Η άνοδος των τιμών οφείλεται στην αύξηση του κόστους παραγωγής υποστηρίζει η Πανελλαδική Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Αγροτικών Προϊόντων Λαϊκών Αγoρών.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας κ. Παντελής Μόσχος, «μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, με κλειστή την Εθνική Οδό σε Τέμπη - Λάρισα, για 7 ημέρες, με αυξημένο κατά πολύ το κόστος Μεταφοράς στην Τροφοδοσία, ο Νομός Αττικής τροφοδοτείται κανονικά, από τις παραγωγικές περιοχές των Μεγάρων και Μαραθώνα και παρά το αυξημένο Κόστος Παραγωγής σε καύσιμα, ενέργεια, ρεύμα, αγροεφόδια και σοβαρή έλλειψη έμπειρων Εργατών Γης, στις Λαϊκές Αγορές Αττικής υπάρχει επάρκεια προϊόντων, δεν παρατηρούνται φαινόμενα αισχροκέρδειας και είμαστε φθηνότεροι από το στεγασμένο εμπόριο από 30%-50%. Η άνοδος των τιμών οφείλεται στην αύξηση του κόστους παραγωγής. Επίσης θα πρέπει να φτιάξουν τους δρόμους για την ομαλή τροφοδοσία των αγορών με προϊόντα αλλιώς θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο οι τιμές στις λαϊκές». 

Οι τιμές των προϊόντων στις Λαϊκές Αγορές Αττικής έχουν ως εξής: 
Μελιτζάνες: 1,50 € 
Κολοκυθάκια: 2,30 € 
Πατάτες: 0,80 – 1,20 € 
Αγγουράκια: 1,50 – 2,00 € 
Ντομάτες: 1,00 – 2,00 € Κρεμμύδια : 1,50 € 
Βλήτα: 1,50 € 
Σπανάκι: 1,80 – 2,50 € 
Λάχανο: 1,50 € 
Χόρτα Ιταλικά: 1,50 – 2,00 € 
Μαρούλια: 0,50 – 0,70 € 
Ματσάκια (Άνιθο, Μαϊντανός, Ρόκα): 0,50 – 0,70 € 
Παντζάρια: 1,50 € 
Άγρια Ραδίκια: 2,00 – 3,00 € 
Νεκταρίνια: 1,50 € 
Ροδάκινα: 1,50 € 
Σταφύλια: 1,70 € 
Καρότα: 1,50 € 
Πιπεριές: 2,00 € 
Μήλα: 1,00 – 1,50 € 

«Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στις Λαϊκές Αγορές της Αττικής και στις άλλες πλημμυρισμένες πόλεις της Θεσσαλίας είναι καταδικαστέες και απαράδεκτες από όλον τον αγροτικό κόσμο της χώρας. Πάντως σήμερα οι αγορές έχουν επάρκεια και λειτουργούν κανονικά», τονίζει.

Και προσθέτει: «Ζητάμε έκτακτη συνάντηση με τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Κώστα Σκρέκα και τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Λευτέρη Αυγενάκη, ώστε να βρεθούν μαζί μας, τρόποι για άμεσες αποζημιώσεις και ιδιαίτερα των κτηνοτρόφων και μείωση του κόστους παραγωγής, για να μπορούν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι, να συνεχίσουν την δραστηριότητα τους, για να υπάρχει επάρκεια αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, για να αποφευχθεί η επισιτιστική κρίση και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας».

«Στους αγρότες θα δοθούν πολλά χρήματα στις περιοχές αυτές. Είναι κρίσιμο για το μέλλον της χώρας η αγροτική παραγωγή στη Θεσσαλία να ξαναπάρει μπρος όσο γίνεται πιο γρήγορα». Αυτό ανέφερε σε δηλώσεις του ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άδωνις Γεωργιάδης.

Και πρόσθεσε: «Η Θεσσαλία είναι η καρδιά της αγροτικής παραγωγής της Ελλάδος. Δεν θέλω να υποκριθώ ότι έχουμε εύκολο δρόμο μπροστά μας. Αντιμετωπίζουμε μία πρωτοφανούς μεγέθους καταστροφή». 

Αναφερόμενος στους ανθρώπους που καταστράφηκαν οι περιουσίες τους, ο υπουργός τόνισε ότι «...έχω να πω μόνο ένα πράγμα. Και το λέω με μεγάλη ειλικρίνεια. Δεν υπάρχει περίπτωση να σας αφήσουμε μόνους σας. Όλες οι δυνάμεις του κράτους, και δεν είναι λίγες, θα έχουν ως κεντρικό στόχο ο κάθε ένας συμπολίτης μας που καταστράφηκε, να μπορέσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα να ξαναβάλει μπρος τη ζωή του. Ήδη όσα μέτρα άμεσα μπορούσαν να ληφθούν τα λάβαμε. Έχουμε δώσει και αναστολή πληρωμής στον ΕΦΚΑ για όλη την περιοχή αυτή ώστε να μην έχουν πρόβλημα με τις συντάξεις τους, με τις εισφορές τους, με τα χρέη τους, με τα δάνεια και τα λοιπά.  Και θα είμαστε από πάνω 24 ώρες το 24ωρο. Είναι πραγματικά δική μας ευθύνη να μη μείνει κανένας μόνος του πίσω».

Για τα μέτρα που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας μετά την κακοκαιρία, είπε τα εξής: «Το Υπουργείο Εργασίας έβγαλε την ίδια μόλις μέρα που δημοσιεύτηκε ο χάρτης των πληγεισών περιοχών, απόφαση για την αναστολή των συμβάσεων εργαζομένων και την παροχή επιδόματος 534 ευρώ για έως τρεις μήνες. Την επόμενη μέρα βγάλαμε απόφαση για την ασφαλιστική κάλυψη όλων των κατοίκων της Θεσσαλίας, ασχέτως αν χρωστάνε ή όχι στα ταμεία, έτσι ώστε να τους εξασφαλίσουμε την ανεμπόδιστη πρόσβαση στην υγεία, χωρίς καμία ταλαιπωρία, γιατί εκεί τίθενται και ζητήματα δημόσιας υγείας. Μέσα σε διάστημα 24ώρου όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του το Υπουργείο Εργασίας για την ανακούφιση των συμπολιτών μας στη Θεσσαλία έχουν τεθεί σε λειτουργία. Ήδη ο ΕΦΚΑ, με δική μου προσωπική εντολή, δίνει απόλυτη προτεραιότητα στην έκδοση των συντάξεων στη Θεσσαλία, στον Έβρο και στη Ρόδο, στις πληγείσες περιοχές δηλαδή. Ακριβώς για να δείξουμε ότι το κράτος αναγνωρίζει ότι εκεί οι άνθρωποι έχουν αυξημένες ανάγκες».

Τέλος παραδέχτηκε ο υπουργός ότι το πρόβλημα με την ακρίβεια είναι δύσκολο να λυθεί. Όπως ανέφερε «η ακρίβεια είναι το νούμερο ένα πρόβλημα στην καθημερινότητα των συμπολιτών μας χωρίς καμία συζήτηση. Δεν είναι τόσο εύκολο να καταπολεμηθεί. Αν ήταν εύκολο θα την είχαν αντιμετωπίσει και τα υπόλοιπα κράτη. Σήμερα βλέπετε ότι παντού γίνεται χαμός. Εμάς μας έτυχε και αυτό τώρα και θα δώσει μια πίεση μεγαλύτερη. Αλλά δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις εδώ».

Φαίνεται να αλλάζει η κυβερνητική θέση που έλεγε όχι στην μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, κάτι που ήδη έχουν κάνει άλλα κράτη μέλη της ΕΕ (σε κάποια κράτη έχουμε και μηδενικό ΦΠΑ).

Ανοικτό ενδεχόμενο άφησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, το ενδεχόμενο να προωθήσει, στα πλαίσια του υπουργικού συμβουλίου, την μείωση του ΦΠΑ, από το 13% στο 6%, για μια σειρά από προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, μεταξύ αυτών και το ρύζι, ώστε να γίνουν πιο προσιτά στους καταναλωτές και ταυτόχρονα να παραμείνουν ανταγωνιστικές οι επιχειρήσεις που τα μεταποιούν και τα εμπορεύονται.

Το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ έθεσε στον κ. Αυγενάκη η πρόεδρος του Συνδέσμου Ορυζόμυλων Ελλάδος (ΣΟΕ), Γεωργία Κοστινάκη, στα πλαίσια της συνάντησης που έγινε με εκπροσώπους από τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελληνικού Ρυζιού.

Σε δηλώσεις που έκανε στον ΑγροΤύπο η πρόεδρος του ΣΟΕ, Γεωργία Κοστινάκη, ανέφερε τα εξής:

«Τα τελευταία χρόνια λόγω του αυξημένου κόστους καλλιέργειας από την αύξηση του κόστους της ενέργειας και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με τις απώλειες στην παραγωγή, η τιμή παραγωγού στο αποφλοιωμένο ρύζι, που χρησιμοποιούμε σαν πρώτη ύλη, έχει σημειώσει σημαντική άνοδο. Το 2022 η τιμή παραγωγού έφτασε στα 700 ευρώ το τόνος. 

Το ρύζι αποτελεί μια βασική τροφή για τον Έλληνα καταναλωτή και θα πρέπει να είναι εύκολη διαθέσιμη στο ράφι και σε προσιτή τιμή. Για να παραμείνει φθηνό το προϊόν στο ράφι, όπως επιθυμούμε οι μεταποιητές, ώστε να μπορεί να το αγοράσει ο Έλληνας καταναλωτής, θα ήταν σκόπιμο να μειωθεί ο ΦΠΑ, από 13% που είναι σήμερα στο 6%.

Να θυμίσουμε ότι αντίστοιχο μέτρο πήρε και η Ιταλία, που αποτελεί την «μεγάλη δύναμη» στην ΕΕ όσον αφορά την παραγωγή ρυζιού. Με κυβερνητική απόφαση το ρύζι στην λιανική στην ιταλική αγορά έχει ΦΠΑ 4%.

Ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι το ρύζι είναι ένα κυρίως εξαγώγιμο προϊόν. Οι μεταποιητές το αγοράζουμε από τους ρυζοπαραγωγούς με ΦΠΑ όμως όταν το εξάγουμε δεν υπάρχει. Αποτέλεσμα να έχουν συσσωρευτεί εκατομμύρια ευρώ πιστωτικού ΦΠΑ στα μέλη μας.

Ο κ. Αυγενάκης ζήτησε να στείλουμε μια τεκμηριωμένη πρόταση και να το δουλέψουμε με τα προϊόντα των υπόλοιπων διεπαγγελματικών, για αποφασίσουμε σε ποια τρόφιμα και γιατί ζητάμε τη μείωση του ΦΠΑ τους, ώστε στην συνέχεια να την καταθέσουμε στο υπουργείο Οικονομικών».

