Στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύτηκε η ΚΥΑ (ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/10683 7/3507) για την οικονομική ενίσχυση στους ρητινεργάτες που πραγματοποίησαν εργασίες πυροπροστασίας των δασών, κατά το έτος 2021.
Δικαιούχοι της ενίσχυσης, όπως αναφέρεται στην απόφαση, είναι οι ρητινεργάτες μέλη δασικών συνεταιρισμών καθώς και μεμονωμένοι ρητινεργάτες, οι οποίοι πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
2.1. Κατέχουν, ή ενοικιάζουν ρητινευόμενα δάση ή ασκούν δικαίωμα δουλείας επ' αυτών και αξιοποιούν έκταση πευκοδάσους σε περιοχές αρμοδιότητας Δασαρχείων Μεγάρων, Λίμνης, Χαλκίδας, Ιστιαίας, Κασσάνδρας και Κορίνθου.
2.2. Έχουν επαρκή επαγγελματική ικανότητα.
2.3. Δεν ενισχύθηκαν για την ίδια δραστηριότητα από άλλο πρόγραμμα για το έτος 2021.
2.4. Ανέλαβαν την υποχρέωση και καθάρισαν τον υπόροφο του πευκοδάσους, σε ποσοστό περίπου 20% της συνολικής έκτασης που ρητίνευσαν, οσάκις δε εκδηλώθηκε πυρκαγιά επενέβησαν αμέσως, αμισθί, και σύμφωνα με τις υποδείξεις των αρμοδίων υπηρεσιών για την καταστολή της.
Ύψος ενίσχυσης για τον καθαρισμό των δασών έτους 2021
3.1. Το ύψος ενίσχυσης, ανά δικαιούχο, καθορίζεται σε 0,40 € ανά κιλό ρητίνης (2.300.000€/5.628.829 κιλά ρητίνης περίπου, στα οποία περιλαμβάνονται 2.614.300 κιλά που παραδόθηκαν στις βιομηχανίες και εμπόρους ρητίνης και 3.014.529 κιλά που καταστράφηκαν λόγω πυρκαγιάς ή της κακοκαιρίας ΜΗΔΕΙΑ.
3.2. Το συνολικό ύψος των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται ανά δικαιούχο δεν υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ, σε οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών, με βάση τα οριζόμενα στον Κανονισμό De Minimis.
Τα απαραίτητα δικαιολογητικά
Τα παρακάτω δικαιολογητικά υποβάλλονται από τους ενδιαφερόμενους μεμονωμένους ρητινεργάτες, ή από δασικούς συνεταιρισμούς για τα μέλη τους, στις κατά τόπους αρμόδιες δασικές υπηρεσίες.
5.1. Αίτηση του ενδιαφερόμενου ρητινεργάτη, ή αίτηση - Υπεύθυνη Δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου Δασικού Συνεταιρισμού για τα μέλη του, συνοδευόμενη από κατάσταση των μελών με τα στοιχεία και δικαιολογητικά αυτών, σύμφωνα με τα παρακάτω.
5.2. Υπεύθυνη δήλωση από κάθε ενδιαφερόμενο, σύμφωνα με το ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 3 στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της παρούσης.
Κάθε ενδιαφερόμενος θα συμπληρώνει την υπεύθυνη δήλωση, στην οποία συνοπτικά θα δηλώνει ότι κατέχει, ή ενοικιάζει ρητινευόμενα δάση ή ασκεί δικαίωμα δουλείας επ' αυτών, στις περιοχές της παραπάνω παρ. 2.1. Θα αναφέρει επίσης την θέση και έκταση (στρέμματα) πευκοδάσους που αξιοποιεί και της οποίας τον υπόροφο καθάρισε σε ποσοστό τουλάχιστον 20% (επί της συνολικής έκτασης), την ποσότητα ρητίνης που παρήγαγε ή καταστράφηκε το 2021, ότι δεν ενισχύθηκε για την ίδια δραστηριότητα από άλλο πρόγραμμα για το έτος 2021 και ότι δέχεται οποιονδήποτε Εθνικό ή Κοινοτικό έλεγχο. Ο ενδιαφερόμενος στην δήλωσή του θα αναφέρει τις τυχόν άλλες ενισχύσεις ήσσονος σημασίας τις οποίες έχει λάβει βάσει του Κανονισμού De Minimis ή άλλων κανονισμών για ενισχύσεις ήσσονος σημασίας κατά τα δύο προηγούμενα οικονομικά έτη και κατά το τρέχον οικονομικό έτος, ενώ σε περίπτωση που δεν έχει λάβει, θα το δηλώνει ρητά. Επίσης πως είναι ενήμερος ότι η ενίσχυση που αιτείται να λάβει υπάγεται στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1407/2013 της Επιτροπής της 18ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (ΕΕ L 352/1 της 24.12.2013).
5.3. Φορολογική ενημερότητα σύμφωνα με το περιεχόμενο του ως άνω στοιχείου με α/α 14.
5.4. Φωτοαντίγραφο της πρώτης σελίδας του εκκαθαριστικού σημειώματος ή άλλου φορολογικού εγγράφου όπου αναγράφεται ο Α.Φ.Μ.
5.5. Φωτοαντίγραφο της πρώτης σελίδας του βιβλιαρίου της τράπεζας όπου αναγράφεται το ΙΒΑΝ που θα κατατεθεί το ποσό της ενίσχυσης.
5.6. Φωτοαντίγραφο των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου.
5.7. (α). Τιμολόγια πώλησης της ρητίνης, παραγωγής έτους 2021 η οποία διατέθηκε στις βιομηχανίες επεξεργασίας ή σε εμπόρους ρητίνης, με ημερομηνία πώλησης μέχρι 31-5-2021. Το πρωτότυπο τιμολόγιο, θα σφραγίζεται από την υπηρεσία με την ένδειξη ότι ενισχύθηκε για το εν λόγω πρόγραμμα και θα επιστρέφεται στο δικαιούχο, ενώ στην υπηρεσία θα μένει ακριβές φωτοαντίγραφο.
5.7. (β). Για κάθε έναν ρητινεργάτη του οποίου η παραγωγή καταστράφηκε το 2021 από την δασική πυρκαγιά ή την κακοκαιρία ΜΗΔΕΙΑ, απαιτείται:
Βεβαίωση του ελεύθερου ρητινεργάτη ή του νόμιμου εκπροσώπου Δασικού Συνεταιρισμού στον οποίο παραδίδει την ρητίνη, στην οποία θα αναγράφονται το ονοματεπώνυμο, o ΑΦΜ και η καταστραφείσα ποσότητα ρητίνης. Σε περίπτωση εξακρίβωσης δήλωσης ψευδών στοιχείων, ισχύουν για τον δικαιούχο τα αναφερόμενα στην παραπάνω παρ. 4.
5.8. Όταν η αίτηση γίνεται από δασικό συνεταιρισμό, αυτός υποχρεούται να καταθέσει στις αρμόδιες δασικές αρχές μαζί με την αίτηση - υπεύθυνη δήλωση της ανωτέρω παρ. 5.1. αναλυτικές καταστάσεις (σύμφωνα με το ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 1 και ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ 2 στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της παρούσης) των μελών του δικαιούχων της οικονομικής ενίσχυσης, με ευθύνη του για την ορθή συμπλήρωσή τους. Θα αναγράφονται τα στοιχεία ταυτότητος, η τράπεζα και ο αριθμός IBAN του λογαριασμού των δικαιούχων για πίστωση του σχετικού ποσού ενίσχυσης, η αρμόδια Δ.Ο.Υ. και ο Α.Φ.Μ., η έκταση και ο καθαρισμός υπορόφου καθώς και ο υπολογισμός της οικονομικής ενίσχυσης για το σύνολο των κιλών ρητίνης ανά δικαιούχο (παραγωγή και καταστροφή) και των σχετικών κρατήσεων (χαρτόσημα, ΟΓΑ, αμοιβή τράπεζας, κ.λπ.) ενός εκάστου αυτών.
Δείτε εδώ το σχετικό ΦΕΚ
Στα σημαντικά προβλήματα και εκκρεμότητες που θα πρέπει να επιλυθούν προκειμένου να υπάρξει ομαλή εκπόνηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης (Δ.Σ.Β.), αναφέρουν σε επιστολή τους οι δασολόγοι.
Όπως τονίζει η Πανελλήνια Κίνηση Δασολόγων (που είναι ο μεγαλύτερος σύλλογος Δασολόγων της χώρας) στην επιστολή τους, που έστειλαν προς το ΥπΑΑΤ και τους Περιφερειάρχες, θα πρέπει πρώτα από όλα να γίνει η Εθνική Γεωγραφική Πληροφοριακή Βάση Δεδομένων (ΕΓΠΒΔ) «Βοσκήσιμες Γαίες της Ελλάδας» επάνω στην οποία θα πρέπει να «κουμπώσουν» όλα τα ψηφιακά αρχεία και οι βάσεις που θα αναπτυχθούν από τα επιμέρους Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης.
Τα βασικά ζητήματα που επισημαίνουν οι δασολόγοι είναι τα ακόλουθα:
1.Το ζήτημα του τεχνικού συμβούλου
Όπως γνωρίζετε οι μελέτες αυτές θα εκπονηθούν για πρώτη φορά στη χώρα μας και είναι δεδομένο (όπως έχει γίνει σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν) ότι στην πορεία εκπόνησής τους θα προκύψουν πάρα πολλά ερωτήματα και προβλήματα τα οποία θα πρέπει να απαντιούνται κεντρικά από έναν σύμβουλο που έχει την αποδεδειγμένη γνώση και εμπειρία στο αντικείμενο.
2. Η απουσία της Δασικής Υπηρεσίας από τις Προγραμματικές Συμβάσεις.
Όπως γνωρίζετε, σύμφωνα με τις ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές οι συντάκτες των μελετών αυτών θα κληθούν καταρχάς να διαχωρίσουν τις βοσκήσιμες γαίες σε τέσσερις τύπους λιβαδικής βλάστησης (δασολίβαδα, θαμνολίβαδα, φρυγανολίβαδα και ποολίβαδα) και στην συνέχεια θα προτείνουν μέτρα για την διευκόλυνση των βοσκών και την αύξηση της βοσκοϊκανότητας αυτών των λιβαδιών. Η συντριπτική πλειοψηφία όμως αυτών των λιβαδιών προστατεύεται και διαχειρίζεται από τη Δασική Υπηρεσία, η οποία λείπει παντελώς (ακόμη και σαν απλή αναφορά) από τις Προγραμματικές Συμβάσεις.
Ποια Υπηρεσία θα ελέγξει και θα εγκρίνει τα προτεινόμενα έργα και ποια Υπηρεσία θα δώσει άδειες επέμβασης σε αυτές τις δασικές εκτάσεις; Έχει την τεχνική ικανότητα, την εμπειρία και την αρμοδιότητα κάποια άλλη Υπηρεσία μιας Περιφέρειας να ελέγξει το εάν σε ένα τμήμα του δάσους ή ενός θαμνώνα συντρέχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις (δασικά είδη, βαθμός εδαφοκάλυψης, υπόροφος κλπ) για να θεωρηθεί το συγκεκριμένο τμήμα ως δασολίβαδο ή θαμνολίβαδο; Για τους λόγους αυτούς πιστεύουμε ότι το ΥΠΕΝ / Δασικές Υπηρεσίες (οι οποίες δεν ανήκουν πλέον στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις), θα πρέπει να είναι συμβαλλόμενα μέρη σε αυτές τις Προγραμματικές Συμβάσεις.
3. Το ζήτημα των μη δημοσίων βοσκήσιμων γαιών.
Μέχρι στιγμής δεν είναι ξεκάθαρο το πώς ακριβώς θα αντιμετωπιστούν στα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης οι εκτάσεις που ανήκουν σε ιδιώτες, ΟΤΑ, Μονές κλπ. Παλιότερα οι εκτάσεις αυτές υπολογίζονταν στο 25% περίπου του συνόλου, αλλά μετά τις πρόσφατες ρυθμίσεις για τις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητας υπέρ του Δημοσίου (Κυκλάδες, Κρήτη κλπ), το ποσοστό αυτό είναι σίγουρο ότι θα είναι πολύ μεγαλύτερο.
4. Το ζήτημα της επικαιροποίησης των τεχνικών προδιαγραφών.
Όπως σαφώς αναφέρουν οι ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές (άρθρο 7, παράγραφος 1.1) «Η ελάχιστη έκταση που μπορεί να καλύψει ένα Δ.Σ.Β. είναι τα διοικητικά όρια μιας Δημοτικής ή Τοπικής Κοινότητας και η μέγιστη τα διοικητικά όρια ολόκληρου Καλλικρατικού Δήμου».
Η λογική δηλαδή αυτών των προδιαγραφών εστιάζει σε περιορισμένης έκτασης μελέτες (με αντίστοιχες απαιτήσεις δειγματοληψίας, υπολογισμών, πινάκων κλπ), ενώ τώρα έχουμε φύγει και από τους Νομούς που μιλούσαμε παλιότερα και σήμερα μιλάμε για ολόκληρες Περιφέρειες. Είναι ανάγκη δηλαδή να επικαιροποιηθούν οι τεχνικές προδιαγραφές, τόσο όσον αφορά την προσέγγιση του μεγέθους της περιοχής μελέτης (και των δειγματοληψιών και των παραδοτέων της κάθε μελέτης), όσο και ως προς τις νέες τεχνολογίες που μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν.
