«Τα φράγματα αποτελούν βασικούς πυλώνες για την ασφάλεια της υδατικής μας διαχείρισης, την αγροτική παραγωγή, την ύδρευση, την παραγωγή ενέργειας και την προστασία από τις πλημμύρες», δήλωσε, σήμερα Τρίτη (10/9), ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, στο 4ο Συνέδριο Φραγμάτων και Ταμιευτήρων, που διοργάνωσε η Ελληνική Επιτροπή Μεγάλων Φραγμάτων (ΕΕΜΦ).

Ο κ. Σταϊκούρας συμπλήρωσε ότι προωθείται η υλοποίηση μεγάλων έργων φραγμάτων και συνοδών δικτύων μεταφοράς του νερού προς εκμετάλλευση. Και πρόσθεσε:

«Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει υπό κατασκευή 18 φράγματα, με προϋπολογισμό 329 εκατ. ευρώ. Υπό μελέτη-δημοπράτηση, ως δημόσιο έργο ή με ΣΔΙΤ, έχει 14 φράγματα, με προϋπολογισμό 626 εκατ. ευρώ. Συνεπώς, προωθεί, σε όλη την επικράτεια, 32 φράγματα, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 955 εκατ. ευρώ.

Οι κλιματικές αλλαγές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις της ενεργειακής μετάβασης, καθιστούν τη διαχείριση των υδατικών πόρων μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.

Πρόσφατα, η Θεσσαλία βίωσε τις καταστροφικές πλημμύρες του μεσογειακού κυκλώνα «Daniel», με τραγικές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και σοβαρές επιπτώσεις στις υποδομές, τις καλλιέργειες και τις περιουσίες των κατοίκων των πληγέντων περιοχών.

Αυτά τα ακραία φαινόμενα αναδεικνύουν την ανάγκη για ένα καλά σχεδιασμένο και ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των υδατικών πόρων, με υποδομές που να μπορούν να προστατεύσουν, αποτελεσματικά, τις τοπικές κοινωνίες.

Θα ήθελα να αναφέρω μερικά σημεία που θεωρώ βασικά για την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των φραγμάτων και των ταμιευτήρων στη χώρα μας.

1ον. Είναι πρωταρχικής σημασίας να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των υφιστάμενων έργων και την ικανότητα των υποδομών μας να ανταποκριθούν σε έκτακτες καταστάσεις.
Αυτό επιτυγχάνεται με την αποδοτική εποπτεία και συντήρηση, υπό την ευθύνη οργανωμένων φορέων.
Η Διοικητική Αρχή Φραγμάτων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εποπτεύει την εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων, ο οποίος περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες που απαιτούνται και συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων ασφάλειας και ανθεκτικότητας σε όλα τα στάδια της ζωής των έργων, προσβλέποντας στη διασφάλιση της προστασίας των τοπικών κοινωνιών και του περιβάλλοντος.

2ον. Η ανάπτυξη και η λειτουργία των φραγμάτων πρέπει να γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον.
Πρέπει να ενσωματώνουμε σύγχρονες πρακτικές, που μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και καθιστούν τα έργα βιώσιμα.
Η εφαρμογή ολοκληρωμένων προδιαγραφών, από το στάδιο του σχεδιασμού, συμβάλλει καθοριστικά στη βιωσιμότητα των έργων αυτών. Το Υπουργείο μας, για το λόγο αυτό, έχει δρομολογήσει την εφαρμογή σύγχρονων προδιαγραφών κανονισμού εκπόνησης έργων φραγμάτων.

3ον. Παράλληλα, οι τεχνολογικές εξελίξεις προσφέρουν νέες δυνατότητες για τη βελτίωση της απόδοσης και της ασφάλειας των φραγμάτων.
Η χρήση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων επιτρέπει στους φορείς να αναβαθμίσουν τις διαδικασίες παρακολούθησης και να διασφαλίσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης. Είναι αναγκαίο να επενδύσουμε σε καινοτόμες λύσεις που θα εκμεταλλευτούν πλήρως τις δυνατότητες των έργων ταμίευσης.

Το Υπουργείο από την πλευρά του, μέσω της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων, αναπτύσσει σύγχρονη βάση δεδομένων και διαχείρισης των διαδικασιών παρακολούθησης, που απορρέουν από τις υποχρεώσεις του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων.
Τα φράγματα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Η επιτυχής ανάπτυξη, υλοποίηση και λειτουργία τέτοιων υποδομών απαιτεί τη συνεργασία και τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων της πολιτείας, των επιστημονικών ιδρυμάτων, των τοπικών κοινοτήτων και του ιδιωτικού τομέα.
Η συνεργασία αυτή είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η βιώσιμη και ορθολογική χρήση των υδάτινων πόρων, λαμβάνοντας υπόψη περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά κριτήρια.
Το Masterplan για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας αποτελεί παράδειγμα της σωστής προσέγγισης του θέματος.
Η προώθηση της διαβούλευσης και της συνεργασίας εξασφαλίζει ότι λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι ανησυχίες όλων των ενδιαφερομένων, οδηγώντας σε καλύτερες αποφάσεις και πιο βιώσιμες λύσεις.
Με αυτό τον τρόπο, τα φράγματα και άλλες σχετικές υποδομές μπορούν να συμβάλουν στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής, προστατεύοντας το περιβάλλον και εξυπηρετώντας τις ανάγκες της κοινωνίας.
Η πρακτική αυτή υποστηρίζεται και προωθείται από εμάς, κατά προτεραιότητα.

Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναφέρω την πρόσφατη προώθηση υλοποίησης, από το Υπουργείο μας, μεγάλων έργων φραγμάτων και συνοδών δικτύων μεταφοράς του νερού προς εκμετάλλευση. Πρόσφατα ανατέθηκαν για κατασκευή έργα στρατηγικής σημασίας, όπως:

• Τα έργα «Κατασκευής Φράγματος Τσικνιά Ν. Λέσβου, Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Νερού και Δικτύων», προϋπολογισμού ύψους 98 εκατ. ευρώ, για την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας πόσιμου νερού στη Λέσβο.
• Τα έργα για την «Κατασκευή Ταμιευτήρα στη θέση Αγιόκαμπος - Λιβαδότοπος Νομού Λάρισας», προϋπολογισμού 19,1 εκατ. ευρώ, για την άρδευση της περιοχής.

Σε προωθημένο στάδιο ανάθεσης βρίσκεται ο διαγωνισμός για το έργο «Κατασκευή Συμπληρωματικών Έργων Ταμιευτήρια Μπραμιανού, Αντιπλημμυρικών Έργων Γρα Λυγιάς και Φράγματος Μύρτου Π.Ε. Λασιθίου Κρήτης», προϋπολογισμού 53,5 εκατ. ευρώ.

Και έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση, ύψους 170 εκατ. ευρώ, για το φράγμα Πλατύ στην Κρήτη, το οποίο θα εξασφαλίσει την ύδρευση του Ρεθύμνου και την άρδευση 45.000 στρεμμάτων στη Μεσσαρά Ηρακλείου.

Καθώς η υλοποίηση τέτοιων έργων απαιτεί σημαντικούς πόρους, η παράλληλη προώθηση και μέσω Συμπράξεων Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα αποτελεί εργαλείο για την βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων πόρων, την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των απαιτήσεων και την ταχύτερη υλοποίηση αυτών.

Σημαντικά έργα φραγμάτων και δικτύων, τα οποία προωθούνται μέσω ΣΔΙΤ είναι:

• Το Φράγμα του Ενιπέα και δίκτυα διανομής νερού (άρδευση και ύδρευση) στη Θεσσαλία.
• Η αξιοποίηση υδατικού δυναμικού του Ταυρωνίτη ποταμού στα Χανιά.
• Φράγματα για Ύδρευση στην Κέρκυρα.
• Το Φράγμα Αλμωπαίου για άρδευση στην Πέλλα.

Γενικώς, την περίοδο αυτή, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει υπό κατασκευή 18 φράγματα, με προϋπολογισμό 329 εκατ. ευρώ.
Υπό μελέτη-δημοπράτηση, ως δημόσιο έργο ή με ΣΔΙΤ, έχει 14 φράγματα, με προϋπολογισμό 626 εκατ. ευρώ.
Συνεπώς, προωθεί, σε όλη την επικράτεια, 32 φράγματα, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 955 εκατ. ευρώ.

Τα παραπάνω έργα θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων μας για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων αναγκών σε νερό και παράλληλα αποτελούν μοχλό ανάπτυξης που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της χώρας μας στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Παράλληλα, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το Υπουργείο μας, μέσω της ανάθεσης μελετών, προωθεί την ωρίμανση νέων έργων φραγμάτων, με στόχο τη μελλοντική δρομολόγησή τους για την κάλυψη των πολλαπλών αναγκών άρδευσης και ύδρευσης ανά την επικράτεια.

Μέσα σε όλα αυτά, προσβλέποντας στη βέλτιστη συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, είναι σημαντικό να επενδύσουμε και στην εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τη σημασία της σωστής διαχείρισης των υδάτινων πόρων και το ρόλο των φραγμάτων στην επίτευξή της.

Η πολιτεία αναγνωρίζει τη σημασία των μεγάλων αυτών κατασκευών και είναι δεσμευμένη, μέσα από τη συνεργασία και την καινοτομία, να υποστηρίξει κάθε προσπάθεια που στοχεύει στη βελτίωση των υποδομών και την ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων, με στόχο να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο και βιώσιμο μέλλον για όλους.

Πρόσφατα, στις 26 Μαρτίου 2024, με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, βελτιώθηκε ο Κανονισμός Ασφάλειας Φραγμάτων, που τηρείται στο Υπουργείο. Οι βελτιώσεις κρίθηκαν αναγκαίες για την καλύτερη και ορθολογικότερη εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων, όσο και για τη βέλτιστη λειτουργία της Διοικητικής Αρχής των Φραγμάτων. Οι κυριότερες είναι:

1ον. Εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων και στα έργα Παραχωρήσεων και με ΣΔΙΤ.
Σε περιπτώσεις συμβάσεων παραχώρησης από δημόσιο φορέα ή ΣΔΙΤ, και μετά την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, η αναθέτουσα αρχή ειδοποιεί την Αρχή για την υπογραφή της σύμβασης του έργου.
Στη συνέχεια, ο παραχωρησιούχος ή ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (ΙΦΣ) που θα αναδειχθεί είναι υποχρεωμένος να υποβάλει τον Φάκελο Κατασκευής Φράγματος στην Αρχή και αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις, λειτουργώντας ως Κύριος του έργου για την περίοδο κατασκευής και συντήρησης.

2ον. Για Επιθεωρήσεις Ασφαλείας.
Οι Επιθεωρήσεις Ασφαλείας είναι ενδελεχείς έλεγχοι του φράγματος και πραγματοποιούνται σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στο Σχέδιο Παρακολούθησης, προκειμένου να πιστοποιείται η ασφαλής συμπεριφορά του φράγματος.

3ον. Για τα Φράγματα σε στάδιο Λειτουργίας.
Για φράγματα που βρίσκονται στο στάδιο της Λειτουργίας, ο Κύριος του Έργου υποχρεούται να δρομολογήσει τις διαδικασίες για την έγκριση του φράγματος, υποβάλλοντας στην Αρχή Φάκελο Έγκρισης Υφιστάμενου Φράγματος.

4ον. Δημιουργία Ιστοσελίδας της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων (ΔΑΦ) και Ηλεκτρονικό Μητρώο Φραγμάτων.
Η Δημιουργούμενη Ιστοσελίδα της Αρχής να περιέχει κατ’ ελάχιστο γενικές πληροφορίες για φράγματα, νομοθεσία που αφορά τα φράγματα και την ασφάλειά τους, ενημερωτικά και εκπαιδευτικά έντυπα, πληροφορίες για σεμινάρια και δράσεις της Αρχής και το Μητρώο Ελληνικών Φραγμάτων.

5ον. Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Φραγμάτων.
Η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Φραγμάτων συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, κατόπιν σχετικής εισήγησης της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων, μετά από ανοικτή πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος από εξειδικευμένους με αποδεδειγμένες γνώσεις σε φράγματα ιδιώτες επιστήμονες, δημοσίους υπαλλήλους και πανεπιστημιακούς καθηγητές, και αποτελεί τον επιστημονικό και τεχνικό Σύμβουλο της Αρχής.

Συμπερασματικά, για τον Κανονισμό Ασφάλειας Φραγμάτων, η Ελλάδα είναι μια από τις 13 χώρες της Ευρώπης, που έχει έναν ολοκληρωμένο Κανονισμό Ασφάλειας Φραγμάτων και τον οποίον βελτιώσαμε στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ασφάλειας των φραγμάτων της χώρας, μέσα από:

• την ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου των φραγμάτων,
• τη βελτίωση του τρόπου επιλογής των εμπειρογνωμόνων που θα κάνουν τους ελέγχους,
• τη συμβατότητα του Κανονισμού με την ισχύουσα νομοθεσία ώστε να ελέγχονται όλα τα φράγμα πριν ακόμα από το στάδιο της κατασκευής τους,
• την εισαγωγή της έννοιας του Ηλεκτρονικού Μητρώου Φραγμάτων δίνοντας τη δυνατότητα να υπάρχει ο μηχανισμός για την καταγραφή όλων των φραγμάτων της επικράτειας και διατηρώντας παράλληλα ένα συνολικό μητρώο ελέγχων για καθένα από αυτά, και τέλος,
• τη δυνατότητα για την κατασκευή Ιστοσελίδας της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων, η οποία είναι και επιφορτισμένη για την τήρηση αυτού του Κανονισμού».

Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Εισαγωγικά στοιχεία

Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.

Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον

Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

1. Συνεχής Παρακολούθηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.

2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία

Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.

3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση

Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.

4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.

5. Εξοικονόμηση Πόρων

Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.

6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων

Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.

7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα

Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.

8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.

9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.

10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας

Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer

Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).

Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ

Όπως τονίζει η ΠΟΓΕΔΥ, παρακολουθούμε άναυδοι, πολιτικούς να πετάνε το μπαλάκι των ευθυνών ο ένας στον άλλον, τις συναρμόδιες Υπηρεσίες να ψάχνονται και τους πολίτες να αναρωτιόνται στο τι έφταιξε.

Το φαινόμενο της μαζικής θανής τεράστιου αριθμού ψαριών στην Κάρλα έχει εξήγηση.

Οι πρόσφατα πλημμυρισμένες παραλίμνιες περιοχές της Κάρλας, ως αποτέλεσμα των περυσινών πλημμυρών (Ντάνιελ), αποτέλεσαν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ιδιαίτερα πετυχημένη απ’ ότι φαίνεται αναπαραγωγή των ψαριών που διαβιούσαν στη λίμνη Κάρλα και κυρίως των ειδών με κοινή ονομασία πεταλούδα Carassius gibelio και του γριβαδιού Cyprinus carpio που αναπαράγονται σε ρηχά παρόχθια νερά. Πρόκειται για πολύ ανθεκτικά ψάρια του γλυκού νερού, ιδιαίτερα το πρώτο είδος, με μεγάλες αντοχές τόσο σε ψηλές θερμοκρασίες, όσο και σε χαμηλή περιεκτικότητα οξυγόνου.

