Κατάσχεση 23 χιλιάδων λίτρων παράνομης και επικίνδυνης τσικουδιάς στο Ηράκλειο Κρήτης.

Με μια συντονισμένη επιχείρηση 48 ωρών στον νομό Ηρακλείου, οι τελωνειακοί ελεγκτές της ΑΑΔΕ εντόπισαν και κατάσχεσαν παράνομες δεξαμενές, μηχανισμούς παραγωγής και εκατοντάδες χιλιάδες λίτρα τσικουδιάς, στον νομό Ηρακλείου Κρήτης.

Συγκεκριμένα, στις Μοίρες, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν:

• ένας Χάλκινος Άμβυκας παρασκευής - απόσταξης, χωρητικότητας 130 λίτρων, ο οποίος κατά την ώρα του ελέγχου ήταν σε κανονική λειτουργία απόσταξης στέμφυλων προς παραγωγή προϊόντος, χωρίς ωστόσο να έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη από τον νόμο άδεια απόσταξης από την αρμόδια τελωνειακή αρχή.
• 6.538 λίτρα τσικουδιάς, εντός πλαστικών δεξαμενών, βαρελιών και πλαστικών φιαλών, για τα οποία δεν επιδείχθηκαν αντίστοιχες άδειες απόσταξης ή άλλο παραστατικό, που να δικαιολογεί τη νόμιμη προέλευση, κατοχή και την προηγούμενη καταβολή των αναλογούντων σε αυτά δασμών και φόρων. Οι τελωνειακοί συνέλαβαν τον υπεύθυνο της εγκατάστασης. Οι διαφυγόντες δασμοί και φόροι ξεπερνούν τα 64.000 ευρώ.

Στο Γάζι, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν:

• ένας Χάλκινος Άμβυκας παρασκευής - απόσταξης, χωρητικότητας 130 λίτρων, ο οποίος κατά την ώρα του ελέγχου ήταν σε κανονική λειτουργία απόσταξης στέμφυλων προς παραγωγή προϊόντος, χωρίς ωστόσο να έχει εκδοθεί η προβλεπόμενη από τον νόμο άδεια απόσταξης από την αρμόδια τελωνειακή αρχή
• 16.654 λίτρα τσικουδιάς, σε γκαράζ, εντός πλαστικών δεξαμενών και βαρελιών, για τα οποία δεν επιδείχθηκαν αντίστοιχες άδειες απόσταξης ή άλλο παραστατικό, που να δικαιολογεί τη νόμιμη προέλευση, κατοχή και την προηγούμενη καταβολή των αναλογούντων σε αυτά δασμών κ.λ.π. φόρων.

Συνελήφθη ο αδελφός του εμπλεκόμενου, ο οποίος εντοπίστηκε - την ώρα του ελέγχου - να καταστρέφει ποσότητα τσικουδιάς του διήμερου αποσταγματοποιού κατά την διάρκεια του ελέγχου στην ανωτέρω αποθήκη, δεδομένου ότι τα λαθραία ποτά φυλάσσονταν εν γνώση του, σε κοινόχρηστο χώρο (εξωτερική πίσω αυλή) και θεωρείται συνεργός στη λαθρεμπορία. Ο κάτοχος του άμβυκα διαφεύγει της σύλληψης και αναζητείται.

Οι διαφυγόντες δασμοί και φόροι προσεγγίζουν τα 195.000 ευρώ.
Ο Εισαγγελέας Πλημμελειοδικών Ηρακλείου διέταξε να εκτελεστεί η διαδικασία του αυτόφωρου για τον ανωτέρω συλληφθέντα που θα απολογηθεί σήμερα Τετάρτη (15/11/2023).

Στο ύψος των 1.722.055 hl (εκατόλιτρα) καταγράφηκαν με 31/7/2023 τα αποθέματα οίνων και γλευκών, σύμφωνα με την ανακοίνωση που απέστειλε στην Κομισιόν το τμήμα Αμπέλου Οίνου και Αλκοολούχων ποτών του ΥπΑΑΤ, στα τέλη Οκτωβρίου.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, τα αποθέματα οίνων και γλευκών εμφανίζονται μειωμένα κατά 2,68% σε σύγκριση με το 2022 (1.769.541 hl) τα οποία με τη σειρά τους εμφανίστηκαν μειωμένα κατά 34,09% σε σύγκριση με τα υψηλά αποθέματα που καταγράφηκαν το 2021 με 2.684.614 hl, ύψος που οφειλόταν στην επίδραση της πανδημίας.

Ο όγκος των αποθεμάτων του 2023, θεωρείται κανονικός (αν και ελαφρά αυξημένος με το μέσο όρο δεκαετίας), και «εξυπηρετεί» ήδη τις εμπορικές ανάγκες των οινοποιείων, έως την είσοδο της τρέχουσας εσοδείας στην αγορά.

Τον μεγαλύτερο όγκο καταγράφουν οι λευκοί οίνοι χωρίς ΓΕ (520.196 hl) σε ποσοστό 30,21% του συνόλου, ενώ και οι υπόλοιπες κατηγορίες ΠΟΠ, ΠΓΕ, Ποικιλιακοί και ερυθροί χωρίς Γεωγραφική Ένδειξη, καταγράφουν όγκους αναλογικούς με τα ποσοστά παραγωγής. τους.

To ύψος των αποθεμάτων, σηματοδοτεί επίσης την επιστροφή της κατανάλωσης οίνων στα προ πανδημίας επίπεδα.

Ο τρυγητός στη Σάμο για το έτος 2023 ξεκίνησε στις 7/8/2023 και ολοκληρώθηκε στις 6 Οκτωβρίου, έχοντας συνολική διάρκεια 50 ημερών.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Σκούτας, πρόεδρος στον Ενιαίο Οινοποιητικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Σάμου (ΕΟΣ Σάμου), η παρατεταμένη ξηρασία που επικράτησε το 2022 και το χειμώνα του 2023 σε συνδυασμό με τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Ιούνιο με ασυνήθιστα συχνές βροχοπτώσεις και τον Ιούλιο 2023, είχαν ως αποτέλεσμα να σημειωθεί, από άποψη ποσότητας λόγω της ανάπτυξης περονόσπορου. Ποσοτικά είναι ο χειρότερος τρύγος των τελευταίων δεκαετιών στο νησί, με μείωση η οποία πλησίασε σε κάποιες περιπτώσεις το 40%.

Το τελικό προϊόν όμως δεν είχε κανένα ποιοτικό πρόβλημα, καθώς τα εναπομείναντα μοσχάτα σταφύλια ήταν υγιή, αναπτύχθηκαν φυσιολογικά, απέκτησαν τον ιδανικό σακχαρικό τίτλο ανά κατηγορία οίνου και έφτασαν σε κανονική ωριμότητα.

Ο όγκος παραγωγής οίνου συνολικά ανήλθε στα 25.000 HL (εκατόλιτρα), ενώ οι τιμές των σταφυλιών αυξήθηκαν, κατά 5%, ετήσια αύξηση που καταβλήθη και τα προηγούμενα έτη αδιαλείπτως, από το 2016, από το συνεταιρισμό. Η τιμή παραγωγού για την καλή ποιότητα σταφυλιού φέτος ήταν στα 0,73 ευρώ το κιλό. Επίσης, όπως κάθε χρόνο, τα αμπελοτεμάχια που παράγουν οίνους ΠΟΠ και ΠΓΕ, ενισχύονται με περίπου 70 ευρώ ανά στρέμμα μέσω του προγράμματος ενίσχυσης των μικρών νησιών του Αιγαίου.

Το Μοσχάτο κρασί της Σάμου ταξιδεύει σε χώρες όπως η Γαλλία, ο Καναδάς, οι Η.Π.Α, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Γερμανία κ.α. Με τα περσινά αποθέματα θα καταφέρουμε να καλύψουμε την ζήτηση για τις εξαγωγές. Όμως αν έχουμε και τον επόμενο χρόνο τέτοιο τρύγο θα υπάρξει πρόβλημα στον συνεταιρισμό».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που απέστειλε το τμήμα Αμπέλου Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών του ΥπΑΑΤ στην Κομισιόν, που αφορά προβλέψεις της ελληνικής οινοπαραγωγής, με περίοδο αναφοράς 1/8/2023 έως 31/7/2024, μειωμένη κατά 24,85% εμφανίζεται φέτος η οινοπαραγωγή (1.598.344 hl/2023 από 2.126.844 hl/2022).

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «το στοιχείο που βασίζεται σε εκτιμήσεις των κατά τόπους ΔΑΟΚ, είναι αρκετά επισφαλές και δεδομένου ότι ο τρύγος θα συνεχιστεί έως το τέλος Οκτωβρίου ο τελικός όγκος οινοπαραγωγής θα διαφοροποιηθεί. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η φετινή μείωση είναι η δεύτερη συνεχής, αφού και η παραγωγή 2022/2023, ήταν μειωμένη σε σχέση με την προηγούμενη κατά 13,86%.

Η πρόβλεψη του υπουργείου ανά κατηγορία εμφανίζει επίσης μεγάλο όγκο παραγωγής γλευκών και χυμών σταφυλής, που εφόσον πρόκειται για γλεύκη (σ.σ. χυμός σταφυλής δεν παράγεται συνήθως), θα μεταποιηθεί πιθανότατα σε οίνο σε επόμενο χρονικό διάστημα.

Είναι βέβαια προφανές ότι με εξαίρεση τις Περιφέρειες της Μακεδονίας, οι υπόλοιπες Περιφέρειες της χώρας, κατέγραψαν μείωση της σταφυλικής παραγωγής τουλάχιστον κατά 50%, γεγονός που αναμένεται να επιβεβαιωθεί ασφαλέστερα με την οριστική δήλωση παραγωγής». 

Η πολιτική της ΕΕ στον αμπελοοινικό τομέα δεν βοηθάει την ανταγωνιστικότητα των καλλιεργητών και δεν ανταποκρίνεται στους περιβαλλοντικούς στόχους. Αυτό επισημαίνεται σε έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ).

Ο αμπελοοινικός τομέας της ΕΕ είναι υπό αυστηρή ρύθμιση και υποστήριξη. Οι αμπελουργοί έχουν λάβει περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ από χρήματα της ΕΕ ετησίως για να αναδιαρθρώσουν τους αμπελώνες τους και να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί. 

Από το 2016, οι αμπελουργοί μπορούν επίσης να ζητήσουν άδεια για να φυτέψουν επιπλέον αμπέλια. Στόχος να επιτραπεί η ελεγχόμενη αύξηση του παραγωγικού δυναμικού (έως μέγιστη ετήσια αύξηση 1 %), αποφεύγοντας παράλληλα την υπερπροσφορά.

«Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αμπελοοινικού τομέα είναι απαραίτητη και ιδιαίτερα σημαντική για την ΕΕ, αλλά θα πρέπει να συμβαδίζει με τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας», δήλωσε η Joëlle Elvinger, μέλος του ECA που ηγήθηκε του ελέγχου. «Το λιγότερο που μπορούμε να πούμε είναι ότι, σε κάθε στόχο, η δράση της ΕΕ πρέπει ακόμη να αποδώσει».

Στην ΕΕ, τα κρασιά μπορεί να είναι κόκκινα, λευκά και ροζέ, αλλά ο τρόπος που καλλιεργούνται σπάνια είναι «πράσινος». Παρά το μεγάλο ποσό της χρηματοδότησης, η πολιτική της ΕΕ για το κρασί έχει κάνει πολύ λίγα για το περιβάλλον. 

