Ανακοινώθηκε το πρόδρομο επιστημονικό και κοινωνικό πρόγραμμα του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου Ροδακινιάς που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Διεθνούς Εταιρείας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών (ISHS) από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων), στη Νάουσα, από τις 30 Μαΐου έως τις 3 Ιουνίου 2022 και αναμένεται να προσελκύσει περίπου 200 σύνεδρους από όλο τον κόσμο.
Δείτε εδώ το πρόγραμμα για το συνέδριο
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
- 16 κεντρικές ομιλίες
- 54 προφορικές παρουσιάσεις (oral & flash oral)
- 73 γραπτές ανακοινώσεις
- 5 stakeholder talks από χορηγούς
- 1 στρογγυλή τράπεζα
Το συνέδριο εστιάζει στις παρακάτω θεματικές ενότητες:
-Γενετική βελτίωση υποκειμένων και ποικιλιών
-Γονιδιωματικές προσεγγίσεις και βιοτεχνολογία
-Φυσιολογία φυτού ροδακινιάς και αντίδρασή του σε συνθήκες αβιοτικής καταπόνησης
-Προηγμένα συστήματα παραγωγής
-Λίπανση, άρδευση
-Φυτοπροστασία
-Μετασυλλεκτική φυσιολογία και τεχνολογία
-Μη καταστροφικές μέθοδοι προσδιορισμού της ποιότητας του καρπού
-Καινοτόμες τεχνολογίες επεξεργασίας (νέα προϊόντα)
Το συνέδριο που υποστηρίζεται από 33 χορηγούς, θα περιλαμβάνει τεχνική επίσκεψη σε συνεταιριστικές οργανώσεις, φυτώρια και πρότυπες μονάδες κονσερβοποίησης.
Το περιοδικό Γεωργία - Κτηνοτροφία και η εταιρεία ΑγροΤύπος ΑΕ, είναι χορηγός επικοινωνίας του Συνεδρίου.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Γιώργος Μαγγανάρης
Αναπληρωτής Καθηγητής
Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Τμήμα Γεωπονικών Επιστημών, Βιοτεχνολογίας & Επιστήμης Τροφίμων
Email: [email protected]
Website: www.fruitsciences.eu
Το Τμήμα Αγροτικής Παραγωγής του Δήμου Βέροιας, το Κέντρο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, ο Σύλλογος Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, ο Αγροτικός Σύλλογος Γεωργών Βεροίας και ο Αγροτικός Σύλλογος Ημαθίας, διοργανώνουν ανοιχτή για το κοινό, ενημερωτική εκδήλωση - εσπερίδα, με θέμα: «Οπωροφόρα Δέντρα - Ευκαιρίες και προκλήσεις στην σύγχρονη εποχή».
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις του Κέντρου ΔΗΜΗΤΡΑ Μακροχωρίου, Αριστοτέλους 2, Μακροχώρι Ημαθίας (έναντι ΕΑΚ ΒΕΡΟΙΑΣ), στις 4 Οκτωβρίου 2024, ημέρα Παρασκευή και ώρα 18:00.
Αναλυτικά το πρόγραμμα της εσπερίδας έχει ως εξής:
18:00 Προσέλευση και εγγραφή συμμετεχόντων.
18:30 Έναρξη και Χαιρετισμοί.
19:00 Εισήγηση του κ. ΒΑΪΔΗ ΙΩΑΝΝΗ, πρόεδρο του Συλλόγου Γεωπόνων Ν. Ημαθίας, με θέμα: «Επιδοτούμενα Προγράμματα Αγροτών και Ομάδων Παραγωγών μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης».
19:10 Εισήγηση της Δρ. ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΔΡΟΓΟΥΔΗ, Διευθύντρια Ερευνών του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας με θέμα: «Η χρονική εξέλιξη του "χειμερινού ψύχους” στη Νάουσα, οι επιπτώσεις του στα οπωροφόρα δένδρα και μέτρα αντιμετώπισης».
19:25 Εισήγηση του Δρ. ΠΑΝΤΕΛΙΔΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Εντεταλμένος Ερευνητής του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δέντρων Νάουσας «Μέθοδοι υπολογισμού της συσσώρευσης του χειμερινού ψύχους- απαιτήσεις ποικιλιών σε ψύχος».
19:40 Εισήγηση του κ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ΧΡΗΣΤΟΥ, Αντιπρόεδρο ΕΘΕΑΣ με θέμα: «Επικαιροποίηση του Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛΓΑ και αποτελέσματα της καταγραφής των παραμορφωμένων πυρηνοκάρπων».
19:50 Συζήτηση και ερωτήσεις επί των τοποθετήσεων – Λήξη Ημερίδας.
Συνάντηση με τον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Α. Λυκουρέντζο, πραγματοποίησε ο Βουλευτής Ημαθίας, Τάσος Μπαρτζώκας, από κοινού με τον Βουλευτή Πέλλας, Λάκη Βασιλειάδη.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε στα ζητήματα που αφορούν τις δύο περιοχές σε σχέση με τις αποζημιώσεις των αγροτών και των παραγωγών από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που υπέστησαν ενώ η παραγωγή τους βρίσκονταν σε φάση συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτή.
Συγκεκριμένα, οι δύο Βουλευτές έθεσαν στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ τα προβλήματα που έχουν ανακύψει μετά τις άκαιρες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν μέσα στον Αύγουστο και είχαν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες ζημιές κυρίως σε πυρηνόκαρπα -και άλλα προϊόντα-, που βρίσκονταν στο στάδιο της συγκομιδής ή λίγο πριν από αυτό.
Όπως τόνισαν οι Βουλευτές, είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωριστεί το ζημιογόνο αίτιο και να προχωρήσει τελικά η διαδικασία με τις σχετικές αναγγελίες μέσω ΕΛΓΑ, ώστε να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.
Επίσης, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η ένταξη στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ της ζημίας από έντονες και ακραίες βροχοπτώσεις, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία για τους παραγωγούς που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια λόγω των ακραίων καιρικών αυτών φαινομένων.
Επιπλέον, ο Τάσος Μπαρτζώκας έθεσε στον Πρόεδρο του ΕΛΓΑ την ανάγκη ενίσχυσης σε προσωπικό του Υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Ημαθίας - Πέλλας, αίτημα στο οποίο ο κ. Λυκουρέντζος ανταποκρίθηκε θετικά, ενημερώνοντας πως στο εγγύς μέλλον θα υπάρξει πρόσληψη επιπλέον προσωπικού με τριετείς συμβάσεις και δυνατότητα ανανέωσης για ακόμα τρία έτη.
Ο Τάσος Μπαρτζώκας επεσήμανε για ακόμη μια φορά το σύνολο των ζημιών που έχουν υποστεί οι αγρότες της Ημαθίας εξαιτίας καιρικών φαινομένων, όπως οι έντονες βροχοπτώσεις στα τέλη Μαρτίου 2024, αλλά και η καταστροφική ανεμοθύελλα στις αρχές Ιουνίου 2024, και τόνισε ότι για όλα τα περιστατικά θα πρέπει να υπάρξει επίσπευση στην έκδοση των πορισμάτων και τελικά στις αποζημιώσεις.
Ο στόχος της επίσκεψης αλλά και της όλης προσπάθειας από πλευράς των δύο Βουλευτών όλο αυτό το διάστημα από τις αρχές του καλοκαιριού είναι αφενός να εξασφαλιστεί η αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών από τις καταστροφές που τους οδήγησαν σε απώλεια της παραγωγής και του εισοδήματός τους, και αφετέρου, να γίνει πράξη η ένταξη της αιτίας αυτής ξεκάθαρα στον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ, ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία της διεκδίκησης των αποζημιώσεων από τους αγρότες και οι μεγάλες καθυστερήσεις που παρατηρούνται τώρα.
Η ανάγκη να δημιουργηθεί το πλαίσιο αυτό είναι επιτακτική δεδομένου πως τα φαινόμενα αυτά έχουν παγιωθεί και γίνονται όλο και συχνότερα.
Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε η παρουσίαση των καινοτόμων συστημάτων γεωργίας ακριβείας της Raven από την P.J. Condellis S.A., επίσημο αντιπρόσωπο της Raven στην Ελλάδα, την Τρίτη, 17 Σεπτεμβρίου 2024, στο αμφιθέατρο «Aliki Perroti Educational Center» της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.
Η εκδήλωση προσέλκυσε επαγγελματίες από τον αγροτικό τομέα, εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης καθώς και στελέχη αλλά και εκπαιδευτικό προσωπικό με τους μαθητές της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής.
Η ημερίδα ξεκίνησε με χαιρετισμό και εισαγωγικές ομιλίες, που ανέδειξαν τη στρατηγική συνεργασία της Raven με τη CNH Industrial και την P.J. Condellis S.A. για την ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών γεωργίας ακριβείας.
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των αυτόνομων συστημάτων και της ψηφιακής γεωργίας, καθώς και για το πώς οι λύσεις της Raven βελτιώνουν την παραγωγικότητα των αγροτών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν οι κύριες τεχνολογικές λύσεις της Raven, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων σποράς και φύτευσης, προστασίας καλλιεργειών, συγκομιδής και διαχείρισης εδάφους.
Ομιλητές από την P.J. Condellis S.A. και τη Raven ανέλυσαν τον τρόπο με τον οποίο οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν ακρίβεια και αποδοτικότητα, βοηθώντας τους αγρότες να μειώσουν τα κόστη και να αυξήσουν την παραγωγή τους.
Η εκδήλωση κορυφώθηκε με μια ζωντανή επίδειξη στο χωράφι, όπου οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν σε πραγματικές συνθήκες την εφαρμογή των συστημάτων της Raven.
Οι τεχνολογίες αυτοματισμού, αυτόματης καθοδήγησης και γεωργίας ακριβείας εντυπωσίασαν τους παρευρισκόμενους με την αποτελεσματικότητά τους, ενώ αναδείχθηκε η συμβολή τους στην προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ορθολογικής χρήσης πόρων.
Η P.J. Condellis S.A. εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη νέα συνεργασία και την ανταπόκριση και τόνισε τη δέσμευσή της να συνεχίσει να προωθεί λύσεις που προάγουν τη βιώσιμη και αποδοτική γεωργία, με την υποστήριξη των καινοτόμων προϊόντων της Raven.
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ακάρεων του γένους Eriophyes sp. που βρέθηκαν στις καλλιέργειες παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων.
Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae είναι αποκλειστικά φυτοφάγα είδη, που απαντώνται τόσο σε καλλιεργούμενα όσο και σε αυτοφυή φυτά.
Στην πλειονότητα τους είναι εξειδικευμένα όσον αφορά τον ξενιστή τους, τρεφόμενα σε συγκεκριμένα φυτικά είδη ή μικρό αριθμό συγγενών μεταξύ τους ειδών, συχνά προκαλώντας εντυπωσιακά συμπτώματα. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες.
Όπως τονίζει η Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επειδή κατά την εξέταση παραμορφωμένων καρπών ροδάκινων και νεκταρινιών από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (ΜΦΙ), οι οποίοι προέρχονταν από οπωρώνες περιοχών της Λάρισας, Ημαθίας και Πέλλας, έχουν βρεθεί ακάρεα του γένους Eriophyes sp., τα οποία υπάρχει πιθανότητα να προκαλούν ή να συμβάλλουν στην εμφάνιση παραμορφώσεων των καρπών των πυρηνοκάρπων (ροδάκινα), προτείνονται προληπτικά μέτρα φυτοπροστασίας (καλλιεργητικά και χημική αντιμετώπιση) και προτείνει τα εξής:
1. Άμεσα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο (Σεπτέμβριος –Οκτώβριος), τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Την απομάκρυνση από τους οπωρώνες και την καταστροφή (με θάψιμο), των καρπών που έχουν πέσει στο έδαφος ή παραμένουν πάνω στα δέντρα, και
β) Τον ψεκασμό των οπωρώνων ροδάκινων/νεκταρινιών, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα (Σεπτέμβριος – Οκτώβριος) με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα για να αντιμετωπισθούν οι διαχειμάζοντες πληθυσμοί του ακάρεως (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://1click.minagric.gr/oneClickUI/frmFytoPro.zul του ΥπΑΑΤ.
2. Μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την επερχόμενη καλλιεργητική περίοδο, προκειμένου να υπάρξει περαιτέρω μείωση των πληθυσμών του ακάρεως, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά το κλάδεμα καρποφορίας, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή των αφαιρούμενων κατά το κλάδεμα φυτικών ιστών, και
β) Τον ψεκασμό με εγκεκριμένα ακαρεοκτόνα στο φούσκωμα των οφθαλμών.
3. Μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, τα οποία περιλαμβάνουν:
α) Μετά τα οποιαδήποτε τύπου κλαδέματα/κλαδοκάθαρο, απομάκρυνση από τους αγρούς και καταστροφή, του αφαιρούμενου φυτικού υλικού, και
β) Αποφυγή μετακίνησης οποιουδήποτε φυτικού υλικού (πχ εμβόλια) μεταξύ περιοχών / οπωρώνων. Τονίζεται ότι οι καλλιεργητές ροδάκινων / νεκταρινιών πρέπει, παράλληλα να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την διαχείριση των ιολογικών προσβολών στους οπωρώνες τους, όπως αυτά περιγράφονται στο έγγραφο της υπηρεσίας μας με Α.Π.: 4894/123121/26-04-2024 και τίτλο: «Κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα».
