θα πρέπει να ενσωματώνουν «κατοπτρικές ρήτρες», κατ' εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας για την αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού.
Είναι απαραίτητο τα φρούτα και λαχανικά που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητος και μη ύπαρξης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα προϊόντα στην ελληνική αγορά με παράλληλη διασφάλιση της μη ελληνοποίησης τους. Επίσης παρεμφερείς έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται και στα αποστελλόμενα - εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους.
Είναι ζωτικής σημασίας να ανακτήσουν τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα την βασική αρχή της ίδρυσης της ΕΕ την προτίμηση των ενωσιακών καταναλωτών για ανάκαμψη και βιωσιμότητα των καλλιεργουμένων εκτάσεων που εγγυάται την επισιτιστική κυριαρχία τους. Η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητος είναι η σωστή ελληνική εθνική στρατηγική».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τους αγρότες και όλους τους φορείς στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με τις εμπειρίες τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Μετά από τις δυναμικές αντιδράσεις των αγροτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να τροποποιήσει την ΚΑΠ και τώρα ξεκινά έρευνα για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Τα αποτελέσματα της έρευνας θα χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των ισχυόντων κανόνων που καλείται να εφαρμόσει η Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου 2025.
Επίσης για να ενισχύσει τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων, η Επιτροπή θα παρουσιάσει, μέσα στον Μάρτιο, στα κράτη μέλη διάφορες ενέργειες που ενδέχεται να καλύπτουν ζητήματα, όπως η διαφάνεια της αγοράς στην αλυσίδα αξίας, η εφαρμογή της οδηγίας κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και η επιβολή της, το κόστος για την παραγωγή και τον έλεγχο στους υφιστάμενους κανόνες στα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα.
Για να απαντήσετε στο ερωτηματολόγιο προς τους προμηθευτές της αλυσίδας εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων όσον αφορά τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (πατήστε εδώ)
Σύμφωνο μετανάστευσης και κινητικότητας που θα φέρει χιλιάδες εργάτες γης από την Ινδία στην Ελλάδα, με νόμιμο και συντεταγμένο τρόπο, για να καλύψουν τα τεράστια κενά σε χέρια που έχει ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας, κλειδώνει στο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ινδία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Ινδία, συναντήθηκε με τον ομόλογό του, Narendra Modi. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τον στόχο διπλασιασμού των διμερών εμπορικών συναλλαγών μέχρι το 2030 και την πιο συστηματοποιημένη επαφή και διασύνδεση ανάμεσα σε ελληνικές και ινδικές επιχειρήσεις. Συζητήθηκαν επίσης πιθανότητες συνεργειών στην «πράσινη» ενέργεια και στον αγροτικό τομέα, ενώ οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη βούλησή τους για την ολοκλήρωση της διμερούς Συμφωνίας για την Κινητικότητα το επόμενο διάστημα.
«Το διμερές μας εμπόριο είναι σε ανοδική τροχιά αλλά έχουμε συμφωνήσει με τον πρωθυπουργό Modi ότι χρειάζεται να κάνουμε πολύ περισσότερα. Χρειάζεται να θέσουμε στόχο τον διπλασιασμό του έως το 2030, υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για μελλοντική ανάπτυξη.
Αυτό το ταξίδι ήταν για εμένα μια ευκαιρία να μιλήσω λίγο περισσότερο για την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα και γιατί η Ελλάδα θα πρέπει να είναι ελκυστικός επενδυτικός προορισμός για τις ινδικές εταιρείες. Και βέβαια, ένα από τα κυριότερα καθήκοντα που έχουμε κάθε φορά που επισκεπτόμαστε μια ξένη χώρα είναι να εξηγήσουμε ότι η Ελλάδα που θυμούνται, η Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα που γινόταν πρωτοσέλιδο για όλους τους λάθος λόγους, αποτελεί παρελθόν.
Έχουμε ένα ακόμη κοινό σημείο: αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και την Ινδία. Το πρώτο μπορεί να το περιμένατε, αλλά το δεύτερο, εμένα τουλάχιστον, με εξέπληξε. Ωστόσο, το μέλλον της γεωργίας σε έναν κόσμο όπου χρειάζεται να επιτύχουμε μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας ευρύτερα, θεωρώ ότι είναι ένας ακόμη τομέας μεγάλου ενδιαφέροντος».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός απηύθυνε ένα ακόμη κάλεσμα στους Ινδούς επιχειρηματίες να επενδύσουν στη χώρα μας, λέγοντας ότι είναι καθήκον του να ενημερώσει την ινδική επιχειρηματική κοινότητα για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ελλάδα και για την πρόοδο που έχουμε σημειώσει. «Διότι πολλοί άνθρωποι μπορεί να εξακολουθούν να θεωρούν την Ελλάδα ως μια χώρα με μια προβληματική οικονομία. Αυτό ίσχυε, ίσως πριν από πέντε χρόνια. Τώρα, όμως, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται με διπλάσιο ρυθμό από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Η δημοσιονομική μας θέση είναι πολύ ισχυρή. Έχουμε σημαντικούς ευρωπαϊκούς πόρους που κατευθύνονται προς την Ελλάδα για να συμπληρώσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις. Έχουμε εξορθολογήσει τις διαδικασίες μας και έχουμε καταστήσει το κανονιστικό πλαίσιο πολύ πιο φιλικό για τους ξένους επιχειρηματίες. Και ήδη έχουμε ινδικές εταιρείες στην Ελλάδα. Ένας από τους κορυφαίους φορείς διαχείρισης αεροδρομίων της χώρας σας κατασκευάζει το νέο αεροδρόμιο στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Κρήτη. Έχουμε επενδύσεις στην αγροδιατροφική βιομηχανία, στα φαρμακευτικά προϊόντα και πιστεύω ότι αυτό είναι μόνο η αρχή», είπε ο κ.Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ακόμη ότι η Ελλάδα είναι δημοφιλής για γάμους, σε νησιά όπως η Σαντορίνη, και τόνισε ότι «προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε την κινηματογραφική σας βιομηχανία να γυρίζει περισσότερες ταινίες στην Ελλάδα, για να κάνουμε την Ελλάδα πιο αναγνωρίσιμη. Οι δυνατότητες για τους Ινδούς να ανακαλύψουν την Ελλάδα σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι τεράστιες».
Μικρή αύξηση, της τάξης του 0,73% σε αξία (98.972.279 €/2022 – 99.692.240 €/2023), αλλά μείωση της τάξης του -3,40% σε ποσότητα (29.870 τόνοι/2022 – 28.853 τόνοι/2023), παρουσιάζουν τα εξαγωγικά μεγέθη του ελληνικού κρασιού το 2023, έναντι του 2022, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ.
Βέβαια θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το 2022 οι εξαγωγές αυξήθηκαν σημαντικά κατά 16,75% έναντι του 2021, εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας covid 19, που επέδρασε μειώνοντας σημαντικά τις εξαγωγές του 2020 και του 2021.
Τα εξαγωγικά μεγέθη του 2023 σε σχέση με το 2022, παρουσιάζουν άνοδο επίσης σε επίπεδο μέσου όρου πενταετίας σε αξία, η οποία ανέρχεται σε ποσοστό 19,68%, ενώ ελαφρά μείωση παρουσιάζει το 2023 και όσον αφορά τις ποσότητες σε σύγκριση με τον Μ.Ο. 5ετίας, σε ποσοστό -0,38%.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν μετά την ανάρτηση των προσωρινών στοιχείων εξαγωγών οίνου από την ΕΛΣΤΑΤ και την επεξεργασία τους από την ΚΕΟΣΟΕ, επεξεργασία που καταγράφει, αύξηση των επιδόσεων των αποστολών οίνων σε αξία και μείωση των αποστολών σε ποσότητα προς την ΕΕ, μεταβολές που διακυμαίνονται με το ίδιο πρόσημο και στις αποστολές προς τις Τρίτες Χώρες.
Ειδικότερα σε γενικό επίπεδο η περαιτέρω ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει μείωση –2,99% των αποστολών ως προς την ποσότητα ελληνικών κρασιών προς χώρες της Ε.Ε. (21.291 τόνοι/2023 – 21.948 τόνοι/2022), παράλληλα όμως μείωση παρατηρείται κατά 6,61% και σε σύγκριση με το μέσο όρο 5ετίας. Η αρνητική αυτή μεταβολή αποδίδεται στην μετατόπιση του χαρακτηρισμού του Ηνωμένου Βασιλείου από χώρα της ΕΕ σε Τρίτη Χώρα, από το 2023.