Την Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου 2023, ανοίγει ο επόμενος κύκλος αιτήσεων του Market Pass, σύμφωνα με όσα ορίζει η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ).

Οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις είτε μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας vouchers.gov.gr είτε μέσω των Κ.Ε.Π. από την Παρασκευή (15 Σεπτεμβρίου 2023) έως και την Τρίτη (31 Οκτωβρίου 2023) για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2023. 

Τονίζεται ότι για τους δικαιούχους που είχαν ήδη λάβει την οικονομική ενίσχυση τους προηγούμενους μήνες δεν απαιτείται εκ νέου υποβολή της αίτησης. Ωστόσο, μπορούν να υποβάλουν νέα αίτηση, μέχρι τις 25 Σεπτεμβρίου 2023, εάν επιθυμούν να τροποποιήσουν τον τρόπο χορήγησης της ενίσχυσης ή εάν έχει μεταβληθεί ο αριθμός IBAN του τραπεζικού λογαριασμού της επιλογής τους, σε σχέση με την πρώτη καταβολή.

Δικαιούχοι του Market Pass είναι όλοι οι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος που έχουν υποβάλει εμπρόθεσμα φορολογική δήλωση για το 2022 και το ετήσιο συνολικό εισόδημά τους δεν ξεπερνάει:

• τις δεκαέξι χιλιάδες (16.000) ευρώ για άγαμο υπόχρεο ή υπόχρεο σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει,
• τις είκοσι τέσσερις χιλιάδες (24.000) ευρώ για έγγαμο υπόχρεο ή τους έγγαμους ή τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης που υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση χωρίς τέκνα, το οποίο προσαυξάνεται κατά πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος του νοικοκυριού,
• τις είκοσι τέσσερις χιλιάδες (24.000) ευρώ για μονογονεϊκή οικογένεια και προσαυξάνεται κατά πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, άλλο εξαρτώμενο μέλος και φιλοξενούμενο μέλος, μετά το πρώτο. 

Επιπρόσθετα, η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ για τους άγαμους, τους υπόχρεους σε κατάσταση χηρείας ή εν διαστάσει και το ποσό των τετρακοσίων χιλιάδων (400.000) ευρώ για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης και τις μονογονεϊκές οικογένειες.

Οι δικαιούχοι μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο που θα λάβουν την οικονομική ενίσχυση του Market Pass:

• είτε εκδίδοντας άυλη ψηφιακή κάρτα, την οποία θα αποθηκεύουν στο έξυπνο κινητό τους και την οποία θα επιδεικνύουν στις αγορές τους,
• είτε μέσω απευθείας καταβολής του ποσού επιδότησης σε τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλώσουν. Σε αυτή την περίπτωση, οι δικαιούχοι θα λάβουν το 80% του ποσού που τους αναλογεί.

Η ενίσχυση διαμορφώνεται στο 10% του μηνιαίου ύψους αγορών έως 1.000 ευρώ και το ύψος της ξεκινά από τα 22 ευρώ ανά μήνα για μονομελή νοικοκυριά και προσαυξάνεται κατά 10 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού. Το ανωτέρω όριο των αγορών δεν ισχύει για δικαιούχους με περισσότερα από έξι (6) εξαρτώμενα τέκνα.

Οι ενισχύσεις για τους μήνες Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο 2023 θα καταβληθούν:

• Έως την 29η Σεπτεμβρίου 2023: α) για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν έως και την 25η Σεπτεμβρίου 2023 β) για όσους είχαν λάβει ήδη την ενίσχυση κατά την προηγούμενη περίοδο και είναι εκ νέου δικαιούχοι. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι φορολογικές δηλώσεις των δικαιούχων να έχουν εκκαθαριστεί έως την 25η Σεπτεμβρίου 2023.
• Έως την 5η Νοεμβρίου 2023 για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν μετά την 25η Σεπτεμβρίου και έως την 31η Οκτωβρίου 2023, και για όσους οι φορολογικές δηλώσεις εκκαθαριστούν μετά την 25η Σεπτεμβρίου.

Η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών Προαστίων Περιχώρων (Σ.Α.Α.Π.Π.), ανακοίνωσε την σύναψη πρωτοκόλλου συνεργασίας με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ).

Στόχος της συνεργασίας είναι μεταξύ άλλων η δυνατότητα αύξησης της χρήσης αλευριού προερχόμενο από ελληνικό μαλακό σίτο ως πρώτης ύλης σε συνεργασία με παραγωγούς και αλευρόμυλους. 

Όπως τονίζουν οι αρτοποιοί, μέχρι σήμερα χρησιμοποιούσαν μαλακά σιτάρια από την Ουκρανία για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Με τον πόλεμο άρχισε να γίνεται δύσκολη η προμήθειά τους. 

Μένει να δούμε αν αυτή η συνεργασία θα φέρει και αντίστοιχη αύξηση της τιμής παραγωγού στα μαλακά σιτάρια, κάτι που είναι το ζητούμενο για αύξηση της εγχώριας παραγωγής.  

Ειδικότερα η σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι «το πλαίσιο υιοθέτησης των στόχων αφορά:

• Ανάδειξης του διακριτού χαρακτήρα μελών της Σ.Α.Α.Π.Π. ως μοναδικών επιχειρήσεων επιτόπιας παρασκευής, ωρίμανσης, ζύμωσης, ψησίματος και πώλησης άρτου σε ημερήσια βάση.
• Παροχής εκπαιδευτικού έργου στα αντικείμενα των αρτοποιών και αρτεργατών
• Ισχυροποίησης του ερευνητικού έργου και των ερευνητικών προϊόντων στον αρτοποιητικό τομέα
• Αύξησης της συμμετοχής του ελληνικού σίτου στην εγχώρια παραγωγή άρτου
• Ενίσχυσης και προβολής της συμβολής των δυο φορέων στην ανάπτυξη των επιμέρους κοινωνιών στον αγροδιατροφικό τομέα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο
• Συμβολής και των δυο φορέων στη χάραξη πολιτικής για τον πρωτογενή τομέα

αλλά και γενικότερα, υποστήριξης της αποστολής και του ρόλου των δύο φορέων, η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών Προαστίων Περιχώρων και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών συμφωνούν και προχωρούν από κοινού σε μια πρωτοποριακή συνεργασία με πολλαπλή οφέλη.

Περίπου 7 μήνες μετά την πρώτη επαφή ανάμεσα στην ΣΑΑΠΠ και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, αναφορικά με την διερεύνηση του προβλήματος της σιτάρκειας και της εισαγωγής μαλακών σιτηρών (κυρίως από την Ουκρανία), έφτασε επιτέλους η στιγμή της ευόδωσης και της δικαίωσης του Σωματείου των Αθηνών. Δικαίωση που έγκειται όχι μόνο στις σωστές προβλέψεις της πορείας της αγοράς και των οικονομικών συνθηκών αλλά και στο θέμα της εμπιστοσύνης για μια αγαστή συνεργασία με τον Πρύτανη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, Καθηγητή κ. Σπύρο Κίντζιο.

Από σήμερα ξεκινάει μια νέα εποχή για την ΣΑΑΠΠ αλλά και για την βιοτεχνική αρτοποιία εν γένει, με ξεκάθαρη την αλλαγή της μικροπολιτικής νοοτροπίας που μαστίζει τον κλάδο εδώ και χρόνια και με έμφαση στην εξωστρέφεια, προκειμένου να προκύψουν οι συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν την ανάδειξη του ρόλου του βιοτέχνη αρτοποιού ως ένα υγιές και παραγωγικό κύτταρο στον πολύτιμο πρωτογενή τομέα για την χώρα μας.

Η από κοινού διερεύνηση της δυνατότητας αύξησης της χρήσης αλευριού προερχόμενο από ελληνικό σίτο ως πρώτης ύλης σε συνεργασία με παραγωγούς και αλευρόμυλους αλλά και η γενικότερη συνεργασία σε όλους τους τομείς όπου υπάρχει κοινό εκπαιδευτικό, επιστημονικό, ερευνητικό, και διοικητικό ενδιαφέρον με γνώμονα την αριστεία και την γνωσιακή ανάπτυξη και των δύο κοινοτήτων, είναι ένα στοίχημα με στόχο την άμεση και ολοκληρωτική υλοποίησή του».

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης για την ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου στην Ελλάδα και τη Γερμανία», με διακριτικό τίτλο «The Pleasure of European P.D.O. Products, Graviera Naxou P.D.O.», πραγματοποιήθηκε εκδήλωση, στην Αθήνα, στις 19 Ιουλίου 2023.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Προέδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΑΣ ΝΑΞΟΥ, δικαιούχου του Προγράμματος, κος Καπούνης Δημήτριος, η Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Qualitycert Limited, εκτελεστικού οργανισμού του Προγράμματος, κα Τέγου Παρασκευή, καθώς και δημοσιογράφοι, food bloggers και διαμορφωτές κοινής γνώμης οι οποίοι και ενημερώθηκαν για το Πρόγραμμα.

Την εκδήλωση τίμησε επίσης με τη παρουσία του ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ κος Παύλος Σατολιάς.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στους στόχους του προγράμματος που αφορούν την ενημέρωση σχετικά με τα πλεονεκτήματα των προϊόντων ΠΟΠ, καθώς και την ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας του λογότυπου ΠΟΠ, μέσω της γραβιέρας Νάξου ΠΟΠ. Επιπλέον έγινε εκτενής ενημέρωση τόσο για τα υψηλά πρότυπα που εφαρμόζονται κατά τη διαδικασία παραγωγής της Γραβιέρας Νάξου ΠΟΠ, όσο και για την ιχνηλασιμότητα και τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά της.

Επίσης εκτός από την αναγκαιότητα στήριξης της αγροτικής παραγωγής, συζητήθηκε η κρισιμότητα της αύξησης των πωλήσεων και κατ’ επέκταση των εξαγωγών. Αξίζει να αναφερθεί πως υπήρξε και γευστική δοκιμή με κύρια βάση του menu την ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου.

Χαρακτηριστικά ο κος Καπούνης τόνισε πως  η  ΠΟΠ γραβιέρα Νάξου έχει διεθνή φήμη και σημαντικές διακρίσεις. Αποτελεί προϊόν ΠΟΠ από το 1996 και πανάξια φιγουράρει μεταξύ των πιο εύγευστων και καλοδεχούμενων από τον καταναλωτή τυριών, έχοντας ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Επιπλέον έχει κατακτήσει μεγάλες διακρίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και είναι πραγματικά ένας θησαυρός της Ναξιακής οικονομίας, μια απόλαυση για τον καταναλωτή και η πιο σπουδαία προίκα της Νάξου.

Με τη σειρά η κα Τέγου Παρασκευή επισήμανε πως το εν λόγω διετές πρόγραμμα αποτελεί μέρος της προσπάθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υποστήριξη και την προώθηση των ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα. 