5. Το ζήτημα της κατανομής της αμοιβής μεταξύ Γεωπόνων και Δασολόγων.
Τα επαγγελματικά δικαιώματα των Γεωτεχνικών καθορίζονται με το Προεδρικό Διάταγμα 344/2000, στην παράγραφο γ του άρθρου 10 του οποίου, ρητά αναφέρεται ότι «Οι Δασολόγοι ασκούν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες (μεταξύ των άλλων): γ. Στη διοίκηση, διαχείριση, εκμετάλλευση και αξιοποίηση των ορεινών και ημιορεινών βοσκότοπων και λιβαδικών εκτάσεων».
Επίσης, το ποιές είναι οι πεδινές χορτολιβαδικές εκτάσεις (οι οποίες δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα των Δασολόγων), καθορίζεται από το Προεδρικό Διάταγμα 32/2016, σύμφωνα με το άρθρο 5 του οποίου «Ως πεδινές χορτολιβαδικές εκτάσεις θεωρούνται οι εκτάσεις που έχουν τα χαρακτηριστικά της βλάστησης της παραγράφου 1 και των οποίων το υψόμετρο δεν υπερβαίνει τα 100 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας».
Ξεκινώντας λοιπόν από το προφανές για τα δασολίβαδα και τα θαμνολίβαδα, είναι εύκολα κατανοητό ότι συνολικά, σε μια μέση Περιφέρεια της χώρας το αντικείμενο της εργασίας των δύο επιστημόνων που θα συμπράξουν είναι κατά 80% του Δασολόγου και κατά 20% του Γεωπόνου.
Παρόλα αυτά, με έκπληξη είδαμε πρόσφατα σε ένα σχέδιο προκήρυξης (το οποίο αφορούσε μάλιστα την Δυτική Μακεδονία, όπου προφανώς δεν υπάρχουν καθόλου πεδινά χορτολίβαδα), ότι η κατανομή της αμοιβής για τη σύνταξη αυτών των μελετών έχει προσδιοριστεί στο 50% για τον Δασολόγο και 50% για τον Γεωπόνο. Κάτι που είναι εντελώς παράλογο και δεν τεκμηριώνεται από κανένα επιχείρημα.
Διαβάστε το κείμενο της επιστολής (εδώ)
Η καθυστέρηση των δηλώσεων της ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) δημιουργεί προβλήματατα έλλειψης ρευστότητας στον αγροτικό κλάδο. Μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι που θα θέλουν να αγοράσουν ζωοτροφές σε λίγες ημέρες όταν θα ξεκινήσουν τα αλώνια.
Να θυμίσουμε ότι αν οι κτηνοτρόφοι δεν καταφέρουν να αγοράσουν στα αλώνια τότε τα σιτηρά θα τα πάρουν οι έμποροι και θα τα βάλουν στις αποθήκες για να πουλήσουν σε υψηλότερη τιμή και να έχουν κέρδος.
Στο παρελθόν κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν και η Πράσινη Ενίσχυση (πρασίνισµα), µε τον τρόπο που την γνώριζαν οι αγρότες, καταργήθηκε φέτος. Επίσης οι νεοεισερχόμενοι κτηνοτρόφοι δεν μπορούν να λάβουν την κάρτα αφού δεν γνωρίζουν οι τράπεζες το ποσό της ενίσχυσης που θα λάβουν.
Εδώ και ένα μήνα έχει υπογραφεί το νέο μνημόνιο συνεργασίας τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη» και στη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027.
Ωστόσο επειδή υπάρχουν αλλαγές στις ενισχύσεις, λόγω της νέας ΚΑΠ, κάποιες τράπεζες που την ενεργοποίησαν είχαν όριο πίστωσης για το 2023 την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν τα προηγούµενα έτη. Άλλες τράπεζες δεν έχουν ενεργοποιήση την «Κάρτα του Αγρότη» και αναμένουν να ολοκληρωθεί η διαδικασία του ΟΣΔΕ (δηλαδή από τέλη Σεπτεμβρίου όπως έχει πει το ΥπΑΑΤ).
Στην ουσία το 2023 έχουν λιγότερα ή και καθόλου χρήματα οι κτηνοτρόφοι από την κάρτα και αυτό τους δημιουργεί προβλήματα έλλειψης ρευστότητας για την αγορά ζωοτροφών. Από την άλλη οι γαλακτοβιομηχανίες περιμένουν την πτώση τιμών στις ζωοτροφές για να βρουν τη δικαιολογία που χρειάζονται ώστε να ρίξουν τις τιμές παραγωγού στο γάλα.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, μεγάλη γαλακτοβιομηχανία μείωσε τις τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα στους κτηνοτρόφους που συνεργάζεται από όλη την χώρα και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, από τον Οκτώβριο, χωρίς να έχει κάνει νωρίτερα καμιά ενημέρωση. Σαν δικαιολογία ανέφερε ότι υπήρξαν προβλήματα με τις λιποπρωτεΐνες στο γάλα που παράδιναν. Η μείωση αυτή - σύμφωνα με όσα αναφέρουν κτηνοτρόφοι στον ΑγροΤύπο - κυμαίνεται από 10 έως 20 λεπτά το κιλό. Θυμίζουμε ότι τέτοια εποχή πέρσι όταν η ενέργεια και οι τιμές ζωοτροφών είχαν φτάσει στα ύψη οι γαλακτοβιομηχανίες δεν έδιναν αύξηση στην τιμή του γάλακτος υποστηρίζοντας ότι οι εμπορικές συμφωνίες πρέπει να τηρηθούν. Φέτος δεν ισχύει το ίδιο. Πάντα χάνουν οι κτηνοτρόφοι γιατί δεν υπάρχει στην χώρα μας «νομική θωράκιση» για τις εμπορικές συμφωνίες που κάνουν και για αυτό υπάρχουν ευθύνες.
Δύσκολο αναμένεται το μέλλον των κτηνοτρόφων και κρίσιμες οι επόμενες ημέρες για την ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
Δημοσιεύθηκε η 2η Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υποβολή αιτήσεων ενίσχυσης του Υποέργου 2: «Εκσυγχρονισμός του πρωτογενούς τομέα» της Δράσης «Οικονομικός μετασχηματισμός του αγροτικού τομέα» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η υποβολή των αιτήσεων ενίσχυσης και των φακέλων υποψηφιότητας ξεκινά στις 14/06/2023 και ολοκληρώνεται στις 14/8/2023.
Η δράση έχει ως στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων, την προώθηση της καινοτομίας και την προστασία του περιβάλλοντος.
H δημόσια ενίσχυση ανέρχεται σε 35.000.000 € και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την περίοδο 2022-2025.
Στόχος του Υποέργου, είναι:
α) Η αύξηση του βαθμού συνεργασίας στον πρωτογενή τομέα
β) Η βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας όλων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
γ) Η διευκόλυνση της αναδιάρθρωσης και του εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
δ) Η βελτίωση της θέσης του αγροτών στην αλυσίδα αξίας
ε) Η καθετοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας
στ) Η εφαρμογή της συμβολαιακής γεωργίας
ζ) Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων στις αγορές μέσα από την αξιοποίηση της έρευνας, της σύγχρονης τεχνολογίας και των ψηφιακών εργαλείων
η) Η ενσωμάτωση διαδικασιών καινοτομίας και χρήσης νέων τεχνολογιών αλλά και διαδικασιών
φιλικών προς το περιβάλλον, που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής
θ) Η βιώσιμη ανάπτυξη και η αποδοτικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων
ι) Η δημιουργία του κατάλληλου υπόβαθρου για την παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας και στην τυποποίηση και εμπορία αυτών, ιδανικά σε συνθήκες που τονίζουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα
Το κάθε επενδυτικό σχέδιο πρέπει να εκπληρώνει τουλάχιστον έναν από αυτούς τους στόχους.
Η αξιολόγηση των αιτήσεων ξεκινά στις 16 Αυγούστου 2023 και ολοκληρώνεται την 29η Σεπτεμβρίου 2023. Το τέταρτο τρίμηνο του 2023 (Οκτώβριος) αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής, αξιολόγησης και ελέγχου των σχετικών αιτημάτων πληρωμής.
Οι δυνητικοί δικαιούχοι υποβάλλουν την αίτηση ενίσχυσης και επισυνάπτουν τα απαιτούμενα συνοδευτικά έγγραφα/αρχεία. Η αίτηση μαζί με το σύνολο των δικαιολογητικών υποβάλλονται στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη του Δημοσίου gov.gr
Επιλέξιμες δαπάνες
α) Οι δαπάνες σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με πρωτογενή γεωργική παραγωγή θα αφορούν:
αα) Κατασκευή και βελτίωση ακινήτων (σε επίπεδο γεωργικών εκμεταλλεύσεων π.χ. στάβλοι, γεωργικές αποθήκες κ.ά.).
ββ) Αγορά μηχανημάτων και εξοπλισμού, μέχρι το ύψος της αγοραίας αξίας του στοιχείου ενεργητικού.
γγ) Απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού υπολογιστών και απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης, δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και εμπορικών σημάτων.
δδ) Μπορούν να υπαχθούν, επενδυτικά σχέδια της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, στους ακόλουθους τομείς, τα οποία αφορούν συγκεκριμένα:
i. Στον τομέα φυτικής παραγωγής:
Εκμεταλλεύσεις όλων των τύπων και παραγωγικών συστημάτων φυτικής παραγωγής, όπως συμβατική, πιστοποιημένη -ολοκληρωμένη, βιολογική, κ.λπ. - υπαίθρια, υπό κάλυψη (θερμοκήπια, θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών θερμοκηπιακού τύπου, δικτυοκήπια κ.ά.).
ii. Στον τομέα ζωικής παραγωγής:
Κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις για ίδρυση νέων, εκσυγχρονισμό υφιστάμενων εγκαταστάσεων όπως αυτές περιγράφονται στο Ν. 4056/2012 (ΦΕΚ 52 Α΄/2012). Συγκεκριμένα υπάγονται επενδυτικά σχέδια όλων των παραγωγικών κατευθύνσεων, καθώς και όλων των τύπων εκτροφής.
β) Ενισχύσεις για μέτρα προώθησης γεωργικών προϊόντων
αα) Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν στη διοργάνωση διαγωνισμών και εκθέσεων, καθώς και δημοσιεύσεις για να ευαισθητοποιηθεί το ευρύ κοινό για τα γεωργικά προϊόντα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν γίνεται αναφορά σε καμία συγκεκριμένη επιχείρηση, εμπορική επωνυμία ή προέλευση
ββ) Οι επιλέξιμες δαπάνες για τη διοργάνωση διαγωνισμών και εκθέσεων περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
i. έξοδα συμμετοχής
ii. έξοδα ταξιδιού και έξοδα για τη μεταφορά των ζώων
iii. τα έξοδα των δημοσιεύσεων και δικτυακών τόπων που αναγγέλλουν το γεγονός
iv. το μίσθωμα των εκθεσιακών χώρων και περιπτέρων και τα έξοδα εγκατάστασης και αποσυναρμολόγησής τους
v. συμβολικά έπαθλα αξίας έως 1.000 ευρώ ανά έπαθλο και ανά νικητή διαγωνισμού
γγ) Οι επιλέξιμες δαπάνες για τη δημοσιεύσεις με σκοπό την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού για τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
i. το κόστος δημοσιεύσεων σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, σε δικτυακούς τόπους και με σύντομα διαφημιστικά μηνύματα σε ηλεκτρονικά μέσα, ραδιόφωνο και τηλεόραση, με σκοπό την παροχή τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με τους δικαιούχους από συγκεκριμένη περιοχή ή που παράγουν ένα συγκεκριμένο γεωργικό προϊόν, υπό τον όρο ότι οι πληροφορίες είναι ουδέτερες και ότι όλοι οι δικαιούχοι έχουν ίσες ευκαιρίες να περιληφθούν στη δημοσίευση
ii. δαπάνες για τη διάδοση επιστημονικών γνώσεων καθώς και τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με συστήματα ποιότητας και σχετικά με γενόσημα γεωργικά προϊόντα, τα διατροφικά τους οφέλη και τις προτεινόμενες χρήσεις τους.
δδ) Τα μέτρα προώθησης μπορούν να υλοποιούνται από ομάδες παραγωγών ή άλλες οργανώσεις, ανεξαρτήτως του μεγέθους τους
εε) Η ενίσχυση χορηγείται με βάση την επιστροφή των πραγματικών δαπανών του δικαιούχου.
Δικαιούχοι
Στο συγκεκριµένο πρόγραµµα θα µπορούν να κάνουν αιτήσεις:
Συλλογικά Σχήµατα αγροτών.
Οικοτεχνίες - µεταποητικές αγροτών που µεταποιούν το δικό τους προϊόν.