Σε αξία οι ελληνικές αποστολές οίνων προς χώρες της Ε.Ε. το 2023 παρουσιάζουν ανεπαίσθητη αύξηση της τάξης του 0,53% (57.006.872 € /2023 – 56.707.869 €/2022), ενώ συνεχίζουν να παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 7,49% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Τέλος για την κατηγορία αυτή (αποστολές οίνων σε ΕΕ) βελτιωμένη παρουσιάζεται και η μεταβολή της μέσης τιμής πώλησης των ελληνικών οίνων προς τις χώρες της Ε.Ε. κατά +3,63% (2,68 €/κιλό/2023 –2,58 €/κιλό/2022). Ώθηση στην αύξηση αποστολών οίνου το 2023 έδωσαν ως προς την αξία και την τιμή μονάδος η Γαλλία, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Πολωνία.
Η εικόνα των αντίστοιχων μεγεθών εξαγωγών ελληνικού οίνου προς Τρίτες χώρες καταγράφει σχετική σταθερότητα σε αξία, λαμβανομένου όμως υπ' όψιν ότι το έτος 2023 τα προβλήματα logistics στην αγορά των ΗΠΑ, που προήλθαν από την εκδήλωση της πανδημίας της covid 19, αποκαταστάθηκαν.
Συγκεκριμένα, μείωση της τάξης του 4,54% κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές οίνου ως προς την ποσότητα προς Τρίτες Χώρες, (7.562 tn/2023 - 7.922 tn/2022), ενώ αύξηση καταγράφεται κατά 22,69% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας.
Σε επίπεδο αξίας τα μεγέθη, ενώ κινήθηκαν με σημαντικά θετικό ρυθμό επιδόσεων το 2022 (+1,12%) ,το 2023 παρατηρείται ανεπαίσθητη αύξηση των εξαγωγών σε αξία προς Τρίτες Χώρες που ανέρχεται σε ποσοστό 1,00% (42.685.238 €/2023 - 42.264.410 €/2022).
Η σύγκριση του εξαγωγικού μεγέθους της αξίας το 2023 σε σχέση με το μέσο όρο 5ετίας (2018 – 2022) αποδεικνύει εκτός των άλλων και την προηγούμενη δυναμική του ελληνικού κρασιού στις αγορές των Τρίτων Χωρών, αφού καταγράφεται μέση αύξηση κατά 41,02%.
Τέλος αυξητική καταγράφεται, η εξέλιξη της μέσης τιμής μονάδος, ανά εξαγόμενο κιλό οίνου. Το 2023 παρουσιάζει αύξηση κατά 5,8% (5,64 €/κιλό/2023 - 5,34 €/κιλό/2022), ενώ η αυξητική τάση της μέσης τιμής μονάδος καταγράφεται σε σχέση και με την προηγούμενη 5ετία που ανέρχεται σε 15,49% (Μέσος Όρος τιμής 5ετίας 4,89 €/κιλό).
Οι Πολωνοί αγρότες ανακοίνωσαν δυναμικές κινητοποιήσεις για τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τη γειτονική Ουκρανία.
Από την περασμένη Παρασκευή (9/2) και για ένα μήνα ανακοίνωσαν ότι θα κλείνουν δρόμους και μεθοριακές διαβάσεις με την Ουκρανία.
Σε πλήρη αποκλεισμό όλων των συνοριακών περασμάτων με την Ουκρανία θα προχωρήσουν στις 20 Φεβρουαρίου. «Την 20η Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο της 30ήμερης γενικής απεργίας των αγροτών, ανακοινώνουμε ότι όλες οι κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας θα επικεντρωθούν στον πλήρη αποκλεισμό όλων των συνόρων μεταξύ της Πολωνίας και της Ουκρανίας και σε διαδηλώσεις στο πεδίο», ανακοίνωσε το συνδικάτο Αλληλεγγύη. «Δεν θα αποκλειστούν μονάχα συνοριακά σημεία διέλευσης, αλλά επίσης επικοινωνιακοί κόμβοι και είσοδοι σε σιδηροδρομικούς σταθμούς μεταφόρτωσης και λιμάνια».
Την ίδια ημέρα, αγρότες θα συρρεύσουν στη Βαρσοβία από κάθε κατεύθυνση.
Από την πλευρά της η Πολωνική κυβέρνηση δηλώνει ότι γίνεται διάλογος με το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ώστε να περιοριστούν οι εισαγωγές. Επίσης ζητά οι έλεγχοι ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά να γίνονται στην Πολωνία. Όπως τονίζει ο Πολωνός Υπουργός Γεωργίας, Czeslaw Siekierski, «όταν σιτηρά της Ουκρανίας φτάνουν στη Γερμανία και μετά τον έλεγχο αποδεικνύεται ότι έχουν ποιοτικά προβλήματα, επιστρέφουν στην Πολωνία ως ευρωπαϊκά σιτηρά και δεν πάνε στην Ουκρανία».
Καταλαβαίνουμε δηλαδή που θα διακινηθούν στην συνέχεια. Ένα πραγματικό μπάχαλο έχει καταντήσει η αγορά στην ΕΕ.
Εν τω μεταξύ, η ζήτηση για πολωνική ζάχαρη, γάλα και κρέας έχει μειωθεί με αποτέλεσμα οι αγρότες να μην θέλουν να κάνουν πωλήσεις λόγω χαμηλών τιμών. Ανησυχούν επίσης ότι η «Πράσινη Συμφωνία» της ΕΕ θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και του εισοδήματος. Οι Πολωνοί αγρότες δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι τις 10 Μαρτίου.
Στο μεταξύ το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι η χώρα εξήγαγε το 2024 σχεδόν 2,4 εκατομμύρια τόνους σιτηρών μέχρι στιγμής αυτόν τον μήνα, ελαφρώς χαμηλότερα από τα 2,7 εκατομμύρια τόνους που εξήχθησαν την ίδια περίοδο το 2023.
Κατά το πρώρο 10ήμερο του Φεβρουαρίου 2024 περίπου 1,6 εκατομμύρια τόνοι ουκρανικών αγροτικών προϊόντων (σιτηρά, φρούτα κ.α.) είχαν εξαχθεί ή δηλωθεί για μελλοντικές εξαγωγές από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη της Ουκρανίας. Από αυτή την ποσότητα οι 116.000 τόνοι μεταφέρθηκαν μέσω των λιμανιών του Δούναβη και 1,5 εκατομμύριο τόνοι μέσω των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας.
Πάντως οι έμποροι φαίνεται το τελευταίο διάστημα να επιβραδύνουν την εξαγωγική δραστηριότητα των ουκρανικών προϊόντων λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης των παγκόσμιων τιμών.
Σύσκεψη οινοποιητικών συνεταιρισμών της χώρας, υπό την ΚΕΟΣΟΕ, πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2024, με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο» και αντικείμενο τα χρόνια προβλήματα του κλάδου, που έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή συρρίκνωση τον ελληνικό αμπελώνα.
Στη συνέχεια η ΚΕΟΣΟΕ και οι παρευρισκόμενοι πρόεδροι και στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση:
Οι πρωτόγνωρες αγροτικές κινητοποιήσεις στο σύνολο της ΕΕ που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, για τις χώρες του Νότου ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενες λόγω των πολιτικών αστοχιών και των ανισοτήτων στις ρυθμίσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που εφαρμόσθηκαν την τελευταία δεκαετία και έχουν στόχο την αλλαγή του μοντέλου παραγωγής.
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις είναι αποτέλεσμα κυρίως της πολιτικής θυσίας της πρωτογενούς παραγωγής και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων οικογενειακού τύπου της ΕΕ, απέναντι στην επικράτηση της κερδοφορίας των πολυεθνικών της γηραιάς ηπείρου, μετά τον απαράδεκτο συμβιβασμό στις συνομιλίες για το παγκόσμιο εμπόριο.
Η σημερινή κρίση ούτε τυχαία είναι ούτε συγκυριακή και προκαλείται από το επιδιωκόμενο μοντέλο συγκέντρωσης της αγροτικής παραγωγής, που συμπιέζει αφόρητα τον παραγωγό και αυξάνει τα κέρδη των ενδιάμεσα εμπλεκομένων στην εμπορία των αγροτικών προϊόντων, αποδεικνύοντας εν τέλει ότι η «αυτορρυθμιζόμενη ελεύθερη αγορά» δεν λειτουργεί υπέρ του παραγωγού και του καταναλωτή.
Στο ίδιο περιβάλλον με τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους, οι Έλληνες αγρότες βρίσκονται σε ακόμα πιο δυσμενή θέση, εξαιτίας εγγενών αδυναμιών και των χρόνιων στρεβλώσεων που διατρέχουν ολόκληρο το φάσμα της αγροτικής οικονομίας, από την παραγωγή έως την κατανάλωση.
Οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις με κύρια αυτήν της δημοσιονομικής εκτροπής, είχε δραματικές επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα, παγιώνοντας τις συνθήκες της οξύτατης περιθωριοποίησης της πλειοψηφίας της αγροτικής τάξης. Ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής γης και σημαντικός αριθμός παραγωγικών μονάδων των συνεταιρισμών, είναι υποθηκευμένο στις συστημικές τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες στις οποίες έχουν περιέλθει τα κόκκινα δάνεια, δεσμεύουν σημαντικούς παραγωγικούς πόρους.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, των επιπτώσεων της covid-19 και του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, τις συνέπειες του οποίου φαίνεται ότι θα απορροφήσει μόνο η ΕΕ, αποτελούν τη θηλιά γύρω από τον λαιμό των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών. Πρόκειται συνεπώς για αγώνα επιβίωσης της αγροτικής τάξης και για το λόγο αυτό, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια επιφανειακών διευθετήσεων.
Όσον αφορά τον αμπελοοινικό τομέα της χώρας μας τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής που αφορούν την αμπελοκαλλιέργεια σταφυλιών οινοποιίας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξαιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.
Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, ζητήματα των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα.
Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η πρόσφατη απόφαση του Γάλλου υπουργού Γεωργίας, Marc Fesneau, για προσωρινή ή οριστική εγκατάλειψη 1.000.000 στρεμμάτων αμπελώνων, σαν αποτέλεσμα του πολιτικού αυτοχειριασμού της ΕΕ, αφού στον ρευστό διαμορφούμενο πολυπολικό κόσμο η ΕΕ από τη μία αδυνατεί να αποκτήσει ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα και από την άλλη πλήττει ακατανόητα τον πρωτογενή της τομέα και την ανταγωνιστικότητά της στην οικονομία.
Πριν να αρχίσουμε να εξετάζουμε παρόμοιες πολιτικές επιδοτούμενων εκριζώσεων και για την χώρα μας, επαναφέρουμε για μία ακόμη φορά τα θέματα προτεραιότητας, που θεωρούμε ότι θα ανασχέσουν τη συρρίκνωση του ελληνικού αμπελώνα και τον αφανισμό χιλιάδων αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων.
Το κυρίαρχο θέματα που απασχόλησε τη σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών ήταν η απροθυμία των αμπελουργών, σε πολλές περιοχές της χώρας να ξεκινήσουν φέτος τις καλλιεργητικές φροντίδες και η πρόθεσή τους να εγκαταλείψουν την αμπελοκαλλιέργεια.
Οι τάσεις εγκατάλειψης των αμπελώνων μονιμοποιούνται πλέον, αρκεί να επισημανθεί ότι από το 1990, ο ελληνικός αμπελώνας συρρικνώθκε κατά 30%.
Προκειμένου να ανασταλούν οι ραγδαίοι ρυθμοί εγκατάλειψης είναι επιτακτικό να ληφθούν μέτρα στην κατεύθυνση προστασίας του πρωτογενούς τομέα που αφορούν:
1) Την αντιμετώπιση της χρόνιας παθογένειας του κλάδου, που προκαλείται από την παραοικονομία, οι παρενέργειες της οποίας στρεβλώνουν τον υγιή ανταγωνισμό και πλήττουν κυρίως τη βιωσιμότητα των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, αφού την επηρεάζουν ευθέως διαμορφώνοντας ζημιογόνα αποτελέσματα σε αυτές, ενώ επίσης πλήττουν την βιωσιμότητα και των νόμιμων οινοποιείων.
2) Την αντιμετώπιση του ζητήματος των παράτυπων εισαγωγών οίνων και των ελληνοποιήσεων.
3) Την αντιμετώπιση των φαινομένων αισχροκέρδειας που υποδηλώνει η χαοτική διαφορά τιμών της σταφυλικής παραγωγής με τις τιμές που καταβάλλει ο καταναλωτής, κυρίως στα σημεία εστίασης.
Την αναγκαιότητα πλέον της δημιουργίας Κεντρικού ελεγκτικού φορέα, υπό την ευθύνη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με στόχευση στους ελέγχους κατά την διάρκεια του τρυγητού, αλλά και τους ελέγχους των οινοποιείων
4) Την επιτακτική ανάγκη να ενισχυθούν οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, που δεν ενισχυθήκαν μέχρι σήμερα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, της αύξησης του κόστους καλλιέργειας, του Ρωσοουκρανικου πολέμου και της κλιματικής κρίσης.
5) Τον έλεγχο των διαδικασιών καθορισμού τιμών και των ανατιμήσεων στην αγορά των εισροών στον αγροτικό τομέα και ειδικά των λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων, της ενέργειας, του κόστους των καυσίμων και των ξηρών υλικών (φιάλες, υλικά συσκευασίας κλπ), με σκοπό την καταστολή των φαινομένων κερδοσκοπίας που αυξάνουν δραματικά το κόστος παραγωγής και θέτουν σε κίνδυνο την αμπελοκαλλιέργεια και τα οινοποιεία, που δεν μπορούν να επιρρίψουν τις αυξήσεις στον καταναλωτή.
Τον εξορθολογισμό των κριτηρίων κατανομής των Αδειών Φύτευσης, μέσω της κάθετης χορήγησης ανά νόμο, σύμφωνα με το δυναμικό παραγωγής του.
6) Την αντιμετώπιση, με βάση τις προτάσεις της ΕΘΕΑΣ, του ασφυκτικού κλοιού που έχουν δημιουργήσει οι διαχειριστές (servicers) και οι αγοραστές πιστώσεων (funds), σε πολλές συνεταιριστικές οργανώσεις, με προφανή την προοπτική οικονομικής τους εξόντωσης.
7) Την αντιμετώπιση των μείζονος σημασίας θεμάτων που άπτονται με τις πολιτικές γης, το δίκαιο διαδοχής και το χωροταξικό χρήσεων γης, θέματα που σχετίζονται με τον κατακερματισμό του αγροτικού κλήρου.
Την άμεση επίλυση του θέματος που αφορά την ενωσιακή ενίσχυση του μέτρου: «Αναδιάρθρωση και μετατροπή αμπελώνων» του Εθνικού Προγράμματος Στήριξης, που η ΑΑΔΕ και ο ΟΠΕΚΕΠΕ αντιμετωπίζουν ως εισοδηματική ενίσχυση και όχι ως επένδυση, με αποτέλεσμα την άδικη επιβάρυνση των αμπελουργών με υπέρογκα πρόστιμα και δυσβάσταχτα διαχειριστικά κόστη.
8) Την ένταξη σε χρηματοδότηση από πόρους της ΕΕ των αμπελοκαλλιεργητών, των περιοχών που επλήγησαν από τον περονόσπορο και από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και την άμεση καταβολή αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ , των αγροτών που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες και πυρκαγιές.
9) Τη διαφοροποίηση των όρων χρηματοδότησης των αγροτών και των συνεταιριστικών οργανώσεων, προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικοί και να επιτελέσουν τον παραγωγικό τους ρόλο.
10) Την επαναδιαπραγμάτευση της ΚΑΠ 2023-2027, με στόχο την επανεξέταση της λεγόμενης πράσινης συμφωνίας (Green Deal), που δεν αποτελεί μια ευρύτερη δεσμευτική συμφωνία, αλλά είναι απλά μονομερής ευρωπαϊκή πολιτική δήλωση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα ως το 2050. Η στόχευση αυτή μέσω της ισχύουσας ΚΑΠ, στέρησε σημαντικό μέρος από τις άμεσες ενισχύσεις των Ευρωπαίων και Ελλήνων αγροτών.
11) Την απόρριψη του σχεδίου, που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο καταργεί τις περισσότερες απαιτήσεις για ελέγχους ασφαλείας μιας νέας κατηγορίας μεταλλαγμένων φυτών που παράγονται με τις νέες γονιδιωματικές τεχνικές (NGTs)
12) Την υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμπελουργίας, μέσω και της διενέργειας εξειδικευμένου συνεδρίου.
Υλοποιώντας με συνέπεια την πολιτική εξωστρέφειας, που από τετραετίας εφαρμόζει η Διοίκηση του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, με πολλαπλά οφέλη για την εθνική οικονομία, τις εξαγωγές και την περαιτέρω ανάπτυξη των χονδρεμπορικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις εγκαταστάσεις του, ο ΟΚΑΑ συμμετείχε, με περίπτερό του, στην Fruit Logistica 2024, που πραγματοποιήθηκε, από 7 έως και 9 Φεβρουαρίου, στο Βερολίνο.
Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες εκθέσεις που αφορούν στο διεθνές εμπόριο φρέσκων προϊόντων, με την συμμετοχή 2.700 εκθετών, από 90 και πλέον χώρες. Είναι το μεγαλύτερο εμπορικό γεγονός στον τομέα εμπορίας φρέσκων φρούτων και λαχανικών, διεθνώς και παρέχει μια πλήρη εικόνα από προϊόντα, υπηρεσίες και καινοτόμες εφαρμογές σε κάθε κρίκο της διεθνούς εφοδιαστικής αλυσίδας. Τον Οργανισμό Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, εκπροσώπησαν ο Πρόεδρος του ΔΣ, Χρήστος Κρομμύδας, ο Γενικός Διευθυντής του ΟΚΑΑ, Γιάννης Τριανταφύλλης, οι οποίοι είχαν σειρά επαφών με ομολόγους τους και εκπροσώπους διεθνών επιχειρηματικών Ομίλων, ανοίγοντας τον δρόμο σε ελληνικές χονδρεμπορικές επιχειρήσεις να υπογράψουν δια των εκπροσώπων τους στην Έκθεση, σημαντικές συμφωνίες με επιχειρήσεις του εξωτερικού που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εμπορίας φρέσκων προϊόντων.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, κ. Απόστολος Αποστολάκος δήλωσε: «Τα τελευταία 4 χρόνια ο Οργανισμός, με την τεχνογνωσία και την εμπειρία που διαθέτει, στηρίζει την Εθνική προσπάθεια στην εξωστρέφεια και την ανάδειξη του Πρωτογενούς μας Τομέα στο εξωτερικό. Η Διοίκηση του ΟΚΑΑ και οι εργαζόμενοι στον Οργανισμό, θα είναι πάντα αρωγοί στην υλοποίηση του σχεδίου ανάπτυξης και εξωστρέφειας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις εγκαταστάσεις του, έτσι ώστε με τεχνοκρατική προσέγγιση και αναβαθμισμένο το Εθνικό μας Branding να διεκδικήσουμε δυναμικά την θέση που αρμόζει στα προϊόντα και τις επιχειρήσεις της σύγχρονης Ελλάδας που επανασυστήνεται διεθνώς».
Οι αγροτικές κινητοποιήσεις τόσο στις χώρες της ΕΕ, όσο και στη χώρα μας, μόνο «κεραυνός εν αιθρία» δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν, αναφέρει ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ. Και προσθέτει:
Τα συσσωρευμένα προβλήματα του χώρου της πρωτογενούς παραγωγής στην Ελλάδα και ειδικότερα του τομέα της αμπελοκαλλιέργειας, έχουν διατυπωθεί εδώ και χρόνια σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες, χωρίς ουσιαστικά να υιοθετούνται πολιτικές επίλυσης τους, με αποτέλεσμα την εγκατάλειψη εκτάσεων, εξ αιτίας της οικονομικά ασύμφορης καλλιέργειας.
Η ΚΕΟΣΟΕ έχει θέσει επανειλημμένως τα ζητήματα του πρωτογενούς, του μεταποιητικού τομέα και της αγοράς, των οποίων απαιτείται άμεσα η αντιμετώπιση και έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής, την παραοικονομία και εν τέλει με το αμπελουργικό εισόδημα, διαχρονικά σε όλες τις πολιτικές ηγεσίες.
Δεδομένου του ασφυκτικά πιεστικού πλαισίου εντός του οποίου δραστηριοποιούνται οι αμπελοκαλλιεργητές και οι οινοποιητικοί συνεταιρισμοί, εξαιτίας των διαχρονικών προβλημάτων που παραμένουν άλυτα, η ΚΕΟΣΟΕ συγκαλεί σύσκεψη των οινοποιητικών συνεταιρισμών μελών της, την Τρίτη (13 Φεβρουαρίου 2024) και ώρα 13:00 με θέμα: «Μια άλλη αγροτική πολιτική, για την αμπελουργία που βρίσκεται σε κίνδυνο».
Η κρατική υπηρεσία σιτηρών της Τυνησίας (ODC) αγόρασε 100.000 τόνους σκληρού σίτου με διεθνή διαγωνισμό που έκανε στις 7 Φεβρουαρίου 2024.
Η παράδοση θα γίνει σε τέσσερα φορτία των 25.000 τόνων, μεταξύ 5 Μαρτίου και 15 Απριλίου 2024.
Τελικά το σκληρό σιτάρι, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, αγοράστηκε σε τιμές c&f από τους εξής:
Casillo – τρία φορτία των 25 χιλιάδων τόνων στα 414,68 $ (384,45 ευρώ), 415,49 $ (385,16 ευρώ) και 417,42 $ (386,95 ευρώ) ανά τόνο
EuroAgricola – ένα φορτίο των 25 χιλιάδων τόνων στα 415 $ (384,70 ευρώ) ανά τόνο.
Στο μεταξύ σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων της Φότζια στην Ιταλία, μικρή πτώση είχε η τιμή του σκληρού σιτάρι, για όλες τις ποιοτικές κατηγορίες, στη συνεδρίαση που έγινε αρχές Φεβρουαρίου, σε σχέση με την τιμή στα τέλη Ιανουαρίου.
Συγκεκριμένα, στις 7 Φεβρουαρίου, η τιμή σκληρού πρώτης ποιότητας (με ειδικό βάρος 78 kg/hl, υαλώδη 70% και πρωτεΐνη 12%) παρουσίασε μια πτώση της τάξης του -1,30%, σε σχέση με τα τέλη Ιανουαρίου. Η μέση τιμή κυμάνθηκε από 378 έως 383 ευρώ ο τόνος (στην συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου ήταν από 383 έως 388 ευρώ ο τόνος).
Στη δεύτερη ποιότητα (με ειδικό βάρος 76 kg/hl, υαλώδη 50% και πρωτεΐνη 11%) η τιμή κυμάνθηκε από 365 έως 370 ευρώ ο τόνος (μείωση σε σχέση με συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου που ήταν από 370 έως 375 ευρώ ο τόνος).
Στην τρίτη ποιότητα (με ειδικό βάρος 74 kg/hl, υαλώδη 30% και πρωτεΐνη 10,5%) η τιμή κυμάνθηκε από 335 έως 340 ευρώ ο τόνος (μείωση σε σχέση με συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου που ήταν από 340 έως 345 ευρώ ο τόνος).
Όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε τις ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων έτσι και ο πόλεμος στην Υεμένη θα τις επηρεάσει.
Θυμίζουμε ότι ακόμη και πριν τον Ουκρανικό πόλεμο, από το 2014, με τα οικονομικά μέτρα που πήρε η Κομισιόν κατά των Ρώσων είχαμε το ρώσικο εμπάργκο, που τις οικονομικές επιπτώσεις του τις ένιωσαν πολύ καλά στο εισόδημά τους οι Έλληνες παραγωγοί φρούτων και λαχανικών (ροδάκινα, σταφύλια, φράουλες κ.α.).
Η εισβολή του Ισραήλ στην Γάζα έφερε τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και πυραύλους από τους μαχητές Χούθι, που έχουν ως ορμητήριό τους την Υεμένη. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αλλάξουν τα ναυτιλιακά δεδομένα στις μεταφορές μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και της Διώρυγας του Σουέζ, από όπου διέρχεται περίπου το 10% του παγκόσμιου εμπορίου. Τα πλοία λόγω υψηλού ρίσκου αποφεύγουν να περάσουν από το Σουέζ και αναγκάζονται να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής.
«Ο πόλεμος στην Ερυθρά Θάλασσα επηρεάζει άμεσα και έμμεσα τις ελληνικές εξαγωγές», δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas. Και προσθέτει:
«Το κόστος των μεταφορικών από την έναρξη των επιθέσων έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί. Από 1.500 δολάρια που στοίχιζε το εμπορευματοκιβώτιο (κοντέινερ) έχει φτάσει στα 5.500 δολάρια.
Εκτιμάται ότι η αποφυγή της διαδρομής Ερυθράς θάλασσας - μέσω Σουέζ - έχει επιβαρύνει τις εξαγωγές ακτινιδίων μας προς την Ασία, με αύξηση του κόστους μεταφοράς αλλά και του χρόνου παράδοσης, με επί πλέον 10-14 ημέρες.
Όμως αρχίζουν να έχουν πρόβλημα και οι εξαγωγές οπωροκηπευτικών προς τις ΗΠΑ, αφού έχουν αυξηθεί τα ναύλα αλλά και παρουσιάζει η αγορά έλλειψη κοντέινερ λόγω της αύξησης των ημερών ταξιδιού που κάνουν τα πλοία γύρω από την Αφρική.
Υπάρχουν όμως και έμμεσα προβλήματα. Η Αίγυπτος μέσω του Σουέζ εξάγει περίπου το 20% της παραγωγής εσπεριδοειδών προς τις χώρες της Ασίας. Το Μαρόκο από την πλευρά του εξάγει το 10% των πορτοκαλιών του στις αγορές της Ασίας. Και οι δύο χώρες τώρα μέρος των ποσοτήτων που έκαναν εξαγωγή προς Ασία θα προσπαθήσουν να το διακινήσουν στην ευρωπαϊκή αγορά (έχουν υπογράψει και καλές εμπορικές συμφωνίες με την ΕΕ). Αυτό θα φέρει αύξηση προσφοράς στις ευρωπαϊκές αγορές και «πίεση» των τιμών παραγωγού».