Ειδικότερα, το μέτρο αναδιάρθρωσης δίνει ελάχιστη προσοχή για τους πράσινους στόχους. Στην πράξη, τα χρήματα της ΕΕ δεν έχουν διοχετευθεί σε έργα για τη μείωση των επιπτώσεων της οινοκαλλιέργειας στο κλίμα ή και στο περιβάλλον. Όμως θα μπορούσε να έχει ακόμη και το αντίθετο αποτέλεσμα, όπως η μετάβαση σε ποικιλίες σταφυλιού που χρειάζονται περισσότερο νερό για άρδευση. Επίσης, η ετήσια αύξηση 1 % στις αμπελοοινικές εκτάσεις, η οποία παρατάθηκε κατά 15 επιπλέον χρόνια (μέχρι το 2045), δεν αξιολογήθηκε ποτέ από περιβαλλοντική άποψη.

Όπως τονίζει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται το μέτρο της αναδιάρθρωσης στερείται κατάλληλων ορισμών, συνεκτικών στρατηγικών και σχετικών δεικτών. «Τα πέντε κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε χρηματοδοτούσαν όλες τις επιλέξιμες αιτήσεις και δεν χρησιμοποιούσαν κριτήρια για την επιλογή έργων με γνώμονα την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Τα συγκεκριμένα κράτη μέλη χρηματοδότησαν επίσης έργα στα οποία δεν παρατηρήθηκε διαρθρωτική αλλαγή. Ούτε η Επιτροπή ούτε τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε δεν αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα έργα συμβάλλουν στην επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας, και οι δικαιούχοι δεν υποχρεούνται να υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με το πώς η δραστηριότητα αναδιάρθρωσης τούς κατέστησε περισσότερο ανταγωνιστικούς», προσθέτει.

Επίσης διαπιστώθηκε ότι η αναδιάρθρωση παλαιών αμπελώνων μπορεί να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή. Όπως αναφέρει: «Κατά τη χορήγηση αδειών, τα κράτη μέλη που επισκεφθήκαμε εφαρμόζουν λίγα μόνο κριτήρια επιλεξιμότητας και προτεραιότητας που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα, και οι άδειες συχνά κατανέμονται κατ’ αναλογία. Στους δικαιούχους παραχωρούνται πολύ μικρές εκτάσεις και δεν μπορούν να κάνουν μακροπρόθεσμα σχέδια, γεγονός που ενδεχομένως να παρεμποδίζει την επίτευξη του στόχου της ανταγωνιστικότητας».

Το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή:

• να στοχεύσει το μέτρο αναδιάρθρωσης και το καθεστώς αδειοδότησης φύτευσης προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και
• να αυξήσει την περιβαλλοντική φιλοδοξία της πολιτικής για τον αμπελοοινικό τομέα.

Διαβάστε το κείμενο του ΕΕΣ (εδώ) 

Η φετινή ιταλική παραγωγή οίνου προβλέπεται να κυμανθεί λίγο κάτω από τα 44 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μειωμένη, κατά 12%, σε σύγκριση με 50 εκατομμύρια που ήταν πέρυσι.

Αυτό ανακοινώθηκε την Τρίτη (12 Σεπτεμβρίου 2023) από εκπροσώπους του παρατηρητηρίου οίνου (Assoenologi), του Ismea (Ινστιτούτο Ενημέρωσης Αγροδιατροφικού Εμπορίου) και της Ιταλικής Ένωσης Οίνου (Unione italiana vini - Uiv).

Στην πραγματικότητα ο ιταλικός αμπελώνας φαίνεται να είναι χωρισμένος στα δύο, αυτός στον Βορρά που φαίνεται να έχει μια παραγωγή στα περσινά επίπεδα με μια μικρή αύξηση (+0,8%), ενώ στο κέντρο, το νότο και τα νησιά παρατηρούνται μειώσεις της παραγωγής της τάξης του 20% και 30 %.

Ειδικότερα οι απώλειες της παραγωγής, που οφείλονται στον περονόσπορο, υπολογίζονται σε -25% στην Απουλία, -30% στη Σικελία και -40% στο Abruzzo.  Επίσης μεγάλα προβλήματα φυτοπροστασίας αντιμετώπισαν και οι παραγωγοί βιολογικών σταφυλιών.

Μιλώντας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, που έγινε στην Ρώμη, ο πρόεδρος της Assoenologi, Riccardo Cotarella, επιβεβαίωσε ότι «φέτος είναι μια δύσκολη συγκομιδή όπου η τεχνική και επιστημονική γνώση πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να μετριαστεί η ζημιά που προκαλείται από τις καιρικές συνθήκες». 

«Η απώλεια παραγωγής είναι πάντα πολύ επιζήμια σε ατομικό επίπεδο, αλλά η μείωση του όγκου δεν είναι κακή είδηση. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να παράγουμε 50 εκατομμύρια εκατόλιτρα, όπως στις προηγούμενες σοδειές, που οδήγησε σε ρεκόρ αποθεμάτων τα τελευταία χρόνια», τόνισε ο πρόεδρος της Unione italiana vini, Lamberto Frescobaldi.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ismea, Livio Proietti, ανέφερε ότι «το θέμα δεν είναι τόσο η μείωση στους όγκους παραγωγής, αλλά η επιβράδυνση της εγχώριας και ξένης ζήτησης, η οποία μειώνει τις τιμές των ιταλικών οίνων. Πρέπει να εργαστούμε για να μειώσουμε το χάσμα ως προς την αξία μεταξύ μας και της Γαλλίας και της χώρας μας και να ενισχύσουμε την ανταγωνιστική θέση των ποιοτικών κρασιών».

Την βάσιμη ανησυχία τους, για την ενδυνάμωση των τάσεων εγκατάλειψης των αμπελώνων, εξέφρασαν οι πρόεδροι και τα στελέχη των οινοποιητικών συνεταιρισμών, στην τηλεδιάσκεψη της 6ης Σεπτεμβρίου, που διοργάνωσε η ΚΕΟΣΟΕ.

Κατά την διάρκεια της σύσκεψης περιγράφηκε η τρέχουσα πρωτοφανής στα χρονικά καταστροφική εικόνα στους αμπελώνες ολόκληρης της χώρας ως αποτέλεσμα, των ακραίων βροχοπτώσεων, με συνέπεια την μη αντιμετωπίσιμη επέλαση του περονόσπορου, των χαλαζοπτώσεων, της ξηρασίας και των διαδοχικών καυσώνων του Ιουλίου, ενώ διατυπώθηκε ότι φέτος δημιουργείται ένα επιπλέον πρόβλημα που αφορά την επάρκεια προμήθειας σταφυλικής παραγωγής για την ομαλή λειτουργία των οινοποιείων.

Στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των οινοποιητικών συνεταιρισμών ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στα θέματα:

Των διαχρονικών προβλημάτων και της ελλιπούς εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, της απουσίας ελέγχων, της παραοικονομίας (από το αμπέλι και την μεταποίηση έως την εστίαση), θέματα που δεν αντιμετωπίσθηκαν ποτέ από τους κρατικούς μηχανισμούς ελέγχου, με αποτέλεσμα την ένταση της παραοικονομίας και παράλληλα τον εκτοπισμό των οινοποιητικών συνεταιρισμών από την αγορά.
    
Των διαδοχικών κρίσεων την τελευταία δεκαετία (ΕΦΚ, Covid-19, ενεργειακό κόστος, ρωσο-ουκρανικός πόλεμος), κρίσεις που επέφεραν την αλματώδη αύξηση του κόστους καλλιέργειας.

Των τιμών σταφυλιών που είναι καθηλωμένες στα επίπεδα της δεκαετίας του 1990, με αποκλειστική ευθύνη του ιδιωτικού εμπορίου.

Ειδικότερα στην συνεδρίαση τονίστηκαν:

Το αποτέλεσμα των προαναφερθέντων, που απεικονίζεται από την σημαντική μείωση των εκτάσεων αμπελοκαλλιέργειας κατά 27% από την περίοδο 1990/1991 έως την περίοδο 2021/2022.

Φέτος, με υψηλότατο το κόστος καλλιέργειας και κατεστραμμένη την σταφυλική παραγωγή παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών, πολλοί αμπελουργοί προβληματίζονται για τη συνέχιση της καλλιέργειας, δεδομένης και της ελκυστικότητας πλέον της ελαιοκαλλιέργειας.

Της αναγκαιότητας συνεργασίας μεταξύ των οινοποιητικών συνεταιρισμών για την κοινή προμήθεια ξηρών υλικών (φιάλες, χαρτοκιβώτια, κλπ.), προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι πρακτικές καρτέλ, των εισαγωγικών επιχειρήσεων.

Της σημασίας που έχει για τον αγροτικό και αμπελουργικό κόσμο η διατήρηση του  δημόσιου χαρακτήρα του ΕΛΓΑ και στην αναγκαιότητα της συμμετοχής των αγροτών  στις διαδικασίες αναδιάρθρωσής του.

Τέλος τονίστηκε ότι φέτος που  απειλείται άμεσα  η  βιωσιμότητα της αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει να  ενισχυθεί αποτελεσματικά και να  αντιμετωπισθούν οι πρακτικές παραοικονομίας στην αγορά σταφυλιών που καθορίζουν αποκλειστικά, τις τιμές οινοσταφύλων στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας.

Στην παρέμβασή του ο Νίκος Ταβουλάρης εκπρόσωπος του ΥπΑΑΤ και συνεργάτης του Γενικού Γραμματέα, Γιώργου Στρατάκου, τόνισε την καθοριστική σημασία συμμετοχής του υπουργείου στην τηλεδιάσκεψη, λόγω της άμεσης πληροφόρησης που του παρεσχέθη. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου αναφέρθηκε ειδικότερα:

• Στην πρόθεση του υπουργείου για την ενεργοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων συμπεριλαμβανομένου και του αποθεματικού κρίσης, με δεδομένο ότι  η εικόνα του κλάδου έχει μεταφερθεί στο υπουργείο από την ΚΕΟΣΟΕ, από την οποία ζήτησε τη συνεργασία της.
• Στην σύνταξη σχετικής μελέτης από το ΥπΑΑΤ, προκειμένου να τεθεί το θέμα του περονόσπορου στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών και στον Επίτροπο Γεωργίας.

Όπως επισημαίνει η ΚΕΟΣΟΕ, «κάθε σκέψη του ιδιωτικού εμπορίου, για κατασπατάληση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι ανεπίτρεπτη, τη στιγμή που καταρρέει και βρίσκεται στα πρόθυρα του αφανισμού ο πρωτογενής τομέας». 

Συνάντηση είχε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, με τον Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) και την Ένωση Οινοποιών Βορείου Ελλάδας.

Όπως τονίστηκε στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές οικογενειακές οινοποιητικές επιχειρήσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του οινο-τουρισμού, ενισχύοντας τις τοπικές οικονομίες στην ελληνική περιφέρεια. Σήμερα ενεργά είναι περίπου 1.400 οινοποιεία.

Ο ελληνικός αμπελώνας είναι περίπου 600.000 στρέμματα και επικεντρώνεται στην ποιοτική και όχι στην εντατική παραγωγή. Με την καλλιέργεια αμπελώνων ασχολούνται περίπου 160.000 οικογένειες.

