Η Μύγα της Ασίας (Drosophila suzukii Matsumura, Diptera: Drosophilidae) έχει δημιουργήσει πρόβλημα στις καλλιέργειες κερασιών στις πεδινές ποικιλίες.

Ο κ. Κώστας Καζαντζής, γεωπόνος από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Νάουσας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «μέχρι σήμερα η Μύγα της Ασίας (Drosophila suzukii Matsumura, Diptera: Drosophilidae) δημιουργούσε προβλήματα στις όψιμες ποικιλίες κερασιών στις ορεινές περιοχές. Φέτος, λόγω ίσως του ήπιου χειμώνα, έχει χτυπήσει και σε μεσοπρώιμες ποικιλίες στις πεδινές περιοχές.

Από τα ευρήματα της 22/5/2023 σε μεσοπρώιμες ποικιλίες στις συλλογές του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων στη Νάουσα (145 μέτρα υψόμετρο), φαίνεται ότι η Μύγας της Ασίας δεν είναι πρόβλημα μόνο των ορεινών περιοχών καλλιέργειας κερασιάς. 

Θα πρέπει οι κερασοπαραγωγοί να ελέγχουν σχολαστικά τους αγρούς σας, ειδικά στις περιπτώσεις που έχετε όγκο παραγωγής που μπορεί να εμπορευτεί και έχετε αποφύγει τις ζημίες από σχίσιμο ή μονίλια λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων. 

Συστήνεται άμεση επέμβαση όπου διαπιστωθεί η παρουσία του εντόμου. Επίσης θα πρέπει να προσέξουν οι ροδακινοπαραγωγοί μην περάσει στις καλλιέργειές τους γιατί θα υπάρξουν μεγάλες ζημιές.

Σε αντίθεση με την κοινή δροσόφιλα το είδος Drosophila suzukii έχει την ικανότητα να εναποθέτει αυγά και να αναπτύσσεται σε υγιείς καρπούς κερασιάς λόγω του πριονωτού ωοθέτη που διαθέτει. Το έντομο έχει προκαλέσει στο παρελθόν σημαντικές προσβολές σε καρπούς κερασιάς. Η έγκαιρη διαπίστωση της προσβολής είναι απαραίτητη για την επιτυχή καταπολέμηση του εντόμου. Συστήνουμε ψεκασμούς στην αλλαγή χρωματισμού».   

Με μειωμένες τιμές πουλάνε οι Ισπανοί τα καρπούζια τους, ενώ αντίθετα στην λιανική αγορά οι τιμές είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

«Η τιμή παραγωγού για τα καρπούζια θερμοκηπίου μειώθηκε απότομα στα 20 λεπτά το κιλό», δηλώνει η ισπανίδα Adoración Blanque, πρόεδρος Νέων Αγροτών (ASAJA) της επαρχίας Almería.

Και προσθέτει: «Το κόστος παραγωγής καρπουζιού έχει αυξηθεί, κατά μέσο όρο 25%, σε σύγκριση με τις τελευταίες δύο εμπορικές σεζόν. Με τις τρέχουσες αποδόσεις υπολογίζεται το κόστος παραγωγής ότι κυμαίνεται στα 45 λεπτά το κιλό. 

Αν και η φετινή παραγωγή - παρά την μείωση των στρεμμάτων καλλιέργειας - είναι σε καλά επίπεδα, η απότομη πτώση τιμών, που ξεκίνησε από την περασμένη εβδομάδα, δημιουργεί οικονομικό πρόβλημα στους παραγωγούς.

Από την άλλη στην λιανική αγορά το καρπούζι πωλείται έως και 2 ευρώ το κιλό. Η υψηλή τιμή λιανικής αναγκάζει τους παραγωγούς να μειώσουν την κατανάλωση καρπουζιού σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα (ενεργειακό κόστος κ.α.).

Δεν καταλαβαίνουμε την μεγάλη διαφορά μεταξύ της τιμής που πληρώνουν οι Ισπανοί καταναλωτές στο ράφι σε σύγκριση με την τιμή που πουλάει ο παραγωγός στο χωράφι. Αυτή η μεγάλη διαφορά τιμής φανερώνει τα προβλήματα που υπάρχουν στην τροφική αλυσίδα, με τους παραγωγούς να επενδύουν τα περισσότερα και λαμβάνουν τα λιγότερα».

H FMC Χημικά Ελλάς ενημερώνει ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων χορήγησε κατά παρέκκλιση άδεια διάθεσης στην αγορά για το εντομοκτόνο EXIREL® ΒΑΙΤ (δραστική ουσία: cyantraniliprole) για την αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς με ψεκασμούς φυλλώματος.

Η απόφαση αφορά τις περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Φθιώτιδας, Λασιθίου, Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Αργολίδας, Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Κορινθίας, Βοιωτίας, Λαρίσης, Μαγνησίας, Χαλκιδικής, Ροδόπης, Καβάλας, Αιτωλοακαρνανίας, Σερρών και Δωδεκανήσου.

Η χρήση του με ψεκασμούς φυλλώματος επιτρέπεται για την περίοδο από 15/06/2023 έως 12/10/2023.

Το EXIREL® ΒΑΙΤ παρέχει ένα νέο τρόπο δράσης για τον έλεγχο του Δάκου της ελιάς (IRAC group 28) και αποτελεί ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό προϊόν για να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή προστασία της παραγωγής. Το cyazypyr® δρα μέσω της ενεργοποίησης των υποδοχέων ρυανοδίνης των εντόμων. Αυτή η ενεργοποίηση προκαλεί την απελευθέρωση ασβεστίου από τις εσωτερικές αποθήκες των μυών των εντόμων, με άμεσο αποτέλεσμα την μειωμένη μυϊκή λειτουργία, παράλυση και ακολούθως θανάτωση των εντόμων-στόχων.

O Δάκος, αποτελεί αυτή τη στιγμή τον με διαφορά πιο επικίνδυνο εντομολογικό εχθρό της ελιάς. Όχι μόνο μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στην παραγωγή αλλά  και να υποβαθμίσει δραματικά την ποιότητα της. 

Μερικές φορές, τοπικές εξάρσεις στους πληθυσμούς του Δάκου, επιβάλλουν την επέμβαση του ελαιοπαραγωγού με επιπλέον ψεκασμούς, σε συνδυασμό με τα κρατικά προγράμματα δακοκτονίας. Το εντομοκτόνο EXIREL® ΒΑΙΤ εφαρμοζόμενο με ψεκασμούς καλύψεως, καλύπτει και αυτές τις περιπτώσεις και προσφέρει μια ιδιαίτερα αξιόπιστη λύση τη στιγμή που οι διαθέσιμες δραστικές ουσίες για τον έλεγχο του Δάκου είναι πια λιγοστές.

Η δόση εφαρμογής του εντομοκτόνου EXIREL® ΒΑΙΤ με ψεκασμό καλύψεως είναι 50-75 κ.εκ σκευάσματος ανά 100 λίτρα νερό, με όγκο ψεκαστικού υγρού 70-120 λίτρα/στρέμμα. Οι εφαρμογές αρχίζουν από την περίοδο που η ελιά έχει μέγεθος ίσο με το 20% του τελικού της μεγέθους, μέχρι την πλήρη ωρίμανση των καρπών.

Επιτρέπονται μέχρι δύο (2) εφαρμογές με 10-14 μέρες μεσοδιάστημα. 

Μέγιστος αριθμός εφαρμογών του σκευάσματος ανά καλλιεργητική περίοδο και με τους δύο τρόπους εφαρμογής (δολωματικοί ψεκασμοί και ψεκασμοί κάλυψης): τρεις (3).

Τελευταία επέμβαση πριν τη συγκομιδή: 14 ημέρες

Στον συνεχώς εξελισσόμενο κλάδο της γεωργίας, οι καινοτόμες λύσεις και οι εξελίξεις στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι αγρότες σε όλο τον κόσμο. Η ελληνική εταιρεία PHYTORGAN, με εμπειρία 46 ετών στην παραγωγή προϊόντων φυτοπροστασίας και εξειδίκευση στα αναβράζοντα δισκία γιββεριλλικού οξέος, τα τελευταία χρόνια θέτει στο επίκεντρο των στρατηγικών της την καινοτομία, που θα μπορέσει να προσφέρει βιώσιμες λύσεις στη γεωργία του μέλλοντος. Με ισχυρή δέσμευση για αειφορία, η PHYTORGAN έχει επικεντρωθεί στην ανάπτυξη προϊόντων με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα που προωθούν πρακτικές βιώσιμης γεωργίας και ταυτόχρονα ενισχύουν την παραγωγικότητα.

Η ανάπτυξη καινοτόμων φυτοπροστατευτικών προϊόντων αποσκοπεί στη προστασία των καλλιεργειών και τη διασφάλιση βιώσιμης παραγωγής αγροτικών προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η τεχνολογία NanoShield, ένα έργο που επαναπροσδιορίζει την φυτοπροστασία. Αυτή η οραματική πρωτοβουλία είναι αφιερωμένη στην ανάπτυξη νέας γενιάς ασφαλών νανοτεχνολογικών προϊόντων για την καταπολέμηση των ασθενειών  και την ταυτόχρονη ενδυνάμωση των φυτών, προάγοντας παράλληλα πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον. H τεχνολογία NanoShield βασιζόμενη σε βιοσυμβατές πρώτες ύλες, αποσκοπεί στη στοχευμένη και αποτελεσματική φυτοπροστασία και θρέψη των φυτών, αποτελώντας έτσι έναν ισχυρό σύμμαχο στην Ολοκληρωμένη Διαχείριση Καλλιεργειών (ICM).