Παρατηρήσεις
α) Κατά την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες της εγκεκριμένης ετικέτας από το Υπ.Α.Α.Τ., οι οποίες αναγράφονται στην συσκευασία και να τηρούνται όλοι οι κανόνες προφυλάξεως για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
β) Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα, παρόλο που ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν την ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας.
Νομικά αναμένεται να κινηθούν οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των ροδακινοπαραγωγών για να απαιτήσουν την πληρωμή αποζημιώσεων για τις ζημιές από τις βροχοπτώσεις στις 18 και 20 Αυγούστου.
Όπως είχε αναφέρει από την πρώτη στιγμή ο ΑγροΤύπος, ο ΕΛΓΑ, συνεχίζοντας την θέση που έχει εδώ και χρόνια, αρνείται να ικανοποιήσει την αξίωση των πληγέντων παραγωγών να υπάρξει ασφαλιστική κάλυψη για τις ζημίες που υπέστησαν, επικαλούμενος την απόφαση του 2017 (παρά την τότε αντίθετη άποψη που είχε ανακοινώσει η σχετική επιτροπή).
Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Αύγουστο είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ αίτημα σύστασης επιστημονικής επιτροπής για τις ζημίες στα πυρηνόκαρπα, έτσι ώστε να εφαρμοστεί ο νόμος 3877/2010 και να αποζημιωθούν οι ζημιές των αγροτών από τις άκαιρες βροχοπτώσεις των τελευταίων ημερών, από την Εθνική Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ).
Έρχεται σήμερα ο κ. Χρήστος Γιαννακάκης, Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, σε επιστολή του προς τους συνεταιρισμούς των ροδακινοπαραγωγών αναφέρει τα κάτωθι στοιχεία, τα οποία αποτελούν τεκμηρίωση για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από τους ζημιωθέντες παραγωγούς μέλη των Συνεταιρισμών:
«Στοιχείο 1ο
Ο νόμος 3877/2010, ΦΕΚ 160 Α’, 20-9- 2010, στο άρθρο 5, προσδιορίζει τους ασφαλιζόμενους από τον ΕΛΓΑ φυσικούς κινδύνους και στην παράγραφο 1 ζ), αναφέρει ως άμεση ζημιά στη φυτική παραγωγή και επομένως καλυπτόμενη, τη ζημιά που προκαλείται από υπερβολική και άκαιρη βροχόπτωση.
Στοιχείο 2ο
Ο κανονισμός ασφάλισης φυτικής παραγωγής του ΕΛΓΑ, αριθμός 157502/ΦΕΚ 1668 Β΄ 27-7-2011 στο άρθρο 2 παράγραφο α), αναφέρει ότι υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛΓΑ το ζημιογόνο αίτιο των υπερβολικών και άκαιρων βροχοπτώσεων.
Επίσης στον ίδιο κανονισμό στους εννοιολογικούς προσδιορισμούς στο άρθρο 3 παράγραφο 8, ορίζεται ότι τα ζημιογόνα αίτια που καλύπτει η ασφάλιση του ΕΛΓΑ, είναι μεταξύ των άλλων, οι υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις.
Στο ίδιο άρθρο, παράγραφο 8 στ ), προσδιορίζεται και η έννοια του εν λόγω φαινομένου, αναφέροντας ότι «υπερβολικές και άκαιρες βροχοπτώσεις θεωρείται η πτώση βροχής, η οποία λόγω έντασης και ύψους ή παρατεταμένης διάρκειας και ύψους, ή παρατεταμένης διάρκειας και εποχής που συμβαίνει, προκαλεί ζημιές στη φυτική παραγωγή».
Στο άρθρο 4, του ίδιου κανονισμού, παράγραφο 1, αναφέρεται ότι καλύπτονται ασφαλιστικά και αποζημιώνονται μόνο οι άμεσεςζημιές που αποδεδειγμένα προκαλούνται από τα καλυπτόμενα ασφαλιστικά ζημιογόνα αίτια και που προσδιορίζονται στο άρθρο3 του κανονισμού που προαναφέραμε.
Στοιχείο 3ο
Στο εγχειρίδιο εκτιμητικής του ΕΛΓΑ, στο ειδικό κεφάλαιο που αναφέρεται στην ζημιές στα ροδάκινα οι οποίες προκαλούνται από υπερβολικές και αρκετές βροχοπτώσεις,στην παράγραφο 2,1,α), προσδιορίζεται ότι η καρπόπτωσηείναι μία από τις καλυπτόμενες ζημίες (σελίδα 93).
Στοιχείο 4ο
Με βάση τα στοιχεία της μετεωρολογικής υπηρεσίας που έχουμε, στην περιοχή της Βέροιας ενώ όλες τις ημέρες του μήνα Αυγούστου το ύψος της βροχόπτωσης ήταν μηδενικό, στις ημερομηνίες 18 Αυγούστου και 20 Αυγούστου, το ύψος βροχής ανήλθε στα 60,8 και 20,8 χιλιοστά αντίστοιχα και στην περιοχή της Αριδαίας στις 20 Αυγούστου στα 42,8 χιλιοστά. Στις εν λόγω ημερομηνίες είχαμε και τις ζημίες της καρπόπτωσης.
Επομένως στοιχειοθετείται και από επίσημα στοιχεία, το ύψος της βροχόπτωσης για τις συγκεκριμένες ημερομηνίες, το οποίο είναι υψηλό. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το γεγονός της καρπόπτωσης σημειώθηκε αμέσως μετά τη βροχόπτωση, άρα είναι εμφανές ότι αυτό ήταν το ζημιογόνο αίτιο.
Τέλος, επισημαίνουμε ότιη βροχόπτωση δεν προκάλεσε την καθυστέρηση της συγκομιδής, για να θεωρηθεί ότι αυτή αποτέλεσε το αίτιο της ζημιάς, διότι η καρπόπτωση επισυνέβη αμέσως μετά τη βροχόπτωση και μάλιστα σε όλες τις ποικιλίες επιτραπέζιων, νεκταρινιών και συμπύρηνων ροδακίνων.
Κατόπιν τούτου, καλούνται όλοι οι Συνεταιριστικοί και Συνδικαλιστικοί φορείς των Ροδακινοπαραγωγών, να απαιτήσουν την άμεση εφαρμογή του νόμου και του κανονισμού του ΕΛΓΑ, προασπίζοντας τα νόμιμα συμφέρονται των αγροτών και των μελών τους».
Για το θέμα κατέθεσε ερώτηση στην Βουλή ο Βουλευτής Πέλλας της Νέας Δημοκρατίας, Λάκης Βασιλειάδης.
Τη Δευτέρα (9 Σεπτεμβρίου 2024), ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης, απάντησε στη Βουλή σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοδώρας Τζάκρη, σχετικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών που απειλεί τα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Στην ερώτησή της η κα Τζάκρη αναφέρθηκε στο ιστορικό της νέας ασθένειας η οποία πρωτοεμφανίστηκε το 2021 στο χωριό Αμπελιές των Γιαννιτσών σε κτήματα περίπου 10 στρέμματα με ροδακινιές.
Τόνισε ακόμη τη γρήγορη διασπορά της ασθένειας και το σοβαρό κίνδυνο που ελλοχεύει να καταστραφεί μεγάλο ποσοστό της καλλιέργειας της ροδακινιάς στην Πέλλα και στην Ημαθία, γεγονός που σημαίνει ότι στην πράξη θα απειληθεί η εγχώρια παραγωγή ροδάκινων και η οικονομία αυτών των δυο περιοχών που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την καλλιέργεια της ροδακινιάς πρωτίστως αλλά και των λοιπών πυρηνοκάρπων.
Και πρόσθεσε: «Οι παραγωγοί είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι και προβληματισμένοι ιδιαίτερα φέτος που η εμπορική διαχείριση του συμπύρηνου ροδάκινου δεν εξελίχθηκε ιδιαίτερα καλά (χαμηλή τιμή, παραγωγή που δεν απορροφήθηκε, κλαρίσιος χυμός, κλπ) και ζήτησε να ληφθούν πιο αποτελεσματικά μέτρα τόσο για την οικονομική ενίσχυση των παραγωγών όσο και τον περιορισμό της ασθένειας που περιλαμβάνουν άμεσες αποζημιώσεις και ένα σωστό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που να περιλαμβάνει ενισχύσεις για την εκρίζωση, τις νέες φυτεύσεις και την απώλεια εισοδήματος που θα προκύψει από αυτή τη διαδικασία».
Απάντηση ΥπΑΑΤ
Από την πλευρά του ΥπΑΑΤ, ο Υφυπουργός κ. Σταμενίτης, αναφέρθηκε σε μια σειρά ενεργειών αλλά και σε δυο μελέτες που είναι σε εξέλιξη προκειμένου το Υπουργείο να καταλήξει στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.
Επισήμανε τη συνεχή και άμεση επιστημονική καθοδήγηση και σε μια σειρά οδηγιών που θα δοθούν το επόμενο διάστημα στους παραγωγούς σχετικές με την φυτοπροστασία-εύρεση των ακάρεων, όπως ψεκασμοί και διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Αν και τόνισε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών δεν έκανε καμία αναφορά σε αποζημιώσεις των παραγωγών ή σε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, προκειμένου να εκριζωθούν τα κτήματα που έχουν πληγεί ώστε να περιοριστεί η ασθένεια.
Ειδικότερα, ο υφυπουργός σημείωσε ότι το σχέδιο του ΥπΑΑΤ βασίζεται σε τρία σημεία: Πρώτον, στην ενδελεχή έρευνα των αιτιών του φαινομένου, που είναι αυτή που θα οδηγήσει στην οριστική αντιμετώπιση του. Δεύτερον, στην επιστημονική καθοδήγηση των παραγωγών με στόχο των περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου. Και τρίτον, στη διερεύνηση και εξεύρεση χρηματοδοτικού εργαλείου για τη στήριξη των παραγωγών που έχουν υποστεί μεγάλη ή μικρή απώλεια εισοδήματος αλλά και στην αξιοποίηση των εργαλείων της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση αναδιάρθρωσης καλλιεργειών.
Για το πεδίο της έρευνας, ο κ. Σταμενίτης περιέγραψε το πλήθος ενεργειών στις οποίες προχώρησε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει ο ίδιος ως αρμόδιος Υφυπουργός, αμέσως μετά την ενημέρωση που έγινε στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου αλλά και μετά τη σχετική ενημέρωση από το Μπενάκειο για τα αποτελέσματα που είχαν προκύψει από τη μελέτη των δειγμάτων (φύλλα), που εντόπιζαν ιολογική προσβολή.
Συγκεκριμένα:
- Διοργανώθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή αρμοδίων φορέων του ΥπΑΑΤ και της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, επιστημόνων του Μπενάκειου και γεωπόνων της πληγείσας περιοχής όπου αποφασίστηκαν συγκεκριμένες ενέργειες.
- Από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ, εκδόθηκε οδηγός καλλιεργητικών πρακτικών, με στόχο τον περιορισμό εξάπλωσης του φαινομένου, και απεστάλη στις ΔΑΟΚ, οι οποίες το γνωστοποίησαν στους παραγωγούς.
- Συστάθηκε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από τις Αντιπεριφέρειες που εκδηλώθηκε το πρόβλημα, την ΕΘΕΑΣ, την υπό σύσταση Διεπαγγελματική Πυρηνόκαρπων, την ΕΚΕ και εκπροσώπους των παραγωγών και γεωτεχνικών των περιοχών αυτών.
Ωστόσο, στο πλαίσιο της διερεύνησης του φαινομένου, την Άνοιξη του 2024, εστάλησαν στο Μπενάκειο και δείγματα από καρπούς, με τα αποτελέσματα των αναλύσεων στους καρπούς να εμφανίζουν την ύπαρξη ακάρεων. Με τα νέα δεδομένα, το Υπουργείο προχώρησε σε μια σειρά νέων ενεργειών που συνοψίζονται ως εξής:
1. Το ΥπΑΑΤ χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα του Μπενακείου Ινστιτούτου για τις αιτίες και τους τρόπους αντιμετώπισης
2. Συστάθηκε επιστημονική επιτροπή από προσωπικό του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για παράλληλη διερεύνηση αιτιών και τρόπων αντιμετώπισης με χρηματοδότηση της EKE.
Αναπτύχθηκε πλατφόρμα για την καταχώριση των προσβεβλημένων τεμαχίων, με χρηματοδότηση της υπό σύσταση Εθνικής Διεπαγγελματικής Πυρηνοκάρπων.
Για το πεδίο της επιστημονικής καθοδήγησης, ο Υφυπουργός σημείωσε ότι, αυτό το διάστημα η έρευνα διεξάγεται σε επίπεδο ιολογικό, ακαρεολογικό και μη παρασιτικών ασθενειών, για την επίδραση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως έχουν αυτές διαμορφωθεί τελευταία.
Ενώ, με βάση τα στοιχεία ποιοτικά και ποσοτικά, που έχουν προκύψει από την πλατφόρμα και προκειμένου να υπάρξει σχετική καθοδήγηση των παραγωγών ήδη καταρτίζεται νέος οδηγός, που θα συμπληρώνει τον υπάρχοντα και βασίζεται στα ως τώρα ευρήματα της έρευνας και θα επικαιροποιείται όσο αυτή εξελίσσεται και εξάγονται νέα συμπεράσματα.
