Έρχονται αυξήσεις στο νερό άρδευσης, αφού είναι η εύκολη λύση σε μια χώρα που δεν έχει καμιά μακροχρόνια στρατηγική ύδατος.

Ενώ σε άλλες χώρες εδώ και χρόνια έχουν δημιουργήσει φράγματα και έχουν κάνει επενδύσεις με στόχο την την αφαλάτωση νερού με χαμηλό ενεργειακό κόστος αλλά ακόμη και την ανακύκλωση του νερού για άρδευση καλλιεργειών, στην Ελλάδα είναι πιο εύκολο κάθε φορά που έχουμε πρόβλημα λειψυδρίας να αυξάνουμε τις τιμές του νερού.

Την Τετάρτη, 11 Σεπτεμβρίου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, σε ειδική συνέντευξη τύπου, ανακοίνωσε τα μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας.

Μεταξύ των μέτρων ανέφερε την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για την κοστολόγηση - τιμολόγηση υπηρεσιών ύδατος.

Η εν λόγω Κοινή Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει σαφείς και διαφανείς κανόνες, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60 που απαιτεί πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, θα προβλέπει πως τα τιμολόγια καθορίζονται από τον πάροχο και ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ και δεν μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.

Στο πλαίσιο της Απόφασης παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα καθορισμού διαφορετικών τιμών ανά περιοχή, η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης, με υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού.

Θα υπάρχει μέριμνα για: ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες, όπως είναι οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες, για υποχρέωση καταμέτρησης της κατανάλωσης 3 φορές ετησίως κ.ά.

Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.

Εισαγωγικά στοιχεία

Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.

Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον

Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

1. Συνεχής Παρακολούθηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.

2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία

Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.

3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση

Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.

4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.

5. Εξοικονόμηση Πόρων

Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.

6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων

Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.

7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα

Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.

8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.

9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα

Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.

10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας

Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer

Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).

Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ

Η λειψυδρία έχει φέρει σε απελπιστική κατάσταση πολλές περιοχές της χώρας και το κόστος των γεωτρήσεων που κατεβαίνουν όλο και βαθύτερα καθιστούν επιτακτική τη λήψη μέτρων.

Oι παραγωγοί προειδοποιούν πως αν συνεχιστεί η κατάσταση ως έχει, αναμένεται σταδιακά να γίνουν είδος πολυτελείας ή και να εκλείψουν είδη όπως τα σταφύλια, οι ελιές, τα εσπεριδοειδή και τα κηπευτικά.

H αγροτική παραγωγή είναι ένας κλάδος που απαιτεί σημαντικό όγκο νερού προκειμένου να προχωρήσει στην παραγωγή των προϊόντων του.

Στην ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στην Θεσσαλία. Αρκεί όμως μόνο η ορθολογική χρήση; Το μόνο σίγουρο είναι ότι το νερό δεν το έχουμε όποτε το θέλουμε καθότι πέφτει σε μεγάλη ένταση και ποσότητες χωρίς να μπορούμε να το μαζέψουμε και χάνεται είτε στη θάλασσα συμπαρασύροντας γόνιμο έδαφος και θρεπτικά στοιχεία για την γεωργία μας, ή στο υπέδαφος.

Η χώρα έχει ανάγκη από ένα εθνικό σχέδιο συγκομιδής νερού για άρδευση. Μπορεί να αραίωσαν οι βροχές αλλά το νερό που είναι να πέσει θα πρέπει και να μαζευτεί.

Αναγκαία η ανάληψη πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Την βούλησή τους να επενδύσουν περισσότερο σε καινοτόμες πρακτικές για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, διατύπωσαν τα κράτη μέλη της ΕΕ που ανήκουν στην ομάδα της EUMED9 και εκπροσωπούν τις χώρες της Μεσογείου, κατά τηn συνεδρίασή τους, στις 3 Σεπτεμβρίου 2024, στη Λάρνακα της Κύπρου, που πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Επιτρόπου Γεωργίας και Αλιείας, Γιάνους Βόιτσεσχόφσκι.

Στην κοινή τους δήλωση οι εκπρόσωποι των χωρών μελών της EUMED9 δεσμεύονται στην υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων και πρακτικών για τη διασφάλιση υδατικών αποθεμάτων, όπως η αφαλάτωση, η επαναχρησιμοποίηση του νερού λυμάτων για άρδευση στην αγροτική παραγωγή, η ανακύκλωση στη χρήση υδάτινων πόρων στη γεωργία.
Στη συνεδρίαση της Ομάδας των χωρών των EUMED9, με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, τη χώρα μας εκπροσώπησε ο Γ. Γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων, Κώστας Μπαγινέτας, ο οποίος μετέφερε μήνυμα του κ. Τσιάρα για την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσον αφορά την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.

Συγκεκριμένα οι εννέα εκπρόσωποι των χωρών μελών της ΕΕ από την Μεσόγειο (Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Κροατία, Ελλάδα και Κύπρο), δεσμεύθηκαν:

1. Να εφαρμόσουν ήπιες και βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης του νερού στη γεωργία και να υιοθετήσουμε προηγμένες τεχνικές άρδευσης και γεωργικές πρακτικές και τεχνολογίες εξοικονόμησης νερού, συμπεριλαμβανομένων των ανθεκτικών στην ξηρασία καλλιεργειών και ποικιλιών.

2. Να ενισχύσουν την συνεργασία μεταξύ των χωρών MED 9, την ανταλλαγή πληροφοριών, τη συμμετοχή σε κοινά ερευνητικά προγράμματα, την ανταλλαγή εμπειριών σχετικά με τις καλύτερες δυνατές πρακτικές διαχείρισης και τις καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις για να μετριαστούν οι συνέπειες της ξηρασίας.

3. Να ενισχύσουν τις εταιρικές σχέσεις με τις μεσογειακές χώρες στο Νότο της ΕΕ, των οποίων ο γεωργικός τομέας αντιμετωπίζει επίσης ξηρασία και λειψυδρία.

4. Να υποστηρίξουν την καινοτομία και την ψηφιοποίηση στην παραγωγή γεωργικών προϊόντων διατροφής, με στόχο την προώθηση της αποτελεσματικής χρήσης του νερού ως εργαλείου για την προσαρμογή της γεωργίας μας στην κλιματική αλλαγή.

5. Να ενισχύσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και να προωθήσουν την καλλιέργεια κουλτούρας εξοικονόμησης νερού στους αγρότες μας.

Οι εκπρόσωποι, κράτη μέλη της ΕΕ, της Ομάδας EUMED9, καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει με γρήγορα βήματα στην υλοποίηση μιας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Ανθεκτικότητας για το Νερό. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, όπως η μακροπρόθεσμη μη διαθεσιμότητα υδάτινων πόρων και οι μελλοντικές κλιματικές προβλέψεις, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα ολόκληρης της αγροδιατροφικής αλυσίδας, την ασφάλεια του εφοδιασμού των τροφίμων, του εισοδήματος των αγροτών και των προσδοκιών των καταναλωτών.

Σε αυτή τη λογική οι ομάδα των EUMED9 καλούν την ΕΕ:

• Σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διασφάλιση συνέργειας και συνοχής σε όλες τις νομοθετικές διαδικασίες, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα νερού και να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία, διασφαλίζοντας την απαραίτητη αποθήκευση νερού, δεδομένης της κρίσιμης σημασίας του νερού για τον πρωτογενή τομέα.
• Σε ευελιξία και απλούστευση στο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΚΓΠ για μέτρα διαχείρισης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας χρηματοδότησης παρεμβάσεων σε επενδύσεις άρδευσης και παροχής εργαλείων προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων της λειψυδρίας και της ξηρασίας, συμπεριλαμβανομένων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ).
• Στην προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας στην ΕΕ για τη συμβολή στη βιώσιμη διαχείριση του νερού, την προώθηση της χρήσης των διαθέσιμων τεχνολογιών και των καινοτόμων τεχνικών αναπαραγωγής φυτών για την απόκτηση φυτικών ποικιλιών καλύτερα προσαρμοσμένων στη λειψυδρία.

Κλείνοντας την διακήρυξή τους, οι εκπρόσωποι της ομάδας των EUMED9 τονίζουν ότι υποστηρίζουν την ανάπτυξη μιας συνολικής προσέγγισης, σύμφωνα με την ατζέντα που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 27 Ιουνίου 2024, πάντα με στόχο τη διασφάλιση ενός μέλλοντος ανθεκτικού στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, το οποίο θα μπορεί να διασφαλίζει την ευημερία των αγροτών.

Μνημόνιο συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Μάλτας

Στο περιθώριο της συνεδρίασης EUROMED9 οι εκπρόσωποι της Ελλάδας - Μάλτας και Κύπρου υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την ενίσχυση της σχέσης των τριών χωρών στον αγροτικό τομέα.

Στο μνημόνιο προβλέπεται η διοργάνωση τακτικών διαβουλεύσεων για θέματα που αφορούν στην προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της αγροτικής παραγωγής.

Οι διαβουλεύσεις περιλαμβάνουν όλους τους τομείς της αγροτικής πολιτικής συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, των επιστημονικών εξελίξεων, της οικονομικής συνεργασίας και άλλων θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος.

Στο μνημόνιο επίσης προβλέπεται η συγκρότηση ομάδων εργασίας που θα εμβαθύνουν σε συγκεκριμένους τομείς της παραγωγής όπως η ανάπτυξη ικανοτήτων μέσω ανταλλαγών εμπειρογνωμόνων, πρακτικής άσκησης, επισκέψεων μελέτης κ.λπ., με επίκεντρο:
Ποιότητα εδάφους.
Δέσμευση άνθρακα.
Εκπομπές οξειδίων.
Υποστήριξη Νέων Αγροτών.
Ενδυνάμωση των Γυναικών στη Γεωργία.
Προόδους στην καλή διαβίωση των ζώων στα αγροκτήματα.
Διαχείριση Υδάτων.
Εναλλακτικές και Βιώσιμες Μέθοδοι Γεωργίας (π.χ. υδροπονία).
Διευκόλυνση της πρόσβασης στην επίσημη εκπαίδευση ή/και κατάρτιση.
Παροχή συμβουλών για νομοθετικές αναθεωρήσεις και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.
Προώθηση της συνεργασίας σε έργα που βοηθούν τους μικρούς αγρότες στην προστιθέμενη αξία, ιδίως στην εμπορία και στη μεταποίηση.
Δημιουργία ή ενίσχυση πληροφοριακών συστημάτων για τη γεωργία.
Διευκόλυνση ανταλλαγών επισκέψεων για αγρότες.

Όπως τονίζει η ΠΟΓΕΔΥ, παρακολουθούμε άναυδοι, πολιτικούς να πετάνε το μπαλάκι των ευθυνών ο ένας στον άλλον, τις συναρμόδιες Υπηρεσίες να ψάχνονται και τους πολίτες να αναρωτιόνται στο τι έφταιξε.

Το φαινόμενο της μαζικής θανής τεράστιου αριθμού ψαριών στην Κάρλα έχει εξήγηση.

Οι πρόσφατα πλημμυρισμένες παραλίμνιες περιοχές της Κάρλας, ως αποτέλεσμα των περυσινών πλημμυρών (Ντάνιελ), αποτέλεσαν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ιδιαίτερα πετυχημένη απ’ ότι φαίνεται αναπαραγωγή των ψαριών που διαβιούσαν στη λίμνη Κάρλα και κυρίως των ειδών με κοινή ονομασία πεταλούδα Carassius gibelio και του γριβαδιού Cyprinus carpio που αναπαράγονται σε ρηχά παρόχθια νερά. Πρόκειται για πολύ ανθεκτικά ψάρια του γλυκού νερού, ιδιαίτερα το πρώτο είδος, με μεγάλες αντοχές τόσο σε ψηλές θερμοκρασίες, όσο και σε χαμηλή περιεκτικότητα οξυγόνου.

Με την έναρξη της απομάκρυνσης των νερών των παραλίμνιων περιοχών από την Κάρλα και άρα με τη μείωση του υδάτινου όγκου της, επόμενο ήταν να αυξηθεί πολύ η ιχθυοφόρτιση της περιοχής (κιλά ψαριών / υδάτινο όγκο) και επομένως να δημιουργηθεί έλλειψη σε οξυγόνο (ακόμη και για τα ανθεκτικότερα ψάρια), σε μια ήδη επιβαρυμένη περίοδο (τέλος καλοκαιριού), μετά από παρατεταμένα πολύ υψηλές θερμοκρασίες και ανομβρία.

Το φαινόμενο έγινε εντονότερο εξαιτίας του γεγονότος ότι αυτές οι εκτάσεις φιλοξενούσαν πριν πλημμυρίσουν εντατικές αγροτικές καλλιέργειες, που σημαίνει αυξημένο οργανικό φορτίο από τα υπολείμματα των καλλιεργειών, αλλά και αυξημένα υπολείμματα από λιπάσματα (αμμωνία, νιτρικά, φωσφορικά) κλπ. Ως αποτέλεσμα παρατηρούμε εξαντλημένα, ημιθανή ή νεκρά ψάρια να αφήνονται στην ορμή του νερού και να παρασύρονται στον Παγασητικό.

Το συγκεκριμένο φαινόμενο της μαζικής θανής ψαριών στην Κάρλα πιθανότατα να μην μπορούσε να αποφευχθεί, αλλά θα μπορούσε να έχει πολύ μικρότερη έκταση και καλύτερη διαχείριση. Ποιος όμως είναι υπεύθυνος και γιατί; Ο ΟΦΥΠΕΚΑ; Η Περιφέρεια; Ο φορέας διαχείρισης υδάτων; Χανόμαστε στις συναρμοδιότητες…

Η διαχείριση των σημαντικών ζητημάτων απαιτεί εξειδίκευση. Η αποψίλωση των Υπηρεσιών Αλιείας από ειδικευμένο προσωπικό (Ιχθυολόγους) και αρμοδιότητες έδειξε για μια ακόμα φορά τις τραγικές συνέπειες αυτής της πολιτικής τόσο σε κεντρικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο. Η έλλειψη ειδικευμένων Ιχθυολόγων από τις Υπηρεσίες είτε είναι ΟΦΥΠΕΚΑ είτε Περιφέρεια και η απαξίωση όσων έχουν απομείνει έχει τις επιπτώσεις της.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, υπενθυμίζουμε, βάσει των αρμοδιοτήτων και κυρίως λόγω του πλήθους και της έκτασης των αντικειμένων αλιείας που έχει, είναι από τους σημαντικότερους Αυτοδιοικητικούς Οργανισμούς της χώρας για τον Τομέα Αλιείας.

