Έρχονται αυξήσεις στο νερό άρδευσης, αφού είναι η εύκολη λύση σε μια χώρα που δεν έχει καμιά μακροχρόνια στρατηγική ύδατος.

Ενώ σε άλλες χώρες εδώ και χρόνια έχουν δημιουργήσει φράγματα και έχουν κάνει επενδύσεις με στόχο την την αφαλάτωση νερού με χαμηλό ενεργειακό κόστος αλλά ακόμη και την ανακύκλωση του νερού για άρδευση καλλιεργειών, στην Ελλάδα είναι πιο εύκολο κάθε φορά που έχουμε πρόβλημα λειψυδρίας να αυξάνουμε τις τιμές του νερού.

Την Τετάρτη, 11 Σεπτεμβρίου, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, σε ειδική συνέντευξη τύπου, ανακοίνωσε τα μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας.

Μεταξύ των μέτρων ανέφερε την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για την κοστολόγηση - τιμολόγηση υπηρεσιών ύδατος.

Η εν λόγω Κοινή Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει σαφείς και διαφανείς κανόνες, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60 που απαιτεί πλήρη ανάκτηση κόστους υπηρεσιών ύδατος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου, θα προβλέπει πως τα τιμολόγια καθορίζονται από τον πάροχο και ελέγχονται από την ΡΑΑΕΥ και δεν μπορούν (γενικός κανόνας) να αυξηθούν περισσότερο από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ενώ δίνεται η δυνατότητα να καθοριστούν από τον ίδιο πάροχο διαφορετικές τιμές ανά περιοχή.

Στο πλαίσιο της Απόφασης παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα καθορισμού διαφορετικών τιμών ανά περιοχή, η κλιμακωτή χρέωση ανάλογα με τα επίπεδα κατανάλωσης, με υποχρέωση η πρώτη κλίμακα κατανάλωσης να είναι οικονομικά προσιτή και να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσης του πληθυσμού.

Θα υπάρχει μέριμνα για: ειδικό τιμολόγιο για συγκεκριμένους χρήστες, όπως είναι οι δημόσιες κοινωνικές υποδομές, τα ευάλωτα νοικοκυριά και οι πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες, για υποχρέωση καταμέτρησης της κατανάλωσης 3 φορές ετησίως κ.ά.

Η λειψυδρία έχει φέρει σε απελπιστική κατάσταση πολλές περιοχές της χώρας και το κόστος των γεωτρήσεων που κατεβαίνουν όλο και βαθύτερα καθιστούν επιτακτική τη λήψη μέτρων.

Oι παραγωγοί προειδοποιούν πως αν συνεχιστεί η κατάσταση ως έχει, αναμένεται σταδιακά να γίνουν είδος πολυτελείας ή και να εκλείψουν είδη όπως τα σταφύλια, οι ελιές, τα εσπεριδοειδή και τα κηπευτικά.

H αγροτική παραγωγή είναι ένας κλάδος που απαιτεί σημαντικό όγκο νερού προκειμένου να προχωρήσει στην παραγωγή των προϊόντων του.

Στην ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης του υδάτινου δυναμικού, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στην Θεσσαλία. Αρκεί όμως μόνο η ορθολογική χρήση; Το μόνο σίγουρο είναι ότι το νερό δεν το έχουμε όποτε το θέλουμε καθότι πέφτει σε μεγάλη ένταση και ποσότητες χωρίς να μπορούμε να το μαζέψουμε και χάνεται είτε στη θάλασσα συμπαρασύροντας γόνιμο έδαφος και θρεπτικά στοιχεία για την γεωργία μας, ή στο υπέδαφος.

Η χώρα έχει ανάγκη από ένα εθνικό σχέδιο συγκομιδής νερού για άρδευση. Μπορεί να αραίωσαν οι βροχές αλλά το νερό που είναι να πέσει θα πρέπει και να μαζευτεί.

Αναγκαία η ανάληψη πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Την βούλησή τους να επενδύσουν περισσότερο σε καινοτόμες πρακτικές για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, διατύπωσαν τα κράτη μέλη της ΕΕ που ανήκουν στην ομάδα της EUMED9 και εκπροσωπούν τις χώρες της Μεσογείου, κατά τηn συνεδρίασή τους, στις 3 Σεπτεμβρίου 2024, στη Λάρνακα της Κύπρου, που πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Επιτρόπου Γεωργίας και Αλιείας, Γιάνους Βόιτσεσχόφσκι.

Στην κοινή τους δήλωση οι εκπρόσωποι των χωρών μελών της EUMED9 δεσμεύονται στην υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων και πρακτικών για τη διασφάλιση υδατικών αποθεμάτων, όπως η αφαλάτωση, η επαναχρησιμοποίηση του νερού λυμάτων για άρδευση στην αγροτική παραγωγή, η ανακύκλωση στη χρήση υδάτινων πόρων στη γεωργία.
Στη συνεδρίαση της Ομάδας των χωρών των EUMED9, με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, τη χώρα μας εκπροσώπησε ο Γ. Γ. Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων, Κώστας Μπαγινέτας, ο οποίος μετέφερε μήνυμα του κ. Τσιάρα για την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσον αφορά την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.

Συγκεκριμένα οι εννέα εκπρόσωποι των χωρών μελών της ΕΕ από την Μεσόγειο (Πορτογαλία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία, Κροατία, Ελλάδα και Κύπρο), δεσμεύθηκαν:

1. Να εφαρμόσουν ήπιες και βιώσιμες πρακτικές διαχείρισης του νερού στη γεωργία και να υιοθετήσουμε προηγμένες τεχνικές άρδευσης και γεωργικές πρακτικές και τεχνολογίες εξοικονόμησης νερού, συμπεριλαμβανομένων των ανθεκτικών στην ξηρασία καλλιεργειών και ποικιλιών.

2. Να ενισχύσουν την συνεργασία μεταξύ των χωρών MED 9, την ανταλλαγή πληροφοριών, τη συμμετοχή σε κοινά ερευνητικά προγράμματα, την ανταλλαγή εμπειριών σχετικά με τις καλύτερες δυνατές πρακτικές διαχείρισης και τις καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις για να μετριαστούν οι συνέπειες της ξηρασίας.

3. Να ενισχύσουν τις εταιρικές σχέσεις με τις μεσογειακές χώρες στο Νότο της ΕΕ, των οποίων ο γεωργικός τομέας αντιμετωπίζει επίσης ξηρασία και λειψυδρία.

4. Να υποστηρίξουν την καινοτομία και την ψηφιοποίηση στην παραγωγή γεωργικών προϊόντων διατροφής, με στόχο την προώθηση της αποτελεσματικής χρήσης του νερού ως εργαλείου για την προσαρμογή της γεωργίας μας στην κλιματική αλλαγή.

5. Να ενισχύσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και να προωθήσουν την καλλιέργεια κουλτούρας εξοικονόμησης νερού στους αγρότες μας.

Οι εκπρόσωποι, κράτη μέλη της ΕΕ, της Ομάδας EUMED9, καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει με γρήγορα βήματα στην υλοποίηση μιας Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Ανθεκτικότητας για το Νερό. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, όπως η μακροπρόθεσμη μη διαθεσιμότητα υδάτινων πόρων και οι μελλοντικές κλιματικές προβλέψεις, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα ολόκληρης της αγροδιατροφικής αλυσίδας, την ασφάλεια του εφοδιασμού των τροφίμων, του εισοδήματος των αγροτών και των προσδοκιών των καταναλωτών.

Σε αυτή τη λογική οι ομάδα των EUMED9 καλούν την ΕΕ:

• Σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διασφάλιση συνέργειας και συνοχής σε όλες τις νομοθετικές διαδικασίες, προκειμένου να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα νερού και να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία, διασφαλίζοντας την απαραίτητη αποθήκευση νερού, δεδομένης της κρίσιμης σημασίας του νερού για τον πρωτογενή τομέα.
• Σε ευελιξία και απλούστευση στο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΚΓΠ για μέτρα διαχείρισης των υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας χρηματοδότησης παρεμβάσεων σε επενδύσεις άρδευσης και παροχής εργαλείων προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων της λειψυδρίας και της ξηρασίας, συμπεριλαμβανομένων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ).
• Στην προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας στην ΕΕ για τη συμβολή στη βιώσιμη διαχείριση του νερού, την προώθηση της χρήσης των διαθέσιμων τεχνολογιών και των καινοτόμων τεχνικών αναπαραγωγής φυτών για την απόκτηση φυτικών ποικιλιών καλύτερα προσαρμοσμένων στη λειψυδρία.

Κλείνοντας την διακήρυξή τους, οι εκπρόσωποι της ομάδας των EUMED9 τονίζουν ότι υποστηρίζουν την ανάπτυξη μιας συνολικής προσέγγισης, σύμφωνα με την ατζέντα που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 27 Ιουνίου 2024, πάντα με στόχο τη διασφάλιση ενός μέλλοντος ανθεκτικού στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, το οποίο θα μπορεί να διασφαλίζει την ευημερία των αγροτών.

Μνημόνιο συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου - Μάλτας

Στο περιθώριο της συνεδρίασης EUROMED9 οι εκπρόσωποι της Ελλάδας - Μάλτας και Κύπρου υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την ενίσχυση της σχέσης των τριών χωρών στον αγροτικό τομέα.

Στο μνημόνιο προβλέπεται η διοργάνωση τακτικών διαβουλεύσεων για θέματα που αφορούν στην προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της αγροτικής παραγωγής.

Οι διαβουλεύσεις περιλαμβάνουν όλους τους τομείς της αγροτικής πολιτικής συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, των επιστημονικών εξελίξεων, της οικονομικής συνεργασίας και άλλων θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος.

Στο μνημόνιο επίσης προβλέπεται η συγκρότηση ομάδων εργασίας που θα εμβαθύνουν σε συγκεκριμένους τομείς της παραγωγής όπως η ανάπτυξη ικανοτήτων μέσω ανταλλαγών εμπειρογνωμόνων, πρακτικής άσκησης, επισκέψεων μελέτης κ.λπ., με επίκεντρο:
Ποιότητα εδάφους.
Δέσμευση άνθρακα.
Εκπομπές οξειδίων.
Υποστήριξη Νέων Αγροτών.
Ενδυνάμωση των Γυναικών στη Γεωργία.
Προόδους στην καλή διαβίωση των ζώων στα αγροκτήματα.
Διαχείριση Υδάτων.
Εναλλακτικές και Βιώσιμες Μέθοδοι Γεωργίας (π.χ. υδροπονία).
Διευκόλυνση της πρόσβασης στην επίσημη εκπαίδευση ή/και κατάρτιση.
Παροχή συμβουλών για νομοθετικές αναθεωρήσεις και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών.
Προώθηση της συνεργασίας σε έργα που βοηθούν τους μικρούς αγρότες στην προστιθέμενη αξία, ιδίως στην εμπορία και στη μεταποίηση.
Δημιουργία ή ενίσχυση πληροφοριακών συστημάτων για τη γεωργία.
Διευκόλυνση ανταλλαγών επισκέψεων για αγρότες.

Η χώρα χρειάζεται περισσότερα φράγματα, όλων των μεγεθών αλλά και ορθολογική διαχείριση του υδάτινου δυναμικού, τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στην κατασκευή νέων έργων άρδευσης της Θεσσαλίας, στην εκδήλωση με θέμα «Στρατηγικό Σχέδιο για την Ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας – Φράγματα, Υποδομές και Έργα Υδρονομίας», που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Κιλελέρ στη Νίκαια Λάρισας.

Περισσότερα από 16 έργα υλοποιούνται ή είναι σε προγραμματισμό στην Περιφέρεια Θεσσαλίας τα οποία εξασφαλίζουν την άρδευση σε πάνω από 500.000 στρέμματα, ανέφερε από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Τσιάρας, κατά τη παρουσίαση που έγινε στην εκδήλωση στο Δημαρχείο της Νίκαιας, ενώπιον του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Μεταξύ των έργων που παρουσιάσθηκαν κατά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλία είναι:

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΤΟΕΒ ΤΑΥΡΩΠΟΥ (ΕΡΓΟ ΥΔΩΡ 2.0 ΜΕΣΩ ΣΔΙΤ).
Πρόκειται για ένα έργο άρδευσης εκτάσεων 19 χωριών και οικισμών από τον Νομό, συνολικού μήκους 685 χλμ. Η συνολική εξυπηρετούμενη έκταση του έργου ανέρχεται σε 115.000 στρέμματα, ήτοι το σύνολο της έκτασης που διαχειρίζεται ο ΤΟΕΒ Ταυρωπού. Ο Συνολικός προϋπολογισμός κατασκευής ανέρχεται σε 114 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Το ανωτέρω έργο πρόκειται να εξυπηρετήσει την άρδευση των αγροκτημάτων Καναλίων, Παλαιοκκλησίου, Καρδίτσας, Ρούσσου, Αρτεσιανού, Κρύας Βρύσης, Γεωργικού, Μητρόπολης, Φράγκου, Φαναρίου, Λωξάδας, Μακρυχωρίου, Σταυρού, Προδρόμου και Μυρίνης της Περιφερειακής Ενότητας Καρδίτσας.

ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΥΠΕΡΕΙΑ ΛΑΡΙΣΑΣ – ΟΡΦΑΝΑ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ (ΥΔΩΡ 2.0 (ΣΔΙΤ).
Ο προϋπολογισμός κατασκευής του έργου ανέρχεται σε 80.148.358 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Είναι ένα έργο που καλύπτει περίπου 74.300 στρέμματα συνολική έκταση και περιλαμβάνει:
11 δεξαμενές ημερήσιας αναρρύθμισης (7,000 μ³ 11,500μ³)
11 αντλιοστάσια (52 αντλίες)
Περίπου 325 χλμ αγωγούς δικτύου

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ Ν.ΛΑΡΙΣΑΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΠΟΥΡΝΑΡΙΟΥ-ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΝ ”ΛΙΒΑΔΟΤΟΠΟΣ” (ΠΑΑ 2014-2022).
Ο προϋπολογισμός φτάνει 10.969.698 ευρώ και αντικείμενο είναι η κατασκευή φράγματος επί του ρέματος Λιβαδόρεμα, το οποίο εκβάλλει στον π. Πηνειό και των αγωγών μεταφοράς και διανομής νερού.

ΚΑΤΑΣΚΕΥH TAMIEYTHΡΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ: “ΑΓΙΟΚΑΜΠΟΣ-ΛΙΒΑΔΟΤΟΣ” Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ (ΠΑΑ 2014-2022).
Ο προϋπολογισμό αγγίζει τα 21.185.000 ευρώ. Αντικείμενο είναι η κατασκευή φράγματος στη θέση Αγιόκαμπος – Λιβαδότοπος, επί του ρέµατος Πουρί στην περιοχή του Αγιόκαµπου στο Ν. Λάρισας, στοχεύοντας στην κάλυψη των αναγκών άρδευσης, ύδρευσης, αλλά και των περιβαλλοντικών αναγκών της πεδιάδας Αγιάς – Ανάβρας.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΔΕΛΕΡΙΑ – “ΧΕΙΜΑΡΡΟΣ ΜΠΕΓΔΕΝΙ” ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΑΥΤΟΥ ΕΡΓΩΝ (ΑΓΩΓΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ, ΟΔΟΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ, ΑΡΔΕΥΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ).
Αφορά στην κατασκευή και λειτουργία ενός ταμιευτήρα νερού στη θέση Δελέρια – «Χείμαρρος Μπεγδένι» και των συνοδών αυτού έργων που είναι ο αγωγός μεταφοράς του νερού, το αρδευτικό δίκτυο και οι αναγκαίοι οδοί πρόσβασης. Ενώ έχουν ήδη ολοκληρωθεί ο 2ος Ταμιευτήρας Γλαύκης Ν. Λάρισας και ο Ταμιευτήρας Καστρίου Δήμου Λακέρειας. Ο συνολικός προϋπολογισμός αγγίζει τα 27 εκατ. ευρώ.

ΥΠΟΓΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΕΩΤΡΗΣΕΩΝ Τ.Ο.Ε.Β ΣΕΛΛΑΝΩΝ Ν.ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ.
Αφορά την υπογειοποίηση του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου, με στόχο την διαχείριση των υδάτων, η οποία θα βασίζεται στον προγραμματισμό των αρδεύσεων και στη μέτρηση του εφαρμοζόμενου νερού.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΡΔΕΥΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ.
Ο προϋπολογισμός αγγίζει τα 13,1 εκατ. ευρώ, με το έργο να αφορά στην κατασκευή υπόγειων αγωγών συνολικού μήκους 255.230 μέτρων σε αγροκτήματα στους 4 Δήμους του Νομού Τρικάλων (ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ, ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ, ΠΥΛΗΣ, ΦΑΡΚΑΔΟΝΑΣ).

ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ “ΦΡΑΓΜΑ ΛΗΘΑΙΟΥ – ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗ”

Το ΦΡΑΓΜΑ ΝΕΟΧΩΡΙΤΗ ΔΗΜΟΥ ΦΑΡΚΑΔΟΝΑΣ
με ταμιευτήρα 32 εκατ. μ3 και αρδευόμενη έκταση συνολικά 270.000 στρέμματα, έναντι γεωργικής γης 462.500 στρεμμάτων (μελλοντικό έργο).

«ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗΣ ΞΕΡΙΑ ΑΛΜΥΡΟΥ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ».
Αντικείμενο του έργου είναι η κατασκευή τεχνικών έργων για τη συλλογή και αξιοποίηση των χειμερινών πλημμυρικών απορροών του χειμάρρου Ξεριά για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της περιοχής. Όπως τονίστηκε πρέπει να γίνει αποτίμηση των ζημιών και επανοδημοπράτηση του έργου.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΓΩΓΟΥ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗ ΞΕΡΙΑ ΑΛΜΥΡΟΥ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ.
Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 3.558.800 ευρώ και αφορά στην κατασκευή του αγωγού μεταφοράς νερού από την λιμνοδεξαμενή Ξεριά προς την Ευξεινούπολη και τον Αλμυρό του Δήμου Αλμυρού και ο οποίος θα εξυπηρετεί τοπικές ανάγκες άρδευσης.

Στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:

Θέλω καταρχάς να σας πω ότι βρισκόμαστε σήμερα εδώ, έναν χρόνο μετά από μία πρωτοφανή φυσική καταστροφή. Η πλημμύρα του “Daniel” ήταν μια πλημμύρα έξω από τα προβλεπτικά μοντέλα, ένα πρωτοφανές καιρικό φαινόμενο, τις συνέπειες του οποίου βιώσαμε και βιώσατε πρώτα και πάνω απ’ όλα εσείς με πρωτοφανή ένταση.

Θέλω, όμως, επίσης, να ξεκινήσω λέγοντας, κ. Περιφερειάρχα, ότι έναν χρόνο μετά απ’ αυτή την πολύ μεγάλη καταστροφή, τη μεγαλύτερη φυσική καταστροφή σχετιζόμενη με την κλιματική κρίση που έχει βιώσει ποτέ η χώρα μας, έχουν γίνει πολλά πράγματα. Έχουν να γίνουν πολλά περισσότερα και θα μιλήσουμε γι’ αυτά.

Αλλά πρώτα και πάνω απ’ όλα θέλω να σας ευχαριστήσω, την τοπική αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού, αλλά πρώτα και πάνω απ’ όλα τους ίδιους τους κατοίκους της Θεσσαλίας. Εργαστήκαμε και εργαστήκατε πάρα πολύ σκληρά για να μπορέσουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα πρώτα να ανατάξουμε, έστω και προσωρινά, από τις μεγάλες, τις πρωτοφανείς ζημιές που έγιναν, αλλά ταυτόχρονα να εργαστούμε και να σχεδιάσουμε μακροπρόθεσμες λύσεις, σε βάθος χρόνου, που θα μας επιτρέψουν με αρκετή βεβαιότητα να ισχυριστούμε ότι τέτοια καταστροφή δεν θα επαναληφθεί ποτέ ξανά.

Είναι η πολλοστή φορά που επισκέπτομαι την Θεσσαλία, το γνωρίζετε καλά. Είχαμε την ευκαιρία σε προηγούμενες παρουσιάσεις να μιλήσουμε και για την άμεση αποκατάσταση, την κρατική αρωγή, όπως αυτή δρομολογείται υπό την εποπτεία του κ. Τριαντόπουλου.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι, παρά τα σημαντικά ποσά τα οποία ήδη έχουν εκταμιευθεί, πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα για να μπορέσουμε να καλύψουμε όλους τους συμπολίτες μας οι οποίοι επλήγησαν, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι είναι μια διαδικασία πρωτοφανούς πολυπλοκότητας, επειδή κάθε υπόθεση έχει τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά.

Και σήμερα είμαστε εδώ να μιλήσουμε στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδίου ανασυγκρότησης της Θεσσαλίας για τη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού, για το τι πρέπει να γίνει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, έτσι ώστε αφενός να αποτρέψουμε νέα πλημμυρικά φαινόμενα και για καταιγίδες μικρότερης έντασης από αυτή του «Daniel», που μετά βεβαιότητας θα έχουμε, αλλά και -θέλω να δώσω πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό- να μπορέσουμε επιτέλους να βάλουμε τις βάσεις για μια σωστή και ορθολογική διαχείριση του υδάτινου δυναμικού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 85% της κατανάλωσης νερού στη χώρα προορίζεται ουσιαστικά για ανάγκες άρδευσης. Προφανώς η Θεσσαλία σε αυτό έχει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Είχαμε την ευκαιρία πριν -και θα προσπαθήσω να συνοψίσω αυτά τα οποία είπαμε- να μιλήσουμε σε τρία επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο, τα έργα τα οποία διεξάγει η Περιφέρεια. Προσωρινές και γρήγορες αλλά σημαντικότατες παρεμβάσεις που αφορούν χειμάρρους, ρέματα, αναχώματα, έργα τα οποία έχουν ήδη δρομολογηθεί και τα οποία δρομολογούνται με μια γενναία χρηματοδότηση από το κράτος προς την Περιφέρεια. Πάντα καθ’ υπόδειξη, ανοίγω μια παρένθεση, των ειδικών και της εταιρείας στην οποία προΐσταται ο Μίλτος Γκουζούρης, τον οποίο τον γνωρίζετε πια καλά διότι έχει κάνει τη Θεσσαλία δεύτερο σπίτι του.

Γιατί κρίνω τόσο σημαντική αυτή την επιστημονική υποστήριξη; Γιατί έχω ακούσει και διάφορα κακοπροαίρετα σχόλια κριτικής για τους δήθεν Ολλανδούς οι οποίοι “έρχονται να μας υποδείξουν”.

Χρειαζόμαστε βαριά τεχνοκρατική και επιστημονική υποστήριξη από εταιρείες και από ανθρώπους οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενο και οι οποίοι συνεργάζονται απόλυτα -και θέλω να το τονίσω αυτό- με τους δικούς μας επιστήμονες και με την Περιφέρεια. Διότι όλα αυτά τα έργα τα οποία έχουμε δρομολογήσει δεν είναι έργα τα οποία τα σχεδιάσαμε σε κάποιο γραφείο, είναι έργα τα οποία συζητήθηκαν στο πεδίο με εκτεταμένες επισκέψεις και τα οποία βρίσκουν απολύτως σύμφωνη και την Περιφέρεια και τους ειδικούς τους οποίους έχουμε εδώ.

Άρα, τα πρώτα έργα παρέμβασης, εξαιρετικά σημαντικά έργα τα οποία δρομολογεί η Περιφέρεια, ήδη τα βλέπετε στο πεδίο. Θα εκδηλώνονται και μέσα στους επόμενους μήνες. Είναι έργα τα οποία πολλά χρόνιζαν, ενδεχομένως κάποια να μην είχαν γίνει και ποτέ, και είναι τα έργα της άμεσης προστασίας απέναντι σε ενδεχόμενα νέα πλημμυρικά φαινόμενα.

Το δεύτερο πεδίο παρέμβασης -και θέλω να σταθώ λίγο περισσότερο σε αυτό, γιατί αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία- είναι τα έργα για τα οποία μας μίλησε ο Θοδωρής Σκυλακάκης. Είναι έργα τα οποία μπορεί να μην τα δούμε ποτέ, γιατί γίνονται πάνω στα βουνά. Πολλά, μικρά έργα. Είδατε οπτικοποιημένα για τι μιλάμε, γι’ αυτούς οι οποίοι δεν είναι ειδικοί.
Έργα τα οποία έχουν δύο βασικούς σκοπούς: να συγκρατήσουν το νερό και να καθυστερήσουν την ορμή του νερού καθώς αυτό θα έρχεται από τα βουνά προς τα πεδινά. Από τα βουνά έρχονται τα νερά πρωτίστως, το ξέρουμε πολύ καλά. Τα έργα αυτά, τα οποία μας τα έχουν υποδείξει με πολύ μεγάλη λεπτομέρεια, είναι έργα τα οποία μπορούν να υλοποιηθούν σχετικά γρήγορα, υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και έχουν πάρα-πάρα πολύ μεγάλο όφελος. Δεν λύνουν από μόνα τους το πρόβλημα, αλλά έχουν ένα πολύ μεγάλο όφελος και είναι τα πρώτα έργα τα οποία μπορούμε να δρομολογήσουμε και να υλοποιήσουμε.

Για τα έργα που έχουν γίνει ουσιαστικά σε ένα κομμάτι των ορεινών της Καρδίτσας, παλιά έργα, όχι τόσο στα Τρίκαλα, θα ήθελα να σας μεταφέρω -το δείξαμε κιόλας- το παράδειγμα της Εύβοιας, όπου κάναμε τέτοιες παρεμβάσεις -και δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα. Ήταν πάρα πολύ αποτελεσματικές, κατά γενική ομολογία και των κατοίκων της Εύβοιας.
Φανταστείτε, λοιπόν, αντίστοιχα τέτοια έργα σε πολύ μεγαλύτερη έκταση σε όλα τα ορεινά της Θεσσαλίας. Εδώ και πολύ καιρό ειδικοί επιστήμονες στην Ελλάδα φώναζαν για τα έργα ορεινής υδρονομίας, ότι έχουν πολύ καλή σχέση κόστους-οφέλους. Έχει έρθει η ώρα τα έργα αυτά επιτέλους να τα υλοποιήσουμε.