Μεταποιητικές επιχειρήσεις εφόσον µεταποιούν γεωργικό και κατ’ ελάχιστο το 40% των α’ υλών που χρησιµοποιούνται προέρχονται από συµβολαιακή γεωργία.
Αγροτικές επιχειρήσεις που δεσµεύονται να καθετοποιήσουν τη µονάδα τους για τουλάχιστον µία 3ετία ξεκινώντας από το επόµενο έτος από την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης.
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση μέσω των τριών νέων προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας κάνοντας μια αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Know Your Customer (KYC).
Αφορούν τα Πράσινα Συγχρηματοδοτούμενα Δάνεια, τα Δάνεια Ψηφιακής Αναβάθμισης και τα Δάνεια Ρευστότητας Επιχειρήσεων, τα οποία χρηματοδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Περισσότερες από 6.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρόκειται να λάβουν χρηματοδότηση μέσω των τριών νέων προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας καθώς οι τράπεζες ενέκριναν τις αιτήσεις τους για δάνεια συνολικού ύψους 1,44 δις ευρώ, κατά τις 10 πρώτες ημέρες λειτουργίας της πλατφόρμας Know Your Customer (KYC).
Η υπηρεσία eGov-KYC προσφέρει μια ψηφιακή εναλλακτική στη προσκόμιση εγγράφων του δημοσίου για τη βεβαίωση στοιχείων του πολίτη σε τραπεζικά συστήματα (πατήστε εδώ).
«Έχοντας ήδη συμβάλει στη χρηματοδότηση πάνω από 40.000 ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων τα τελευταία 3 χρόνια, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα έχει λειτουργήσει την νέα πλατφόρμα KyC προσδοκώντας να βοηθήσει την διεύρυνση του αριθμού των επιχειρήσεων που έχουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία της», επισήμανε ο Υπουργός Ανάπτυξης & Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης.
Αναλυτικά, από 15-24 Μαΐου μέσω της πλατφόρμας KYC
- υποβλήθηκαν 6.916 αιτήσεις από μικρομεσαίες επιχειρήσεις για δάνεια συνολικού ύψους 1.688.014.687 ευρώ,
- έλαβαν θετική απάντηση από τις τράπεζες 6.008 αιτήσεις για δάνεια συνολικού ύψους 1.445.738.007 ευρώ
- ενώ 908 αιτήσεις για δάνεια συνολικού ύψους 242.276.680 ευρώ αξιολογούνται από τις τράπεζες.
Έως σήμερα, 17.101 επιχειρήσεις συνδέθηκαν στην πλατφόρμα KYC της HDB.
Δεν είχαν φορολογική ενημερότητα (οφειλές προς το δημόσιο) 3.237 (ποσοστό 19%) επιχειρήσεις.
Από 9.469 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, για 702 επιχειρήσεις (ποσοστό 7,5%) διαπιστώθηκε αδυναμία έκδοσης ασφαλιστικής ενημερότητας (για τα προγράμματα στα οποία απαιτείται) λόγω οφειλών στον ΕΦΚΑ.
Από 9.074 επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, οι 112 επιχειρήσεις (ποσοστό 1,2%) διαπιστώθηκε ότι είναι καταχωρημένες στα Αρχεία Δεδομένων Οικονομικής Συμπεριφοράς της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.
Εδώ και ένα μήνα έχει υπογραφεί το νέο μνημόνιο συνεργασίας τραπεζών με το ΥπΑΑΤ για την προσφορά της «Κάρτας του Αγρότη» και στη νέα προγραμματική περίοδο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2023-2027.
Ωστόσο επειδή υπάρχουν αλλαγές στις ενισχύσεις λόγω της νέας ΚΑΠ, οι αγρότες που την ενεργοποίησαν είχαν όριο πίστωσης για το 2023 την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν τα προηγούµενα έτη.
Θυμίζουμε ότι κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν και η Πράσινη Ενίσχυση (πρασίνισµα), µε τον τρόπο που την γνώριζαν οι αγρότες, καταργήθηκε φέτος.
Οπότε οι τράπεζες άφησαν εκτός κάρτας το ποσό του πρασινίσματος αφού δεν γνώριζαν τα ποσά που θα εισπράξουν οι παραγωγοί. Επίσης η κάρτα ενεργοποιήθηκε για τους παλιούς αγρότες και όχι για τους νεοεισερχόμενους, αφού και για αυτούς δεν είναι γνωστό το ύψος της ενίσχυσης που θα έχουν.
Τώρα αναμένουν να ανοίξει το ΟΣΔΕ (από την επόμενη εβδομάδα) για να μπορέσουν να αυξήσουν το όριο πίστωσης.
Με την προσκόμιση της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) του 2023 τα ποσά ενισχύσεων που συνδέονται με το «πρασίνισμα» αντικαθίστανται με τα οικολογικά σχήματα και θα δοθεί δυνατότητα χορήγησης και τυχόν συμπληρωματικού ορίου. Επίσης με τη δήλωση ΟΣΔΕ θα μπορέσουν να ενεργοποιήσουν την Κάρτα Αγρότη και οι νεοεισερχόμενοι αγρότες.
Με την 725/2023 απόφαση του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), που εκδόθηκε στις 04/05/2023, κρίθηκε ότι κατά το Σύνταγμα και το νόμο είναι μη δασικές οι φρυγανώδεις εκτάσεις.
Το ΣτΕ αποφάσισε ότι ως δασική βλάστηση νοείται η αποτελούμενη από άγρια ξυλώδη φυτά με τα χαρακτηριστικά του δέντρου ή του θάμνου. «Κατά συνέπεια, η φρυγανώδης βλάστηση, όπως αυτή οριοθετείται εννοιολογικά από την επιστήμη, δεν αποτελεί δασική βλάστηση, αλλά χορτολιβαδική, και δεν συγκροτεί δασικό οικοσύστημα, ακόμη και αν έχει ξυλώδη κορμό, αφού ο κορμός αυτός δεν έχει τα χαρακτηριστικά που θα προσέδιδαν στο φυτό το χαρακτήρα θάμνου ή δέντρου», αναφέρει η απόφαση του ΣτΕ.
Ωστόσο στη νέα ΚΑΠ δεν έγινε από το ΥπΑΑΤ τελικά η ένταξη στον μηχανισμό επιλεξιμότητας των 9,5 εκατ. στρεμμάτων, τα οποία θα βοηθούσαν σε μεγάλο βαθμό την ανακατανομή των δημόσιων βοσκοτόπων σε κτηνοτρόφους και την κατάργηση της τεχνικής λύσης.
Η απόφαση του ΣτΕ αναφέρει τα εξής:
«Με την 725/2023 απόφαση του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι κατά το Σύνταγμα και το νόμο, ως βλάστηση που προσδίδει σε ορισμένη έκταση δασικό χαρακτήρα με τις νόμιμες συνέπειες, δηλαδή ως δασική βλάστηση, νοείται η αποτελούμενη από άγρια ξυλώδη φυτά με τα χαρακτηριστικά του δέντρου ή του θάμνου.
Επομένως, άλλης μορφής άγρια βλάστηση, έστω και ξυλώδης, η οποία, όμως, δεν αποτελείται από δέντρα και θάμνους, δεν εμπίπτει στη συνταγματική έννοια του δάσους και της δασικής έκτασης, αν και ο κοινός νομοθέτης μπορεί να υπαγάγει εκτάσεις που καλύπτονται από άλλου χαρακτήρα βλάστηση, όπως η φρυγανώδης, πλήρως ή μερικώς και υπό τις προϋποθέσεις που κρίνει ο ίδιος νόμος, στη δασική νομοθεσία.
Κατά συνέπεια, η φρυγανώδης βλάστηση, όπως αυτή οριοθετείται εννοιολογικά από την επιστήμη, δεν αποτελεί δασική βλάστηση, αλλά χορτολιβαδική, και δεν συγκροτεί δασικό οικοσύστημα, ακόμη και αν έχει ξυλώδη κορμό, αφού ο κορμός αυτός δεν έχει τα χαρακτηριστικά που θα προσέδιδαν στο φυτό το χαρακτήρα θάμνου ή δέντρου».
Τα μέτρα για την εξάλειψη και την αποφυγή διάδοσης του μεταχρωματικού έλκους πλατάνου, μιας ασθένειας που εδώ και δύο δεκαετίες εξαπλώνεται στα πλατανοδάση της Δυτικής Ελλάδας απο τον παθογόνο μύκητα Ceratocystis platani, περιλαμβάνονται στην ΚΥΑ που υπέγραψαν ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, και ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς.
Τα μέτρα που θεσπίζονται, προβλέπονται σε κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε σχετική μελέτη του «ΕΛΓΟ Δήμητρα» και στις εισηγήσεις των Δασικών Υπηρεσιών.
Σύμφωνα με την ΚΥΑ:
- Συνεχίζονται οι μακροσκοπικοί φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι σε όλη τη χώρα, οι οποίοι υλοποιούνται από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο σύμφωνα με το πρόγραμμα ετήσιων επισκοπήσεων, που συντάσσεται με συνεργασία υπηρεσιών του ΥΠΕΝ και ΥπΑΑΤ.
- Η Δ/νση Προστασίας Δασών της Γενικής Δ/νσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΝ ορίζεται υπεύθυνη για τη σύνταξη εθνικού σχεδίου δράσης.
- Μετά από την επιβεβαίωση κρούσματος οι οριοθετημένες ζώνες γύρω από αυτό αποτυπώνονται σε ψηφιακούς χάρτες, που θα αναρτώνται σε ειδικό διαδικτυακό τόπο.
- Σχεδιάζονται Τοπικά Σχέδια Δράσης, όπου ορίζονται τα μέτρα αντιμετώπισης και ο ρόλος κάθε εμπλεκόμενης αρμόδιας υπηρεσίας ή φορέα.
- Στις οριοθετημένες ζώνες εφαρμόζονται εντατικές επισκοπήσεις. Αν μετά την επισκόπηση δεν διαπιστωθεί -στη διάρκεια 10 συνεχών ετών αντί για 2 έτη που ίσχυε στην παλαιότερη ΚΥΑ- η παρουσία του επιβλαβούς οργανισμού, τότε οι ζώνες παύουν να ισχύουν, όπως και τα μέτρα αποτροπής της διάδοσης της ασθένειας.
- Στα ενδεδειγμένα μέτρα που αφορούν στην κοπή, την καταστροφή με καύση ή υγειονομική ταφή των προσβεβλημένων δέντρων, πλέον αναφέρεται και η δυνατότητα μεταφοράς και περαιτέρω διαχείρισης της προσβεβλημένης ξυλείας με θερμική επεξεργασία σε κατάλληλες μονάδες (π.χ. παραγωγή βιομάζας) πάντα υπό την εποπτεία της οικείας Δασικής Υπηρεσίας.
- Ορίζονται συγκεκριμένα διοικητικά πρόστιμα έως και 50.000 ευρώ για τους παραβάτες, π.χ. μη απολύμανση των εργαλείων κοπής, διακίνηση φυτών ή ξυλείας πλατάνου προερχόμενα από προσβεβλημένη περιοχή, παρακώλυση ελέγχων. Τα Διοικητικά Πρόστιμα αποτελούν πόρο για τον λογαριασμό του Ειδικού Φορέα Δασών που διαχειρίζεται το Πράσινο Ταμείο, ώστε να χρησιμοποιηθούν για την άμεση αποκατάσταση δασικών οικοσυστημάτων.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, δήλωσε: «Από την πρώτη στιγμή που ενημερωθήκαμε για την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους στα πλατάνια της Ελλάδας λάβαμε τα δέοντα μέτρα για να τα προστατεύσουμε. Με την συγκεκριμένη ΚΥΑ, αφού λάβαμε υπόψιν τις εισηγήσεις των Δασικών Υπηρεσιών και την μελέτη του «ΕΛΓΟ Δήμητρα» και με την αρωγή της τεχνολογίας θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα και να μην πληγεί ο δασικός μας πλούτος».
Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς, δήλωσε: «Το μεταχρωματικό έλκος είναι μια ύπουλη ασθένεια που απειλεί παραποτάμια οικοσυστήματα και βιοτόπους της χώρας. Με τη συνεργασία που έχουμε αναπτύξει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργο Γεωργαντά, θεσπίζουμε ένα αυστηρό πλαίσιο για τους ελέγχους, την καταγραφή και την αντιμετώπιση της ασθένειας των πλατάνων».
Η φετινή συνεργασία θα ξεκινήσει με τη φύτευση 1.500 καρποφόρων δέντρων σε περιοχές της Βόρειας Εύβοιας.
Η Bayer Ελλάς, μια από τις κορυφαίες εταιρείες βιοεπιστημών, εκφράζει δυναμικά και έμπρακτα την υποστήριξή της στο περιβάλλον και την προστασία του, συνεχίζοντας για μία ακόμα χρονιά τη συνεργασία της με την οργάνωση WE4ALL, στηρίζοντας το περιβαλλοντικό της έργο σε σειρά από δράσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα, με ειδική χορηγία αλλά και με την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων της εταιρείας.
