Υπάρχει περίπτωση να εκλείψει άμεσα η καλλιέργεια της ροδακινιάς στη Ελλάδα;

Μεγάλος προβληματισμός υπάρχει σε ροδακινοπαραγωγούς της Πέλλας λόγω της παραμόρφωσης των καρπών, η οποία ακόμη κανείς δεν γνωρίζει που οφείλεται. Μέχρι στιγμής φαίνεται ότι προσβάλλονται όλες οι ποικιλίες βιομηχανικού ροδάκινου, ενώ έχει εντοπισθεί και σε επιτραπέζιες ποικιλίες.

Το τμήμα ποιοτικού και φυτουγειονομικού ελέγχου της ΠΕ Πέλλας έχει συνεργασία με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και συνεχίζονται οι έλεγχοι, προκειμένου να διαπιστωθεί το αίτιο που προκαλεί την ασθένεια.

Φυσικά, δεν πρέπει να συγχέονται μεμονωμένοι παραμορφωμένοι καρποί σε άλλα κτήματα και άλλες περιοχές με την άγνωστη αυτή ασθένεια. Πολλές φορές παραμορφωμένοι καρποί εμφανίζονται από εντομολογικές προσβολές ή από κακή γονιμοποίηση στην άνθιση.

Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο ο γεωπόνος από το Νέο Μυλότοπο Γιαννιτσών κ. Σάββας Παστόπουλος, «το πρόβλημα ξεκίνησε από το 2021 αλλά επεκτάθηκε ραγδαία φέτος. Έχει σαν αποτέλεσμα οι καρποί να είναι μη εμπορεύσιμοι αλλά ούτε να μπορούν να πάνε για χυμοποίηση.

Μιλάμε για μια μυστηριώδη ασθένεια στα ροδάκινα περιοχών της Πέλλας πέριξ του βουνού Πάικο. Αν και τον πρώτο χρόνο τα συμπτώματα ήταν σποραδικά και σπάνια, περιορισμένα σε λίγα αγροκτήματα, το 2022 φάνηκε ότι αρχίζει μία σημαντική διασπορά μολύνοντας εξ’ ολοκλήρου τα πρώτα κτήματα.

Το 2023 η ασθένεια φαίνεται ότι διασπάρθηκε σε μία μεγάλη έκταση πολλών χιλιομέτρων. Φέτος, τα πρώτα συμπτώματα που αρχικά εντοπίσθηκαν καλύπτουν μία έκταση δεκάδων χιλιομέτρων, που περιλαμβάνει 6 χωριά. Η τελική αποτύπωση της καταστροφής για φέτος θα φανεί εντός λίγων ημερών όπου τα οφθαλμοφανή συμπτώματα θα αναγνωριστούν καλύτερα».

Ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και μας ανέφεραν ότι συνεχίζεται ο έλεγχος για να εξακριβωθεί το πρόβλημα. Το σίγουρο είναι ότι έχουμε εμφάνιση πάνω από 5 ιούς στα φυτά της περιοχής. Ωστόσο, δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη ποιοι ακριβώς είναι οι ιοί και για να γίνει αυτό θα πρέπει γίνουν περισσότεροι έλεγχοι. Φέτος πάντως το πρόβλημα έχει επεκταθεί στην περιοχή.

Πρόσφατα έγινε μια σύσκεψη γεωπόνων και ερευνητών, υπό την εποπτεία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Διονύση Σταμενίτη, για το θέμα της ασθένειας στη ροδακινιά. Σύμφωνα με τις υπηρεσίες της ΠΕ Πέλλας:

• Το πρόβλημα εμφανίστηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2021, με κάποια σποραδικά συμπτώματα σε καρπούς ροδακινιάς ποικιλίας ΑΝΔΡΟΣ σε κτήματα της περιοχής «ΑΛΑΝ» στις Αμπελιές Γιαννιτσών.
• Το 2022 το πρόβλημα επεκτάθηκε στα αρχικά κτήματα σε όλα τα δένδρα, καθώς και σε νέα κτήματα περιμετρικά των πρώτων. Έτσι στάλθηκε δείγμα στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό ινστιτούτο από τα προσβεβλημένα κτήματα.
• Το 2023 το πρόβλημα γιγαντώθηκε στην περιοχή των Αμπελιών, με αποτέλεσμα τα πρώτα κτήματα που είχαν συμπτώματα να έχουν ολική μείωση παραγωγής εξαιτίας οφθαλμόπτωσης ανθοφόρων και φυλλοφόρων οφθαλμών, καθώς και σημαντικής παραμόρφωσης των καρπών που έχουν παραμείνει στα δένδρα. Έπειτα, εστάλησαν εκ νέου δείγματα στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με αίτημα εξέτασης για παρουσία ιών.
• Στο ξεκίνημα της καλλιεργητικής περιόδου 2024, παρατηρείται ότι δεκάδες κτήματα συγκεκριμένων ποικιλιών εμφανίζουν πρώιμα συμπτώματα της ανεξήγητης αυτής ασθένειας.

Στην σύσκεψη αποφασίστηκε να αποσταλούν από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής της ΠΕ Πέλλας τα παρακάτω:

• Περαιτέρω δείγματα στο Μπενάκειο για εξέταση.
• Οδηγίες καλλιεργητικών πρακτικών ώστε να επιτευχθεί ο περιορισμός της εξάπλωσης του ιού.
• Προτάσεις για την αποκατάσταση των φυτειών των αγροτεμαχίων που έχουν προσβληθεί.

Από την πλευρά του το Μπενάκειο κατέθεσε στο ΥπΑΑΤ ερευνητικό πρόγραμμα και είναι σε αναμονή για να προχωρήσουν στους ελέγχους. «Αν δεν βρεθεί το αίτιο του προβλήματος δεν μπορούμε να μιλήσουμε για θεραπεία», δήλωσαν στον ΑγροΤύπο εκπρόσωποι του Μπενακείου.

Τα συμπτώματα της ασθένειας είναι πολλά αλλά το κύριο και οφθαλμοφανές είναι η παραμόρφωση των καρπών που είναι ευδιάκριτη. Ακόμη παρατηρείται οφθαλμόπτωση, ανθόπτωση, δίδυμοι καρποί, σκάσιμο καρπών, ανομοιόμορφη βλάστηση την άνοιξη και βλαστοί χωρίς βλάστηση κυρίως από την μέση προς την κορυφή του βλαστού. Από τον τρόπο και την ταχύτητα που εμφανίζονται τα συμπτώματα πιθανολογείται ότι η μεταφορά γίνεται με την γύρη ή και μολυσμένα έντομα.

Μέχρι στιγμή φαίνεται ότι επηρεάζονται κυρίως οι βιομηχανικές ποικιλίες Άνδρος και Α37 εξ’ ολοκλήρου, ενώ σοβαρά προβλήματα εμφανίζουν και οι ποικιλίες Φερ κλουζ, Έβερτς και Κατερίνα. Όσα επιτραπέζια ροδάκινα είναι στην προσβεβλημένη περιοχή φαίνεται ότι είναι ευαίσθητα στην ασθένεια της παραμόρφωσης (Royal gloria, royal lee).

Αν τελικά αποδειχθεί ότι το αίτιο είναι ιολογικό θα μιλάμε για μία ασύλληπτων διαστάσεων καταστροφή στην ελληνική ροδακινοκαλλιέργεια.

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Elite, στις 5 Απριλίου του 2024 στην Καλαμάτα, η παρουσίαση με θέμα: «Το νέο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον της γεωργίας, η στρατηγική της Syngenta και η ολοκληρωμένη πρόταση μας για την φροντίδα της ελιάς»
Περισσότεροι από 70 γεωπόνοι, παρακολούθησαν την εκδήλωση με μεγάλο ενδιαφέρον, η οποία ξεκίνησε με την ομιλία του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Syngenta Hellas, κ. Γιώργου Ποντίκα ο οποίος αναφέρθηκε στο διεθνές περιβάλλον της φυτοπροστασίας και στα νέα δύσκολα μονοπάτια της γεωργίας και της αγροτικής παραγωγής στο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο περιβάλλον.

Κατόπιν, ο Διευθυντής Marketing και Τεχνικού της Syngenta Hellas, κ. Κώστας Οικονομίδης, παρουσίασε τις νέες τάσεις της Γεωργίας, με την Syngenta να είναι πρωταγωνιστής με οδηγό την Καινοτομία.
Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με τους κ. Γιάννη Αβραμίδη, Marketing Manager Spec και κ. Παναγιώτη Κωστίκα, Biological & FVC Market Development Manager να παρουσιάζουν το πλήρες χαρτοφυλάκιο της Syngenta στην καλλιέργεια της ελιάς, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις σύγχρονες ολοκληρωμένες λύσεις φυτοπροστασίας, τον ρόλο των βιοδιεγερτών και βιοπροστατευτικών προϊόντων, που προσφέρει η Syngenta στους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς για την αριστοποίηση της παραγωγής τους.

Στην συνέχεια οι ομιλητές δέχθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν το πρόγραμμα που η Syngenta Hellas προτείνει αλλά και το πώς προσεγγίζει την ίδια την καλλιέργεια μέσα από τα προϊόντα της.
Η εκδήλωση έκλεισε με δείπνο που παρατέθηκε στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου, όπου εκεί δόθηκε η ευκαιρία στους γεωπόνους της περιοχής να συζητήσουν εκτενώς όλα τα ζητήματα που τους απασχολούν.

Με την υπ’ αριθμ. 489938/29-02-24 απόφαση του πρωτοδικείου Αθηνών ιδρύθηκε η Αστική μη κερδοκοπική Εταιρεία με την επωνυμία «Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρία – Ένωση Βιολογικής και Οικολογικής Φυτοπροστασίας» και διακριτικό τίτλο ΕΒΙΟΦ (BioCroP).

Τα ιδρυτικά μέλη του ΕΒΙΟΦ (BioCroP), Bio-insecta, Βιοτόπιο, Andermatt-Anthesis και Koppert Hellas έπειτα από μακροχρόνιες παραγωγικές ζυμώσεις μεταξύ μας και μετά από εποικοδομητικό διάλογο με τον υπόλοιπο κλάδο της βιοφυτοπροστασίας καθώς και με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αποφασίσαμε την αναγκαιότητα μιας ισχυρής ανεξάρτητης και αυτόνομης συλλογικής εκπροσώπησης του κλάδου μας με την ίδρυση της Ένωσης Βιολογικής και Οικολογικής Φυτοπροστασίας.

Η Ένωση στοχεύει στην προώθηση και στην περαιτέρω ένταξη στην Ελληνική Γεωργία, πράσινων καινοτόμων και αποτελεσματικών μεθόδων Φυτοπροστασίας και Διαχείρισης των καλλιεργειών που επιτρέπουν στους παραγωγούς να καλλιεργούν υγιείς, παραγωγικές και κερδοφόρες καλλιέργειες. Οι τεχνολογίες μας εμπνέονται, αξιοποιούνται ή συλλέγονται από την ίδια τη φύση.

Οι λύσεις μας έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τους καλλιεργητές να αποκαταστήσουν τη φυσική ισορροπία στις καλλιέργειές τους και να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις ασφάλειας των τροφίμων. Οι οικολογικές μέθοδοι Φυτοπροστασίας και Διαχείρισης των καλλιεργειών προστατεύουν τις καλλιέργειες και το περιβάλλον του σήμερα και κυρίως του αύριο, και αποτελούν την πρώτη επιλογή για βιώσιμο έλεγχο εχθρών και ασθενειών, την αειφόρο ανάπτυξη και την διατήρηση της βιοποικιλότητας.

Ως εκ τούτου, καθώς όλοι από κοινού αποδεχόμαστε την σημαντικότητα του ρόλου της ΒιοΦυτοπροστασίας στην εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας και της Νέας ΚΑΠ, δηλώνουμε την θέληση και επιδίωξη μας για παραγωγική συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ, με τα ερευνητικά ιδρύματα και όλους τους διοικητικούς φορείς, ενώσεις, οργανώσεις και επιτροπές.

Απευθύνουμε ανοικτή πρόσκληση ένταξης στον ΕΒΙΟΦ προς όλα τα νομικά πρόσωπα, που παράγουν ή προωθούν και εμπορεύονται προϊόντα για άλλες οικολογικές μεθόδους φυτοπροστασίας εναλλακτικές της χημικής, που ουσιαστικά μοιράζονται τους προβληματισμούς μας και συμμερίζονται όλους τους παραπάνω σκοπούς ώστε να εκτιμήσουν την προσπάθεια και να πλαισιώσουν την Ένωση προκειμένου να αποκτήσουμε την απαιτούμενη δυναμική για την επίτευξη των στόχων.

Τα ιδρυτικά μέλη του ΕΒΙΟΦ βρίσκονται σε ώριμες συζητήσεις με την IBMA Global (International Biocontrol Manufacturers Association) με σκοπό να γίνουμε Εθνικός Σύνδεσμος της IBMA Global, ώστε να αυξήσουμε την επιρροή και πρόσβαση στην Ελληνική βιομηχανία βιο-φυτοπροστασίας.

Μετά τα πρόστιμα για πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ - που ειρήσθω εν παρόδω ανέρχονται σε 175 εκατ. ευρώ επί 4 και όχι 280 εκ. ευρώ- η χώρα μας κινδυνεύει και με νέο πρόστιμο 50 εκατ. ευρώ για τα ανύπαρκτα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης.

Το ερώτημα του ΑγροΤύπου είναι γιατί ασχολείται το ΥπΑΑΤ με ένα θέμα που είναι αρμοπδιότητα του ΥΠΕΝ.

Τηλεδιάσκεψη με τους Περιφερειάρχες της χώρας, με θέμα τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, είχε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης με στόχο την ενεργοποίησή τους έως το τέλος του έτους, ώστε να αποφευχθεί η καταβολή του προστίμου που έχει επιβληθεί στη χώρα μας, το οποίο ανέρχεται στα 450 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα θα μπορέσει να μπει τάξη σε έναν χώρο που επί μια δεκαετία επικρατεί αδιαφάνεια, με αποτέλεσμα να τίθενται εμπόδια στην ανάπτυξη της ζωικής παραγωγής.