Με την έναρξη της απομάκρυνσης των νερών των παραλίμνιων περιοχών από την Κάρλα και άρα με τη μείωση του υδάτινου όγκου της, επόμενο ήταν να αυξηθεί πολύ η ιχθυοφόρτιση της περιοχής (κιλά ψαριών / υδάτινο όγκο) και επομένως να δημιουργηθεί έλλειψη σε οξυγόνο (ακόμη και για τα ανθεκτικότερα ψάρια), σε μια ήδη επιβαρυμένη περίοδο (τέλος καλοκαιριού), μετά από παρατεταμένα πολύ υψηλές θερμοκρασίες και ανομβρία.

Το φαινόμενο έγινε εντονότερο εξαιτίας του γεγονότος ότι αυτές οι εκτάσεις φιλοξενούσαν πριν πλημμυρίσουν εντατικές αγροτικές καλλιέργειες, που σημαίνει αυξημένο οργανικό φορτίο από τα υπολείμματα των καλλιεργειών, αλλά και αυξημένα υπολείμματα από λιπάσματα (αμμωνία, νιτρικά, φωσφορικά) κλπ. Ως αποτέλεσμα παρατηρούμε εξαντλημένα, ημιθανή ή νεκρά ψάρια να αφήνονται στην ορμή του νερού και να παρασύρονται στον Παγασητικό.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο της μαζικής θανής ψαριών στην Κάρλα πιθανότατα να μην μπορούσε να αποφευχθεί, αλλά θα μπορούσε να έχει πολύ μικρότερη έκταση και καλύτερη διαχείριση. Ποιος όμως είναι υπεύθυνος και γιατί; Ο ΟΦΥΠΕΚΑ; Η Περιφέρεια; Ο φορέας διαχείρισης υδάτων; Χανόμαστε στις συναρμοδιότητες…

Η διαχείριση των σημαντικών ζητημάτων απαιτεί εξειδίκευση. Η αποψίλωση των Υπηρεσιών Αλιείας από ειδικευμένο προσωπικό (Ιχθυολόγους) και αρμοδιότητες έδειξε για μια ακόμα φορά τις τραγικές συνέπειες αυτής της πολιτικής τόσο σε κεντρικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο. Η έλλειψη ειδικευμένων Ιχθυολόγων από τις Υπηρεσίες είτε είναι ΟΦΥΠΕΚΑ είτε Περιφέρεια και η απαξίωση όσων έχουν απομείνει έχει τις επιπτώσεις της.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, υπενθυμίζουμε, βάσει των αρμοδιοτήτων και κυρίως λόγω του πλήθους και της έκτασης των αντικειμένων αλιείας που έχει, είναι από τους σημαντικότερους Αυτοδιοικητικούς Οργανισμούς της χώρας για τον Τομέα Αλιείας.

Καλούμε την Περιφέρεια Θεσσαλίας να διεκδικήσει τη στελέχωση των Γεωτεχνικών Υπηρεσιών του με το απαραίτητο γεωτεχνικό προσωπικό, ώστε να ενημερώνονται υπεύθυνα οι πολίτες και να διεκδικήσει αποζημιώσεις για τις επιχειρήσεις και ειδικά τους αλιείς που συνεχίζουν να πλήττονται ένα χρόνο τώρα.

Καλούμε τα συναρμόδια ΥΠΑΑΤ - ΥΠΕΝ (ΟΦΥΠΕΚΑ), να συνεργαστούν με σκοπό την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων οικοσυστημάτων και να σταματήσουν να στρουθοκαμηλίζουν, ειδικά όταν εμφανίζονται κρίσεις τέτοιων διαστάσεων.

Την απαλλαγή των αγροτών από το μίσθωμα που καταβάλλουν για την καλλιέργεια αγροκτημάτων που έχουν πλημμυρίσει στην κύρια τάφρο της Κάρλας, καθώς είναι αδύνατη η αγροτική δραστηριότητα σε αυτά, ζητά ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, με επιστολή του προς τον ΓΟΕΒ.

Προτείνει δε τον Οκτώβριο του 2025 το θέμα να επανεξεταστεί και η λύση να εξαρτηθεί από την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τα αγροκτήματα.

Σύμφωνα με την εισήγηση του περιφερειάρχη προς τον Οργανισμό Κοινής Ωφελείας ΓΟΕΒ και κατόπιν σχετικού αιτήματος αγροτών για «μη πληρωμή μισθώματος για τα αγροτεμάχια που έχουν εκμισθώσει στη Ζώνη του Συλλεκτήρα ΙΤ (κύριας τάφρου Κάρλας) από τον ΓΟΕΒ, όπως αυτό διατυπώθηκε με εξώδικη δήλωσή τους, καθόσον λόγω της πλημμύρας και των υδάτων που ακόμη δεν έχουν υποχωρήσει, έχουν περιέλθει σε πλήρη αδυναμία, λόγω ανωτέρας βίας, να τα χρησιμοποιήσουν», προτρέπει τον Οργανισμό για την εξεύρεσή της καλύτερης λύσης, προς όφελος των παραγωγών.

Ο περιφερειάρχης υπενθυμίζει ακόμη το οικονομικό πλήγμα που έχουν υποστεί οι παρακάρλιοι παραγωγοί λόγω της αδυναμίας τους να καλλιεργήσουν, μη λαμβάνοντας τις προβλεπόμενες ενισχύσεις, ενώ έχουν αποζημιωθεί με μικρά ποσά για την απώλεια παραγωγής.

Ερώτηση στην Βουλή

Ως «άδικη και νομικά αβάσιμη» χαρακτηρίζει την αναζήτηση των ενοικίων για τα παρακάρλια αγροτεμάχια, ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα.

Στην ερώτησή του ο κ. Κόκκαλης αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Με την υπ’ αριθ. ΥΑ 26/150398 (ΦΕΚ Β΄3028/2024) Υπουργική απόφαση, θεσπίζονται οι λεπτομέρειες χορήγησης της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης για τους γεωργικούς τομείς που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές στην Ελλάδα βάσει του εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2023/2820 της Επιτροπής συνολικού προϋπολογισμού 43.082.500 €.

Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης είναι, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί, που τα αγροτεμάχια τους βρίσκονται πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας λόγω της αδυναμίας καλλιέργειας των εκτάσεων αυτών. Μάλιστα, η περιοχή χορήγησης της στήριξης αφορά έκταση 119.159.97,32 στρεμμάτων, η οποία απαρτίζεται από πλημμυρισμένες γαίες των καταστροφικών κακοκαιριών Daniel και Elias, σύμφωνα με το χάρτη που απεικονίζει την περιοχή που επλήγη, ο οποίος προήλθε από το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

Επίσης, ως Δικαιούχοι της χρηματοδοτικής στήριξης έκτακτης ανάγκης της παρούσας απόφασης ορίζονται, μεταξύ άλλων, οι γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην καλλιέργεια των επιλέξιμων εκτάσεων που περιλαμβάνονται στον από 10/10/2023 χάρτη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Χαρτογραφικής Υποστήριξης της Γενικής γραφικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, οι οποίοι έχουν υποβάλει ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το έτος 2023.

Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι δικαιούχοι αγρότες των παρακάρλιων αγροτεμαχίων, εφαρμόζουν παύση της καλλιεργητικής τους δραστηριότητας για 2 έτη από τις καταστροφικές κακοκαιρίες Daniel και Elias, και δεν μπορούν να ενταχθούν σε άλλα εθελοντικά Μέτρα του ΠΑΑ 2014-2022 ή εθελοντικές παρεμβάσεις του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 για τις εκτάσεις που χορηγείται στήριξη δυνάμει της παρούσας απόφασης. Ειδικότερα, οι δικαιούχοι της περ. α της παρ. 1 δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις.

Είναι ξεκάθαρο, από το ίδιο το περιεχόμενο της απόφασης, ότι οι γεωργοί, κρίνονται δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης και χρηματοδοτικής στήριξης, λόγω του γεγονότος ότι τα αγροτεμάχια που καλλιεργούν είτε ιδιόκτητα, είτε μισθωμένα, πλησίον της λίμνης Κάρλας, εμφανίζουν αδυναμία καλλιέργειας και για το λόγο αυτό, οι δικαιούχοι δεν δύνανται να υποβάλουν αίτηση για τα έτη 2024 και 2025 για τις παρεμβάσεις των οικολογικών σχημάτων και τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, αφού δεν δύνανται τα αγροτεμάχια να καλλιεργηθούν.

Πλην όμως, πολλοί μισθωτές – καλλιεργητές αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα αγροτεμάχια που έχουν μισθώσει από τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (Γ.Ο.Ε.Β), και δεν υποβάλλουν καν δήλωση καλλιέργειας για τα επόμενα δύο έτη 2024, 2025, αποκλειόμενοι από τις ενισχύσεις και τα οικολογικά σχήματα, λαμβάνουν ειδοποιητήρια καταβολής μισθωμάτων από τον Γ.Ο.Ε.Β.

Όμως, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα:
Γιατί, ενώ οι αγρότες ως μισθωτές έχουν απωλέσει για λόγο ανωτέρας βίας τη κατοχή του αγροτεμαχίου και δεν δύνανται ούτε να το καλλιεργήσουν, ούτε να λάβουν εισόδημα από αυτό, δηλαδή έχει εξαλειφθεί η αιτία της εκμίσθωσης, να εξακολουθεί να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος, για το έτος 2024;
Επειδή, αφενός είναι πολιτικά άδικο και επαχθές ο Γ.Ο.Ε.Β να ζητά με ειδοποιητήρια και δη θέτοντας καταληκτική προθεσμία πληρωμής μέχρι την 29η Ιουλίου, τα μισθώματα για την εκμίσθωση των αγροτεμαχίων πλησίον της τεχνητής λίμνης Κάρλας, ενώ οι αγρότες ακόμη δεν έχουν ορθοποδήσει από τις έντονες και με μακροχρόνιες καταστροφές από τα πλημμυρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023, αφετέρου είναι νομικά υπό αμφισβήτηση, κατά πόσο είναι ορθό νομικά, να υφίσταται η υποχρέωση καταβολής του μισθώματος από τον μισθωτή προς τον εκμισθωτή, εφόσον αποδεδειγμένα το μίσθιο είναι σε κατάσταση αχρησίας, δηλαδή μη δυνάμενο να καλλιεργηθεί και ο αγρότης έχει απωλέσει την κατοχή του μισθίου και δεν δύναται να κάνει την συμφωνημένη χρήση του μισθίου.

Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:

1. Προτίθεται να επιλύσει το πρόβλημα των αγροτών των παρακάρλιων περιοχών, ώστε να μην θεωρηθούν έκπτωτοι οι αγρότες, σύμφωνα με τα περιεχόμενο των ειδοποιητηρίων, από τον Γ.Ο.Ε.Β, μετά την καταληκτική προθεσμία καταβολής των ενοικίων;

2. Υπάρχει η πολιτική βούληση να διαγραφούν οι εν λόγω οφειλές από μισθώματα στον Γ.Ο.Ε.Β, εξαιτίας της συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας ή της έκτακτης επιχορήγησης ώστε το Κράτος να καταβάλλει το σύνολο ή μέρος των οφειλόμενων μισθωμάτων για τα έτη 2024 και 2025, που έχει αποφασιστεί η αδυναμία καλλιέργειας;».

Ψηφιακά από 1 Σεπτεμβρίου το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη σε δήμους και περιφέρειες.

Ψηφιακά θα ενημερώνεται, από 1/9, η Φορολογική Διοίκηση, για την ανάγκη δέσμευσης (ή αποδέσμευσης) αποδεικτικού ενημερότητας σε φορολογούμενους που έχουν (ή εξοφλούν αντίστοιχα) ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Δήμους και Περιφέρειες, σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή.

Η νέα λειτουργικότητα διευκολύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους, καθώς επιτρέπει την εύκολη και γρήγορη αποδέσμευση της φορολογικής τους ενημερότητας, μετά την εξόφληση των οφειλών στους Δήμους και Περιφέρειες, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ορθή και άμεση αποτύπωση της εικόνας των φορολογουμένων στο ψηφιακό σύστημα της ΑΑΔΕ, διασφαλίζοντας περαιτέρω τα δημόσια έσοδα.

Η ανωτέρω διαδικασία ενημέρωσης θα διενεργείται μέσω του Κέντρου Ελέγχου Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, υπέγραψε τη νέα ρυθμιστική απόφαση θήρας για την περίοδο 2024 - 2025, στην οποία καθορίζεται πως η κυνηγετική περίοδος θα έχει διάρκεια από τις 20 Αυγούστου 2024 μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2025 (για τη συντριπτική πλειοψηφία των θηραμάτων).

Στην Υπουργική Απόφαση περιγράφονται, αναλυτικά, τα επιτρεπόμενα να κυνηγηθούν είδη, η χρονική περίοδος και οι μέρες κυνηγίου, καθώς και ο μέγιστος αριθμός θηραμάτων κατά είδος, που επιτρέπεται να θηρεύει κάθε κυνηγός στην ημερήσια έξοδό του (ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΗΡΕΥΣΙΜΩΝ ΕΙΔΩΝ).

Η νέα ρυθμιστική απόφαση για τη θήρα ενσωματώνει τα πιο αυστηρά επιστημονικά κριτήρια για τη διαχείριση και την προστασία της άγριας ζωής, ενώ είναι προσαρμοσμένη στις σχετικές Οδηγίες και τους Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σε μία σειρά Αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νέα ρυθμιστική απόφαση:

• Καθιερώνεται νέο και κατά πολύ μειωμένο εθνικό όριο κάρπωσης για το τρυγόνι και λαμβάνεται μία σειρά συνοδευτικών μέτρων, με στόχο τη διατήρηση και την αύξηση του πληθυσμού του είδους.

Το περυσινό ημερήσιο όριο κάρπωσης, ανά κυνηγό, μειώνεται περαιτέρω (από 6 σε 4 πουλιά ανά έξοδο), ενώ το συνολικό εθνικό όριο των τρυγονιών που επιτρέπεται να θηρευτούν μειώνεται κατά 70% (από 120.000 τρυγόνια πέρυσι, σε 36.000 τρυγόνια φέτος).
Όπως και τις δύο προηγούμενες χρονιές, οι κυνηγοί υποχρεούνται να δηλώνουν ηλεκτρονικά την κάρπωση κάθε τρυγονιού, σε ενιαία ψηφιακή βάση δεδομένων και θα ελέγχονται ποινικά γι’ αυτό. Και αυτό, προκειμένου μετά τη συμπλήρωση του εθνικού ορίου των 36.000 τρυγονιών, το κυνήγι του είδους να σταματάει αυτομάτως και οριζόντια σε όλη την επικράτεια.

• Η κυνηγετική ρύθμιση του υπερπληθυσμού των αγριόχοιρων θα συνεχιστεί και φέτος, με τους ίδιους χρονικούς και ποσοτικούς όρους που ίσχυσαν πέρυσι, καθώς εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος για τις μεγάλες ζημιές που προκαλεί το είδος στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και στην πρωτογενή παραγωγή γενικότερα, ενώ ανησυχητικές είναι και οι επιδημικές εξελίξεις με την αφρικανική πανώλη των χοίρων.

Με αυτά τα δεδομένα, το όριο κάρπωσης του είδους θα είναι απεριόριστο και τη φετινή χρονιά, ενώ παράλληλα θα εφαρμόζονται τα σχετικά με το είδος προγράμματα «ελέγχου» από τα συνεργεία δίωξης, όπως προβλέπονται στον Δασικό Κώδικα και σε σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση.