Είναι και έργα τα οποία εμπλέκουν σε μεγάλο βαθμό και την τοπική κατασκευαστική κοινότητα, διότι είναι μικρά, σχετικά απλά έργα, δεν απαιτούν μεγάλη μελετητική ωριμότητα. Είναι έργα στα οποία, όμως, πιστεύουμε πάρα πολύ και τα οποία νομίζω ότι συνολικά θα έχουν ένα πολύ σημαντικό αποτύπωμα στη διαχείριση ενδεχόμενων μελλοντικών πλημμυρικών φαινομένων.

Μετά, βέβαια, πάμε στα μεγάλα έργα, στη μεγάλη “προίκα” για τη Θεσσαλία. Τέσσερα έργα τα οποία έχουμε προτάξει και τα οποία θα μελετηθούν με πόρους της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, εξασφαλισμένη δαπάνη και ταχύτητα ταυτόχρονα, έτσι ώστε να μπορούμε μέσα σε έναν χρόνο να έχουμε μελετητική ωριμότητα για έργα τα οποία συζητούσαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, ουσιαστικά παρέμεναν όμως στο φαντασιακό μας, έτσι; Δεν υπήρχε τίποτα, υπήρχε μια ιδέα. Πύλη, Μουζάκι, η διώρυγα της Γυρτώνης προς την Κάρλα και φυσικά τα έργα τα οποία αφορούν την Κάρλα, σημαντικά έργα.

Γίνονται και άλλα έργα, τα παρουσιάσαμε, αλλά αυτά είναι τέσσερα έργα τα οποία απαιτούν μελετητική ωριμότητα. Προσθέστε στα μεγάλα φράγματα και τον Ενιπέα, ο οποίος είναι ούτως ή άλλως ένα έργο δρομολογημένο. Περιέγραψε όμως -και θέλω να το τονίσω αυτό- ο Χρήστος Σταϊκούρας τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των έργων αυτών.
Η χώρα χρειάζεται περισσότερα φράγματα, όλων των μεγεθών. Όμως όταν φτιάχναμε τα φράγματα πριν από κάποιες δεκαετίες, τότε, θα έλεγα, οι περιβαλλοντικές ευαισθησίες και οι κανονιστικές υποχρεώσεις ήταν πολύ πιο “ελαφριές” από ό,τι είναι σήμερα.
Όμως το συνολικό αποτύπωμα των φραγμάτων είναι πολλαπλό. Δεν είναι μόνο αντιπλημμυρικά, είναι αρδευτικά, μπορεί να είναι υδροηλεκτρικά και σε μία εποχή που χρειαζόμαστε μεγαλύτερα και περισσότερα φράγματα για να διαχειριζόμαστε το ίδιο το ηλεκτρικό δίκτυο έχουν τεράστια σημασία. Δείτε τα φράγματα, ουσιαστικά, ως μπαταρίες σε ένα μελλοντικό δίκτυο, το οποίο θα είναι πολύ περισσότερο εξαρτημένο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Αυτά τα έργα λοιπόν είναι, θα έλεγα, όχι τόσο μακράς ωρίμανσης, αλλά σίγουρα μακράς υλοποίησης. Ξέρετε, τα μεγάλα έργα έχουν μία ιδιαιτερότητα: πολλές φορές άλλος τα σχεδιάζει, άλλος τα υλοποιεί και άλλος τα εγκαινιάζει.

Δεν υπήρξε ορθή διαχείριση των νερών στην περιοχή της Κάρλας, αφού στάλθηκαν στον Παγασητικό ποσότητες που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση.

Αυτό αναφέρουν μέλη της Περιβαλλοντικής Πρωτοβουλίας Μαγνησίας (ΠΠΜ), που επισκέφτηκαν χθες την περιοχή της Κάρλας και διαπίστωσαν τα εξής:

1. Πολύ λίγα νερά έχουν μείνει πλέον εκτός ταμιευτήρα και ήταν υπόθεση λίγων ημερών η πλήρης αποστράγγισή τους. Αυτό φυσικά ήταν και η αιτία για τους τόνους ψαριών που κατέληξαν στον Παγασητικό.

2. Με την αποκατάσταση χθες της ηλεκτροκίνητης λειτουργίας του θυροφράγματος, έκλεισε το θυρόφραγμα και σταμάτησε η ροή βρώμικων νερών και των ψαριών στον Παγασητικό.

3. Η στάθμη στον ταμιευτήρα ήταν χθες στα 48 m (σε σχέση με τη στάθμη της θάλασσας), με οικολογικό όριο τα 47 m, λόγω του ότι έχει αρχίσει η χρήση των νερών του ταμιευτήρα για ποτίσματα και το αναμενόμενο είναι να επαναληφθούν τα περυσινά. Δηλαδή η πτώση των νερών θα επιφέρει ξανά εκεί θάνατο των ψαριών του ταμιευτήρα, γεγονός για το οποίο η ΠΠΜ είχε κάνει πέρυσι μηνυτήρια αναφορά.

Και προσθέτουν: «Το συμπέρασμα είναι ότι δεν υπήρξε ορθή διαχείριση των νερών αφού στάλθηκαν στον Παγασητικό ποσότητες που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση και τώρα θα προκύψουν συνέπειες στον ταμιευτήρα.

Πρέπει να επισημάνουμε ότι το έργο του ταμιευτήρα της Κάρλας, για το οποίο είχαν ξοδευτεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, είχε εγκαταλειφθεί από την εποχή Αγοραστού να ρημάξει, γεγονός που είχε καταγγελθεί από τότε από την ΠΠΜ.

Οι συνέπειες αυτού φαίνονται σήμερα.

Σε όλα αυτά υπάρχει η τραγική φιγούρα του Δημάρχου Βόλου κ. Μπέου ο οποίος προκειμένου για την κόντρα του με τον Περιφερειάρχη αδράνησε όλες αυτές τις μέρες για ένα πρόβλημα που δυσφήμισε περαιτέρω την περιοχή μας και έπληξε τον τουρισμό της. Σε χθεσινές του δηλώσεις μας είπε τι έκανε πέρυσι αλλά όχι τι έκανε φέτος! Όλοι βέβαια έχουμε καταλάβει ότι έκανε το θεατή σε ένα πρόβλημα στο οποίο έπρεπε να πρωταγωνιστήσει για να λυθεί, είναι δεν είναι αρμόδιος».

Στο μεταξύ η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Μαγνησίας παίρνει μια πρωτοβουλία - ένα χρόνο μετά την πλημμύρα στην περιοχή - και καλεί όλους τους φορείς, τους εργαζόμενους, τη νεολαία και τους συνταξιούχους του νομού σε διαμαρτυρία, την Πέμπτη, 5 Σεπτέμβρη, στις 7 μ.μ., στον Άγιο Νικόλαο Βόλου.

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα εξελίσσεται η παραγωγή της βιομηχανικής ντομάτας στην Ηλεία, με το προϊόν πάντως να έχει επηρεαστεί από το μειωμένο πότισμα εξαιτίας της έλλειψης νερού.

Από την πλευρά τους οι παραγωγοί κάνουν αγώνα να παραδώσουν τις ποσότητες που έχουν δεσμευτεί με τα συμφωνητικά που έχουν υπογράψει.

Ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Αμαλιάδας, Χρήστος Βαλιανάτος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «φέτος εκτιμώ ότι η παραγωγή βιομηχανικής ντομάτας στην Ηλεία αναμένεται να κυμανθεί στους 30.000 τόνους. Μιλάμε για μια μέτρια παραγωγή που έχει προβλήματα λόγω των υψηλών θερμοκρασίων και των προβλημάτων στην άρδευση.

Το θετικό είναι ότι αυτή την περίοδο δεν έχουμε καύσωνες και εξελίσσεται ομαλά μέχρι σήμερα η συγκομιδή. Βρισκόμαστε στο 50% της παραγωγής, δηλαδή έχουν συγκομιστεί γύρω στους 15.000 τόνους. Αν όμως τις επόμενες ημέρες έχουμε καύσωνα η παραγωγή θα μειωθεί.

Πέρσι η μέση τιμή παραγωγού κυμάνθηκε στα 1,40 ευρώ το κιλό. Ελπίζουμε φέτος να έχουμε κάτι παραπάνω σε σχέση με την περσινή τιμή.

Όσον αφορά τα προβλήματα στην άρδευσης, τηλεδιάσκεψη πραγματοποιήθηκε, την Τρίτη (6 Αυγούστου 2024), μετά από πρόσκληση του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης Δυτικής Ελλάδας, Ανδρέα Φίλια, με υπηρεσιακούς παράγοντες της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΔΕ, της ΔΑΟ ΠΕ Ηλείας, εκπροσώπους του ΓΟΕΒ Πηνειού - Αλφειού καθώς και τους εκπροσώπους των ΤΟΕΒ, Μυρτουντίων, Γαστούνης και Αμαλιάδας.

Στη συνάντηση συζητήθηκε η εφαρμογή νέου προγράμματος άρδευσης στα αρδευτικά δίκτυα Ζώνης Πηνειού Ηλείας για το χρονικό διάστημα από 09/08/2024 έως 30/08/2024 και με τη σύμφωνη γνώμη όλων των συμμετεχόντων.

Για φέτος εκτιμώ ότι με το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα τα καταφέρουμε να ποτίσουμε τις καλλιέργειες. Αν όμως συνεχιστεί η ξηρασία το επόμενο έτος τότε θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στην καλλιέργεια».

Πρόγραμμα άρδευσης

Το νέο πρόγραμμα άρδευσης στα αρδευτικά δίκτυα Ζώνης Πηνειού Ηλείας, για το χρονικό διάστημα από 09/08/2024 έως 30/08/2024, έχει ως εξής:

Εφαρμογή στη κεντρική διώρυγα μεταφοράς αρδευτικού νερού από το φράγμα Πηνειού Ηλείας παροχής 17 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο (17 m3/sec) για λειτουργία των δικτύων:

• από την Παρασκευή 09/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ., έως τη Δευτέρα 12/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ.
• από την Παρασκευή 16/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ., έως τη Δευτέρα 19/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ.
• από την Παρασκευή 23/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ., έως τη Δευτέρα 26/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ..

Διακοπή παροχέτευσης στη κεντρική διώρυγα μεταφοράς αρδευτικού νερού από το φράγμα Πηνειού Ηλείας:

• από τη Δευτέρα 12/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ., έως την Παρασκευή 16/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ.
• από τη Δευτέρα 19/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ., έως την Παρασκευή 23/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ.
• από τη Δευτέρα 26/08/2024 και ώρα 08:00 μ.μ., έως την Παρασκευή 30/08/2024 και ώρα 08:00 π.μ..

Ο Γ.Ο.Ε.Β. υποχρεούται στην τήρηση του παραπάνω προγράμματος άρδευσης στα δίκτυα Ζώνης Πηνειού Ηλείας.

Όπως ενημερώθηκε ο ΑγροΤύπος από την νομική εταιρεία που έχει αναλάβει τις αποζημιώσεις κτηνοτρόφων από καρτέλ αγελαδινού γάλακτος, εκδόθηκε η απόφαση του Άρειου Πάγου που δικαίωσε τους ενάγοντες κτηνοτρόφους, οι οποίοι άσκησαν αγωγή κατά εταιρείας που συμμετείχε στο καρτέλ.

Θυμίζουμε το καρτέλ αφορούσε την πλευρά της ζήτησης του αγελαδινού γάλακτος ως πρώτης ύλης για την παραγωγή του φρέσκου-νωπού γάλακτος.

Σε αυτό συμμετείχαν οι πέντε μεγαλύτερες γαλακτοβιομηχανίες της χώρας αλλά και μικρότερες και λειτούργησε στο χρονικό διάστημα από το Μάιο 2001 έως τέλη 2007. Κάλυπτε το 56% έως 70% της σχετικής αγοράς.

Είναι πλέον και νομολογικά αναμφισβήτητο ότι μικρομεσαίες κτηνοτροφικές μονάδες έπρεπε, κατά το διάστημα από 2001 έως και 2007, να πάρουν τιμή στα 40 λεπτά το κιλό και όχι από 27 έως και 36 λεπτά το κιλό που εισέπραξαν.

Για τις μεγάλες κτηνοτροφικές μονάδες η τιμή, χωρίς τη λειτουργία του καρτέλ, έπρεπε να είναι μεγαλύτερη. Μάλιστα, με απόφαση του Εφετείου Αθηνών, κρίθηκε ότι η τιμή έπρεπε να ήταν - κατά τη διάρκεια του καρτέλ - στα 45 λεπτά το κιλό, με μηνιαία εισκομιζόμενη ποσότητα κατά μέσο περίπου 41 τόνους.

Η ζημιά για τους αγελαδοτρόφους ισούται με τη διαφορά μεταξύ καταβληθείσας και της ανταγωνιστικής τιμής.

Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η δικηγορική εταιρεία, οι ζημιωθέντες κτηνοτρόφοι από το καρτέλ γάλακτος (σχετικό κείμενο του ΑγροΤύπου βλέπε εδώ) εξακολουθούν να έχουν δικαιώματα, όπως και οι κληρονόμοι τους, σε περίπτωση θανάτου των αρχικών δικαιούχων, μόνο που πρέπει να ασκήσουν αγωγή για να πάρουν αποζημίωση.