Ο υπουργός κάλεσε τους Περιφερειάρχες να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες που μας αναλογούν και υπενθύμισε ότι ήδη έχουν δεσμευθεί συνολικά 19,5 εκατ. ευρώ για το σκοπό αυτό.

«Θέλουμε ισχυρό κτηνοτροφικό τομέα και ζωική παραγωγή; Βεβαίως θέλουμε. Αλλά αυτό πρέπει να γίνει με βάση τις δικές σας πρωτοβουλίες και παρατηρήσεις, καθώς εσείς ξέρετε καλύτερα τον τόπο σας. Αν προχωρήσουμε εμείς στην ανάρτηση των Δ.Σ.Β. δεν θα δικαιούστε να ζητάτε ευθύνες για τυχόν λάθη στον τρόπο κατανομής των επιδοτήσεων», προειδοποίησε ο υπουργός, επισημαίνοντας ότι αν δεν έχει ενεργοποιηθεί η διαδικασία της δημοπράτησης των Δ.Σ.Β. δεν θα μπορέσει η χώρα μας να αποφύγει το πρόστιμο το οποίο θα αποτελέσει τροχοπέδη για τις Περιφέρειες και τους ίδιους τους κτηνοτρόφους και αγρότες.

Πιο δίκαιες ενισχύσεις

Όπως εξήγησε ο υπουργός στους συμμετέχοντες στην τηλεδιάσκεψη «η μη υλοποίηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης θα καθιστούσε απαγορευτική τη διαμόρφωση εθνικού χάρτη επιλέξιμων βοσκοτόπων με αποτέλεσμα να μη μπορούν να εφαρμοσθούν πολιτικές και δράσεις όπως:

• η ενίσχυση της νομαδικής κτηνοτροφίας,
• η βόσκηση βάσει σχεδίου σε προστατευόμενες περιοχές,
• η προστασία της βιοποικιλότητας σε μειονεκτικές περιοχές και γενικότερα
• δεν μπορεί να υπάρξει εθνικός, μακρόπνοος σχεδιασμός στην ζωική παραγωγή.

Με τα διαχειριστικά σχέδια ρυθμίζονται οι όροι χρήσης για βόσκηση, ενώ η έλλειψή τους καθιστά αδύνατο τον προσδιορισμό του αριθμού και του είδους των ζώων που μπορούν να βοσκήσουν σε κάθε βοσκότοπο, στοιχείο που έχει άμεση σχέση με την δίκαιη και διαφανή κατανομή των ενισχύσεων», τόνισε ο ΥΠΑΑΤ.

Ο υπουργός και οι συνεργάτες του που μετείχαν στην τηλεδιάσκεψη (ΟΓΓ Γιώργος Στρατάκος, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ζωοτροφών και Βοσκήσιμων Γαιών και η νομική σύμβουλός του ΥπΑΑΤ Αργυρώ Αργύρη ΓΓ Γιώργος Στρατάκος, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Ζωοτροφών και Βοσκήσιμων Γαιών Χρήστος Γούλας και η νομική σύμβουλός του ΥπΑΑΤ Αργυρώ Αργύρη), διευκρίνισαν ότι πρέπει να ξεκινήσει εξ αρχής η διαδικασία με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο, αφού έγιναν δεκτές οι προδικαστικές προσφυγές σε βάρος των Περιφερειών Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας, τις οποίες είχαν καταθέσει υποψήφιοι ανάδοχοι. Οι προσφυγές είχαν γίνει δεκτές από την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί το κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών κατά το σκεπτικό.

Καταλήγοντας, ο ΥπΑΑΤ τόνισε: «Από μέρους μας οι είναι καθαρές οι κουβέντες. Όλοι μας καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να τρέξουμε συντονισμένα. Η ευθύνη είναι μπροστά μας για όλους! Οφείλουμε να βάλουμε τάξη και να νοικοκυρέψουμε τη ζωική παραγωγή στη χώρα μας. Πονάμε γι’ αυτό. Θέλουμε να ενισχύσουμε την προσπάθεια και να τρέξουν τα ΔΣΒ σε εύλογο χρόνο». Για το σκοπό αυτό ο υπουργός ζήτησε από τους Περιφερειάρχες να είναι σε επαφή τόσο με τον ΓΓ Γιώργο Στρατάκο όσο και με τους νομικούς του Συμβούλους και τον Περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη, εκ μέρους της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας.

Στην τηλεδιάσκεψη μετείχαν οι Περιφερειάρχες: Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, Πελοποννήσου Δημήτριος Πτωχός, Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Αμανατίδης, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Χριστόδουλος Τοψίδης, Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός, Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης, Βορείου Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης. Μετείχαν επίσης οι αντιπεριφερειάρχες πρωτογενούς τομέα: Θεσσαλίας Δημήτρης Τσετσίλας, Αττικής Δήμητρα Αγγελάκη, Κεντρικής Μακεδονίας Γιώργος Κεφαλάς, Νοτίου Αιγαίου Φιλήμονας Ζαννετίδης και Ιονίων Νήσων Σωτήρης Κουρής.

Καχριμάνης: Κάποιοι δεν θέλουν τα Σχέδια Βόσκησης

Όλοι οι Περιφερειάρχες και εκπρόσωποι Περιφερειαρχών, υιοθέτησαν την αγωνία του υπουργού για την εφαρμογή των ΔΣΒ, ιδιαίτερα δε ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης, λαμβάνοντας το λόγο ως εκπρόσωπος της ΕΝ.Π.Ε. για ζητήματα πρωτογενή τομέα, επισήμανε ότι υπάρχουν κάποιοι που δεν θέλουν την ανάρτηση των χαρτών για τα Δ.Σ.Β. και προτιμούν την τεχνική λύση.
Όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης Ηπείρου η εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης δεν είναι απλώς πολιτική βούληση της κυβέρνησης, αλλά κανονιστική υποχρέωση της χώρας προς την ΕΕ, προκειμένου να δίδει τις επιδοτήσεις με τρόπο σωστό και δίκαιο και με στόχο την τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών.

Αναμένοντας την απάντηση

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κάλεσε όλους τους Περιφερειάρχες και τους εκπροσώπους τους, να απαντήσουν εντός της προθεσμίας που έχει θέσει με την επιστολή που τους είχε στείλει στις 4 Απριλίου και με την οποία τους ζητούσε να γνωστοποιήσουν την τελική τους πρόθεση για το αν θα αναλάβουν ή όχι την εκπόνηση των ΔΣΒ, μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο, δηλαδή έως τις 19 Απριλίου.

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Μεταξύ των 10 μεταρυθμίσεων που περιλαμβάνει είναι και ο «Οργανισμός Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ανώνυμη Εταιρεία» (στρατηγικός σχεδιασμός, άρδευση, έγγειες βελτιώσεις και αντιπλημμυρικά).

Ακόμη υπάρχει και η μεταρρύθμιση στη διαχείριση των δασών, καθώς και δυνατότητα άμεσης μαζικής κινητοποίησης δασεργατών και των μηχανημάτων τους σε περιπτώσεις πυρκαγιών.

Επίσης περιλαμβάνει αυστηρά μέτρα κατά των ρευματοκλοπών και των στρατηγικών κακοπληρωτών λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

Θεσπίζεται το Πρόγραμμα «Απόλλων» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους που θα αφορά και τους αγροτικούς συνεταιρισμούς.

Ειδικότερα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση πολυνομοσχέδιο, με τίτλο: «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των πολυεπίπεδων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τομείς:
α) της διαχείρισης υδάτων,
β) της διαχείρισης και προστασίας των δασών,
γ) της αστικής ανθεκτικότητας και πολιτικής,
δ) της καταπολέμησης της αυθαίρετης δόμησης,
ε) της ενεργειακής ασφάλειας».

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τα σχόλιά τους, συμμετέχοντας στη δημόσια διαβούλευση έως και τη Δευτέρα, 15 Απριλίου 2024 και ώρα 08:00.

Με το εν λόγω πολυνομοσχέδιο η ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, δρομολογώντας ενέργειες σε τρία κομβικά επίπεδα:
1ον Στην προστασία των υδάτων, των δασών και ευρύτερα του φυσικού περιβάλλοντος, μέσω του στρατηγικού σχεδιασμού και της εξειδικευμένης διαχείρισης των υδάτων, του εξορθολογισμού της διαχείρισης, προστασίας και εκμετάλλευσης των δημοσίων δασών, καθώς και του εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, αντίστοιχα.
2ον Στη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών αστικών περιοχών που μπορούν να απορροφήσουν κινδύνους και να ανακάμπτουν από προκλήσεις και πάσης φύσεως κρίσεις, στην καταστολή της αυθαίρετης δόμησης και συμπληρωματικά στην επίλυση συναφών χωροταξικών και πολεοδομικών ζητημάτων.
3ον Στην εκπόνηση προγράμματος για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια, στην περαιτέρω προώθηση και τον εκσυγχρονισμό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και γενικότερα στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ενέργειας για την επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας, με έμφαση την προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Οι 10 μεταρρυθμίσεις που συμπεριλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο:

1. Μεταβίβαση των πολυδιασπασμένων αρμοδιοτήτων για τα νερά της Θεσσαλίας που ανήκαν σε πολλαπλούς φορείς (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αποκεντρωμένη διοίκηση, περιφέρεια και δεκάδες οργανισμοί εγγείων βελτιώσεων, εκ των οποίων πολλοί είχαν προβληματική λειτουργία), σε έναν ισχυρό και ευέλικτο οργανισμό, τον «Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας Ανώνυμη Εταιρεία», που θα αναλάβει να επιλύσει το μεγάλο πρόβλημα της διαχείρισης των υδάτων στη Θεσσαλία (στρατηγικός σχεδιασμός, άρδευση, έγγειες βελτιώσεις και αντιπλημμυρικά). Αναλαμβάνει, δηλαδή, εκπόνηση και παρακολούθηση εφαρμογής Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών και Σχεδίων Διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας, εκπόνηση master plan έργων Αντιπλημμυρικής Προστασίας, σχεδιασμό, κατασκευή και συντήρηση αντιπλημμυρικών έργων (πλην των στρατηγικών που εκτελεί το Υπουργείο Υποδομών), κατασκευή, έλεγχο, συντήρηση και διοίκηση εγγειοβελτιωτικών έργων και δικτύου άρδευσης, με καθολική διαδοχή των αντίστοιχων Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, κ.ά.
2. Η δυνατότητα μεταβίβασης της ευθύνης για τα όμβρια ύδατα (φρεάτια και αγωγοί), δηλαδή των μελετών και κατασκευών δικτύων, επιδιορθώσεων, καθαρισμού, συντήρησης και λειτουργίας τους, που σήμερα βρίσκεται υπό τη διαχείριση επί μέρους δήμων, στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ στις αντίστοιχες περιοχές ευθύνης της καθεμίας, ώστε να λειτουργούν ως ένα ενιαίο δίκτυο με υψηλές προδιαγραφές λειτουργίας και με δυνατότητα σχεδιασμού στο μέλλον ενεργητικής διαχείρισης των πλημμυρικών φαινομένων στα δύο μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της χώρας.
3. Η μεγάλη μεταρρύθμιση στη διαχείριση των δασών. Στόχος είναι να ξεκινήσει η ενεργητική διαχείριση των ελληνικών δασών και προπαντός εκείνων των δασικών οικοσυστημάτων στη νότια Ελλάδα, περιοχή περισσότερο ευάλωτη στην κλιματική κρίση, που είναι εδώ και πολλές δεκαετίες χωρίς καμία διαχείριση. Και αυτό, ώστε να αρχίσουν να απομακρύνονται οι τεράστιες ποσότητες εύφλεκτης υπερβάλλουσας βιομάζας που έχει συσσωρευτεί σε αυτά, με ταυτόχρονη ανάπτυξη της οικονομίας του δάσους. Για το σκοπό αυτό καθιερώνεται η επιδότηση της απομάκρυνσης της βιομάζας, με ταυτόχρονη θεσμοθέτηση Υβριδικών Σχημάτων συνεργασίας δασικών συνεταιρισμών και ιδιωτικών επιχειρήσεων που μεταποιούν βιομάζα (για παραγωγή προϊόντων ξύλου, πέλετ, ενέργειας κ.λπ.), που υπό την επίβλεψη της δασικής υπηρεσίας θα αναλάβουν να εφαρμόσουν σύγχρονες, διαχειριστικές μελέτες που καθιστούν τα δάση παραγωγικά προφυλάσσοντάς τα ταυτόχρονα -κατά το δυνατόν- από τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
4. Η δυνατότητα άμεσης μαζικής κινητοποίησης δασεργατών και των μηχανημάτων τους, σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, με τη δημιουργία συστήματος ενεργοποίησης των Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας σε περίπτωση μεγάλων δασικών πυρκαγιών (megafires), για τη δημιουργία μεγάλων αντιπυρικών ζωνών, που ενισχύουν, καταλυτικά, το έργο της πυροσβεστικής, όταν οι πυρκαγιές αποκτούν ανεξέλεγκτες διαστάσεις και έχουν μεγάλα μέτωπα και πολυήμερη διάρκεια.
5. Η ριζική μεταρρύθμιση του συστήματος παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος, του εντοπισμού και της κατεδάφισης των αυθαίρετων κατασκευών, με στόχο την εξάλειψη και την κατεδάφιση κάθε νέας, αυθαίρετης δόμησης. Για το σκοπό αυτό μεταβιβάζονται οι αρμοδιότητες για τον εντοπισμό της αυθαίρετης δόμησης σε ισχυρή κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που με τη βοήθεια μεγάλης επένδυσης στη σύγχρονη τεχνολογία (drones, δορυφορικές λήψεις, αεροφωτογραφίες, σύνδεση της με την εφαρμογή e-adeies και ενός συστήματος αυτόματου εντοπισμού κάθε νέου αυθαίρετου κτίσματος), θα επιτρέπει στην ταχύτατη καταγραφή, τον έλεγχο και την κατεδάφιση κάθε νέου αυθαίρετου κτίσματος. Επίσης, με την μεταρρύθμιση αυτή, γίνεται για πρώτη φορά προτεραιοποίηση των κατεδαφίσεων και προτάσσονται όλα τα νέα αυθαίρετα κτίσματα, καθώς και σημαντικός αριθμός παλαιότερων αυθαίρετων που επιλέγονται με πολεοδομικά, χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.
6. Θεσμοθετείται Εθνική Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας, Στρατηγικά Σχέδια και Σχέδια Δράσης για τους ΟΤΑ με στόχο τη διάγνωση και αντιμετώπιση των προκλήσεων στην ανθεκτικότητα των πόλεων, που συνεπάγεται η κλιματική κρίση και οι άλλες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής (γερασμένο οικιστικό απόθεμα, ενεργειακή ανεπάρκεια, προβληματική κοινωνική συνοχή κ.ά.).
7. Θεσπίζεται το Πρόγραμμα «Απόλλων» για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, των Τοπικών και Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά την Επικράτεια. Το Πρόγραμμα προβλέπει την αξιοποίηση μεγάλων επενδύσεων σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που θα τροφοδοτούν με φθηνή ηλεκτρική ενέργεια την κατανάλωση μεγάλων Ενεργειακών Κοινοτήτων, που θα συσταθούν για την εφαρμογή του.
8. Θεσπίζονται μέτρα για την αύξηση του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου, με στόχο την αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τη μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται -μεταξύ άλλων- η δυνατότητα περιορισμών στην έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο από έργα ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α., ενθαρρύνεται η αυτοπαραγωγή και αυτοκατανάλωση που στηρίζεται σε έργα ΑΠΕ και καθιερώνεται η τηλεποπτεία και τηλεδιαχείριση μεγάλου αριθμού σταθμών ΑΠΕ από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας.
9. Καθιερώνονται αυστηρά μέτρα κατά των ρευματοκλοπών και των στρατηγικών κακοπληρωτών λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, με στόχο τη μείωση των επιβαρύνσεων που υφίσταται ο μέσος καταναλωτής ηλεκτρικού ρεύματος από τα φαινόμενα αυτά. Στο πλαίσιο αυτό, περιλαμβάνεται η υποχρέωση προσκόμισης νέας Υπεύθυνης Δήλωσης του αδειούχου ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη αν αλλάξει ο φορέας επιχείρησης, η αφαίρεση επαγγελματικής άδειας ηλεκτρολόγου σε περίπτωση συμμετοχής σε ρευματοκλοπή, θεσμοθετείται η δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να λαμβάνει πληροφορίες από την ΑΑΔΕ για φορολογικά στοιχεία απαραίτητα για την αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών και τίθεται ρητός χρόνος παραμονής στην καθολική υπηρεσία (τέσσερεις μήνες), για μη ευάλωτους καταναλωτές ρεύματος που δεν πληρώνουν τον λογαριασμό τους.
10. Για την επιτάχυνση της προώθησης του εθνικής σημασίας σχεδίου ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και την ταχύτερη αξιοποίηση του εθνικού αιολικού θαλάσσιου δυναμικού που είναι το καλύτερο στην Ανατολική Μεσόγειο, παρέχεται η δυνατότητα στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων να πραγματοποιεί η ίδια ή μέσω εταιρίας ειδικού σκοπού έρευνες και μετρήσεις, που είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη των νέων πάρκων, και ενισχύεται σημαντικά σε προσωπικό για την προώθηση των νέων αρμοδιοτήτων της.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Στο πολυνομοσχέδιο που θέτουμε σε δημόσια διαβούλευση, συμπεριλαμβάνονται νευραλγικές μεταρρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως αυτή για τη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, αλλά και για τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Οι ενδιαφερόμενοι για τα πολλαπλά και σημαντικά θέματα που καλύπτει το νομοσχέδιό μας, έχουν πλέον όλα τα δεδομένα στη διάθεσή τους για να διατυπώσουν βάσιμα και εμπεριστατωμένα τα σχόλιά τους».

Για να δείτε το νομοσχέδιο και να κάνετε σχόλια στη διαβούλευση πατήστε εδώ

Αλλαγές με τα πρόδηλα σφάλματα στους δασικούς χάρτες ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος. Θα εξετάζονται κατά προτεραιότητα τα αποδεκτά αιτήματα προδήλων σφαλμάτων.

Σε Εγκύκλιο που εξέδωσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προβλέπεται πως τα αποδεκτά αιτήματα προδήλων σφαλμάτων θα προωθούνται, άμεσα, στις αρμόδιες Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.), ώστε να εξετάζονται κατά προτεραιότητα.

Σημειώνεται πως τα εν λόγω αιτήματα αφορούν σε προδήλως λανθασμένη αποτύπωση του χαρακτήρα εκτάσεων ιδιοκτησίας πολιτών και φορέων στο δασικό χάρτη της ευρύτερης περιοχής, που έρχεται σε αντίθεση με τα πραγματικά δεδομένα του ιστορικού και του πρόσφατου ορθοφωτοχάρτη.

Στην Εγκύκλιο σημειώνεται πως σκοπός αυτής της προτεραιοποίησης είναι να επιτυγχάνεται αφενός η πρόοδος των εργασιών για την ολική κύρωση του δασικού χάρτη εντός των δεδομένων προθεσμιών και αφετέρου με την υλοποίησή τους επί του υποβάθρου του δασικού χάρτη να αποτελούν οδηγό και εργαλείο για την κρίση της επιτροπής σε όμορες σε αυτές αντιρρήσεις, στο επόμενο στάδιο εξέτασης.

Ακόμη, επισημαίνεται ότι απορριφθέντα πρόδηλα σφάλματα, για τα οποία καταβλήθηκε το αναλογούν ειδικό τέλος, όπου οφείλεται, λογίζονται σε κάθε περίπτωση ως υποβληθείσες αντιρρήσεις (άρθρο 17 ν. 3889/2010).

Η σχετική Εγκύκλιο αναφέρει τα εξής:

Στα πλαίσια της ομαδοποίησης κατά χωρικό τομέα της (5) σχετικής εγκυκλίου, ενόψει του σχεδιασμού των εργασιών σας για την αποστολή υπομνημάτων προς τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.), να προωθούνται κατά προτεραιότητα αιτήματα προδήλων σφαλμάτων, που έχουν γίνει αποδεκτά από την υπηρεσία σας, ώστε να επιτυγχάνεται αφενός η πρόοδος των εργασιών για την ολική κύρωση του δασικού χάρτη εντός των δεδομένων προθεσμιών και αφετέρου µε την υλοποίησή τους επί του υποβάθρου του δασικού χάρτη να αποτελούν οδηγό και εργαλείο για την κρίση της επιτροπής σε όμορες σε αυτές αντιρρήσεις, στο επόμενο στάδιο εξέτασης.

Επισημαίνεται ότι απορριφθέντα πρόδηλα σφάλματα, για τα οποία καταβλήθηκε το αναλογούν ειδικό τέλος, όπου οφείλεται, λογίζονται σε κάθε περίπτωση ως υποβληθείσες αντιρρήσεις (άρθρο 17 ν. 3889/2010).

Οι Δ/νσεις Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών προς τις οποίες αποστέλλεται το παρόν, να ενημερώσουν αναλόγως τις ΕΠ.Ε.Α.

Το ΥπΑΑΤ ανακοίνωσε την Προδημοσίευση 1ης πρόσκλησης της δράσης 70-1.3.2 «Εφαρμογή της μεθόδου παρεμπόδισης σύζευξης των εντομολογικών εχθρών των καλλιεργειών (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)» του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης και ο αρμόδιος Υφυπουργός, Διονύσης Σταμενίτης, σε συνεργασία με τον Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρη Παπαγιαννίδη, ανακοινώνουν ότι εκδόθηκε η Προδημοσίευση της 1ης πρόσκλησης της γεωργοπεριβαλλοντικής - κλιματικής δράσης 70-1.3.2 «Εφαρμογή της μεθόδου παρεμπόδισης σύζευξης των εντομολογικών εχθρών των καλλιεργειών (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας (ΣΣ ΚΑΠ) 2023-2027.

Η σχετική πρόκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προγραμματίζεται να εκδοθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024 και ουσιαστικά εγκαινιάζει την ενεργοποίηση των δράσεων για το περιβάλλον και το κλίμα, του Πυλώνα ΙΙ της νέας ΚΑΠ 2023-2027.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης θα είναι της τάξης των 60 εκατ. ευρώ.

Η εφαρμογή της δράσης ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ υλοποιήθηκε, για πρώτη φορά, με επιτυχία στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2022.Οι οπωρώνες και οι αμπελώνες, που θα ενταχθούν στο πλαίσιο της επικείμενης πρόσκλησης, αποτελούν νέες εκτάσεις, οι οποίες δεν είχαν ενταχθεί στην αντίστοιχη δράση στο παρελθόν.

Στις καλλιέργειες που ήταν ήδη επιλέξιμες στο πλαίσιο του ΠΑΑ (πυρηνόκαρπα, μηλοειδή και αμπέλι), προστίθενται νέες καλλιέργειες (καρυδιά και εσπεριδοειδή) και νέοι εντομολογικοί εχθροί - στόχοι (ψευδόκοκκος αμπέλου και ανθοτρήτης εσπεριδοειδών).

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης σε δήλωσή του επισημαίνει ότι «σκοπός της δράσης είναι να υποκατασταθεί σταδιακά η χημική καταπολέμηση σημαντικών εντομολογικών εχθρών των επιλέξιμων καλλιεργειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας των υδατικών πόρων και στην ανάκαμψη της βιοποικιλότητας. Στόχος μας είναι να αξιοποιούμε το έπακρο κάθε εθνικό ή ενωσιακό πόρο για να συμβάλλουμε στη βελτίωση της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων και στην ασφάλεια του καταναλωτή».

Όσοι γεωργοί πληρούν τις προϋποθέσεις που περιγράφονται στην Προδημοσίευση της πρόσκλησης και επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση στήριξης για ένταξη στη δράση 70-1.3.2, μπορούν με δική τους ευθύνη να ξεκινήσουν την εφαρμογή των δεσμεύσεων για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο 2024.

Το κείμενο της προδημοσίευσης είναι αναρτημένο στις ιστοσελίδες www.minagric.gr και www.agrotikianaptixi.gr.

Μέχρι σήμερα δεν έχει προχωρήσει η διαδικασία με τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, με αποτέλεσμα να είναι όλα στον «αέρα» και να παραμένει η τεχνική λύση του ΟΠΕΚΕΠΕ στη νέα ΚΑΠ.

Θυμίζουμε ότι με νέο νόμο πάει μέχρι τις 31/12/2025, η διαδικασία εκπόνησης, υποβολής και έγκρισης των διαχειριστικών σχεδίων των βοσκήσιμων γαιών.

Το μπαλάκι των ευθυνών για την καθυστέρηση ο υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης, το ρίχνει στους Περιφερειάρχες.

Τα θύματα πάντως όλης αυτής της καθυστέρησης είναι οι ίδιοι κτηνοτρόφοι.

Επιστολή στους 13 Περιφερειάρχες της χώρας, με την οποία τους ζητεί να δηλώσουν αν προτίθενται ή όχι να αναλάβουν τη διαδικασία εκπόνησης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, έστειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, με στόχο να δοθεί άμεση λύση στο μείζον αυτό ζήτημα που λιμνάζει επί χρόνια και προκαλεί προβλήματα στην ανάπτυξη της κτηνοτροφικής παραγωγής.

Στην επιστολή του προς τους Περιφερειάρχες ο ΥπΑΑΤ αναφέρει:

«Λαμβάνοντας υπόψη τις μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις στην διαδικασία εκπόνησης και ολοκλήρωσης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης στην διάρκεια των χρόνων αλλά κυρίως τις προσφάτως ψηφισθείσες διατάξεις, άρθρα 7 και 8 του νόμου 5087/2024 (ΦΕΚ Α 25/16-02-2024), που αφορούν στον τρόπο, στην διαδικασία διεξαγωγής και στο χρονικό πλαίσιο ολοκλήρωσης (έτος 2025) των σχεδίων βόσκησης, παρακαλούμε όπως μας γνωστοποιήσετε την πρόθεσή σας περί ανάληψης της διαδικασίας εκπόνησης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης μέσα στις επόμενες δεκαπέντε ημέρες».
Το πλαίσιο εφαρμογής
Σημειώνεται ότι οι περιφέρειες, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου, που ανέλαβαν την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, μετά την ανάρτηση των σχετικών διακηρύξεων, δέχθηκαν προδικαστικές προσφυγές κατά κάποιων όρων των διακηρύξεων από υποψήφιους αναδόχους, οι οποίες έγιναν δεκτές από την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, με αποτέλεσμα να ακυρωθεί το κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών κατά το σκεπτικό.

Στο πλαίσιο αυτό, λαμβάνοντας υπόψιν αφενός τις χρόνιες καθυστερήσεις επί των διαδικασιών εκπόνησης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης και αφετέρου τις προσφάτως ψηφισθείσες διατάξεις, άρθρα 7 και 8 του νόμου 5087/2024 (ΦΕΚ Α 25/16-02-2024), που αφορούν στον τρόπο, στην διαδικασία διεξαγωγής και στο χρονικό πλαίσιο ολοκλήρωσης (έτος 2025) των σχεδίων βόσκησης, εστάλησαν από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρη Αυγενάκη, επιστολές προς του Περιφερειάρχες, με τις οποίες, καλούνται να γνωστοποιήσουν την πρόθεσή τους περί ανάληψης ή μη της διαδικασίας εκπόνησης των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης μέσα στις επόμενες δεκαπέντε ημέρες, ειδάλλως θα αναλάβει την διαδικασία εκπόνησης των διαχειριστικών σχεδίων το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Υπενθυμίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση, δεν έπραξε όσα έπρεπε για να εφαρμόσει το νόμο, αφού ουδέποτε συνέταξε και προχώρησε τις προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ του υπουργείου και των περιφερειών. Και δεν έκανε καμία ενέργεια για να αναρτηθούν οι εν λόγω διαγωνισμοί.

Από τις 13 Περιφέρειες δύο προχώρησαν σε ανάρτηση του διαγωνισμού, πέντε αρνήθηκαν να υπογράψουν προγραμματική σύμβαση, ενώ οι υπόλοιπες έξι αναμενόταν να προχωρήσουν σε αναρτήσεις.

Κυρώσεις

Σημειώνεται ότι η εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης δεν είναι απλώς πολιτική βούληση της κυβέρνησης, αλλά κανονιστική υποχρέωση της χώρας προς την ΕΕ, προκειμένου να δίδει τις επιδοτήσεις με τρόπο σωστό και δίκαιο και με στόχο την τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών. Η μέχρι τώρα μη συμμόρφωση, έχει φέρει την χώρα σε δυσχερή θέση και ελλοχεύει τον κίνδυνο κυρώσεων.
Ήδη έχουν επιβληθεί στη χώρα μας πρόστιμα τα οποία αθροιστικά ξεπερνούν τα 450 εκατ. ευρώ για λόγους που σχετίζονται με το πώς διαχειρίζεται η χώρα μας τους βοσκοτόπους. Η μη ύπαρξη Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης οδήγησε στα πρόστιμα αυτά.

Επιπτώσεις

Παράλληλα χωρίς την ύπαρξη Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης δεν είναι δυνατή η διαμόρφωση εθνικού χάρτη επιλέξιμων βοσκοτόπων με αποτέλεσμα να μη μπορούν να εφαρμοσθούν πολιτικές και δράσεις όπως:

• η ενίσχυση της νομαδικής κτηνοτροφίας,
• η βόσκηση βάσει σχεδίου σε προστατευόμενες περιοχές,
• η προστασία της βιοποικιλότητας σε μειονεκτικές περιοχές και γενικότερα
• δεν μπορεί να υπάρξει εθνικός, μακρόπνοος σχεδιασμός στην ζωική παραγωγή.

Με τα διαχειριστικά σχέδια ρυθμίζονται οι όροι χρήσης για βόσκηση, σύμφωνα με τις υφιστάμενες και τις προκύπτουσες, συμβατές με τη δασική νομοθεσία και τη βοσκή παράλληλες χρήσεις και τη βοσκοϊκανότητα της κάθε περιοχής και διασφαλίζεται η αειφόρος διαχείριση και απρόσκοπτη αξιοποίηση των βοσκήσιμων γαιών για τις ανάγκες βόσκησης των ποιμνίων. Η έλλειψή τους καθιστά αδύνατο τον προσδιορισμό του αριθμού και του είδους των ζώων που μπορούν να βοσκήσουν σε κάθε βοσκότοπο, στοιχείο που έχει άμεση σχέση με την δίκαιη κατανομή των ενισχύσεων.

Νομοθεσία

Για λόγους επιτάχυνσης της διαδικασίας, με την τρέχουσα νομοθεσία, το ΥπΑΑΤ, αναθέτει την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης στις Περιφέρειες της χώρας, οι οποίες υποχρεούνται να αναρτήσουν τη διακήρυξη τους εντός ενός μήνα από την υπογραφή της σχετικής προγραμματικής σύμβασης.
Σε αντίθετη περίπτωση, την ευθύνη ανάρτησης, καθώς και τη διαδικασία εκπόνησης και σύναψης σύμβασης, αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων χωρίς την έγκριση της Δασικής Αρχής, όπως απαιτείται σήμερα.
Παράλληλα, μέχρι τις 31.12.2025 εκπονούνται, υποβάλλονται και εγκρίνονται τα διαχειριστικά σχέδια των βοσκήσιμων γαιών της χώρας. Μετά την προθεσμία αυτή δεν επιτρέπεται η ενεργοποίηση δικαιωμάτων ενίσχυσης για την εν λόγω έκταση, χωρίς την ύπαρξη και εφαρμογή εγκεκριμένου διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης.

Με την φυτοπροστασία της καλλιέργειας ασχολούνται αυτή την εποχή οι ροδακινοπαραγωγοί.

Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης αναφέρει, στις 3 Απριλίου, τα εξής:

• Η 1η πτήση του Βλατορύκτη (Καρπόκαψα Ροδακινιάς) βρίσκεται σε εξέλιξη.
• Ξεκίνησε η 1η πτήση της Ανάρσιας σε ορισμένες περιοχές (κυρίως στην Πέλλα και στην Πιερία), με χαμηλές συλλήψεις.
• Στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων της Υπηρεσίας μας δεν υπάρχουν έως τώρα συλλήψεις του Φυλλοδέτη, Adoxophyes orana Fischer.

Τα δεδομένα των συλλήψεων των εντόμων προέρχονται από τους Νομούς Ημαθίας, Πέλλας και Πιερίας.

Ο κ. Μάκης Αντωνιάδης, παραγωγός πυρηνόκαρπων από τη Νάουσα, τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «τα συγκεκριμένα έντομα αντιμετωπίζονται μέσω του προγράμματος «ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ». Όσοι δεν έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα τα αντιμετωπίζουν με ψεκασμούς.

Το πρόβλημα είναι ότι η ενίσχυση που προβλέπεται μέσω της ΚΑΠ να δώσουν στους ροδακινοπαραγωγούς είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα κάτω του κόστους.

Συγκεκριμένα σήμερα το κόστος του «ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ» για τον παραγωγό είναι στα 70 ευρώ το στρέμμα.

Για Οικολογικό Σχήμα 31.6-Β «Συνέχιση εφαρμογής της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης των λεπιδοπτέρων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)» το μέγιστο ύψος ενίσχυσης είναι στα 40,2 ευρώ ανά στρέμμα.

Οι νέοι που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο «ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ» θα έχουν ενίσχυση 70 ευρώ το στρέμμα.

Ωστόσο οι ροδακινοπαραγωγοί που είναι στην 1η πρόσκληση «ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ» για το 2023 δεν έχουν εισπράξει την ενίσχυση.

Δηλαδή αν και χρωστάνε στον παραγωγό τα χρήματα από το 2023 αυτός θα πρέπει να πληρώσει όλα τα έξοδα για το 2024 και θα περιμένει πότε θα εισπράξει τα χρήματα.

Με όλα αυτά στην πράξη δεν συμφέρει το συγκεκριμένο πρόγραμμα για τους ροδακινοπαραγωγούς.

Το ροδάκινο, σαν φρέσκο φρούτο ή σαν κομπόστα και χυμός, αντιπροσωπεύει τη χώρα μας σε όλες τις αγορές του κόσμου. Είναι το πρώτο φρούτο που Πιστοποιήθηκε με τα αυστηρότερα πρότυπα ποιότητας και αντέχει στο σκληρότερο ανταγωνισμό των διεθνών αγορών παρά τα Εμπάργκο και τους Δασμούς. Ενσωματώνει σήμερα νέες οικολογικές μεθόδους (ωφέλιμα έντομα - εντομοπαθογόνους νηματώδεις) οι οποίες έχουν νόημα κι αποτέλεσμα μόνο αν συνδυάζονται με την εφαρμογή του ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ.

Δεν επιτρέπεται σε κανέναν να ορίζει αυθαίρετα τις αποζημιώσεις, ακυρώνοντας μια μακρόχρονη, δύσκολη, αλλά επιτυχή συλλογική προσπάθεια παραγωγής φρούτων με όρους βιωσιμότητας.

Σε επιστολή που είχαν καταθέσει στο ΥπΑΑΤ ο Ενιαίος Σύλλογος Αγροτών Νάουσας, ο Αγροτικός σύλλογος Βελβεντού και ο Αγροτικός σύλλογος Σκύδρας, ζητούσαν την τροποποίηση του ύψους αποζημίωσης εφαρμογής του ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ στην καλλιέργεια της ροδακινιάς. Την απάντηση ακόμη την περιμένουμε από το Υπουργείο».

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε την απόφαση με την κατανομή εποχικού προσωπικού σε Περιφερειακές Ενότητες Οικονομίας και Κτηνιατρικής για το Πρόγραμμα καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2024.

Το προσωπικό θα προσληφθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ενώ θα γίνει μέσω ΑΣΕΠ.

Το προσωπικό αυτό θα απασχοληθεί ως εξής:

-oι τομεάρχες δακοκτονίας, τα διακόσια δεκαέξι (216) άτομα ΠΕ Γεωπόνοι ή εν ελλείψει ΤΕ Τεχνολόγοι για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών,

-το εργατοτεχνικό προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων

• τα εκατόν ογδόντα οκτώ (188) άτομα έως 34 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών
• τα τριακόσια σαράντα έξι (346) άτομα έως 60 ημερομίσθια ανά άτομο για χρονικό διάστημα 6,5 μηνών

η δε απασχόλησή τους θα γίνει εντός του χρονικού διαστήματος από την ημερομηνία πρόσληψης μέχρι 30/11/2024.

Η δαπάνη που θα προκληθεί από την πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού για το οικονομικό έτος 2024 θα βαρύνει τους προϋπολογισμούς των οικείων Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού (Περιφέρειες) και θα καλυφθεί από τους αποδιδόμενους σε αυτούς από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους.

Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειών/Περιφερειακών Ενοτήτων να φροντίσουν ώστε οι προσλήψεις του προσωπικού να γίνουν έγκαιρα προκειμένου να εξασφαλιστεί η έγκαιρη έναρξη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας για το έτος 2024.

Διαβάστε την απόφαση με την κατανομή ανά Περιφερειακή Ενότητα (εδώ)

Ξεκινά η πληρωμή ανταποδοτικού τέλους για τις ανάγκες του εθνικού προγράμματος συλλογής και διαχείρισης νεκρών ζώων.

Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται κυρίως από κρατικά κονδύλια, προκειμένου να συνδράμει τους κτηνοτρόφους στη συμμόρφωσή τους με τη νομοθετική απαίτηση περί ορθής διαχείρισης των νεκρών ζώων. Συμπληρωματικά της κρατικής χρηματοδότησης, ο κτηνοτρόφος συμβάλλει, στην υλοποίηση αυτής της υποχρέωσης του, με την καταβολή του τέλους.

Ήδη σε κάποιες Περιφέρειες πήγαν τα ειδοποιητήρια στους κτηνοτρόφους.

Η καταβολή του τέλους για το έτος 2024, ξεκινά από 1 Απριλίου και ολοκληρώνεται έως και 30 Ιουνίου 2024.

Το πρόγραμμα δεν εφαρμόζεται σε βόρειο και νότιο Αιγαίο και στα Ιόνια νησιά.

Με το ετήσιο ανταποδοτικό τέλος ανά ζωντανό ζώο γίνεται η χρηματοδότηση του εθνικού προγράμματος συλλογής και διαχείρισης (ΕΠΣΥΔ) των νεκρών βοοειδών, αιγών, προβάτων και χοίρων σε κάθε εκμετάλλευση της χώρας.

Σύμφωνα με το σχετικό ΦΕΚ, το ετήσιο ανταποδοτικό τέλος θα αφορά την κάθε εκμετάλλευση της χώρας, για τις ανάγκες του προγράμματος ΕΠΣΥΔ.

Καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των ζώντων ζώων αυτής, όπως δηλώνεται για τους πληθυσμούς αιγοπροβάτων και χοιρινών κατά την τελευταία ετήσια απογραφή, καθώς και για τους πληθυσμούς των βοοειδών, από τα στοιχεία του ηλεκτρονικού Μητρώου της εκμετάλλευσης βοοειδών, στο τέλος κάθε έτους, όπως αποτυπώνονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κτηνιατρικής - Σήμανση και Καταγραφή Ζωικού Κεφαλαίου (ΟΠΣΚ).

Το ετήσιο τέλος ανέρχεται σε 1,5 € για κάθε βοοειδές, σε 0,4 € για κάθε χοίρο, σε 0,2 € για κάθε πρόβατο ή αίγα.

Το τέλος εισπράττεται με τη διαδικασία του ηλεκτρονικού παράβολου (e-παράβολο) και αποτελεί έσοδο της κάθε Περιφέρειας που ανήκει ο κάτοχος.

Η μη είσπραξη του ανταποδοτικού τέλους ανά εκμετάλλευση καθιστά τον κάτοχο μη δικαιούχο οιασδήποτε οικονομικής αποζημίωσης και ενίσχυσης που προκύπτει από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού του κεφαλαίου, σύμφωνα με τη σχετική ετήσια κοινή υπουργική απόφαση περί έγκρισης του προγράμματος οικονομικών αποζημιώσεων και ενισχύσεων.

Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)

Μετά από τις αρχαιρεσίες, της 27ης Μαρτίου 2024, προέκυψε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Ε.ΣΥ.Φ., με την εξής σύνθεση:

Πρόεδρος: Ποντίκας Γεώργιος
Αντιπρόεδρος Α΄: Ευθυμιάδης Βάσος
Αντιπρόεδρος Β΄: Παπασωτηρίου Κωνσταντίνος
Υπεύθυνος Οικονομικών: Γεωργίου Σπυρίδων
Μέλη: Αλεξανδρόπουλος Κωνσταντίνος
Λεγάκη Φοίβη
Τότσιος Νικόλαος

Σχετικά με τον Ελληνικό Σύνδεσμο Φυτοπροστασίας (Ε.ΣΥ.Φ.): Ο Ε.ΣΥ.Φ. ιδρύθηκε το 1970, με έδρα την Αθήνα. Αποτελεί τον εκπρόσωπο των εταιριών του κλάδου των προϊόντων φυτοπροστασίας, ο οποίος αφενός υποστηρίζει και προάγει την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση των προϊόντων αυτών στον γεωργικό τομέα, αφετέρου προασπίζει την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Καλλιεργειών, την ανάπτυξη νέων φυτοπροστατευτικών προϊόντων χαμηλού κινδύνου και βιολογικής προέλευσης και την ενσωμάτωση της ψηφιακής γεωργίας και γεωργίας ακριβείας, συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας και της Στρατηγικής “Farm to Fork”. Είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (Croplife Europe) και κατ' επέκταση βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φυτοπροστασίας (CropLife International).

Ο Σύλλογος Γεωπόνων Ελευθέρων Επαγγελματιών Νομού Μεσσηνίας, στην τελευταία Γενική Συνέλευση, αποφάσισε ομόφωνα τα εξής:

Εκφράζουμε ομόφωνα την κάθετη αντίρρησή μας στον προτεινόμενο τρόπο ανακύκλωσης από την εταιρεία CYCLOS που αφορά: την τοποθέτηση κάδων ανακύκλωσης στα καταστήματα πώλησης γεωργικών φαρμάκων, τον έλεγχο από τους υπευθύνους επιστήμονες του σωστού ξεπλύματος, την ζύγιση και την έκδοση πιστοποιητικού.

Η αντίρρησή μας έχει να κάνει τόσο με λόγους υγείας εμάς των ίδιων, των εργαζομένων μας αλλά και των πελατών μας, όσο και των περιοίκων που υπάρχουν στα εν λόγω καταστήματα,

Επίσης θεωρούμε ότι η προτεινόμενη λύση σε πρακτικό επίπεδο δεν είναι λειτουργική, κάτι το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα, η ανακύκλωση να μην έχει επιτυχία.

Δηλώνουμε ότι πρέπει να δοθεί τέλος στην ανεξέλεγκτη απόθεση των κενών συσκευασίας των φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων, με εναλλακτικές προτάσεις για να λυθεί το πρόβλημα.

Τονίζουμε την προθυμία όλων μας να συνεπικουρήσουμε σε ένα διαφορετικό σύστημα ανακύκλωσης, συμπεριλαμβανομένης της ενημέρωσης των χρηστών ΦΠΠ, μοιράζοντας όλα εκείνα τα υλικά που είναι απαραίτητα, αλλά και την συνδιοργάνωση μαζί με τον ΕΣΥΦ ή οποιαδήποτε άλλον φορέα ημερίδων για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παραγωγών - χρηστών ΦΠΠ.

Τέλος έχει σημασία να επισημάνουμε ότι τα κενά συσκευασίας των ΦΠΠ δεν είναι απλά πλαστικά αλλά εν δυνάμει τοξικά απόβλητα τα οποία μπορεί να επηρεάσουν τον περιβάλλοντά χώρο απόθεσή τους αλλά και την δημόσια υγεία

Εξαρθρώθηκε εγκληματική ομάδα τα μέλη της οποίας εισήγαγαν και διακινούσαν στη χώρα ποσότητες λαθραίων γεωργικών φαρμάκων.

Πρόκειται για 5 ημεδαπούς άνδρες και 2 αλλοδαπούς άνδρες, σε βάρος των οποίων σχηματίσθηκε δικογραφία για σύσταση συμμορίας και λαθρεμπορία.

Κατασχέθηκαν 778 κιλά και 306 λίτρα λαθραίων φυτοφαρμάκων, ένα φορτηγό και τρία οχήματα

Μετά από συντονισμένες ενέργειες των αστυνομικών της Ομάδας Δημόσιας Ασφάλειας του Τμήματος Ασφάλειας Κιλκίς, συνελήφθησαν 7 μέλη εγκληματικής ομάδας, που εισήγαγαν και διακινούσαν στη χώρα ποσότητες λαθραίων γεωργικών φαρμάκων.

Ειδικότερα, από την αναλυτική έρευνα των αστυνομικών, προέκυψε ότι οι προαναφερόμενοι άνδρες είχαν συστήσει εγκληματική ομάδα, με στόχο την παράνομη εισαγωγή στη χώρα λαθραίων γεωργικών φαρμάκων και την περαιτέρω διακίνησή τους, αποκομίζοντας παράνομο οικονομικό όφελος.

Στο πλαίσιο οργανωμένης αστυνομικής επιχείρησης, στις 23 Μαρτίου 2024 το βράδυ, σε αγροτική περιοχή της Ημαθίας, εντοπίστηκαν τη στιγμή που μεταφόρτωναν ποσότητες λαθραίων φυτοφαρμάκων από φορτηγό όχημα – που επέβαιναν οι 2 αλλοδαποί άνδρες – σε δύο Ι.Χ.Ε. οχήματα – που επέβαιναν οι 4 από τους ημεδαπούς άνδρες – οι οποίοι και συνελήφθησαν.

Ο πέμπτος ημεδαπός άνδρας εντοπίστηκε σε κοντινό σημείο να επιβαίνει σε Ι.Χ.Ε. όχημα, εποπτεύοντας τον χώρο και στη θέα των αστυνομικών ανέπτυξε ταχύτητα προκειμένου να διαφύγει, ωστόσο λίγο αργότερα εντοπίστηκε και συνελήφθη.

Σε έρευνα που έγινε στο φορτηγό όχημα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 680 συσκευασίες και 318 δοχεία λαθραίων φυτοφαρμάκων και στα άλλα 2 Ι.Χ.Ε. οχήματα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 98 συσκευασίες με λαθραία φυτοφάρμακα.

Συνολικά κατασχέθηκαν 778 κιλά και 306 λίτρα λαθραίων φυτοφαρμάκων, τα οποία δεν έφεραν, όπως απαιτείται, ετικέτα με ελληνική επιγραφή και οδηγίες χρήσης, ούτε αριθμό έγκρισης του προϊόντος και άδεια διάθεσης στην αγορά, ενώ δεν καταβλήθηκαν γι’ αυτά οι νόμιμοι φόροι και δασμοί. Στην κατοχή των 2 ημεδαπών ανδρών και του ενός αλλοδαπού άνδρα βρέθηκε συνολικά και κατασχέθηκε το χρηματικό ποσό των 5.065 ευρώ.

Επίσης κατασχέθηκαν και τα παραπάνω οχήματα.

Οι συλληφθέντες, με τη δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος τους, οδηγήθηκαν στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Βέροιας.

Ξεκάθαρη είναι η στάση της Πολωνίας για την εφαρμογή Οικολογικών Προγραμμάτων (Eco Schemes) της ΚΑΠ 2023 - 2027.

Η κυβέρνηση της Βαρσοβίας ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να είναι «εθελοντικές» οι απαιτήσεις της Πράσινης Συμφωνίας για τους αγρότες.

Πρόσφατα ο Πολωνός υφυπουργός Εξωτερικών, Adam Nowak, μιλώντας σε συνέδριο με θέμα: «Όραμα για τη Γεωργία στην Ευρώπη», που έγινε στο Plovdiv της Βουλγαρίας, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «οι αγρότες χρειάζονται στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα αυστηρά πρότυπα και οι περιβαλλοντικές προκλήσεις δεν αναμένεται να καταλήξουν σύντομα μια συμφωνία σε επίπεδο ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να καταστήσει «εθελοντικές» τις απαιτήσεις της Πράσινης Συμφωνίας και να προσφέρει επαρκή οικονομική αποζημίωση στους αγρότες που τις εφαρμόζουν.

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα πρέπει να ανοίξουν διάλογο με τους διαδηλωτές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας σε όλα τα στάδια, αντί να λαμβάνουν τις αποφάσεις τους κεκλεισμένων των θυρών.

«Εάν η αγροτική παραγωγή δεν είναι κερδοφόρα, οι αγρότες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν σύγχρονες τεχνολογίες. Αυτό θα οδηγήσει σταδιακά στο να γίνεται όλο και λιγότερο ανταγωνιστική η ευρωπαϊκή γεωργία», δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο Πολωνός υπουργός κ. Nowak.

Επίσης ανέφερε ότι «τα κονδύλια των άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ δεν έχουν αναπροσαρμοσθεί εδώ και αρκετά χρόνια και θα πρέπει να ανοίξει αυτή η συζήτηση στα όργανα της ΕΕ.

Είναι ένα σημαντικό μέσο οικονομικής στήριξης του αγροτοκτηνοτροφικού κλάδου εν μέσω αυξανόμενου κόστους παραγωγής».

Ακόμη ο Πολωνός υπουργός επεσήμανε την ανάγκη για εξομοίωση των ποιοτικών προτύπων στα αγροδιατροφικά προϊόντα που διακινούνται στην ΕΕ, ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσής τους.

Για την 21η Μαρτίου Παγκόσμια ημέρα Δασοπονίας και Διεθνή Ημέρα Δασών αναφέρεται ανακοίνωση του ΓΕΩΤΕ.Ε. Ανατολικής Μακεδονίας.

Συγκεκριμένα η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:

Συμπληρώνονται φέτος πενήντα ένα (51) χρόνια από την 21η Μαρτίου του 1973, ημερομηνία που με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας & Τροφίμων (F. A. O.) του ΟΗΕ, ορίστηκε ως η «Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας», με κύριο σκοπό να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στα δάση που καλύπτουν το 25% της επιφάνειας της Γης, να του κεντρίσει το ενδιαφέρον για να μάθει περισσότερα για τις λειτουργίες τους, αλλά και για την ανάγκη προστασίας τους, που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη επιβίωση.

H 21η Μαρτίου μέχρι το 2011 εορταζόταν ως η Παγκόσμια Μέρα Δασοπονίας. Τον Δεκέμβριο του 2012 όμως, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών κήρυξε την 21η Μαρτίου, ως «Διεθνή Μέρα Δασών». Με βάση την απόφαση αυτή, όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ κλήθηκαν να υιοθετήσουν από το 2013 και εντεύθεν, την 21η Μαρτίου, ως την ημέρα κατά την οποία θα τιμάται το δάσος. Περαιτέρω αποφασίστηκε να καθορίζεται κάθε χρόνο ένα θέμα για ανάδειξη σε ότι αφορά την προσφορά των δασών στην ανθρωπότητα. Θέμα της φετινής χρονιάς, όπως καθορίστηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, είναι: «Δάση και καινοτομία: νέες λύσεις για έναν καλύτερο κόσμο».

Η φετινή επέτειος είναι ένα κάλεσμα για δράση όλων μας για την αξιοποίηση των τεχνολογικών καινοτομιών για τα δάση μας, ώστε να αντιμετωπίσουμε την αυξανόμενη απειλή της αποψίλωσης των δασών, της υποβάθμισης των οικοτόπων και της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον τα δασικά προϊόντα μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία εναλλακτικών λύσεων με βιώσιμα υλικά που θα αντικαταστήσουν υλικά όπως ο χάλυβας, τα πλαστικά και οι συνθετικές ίνες. Τέτοια επιβλαβή πλαστικά μπορούν πλέον να αντικατασταθούν με βιοδιασπώμενες εναλλακτικές λύσεις από το ξύλο ώστε να αντικαταστήσουμε το γραφίτη και τα μέταλλα σπάνιων γαιών στις μπαταρίες και να δημιουργήσουμε νέες βιώσιμες ίνες στην αναμόρφωση της βιομηχανίας της μόδας. Επιπρόσθετα, οι καινοτομίες που υπάρχουν στον τομέα των drones μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που εμείς διαχειριζόμαστε και προστατεύουμε τα δάση μας, βοηθώντας έτσι στον εντοπισμό και την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών κι άλλων παράνομων παρεμβάσεων καθώς και για τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας και των εύθραυστων οικοσυστημάτων.

Η Διεθνής Μέρα Δασών στοχεύει στην περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία των δασικών οικοσυστημάτων και των δασών γενικότερα κι έχει καθιερωθεί ως μέρα για την προβολή της αξίας και σημασίας που έχουν τα δάση, καθώς επίσης και για την ανάγκη προστασίας τους, ώστε να διατηρηθεί η ζωή στον πλανήτη μας. Ιδιαίτερα στις μέρες μας, όπου υπάρχει πληθώρα αρνητικών εξελίξεων στα περιβαλλοντικά θέματα, όπως η κλιματική αλλαγή, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η ερημοποίηση της γης, οι απειλές στη βιοποικιλότητα και η εκτεταμένη υλοτόμηση των τροπικών δασών.

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα δασοπονίας – διεθνή μέρα δασών, κάθε χρόνο τιμούμε την προσφορά των δασών, εξαίρουμε τη σπουδαιότητα τους και περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τονίζουμε την άμεση ανάγκη προστασίας και επαύξησης τους, ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη δική μας επιβίωση, ενέργειες τις οποίες θα πρέπει να κάνουμε κάθε μέρα του έτους ώστε να πετύχουμε τον επιθυμητό στόχο που είναι η προστασία των δασών.

Τα υγιή δάση είναι απαραίτητα για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Λειτουργούν ως φυσικά φίλτρα, παρέχοντας καθαρό αέρα και νερό και αποτελούν καταφύγια βιολογικής ποικιλότητας. Πολλά από τα φάρμακα στα οποία βασιζόμαστε σήμερα προέρχονται από δάση. Το 25% των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στις ανεπτυγμένες χώρες είναι φυτικής προέλευσης, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες μπορεί να φτάσει και το 80%. Περνώντας χρόνο μέσα στο δάσος και στη φύση μειώνεται το άγχος, μειώνεται η αρτηριακή πίεση και βελτιώνεται η διάθεση. Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι τόσο η άσκηση στα δάση όσο και η απλή επίσκεψη σε αυτά έχει θετικές επιδράσεις στον άνθρωπο και στην υγεία του, ιδιαίτερα μάλιστα στην περιοχή μας που διαθέτει αρκετά περιαστικά δάση.

Ο 21ος αιώνας θεωρείται ο πλέον κρίσιμος όχι μόνο για την επιβίωση του ανθρώπου αλλά και για τη διάσωση των δασών που απέμειναν, αφού αυτά τα δύο είναι αμοιβαία αλληλοεξαρτώμενα και η επίτευξη του ενός προϋποθέτει την επίτευξη του άλλου. Στο κατώφλι της νέας χιλιετίας, η περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική σπουδαιότητα των δασών καθίσταται περισσότερο σημαντική από ποτέ, εξαιτίας της διαρκώς επιδεινούμενης διαταραχής του οικολογικού ισοζυγίου του πλανήτη. Tον 15ο αιώνα τα δάση κάλυπταν περίπου τη μισή έκταση της γης, ενώ σήμερα λιγότερο από το ένα τρίτο της. Οι καταστροφές των δασών έφθασαν στο ζενίθ στα μέσα του 19ου αιώνα με τη βιομηχανική επανάσταση. Η συστηματική μείωση της συνολικής δασοκάλυψης από τις αλόγιστες, άπληστες και απρογραμμάτιστες ενέργειες του καταναλωτικού ανθρώπου, κυρίως τα τελευταία διακόσια χρόνια, καθώς και οι δυσμενέστατες επιπτώσεις που επακολούθησαν, κατέστησαν προφανή τη ζωτική σημασία των δασών για τη διατήρηση της βιόσφαιρας επί της γης.

Το παράρτημα της Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, υπηρετώντας το ρόλο του, ως θεσμοθετημένου συμβούλου σε θέματα πρωτογενούς παραγωγής και προστασίας περιβάλλοντος, προσηλωμένο στις αρχές της ορθολογικής και αειφορικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της κοινής ωφέλειας, της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της συνολικής κι ολοκληρωμένης προσέγγισης, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες με την υποστήριξη των επιστημόνων μελών του, προς την εξασφάλιση της διατήρησης των πόρων και των προσόδων στο διηνεκές σε συνδυασμό με την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων.

Η 21η Μαρτίου 2023, είναι η Διεθνής Ημέρα Δασών, αλλά για το Βόρειο Ημισφαίριο είναι η Εαρινή Ισημερία, το ουσιαστικό ξεκίνημα της Άνοιξης. Αυτό το ξύπνημα της φύσης από τη χειμερινή της αδράνεια, ας αποτελέσει μια αφύπνιση για όλους μας και την απαρχή για μια νέα, πιο περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένη πολιτική που θα αναβαθμίσει το διαταραγμένο φυσικό περιβάλλον αλλά και θα δώσει οικονομικές και παραγωγικές λύσεις σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της χώρας μας. Τότε και μόνο τότε θα επιτευχθεί ο πολυπόθητος στόχος της βελτίωσης της ποιότητας της ζωής μας και θα εξασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον για εμάς και τις επόμενες γενιές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αναθεώρηση ορισμένων διατάξεων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΑΠ), με στόχο την επίτευξη μείωσης της γραφειοκρατίας και αποδυνάμωσης της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ.

Οι αποφάσεις αυτές ήρθαν μετά από ένα κύμα αντιδράσεων από τους αγρότες σε πολλές χώρες της ΕΕ αλλά και στην Ελλάδα.

Οι προτάσεις αυτές, που σχετίζονται με την αιρεσιμότητα και τα στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ, αποσκοπούν στη μείωση του φόρτου εργασίας που σχετίζεται με τους ελέγχους και τους παρέχουν στους αγρότες και κτηνοτρόφους μεγαλύτερη ευελιξία για τη συμμόρφωση με ορισμένες περιβαλλοντικές προϋποθέσεις.

Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, αυτή η νομοθετική πρόταση αποτελεί άμεση απάντηση στα εκατοντάδες αιτήματα που ελήφθησαν των μεγάλο αριθμό αγροτικών οργανώσεων από τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Παράλληλα η Επιτροπή στέλνει στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έγγραφο προβληματισμού, στο οποίο περιγράφονται διάφορα μέτρα για τη βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Η Επιτροπή αναλαμβάνει ισχυρή και ταχεία δράση για τη στήριξη των γεωργών μας σε μια περίοδο κατά την οποία αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις και ανησυχίες. Οι σημερινές προτάσεις - που καταρτίζονται σε στενή συνεργασία με τους γεωργούς, τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, τα κράτη μέλη και τους βουλευτές του ΕΚ - προσφέρουν στοχευμένες δυνατότητες ευελιξίας για να βοηθήσουν τους γεωργούς να επιτελέσουν το ζωτικό τους έργο με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και βεβαιότητα. Στέλνουμε ένα σαφές μήνυμα ότι η γεωργική πολιτική προσαρμόζεται στις μεταβαλλόμενες πραγματικότητες, παραμένοντας παράλληλα επικεντρωμένη στη βασική προτεραιότητα της προστασίας του περιβάλλοντος και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να στέκεται σταθερά στο πλευρό των γεωργών μας, οι οποίοι διατηρούν την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ και υπηρετούν στην πρώτη γραμμή της δράσης μας για το κλίμα και το περιβάλλον».

Μετά την εφαρμογή του πρώτου έτους της ΚΑΠ η Επιτροπή προτείνει στοχευμένη επανεξέταση ορισμένων προϋποθέσεων στον Κανονισμό για τα Στρατηγικά Σχέδια των κρατών μελών. Η επανεξέταση αφορά τις ακόλουθες προϋποθέσεις αιρεσιμότητας και αφορά τα πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ):

• ΚΓΠΚ 8 για ελάχιστο ποσοστό γης που διατίθεται για μη παραγωγικές εκτάσεις ή στοιχεία: Οι γεωργοί της ΕΕ θα πρέπει να διατηρήσουν τα υφιστάμενα χαρακτηριστικά τοπίου στη γη τους, αλλά δεν θα υποχρεούνται πλέον να αφιερώνουν ένα ελάχιστο μέρος της αρόσιμης γης τους σε μη παραγωγικές περιοχές, όπως η γη υπό αγρανάπαυση. Αντί αυτού, μπορούν να επιλέξουν, σε εθελοντική βάση, να διατηρήσουν μέρος της αρόσιμης γης τους μη παραγωγικά - ή να δημιουργήσουν νέα χαρακτηριστικά τοπίου (όπως φυτοφράκτες ή δέντρα) - και, ως εκ τούτου, να λάβουν πρόσθετη χρηματοδοτική στήριξη μέσω ενός οικολογικού προγράμματος που θα πρέπει να προσφέρουν όλα τα κράτη μέλη στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ. Όλοι οι γεωργοί της ΕΕ θα ενθαρρυνθούν να διατηρήσουν μη παραγωγικές περιοχές επωφελείς για τη βιοποικιλότητα χωρίς φόβο απώλειας εισοδήματος.
• ΚΓΠΚ 7 για την αμειψισπορά: Οι γεωργοί της ΕΕ θα είναι σε θέση να εκπληρώσουν την απαίτηση αυτή επιλέγοντας είτε να εναλλάσσουν είτε να διαφοροποιήσουν τις καλλιέργειές τους, ανάλογα με τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν και εάν η χώρα τους αποφασίσει να συμπεριλάβει την επιλογή της διαφοροποίησης των καλλιεργειών στο στρατηγικό τους σχέδιο για την ΚΑΠ. Η ευελιξία για τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών αντί μόνο της αμειψισποράς θα επιτρέψει στους γεωργούς που πλήττονται από τακτική ξηρασία ή υπερβολικές βροχοπτώσεις να συμμορφωθούν ευκολότερα με την απαίτηση αυτή.
• ΚΓΠΚ 6 για την εδαφοκάλυψη κατά τις ευαίσθητες περιόδους: Τα κράτη μέλη θα έχουν πολύ μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον καθορισμό του τι ορίζουν ως ευαίσθητες περιόδους και των πρακτικών που επιτρέπουν την εκπλήρωση αυτής της απαίτησης, υπό το πρίσμα των εθνικών και περιφερειακών συνθηκών τους και στο πλαίσιο της αυξανόμενης μεταβλητότητας των καιρικών συνθηκών.

Εκτός από αυτές τις ειδικές αλλαγές, η Επιτροπή προτείνει να μπορούν τα κράτη μέλη να εξαιρούν ορισμένες καλλιέργειες, τύπους εδάφους ή γεωργικά συστήματα από τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις σχετικά με την άροση, την εδαφοκάλυψη και την αμειψισπορά/διαφοροποίηση των καλλιεργειών (ΚΓΠΚ 5, 6, 7 αντίστοιχα).

Θα μπορούσαν επίσης να είναι δυνατές στοχευμένες εξαιρέσεις ώστε να επιτραπεί το όργωμα για την αποκατάσταση μόνιμων λειμώνων σε περιοχές Natura 2000 σε περίπτωση ζημίας λόγω θηρευτών ή χωροκατακτητικών ειδών (ΚΓΠΚ 9).

Οι εξαιρέσεις αυτές μπορούν να καθοριστούν για ολόκληρη την περίοδο της ΚΑΠ στα Στρατηγικά Σχέδια.

Ακόμη τονίζει η Επιτροπή ότι οι εξαιρέσεις θα πρέπει να περιορίζονται ως προς την έκταση και να θεσπίζονται μόνο όταν αποδεικνύονται αναγκαίες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων προβλημάτων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επανεξετάσει τις αναγκαίες τροποποιήσεις για την επικύρωση των εξαιρέσεων και τη διατήρηση της συνοχής με τους συνολικούς περιβαλλοντικούς στόχους των Στρατηγικών Σχεδίων.

Σε ακραίες περιπτώσεις δυσμενών καιρικών συνθηκών που εμποδίζουν τους γεωργούς να εργαστούν σωστά και να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις ΚΓΠΚ, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να θεσπίσουν προσωρινές παρεκκλίσεις. Οι παρεκκλίσεις αυτές θα πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένες και να ισχύουν μόνο για τους θιγόμενους δικαιούχους.

Για να διασφαλιστεί ότι οι χώρες της ΕΕ μπορούν να προσαρμόζουν συχνότερα τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, η Επιτροπή προτείνει να διπλασιαστεί ο αριθμός των τροποποιήσεων που επιτρέπονται κάθε χρόνο. Κάθε επιτυχής διαδικασία απλούστευσης πρέπει να πραγματοποιείται σε στενή συνεργασία με τις εθνικές διοικήσεις.

Τέλος, η Επιτροπή προτείνει να εξαιρεθούν οι μικρές εκμεταλλεύσεις κάτω των 10 εκταρίων (100 στρέμματα) από τους ελέγχους και τις κυρώσεις που σχετίζονται με τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις αιρεσιμότητας. Αυτό θα μειώσει σημαντικά τον διοικητικό φόρτο που σχετίζεται με τους ελέγχους για τους μικροκαλλιεργητές που αντιπροσωπεύουν το 65 % των δικαιούχων της ΚΑΠ.

Στις δράσεις που υλοποιεί το ΥπΑΑΤ για την αντιμετώπιση του επιβλαβούς οργανισμού Μαύρου ακανθώδους αλευρώδους, που είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά το 2016, σε καλλιέργειες εσπεριδοειδών στην Κέρκυρα, αναφέρεται ο αρμόδιος υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή και προέδρου της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκου Βελόπουλου, με θέμα: «Ανήσυχοι οι εσπεριδοπαραγωγοί Άρτας, εξαιτίας του Μαύρου Ακανθώδους Αλευρώδους».

Το Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει μεριμνήσει έγκαιρα και έχει παράσχει όλες τις απαραίτητες οδηγίες στις τοπικές φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες των ΔΑΟΚ σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας, για την ενημέρωση των παραγωγών για τη διαχείριση του εντόμου «Μαύρος Ακανθώδης Αλευρώδης».

Επισημαίνεται ότι η καταπολέμηση του συγκεκριμένου είδους θεωρείται ιδιαιτέρως δύσκολη καθώς η χρήση των διαθέσιμων εντομοκτόνων δεν έχει καλά αποτελέσματα.

Επιπλέον, τόσο στη χώρα μας όσο και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες δεν υπάρχουν φυσικοί εχθροί που να μπορούν να το καταπολεμήσουν. Έχει διαπιστωθεί πως μόνιμη και αποτελεσματική αντιμετώπιση μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της στοχευμένης βιολογικής καταπολέμησης, με την εισαγωγή και εξαπόλυση υμενοπτέρων παρασιτοειδών.

Σε αυτό το πλαίσιο, το Τμήμα Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου του ΥΠΑΑΤ, προκειμένου να προστατευτούν οι καλλιέργειες εσπεριδοειδών, αμπέλου και μηλοειδών της χώρας, έχει εισηγηθεί από τον Ιανουάριο του 2017 αντίστοιχη διαδικασία καθώς έχει αποδειχθεί ότι παράγουν εξαιρετικά αποτελέσματα και δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.

Έτσι, ζητήθηκε από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο η εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος "Περιορισμός της εξάπλωσης του Μαύρου ακανθώδη αλευρώδη", διάρκειας τριών ετών, συνολικού προϋπολογισμού 228.000 ευρώ.

Ως εκ τούτου, το ΥΠΑΑΤ ενέκρινε και υλοποιεί το εν λόγω πρόγραμμα, από τον Μάρτιο του 2022, το οποίο βρίσκεται στη φάση των πρώτων πειραματικών εξαπολύσεων των παρασιτοειδών του εντόμου. Σε όσες περιοχές εφαρμόσθηκε, όπως η Κέρκυρα και η Άρτα, διαπιστώθηκε ότι οι πληθυσμοί του αλευρώδη είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Παράλληλα, συνεχίζονται να πραγματοποιούνται συγκεκριμένες δράσεις που προβλέπονται, σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα για την εφαρμογή της κλασικής βιολογικής καταπολέμησης του Ευρωπαϊκού & Μεσογειακού Οργανισμού για την Προστασία των Φυτών.

Το καμένο δάσος στον Έβρο μπορεί να ξαναγίνει με σημαντικές παρεμβάσεις και με σχεδιασμό που θα αποτρέπει παρόμοιες καταστροφές στο μέλλον.

Αυτό τονίστηκε στην Ημερίδα που οργάνωσε το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. στην Αλεξανδρούπολη, την Πέμπτη (7 Μαρτίου 2024), με τίτλο: «Δασικές Πυρκαγιές. Συμπεράσματα και Κατευθύνσεις. Η περίπτωση του Έβρου»

Την εκδήλωση τίμησαν και στήριξαν με τη συμμετοχή τους εκπρόσωποι της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Περιφέρειας, της Εκκλησίας, των Πολιτικών Κομμάτων, της Πανεπιστημιακής Κοινότητας, των αρμοδίων Υπηρεσιών, των Σωμάτων Ασφαλείας, του Στρατού, της Πυροσβεστικής και πλήθος κόσμου.

Στην ημερίδα συμμετείχαν διακεκριμένοι Έλληνες επιστήμονες καθώς και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Freiburg κ. Johan Georg Goldammer, οι οποίοι κατέθεσαν τις απόψεις τους με εμπεριστατωμένες εισηγήσεις και ανέπτυξαν έναν διάλογο με διαπιστώσεις και προτάσεις.

Στην ημερίδα η οποία, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. κ. Μενέλαο Γαρδικιώτη, διοργανώθηκε με στόχο την ανάδειξη της πολυπλοκότητας του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών στο πλαίσιο του πορίσματος που επεξεργάστηκε αρμόδια επιτροπή του επιμελητηρίου, εξειδικευμένοι επιστήμονες σκιαγράφησαν την υφιστάμενη κατάσταση αναφορικά με το νομικό πλαίσιο, τα έργα δασικής αποκατάστασης στον Έβρο, τις επιπτώσεις της πυρκαγιάς στη χλωρίδα και την πανίδα, καθώς και προτάσεις και κατευθύνσεις για το μέλλον στον σχεδιασμό της πρόληψης αλλά και της διαχείρισης μετά από ακραία φυσικά φαινόμενα.