• Για πρώτη φορά θα ισχύσει, από φέτος, η καθημερινή, υποχρεωτική δήλωση από πλευράς των κυνηγών, ως προς την κάρπωση 14 ειδών αποδημητικών πτηνών, οι πληθυσμιακές τάσεις των οποίων βρίσκονται υπό διερεύνηση από τα επιστημονικά όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πιο συγκεκριμένα, η υποχρεωτική δήλωση αφορά στα εξής είδη: Σιταρήθρα, Ορτύκι, Κοκκινότσιχλα, Ψαρόνι, Σφυριχτάρι, Κιρκίρι, Σουβλόπαπια, Σαρσέλα, Χουλιαρόπαπια, Κυνηγόπαπια, Τσικνόπαπια, Φαλαρίδα, Μπεκατσίνι και Καλημάνα.
Η διαδικασία περάτωσης της δήλωσης θα γίνεται, ηλεκτρονικά, μέσω online εφαρμογής κινητού τηλεφώνου.

• Ειδικές και αυστηρές ρυθμίσεις απαγόρευσης θήρας προβλέπονται σε όσες περιοχές της χώρας εκδηλώθηκαν μεγάλες, δασικές πυρκαγιές.

Σημειώνεται πως πριν την υπογραφή της ρυθμιστικής απόφασης, κατόπιν πρωτοβουλίας της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπήρξε συστηματική διαβούλευση και ευρύς διάλογος με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, με τη συμμετοχή κυνηγετικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων, την αρμόδια Διεύθυνση Διαχείρισης Δασών, τις περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και διακεκριμένους ακαδημαϊκούς καθηγητές - ειδικούς στη διαχείριση της άγριας ζωής.

Διαβάστε την απόφαση (εδώ)

Η επικαιροποιημένη οδηγία για τις κτηνοτροφικές εκπομπές τέθηκε σε ισχύ από την Κυριακή (4 Αυγούστου), αναθεωρώντας την προηγούμενη σχετική οδηγία της ΕΕ.

Αποτελεί τον στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενική ρύπανση, ενώ θα έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες εκπομπές από μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και χοιροτροφικές και πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Όπως υποστηρίζει η Κομισιόν, «θα εξασφαλίσει ένα υγιέστερο περιβάλλον για τους ανθρώπους και τον πλανήτη, προωθώντας παράλληλα την καινοτομία, επιβραβεύοντας τους πρωτοπόρους και παρέχοντας στη βιομηχανία ίσους όρους ανταγωνισμού στην αγορά της ΕΕ».

Με τη νέα οδηγία θα έχουμε μετρήσεις στις εκπομπές από χοιροτροφικές και πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και αλλαγή στον τρόπο αδειοδότησης.

Έως το 2050, με την εφαρμογή της αναθεωρημένης οδηγίας αναμένεται να μειώσει τις εκπομπές βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων έως 40 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020.

Η οδηγία για τις εκπομπές από τη βιομηχανία και την κτηνοτροφία παρέχει στις εθνικές αδειοδοτούσες αρχές περιβαλλοντικούς κανόνες για περίπου 75.000 μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις στην ΕΕ. Οι εγκαταστάσεις αυτές πρέπει να συμμορφώνονται με τους όρους εκπομπών με την εφαρμογή ειδικών ανά δραστηριότητα «βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών».

Ειδικότερα στην σχετική οδηγία περιλαμβάνονται - στο άρθρο 70 - αναφέρονται οι ειδικές διατάξεις για την εκτροφή πουλερικών και χοίρων. Μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής:

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι καμία εγκατάσταση (εκτροφή) δεν λειτουργεί χωρίς άδεια ή χωρίς να έχει καταχωριστεί και ότι η λειτουργία όλων των εγκαταστάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κεφαλαίου είναι σύμφωνη με τους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργίας που αναφέρει η σχετική οδηγία (2024/1785).

Τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν διαδικασία αδειοδότησης στην εντατική εκτροφή πουλερικών και χοίρων:
α) με περισσότερες από 40 000 θέσεις για πουλερικά,
β) με περισσότερες από 2 000 θέσεις για χοίρους παραγωγής άνω των 30 kg ή
γ) με περισσότερες από 750 θέσεις για χοιρομητέρες.

Οι καταχωρίσεις ή οι αιτήσεις για τη χορήγηση αδειών περιλαμβάνουν τουλάχιστον περιγραφή των ακόλουθων στοιχείων:
α) της εγκατάστασης και των δραστηριοτήτων της·
β) του είδους των ζώων·
γ) την πυκνότητα εκτροφής σε ΜΖΚ ανά εκτάριο που υπολογίζεται σύμφωνα με το παράρτημα Ια, κατά περίπτωση·
δ) της δυναμικότητας της εγκατάστασης·
ε) των πηγών εκπομπών της εγκατάστασης·
στ) της φύσης και των ποσοτήτων των προβλεπόμενων εκπομπών από την εγκατάσταση σε κάθε επιμέρους στοιχείο του περιβάλλοντος.

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι ο φορέας εκμετάλλευσης ενημερώνει την αρμόδια αρχή αμελλητί για κάθε σχεδιαζόμενη ουσιαστική μεταβολή στις εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κεφαλαίου και που είναι δυνατόν να έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον. Επίσης διασφαλίζουν ότι ο φορέας εκμετάλλευσης παρακολουθεί τις εκπομπές και τα σχετικά επίπεδα περιβαλλοντικών επιδόσεων σύμφωνα με τους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργίας της ΕΕ.

Ο κτηνοτρόφος είναι υποχρεωμένος να τηρεί αρχείο και να επεξεργάζεται όλα τα αποτελέσματα της παρακολούθησης, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών, κατά τρόπο ώστε να καθίσταται δυνατή η επαλήθευση της συμμόρφωσης με τις οριακές τιμές εκπομπών και τις οριακές τιμές περιβαλλοντικών επιδόσεων που καθορίζονται στους κανόνες λειτουργίας.

Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις οριακές τιμές εκπομπών και τις οριακές τιμές περιβαλλοντικών επιδόσεων που καθορίζονται στους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργείας, τα κράτη μέλη απαιτούν από τον φορέα εκμετάλλευσης να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την αποκατάσταση της συμμόρφωσης το συντομότερο δυνατό.

Ο κτηνοτρόφος διασφαλίζει ότι κάθε διαχείριση κοπριάς, όπως μεταξύ άλλων η διασπορά στο έδαφος αποβλήτων, ζωικών υποπροϊόντων ή άλλων καταλοίπων που παράγονται από την εγκατάσταση, πραγματοποιείται σύμφωνα με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, όπως καθορίζονται στους κανόνες λειτουργίας, και σε άλλη σχετική νομοθεσία της Ένωσης, και ότι δεν προκαλεί σημαντική ρύπανση του περιβάλλοντος.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι διενεργείται κατάλληλη παρακολούθηση (τα επίπεδα εκπομπών και περιβαλλοντικών επιδόσεων των εγκαταστάσεων) σύμφωνα με τους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργίας.

Όλα τα αποτελέσματα της παρακολούθησης καταγράφονται, υφίστανται επεξεργασία και παρουσιάζονται με τρόπο που παρέχει στην αρμόδια αρχή τη δυνατότητα να εξακριβώνει τη συμμόρφωση προς τις συνθήκες λειτουργίας, τις οριακές τιμές εκπομπών και τις οριακές τιμές περιβαλλοντικών επιδόσεων που περιλαμβάνονται στους γενικούς δεσμευτικούς κανόνες που αναφέρονται στην άδεια.

Διαβάστε την σχετική οδηγία (εδώ)

Κατατέθηκε, το βράδυ της Τρίτης (30/7), στη Βουλή, τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Στο πλαίσιο της τροπολογίας - σε συνέχεια των μέτρων που εξαγγέλθηκαν από την ηγεσία του Υπουργείου (17/7) - περιγράφεται η εφαρμογή έκτακτης εισφοράς σε παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες φυσικού αερίου για χρονικό διάστημα που θα κυμαίνεται από έναν έως τρεις μήνες, αρχής γενομένης από τον Αύγουστο.

Η εισφορά ανέρχεται σε 10 ευρώ ανά μεγαβατώρα Ανώτερης Θερμογόνου Δύναμης Φυσικού Αερίου και υπολογίζεται επί της ποσότητας φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται από κάθε υπόχρεο παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα αγροτικά πάνε στο ΓΑΙΑ
Επιπρόσθετα, στο δεύτερο άρθρο της τροπολογίας προβλέπεται πως όλοι οι κάτοχοι συνδέσεων αγροτικού ρεύματος, καθώς και οι αγροτικές συνδέσεις που ανήκουν σε Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ) εντάσσονται αυτομάτως στο ευνοϊκό τιμολόγιο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή στο Τιμολόγιο «ΓΑΙΑ».

Στόχος είναι να καταστεί δυνατή η άμεση και χωρίς καμία καθυστέρηση μείωση του ενεργειακού κόστους για τον πρωτογενή τομέα.

Βάσει της τροπολογίας, οι κάτοχοι αγροτικών συνδέσεων και οι ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ που δεν επιθυμούν να παραμείνουν στο Τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» δύνανται οποτεδήποτε, μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2024, να δηλώσουν τη βούλησή τους για υπαγωγή σε διαφορετικό προϊόν προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας του ίδιου ή άλλου παρόχου και να απενταχθούν από το «ΓΑΙΑ» χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση.

Επιπλέον, οι κάτοχοι των συνδέσεων που εντάσσονται στο Τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» υπάγονται αυτομάτως και στο πρόγραμμα δεκαετούς, άτοκης ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών, εφόσον, βέβαια, έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Εισάγουμε, προς ψήφιση στη Βουλή, μία πολύ σημαντική τροπολογία, για την ελάφρυνση του ενεργειακού κόστους των οικιακών καταναλωτών και των αγροτών. Τα έσοδα από την εφαρμογή έκτακτης εισφοράς σε παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες φυσικού αερίου θα κατευθυνθούν σε όλους τους οικιακούς καταναλωτές, με προτεραιότητα σε εκείνους που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στο ενεργειακό κόστος.

Ταυτόχρονα, η ρύθμιση που αφορά στο τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» επιλύει το επείγον ζήτημα του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για τους κατόχους αγροτικών συνδέσεων και τους ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ, ιδίως κατά την περίοδο του καλοκαιριού που οι καταναλώσεις των αγροτών αυξάνονται σημαντικά.

Η ένταξη στο τιμολόγιο «ΓΑΙΑ» ισοδυναμεί με χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας όχι μόνο άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα, για χρονικό διάστημα 10 ετών. Και αυτό, ενώ παράλληλα οι κάτοχοι παροχής αγροτικού ρεύματος, οι οποίοι έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, εντάσσονται αυτομάτως σε πρόγραμμα δεκαετούς, άτοκης ρύθμισης».

Στην Ισπανία μείωσαν το ΦΠΑ και έπεσε ο πληθωρισμός και μαζί του οι τιμές στα τρόφιμα στην λιανική, ενώ παράλληλα μειώθηκαν και οι τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα.

Δηλαδή έχουμε τα αντίθετα με αυτά που συμβαίνουν στην χώρα μας.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που δημοσίευσε το Ισπανικό Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής (INE), ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ισπανία μειώθηκε κατά έξι δέκατα της ποσοστιαίας μονάδας, στο 2,8% σε ετήσια βάση, μείωση που αποδίδεται κυρίως στην πτώση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και των τροφίμων.

Ο δομικός πληθωρισμός, ο οποίος δεν περιλαμβάνει τα φρέσκα τρόφιμα και τα ενεργειακά προϊόντα (καθώς είναι τα πιο ευμετάβλητα), διαμορφώθηκε επίσης στο 2,8%, δύο δέκατα χαμηλότερα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η κυβέρνηση της Ισπανίας, η μείωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας είναι πλέον μεγαλύτερη, συγκριτικά με τον Ιούλιο του περασμένου έτους, την στιγμή που οι τιμές των τροφίμων έχουν μειωθεί σε σύγκριση με την αύξηση που κατέγραψαν πριν από 12 μήνες.

Σημειώνεται επίσης ότι σημαντική συμβολή στην συγκράτηση του πληθωρισμού διαδραμάτισαν οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις της Κυβέρνησης και ειδικότερα οι μειώσεις του ΦΠΑ.

Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία αναθεώρηση του πακέτου κατά της κρίσης στα τέλη του περασμένου έτους, η Κυβέρνηση σχεδίασε μείωση του ΦΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια, από το μέχρι τότε ισχύον 21% στο 10%, υπό την προϋπόθεση ότι η μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα ξεπεράσει τα 45 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) τον Ιούνιο.

Θυμίζουμε ακόμη ότι η Ισπανία, από το 2023, είχε ήδη μειώσει τον ΦΠΑ στο ελαιόλαδο από 10% σε 5%. Τώρα αυτό το προϊόν έχει συμπεριληφθεί στην ομάδα των βασικών αγαθών (μαζί με ψωμί, αυγά, λαχανικά και φρούτα) που έχει μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ.

Φαίνεται ότι στην Ισπανία έχουν λιγότερα κυβερνητικά έξοδα και μισθούς δημοσίων υπαλλήλων άρα δεν χρειάζονται πολλούς φόρους, όπως θέλει η Ελλάδα.

Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.

Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:

«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.

H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.

Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης

Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.

Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.

Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,

Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.

Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!

Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.

Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.

Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού

Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:

α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).

β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.

Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .

Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».

Ελλείψεις προσωπικού, μέσα στο καλοκαίρι με τόσο υψηλές θερμοκρασίες, έχουν πολλά υποκαταστήματα του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ).

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι ζημιές στα δίκτυα να καθυστερούν να επισκευαστούν και να κινδυνεύουν οι αρδευόμενες καλλιέργειες.

Το συγκεκριμένο πρόβλημα αντιμετωπίζουν στην περιοχή των Φιλιατρών.

Η επιστολή του Α.Σ. Φιλιατρών προς τη διοίκηση του ΔΕΔΔΗΕ αναφέρει τα εξής:

Εν μέσω μίας δύσκολής καλλιεργητικής περιόδου, όπου η ξηρασία και η αυξημένες θερμοκρασίες καλπάζουν, τα Φιλιατρά ως μία από τις κινητήριες δυνάμεις της αγροτικής και θερμοκηπιακής παραγωγής, σας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Οι υπάλληλοι της ΔΕΔΔΗΕ στην περιοχή έχουν μειωθεί έως και δεν υπάρχουν καθόλου.

Ζητάμε από εσάς την άμεση επέμβαση σας, στελεχώνοντας την υπηρεσία με υπαλλήλους, προκειμένου να διασφαλιστούν οι καλλιέργειες που βρίσκονται σε κίνδυνο, καθώς και να μας διευκρινίσετε τι ακριβώς είναι το ειδικό τιμολόγιο, που μας ζητάτε συνεχώς να πληρώσουμε.

Θυμίζουμε για το ειδικό τιμολόγιο το ΥΠΕΝ αναφέρει τα εξής:

Στο ειδικό τιμολόγιο θα μεταφερθεί το σύνολο των καταναλωτών με εξαίρεση όσους έχουν συμβόλαια σταθερής τιμής και όσους επιλέξουν να υπαχθούν σε άλλο τιμολόγιο που προσφέρει ο προμηθευτής.

