Η κυβέρνηση προχωρά στην υλοποίηση ενός ολιστικού σχεδιασμού για τη συνολική ανάπτυξη της Θεσσαλίας, ενισχύοντας τις παραγωγικές δυνατότητες της περιοχής, αποκαθιστώντας τις ζημιές από τις φυσικές καταστροφές και επενδύοντας σε νέες υποδομές για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα.

Αυτό υπογράμμισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, μιλώντας στο Central Greece Forum - Θεσσαλία 2025, που διοργανώθηκε από το Σύνδεσμο Βιομηχανιών Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδος, στα Τρίκαλα.

Ο Υπουργός στάθηκε ιδιαίτερα στις προκλήσεις που αντιμετώπισε η Θεσσαλία λόγω των φυσικών καταστροφών και δη του Daniel, υπογραμμίζοντας πως η πολιτεία έχει ήδη αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών για τη στήριξη των αγροτών και κτηνοτρόφων της περιοχής. Παράλληλα εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή στην ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της Θεσσαλίας, του ιδιωτικού τομέα.

«Με ένα πλαίσιο δράσεων που αυτή τη στιγμή οργανώνεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με μια πρόσκληση για τη μεταποίηση και τον εκσυγχρονισμό, για την αγροτική οδοποιία, για τη θερμοκηπιακή καλλιέργεια, σε λίγο χρονικό διάστημα από τώρα για τα μεγάλα αρδευτικά έργα και σε δύο-τρεις μήνες αργότερα για τα μικρά εγγειοβελτιωτικά, στην πραγματικότητα διαμορφώνουμε το νέο αναπτυξιακό πλαίσιο για τη Θεσσαλία», τόνισε.

Οι παρεμβάσεις για τη Θεσσαλία

• Ο Υπουργός ανέλυσε τα μέτρα που εφαρμόζονται και τις επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη για την αποκατάσταση της Θεσσαλίας, τα οποία περιλαμβάνουν:
• Πρόγραμμα 5.2 ύψους 45 εκατ. ευρώ για τη δωρεάν αντικατάσταση ζώων και την ανακατασκευή σταβλικών εγκαταστάσεων.
• Ειδικά προγράμματα απονιτροποίησης ύψους 150 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των εδαφών της Θεσσαλίας.
• Υπερδέσμευση στα τοπικά προγράμματα LEADER, διασφαλίζοντας ότι κανένας επενδυτής δεν μένει εκτός χρηματοδότησης.
• Έγκριση αποζημιώσεων ύψους 310 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό μέσω του ΕΛΓΑ, με αποζημιώσεις στο 100% της ασφαλιζόμενης αξίας της παραγωγής.
• Αξιοποίηση του Γεωργικού Αποθεματικού, με 43 εκατ. ευρώ για πληγέντες παραγωγούς στη Θεσσαλία.
• 15 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των υποδομών των ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ, ώστε να διασφαλιστεί η αρδευτική επάρκεια.
• Προγράμματα για τη μελισσοκομία και τη βιολογική γεωργία - κτηνοτροφία, με στοχευμένες παρεκκλίσεις για τους πληγέντες.
• Διετή απαλλαγή από την υποχρέωση εισφοράς κρέατος και γάλακτος στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.
• Παράταση ενός έτους στους δικαιούχους του μέτρου αναμπέλωσης.
• Έγκριση πρώιμης συγκομιδής ακτινιδίων στην Αγιά.
• Απαλλαγή από εκτιμητικά τέλη του ΕΛΓΑ για δηλώσεις ζημιάς και καταμέτρηση νεκρών ζώων.
• Επαναπροσδιορισμός τιμής των αποζημιώσεων των καλλιεργειών με βάση τις σημερινές τιμές.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανέδειξε τη σημασία της ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα για τη Θεσσαλία, επισημαίνοντας: «Βρισκόμαστε στην καρδιά της παραγωγικής Ελλάδας. Για αυτό και η ανάπτυξη και του δευτερογενούς και του τριτογενούς τομέα είναι ουσιαστικά μια φυσιολογική εξέλιξη, η οποία πρέπει να υποστηριχθεί με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Όταν μιλάμε για ανάπτυξη, προφανώς η προσδοκία είναι να αυξήσουμε γενικότερα και την αγροτική και την παραγωγική δραστηριότητα, να αυξήσουμε την επιχειρηματική δραστηριότητα».

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Τσιάρας υπογράμμισε ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα συνεχίσει να εργάζεται εντατικά για την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, τόσο μέσω αποκατάστασης των ζημιών όσο και μέσω στοχευμένων αναπτυξιακών παρεμβάσεων.

Μνημόνιο συνεργασίας, που επικαιροποιεί τη συμφωνία του 1991, ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες και να παράγει μετρήσιμα αποτελέσματα υπέγραψε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, με την Κύπρια ομόλογό του Μαρία Παναγιώτου, κατά τη διάρκεια τριήμερης επίσκεψής του στη Λευκωσία.

Μέσα από την κοινή συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου προτάσσονται δράσεις για την από κοινού αντιμετώπιση των προκλήσεων και προβλημάτων που δημιουργεί η νέα εποχή στον πρωτογενή τομέα, με κυριότερα τα προβλήματα της κλιματικής κρίσης.

Στόχος, η δημιουργία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενός μηχανισμού που θα διασφαλίζει την ανθεκτικότητα της αγροτικής παραγωγής, ώστε να μείνει ζωντανός ο πρωτογενής τομέας.

Όπως δήλωσε ο κ. Τσιάρας με πρωτοβουλία της Ελλάδας και της Κύπρου έχει ξεκινήσει προσπάθεια, την οποία πλέον στηρίζουν τα κράτη της Μεσογείου (ομάδα των MED9) για δημιουργία ενός χρηματοδοτικού εργαλείου, εκτός της ΚΑΠ, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί η κλιματική κρίση.

Επίσης ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι στηρίζει την πρωτοβουλία της Κύπριας ομολόγου του για να ενταχθούν στην πολιτική της ΕΕ δράσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί η έλλειψη αρδευτικού νερού, μέσα από επιλογές της αφαλάτωσης και της αποθήκευσής του, όπως ενδεικτικά ανέφερε η κυρία Παναγιώτου.

Στόχος είναι, είπε η Κύπρια υπουργός, οι τρόποι αυτοί διαχείρισης των υδάτινων πόρων να μετουσιωθούν και σε νομοθεσία.

Το νέο Πρόγραμμα Συνεργασίας 2025-2027, που υπεγράφη, τόνισε ο κ. Τσιάρας πως δεν είναι μια τυπική διαδικασία. Είναι μια στοχευμένη πρωτοβουλία που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των αγροτών μας και διαμορφώνει ένα πιο ισχυρό πλαίσιο συνεργασίας. Στόχος είναι η αμοιβαία ανταλλαγή τεχνογνωσίας, η ενίσχυση της έρευνας και η προώθηση κοινών δράσεων που θα παράγουν άμεσα και μετρήσιμα αποτελέσματα, δήλωσαν οι δύο υπουργοί.

Στο μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη από τις δύο πλευρές υπάρχει πρόνοια για αμοιβαία ανταλλαγή τεχνογνωσίας στις νέες τεχνολογίες και στην καινοτομία και την ενσωμάτωσή τους στον πρωτογενή τομέα, με στόχο πάντα την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς του και της ανταγωνιστικότητάς του.

Μετά τη συνάντηση οι δύο υπουργοί δήλωσαν:

ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ:
Το νέο Πρόγραμμα Συνεργασίας 2025-2027, που υπογράφεται σήμερα, τόνισε πως δεν είναι μια τυπική διαδικασία. Είναι μια στοχευμένη πρωτοβουλία που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των αγροτών και αγροτισσών μας και διαμορφώνει ένα πιο ισχυρό πλαίσιο συνεργασίας.
Στόχος μας είναι η αμοιβαία ανταλλαγή τεχνογνωσίας, η ενίσχυση της έρευνας και η προώθηση κοινών δράσεων που θα παράγουν άμεσα και μετρήσιμα αποτελέσματα. Απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι η ενδυνάμωση της συνεργασίας μας είναι επιτακτική. Το νέο Πρόγραμμα Συνεργασίας που υπογράφουμε σήμερα, επικαιροποιεί τη συμφωνία του 1991, ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες και να παράγει μετρήσιμα και απτά αποτελέσματα.
Η συνεργασία μας παραμένει στενή και αγαστή τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό άλλωστε διαφάνηκε και από τις κοινές μας παρεμβάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενδυνάμωση της Στρατηγικής για την ανθεκτικότητα του νερού για να περιλάβει ειδικές πρόνοιες για τη διαχείριση του νερού, όπως η αφαλάτωση και η αποθήκευση, και ευχόμαστε να δούμε όλο αυτό να μετουσιώνεται και σε νομοθεσία.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί μας είναι κοινές, και γι’ αυτό ο συντονισμός των θέσεων μας στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας είναι κρίσιμης σημασίας. Το νέο αυτό Πρόγραμμα ενισχύει τη μεταξύ μας συνεργασία μέσω κοινής στρατηγικής στην ΕΕ για την προάσπιση των συμφερόντων των γεωργών, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας για τη γεωργία, τη κτηνοτροφία και την αγροτική ανάπτυξη, καθώς και τη διαχείρισης κινδύνων και κλιματικής προσαρμογής.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας προωθούμε το κοινό μας αίτημα για τη δημιουργία ενός νέου Ταμείου. Ενός Ταμείου, το οποίο θα χρηματοδοτεί την άμεση αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής όπως είναι η παρατεταμένη ξηρασία, ο καύσωνας και οι πλημμύρες.
Σε σχέση με την αντιμετώπιση του σοβαρού φαινομένου που αφορά τη διάθεση πατατών από Τρίτες Χώρες που διοχετευονται στην ελληνική αγορά ως κυπριακές, αποφασίσαμε την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δύο Υπουργείων για πάταξη του φαινομένου, με εντατικοποίηση των ελέγχων και επιβολή όλων των προβλεπόμενων στην εθνική νομοθεσία κυρώσεων σε όλους τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα της εμπορίας του προϊόντος.
Αγαπητέ Υπουργέ, αγαπητέ Κώστα, η συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου στον πρωτογενή τομέα δεν περιορίζεται στις τυπικές διακρατικές σχέσεις. Αντικατοπτρίζει τη βούληση και των δύο χωρών να προσφέρουν λύσεις στους γεωργούς και να διαμορφώσουν μαζί ένα πιο βιώσιμο και ανθεκτικό μέλλον για τον αγροτικό τομέα διασφαλίζοντας την παραγωγή ποιοτικών τροφίμων που εξασφαλίζουν την επισιτιστική ασφάλεια των ευρωπαίων πολιτών.
Με αυτό λοιπόν, ως δεδομένο, σας καλωσορίζω για ακόμα μια φορά στη μεγαλόνησο, και συνεχίζουμε με ακόμα πιο ενδυναμωμένη, τη μεταξύ μας συνεργασία.

ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΑΡΑΣ:
Με μεγάλη χαρά ξαναβρίσκομαι για άλλη μια φορά στην Κύπρο, αυτή τη φορά με την ιδιότητα του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Έχουμε τόσα πολλά κοινά και πάντα η μία χώρα στέκεται δίπλα στην άλλη. Πάντα βρισκόμαστε από την ίδια πλευρά. Όποιες και αν είναι οι συνθήκες, όποια και αν είναι η χρονική στιγμή και επιβεβαιώνουμε τους στενούς δεσμούς των δύο χωρών και την κοινή ιστορική τους διαδρομή. Βεβαίως, υπάρχουν πολλά ζητήματα τα οποία μας απασχολούν από κοινού. Κάποια από αυτά επιχειρούμε να επιλύσουμε μέσα από τη συμφωνία που μόλις υπογράψαμε και η οποία αφορά στην έρευνα, στην τεχνολογία, στην καινοτομία, στο πώς θα μπορέσουμε τα αποτελέσματα διαφορετικών δράσεων να τα φέρουμε και να τα εντάξουμε μέσα στην ίδια την παραγωγική διαδικασία του πρωτογενούς τομέα, της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής.
Κατά βάση αντιμετωπίζουμε τις ίδιες προκλήσεις με κοινά χαρακτηριστικά στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Η μεγαλύτερη πρόκληση αυτής της εποχής είναι αυτή της κλιματικής κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο άλλωστε, με πρωτοβουλία της κυρίας Υπουργού, κάναμε μία μεγάλη προσπάθεια και συνεχίζουμε με τις 9 Μεσογειακές χώρες, μαζί με τους MED9, κυρίως να μπορέσουμε να εντάξουμε τα θέματα και τα ζητήματα που αφορούν στην έλλειψη του αρδευτικού νερού στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και βεβαίως το τελευταίο χρονικό διάστημα αναδείξαμε από κοινού με τον πλέον εμφατικό τρόπο την πραγματική ανάγκη της σύστασης ενός νέου χρηματοδοτικού εργαλείου εκτός Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, το οποίο θα μπορεί να δίνει ουσιαστικά ανάσα στον παραγωγικό κόσμο της Ελλάδας και της Κύπρου, λόγω των πολύ δραματικών συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Εκτιμώ ότι αυτή η συζήτηση, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσα από αυτή την πρωτοβουλία που αναλάβαμε, η οποία σιγά σιγά φέρνει κοντά και πολλές άλλες μεσογειακές χώρες, θα μπορέσει να έχει σύντομα αποτέλεσμα για το καλό και των δικών μας παραγωγών, από κοινού Ελλάδας και Κύπρου.
Ευχαριστώ ειλικρινά την ομόλογο μου για την υποδοχή και την συνεργασία. Είμαστε μαζί, η Ελλάδα με την Κύπρο συμπορεύονται μαζί, σε όλα τα επιμέρους ζητήματα που μας απασχολούν. Ελλάδα και Κύπρος είναι μαζί. Δίνουμε ένα μεγάλο αγώνα να κρατήσουμε ζωντανή την πρωτογενή παραγωγή, να στηρίξουμε τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους και να δώσουμε με αυτό τον τρόπο μια συγκεκριμένη προοπτική στους αγρότες μας.

Στρατηγική της Κύπρου για αντιμετώπιση της λειψυδρίας

Ο βασικός στόχος της αρδευτικής πολιτικής της Κύπρου είναι «ούτε μία σταγόνα βροχής να μην καταλήγει στη θάλασσα». Για αυτό κατασκευάστηκαν πολλά φράγματα. Σήμερα καλύπτουν το 80% των λεκανών απορροής». Η Κύπρος, με 108 φράγματα, με συνολική χωρητικότητα 332 εκατ. κυβικών μέτρων νερού, είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό φραγμάτων, ανάλογα με την έκταση, στην Ευρώπη. Ακόμη γίνονται αφαλατώσεις νερού. Το 2022 οι αφαλατώσεις κάλυψαν το 52% των συνολικών αναγκών σε νερό της Κύπρου. Ένα ακόμη μέτρο είναι η ανάκτηση νερού, δηλαδή η χρήση επεξεργασμένου νερού, προερχόμενου από τα λύματα, το οποίο χρησιμοποιείται στη γεωργία. Τέλος έχουν μέτρα εξοικονόμησης νερού σε ύδρευση-άρδευση και ανάλογη τιμολογιακή πολιτική, όπου η υψηλή κατανάλωση είναι ακριβότερη, ενώ υπάρχουν και πρόστιμα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκεντρώνει στοιχεία σχετικά με την επικείμενη ευρωπαϊκή στρατηγική για την ανθεκτικότητα των υδάτων (την λεγόμενη γαλάζια συμφωνία).

Η οδηγία πλαίσιο της ΕΕ για τα ύδατα απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι όλα τα επιφανειακά ύδατα (λίμνες, ποτάμια, μεταβατικά και παράκτια ύδατα) και τα υπόγεια ύδατα θα έχουν επιτύχει καλή ποιότητα έως το 2015. Η προθεσμία αυτή μπορεί να μετατεθεί στο 2027 υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαιτούνται περισσότερες εργασίες για τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας των υδάτων στην ΕΕ.

Τα κράτη μέλη καλούνται να συμμορφωθούν από το 2027 με τα επίπεδα ρύπανσης και να διασφαλίσουν ότι τα λύματα αντιμετωπίζονται καταλλήλως. Πρέπει μεταξύ άλλων να προωθήσουν την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων, να καταπολεμήσουν την παράνομη εξόρυξη υδάτων και να αυξήσουν την αποδοτικότητα των υδάτινων πόρων.

Επίσης τονίζει ότι οι ξηρασίες και οι ελλείψεις νερού δημιουργούν προβλήματα στα υδάτινα αποθέματα της ΕΕ και στην άρδευση των καλλιεργειών, ενώ ο κίνδυνος να αυξηθούν οι πλημμύρες θεωρείται υψηλός.

Η ΕΕ έχει διατυπώσει βασικές συστάσεις προς τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων έως το 2027, μεταξύ των οποίων:

• Αύξηση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα ύδατα μέσω της τήρησης των ορίων ρύπανσης, ιδίως της ρύπανσης από θρεπτικές ουσίες από τη γεωργία, και εξασφάλιση της κατάλληλης αντιμετώπισης της απόρριψης λυμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας·
• Εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων χρηματοδότησης και διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής των μέτρων διαχείρισης των υδάτων·
• Να εφαρμόσουν πρόσθετα μέτρα για την αντιμετώπιση των επίμονων περιβαλλοντικών προκλήσεων, όπως η χημική ρύπανση·
• Προώθηση της επαναχρησιμοποίησης των υδάτων και αύξηση της αποδοτικότητας και της κυκλικότητας για την πρόληψη της υπερεκμετάλλευσης υδροφορέων, την καταπολέμηση των παράνομων αντλήσεων και τον μετριασμό των ξηρασιών.

Στο μεταξύ πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες, στις 6 Μαρτίου, εκδήλωση διαβούλευσης υψηλού επιπέδου με τίτλο «Προς μια στρατηγική για την ανθεκτικότητα των υδάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν οι τελευταίες εκθέσεις της σχετικά με την κατάσταση των υδάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο κύριος στόχος της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανθεκτικότητα των υδάτων, που ανακοινώθηκε από την Πρόεδρο, Ursula von der Leyen, στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της, τον Ιούλιο του 2024, είναι να διασφαλιστεί η ορθή διαχείριση των πηγών νερού, η αντιμετώπιση της έλλειψης και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας του κλάδου ύδρευσης, υιοθετώντας παράλληλα μια προσέγγιση κυκλικής οικονομίας.

Θυμίζουμε σε συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο, τον Σεπτέμβριο του 2024, οι υπουργοί Γεωργίας από εννέα κράτη μέλη (MED-9) κάλεσαν την Κομισιόν να σημειώσει γρήγορη πρόοδο στις πολιτικές για την ασφάλεια των υδάτων. Οι υπουργοί της MED-9 (από την Κροατία, την Κύπρο, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία και την Ισπανία) απηύθυναν κοινή έκκληση για να βοηθήσουν τον γεωργικό τομέα να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις νερού και να διασφαλίσουν την παροχή νερού εν μέσω εντεινόμενης ξηρασίας. Όπως ανέφεραν η ασφάλεια των υδάτων «πρέπει να παραμείνει στο επίκεντρο του έργου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να προσφέρει ένα ασφαλές και βιώσιμο μέλλον για εσάς και όλους τους αγρότες».

Στο Μαξίμου στο Υπουργικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει σήμερα Τετάρτη (26/2), υπό τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, θα συζητηθεί από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), Θεόδωρο Σκυλακάκη, το αρδευτικό της Βοιωτίας.

Μετά την «πίεση» των αγροτικών κινητοποιήσεων, που ξεκίνησαν από τις 5 Δεκεμβρίου και έχουν ήδη συπληρώσει 83 ημέρες, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κάνει στροφή 180 μοιρών με αποτέλεσμα για το 2025 ΕΥΔΑΠ και ΥΠΕΝ να μην λειτουργήσουν τις παλιές γεωτρήσεις από τις πηγές Χαρίτων και παράλληλες πηγές Πολυγύρας.

Στην συνάντηση στο ΥΠΕΝ, που είχε παρουσιάσει σε ρεπορτάζ ο ΑγροΤύπος, ο υπουργός κ. Σκυλακάκης είχε καταθέσει την πρόσταση για να γίνει σταδιακή η άντληση των νερών από τις γεωτρήσεις για να είναι μειωμένες ποσότητες. Όμως ούτε με αυτή την απόφαση συμφώνησαν οι αγρότες γιατί πάλι θα υπήρχε το ίδιο αποτέλεσμα, αφού θα έφευγαν καθημερινά νερά από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα της Βοιωτίας για να πάνε στην Αθήνα. Η σκληρή στάση των αγροτών άρχισε να φέρνει αποτέλεσμα.

Επίσης τις επόμενες ημέρες θα παρθούν αποφάσεις από το ΥΠΕΝ για την παροχή αρδευτικού νερού από το Μόρνο στην Κωπαΐδα.

Να θυμίσουμε ότι οι αγρότες ζητούν για τις ανάγκες άρδευσης του κάμπου, 7 εκατ. κυβικά μέτρα νερό, από τον Μόρνο, ετησίως.

Τρεις ολόκληρες ώρες είχε διάρκεια η σύσκεψη, που έγινε σήμερα Δευτέρα (24/2), στο ΥΠΕΝ, για τα θέματα της άρδευσης του κάμπου της Κωπαΐδας.

Στην σύσκεψη, υπό τον υπουργό κ. Θεόδωρο Σκυλακάκη, συμμετείχαν υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της ΕΥΔΑΠ, βουλευτές, δήμαρχοι και τρεις εκπρόσωποι των αγροτών.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Ζάχαρης, παραγωγός από τον κάμπο της Κωπαΐδας, που συμμετείχε στην σύσκεψη στο ΥΠΕΝ, «έχουν πάρει την απόφαση ΕΥΔΑΠ και ΥΠΕΝ να λειτουργήσουν τις επόμενες ημέρες δοκιμαστικά για δύο μήνες τρεις παλιές γεωτρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα φεύγουν καθημερινά νερά από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα της Βοιωτίας για να πάνε στην Αθήνα για τις ανάγκες ύδρευσης.

Μετά από τις αντιδράσεις μας ο υπουργός κ. Σκυλακάκης ανέφερε ότι θα γίνει σταδιακή η άντληση των νερών για να είναι μειωμένες ποσότητες. Ούτε με αυτή την απόφαση συμφωνούν οι αγρότες.

Δεν μας δόθηκε καμία διασφάλιση από τον υπουργό ότι θα πάρουν οι αγρότες, για τις ανάγκες άρδευσης, τα 7 εκατ. κυβικά μέτρα νερό από τον Μόρνο ετησίως.

Αυτό το νερό δεν μας το χαρίζουν αλλά μας το οφείλουν γιατί στην πλευρά του Ορχομενού, από τις πηγές Χαρίτων και παράλληλες πηγές Πολυγύρας, αντλούν γύρω στα 15 εκατ. κυβικά μέτρα νερού. Αίτημά μας είναι η ενδυνάμωση των αντλιών από το κανάλι του Μόρνου.

Φεύγουμε από την συνάντηση διαφωνώντας σε όσα ανέφερε ο υπουργός. Συνεχίζουμε τις κινητοποιήσεις, που ξεκίνησαν από τις 5 Δεκεμβρίου. Είμαστε 81 ημέρες στο δρόμο γιατί απειλούν την οικονομική μας επιβίωση. Ανέφερα στον Υπουργό ότι θα κατέβουμε στην Αθήνα και θα παρκάρουμε τα τρακτέρ έξω από το υπουργείο και μου απάντησε ότι δεν θα βρούμε χώρο πάρκινγκ.

Βλέπουμε μια μεγάλη αδιαφορία για την αγροτική παραγωγή της περιοχής, κανείς δεν ενδιαφέρεται να λύσει το πρόβλημα της άρδευσης. Διαμαρτυρόμαστε γιατί είναι ορατός ο κίνδυνος της ερημοποίησης στην περιοχή του κάμπου, εξαιτίας της μη άρδευσης χιλιάδων στρεμμάτων αγροτικών καλλιεργειών».

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) απήγγειλε κατηγορίες εναντίον τεσσάρων ατόμων και δύο εταιρειών για κατάχρηση ευρωπαϊκών επιδοτήσεων και πλαστογραφία ιδιωτικών εγγράφων, σε έρευνα για απάτη, ύψους 1,73 εκατομμυρίων ευρώ, που έγινε στο Ιάσιο της Ρουμανίας και αφορούσε έργα για αρδευτικά συστήματα, εξ ολοκλήρου χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ.

