Ημερίδα για το παρόν και το μέλλον στην ανακύκλωση συσκευασιών φυτοπροστασίας, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, την Παρασκευή (24/11/2023) από την εταιρεία CYCLOS και τον ΕΣΥΦ.

«Η βιομηχανία φυτοπροστατευτικών δεν είναι περήφανη για την κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μας», τόνισε ο κ. Β. Ευθυμιάδης, πρόεδρος της CYCLOS και Αντιπρόεδρος του ΕΣΥΦ. «Περιμένουμε από την πολιτεία τη δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου για την ανακύκλωση των συσκευασιών φυτοπροστασίας. Όσο αυτό καθυστερεί τόσο θα αυξάνονται τα προβλήματα», πρόσθεσε.

Στην ημερίδα παρευρέθησαν και απεύθυναν χαιρετισμό ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων κ. Γ. Στρατάκος και ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων κ. Ε. Γραφάκος, οι οποίοι υποσχέθηκαν ότι η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για το θεσμικό πλαίσιο της της συγκέντρωσης κενών συσκευασιών θα είναι έτοιμη τον Μάρτιο του 2024.

Πάντως ο κ. Στρατάκος παραδέχτηκε ότι η κατάσταση σήμερα στην ελληνική ύπαιθρο είναι ανεξέλεγκτη. Τόνισε ακόμη ότι σε μια ημερίδα, που έγινε στο Κιλελέρ, το 2020, στην οποία συμμετείχε και ο συμπατριώτης του από την Μάνη κ. Γραφάκος, έδωσαν την υπόσχεση να ολοκληρώσουν την ΚΥΑ μέσα σε δύο μήνες. Όμως στην συνέχεια παραιτήθηκε από την θέση του και δεν προχώρησε η απόφαση. Τώρα που επανήλθε στο ΥπΑΑΤ θα προχωρήσουν οι σχετικές νομοθετικές διαδικασίες.

Από την πλευρά του ο κ. Γραφάκος παραδέχτηκε ότι βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο για υπογραφεί της ΚΥΑ και στην συνέχεια θα υπάρξει έγκριση του υπηρεσιακού σχεδίου και η εφαρμογή του προγράμματος. Εκτίμησε πάντως ότι από τα τέλη του 2024 με αρχές του 2025 θα τρέξει η διαδικασία συλλογής και ανακύκλωσης κενών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών και στην χώρα μας (που έχει ήδη μια κόκκινη κάρτα από την ΕΕ).

«Η βιομηχανία είναι έτοιμη να δώσει λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των κενών συσκευασιών και δεν ζητά κάποια χρηματοδότηση», τόνισε από την πλευρά του ο κ. Ευθυμιάδης. Όλοι ευχήθηκαν τον επόμενο χρόνο αυτή την εποχή να τρέχει η σχετική διαδικασία.

Δεν πέρασε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η νομοθεσία για τον περιορισμό της χρήσης φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ.

Οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν ουσιαστικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αειφόρο χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Μετά από μια συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην Ολομέλεια την Τρίτη (21 Νοεμβρίου 2023), 299 ευρωβουλευτές ψήφισαν την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου 2023) υπέρ της απόρριψης της πρότασης της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε από τους ευρωβουλευτές, με 207 να υποστηρίζουν την πρόταση και 121 να απέχουν.

Με αυτήν την ψηφοφορία, το Κοινοβούλιο ουσιαστικά απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής και έκλεισε την πρώτη του ανάγνωση.

Το Συμβούλιο τώρα θα πρέπει να αποφασίσει για τη θέση του σχετικά με την πρόταση για να καθορίσει εάν θα απορριφθεί οριστικά ή θα επιστρέψει στο Κοινοβούλιο για δεύτερη ανάγνωση.

Θυμίζουμε ότι ως μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Επιτροπή πρότεινε, στις 22 Ιουνίου 2022, κανονισμό για την αειφόρο χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων ως μέρος μιας δέσμης μέτρων που αποσκοπούν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του συστήματος τροφίμων της ΕΕ. Ουσιαστικά ζητούσε την υποχρεωτική μείωση της χρήσης τους κατά 50%.

Ιταλία
Η απόφαση αυτή έφερε θετικές αντιδράσεις από τις ιταλικές οργανώσεις αγροτών και τις εταιρείες αγροδιατροφής.

Οι οργανώσεις Coldiretti (ιταλική οργάνωση αγροτών) και Filiera Italia (σύλλογος εταιρειών αγροδιατροφής) σε δηλώσεις τους επισημαίνουν ότι η αποτυχία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμφωνήσει σχετικά με την πρόταση για τη βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων (SUR) σώζει την παραγωγή στη βάση της μεσογειακής διατροφής. Καλλιέργειες, όπως το αμπέλι και η ντομάτα, είχαν μεγάλο κίνδυνο από την μη ρεαλιστική - όπως χαρακτηρίζουν - πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποχρεωτική μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών κατά 50%.

Αν περνούσε αυτή η διάταξη - υπογραμμίζουν οι Coldiretti και Filiera Italia - θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις στη γεωργική παραγωγή σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και σε εθνικό επίπεδο, ανοίγοντας ουσιαστικά τις πόρτες στις εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ, οι οποίες δεν έχουν τα ίδια πρότυπα όσον αφορά το περιβάλλον και την υγεία και την τήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. 

Και προσθέτουν: «Απαιτείται μια ρεαλιστική προσέγγιση για να υποστηριχθεί η βιωσιμότητα του αγροτικού κλάδου, η οποία έχει ήδη οδηγήσει την Ιταλία να χαρακτηριστεί ως η πιο πράσινη χώρα στην Ευρώπη, με τον μεγαλύτερο αριθμό γεωργικών εταιρειών που καλλιεργούν βιολογικά, περίπου στο 1/5 της συνολικής έκτασης καλλιέργειας της χώρας.

Η Ιταλία, η οποία ανταγωνίζεται τη Γαλλία για τον ρόλο του κορυφαίου παραγωγού κρασιού στον κόσμο και του κορυφαίου παραγωγού τομάτας στην Ευρώπη, θα ήταν η χώρα που θα είχε πληγεί περισσότερο από αυτή την ευρωπαϊκή πολιτική.

Η έλλειψη συμφωνίας και κυρίως η έλλειψη σύγκλισης επιτρέπει τώρα, όπως έχουμε ζητήσει επανειλημμένα, να ξεκινήσει ένας εις βάθος προβληματισμός βασισμένος σε πραγματικές επιστημονικές γνώσεις, μελέτες επιπτώσεων και εναλλακτικές λύσεις για την προστασία των εθνικών και ευρωπαϊκών αγροδιατροφικών προϊόντων.

Τώρα θα πρέπει να διακοπούν οι εργασίες και μετά τις ευρωεκλογές οι νέοι ευρωβουλευτές, που θα εκλεγούν, να αναλάβουν τη συνέχιση των εργασιών και να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βελτιώσει την πρόταση κανονισμού σχετικά με το μέλλον της ιταλικής και ευρωπαϊκής γεωργίας».

Περισσότεροι από 900 εντομολόγοι από 60 χώρες ανά τον κόσμο, συγκεντρώθηκαν, στο Ηράκλειο Κρήτης, για να συμμετάσχουν στις εργασίες του 12ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Εντομολογίας - XII European Congress of Entomology (ECE2023). Το Συνέδριο διεξήχθη από τις 16 ως τις 20 Οκτωβρίου 2023, στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο της πόλης.

Αποτέλεσε για όλους τους συμμετέχοντες μία μοναδική ευκαιρία για ανταλλαγή πληροφοριών και ερευνητικών αποτελεσμάτων σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων παρουσία διακεκριμένων επιστημόνων από όλο τον κόσμο. Συζητήθηκαν οι προκλήσεις και οι προοπτικές της νέας εποχής στον χώρο της εντομολογίας και προσφέρθηκαν ευκαιρίες για γόνιμο διάλογο και ανταλλαγή γνώσεων, τεχνογνωσίας και ερευνητικών ευρημάτων ενώ παράλληλα αποτέλεσε τόπος συνάντησης για δικτύωση και δημιουργία δυνητικών συνεργειών. Το 12ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Εντομολογίας συγκέντρωσε το ενδιαφέρον ακαδημαϊκών, ερευνητών και φοιτητών που σχετίζονται με την επιστήμη της Εντομολογίας, καθώς και υπευθύνων χάραξης πολιτικής, γεωπόνων πεδίου και εμπειρογνωμόνων φυτοπροστασίας.

Τη διοργάνωση του συνεδρίου ανέλαβε η Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος με την υποστήριξη της Οργανωτικής Επιτροπής, υπό την εποπτεία του ECE Praesidium.
Το επιστημονικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με τη συμβολή της Επιστημονικής Επιτροπής, αποτελούμενη από 61 επιστήμονες Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων και Ερευνητικών Κέντρων από 12 χώρες.

Κατά τη διάρκεια του πενθήμερου συνεδρίου, το οποίο έτρεχε σε έξι παράλληλες αίθουσες, πραγματοποιήθηκαν:

• 6 ειδικές διαλέξεις από διακεκριμένους επιστήμονες
• 455 προφορικές παρουσιάσεις
• 372 αναρτημένες ανακοινώσεις
• 2 workshops
• 1 συμπόσιo βιολογικής καταπολέμησης
• 1 σεμινάριο ταυτοποίησης υμενοπτέρων/μελισσών
• και πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων

Προεδρεύοντες του συνεδρίου ήταν ο Δρ Στέφανος Ανδρεάδης, Εντεταλμένος Ερευνητής του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και ο Αναπληρωτής Καθηγητής Εμμανουήλ Ροδιτάκης, Πρόεδρος του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών του ΕΛΜΕΠΑ.