Η WE4ALL είναι ένας παγκόσμιος μη κερδοσκοπικός, περιβαλλοντικός και ανθρωπιστικός οργανισμός, που επικεντρώνεται στο περιβάλλον και τη βιωσιμότητα. Ως μέρος των δράσεων που αναπτύσσει, η WE4ALL δραστηριοποιείται στη δενδροφύτευση, στην περιβαλλοντική εκπαίδευση των μικρών παιδιών και στην περιβαλλοντική δράση με ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Η ιδιαίτερη αυτή συνεργασία με την Bayer Ελλάς περιλαμβάνει τη φύτευση 1.500 καρποφόρων δέντρων σε περιοχές της Βόρειας Εύβοιας που επλήγησαν στις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, με επιπτώσεις όχι μόνο στο πράσινο της περιοχής, αλλά και στην τοπική οικονομία. Τα δέντρα θα επιλεγούν προσεκτικά ώστε να είναι κατάλληλα για τους παραγωγούς της περιοχής και θα είναι σε αντίστοιχο μέγεθος και είδος (ελαιόδεντρα, καρποφόρα και μελισσοκομικά είδη). Η δράση αυτή θα έχει θετικό αντίκτυπο στην περιβαλλοντική προστασία της πληγείσας από τις πυρκαγιές περιοχής, θα βελτιώσει το οικοσύστημα και θα συνεισφέρει στη δημιουργία ενός καθαρού και υγιούς περιβάλλοντος, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομία της περιοχής και διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα για τις επόμενες γενιές της τοπικής κοινότητας.
Η συνέχιση αυτής της συνεργασίας εντάσσεται σε μια σειρά ευρύτερων δράσεων της Bayer Ελλάς που έχουν ως στόχο την Αειφορία και τη Βιωσιμότητα, οι οποίες αποτελούν βασικό κομμάτι των αξιών και της στρατηγικής της εταιρείας. Η Bayer Eλλάς έχει αποδείξει με συνέπεια τη δέσμευσή της προς το περιβάλλον και την κοινωνία, με την οργάνωση ειδικών προγραμμάτων, την ανάπτυξη καινοτόμων προτάσεων, την προσφορά προϊόντων και τη διαθεσιμότητα της ικανής και πρόθυμης ομάδας της, που είναι έτοιμη να συνδράμει όπου και όποτε χρειαστεί. Η εταιρεία αναγνωρίζει τη σημασία της συνεργασίας με την κοινωνία και τους ειδικούς φορείς και οργανώσεις ως έναν τρόπο για την επίτευξη κοινών στόχων και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Η Διευθύντρια Επικοινωνίας και Επικεφαλής των προγραμμάτων Εταιρικής Υπευθυνότητας της Βayer Ελλάς, κύρια Σόνια Μουσαβερέ, δήλωσε σχετικά: «Είμαστε υπερήφανοι για τους καρπούς της συνεργασίας μας με τη We4All. Μετά από τις δράσεις δενδροφύτευσης βραδύκαυστων δέντρων σε Αττική και Εύβοια, συνεχίζουμε το 2023 με τη δωρεά και φύτευση καρποφόρων δένδρων στην Εύβοια. Στόχος μας να παραδώσουμε στην επόμενη γενιά, το κοινό μας σπίτι, τη γη, καταπράσινη, αλλά και να συμβάλλουμε στην αποκατάσταση της τοπικής οικονομίας, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη γη και τους καρπούς της».
«Η συνεργασία με τη WE4ALL είναι μία σημαντική κίνηση για τη δέσμευσή μας στην προστασία του περιβάλλοντος και την προώθηση της αειφορίας. Είναι στρατηγική απόφαση της Bayer Ελλάς να παρέχει έμπρακτη υποστήριξη για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος μέσω συνεργασιών και δράσεων που προσφέρουν λύσεις για το περιβάλλον και την κοινωνία. Αυτή η ενέργειά μας για τη φύτευση δέντρων στη Βόρεια Εύβοια αντιπροσωπεύει την ανάγκη μας να στηρίξουμε την αειφορία και τη βιοποικιλότητα στην περιοχή αλλά και να προσφέρουμε στους πολίτες της μια νέα περιβαλλοντική κληρονομιά για το μέλλον», δήλωσε ο Andreas Pollner, Διευθύνων Σύμβουλος και Senior Bayer Representative της Bayer στην Ελλάδα.
Το ΥπΑΑΤ έστειλε προς έγκριση στην Ευρωπαική Επιτροπή, μια δεύτερη δέσμη αιτήματος αποζημιώσεων, βάσει του προσωρινού πλαισίου κρατικών ενισχύσεων λόγω εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία (ουκρανόμετρου), συνολικού ύψους 30,43 εκατ. ευρώ.
Οι ενισχύσεις θα καταβληθούν στους παραγωγούς κατόπιν λήψης της σχετικής έγκρισης από την ΕΕ.
Αφορά τα εξής προϊόντα:
- Μελίσσια της επικράτειας, ποσού 12 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Ηρακλείου, Χανίων, Αιτωλοακαρνανίας, Χαλκιδικής, Λάρισας).
- Καπνά επικράτειας, ποσού 5,69 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Ροδόπης, Ξάνθης, Πιερίας, Σερρών).
- Κορινθιακή σταφίδα, ποσού 4,72 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Κορινθίας, Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας).
- Αχλάδια επικράτειας, ποσού 4,70 εκατ. ευρώ (κυρίως στις Π.Ε. Λάρισας, Μαγνησίας, Πέλλας, Ημαθίας).
- Σπαράγγια επικράτειας, ποσού 2,61 εκατ. ευρώ (κυρίως στις ΠΕ Πέλλας, Καβάλας, Έβρου, Ξάνθης)
- Κρόκο επικράτειας, ποσού 707,5 χιλ. ευρώ (Π.Ε. Κοζάνης).
Με όριο πίστωσης την βασική ενίσχυση, που λάµβαναν οι παραγωγοί τα προηγούµενα έτη, θα ενεργοποιηθεί η Κάρτα Αγρότη για το 2023 και αναµένεται να είναι διαθέσιµη στους δικαιούχους τις επόµενες ηµέρες (πριν το Πάσχα).
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και οι τράπεζες υπέγραψαν την Παρασκευή (7/4) το σχετικό µνηµόνιο συνεργασίας προκειµένου να προχωρήσουν τα πιστωτικά ιδρύματα στην ενεργοποίηση της κάρτα του αγρότη.
Κάθε χρόνο η κάρτα προέβλεπε την προείσπραξη του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης που θα εισέπρατταν το κάθε έτος ενίσχυσης οι αγρότες. Τα πράγµατα από φέτος αλλάζουν λόγω της νέας ΚΑΠ. Το πρασίνισµα, µε τον τρόπο που το γνώριζαν οι αγρότες, καταργείται από φέτος. Οι αλλαγές με τα οικολογικά σχήματα (eco-schemes) της νέας ΚΑΠ έχουν σαν αποτέλεσμα να μην είναι γνωστά τα ποσά της ενίσχυσης.
Οπότε οι τράπεζες αφήνουν εκτός κάρτας το ποσό του πρασινίσματος. Επίσης η κάρτα θα αφορά τους παλιούς αγρότες και όχι τους νεοεισερχόμενους, αφού και για αυτούς δεν γνωρίζουμε το ύψος της ενίσχυσης που θα έχουν.
Η ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη αναμένεται να γίνει μέσα στην Μεγάλη Εβδομάδα, όπως αναφέρουν τραπεζικοί κύκλοι στον ΑγροΤύπο.
Μια «συμπαραγωγή» έρευνας μεταξύ μιας διεθνούς ομάδας ερευνητών και πολιτών-“επιστημόνων” από έντεκα χώρες λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου MINAGRIS (‘MIcro- and Nano-plastics in AGRIcultural Soils’) με στόχο τη βαθύτερη κατανόηση και αξιολόγηση, μέσω καινοτόμων εργαλείων, της έκτασης της ρύπανσης των γεωργικών εδαφών με μικροπλαστικά και νανοπλαστικά και των παρεπόμενων επιδράσεών τους στη λειτουργία των εδαφικών οικοσυστημάτων και στη γεωργική παραγωγή.
Το ευρωπαϊκό έργο που ξεκίνησε το Σεπτέμβριο 2021, έχει συνολική διάρκεια 5 έτη και συντονίζεται από το Wageningen University στην Ολλανδία, ενώ από την Ελλάδα συμμετέχουν το Εργαστήριο Βιοτεχνολογίας Φυτών & Περιβάλλοντος στο Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λάρισα και η εταιρεία CHQ Technologies από τα Χανιά.
“Η ευρεία χρήση πλαστικού στους αγρούς δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα. Έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο λεπτό είναι το φιλμ, τόσο πιο δύσκολο είναι να αφαιρεθεί χωρίς να απελευθερωθούν κομμάτια πλαστικών στο έδαφος, τα οποία σταδιακά διασπώνται σε μικροπλαστικά (διάμετρος 0,1 - 5000 μm) και νανοπλαστικά (διάμετρος 0,001-0,1 μm) που παραμένουν για δεκαετίες, επηρεάζοντας αρνητικά τη δομή του εδάφους, τους οργανισμούς (όπως π.χ. τους γεωσκώληκες) αλλά και τη μικροβιακή κοινότητα”, λέει ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας & Βιοτεχνολογίας Δημήτρης Καρπούζας που είναι ο επιστημονικός συντονιστής του έργου.
Μελέτες δείχνουν ότι τα μικροπλαστικά και ιδιαίτερα τα νανοπλαστικά που καταλήγουν στο έδαφος, προσλαμβάνονται από τα φυτά και μπορούν να περάσουν στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα και στο σώμα μας. Ωστόσο διερευνάται ακόμη από πού ακριβώς προέρχονται και το πώς και πόσο επηρεάζουν την υγεία μας.
Η επιστήμη στα χέρια των πολιτών
Για τις ανάγκες του έργου έχουν επιλεχθεί 6 κύριες βιογεωγραφικές περιοχές σε 11 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Σε κάθε χώρα μεμονωμένοι αγρότες ή ομάδες αγροτών, γεωργικοί σύμβουλοι, προμηθευτές συμπεριλαμβανομένων των κατασκευαστών πλαστικών, επιστήμονες, τοπικές και περιφερειακές αρχές, εθνικοί φορείς χάραξης πολιτικής, κ.λπ. έχουν προσκληθεί για να συνδεθούν με το έργο.
Στο πλαίσιο του MINAGRIS έχει δημιουργηθεί μια εφαρμογή με την ονομασία SoilPlastic, την οποία οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κατεβάσουν στο κινητό τους.
Η εφαρμογή που είναι διαθέσιμη σε IoS και σε Android δίνει τη δυνατότητα σε πολίτες, φοιτητές και αγρότες να καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την παρουσία πλαστικού στα χωράφια σε ολόκληρη τη χώρα.
Κάθε φορά που οι χρήστες παρατηρούν πλαστικά σε αγροτικό έδαφος μπορούν να τα φωτογραφίζουν και να ανεβάζουν τη φωτογραφία στην εφαρμογή SoilPlastic παραθέτοντας κάποια συνοδευτικά στοιχεία (όλα γίνονται ανώνυμα), ενώ η γεωγραφική θέση καταγράφεται αυτόματα στην εφαρμογή. Αυτά τα αρχεία θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να προσδιορίσουν άμεσα το εύρος της επιβάρυνσης των γεωργικών εδαφών με πλαστικά και θα οδηγήσουν στην καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων των πλαστικών υπολειμμάτων στην υγεία του εδάφους.
Για περισσότερες πληροφορίες: https://www.minagris.eu/index.php/resources/soilplastic-app
«Με έκπληξη ο Σκυριανός λαός και η κοινωνία της Εύβοιας πληροφορούνται ότι επανέρχεται η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών στη Σκύρο, για τέταρτη φορά, με μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα διαδικασία. Δρομολογείται και πάλι η έγκριση ενός αιολικού πάρκου 58 ανεμογεννητριών στη νότια Σκύρο», τόνισε ο Βαγγέλης Αποστόλου, βουλευτή Εύβοιας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και πρώην Υπουργού ΑΑΤ.
Και πρόσθεσε: «Η πρώτη ήταν το 2006 για την εγκατάσταση 10 αιολικών πάρκων με 111 ανεμογεννήτριες. Η μη αποδοχή αυτής της πρότασης από την τοπική κοινωνία ήταν καθολική και εκφράστηκε με πολλές ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλεπάλληλα ψηφίσματα λαϊκών συνελεύσεων, αντιδράσεις όλων των φορέων, ακόμη και από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας που απέρριψε τη σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Η δεύτερη ήταν το 2020, όταν η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αποδέχτηκε τη πρόταση επικαιροποίησης της επένδυσης, ως προς τον αριθμό και το μέγεθος των ανεμογεννητριών, διατηρώντας όμως τη συνολική ισχύ των 333 MW, η οποία απορρίφθηκε από το ΣτΕ.