Καλούμε την Περιφέρεια Θεσσαλίας να διεκδικήσει τη στελέχωση των Γεωτεχνικών Υπηρεσιών του με το απαραίτητο γεωτεχνικό προσωπικό, ώστε να ενημερώνονται υπεύθυνα οι πολίτες και να διεκδικήσει αποζημιώσεις για τις επιχειρήσεις και ειδικά τους αλιείς που συνεχίζουν να πλήττονται ένα χρόνο τώρα.

Καλούμε τα συναρμόδια ΥΠΑΑΤ - ΥΠΕΝ (ΟΦΥΠΕΚΑ), να συνεργαστούν με σκοπό την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων οικοσυστημάτων και να σταματήσουν να στρουθοκαμηλίζουν, ειδικά όταν εμφανίζονται κρίσεις τέτοιων διαστάσεων.

Η χώρα χρειάζεται περισσότερα φράγματα, όλων των μεγεθών αλλά και ορθολογική διαχείριση του υδάτινου δυναμικού, τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στην κατασκευή νέων έργων άρδευσης της Θεσσαλίας, στην εκδήλωση με θέμα «Στρατηγικό Σχέδιο για την Ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας – Φράγματα, Υποδομές και Έργα Υδρονομίας», που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Κιλελέρ στη Νίκαια Λάρισας.

Περισσότερα από 16 έργα υλοποιούνται ή είναι σε προγραμματισμό στην Περιφέρεια Θεσσαλίας τα οποία εξασφαλίζουν την άρδευση σε πάνω από 500.000 στρέμματα, ανέφερε από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, κατά τη παρουσίαση που έγινε στην εκδήλωση στο Δημαρχείο της Νίκαιας, ενώπιον του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Μεταξύ των έργων που παρουσιάσθηκαν κατά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλία είναι:

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΕΒ ΤΑΥΡΩΠΟΥ (ΕΡΓΟ ΥΔΩΡ 2.0 ΜΕΣΩ ΣΔΙΤ).
Πρόκειται για ένα έργο άρδευσης εκτάσεων 19 χωριών και οικισμών από τον Νομό, συνολικού μήκους 685 χλμ. Η συνολική εξυπηρετούμενη έκταση του έργου ανέρχεται σε 115.000 στρέμματα, ήτοι το σύνολο της έκτασης που διαχειρίζεται ο ΤΟΕΒ Ταυρωπού. Ο Συνολικός προϋπολογισμός κατασκευής ανέρχεται σε 114 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το ανωτέρω έργο πρόκειται να εξυπηρετήσει την άρδευση των αγροκτημάτων Καναλίων, Παλαιοκκλησίου, Καρδίτσας, Ρούσσου, Αρτεσιανού, Κρύας Βρύσης, Γεωργικού, Μητρόπολης, Φράγκου, Φαναρίου, Λωξάδας, Μακρυχωρίου, Σταυρού, Προδρόμου και Μυρίνης της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας.

ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΥΠΕΡΕΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ – ΟΡΦΑΝΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ (ΥΔΩΡ 2.0 (ΣΔΙΤ).
Ο προϋπολογισμός κατασκευής του έργου ανέρχεται σε 80.148.358 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Είναι ένα έργο που καλύπτει περίπου 74.300 στρέμματα συνολική έκταση και περιλαμβάνει:
11 δεξαμενές ημερήσιας αναρρύθμισης (7,000 μ³ 11,500μ³)
11 αντλιοστάσια (52 αντλίες)
Περίπου 325 χλμ αγωγούς δικτύου

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ Ν.ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΠΟΥΡΝΑΡΙΟΥ-ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΝ ”ΛΙΒΑΔΟΤΟΠΟΣ” (ΠΑΑ 2014-2022).
Ο προϋπολογισμός φτάνει 10.969.698 ευρώ και αντικείμενο είναι η κατασκευή φράγματος επί του ρέματος Λιβαδόρεμα, το οποίο εκβάλλει στον π. Πηνειό και των αγωγών μεταφοράς και διανομής νερού.

ΚΑΤΑΣΚΕΥH TAMIEYTHΡΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ: “ΑΓΙΟΚΑΜΠΟΣ-ΛΙΒΑΔΟΤΟΣ” Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ (ΠΑΑ 2014-2022).
Ο προϋπολογισμό αγγίζει τα 21.185.000 ευρώ. Αντικείμενο είναι η κατασκευή φράγματος στη θέση Αγιόκαμπος – Λιβαδότοπος, επί του ρέµατος Πουρί στην περιοχή του Αγιόκαµπου στο Ν. Λάρισας, στοχεύοντας στην κάλυψη των αναγκών άρδευσης, ύδρευσης, αλλά και των περιβαλλοντικών αναγκών της πεδιάδας Αγιάς – Ανάβρας.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΔΕΛΕΡΙΑ – “ΧΕΙΜΑΡΡΟΣ ΜΠΕΓΔΕΝΙ” ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΑΥΤΟΥ ΕΡΓΩΝ (ΑΓΩΓΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ, ΟΔΟΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ, ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ).
Αφορά στην κατασκευή και λειτουργία ενός ταμιευτήρα νερού στη θέση Δελέρια – «Χείμαρρος Μπεγδένι» και των συνοδών αυτού έργων που είναι ο αγωγός μεταφοράς του νερού, το αρδευτικό δίκτυο και οι αναγκαίοι οδοί πρόσβασης. Ενώ έχουν ήδη ολοκληρωθεί ο 2ος Ταμιευτήρας Γλαύκης Ν. Λάρισας και ο Ταμιευτήρας Καστρίου Δήμου Λακέρειας. Ο συνολικός προϋπολογισμός αγγίζει τα 27 εκατ. ευρώ.

ΥΠΟΓΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ Τ.Ο.Ε.Β ΣΕΛΛΑΝΩΝ Ν.ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ.
Αφορά την υπογειοποίηση του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου, με στόχο την διαχείριση των υδάτων, η οποία θα βασίζεται στον προγραμματισμό των αρδεύσεων και στη μέτρηση του εφαρμοζόμενου νερού.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ.
Ο προϋπολογισμός αγγίζει τα 13,1 εκατ. ευρώ, με το έργο να αφορά στην κατασκευή υπόγειων αγωγών συνολικού μήκους 255.230 μέτρων σε αγροκτήματα στους 4 Δήμους του Νομού Τρικάλων (ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ, ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ, ΠΥΛΗΣ, ΦΑΡΚΑΔΟΝΑΣ).

ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ “ΦΡΑΓΜΑ ΛΗΘΑΙΟΥ – ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗ”

Το ΦΡΑΓΜΑ ΝΕΟΧΩΡΙΤΗ ΔΗΜΟΥ ΦΑΡΚΑΔΟΝΑΣ
με ταμιευτήρα 32 εκατ. μ3 και αρδευόμενη έκταση συνολικά 270.000 στρέμματα, έναντι γεωργικής γης 462.500 στρεμμάτων (μελλοντικό έργο).

«ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗΣ ΞΕΡΙΑ ΑΛΜΥΡΟΥ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ».
Αντικείμενο του έργου είναι η κατασκευή τεχνικών έργων για τη συλλογή και αξιοποίηση των χειμερινών πλημμυρικών απορροών του χειμάρρου Ξεριά για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της περιοχής. Όπως τονίστηκε πρέπει να γίνει αποτίμηση των ζημιών και επανοδημοπράτηση του έργου.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΓΩΓΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗ ΞΕΡΙΑ ΑΛΜΥΡΟΥ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ.
Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 3.558.800 ευρώ και αφορά στην κατασκευή του αγωγού μεταφοράς νερού από την λιμνοδεξαμενή Ξεριά προς την Ευξεινούπολη και τον Αλμυρό του Δήμου Αλμυρού και ο οποίος θα εξυπηρετεί τοπικές ανάγκες άρδευσης.

Στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:

Θέλω καταρχάς να σας πω ότι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, έναν χρόνο μετά από μία πρωτοφανή φυσική καταστροφή. Η πλημμύρα του “Daniel” ήταν μια πλημμύρα έξω από τα προβλεπτικά μοντέλα, ένα πρωτοφανές καιρικό φαινόμενο, τις συνέπειες του οποίου βιώσαμε και βιώσατε πρώτα και πάνω απ’ όλα εσείς με πρωτοφανή ένταση.

Θέλω, όμως, επίσης, να ξεκινήσω λέγοντας, κ. Περιφερειάρχα, ότι έναν χρόνο μετά απ’ αυτή την πολύ μεγάλη καταστροφή, τη μεγαλύτερη φυσική καταστροφή σχετιζόμενη με την κλιματική κρίση που έχει βιώσει ποτέ η χώρα μας, έχουν γίνει πολλά πράγματα. Έχουν να γίνουν πολλά περισσότερα και θα μιλήσουμε γι’ αυτά.

Αλλά πρώτα και πάνω απ’ όλα θέλω να σας ευχαριστήσω, την τοπική αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού, αλλά πρώτα και πάνω απ’ όλα τους ίδιους τους κατοίκους της Θεσσαλίας. Εργαστήκαμε και εργαστήκατε πάρα πολύ σκληρά για να μπορέσουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα πρώτα να ανατάξουμε, έστω και προσωρινά, από τις μεγάλες, τις πρωτοφανείς ζημιές που έγιναν, αλλά ταυτόχρονα να εργαστούμε και να σχεδιάσουμε μακροπρόθεσμες λύσεις, σε βάθος χρόνου, που θα μας επιτρέψουν με αρκετή βεβαιότητα να ισχυριστούμε ότι τέτοια καταστροφή δεν θα επαναληφθεί ποτέ ξανά.

Είναι η πολλοστή φορά που επισκέπτομαι την Θεσσαλία, το γνωρίζετε καλά. Είχαμε την ευκαιρία σε προηγούμενες παρουσιάσεις να μιλήσουμε και για την άμεση αποκατάσταση, την κρατική αρωγή, όπως αυτή δρομολογείται υπό την εποπτεία του κ. Τριαντόπουλου.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι, παρά τα σημαντικά ποσά τα οποία ήδη έχουν εκταμιευθεί, πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα για να μπορέσουμε να καλύψουμε όλους τους συμπολίτες μας οι οποίοι επλήγησαν, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι μια διαδικασία πρωτοφανούς πολυπλοκότητας, επειδή κάθε υπόθεση έχει τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά.

Και σήμερα είμαστε εδώ να μιλήσουμε στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδίου ανασυγκρότησης της Θεσσαλίας για τη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού, για το τι πρέπει να γίνει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, έτσι ώστε αφενός να αποτρέψουμε νέα πλημμυρικά φαινόμενα και για καταιγίδες μικρότερης έντασης από αυτή του «Daniel», που μετά βεβαιότητας θα έχουμε, αλλά και -θέλω να δώσω πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό- να μπορέσουμε επιτέλους να βάλουμε τις βάσεις για μια σωστή και ορθολογική διαχείριση του υδάτινου δυναμικού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 85% της κατανάλωσης νερού στη χώρα προορίζεται ουσιαστικά για ανάγκες άρδευσης. Προφανώς η Θεσσαλία σε αυτό έχει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Είχαμε την ευκαιρία πριν -και θα προσπαθήσω να συνοψίσω αυτά τα οποία είπαμε- να μιλήσουμε σε τρία επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο, τα έργα τα οποία διεξάγει η Περιφέρεια. Προσωρινές και γρήγορες αλλά σημαντικότατες παρεμβάσεις που αφορούν χειμάρρους, ρέματα, αναχώματα, έργα τα οποία έχουν ήδη δρομολογηθεί και τα οποία δρομολογούνται με μια γενναία χρηματοδότηση από το κράτος προς την Περιφέρεια. Πάντα καθ’ υπόδειξη, ανοίγω μια παρένθεση, των ειδικών και της εταιρείας στην οποία προΐσταται ο Μίλτος Γκουζούρης, τον οποίο τον γνωρίζετε πια καλά διότι έχει κάνει τη Θεσσαλία δεύτερο σπίτι του.

Γιατί κρίνω τόσο σημαντική αυτή την επιστημονική υποστήριξη; Γιατί έχω ακούσει και διάφορα κακοπροαίρετα σχόλια κριτικής για τους δήθεν Ολλανδούς οι οποίοι “έρχονται να μας υποδείξουν”.

Χρειαζόμαστε βαριά τεχνοκρατική και επιστημονική υποστήριξη από εταιρείες και από ανθρώπους οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενο και οι οποίοι συνεργάζονται απόλυτα -και θέλω να το τονίσω αυτό- με τους δικούς μας επιστήμονες και με την Περιφέρεια. Διότι όλα αυτά τα έργα τα οποία έχουμε δρομολογήσει δεν είναι έργα τα οποία τα σχεδιάσαμε σε κάποιο γραφείο, είναι έργα τα οποία συζητήθηκαν στο πεδίο με εκτεταμένες επισκέψεις και τα οποία βρίσκουν απολύτως σύμφωνη και την Περιφέρεια και τους ειδικούς τους οποίους έχουμε εδώ.

Άρα, τα πρώτα έργα παρέμβασης, εξαιρετικά σημαντικά έργα τα οποία δρομολογεί η Περιφέρεια, ήδη τα βλέπετε στο πεδίο. Θα εκδηλώνονται και μέσα στους επόμενους μήνες. Είναι έργα τα οποία πολλά χρόνιζαν, ενδεχομένως κάποια να μην είχαν γίνει και ποτέ, και είναι τα έργα της άμεσης προστασίας απέναντι σε ενδεχόμενα νέα πλημμυρικά φαινόμενα.