Όπως ανακοίνωσε ο Υφυπουργός, ο επικαιροποιημένος οδηγός, θα δοθεί τις επόμενες εβδομάδες στους παραγωγούς και θα περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με τη φυτοπροστασία, δεδομένης της εύρεσης των ακάρεων, όπως ψεκασμοί, διαχείριση υπολειμμάτων καρπών και κλαδέματος.
Όσον αφορά τη στήριξη των παραγωγών, ο Υφυπουργός σημείωσε πως αναγνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ή μικρότερη απώλεια εισοδήματος των πληγέντων παραγωγών, διερευνώνται όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, σημείωσε ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις από την αρμόδια Γενική Γραμματεία του Υπουργείου ώστε να υπάρχουν έτοιμα εργαλεία από την εργαλειοθήκη της νέας ΚΑΠ για χρηματοδότηση.
Το ερώτημα του ΑγροΤύπου προς το ΥπΑΑΤ είναι τι φταίνε οι παραγωγοί για μια ασθένεια που δεν υπήρχε στο παρελθόν και τους έφερε μια απώλεια εισοδήματος σε μια δύσκολη χρονιά για τα πυρηνόκαρπα και αν άμεσα θα βρεθεί κάποιος τρόπος να το αναπληρώσουν για να συνεχίσουν να καλλιεργούν.
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (ΠΘ) συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση μίας νέας ηλεκτρονικής παγίδας στα πλαίσια του προγράμματος LIFE eGymer. Οι ερευνητικές ομάδες του εργαστηρίου Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας του Τμήματος Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος υπό τον καθηγητή Χρήστο Αθανασίου και του εργαστηρίου Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών υπό τον καθηγητή Αθανάσιο Κοράκη συνεργάζονται με Πανεπιστήμια και εταιρείες από την Ισπανία και την Σλοβενία για την υλοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών και μεθόδων παρακολούθησης του εντόμου, Lymantria dispar σε αστικά και περιαστικά περιβάλλοντα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειας των μέτρων διαχείρισης και στην προαγωγή της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Εισαγωγικά στοιχεία
Η διαχείριση των πληθυσμών των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αποτελεί μια κρίσιμη πρόκληση για τις σύγχρονες πόλεις και κοινότητες. Οι έντονες αλλαγές στο κλίμα, η αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα και η εξάπλωση νέων ειδών εντόμων, μέσω των παγκόσμιων δικτύων εμπορίου και μεταφορών, έχουν δημιουργήσει ένα σύνθετο και δυναμικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο που απαιτεί καινοτόμες λύσεις για την προστασία της αστικής και περιαστικής χλωρίδας. Οι παραδοσιακές μέθοδοι παρακολούθησης και καταπολέμησης των εντόμων, αν και αποδοτικές σε πολλές περιπτώσεις, συχνά περιορίζονται από την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρουσία και την έλλειψη ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης. Στο σύγχρονο τεχνολογικό τοπίο, η ανάγκη για πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και βιώσιμα μέσα παρακολούθησης γίνεται επιτακτική. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηλεκτρονικές παγίδες αναδεικνύονται ως μια επαναστατική προσέγγιση που συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες αισθητήρων, τεχνητή νοημοσύνη και δυνατότητες απομακρυσμένης παρακολούθησης. Αυτές οι συσκευές επιτρέπουν τη συνεχή και ακριβή καταγραφή της παρουσίας και της δραστηριότητας των εντόμων, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων και τη στοχευμένη αντιμετώπιση των προβλημάτων. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα, όπως η μείωση των απαιτούμενων ανθρωποωρών, η αυξημένη ακρίβεια στην αναγνώριση ειδών, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μέτρων καταπολέμησης και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Επιπλέον, η χρήση αυτών των τεχνολογιών ενισχύει την κατανόηση της οικολογικής δυναμικής των αστικών οικοσυστημάτων, προσφέροντας πολύτιμα δεδομένα για την προαγωγή της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η διασύνδεση των ηλεκτρονικών παγίδων με το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και η δυνατότητα άμεσης ανάλυσης των δεδομένων μέσω τεχνητής νοημοσύνης ανοίγουν νέους δρόμους για την απομακρυσμένη και σε πραγματικό χρόνο παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Οι παραπάνω καινοτόμες προσεγγίσεις δεν είναι μόνο αποτελεσματικές αλλά και οικονομικά αποδοτικές, καθώς μειώνουν την ανάγκη για συνεχή επιθεώρηση και παρέχουν τη δυνατότητα για πιο στοχευμένες και στρατηγικές επεμβάσεις.
Γενικότερα, η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων για την παρακολούθηση των εντόμων-εχθρών σε δένδρα στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καινοτόμου και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων μας. Καθώς οι τεχνολογίες αυτές συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενσωματώνονται σε ολοκληρωμένα προγράμματα διαχείρισης, αναμένεται να προσφέρουν ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία της χλωρίδας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.
Πλεονεκτήματα της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον
Οι ηλεκτρονικές παγίδες για την παρακολούθηση εντόμων προσφέρουν μια σειρά από πλεονεκτήματα που τις καθιστούν ιδιαίτερα χρήσιμες για την προστασία και τη διαχείριση των δένδρων και της χλωρίδας στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Τα κυριότερα πλεονεκτήματά τους μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
1. Συνεχής Παρακολούθηση
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργούν αδιάκοπα, παρέχοντας συνεχή παρακολούθηση των πληθυσμών των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι οι χειριστές έχουν μια συνεχή ροή δεδομένων και μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τις αυξημένες συλλήψεις και να αντιδράσουν άμεσα με τα κατάλληλα μέτρα.
2. Ακρίβεια και Αξιοπιστία
Οι αισθητήρες και οι κάμερες υψηλής ανάλυσης παρέχουν ακριβή και αξιόπιστα δεδομένα. Η χρήση τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση των ειδών εντόμων, μειώνοντας τα σφάλματα που μπορεί να προκύψουν από χειροκίνητες καταγραφές.
3. Άμεση Ανάλυση και Αντίδραση
Τα δεδομένα που συλλέγονται από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο σε κεντρικούς διακομιστές για ανάλυση. Αυτό επιτρέπει την ταχεία αντίδραση σε ενδεχόμενες επιδημίες ή εξάρσεις πληθυσμών εντόμων, επιτρέποντας τη λήψη προληπτικών μέτρων πριν τα προβλήματα γίνουν ανεξέλεγκτα.
4. Μείωση Ανθρωποωρών και Κόστους
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μειώνουν την ανάγκη για συχνές επισκέψεις και επιθεωρήσεις από ανθρώπινο προσωπικό στο πεδίο, εξοικονομώντας έτσι ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικούς πόρους. Η αυτοματοποιημένη παρακολούθηση επιτρέπει στους χειριστές να επικεντρώνονται σε άλλες κρίσιμες εργασίες.
5. Εξοικονόμηση Πόρων
Η χρήση ηλεκτρονικών παγίδων μειώνει την ανάγκη για εκτεταμένες και συχνές επιθεωρήσεις, μειώνοντας έτσι τη χρήση καυσίμων και άλλων πόρων που θα απαιτούνταν για τις μετακινήσεις και τις χειροκίνητες επιθεωρήσεις.
6. Ολοκληρωμένη Διαχείριση Δεδομένων
Τα δεδομένα από τις ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να αποθηκεύονται και να αναλύονται συστηματικά, παρέχοντας ολοκληρωμένη εικόνα των πληθυσμών των εντόμων και των τάσεων τους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό επιτρέπει τη λήψη πιο ενημερωμένων και στρατηγικών αποφάσεων.
7. Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα
Η στοχευμένη και έγκαιρη αντιμετώπιση των εντομολογικών προβλημάτων συμβάλλει στη μείωση της χρήσης χημικών ουσιών και φυτοφαρμάκων, προωθώντας την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την υγεία των οικοσυστημάτων.
8. Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να λειτουργήσουν και ως εκπαιδευτικά εργαλεία, παρέχοντας δεδομένα και πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της χλωρίδας και τη σημασία της διατήρησης των οικοσυστημάτων.
9. Ευκολία Ενσωμάτωσης σε Υφιστάμενα Συστήματα
Οι ηλεκτρονικές παγίδες μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης δασών και χώρων πρασίνου, προσφέροντας ένα επιπλέον εργαλείο για την ολοκληρωμένη διαχείριση των οικοσυστημάτων.
10. Βελτίωση της Δημόσιας Υγείας
Η αποδοτική διαχείριση των εντόμων-εχθρών μπορεί να μειώσει την εξάπλωση εντομομεταδιδόμενων ασθενειών, συμβάλλοντας στη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE eGymer
Το πρόγραμμα LIFE eGymer LIFE20 ENV/GR/000801 είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Πράσινο Ταμείο. Το LIFE είναι το μοναδικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ αποκλειστικά αφιερωμένο στο περιβάλλον και την κλιματική δράση, στοχεύοντας στην ανάπτυξη και εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για την προστασία του περιβάλλοντος, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
Ο κύριος στόχος του LIFE eGymer είναι να αποδείξει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα ενός καινοτόμου συστήματος παγίδευσης και παρακολούθησης του Lymantria dispar, ενός Λεπιδοπτέρου που προκαλεί τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα τόσο σε φυσικούς οικοτόπους όσο και σε ημιαστικές και περιαστικές περιοχές των πόλεων. Είναι πολυφάγο είδος που προσβάλλει τα δάση της βελανιδιάς στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική και αποτελεί σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς μπορεί να καταστρέψει ολόκληρα δέντρα και να προκαλέσει προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα (π.χ. αλλεργίες). Για την καταπολέμησή του έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα εντομοκτόνα, όπως και αεροψεκασμοί, οι οποίοι επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα. Το προτεινόμενο σύστημα του έργου συνδυάζει τις πλέον σύγχρονες λύσεις που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου, αλλά ενσωματώνει επίσης σύγχρονες τεχνολογίες για τη συνεχή παρακολούθηση του πληθυσμού του είδους σε διάφορες χώρες και κλιματικές ζώνες της ΕΕ, όπου οι παραδοσιακές εφαρμογές είναι είτε ανέφικτες είτε/και οικονομικά μη βιώσιμες. Επιπλέον, στοχεύει στη μείωση των ποσοτήτων πλαστικού που σπαταλούνται στο πλαίσιο της παραγωγικής διαδικασίας με τη χρήση ανακυκλώσιμων υλικών, καθώς και στη μείωση του συνολικού κόστους τους.
Οι κύριες δραστηριότητες του προγράμματος περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και εφαρμογή ηλεκτρονικής παγίδας για την παρακολούθηση του L. dispar σε δασώδεις και περιαστικές εκτάσεις, τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου των πραγμάτων (IoT) και τεχνητής νοημοσύνης για την παρακολούθηση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, καθώς και την εφαρμογή βιώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου επιβλαβούς εντόμου, που περιλαμβάνουν την δημιουργία και αξιολόγηση νέων συσκευών παγίδων για τη σύλληψη τόσο των προνυμφών όσο και των ενηλίκων του εντόμου, οι οποίες θα βοηθήσουν στην μείωση του πληθυσμού τους καθώς και στην εφαρμογή και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της μεθόδου παρεμπόδισης της σύζευξης των δύο φύλων (mating disruption), για τον αποτελεσματικό έλεγχο του L. dispar. Όλες οι παραπάνω τεχνικές εφαρμόζονται μεταξύ των ετών 2022-2024 σε περιοχές της Σλοβενίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας. Τέλος, στο πλαίσιο του έργου LIFE eGymer αναπτύχθηκε εφαρμογή με την ονομασία του έργου, όπου οι χρήστες μπορούν ανά πάσα στιγμή με την είσοδο τους σε αυτή να ενημερώνονται για τις συλλήψεις του L. dispar σε Ελλάδα, Σλοβενία και Ισπανία. Συνολικά, τα αποτελέσματα του έργου θα αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την παρακολούθηση και τη διαχείριση του L. dispar.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα με Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χρήστο Αθανασίου υλοποιείται από έναν συνδυασμό πανεπιστημίων, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στην Σλοβενία και το Πανεπιστήμιο της Λιέιδα στην Ισπανία, εταιρειών, όπως η AIMPLAS - Plastics Technology Centre και η PROBODELT, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, οι οποίοι συνεργάζονται για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το LIFE eGymer επιδιώκει να επιτύχει μια σειρά από οφέλη, όπως η μείωση της χρήσης χημικών ουσιών για την αντιμετώπιση του L. dispar, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος, στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων, και στη παροχή πολύτιμων δεδομένων και γνώσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή παρόμοιων προγραμμάτων αντιμετώπισης για άλλα έντομα-εχθρούς στο μέλλον.
Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο υποστηρίζει έργα που συμβάλλουν στην περιβαλλοντική και κλιματική δράση και το Πράσινο Ταμείο. Η σημασία του LIFE eGymer είναι πολλαπλή. Πρώτον, εισάγει νέες τεχνολογίες και μεθόδους για την περιβαλλοντική διαχείριση, προωθώντας την καινοτομία. Δεύτερον, προωθεί βιώσιμες πρακτικές και μειώνει την εξάρτηση από χημικές ουσίες, συμβάλλοντας στην περιβαλλοντική προστασία. Τρίτον, συμβάλλει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των ειδικών σχετικά με τις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Τέλος, με την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αστικές και περιαστικές περιοχές.