Τέλος τον λόγο είχε και η δημοσιογράφος γαστρονομίας και συγγραφέας κα Σίσσυ Νίκα όπου αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες παράγεται το γάλα της ΠΟΠ Γραβιέρας Νάξου, καθώς και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ναξιακής γης που συντελούν τα μέγιστα ώστε η ΠΟΠ Γραβιέρα Νάξου να βρίσκεται επάξια στην κορυφή των ελληνικών τυριών.
 

Συνάντηση με τον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σταύρο Κελέτση, ζητούν οι πτηνοτρόφοι κρεατοπαραγωγής ώστε να τον ενημερώσουν για τα προβλήματα του κλάδου.

Ένα σοβαρό θέμα, σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Οργανώσεων Πτηνοτρόφων Παραγωγών (ΠΕΟΠΠ), είναι η διαφορά μεταξύ ΦΠΑ αγοράς ζωοτροφών και πωλήσεων ζώντων ορνιθίων.

Το θέμα είχαμε παρουσιάσει και στον ΑγροΤύπο, με την ΠΕΟΠΠ να καταγγέλλει ότι η πλειοψηφία των πτηνοτρόφων παραγωγών έχει βρεθεί σε δεινή οικονομική θέση, δεδομένης της διαφοράς του ΦΠΑ μεταξύ των ζωοτροφών που είναι 6% και της πώλησης των ζώντων ορνιθίων που είναι 13%. Αυτό έχει ως συνέπεια οι παραγωγοί να βγαίνουν χρεωστικοί στον ΦΠΑ. Ωστόσο, επειδή η πληρωμή των τιμολογίων πραγματοποιείται ακόμη και 12 μήνες μετά την έκδοσή τους, οι παραγωγοί δεν έχουν την δυνατότητα να αποδώσουν στο κράτος χρήματα που δεν έχουν εισπράξει ακόμα. 

Οι πτηνοτρόφοι ζητούν την εξίσωση των συντελεστών αγοράς ζωοτροφών και πωλήσεων ζώντων ζώων, καθώς και τη ρύθμιση όλων των χρεών τους που έχουν εν τω μεταξύ δημιουργηθεί.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Δεληκωνσταντής, πρόεδρος της Ένωσης Πτηνοτρόφων Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας (Ε.Π.ΚΕ.Ν.Ε.), «ζητάμε να ενταχθούμε στη ρύθμιση από 75 έως 120 δόσεις. Όμως το ισχύον καθεστώς δεν μας αφήνει γιατί απαιτεί να μην υπάρχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές το 2021 (έστω και αν αυτές έχουν πληρωθεί στη συνέχεια). 

Με τον υφυπουργό κ. Σταύρο Κελέτση θα ζητήσουμε να έχουμε μια ρύθμιση οφειλών κυρίως προς την εφορία, με την οποία να μπορέσουμε να πληρώσουμε τα χρέη μας. Επίσης θα προσπαθήσουμε στη συνέχεια να κάνουμε συνάντηση με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κωστή Χατζηδάκη, για να συζητήσουμε το πρόβλημα με τον ΦΠΑ». 

Υπερβολική παρουσία φυτοφαρμάκων διέθετε το 35,3% των φορτίων φρούτων και λαχανικών που εισήχθησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Τουρκία. Αυτό γνωστοποίησε ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων INCOFRUIT - HELLAS επικαλούμενος στοιχεία του Συστήματος Ταχείας Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές (RASFF).

Ειδικότερα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, το Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές (RASFF) έλαβε συνολικά 272 ειδοποιήσεις από τις χώρες που το αποτελούν λόγω της υψηλής παρουσίας φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά που έχουν φτάσει στις χώρες μέλη της την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), είτε από τρίτες χώρες είτε από την ίδια την ΕΕ.
Η χώρα που παρουσίασε τις περισσότερες ειδοποιήσεις μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 30 Ιουνίου 2023, 35,3% του συνόλου, ήταν η Τουρκία με 96 ειδοποιήσεις για υπερβολική ποσότητα φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά που προσπάθησε να εισαγάγει στις αγορές των χωρών μελών του η ΕΕ.

Οι πιπεριές είναι το προϊόν της Τουρκίας που παρουσίασε τον μεγαλύτερο αριθμό περιπτώσεων υπερβολικής παρουσίας φυτοφαρμάκων (41 φορτία), που στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν καταστραφεί στα σύνορα της κοινότητας. Στην κατάταξη των τουρκικών προϊόντων φρούτων και λαχανικών με αυξημένα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, τις πιπεριές ακολούθησαν τα λεμόνια (28), τα μανταρίνια (10) και οι ντομάτες (6).

Την Τουρκία ακολουθεί η Αίγυπτος με 42, εκ των οποίων τα 30 αντιστοιχούσαν σε πορτοκάλια που εισάγονται από τη χώρα αυτή, 3 πιπεριές και άλλα 9 σε διάφορα φρούτα και λαχανικά. Η Ινδία ακολουθεί με 18 ειδοποιήσεις, ενώ στην συνέχεια είναι η Κένυα 15, η Σρι Λάνκα 13, η Κίνα και το Βιετνάμ με 7 καθεμία, το Μπαγκλαντές 6 και η Μαδαγασκάρη 5. Οι υπόλοιπες ειδοποιήσεις κατανέμονται σε συνολικά 32 χώρες που πούλησαν τα φρούτα και τα λαχανικά τους σε κοινοτικές αγορές.

Η Βουλγαρία ήταν η χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις περισσότερες απορρίψεις φορτίων φρούτων και λαχανικών από την Τουρκία. Αναμένουμε ενημέρωση από την κυβέρνηση για τον αριθμό με τις απορρίψεις φορτίων από την Τουρκία στην Ελλάδα.

Πάντως αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η Ελλάδα, το πρώτο πεντάμηνο του 2023, εισήγαγε από την Τουρκία 7.326 τόνους φρούτων και λαχανικών (αξίας 13,533 εκατ. ευρώ), με τους 1.100 τόνους να αντιστοιχούν σε κολοκυθάκια, 952 τόνους σε πιπεριές και γλυκοπιπεριές, 253 τόνους ντομάτας και 52 τόνους λεμόνια.

Στη διενέργεια αυστηρών ελέγχων στα καταστήματα μαζικής εστίασης για την προστασία των ελληνικών προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ, αναφέρθηκε στην ομιλία του επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας.

Όπως τόνισε μεταξύ άλλων ο υπουργός στη Βουλή, προτεραιότητά του θα είναι η στήριξη και η προστασία των ελληνικών προϊόντων με ισχυροποίηση και εκσυγχρονισμό των ελληνικών σημάτων.

«Συστηματικά οι Έλληνες καταναλωτές ζητούν να αγοράσουν ελληνικά παραγόμενα ΠΟΠ προϊόντα (όπως φέτα κ.α.) και πολλές φορές τους προσφέρουν μη ΠΟΠ παραπλανώντας τους. 

Αυτό πέρα από τη ζημία που προκαλεί στον καταναλωτή αφού αυτά τα υψηλής προστιθέμενης αξίας προϊόντα είναι προφανώς ακριβότερα, προκαλεί και τεράστια ζημιά στην Ελληνική παραγωγική βάση, στον Αγρότη, στον Κτηνοτρόφο, στην Ελληνική μεταποίηση.

Αυτό θα σταματήσει.

Ήδη έχουμε ξεκινήσει σαρωτικούς ελέγχους σε ξενοδοχεία και καταστήματα εστίασης σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε τα πρώτα ευρήματα. Ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας διέθετε λάδι χύμα σε επαναγεμιζομενες φιάλες (πρόστιμο 500 ευρώ). 
Εστιατόριο στο κέντρο της Αθήνας διέθετε φέτα ως ΠΟΠ Παρνασσού ενώ δεν ήταν (παραπλάνηση καταναλωτή πρόστιμο 3.000). 
Ξενοδοχείο στην Κυπαρισσία διέθετε στο πρωινό χύμα λάδι (πρόστιμο 500 ευρώ). 
Εστιατόριο στην Κυπαρισσία διέθετε λάδι χύμα (πρόστιμο 500 ευρώ). 

Και συνεχίζουμε. Πρέπει να προστατέψουμε τα ελληνικά προϊόντα.

Επίσης προχωρούμε σε υλοποίηση δράσεων για ενίσχυση και υποστήριξη του Ελληνικού σήματος και την αξιοποίηση της ενιαίας και ανταγωνιστικής ταυτότητας των προϊόντων της Μακεδονίας υπό το Σήμα «MACEDONIA THE GREAT».

Θα υπάρξει περαιτέρω απλοποίηση, τυποποίηση και πλήρη ψηφιοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών για το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων.
Επίσης θέλουμε αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας και προσέλκυση ακόμα περισσότερων ξένων επενδύσεων».

Για το θέμα της ακρίβειας, ο κ. Σκρέκας είπε ότι παρά τη μείωση του γενικού πληθωρισμού, στα τρόφιμα συνεχίζει να επιμένει δυστυχώς ο πληθωρισμός. «Και για αυτό θα συνεχίσουμε ακόμα πιο εντατικούς ελέγχους στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας. Όχι μόνο στα τελικά καταστήματα λιανικής πώλησης. Όχι μόνο στο σουπερμάρκετ. Αλλά και στον προμηθευτή τους και στον παραγωγό», τόνισε.

Μετά την Ισπανία και η Πολωνία ανακοίνωσε ότι θα παρατείνει το μέτρο του μηδενικού ΦΠΑ στα βασικά τρόφιμα με στόχο να αγοράζουν φτηνά τρόφιμα οι πολίτες της.

Συγκεκριμένα, η πολωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το μέτρο ελάφρυνσης τιμών βασικών τροφίμων μέσω εφαρμογής μηδενικού ΦΠΑ θα παραταθεί έως τέλος τρέχοντος έτους. 

Σύμφωνα με το Πολωνικό Υπουργείο Οικονομικών, ο μηδενικός φόρος έχει εξοικονομήσει 8,5 δισ. ζλότι (1,91 δισ. ευρώ) για το έτος 2022 και περίπου 6 δισ. ζλότι (1,35 δισ. ευρώ) για το πρώτο εξάμηνο τρέχουσας χρονιάς. 

Ο φορολογικός συντελεστής, που παλαιότερα ήταν επίσης ιδιαίτερα χαμηλός (5%), αποτέλεσε βασικό στοιχείο της δέσμης μέτρων αντιπληθωριστικής πολιτικής που έλαβε η Βαρσοβία από την έναρξη της ρωσικής εισβολής σε γειτονική Ουκρανία.

Όμως η Πολωνία δεν έμεινε μόνο στην μείωση των τιμών στα τρόφιμα. Προχώρησε παράλληλα και σε αύξηση του επιδόματος παιδιού, σαν ένα μέτρο ανακούφισης των γονέων.