Το σημαντικότερο πλεονέκτημα του ελληνικού οίνου, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΟ κ. Γιάννη Βογιατζή, είναι οι γηγενείς ποικιλίες. Η ελληνική παραγωγή οίνου ανέρχεται στους 212.000 τόνους, η οποία εφέτος αναμένεται να μειωθεί κατά 30% λόγω μειωμένης παραγωγής εξ αιτίας του περονόσπορου.

Στη συνάντηση εξετάσθηκαν τρόποι στήριξης της ελληνικής οινοπαραγωγής, μέσω του ΠΑΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ συζητήθηκε η επικαιροποίηση και επανασχεδιασμός του στρατηγικού σχεδίου προώθησης του ελληνικού οίνου στις διεθνείς αγορές.

Στα προβλήματα από τις παράνομες οινοποιήσεις επιτραπέζιων ποικιλιών αναφέρεται η ΚΕΟΣΟΕ, υποστηρίζοντας παράλληλα την ανάγκη στήριξης του κλάδου από το ΥπΑΑΤ λόγω των προβλημάτων στην παραγωγή από ακραίες καιρικές συνθήκες.

Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει «σε έντονα αρνητικό περιβάλλον έχει εισέλθει φέτος προ του τρύγου ο αμπελοοινικός κλάδος της χώρας, εξαιτίας του δυσανάλογου βάρους των συσσωρευμένων προβλημάτων, αλλά και των φετινών σοβαρών ζημιών που προκλήθηκαν από τις επιπτώσεις κυρίως του περονόσπορου, (που παρά τις παρεμβάσεις των αμπελουργών δεν ήταν δυνατόν να αντιμετωπισθεί) και των διαδοχικών καυσώνων, του περασμένου Ιουλίου.

Τα αθεράπευτα προβλήματα που δημιούργησαν οι αλληλοδιάδοχες κρίσεις (δημοσιονομική – ΕΦΚ, πανδημία COVID-19, κρίση ακριβείας) τα οποία οδήγησαν τα οινοποιεία, αλλά κυρίως τις αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις σε συνεχείς περιόδους μη βιώσιμης δραστηριότητας αφενός, και αφετέρου οι δραματικά μειωμένες αποδόσεις των αμπελώνων πριν τον επερχόμενο τρυγητό, απειλούν να δώσουν  χαρακτήρα συνολικής κατάρρευσης  στον τομέα.

Και ενώ σε μεμονωμένες, αλλά και μη αντιπροσωπευτικές περιοχές, η μείωση της παραγωγής οινοσταφύλων, ενεργοποιεί τους νόμους της αγοράς και της ζήτησης, προκαλώντας μερική άνοδο των τιμών, παραδοσιακή σιγή για τις τιμές παρατηρείται στις μεγάλες αμπελουργικές ζώνες της χώρας (Αττική, Αχαΐα, Βοιωτία, κλπ.), περιοχές οι οποίες γίνονται αποδέκτες της παράνομης σταφυλικής παραγωγής επιτραπέζιων σταφυλιών και ποικιλιών σταφιδοποιίας, που έχουν εξίσου πληγεί από τον περονόσπορο και τους καύσωνες.

Η επανάληψη του φαινομένου, της εισόδου στον οινικό τομέα απαγορευμένων για οινοποίηση ποικιλιών, ήδη υλοποιείται σε πρώτο στάδιο, αφού ποσότητες από τις ποικιλίες αυτές εξαγοράζονται στο επίπεδο των 0,10 €/kg με 0,12 €/kg και οδεύουν, είτε για χυμοποίηση, είτε χωρίς παραστατικά απευθείας σε οινοποιεία. Κάθε χρόνο η πρακτική αυτή βάζει φρένο σε κάθε υγιή αντίδραση ανόδου των τιμών στην αγορά των οινοσταφύλων, τη στιγμή που  παρατηρείται έκρηξη του κόστους καλλιέργειας.

Σε άλλες χώρες όπως η Γαλλία (Bordeaux), οι αμπελουργοί ζητούν να γίνει δεκτό το μέτρο της οριστικής εγκατάλειψης αμπελώνων, οι οποίοι ζητούν να φύγουν από το επάγγελμα με αξιοπρέπεια, μέσω ενός  προγράμματος με κοινωνικά κριτήρια.

Μια τέτοια προοπτική δεν είναι μακριά και για τους Έλληνες αμπελουργούς, εάν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ο κρατικός μηχανισμός δεν παρέμβει φέτος, ώστε να κατασταλούν τα γνωστά φαινόμενα παραοικονομίας και εάν  δεν ενισχυθούν βραχυπρόθεσμα, είτε με εθνικούς, είτε με ευρωπαϊκούς πόρους, οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις της χώρας, ώστε με όρους βιωσιμότητας να συνεχίσουν να καλλιεργούν  και τα επόμενα χρόνια.

Είναι κατά συνέπεια άμεσα αναγκαίο ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λ. Αυγενάκης, να θέσει το θέμα της ενίσχυσης του τομέα στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών (μαζί με τους ομολόγους του των άλλων Κρατών Μελών της ΕΕ που έχουν ανάλογα πληγεί), με στόχο να ενισχυθεί εκτάκτως λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών ο αμπελουργικός τομέας οινοποιήσιμων ποικιλιών». 

Ένα παράνομο αποστακτήριο, που παρήγαγε και διέθετε μεγάλες ποσότητες αλκοολούχων ποτών εντόπισε το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.) από κοινού με το Τμήμα Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος Κρήτης, σε κατοικία στο Νομό Ηρακλείου Κρήτης.

Ειδικότερα:
Αξιοποιώντας σχετικές πληροφορίες, ελεγκτές της Επιχειρησιακής Διεύθυνσης Σ.Δ.Ο.Ε. Αττικής/Υποδιεύθυνση Β, από κοινού με το Τμήμα Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος Κρήτης, ύστερα από καταγγελίες, διενήργησαν έλεγχο σε οικία στο Νομό Ηρακλείου Κρήτης, όπου εντοπίστηκε αποστακτήριο με παράνομη παραγωγή και διάθεση μεγάλων ποσοτήτων αλκοολούχου ποτού και κατασχέθηκε παράνομος εξοπλισμός εμφιάλωσης και τυποποίησης αλκοολούχων ποτών.

Όπως επισημαίνει το Σ.Δ.Ο.Ε. τα αντικείμενα που καταγράφηκαν καταδεικνύουν, αφενός την εγκατάσταση πλήρους συστήματος αποστακτηρίου και αφετέρου, οι κενές παλετοδεξαμενές και βαρέλια συνολικής χωρητικότητας 12.000 λίτρων με υπολείμματα αλκοολούχου ποτού, αφετέρου την προγενέστερη του ελέγχου παραγωγή και διάθεση σε άγνωστο αγοραστή μεγάλων ποσοτήτων άγνωστου αλκοολούχου ποτού, παράνομα αποσταγμένου, για τις οποίες δεν αποδόθηκαν οι αναλογούντες δασμοί και λοιποί φόροι.

Το εν λόγω αποστακτήριο λειτουργούσε χωρίς την απαραίτητη άδεια αποστακτηρίου και ποτοποιού, η οποία εκδίδεται από την αρμόδια Τελωνειακή αρχή.

Συνολικά κατασχέθηκαν 490 λίτρα άγνωστου αλκοολούχου ποτού αλκοολικού βαθμού 40%, 13.500 λίτρα αλκοολούχου μίγματος σε ζύμωση, που χρησιμοποιείτο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή του παράνομου αλκοολούχου ποτού, επαγγελματικά μηχανήματα και άλλα συστήματα παραγωγής. 

Η έρευνα συνεχίζεται προκειμένου να εντοπιστεί η συνολική ποσότητα αλκοολούχων ποτών που διακινήθηκε από τους εμπλεκόμενους, καθώς επίσης και οι επιχειρήσεις στις οποίες διατέθηκαν. 

Επίσης κατασχέθηκαν από το Τμήμα Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος Κρήτης δύο κυνηγετικά όπλα με ληγμένες τις σχετικές άδειες.

Σχηματίσθηκε δικογραφία σε βάρος δύο ημεδαπών για παραβάσεις του Τελωνειακού Κώδικα ν.2960/2001, του ν. 2969/2001 και του ν. 2198/1993 περί όπλων.

Από την κατασχεθείσα ποσότητα αλκοολούχων ποτών ελήφθησαν δείγματα, τα οποία έχουν αποσταλεί  προς εξέταση στη Χημική Υπηρεσία για να προσδιορισθεί επακριβώς η σύνθεση του παράνομου αλκοολούχου ποτού.

Για τις ανωτέρω διαπιστώσεις θα ενημερωθούν οι Υπηρεσίες της ΑΑΔΕ για τον υπολογισμό των δασμών και λοιπών φόρων που διέφυγαν της είσπραξης και τον καταλογισμό των διοικητικών προστίμων για τις λαθρεμπορικές και φορολογικές παραβάσεις.

Πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη (26/7), στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, ημερίδα και γευστική δοκιμή των οίνων ΠΟΠ και ΠΓΕ της χώρας μας.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος για ενημέρωση των καταναλωτών στους επώνυμους οίνους ΠΟΠ και ΠΓΕ αλλά και στην λελογισμένη κατανάλωση αλκοόλ και ο ΑγροΤύπος ήταν εκεί.

Ο κ. Κωνσταντίνος Ευσταθίου, πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ), μιλώντας στην ημερίδα αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση του τριετούς προγράμματος (2021-2023).

Επισήμανε ότι η ΕΔΟΑΟ περιλαμβάνει το 70% της οινοποιίας και το 25% της αμπελουργίας στην χώρα μας. Τα προγράμματα είχαν σαν στόχο να αυξήσουν την κατανάλωση επώνυμου κρασιού.

Είχαν στόχο την αγορά των ΗΠΑ (τρίτη χώρα) αλλά και της Γερμανίας και Ελλάδας (χώρες ΕΕ). 

«Η Ελλάδα καταναλώνει χύμα και ανώνυμο κρασί», τόνισε ο κ. Ευσταθίου και πρόσθεσε: «το χύμα δεν δίνει υπεραξία στο κρασί. Κάθε χρόνο έρχονται στην χώρα μας 30 εκατ. τουρίστες. Με αυτό το πρόγραμμα θέλουμε να τους κάνουμε να γνωρίσουν το επώνυμο ελληνικό κρασί και όταν πάνε πίσω στις πατρίδες τους να το αναζητήσουν. 

Ακόμη υπήρξε συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις, Ημερίδες, Γευστικές Δοκιμές, Masterclasses, webinars, podcasts και άλλα.

Επίσης με την καμπάνια «ENOS» έγινε εκπαίδευση των εργαζομένων στην εστίαση σε συνεργασία με το ΔΙΕΚ Νεμέας. Τους έδωσε τα απαραίτητα εργαλεία για την παρουσίαση του κρασιού με υπευθυνότητα, εστιάζοντας στα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ελληνικών αμπελουργικών περιοχών, αλλά και των γηγενών ποικιλιών.

Ακόμη ένας σκοπός του προγράμματος ήταν η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση για τη λελογισμένη κατανάλωση επώνυμου οίνου, καθώς και το ενωσιακό καθεστώς που διέπει τους οίνους με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ). 

Ο Έλληνας καταναλωτής έμαθε τις ντόπιες ποικιλίες αμπελιού. Έμαθε τον επώνυμο οίνο και μέχρι πόσο να πίνει χωρίς να επιβαρύνει την υγεία του». 