Στο 56,22% ανέρχεται, κατά μέσο όρο, το ποσοστό ζημιάς από φουζικλάδιο στην φετινή παραγωγή μήλων της Πέλλας.

Αυτό κατέδειξε εμπεριστατωμένη έρευνα επιστημόνων της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, που έγινε σε συνεργασία με καταστήματα που δραστηριοποιούνται στον τομέα της φυτοπροστασίας και ομάδες μηλοπαραγωγών της ΔΕ Βεγορίτιδας.

Η Ομάδα εργασίας, η οποία συγκροτήθηκε με απόφαση του Αντιπεριφερειάρχη, κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, ερεύνησε ολιστικά τις παραμέτρους που οδήγησαν σε εκτεταμένη προσβολή των οπωρώνων μηλιάς, από τη μυκητολογική ασθένεια «Φουζικλάδιο της Μηλιάς», κατά την καλλιεργητική περίοδο 2023, στην Πέλλα. Όλα τα στοιχεία της έρευνας, η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και η επιστημονική τεκμηρίωση εστάλησαν στον Υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη, στον Υφυπουργό κ. Διονύση Σταμενίτη, καθώς και στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο και στο υποκατάστημα του Οργανισμού της Βέροιας.

Με βάση τα κλιματολογικά δεδομένα στα ευαίσθητα στάδια προσβολής και τις γεωργικές προειδοποιήσεις του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου, συνάγεται το συμπέρασμα ότι υπήρξε ιδιαίτερα μεγάλη πίεση προσβολής των καλλιεργειών από την εν λόγω ασθένεια.

Όλες οι καλλιεργούμενες ποικιλίες προσβλήθηκαν από φουζικλάδιο. Οι διαφοροποιήσεις που παρατηρήθηκαν μεταξύ διαφόρων παραγωγών οφείλονταν κυρίως στο μικροκλίμα της κάθε περιοχής, στη συχνότητα εφαρμογών των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, στις συνθήκες εφαρμογής τους όπως η καταλληλότητα των καιρικών συνθηκών και ιδιαιτέρως το ενδεχόμενο να ακολούθησε βροχόπτωση αμέσως μετά τον ψεκασμό.

Από την εξέταση των ημερολογίων των αγρών και των αρχείων των τοπικών γεωπόνων προκύπτει ότι πραγματοποιήθηκαν, κατά μέσο όρο, 18 εφαρμογές φυτοπροστατευτικών προϊόντων, για την αντιμετώπιση του φουζικλαδίου, σύμφωνα με τις γεωργικές προειδοποιήσεις του ΥπΑΑΤ και τις υποδείξεις των τοπικών γεωπόνων.

Η ποιότητα της συγκομιζόμενης παραγωγής επηρεάσθηκε αρνητικά, καθώς οι καρποί που απέμειναν στα δέντρα προέρχονται από ενδιάμεσα άνθη και όχι από το κεντρικό άνθος, οι καρποί του οποίου απομακρύνθηκαν από τους παραγωγούς λόγω της ασθένειας.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η ζημιά που έπαθαν οι μηλοπαραγωγοί δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Εμείς καταθέσαμε την μελέτη στο ΥπΑΑΤ και ζητάμε να  κααβληθούν έκτακτες ενισχύσεις στους μηλοπαραγωγούς για την απώλεια του εισοδήματός τους».

Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Εξαγωγέων Incofruit - Hellas σε κοινή τους επιστολή καταθέτουν τις απόψεις τους, τόσο για την έκθεση του σχεδίου κανονισμού μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων όσο και για την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.

Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιείται από τη Δευτέρα 20/11 έως και την Πέμπτη 23/11/2023, στο Στρασβούργο, θα συζητήσει και θα ψηφίσει την έκθεση του σχεδίου κανονισμού για τη μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και θα συζητήσει την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.

Τα εν λόγω σχέδια έχουν επικριθεί έντονα από πολλούς φορείς παραγωγής και εμπορίου διαφορετικών κρατών μελών, θεωρώντας ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα της παραγωγής και εμπορίας φρούτων και λαχανικών. Εντούτοις, προωθούνται για τελική ψήφιση.

Την Τρίτη, 21 Νοεμβρίου, θα συζητηθεί η έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και προβλέπεται να ψηφισθεί την επομένη ημέρα 22/11/2023 Οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) για κανονισμό σχετικά με την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων απειλούν την κοινοτική παραγωγή, με κίνδυνο να καταβαραθρωθεί ποσοτικά και να υποβαθμισθεί ποιοτικά, επειδή ρυθμίζεται η εξάλειψη των χημικών εργαλείων φυτοπροστασίας στην ΕΕ, χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάστασή τους. Οι γεωργικοί τομείς των κρατών μελών της ΕΕ πλήττονται επίσης, επειδή οι περιορισμοί επηρεάζουν την κοινοτική παραγωγή, αλλά όχι την παραγωγή σε τρίτες χώρες που θα συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικότερα.

Όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, η έκθεση του Κοινοβουλίου έχει επίσης προετοιμαστεί από την ίδια Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και θα συζητηθεί κι αυτή την ίδια μέρα 21/11/2023. 

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων «Incofruit - Hellas» και η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών «ΈΘΕΑΣ» απορρίπτουμε κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο κανονισμό και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού, σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές.

Ζητείται από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές:

α) για τον Κανονισμό η διάταξη για τη μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων η εφαρμογή της να περιλαμβάνει υποχρεωτικά περίοδο προσαρμογής (adaptation) να αρχίσει να ισχύει μετά την εξεύρεση εναλλακτικών αποτελεσματικών και οικονομικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και

β) για δε τον Κανονισμό συσκευασιών να απαλειφθεί η διάταξη της κατάργησης της κυκλοφορίας κάτω του 1,5 κιλού χύμα, χωρίς ταυτοποίηση των πωλούμενων προϊόντων».

Δελτίο τύπου της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας:
Πραγματοποιήθηκε στο Pelotas της Βραζιλίας το 15ο Παγκόσμιο Συνέδριο των παραγωγών και μεταποιητών φρούτων – κομπόστας ροδακίνου, CanCon15, από 29 Οκτωβρίου μέχρι 01 Νοεμβρίου. Στο συνέδριο μετείχαν εκπρόσωποι των οκτώ βασικών χωρών παραγωγής κομπόστας, χυμού και κατεψυγμένων ροδακίνων. Οι χώρες που έλαβαν μέρος είναι η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Ελλάδα, οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ισπανία, η Νότια Αφρική και η Χιλή. Τη χώρα μας εκπροσώπησε η Ε.Κ.Ε. (Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας), με τον Πρόεδρό της, κ. Κωνσταντίνο Αποστόλου, την κ. Σοφία Κονοπισοπούλου από την εταιρεία ΔΑΝΑΙΣ και τους κ.κ. Νίκο και Αλέξανδρο Χριστοδούλου της εταιρείας CHB. Το συνέδριο πραγματοποιείται ανά διετία, αυτή τη φορά όμως λόγω ειδικών συνθηκών (COVID-19) μεσολάβησαν πέντε χρόνια από το τελευταίο. Χρονιές που χαρακτηρίστηκαν από σημαντικές αλλαγές στην ισορροπία του κλάδου. Οι μεγάλοι παραγωγοί, όπως η Κίνα και η Ελλάδα, διατήρησαν τις θέσεις τους. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι με απόσταση πρώτος εξαγωγέας κομπόστας ροδακίνων παγκοσμίως και δεύτερος παραγωγός. Αντίστροφα η Κίνα είναι με απόσταση πρώτος παραγωγός και δεύτερος εξαγωγέας. Οι λοιπές χώρες είτε μείωσαν την έκταση που καλλιεργούν με αντίστοιχη μείωση της παραγωγής, είτε παρότι μείωσαν την καλλιεργούμενη έκταση, διατήρησαν το επίπεδο της τελικής παραγωγής βελτιώνοντας τις καλλιεργητικές φροντίδες και χρησιμοποιώντας νέες παραγωγικότερες ποικιλίες.

Πιο συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας:
1. Η Ελλάδα διατήρησε στο ίδιο περίπου επίπεδο την καλλιέργεια συμπύρηνου ροδακίνου (±190.000 στρέμματα). Η παραγωγή όμως εμφανίζει θεαματικές αυξομειώσεις λόγω των κλιματολογικών συνθηκών (χαμηλότερη χρονιά το 2021 με 275.000tons και καλύτερη το 2022 με 450.000tons).

2. Η Κίνα πραγματοποίησε σταθερές παραγωγές όγκου ±750.000tons. Χρησιμοποιούν για τη μεταποίηση κυρίως βάζα και λιγότερο μεταλλικά κουτιά. Εξάγουν περί τους 150.000tons κυρίως σε Η.Π.Α. και Ιαπωνία. Ενδιαφέρον εδώ να σημειωθεί ότι η Κίνα είναι ο σημαντικότερος παραγωγός επιτραπέζιου ροδακίνου παγκοσμίως με επίπεδα παραγωγής που ξεπερνούν τους 15.000.000tons.

3. Η Αργεντινή μείωσε την καλλιεργούμενη έκταση κατά 20%. Εντούτοις η παραγωγική της δυνατότητα ήταν σταθερή στις 110-120.000tons. Οφείλεται στην συγκέντρωση της καλλιέργειας και την χρήση νέων ποικιλιών. Αναφέρθηκε ότι οι νέες ποικιλίες που χρησιμοποιούν αποδίδουν περί τους 8-9tons το στρέμμα. Η μέση απόδοση όλων των ποικιλιών ανέρχεται σε 5tons/στρέμμα.

4. Η Βραζιλία έχει ελαφρά μειωμένη καλλιεργούμενη έκταση και παραγωγή. Εξαιρετικά μικρές στρεμματικές αποδόσεις και μείωση της κομπόστας κατά 20% περίπου. Θα είναι και πάλι ένας σημαντικός προορισμός για την ελληνική κομπόστα αν υπογραφεί η εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – MERCOSUR.