Είχε προηγηθεί (από τον Απρίλιο του 2024) έρευνα σε αγροτικό συνεταιρισμό της χώρας, ο οποίος έλαβε χρηματοδότηση για δύο έργα εκσυγχρονισμού των συστημάτων άρδευσης, συνολικής αξίας 1,73 εκατ. ευρώ (8,6 εκατ. RON).

Ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα, η διαδικασία ανάθεσης δημόσιας σύμβασης για την επιλογή εταιρείας για την εκτέλεση των έργων παραποιήθηκε, προκειμένου να ωφεληθεί μια συγκεκριμένη εταιρεία, ιδιοκτησίας της συζύγου του de facto διαχειριστή του συνεταιρισμού.

Η έρευνα αποκάλυψε σύγκρουση συμφερόντων στην χρηματοδότηση των δύο έργων.

Ο διαχειριστής του συνεταιρισμού που έλαβε τα κεφάλαια, ήταν παντρεμένος με εκπρόσωπο της εταιρείας που κέρδισε το συμβόλαιο. Επιπλέον, ένα πρόσωπο που προήδρευε της επιτροπής αξιολόγησης προσφορών του συνεταιρισμού, εργαζόταν ταυτόχρονα ως λογιστής της συγκεκριμένης εταιρείας.

Σε μια προσπάθεια να παραπλανήσουν τον Οργανισμό Χρηματοδότησης Αγροτικών Επενδύσεων της Ρουμανίας (AFIR), οι εκπρόσωποι, τόσο του συνεταιρισμού όσο και της επιλεγμένης εταιρείας, υπέβαλαν πλαστά έγγραφα υποστηρίζοντας ψευδώς ότι δεν υπήρχε σύγκρουση συμφερόντων.

Περαιτέρω, οι εκπρόσωποι του συνεταιρισμού ζήτησαν και έλαβαν από την AFIR την αποζημίωση των εργολαβικών εξόδων, υποβάλλοντας διάφορα ψευδή εντάλματα πληρωμής ισχυριζόμενα ότι έχουν ήδη πληρώσει τους εργολάβους.

Προκειμένου να ανακτήσει τη ζημιά στον προϋπολογισμό της ΕΕ και τυχόν δικαστικά έξοδα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία κατέσχεσε έξι οικόπεδα (αξίας περίπου 500.000 ευρώ) και πάγωσε τραπεζικούς λογαριασμούς που διατηρούσαν οι υπόπτοι.

Σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα της Ρουμανίας, η διακεκριμένη απάτη με αγροτικές επιδοτήσεις τιμωρείται με φυλάκιση έως και 11 χρόνια και έως τρία χρόνια η πλαστογραφία ιδιωτικών εγγράφων.

Οι δύο εταιρείες, εάν καταδικαστούν, θα έχουν πρόστιμο έως και 420.000 ευρώ περίπου (2,1 εκατομμύρια RON), επιπλέον των άλλων κυρώσεων.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) είναι η ανεξάρτητη δημόσια εισαγγελία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι αρμόδια για τη διερεύνηση, τη δίωξη και την εκδίκαση εγκλημάτων κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.

Φωτογραφία: ποταμός Άρδας στη Βουλγαρία.
Οι αγρότες στον Έβρο ανησυχούν για την έλλειψη νερού από την Βουλγαρία. Η συμφωνία για την παροχή νερού στην Ελλάδα από την Βουλγαρία, που έληξε τον Ιούλιο του 2024, κινδυνεύει να δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στην αγροτική παραγωγή της περιοχής.

Μέχρι το 2024 το νερό της Βουλγαρίας ερχόταν ελεύθερα στην πεδιάδα του Έβρου, ωστόσο η περσινή λήξη της συμφωνίας έχει πυροδοτήσει την έντονη διαμαρτυρία των αγροτών

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τριγώνου, Δημήτρης Δρακούδης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι αγροτικοί σύλλογοι του βόρειου Έβρου έχουν αναδείξει εδώ και χρόνια το πρόβλημα της έλλειψης συμφωνίας με την Βουλγαρία για το νερό άρδευσης.

Από το 2019 ζητούσαμε να προχωρήσουν σε ανανέωση της συμφωνίας τότε που η χώρα μας θα ήταν πιο εύκολο να κάνει διαπραγμάτευση. Σήμερα εξαρτιόμαστε από τις αποφάσεις της βουλγαρικής κυβέρνησης.

Oι αγρότες της περιοχής του Έβρου παραμένουν στο μπλόκο στον κόμβο των Καστανέων και συμμετέχουν στην κινητοποίηση της Θεσσαλονίκης. Τα αιτήματά μας περιλαμβάνουν:

• Την άμεση σύναψη της διακρατικής συμφωνίας ώστε να διασφαλίζονται τα συμφέροντα της περιοχής μας.
• Την άμεση υλοποίηση έργων συντήρησης και εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων υποδομών (φράγματα, βελτίωση δικτύων κ.α.).
• Την κατασκευή νέων έργων που θα εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία μας στη διαχείριση των υδάτων των ποταμών Άρδα και Έβρου.

Τα νερά αυτά ποτίσουν γύρω στα 200.000 στρέμματα καλλιεργειών. Χρειαζόμαστε κάθε αρδευτική περίοδο 186 εκ. εκ. κυβικά μέτρα νερού. Αυτό όμως που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι θέλουμε καθημερινή ροή ποσότητας νερού 1,5 εκ. κυβικών γιατί δεν υπάρχουν έργα υποδομής για την αποθήκευσή του».

Από το 1964, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας αποζημιώσεων για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μεταξύ των δυο χωρών, το νερό από τα βουνά της Βουλγαρίας ερχόταν κατά μήκος του ποταμού Άρδα για την άρδευση της πεδιάδας του Έβρου. Η συμφωνία έληξε τον Ιούλιο του 2024, προκαλώντας ανησυχία στους Έλληνες αγρότες που εξαρτώνται αυτά τα νερά για να ποτίσουν τις καλλιέργειές τους. Η Ελλάδα και η εθνική εταιρεία ηλεκτρισμού της Βουλγαρίας υπέγραψαν προσωρινή συμφωνία για την εξασφάλιση του εφοδιασμού από τα μέσα Ιουλίου έως το τέλος του 2024. Από την πλευρά της η βουλγαρική κυβέρνηση δηλώνει ότι επιδιώκει μια προσωρινή συμφωνία μόνο για το φετινό καλοκαίρι. Το μέλλον είναι αβέβαιο για τις καλλιέργειες του Έβρου.

Όπως τονίζει ο κ. Δημήτρης Δρακούδης στον ΑγροΤύπο, «το υπουργείο Γεωργίας της Βουλγαρίας ανέφερε ότι η χώρα θα αξιολογεί πρώτα τις δικές της ανάγκες σε νερό και μετά θα ασχοληθεί με το νερό που θα στείλει στην χώρα μας. Η βουλγαρική πλευρά διαπραγματεύεται ποσοτό από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και σιδηροδρομική μεταφορά προϊόντων. Η Ελλάδα είναι κυριολεκτικά με την πλάτη στον τοίχο. Υπάρχει μεγάλη αντιπαράθεση των κομμάτων στην Βουλγαρία για το θέμα των νερών. Η βουλγαρική αντιπολίτευση κατηγορεί την πρόσφατα εκλεγμένη κυβέρνηση ότι θέλει να χαρίσει το νερό στην χώρα μας. Από την πλευρά μας ζητάμε, σε επιστολή που στείλαμε προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να δεσμεύσει τον Βούλγαρο ομολογό του να δεσμευτεί δημόσια ότι θα εξασφαλιστούν οι απαιτούμενες ποσότητες νερού για την απρόσκοπτη άρδευση των χωραφιών μας».

Μετά το σχετικό ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, για τα προβλήματα άρδευσης των αγροτών στην Βοιωτία, κατατέθηκε ερώτηση στην Βουλή για την αναγκαιότητα βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων του Βοιωτικού Κηφισού, από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Αναλυτικά η ερώτηση των βουλευτών έχει ως εξής:

Η περιοχή του Βοιωτικού Κηφισού, που διασχίζει τα όρια των νομών Φωκίδας, Φθιώτιδας και Βοιωτίας, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις υδάτινες πηγές του ποταμού για την άρδευση των γεωργικών εκτάσεων και την ύδρευση των τοπικών κοινοτήτων. Ο Βοιωτικός Κηφισός, με τη λεκάνη απορροής του και τις γεωτρήσεις του, αποτελεί ζωτικής σημασίας πόρο για την αγροτική οικονομία, η οποία πλήττεται σοβαρά από την έλλειψη υποδομών και τη μη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων στην περιοχή.

Το 1990, η ΕΥΔΑΠ εγκατέστησε 17 γεωτρήσεις κατά μήκος της λεκάνης απορροής του ποταμού με σκοπό τη συνδρομή στην υδροδότηση της Αττικής. Παρά το γεγονός ότι οι γεωτρήσεις αυτές λειτούργησαν για πολύ σύντομο διάστημα και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκαν, πρόσφατα ξεκίνησαν εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης, με σκοπό την επαναλειτουργία τους. Ωστόσο, η επαναλειτουργία αυτών των γεωτρήσεων ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες για την αγροτική παραγωγή στην περιοχή του Κηφισού, καθώς το νερό που αντλείται από εκεί είναι κρίσιμο για την άρδευση χιλιάδων στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης.

Η ύπαρξη μιας τέτοιας απορρόφησης νερού για σκοπούς εκτός της περιοχής, χωρίς τη διασφάλιση της προστασίας των τοπικών αναγκών, μπορεί να επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στην αγροτική οικονομία, οδηγώντας σε οικονομική ασφυξία τους αγρότες και υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Παράλληλα, η περιοχή αντιμετωπίζει ήδη σοβαρές προκλήσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, με αυξημένη ερημοποίηση και συνεχιζόμενη μείωση του πληθυσμού.

Αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της αντιμετώπισης της λειψυδρίας στην Αττική, η κυβέρνηση οφείλει να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα των περιοχών που πλήττονται από αυτήν και ταυτόχρονα να προστατεύσει τα δικαιώματα των κατοίκων και της αγροτικής παραγωγής στη συγκεκριμένη περιοχή.

Κατόπιν αυτών, ερωτώνται οι κ. Υπουργοί:
1. Ποιες άμεσες ενέργειες σκοπεύει να αναλάβει η κυβέρνηση για την εξασφάλιση της άρδευσης και ύδρευσης στην περιοχή του Βοιωτικού Κηφισσού, ώστε να προστατευθεί η τοπική αγροτική παραγωγή και να διασφαλιστούν οι υδάτινοι πόροι για τις τοπικές ανάγκες;
2. Προτίθεται η κυβέρνηση να επανεξετάσει τη στρατηγική διαχείρισης των υδάτινων πόρων ώστε να διασφαλιστεί ότι η υδροδότηση της Αττικής δεν θα πραγματοποιείται εις βάρος των τοπικών κοινοτήτων και της γεωργικής παραγωγής;
3. Προβλέπεται η υλοποίηση έργων υποδομής για την ενίσχυση της άρδευσης στην περιοχή, όπως η βελτίωση των υδάτινων πόρων για γεωργικούς σκοπούς;
4. Ποιες είναι οι προγραμματισμένες δράσεις για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων στην περιοχή, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω υποβάθμιση του περιβάλλοντος και η οικονομική καταστροφή της αγροτικής παραγωγής;
5. Τι μέτρα θα ληφθούν για την αποτροπή ενδεχόμενης καταστροφής της τοπικής αγροτικής οικονομίας και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των τοπικών κοινοτήτων, οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ύδρευσης και ερημοποίησης;

Όπως αναφέρει ο Σύλλογος Γεωπόνων Πρέβεζας, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με διευκρινιστική εγκύκλιο του, ενημερώνει ότι με βάση την ΚΥΑ 146896/2014 όλες οι άδειες χρήσης νερού που έχουν εκδοθεί, μέχρι 17/5/2024, στην Ήπειρο, θα πρέπει να ανανεωθούν μέχρι τις αρχές Μαΐου 2025.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση, προσκομίζοντας την παλιά άδεια χρήσης νερού και τον τίτλο κατοχής του χωραφιού (ιδιόκτητο ή μισθωμένο).