Στην συνέχεια οι παρευρισκόμενοι γνώρισαν περίπου 76 επώνυμες φιάλες ΠΟΠ και ΠΓΕ οίνων από όλα τα μέρη της Ελλάδας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε έκτακτα μέτρα για να αντιμετωπίσει των προβλημάτων στην αμπελοοινική αγορά πολλών περιοχών της ΕΕ. 

Στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων στήριξης του κρασιού, τα κράτη μέλη θα μπορούν πλέον να περιλαμβάνουν απόσταξη κρίσης για να αφαιρέσουν τα αποθέματα οίνου από την αγορά. Παρέχεται επίσης ευελιξία στην εφαρμογή των προγραμμάτων στήριξης του κρασιού, επιτρέποντας την πρώιμη συγκομιδή αυτό το καλοκαίρι και αυξάνοντας το ποσοστό συγχρηματοδότησης της ΕΕ για μέτρα που σχετίζονται με την αναδιάρθρωση, την πράσινη συγκομιδή, την προώθηση και τις επενδύσεις.

Όπως υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η παραγωγή κρασιού στην ΕΕ αυξήθηκε, κατά 4%, φέτος σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ τα αρχικά αποθέματα ήταν υψηλότερα, κατά 2%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο των τελευταίων 5 ετών. Παράλληλα η πτώση της κατανάλωσης κρασιού για την τρέχουσα περίοδο εμπορίας εκτιμάται σε 7% στην Ιταλία, 10% στην Ισπανία, 15% στη Γαλλία, 22% στη Γερμανία και 34% στην Πορτογαλία. Επίσης, οι εξαγωγές κρασιού της ΕΕ, για την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2023, ήταν κατά 8,5% χαμηλότερες από το προηγούμενο έτος, συμβάλλοντας στην περαιτέρω αύξηση των αποθεμάτων.

Με την συγκεκριμένη απόφαση θα είναι δυνατή, έως τις 15 Οκτωβρίου 2023, η απόσταξη των ποσοτήτων κρασιού που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, ενώ η παραγόμενη αλκοόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για μη διατροφικούς σκοπούς για να αποφευχθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ καλούνται να στοχεύσουν το μέτρο απόσταξης κρίσης στις περιοχές ή τα είδη κρασιών με προβλήματα στην αγορά, τα οποία θα προσδιορίζονται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως η σημαντική αύξηση των αποθεμάτων ή η μείωση της τιμής και των πωλήσεων. Η οικονομική αντιστάθμιση που θα χορηγηθεί στον οίνο που είναι επιλέξιμος για απόσταξη θα υπολογιστεί με βάση τις πρόσφατες τιμές της αγοράς, με στόχο να αποφευχθεί οποιαδήποτε κατάχρηση ή υπεραντιστάθμιση από την εφαρμογή αυτού του έκτακτου μέτρου.

Τα κράτη μέλη αναμένεται να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή, έως τις 31 Αυγούστου 2023, τα κριτήρια εφαρμογής αυτού του έκτακτου μέτρου. Επίσης θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να συμπληρώνουν τη χρηματοδότηση της ΕΕ με διπλασιασμό του ποσού από κονδύλια των εθνικών προϋπολογισμών.

Ακόμη το ποσοστό συγχρηματοδότησης της ΕΕ για μέτρα που σχετίζονται με την αναδιάρθρωση, την πρώιμη συγκομιδή, την προώθηση στις αγορές και τις επενδύσεις, θα αυξηθεί επίσης από 50% σε 60%.

Με εγκύκλιό της η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) παρέχει οδηγίες για την διάθεση προϊόντων απόσταξης λόγω άσκησης αποστακτικού δικαιώματος από αμβυκούχους.

Σε επικοινωνία του ΑγροΤύπου με το αρμόδιο τμήμα της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων και ΕΦΚ μας ανέφεραν ότι οι οδηγίες αφορούν τις αλλαγές των άρθρων 96 και 106 του νόμου 5036/2023, που αφορούν τη διάθεση προϊόντων απόσταξης λόγω άσκησης αποστακτικού δικαιώματος από αμβυκούχους, που δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ Α' 77/28-3-2023.

Σύμφωνα με το συγκεκριμένο ΦΕΚ, «το προϊόν απόσταξης των διήμερων μικρών αποσταγματοποιών διατίθεται χύμα, χωρίς οποιασδήποτε μορφής τυποποίηση, σε δοχεία από γυαλί ή και άλλο κατάλληλο υλικό, σύμφωνα με τους σχετικούς όρους χρήσης που προβλέπονται στην ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία όσον αφορά τα υλικά και τα αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα. Η διάθεση του προϊόντος απόσταξης των διήμερων μικρών αποσταγματοποιών διενεργείται είτε απευθείας στους τελικούς καταναλωτές με λιανική πώληση είτε με πώληση στις επιχειρήσεις ομαδικής εστίασης, καθώς και σε επιχειρήσεις διάθεσης ποτών με αλκοόλη προς χονδρική και λιανική πώληση. Tα στοιχεία του παραγωγού ή του κατόχου αποστακτικού μηχανήματος, κατά περίπτωση, αναγράφονται υποχρεωτικά σε κάθε διακίνηση στο εσωτερικό της χώρας μέχρι το τελικό σημείο λιανικής πώλησης στα φορολογικά στοιχεία ή τα παραστατικά στοιχεία διακίνησης. Οι επιχειρήσεις που διαθέτουν προς λιανική πώληση για κατανάλωση προϊόν απόσταξης διήμερων μικρών αποσταγματοποιών οφείλουν να έχουν σε εμφανές σημείο στο κατάστημά τους αναρτημένη πινακίδα, στην οποία αναγράφονται, με ευκρινείς χαρακτήρες, το ονοματεπώνυμο του διήμερου μικρού αποσταγματοποιού ή του κατόχου αποστακτικού μηχανήματος, κατά περίπτωση, των οποίων το προϊόν διαθέτουν, καθώς και το σχετικό λογιστικό στοιχείο».

Αναλυτικά, η εν λόγω εγκύκλιος της ΑΑΔΕ έχει ως εξής:

Σας κοινοποιούμε συνημμένα για ενημέρωση και εφαρμογή τις διατάξεις του άρθρου 96 «Διάθεση προϊόντων απόσταξης λόγω άσκησης αποστακτικού δικαιώματος από αμβικούχους - Τροποποίηση υποπαρ. 8 παρ. Ε άρθρου 7 ν. 2969/2001» του ν. 5036/2023, η ισχύς των οποίων, αρχίζει, σύμφωνα με το άρθρο 106 του ιδίου νόμου από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (28-03-2023), επισημαίνοντας τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με την παρ. 1 του κοινοποιούμενου άρθρου 96 του ν. 5036/2023 η υποπαρ. 8 της παρ. Ε’ του άρθρου 7 του ν. 2969/2001 (Α’ 281) τροποποιήθηκε: α) στην περ. α’, αα) με την αντικατάσταση του πρώτου εδαφίου, αβ), με την προσθήκη νέου δεύτερου εδαφίου, αγ) με την προσθήκη νομοτεχνικής βελτίωσης στο τρίτο εδάφιο ως προς την παραπομπή στα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου, β) στο τρίτο εδάφιο της υποπερ. ββ’ της περ. β’, με την αντικατάσταση της λέξης «πώλησης» με τις λέξεις «διακίνησης προς πώληση», γ) στο τρίτο εδάφιο της περ. γ’, με την προσθήκη των λέξεων «ή του κατόχου αποστακτικού μηχανήματος», δ) στο τέταρτο εδάφιο της περ. γ’, με την αντικατάσταση των λέξεων «του παραγωγού ή των παραγωγών» με τις λέξεις «του διήμερου μικρού αποσταγματοποιού ή του κατόχου αποστακτικού μηχανήματος, κατά περίπτωση».

Πιο συγκεκριμένα στην υποπαρ. 8 της παρ. Ε’ του άρθρου 7 του ν.2969/2001:

-Αντικαθίσταται το πρώτο εδάφιο της περ. α’ και από την ημερομηνία έναρξης ισχύος των εν λόγω διατάξεων (28-03-2023, σύμφωνα με το άρθρο 106) παρέχεται πλέον η δυνατότητα στα πρόσωπα που κατέχουν προϊόν απόσταξης διήμερων μικρών αποσταγματοποιών, το οποίο δεν προέρχεται από δική τους παραγωγή αλλά συνιστά αμοιβή για τη διάθεση του αποστακτικού τους μηχανήματος και τη χρήση αυτού από τα δικαιούχα απόσταξης πρόσωπα (αμβικούχοι) να το διαθέτουν.

-Προστίθεται νέο δεύτερο εδάφιο με το οποίο καθορίζεται ότι η διάθεση του προϊόντος από τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου (δικαιούχα παραγωγής πρόσωπα και αμβικούχοι) πραγματοποιείται με την έκδοση λογιστικών στοιχείων κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις του ν. 4308/2014.

-Τροποποιείται το τρίτο εδάφιο και πλέον καθορίζεται ότι τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου ήτοι τα δικαιούχα παραγωγής πρόσωπα και οι αμβικούχοι, έχουν υποχρέωση τήρησης και ενημέρωσης λογιστικών αρχείων.

-Στο τρίτο εδάφιο της υποπερ. ββ’ της περ. β’ αντικαθίσταται η λέξη «πώλησης» με τις λέξεις «διακίνησης προς πώληση» και πλέον με την εν λόγω διάταξη καθορίζεται ότι σε περίπτωση διακίνησης προς πώληση του προϊόντος απόσταξης από τα πρόσωπα της υποπερ. βα’ (αγρότες ειδικού καθεστώτος) το προϊόν πρέπει να συνοδεύεται πέραν του αντιγράφου της άδειας απόσταξης και του αποδεικτικού είσπραξης και από τη δήλωση διακίνησης (υπόδειγμα 16 της υπό στοιχεία Α.1102/2022 (Β’4073) Α.Υ.Ο.

-Στο τρίτο εδάφιο της περ. γ’ προστίθενται οι λέξεις «ή του κατόχου αποστακτικού μηχανήματος» στην υποχρέωση αναγραφής των στοιχείων και των εν λόγω προσώπων σε κάθε διακίνηση του κατεχόμενου από αυτά προϊόντος απόσταξης στο εσωτερικό της χώρας μέχρι το τελικό σημείο λιανικής πώλησης στα φορολογικά στοιχεία ή τα παραστατικά στοιχεία διακίνησης των άρθρων 5 και 9 του ν. 4308/2014.

-Στο τέταρτο εδάφιο της περ. γ’ αντικαθίστανται οι λέξεις «του παραγωγού ή των παραγωγών» με τις λέξεις «του διήμερου μικρού αποσταγματοποιού ή του κατόχου του αποστακτικού μηχανήματος, κατά περίπτωση» και πλέον οι επιχειρήσεις που διαθέτουν προϊόν απόσταξης διήμερων μικρών αποσταγματοποιών το οποίο προμηθεύονται από αμβικούχους έχουν υποχρέωση να αναγράφουν στην αναρτημένη πινακίδα το ονοματεπώνυμο του κατόχου του άμβικα καθώς και το σχετικό λογιστικό στοιχείο.