5. Η Ισπανία εμφανίζει μείωση της μεταποιούμενης ποσότητας σε ποσοστό 10%. Η τελική της παραγωγή είναι σταθερά κάτω από τα 3.000.000 χ/κ ενώ οι εξαγωγές της περιορίζονται κάτω από 1.000.000 χ/κ. Είχε ιδιαίτερες ζημίες το 2022.

6. Στις Η.Π.Α. έχουμε μείωση καλλιεργούμενης έκτασης και παραγωγής περίπου 17% την τελευταία πενταετία. Μεγάλες εισαγωγές περίπου 5.000.000χ/κ κυρίως από Κίνα και Ελλάδα. Το κόστος εργασίας είναι εξαιρετικά υψηλό, προσεγγίζει τα 20USD/ώρα.

7. Στην Νότια Αφρική η καλλιεργούμενη έκταση μειώθηκε κατά 20%, όχι όμως και η παραγωγή που τα τελευταία χρόνια ανέρχεται περίπου σε 150.000tons. Από αυτούς ένα σταθερό μέγεθος περίπου 80.000 χρησιμοποιούνται για κομπόστα. η παραγωγή της οποίας την τελευταία χρονιά ανήλθε στα 2.300.000 χ/κ και 85% από αυτήν εξάγεται. Επίσης σημαντικό μέρος της παραγωγής (40.000tons) διατίθεται ως νωπά.

8. Τέλος, στην Χιλή η καλλιεργούμενη έκταση μειώθηκε κατά 25%. Η δε παραγωγή κυμαίνεται σταθερά περί τους 150.000tons έναντι περισσότερων από 200.000 στην αρχή της πενταετίας. Η παραγωγή κομπόστας επίσης μειώθηκε κατά 25% αλλά οι εξαγωγές είναι σταθερά στο επίπεδο των 2.000.000 χ/κ ετησίως. Μεγάλη φυσικά είναι η παραγωγή συμπυκνωμένου χυμού που ανέρχεται σε επίπεδο 27-30.000tons.

Διαπιστώνεται από τα παραπάνω ο σημαντικός – κομβικός ρόλος της ελληνικής παραγωγής στην παγκόσμια αγορά. Απαραίτητη είναι βέβαια η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων μας με την βελτίωση των αποδόσεων και των επιδόσεων σε όλο το εύρος της αλυσίδας παραγωγής – διακίνησης και εμπορίου. Το συμπύρηνο ροδάκινο ήταν, είναι, και θα συνεχίσει να είναι βασικό στήριγμα της οικονομίας της Πέλλας και της Ημαθίας αλλά και των γειτονικών περιοχών. Το επόμενο CanCon θα φιλοξενήσει η Κίνα το 2025.

Η πτώση της θερμοκρασίας είναι καλή για τον χρωματισμό των εσπεριδοειδών αλλά οι βροχές φέρνουν προβλήματα με τις σήψεις καρπών.

Όπως αναφέρει το Περιφερειακό Κέντρο Ναυπλίου, Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου οι παραγωγοί πρέπει να προσέχουν τα προβλήματα με μύκητες λόγω της υγρασίας.

Σήψεις καρπών από Φυτόφθορα (ΚΑΣΤΑΝΗ ΣΗΨΗ ΚΑΡΠΩΝ)
Οι μύκητες του γένους Φυτόφθορα, ζουν στο έδαφος (στα πρώτα εκατοστά) και τα σπόρια τους σχηματίζονται πάνω στην επιφάνεια του υγρού εδάφους. Οι σταγόνες της βροχής πέφτοντας εκτινάσσουν μολυσμένο έδαφος πάνω στους καρπούς, ιδιαίτερα σε εκείνους που βρίσκονται στις ποδιές των δένδρων.

Συνθήκες μόλυνσης:
Η μόλυνση γίνεται στην επιδερμίδα των καρπών, ανεξάρτητα από την ύπαρξη πληγής, χρειάζεται όμως σταγόνα νερού. Οι βροχοπτώσεις και αυξημένη υγρασία ευνοούν πολύ τις μολύνσεις. Μολυσμένοι καρποί που δεν εμφανίζουν συμπτώματα μπορεί να συγκομισθούν και η ασθένεια εμφανίζεται αργότερα στα κιβώτια συσκευασίας, μεταδίδοντας τη σήψη και στους υγιείς καρπούς που ακουμπούν επάνω τους .

Οδηγίες:
Η ασθένεια αντιμετωπίζεται μόνο στο χωράφι (τα μυκητοκτόνα που χρησιμοποιούνται μετασυλλεκτικά δεν είναι αποτελεσματικά για μύκητες του γένους Phytophthora ), με την λήψη καλλιεργητικών μέτρων και την προληπτική εφαρμογή μυκητοκτόνων για την αποφυγή των μολύνσεων.

Καλλιεργητικά μέτρα:

• Υποστύλωση των χαμηλών κλάδων, ώστε οι καρποί να μην βρίσκονται πολύ κοντά στο έδαφος που αποτελεί εστία μόλυνσης.
• Διατήρηση της χαμηλής αυτοφυούς βλάστησης, όπου αυτή δεν δημιουργεί προβλήματα για να μην λερωθούν οι καρποί με χώμα.
• Τακτική απομάκρυνση των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος (χαμάδες).
• Αποφυγή συγκομιδής των καρπών μετά από πρόσφατη βροχή ή δροσιά.

Εφαρμογή μυκητοκτόνων:
Να γίνει ψεκασμός των δένδρων. Είναι πολύ σημαντικό να καλυφθούν οι καρποί με το ψεκαστικό υγρό σε ύψος τουλάχιστον 1-1,5 μέτρο από το έδαφος. Να γίνει καλό λούσιμο και ψεκασμός και των εσωτερικών σημείων της κόμης.
Τα χαλκούχα διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα επάνω στους καρπούς (μέχρι 4 μήνες) και εμποδίζουν την ανάπτυξη παγοποιητικών βακτηρίων. Η χρήση τους αυτή την εποχή βοηθά στην αντιμετώπιση και άλλων ασθενειών (βακτηρίωση, καπνιά, κορυφοξήρα, λειχήνες).

Σήψεις καρπών από Πενικίλλια
Συνθήκες μόλυνσης:
Τα σπόρια των Πενικιλλίων μεταφέρονται με τον αέρα και κατακάθονται πάνω στο έδαφος, στα δένδρα, στα μηχανήματα και στο δάπεδο των συσκευαστηρίων. Τα σπόρια μπορούν να μείνουν ζωντανά και ικανά να μολύνουν τους καρπούς για ένα χρόνο. Για να γίνει μόλυνση πρέπει να υπάρχει πάνω στον καρπό πληγή από την οποία θα διεισδύσει. Οι ώριμοι καρποί είναι περισσότερο ευπαθείς στις μολύνσεις από τους πράσινους. Υψηλές θερμοκρασίες γύρω στους 25o C και υγρασία, ευνοούν την γρήγορη ανάπτυξη του μύκητα και την σήψη των καρπών. Στα ψυγεία η εξέλιξη του μύκητα απλώς επιβραδύνεται.

Οδηγίες:
Για την πρόληψη των προβλημάτων που ενδεχομένως θα εμφανιστούν στους τυποποιημένους καρπούς, συνιστώνται τα παρακάτω μέτρα:

• Αποφυγή συγκομιδής καρπών μετά από πρόσφατη βροχή ή δροσιά.
• Προσεκτικός χειρισμός των καρπών κατά την συγκομιδή, συσκευασία και εμπορία. Συνιστάται η χρήση ειδικών ψαλιδιών κατά την συγκομιδή για την αποφυγή δημιουργίας πληγών στους καρπούς.
• Αυστηρά μέτρα υγιεινής στα συσκευαστήρια και τους χώρους αποθήκευσης.
• Απολύμανση των χώρων συσκευασίας αποθήκευσης και εξοπλισμού.
• Απομάκρυνση και καταστροφή των μολυσμένων καρπών τόσο στον οπωρώνα όσο και στο συσκευαστήριο.
• Στα συσκευαστήρια, έγκαιρη εφαρμογή εγκεκριμένων μυκητοκτόνων (καρποί που παραμένουν πολλές μέρες για να συσκευαστούν και ιδιαίτερα αν μείνουν στον ήλιο ή σε ψηλές θερμοκρασίες μπορεί να παρουσιάσουν υψηλά ποσοστά σήψεων).  

Οι καιρικές συνθήκες συνθήκες αυτή την εποχή είναι ευνοϊκές για την Μύγα της Μεσογείου (Ceratitis capitata).

Ο κ. Θωμάς Φάκλαρης, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Αργολίδα, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν βοηθούν το έντομο και έχουμε έξαρση πληθυσμών. Θα πρέπει να είναι προσεκτικοί οι παραγωγοί.

Στα πορτοκάλια και τα μανταρίνια την εποχή που αλλάζουν χρωματισμό γίνονται οι προσβολές από την Μύγα της Μεσογείου. Αυτή την εποχή έχουμε θερμοκρασίες κάτω από 33 βαθμούς Κελσίου και μεγάλες εναλλαγές της θερμοκρασίας. Επίσης η μεγάλη υγρασία βοηθά το έντομο.

Είναι ένας ύπουλος εχθρός γιατί μπορεί το φρούτο να πάει στην συσκευασία και μετά να σαπίσει.

Πάντως αυτή την εποχή έχουμε μεγάλη ζήτηση από το εμπόριο για πορτοκάλια και μανταρίνια. Όμως ο καιρός δεν βοηθά στην ωρίμανση των φρούτων και αναγκαστικά περιμένουμε».

