Με το νόμο του ΥπΑΑΤ για τις Διεπαγγελματικές οργανώσεις (Νόμος 5184/2025) και συγκεκριμένα με τα άρθρα 31 - 33 ενεργοποιείται στην χώρα μας το σύστημα μέτρησης συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου.

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων χρησιμοποιεί το σύστημα καταγραφής άμεσων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στη γεωργία (κατηγορίας 1) που αναπτύχθηκε κατά την υλοποίηση του έργου με τον τίτλο «LIFE ClimaMED».

Το σύστημα αποτελείται από:

α) Συσκευές μέτρησης που μετρούν επί τόπου και σε πραγματικό χρόνο τις συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και υποξειδίου του αζώτου (εφεξής αερίων του θερμοκηπίου) στην ατμόσφαιρα πάνω από μια γεωργική έκταση στην οποία εγκαθίστανται, και

β) ένα επιχειρησιακό κέντρο, αποτελούμενο από υλικό (hardware) και λογισμικό (software), στο οποίο αυτόματα προωθούνται οι μετρήσεις των συσκευών και γίνεται η εκτίμηση της ποσότητας των αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμφθηκαν από την έκταση αυτή. Για την εκτίμηση αυτή λαμβάνονται υπόψη το οργανικό περιεχόμενο του εδάφους και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα λόγω της διαπνοής, ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας.

Το επιχειρησιακό κέντρο εγκαθίσταται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Κλιματικής Αλλαγής), έως την 31η Δεκεμβρίου 2029.

Μέτρηση και μεταφορά δεδομένων

Οι συσκευές μέτρησης συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου εγκαθίστανται σε κατάλληλο σημείο για τη μέτρηση της συγκέντρωσης αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα πάνω από τη συγκεκριμένη γεωργική έκταση.

Ο διαχειριστής (Διεύθυνση ΥπΑΑΤ) του συστήματος καταγραφής άμεσων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έχει πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα που καταγράφονται στο σύστημα.

Τα πρόσωπα που εγκαθιστούν συσκευές μέτρησης έχουν πρόσβαση μόνο στα δεδομένα που αφορούν στη γεωργική έκταση που παρακολουθείται από τη συσκευή που εγκατέστησαν.

Τα αποτελέσματα του συστήματος καταγραφής άμεσων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μετά από την παρέλευση ενός (1) έτους λειτουργίας και στη συνέχεια για κάθε έτος, διαβιβάζονται στην Eπιστημονική Eπιτροπή Kλιματικής Aλλαγής (Ε.Ε.Κ.Α.), με σκοπό την αξιολόγησή τους και τη διερεύνηση της αξιοποίησης του συστήματος για τη βελτίωση της επιστημονικής τεκμηρίωσης των προτεινόμενων πολιτικών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα καθοριστεί η διαδικασία, οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εγκατάσταση των συσκευών καταγραφής άμεσων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε καθορισμένη γεωργική έκταση.

Σύμφωνα με την Κομισιόν οι ετήσιες απογραφές εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αποτελούν ένα απαραίτητο εργαλείο στη χάραξη της αγροτικής πολιτικής και συνεισφέρουν στη διαδικασία παρακολούθησης των μέτρων που σχετίζονται με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα στον κλάδο της γεωργίας. Μέχρι το 2040, ο γεωργικός τομέας της ΕΕ θα πρέπει να είναι σε θέση να μειώσει τις εκπομπές κατά τουλάχιστον 30% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2015.

Απαγόρευση καύσης σε όλες τις περιοχές της επικράτειας αποφασίστηκε κατά την έκτακτη σύσκεψη, που συγκάλεσε ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, λόγω του αυξημένου αριθμού πυρκαγιών που παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες.

Μόνο χθες Τρίτη (11/3) εκδηλώθηκαν πάνω από 70 πυρκαγιές σε όλη τη χώρα με κύριο αίτιο την καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών.

Η απαγόρευση καύσης- καθώς και οι ανάλογες ποινές σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διατάξεις- ήδη είναι σε ισχύ.

Το μέτρο θα διαρκέσει μέχρι την επόμενη Τρίτη λόγω των επικίνδυνων μετεωρολογικών συνθηκών (υψηλές θερμοκρασίες και πολύ ισχυροί, ενδεχομένως και θυελλώδεις άνεμοι) που θα επικρατήσουν για την παραπάνω χρονική περίοδο.

Στην συντονιστική σύσκεψη συμμετείχαν ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελος Τουρνάς, εκπρόσωποι της ηγεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος, της ΕΛΑΣ και των Ενόπλων Δυνάμεων, ο Γενικός Διευθυντής Δασών του ΥΠΕΝ, Ευάγγελος Γκουντούφας, Περιφερειάρχες/ Αντιπεριφερειάρχες, καθώς και εκπρόσωποι της Πολιτικής Προστασίας.

Σε περίπτωση ανίχνευσης καπνού ή φωτιάς, οι πολίτες καλούνται να ενημερώσουν άμεσα την Πυροσβεστική Υπηρεσία, καλώντας τον αριθμό 199 ή τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112.

Για την τήρηση της απαγόρευσης, θα πραγματοποιούνται εκτεταμένοι έλεγχοι και περιπολίες από:

• Την Πυροσβεστική Υπηρεσία
• Την Ελληνική Αστυνομία
• Εθελοντικές ομάδες πυροπροστασίας

Όσοι παραβιάσουν την απαγόρευση θα έρθουν αντιμέτωποι με τα προβλεπόμενα διοικητικά πρόστιμα.

Με βαθιά ανησυχία, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις MEDASSET, ΑΡΧΕΛΩΝ και WWF Ελλάς παρακολουθούν και παρεμβαίνουν στις αρμόδιες αρχές ώστε να σταματήσουν άμεσα οι οικοδομικές εργασίες στην προστατευόμενη νησίδα Μαραθωνήσι, ζώνη Α2 του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου (ΕΘΠΖ). Οι εργασίες που εξελίσσονται εδώ και μέρες περιλαμβάνουν κατάπλευση οχηματαγωγού σκάφους και εκφόρτωση μπουλντόζας, και οικοδομικών υλικών, κατασκευή εξέδρας στην προστατευόμενη παραλία ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta, την έναρξη οικοδομικών και αποψιλωτικών εργασιών, και το άναμμα φωτιάς.

Διερευνώντας την υπόθεση, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις διαπίστωσαν πως έχει από το 2022 εκδοθεί από την Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ) Ζακύνθου οικοδομική άδεια, η οποία αφορά στην ανέγερση κτισμάτων που δεν υφίστανται ήδη ως κτίσματα στην οικολογικά ευαίσθητη και νομικά προστατευόμενη περιοχή της νησίδας Μαραθωνήσι. Η άδεια αγνοεί παντελώς την πρόνοια του προεδρικού διατάγματος προστασίας του ΕΘΠΖ, το οποίο απαγορεύει την ανέγερση κτισμάτων στη συγκεκριμένη ζώνη, ενώ κατά την έκδοση της άδειας δεν προκύπτει ότι ζητήθηκε επισήμως γνωμοδότηση από τον ΟΦΥΠΕΚΑ.

Με κατεπείγουσα επιστολή τους προς την ΥΔΟΜ Ζακύνθου οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, τονίζουν πως οι υπό εξέλιξη εργασίες στο Μαραθωνήσι απειλούν με σοβαρότατη και άμεση υποβάθμιση την παραλία ωοτοκίας, μέσω της συμπίεσης της άμμου από τα βαριά μηχανήματα, αλλοίωση της γεωμορφολογικής σύνθεσης της παραλίας λόγω αναμενόμενης διάβρωσης από τις εκχερσώσεις, καταστροφή των αμμοθινών, και εν τέλει σοβαρή όχληση της ίδιας της διαδικασίας ωοτοκίας, η περίοδος της οποίας ξεκινάει την 1η Μαΐου.

Περιοχή υψίστης οικολογικής σημασίας

Η οικολογική αξία του Κόλπου Λαγανά Ζακύνθου (χερσαία και θαλάσσια περιοχή) είναι μεγάλη όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε διεθνές επίπεδο, καθώς μεταξύ άλλων αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο βιότοπο αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Βάσει επιστημονικών δεδομένων, η σημασία του Μαραθωνησιού είναι ακόμα σημαντικότερη καθώς στη διαδικασία ωοτοκίας προκύπτει συγκριτικά μεγάλος αριθμός αρσενικών ατόμων, γεγονός που εξασφαλίζει την ισορροπία του πληθυσμού. Ειδικότερα, η νησίδα Μαραθωνήσι, χαρακτηρίζεται από οικοσυστήματα θαμνώνων και δασικών εκτάσεων στο κεντρικό υπερυψωμένο τμήμα του ενώ στο βόρειο άκρο της νησίδας σχηματίζεται και αμμοθινικό οικοσύστημα, το οποίο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο βιολογικό κύκλο του προστατευόμενου είδους Caretta caretta. Για τον λόγο αυτό, με το προεδρικό διάταγμα, ο βιότοπος έχει χαρακτηριστεί ως Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου (Ε.Θ.Π.Ζ.), ενώ η νησίδα Μαραθωνήσι έχει χαρακτηριστεί ως Περιοχή Προστασίας της Φύσης. Επιπλέον σύμφωνα με τη σχετική Σύσταση της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης προτείνεται η λήψη αυστηρών μέτρων για την προστασία του βιοτόπου.

Άμεση δράση για να σταματήσει η καταστροφή

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν την άμεση ανάκληση της οικοδομικής άδειας, την αναστολή όλων των οικοδομικών εργασιών και την αποκατάσταση της όποιας συντελεσθείσας ζημιάς από τον υπεύθυνο φορέα των επεμβάσεων, υπό την πραγματική απειλή δημιουργίας τετελεσμένων με βαρύτατη και μη αναστρέψιμη επίπτωση στο Μαραθωνήσι. Πάγιο και διαρκές αίτημα των περιβαλλοντικών οργανώσεων είναι η ενίσχυση της προστασίας του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου και όλων των προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα.

Οι αρμόδιες αρχές καλούνται να αναλάβουν άμεσα δράση και να σταματήσουν την καταστροφή που συντελείται αυτή τη στιγμή από τις ανεξέλεγκτες επεμβάσεις στο Μαραθωνήσι. Η ανοχή σε τέτοιες ενέργειες θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου αλλά και το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών της χώρας. Το Μαραθωνήσι, ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια της θαλάσσιας χελώνας στη Μεσόγειο, δεν μπορεί να θυσιαστεί στο βωμό ιδιωτικών συμφερόντων.

Η Περιφέρεια ξεκίνησε νέα διαδικασία διαβούλευσης για τη διεύρυνση της λίστας των προϊόντων για πιστοποίηση προϊόντων ως Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ και ΠΓΕ) με την υποβολή φακέλων για 8 νέα προϊόντα.