Συνοψίζοντας, το πρόγραμμα LIFE eGymer αποτελεί μια πρωτοβουλία που ενσωματώνει την τεχνολογία και την περιβαλλοντική διαχείριση για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, προσφέροντας λύσεις που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της παρακολούθησης και ελέγχου του L. dispar. Μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών παγίδων και προηγμένων τεχνολογιών, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και η τεχνητή νοημοσύνη, το πρόγραμμα συμβάλλει στη μείωση της ανάγκης για χημικά προϊόντα, στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών και στη βελτίωση της υγείας των αστικών και περιαστικών οικοσυστημάτων. Επιπλέον, ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ επιστημονικών ιδρυμάτων, τοπικών αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προωθώντας την ανταλλαγή γνώσεων και την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που συμβάλλουν στη συνολική περιβαλλοντική προστασία και την ποιότητα ζωής στις πόλεις.
(Το έργο LIFE eGymer έχει συγχρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κωδικό έργου LIFE20 ENV/GR/000801).
Συγγραφείς:
Λαμπίρη Ευαγγελία Υπ. Διδάκτορας ΠΘ, Αγραφιώτη Παρασκευή Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΠΘ, Αθανασίου Χρήστος Καθηγητής Εντομολογίας ΠΘ
Σφοδρή χαλαζόπτωση σημειώθηκε, στο Βελβεντό της Κοζάνης, το Σάββατο (7/9/2024) το απόγευμα.
Μέσα σε λίγα λεπτά οι ροδακινοπαραγωγοί είδαν να χάνεται ο κόπος μιας ολόκληρης χρονιάς.
Η περιοχή χτυπήθηκε ανελέητα από την κακοκαιρία, όπως περιγράφουν αγρότες της περιοχής, που κάνουν λόγο για «πρωτόγνωρες καταστάσεις».
Το χαλάζι, που έπεφτε για περίπου 15 λεπτά με σφοδρότητα, σε συνδυασμό με τη βροχή και τον αέρα, δημιούργησε συνθήκες «κόλασης», ήταν σαν να ήρθε ο χειμώνας, αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Βελβεντού, Βασίλης Τζιούρας.
Για μια ακόμη φορά οι καιρικές συνθήκες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή των αγροτών στην περιοχή. Είχαμε ζημιές εκτός από τα ροδάκινα σε μήλα και σταφύλια.
Οι παραγωγοί δεν μπορούν να μπορούν να πιστέψουν στην συνεχιζόμενη καταστροφή που για μια ακόμη φορά έχουν υποστεί από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα προϊόντα που την περίοδο αυτή συγκομίζουν.
Οι ροδακινοπαραγωγοί αναφέρουν ότι στα χωράφια που χτύπησε το χαλάζι είχαμε ολική καταστροφή.
Νέα δεδομένα φέρνει η ανακοίνωση της ΠΕ Πέλλας στο πρόβλημα παραμόρφωσης που παρατηρείται σε ροδακινιές και νεκταρινιές μετά τις αναλύσεις των δειγμάτων.
Αναλυτική ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα εργαστηριακών ελέγχων του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι), αναφορικά με την ασθένεια παραμόρφωσης των καρπών ροδακίνων και νεκταρινιών στην Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) Πέλλας και τα αποτελέσματα, μαζί με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης, κοινοποιήθηκαν στον Αντιπεριφερειάρχη Πέλλας κ. Ιορδάνη Τζαμτζή και στον Γενικό Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας της ΠΚΜ κ. Κωνσταντίνο Τερτιβανίδη, ενώ παράλληλα, παρουσιάστηκαν σε ειδική σύσκεψη με Ομάδα εργασίας Γεωπόνων που πραγματοποιήθηκε χθες (4/9/2024) στο Διοικητήριο.
Συγκεκριμένα, από το εργαστήριο Ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.), πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι ιολογικές μοριακές αναλύσεις σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1104/21-08-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα διαπιστώθηκε παρουσία των ιών plum pox virus (PPV), prunus necrotic ringspot virus (PNRSV), nectarine stem pitting associated virus (NSPaV), ti ringspot-associated virus (TiRSaV) και του ιοειδούς peach latent mosaic viroid (PLMVd). Οι δυο πρώτοι ιοί και το ιοειδές είναι γνωστά και σημαντικά παθογόνα της ροδακινιάς στην Ελλάδα και ευθύνονται για πληθώρα συμπτωμάτων. Συμπτώματα παραμορφώσεων ειδικά στους καρπούς προκαλούν ο PPV και το PLMVd. Στην περίπτωση των συμπτωμάτων στα ροδάκινα της περιοχής μας πιθανολογείται συνεργιστική δράση των δυο αυτών παθογόνων σε συνδυασμό με τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος (παρατεταμένη άνοιξη). Ο ιός nectarine stem pitting associated virus αναφέρεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και δεν θεωρείται να προκαλεί ιδιαίτερο πρόβλημα στη ροδακινιά, ενώ ο ti ringspot-associated virus που έχει περιγραφεί πολύ πρόσφατα στην Αμερική αναφέρεται για πρώτη φορά να προσβάλει τη ροδακινιά και δεν ήταν μέχρι τώρα γνωστή η παρουσία του στην Ευρώπη.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1504/17-11-2023: Περιοχές λήψης δείγματος: Ν. Μυλότοπος και Άρνισσα Πέλλας. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Andross με κωδικό 1 που έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με HTS οι ιοί της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV), ο ιός της χλωρωτικής κηλίδωσης των φύλλων της μηλιάς (apple chlorotic leaf spot virus, ACLSV), o ιός της πράσινης δακτυλιοειδούς ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς (cherry green ring mottle virus, και το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd). Με RT-qPCR επιβεβαιώθηκε η παρουσία των PPV, PNRSV και PLMVd. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Everts με κωδικό 2 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR οι ιοί PPV, PNRSV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία του PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Στο δείγμα ροδακινιάς ποικ. Αndross με κωδικό 3 που δεν έφερε ιολογικά συμπτώματα ανιχνεύθηκαν με RT-qPCR ο ιός PPV και το ιοειδές PLMVd. Mε RT-PCR και αλληλούχηση των προϊόντων της επιβεβαιώθηκε η παρουσία το PLMVd και έγινε η ταυτοποίησή του. Οι τρεις απομονώσεις του PLMVd ανήκουν στην φυλλογενετική ομάδα των λανθανόντων στελεχών του ιοειδούς.
3) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1946/12-12-2023. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών Πέλλας: Στο δείγμα ροδακινιάς 9 ετών της ποικιλίας Everts από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που δεν παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε προσβολή από τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV), τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) και από το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd).
Συνεπώς τα παρατηρηθέντα συμπτώματα παραμόρφωσης των καρπών σε γειτονικούς οπωρώνες της ίδιας ποικιλίας και ηλικίας δένδρων, δε μπορούν να συσχετισθούν άμεσα με το ιολογικό φορτίο τους, καθώς αυτό παρουσιάζεται ακριβώς το ίδιο ανεξάρτητα της εμφάνισης ή μη συμπτωμάτων στα φυτά.
4) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1925/12-12-2023: Περιοχή λήψης δείγματος: Νάουσα (μη συμπτωματικά δείγματα του Τ.Φ.Δ Νάουσας για σύγκριση). 1. Στα δείγματα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 4 και α/α 6 των ποικιλιών Αndross και Α37, αντίστοιχα, της συλλογής του ΤΦΔ Νάουσας διαπιστώθηκε η παρουσία του ιοειδούς του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) και του ιού της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV) σε χαμηλή συγκέντρωση. 2. Στο δείγμα ροδακινιάς 4 ετών με α/α 5 της ποικιλίας Everts από τη συλλογή του ΤΦΔ Νάουσας καθώς και στο δείγμα 10 ετών με α/α 7 της ίδιας ποικιλίας από οπωρώνα της περιοχής Αμπελειές Γιαννιτσών που παρουσίαζε χαρακτηριστικά συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών διαπιστώθηκε η παρουσία του PLMVd, του PNRSV και του ιού της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα (plum pox virus, PPV) σε παρόμοιες συγκεντρώσεις.
Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει συσχέτιση των παρατηρηθέντων συμπτωμάτων παραμόρφωσης με την παρουσία κάποιου συγκεκριμένου ιού/ιοειδούς. Είναι πιθανότερος ο συνεργισμός των προαναφερθέντων παθογόνων σε συνδυασμό με τη φυσιολογική κατάσταση των δένδρων.
5) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1534/12-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Διαπιστώθηκε σε όλα τα δείγματα προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος). Η ποσοτικοποίηση των παραπάνω παθογόνων σε μεμονωμένους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς ποικιλιών «Everts» και «Κατερίνα» (πέντε από κάθε ομάδα) έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε χαμηλό στους συμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Everts» και στους συμπτωματικούς και ασυμπτωματικούς καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα». Σχετικά υψηλότερο φορτίο έφεραν οι ασυμπτωματικοί καρποί της ποικιλίας «Everts».
- Για το PLMVd, οι συμπτωματικοί καρποί της ποικιλία «Everts» εμφάνιζαν υψηλότερο φορτίο σε σχέση με τους ασυμπτωματικούς της ίδιας ποικιλίας. Στην ποικιλία «Κατερίνα» παρατηρήθηκε γενικά υψηλότερο φορτίο του ιοειδούς σε σχέση με την ποικιλία «Everts». Σχετικά με την ποσοτικοποίηση του ιοειδούς στους καρπούς της ποικιλίας «Κατερίνα», δεν παρατηρήθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά μεταξύ συμπτωματικών και ασυμπτωματικών καρπών.
Συνεπώς οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
6) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1572/05-08-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Διαπιστώθηκε προσβολή από:
α. Tον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς (σάρκα) (plum pox virus, PPV), ο οποίος μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό και τις αφίδες,
β. Tο ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς (peach latent mosaic viroid, PLMVd) που μεταδίδεται με το μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό, τη γύρη και μηχανικά (π.χ. εργαλεία κλαδέματος).
Η ανίχνευση των παραπάνω παθογόνων σε καρπούς και φύλλα έδειξε τα εξής:
- Για τον PPV, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά χαμηλότερο από αυτό των φύλλων.
- Για το PLMVd, το ιικό φορτίο των εξετασθέντων καρπών βρέθηκε σχετικά υψηλότερο από αυτό των φύλλων. Οι μέχρι τώρα αναλύσεις δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο των ιών/ιοειδών που εξετάστηκαν στην εκδήλωση της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων. Επίσης, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αναφερθεί ότι συνδέεται με συμπτώματα παρόμοια της έντονης παραμόρφωσης των ροδάκινων, ασθένειας το αίτιο της οποίας τελεί υπό διερεύνηση.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., στη γεωργική πράξη δεν υπάρχει κανένα θεραπευτικό μέτρο κατά των ιώσεων και η αντιμετώπισή τους βασίζεται στην εφαρμογή των πιο κάτω προληπτικών μέτρων:
- Χρησιμοποίηση υγιούς/πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση
- Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία
- Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή
- Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια για τα 3 πρώτα χρόνια
- Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1΄)
- Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες
- Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων
- Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων
- Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Από το εργαστήριο εντομολογίας-ακαρεολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (Μ.Φ.Ι.)., πραγματοποιήθηκαν οι κάτωθι έλεγχοι σε δείγματα που εστάλησαν από το Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας:
1) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1535/08-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Αμπελειές Γιαννιτσών και Γιαννιτσά-Αρχοντικό Πέλλας. Όσον αφορά το δείγμα Δ1Α, βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (8/10 καρπούς) 1-3 άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Στο δείγμα Δ2Α βρέθηκαν άτομα (1 έως 3 ανά καρπό) σε 4 από τους καρπούς. Υπήρχαν καρποί με συμπτώματα στους οποίους δεν βρέθηκαν άτομα του ακάρεως. Στα δείγματα Δ1Β και Δ2Β δεν βρέθηκαν καθόλου ακάρεα Eriophyes sp. Ο μικρός αριθμός ατόμων που βρέθηκε στα δείγματα Δ1Α και Δ2Α, υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας που συμβαίνει κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
2) Δελτίο αποτελεσμάτων Μ.Φ.Ι. ΥΔ 1571/18-07-2024. Περιοχή λήψης δείγματος: Μηλιά Αλμωπίας Πέλλας. Στο δείγμα βρέθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό των καρπών (σχεδόν στο 100%) άτομα από είδος ακάρεως του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae). Ο αριθμός των ατόμων που βρέθηκαν κυμάνθηκε από 3 -20 άτομα ανά καρπό. Επίσης βρέθηκαν άτομα Eriophyes sp. κατά την εξέταση των οφθαλμών της βλάστησης αυτού του έτους, στον ακραίο οφθαλμό και σε αυτούς στις μασχάλες των φύλλων. Τα ακάρεα της οικογένειας Eriophyidae προτιμούν για την ανάπτυξή τους μέση θερμοκρασία και υψηλή σχετική υγρασία, οπότε συνήθως αυξημένοι πληθυσμοί και προσβολές εμφανίζονται κατά τους ανοιξιάτικους μήνες. Κατά την διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών του καλοκαιριού πολλά είδη δημιουργούν ανθεκτικές μορφές, τα λεγόμενα δευτερόγυνα άτομα, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικής μορφολογίας του είδους. Η προσβολή στους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα εκπτυσσόμενα άνθη και κατόπιν τους μικρούς καρπούς, δεν είναι δυνατόν να την παρατηρηθεί αυτή την εποχή. Θα ήταν σκόπιμο, την επόμενη καλλιεργητική περίοδο να σταλθούν δείγματα των εκπτυσσόμενων ανθοφόρων οφθαλμών, ανθέων καθώς και των μικρών υπό ανάπτυξη καρπών μετέπειτα.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Μ.Φ.Ι., για την αντιμετώπιση της προσβολής και μείωση του πληθυσμού των ακάρεων κατά την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, προτείνεται ψεκασμός το επόμενο έτος νωρίς την άνοιξη, με την έκπτυξη των οφθαλμών και την δημιουργία καινούργιας βλάστησης, με φυτοπροστατευτικό σκεύασμα δραστικής ουσίας fatty acids c7-c18 and c18 unsaturated potassium salts ή paraffin oil / (cas 8042-47-5) ή paraffin oil / (cas 64742-46-7), (πλήρης κατάλογος εγκεκριμένων δραστικών ουσιών στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ).
Επίσης προληπτικά προτείνεται μετά το κλάδεμα των δένδρων, τα κομμένα κλαδιά να μην παραμένουν στον αγρό ή σε παρακείμενους αγρούς με ροδακινιές και ή δυνατόν να καταστρέφονται, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα μεταφοράς / διασποράς του ακάρεως μέσω αυτών.
Η ΠΕ Πέλλας θα συνεχίσει να εργάζεται για την επίλυση του προβλήματος της παραμόρφωσης των ροδάκινων.
Σε 5.094 αγροτεμάχια και σχεδόν 25.000 στρέμματα εντοπίστηκαν οι παραμορφωμένοι καρποί ροδάκινων και νεκταρινιών, ενώ οι πληγέντες είναι συνολικά 1.762 παραγωγοί.
Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στα ροδάκινα και στα νεκταρίνια, με επίκεντρο το νομό Πέλλας, όπου βρίσκονται το 80% των κτημάτων με προσβολές και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Πιερία και το Κιλκίς. Δηλώσεις προσβολών υπάρχουν και για περιβόλια με βερίκοκα και με δαμάσκηνα, αλλά πρόκειται για μικρές εκτάσεις.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τις δηλώσεις παραγωγών που έγιναν στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα που δημιουργήθηκε για το σκοπό αυτό από Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων, μέχρι και το απόγευμα της Δευτέρας (2 Σεπτεμβρίου), οπότε και εξέπνευσε η σχετική προθεσμία που είχε δοθεί.
Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων θα διαβιβαστούν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου εκείνο με τη σειρά του να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες, εδώ και στις Βρυξέλες, ώστε να βρεθούν κονδύλια να τρέξει ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης για τους πληγέντες. Οι παραγωγοί περιμένουν να αποζημιωθούν γιατί έχουν μια δύσκολη φετινή χρονιά.
Υπογράφηκε από το ΥπΑΑΤ η σχετική απόφαση για την χρηματοδότηση υλοποίησης ερευνητικού έργου διερεύνησης της αιτιολογίας της ασθένειας της παραμόρφωσης των καρπών ροδακινιάς στην Π.Ε. Πέλλας.
Το ποσό θα ανέλθει για το έτος 2024 στα 40.480 ευρώ.
Επίσης για την επόμενη τριετία θα καταβληθούν συνολικά 54.280 ευρώ (για τα έτη 2025, 2026 και 2027), αναλυτικά ως εξής:
- ποσού 34.730 ευρώ για το έτος 2025,
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2026 και
- ποσού 9.775 ευρώ για το έτος 2027.
Διαβάστε την σχετική απόφαση (εδώ)
Φέτος είναι μια δύσκολη χρονιά με πολλά οικονομικά για τους παραγωγούς συμπύρηνου ροδάκινου.
Πρώτα έχουν να κάνουν με τις τιμές που κυμαίνονται στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό), ενώ τα κλαρίσια είναι ακόμη πιο μειωμένη και κάτω του κόστους.
Επίσης, τα προηγούμενα χρόνια η μεταποίηση έδινε αύξηση τιμών στις όψιμες ποικιλίες, όμως φέτος κάποια εργοστάσια σταμάτησαν τις παραλαβές γιατί έπιασαν το τονάζ που ήθελαν.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά έχουμε και τις βροχοπτώσεις που είχαν σαν αποτέλεσμα μεγάλο μέρος της παραγωγής να πέσει στο έδαφος (ολική ζημιά για όψιμες επιτραπέζιες).
Οι ζημιές από τις βροχοπτώσεις - όπως γνωρίζουμε από το παρελθόν - δεν τις αποζημιώσει ο ΕΛΓΑ και δεν έχει ανακοινώσει κάτι άλλο για φέτος.
Παράλληλα εξαπλώνεται σε όλη την χώρα η παραμόρφωση στα νεκταρίνια και κυρίως στα ροδάκινα. Όταν αυτή η παραμόρφωση εντοπίστηκε πριν από περίπου τρία χρόνια σε ένα αγρόκτημα στις Αμπελειές Πέλλας, κανείς δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία. Σύντομα όμως το φαινόμενο άρχισε να εξαπλώνεται. Πλέον, οι παραμορφώσεις αυτών των φρούτων εντοπίζονται σε τουλάχιστον φέτος σε αρκετούς νομούς της χώρας.
Τα 5 στρέμματα με παραμόρφωση καρπών που είχαμε το 2021, έγιναν 50 στρέμματα το 2022 και 500 στρέμματα το 2023. Από τα στοιχεία της καταγραφής που γίνεται δείχνει ότι το 2024 το πρόβλημα ξεπερνά τα 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων. Αν κοιτάξουμε την μέχρι σήμερα εξάπλωση είναι πολύ πιθανόν το 2025 το πρόβλημα με την παραμόρφωση να φτάσει στα 60.000 στρέμματα.
Επιστήμονες από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το εργαστήριο Φυτοπαθολογίας του ΑΠΘ προσπαθούν να βρουν το αίτιο του φαινομένου, αλλά μέχρι στιγμής χωρίς αποτέλεσμα. Ζητούνε χρήματα από την πολιτεία για να κάνουν έρευνα.
Το πρόβλημα πάντως φαίνεται να είναι πολύπλοκο και όπως φαίνεται από τις αναλύσεις απομακρύνεται το ιολογικό αίτιο.
Κανείς δεν ξέρει τι φταίει αλλά οι παραγωγοί έμειναν όλοι με ελάχιστο ή καθόλου εισόδημα.
Το πρόβλημα είναι γνωστό στην κυβέρνηση εδώ και πολύ καιρό αλλά ακόμη δεν έχει επίσημα ανακοινώσει κάποιο είδος αποζημίωσης στους παραγωγούς που έχουν πληγεί και δεν γνωρίζουμε τι περιμένει για να το κάνει.
Οι παραγωγοί φέτος έχουν μια άσχημη χρονιά με πολλά οικονομικά προβλήματα. Γιατί δεν ενεργοποιείται η Αρωγή ή κάποιος μηχανισμός αποζημίωσης όπως έγινε με τις θεομηνίες;
Οι δηλώσεις που έχουν κατατεθεί και αφορούν το πρόβλημα της παραμόρφωσης των καρπών αποτυπώνουν μέχρι στιγμής μια κατάσταση στην οποία περισσότερα από 10.000 στρέμματα αγροκτημάτων φαίνεται να πλήττονται.
Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων καλεί όλους τους παραγωγούς ροδακίνων και νεκταρινιών που διαπιστώνουν πρόβλημα παραμόρφωσης των καρπών να προχωρήσουν σε δήλωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που δημιούργησε για τον σκοπό αυτό.
Υπενθυμίζει ακόμη ότι οι δηλώσεις γίνονται μέσω του ΚΥΔ όπου ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023.
Οι έλεγχοι από την πλευρά της Πολιτείας στα ήδη δηλωμένα ως πληττόμενα αγροκτήματα αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, ωστόσο ο προγραμματισμός των επόμενων κινήσεων και ενεργειών προϋποθέτει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Σαν τελευταία ημέρα κατά την οποία θα γίνονται δεκτές δηλώσεις παραμόρφωσης των καρπών ορίζεται η 2α Σεπτεμβρίου, ημέρα Δευτέρα, ώστε να δρομολογηθεί και η διαδικασία καταβολής των απαιτούμενων αποζημιώσεων.
Για ακόμη μια χρονιά η βιομηχανία κομπόστας αγνόησε τις πραγματικές συνθήκες κόστους παραγωγής με αποτέλεσμα οι τιμές συμπύρηνου ροδάκινου που ανακοίνωσε να είναι κατώτερες του κόστους.
Θυμόμαστε ότι η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ) υποστήριζε αρχικά ότι η ποσότητα θα φέρει φέτος εισόδημα στους παραγωγούς.
Πριν λίγες ημέρες όμως έκανε λόγο για πρόβλημα μικροκαρπίας λόγω των υψηλών θερμοκρασιών το προηγούμενο διάστημα (άρα μειωμένες ποσότητες). Βέβαια ανέφερε και ευθύνες στους παραγωγούς για μη σωστή αραίωση, αν και παραδέχτηκε ότι το πρόβλημα είναι απόρροια και της έλλειψης εργατικών χεριών (δηλαδή του κράτους που δεν θέλει να ενδιαφερθεί με το πρόβλημα).
Οι τιμές τελικά φέτος θα κυμανθούν στα 34 λεπτά το κιλό (αφαιρούνται 3 λεπτά κρατήσεις μένουν 31 λεπτά στον παραγωγό) και για τα κλαρίσια στα 21 λεπτά. Πολλές ποσότητες όμως κατά την παραλαβή θεωρούνται ότι δεν είναι εμπορεύσιμες.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αλεξάνδρειας, Γιώργος Διαμαντόπουλος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «αυτή την περίοδο έχει ξεκινήσει η συγκομιδή της ποικιλίας Άνδρος.
Η βιομηχανία ανακοίνωσε τιμή παραγωγού στα 34 λεπτά το κιλό (μείον 3 λεπτά οι κρατήσεις) δηλαδή στα 31 λεπτά και για τα κλαρίσια στα 21 λεπτά.
Αλλά δεν είναι μόνο οι μειωμένες τιμές. Μεγάλο μέρος της παραγωγής, 40% έως 50%, αφαιρείται σαν φύρα. Μιλάμε για έναν έμμεσο μείωσης της τιμής στον παραγωγό.
Αν προσθέσουμε καθαρή τιμή για καλή ποιότητα και κλαρίσια έχουμε 52 λεπτά το κιλό και αν αφαιρέσουμε το μισό της παραγωγής σαν φύρα τελικά η τιμή πέφτει στα 26 λεπτά, που είναι η τιμή που θα πάρει ο παραγωγός.
Για ακόμη μια φορά φαίνεται η απληστία των μεταποιητών, που την εποχή της πανδημίας είχαν μεγάλα κέρδη, όμως όπως φαίνεται δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για την καλλιέργεια. Αλλά βλέπουμε και την απουσία της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ.
Δεν υπάρχει καμιά προοπτική με τιμή του προϊόντος κάτω του κόστους και πάμε για το τέλος της καλλιέργειας.
Κλιματικές συνθήκες, χαμηλή εξευτελιστική τιμή, μαζί με τα προβλήματα ανεξέλεγκτου κόστους, δημιουργούν ασφυκτική πίεση και απαξίωση της καλλιέργειας.
Είμαστε στο 2024 και θέλουν οι μεταποιητές να πληρώσουν με τιμές της δεκαετίας του 90, με μεροκάματο που ήταν στα 5 ευρώ. Με αυτές τις τιμές δεν βγαίνουμε οι παραγωγοί».
Διαμαρτυρία Δημάρχου Σκύδρας
Στο μεταξύ επιστολή της Δημάρχου Σκύδρας, Κατερίνας Ιγνατιάδου, προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με την τιμή του συμπύρηνου ροδάκινου. Η επιστολή αναφέρει τα εξής:
«Κύριε Υπουργέ, παρακαλούμε όπως επιληφθείτε του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι αγρότες - καλλιεργητές συμπύρηνου ροδάκινου του Δήμου Σκύδρας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Υπάρχει πρόβλημα στην απορρόφηση των προϊόντων από τις βιομηχανίες, αλλά και σοβαρό θέμα με την τιμή πώλησης, η οποία δυστυχώς είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Θεωρούμε ότι η πολιτεία θα πρέπει να λάβει άμεσα μέτρα στήριξης των αγροτών αυτών καθώς και να υποχρεωθούν οι βιομηχανίες να παραλαμβάνουν τις ποσότητες συμπύρηνου ροδάκινου σε τιμές που να καλύπτουν τουλάχιστον και το κόστος παραγωγής.
Η παρέμβαση της πολιτείας κρίνεται απαραίτητη γιατί οι παραγωγοί βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση έχοντας κάνει τα έξοδα για την παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντος που δυστυχώς δεν μπορεί να απορροφηθεί στην τιμή που πρέπει.
Είμαστε σίγουροι ότι το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί εκ μέρους σας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων σας».
Mεγαλύτερο από τις αρχικές εκτιμήσεις καταγράφεται το πρόβλημα της παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών στην χώρα.
O Αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ και Πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), κ. Χρήστος Γιαννακάκης τόνισε στον ΑγροΤύπο ότι «κάθε ημέρα που περνά δηλώνονται όλο και νέα στρέμματα.