Επιπλέον, για τη χερσόνησο της Πρέβεζας είναι απαραίτητη η χημική ανάλυση του νερού στην οποία θα προσδιορίζονται η ηλεκτρική αγωγιμότητα, τα ολικά διαλυμένα στερεά και η συγκέντρωση ιόντων χλωρίου και νατρίου.

Αν η δειγματοληψία του νερού δεν γίνει από το εργαστήριο ανάλυσης, θα πρέπει να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δηλώνονται οι συντεταγμένες του σημείου υδροληψίας.

Σημειώνεται ότι η άδεια χρήσης νερού είναι απαραίτητο δικαιολογητικό για το αγροτικό τιμολόγιο ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Δήμου Πρέβεζας (2682029582) ή εναλλακτικά στο Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Πρέβεζας όσον αφορά παλιές άδειες.

Κινητοποίηση με τα τρακτέρ τους έκαναν, την Τετάρτη (12/2), οι αγρότες της Βοιωτίας, στο κέντρο της πόλης της Λιβαδειάς και μετά προχώρησαν σε συμβολικό αποκλεισμό του Διοικητηρίου.

Οι αγρότες της πεδιάδας της Κωπαΐδας πραγματοποιούν κινητοποιήσεις για 71 ολόκληρες ημέρες διαμαρτυρόμενοι για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια με το αρδευτικό νερό και κανείς δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται να λύσει.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Ζάχαρης, παραγωγός από τον κάμπο της Κωπαΐδας και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Αγροτών Βοιωτίας, «με την πολιτική που ακολουθούν στη διαχείριση νερού της περιοχής οι αγρότες πάνε για ολοκληρωτική καταστροφή.

Από τις 5 Δεκεμβρίου οι αγρότες προχωρούμε σε καθημερινές κινητοποιήσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Η πεδιάδα της Κωπαΐδας έχει 240.000 στρέμματα από τα οποία τα 130.000 στρέμματα έμειναν το 2024 χωρίς άρδευση. Στις 19 Δεκεμβρίου είχαμε συνάντηση στο ΥπΑΑΤ με τον υπουργό, Κώστα Τσιάρα, τον ενημερώσαμε για το πρόβλημμα και τον καλέσαμε να έρθει να δει από κοντά να δει τι συμβαίνει. Έχουμε συνατηθεί με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων και έχουμε στείλει πρόσκληση για συνάντηση και με τον Πρωθυπουργό.

Έγιναν δύο Περιφερειακά Συμβούλια αλλά δεν κατάφεραν να δώσουν λύση στο αρδευτικό πρόβλημα.

Από το 2015 δεν έχουν κάνει καμιά εργασία συντήρησης στα δύο πλωτά αντλιοστάσια που υπάρχουν στην λίμνη Υλίκη. Αποτέλεσμα σήμερα να έχουν μεγάλες ζημιές και το ένα να έχει βυθιστεί μέσα στην λίμνη και το άλλο να βρίσκεται εκτός λειτουργίας και κανείς δεν ενδιαφέρεται να το μαζέψει.

Από την άλλη έχουμε την απόφαση της ΕΥΔΑΠ να επαναλειτουργήσει 17 παλιές γεωτρήσεις στον κάμπο. Αυτό σημαίνει ότι γύρω στα 160.000 κυβικά μέτρα νερό θα φεύγουν καθημερινά από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα της Βοιωτίας για να πάνε στην Αθήνα για τις ανάγκες ύδρευσης. Αυτή η ποσότητα είναι μικρή δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα ύδρευσης στην Αθήνα αλλά θα έχει σαν αποτέλεσμα να «στεγνώσει» κυριολεκτικά ο υδροφόρος ορίζοντας της περιοχής, κάτι που θα φέρει πρόβλημα στην ύδρευση και την άρδευση της Βοιωτίας.

Βλέπουμε μια μεγάλη αδιαφορία για την αγροτική παραγωγή της περιοχής, κανείς δεν ενδιαφέρεται να λύσει το πρόβλημα της άρδευσης, που οδηγεί σε απόγνωση τους αγρότες».

Ερώτηση στην Βουλή

Κίνδυνος ερημοποίησης σε Δυτική Λοκρίδα και Κεντροδυτική Βοιωτία εξαιτίας της απόφασης της ΕΥΔΑΠ.

Τον ορατό κίνδυνο της ερημοποίησης εξαιτίας της μη άρδευσης χιλιάδων στρεμμάτων αγροτικών καλλιεργειών στη Δυτική Λοκρίδα Φθιώτιδας και την Κεντροδυτική Βοιωτία επισημαίνει ο Βουλευτής Φθιώτιδας, Γιάννης Σαρακιώτης, μέσω κοινοβουλευτικής ερώτησης που υπέβαλλε προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Όπως σημειώνεται εντός του κειμένου της ερώτησης του Βουλευτή Φθιώτιδας, ένα από τα μείζονα ζητήματα τα οποία απασχολούν εδώ και καιρό τους αγρότες της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Λοκρίδας Φθιώτιδας και της Κεντροδυτικής Βοιωτίας, είναι η εκ μέρους της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας (ΕΥΔΑΠ) επικείμενη επανεκκίνηση της λειτουργίας παλαιών κρατικών γεωτρήσεων, η οποία θα μειώσει την επάρκεια των υδατικών ροών σε σχεδόν 470.000 στρέμματα εκτάσεων τα οποία εκτείνονται σε περιοχές που βρίσκονται εντός του Δήμου Αμφίκλειας - Ελάτειας (Ελάτεια, Κάτω Τιθορέα, Σφάκα, Λευκοχώρι κ.α.). Το γεγονός αυτό αναμένεται να πλήξει σοβαρά τις καλλιέργειες στην ευρύτερη περιοχή καθώς περίπου 300.000 στρέμματα υπολογίζονταν να καλλιεργηθούν με βαμβάκι και καλαμπόκι την προσεχή άνοιξη, αλλά και να προκαλέσει προβλήματα στην ύδρευση των ως άνω περιοχών.

Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής ερώτησης τονίζεται ότι αγνοούνται επιδεικτικά, τα πολυάριθμα προβλήματα τα οποία ήδη πλήττουν τον αγροτικό τομέα στην περιοχή, με κορωνίδα αυτών τη λειψυδρία. Όπως σημειώνεται, σύμφωνα με μαρτυρίες αγροτών το αρδευτικό νερό ίσα ίσα έφτασε το 2023 και το 2024 για τις εαρινές καλλιέργειες, ενώ υπάρχουν μεγάλες ανησυχίες για το πώς αυτό θα καταστεί εφικτό κατά το τρέχον έτος. Σημειώνεται επίσης ότι η ξηρασία του προηγουμένου χρονικού διαστήματος έχει ως αποτέλεσμα την εξαιρετικά μειωμένη παραγωγή προϊόντων, με υπαρκτό τον κίνδυνο να μην λάβουν τις δικαιούμενες στρεμματικές ενισχύσεις λόγω μειωμένων αποδόσεων που δεν φτάνουν το πλαφόν (π.χ. στο βαμβάκι).

Σε δήλωσή του σχετικά με την παραπάνω κοινοβουλευτική παρέμβαση ο Βουλευτής Φθιώτιδας, σημειώνει τα εξής: «Για μία ακόμη φορά η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας λάμπει δια της απουσίας της σε ότι αφορά το μεγάλο ζήτημα που έχει ξεσπάσει με την άρδευση της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Λοκρίδας Φθιώτιδας και της Κεντροδυτικής Βοιωτίας. Παρά το γεγονός ότι, επί σειρά μηνών οι αγρότες των δύο Νομών εκφράζουν την αγωνία τους για το αύριο, προβαίνοντας σε σειρά κινητοποιήσεων και διαμαρτυριών προς τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, η Κυβέρνηση δεν έχει αρθρώσει λέξη για τον κίνδυνο της μη άρδευσης χιλιάδων στρεμμάτων καλλιεργήσιμων εκτάσεων, ως συνέπεια της πιθανής επαναλειτουργίας γεωτρήσεων της λεκάνης της περιοχής του Βοιωτικού Κηφισού από την ΕΥΔΑΠ.

Επιπλέον, η κρυπτόμενη Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τα συναρμόδια Υπουργεία, δεν έχουν προβεί σε κανενός είδους επιστημονική μελέτη για το ποια πιθανά δυσμενή αποτελέσματα θα επιφέρει τυχόν χρήση αυτών των γεωτρήσεων. Μέσω της κοινοβουλευτικής παρέμβασης, οι συναρμόδιοι Υπουργοί καλούνται, επιτέλους για μία φορά, να φερθούν υπεύθυνα απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους. Συναισθανόμενοι την αγωνία τους και σεβόμενοι το γεγονός ότι, παρά τις αντιξοότητες επιμένουν να παράγουν στην περιοχή τους, δίνοντας ζωή στον τόπο τους και να διασφαλίσουν το δικαίωμα της απρόσκοπτης συνέχισης της άρδευσης των καλλιεργειών τους και της ύδρευσης των σπιτιών τους».

Στο «κόκκινο» βρίσκεται η χώρα μας λόγω των προβλημάτων στην άρδευση των καλλιεργειών, κάτι που αναγκάζει τους αγρότες να προχωρούν σε κινητοποιήσεις.

Σε αντίθεση με άλλες χώρες της ΕΕ η Ελλάδα δεν έχει προχωρήσει σε κάποιο σχεδιασμό για τη διαχείριση των νερών με αποτέλεσμα η ξηρασία να έχει αρχίσει να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα.

Οι αγρότες στον Έβρο ανησυχούν για την έλλειψη νερού από την Βουλγαρία. Η συμφωνία για την παροχή νερού στην Ελλάδα από την Βουλγαρία, που έληξε τον Ιούλιο του 2024, κινδυνεύει να δημιουργήσει σοβαρό πρόβλημα στην αγροτική παραγωγή λόγω και της παρατεταμένης ξηρασίας.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τριγώνου, Δημήτρης Δρακούδης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι αγρότες της περιοχής του Έβρου έχουν στήσει μπλόκο στον κόμβο των Καστανέων. Τα αιτήματά τους περιλαμβάνουν:

• Την άμεση σύναψη της διακρατικής συμφωνίας ώστε να διασφαλίζονται τα συμφέροντα της περιοχής μας.
• Την άμεση υλοποίηση έργων συντήρησης και εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων υποδομών (φράγματα, βελτίωση δικτύων κ.α.).
• Την κατασκευή νέων έργων που θα εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία μας στη διαχείριση των υδάτων των ποταμών Άρδα και Έβρου.

Η διακρατική συμφωνία Ελλάδας με Βουλγαρία ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια της αρδευτικής περιόδου θα είχαμε στην χώρα μας 186 εκ. κυβικά νερού. Η συμφωνία έληξε και μετά από συμβιβασμό, πήρε μια μικρή παράταση μέχρι τον Σεπτέμβριο. Τώρα είμαστε κυριολεκτικά στο αέρα για τη νέα καλλιεργητική περίοδο γιατί δεν υπάρχει καμιά συμφωνία. Το θετικό είναι ότι κατάφερε η γειτονική να κάνει κυβέρνηση. Έχουν οριστεί επιτροπές και αναμένεται να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση. Το θέμα είναι να έχει ολοκληρωθεί πριν ξεκινήσει η νέα αρδευτική περίοδος».

Σοβαρά προβλήματα άρδευσης αντιμετωπίζουν οι αγρότες της Βοιωτίας, που βρίσκονται σε κινητοποιήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκος Τούτουζας, παραγωγός από την Θήβα, «το κράτος αδιαφορεί για τα προβλήματα των αγροτών. Συνεχίζει να κάνει τεράστιες γεωτρήσεις για άντληση νερού, που θα το χρησιμοποιήσει για τις ανάγκες της Αθήνας, αφαιρώντας αυτές τις ποσότητες από τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και έτσι δεν μπορούμε να αρδεύσουμε τις καλλιέργειες».