Κατά την έναρξη της ημερίδας, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ελευθέριος Αυγενάκης, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, αναφέρθηκε στην προσπάθεια αποκατάστασης των προβλημάτων της πυρκαγιάς που έπληξε το Εθνικό Πάρκο του Δάσους Δαδιάς, τονίζοντας πως η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΑΤ ανταποκρίθηκε άμεσα και είχε διαρκή παρουσία στην πληγείσα περιοχή, ενώ και οι εκπρόσωποι των εποπτευομένων φορέων έδρασαν με ταχύτητα, ευελιξία αλλά και αποφασιστικότητα. Η προσπάθεια για την αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν όχι απλώς δεν έχει σταματήσει, αλλά συνεχίζεται εντονότερη, μιας και αυτό επιβάλλεται να κάνει μία υπεύθυνη Πολιτεία.

Την αναγκαιότητα να προχωρήσει άμεσα η δασική μεταρρύθμιση ώστε, μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων, να επιτευχθεί η θωράκιση των δημόσιων δασών απέναντι στην κλιματική κρίση υπογράμμισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, συμμετέχοντας διαδικτυακά στην ημερίδα.

Στην σημαντικότητα της συνεργασίας πολιτών, θεσμικών φορέων και εκπροσώπων της πολιτείας σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου να αποκατασταθούν τα τραύματα που άφησε στο πέρασμά της η μεγάλη πυρκαγιά, αναφέρθηκε στον χαιρετισμό του ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σταύρος Κελέτσης. Εκτιμώντας πως «η κλιματική κρίση θα μας φέρνει συχνά αντιμέτωπους με τέτοια φαινόμενα», σημείωσε πως «χρειαζόμαστε οπωσδήποτε τις απόψεις των επιστημόνων, των ειδικών, προκειμένου να αποκαταστήσουμε το δάσος αλλά και γενικότερα την οικονομία της περιοχής μας, άρα να αποκαταστήσουμε την επόμενη μέρα στο νομό, αλλά ταυτόχρονα περιμένουμε και τις προτάσεις που έχουν να κάνουν με την πρόληψη», ο κ. Κελέτσης εξέφρασε την πεποίθησή του για την ταχεία αποκατάσταση τόσο του δάσους όσο και της οικονομίας του νομού.

Την πορεία υλοποίησης του προγράμματος Antinero, της ενίσχυσης του ανθρωπίνου δυναμικού και του εξοπλισμού της Δασικής Υπηρεσίας παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας Δασών κ. Ευστάθιος Σταθόπουλος ο οποίος, αναγνωρίζοντας την ύπαρξη διαχρονικά διαχειριστικών μελετών στα δάση του Έβρου, σημείωσε πως το παγκόσμιο πρόβλημα της κλιματικής κρίσης εξαιτίας της οποίας εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα ακραία καιρικά φαινόμενα, δυσχεραίνει το έργο της προστασίας των δασών, ο σχεδιασμός της οποίας, όπως είπε, χρήζει συνεχούς προσαρμογής λόγω των εκάστοτε νέων δεδομένων.

Στον σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών οι τοπικές κοινωνίες αναφέρθηκε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Freiburg κ. Johann Georg Goldammer. Υπογράμμισε την αναγκαιότητα των συνεργασιών και της εκπόνησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου που, μεταξύ άλλων, θα εκπαιδεύει τους πολίτες και θα αποκλείει τις επικαλύψεις ως προς τις αρμοδιότητες των εμπλεκομένων φορέων στην κατάσβεση των πυρκαγιών, με αναφορές σε πρακτικές άλλων χωρών και στον ρόλο και το έργο του παγκόσμιου δικτύου για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

Οι ειδικοί επισήμαναν ότι, βάσει των στατιστικών στοιχείων, παρουσιάζεται αυξητική τάση ως προς τη συχνότητα εκδήλωσης αλλά κυρίως την ένταση του φαινομένου των δασικών πυρκαγιών, κάτι που καθιστά αναγκαία την κατανόηση σε βάθος του προβλήματος και των λόγων της σταδιακής επιδείνωσής του. Επίσης, συμφώνησαν ότι το καμένο δάσος στον Έβρο μπορεί να επιστρέψει στην αρχική του κατάσταση μέσα από σημαντικές παρεμβάσεις και με σχεδιασμό που θα αποτρέπει παρόμοιες καταστροφές στο μέλλον. Επισημάνθηκε ότι στις δασικές εκτάσεις που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού, έχουν ξεκινήσει ήδη οι πρώτες παρεμβάσεις. Αφορούν, κατ’ αρχάς τη διατήρηση στην περιοχή των πουλιών και την άμεση κατασκευή έργων αντιπλημμυρικής προστασίας, ταυτόχρονα όμως εκπονούνται συνεχώς μελέτες για το πώς θα γίνει το δάσος έτσι ακριβώς όπως ήταν πριν την πυρκαγιά.

Την Τρίτη, 5 Μαρτίου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για στοχευμένη αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031, γνωστός και ως φυτοϋγειονομικός νόμος.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η αναθεώρηση αποσκοπεί στη βελτίωση και τον εξορθολογισμό της εφαρμογής και επιβολής του κανονισμού.

Οι εισαγωγείς στην ΕΕ θα υποχρεούνται να δηλώνουν σε φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό ποια μέτρα έχουν λάβει για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τους κανόνες για την καραντίνα των επιβλαβών οργανισμών όχι μόνο για τα παράσιτα καραντίνας της Ένωσης αλλά και για τα ρυθμιζόμενα παράσιτα που δεν είναι καραντίνα, σύμφωνα με τη συμφωνηθείσα μεταρρύθμιση.

Για την απλούστευση των διαδικασιών, οι ευρωβουλευτές, με επικεφαλής την εισηγήτρια Clara Aguilera (S&D, ES), επέμειναν στην καλύτερη χρήση του ηλεκτρονικού συστήματος για την υποβολή κοινοποιήσεων και εκθέσεων από τα κράτη μέλη και συμφώνησαν ότι πριν από την έκδοση φυτικού διαβατηρίου, η μετακίνηση ενός σχετικού φυτού, φυτικού προϊόντος ή άλλου αντικειμένου μπορεί να συνοδεύεται από ηλεκτρονικό φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό που περιέχεται στο σύστημα ή από επικυρωμένο αντίγραφο του αρχικού φυτοϋγειονομικού πιστοποιητικού

Το προσωρινά συμφωνηθέν κείμενο αντικατοπτρίζει τους γενικούς στόχους της πρότασης της Επιτροπής. Πιο συγκεκριμένα, ο αναθεωρημένος κανονισμός στοχεύει:
βελτίωση των διαδικασιών για τον εντοπισμό και την καταχώριση φυτών υψηλού κινδύνου, καθώς και για την υποβολή και εξέταση αιτημάτων για προσωρινές παρεκκλίσεις από τις υποχρεώσεις εισαγωγής που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ αποσαφήνιση μέτρων για παράσιτα που χαρακτηρίζονται ως παράσιτα καραντίνας, αλλά δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί πλήρως εξορθολογισμός και απλούστευση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων, χάρη στην αυξημένη ψηφιοποίηση. Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση της γραφειοκρατίας για τις αρμόδιες αρχές, καθώς και για τους φορείς εκμετάλλευσης

Ομάδα έκτακτης ανάγκης για την υγεία των φυτών

Οι δύο συννομοθέτες βελτίωσαν περαιτέρω την πρόταση της Επιτροπής προβλέποντας τη δημιουργία μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης .
Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες που θα διορίζονται από την Επιτροπή, βάσει προτάσεων των κρατών μελών. Αυτοί οι εμπειρογνώμονες θα έχουν διαφορετικές ειδικότητες στον τομέα της φυτοϋγειονομικής περίθαλψης και θα μπορούν να βοηθούν σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ.
Επιπλέον, θα μπορούσαν να παράσχουν επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία στις συνοριακές τρίτες χώρες σε περίπτωση εστιών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ΕΕ, εάν αυτό ζητηθεί από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

Πολυετή προγράμματα ερευνών

Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων, οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αυξήσουν τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών , τα οποία θα πρέπει τώρα να θεσπιστούν για περίοδο πέντε έως δέκα ετών , αντί για την τρέχουσα περίοδο πέντε έως επτά ετών. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις αρμόδιες αρχές.
Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά πρέπει να επανεξεταστούν και να επικαιροποιηθούν ανάλογα με τη φυτοϋγειονομική κατάσταση.

Διαβατήρια φυτών

Σύμφωνα με το προσωρινά συμφωνηθέν κείμενο, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει μέσω εκτελεστικών πράξεων ποια φυτά, φυτικά προϊόντα ή άλλα αντικείμενα μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς φυτικό διαβατήριο φυσικώς προσαρτημένο σε αυτά επειδή, για παράδειγμα, το μέγεθος ή το σχήμα τους, που θα καθιστούσαν αδύνατη την προσκόλληση ή πολύ δύσκολο. Αυτά τα φυτά ή τα φυτικά προϊόντα θα έχουν αντί αυτού το φυτικό διαβατήριο συσχετισμένο μαζί τους με τρόπο διαφορετικό από αυτόν της φυσικής προσκόλλησης.
Αυτή η αλλαγή στους ισχύοντες κανόνες βασίζεται στην εμπειρία που έχουν αποκτήσει μέχρι στιγμής οι φορείς εκμετάλλευσης στην εφαρμογή της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας.

Επόμενα βήματα

Η προσωρινή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια θα εγκριθεί επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα μετά από νομογλωσσική αναθεώρηση.

Ιστορικό

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/2031 είναι επί του παρόντος το βασικό νομικό πλαίσιο για τη φυτοϋγειονομική πολιτική της ΕΕ . Αποσκοπεί στην πρόληψη της εισόδου και της εξάπλωσης νέων φυτικών παρασίτων (τα λεγόμενα «Ενωσιακά παράσιτα καραντίνας») και στην καταπολέμηση των παρασίτων που υπάρχουν ήδη στην ΕΕ («ρυθμιζόμενα παράσιτα που δεν είναι καραντίνα»). Τέθηκε σε εφαρμογή στις 14 Δεκεμβρίου 2019.

Την μεταρρύθμιση για τη διαχείριση των δημόσιων δασών ανέλυσε την Τρίτη (27/2) ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, σε συνέντευξη Τύπου, γνωστοποιώντας παράλληλα τα δάση τα οποία αφορούν οι πρώτες διαχειριστικές μελέτες που ανατίθενται. Από τη διαχείριση πάντως απουσιάζουν για ακόμη μια φορά οι κτηνοτρόφοι.

Την μεταρρύθμιση για τη διαχείριση των δημόσιων δασών ανέλυσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, σήμερα (27/2) σε συνέντευξη Τύπου, γνωστοποιώντας παράλληλα τα δάση, τα οποία αφορούν οι πρώτες διαχειριστικές μελέτες που ανατίθενται. Ακόμη, παρουσίασε την πορεία υλοποίησης του προγράμματος προληπτικών καθαρισμών δασών (AntiNero), το οποίο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σε πληθώρα περιοχών της χώρας.
Η συνέντευξη Τύπου πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τη συμμετοχή του Γενικού Γραμματέα Δασών, κ. Ευστάθιου Σταθόπουλου και του Γενικού Διευθυντή Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος, κ. Ευάγγελου Γκουντούφα.

Πιο συγκεκριμένα, για τη διαχείριση των δημόσιων δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, όπως την περιέγραψε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, λαμβάνονται οι εξής πρωτοβουλίες, οι οποίες αποτυπώνονται σε διατάξεις σχεδίου νόμου, που αναμένεται να τεθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα σε δημόσια διαβούλευση:

• Η ανάθεση της υλοποίησης της διαχείρισης και της εκμετάλλευσης δημοσίων δασών ή διαχειριστικών μονάδων γίνεται κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
• Με την πρόσκληση προκηρύσσεται η ανάθεση της υλοποίησης της διαχείρισης και της εκμετάλλευσης ενός ή περισσότερων δασών ή μιας ή περισσοτέρων διαχειριστικών μονάδων κατά μόνας ή από κοινού. Ο συνδυασμός των δασών ή των διαχειριστικών μονάδων στηρίζεται στην παραγωγική ικανότητα αυτών, τον βαθμό δυσκολίας της απόληψης, την απόσταση που τα χωρίζει, την πιθανότητα εκδήλωσης επικίνδυνης πυρκαγιάς και το έτος λήξης της διάρκειας των οικείων διαχειριστικών μελετών.
• Στην πρόσκληση ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

α) οι ποσότητες και τα είδη βιομάζας που επιτρέπεται κατ’ ανώτατο όριο να αποληφθούν σύμφωνα με τις εγκεκριμένες διαχειριστικές μελέτες,
β) οι εργασίες καθαρισμού δασών, τα είδη και οι ποσότητες βιομάζας που θα αποληφθούν με αυτές, καθώς και ο χρονικός προγραμματισμός υλοποίησης αυτών των εργασιών,
γ) το ύψος της επιδότησης της βιομάζας που απολαμβάνεται ανά είδος και κατά περίπτωση, και
δ) το ελάχιστο ποσοστό της αξίας των τιμολογίων πώλησης της αποληπτόμενης βιομάζας, το οποίο θα αποδοθεί στο Δημόσιο κ.ά.

• Το ύψος της εγγύησης συμμετοχής ορίζεται στην πρόσκληση και προσδιορίζεται στο 4% της προϋπολογιζόμενης αξίας της σύμβασης.
• Η ανάθεση γίνεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ύστερα από εισήγηση της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα προσφορά με βάση τα παρακάτω κριτήρια:

α) το ποσοστό βιομάζας που θα αποληφθεί σε σχέση με το προβλεπόμενο στη διαχειριστική μελέτη και τη μελέτη αντιπυρικής προστασίας (Συντελεστής 40 %)
β) το χρονικό διάστημα υλοποίησης των δασοκομικών εργασιών συντήρησης και βελτίωσης του δάσους που αποβλέπουν στον καθαρισμό αυτού, σε σχέση με το απώτατο σχετικό όριο που θέτει η εγκεκριμένη διαχειριστική - αντιπυρική μελέτη (Συντελεστής 40%)
γ) το ποσοστό της αξίας των τιμολογίων πώλησης της αποληπτόμενης βιομάζας, το οποίο θα αποδοθεί στο Δημόσιο (Συντελεστής 20%).

• Δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία ανάθεσης της υλοποίησης της διαχείρισης και εκμετάλλευσης δημοσίων δασών ή διαχειριστικών μονάδων έχουν οι Δασικοί Συνεταιρισμοί Εργασίας (ΔΑ.Σ.Ε.) που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Επιτρέπεται η σύσταση ενώσεων προσώπων με νομική προσωπικότητα (Υβριδικά Συνεργατικά Σχήματα - Υ.Σ.Σχη.), στις οποίες μετέχουν ως μέρη ΔΑ.Σ.Ε. με συνολικό ποσοστό 50% και λοιπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα με συνολικό ποσοστό 50%, με σκοπό τη διαχείριση των δασών.

Στα Υ.Σ.Σχη. μπορούν να συμμετέχουν ΔΑ.Σ.Ε. που:
α) έχουν συσταθεί και λειτουργούν σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του ν. 4423/2016,
β) είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Δασικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Δασεργατών («ΜΗ.ΔΑ.Σ.Ο.») και δεν έχουν διαγραφεί οριστικά ή προσωρινά και
γ) δεν συμμετέχουν σε άλλο Υ.Σ.Σχη.
Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εξαιρουμένων των ΔΑΣΕ, που συμμετέχουν στα Υ.Σ.Σχη. πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) έχουν ως κύριο αντικείμενο δραστηριότητας τη μεταποίηση ξυλείας και προϊόντων αυτής,
β) έχουν συσταθεί τουλάχιστον πέντε έτη πριν την δημοσίευση της πρόσκλησης,
γ) ο κύκλος εργασιών τους κατά τα τρία τελευταία πλήρη οικονομικά έτη πριν την δημοσίευση της πρόσκλησης είναι αθροιστικά ίσος ή μεγαλύτερος των 5.000.000 ευρώ, ο δε ειδικός κύκλος εργασιών που αφορά τη μεταποίηση ξυλείας και προϊόντων αυτής είναι αθροιστικά ίσος ή μεγαλύτερος των 3.000.000 ευρώ και
δ) δεν συμμετέχουν σε άλλο Υ.Σ.Σχη.

Μπορούν να συμμετέχουν στα Υ.Σ.Σχη. και νομικά πρόσωπα με οικονομικές δραστηριότητες που επιτρέπουν την αξιοποίηση της δασικής βιομάζας ως εξής:
α) για παραγωγή θερμικής, ηλεκτρικής ενέργειας ή ανανεώσιμων αερίων από βιομάζα (βιοενέργεια) είτε με σκοπό την ιδιοκατανάλωση είτε την πώληση της ενέργειας αυτής σε τρίτους,
β) για παραγωγή θερμικής ενέργειας με σκοπό τη διάθεση σε δίκτυα τηλεθέρμανσης,
γ) για παραγωγή θερμικής ενέργειας με σκοπό τη διάθεση σε εφαρμογές του αγροβιομηχανικού - αγροδιατροφικού κλάδου (θερμοκήπια, ξηραντήρια, κ.λπ.).
Το εταιρικό κεφάλαιο των παραπάνω προσώπων για να αποκτήσουν και να διατηρήσουν την ιδιότητα τους ως μέλη στα Υ.Σ.Σχη ορίζεται σε 3.000.000 ευρώ.

• Τα Υ.Σ.Σχη. και οι ΔΑ.Σ.Ε. που έχουν αναλάβει τη διαχείριση και εκμετάλλευση δασών ή διαχειριστικών μονάδων λαμβάνουν ετήσια επιδότηση με βάση τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων ή από άλλους δημόσιους πόρους. Το ποσό της επιδότησης υπολογίζεται ως ποσοστό των εσόδων πώλησης της βιομάζας που απολαμβάνεται πολλαπλασιαζόμενο με τον συντελεστή που ορίζεται ανά είδος βιομάζας σε συνδυασμό με τον συντελεστή δυσκολίας διαχείρισης των δασών ή διαχειριστικών μονάδων που έχουν αναλάβει οι παραπάνω φορείς. Το ύψος της επιδότησης δεν μεταβάλλεται μέχρι τη λήξη της διάρκειας της ανάθεσης.
• Ποσοστό των καυσόξυλων που παράγονται από τους αναδόχους της παραπάνω διαδικασίας, το οποίο καθορίζεται στην πρόσκληση, διατίθεται με χαμηλό τίμημα σε αποδεδειγμένα μόνιμους κατοίκους των τοπικών κοινοτήτων των περιοχών διαχείρισης και εκμετάλλευσης, με προτεραιότητα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (ανταποδοτικά οφέλη).
• Ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό 2% επί των προ του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας εσόδων ενός Υ.Σ.Σχη. ή ενός ΔΑ.Σ.Ε. από τη διαχείριση των δασών διατίθεται στους ΟΤΑ που είναι εντός ή πλησίον των οικείων περιοχών διαχείρισης και εκμετάλλευσης. Οι ΟΤΑ αυτοί οφείλουν να προβούν σε αντίστοιχη μείωση των δημοτικών τελών που επιβάλλουν σε βάρος των μονίμων κατοίκων των τοπικών κοινοτήτων των περιοχών αυτών.
• Το ποσό της επιδότησης καταβάλλεται μετά από τον έλεγχο και την πιστοποίηση με κάθε αναγκαίο μέσο της βιομάζας που απολήφθηκε και των ειδών αυτής, σύμφωνα με τα αντίστοιχα τιμολόγια πώλησης.
• Συστήνεται Μητρώο Πιστοποιημένων Ελεγκτών που πιστοποιούν και βεβαιώνουν τις ποσότητες βιομάζας που παράγονται από κάθε ανάδοχο.

Ξεκινώντας την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, θα εκπονηθούν -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- μελέτες διαχείρισης δασών με επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές (εντός του Μαρτίου 2024 η δημοπράτηση τους).
Αυτές οι πρώτες, πιλοτικές, διαχειριστικές μελέτες που ανατίθενται αφορούν σε δάση που βρίσκονται εντός τεσσάρων Περιφερειών της χώρας (Αττική, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος και Δυτική Ελλάδα). Πρόκειται για οκτώ συμβάσεις, συνολικής επιφάνειας 1.395.258,99 στρεμμάτων και συνολικής εκτιμώμενης αξίας 2.411.422,84 ευρώ.

AntiNero I, II και ΙΙΙ

Τα προγράμματα AntiNero I, II και ΙΙI είναι από τα βασικότερα «εργαλεία» που έχει στη διάθεσή της η χώρα μας για την πρόληψη και την προστασία των δασών. Βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και υλοποιείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του τακτικού προϋπολογισμού.
Στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων υλοποιούνται πρωτοβουλίες που αφορούν στη δημιουργία μικτών αντιπυρικών ζωνών, οι οποίες έχουν πολλαπλά πλεονεκτήματα όπως είναι: η μείωση του κινδύνου μετάδοσης και εξάπλωσης όλων των ειδών των πυρκαγιών (εδάφους, επιφανείας και κόμης), αλλά και η μείωση της ταχύτητας εξάπλωσης πυρκαγιών, της έντασης των πυρκαγιών και του κινδύνου δημιουργίας MEGA FIRE, σε συνδυασμό με τη διευκόλυνση της προσέγγισης των δασοπυροσβεστών στην περιοχή με ασφάλεια, όπως και της μετακίνηση των πυροσβεστικών οχημάτων.
Επίσης, δημιουργούνται ζώνες αμιγούς ή μικτής βλάστησης με πλατύφυλλα είδη, τα οποία χαρακτηρίζονται από πιο αργή και ελεγχόμενη εξάπλωση της πυρκαγιάς μέσω φυτεύσεων εμπλουτισμού, με έμφαση σε θέσεις δασών ή δασικών εκτάσεων χωροθετημένων πλησίον ή σε μίξη με οικιστικές περιοχές.
Ακόμη, πραγματοποιούνται εργασίες όπως: καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου και των αντιπυρικών ζωνών κ.λπ.
Ειδικότερα, ανά πρόγραμμα, υλοποιήθηκαν οι εξής πρωτοβουλίες:

AntiNero I

Πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί 52.000 στρ., έγιναν εργασίες για τη βελτίωση και τη συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου 12.600 χλμ., καθώς και για τη βελτίωση και τη συντήρηση αντιπυρικών ζωνών 2.000 χλμ. Επιπρόσθετα, διατέθηκε δωρεάν ξυλεία σε χιλιάδες κατοίκους ανά περιοχή και εκπονήθηκαν σχέδια αντιπυρικής προστασίας για 39 κρίσιμα δασικά οικοσυστήματα συνολικής έκτασης άνω των 42 εκατ. στρ.

AntiNero II

Έλαβαν χώρα καθαρισμοί 65.000 στρ., βελτιώθηκε και συντηρήθηκε δασικό οδικό δίκτυο 20.000 χλμ., καθώς και αντιπυρικές ζώνες 1.000 χλμ., διατέθηκε δωρεάν ξυλεία σε χιλιάδες κατοίκους ανά περιοχή.

AntiNero III

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά σε καθαρισμούς δασών 71.058 στρμ., στη βελτίωση και στη συντήρηση δασικού οδικού δικτύου 103.741 στρμ. όπως επίσης στη βελτίωση και στη συντήρηση αντιπυρικών ζωνών 21.197 χλμ., αλλά και στη δημιουργία μικτών αντιπυρικών ζωνών 65.357 στρ.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Η προσαρμογή στην κλιματική κρίση απαιτεί, πρωτίστως, εγρήγορση -καθώς ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας- και οργανωμένο σχέδιο με έμφαση στα έργα πρόληψης. Με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, λαμβάνουμε ένα πλέγμα από σημαντικές πρωτοβουλίες. Η δασική μεταρρύθμιση, η οποία συμπεριλαμβάνεται σε προωθούμενο νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας -που αναμένεται να τεθεί, προσεχώς, σε δημόσια διαβούλευση- θα συμβάλλει, δραστικά, στη μείωση των κινδύνων πυρκαγιάς. Ήδη έχουμε προσδιορίσει τα δάση για τα οποία αναθέτουμε τις πρώτες διαχειριστικές μελέτες. Και όλα αυτά, ενώ το πρόγραμμα AntiNero βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με τους προληπτικούς καθαρισμούς που έχουν ήδη ολοκληρωθεί να υπερβαίνουν τα 113.380 στρέμματα. Καθαρισμοί περί τα 2.285 στρέμματα είναι σε εξέλιξη και πρόσθετοι, άνω των 71.000 στρεμμάτων, συμπεριλαμβάνονται στις προγραμματισμένες εργασίες. Ταυτόχρονα, τελούνται έργα που αφορούν σε βελτίωση και συντήρηση δασικού οδικού δικτύου και αντιπυρικών ζωνών και διατίθεται δωρεάν ξυλεία σε χιλιάδες κατοίκους στις περιοχές παρέμβασης».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε επίσημα Κανονισμό με τον οποίο χορηγείται μερική εξαίρεση στους ευρωπαίους γεωργούς από τον κανόνα της αιρεσιμότητας για τις εκτάσεις υπό αγρανάπαυση.

Αυτό αποτελεί συνέχεια της πρότασης της Επιτροπής, που υποβλήθηκε στις 31 Ιανουαρίου και των συζητήσεων με τα κράτη μέλη σε συνεδριάσεις επιτροπών.

Ο Κανονισμός τέθηκε σε ισχύ από σήμερα Τετάρτη (14 Φεβρουαρίου) και θα εφαρμοστεί αναδρομικά, από την 1 Ιανουαρίου για ένα έτος, δηλαδή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.

Η μερική εξαίρεση ανταποκρίνεται σε διάφορα αιτήματα για μεγαλύτερη ευελιξία, όπως ζητήθηκε από τα κράτη μέλη για την καλύτερη αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι γεωργοί της ΕΕ, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αντί της διατήρησης της γης υπό αγρανάπαυση ή της διατήρησης μη παραγωγικών χαρακτηριστικών στο 4% της αρόσιμης γης τους, οι γεωργοί της ΕΕ που καλλιεργούν καλλιέργειες δέσμευσης αζώτου (όπως φακές, μπιζέλια ή φάβες) ή εμβόλιμες καλλιέργειες χωρίς φυτοπροστατευτικά προϊόντα, στο 4% της αρόσιμης γης τους, θα θεωρούνται ότι πληρούν την αποκαλούμενη απαίτηση της Καλής Γεωργική και Περιβαλλοντική Κατάστασης - ΚΓΠΚ 8 (ελάχιστο ποσοστό γης που διατίθεται για μη παραγωγικές εκτάσεις). Ωστόσο, οι γεωργοί που το αποφασίζουν μπορούν να συνεχίσουν να πληρούν την απαίτηση με γη υπό αγρανάπαυση ή μη παραγωγικά χαρακτηριστικά.

Η τελική πράξη που εκδόθηκε επιτρέπει επίσης στα κράτη μέλη να τροποποιήσουν τα οικολογικά τους προγράμματα που στηρίζουν μη παραγωγικές περιοχές, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η εναλλακτική βάση αναφοράς στο πλαίσιο της αιρεσιμότητας ΚΓΠΚ 8. Μια απλή κοινοποίηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι αρκετή για την άμεση επικαιροποίηση των σχετικών οικολογικών προγραμμάτων.

Τα κράτη μέλη που επιθυμούν να εφαρμόσουν την παρέκκλιση σε εθνικό επίπεδο πρέπει να ενημερώσουν την Επιτροπή, εντός 15 ημερών, από την έναρξη ισχύος του Κανονισμού, ώστε οι γεωργοί να μπορούν να ενημερωθούν το συντομότερο δυνατόν.

Θυμίζουμε ότι οι εκμεταλλεύσεις με λιγότερα από 10 εκτάρια (100 στρέμματα) αρόσιμης γης ήδη έχουν εξαιρεθεί από την υποχρέωση αυτή.