2. Σύμφωνα με την παρ. 2 του κοινοποιούμενου άρθρου τα πρόσωπα που έχουν στην κατοχή τους αποστακτικά μηχανήματα (αμβικούχοι), τα οποία χρησιμοποιούνται από τα πρόσωπα της παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 2969/2001 (διήμεροι μικροί αποσταγματοποιοί) και κατά την έναρξη ισχύος του άρθρου αυτού (28-03-2023) κατέχουν προϊόν απόσταξης διήμερων μικρών αποσταγματοποιών, το οποίο δεν προέρχεται από δική τους παραγωγή, αλλά αποτελεί αμοιβή για τη διάθεση του αποστακτικού μηχανήματός τους και τη χρήση αυτού από διήμερους μικρούς αποσταγματοποιούς (αποστακτικό δικαίωμα), δύνανται να το διαθέτουν σύμφωνα με την υποπαρ. 8 της παρ. Ε του άρθρου 7 του ν. 2969/2001, εφόσον, πριν από τη διάθεση του προϊόντος και το αργότερο μέσα σε τρεις (3) μήνες από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρ. 1 (28-06-2023), υποβάλουν στο αρμόδιο τελωνείο δήλωση του αποθέματός τους.

Δεδομένου ότι αποθέματα που κατέχονται από τα ανωτέρω πρόσωπα αποτελούν προϊόν το οποίο προέρχεται από παραγωγή διάφορων διήμερων μικρών αποσταγματοποιών και ενδεχομένως έχει αποθηκευτεί σε κοινούς περιέκτες, στην υποβαλλόμενη δήλωση τα αποθέματα αυτά θα πρέπει να δηλώνονται διακριτά, ανά αλκοολικό τίτλο του προϊόντος, όπως αυτός έχει διαμορφωθεί μετά την αποθήκευσή του στους κοινούς περιέκτες και πρόκειται να διατεθεί καθώς και τα λίτρα ένυδρα.

Υπενθυμίζεται ότι για τη μετατροπή του αποθέματος μετρούμενο σε χιλιόγραμμα, σε λίτρα άνυδρα, πολλαπλασιάζουμε την ποσότητα του προϊόντος επί τον συντελεστή ανύδρου αιθ. αλκοόλης στον συγκεκριμένο αλκοολικό τίτλο και διαιρούμε με την πυκνότητα καθαρής αιθ. αλκοόλης (στους 200 C), σύμφωνα με τον πίνακα του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ II της υπό στοιχεία Ε.2061/2022 Εγκυκλίου (ΑΔΑ: 600Α46ΜΠ3Ζ-ΜΟΖ) και τον συμπληρωματικό αυτού όμοιο, ο οποίος απεστάλη με το υπό στοιχεία ΔΕΦΚΦ Β 1108884 ΕΞ 2022/27-10-2022 έγγραφο.

Εφόσον δε, το προϊόν μετράται σε λίτρα (λίτρα ένυδρα) η ποσότητα άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης προκύπτει από την ποσότητα προϊόντος μετρούμενη σε λίτρα (ένυδρα) πολλαπλασιαζόμενη με τον αλκοολικό τίτλο και διαιρούμενη με το 100.

Η Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) και ο πιστοποιημένος εκπαιδευτικός οργανισμός στα αλκοολούχα και μη ποτά WSPC παραχώρησαν κοινή συνέντευξη τύπου - στην οποία συμμετείχε ο ΑγροΤύπος - στις 20 Ιουνίου, στις εγκαταστάσεις του κέντρου WSPC στο Παλαιό Φάληρο, όπου παρουσίασαν την Greek Wine Academy και τα παρεχόμενα προγράμματά της.
Μεταξύ των ομιλούντων της άνω συνέντευξης τύπου ήταν και ο Πρόεδρος και Διευθυντής Εκπαίδευσης του WSPC, Κωνσταντίνος Λαζαράκης, ο οποίος απήυθυνε και τον πρώτο χαιρετισμό, κάνοντας λόγο για μια σημαντική ημέρα στον οινικό κλάδο, καθώς όπως χαρακτηριστικά ανέφερε «σήμερα γυρίζουμε σελίδα».

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Greek Wine Academy

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Greek Wine Academy, ξεκίνησε το 2015, ως ένα αγγλόφωνο τριών επιπέδων πρόγραμμα κατάρτισης γύρω από την φιλοσοφία του ελληνικού κρασιού, καθώς, αρχικά, απευθυνόταν αποκλειστικά σε ξένες αγορές, το οποίο εν συνεχεία, όπως σημείωσε η διευθύντρια της ΕΔΟΑΟ, Μαρία Τριανταφύλλου, μεταφράστηκε και στην κινεζική γλώσσα.
Η παρακολούθηση του προγράμματος αυτού εφοδιάζει τους συμμετέχοντες, κατόπιν της επιτυχούς ολοκλήρωσης του, με την πιστοποίηση του «Greek Wine Ambassador» και ««Greek Wine Educator», τίτλος που τους παρέχει την δυνατότητα να εκπαιδεύσουν εν συνεχεία στην χώρα τους και άλλα άτομα, όπως για παράδειγμα το προσωπικό ενός εστιατορίου. Αξίζει να αναφερθεί, ότι τουλάχιστον εξήντα άτομα (60) έχουν εκπαιδευτεί και λάβει τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις σε Η.Π.Α., Καναδά, Αυστραλία, Κίνα, Ιαπωνία και Κορέα.
Σήμερα, το πρόγραμμα εκπαίδευσης σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) παρέχεται και στην ελληνική γλώσσα και απευθύνεται σε όλες τις ειδικότητες της αγοράς, ήτοι αμπελουργούς, οινοπαραγωγούς, οινολόγους, sommeliers, bartenders, baristas, χονδρέμπορους, λιανέμπορους, στελέχη επιχειρήσεων όλων των κλάδων, εργαζόμενους στον τομέα του τουρισμού και της εστίασης, αποφοίτους σχολών οινολογίας, τεχνολογίας τροφίμων, και τουριστικών επαγγελμάτων ακόμα και σε οινόφιλους. Ενδεικτικά αναφέρεται, ότι στην Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια έχουν εκπαιδευτεί και πιστοποιηθεί  με τον τίτλο «GWA Foundation Certificate» τουλάχιστον τριακόσια (300) άτομα που δραστηριοποιούνται στην εστίαση και στον τουριστικό κλάδο εν γένει σε Μύκονο, Πάρο Κρήτη, Κω, Κέρκυρα, Μέτσοβο, Καλαμάτα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη κλπ. Παράλληλα, το πλαίσιο κατάρτισης έχει εκταθεί και σε άλλα αλκοολούχα ποτά, όπως μπύρα και οινοχοΐα καθώς και σε  μη αλκοολούχα ποτά, όπως καφέ, τσάι και κακάο. Στο άνω εκπαιδευτικό πρόγραμμα συμμετέχουν, φυσικά, και φορείς, όπως το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (Ξ.Ε.Ε.), καθώς και το προσωπικό πρώτης γραμμής HO.RE.CA.

Η συμβολή της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα

Η Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ), ως το επικαλυπτικό όργανο του κλάδου, έχει ως αποστολή μεταξύ άλλων την δημιουργία και καταγραφή θεμάτων συμφωνίας μεταξύ των μερών για κεντρικά ζητήματα, όπως το στρατηγικό σχέδιο αναφορικά με το marketing και το branding του ελληνικού κρασιού, την δημιουργία ενός ενιαίου κειμένου για την βιωσιμότητα και τον σχεδιασμό της αμπελουργίας, την καταγραφή των θέσεων του κλάδου αναφορικά με την καινοτομία κ.α. Μάλιστα, ο αντιπρόεδρος της ΕΔΟΑΟ, Γιάννης Βογιατζής,  γνωστοποίησε, ότι έχει, ήδη κατατεθεί πρόταση στο Δ.Σ. της ΕΔΟΑΟ για την συμφωνία του κλάδου της αμπελουργίας για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, τους δύο βασικούς πυλώνες για την επίτευξη των στόχων του αμπελουργικού τομέα, και αναμένεται σύντομα η έγκριση της.
Η συμβολή της ΕΔΟΑΟ στο άνω πρόγραμμα κατάρτισης έγκειται στο να υπάρξει εκπαίδευση στο οινικό προϊόν και εμπέδωση της οινικής κουλτούρας στους έλληνες καταναλωτές και επαγγελματίες του κλάδου εστίασης, τουρισμού και φιλοξενίας, ώστε να αναβαθμιστεί συνολικά η ποιότητα της οινικής εμπειρίας στην χώρα μας. Παράλληλα, όπως πρόσθεσε ο κος Βογιατζής, στους στόχους συμπεριλαμβάνεται και η ανάδειξη των γηγενών ποικιλιών και της πληθώρας των ιδιαίτερων αμπελότοπων, καθώς και η ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς των ελληνικών οίνων.
Η ΕΔΟΑΟ σε συνέχεια της δράσης της ακαδημίας Greek Wine Academy, αντικείμενο της οποίας είναι εκπαίδευση αναφορικά με την αυθεντική οινική παραγωγή και προέλευση, τις ορθές πληροφορίες της οινικής ελληνικής παραγωγής, τις περιοχές και γηγενείς ποικιλίες, τους οίνους ΠΟΠ και ΠΓΕ και τα ιδιαίτερα γευστικά τους χαρακτηριστικά, αποβλέπει, αρχικά, στην σύνθεση μιας δραστήριας επιτροπής και στην συνεχεία στην δημιουργία ενός ανεξάρτητου επικαλυπτικού φορέα, που θα ασχολείται με την εκπαίδευση και τον πολιτισμό και με όλες τις τυχόν διαμορφωθείσες ενέργειες.
Ο αντιπρόεδρος της ΕΔΟΑΟ, Γιάννης Βογιατζής, σημείωσε, ότι το πρόγραμμα εκπαίδευσης που ανατέθηκε στο WSPC, βασικό συντελεστή και συνεργάτη της ΕΔΟΑΟ και του κλάδου γενικότερα στα θέματα της εκπαίδευσης, περιλαμβάνει «την δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού, προγραμμάτων εκπαίδευσης, αρχείου εκπαιδευτικού υλικού, ιστορικού αρχείου του τομέα, καθώς και ελέγχου και πιστοποίησης, συνεργασίας με αντίστοιχους φορείς και επιστήμονες, δράσεις με ενημερώσεις και εκπαιδεύσεις προς τα μέλη του κλάδου, έχοντας ως στόχο την καλλιέργεια νέων δεξιοτήτων».