Οι προμηθευτές θα διαθέτουν ένα ειδικό τιμολόγιο προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για κάθε κατηγορία πελατών χαμηλής τάσης.

Η τελική τιμή του ρεύματος στο πλαίσιο του ειδικού τιμολογίου θα ανακοινώνεται από τους προμηθευτές έως την πρώτη ημέρα κάθε μήνα, και θα προκύπτει από το άθροισμα της βασικής τιμής προμήθειας και του μηχανισμού διακύμανσης.

Ανάστατοι είναι οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι του Δήμου Θέρμης στην Π.Ε. Θεσσαλονίκης εξαιτίας του σχεδιασμού κατασκευής και λειτουργίας Φωτοβολταϊκού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΣΠΗΕ) συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 55,44 MW, καθώς και των συνοδών έργων διασύνδεσης στη θέση «Κούλια, Συντριβάνι», της Δημοτικής Κοινότητας Περιστεράς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κτηνιατρείου Βασιλικών, στην κοινότητα Περιστεράς εκτρέφονται συνολικά 10.345 αιγοπρόβατα, ενώ από στοιχεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βασιλικών η βοσκήσιμη γη που χρησιμοποιεί το εν λόγω ζωικό κεφάλαιο ανέρχεται σε 27.000 στρέμματα περίπου.

Με αφορμή το σχεδιασμό κατασκευής και λειτουργίας Φωτοβολταϊκού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, που πρόκειται να εγκατασταθεί εντός εκτάσεων χαρακτηρισμένων ως δασικών στην ευρύτερη περιοχή της Περιστεράς, o Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Ανατολικής Θεσσαλονίκης καλεί σε σύσκεψη ενημέρωσης και συντονισμού δράσεων φορείς και κατοίκους της περιοχής των Βασιλικών, στην Κοινοτική Αίθουσα Βασιλικών, την Πέμπτη (25 Ιουλίου) στις 20:30.

Ο Αγροτοκτηνοτροφικός Σύλλογος Ανατολικής Θεσσαλονίκης αναφέρει τα εξής:

«Ζούμε σε μια περιοχή με εκατοντάδες αγρότες και κτηνοτρόφους που παλεύουν καθημερινά να επιβιώσουν, με ένα κόστος παραγωγής που αυξάνεται συνεχώς, και με την ακρίβεια να πλήττει συνολικά το λαό.

Την ίδια στιγμή επιδοτούνται επιχειρηματίες της «πράσινης ανάπτυξης» για να έχουν εγγυημένα κέρδη, κατασκευάζοντας και στη περιοχή μας φωτοβολταϊκό πάρκο.

Είναι προφανές το πλήγμα που θα υπάρξει στην βιωσιμότητα των βοσκόντων ζώων και των οικογενειών που ασχολούνται με την κτηνοτροφία όχι μόνο από τη μείωση της βοσκήσιμης ύλης αλλά και από τη θερμική καταπόνηση του ζωϊκού κεφαλαίου, εξαιτίας της γειτνίασης με το φ/β πάρκο.

Και βέβαια, εκτός του γεγονότος πως ο φυσικός πλούτος της περιοχής μας «θα βιαστεί» χωρίς επιστροφή, και στο κομμάτι της ενέργειας κανένα απολύτως όφελος δεν θα υπάρχει, όσο αυτή θα έχει ως βασική κατεύθυνση το κέρδος . Και αυτό το βλέπουμε αυτές τις μέρες με την εκτίναξη των τιμολογίων ρεύματος .

Ζούμε σε μια περιοχή στην οποία, την ώρα που θέλουν να κατασκευάσουν φωτοβολταϊκό πάρκο, την ίδια στιγμή, δεν έχουν προχωρήσει βασικά αντιπλημμυρικά έργα, αφήνοντας μας αθωράκιστους.

Μάλιστα τυχόν αποψίλωση της δασικής βλάστησης αναμένεται να πολλαπλασιάσει τα πλημμυρικά φαινόμενα.

Ζούμε σε μια περιοχή που ο ορεινός της όγκος, διαθέτει ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον ανάγλυφο με αξιόλογες θέσεις θέας και πεζοπορικές διαδρομές σε δάσος, που προσελκύει κόσμο από όλο το νομό Θεσσαλονίκης.

Δυστυχώς όμως, Δασαρχεία και Πυροσβεστική, με διαχρονική ευθύνη των κυβερνήσεων, συνειδητά παραμένουν υποστελεχωμένα, την ώρα που τα επενδυτικά σχέδια για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκού πάρκου συνεχίζονται κανονικά.

Για άλλη μια φορά μπροστά μας έρχεται το δίλημμα «τα κέρδη τους ή οι ζωές μας».

Εναντιωνόμαστε με τον πιο εμφατικό τρόπο στο επιχειρούμενο περιβαλλοντικό και ενεργειακό έγκλημα. Δηλώνουμε πως ο λαός της περιοχής κανένα απολύτως όφελος δεν έχει από τέτοιου τύπου «επενδύσεις».

Είμαστε αποφασισμένοι να μην επιτρέψουμε την εγκατάσταση του τεράστιου φωτοβολταϊκού πάρκου.

Δεν θα θυσιάσουμε τα βουνά, τα νερά, τα δάση και τη γεωργική/κτηνοτροφική γη στο βωμό του κέρδους κάποιων επιχειρηματικών ομίλων. Θα αγωνιστούμε προς αυτή την κατεύθυνση με όλα τα μέσα που διαθέτουμε.

Παίρνουμε την κατάσταση στα χέρια μας και, ως πρώτη κίνηση, συλλέγουμε υπογραφές, ενημερώνοντας προφορικά και με έντυπο υλικό τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, καθώς και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Διεκδικούμε:

• Να μην παραδοθεί βορά το φυσικό περιβάλλον της περιοχής μας στους επιχειρηματικούς ομίλους.
• Να εξασφαλιστεί φθηνό ρεύμα για τα λαϊκά νοικοκυριά με δραστική μείωση της τιμής του ρεύματος, κατάργηση του «πράσινου» τέλους, των δημοτικών και άλλων τελών που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς.
• Καμία διακοπή ρεύματος σε λαϊκά νοικοκυριά, μικρούς επαγγελματίες και αγρότες/κτηνοτρόφους.
• Σύγχρονο δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος και πρόσληψη επαρκούς, μόνιμου προσωπικού σε ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ, για τη λειτουργία και τη συντήρησή του».

Εδώ και χρόνια θέλουν να «στήσουν» φωτοβολταϊκά πάρκα πέριξ του οικισμού της Περαχώρας του Τυρνάβου, μιας καθαρά κτηνοτροφικής περιοχής. Τώρα φαίνεται θα τα καταφέρουν και θα φέρουν μια ακόμη καταστροφή στο επάγγελμα της κτηνοτροφίας της χώρας μας.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο 34χρονος αγρότης και δήμαρχος Τυρνάβου, Στέλιος Τσικριτσής, «η έκταση, που είναι τόσο δημόσια όσο και δημοτική, προορίζεται για παραχωρήσεις σε κτηνοτρόφους για βόσκηση των κοπαδίών τους. Μιλάμε για μια έκταση 900 στρεμμάτων, όπου βοσκούν 40 - 50 κτηνοτρόφοι, πάνω από 12.000 αιγοπρόβατα στην Περαχώρα του Τυρνάβου. Με ομόφωνη απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Τυρνάβου τοποθετήθηκε αρνητικά στην κατασκευή του φωτοβολταΐκου πάρκου.

Πάνε τώρα όμως να το κατασκευάσουν με τη δικαιολογία του «δημόσιου συμφέροντος». Ήδη μιλάμε με τη νομική υπηρεσία του δήμου με στόχο να μην γίνει η κατασκευή του που θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στην άσκηση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας της περιοχής. Θα κάνουμε αγώνα να μην περάσει αυτή η απόφαση. Γέμισαν τα βουνά μας με φωτοβολταϊκά πάρκα, τώρα θέλουν να γεμίσουν και τα λιβάδια μας, που βόσκουν τα κοπάδια μας».

Ερώτημα στην Βουλή

Το μείζον ζήτημα που προκύπτει από τη δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου, σε έκταση 900 στρεμμάτων, όπου βοσκούν πάνω από 12.000 πρόβατα, στην Περαχώρα Τυρνάβου, επισημαίνει ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με αναφορά του προς τους συναρμόδιους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Κώστα Τσιάρα και Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρο Σκυλακάκη.

Ολοκληρώθηκε η αποστολή δύο τεχνικών εκθέσεων, που αφορούν ζημιές από χαλαζόπτωση και παραμόρφωση των καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς, από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Συγκεκριμένα ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες και έχουν αποσταλεί ήδη από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δύο εμπεριστατωμένες τεχνικές εκθέσεις οι οποίες εκπονήθηκαν από την ΔΑΟΚ Πέλλας, με επικεφαλής τον Προϊστάμενο Φυτοπαθολογικού και Ποιοτικού Ελέγχου Δρ. κ. Συμεών Μαρνασίδη, με όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης και τις προτάσεις για την κατάλληλη διαχείριση στα δένδρα, των καταστροφών που έπληξαν τις αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.

Η πρώτη τεχνική έκθεση αφορά τις ζημίες που προκλήθηκαν σε καλλιέργειες των περιοχών των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας, μετά από την έντονη χαλαζόπτωση της 2ας Ιουλίου 2024.

Στην έκθεση αποτυπώνονται οι περιοχές που επλήγησαν, καθώς και στοιχεία που επιβεβαιώνουν το μέγεθος της καταστροφής. Το χαλάζι, έχει προκαλέσει καθολική καταστροφή των καρπών στα αγροκτήματα ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως νεαρών δέντρων και φυτεύσεις δέντρων σε μονόκλωνα σχήματα, υπάρχει αμφιβολία ακόμη και για τη δυνατότητα ανάκαμψης των πληγέντων δέντρων που χτυπήθηκαν από τη σφοδρή χαλαζόπτωση.

Οι παραγωγές που επλήγησαν, αφορούν ένα μεγάλο εύρος διαφορετικών ποικιλιών όπως: κεράσια, μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα, ελιές, ακτινίδια, καρύδια, καστανιές, αμυγδαλιές, αλλά και άλλες καλλιέργειες όπως πατάτα, τομάτες, αμπέλια, σπανάκι, σιτηρά, τριφύλλι, κ.ά.

Η δεύτερη τεχνική έκθεση, αφορά τη διερεύνηση του προβλήματος παραμόρφωσης των καρπών οπωρώνων ροδακινιάς και νεκταρινιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τον ιολογικό έλεγχο των ετών 2023 και 2024, που διενέργησε το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με χρηματοδότηση της ΠΕ Πέλλας, ανιχνεύτηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν παθογόνοι ιοί και ιδιαίτερα ο ιός ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) PPV και το ιοειδές peach latent mosaic viroid (PLMVd), που ενδέχεται να προκαλούν παραμορφώσεις καρπών.

Το γεγονός όμως ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ανιχνεύτηκαν τόσο σε συμπωματικά όσο και σε μη συμπτωματικά δείγματα, ενισχύει την άποψη, ότι μπορεί να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές.

Όμοια, τα αποτελέσματα των πρόσφατων αναλύσεων (τελευταία δείγματα Ιούνιος 2024) δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων.

Επίσης, σύμφωνα με το δελτίο αποτελεσμάτων του Μ.Φ.Ι., η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.

Επίσης, από τον ακαρεολογικό έλεγχο όλων των νέων δειγμάτων (Ιούνιος και Ιούλιος 2024), εντοπίστηκαν ακάρεα του γένους eriophyes τα οποία ενδέχεται να προκαλούν τις παραμορφώσεις.

Σε ένα δείγμα από αγρό με έντονα συμπτώματα στην περιοχή της Αλμωπίας, τα eriophyes εντοπίστηκαν όχι μόνο επάνω στους καρπούς αλλά και εντός των οφθαλμών των κλάδων που έφεραν παραμορφωμένους καρπούς.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τα eriophyes και τη συμμετοχή τους στη δημιουργία του προβλήματος, θα έχουμε μετά από επόμενες δειγματοληψίες, το Φθινόπωρο του 2024 και όλο το έτος 2025.

Μετά από την ολοκληρωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη παρουσίαση των ζημιών σε αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας και την υπηρεσιακή διαβίβασή τους στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Δάνης Τζαμτζής διεκδικεί και συνεργάζεται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και πρόσωπα, για τη δίκαιη και άμεση αποζημίωση των πληγέντων αγροτών.

Στόχος του κ. Τζαμτζή ακόμη είναι, οι συγκεκριμένες ζημιές, να μην έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον τομέα της εμπορίας και μεταποίησης.

Για τον σκοπό αυτό ο κ. Τζαμτζής, έχει ορίσει επιτροπή που παρακολουθεί τα αποτελέσματα των αναλύσεων και με βάση αυτά, συντονίζει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Θα ακολουθήσουν συμπληρωματικές ενέργειες από τον κ. Αντιπεριφερειάρχη και συνάντηση εκ νέου με τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη.

Η μόνη λύση που έχουν οι αγρότες για να αντιμετωπίσουν το ηλεκτροσόκ με την εκτόξευσης των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος είναι να ενταχθούν στο τιμολόγιο ΓΑΙΑ.

Αυτό αναφέρει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Και προσθέτει ότι με το συγκεκριμένο τιμολόγιο «εξασφαλίζουν για δύο χρόνια τιμές προ κρίσης για όλο τους το ρεύμα».

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου το συγκεκριμένο τιμολόγιο το έχει η ΔΕΗ και για να ενταχθεί κάποιος θα πρέπει να μην έχει οφειλές ή να έχει ρύθμιση οφειλών για το 2023. Οι ενδιαφερόμενοι αγρότες που θέλουν να ενταχθούν θα πρέπει να μπουν στην ιστοσελίδα της ΔΕΗ (εδώ) και να πάνε στην Επιχείρηση - ρεύμα - αγροτικό τιμολόγιο και εκεί θα βρουν την φόρμα της αίτησης.

Στο μεταξύ το ΥΠΕΝ προχώρησε σε συγκεκριμένες ρωτήσεις και απαντήσεις για το ενεργειακό κόστος και τα κυβερνητικά μέτρα που λαμβάνονται

1. Για ποιο λόγο αυξήθηκαν οι τιμές χονδρικής στην ελληνική αγορά ηλεκτρικού ρεύματος;

Η αύξηση που καταγράφηκε στις τιμές χονδρικής στην Ελλάδα οφείλεται σε έναν συνδυασμό γεγονότων. Σ’ αυτά συμπεριλαμβάνονται:

• Ο καύσωνας διαρκείας στην Ελλάδα, ο οποίος ήταν αναμενόμενος μεν, αλλά πάνω από τα συνήθη επίπεδα,
• Ο καύσωνας μη αναμενόμενης διάρκειας από την Ουκρανία μέχρι την Ελλάδα, χειρότερος από αυτόν της Ελλάδας,
• Η αυξημένη ζήτηση από την Ουκρανία, διότι οι Ρώσοι συνεχίζουν να καταστρέφουν την ηλεκτρική υποδομή.
• Η μη εκτόνωση της αυξημένης ζήτησης που έχει δημιουργηθεί, ειδικά στην Ουγγαρία προς τη Δύση. Λόγω αδύναμων διασυνδέσεων προς τη Δύση (π.χ., διασύνδεση Αυστρίας-Ουγγαρίας), μας μεταφέρονται οι τιμές της Ουγγαρίας, ενώ είμαστε περίπου 1.000 χλμ. μακριά. Η Αυστρία, ωστόσο, που είναι δίπλα έχει θεαματικά χαμηλότερες τιμές, γιατί έχει εξάγει όσο μπορεί να εξάγει στην Ουγγαρία και οι τιμές της έχουν αποσυζευχθεί.