Με τη δέσμευσή του για ελαχιστοποίηση της χρήσης των συμβατικών αγροχημικών και κατ’ επέκταση για μια βιώσιμη και ασφαλή γεωργία, η τεχνολογία NanoShield αποσκοπεί να προσφέρει ένα πολύτιμο εναλλακτικό και οικονομικά προσιτό μέσο προστασίας των καλλιεργειών, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην συμβατική και τη γεωργία χαμηλών χημικών εισροών. Έχοντας ολοκληρώσει τα πρώτα στάδια των πειραματικών δοκιμών των προϊόντων σε ελεγχόμενες συνθήκες αλλά και στον αγρό, και έχοντας προχωρήσει στην καταχώρηση της τεχνολογίας για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, η εταιρεία είναι πλέον ένα βήμα πιο κοντά στο να κυκλοφορήσει τα νέα σκευάσματα στην τοπική και διεθνή αγορά.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της ανταλλαγής γνώσεων, της συνεχούς μάθησης και της ενίσχυσης της τεχνογνωσίας, η PHYTORGAN έχει συνάψει συνεργασίες με ερευνητικά ιδρύματα, πανεπιστήμια,  διακεκριμένους επιστήμονες και άλλες εταιρείες. Συντάσσοντας τις δυνάμεις με τους συνεργάτες της, η PHYTORGAN προσεγγίζει την καινοτομία με εξειδίκευση και διαφοροποίηση, αναπτύσσοντας λύσεις προσαρμοσμένες στις τοπικές, και όχι μόνο, ανάγκες και προκλήσεις. Η PHYTORGAN, καθοδηγούμενη από τη δύναμη της καινοτομίας και της έρευνας στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου και ευημερούντος μέλλοντος για τη γεωργία, λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης για τις εταιρείες του κλάδου της γεωργίας.
Για περισσότερες πληροφορίες, κλικ στο https://phytorgan.gr

Σοβαρά προβλήματα με τους ψεκασμούς για την φυτοπροστασία αντιμετωπίζουν οι κερασοπαραγωγοί λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων.

Μιλάμε για τις μεσοπρώιμες και όψιμες ποικιλίες στις πεδινές και ημιορεινές περιοχές γιατί οι πρώιμες στις πεδινές περιοχές έχουν ήδη πάθει ζημιά από τις βροχοπτώσεις και πολλές ποσότητες είναι μη εμπορεύσιμες.

Ο κ. Νίκος Δημητριάδης, παραγωγός και μέλος του Αγροτικού Συλλόγου Σκύδρας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «τα περισσότερα ραντίσματα για την φυτοπροστασία στην καλλιέργεια κερασιού γίνονται αυτή την περίοδο. Το πρόβλημα είναι ότι οι βροχοπτώσεις το τελευταίο διάστημα αυξάνουν τον αριθμό των ψεκασμών και παράλληλα το κόστος καλλιέργειας».

Όπως επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης, οι παραγωγοί κερασιών σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές θα πρέπει να κάνουν επεμβάσεις για για Ραγολέτιδα, Μύγα της Ασίας και Μονίλια.

Σκουλίκι των κερασιών - Ραγολέτιδα (Rhagoletis cerasi Loew, Diptera: Tephritidae)
Ξεκίνησε η πτήση του εντόμου με σημαντικές συλλήψεις στο δίκτυο των παγίδων στις περισσότερες περιοχές.
Συνιστάται επέμβαση μόλις ξεκινήσει η αλλαγή χρώματος στον καρπό από πράσινο σε υποκίτρινο.
Στις ποικιλίες που συγκομίζονται ήδη η επέμβαση μπορεί να αποφευχθεί ή να γίνει χρήση βιολογικού σκευάσματος.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής.

Μύγα της Ασίας (Drosophila suzukii Matsumura, Diptera: Drosophilidae)
Σε αντίθεση με την κοινή δροσόφιλα το είδος Drosophila suzukii έχει την ικανότητα να εναποθέτει αυγά και να αναπτύσσεται σε υγιείς καρπούς κερασιάς λόγω του πριονωτού ωοθέτη που διαθέτει.
Το έντομο έχει προκαλέσει στο παρελθόν σημαντικές προσβολές σε καρπούς κερασιάς. Η έγκαιρη διαπίστωση της προσβολής είναι απαραίτητη για την επιτυχή καταπολέμηση του εντόμου.
Συστήνεται άμεση επέμβαση όπου διαπιστωθεί η παρουσία του εντόμου. Υπάρχει η δυνατότητα
συνδυασμένης καταπολέμησης με τη ραγολέτιδα.
Για την ανίχνευση προνυμφών εντός των καρπών, όταν η προσβολή δεν είναι ευδιάκριτη (αρχικά στάδια), συλλέγονται τυχαία 50 με 80 φρούτα και τα τοποθετούμε σε πλαστική τσάντα που διαθέτει σύστημα κλεισίματος. Τα φρούτα συνθλίβονται ελαφρά και προστίθεται ένα φλιτζάνι υδατικό διάλυμα ζάχαρης (1/4 φλιτζάνι ζάχαρη και 4 φλιτζάνια νερό). Μετά από μικρό χρονικό διάστημα εάν στους καρπούς υπάρχουν προνύμφες αυτές θα πλέουν στην επιφάνεια ενώ τα φρούτα θα καθίσουν στον πυθμένα. 
Η μέθοδος δείχνει την παρουσία προνυμφών εντόμων στα φρούτα, δεν καθορίζει όμως σε καμία περίπτωση ότι πρόκειται για το συγκεκριμένο έντομο. Στην περίπτωση που βρεθούν προνύμφες στα δείγματα των καρπών θα πρέπει να ακολουθήσει εντατικότερη παρακολούθηση του οπωρώνα (τοποθέτηση παγίδων, συλλογή και επώαση καρπών για την εμφάνιση νυμφών και ενηλίκων) ώστε να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για το συγκεκριμένο είδος.

Μονίλια κερασιάς (Monilinia fructicοla, Monilinia laxa, Monilinia fructigena)
Οι καιρικές συνθήκες των τελευταίων ημερών ευνοούν την ανάπτυξη μολύνσεων. Προτείνεται η προστασία των καρπών που η συγκομιδή ξεκινάει από 1-10 ημέρες. Διευκρινίζεται ότι η προστασία των καρπών πριν την συγκομιδή μειώνει τις μετασυλεκτικές σήψεις.
Κατά την επιλογή του Φυτοπροστατευτικού Προϊόντος, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο και χρόνο εφαρμογής και στον αριθμό ημερών έως την συγκομιδή.

Πάντως υπάρχει απογοήτευση από την πλευρά των κερασοπαραγωγών επειδή έμειναν εκτός πακέτων ενίσχυσης de minimis. Μόνο προφορικές υποσχέσεις πήραν τελικά από το ΥπΑΑΤ για πληρωμή ενισχύσεων λόγω των περυσινών ζημιών και της απώλειας εισοδήματος που είχαν. Ωστόσο δεν το βάζουν κάτω και μετά τις εκλογές οι κερασοπαραγωγοί της Πέλλας θα καταθέσουν νέο φάκελο προς τη νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ για την στήριξη της καλλιέργειας.

Ο φυλλορύκτης της τομάτας Tuta absoluta αποτελεί τον πιο σοβαρό εντομολογικό εχθρό στις κηπευτικές καλλιέργειες, απειλώντας ακόμα και με ολική καταστροφή, πολλές φορές, την παραγωγή της τομάτας.

Μελετώντας τα τελευταία χρόνια κάποιες περιπτώσεις διαπιστώνουμε ότι λάθος πρακτικές παρακολούθησης και αντιμετώπισης του εχθρού ίσως να έπαιξαν τον πιο καθοριστικό ρόλο. Όμως σε πανελλαδικό επίπεδο, οι πρακτικές αυτές δεν έχουν ποτέ καταγραφεί. Τι πιστεύουν οι καλλιεργητές για την υφιστάμενη κατάσταση φυτοπροστασίας του Τ. absoluta; Το διαφορετικό επίπεδο κατάρτισης των παραγωγών και των γεωπόνων παίζουν καθοριστικό ρόλο τελικά στη λήψη αποφάσεων; Σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα δεν υπάρχει σαφής απάντηση.
Το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) - Τμήμα Γεωπονίας έχοντας διαπιστώσει τα παραπάνω, θα προσπαθήσει να αποτυπώσει τον τρόπο που οι καλλιεργητές αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με ένα σύντομο και απλό ερωτηματολόγιο.

Ερωτηματολόγιο

Παραγωγοί και γεωπόνοι μπορούν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε τις παθογένειες στην  φυτοπροστασίας της τομάτας, αφιερώνοντας 5 λεπτά από τον χρόνο τους, απαντώντας στο ανώνυμο ερωτηματολόγιο, εδώ

Από την Υποδιεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος εξαρθρώθηκε κύκλωμα που διακινούσε μη εγκεκριμένα και με πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών γεωργικά φάρμακα

Συνελήφθησαν 3 άτομα και κατασχέθηκαν, μεταξύ άλλων, 511 συσκευασίες που περιείχαν πάνω από 461 λίτρα παράνομων σκευασμάτων γεωργικών φαρμάκων από τις οποίες οι 241 συσκευασίες έφεραν πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών.

Από την Υποδιεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας Βορείου Ελλάδος εξαρθρώθηκε κύκλωμα, που δραστηριοποιούταν στην εισαγωγή, αποθήκευση και διακίνηση μη εγκεκριμένων για χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και με πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών γεωργικών φαρμάκων.

Στο πλαίσιο συντονισμένης αστυνομικής επιχείρησης σε περιοχή της Θεσσαλονίκης, απογευματινές ώρες χθες, Τρίτη, 9 Μαΐου 2023, συνελήφθησαν 3 άτομα και σε βάρος τους σχηματίσθηκε δικογραφία για παραβάσεις του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα και της νομοθεσίας για τη διάθεση γεωργικών φαρμάκων, καθώς και για πλαστογραφία.

Όπως προέκυψε από την έρευνα, οι συλληφθέντες, προέβαιναν αρχικά στην εισαγωγή των παράνομων σκευασμάτων, στην αποθήκευση σε χώρους στη Θεσσαλονίκη και εν συνεχεία στην πώλησή τους σε αγρότες σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας, σε τιμές χαμηλότερες των αντίστοιχων νομίμων, επωφελούμενοι από τη διαφορά της τιμής.

Στις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε οικία, 3 αυτοκίνητα και 3 αποθηκευτικούς χώρους, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:

• 511 συσκευασίες που περιείχαν 461 λίτρα και 5 κιλά παράνομων σκευασμάτων γεωργικών φαρμάκων, από τις οποίες οι 241 συσκευασίες έφεραν πλαστές ετικέτες επώνυμων εταιρειών,
• 27.450 ευρώ,
• αυτοκίνητο και
• πλήθος χειρόγραφων σημειώσεων που σχετίζονται με την υπόθεση.