Υπάρχει μεγάλη διασποράς του φαινομένου σε όλη την Ελλάδα, με το 80% των εκτάσεων να αφορούν στο νομό Πέλλας και ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Κοζάνη, το Κιλκίς, η Φλώρινα και η Πιερία.
Επίσης ακόμη δεν έχουν προχωρήσει σε καταχωρήσεις οι καλλιεργητές της ποικιλίας Andros, η οποία και αντιπροσωπεύει το 35% με 40% του συνολικού όγκου της παραγωγής.
Εκτιμώ ότι η έκταση που εντοπίζεται το φαινόμενο θα ξεπεράσει τα 10.000 στρέμματα. Οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά της Πολιτείας θα ξεκινήσουν γρήγορα και συγκεκριμένα μετά τις 20 Αυγούστου».
Διαδικασία καταγραφής
Η δήλωση γίνεται μέσω του ΚΥΔ στο οποίο ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023. Οι παραγωγοί θα πρέπει να επισκεφθούν το ΚΥΔ και να ζητήσουν την εκτύπωση εντύπου στο οποίο θα φαίνονται αναλυτικά μόνο οι καλλιέργειες των ροδακίνων και νεκταρινιών. Επί αυτού του εντύπου σε ειδική στήλη, θα συμπληρωθεί ο αριθμός των δέντρων του κάθε αγροτεμαχίου που έχει εμφανιστεί το πρόβλημα.
Στο κάτω μέρος του εντύπου θα υπογράφει ο παραγωγός και ο γεωπόνος με τον οποίο συνεργάζεται ο παραγωγός και ο οποίος προμηθεύει τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Στον χώρο υπογραφής του γεωπόνου θα τίθεται και η σφραγίδα του.
Το έντυπο στη συνέχεια θα προσκομίζεται στο ΚΥΔ, θα καταχωρίζεται στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα και φωτοαντίγραφό του θα παραδίδεται στον παραγωγό ενώ το πρωτότυπο θα παραμένει εκεί. Μετά την ολοκλήρωση των καταγραφών και την ύπαρξη ολοκληρωμένης εικόνας της έκτασης της προσβολής θα εκδοθούν σχετικές οδηγίες για τις ενέργειες που θα ακολουθήσουν.
Μικρή αύξηση, κατά 1%, θα παρουσιάση η φετινή ευρωπαϊκή παραγωγή νεκταρινιών και ροδακίνων (επιτραπέζιων και συμπύρηνων) σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Europech 2024. Υψηλότερα είναι επίσης η παραγωγή, σε σχέση με την τριετία 2021-2023, κατά 14%.
Όσον αφορά την Ιταλία, οι εκτιμήσεις για το 2024 από το Κέντρο Υπηρεσιών Φρούτων και Λαχανικών (CSO) δείχνουν συνολική παραγωγή της τάξης των 967 χιλιάδων τόνων, με μια αύξηση περίπου 4% σε σχέση με το 2023 και 7% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας τριετίας.
Ειδικότερα, η ιταλική παραγωγή θα ανέλθει σε περίπου 480 χιλιάδες τόνους νεκταρίνια (+8% σε σύγκριση με το 2023), 425 χιλιάδες τόνοι επιτραπέζια ροδάκινα (+1%) και 60 χιλιάδες τόνοι συμπύρηνα (-7%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ινστιτούτου Ismea, κατά το πρώτο μέρος της τρέχουσας εμπορικής εκστρατείας, φαίνεται ότι οι τιμές παραγωγού είναι μειωμένες σε σύγκριση με αυτές του 2023. Στα ιταλικά νεκταρίνια η τιμή παραγωγού είναι μειωμένη κατά -4% σε σχέση με το 2023.
Σύμφωνα με την έρευνα του Ismea, τον Ιούλιο του 2024, οι μέσες τιμές παραγωγού στις κιτρινόσαρκες ποικιλίες νεκταρινιών κυμάνθηκαν στα 89 λεπτά το κιλό, ενώ στις λευκόσαρκες στα 93 λεπτά.
Οι κιτρινόσαρκες ποικιλίες ροδάκινων, τον Ιούλιο του 2024, είχαν μέση τιμή παραγωγού στα 85 λεπτά το κιλό. Οι λευκόσαρκες ποικιλίες αντίστοιχα είχαν μέση τιμή παραγωγού στα 97 λεπτά το κιλό. Τα πλακέ ροδάκινα έδωσαν τιμή παραγωγού στα 1,05 ευρώ το κιλό.
Γενικότερα σε όλες τις ποικιλίες ροδάνικων οι τιμές είναι μειωμένες σε σχέση με πέρσι.
Σε επίπεδο τριετίας (2021-2023) υπάρχει μείωση τιμών παραγωγού για τα νεκταρίνια και αύξηση στα επιτραπέζια και τα πλακέ.
Οι ιταλικές εισαγωγές (μέχρι τα τέλη Ιουλίου) ροδάκινων και νεκταρινιών είναι στα επίπεδα του 2023 και ανέρχονται στους 110 χιλιάδες τόνους. Σταθερές, σε σχέση με τις αντίστοιχες περσινές, είναι και οι ποσότητες που πάνε για εξαγωγή γύρω στους 80 χιλιάδες τόνους. Ελαφρά μείωση εμφανίζουν οι μέσες τιμές στην εξαγωγή.
Μεγάλη αύξηση, όσον αφορά τις ποσότητες, παρουσιάζουν οι λιανικές πωλήσεις στην χώρα, από την αρχή της φετινής εμπορικής περιόδου μέχρι τα τέλη Ιουλίου (+12% σε σύγκριση με το 2023).
Όσον αφορά το επόμενο διάστημα της περιόδου, το Ismea εκτιμά ότι αναμένεται να μειωθεί η προσφορά των ιταλικών πυρηνόκαρπων (ροδάκινα, νεκταρίνια) αν και η ζήτηση θα παραμείνει σε σταθερά επίπεδα με αποτέλεσμα μια αύξηση των τιμών.
Ωστόσο στις ιταλικές εξαγωγές αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα λόγω καλής προσφοράς και ανταγωνιστικών τιμών που έχουν τα ισπανικά και ελληνικά προϊόντα, τα οποία θα κερδίσουν έδαφος στις ευρωπαϊκές παραδοσιακές αγορές.
Καταρρέει η Τράπεζα Γενετικού Υλικού, η πολύτιμη κιβωτός των σπόρων της ελληνικής γεωργίας.
Η Ελληνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού ιδρύθηκε, το 1981, με την υποστήριξη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ως η εθνική οργάνωση για την προστασία των καλλιεργειών της χώρας και εργάζεται για να σώσει τη βιολογική ποικιλότητα των διατροφικών πόρων.
Χαρακτηριστικό μάλιστα της κατάστασης που επεσήμαναν τα στελέχη του ΕΛΓΟ–Δήμητρα, είναι το γεγονός ότι, «αν δεν αλλάξει κάτι την επόμενη πενταετία, το 20% των δειγμάτων που διαθέτει σήμερα η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) θα περάσει στην …ιστορία. Τα 15.000 δείγματα συλλογής από διάφορες παραδοσιακές ποικιλίες, αλλά και αυτοφυή είδη που είναι συγγενή με τα καλλιεργούμενα, δεν μπορούν να διατηρηθούν για πάντα μέσα στους θαλάμους. Πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να ελέγχουμε τη βλαστική τους ικανότητα, να τα πολλαπλασιάζουμε ξανά και να αποθηκεύουμε και πάλι».
Η Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού, αποτελεί το συντονιστικό-εκτελεστικό όργανο του Εθνικού Συστήματος Διατήρησης και Προστασίας Φυτογενετικών Πόρων Καλλιεργούμενων Ειδών και οι συλλογές της συμπεριλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- είδη και ποικιλίες σιτηρών, οσπρίων, ψυχανθών, κηπευτικών, αμπέλου, χορτοδοτικών, βιομηχανικών, αρωματικών-φαρμακευτικών, νέων ανθοκομικών, καθώς και θαμνώδων- δενδρώδων ειδών. Αποτελεί έναν πολύτιμο «ταμιευτήρα χαρακτηριστικών και γονιδίων για τη βελτίωση των φυτών, συμβάλλει ενεργά στην ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και βιώσιμης γεωργίας, συμμετέχοντας σε ευρωπαϊκά δίκτυα, ερευνητικά έργα και δράσεις, με στόχο τη διατήρηση και αξιοποίηση της βιοποικιλότητας», αναφέρουν στελέχη του ΕΛΓΟ–Δήμητρα.
Ερώτηση στην Βουλή
Να ληφθούν άμεσα μέτρα ώστε να μη καταρρεύσει η Τράπεζα Γενετικού Υλικού (ΤΓΥ) των σπόρων της Ελληνικής Γεωργίας, ζητά ο Τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, με ερώτησή του προς τον αρμόδιο ΥπΑΑΤ κ. Κώστα Τσιάρα.
Αναλυτικά η ερώτηση του κ. Κόκκαλη την οποία συνυπογράφουν επίσης 15 Βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αναφέρει τα εξής:
«Mε το άρθρο 21 του ν. 1564/1985 προβλεπόταν η σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού (Ε.Ο.Π.Υ.) με τις κάτωθι αρμοδιότητες που είχαν και αναπτυξιακό χαρακτήρα:
- Χρηματοδότηση ερευνητικών Ιν/των για τη δημιουργία νέων Ελληνικών ποικιλιών.
- Διατήρηση υπό τους όρους και προϋποθέσεις του νόμου αυτού των ποικιλιών, καθώς και η παραγωγή και εμπορία πολλαπλασιαστικού υλικού των κατηγοριών α, β και γ της παρ. 2 του άρθρ. 3. (δηλαδή παραγωγή μέχρι βασικού υλικού σπόρων ή αγενούς πολ/κού υλικού)
- Υποβοήθηση των αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων οι οποίες ασχολούνται με το πολλαπλασιαστικό υλικό.
- Συμμετοχή και παροχή τεχνογνωσίας σε εταιρείες οι οποίες ασχολούνται με την παραγωγή, επεξεργασία και εμπορία του πολλαπλασιαστικού υλικού.
Το 1989 οι αρμοδιότητες του παραπάνω Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού υλικού μεταφέρονται στο ΕΘΙΑΓΕ με την παρ.2 του άρθρου 4 του νόμου 1845/89 «Το αντικείμενο δραστηριότητας του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού (Ε.Ο.Π.Υ.), τα μέσα για την επίτευξη των σκοπών του και οι πόροι του, όπως ορίζονται στις παρ. 3,4 και 5 του άρθρου 21 του ν. 1564/1985 (ΦΕΚ 164), περιέρχονται στο ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.
Αναγνωρίζοντας τον ύψιστο ρόλο λειτουργίας της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού, η Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙ.Ζ.Α., τον Φεβρουάριο του 2018 ολοκλήρωσε τη λειτουργία της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού στο Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ–Δήμητρα. Με τη χρηματοδότηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης έγινε η ανέγερση ενός νέου κτιρίου για την εγκατάσταση της ΤΓΥ και συλλέχθηκαν πάνω από 7000 δείγματα τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών και 4500 δείγματα άγριων συγγενών των καλλιεργούμενων ειδών με προοπτική να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των Ελληνικών ποικιλιών. Επιπλέον, τον Μάρτιο του 2019 ((ΦΕΚ 950/Β’/20.03.2019), για πρώτη φορά στην Ελλάδα, εγκρίθηκε από το ΥπΑΑΤ το Ειδικό Πρόγραμμα Δημιουργίας Νέων Ποικιλιών Φυτικών Ειδών το οποίο και υλοποιείται από τα Ινστιτούτα Αγροτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ.
Σήμερα, όμως σαν κεραυνός εν αιθρία έρχεται ο νόμος 5035/2023 «Ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού ΕΛΓΟ– ΔΗΜΗΤΡΑ» και βάζει οριστική ταφόπλακα στο όραμα της δεκαετίας του 1980 για έναν δυναμικό Τομέα Ελληνικού Φυτικού Πολλαπλασιαστικού Υλικού.
Στον παραπάνω νόμο, στις αρμοδιότητες του ΕΛΓΟ-Δήμητρα, δεν συμπεριλαμβάνονται πλέον οι αρμοδιότητες του Εθνικού Οργανισμού Πολλαπλασιαστικού Υλικού. Εκείνο που αναφέρεται και αφορά το Φ.Π.Υ. είναι το εδάφιο στ του άρθρου 4 για τους σκοπούς του ΕΛΓΟ: «η καταγραφή, διατήρηση και αξιοποίηση των εθνικών φυτικών, ζωικών και μικροβιακών γενετικών πόρων, που σχετίζονται με τη γεωργία, τα τρόφιμα και το περιβάλλον, μέσω, ιδίως, της τήρησης Εθνικών Συλλογών και Τράπεζας Γενετικού Υλικού»,
Επειδή οι γενετικοί πόροι της χώρας μας είναι αυξημένοι και κατατάσσουν την Ελληνική βιοποικιλότητα σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο.
Επειδή η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των Ελληνικών ποικιλιών συμβάλλει όχι μόνο στην κάλυψη των εγχώριων αναγκών σε πολλαπλασιαστικό υλικό, αλλά δημιουργεί και προοπτικές εξαγωγών πολλαπλασιαστικού υλικού σε άλλες χώρες.