Οι πιστοποιήσεις του Greek Wine Academy

Ο Πρόεδρος και Διευθυντής Εκπαίδευσης του WSPC, Κωνσταντίνος Λαζαράκης παρουσίασε τις πιστοποιήσεις που δύναται να λάβουν οι συμμετέχοντες των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Greek Wine Academy, τα οποία, όπως σημείωσε ο ίδιος, έχουν ως κοινή βάση τις γνώσεις για το ελληνικό κρασί «διαφέρουν, ωστόσο, στο φορμάτ, στην στόχευση και στο όραμα».
Το «GWA Foundation Certificate» απευθύνεται στην εσωτερική αγορά, δεν απαιτεί προηγούμενη εκπαίδευση και σκοπό έχει τόσο να εφοδιαστούν με όλες τις απαραίτητες οινικές γνώσεις όσο και να εξοικειωθούν με το επώνυμο εμφιαλωμένο κρασί και ειδικά με τον οίνους ΠΟΠ και ΠΓΕ τα άτομα εκείνα που έρχονται σε άμεση επαφή με τον τελικό καταναλωτή, ώστε να μετατραπούν σε «πρεσβευτές» του ελληνικού κρασιού. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα εξάωρο πρόγραμμα, το οποίο δύναται να πραγματοποιηθεί εντός και της ίδιας ημέρα, που περιέχει μόνο ελληνικό αμπελώνα, όπου οι συμμετέχοντες δοκιμάζουν επτά  διαφορετικές ετικέτες ελληνικών κρασιών, συμπεριλαμβανομένων και των τεσσάρων ΠΟΠ ποικιλιών, ακολουθεί εξέταση με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και κατόπιν της επιτυχούς δοκιμασίας χορηγείται η άνω πιστοποίηση.
Το δεύτερο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «GWA Advanced Certificate» παρέχεται αποκλειστικά στην αγγλική γλώσσα και απευθύνεται  κυρίως σε προσωπικότητες που ήδη γνωρίζουν τα μυστικά του κρασιού, ήτοι πάντρεμα του κρασιού με το φαγητό, γευσιγνωσία, αμπελουργία, και επιθυμούν να κατανοήσουν και να εμπιστευτούν το ελληνικό κρασί. Απώτερος σκοπός του προγράμματος αυτού είναι τα πιστοποιημένα άτομα να αποτελέσουν πρεσβευτές του ελληνικού κρασιού στο παγκόσμιο οινικό εμπόριο. Παράλληλα, ενδιαφέρον μπορούν να εκδηλώσουν επαγγελματίες με πολυετή εμπειρία στους χώρους της HO.RE.CA., της λιανικής πώλησης, καθώς και της χονδρικής από όλο τον κόσμο. Το άνω πρόγραμμα περιλαμβάνει 19 διδακτικές ώρες, οι οποίες δύναται να πραγματοποιηθούν και εντατικά. Η διδασκαλία οργανώνεται σε ψηφιακό επίπεδο και περιλαμβάνει και αντίστοιχο βιβλίο. Η επιτυχής ολοκλήρωση των εξετάσεων οδηγεί βάσει της τελικής βαθμολογίας στην απονομή είτε του τίτλο «GWA Ambassador»  είτε σε αυτόν του GWA Educator.

Την ετήσια τακτική, εκλογική αυτή τη φορά, Γενική του Συνέλευση πραγματοποίησε διαδικτυακά ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) την Πέμπτη, 11 Μαΐου, όπου παρουσιάστηκαν τα πεπραγμένα των δύο τελευταίων ετών.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΟ αποτελείται από δεκατρία μέλη, τα επτά μέλη εκλεγμένα από την Επικράτεια και έξι μέλη τα οποία το κάθε ένα ορίζεται και αντιπροσωπεύει κάθε μία από τις έξι Περιφερειακές Οργανώσεις της χώρας.

Σημαντική απόφαση της Γενική Συνέλευσης, ήταν η ανακήρυξη του κ. Γιώργου Σκούρα ως Επίτιμου Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου. 

Το Νέο Διοικητικό Συμβούλιο που αναδείχθηκε από τις εκλογές της 11ης Μαΐου στη Γενική Συνέλευση είναι το εξής:

Πρόεδρος: Βογιατζής Γιάννης

Αντιπρόεδροι: Τριανταφυλλοπούλου Μαίρη, Τσιλιλής Κώστας

Γενικός Γραμματέας: Μπουτάρης Στέλλιος

Έφορος: Σπανός Αριστείδης

Μέλη: Αλεξάκης Απόστολος, Γαρυπίδης Κων/νος, Ζαχαρίας Νίκος, Κεχρής Στυλιανός, Λαζαρίδη Φεντερίκα, Σπυροπούλου Κωνσταντίνα, Τσέλεπος Άρης, Χατζημιχάλης Λεωνίδας.

Ο Δρ. Γιάννης Βογιατζής, που εξελέγη ομόφωνα για δεύτερη θητεία Πρόεδρος του ΔΣ, δήλωσε: «Το νεοεκλεγμένο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου ανοίγει μια νέα σελίδα του ιστορικού συλλογικού οργάνου της Ελληνικής Οινοποιίας ως το πρώτο με την καινούργια του καταστατική δομή. Συνδυάζει σοβαρά πλεονεκτήματα όπως η συμμετοχή νέων συναδέλφων, η ισορροπία των «μεγάλων - μικρών», η γεωγραφική διασπορά, τα οποία μαζί με την ενισχυμένη συμμετοχή των περιφερειακών οργανώσεων στον Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου, μας γεμίζουν αισιοδοξία για τη διετή θητεία που ανοίγεται μπροστά μας».

Στην γη της Νεμέας, την μεγαλύτερη αμπελουργική ζώνη της χώρας, εκτείνονται σε υψόμετρο 320 μέτρων οι βιολογικοί αμπελώνες του Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμου. Η οικογενειακή περιουσία οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου γνώρισε την άνθιση στα χέρια του, ο οποίος το 2000 ίδρυσε το ομώνυμο οινοποιείο. 

Ο ζήλος που επέδειξε και η σκληρή δουλειά παραμέρισαν τους αρχικούς προβληματισμούς του αναφορικά με τον τρόπο ένταξης και ιδίως την προώθηση του οίνου του σε μια άκρως ανταγωνιστική αγορά, προβληματισμοί οι οποίοι είναι γνώριμοι σε κάθε παραγωγό που αποσκοπεί στην εξέλιξη της παραγωγικής του γραμμής, καθώς και στην αναγνώριση και αποδοχή του εκάστοτε προϊόντος του.

Τα αρχικώς 20 στρέμματα καλλιέργειας αμπέλου αποτέλεσαν για τον ίδιο το εναρκτήριο λάκτισμα για την έναρξη της επιχειρηματικής του δραστηριότητας στον χώρο του κρασιού και ιδίως για την εδραίωση της Οινοποιείας Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμου. Μέσα σε λίγα χρόνια η δυναμικότητα την μονάδας αυξήθηκε κατακόρυφα, ενώ παράλληλα επανδρώθηκε με επιστημονικά και τεχνικά καταρτισμένο προσωπικό, καθώς και με μηχανήματα οινοποιίας νέα γενιάς. 

Σήμερα, οι καλλιέργειες αμπέλου αγγίζουν συνολικά τα 60 στρέμματα, με την ποικιλία του Ασύρτικου, μια από τις σπουδαιότερες ποικιλίες που απαντώνται στην λεκάνη της Μεσογείου να εκτείνεται σε δέκα πέντε στρέμματα. Παρόμοια και μεγαλύτερη έκταση καταλαμβάνουν και οι υπόλοιπες ποικιλίες αμπέλου, όπως για παράδειγμα η ποικιλία του Αγιωργίτικου, η οποία εκτείνεται σε είκοσι στρέμματα. Παράλληλα, η Οινοποιεία Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμου προμηθεύει με τον εκλεκτό της οίνο των εννέα διαφορετικών ποικιλιών μια πληθώρα εστιατορίων, κάβων, καθώς και την μαζική εστίαση στον ελλαδικό χώρο, ενώ έχει κατορθώσει να εξάγει σε μια από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες, στη Γερμανία. 

Η Οινοποιεία του Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμου δικαίως βρίσκει την θέση της ανάμεσα στις μεγαλύτερες οινοποιείες στην Ελλάδα, μια θέση εφάμιλλη της ανοδικής πορείας που έχει καταγράψει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, αν, μάλιστα, λάβει κανείς υπόψη την πληθώρα των δυσκολιών, με τις οποίες καλείται να έρθει αντιμέτωπος ένας παραγωγός. Η σταθερή και ανοδική πορεία που διαγράφει, ως ένα από τα μεγαλύτερα οινοποιεία της Πελοποννήσου, δεν συμβάλλει μόνο στην βιωσιμότητας της ίδιας της επιχείρησης αλλά και στην οικονομική άνθηση της νεμεακής γης.

Καλλιεργητικές εργασίες 

Μολονότι το ριζικό σύστημα των αμπέλων διακρίνεται για την ανθεκτικότητα του αναφορικά με την έλλειψη του νερού, το καλό πότισμα συμβάλει στην αύξηση της παραγωγής και στην βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων σταφυλιών. Ειδικά τα πρώτα χρόνια από την φύτευση του αμπελώνα το συστηματικό πότισμα από την άνοιξη έως και το φθινόπωρο είναι απαραίτητο, για αυτό άλλωστε προτιμάται και η χρήση του αυτόματου ποτίσματος. Για να εξασφαλιστεί, μάλιστα, μεγάλο μέγεθος ράγας σταφυλιού το αμπέλι πρέπει να ποτίζεται από το στάδιο της καρπόδεσης μέχρι την αρχή της ωρίμανσης. Ωστόσο, όπως αναφέρει ο κος Ανδρέας Κ. Κουτσοδήμος το υπερβολικό πότισμα μπορεί να βλάψει την παραγωγή αμπελιού, γι αυτό, άλλωστε «το καλοκαίρι μόνο αν χρειαστεί έχουμε ένα με δύο ποτίσματα».
H λίπανση πραγματοποιείται κάθε Ιανουάριο και παρέχει στο αμπέλι όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία από το αρχικό στάδιο της ανάπτυξης έως και της ωρίμανσης των σταφυλιών. Η επιλογή του είδους, καθώς και η ποσότητα του λιπάσματος, όπως εξηγεί ο κος Ανδρέας Κ. Κουτσοδήμος, διαμορφώνεται βάσει του εδάφους που πραγματοποιείται η καλλιέργεια και της ποικιλίας της αμπέλου, ενώ ο ίδιος, επιλέγει μόνο βιολογικά σκευάσματα.
Το κλάδεμα αποτελεί την σημαντικότερη καλλιεργητική εργασία, καθώς επηρεάζει άμεσα την απόδοση της παραγωγής. Στους αμπελώνες του κ. Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμου το κλάδεμα για την ποικιλία του Αγιωργίτικου πραγματοποιείται τον μήνα Ιανουάριο, καθώς όπως χαρακτηριστικά αναφέρει είναι η «καταλληλότερη εποχή», ενώ για τις υπόλοιπες ποικιλίες τον μήνα Μάρτιο. Το χειμωνιάτικο κλάδεμα διαφέρει από το  χλωρό κλάδεμα, το οποίο πραγματοποιείται κατά τους εαρινούς μήνες και στοχεύει στην βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων σταφυλιών. Μεταξύ των καλλιεργητικών εργασιών, ο κος Ανδρέας Κ. Κουτσοδήμος ξεχωρίζει το κορυφολόγημα, το οποίο πραγματοποιείται κατά του μήνες Ιούνιος και Ιούλιο, συμβάλλει στην «ενδυνάμωση των αμπέλων», καθώς και το αραίωμα φύλλων, που πραγματοποιείται από τον Ιούλιο μήνα και έπειτα, και το οποίο συμβάλλει στην καλύτερη ωρίμανση και στην υψηλή καρποφορία. Εν συνεχεία ακολουθεί η περίοδος της συγκομιδής, ωστόσο, ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίνεται και στην αμέσως μετά της συγκομιδής περιποίηση της αμπέλου, καθώς η κατάσταση του θα επηρεάσει την απόδοση της επόμενης χρονιάς. 

Η οικονομική πραγματικότητα ενός οινοπαραγωγού

Η φετινή καλλιέργεια των αμπέλων και κατ’ επέκταση η σοδειά εξελίχθηκε θετικά για την Οινοποεία Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμου, ενώ όποιο πρόβλημα μπορεί να προκύψει η θετική στάση και η εμπειρία των είκοσι και πλέον χρόνων που διαθέτει συνδράμει στην άμεση και δυναμική αντιμετώπιση τους και όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά αναφέρει «με τα χρόνια έχουμε μάθει και τα θεωρούμε όλα απλά, δεν τα θεωρούμε προβλήματα». Δυνατή ήταν και η περσινή παραγωγή, την οποία χαρακτήρισε ως μια «εξίσου καλή χρονιά», καθώς οι τιμές κυμαίνονταν σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο για τα δεδομένα των χρόνων που διανύουμε. 

Ωστόσο, οι τιμές, όπως και ο ίδιος εύστοχα παρατηρεί, σημειώνουν συνεχείς αυξομειώσεις και σίγουρα σε επίπεδο τιμής το πρόσημο είναι αρνητικό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ιδίως, όμως, σε σχέση με τα έξοδα που καλείται να αναλάβει ο παραγωγός. Συγκεκριμένα, όπως ο ίδιος αναφέρει, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι «όταν ένα σταφύλι έχει τιμή εξόδων 30 λεπτών για τον παραγωγό και ο ίδιος αργότερα το πουλάει 40 λεπτά βγαίνει μόνο ζημιωμένος». 

Παράλληλα, ο παραγωγός καλείται να έρθει αντιμέτωπος και με τα μη οινοποιήσιμα σταφύλια, τα οποία κινούνται στην αγορά σε πολύ χαμηλές τιμές, πολλές φορές της τάξεως των 15 λεπτών, και ως είναι φυσικό δημιουργούν ένα κλίμα αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι φθηνές ποικιλίες σταφυλιών που υπάρχουν στην αγορά και είναι μη οινοποιήσιμες, όπως ο ίδιος παρατηρεί, είναι ένα εμπόδιο, που η ελληνική οινοποιεία χρειάζεται να ξεπεράσει, καθώς ένας οινοπαραγωγός με χαμηλό κοστολόγιο καλείται να οινοποιήσει σταφύλια δεύτερης και τρίτης γενιάς, τα οποία «κάνουν κακό στην αγορά».  

Τα έξοδα, συνεπώς, έχουν αυξηθεί δραματικά, με τα έξοδα καλλιέργειας να έχουν πλέον διπλασιαστεί με αποτέλεσμα ένας οινοπαραγωγός να καλείται να καταβάλει διπλάσιες προσπάθειες για να ορθοποδήσει και να αντιμετωπίσει τις επόμενες χρονιές που θα έρθουν. Αυτό σαφώς έχει ως αποτέλεσμα να προβληματίζουν τον παραγωγό, όταν έρθει η ώρα να κοστολογήσει το προϊόν του. Ωστόσο, σύμφωνα με τον οινοπαραγωγό Ανδρέα Κ. Κουτσοδήμο «θα πρέπει να το δώσει σε μια τιμή, που είναι αντάξια της δουλειάς του και που ο ίδιος θα μπορέσει να ανταπεξέλθει οικονομικά αργότερα». 

Η καλλιέργεια αμπέλων και η οινοποιία, ιδίως σε επίπεδο βιωσιμότητας της επιχείρησης, είναι αδιαμφισβήτητο, ότι απαιτεί ένα σημαντικό απόθεμα οικονομικών πόρων, ωστόσο, ο οινοπαραγωγός Ανδρέας Κ. Κουτσοδήμος σημειώνει, ότι πρώτα και πάνω απ’ όλα απαιτείται αγάπη και μεράκι από τον ίδιο τον παραγωγό για τις καλλιέργειες του. Ο ίδιος, μάλιστα, αφιερώνει περισσότερο από δέκα ώρες την ημέρα στα κτήματα και στο οινοποιείο του. Είναι πάντοτε παρών κατά την διάρκεια της καλλιέργειας των αμπέλων και συνεισφέρει με προσωπική εργασία αρχικά στο κλάδεμα, αργότερα στην οινοποίηση και τέλος στην παραγωγή του οίνου. Τα βράδια τον βρίσκουν πάντοτε στο οινοποιείο να ετοιμάζει τις παραγγελίες της επόμενης ημέρας, τις οποίες, μάλιστα, διανέμει ο ίδιος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του OIV (Παγκόσμιος Οργανισμός Οίνου) η ελληνική παραγωγή οίνου το 2022 ανήλθε σε 2,1 εκατ. εκατόλιτρα (Mhl), από τα 2,5 που ήταν το 2021. Παρουσίασε δηλαδή μια μείωση κατά 14%. 

Τα μεγέθη του παγκόσμιου τομέα οίνου, ανακοινώθηκαν από τον OIV σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου, που έγινε στις 20 Απριλίου. Παρά τη μικρή πτώση της κατανάλωσης οίνου, που ο OIV αποδίδει στον πόλεμο στην Ουκρανία και στην ενεργειακή κρίση, η συνολική αξία των συναλλαγών οίνου αυξήθηκε ξανά το 2022. 

Όσον αφορά την παγκόσμια παραγωγή οίνου το 2023 υπολογίζεται σε 258 Mhl σημειώνοντας μικρή μείωση κατά 3 mhl (-1%) σε σύγκριση με το 2021. Αυτό οφείλεται στον αυξημένο όγκο συγκομιδής που είχε η Ευρώπη και η ΗΠΑ (παρά την ξηρασία και τα κύματα καύσωνα που υπήρξαν την άνοιξη και καλοκαίρι).

Ο Γενικός Διευθυντής του OIV, Pau Roca, επισήμανε ότι «για 4η συνεχή χρονιά, η παγκόσμια παραγωγή κρασιού σταθεροποιείται γύρω στα 260 Mhl, ελαφρώς κάτω από τον μέσο όρο των τελευταίων 20 ετών». Φέτος, ωστόσο, η παραγωγή της ΕΕ αυξήθηκε κατά 4% για να επιστρέψει στα επίπεδα των 161,1 Mhl, δηλαδή στον μέσο όρο της πενταετίας. Η Ιταλία, η Γαλλία και η Ισπανία παρήγαγαν μαζί το 51% της παγκόσμιας παραγωγής το 2022, για την ευρωπαϊκή παραγωγή που ήταν τελικά υψηλότερη από την αναμενόμενη». 

Όσον αφορά την έκταση των αμπελώνων σε παγκόσμιο επίπεδο παρουσιάζει μικρή μείωση (-0,4%), και βρίσκεται στα 7,3 εκατομμύρια εκτάρια (Mha). Η επιφάνεια του παγκόσμιου αμπελώνα φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί από το 2017. Πολύ μικρές διακυμάνσεις εμφανίζονται μεταξύ των τριών μεγάλων παραγωγών, Ισπανίας, Γαλλίας και Ιταλίας, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν την μειούμενη τάση που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2014. 

Ειδικότερα στην ΕΕ, η Ισπανία παρουσιάζει το 2022 μια μικρή μείωση της έκτασης του αμπελώνα, κατά 0,8%, σε σχέση με το 2021. Αντίθετα η Γαλλία εμφανίζει μια μικρή αύξηση κατά 0,8%, ενώ στην Ιταλία είναι σταθερή η έκταση από το 2016.

Έως τις 31 Μαΐου 2023 μπορούν οι κάτοχοι αμπελοτεμαχίων να δηλώσουν τις εκτάσεις τους.

Οι δηλώσεις αφορούν αμπελοτεμάχια από 100 τμ έως και 1 στρέμμα και ιδιαιτέρως αφορούν τους κατόχους εκείνους, όπου η παραγωγή τους είναι προς απόσταξη τσίπουρου και δεν είναι ήδη καταχωρημένοι στο Αμπελουργικό Μητρώο.

Σχετικά με τη διαδικασία απόσταξης τσίπουρου, διευκρινίζεται ότι το 2022 κατ’ εξαίρεση οι Δήμοι εξέδωσαν βεβαιώσεις αμπελοκαλλιέργειας που χρησιμοποιήθηκαν στο τελωνείο.

Ως εκ τούτου, από το 2023 δεν θα μπορούν να αποστάξουν τσίπουρο όσοι δεν είναι εγγεγραμμένοι στο Αμπελουργικό Μητρώο με οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου και δεν υποβάλλουν δήλωση συγκομιδής.

Διευκρινίζεται ότι οι δηλώσεις συγκομιδής γίνονται ηλεκτρονικά από τους ίδιους τους παραγωγούς στις Ψηφιακές Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ μετά το πέρας του τρύγου.

Για την ορθή καταγραφή του αμπελοτεμαχίου στο Αμπελουργικό Μητρώο, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προσέρχονται στις κατά τόπους ΔΑΟΚ, με τα παρακάτω δικαιολογητικά:

• Φωτοτυπία των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας.
• Φωτοτυπία του εκκαθαριστικού σημειώματος της εφορίας ή άλλου φορολογικού εγγράφου όπου θα αναγράφεται το ΑΦΜ του δικαιούχου .
• Φωτοαντίγραφο τίτλων νομής (Συμβόλαιο ή Παραχωρητήριο ή Ενοικιαστήριο ή Ε9)
• Γεωγραφικές συντεταγμένες των κορυφών του τεμαχίου σε σύστημα ΕΓΣΑ 87. 

Ο Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου χαιρετίζει, με ικανοποίηση την ψήφιση του σχεδίου νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης, που αφορά στη ρύθμιση της υποθαλάσσιας παλαίωσης οίνων και ευχαριστεί θερμά όσους στήριξαν αυτή την προσπάθεια, όπως τονίζεται σε ανακοίνωσή του.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Δρ. Ιωάννης Βογιατζής, αναφέρει ότι: «πρόκειται για την εισαγωγή ενός αναπτυξιακού μέτρου που θα δώσει νέες δυνατότητες στο σύνολο των οινοποιείων αλλά και στον τουρισμό. Θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις σε μια διαδικασία παλαίωσης οίνων που υφίσταται διεθνώς (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Αργεντινή, ΗΠΑ), αλλά και στην Ελλάδα. Ορίζοντας αυστηρές διαδικασίες και προϋποθέσεις για την πόντιση και παλαίωση των οίνων, θα καταστεί ένα ισχυρό εργαλείο καταπολέμησης του αθέμιτου ανταγωνισμού και ταυτόχρονα προστασίας του καταναλωτή».

Ο Σύνδεσμος διατηρεί, όπως τονίζει στην ίδια ανακοίνωση, την αισιοδοξία του ότι η εν λόγω ρύθμιση δεν θα μείνει απλώς στα χαρτιά και ότι σύντομα θα εκδοθούν και οι απαραίτητες υπουργικές αποφάσεις που θα το καταστήσουν άμεσα εφαρμόσιμο και ζητά από τις εμπλεκόμενες Περιφέρειες να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα δημιουργίας περιφερειακών πάρκων παλαίωσης οίνων. Αναμένει επίσης αντίστοιχη εξέλιξη να υπάρξει και για την παλαίωση οίνων σε γλυκό νερό (ποτάμια και λίμνες) ώστε να καταστεί δυνατή η αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας και από τα λοιπά οινοποιεία που βρίσκονται σε ορεινές περιοχές.

Ήδη υπάρχουν τέτοια κρασιά στην αγορά της Ελλάδας

Για την συγκεκριμένη εξέλιξη μίλησε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του ΣΕΟ κ. Βογιατζής, τονίζοντας πως πρόκειται για ασφαλώς θετικό μέτρο, το οποίο θέτει σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο την εν λόγω διαδικασία παλαίωσης οίνου. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται η διαδικασία, ο τρόπος που γίνεται η παλαίωση, ώστε να μην κινδυνεύει και το περιβάλλον, ενώ -το σημαντικότερο-θα μπορεί να υπάρχει πιστοποίηση ότι το... τάδε κρασί έχει υποστεί διαδικασία παλαίωσης με τον συγκεκριμένο τρόπο.