Μετά την κατάθεση φακέλων για 12 προϊόντα τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, η Περιφέρεια με νέα προγραμματική σύμβαση με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και με επικεφαλής τον Καθηγητή κ. Σέρκο Χαρουτουνιάν, βρίσκεται σε διαδικασία διερεύνησης για την υποβολή φακέλων για 8 νέα προϊόντα τα οποία είναι τα εξής:

• Τόνος Αλοννήσου
• Βαμβάκι Θεσσαλίας
• Αγουρέλαιο Πτελεού
• Μαρκάτι (γιαούρτι)
• Χαλβάς Φαρσάλων
• Τσάι Ολύμπου
• Χυλοπίτες Θεσσαλίας
• Σκοπελίτικη τυρόπιτα

Παράλληλα άνοιξε εκ νέου τη διαδικασία διαβούλευσης με παραγωγικούς φορείς, ζητώντας να προσέλθουν με νέες προτάσεις προκειμένου να διευρυνθεί η λίστα των προϊόντων που θα αποκτήσουν τη συγκεκριμένη πιστοποίηση.

Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση με θέμα: «Πιστοποίηση Γεωγραφικής Προέλευσης Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων (ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ): Διαδικασία, Οφέλη, Υποχρεώσεις και Προοπτικές», στην αίθουσα του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας.

Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας, τόνισε τη σημασία αυτής της στρατηγικής επιλογής για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «η προστιθέμενη αξία των προϊόντων που θα αποκτήσουν την ονομασία προέλευσης αντιστοιχεί στον ΕΝΦΙΑ ολόκληρης της Θεσσαλίας». Υπενθύμισε ότι ανάλογη προσπάθεια είχε γίνει το 2007, κατά τη διάρκεια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, για την κατοχύρωση του κατσικιού Ελασσόνας και του φιρικιού Πηλίου ως ΠΟΠ. Παράλληλα, κάλεσε τους παραγωγούς να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία, θέτοντας ως στόχο την ένταξη τουλάχιστον 25 προϊόντων στη λίστα των ΠΟΠ μέσα στην επόμενη πενταετία.

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Σέρκος Α. Χαρουτουνιάν, Αντιπρόεδρος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του FAO (Food and Agriculture Organization) και πρώην Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Ο κ. Χαρουτουνιάν παρουσίασε αναλυτικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των αγροτικών προϊόντων που δύνανται να αποκτήσουν την ένδειξη ΠΟΠ, τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης των φακέλων και τα πλεονεκτήματα της πιστοποίησης ΠΟΠ για τους παραγωγούς και την αγορά.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικού Τομέα, Δημήτρης Τσέτσιλας, υπογράμμισε ότι η διαδικασία πιστοποίησης ενός προϊόντος ως ΠΟΠ είναι απαιτητική και χρονοβόρα , καθώς περιλαμβάνει αυστηρούς ελέγχους και τήρηση συγκεκριμένων προδιαγραφών. Ωστόσο, σημείωσε ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας θα παρέχουν ουσιαστική στήριξη στους παραγωγούς καθ’όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Από την πλευρά του και ο Γενικός διευθυντής της ΔΑΟΚ, Δημήτρης Σταυρίδης, σημείωσε ότι με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη κ. Κουρέτα έχει δημιουργηθεί και νέο τμήμα στη Διεύθυνση, το οποίο θα ασχολείται με τα ζητήματα αυτά και θα παρέχει πληροφορίες και ενημέρωση σε όλους τους ενδιαφερόμενους.

ΥπΑΑΤ: Ενστάσεις σε εθνικό επίπεδο

Στο μεταξύ ενστάσεις για Προϊόντα ΠΟΠ - ΠΓΕ - ΕΠΙΠ σε Εθνικό Επίπεδο ανακοίνωσε το ΥπΑΑΤ. Οι ενστάσεις αφορούν:

«Γαρίδα Αμβρακικού / Garida Amvrakikou / Γάμπαρη Αμβρακικού / Gampari Amvrakikou» (ΠΓΕ) - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 25/04/2025)

«Σαρδέλα Amvrakikou / Sardela Amvrakikou» (ΠΓΕ) - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 25/04/2025)

«Λαδοτύρι Μυτιλήνης (LADOTYRI MYTILINIS)» ΠΟΠ - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 22/04/2025)

«Κασέρι (KASSERI)» ΠΟΠ - (ημερομηνία υποβολής ενστάσεων έως και την 22/04/2025)

Αλλαγές στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων στην ΕΕ υπόσχεται ο «οδικός χάρτης» που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Κομισιόν μιλά τώρα για διαμόρφωση κόστους και των περιθωρίων κέρδους στις τιμές από το χωράφι στο ράφι

Όπως παραδέχεται η Επιτροπή το χαμηλό εισόδημα και η μείωση της κερδοφορίας επιβαρύνει περαιτέρω την ανθεκτικότητα του αγροτοκτηνοτροφικού κλάδου.

Η Επιτροπή έχει στόχο να βελτιώσει το εισόδημα των παραγωγών και να αυξήσει τους ελέγχους στις εισαγωγές

Οι αγρότες πρέπει να έχουν καλύτερα έσοδα από την πώληση των προϊόντων τους, που θα τους δίνουν τη δυνατότητα να κάνουν τις απαραίτητες επενδύσεις για να καταστήσουν τις εκμεταλλεύσεις τους πιο ανθεκτικές. Προϋπόθεση για αυτό είναι να διορθωθούν οι τρέχουσες ανισορροπίες στην τροφική αλυσίδα.

Η μεταποίηση πρέπει να βάλει το χέρι στην τσέπη

Έχουν ήδη γίνει τα πρώτα βήματα για την εξισορρόπηση των θέσεων και τη διευκόλυνση της ορθής επιβολής των κανόνων για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Οι στοχευμένες τροποποιήσεις στον κανονισμό για την κοινή οργάνωση αγοράς (ΚΟΑ) και οι αυστηρότεροι κανόνες για τη διασυνοριακή επιβολή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (UTP) αναμένεται να προσφέρουν μεγαλύτερη διαφάνεια και να διευκολύνουν τη συνεργασία μεταξύ των αγροτών, με στόχο πιο δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς.

Στο επόμενο βήμα ο οδικός χάρτης αναφέρει ότι οι «αθέμιτες εμπορικές πρακτικές» θα διερευνηθούν περαιτέρω, μαζί με ανάλυση των εθνικών κανονισμών, σχετικά με την πώληση κάτω του κόστους παραγωγής, η οποία θα ενημερώσει το έργο της Επιτροπής για την αναθεώρηση των κανόνων αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Ένα ακόμη βασικό στοιχείο για την τόνωση της «δικαιοσύνης» στις τιμές τροφίμων είναι η διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο διαμόρφωσης και κατανομής του κόστους και των περιθωρίων κέρδους στην τροφική αλυσίδα.

Η Επιτροπή θα ενισχύσει περαιτέρω τη διαφάνεια κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας, μέσω του νέου Παρατηρητηρίου Αγροδιατροφικής Αλυσίδας (AFCO). Αυτό θα καταρτίσει και θα δημοσιεύσει δείκτες που σχετίζονται με τη διαμόρφωση των τιμών στην τροφική αλυσίδα.

Παράλληλα Επιτροπή θα θεσπίσει µια αρχή σύµφωνα µε την οποία τα πιο επικίνδυνα φυτοφάρµακα που απαγορεύονται στην ΕΕ για λόγους υγείας και περιβάλλοντος δεν επιτρέπεται να επιστρέφουν στην ΕΕ µέσω εισαγόµενων προϊόντων.

Για να προχωρήσει σε αυτό, η Επιτροπή θα ξεκινήσει το 2025 την εκτίµηση επιπτώσεων που θα εξετάσει τις επιπτώσεις στην ανταγωνιστική θέση της ΕΕ και τις διεθνείς επιπτώσεις και, εάν χρειάζεται, θα προτείνει τροποποιήσεις στο ισχύον νοµικό πλαίσιο.

Το ερώτημα δεν είναι αν στην επόμενη ΚΑΠ θα έχουν ενισχύσεις όσοι αγρότες και κτηνοτρόφοι θα παράγουν αλλά πόσοι θα είναι αυτοί που θα καταφέρουν να συνεχίσουν να παράγουν.

Μετά το 2027 ξεκινά η νέα ΚΑΠ, η οποία θα εισάγει τη λεγόμενη «γαλάζια συμφωνία» μετά την «πράσινη» το λεγόμενο «blue deal» που θα διαδεχτεί το «green deal».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλαδή θα εισάγει στην επόμενη ΚΑΠ πρακτικές για εξοικονόμηση νερού και όχι κατασπατάλησή του και όποιος δεν τις ακολουθεί θα έχει ποινές.

Η «γαλάζια συμφωνία» (blue deal) που ψηφίστηκε από το ευρωκοινοβούλιο και θα ισχύσει από το 2027 με την επόμενη ΚΑΠ κινδυνεύει να οδηγήσει σε προβλήματα τις περιοχές της χώρας που έχουν υδατικό έλλειμμα (και αυτές είναι πολλές).

Βλέπουμε στην ΕΕ συνεχίζουν τις πολιτικές που οδηγούν σε αύξηση του κόστους στην αγροτική παραγωγή και παράλληλη μείωση των επιδοτήσεων λόγω φιλοπεριβαλλοντικών ποινών, που βέβαια δεν φέρουν ευθύνη οι αγρότες αλλά η έλλειψη κρατικού σχεδιασμού. Το 2027 είναι πολύ κοντά και είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ.

Η χώρα μας για ακόμη μια φορά θα βρεθεί απροετοίμαστη για τη νέα προγραμματική περίοδο μιας και τα έργα εκσυγχρονισμού και κατασκευής αρδευτικών δικτύων είναι ακόμη σε επίπεδο σχεδιασμού και δεν υπάρχει κάποια στρατηγική εξοικονόμηση ύδατος.

Στην Βουλή η Γαλάζια Συμφωνία

«Οι επιπτώσεις από την υλοποίηση του «Blue Deal» (Γαλάζιας Συμφωνίας) της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις επιδοτήσεις των αγροτών στο πλαίσιο της ΚΑΠ μετά το 2027» είναι το θέμα ερώτησης που κατέθεσε στη Βουλή ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, ζητώντας διευκρινήσεις από τον αρμόδιο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.

Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη: «Τα πρόσφατα δημοσιεύματα για τις επιπτώσεις που θα προκαλέσει η υλοποίηση του «Blue Deal» (Γαλάζιας Συμφωνίας) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με μείωση των επιδοτήσεων των αγροτών στο πλαίσιο της ΚΑΠ μετά το 2027, ειδικότερα σε εαρινές αρδευόμενες καλλιέργειες (βαμβάκι, καλαμπόκι, μηδική, βιομηχανική ντομάτα κ.ά.), έχουν προκαλέσει εύλογες ανησυχίες και μεγάλο προβληματισμό. Ιδίως μάλιστα, όταν το ενδεχόμενο αυτό εστιάζεται σε καλλιέργειες της πολύπαθης περιοχής της Θεσσαλίας, που αποτελούσε διαχρονικά τον βασικό πυλώνα της αγροτικής οικονομίας της χώρας μας και σήμερα οι παραγωγοί της βιώνουν με δραματικό τρόπο τις συνέπειες του Daniel, εξαιτίας της μεγάλης χρονοκαθυστέρησης ανταπόκρισης της Κυβέρνησης και των έωλων, κενών και εν πολλοίς ανεκπλήρωτων υποσχέσεων, που δόθηκαν από αυτήν προς στους Θεσσαλούς γεωργούς.

