Το πρόβλημα της ακαρπίας στην επιτραπέζια ελιά κατατέθηκε για ακόμη μια φορά στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Συγκεκριμένα, την Τετάρτη (29/11/23), πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Υφυπουργό Α.Α.Τ. κ. Διονύσιο Σταμενίτη των Εθνικών Διεπαγγελματικών Οργανώσεων: αμπέλου και οίνου (ΕΔΟΑΟ), βάμβακος (ΕΔΟΒ), επιτραπέζιας ελιάς (ΕΔΟΕΠΕΛ), ρυζιού (ΕΔΟΕΡ), ελαιολάδου (ΕΔΟΕ) και πυρηνόκαρπων (ΔΟΠ) για ενημέρωση και συζήτηση επί προβλημάτων που αφορούν στις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις και σχετικών προτάσεων.

Μεταξύ των άλλων θεμάτων η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (ΕΔΟΕΠΕΛ) έθεσε το θέμα της ακαρπίας των ελαιόδεντρων επιτραπέζιων ποικιλιών την οφειλόμενη στην κλιματική κρίση.

Εξαιτίας αυτής υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης του κλάδου των επιτραπέζιων ελιών (ελαιοπαραγωγοί και μεταποιητικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις). 

Επί του θέματος αυτού ο Υφυπουργός ανέφερε ότι γνωρίζει το θέμα και ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου έχει προβεί: 

• σε συναντήσεις με ομολόγους της υπουργούς των χωρών του Νότου της Ε.Ε., κυρίως της Ιταλίας και της Ισπανίας που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα για τον συντονισμό των ενεργειών σε επίπεδο Ε.Ε. και 
• στις πρώτες ενέργειες, αρχής γενομένης από την καταγραφή των ζημιών στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας για τις περαιτέρω ενέργειες.

Επίσης η ΕΔΟΕΠΕΛ ανέφερε το μεγάλο και χρόνιο πρόβλημα της έλλειψης μετακλητών εργατών γης, που οδηγεί σε αδιέξοδο την συγκομιδή των αγροτικών προϊόντων της χώρας και μεταξύ αυτών και των επιτραπέζιων ελιών, επιδρώντας αρνητικά σε όλους τους τομείς του προϊόντος (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής).

Ενημερώθηκε ο Υφυπουργός για το έγγραφο της Διεπαγγελματικής προς το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής με ενδεικτικά τα σημαντικότερα θέματα που έχει αντιμετωπίσει ο πρωτογενής τομέας, καθώς  και ρεαλιστικές προτάσεις της Οργάνωσης. Έγγραφο που παρά τις αλλεπάλληλες υπενθυμίσεις όλο αυτό το διάστημα, δεν έχει αποσταλεί καμία απάντηση ή και επικοινωνία. Το έγγραφο εστάλη εκ νέου στην νέα ηγεσία του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και αναμένουμε την ανταπόκριση του.

Πανελλαδική κινητοποίηση την Πέμπτη (7 Δεκεμβρίου) στις έδρες όλων των περιφερειών της χώρας, με κυρίαρχο αίτημα την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος και την καταβολή αποζημίωσης 200 ευρώ ανά στρέμμα, αποφάσισαν οι ελαιοπαραγωγοί στην σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (26 Νοεμβρίου) στην Σκάλα Αταλάντης της Φθιώτιδας.

Εκπρόσωποι Αγροτικών Συλλόγων και Ομοσπονδιών και ελαιοπαραγωγοί από διάφορες περιοχές της χώρας όπως η Λακωνία, η Ηλεία, η Αχαΐα, η Αιτωλοακαρνανία, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας και της Πανελλήνιας Επιτροπής Μπλόκων (ΠΕΜ) συμμετέχοντας στη σύσκεψη, ενώ αγροτικοί σύλλογοι από άλλες περιοχές με σημαντική παρουσία ελαιοκαλλιέργειας, όπως η Κρήτη και η Κέρκυρα, δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν λόγω της απαγόρευσης του απόπλου.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Λιγδής, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αταλάντης, «η ελαιοκαλλιέργεια είναι ένας σημαντικός παράγοντας της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κάθε χρόνο περίπου 150.000 τόνοι βρώσιμης ελιάς και 160.000 τόνοι ελαιολάδου πάνε για εξαγωγή. Φέτος με τα στοιχεία που μας έδωσαν ελαιοπαραγωγοί από όλη την χώρα μεσοσταθμικά έχουμε μια ακαρπία της τάξης του 75%, αν και σε κάποιες περιοχές είναι ακόμη πιο μεγάλη. Ζητάμε στήριξη των ελαιοπαραγωγών για την φετινή απώλεια εισοδήματος. Το εισόδημα που έχουν οι ελαιοπαραγωγοί πάει στις τοπικές οικονομίες.

Ζητάμε στρεμματική στήριξη 200 ευρώ ανά στρέμμα για την ελαιοκαλλιέργεια. Επίσης αποφασίσαμε την Πέμπτη (7 Δεκεμβρίου) να υπάρξουν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στις έδρες όλων των περιφερειών της χώρας.

Ακόμη ζητάμε να γίνει σωστή δακοκτονία σε όλες τις παραγωγικές περιοχές. Φέτος τις περισσότερες ελιές Καλαμών τις πάνε για ελαιοποίηση γιατί έχουν πρόβλημα δάκου. Αν είχαμε αποτελεσματική αντιμετώπιση θα μπορούσαν οι παραγωγοί να τις αποθηκεύσουν και να τις πουλήσουν μετά τον Ιανουάριο που θα έχουμε αύξηση της ζήτησης και των τιμών.

Πάντως αυτή την περίοδο οι φρέσκιες ελιές Καλαμών, που δεν έχουν δάκο και μπορούν να πουληθούν για βρώσιμες, έχουν τιμή παραγωγού στα 1,5 ευρώ το κιλό για το 200άρι.

Τέλος ζητάμε από την κυβέρνηση μέτρα μείωσης του κόστους παραγωγής για να μπορούν οι καταναλωτές να αγοράζουν τα προϊόντα σε λογικές τιμές. Οι υψηλές τιμές λιανικής δεν συμφέρουν ούτε τους παραγωγούς γιατί και αυτοί είναι καταναλωτές και δεν μπορούν να πληρώνουν ακριβά τα τρόφιμα».

Δεν πέρασε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η νομοθεσία για τον περιορισμό της χρήσης φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ.

Οι Ευρωβουλευτές απέρριψαν ουσιαστικά την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αειφόρο χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Μετά από μια συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην Ολομέλεια την Τρίτη (21 Νοεμβρίου 2023), 299 ευρωβουλευτές ψήφισαν την Τετάρτη (22 Νοεμβρίου 2023) υπέρ της απόρριψης της πρότασης της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε από τους ευρωβουλευτές, με 207 να υποστηρίζουν την πρόταση και 121 να απέχουν.

Με αυτήν την ψηφοφορία, το Κοινοβούλιο ουσιαστικά απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής και έκλεισε την πρώτη του ανάγνωση.

Το Συμβούλιο τώρα θα πρέπει να αποφασίσει για τη θέση του σχετικά με την πρόταση για να καθορίσει εάν θα απορριφθεί οριστικά ή θα επιστρέψει στο Κοινοβούλιο για δεύτερη ανάγνωση.

Θυμίζουμε ότι ως μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Επιτροπή πρότεινε, στις 22 Ιουνίου 2022, κανονισμό για την αειφόρο χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων ως μέρος μιας δέσμης μέτρων που αποσκοπούν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του συστήματος τροφίμων της ΕΕ. Ουσιαστικά ζητούσε την υποχρεωτική μείωση της χρήσης τους κατά 50%.

Ιταλία
Η απόφαση αυτή έφερε θετικές αντιδράσεις από τις ιταλικές οργανώσεις αγροτών και τις εταιρείες αγροδιατροφής.

Οι οργανώσεις Coldiretti (ιταλική οργάνωση αγροτών) και Filiera Italia (σύλλογος εταιρειών αγροδιατροφής) σε δηλώσεις τους επισημαίνουν ότι η αποτυχία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμφωνήσει σχετικά με την πρόταση για τη βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων (SUR) σώζει την παραγωγή στη βάση της μεσογειακής διατροφής. Καλλιέργειες, όπως το αμπέλι και η ντομάτα, είχαν μεγάλο κίνδυνο από την μη ρεαλιστική - όπως χαρακτηρίζουν - πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υποχρεωτική μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών κατά 50%.

Αν περνούσε αυτή η διάταξη - υπογραμμίζουν οι Coldiretti και Filiera Italia - θα είχε καταστροφικές επιπτώσεις στη γεωργική παραγωγή σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και σε εθνικό επίπεδο, ανοίγοντας ουσιαστικά τις πόρτες στις εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ, οι οποίες δεν έχουν τα ίδια πρότυπα όσον αφορά το περιβάλλον και την υγεία και την τήρηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. 

Και προσθέτουν: «Απαιτείται μια ρεαλιστική προσέγγιση για να υποστηριχθεί η βιωσιμότητα του αγροτικού κλάδου, η οποία έχει ήδη οδηγήσει την Ιταλία να χαρακτηριστεί ως η πιο πράσινη χώρα στην Ευρώπη, με τον μεγαλύτερο αριθμό γεωργικών εταιρειών που καλλιεργούν βιολογικά, περίπου στο 1/5 της συνολικής έκτασης καλλιέργειας της χώρας.

Η Ιταλία, η οποία ανταγωνίζεται τη Γαλλία για τον ρόλο του κορυφαίου παραγωγού κρασιού στον κόσμο και του κορυφαίου παραγωγού τομάτας στην Ευρώπη, θα ήταν η χώρα που θα είχε πληγεί περισσότερο από αυτή την ευρωπαϊκή πολιτική.

Η έλλειψη συμφωνίας και κυρίως η έλλειψη σύγκλισης επιτρέπει τώρα, όπως έχουμε ζητήσει επανειλημμένα, να ξεκινήσει ένας εις βάθος προβληματισμός βασισμένος σε πραγματικές επιστημονικές γνώσεις, μελέτες επιπτώσεων και εναλλακτικές λύσεις για την προστασία των εθνικών και ευρωπαϊκών αγροδιατροφικών προϊόντων.