Η αγωγή μπορεί να ασκηθεί και χωρίς τιμολόγια για όσους κτηνοτρόφους τα έχουν καταστρέψει ή χάσει.

Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανος Γκίκας, υπέγραψε τις εγκρίσεις αδειών προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης στις νήσους Νάξο και Σέριφο, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα της λειψυδρίας.

Συγκεκριμένα οι σχετικές αποφάσεις αφορούν:

• Στη νήσο Νάξο την άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας δύο μονάδων αφαλάτωσης, συνολικής δυναμικότητας 1600μ3/d, στη θέση «ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ» της Χώρας Νάξου για λογαριασμό του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
• Στη νήσο Σέριφο την άδεια προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας μιας μονάδας αφαλάτωσης δυναμικότητας 600μ3/d, στην περιοχή «Αυλόμωνας» για λογαριασμό του Δήμου Σερίφου.

Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας, σχετικά με το θέμα, δήλωσε: «Οι ιδιαίτερα πιεστικές ανάγκες και τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από το παρατεταμένο πρόβλημα της λειψυδρίας στα νησιά, μας υποχρεώνουν να κινηθούμε άμεσα, αποτελεσματικά και ευέλικτα προκειμένου οι τοπικές κοινωνίες να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και οι οικονομίες των νησιών μας να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα.
Ήδη το πρώτο επτάμηνο του 2024 έχουν εκδοθεί 16 άδειες προσωρινής λειτουργίας μονάδων αφαλάτωσης, όταν στην περίοδο 2018-2023 είχαν εκδοθεί συνολικά 25.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, υπό τις κατευθύνσεις του Υπουργού Χρήστου Στυλιανίδη, με συγκεκριμένες αποφάσεις και σειρά παρεμβάσεων στο νησιωτικό χώρο, δίνει λύσεις στα ζητήματα που αφορούν στη διαχείριση του νερού. Η Κυβέρνησή μας, στηρίζει έμπρακτα τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης των νησιωτικών περιοχών, στις πρωτόγνωρες καταστάσεις που βιώνουμε λόγω της κλιματικής κρίσης».

Στο πρόβλημα της λειψυδρίας στη Νάξο έχει αναφερθεί σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου και μέλος της ΕΘΕΑΣ, κ. Δημήτρης Καπούνης. Όπως τόνισε από 6.000 τόνους πατάτας Νάξου που είχε παραγωγή στο παρελθόν φέτος είχε 1.800 τόνους επειδή δεν υπάρχει νερό στο νησί. Στην περιοχή του Λιβαδιού, πηγάδια 60 ετών και είναι από 15 έως 18 μέτρα αυτή τη στιγμή είναι ξερά.

Όπως αναφέρει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΓΕΔΥ), «το τελευταίο χρονικό διάστημα όλο και συχνότερα γίνεται αναφορά στα φαινόμενα λειψυδρίας που παρατηρούνται στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας.

Λίμνες σβήνουν, ποτάμια έχουν μειώσει δραματικά την παροχή τους και οι υπόγειοι υδροφόροι ορίζοντες έχουν «βυθιστεί» στα τάρταρα με αποτέλεσμα πάρα πολλές γεωτρήσεις είτε για ύδρευση, είτε για άρδευση να αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες καταναλωτών και αρδευτών.

Όλα τα ανωτέρω σίγουρα σχετίζονται με δύο παράγοντες. Αφενός με την κλιματική αλλαγή - κρίση, αφετέρου με την φυσική κλιματική μεταβλητότητα και τους διάφορους κλιματικούς κύκλους. Σε ότι αφορά το δεύτερο, τους διάφορους φυσικούς κύκλους δηλαδή, επισημαίνουμε πως για πολλές περιοχές και ιδιαίτερα για κάποιες λίμνες (π.χ. την διασυνοριακή λίμνη της Δοϊράνης στο Κιλκίς) είναι φυσικό φαινόμενο κάποιες χρονιές να είναι στο μέγιστο τους και μετά να ακολουθεί ένας κύκλος μείωσης έως κάποιο ελάχιστο και ξανά από την αρχή. Το θέμα είναι να παρατηρούμε τα μέγιστα και τα ελάχιστα του κάθε κύκλου και γενικά τις μετρήσεις της στάθμης σε βάθος χρόνου και μετά να βγάζουμε συμπεράσματα χωρίς να προτρέχουμε μόνο για την δημιουργία εντυπώσεων.

Σε κάθε περίπτωση όμως η ΠΟΓΕΔΥ δεν εφησυχάζει και έχει κατά καιρούς κάνει πολλές παρεμβάσεις σε ότι αφορά το θέμα του περιβάλλοντος γενικά και την διαχείριση των υδάτινων πόρων ειδικά.

Για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή υπενθυμίζουμε την θέση μας και τα πολλά έγγραφα που έχουμε κάνει για την αλόγιστη τοποθέτηση ανεμογεννητριών στα βουνά, αλλά και φωτοβολταϊκών (φ/β) συστημάτων σε παραγωγική γη. Δυστυχώς όσο περνάει ο καιρός, τόσο δικαιωνόμαστε αφενός για το γεγονός ότι όλη αυτή η άναρχη κατάσταση μόνο κακό κάνει στο περιβάλλον (καταστροφή των βουνών μας και αλλαγή του μικροκλίματος στις περιοχές με φ/β), αλλά και στην τσέπη μας καθώς τελικά οι ΑΠΕ αποδεικνύονται πολύ ακριβές. Δεν θα υιοθετήσουμε αβίαστα τις υποψίες και κατηγορίες ότι για πάρα πολλές φωτιές στις ορεινές περιοχές ευθύνονται οι ανεμογεννήτριες (συγκεκριμένα αυτοί που πρόκειται να τις εγκαταστήσουν), αλλά ο λαός λέει ότι «όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά» και εδώ δυστυχώς υπάρχουν πάρα πολύ και τα δύο.

Ειδικότερα για το θέμα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, τουλάχιστον από το 2017 που με «ανώμαλο» τρόπο επέστρεψε η εποπτεία των τοπικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β) από τους ΟΤΑ Α΄ στους ΟΤΑ Β΄, έχουμε κάνει παρεμβάσεις τόσο προς την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝ.Π.Ε), όσο και προς τους Περιφερειάρχες εν΄όψη των κατά περίπτωση εξαγγελθέντων αλλαγών στους οργανισμούς των περιφερειών τους. Λίγες ήταν οι Περιφέρειες που μας άκουσαν (π.χ. Δυτικής Μακεδονίας και Δυτικής Ελλάδας), ενώ οι περισσότερες είτε δεν έκαναν απολύτως τίποτα, είτε έκαναν άλλα αντ΄ άλλων (π.χ. της Θεσσαλίας).

Στις προτάσεις αυτές η Ομοσπονδία μας (Π.Ο.ΓΕ.Δ.Υ) ζητούσε την επαναδημιουργία και ενίσχυση των δομών εγγείων βελτιώσεων στις Περιφέρειες της χώρας και την ενίσχυσή τους με γεωτεχνικούς και άλλους ειδικούς επιστήμονες και με τεχνολογικό εξοπλισμό, ώστε να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο συντονισμό του συνόλου των φορέων που εμπλέκονται στη διαχείριση των αρδευτικών υδάτων προς όφελος των παραγωγικών τάξεων και του περιβάλλοντος.

Συγκεκριμένα τα πειράματα-εγκλήματα που η πολιτεία κάνει στην διαχείριση του νερού για την άρδευση των αγρών και τον έλεγχο των τοπικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β) είναι συνεχόμενα και διαρκή. Αρχικά ο νόμος «Καλλικράτης από 1-1-2011 μετάφερε τον έλεγχο των Τ.Ο.Ε.Β από τις τέως Νομαρχίες στους Νέους Δήμους, διαλύοντας τις υπηρεσίες εγγείων βελτιώσεων (Υ.Ε.Β) και στην συνέχεια, μετά από επτά χρόνια από το τέλος του 2017, μετάφερε τον έλεγχο και εποπτεία στις Περιφέρειες με ένα θολό καθεστώς.

Στο μεσοδιάστημα, εξαιτίας της προφανούς αδυναμίας των Δήμων, κανένας έλεγχος και εποπτεία δεν υπήρχε και το εξειδικευμένο προσωπικό των Υ.Ε.Β που από τις τέως Νομαρχίες μεταφέρθηκε στις Περιφέρειες είτε ασχολήθηκε με άλλα αντικείμενα, είτε συνταξιοδοτήθηκε σιγά-σιγά. Σε κάθε περίπτωση και δεδομένης της χρονικής συγκυρίας νέοι διορισμοί ποτέ δεν έγιναν και σε ελάχιστες Περιφέρειες επανιδρύθηκαν οι Υ.Ε.Β (Δ/νσεις ή Τμήματα Εγγείων Βελτιώσεων). Στην Θεσσαλία δε, οι αρμοδιότητες εποπτείας και ελέγχου των Τ.Ο.Ε.Β αντί να μεταφερθούν σε νέες Δ/νσεις ή Τμήματα Εγγείων Βελτιώσεων ή έστω στις Δ.Α.Ο-Δ.Α.Ο.Κ, εκχωρήθηκαν από την Περιφερειακή Διοίκηση της στα Τμήματα Υδροοικονομίας, τα οποία αφενός ήταν υποστελεχωμένα, αφετέρου το αντικείμενο που είχαν ήδη ήταν υπεραρκετό και εντελώς διαφορετικό στην ουσία και στο πνεύμα από αυτό που τους εκχωρήθηκε.

Αντί όλων όσων εμείς προτείνουμε η πολιτεία με αφορμή το πλημμυρικό φαινόμενο «Ντάνιελ» του καλοκαιριού του 2023, προχώρησε στο πείραμα της δημιουργίας του οργανισμού – τέρατος του ΟΔΥΘ Α.Ε για την διαχείριση των υδάτων στην Θεσσαλία, ο οποίος είναι το πρώτο βήμα για την εκχώρηση των υδάτων στον ιδιωτικό τομέα και σιγά - σιγά αποσκοπούν αυτό το πείραμα να το εφαρμόσουν και στις άλλες περιφέρειες. Ήδη ακούγεται ως ο επόμενος «σταθμός» η Κρήτη και βλέπουμε.

Εμείς αυτό που προτείνουμε για τον σωστό έλεγχο των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και κατ΄ επέκταση της ορθής διαχείρισης των υδάτινων πόρων στην γεωργία είναι, να αναβαθμιστούν οι λειτουργίες των υπηρεσιών των Περιφερειών της χώρας, να δημιουργηθούν δομές (δ/νσεις και τμήματα) Εγγείων Βελτιώσεων και να στελεχωθούν με αρμόδιους γεωτεχνικούς επιστήμονες (Γεωπόνους και Γεωλόγους), αλλά και άλλους τεχνικούς επιστήμονες.

Εναλλακτικά και εάν πράγματι η Πολιτεία θέλει να κάνει μία μεγάλη και θεσμική παρέμβαση στην συνολική διαχείριση των υδάτινων πόρων και του νερού για ύδρευση, άρδευση και βιομηχανική χρήση και δεν επιθυμεί απλά να αναβαθμίσει και ενισχύσει τις υπάρχουσες δομές, τότε θα μπορούσε να πάρει μαθήματα από το καλύτερο μοντέλο διαχείρισης που υπάρχει στην «γειτονιά» μας και είναι αυτό του Ισραήλ. Εκεί το νερό το σέβονται ως έναν εθνικό πόρο ζωής και βασικό στοιχείο της ύπαρξης του κράτους τους. Οι ιδιώτες εμπλέκονται μόνο στην αφαλάτωση στις παράκτιες περιοχές.

Δεδομένου ότι οι αλλαγές του κλίματος μας οδηγούν όλο και πιο κοντά σε αυτό του Ισραήλ, καλούμε την κυβέρνηση να το αντιγράψει.
Να δημιουργήσει ένα Εθνικό - Κρατικό Οργανισμό Υδάτων με αρμοδιότητα από τον Έβρο έως την Γαύδο και να ξεχάσει τα πειράματα τύπου Ο.Δ.Υ.Θ Α.Ε.
Ειλικρινά πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι μία ειλικρινή, έντιμη και γενναία απόφαση για την ορθή διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αντιμετώπιση της επερχόμενης λειψυδρίας. Εάν θέλεις να κάνεις κάτι σωστό μαθαίνεις από τους καλύτερους που έχουν συνθήκες ανάλογες με σένα και τέτοιοι είναι οι Ισραηλινοί».

Ψηφιακά από 1 Σεπτεμβρίου το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη σε δήμους και περιφέρειες.

Ψηφιακά θα ενημερώνεται, από 1/9, η Φορολογική Διοίκηση, για την ανάγκη δέσμευσης (ή αποδέσμευσης) αποδεικτικού ενημερότητας σε φορολογούμενους που έχουν (ή εξοφλούν αντίστοιχα) ληξιπρόθεσμες οφειλές σε Δήμους και Περιφέρειες, σύμφωνα με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή.