Την ίδια στιγμή, που και η περιβόητη έκθεση της ολλανδικής εταιρείας HVA International, με τίτλο «Water management in Thessaly, the wake of Storm Daniel”, για λογαριασμό της Κυβέρνησης το 2024, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, στερούμενη μιας στοιχειώδους τεχνικοοικονομικής τεκμηρίωσης και χωρίς να συνεκτιμά τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στην πεδιάδα της Θεσσαλίας, πέρα των άλλων, πρότεινε «την σταδιακή μετάβαση (σε χρονικό διάστημα έως 6 ετών) από καλλιέργειες χαμηλής αξίας και υψηλών απαιτήσεων σε νερό (π.χ. βαμβάκι) σε καλλιέργειες κηπευτικών και φρούτων, που απαιτούν (τις περισσότερες φορές) λιγότερο νερό και χώρο».

Επειδή η όποια ενωσιακή ή εθνική στρατηγική για την ορθή διαχείριση του νερού προς άρδευση των καλλιεργειών, στο πλαίσιο της εντεινόμενης κλιματικής κρίσης, θα πρέπει, πέρα από τις εδαφοκλιματικές συνθήκες μιας περιοχής, να συνεκτιμά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πρωτογενή της τομέα, ιδίως μάλιστα όταν αυτός έχει πληγεί από ακραία καιρικά φαινόμενα.
Επειδή η Κυβέρνηση, σε ότι αφορά στους αγρότες της Θεσσαλίας, έχει αποδείξει εμπράκτως την ανικανότητά της, να επιλύσει τα άμεσα προβλήματα επιβίωσής τους και να εκπονήσει και να υλοποιήσει ένα βιώσιμο σχέδιο για την ανάταξη του πρωτογενή τομέα της περιοχής.
Επειδή στα σχετικά δημοσιεύματα αναφέρεται ότι ο μόνος τρόπος για να συνεχίσουν να λαμβάνουν οι αγρότες τις επιδοτήσεις της ΚΑΠ μετά το 2027 για αρδευόμενες καλλιέργειες, είναι να κατατεθεί φάκελος στις αρμόδιες ενωσιακές αρχές μέχρι τον Ιούνιο, με δράσεις για τον αποχαρακτηρισμό των «κρίσιμων» αυτών περιοχών (εν προκειμένω της Θεσσαλίας) από περιοχές με υδατικό έλλειμμα.

Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός: Έχουν βάση τα σχετικά δημοσιεύματα για τις επιπτώσεις της υλοποίησης του «Blue Deal» (Γαλάζιας Συμφωνίας) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις επιδοτήσεις των αγροτών στο πλαίσιο της ΚΑΠ μετά το 2027, για τις εαρινές αρδευόμενες καλλιέργειες και εάν ναι, έχει ξεκινήσει η σύνταξη του απαραίτητου φακέλου για τον αποχαρακτηρισμό της Θεσσαλίας ως περιοχής με υδατικό έλλειμμα, προκειμένου να αποτραπούν οι περικοπές των επιδοτήσεων;

Στην Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τοποθετήθηκε ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σάκης Αρναούτογλου, κατά τη συζήτηση με τον Επίτροπο Γεωργίας, Christophe Hansen, για τις νέες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και τη διασυνοριακή επιβολή των κανόνων της ΕΕ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Ο κ. Αρναούτογλου τόνισε ότι οι Ευρωπαίοι αγρότες εξακολουθούν να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και ότι οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, αν και θετικές, δεν αρκούν για να αλλάξουν την κατάσταση. «Χωρίς δίκαιους όρους για τους Αγρότες, το τραπέζι της Ευρώπης μένει άδειο και κινδυνεύουμε να γίνουμε delivery άλλων Ηπείρων» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο Ευρωβουλευτής έθεσε τρία κρίσιμα ερωτήματα προς τον Επίτροπο Hansen:

• Πώς θα διασφαλιστούν δίκαιοι όροι για τους μικρομεσαίους αγρότες που πιέζονται από τις μεγάλες διατροφικές αλυσίδες;
• Πώς θα εφαρμοστούν οι κανόνες για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, ώστε να μην καταστρατηγούνται μέσω διασυνοριακών συναλλαγών;
• Πώς θα εξασφαλιστεί μια πιο δίκαιη κατανομή των κερδών στην αλυσίδα εφοδιασμού, ώστε οι αγρότες να λαμβάνουν το μερίδιο που τους αναλογεί;

«Το ερώτημα είναι: Θέλουμε μια Ευρώπη που παράγει ή μια Ευρώπη που εισάγει;» διερωτήθηκε ο κ. Αρναούτογλου.

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, υπογράμμισε, όπως του μετέφεραν αγρότες από την Κεντρική Μακεδονία, ότι «αν συνεχίσουμε έτσι, η Ευρώπη θα εισάγει και το ψωμί και το τυρί, ενώ οι αγρότες μας θα μείνουν με τις … τρύπες του κασεριού».

Από τις 11 Φεβρουαρίου θα ξεκινήσει η κατάθεση των αιτήσεων υποψηφίων για τα βιολογικά βραβεία της ΕΕ του 2025.

Ο διαφωνισμός περιλαμβάνει 7 βραβεία σε 6 διαφορετικές κατηγορίες. Συγκεκριμένα αφορά:

• Καλύτερο βιοκαλλιεργητή (άντρα και γυναίκα)
• Καλύτερη βιολογική περιοχή
• Καλύτερη οργανική πόλη
• Καλύτερη ΜΜΕ επεξεργασίας βιολογικών τροφίμων
• Καλύτερο λιανοπωλητή βιολογικών τροφίμων
• Καλύτερο βιολογικό εστιατόριο

Οι αιτήσεις των υποψηφίων θα ολοκληρωθούν στις 27 Απριλίου 2025.

Η αξιολόγηση των βραβείων θα γίνει τον Ιούνιο και η τελετή απονομής στις 23 Σεπτεμβρίου 2025.

Για περισσότερες πληροφορίες (εδώ)

Επίσης ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ, Christophe Hansen, θα επισκεφθεί την Ιαπωνία, στις 8-13 Ιουνίου 2025, συνοδευόμενος από επιχειρηματική αντιπροσωπεία ανώτερων εκπροσώπων από τον τομέα των αγροδιατροφών της ΕΕ.

Σκοπός αυτής της επίσκεψης είναι να διευκολύνει τις εξαγωγές ευρωπαϊκών γεωργικών τροφίμων και ποτών στην Ιαπωνία και να επεκτείνει την παρουσία τους στην αγορά αυτή.

Η Επιτροπή καλεί ιδίως τους ενδιαφερόμενους εκπροσώπους των ακόλουθων τομέων που θέλουν να συμμετάσχουν στο ταξίδι να υποβάλουν αίτηση:

• κρέας (μοσχάρι, χοιρινό και πουλερικά),
• μεταποιημένα αγροτικά προϊόντα, γαλακτοκομικά (με έμφαση στα τυριά),
• κρασί, μπύρα και οινοπνευματώδη ποτά, ελαιόλαδο, φρούτα και λαχανικά.

Για κατάθεση αίτησης πατήστε (εδώ)

Την προστασία της καθαρότητας των υδάτων, όπως από την νιτρορύπανση, καθώς και την καλύτερη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, ζητάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Αυτά επισημαίνει μετά τις τελευταίες εκθέσεις της σχετικά με την κατάσταση των υδάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας-πλαισίου για τα ύδατα, της οδηγίας για τις πλημμύρες και της οδηγίας-πλαισίου για τη θαλάσσια στρατηγική, οι εκθέσεις υπογραμμίζουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί για τη βελτίωση της κατάστασης των υδατικών συστημάτων της ΕΕ κατά την τελευταία εξαετία. Προσδιορίζουν επίσης βασικούς τομείς στους οποίους απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες.

Οι πληροφορίες που παρέχονται από τις εκθέσεις θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στη διαμόρφωση της επικείμενης στρατηγικής για την ανθεκτικότητα των υδάτων, η οποία αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών προκλήσεων που σχετίζονται με το νερό στην Ευρώπη.

Η ΕΕ έχει διατυπώσει βασικές συστάσεις προς τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων έως το 2027, μεταξύ των οποίων:

• Αύξηση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα ύδατα μέσω της τήρησης των ορίων ρύπανσης, ιδίως της ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες από τη γεωργία, και εξασφάλιση της κατάλληλης αντιμετώπισης της απόρριψης λυμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας
• Εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων χρηματοδότησης και διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των μέτρων διαχείρισης των υδάτων
• Να εφαρμόσουν πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των επίμονων περιβαλλοντικών προκλήσεων, όπως η χημική ρύπανση
• Προώθηση της επαναχρησιμοποίησης των υδάτων και αύξηση της αποδοτικότητας και της κυκλικότητας για την πρόληψη της υπερεκμετάλλευσης υδροφορέων, την καταπολέμηση των παράνομων αντλήσεων και τον μετριασμό των ξηρασιών.

Ιστορικό

Οι σημερινές εκθέσεις συμπληρώνουν την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για τα ύδατα του 2024 για την κατάσταση των υδάτων.

Οι υδάτινοι πόροι της ΕΕ αντιμετωπίζουν σημαντικές πιέσεις λόγω της μη βιώσιμης χρήσης της γης, των υδρομορφολογικών αλλαγών, της ρύπανσης, της κλιματικής αλλαγής, της αυξημένης ζήτησης νερού, της αστικοποίησης και της αύξησης των πληθυσμών.

Όταν ρωτήθηκαν για τις κύριες απειλές που συνδέονται με τα ζητήματα του νερού στη χώρα τους, η πλειοψηφία των Ευρωπαίων αναφέρει τη ρύπανση, ακολουθούμενη από την υπερκατανάλωση και τη σπατάλη νερού.

Η οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για τα ύδατα απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλα τα επιφανειακά ύδατα (λίμνες, ποτάμια, μεταβατικά και παράκτια ύδατα) και τα υπόγεια ύδατα θα έχουν επιτύχει καλή ποιότητα έως το 2015. Η προθεσμία αυτή μπορεί να μετατεθεί στο 2027 υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Η οδηγία για τις πλημμύρες απαιτεί από τα κράτη μέλη να εντοπίζουν και να χαρτογραφούν τις περιοχές που είναι επιρρεπείς σε πλημμύρες και να καταρτίζουν σχέδια για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου και των δυνητικών ζημιών μέσω σχεδίων διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας. Σήμερα, η Επιτροπή δημοσιεύει την αξιολόγησή της για την περίοδο 2021-2027.