Πάντως μετά την κατάληψη του κτιρίου της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, οι αγρότες της Βοιωτίας σκληραίνουν την στάση τους και έστησαν μπλόκο στην εθνική και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας στο ύψος του Κάστρου. Οι παραγωγοί της Βοιωτίας έχουν πέντε βασικά αιτήματα:

• Να αποζημιωθούν για την περίοδο 2020-2024
• Αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματός τους για τα έτη 2020 – 2024
• Άμεση ανατοποθέτηση του αντλιοστάσιου στην Υλικη ώστε να είναι έτοιμο για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο
• Διασφάλιση λειτουργείας των αντλιών από το κανάλι του Μόρνου και η παράλληλη ενδυνάμωσή τους
• Δημιουργία φορέα άρδευσης και αντιμετώπισης κρίσεων στο διοικητήριο Λειβαδιάς με την συμμετοχή των αγροτών και επιστημονικού προσωπικού.

Στον κάμπο της Κωπαΐδας φέτος λόγω της ξηρασίας η παραγωγή των προϊόντων είναι μειωμένη αλλά και με ποιοτικά προβλήματα. Ειδικά στο βαμβάκι κινδυνεύουν να μην πάρουν την στρεμματική ενίσχυση λόγω μειωμένων αποδόσεων που δεν φτάνουν το πλαφόν. Το πρόβλημα επιδεινώνει περισσότερο η απόφαση της ΕΥΔΑΠ να βάλει σε λειτουργία 17 γεωτρήσεις στην περιοχή, κάτι που θα επιβαρύνει όλο τον υδροφόρο ορίζοντα. Οι αγρότες ζητούν αποζημιώσεις για απώλεια εισοδήματος, του έτους 2024, στις καλλιέργειες που δεν κατάφεραν να αρδευτούν. Οι αγρότες υποστηρίζουν ότι η έλλειψη άρδευσης φτάνει σε ποσοστό 70% των καλλιεργειών του κάμπου της Κωπαΐδας. Επίσης την άμεση επανατοποθέτηση, μέσα στο 2025, του πλωτού αντλιοστασίου στην Υλίκη και συντήρηση για να είναι έτοιμο προς λειτουργία. Ζητούν ακόμη διασφάλιση της λειτουργίας των αντλιών και του καναλιού στο Μόρνου γιατί αν η ΕΥΔΑΠ (για τις ανάγκες της Αθήνας) ξεκινήσει την λειτουργία των γεωτρήσεων θα μειωθεί η στάθμη του νερού και θα υπάρξει πρόβλημα.

Σοβαρό πρόβλημα με την ξηρασία αντιμετωπίζει η Κρήτη. Στην ανάγκη επιτάχυνσης έργων διαχείρισης υδάτων, με την κυβέρνηση να δεσμεύεται για την άμεση δημοπράτηση μεγάλων και μικρών εγγειοβελτιωτικών έργων που θα ενισχύσουν τη διαθεσιμότητα νερού για άρδευση στην Κρήτη αναφέρθηκε ο υπουργός ΑΑΤ, Κώστας Τσιάρας, στην πρόσφατη συνάντηση που είχε με αγρότες της Κρήτης.

Ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με τον Μύρων Χιλετζάκη, Αντιπρόεδρο ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρο Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, ο οποίος τόνισε ότι «μετά μια πολύ ξηρική περυσινή χρονιά η Κρήτη έχει σοβαρό πρόβλημα με το νερό άρδευσης. Μπορεί να έχουμε βροχή μια ημέρα αλλά αν μετά έχουμε πέντε ημέρες καλοκαιρίας το νερό δεν φτάνει στον υδροφόρο ορίζοντα. Η Κρήτη χρησιμοποιεί για νερό άρδευσης 60% από γεωτρήσεις και 40% από φράγματα. Οι γεωτρήσεις είναι στο κόκκινο και έχουμε προβλήματα στις αδειοδοτήσεις. Τα φράγματα είναι ελλειπή γιατί δεν έχουν κατασκευαστεί όλα τα απαραίτητα έργα. Το φράγμα Πλακιώτισσας που εγκαινιάστηκε από τον πρώην υπουργό ΑΑΤ δεν έχει νερό λόγω της ξηρασίας. Καθυστερήσαμε να κάνουμε έργα άρδευσης στην χώρα μας όταν έδινε κονδύλια η ΕΕ. Επίσης στην χώρα μας δεν υπάρχει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την άρδευση.

Αντίθετα η Κύπρος έχει μια σωστή διαχείριση των νερών της. Έχει κατασκευάσει φράγματα σε όλο το νησί και χρησιμοποιεί 300 εκ. κυβικά μέτρα νερού αποκλειστικά για άρδευση των καλλιεργειών της. Δεν αφήνει το γλυκό νερό να χαθεί στην θάλασσα. Επίσης δεν δίνει αδειοδότηση για κατασκευή ξενοδοχείου αν πρώτα δεν έχει κατασκευαστεί η μονάδα αφαλάτωσης.

Το πρόβλημα δεν είναι όμως μόνο στην Κρήτη. Όλη η Ελλάδα είναι στο κόκκινο. Στην Θεσσαλία πλημμύρισε ο κάμπος μετά την θεομηνία και μέσα σε 5 μήνες έχουμε φαινόμενα ερημοποίησης. Θέλει στρατηγικό σχεδιασμό για την άρδευση των καλλιεργειών σε επίπεδο χώρας. Η νέα παγκόσμια τάση στις καλλιέργειες είναι η πυκνή φύτευση για μείωση κόστους και αύξηση αποδόσεων. Για να έχουμε πυκνή φύτευση όμως χρειαζόμαστε αρδευόμενα αγροτεμάχια. Πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν έργα γιατί ήδη έχουμε μεγάλη καθυστέρηση».

Στις περιοχές της δυτικής Ελλάδας έχουμε περισσότερες βροχοπτώσεις. Εκεί όμως υπάρχει πρόβλημα από τις οφειλές των ΤΟΕΒ στη ΔΕΗ.

Όπως δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Βαλιανάτος, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού «Εύφορη Γη», τα τελευταία χρόνια υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τις οφειλές των ΤΟΕΒ στη ΔΕΗ. Τα χρέη είναι μεγάλα και δεν μπορούν να τα πληρώσουν οι παραγωγοί. Για να συνεχιστεί η άρδευση σε πολλές περιπτώσεις οι ΤΟΕΒ καταφεύγουν στα δικαστήρια για ασφαλιστικά μέτρα ώστε να επανασυνδεθεί το ρεύμα για την ηλεκτροδότηση των αντλιοστασίων.

Η Ιεράπετρα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας. Τα αποθέματα νερού στο φράγμα Μπραμιανών επαρκούν μόνο για 70 μέρες ακόμα.

Πριν ένα χρόνο ο Ενιαίος Αγροτικός Σύλλογος Ιεράπετρας κατέθεσε αίτημα για γεώτρηση με δική του χρηματοδότηση αλλά ακόμη δεν έχει βγει η άδεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Σε επιστολή που έστειλε ο Σύλλογος προς τον ΤΟΕΒ Ιεράπετρας αναφέρει τα εξής:

Με την παρούσα επιστολή σας καταθέτουμε αίτημα να ενεργήσετε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, άμεσα ώστε να εξασφαλιστεί η επάρκεια νερού άρδευσης στην περιοχή της Ιεράπετρας

Επιπλέον τονίζουμε ότι, με τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα (Ιανουάριος 2025), η κατάσταση χαρακτηρίζεται άκρως επικίνδυνη για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, αφού τα αποθέματα νερού στο φράγμα Μπραμιανών επαρκούν μόνο για 70 μέρες ακόμα.

Επειδή για αυτή την κατάσταση είχαμε προειδοποιήσει έγκαιρα όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες

Επειδή οι φορείς έχουν καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις εγκαίρως που όμως έχουν βαλτώσει σε θέματα γραφειοκρατίας.

Επειδή η περιοχή της Ιεράπετρας στηρίζεται σε μεγάλο ποσοστό στην παραγωγή θερμοκηπιακών αγροτικών προϊόντων όπως και το σύνολο της κοινωνίας και οικονομίας στηρίζεται στο νερό.

Επειδή είναι πλέον βέβαιο ότι επίκειται μεγάλη οικονομική καταστροφή για το σύνολο της περιοχής αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα.

Από τα προηγούμενα, σας καλούμε να ενεργήσετε ανάλογα για την κήρυξη της περιοχής Ιεράπετρας σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης, με σκοπό την επίσπευση διαδικασιών και να σώσουμε την κοινωνία και την οικονομία της περιοχής.

Εκφράζουμε δε, με τον ποιον κατηγορηματικό τρόπο την κραυγή αγωνίας των αγροτών της περιοχής μας, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια για επιπλέον καθυστερήσεις σε ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την εξασφάλιση και επάρκεια νερού άρδευσης, σε μια αγροτική περιοχή όπως είναι η Ιεράπετρα.

Εγκρίθηκε, κατά πλειοψηφία, από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής ο διορισμός του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του «Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ανώνυμη Εταιρεία» (Ο.Δ.Υ.Θ. Α.Ε.), κατόπιν των σχετικών προτάσεων των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, υπογράμμισε πως η δημιουργία του Οργανισμού αποτελεί απάντηση σε ένα χρόνιο πρόβλημα, το οποίο έχει απασχολήσει την περιοχή για δεκαετίες. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «ο Ο.Δ.Υ.Θ. είναι μια καινοτομία της κυβέρνησης που δείχνει το δρόμο για τη διαχείριση του αρδευτικού νερού, δημιουργώντας δεδομένα που σε επόμενο χρόνο θα φέρουν θετικές εξελίξεις».

Ταυτόχρονα, ο Κώστας Τσιάρας υπογράμμισε ότι ο Ο.Δ.Υ.Θ. στήνεται εξ’αρχής και θα λειτουργήσει ως πρότυπο για την οργάνωση της διαχείρισης του αρδευτικού νερού και σε άλλες Περιφέρειες. «Εκπονείται ήδη μελέτη για τηνΚρήτη, ενώ ανάλογες πρωτοβουλίες θα ακολουθήσουν σε άλλες περιοχές, όπως η Δυτική Ελλάδα και η Πελοπόννησος».

Η δημιουργία του Ο.Δ.Υ.Θ., σύμφωνα με τον Υπουργό, σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα για τη Θεσσαλία, με στόχο να αποτελέσει το εθνικό παράδειγμα για τη διαχείριση υδάτων σε όλη τη χώρα. «Η πρωτοβουλία αυτή είναι το πρώτο βήμα και η πραγματικότηταείναι ότι αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα δεκαετιών με σοβαρότητα και προοπτική», κατέληξε.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, αναφέρθηκε στη σημασία της ίδρυσης του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, απαντώντας παράλληλα στις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης περί ιδιωτικοποίησης του νερού στην Θεσσαλία. «Η λειτουργία του Ο.Δ.Υ.Θ. είναι ένα σημαντικό στοίχημα, το οποίο πρέπει να κερδίσουμε όλοι μαζί, γιατί όπως νομίζω έχει γίνει πλέον κατανοητό από όλους, ο Ο.Δ.Υ.Θ. δεν είναι ένας Οργανισμός με οποιοδήποτε ιδιωτικό χαρακτήρα. Είναι ένας Οργανισμός του Κεντρικού Κράτους, που αναλαμβάνει μία καίρια αποστολή σε μία περιοχή που έχει πληγεί, ακριβά, από τις πλημμύρες της περασμένης χρονιάς. Ιδρύουμε έναν δημόσιο Οργανισμό, ο οποίος κρατικοποιεί ιδιωτικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων… Υπάρχουν σοβαρά, διαχρονικά προβλήματα (π.χ. οι ΟΕΒ δεν δίνουν στοιχεία), τα οποία θα προσπαθήσει να θεραπεύσει αυτός ο Οργανισμός. Και θα ήταν ευκαιρία για τη Βουλή να αντιμετωπίσει θετικά έναν Οργανισμό, ο οποίος μόνο καλό επιχειρεί να κάνει», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε, επίσης, στην περιφρόνηση που παρατηρείται από στελέχη της αντιπολίτευσης για την έκταση του «Daniel». Όπως τόνισε: «Έπεσαν 8 δισ. κυβικά μέτρα νερού, μέσα σε λίγες ώρες. «Ήταν γεγονός 1000 ετών. Δεν υπήρχε υποδομή που να μπορεί να τον συγκρατήσει. Αρνείστε την έκταση των γεγονότων που έχει φέρει η κλιματική κρίση».