Η νέα λειτουργικότητα διευκολύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους, καθώς επιτρέπει την εύκολη και γρήγορη αποδέσμευση της φορολογικής τους ενημερότητας, μετά την εξόφληση των οφειλών στους Δήμους και Περιφέρειες, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετεί την ορθή και άμεση αποτύπωση της εικόνας των φορολογουμένων στο ψηφιακό σύστημα της ΑΑΔΕ, διασφαλίζοντας περαιτέρω τα δημόσια έσοδα.

Η ανωτέρω διαδικασία ενημέρωσης θα διενεργείται μέσω του Κέντρου Ελέγχου Διαλειτουργικότητας (ΚΕΔ) της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Σοβαρά προβλήματα από την ξηρασία αντιμετωπίζουν τα χωράφια της Τενάγιας και Παρατενάγιας περιοχής των δήμων Καβάλας, Παγγαίου και Δοξάτου.

Μάλιστα πριν λίγες ημέρες ενεργοποιήθηκε μια σχολάζουσα γεώτρηση για να αρδεύσει έκταση περίπου 1.500 στρεμμάτων στην Παρατενάγια περιοχή.

Σήμερα Τρίτη (6/8) έγινε σύσκεψη, στο δήμο Δήμο Καβάλας, για να συζητηθεί το πρόβλημα της άρδευσης στα χωράφια της Τενάγης.

Στην σύσκεψη συμμετείχε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καβάλας, Κώστας Στεφανίδης, ο οποίος δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «εδώ και 25 χρόνια πλημμυρίζαμε αλλά τα τελευταία δυο χρόνια λόγω καιρικών συνθηκών έχουμε θέμα με την ξηρασία.

Φέτος ιδιαίτερα, που δεν έβρεξε καθόλου τον χειμώνα και τα βουνά είναι χωρίς χιόνια, το αποτέλεσμα είναι να μην μπορεί να υπάρξει καλλιέργεια στην περιοχή.

Πάντως θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο κάμπος των Τεναγών έχει περίπου 100.000 στρέμματα, που ανήκουν στην Καβάλα, στις Σέρρες και στη Δράμα. Και τα προβλήματα ξεκινούν ότι έχουμε πρόβλημα συντονισμού των διαφορετικών υπηρεσιών.

Από το 1922 που ξεκίνησε η καλλιέργεια δεν έχει γίνει καμιά επένδυση στον κάμπο. Βλέπετε η ιδιομορφία του εδάφους δεν είχε ανάγκη δημιουργίας αρδευτικών έργων.

Ωστόσο εδώ και χρόνια μιλάγαμε για μείωση βροχοπτώσεων και κλιματική αλλαγή αλλά κανένα έργο δεν κάναμε. Φέτος έχουμε και μείωση των ποσοτήτων νερού που έρχονται από τη Δράμα.

Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει μια πολύ άσχημη ατμόσφαιρα στους αγρότες της περιοχής. Σήμερα, μετά από πολλά χρόνια απραξίας, καταφέραμε κάνουμε αυτή την συνάντηση και να αναδείξουμε τα προβλήματα άρδευσης που έχει η περιοχή μας.

Κατάφεραν να βρουν μια σχολάζουσα γεώτρηση ανενεργή για πολλά χρόνια και να την ενεργοποιήσουν αλλά είναι μια σταγόνα στον ωκεανό.

Πρέπει να κάνουμε έργα και να βρεθούν κονδύλια αν θέλουμε να συνεχίσουμε να παράγουμε αγροτικά προϊόντα. Το παράρτημα του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας έχει κάνει με μελέτες για τα Τενάγη που μιλάνε για κατασκευή φραγμάτων και λιμνοδεξαμενών.

Να ξεκινήσουν άμεσα τα αρδευτικά έργα γιατί έρχονται δύσκολα χρόνια για τις καλλιέργειες στην περιοχή αλλά και σε όλη την χώρα».

Ο Πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ (Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης), Γιάννης Μαλανδράκης, σε υπόμνημά του, το οποίο υποβάλλεται στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ και συγχρόνως κοινοποιείται στους Βουλευτές και τοπικούς φορείς της Κρήτης, ζητά αποζημιώσεις για τις ζημίες της ελαιοπαραγωγής, από την ανομβρία και ξηρασία.

Ειδικότερα στο υπόμνημα αναφέρονται τα εξής:

«Έχοντας υπόψη τις πρόσφατες σημαντικές ζημίες που προκλήθηκαν στην περσινή και ερχόμενη ελαιοπαραγωγή από ανομβρία (μειωμένες βροχοπτώσεις) και ασυνήθιστους καύσωνες που έπληξαν την Κρήτη κατά την περίοδο της άνθησης –καρπόδεσης της ελιάς καθώς και την «Διαβούλευση για το νέο Θεσμικό Πλαίσιο Ασφαλίσεων ΕΛΓΑ» που έχει ανοίξει, το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ στην συνεδρίαση του 2-7-2024 αποφάσισε ομόφωνα να θέσει υπόψη σας τα παρακάτω, με την παράκληση να τα εξετάσετε με την δέουσα προσοχή.

H ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη, που αποτελούσε διαχρονικά έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και απασχόλησης του νησιού, δέχεται τα τελευταία χρόνια αλλεπάλληλα ισχυρά πλήγματα από διάφορες ακραίες καιρικές και αγρονομικές συνθήκες, με συνέπεια να οδεύει σε μη αντιστρεπτή κατάρρευση.

Είναι γνωστές οι απώλειες της τάξεως του 40% σε σχέση με τον μέσο όρο που προκλήθηκαν στην περσινή ελαιοπαραγωγή αλλά και οι απώλειες παρόμοιου ύψους, που έχει ήδη δεχτεί η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή, λόγω συνθηκών ακραίας ανομβρίας και παρατεταμένων καυσώνων, που επεκράτησαν κατά την κρίσιμη περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης

Ωστόσο, ενώ αποζημιώσεις από ΕΛΓΑ για τις περσινές ζημίες 2023-2024 δεν δόθηκαν, όπως έγινε και για τις παρόμοιες ζημίες του 2013/14 και 2016/17 για τις οποίες έγιναν υπομνήματα μας, το ίδιο φαίνεται θα ισχύσει και για τις ζημίες τις φετινής περιόδου.

Όμως, όλες οι ζημιές αυτές, που μάλλον λανθασμένα ονομάζονται από διάφορους «ακαρπία», πρόεκυψαν από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις (ανομβρία), κατά την κρίσιμη για την ελαιοπαραγωγή περίοδο της άνθησης - καρπόδεσης και σύμφωνα με τις ερμηνείες που κατά καιρούς δίδονται από τον ΕΛΓΑ, «πριν από το δέσιμο του καρπού» οπότε δεν είναι αποζημιώσιμες.

Πράγματι, ο Κανονισμός ΕΛΓΑ (Απ.157502/27-7-2011) στο άρθρο 6, παρ.4. αναφέρει ότι δεν αποζημιώνονται «ζημιές που προξενούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια πριν από το δέσιμο του καρπού, εκτός του παγετού στα καρποφόρα δέντρα»,

Όμως κ. Υπουργέ και κ. Πρόεδρε του ΕΛΓΑ, όπως και με παλαιότερα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ (αρ.πρ.34/15-07-2013, αρ.27/27-7-2020), έχουμε τεκμηριώσει η πρόβλεψη αυτή δεν έχει ούτε επιστημονική, ούτε λογική, ούτε ηθική βάση.

Και δεν έχει επιστημονική βάση γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι, τα άνθη η και οι νεοδημιουργηθέντες μικροί καρποί, δεν αποτελούν μέρος και μάλιστα βασικό της ερχομένης παραγωγής και επομένως η καταστροφή τους από καιρικά αίτια ανομβρία η και ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, αποτελεί στάδιο που πρέπει να υπαχθεί στα μη αποζημιώσιμα αίτια!

Όμως δεν έχει ούτε λογική βάση, αφού ζημιές στα ίδια βλαστικά στάδια (προ της καρπόδεσης) όταν προκαλούνται από παγετό καλύπτονται ασφαλιστικά! Επομένως υπάρχει λογική αντίφαση ως προς την αξιολόγηση των αιτίων.

Αλλά δεν έχει ούτε ηθική βάση όταν είναι γνωστό ότι οι ελαιοκαλλιεργητές, ενώ με τις εισφορές που καταβάλλουν ανελλιπώς μέσω των επιδοτήσεων, καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού του ΕΛΓΑ, σχεδόν ποτέ δεν τυγχάνουν αποζημιώσεων.

Ανάγκη αποζημιώσεων και τροποιήσεων του Κανονισμού

Με βάση τα προαναφερθέντα, είναι φανερό ότι πρέπει να δρομολογηθούν τα έξης:

α) Άμεση έναρξη διαδικασιών χορήγησης αποζημιώσεων για τις ζημιές που προκλήθηκαν στην περσινή και φετινή ελαιοπαραγωγή της Κρήτης από ακραίες συνθήκες ανομβρίας η υψηλών θερμοκρασιών που επεκράτησαν κατά την περσινή και φετινή περίοδο άνθησης - καρπόδεσης.
Οι αποζημιώσεις αυτές μπορούν να χορηγηθούν είτε με άμεση τροποποίηση του Κανονισμού ΕΛΓΑ, είτε από πιστώσεις «de minimiς», η σε έσχατη περίπτωση από Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΠΣΕΑ).

β) Τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει όλες τις ζημιές που μπορούν να προκληθούν στην ελαιοπαραγωγή από ακραία και ασυνήθιστα καιρικά αίτια, τα οποία δεν μπορούν να προληφθούν ή αποτραπούν από τους παραγωγούς.

Ειδικότερα, για τις ζημιές από καύσωνες πρέπει να ισχύουν ότι και για τις ζημιές από παγετούς με σχετική τροποποίηση του Κανονισμού στο άρθρο 6 παρ. 4 .

Επίσης, στο άρθρο 3, παρ. 8 ε, θα πρέπει να απαλειφθεί η προϋπόθεση του χαρακτηρισμού ως ζημιών απο καύσωνες εκείνων που συμβαίνουν «από καταγεγραμμένες θερμοκρασίες άνω 40 βαθμών». Και αυτό γιατί δεν υπάρχει καμιά επιστημονική τεκμηρίωση ότι ζημιές από καύσωνες συμβαίνουν μονο υπό θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών, αφού είναι γνωστό ότι ζημιές απο αφυδάτωση ανθέων η καρπών μπορούν να συμβούν και υπό χαμηλότερες θερμοκρασίες εάν αυτές συνοδεύονται απο ξηρούς θερμούς ανέμους».

Μετά το master plan της Θεσσαλίας η Ολλανδική HVA «μελετά» και τα νερά της Κρήτης.

Η μελέτη για την διαχείριση των υδάτων της Κρήτης υπεγράφη, την Πέμπτη (25 Ιουλίου), ανάμεσα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, την ολλανδική εταιρεία HVA, που θα αναλάβει τη μελέτη και την ΤΕΡΝΑ Α.Ε, η οποία θα πραγματοποιήσει τη δωρεά για τη χρηματοδότηση της μελέτης.

Εκ μέρους του Υπουργείου, υπέγραψε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας και ο γενικός γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, Δημήτρης Παπαγιαννίδης, ενώ εκ μέρους της HVA ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Μιλτιάδης Γκουζούρης. Την ΤΕΡΝΑ Α.Ε εκπροσώπησε ο διευθύνων Σύμβουλος, Χρίστος Παναγιωτόπουλος.

Η σύμβαση, υπό τον τίτλο, «Στρατηγικό Σχέδιο για τη διαχείριση των υδάτων για το νησί της Κρήτης με στόχο την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων», προβλέπει αρχικά την αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης στο νησί της Κρήτης και στη συνέχεια τη σύνταξη ενός Στρατηγικού σχεδίου για προληπτικά μέτρα αναδιάρθρωσης που πρέπει να ληφθούν, τόσο σε τεχνική βάση (π.χ. κατασκευή αναχωμάτων, φραγμάτων, παρακαμπτήριων καναλιών), όσο και σε διοικητική βάση (π.χ. σχεδιασμός Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων).

Το κόστος της μελέτης, θα αναλάβει εξ ολοκλήρου η ΤΕΡΝΑ Α.Ε, ενώ το Στρατηγικό Σχέδιο θα υποβληθεί εντός δώδεκα (12) μηνών από την υποβολή της Έκθεσης.

Ολοκληρώθηκε η αποστολή δύο τεχνικών εκθέσεων, που αφορούν ζημιές από χαλαζόπτωση και παραμόρφωση των καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς, από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Συγκεκριμένα ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες και έχουν αποσταλεί ήδη από τον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή, στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δύο εμπεριστατωμένες τεχνικές εκθέσεις οι οποίες εκπονήθηκαν από την ΔΑΟΚ Πέλλας, με επικεφαλής τον Προϊστάμενο Φυτοπαθολογικού και Ποιοτικού Ελέγχου Δρ. κ. Συμεών Μαρνασίδη, με όλα τα στοιχεία τεκμηρίωσης και τις προτάσεις για την κατάλληλη διαχείριση στα δένδρα, των καταστροφών που έπληξαν τις αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.