Σημειώνεται ότι το συνολικό ύψος της ζημίας που προκλήθηκε από την παράνομη δραστηριότητα του κυκλώματος υπερβαίνει τα 91.000 ευρώ.

Οι διαφυγόντες δασμοί θα προσδιοριστούν από την αρμόδια τελωνειακή Αρχή, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα επιβληθούν οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις, ενώ παράλληλα θα διενεργηθεί εργαστηριακή ανάλυση των σκευασμάτων για τον προσδιορισμό των επιπτώσεών τους στη δημόσια υγεία.

Οι συλληφθέντες, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος τους, οδηγήθηκαν στην αρμόδια εισαγγελική Αρχή.

Η Οικονομική Αστυνομία ζητά από τους πολίτες να καταγγέλλουν παράνομες και επίμεμπτες ενέργειες ή δραστηριότητες. Πληροφορίες του ΑγροΤύπου όμως αναφέρουν ότι γίνονται πολλές καταγγελλίες από αγρότες που κυριολεκτικά χάνουν τα χρήματά τους αγοράζοντας μη αποτελεσματικά φυτοφάρμακα. Το ερώτημα είναι τι κάνει το ΥπΑΑΤ και οι άλλοι αρμόδιοι κλαδικοί φορείς και αν υπάρχει συνεργασία με τις διωκτικές αρχές της χώρας. Επίσης ένα ακόμη ερώτημα είναι γιατί πάνω στις συσκευασίες των προϊόντων δεν αναγράφονται οι τιμές πώλησης. 

Συνεχίζονται οι κοπές πεπονιού με τη ζήτηση να είναι αυξημένη και τις τιμές να παρουσιάζουν μια ανοδική πορεία το τελευταίο διάστημα.

Ο κ. Γιώργος Τσικνάκης, παραγωγός από την Μεσαρά στην Κρήτη, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ότι «οι κοπές για τα πεπόνια θερμοκηπίου ξεκίνησαν από νωρίς τον Μάρτιο. Οι καιρικές συνθήκες δεν δημιούργησαν μέχρι στιγμής πρόβλημα στην παραγωγή και οι αποδόσεις κυμαίνονται σε καλά επίπεδα. 

Στην αρχή η ζήτηση ήταν μειωμένη αλλά τις τελευταίες ημέρες έχει αυξηθεί. Επειδή δεν είναι μεγάλες ποσότητες τα πεπόνια αυτή την εποχή πάνε κυρίως προς την εγχώρια αγορά και πολύ λίγα πάνε για εξαγωγή. Οι τιμές ήταν στα 80 λεπτά αλλά στη συνέχεια ανέβηκαν και έφτασαν ακόμη και στα 1,30 ευρώ για τα καλής ποιότητας πεπόνια. Αναμένουμε τις επόμενες ημέρες να αυξηθεί περαιτέρω η ζήτηση».

Ο κ. Μανώλης Δουλγεράκης, παραγωγός θερμοκηπιακού πεπονιού από την ίδια περιοχή, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «από αρχές Απριλίου άρχισαν να βγαίνουν στην εγχώρια αγορά τα πολύ πρώιμα πεπόνια. Τώρα κάνουν κοπές όσοι φύτεψαν τον περασμένο Φεβρουάριο. Πάντως ακόμη δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες.
Οι καιρός δεν έχει δημιουργήσει φέτος πολλά προβλήματα στην καλλιέργεια. Το πεπόνι δεν θέλει μεγάλη υγρασία γιατί σκάει η φλούδα του. Επίσης η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας του δημιουργεί κάποια ποιοτικά προβλήματα.

Όσον αφορά την ζήτηση εξαρτάται από την θερμοκρασία, θέλει ζέστη για να αγοράσει ο καταναλωτής πεπόνια. Υπάρχουν ήδη στην Κρήτη αρκετοί τουρίστες αλλά για το επόμενο διάστημα αναμένεται να αυξηθούν οι κρατήσεις. Τα ξενοδοχεία δεν ζητούν καλής ποιότητας πεπόνια αλλά βοηθούν να απορροφηθούν αρκετές ποσότητες από την αγορά (δεύτερης ποιότητας).

Η ποιότητα δίνει την τιμή στο πεπόνι. Την περαμένη Πέμπτη (4/5) η τιμή κυμάνθηκε γύρω στο 1 ευρώ. Την Παρασκευή (5/5/) αυξήθηκε στα 1,10 - 1,30 ευρώ και το Σάββατο (6/5) η μέση τιμή κυμαινόταν στα 1,15 αλλά έφτασε ακόμη και στα 1,40 ευρώ για τα καλής ποιότητας πεπόνια».

O Αντώνης Γκόνης, παραγωγός από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «καλλιεργώ πεπόνια χαμηλής κάλυψης. Τώρα έχουμε ξεσκεπάσει και σε περίπου 20 ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει η συγκομιδή τους. Γενικά φαίνεται ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στην καλλιέργεια. Ελπίζουμε το επόμενο διάστημα οι θερμοκρασίες να παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα».

Ο κ. Θανάσης Παλούκης, έμπειρος παραγωγός πεπονιών από την Βόνιτσα Αιτωλοακαρνανίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «στην περιοχή στα πεπόνια θερμοκηπίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι κοπές μετά τις 15 Μαΐου. Οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν δημιουργήσει προβλήματα στην καλλιέργεια και οι τιμές παραγωγού έχουν μέχρι στιγμής μια καλή πορεία». Στα υπαίθρια πεπόνια η συγκομιδή αναμένεται να ξεκινήσει από 15 έως 20 Ιουνίου».

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, «ξεκίνησε η συγκομιδή και εξαγωγή πεπονιών θερμοκηπιακής καλλιέργειας, καθώς και των υπόλοιπων εαρινών φρούτων. Τις επόμενες εβδομάδες η ροή των εξαγωγών τους αναμένεται να αυξηθεί, ενώ η παραγωγή τους εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε κανονικά επίπεδα και θα είναι ποιοτικά αναβαθμισμένη».

Ξεκίνησαν τα εντομολογικά προβλήματα για τους ροδακινοπαραγωγούς σε Πέλλα, Ημαθία και Πιερία.

Όπως επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Θεσσαλονίκης, η εμφάνιση των εντόμων αφορά τις πεδινές και πρώιμες περιοχές των συγκεκριμένων νομών. Συγκεκριμένα:

Φυλλοδέτης Ροδακινιάς (Adoxophyes orana Fischer von Rosslerstamm, Lepidoptera: Gelechiidae)
Από τα δεδομένα του δικτύου των παγίδων στις περιοχές της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας εκτιμάται ότι ξεκίνησε η 1η πτήση του εντόμου το χρονικό διάστημα 30 Απριλίου - 2 Μαΐου.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας έγιναν οι υπολογισμοί της έναρξης των ωοτοκιών και των εκκολάψεων των αυγών.
Η έναρξη των ωοτοκιών υπολογίζεται το χρονικό διάστημα 4 - 6 Μαΐου.
Οι πρώτες εκκολάψεις υπολογίζονται το χρονικό διάστημα 9 - 12 Μαΐου.

Ανάρσια Ροδακινιάς (Anarsia lineatella Zeller, Lepidoptera: Gelechiidae)
Από τα δεδομένα του δικτύου των παγίδων, στις περιοχές της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας, η πτήση του εντόμου εμφανίζει σημαντική αύξηση, το χρονικό διάστημα 28 Απριλίου - 1 Μαΐου.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται από τους μετεωρολογικούς σταθμούς της Ημαθίας, της Πέλλας και της Πιερίας υπολογίζεται ότι το χρονικό διάστημα 5-7 Μαΐου θα υπάρχουν συνεχόμενες ωοτοκίες και αντίστοιχα το χρονικό διάστημα 11 - 13 Μαΐου θα υπάρχουν συνεχόμενες εκκολάψεις των νεαρών προνυμφών.
Οι προβλεπόμενες ημερομηνίες ωοτοκιών και εκκολάψεων του Φυλλοδέτη συμπίπτουν κατά πολύ με αυτές της Ανάρσιας.
Ενδεικτικός χρόνος ταυτόχρονης επέμβασης και για τα δύο έντομα ανάλογα με τον τρόπο δράσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων:

• 6-8 Μαΐου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με εφαρμογή κατά την εναπόθεση των ωών
• 10-13 Μαΐου για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που στοχεύουν στις νεαρές προνύμφες

Βαμβακάδα ροδακινιάς (Pseudaulacaspis pentagona Targioni, Homoptera: Diaspididae)
Η πλήρης ωοτοκία παρατηρήθηκε το χρονικό διάστημα 21 - 24 Απριλίου.
Η εμφάνιση των κινητών προνυμφών (έρπουσες) ξεκίνησε από τις 26 - 28 Απριλίου.
Το μέγιστο της εμφάνισης των κινητών προνυμφών υπολογίζεται το χρονικό διάστημα 6 - 11 Μαΐου (συμπίπτει με την επέμβαση για τα άλλα δύο ανωτέρω λεπιδόπτερα).

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός ροδακινιών από τη Νάουσα κ. Μάκης Αντωνιάδης, «οι παγίδες της περιοχής μας δείχνουν τους πληθυσμούς των εντόμων και ανάλογα προχωράμε σε ψεκασμούς.
Η Ανάρσια είναι ένα έντομο που πηγαίνει στην βάση του καρπού. Βγάζει την φλούδα και σαπίζει το ροδάκινο. Ήδη έχει γίνει ένας ψεκασμός. Η καταπολέμησή της περιλαμβάνεται στο Κομφούζιο.
Η Βαμβακάδα δημιουργεί κόκκινα στίγματα στον καρπό και τον κάνει μη εμπορεύσιμο.
Ο Φυλλοδέτης ξεκινά από τα φύλλα και στη συνέχεια σαπίζει τον καρπό αλλά και χάνει την μετασυλλεκτική αντοχή. Ψεκασμούς κατά του Φυλλοδέτη κάνουμε μαζί με την Ανάρσια. Αντιμετωπίζεται και αυτό το έντομο με το Κομφούζιο.

Βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι για τη φυτοπροστασία της ροδακινιάς (αλλά και των υπόλοιπων καλλιεργειών που περιλαμβάνει) η δράση του Κομφούζιο. Όμως οι πληρωμές του προγράμματος έχουν «βαλτώσει» αν και τα έξοδα για την εφαρμογή του τα έχουν πληρώσει οι παραγωγοί. Συγκεκριμένα οι ενταγμένοι της 1ης πρόσκλησης (που είναι η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών) δεν έχουν καμιά πληρωμή. Οι ενταγμένοι στη 2η και 3η πρόσκληση έχουν πληρωθεί μόνο την προκαταβολή και αναμένουν την εξόφληση».  

Εδώ και 2 μήνες έχει ξεκινήσει η συγκομιδή για τα στρογγυλά καρπούζια θερμοκηπίου στην Κρήτη, ενώ ακολούθησαν από τέλη Απριλίου τα καρπούζια της Ηλείας. Όπως αναφέρουν οι παραγωγοί στον ΑγροΤύπο αν και ξεκίνησαν σε καλά επίπεδα οι τιμές στη συνέχεια είχαμε μείωση λόγω προβλημάτων στη ζήτηση.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός κ. Γιώργος Τσικνάκης, «καλλιεργώ 60 στρέμματα υπαίθρια με χαμηλή κάλυψη και 15 στρέμματα σε θερμοκήπια. Από Μάρτιο έχουν ξεκινήσει να κάνουν κοπές τα καρπούζια θερμοκηπίου στην Κρήτη. Οι τιμές ξεκίνησαν από 1,30 ευρώ το κιλό και στη συνέχεια έπεσαν στα 70 λεπτά. Όσο αυξάνουν οι ποσότητες τόσο πιέζονται οι τιμές και αυτή την εποχή έχουν μια μέση τιμή γύρω στα 35 λεπτά και για τα πολύ καλής ποιότητας φτάνουν έως 50 λεπτά».

Ο έμπορος από το Τυμπάκι κ. Μανόλης Χαριστάκης, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «από Μάρτιο έχει φέτος ξεκινήσει η συγκομιδή καρπουζιών στην Κρήτη. Αυτή την εποχή στην αγορά είναι τα καρπούζια της Κρήτης και της Ηλείας. Η ζήτηση είναι σε καλά επίπεδα και οι τιμές στα τέλη Απριλίου κυμαίνονταν από 60 - 80 λεπτά το κιλό. Τα καρπούζια της Κρήτης κατευθύνονται κυρίως στην εγχώρια αγορά».

Από τα τέλη Απριλίου έχουν ξεκινήσει να βγαίνουν στην αγορά τα καρπούζια από τα θερμοκήπια της Ηλείας.

Ο κ. Ηλίας Χρυσόστομος, παραγωγός θερμοκηπιακού καρπουζιού από την Αμαλιάδα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «από τα τέλη Απριλίου άρχισαν να βγαίνουν στην αγορά τα καρπούζια της Ηλείας (θερμοκήπια και υψηλά «τολ»). Οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν βοηθήσει την ζήτηση ούτε στην εγχώρια αγορά ούτε στις εξαγωγές. Οι τιμές είναι σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα. Υπήρξαν προβλήματα και στην καλλιέλεργεια λόγω χαμηλών θερμοκρασιών και χαλαζοπτώσεων στην περιοχή. Ακόμη η τιμή τους είναι πάνω από 50 λεπτά αλλά δεν φαίνεται να υπάρξει καλή εικόνα στην ζήτηση αν δεν αυξηθούν οι θερμοκρασίες».

Όπως δηλώνει στον Αγροτύπο ο κ. Αντώνης Πετρόπουλος, παραγωγός καρπουζιών από τα Λεχαινά,  «στην περιοχή μας αν βοηθήσει ο καιρός θα ξεκινήσουμε τις κοπές καρπουζιού. Θέλουμε ηλιοφάνεια για να αποκτήσουν καλό χρωματισμό τα καρπούζια. Άλλες όμως περιοχές της Ηλείας, όπως Βάρδα και Αμαλιάδα, έχουν ξεκινήσει να κόβουν. Τα πρώιμα έχουν κάποιο πρόβλημα στην καρπόδεση. Τα καρπούζια της περιοχής πάνε κυρίως για εξαγωγή και αυτό που θέλουμε είναι το επόμενο διάστημα υψηλές θερμοκρασίες στην Ευρώπη για να υπάρξει καλή ζήτηση».

Μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ Τριφυλλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, επισημαίνει ότι «από αρχές Απριλίου ξεσκεπάστηκαν τα πρώιμα υπαίθρια καρπούζια της περιοχής. Έχει ολοκληρωθεί η καρπόδεση χωρίς προβλήματα. Αυτές τις ημέρες όσοι διαθέτουν αντιχαλαζικά - αντιανεμικά δίχτυα (το 50% των παραγωγών της περιοχής) τα σκέπασαν για να τα προστατέψουν από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που αναμένονται τις επόμενες ημέρες. Η συγκομιδή - αν βοηθήσει ο καιρός - θα ξεκινήσει για τα πρώιμα σε δεκαπέντε ημέρες. Η καλλιέργεια καρπουζιού στην Τριφυλλία ανέρχεται σε περίπου 5.500 στρέμματα και η αναμενόμενη παραγωγή θα κυμανθεί στους 38 - 40 χιλιάδες τόνους». 

Εκδήλωση για την καταπολέμηση της ευδεμίδας και την αξία της ένταξης των αμπελοκαλλιεργητών της περιοχής στη δράση «Κομφούζιο», διοργάνωσε, στις 27/4/2023, ο Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου με τη στήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Εισηγητές ήταν:

• Δημήτριος Σταυρίδης, Προϊστάμενος Τμ. Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Αν. Δντής Αγροτικής Οικονομίας ΠΕ Λάρισας Περιφέρεια Θεσσαλίας
• Δρ Παναγιώτης Μυλωνάς, Αν. Διευθυντής, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο.
• Γεωργία Γεωργιάδου, Υπάλληλος Τμήμα φυτικής Παραγωγής Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Λάρισας
• Δημήτριος Γρουζίδης, Γεωπόνος NOVACERT.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Δημήτριος Σταυρίδης, «συζητήθηκαν όλοι οι εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης της ευδεμίδας. Σήμερα η δράση «Κομφούζιο» είναι μονόδρομος για την καταπολέμηση της ευδεμίδας στην αμπελοκαλλιέργεια.

Θα πρέπει όλοι οι αμπελοκαλλιεργητές του δήμου Τυρνάβου να ενταχθούν στο σύνολό τους στη δράση, λαμβάνοντας υπόψη ότι πλέον η χημική καταπολέμηση της ευδεμίδας δεν είναι τόσο αποτελεσματική τόσο λόγω της μείωσης της αποτελεσματικότητας των σκευασμάτων.

Στην Ισπανία εφαρμόζουν καθολικά το Κομφούζιο στην αμπελοκαλλιέργεια και έχουν καταφέρει να μην έχουν κανένα πρόβλημα. Για αυτό όλοι συμφώνησαν στην ημερίδα ότι θα πρέπει να αυξηθούν τα επιλέξιμα στρέμματα της δράσης».

Σοβαρά προβλήματα αναμένεται να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια η παραγωγή κάστανου από την από την «φαιά σήψη» και την σφήκα της καστανιάς (Dryocosmus kuriphilus). Για αυτό θα πρέπει το κράτος να αναλάβει δράσεις για την στήριξη της παραγωγής και του εισοδήματος των καστανοπαραγωγών.

Αυτό τονίστηκε κατά την ημερίδα με θέμα: «Η Καλλιέργεια της καστανιάς στο όρος Πάικο», η οποία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή (21 Απριλίου 2023), στο Πολιτιστικό Κέντρο Γουμένισσας.

Τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν:

• «ΠΓΕ Κάστανο Πάικου (Οφέλη και Προοπτικές για την Ευρύτερη Περιοχή)» με ομιλητή τον κ. Δημήτριο Μίσκο, MSc γεωπόνος - καστανοπαραγωγός
• «Μυκητολογικές Ασθένειες της Καστανιάς», από την Δρ. Ελένη Τοπαλίδου, Φυτοπαραγωγός - Εντεταλμένη Ερευνήτρια του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών- ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ
• «Έντομα Εχθροί της Καστανιάς και Ολοκληρωμένη Αντιμετώπισή τους» από τον Δρ. Διονύσιος Περδίκης, Αν. Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών- Εργαστήριο Γεωργικής Ζωολογίας και Εντομολογίας
• «Ομάδες Παραγωγών (Σύσταση και Οφέλη)» από την κ. Παρθένα Παμπουκίδου, Εισηγήτρια- Τμήμα Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής- ΔΑΟΚ Κιλκίς

Ο κ. Δημήτριος Μίσκος ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «πέρυσι υπήρξε έξαρση της φαιάς σήψης στην περιοχή της Λάρισας και δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στην παραγωγή. Η συγκεκριμένη μυκητολογική ασθένεια εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην χώρα μας το 2015 και μετά 5 χρόνια έκανε την εμφάνισή της και στην περιοχή του Πάικου (Γρίβα και Καστανερή). Μεγάλο ρόλο για την διάδοση της ασθένειας παίζει το μικροκλίμα της περιοχής και για αυτό δεν είχαμε μεγάλη έξαρση στο Πάικο μέχρι σήμερα. Πάντως η υγρασία σε συνδιασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες (που έχουμε αυτή την περίοδο στην χώρα μας) ευνοούν την ασθένεια. Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι στις περιοχές που πέρυσι υπήρχαν πρόβλημα λόγω της «φαιάς σήψης» και φέτος θα υπάρξει πρόβλημα στην παραγωγή κάστανου.

Σημαντικότερος εντομολογικός εχθρός στην καστανοκαλλιέργεια είναι η καρπόκαψα. Θα πρέπει να γίνονται οι σωστοί ψεκασμοί από τους καστανοπαραγωγούς για την αντιμετώπισή της. Επίσης θα πρέπει να τοποθετηθούν παγίδες κατά την περίοδο της ανθοφορίας (τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου). 