Βλέπουμε δηλαδή ότι ακόμη ένας πόλεμος θα φέρει δυσάρεστες επιπτώσεις στο εισόδημα των Ελλήνων αγροτών. Καλό είναι οι εθνικές κυβερνήσεις των μελών της ΕΕ να ζητήσουν από την Κομισιόν άμεσα μέτρα στήριξης για την απώλεια εισοδήματος που θα έχουν οι παραγωγοί λόγω του Σουέζ.
Έχει ξεκινήσει η χώρα μας, από τις αρχές του 2024, να εισάγει πορτοκάλια από την Αίγυπτο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «1/9/2023 έως 2/2/2024 οι εξαγωγές ελληνικών πορτοκαλιών ανέρχονται σε 146.074 τόνους, παρουσιάζοντας μια μείωση, κατά -8,7%, έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου (που ανήλθαν στους 159.952 τόνους).
Εντύπωση όμως προκαλεί η εισαγωγή πορτοκαλιών, που από την 1η Ιανουαρίου του 2024 φαίνεται να έχουν εισαχθεί 472 τόνοι, από τους οποίους οι 411 τόνοι είναι από Αίγυπτο».
Στο μεταξύ συνεχίζονται οι εισαγωγές ακτινιδίων στην χώρα μας.
Τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas δείχνουν ότι από 1/9/2023 έως 2/2/2024 να έχουν εισαχθεί 1.698 τόνοι ακτινιδίων. Ειδικότερα 542 τόνοι σε Πέλλα, Ημαθία και Πιερία ακτινιδίων προέλευσης Ιράν αλλά και 496 τόνοι από Τουρκία (οι οποίοι είναι πιθανόν και αυθτοί να προέρχονται από το Ιράν).
Επίσης αν και φέτος έχουμε μια μείωση στις εξαγωγές μήλων, κατά περίπου 50%, ιδιαίτερα αυξημένες εμφανίζονται οι εισαγωγές μήλων που ανέρχονται σε 13.898 τόνους (από Βαλκανικές χώρες και Πολωνία), έναντι 3.688 τόνων πέρυσι.
Αρκετοί Γάλλοι πολιτικοί εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους στις δηλώσεις των αγροτών της χώρας τους, που υποστηρίζουν ότι οι Ισπανοί συνάδελφοί τους απολαμβάνουν πλεονέκτημα στην ΕΕ, καθώς «υπόκεινται σε λιγότερο απαιτητικά ποιοτικά πρότυπα και έτσι μπορούν να παράξουν φρούτα και λαχανικά σε χαμηλότερο κόστος».
Μάλιστα ο Γάλλος πρωθυπουργός, Gabriel Attal, υποστήριξε στις αρχές της εβδομάδας σε δηλώσεις του ότι δεν είναι δίκαιο γείτονες χώρες να χρησιμοποιούν φυτοπροστατευτικά που είναι απαγορευμένα στη Γαλλία και έκανε λόγο για «αθέμιτο ανταγωνισμό».
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις της πρώην Γαλλίδας υπουργού, Ségolène Royal, η οποία ισχυρίστηκε ότι «τα ισπανικά βιολογικά προϊόντα είναι μη βρώσιμα» και «δεν είναι στην πραγματικότητα βιολογικά».
Μάλιστα οι Γάλλοι αγρότες έφτασαν στο σημείο να ζητήσουν από την κυβέρνησή τους να κάνει φυτοϋγειονομικούς ελέγχους στα τρόφιμα που εισάγονται από την Ισπανία.
Μετά την Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης (1/2), στις Βρυξέλλες όμως, ο Ισπανός πρωθυπουργός, Pedro Sánchez, απέρριψε τα σχόλια του Γάλλου πρωθυπουργού, επαινώντας την ισπανική παραγωγή οπωροκηπευτικών.
Οι δηλώσεις των Γάλλων πολιτικών όμως ξεσήκωσαν μεγάλες αντιδράσεις από τις ισπανικές αγροτικές οργανώσεις.
Η ισπανική Ένωση Νέων Αγροτών (ASAJA) ζητά από την πολιτική ηγεσία της χώρας να δώσει «μια δυναμική υπεράσπιση του ισπανικού αγροτικού τομέα ενόψει των πρόσφατων και συνεχών επιθέσεων από τη Γαλλία.
Εκφράζουμε την βαθιά της ανησυχία και διαφωνία με τη συνεχή και αυξανόμενη αδικαιολόγητη κριτική που έρχεται από τη Γαλλία προς τον Ισπανικό αγροτικό τομέα.
Οι δηλώσεις του Gabriel Attal και της Ségolène Royal, χωρίς καμία αποδεικτική βάση, δημιούργησαν την επιτακτική ανάγκη για απάντηση από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης.
Η γεωργία στην Ισπανία χαρακτηριζόταν πάντα από την αυστηρή τήρηση των προτύπων ποιότητας και ασφάλειας των τροφίμων που έχουν θεσπιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα ισπανικά αγροτικά προϊόντα χαίρουν διεθνούς αναγνώρισης για την αριστεία τους. Επομένως, οι πρόσφατες δηλώσεις της Γαλλίας όχι μόνο είναι αβάσιμες, αλλά υπονομεύουν την προσπάθεια των Ισπανών παραγωγών.
Είναι ζωτικής σημασίας ο πρόεδρος κ. Sánchez και η κυβέρνησή του να προστατεύσουν τον εθνικό αγροτικό τομέα και να αντικρούσουν αυτές τις κατηγορίες με ισχυρά επιχειρήματα και αδιάσειστα στοιχεία».
Ελέγχους σε όλα τα φορτία οπωροκηπευτικών που εξάγει η Ελλάδα στην Αλβανία επιβάλλει τον Ιανουάριο του 2024 η κυβέρνηση των Τιράνων.
Αυτό αμέσως σημαίνει μια αύξηση του κόστους στις εξαγωγές των ελληνικών προϊόντων. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το ίδιο ισχύει και για τα φορτία που εξάγει η Ιταλία στην Αλβανία.
Μιλάμε για μια χώρα που είναι σε καθεστώς ένταξης στην ΕΕ και θα πρέπει να κληθεί από την ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις της Ιταλία και Ελλάδας να αιτιολογήσει την συγκεκριμένη απόφαση.
Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «σύμφωνα με πληροφορίες μας από τις 25/1/2024 και μετά, κάθε αποστολή οπωροκηπευτικών από την Ιταλία και την Ελλάδα που πρόκειται να εισαχθεί στο έδαφος της Αλβανίας πρέπει να συνοδεύεται από έκθεση ανάλυσης από διαπιστευμένο εργαστήριο, που να επαληθεύει ότι το προϊόν συμμορφώνεται με τις νόμιμες απαιτήσεις για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Παρά το ότι η αλβανική πλευρά διαπιστώνει ότι για την περίοδο Ιανουαρίου 2023 - Δεκεμβρίου 2023, από το σύνολο των εισαγωγών οπωροκηπευτικών της χώρας μόλις 20 περιπτώσεις ανιχνεύθηκαν με υπολείμματα φυτοφαρμάκων πάνω από τα όρια, για το έτος 2023, εντούτοις την υποχρέωση προσκόμισης εκθέσεων ανάλυσης την απαιτεί μόνο από την Ελλάδα την Ιταλία (χώρες της ΕΕ).
Ζητείται η παρέμβαση της Κομισιόν για την αμοιβαία ελεύθερη διακίνηση των εμπορευμάτων τηρουμένων των διμερών υποχρεώσεων μεταξύ όλων των κρατών μελών της ΕΕ και της Αλβανίας
Σημειώνεται ότι ο όγκος των εξαγομένων νωπών φρούτων και λαχανικών της χώρας μας στην Αλβανία ανήλθε, το ενδεκάμηνο του 2023, σε 39,97 χιλιάδες τόνους και ήταν αξίας 21,835 εκατ. ευρώ, αποτελώντας το 2,6% των συνολικών εξαγωγών μας στα οπωροκηπευτικά.
Μήπως με την συγκεκριμένη απόφαση η κυβέρνηση των Τιράνων κάνει προσπάθεια να μειώσει τις ελληνικές εξαγωγές, κάτι που είναι ενάντια στο κοινοτικό δίκαιο;».