Η πρώτη τεχνική έκθεση αφορά τις ζημίες που προκλήθηκαν σε καλλιέργειες των περιοχών των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας, μετά από την έντονη χαλαζόπτωση της 2ας Ιουλίου 2024.

Στην έκθεση αποτυπώνονται οι περιοχές που επλήγησαν, καθώς και στοιχεία που επιβεβαιώνουν το μέγεθος της καταστροφής. Το χαλάζι, έχει προκαλέσει καθολική καταστροφή των καρπών στα αγροκτήματα ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως νεαρών δέντρων και φυτεύσεις δέντρων σε μονόκλωνα σχήματα, υπάρχει αμφιβολία ακόμη και για τη δυνατότητα ανάκαμψης των πληγέντων δέντρων που χτυπήθηκαν από τη σφοδρή χαλαζόπτωση.

Οι παραγωγές που επλήγησαν, αφορούν ένα μεγάλο εύρος διαφορετικών ποικιλιών όπως: κεράσια, μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, βερίκοκα, δαμάσκηνα, ελιές, ακτινίδια, καρύδια, καστανιές, αμυγδαλιές, αλλά και άλλες καλλιέργειες όπως πατάτα, τομάτες, αμπέλια, σπανάκι, σιτηρά, τριφύλλι, κ.ά.

Η δεύτερη τεχνική έκθεση, αφορά τη διερεύνηση του προβλήματος παραμόρφωσης των καρπών οπωρώνων ροδακινιάς και νεκταρινιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τον ιολογικό έλεγχο των ετών 2023 και 2024, που διενέργησε το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με χρηματοδότηση της ΠΕ Πέλλας, ανιχνεύτηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν παθογόνοι ιοί και ιδιαίτερα ο ιός ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) PPV και το ιοειδές peach latent mosaic viroid (PLMVd), που ενδέχεται να προκαλούν παραμορφώσεις καρπών.

Το γεγονός όμως ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί ανιχνεύτηκαν τόσο σε συμπωματικά όσο και σε μη συμπτωματικά δείγματα, ενισχύει την άποψη, ότι μπορεί να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές.

Όμοια, τα αποτελέσματα των πρόσφατων αναλύσεων (τελευταία δείγματα Ιούνιος 2024) δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων.

Επίσης, σύμφωνα με το δελτίο αποτελεσμάτων του Μ.Φ.Ι., η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.

Επίσης, από τον ακαρεολογικό έλεγχο όλων των νέων δειγμάτων (Ιούνιος και Ιούλιος 2024), εντοπίστηκαν ακάρεα του γένους eriophyes τα οποία ενδέχεται να προκαλούν τις παραμορφώσεις.

Σε ένα δείγμα από αγρό με έντονα συμπτώματα στην περιοχή της Αλμωπίας, τα eriophyes εντοπίστηκαν όχι μόνο επάνω στους καρπούς αλλά και εντός των οφθαλμών των κλάδων που έφεραν παραμορφωμένους καρπούς.

Περισσότερες λεπτομέρειες για τα eriophyes και τη συμμετοχή τους στη δημιουργία του προβλήματος, θα έχουμε μετά από επόμενες δειγματοληψίες, το Φθινόπωρο του 2024 και όλο το έτος 2025.

Μετά από την ολοκληρωμένη και απόλυτα τεκμηριωμένη παρουσίαση των ζημιών σε αγροτικές παραγωγές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας και την υπηρεσιακή διαβίβασή τους στην πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Δάνης Τζαμτζής διεκδικεί και συνεργάζεται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και πρόσωπα, για τη δίκαιη και άμεση αποζημίωση των πληγέντων αγροτών.

Στόχος του κ. Τζαμτζή ακόμη είναι, οι συγκεκριμένες ζημιές, να μην έχουν σοβαρές επιπτώσεις στον τομέα της εμπορίας και μεταποίησης.

Για τον σκοπό αυτό ο κ. Τζαμτζής, έχει ορίσει επιτροπή που παρακολουθεί τα αποτελέσματα των αναλύσεων και με βάση αυτά, συντονίζει τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν. Θα ακολουθήσουν συμπληρωματικές ενέργειες από τον κ. Αντιπεριφερειάρχη και συνάντηση εκ νέου με τον Υπουργό ΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα και τον Υφυπουργό κ. Σταμενίτη.

Ένα έργο ζωτικής σημασίας πραγματοποιεί ο Δήμος Δέλτα μαζί με τη ΔΕΥΑΔΔ (Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης - Αποχέτευσης Δήμου Δέλτα), το οποίο έχει να κάνει με την αναβάθμιση των υποδομών άρδευσης του ΤΟΕΒ Χαλάστρας - Καλοχωρίου.

Στο συγκεκριμένο έργο με τίτλο: «Συστήματα Αυτοματισμού και τηλεμετρίας – τηλεελέγχου διαρροών, εξοικονόμησης νερού και ενέργειας δικτύου άρδευσης» η χρηματοδότηση προέρχεται από το Πρόγραμμα «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2014 – 2020» το οποίο έχει παραταθεί, με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης - Ε.Γ.Τ.Α.Α. και από Εθνική Δαπάνη και αφορά στους τρόπους αποτελεσματικής αξιοποίησης και εξοικονόμησης των υδατικών πόρων μέσω του αυτοματοποιημένου ελέγχου στα δίκτυα μεταφοράς/διανομής, με τέτοιο τρόπο ώστε να επέρχεται μείωση του συνόλου των απωλειών νερού στα δίκτυα.

Στόχος του έργου είναι:

1. Να αναβαθμιστεί η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών άρδευσης εξασφαλίζοντας επάρκεια ποσότητας νερού.

2. Να διασφαλιστεί η απαιτούμενη παροχή, ελαχιστοποιώντας τις απώλειες και μεγιστοποιώντας τη σωστή διαχείριση.

Η Δήμαρχος Δέλτα, Γερακίνα Μπισμπινά, η οποία υπέγραψε χθες την σύμβαση υλοποίησης του έργου τόνισε ότι: «Τα έργα που αναβαθμίζουν τις υποδομές του Δήμου μας είναι πολύ σημαντικά για το σήμερα και το αύριο του τόπου μας, για την βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη που όλους πρέπει να μας απασχολεί. Θα συνεχίσουμε με γνώμονα τα παραπάνω και θα προχωρήσουμε ακόμα περισσότερο με νέα έργα αναβάθμισης υποδομών άλλα και με την δημιουργία ενεργειακής κοινότητας όπου θα συμμετέχουν και τα ΤΟΕΒ ώστε να καταστεί δυνατή η μείωση του κόστους παραγωγής, παράλληλα με την μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΤΟΕΒ Χαλάστρας - Καλοχωρίου, Γιώργος Κανάκας, σημείωσε ότι: «Είναι ένα εμβληματικό έργο για την λειτουργία του ΤΟΕΒ και είναι μεγάλη η χαρά μου που το βλέπω να υλοποιείται και να υπογράφουμε την σύμβαση. Η άψογη συνεργασία που έχουμε με το Δήμο Δέλτα και την ΔΕΥΑΔΔ φέρνει αυτά τα αποτελέσματα και είμαι κάτι παραπάνω από σίγουρος ότι θα φέρει ακόμα περισσότερα».

Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΔΔ, Σπύρος Σταματάκης, από την πλευρά του δήλωσε ότι: «Η ΔΕΥΑΔΔ συνεχίζει στον δρόμο της αναβάθμισης των υποδομών του τόπου μας, έχοντας την στήριξη και την έμπρακτη υποστήριξη σε αυτή την προσπάθεια, της Δημάρχου Γερακίνας Μπισμπινά και την ευχαριστώ για αυτό. Σε όλα τα επίπεδα είτε πρόκειται για τα οικιακά δίκτυα, είτε πρόκειται για τα δίκτυα των καλλιεργειών, η ΔΕΥΑΔΔ είναι εδώ για να συμβάλλει στην βελτίωση των υπηρεσιών, των υποδομών με γνώμονα τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης των υδατικών πόρων και των δικτύων άρδευσης και με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών».

Κοινή ανακοίνωση εξέδωσαν ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και υπεύθυνος για τον πρωτογενή τομέα της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης και ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, κ. Παύλος Σατολιάς, για το θέμα του ΟΣΔΕ.

Η ανακοίνωση αναφέρει τα εξής:

«Οι Περιφέρειες της χώρας και οι Συνεταιρισμοί αποτελούν τα ουσιαστικά και κύρια στηρίγματα της πρωτογενούς παραγωγής για τους αγρότες της χώρας. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αποτελούν την πρώτη προτεραιότητά μας και με την παραμονή τους στην ύπαιθρο με την παραγωγή, την κρατούν ζωντανή. Στηρίζουμε αυτούς που παράγουν και όλοι οι πόροι μας οδηγούνται σε αυτούς.

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την αδιαφανή διαχείριση στοιχείων των ενισχύσεων μέσω του ΟΣΔΕ, που χειρίζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ με συνιδιοκτήτη τεχνικό σύμβουλο ή συμβούλους. Ενώ συλλέγει τα στοιχεία για όλους και τους 660.000 αγρότες της χώρας, κανένας Συνεταιρισμός και καμία Περιφέρεια της χώρας δεν έχει πρόσβαση στα παραγωγικά δεδομένα για να σχεδιάσει δράσεις για τον πρωτογενή τομέα της περιοχής του. Αντίθετα, με όχημα τα κλειστά δεδομένα του ΟΣΔΕ, οι ενισχύσεις πηγαίνουν σε άτομα που δεν έχουν καμία παραγωγική δραστηριότητα και έτσι φτάσαμε πολλές ενισχύσεις μέσω της τεχνικής λύσης να πηγαίνουν σε βοσκοτόπια χωρίς ζώα και σε κτήματα χωρίς άροτρο.

Την δε πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ με αφορμή τα οικολογικά σχήματα, προστέθηκε και η καταχρηστική μεταφορά ενισχύσεων μέσω ανύπαρκτων υπηρεσιών και συμβουλών σε τρίτους, που καμία παραγωγική βοήθεια δεν προσφέρουν στους αγρότες.

Αυτά συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, γιατί ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει χάσει το κύρος του, τόσο εντός, όσο και εκτός της χώρας, γι’ αυτό όλοι μας πρέπει να συμβάλουμε στην εξέλιξη ενός ισχυρού οργανισμού που θα υπηρετεί μόνο τους αγρότες.

Η μόνη θετική προσπάθεια για να αλλάξει αυτό, ήταν τα δεδομένα των αγροτών και το ΟΣΔΕ να μεταβούν στο gov.gr, ώστε να έχουν πρόσβαση όσοι χρειάζεται με χαμηλό κόστος. Ενέργεια που χαιρετίσαμε και στηρίξαμε από κοινού, τόσο οι Περιφέρειες, όσο και οι Συνεταιρισμοί.

Σήμερα, το ΟΣΔΕ 2024 δεν έχει ξεκινήσει, ενώ είμαστε στα μέσα Ιουλίου. Με ευφυή τεχνάσματα για το ποιο λογισμικό συμβούλου είναι το κατάλληλο για το ΟΣΔΕ, φθάσαμε πάλι κάποιοι να αναθαρρήσουν και να ζητούν την κατάργηση της κατάκτησης του gov.gr, όπου όλοι οι αγρότες χωρίς διαμεσολαβητές και επιπλέον κόστος έχουν πρόσβαση ως ισότιμοι πολίτες. Μεθοδεύουν, αγνοώντας τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας τη διαφάνεια στις ενισχύσεις και την επαναφορά των δεδομένων των αγροτών σε αδιαφανή υπόγεια.

Έτσι, φέτος αν και η εφαρμογή δουλεύει από την 1η Απριλίου στην online σύνδεση, δεν λειτουργεί για ανεξήγητο λόγο δια μέσου των ΚΥΔ.

Μπροστά σε αυτή παρελκυστική τακτική από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τους τεχνικούς συμβούλους που αδιαφορούν για τους αγρότες, η ΕΘΕΑΣ ανέλαβε την πρωτοβουλία για να γίνουν οι δηλώσεις ΟΣΔΕ 2024 online μέσω των συνεταιριστικών ΚΥΔ.

Ως Περιφέρειες της χώρας και ως Συνεταιρισμοί στηρίζουμε την παραμονή του ΟΣΔΕ στο gov.gr, το άνοιγμα των δεδομένων της εφαρμογής και τη χρήση τους από τις Περιφέρειες και τους Συνεταιρισμούς χωρίς κόστος.

Προειδοποιούμε ότι εάν υπάρξει η παραμικρή απόκλιση από αυτό, θα μας βρουν απέναντι και τότε θα ειπωθούν όλα με το όνομά τους».

Και η ΠΟΓΕΔΥ στην ίδια γραμμή
Ο πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ, Νίκος Κακαβάς, σχολιάζοντας την ανακοίνωση ανέφερε στον ΑγροΤύπο τα εξής: «χαιρόμαστε που δύο θεσμικοί παράγοντες όπως είναι ο Περιφερειάρχης Ηπείρου και ο πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ ουσιαστικά υιοθετούν τις θέσεις για το ΟΣΔΕ που έχει εκφράσει η ΠΟΓΕΔΥ. Παραμένει η θέση μας ότι το ΟΣΔΕ πρέπει να μείνει στον λαό και μέσα στο gov.gr».