Επειδή για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και τη διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας απαιτείται η αξιοποίηση των εγχώριων ποικιλιών.
Επειδή η λειτουργία της τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού αποτελεί εθνικό πλούτο, σε σύνδεση με την ιστορία και τον πολιτισμό και καθορίζει ακόμη και την ύπαρξη του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας.
Επειδή επιβάλλεται η συλλογή, διάσωση, διατήρηση και προστασία των φυτογενετικών πόρων της χώρας μας μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού άμεσης προτεραιότητας για την Πολιτεία.
Επειδή καταλήξαμε να κάνουμε μόνο συλλογές και αν δεν υπάρχει μέριμνα και επαρκή χρηματοδότηση από το ΥΠΑΑΤ στο μέλλον και αυτές οι συλλογές σταδιακά θα χαθούν.
Επειδή αν η ΤΓΥ έχει σαν στόχο μόνο τη διατήρηση /συντήρηση διαφόρων συλλογών γενετικών πόρων και δεν τους χρησιμοποιούμε για τη γενετική βελτίωση των καλλιεργούμενων φυτών και του ζωικού κεφαλαίου της χώρας μας για την αντιμετώπιση π.χ. της κλιματικής αλλαγής τότε η ΤΓΥ υπολείπεται του αναπτυξιακού της ρόλου.
Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:
1. Ποια είναι η Πολιτική του Υπουργείου για την Τράπεζα Γενετικού Υλικού, για το Φυτικό πολλαπλασιαστικό Υλικό;»
2. Θα αναλάβει πρωτοβουλία για την ετήσια χρηματοδότηση από το ΥΠΑΑΤ για να καλύψει την έλλειψη του επιστημονικού προσωπικού του ΤΓΥ και την αγορά σύγχρονου εργαστηριακού εξοπλισμού;
3. Γνωρίζει ότι η αν δεν ληφθούν μέτρα στην επόμενη πενταετία υπάρχει ο κίνδυνος απώλειας του 20% των δειγμάτων της ΤΓΥ;
4. Προτίθεται να συμπεριλάβει τη θεσμοθέτηση και οργάνωση Τράπεζας Ζωικού γενετικού υλικού και μικροβιακών γενετικών πόρων;»
Από τη Δευτέρα (19 Αυγούστου) έως και την Τρίτη (10 Σεπτεμβρίου) θα πραγματοποιηθούν οι αιτήσεις εγγραφής των επιτυχόντων στις Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) του ΕΛΓΟ Δήμητρα που υπέβαλαν παράλληλο μηχανογραφικό.
Στην «Αίτηση Εγγραφής» στη Σ.Α.Ε.Κ. επιτυχίας τους, συνοδευόμενη με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Όσοι δεν υποβάλουν την σχετική αίτηση, αυτόματα θα θεωρηθεί ότι δεν επιθυμούν να εγγραφούν.
Για την χρήση της δωρεάν παροχής Σίτισης ή και Στέγασης θα πρέπει να κατατεθεί η «Αίτηση Σίτισης – Στέγασης», συνοδευόμενη με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Σημειώνεται ότι η παροχή αυτή δεν αφορά τη Σ.Α.Ε.Κ. Αττικής- Κτήμα Συγγρού Αμαρουσίου.
Η «Αίτηση Εγγραφής» υποβάλλεται αυτοπροσώπως, είτε με άλλο εξουσιοδοτημένο από αυτούς πρόσωπο, είτε ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή, είτε με ηλεκτρονικό τρόπο (μέσω email) στη Σ.Α.Ε.Κ. επιτυχίας.
Για οποιαδήποτε πληροφορία οι επιτυχόντες θα πρέπει να απευθύνονται στη Σ.Α.Ε.Κ. επιτυχίας τους. Στοιχεία επικοινωνίας των Σ.Α.Ε.Κ. βρίσκονται στις ιστοσελίδες: εδώ και εδώ
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι απαγορεύεται η εγγραφή των επιτυχόντων ταυτόχρονα σε Σχολή, Τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση ΑΕΙ και σε Δημόσια Σ.Α.Ε.Κ.
Απαραίτητα Δικαιολογητικά
Α. Για την Εγγραφή στις Δημόσιες Σ.Α.Ε.Κ. του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, οι επιτυχόντες οφείλουν να υποβάλλουν και τα κάτωθι δικαιολογητικά:
1. Φωτοαντίγραφο του Δελτίου Ταυτότητας ή Διαβατηρίου τους.
2. Φωτοαντίγραφο του Τίτλου Σπουδών εγγραφής τους (Απολυτήριο Λυκείου, Πτυχίο ΤΕΕ Β’ Κύκλου) και όχι πτυχία ανώτερης βαθμίδας (ΑΕΙ, ΤΕΙ).
3. Βεβαίωση ΑΜΚΑ
4. Τα αποδεικτικά όλων των υπολοίπων δηλωθέντων στην αίτηση στοιχείων τους (κοινωνικά κριτήρια), όπως:
1. Πολυτεκνία: πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή πιστοποιητικό πολυτεκνίας σε ισχύ ή δικαστική απόφαση ή άλλο έγγραφο που να πιστοποιεί τη γονική μέριμνα.
2. Τριτεκνία: πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δήμου ή της κοινότητας ή βεβαίωση οικογενειακής κατάστασης που χορηγείται από τα ΚΕΠ μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Εθνικού Δημοτολογίου (ΟΠΣΕΔ) (κ.υ.α.) που περιέχει όλα τα γεγονότα των οποίων η συνδρομή αποτελεί προϋπόθεση για την κατά νόμο κτήση της ιδιότητας του τρίτεκνου γονέα ή τέκνου τρίτεκνης οικογένειας ή αντίστοιχο πιστοποιητικό αρμόδιας αλλοδαπής αρχής.
3. Μονογονεϊκή οικογένεια: δικαστική απόφαση ή άλλο έγγραφο που να πιστοποιεί τη γονική μέριμνα, πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δήμου ή της κοινότητας.
4. Ειδική περίπτωση (Ελληνοκύπριοι από τα κατεχόμενα της Κύπρου ή μέλη της ελληνικής μειονότητας της Αλβανίας):
Δικαιολογητικά: Αποδεικνύεται με Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς (ΕΔΤΟ). Σχετικά με τη δήλωση της ειδικής περίπτωσης, επισημαίνουμε ότι υποψήφιοι που τη δηλώνουν, συμμετέχουν σε ξεχωριστή διαδικασία επιλογής από τους υπόλοιπους υποψηφίους. Επομένως, επιτυχόντες για τους οποίους θα διαπιστωθεί κατά το διοικητικό έλεγχο στις εγγραφές ότι έχουν δηλώσει ψευδώς ότι ανήκουν στην ειδική περίπτωση, χάνουν το δικαίωμα για εγγραφή.
Β. Για την δωρεάν παροχή Σίτισης και Στέγασης, οι ενδιαφερόμενοι επιτυχόντες οφείλουν να υποβάλλουν και τα κάτωθι δικαιολογητικά:
1. Αποδεικτικό έγγραφο μόνιμης κατοικίας (λογαριασμός ΔΕΗ ή ΟΤΕ ή ΕΥΔΑΠ ή λογαριασμός κινητού κ.λπ.).
2. Αντίγραφο εκκαθαριστικού εφορίας του τελευταίου οικονομικού έτους (μέσω taxisnet). Το εκκαθαριστικό θα πρέπει να είναι του γονέα (όταν ο καταρτιζόμενος είναι προστατευόμενο μέλος) ή του ιδίου καταρτιζόμενου σε περίπτωση που είναι πάνω από 25 ετών.
Τα φωτοαντίγραφα δεν χρειάζεται να είναι επικυρωμένα. Αρκούν απλά, ευανάγνωστα φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων από δημόσιες υπηρεσίες (Ν. 4250/2014 (ΦΕΚ 74 /Α’/26-3-2014). Αντίστοιχα, γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά τα απλά, ευανάγνωστα φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων των ιδιωτικών εγγράφων, εφόσον τα έγγραφα αυτά έχουν επικυρωθεί αρχικά από δικηγόρο καθώς και ευκρινή φωτοαντίγραφα από τα πρωτότυπα όσων ιδιωτικών εγγράφων φέρουν θεώρηση από τις υπηρεσίες και τους φορείς που εμπίπτουν στη ρύθμιση (π.χ. απολυτήριο ιδιωτικού λυκείου που φέρει τη θεώρηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων). Επίσης, γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά τα ευκρινή φωτοαντίγραφα αλλοδαπών εγγράφων, υπό την προϋπόθεση ότι τα έγγραφα αυτά έχουν επικυρωθεί πρωτίστως από δικηγόρο.
Φωτογραφία: Επίσκεψη και αξιολόγηση στον πειραματικό αμπελώνα της Νεμέας από την ερευνητική ομάδα του ΓΠΑ.
Τα ζιζάνια ανήκουν στους σημαντικότερους παράγοντες που περιορίζουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών, την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Η επιτυχής διαχείριση των ζιζανίων αποτελεί μια σημαντική προτεραιότητα για τους παραγωγούς, οι οποίοι όμως συχνά βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εφαρμογές χημικών ζιζανιοκτόνων. Σύμφωνα μάλιστα με τα πρόσφατα στοιχεία του FAO, τα ζιζανιοκτόνα αποτελούν τη δεύτερη πιο διαδεδομένη κατηγορία φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), αντιπροσωπεύοντας το 34.3% του συνόλου των πωλήσεων το 2022.
Ωστόσο, η αλόγιστη και λανθασμένη χρήση ζιζανιοκτόνων έχουν σημαντικές συνέπειες για τη βιωσιμότητα των οικοσυστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, η ανεξέλεγκτη χρήση συχνά συνοδεύεται από ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων υδάτων με υπολείμματα ζιζανιοκτόνων, μείωση της μικροβιακής χλωρίδας και των ωφέλιμων οργανισμών του εδάφους, αρνητικές επιδράσεις σε οργανισμούς μη στόχους και ανάπτυξη φαινομένων ανθεκτικότητας των ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα με διάφορους μηχανισμούς δράσης. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ΕΕ έχει στρέψει τη προσοχή της στην προώθηση και αξιολόγηση εναλλακτικών αγροοοικολογικών προσεγγίσεων και πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων που προάγουν τη βιοποικιλότητα προκειμένου να αναπτυχθούν αποτελεσμαστικά και αειφόρα συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Ζιζανίων (ΟΔΖ).
Το έργο «GOOD-Agroecology for Weeds» είναι ένα έργο τετραετούς διάρκειας που χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Horizon Europe για την έρευνα και την καινοτομία για το διάστημα 2023-2027. Το έργο στοχεύει να αναδείξει το ρόλο καινοτόμων αγροοικολογικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων σε 16 «ζωντανά εργαστήρια» (Living Labs), δημιουργώντας ένα Δίκτυο Αγροοικολογικής Διαχείρισης Ζιζανίων (Agroegological Weed Management Network) με σκοπό τη συν-δημιουργία (co-creation) γνώσης, την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων από τους παραγωγούς και την ευρύτερη εφαρμογή και αποδοχή των αγροοικολογικών στρατηγικών και προσεγγίσεων. Τα Living Labs του έργου GOOD θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «οικοσυστήματα ανοικτής καινοτομίας» που σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς αποσκοπούν στην ανάπτυξη και αξιολόγηση εναλλακτικών, μη χημικών και ψηφιακών πρακτικών πρακτικών διαχείρισης ζιζανίων με τη συνδρομή προσεγγίσεων Γεωργίας Ακριβείας (Precision Agriculture). Πιο συγκεκριμένα, το έργο δίνει έμφαση στη χρήση φυτών κάλυψης (cover crops) και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους έναντι των ζιζανίων μέσω εμβολιασμού με ωφέλιμους μικροοργανισμούς (microbial inoculation) αλλά και στο συνδυασμό των καλλιεργειών κάλυψης με άλλες μεθόδους διαχείρισης των ζιζανίων όπως η ψευδοσπορά (false/stale seedbed), ο μηχανικός έλεγχος ζιζανίων (mechanical weed control), οι εντοπισμένες (site-specific) εφαρμογές ζιζανιοκτόνων με τη βοήθεια αισθητήρων και drones κ.ά.
Οι παραπάνω αγροοικολογικές προσεγγίσεις αξιολογούνται σε πειράματα αγρού που πραγματοποιούνται σε συμβατικά, βιολογικά και μικτά καλλιεργητικά συστήματα. Αναλυτικά, έχουν εγκατασταθεί 16 Living Labs σε 9 χώρες με 15 συνολικά υπό μελέτη καλλιέργειες, τόσο ετήσιες (ψυχανθή, σιτηρά, κηπευτικά) όσο και πολυετείς (αμπέλι, ελιά, μηλοειδή, εσπεριδοειδή και πυρηνόκαρπα). Στη χώρα μας, έχουν εγκατασταθεί από την ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών δύο πειραματικοί αγροί, ο ένας στην περιοχή της Νεμέας στην καλλιέργεια του αμπελιού (Εικόνα 1) και ο άλλος στην περιοχή του Δομοκού στην καλλιέργεια του σκληρού σιταριού (Εικόνα 2) με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων, ολιστικών και βιώσιμων αγροοικολογικών πρακτικών για τη διαχείριση των ζιζανίων που θα δημιουργήσουν κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της μείωσης των χημικών εισροών και της βελτιστοποιημένης χρήσης των φυσικών πόρων. Και στα δύο Living Labs αξιολογούνται οι καλλιέργειες κάλυψης (cover crops) σε συνδυασμό με άλλες αγροοικολογικές πρακτικές για την διαχείριση των ζιζανίων τόσο σε συμβατικό όσο και σε βιολογικό σύστημα καλλιέργειας με τα πρώτα αποτελέσματα να είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Επιστημονικά υπεύθυνοι του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Τραυλός και ο Καθηγητής Σπύρος Φουντάς. Το έργο υλοποιείται από μια κοινοπραξία είκοσι συμμετεχόντων φορέων υπό τον συντονισμό του Πανεπιστημίου της Coimbra και της Καθηγήτριας Helena Freitas και χρηματοδοτείται από την ΕΕ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://www.goodhorizon.eu/ και στους λογαριασμούς του έργου στο LinkedIn και στο Facebook.