Επιπλέον, αναφέρθηκε σε μία σειρά από έργα που υλοποιεί η κυβέρνηση στην Θεσσαλία. «Η κυβέρνηση κάνει μία σειρά από μεγάλα και μικρά έργα στην Θεσσαλία. Κάποια τα έχει υλοποιήσει, ήδη, η Περιφέρεια, άλλα έχουν ξεκινήσει, για παράδειγμα έργα ορεινής υδρονομίας, ύψους 200 εκατ. ευρώ, που προχωρούν μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και των δασικών υπηρεσιών»..

Σημειώνεται ότι το νέο Διοικητικό Συμβούλιο μετά τη θετική έγκριση της Βουλής έχει ως εξής:
Νικόλαος Δέρκας – Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου
Αθανάσιος Μαρκινός – Διευθύνων Σύμβουλος
Ειρήνη Καραλαριώτου – Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου
Αθανάσιος Κορκόβελος – Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος

Τα προβλήματα των αγροτών με την άρδευση συζητήθηκαν, στις 11/12/2024, στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λεβαδέων. Οι εκπρόσωποι των αγροτών κατάθεσαν επιστολή προς την τοπική αυτοδιοίκηση για τα αυξημένα προβλήματα που έχουν με την άρδευση.

Στον κάμπο της Κωπαΐδας φέτος λόγω της ξηρασίας η παραγωγή των προϊόντων είναι μειωμένη αλλά και με ποιοτικά προβλήματα. Ειδικά στο βαμβάκι κινδυνεύουν να μην πάρουν την στρεμματική ενίσχυση λόγω μειωμένων αποδόσεων που δεν φτάνουν το πλαφόν.

Το πρόβλημα επιδεινώνει περισσότερο η απόφαση της ΕΥΔΑΠ να βάλει σε λειτουργία 17 γεωτρήσεις στην περιοχή, κάτι που θα επιβαρύνει όλο τον υδροφόρο ορίζοντα.

Οι αγρότες ζητούν αποζημιώσεις για απώλεια εισοδήματος, του έτους 2024, στις καλλιέργειες που δεν κατάφεραν να αρδευτούν. Οι αγρότες υποστηρίζουν ότι η έλλειψη άρδευσης φτάνει σε ποσοστό 70% των καλλιεργειών του κάμπου της Κωπαΐδας.

Επίσης την άμεση επανατοποθέτηση, μέσα στο 2025, του πλωτού αντλιοστασίου στην Υλίκη και συντήρηση για να είναι έτοιμο προς λειτουργία.

Ζητούν ακόμη διασφάλιση της λειτουργίας των αντλιών και του καναλιού στο Μόρνου γιατί αν η ΕΥΔΑΠ (για τις ανάγκες της Αθήνας) ξεκινήσει την λειτουργία των γεωτρήσεων θα μειωθεί η στάθμη του νερού και θα υπάρξει πρόβλημα.

Επίσης αιτούνται τη δημιουργία ανεξάρτητου γραφείου άρδευσης στο Διοικητήριο Λιβαδειάς, με συμμετοχή αγροτών και επιστημονικού προσωπικού.

Οι αγρότες ζητούν συνάντηση με ΥπΑΑΤ και ΕΛΓΑ και με όλους τους αρμόδιους υπουργούς για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν γιατί δεν μπορούν να συνεχίσουν να καλλιεργούν.

Υπάρχει ακόμη κάποιο πρόβλημα με παλαιά χρέη προς της εφορία 2013/2014 που υπολογίστηκαν με βάση στοιχεία της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου (2015) και ζητούν οι αγρότες να διαγραφούν.

Τονίζουν ακόμη ότι στην περιοχή της Κωπαΐδας δεν έχει ανακοινωθεί κανένα αρδευτικό έργο μέσω του «Ύδωρ 2.0».

Η δημοτική αρχή υποστηρίζει από την πλευρά της ότι έχει δώσει μόνο το 2024 για επισκευές του αρδευτικού δικτύου κονδύλι 200.000 ευρώ. Και επειδή από το 2013 είναι τα ίδια τέλη άρδευσης αποφασίζει να προχωρήσει σε αύξηση των τιμών, κατά 30%, που θα επιβαρύνει τους αγρότες με περίπου 87.000 ευρώ, για να καλύψει τις ανάγκες συντήρησης του αρδευτικού δικτύου. Επίσης τώρα σκέφτονται την κατασκευή φραγμάτων στην περιοχή για να μειωθεί το κόστος άρδευσης.

Στο μεταξύ, συνεχίζεται η κατάληψη από τους αγρότες της Κωπαΐδας, του Διοικητηρίου της Λιβαδειάς και δηλώνουν ότι θα εντείνουν τις κινητοποιήσεις τους.

Συσκέψεις αγροτών σε Καβάλα και Κρήτη για την παρατεταμένη ανομβρία και τα προβλήματα που δημιουργεί στην παραγωγή.

Την Παρασκευή (15/11) θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη στην Ελευθερούπολη της ΠΕ Καβάλας, στην οποία θα συμμετάσχουν οι Αγροτικοί Σύλλογοι Παγγαίου, Δράμας και Καβάλας. Βασικό θέμα συζήτησης θα είναι η ανομβρία που έχει πλήξει την περιοχή και τα έργα που πρέπει να πραγματοποιηθούν για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, Γρηγόρης Γρουζίδης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «η ανομβρία έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην περιοχή. Θα συζητήσουμε το θέμα του φράγματος του Μαρμαρά και το αρδευτικό πρόβλημα της Τενάγης Φιλίππων.

Επίσης ένα σοβαρό πρόβλημα που θα συζητηθεί είναι η απώλεια στην φετινή ελαιοπαραγωγή λόγω της ξηρασίας.

Τέλος θα μιλήσουμε για τις αποζημιώσεις ΕΛΓΑ για την χαλαζόπτωση που είχαμε το 2022. Έχει αποζημιωθεί η ζημιά στην φυτική παραγωγή αλλά όχι στο φυτικό κεφάλαιο».

Στην Κρήτη η έναρξη της καλλιεργητικής περιόδου βρίσκει την αγροτική Ιεράπετρα να αντιμετωπίζει έντονα το ζήτημα της παρατεταμένης ανομβρίας.

Το θέμα αυτό απασχολεί συνεχώς τον Ενιαίο Αγροτικό Σύλλογο Ιεράπετρας και για αυτό οργανώθηκε σύσκεψη, στις 11/11/2024, με σκοπό να αναλυθεί η ισχύουσα κατάσταση αλλά και η διερεύνηση εναλλακτικών σεναρίων αντιμετώπισης αυτής της κρίσης.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο Μιχάλης Βιαννιτάκης, Γραμματέας Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, «στην σύσκεψη παραβρέθηκαν, ο Αντιπερειαρχής νομού Λασιθίου κ. Ανδρουλάκης, ο Δήμαρχος Ιεράπετρας κ. Φραγκούλης, ο πρόεδρος ΤΟΕΒ Ιεράπετρας κ Καραλάκης και μέλη του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας.
Μεταξύ άλλων συζητήθηκε η εξέλιξη του έργου προσαγωγούς διώρυγας Φράγματος Μπραμιανών, η άμεση εγκατάσταση του αναδόχου για τα Συνοδά Έργα του φράγματος, οι δυνατότητες από τις πηγές στην περιοχή της Μαλαύρας, το υδατικό δυναμικό στην περιοχή Λιβάδια, αλλά και τεχνικά ζητήματα που συνδέονται με όλα τα προηγούμενα.

Κοινή διαπίστωση όλων των παρευρισκόμενων ήταν ότι επιβάλλεται να κινηθούμε σύσσωμη οι τοπικοί φορείς μαζί με την κοινωνία για αυτό το θέμα, σε στόχο να αποφευχθούν τα χειρότερα, όπως δυστυχώς συμβαίνει σε πολλές περιοχές στην Κρήτη, ακόμα και σε δήμους όμορους στον Δήμο Ιεράπετρας. Η επάρκεια νερού είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας για την περιοχή και μας αφορά όλους».

Πραγματοποιήθηκε η ομιλία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην εκδήλωση με θέμα: «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη. Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για την Αργολίδα». Στην ομιλία του αναφέρθηκε και στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο αγροτικός τομέας και τόνισε τα εξής:

«Απολύτως κρίσιμος τομέας πολιτικής σε μία εποχή κλιματικής κρίσης, όταν γνωρίζουμε πια ότι θα αντιμετωπίζουμε φαινόμενα λειψυδρίας. Το είπε σωστά, νομίζω, ο Δήμαρχος Ερμιονίδας, δεν είναι καινούργια αυτά τα φαινόμενα για την περιοχή σας. Γνωρίζουμε, όμως, ότι η κλιματική κρίση θα κάνει τα ζητήματα της διαχείρισης του νερού ολοένα και πιο επίκαιρα, ολοένα και πιο σημαντικά.

Γι’ αυτό και θέλω να κρατήσετε το ποσό των 155 εκατομμυρίων ευρώ το οποίο εκταμιεύεται συνολικά, με την εξαιρετική συνεργασία των δύο Υπουργείων, Υποδομών και Μεταφορών και Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο χρηματοδοτεί πολλά από αυτά τα έργα για να μπορέσουμε, επιτέλους, να ολοκληρώσουμε μια σειρά έργων που αφορούν τον Ανάβαλο.

Εγώ θυμάμαι τον Ανάβαλο, με τον Γιάννη, από τότε που ήμασταν νέοι βουλευτές, ως ένα έργο το οποίο έμοιαζε λίγο με το γεφύρι της Άρτας. Και ενδεχομένως κάποια από τα έργα, ειδικά το έργο που αφορά τη μεταφορά προς τους Δήμους Ασκληπιείου και Επιδαύρου, να έχουν αυτό τον χαρακτήρα.

Για πρώτη φορά, όμως, πιστεύω ότι κυβέρνηση έσκυψε πάνω στο πρόβλημα και δρομολογεί μια σειρά από έργα, με πιο σημαντικό την πρόσφατη υπογραφή των έργων μεταφοράς και διανομής νερού άρδευσης στον Δήμο Ερμιονίδας. Γιατί το κάνουμε; Διότι εδώ υπάρχει νερό. Υπάρχει νερό, υπάρχει μία, η μόνη εξ όσων γνωρίζω στην Ελλάδα, υποθαλάσσια πηγή με νερό, το οποίο αν δεν το αξιοποιήσουμε, πολύ απλά θα χαθεί.

Νομίζω ότι ακριβώς γι’ αυτό τα έργα για τα οποία μιλήσαμε έχουν τόσο μεγάλη σημασία. Και θέλω να τονίσω εδώ ότι δεν αρκεί απλά να φτιάχνουμε έναν κεντρικό αγωγό, πρέπει να μεριμνούμε, προφανώς, και για όλα τα τοπικά δίκτυα άρδευσης.

Γι’ αυτό και αντιμετωπίζουμε τα έργα αυτά συνολικά, διότι πολλές φορές, ξέρετε, στη χώρα μας έχουμε φτιάξει υποδομές οι οποίες τελικά μένουν ημιτελείς: φράγματα τα οποία ολοκληρώνονται, είναι πανάκριβα και τελικά διαπιστώνουμε μετά ότι κανείς δεν έχει προβλέψει για τα δίκτυα της άρδευσης. Δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να φτάσουμε στο σημείο να αντιμετωπίζουμε τέτοιες εκκρεμότητες.

Και βέβαια, όπου χρειάζεται, οι αφαλατώσεις θα έρθουν να συμπληρώσουν κυρίως ελλείψεις που υπάρχουν. Ως προς την ύδρευση δεν μπορούμε, όπως είπε και ο Υπουργός, να προσευχόμαστε για το πότε θα βρέξει σε περιοχές που ιστορικά έχουν πολύ χαμηλά ποσοστά βροχόπτωσης. Αλλά οι αφαλατώσεις και αυτές χρειάζονται ενέργεια, γι’ αυτό και η μετάβαση της χώρας στην πράσινη ενέργεια έχει σημασία και για την τροφοδοσία με φθηνό ρεύμα των μονάδων αφαλατώσεων, τις οποίες θα τις χρειαζόμαστε ολοένα και περισσότερο, όχι μόνο εδώ στην Αργολίδα.