Το δεύτερο πεδίο παρέμβασης -και θέλω να σταθώ λίγο περισσότερο σε αυτό, γιατί αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία- είναι τα έργα για τα οποία μας μίλησε ο Θοδωρής Σκυλακάκης. Είναι έργα τα οποία μπορεί να μην τα δούμε ποτέ, γιατί γίνονται πάνω στα βουνά. Πολλά, μικρά έργα. Είδατε οπτικοποιημένα για τι μιλάμε, γι’ αυτούς οι οποίοι δεν είναι ειδικοί.
Έργα τα οποία έχουν δύο βασικούς σκοπούς: να συγκρατήσουν το νερό και να καθυστερήσουν την ορμή του νερού καθώς αυτό θα έρχεται από τα βουνά προς τα πεδινά. Από τα βουνά έρχονται τα νερά πρωτίστως, το ξέρουμε πολύ καλά. Τα έργα αυτά, τα οποία μας τα έχουν υποδείξει με πολύ μεγάλη λεπτομέρεια, είναι έργα τα οποία μπορούν να υλοποιηθούν σχετικά γρήγορα, υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και έχουν πάρα-πάρα πολύ μεγάλο όφελος. Δεν λύνουν από μόνα τους το πρόβλημα, αλλά έχουν ένα πολύ μεγάλο όφελος και είναι τα πρώτα έργα τα οποία μπορούμε να δρομολογήσουμε και να υλοποιήσουμε.

Για τα έργα που έχουν γίνει ουσιαστικά σε ένα κομμάτι των ορεινών της Καρδίτσας, παλιά έργα, όχι τόσο στα Τρίκαλα, θα ήθελα να σας μεταφέρω -το δείξαμε κιόλας- το παράδειγμα της Εύβοιας, όπου κάναμε τέτοιες παρεμβάσεις -και δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα. Ήταν πάρα πολύ αποτελεσματικές, κατά γενική ομολογία και των κατοίκων της Εύβοιας.
Φανταστείτε, λοιπόν, αντίστοιχα τέτοια έργα σε πολύ μεγαλύτερη έκταση σε όλα τα ορεινά της Θεσσαλίας. Εδώ και πολύ καιρό ειδικοί επιστήμονες στην Ελλάδα φώναζαν για τα έργα ορεινής υδρονομίας, ότι έχουν πολύ καλή σχέση κόστους-οφέλους. Έχει έρθει η ώρα τα έργα αυτά επιτέλους να τα υλοποιήσουμε.

Είναι και έργα τα οποία εμπλέκουν σε μεγάλο βαθμό και την τοπική κατασκευαστική κοινότητα, διότι είναι μικρά, σχετικά απλά έργα, δεν απαιτούν μεγάλη μελετητική ωριμότητα. Είναι έργα στα οποία, όμως, πιστεύουμε πάρα πολύ και τα οποία νομίζω ότι συνολικά θα έχουν ένα πολύ σημαντικό αποτύπωμα στη διαχείριση ενδεχόμενων μελλοντικών πλημμυρικών φαινομένων.

Μετά, βέβαια, πάμε στα μεγάλα έργα, στη μεγάλη “προίκα” για τη Θεσσαλία. Τέσσερα έργα τα οποία έχουμε προτάξει και τα οποία θα μελετηθούν με πόρους της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, εξασφαλισμένη δαπάνη και ταχύτητα ταυτόχρονα, έτσι ώστε να μπορούμε μέσα σε έναν χρόνο να έχουμε μελετητική ωριμότητα για έργα τα οποία συζητούσαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, ουσιαστικά παρέμεναν όμως στο φαντασιακό μας, έτσι; Δεν υπήρχε τίποτα, υπήρχε μια ιδέα. Πύλη, Μουζάκι, η διώρυγα της Γυρτώνης προς την Κάρλα και φυσικά τα έργα τα οποία αφορούν την Κάρλα, σημαντικά έργα.

Γίνονται και άλλα έργα, τα παρουσιάσαμε, αλλά αυτά είναι τέσσερα έργα τα οποία απαιτούν μελετητική ωριμότητα. Προσθέστε στα μεγάλα φράγματα και τον Ενιπέα, ο οποίος είναι ούτως ή άλλως ένα έργο δρομολογημένο. Περιέγραψε όμως -και θέλω να το τονίσω αυτό- ο Χρήστος Σταϊκούρας τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των έργων αυτών.
Η χώρα χρειάζεται περισσότερα φράγματα, όλων των μεγεθών. Όμως όταν φτιάχναμε τα φράγματα πριν από κάποιες δεκαετίες, τότε, θα έλεγα, οι περιβαλλοντικές ευαισθησίες και οι κανονιστικές υποχρεώσεις ήταν πολύ πιο “ελαφριές” από ό,τι είναι σήμερα.
Όμως το συνολικό αποτύπωμα των φραγμάτων είναι πολλαπλό. Δεν είναι μόνο αντιπλημμυρικά, είναι αρδευτικά, μπορεί να είναι υδροηλεκτρικά και σε μία εποχή που χρειαζόμαστε μεγαλύτερα και περισσότερα φράγματα για να διαχειριζόμαστε το ίδιο το ηλεκτρικό δίκτυο έχουν τεράστια σημασία. Δείτε τα φράγματα, ουσιαστικά, ως μπαταρίες σε ένα μελλοντικό δίκτυο, το οποίο θα είναι πολύ περισσότερο εξαρτημένο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Αυτά τα έργα λοιπόν είναι, θα έλεγα, όχι τόσο μακράς ωρίμανσης, αλλά σίγουρα μακράς υλοποίησης. Ξέρετε, τα μεγάλα έργα έχουν μία ιδιαιτερότητα: πολλές φορές άλλος τα σχεδιάζει, άλλος τα υλοποιεί και άλλος τα εγκαινιάζει.

Δεν υπήρξε ορθή διαχείριση των νερών στην περιοχή της Κάρλας, αφού στάλθηκαν στον Παγασητικό ποσότητες που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση.

Αυτό αναφέρουν μέλη της Περιβαλλοντικής Πρωτοβουλίας Μαγνησίας (ΠΠΜ), που επισκέφτηκαν χθες την περιοχή της Κάρλας και διαπίστωσαν τα εξής:

1. Πολύ λίγα νερά έχουν μείνει πλέον εκτός ταμιευτήρα και ήταν υπόθεση λίγων ημερών η πλήρης αποστράγγισή τους. Αυτό φυσικά ήταν και η αιτία για τους τόνους ψαριών που κατέληξαν στον Παγασητικό.

2. Με την αποκατάσταση χθες της ηλεκτροκίνητης λειτουργίας του θυροφράγματος, έκλεισε το θυρόφραγμα και σταμάτησε η ροή βρώμικων νερών και των ψαριών στον Παγασητικό.

3. Η στάθμη στον ταμιευτήρα ήταν χθες στα 48 m (σε σχέση με τη στάθμη της θάλασσας), με οικολογικό όριο τα 47 m, λόγω του ότι έχει αρχίσει η χρήση των νερών του ταμιευτήρα για ποτίσματα και το αναμενόμενο είναι να επαναληφθούν τα περυσινά. Δηλαδή η πτώση των νερών θα επιφέρει ξανά εκεί θάνατο των ψαριών του ταμιευτήρα, γεγονός για το οποίο η ΠΠΜ είχε κάνει πέρυσι μηνυτήρια αναφορά.

Και προσθέτουν: «Το συμπέρασμα είναι ότι δεν υπήρξε ορθή διαχείριση των νερών αφού στάλθηκαν στον Παγασητικό ποσότητες που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση και τώρα θα προκύψουν συνέπειες στον ταμιευτήρα.

Πρέπει να επισημάνουμε ότι το έργο του ταμιευτήρα της Κάρλας, για το οποίο είχαν ξοδευτεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, είχε εγκαταλειφθεί από την εποχή Αγοραστού να ρημάξει, γεγονός που είχε καταγγελθεί από τότε από την ΠΠΜ.

Οι συνέπειες αυτού φαίνονται σήμερα.

Σε όλα αυτά υπάρχει η τραγική φιγούρα του Δημάρχου Βόλου κ. Μπέου ο οποίος προκειμένου για την κόντρα του με τον Περιφερειάρχη αδράνησε όλες αυτές τις μέρες για ένα πρόβλημα που δυσφήμισε περαιτέρω την περιοχή μας και έπληξε τον τουρισμό της. Σε χθεσινές του δηλώσεις μας είπε τι έκανε πέρυσι αλλά όχι τι έκανε φέτος! Όλοι βέβαια έχουμε καταλάβει ότι έκανε το θεατή σε ένα πρόβλημα στο οποίο έπρεπε να πρωταγωνιστήσει για να λυθεί, είναι δεν είναι αρμόδιος».

Στο μεταξύ η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Μαγνησίας παίρνει μια πρωτοβουλία - ένα χρόνο μετά την πλημμύρα στην περιοχή - και καλεί όλους τους φορείς, τους εργαζόμενους, τη νεολαία και τους συνταξιούχους του νομού σε διαμαρτυρία, την Πέμπτη, 5 Σεπτέμβρη, στις 7 μ.μ., στον Άγιο Νικόλαο Βόλου.

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα εξελίσσεται η παραγωγή της βιομηχανικής ντομάτας στην Ηλεία, με το προϊόν πάντως να έχει επηρεαστεί από το μειωμένο πότισμα εξαιτίας της έλλειψης νερού.

Από την πλευρά τους οι παραγωγοί κάνουν αγώνα να παραδώσουν τις ποσότητες που έχουν δεσμευτεί με τα συμφωνητικά που έχουν υπογράψει.

Ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Αμαλιάδας, Χρήστος Βαλιανάτος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος εκτιμώ ότι η παραγωγή βιομηχανικής ντομάτας στην Ηλεία αναμένεται να κυμανθεί στους 30.000 τόνους. Μιλάμε για μια μέτρια παραγωγή που έχει προβλήματα λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και των προβλημάτων στην άρδευση.

Το θετικό είναι ότι αυτή την περίοδο δεν έχουμε καύσωνες και εξελίσσεται ομαλά μέχρι σήμερα η συγκομιδή. Βρισκόμαστε στο 50% της παραγωγής, δηλαδή έχουν συγκομιστεί γύρω στους 15.000 τόνους. Αν όμως τις επόμενες ημέρες έχουμε καύσωνα η παραγωγή θα μειωθεί.

Πέρσι η μέση τιμή παραγωγού κυμάνθηκε στα 1,40 ευρώ το κιλό. Ελπίζουμε φέτος να έχουμε κάτι παραπάνω σε σχέση με την περσινή τιμή.

Όσον αφορά τα προβλήματα στην άρδευσης, τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε, την Τρίτη (6 Αυγούστου 2024), μετά από πρόσκληση του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας, Ανδρέα Φίλια, με υπηρεσιακούς παράγοντες της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΔΕ, της ΔΑΟ ΠΕ Ηλείας, εκπροσώπους του ΓΟΕΒ Πηνειού - Αλφειού καθώς και τους εκπροσώπους των ΤΟΕΒ, Μυρτουντίων, Γαστούνης και Αμαλιάδας.

Στη συνάντηση συζητήθηκε η εφαρμογή νέου προγράμματος άρδευσης στα αρδευτικά δίκτυα Ζώνης Πηνειού Ηλείας για το χρονικό διάστημα από 09/08/2024 έως 30/08/2024 και με τη σύμφωνη γνώμη όλων των συμμετεχόντων.

Για φέτος εκτιμώ ότι με το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα τα καταφέρουμε να ποτίσουμε τις καλλιέργειες. Αν όμως συνεχιστεί η ξηρασία το επόμενο έτος τότε θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στην καλλιέργεια».

Πρόγραμμα άρδευσης

Το νέο πρόγραμμα άρδευσης στα αρδευτικά δίκτυα Ζώνης Πηνειού Ηλείας, για το χρονικό διάστημα από 09/08/2024 έως 30/08/2024, έχει ως εξής:

Εφαρμογή στη κεντρική διώρυγα μεταφοράς αρδευτικού νερού από το φράγμα Πηνειού Ηλείας παροχής 17 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο (17 m3/sec) για λειτουργία των δικτύων:

• από την Παρασκευή 09/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ., έως τη Δευτέρα 12/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ.
• από την Παρασκευή 16/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ., έως τη Δευτέρα 19/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ.
• από την Παρασκευή 23/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ., έως τη Δευτέρα 26/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ..

Διακοπή παροχέτευσης στη κεντρική διώρυγα μεταφοράς αρδευτικού νερού από το φράγμα Πηνειού Ηλείας:

• από τη Δευτέρα 12/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ., έως την Παρασκευή 16/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ.
• από τη Δευτέρα 19/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ., έως την Παρασκευή 23/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ.
• από τη Δευτέρα 26/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ., έως την Παρασκευή 30/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ..

Ο Γ.Ο.Ε.Β. υποχρεούται στην τήρηση του παραπάνω προγράμματος άρδευσης στα δίκτυα Ζώνης Πηνειού Ηλείας.

Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανος Γκίκας, υπέγραψε τις εγκρίσεις αδειών προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης στις νήσους Νάξο και Σέριφο, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της λειψυδρίας.

Συγκεκριμένα οι σχετικές αποφάσεις αφορούν:

• Στη νήσο Νάξο την άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας δύο μονάδων αφαλάτωσης, συνολικής δυναμικότητας 1600μ3/d, στη θέση «ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ» της Χώρας Νάξου για λογαριασμό του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
• Στη νήσο Σέριφο την άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας μιας μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600μ3/d, στην περιοχή «Αυλόμωνας» για λογαριασμό του Δήμου Σερίφου.

Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας, σχετικά με το θέμα, δήλωσε: «Οι ιδιαίτερα πιεστικές ανάγκες και τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από το παρατεταμένο πρόβλημα της λειψυδρίας στα νησιά, μας υποχρεώνουν να κινηθούμε άμεσα, αποτελεσματικά και ευέλικτα προκειμένου οι τοπικές κοινωνίες να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και οι οικονομίες των νησιών μας να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα.
Ήδη το πρώτο επτάμηνο του 2024 έχουν εκδοθεί 16 άδειες προσωρινής λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης, όταν στην περίοδο 2018-2023 είχαν εκδοθεί συνολικά 25.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, υπό τις κατευθύνσεις του Υπουργού Χρήστου Στυλιανίδη, με συγκεκριμένες αποφάσεις και σειρά παρεμβάσεων στο νησιωτικό χώρο, δίνει λύσεις στα ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση του νερού. Η Κυβέρνησή μας, στηρίζει έμπρακτα τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης των νησιωτικών περιοχών, στις πρωτόγνωρες καταστάσεις που βιώνουμε λόγω της κλιματικής κρίσης».

