Τις θέσεις του ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής για τον τρόπο που θα πρέπει να λειτουργεί ο ΕΛΓΑ, αναφέρει σε συνέντευξη τύπου που έδωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Αθανάσιος Πετρόπουλος, Γραμματέας Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων του κόμματος.

1) Τι έχετε να πείτε για την σημερινή εικόνα του ΕΛΓΑ;

Ζούμε σε ένα απρόβλεπτο περιβάλλον διαρκών κρίσεων: οικονομική, υγειονομική, ενεργειακή που έχουν επηρεάσει τη ζωή όλων μας. Σε αυτές τις κρίσεις, θα πρέπει να προστεθεί και η μόνιμη απειλή: η κλιματική αλλαγή.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε την ανάγκη για την εξασφάλιση της διατροφικής επάρκειας της χώρας μας. Από ένα απρόσμενο γεγονός μπορεί να επηρεαστούν οι εισαγωγές τροφίμων. Προκύπτει η αδήριτη ανάγκη η προστασία των πόρων της πρωτογενούς παραγωγής. 
Ο ΕΛΓΑ είναι σημαντικός και απαραίτητος οργανισμός για την αγροτική ανάπτυξη αλλά και την κοινωνική συνοχή της υπαίθρου. Από το 1988 που ιδρύθηκε, αποτελεί ένα από τα βασικά «εργαλεία» άσκησης αγροτικής πολιτικής.
Για αυτό για μας στο ΠΑΣΟΚ, η λειτουργία ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού συστήματος δημόσιας ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής και προστασίας του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου, είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Πιστεύουμε στην ανάγκη ύπαρξης του ΕΛΓΑ, και θα τον στηρίζουμε για να υλοποιεί την αποστολή του. Θέλουμε ο Έλληνας αγρότης να αισθάνεται πως η Ελληνική πολιτεία του προσφέρει σιγουριά και ασφάλεια για την παραγωγή του. 
Όσον αφορά τη σημερινή εικόνα του ΕΛΓΑ είναι προφανές ότι δεν μας ικανοποιεί.

2) Εσείς τι αλλαγές σκέφτεστε να κάνετε στον Οργανισμό;

Ο ΕΛΓΑ πρώτα από όλα είναι οι εργαζόμενοι του, οι γεωπόνοι και κτηνίατροι που κάνουν τις εκτιμήσεις στο πεδίο, οι διοικητικοί υπάλληλοι που ολοκληρώνουν τις διαδικασίες πληρωμής, όλο το προσωπικό που εργάζεται στον οργανισμό. Καταρχάς ο Οργανισμός χρειάζεται επειγόντως Οργανόγραμμα για να μπορέσει να λειτουργήσει. Με τον θεσμό της κινητικότητας και χωρίς οργανόγραμμα, υπάρχει η δυνατότητα εξόδου υπαλλήλων από τον οργανισμό όχι όμως η δυνατότητα εισόδου νέων υπαλλήλων. Στον ΕΛΓΑ όπως και στις περισσότερες υπηρεσίες, το προσωπικό είναι γερασμένο. Η κυβέρνηση ενέκρινε πρόσφατα την πρόσληψη μόνο 39 στελεχών, όταν οι πραγματικές ανάγκες του οργανισμού είναι πολύ περισσότερες, και σίγουρα δεν μπορούν να καλυφθούν με τετράμηνες προσλήψεις. 
Εμείς θεωρούμε ότι η λύση για τη γεωργική ασφάλιση δεν είναι η χρησιμοποίηση ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, όπως σκέφτεται η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Γι αυτό και προτείνουμε την πρόληψη μονίμων εργαζομένων, γεωτεχνικών και άλλων ειδικοτήτων που θα ενδυναμώσουν τον ΕΛΓΑ.
Επίσης θεωρούμε απαραίτητη την ψηφιοποίηση του οργανισμού. Έπρεπε να είχε γίνει εχθές. Είναι απαράδεκτη η εικόνα κάθε φορά που οι αγρότες μας πλήττονται από μία καταστροφή, να συγκεντρώνονται σε ουρές έξω από τα γραφεία των ανταποκριτών του ΕΛΓΑ. Δεν υπάρχει δικαιολογία να μην μπορεί ο δικαιούχος να υποβάλει ψηφιακά τη δήλωση του. 
Όσον αφορά την άμεση καταβολή των αποζημιώσεων προτείνουμε την ψηφιοποίηση των εκτιμήσεων, για τη μείωση του χρόνου πληρωμής. Από το 2013, έχουμε καταθέσει ως πολιτικός φορέας, την πρόταση για την υποβολή των δηλώσεων ΟΣΔΕ στην αρχή του έτους, καθώς και τη λειτουργία ενιαίας βάσης δεδομένων μεταξύ οργανισμών όπως ΟΠΕΚΕΠΕ, των υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, των Οικονομικών Υπουργείων, ώστε σε πραγματικό χρόνο οι εκτιμητές του οργανισμού να έχουν το χαρτογραφικό υπόβαθρο και τα δεδομένα της εκμετάλλευσής.

3) Τι θα κάνετε όσον αφορά τις αλλαγές στις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών;

Η χρηματοδότηση του οργανισμού μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: με τις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, με την κρατική χρηματοδότηση, την εκταμίευση πόρων από το Στρατηγικό Σχέδιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (Σ.Σ.ΚΑΠ) 2023-2027. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν και οι χρηματοδοτήσεις ενεργειακής προστασίας όπως τα προγράμματα για αντιχαλαζικά δίχτυα, αντιβρόχινες μεμβράνες, αντιπαγετικοί ανεμιστήρες, εμβολιασμών για την καταπολέμηση των ζωονόσων. 
Όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες, μεταξύ αυτών και ο ΕΛΓΑ, οφείλουν να συνεργάζονται για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών από φυσικές καταστροφές. Να αλλάξουμε φιλοσοφία, ώστε να επεμβαίνουμε πριν την φυσική καταστροφή. Είναι δράσεις που οι ευρωπαϊκοί πόροι μπορούν εύκολα να χρηματοδοτήσουν. 
Στο πλαίσιο της προστασίας της αγροτικής παραγωγής τολμάμε να προτείνουμε και τη χρηματοδότηση σε αγρότες μέτρων προστασίας για θεομηνίες, σε καλλιέργειες και εκτροφές από δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες κλπ. Υπάρχουν περιοχές όπου οι καλλιέργειες σε τακτά χρονικά διαστήματα πλήττονται από τα ίδια αίτια. Σε αυτές τις περιοχές προτείνουμε να «υιοθετηθούν» αγροκλιματικές ζώνες καλλιέργειας και να γίνει δραστική αναδιάρθρωση των υπαρχουσών καλλιεργειών.
Και θα μου επιτρέψετε να επιμείνω σε αυτό το σημείο, τονίζοντας πως έργα και παρεμβάσεις που προστατεύουν την πρωτογενή παραγωγή από ακραία και απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα, δρουν ενισχυτικά στο ταμείο του οργανισμού. Για να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα δίκτυ προστασίας γύρω από την παραγωγή μας. 
Όσον αφορά της ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, είναι γεγονός πως στις αρχές του 2015 είχε παραδοθεί αναλογιστική μελέτη που προέβλεπε με μετρήσιμα μεγέθη τα κόστη, τον τρόπο αποζημίωσης και τις χρεώσεις των ζημίων. Επίσης υπάρχουν και οι απόψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δυστυχώς τα στοιχεία αυτά, δεν αξιοποιήθηκαν όταν έπρεπε. Σήμερα χρειάζεται επικαιροποίηση των μελετών, ώστε με σαφή καταγραφή των αναγκών, των εισφορών και των ζημίων να σχεδιαστεί το σύστημα των ασφαλιστικών εισφορών. Αποβλέπουμε στην αλληλεγγύη, τη δικαιοσύνη και την ανταποδοτικότητα του συστήματος, διορθώνοντας αδικίες σε ότι αφορά στη σχέση αποζημιώσεων με εισφορές που υπάρχουν μεταξύ προϊόντων φυτικής παραγωγής, καθώς και την αδικία εις βάρος της ελληνικής κτηνοτροφίας. Στόχος μας είναι η δημιουργία ενός συστήματος ασφαλιστικών εισφορών που θα προστατεύει πραγματικά το αγροτικό εισόδημα.  

4) Οι αγρότες ζητάνε εδώ και πολλά χρόνια να αλλάξει ο Ασφαλιστικός Κανονισμός του ΕΛΓΑ, θα κάνετε κάτι για αυτό; 

Πέρασαν δύο διαδοχικές κυβερνήσεις του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας, προστέθηκαν νέες απειλές και κίνδυνοι στην παραγωγή λόγω της κλιματικής κρίσης, της εισαγωγής νέων επιβλαβών παθογόνων και οργανισμών, ενώ προέκυψαν και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία στη Ευρωπαϊκή Ένωση. 
Είμαστε στην ψηφιακή εποχή και ακόμα οι κανονισμοί που εφαρμόζονται στον ΕΛΓΑ είναι αυτοί της τελευταίας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Η αντοχή των κανονισμών στο χρόνο σιγουρά αποδεικνύουν τη σωστή τους κατεύθυνση. Υπάρχουν όμως σημεία που πρέπει να αποσαφηνιστούν και να βελτιωθούν, ώστε να είναι απολύτως σαφές τι καλύπτεται ασφαλιστικά, και να καλύπτουν τις νέες απειλές που προκύπτουν από την κλιματική κρίση. 
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και τους αλιείς μας. Έχουν σημαντική συμβολή στην πρωτογενή παραγωγή και η «ομπρέλα» του ΕΛΓΑ θα πρέπει να συμπεριλάβει και αυτούς.
Σημαντικό είναι επίσης να ενεργοποιηθεί ο θεσμός της προαιρετικής ασφάλισης στη φυτική παραγωγή, με αναζήτηση της κατάλληλης επιδότησης ασφαλίστρου.
Πέρασαν 14 χρόνια από την πρώτη εφαρμογή των κανονισμών του ΕΛΓΑ. Ήρθε ο καιρός δημιουργίας ενός νέου συγχρόνου, καινοτόμου κανονισμού που θα αντιμετωπίζει τις παλιές και θα ενσωματώνει τις νέες απειλές. Μα πάνω από όλα θα δημιουργεί σχέσεις εμπιστοσύνης του ΕΛΓΑ με τους αγρότες διασφαλίζοντας αντικειμενικότητα, διαφάνεια και δικαιοσύνη στις εκτιμήσεις των ζημιών.

Στα μέτρα αντιμετώπισης του μαύρου ακανθώδη αλευρώδη και τους τρόπους στήριξης των παραγωγών που οι καλλιέργειές τους έχουν προσβληθεί, αναφέρθηκε την Παρασκευή, 17 Μαρτίου 2023, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, κ. Γιώργος Στύλιος. 

Απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της Αντιπολίτευσης στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχους, ο κ. Στύλιος σημείωσε πως το συγκέκριμένο έντομο προσβάλει μια σειρά από καλλιέργειες, με τα εσπεριδοειδή να ιδιαιτέρως ευάλωτα σε αυτόν. Προσθέτοντας πως ο μαύρος ακανθώδης αλευρώδης εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2016. 

Αναγνωρίζοντας πως πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα, αφού τα υπάρχοντα εντομοκτόνα και τα ιθαγενή ωφέλημα έντομα δεν δύναται να αντιμετωπίσουν πλήρως το πρόβλημα. Ενώ και η συχνά αλόγιστη χρήση ισχυρών εντομοκτόνων από τους παραγωγούς έχει ενισχύσει η ανθεκτικότητα του εν λόγω εντόμου.

Επικεντρωνόμενος στα μέτρα αντιμετώπισης της ασθένειας ο Υφυπουργός σημείωσε πως ήδη χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ερευνητικό πρόγραμμα που υλοποιείται μέσω του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου (ΜΦΙ) με στόχο τη βιολογική αντιμετώπιση του μαύρου ακανθώδη αλευρώδη. Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω δοκιμές, γεγονός που προσανατολίζει το Υπουργείο στην χρηματοδότηση επιπλέον ερευνητικών κέντρων της χώρας, ώστε να συμμετάσχουν στην προσπάθεια αντιμετώπισης του μαύρου ακανθώδη αλευρώδη.

Τέλος ο κ. Στύλιος σημείωσε πως η Νέα ΚΑΠ (2023-2027) παρέχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε τους τρόπους καταπολέμησης του εντόμου, αρκεί να βρεθεί πρώτα αποτελεσματική μέθοδος. Μέχρι τότε οι παραγωγοί θα πρέπει να στηριχτούν σε ήπια φυτοφάρμακα, όπως το παραφινικό λάδι και στα παραδοσιακά μέσα προστασίας των καλλιεργειών του.

Εν συνεχεία ο Υφυπουργός απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ για με την ανάγκη στήριξη παραγωγών που πλήττονται οι καλλιέργειες τους σε περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας ανέφερε πως ο ΕΛΓΑ δεν αποζημιώνει ζημιές σε καλλιέργειες που οφείλονται σε δευτερογενή αίτια. Ανάμεσα σε αυτά τα δευτερογενή αίτια είναι και η προσβολή από τον εχθρό σαν τον μαύρο αλευρώδη. Πρόσθεσε όμως πως υπάρχει και άλλη διέξοδος για την στήριξη των παραγωγών: η δυνατότητα να δοθούν Κρατικές Οικονομικές Ενισχύσεις (ΚΟΕ).

Οι κατά τόπους Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) με την πρώτη διαπίστωση των παραγωγών πως έχουν προσβληθεί οι καλλιέργειες θα πρέπει να ειδοποιούνται, ώστε να ξεκινούν την συγκέντρωση στοιχείων που θα στοιχειοθετούν την ανάγκη αποζημίωσης των πληττόμενων καλλιεργειών.

H Κοινοπραξία Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας διαμαρτύρεται για τις αποζημιώσεις που ανακοίνωσε το ΥπΑΑΤ τα τάξης των 65 και 80 ευρώ το στρέμμα για τις περυσινές βροχοπτώσεις. Ζητά μάλιστα να υπάρξει άμεσα συνάντηση με τον υπουργό κ. Γεωργαντά.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει τα εξής:

Η πρόσφατη ανακοίνωση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τις αποζημιώσεις στα πυρηνόκαρπα που υπέστησαν ζημίες από τις βροχοπτώσεις του 2022 με τα απαράδεκτα ποσά των 65 και 80 ευρώ το στρέμμα, μας βρίσκει απόλυτα αντίθετους και εκφράζουμε την απογοήτευση και την οργή του αγροτικού κόσμου για την υπαναχώρηση από την αρχική εξαγγελία που υποσχόταν 135 και 150 ευρώ. 

Σαφώς δεν θεωρούμε ότι και τα αρχικά ποσά που είχαν εξαγγελθεί κάλυπταν την πραγματική ζημία των αγροτών, διότι με τις καταγραφείσες ζημίες από τις εκθέσεις του ΕΛΓΑ ποσοστών ζημίας 40 - 50% και άνω, οι αποζημιούμενες αξίες έπρεπε να υπερβαίνουν το διπλάσιο και το τριπλάσιο των ανωτέρω ποσών, εάν αποζημιώνονταν από τον ΕΛΓΑ.

Και εύλογα τίθεται το ερώτημα. Έως πότε δεν θα εφαρμόζεται ο Κανονισμός του ΕΛΓΑ, που αποδεδειγμένα καλύπτει αυτές τις ζημίες, μάλιστα χωρίς να απαιτείται καμία τροποποίηση και θα αναγκαζόμαστε να απλώνουμε κάθε φορά χέρι ζητιανιάς στις εκάστοτε Κυβερνήσεις για να μας δίνουν αυτό που δικαιούμαστε από τον Νόμο;  Και έως ως πότε θα πρέπει να βγαίνουμε στους δρόμους για να παίρνουμε αυτό που δικαιωματικά μας αναλογεί από το ασφαλιστικό σύστημα;

Ταυτόχρονα επισημαίνουμε  και προειδοποιούμε ότι  τα ποσά που δικαιούται να δώσει η χώρα μας από το de minimis , έχουν σχεδόν εξαντληθεί και σε ενδεχόμενες νέες ζημίες θα υπάρξει αδυναμία οικονομικής ενίσχυσης. 

Επομένως, σήμερα μπαίνουν δύο ζητήματα προς διαπραγμάτευση. 

Πρώτον, η επαναφορά  του ύψους της αποζημίωσης στα αρχικά εξαγγελθέντα ποσά των 135 και 150 ευρώ, χωρίς συμψηφισμούς με την οικονομική ενίσχυση των 72 ευρώ, διότι το ποσό δόθηκε με αιτιολογία της αύξησης του κόστους παραγωγής και της πτώσης των τιμών πώλησης λόγω Ουκρανικής κρίσης και δεύτερον την ορθή εφαρμογή του υφιστάμενου Κανονισμού του ΕΛΓΑ για ζημίες από βροχοπτώσεις στα πυρηνόκαρπα.

Η Κοινοπραξία Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ημαθίας εκφράζοντας τα συμφέροντα των Συνεταιρισμών - μελών της και των φυσικών προσώπων που είναι μέλη των εν λόγω  Συνεταιρισμών, σε συνδυασμό με το κοινό αίσθημα όλων των Αγροτών, απευθύνεται στον υπουργό και στους βουλευτές των περιοχών Ημαθίας, Πέλλας, Κοζάνης και Φλώρινας, ζητώντας άμεση συνάντηση στο υπουργείο για να δοθεί δίκαιη λύση στο σοβαρό πρόβλημα των αποζημιώσεων, αλλά και της εφαρμογής του Κανονισμού του ΕΛΓΑ.

Διότι είναι εξευτελιστικό για τον παραγωγικό κόσμο της περιοχής μας να ζητιανεύει την ελεημοσύνη του de minimis κάθε φορά, λόγω της επανειλημμένης άρνησης των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ να εντάξουν τις εν λόγω ζημίες  παρά τις προβλέψεις του νομοθετικού πλαισίου, που διέπει τη λειτουργία του οργανισμού και τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις που έχουν εκδοθεί από το 2017.

Κατόπιν των ανωτέρω, καθώς και του αιτήματός μας για άμεση συνάντηση με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αναμένουμε τις δικές σας ενέργειες και ζητούμε παράλληλα τη σύσταση Επιστημονικής Ομάδας Εργασίας με εκπροσώπους αποκλειστικά Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων για την οριστική διευθέτηση του προβλήματος.

Όταν ολοκληρωθεί η εξατοµικευµένη εκτίμηση των ζημιών από τους γεωπόνους του ΕΛΓΑ θα είναι δυνατόν να καταβληθεί προκαταβολή της αποζημίωσης, σύμφωνα με νέα νομοθετική ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή.

Όπως αναφέρει η σχετική νομοθετική διάταξη, που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών, θα παρέχεται η δυνατότητα προκαταβολής αποζηµίωσης αν έχουν ολοκληρωθεί οι εξατοµικευµένες εκτιµήσεις των γεωτεχνικών του φορέα, ακόµα και αν o Οργανισµός δεν έχει στη διάθεσή του επισηµάνσεις ή ψηφιακά δεδοµένα. Για να διαβάσετε το νομοσχέδιο (πατήστε εδώ).

Με την συγκεκριμένη ρύθμιση συμπληρώνεται η διάταξη αναφορικά με τη διαδικασία προκαταβολής επιχορήγησης σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις που έχουν πληγεί από θεομηνίες, για την αντιμετώπιση ζημιών σε φυτικά μέσα παραγωγής, όπως δενδρώδεις καλλιέργειες ή αμπέλια. Ειδικότερα συμπληρώνεται η διάταξη της παρ. 7 του νόμου 4797/2021, ώστε να καλυφθούν και οι περιπτώσεις που o Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) δεν έχει επισημάνσεις ή ψηφιακά δεδομένα στη διάθεσή του, αλλά έχουν ολοκληρωθεί οι εξατομικευμένες εκτιμήσεις από τους γεωτεχνικούς υπαλλήλους του Οργανισμού. Στην περίπτωση αυτή δύναται να παρέχεται προκαταβολή εξειδικευμένη ανά αγροτική εκμετάλλευση, βάσει των στοιχείων των εξατομικευμένων εκτιμήσεων και της αρχικής τιμής εκτίμησης. Το θέμα αφορά ακραία καιρικά φαινόμενα - θεομηνίες, όπου δεν είναι εύκολο να έχουμε ψηφιακά δεδομένα, οπότε είναι δυνατόν να πληρωθεί προκαταβολή της αποζημίωσης με βάση αρχική τιμή εκτίμησης ανά καλλιέργεια. 

Στο άρθρο 77 αναφέρει τα εξής:
«Στην παρ. 7 του άρθρου 12Β του ν. 4797/2021 (Α’ 66) προστίθεται τρίτο εδάφιο και η παρ. 7 διαµορφώνεται ως εξής:
Η αρχική εκτίµηση των ζηµιών πραγµατοποιείται βάσει επισηµάνσεων και ψηφιακών δεδοµένων που έχει στη διάθεσή του ο ΕΛΓΑ, καθώς και βάσει αρχικής τιµής εκτίµησης, ανά είδος πολυετούς καλλιέργειας, όπως αυτή καθορίζεται µετά από εισήγηση της Επιτροπής του άρθρου 13 και του ∆ιοικητικού Συµβουλίου του ΕΛΓΑ. Η αρχική εκτίµηση εξειδικεύεται ανά αγροτική εκµετάλλευση µε βάση τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί στο Ολοκληρωµένο Σύστηµα ∆ιαχείρισης Ελέγχου.
Αν οι εξατομικευμένες εκτιμήσεις από τους γεωτεχνικούς υπαλλήλους του ΕΛΓΑ έχουν ολοκληρωθεί, ωστόσο ο Οργανισμός δεν έχει στη διάθεσή του επισημάνσεις ή ψηφιακά δεδομένα, δύναται να παρέχεται προκαταβολή, η οποία εξειδικεύεται ανά αγροτική εκμετάλλευση, βάση των στοιχείων των εξατομικευμένων εκτιμήσεων και της αρχικής τιμής εκτίμησης».

Μεγάλο ρόλο θα παίξουν και οι χρεώσεις που απαιτούνται για την άρδευση.

Σε κρίσιμη καμπή εισέρχεται το βαμβάκι, ως προϊόν και αυτό που δεν θεωρείται βέβαιο δεν είναι η πτώση στις εκτάσεις, αλλά το μέγεθος αυτής. Μια πτώση που φαίνεται πως μπορεί να ανατραπεί μόνον στην περίπτωση που οι εκκοκκιστές δώσουν μεγαλύτερες δυνατότητες στους παραγωγούς, όσον αφορά στα κιλά στις προπωλήσεις και φυσικά τις τιμές.

Τουλάχιστον 30% η πτώση στις Σέρρες

Ο Παύλος Αραμπατζής, έμπειρος παραγωγός από την περιοχή της Βισαλτίας Σερρών θεωρεί μιλώντας στον ΑγροΤύπο, βέβαιη μια απώλεια στρεμμάτων στο βαμβάκι της τάξης του 30% εν συγκρίσει με πέρσι λόγω της απογοήτευσης των παραγωγών από τις χαμηλές εμπορικές τιμές πέρσι. Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποιοι από τους παραγωγούς που δεν θα βάλουν βαμβάκι, θα στραφούν στον ηλίανθο, οι σπορές του οποίου καθυστερούν εντούτοις και κάποιοι (οι περισσότεροι) θα στραφούν στο καλαμπόκι. Οι σπορές βάμβακος στις Σέρρες αναμένονται μετά τις 20 Απριλίου.

Προβληματισμός ενόψει σπορών και στη Λάρισα

«Η εικόνα του βαμβακιού με τα περσινά δεδομένα δεν είναι καλή. Αν δεν δοθεί κίνητρο στους παραγωγούς, η προπώληση με αυξημένες ποσότητες, π.χ. στα 400 κιλά το στρέμμα από 250 πέρσι και μια τιμή στα 75-80 λεπτά, τότε πάμε για μεγάλη μείωση στρεμμάτων στη Θεσσαλία. Σημαντικό ρόλο θα παίξει και η χρέωση για το πότισμα, που ανάλογα την περιοχή, τον τρόπο άρδευσης κ.λπ., έχει μεγάλες αποκλίσεις. Όπου είναι προσιτή η άρδευση, δεν θα φύγει εύκολα ο κόσμος από το βαμβάκι. Πάντως θεωρώ, πως δέλεαρ είναι το καλαμπόκι που έχει καλή τιμή, αλλά δεν είναι όλες οι περιοχές στη συνδεδεμένη», τονίζει από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος του ΑΣ Λαρισαίων Αγροτών, κ. Χρήστος Σιδερόπουλος.

Κερδίζουν στρέμματα καλαμπόκι, βιομηχανική ντομάτα στην Καρδίτσα

Ο κ. Βασίλης Γιαννάκος είναι βαμβακοκαλλιεργητής, πρόεδρος στον ΤΟΕΒ Τιτανίου Καρδίτσας και μέλος στο ΔΣ της Διεπαγγελματικής Βάμβακος, άρα έχει άριστη γνώση της αγοράς και όχι μόνο. Όπως λοιπόν σημειώνει μιλώντας στον ΑγροΤύπο: «από τις πρόσφατες συναντήσεις με εκπροσώπους της αγοράς βάμβακος προκύπτει ότι είναι πολύ πιθανό όταν ξεκινήσουν οι προπωλήσεις βάμβακος φέτος, η χρηματιστηριακή τιμή του προϊόντος να κυμανθεί μεταξύ 85 και 100 σεντς. Ένα χαμηλό δολάριο θα ενισχύσει την τιμή για το σύσπορο βαμβάκι μας. Το τοπίο είναι ρευστό και βλέπετε τι γίνεται και στις ΗΠΑ. Επίσης, τα εκκοκκιστήρια προσανατολίζονται να έχουν μια ευελιξία στις ποσότητες στην προπώληση, όχι όμως πάνω από 200-250 κιλά το στρέμμα. Αυτό που είναι βέβαιο είναι μια μείωση από πέρσι στο 10% στις εκτάσεις, καθώς αρκετοί παραγωγοί θα στραφούν στο καλαμπόκι και τη βιομηχανική ντομάτα. Πέρσι στο ΟΣΔΕ δηλώθηκαν γύρω στα 2,55 εκατ. στρέμματα. Αυτά θα είναι μειωμένα τη νέα χρονιά σίγουρα και για τον απλό λόγο ότι με την πλήρη εφαρμογή του monitoring, πολλές εκτάσεις θα πεταχθούν εκτός».

Χαμηλές θέρμοκρασίες και κατά τόπους παγετό είχαμε χτες Δευτέρα και σήμερα Τρίτη (13 και 14 Μαρτίου) σε κάποιες περιοχές της Ημαθίας και Πέλλας.