Τέλος, για τον πρωτογενή τομέα να επαναλάβω αυτά τα οποία είπε ο Κώστας (Τσιάρας) εν συντομία. Έχουμε κάνει μία σειρά από πολύ σημαντικές εξαγγελίες για τη στήριξη των αγροτών μας και του πρωτογενούς τομέα. Ίσως, ως πιο σημαντική εδώ θα προέτασσα τη μονιμοποίηση και επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο, η οποία νομοθετείται οσονούπω, ώστε να μην είναι στη διακριτική ευχέρεια του κάθε Υπουργού ή της κάθε κυβέρνησης να επεκτείνει ή όχι το πολύ σημαντικό μέτρο, το οποίο μειώνει το κόστος παραγωγής.

Και βέβαια, να θυμίσω ότι, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ενέργειας, έχουμε πια φθηνό ρεύμα για τους αγρότες, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, με τα δύο πρώτα χρόνια να είμαστε στα 9,3 λεπτά έως 11 λεπτά την κιλοβατώρα και με ένα πλαίσιο προβλέψιμων τιμών για την επόμενη οκταετία.

Για να μπορέσουμε να λύσουμε, λοιπόν, το ζήτημα του ρεύματος, το ζήτημα του πετρελαίου, το ζήτημα του νερού, έχουμε κάνει πολύ σημαντικές παρεμβάσεις για να μπορέσουμε να στηρίξουμε τον πρωτογενή τομέα και να κάνουμε την αγροτική μας παραγωγή ολοένα και πιο ανταγωνιστική.

Και μας λείπει, βέβαια, το ζήτημα της κατάρτισης. Χαίρομαι που έγινε ειδική μνεία στα ζητήματα αυτά. Ξέρουμε ότι έχουμε αγρότες οι οποίοι μπορεί να είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι σε θέση και αυτοί να καταρτιστούν και να ενημερωθούν για την τεράστια πρόοδο που μπορεί να κάνει ο αγροτικός τομέας στα ζητήματα της παραγωγικότητας.

Έχουμε φυσικά και πολλούς νέους αγρότες οι οποίοι θέλουν να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα και εκεί, προφανώς, η κατάρτισή τους και η εξειδίκευσή τους γίνεται ακόμα πιο απαραίτητη».

Ύστερα από συνεργασία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, με τον ΥφΑΑΤ, Διονύση Σταμενίτη και τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Δημήτρη Οδ. Παπαγιαννίδη, εκδόθηκε, στις 31 Οκτωβρίου 2024, προδημοσίευση πρόσκλησης για την υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο της παρέμβασης Π3-73-1.1: «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027).

Η δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο με ποσοστό 100%.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της παρέμβασης ανέρχεται σε 169.000.000 € και λόγω του σημαντικού χαρακτήρα της παρέμβασης, ανάλογα με τη ζήτηση, θα δοθεί υπερδέσμευση.

Δικαιούχοι για την υποβολή των σχετικών προτάσεων είναι:
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Γενική Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης, Δ/νση Εγγείων Βελτιώσεων και Εδαφοϋδατικών Πόρων.
Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, Γενική Δ/νση Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτιριακών Υποδομών, Δ/νση Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών Έργων.
Περιφέρειες (Αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες έχουν την ευθύνη, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, για το σχεδιασμό και την κατάρτιση του προγράμματος των σχετικών έργων).
Δήμοι Περιφέρειας Θεσσαλίας και Δήμοι Περιφερειακών Ενοτήτων Έβρου και Φθιώτιδας (Αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες έχουν την ευθύνη, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, για το σχεδιασμό και την κατάρτιση του προγράμματος των σχετικών έργων).

Με τις πιστώσεις της πρόσκλησης θα χρηματοδοτηθούν υποδομές εγγείων βελτιώσεων που αφορούν:

• Εκσυγχρονισμό υπαρχόντων δικτύων άρδευσης, καθώς και των σχετικών υποστηρικτικών τους υποδομών.
• Ανακαίνιση και αντικατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού.
• Έργα ταμίευσης νερού και συνοδά αρδευτικά δίκτυα.
• Έργα εξοικονόμησης ενέργειας στην άρδευση.
• Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων τηλεμετρίας και γεωργίας ακριβείας.
• Χρήση ανακυκλωμένων υδάτων.
• Έργα τεχνητού εμπλουτισμού υπόγειων υδάτων σε ανακαίνιση δικτύου από γεωτρήσεις.

Ως ελάχιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων πράξεων ορίζεται το ποσό των 5.000.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).

Ως μέγιστος προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων πράξεων ορίζεται το ποσό των 105.000.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας δήλωσε: «Σε μια εποχή που η λειψυδρία αποτελεί ένα από τα μεγάλα προβλήματα στον πρωτογενή τομέα έχουμε χρέος να αναζητήσουμε τρόπους σωστής αξιοποίησης των υφισταμένων υδάτινων πόρων. Με τα έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν, επιτυγχάνεται η μείωση των απωλειών νερού, ενισχύεται η αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού στη γεωργία μέσω παρεμβάσεων για τη συγκράτηση των χειμερινών απορροών και παρεμβάσεων που στοχεύουν στη μείωση των απωλειών ύδατος. Στόχος μας μέσω ων έργων είναι η αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης του αρδευτικού νερού και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας».

Η προδημοσίευση της πρόσκλησης της παρέμβασης Π3-73-1.1: «Έργα υποδομών εγγείων βελτιώσεων», κοινοποιείται στους δικαιούχους για την υποβολή των σχετικών προτάσεων και αναρτάται στις ιστοσελίδες του ΥπΑΑΤ (εδώ)

Η Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, κα Ελίζα Φερέιρα, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απάντησε στον Ευρωβουλευτή της ΝΔ, Γιώργο Αυτιά, ο οποίος ζήτησε να ενημερωθεί για τις ενέργειες στις οποίες προτίθεται να προβεί η ΕΕ αναφορικά με το θέμα της ανομβρίας.

Στην απάντηση της Επιτρόπου, τονίζεται μεταξύ άλλων ότι «η πολιτική συνοχής της ΕΕ στην Ελλάδα στηρίζει ήδη τις μονάδες αφαλάτωσης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και της ανάγκης για αυξημένα πρότυπα ποιότητας. Κατά την περίοδο 2014-2020, διατέθηκε χρηματοδότηση ύψους 49 εκατ. ευρώ σε περισσότερα από 25 έργα αφαλάτωσης στη νησιωτική Ελλάδα.

Κατά την περίοδο 2021-2027, διατέθηκαν 20 εκατ. ευρώ για επενδύσεις στη βιώσιμη αφαλάτωση υδάτων μέσω ενός ολοκληρωμένου μοντέλου εφαρμογής, «από την πηγή στη βρύση του πολίτη», στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) της Ελλάδας.

Ο Ευρωβουλευτής, Γιώργος Αυτιάς στην ερώτησή του είχε επισημάνει: «Η ανομβρία είναι ένα τεράστιο ζήτημα που δοκιμάζει ιδιαίτερα τις χώρες της Νότιας Ευρώπης και κυρίως την Ελλάδα.

Οι επιπτώσεις είναι τεράστιες σε γεωργία, κτηνοτροφία, βιομηχανία, τουρισμό και σε εκατοντάδες οικονομικές δραστηριότητες. Η δυσάρεστη αυτή εξέλιξη ενδεχομένως να συνεχιστεί, καθώς ουδείς γνωρίζει πότε θα ομαλοποιηθεί η δυσμενής αυτή κοινωνική και οικονομική επίπτωση σε εκατομμύρια ανθρώπους, η οποία δημιουργεί τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομική σταθερότητα των χωρών.

Η παρέμβασή σας με ειδική χρηματοδότηση στις χώρες της ΕΕ καθίσταται αναγκαία. Η έλλειψη υδάτων θα επιφέρει και πρόβλημα στην παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, αλλά και σε πλήθος οικονομικών δραστηριοτήτων».

Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση (ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ), θα πρέπει να αναλάβουν την σταδιακή τοποθέτηση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος στο σύνολο των χρηστών του δικτύου αρμοδιότητάς τους.

Σε κάθε περίπτωση, η τοποθέτηση συστημάτων μέτρησης της κατανάλωσης ύδατος πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2026, αναφέρει η σχετική ΚΥΑ που δημοσιεύθηκε στην Εφημεριδα της Κυβέρνησης.

Οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος δύνανται να αναλαμβάνουν το σχετικό κόστος και να το ανακτούν μέσω της αποπληρωμής του από τους χρήστες.

Επίσης στο ίδιο ΦΕΚ, αναφέρει ότι με απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία εκδίδεται κατόπιν τεκμηριωμένης εισήγησης της οικείας Διεύθυνσης Υδάτων, δύνανται να εξαιρούνται ή να βαρύνονται μερικώς με τα περιβαλλοντικά τέλη αγρότες οι οποίοι, με την εφαρμογή πρακτικών ορθολογικής διαχείρισης υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων, συμβάλλουν στη διατήρηση ή και βελτίωση της καλής κατάστασης των υδάτων. Η μείωση του περιβαλλοντικού τέλους πρέπει να είναι ανάλογη της παρέμβασης.

Κανόνες τιμολόγησης

1. Ο προσδιορισμός των τιμολογίων γίνεται κατά τρόπο ώστε τα έσοδα των παρόχων από την δραστηριότητα παροχής των υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση, να ανακτούν το κόστος παροχής της υπηρεσίας. Για τον προσδιορισμό τους δύναται να λαμβάνεται υπόψιν η βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων στην περιοχή και τυχόν ειδικές συνθήκες λόγω καταστάσεων έκτακτων αναγκών ή ανωτέρας βίας.

2. Ο τρόπος τιμολόγησης των τελικών χρηστών πραγματοποιείται με μικτό σύστημα χρέωσης. Τα τέλη βάσει της μεθόδου αυτής αποτελούνται από ένα σταθερό τέλος και ένα μεταβλητό τέλος ανά μονάδα όγκου ύδατος, το οποίο αυξάνεται με την αύξηση της κατανάλωση ύδατος αποτελώντας κίνητρο για τη μείωση αυτής. Για τον προσδιορισμό του μεταβλητού τέλους δύναται να λαμβάνεται υπόψη το είδος της αγροτικής εκμετάλλευσης και η συγκριτική αξιολόγηση ομοειδών αγροτικών εκμεταλλεύσεων, στην βάση των επιδόσεων τους ως προς την ορθολογική χρήση του ύδατος (π.χ. βάσει ορθών γεωργικών πρακτικών).

3. Το σταθερό τέλος αφορά στο κόστος διοίκησης του παρόχου υπηρεσιών ύδατος για αγροτική χρήση και εφαρμόζεται ανά στρέμμα καλλιέργειας.

4. Τα μεταβλητά τέλη ανά κυβικό μέτρο εφαρμόζονται στους χρήστες ανάλογα με την μετρηθείσα ποσότητα του ύδατος που χρησιμοποιήθηκε.

5. Σε περιπτώσεις όπου δεν είναι εφικτή η καταμέτρηση του ύδατος ώστε να γίνεται χρέωση ανά κυβικό μέτρο και μέχρι την συμμόρφωση των παρόχων με την τοποθέτηση μετρητών νερού, ο πάροχος εκτιμά την ποσότητα του ύδατος που χρησιμοποιήθηκε, είτε κατά έκταση γης, είδος καλλιέργειας και μέθοδο άρδευσης, είτε ανάλογα με το χρόνο χρήσης του ύδατος από τον τελικό χρήστη (π.χ. βάσει της καταναλισκόμενης ενέργειας για άντληση νερού) ανάλογα με τα διαθέσιμα δεδομένα.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Εγκύκλιο για τη λειψυδρία και την πιο ορθολογική διαχείριση των υδάτων για την άρδευση εξέδωσε ο Άρειος Πάγος, τονίζοντας ότι οι επιπτώσεις της μείωσης των υδατικών πόρων είναι έντονες και πολλές περιοχές της χώρας βρίσκονται ή αναμένεται να βρεθούν σε ανησυχητική κατάσταση.

Η Εισαγγελέας του Άρειου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, κάνει λόγο για αλόγιστη χρήση των υδάτων, στην οποία συμβάλλουν ουσιωδώς τόσο οι παράνομες γεωτρήσεις, όσο και η ανέλεγκτη λήψη ύδατος από τις νόμιμες γεωτρήσεις, χωρίς την τήρηση κάποιου πλαφόν για την ποσότητα που δικαιούνται οι κατά νόμο δικαιούχοι αυτών.