Η σφήκα της καστανιάς είναι ακόμη ένας σοβαρός εντομολογικός εχθρός. Στην Ιταλία που υπήρξε μεγάλο πρόβλημα κατάφεραν το 2022 να επαναφέρουν την παραγωγή τους μετά από την εφαρμογή μακροχρόνιων προγραμμάτων αντιμετώπισης. Στην περιοχή μας έχουν εγκαταλειφθεί αρκετοί καστανεώνες. Αποτέλεσμα να γίνουν δάση που δεν είναι εύκολη η πρόσβαση και τα δέντρα να είναι υψηλά. Αυτό κάνει δύσκολη την έρευνα και την αντιμετώπισή της. Εκτιμώ ότι τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί ο πληθυσμός και θα χρειαστούν χρόνια για να αντιμετωπίσουμε την ασθένεια.

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού ήταν πέρυσι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Οι τιμές για τα extra (καλής ποιότητας) ξεκίνησαν από τα 2,80 ευρώ το κιλό (την προηγούμενη χρονιά ξεκίνησαν από 3,80) και στη συνέχεια έπεσαν στα 1,80 ευρώ. Τα μικρά μεγέθη τα έδιναν οι παραγωγοί στα 20 λεπτά. Στην περιοχή μας τα κάστανα εξάγονται στην Ιταλία.

Οι παραγωγοί θα πρέπει να οργανωθούν σε Ομάδες και Συνεταιρισμούς και να προχωρήσουν στην μεταποίηση του προϊόντος όπως κάνουν στο εξωτερικό. Επίσης ο χαρακτηρισμός ΠΟΠ, ΠΓΕ θα βοηθήσει την εμπορία του προϊόντος. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα το κάστανο να χαρακτηριστεί σαν «ορεινό προϊόν», που είναι στην περιοχή και είναι εύκολο να γίνει αίτηση στην ΕΕ».  

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των αγροτών στην Ανατολική Ευρώπη κατά των εισαγωγών ουκρανικών σιτηρών και αλεύρων.

Οι έμποροι τα αγοράζουν με χαμηλές τιμές και με αυτόν τον τρόπο παραμένουν στα αζήτητα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, ενώ τα αποθέματα (οι αποθήκες των παραγωγών είναι γεμάτες) αναμένεται να δημιουργήσουν προβλήματα ενόψει του αλωνισμού της νέας σοδειάς.

Όμως εκτός από τις χαμηλές τιμές υπάρχουν και προβλήματα ποιότητας στα ουκρανικά σιτηρά, ενώ δεν γνωρίζουμε αν γίνονται καθόλου έλεγχοι.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο Δρ. Σταμάτης Σεκλιζιώτης, Γεωπόνος και πρώην Β' Ακόλουθος Γεωργικών υποθέσεων Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), «η ΕΕ για μια ακόμη φορά για χάρη της «γεωπολιτικής» δεν φαίνεται να ακούει τον αγροτικό κόσμο της Ευρώπης.

Οι χώρες της ανατολικής ΕΕ καλλιεργούν σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι και ηλίανθο - ότι ακριβώς η Ουκρανία - αλλά με κανόνες καλλιέργειας, φυτοπροστασίας, περιβαλλοντικής προστασίας, εμπορίας, ελέγχων ασφάλειας τροφίμων, που επιβάλλονται από την ΕΕ και τους σχετικούς Κανονισμούς της.

Τα ουκρανικά σιτήρα, επειδή είναι κλειστά τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, έρχονται με φορτηγά και τρένα στην ΕΕ. Οι συνθήκες αποθήκευσης δεν είναι σωστές και δημιουργούν προβλήματα μυκητολογικά προβλήματα λόγω της υγρασίας.

Εκτός από τις μυκητιάσεις έχουμε και την χρήση απαγορευμένων φυτοπροστατευτικών στην ΕΕ (ζιζανιοκτόνων κ.α.) που ήδη έχουν αρχίσει ανιχνεύονται σε κάποιες χώρες.

Επιπλέον θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι και οι επιμολύνσεις των νερών, εδάφους και καλλιεργειών, στην Ουκρανία, είναι κατά πολύ χειρότερες σε σχέση με αυτές στην ΕΕ, αν ληφθούν υπόψη οι επί πλέον ρύπανση από τις πολεμικές επιχειρήσεις (μιλάνε κάποιοι και για χρήση όπλων με εμπλουτισμένο ουράνιο).

Δεν γνωρίζουμε αν γίνονται έλεγχοι σε αυτά τα εισαγόμενα προϊόντα και αν έχουμε μίξη ουκρανικών σιτηρών με ευρωπαϊκά.

Σε όλη αυτή την υπόθεση «διάχυσης» σιτηρών από την Ουκρανία προς χώρες της ΕΕ, θα ήταν χρήσιμο να διερευνηθεί εάν γίνονται κάποιες εισαγωγές και στη χώρα μας (ίσως ελάχιστες ή καθόλου, αλλά σπάνια δημοσιοποιούνται την ώρα συμβαίνουν, από την ΕΛΣΤΑΤ) και εάν συνοδεύονται από τα κατάλληλα πιστοποιητικά.

Την εποχή του Τσερνόμπιλ, το 1986, γίνονταν αυστηροί έλεγχοι σε όλα τα αγροτικά προϊόντα που εισάγονταν από την Ουκρανία.

Υπάρχουν δύο είδη πιστοποιητικών στις εισαγωγές από τρίτες χώρες, το ένα είναι φυτοϋγείας και το άλλο δημόσιας υγείας. Έχουν τα ουκρανικά σιτηρά αυτά τα πιστοποιητικά; Παίρνονται δείγματα στα σημεία εισόδου στη χώρα από Γεωπόνους των Τελωνείων και στέλνονται για ανάλυση; Οι δειγματοληψίες γίνονται συχνά ή αραιά και τυχαία (randomly);

Αυτό που γνωρίζουμε σίγουρα είναι ότι αν έχουμε ανάμιξη σιτηρών της Ευρώπης με της Ουκρανίας και «βαφτίσια» τότε μπορούν να διακινηθούν ελεύθερα σε όλη την ΕΕ. Οι αλευροβιομήχανοι της χώρας μας ή οι έμποροι ζωοτροφών μπορούν να γνωρίζουν την πραγματική προέλευση των σιτηρών που έρχονται από τις χώρες της Ευρώπης.

Το γεγονός ότι έχει επιβληθεί στην ΕΕ μια «προτίμηση» σε οτιδήποτε ουκρανικό, και με δεδομένο ότι αυτό επεκτείνεται σε ζητήματα αγροτικών προϊόντων της χώρας αυτής - με τα σιτηρά στην πρώτη γραμμή προστασίας και ανοχής - εγείρουν ζητήματα δημόσιας υγείας για τα οποία δεν φαίνεται να κινητοποιούνται οι μηχανισμοί στην ΕΕ». 

Οι αμπελοκαλλιεργητές αυτήν την εποχή πρέπει να επισκέπτονται συχνά τις καλλιέργειες για να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από περονόσπορο.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα πρώτα συμπτώματα (κηλίδες λαδιού, εξανθήσεις) δύσκολα γίνονται αντιληπτά. Εμφανίζονται σε περιορισμένες θέσεις και διαπιστώνονται σε φύλλα κοντά στο έδαφος κυρίως στα ακαλλιέργητα αμπέλια ή σε πρέμνα με έρπουσες κληματίδες.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο αμπελουργός και πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κορωπίου (Α.Σ.Κ.) κ. Σταμάτης Γεωργάκης, «αυτή την εποχή τα αμπέλια είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στον περονόσπορο γιατί είναι στο στάδιο του μούρου ( σχηματισμό της ταξιανθίας). Οι προσβολές αρχίζουν συνήθως στο παρόν βλαστικό στάδιο. Οι συχνές βροχοπτώσεις με υψηλή σχετική υγρασία και θερμοκρασίες γύρω στους 23 βαθμούς Κελσίου είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για την εκδήλωση της ασθένειας. Βέβαια αυτά τα φαινόμενα πρέπει να είναι επαναλαμβανόμενα για αρκετές ημέρες. Πάντως συνήθως οι αμπελώνες της Αττικής δεν αντιμετωπίζουν συχνά πρόβλήμα από τον περονόσπορο. Όμως στις άλλες περιοχές της χώρας οι αμπελουργοί θα πρέπει να είναι προσεκτικοί αυτό το διάστημα».

Σε περιοχές που η ασθένεια εμφανίζεται συχνά και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ευαίσθητες ποικιλίες, συστήνετε ένας προληπτικός ψεκασμός με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο, όταν η βλάστηση αποκτήσει μήκος 8-10 εκ. περίπου, επισημαίνει το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου. Στον ψεκασμό αυτό δεν συνιστάται η χρήση χαλκούχου σκευάσματος, διότι προκαλείται καθυστέρηση στη βλάστηση. Για την αποφυγή δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα, είναι ανάγκη να γίνεται ορθολογική εναλλαγή μυκητοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες.

Ο ψεκασμός σε αυτό το βλαστικό στάδιο είναι ιδιαίτερα σημαντικός, διότι σε περίπτωση που δεν καταπολεμηθούν αποτελεσματικά οι πρωτογενείς μολύνσεις και εφόσον επικρατήσουν κατόπιν συνθήκες περονοσπόρου, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να εμφανιστεί επιδημία της ασθένειας αργότερα, τον Μάιο ή στις αρχές Ιουνίου, με καταστροφικά αποτελέσματα.

Η προστασία των αμπελώνων από το παθογόνο είναι επιβεβλημένη για όσο διάστημα επικρατούν βροχοπτώσεις και θα πρέπει σε κάθε περιοχή να είναι γενικευμένη, ώστε να μην υπάρχουν εστίες πολλαπλασιασμού και διασποράς μολυσμάτων της ασθένειας. Επισημαίνεται ότι τα κονίδια του μύκητα είναι αεροσπόρια, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται και να μολύνουν σε μεγάλες αποστάσεις. 

Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και που συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας. Τέτοια μέτρα είναι: 
1) τα κλαδέματα (χειμερινό και θερινά), 
2) η καταστροφή των ζιζανίων, 
3 ) η αποστράγγιση του εδάφους και 
4) ο περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης, που οδηγεί σε υπερβολική και ευαίσθητη σε προσβολές βλάστηση. 