Το υφιστάμενο επίδομα τέκνου, ευρύτερα γνωστό ως 500+ (500 ζλότι, δηλαδή 113 ευρώ), που χορηγείται ανά μήνα και ανά τέκνο, αυξάνεται στα 800 ζλότι (180 ευρώ) από τον προσεχή Ιανουάριο. 

Παρά τις αντιδράσεις των Βρυξελλών, ως προς τις πιθανές «αρνητικές προεκτάσεις» που το εν λόγω μέτρο θα έχει στον πληθωρισμό της χώρας, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη «υπάρχει περιθώριο αύξησης του επιδόματος λόγω των οφελών που προκύπτουν από την επιτυχή αυστηροποίηση του φορολογικού συστήματος». 

Ως εκ τούτου, όλες οι οικογένειες με τέκνα κάτω των 18 ετών, ανεξαρτήτως εισοδήματος των γονέων, που έως πρότινος δικαιούνταν μηνιαίο επίδομα τάξεως 500 ζλότι ανά παιδί, αναμένεται από τον Ιανουάριο 2024 να λάβουν 800 ζλότι. 

Σύμφωνα με δηλώσεις της κ. Marlena Malag, Υπουργού Οικογένειας και Κοινωνικής Πολιτικής, «περίπου 7 εκατομμύρια παιδιά θα επωφεληθούν από το πρόγραμμα 800+, οποίο αναμένεται ανέλθει για τον προϋπολογισμό του 2024 σε 24 δισ. ζλότι (5,42 δισ. ευρώ)».

Τελικά υπάρχουν κράτη μέλη της ΕΕ που αναλαμβάνουν ουσιαστικά οικονομικά μέτρα στήριξης των πολιτών τους. Ο ΑγροΤύπος παρακολουθεί τις εξελίξεις σε όλη την Ευρώπη.  

Στις 27 Ιουνίου 2023, το ισπανικό Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε παράταση ισχύος των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα βασικά τρόφιμα, τα ζυμαρικά και τα έλαια.

Θυμίζουμε το μέτρο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους και επρόκειτο να λήξει στις 30 Ιουνίου.

Η παράταση θα ισχύσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και, με βάση του υπολογισμούς του ισπανικού Υπουργείου Οικονομικών, στη διάρκεια του 2023 το μέτρο της μείωσης των συντελεστών ΦΠΑ θα έχει κοστίσει συνολικά στην χώρα 2 δισ. ευρώ.

Σημειωτέον ότι η εν λόγω ελάφρυνση από τον έμμεσο φόρο κατανάλωσης σχεδιάστηκε ώστε να μειώσει τις συνέπειες του υψηλού πληθωρισμού στο καλάθι αγορών των Ισπανών καταναλωτών.

Η μείωση του ΦΠΑ κατά 5% στους λογαριασμούς φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς και ο μειωμένος φορολογικός συντελεστής 0,5% στον ειδικό φόρο ηλεκτρικής ενέργειας, είχαν ήδη παραταθεί για ολόκληρο το 2023.

Το ισπανικό Υπουργείου Οικονομικών αναφέρει ότι οι τιμές των βασικών αγαθών, που επωφελούνται από τη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, εξακολουθούν να εμφανίζουν αύξητικές τάσεις αλλά σε χαμηλότερο βαθμό έναντι της περιόδου πριν τη μείωση. 

Για παράδειγμά η τιμή του ψωμιού είχε αυξηθεί τον περασμένο Δεκέμβριο (πριν την μείωση ΦΠΑ) κατά 15% σε ετήσια βάση, ενώ τον Μάιο του 2023 αυξήθηκε κατά 7%. 

Η τιμή των τυριών είχε αντίστοιχα αυξηθεί κατά 22%, ενώ το Μάιο ο ετήσιος ρυθμός ανόδου ήταν κατά 16%.

Επίσης  οι ρυθμοί ανόδου των τιμών των αυγών μειώθηκαν από 30% το Δεκέμβριο 2022 σε 13% το Μάιο του 2023, ενώ εκείνοι των φρέσκων φρούτων από 7% σε 4%.

Από το 2024 θα ξεκινήσει στην χώρα μας η ηλεκτρονική συνταγογράφηση παραγωγικών ζώων.

Αυτό τονίστηκε στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αυγού και Προϊόντων Αυγού (ΕΔΟΑΠΑ), που έγινε την Τετάρτη (28 Ιουνίου 2023), με θέμα: «η ορθή χρήση των αντιβιοτικών στην πτηνοτροφία - κτηνοτροφία», στην οποία παρευρέθηκε ο ΑγροΤύπος.

Όπως ανέφερε η κα Ειρήνη Καστελλάνου, προϊστάμενη Τμήματος Κτηνιατρικών Φαρμάκων του ΥπΑΑΤ, με βάση το κοινοτικό νομικό πλαίσιο από τον Ιανουάριο τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να συλλέγουν δεδομένα σχετικά με την χρήση αντιμικροβιακών ουσιών στις εκτροφές παραγωγικών ζώων.

Στα πλαίσια αυτής της απόφασης το ΥπΑΑΤ αναμένεται να προχωρήσει στην εφαρμογή αυτού του μέτρου (ηλεκτρονικής συνταγογράφησης), η οποία θα προσδιορίζει το είδος και την ποσότητα των ζώων, τα στοιχεία του κτηνοτρόφου, πληροφορίες για το φάρμακο (δραστική ουσία και εμπορική συνταγή), το μέγεθος της συσκευασίας και την ποσότητα χορήγησης.

Η συνταγή θα αποθηκεύεται στη βάση δεδομένων του ΥπΑΑΤ και θα αποστέλνεται στον κτηνοτρόφο μέσω email ή κινητού. Επίσης η εκτέλεση της συνταγής θα καταγράφεται με την αγορά του φαρμάκου.

Επειδή η νομοθεσία της ΕΕ αναφέρει ότι η συλλογή των στοιχείων ξεκινά από το 2023 - και μέχρι να εφαρμοστεί το μέτρο - τα δεδομένα θα συλλέγονται μέσω email μέσα από την κτηνιατρική συνταγή. Από το δεύτερο 6μηνο του 2023 θα αρχίσει η συλλογή δεδομένων και ήδη έχει σταλεί αρχείο από το ΥπΑΑΤ προς τους ενδιαφερόμενους φορείς. Θα πρέπει να συμπληρώνεται σε διμηνιαία βάση. Μέχρι 31/7/2023 θα πρέπει να σταλούν στο ΥπΑΑΤ τα στοιχεία του 1ου και 2ου τριμήνου του 2023.

Το μέτρο προς το παρόν αφορά μεγάλες εκτροφές χοίρων, βοοειδών και πουλερικών (κρεατοπαραγωγής και αυγοπαραγωγής).

Από το 2026 το μέτρο της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα εφαρμοστεί σε εκτροφές αιγοπροβάτων, όπως επίσης για πάπιες, χήνες και γαλοπούλες.

Παράλληλα θα υπάρξει καταγραφή των πωλήσεων κτηνιατρικών φαρμάκων στην ελληνική αγορά. Όλα τα στοιχεία θα σταλούν στην Κομισιόν για έλεγχο. Αν η Ελλάδα δηλώνει μεγάλες πωλήσεις φαρμάκων αλλά λίγες χρήσεις θα υπάρξει πρόβλημα με την ΕΕ.

Όπως ανέφερε η κα Καστελλάνου, γίγουρα για το 2023 θα υπάρξει μια ανοχή αλλά από το 2024 δεν θα έχουμε καμιά ανοχή. Προς το παρόν είμαστε σε μεταβατικό στάδιο και έχουμε εθελοντική καταγραφή στοιχείων. Αυτό όμως στο μέλλον θα αλλάξει.

Η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει την επισιτιστική ασφάλεια, την αυτονομία και την ανθεκτικότητα του αγροτικού της τομέα, ζητούν οι Ευρωβουλευτές. Όπως υποστηρίζουν η αγροτική επιχειρηματικότητα και δραστηριότητα πρέπει να προστατευτούν στο πλαίσιο της εφαρμογής της «Πράσινης Συμφωνίας». Για αυτό απαιτούνται επενδύσεις στην ψηφιοποίηση και τον ουσιαστικό εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής.

Σε ψήφισμα, που υιοθετήθηκε την Τετάρτη (14/6), με 447 ψήφους υπέρ έναντι 142 κατά και 31 αποχών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναφέρει ότι η ΕΕ πρέπει να εξαρτάται λιγότερο από τρίτες χώρες και να διαφοροποιήσει τον εφοδιασμό εισαγωγών κρίσιμης σημασίας, όπως λιπάσματα, ζωοτροφές και πρώτες ύλες. 

Οι ευρωβουλευτές ζητούν ένα σχέδιο επισιτιστικής ασφάλειας με βάση τα αποθέματα τροφίμων, τη στρατηγική για τις πρωτεΐνες και τις ζωοτροφές και την οικονομική στήριξη των παραγωγών της ΕΕ.

Η χρηματοδότηση της πρόσβασης των αγροτών στις ψηφιακές τεχνολογίες και τη διαχείριση των καλλιεργειών ακριβείας είναι καίριας σημασίας για την αύξηση των αποδόσεων και τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και της κατανάλωσης νερού. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο πρόγραμμα της ΕΕ για τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών εγκαταστάσεων και την προώθηση νέων υποδομών διαχείρισης των υδάτων.

Οι ευρωβουλευτές ζητούν ευρωπαϊκές εκστρατείες κατά της σπατάλης τροφίμων, εθνικά προγράμματα πρόληψης αποβλήτων τροφίμων, προκειμένου τα σουπερμάρκετ να συνεργάζονται με τράπεζες τροφίμων, και στηρίζουν τις επενδύσεις σε υποδομές για πιο βιώσιμες εγκαταστάσεις μεταφοράς και αποθήκευσης αγροτικών προϊόντων. Οι εμπορικές συμφωνίες θα πρέπει να περιλαμβάνουν ρήτρες για τα τρόφιμα και τα γεωργικά προϊόντα για την καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού από παραγωγούς τρίτων χωρών που υπόκεινται σε λιγότερο αυστηρή νομοθεσία.

Αναγνωρίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί πιθανό ορόσημο στη μετάβαση της ΕΕ σε μια πιο πράσινη, βιώσιμη και ανθεκτική οικονομία και γεωργία, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι ορισμένα από τα προτεινόμενα μέτρα ενδέχεται να έχουν ακούσια αποτελέσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί κατάλληλα και προσδιοριστεί σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει κατά την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας ότι η αγροτική επιχειρηματικότητα και δραστηριότητα προστατεύτε σε ολόκληρη την Ένωση από στρατηγική άποψη όσον αφορά την επισιτιστική ασφάλεια.

Η εισηγήτρια Ευρωβουλευτής, Marlene Mortler (ΕΛΚ, Γερμανία), δήλωσε: «Η αυτάρκεια στα τρόφιμα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη. Η Ευρώπη πρέπει να γίνει πιο ανεξάρτητη. Μπορούμε να διασφαλίσουμε την επισιτιστική μας ασφάλεια μόνο εάν οι Ευρωπαίοι αγρότες έχουν μια ισχυρή και βιώσιμη θέση στην τροφική αλυσίδα και μπορούν να επενδύσουν στο μέλλον. Θέλουν καινοτομία και χρειάζονται κίνητρα! Οι αγρότες μας αξίζουν αξιόπιστες πολιτικές και πρακτικές συνθήκες πλαισίου. Ως εκ τούτου, το Κοινοβούλιο προτείνει διάφορα μέτρα για την ενίσχυση του ρόλου των πρωτογενών παραγωγών στην τροφική αλυσίδα. Αυτές περιλαμβάνουν τη στήριξη των νέων και των γυναικών αγροτών, καθώς και την προώθηση και την τόνωση των επενδύσεων και των καινοτομιών. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να δημιουργηθεί μια θετική προοπτική για τους ευρωπαίους γεωργούς, τις μελλοντικές γενιές τους και την επισιτιστική μας ασφάλεια».

Κατά τη σύνοδο Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την 1η Ιουνίου 2023, οι Ευρωβουλευτές ψάφισαν την αναθεώρηση των συστημάτων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΓΕ). Το κείμενο εγκρίθηκε με 603 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 8 αποχές.

Οι Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΟΠ, ΠΓΕ κ.α.) θα πρέπει να προστατεύονται καλύτερα στο διαδίκτυο, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές. Οι διαδικτυακοί τομείς («internet domains») που καταχρώνται το όνομα μιας ΓΕ πρέπει να κλείνουν αυτόματα ή να εκχωρούνται σε μια ομάδα παραγωγών που την χρησιμοποιεί νόμιμα. Για τον σκοπό αυτό, το Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας της ΕΕ (EUIPO) θα πρέπει να θεσπίσει σύστημα προειδοποίησης για την καταχώριση ονομάτων τομέα στο διαδίκτυο.

Το Κοινοβούλιο ζητά ακόμη οι ΓΕ να προστατεύονται καλύτερα στα επεξεργασμένα προϊόντα. Όσα περιέχουν ένα συστατικό ΓΕ δεν θα πρέπει να επιτρέπεται να φέρουν το όνομα της ΓΕ, εκτός εάν το επιτρέπουν οι σχετικοί παραγωγοί.

Επίσης η καταχώριση των ΓΕ θα πρέπει να είναι ταχύτερη, λένε οι ευρωβουλευτές. Η Επιτροπή θα πρέπει να έχει μόνο πέντε μήνες περιθώριο για την καταχώριση νέας ΓΕ. Οι εθνικές αρχές θα πρέπει να διαχειρίζονται τα περισσότερα αιτήματα για αλλαγές στις υφιστάμενες καταχωρίσεις ΓΕ χωρίς η Επιτροπή να χρειάζεται να τις ελέγξει εκ νέου. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, η Επιτροπή διαθέτει μοναδική εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα της γεωργίας και, ως εκ τούτου, εκείνη θα πρέπει να συνεχίσει να διαχειρίζεται το σύστημα των ΓΕ.

Τέλος, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι οι αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών θα πρέπει να έχουν περισσότερα δικαιώματα και πόρους. Θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για τη θέσπιση ελάχιστων προϋποθέσεων για τη χρήση μιας ονομασίας ΓΕ και την εποπτεία της ορθής χρήσης της. Οι αναγνωρισμένες ομάδες παραγωγών θα πρέπει επίσης να μπορούν να λαμβάνουν υποχρεωτικές χρηματοδοτικές συνεισφορές από όλους τους παραγωγούς του αγαθού που φέρει το χαρακτηρισμό ΓΕ.

Το  Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι τώρα έτοιμο να ξεκινήσει συνομιλίες με τις κυβερνήσεις της ΕΕ σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, μόλις το Συμβούλιο εγκρίνει και αυτό τη θέση του.

Ο εισηγητής Paolo De Castro (Σοσιαλιστές, Ιταλία) δήλωσε: «Το κείμενο που εγκρίθηκε σήμερα από το Κοινοβούλιο σημαίνει σπάνια καλά νέα για τους γεωργούς μας, στηρίζοντας ένα πιο ανταγωνιστικό, βιώσιμο και ολοκληρωμένο αγροδιατροφικό σύστημα, προς όφελος των αγροτικών περιοχών μας. Η θέση του Κοινοβουλίου θα εξελίξει το σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 80 δισ. ευρώ για την ΕΕ και αντιπροσωπεύει την παγκοσμίως αναγνωρισμένη αριστεία του αγροδιατροφικού τομέα της ΕΕ. Οι ΓΕ αντιπροσωπεύουν όχι μόνο την οικονομική και κοινωνική μας κληρονομιά, αλλά αποτελούν επίσης ένα κρίσιμο εργαλείο για τη δημιουργία οικονομικής αξίας χωρίς την ανάγκη επένδυσης δημόσιων πόρων. Χάρη στην ισχυρή εντολή που ψηφίστηκε σήμερα, έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία να καταλήξουμε σε μια φιλόδοξη συμφωνία με το Συμβούλιο σχετικά με ένα ισχυρότερο σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων, το οποίο θα μπορεί πραγματικά να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παραγωγών μας».

Ποτέ δεν τιμωρήθηκε στην χώρα μας κάποιος που έκανε νοθεία σε ένα ΠΟΠ προϊόν. Αυτό ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ Δήμητρα, Καθηγητής Σέρκος Χαρουτουνιάν, σε εκδήλωση για την προώθηση των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων «Μικροί Θησαυροί της Ευρώπης», τη Δευτέρα (29/5), στην Αθήνα.

Δηλαδή η Ελλάδα ξόδεψε χρήματα δημιούργησε τα ισοζύγια προϊόντων (γάλα, κρέας κ.α.), την ηλεκτρονική εφαρμογή Άρτεμις, με χρήματα των φορολογουμένων αλλά και των ίδιων των κτηνοτρόφων και όλα αυτά τα χρόνια οι διάφοροι υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έβγαζαν ανακοινώσεις για «ελέγχους» αλλά ... οι παραβάτες ποτέ δεν είχαν κάποια ποινή και δεν πλήρωναν κανένα πρόστιμο. Αυτό είναι ένα δείγμα κράτους που δεν είναι σοβαρό.

Με απλά λόγια ο κ. Χαρουτουνιάν ανέφερε ότι μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου στη Βουλή για τον ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του ΕΛΓΟ Δήμητρα, που έγινε τον Μάρτιο του 2023, όταν ο ελεγκτικός οργανισμός έκανε έλεγχο και «έπιανε» κάποιον που έκανε νοθεία στην φέτα (από σκόνη γάλακτος, από αγελαδινό γάλα κ.α.) είτε έπρεπε να τον κλείσει είτε έπρεπε να τον αφήσει να συνεχίσει την .... παρανομία του. 

Αν αποφάσιζε ο Οργανισμός να του επιβάλλει κάποια ποινή (όπως έκανε την τελευταία φορά) τότε αυτός που έκανε την νοθεία πήγαινε στο δικαστήριο και εκεί τον αθώωναν επειδή οι ελεγκτές του Οργανισμού έκαναν δύο έλεγχους και όχι περισσότερους (αρχή της αναλογικότητας). 

Στην ουσία έχουμε μια ανοχή της δικαιοσύνης για τους παραβάτες και έτσι γλύτωναν τα πρόστιμα. Ποιος θα πάρει στα σοβαρά ένα τέτοιο κράτος είναι το ερώτημα. Το μαχαίρι «δεν μπήκε στο κόκκαλο», όπως μας έλεγαν από το ΥπΑΑΤ.

Βέβαια ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ Δήμητρα υποστήριξε ότι τώρα με το νέο νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή θα μπορεί ο Οργανισμός να κλείνει την επιχείρηση που κάνει παρανομίες με νοθεία για κάποιους μήνες και έτσι θα «περνά» η απόφαση από την δικαιοσύνη. Εμείς στον ΑγροΤύπο θα περιμένουμε να δούμε την εξέλιξη αυτών των περιπτώσεων. Πάντως οι έλεγχοι στο εξωτερικό είναι άμεσοι και σκληροί σε περιπτώσεις παρανονμίας. Να δούμε τι θα γίνεται στην χώρα μας. 

«Θα στοιχίσει πολύ στον μεταποιητή αν βγει εκτός αγοράς για κάποιους μήνες», ανέφερε ο κ. Χαρουτουνιάν. Θα πρέπει να επισημάνουμε όμως ότι το «λουκέτο» θα αφορά την μονάδα παραγωγής, όμως οι αποθήκες της γαλακτοβιομηχανίας είναι γεμάτες από τυριά τα οποία θα μπορεί να εμπορεύεται και να εξάγει.

Τελικά θέλουμε να βάζουμε πρόστιμα σε όσους παρανομούν ή θέλουμε να μοιράζουμε χρήματα σε διαγωνισμούς (όπως για το νέο Άρτεμις που σε 2 χρόνια περίπου θα γίνει διαγωνισμός και θα μοιραστούν κάποια εκατομμύρια ευρώ). 

Και συνεχίζουμε με κάτι που είχαμε αναφέρει και στον ΑγροΤύπο στο παρελθόν. Η χωριάτικη σαλάτα δεν περιλαμβάνει τυρί φέτα. 

Όπως ανέφερε ο κ. Χαρουτουνιάν, ο Κώδικας Τροφίμων και Ποτών στην χώρα μας δεν αναφέρει ότι η χωριάτικη σαλάτα θα πρέπει να περιλαμβάνει και την ΠΟΠ φέτα. Δηλαδή κανένας επιχειρηματίας της εστίασης δεν είναι υποχρεωμένος να αγοράσει ακριβή φέτα για να την βάλει στην χωριάτικη ελληνική σαλάτα που θα πουλήσει στον πελάτη του.

Τελικά αυτό ο Κώδικας Τροφίμων και Ποτών ότι κάνει για το γιαούρτι (που μπορεί να παράγεται από σκόνη γάλακτος) το κάνει και για την χωριάτικη σαλάτα. Αφήνει ουσιαστικά τους έξυπνους να βγάζουν κέρδη σε βάρος των κτηνοτρόφων και των καταναλωτών και δεν προστατεύει τα ελληνικά προϊόντα.

Η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδας (ΟΜΣΕ) ενημερώνει τους καταναλωτές ότι η κρυστάλλωση του μελιού, αυτό που λανθασμένα αποκαλούμε «ζαχάρωμα», είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο για όλα τα είδη του μελιού, πού εμφανίζεται όμως πολύ πιο γρήγορα στα ανθόμελα. 

Η κρυστάλλωση του μελιού εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες:

• Τα επίπεδα των σακχάρων και κυρίως το είδος των σακχάρων. Όσο περισσότερη γλυκόζη και λιγότερη φρουκτόζη έχει ένα μέλι τόσο πιο γρήγορα θα κρυσταλλώσει. Στα μέλια μελιττωμάτων η φρουκτόζη υπερτερεί γι’ αυτό και η κρυστάλλωση πρακτικά δεν πραγματοποείται στο χρόνο που θα διακινηθεί το μέλι. Στα ανθόμελα υπερτερεί η γλυκόζη, αν και υπάρχουν εξαιρέσεις όπως το θυμαρίσιο μέλι που κρυσταλλώνει 8-18 μήνες μετά την εξαγωγή του από την κηρήθρα. Ομοίως και το μέλι της καστανιάς που κρυσταλλώνει 12 έως 18 μήνες μετά την εξαγωγή του από την κηρήθρα. Το μέλι ερείκης όμως κρυσταλλώνει σε διάστημα δύο έως τριών μηνών μετά τη συγκομιδή του και της πορτοκαλιάς ή του βαμβακιού μπορεί να κρυσταλλώσει μέσα σε ένα μήνα από τη συγκομιδή του.
• Το ποσοστό του νερού.  Όσο περισσότερη υγρασία (νερό) έχει το μέλι τόσο αργεί να κρυσταλλώσει.
• Η παρουσία πυρήνων κρυστάλλωσης, όπως πχ μικρά κομματάκια κερί ή γύρη ευνοούν την κρυστάλλωση
• Η θερμοκρασία αποθήκευσης. Η κρυστάλλωση επέρχεται γρηγορότερα μεταξύ  10 - 18°C και είναι ταχύτατη σε θερμοκρασία  14°C
• Ο χρόνος αποθήκευσης. Σε … βάθος χρόνου τα περισσότερα μέλια κρυσταλλώνουν.
• Η τεχνολογία τυποποίησης. Το υπερφιλτράρισμα του μελιού και η θερμική του επεξεργασία αποτρέπουν την κρυστάλλωση αλλά υποβαθμίζουν θρεπτικά το μέλι και μειώνουν σημαντικά τα οφέλη του στην υγεία καταστρέφοντας ορισμένα βιοενεργά συστατικά του. Οι τεχνολογίες αυτές δεν εφαρμόζονται στην Ελλάδα κι αυτό είναι ένας ακόμη λόγος να προτιμάμε το ελληνικό μέλι.

Η ρευστοποίηση του κρυσταλλωμένου  μελιού γίνεται με ελαφρά θέρμανση, σε μπαιν μαρί, με το νερό να μην ξεπερνά τους 42°C. Προτιμάμε να θερμαίνουμε μικρά βάζα για γρηγορότερη ανασύσταση. Το νερό δεν πρέπει να πλησιάζει το λαιμό του βάζου περισσότερο από δύο εκατοστά και καλό είναι να χρησιμοποιούμε θερμόμετρο για το νερό. Η εστία μας να είναι σε μέτρια προς χαμηλή θερμοκρασία και κατά περιόδους να κλείνουμε εντελώς το μάτι ώστε να παραμένει η θερμοκρασία εκεί που  θέλουμε. Με αυτό τον τρόπο το μέλι μας δε χάνει τίποτε, ούτε από το άρωμα και τη γεύση του ούτε από τα θρεπτικά και ωφέλιμα συστατικά του.

Εάν το μέλι μας κάνει ανομοιόμορφη κρυστάλλωση, δηλαδή αν δούμε στο βάζο να κατακάθονται κρύσταλλοι στο κάτω μέρος και πάνω να υπάρχει υγρό, τότε θα πρέπει η ανασύσταση να γίνει άμεσα γιατί το υγρό μέρος του μελιού μπορεί να ζυμωθεί και να ξινίσει.  Το ομοιόμορφα κρυσταλλωμένο μέλι δεν υπολείπεται ούτε σε άρωμα ούτε σε γεύση από το ρευστό μέλι και διατηρείται σύμφωνα με όσα αναγράφει η ετικέτα του. Το λεπτοκρυσταλλωμένο μέλι είναι κρεμώδες σαν πραλίνα ή σαν φυστικοβούτυρο και ορισμένοι καταναλωτές το προτιμούν από το ρευστό.

Θα θέλαμε εδώ να τονίσουμε ότι η κρυστάλλωση ή η μη κρυστάλλωση του μελιού δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη ότι το μέλι είναι νοθευμένο. Δυστυχώς μόνο εξειδικευμένα εργαστήρια μπορούν να αποφανθούν αν ένα μέλι είναι ή όχι νοθευμένο και όχι τα «κολπάκια» που προτείνουν διάφορα ανυπόγραφα και ατεκμηρίωτα άρθρα στο διαδίκτυο.

Τέλος, θα πρέπει να πούμε και δυο λόγια για τη σωστή συντήρηση του μελιού. Ίσως έχετε ήδη παρατηρήσει  να αναγράφεται στην ετικέτα ότι  το μέλι διατηρείται σε μέρος σκιερό, δροσερό και χωρίς μυρωδιές. Η υψηλή θερμοκρασία  και το άμεσο ηλιακό φως μπορούν σε βάθος χρόνου να υποβαθμίσουν το μέλι. Το μέλι έχει επίσης την ιδιότητα να απορροφά τις οσμές αλλά και την υγρασία. Το ντουλάπι της κουζίνας μας είναι απόλυτα ασφαλές αρκεί να μην είναι πάνω από το φούρνο ή τα μάτια της κουζίνας και να μην έχει μέσα τα μπαχαρικά ή τα καθαριστικά μας.

Αξίζει να δώσετε προσοχή στο μέλι που αγοράσατε γιατί δεν είναι απλά μια γλυκιά νότα στη διατροφή σας, είναι ένα λειτουργικό τρόφιμο που ωφελεί πολλαπλά την υγεία σας και πρέπει να καταναλώνεται καθημερινά, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. Δυο κουταλάκια του γλυκού τη μέρα αρκούν να κάνουν τη διαφορά.

Οι ευρωβουλευτές ζητούν περισσότερα χρήματα και απλούστευση του προγράμματος της ΕΕ με τη διανομή στα σχολεία φρούτα, λαχανικά, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα.

Ακόμη ζητούν τα διανεμόμενα προϊόντα να είναι νωπά, βιολογικά και τοπικά. Μόνο το 20% των μαθητών της ΕΕ καλύπτεται σήμερα από το πρόγραμμα.

Μετά από τη συζήτηση της Δευτέρας (8/5) στην Ολομέλεια, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν, την Τρίτη (9/5), ψήφισμα σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος για τα φρούτα, τα λαχανικά, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα στα σχολεία, με 534 ψήφους υπέρ, 57 κατά και 23 αποχές.

Παρά την μεγάλη ζήτηση σε ορισμένα κράτη μέλη από σχολεία για την ένταξή τους στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των γευμάτων, ο περιορισμένος προϋπολογισμός εμπόδισε το πρόγραμμα να φτάσει σε πολλούς μαθητές, προειδοποιούν οι ευρωβουλευτές. Ως εκ τούτου, ζητούν αύξηση του προϋπολογισμού, ώστε τα προϊόντα να μπορούν να διανέμονται σε περισσότερους μαθητές, συχνότερα και σε τακτική βάση.

Δεδομένου ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών στην εφαρμογή του προγράμματος, το εγκριθέν ψήφισμα προτείνει την ανακατανομή των ποσών που δεν χρησιμοποιούνται από ορισμένα κράτη μέλη σε άλλα. Τουλάχιστον το 10% της χρηματοδότησης θα πρέπει να διατεθεί για εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες σχετικά με τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες, προσθέτουν οι ευρωβουλευτές.

Ποιοτικά προϊόντα απλούστερα διανεμημένα
Τα φρούτα, τα λαχανικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που θα διανέμονται στα σχολεία της ΕΕ θα πρέπει να είναι μη μεταποιημένα, χωρίς προσθήκη ζάχαρης, λίπους, αλατιού ή γλυκαντικών, βιολογικά, που παράγονται τοπικά και με ποιοτικές ενδείξεις, λένε οι ευρωβουλευτές.

Η συμμετοχή των σχολείων στο πρόγραμμα πρέπει να είναι απλούστερη για να είναι ελκυστική, ζητούν οι ευρωβουλευτές, απαιτώντας μείωση της γραφειοκρατίας για τα σχολεία. Προτείνουν επίσης να διερευνηθεί η δυνατότητα επέκτασης του προγράμματος σε υποψήφιες προς ένταξη χώρες.

Δηλώσεις
Μετά την ψηφοφορία, η εισηγήτρια Carmen Avram (Σοσιαλιστές, Ρουμανία) δήλωσε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αυξήσει τον προϋπολογισμό, τα κράτη μέλη πρέπει να μειώσουν τη γραφειοκρατία, και όλοι από κοινού πρέπει να ανοίξουν το δρόμο για την ένταξη περισσότερων σχολείων και γεωργών στο πρόγραμμα. Η προμήθεια φρέσκων και τοπικών φρούτων, λαχανικών, γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων δεν πρέπει να αποβαίνει εις βάρος της ποιότητας. Δεν μπορούμε να φειδόμαστε χρημάτων στην παροχή υγιεινών και βιώσιμων προϊόντων στα παιδιά, στα σχολεία, αλλά και στα σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα».

Σχετικές πληροφορίες
Το πρόγραμμα της ΕΕ για τα σχολεία λειτουργεί με προϋπολογισμό 220 εκατ. ευρώ ανά σχολικό έτος. Η έκθεση πρωτοβουλίας του Κοινοβουλίου εξετάζει ενδελεχώς την εφαρμογή του προγράμματος από το 2017 έως το 2022, κατά τη διάρκεια της οποίας όλες οι χώρες της ΕΕ παρουσίασαν μείωση της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα. Μόνο 16 από τα 76 εκατομμύρια μαθητές της ΕΕ ωφελήθηκαν του προγράμματος.

Εγκρίνοντας το παρόν ψήφισμα, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών όσον αφορά την προώθηση υγιεινών τροφίμων και υγιεινού τρόπου ζωής και τη διασφάλιση ασφαλούς, βιώσιμης, δίκαιης, κλιματικά υπεύθυνης και οικονομικά προσιτής παραγωγής τροφίμων.

Τι συμβαίνει στην χώρα μας
Στην χώρα μας το πρόγραμμα δεν τρέχει με στόχο την προώθηση των υγιεινών τροφίμων και υγιεινού τρόπου ζωής των μαθητών. Οι ηγεσίες του ΥπΑΑΤ περιορίζονται στην υπογραφή με έναν ανάδοχο του έργου που προσπαθεί να προμηθευτεί φτηνά προϊόντα (οπωροκηπευτικά και γαλακτομικά) συνήθως από άλλες χώρες της ΕΕ. Οπότε ούτε οι παραγωγοί οπωροκηπευτικών ούτε οι κτηνοτρόφοι - τυροκόμοι της χώρας μας έχουν κάποιο ουσιαστικό όφελος από το συγκεκριμένο πρόγραμμα. 

Επίσης μοιράζουν οι ανάδοχοι στα σχολεία σε κάποια κουτιά ένα δεκατιανό χωρίς οι μαθητές να έχουν κάποια ενημέρωση για τον τρόπο παραγωγής αυτών των τροφίμων. Θα μπορούσε το πρόγραμμα να γινόταν σε επίπεδο Περιφέρειας και να αναλάμβαναν να το εφαρμόσουν οι τοπικές αγορές με την βοήθεια συνεταιρισμών ή και μεμονωμένων παραγωγών. Δεν υπάρχει καλύτερο για έναν μαθητή σχολείου να γνωρίσει από κοντά τον παραγωγού του τροφίμου που θα καταναλώσει. 

Το παράδειγμα της Ισπανίας που μηδένισε το ΦΠΑ σε μια σειρά τροφίμων αποφάσισε να ακολουθήσει και η Κύπρος. Την ίδια στιγμή στην χώρα μας φτιάχνουν «καλάθια» τα οποία δημιουργούν προβλήματα μόνο στους παραγωγούς. 

Συγκεκριμένα το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου εξέδωσε την εξής ανακοίνωση:

«Το Υπουργικό Συμβούλιο, σε Συνεδρία, στις 2/5/2023, έχει εγκρίνει Διάταγμα για τροποποίηση της νομοθεσίας για ΦΠΑ, ώστε να επιβάλλεται μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ στις παραδόσεις ψωμιού, γάλακτος, αυγών, παιδικών τροφών και παιδικών πάνων, όπως και στα προϊόντα για τη γυναικεία υγιεινή προστασία και στις πάνες ενηλίκων. 

Τα μέτρα αυτά είναι προσωρινού χαρακτήρα, και θα ισχύουν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διατάγματος μέχρι 31 Οκτωβρίου, 2023.

Σκοπός των μέτρων είναι η ανακούφιση των νοικοκυριών στην αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών σε βασικά προϊόντα που οφείλονται σε εξωτερικούς παράγοντες λόγω των αυξήσεων που έχουν επέλθει διεθνώς και των συνεχών κρίσεων που ταλανίζουν τις οικονομίες και επηρεάζουν αρνητικά τις εφοδιαστικές αλυσίδες. 

Το δημοσιονομικό κόστος για την εφαρμογή των εν λόγω μέτρων αναμένεται να ανέλθει περίπου σε 11 εκατ. ευρώ».

Ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Μάκης Κεραυνός, από την πλευρά του τόνισε ότι το εν λόγω μέτρο θα έχει διάρκεια μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, ενώ πρόσθεσε ότι εξετάζονται και άλλα προϊόντα στα οποία ενδέχεται να μειωθεί ο ΦΠΑ.

Στις 22/3/2023 δημοσιεύθηκε η τεχνική αναφορά του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλι που κυκλοφορεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  

Όπως αναφέρει η Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), μετά από συντονισμό, σε επίπεδο ΕΕ, 15 κράτη μέλη της, καθώς και η Ελβετία και η Νορβηγία, πήραν δείγματα από 320 παρτίδες εισαγόμενου μελιού, προερχόμενες από 20 χώρες, τα οποία εν συνεχεία αναλύθηκαν στο JRC με διάφορες μεθόδους (EA/LC-IRMS, HPAEC-PAD, 1H-NMR) για την παρουσία εξωγενών σακχάρων.

Περίπου τα μισά δείγματα (147 από 320, ποσοστό 46%) ήταν ύποπτα για μη συμμόρφωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2001/110/ΕΚ για το μέλι της ΕΕ.

Το ποσοστό αυτό ήταν πολύ υψηλό σε σύγκριση με τα ευρήματα από την προηγούμενη αντίστοιχη δράση της ΕΕ το 2015-17, όπου μόνο το 14% των δειγμάτων που αναλύθηκαν βρέθηκε ύποπτο. 

Οι συντάκτες της τεχνικής αναφοράς αποδίδουν την αύξηση αυτή στη χρήση νέων αναλυτικών μεθόδων με βελτιωμένη ικανότητα ανίχνευσης, κάτι απόλυτα αναγκαίο αφού η νοθεία του μελιού έχει εξελιχθεί σε επιστήμη με στόχο να ξεγελάει και τις πιο προηγμένες μεθόδους όπως την τεχνολογία πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (ΝΜR). 

Μεταξύ νοθευτών κι εργαστηρίων υπάρχει μια κούρσα …εξοπλισμών και θυμηθείτε το αυτό την επόμενη φορά που θα δείτε άρθρα στο διαδίκτυο για το πώς ξεχωρίζουμε το νοθευμένο μέλι. Δεν το ξεχωρίζουμε ρίχνοντάς το σε νερό, καίγοντάς το και άλλα τέτοια ευφάνταστα κόλπα.

Ας σταθούμε όμως λίγο στο γιατί συμβαίνει αυτό: Γιατί το μέλι είναι μέσα στα έξι πιο νοθευμένα τρόφιμα παγκοσμίως; 

Επειδή το μέλι έχει μεγάλη ζήτηση. Επειδή το έχουν σε μεγάλη εκτίμηση οι καταναλωτές για τις υπέροχες οργανοληπτικές του ιδιότητες και για τις σπουδαίες βιολογικές του δράσεις που προάγουν την υγεία. Επειδή και μόνο η φράση «με μέλι» σε μια συσκευασία αυξάνει τις πωλήσεις….

Για αυτό και η νοθεία του μελιού δεν αποτελεί απλά μια οικονομική απάτη αλλά θέτει σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών που, αντί μιας υπερτροφής με πολλαπλά οφέλη για τον οργανισμό τους, θα φάνε ένα μίγμα σιροπιών με χρωστικές και άλλα πρόσθετα που -ακόμα κι αν δεν αποδειχθεί επικίνδυνο για την υγεία- σίγουρα δεν προσφέρει αυτά που περιμένει από το μέλι ο καταναλωτής.

Ας επιστρέψουμε για λίγο στην τεχνική αναφορά του JRC.
Οι περισσότερες ύποπτες παρτίδες προερχόταν από την Κίνα (66 από τις 89, ποσοστό 74%). Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας μελιού (είναι μέλι;) παγκόσμια, με 329.000 μετρικούς τόνους το 2021 και η Ευρώπη εισάγει από εκεί, με τιμή 1,4 € το κιλό, σχεδόν το 40% του συνόλου του εισαγόμενου μελιού που κυκλοφορεί στην ΕΕ. Ωστόσο δε θα βρει ποτέ κανείς στο ράφι κάποιο βάζο με μέλι Κίνας, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλες τις χώρες της ΕΕ. 

Η περίφημη Οδηγίας 2001/110/ΕΚ για το μέλι της ΕΕ δεν επιβάλλει την αναγραφή της χώρας ή των χωρών προέλευσης και αρκείται στην επισήμανση «μίγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ». Οπότε ο καταναλωτής είναι βέβαιος ότι το μέλι (;;) που αγοράζει προέρχεται από τον πλανήτη Γη κι όχι από εκείνον τον Γαλαξία πολύ-πολύ μακριά….

Η Κίνα όμως δεν πουλάει το μέλι (;) της μόνο απευθείας. Μπορεί να μπει στην ΕΕ π.χ. στην Βουλγαρία ως μέλι Βιετνάμ ή Ουκρανίας ή Τουρκίας (14 από τις 15 παρτίδες ύποπτες, ποσοστό 93%!) να αναμιχθεί με λίγο ντόπιο μέλι και να κυκλοφορήσει ως «μίγμα μελιών ΕΕ κι εκτός ΕΕ» σε κάμποσες άλλες ευρωπαϊκές χώρες.  

Η Ομοσπονδία μας έχει προτείνει σειρά μέτρων κατά των ελληνοποιήσεων εισαγόμενων μελιών στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συνεργάζεται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με την Ένωση Ευρωπαίων Επαγγελματιών Μελισσοκόμων (EPBA), αναπτύσσοντας κοινές δράσεις, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν οδηγηθούμε οι μελισσοκόμοι της Ευρώπης να εγκαταλείψουμε τη μελισσοκομία ως επάγγελμα. Προτάσεις έχουμε και διάθεση να αγωνιστούμε.

Όμως το βασικό ερώτημα που θέλουμε να απαντήσουμε εδώ είναι το πως μπορεί να προστατευτεί ο Έλληνας καταναλωτής:

1) Αναζητείστε ελληνικό μέλι είτε από παραγωγό είτε από μελισσοκομικό συνεταιρισμό είτε από Έλληνες τυποποιητές που στην ετικέτα τους αναγράφει ότι είναι ελληνικό μέλι. Η Ομοσπονδία μας έχει καταφέρει να είναι υποχρεωτική η αναγραφή της χώρας ή των χωρών προέλευσης στην ετικέτα του μελιού που συσκευάζεται στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει για ελάχιστες άλλες χώρες –μέλη της ΕΕ κι είναι πανευρωπαϊκό αίτημα των μελισσοκόμων να αλλάξει η οδηγία ώστε ο καταναλωτής να ξέρει τι αγοράζει.

2) Να είστε πολύ επιφυλακτικοί με τα πολύ φθηνά μέλια που θα βρείτε στο ράφι.

3) Μην αγοράζετε μέλι από πλανόδιους «μελισσοκόμους» που έρχονται από …μακριά. Ζητείστε τους την άδεια πλανόδιου εμπορίου και το μελισσοκομικό τους βιβλιάριο και ρωτήστε γιατί δεν υπάρχει νόμιμη ετικέτα με τα στοιχεία τους επάνω.

4) Δοκιμάστε αμιγή ελληνικά μέλια. Το πεύκο, το έλατο, η καστανιά, το θυμάρι, η πορτοκαλιά, η βελανιδιά και πολλά ακόμη, έχουν γεύσεις και αρώματα χαρακτηριστικά που ξεχωρίζουν και δεν αντιγράφονται.

5) Επιλέγοντας ελληνικό μέλι επιλέγουμε ένα ποιοτικά άριστο, ασφαλές και υγιεινό μέλι, στηρίζοντας παράλληλα την ελληνική μελισσοκομία, τους μελισσοκόμους και τις μέλισσές μας, που, με τη σειρά τους, στηρίζουν την ελληνική γεωργία και τη βιοποικιλότητα της χώρας μας.

Η μικροβιακή αντοχή στην κτηνοτροφία - η ικανότητα των μικροοργανισμών να αντιστέκονται στις αντιμικροβιακές θεραπείες, ιδιαίτερα στα αντιβιοτικά - θα μπορεί να αντιμετωπιστεί με δράσεις μέσα από την ΚΑΠ. 