Επανέρχεται για τρίτη φορά το αίτημα από την «Αιολική Νοτίου Σκύρου Α.Ε.» το Μάρτιο του 2022, με σκοπό την ένταξη της νέας πρότασης στις στρατηγικού χαρακτήρα επενδύσεις, έχοντας παράλληλα μειώσει τον αριθμό των αιολικών πάρκων και των ανεμογεννητριών, αλλά γιγαντώσει τις διαστάσεις τους, αφού ουσιαστικά η ισχύς τους μειώνεται μόνο κατά 10%, δηλαδή από τα 333 στα 300 MW.
Απέσυραν το αίτημα για να ξεπεράσουν κάποια προβλήματα και το επανέλαβαν ουσιαστικά για τέταρτη φορά, ακόμη και μετά από τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις φορέων, όπως ο ΥΦΥΠΕΚΑ, από τον οποίο ζήτησαν να προτείνει αντισταθμιστικά μέτρα.
Η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων προσφέρει μια προσωρινή προστασία αλλά υπάρχει πιθανότητα όταν εκδοθεί το απαιτούμενο Π.Δ. να ορίζει ότι η εγκατάσταση ανεμογεννητριών δεν είναι συμβατή με την προστασία της βιοποικιλότητας.
Αυτή τη φορά χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια από όλους μας. Το όχι στη συγκεκριμένη πρόταση πρέπει να είναι και πάλι ξεκάθαρο και αγωνιστικό. Οι ιδιαίτεροι λόγοι που οφείλουμε να αναδείξουμε είναι πολλοί με χαρακτηριστικότερες τις επιπτώσεις τόσο στο περιβάλλον (η περιοχή έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura) όσο και στον τουρισμό (όσοι έχουν επισκεφτεί το νησί το γνωρίζουν καλά).
Έχοντας βρεθεί κι άλλες φορές κοντά στους κατοίκους που υπερασπίζονται το νησί τους συστρατεύομαι κι αυτή τη φορά στον αγώνα που κάνουν για να ανατρέψουν την άλωσή του».
Μετά από μεγάλη καθυστέρηση αναμένεται να ενεργοποιηθεί το επόμενο διάστημα το μέτρο της κάρτας αγρότη.
Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, «μέσα στην εβδομάδα προωθείται η υπογραφή σχετικού μνημονίου με τις τράπεζες για την ενεργοποίηση της κάρτας αγρότη, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες παραμέτρους που έχουν επέλθει με την εφαρμογή της ΚΑΠ 2023-2027, ώστε να αρχίσει άμεσα η διαδικασία της δανειοδότησης των αγροτών».
Με την Κάρτα του Αγρότη, μέχρι το 2022, μπορούσαν οι αγρότες να έχουν άμεση χρηματοδότηση των δαπανών τους με τη δυνατότητα προείσπραξης του 80% της Βασικής και της Πράσινης Ενίσχυσης.
Ωστόσο πολλά έχουν αλλάξει στη νέα ΚΑΠ όσον αφορά την Πράσινη Ενίσχυση και ποιες δράσεις από το νέο πρασίνισµα θα µπορεί να κάνει ο δικαιούχος και θα δηλώσει στο ΟΣ∆Ε του 2023.
Για να τα δηλώσουν όμως στο ΟΣΔΕ οι παραγωγοί θα πρέπει να έχουν πληροφόρηση πόσα οικολογικά σχήματα (eco-schemes) της νέας ΚΑΠ φέτος θα εφαρμοστούν.
Εκτός του ζητήματος που έχει προκύψει με τα οικολογικά σχήματα, η οριζόντια μείωση της βασικής ενίσχυσης κατά 22% αλλά και η σύγκλιση που έχει προκληθεί από τη νέα ΚΑΠ, δημιουργεί επιπλέον προβλήματα.
Αυξάνουν οι αντιδράσεις των αγροτών στις χώρες της ΕΕ για την πράσινη πολιτική της ΚΑΠ την οποία θέλει να εφαρμόσει η Κομισιόν.
Μετά τις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις που έκαναν το προηγούμενο χρονικό διάστημα οι αγρότες από την Γερμανία, Ιταλία και Ολλανδία, ξεσηκώνονται τώρα και στην Ισπανία.
Θυμίζουμε πριν λίγες ημέρες, στην Ολλανδία, το λεγόμενο Κίνημα Αγροτών Πολιτών (BBB), που αντιδρά στην υποχρεωτική μείωση των ρύπων αζώτου στην κτηνοτροφία, το οποίο δημιουργήθηκε το 2019, από την δημοσιογράφο του αγροτικού ρεπορτάζ κα Catolina Ann maria van der Plas (γεννημένη το 1967), κέρδισε ποσοστό 20% των ψήφων στις περιφερειακές εκλογές.
Στην Ισπανία ο πρόεδρος της ισπανικής Ένωσης Νέων Αγροτών (Asaja) στην περιοχή της Βαλένθια κ. Cristóbal Aguado, επικρίνει σκληρά την ισπανική κυβέρνηση «επειδή, σε αντίθεση με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, δεν αντιτίθεται στην λεγόμενη πράσινη μετάβαση στη γεωργία και κτηνοτροφία και δεν υπολογίζει τον αρνητικό αντίκτυπο που θα έχει στους αγρότες της χώρας. Αντί να ζητήσει από την Κομισιόν να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος στην εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας θέλει να πάρει άμεσα μέτρα για την εφαρμογή της.
Όπως φαίνεται οι Ισπανοί πολιτικοί θέλουν να είναι «πιο παπικοί και από τον Πάπα». Σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις της ΕΕ αντιτάχθηκαν στην πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό για μείωση κατά 50% στη βιώσιμη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ενώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόνο οι Πράσινοι υπερασπίζονται μια τόσο δραστική περικοπή.
Οι απαιτήσεις της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ που ζητούν μείωση στην λίπανση και στους ψεκασμούς με φυτοπροστατευτικά αναμένεται να μειώσουν την κερδοφορία των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Όλες αυτές οι «πράσινες» πολιτικές της νέας ΚΑΠ είναι παράλογες και θα αποτελέσουν την σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι της οργής σε πολλούς Ισπανούς παραγωγούς, ιδιαίτερα στους μικρομεσαίους γεωργούς και κτηνοτρόφους».
Απολογισμός της κατάστασης στην αγορά αγροτικών προϊόντων στην ΕΕ έγινε στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαρτίου 2023.
Στα θέματα που απασχόλησαν τη συζήτηση περιλαμβάνονταν ο αντίκτυπος των γεωργικών εισαγωγών από την Ουκρανία στους γεωργούς των γειτονικών χωρών της ΕΕ, οι συνεχιζόμενες υψηλές τιμές των εισροών, όπως η ενέργεια, οι ζωοτροφές και τα λιπάσματα, οι επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού των τιμών των τροφίμων στους καταναλωτές, ιδίως στους καταναλωτές με χαμηλά εισοδήματα και οι πιθανές συνέπειες της πρόσφατης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με τη χρήση νεονικοτινοειδών.
Ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Wojciechowski ενημέρωσε επίσης τους υπουργούς σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για την παροχή στήριξης μέσω του γεωργικού αποθεματικού σε γεωργούς στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία, οι οποίοι έχουν επηρεαστεί από τις εισαγωγές προϊόντων δημητριακών, κράμβης και ηλίανθου από την Ουκρανία. Η οικονομική στήριξη, που αναμένεται να λάβουν αυτές οι τρεις χώρες, θα καταβληθεί λόγω των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι αγρότες τους εξαιτίας των εισαγωγών από την Ουκρανία, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στο εισόδηματά τους.
Η Επιτροπή προτείνει να κατανείμει 29,5 εκατομμύρια ευρώ στην Πολωνία, 16,75 εκατομμύρια ευρώ στη Βουλγαρία και 10,05 εκατομμύρια ευρώ στη Ρουμανία. Περισσότερα κονδύλια ζητούν οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών.
Η Ελλάδα δεν ζήτησε στήριξη από την ΕΕ αλλά περιορίζεται σε ενισχύσεις de minimis από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Κατά την ανταλλαγή απόψεων, οι υπουργοί ενημερώθηκαν επίσης από την Επιτροπή σχετικά με την έκθεση που εκπόνησε τον Ιανουάριο η ευρωπαϊκή ομάδα προβληματισμού για το χοίρειο κρέας, οι συστάσεις της οποίας έτυχαν θετικής υποδοχής, καθώς και από τη λετονική και τη λιθουανική αντιπροσωπία σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γαλακτοκομική βιομηχανία στην περιοχή της Βαλτικής.
Οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν για την τρέχουσα κατάσταση των διεθνών γεωργικών αγορών, εστιάζοντας στα τελευταία στοιχεία για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές, τις σχέσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους και τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες.
Οι υπουργοί συμφώνησαν ότι ο γεωργικός τομέας της ΕΕ παρέμεινε πολύ ανταγωνιστικός στην παγκόσμια αγορά και αποδείχθηκε ανθεκτικός στις πρόσφατες κρίσεις, όπως η COVID-19 και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά τόνισαν την ανάγκη να συνεχιστεί η προστασία των ευαίσθητων τομέων προκειμένου να διατηρηθεί η αυτάρκεια της ΕΕ. Εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες, αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη να προωθηθεί η βιώσιμη γεωργία στην ΕΕ και παγκοσμίως.
Κατά τη συζήτηση, η Αυστρία ενημέρωσε σχετικά με τις γεωργικές πτυχές της συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη).
Ακόμη οι υπουργοί ενημερώθηκαν σχετικά με το μέλλον του πρωτοκόλλου ΣΣΒΑ ΕΕ-Μαρόκου, τις γεωργικές και δασοκομικές πτυχές του νομοθετήματος για την αποκατάσταση της φύσης, καθώς και την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια νέα συμφωνία για τους επικονιαστές.
Το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα με τα οποία καθορίζονται οι προτεραιότητές του για τις εργασίες του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), με έμφαση στην προώθηση της μετάβασης σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων και στην επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας για όλους.
Οι υπουργοί Γεωργίας ενέκριναν επίσης επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη σύνοδο των υπουργών Γεωργίας της G20 που θα πραγματοποιηθεί στις 15-17 Ιουνίου 2023, στο Hyderabad, της Ινδίας.
Τις προγραμματικές συμβάσεις για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης σε πέντε περιφέρειες ενέκρινε πριν περίπου ένα μήνα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργος Γεωργαντάς.
Συγκεκριμένα, ανατίθεται η εκπόνηση των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης στις περιφέρειες: Κρήτης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, με προγραμματική σύμβαση.
Oι πέντε αυτές περιφέρειες έχουν περάσει από τα περιφερειακά συμβούλια την έγκριση. Μέσα στον Μάρτιο θα πραγματοποιηθούν οι διαγωνισμοί με τους οποίους θα γίνουν τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης σε αυτές.
Για τις υπόλοιπες οκτώ περιφέρειες, που δεν έδειξαν ενδιαφέρον για την υπογραφή συμβάσεων, το έργο θα το αναλάβει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει καθυστέρηση στην υλοποίηση του έργου.
Το συγκεκριμένο έργο αφορά στη σύνταξη μελετών διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών (βοσκοτόπων), οι οποίες θα έχουν ως επιδίωξη την αειφορική αξιοποίηση τους, προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης της κτηνοτροφίας και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα επιδιώκεται η πλήρης και αντικειμενική καταγραφή της φυσιογνωμίας, του καθεστώτος χρήσης και του παραγωγικού δυναμικού των βοσκήσιμων γαιών σε πανελλαδική κλίμακα με σύγχρονες τεχνολογίες, προκειμένου να γίνει ο χωρικός προσδιορισμός, να είναι γνωστή η ακριβής έκτασή τους, η εκτίμηση της βοσκοϊκανότητας τους, η λιβαδική κατάσταση και να καταστεί δυνατή η διαίρεσή τους σε λιβαδικές μονάδες, προκειμένου να κατανεμηθούν στη συνέχεια στους κτηνοτρόφους, ώστε να εξατομικευτεί η χρήση τους.
Επιπλέον, καθορίζονται τα έργα υποδομής και οι βελτιώσεις βλάστησης που θεωρούνται απαραίτητες για την ανάπτυξη των βοσκήσιμων γαιών και την αύξηση της βοσκοϊκανότητάς τους. Το διαχειριστικό σχέδιο βόσκησης ολοκληρώνεται με τον υπολογισμό του κόστους ανάπτυξης και την οργάνωση της διαχείρισης των βοσκήσιμων γαιών και του ζωικού κεφαλαίου.
Οι πόροι χρηματοδότησης του έργου θα προέλθουν από τα εισπραχθέντα μισθώματα για τα δικαιώματα χρήσης της βοσκής (τέλη βόσκησης) που κατατίθενται υπέρ της περιφέρειας.
Για όλους τους κατόχους αγροτικής γης προβλέπεται από το 2023 η υποχρέωση ακαλλιέργητης ζώνης γύρω από τους υδάτινους πόρους. Αποτελεί βασική υποχρέωση για την καταβολή της ενιαίας ενίσχυσης και αφορά την προστασία των υδάτων (3.10.2.1 ΚΓΠΚ - Καλή Γεωργική και Περιβαλλοντική Κατάσταση αναγράφεται στο Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ).