Τα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών και διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας αναπτύσσονται για περίοδο έξι ετών. Σήμερα, η Επιτροπή δημοσιεύει την αξιολόγησή της για την περίοδο 2021-2027.

Η οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική (ΟΠΘΣ) απαιτεί από τα κράτη μέλη να αξιολογούν, να παρακολουθούν και να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία και τη βελτίωση της κατάστασης των θαλασσών τους για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης. Τα προγράμματα μέτρων που αξιολογήθηκαν είναι εκείνα που υποβλήθηκαν για την περίοδο 2021-2027. Η αξιολόγηση της Επιτροπής επικεντρώνεται στα μέτρα που ανέπτυξαν τα κράτη μέλη για τις αντίστοιχες θαλάσσιες στρατηγικές τους. Τα προγράμματα αυτά αποτελούν επικαιροποίηση των πρώτων προγραμμάτων μέτρων που αναφέρθηκαν το 2016.

Κατηγορούμενη είναι η Ελλάδα για καθυστέρηση εφαρμογής δύο Οδηγιών που αφορούν στη μείωση του ΦΠΑ σε σειρά αγαθών και υπηρεσιών πρώτης ανάγκης, καθώς και στην απαλλαγή των μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών (αγροτών) από τον ΦΠΑ.

Η ελληνική κυβέρνηση είναι γνωστό ότι επιμένει να έχει υψηλό ΦΠΑ στα τρόφιμα για να εισπράττει φόρους, κάτι που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην εγχώρια κατανάλωση αλλά και στις τιμές παραγωγού. Δεν υπάρχουν αντιδράσεις από τους Έλληνες καταναλωτές και παραγωγούς δεν αλλάζει αυτή η πολιτική και γεμίζει τα κρατικά ταμεία.

Επίσης για να μην χάσει φόρους το κράτος δεν προχωρά στην απαλλαγή από τον ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων στην χώρα μας, με ετήσιο κύκλο εργασιών εντός του κράτους μέλους έως 85.000 ευρώ.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασίες «επί παραβάσει» με την αποστολή προειδοποιητικών επιστολών στην Ελλάδα. Η χώρα μας έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να ολοκληρώσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο, καθώς και να κοινοποιήσει τα μέτρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οδηγία για τους συντελεστές ΦΠΑ

Η πρώτη Οδηγία που δεν ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο η ελληνική κυβέρνηση, αφορά στην (ΕΕ) 2022/542, η οποία επιτρέπει την ευρύτερη χρήση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ από τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μηδενικών συντελεστών για βασικά προϊόντα, αποστέλλοντας προειδοποιητική επιστολή σε 7 κράτη μέλη (Βέλγιο, Βουλγαρία, Ελλάδα, Ισπανία, Λιθουανία, Πορτογαλία και Ρουμανία).

Τα κράτη μέλη έπρεπε να κοινοποιήσουν την πλήρη μεταφορά της παρούσας οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Η οδηγία για τους συντελεστές ΦΠΑ επιτρέπει την ευρύτερη χρήση από τα κράτη μέλη μειωμένων συντελεστών, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μηδενικών συντελεστών για βασικά προϊόντα όπως τα τρόφιμα, φαρμακευτικά προϊόντα και προϊόντα που προορίζονται για ιατρική χρήση. Ακόμη αφορά ποτά εκτός των αλκοολούχων, ζωοτροφές, σπόρους, φυτά και πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην παρασκευή τροφίμων, καθώς και η διανομή νερού.

Καθεστώς ΦΠΑ για μικρές επιχειρήσεις

Η δεύτερη Οδηγία, που δεν ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο η ελληνική κυβέρνηση, αφορά στην (ΕΕ) 2020/285, με την οποία αυξάνει σημαντικά το όριο του ετήσιου τζίρου, μέχρι το οποίο επιτρέπεται στις μικρές επιχειρήσεις να πωλούν αγαθά και υπηρεσίες χωρίς να επιβάλλουν ΦΠΑ, αποστέλλοντας προειδοποιητική επιστολή σε 8 κράτη μέλη (Βουλγαρία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Κύπρος, Λιθουανία, Πορτογαλία και Ρουμανία) επειδή δεν μετέφεραν στο εθνικό τους δίκαιο την Οδηγία για το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ στις μικρές επιχειρήσεις, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Η Οδηγία δίνει τη δυνατότητα απαλλαγής από τον ΦΠΑ των μικρών επιχειρήσεων με ετήσιο τζίρο έως και 85.000 ευρώ. Σήμερα, στην Ελλάδα το όριο του τζίρου για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ είναι το ποσό των 10.000 ευρώ.

Πάει πίσω η εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης σύμφωνα με τροποποιητική που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου που είναι σε δημόσια διαβούλευση.

Σύμφωνα με την συγκεκριμένη απόφαση, μέχρι τις 31/12/2025 εκπονούνται, υποβάλλονται και εγκρίνονται τα διαχειριστικά σχέδια των βοσκήσιμων γαιών της χώρας.

Όμως, μετά από απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μπορεί να παρατείνεται αυτή η προθεσμία αλλά όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2026.

Μετά την προθεσμία αυτή δεν επιτρέπεται η ενεργοποίηση δικαιωμάτων ενίσχυσης για την εν λόγω έκταση, χωρίς την ύπαρξη και εφαρμογή εγκεκριμένου διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης.

Αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορούν να ενεργοποιήσουν δικαιώματα οι κτηνοτρόφοι αν για την συγκεκριμένη έκταση δεν υπάρχει εγκεκριμένο διαχειριστικό σχέδιο βόσκησης.

Δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ ο Κανονισμός (ΕΕ) 2025/40 για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, ο οποίος περιλαμβάνει, μεταξύ των βασικών νέων υποχρεώσεων τη μη χρήση πλαστικών συσκευασιών για λιανική πώληση.

Ο νέος Κανονισμός καταργεί την προηγούμενη Οδηγία 94/62/ΕΚ και τροποποιεί την Οδηγία 2019/904 και τον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/1020 και μεταξύ των βασικών καινοτομιών περιορίζει ορισμένες μορφές συσκευασίας, όπως πλαστικό μιας χρήσης, για φρούτα και λαχανικά που διατίθεται στο εμπόριο σε μορφές κάτω του 1,5 κιλού.

Αυτός ο περιορισμός θα ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2030 και θα επηρεάσει γενικά όλα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, με ορισμένες εξαιρέσεις. Ο κατάλογος των εξαιρέσεων θα αναπτυχθεί σύντομα.

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «ζητάμε την τροπολογία του Κανονισμού για την εξαίρεση των οπωροκηπευτικών ή ακόμη και να πάρει παράταση η εφαρμογή του. Αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα ειδικά στην αγορά έτοιμης συσκευασμένης σαλάτας. Θα αυξήσει το κόστος συσκευασίας λόγω των νέων υλικών.

Συμφωνούμε ότι η μείωση της παραγωγής απορριμμάτων συσκευασίας αποτελεί προτεραιότητα ωστόσο δεν λήφθηκαν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των φρέσκων προϊόντων όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία, όντας πολύ ευπαθή, απαιτούν τη χρήση συσκευασίας που εγγυάται ασφάλεια, ποιότητα και επαρκή μεταφορά.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι με τους εφαρμοστικούς Κανονισμούς θα εξαιρεθούν τα νωπά φρούτα και λαχανικά από τις θεσπεσθείσες υποχρεώσεις, πολύ περισσότερο που η διακίνηση και εμπορία τους διέπεται από εξειδικευμένους Κανονισμούς εμπορικών προδιαγραφών, που εξασφαλίζουν την υγιεινή των καταναλωτών και ότι τα χρησιμοποιούμενα υλικά συσκευασίας είναι πλήρως ανακυκλώσιμα».

Την Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2025, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύση Σταμενίτη, με στελέχη του ΥΠΑΑΤ και του ΕΛΓΟ - ΔΗΜΗΤΡΑ, καθώς και με εκπροσώπους των Οργανισμών Ελέγχου και Πιστοποίησης, κατά τη διάρκεια της οποίας διεξήχθη συζήτηση για την ανάπτυξη και ενίσχυση του τομέα της βιολογικής γεωργίας στην Ελλάδα.

Η συνάντηση επικεντρώθηκε σε θέματα πιστοποίησης και ελέγχου των βιολογικών προϊόντων, με στόχο την ενίσχυση των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας και την καλύτερη υποστήριξη των παραγωγών που ακολουθούν τις βιολογικές μεθόδους καλλιέργειας. Όπως τονίστηκε στη συνάντηση από όλους τους συμμετέχοντες, η βιολογική γεωργία αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης και της προώθησης των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές.

Ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας με τους Οργανισμούς Ελέγχου και Πιστοποίησης για την επίτευξη υψηλών προτύπων και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στις βιολογικές παραγωγές.

Συζητήθηκαν επίσης, πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των Ελλήνων παραγωγών και των καταναλωτών.

«Η βιολογική γεωργία είναι ένα στρατηγικό πεδίο για την ανάπτυξη της ελληνικής γεωργίας, και είναι επιτακτική η ανάγκη να διασφαλίσουμε την πιστοποίηση και την ποιότητα των προϊόντων μας, μέσα από την αναβάθμιση των διαδικασιών του συστήματος ελέγχου», δήλωσε ο Υφυπουργός μετά τη συνάντηση. Ενώ συμπλήρωσε ότι: «Με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων, μπορούμε να διασφαλίσουμε την πρόοδο του τομέα».

«Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό τον Υπουργό κ. Τσιάρα, έχει στραμμένο το βλέμμα στην ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας με συγκεκριμένες πολιτικές και πρωτοβουλίες ώστε οι Έλληνες παραγωγοί βιολογικών προϊόντων αλλά και τα ίδια τα προϊόντα να πρωταγωνιστήσουν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο», σημείωσε ο Διονύσης Σταμενίτης.

Από την πλευρά τους οι συμμετέχοντες υπογράμμισαν τη σημασία της διαρκούς επιμόρφωσης και της συνεχούς επικαιροποίησης των διαδικασιών ελέγχου και πιστοποίησης, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών και των αγορών. Ενώ έθεσαν και ζητήματα ενίσχυσης του θεσμικού πλαισίου, καθώς και περαιτέρω ανάδειξης των προϊόντων.

Με μεγάλη ανησυχία και απογοήτευση παρακολουθούμε το Δασαρχείο Πύργου και την Διεύθυνση Δασών Ηλείας να γνωμοδοτούν επανειλημμένα θετικά για την αδειοδότηση αιολικών σταθμών στις προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000, όπως πρόσφατα στην περιοχή Σκιαδοβούνι-Λειψούτα του Ερυμάνθου και μάλιστα χωρίς σχετική επιστημονική τεκμηρίωση και σε χρόνο ρεκόρ από την έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης του έργου, αγνοώντας συστηματικά τις επιστημονικά τεκμηριωμένες αντιρρήσεις που έχουν επισημανθεί από πολίτες και φορείς, παραβλέποντας έτσι τον θεσμικό τους ρόλο που αφορά στην προστασία και διαχείριση των δασικών περιοχών και του φυσικού τους περιβάλλοντος.