2. Πώς οι τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα επηρεάζονται από τις αντίστοιχες τιμές άλλων Ευρωπαϊκών κρατών; Αυτό συμβαίνει μόνο όταν αυξάνονται ή και όταν μειώνονται οι τιμές της χονδρικής;

Οι τιμές χονδρικής επηρεάζονται, κυρίως, από τις διασυνδεμένες Βαλκανικές χώρες, που δεν έχουν καλές διασυνδέσεις με την υπόλοιπη (Κεντρική) Ευρώπη. Αυτό συμβαίνει και όταν αυξάνονται, αλλά και όταν μειώνονται οι τιμές. Ειδικότερα, οι διασυνδέσεις επηρεάζουν τη ζήτηση και την προσφορά. Και επιδιώκουμε να έχουμε διασυνδέσεις -τις έχουμε βελτιώσει- για την πιο αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος. Αυτό σημαίνει, ωστόσο, ότι μπορεί να υπάρχουν περίοδοι που φεύγει η ενέργεια στο εξωτερικό και ανεβαίνουν οι τιμές από τη ζήτηση που υπάρχει στο εξωτερικό και το αντίστροφο, περίοδοι που πέφτουν οι τιμές από την προσφορά φθηνής ενέργειας που έρχεται στο εξωτερικό. Τα παραπάνω, αφορούν στις τιμές της χονδρικής. Σε αυτές προστίθενται οι επιβαρύνσεις που αφορούν -κατά κύριο λόγο- στο κόστος λειτουργίας των δικτύων και τις κοινωνικές υπηρεσίες που προσφέρουμε, είτε με χαμηλές χρεώσεις στους ευάλωτους είτε με πολύ μεγάλα ποσά επιδοτήσεων για την ηλεκτρική ενέργεια στην Κρήτη και στα νησιά, μέσω των ΥΚΩ. Τα ποσά αυτά, όταν θα ολοκληρωθούν οι διασυνδέσεις θα μειωθούν καθοριστικά.

3. Για ποιο λόγο, μέσα στον Ιούλιο, αυξήθηκαν οι τιμές λιανικής ηλεκτρικού ρεύματος;

Οι τιμές λιανικής ακολουθούν, με μια καθυστέρηση τις τιμές χονδρικής, οι οποίες αυξήθηκαν για τους λόγους που προαναφέραμε. Η κυβέρνηση, ωστόσο, επέδειξε άμεσα αντανακλαστικά, λαμβάνοντας μέτρα, προκειμένου οι καταναλωτές να μην δουν αυξήσεις στους λογαριασμούς του Αυγούστου.

4. Πότε θα επανέλθουν οι τιμές λιανικής του ηλεκτρικού ρεύματος σε κανονικά για την εποχή επίπεδα;

Η πτώση των τιμών της λιανικής είναι συνάρτηση του είδους του τιμολογίου. Είναι άμεση στα κίτρινα, με υστέρηση ενός τουλάχιστον μήνα στα πράσινα, ενώ τα μπλε δεν επηρεάζονται στη διάρκεια των σχετικών συμβάσεων. Οι τιμές των futures για τον Αύγουστο, δηλαδή οι εκτιμήσεις της αγοράς για μελλοντικές τιμές, δείχνουν αποκλιμάκωση των τιμών χονδρικής για την Ελλάδα.

5. Θα είναι συχνό φαινόμενο, στο εξής αυτές οι αυξήσεις στους λογαριασμούς των καταναλωτών;

Λαμβάνουμε μέτρα, ώστε να μην είναι συχνό αυτό το φαινόμενο. Σε αυτή την κατεύθυνση, υιοθετούμε πολιτικές για την περαιτέρω αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, την εγκατάσταση σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, την ενίσχυση των διασυνδέσεων, προκειμένου να μην εμφανίζεται η ανάγκη να λειτουργούν οι ακριβές θερμικές μονάδες που ανεβάζουν το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Η Κυβέρνηση έχει αποδείξει, επανειλημμένως, πως όταν υπάρχει ανάγκη παρεμβαίνει και συνδράμει τους καταναλωτές, παρότι είναι εξαιρετικά περιορισμένα τα ευρωπαϊκά εργαλεία και αυστηρές οι ευρωπαϊκές δεσμεύσεις. Αυτό κάναμε και τώρα με τα έκτακτα μέτρα που ανακοινώσαμε για το ενεργειακό κόστος.

6. Υπάρξει κάποια ειδική πρόνοια, από πλευράς κυβέρνησης, ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν οι καταναλωτές στο αυξημένο κόστος;

Μέσω ποσού που θα συγκεντρωθεί από την ειδική εισφορά στους ηλεκτροπαραγωγούς υπέρ του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, θα επιδοτηθούν για τον Αύγουστο οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας που είναι συμβεβλημένοι σε κυμαινόμενα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας και πλήττονται από την επερχόμενη απότομη άνοδο των τιμολογίων του επόμενου μήνα. Το όριο κατανάλωσης της επιδότησης για τους οικιακούς καταναλωτές θα είναι οι 500 κιλοβατώρες (kWh) το μήνα. Οι ανακοινώσεις για την περίμετρο των δικαιούχων και το ακριβές ποσό της επιδότησης σε €/MWh για κάθε κατηγορία, θα γίνουν αμέσως μετά την ανακοίνωση των τελικών τιμών του ειδικού τιμολογίου (πράσινου) τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου.

7. Θα λάβετε μέτρα για την οικονομική ενίσχυση των αγροτών;

Έχουμε, ήδη, θεσμοθετήσει το τιμολόγιο ΓΑΙΑ, το οποίο αφορά στους κατόχους συνδέσεων αγροτικού ρεύματος. Μέσω αυτού, αποκτούν πρόσβαση σε χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, μακροπρόθεσμα, για χρονικό διάστημα 10 ετών. Μετά και τις τελευταίες εξελίξεις μέχρι το τέλος Ιουλίου δεν πρέπει να μείνει ούτε ένας αγρότης εκτός ΓΑΙΑ. Εξασφαλίζουν για δύο χρόνια τιμές προ κρίσης για όλο τους το ρεύμα.

8. Το γεγονός ότι η αύξηση των τιμών του ρεύματος θα επηρεάσει και τις τιμές των προϊόντων το έχετε λάβει υπόψη; Τί θα κάνετε γι’ αυτό;

Οι αυξήσεις του τελευταίου μήνα εκτιμούμε ότι αποτελούν παροδικό φαινόμενο, που δεν έχει σημαντική επίδραση στα κόστη παραγωγής, τέτοια που να δικαιολογεί οποιαδήποτε ανησυχία για έξαρση του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός περιορίζεται παγκοσμίως το τελευταίο χρονικό διάστημα.

9. Θα λάβει η κυβέρνηση μέτρα αντιμετώπισης του ενεργειακού κόστους, τα οποία θα αφορούν στις επιχειρήσεις; Ποιες πρωτοβουλίες θα λάβει η κυβέρνηση για να μην επιστρέψουν τα τεράστια ποσά του ΕΤΜΕΑΡ οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις;

Ένα πολύ σημαντικό μέτρο που λαμβάνουμε προς όφελος των επιχειρήσεων αφορά στο γεγονός ότι δεν θα υπάρξει κανενός είδους επιστροφή σε σχέση με το ΕΤΜΕΑΡ. Αυτή η εκκρεμότητα δεν θα επιλυθεί εις βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δεδομένου ότι δεν αποτελεί δικό τους σφάλμα, που καθυστέρησε η εφαρμογή του. Συνεπώς, δεν πρόκειται να υπάρξει αναδρομική ισχύ. Απόφαση, με όφελος εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

10. Τί όφελος θα δουν οι καταναλωτές στους λογαριασμούς τους από τα μέτρα που λαμβάνονται και από πότε;

Αυτές τις ημέρες πραγματοποιείται η ποσοτικοποίηση των μέτρων, ώστε να προκύψει το ακριβές όφελος για τους καταναλωτές. Το όφελος θα το δουν από τον επόμενο λογαριασμό ρεύματος (λογαριασμός Αυγούστου).

Μετά το ηλεκτροσόκ με την εκτόξευσης των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, ανακοίνωσε τα μέτρα που θα ληφθούν.

Η επιδότηση θα καταβληθεί τον Αύγουστο και θα αφορά όλα τα νοικοκυριά, με όριο κατανάλωσης τις 500 κιλοβατώρες το μήνα αλλά μόνο για τα κυμαινόμενα, πράσινα και κίτρινα, τιμολόγια, και όχι στα σταθερά.

Το ύψος της επιδότησης θα εξαρτηθεί από τις τιμές ρεύματος που θα ανακοινώσουν οι πάροχοι για τον Αύγουστο, ώστε αμέσως μετά να εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση, όπως είπε ο υπουργός κ. Σκυλακάκης.

Ειδικότερα, το πλαίσιο θα περιλαμβάνει τα εξής:

1. Έκτακτη επαναφορά του τέλους στην ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο που ίσχυσε κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, για δύο μήνες τουλάχιστον (Ιούλιο και Αύγουστο). Το ύψος του θα προσδιοριστεί τις επόμενες ημέρες.

2. Επιδότηση των οικιακών τιμολογίων (περιλαμβάνονται τα κοινωνικά τιμολόγια) για τον Αύγουστο το ύψος της οποίας θα οριστικοποιηθεί όταν ξεκαθαρίσει η εικόνα των τιμών χονδρικής και των τιμολογίων του Αυγούστου. Η επιδότηση θα αφορά τις καταναλώσεις έως 500 κιλοβατώρες το μήνα και στόχος θα είναι η διατήρηση των τιμών στο επίπεδο που ήταν το 2023 με την εφαρμογή και τότε επιδότησης στις τιμές (14 - 15 σεντς ανά κιλοβατώρα).

3. Θέσπιση πρόνοιας για δυνατότητα παρεμβάσεων στις τιμές σε περιπτώσεις στρεβλώσεων της αγοράς - όπως αυτή που διανύουμε - πέρα από αυτές που προβλέπονται ήδη στη σχετική Κοινοτική Οδηγία η οποία έχει πολύ αυστηρές προϋποθέσεις.

4. Για τις επιχειρήσεις αποφασίστηκε να μην επιστραφούν οι οφειλές από το ειδικό τέλος αερίων ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) που προέκυψαν για παρελθούσες χρήσεις και οι οποίες εκτιμώνται σε 138 εκατ. Ευρώ.

5. Οι αγρότες επωφελούνται επίσης από την απαλλαγή του ΕΤΜΕΑΡ, ενώ ο κ. Σκυλακάκης υπογράμμισε ότι έχουν κάθε λόγο να σπεύσουν να ενταχθούν στο ειδικό τιμολόγιο «Γαία» με το οποίο «κλειδώνουν» τιμές 9-11 σεντς ανά κιλοβατώρα για την επόμενη διετία.

Συμπερασματικά δεν θα έχει επιδότηση το αγροτικό τιμολόγιο αλλά θα μπορούν να ενταχθούν στο Γαία, ενώ οι αγρότες θα απαλλαγούν της επιστροφής του ΕΤΜΕΑΡ.

Κοινή ανακοίνωση εξέδωσαν ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και υπεύθυνος για τον πρωτογενή τομέα της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης και ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, κ. Παύλος Σατολιάς, για το θέμα του ΟΣΔΕ.

Η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:

«Οι Περιφέρειες της χώρας και οι Συνεταιρισμοί αποτελούν τα ουσιαστικά και κύρια στηρίγματα της πρωτογενούς παραγωγής για τους αγρότες της χώρας. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αποτελούν την πρώτη προτεραιότητά μας και με την παραμονή τους στην ύπαιθρο με την παραγωγή, την κρατούν ζωντανή. Στηρίζουμε αυτούς που παράγουν και όλοι οι πόροι μας οδηγούνται σε αυτούς.

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την αδιαφανή διαχείριση στοιχείων των ενισχύσεων μέσω του ΟΣΔΕ, που χειρίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ με συνιδιοκτήτη τεχνικό σύμβουλο ή συμβούλους. Ενώ συλλέγει τα στοιχεία για όλους και τους 660.000 αγρότες της χώρας, κανένας Συνεταιρισμός και καμία Περιφέρεια της χώρας δεν έχει πρόσβαση στα παραγωγικά δεδομένα για να σχεδιάσει δράσεις για τον πρωτογενή τομέα της περιοχής του. Αντίθετα, με όχημα τα κλειστά δεδομένα του ΟΣΔΕ, οι ενισχύσεις πηγαίνουν σε άτομα που δεν έχουν καμία παραγωγική δραστηριότητα και έτσι φτάσαμε πολλές ενισχύσεις μέσω της τεχνικής λύσης να πηγαίνουν σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα και σε κτήματα χωρίς άροτρο.

Την δε πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ με αφορμή τα οικολογικά σχήματα, προστέθηκε και η καταχρηστική μεταφορά ενισχύσεων μέσω ανύπαρκτων υπηρεσιών και συμβουλών σε τρίτους, που καμία παραγωγική βοήθεια δεν προσφέρουν στους αγρότες.

Αυτά συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει χάσει το κύρος του, τόσο εντός, όσο και εκτός της χώρας, γι’ αυτό όλοι μας πρέπει να συμβάλουμε στην εξέλιξη ενός ισχυρού οργανισμού που θα υπηρετεί μόνο τους αγρότες.

Η μόνη θετική προσπάθεια για να αλλάξει αυτό, ήταν τα δεδομένα των αγροτών και το ΟΣΔΕ να μεταβούν στο gov.gr, ώστε να έχουν πρόσβαση όσοι χρειάζεται με χαμηλό κόστος. Ενέργεια που χαιρετίσαμε και στηρίξαμε από κοινού, τόσο οι Περιφέρειες, όσο και οι Συνεταιρισμοί.

Σήμερα, το ΟΣΔΕ 2024 δεν έχει ξεκινήσει, ενώ είμαστε στα μέσα Ιουλίου. Με ευφυή τεχνάσματα για το ποιο λογισμικό συμβούλου είναι το κατάλληλο για το ΟΣΔΕ, φθάσαμε πάλι κάποιοι να αναθαρρήσουν και να ζητούν την κατάργηση της κατάκτησης του gov.gr, όπου όλοι οι αγρότες χωρίς διαμεσολαβητές και επιπλέον κόστος έχουν πρόσβαση ως ισότιμοι πολίτες. Μεθοδεύουν, αγνοώντας τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας τη διαφάνεια στις ενισχύσεις και την επαναφορά των δεδομένων των αγροτών σε αδιαφανή υπόγεια.

Έτσι, φέτος αν και η εφαρμογή δουλεύει από την 1η Απριλίου στην online σύνδεση, δεν λειτουργεί για ανεξήγητο λόγο δια μέσου των ΚΥΔ.

Μπροστά σε αυτή παρελκυστική τακτική από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τους τεχνικούς συμβούλους που αδιαφορούν για τους αγρότες, η ΕΘΕΑΣ ανέλαβε την πρωτοβουλία για να γίνουν οι δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024 online μέσω των συνεταιριστικών ΚΥΔ.

Ως Περιφέρειες της χώρας και ως Συνεταιρισμοί στηρίζουμε την παραμονή του ΟΣΔΕ στο gov.gr, το άνοιγμα των δεδομένων της εφαρμογής και τη χρήση τους από τις Περιφέρειες και τους Συνεταιρισμούς χωρίς κόστος.

Προειδοποιούμε ότι εάν υπάρξει η παραμικρή απόκλιση από αυτό, θα μας βρουν απέναντι και τότε θα ειπωθούν όλα με το όνομά τους».

Και η ΠΟΓΕΔΥ στην ίδια γραμμή
Ο πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ, Νίκος Κακαβάς, σχολιάζοντας την ανακοίνωση ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «χαιρόμαστε που δύο θεσμικοί παράγοντες όπως είναι ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ ουσιαστικά υιοθετούν τις θέσεις για το ΟΣΔΕ που έχει εκφράσει η ΠΟΓΕΔΥ. Παραμένει η θέση μας ότι το ΟΣΔΕ πρέπει να μείνει στον λαό και μέσα στο gov.gr».

Αγαπητοί αναγνώστες, τα νέα για τον Ερύμανθο είναι ευχάριστα και αποδεικνύουν ότι με συντονισμένες ενέργειες μπορούμε να διαφυλάξουμε το φυσικό περιβάλλον και να σταματήσουμε την χωροθέτηση αιολικών πάρκων ή άλλων έργων παραγωγής ενέργειας σε προστατευόμενες περιοχές - συγχαρητήρια στην Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά, ο ΑγροΤύπος συμμετείχε στη δημόσια διαβούλευση και προσπάθησε να σας κρατήσει ενήμερους. Περιοχές που απειλούνται υπάρχουν δυστυχώς πολλές, ας είναι αυτή η περίπτωση, στο Μελισσοβούνι Ερυμάνθου, αφορμή για να λάβουμε δράση!

Φωτογραφία: ο Ερύμανθος, στο βάθος, και κάτω τα Καλάβρυτα

Ακολουθεί η ανακοίνωση από την Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά:

Αναρτήθηκε στη διαύγεια στις 10/7/2024 η απόφαση απόρριψης αιτήματος για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου: «Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 27MW και συνοδά έργα οδοποιίας, υποσταθμού και ηλεκτρικής διασύνδεσης, στη θέση ‘ΜΕΛΙΣΣΟΒΟΥΝΙ’ της Δ.Ε. Φαρρών του Δήμου Ερυμάνθου, Π.Ε. Αχαΐας», ιδιοκτησίας της εταιρείας VOLTERRA AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ».

Στην απορριπτική απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο οι αρνητικές γνωμοδοτήσεις των δασικών υπηρεσιών, του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), της επιτροπής περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, οι αρνητικές απόψεις και ενστάσεις φορέων και πολιτών που συμμετείχαν στη δημόσια διαβούλευση καθώς και η γεωλογική αυτοψία-έκθεση του δρ. Ηλιόπουλου Γεώργιου του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών που έκρινε την υλοποίηση του έργου επικίνδυνη και καταστροφική για τα χωριά που γειτνιάζουν στο σημείο του έργου.

Συγκεκριμένα οι βασικότεροι λόγοι της απόρριψης από τις υπηρεσίες είναι:

Κρίθηκε σκόπιμο λόγω του έντονου ανάγλυφου και της γεωμορφολογίας της περιοχής, να αξιολογηθεί η συμβασιμότητα της προτεινόμενης δασικής οδοποιίας με το περιβάλλον και η μελλοντική απορροφητικότητα του οικοσυστήματος, δηλαδή κατά πόσο η επίδραση της επίπτωσης θα απορροφηθεί με τον καιρό από το περιβάλλον.
Στη περιοχή του έργου επικρατεί έντονη τεκτονική δραστηριότητα και υψηλή γεωποικιλότητα.
Οι λεπτοπλακώδεις ασβεστόλιθοι με μεγάλες κλίσεις, αλλά και οι μεγάλες κλίσεις του δυτικού πρανούς του Μελισσοβουνίου, σε συνδυασμό με την επέμβαση χωματουργικών εργασιών (για την
τοποθέτηση ανεμογεννητριών και τη δημιουργία οδικού δικτύου) αυξάνουν τις πιθανότητες συντριμμάτων. Πιθανές βροχοπτώσεις θα μπορούσαν να μετακινήσουν τα συγκρίματα προς την κατάντη, με αποτέλεσμα να καταπλακωθούν οι γύρω οικότοποι καθώς και να επηρεαστούν οι ανθρώπινες δραστηριότητες (οικισμός Καλουσίου).
Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και το οικοσύστημα της περιοχής μελέτης, η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και των συνοδών τους έργων δημιουργούν αυξημένης κλίμακας και διάρκειας κατασκευαστικές εργασίες (χωματουργικά, έργα οδοποιίας, κ.λ.π.), με αποτέλεσμα τη πρόκληση πολύ δυσμενών αρνητικών επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον (χλωρίδα, πανίδα, βλάστηση, οικοσυστήματα).
Η προτεινόμενη μελέτη του αιολικού σταθμού έχει αρνητικό πρόσημο καθώς οι συνολικές τελικές επεμβάσεις έχουν ως αποτέλεσμα την αλλαγή ή τη διατάραξη της κανονικής διάρθρωσης των σταθμικών παραμέτρων (θερμοκρασία, φωτισμός, άνεμος, υδάτινοι πόροι, έδαφος, πανίδα, χλωρίδα) και ως εκ τούτου και την επιβάρυνση του οικολογικού τοπίου.

Το γεγονός ότι, σύμφωνα με την απαιτούμενη γνώμη για τη δέουσα εκτίμηση από τη σχετική γνωμοδότηση του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. για το έργο και αναφορικά με τις επιπτώσεις του έργου που δύναται να επηρεάσουν την ακεραιότητα της περιοχής και των προστατευτέων αντικείμενων, τόσο από τον φάκελο μελέτης του έργου, όσο και από το σχετικό υπόμνημα απόψεων του φορέα, δεν προκύπτουν τα στοιχεία εκείνα που να διαβεβαιώνουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι δεν θα επηρεαστούν τα προστατευτέα αντικείμενα της περιοχής, όπως τεκμηριώνεται στα σχετικά έγγραφα του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.

Οι δασικές υπηρεσίες κατανόησαν τις ανησυχίες φορέων και πολιτών για την καταστροφική επίδραση του έργου στην περιοχή, για το ασύμβατο της ενεργειακής ανάπτυξης εντός κρίσιμων και προστατευόμενων περιοχών και υπερασπίστηκαν τον φυσικό πλούτο έναντι στα καταστροφικά αναπτυξιακά σχέδια που έχουν βάλει στο στόχαστρο τον Ερύμανθο.

Να ευχαριστήσουμε θερμά τον καθηγητή Γεωλογίας του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ.Ηλιόπουλο Γεώργιο και την Γεωλόγο δρ.Τσώνη Μαρία για την άμεση ανταπόκρισή τους στο κάλεσμα της επιτροπής του αγώνα και την πολύτιμη συμβολή τους στην νίκη αυτή. Ευχαριστούμε την Βιολόγο δρ.Ολγα Τζωρτζακάκη του τμήματος Βιοποικιλότητας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για την δική της πολύτιμη συμβολή. Ευχαριστούμε την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την Καλλιστώ για την αδιάλειπτη στήριξη του αγώνα μας καθώς και όλους τους φορείς και συμπολίτες μας που στήριξαν ενεργά τον αγώνα, συμμετέχοντας στις κινητοποιήσεις και στη δημόσια διαβούλευση.

Η Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά, το Δίκτυο Φορέων και πολιτών ΠελοπόννηSOS και η επιτροπή του αγώνα φορέων και πολιτών για την σωτηρία του Ερυμάνθου, θα συνεχίζουν ακούραστα και μεθοδικά τον δίκαιο αγώνα για έναν ελεύθερο Ερύμανθο, για την φύση, για τον τόπο και τους ανθρώπους του.

Ετοιμάζεται ο φάκελος με ζημιές από τα παραμορφωμένα ροδάκινα, ο οποίος πρόκειται να κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στο ΥπΑΑΤ.

Αυτό τόνισε στον ΑγροΤύπο ο ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής. Στόχος είναι τα στοιχεία να κατατεθούν στην ΕΕ για να υπάρξουν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών.

Στο μεταξύ όπως αναφέρει ο κ. Τζαμτζής, οι ζημιές από την πρόσφατη χαλαζόπτωση στην περιοχή είναι μεγάλη. «Φτάνει στο 100% για τα ασυγκόμιστα μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα, καθώς και τα όψιμα κεράσια στις ορεινές περιοχές. Όμως ήταν τόσο μεγάλη η ένταση του φαινομένου που έχουμε και ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο (κορμούς, φύλλα κ.α.)». δήλωσε στον ΑγροΤύπο.

Συνάντηση είχε, την Τετάρτη (3/7), ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, Ιορδάνης Τζαμτζής με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζο, τον οποίο ενημέρωσε για τις καταστροφές που προξένησε, την Τρίτη (2/6/2024), το χαλάζι στον καρπό σε κεράσια, μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα αλλά και στο φυτικό κεφάλαιο, σε χωριά των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας.

Ο κ. Τζαμτζής ζήτησε να γίνουν άμεσα εκτιμήσεις των ζημιών και να υπάρξει έγκαιρα πληρωμή των αγροτών, διότι σε πολλές καλλιέργειες δεν συγκομίστηκε το προϊόν και υπάρχει θέμα επιβίωσης των αγροτών, αλλά και συνέχισης της καλλιέργειας.

Κάλεσε δε τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ να επισκεφθεί την Πέλλα και ορίστηκε η επίσκεψη στις 19/6/2024.

Ακολούθως, συναντήθηκε στο ΥπΑΑΤ με τον Υπουργό κ. Τσιάρα Κων/νο, τον οποίο ενημέρωσε για τις ζημιές στις καλλιέργειες, αλλά και για το μεγάλο θέμα των παραμορφωμένων ροδάκινων.

Ο κ. Τσιάρας ζήτησε να κατατεθεί από την ΠΕ Πέλλας πλήρης φάκελος των ενεργειών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα σχετικά με τα παραμορφωμένα ροδάκινα αλλά και μια ολοκληρωμένη έκθεση με τις ζημιές από το χαλάζι.

Στην συνέχεια ο κ. Τζαμτζής συμμετείχε στην σύσκεψη που είχαν οι συνεταιρισμοί με τους Υφυπουργούς κ.κ. Διονύση Σταμενίτη και Χρήστο Κέλλα σχετικά με την πολύ χαμηλή τιμή στο συμπύρηνο ροδάκινο και το υψηλό κόστος παραγωγής.

Ο κ. Τζαμτζής παίρνοντας τον λόγο τόνισε ότι η τιμή στο συμπύρηνο, στα 33 λεπτά όπως συζητείται, δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής και πρέπει το ΥπΑΑΤ σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική του Ροδάκινου, να πιέσουν την ΕΚΕ ώστε η τιμή να δίνει την δυνατότητα επιβίωσης στους αγρότες και να καθιστά βιώσιμη την καλλιέργεια του ροδάκινου.

Επιπλέον δεν πρέπει να γίνονται κρατήσεις 3 λεπτών από τους αγρότες που φέρνουν το προϊόν στην πόρτα του εργοστασίου.

Επισήμανε δε ότι τα βερίκοκα από την Αργολίδα τα εργοστάσια τα αγόρασαν 45-49 λεπτά, ενώ από τους παραγωγούς της Πέλλας η τιμή ήταν πολύ χαμηλότερη.

Χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, ζητά ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής.

Παράλληλα τονίζει ότι τα 30 λεπτά το κιλό που δίνει η ΕΚΕ για το βιομηχανικό ροδάκινο είναι ιδιαίτερα χαμηλή και ζητά παρέμβαση από το ΥπΑΑΤ για να καταβληθούν βιώσιμες τιμές στους παραγωγούς.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιορδάνης Τζαμτζής «υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες ποικιλίες που φαίνεται να είναι ανθεκτικές στην ασθένεια και θα πρέπει να παρθούν άμεσα κάποιες αποφάσεις από το ΜΦΙ. Εκτός όμως από την επιστημονική πλευρά άμεσα θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για την χρηματοδότηση με κοινοτικά κονδύλια των παραγωγών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Η Πέλλα έχει μεγάλες βιομηχανίες κομπόστας και αναμένεται να πληγούν από το πρόβλημα.

Όμως και οι τιμές π[αραγωγού στα 30 λεπτά το κιλό, που συζητά η ΕΚΕ, θα αποτελειώσουν τα συμπύρηνα ροδάκινα. Δεν είναι βιώσιμες για τους παραγωγούς και θα πρέπει να το καταλάβει το ΥπΑΑΤ και η μεταποίηση. Επίσης είναι αδιανόητο να βάζουν τον παραγωγό να πληρώνει τα 3 λεπτά μεταφορικά, δηλαδή να τους τα αφαιρούν οι βιομηχανίες από την τιμή».

Η επιστολή του Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τη Διεπαγγελματική αναφέρει τα εξής:

Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, συμβάλλοντας από την πρώτη στιγμή ενεργά στην προσπάθεια για επίλυση του πρωτοεμφανιζόμενου σε εξέλιξη και ένταση προβλήματος που αφορά τις σημαντικότερες καλλιέργειες πυρηνοκάρπων της περιοχής και συγκεκριμένα τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, προβαίνει σε ενημέρωση των καλλιεργητών της περιοχής μας σχετικά με το θέμα.

Για την καταγραφή των εκτάσεων που παρουσιάζεται το πρόβλημα, χρησιμοποιείται ψηφιακή πλατφόρμα που εγκαταστάθηκε στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ 2024, από τη διεπαγγελματική οργάνωση ροδάκινων.

Όσον αφορά τον προσδιορισμό του ακριβούς αιτίου που προκαλεί το πρόβλημα, παραμένει ακόμα υπό διερεύνηση. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με παρατηρήσεις καλλιεργητών, ανέκαθεν παρατηρούνταν καρποί με παραμορφώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια αλλά ήταν σε ποσοστό μη άξιο προσοχής (ελάχιστοι καρποί και σπάνια εμφάνιση).

Προκειμένου να διερευνηθεί το αίτιο που προκαλεί πλέον το πρόβλημα σε μεγάλη έκταση και ένταση, η Π.Ε Πέλλας απέστειλε άμεσα δείγματα ιστών στο εργαστήριο ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, για τη διενέργεια εξειδικευμένων αναλύσεων που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Κατόπιν αποστολής στο εργαστήριο Ιολογίας του Μ.Φ.Ι και ιολογικής εξέτασης δειγμάτων φύλλων και καρπών ροδακινιάς από δέντρα με συμπτώματα και χωρίς συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών, των περιοχών Ν. Μυλότοπος Γιαννιτσών, Αμπελειές Γιαννιτσών, Άρνισσα Έδεσσας, Νάουσα Ημαθίας (συλλογή Τ.Φ.Δ.Ν.), ανιχνεύτηκαν συνολικά επτά ιοί/ιοειδή (PPV, PNRSV, PLMVd, CGRMV, ACLSV, NSPaV, TiRSaV) σε δείγματα φύλλων συμπτωματικών δένδρων και μη συμπτωματικών δέντρων. Η εξέταση νέων δειγμάτων από το εργαστήριο ιολογίας του Μ.Φ.Ι το έτος 2024, από συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δένδρα, έδειξε την παρουσία των PPV, CGRMV και PLMVd στα συμπτωματικά και στα μη συμπτωματικά δείγματα.