Σε αυτή την ζώνη ανάσχεσης (buffer strip) δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται λιπάσματα, ανόργανα ή οργανικά, κοπριά και φυτοπροστατευτικά προϊόντα.
Το ελάχιστο πλάτος της ζώνης ορίζεται σε τρία (3) μέτρα κατά μήκος φυσικών επιφανειακών υδάτινων σωμάτων (ποτάμι, υδατόρεμα, λίμνη, διώρυγες, τάφροι, κανάλια).
Σε αγροτεμάχια με κλίση εδάφους μεγαλύτερη του 8%, οι παραγωγοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα σε μια ζώνη ελάχιστου πλάτους έξι (6) μέτρων κατά μήκος των επιφανειακών υδάτινων σωμάτων.
Η εφαρμογή κοπριάς δεν επιτρέπεται σε αποστάσεις 10 μ. και 20 μ. για στερεή και υγρή κοπριά αντιστοίχως, από επιφανειακά υδάτινα σώματα.
Όπως αναφέρει η νέα ΚΑΠ, υπόχρεοι της δημιουργίας αυτής της ζώνης είναι όλοι οι γεωργοί που κατέχουν γη σε παρόχθιες περιοχές υδατικών συστηµάτων.
Με την εφαρμογή των συγκεκριμένων περιορισμών συμπληρώνεται το πλέγμα προστασίας που υπάρχει με την εφαρμογή του Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής για την προστασία των νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης και των σχεδίων δράσης για τις περιοχές που είναι ευπρόσβλητες στα νιτρικά γεωργικής προέλευσης (στην προηγούμενη ΚΑΠ οι συγκεκριμένες δράσεις χρηματοδοτούνταν από το πρόγραμμα νιτρικών του ΠΑΑ).
Όσον αφορά τις πρακτικές γεωργικής εκμετάλλευσης για τη μείωση του κινδύνου υποβάθμισης και διάβρωσης του εδάφους (3.10.3.1.1 ΚΓΠΚ), θα πρέπει:
1. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 6% και έως 12%, που κινδυνεύουν από διάβρωση, η άροση γίνεται κατά τις ισοϋψείς ή διαγώνια.
2. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 12% οι παραγωγοί υποχρεούνται να αφήνουν κάθετα στην κλίση ακαλλιέργητες ζώνες ανάσχεσης πλάτους 5 μέτρων σε απόσταση 40 μέτρων μεταξύ τους. Οι περιφερειακές αρχές δύνανται με αιτιολογημένη απόφαση τους να μεταβάλλουν τους παραπάνω όρους. Στην απόφαση θα πρέπει να τεκμηριώνεται ότι οι μεταβολές θα έχουν μηδενική ή θετική επίπτωση στην προστασία των εδαφών από τη διάβρωση. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι δυνατόν να εφαρμόζονται συλλογικά, φτάνει τα αγροτεμάχια να εφάπτονται. Μπορούν δε να καλύπτονται εν όλω ή εν μέρει από ήδη υπάρχουσες αναβαθμίδες ή και αναχώματα.
3. Η άρδευση δεν γίνεται με τη μέθοδο της κατάκλυσης.
4. Δεν καταστρέφονται οι ξερολιθιές, τα αναχώματα και τα φυσικά πρανή στα όρια των αγροτεμαχίων.
5. Σε αγροτεμάχια με αροτραίες καλλιέργειες και κλίση μεγαλύτερη του 15% απαγορεύεται ή άροση των αγροτεμαχίων, από τις 1/11 έως και την 15/3, κάθε έτους.
6. Τα αγροτεμάχια με αναβαθμίδες εξαιρούνται από την εφαρμογή του μέτρου καθώς δεν διατρέχουν κίνδυνο διάβρωσης.
Την ομαλή λειτουργία της μεγαλύτερης συνεταιριστικής οργάνωσης της Κρήτης, της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, απειλεί η σκληρή -κατά τους διοικούντες της οργάνωσης- στάση που έχει αρχίσει και κρατά η εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων, για λογαριασμό Ιρλανδικού fund.
Στο συγκεκριμένο fund έχουν περάσει εδώ και λίγο καιρό, όπως μας επιβεβαίωσαν και μέλη της διοίκησης της Ένωσης, οι οποίοι την Τρίτη παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου για το θέμα, ρυθμίσεις της Ένωσης έναντι χρεών. Σύμφωνα με τη διοίκηση της Ένωσης, η εν λόγω ρύθμιση είχε γίνει το 2017 με την τράπεζα με την ένταξη και στο άρθρο 106Β (προπτωχευτικός κώδικας) και προέβλεπε την παραχώρηση της ακίνητης περιουσίας της οργάνωσης στο Τάλως. Από την εκμετάλλευση των συγκεκριμένων ακινήτων η ΕΑΣ είχε έσοδα, όπως αναφέρθηκε στην χθεσινή συνέντευξη Τύπου, με τα οποία υπολόγιζε να καλύψει τμήμα των δόσεων προς την τράπεζα, μετά και την σχετική περίοδο χάριτος που της δόθηκε. Εν τω μεταξύ, με το πέρασμα των ετών (από το 2017) η διοίκηση της ΕΑΣ μπήκε σε διαδικασία επαναδιαπραγμάτευσης της ρύθμισης, προκειμένου να επιτύχει καλύτερους όρους και σε αυτό το πλαίσιο παραχώρησε κάποια ακίνητά της, όχι όμως αυτό στο Τάλως.
Παρ' όλα αυτά, όπως και μας ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΑΣ κ. Σταύρος Γαβαλάς, είχε επέλθει συμφωνία, υπήρξε καθυστέρηση στην υπογραφή της συμφωνίας ενώ μετά και την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου (υπ΄ αριθμ. 1/2023) για τους πλειστηριασμούς από funds, οι υπεύθυνοι της Ένωσης, ειδοποιήθηκαν από την εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων ότι πρέπει να παραχωρήσουν και το ακίνητο στα Καμίνια. Σημειώνεται ότι το 2017 τα δάνεια ήταν 70 εκατ. ευρώ ενώ σήμερα είναι 50 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τους διοικούντες την οργάνωση. Επόμενο βήμα, σύμφωνα με τον κ. Γαβαλά, είναι να ενημερωθεί ο κόσμος για τις εξελίξεις αυτές.
Πριν τη συνέντευξη Τύπου και την ευρύτερη δημοσιοποίηση του θέματος, είχαν καταθέσει ως Αναφορά στη βουλή, οι τοπικοί βουλευτές σχετική επιστολή (δείτε εδώ την πρωτότυπη Αναφορά) της Ένωσης, στην οποία επισημαίνονται τα ακόλουθα: «Η ΕΑΣ Ηρακλείου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες συνεταιριστικές οργανώσεις στην Ελλάδα, με σκοπό την εξυπηρέτηση των επαγγελματικών και οικονομικών συμφερόντων των συνεταιρισμένων αγροτών, μέσω του συντονισμού και της ενίσχυσης του έργου των αγροτικών συνεταιρισμών, ώστε να συνεχίσουν οι αγρότες-μέλη της να παράγουν προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας. Από το 2017 η οργάνωση αναγκαστικά προχώρησε στη συμφωνία εξυγίανσης του άρθρου 106β του Πτωχευτικού Κώδικα, προκειμένου να συνεχίσει τη λειτουργία της, γνωρίζοντας όμως τη δυσκολία τήρησής της. Η νέα διοίκηση της οργάνωσης από το 2019 έχει καταβάλει τιτάνια προσπάθεια για την εξυγίανση της οργάνωσης, ενώ το έργο της, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από διακρίσεις και βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς, είναι πανθομολογούμενο. Ωστόσο, όπως αναφέρει ενδελεχώς ο πρόεδρος της Ένωσης στην επιστολή που σας επισυνάπτουμε, ολοένα και δυσχεραίνεται η λειτουργία της Ένωσης, αφού το fund που έχει αγοράσει σε εξευτελιστική τιμή τα δάνειά της, με ενδεχόμενη σκοπιμότητα, απομυζά την οργάνωση, φαλκιδεύοντας κάθε προσπάθεια εξυγίανσής της και υπονομεύοντας συνολικά τη λειτουργία της. Παράλληλα, οι τραπεζικοί λογαριασμοί της Ένωσης έχουν κατασχεθεί από το ΙΚΑ και την εφορία, ενώ δεκάδες εργαζόμενοι που καταβάλλουν καθημερινά φιλότιμες προσπάθειες για την εξυπηρέτηση του παραγωγού παραμένουν απλήρωτοι. Επειδή σύσσωμος ο αγροτικός κόσμος της Κρήτης, οι φορείς και η τοπική κοινωνία ζητούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες από την κυβέρνηση για την απρόσκοπτη συνέχιση της λειτουργίας της Ένωσης Ηρακλείου και επειδή είναι έτοιμο ένα νέο σχέδιο εξυγίανσης της οργάνωσης, παρακαλούμε, αφού λάβετε υπόψη την επιστολή, να μας ενημερώσετε για τις συγκεκριμένες ενέργειες στις οποίες προτίθεστε να προβείτε».
Στην Αναφορά, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου απάντησε η Τράπεζα της Ελλάδος με έγγραφό της (δείτε εδώ), τονίζοντας ότι δεν εμπλέκεται σε συμφωνίες αγοραπωλησίας δανείων μεταξύ των πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και άλλων οντοτήτων.
Παρέμβαση και από την ΕΘΕΑΣ για το θέμα των funds
Η ΕΘΕΑΣ κρίνει πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε αγρότες και συνεταιρισμούς, αφού περιουσίες και κόποι δεκαετιών έχουν μεταφερθεί σε υποπολλαπλάσιες τιμές. Οι διαχειριστές των funds δεν επιθυμούν την παραγωγική αξιοποίηση αυτών των ακινήτων, αλλά τον εκβιασμό παραγωγών και συνεταιρισμών με μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία. Είναι ακατανόητο, την στιγμή που απλοί πολίτες, αγρότες και συνεταιρισμοί ταλαιπωρούνται επί σειρά ετών για να ολοκληρωθεί μια δικαστική απόφαση, ο Άρειος Πάγος μέσα σε επτά ημέρες από τη διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών να γνωστοποιεί την απόφασή της, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ στην ταχύτητα δημοσίευσής της. Ήταν άραγε τόσο επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη της χώρας και την κοινωνική και παραγωγική ηρεμία να δημοσιευθεί η απόφαση και να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί;
Δέκα χρόνια μετά τη δημοσιονομική κρίση και τα μνημόνια που οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή αγρότες και συνεταιρισμούς και η υπαγωγή τους με επαχθείς όρους στα funds είναι δυνατόν να αποτελεί το πλαίσιο της διευθέτησης διαφορών παραγωγικών συνεταιρισμών και αγροτών; Όταν αγνοείται η κοινωνική και παραγωγική ηρεμία σημαίνει ότι προτεραιότητα αποτέλεσε η τυπική εφαρμογή δυσμενών όρων που εξυπηρετεί μόνο ένα στόχο, την κερδοσκοπία. Δεν ασχολούμαστε με τις λίγες περιπτώσεις κακοπληρωτών, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά και βρίσκουν τους κατάλληλους δρόμους για να προστατευθούν. Εμάς, μας ενδιαφέρουν οι χιλιάδες αγρότες και συνεταιρισμοί που αγωνιούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη στήριξη της υπαίθρου. Η λύση δεν μπορεί να είναι παρά νομοθετική.
Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία πριν να είναι αργά. Η ΕΘΕΑΣ συστρατεύεται με τους άλλους κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς με σκοπό την προστασία των συμφερόντων τους.
Επιστολή απέστειλε η ΕΘΕΑΣ προς τους υπουργούς, κ. Άδωνη Γεωργιάδη, κ. Νίκο Παπαθανάση, κ. Γεώργιο Γεωργαντά και κ. Χρήστο Σταϊκούρα, με θέμα την «Αδικαιολόγητη εξαίρεση πρωτογενούς τομέα στο Σχέδιο Προκήρυξης Καθεστώτος Ενισχύσεων Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση».
Όπως επισημαίνει δεν μπορεί να υπάρξει πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης χωρίς τη συμβολή του πρωτογενούς τομέα, τόσο από άποψη παραγωγής και γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όσο και λόγω της παραγωγής ΑΠΕ από τους αγρότες.
Συγκεκριμένα στην επιστολή αναφέρονται τα εξής:
«Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,
Στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης Πελοποννήσου στις οποίες λόγω της απολιγνιτοποίησης θα εφαρμοσθεί ειδικό πρόγραμμα «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» υπάρχει σημαντική παραγωγική δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα που στηρίζει την τοπική ανάπτυξη, οικονομία και κοινωνική συνοχή. Με τη δημοσιοποίηση στοιχείων του προγράμματος «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» από το 2020 υπήρχε πρόβλεψη για την ενίσχυση δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τομέα και μάλιστα μέσα από συλλογικά σχήματα Συνεταιρισμών και Ομάδων Παραγωγών.