Διακοπές ηλεκτροδότησης στις αγροτικές γεωτρήσεις δημιουργούν προβλήματα στην άρδευση των καλλιεργειών της Λάρισας.

Η Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Νομού Λάρισας (ΕΟΑΣΝΛ) αναφέρει τα εξής:

Οι υψηλές θερμοκρασίες και η κακή συντήρηση του ηλεκτρικού δικτύου από την ΔΕΔΔΗΕ προκαλεί την πτώση των διακοπτών (μπαστούνια) με αποτέλεσμα να διακόπτεται η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος στις γεωτρήσεις του Δήμου Κιλελέρ, στην ευρύτερη περιοχή Πλατυκάμπου-Γαλήνης καθώς και σε άλλες περιοχές.

Η διαδικασία για να λυθεί το πρόβλημα και να ξεκινήσει η ηλεκτροδότηση είναι απλή και δεν χρειάζεται χρόνο αλλά γίνεται από αρμόδιο και ειδικευμένο συνεργείο της ΔΕΔΔΗΕ.

Σε τηλεφωνική παρέμβαση που έγινε, η απάντηση που μας δόθηκε είναι ότι υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις στο εργατικό δυναμικό της ΔΕΔΗΕ και ότι δεν μπορεί να γίνεται άμεσα η λύση του προβλήματος που παίρνει σχεδόν 5 λεπτά. Ως αποτέλεσμα τα συνεργεία από την ΔΕΔΔΗΕ κάνουν περίπου μια εβδομάδα να αποκαταστήσουν την ηλεκτροδότηση με σοβαρό κίνδυνο παραγωγές να χαθούν καθώς οι αγρότες δεν μπορούν να ποτίσουν και δεν είναι δική τους ευθύνη ότι συμβαίνει.

Η ΔΕΔΔΗΕ προφανώς είναι ικανότατη να ανεβάζει συνεχώς τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος αγροτικού και οικιακού, είναι ικανότατη να δηλώνει κάθε χρόνο εκατομμύρια ευρώ κερδοφορίας από τις υπέρογκες αυξήσεις που κάνει στο ρεύμα και το πληρώνουμε από την τσέπη μας, αλλά δεν δίνει ένα ελάχιστο ποσό των κερδών της για να κάνει προσλήψεις του απαραίτητου εργατικού δυναμικού και να συντηρήσει επαρκώς το ηλεκτρικό δίκτυο.

Έχει σοβαρή ευθύνη η ΔΕΔΔΗΕ αλλά και τα Υπουργεία Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης να λύσουν εδώ και τώρα αυτό το ζήτημα πριν καταστραφούν χιλιάδες στρέμματα και αγρότες που δεν μπορούν να ποτίσουν.

Απαιτούμε εδώ και τώρα να γίνει η συντήρηση και η αποκατάσταση σε όλο το ηλεκτρικό δίκτυο των παροχών που ακόμη είναι κλειστές επειδή έχουν πέσει οι διακόπτες από την θερμοκρασία και την υψηλή κατανάλωση της περιόδου.

Συμφωνία με τις βουλγαρικές αρχές για την εξασφάλιση της αναγκαίας ποσότητας αρδευτικού νερού από τον ποταμό Άρδα για τους αγρότες του Έβρου για το 2024.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, σε συνέχεια της διαπραγμάτευσης από την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη Βουλγαρία, υπεγράφη η προσωρινή συμφωνία για τη συνέχιση της παροχής ύδατος από τον ποταμό Άρδα για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της περιοχής του βορείου Έβρου τη φετινή χρονιά.

Η 60ετής συμφωνία που υπήρχε με τη Βουλγαρία (ως πολεμική αποζημίωση της χώρας μας) για τη χρήση των νερών του ποταμού Άρδα για την άρδευση του βόρειου τμήματος του Έβρου έληξε στις 9 Ιουλίου.

Με τη νέα προσωρινή συμφωνία διασφαλίζεται η απρόσκοπτη συνέχιση της χρήσης του νερού του Άρδα από τους Έλληνες αγρότες μέχρι το τέλος της αρδευτικής περιόδου στις 30/9/2024.

Η ενδιάμεση αυτή συμφωνία είναι απαραίτητη, προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων της οριστικής μακροχρόνιας συμφωνίας για το διαμοιρασμό των υδάτων του Άρδα (95% του οποίου βρίσκεται σε βουλγαρικό έδαφος), οι οποίες διακόπηκαν στις αρχές Απριλίου, λόγω της πτώσης της Κυβέρνησης στη Βουλγαρία.

Τη συμφωνία, που ρυθμίζει την ποσότητα και τη διαδικασία παροχέτευσης των υδάτινων όγκων από τα βουλγαρικά φράγματα προς την ελληνική πλευρά, υπέγραψαν ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κ. Χριστόδουλος Τοψίδης και ο κ. Μάρτιν Γκεοργκίεβ της βουλγαρικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας Natsionalna Elektricheska Kompania EAD (ΝΕΚ).

Μέσω της ενδιάμεσης συμφωνίας, με την οποία δεσμεύεται η βουλγαρική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας ΝΕΚ για την παροχή 77,9 εκατ. κυβικών μέτρων νερού στους Έλληνες αγρότες, διασφαλίζεται η πλήρης τροφοδοσία των αγροτών στην περιοχή του βόρειου Έβρου, με τις αναγκαίες ποσότητες υδάτων για την κάλυψη των αδρευτικών αναγκών, κατά τρόπο που δεν επιβαρύνονται οικονομικά. Η ποσότητα αυτή κατανέμεται στην αρδευτική περίοδο σύμφωνα με τις ανάγκες των αγροτών της περιοχής και είναι ελαφρά αυξημένη σε σχέση με αυτή που προβλέπονταν από τη 60ετή συμφωνία που έληξε, παρά το ότι η ροή του ποταμού βρίσκεται σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα (κάτω του ήμισυ της συνήθους ετήσιας ροής του).

Σε κάθε περίπτωση, οι διαπραγματεύσεις επί του ζητήματος από πλευράς Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τη βουλγαρική πλευρά θα συνεχιστούν, καθώς σκοπός είναι να συμφωνηθούν όλες οι λεπτομέρειες γύρω από την επίτευξη μίας νέας, μακροχρόνιας συμφωνίας.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Η επέκταση της συμφωνίας με την Βουλγαρία για τη διαχείριση των νερών του ποταμού Άρδα είναι μια σημαντική εξέλιξη για τον βόρειο Έβρο. Λαμβάνουμε τις απαιτούμενες ποσότητες νερού για την άρδευση των δεκάδων - χιλιάδων στρεμμάτων του νομού, οι οποίες είναι μάλιστα αυξημένες, σε σχέση με αυτές της μέχρι πρότινος 60ετούς συμφωνίας. Βασικός στόχος μας είναι η αποτροπή φαινομένων ξηρασίας στον πολύπαθο Έβρο και η διασφάλιση πως οι αγρότες της περιοχής δεν θα επιβαρυνθούν οικονομικά για να καλύψουν τις αρδευτικές τους ανάγκες. Παράλληλα, συνεχίζουμε τις διαπραγματεύσεις με την βουλγαρική πλευρά, ώστε αυτή η μεταβατική συμφωνία να εξελιχθεί σε μακροχρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της επελαύνουσας κλιματικής κρίσης στην περιοχή. Θέλω να ευχαριστήσω τον Περιφερειάρχη, Χριστόδουλο Τοψίδη για τη σημαντική συνεισφορά στην υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας και τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Πέτρο Βαρελίδη, για τις άοκνες προσπάθειές του για την υπογραφή της. Η συμφωνία αυτή διαμορφώθηκε με τη συνδρομή του Υπουργείου Εξωτερικών και κατέστη δυνατή χάρη στην προσωπική, καθοριστική παρέμβαση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη».

Ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, κ. Χριστόδουλος Τοψίδης, σημείωσε: «Ο πρωτογενής τομέας και η ανάπτυξή του αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα για τη Διοίκησή μας. Στηρίζοντας, εμπράκτως, τη δέσμευσή μας, υπέγραψα την Ενδιάμεση Συμφωνία για την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των αγροτών με την βουλγαρική πλευρά, διασφαλίζοντας την άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων του Έβρου, έως τη λήξη της (στις 30/9/2024). Παρά το μεγάλο ειδικό βάρος που έχει αυτή η υπογραφή, για μένα προσωπικά ήταν μία εύκολη απόφαση, καθώς υπηρετώ μία Διοίκηση, η οποία έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο και αυτό το αποδεικνύουμε καθημερινά στην πράξη. Εύχομαι η Συμφωνία να αποδώσει τα μέγιστα και οι καλλιεργητές να μπορέσουν να αξιοποιήσουν ορθολογικά το νερό, ώστε οι καλλιέργειές τους να αποδώσουν τα προσδοκώμενα και να έχουμε πολλαπλασιαστικά οφέλη τόσο για τους ίδιους όσο και για την τοπική οικονομία».

Η διακρατική συμφωνία Ελλάδας - Βουλγαρίας (ΦΕΚ 193/Α΄/4-11-64) για την παροχή υδάτων του ποταμού Άρδα, εκπνέει στις 9/7/2024.

Από τις 10/7/2024 βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά και ένα πολύ μεγάλο μέρος της οικονομίας και της ανάπτυξης της περιοχής βασίζεται στην καλή θέληση των Βουλγάρων.

Αυτή την στιγμή ολόκληρη η περιοχή βασίζεται στην καλή θέληση των Βουλγάρων για να μπορέσει να αρδεύσει τις καλλιέργειες.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΝ κ. Πέτρος Βαρελίδης, ο οποίος διεξάγει τις διαπραγματεύσεις από την ελληνική πλευρά, σε δηλώσεις του αναφέρει ότι «το πρόβλημα υπάρχει επειδή η γειτονική χώρα δεν έχει κυβέρνηση για να περάσει η συμφωνία από την Βουλή.

Η ελληνική πλευρά προσδοκά για περίοδο χάριτος για να προχωρήσει στα αναγκαία αρδευτικά έργα».

Από την πλευρά της η κα Καφά Σιδερή, προϊσταμένη στον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ), τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «η συγκεκριμένη συμφωνία είδε διάρκεια 60 ετών.

Όλα τα αρδευτικά έργα στηρίζονταν σε αυτή την συμφωνία. Από τον περασμένο Μάρτιο είχαμε αναφερθεί στο συγκεκριμένο πρόβλημα. Τώρα είμαστε μέσα στην αρδευτική περίοδο και βασιζόμαστε στην καλή θέληση των Βουλγάρων.

Κινδυνεύουν 212.000 στρέμματα να μείνουν χωρίς άρδευση στην περιοχή του βόρειου Έβρου. Μιλάμε για καλλιέργειες κυρίως ηλίανθου, βαμβακιού και αραβόσιτου, που είναι αρδευόμενες».

Ο Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Κρέατος Ελευθέρας Βοσκής «Ελληνικός Μόσχος» ξεκινά συνεργασία με τον γαλλικό συνεταιρισμό «Genes Diffusion».

Ο γαλλικός συνεταιρισμός, με έδρα τη Λιλ της Γαλλίας, μετρά ιστορία 75 ετών και απαριθμεί 30.000 μέλη κτηνοτρόφων γαλακτοπαραγωγών και θηλαζουσών βοοειδών.

Όπως μας μεταφέρουν ο Πρόεδρος του ΑΚΣ Κρέατος Ελευθέρας Βοσκής «Ελληνικός Μόσχος», κ. Γιώργος Τσόκανος και η κα Άννα Καρβουνίδου, από την «Φάρμα Καρβουνίδη», ο γαλλικός συνεταιρισμός πρωτοπορεί στη γενετική βελτίωση και παρέχει στους κτηνοτρόφους διάφορες υπηρεσίες για την κάλυψη των στόχων τους.
Συγκεκριμένα:

• Κατεψυγμένο σπέρμα με υψηλή γενετική αξία και βιοασφάλεια.
• Έμβρυα που παράγονται από την ομάδα εμπειρογνωμόνων της Γαλλίας και υπηρεσίες εμβρυομεταφοράς τους.
• Εξειδίκευση στον προσδιορισμό γονότυπου διαφορετικών φυλών.

Η εν λόγω ευρωπαϊκή σύμπραξη του γαλλικού συνεταιρισμού με τον «Ελληνικό Μόσχο» θα περιλαμβάνει:

• Προμήθεια γενετικού υλικού,
• Καθοδήγηση και εκπαίδευση σε θέματα γενετικής, αναπαραγωγής και βιοτεχνολογίας προς τα μέλη του Συνεταιρισμού, αλλά και προς κάθε ενδιαφερόμενο κτηνοτρόφο, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να συμβάλει στην οικονομική αποδοτικότητα και βιωσιμότητα της ελληνικής κτηνοτροφίας.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας, ομάδα εκπροσώπων του γαλλικού συνεταιρισμού «Genes Diffusion», με τον Sales Manager, Boris Kasatkin, παρευρέθηκαν στην έδρα του συνεταιρισμού, όπου συζητήθηκαν αναλυτικά όλες οι διεργασίες και τα επικείμενα ζητήματα, με στόχο την αξιοποίηση των δυνατοτήτων και παροχών, που προσφέρονται από τον ευρωπαϊκό συνεταιρισμό.