Το συνολικό ιολογικό φορτίο σε συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δείγματα ήταν το ίδιο και σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση μας από το εργαστήριο, βρίσκεται σε εξέλιξη η ακριβής ποσοτικοποίησή τους. Παρόλο που, κατόπιν των αποτελεσμάτων, ενδέχεται να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές, νέα δείγματα κλάδων με φύλλα και καρπούς εστάλησαν στα εργαστήρια ιολογίας και ακαρεολογίας του ΜΦΙ στις 25/06/2024.

Έχοντας υπ’ όψιν όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα, ανεξάρτητα από το ακριβές αίτιο του προβλήματος και καθώς αυτό έλαβε έντονες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια με τους ήπιους Χειμώνες και την γενική κλιματική αλλαγή, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, λόγω άγνωστης μέχρι σήμερα ασθένειας.

Οι ποικιλίες που θα φυτευτούν πρέπει να προέρχονται αποδεδειγμένα από μητρικές φυτείες απαλλαγμένες ιώσεων.

Τιμές παραγωγού ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού των ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου είναι ιδιαίτερα χαμηλές σύμφωνα με την πρόταση της Ε.Κ.Ε. (περίπου 0,30 €/ κιλό), γεγονός που προκαλεί θύελλα αντιδράσεων στον αγροτικό κόσμο της περιοχής μας και με δεδομένο ότι η ΠΕ Πέλλας αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό Α’ ύλης (55% πανελλήνιας παραγωγής) βιομηχανικών ροδάκινων.

Απαιτείται άμεσα παρέμβαση από ΥπΑΑΤ τόσο στη διεπαγγελματική ένωση ροδάκινων όσο και στην ένωση κονσερβοποιών, ώστε να δοθούν τιμές βιώσιμες τόσο για την καλλιέργεια όσο και για τους ίδιους του αγρότες.

Ο Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ), σε επιστολή του προς το ΥΠΕΝ, αναφέρει τις απόψεις του για το υπό δημόσια διαβούλευση σχέδιο Υπουργικής Απόφασης που αφορά το net-billing.

Η επιστολή του ΣΠΕΦ αναφέρει τα εξής:

«Σε συνέχεια της θέσης σε δημόσια διαβούλευση του σχεδίου υπουργικής απόφασης για την τιμολογούμενη ταυτοχρονισμένη συμψηφιστική αυτοπαραγωγή, εικονική ή μη (net-billing και virtual net-billing), παρατίθενται παρακάτω οι απόψεις του συνδέσμου μας, η σχετική τεκμηρίωση, καθώς και οι προτεινόμενες κατά την κρίση μας αλλαγές.

Ως γενικότερη κατεύθυνση, παρακαλούμε το υπουργείο σας στην προσπάθεια του να αποθερμάνει την ήδη κορεσμένη αγορά των ΑΠΕ και ειδικότερα των φωτοβολταϊκών, να μην λοξοδρομεί υπό την πίεση ιδιοτελών παραινέσεων από lobbies κυρίως εισαγωγέων φωτοβολταϊκού εξοπλισμού που ουδόλως ενδιαφέρονται για τις διαμορφούμενες τεχνικές ανισορροπίες στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Το ανισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης ηλεκτρισμού όπως εκδηλώνεται στον πραγματικό χρόνο μέσω των μηδενικών ή αρνητικών χονδρεμπορικών τιμών ή και των αναγκαστικών περικοπών παραγωγής και που πλήττει ολοένα και περισσότερο τις ανανεώσιμες επενδύσεις, δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού για διατήρηση πόσο μάλλον επέκταση της επενδυτικής φρενίτιδας μέσω και σχημάτων τιμολογούμενης συμψηφιστικής αυτοπαραγωγής όπως είναι το net-billing.

Σε ότι αφορά τις κορώνες περί απώλειας θέσεων εργασίες που συστηματικά υπερ-προβάλλονται από τα lobbies εισαγωγέων Φ/Β εξοπλισμού αν κοπάσει η φρενίτιδα, η οικοδομή σε όλο της το εύρος διψάει για πραγματικές θέσεις εργασίας τεχνικού και εργατοτεχνικού προσωπικού (ηλεκτρολόγοι, αλουμινάδες, σιδεράδες, εργάτες κ.α.), οπότε μπορεί να αποσβέσει και με το παραπάνω την μεταβολή.

Με την βέβαιη υπέρβαση των στόχων του ΕΣΕΚ σε εγκατεστημένη ισχύ ΑΠΕ το 2030 που μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά αναμένεται να ξεπεράσει τα 35 GW, η πράσινη ηλεκτροπαραγωγική δυναμικότητα σε ετήσια βάση θα κινείται σε μεγέθη άνω των 65 TWh, την ώρα που η κατανάλωση μέσω και των προγραμμάτων εξοικονόμησης είναι καθηλωμένη στις 49.5 TWh, κινούμενη μάλιστα σταθερά πτωτικά από το 2008 που ήταν 56 TWh.

Πρόκειται δηλαδή για συνθήκες παραγωγής μόνιμου πλεονάσματος που καμία αποθήκευση δεν μπορεί να διασώσει. Η αποθήκευση μπορεί μόνο να ετεροχρονίσει την παραγωγή αλλά επουδενί να λύσει το πρόβλημα μιας μόνιμης ηλεκτροπαραγωγικής φούσκας ως προς την τελική ζήτηση.

Οπότε το μόνο που θα απομένει σε μια τέτοια περίπτωση είναι οι περικοπές της παραγωγής σε συνδυασμό βεβαίως και με μηδενικές ή αρνητικές τιμές στη χονδρική, οι οποίες πέραν του ότι ζημιώνουν έως και θα καταστρέψουν χιλιάδες πραγωγών περιλαμβανομένων και των υπό διαβούλευση σχημάτων τιμολογούμενης συμψηφιστικής αυτοπαραγωγής, δεν θα αποβούν ούτε προς όφελος του απλού καταναλωτή, αφού οι καθετοποιημένοι όμιλοι που κυριαρχούν στην λιανική θα προσθέτουν μόνιμο «καπέλο» στις τιμές λιανικής ώστε να αποσβέσουν τα δικά τους ηλεκτροπαραγωγικά «stranded assets».

Ήδη μάλιστα, σύμφωνα και με όσα διαβάζουμε στον ενεργειακό Τύπο, σας ασκούνται πιέσεις για θέσπιση μηχανισμών οικονομικής ενίσχυσης εκτός χονδρεμπορικής αγοράς (μηχανισμοί διαθεσιμότητας ισχύος αποκαλούνται) υπέρ των μονάδων τους φυσικού αερίου, επειδή με την επικείμενη προσθήκη τριών τουλάχιστον νέων τέτοιων αναμένεται να επιταθεί έτι περαιτέρω το πρόβλημα της υπερδυναμικότητας και της λειτουργικής «ακινησίας» τους.

Σε ότι δε αφορά τις εξαγωγές ως προοπτική διοχέτευσης ενός μόνιμου ηλεκτροπαραγωγικού μας πλεονάσματος, το ευρωπαϊκό πλαίσιο του market coupling και του marginal pricing τις καθιστούν σε εθνικό επίπεδο σταθερά ζημιογόνες όπως έχουμε αναδείξει με σειρά ποσοτικών τεχνικών μας αναλύσεων, εφόσον δεν υπάρχει αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ των αγορών. Μοναδική δηλαδή εξαίρεση θα ήταν αν μπορούσαμε να διασυνδεθούμε με χώρες που έχουμε διαφορά 5-7 ωρών (ήτοι από την Κίνα και πέρα καθώς και των ανατολικών ακτών της Αμερικής) ούτως ώστε να μην δύναται να ταυτοχρονίζονται οι ηλιακές υπερπαραγωγές μας.

Έτσι το μεσημέρι μας θα συνέπιπτε με νωρίς το βράδυ τους για χώρες ανατολικά μας και αντίστροφα για χώρες δυτικά μας το μεσημέρι τους με νωρίς το βράδυ μας ώστε να μειωθεί το κόστος της αιχμής αυτής. Κάτι τέτοιο ωστόσο παραμένει τεχνικά αδύνατο.

Σε συνέχεια των ανωτέρω το από 27/5/24 αίτημα μας για χρονική αναστολή στο πρόγραμμα net-billing τουλάχιστον μέχρι να κοπάσει το κλίμα επενδυτικής φούσκας που επικρατεί στις ΑΠΕ, αλλά και να προχωρήσουν ικανοποιητικά οι υποδομές αποθήκευσης και ο εξηλεκτρισμός της οικονομίας που ανυπερθέτως απαιτούνται, παραμένει δυστυχώς επίκαιρο.

Αν παρ’ όλα αυτά το υπουργείο σας επιλέξει να προχωρήσει στην θεσμοθέτηση της τιμολογούμενης ταυτοχρονισμένης συμψηφιστικής αυτοπαραγωγής, παραθέτουμε παρακάτω τις παρατηρήσεις μας και τις κατά την κρίση μας απαραίτητες προσαρμογές στο σχέδιο της υπουργικής απόφασης:

Άρθρο 3, παρ. 1 και 2:
Η εγκατάσταση συστήματος αυτοπαραγωγής σε κοινόχρηστο ή κοινόκτητο χώρο συνιστά de facto κατάληψη καθώς και μεταβολή της χρήσης του χώρου αυτού και μάλιστα με σκοπό την απελευθέρωση ή/και προσπόριση εισοδήματος από κάποιους στην προκειμένη περίπτωση. Τα φωτοβολταϊκά μάλιστα αποτελούν δραστηριότητα που σαφώς καταλαμβάνει σημαντικό χώρο για να αναπτυχθεί, ενδεικτικά τα 10 kW ενός τέτοιου συστήματος απαιτούν 100 τ.μ. καθαρού και χωρίς σκιάσεις χώρου επί της ταράτσας.
Με δεδομένες τις εν γένει μικρές διαθέσιμες ελεύθερες από σκιάσεις επιφάνειες στις ταράτσες των πολυκατοικιών σε συνδυασμό με τις πολλαπλάσιες ενεργειακές καταναλώσεις των νοικοκυριών που στεγάζουν, η εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων θα απαιτήσει πρακτικά κάθε ελεύθερη κοινόχρηστη επιφάνεια της πολυκατοικίας.
Υπό την έννοια αυτή η κατάληψη και χρήση των κοινόχρηστων χώρων αυτών συνιστά σπουδαία μεταβολή και είναι αδιανόητο να γίνεται χωρίς την έγγραφη συναίνεση του 100% των ιδιοκτητών. Πολλώ δε μάλλον όταν πρόκειται για προσπόριση εισοδήματος από κάποιους που θα λειτουργήσουν το σύστημα. Προτείνουμε λοιπόν να αντικατασταθεί το ποσοστό του 51% παντού με το 100% της συναίνεσης των ιδιοκτητών.

Άρθρο 3, παρ. 3 β και γ:
Όπως γνωρίζουμε και από τα προηγηθέντα προγράμματα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, κάθε μετρητής παροχής κατανάλωσης μπορεί να αντιστοιχίζεται με μία μόνο αποκλειστικά μονάδα παραγωγής. Δηλαδή για λόγους μη καταστρατήγησης των ορίων της νομοθεσίας στην ισχύ των μονάδων αυτοπαραγωγής δεν επιτρέπεται ένας μετρητής κατανάλωσης να αντιστοιχηθεί με περισσότερες από μία μονάδες παραγωγής. Κάτι τέτοιο ωστόσο στο κείμενο των παραγράφων του σχεδίου δεν προκύπτει ευθαρσώς, αφού αναγράφεται μόνο πως κάθε μονάδα παραγωγής αντιστοιχίζεται με έναν ή περισσότερους μετρητές κατανάλωσης. Προτείνουμε λοιπόν να εισαχθεί διάταξη που θα ορίζει πως και στα σχήματα εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού κάθε συμψηφιζόμενη κατανάλωση μπορεί να αντιστοιχηθεί με μία μόνο μονάδα παραγωγής.

Άρθρο 4, παρ. 1, γ και δ:
Όπως είναι γραμμένο το κείμενο, τα άνω όρια ισχύος ανά κατηγορία αυτοκαταναλωτών των παρ. 4 και 5, τoυ άρθρου 64, του ν. 5037 που καταλαμβάνουν τον ενεργειακό και εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό δεν θα καταλαμβάνουν τα σχήματα net-billing. Επιπλέον τα σχήματα net-billing δεν προκύπτει να περιλαμβάνονται ούτε στο όριο των συνολικά έως 2 GW της παρ. 6, του άρθρου 64, του ν. 5037 για το διασυνδεδεμένο σύστημα μαζί και με τα υπόλοιπα σχήματα ενεργειακού συμψηφισμού.
Οπότε υπεισέρχεται σοβαρός κίνδυνος νέας φούσκας προσδοκιών, καταιγισμού αιτήσεων προς τους διαχειριστές και βεβαίως επίτασης της ανισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικά στη χώρα.
Ανυπερθέτως λοιπόν προτείνουμε τα όρια των παρ. 4, 5 και 6 του ν. 5037 να ισχύσουν και για τα οιαδήποτε σχήματα net-billing, virtual ή μη. Αν δεν γίνει αποδεκτό κάτι τέτοιο, οφείλει δεδομένων των προβλημάτων υπερδυναμκότητας που εμφανίζει η χώρα, να υπάρξει χωριστή επιμέρους συνολική ποσόστωση για τα συστήματα net-billing virtual ή μη και υπό χρονική μάλιστα διάσταση διαδρόμου (corridor) ώστε να μην υπερθερμαίνεται η αγορά καθώς και υπό την αίρεση της εξέλιξης της ζήτησης, του εξηλεκτρισμού της οικονομίας και της αποθήκευσης στο σύστημα συνολικά.
Επιπλέον και επιπροσθέτως των ανωτέρω, οι καταναλώσεις επί της αρχής ουδέποτε φθάνουν την ονομαστική τιμή των σχετικών παροχών, διότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε απόζευξη από τις ασφάλειες προστασίας της διασύνδεσης με το δίκτυο.
Για τον λόγο αυτό η ονομαστική ισχύς των παροχών κατανάλωσης δεν μπορεί να αποτελέσει πιλότο για το άνω όριο διαστασιολόγησης των συστημάτων net-billing.
Τούτο διότι αφενός οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν τέτοιες τεχνικές λεπτομέρειες και αφετέρου οι εγκαταστάτες που θα τους προσεγγίσουν με γνώμονα την προσπόριση μεγαλύτερου κέρδους από την πώληση ενός μεγαλύτερου του αναγκαίου συστήματος, θα τους προτείνουν συστηματικά και χωρίς καμία προηγουμένως μελέτη των πραγματικών φορτίων τους το υπερμεγέθες άνω όριο αυτό.
Υπό το φως αυτό και επιπροσθέτως της ισχύος των ορίων των παρ. 4, 5, 6 του ν. 5037 και για τα σχήματα net-billing, virtual ή μη, προτείνουμε την αντικατάσταση και του ορίου του 100% στο κείμενο της παραγράφου με 70%.
Σε ότι αφορά μάλιστα το στοιχείο (δ) περί του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing) διαφωνούμε με το όριο για την μονάδα παραγωγής στο 200% της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των συμψηφιζόμενων καταναλώσεων.
Κάτι τέτοιο επουδενί εξυπηρετεί τον σκοπό της ταυτοχρονισμένης συμψηφιστικής αυτοπαραγωγής, αλλά αποτελεί κεκαλυμμένη ανεξάρτητη ηλεκτροπαραγωγή. Θα πρέπει λοιπόν και στην υποπαράγραφο (δ) το άνω όριο της εγκατεστημένης ισχύος της μονάδας παραγωγής να τεθεί στο 70% του αθροίσματος της εγκατεστημένης ισχύος των προς συμψηφισμό καταναλώσεων αντί του 200%.
Τούτο για τον πρόσθετο λόγο ότι οι αθροιζόμενες καταναλώσεις ισχύος επουδενί ταυτοχρονίζονται μεταξύ τους ώστε το άθροισμα τους να συνιστά πραγματική συνολική ισχύ κατανάλωσης.