Αυτό αναφέρει η Κομισιόν και φέρνει σαν παράδειγμα την Ισπανία και Εσθονία, που συμπεριέλαβαν γερά μέτρα ενίσχυσης των κτηνοτρόφων για την μείωση χρήσης αντιβιοτικών στο ζωικό κεφάλαιο με στόχο την μείωση της μικροβιακής αντοχής.

Η στρατηγική Farm to Fork ορίζει τον στόχο να μειωθούν κατά 50% οι συνολικές πωλήσεις αντιμικροβιακών ουσιών στην ΕΕ για εκτρεφόμενα ζώα και στην υδατοκαλλιέργεια έως το 2030, με την οικονομική στήριξη της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Η Επιτροπή ενέκρινε δέσμη και περαιτέρω δράσεις για την ενίσχυση της καταπολέμησης της μικροβιακής αντοχής.

Όπως υποστηρίζει η Κομισιόν, είναι αποδεδειγμένο ότι η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών σε εκτρεφόμενα ζώα οδηγεί άμεσα σε αυξημένη αντιμικροβιακή αντοχή στον άνθρωπο. Όπως τονίζει η καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής πρέπει να ηγηθεί σε όλα τα μέτωπα, και η ΚΑΠ συμπληρώνει τις πολιτικές και τις οικονομικές δράσεις που διεξάγονται σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο.

Η στήριξη που χορηγείται στη βιολογική γεωργία συμβάλλει επίσης στην καλύτερη καλή διαβίωση των ζώων. Μειώνει επίσης τη χρήση αντιμικροβιακών, καθώς οι απαιτήσεις για χρήση αντιβιοτικών για ζώα που εκτρέφονται βιολογικά είναι πολύ πιο αυστηρές από ό,τι για τα ζώα με συμβατικές μεθόδους εκτροφής.

Για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο 2023-2027, σχεδόν όλες οι χώρες της ΕΕ συμπεριέλαβαν μέτρα για ειδική στήριξη για υψηλότερα επίπεδα καλής μεταχείρισης των ζώων και για την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ.

Η Εσθονία προγραμμάτισε μια παρέμβαση για να υποστηρίξει τη συνεργασία μεταξύ κτηνοτρόφων με σκοπό την ανάπτυξη προγραμμάτων ελέγχου ή και εκρίζωσης για ασθένειες των ζώων με οικονομικό αντίκτυπο, όπως η λοιμώδης ρινοτραχειίτιδα και η ιογενής διάρροια των βοοειδών. Συνολικά έχει προγραμματιστεί για αυτό η κοινοτική στήριξη 6 εκατομμυρίων ευρώ.

Η Ιταλία παρέχει υποστήριξη στο πλαίσιο ενός οικολογικού συστήματος για τη μικροβιακή αντοχή και την καλή διαβίωση των ζώων (1,8 δισεκατομμύρια ευρώ άμεσες πληρωμές της ΕΕ). Για να λάβουν στήριξη, οι αγρότες πρέπει να εφαρμόσουν πρακτικές που στοχεύουν στη μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών ουσιών και στην προώθηση της φιλικής προς την ευημερία διαχείρισης του κοπαδιού. 

Συνολικά, 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ από τη χρηματοδότηση της ΕΕ προορίζονται για τη στήριξη δράσεων στο πλαίσιο των eco-schemes και των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης. Συνολικά, αυτή η στήριξη στοχεύει να φθάσει το 23% των κτηνοτροφικών μονάδων της ΕΕ. 

Το ερώτημα είναι θα φτάσει το συγκεκριμένο πακέτο στήριξης και στους Έλληνες κτηνοτρόφους ή θα μείνουν ανενεργά αυτά τα προγράμματα στην χώρα μας; Θυμίζουμε το πρόγραμμα ευζωίας στην προηγούμενη ΚΑΠ δεν κατάφερε να «τρέξει».

Σε κίνηση διαμαρτυρίας προχώρησαν την Πέμπτη (20/4/2023) οι εργαζόμενοι στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Πτηνοτρόφων Μεγάρων (Agrosyn), εκφράζοντας τον προβληματισμό τους για τη μη έκδοση άδειας λειτουργίας τού νέου εργοστασίου ζωοτροφών και τον κίνδυνο να χαθεί το ύψος της επένδυσης του Αναπτυξιακού Νόμου.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Παπαγιάννης, Διευθυντής στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Πτηνοτρόφων Μεγάρων, «το έτος 1986 σε μια έκταση 65 στρεμμάτων ανεργέθηκε μια βιομηχανική μονάδα συσκευασίας και επεξεργασίας αυγών για τα μέλη του συνεταιρισμού μας. Το 1992 μας χορηγήθηκε άδεια λειτουργίας κέντρου ωοσκοπήσεως και συσκευασίας αυγών, καθυστερημένα παρόλο που το ωοσκοπικό μηχάνημα λειτουργούσε εξαρχής ήτοι από αρχές του έτους 1989. Στα παραχωρητήρια υπήρχε όρος ότι υπό την προϋπόθεση της  έγκαιρης (μέσα σε 3ετία ή σε χρονικό διάστημα μετά από παράταση) κατασκευής και λειτουργίας του εργοστασίου, οι εκτάσεις θα περιέρχονταν στην κυριότητα του Συνεταιρισμού.

Το κέντρο ωοσκόπησης και συσκευασίας αυγών εξακολουθεί από τότε μέχρι και σήμερα να λειτουργεί ανελλιπώς, η δε αυτή δραστηριότητα του Συνεταιρισμού περιλαμβάνεται στην ευρύτερη δραστηριότητα επεξεργασίας αυγών. Τονίζεται ότι ο Συνεταιρισμός είναι μια υγιής επιχείρηση που δεν έχει οφειλές. Το τίμημα των παραχωρήσεων εξοφλήθηκε ολοσχερώς με τις πράξεις παραχώρησης. Όλα τα δάνεια που λάβαμε για την κατασκευή του εργοστασίου έχουν εξοφληθεί για την κατασκευή του εργοστασίου (περίπου 2.000.000 ευρώ).

Σε αυτό τον χώρο και σε ένα ήδη υπάρχων κτίριο θέλουμε να ιδρύσουμε μια μονάδα επεξεργασίας ζωοτροφών. Έχουμε ενταχθεί οριστικά στον Αναπτυξιακό νόμο για επένδυση στις παραχωρηθείσες εκτάσεις ύψους 1.000.000 ευρώ για κατασκευή εργοστασίου φυραματοποιίας και ζωοτροφών. Μάλιστα είχαμε και καλή μοριοδότηση. Ήδη έχουμε ξεκινήσει να τοποθετούμε τα μηχανήματα και έχουμε προκαταβάλει το 30% της επένδυσης δηλαδή 300.000 ευρώ.

Η Περιφέρεια όμως δεν δίνει τις σχετικές άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας για να προχωρήσει η επένδυση. Απορρίπτει την αίτησή μας για άδεια εγκατάστασης του νέου εργοστασίου.

Έχουμε καταθέσει όλα τα παραπάνω που αποδεικνύονται μαζί με έγγραφα και μαρτυρικές καταθέσεις στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ήδη από το καλοκαίρι του 2021 αλλά και στη Διεύθυνση ακίνητης περιουσίας με αριθμό πρωτοκόλλου 3525/374550/24.12.2021

Ζητούμε να δοθεί μία λύση σε ενδεχόμενη ανάκληση των παραχωρητηρίων, καθώς θεωρούμε ότι ο συνεταιρισμός εκπλήρωσε τον σκοπό του διότι το εργοστάσιο λειτούργησε, και σήμερα εξακολουθεί να λειτουργεί το τμήμα ωοσκόπησης και συσκευασίας αυγών το οποίο είχε επισκεφθεί, τον Ιανουάριο του 2018, ο σημερινός Πρωθυπουργός. Ενδεχόμενη ανάκληση των παραχωρητηρίων θα σήμαινε ολοκληρωτική καταστροφή για τον Συνεταιρισμό αλλά και μεγάλο πλήγμα στην παραγωγή της περιοχής, τη στιγμή μάλιστα που ετοιμάζεται μεγάλη επένδυση που θα εξασφαλίσει οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή αλλά και νέες θέσεις εργασίας. 

Έχουμε κάνει πρόσφατα συνάντηση στο ΥπΑΑΤ με τον υπουργό κ. Γεωργαντά, ο οποίος είχε υποσχεθεί ότι θα αναλάμβανε πρωτοβουλία να λύσει το πρόβλημα. Όμως μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάτι και υπάρχει κίνδυνος να  χαθεί το ύψος της επένδυσης και να απενταχθεί από τον Αναπτυξιακό Νόμο, πράγμα που θα σήμαινε ολοκληρωτική καταστροφή για τον Συνεταιρισμό».

Με τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή, επιλύεται το πρόβλημα της αδειοδότησης των υφιστάμενων πτηνοτροφικών μονάδων της χώρας και πλέον θα εντάσσονται σε προγράμματα χρηματοδότησης.

Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο, που ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής, στις 11/4/2023, περιλαμβάνεται το άρθρο 9 της τροπολογίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο οποίο προβλέπεται ότι: 

«Οι πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις εντατικής εκτροφής, οι οποίες αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο ότι ευρίσκοντο σε λειτουργία κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4056/2012 (Α’52), έχοντας αποστάσεις μικρότερες των ελαχίστων των πινάκων 1 και 2 του Παραρτήματος του άρθρου 20 του ως άνω νόμου, μπορούν να ανανεώνουν, να μεταβιβάζουν ή να τροποποιούν την έγκριση ή γνωστοποίηση λειτουργίας (…) υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) η πτηνοτροψική εγκατάσταση λειτουργεί συνεχώς,
β) οι κτηριακές εγκαταστάσεις είναι νομίμως υφιστάμενες ή έχουν υπαχθεί στις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί αυθαίρετης δόμησης,
γ) ο φορέας λειτουργίας της πτηνοτροψικής εγκατάστασης είναι εγγεγραμμένος στο Εθνικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Εμπορικών Εκμεταλλεύσεων Πουλερικών ... ».

Η συγκεκριμένη τροπολογία, συμβάλει ουσιαστικά στην στήριξη και εξασφάλιση της συνέχισης των δραστηριοτήτων των πτηνοτροφικών μονάδων της Επικράτειας, δεδομένου ότι η πτηνοτροφία στην Ελλάδα αποτελεί τον πλέον δυναμικό κλάδο της αγροτοβιομηχανίας, δήλωσε ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Σίμος Κεδίκογλου. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥπΑΑΤ, ο ετήσιος τζίρος των μεταποιητικών επιχειρήσεων του κλάδου ανέρχεται σε 1,2 δισ. ευρώ, αποδίδοντας τεράστια έσοδα στην Ελληνική οικονομία, ενώ παράλληλα απασχολεί περί τους 5.000 εργαζόμενους.