Στο πρόβλημα της λειψυδρίας στη Νάξο έχει αναφερθεί σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου και μέλος της ΕΘΕΑΣ, κ. Δημήτρης Καπούνης. Όπως τόνισε από 6.000 τόνους πατάτας Νάξου που είχε παραγωγή στο παρελθόν φέτος είχε 1.800 τόνους επειδή δεν υπάρχει νερό στο νησί. Στην περιοχή του Λιβαδιού, πηγάδια 60 ετών και είναι από 15 έως 18 μέτρα αυτή τη στιγμή είναι ξερά.

Όπως αναφέρει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΓΕΔΥ), «το τελευταίο χρονικό διάστημα όλο και συχνότερα γίνεται αναφορά στα φαινόμενα λειψυδρίας που παρατηρούνται στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας.

Λίμνες σβήνουν, ποτάμια έχουν μειώσει δραματικά την παροχή τους και οι υπόγειοι υδροφόροι ορίζοντες έχουν «βυθιστεί» στα τάρταρα με αποτέλεσμα πάρα πολλές γεωτρήσεις είτε για ύδρευση, είτε για άρδευση να αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες καταναλωτών και αρδευτών.

Όλα τα ανωτέρω σίγουρα σχετίζονται με δύο παράγοντες. Αφενός με την κλιματική αλλαγή - κρίση, αφετέρου με την φυσική κλιματική μεταβλητότητα και τους διάφορους κλιματικούς κύκλους. Σε ότι αφορά το δεύτερο, τους διάφορους φυσικούς κύκλους δηλαδή, επισημαίνουμε πως για πολλές περιοχές και ιδιαίτερα για κάποιες λίμνες (π.χ. την διασυνοριακή λίμνη της Δοϊράνης στο Κιλκίς) είναι φυσικό φαινόμενο κάποιες χρονιές να είναι στο μέγιστο τους και μετά να ακολουθεί ένας κύκλος μείωσης έως κάποιο ελάχιστο και ξανά από την αρχή. Το θέμα είναι να παρατηρούμε τα μέγιστα και τα ελάχιστα του κάθε κύκλου και γενικά τις μετρήσεις της στάθμης σε βάθος χρόνου και μετά να βγάζουμε συμπεράσματα χωρίς να προτρέχουμε μόνο για την δημιουργία εντυπώσεων.

Σε κάθε περίπτωση όμως η ΠΟΓΕΔΥ δεν εφησυχάζει και έχει κατά καιρούς κάνει πολλές παρεμβάσεις σε ότι αφορά το θέμα του περιβάλλοντος γενικά και την διαχείριση των υδάτινων πόρων ειδικά.

Για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή υπενθυμίζουμε την θέση μας και τα πολλά έγγραφα που έχουμε κάνει για την αλόγιστη τοποθέτηση ανεμογεννητριών στα βουνά, αλλά και φωτοβολταϊκών (φ/β) συστημάτων σε παραγωγική γη. Δυστυχώς όσο περνάει ο καιρός, τόσο δικαιωνόμαστε αφενός για το γεγονός ότι όλη αυτή η άναρχη κατάσταση μόνο κακό κάνει στο περιβάλλον (καταστροφή των βουνών μας και αλλαγή του μικροκλίματος στις περιοχές με φ/β), αλλά και στην τσέπη μας καθώς τελικά οι ΑΠΕ αποδεικνύονται πολύ ακριβές. Δεν θα υιοθετήσουμε αβίαστα τις υποψίες και κατηγορίες ότι για πάρα πολλές φωτιές στις ορεινές περιοχές ευθύνονται οι ανεμογεννήτριες (συγκεκριμένα αυτοί που πρόκειται να τις εγκαταστήσουν), αλλά ο λαός λέει ότι «όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά» και εδώ δυστυχώς υπάρχουν πάρα πολύ και τα δύο.

Ειδικότερα για το θέμα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, τουλάχιστον από το 2017 που με «ανώμαλο» τρόπο επέστρεψε η εποπτεία των τοπικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β) από τους ΟΤΑ Α΄ στους ΟΤΑ Β΄, έχουμε κάνει παρεμβάσεις τόσο προς την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε), όσο και προς τους Περιφερειάρχες εν΄όψη των κατά περίπτωση εξαγγελθέντων αλλαγών στους οργανισμούς των περιφερειών τους. Λίγες ήταν οι Περιφέρειες που μας άκουσαν (π.χ. Δυτικής Μακεδονίας και Δυτικής Ελλάδας), ενώ οι περισσότερες είτε δεν έκαναν απολύτως τίποτα, είτε έκαναν άλλα αντ΄ άλλων (π.χ. της Θεσσαλίας).

Στις προτάσεις αυτές η Ομοσπονδία μας (Π.Ο.ΓΕ.Δ.Υ) ζητούσε την επαναδημιουργία και ενίσχυση των δομών εγγείων βελτιώσεων στις Περιφέρειες της χώρας και την ενίσχυσή τους με γεωτεχνικούς και άλλους ειδικούς επιστήμονες και με τεχνολογικό εξοπλισμό, ώστε να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο συντονισμό του συνόλου των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση των αρδευτικών υδάτων προς όφελος των παραγωγικών τάξεων και του περιβάλλοντος.

Συγκεκριμένα τα πειράματα-εγκλήματα που η πολιτεία κάνει στην διαχείριση του νερού για την άρδευση των αγρών και τον έλεγχο των τοπικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β) είναι συνεχόμενα και διαρκή. Αρχικά ο νόμος «Καλλικράτης από 1-1-2011 μετάφερε τον έλεγχο των Τ.Ο.Ε.Β από τις τέως Νομαρχίες στους Νέους Δήμους, διαλύοντας τις υπηρεσίες εγγείων βελτιώσεων (Υ.Ε.Β) και στην συνέχεια, μετά από επτά χρόνια από το τέλος του 2017, μετάφερε τον έλεγχο και εποπτεία στις Περιφέρειες με ένα θολό καθεστώς.

Στο μεσοδιάστημα, εξαιτίας της προφανούς αδυναμίας των Δήμων, κανένας έλεγχος και εποπτεία δεν υπήρχε και το εξειδικευμένο προσωπικό των Υ.Ε.Β που από τις τέως Νομαρχίες μεταφέρθηκε στις Περιφέρειες είτε ασχολήθηκε με άλλα αντικείμενα, είτε συνταξιοδοτήθηκε σιγά-σιγά. Σε κάθε περίπτωση και δεδομένης της χρονικής συγκυρίας νέοι διορισμοί ποτέ δεν έγιναν και σε ελάχιστες Περιφέρειες επανιδρύθηκαν οι Υ.Ε.Β (Δ/νσεις ή Τμήματα Εγγείων Βελτιώσεων). Στην Θεσσαλία δε, οι αρμοδιότητες εποπτείας και ελέγχου των Τ.Ο.Ε.Β αντί να μεταφερθούν σε νέες Δ/νσεις ή Τμήματα Εγγείων Βελτιώσεων ή έστω στις Δ.Α.Ο-Δ.Α.Ο.Κ, εκχωρήθηκαν από την Περιφερειακή Διοίκηση της στα Τμήματα Υδροοικονομίας, τα οποία αφενός ήταν υποστελεχωμένα, αφετέρου το αντικείμενο που είχαν ήδη ήταν υπεραρκετό και εντελώς διαφορετικό στην ουσία και στο πνεύμα από αυτό που τους εκχωρήθηκε.

Αντί όλων όσων εμείς προτείνουμε η πολιτεία με αφορμή το πλημμυρικό φαινόμενο «Ντάνιελ» του καλοκαιριού του 2023, προχώρησε στο πείραμα της δημιουργίας του οργανισμού – τέρατος του ΟΔΥΘ Α.Ε για την διαχείριση των υδάτων στην Θεσσαλία, ο οποίος είναι το πρώτο βήμα για την εκχώρηση των υδάτων στον ιδιωτικό τομέα και σιγά - σιγά αποσκοπούν αυτό το πείραμα να το εφαρμόσουν και στις άλλες περιφέρειες. Ήδη ακούγεται ως ο επόμενος «σταθμός» η Κρήτη και βλέπουμε.

Εμείς αυτό που προτείνουμε για τον σωστό έλεγχο των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και κατ΄ επέκταση της ορθής διαχείρισης των υδάτινων πόρων στην γεωργία είναι, να αναβαθμιστούν οι λειτουργίες των υπηρεσιών των Περιφερειών της χώρας, να δημιουργηθούν δομές (δ/νσεις και τμήματα) Εγγείων Βελτιώσεων και να στελεχωθούν με αρμόδιους γεωτεχνικούς επιστήμονες (Γεωπόνους και Γεωλόγους), αλλά και άλλους τεχνικούς επιστήμονες.

Εναλλακτικά και εάν πράγματι η Πολιτεία θέλει να κάνει μία μεγάλη και θεσμική παρέμβαση στην συνολική διαχείριση των υδάτινων πόρων και του νερού για ύδρευση, άρδευση και βιομηχανική χρήση και δεν επιθυμεί απλά να αναβαθμίσει και ενισχύσει τις υπάρχουσες δομές, τότε θα μπορούσε να πάρει μαθήματα από το καλύτερο μοντέλο διαχείρισης που υπάρχει στην «γειτονιά» μας και είναι αυτό του Ισραήλ. Εκεί το νερό το σέβονται ως έναν εθνικό πόρο ζωής και βασικό στοιχείο της ύπαρξης του κράτους τους. Οι ιδιώτες εμπλέκονται μόνο στην αφαλάτωση στις παράκτιες περιοχές.

Δεδομένου ότι οι αλλαγές του κλίματος μας οδηγούν όλο και πιο κοντά σε αυτό του Ισραήλ, καλούμε την κυβέρνηση να το αντιγράψει.
Να δημιουργήσει ένα Εθνικό - Κρατικό Οργανισμό Υδάτων με αρμοδιότητα από τον Έβρο έως την Γαύδο και να ξεχάσει τα πειράματα τύπου Ο.Δ.Υ.Θ Α.Ε.
Ειλικρινά πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι μία ειλικρινή, έντιμη και γενναία απόφαση για την ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αντιμετώπιση της επερχόμενης λειψυδρίας. Εάν θέλεις να κάνεις κάτι σωστό μαθαίνεις από τους καλύτερους που έχουν συνθήκες ανάλογες με σένα και τέτοιοι είναι οι Ισραηλινοί».

Σοβαρά προβλήματα από την ξηρασία αντιμετωπίζουν τα χωράφια της Τενάγιας και Παρατενάγιας περιοχής των δήμων Καβάλας, Παγγαίου και Δοξάτου.

Μάλιστα πριν λίγες ημέρες ενεργοποιήθηκε μια σχολάζουσα γεώτρηση για να αρδεύσει έκταση περίπου 1.500 στρεμμάτων στην Παρατενάγια περιοχή.

Σήμερα Τρίτη (6/8) έγινε σύσκεψη, στο δήμο Δήμο Καβάλας, για να συζητηθεί το πρόβλημα της άρδευσης στα χωράφια της Τενάγης.

Στην σύσκεψη συμμετείχε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καβάλας, Κώστας Στεφανίδης, ο οποίος δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 25 χρόνια πλημμυρίζαμε αλλά τα τελευταία δυο χρόνια λόγω καιρικών συνθηκών έχουμε θέμα με την ξηρασία.

Φέτος ιδιαίτερα, που δεν έβρεξε καθόλου τον χειμώνα και τα βουνά είναι χωρίς χιόνια, το αποτέλεσμα είναι να μην μπορεί να υπάρξει καλλιέργεια στην περιοχή.

Πάντως θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο κάμπος των Τεναγών έχει περίπου 100.000 στρέμματα, που ανήκουν στην Καβάλα, στις Σέρρες και στη Δράμα. Και τα προβλήματα ξεκινούν ότι έχουμε πρόβλημα συντονισμού των διαφορετικών υπηρεσιών.

Από το 1922 που ξεκίνησε η καλλιέργεια δεν έχει γίνει καμιά επένδυση στον κάμπο. Βλέπετε η ιδιομορφία του εδάφους δεν είχε ανάγκη δημιουργίας αρδευτικών έργων.

Ωστόσο εδώ και χρόνια μιλάγαμε για μείωση βροχοπτώσεων και κλιματική αλλαγή αλλά κανένα έργο δεν κάναμε. Φέτος έχουμε και μείωση των ποσοτήτων νερού που έρχονται από τη Δράμα.

Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει μια πολύ άσχημη ατμόσφαιρα στους αγρότες της περιοχής. Σήμερα, μετά από πολλά χρόνια απραξίας, καταφέραμε κάνουμε αυτή την συνάντηση και να αναδείξουμε τα προβλήματα άρδευσης που έχει η περιοχή μας.

Κατάφεραν να βρουν μια σχολάζουσα γεώτρηση ανενεργή για πολλά χρόνια και να την ενεργοποιήσουν αλλά είναι μια σταγόνα στον ωκεανό.

Πρέπει να κάνουμε έργα και να βρεθούν κονδύλια αν θέλουμε να συνεχίσουμε να παράγουμε αγροτικά προϊόντα. Το παράρτημα του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας έχει κάνει με μελέτες για τα Τενάγη που μιλάνε για κατασκευή φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών.

Να ξεκινήσουν άμεσα τα αρδευτικά έργα γιατί έρχονται δύσκολα χρόνια για τις καλλιέργειες στην περιοχή αλλά και σε όλη την χώρα».

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, υπέγραψε τη νέα ρυθμιστική απόφαση θήρας για την περίοδο 2024 - 2025, στην οποία καθορίζεται πως η κυνηγετική περίοδος θα έχει διάρκεια από τις 20 Αυγούστου 2024 μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2025 (για τη συντριπτική πλειοψηφία των θηραμάτων).

Στην Υπουργική Απόφαση περιγράφονται, αναλυτικά, τα επιτρεπόμενα να κυνηγηθούν είδη, η χρονική περίοδος και οι μέρες κυνηγίου, καθώς και ο μέγιστος αριθμός θηραμάτων κατά είδος, που επιτρέπεται να θηρεύει κάθε κυνηγός στην ημερήσια έξοδό του (ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΗΡΕΥΣΙΜΩΝ ΕΙΔΩΝ).