Πρόκειται για τον για τον υπό διαβούλευση αιολικό σταθμό ισχύος 27 MW στη θέση ''Λειψούτα- Σκιαδοβούνι'' της εταιρείας Χ.ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ. Τονίζουμε ότι αυτό το έργο αποτελεί μικρή τροποποίηση του αρχικού έργου της εταιρείας Χ.ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ, που ανήκει στην ισπανική εταιρεία IBERDROLA, για το οποίο πριν δυο χρόνια, στις 22/1/2023, είχε εκδοθεί Απόφαση ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, λόγω και των επιπτώσεων του έργου στην προστατευόμενη περιοχή, και με μαζική συμμετοχή στην δημόσια διαβούλευση των φορέων και κατοίκων της περιοχής κατά της κατασκευής του .

Η θέση και του έργου βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής του Δικτύου NATURA 2000, της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) GR 2320012 «Όρος Ερύμανθος» για την ορνιθοπανίδα, καθώς και εντός της σημαντικής περιοχής για τα πουλιά (ΙΒΑ) με κωδικό GR097 και ονομασία «όρος Ερύμανθος».

Το εν λόγω έργο γειτνιάζει άμεσα με τον αδειοδοτημένο αιολικό σταθμό στη θέση «Σκιαδοβούνι», της εταιρείας «ΑΙΟΛΙΚΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» της γαλλικής εταιρείας AKUO ENERGY GREECE SA, για τον οποίο έχει πραγματοποιηθεί στις 20/6/2022 αίτηση ακύρωσης κατά της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων στο Συμβούλιο της Επικρατείας από την Επιτροπή Αγώνα Πολιτών και Φορέων "Σκιαδοβούνι Ερυμάνθου", από σύσσωμους τους θεσμικούς φορείς και κατοίκους της περιοχής, όπως την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος, το Δήμο Ερυμάνθου, το Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας, την Ιερά Μητρόπολη Πατρών, την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, την "Καλλιστώ" περιβαλλοντική οργάνωση για την άγρια ζωή, τον Αγροκτηνοτροφικό σύλλογο Ερυμάνθου, ορειβατικά σωματεία, εκπολιτιστικούς συλλόγους και λοιπούς φορείς και κατοίκους της περιοχής.

Αποτέλεσμα της παραπάνω αδιάφορης στάσης των Δασικών Υπηρεσιών της Ηλείας ενδέχεται να είναι η αδειοδότηση του καταστροφικού για το περιβάλλον της περιοχής έργου, ενώ αναμένονται με ενδιαφέρον και οι γνωμοδοτήσεις των λοιπών αρμόδιων υπηρεσιών, όπως των Δασαρχείου Πάτρας, Διεύθυνσης Δασών Αχαΐας, Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, από τις οποίες ενδέχεται να καθοριστεί η απόρριψη ή η αδειοδότηση του έργου.

Η υπό κρίση Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του ελάχιστα τροποποιημένου έργου παραλείπει ή υποεκτιμά πολύ σημαντικούς παράγοντες που σχετίζονται με τα περιβαλλοντικά κριτήρια, όπως ακριβώς και η απορριφθείσα πρότερη ΜΠΕ του αρχικού έργου. Η παρουσιαζόμενη ως τροποποίηση του έργου είναι άνευ ουσίας και σημαντικότητας, δεν μειώνει σε καμία περίπτωση τις επιπτώσεις του στην περιοχή και είναι σε αντίθετη κατεύθυνση με τους στόχους αειφόρου ανάπτυξής της.

Η κατασκευή των εν λόγω αιολικού στο Σκιαδοβούνι θα επιφέρει σημαντικές και ανεπανόρθωτες επιπτώσεις, αναμένεται να πλήξει σημαντικά την ακεραιότητα της περιοχής περιβαλλοντικά, πολιτισμικά και οικονομικά και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους στόχους του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για την περιοχή.

Οι σχεδιαζόμενες επεμβάσεις, πέρα από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (κλιματικές, υδρομετεωρολογικές, ερημοποίησης, υποβάθμισης/απώλειας χλωρίδας, πανίδας, οικοσυστημικών υπηρεσιών κ.ά.), θα καταστρέψουν έναν μοναδικό φυσικό πόρο και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής, τα οποία αναδεικνύονται ήδη από την τοπική κοινωνία μέσω υφιστάμενων επενδύσεων ήπιας και με σεβασμό στο περιβάλλον αγροτικής, παραδοσιακής κτηνοτροφικής και αθλητικής-τουριστικής ανάπτυξης.

Εκτός από τα αιολικά, και με την κατασκευή πλήθους υδροηλεκτρικών, η ευρύτερη περιοχή πρόκειται να βιομηχανοποιηθεί με συνέπεια τον πολλαπλασιασμό των δυσμενών επιπτώσεων τόσο στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον.

Σήμερα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια άνευ προηγουμένου καταστροφή της πολύτιμης βιοποικιλότητας των περιοχών μας, του φυσικού μας πλούτου και κατά συνέπεια του μέλλοντός μας αλλά και των επόμενων γενεών.

Καλούμε το Δασαρχείο Πάτρας, την Διεύθυνση Δασών Αχαΐας, την Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών, να τηρήσει την επιστημονική δεοντολογία και να προστατεύσει τα δασικά οικοσυστήματα της περιοχής μας, να εξετάσει επί της ουσίας τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις των βιομηχανικών έργων ΑΠΕ και των επίσης καταστροφικών συνοδών τους έργων, που αυξάνονται εκθετικά στα βουνά μας, στις δασικές εκτάσεις, στους προστατευόμενους οικότοπους και είδη.

Καλούμε την δασική υπηρεσία να λειτουργήσει στα πλαίσια της χρηστής διοίκησης, σύμφωνα με τον θεσμικό της ρόλο, ως υπηρεσία με αρμοδιότητα την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας και όχι ως υπηρεσία προώθησης και ανάπτυξης επενδύσεων προς το συμφέρον ιδιωτικών εταιρειών, που φιλοδοξούν να κερδοσκοπήσουν, σε βάρος του φυσικού μας πλούτου και του μέλλοντος των κατοίκων των περιοχών που αναπτύσσονται τα βιομηχανικά έργα ΑΠΕ.
Η επιτροπή αγώνα φορέων και πολιτών ΣΚΙΑΔΟΒΟΥΝΙ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε ξανά αιολικό ισχύος 27 MW στη θέση ''Λειψούτα- Σκιαδοβούνι'' Ερυμάνθου έως τις 7/2/2025. Πρόκειται για τροποποίηση του έργου της εταιρείας Χ.ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ, που ανήκει στην ισπανική IBERDROLA, για το οποίο πριν δυο χρόνια, στις 22/1/2023, είχε εκδοθεί απόφαση ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ, ύστερα από τον συστηματικό αγώνα φορέων και κατοίκων για την σωτηρία της περιοχής. Αναφέρουμε ότι το εν λόγω αιολικό γειτνιάζει άμεσα με το αιολικό της ΑΙΟΛΙΚΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ στο Σκιαδοβούνι για το οποίο έχει πραγματοποιηθεί στις 20/6/2022 η προσφυγή στο ΣτΕ και η δικάσιμός του έχει λάβει για 5η φορά αναβολή με νέα ημερομηνία την 12η Μαρτίου 2025.

Το νέο υπό διαβούλευση έργο αποτελείται από 5 ανεμογεννήτριες Vestas ύψους 230 μέτρων, αντί των αρχικών 7, βρίσκεται στο ίδιο σημείο και εντος του δικτύου Natura 2000. Oπως είναι προφανές, η αμελητέα και άνευ ουσίας τροποποίηση του αρχικού έργου θα επιφέρει σημαντικές και ανεπανόρθωτες επιπτώσεις και αναμένεται να πλήξει σημαντικά την ακεραιότητα της περιοχής περιβαλλοντικά, πολιτισμικά και οικονομικά. Για το λόγο αυτό η επιτροπη αγώνα φορέων και πολιτών θα συνεχίσει συστηματικά τον αγώνα κατά της αδειοδότησης και υλοποίησης του έργου. Προσεχώς θα αναρτηθεί το έντυπο Δ11 με τις ενστάσεις κατά του έργου με το οποίο μπορούν οι πολίτες να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση στην πλατφόρμα του ηλεκτρονικού περιβαλλοντικού μητρώου.
Ο σύνδεσμος της διαβούλευσης: https://eprm.ypen.gr/src/App/w2/10714

Ο δίκαιος αγώνας για έναν ελεύθερο Ερύμανθο κλιμακώνεται και συνεχίζεται δυναμικά μέχρι την οριστική νίκη!
Η επιτροπή του αγώνα.

Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά

Αν και ο νόμος του 2020 ήταν μια σωστή νομοθετική πρωτοβουλία, η εφαρμογή του αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια στην πράξη.

Η απεμπλοκή από εκατοντάδες χιλιάδες ενστάσεις που έχουν υποβληθεί από τους αγρότες, καθώς και των αγωγών (προβολή δικαιωμάτων του Δημοσίου) που έχουν ασκήσει και εξακολουθούν να ασκούν οι Δασικές υπηρεσίες είναι επιβεβλημένη, για να λυθεί το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί.

Εκπρόσωποι της ΕΘΕΑΣ συναντήθηκαν, την Τετάρτη (18/12), με τον Γενικό Γραμματέα Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Στάθη Σταθόπουλο, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων σοβαρών δυσκολιών εφαρμογής που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι με τις περιπτώσεις εκτάσεων, που έχουν αποδεδειγμένη γεωργική δραστηριότητα, στην οποία υπεισέρχεται η δασική νομοθεσία και οι δασικές υπηρεσίες.

Αρχικά, τονίστηκε από την ΕΘΕΑΣ, πως ναι μεν, ο Ν. 4685/2020 επρόκειτο για μια σωστή νομοθετική πρωτοβουλία, ωστόσο οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται «εγκλωβισμένοι», καθώς υπάρχει αδυναμία αποδοχής της γεωργικής χρήσης των εν λόγω εκτάσεων με βάση τις προβλέψεις του νόμου, γεγονός που οδηγεί σε αρνητικές συνέπειες, όπως απώλεια σημαντικών ενισχύσεων ή ακόμη και κυρώσεων.

«Η παραγωγική δραστηριότητα των αγροτών και των κτηνοτρόφων εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το συγκεκριμένο καθεστώς για τη συνέχιση της παραγωγής προϊόντων, ενώ η μη αποσαφήνιση της κατάστασης έχει επίδραση στις ενισχύσεις που λαμβάνουν», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γενικός Διευθυντής της ΕΘΕΑΣ, κ. Μόσχος Κορασίδης.