Εμείς προσθέτουμε μήπως θα πρέπει και η χώρα μας να πάρει αντίστοιχα μέτρα για τις αλβανικές εξαγωγές προς την Ελλάδα;
Σε συνάντηση εργασίας που είχαν ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (Ε.Ε.Α.), Γιάννης Χατζηθεοδοσίου και ο Γενικός Γραμματέας Δημήτρης Γαβαλάκης, με τον Υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Χάρη Θεοχάρη, την Παρασκευή (26/1/24), ανέδειξαν τα προβλήματα που υπάρχουν στην αγορά με το θέμα των POS και τη δυσκολία εφαρμογής της σχετικής οδηγίας έως το τέλος Ιανουαρίου, όταν και ολοκληρώνεται η χρονική προθεσμία.
Η αντιπροσωπεία του Ε.Ε.Α. έλαβε τη δέσμευση του κ. Θεοχάρη ότι θα δοθεί παράταση ενός μήνα για την υποχρεωτική εγκατάσταση των POS από τους επαγγελματίες και ότι σε αυτό το χρονικό διάστημα θα εκδοθούν διευκρινιστικές από το Υπουργείο προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα που καταγράφονται έως τώρα, κυρίως από τις τράπεζες.
Όπως έχει ήδη αποκαλύψει το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, σε πολλές περιπτώσεις τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν προμήθευαν τους υπόχρεους με τα POS, επικαλούμενα είτε οφειλές της επιχείρησης, είτε απαιτούσαν τριετή σύμβαση, είτε συγκεκριμένο τζίρο.
Πλέον, μετά και την παρέμβαση του Ε.Ε.Α. το οποίο ζητούσε από την Πολιτεία να βρεθεί λύση καθώς ο κίνδυνος επιβολής προστίμων από την 1η Φεβρουαρίου και μετά ήταν υπαρκτός, το αρμόδιο Υπουργείο ετοιμάζεται να ανακοινώσει παράταση έως τις 29/2/2024.
Για αυτή τη θετική εξέλιξη, ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α., Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, δήλωσε: «Ήταν ένα δίκαιο αίτημα του Επιμελητηρίου, κάτι που αναγνώρισε και ο κ. Θεοχάρης. Αυτό που ζητάμε πλέον είναι μέσα στο νέο χρονικό περιθώριο, να συμβάλει η Πολιτεία στην επίλυση των προβλημάτων που έχουν παρουσιαστεί εξαιτίας της στάσης των τραπεζών και να προχωρήσει η αγορά στην εγκατάσταση των τερματικών αποδοχής καρτών - όπου αυτό είναι υποχρεωτικό - χωρίς το άγχος των προστίμων».
Nέα μέτρα για να μειωθούν οι τιμές των προϊόντων παρουσίασε ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, μετά τη σύσκεψη που είχε, την Τετάρτη (10/1), στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Στα μέτρα περιλαμβάνονται τα οπωροκηπευτικά και τα κρέατα που θα πωλούνται με «καθαρές» τιμές. Κύκλοι της αγοράς ανέφεραν στον ΑγροΤύπο ότι μέχρι σήμερα τα σούπερ μάρκετ αγόραζαν ένα προϊόν και το τιμολογούσαν αλλά στο τέλος του έτους έκαναν και πιστωτικό τιμολόγιο για επιστροφές και καταστροφές ή ακόμη και λόγω εκπτώσεων (από πλευρά του παραγωγού). Τώρα το υπουργείο στο πιστωτικό τιμολόγιο βάζει όριο έως 3% για τις επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Έτσι ο Σκρέκας υποστηρίζει ότι θα έχουμε μείωση των τιμών στο ράφι για αυτά τα προϊόντα. Το μέλλον θα δείξει αν αυτό θα συμβεί και θα έχουμε μείωση των τιμών της λιανικής.
Αναλυτικότερα ο υπουργός κ. Κώστας Σκρέκας, μιλώντας για τα νέα μέτρα ανέφερε τα εξής:
1. Μειώνουμε παροχές προς τα super market και εξασφαλίζουμε χαμηλότερες τιμές για τον καταναλωτή
Περιορίζουμε τις συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών στα σούπερ μάρκετ κατά 30% και μεταφέρουμε το όφελος στον καταναλωτή με αντίστοιχη μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στα ράφια. Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στις κατηγορίες που σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις. Τα προϊόντα αυτά είναι: απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα/σαμπουάν και βρεφικές πάνες.
2. Αποτροπή αδικαιολόγητων ανατιμήσεων
Για να αποτρέψουμε αδικαιολόγητες ανατιμήσεις, δεν επιτρέπουμε στους προμηθευτές που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχουν ανατιμήσει για τρεις μήνες. Αυτό το μέτρο αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ. Προφανώς για τους προμηθευτές που διατηρούν σταθερές ή μειώνουν τις τιμές επιτρέπονται κανονικά οι προωθητικές ενέργειες προς όφελος των καταναλωτών.
3. «Καθαρές» τιμές από το χωράφι στο ράφι
Για να διασφαλίσουμε την απόλυτη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα από το χωράφι στο ράφι, υποχρεώνουμε τους προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε «καθαρές» τιμές (net – pricing). Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Το μέτρο θα είναι μόνιμο και αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα.
4. Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα
Για τις τιμές πώλησης του βρεφικού γάλακτος ορίζεται πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και διακινούν το βρεφικό γάλα στην Ελλάδα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και εμπορικού κέρδους 7%.
Ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, ανακοινώνοντας τα νέα μέτρα δήλωσε τα εξής: «Αυτό το οποίο κάνουμε σήμερα είναι μια κρίσιμη και δραστική παρέμβαση που επιτυγχάνει:
- Πρώτον, άμεση μείωση της τιμής σε βασικά αγαθά.
- Δεύτερον, επιπλέον όφελος για τον καταναλωτή καθώς οι όποιες εκπτώσεις και προσφορές θα γίνονται πάνω στις νέες μειωμένες τιμές.
- Τρίτον, αποτρέπουμε την παραπλάνηση των καταναλωτών με πλασματικές εκπτώσεις που νοθεύουν τον ανταγωνισμό και αλλοιώνουν το κριτήριο του καταναλωτή.
- Τέταρτον, αυστηροποιούμε, διευρύνουμε και αξιοποιούμε τις νέες τεχνολογίες για τη διενέργεια ελέγχων και την αποτροπή φαινομένων αισχροκέρδειας.
Με τα παραπάνω μέτρα διορθώνουμε κατεστημένες στρεβλές εμπορικές πρακτικές. Βασική μας προτεραιότητα είναι η προστασία των καταναλωτών και η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς».
Δήλωση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη σύσκεψη για μέτρα κατά της ακρίβειας:
«Η μάχη για να τιθασεύσουμε την ακρίβεια και για να επιβάλουμε κανόνες εντονότερου ανταγωνισμού υπέρ του καταναλωτή, όπως γνωρίζετε, είναι μια μάχη διαρκής. Και στη μάχη αυτή αξιοποιούμε διαρκώς νέα εργαλεία πολιτικής μέχρι να καταλάβουν όλοι, και θα έλεγα ειδικά οι πολυεθνικές εταιρείες, ότι η Ελλάδα δεν είναι «μπανανία» και ότι ο πληθωρισμός της απληστίας δεν μπορεί να είναι ανεκτός.
Οι παρεμβάσεις μας στοχεύουν πρωτίστως σε καθαρές τιμές τιμοκαταλόγου, περιορίζοντας τις συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών κατά 30% και μεταφέροντας αντίστοιχα το όφελος στον καταναλωτή.
Αφορούν προϊόντα ευρείας χρήσης, όπως καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα, σαμπουάν, βρεφικές πάνες, οπωροκηπευτικά.
Ειδική πρόνοια θα υπάρχει και για το ζήτημα του βρεφικού γάλακτος, όπου πράγματι είναι παντελώς αδικαιολόγητο γιατί οι τιμές στην Ελλάδα είναι τόσο ακριβότερες από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εκεί, όπως θα εξειδικεύσει αργότερα και ο αρμόδιος Υπουργός, θα μπει ένα πλαφόν στο περιθώριο του μεικτού κέρδους, έτσι ώστε οι τιμές να προσαρμοστούν σε λογικά για την Ευρώπη επίπεδα.
Με τα μέτρα αυτά σκοπός μας είναι να διορθώσουμε κατεστημένες στρεβλές εμπορικές πρακτικές και βασική μας προτεραιότητα παραμένει η προστασία του καταναλωτή και η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς».
Κανονικά θα λειτουργήσουν οι λαϊκές αγορές, από την Τρίτη (2 Ιανουαρίου 2024), ενώ ξεκινάει και η εφαρμογή της χρήσης μηχανημάτων POS, για την αποδοχή πιστωτικών και χρεωστικών καρτών, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Παναττική Ομοσπονδία Σωματείων Επαγγελματιών Πωλητών Λαϊκών Αγορών.