Το πρόβλημα επιβεβαιώνει και το Περιφερειακό Κέντρο Ηρακλείου, Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου.  

Όπως αναφέρει «στο δίκτυο φερομονικών παγίδων οι συλλήψεις της Μύγας της Μεσογείου αυξάνονται. Στις πρώιμες περιοχές καλλιέργειας και στις πρώιμες ποικιλίες ομφαλοφόρων πορτοκάλιων και μανταρινιών οι καρποί ωριμάζουν, αλλάζουν χρώμα και γίνονται επιδεκτικοί σε προσβολές.

Στις ποικιλίες που ωριμάζουν αργά, μετά το Νοέμβριο, αποφεύγονται συνήθως σοβαρές προσβολές λόγω μειωμένης δραστηριότητας της μύγας σε χαμηλές θερμοκρασίες. -

Συστήνεται έναρξη καταπολέμησης με εγκεκριμένα σκευάσματα. 

Οι εφαρμογές κοντά στη συγκομιδή έχουν τον κίνδυνο ανεύρεσης υπολειμμάτων των εντομοκτόνων στους καρπούς και γι αυτό πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι δοσολογίες και ο αναγκαίος χρόνος αναμονής έως τη συγκομιδή.

Οι ψεκασμοί κάλυψης πρέπει να περιορίζονται στους απολύτως αναγκαίους λόγω επιβάρυνσης στα ωφέλιμα έντομα και στο περιβάλλον.

Η συλλογή και η απομάκρυνση προσβεβλημένων καρπών πάνω από το δέντρο και από το έδαφος είναι ένα μέτρο περιορισμού των προσβολών».  

Με καλές τιμές συνεχίζεται η συγκομιδή των μήλων στην χώρα μας. Οι ποσότητες είναι μειωμένες αλλά τα προβλήματα με τις εξαγωγές προς την Αίγυπτο παραμένουν.

Λόγω του άσχημου κλίματος στην Μέση Ανατολή, όπου πηγαίνουν οι μεγάλες ποσότητες ελληνικών μήλων, καλό είναι πάντως οι εξαγωγείς να εξασφαλίζουν την πληρωμή των προϊόντων τους.

Η συγκομιδή στην Ζαγορά συνεχίζεται αλλά υπάρχουν προβλήματα στο οδικό δίκτυο και καθυστερούν την μεταφορά του προϊόντος στο συσκευαστήριο του συνεταιρισμού.

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ορεινά Κισσάβου» κ. Αντώνης Τσιάρας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα μήλα Γκαλά (Gala) έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή τους δεν είχαν φέτος καλές τιμές παραγωγού λόγω προβλημάτων με εξαγωγές στην Αίγυπτο. Επίσης αυτά τα μήλα δεν έχουν ζήτηση στην εγχώρια αγορά. Οι τιμές παραγωγού κυμάνθηκαν στα 35 - 40 λεπτά το κιλό.

Στα Γκράνυ Σμίθ (Granny Smith) και Φούτζι (Fuji) η εικόνα στην αγορά είναι καλύτερη και οι τιμές παραγωγού είναι για τα πρώτα στα 50 λεπτά και για τα δεύτερα στα 70 λεπτά το κιλό. Πάντως η φετινή παραγωγή είναι μειωμένη και σε αυτό βοήθησε να αυξηθούν οι τιμές. Επίσης υπάρχει ζήτηση στην εγχώρια αγορά.

Μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή μήλων στην περιοχή. Πέρυσι είχαμε ανοικτές τιμές στα μήλα. Φέτος έχουμε τιμές σε καλύτερα επίπεδα. Εξαγωγές μήλων κάνουμε κυρίως προς τις χώρες της Μέσης Ανατολής». 

Ο κ. Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος της Γεωργικής Εταιρείας Οπωροκηπευτικών Καστοριάς (ΓΕΟΚ), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες ημέρες αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή μήλων στην περιοχή μας. Έχουμε μείωση της παραγωγής λόγω παγετού. Μεγαλύτερη μείωση έχουν οι κόκκινες ποικιλίες.

Πάντως οι τιμές είναι σε πολύ καλά επίπεδα. Σε αυτό βοήθησαν τα προβλήματα που είχε η συγκομιδή στην περιοχή της Ζαγοράς που έφερε «κενό»  στην ζήτηση. Περίεργο είναι ότι αν και φέςτος η τιμή των συσκευασμένων μήλων είναι διπλάσια σε σχέση με πέρσι, η τιμή λιανικής  είναι κατά 50% μειωμένη σε σχέση με πέρσι. Συγκεκριμένα πέρσι η τιμή συσκευασμένων μήλων ήταν στα 50 λεπτά και η τιμή στοι ράφι ήταν στα 80 λεπτά έως 1 ευρώ το κιλό. Φέτος η τιμή συσκευασμένων μήλων είναι στο 1,10 ευρώ και η τιμή στο ράφι είναι 0,99 ευρώ».   

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγιάς «Κίσσαβος» κ. Γιώργος Ζέικος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πριν 10 ημέρες ξεκίνησε η συγκομιδή των πράσινων μήλων στην περιοχή και αναμένεται να ολοκληρωθεί το επόμενο 10ήμερο. Τα πράσινα μήλα έχουν καλύτερη εικόνα στην αγορά σε σχέση με τα κόκκινα. Οι τιμές παραγωγού φέτος στα κόκκινα μήλα κυμάνθηκαν στα 40 - 45 λεπτά το κιλό (όταν το κόστος καλλιέργειας ήταν στα 40 λεπτά). Στα πράσινα μήλα οι τιμές κυμαίνονται από 50 έως 60 λεπτά.

Θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να επαναφέρει την συνδεδεμένη ενίσχυση στην καλλιέργεια μήλων. Θυμίζουμε ότι συνδεδεμένη για τη νέα ΚΑΠ της περιόδου 2023-2027 έχουν:
α) Μήλα Ζαγοράς Πηλίου ΠΟΠ.
β) Μήλα Ντελίσιους Πιλαφά Τριπόλεως ΠΟΠ.
γ) Μήλο Καστοριάς ΠΓΕ.
δ) Φιρίκι Πηλίου ΠΟΠ.
Ζητάμε να τροποποιηθεί η ΚΑΠ και να καταβληθεί συνδεδεμένη σε όλα τα μήλα. Και θα πρέπει επίσης να αυξηθεί ο προϋπολογισμός της ενίσχυσης. Αν δεν επανέλθει η συνδεδεμένη θα έχουμε εγκατάλειψη της καλλιέργειας τα επόμενα χρόνια και θα στραφούν σε άλλες πιο βιώσιμες καλλιέργειες. Επίσης θα πρέπει να τρέξει το πρόγραμμα της αναδιάρθρωσης καλλιεργειών αλλά με άλλους όρους γιατί είδαμε ότι όπως έτρεξε δεν μπόρεσαν να ενταχθούν πολλοί παραγωγοί. Ακόμη θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι καιρικές συνθήκες τα τελευταία χρόνια δεν βοηθούν την καλλιέργεια και έχουμε μειωμένες αποδόσεις».

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος στον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Χυμών (Incofruit Hellas), τόνισε ότι «την περασμένη εβδομάδα βελτιώθηκε η ροή των εξαγωγών μήλων και από την Θεσσαλία. Ενδεικτικά από 1/9 έως 19/10/23 εξήχθησαν συνολικά από την χώρα 13.163 τόνοι (έναντι 19.870 τόνοι πέρσι), εκ των οποίων από Θεσσαλία 4.879 τόνοι (έναντι 5.569 τόνοι πέρσι). Η κατάσταση όσον αφορά τη δυνατότητα εξαγωγής στην Αίγυπτο δεν άλλαξε. Η Αιγυπτιακή κυβέρνηση απαιτεί από τις εισαγωγικές εταιρείες να έχουν εξαγωγική δραστηριότητα που τους επιτρέπει να αποκτούν ξένο νόμισμα». 

Κατάσχεση 2.040 τόνοι παράνομων φυτοφαρμάκων πραγματοποιήθηκε στην μεγαλύτερη μέχρι σήμερα επιχείρηση της Εuropol.

Η ετήσια επιχείρηση «Ασημένιο Τσεκούρι - Silver Axe» της Εuropol, με στόχο τα παράνομα φυτοφάρμακα, πραγματοποιήθηκε από τις 23 Ιανουαρίου έως τις 28 Απριλίου 2023 και συμμετείχαν αρχές από 32 χώρες (όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και πέντε τρίτες χώρες), μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.

Στα πλαίσια της επιχείρησης, κατασχέθηκαν συνολικά, 2.040 τόνοι παράνομων φυτοφαρμάκων, συνελήφθησαν 21 ύποπτοι και εξαρθρώθηκαν εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμοποιούνταν για την παραποίηση φυτοφαρμάκων.

Οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα καθώς και ηλεκτρονικές αγορές. Κύρια πηγή των παράνομων πρώτων υλών παραμένουν η Ασία και η Νότια Ασία, ενώ αυξάνεται η συσκευασία των τελικών προϊόντων εντός της ΕΕ.

Παρόλο που η Ασία παραμένει βασική περιοχή προέλευσης παράνομων φυτοφαρμάκων, μεγάλο μέρος της παραγωγής και της τελικής επεξεργασίας πραγματοποιείται στην ΕΕ.

Η κα Catherine De Bolle, Εκτελεστική Διευθύντρια της Europol, δήλωσε σχετικά: «η επιχείρηση Silver Axe όχι μόνο έχει καταφέρει να κατασχέσει συνολικά σχεδόν 7.000 τόνους παράνομων και πλαστών φυτοφαρμάκων. Αυτές οι παράνομες ουσίες μπορεί να έχουν χαμηλή τιμή, αλλά έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία αλλά ακόμη και την ευημερία μελισσών μας. Εξαλείφοντας αυτές τις απειλές από την αγορά, συμβάλλουμε σε ένα ασφαλέστερο και υγιέστερο μέλλον για τους πολίτες της ΕΕ. Η Εuropol συντόνισε την επιχείρηση και διευκόλυνε την ανταλλαγή πληροφοριών».