Οι εκπρόσωποι της ΕΘΕΑΣ και των Αγροτικών Συνεταιρισμών-μελών της κατέθεσαν επί τάπητος τα κάτωθι σημεία που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Συγκεκριμένα:

• Να ληφθούν υπόψη οι ιδιόκτητες εκτάσεις, με ιδιαίτερη έμφαση σε εκείνες για τις οποίες υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.
• Να ανακληθούν όλες οι διοικητικές πράξεις αποβολής και να προσαρμοστούν στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, διαφορετικά επισύρονται ποινές από τις Δηλώσεις ΟΣΔΕ για τις εν λόγω εκτάσεις.
• Να εξαιρεθούν το αμπελουργικό και το ελαιοκομικό μητρώο από τον Δασικό Χάρτη.
• Να περιληφθούν τα Εποικιστικά Αρχεία και Εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια.
• Να ληφθεί υπόψη το ιδιαίτερο Ιδιοκτησιακό Καθεστώς σε περιοχές, όπως η Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου κλπ.
• Να δοθεί χρόνος για τις αντιρρήσεις επί του Δασικού Χάρτη, στις περιπτώσεις όπου δεν υπήρχε.

Επίσης, έγινε ιδιαίτερη αναφορά στο πρόβλημα της εφαρμογής των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης στην Κεντρική Μακεδονία, τονίζοντας πως θα πρέπει να παρθούν άμεσα αποφάσεις για την υλοποίηση αυτών από την αρμόδια Περιφέρεια.

Κλείνοντας, αμφότεροι πρότειναν στη χθεσινή συνεδρίαση, να προγραμματιστεί εκ νέου μια συνάντηση κατά τα τέλη Ιανουαρίου, προκειμένου να αποφασιστεί, ποια απόφαση θα ακολουθηθεί, ώστε να αρχίσει η εφαρμογή του Ν. 4685/2020. Από τη διερεύνηση των προβλημάτων που τέθηκαν, συμφωνήθηκε να γίνουν προπαρασκευαστικές ενέργειες, εάν χρειάζεται οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση, να εκδοθεί εγκύκλιος ή να υποβληθεί ερώτημα προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

Στην σύσκεψη μετείχαν οι κάτωθι εκπρόσωποι Αγροτικών Συνεταιρισμών: κ. Κωνσταντίνος Βλαβής (Χαλκιδική), κ. Ματθαίος Φωτάκης (Ηράκλειο), κ. Αριστείδης Λυρώνης (Ηράκλειο), κ. Κωνσταντίνος Πλωμαρίτης (Ηράκλειο), κ. Χρήστος Καραθόδωρος (Κιλκίς), κ. Άγγελος Τσιαρτσιαφλής (Χαλκιδική), κ. Δημήτρης Κοτσώνης, κ. Ιωσήφ Μπατσέλης (Χανιά), κ. Γεώργιος Βιενιεράκης (Ρέθυμνο), ο κ. Ιωάννης Ψωμάς (Ρέθυμνο) και η κα. Παυλίνα Κασάπη (Χαλκιδική).

Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 132 εκ. ευρώ, το 2025, για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην ευρωπαϊκή αγορά και παγκοσμίως.

Τα ποσά που διατίθενται για τα προγράμματα που θα επιλεγούν κατανέμονται μεταξύ προώθησης σε τρίτες χώρες και στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, με 63,4 εκατ. ευρώ και 58,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Το πρόγραμμα για τρίτες χώρες αφορά κύριες αγορές-στόχους προώθησης με υψηλό αναπτυξιακό δυναμικό. Αυτές περιλαμβάνουν την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τη Σιγκαπούρη και τη Βόρεια Αμερική.

Το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει μία από τις κύριες εξαγωγικές αγορές για τα αγροδιατροφικά προϊόντα της ΕΕ, απορροφώντας πάνω από το 20 % των εξαγωγών γεωργικών ειδών διατροφής.

Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:

• Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις, Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) και Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα (ΕΠΙΠ), με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.
• Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.
• 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.

Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.

Η Ε.Ο.Ο.Α., Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης, τιμώντας την παγκόσμια ημέρα βουνού στις 11/12/24, συμμετείχε στην ειρηνική συγκέντρωση και πορεία διαμαρτυρίας ενάντια στις αλόγιστες και χωρίς σχεδιασμό καταστροφικές επεμβάσεις στους ορεινούς όγκους της πατρίδας μας, από τις εγκαταστάσεις των αιολικών πάρκων. Συμπορεύτηκε μαζί με τα σωματεία-μέλη της σε μια διαφορετική πεζοπορία/διαμαρτυρία, στο κέντρο της Αθήνας, για την προστασία των ελληνικών βουνών.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΒΟΥΝΟΥ 11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2024
Ένας από τους καταστατικούς σκοπούς της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας Αναρρίχησης Ε.Ο.Ο.Α. είναι και η προστασία του ορεινού φυσικού περιβάλλοντος. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να είναι αμέτοχη από την καταστροφή που συντελείται στο ορεινό περιβάλλον της πατρίδας μας.
Οι κορυφογραμμές της πατρίδας μας αποτελούν περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλους και τόπος άσκησης της ορειβασίας. Η εγκατάσταση των Α/Γ προϋποθέτει το άνοιγμα τεράστιων δρόμων στις κορυφογραμμές. Η κάθε μια Α/Γ απαιτεί περιμετρικά χώρο, ίσο σχεδόν με ένα γήπεδο ποδόσφαιρου και το ύψος τους ξεπερνά τα 150μ. Επίσης, απαιτείται η κατασκευή δικτύων μεταφοράς ρεύματος, πολλών χιλιομέτρων, σε παρθένες περιοχές. Η καταστροφή του ορεινού ανάγλυφου θα είναι ολοκληρωτική, με ανυπολόγιστες συνέπειες για το μικρόκλιμα, τον κύκλο του νερού, τον υδροφόρο ορίζοντα και όλες τις πηγές.
Μάθαμε ότι τα πτερύγια των ανεμογεννητριών είναι κατασκευασμένα από ιδιαίτερα τοξικά υλικά που δεν είναι ανακυκλώσιμα. Η αποκομιδή τους, αν ποτέ γίνει λόγω του τεράστιου κόστους απόσυρσης, γίνεται με ταφή στην γη, μετατρέποντας τεράστιες εκτάσεις σε χωματερές τοξικών υλικών, τα οποία διαχέονται σταδιακά στο περιβάλλον και στον υδροφόρο ορίζοντα. Επιπλέον, το μεγαλύτερο μέρος της θεμελίωσης τους θα παραμένει για πάντα θαμμένο στο έδαφος, στις κορυφογραμμές των βουνών μας.
Για να μη χάνεται το ρεύμα που παράγουν οι ΒΑΠΕ, θα κατασκευάζονται και εξαιρετικά εύφλεκτα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας σε μπαταρίες λιθίου, εγκαταστάσεις που έχουν το μέγεθος ολόκληρων οικισμών, για να αποθηκεύσουν ενέργεια μόνο για λίγες ώρες αφού δεν μπορούν για μεγάλες περιόδους, λόγω της μικρής τους ενεργειακής πυκνότητας.
Οι επιπτώσεις της εγκατάστασης των ΑΠΕ στους ορεινούς όγκους της χώρας μας είναι άμεσες και στον ορεινό τουρισμό. Αν σκεφτούμε ότι η κύρια ορεινή δραστηριότητα είναι η πεζοπορία-ορειβασία, η αναρρίχηση, το ποδήλατο βουνού και η χιονοδρομία, όλα αυτά είναι άμεσα συνδεδεμένα με το βουνό και το δάσος. Η καταστροφή των βουνών και των δασών από τις πυρκαγιές και τις εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών, σημαίνει ότι σβήνει η κύρια ορεινή δραστηριότητα, άρα και ο τουρισμός σε αυτές τις περιοχές. Είναι σαν να αφαιρούμε τα μνημεία από τους αρχαιολογικούς χώρους.
Την χώρα μας επισκέπτονται εκατομμύρια ξένοι τουρίστες κάθε χρόνο. Για να γνωρίσουν αυτήν την ιδιαιτέρου φυσικού κάλους χώρα με τον πανάρχαιο πολιτισμό. Τι θα βλέπουν μετά; Βουνά, δάση καμένα και το ευρύτερο φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας ένα νταμάρι, βιομηχανικό τοπίο εξαγωγής ενέργειας.
Αυτή την εικόνα αντικρίζουμε σήμερα σε πολλά ελληνικά βουνά, από την επέλαση των βιομηχανικών αιολικών πάρκων. ΚΡΑΝΙΟΥ ΤΟΠΟΣ!
Καμία χώρα στην ΕΕ δεν επιτρέπει την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στους ορεινούς όγκους. Όλες οι χώρες της ΕΕ διαφυλάττουν και προστατεύουν το ορεινό περιβάλλον.
Ας σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια σε αυτή την ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή.
Για τους παραπάνω λόγους, η Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας και Αναρρίχησης, συμμετέχει σε αυτή τη διαμαρτυρία που γίνεται με αφορμή την παγκόσμια ημέρα βουνού, για να εκφράσει την αντίθεσή της στην καταστροφή των βουνών και της φύσης.
Για να φωνάξει: ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ ΑΥΤΗ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ!

Με επιτυχία διοργανώθηκε, την Παρασκευή (6/12), στο Μουσείο Μαραθωνίου δρόμου, η ημερίδα για την πρόληψη και τη διαχείριση των πυρκαγιών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Interreg IPA ADRION έργου RES2FIRE και επικεντρώνεται στη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών, τα γεωγραφικά πληροφοριακά συστήματα GIS και τα μοντέλα πρόβλεψης για την πρόληψη και τη διαχείριση των πυρκαγιών.

Ο κ. Ανδρέας Βασιλόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της AVMAP GIS A.E. και Δημοτικός Σύμβουλος Ραφήνας - Πικερμίου παρουσίασε το πρόγραμμα RES2FIRE, υπογραμμίζοντας τον ρόλο του ως εργαλείου πρόληψης και διαχείρισης δασικών πυρκαγιών.

Ο Κωνσταντίνος Πανυτσίδης, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, επεσήμανε ότι το RES2FIRE ενισχύει την ανθεκτικότητα των δασικών περιοχών μέσω της ανάπτυξης ενός εργαλείου που ενισχύει τη πρόληψη-διαχείριση και προστασία των δασών.

Ο κ. Γιάννης Σταμούλης, Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας Σύνδεσμων Δήμων Υμηττού, τόνισε ότι το RES2FIRE θα συμβάλει στην καλύτερη οργάνωση της πολιτικής προστασίας σε τοπικό επίπεδο, με φόντο τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ο κ. Ισίδωρος Μάδης, Πρόεδρος ΣΠΑΥ και Δήμαρχος Παιανίας ανέφερε ότι η συνεργασία μεταξύ των δήμων της περιοχής και του ΣΠΑΥ θα δώσει νέα ώθηση στην πρόληψη και διαχείριση των δασικών πυρκαγιών.