Συγκεκριμένα, όπως υποστηρίζει, οι παράνομες γεωτρήσεις, όσο και η ανέλεγκτη λήψη ύδατος από τις νόμιμες γεωτρήσεις, χωρίς την τήρηση οιουδήποτε ανωτάτου ορίου (πλαφόν) για την ποσότητα που δικαιούνται οι κατά νόμο δικαιούχοι αυτών, συνιστούν, εκτός των άλλων και αξιόποινες πράξεις, αφού εμπίπτουν στο πεδίο του άρθρου 28 του ν. 1650/1986, για την προστασία του περιβάλλοντος.

Ζητά από τους Εισαγγελείς όλης της χώρας να παρέμβουν δυναμικά και να προχωρούν σε ελέγχους παράνομων γεωτρήσεων εφαρμόζοντας το νόμο, με την συνδρομή των αρμόδιων αρχών ελέγχου (Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, αλλά και της ΕΛΑΣ, σχετικά με τη διενέργεια ελέγχων των όρων των αδειών χρήσης ύδατος και των παραβάσεων των διατάξεων της ΚΥΑ 146896/2014») και να ζητούν να τους αποστέλλουν, όταν διαπιστώνουν τις πιο πάνω παραβάσεις, τις εκθέσεις διαπίστωσης αυτών, για την εκ μέρους σας αξιολόγησή τους και την άσκηση της ενδεδειγμένης κατά περίπτωση ποινικής δίωξης.

Διαβάστε την σχετική εγκλύκλιο (εδώ)

Πάντως να επισημάνουμε ότι σε σχετικό άρθρο του ΑγροΤύπου, αναφέραμε τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες με τις άδειες γεωτρήσεων και τις άδειες χρήσης νερού. Οι άδειες γεώτρησης εκδίδονται από τη Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Περιφέρειας. Ο φάκελος κατατίθεται στο δήμο και από εκεί μεταβιβάζεται στην Αποκεντρωμένη. Το πρόβλημα είναι ότι οι άδειες βγαίνουν με «ρυθμό χελώνας» λόγω μεγάλης γραφειοκρατίας και ελλείψεων προσωπικού στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Έρχονται αυξήσεις στο νερό άρδευσης, αφού είναι η εύκολη λύση σε μια χώρα που δεν έχει καμιά μακροχρόνια στρατηγική ύδατος.

Ενώ σε άλλες χώρες εδώ και χρόνια έχουν δημιουργήσει φράγματα και έχουν κάνει επενδύσεις με στόχο την την αφαλάτωση νερού με χαμηλό ενεργειακό κόστος αλλά ακόμη και την ανακύκλωση του νερού για άρδευση καλλιεργειών, στην Ελλάδα είναι πιο εύκολο κάθε φορά που έχουμε πρόβλημα λειψυδρίας να αυξάνουμε τις τιμές του νερού.

Την Τετάρτη, 11 Σεπτεμβρίου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, σε ειδική συνέντευξη τύπου, ανακοίνωσε τα μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας.

Μεταξύ των μέτρων ανέφερε την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για την κοστολόγηση - τιμολόγηση υπηρεσιών ύδατος.

Η εν λόγω Κοινή Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει σαφείς και διαφανείς κανόνες, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60 που απαιτεί πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, θα προβλέπει πως τα τιμολόγια καθορίζονται από τον πάροχο και ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ και δεν μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.

Στο πλαίσιο της Απόφασης παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα καθορισμού διαφορετικών τιμών ανά περιοχή, η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης, με υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού.

Θα υπάρχει μέριμνα για: ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες, όπως είναι οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες, για υποχρέωση καταμέτρησης της κατανάλωσης 3 φορές ετησίως κ.ά.

Η λειψυδρία έχει φέρει σε απελπιστική κατάσταση πολλές περιοχές της χώρας και το κόστος των γεωτρήσεων που κατεβαίνουν όλο και βαθύτερα καθιστούν επιτακτική τη λήψη μέτρων.

Oι παραγωγοί προειδοποιούν πως αν συνεχιστεί η κατάσταση ως έχει, αναμένεται σταδιακά να γίνουν είδος πολυτελείας ή και να εκλείψουν είδη όπως τα σταφύλια, οι ελιές, τα εσπεριδοειδή και τα κηπευτικά.

H αγροτική παραγωγή είναι ένας κλάδος που απαιτεί σημαντικό όγκο νερού προκειμένου να προχωρήσει στην παραγωγή των προϊόντων του.

Στην ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στην Θεσσαλία. Αρκεί όμως μόνο η ορθολογική χρήση; Το μόνο σίγουρο είναι ότι το νερό δεν το έχουμε όποτε το θέλουμε καθότι πέφτει σε μεγάλη ένταση και ποσότητες χωρίς να μπορούμε να το μαζέψουμε και χάνεται είτε στη θάλασσα συμπαρασύροντας γόνιμο έδαφος και θρεπτικά στοιχεία για την γεωργία μας, ή στο υπέδαφος.

Η χώρα έχει ανάγκη από ένα εθνικό σχέδιο συγκομιδής νερού για άρδευση. Μπορεί να αραίωσαν οι βροχές αλλά το νερό που είναι να πέσει θα πρέπει και να μαζευτεί.

Αναγκαία η ανάληψη πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Την βούλησή τους να επενδύσουν περισσότερο σε καινοτόμες πρακτικές για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, διατύπωσαν τα κράτη μέλη της ΕΕ που ανήκουν στην ομάδα της EUMED9 και εκπροσωπούν τις χώρες της Μεσογείου, κατά τηn συνεδρίασή τους, στις 3 Σεπτεμβρίου 2024, στη Λάρνακα της Κύπρου, που πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Επιτρόπου Γεωργίας και Αλιείας, Γιάνους Βόιτσεσχόφσκι.

Στην κοινή τους δήλωση οι εκπρόσωποι των χωρών μελών της EUMED9 δεσμεύονται στην υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων και πρακτικών για τη διασφάλιση υδατικών αποθεμάτων, όπως η αφαλάτωση, η επαναχρησιμοποίηση του νερού λυμάτων για άρδευση στην αγροτική παραγωγή, η ανακύκλωση στη χρήση υδάτινων πόρων στη γεωργία.
Στη συνεδρίαση της Ομάδας των χωρών των EUMED9, με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, τη χώρα μας εκπροσώπησε ο Γ. Γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων, Κώστας Μπαγινέτας, ο οποίος μετέφερε μήνυμα του κ. Τσιάρα για την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσον αφορά την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.

Συγκεκριμένα οι εννέα εκπρόσωποι των χωρών μελών της ΕΕ από την Μεσόγειο (Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Κροατία, Ελλάδα και Κύπρο), δεσμεύθηκαν:

1. Να εφαρμόσουν ήπιες και βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης του νερού στη γεωργία και να υιοθετήσουμε προηγμένες τεχνικές άρδευσης και γεωργικές πρακτικές και τεχνολογίες εξοικονόμησης νερού, συμπεριλαμβανομένων των ανθεκτικών στην ξηρασία καλλιεργειών και ποικιλιών.

2. Να ενισχύσουν την συνεργασία μεταξύ των χωρών MED 9, την ανταλλαγή πληροφοριών, τη συμμετοχή σε κοινά ερευνητικά προγράμματα, την ανταλλαγή εμπειριών σχετικά με τις καλύτερες δυνατές πρακτικές διαχείρισης και τις καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις για να μετριαστούν οι συνέπειες της ξηρασίας.

3. Να ενισχύσουν τις εταιρικές σχέσεις με τις μεσογειακές χώρες στο Νότο της ΕΕ, των οποίων ο γεωργικός τομέας αντιμετωπίζει επίσης ξηρασία και λειψυδρία.

4. Να υποστηρίξουν την καινοτομία και την ψηφιοποίηση στην παραγωγή γεωργικών προϊόντων διατροφής, με στόχο την προώθηση της αποτελεσματικής χρήσης του νερού ως εργαλείου για την προσαρμογή της γεωργίας μας στην κλιματική αλλαγή.

5. Να ενισχύσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και να προωθήσουν την καλλιέργεια κουλτούρας εξοικονόμησης νερού στους αγρότες μας.

Οι εκπρόσωποι, κράτη μέλη της ΕΕ, της Ομάδας EUMED9, καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει με γρήγορα βήματα στην υλοποίηση μιας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Ανθεκτικότητας για το Νερό. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, όπως η μακροπρόθεσμη μη διαθεσιμότητα υδάτινων πόρων και οι μελλοντικές κλιματικές προβλέψεις, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα ολόκληρης της αγροδιατροφικής αλυσίδας, την ασφάλεια του εφοδιασμού των τροφίμων, του εισοδήματος των αγροτών και των προσδοκιών των καταναλωτών.

Σε αυτή τη λογική οι ομάδα των EUMED9 καλούν την ΕΕ:

• Σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διασφάλιση συνέργειας και συνοχής σε όλες τις νομοθετικές διαδικασίες, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα νερού και να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία, διασφαλίζοντας την απαραίτητη αποθήκευση νερού, δεδομένης της κρίσιμης σημασίας του νερού για τον πρωτογενή τομέα.
• Σε ευελιξία και απλούστευση στο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΚΓΠ για μέτρα διαχείρισης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας χρηματοδότησης παρεμβάσεων σε επενδύσεις άρδευσης και παροχής εργαλείων προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων της λειψυδρίας και της ξηρασίας, συμπεριλαμβανομένων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ).
• Στην προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας στην ΕΕ για τη συμβολή στη βιώσιμη διαχείριση του νερού, την προώθηση της χρήσης των διαθέσιμων τεχνολογιών και των καινοτόμων τεχνικών αναπαραγωγής φυτών για την απόκτηση φυτικών ποικιλιών καλύτερα προσαρμοσμένων στη λειψυδρία.

Κλείνοντας την διακήρυξή τους, οι εκπρόσωποι της ομάδας των EUMED9 τονίζουν ότι υποστηρίζουν την ανάπτυξη μιας συνολικής προσέγγισης, σύμφωνα με την ατζέντα που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 27 Ιουνίου 2024, πάντα με στόχο τη διασφάλιση ενός μέλλοντος ανθεκτικού στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, το οποίο θα μπορεί να διασφαλίζει την ευημερία των αγροτών.

Μνημόνιο συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Μάλτας

Στο περιθώριο της συνεδρίασης EUROMED9 οι εκπρόσωποι της Ελλάδας - Μάλτας και Κύπρου υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την ενίσχυση της σχέσης των τριών χωρών στον αγροτικό τομέα.

Στο μνημόνιο προβλέπεται η διοργάνωση τακτικών διαβουλεύσεων για θέματα που αφορούν στην προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της αγροτικής παραγωγής.

Οι διαβουλεύσεις περιλαμβάνουν όλους τους τομείς της αγροτικής πολιτικής συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, των επιστημονικών εξελίξεων, της οικονομικής συνεργασίας και άλλων θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος.

Στο μνημόνιο επίσης προβλέπεται η συγκρότηση ομάδων εργασίας που θα εμβαθύνουν σε συγκεκριμένους τομείς της παραγωγής όπως η ανάπτυξη ικανοτήτων μέσω ανταλλαγών εμπειρογνωμόνων, πρακτικής άσκησης, επισκέψεων μελέτης κ.λπ., με επίκεντρο:
Ποιότητα εδάφους.
Δέσμευση άνθρακα.
Εκπομπές οξειδίων.
Υποστήριξη Νέων Αγροτών.
Ενδυνάμωση των Γυναικών στη Γεωργία.
Προόδους στην καλή διαβίωση των ζώων στα αγροκτήματα.
Διαχείριση Υδάτων.
Εναλλακτικές και Βιώσιμες Μέθοδοι Γεωργίας (π.χ. υδροπονία).
Διευκόλυνση της πρόσβασης στην επίσημη εκπαίδευση ή/και κατάρτιση.
Παροχή συμβουλών για νομοθετικές αναθεωρήσεις και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.
Προώθηση της συνεργασίας σε έργα που βοηθούν τους μικρούς αγρότες στην προστιθέμενη αξία, ιδίως στην εμπορία και στη μεταποίηση.
Δημιουργία ή ενίσχυση πληροφοριακών συστημάτων για τη γεωργία.
Διευκόλυνση ανταλλαγών επισκέψεων για αγρότες.