Ο κ. João Negrão, Εκτελεστικός Διευθυντής του Γραφείου Πνευματικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) δήλωσε: «η συγκεκριμένη επιχείρηση απέδειξε για άλλη μια φορά πόσο αποτελεσματική και απαραίτητη είναι η συντονισμένη δράση για την καταπολέμηση αυτού του παράνομου εμπορίου, όχι μόνο για την πρόληψη οικονομικών ζημιών στη νόμιμη βιομηχανία, αλλά κυρίως για την προστασία των πολιτών και του περιβάλλοντος».

Ο κ. Ville Itälä, Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) δήλωσε: «το λαθρεμπόριο φυτοφαρμάκων αποτελεί σοβαρή απειλή για τους ευρωπαίους καταναλωτές. Η επιχείρηση Silver Axe συγκέντρωσε την τεχνογνωσία και τους πόρους από την OLAF, την Europol και πολλούς άλλους εταίρους για την προστασία των πολιτών, των αγροτών μας και του περιβάλλοντός μας».

Επιβεβαιώθηκε η παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Spodoptera frugiperda στις Περιφερειακές Ενότητες (ΠΕ) Λακωνίας και Ανατολικής Αττικής.

Όπως αναφέρει το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ) τα δείγματα του επιβλαβούς οργανισμού προέρχονται από συλλήψεις σε φερομονικές παγίδες που έχουν τοποθετηθεί στο πλαίσιο του Ετήσιου Εθνικού Προγράμματος Επισκοπήσεων για επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας. 

Το είδος Spodoptera frugiperda ανήκει στην οικογένεια Noctuidae και είναι εξαιρετικά πολυφάγο. Έχει καταγραφεί σε πάνω από 350 είδη φυτών ξενιστών από περισσότερες από 75 οικογένειες, αν και προτιμά κυρίως τα φυτά της οικογένειας Poaceae. Πέρα από τα αγρωστώδη, σημαντικές ζημιές προκαλεί και καλλιέργειες όπως βαμβάκι, κράμβες, 2 κολοκυνθοειδή, φιστίκια, μηδική, κρεμμύδι, φασόλια, γλυκοπατάτα, τομάτες και άλλα σολανώδη (μελιτζάνες, πιπεριές, καπνός) και σε αρκετά καλλωπιστικά φυτά.

Το έντομο αποτελεί ενωσιακό επιβλαβή οργανισμό καραντίνας για την Ε.Ε. και συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο επιβλαβών οργανισμών προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω του σοβαρού δυνητικού οικονομικού, περιβαλλοντικού και κοινωνικού αντίκτυπου για το έδαφος της Ένωσης. 

Για την πρόληψη της εισαγωγής, της εγκατάστασης και της διασποράς του Spodoptera frugiperda η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θεσπίσει ειδικά μέτρα, σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2023/1134.

Για να διαβάσετε περισσότερα για το έντομο πατήστε εδώ

Έντονες είναι οι καταστροφές στα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, μετά την τριήμερη βροχόπτωση στις αρχές Σεπτεμβρίου, στις περιοχές της Ημαθίας, Πέλλας, Βεγορίτιδας και Βελβεντού.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος Αγροτοκτηνοτροφικού Συλλόγου Ανατολικής Εορδαίας και Νότιας Λεκάνης Βεγορίτιδας, Αναστάσιος Αϊβαζίδης, «η βροχόπτωση βρήκε τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια κατά την διάρκεια της συγκομιδής με αποτέλεσμα να σαπίζουν και να πέφτουν στο έδαφος. Κλιμάκιο του ΕΛΓΑ ήρθε στην περιοχή και είδε την ζημιά. 

Ήδη από τις έντονες βροχοπτώσεις του Ιουνίου οι καλλιεργητικές επεμβάσεις ήταν περισσότερες από άλλες χρονιές και τώρα ήρθαν και οι βροχοπτώσεις πάνω στο στάδιο της συγκομιδής. Επομένως υπάρχει αυξημένο κόστος παραγωγής και απώλεια εισοδήματος.

Παρακαλούμε την άμεση ανταπόκριση από τους αρμόδιους φορείς και του ΕΛΓΑ ώστε να βρεθεί λύση και να αναπληρωθεί το χαμένο εισόδημα».

Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, Ευθύμης Μπαλάνης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε ζημιές σε ποικιλίες ροδακινιάς και νεκταρινιάς από τις βροχοπτώσεις του τετραημέρου, 4 έως και 7 Σεπτεμβρίου 2023. 

Υπάρχουν στοιχεία του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, από τα οποία προκύπτει επαρκής τεκμηρίωση ως προς το μέγεθος της ζημιάς. Επίσης κλιμάκιο του ΕΛΓΑ ήρθε στην περιοχή και είχε την εικόνα της ζημιάς. Δεν αποζημιώνεται από τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ και ζητάμε έκτακτη στήριξη του εισοδήματος των παραγωγών».

Ο κ. Μάκης Αντωνιάδης, παραγωγός πυρηνόκαρπων από τη Νάουσα, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «και στην Ημαθία οι τελευταίες ποικιλίες έπαθαν πολύ μεγάλες ζημιές. Ενημέρωσα την προϊσταμένη στο υποκατάστημα του ΕΛΓΑ στη Βέροια για το μέγεθος της ζημιάς. Ο κανονισμός δεν καλύπτει τις συγκεκριμένες ζημιές. Αλλά οι ζημιές είναι μεγάλες και πρέπει να στηριχθούν όλοι αυτοί που τις έχουν υποστεί». 

Η κακοκαιρία «DANIEL» αποτελεί πρωτόγνωρο ιστορικά φαινόμενο για τη Ζαγορά, το Πήλιο, τη Μαγνησία και όλη τη Θεσσαλία, αναφέρει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΑΣ) Ζαγοράς Πηλίου. 

Και προσθέτει: «Αρχικά εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια σε όλους τους συμπολίτες μας που θρηνούν τους δικούς τους ανθρώπους, θύματα αυτού του απόκοσμου κατακλυσμού, με την ελπίδα να μην ανασυρθούν άλλα. Εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας σε όλους τους πληγέντες. Στον τόπο μας, που δέχθηκε παγκόσμιο ρεκόρ νερού, δεν θρηνούμε θύματα, αλλά υπάρχουν πολλοί άνθρωποι αποκλεισμένοι ακόμα στα σπίτια τους, λόγω της κατεστραμμένης οδικής σύνδεσης. 

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου, ευρύτερα γνωστός από τα μήλα ZAGORIN, συμπεριλαμβάνει περισσότερους από 800 παραγωγούς-μέλη, από τη Ζαγορά, το Πουρί και τη Μακρυρράχη, που αποτελούν την Δημοτική Ενότητα Ζαγοράς του Δήμου Ζαγοράς-Μουρεσίου. Πρόκειται περίπου για το 100% των αγροτών, σε μια περιοχή που η μηλοκαλλιέργεια αποτελεί, σχεδόν καθολικά, τον μοναδικό τρόπο επιβίωσης των κατοίκων. Δυστυχώς η πρωτοφανής κακοκαιρία μας βρήκε παραμονές της συγκομιδής, με το σύνολο σχεδόν της παραγωγής μήλων στα δέντρα.

Η «επόμενη μέρα» ξημερώνει με τη περιοχή να μετρά αμέτρητες και ανεκτίμητες ζημιές, που αν δεν αποκατασταθούν άμεσα, είναι δεδομένο ότι ακολουθεί οικονομική κατάρρευση. 

Αυτή την ώρα τα χωριά είναι αποκλεισμένα, όπως βέβαια και αρκετά άλλα στο Πήλιο. Για τη Ζαγορά δεν υπάρχει πρόσβαση από καμία οδό, παρά μόνο από αέρος ή από θαλάσσης μόνο για τα παράλια της περιοχής. Είναι κλειστή η έξοδος προς Βόλο, μέσω κάθε κλάδου του Πηλίου. Δεν υπάρχει οδική διασύνδεση προς Χορευτό, σε διαδρομή που βρίσκονται οι κεντρικές παραγωγικές εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού, ψυγεία και διαλογητήριο. Είναι αποκλεισμένα μεταξύ τους και τα τρία χωριά με το Πουρί να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα. Ακόμα και πεζή είναι επικίνδυνη η μετακίνηση και σε κάποια σημεία αδύνατη. 

Είναι όμως παντελώς κατεστραμμένο και το εσωτερικό αγροτικό οδικό δίκτυο και αυτό αποτελεί κομβικότατο ζήτημα ενόψει περιόδου συγκομιδής μήλων αλλά και καστάνων. 

Αγροκτήματα ή μέρος αυτών έχουν παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά προς τη θάλασσα, καταγράφεται καρπόπτωση από ανεμοθύελλα, πλήγματα σε καρπούς από χαλαζόπτωση αλλά και εκρίζωση φυτικού κεφαλαίου από τα καιρικά φαινόμενα. Με διαλυμένο όμως ή απροσπέλαστο το αγροτικό οδικό δίκτυο δεν μπορεί να γίνει πλήρης καταγραφή και εκτίμηση των ζημιών.

Υπάρχουν αγροκτήματα που «στάθηκαν όρθια» όπως και μέρος της παραγωγής προς συγκομιδή και εμπορική διακίνηση, πρέπει όμως σε κάθε περίπτωση να αποκατασταθεί η πρόσβαση σε αυτά. Στα απειροελάχιστα αγροκτήματα  που δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα, υπήρχαν άλλωστε ήδη πριν το φαινόμενο ζητήματα επί της προσδοκώμενης συγκομιδής λόγω κλιματικής αλλαγής, ακόμα και να εκτελεστεί η συγκομιδή, είναι αδύνατη η παράδοση των προϊόντων στο συσκευαστήριο. 

Δεν υπάρχει οδική σύνδεση. Είναι επίσης αδύνατη η διακίνηση ποσοτήτων αχλαδιών και της πρώιμης ποικιλίας μήλων ΓΚΑΛΑ που έχουν συγκομιστεί πριν τη καταστροφή. Παραμένει όμως πρόβλημα η αδυναμία συγκομιδής του κύριου προϊόντος, που αποτελεί περισσότερο από το 95% της συνολικής προς εμπορία ποσότητας. Σε κάθε περίπτωση, τα μήλα ΖAGORIN που θα συγκομιστούν και θα κυκλοφορήσουν στις αγορές, εννοείται θα τυγχάνουν της υψηλής ποιότητας που εγγυάται ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου. Αρκεί να συγκεντρωθούν και να διακινηθούν. 

Ο Συνεταιρισμός ζητά να κινητοποιηθεί κάθε διαθέσιμος μηχανισμός αποκατάστασης του κεντρικού και αγροτικού δικτύου και βρίσκεται σε διάθεση όλων των αρμοδίων φορέων της πολιτείας προς συνεργασία, στο πλαίσιο εμπιστοσύνης που έχει διαμορφωθεί διαχρονικά. Ειδάλλως τίθεται ζήτημα επιβίωσης. 

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να ευχαριστήσουμε και όλα τα μέσα που έδωσαν βήμα σε εκπροσώπους μας, όσο ήταν εφικτή η επικοινωνία, για να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημα της Ζαγοράς. Ευχαριστούμε επίσης τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου, Βουλευτές, Αυτοδιοικητικούς, Πολιτευτές, συνεργάτες και συναδέλφους που όλες αυτές τις ημέρες επικοινώνησαν μαζί μας με ενδιαφέρον για το μέλλον του τόπου μας, αλλά κυρίως για να ενημερωθούν για την κατάστασή μας. Ελπίζουμε ότι θα καταφέρουμε όλοι μαζί να κρατήσουμε τον τόπο μας ζωντανό». 

Πολλοί παραγωγοί εγκαταλείπουν τα δέντρα μετά τη συγκομιδή των καρπών και περιμένουν τον χειμώνα για να κάνουν το κλάδεμα. Το φθινόπωρο, όμως, ενδείκνυται ως εποχή, για μερικές εργασίες στον οπωρώνα, που βοηθούν τα δέντρα, να προετοιμαστούν καλύτερα για τον χειμώνα και την επόμενη άνοιξη. Διαβάστε παρακάτω το σχετικό άρθρο από παλαιότερο τεύχος του περιοδικού Γεωργία - Κτηνοτροφία, με συγγραφέα τον κ. Γ. Νάνο (καθηγητής δενδροκομίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας):

Μεγάλες είναι οι καταστροφές στις δενδρώδεις καλλιέργειες στον κάμπο του Βελβεντού της Κοζάνης από τις συνεχιζόμενες βροχοπτώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια.

Λίγο πριν την συγκομιδή των τελευταίων ποικιλιών και με την ζημιά να είναι σχεδόν ολική στις καλλιέργειες φέρνει για μια ακόμη φορά σε απόγνωση τους ροδακινοπαραγωγούς.

Σε απόγνωση βρίσκονται μετά τα έντονα καιρικά φαινόμενα και οι αγρότες του Τυρνάβου. Οι πρώτες εικόνες δείχνουν τεράστιες καταστροφές, καθώς η διάρκεια και το μέγεθος των βροχοπτώσεων δεν έχουν προηγούμενο.

Τις δυο τελευταίες μέρες οι βροχοπτώσεις καταστρεφουν συνεχώς καλλιέργειες της περιοχής, ενώ παραλληλα αυξάνουν τα καλλιέργητικά έξοδα σε όλα τα αγροτικά προϊόντα. Στο Δαμάσι Τυρνάβου το ρέμα που περνά το χωριό ξεχείλισε και κατέστρεψε σπίτια και καλλιέργειες.

Άμεσα ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Τυρνάβου και Γραμματέας της ΕΟΑΣΝΛ, Στέλιος Τσικριτσής, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον προϊστάμενο του ΕΛΓΑ Θεσσαλίας, Σπύρο Σπυρόπουλο και τον Επόπτη του Νόμου Λάρισας Γιώργο Σαμαρα και αναμένεται τις επόμενες μέρες περιοδεία με κλιμάκιο της διοίκησης του οργανισμού.

Τα μέλη του Αγροτικού Συλλόγου Τυρνάβου ζητούν:

• Αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε οι παραγωγοί να αποζημιώνονται στο 100% για όλα τα ζημιογόνα αίτια στην παραγωγή και στο κεφάλαιο.
• Άμεσες εκτιμήσεις και γρήγορη πληρωμή αποζημιώσεων στους παραγωγούς καθώς το τεράστιο κόστος παραγωγής την φετινή χρονιά δημιουργεί ζητήματα ρευστότητας.
• Αναπλήρωση χαμένου εισοδήματος των παραγωγών των οποίων οι καλλιέργειες έχουν υποστεί ζημιά.
• Ενίσχυση όλων των αγροτών της περιοχής λόγω των επιπλέον καλλιεργητικων εξόδων.

Επιπλέον αντιπλημμυρικά μέτρα προστασίας ειδικά σε περιοχές οι οποίες τα τελευταία χρόνια πλήττονται από ακραία καιρικά φαινόμενα και πλέον έχει αποδειχτεί στην πράξη ότι η προστασία δεν επαρκεί.
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής γίνονται χρόνο με τον χρόνο εντονότερες και θα πρέπει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να βρει τρόπους ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες αυτής στις καλλιέργειες αλλα και την άμεση ενισχυση των αγροτων που πλήττονται.

Ανιχνεύθηκε πληθυσμός της Μύγας της Μεσογείου (Ceratitis capitata Wiedemann, Diptera: Tephritidae) στην περιοχή της Ημαθίας και της Πέλλας.

Συγκεκριμένα στο ευρύ δίκτυο των παγίδων του Περιφερειακού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου και των ερευνητικών προγραμμάτων (European Union’s Horizon 2020 Program FF-IPM Project και European Union's Horizon Research and Innovation Programme) παρατηρήθηκαν συλλήψεις του εντόμου.

Είναι πολυφάγο είδος. Προσβάλλει την ροδακινιά, αχλαδιά, δαμασκηνιά, συκιά, λωτούς, μηλιά, κυδωνιά, κ.α.

Ο κ. Κώστας Καζαντζής, γεωπόνος από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Νάουσας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στο παρελθόν η Μύγα της Μεσογείου δημιουργούσε προβλήματα στην χώρα μας μέχρι το ύψος της Πιερίας. Τώρα με την κλιματική αλλαγή έχει κάνει κάποιους θύλακες στην Μακεδονία αλλά μπορεί περιστασιακά να κάνει ζημιές και σε άλλες περιοχές». 

Το έντομο προσβάλει τους καρπούς από την αλλαγή του χρώματος και έως την συγκομιδή, με αποτέλεσμα να ωριμάζουν πρόωρα και να πέφτουν. Τα θηλυκά ωοτοκούν ομάδες αυγών στους ώριμους καρπούς όπου η οπή ωοτοκίας στην αρχή είναι αδιόρατη. Οι εκκολαπτόμενες προνύμφες τρέφονται με τη σάρκα των καρπών, ενώ η προσβολή συχνά ακολουθείται από δευτερογενείς φυτοπαθολογικές προσβολές που επιτείνουν περαιτέρω την απώλεια παράγωγης.    

Έχει μεγάλη διασπορά και μπορεί να πετάξει σε αποστάσεις εκατοντάδων μέτρων για να βρει κατάλληλο καρπό για ωοτοκία.

Τρόποι αντιμετώπισης

Καλλιεργητικά μέτρα: Συλλογή και καταστροφή των προσβεβλημένων καρπών που πέφτουν στο έδαφος ή είναι πάνω στα δένδρα. Καταστροφή των καρπών αυτοφυών φυτών ή φυτών χωρίς οικονομική σημασία (πχ νεράντζια, σύκα) στην περιοχή της καλλιέργειας ειδικά την εποχή που οι καρποί δεν είναι ώριμοι και κατά συνέπεια επιδεκτικοί προσβολής.

Βιοτεχνολογικές μέθοδοι  

Μαζική παγίδευση: Βασίζεται σε έτοιμο δόλωμα, με την μορφή παγίδων, προσέλκυσης και θανάτωσης των ακμαίων του εντόμου. Η ανάρτηση των παγίδων γίνεται νωρίς με χαμηλό πληθυσμό των εντόμων και πριν την ωρίμανση των καρπών.  

Μαζική εξαπόλυση στείρων εντόμων: Μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε πάρα πολύ μεγάλες εκτάσεις και πολλές φορές σε συνδυασμό και με άλλα μέτρα καταπολέμησης.

Χημική καταπολέμηση

Δολωματικοί ψεκασμοί: Πραγματοποιούνται με τη χρήση εγκεκριμένου σκευάσματος (κατάλληλο για κάθε καλλιέργεια) και την προσθήκη ελκυστικής ουσίας (υδρολυµένη πρωτεΐνη) σε αναλογία 2%. Η εφαρμογή συνιστάται να γίνεται σε κάθε δεύτερο ή τρίτο δένδρο του οπωρώνα, ενώ τα δένδρα της περιμέτρου ψεκάζονται όλα. Επισημαίνεται ότι οι δολωµατικοί ψεκασµοί είναι αποτελεσματικοί, όταν η εφαρμογή τους είναι καθολική σε µία περιοχή, δηλ. όταν εφαρμόζονται από το σύνολο των καλλιεργητών. 

Ψεκασμοί καλύψεως: Συνίσταται σε ψεκασμό όλου του φυλλώματος των δένδρων με τη χρήση εγκεκριμένου σκευάσματος (κατάλληλο για κάθε καλλιέργεια), οι οποίοι πρέπει να επαναλαμβάνονται ανάλογα µε τη διάρκεια δράσης του σκευάσματος 

Σημαντικές αλλαγές θα ισχύσουν, από 15 Σεπτεμβρίου 2023, για τα επιτρεπόμενα όρια των καταλοίπων φυτοπροστασίας σε σειρά αγροτικών προϊόντων, μετά και από την ανάκληση της άδειας κυκλοφορίας στην αγορά της δραστικής ουσίας φοσμέτ (phosmet).

Όπως αναφέρει Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ), η δραστική ουσία phosmet, μία ευρέως χρησιμοποιούμενη ουσία κατά το παρελθόν, δεν είναι πλέον εγκεκριμένη για χρήση ως φυτοπροστατευτικό προϊόν, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία (Κανονισμός (ΕΕ) 2022/94). 

Όλες οι άδειες διάθεσης στην αγορά των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιείχαν τη δραστική ουσία phosmet έχουν ανακληθεί, ενώ η καταληκτική ημερομηνία χρήσης αποθεμάτων από́ τον τελικό χρήστη έληξε την 1 Νοεμβρίου 2022.

Σε συνέχεια της μη ανανέωσης της έγκρισης της δραστικής ουσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων αναθεωρήθηκαν με βάση τον Κανονισμό (ΕΕ) 2023/1029, ο οποίος εφαρμόζεται από τις 15 Σεπτεμβρίου 2023 και θα ισχύει για όλα τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά, ανεξάρτητα από την ημερομηνία παραγωγής τους. 

Για τις επιτραπέζιες ελιές (κωδικός 0161030 στην ομάδα καρπών με βρώσιμο φλοιό́) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται στα 0,01mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).
 
Για τις ελιές παραγωγής ελαιολάδου (κωδικός 0402010 στην ομάδα ελαιούχων καρπών) το νέο ανώτατο όριο καταλοίπων ανέρχεται επίσης στα 0,01mg/kg (κατώτατο όριο αναλυτικού προσδιορισμού).

Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου, προκειμένου να προστατευθούν οι καταναλωτές και να ενημερωθούν οι τυποποιητικές επιχειρήσεις ελαιολάδου, τονίζει ότι λόγω των νέων πολύ χαμηλών τιμών αναφοράς (ARfD/ADI) της δραστικής ουσίας phosmet, καθώς και της έλλειψης τοξικολογικών δεδομένων του μεταβολίτη phosmet-oxon, μη συμμορφώσεις αγροτικών προϊόντων με τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων, μεταξύ άλλων ενεργειών (κυρώσεις, απόσυρση προϊόντων από την αγορά κ.α.), δύναται να οδηγήσουν και σε ανακοινώσεις στο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF), ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Κρατών Μελών αλλά και αξιολόγησης των προϊόντων ως προς την ασφάλειά τους με βάση τη χώρα προέλευσης. 

Αρμόδιος φορέας ελέγχου είναι το τμήμα Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας του ΥπΑΑΤ (έγγραφο υπ'αριθμ.7656/214113/6-7-23).

Με βάση τα πιο πάνω, ενημερώνουμε όλους τους εμπλεκόμενους συνεργάτες - προμηθευτές  και κυρίως τους ελαιοπαραγωγούς, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση του παραγόμενου και διακινούμενου ελαιολάδου με τα νέα (μειωμένα) Μrls και να αποφευχθούν προβλήματα αποσύρσεων, κυρώσεων και επιστροφών, σε όλες τις συναλλαγές, εντός και εκτός της χώρας μας.

Διαβάστε τον Κανονισμό ΕΕ 2022/94 (εδώ)

Συνεχίζεται ο τρύγος στην Κρήτη με την παραγωγή να είναι μειωμένη λόγω των καιρικών συνθηκών και των προβλημάτων φυτοπροστασίας. Το θετικό είναι ότι οι όψιμες ποικιλίες στο νησί δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την ευδεμίδα.  

Ο κ. Πρίαμος Ιερωνυμάκης, πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ολοκληρωθεί ο τρύγος στην Κρήτη. Φέτος έχουμε μια δύσκολη χρονιά για τους αμπελουργούς. Πέρσι αυτή την εποχή είχαμε βροχοπτώσεις (πάνω στο τρύγο) με αποτέλεσμα να έχουμε μια άσχημη χρονιά. Φέτος, λόγω περονόσπορου και καύσωνα, η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 40% σε σχέση με την άσχημη περσινή χρονιά. Δηλαδή έχουμε μια μείωση σε σχέση με μια κανονική παραγωγή στην Κρήτη κατά 70%. Αφορά επιτραπέζια, σουλτανίνα και οινάμπελα. Ειδικά στα βιολογικά έχουμε μεγάλη ζημιά στην παραγωγή. Θα πρέπει να υπάρξει στήριξη του εισοδήματος στους αμπελουργούς για την δύσκολη φετινή χρονιά». 

Στο μεταξύ το  Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου κάνει λόγο για μέτρια δραστηριότατα της ευδεμίδας (συλλήψεις, ωοτοκίες) στην όψιμη ζώνη του νησιού. Αντίθετα, από την πρώιμη έως και τη μεσοπρώιμη ζώνη η δραστηριότητα που καταγράφεται είναι πολύ χαμηλή. Γενικά, η 3η πτήση του εντόμου κυμάνθηκε σε χαμηλά επίπεδα για τα συνήθη δεδομένα του νησιού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν το διάστημα 13 - 27 Ιουλίου.

Στα σταφύλια που προορίζονται για τελικό ποιοτικό προϊόν, το όριο ανοχής προσβολών την εποχή αυτή (περκασμός, ωρίμαση) είναι πολύ μικρό έως μηδενικό. Επιπλέον, ο τρύγος καθυστερεί λόγω οψιμότητας της χρονιάς αλλά και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη φωτοσυνθετική ικανότητα των φύλλων (καύσωνας, υδατική καταπόνηση, περονόσπορος, τζιτζικάκια). Αμπέλια πάντως που θα τρυγηθούν μέσα στο επόμενο δεκαήμερο δεν χρειάζονται αντιμετώπιση. 

Σε προαύλιο χώρο εταιρείας αγροχημικών προϊόντων η αστυνομία βρήκε θαμμένα τα απόβλητα φυτοπροστατευτικών καλυμμένα με σκυρόδεμα. 

Ειδικότερα, τον περασμένο Ιούλιο, αστυνομικοί του Τμήματος Περιβαλλοντικής Προστασίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, έπειτα από αξιοποίηση πληροφοριών, προχώρησαν στη σύλληψη δύο ημεδαπών ατόμων, ηλικίας 54 και 60 ετών, για παράβαση  της νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος. Οι συλληφθέντες, από τον Οκτώβριο του 2022, είχαν προβεί στην απόρριψη και επίχωση ποσοτήτων, τουλάχιστον δύο (2) κυβικών μέτρων, στερεών και επικίνδυνων χημικών αποβλήτων, προερχόμενων από την παραγωγική της διαδικασία, με αποτέλεσμα την εκτεταμένη πρόκληση περιβαλλοντικής ρύπανσης.

Ανακοίνωση καταδίκης από ΕΣΥΦ (Ελληνικός Σύνδεσμος Φυτοπροστασίας) αναφέρει τα εξής:
Το τελευταίο διάστημα είδε το φως της δημοσιότητας Δελτίο Τύπου της Αστυνομίας «13-07-2023: Σύλληψη δύο ατόμων για περιβαλλοντική ρύπανση», βάσει των οποίων αστυνομικοί του Τμήματος Περιβαλλοντικής Προστασίας της Διεύθυνσης Ασφάλειας Θεσσαλονίκης εντόπισαν επιχείρηση - εργοστάσιο φυτοπροστατευτικών προϊόντων στη Βιομηχανική Περιοχή της Σίνδου, η οποία σύμφωνα με ανώνυμη καταγγελία, φέρονταν να είχε θαμμένα βιομηχανικά της απόβλητα στον αύλειο χώρο του εργοστασίου, καλύπτοντάς τα και με σκυρόδεμα. 

Με τη συνδρομή των Αστυνομικών Αρχών και κατόπιν εκσκαφών, βρέθηκε σημαντική ποσότητα θαμμένων αποβλήτων, ενώ ελέγχεται περαιτέρω εάν τα συγκεκριμένα υλικά είναι απαγορευμένα στην Ευρωπαϊκή αγορά και εάν εισήχθησαν παράνομα στη χώρα.

Ο Ε.ΣΥ.Φ. δηλώνει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι θεωρεί τις πρακτικές αυτές απαράδεκτες, αφού αποτελούν μια τεράστια δυνητική πηγή ρύπανσης του περιβάλλοντος και του υδροφόρου ορίζοντα και δυσφημούν αναίτια τον κλάδο τον οποίο υπηρετεί.

Τα μέλη του Ε.ΣΥ.Φ. ακολουθούν όλες τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής νομοθεσίας σχετικά με τη διαχείριση των εργοστασιακών τους αποβλήτων και καταδικάζουν απερίφραστα κάθε παράνομη ενέργεια που συνεπάγεται κίνδυνο για τον άνθρωπο και το περιβάλλον και, εκτός των άλλων, αποτελούν αθέμιτο ανταγωνισμό για τον κλάδο.

Ο Ε.ΣΥ.Φ. και τα μέλη του είναι και θα είναι αρωγοί κάθε προσπάθειας των Ελληνικών Αρχών για την αυστηρότατη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος.