Η κ. Μαρία Λεβεντάκη, Αν. Προϊσταμένη Αυτοτελούς Τμήματος Πολιτικού Σχεδιασμού Έκτακτων Αναγκών ΥΠΕΝ, υπογράμμισε στην ομιλία της, τη συμβολή του RES2FIRE στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τον πολιτικό σχεδιασμό για τις πυρκαγιές.

Ο Δήμαρχος Μαραθώνα κ. Στέργιος Τσίρκας στην ομιλία του τόνισε ότι η προσπάθεια αυτή θα βοηθήσει τα μέγιστα όχι μόνο τον Δήμο Μαραθώνα αλλά και άλλους Δήμους.

Tο πρόγραμμα παρέχει μοντέλα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση τα οποία θα εφαρμοστούν για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας της πυροπροστασίας, και την αξιολόγηση της ανθεκτικότητας της περιοχής ενόψει μιας επικείμενης πυρκαγιάς, ενώ δίνει τη δυνατότητα χαρτογράφησης του κινδύνου, τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των αντιπυρικών μέτρων.

Ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσαν στην Βουλή οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς κ.κ. Ζεϊμπέκ Χουσεΐν και Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη), στην οποία αναφέρουν τα εξής:

Το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «Antinero», το οποίο χρηματοδοτείται με πόρους άνω των 350 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στοχεύει στην πρόληψη και καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Ωστόσο, η εφαρμογή του έχει προκαλέσει σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα στα δασικά οικοσυστήματα της χώρας, σύμφωνα με καταγγελίες ειδικών επιστημόνων και περιβαλλοντικών οργανώσεων, όπως αυτές έχουν εκφραστεί και από το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, που κάνει λόγο για παρεμβάσεις στον καθαρισμό δασών που οδηγούν στην καταστροφή των δασικών οικοσυστημάτων, και βασίζονται σε επιδερμικές μελέτες, κατά παράβαση ακόμη και της κοινοτικής νομοθεσίας.

Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα χαρακτηρίζεται από σαρωτικούς καθαρισμούς, που αφαιρούν τον δασικό υπόροφο, διαταράσσοντας σοβαρά τη βιοποικιλότητα και τη φυσική ανθεκτικότητα των δασών. Οι καθαρισμοί αυτοί υλοποιούνται σε ευρεία κλίμακα χωρίς επιστημονικό σχεδιασμό, χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση και με τη χρήση βαρέων μηχανημάτων ακόμη και σε περιοχές αυστηρής προστασίας, όπως αυτές του δικτύου Natura 2000. Τα εν λόγω έργα, που περιλαμβάνουν την απομάκρυνση της βλάστησης και τη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, εκτελούνται βάσει απλών δασοτεχνικών μελετών, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επιπλέον, η εφαρμογή του προγράμματος παρακάμπτει συστηματικά την εθνική και κοινοτική νομοθεσία που απαιτεί περιβαλλοντική εκτίμηση και αξιολόγηση. Η καταστροφή του δασικού υπορόφου, όπως διαπιστώνεται σε περιοχές της Βόρειας Εύβοιας και της Αττικής, αλλά και οι επεμβάσεις με βαριά μηχανήματα στην περιοχή του Καϊάφα, έχουν προκαλέσει σοβαρή υποβάθμιση των δασών και της βιοποικιλότητας, θέτοντας σε κίνδυνο τη φυσική ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων.

Ενδεικτικές οι δηλώσεις της Προέδρου του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, η οποία υπογράμμισε πως το πρόγραμμα υλοποιείται χωρίς σχεδιασμό και χωρίς σωστές προδιαγραφές: «δεν θα σωθούν τα δάση αν τα ισοπεδώσουμε σαν να είναι κήπος σε προάστιο» σημείωσε χαρακτηριστικά, ενώ έκανε λόγο για μαρτυρίες δασολόγων από όλη την Ελλάδα που περιγράφουν μια παντελώς ανεξέλεγκτη διαδικασία εκτέλεσης του έργου: «δίνονται τα χρήματα, ανατίθεται σε έναν εργολάβο, ο οποίος μπαίνει σε ένα δάσος και κάνει ό,τι θέλει. Οι δασικές υπηρεσίες είναι τόσο υποστελεχωμένες που είναι αδύνατο να κάνουν επίβλεψη των εργασιών στην πράξη. Οι μελέτες, με βάση τις οποίες γίνονται οι επεμβάσεις, αντιγράφονται στην πλειονότητά τους».

Ταυτόχρονα, δασολόγοι τονίζουν πως το εν λόγω πρόγραμμα υιοθετήθηκε στην πραγματικότητα διότι με αυτόν τον τρόπο βρέθηκε λύση να «μοιραστούν τα χρήματα γρήγορα» γιατί η απορρόφηση ακολουθούσε χαμηλούς ρυθμούς: «βρέθηκε και κάποιος τρόπος διαμοιρασμού του χρήματος με απευθείας αναθέσεις και κάτω από τα μεγάλα γραφεία αναπτύχθηκε ένας στρατός μικρών εργολάβων», σημειώνουν χαρακτηριστικά.

Με βάση τα ανωτέρω, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1. Γιατί το πρόγραμμα «Antinero» εφαρμόζεται χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση και αξιολόγηση, παρά τις σημαντικές, δυσμενείς επιπτώσεις που επιφέρει στα δασικά οικοσυστήματα;

2. Για ποιο λόγο δεν τηρούνται οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε προστατευόμενες περιοχές όπως το δίκτυο Natura 2000;

3. Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση ώστε να διασφαλίσει ότι οι δασικές επεμβάσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Antinero» θα σχεδιάζονται και θα υλοποιούνται με σεβασμό στη δασική οικολογία και τη βιοποικιλότητα;

4. Τι γνωρίζει το Υπουργείο για την πληθώρα των απευθείας αναθέσεων, μέσω των οποίων υλοποιείται το πρόγραμμα «Αntinero», γεγονός που εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τους πραγματικούς σκοπούς υλοποίησης αυτού του προγράμματος;

Οι παρεμβάσεις αφορούν σε δασοτεχνικά έργα πρόληψης, αντιπυρικές και διαχειριστικές μελέτες και έργα ορεινής υδρονομίας.

Δασοτεχνικά έργα πρόληψης, αντιπυρικές και διαχειριστικές μελέτες, έργα ορεινής υδρονομίας, αναδάσωσης και αντιπλημμυρικά, συνολικής αξίας περί τα 757 εκατ. ευρώ, είτε έχουν ήδη υλοποιηθεί είτε βρίσκονται σε εξέλιξη, περιλαμβάνονται στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται για την προστασία των δασών, όπως ενημέρωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, τους παραβρισκόμενους σε ειδική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε,την Τρίτη (26 Νοεμβρίου 2024), στο Ζάππειο.

Καταρχάς, στην εκδήλωση έγινε ο απολογισμός του Σχεδίου Προστασίας Δασών (πρόγραμμα Anti-Nero), που υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - NextGenerationEU. Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ είναι η Διενεργούσα Αρχή και ενεργεί κατ’ εντολή, για λογαριασμό και στο όνομα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συγκεκριμένα της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος ως Αναθέτουσα Αρχή, εκτελώντας όλες τις απαιτούμενες και προβλεπόμενες ενέργειες για την υλοποίηση του έργου.

Τα νέα έργα

Επιπρόσθετα, ο κ. Σκυλακάκης υπέγραψε με τον Εντεταλμένο Σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Παναγιώτη Σταμπουλίδη, δύο συμβάσεις που αφορούν σε έργα ορεινής υδρονομίας, που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος AQUA MONTIS, ύψους 200 εκατ. ευρώ και σε δασοπονικές μελέτες διαχείρισης δασικών οικοσυστημάτων, έργο ύψους 15 εκατ. ευρώ.

Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και από τη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, με τον κ. Σκυλακάκη και τον κ. Σταμπουλίδη να απευθύνουν τους εναρκτήριους χαιρετισμούς.

Ακόμη, χαιρετισμούς απηύθυναν ο Υπουργός Κλιματικής Kρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κ. Βασίλης Κικίλιας, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης, ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, κ. Ορέστης Καβαλάκης, ο Γενικός Γραμματέας Δασών, κ. Στάθης Σταθόπουλος, ο Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Νίκος Χαρδαλιάς και ο Γενικός Διευθυντής Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Ευάγγελος Γκουντούφας.

Η Επικεφαλής Τομέα Έργων και Υπεύθυνη έργου του Anti-nero του ΤΑΙΠΕΔ, κυρία Γιούλη Βουρνά, παρουσίασε, αναλυτικά, τις παρεμβάσεις του προγράμματος Anti-nero σε όλη την επικράτεια, ενώ το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν στελέχη των περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών, στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ, μελετητές και εργολήπτες δασοτεχνικών έργων.

Το Anti-nero

Ειδικότερα όσον αφορά στο πρόγραμμα Anti-Nero, για πρώτη φορά στην Ιστορία της Ελλάδας, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το πρόγραμμα Anti-nero, υλοποίησε και υλοποιεί, μέσω των περιφερειακών Δασικών Υπηρεσιών του, εντατικές δράσεις πρόληψης δασικών πυρκαγιών, με σκοπό τη θωράκιση έναντι της κλιματικής κρίσης που πλήττει τα μεσογειακά οικοσυστήματα.

Η επί σειρά ετών συσσώρευση της καύσιμης ύλης στα δάση απομακρύνεται με σχέδιο ανταπόδοσης στις τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση μελετών αντιπυρικής προστασίας και διαχειριστικών μελετών σε όλη τη χώρα, με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασών μας. Έτσι, με τους καθαρισμούς των δασών και τη μείωση της υπερβάλουσας καύσιμης ύλης μειώνεται η πιθανότητα μετατροπής τυχόν περιστατικών σε μέγα πυρκαγιές με ανεξέλεγκτες διαστάσεις και επιπτώσεις.

Παράλληλα, στόχος του προγράμματος είναι η αποτελεσματική προσβασιμότητα των επίγειων μέσων δασοπυρόσβεσης, μέσα από ένα καλά συντηρημένο δασικό οδικό δίκτυο και αντιπυρικές ζώνες.