Τώρα θα πρέπει να διακοπούν οι εργασίες και μετά τις ευρωεκλογές οι νέοι ευρωβουλευτές, που θα εκλεγούν, να αναλάβουν τη συνέχιση των εργασιών και να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βελτιώσει την πρόταση κανονισμού σχετικά με το μέλλον της ιταλικής και ευρωπαϊκής γεωργίας».

Περισσότεροι από 900 εντομολόγοι από 60 χώρες ανά τον κόσμο, συγκεντρώθηκαν, στο Ηράκλειο Κρήτης, για να συμμετάσχουν στις εργασίες του 12ου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Εντομολογίας - XII European Congress of Entomology (ECE2023). Το Συνέδριο διεξήχθη από τις 16 ως τις 20 Οκτωβρίου 2023, στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο της πόλης.

Αποτέλεσε για όλους τους συμμετέχοντες μία μοναδική ευκαιρία για ανταλλαγή πληροφοριών και ερευνητικών αποτελεσμάτων σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων παρουσία διακεκριμένων επιστημόνων από όλο τον κόσμο. Συζητήθηκαν οι προκλήσεις και οι προοπτικές της νέας εποχής στον χώρο της εντομολογίας και προσφέρθηκαν ευκαιρίες για γόνιμο διάλογο και ανταλλαγή γνώσεων, τεχνογνωσίας και ερευνητικών ευρημάτων ενώ παράλληλα αποτέλεσε τόπος συνάντησης για δικτύωση και δημιουργία δυνητικών συνεργειών. Το 12ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Εντομολογίας συγκέντρωσε το ενδιαφέρον ακαδημαϊκών, ερευνητών και φοιτητών που σχετίζονται με την επιστήμη της Εντομολογίας, καθώς και υπευθύνων χάραξης πολιτικής, γεωπόνων πεδίου και εμπειρογνωμόνων φυτοπροστασίας.

Τη διοργάνωση του συνεδρίου ανέλαβε η Εντομολογική Εταιρεία Ελλάδος με την υποστήριξη της Οργανωτικής Επιτροπής, υπό την εποπτεία του ECE Praesidium.
Το επιστημονικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με τη συμβολή της Επιστημονικής Επιτροπής, αποτελούμενη από 61 επιστήμονες Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων και Ερευνητικών Κέντρων από 12 χώρες.

Κατά τη διάρκεια του πενθήμερου συνεδρίου, το οποίο έτρεχε σε έξι παράλληλες αίθουσες, πραγματοποιήθηκαν:

• 6 ειδικές διαλέξεις από διακεκριμένους επιστήμονες
• 455 προφορικές παρουσιάσεις
• 372 αναρτημένες ανακοινώσεις
• 2 workshops
• 1 συμπόσιo βιολογικής καταπολέμησης
• 1 σεμινάριο ταυτοποίησης υμενοπτέρων/μελισσών
• και πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων

Προεδρεύοντες του συνεδρίου ήταν ο Δρ Στέφανος Ανδρεάδης, Εντεταλμένος Ερευνητής του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και ο Αναπληρωτής Καθηγητής Εμμανουήλ Ροδιτάκης, Πρόεδρος του Τμήματος Γεωπονίας της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών του ΕΛΜΕΠΑ.

Στο 56,22% ανέρχεται, κατά μέσο όρο, το ποσοστό ζημιάς από φουζικλάδιο στην φετινή παραγωγή μήλων της Πέλλας.

Αυτό κατέδειξε εμπεριστατωμένη έρευνα επιστημόνων της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, που έγινε σε συνεργασία με καταστήματα που δραστηριοποιούνται στον τομέα της φυτοπροστασίας και ομάδες μηλοπαραγωγών της ΔΕ Βεγορίτιδας.

Η Ομάδα εργασίας, η οποία συγκροτήθηκε με απόφαση του Αντιπεριφερειάρχη, κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, ερεύνησε ολιστικά τις παραμέτρους που οδήγησαν σε εκτεταμένη προσβολή των οπωρώνων μηλιάς, από τη μυκητολογική ασθένεια «Φουζικλάδιο της Μηλιάς», κατά την καλλιεργητική περίοδο 2023, στην Πέλλα. Όλα τα στοιχεία της έρευνας, η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και η επιστημονική τεκμηρίωση εστάλησαν στον Υπουργό κ. Λευτέρη Αυγενάκη, στον Υφυπουργό κ. Διονύση Σταμενίτη, καθώς και στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο και στο υποκατάστημα του Οργανισμού της Βέροιας.

Με βάση τα κλιματολογικά δεδομένα στα ευαίσθητα στάδια προσβολής και τις γεωργικές προειδοποιήσεις του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου, συνάγεται το συμπέρασμα ότι υπήρξε ιδιαίτερα μεγάλη πίεση προσβολής των καλλιεργειών από την εν λόγω ασθένεια.

Όλες οι καλλιεργούμενες ποικιλίες προσβλήθηκαν από φουζικλάδιο. Οι διαφοροποιήσεις που παρατηρήθηκαν μεταξύ διαφόρων παραγωγών οφείλονταν κυρίως στο μικροκλίμα της κάθε περιοχής, στη συχνότητα εφαρμογών των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, στις συνθήκες εφαρμογής τους όπως η καταλληλότητα των καιρικών συνθηκών και ιδιαιτέρως το ενδεχόμενο να ακολούθησε βροχόπτωση αμέσως μετά τον ψεκασμό.

Από την εξέταση των ημερολογίων των αγρών και των αρχείων των τοπικών γεωπόνων προκύπτει ότι πραγματοποιήθηκαν, κατά μέσο όρο, 18 εφαρμογές φυτοπροστατευτικών προϊόντων, για την αντιμετώπιση του φουζικλαδίου, σύμφωνα με τις γεωργικές προειδοποιήσεις του ΥπΑΑΤ και τις υποδείξεις των τοπικών γεωπόνων.

Η ποιότητα της συγκομιζόμενης παραγωγής επηρεάσθηκε αρνητικά, καθώς οι καρποί που απέμειναν στα δέντρα προέρχονται από ενδιάμεσα άνθη και όχι από το κεντρικό άνθος, οι καρποί του οποίου απομακρύνθηκαν από τους παραγωγούς λόγω της ασθένειας.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «η ζημιά που έπαθαν οι μηλοπαραγωγοί δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Εμείς καταθέσαμε την μελέτη στο ΥπΑΑΤ και ζητάμε να  κααβληθούν έκτακτες ενισχύσεις στους μηλοπαραγωγούς για την απώλεια του εισοδήματός τους».

Συνεχίζεται η συγκομιδή Καλαμών σε όλες τις παραγωγικές περιοχές της χώρας, με τους παραγωγούς να αναμένουν υψηλότερες τιμές και να οδηγούν τις ελιές στις κάδες.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, γίνονται εμπορικές πράξεις στην περιοχή του Μεσολογγίου για τις περσινές αποθηκευμένες ελιές σε τιμές 2,20 ευρώ το 200άρι. Επίσης έχουμε και συμφωνίες σκούπα για όλα τα μεγέθη με τιμή στα 1,80 έως 2 ευρώ το κιλό.

Για περσινές βιολογικές ελιές οι τιμές παραγωγού έφτασαν να πωλούνται στα 2,30 ευρώ το 200άρι, ενώ υπάρχουν συμφωνίες και για σκούπα στα 2,10 ευρώ.

Να θυμίσουμε όμως ότι πέρυσι η μεγάλη παραγωγή είχε μικρά μεγέθη.

Στην Φθιώτιδα υπάρχουν έμποροι που κάνουν συμφωνίες και δίνουν για τις ελιές με δάκο τιμή σκούπα για όλα τα μεγέθη στα 2 ευρώ το κιλό.

Όσον αφορά την φετινή παραγωγή ελιών έχουμε την επίσημη ανακοίνωση τιμών της εταιρείας «ΕΛΙΕΣ ΑΓΓΕΛΗ ΑΕ» από την Φθιώτιδα, που δίνει για τα μεγάλα μεγέθη (140 τεμάχια) με τιμή παραγωγού στα 2,20 ευρώ το κιλό, για τα μεσαία μεγέθη 200άρι στα 1,70 ευρώ και για τα ψιλά (340 τεμάχια) στο 1 ευρώ.

Από την Αρκαδία ο κ.  Χρήστος Βλάχος, ελαιοπαραγωγός και εκπρόσωπος της Ομάδας Παραγωγών Κυνουρίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε φέτος μειωμένη παραγωγή και προβλήματα από δάκο, αν και είναι λιγότερα σε σχέση με τις άλλες περιοχές της χώρας. Φέτος η Ομάδα αναμένεται να συγκεντρώση μια παραγωγή ελιών Καλαμών της τάξης των 150 τόνων, ενώ την περσινή περίοδο είχαμε 230 τόνους. Αυτή την περίοδο κάνουμε αποθήκευση της ελιάς  γιατί οι τιμές που δίνουν οι έμποροι δεν μας ικανοποιούν».

Από την πλευρά του ο κ. Στέλιος Μιχαλούτσος, αντιπρόεδρος στον Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΑΣ) Γερακίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε φέτος μια μείωση στην Λακωνία για τις Καλαμών κατά περίπου 60% στην παραγωγή. Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί αυτή την εποχή δεν κάνουν πωλήσεις αλλά αποθήκευση και βρίσκονται σε αναμονή για αύξηση τιμών».

Πανελλαδική σύσκεψη ελαιοπαραγωγών θα γίνει την Κυριακή, 26 Νοεμβρίου, στη Σκάλα Αταλάντης, προκειμένου να αναδειχθούν τα σοβαρά προβλήματα ακαρπίας που αντιμετωπίζουν και να συντονίσουν από κοινού τις διεκδικήσεις του.

Οι ελαιοπαραγωγοί ζητάνε ενισχύσεις για ακαρπία και ρύθμιση οφειλών λόγω της απώλειας εισοδήματος.

Την συνάντηση διοργανώνουν η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας και η Πανελλήνια Επιτροπή Μπλόκων.