Από την 1η Σεπτεμβρίου 2023 θα είναι σε ισχύ ο Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1032 για την πρόληψη της εισαγωγής και της διασποράς του ιού της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Ο συγκεκριμένος ιός, διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας το 2019 και έχει εντοπιστεί σε αρκετές περιοχές.

Ο ιός της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας μεταδίδεται με επαφή (μέσω των εργαλείων, των υλικών, των ρούχων, των υποδημάτων ή των χεριών κατά τις καλλιεργητικές εργασίες), μέσω μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού και μολυσμένου σπόρου. Βασική εστία μόλυνσης αποτελεί και το έδαφος, στο οποίο ο ιός, αν υπάρχουν μολυσμένα φυτικά υπολείμματα, μπορεί να επιβιώσει τουλάχιστον για έξι μήνες.

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «στην περιοχή καλλιεργούνται συνολικά 3.000 στρέμματα με ντομάτα θερμοκηπίου. Γίνονται δύο καλλιέργειες η πρώτη από Δεκέμβριο έως Ιούλιο και η δεύτερη από Αύγουστο μέχρι Νοέμβριο.

Τα πρώτα χρόνια ιός της καστανής ρυτίδωσης δημιούργησε πρόβλημα στην καλλιέργεια στη συνέχεια όμως οι παραγωγοί έμαθαν να παίρνουν τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα και το πρόβλημα μειώθηκε. Αυτό που μάθαμε για τον συγκεκριμένο ιό είναι ότι τα μέτρα πρόσληψης αποδίδουν.

Να θυμίσουμε ότι για την πρόληψη τού συγκεκριμένου ιού και για τον περιορισμό της εξάπλωσής του όταν εμφανίζεται, προτείνεται η λήψη των ακόλουθων μέτρων: 
α) Χρησιμοποίηση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού (απόκτηση φυτών προς φύτευση μόνο με τη συνοδεία φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου). 
β) Έλεγχο, σε τακτά χρονικά διαστήματα, των φυτών και ασφαλή απομάκρυνση και καταστροφή αυτών που εμφανίζουν ιολογικά συμπτώματα. Η απομάκρυνση των φυτών από το θερμοκήπιο πρέπει να γίνεται με προσοχή, χρησιμοποιώντας μεγάλες πλαστικές σακούλες εντός των οποίων θα τοποθετούνται τα συμπτωματικά φυτά, καθώς και τα γειτονικά προς αυτά φυτά. Η καταστροφή αυτών συνιστάται να γίνεται με ταφή σε βάθος σε ακαλλιέργητο σημείο της εκμετάλλευσης. 
γ) Απολύμανση των εργαλείων με εμβάπτιση σε διάλυμα χλωρίνης εμπορίου 10% ή Virkon S. 
δ) Καλό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι πριν από κάθε χειρισμό των φυτών. 
ε) Κάλυψη των παπουτσιών και χρησιμοποίηση γαντιών μιας χρήσης από τους εργαζόμενους, καθώς και αλλαγή ρούχων κατά τις μετακινήσεις μεταξύ διαφορετικών εγκαταστάσεων. Αποφυγή επαφής των υγιών φυτών με χέρια τα οποία έχουν έρθει σε επαφή με μολυσμένα φυτά κατά τις διάφορες εργασίες, εκτός αν προηγουμένως τα χέρια έχουν πλυθεί καλά. 
στ) Καλό πλύσιμο όλων των επιφανειών, δίσκων κλπ. εντός των θερμοκηπίων κατά τη διαδικασία της μεταφύτευσης ή της φύτευσης. 
ζ) Μείωση όσο είναι δυνατόν της μετακίνησης των εργατών μεταξύ των διαφόρων τομέων της επιχείρησης. 
η) Αφαίρεση των ζιζανίων στους χώρους γύρω από το θερμοκήπιο. 
θ) Απομάκρυνση και καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας μετά το τέλος αυτής, καθώς και απολύμανση των χώρων τού θερμοκηπίου 
ι) Αποφυγή δανεισμού κυψελών με βομβίνους από ή προς άλλους καλλιεργητές και 
ια) τοποθέτηση τάπητα με απολυμαντικό (χλωρίνη) στην είσοδο του θερμοκηπίου».

Διαβάστε τον Κανονισμό (εδώ)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εντόπισε, για πρώτη φορά, την μαύρη κηλίδωση εσπεριδοειδών (Phyllosticta citricarpa) σε εισαγωγή φορτίου πορτοκαλιών από την Αίγυπτο.

Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη μυκητολογική ασθένεια, αποτελεί παθογόνο καραντίνας, που προσβάλει τα εσπεριδοειδή των τροπικών και υποτροπικών περιοχών, μειώνοντας την ποσότητα και την ποιότητα των παραγόμενων καρπών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το παθογόνο μπορεί να υπάρχει σε μια περιοχή για πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν συμπτώματα στα φυτά.

Αυτό έχει ξεσηκώσει μεγάλες αντιδράσεις από την πλευρά των αγροτικών οργανώσεων της Ισπανίας, οι οποίες ζητούν από την Κομισιόν αλλά και από τον Ισπανό Υπουργό Γεωργίας, Λουίς Πλάνα (έχουμε ισπανική Προεδρία στην ΕΕ), να προχωρήσει σε ελέγχους.
 
Συγκεκριμένα η AVA-ASAJA προτρέπει την Γενική Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων (SANTE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να στείλει μια αποστολή επιθεώρησης στην περιοχή παραγωγής των μολυσμένων φρούτων για να προσδιορίσει την έκταση της νόσου και, όπου χρειάζεται, να κλείσει τις οδούς εισόδου στην ΕΕ για τα αιγυπτιακά εσπεριδοειδή, εφόσον η συγκεκριμένη χώρα δεν εγγυάται τη φυτοϋγειονομική της ασφάλεια.

Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτών Βαλένθιας (AVA-ASAJA), Cristóbal Aguado, τονίζει ότι «η μαύρη κηλίδα είναι ένα παράσιτο καραντίνας, σύμφωνα με το πόρισμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), που προσαρμόζεται τέλεια στο μεσογειακό κλίμα. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι εξαπλώνεται ήδη στην Τυνησία και, προφανώς, έφτασε και στην Αίγυπτο. Σε περίπτωση εισαγωγής και εξάπλωσης αυτής της ασθένειας σε ευρωπαϊκό έδαφος, θα υπάρξουν προβλήματα στην αντιμετώπισή της λόγω των περιορισμών που έχει θέσει η ΕΕ στην χρήση φυτοπροστατευτικών». 

Αυτό που ζητάνε οι Ευρωπαϊκοί φορείς των τροφίμων είναι ότι ισχύει για τους αγρότες της ΕΕ (φιλοπεριβαλλοντική πολιτική κ.α.) να ισχύει και για τις τρίτες χώρες που εξάγουν τα προϊόντα τους στην ΕΕ. Αναμένουμε την θέση του Έλληνα Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Βρισκόμαστε στα μέσα της συγκομιδής για τις πρώιμες ποικιλίες μήλων από την περιοχή της Αγιάς. 

Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά με τα προβλήματα λόγω των χαμηλών τιμών και πολλοί παραγωγοί αναγκάστηκαν να αφήσουν τα μήλα ασυγκόμιστα λόγω των μειωμένων τιμών. Φέτος τα προβλήματα στις εξαγωγές προς Αίγυπτο είναι μεγαλύτερα επειδή η κυβέρνηση του Καΐρου να επιβάλλει δασμό 10% επί των εισαγωγών φρούτων. Να θυμίσουμε ότι η Αίγυπτος είναι ο κυριότερος παραλήπτης των μήλων μας τα τελευταία χρόνια (66% των ελληνικών εξαγωγών).

Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ορεινά Κισσάβου» κ. Αντώνης Τσιάρας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκίνησε εδώ και μια εβδομάδα η συγκομιδή των μήλων στην περιοχή της Αγιάς. Η παραγωγή είναι σε καλά επίπεδα και δεν υπάρχουν προβλήματα ποιότητας. Υπάρχει όμως σοβαρό πρόβλημα εμπορικής διάθεσης λόγω των προβλημάτων με τις εξαγωγές μήλων στην Αίγυπτο. Αν και ακόμη βρισκόμαστε στα πρώιμα Gala ήδη οι τιμές κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που έχουμε πρόβλημα στις τιμές των μήλων και απειλείται η βιωσιμότητα των μηλοπαραγωγών. Για το πρόβλημα έχει προγραμματιστεί συνάντηση με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ που επισκέπτεται την Λάρισα».  

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγιάς «Κίσσαβος» κ. Γιώργος Ζέικος, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «είμαστε στα μέσα της  συγκομιδής των πρώιμων κόκκινων µήλων Gala στην περιοχή. Αν και υπήρξαν προβλήματα λόγω των καιρικών συνθηκών (βροχές, χαλάζια κ.α.) υπάρχει ποσότητα για την συγκεκριμένη ποικιλία. Τα προβλήματα με τις εξαγωγές μήλων στην Αίγυπτο έχουν δημιουργήσει μια μεγάλη αναστάτωση στους παραγωγούς. Είναι η δεύτερη καταστροφική χρονιά για την καλλιέργεια στην περιοχή. Πέρσι οι παραγωγοί πούλησαν τα μήλα με τιμές από 17 έως 20 λεπτά το κιλό, όταν το κόστος ήταν από 37 έως 40 λεπτά. Φέτος τα δίνουν με ανοικτές τιμές και κανείς δεν γνωρίζει πως θα εξελιχθεί η κατάσταση. Πολλά χωράφια είναι εγκαταλελειμμένα γιατί οι παραγωγοί έχουν οφειλές και φεύγουν από την καλλιέργεια. Την Τετάρτη (23/8) θα συζητήσουμε το πρόβλημα με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, η οποία πάντως γνωρίζει το θέμα».