Συγγραφείς:
Ν. Αντωνόπουλος, Ι. Γαζούλης, Φ. Δεληγιάννης, Δ. Πετράκη, Μ. Κοκκίνη, Μ. Δανάσκος, Κ. Κοντογεώργου, Α. Ρέκκας, Α. Ταταρίδας, Π. Κανάτας, Σ. Φουντάς και Η. Τραυλός
Συνεχίζεται η συλλογή δηλώσεων παραγωγών ροδάκινων και νεκταρινιών που έχουν εμφανίσει τα προβλήματα της ασθένειας παραμόρφωσης των καρπών, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που ειδικά για αυτό το σκοπό δημιούργησε η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνοκάρπων (Ε.Δ.Ο.Π.).
Όπως τονίζει η Ε.Δ.Ο.Π. σε επείγουσα ανακοίνωση που εξέδωσε, «όλοι οι παραγωγοί που διαπιστώνουν το πρόβλημα καλούνται να προχωρήσουν ΑΜΕΣΑ στη δήλωσή του πριν από τη λήξη της συγκομιδής κάθε ποικιλίας.
Σας γνωρίζουμε επίσης ότι οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά της Πολιτείας θα ξεκινήσουν γρήγορα και συγκεκριμένα μετά τις 20 Αυγούστου.
Υπενθυμίζεται ότι η δήλωση γίνεται μέσω του ΚΥΔ, στο οποίο ο κάθε παραγωγός έχει υποβάλλει τη δήλωση ΟΣΔΕ του 2023».
H ιστορία του συνεταιρισμού ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού ξεκινά το 1917 με έδρα το Βελβεντό Κοζάνης. Μετά από 1 αιώνα ζωής έχει εξελιχθεί ως μια από τις πιο καινοτόμες και αξιόπιστες εταιρείες στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων και νεκταρινιών, πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά με προϊόντα υψηλής ποιότητας και δέσμευση προς την αειφορία και την κοινωνική ευθύνη.
Έτσι, πριν λίγο καιρό, στην οικογένεια των προϊόντων Velvita του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού προστέθηκε μία νέα σειρά ροδάκινων και νεκταρινιών, η Velvita Gold, που ξεχωρίζει για την εξαιρετική της ποιότητα, την σταθερότητα στην γεύση καθ’ όλη την διάρκεια του καλοκαιριού και την αξεπέραστη γλυκύτητά τους.
Τα Velvita Gold προέρχονται από 6 ποικιλίες ροδακίνων, 6 ποικιλίες νεκταρινιών και από μια ποικιλία λευκόσαρκου νεκταρινιού, οι οποίες διαδέχονται σε χρόνο ωρίμανσης η μια την άλλη, καλύπτοντας όλη την περίοδο από τα μέσα Ιουνίου έως τα τέλη Σεπτέμβρη. Οι ποικιλίες αυτές είναι αναπτυγμένες σε δένδρα με τη μέγιστη ηλιοφάνεια και αερισμό που εξασφαλίζονται εκτός των άλλων με συχνά Καλοκαιρινά κλαδέματα, ώστε να δίνουν όσο γίνεται πιο νόστιμα κι ανθεκτικά φρούτα.
Οι καλλιεργητικές φροντίδες οι οποίες γίνονται αυστηρά σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Πιστοποιημένου Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης που εφαρμόζει ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την καθολική εφαρμογή βιολογικών μεθόδων ( CONFUSIO, εξαπόλυση ωφέλιμων εντόμων, ψεκασμούς Θείου και Ασβεστίου), τη μειωμένη λίπανση κατά 45% σε σχέση με το μέσο όρο που εφαρμόζεται στη χώρα, την ελεγχόμενα ελλειμματική άρδευση.
Η διαδρομή τους από το χέρι του δενδροκόμου στο χέρι του καταναλωτή ακολουθεί τους αυστηρούς κανόνες ελέγχου του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού. Τα Velvita Gold συσκευάζονται στο χωράφι και φτάνουν στον καταναλωτή ακολουθώντας όλη την διαδικασία της ιχνηλασιμότητας.
Ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού συνεχίζει να επεκτείνεται δυναμικά, τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά, φέρνοντας τα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά ροδάκινα και νεκταρίνια σε όλο και περισσότερους καταναλωτές παγκοσμίως. Με την ανάπτυξη νέων συνεργασιών και τη διαρκή επένδυση σε καινοτόμες τεχνολογίες και μεθόδους, ο συνεταιρισμός φιλοδοξεί να παραμείνει πρωτοπόρος στον τομέα της καλλιέργειας και παραγωγής ροδάκινων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την υψηλή ποιότητα και τη γεύση των προϊόντων της.
«Nα θεσμοθετηθεί κατώτατη εγγυημένη τιμή για όλα τα αγροτικά προϊόντα, που να καλύπτει το κόστος παραγωγής και να αφήνει ένα μεροκάματο για τη συνέχιση της καλλιέργειας», ζητάει ο Αγροτικός Σύλλογος Νάουσας «Μαρίνος Αντύπας».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Αγροτικού Συλλόγου Νάουσας «Μαρίνος Αντύπας» έχει ως εξής:
«Για μια ακόμη φορά γινόμαστε θεατές στο ίδιο «στημένο παιχνίδι».
Θέλουν τζάμπα την παραγωγή μας οι βιομήχανοι μεταποίησης συμπύρηνου ροδάκινου. Έχουν τις πλάτες και το πετυχαίνουν όλα τα τελευταία χρόνια, γιατί όχι και φέτος να μην ξεζουμίσουν το μόχθο μας;
Την ευθύνη έχει η κυβέρνηση της ΝΔ (όπως του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ προηγούμενα) που αντί για μέτρα ουσιαστικής στήριξης των παραγωγών, επικαλείται τους νόμους της ελεύθερης αγοράς, τους κανονισμούς και τις οδηγίες της ευρωπαϊκής ένωσης, όπου η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει, αλλά απλά επιβλέπει… Φτάνει πια η κοροϊδία!
Εξίσου μεγάλες είναι οι ευθύνες και των λεγόμενων «συλλογικών σχημάτων» συνεταιρισμών, Ομάδων Παραγωγών (ΟΠ) που κατηγοριοποιούν την παραγωγή, (βλέπε κλαρίσια).
Κατέβασαν απαράδεκτα την οροφή της διεκδίκησης των αγροτικών συλλόγων, που είναι τα 50 λεπτά, ανοίγοντας την όρεξη των βιομηχάνων για ακόμη μειωμένη τιμή και από αυτή των 35-38 λεπτών που άφησαν να διαρρεύσει.
Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η ιδιαίτερη λύση της κάθε «παρέας», τα διάφορα «στέκια» που λειτουργούν με το «αζημίωτο» και οι μεταξύ τους φαγωμάρες.
Δεν πέφτουμε από τα σύννεφα. Γνωστός ο ρόλος τους ως εργαλείο εφαρμογής της ΚΑΠ για τη συγκέντρωση της παραγωγής, και στη συνέχεια της γης σε λίγα χέρια, σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους του αγροτοδιατροφικού τομέα.
Υπενθυμίζουμε ότι στο πλαίσιο αιτημάτων που προβάλαμε από τις αρχές του Ιουνίου και που παραμένει επίκαιρο είναι να θεσμοθετηθεί κατώτατη εγγυημένη τιμή για όλα τα αγροτικά προϊόντα, που να καλύπτει το κόστος παραγωγής και να αφήνει ένα μεροκάματο για τη συνέχιση της καλλιέργειας.
Το βιομηχανικό ροδάκινο να πληρωθεί 50 λεπτά, και η όποια απόκλιση από αυτή τη τιμή να αναπληρωθεί με ευθύνη της κυβέρνησης.
Παρά τη δυσκολία της εποχής θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια σε συντονισμό με την Πανελλαδική Επιτροπή Μπλόκων (ΠΕΜ) για την ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων μας».
Και φέτος ανοιχτές οι τιμές του συμπύρηνου ροδάκινου
Απαιτείται άμεσα νομοθετική πρωτοβουλία για την επίλυση του θέματος, δηλώνει η βουλευτής Πέλλας και κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κ. Θεοδώρα Τζάκρη. Και προσθέτει:
«Για άλλη μια φορά, εν τω μέσω και της φετινής συγκομιδής του συμπύρηνου ροδάκινου, οι ροδακινοπαραγωγοί παραδίδουν τα ροδάκινά τους στα εργοστάσια μεταποίησης χωρίς να γνωρίζουν την τιμή του προϊόντος που παραδίδουν.
Από τις αρχές Ιουλίου, τα εργοστάσια μεταποίησης ξεκίνησαν με εντατικούς ρυθμούς να παραλαμβάνουν τις πρώιμες ποικιλίες συμπύρηνων ροδάκινων για την παρασκευή κομπόστας, χυμών, φρουτοσαλάτας κ.λπ., με τους παραγωγούς όμως να παραδίνουν το προϊόν τους με ανοιχτή τιμή.
Τα 35-38 λεπτά/κιλό, που ακούγεται ότι προσανατολίζονται οι βιομηχανίες να πληρώσουν τη φετινή παραγωγή αφορούν σε διαρροές από τις διαπραγματεύσεις που γίνονται τις τελευταίες ημέρες ανάμεσα στις δύο πλευρές(βιομηχανία και παραγωγούς), που ακόμη όμως δεν έχουν καταλήξει.
Όπως, όμως, κάθε χρόνο η βιομηχανία με πρόσχημα διάφορα επιχειρήματα (υπερπαραγωγή, χαμηλή ποιότητα, υψηλά αποθέματα κλπ) προσπαθεί στο τέλος της ημέρας να μεγιστοποιήσει το κέρδος της.
Φέτος, βγήκαν «εκτός παιχνιδιού» μια σειρά από πρώιμες ποικιλίες Α-37, Α-39, LOADEL και FORTUNA(περίπου το 40% της παραγωγής συμπύρηνων ροδάκινων), οι οποίες «παρουσίασαν ποιοτικά προβλήματα κατά την μεταποίηση» και έτσι γενικά και αόριστα ροδάκινα που προορίζονταν για κονσέρβα μετατράπηκαν σε ροδάκινα για «κλαρίσιο χυμό».
Αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής είναι η μεσοσταθμική τιμή του προϊόντος να μειωθεί δραματικά και τα φημολογούμενα 35 ή 38 λεπτά ανά κιλό να φαντάζουν μακρινό όνειρο.
Δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιούνται δαπάνες εκατομμυρίων ευρώ για την αγορά των συμπύρηνων ροδάκινων - της πρώτης ύλης δηλαδή για τη βιομηχανία μεταποίησης - και να μην έχουν υπογραφεί και αναρτηθεί σχετικά συμβόλαια ανάμεσα στις δυο πλευρές (βιομηχανία και παραγωγούς) στο taxis.
Επιτέλους, η Πολιτεία πρέπει να παρέμβει άμεσα με νομοθετική πρωτοβουλία».
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε Λάρισας, σε συνέχεια των επιτόπιων ελέγχων σχετικά με την εμφάνιση παραμόρφωσης σε καρπούς ροδάκινων, η οποία προκάλεσε έντονη ανησυχία στους παραγωγούς της περιοχής, προέβη σε δειγματοληψίες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Τυρνάβου και τα δείγματα αποστάλθηκαν στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο για εργαστηριακές εξετάσεις.
Τα αποτελέσματα του Μπενακείου Φυτόπαθολογικού Ινστιτούτο αναφέρουν ότι οι καρποί που ελεγχθήκαν παρουσίαζαν προσβολή από:
α. Τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς ή σάρκα
β. Το ιοειδές του λανθάνοντος μωσαϊκού της ροδακινιάς
γ. Τον ιό της πράσινης δακτυλιωτής ποικιλοχλώρωσης της κερασιάς
δ. Τον ιό της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνοκάρπων καθώς επίσης και
ε. και από άτομα ενός είδος ακάρεως, του γένους Eriophyes (Acari: Eriophyidae)
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, η παρουσία των παραπάνω παθογόνων δεν έχει αποδειχθεί ότι ευθύνεται για τα συμπτώματα της έντονης παραμόρφωσης των ροδακίνων και το αίτιο της παραμόρφωσης των καρπών τελεί υπό περαιτέρω διερεύνηση.
Σχετική βιβλιογραφική έρευνα για ανάλογα συμπτώματα στη ροδακινιά σε άλλες χώρες δεν έδωσε αποτελέσματα ώστε να μπορέσουμε να οδηγηθούμε σε κάποια διάγνωση.