Όπως προσθέτει ο κ. Βογιατζής, στη χώρα μας έχουν γίνει τέτοιες προσπάθειες εδώ και πολλά χρόνια από οινοποιούς, οι οποίοι τοποθετούν οίνους για παλαίωση υποθαλάσσια. «Ως προς τη διαδικασία πρέπει να πούμε πως γίνεται από οινοποιούς με τη βοήθεια δυτών. Λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών, υπάρχουν συνήθως απώλειες, αλλά το κρασί αυτό πιάνει υψηλές τιμές όπως αντιλαμβάνεστε στην αγορά. Στη χώρα μας δεν υπάρχουν πολλά, αλλά υπάρχουν αρκετά τέτοια κρασιά. Επί τη ευκαιρία ζητάμε να γίνει το ίδιο πλαίσιο για παλαίωση οίνων και στο γλυκό νερό, που έχει διαφορετική θερμοκρασία από το νερό της θάλασσας και γενικά η διαδικασία γίνεται σε άλλες συνθήκες. Παλαίωση οίνων σε γλυκό νερό έχει γίνει ήδη στη Νάουσα. Θέλουμε να εφαρμοστεί το πλαίσιο, γιατί είναι ασφαλώς θετικό», σημειώνει.

Ιδιαίτερα σημαντική για τον κλάδο, καθώς αναβαθμίζει την θέση των υψηλής ποιότητας κρασιών στην αγορά, χαρακτηρίζει η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) την απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τον εκσυγχρονισμό των ταινιών ελέγχου των οίνων ΠΟΠ με το νέο ψηφιακό σύστημα σήμανσης (QR).

Η γνωστοποίηση της απόφασης έγινε από την γενική γραμματέα του ΥπΑΑΤ κ. Χριστιάνα Καλογήρου, σε εκδήλωση - συνέντευξη της οργάνωσης (27/1) για τις δράσεις ενημέρωσης (καμπάνια Enos) των οίνων ΠΟΠ και ΠΓΕ σε Ελλάδα και Γερμανία και την λελογισμένη κατανάλωση οίνου. 

Όπως ανέφερε η κ. Καλογήρου, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος ελέγχου των ΠΟΠ σηματοδοτεί την μετάβαση στην ψηφιακή εποχή και αναμένεται να έχει πολλαπλά οφέλη. Μείωση διαχειριστικού κόστους, διευκόλυνση ελέγχων και πρόσβαση του καταναλωτή σε εξειδικευμένες πληροφορίες για το προϊόν.

Την απόφαση χαιρέτισε ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου κ. Κωνσταντίνος Ευσταθίου, σημειώνοντας ότι θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της πορείας του ελληνικού κρασιού στις αγορές και εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του καθώς ένα πάγιο αίτημα της οργάνωσης αλλά και του κλάδου συνολικά ικανοποιείται.

Στη διάρκεια της εκδήλωσης ο κ. Ευσταθίου και η διευθύντρια της οργάνωσης κ. Μαρία Τριανταφύλλου  αναφέρθηκαν στις προβλεπόμενες δράσεις (ημερίδες, webinars, σεμινάρια στο χώρο εστίασης κλπ) κατά την δεύτερη χρονιά εφαρμογής του προγράμματος, αλλά και στα θετικά αποτελέσματα που διαπιστώνονται από την πρώτη χρονιά εφαρμογής του. 

Επίσης, έγινε αναλυτική παρουσίαση των βασικών χαρακτηριστικών της καμπάνιας «Enos» από τον CEO της Amuse κ. Βασίλη Μεντζελόπουλο, ενώ ο MW Κωνσταντίνος Λαζαράκης αναφέρθηκε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Greek Wine Academy που έχει στόχο την οινική εκπαίδευση του τουριστικού κλάδου. 

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προσκαλεί τους ενδιαφερόμενους που επιθυμούν να ενταχθούν στο ειδικό μέτρο στήριξης «Προώθηση οίνων σε τρίτες χώρες» για την περίοδο 2019-2023, να υποβάλουν τα αιτήματά τους έως την 20η Φεβρουαρίου 2023.

Τα αιτήματα στήριξης θα αφορούν το οικονομικό έτος 2022-2023 με καταληκτική ημερομηνία υλοποίησης των δράσεων των εγκεκριμένων προγραμμάτων την 31η Αυγούστου 2023. 

Επισημαίνεται, ότι το ύψος του προϋπολογισμού του μέτρου αφορά Ενωσιακή συμμετοχή 50% των επιλέξιμων δαπανών και Εθνική Χρηματοδοτική Συμμετοχή όπως ορίζεται στην παρ. 4 του άρθρου 1 της ΚΥΑ υπ. αριθ. 976/148727/20.6.2019 (Β΄2554). 

Αιτήματα στήριξης μπορούν να υποβάλλουν επαγγελματικές οργανώσεις, οργανώσεις οινοπαραγωγών, ενώσεις οργανώσεων οινοπαραγωγών, προσωρινές ή μόνιμες ενώσεις δύο ή περισσότερων παραγωγών, διεπαγγελματικές οργανώσεις, ιδιωτικές εταιρείες, καθώς και οργανισμοί δημοσίου δικαίου.

Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Προγραμμάτων Προώθησης Οίνου και Λοιπών Προϊόντων του ΥπΑΑΤ.

Οι οινοπαραγωγοί της Αττικής ξεκινούν τη διαδικασία για κατάθεση φακέλου για χαρακτηρισμό ζώνη ΠΟΠ Αττικής. Θυμίζουμε ότι η γηγενή ποικιλία Σαββατιανό είναι ο πρωταγωνιστής των Αττικών αμπελώνων.

Ο κ. Ανδρέας Γκίκας, οινοποιός και πρόεδρος στην Ένωση Οινοπαραγωγών Αττικής (ΕΝΟΑA), δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «αποφασίσαμε με χρηματοδότηση των μελών μας να προχωρήσουμε στη δημιουργία φακέλου για ζώνη ΠΟΠ Αττικής το οποίο στη συνέχεια θα καταθέσουμε στην ΕΕ.

Η Ένωση Οινοπαραγωγών Αττικής (ΕΝΟΑA) ιδρύθηκε το 1999 για να προωθήσει τα προϊόντα του μεγαλύτερου και αρχαιότερου αμπελώνα της Ελλάδας. Ξεκίνησε με 12 μέλη και σήμερα αριθμεί 34 ενεργούς οινοπαραγωγούς.

Ήδη έχουμε ξεκινήσει συνεργασία με τη τοπική ΔΑΟΚ και τον φάκελο θα αναλάβει ο κ. Θεόδωρος Γεωργόπουλος, που είναι σύμβουλος στον Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ). Θα προχωρήσουμε με σωστά βήματα γιατί δεν θέλουμε να υπάρξουν πυροτεχνήματα.

Επίσης το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) θα κάνει αναλύσεις για τα χαρακτηριστικά του Αττικού Αμπελώνα και της ποικιλίας Σαββατιανού. Θα εξεταστεί αν η ζώνη θα περιλαμβάνει όλη την Αττική ή τον αμπελώνα της Ανατολικής Αττικής.

Θέλω να σας επισημάνω ότι η Αττική διαθέτει ιστορικά στοιχεία που είναι αναγκαία για να δημιουργηθεί το ΠΟΠ. Η τυποποίηση του κρασιού από τους αμπελώνες της ξεκίνησε από το 1912 στον συνεταιρισμό ΜΑΡΚΟ. Σήμερα έχουμε συνεταιριστικές οργανώσεις αλλά και ιδιώτες οινοποιούς που κάνουν εμφιάλωση του οίνου που προέρχεται από την ποικιλία Σαββατιανό.

Για να δημιουργηθεί μια ζώνη ΠΟΠ θα πρέπει να υπάρξει διάλογος μεταξύ των συνεταρισμών της περιοχής με τους οινοποιούς. Γνωρίζουμε ότι οι συνεταιρισμοί έχουν οικονομικά προβλήματα.

Ένας οίνος ΠΟΠ πρέπει να:
α. προέρχεται από αμπελουργική ζώνη νομοθετικά οριοθετημένη
β. παράγεται από μία ή περισσότερες ποικιλίες οιναμπέλου
γ. παρασκευάζεται με βάση την παραδοσιακή οινολογική τεχνική της περιοχής

Είναι σίγουρο ότι το ΠΟΠ θα βοηθήσει το κρασί Αττικής να ελέγχεται αλλά και να αποκτήσει μια ταυτότητα.

Το μεγάλο πρόβλημα στον Αττικό Αμπελώνα είναι ότι έρχονται κρασιά από επιτραπέζιες ποικιλίες που καλλιεργούνται σε άλλες περιοχές και πωλούνται σαν κρασιά της Αττικής. Μιλάμε για φτηνά κρασιά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι τιμές παραγωγού στο Σαββατιανό να κυμαίνονται στα 30 λεπτά το κιλό. Μιλάμε για πολύ χαμηλή τιμή που θα αναγκάσει τον αμπελουργό να εγκαταλείψει τον αμπελώνα του.

Αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι το κρασί με το brand Αττική να αποκτήσει προστιθέμενη αξία ώστε να οδηγήσει σε αύξηση της τιμής του σταφυλιού.
Πρέπει να σας τονίσω ότι το κόστος καλλιέργειας στην Αττική είναι πολύ αυξημένο σε σχέση για παράδειγμα με τον αμπελώνα της Βοιωτίας - που και εκεί καλλιεργείται Σαββατιανό - και αυτό συμβαίνει γιατί εδώ έχουμε πολυτεμαχισμό του αγροτικού κλήρου.

Πάντως στην Αττική θα βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό η ανάπτυξη του οινοτουρισμού, αφού είμαστε τόσο κοντά στην Αθήνα. Όμως θα πρέπει να υπάρξουν σωστές νοοτροπίες και μετά να γίνουν οι κατάλληλες υποδομές. Ο οινοτουρισμός μπορεί να αυξήσει το ενδιαφέρον για την κατανάλωση ενός οίνου ΠΟΠ.

Η ζήτηση για τις εξαγωγές κρασιών είναι αυξημένη και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τις ελληνικές ποικιλίες. Έχουμε ενταχθεί στο διετές πρόγραμμα προώθησης εξαγωγών στις αγορές των ΗΠΑ, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο, Νότια Κορέα και Ιαπωνία. Επίσης η Περιφέρεια μας έχει χρηματοδοτήσει για συμμετοχή στην έκθεση ProWein 2023 της Γερμανίας.

Υπάρχουν δυνατότητες για την συγκεκριμένη ποικιλία. Η εμπειρία και η έρευνα έχει αποδείξει ότι το Σαββατιανό από αμπέλια με μικρή παραγωγή και τρύγο τη σωστή χρονικά στιγμή έχει τεράστιες δυνατότητες για την παραγωγή κρασιών με αρωματική ένταση και γευστικό πλούτο. Όμως θα πρέπει να τονίσουμε ότι στην Αττική η έλλειψη εργατών γης είναι μεγαλύτερο πρόβλημα σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα. Είτε θα πρέπει να βρεθούν εργάτες είτε θα πρέπει να προχωρήσουμε στην εκμηχάνιση της συγκομιδής».