Άρθρο 5α, παρ. 2:
Συμφωνούμε, όπως άλλωστε είχαμε εισηγηθεί και στην από 27/5/24 επιστολή μας, η αποζημίωση της πλεονάζουσας ενέργειας των συστημάτων net-billing και virtual net-billing να γίνεται αυστηρά και ανεξαρτήτως της εγκατεστημένης ισχύος τους με βάση την Τιμή Εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς όπως διαμορφώνεται στον πραγματικό χρόνο και μακριά από μέσους όρους ημέρας ή μήνα που θολώνουν το τοπίο και που θα αναστείλουν το φυσικό φρένο της αγοράς, που δεν είναι άλλο από τις μηδενικές και αρνητικές τιμές.
Έτσι αν ένας επενδυτής net-billing λόγω των μηδενικών ή αρνητικών χονδρεμπορικών τιμών τις ώρες που θα εγχέει το πλεόνασμα του γνωρίζει ότι δεν θα το πληρωθεί ή χειρότερα πως θα πληρώσει κιόλας και πως όσο πιο επιθετικός γίνεται θα επιτείνει τη ζημιά του, έχει άμεσο συμφέρον και ενδιαφέρον να περιορίσει την εγκατεστημένη ισχύ του συστήματος του αποκλειστικά εντός του ορίου των καταναλώσεων του στον πραγματικό χρόνο ή να μεταφέρει αυτές τις καταναλώσεις στον χρόνο παραγωγής του συστήματος του ή άλλως να μην επενδύσει καν σε ένα υπερ-διαστασιολογημένο τέτοιο σύστημα. Με τον τρόπο αυτό θα περιοριστούν και προσπάθειες επιτήδειων να υλοποιήσουν μέσω των συστημάτων net-billing και virtual net-billing κεκαλυμμένη ανεξάρτητη ηλεκτροπαραγωγή μόνο και μόνο για να παρακάμψουν τα εμπόδια στην έκδοση όρων σύνδεσης που καταλαμβάνουν τα έργα ανεξάρτητων παραγωγών στο δίκτυο.

Άρθρο 5α, παρ. 10:
Διαφωνούμε η αποζημίωση των συστημάτων net-billing και virtual net-billing στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) να γίνεται με την μηνιαία Ειδική Τιμή Αγοράς (ΕΤΑ) εκάστης τεχνολογίας που δημοσιεύει ο ΔΑΠΕΕΠ για το διασυνδεδεμένο, διότι έτσι αναστέλλεται το φυσικό φρένο της αγοράς όπως αναλύθηκε ανωτέρω. Η μη ύπαρξη οργανωμένης αγοράς στα ΜΔΝ δεν δικαιολογεί την παρέκκλιση να μην εκκαθαρίζεται το πλεόνασμα της παραγωγής τους με την εκάστοτε ωριαία Τιμή Εκκαθάρισης της Αγοράς του διασυνδεδεμένου, με το οποίο ούτως ή άλλως εντός της 25ετούς σύμβασης τους κάποια στιγμή οπωσδήποτε θα διασυνδεθούν και θα μεταπέσουν στο καθεστώς αυτό. Άλλωστε και η μηνιαία ΕΤΑ που αφορά η παρέκκλιση στο σχέδιο Υ.Α., από το διασυνδεδεμένο σύστημα προκύπτει. Οπότε απευθείας και εξαρχής η τιμολόγηση της πλεονάζουσας ενέργειας και στα ΜΔΝ για οιασδήποτε ισχύος σύστημα net-billing και virtual net-billing προτείνουμε να γίνεται με την ωριαία Τιμή Εκκαθάρισης της χονδρεμπορικής αγοράς του διασυνδεδεμένου συστήματος.

Άρθρο 5α, παρ. 2 και 3:
Διαφωνούμε ριζικά στο να παρέχει ο ΔΑΠΕΕΠ υπηρεσίες Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ) στους οικιακούς αυτοπαραγωγούς ισχύος έως 10,8 kW net-billing ή virtual net-billing χωρίς χρέωση για τις υπηρεσίες του αυτές όπως προβλέπει το υπό διαβούλευση κείμενο. Όπως είναι γνωστό, όλα τα κόστη λειτουργίας, προσωπικού, επενδύσεων σε μηχανογράφηση και ανάπτυξης του ΔΑΠΕΕΠ καλύπτονται αποκλειστικά από τους ανεξάρτητους παραγωγούς ΑΠΕ μέσω τακτής μηνιαίας τιμολογούμενης εισφοράς 0,442 ευρώ ανά παραγόμενη MWh που του καταβάλουν και η οποία μάλιστα αναπροσαρμόζεται ετησίως από την ΡΑΑΕΥ κατόπιν εισήγησης του διαχειριστή με βάση τον προϋπολογισμό του.
Σήμερα μάλιστα ο ΔΑΠΕΕΠ με τις ~22,000 ενεργές συμβάσεις που διαχειρίζεται, βρίσκεται ήδη πέραν των ορίων των δυνατοτήτων του, αφού κάθε μήνα που αναρτά τα εκκαθαριστικά σημειώματα παραγωγής των συμβασιοποιημένων μαζί του έργων ανεξάρτητων παραγωγών ΑΠΕ, τα τιμολόγια της εισφοράς υπέρ αυτού, καθώς και τα παραστατικά αυτοτιμολόγησης των παραγωγών, τα πληροφορικά του συστήματα λόγω φόρτου καταρρέουν και για 2 έως 3 ημέρες μετά η ανάκτηση των παραστατικών αυτών από τους παραγωγούς είναι σταδιακά μόνο εφικτή την νύχτα και με δόσεις.
Πως είναι λοιπόν δυνατόν να φορτωθούν στον ΔΑΠΕΕΠ χιλιάδες νέα οικιακά συστήματα net-billing και virtual net-billing , τα οποία για να τα εκπροσωπήσει ως ΦοΣΕ στην αγορά αλλά και για να εκκαθαρίζει οικονομικά την πλεονάζουσα παραγωγή τους θα χρειαστεί ίσως και να υπερδιπλασιάσει το προσωπικό και τις υποδομές του και όλα αυτά οικονομικά στην πλάτη των ανεξάρτητων παραγωγών που αποκλειστικά καλύπτουν τα έξοδα του; Θα πρόκειται δηλαδή για αμφιβόλου νομιμότητας υποχρεωτική με νόμο απευθείας επιδότηση ιδιωτών προς ιδιώτες, οι δεύτεροι μάλιστα των οποίων μη φορολογούμενοι για το εισόδημα που θα προσπορίζονται από τη δραστηριότητα τους αυτή, θα επιβάλλουν και παραπάνω φόρτο στον ΔΑΠΕΕΠ λόγω του πληθυσμού τους.
Τέλος ο ΔΑΠΕΕΠ ως φορέας που ανήκει στο Δημόσιο, θα χρειαζόταν σύμφωνα με τις διαδικασίες που διέπουν τις προμήθειες του τουλάχιστον 2 χρόνια ώστε να διπλασιάσει το capacity του και να μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες υποχρεώσεις του αυτές.
Την ίδια στιγμή το σχέδιο της υπό διαβούλευση υπουργικής απόφασης, για τα υπόλοιπα πλην των οικιακών μεγαλύτερα συστήματα net-billing και virtual net-billing προβλέπει, ορθώς, την υποχρέωση συμβασιοποίηση τους με ιδιωτικούς ΦοΣΕ και με κόστος για την εκπροσώπηση τους αυτή στην αγορά σχετικά με την πώληση του πλεονάσματος τους.
Περαιτέρω τα τελευταία χρόνια έχει καταβληθεί προσπάθεια το κόστος του ΔΑΠΕΕΠ να μην επιμερίζεται τυφλά και οριζόντια στους παραγωγούς, αλλά ανάλογα με τον φόρτο και τις υπηρεσίες που τους αφορούν.
Για παράδειγμα, το κόστος διαχείρισης του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης υπέρ των καταναλωτών ή των κονδυλίων της αντιστάθμισης υπέρ της βιομηχανίας ή των επιστροφών κονδυλίων μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ υπέρ επιμέρους δικαιούχων, αποτελούν περιπτώσεις που όχι μόνο δεν αφορούν τους παραγωγούς ΑΠΕ αλλά που είναι χρηματοδότες κιόλας.
Ανάλογη περίπτωση ισχύει με τις Εγγυήσεις Προέλευσης που δεν δραστηριοποιούνται όλοι τους, καθώς και με τις συμβάσεις αφού μεγάλη μερίδα δεν αναπτύσσει νέα έργα.
Υπό το φως των ανωτέρω προτείνουμε και τα οικιακά συστήματα έως 10,8 kW net-billing και virtual net-billing να συμβασιοποιούνται με ιδιωτικούς ΦοΣΕ για την πώληση του πλεονάσματος τους στην αγορά και επουδενί με τον ΔΑΠΕΕΠ και μάλιστα χωρίς κόστος, δηλαδή στρεβλά σε βάρος των ανεξάρτητων παραγωγών.

Άρθρο 8:
Η ύπαρξη ενσωματωμένου συστήματος αποθήκευσης σε κάθε νέο σύστημα ΑΠΕ που εγκαθίσταται, συνιστά αδήριτη ανάγκη για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος, την προστασία των επενδυτών αλλά και των καταναλωτών, ένεκα των προβλημάτων υπερδυναμικότητας που σοβαρά και με επίταση ολοένα και συχνότερα εμφανίζονται. Υπό το πρίσμα αυτό επιβάλλεται στο πρόγραμμα της συμψηφιστικής ταυτοχρονισμένης αυτοπαραγωγής που τελεί υπό διαβούλευση και απευθύνεται στο ευρύ κοινό να προβλεφθεί από τώρα όχι απλώς η δυνατότητα αλλά η υποχρέωση ενσωμάτωσης και συστήματος αποθήκευσης ονομαστικής ισχύος ίσης με την ονομαστική ισχύ του φωτοβολταϊκού και χωρητικότητας τουλάχιστον 2 ωρών. Δηλαδή για ένα φωτοβολταϊκό σύστημα λ.χ. 10 kW, να απαιτείται μπαταρία ισχύος επίσης 10 kW και χωρητικότητας 20 kWh. Επίσης, επειδή η μπαταρία αναλόγως και της χρήσης δεν θα υπερβεί σε διάρκεια ζωής την 10ετία όταν το φωτοβολταϊκό αποδεδειγμένα πλέον θα λειτουργεί για τουλάχιστον 25 έτη, πρέπει να προβλεφθεί από τώρα η υποχρέωση αντικατάστασης της μπαταρίας τουλάχιστον στην 10ετία ή κατόπιν πιστοποιημένου προβλεπόμενου ελέγχου της. Διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος «ναρκοθέτησης» του ηλεκτρικού συστήματος με ισχύ που δεν θα μπορέσει μελλοντικά επουδενί να προσαρμόζεται στον πραγματικό χρόνο.
Προτείνουμε λοιπόν στο πρόγραμμα της συμψηφιστικής ταυτοχρονισμένης αυτοπαραγωγής που τελεί υπό διαβούλευση να προβλεφθεί από τώρα η υποχρέωση ενσωμάτωσης και συστήματος αποθήκευσης ονομαστικής ισχύος ίσης με την ονομαστική ισχύ του φωτοβολταϊκού και χωρητικότητας τουλάχιστον 2 ωρών, με υποχρεωτική αντικατάσταση ή πιστοποιημένη επιθεώρηση της μπαταρίας στα 10 χρόνια.

Άρθρο 10, παρ. 1α:
Όπως είναι γνωστό οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) αποτελούν φόρο και καταβάλλονται για το σύνολο της κατανάλωσης εκάστης παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Απαιτείται συνεπώς στην δεύτερη σειρά της εν λόγω παραγράφου η αντικατάσταση της λέξης «απορροφηθείσας» με την λέξη «καταναλωθείσα» ενέργεια.

Στην διάθεση σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση ή πληροφορία».

Από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Ηπείρου, συστήνεται προς τους ιδιοκτήτες των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων να λάβουν κατάλληλα μέτρα, ώστε να προφυλάξουν το ζωικό τους κεφάλαιο από τις συνέπειες πιθανών φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, πλημμύρες, έντονες χιονοπτώσεις, καύσωνες, θυελλώδεις άνεμοι, σεισμοί, κ.α.), όπως ενδεικτικά:

Να απομακρύνουν τα ξερά χόρτα και τα σκουπίδια από τον εξωτερικό χώρο της εγκατάστασής τους και τον περιβάλλοντα χώρο γύρω από αυτή, και να μεριμνήσουν για τη διάνοιξη τάφρου ή για τον καθαρισμό της αν υπάρχει, ώστε να είναι δυνατή η παροχέτευση των όμβριων υδάτων.

Να προμηθευτούν με γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος ή/και αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα.

Να μεριμνήσουν να υπάρχει φορτισμένο κινητό τηλέφωνο στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση.

Να μεριμνήσουν για την επάρκεια σε νερό, ζωοτροφές και άλλες απαραίτητες προμήθειες, ώστε να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των ζώων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5-7 ημερών σε περίπτωση αποκλεισμού.

Να έχουν τακτική ενημέρωση για το δελτίο καιρού.

Σε περίπτωση πυρκαγιάς, πρώτα να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές (πυροσβεστική κ.α.) και μετά να ακολουθούν οι υπόλοιπες ενέργειες.

Αν υπάρχουν άρρωστα ή τραυματισμένα ζώα διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα, παρέχονται οι πρώτες βοήθειες, καλείται ο κτηνίατρος και σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η θεραπεία τους επικοινωνούν και με τα σφαγεία για την πραγματοποίηση σφαγής έκτακτης ανάγκης.

Απομάκρυνση των νεκρών ζώων και άμεση υγειονομική ταφή τους για την αποφυγή διάδοσης μολυσματικών ασθενειών.

Επισημαίνουμε ότι για την απομάκρυνση των ζώων ή την προσέγγιση των εκτροφών, συνεννοούμαστε με τις κατά τόπους αρμόδιες Κτηνιατρικές αρχές και πάντα υπό τις οδηγίες των αρμοδίων αστυνομικών και πυροσβεστικών αρχών.