Συνοπτικά, μέχρι σήμερα, η πορεία υλοποίησης του προγράμματος, το οποίο ξεκίνησε το 2022:

• Έχουν πραγματοποιηθεί καθαρισμοί σε περίπου 190.000 στρέμματα.
• Βελτιώνεται και συντηρείται δασικό οδικό δίκτυο έκτασης 309.000 στρεμμάτων.
• Βελτιώνονται και συντηρούνται αντιπυρικές ζώνες έκτασης άνω των 53.000 στρεμμάτων.
• Πραγματοποιείται διάνοιξη μικτών αντιπυρικών ζωνών έκτασης 67.600 στρεμμάτων.
• Συντηρούνται δεκάδες υδατοδεξαμενές.
• Επισκευάζονται δεκάδες πυροφυλάκια.
• Διατίθεται, δωρεάν, ξυλεία σε χιλιάδες κατοίκους ανά περιοχή.
• Εκπονούνται μελέτες αντιπυρικής προστασίας, με σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές.
• Εκπονούνται διαχειριστικές μελέτες, με επικαιροποιημένες, σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές.
• Δημιουργείται ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης βιομάζας για την παραγωγή ξυλείας και ενέργειας.

Η πορεία υλοποίησης ανά έτος:

Anti-nero 2022:
Έχουν υπογραφεί 42 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 65,74 εκατ. ευρώ. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται 11 αντιπυρικές μελέτες, ύψους 9,15 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο των εργασιών, που αφορούν στις συμβάσεις του Anti-nero I έχει ολοκληρωθεί, με εξαίρεση 6 αντιπυρικές μελέτες, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν πραγματοποιηθεί δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών), συνολικής έκτασης άνω των 113.000 στρεμμάτων.

Anti-nero 2023:
Έχουν υπογραφεί 47 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 85,01 εκατ. ευρώ.
Το σύνολο των εργασιών που αφορούν στις συμβάσεις του Anti-nero II έχει ολοκληρωθεί. Πρόκειται για δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών) συνολικής έκτασης άνω των 218.000 στρεμμάτων.

Anti-nero 2024:
Έχουν υπογραφεί 74 συμβάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 241,10 εκατ. ευρώ. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται 8 διαχειριστικές μελέτες, ύψους 2,16 εκατ. ευρώ.
Οι δασοτεχνικές εργασίες (π.χ. καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών και για πρώτη φορά δημιουργία μεικτών αντιπυρικών ζωνών), συνολικής έκτασης άνω των 288.000 στρεμμάτων, βρίσκονται σε εξέλιξη.

Πρόσθετες πρωτοβουλίες

Πέραν των παραπάνω, υλοποιούνται έργα αναδάσωσης (55,71 εκατ. ευρώ) και αντιπλημμυρικά - αντιδιαβρωτικά (63,92 εκατ. ευρώ). Επιπρόσθετα, με πρωτοβουλία του κ. Σκυλακάκη και μετά από σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου έχουν διατεθεί πόροι, ύψους 30 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, πλάτους 10 μέτρων, περιμετρικά οικισμών που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασών και δασικών εκτάσεων υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Δασική μεταρρύθμιση

Παράλληλα, μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας θα μπουν στα δάση υβριδικά σχήματα (δασικοί συνεταιρισμοί και ιδιώτες) για την αξιοποίηση της δασικής βιομάζας, καθώς σκοπός είναι να συντηρείται και να προστατεύεται το δάσος με πιο μόνιμο τρόπο. Η εκκίνηση της μεταρρύθμισης γίνεται από τα δάση της Αττικής (ολοκληρώνονται διαχειριστικές μελέτες δασικών οικοσυστημάτων), αλλά η στρατηγική του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι το σύνολο των ελληνικών δασών κατά τα επόμενα χρόνια, να περάσει σε διαχείριση. Και η διαχείριση αυτή εξασφαλίζει την αναζωογόνηση της δασικής οικονομίας, η οποία θα γίνεται με κριτήριο την προστασία του δάσους και όχι το οικονομικό αντικείμενο.

Δηλώσεις

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Η Ελλάδα, ως μεσογειακή χώρα, λόγω κλίματος και ξηροθερμικής αυτοφυούς βλάστησης, είναι επιρρεπής στις δασικές πυρκαγιές. Και το πρόβλημα επιτείνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της κλιματικής κρίσης που δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για μέγα πυρκαγιές (mega-fires). Το πρόγραμμα Anti-nero, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2022, με πόρους που διασφαλίσαμε από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελεί μία σημαντική πρωτοβουλία που στον “πυρήνα” της έχει την υλοποίηση δράσεων πρόληψης που, δυστυχώς, δεν είχαν γίνει επί σειρά δεκαετιών στα ελληνικά δάση. Αφορά σε δασικές εργασίες πρόληψης, όπως είναι οι καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, η συντήρηση οδικού δασικού δικτύου και η συντήρηση αντιπυρικών ζωνών, αλλά και η δημιουργία μεικτών αντιπυρικών ζωνών, με σκοπό την αποτελεσματικότερη προστασία των δασών μας. Η πρόληψη, ωστόσο, σε ότι αφορά στα δάση δεν σχετίζεται μόνο με προγράμματα όπως το Anti-nero, για την προστασία τους από τις πυρκαγιές. Τα δάση μας παρέχουν μία πολύτιμη υπηρεσία, αυτήν της προστασίας από τις πλημμύρες. Γι’ αυτό και επενδύουμε σημαντικούς πόρους σε έργα ορεινής υδρονομίας, σε μεγάλο βαθμό από τα δικαιώματα ρύπων, τα οποία ξεκινούν σε πολύ σύντομο διάστημα και θα προστατέψουν ολόκληρη τη Θεσσαλία. Παράλληλα, εξασφαλίζουμε πόρους για να γίνουν και στην Αττική έργα ορεινής υδρονομίας, με σκοπό την προστασία από τις πλημμύρες και τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, μέσα από τη μείωση της ταχύτητας καθόδου του νερού».

Ο Εντεταλμένος Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης, υπογράμμισε: «To Anti-nero αποτελεί ένα πρόγραμμα τομή και μια ισχυρή παρακαταθήκη για το ελληνικό κράτος, καθώς είναι η μεγαλύτερη παρέμβαση που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα μας για τη θωράκιση των δασικών μας οικοσυστημάτων και την προσαρμογή τους στις σφοδρές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, με ευθύνη απέναντι στον κρίσιμο ρόλο που της ανέθεσε η Πολιτεία, ολοκλήρωσε σε χρόνο ρεκόρ την υπογραφή περισσότερων από 180 συμβάσεων για εργασίες πρόληψης σε 90 δασικά οικοσυστήματα της χώρας, έχοντας εισφέρει περισσότερα από 390 εκατ. ευρώ στο πεδίο της δασικής πρόληψης. Για το 2025 και τη νέα αντιπυρική περίοδο, οι παρεμβάσεις για τους καθαρισμούς δασών και τις αντιπυρικές ζώνες αναμένεται να ξεπεράσουν τα 120 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας τον συνολικό προϋπολογισμό στο μισό δισ. ευρώ για την περίοδο 2022 - 2025. Θέλω να ευχαριστήσω το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τη Γενική Γραμματεία Δασών και τις δασικές υπηρεσίες για την άριστη συνεργασία, όπως επίσης και το έμπειρο και καταρτισμένο προσωπικό της Μονάδας που εργάστηκε μεθοδικά ώστε να έχουμε σήμερα ολοκληρωμένα έργα δασικής προστασίας σε όλη την επικράτεια. Το ΤΑΙΠΕΔ θα συνεχίσει να συμβάλλει στην εθνική στρατηγική της Πολιτείας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δασών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και την αναγέννηση υποβαθμισμένων πυρόπληκτων εκτάσεων».

Στις προοπτικές και στις απειλές για τις εξαγωγές της ελληνικής κομπόστας, αναφέρεται ανακοίνωση που δημοσιοποίησε η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ). Συγκεκριμένα τονίζει τα εξής:

Σημαντικές είναι οι διεργασίες που λαμβάνουν χώρα την τελευταία περίοδο στο διεθνές εμπορικό περιβάλλον και που μπορούν ανάλογα με τι αποφάσεις που θα ληφθούν είτε να ενισχύσουν είτε όμως και να μειώσουν τις εξαγωγές της ελληνικής κομπόστας αλλά και των αντίστοιχων χυμών και κατεψυγμένων φρούτων. Υπενθυμίζουμε ότι πρόκειται για προϊόντα που συμβάλλουν στην εθνική οικονομία με εξαγωγές ±500 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Υπενθυμίζουμε ότι πρόκειται για προϊόντα που συμβάλλουν στην εθνική οικονομία με εξαγωγές ±500 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Πιο συγκεκριμένα

Α. Διαπραγματεύσεις ΕΕ/MERCOSUR

Μετά από πολλά χρόνια συνομιλιών είμαστε πλέον μπροστά στην οριστικοποίηση της συμφωνίας. Οι αγορές των χωρών της MERCOSUR ήταν εξαιρετικά σημαντικές για την ελληνική κομπόστα ροδακίνου (π.χ. εξαγωγές του 1998 22.000 τόνους), μέχρις ότου επιβλήθηκαν αρχικοί εισαγωγικοί δασμοί 55%, που στη συνέχεια περιορίστηκαν στο 34% αργότερα.

Οι δασμοί αυτοί μηδένισαν ουσιαστικά τις εξαγωγές μας εκεί.

Στην προς υπογραφή συμφωνία προβλέπεται η σταδιακή υποχώρησή τους κατά 5% ετησίως, μέχρι τον μηδενισμό τους.

Είναι προφανές ότι αυτό θα δώσει νέα ώθηση των εξαγωγών μας, ώθηση που την έχουν απόλυτη ανάγκη ιδίως τα τελευταία χρόνια που η κατανάλωση μειώνεται στις χώρες της Ε.Ε. Είναι λοιπόν προς το συμφέρον όλων (αγροτών - μεταποιητών - εργαζομένων) η γρήγορη λειτουργία της συμφωνίας και καλούμε την Κυβέρνηση να την υποστηρίξει δυναμικά.

Β. ΗΠΑ - Δασμοί

Οι ΗΠΑ είναι πλέον ο σημαντικότερος προορισμός για την κομπόστα ροδακίνου, αφού η αξία των εξαγωγών εκεί ανήλθε σε 80 εκατομμύρια ευρώ το 2023 και το 2024 έχει αυξητική τάση.

Η προεδρεία Trump, που μετά την νίκη του στις τελευταίες εκλογές των ΗΠΑ, αναλαμβάνει στις αρχές του 2025, έχει ευθέως δηλώσει ότι θα επιβάλλει δασμούς, ύψους 10-20% ,στα ευρωπαϊκά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ.

Την προηγούμενη περίοδο της διοίκησης Trump επιβλήθηκαν πρόσθετοι δασμοί στις ελληνικές κομπόστες ροδακίνου, ύψους 25%, πλήττοντας τις εξαγωγές μας.

Οι δασμοί αυτοί ανεστάλησαν από την διοίκηση Biden και οι εξαγωγές έφθασαν σταδιακά στα επίπεδα που παραπάνω αναφέραμε.

Σήμερα ο κίνδυνος είναι περισσότερο από υπαρκτός για την πιθανότητα επιβολής νέων δασμών.

Καλούμε, λοιπόν, την Κυβέρνηση σε εγρήγορση με στόχο την αποτροπή μιας τέτοιας καταστροφικής εξέλιξης.