Συγκεκριμένα όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση:
«Μετά την αργία της Πρωτοχρονιάς όλοι οι πωλητές των λαϊκών αγορών θα βρισκόμαστε κανονικά στις θέσεις μας από την Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2024, σε κάθε γειτονιά της Ελλάδας, προκειμένου να εξυπηρετήσουμε τους χιλιάδες Έλληνες καταναλωτές που διαχρονικά μας εμπιστεύονται για τις αγορές τους αξιοποιώντας ιδανικά το τρίπτυχο, ποιότητα, ποικιλία, καλές τιμές. Ταυτόχρονα όμως με τη νέα χρονιά υποδεχομαστε και μια νέα εποχή για τις λαϊκές αγορές με την καθολική εφαρμογή χρήσης Pos, μηχανημάτων αποδοχής πιστωτικών και χρεωστικών καρτών, που καθίσταται πλέον υποχρεωτική προς όφελος όλων για τη βέλτιστη εξυπηρέτηση καταναλωτών και πωλητών ικανοποιώντας έτσι ένα διαχρονικό αίτημα του κλάδου».
Υπενθυμίζεται ότι, όλοι, οι πωλητές που δραστηριοποιούνται στις λαϊκές αγορές, στα πανηγύρια αλλά και στα Κυριακάτικά παζάρια, από 1.1.2024 και εφεξής υποχρεούνται να αποδέχονται τόσο πληρωμές με κάρτες (χρεωστικές και πιστωτικές), όσο και υπηρεσίες άμεσης πληρωμής με μεταφορά χρηματικών ποσών μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών, όπως η υπηρεσία I.R.I.S. online payments.
Σε ό,τι αφορά στις κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, η σχετική υπουργική απόφαση ορίζει ότι για το χρονικό διάστημα από 01.02.2024 έως και 01.03.2024 αναστέλλεται κατ' εξαίρεσιν η επιβολή προστίμου στους νέους υπόχρεους, εφόσον αποδεδειγμένα έχουν προμηθευτεί τερματικά αποδοχής καρτών έως και 31.01.2024 και τελούν εν αναμονή για την εγκατάστασή του».
Συνεχίστηκε η εισαγωγή αυξημένων ποσοτήτων φρούτων και λαχανικών και τον μήνα Νοέμβριο στην χώρα μας.
Συγκεκριμένα το Νοέμβριο οι εισαγωγές, με βάση προσωρινά στοιχεία για το 2023, εκτοξεύθηκαν εντυπωσιακά στους 53.842 τόνους, έναντι 34.735 του Νοεμβρίου 2022 (ποσοστό 55,01%). Μετά τις μπανάνες, που αυξήθηκαν κατά 15,8%, παρατηρούμε αύξηση στις εισαγωγές πατάτας με 16.402 τόνους, έναντι 9.319 τόνους το 2022 (ποσοστό 26,01%). Ακολουθούν τα μήλα με με 6,041 τόνους, έναντι 1.649 τόνων (αύξηση 266%) και στην συνέχεια τα κρεμμύδια με 1.003 τόνους, έναντι μόλις 460 τόνους το 2022 (αύξηση 118,04%).
Εκτιμάται ότι οι εισαγωγές το ενδεκάμηνο του 2023 οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών ανήλθαν συνολικά σε 601,18 χιλιάδες τόνοι φρούτων και λαχανικών, έναντι 506,686 χιλιάδων τόνων για το αντίστοιχο διάστημα 2022 (αύξηση 18,65%) Αναλυτικά στα κυριότερα προϊόντα οι εισαγωγές είναι (βάσει στοιχείων ΕΛΣΤΑΤ):
207.620 τόνοι πατάτες, έναντι 169.750 τόνων, προερχόμενες κατά 72,8% από Αίγυπτο και ακολουθούν Κύπρος και Γαλλία
26.265 τόνοι κρεμμύδια, έναντι 7.035 πέρσι, προερχόμενα κατά 38,5% από Αίγυπτο και ακολουθούν Ινδία και Αυστρία
23.953 τόνοι τομάτες, έναντι 15.529 τόνων πέρσι, προερχόμενες κατά 42,1% από Τουρκία και ακολουθούν Πολωνία και Ολλανδία. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι μέχρι στιγμής εισαχθείσες ποσότητες τομάτας καταγράφουν ήδη υπέρβαση των ετήσιων εισαγωγών που έχει κάνει η χώρα μας την τελευταία εξαετία.
23.244 τόνοι λεμονιών, έναντι 24.119 τόνων πέρσι, προερχόμενα κατά 40,9% από Αργεντινή και ακολουθούν Νότια Αφρική και Ολλανδία.
14.691 τόνοι μήλων, έναντι 10.829 τόνων πέρσι, προερχόμενα κατά 32,5% από Ιταλία και ακολουθούν Πολωνία και Σερβία.
6.179 τόνοι αβοκάντο έναντι 6.923 τόνων πέρσι, προερχόμενα κατά 72,9% από Ολλανδία και ακολουθούν Ισραήλ και Ισπανία.
2.085 τόνοι ακτινίδια, έναντι 1.658 τόνων πέρσι, προερχόμενα κατά 46,6% από Ιταλία και ακολουθούν Ολλανδία και Ισπανία. Έχουμε όμως και εισαγωγές 230 τόνων από το Ιράν ερευνητέο αν διατέθηκαν ως ιρανικά ή επανεξήχθησαν ως Ιρανικά.
3.805 τόνοι πορτοκάλια, έναντι 2.970 τόνων πέρσι, προερχόμενα κατά 38,2% από Αίγυπτο και ακολουθούν Νότια Αφρική και Ολλανδία.
Όπως επισήμανε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «η έμφαση στην εγχώρια παραγωγή, η δημιουργία προστιθέμενης αξίας και η ιδιαιτερότητα της ποιότητος είναι η σωστή στρατηγική που θα πρέπει να ακολουθεί η χώρα μας.
Η εισαγωγή νωπών φρούτων και λαχανικών δείχνει συνεχή ανάπτυξη του ξένου ανταγωνισμού, τόσο στην χώρα μας όσο και στις λοιπές κοινοτικές αγορές.
Σημειώνεται ότι οι κοινοτικές εισαγωγές 9μηνου 2023, βάσει Eurostat, από τρίτες χώρες ήταν αυξημένες +6,5% σε όγκο και +12% σε αξία, σε σχέση με το εννεάμηνο 2022 και ανήλθαν σε 11,9 εκατ. τόνους και ήταν αξίας 13,907 εκατ. ευρώ. Κυριότερες προμηθεύτριες χώρες είναι κατά σειρά Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, Αίγυπτος, Νότια Αφρική, Μαρόκο κ.α
Είναι απαραίτητο τα φρούτα και λαχανικά που προέρχονται από τρίτες χώρες να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητος και μη ύπαρξης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα προϊόντα στην ελληνική αγορά. Επίσης παρεμφερείς έλεγχοι πρέπει να διενεργούνται και στα αποστελλόμενα - εξαγόμενα οπωροκηπευτικά προϊόντα προς διασφάλιση της φήμης των προϊόντων μας που θα συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών τους».
To 9ο Ελληνογερμανικό Φόρουμ Τροφίμων, με τίτλο «Νέοι εξαγωγικοί ορίζοντες για την αγροδιατροφή – Προϊόντα της Δ. Μακεδονίας στη γερμανική αγορά», πραγματοποιήθηκε, στην Φλώρινα, από το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, την BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ, την Πρεσβεία της Ελλάδος στο Βερολίνο, την Enterprise Greece Invest & Trade και το Επιμελητήριο Φλώρινας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με χρυσό χορηγό την Τράπεζα Πειραιώς.
Ο κ. Βασίλειος Γούναρης, Πρόεδρος του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου & Διευθύνων Σύμβουλος της BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ, χαιρετίζοντας την εκδήλωση υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι ο σωστός συνδυασμός «έξυπνων» εργαλείων χρηματοδότησης με ευέλικτες στρατηγικές εξωστρέφειας, είναι αυτό που οδηγεί τον παραγωγό στην επιτυχία. Περιγράφοντας τη δυναμική του αγροδιατροφικού τομέα, επισήμανε ότι η αξία της αγροτικής παραγωγής υπολογίζεται σε 11 δισ. ευρώ, το 23,3% αυτής προέρχεται από τη ζωική παραγωγή και το 74,1% από τη φυτική παραγωγή, η χώρα διαθέτει 685.000 γεωργικές εκμεταλλεύσεις, που αντιστοιχούν στο 6,7% του συνόλου των ευρωπαϊκών εκμεταλλεύσεων, με τον κλάδο να απασχολεί 1,1 εκατ. εργαζόμενους. Πάντως ο κ. Γούναρης στάθηκε και στις προκλήσεις της αγοράς, που δεν είναι άλλες, όπως είπε, από την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση, την κάλυψη χιλιάδων κενών θέσεων εργασίας, την οργάνωσή της σε μεγαλύτερες οντότητες και την ενίσχυση της τυποποίησης.