Στη συνέχεια, ακολούθησαν επισκέψεις σε κτηνοτροφικές μονάδες του «Ελληνικού Μόσχου», όπου εκτρέφονται καθαρόαιμα βοοειδή της φυλής «Limousine».

Όπως ανέφερε ο κ. Γιώργος Τσόκανος, η εν λόγω ευρωπαϊκή «συμμαχία» αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την ανάπτυξη των δύο πλευρών. Άλλωστε οι ευρωπαϊκοί Συνεταιρισμοί αποτελούσαν παράδειγμα προς μίμηση για τις ελληνικές συνεταιριστικές οργανώσεις.

Ετοιμάζεται ο φάκελος με ζημιές από τα παραμορφωμένα ροδάκινα, ο οποίος πρόκειται να κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα στο ΥπΑΑΤ.

Αυτό τόνισε στον ΑγροΤύπο ο ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής. Στόχος είναι τα στοιχεία να κατατεθούν στην ΕΕ για να υπάρξουν κονδύλια για την αποζημίωση των παραγωγών.

Στο μεταξύ όπως αναφέρει ο κ. Τζαμτζής, οι ζημιές από την πρόσφατη χαλαζόπτωση στην περιοχή είναι μεγάλη. «Φτάνει στο 100% για τα ασυγκόμιστα μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα, καθώς και τα όψιμα κεράσια στις ορεινές περιοχές. Όμως ήταν τόσο μεγάλη η ένταση του φαινομένου που έχουμε και ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο (κορμούς, φύλλα κ.α.)». δήλωσε στον ΑγροΤύπο.

Συνάντηση είχε, την Τετάρτη (3/7), ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας, Ιορδάνης Τζαμτζής με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζο, τον οποίο ενημέρωσε για τις καταστροφές που προξένησε, την Τρίτη (2/6/2024), το χαλάζι στον καρπό σε κεράσια, μήλα, ροδάκινα, δαμάσκηνα και κάστανα αλλά και στο φυτικό κεφάλαιο, σε χωριά των Δήμων Έδεσσας και Αλμωπίας.

Ο κ. Τζαμτζής ζήτησε να γίνουν άμεσα εκτιμήσεις των ζημιών και να υπάρξει έγκαιρα πληρωμή των αγροτών, διότι σε πολλές καλλιέργειες δεν συγκομίστηκε το προϊόν και υπάρχει θέμα επιβίωσης των αγροτών, αλλά και συνέχισης της καλλιέργειας.

Κάλεσε δε τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ να επισκεφθεί την Πέλλα και ορίστηκε η επίσκεψη στις 19/6/2024.

Ακολούθως, συναντήθηκε στο ΥπΑΑΤ με τον Υπουργό κ. Τσιάρα Κων/νο, τον οποίο ενημέρωσε για τις ζημιές στις καλλιέργειες, αλλά και για το μεγάλο θέμα των παραμορφωμένων ροδάκινων.

Ο κ. Τσιάρας ζήτησε να κατατεθεί από την ΠΕ Πέλλας πλήρης φάκελος των ενεργειών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα σχετικά με τα παραμορφωμένα ροδάκινα αλλά και μια ολοκληρωμένη έκθεση με τις ζημιές από το χαλάζι.

Στην συνέχεια ο κ. Τζαμτζής συμμετείχε στην σύσκεψη που είχαν οι συνεταιρισμοί με τους Υφυπουργούς κ.κ. Διονύση Σταμενίτη και Χρήστο Κέλλα σχετικά με την πολύ χαμηλή τιμή στο συμπύρηνο ροδάκινο και το υψηλό κόστος παραγωγής.

Ο κ. Τζαμτζής παίρνοντας τον λόγο τόνισε ότι η τιμή στο συμπύρηνο, στα 33 λεπτά όπως συζητείται, δεν καλύπτει το κόστος παραγωγής και πρέπει το ΥπΑΑΤ σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική του Ροδάκινου, να πιέσουν την ΕΚΕ ώστε η τιμή να δίνει την δυνατότητα επιβίωσης στους αγρότες και να καθιστά βιώσιμη την καλλιέργεια του ροδάκινου.

Επιπλέον δεν πρέπει να γίνονται κρατήσεις 3 λεπτών από τους αγρότες που φέρνουν το προϊόν στην πόρτα του εργοστασίου.

Επισήμανε δε ότι τα βερίκοκα από την Αργολίδα τα εργοστάσια τα αγόρασαν 45-49 λεπτά, ενώ από τους παραγωγούς της Πέλλας η τιμή ήταν πολύ χαμηλότερη.

Χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, ζητά ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής.

Παράλληλα τονίζει ότι τα 30 λεπτά το κιλό που δίνει η ΕΚΕ για το βιομηχανικό ροδάκινο είναι ιδιαίτερα χαμηλή και ζητά παρέμβαση από το ΥπΑΑΤ για να καταβληθούν βιώσιμες τιμές στους παραγωγούς.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Ιορδάνης Τζαμτζής «υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες ποικιλίες που φαίνεται να είναι ανθεκτικές στην ασθένεια και θα πρέπει να παρθούν άμεσα κάποιες αποφάσεις από το ΜΦΙ. Εκτός όμως από την επιστημονική πλευρά άμεσα θα πρέπει το ΥπΑΑΤ να καταθέσει φάκελο στην ΕΕ για την χρηματοδότηση με κοινοτικά κονδύλια των παραγωγών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Η Πέλλα έχει μεγάλες βιομηχανίες κομπόστας και αναμένεται να πληγούν από το πρόβλημα.

Όμως και οι τιμές π[αραγωγού στα 30 λεπτά το κιλό, που συζητά η ΕΚΕ, θα αποτελειώσουν τα συμπύρηνα ροδάκινα. Δεν είναι βιώσιμες για τους παραγωγούς και θα πρέπει να το καταλάβει το ΥπΑΑΤ και η μεταποίηση. Επίσης είναι αδιανόητο να βάζουν τον παραγωγό να πληρώνει τα 3 λεπτά μεταφορικά, δηλαδή να τους τα αφαιρούν οι βιομηχανίες από την τιμή».

Η επιστολή του Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τη Διεπαγγελματική αναφέρει τα εξής:

Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, συμβάλλοντας από την πρώτη στιγμή ενεργά στην προσπάθεια για επίλυση του πρωτοεμφανιζόμενου σε εξέλιξη και ένταση προβλήματος που αφορά τις σημαντικότερες καλλιέργειες πυρηνοκάρπων της περιοχής και συγκεκριμένα τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, προβαίνει σε ενημέρωση των καλλιεργητών της περιοχής μας σχετικά με το θέμα.

Για την καταγραφή των εκτάσεων που παρουσιάζεται το πρόβλημα, χρησιμοποιείται ψηφιακή πλατφόρμα που εγκαταστάθηκε στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ 2024, από τη διεπαγγελματική οργάνωση ροδάκινων.

Όσον αφορά τον προσδιορισμό του ακριβούς αιτίου που προκαλεί το πρόβλημα, παραμένει ακόμα υπό διερεύνηση. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με παρατηρήσεις καλλιεργητών, ανέκαθεν παρατηρούνταν καρποί με παραμορφώσεις σε ροδάκινα και νεκταρίνια αλλά ήταν σε ποσοστό μη άξιο προσοχής (ελάχιστοι καρποί και σπάνια εμφάνιση).

Προκειμένου να διερευνηθεί το αίτιο που προκαλεί πλέον το πρόβλημα σε μεγάλη έκταση και ένταση, η Π.Ε Πέλλας απέστειλε άμεσα δείγματα ιστών στο εργαστήριο ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, για τη διενέργεια εξειδικευμένων αναλύσεων που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Κατόπιν αποστολής στο εργαστήριο Ιολογίας του Μ.Φ.Ι και ιολογικής εξέτασης δειγμάτων φύλλων και καρπών ροδακινιάς από δέντρα με συμπτώματα και χωρίς συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών, των περιοχών Ν. Μυλότοπος Γιαννιτσών, Αμπελειές Γιαννιτσών, Άρνισσα Έδεσσας, Νάουσα Ημαθίας (συλλογή Τ.Φ.Δ.Ν.), ανιχνεύτηκαν συνολικά επτά ιοί/ιοειδή (PPV, PNRSV, PLMVd, CGRMV, ACLSV, NSPaV, TiRSaV) σε δείγματα φύλλων συμπτωματικών δένδρων και μη συμπτωματικών δέντρων. Η εξέταση νέων δειγμάτων από το εργαστήριο ιολογίας του Μ.Φ.Ι το έτος 2024, από συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δένδρα, έδειξε την παρουσία των PPV, CGRMV και PLMVd στα συμπτωματικά και στα μη συμπτωματικά δείγματα.

Το συνολικό ιολογικό φορτίο σε συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δείγματα ήταν το ίδιο και σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση μας από το εργαστήριο, βρίσκεται σε εξέλιξη η ακριβής ποσοτικοποίησή τους. Παρόλο που, κατόπιν των αποτελεσμάτων, ενδέχεται να μην οφείλεται η ασθένεια των ροδακίνων αποκλειστικά σε ιολογική/ές προσβολή/ές, νέα δείγματα κλάδων με φύλλα και καρπούς εστάλησαν στα εργαστήρια ιολογίας και ακαρεολογίας του ΜΦΙ στις 25/06/2024.

Έχοντας υπ’ όψιν όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα, ανεξάρτητα από το ακριβές αίτιο του προβλήματος και καθώς αυτό έλαβε έντονες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια με τους ήπιους Χειμώνες και την γενική κλιματική αλλαγή, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει χρηματοδότηση μέτρων για την αντικατάσταση των ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς που παρουσιάζουν συμπτώματα παραμορφωμένων καρπών, λόγω άγνωστης μέχρι σήμερα ασθένειας.

Οι ποικιλίες που θα φυτευτούν πρέπει να προέρχονται αποδεδειγμένα από μητρικές φυτείες απαλλαγμένες ιώσεων.

Τιμές παραγωγού ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού των ροδάκινων μεταποίησης τρέχουσας περιόδου είναι ιδιαίτερα χαμηλές σύμφωνα με την πρόταση της Ε.Κ.Ε. (περίπου 0,30 €/ κιλό), γεγονός που προκαλεί θύελλα αντιδράσεων στον αγροτικό κόσμο της περιοχής μας και με δεδομένο ότι η ΠΕ Πέλλας αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό Α’ ύλης (55% πανελλήνιας παραγωγής) βιομηχανικών ροδάκινων.

Απαιτείται άμεσα παρέμβαση από ΥπΑΑΤ τόσο στη διεπαγγελματική ένωση ροδάκινων όσο και στην ένωση κονσερβοποιών, ώστε να δοθούν τιμές βιώσιμες τόσο για την καλλιέργεια όσο και για τους ίδιους του αγρότες.

Από τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Ηπείρου, συστήνεται προς τους ιδιοκτήτες των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων να λάβουν κατάλληλα μέτρα, ώστε να προφυλάξουν το ζωικό τους κεφάλαιο από τις συνέπειες πιθανών φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, πλημμύρες, έντονες χιονοπτώσεις, καύσωνες, θυελλώδεις άνεμοι, σεισμοί, κ.α.), όπως ενδεικτικά:

Να απομακρύνουν τα ξερά χόρτα και τα σκουπίδια από τον εξωτερικό χώρο της εγκατάστασής τους και τον περιβάλλοντα χώρο γύρω από αυτή, και να μεριμνήσουν για τη διάνοιξη τάφρου ή για τον καθαρισμό της αν υπάρχει, ώστε να είναι δυνατή η παροχέτευση των όμβριων υδάτων.

Να προμηθευτούν με γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος ή/και αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα.

Να μεριμνήσουν να υπάρχει φορτισμένο κινητό τηλέφωνο στην κτηνοτροφική εκμετάλλευση.

Να μεριμνήσουν για την επάρκεια σε νερό, ζωοτροφές και άλλες απαραίτητες προμήθειες, ώστε να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των ζώων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5-7 ημερών σε περίπτωση αποκλεισμού.

Να έχουν τακτική ενημέρωση για το δελτίο καιρού.

Σε περίπτωση πυρκαγιάς, πρώτα να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές (πυροσβεστική κ.α.) και μετά να ακολουθούν οι υπόλοιπες ενέργειες.

Αν υπάρχουν άρρωστα ή τραυματισμένα ζώα διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα, παρέχονται οι πρώτες βοήθειες, καλείται ο κτηνίατρος και σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η θεραπεία τους επικοινωνούν και με τα σφαγεία για την πραγματοποίηση σφαγής έκτακτης ανάγκης.

Απομάκρυνση των νεκρών ζώων και άμεση υγειονομική ταφή τους για την αποφυγή διάδοσης μολυσματικών ασθενειών.

Επισημαίνουμε ότι για την απομάκρυνση των ζώων ή την προσέγγιση των εκτροφών, συνεννοούμαστε με τις κατά τόπους αρμόδιες Κτηνιατρικές αρχές και πάντα υπό τις οδηγίες των αρμοδίων αστυνομικών και πυροσβεστικών αρχών.