Όμως, αυτό φαίνεται ότι αγνοήθηκε στην από 13 Φεβρουαρίου 2023 ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, όπου δημοσιεύθηκε για διαβούλευση το Σχέδιο της Προκήρυξης του Καθεστώτος Ενισχύσεων «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022.
Σύμφωνα με το Σχέδιο που δόθηκε στη δημοσιότητα, είναι σαφές ότι απουσιάζει ο γεωργικός τομέας. Ειδικότερα στο άρθρο 13 υπάρχει η αδικαιολόγητη από κάθε πλευρά ρητή εξαίρεση και αναφέρεται ως εξής: «Από τις ενισχύσεις του παρόντος καθεστώτος εξαιρούνται Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ομ. Π.) Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.), Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, Δημόσιες και Δημοτικές Επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, Ατομικές Επιχειρήσεις».
H Δίκαιη Μετάβαση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη συμβολή του πρωτογενούς τομέα, τόσο από άποψη παραγωγής και γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όσο και λόγω της παραγωγής ΑΠΕ από τους αγρότες και της δημιουργίας Ενεργειακών Κοινοτήτων ή συμμετοχής τους σε αυτές.
Παρακαλούμε, όπως προβείτε στην άμεση εξέταση του θέματος και στην ενσωμάτωση όλων των παραπάνω φορέων των αγροτών και των Συνεταιρισμών στους επιλέξιμους δικαιούχους για να έχει νόημα το ολοκληρωμένο σχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση.
Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση σας είναι αναγκαία».
Mε αφορμή ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, για τα δάνεια των αγροτών, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, διαβίβασε στη Βουλή και έγγραφο της Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) για τις πωλήσεις δανείων.
Στο έγγραφο αυτό η ΤτΕ δηλώνει ότι στο πλαίσιο της υλοποίησης συγκεκριμένων στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να προβαίνουν σε πωλήσεις δανείων προς εταιρείες απόκτησης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (ΕΑΑΔΠ) του ν. 4354/2015, οι οποίες δεν αδειοδοτούνται και δεν εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
«Οι σχετικές συμβάσεις πώλησης δυνάμει των οποίων λαμβάνει χώρα η πώληση των δανείων αποτελούν εμπορική συμφωνία μεταξύ των εμπλεκομένων μερών και δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος. Η αγορά δανείων λειτουργεί σε συνθήκες ανταγωνισμού και δεν υφίστανται διοικητικές ρυθμίσεις.
Στο πλαίσιο της πώλησης, τα πιστωτικά ιδρύματα ακολουθούν διαγωνιστικές διαδικασίες χωρίς να απαιτείται έγκριση ή ενημέρωση της εποπτικής αρχής, εφόσον εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες εσωτερικές τους διαδικασίες. Ως εκ τούτου η Τράπεζα της Ελλάδος δεν εμπλέκεται σε συμφωνίες αγοραπωλησίας δανείων μεταξύ πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και των ανωτέρω οντοτήτων», αναφέρει στο έγγραφό της η Τράπεζα της Ελλάδας.
Η ερώτηση 47 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε τα εξής:
«Εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, αγροτικές επιχειρήσεις και αγροτικοί συνεταιρισμοί θα αντιμετωπίσουν άγνωστες και ανέλεγκτες πρακτικές είσπραξης των κόκκινων αγροτικών δανείων, που είχαν λάβει από την πρώην Αγροτική Τράπεζα, και τα οποία είχαν περάσει στην διαχείριση της PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση.
Πλέον, όπως αναφέρουν, η PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση, που έχει αναλάβει τη ρευστοποίηση των χαρτοφυλακίων των τραπεζών, που κατέρρευσαν στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, μεταξύ των οποίων και της πρώην ΑΤΕ, βρίσκεται ήδη στην διαδικασία, μέσω δημόσιου πλειοδοτικού διαγωνισμού, πώλησης του χαρτοφυλακίου «Αριάδνη» από funds και εταιρείες διαχείρισης δανείων, η οποία, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 1ο εξάμηνο του έτους.
Το χαρτοφυλάκιο Ariadni, εμπεριέχει 97.000 δάνεια, λογιστικής αξίας 5,2 δισ. ευρώ (14 δις οι συνολικές απαιτήσεις), από 13 υπό εκκαθάριση τράπεζες, τέθηκε προς πώληση, από τον ειδικό εκκαθαριστή PQH. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πώληση «κόκκινων» δανείων εκτός του προγράμματος «Ηρακλής», που αφορά 53.000 οφειλέτες και 72 δανειακές συμβάσεις, η πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από την Αγροτική Τράπεζα και ως εκ τούτου συνδέεται με αγρότες. Το προς πώληση χαρτοφυλάκιο σε ποσοστό άνω του 50% αφορά τα αγροτικά δάνεια της «κακής» Αγροτικής Τράπεζας, άρα τα δάνεια που πωλούνται σε funds συνδέονται κατά μεγάλο ποσοστό με την αγροτική οικονομία της χώρας και στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις αγροτικής γης (υποθήκες).
Η πώληση στα funds δημιουργεί τον κίνδυνο να περιέλθουν σε κερδοσκοπικά κεφάλαια, δάνεια που συνδέονται με την αγροτική παραγωγή της χώρας και με τα παραγωγικά ακίνητα των αγροτών. Η μεταβίβαση των αγροτικών δανείων, θα δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα για τους αγρότες δανειολήπτες, που, από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και μετά, από ένα καθεστώς χαμηλής πίεσης από την PQH θα μεταβούν σε έναν σφικτό εισπρακτικό κλοιό από τους νέους κατόχους των δανείων, οι οποίοι θα επιχειρήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ανακτήσεις στον συντομότερο δυνατό χρόνο.
Η μεταβίβαση του χαρτοφυλακίου και η μη ελέγξιμη τακτική είσπραξης θα έχει ως συνέπεια οι αγρότες και οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις να βρίσκονται συνεχώς υπό τη δαμόκλειο σπάθη της κατάσχεσης και πλειστηριασμού της ενυπόθηκης αγροτικής γης.
Επειδή τα αγροτικά ακίνητα αφορούν αγροτική παραγωγική γη, τα οποία συνδέονται άμεσα με την αγροτική οικονομία της χώρας και τυχόν απώλεια τους από την κατοχή των αγροτών θα δημιουργήσει περαιτέρω αποσταθεροποίηση της αγροτικής οικονομίας, άρα πρόκειται για ζήτημα που αφορά όχι μόνο την ατομική ιδιοκτησία των αγροτών αλλά την ίδια την αγροτική οικονομία, επομένως πρόκειται για ζήτημα δημοσίου συμφέροντος και ενδιαφέροντος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ρωτούν τον Υπουργό:
- Για ποιους λόγους τα δάνεια των αγροτών δεν εντάχθηκαν εκ μέρους της Κυβέρνησης σε ένα ευνοϊκό πλαίσιο εξαίρεσής τους από το προς πώληση χαρτοφυλάκιο, δεδομένου ότι ανήκουν στο ΤΧΣ και άρα επιβάλλεται η παρέμβαση;
- Εάν δεν έχουν εξαιρεθεί ήδη τα εν λόγω δάνεια, προτίθεται και με ποιους τρόπους να παρέμβει η κυβέρνηση, θεσπίζοντας ειδικό νομοθετικό πλαίσιο ρύθμισης/διευθέτησης της οφειλής των αγροτικών δανείων, κατά τρόπο που να προστατευτεί η ενυπόθηκη αγροτική γη;».
Αντιδράσεις ΕΘΕΑΣ για πλειστηριασμούς από funds
Στο μεταξύ ακατανόητη χαρακτηρίζει η ΕΘΕΑΣ την απόφαση του Αρείου Πάγου για τους πλειστηριασμούς από τα funds. Όπως τονίζει με την απόφαση αυτή θα αρχίσουν οι πλειστηριασμοί. Συγκεκριμένα η σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει τα εξής:
«Η πλήρης Ολομέλεια του Αρείου Πάγου δημοσίευσε ,την Πέμπτη (16/02), την υπ΄ αριθμ. 1/2023 απόφασή της με την οποία κατά πλειοψηφία (56-9) τάχθηκε με τις θέσεις των funds.
Η ΕΘΕΑΣ κρίνει πως η συγκεκριμένη απόφαση θα δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε αγρότες και συνεταιρισμούς, αφού περιουσίες και κόποι δεκαετιών έχουν μεταφερθεί σε υποπολλαπλάσιες τιμές. Οι διαχειριστές των funds δεν επιθυμούν την παραγωγική αξιοποίηση αυτών των ακινήτων, αλλά τον εκβιασμό παραγωγών και συνεταιρισμών με μοναδικό στόχο την κερδοσκοπία.
Είναι ακατανόητο, την στιγμή που απλοί πολίτες, αγρότες και συνεταιρισμοί ταλαιπωρούνται επί σειρά ετών για να ολοκληρωθεί μια δικαστική απόφαση, ο Άρειος Πάγος μέσα σε επτά ημέρες από τη διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών να γνωστοποιεί την απόφασή της, καταρρίπτοντας κάθε ρεκόρ στην ταχύτητα δημοσίευσής της.
Ήταν άραγε τόσο επιτακτική ανάγκη για την ανάπτυξη της χώρας και την κοινωνική και παραγωγική ηρεμία να δημοσιευθεί η απόφαση και να αρχίσουν οι πλειστηριασμοί;
Δέκα χρόνια μετά τη δημοσιονομική κρίση και τα μνημόνια που οδήγησαν σε οικονομική καταστροφή αγρότες και συνεταιρισμούς και η υπαγωγή τους με επαχθείς όρους στα funds είναι δυνατόν να αποτελεί το πλαίσιο της διευθέτησης διαφορών παραγωγικών συνεταιρισμών και αγροτών;
Όταν αγνοείται η κοινωνική και παραγωγική ηρεμία σημαίνει ότι προτεραιότητα αποτέλεσε η τυπική εφαρμογή δυσμενών όρων που εξυπηρετεί μόνο ένα στόχο, την κερδοσκοπία. Δεν ασχολούμαστε με τις λίγες περιπτώσεις κακοπληρωτών, οι οποίοι οφείλουν τεράστια ποσά και βρίσκουν τους κατάλληλους δρόμους για να προστατευθούν. Εμάς, μας ενδιαφέρουν οι χιλιάδες αγρότες και συνεταιρισμοί που αγωνιούν να χρησιμοποιήσουν την περιουσία τους για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και τη στήριξη της υπαίθρου. Η λύση δεν μπορεί να είναι παρά νομοθετική.
Η κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα οφείλουν να αναλάβουν αυτήν την πρωτοβουλία πριν να είναι αργά. Η ΕΘΕΑΣ συστρατεύεται με τους άλλους κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς με σκοπό την προστασία των συμφερόντων τους».
Οδηγίες για τους δασικούς χάρτες περιέχει σχετική εγκύκλιος του γενικού γραμματέα Δασών, κ. Κωνσταντίνου Αραβώση.
Με την εγκύκλιο, επεκτείνεται σε όλη τη χώρα η διάταξη, σύμφωνα με την οποία, το Eλληνικό δημόσιο για να χαρακτηρίσει δάσος μια ιδιωτική έκταση, θα πρέπει το αυτό να το αποδεικνύει με κάποια χαρτιά και δεν θα εναπόκειται στο γεωργό ή τον κτηνοτρόφο, να αποδείξει ότι κατέχει νόμιμα μια έκταση.
Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο: «Με τη διάταξη του άρθρου 67 του ν. 998/1979, όπως ισχύει μετά την πρόσφατη αντικατάσταση της με το ν. 4915/2022 ρυθμίζεται η διαχείριση και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εκτάσεων, οι οποίες αποδεδειγμένα στο παρελθόν είχαν αγροτική μορφή και δασώθηκαν λόγω εγκατάλειψης. Ειδικότερα δε όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εν λόγω εκτάσεων με τον ανωτέρω τροποποιητικό νόμο καταργήθηκε η μέχρι τούδε προβλεπόμενη στο άρθρο 67 ειδική διοικητική διαδικασία για την αναγνώριση των εν λόγω εκτάσεων ως ιδιωτικών επί τη βάσει τίτλων ιδιοκτησίας οι οποίοι ανάγονται πριν από την 23η Φεβρουαρίου 1946 (ημερομηνία εισαγωγής του Αστικού Κώδικα) και ορίστηκε ρητά ότι οι εν λόγω εκτάσεις θεωρούνται ιδιωτικές, εφόσον το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας επ’ αυτών βάσει τίτλου.