Η νέα ρυθμιστική απόφαση για τη θήρα ενσωματώνει τα πιο αυστηρά επιστημονικά κριτήρια για τη διαχείριση και την προστασία της άγριας ζωής, ενώ είναι προσαρμοσμένη στις σχετικές Οδηγίες και τους Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σε μία σειρά Αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νέα ρυθμιστική απόφαση:

• Καθιερώνεται νέο και κατά πολύ μειωμένο εθνικό όριο κάρπωσης για το τρυγόνι και λαμβάνεται μία σειρά συνοδευτικών μέτρων, με στόχο τη διατήρηση και την αύξηση του πληθυσμού του είδους.

Το περυσινό ημερήσιο όριο κάρπωσης, ανά κυνηγό, μειώνεται περαιτέρω (από 6 σε 4 πουλιά ανά έξοδο), ενώ το συνολικό εθνικό όριο των τρυγονιών που επιτρέπεται να θηρευτούν μειώνεται κατά 70% (από 120.000 τρυγόνια πέρυσι, σε 36.000 τρυγόνια φέτος).
Όπως και τις δύο προηγούμενες χρονιές, οι κυνηγοί υποχρεούνται να δηλώνουν ηλεκτρονικά την κάρπωση κάθε τρυγονιού, σε ενιαία ψηφιακή βάση δεδομένων και θα ελέγχονται ποινικά γι’ αυτό. Και αυτό, προκειμένου μετά τη συμπλήρωση του εθνικού ορίου των 36.000 τρυγονιών, το κυνήγι του είδους να σταματάει αυτομάτως και οριζόντια σε όλη την επικράτεια.

• Η κυνηγετική ρύθμιση του υπερπληθυσμού των αγριόχοιρων θα συνεχιστεί και φέτος, με τους ίδιους χρονικούς και ποσοτικούς όρους που ίσχυσαν πέρυσι, καθώς εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος για τις μεγάλες ζημιές που προκαλεί το είδος στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και στην πρωτογενή παραγωγή γενικότερα, ενώ ανησυχητικές είναι και οι επιδημικές εξελίξεις με την αφρικανική πανώλη των χοίρων.

Με αυτά τα δεδομένα, το όριο κάρπωσης του είδους θα είναι απεριόριστο και τη φετινή χρονιά, ενώ παράλληλα θα εφαρμόζονται τα σχετικά με το είδος προγράμματα «ελέγχου» από τα συνεργεία δίωξης, όπως προβλέπονται στον Δασικό Κώδικα και σε σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση.

• Για πρώτη φορά θα ισχύσει, από φέτος, η καθημερινή, υποχρεωτική δήλωση από πλευράς των κυνηγών, ως προς την κάρπωση 14 ειδών αποδημητικών πτηνών, οι πληθυσμιακές τάσεις των οποίων βρίσκονται υπό διερεύνηση από τα επιστημονικά όργανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πιο συγκεκριμένα, η υποχρεωτική δήλωση αφορά στα εξής είδη: Σιταρήθρα, Ορτύκι, Κοκκινότσιχλα, Ψαρόνι, Σφυριχτάρι, Κιρκίρι, Σουβλόπαπια, Σαρσέλα, Χουλιαρόπαπια, Κυνηγόπαπια, Τσικνόπαπια, Φαλαρίδα, Μπεκατσίνι και Καλημάνα.
Η διαδικασία περάτωσης της δήλωσης θα γίνεται, ηλεκτρονικά, μέσω online εφαρμογής κινητού τηλεφώνου.

• Ειδικές και αυστηρές ρυθμίσεις απαγόρευσης θήρας προβλέπονται σε όσες περιοχές της χώρας εκδηλώθηκαν μεγάλες, δασικές πυρκαγιές.

Σημειώνεται πως πριν την υπογραφή της ρυθμιστικής απόφασης, κατόπιν πρωτοβουλίας της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπήρξε συστηματική διαβούλευση και ευρύς διάλογος με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, με τη συμμετοχή κυνηγετικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων, την αρμόδια Διεύθυνση Διαχείρισης Δασών, τις περιφερειακές Δασικές Υπηρεσίες, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και διακεκριμένους ακαδημαϊκούς καθηγητές - ειδικούς στη διαχείριση της άγριας ζωής.

Διαβάστε την απόφαση (εδώ)

Η επικαιροποιημένη οδηγία για τις κτηνοτροφικές εκπομπές τέθηκε σε ισχύ από την Κυριακή (4 Αυγούστου), αναθεωρώντας την προηγούμενη σχετική οδηγία της ΕΕ.

Αποτελεί τον στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενική ρύπανση, ενώ θα έχει ως αποτέλεσμα λιγότερες εκπομπές από μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και χοιροτροφικές και πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.

Όπως υποστηρίζει η Κομισιόν, «θα εξασφαλίσει ένα υγιέστερο περιβάλλον για τους ανθρώπους και τον πλανήτη, προωθώντας παράλληλα την καινοτομία, επιβραβεύοντας τους πρωτοπόρους και παρέχοντας στη βιομηχανία ίσους όρους ανταγωνισμού στην αγορά της ΕΕ».

Με τη νέα οδηγία θα έχουμε μετρήσεις στις εκπομπές από χοιροτροφικές και πτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και αλλαγή στον τρόπο αδειοδότησης.

Έως το 2050, με την εφαρμογή της αναθεωρημένης οδηγίας αναμένεται να μειώσει τις εκπομπές βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων έως 40 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020.

Η οδηγία για τις εκπομπές από τη βιομηχανία και την κτηνοτροφία παρέχει στις εθνικές αδειοδοτούσες αρχές περιβαλλοντικούς κανόνες για περίπου 75.000 μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις στην ΕΕ. Οι εγκαταστάσεις αυτές πρέπει να συμμορφώνονται με τους όρους εκπομπών με την εφαρμογή ειδικών ανά δραστηριότητα «βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών».

Ειδικότερα στην σχετική οδηγία περιλαμβάνονται - στο άρθρο 70 - αναφέρονται οι ειδικές διατάξεις για την εκτροφή πουλερικών και χοίρων. Μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής:

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι καμία εγκατάσταση (εκτροφή) δεν λειτουργεί χωρίς άδεια ή χωρίς να έχει καταχωριστεί και ότι η λειτουργία όλων των εγκαταστάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κεφαλαίου είναι σύμφωνη με τους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργίας που αναφέρει η σχετική οδηγία (2024/1785).

Τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν διαδικασία αδειοδότησης στην εντατική εκτροφή πουλερικών και χοίρων:
α) με περισσότερες από 40 000 θέσεις για πουλερικά,
β) με περισσότερες από 2 000 θέσεις για χοίρους παραγωγής άνω των 30 kg ή
γ) με περισσότερες από 750 θέσεις για χοιρομητέρες.

Οι καταχωρίσεις ή οι αιτήσεις για τη χορήγηση αδειών περιλαμβάνουν τουλάχιστον περιγραφή των ακόλουθων στοιχείων:
α) της εγκατάστασης και των δραστηριοτήτων της·
β) του είδους των ζώων·
γ) την πυκνότητα εκτροφής σε ΜΖΚ ανά εκτάριο που υπολογίζεται σύμφωνα με το παράρτημα Ια, κατά περίπτωση·
δ) της δυναμικότητας της εγκατάστασης·
ε) των πηγών εκπομπών της εγκατάστασης·
στ) της φύσης και των ποσοτήτων των προβλεπόμενων εκπομπών από την εγκατάσταση σε κάθε επιμέρους στοιχείο του περιβάλλοντος.

Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν ότι ο φορέας εκμετάλλευσης ενημερώνει την αρμόδια αρχή αμελλητί για κάθε σχεδιαζόμενη ουσιαστική μεταβολή στις εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κεφαλαίου και που είναι δυνατόν να έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον. Επίσης διασφαλίζουν ότι ο φορέας εκμετάλλευσης παρακολουθεί τις εκπομπές και τα σχετικά επίπεδα περιβαλλοντικών επιδόσεων σύμφωνα με τους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργίας της ΕΕ.

Ο κτηνοτρόφος είναι υποχρεωμένος να τηρεί αρχείο και να επεξεργάζεται όλα τα αποτελέσματα της παρακολούθησης, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών, κατά τρόπο ώστε να καθίσταται δυνατή η επαλήθευση της συμμόρφωσης με τις οριακές τιμές εκπομπών και τις οριακές τιμές περιβαλλοντικών επιδόσεων που καθορίζονται στους κανόνες λειτουργίας.

Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις οριακές τιμές εκπομπών και τις οριακές τιμές περιβαλλοντικών επιδόσεων που καθορίζονται στους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργείας, τα κράτη μέλη απαιτούν από τον φορέα εκμετάλλευσης να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την αποκατάσταση της συμμόρφωσης το συντομότερο δυνατό.

Ο κτηνοτρόφος διασφαλίζει ότι κάθε διαχείριση κοπριάς, όπως μεταξύ άλλων η διασπορά στο έδαφος αποβλήτων, ζωικών υποπροϊόντων ή άλλων καταλοίπων που παράγονται από την εγκατάσταση, πραγματοποιείται σύμφωνα με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, όπως καθορίζονται στους κανόνες λειτουργίας, και σε άλλη σχετική νομοθεσία της Ένωσης, και ότι δεν προκαλεί σημαντική ρύπανση του περιβάλλοντος.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι διενεργείται κατάλληλη παρακολούθηση (τα επίπεδα εκπομπών και περιβαλλοντικών επιδόσεων των εγκαταστάσεων) σύμφωνα με τους ενιαίους όρους για τους κανόνες λειτουργίας.

Όλα τα αποτελέσματα της παρακολούθησης καταγράφονται, υφίστανται επεξεργασία και παρουσιάζονται με τρόπο που παρέχει στην αρμόδια αρχή τη δυνατότητα να εξακριβώνει τη συμμόρφωση προς τις συνθήκες λειτουργίας, τις οριακές τιμές εκπομπών και τις οριακές τιμές περιβαλλοντικών επιδόσεων που περιλαμβάνονται στους γενικούς δεσμευτικούς κανόνες που αναφέρονται στην άδεια.

Διαβάστε την σχετική οδηγία (εδώ)

Μετά το master plan της Θεσσαλίας η Ολλανδική HVA «μελετά» και τα νερά της Κρήτης.

Η μελέτη για την διαχείριση των υδάτων της Κρήτης υπεγράφη, την Πέμπτη (25 Ιουλίου), ανάμεσα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, την ολλανδική εταιρεία HVA, που θα αναλάβει τη μελέτη και την ΤΕΡΝΑ Α.Ε, η οποία θα πραγματοποιήσει τη δωρεά για τη χρηματοδότηση της μελέτης.

Εκ μέρους του Υπουργείου, υπέγραψε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας και ο γενικός γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρης Παπαγιαννίδης, ενώ εκ μέρους της HVA ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Μιλτιάδης Γκουζούρης. Την ΤΕΡΝΑ Α.Ε εκπροσώπησε ο διευθύνων Σύμβουλος, Χρίστος Παναγιωτόπουλος.

Η σύμβαση, υπό τον τίτλο, «Στρατηγικό Σχέδιο για τη διαχείριση των υδάτων για το νησί της Κρήτης με στόχο την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων», προβλέπει αρχικά την αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης στο νησί της Κρήτης και στη συνέχεια τη σύνταξη ενός Στρατηγικού σχεδίου για προληπτικά μέτρα αναδιάρθρωσης που πρέπει να ληφθούν, τόσο σε τεχνική βάση (π.χ. κατασκευή αναχωμάτων, φραγμάτων, παρακαμπτήριων καναλιών), όσο και σε διοικητική βάση (π.χ. σχεδιασμός Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων).

Το κόστος της μελέτης, θα αναλάβει εξ ολοκλήρου η ΤΕΡΝΑ Α.Ε, ενώ το Στρατηγικό Σχέδιο θα υποβληθεί εντός δώδεκα (12) μηνών από την υποβολή της Έκθεσης.

Ένα έργο ζωτικής σημασίας πραγματοποιεί ο Δήμος Δέλτα μαζί με τη ΔΕΥΑΔΔ (Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης - Αποχέτευσης Δήμου Δέλτα), το οποίο έχει να κάνει με την αναβάθμιση των υποδομών άρδευσης του ΤΟΕΒ Χαλάστρας - Καλοχωρίου.

Στο συγκεκριμένο έργο με τίτλο: «Συστήματα Αυτοματισμού και τηλεμετρίας – τηλεελέγχου διαρροών, εξοικονόμησης νερού και ενέργειας δικτύου άρδευσης» η χρηματοδότηση προέρχεται από το Πρόγραμμα «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2014 – 2020» το οποίο έχει παραταθεί, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης - Ε.Γ.Τ.Α.Α. και από Εθνική Δαπάνη και αφορά στους τρόπους αποτελεσματικής αξιοποίησης και εξοικονόμησης των υδατικών πόρων μέσω του αυτοματοποιημένου ελέγχου στα δίκτυα μεταφοράς/διανομής, με τέτοιο τρόπο ώστε να επέρχεται μείωση του συνόλου των απωλειών νερού στα δίκτυα.

Στόχος του έργου είναι:

1. Να αναβαθμιστεί η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών άρδευσης εξασφαλίζοντας επάρκεια ποσότητας νερού.

2. Να διασφαλιστεί η απαιτούμενη παροχή, ελαχιστοποιώντας τις απώλειες και μεγιστοποιώντας τη σωστή διαχείριση.

Η Δήμαρχος Δέλτα, Γερακίνα Μπισμπινά, η οποία υπέγραψε χθες την σύμβαση υλοποίησης του έργου τόνισε ότι: «Τα έργα που αναβαθμίζουν τις υποδομές του Δήμου μας είναι πολύ σημαντικά για το σήμερα και το αύριο του τόπου μας, για την βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη που όλους πρέπει να μας απασχολεί. Θα συνεχίσουμε με γνώμονα τα παραπάνω και θα προχωρήσουμε ακόμα περισσότερο με νέα έργα αναβάθμισης υποδομών άλλα και με την δημιουργία ενεργειακής κοινότητας όπου θα συμμετέχουν και τα ΤΟΕΒ ώστε να καταστεί δυνατή η μείωση του κόστους παραγωγής, παράλληλα με την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Χαλάστρας - Καλοχωρίου, Γιώργος Κανάκας, σημείωσε ότι: «Είναι ένα εμβληματικό έργο για την λειτουργία του ΤΟΕΒ και είναι μεγάλη η χαρά μου που το βλέπω να υλοποιείται και να υπογράφουμε την σύμβαση. Η άψογη συνεργασία που έχουμε με το Δήμο Δέλτα και την ΔΕΥΑΔΔ φέρνει αυτά τα αποτελέσματα και είμαι κάτι παραπάνω από σίγουρος ότι θα φέρει ακόμα περισσότερα».

Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΔΔ, Σπύρος Σταματάκης, από την πλευρά του δήλωσε ότι: «Η ΔΕΥΑΔΔ συνεχίζει στον δρόμο της αναβάθμισης των υποδομών του τόπου μας, έχοντας την στήριξη και την έμπρακτη υποστήριξη σε αυτή την προσπάθεια, της Δημάρχου Γερακίνας Μπισμπινά και την ευχαριστώ για αυτό. Σε όλα τα επίπεδα είτε πρόκειται για τα οικιακά δίκτυα, είτε πρόκειται για τα δίκτυα των καλλιεργειών, η ΔΕΥΑΔΔ είναι εδώ για να συμβάλλει στην βελτίωση των υπηρεσιών, των υποδομών με γνώμονα τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης των υδατικών πόρων και των δικτύων άρδευσης και με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών».

Διακοπές ηλεκτροδότησης στις αγροτικές γεωτρήσεις δημιουργούν προβλήματα στην άρδευση των καλλιεργειών της Λάρισας.

Η Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ) αναφέρει τα εξής:

Οι υψηλές θερμοκρασίες και η κακή συντήρηση του ηλεκτρικού δικτύου από την ΔΕΔΔΗΕ προκαλεί την πτώση των διακοπτών (μπαστούνια) με αποτέλεσμα να διακόπτεται η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος στις γεωτρήσεις του Δήμου Κιλελέρ, στην ευρύτερη περιοχή Πλατυκάμπου-Γαλήνης καθώς και σε άλλες περιοχές.

Η διαδικασία για να λυθεί το πρόβλημα και να ξεκινήσει η ηλεκτροδότηση είναι απλή και δεν χρειάζεται χρόνο αλλά γίνεται από αρμόδιο και ειδικευμένο συνεργείο της ΔΕΔΔΗΕ.

Σε τηλεφωνική παρέμβαση που έγινε, η απάντηση που μας δόθηκε είναι ότι υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις στο εργατικό δυναμικό της ΔΕΔΗΕ και ότι δεν μπορεί να γίνεται άμεσα η λύση του προβλήματος που παίρνει σχεδόν 5 λεπτά. Ως αποτέλεσμα τα συνεργεία από την ΔΕΔΔΗΕ κάνουν περίπου μια εβδομάδα να αποκαταστήσουν την ηλεκτροδότηση με σοβαρό κίνδυνο παραγωγές να χαθούν καθώς οι αγρότες δεν μπορούν να ποτίσουν και δεν είναι δική τους ευθύνη ότι συμβαίνει.

Η ΔΕΔΔΗΕ προφανώς είναι ικανότατη να ανεβάζει συνεχώς τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος αγροτικού και οικιακού, είναι ικανότατη να δηλώνει κάθε χρόνο εκατομμύρια ευρώ κερδοφορίας από τις υπέρογκες αυξήσεις που κάνει στο ρεύμα και το πληρώνουμε από την τσέπη μας, αλλά δεν δίνει ένα ελάχιστο ποσό των κερδών της για να κάνει προσλήψεις του απαραίτητου εργατικού δυναμικού και να συντηρήσει επαρκώς το ηλεκτρικό δίκτυο.

Έχει σοβαρή ευθύνη η ΔΕΔΔΗΕ αλλά και τα Υπουργεία Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης να λύσουν εδώ και τώρα αυτό το ζήτημα πριν καταστραφούν χιλιάδες στρέμματα και αγρότες που δεν μπορούν να ποτίσουν.

Απαιτούμε εδώ και τώρα να γίνει η συντήρηση και η αποκατάσταση σε όλο το ηλεκτρικό δίκτυο των παροχών που ακόμη είναι κλειστές επειδή έχουν πέσει οι διακόπτες από την θερμοκρασία και την υψηλή κατανάλωση της περιόδου.

Αγαπητοί αναγνώστες, τα νέα για τον Ερύμανθο είναι ευχάριστα και αποδεικνύουν ότι με συντονισμένες ενέργειες μπορούμε να διαφυλάξουμε το φυσικό περιβάλλον και να σταματήσουμε την χωροθέτηση αιολικών πάρκων ή άλλων έργων παραγωγής ενέργειας σε προστατευόμενες περιοχές - συγχαρητήρια στην Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά, ο ΑγροΤύπος συμμετείχε στη δημόσια διαβούλευση και προσπάθησε να σας κρατήσει ενήμερους. Περιοχές που απειλούνται υπάρχουν δυστυχώς πολλές, ας είναι αυτή η περίπτωση, στο Μελισσοβούνι Ερυμάνθου, αφορμή για να λάβουμε δράση!

Φωτογραφία: ο Ερύμανθος, στο βάθος, και κάτω τα Καλάβρυτα

Ακολουθεί η ανακοίνωση από την Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά:

Αναρτήθηκε στη διαύγεια στις 10/7/2024 η απόφαση απόρριψης αιτήματος για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου: «Αιολικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 27MW και συνοδά έργα οδοποιίας, υποσταθμού και ηλεκτρικής διασύνδεσης, στη θέση ‘ΜΕΛΙΣΣΟΒΟΥΝΙ’ της Δ.Ε. Φαρρών του Δήμου Ερυμάνθου, Π.Ε. Αχαΐας», ιδιοκτησίας της εταιρείας VOLTERRA AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ».

Στην απορριπτική απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο οι αρνητικές γνωμοδοτήσεις των δασικών υπηρεσιών, του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), της επιτροπής περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, οι αρνητικές απόψεις και ενστάσεις φορέων και πολιτών που συμμετείχαν στη δημόσια διαβούλευση καθώς και η γεωλογική αυτοψία-έκθεση του δρ. Ηλιόπουλου Γεώργιου του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών που έκρινε την υλοποίηση του έργου επικίνδυνη και καταστροφική για τα χωριά που γειτνιάζουν στο σημείο του έργου.

Συγκεκριμένα οι βασικότεροι λόγοι της απόρριψης από τις υπηρεσίες είναι:

Κρίθηκε σκόπιμο λόγω του έντονου ανάγλυφου και της γεωμορφολογίας της περιοχής, να αξιολογηθεί η συμβασιμότητα της προτεινόμενης δασικής οδοποιίας με το περιβάλλον και η μελλοντική απορροφητικότητα του οικοσυστήματος, δηλαδή κατά πόσο η επίδραση της επίπτωσης θα απορροφηθεί με τον καιρό από το περιβάλλον.
Στη περιοχή του έργου επικρατεί έντονη τεκτονική δραστηριότητα και υψηλή γεωποικιλότητα.
Οι λεπτοπλακώδεις ασβεστόλιθοι με μεγάλες κλίσεις, αλλά και οι μεγάλες κλίσεις του δυτικού πρανούς του Μελισσοβουνίου, σε συνδυασμό με την επέμβαση χωματουργικών εργασιών (για την
τοποθέτηση ανεμογεννητριών και τη δημιουργία οδικού δικτύου) αυξάνουν τις πιθανότητες συντριμμάτων. Πιθανές βροχοπτώσεις θα μπορούσαν να μετακινήσουν τα συγκρίματα προς την κατάντη, με αποτέλεσμα να καταπλακωθούν οι γύρω οικότοποι καθώς και να επηρεαστούν οι ανθρώπινες δραστηριότητες (οικισμός Καλουσίου).
Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και το οικοσύστημα της περιοχής μελέτης, η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών και των συνοδών τους έργων δημιουργούν αυξημένης κλίμακας και διάρκειας κατασκευαστικές εργασίες (χωματουργικά, έργα οδοποιίας, κ.λ.π.), με αποτέλεσμα τη πρόκληση πολύ δυσμενών αρνητικών επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον (χλωρίδα, πανίδα, βλάστηση, οικοσυστήματα).
Η προτεινόμενη μελέτη του αιολικού σταθμού έχει αρνητικό πρόσημο καθώς οι συνολικές τελικές επεμβάσεις έχουν ως αποτέλεσμα την αλλαγή ή τη διατάραξη της κανονικής διάρθρωσης των σταθμικών παραμέτρων (θερμοκρασία, φωτισμός, άνεμος, υδάτινοι πόροι, έδαφος, πανίδα, χλωρίδα) και ως εκ τούτου και την επιβάρυνση του οικολογικού τοπίου.

Το γεγονός ότι, σύμφωνα με την απαιτούμενη γνώμη για τη δέουσα εκτίμηση από τη σχετική γνωμοδότηση του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. για το έργο και αναφορικά με τις επιπτώσεις του έργου που δύναται να επηρεάσουν την ακεραιότητα της περιοχής και των προστατευτέων αντικείμενων, τόσο από τον φάκελο μελέτης του έργου, όσο και από το σχετικό υπόμνημα απόψεων του φορέα, δεν προκύπτουν τα στοιχεία εκείνα που να διαβεβαιώνουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι δεν θα επηρεαστούν τα προστατευτέα αντικείμενα της περιοχής, όπως τεκμηριώνεται στα σχετικά έγγραφα του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.

Οι δασικές υπηρεσίες κατανόησαν τις ανησυχίες φορέων και πολιτών για την καταστροφική επίδραση του έργου στην περιοχή, για το ασύμβατο της ενεργειακής ανάπτυξης εντός κρίσιμων και προστατευόμενων περιοχών και υπερασπίστηκαν τον φυσικό πλούτο έναντι στα καταστροφικά αναπτυξιακά σχέδια που έχουν βάλει στο στόχαστρο τον Ερύμανθο.

Να ευχαριστήσουμε θερμά τον καθηγητή Γεωλογίας του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ.Ηλιόπουλο Γεώργιο και την Γεωλόγο δρ.Τσώνη Μαρία για την άμεση ανταπόκρισή τους στο κάλεσμα της επιτροπής του αγώνα και την πολύτιμη συμβολή τους στην νίκη αυτή. Ευχαριστούμε την Βιολόγο δρ.Ολγα Τζωρτζακάκη του τμήματος Βιοποικιλότητας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για την δική της πολύτιμη συμβολή. Ευχαριστούμε την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και την Καλλιστώ για την αδιάλειπτη στήριξη του αγώνα μας καθώς και όλους τους φορείς και συμπολίτες μας που στήριξαν ενεργά τον αγώνα, συμμετέχοντας στις κινητοποιήσεις και στη δημόσια διαβούλευση.

Η Αγωνιστική Κίνηση Πάτρας ενάντια στα Αιολικά, το Δίκτυο Φορέων και πολιτών ΠελοπόννηSOS και η επιτροπή του αγώνα φορέων και πολιτών για την σωτηρία του Ερυμάνθου, θα συνεχίζουν ακούραστα και μεθοδικά τον δίκαιο αγώνα για έναν ελεύθερο Ερύμανθο, για την φύση, για τον τόπο και τους ανθρώπους του.

Συμφωνία με τις βουλγαρικές αρχές για την εξασφάλιση της αναγκαίας ποσότητας αρδευτικού νερού από τον ποταμό Άρδα για τους αγρότες του Έβρου για το 2024.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, σε συνέχεια της διαπραγμάτευσης από την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη Βουλγαρία, υπεγράφη η προσωρινή συμφωνία για τη συνέχιση της παροχής ύδατος από τον ποταμό Άρδα για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της περιοχής του βορείου Έβρου τη φετινή χρονιά.

Η 60ετής συμφωνία που υπήρχε με τη Βουλγαρία (ως πολεμική αποζημίωση της χώρας μας) για τη χρήση των νερών του ποταμού Άρδα για την άρδευση του βόρειου τμήματος του Έβρου έληξε στις 9 Ιουλίου.

Με τη νέα προσωρινή συμφωνία διασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση της χρήσης του νερού του Άρδα από τους Έλληνες αγρότες μέχρι το τέλος της αρδευτικής περιόδου στις 30/9/2024.

Η ενδιάμεση αυτή συμφωνία είναι απαραίτητη, προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων της οριστικής μακροχρόνιας συμφωνίας για το διαμοιρασμό των υδάτων του Άρδα (95% του οποίου βρίσκεται σε βουλγαρικό έδαφος), οι οποίες διακόπηκαν στις αρχές Απριλίου, λόγω της πτώσης της Κυβέρνησης στη Βουλγαρία.

Τη συμφωνία, που ρυθμίζει την ποσότητα και τη διαδικασία παροχέτευσης των υδάτινων όγκων από τα βουλγαρικά φράγματα προς την ελληνική πλευρά, υπέγραψαν ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κ. Χριστόδουλος Τοψίδης και ο κ. Μάρτιν Γκεοργκίεβ της βουλγαρικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας Natsionalna Elektricheska Kompania EAD (ΝΕΚ).

Μέσω της ενδιάμεσης συμφωνίας, με την οποία δεσμεύεται η βουλγαρική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας ΝΕΚ για την παροχή 77,9 εκατ. κυβικών μέτρων νερού στους Έλληνες αγρότες, διασφαλίζεται η πλήρης τροφοδοσία των αγροτών στην περιοχή του βόρειου Έβρου, με τις αναγκαίες ποσότητες υδάτων για την κάλυψη των αδρευτικών αναγκών, κατά τρόπο που δεν επιβαρύνονται οικονομικά. Η ποσότητα αυτή κατανέμεται στην αρδευτική περίοδο σύμφωνα με τις ανάγκες των αγροτών της περιοχής και είναι ελαφρά αυξημένη σε σχέση με αυτή που προβλέπονταν από τη 60ετή συμφωνία που έληξε, παρά το ότι η ροή του ποταμού βρίσκεται σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα (κάτω του ήμισυ της συνήθους ετήσιας ροής του).