Όπως αναφέρουν η καλλιεργητική περίοδος που τελειώνει «αποτελεί τη χειρότερη των τελευταίων ετών για τους βιοπαλαιστές ελαιοπαραγωγούς της Φθιώτιδας και όλης της χώρας. Τα συσσωρευμένα προβλήματα που δεν επιλύθηκαν από καμία κυβέρνηση, η διαχρονικά ανύπαρκτη μέριμνα για την προστασία της ελαιοπαραγωγής, σε συνδυασμό με το τεράστιο κόστος παραγωγής, οι χαμηλές τιμές κάτω του κόστους κυρίως στη βρώσιμη ελιά τα προηγούμενα χρόνια και η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ διαμορφώνουν όρους εκμηδενισμού του εισοδήματός μας και μας φέρνουν αντιμέτωπους με τεράστιες δυσκολίες όσον αφορά την επιβίωσή μας αλλά και τη συνέχιση της ελαιοκαλλιέργειας».

Η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας αναφέρει επίσης ότι «η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί μια από τις πιο δυναμικές καλλιέργειες της χώρας μας με περίπου 6 εκατ. στρέμματα, αλλά και στον νομό Φθιώτιδας με παραγωγή βρώσιμης ελιάς πάνω από το 50% της πανελλαδικής παραγωγής» και υπογραμμίζει ότι η φετινή ακαρπία θα επιφέρει «απώλεια εισοδήματος που μόνο για τη Φθιώτιδα υπολογίζεται σε πάνω από 100 εκατ. ευρώ».

Η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Εξαγωγέων Incofruit - Hellas σε κοινή τους επιστολή καταθέτουν τις απόψεις τους, τόσο για την έκθεση του σχεδίου κανονισμού μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων όσο και για την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.

Η επιστολή αναφέρει τα εξής:

«Η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιείται από τη Δευτέρα 20/11 έως και την Πέμπτη 23/11/2023, στο Στρασβούργο, θα συζητήσει και θα ψηφίσει την έκθεση του σχεδίου κανονισμού για τη μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και θα συζητήσει την έκθεση για συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας.

Τα εν λόγω σχέδια έχουν επικριθεί έντονα από πολλούς φορείς παραγωγής και εμπορίου διαφορετικών κρατών μελών, θεωρώντας ότι δεν λαμβάνουν υπόψη την πραγματικότητα της παραγωγής και εμπορίας φρούτων και λαχανικών. Εντούτοις, προωθούνται για τελική ψήφιση.

Την Τρίτη, 21 Νοεμβρίου, θα συζητηθεί η έκθεση σχετικά με το σχέδιο κανονισμού για την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, που εκπονήθηκε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και προβλέπεται να ψηφισθεί την επομένη ημέρα 22/11/2023 Οι στόχοι μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG SANTE) για κανονισμό σχετικά με την βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων απειλούν την κοινοτική παραγωγή, με κίνδυνο να καταβαραθρωθεί ποσοτικά και να υποβαθμισθεί ποιοτικά, επειδή ρυθμίζεται η εξάλειψη των χημικών εργαλείων φυτοπροστασίας στην ΕΕ, χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις για την αντικατάστασή τους. Οι γεωργικοί τομείς των κρατών μελών της ΕΕ πλήττονται επίσης, επειδή οι περιορισμοί επηρεάζουν την κοινοτική παραγωγή, αλλά όχι την παραγωγή σε τρίτες χώρες που θα συνεχίσουν να παράγουν ανταγωνιστικότερα.

Όσον αφορά την πρόταση κανονισμού για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, η έκθεση του Κοινοβουλίου έχει επίσης προετοιμαστεί από την ίδια Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και θα συζητηθεί κι αυτή την ίδια μέρα 21/11/2023. 

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων «Incofruit - Hellas» και η Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών «ΈΘΕΑΣ» απορρίπτουμε κυρίως ένα από τα σημεία που περιλαμβάνονται στον προτεινόμενο κανονισμό και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και αυτό είναι ο περιορισμός στην εμπορία φρούτων και λαχανικών σε παρτίδες (μονάδες) κάτω του 1,5 κιλού, σε κάθε τύπο συσκευασίας μιας χρήσης.

Θεωρείται ότι αυτό θα βλάψει τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα, γεγονός που θα οδηγούσε σε απώλεια προστιθέμενης αξίας στις κοινοτικές παραγωγές.

Ζητείται από τους Έλληνες Ευρωβουλευτές:

α) για τον Κανονισμό η διάταξη για τη μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων η εφαρμογή της να περιλαμβάνει υποχρεωτικά περίοδο προσαρμογής (adaptation) να αρχίσει να ισχύει μετά την εξεύρεση εναλλακτικών αποτελεσματικών και οικονομικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων και

β) για δε τον Κανονισμό συσκευασιών να απαλειφθεί η διάταξη της κατάργησης της κυκλοφορίας κάτω του 1,5 κιλού χύμα, χωρίς ταυτοποίηση των πωλούμενων προϊόντων».

Στον κίνδυνο απένταξης των Νέων Αγροτών της 3ης Πρόσκλησης του ΠΑΑ 2014-2022 λόγω του προβλήματος της έντονης ακαρπίας στην ελιά, αναφέρεται σε επιστολή του το Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ).

Το πρόβλημα λόγω της ακαρπίας στην ελιά έχει πανελλαδικές διαστάσεις και οι επιπτώσεις επηρεάζουν τα εισοδήματα του έτους 2023 πολλών Νέων Αγροτών.

Αναλυτικότερα η επιστολή του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:

«Θέλουμε να αναφέρουμε ότι μια από τις υποχρεώσεις των Νέων Αγροτών της 3ης Πρόσκλησης (ΥΑ 4704/11-11-2021) του ΠΑΑ 2014-2022 είναι η εξής: από το επόμενο ημερολογιακό έτος από εκείνο του έτους ένταξής τους οι Νέοι Αγρότες να πραγματοποιήσουν κύκλο εργασιών (πωλήσεις βάσει Ε3) που να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες σε επίπεδο τουλάχιστον ίσο με 50% της τυπικής απόδοσης εισόδου στο μέτρο (άρθρο 10, παρ. 1, σημείο 1.3 της ΥΑ).

Καθώς όμως η πλειοψηφία των Νέων Αγροτών εντάχθηκε κατά το έτος 2022, το έτος ελέγχου της παραπάνω δέσμευσης είναι το 2023. Στην περιοχή μας, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα, για το έτος 2023, έχει διαπιστωθεί έντονο το φαινόμενο της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια, καθώς και σε άλλες καλλιέργειες (π.χ. Αμυγδαλιά).

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν ενταγμένοι Νέοι Αγρότες που δεν μπορούν να φτάσουν το απαιτούμενο εισόδημα, καθώς δεν έχουν παραγωγή.

Επειδή η ακαρπία αυτή είναι εκτεταμένη, αλλά δεν αποτελεί φαινόμενο που τυγχάνει άμεσης αποζημίωσης και ελέγχου από αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ (ΕΛΓΑ κ.λ.π.).

Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει και η δυνατότητα να αποδειχθεί ότι η δέσμευση του Νέου Αγρότη - ελαιοπαραγωγού, δεν τηρήθηκε λόγω ανωτέρας βίας.

Δημιουργείται, έτσι, μεγάλος κίνδυνος οι συγκεκριμένοι Νέοι Αγρότες ελαιοπαραγωγοί να απενταχθούν από το πρόγραμμα και να επιστρέψουν τις εισπραχθέντες προκαταβολές.

Παρακαλούμε λοιπόν για την εξεύρεση λύσης επί του συγκεκριμένου προβλήματος, καθότι σε διαφορετική περίπτωση θα πληγούν νέοι αγρότες που ξεκίνησαν μια νέα ζωή και επαγγελματική προσπάθεια στην Ελληνική ύπαιθρο, έχοντας ως βασική τους απασχόληση την ελαιοκαλλιέργεια ή άλλες καλλιέργειες που πλήττονται φέτος από την ακαρπία».

Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε, την Κυριακή (19/11), στις Βρυξέλλες, των υπουργών της EUMED-9, δηλαδή των εννέα υπουργών Γεωργίας χωρών της Μεσογείου, στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας Υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης.

Η σύσκεψη έγινε στο περιθώριο της βραδιάς ιταλικής γαστρονομίας, που οργάνωσε ο Ιταλός Υπουργός Γεωργίας, Φραντσέσκο Λολομπρίτζιντα, προκειμένου να συζητήσουν για την δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, στον πρωτογενή τομέα.

Τα θέματα της συνάντησης θα συζητηθούν στο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που θα γίνει, σήμερα Δευτέρα (20/11), στις Βρυξέλλες.

Το EUMED-9 είναι μια άτυπη συμμαχία των χωρών της Μεσογείου και μετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Μάλτα, η Κύπρος, η Κροατία και η Σλοβενία.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, η Ελλάδα για πρώτη φορά συμμετέχει σε μια προσπάθεια δημιουργίας κοινού μετώπου (λόμπι) που αποτελείται από 9 κράτη μέλη της ΕΕ με στόχο να καταθέσει σχέδιο που θα αφορά την δημιουργία «ταμείου» που θα δίνει αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές που θα γίνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Το κοινό μέτωπο των κρατών της ΕΕ ζητά:

• πληρωμή αποζημιώσεων στην αλιεία από τις ζημιές που προξενεί ο λαγοκέφαλος (εισήλθε στη Μεσόγειο λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας)
• πληρωμή αποζημιώσεων στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου (πιέζει η Γαλλία σε αυτή την κατεύθυνση)
• πληρωμή ενισχύσεων λόγω της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια (πιέζουν από κοινού Ισπανία και Ιταλία)

Οι χώρες της EUMED-9 έχουν σαν στόχο η πληρωμή των παραπάνω αποζημιώσεων και ενισχύσεων να γίνεται από ευρωπαϊκά κονδύλια.

Συμβούλιο Υπουργών
Όσον αφορά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, στις 20 Νοεμβρίου 2023, θα γίνει μια πρώτη συζήτηση σχετικά με τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2024 στον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα, καθώς και στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.

Κατά τη διάρκεια δημόσιας συνεδρίασης, οι υπουργοί Γεωργίας θα επιδιώξουν να εγκρίνουν συμπεράσματα σχετικά με ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.

Η ισπανική Προεδρία θα δημοσιοποιήσει πληροφορίες αναφορικά με την πορεία των εν εξελίξει εργασιών σχετικά με την πρόταση κανονισμού για τα φυτά που παράγονται με ορισμένες νέες γονιδιωματικές τεχνικές και τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές που προέρχονται από αυτά. Στο σημείο αυτό, η κροατική αντιπροσωπεία αναμένεται επίσης να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το θέμα.

Η Επιτροπή θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την εφαρμογή της δασικής στρατηγικής της ΕΕ για το 2030, η αυστριακή αντιπροσωπία αναμένεται να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την ομάδα «Για τα δάση», η δε γερμανική αντιπροσωπία αναμένεται να ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με τα μέτρα στήριξης για τις χώρες εταίρους όσον αφορά την αποψίλωση των δασών.

Επιπλέον, η ιταλική αντιπροσωπεία αναμένεται να παράσχει, επίσης σε δημόσια συνεδρίαση, πληροφορίες στο Συμβούλιο σχετικά με τον ρόλο των γεωργών στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των αγροτικών περιοχών, ενώ η γαλλική αντιπροσωπία αναμένεται να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τη μερική εφαρμογή του προτύπου ΚΓΠΚ 8 για το 2024. Το ΚΓΠΚ 8 της ΚΑΠ αφορά στο «ελάχιστο ποσοστό των γεωργικών εκτάσεων που διατίθεται σε μη παραγωγικές εκτάσεις» (τουλάχιστον το 4% της αρόσιμης γης σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης).

Η ελληνική πολιτεία δεν έχει καμιά διάθεση να στηρίξει την ελαιοκαλλιέργεια λόγω της ακαρπίας και η οποιαδήποτε στήριξη αν υπάρξει θα προέρχεται μόνο από κονδύλια της ΕΕ.

Για τις ενέργειες για αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών από τη φετινή έντονη ακαρπία της ελιάς έγινε συνάντηση, την Πέμπτη (16/11), στο ΥπΑΑΤ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε μεταξύ της ομάδας προέδρων ομάδων και συνεταιρισμών ελαιοπαραγωγών της Χαλκιδικής και του υπουργού, Λευτέρη Αυγενάκη, μετά από πρωτοβουλία του βουλευτού, Ιωάννη Γιώργου, παρουσία και της αντιπεριφερειάρχη, Κατερίνας Ζωγράφου.

Στην συνάντηση ξεκαθάρισε ο υπουργός ότι η οποιαδήποτε στήριξη της ακαρπίας θα αφορά όλες τις ποικιλίες της ελιάς στην χώρα μας (βρώσιμες και ελαιοποιήσιμες). Δεν πρόκειται να ασχοληθεί με το θέμα ο ΕΛΓΑ αλλά έχει τεθεί το ζήτημα στο Συβούλιο Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ. Η Ελλάδα προσπαθεί να βρει συμμάχους για να στηριχθούν οι ελαιοπαραγωγοί σε όλη την ΕΕ.

Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «ο κ. Αυγενάκης ξεκαθάρισε ότι θα πρέπει η στρατηγική της χώρας μας είναι να στηριχθούν όλοι οι ελαιοπαραγωγοί για την ακαρπία του 2023. Αναζητούμε συμμάχους στην ΕΕ για να στηρίξουν το αίτημά μας και προχωρούν οι διεργασίες.

Από την πλευρά μας οι παραγωγοί Χαλκιδικής έχουμε προχωρήσει σε μελέτη κόστους για την καλλιέργεια επιστραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής και ζητάμε στήριξη για συμβατική καλλιέργεια στα 770 ευρώ το στρέμμα και στην βιολογική στα 850 ευρώ το στρέμμα.

Τονίσαμε στον υπουργό ότι  το κόστος συγκομιδής σε αυτή την ποικιλία είναι πολύ υψηλό γιατί η συγκομιδή γίνεται με τα χέρια και υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών. Επίσης να αναφέρουμε ότι για την ακαρπία που είχαμε το 2021 οι παραγωγοί της ελιάς Χαλκιδικής δεν εισέπραξαν καμιά οικονομική στήριξη. Και με την αλλαγή του κλίματος το πρόβλημα της ακαρπίας θα συνεχίζεται».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «η πολιτεία αποφάσισε να αντιμετωπίση το πρόβλημα της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια για όλες τις ποικιλίες και πανελλαδικά με ευρωπαϊκά κονδύλια στήριξης.

Εμείς οι παραγωγοί ελιάς Χαλκιδικής θέλουμε να υπάρξει σε σύντομο χρονικό διάστημα οικονομική στήριξη γιατί ήδη έχουμε ξεκινήσει τις καλλιεργητικές φροντίδες (κλαδέματα, ψεκασμούς κ.α.) για την επόμενη περίοδο (2024). Οι παραγωγοί δεν έχουν χρήματα για να πληρώσουν τα έξοδα.

Το 2023 είχαμε μια μείωση της παραγωγής που ήταν της τάξης του 80% έως 90% σε σχέση με πέρυσι. Επειδή είχαμε μια άνοδο των τιμών φέτος η μείωση τπου εισοδήματος είναι πάνω από 60%. Θα πρέπει να ενισχυθεί ο ελαιοκαλλιεργητής για να μπορέσει να παραγωγή τον επόμενο χρόνο».  

Φαινόμενο κλοπής των καρπών από τα ελαιόδεντρα είχαμε στην Καβάλα.

Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «είχαμε χτες κλοπή του ελαιοκάρπου μέσα από το χωράφι.
Συγκεκριμένα εξαφάνισαν τις ελιές από 4 στρέμματα σε ελαιώνα στην περιοχή Ποδοχωρίου - Πλατανότοπου στην περιοχή του Παγγαίου. Ο ιδιοκτήτης ήδη έχει καταγγείλει την κλοπή στην αστυνομία. 

Η αστυνομία δεν μπορεί να κάνει περιπολίες στα χωράφια. Θα πρέπει οι ίδιοι οι παραγωγοί να φυλάνε το χωράφι τους και να προσέχουν τα δέντρα τους. Υπάρχει ήδη επικοινωνία και έχουν ενημερωθεί και τα ελαιοτριβεία της περιοχής».

Δέλεαρ πάντως για τις κλοπές του ελαιοκάρπου αποτελεί η υψηλή τιμή που έχει φέτος το ελαιόλαδο.

Θυμίζουμε ότι το «πρώτο» λάδι νέας σοδειάς στην Ηλεία και στην Λακωνία (από Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Αγίων Αποστόλων) έφυγε από τους παραγωγούς με τιμή αυξημένη κατά 120% σε σύγκριση με το 2021, φθάνοντας τα 9,25 ευρώ ανά λίτρο.

Η πτώση της θερμοκρασίας είναι καλή για τον χρωματισμό των εσπεριδοειδών αλλά οι βροχές φέρνουν προβλήματα με τις σήψεις καρπών.

Όπως αναφέρει το Περιφερειακό Κέντρο Ναυπλίου, Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου οι παραγωγοί πρέπει να προσέχουν τα προβλήματα με μύκητες λόγω της υγρασίας.

Σήψεις καρπών από Φυτόφθορα (ΚΑΣΤΑΝΗ ΣΗΨΗ ΚΑΡΠΩΝ)
Οι μύκητες του γένους Φυτόφθορα, ζουν στο έδαφος (στα πρώτα εκατοστά) και τα σπόρια τους σχηματίζονται πάνω στην επιφάνεια του υγρού εδάφους. Οι σταγόνες της βροχής πέφτοντας εκτινάσσουν μολυσμένο έδαφος πάνω στους καρπούς, ιδιαίτερα σε εκείνους που βρίσκονται στις ποδιές των δένδρων.

Συνθήκες μόλυνσης:
Η μόλυνση γίνεται στην επιδερμίδα των καρπών, ανεξάρτητα από την ύπαρξη πληγής, χρειάζεται όμως σταγόνα νερού. Οι βροχοπτώσεις και αυξημένη υγρασία ευνοούν πολύ τις μολύνσεις. Μολυσμένοι καρποί που δεν εμφανίζουν συμπτώματα μπορεί να συγκομισθούν και η ασθένεια εμφανίζεται αργότερα στα κιβώτια συσκευασίας, μεταδίδοντας τη σήψη και στους υγιείς καρπούς που ακουμπούν επάνω τους .

Οδηγίες:
Η ασθένεια αντιμετωπίζεται μόνο στο χωράφι (τα μυκητοκτόνα που χρησιμοποιούνται μετασυλλεκτικά δεν είναι αποτελεσματικά για μύκητες του γένους Phytophthora ), με την λήψη καλλιεργητικών μέτρων και την προληπτική εφαρμογή μυκητοκτόνων για την αποφυγή των μολύνσεων.

Καλλιεργητικά μέτρα:

• Υποστύλωση των χαμηλών κλάδων, ώστε οι καρποί να μην βρίσκονται πολύ κοντά στο έδαφος που αποτελεί εστία μόλυνσης.
• Διατήρηση της χαμηλής αυτοφυούς βλάστησης, όπου αυτή δεν δημιουργεί προβλήματα για να μην λερωθούν οι καρποί με χώμα.
• Τακτική απομάκρυνση των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος (χαμάδες).
• Αποφυγή συγκομιδής των καρπών μετά από πρόσφατη βροχή ή δροσιά.

Εφαρμογή μυκητοκτόνων:
Να γίνει ψεκασμός των δένδρων. Είναι πολύ σημαντικό να καλυφθούν οι καρποί με το ψεκαστικό υγρό σε ύψος τουλάχιστον 1-1,5 μέτρο από το έδαφος. Να γίνει καλό λούσιμο και ψεκασμός και των εσωτερικών σημείων της κόμης.
Τα χαλκούχα διατηρούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα επάνω στους καρπούς (μέχρι 4 μήνες) και εμποδίζουν την ανάπτυξη παγοποιητικών βακτηρίων. Η χρήση τους αυτή την εποχή βοηθά στην αντιμετώπιση και άλλων ασθενειών (βακτηρίωση, καπνιά, κορυφοξήρα, λειχήνες).

Σήψεις καρπών από Πενικίλλια
Συνθήκες μόλυνσης:
Τα σπόρια των Πενικιλλίων μεταφέρονται με τον αέρα και κατακάθονται πάνω στο έδαφος, στα δένδρα, στα μηχανήματα και στο δάπεδο των συσκευαστηρίων. Τα σπόρια μπορούν να μείνουν ζωντανά και ικανά να μολύνουν τους καρπούς για ένα χρόνο. Για να γίνει μόλυνση πρέπει να υπάρχει πάνω στον καρπό πληγή από την οποία θα διεισδύσει. Οι ώριμοι καρποί είναι περισσότερο ευπαθείς στις μολύνσεις από τους πράσινους. Υψηλές θερμοκρασίες γύρω στους 25o C και υγρασία, ευνοούν την γρήγορη ανάπτυξη του μύκητα και την σήψη των καρπών. Στα ψυγεία η εξέλιξη του μύκητα απλώς επιβραδύνεται.

Οδηγίες:
Για την πρόληψη των προβλημάτων που ενδεχομένως θα εμφανιστούν στους τυποποιημένους καρπούς, συνιστώνται τα παρακάτω μέτρα:

• Αποφυγή συγκομιδής καρπών μετά από πρόσφατη βροχή ή δροσιά.
• Προσεκτικός χειρισμός των καρπών κατά την συγκομιδή, συσκευασία και εμπορία. Συνιστάται η χρήση ειδικών ψαλιδιών κατά την συγκομιδή για την αποφυγή δημιουργίας πληγών στους καρπούς.
• Αυστηρά μέτρα υγιεινής στα συσκευαστήρια και τους χώρους αποθήκευσης.
• Απολύμανση των χώρων συσκευασίας αποθήκευσης και εξοπλισμού.
• Απομάκρυνση και καταστροφή των μολυσμένων καρπών τόσο στον οπωρώνα όσο και στο συσκευαστήριο.
• Στα συσκευαστήρια, έγκαιρη εφαρμογή εγκεκριμένων μυκητοκτόνων (καρποί που παραμένουν πολλές μέρες για να συσκευαστούν και ιδιαίτερα αν μείνουν στον ήλιο ή σε ψηλές θερμοκρασίες μπορεί να παρουσιάσουν υψηλά ποσοστά σήψεων).  

Με μειωμένη παραγωγή και σοβαρά προβλήματα από το δάκο ξεκίνησε η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην Κρήτη. Σοβαρό προβλημα υπάρχει και με την ανομβρία στο νησί που απειλεί με περαιτέρω μείωση της φετινής παραγωγής ελαιολάδου.

Ο κ. Νικόλαος Φιωτάκης, πρόεδρος στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Βούτα Πελεκάνου, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 10 ημέρες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή ελιάς στα νότια του νομού Χανίων. Φέτος η παραγωγή είναι μειωμένη κατά 20% σε σχέση με πέρυσι.
Όμως εκτός από μείωση της παραγωγής έχουμε φέτος και σοβαρό πρόβλημα με το δάκο. Το καλοκαίρι δεν φαινόταν το πρόβλημα γιατί είχαμε υψηλές θερμοκρασίες. Από τον Σεπτέμβριο όμως φάνηκε και ο πληθυσμός είναι πολύ μεγάλος.
Η εφαρμογή της δακοκτονίας από τις ΔΑΟΚ δεν φέρνει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Πληρώνουμε οι ελαιοπαραγωγοί αλλά δεν καταφέρνουμε να σώσουμε τις ελιές μας.
Θα πρέπει να εντάξουμε τις νέες τεχνολογίες στη δακοκτονία. Αυτή την στιγμή χρησιμοποιούμε μεθόδους που είχαμε από τη δεκαετία του 60.
Η συγκομιδή στην περιοχή αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου.
Η ανομβρία δημιουργεί πρόβλημα στις ελιές (που είναι απότιστες) αλλά αν από την άλλη είχαμε βροχές θα υπήρξε καρπόπτωση επειδή έχουν χτυπηθεί από το δάκο.
Από την άλλη αυτή την εποχή το εμπόριο ελαιολάδου είναι παγωμένο. Παραγωγοί και έμποροι κρατάνε στάση αναμονής και περιμένουν να δουν πως θα εξελιχθούν οι τιμές στη διεθνή αγορά».

Από την πλευρά του όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιώργος Περογιαννάκης, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Εμπάρου, «στην περιοχή ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η συγκομιδή ελαιοκάρπου. Εκτιμώ ότι θα ξεκινήσουμε να συγκομίζουμε ελιές από την ερχόμενη εβδομάδα.
Η συγκομιδή όμως θα ολοκληρωθεί σύντομα γιατί έχουμε μεγάλη μείωση της παραγωγής φέτος κατά 70% σε σχέση με πέρυσι. Αρκεί να σας αναφέρω ότι πέρυσι ο συνεταιρισμός είχε μια παραγωγή ελαιολάδου της τάξης των 600 τόνων, ενώ φέτος δεν προβλέπεται να ξεπεράσουμε τους 50 τόνους.
Μεγάλο πρόβλημα είναι η ξηρασία στην Κρήτη. Δεν έχει βρέξει καθόλου και αν συνεχιστεί αυτός ο καιρός θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη μείωση της παραγωγής.
Αυτή την περίοδο δεν έχουμε εμπορικές πράξεις γιατί όλοι περιμένουν που θα κυμανθεί η νέα παραγωγή ελαιολάδου».

Η κ. Σοφία Λαμπράκη, υπεύθυνη ελαιουργείου στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Μαλλών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «η περιοχή μας είναι όψιμη και η συγκομιδή ξεκινά μετά το Δεκέμβριο και ολοκληρώνεται Μάρτιο. Φέτος όμως θα ξεκινήσει μετά τις 15 Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί πριν το Δεκέμβριο. ‘Έχουμε μεγάλη μείωση της παραγωγής και πολλά προβλήματα από το δάκο. Επίσης επειδή δεν έχει βρέξει καθόλου οι ελιές είναι σταφιδιασμένες. Οι παραγωγοί περίμεναν κάποια βροχόπτωση για να επανέλθουν αλλά τώρα φοβούνται μήπως έχουμε καρπόπτωση και θα αναγκαστούν να τις συγκομίσουν νωρίτερα. Ο συνεταιρισμός πουλά με δημοπρασίες κυρίως το ελαιόλαδο των μελών του». 

Ξεκίνησε η δημοσίευση επίσημων τιμοκαταλόγων για τις φετινές Ελιές Καλαμών.

Την αρχή έκανε η εταιρείας «ΕΛΙΕΣ ΑΓΓΕΛΗ ΑΕ», που δραστηριοποιείται στον τομέα της επεξεργασίας, μεταποίησης και συσκευασίας βρώσιμης ελιάς, με έδρα στην Αταλάντη Φθιώτιδας.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο η υπεύθυνη της επιχείρησης κα Ασημίνα Αγγελή, «από σήμερα Δευτέρα (6/11) ξεκινάνε οι παραλαβές ελιών Καλαμάτας εσοδείας 2023/2024.

Οι τιμές που δίνουμε για τα μεγάλα μεγέθη (140 τεμάχια) είναι στα 2,20 ευρώ το κιλό. Για τα μεσαία μεγέθη 200άρι δίνουμε τιμή στα 1,70 ευρώ το κιλό. Για τα ψιλά (340 τεμάχια) δίνουμε τιμή παραγωγού στο 1 ευρώ.

Φέτος έχουμε μεγάλο πρόβλημα δάκου στην περιοχή. Αγοράζουμε ελιές και αν έχει για παράδειγμα το 200άρι ποσοστό δάκου 30% μειώνεται και η τιμή αντίστοιχα για το συγκεκριμένο μέγεθος.

Στην Φθιώτιδα αναμένεται να έχουμε μια παραγωγή μειωμένη κατά 40 - 50% σε σχέση με πέρυσι. Επίσης πολλές ελιές θα πάνε για ελαιοποίηση.

Από την άλλη έχουμε μεγάλη ζήτηση για εξαγωγές. Όσο περνάνε οι ημέρες τόσο αυξάνουν οι παραγγελίες από το εξωτερικό.

Επίσης οι παραγωγοί βλέποντας φέτος τα μεγάλα ποσοστά δάκου σταμάτησαν να πουλάνε τις περσινές αποθηκευμένες ελιές».

Ξεκίνησε από σήμερα Παρασκευή (3/11) να παραλαμβάνει ελιές Καλαμών ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Αιτωλοακαρνανίας Aitolia Olives.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Χειμώνας, γεωπόνος, παραγωγός και πρόεδρος του Συνεταιρισμού, «με προσβολή 60% από τον δάκο μεγάλες ποσότητες θα πάνε για ελαιοποίηση. Επίσης όταν η ελιά Καλαμών πάει για ελαιοποίηση έχει μειωμένο κόστος συγκομιδής.

Το κόστος αποθήκευσης επίσης είναι υψηλό και με την φύρα φτάνει στα 30 λεπτά το κιλό. Ήδη έχουμε παραγωγούς που με 856 κιλά ελιάς βγάζουν 146 κιλά ελαιολάδου. Οι τιμές φέτος είναι σε υψηλά επίπεδα για το ελαιόλαδο (γύρω στα 8 ευρώ το κιλό).

Εμείς θα κάνουμε παραλαβή και θα διαχειριστούμε την παραγωγή των 35 μελών μας. Θα κάνουμε κοινή συντήρηση και αποθήκευση στις εγκαταστάσεις μας της πρώην ΕΑΣ Μεσολογγίου. Και στην συνέχεια θα κάνουμε εμπορικές πράξεις. Πέρσι είχαμε μια παραγωγή της τάξης των 1.500 τόνων ελιάς Καλαμών αλλά φέτος αναμένεται να έχουμε μια παραγωγή γύρω στους 600 - 700 τόνους.

Ακούγονται αυτή την εποχή προφορικά τιμές στο 200άρι στα 1,50 - 1,70 ευρώ. Είναι πολύ χαμηλές για την καλλιέργεια. Το κόστος φτάνει για τον παραγωγό στα 1,20 ευρώ το κιλό. Μιλάμε ότι ο παραγωγός για μια παραγωγή 100 τόνων θέλει 120.000 ευρώ κεφάλαιο. Την τιμή παραγωγού 2 ευρώ για το 200άρι την θεωρώ δίκαιη και καθόλου υψηλή».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του  Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας, Γιώργος Πλιάτσικας, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «ξεκινήσαμε να παραλαμβάνουμε ελιές Καλαμών από την περασμένη Δευτέρα και μέχρι σήμερα έχουμε μόλις 100 κιλά συγκεντρώσει. Η φετινή παραγωγή είναι πολύ μειωμένη και αντιστοιχεί στο 10% μιας κανονικής παραγωγής στην περιοχή. Όμως εκτός από μικρή ποσοτικά παραγωγή υπάρχουν και ποιοτικά προβλήματα από τις προσβολές δάκου. Η παραγωγή είναι μικρή και θα δούμε αν αξίζει να ανακοινώσουμε τιμοκατάλογο».

Στο μεταξύ παραγωγός από την περιοχή του Μεσογγίου ενημέρωσε τον ΑγροΤύπο ότι βρέθηκε πριν λίγες ημέρες στην Μεγάλη Βρετανία και είδε σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ τις ελιές Καλαμών να πωλούνται στις 2,03 λίρες τα 100 γραμμάρια. Μετατρέποντας τις λίρες σε ευρώ, η τιμή φτάνει τα 2,32 ευρώ τα 100 γραμμάρια, δηλαδή 23,20 ευρώ το κιλό.

Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς της χώρας μας για την περίοδο 2020/2021 (Σεπτέμβριος - Αύγουστος) ανέρχονται στους 183.001 τόνους και την 2021/2022 στους 185.195 τόνους. Για την περίοδο 2022/2023 οι εξαγωγές έφτασαν στους 101.735 τόνους (Σεπτέμβριο - Μάρτιο) και αν προστεθούν οι υπόλοιποι μήνες αναμένεται να έχουμε αύξηση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Οι εξαγωγές αυτές δείχνουν ότι οι καταναλωτές του εξωτερικού προτιμούν τις ελληνικές ελιές.

Συνεχίζεται με αργούς ρυθμούς η συγκομιδή ελιάς Καλαμών σε όλες τις παραγωγικές περιοχές της χώρας. Χαρακτηριστικό της φετινής χρονιάς είναι η μικρή παραγωγή και τα προβλήματα από τον δάκο που κάνουν απαγορευτικό το κόστος διαλογής.

Επίσημες τιμές δεν έχουν ανακοινωθεί από τους εμπόρους. Προφορικά ακούγονται κάποιες τιμές στα 1,70 ευρώ το 200άρι και στα 2,10 ευρώ τα μεγάλα μεγέθη (120άρι - 130άρι). Ακόμη όμως έχουμε δρόμο μπροστά μας και είναι νωρίς να μιλάμε για τιμές.

Ο ελαιοπαραγωγός κ. Ανέστης Μαυροειδής, από τον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Λιβανατών Κύνος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος έχουμε μια όψιμη χρονιά. Αν και μειωμένη η παραγωγή ελιών Καλαμών πολλές ακόμη ελιές είναι πράσινες. Άλλες χρονιές αυτή την εποχή είμασταν στο τοπ της συγκομιδής. Πάντως η μείωση της παραγωγής θα έχει σαν αποτέλεσμα να έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή Καλαμών μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου σε πανελλαδικό επίπεδο.
Πάντως η μικρή παραγωγή και τα προβλήματα με το δάκο αναγκάζουν πολλούς ελαιοπαραγωγούς να στέλνουν τις ελιές στο ελαιοτριβείο για ελαιοποίηση. Τα μεροκάματα είναι υψηλά (45 - 50 ευρώ) και δεν συμφέρει να γίνει διαλογή στις ελιές. Επίσης ο δάκος δεν καθαρίζει εύκολα και φοβόμαστε μην πάνε στον κάδο και μετά σαπίσουν. Οπότε πάμε απευθείας τις ελιές στα ελαιοτριβεία».

Στο μεταξύ δημοπρασία για περσινές ελιές Καλαμών έγινε στην Λακωνία με τιμή σκούπα στα 1,75 ευρώ το κιλό. Όπως όμως ανάφέρουν παραγωγοί της περιοχής στον ΑγροΤύπο ακόμη οι ελιές είναι πράσινες και δεν έχει ξεκινήσει η συγκομιδή. Φέτος στην Λακωνία οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή που είναι μειωμένη κατά 50% σε σχέση με πέρυσι (που ήταν μια χρονιά υπερπαραγωγής).

Ξεκίνησε από σήμερα Δευτέρα (30/10/2023) να παραλαμβάνει ελιές Καλαμών, συμβατικές και βιολογικές, ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Στυλίδας.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, Γιώργος Πλιάτσικας, «από σήμερα έχουμε ξεκινήσει να παραλαμβάνουμε ελιές Καλαμών φετινής εσοδείας. Η φετινή παραγωγή είναι πολύ μειωμένη και αντιστοιχεί στο 10% μιας κανονικής παραγωγής στην περιοχή. Όμως εκτός από μικρή ποσοτικά παραγωγή υπάρχουν και ποιοτικά προβλήματα από τις προσβολές δάκου που οφείλονται στις καιρικές συνθήκες. Οι υψηλές τιμές στο ελαιόλαδο και τα προβλήματα του δάκου αναμένεται να οδηγήσουν μεγάλο μέρος της παραγωγής στην ελαιοποίηση. Η φετινή συγκομιδή αναμένεται σύντομα να ολοκληρωθεί. Τιμές παραγωγού θα ανακοινώσει ο συνεταιρισμός μετά το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου».

Μειωμένη είναι η παραγωγή αλλά χωρίς μεγάλα προβλήματα δάκου στην περιοχή της Τριφυλίας. Ο κ. Γιάννης Σταθόπουλος, παραγωγός ελιάς Καλαμών και τυποποιητής από την Τριφυλία, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η παραγωγή φέτος είναι μειωμένη. Τα προβλήματα με το δάκο είναι ανάλογα την περιοχή που είναι ο ελαιώνας, στις παραθαλάσσιες περιοχές τα προβλήματα είναι πιο έντονα στις υπόλοιπες όχι και τόσο έντονα. Η συγκομιδή έχει ξεκινήσει στην περιοχή αλλά πολλοί παραγωγοί προτιμούν να πάνε τις ελιές στο ελαιοτριβείο λόγω καλών τιμών που έχει το ελαιόλαδο. Μετά την συγκομιδή θα δούμε τις τιμές που θα δοθούν για τις ελιές που θα πάνε στους κάδους».  

Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή Καλαμών και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας. Αυτή την περίοδο η τιμή για τις περσινές ελιές κυμαίνεται γύρω στο 1,90 ευρώ το 200άρι. Όπως εκτιμούν έμποροι οι τιμές για τις ελιές φετινής εσοδείας αναμένεται να φτάσουν στα 1,80 με 1,90 ευρώ το 200άρι, κάτι που θα φέρει μια άνοδο τιμών και για τις περσινές ελιές. Ενδιαφέρον πάντως υπάρχει και για τις τιμές που θα έχουν φέτος τα μεγάλα μεγέθη.

Όπως αναφέρει η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) την 24η Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των μελών της για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2023/2024 και συγκεκριμένα για την εσοδεία των πράσινων ελιών των ποικιλιών «Χαλκιδική» και «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά» που οδηγήθηκαν στην επιτραπέζια χρήση, καθώς και των μαύρων ελιών των ποικιλιών «Καλαμάτα» και «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά».

Με την λήξη της συλλογής, η παραγωγή της πράσινης ελιάς της ποικιλίας «Χαλκιδική» που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση είναι  μειωμένη κατά 80% μιας κανονικής παραγωγής και αντίστοιχα για την πράσινη ελιά ποικιλίας «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά» κατά 90%.

Επίκειται η εκκίνηση της συλλογής μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας «Καλαμών»/«Καλαμάτα», η ηρτημένη παραγωγή της οποίας εκτιμάται σε 50.000 έως 60.000 τόνους, μειωμένη κατά 50% μιας κανονικής παραγωγής. 

Εκτιμάται ότι η ηρτημένη παραγωγή μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας «Αμφίσσης»/«Κονσερβολιά» είναι μηδαμινή και θεωρείται ασύμφορη η ενδεχόμενη συλλογή για επιτραπέζια χρήση.

Συζητήθηκε η άμεση ανάγκη διερεύνησης ενός αντιπροσωπευτικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα με την πλήρη ανάλυση και κωδικοποίηση του κόστους και των τριών συντελεστών παραγωγής (έδαφος, εργασία, κεφάλαιο), η γνώση του οποίου θεωρείται απαραίτητη για τον σχεδιασμό ενεργειών και μείωσης του κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα για την βιωσιμότητα του κλάδου. 

Tα μέλη της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ χαιρέτισαν την σύσταση της Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων/Ομάδων Παραγωγών Επιτραπέζιων Ποικιλιών Ελιάς, που ανακοινώθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023. 

Στην Οργάνωση αυτή ιδρυτικά μέλη είναι η πλειοψηφία των μελών του πρωτογενούς τομέα της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ και όχι μόνο.

Οι παραγωγοί ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι ζητούν να εφαρμοστεί και στην χώρα μας η ισπανική νομοθεσία που απαγορεύει τις τιμές παραγωγού κάτω του κόστους.

Στο μεταξύ συνεχίζεται η συγκομιδή ελιάς Καλαμών με τους εμπόρους να φαίνονται διστακτικοί να ανακοινώσουν επίσημα τιμές παραγωγού για τις επιτραπέζιες ελιές Καλαμών εσοδείας 2023/2024. Βέβαια οι τιμές θα εξαρτηθούν και από την ποιότητα και το μέγεθος.

Για το κόστος καλλιέργειας ο κ. Γιάννης Ξαγοράκης, παραγωγός και αυτός ελιάς Καλαμών από το Μεσολόγγι, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος καλλιέργειας είναι τουλάχιστον 1 ευρώ. Φέτος που έχουμε μειωμένη παραγωγή είναι ακόμη πιο αυξημένο. Μόνο για την συγκομιδή και διαλογή του καρπού το κόστος είναι στα 30 λεπτά το κιλό». 

Σε δηλώσεις που έκαναν στον ΑγροΤύπο οι παραγωγοί ζήτησαν να γίνει νόμος και στην χώρα μας ότι έκανε, από το 2020, η Ισπανία.

Με την ισπανική νομοθεσία εισάγεται το κόστος παραγωγής στην τιµή ως «ελάχιστο στοιχείο» (ρήτρα) στις συµβάσεις αγρότη και µεταποιητή.

Για να εξασφαλιστεί η «αντικειµενικότητα» του µέτρου, το πρότυπο σύµβασης περιλαµβάνει έναν «ενδεικτικό κατάλογο στοιχείων» που πρέπει να λαµβάνονται υπόψη όπως λιπάσµατα, φυτοπροστατευτικά, ενέργεια και µηχανήµατα.

Απαιτείται από κάθε επιχειρηµατία που εµπλέκεται στην αλυσίδα γεωργικών προϊόντων διατροφής να καταβάλλει «τιµή ίση ή µεγαλύτερη από το κόστος παραγωγής» του προηγούµενου κρίκου, ώστε να µην µπορεί να διατεθεί στο εµπόριο το προϊόν σε εξευτελιστικές τιµές

Απαγορεύεται στον τελικό λιανοπωλητή να «µεταβιβάζει σε όποιον από τους προηγούµενους κρίκους τον επιχειρηµατικό κίνδυνο» που απορρέει από την εµπορική τους πολιτική για τις τιµές που προσφέρει στο κοινό.

Περιορίζονται οι προωθητικές δραστηριότητες (συνήθεις σε σούπερ µάρκετ και µεγάλη διανοµή), υποχρεώνοντας τον λιανοπωλητή να προσδιορίζει «σαφώς» την τιµή στις διαφηµιστικές πληροφορίες, στις αφίσες και στις αποδείξεις, ώστε ο καταναλωτής να έχει «ακριβή γνώση του πεδίου διαφηµιστικής εκστρατείας».

Οι λιανοπωλητές και οι χονδρέμποροι που πωλούν γεωργικά προϊόντα σε τιμές κάτω του κόστους θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα ύψους έως 1 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχετικό Βασιλικό Διάταγμα.

Οι καιρικές συνθήκες συνθήκες αυτή την εποχή είναι ευνοϊκές για την Μύγα της Μεσογείου (Ceratitis capitata).

Ο κ. Θωμάς Φάκλαρης, παραγωγός εσπεριδοειδών από την Αργολίδα, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν βοηθούν το έντομο και έχουμε έξαρση πληθυσμών. Θα πρέπει να είναι προσεκτικοί οι παραγωγοί.

Στα πορτοκάλια και τα μανταρίνια την εποχή που αλλάζουν χρωματισμό γίνονται οι προσβολές από την Μύγα της Μεσογείου. Αυτή την εποχή έχουμε θερμοκρασίες κάτω από 33 βαθμούς Κελσίου και μεγάλες εναλλαγές της θερμοκρασίας. Επίσης η μεγάλη υγρασία βοηθά το έντομο.

Είναι ένας ύπουλος εχθρός γιατί μπορεί το φρούτο να πάει στην συσκευασία και μετά να σαπίσει.

Πάντως αυτή την εποχή έχουμε μεγάλη ζήτηση από το εμπόριο για πορτοκάλια και μανταρίνια. Όμως ο καιρός δεν βοηθά στην ωρίμανση των φρούτων και αναγκαστικά περιμένουμε».

Το πρόβλημα επιβεβαιώνει και το Περιφερειακό Κέντρο Ηρακλείου, Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου.  

Όπως αναφέρει «στο δίκτυο φερομονικών παγίδων οι συλλήψεις της Μύγας της Μεσογείου αυξάνονται. Στις πρώιμες περιοχές καλλιέργειας και στις πρώιμες ποικιλίες ομφαλοφόρων πορτοκάλιων και μανταρινιών οι καρποί ωριμάζουν, αλλάζουν χρώμα και γίνονται επιδεκτικοί σε προσβολές.

Στις ποικιλίες που ωριμάζουν αργά, μετά το Νοέμβριο, αποφεύγονται συνήθως σοβαρές προσβολές λόγω μειωμένης δραστηριότητας της μύγας σε χαμηλές θερμοκρασίες. -

Συστήνεται έναρξη καταπολέμησης με εγκεκριμένα σκευάσματα. 

Οι εφαρμογές κοντά στη συγκομιδή έχουν τον κίνδυνο ανεύρεσης υπολειμμάτων των εντομοκτόνων στους καρπούς και γι αυτό πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι δοσολογίες και ο αναγκαίος χρόνος αναμονής έως τη συγκομιδή.

Οι ψεκασμοί κάλυψης πρέπει να περιορίζονται στους απολύτως αναγκαίους λόγω επιβάρυνσης στα ωφέλιμα έντομα και στο περιβάλλον.

Η συλλογή και η απομάκρυνση προσβεβλημένων καρπών πάνω από το δέντρο και από το έδαφος είναι ένα μέτρο περιορισμού των προσβολών».  

O προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, εν όψει της επικείμενης έναρξης συγκομιδής του ελαιόκαρπου στην περιοχή και προκειμένου να διασφαλιστεί η άριστη ποιότητα του ελαιόλαδου, ενημερώνει του ελαιοκαλλιεργητές και τους ελαιοτριβείς για τα παρακάτω:

«Οι ελαιοκαλλιεργητές, καθώς και τα ελαιοτριβεία που έχουν ήδη ή προτίθενται να ενταχθούν στο Σύστημα Ελέγχου και Πιστοποίησης του AGROCERT για την παραγωγή «εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου «ΚΑΛΑΜΑΤΑ» - ΠΟΠ» θα πρέπει να τηρούν με προσοχή τις προϋποθέσεις, σε όλα τα στάδια παραγωγής, ώστε να εξασφαλίζονται οι προδιαγραφές του παραγόμενου προϊόντος.

Για την παραγωγή συμβατικού, εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου θα πρέπει:

Στον Αγρό
1. Εφόσον απαιτηθεί χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, με σκοπό την αποφυγή παρουσίας υπολειμμάτων στο παραγόμενο ελαιόλαδο, οι ελαιοκαλλιεργητές θα πρέπει να χρησιμοποιούν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα κατά τις επεμβάσεις και να τηρούν με ακρίβεια τα οριζόμενα στην ετικέτα ή τη συσκευασία αυτών, όσον αφορά στη δόση, στο χρόνο εφαρμογής, στο χρονικό διάστημα μεταξύ της τελευταίας επέμβασης και της συγκομιδής, κ.α.
2.Η ελαιοσυλλογή θα πρέπει να προγραμματίζεται να γίνεται στο κατάλληλο στάδιο ωριμότητας του καρπού της κάθε ποικιλίας, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι βέλτιστες συνθήκες ποιότητας (οργανοληπτικά και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά) και απόδοσης ελαιολάδου.
3. Να αποφεύγεται κάθε είδους τραυματισμός του καρπού (χτυπήματα, πατήματα) και οι επιμολύνσεις από το έδαφος κατά τη συγκομιδή.
4. Κατά τη συγκομιδή να χρησιμοποιούνται δίχτυα συλλογής, ελαιόπανα και πλαστικά εξαρτήματα των ελαιοραβδιστικών που πληρούν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία όρια για τα υλικά σε επαφή με τρόφιμα, ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους πλαστικοποιητές (φθαλικοί εστέρες).
5. Να δίνεται προσοχή στην απομάκρυνση πλαστικών εξαρτημάτων ή τμημάτων αυτών (π.χ. δακτύλιοι) των ελαιοραβδιστικών, από τον ελαιόκαρπο, ενώ στα ελαιοτριβεία να τοποθετείται κατάλληλη σίτα μετά το πλυντήριο και πριν τον σπαστήρα ώστε αυτά να «παγιδεύονται».
6. ΠΡΟΣΟΧΗ! Τα αλυσοπρίονα και οι ελαιοσυλλεκτικές μηχανές πρέπει να λιπαίνονται με κατάλληλα λιπαντικά φυτικής προέλευσης (food grade). Τα συμβατικά λιπαντικά ορυκτέλαια πετρελαίου είναι πιθανό να επιμολύνουν τον ελαιόκαρπο με υδρογονάνθρακες ορυκτελαίων (MOSH-MOAH) και να καταστήσουν το παραγόμενο ελαιόλαδο ακατάλληλο προς βρώση. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται διαρροή λιπαντικών και πιθανή επαφή τους με τον ελαιόκαρπο, τα δίχτυα ελαιοσυλλογής και τα σακιά.
7. Μετά τη συγκομιδή, ο ελαιόκαρπος πρέπει να τοποθετείται σε καθαρά διάτρητα πλαστικά τελάρα, στα οποία δεν τραυματίζεται, ενώ παράλληλα διευκολύνεται ο αερισμός του και αποφεύγεται η αύξηση της θερμοκρασίας. Εάν χρησιμοποιούνται σακιά, να είναι πλεκτά, αεροπερατά και κατάλληλα για επαφή με τρόφιμα.
Συνιστάται η αποφυγή χρήσης σακιών καθόσον ο ελαιόκαρπος δεν αερίζεται και υφίσταται επιβλαβείς για την ποιότητα του ελαιόλαδου ζυμώσεις με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας του, γεγονός που επιδεινώνεται και με το στοίβαγμα των σακιών αυτών στο χωράφι και κατά τη μεταφορά.
8. Η μεταφορά του ελαιόκαρπου από το χωράφι στο ελαιουργείο πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό, διότι η παραμονή του σε θερμό και υγρό περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα προκαλεί σημαντική υποβάθμιση του ελαιόλαδου. Τα οχήματα μεταφοράς (π.χ. αυτοκίνητα, τρακτέρ) πρέπει να είναι καθαρά και απαλλαγμένα από υπολείμματα λιπασμάτων ή γεωργικών φαρμάκων.
9. Να αποφεύγεται το κάψιμο των ελαιοκλαδεμάτων εντός των ελαιώνων. Στην περίπτωση που δεν μπορεί να αποφευχθεί (καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών ελιάς), να πραγματοποιείται όταν τα δέντρα δεν έχουν καρπό.

Στο Ελαιουργείο
Διαδικασία Εξαγωγής Ελαιολάδου από Ελαιόκαρπο
Οι εγκαταστάσεις και οι πρακτικές που εφαρμόζονται από το προσωπικό στο ελαιουργείο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελαιόλαδου.

Α. Κατά την παραλαβή συνιστάται:
1. Η παραλαβή του ελαιόκαρπου να γίνεται εκτός του χώρου του ελαιουργείου. Τα οχήματα μεταφοράς ελαιόκαρπου να μην προσεγγίζουν το χώρο παραγωγής ελαιολάδου, διότι τα καυσαέριά τους περιέχουν ουσίες που απορροφώνται από το ελαιόλαδο και το επιμολύνουν.
2. Ο χώρος παραμονής του ελαιόκαρπου να είναι καθαρός, ψυχρός, ξηρός και αεριζόμενος. Ο ελαιόκαρπος να μην έρχεται σε επαφή με οξειδωμένα μεταλλικά σκεύη ή τμήματα μηχανημάτων, ούτε με γράσα ή ορυκτέλαια μηχανής, διότι το παραγόμενο ελαιόλαδο επιμολύνεται.
3. Η παρτίδα κάθε παραγωγού θα πρέπει να καταγράφεται στο Ημερολόγιο Παραλαβής Ελαιοκάρπου, να σημαίνεται και να τοποθετείται ξεχωριστά. Τυχόν σακιά να τοποθετούνται πάνω σε ξύλινες παλέτες, όχι περισσότερα από τρία καθ΄ ύψος. Η παραμονή του ελαιόκαρπου μέχρι την έκθλιψη δεν πρέπει να υπερβαίνει τη μία ημέρα.
4. Η τροφοδοσία του ελαιόκαρπου, στη γραμμή παραγωγής, να γίνεται με τη χρήση μεταφορικής ταινίας για την αποφυγή τραυματισμών.
5. Για τον έλεγχο της ποιότητας του ελαιόκαρπου, να γίνεται προσεκτική επιλογή διαδοχής των παρτίδων ελαιόκαρπου προς έκθλιψη, ώστε να διαδέχονται στα ίδια μηχανήματα παρόμοιες ποιότητες.
6. Το πλύσιμο του ελαιόκαρπου να γίνεται με άφθονο, πόσιμο νερό, το οποίο να αλλάζει τακτικά.

Β. Κατά την άλεση του ελαιοκάρπου συνιστάται:
1. Προσθήκη πόσιμου νερού.
2. Καθαρισμός του εξοπλισμού σε περίπτωση που έχει διακοπεί η λειτουργία του για περισσότερο από 4 ώρες και πριν την έναρξη παραγωγής.

Γ. Κατά τη μάλαξη συνιστάται:
1. Χρήση πόσιμου νερού και έλεγχος της θερμοκρασίας στη μάζα η οποία ποτέ δε θα πρέπει να ξεπερνάει τους 35°C.
2. Κατά τη διαδικασία έκθλιψης, θα πρέπει η θερμοκρασία στα επί μέρους στάδια, να διατηρείται στο κατάλληλο επίπεδο. Επισημαίνεται ότι υψηλές θερμοκρασίες υποβαθμίζουν την ποιότητα του ελαιολάδου.
3. Η θερμοκρασία της ελαιοζύμης κατά την μάλαξη να μην ξεπερνά τους 27ο C γιατί καταστρέφονται τα πτητικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου στα οποία οφείλεται το χαρακτηριστικό του άρωμα και αυξάνεται η περιεκτικότητά του σε κηρούς. Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο πλημμελής καθαρισμός του διαχωριστήρα οδηγούν στην υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολάδου.
4. Η θερμοκρασία περιβάλλοντος των χώρων αποθήκευσης ελαιολάδου πάντα εντός ανοξείδωτων περιεκτών, δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 24ο C.
5. Η διάρκεια της μάλαξης να μην ξεπερνά τα 30 λεπτά.
6. Η ταχύτητα περιστροφής των πτερυγίων του μαλακτήρα να είναι μικρότερη από 19 στροφές το λεπτό γιατί στις υψηλές στροφές υποβαθμίζεται η ποιότητα.
7. Να πραγματοποιείται έλεγχος της θερμοκρασίας, τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα και διόρθωση της θερμοκρασίας στην περίπτωση που υπερβαίνει την επιθυμητή τιμή.
8. Στα κλασσικά (πιεστικά) ελαιουργεία η κατανομή της ελαιοζύμης να είναι ομοιόμορφη για ομοιόμορφη εξάντληση της μάζας. Οι ελαιοσπυρίδες ή τα ελαιόπανα να τυχαίνουν ιδιαίτερης φροντίδας και καθαρισμού, διαφορετικά προσδίδονται στο παραγόμενο ελαιόλαδο δυσάρεστοι οργανοληπτικοί χαρακτήρες.

Δ. Στον διαχωριστήρα συνιστάται:
Απομάκρυνση του ελαιοπυρήνα και της πάστας που παραμένουν μετά τη συμπίεση και καθημερινός διεξοδικός καθαρισμός ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζύμωση.
Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο πλημμελής καθαρισμός του διαχωριστήρα οδηγούν στην υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιόλαδου.

Αποθήκευση
1. Να απομακρύνεται η μούργα με μετάγγιση και φιλτράρισμα.
2. Κατά τη μετάγγιση, το ελαιόλαδο να προφυλάσσεται από το φως και τον αέρα και να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση αντλιών που ενσωματώνουν αέρα στη μάζα του ελαιόλαδου και σχηματίζουν γαλακτώματα. Η μούργα να αφαιρείται με μία στρόφιγγα από τον πυθμένα του δοχείου ή της δεξαμενής και η εκροή του ελαιόλαδου να γίνεται από τον πυθμένα της καθαρής δεξαμενής και όχι από πάνω.
3. Ο χώρος αποθήκευσης να έχει θερμοκρασία χαμηλότερη των 20°C, να είναι σκιερός, καθαρός, απαλλαγμένος από οσμές, έντομα και τρωκτικά.
4. Οι δεξαμενές αποθήκευσης πρέπει να είναι ανοξείδωτες και κλειστές. Στον κενό χώρο που δημιουργείται κατά το γέμισμα η άδειασμά τους, πρέπει να διοχετεύεται αδρανές αέριο (άζωτο), ώστε να προστατεύεται το ελαιόλαδο από την οξειδωτική αλλοίωση, που οφείλεται στο οξυγόνο του αέρα.

Γενικές Απαιτήσεις για το Ελαιουργείο
1. Το ελαιόλαδο πολύ εύκολα απορροφά και κατακρατεί δύσοσμες ουσίες που αναδύονται στο χώρο και για το λόγο αυτό πρέπει να διατηρούνται όλοι οι χώροι καθαροί με σχολαστικότητα και αυστηρότητα.
2. Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο χώρο της παραγωγής, παρά μόνο στο προσωπικό της επιχείρησης.
3. Υλικά (π.χ λιπαντικά, πλαστικά) που δε χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία θα πρέπει να απομακρύνονται από τον χώρο της παραγωγής και να τοποθετούνται σε ξεχωριστό χώρο.
4. Να υπάρχει και να τηρείται πρόγραμμα Μυοκτονίας – Εντομοκτονίας.
5. Να υπάρχει και να τηρείται πρόγραμμα Καθαρισμού και Απολύμανσης. Τα σκευάσματα (για καθαρισμό/απολύμανση) που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να είναι σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
6. Το νερό που χρησιμοποιείται στα ελαιουργεία πρέπει να είναι πόσιμο, εκτός των περιπτώσεων που χρησιμοποιείται για άλλους σκοπούς (π.χ. λέβητες). Όταν υπάρχει νερό από ιδιωτική ύδρευση (γεώτρηση, πηγάδι), θα πρέπει να ελέγχεται ως προς την ποιότητα και την υγιεινή του.
7. Οι καυστήρες για την παραγωγή ζεστού νερού να βρίσκονται σε κλειστό και απομακρυσμένο χώρο, μακριά από τον χώρο παραγωγής του ελαιόλαδου και με την καπνοδόχο όσο το δυνατό ψηλότερα και σε τέτοια θέση ώστε η κατεύθυνση των επικρατέστερων τοπικών ανέμων κατά το χειμώνα να οδηγούν τους καπνούς μακριά από το χώρο ελαιοποίησης.
8. Η δεξαμενή συλλογής των απόνερων να διαχωρίζεται από τον χώρο παραγωγής.
9. Τα λιπαντικά του μηχανολογικού εξοπλισμού πρέπει να είναι κατάλληλα για επιχειρήσεις τροφίμων (food grade).
10. Να μην επιτρέπονται κράματα χαλκού σε τμήματα του μηχανολογικού εξοπλισμού, σε διάφορες θέσεις της παραγωγικής διαδικασίας και της διαδικασίας του φιλτραρίσματος του ελαιόλαδου (π.χ. σύνδεσμοι αντλιών, σύνδεσμοι των σωλήνων μεταφοράς ελαιόλαδου).
11. Να μην επιτρέπεται η είσοδος πετρελαιοκίνητων κλάρκ, το κάπνισμα και εστίες καύσης (π.χ. τζάκι) εντός του ελαιουργείου.
12. Να λαμβάνεται μέριμνα για την προστασία του ελαιοπυρήνα από φυσικούς κινδύνους και οποιαδήποτε χημική επιμόλυνση κατά τη συγκέντρωσή του, εφόσον αποτελέσει πρώτη ύλη για την παραγωγή πυρηνέλαιου.
13. Συμμόρφωση με την υφιστάμενη νομοθεσία αναφορικά με τα υλικά και αντικείμενα σε επαφή με τρόφιμα. Αυτό αφορά:
α) Στα πλαστικά, με κυριότερο κίνδυνο τη μετανάστευση των φθαλικών εστέρων στο ελαιόλαδο. Όταν χρησιμοποιούνται εύκαμπτοι σωλήνες μεταφοράς ελαιόλαδου, περιέκτες (βαρέλια, δοχεία) και υλικά συσκευασίας-παρεμβύσματα από πλαστικά, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κατέχουν τις σχετικές δηλώσεις συμμόρφωσης.
β) Στα δοχεία και στις δεξαμενές, οι οποίες κατά προτίμηση θα πρέπει να είναι από ανοξείδωτο χάλυβα για να προφυλάσσεται το ελαιόλαδο από το φως και τον αέρα.
14. Εκπαίδευση προσωπικού: Το προσωπικό, αν και εποχιακό, θα πρέπει να εκπαιδεύεται σε θέματα υγιεινής (κατάλληλος ιματισμός, πλύσιμο χεριών, χειρισμοί που διενεργεί στο χώρο παραγωγής) και ασφάλειας στην εργασία.
15. Η τήρηση αρχείου εισροών- εκροών (ημερομηνία, στοιχεία παραγωγών, ποσότητες εισερχόμενου ελαιόκαρπου και στοιχεία αποδεκτών και ποσοτήτων παραγόμενου ελαιόλαδου) είναι υποχρεωτική και απαραίτητη για τον εντοπισμό μιας παρτίδας που τυχόν προκάλεσε πρόβλημα.