Την προσοχή στους θρίπες (Frankliniella occidentalis, Taeniothrips spp. και Thrips spp.) θα πρέπει να έχουν οι παραγωγοί νεκταρινιών κατά την ανθοφορία.

Η ζηµιά στον οπωρώνα από τα συγκεκριμένα έντομα προκαλείται σχεδόν εξ΄ ολοκλήρου από την τροφική δραστηριότητα των προνυµφών στην πτώση των πετάλων. Η ζηµιά στους καρπούς είναι κυρίως ποιοτική και φαίνεται µε την µορφή επιδερµικών αλλοιώσεων και παραµορφώσεων (σημάδια στην επιφάνεια του καρπού). 

Θα πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργεια και η καταστροφή των άγριων χόρτων του οπωρώνα την περίοδο της άνθησης, αφού οι θρίπες διαχειµάζουν στα άγρια χόρτα και αν αυτά καταστραφούν, τότε τα έντοµα θα µετακινηθούν στα ανθισµένα δέντρα.

Όπως επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ο παραγωγός νεκταρινιών από τη Νάουσα κ. Μάκης Αντωνιάδης, «ο θρίπας είναι μικρό έντομο και απειλεί τα νεκταρίνια και ότι τα χνουδωτά ροδάκινα. Για την αντιμετώπισή του κάνουμε προληπτικούς ψεκασμούς με το που ξεκινά η ανθοφορία.

Οι ψεκασμοί με τα κατάλληλα φυτοπροστατευτικά θα πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε περίπου 10 ημέρες.

Όταν πέσουν τα πέταλα και σκληρύνει ο καρπός τότε δεν μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα ο θρίπας στα νεκταρίνια».

Στην πρόσφατη συνάντηση των Δ.Σ. των Αγροτικών Συλλόγων Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεωργαντά, συζητήθηκε και το θέμα των ζημιών στην καλλιέργεια τομάτας από τον ιό της καστανής ρυτίδωσης.

Θυμίζουμε ότι στην Ελλάδα το 2019 ο ιός εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις στα Χανιά και στην Κυπαρισσία.

Ο κ. Άγγελος Κοροβίλας, παραγωγός θερμοκηπιακών καλλιεργειών και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι «το πρόβλημα θα συνεχιστεί και φέτος, αφού δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισής του. 

Στην περιοχή της Τριφυλίας η καλλιεργούμενη έκταση στα θερμοκήπια ανέρχεται σε 2.800 στρέμματα περίπου. Η καλλιέργεια γίνεται σε δύο καλλιεργητικές περιόδους. Η 1η αρχίζει Δεκέμβριο και ολοκληρώνεται Ιούλιο και η 2η αρχίζει Ιούλιο και ολοκληρώνεται Δεκέμβριο. Η καλλιεργούμενη έκταση της πρώτης καλλιεργητικής περιόδου ανέρχεται σε περίπου 1.300 στρέμματα και στην δεύτερη καλλιεργητική περίοδο περίπου σε 1.100 στρέμματα.

Τα τελευταία χρόνια οι ζημιές από τον ιό της καστανής ρυτίδωσης των καρπών της τομάτας είναι πολύ μεγάλες. Ο ιός προσβάλλει τα φύλλα και προκαλεί χλώρωση, μωσαϊκό και κατσάρωμα. Προσβάλλει τους καρπούς και προκαλεί καστανές περιοχές, ρυτίδωση, παραμορφώσεις, ανομοιόμορφη ωρίμανση και τους καθιστά μη εμπορεύσιμους. Τα ασθενή φυτά παρουσιάζουν μειωμένη ανθοφορία και καρπόδεση με αποτέλεσμα να έχουμε μείωση της παραγωγής έως και 70%.

Η μείωση της παραγωγής ξεπέρασε το 50% για το 2022 στην περιοχή μας. Επιπλέον προέκυψε υποβάθμιση της ποιότητας και μείωση της εμπορικής αξίας του προϊόντος.

Το κόστος παραγωγής είναι αυξημένο, κατά 50%, λόγω αύξησης της τιμής των λιπασμάτων, των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, της ενέργειας και των εργατικών. Τα έσοδα από τις πωλήσεις πολύ μειωμένα κατά 50% εξαιτίας της υποβάθμισης της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και της μείωσης της παραγωγής. Η ακαθάριστη πρόσοδος τελικά πολύ μειωμένη.

Οι παραγωγοί με σεμινάρια και ενημερώσεις με έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα για την μείωση των προσβολών και τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Όμως η υψηλή μολυσματική ικανότητα του ιού και η ένταση των προσβολών, καθώς και ο τρόπος μετάδοσης του ιού δυσκολεύουν την αντιμετώπισή του. Επιπλέον οι καλλιεργούμενες ποικιλίες και υβρίδια είναι ευαίσθητες και προσβάλλονται από τον ιό. Δεν υπάρχουν ανθεκτικά υβρίδια και ποικιλίες.

Η προσβολή της καλλιέργειας από τον ιό και οι επιπτώσεις από την έλλειψη εργατικών χεριών, την αύξηση της τιμής των εισροών και της ενέργειας έχουν μειώσει το εισόδημα των παραγωγών σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η οικονομική ενίσχυση είναι αναγκαία για να στηριχθεί το εισόδημα των παραγωγών και να συνεχιστεί η τροφοδοσία της διατροφικής αλυσίδας».

Σοβαρά προβλήματα από το 2023 δημιουργεί η μεταβατική διάταξη για τον καθορισμό τύπων και τεχνικών προδιαγραφών των θερμοκηπίων.

Ο σχετικός νόμος του 2020, που είχε πάρει παράταση, από το 2023 θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται και ουσιαστικά βγάζει εκτός λειτουργίας μεγάλο αριθμό θερμοκηπίων της χώρας. 

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε από την Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) 2243/333582/27-11-2020 (ΦΕΚ Β΄5432/09-12-2020), η οποία επανακαθόρισε τους τύπους και τις τεχνικές προδιαγραφές κατασκευής θερμοκηπίων, στο άρθρο 28 αναφέρει: «θερμοκήπια ή θάλαμοι καλλιέργειας μανιταριών, στα οποία είχαν δοθεί εγκρίσεις τύπου είτε από την τέως Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος είτε από το ΥπΑΑΤ και έχουν εγκατασταθεί πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης υποχρεούνται εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος της, να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της παρούσας απόφασης και να αιτηθούν νέας έγκρισης εφόσον πληρούν τον ευρωκώδικα ΕΝ13031.01 και 02. Σε αντίθετη περίπτωση παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της παρούσας απόφασης και απαιτείται να αιτηθούν νέας έγκρισης εντός 6 μηνών».

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό από την ανωτέρω μεταβατική διάταξη, η οποία προβλέπει ότι οι εγκρίσεις τύπου που είχαν δοθεί παύουν να ισχύουν από την εφαρμογή της ΥΑ, ουσιαστικά καταδικάζεται ένας μεγάλος αριθμός θερμοκηπίων να στερηθεί την έγκριση τύπου και συνεπώς, να μην μπορεί πλέον να μεταβιβασθεί ή να ηλεκτροδοτηθεί ή να αρδευτεί κινδυνεύοντας και με πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής. Κι αυτό γιατί σε μια θερμοκηπιακή κατασκευή ετών, δεν μπορεί να προσαρμοστεί ο σκελετός του θερμοκηπίου σε νέες προδιαγραφές διαστάσεων, ενώ κοστίζει λιγότερο να κατασκευάσεις ένα νέο θερμοκήπιο παρά να ανακατασκευάσεις εκ θεμελίων το υπάρχον. 

Το πρόβλημα δεν θα προκύψει μόνο στην περίπτωση της μεταβίβασης ή της τροποποίησης της ηλεκτροδότησης των παλαιών θερμοκηπίων. Η έγκριση τύπου έχει την θέση της αδειοδότησης του θερμοκηπίου από την Πολεοδομία. Σε περίπτωση καταγγελίας κάποιου τρίτου, εφόσον δεν μπορεί να εκδοθεί σήμερα έγκριση τύπου, κινδυνεύει ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου με δυσβάστακτο κόστος αυθαίρετης κατασκευής.

Είχε δημιουργηθεί μια Ομάδα Εργασίας στο ΥπΑΑΤ αλλά ακόμη περιμένουμε να μας ανακοινώσουν τι αποφάσεις πήρε.

Διαβάστε την σχετική επιστολή που είχε στείλει το 2021 η ΔΑΟΚ Τριφυλίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου για το συγκεκριμένο πρόβλημα (πατήστε εδώ)

Στα μέτρα αντιμετώπισης του μαύρου ακανθώδη αλευρώδη και τους τρόπους στήριξης των παραγωγών που οι καλλιέργειές τους έχουν προσβληθεί, αναφέρθηκε την Παρασκευή, 17 Μαρτίου 2023, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Γιώργος Στύλιος. 

Απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της Αντιπολίτευσης στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχους, ο κ. Στύλιος σημείωσε πως το συγκέκριμένο έντομο προσβάλει μια σειρά από καλλιέργειες, με τα εσπεριδοειδή να ιδιαιτέρως ευάλωτα σε αυτόν. Προσθέτοντας πως ο μαύρος ακανθώδης αλευρώδης εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2016. 

Αναγνωρίζοντας πως πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα, αφού τα υπάρχοντα εντομοκτόνα και τα ιθαγενή ωφέλημα έντομα δεν δύναται να αντιμετωπίσουν πλήρως το πρόβλημα. Ενώ και η συχνά αλόγιστη χρήση ισχυρών εντομοκτόνων από τους παραγωγούς έχει ενισχύσει η ανθεκτικότητα του εν λόγω εντόμου.

Επικεντρωνόμενος στα μέτρα αντιμετώπισης της ασθένειας ο Υφυπουργός σημείωσε πως ήδη χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ερευνητικό πρόγραμμα που υλοποιείται μέσω του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (ΜΦΙ) με στόχο τη βιολογική αντιμετώπιση του μαύρου ακανθώδη αλευρώδη. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω δοκιμές, γεγονός που προσανατολίζει το Υπουργείο στην χρηματοδότηση επιπλέον ερευνητικών κέντρων της χώρας, ώστε να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αντιμετώπισης του μαύρου ακανθώδη αλευρώδη.

Τέλος ο κ. Στύλιος σημείωσε πως η Νέα ΚΑΠ (2023-2027) παρέχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε τους τρόπους καταπολέμησης του εντόμου, αρκεί να βρεθεί πρώτα αποτελεσματική μέθοδος. Μέχρι τότε οι παραγωγοί θα πρέπει να στηριχτούν σε ήπια φυτοφάρμακα, όπως το παραφινικό λάδι και στα παραδοσιακά μέσα προστασίας των καλλιεργειών του.

Εν συνεχεία ο Υφυπουργός απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ για με την ανάγκη στήριξη παραγωγών που πλήττονται οι καλλιέργειες τους σε περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας ανέφερε πως ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει ζημιές σε καλλιέργειες που οφείλονται σε δευτερογενή αίτια. Ανάμεσα σε αυτά τα δευτερογενή αίτια είναι και η προσβολή από τον εχθρό σαν τον μαύρο αλευρώδη. Πρόσθεσε όμως πως υπάρχει και άλλη διέξοδος για την στήριξη των παραγωγών: η δυνατότητα να δοθούν Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΚΟΕ).

Οι κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) με την πρώτη διαπίστωση των παραγωγών πως έχουν προσβληθεί οι καλλιέργειες θα πρέπει να ειδοποιούνται, ώστε να ξεκινούν την συγκέντρωση στοιχείων που θα στοιχειοθετούν την ανάγκη αποζημίωσης των πληττόμενων καλλιεργειών.

Το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά για τις θερμοκηπιακές μονάδες υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργούν με φυσικό αέριο στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα.

Παρόλα αυτά κατάφεραν να ξεπεράσουν τα μεγάλα προβλήματα και το 2023 φαίνεται να ανοίγονται πιο θετικές προοπτικές για τον κλάδο λόγω της διόρθωσης προς τα κάτω των τιμών ενέργειας.

Οι Κήποι Καρδίτσας είναι μια υπερσύγχρονη θερμοκηπιακή μονάδα υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας που λειτουργεί από το 2020. Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο βασικός µέτοχος και διευθύνων σύµβουλος της «Κήποι Καρδίτσας», Αργύρης Παπαργυρόπουλος, «εστιάζουμε στην ποιότητα, την καινοτομία και την αειφορία. Στο πλαίσιο αυτό έχουν επιλεγεί ποιοτικές ποικιλίες σπόρων ντοµάτας τύπου beef, από πιστοποιηµένους οίκους παραγωγής σπόρων.

Καλλιεργούμε 50 στρέμματα με ντομάτες. Υπάρχουν δύο σταθμούς Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ ή CHP) που λειτουργούν με φυσικό αέριο και παράγουν ταυτόχρονα 4 MW ηλεκτρικής και 5 MW θερμικής ενέργειας την ώρα. Η ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΔΔΗΕ μέσης τάσης, ενώ η θερμική χρησιμοποιείται για τη θέρμανση του θερμοκηπίου. Στις εγκαταστάσεις λειτουργούν ψυκτικοί θάλαμοι και μονάδες διαλογής και συσκευασίας. 

Το φυσικό αέριο το 2022 είχε φτάσει να είναι 20 φορές πιο ακριβό σε σχέση με την τιμή που είχε πριν ξεκινήσει ο πόλεμος της Ουκρανίας. Τώρα έχει κάπως μειωθεί η τιμή του αλλά παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα (είναι τριπλάσια σε σχέση με το 2020). Επίσης στα είδη συσκευασίας και στο εργατικό είχαμε αύξηση του κόστους.

Φυτεύσεις της ντομάτας γίνονται από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι μέσα Μαρτίου και όλο τον υπόλλοιπο χρόνο είμαστε στην αγορά με ντομάτες τύπου beef. Την παραγωγή μας την πουλάμε στην Ελλάδα. Εδώ και μια εβδομάδα έχουμε βγει στην αγορά. Σίγουρα οι καταναλωτές έχουν μειώσει τις αγορές τους. Για αυτό σκεφτόμαστε να ξεκινήσουμε εξαγωγές. Πέρασε μια δύσκολη χρονιά το 2022 η υδροπονική καλλιέργεια ντομάτας αλλά καταφέραμε να κρατηθούμε».

Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Στασινόπουλος, Εμπορικός Διευθυντής της επιχείρησης, ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι «παρά τα προβλήματα το 2022 βγήκαμε στην αγορά με την μικρόκαρπη κερασοντομάτα (Cherry) σε συσκευασία 500 γραμμαρίων (κούπα). Είναι ένα προϊόν που έχει μεγαλύτερο κόστος παραγωγής και εργατικών. Καλλιεργήσαμε το 10% της έκτασης με τα ντοματίνια. Είναι ένα προϊόν πιο γκουρμέ και δεν πωλείται χύμα, οπότε έχει πιο υψηλή τιμή σε σχέση με την μεγαλόκαρπη».

Τα θερμοκήπια Σαββίδη - DRAMELLO FRESH, έχουν κατασκευαστεί το 2014 στη Δράμα και ειδικεύονται στην υδροπονική καλλιέργεια τομάτας, κάνοντας χρήση ΣΗΘΥΑ (CHP). Η παραχθείσα θερμική ενέργεια, χρησιμοποιείται στο θερμοκήπιο για θέρμανση, ενώ η παραχθείσα ηλεκτρική ενέργεια πωλείται στον Δημόσιο Φορέα Ηλεκτροδότησης. 

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Γιάννης Καδόγλου, Γεωπόνος και Διευθυντής Παραγωγής στα Θερμοκήπια Σαββίδη Α.Ε. «από το 2006, με μεγάλη καθυστέρηση, σε σχέση με την Ευρώπη, λειτουργούν και στην Ελλάδα θερμοκήπια που χρησιμοποιούν συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Είχα την τύχη να εργαστώ ως γεωπόνος στην πρώτη μεγάλη θερμοκηπιακή μονάδα «εκτός εδάφους» που λειτουργούσε με φυσικό αέριο. Από την πρώτη στιγμή φάνηκε ότι η χώρα μας δεν είχε συγκεκριμένη πολιτική για αυτόν τον κλάδο. 

Σε αντίθεση με άλλες χώρες, η τιμή του ρεύματος που απολάμβαναν οι παραγωγοί, πουλώντας το προϊόν αυτό, δεν συνδέονταν με την τιμή του φυσικού αερίου. Στο εξωτερικό, επίσης, οι παραγωγοί μπορούν να συνάψουν μακροπρόθεσμα συμβόλαια, σταθερής τιμής του φυσικού αερίου με τους παρόχους, κάτι που δεν συμβαίνει στην χώρα μας.   

Μετά τους περιορισμούς της Ρωσίας στη διάθεση του φυσικού αερίου, σαν αποτέλεσμα των κυρώσεων που της επέβαλε η Δύση, η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε και σε 20πλάσια επίπεδα, στην Ευρώπη. Αυτό δημιούργησε μεγάλες αναταράξεις και στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. 

Σαν πρώτη αντίδραση, είχαμε ακυρώσεις παραγγελιών στα φυτώρια, από τους παραγωγούς, μη μπορώντας να ανταποκριθούν στο ενεργειακό κόστος, μεταθέτοντας τις νέες φυτεύσεις τους για το τέλος του χειμώνα, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, επιπρόσθετη, πρόχειρη, αντισταγονική θερμοκουρτίνα στο θερμοκήπιο, για να μειώσουν τον όγκο που έπρεπε να θερμάνουν. 

Στην Ελλάδα είχαμε μετάθεση ημερομηνίας μεταφύτευσης, αποφεύγοντας το χειμώνα, ενώ κάποιοι παραγωγοί έριξαν τις θερμοκρασίες μέσα στο θερμοκήπιο (με μείωση εως και 50% της θερμικής ενέργειας), κάτι που είχε κόστος στην συνολική παραγωγή. 

Η αύξηση της τιμής πώλησης του γεωργικού προϊόντος ήταν πολύ μικρή για να καλύψει τις αυξήσεις στο κόστος παραγωγής. Είχαμε και συνακόλουθες αυξήσεις στα λιπάσματα 20 - 500%, ενώ στο φυσικό αέριο, είδαμε την τιμή να αυξάνει έως και 1.700%.

Μέσα σε λίγες βδομάδες συντελέστηκαν κοσμογονικές αλλαγές στο θερμοκηπιακό τομέα. Θερμοκήπια στην Αγγλία με αγγούρι εγκαταλείφτηκαν εντελώς. Παραγωγοί από την Ολλανδία (τα θερμοκήπια εκεί καταναλώνουν το 9% του φυσικού αερίου  της χώρας), έγιναν ξαφνικά πωλητές ενέργειας, αφού τα χαμηλά συμβόλαια στο φυσικό αέριο που είχαν προσυπογράψει, τους επέτρεπαν να κάνουν περιουσίες, μεταπουλώντας το αέριο σε άλλες επιχειρήσεις. Το ίδιο έκαναν και όσοι είχαν μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης αερίου, «εγκαταλείποντας» έτσι την γεωργική παραγωγή. 

Το ρευστό αυτό ενεργειακό περιβάλλον συνέβαλλε, δυστυχώς και στο «πάγωμα» μεγάλων επενδύσεων που είχαν προγραμματιστεί να γίνουν στη χώρα μας. 

Οι αρχικές εκτιμήσεις, έκαναν λόγο για μεταφορά μεγάλου όγκου της παραγωγής σε χώρες της Αφρικής, όπως η Κένυα και το Μαρόκο. 
Φαίνεται όμως πως το 2023 η εικόνα αυτή αρχίζει να αντιστρέφεται. Η τιμή του φυσικου αερίου είναι μόλις τρεις φορές επάνω σε σχέση με αυτήν που είχαμε πριν λίγα χρόνια και οι παραγωγοί στην Ελλάδα άρχισαν να «ξαναζεσταίνουν» τις μηχανές τους. 

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο είναι από τις πιο καθαρές από τις συμβατικές μορφές ορυκτών καυσίμων. Μόνο στο νομό Δράμας η ικανότητα παραγωγής ρεύματος με μονάδες ΣΗΘ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας) είναι της τάξεως των 20 ΜW, ενώ στα θερμοκήπια του νομού απασχολούνται πάνω από 300 άτομα. Πρέπει, λοιπόν η Πολιτεία να ασχοληθεί με τα προβλήματα αυτών των μονάδων, να απορροφά τους έντονους κραδασμούς που  προκαλούνται στην παγκόσμια, προσφέροντας σταθερότητα και αίσθημα εμπιστοσύνης σε νυν και εν δυνάμει επενδυτές».

Σε δημοπρασία πώλησης έξτρα παρθένου ελαιολάδου, εσοδείας 2022-2023 και οξύτητας 0,37%, προχώρησε η Ομάδα Παραγωγών Βακιώτες ΙΚΕ από το Ηράκλειο της Κρήτης, την Τετάρτη, 15 Μαρτίου 2023.

Όπως δηλώνει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Λέριος, παραγωγός και υπεύθυνος εμπορίας ελαιολάδου της Ομάδας, «είχαμε τρεις προσφορές από ντόπιους τυποποιητές. Οι δύο έδιναν τιμή στα 5 ευρώ και η τρίτη στα 5,03 ευρώ το κιλό, την οποία και κάναμε αποδεκτή. Η ποσότητα αφορούσε 21,5 τόνους έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Έχουμε ακόμη περίπου 50 τόνους στις αποθήκες μας αλλά δεν βιαζόμαστε να προχωρήσουμε σε πώληση».

Καρκίνωση (Pseudomonas  savastanoi)
Η συγκομιδή έχει ολοκληρωθεί και σε πολλές ελαιοπαραγωγικές περιοχές θα ξεκινήσει το κλάδεμα. Μια σοβαρή ασθένεια της ελιάς που μπορεί να παρατηρηθεί αυτή την εποχή στην ελιά είναι η καρκίνωση, που προκαλείται από το βακτήριο Pseudomonas savastanoi το οποίο εισέρχεται στο δέντρο μέσα από τις πληγές και σχισμές των κλαδιών που γίνονται στην συγκομιδή και στο κλάδεμα.

Η αντιμετώπιση της καρκίνωσης περιλαμβάνει:

• την αφαίρεση και κάψιμο των κλαδίσκων και κλάδων που έχουν εμφανίσει τους χαρακτηριστικούς όγκους. Στους μεγάλους βραχίονες συνιστάται να γίνεται αφαίρεση όγκων και απολύμανση των πληγών με διάλυμα χαλκούχου σκευάσματος.
• την αξιοποίηση των ψεκασμών χαλκούχων σκευασμάτων, οποίοι ετησίως πραγματοποιούνται για την αντιμετώπιση του κυκλοκόνιου και οι οποίοι επιδρούν ανασχετικά στον πολλαπλασιασμό και στην διάδοση του βακτηρίου.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Νικόλαος Λέριος, «για την αντιμετώπιση της καρκίνωσης κάνουμε αμέσως μετά την συγκομιδή ψεκασμούς με χαλκούχα. Φέτος είχαμε μια καθυστέρηση της συγκομιδής λόγω αυξημένης παραγωγής και έλλειψης εργατών γης. Εκτιμώ ότι στα μέσα Μαρτίου αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί τα κλαδέματα από τους περισσότερους παραγωγούς της περιοχής. Πρέπει να γίνει με προσοχή η αφαίρεση των κλαδιών που έχουν καρκίνωση κατά την διάρκεια του κλαδέματος».

Από την πλευρά του ο ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του ΑΣ Νηλέας, κ. Γιώργος Κόκκινος, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «θα πρέπει να γίνει με προσοχή η αφαίρεση και η καταστροφή των κλαδιών που έχουν καρκίνωση. Πολλοί παραγωγοί κάνουν πρώιμο κλάδεμα από τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου. Επίσης επειδή κατά την συγκομιδή χτυπάμε τα κλαδιά και έχουν πληγές, που μπορεί να συμβάλουν στην διάδοση της καρκίνωσης, καλό θα είναι να κάνουμε ψεκασμούς με χαλκούχα για να αποτρέψουμε την μόλυνση».   

Συνάντηση είχαν, την Τρίτη (14/3), οι Αγροτικοί Σύλλογοι Γαργαλιάνων και Φιλιατρών με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ, παρουσία του βουλευτής Μεσσηνίας της ΝΔ, Περικλή Μαντά.

Ο ΑγροΤύπος ήταν εκεί και συνομίλησε με τους εκπροσώπους των αγροτών μετά την συνάντηση.

Όπως δήλωσαν οι κ.κ. Άγγελος Κοροβίλας και Ασημάκης Ντεμερούκας, πρόεδροι Αγροτικών Συλλόγων Φιλιατρών και Γαργιαλιάνων αντίστοιχα, «ο υπουργός κ. Γεωργαντάς μας τόνισε ότι μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα έχει υπογραφεί η ΚΥΑ για τον καθορισμό ανώτατου ορίου θέσεων εργασίας ανά Περιφέρεια και Νομό, για απασχόληση Πολιτών Τρίτων Χωρών (ΠΤΧ) στον πρωτογενή τομέα.

Στην περιοχή της Τριφυλίας υπάρχει ανάγκη τουλάχιστον 4.500 εργατών γης για την κάλυψη των αναγκών των κηπευτικών καλλιεργειών με προσαύξηση τουλάχιστον 1.000 ακόμα στην συγκομιδή της ελιάς.

Ζητήσαμε ακόμη εκτός των Σχεδίων Βελτίωσης να υπάρξει και άλλο επενδυτικό πρόγραμμα για την επιχορήγηση στέγασης εργατών γης και αγοράς ISOBOX (προκάτ οικίσκων εργατών γης), το οποίο βλέπει θετικά ο υπουργός.

Επίσης ο κ. Γεωργαντάς δεσμεύτηκε ότι η πληρωμή της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου στους αγρότες θα γίνει άμεσα.

Ζητήσαμε από τον κ. Γεωργαντά η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο να γίνει με την θέσπιση ειδικού πίνακα που δεν θα λειτουργεί μόνο προς των συμφέρων των μεγάλων καλλιεργειών αλλα αναγνωρίζοντας και την εντατική εργασία που χρειάζεται κάθε καλλιέργεια. Μας ανέφερε ότι δεν υπάρχει χρόνος για αλλαγή των σχετικών πινάκων απασχόλησης εργατών και η πληρωμή θα γίνει με βάση όσα έγιναν στην προηγούμενη.

Ο υπουργός ΑΑΤ μας ανέφερε ότι βλέπει θετικά την ενίσχυση μέσω de minimis της καλλιέργειας ντομάτας επειδή αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια σοβαρά προβλήματα φυτοπροστασίας με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής και την απώλεια εισοδήματος των παραγωγών. Για να γίνει αυτό όμως θα πρέπει να καταθέσει σχετικό φάκελο η τοπική ΔΑΟΚ.

Δεν θα υπάρξει καμιά αλλαγή στην πρόσκληση των Σχεδίων Βελτίωσης, τόνισε από την πλευρά του ο κ. Ευθύμιος Τσιατούρας, Προϊστάμενος της Μονάδας Επενδύσεων στις Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις στην Ειδική Υπηρεσία Εφαρμογής Παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΥΕ ΠΑΑ).

Εμείς ζητήσαμε αλλαγή των ποσών χρηματοδότησης στα Σχέδια βελτίωσης και στόχευση ανάλογα με την επένδυση. Η πρόσκληση αφήνει φωτογραφικά εκτός τα θερμοκήπια. Επενδύσεις σε θερμοκήπια, κτηνοτροφία και γεωργία ακριβείας θα πρέπει να μπορούν να συντάξουν φάκελο 250.000 ευρώ. Επίσης το πλαίσιο που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, στις 9/3/2023, συνδέει την μέγιστη χρηματοδότηση (250.000 ευρώ) με το μέγεθος της επιχείρησης μέσω του ΟΣΔΕ 2022 αφήνοντας εκτός μεγάλης χρηματοδότησης σχεδόν κάθε νέο αγρότη».

Επανέρχονται σταδιακά οι ροές των εξαγωγών τούρκικης και μαροκινής ντομάτας στην ΕΕ.

Το τουρκικό Υπουργείο Γεωργίας και Δασών ανακοίνωσε ότι ο περιορισμός στις εξαγωγές ντομάτας, που είχε θεσπισθεί στις 2 Μαρτίου και είχε προαναγγελθεί ότι θα διαρκέσει έως τις 14 Απριλίου, έχει αρθεί από τις 7 Μαρτίου. 

Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, δηλώνει ότι «η απαγόρευση αποφασίστηκε για να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα του εφοδιασμού στην εγχώρια αγορά και να αποτραπεί η αύξηση των τιμών της τομάτας. Ωστόσο, η απαγόρευση επικρίθηκε έντονα από τους καλλιεργητές, καθώς η ντομάτα παραμένει το κύριο εξαγωγικό προϊόν νωπών προϊόντων για την Τουρκία. Οι Τουρκία εξάγει κάθε χρόνο περίπου 600.000 τόνους ντομάτας».

Σε αύξηση των εξαγωγών ντομάτας θα προχωρήσουν και οι Μαροκινοί. Τις προηγούμενες ημέρες σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις τιμές στην εγχώρια αγορά είχαν προχωρήσει σε περιορισμούς των εξαγωγών ντομάτας. Το Μαρόκο είναι μεγάλος προμηθευτής ντομάτας στις αγορές της Ευρώπης (ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο). Οι εισαγωγές στην ΕΕ ντομάτας από το Μαρόκο ξεπερνούν τους 300.000 τόνους ετησίως. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τις προηγούμενες ημέρες να αδειάσουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ του Ηνωμένου Βασιλείου και να βάζουν στους πελάτες τους όριο των τριών τεμαχίων.

Οι εισαγωγές φρέσκιας ντομάτας στην ΕΕ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, θα συνεχίσουν την ανοδική τάση των τελευταίων ετών. Το 2022 είχαν μια αύξηση, κατά 3%, φτάνοντας στους 730.000 τόνους.