Σε κάθε περίπτωση, οι διαπραγματεύσεις επί του ζητήματος από πλευράς Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη βουλγαρική πλευρά θα συνεχιστούν, καθώς σκοπός είναι να συμφωνηθούν όλες οι λεπτομέρειες γύρω από την επίτευξη μίας νέας, μακροχρόνιας συμφωνίας.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Η επέκταση της συμφωνίας με την Βουλγαρία για τη διαχείριση των νερών του ποταμού Άρδα είναι μια σημαντική εξέλιξη για τον βόρειο Έβρο. Λαμβάνουμε τις απαιτούμενες ποσότητες νερού για την άρδευση των δεκάδων - χιλιάδων στρεμμάτων του νομού, οι οποίες είναι μάλιστα αυξημένες, σε σχέση με αυτές της μέχρι πρότινος 60ετούς συμφωνίας. Βασικός στόχος μας είναι η αποτροπή φαινομένων ξηρασίας στον πολύπαθο Έβρο και η διασφάλιση πως οι αγρότες της περιοχής δεν θα επιβαρυνθούν οικονομικά για να καλύψουν τις αρδευτικές τους ανάγκες. Παράλληλα, συνεχίζουμε τις διαπραγματεύσεις με την βουλγαρική πλευρά, ώστε αυτή η μεταβατική συμφωνία να εξελιχθεί σε μακροχρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της επελαύνουσας κλιματικής κρίσης στην περιοχή. Θέλω να ευχαριστήσω τον Περιφερειάρχη, Χριστόδουλο Τοψίδη για τη σημαντική συνεισφορά στην υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας και τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Πέτρο Βαρελίδη, για τις άοκνες προσπάθειές του για την υπογραφή της. Η συμφωνία αυτή διαμορφώθηκε με τη συνδρομή του Υπουργείου Εξωτερικών και κατέστη δυνατή χάρη στην προσωπική, καθοριστική παρέμβαση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη».

Ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κ. Χριστόδουλος Τοψίδης, σημείωσε: «Ο πρωτογενής τομέας και η ανάπτυξή του αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για τη Διοίκησή μας. Στηρίζοντας, εμπράκτως, τη δέσμευσή μας, υπέγραψα την Ενδιάμεση Συμφωνία για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των αγροτών με την βουλγαρική πλευρά, διασφαλίζοντας την άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων του Έβρου, έως τη λήξη της (στις 30/9/2024). Παρά το μεγάλο ειδικό βάρος που έχει αυτή η υπογραφή, για μένα προσωπικά ήταν μία εύκολη απόφαση, καθώς υπηρετώ μία Διοίκηση, η οποία έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και αυτό το αποδεικνύουμε καθημερινά στην πράξη. Εύχομαι η Συμφωνία να αποδώσει τα μέγιστα και οι καλλιεργητές να μπορέσουν να αξιοποιήσουν ορθολογικά το νερό, ώστε οι καλλιέργειές τους να αποδώσουν τα προσδοκώμενα και να έχουμε πολλαπλασιαστικά οφέλη τόσο για τους ίδιους όσο και για την τοπική οικονομία».

Η διακρατική συμφωνία Ελλάδας - Βουλγαρίας (ΦΕΚ 193/Α΄/4-11-64) για την παροχή υδάτων του ποταμού Άρδα, εκπνέει στις 9/7/2024.

Από τις 10/7/2024 βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά και ένα πολύ μεγάλο μέρος της οικονομίας και της ανάπτυξης της περιοχής βασίζεται στην καλή θέληση των Βουλγάρων.

Αυτή την στιγμή ολόκληρη η περιοχή βασίζεται στην καλή θέληση των Βουλγάρων για να μπορέσει να αρδεύσει τις καλλιέργειες.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΝ κ. Πέτρος Βαρελίδης, ο οποίος διεξάγει τις διαπραγματεύσεις από την ελληνική πλευρά, σε δηλώσεις του αναφέρει ότι «το πρόβλημα υπάρχει επειδή η γειτονική χώρα δεν έχει κυβέρνηση για να περάσει η συμφωνία από την Βουλή.

Η ελληνική πλευρά προσδοκά για περίοδο χάριτος για να προχωρήσει στα αναγκαία αρδευτικά έργα».

Από την πλευρά της η κα Καφά Σιδερή, προϊσταμένη στον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «η συγκεκριμένη συμφωνία είδε διάρκεια 60 ετών.

Όλα τα αρδευτικά έργα στηρίζονταν σε αυτή την συμφωνία. Από τον περασμένο Μάρτιο είχαμε αναφερθεί στο συγκεκριμένο πρόβλημα. Τώρα είμαστε μέσα στην αρδευτική περίοδο και βασιζόμαστε στην καλή θέληση των Βουλγάρων.

Κινδυνεύουν 212.000 στρέμματα να μείνουν χωρίς άρδευση στην περιοχή του βόρειου Έβρου. Μιλάμε για καλλιέργειες κυρίως ηλίανθου, βαμβακιού και αραβόσιτου, που είναι αρδευόμενες».

Από τις πλημμύρες των προηγούμενων ετών τα Τενάγη των Φιλίππων έχουν περάσει στην ξηρασία, λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας που είχαμε στη διάρκεια του χειμώνα.

Εδώ και 25 χρόνια πλημμύριζε η περιοχή αλλά τα τελευταία τρία χρόνια, λόγω της έλλειψης βροχοπτώσεων τον χειμώνα, υπάρχει πρόβλημα και με την ξηρασία.

Μιλάμε για μία έκταση χιλιάδων στρεμάτων που είναι και ο οικονομικός πνεύμονας της περιοχής, με αροτραίες κυρίως καλλιέργειες σόγιας, καλαμποκιού, ηλιόσπορων, βαμβακιού και κάποιων κηπευτικών.

Ο Γρηγόρης Γρουζίδης, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «υπάρχει έντονο πρόβλημα ξηρασίας στην περιοχή. Όπως φαίνεται σε κάποιες περιοχές θα έχουμε πλημμυρικά φαινόμενα και σε άλλες έντονες ξηρασίες.

Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στην Τενάγη με τις υψηλές θερμοκρασίες και την έλλειψη νερού άρδευσης. Δεν υπάρχει καθόλου νερό για να ποτιστούν οι καλλιέργειες και είναι λιγοστά τα νερά από τις πηγές Αγγίτη και Κεφαλαρίου.

Από το Παγγαίο και το όρος Σύμβολο δεν κατεβαίνουν νερά. Έπρεπε να έχουν γίνει ήδη τα μεγάλα έργα του φράγματος Μαρμαρά. Αν συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο η ξηρασία θα έχει πρόβλημα και το δυτικό Παγγαίο και θα ξεραθούν οι γεωτρήσεις. Αυτή την εποχή το μόνο που περιμένουμε είναι να έχουμε βροχόπτωση για να σωθούν οι καλλιέργειες».

Μεγάλο πρόβλημα με την ξηρασία αντιμετωπίζει όμως και η Κρήτη.

Υπό το βάρος των πρόσφατων αποκαλύψεων για την κλοπή νερού στην Μεσσαρά, από το φράγμα της Φανερωμένης προς την περιοχή του Τυμπακίου, πραγματοποιήθηκε έκτακτη σύσκεψη στην Περιφέρεια Κρήτης. Πάντως εκτός του σκανδάλου η Μεσσαρά αντιμετωπίζει δραματική πτώση του υδροφόρου ορίζοντα, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα την κήρυξη του Δήμου Φαιστού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Το οξυμένο πρόβλημα διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού στο δήμο Φαιστού συζητήθηκε εκτενώς στην σύσκεψη που έγινε στις 25 Ιουνίου 2024, την οποία συγκάλεσε ο Περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο Δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης, οι Αντιπεριφερειάρχες Νίκος Συριγωνάκης και Σταύρος Τζεδάκης, εκπρόσωποι των ΤΟΕΒ της περιοχής, της επιτροπής του φράγματος Φανερωμένης, όπως επίσης και υπηρεσιακά στελέχη.

Για το πρόβλημα αντιμετώπισης της φετινής ανομβρίας και στο πλαίσιο προσωρινών άμεσων μέτρων αντιμετώπισης, ο κ. Αρναουτάκης ανακοίνωσε ότι η Περιφέρεια Κρήτης θα διαθέσει χρηματοδότηση 180.000 ευρώ για νέες γεωτρήσεις στη περιοχή, καθώς επίσης για την αγορά κατάλληλου μηχανολογικού εξοπλισμού.

Ο δήμαρχος Φαιστού, Γρηγόρης Νικολιδάκης, σε δήλωση του ανέφερε, μεταξύ άλλων: «Η Περιφέρεια Κρήτης, όπως μας διαβεβαίωσε ο Περιφερειάρχης, Σταύρος Αρναουτάκης, τον οποίο ευχαριστούμε, θα διαθέσει άμεσα 100.000 ευρώ για την ανόρυξη γεώτρησης στη θέση Απόλυχνος, 50.000 ευρώ για αντικατάσταση γεώτρησης στον αναδασμό περιοχής ΤΟΕΒ Β ζώνης Πόμπιας και 30.000 ευρώ για να την προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού για επισκευή γεώτρησης περιοχής ΤΟΕΒ Ζαρού.
Συνολικά θα αξιοποιηθούν 3 γεωτρήσεις αλλά το θέμα δεν λύνεται. Μπορούμε όμως να ανοίξουμε αύριο τη γεώτρηση που θέλουμε για την ύδρευση στο νότο και στη πορεία πάμε τη περιβαλλοντική μελέτη. Τα χρήματα είναι το θετικό ότι υπάρχουν».

Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, ανέφερε, ότι, το πρόβλημα που έχει προκύψει, όπως είναι γνωστό είναι σοβαρό, και λόγω της ανομβρίας και λόγω της μη σωστής διαχείρισης του νερού, θέμα που θα πρέπει να επιλυθεί.

«Ως Περιφέρεια Κρήτης θα συμβάλουμε και συγκεκριμένα θα δοθεί άμεσα χρηματοδότηση και θα διεκδικήσουμε πρόσθετους πόρους από τα συναρμόδια Υπουργεία όπως επίσης μέσα από συνεννόηση να δούμε την καλή, αποτελεσματική συνεργασία όλων των ΤΟΕΒ, και του δήμου, ώστε να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα. Η ανομβρία δημιουργεί προβλήματα τόσο στην άρδευση όσο και στην ύδρευση στο νησί», τόνισε ο κ. Αρναουτάκης.

Δίνεται παράταση της προθεσμίας υποβολής της πρώτης αίτησης πληρωμής των επενδυτικών σχεδίων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος (Δράση 4.1.2 του ΠΑΑ 2014-2022), σύμφωνα με τροποποιητική απόφαση του ΥπΑΑΤ που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ.

Η απόφαση προβλέπει ότι η ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου και υποβολή του τελικού αιτήματος πληρωμής θα πρέπει να γίνει μέχρι την 15η Οκτωβρίου 2025.

Ειδικότερα στην 4η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου εφαρμογής της Δράσης 4.1.2 «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος» εφαρμόζονται προβλέψεις ειδικά για τις καταστροφές που συνέβησαν από τις καταιγίδες Daniel και Elias στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, στην ΠΕ Φθιώτιδας και στην ΠΕ Εύβοιας και από τις πυρκαγιές του έτους 2023 στις ΠΕ Έβρου και Ρόδου.

Εγκεκριμένα επενδυτικά αγαθά, τα οποία είχαν υλοποιηθεί και τιμολογηθεί έως την επέλευση του επιζήμιου γεγονότος, παραλαμβάνονται από τις αρμόδιες επιτροπές ακόμα και αν έχουν καταστραφεί εξ αιτίας των ανωτέρω επιζήμιων γεγονότων και ανεξάρτητα από το στάδιο ολοκλήρωσής τους κατά την στιγμή της καταστροφής. Για την παραλαβή πρέπει
α) να προσκομισθεί έγγραφο δημόσιας υπηρεσίας με το οποίο πιστοποιείται ότι η καταστροφή του επενδυτικού αγαθού οφείλεται στα ανωτέρω γεγονότα και
β) να ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 26 (η αίτηση πληρωμής υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο ΠΣΚΕ από το δικαιούχο), εξαιρουμένων των προβλέψεων περί λειτουργικότητας της επένδυσης.

Οι δικαιούχοι μπορούν στη συνέχεια να αιτηθούν την απαλλαγή τους από τις δεσμεύσεις της δράσης για λόγους ανώτερης βίας χωρίς την υλοποίηση των υπόλοιπων επενδύσεων εφόσον έχουν υποστεί, αθροιστικά, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% ως προς το σύνολο της τυπικής απόδοσης κατά το έτος 2020 (ΕΑΕ 2020) με τις εξής ζημιές:

Απώλεια ζωικού κεφαλαίου ή/και φυτικού κεφαλαίου (μόνιμες δενδρώδεις / θαμνώδεις καλλιέργειες) ή και ολοσχερή καταστροφή θερμοκηπιακών εγκατάστασεων / προσβάσιμων τολ / ή και απώλεια της δυναμικότητας των χειμερινών σταβλικών εγκαταστάσεων ή και απώλεια μελισσοσμηνών. Απώλεια καλλιεργήσιμων εκτάσεων, μισθωμένων ή ιδιόκτητων, λόγω μόνιμης παραμονής υδάτων στις Παρακάρλιες περιοχές ή/και διάβρωσης ή/και επικάθισης φερτών υλικών.

Επιπλέον, με την τροποποιητική προβλέπεται για όσους δικαιούχους τα αγροτεμάχια αρδεύονται από συλλογικά δίκτυα ΤΟΕΒ ή Δήμων, για την οικονομική ενίσχυση των επενδύσεων αίρεται η υποχρέωση προσκόμισης της άδειας χρήσης νερού που χορηγείται στον ΤΟΕΒ ή το Δήμο και θα προσκομίζεται μόνο βεβαίωση του φορέα προς τον δικαιούχο για την επιτρεπόμενη χρήση.

Για το μηχανολογικό και λοιπό εξοπλισμό επαναχρησιμοποίησης υδάτων, υποβάλλεται επιπλέον άδεια επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων για άρδευση ή βεβαίωση απαλλαγής από την αρμόδια υπηρεσία.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Μεγάλη αγωνία και αναστάτωση επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στην Ηλεία για το ενδεχόμενο να μην δίνεται συνεχώς νερό για άρδευση στους παραγωγούς.