Ακολούθως σύμφωνα με διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 40 με τίτλο « Ειδικότερες ρυθμίσεις κτηματογράφησης και Εθνικού Κτηματολογίου στις εκτάσεις του άρθρου 67 του ν. 998/1979» του ν. 4936/2022 «1. Δηλώσεις εγγραπτέου δικαιώματος του άρθρου 2, αιτήσεις διόρθωσης της παρ. 4α του άρθρου 6 και του άρθρου 6Α και ενστάσεις του άρθρου 7 του ν. 2308/1995 (Α` 114), που έχουν υποβληθεί από το Ελληνικό Δημόσιο με αντικείμενο το δικαίωμα κυριότητάς του σε ακίνητα που εμφανίζονται ως δάση στους Α. Π.: ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/16683/995 αναρτημένους ή κυρωμένους δασικούς χάρτες, όπως είχαν διαμορφωθεί σύμφωνα με το άρθρο 67 του ν. 998/1979 (Α` 289), πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 93 του ν. 4915/2022 (Α` 63), το οποίο δικαίωμα θεμελιώνεται μόνο στο τεκμήριο κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου επί των δασικών εκτάσεων και όχι σε άλλον λόγο κτήσης, ανακαλούνται από το Ελληνικό Δημόσιο ή απορρίπτονται οίκοθεν από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης, την αρμόδια Επιτροπή Εξέτασης Υποθέσεων Κτηματογράφησης και την αρμόδια Επιτροπή Ενστάσεων, αντίστοιχα. Το Γραφείο Κτηματογράφησης, μετά την απόρριψη ή ανάκληση των δηλώσεων, αιτήσεων διόρθωσης και ενστάσεων, προβαίνει οίκοθεν στις απαραίτητες διορθώσεις των οικείων κτηματολογικών πινάκων καταχωρίζοντας ως κυρίους επί των παραπάνω ακινήτων τους ιδιώτες που έχουν υποβάλεισχετική δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του ν. 2308/1995».
Kατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι οικείες Δ/σεις Δασών θα προβαίνουν, κατά την κτηματογράφηση σε υποβολή δήλωσης του ν. 2308/1995, για τα πολύγωνα ΑΔ του δασικού χάρτη (δασωμένοι αγροί), μόνο στην περίπτωση που το Δημόσιο θεμελιώνει δικαίωμα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων βάσει τίτλου (από διαθήκη, δωρεά, δικαστική απόφαση κ.λπ.), ή εφόσον πρόκειται για κοινόχρηστες ή διαθέσιμες εποικιστικές εκτάσεις».
Θετική εκ πρώτης όψης χαρακτηρίζει την συγκεκριμένη εγκύκλιο εκ μέρους του ΣΕΚ, ο κ. Μανώλης Πατεράκης, που έχει ασχοληθεί αρκετά με το ζήτημα των δασικών χαρτών, τονίζοντας στον ΑγροΤύπο ότι η εγκύκλιος ουσιαστικά επισφραγίζει την απόφαση του ΣτΕ, βάσει της οποίας όταν το δημόσιο δεν έχει αποδεικτικά κυριότητας για ιδιωτικές εκτάσεις, δεν μπορεί να εγείρει αξιώσεις σε βάρος των ιδιωτών, κάτι που γλιτώνει τα πατρογονικά χωράφια των αγροτών και των κτηνοτρόφων στην Κρήτη. «Συνεχίζουμε να ψάχνουμε το θέμα της εγκυκλίου ωστόσο για να βεβαιωθούμε για όσα αναφέρει και θα είμαστε σε θέση να την αξιολογήσοηυμε 100% στο επόμενο διάστημα».
Σύμφωνα με τον Κώστα Βλαβή, πρόεδρο του Συνεταιρισμού Μεταγγιτσίου, που έχει ασχοληθεί πολύ επίσης με το θέμα των δασικών χαρτών: «οι δασικοί χάρτες, έχουν και εδώ, όπως και σε άλλες περιοχές προκαλέσει τεράστια προβλήματα ακόμα και στην καθημερινότητά μας. Υπάρχουν περιπτώσεις που ζητάμε άδεια για γεώτρηση στα χωράφια μας, που από τη δεκαετία του '70 με απόφαση δικαστηρίου και σφραγίδα δασαρχείου, κατέχουμε και καλλιεργούμε κανονικά, αλλά οι αρμόδιες Αρχές δεν μας την χορηγούν, επειδή φαίνονται τα χωράφια μας στους δασικούς ως ΔΔ. Αν για ένα χαρτί, μια άδεια, πρέπει να αναμένουμε τρία και τέσσερα χρόνια, όπως στην προκειμένη περίπτωση, δεν αξίζει να ασχολούμαστε και να κάνουμε τίποτα. Υπό το πρίσμα αυτό, μπορώ να πω ότι η νέα αυτή εγκύκλιος, είναι θετική, γιατί αναφέρει πως πρέπει το δημόσιο και όχι ο πολίτης (αγρότης, κτηνοτρόφος) να έχει και να αποδεικνύει το τεκμήριο ιδιοκτησίας σε μια έκταση. Επειδή όμως μιλάμε για μια απλή εγκύκλιο, θεωρώ πως πρέπει να γίνει Νόμος με αυτή την πρόβλεψη, γιατί αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να μην την εφαρμόσουν».
Δείτε εδώ όλη την εγκύκλιο
Οι πρωτοβουλίες στήριξης του αγροτικού τομέα αναφέρθηκαν στην συνάντηση των στελεχών της διοίκησης της Τράπεζας Πειραιώς με δημοσιογράφους, που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, στις 14 Φεβρουαρίου 2023.
Όπως επισημάνθηκε η σχέση μεταξύ αγροτών και Τράπεζας Πειραιώς ενδυναμώνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια και αυτό επιβεβαιώνεται από την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι παραγωγοί (γεωργοί και κτηνοτρόφοι) στο συγκεκριμένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. «Αυτό που οφείλει να κάνει μια τράπεζα είναι η απευθείας στήριξη της παραγωγικής διαδικασίας και αυτό αποτελεί τον πυρήνα των δράσεών μας», δήλωσαν οι εκπρόσωποι της τράπεζας στον ΑγροΤύπο.
Σε σχετική ερώτηση του ΑγροΤύπου για την «Κάρτα του Αγρότη», τονίστηκε ότι εξαιτίας των αλλαγών στις άμεσες ενισχύσεις που φέρνει η νέα ΚΑΠ 2023-2027 παραμένει ανενεργή.
Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιωάννης Χανιωτάκης, Διευθυντής Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα της Τράπεζας Πειραιώς, «με τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 έχουμε αλλαγές στα ποσά των ενισχύσεων των αγροτών. Αυτό συμβαίνει λόγω της οριζόντιας µείωσης στη βασική ενίσχυση (δικαιώµατα), της εσωτερικής και εξωτερικής σύγκλισης, καθώς και στις αλλαγές που θα έχουμε στο «πρασίνισμα». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η τράπεζα δεν μπορεί να γνωρίζει τα ποσά που θα καταβληθούν στον αγρότη.
Έχουμε μια συνεχή συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και όταν υπάρξει κάποια ακριβή πρόβλεψη θα είναι δυνατόν να τρέξει το συγκεκριμένο χρηματοδοτικό μέσο που θα πρέπει να σας τονίσω ότι είναι ένα μέτρο αρκετά δημοφιλές στους αγρότες.
Έχουμε όμως και τις «μικροπιστώσεις» (αφορά ποσά μέχρι 5.000 ευρώ) με τις οποίες ο αγρότης έχει τη δυνατότητα να καλύπτει άμεσα έκτακτες ανάγκες που είναι σχετικές με την αγροτική δραστηριότητα, όπως η αποκατάσταση ζημιών στον γεωργικό εξοπλισμό, οι μικροεπισκευές, η αντικατάσταση φυτικού ή ζωικού κεφαλαίου μικρής κλίμακας και οποιαδήποτε άλλα μη προγραμματισμένα έξοδα.
Από τις 14 Φεβρουαρίου ξεκίνησαν και οι αιτήσεις για μικρά δάνεια, από 3.000 έως 25.000 ευρώ, τα οποία θα συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) χωρίς την παροχή εμπράγματων εγγυήσεων, από την πλευρά των αγροτών δανειοληπτών.
Ακόμη έχουμε και τα δάνεια χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων των αγροτών. Το ενδιαφέρον των αγροτών για υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων έχει ήδη ενταθεί, καθώς είναι σε εξέλιξη το νέο ΠΑΑ, ενώ αναμένεται και ο νέος αναπτυξιακός νόμος. Στο πλαίσιο αυτό η Τράπεζα Πειραιώς έχει επιλέξει να στηρίξει και τον επενδυτικό σχεδιασμό της νέας προγραμματικής περιόδου σχετικά με την αγροτική ανάπτυξη της χώρας και έχει προετοιμάσει τις δομές της προς την κατεύθυνση αυτή.
Το επόμενο διάστημα η τράπεζα θα δώσει προτεραιότητα στις επενδύσεις για τα αντιχαλαζικά δίχτυα. Θα αφορά δανεισμό στους αγρότες που θα επιδοτηθούν από το σχετικό πρόγραμμα του ΕΛΓΑ αλλά και σε όσους θέλουν να προχωρήσουν στην επένδυση μεμονωμένα. Επίσης θα ασχοληθούμε με επενδύσεις που θα αφορούν εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος (net metering) για την άντληση νερού από γεώτρηση. Γενικότερα χρειάζονται επενδύσεις στον τομέα άρδευσης στην χώρας μας και θα προσπαθήσουμε στην κατάθεση των φακέλων στην τράπεζα για δάνεια να μην περιλαμβάνεται μεγάλη γραφειοκρατία (περιβαλλοντικές μελέτες κ.α.) αλλά μόνο οι νόμιμες άδειες.
Επιθυμία μας αποτελεί η στήριξη και η ενίσχυση βιώσιμων αγροτικών μονάδων, ενώ όραμά μας, η δημιουργία ενός ανταγωνιστικού αγροδιατροφικού τομέα. Η πανδημία μας βοήθησε να συνειδητοποιήσουμε πως απρόβλεπτα γεγονότα μπορούν να επιτείνουν τις προκλήσεις. Για να ανταποκριθεί ο αγροδιατροφικός τομέας σε αυτές θα πρέπει να προχωρήσουν οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτου μεγέθους, στον εμπορικό μετασχηματισμό τους και στην ολική μετατροπή του λειτουργικού τους μοντέλου, στην επανεφεύρεση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στην εκταταμένη υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας».
Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι το μεσημέρι της Τρίτης (14/02) το προεδρείο της ΕΘΕΑΣ πραγματοποίησε συνάντηση με στελέχη της Τράπεζας Πειραιώς, με βασικό θέμα τη δημιουργία εταιρείας που θα εστιάσει στην προβολή, προώθηση, εμπορία και εξαγωγή αγροτικών προϊόντων. Επιπλέον αναφορά έγινε στην ανάγκη δημιουργίας εγκαταστάσεων Agro-logistics για την αποθήκευση και εμπορία φρούτων και λαχανικών, νωπών ή καταψυγμένων που θα διευκολύνουν την άμεση μεταφορά τους στις τοπικές αγορές και τις πύλες εξαγωγής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέους κανόνες οι οποίοι, όταν θα τεθούν σε εφαρμογή, θα μειώσουν τα μέγιστα όρια υπολειμμάτων (MRL) δύο φυτοπροστατευτικών.
Οι αξιολογήσεις της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) έδειξαν ότι οι δύο αυτές ουσίες (Clothianidin και το Τhiamethoxam), που ανήκουν στην ομάδα των νεονικοτινοειδών, αποτελούν υψηλό κίνδυνο για τις μέλισσες και συμβάλλουν στην παγκόσμια μείωση των επικονιαστών.
Για το λόγο αυτό, η χρήση τους σε εξωτερικούς χώρους έχει ήδη απαγορευτεί στην ΕΕ το 2018. Οι νέοι κανόνες θα μειώσουν τα υφιστάμενα MRL για αυτές τις ουσίες στο χαμηλότερο επίπεδο που μπορεί να μετρηθεί με τις τελευταίες τεχνολογίες. Θα ισχύουν για όλα τα προϊόντα που παράγονται στην ΕΕ, αλλά και για τα εισαγόμενα τρόφιμα και ζωοτροφές.
Η Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδη, δήλωσε: «Όσον αφορά τη χρήση και τον κίνδυνο των φυτοφαρμάκων, ήμασταν πάντα ξεκάθαροι για τη δέσμευσή μας να προστατεύσουμε την υγεία των πολιτών μας και το περιβάλλον. Οι σημερινές ενέργειες, που επηρεάζουν επίσης τα εισαγόμενα τρόφιμα, βασίζονται στην απόφασή μας το 2018 να απαγορεύσουμε τη χρήση για αυτά τα δύο νεονικοτινοειδή εντός της ΕΕ, καθώς για πρώτη φορά θα μειωθούν τα μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων για την αντιμετώπιση της μείωσης των επικονιαστών και την προστασία του περιβάλλοντος μας. Παραμένουμε σταθεροί στη δέσμευσή μας όσον αφορά τις φιλοδοξίες της στρατηγικής Farm to Fork ώστε να προχωρήσουμε προς βιώσιμα συστήματα τροφίμων και να προστατεύσουμε τους επικονιαστές».
Ο σχετικός Κανονισμός εφαρμόζει τους στόχους της Επιτροπής, που ανακοινώθηκαν στις στρατηγικές Green Deal και Farm to Fork, με ταυτόχρονη τήρηση των προτύπων και των υποχρεώσεων του ΠΟΕ.
Το συγκεκριμένο μέτρα θα ισχύσει για τα εισαγόμενα προϊόντα από το 2026. Αυτό σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δώσει χρόνο στις τρίτες χώρες να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες.