Στις 25/3/2024 η Βουλγαρία πήρε έγκριση από την ΕΕ για αποζημίωση χαμένου εισοδήματος λόγο πολέμου στην Ουκρανία σε αγρότες και κτηνοτρόφους.

Η αίτηση έγινε στην ΕΕ στις 19/2/2024 και αφορά αγελάδες, βουβάλια, πρόβατα, αίγες, δενδρώδεις καλλιέργειες, κηπευτικά, πατάτες, καρότα, καρπούζια, θερμοκήπια κ.α.

Να θυμίσουμε ότι Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε, στις 17/4/2024, στα κράτη μέλη προς διαβούλευση σχέδιο πρότασης για περιορισμένη παράταση του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης, προκειμένου να εξακολουθήσει να στηρίζει τον πρωτογενή γεωργικό τομέα ενόψει των συνεχιζόμενων διαταραχών της αγοράς.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θωμάς Μόσχος, κτηνοτρόφος και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός, κατά τα άλλα η Ελλάδα δεν μπορεί να ενισχύσει τον αγροτικό τομέα γιατί δεν την αφήνει η ΕΕ.

Εν όψη Ευρωεκλογών λοιπόν αναρωτηθείτε τι κάνουν όλοι οι celebrities στην Ευρωβουλή και τι κάνει η δική μας κυβέρνηση για την στήριξη του κλάδου, όταν δεν μπορεί καν να φτάσει την τελευταία χώρα σύμφωνα με την αγοραστική δύναμη της Ευρώπης την Βουλγαρία. Να υπενθυμίσουμε ότι η Ελλάδα είναι η προτελευταία χώρα και μάλλον κάνουμε μεγάλη προσπάθεια να πάμε στην τελευταία θέση.

Η αποζημίωση, που αφορά την χρονιά 2023, έχει ως εξής:
Αγελάδες γαλακτοπαραγωγής σε πρόγραμμα γενετικής βελτίωσης: 115 ευρώ ανά ζώο
Αγελάδες γαλακτοπαραγωγής: 80 ευρώ ανά ζώο
Μοσχάρια κρεατοπαραγωγής στις ορεινές περιοχές: 80 ευρώ ανά ζώο
Αγελάδες Κρεατοπαραγωγής: 75 ευρώ ανά ζώο
Αγελάδες Κρεατοπαραγωγής σε πρόγραμμα γενετικής βελτίωσης: 100 ευρώ ανά ζώο
Σπάνιες φυλές αγελάδων: 100 ευρώ ανά ζώο
Βουβάλια: 115 ευρώ ανά ζώο
Πρόβατα και αίγες σε πρόγραμμα γενετικής βελτίωσης: 17,5 ευρώ ανα ζώο
Πρόβατα και αίγες σε ορεινές περιοχές: 13,5 ευρώ ανα ζώο
Πρόβατα και αίγες: 13,5 ευρώ ανα ζώο
Σπάνιες φυλές αιγοπροβάτων: 13,5 ευρώ ανά ζώο
Δενρώδεις καλλιέργειες: 63 ευρώ ανά στρέμμα
Ντομάτες αγγούρια: 68,5 ευρώ ανά στρέμμα
Πιπεριές: 85 ευρώ ανά στρέμμα
Πατάτες: 66 ευρώ ανά στρέμμα
Καρότα: 60 ευρώ ανά στρέμμα
Κηπευτικά θερμοκηπίου όπως ντομάτες, αγγούρια, φράουλες κτλ: 1.500 ευρώ ανά στρέμμα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στα κράτη μέλη προς διαβούλευση σχέδιο πρότασης για περιορισμένη παράταση του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης, προκειμένου να εξακολουθήσει να στηρίζει τον πρωτογενή γεωργικό τομέα ενόψει των συνεχιζόμενων διαταραχών της αγοράς.

Αυτό σημαίνει ότι οι εθνικές κυβερνήσεις (μεταξύ αυτών και η ελληνική) θα πρέπει να κινηθούν γρήγορα αν θέλουν να καταθέσουν σχετικούς φακέλους στην ΕΕ για ουκρανοενισχύσεις στους αγρότες της χώρας μας.

Όπως τονίζει η Επιτροπή, ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις του έχουν δημιουργήσει σημαντικές οικονομικές αβεβαιότητες. Επίσης, ο πόλεμος αυτός έχει επιφέρει διαταραχές στις εμπορικές ροές και τις αλυσίδες εφοδιασμού και, στα αρχικά του στάδια, προκάλεσε εξαιρετικά μεγάλες και απροσδόκητες αυξήσεις των τιμών, ιδίως στο φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και σε πολλές άλλες εισροές και πρώτες ύλες και πρωτογενή αγαθά.

Κατά την τελευταία σύνοδό του, που πραγματοποιήθηκε στις 21 και 22 Μαρτίου 2024, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογράμμισε τη σημασία ενός ανθεκτικού και βιώσιμου γεωργικού τομέα για την επισιτιστική ασφάλεια και τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ, και κάλεσε την Επιτροπή να προωθήσει τις εργασίες για τη μείωση της οικονομικής πίεσης που υφίστανται οι γεωργοί με τον σχεδιασμό μέσων πρόσθετης στήριξης, όπως με την παράταση του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης.

Σε απάντηση σε έρευνα της Επιτροπής, της 27ης Μαρτίου 2024, σχετικά με τη λήξη τμημάτων του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης, τα κράτη μέλη υπογράμμισαν ότι, ως αποτέλεσμα του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, εξακολουθούν να παρατηρούνται διαταραχές της αγοράς που επηρεάζουν ιδίως τον πρωτογενή γεωργικό τομέα, ο οποίος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις και υφίσταται οικονομική πίεση.

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή πραγματοποιεί διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη σχετικά με περιορισμένη παράταση, για τον πρωτογενή γεωργικό τομέα, του τμήματος του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης, που επί του παρόντος επιτρέπει στα κράτη μέλη έως τις 30 Ιουνίου 2024 να χορηγούν περιορισμένα ποσά ενισχύσεων. Αυτή η περιορισμένη παράταση θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να συνεχίσουν να παρέχουν περιορισμένα ποσά ενισχύσεων στους γεωργούς, όπου χρειάζεται, και να διασφαλίσουν την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων στήριξης έναντι της κρίσης.

Το σχέδιο πρότασης της Επιτροπής που διαβιβάστηκε σήμερα στα κράτη μέλη δεν επηρεάζει τις υπόλοιπες διατάξεις του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης.

Τα κράτη μέλη έχουν τώρα τη δυνατότητα να σχολιάσουν το σχέδιο πρότασης της Επιτροπής. Η Επιτροπή προτίθεται να εγκρίνει τις περιορισμένες τροποποιήσεις του προσωρινού πλαισίου κρίσης και μετάβασης το συντομότερο δυνατόν, λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που θα λάβει από τα κράτη μέλη.

Ιστορικό

Το προσωρινό πλαίσιο κρίσης για τις κρατικές ενισχύσεις, που εγκρίθηκε στις 23 Μαρτίου 2022, έδωσε στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν την ευελιξία που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να στηρίξουν την οικονομία εν μέσω του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Το προσωρινό πλαίσιο κρίσης τροποποιήθηκε στις 20 Ιουλίου 2022 και στις 28 Οκτωβρίου 2022.

Στις 9 Μαρτίου 2023, η Επιτροπή ενέκρινε το τρέχον προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για την προώθηση μέτρων στήριξης σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών, σύμφωνα με το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας.

Επί του παρόντος, το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης, όπως τροποποιήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2023, προβλέπει τα ακόλουθα είδη ενισχύσεων που μπορούν να χορηγούν τα κράτη μέλη:

• Τμήμα 2.1: περιορισμένα ποσά ενίσχυσης, υπό οποιαδήποτε μορφή, που χορηγούνται έως τις 30 Ιουνίου 2024, για επιχειρήσεις που πλήττονται από την τρέχουσα κρίση ή από τις επακόλουθες κυρώσεις και αντίμετρα έως το ποσό των 280.000 ευρώ και των 335.000 ευρώ στον τομέα της γεωργίας και στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας αντίστοιχα, και έως 2,25 εκατομμύρια ευρώ σε όλους τους άλλους τομείς·
• Τμήμα 2.4: ενισχύσεις για την αντιστάθμιση των υψηλών τιμών της ενέργειας. Οι ενισχύσεις, οι οποίες θα μπορούν να χορηγηθούν υπό οποιαδήποτε μορφή κατ' αρχήν έως τον Ιούνιο του 2024, θα αποζημιώνουν εν μέρει τις επιχειρήσεις, ιδίως τις πλέον ενεργοβόρες, για το πρόσθετο κόστος λόγω των έκτακτων αυξήσεων των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας·
• Τμήμα 2.5: μέτρα για την επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίσουν προγράμματα για επενδύσεις σε όλες τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων του ανανεώσιμου υδρογόνου, του βιοαερίου και του βιομεθανίου, της αποθήκευσης και της θερμότητας από ανανεώσιμες πηγές, μεταξύ άλλων μέσω αντλιών θερμότητας, με απλουστευμένες διαδικασίες διαγωνισμών που μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα, ενώ παράλληλα θα περιλαμβάνονται επαρκείς διασφαλίσεις για την προστασία των ισότιμων όρων ανταγωνισμού. Στο πλαίσιο των καθεστώτων αυτών μπορούν να χορηγούνται ενισχύσεις έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025· στη συνέχεια, θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται οι συνήθεις κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, συμπεριλαμβανομένων, συγκεκριμένα, των αντίστοιχων διατάξεων των κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του κλίματος, της ενέργειας και του περιβάλλοντος (CEEAG)·
• Τμήμα 2.6: μέτρα για τη διευκόλυνση της απανθρακοποίησης των βιομηχανικών διεργασιών. Για την περαιτέρω επιτάχυνση της διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού, τα κράτη μέλη μπορούν να στηρίξουν επενδύσεις με σκοπό τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, ιδίως μέσω του εξηλεκτρισμού, της ενεργειακής απόδοσης και της μετάβασης στη χρήση ανανεώσιμου υδρογόνου που βασίζεται στην ηλεκτρική ενέργεια και πληροί ορισμένες προϋποθέσεις, με την επέκταση των δυνατοτήτων στήριξης για την απανθρακοποίηση των βιομηχανικών διαδικασιών κατά τη μετάβαση σε καύσιμα που παράγονται από υδρογόνο. Στο πλαίσιο των καθεστώτων αυτών μπορούν να χορηγούνται ενισχύσεις έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 στη συνέχεια, θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται οι συνήθεις κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, συμπεριλαμβανομένων, συγκεκριμένα, των αντίστοιχων διατάξεων των CEEAG
• Τμήμα 2.8: μέτρα για την περαιτέρω επιτάχυνση των επενδύσεων σε τομείς που είναι καίριας σημασίας για τη μετάβαση προς μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών, με την παροχή της δυνατότητας επενδυτικής στήριξης για την κατασκευή εξοπλισμού στρατηγικής σημασίας, και συγκεκριμένα συσσωρευτών, ηλιακών συλλεκτών, ανεμογεννητριών, αντλιών θερμότητας, ηλεκτρολυτικών κυψελών και εξοπλισμού για τη δέσμευση, χρήση και αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και για την παραγωγή βασικών κατασκευαστικών στοιχείων και για την παραγωγή και ανακύκλωση των σχετικών κρίσιμων πρώτων υλών. Στο πλαίσιο των μέτρων αυτών μπορούν να χορηγούνται ενισχύσεις έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Με τροπολογία, που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, παρατείνεται και για το έτος 2024 η διάταξη για τη διευκόλυνση πρόσβασης σε χρηματοδότηση των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών.

Η διευκόλυνση συνίσταται στην, κατ’ εξαίρεση του άρθρου 27 του ν. 4611/2019, σύναψη και ανανέωση των σχετικών συμβάσεων και εκταμίευση των πιστώσεων, χωρίς την προσκόμιση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας από τον αγρότη.

Το σχετικό άρθρο αναφέρει τα εξής:
Διευκόλυνση πρόσβασης σε χρηματοδότηση των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών
Κατ' εξαίρεση του πρώτου εδαφίου του άρθρου 27 του ν. 4611/2019 (Α' 73), επιτρέπεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024 η σύναψη και ανανέωση συμβάσεων δανείων, πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων από τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα με αντισυμβαλλόμενους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες για ποσό μέχρι είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) ευρώ, καθώς και η εκταμίευση των σχετικών πιστώσεων, χωρίς την προσκόμιση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας από τον χρηματοδοτούμενο».

Διαβάστε την τροπολογία (εδώ)

Αυξημένες σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις είναι οι εξαγωγές σιταριού και καλαμποκιού της Ουκρανίας.

Αυτό σε συνδιασμό με την καλή φετινή ρώσικη παραγωγή (δύο καλλιέργειες) έχει φέρει μεγάλο πλεόνασμα παραγωγής και εξαγωγών σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας τις δύο τελευταίες εμπορικές περιόδους.

Ήδη μεγάλες χώρες παραγωγής σιτηρών - όπως οι ΗΠΑ - αντιμετωπίζουν πρόβλημα στις εξαγωγές τους.

Την Παρασκευή (5/4) το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) ανακοίνωσε ότι οι εξαγωγές της Ουκρανίας στο σιτάρι αυξήθηκαν για πέμπτο συνεχόμενο μήνα και στο καλαμπόκι για δεύτερο συνεχόμενο μήνα.

Οι εκτιμήσεις του USDA αναφέρουν ότι οι ουκρανικές εξαγωγές καλαμποκιού και σιταριού την περίοδο 2023/2024 θα αυξηθούν κατά 35% (10,5 εκατ. τόνους) αν και η ουκρανική παραγωγή πέρσι ήταν αυξημένη κατά 9% (4,4 εκατ. τόνους). Αυτό βασίζεται στην επιστροφή σε κανονικούς ρυθμούς των εξαγωγών (σε προπολεμικά επίπεδα) και στα αυξημένα αποθέματα που υπήρχαν όλο το προηγούμενο διάστημα.

Στα χρόνια πριν τον πόλεμο η Ουκρανία εξήγαγε το 79% της ετήσιας εγχώριας παραγωγής καλαμποκιού και το 67% της παραγωγής σιταριού. Οι εκτιμήσεις του USDA δείχουν ότι την φετινή περίοδο τα ποσοστά των εξαγωγών θα αυξηθούν αντίστοιχα στο 83% (καλαμπόκι) και στο 68% (σιτάρι). Και αυτές οι εξαγωγές στην ΕΕ μετά την έναρξη του πολέμου είναι χωρίς δασμούς.

Από την άλλη το 2023/2024 η Ρωσία θα εξάγει το 56% της παραγωγής σιταριού (μετασοβιετικό ρεκόρ σε σχέση με τον μέσο όρο 5ετίας που ήταν 48%) και οι ΗΠΑ μόλις το 39% (μειωμένο σε σχέση με τον μέσο όρο που είναι 50%).

Τα δύο τελευταία χρόνια οι εξαγωγές σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας αναμένεται να ξεπεράσουν τις αρχικές εκτιμήσεις κατά 53 εκατομμύρια τόνους συνολικά.

Συμφωνία ΕΕ για ουκρανικές εξαγωγές

Οι Mόνιμοι Αντιπρόσωποι των κρατών - μελών της ΕΕ (Coreper) επιβεβαίωσαν την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε τη Δευτέρα (8/4) μεταξύ της προεδρίας του Συμβουλίου και των εκπροσώπων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την ανανέωση της αναστολής των εισαγωγικών δασμών και ποσοστώσεων στις ουκρανικές εξαγωγές στην ΕΕ, έως τις 5 Ιουνίου 2025.

Ο Κανονισμός, που θα ισχύει από 6 Ιουνίου 2024 έως 5 Ιουνίου 2025, αφορά τη συνεχιζόμενη αναστολή όλων των εκκρεμών δασμών και ποσοστώσεων. Περιλαμβάνει επίσης δύο μηχανισμούς διασφάλισης για την προστασία της αγοράς της ΕΕ:

Πρόκειται για μια ενισχυμένη έκδοση του υφιστάμενου μηχανισμού, ο οποίος θα εφαρμόζεται βάσει τακτικής παρακολούθησης, επιτρέποντας στην Επιτροπή να επιβάλει οποιοδήποτε μέτρο υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Προβλέπεται επίσης ένας νέος αυτόματος μηχανισμός διασφάλισης που θα υποχρεώσει την Επιτροπή να επαναφέρει δασμολογικές ποσοστώσεις, εάν οι εισαγωγές πουλερικών, αυγών, ζάχαρης, βρώμης, καλαμποκιού, μελιού αλλά και στο πλιγούρι, υπερβούν τον αριθμητικό μέσο όρο των ποσοτήτων που εισήχθησαν το δεύτερο εξάμηνο του 2021, του 2022 και του 2023.

Βασικά στοιχεία της προσωρινής συμφωνίας

Επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του αυτόματου μηχανισμού διασφάλισης ώστε να συμπεριλάβει τέσσερα επιπλέον προϊόντα (βρώμη, καλαμπόκι, πλιγούρι και μέλι).

Συντομεύεται η χρονική περίοδος για την ενεργοποίηση της αυτόματης διασφάλισης από 21 σε 14 ημέρες.

Παρατείνεται η περίοδος αναφοράς για να καθοριστεί εάν οι εισαγωγές υπερβαίνουν ένα ορισμένο όριο (προσθήκη του δεύτερου εξαμήνου του 2021 στην περίοδο 2022-2023).

Η Επιτροπή δεσμεύεται για ενισχυμένη παρακολούθηση των εισαγωγών σιτηρών, ιδίως σιταριού, και τη χρήση των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της σε περίπτωση διαταραχών της αγοράς, καθώς και δέσμευση να λάβει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της συμφωνίας σύνδεσης με την Ουκρανία, το συντομότερο καθώς εγκρίνονται τα νέα μέτρα για να συνεχιστεί, μέσω διαβουλεύσεων με την Ουκρανία, η διαδικασία αμοιβαίας απελευθέρωσης των δασμών.

Το Συμβούλιο τονίζει ότι η ανανέωση επιβεβαιώνει την ακλόνητη πολιτική και οικονομική υποστήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία, μετά από δύο χρόνια απρόκλητης και αδικαιολόγητης στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας.

Επόμενα βήματα

Η επιτροπή διεθνούς εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλείται να επιβεβαιώσει αύριο το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων.
Στην συνέχεια, η θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση αναμένεται να εγκριθεί στη δεύτερη σύνοδο Ολομέλειας τον Απρίλιο (πριν Ευρωεκλογές).
Ακολούθως, ο Κανονισμός θα εγκριθεί από το Συμβούλιο, θα υπογραφεί από τους εκπροσώπους του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα πριν τεθεί σε ισχύ στις 6 Ιουνίου 2024.

Στην ανάγκη αρωγής του τομέα φρούτων και λαχανικών εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν από την κλιματική αλλαγή αναφέρεται σε άρθρο της στον ΑγροΤύπο η γεωπόνος από την Βέροια κα Λίνα Τουπεκτσή.

Τις τελευταίες δεκαετίες αυξάνεται διεθνώς η ανησυχία για τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής και συζητούνται έντονα τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει να εφαρμοσθούν.

Οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές σε όλη την Ευρώπη. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των κυμάτων καύσωνα σε πολλές περιοχές της ΕΕ, προκαλούν ήδη οικονομικές απώλειες στους αγρότες.

Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες έχουν ήδη σοβαρό αντίκτυπο στον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην Ευρώπη. Ο συνδυασμός του ζεστού και ξηρού καιρού οδήγησε σε πρόωρο γήρανση των καλλιεργειών με αποτέλεσμα τη μη βέλτιστη συσσώρευση βιομάζας. Καλλιέργειες σε περιοχές με βροχοπτώσεις άνω του μέσου όρου, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες, παρουσίασαν αύξηση της ευπάθειας σε παράσιτα και ασθένειες.

Οι Rowlands et al. (2012) προβλέπουν αύξηση στην παγκόσμια θερμοκρασία μεταξύ 1,4 και 3 C έως το 2050. Το πλέον απαισιόδοξο σενάριο αναφέρει ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μπορεί να αυξηθεί έως και 5,8 C έως το 2100 (IPCC, 2007). Αναμένεται ότι η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας θα οδηγήσει σε συχνότερη εμφάνιση ακραίων καιρικών συνθηκών και αλλαγών στα μοτίβα βροχοπτώσεων. Οι Coumou and Rahmstorf (2012) ανέφεραν συσχετίσεις μεταξύ των ήδη παρατηρούμενων αυξημένων θερμοκρασιών και των ακραίων καιρικών φαινομένων που καταγράφηκαν την τελευταία δεκαετία.

Πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) προβλέπει ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να μειώσει την αξία της ευρωπαϊκής γεωργίας κατά 16 % έως το 2050 λόγω της αύξησης της ξηρασίας και των έντονων βροχοπτώσεων. Σύμφωνα με την έκθεση, η παραγωγικότητα των καλλιεργειών στις μεσογειακές χώρες αναμένεται να μειωθεί πάνω από 80% έως το 2100, ενώ οι βόρειες και δυτικές περιοχές ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες περιόδους ανάπτυξης και πιο κατάλληλες συνθήκες για εντατικοποίηση της γεωργίας.

Ειδικότερα, στη Μεσόγειο, η συχνότητα ξηρασίας θα αυξηθεί, ιδιαίτερα κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Οι καλλιέργειες φράουλας και κερασιού στην Ευρώπη σημείωσαν απώλειες ,έως και 40%, ενώ οι όψιμοι παγετοί οδήγησαν σε σοβαρές απώλειες των καλλιεργειών και για τα σμέουρα και τα δαμάσκηνα.

Στην Ελλάδα οι χαλαζοπτώσεις έπληξαν τις καλλιέργειες ροδάκινων και βερίκοκων, με περίπου το 20%, των καλλιεργήσιμων περιοχών να επηρεάζονται.

Τα περιβαλλοντικά συνεπώς ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στο κλίμα, της απώλειας νερού και του ανταγωνισμού για πόρους, απειλούν την παγκόσμια προσφορά φρέσκων φρούτων και λαχανικών. Η πολιτεία σε συνεργασία με τους παραγωγούς θα πρέπει να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν στρατηγικές που θα αντιμετωπίσουν το φαινόμενο.

Το παράδειγμα της ένωσης Γάλλων παραγωγών Blue Whale αποδεικνύει ότι οι ίδιοι οι παραγωγοί μπορούν να αναπτύξουν λύσεις για την καλλιέργεια φρούτων ανθεκτικών στο κλίμα. Οι παραγωγοί διερευνούν βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας φρούτων όπως οπωρώνες με μικρότερη κατανάλωση νερού, βελτίωση της ποιότητας των εδαφών και μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων έως και 50%. Δώδεκα εκατομμύρια ευρώ επενδύονται στο παραπάνω έργο, με συγκεκριμένα αποτελέσματα να αναμένονται το 2028.

Αντίστοιχα στις ΗΠΑ ομάδα με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα και το Ίδρυμα Ερευνών ILSI και βεβαίως με υποστήριξη 3 εκατομμυρίων δολαρίων από το Εθνικό Ινστιτούτο Τροφίμων και Γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, ερευνά την επίλυση αντίστοιχων προβλημάτων.

Στα εργαλεία συμπεριλαμβάνονται η μοντελοποίηση των καλλιεργειών, περιβάλλοντος, οικονομίας και κλίματος για να καταγραφούν οι τρέχουσες αλλά και να προβλεφθούν οι μελλοντικές επιπτώσεις των αποδόσεων. Ταυτόχρονα αναλύουν το δυναμικό παραγωγής επιλεγμένων καλλιεργειών οπωροκηπευτικών σε πολιτείες όπου καλλιεργούνται επί του παρόντος, με στόχο να εντοπίσουν μελλοντικές τοποθεσίες που θα επιτρέψουν ανθεκτικές στρατηγικές για συνεχή παραγωγή.

Οι συζητήσεις για κλιματικά ζητήματα και για την επιτάχυνση της δράσης προς τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, της Σύμβασης Πλαισίου του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, δεν πρέπει να αγνοούν ότι τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν έναν από τους χαμηλότερους περιβαλλοντικούς αντίκτυπους στην παραγωγή από οποιαδήποτε ομάδα τροφίμων.

Ταυτόχρονα, τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν μέρος των συστάσεων κατανάλωσης για μια υγιεινή διατροφή με συνιστώμενη από τον ΠΟΥ ελάχιστη ποσότητα 400 gr την ημέρα.

Ο τομέας των φρούτων και λαχανικών συμβάλλει θετικά στην παγκόσμια στρατηγική αειφορίας και στην επίτευξη των κλιματικών στόχων και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπισθεί και από την Ελλάδα στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για τον πρωτογενή τομέα.

Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να εκδοθεί η Κάρτα του Αγρότη για το 2024, ανακοίνωσε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Διονύσης Σταμενίτης.

Ο υφυπουργός πρόσθεσε ότι η πρώτη προκαταβολή θα αφορά τη βασική ενίσχυση που έχει πληρωθεί μέχρι τέλος Δεκεμβρίου και θα συμπληρωθεί με ένα ακόμα ποσό μετά την πίστωση και πληρωμή των οικολογικών σχημάτων.

Ο κ. Σταμενίτης, πρόσθεσε ότι το ποσό που θα δοθεί στον κάθε αγρότη θα υπολογιστεί βάσει της δήλωσης ΟΣΔΕ και πως θα χρησιμοποιηθεί η δήλωση του 2023 για να πάρει προκαταβολή επί του ποσού που πήρε για την καλλιέργεια.

Βέβαια ο υφυπουργός είπε ότι πέρσι (πρώτη χρονιά εφαρμογής ΚΑΠ) ξεκίνησε από τον Απρίλιο αλλά ξέχασε να αναφέρει πότε την έπαιρναν τα προηγούμενα χρόνια οι αγρότες.

Θυμίζουμε ο ΑγροΤύπος, στις 3 Απριλίου, ανέφερε τα εξής:
«Φτάσαμε αρχές Απριλίου και ακόμη το ΥπΑΑΤ δεν έχει τρέξει την Κάρτα Αγρότη
Μεγάλη έλλειψη ρευστότητας αντιμετωπίζουν αυτή την εποχή οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι.
Από την πλευρά του το ΥπΑΑΤ δεν έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα τη διαδικασία για την υπογραφή σχετικού μνημονίου με τις τράπεζες με στόχο την ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη.
Την περσινή χρονιά, επειδή ήταν το πρώτο έτος εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, το μνημόνιο συνεργασίας των τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη», που αφορούσε τη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027, είχε υπογραφεί στις αρχές Απριλίου.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα τραπεζικά ιδρύματα να αρχίσουν να τρέχουν την κάρτα αγρότη από τις 12 Απριλίου.
Φέτος φτάσαμε 3 Απριλίου και ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η σχετική διαδικασία για να «πέσουν» οι υπογραφές στο ΥπΑΑΤ.
Ο ΑγροΤύπος θυμίζει ότι τα προηγούμενα χρόνια που εφαρμοζόταν το μέτρο την «Κάρτας του Αγρότη» την είχαν στα χέρια τους από τον Φεβρουάριο και έτσι μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδά τους».

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ανακοινώνει ότι είναι ενεργές οι εφαρμογές καταχώρησης ποσοτήτων για τα συνδεδεμένα καθεστώτα άμεσων ενισχύσεων του έτους 2023. Ειδικότερα:

ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΥ
Η εφαρμογή είναι ενεργή για καταχωρήσεις από το απόγευμα της Παρασκευής (05/04/2024) έως και την Κυριακή (14/04/2024).

ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΟΣΠΡΙΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ
Η εφαρμογή είναι ενεργή για καταχωρήσεις από το απόγευμα της Παρασκευής (05/04/2024) έως και την Κυριακή (14/04/2024).

Η είσοδος στην εφαρμογή πραγματοποιείται μέσω του συνδέσμου: (εδώ)

Σημειώνουμε ότι όσοι φορείς ή διαχειριστές φορέων δεν έχουν ολοκληρώσει την εγγραφή τους στο Σύστημα Διαχείρισης Χρηστών (Σ.Δ.Χ) του ΟΠΕΚΕΠΕ θα πρέπει να την ολοκληρώσουν άμεσα.

Η Σαουδική Αραβία αγόρασε 795.000 τόνους σιταριού, σε διεθνή διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα (1/4/2024).

Όπως αναφέρει η Γενική Αρχή Επισιτιστικής Ασφάλειας (GFSA) της χώρας, το σιτάρι ζητήθηκε να έχει πρωτεΐνη 12,5% και η παράδοση των φορτίων θα γίνει στα λιμάνια της χώρας, από τον Ιούνιο έως και τον Ιούλιο του 2024.

Συνολικά 16 διεθνείς εταιρείες που ειδικεύονται στο εμπόριο σιτηρών έδειξαν ενδιαφέρον. Τελικά 7 εταιρείες έδωσαν τις χαμηλότερες προσφορές που ανταποκρίνονταν στις απαιτούμενες προδιαγραφές ποιότητας.

Οι παραβές των φορτίων θα γίνουν στα λιμάνια ως εξής:

Jeddah:
Bunge - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 252,22 ο τόνος (234,06 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Louis Dreyfus - 63.000 τόνους - τιμή C&F $ 254 ο τόνος (235,71 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Viterra - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 253,86 ο τόνος (235,58 ευρώ/τόνος) - παράδοση 1 - 15 Ιουλίου
AST Group - 60,000 τόνους - τιμή C&F $ 245 ο τόνος (227,36 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου

Yanbu:
Viterra - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 251,86 ο τόνος (233,73 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Cargill - 65.000 τόνους - τιμή C&F $ 253,83 ο τόνος (235,55 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Cofco - 65.000 τόνους - τιμή C&F $ 254 ο τόνος (235,71 ευρώ/τόνος) - παράδοση 1 - 15 Ιουλίου
Viterra - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 252,86 ο τόνος (234,65 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου
Louis Dreyfus - 63.000 τόνους - τιμή C&F $ 254 ο τόνος (235,71 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου

Dammam:
Bunge - 60.000 τόνους - τιμή C&F $ 263,12 ο τόνος (244,18 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Holbud - 62.000 τόνους - τιμή C&F $ 271,98 ο τόνος (252,40 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 30 Ιουνίου
Holbud - 62.000 τόνους - τιμή C&F $ 272,90 ο τόνος (253,25 ευρώ/τόνος) - παράδοση 1 - 15 Ιουνίου

Jizan:
Viterra - 55.000 τόνους - τιμή C&F $ 252,86 ο τόνος (234,65 ευρώ/τόνος) - παράδοση 15 - 31 Ιουλίου.

Στο μεταξύ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του σιταριού στο Χρηματιστήριο του Σικάγου υποχώρησαν, σήμερα Τετάρτη (3/4), λόγω των προβλέψεων που έκανε το USDA για υψηλές αποδόσεις λόγω ευνοϊκών καιρικών συνθηκών στην παραγωγή των ΗΠΑ.

Ωστόσο υπάρχει μια ανησυχία αν συνεχιστεί η ξηρασία και δημιουργήσει προβλήματα στις παραγωγές σιτηρών σε ΗΠΑ και Ρωσία (που αναμένει φέτος και αυτή μια υψηλή παραγωγή) ή αν υπάρξει πρόβλημα στις εξαγωγές από την Μαύρη Θάλασσα των ουκρανικών σιτηρών λόγω του πολέμου.

Μεγάλη έλλειψη ρευστότητας αντιμετωπίζουν αυτή την εποχή οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι.

Από την πλευρά του το ΥπΑΑΤ δεν έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα τη διαδικασία για την υπογραφή σχετικού μνημονίου με τις τράπεζες με στόχο την ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη.

Την περσινή χρονιά, επειδή ήταν το πρώτο έτος εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, το μνημόνιο συνεργασίας των τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη», που αφορούσε τη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027, είχε υπογραφεί στις αρχές Απριλίου.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα τραπεζικά ιδρύματα να αρχίσουν να τρέχουν την κάρτα αγρότη από τις 12 Απριλίου.

Φέτος φτάσαμε 3 Απριλίου και ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η σχετική διαδικασία για να «πέσουν» οι υπογραφές στο ΥπΑΑΤ.

Ο ΑγροΤύπος θυμίζει ότι τα προηγούμενα χρόνια που εφαρμοζόταν το μέτρο την «Κάρτας του Αγρότη» την είχαν στα χέρια τους από τον Φεβρουάριο και έτσι μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδά τους.

Η Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (Food and Agriculture Organization of the United Nations - FAO) διοργάνωσε επίσημη τελετή στην Ρώμη, στις 29 Μαρτίου 2024, τιμώντας τη Διεθνή Χρονιά του Κεχριού που ήταν το 2023 «International Year of Millets 2023».

Το κεχρί είναι η γενική ονομασία διαφόρων ειδών ποωδών φυτών της οικογένειας των Αγρωστωδών (Graminae), τα οποία παράγουν μικρά εδώδιμα σπέρματα και χρησιμοποιούνται ως τροφή του ανθρώπου ή ως ζωοτροφή.

Η Μαρία Μπότη, παραγωγός από την περιοχή της Λάρισας, εκπροσώπησε την Ελλάδα ως η μόνη παραγωγός βρώσιμου κεχριού.

Είναι η μοναδική παραγωγός βρώσιμου κεχριού στην χώρα μας, η οποία εδώ και τρία χρόνια κλείνει συμφωνίες με αλευρομηχανίες για το προϊόν της.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν επιστήμονες και συνεργάτες του οργανισμού, ερευνητές, γεωπόνοι, βιομηχανίες, εκδοτικοί οίκοι, σεφ και παραγωγοί από όλο τον κόσμο. Η επιτυχημένη εκδήλωση έδωσε τη δυνατότητα για ανταλλαγή συμβουλών για τη καλλιέργεια τ και συζήτησης των προβλημάτων στις τοπικές και διεθνείς αγορές καθώς και των λύσεων που απαιτούνται για την ενίσχυση τους, από τη παραγωγή μέχρι και τη κατανάλωση.

Παράλληλα, η εκδήλωση λειτούργησε ως η βάση για τη ζύμωση συμπράξεων και συνεργασιών που θα προωθήσουν περαιτέρω το κεχρί στο άμεσο μέλλον μέσω νέων προϊόντων, εμπορικών συμφωνιών και ερευνητικών δραστηριοτήτων.

Η εκδήλωση στέφθηκε με κάθε επισημότητα παρουσία του ειδικού συντονιστή του FAO, Dr. Yurdi Yasmi.

Η κα Μπότη μαζί με μία ομάδα παραγωγών, συμβούλων, και ερευνητών, προσπαθούν με σταθερά και μικρά βήματα να υποστηρίξουν την ιδέα της καλλιέργειας κεχριού στη χώρα μας.

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο, η κ. Μπότη, «την τελευταία δεκαετία μαζί με την οικογένειά μου δραστηριοποιούμε στο τομέα της καλλιέργειας και εμπορίας κεχριού στην Δεσκάτη της Κεντρικής Ελλάδας. Μάλιστα ετοιμάζουμε να επεκτείνουμε την καλλιέργεια με τη δημιουργία Ομάδας Παραγωγών καλλιέργειας κεχριού στην χώρα.

Η σπορά του κεχριού γίνεται τέλος Απριλίου και το αλώνισμα τον Σεπτέμβριο. Είναι μια θερινή καλλιέργεια και αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Οι αποδόσεις είναι αντίστοιχες με το σιτάρι.

Το κεχρί είναι ένα είδος δημητριακού, που ήταν γνωστό στούς αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι το καλλιεργούσαν συστηματικά, κυρίως για την παρασκευή ψωμιού.

Δεν περιέχει γλουτένη, έτσι μπορεί να αντικαταστήσει το σιτάρι στο διαιτολόγιο ατόμων, τα οποία πάσχουν από κοιλιοκάκη η άλλης μορφής αλλεργία στο σιτάρι.

Στην εποχή της κλιματικής αλλαγής, το κεχρί αλλά και άλλες καλλιέργειες μπορούν να προσδώσουν δυναμική και καινοτομία στην ελληνική γεωργία, υποστηρίζοντας τη γεωργία χαμηλών εισροών και τη δημιουργία νέων προϊόντων, τονώνοντας την ανταγωνιστικότητα».

Το πλάνο της ομάδας μας βασίζεται σε τρεις άξονες:

i) ενίσχυση και επέκταση της παραγωγής σε νέες περιοχές μέσω της ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης παραγωγών,

ii) συμφωνίες με ελληνικές βιομηχανίες για τη δημιουργία νέων προϊόντων με βάση ή συστατικό το κεχρί,

iii) έρευνα και διασύνδεση με διεθνείς φορείς και ερευνητικά κέντρα, μέσω του Δρ. Αλέξανδρου Ταταρίδα (ερευνητή στο Πανεπιστήμιο της Coimbra, Πορτογαλία), με στόχο την υιοθέτηση των πρακτικών και αρχών της αγροοικολογίας στη καλλιέργεια του κεχριού στην Ελλάδα, αλλά και συνολικά τον βιώσιμο μετασχηματισμό των αγροδιατροφικών συστημάτων μέσω της αγροοικολογίας.

Απώτερος στόχος της ομάδας είναι η ανάδειξη της σημασίας της καλλιέργειας και την ενσωμάτωσή της στα σχέδια της επερχόμενης Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ)».

Τις επίσημες προβλέψεις ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παραγωγή σιτηρών της περιόδου 2024/2025 στην ΕΕ, τις οποίες σας παρουσιάζει ο ΑγροΤύπος.

Σύμφωνα με αυτές, η φετινή συνολική παραγωγή σιτηρών της ΕΕ θα ανέλθει στους 278,8 εκατομμύρια τόνους. Η ποσότητα αυτή είναι αυξημένη κατά 3,4% σε σχέση με πέρυσι αλλά μειωμένη κατά 3,9% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι η έκταση καλλιέργειας μαλακού σίτου στην ΕΕ φέτος ανέρχεται σε 209,5 εκατομμύρια στρέμματα, από 218 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια μείωση κατά -4,1%. Η μέση απόδοση θα είναι στους 6 τόνους ανά εκτάριο και η παραγωγή μαλακού θα κυμανθεί στους 120,8 εκατ. τόνους, μειωμένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 125,6 εκατ. τόνους (-3,9%)

Στον σκληρό σίτο φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 20 εκατομμύρια στρέμματα, από 21 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια μείωση κατά -8,8%. Η παραγωγή σκληρού θα κυμανθεί στους 6,7 εκατ. τόνους, μειωμένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 7 εκατ. τόνους (-4,8%).

Στο κριθάρι φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 107 εκατομμύρια στρέμματα, από 103 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά +3,5%. Η παραγωγή κριθαριού θα κυμανθεί στους 53,7 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 47,5 εκατ. τόνους (+13%%).

Στον αραβόσιτο φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 92 εκατομμύρια στρέμματα, από 84 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά +9,1%. Η παραγωγή αραβόσιτου θα κυμανθεί στους 69 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 62,3 εκατ. τόνους (+10,8%%).

Στην σίκαλη φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 18 εκατομμύρια στρέμματα, από 19 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια μείωση κατά -1,8%. Η παραγωγή σίκαλης θα κυμανθεί στους 7,6 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 7,4 εκατ. τόνους (+2,3%%).

Στην βρώμη φέτος η έκταση καλλιέργειας στην ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 24 εκατομμύρια στρέμματα, από 23 εκατομμύρια στρέμματα που ήταν πέρυσι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά +6,3%. Η παραγωγή βρώμης θα κυμανθεί στους 7 εκατ. τόνους, αυξημένη σε σχέση με πέρσι που κυμάνθηκε στους 6 εκατ. τόνους (+19,6%).

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης δέχθηκε στο γραφείο του, παρουσία του ΓΓ Υποδομών και Ενωσιακών Πόρων, Δημήτρη Παπαγιαννίδη, τον Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας, Φάνη Σπανό, με τον οποίο συζήτησαν το ζήτημα της ενίσχυσης της Περιφέρειας, μέσω των προγραμμάτων που είναι σε εξέλιξη και με την ένταξη επιλαχόντων σε αυτά.

Ο κ. Φάνης Σπανός ζήτησε την ένταξη επιλαχόντων στα Σχέδια Βελτίωσης και από περιοχές της Φθιώτιδας και της Βόρειας Εύβοιας, καθώς και την ενίσχυση των αλιέων της περιοχής, κατά τα πρότυπα ενίσχυσης των αλιέων της Θεσσαλίας, ενώ ζήτησε και τη χρηματοδότηση των ΤΟΕΒ του Δομοκού για αποκατάσταση των ζημιών από τις θεομηνίες Daniel και Elias.

Μετά τη συνεργασία που είχαν ο υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης, ανακοίνωσε την τροποποίηση του προϋπολογισμού της Πρόσκλησης της δράσης 4.1.5 (Σχέδια Βελτίωσης).

Συγκεκριμένα, λαμβάνοντας υπόψη τα καταστροφικά γεγονότα κατά τη διάρκεια των θεομηνιών, με την τροποποίηση της πρόσκλησης αυξάνεται ο προϋπολογισμός της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας ως εξής:

• Κατά 3.250.000 ευρώ με σκοπό την κάλυψη του συνόλου των επιλέξιμων αιτήσεων που έχουν υποβληθεί από τους υποψηφίους που έχουν ως μόνιμη κατοικία τους Δήμους Ιστιαίας – Αιδηψού και Μαντουδίου- Λίμνης- Αγ. Άννας. Η επί πλέον χρηματοδότηση αφορά 78 επιλαχόντες.

• Κατά 410.000 ευρώ με σκοπό την κάλυψη του συνόλου των επιλέξιμων αιτήσεων που έχουν υποβληθεί από τους υποψηφίους που έχουν ως μόνιμη κατοικία τους τις Δημοτικές Κοινότητες, Αγίου Κωνσταντίνου, Αγνάντης, Μενδενίτσας, Αγίου Χαραλάμπους και Ανάβρας του Δήμου Καμένων Βούρλων της Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας.

• Κατά 2.085.000 ευρώ με σκοπό την κάλυψη του συνόλου των επιλέξιμων αιτήσεων που έχουν υποβληθεί από τους υποψηφίους που έχουν ως μόνιμη κατοικία τους το Δήμο Δομοκού. Η επί πλέον χρηματοδότηση αφορά 38 επιλαχόντες.

Επίσης εξασφαλίσθηκε η χρηματοδότηση των αλιέων των Δήμων Στυλίδας, Ιστιαίας – Αιδηψού και Μαντουδίου- Λίμνης- Αγ. Άννας, με σκοπό να καλύψουν την απώλεια εισοδήματος κατά την περίοδο των θεομηνιών. Οι αλιείς των τριών Δήμων θα λάβουν μέσω de minimis 1.159.600 ευρώ από το σύνολο της δεύτερης ΚΥΑ που αφορά τη στήριξη αλιέων σε πληγείσες περιοχές η οποία είναι ύψους 1.662.000 ευρώ. Συνολικά για τη στήριξη των αλιέων που επλήγησαν από τον Daniel σε Θεσσαλία και Βόρειο Ευβοϊκό, έχουν δοθεί 3.151.000 ευρώ.

Τέλος, εξασφαλίσθηκαν χρηματοδοτήσεις για τους δύο ΤΟΕΒ της περιοχής του Δομοκού, προκειμένου να αποκατασταθούν ζημιές που προκλήθηκαν από τις θεομηνίες και να γίνει και πάλι λειτουργικό το αρδευτικό δίκτυο. Συγκεκριμένα ο ΤΟΕΒ 5ης Ζώνης Θεσσαλιώτιδας αναμένεται να χρηματοδοτηθεί, κατ’ αρχήν, με 500.000 ευρώ και ο ΤΟΕΒ 6ης Ζώνης Θεσσαλιώτιδος αναμένεται να χρηματοδοτηθεί με 200.000 ευρώ.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, διαβεβαίωσε τον Περιφερειάρχη Φάνη Σπανό ότι: «η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ θα είναι πάντοτε παρόντες και θα στηρίζουν τους παραγωγούς που υπέστησαν ζημιές. Το πράξαμε με την ένταξη των κτηνοτρόφων του Δομοκού στο μέτρο 5.2 και την ένταξη των Δήμων που επλήγησαν στα Σχέδια Βελτίωσης. Εξαντλούμε κάθε δυνατότητα και αξιοποιώντας κάθε εθνικό ή ενωσιακό πόρο για να στηρίξουμε τους γεωργούς, κτηνοτρόφους, αλιείς και μελισσοκόμους που επλήγησαν. Η κυβέρνηση είναι παρούσα. Κανένας παραγωγός, κανένας πολίτης δεν είναι μόνος στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του βίου του και ανασύστασης των αγροτικών του εκμεταλλεύσεων».

Ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός τόνισε: «Μία προς μία, ικανοποιούνται σταδιακά και αποτελεσματικά όλες οι κρίσιμες ανάγκες και τα σχετικά αιτήματα για την πλήρη ανάταξη περιοχών της Στερεάς Ελλάδας, που επλήγησαν από τα τελευταία πλημμυρικά φαινόμενα. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της αγαστής συνεργασίας μας με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη και με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες. Τους ευχαριστούμε για τη θετική ανταπόκριση σε όσα ζητήσαμε μαζί με τους Βουλευτές και τους Δημάρχους μας, προκειμένου να στηρίξουμε τους πληγέντες από την Θεσσαλιώτιδα του Δήμου Δομοκού, όπως και από την βόρεια Εύβοια».

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας τον Μάρτιο ανήλθαν συνολικά σε 4,5 εκατ. τόνους, ελαφρώς μειωμένες σε σχέση με τους 4,6 εκατ. τόνους που έγιναν την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.

Αυτό αναφέρουν τα στοιχεία, που ανακοίνωσε την Τετάρτη (27/3), το υπουργείο Γεωργίας της χώρας.

Σύμφωνα με την Κρατική Τελωνειακή Υπηρεσία από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου η Ουκρανία έχει εξάγει:

• σιτάρι 13,5 εκατ. τόνοι (έναντι 12,6 εκατ. τόνοι την αντίστοιχη περσινή περίοδο)
• κριθάρι 1,9 εκατ. τόνοι (έναντι 2,3 εκατ. τόνοι).
• σίκαλη 10.000 τόνοι (έναντι 16.900 τόνοι).
• καλαμπόκι 18,4 εκατομμύρια τόνοι (έναντι 21,7 εκατομμύρια τόνοι).

Στο μεταξύ, την Τετάρτη, κατέληξαν τα μέλη της Επιτροπής Μόνιμων Αντιπροσώπων στην ΕΕ σε μια νέα κατ΄αρχήν συμφωνία για την επέκταση των εισαγωγών τροφίμων από την Ουκρανία χωρίς δασμούς αλλά με κάποιους περιορισμούς.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου με τη νέα συμφωνία θα υπάρξουν κάποιοι δασμοί όταν οι εισαγωγές από την Ουκρανία ξεπεράσουν κάποια επίπεδα (πλαφόν).

Η συμφωνία πηγαίνει τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου θα ανακοινωθούν οι περιορισμοί που θα υπάρξουν.

Αντιδράσεις

Πάντως εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων και της βιομηχανίας τροφίμων εκφράζουν τις διαφωνίες τους για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των ουκρανικών εισαγωγών στην ΕΕ.

Όπως αναφέρουν η νέα συμφωνία αφήνει εκτός της αυτόματης ενεργοποίησης των μέτρων διασφάλισης το μαλακό σιτάρι και το κριθάρι. Επίσης η περίοδος αναφοράς για επιβολή πλαφόν που είναι το έτος 2021 είναι μη βιώσιμη για τους αγρότες και την βιομηχανία της Ευρώπης.

Τις αντιδράσεις τους εκφράζουν με κοινή ανακοίνωσή τους οι εξής οργανώσεις:
Copa και Cogeca - αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις
AVEC - Ένωση Μεταποιητών Πουλερικών και Εμπορίου Πουλερικών στην ΕΕ
CEFS - Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανών Ζάχαρης
CEPM - Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Παραγωγής Αραβοσίτου
CIBE - Διεθνής Συνομοσπονδία Ευρωπαίων Τευτλοπαραγωγών
EUWEP - Ευρωπαϊκή Ένωση Χονδρεμπόρων Αυγών, Προϊόντα Αυγών και Πουλερικών

Οι τιμές εξαγωγής του ρωσικού σιταριού αυξήθηκαν για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα, ενισχυμένες από τις παγκόσμιες αγορές και ενδέχεται να σημειώσουν νέο ρεκόρ κατά το κλείσιμο του Μαρτίου.

Την Παρασκευή (22/3) η τιμή FOB του ρωσικού σιταριού (12,5% πρωτεΐνης) για συμβόλαια του Απριλίου ήταν στα 204,5 δολάρια ο τόνος (188,67 ευρώ ο τόνος), αυξημένη, κατά 3,5 δολάρια, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα.

Η Ρωσία έκανε εξαγωγές 1,14 εκατομμύρια τόνους σιταριού την περασμένη εβδομάδα, από 0,93 εκατομμύρια τόνους που έκανε μια εβδομάδα νωρίτερα.

Το Υπουργείο Γεωργίας της χώρας ανέφερε ότι ο ρυθμός της εαρινής σποράς ήταν διπλάσιος σε σχέση με πέρυσι και ότι η έκταση των εαρινών καλλιεργειών ανήλθε σε 1 εκατομμύριο εκτάρια (10 εκατομύρια στρέμματα).

Παρά τα προβλήματα από την έλλειψη βροχοπτώσεων στην Ρωσία, οι προοπτικές της καλλιέργειας σιταριού εξακολουθούν να είναι καλές. Η εκτίμηση της νέας καλλιέργειας προβλέπεται από το ρωσικό υπουργείο να ανέλθει σε 94 εκατομμύρια τόνους.

Σύμφωνα με τη Ρωσική Ένωση Σιτηρών, η Ρωσία εξήγαγε 1,27 εκατομμύρια τόνους σιτηρών το πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου και 2,88 εκατομμύρια τόνους το δεύτερο, από αυτή την πσοότητα τα 1,07 εκατομμυρία και 2,39 εκατομμυρίων τόνων αφορούν εξαγωγές μαλακού σιταριού, αντίστοιχα.

Συνολικά, τον μήνα Μάρτιο, η Ρωσία εξήγαγε 4.143 εκατ. τόνους βασικών σιτηρών (ίδιες ποσότητες με πέρυσι), συμπεριλαμβανομένων 3.454 εκατ. τόνων μαλακού σίτου.

Στο μεταξύ η τιμή του ευρωπαϊκού σιταριού, στο χρηματιστήριο του Παρισιού, κατά την περασμένη εβδομάδα αυξήθηκε, κατά 6,3%, λόγω των προβλέψεων για μείωση της παραγωγής στην ΕΕ το 2024 και στο πλαίσιο της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιβολή δασμού 95 ευρώ/τόνος στις εισαγωγές σιτηρών από την Ρωσία.

Συγκεκριμένα την Παρασκευή (22/3), τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σιταριού παράδοσης Μαΐου αυξήθηκαν, κατά 3,8%, στα 207,25 €/τόνο ή 224 $/τόνο (+6,3% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα) και τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Σεπτεμβρίου για το σιτάρι νέας εσοδείας, κατά 3,3%, στα 218,28 €/τόνο ή 236 $/τόνο (+6,3% σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα).

Πάντως, σύμφωνα με τις προβλέψεις της FranceAgriMer (γαλλικός κυβερνητικός οργανισμός για αγροτικά προϊόντα), μόλις το 66% των καλλιεργειών μαλακού σίτου στην Γαλλία είναι σε καλή ή άριστη κατάσταση (94% ήταν πέρυσι), που για την συγκεκριμένη περίοδο είναι ο χειρότερος δείκτης από το 2020.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα την αύξηση των δασμών στις εισαγωγές στην ΕΕ δημητριακών και ελαιούχων σπόρων (κυρίως σιταριού, του καλαμποκιού και του ηλιέλαιου) από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.

Ουσιαστικά μετά τις αντιδράσεις των αγροτών από την ανατολική Ευρώπη για τις πτώσεις τιμών, αφήνει τις ελεύθερες εισαγωγές στην ΕΕ για τα ουκρανικά προϊόντα και μπλοκάρει τις εισαγωγές από Ρωσία και Λευκορωσία.

Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η επιβολή δασμού 95 ευρώ ανά τόνο δημητριακών, καθώς επίσης δασμοί 50% σε ελαιούχους σπόρους και προϊόντα που παράγονται με την επεξεργασία τους.

Η Επιτροπή έχει σχεδιάσει τα συγκεκριμένα μέτρα με στόχο:

• να αποτρέψει την αποσταθεροποίηση της αγοράς της ΕΕ μέσω οποιασδήποτε μελλοντικής σημαντικής ανακατεύθυνσης των ρωσικών προϊόντων σιτηρών στην αγορά της ΕΕ.
• την αντιμετώπιση των ρωσικών εξαγωγών παράνομα οικειοποιημένων σιτηρών που παράγονται στα εδάφη της Ουκρανίας, ορισμένα από τα οποία έχουν εξαχθεί παράνομα στην αγορά της ΕΕ εσκεμμένα εσφαλμένα χαρακτηρισμένα ως «ρωσικά». Οι δασμοί που προτείνονται σήμερα θα διασφαλίσουν ότι αυτή η παράνομη μέθοδος εξαγωγής δεν είναι πλέον επικερδής.
• να αποτρέψει τη Ρωσία από το να χρησιμοποιεί τα έσοδα από τις εξαγωγές στην ΕΕ - τόσο των ρωσικών όσο και των παράνομα οικειοποιημένων ουκρανικών προϊόντων σιτηρών - για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε: «Προτείνουμε την επιβολή δασμών σε αυτές τις ρωσικές εισαγωγές για να μετριαστεί ο αυξανόμενος κίνδυνος για τις αγορές μας και τους αγρότες μας. Θα μειώσουν την ικανότητα της Ρωσίας να εκμεταλλευτεί την ΕΕ προς όφελος της πολεμικής της μηχανής Και διατηρούμε τη δέσμευσή μας για τη διατήρηση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, ειδικά για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Επιτυγχάνουμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ της στήριξης της οικονομίας μας και των αγροτικών κοινοτήτων. Ταυτόχρονα, διατηρούμε την αδιάκοπη υποστήριξή μας προς την Ουκρανία».

Οι αυξημένοι δασμοί θα ισχύουν επίσης για τη Λευκορωσία, υπό το φως των στενών πολιτικών και οικονομικών δεσμών της χώρας με τη Ρωσία.

Επιπλέον, με τη συμπερίληψη της Λευκορωσίας στο νέο μέτρο, η ΕΕ θα εμποδίσει τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τη Λευκορωσία για να παρακάμψει τους νέους δασμούς και να διοχετεύσει τα προϊόντα της στην αγορά της ΕΕ.

Η διαμετακόμιση δημητριακών, ελαιούχων σπόρων και παράγωγων αυτών από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία σε τρίτες χώρες δεν επηρεάζεται από τη σημερινή πρόταση, υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτό που δεν ανακοίνωσε η Επιτροπή είναι αν τα μέτρα που προτείνει θα επηρεάσουν τις τιμές των συγκεκριμένων προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά.

Με επιστολή, που απέστειλε στις 19/3/2024, η Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, προς τους διαχειριστές πιστώσεων υπενθυμίζει, με βάση την σχετική νομοθεσία, την υποχρέωσή τους να θέσουν σε λειτουργία ειδική ψηφιακή πλατφόρμα ενημέρωσης των δανειοληπτών για την παροχή προσωποποιημένης πληροφόρησης έως την 31η Μαρτίου 2024.

Με σκοπό τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών, που προκύπτουν από τη συγκεκριμένη υποχρέωση, η Γενική Γραμματέας ζήτησε την αποστολή ενημέρωσης για την πρόοδο των εργασιών από το σύνολο των εταιρειών αυτών για τη λειτουργία της ψηφιακής πλατφόρμας στην καθορισμένη καταληκτική ημερομηνία.

Στη επιστολή υπογραμμίζονται τα σημαντικότερα - κατ’ ελάχιστον - στοιχεία που έχουν θεσπιστεί στο νέο πλαίσιο και πρέπει να περιλαμβάνονται στο ηλεκτρονικό σύστημα:

α) πληροφορίες σχετικά με τα ποσά που οφείλει ο δανειολήπτης, με αναλυτική καταγραφή των ποσών που οφείλονται ως κεφάλαιο, τόκοι, προμήθειες, τυχόν άλλες χρεώσεις, καθώς και το ισχύον επιτόκιο,

β) την περιοδικότητα των δόσεων, το ύψος τους, την ημερομηνία πληρωμής κάθε δόσης, το τρέχον υπόλοιπο, καθώς και τον λογαριασμό εξυπηρέτησης της οφειλής.

Διαβάστε την σχετική επιστολή (εδώ)

Μάχη δόθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την «αυτόματη ρήτρας διασφάλισης» και την προστασία της παραγωγής ρυζιού στην ΕΕ.

Τελικά κατάφεραν να αποτρέψουν την προσπάθεια της βελγικής προεδρίας να καταργήσει τον μηχανισμό προστασίας των εθνικών παραγωγών, με την βοήθεια του νέου κανονισμού για το Σύστημα Γενικευμένων Προτιμήσεων (SPG), ο οποίος περιλαμβάνει μέτρα που στοχεύουν στην ενθάρρυνση της οικονομικής ανάπτυξης των τρίτων χωρών με την βοήθεια των εισαγωγών με μηδενικούς δασμούς στην ευρωπαϊκή αγορά.

Η διατήρηση της αυτόματης ρήτρας διασφάλισης είναι σημαντική για την προστασία της ιταλικής παραγωγής ρυζιού, αναφέρουν οι οργανώσεις Coldiretti και Filiera Italia, μετά την περσινή «εισβολή» ασιατικών ρυζιών μηδενικού δασμού, με τις εισαγωγές από την Καμπότζη να διπλασιάζονται φτάνοντας σε ποσοστό +104%.

«Σήμερα πάνω από το 60% του ρυζιού που εισάγεται στην Ιταλία είναι με μειωμένο δασμό», προσθέτουν οι οργανώσεις.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε ήδη συμπεριλάβει στην έκθεσή του την πρόβλεψη της ρήτρας διασφάλισης για το ρύζι και ανέβαλε τις συζητήσεις στον τριμερή διάλογο για μετά τις Ευρωεκλογές.

Οι Coldiretti και Filiera Italia έχουν επίσης θέσει την ανάγκη η ρήτρα διασφάλισης να συνοδεύεται από την πρόβλεψη της αρχής της αμοιβαιότητας, με στόχο την προστασία όχι μόνο της αλυσίδας εφοδιασμού αλλά και των καταναλωτών, από προϊόντα με περιβαλλοντικά και ποιοτικά πρότυπα πολύ χαμηλότερα από τις ευρωπαϊκές και ιταλικές παραγωγές.

Η μεγαλύτερη τιμή που προσφέρθηκε στο διαγωνισμό της Δευτέρας (11/3), που έκανε το κρατικό συμβούλιο σιτηρών της Τουρκίας (ΤΜΟ), για πώληση προς εξαγωγή 150.000 τόνων σκληρού σίτου, ήταν στα 315 δολάρια/τόνος (289,37 ευρώ/τόνος) τιμή FOB.

Η προσφορά υποβλήθηκε από τον εμπορικό οίκο Casillo και οι φορτώσεις θα γίνουν, από 29 Μαρτίου και 26 Απριλίου, στα τουρκικά λιμάνια Mersin‎‎, Tasucu και İskenderun. Στο κάθε λιμάνι θα φορτωθούν δύο αποστολές των 25.000 τόνων.

Την μεγαλύτερη τιμή είχε το φορτίο που θα φύγει από το İskenderun. Η τιμή από το λιμάνι της Mersin ήταν στα‎‎ 270 δολάρια/τόνος (248,04 ευρώ/τόνος) και από το Tasucu στα 264 δολάρια/τόνος (242,52 ευρώ/τόνος).

Στο μεταξύ τo ΤΜΟ δίνει μέση τιμή αγοράς για σκληρό, στις 13/3/2024, στα 318 δολάρια/τόνος (292,13 ευρώ/τόνος).

Η Τουρκία πραγματοποιεί συνεχώς μεγάλες πωλήσεις σκληρού τους τελευταίους μήνες, ειδικά σε χώρες της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, αφού η χώρα κατάφερε να συγκεντρώσει πέρυσι μεγάλη παραγωγή.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, καλά εξελίσσεται μέχρι στιγμής η καλλιέργεια σκληρού σιταριού στην Τουρκία.

Η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από την 4η εβδομάδα του Μαΐου, στις πρώιμες περιοχές Kızıltepe/Mardin και Sanlıurfa.

Στο μεταξύ οι προβλέψεις της στατιστικής υπηρεσίας του Καναδά αναφέρουν ότι σε εθνικό επίπεδο θα υπάρξει μια μικρή αύξηση των εκτάσεων καλλιέργειας σιτηρών (μαλακού και σκληρού). Συγκεκριμένα προβλέπεται φύτευση 27 εκατομμυρίων στρεμμάτων το 2024, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 0,1% σε σχέση με το 2023.

Όσον αφορά όμως την έκταση του σκληρού σιταριού, αναμένεται να αυξηθεί, κατά 5,1%, φτάνοντας στα 6,3 εκατομμύρια στρέμματα.

Οι εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας κατά τον Μάρτιο του 2024 ανήλθαν συνολικά σε 1,54 εκατομμύρια τόνους, έναντι 1,93 εκατομμυρίων τόνων που είχαν εξαχθεί την περίοδο 1 - 13 Μαρτίου του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας της χώρας.

Αντίθετα τον Φεβρουάριο η Ουκρανία εξήγαγε 5,8 εκατομμύρια τόνους σιτηρών, 11,5% περισσότερο από ό,τι πριν από ένα χρόνο. Το υπουργείο δεν έδωσε καμία εξήγηση για αυτή την αύξηση.

Οι συνολικές εξαγωγές δημητριακών, από αρχή της περιόδου μέχρι τον Μάρτιο, ανέρχονταν σε 12,5 εκατομμύρια τόνους σιταριού, 16,7 εκατομμύρια τόνους καλαμποκιού και 1,76 εκατομμύρια τόνους κριθαριού.

Η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά ότι το 2023 είχε μια παραγωγή της τάξης των 81,3 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών και ελαιούχων σπόρων, με τα αποθέματα να κυμαίνονται σε περίπου 50 εκατομμύρια τόνους την περίοδο 2023/2024 λόγω των προβλημάτων στις εξαγωγές.

Ο υπουργός Αγροτικής Πολιτικής και Τροφίμων της Ουκρανίας, Mykola Solskyi, υποστηρίζει ότι παρά το μειωμένο κόστος παραγωγής και την βελτίωση των logistics, η καλλιέργεια σιτηρών το 2023 παρέμεινε γενικά ασύμφορη.

Αν και τα επίπεδα κερδοφορίας στα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους βελτιώθηκαν το 2023, σε σύγκριση με το 2022, οι χαμηλές διεθνείς τιμές εμπόδισαν την αύξηση του εισοδήματος.

Τα λιπάσματα κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο του κόστους καλλιέργειας σιτηρών και το 2023 έφτασαν σε ποσοστό 28%. Αν και υπήρξε μείωση τιμών τα ποσοστά εφαρμογής λιπασμάτων από τους αγρότες μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά -49%.

Μείωση των τιμών παρατηρήθηκε και στα άλλα εφόδια, όπως στους σπόρους (-13% ανά εκτάριο), φυτοπροστατευτικά προϊόντα (-22% ανά εκτάριο σιτηρών και -16% ανά εκτάριο ελαιούχων καλλιεργειών), καύσιμα και λιπαντικά (-31% ανά εκτάριο). Επιπλέον, οι εκμεταλλεύσεις μείωσαν το κόστος στην παραγωγή σιτηρών χάρη στην χρήση σπόρων αυτοπαραγωγής.

Τον Ιανουάριο του 2024, για πρώτη φορά τα δύο τελευταία χρόνια, οι εξαγωγές σιτηρών από το λιμάνι της Οδησσού ξεπέρασαν το ρουμανικό λιμάνι της Κωνστάντζας και το πολωνικό λιμάνι του Γκντανσκ.

Για το 2024 η ουκρανική κυβέρνηση εκτιμά ότι το επίπεδο κερδοφορίας αναμένεται να αυξηθεί για όλους τους τύπους σιτηρών και ελαιούχων καλλιεργειών, υπό την προϋπόθεση ότι η κατάσταση με τις εξαγωγές δεν θα αλλάξει στα δυτικά σύνορα της χώρας.

Πάντως ο κ. Mykola Solskyi παραδέχεται ότι φέτος θα αυξηθεί το κόστος του ρεύματος και θα υπάρξει μια μικρή αύξηση του ενοικίου γης - κατά περίπου 5% - στα 125 USD/εκτάριο, λόγω του ανοίγματος της αγοράς γης για νομικά πρόσωπα.

Οι τράπεζες είναι σε αναμονή.

Το ΥπΑΑΤ δεν έχει προχωρήσει μέχρι σήμερα τη διαδικασία για την υπογραφή σχετικού μνημονίου με τις τράπεζες με στόχο την ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη.

Θυμίζουμε το πέρυσι, στις αρχές Απριλίου, είχε υπογραφεί το μνημόνιο συνεργασίας των τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη», που αφορούσε τη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027.

Ωστόσο οι αλλαγές στις ενισχύσεις λόγω της νέας ΚΑΠ, είχαν σαν αποτέλεσμα οι αγρότες που την ενεργοποίησαν να είχαν όριο πίστωσης, για το 2023, την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν τα προηγούµενα έτη.

Οι τράπεζες είχαν αφήσει εκτός κάρτας το ποσό του «πρασινίσματος». Το ίδιο αναμένεται να γίνει και φέτος αφού δεν έχουν τρέξει για το 2023 τα Οικολογικά Προγράμματα.

Βέβαια φέτος έχουμε και την μείωση της βασικής ενίσχυσης, που κάνει πιο περίπλοκο το θέμα με το ύψος της ενίσχυσης που θα δικαιούται ο κάθε αγρότης.

Το σίγουρο είναι ότι λόγω των πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ τα ποσά φέτος θα είναι μειωμένα σε σχέση με το παρελθόν.

Εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός στα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας και αυτό φάνηκε στην πρόσφατη αγορά που πραγματοποίησε η Αίγυπτος μέσω διεθνή διαγωνισμού.

Συγκεκριμένα, στις 5 Μαρτίου 2024, ο κρατικός οργανισμός σιτηρών της Αλγερίας OAIC ανακοίνωσε ότι προχώρησε στην αγορά 870.000 έως 900.000 τόνων σιτηρών.

Περίπου δέκα εμπορικοί οίκοι έδειξαν ενδιαφέρον για πώληση κάτι που δείχνει την μεγάλη αύξηση αποθεμάτων.

Τα σιτηρά αγοράστηκαν μεταξύ 227,75 $/τόνο (208,43 ευρώ/τόνο) και 228 $/τόνο (208,65 ευρώ/τόνο) σε τιμές c&f.

Τα σιτηρά θα παραδοθούν στις 1-15 Ιουνίου και στις 16-30 Ιουνίου.

Η Αλγερία αποτελεί βασικό αγοραστή μαλακού σιταριού από την Γαλλία, όμως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο εμπορικό ενδιαφέρον και απο Ρωσία.

H τιμή αυτή είναι χαμηλότερη από τον προηγούμενο διαγωνισμό, που έγινε στις 17 Ιανουαρίου, στον οποίο η Αλγερία αγόρασε περίπου 900.000 τόνους σε τιμή c&f περίπου 265,50 $/τόνο (242,97 ευρώ/τόνο).

Πάντως η μείωση των διεθνών τιμών είχε σαν αποτέλεσμα η Κίνα το τελευταίο διάστημα να προχωρά σε ακύρωση εμπορικών συμφωνιών αγοράς μαλακού σιταριού από τις ΗΠΑ.

Το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), σε ενημέρωση που έκανε, τη Δευτέρα (11 Μαρτίου 2024), ανακοίνωσε την ακύρωση της αγοράς 264.000 τόνων αμερικανικού μαλακού χειμερινού σίτου από την Κίνα.

Είναι η τρίτη συνεχόμενη αναφορά, ανεβάζοντας το σύνολο των ακύρωσης στους 504.000 τόνους αμερικάνικου σιταριού, που είναι η μεγαλύτερη ποσότητα από το 1999.

Προτάσεις Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) για τη βελτίωση του βαθμού αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές παραγόμενες στην Ε.Ε.

Όπως επισημαίνει ο ΣΕΚ, η ανάπτυξη της προβατοτροφίας αλλά και γενικότερα της ελληνικής κτηνοτροφίας, θα πρέπει να βασιστεί στη διασύνδεση της εγχώριας ζωικής και φυτικής παραγωγής με στόχο την παραγωγή επαρκών ελληνικών ζωοτροφών.

Το ζητούμενο είναι να αξιοποιηθούν εναλλακτικές καλλιέργειες και σιτηρέσια που θα αποτελέσουν την βάση για την απεμπλοκή της εγχώριας κτηνοτροφίας από την σχεδόν αποκλειστική εισαγωγή σόγιας και γενικά από τις εισαγόμενες ζωοτροφές

Στο πλαίσιο αυτό, τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι και η χώρα μας, όπως όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, εστιάζει στην αναζήτηση εναλλακτικών καλλιεργειών της σόγιας και ως εκ τούτου παρατηρείται αύξηση της παραγωγής σπερμάτων από εγχώρια κτηνοτροφικά ψυχανθή, όπως είναι τα σπέρματα του κουκιού, του ρεβιθιού, του μπιζελιού, του λούπινου, του λαθουριού, του βίκου και της ρόβης.

Οι εδαφοκλιματικές συνθήκες στην χώρα μας είναι κατάλληλες και ευνοούν την καλλιέργειά τους.

Έτσι, τα κτηνοτροφικά ψυχανθή παρουσιάζουν μια μικρή αύξηση, η οποία όμως, επί του παρόντος, δεν είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας κτηνοτροφίας.

Μία από τις εναλλακτικές λύσεις παραγωγής πρωτεϊνούχων ζωοτροφών που έχουν μελετηθεί και αποδειχθεί επωφελείς για τον παραγωγό, αλλά και για το περιβάλλον υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, είναι η καλλιέργεια της μη γενετικά τροποποιημένης σόγιας και άλλων κτηνοτροφικών ψυχανθών, για χρησιμοποίηση στη διατροφή των προβάτων.

Όσον αφορά την καλλιέργεια μη γενετικά τροποποιημένης σόγιας, η στρεμματική απόδοση σε καρπό στην Ελλάδα ανέρχεται στα 450 κιλά και ως επίσπορη καλλιέργεια δίνει περίπου 300 κιλά/στρέμμα, εξασφαλίζοντας ικανοποιητικό συμπληρωματικό εισόδημα στον παραγωγό (εισόδημα περίπου 120 €/στρέμμα, με έξοδα 98 €/στρέμμα).

Σε αρδευόμενες εκτάσεις με εφαρμογή των συνιστομένων καλλιεργητικών φροντίδων η στρεμματική απόδοση της μη γενετικά τροποποιημένης σόγιας έχει ξεπεράσει τα 650 κιλά.

Η Κεντρική και η Ανατολική Μακεδονία αποτελούν τις περιοχές όπου κυρίως καλλιεργείται μη γενετικά τροποποιημένη σόγια, μέσω συμβολαιακής γεωργίας. Καθώς το 99% της παραγωγής χρησιμοποιείται για την παραγωγή βιοντίζελ, το υποπροϊόν εξάγεται στην Ολλανδία και κατεργάζεται για να γίνει ζωοτροφή.

Παράλληλα και άλλες καλλιέργειες κτηνοτροφικών ψυχανθών εφαρμόζονται ως εναλλακτικές πρωτεϊνούχες ζωοτροφές στην Ελλάδα, όπως το μαύρο κουκί, το λευκό λούπινο, το ρεβίθι και το μπιζέλι, που συγκαλλιεργούνται με άλλα χειμερινά σιτηρά, όπως βρώμη, σιτάρι και κριθάρι.

Αυτά τα κτηνοτροφικά φυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για αμειψισπορά στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ.

Ιδιαίτερα το λούπινο, μπορεί να αντικαταστήσει τη σόγια στα σιτηρέσια των προβάτων χωρίς καμία μείωση της ποσότητας και της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων.

Επιπλέον, η συγκαλλιέργεια ψυχανθών (πχ. βίκος) και σιτηρών (πχ. κριθάρι, βρώμη) για ενσίρωση ή σανό επιτρέπει τη μείωση της χρήσης σογιαλεύρου στο ολικό σιτηρέσιο των προβάτων.

Είναι λοιπόν αναγκαία η χάραξη μιας στρατηγικής, η οποία θα πριμοδοτήσει και θα βοηθήσει περαιτέρω στην επέκταση της καλλιέργειας των εγχώριων κτηνοτροφικών ψυχανθών. Αυτά με τη σειρά τους θα μπορέσουν σε μεγάλο βαθμό να μειώσουν τη χρήση της εισαγόμενης σόγιας.

Τα εγχώρια κτηνοτροφικά ψυχανθή, κυρίως το κουκί, το κτηνοτροφικό ρεβίθι, το κτηνοτροφικό μπιζέλι, το λαθούρι, καθώς και οι νέες ποικιλίες λούπινου (γλυκόσπερμες), θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη χώρα μας αν όχι στην αυτάρκεια, τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό να καλύψουν τις ανάγκες της κτηνοτροφίας στην Ελλάδα.

Με τις παραπάνω εναλλακτικές λύσεις παραγωγής ζωοτροφών χαμηλού, σχετικά κόστους, σε συνδυασμό με την εφαρμογή διατροφής ακριβείας (στοχευμένη διατροφή με το κατάλληλο και ισόρροπο σιτηρέσιο που καλύπτει επαρκώς και με ακρίβεια τις εκάστοτε ανάγκες των ζώων), οι κτηνοτροφικές μας εκμεταλλεύσεις μπορούν να είναι οικονομικά βιώσιμες, με βελτιωμένη αποτελεσματικότητα διατροφής, άριστη υγεία και αναπαραγωγική λειτουργία του ζωικού τους κεφαλαίου, ελάχιστες απώλειες από λόγους υγείας, ικανοποιητικές συνθήκες ευζωϊας (welfare) και μειωμένη περιβαλλοντική επιβάρυνση για συμβολή στο μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.

Το παραγωγικό σύστημα της Ελληνικής προβατοτροφίας έχει γαλακτοπαραγωγική κατεύθυνση με το αρνί γάλακτος να παραμένει το κύριο προϊόν της κατεύθυνσης του κρέατος. Οι εξελίξεις όμως που λαμβάνουν χώρα σταδιακά τις τελευταίες δεκαετίες σε ότι αφορά τις διατροφικές συνήθειες και την αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών έχουν οδηγήσει το πρόβειο κρέας στην χαμηλότερη ετήσια κατά κεφαλή κατανάλωση (7,5 χγρ.) σε σχέση με τα κρέατα των λοιπών παραγωγικών ζώων, που παραμένει όμως μακράν η υψηλότερη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των λοιπών χωρών της Ευρώπης.

Η αύξηση όμως της μετακίνησης πληθυσμών για τουριστικούς λόγους δημιουργεί στην Ελλάδα μια μεγάλη αγορά πρόβειου κρέατος η οποία καλύπτεται κυρίως με εισαγωγές.

Συνεπώς η αύξηση της κερδοφορίας και η ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας των προβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων θα πρέπει να περιλαμβάνει την μερική αναπροσαρμογή του παραγωγικού συστήματος προς την κατεύθυνση της αύξησης της παραγωγικής πρόβειου κρέατος από βαρύτερα αρνιά. Αυτό θα γίνει δυνατόν να πραγματοποιηθεί με την επιμήκυνση της αναπαραγωγικής περιόδου με την συστηματική εφαρμογή του κατάλληλου σχήματος αναπαραγωγικής διαχείρισης και την εισαγωγή της συστηματικής πάχυνσης αμνών σε εξειδικευμένες εκμεταλλεύσεις.

Τα ανωτέρω για να επιτευχθούν απαιτείται να χρησιμοποιηθούν οι προτεινόμενες εναλλακτικές ζωοτροφές με τον καταρτισμό ισορροπημένων διατροφικών προγραμμάτων που θα είναι προσαρμοσμένα στο σύστημα εκτροφής, την παραγωγική κατεύθυνση και την παραγωγικότητα των ζώων.

Σε ότι αφορά στην παραγωγικότητα των ζώων επιβάλλεται ο επανασχεδιασμός (εξέταση πυραμιδικών σχημάτων, χρήση γονιδιακής τεχνολογίας) των υφιστάμενων προγραμμάτων γενετικής βελτίωσης με την εισαγωγή επιλεκτικών στόχων προσαρμοσμένων στο εκάστοτε σύστημα εκτροφής και η στοχευμένη τακτοποίηση του μεγάλου παραγωγικού πληθυσμού που έχει προκύψει από τις ανεξέλεγκτες διασταυρώσεις, παράλληλα με την βελτίωση των εγχώριων φυλών.

Εφαρμόζοντας τα ανωτέρω στη διατροφή των προβάτων θα είναι δυνατόν να επιτύχουμε οικονομικά βιώσιμες εκμεταλλεύσεις με την αξιοποίηση αγρών κατά τη χειμερινή περίοδο και την παραγωγή ελληνικών ζωοτροφών πλούσιων σε πρωτεΐνες, με στόχο τη μείωση του κόστους παραγωγής γάλακτος και την αύξηση της παραγωγής κρέατος.

Προτάσεις - κίνητρα για τη βελτίωση του βαθμού αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές

Αύξηση του ποσού στήριξης μέσω της ΚΑΠ. Το ποσοστό 2% του εθνικού κονδυλίου μέσω των συνδεδεμένων παρεμβάσεων πιστεύουμε ότι δεν επαρκεί για τη χάραξη μιας αποτελεσματικής στρατηγικής από την Ε.Ε. με στόχο την αύξηση του ποσοστού αυτάρκειας σε πρωτεϊνούχες ζωοτροφές.

Η αύξηση των εκτάσεων με πρωτεϊνούχα φυτά πρέπει να αποτελεί επιλογή, τόσο για περιβαλλοντικούς, όσο και για οικονομικούς λόγους.

Παράλληλα λόγω της κλιματικής κρίσης οι αποδόσεις μειώνονται και η ουσιαστική οικονομική στήριξη του τομέα αποτελεί απαραίτητη συνιστώσα. Προτείνεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας ειδικής ενίσχυσης για την καλλιέργεια πρωτεϊνούχων ζωοτροφών, με αυξημένο κονδύλι, όπως στο βαμβάκι.

Αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων ιδιαίτερα των πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών, που το έλλειμα είναι μεγαλύτερο. Η αυξανόμενη ζήτηση για μη γενετικά τροποποιημένες ζωοτροφές παρέχει ευκαιρίες στους καλλιεργητές σόγιας της ΕΕ, όπως και στη χώρα μας, καθώς η διαθεσιμότητα εκτός ΕΕ είναι περιορισμένη, λαμβάνοντας υπόψη και τους καταναλωτές που εμφανίζονται όλο και πιο συνειδητοποιημένοι, όσον αφορά τον τρόπο παραγωγής των προϊόντων και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Στήριξη δημιουργίας Ομάδων Παραγωγών για καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών και σανοδοτικών ψυχανθών που θα βελτιώσει ταυτόχρονα ζητήματα που σχετίζονται με το μικρό και πολυτεμαχισμένο κλήρο, το υψηλό κόστος παραγωγής, την πρόσβαση στην αγορά, τη μείωση της παραγωγής λόγω της κλιματικής κρίσης κτλ).

Σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή και διάχυση των αποτελεσμάτων της. Παράλληλα θα πρέπει να δρομολογηθούν δράσεις, εκπαίδευσης και τεχνικής υποστήριξης των παραγωγών για τις συνιστώμενες καλλιεργητικές φροντίδες κ.α.