Σύσκεψη έγινε τη Δευτέρα (10/6), στο συνεδριακό κέντρο της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας, από πρόεδρους των ΤΟΕΒ και αγρότες του Κάμπου της Ηλείας, οι οποίοι πλήττονται άμεσα από την απόφαση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, να γίνεται η άρδευση των καλλιεργειών συγκεκριμένες ημέρες και ώρες.

Συμμετείχαν ο ΓΟΕΒ Πηνειού Αλφειού, η Υπηρεσία Εγγείων Βελτιώσεων της ΠΕ Ηλείας και οι πρόεδροι των τεσσάρων ΤΟΕΒ της βόρειας Ηλείας, υπό την προεδρία του αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανδρέα Φίλια.

Η απόφαση πάντως για εκ περιτροπής άρδευση στις δύο ζώνες της βόρειας Ηλείας από την Υπηρεσία Εγγείων Βελτιώσεων εντέλει δεν εφαρμόστηκε, καθώς αποφασίστηκε να συνεχιστεί η παροχέτευση νερού μέχρι να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις.

Ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Αμαλιάδας, Χρήστος Βαλλιανάτος, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «στην σύσκεψη αποφασίστηκε υπάρξει διορία, μέχρι και αύριο Τετάρτη (12/6), προκειμένου να προχωρήσουν σε έκτακτες συνεδριάσεις όλα τα ΤΟΕΒ της Ηλείας με τα μέλη τους, να καταγράψουν και να καταθέσουν τις προτάσεις τους για την υδροδότηση των καλλιεργειών τους επόμενους δύσκολους καλοκαιρινούς μήνες. Την πρόταση έκανε ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανδρέας Φίλιας.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα έχει η βιομηχανική ντομάτα η οποία κάθε δύο ημέρες χρειάζεται νερό, κάτι που γίνεται φέτος περισσότερο αναγκαίο λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν. Πρόβλημα επίσης αντιμετωπίζει και η καλλιέργεια καλαμποκιού.

Από την πλευρά μας οι παραγωγοί ζητάμε να συνεχιστεί το πότισμα κανονικά στις συγκεκριμένες καλλιέργειες και να δούμε αν υπάρξει πρόβλημα τον Αύγουστο να περιορίσουμε τις φυτεύσεις στον κάμπο».

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε, στις 7 Ιουνίου 2024, ημερίδα εργασίας με θέμα: «Αλλαγή του κλίματος: Προσαρμογή, Μετριασμός στην ύπαιθρο και οι Πιστώσεις Άνθρακα» στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου ResAlliance - «Συμμαχία γνώσης για την ανθεκτικότητα του τοπίου για τη γεωργία και τη δασοπονία στη λεκάνη της Μεσογείου».

Την ημερίδα, που προσέφερε δυνατότητα παρακολούθησης τόσο με φυσική παρουσία όσο και διαδικτυακά, παρακολουθήσαν συνολικά 105 άτομα προερχόμενα από διαφορετικούς χώρους, από στελέχη σχετικών δημοσίων φορέων όπως το ΥΠΕΝ και ερευνητές, έως στελέχη Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, ιδιώτες μελετητές και αγρότες.

Την ημερίδα, χαιρέτησε, εκπροσωπώντας την Γενική Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Πολιτικής του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο κος Γιώργος Ζήσης Τέγος, Προϊστάμενος του Τμήματος Μηχανισμών Αγοράς και Μητρώου Εκπομπών. Ο ερευνητής του ΙΜΔΟ Δρ Γαβριήλ Ξανθόπουλος, επιστημονικά υπεύθυνος του έργου ResAlliance για το ΙΜΔΟ, έκανε μια εισαγωγή στο ιστορικό της συνειδητοποίησης της αλλαγής του κλίματος από τους επιστήμονες και τους διεθνείς οργανισμούς και στην ιδέα της δημιουργίας μια αγοράς πιστώσεων του άνθρακα (carbon credits), η οποία προέκυψε κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για το Πρωτόκολλο του Κιότο (1997) και υλοποιήθηκε στα επόμενα χρόνια.

Ο Δρ Ξανθόπουλος εξήγησε τις αρχές στις οποίες βασίζεται αυτή η αγορά και έδωσε στο κοινό ένα ελάχιστα γνωστό παράδειγμα στη χώρα μας, τον ρόλο που παίζει η Δασική Υπηρεσία της Νότιας Κορέας, με αιχμή του δόρατος το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών της, στην εξασφάλιση πιστώσεων άνθρακα, απαραίτητων για την αντιστάθμιση των εκπομπών άνθρακα που παράγει η βαριά βιομηχανία της χώρας. Αυτό γίνεται μέσω μιας μεγάλης σειράς προγραμμάτων με αναδασώσεις και άλλες δράσεις εξασφάλισης ξυλείας και πιστώσεων άνθρακα σε τρίτες χώρες, από την Νέα Ζηλανδία ως το Κιργιστάν, το Μαρόκο, τη Μογγολία και το Περού (38 προγράμματα σε 25 έτη). Επίσης ο Δρ Ξανθόπουλος εξήγησε τη σημασία που έχουν οι προσπάθειες εξασφάλισης πιστώσεων άνθρακα για την Ελλάδα, τόσο για τα δάση όσο και στον αγροτικό χώρο. Ιδιαίτερα επισήμανε την ανάγκη να προσαρμοστούν αλλά και να προστατευθούν οι αγρότες από τις επερχόμενες αλλαγές σχετικά με τις πιστώσεις άνθρακα. Ειδικότερα ανέφερε ότι αυξάνεται η γραφειοκρατία, οι απαιτήσεις και το κόστος και γίνεται δύσκολη η ανταπόκριση μεμονωμένων αγροτών, κάτι που αντανακλάται και από τις υπάρχουσες αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη. Ακόμη, τόνισε ότι οι γρήγορες κινήσεις που γίνονται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι απαραίτητες μεν αλλά συχνά περικλείουν κινδύνους αποτυχίας ή παρενεργειών τόσο στο περιβάλλον όσο και σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, οπότε πρέπει να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των λαμβανόμενων μέτρων.

Στη συνέχεια η ερευνήτρια του ΙΜΔΟ Δρ Ευαγγελία Αβραμίδου, που έχει τον ρόλο της Πρέσβειρας για τα εργαστήρια ανταλλαγής γνώσης (LandLabs) που διοργανώνονται στο πλαίσιο του ResAlliance στην Πελοπόννησο, παρουσίασε τους στόχους του έργου όσον αφορά την ανάδειξη καλών πρακτικών που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τη διάδοση αυτών σε εθνικό και Μεσογειακό επίπεδο. Επίσης πληροφόρησε το κοινό για το δίκτυο ενδιαφερόμενων (LandNet) που έχει δημιουργηθεί με στόχο την διάδοση αυτών των καλών πρακτικών, και πρότεινε σε όσους ενδιαφέρονται να εγγραφούν στο LandNet (εδώ) για να ενημερωθούν αλλά και για να συμβάλλουν. Περαιτέρω προσκάλεσε το κοινό που διαθέτει σχετικά παραδείγματα να πάρει μέρος στο διαγωνισμό που διοργανώνεται στο πλαίσιο του έργου καταθέτοντας ένα σύντομο βίντεο ή ένα κείμενο καλής πρακτικής.

Η επόμενη ομιλία ήταν από την προσκεκλημένη ομιλήτρια της ημερίδας την Dr. Teresa Cervera Zaragoza, επικεφαλής του τομέα για την προώθηση της αειφόρου διαχείρισης των δασών στο Κέντρο Δασικής Ιδιοκτησίας της Κυβέρνησης της Καταλονίας (Ισπανία). Η Dr. Zaragoza παρουσίασε το σύστημα πιστώσεων για το κλίμα που έχει δημιουργηθεί και εφαρμόζεται στα δάση της Καταλονίας. Μίλησε για ένα σύστημα που προωθεί την πολυλειτουργική διαχείριση των δασών, πέρα από την απλή δέσμευση άνθρακα, και υπερασπίζεται τον ρόλο και τη συμβολή αυτής της διαχείρισης προς μία ύπαιθρο περισσότερο ανθεκτική στην αλλαγή του κλίματος. Συγκεκριμένα, η πολυλειτουργική διαχείριση των δασών δημιουργεί «δασικές πιστώσεις κλίματος» (forest climate credits) μέσω δέσμευσης άνθρακα στη βλάστηση και το έδαφος, μείωση της κατανάλωσης νερού στα δασικά οικοσυστήματα, διατήρησης της βιοποικιλότητας και μείωσης του κινδύνου πυρκαγιάς. Ένα climate credit αντιστοιχεί σε ένα εκτάριο ανθεκτικού δασικού οικοσυστήματος. «Πελάτες» αυτών των credits είναι μεγάλες επιχειρήσεις στο πλαίσιο της εταιρικής ευθύνης, δωρητές που ενδιαφέρονται για αναγνώριση και φήμη και ενδιαφερόμενοι να συνεισφέρουν οικονομικά για τη βελτίωση του τοπικού περιβάλλοντος. Στη συνέχεια, η Dr. Zaragoza περιέγραψε τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των σχεδίων δημιουργίας ανθεκτικών δασών και την αξιολόγηση της υλοποίησής τους και έδωσε παραδείγματα εφαρμογής σε σειρά περιοχών, περιλαμβανομένων οικονομικών στοιχείων. Μάλιστα, σε ερώτηση από το κοινό απάντησε ότι το σύστημα αυτό που αφορά όλους του τύπους δασών, εξετάζεται προς υιοθέτηση σε όλη την Ισπανία όπου μέχρι τώρα αξιολογούνται ως προς τη δέσμευση άνθρακα μόνον δασικές φυτείες.

Η επόμενη ομιλία αφορούσε μια εργασία των Δρ Παναγιώτη Μιχόπουλου, Δρ Γεωργίου Νάκου, Κωνσταντίνου Καούκη και Δρ Αναστασίου Οικονόμου από το ΙΜΔΟ, σχετικά με τον οργανικό άνθρακα στα δασικά εδάφη του κόσμου και της Ελλάδας. Ο Δρ Μιχόπουλος τόνισε ότι τα δασικά εδάφη αποτελούν μία σημαντική παγκόσμια αποθήκη άνθρακα καθώς η μισή ποσότητα του άνθρακα στη στεριά είναι αποθηκευμένη σε δάση (1146 x 1015 g) και από αυτήν την ποσότητα τα δύο τρίτα είναι αποθηκευμένα στο έδαφος. Μάλιστα, στις ψυχρές περιοχές ο άνθρακας στο έδαφος μπορεί να φτάσει στο 80% του συνόλου του αποθηκευμένου άνθρακα σε φυτά και εδάφη, στις εύκρατες περιοχές το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει περίπου το 60%, ενώ στα τροπικά δάση φτάνει το 50%. Στην Ελλάδα τα δάση των ορεινών περιοχών (ελάτη, οξιά, μαύρη πεύκη) περιέχουν το μεγαλύτερο μέσο ποσό αποθέματος άνθρακα στα εδάφη (πάνω από 100 τόνους ανά εκτάριο), ενώ τα εδάφη των φυλλοβόλων δρυών, αν και έχουν μικρότερο απόθεμα ανά εκτάριο, λόγω της μεγάλης τους έκτασης έχουν το μεγαλύτερο συνολικό απόθεμα άνθρακα (περίπου 60 εκατομμύρια τόνους).

Στη συνέχεια ο Δρ. Μιχόπουλος τόνισε ότι η κλιματική αλλαγή επιδρά στα δασικά εδάφη μέσω των μεταβολών στη δυναμική του άνθρακα και εξήγησε τον τρόπο επίδρασης της αυξημένης συγκέντρωσης CO2 αλλά και της αυξημένης θερμοκρασίας του αέρα. Επίσης ανέφερε ότι σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία ένα απόθεμα της τάξης του 20-50% χάνεται όταν τα δάση μεταβάλλονται σε αγρούς. Ακόμη, ότι εντατικές υλοτομίες και αραιώσεις μπορεί να επιφέρουν ελάττωση του άνθρακα στο έδαφος ακόμα και κατά 50% στις πρώτες δεκαετίες. Στην αντίθετη κατεύθυνση λειτουργεί η αναδάσωση, όπου η επιλογή φυλλοβόλων ειδών συνεισφέρει στην αποθήκευση του άνθρακα στο έδαφος περισσότερο από τα κωνοφόρα.

Η τελευταία ομιλήτρια ήταν η Δρ Αλεξάνδρα Σιντόρη, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Αγροτικής Οικονομίας, ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, με τίτλο ομιλίας «Αιγοπροβατοτροφεία και κλιματική αλλαγή: Κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις και πρακτικές μείωσης ανθρακικού αποτυπώματος». Η Δρ Σιντόρη αναφέρθηκε στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στις αιγοπροβατοτροφικες εκμεταλλεύσεις και το ανθρακικό αποτύπωμα του αιγοπρόβειου γάλακτος, όπως αυτό έχει εκτιμηθεί μέσα από έρευνες που υλοποιήθηκαν την τελευταία δεκαπενταετία στη Ελλάδα και σε διάφορα παραγωγικά συστήματα. Επίσης αναφέρθηκε στις δυνατότητες και στις πρακτικές μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος του αιγοπρόβειου γάλακτος και στις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις των πολιτικών μείωσης των εκπομπών, ειδικά σε επίπεδο παραγωγής, εισοδήματος και απασχόλησης.

Η Δρ Σιντόρη ολοκλήρωσε την παρουσίαση της επισημαίνοντας την ανάγκη διερεύνησης πρακτικών, τεχνολογιών και καινοτομιών, αποτελεσματικών ως προς τη μείωση των εκπομπών, με εφαρμογή στα ελληνικά αιγοπροβατοτροφικά συστήματα και προσβάσιμων από τους παραγωγούς. Με το τέλος των παρουσιάσεων οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε διαδραστικές ομάδες εργασίας στο πλαίσιο των οποίων κατέθεσαν τις απόψεις τους όσον αφορά τις πληροφορίες που παρουσιάστηκαν, ιδιαίτερα όσον αφορά την προχωρημένη προσέγγιση της Καταλονίας, εξέφρασαν προβληματισμούς και κατέληξαν σε χρήσιμα συμπεράσματα για το έργο ResAlliance και για τους φορείς που συμμετείχαν.