Ο κ. Νικόλαος Γρηγοριάδης, Αντιδήμαρχος Φλώρινας, και η κα Ελένη Γυρίκη, Αντιδήμαρχος Αμυνταίου, χαιρετίζοντας την εκδήλωση στάθηκαν από κοινού στη δυναμική της Δυτικής Μακεδονίας στην αγροτική οικονομία και ιδιαίτερα στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, όπου η περιοχή της Φλώρινας παρουσιάζει εντυπωσιακές επιδόσεις, ενώ υπογράμμισαν την ανάγκη στήριξης του κλάδου μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων χρηματοδότησης νέων επενδύσεων.
Ο κ. Σάββας Σαπαλίδης, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Φλώρινας και των Επιμελητηρίων Δυτικής Μακεδονίας, σχολίασε ως πάγιες προτεραιότητες του Επιμελητηρίου Φλώρινας την ενίσχυση της εξωστρέφειας και την προώθηση της διεθνοποίησης των επιχειρήσεων – μελών του, ώστε να μπορέσουν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν συγκεκριμένες στρατηγικής ανοίγματος τους στις διεθνείς αγορές με κύριους στόχους την υλοποίηση διεθνών άμεσων επενδύσεων, την ανάπτυξη εμπορικών συναλλαγών (εξαγωγών και εισαγωγών) και τη δημιουργία συνεργατικών εμπορικών σχέσεων.
Από την πλευρά του, ο κ. Ιωάννης Χανιωτάκης, Senior Director της Αγροτικής Τραπεζικής, του Ομίλου Τράπεζα Πειραιώς, μιλώντας για τις επενδύσεις στον αγροτικό κλάδο μέσα από σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία τόνισε ότι «η τεχνολογία, με τους εκθετικούς ρυθμούς ανάπτυξής της, προσφέρει σήμερα λύσεις στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο αγροτικός τομέας, όπως η διαχείριση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, η επάρκεια τροφίμων, οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό. Οι απαραίτητες ιδιωτικές επενδύσεις επιχορηγούνται με σημαντικούς ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους συνολικού ύψους 1,9 δις από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, το Ταμείο Ανάκαμψης και τον Αναπτυξιακό Νόμο. Η Τράπεζα Πειραιώς», όπως είπε, «επιδιώκει να στηρίξει χρηματοδοτικά τον τομέα με στόχο την έξυπνη, πράσινη και συνολικά βιώσιμη ανάπτυξή του. Στο πλαίσιο αυτό έχει διαμορφώσει τα κατάλληλα χρηματοδοτικά σχήματα για την αξιοποίηση των επιχορηγούμενων προγραμμάτων από τους παραγωγούς και εμπλουτίζει συνεχώς τα προσφερόμενα εξειδικευμένα χρηματοδοτικά της εργαλεία για την υλοποίηση κάθε υγιούς επενδυτικού σχεδίου. Παράλληλα, η Τράπεζα Πειραιώς έχοντας ως στρατηγική επιλογή της τη στήριξη του αγροτικού τομέα διατήρησε σταθερό το βασικό επιτόκιο δανεισμού των αγροτών καθ΄ όλη τη διάρκεια των τελευταίων ετών, παρά την αύξηση των παρεμβατικών επιτοκίων».
Ο Δρ. Κώστας Μπαγινέτας, εκπροσωπώντας τον Υπουργό, κ. Λευτέρη Αυγενάκη, στην εναρκτήρια ομιλία του, αφού υπογράμμισε ότι Ελλάδα και Γερμανία έχοντας υιοθετήσει πλήρως τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με τις επιμέρους στρατηγικές της για τη γεωργία «Farm to Fork» και τη «Βιοποικιλότητα», ως κεντρική επιλογή για την αγροτική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος, εστιάζουν σε πέντε τομείς:
- Στην ενημέρωση, διαβούλευση και ευαισθητοποίηση των παραγωγών και του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές, για τις ευκαιρίες και τα οφέλη της μετάβασης σε οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο, καθώς και για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν.
- Στην προσέλκυση νέων στον πρωτογενή τομέα και ενθάρρυνση των start-ups με τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών απασχόλησης στην ύπαιθρο.
- Στην ενθάρρυνση υγιών συλλογικών γεωργικών προγραμμάτων σε συνδυασμό με συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη στήριξη της βιωσιμότητας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.
- Στην ανάπτυξη υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης σε αγροτικές περιοχές για την υποστήριξη της υιοθέτησης νέων δεξιοτήτων και γνώσεων σε βιώσιμες, πράσινες και ψηφιακές τεχνολογίες.
- Στην παροχή κινήτρων για την προώθηση βιώσιμων δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην καινοτομία και τις νέες «πράσινες και ψηφιακές» τεχνολογίες, αξιοποιώντας ταυτόχρονα σύγχρονα χρηματοδοτικά μέσα για την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών από έντονες διακυμάνσεις σε περιόδους κρίσης.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού τονίζει ότι η νομοθεσία αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο ρόλο που διαδραματίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών (ΟΠ).
Έτσι μπορούν να συνάψουν συμφωνίες με μεταποιητές και εμπόρους σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα («από το χωράφι στο πιάτο») ώστε να διασφαλίσουν την πρόσβαση των προϊόντων στην αγορά, την προσιτή τιμή στα προϊόντα τους, την ποιότητα και τη συνεχή βελτίωση των προϊόντων, την ενημέρωση για τις τρέχουσες εξελίξεις στην αγροτική παραγωγή και εμπορία, στην ανακύκλωση και τη βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και να συνεργαστούν με τις τοπικές αρχές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές. Οι ΟΠ μπορούν να λάβουν διαφορετικές νομικές μορφές, συμπεριλαμβανομένων των γεωργικών συνεταιρισμών.
Οι αναγνωρισμένες ΟΠ επωφελούνται από:
- εξαιρέσεις από τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ για ορισμένες δραστηριότητες, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις για λογαριασμό των μελών τους, ο σχεδιασμός της παραγωγής ή ορισμένα μέτρα διαχείρισης προσφοράς,
- πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ στο πλαίσιο «επιχειρησιακών προγραμμάτων» στον τομέα των οπωροκηπευτικών, όπως εκείνα για τη στήριξη συλλογικών επενδύσεων στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας προς όφελος των μελών τους.
Εξαιρέσεις για οργανώσεις παραγωγών, ενώσεις γεωργών και γεωργούς
- Οι αναγνωρισμένες ΟΠ μπορούν, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού, να προγραμματίζουν την παραγωγή, να βελτιστοποιούν το κόστος παραγωγής, να διαθέτουν στην αγορά και να διαπραγματεύονται συμβάσεις για την προμήθεια γεωργικών προϊόντων, για λογαριασμό των μελών της για το σύνολο ή μέρος της συνολικής παραγωγής τους.
- Σε περιόδους σοβαρών ανισορροπιών στις αγορές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να εκδίδει ειδικές εκτελεστικές πράξεις παρέκκλισης των κανόνων ανταγωνισμού για συμφωνίες ή αποφάσεις αναγνωρισμένων ΟΠ που αφορούν, μεταξύ άλλων, απόσυρση από την αγορά ή δωρεάν διανομή προϊόντων, κοινά μέτρα προώθησης, κοινή αγορά εισροών, προσωρινό προγραμματισμό παραγωγής και αποσκοπούν αποκλειστικά στη σταθεροποίηση του οικείου τομέα χωρίς να υπονομεύουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς
- Η δυνατότητα συνεργασίας, π.χ. για την παραγωγή ή την πώληση γεωργικών προϊόντων, κατά παρέκκλιση των κανόνων ανταγωνισμού επεκτείνεται σε όλους τους γεωργούς ή τις ενώσεις γεωργών με την προϋπόθεση τα συμβαλλόμενα μέρη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γνωμοδοτήσει σχετικά με τη συμβατότητα των συμφωνιών τους.
Επίσης οι συμφωνίες, οι αποφάσεις και οι πρακτικές διεπαγγελματικών οργανώσεων δύναται να εξαιρεθούν από τους κανόνες ανταγωνισμού, αφού πρώτα κοινοποιηθούν και λάβουν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ειδικές εξαιρέσεις ανά τομέα:
- Υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τις συμβατικές διαπραγματεύσεις από αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στον τομέα του γάλακτος (άρθ. 149 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά τυριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 150 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εμπορίας για τη βελτίωση και τη σταθεροποίηση της λειτουργίας της κοινής αγοράς οίνου (άρθ. 167 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).
- Καθορίζονται όροι υπό τους οποίους οι οργανώσεις παραγωγών ή οι διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να διαχειρίζονται την προσφορά χοιρομεριού προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (άρθ. 172 Κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013).