Όπως αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Μάκης Αντωνιάδης, παραγωγός πυρηνόκαρπων από τη Νάουσα, «τα δέντρα ατή την εποχή είναι όλα ανθισμένα. Σε κάποιους θύλακες σε Ημαθία και Πέλλα είχαμε παγετούς και έχουν εντοπιστεί ζημιές σε ροδακινιές, βερικοκιές και δαμασκηνές. Έχουμε ενημερώσει τον ΕΛΓΑ στη Βέροια να στείλει γεωπόνους για να γίνει η πρώτη καταγραφή των ζημιών, οι οποίες αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ».

Στο μεταξύ ακόμη δεν έχει πληρώσει ο ΕΛΓΑ όλες τις αποζημιώσεις για τις ζημιές από τα χαλάζια και τις καταστροφές του 2022. Αυτή την εποχή συνεχίζουν να εξετάζουν τις ενστάσεις οι γεωπόνοι του ΕΛΓΑ Βέροιας, αν και το τοπικό υποκατάστημα είναι υποστελεχωμένο.

Η Προϊσταμένη του Τοπικού υποκαταστήματος του ΕΛΓΑ Βέροιας, Μαρία Παππά, δήλωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το φαινόμενο του παγετού δεν είχε διάρκεια και σε αυτή την φάση εκτιμώ ότι δεν θα έχουν δημιουργήσει αξιόλογες ζημιές αλλά το παρακολουθούμε. 

Αυτή την εποχή οι γεωπόνοι του υποκαταστήματος εξετάζουμε τις ενστάσεις από τις χαλαζοπτώσεις του 2022. Βέβαια το υποκατάστημα είναι υποστελεχωμένο και έχουμε μόνο 10 γεωπόνους. Ελπίζουμε το επόμενο διάστημα να γίνουν προσλήψεις και σύντομα να έρθουν άτομα για να προχωρήσουν οι εκτιμήσεις».

Κατατέθηκε στην βουλή ένα νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Με το νομοσχέδιο θεσπίζεται ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού (ΕΛΓΟ) - ΔΗΜΗΤΡΑ, συστήνεται επίσης ένας Φορέας Διαχείρισης για τον Παραδοσιακό Ελαιώνα της Άμφισσας, ενώ υπάρχουν και σχετικές διατάξεις αναφορικά με την παραχώρηση ακινήτων σε αγρότες, αλλά και αποζημιώσεις κτηνοτρόφων, υδατοκαλλιεργητών.

Με το άρθρο 47 του νομοσχεδίου περνούν οι εξής ενισχύσεις:

α) αποζημιώσεις που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου,

β) βάσει του Μέτρου 3.4.3 «Χρηματική αποζημίωση των φορέων εκμετάλλευσης του τομέα αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας για το διαφυγόν εισόδημά τους και για το πρόσθετο κόστος που προέκυψε λόγω της διατάραξης της αγοράς η οποία προκλήθηκε από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και τις επιπτώσεις της στην εφοδιαστική αλυσίδα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας» και

γ) βάσει της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2022/C 426/01) «Προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας» είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, μη εφαρμοζομένης της παρ. 1 του άρθρου 47 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α' 167) σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής της, δεν υπόκεινται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη στη Φορολογική Διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζονται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

Παραχώρηση ακινήτων

Με άρθρο 44 θεσμοθετείται:

α) η παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 της ισχύος των αποφάσεων παραχώρησης χρήσης ακινήτων που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την παρ. 13 του άρθρου 36 του ν. 4061/2021, προκειμένου να αποτραπεί η πρόκληση άμεσων αρνητικών οικονομικών συνεπειών στους παραχωρησιούχους, οι οποίοι αποτελούν αδύναμα οικονομικά στρώματα και οι οποίοι συνεχίζουν να κατέχουν άτυπα και να καλλιεργούν τα ακίνητα που τους έχουν παραχωρηθεί, και

β) η διάθεση σε νέους αγρότες και σε επαγγελματίες αγρότες των ακινήτων της περ. α' της παρ. 13 του άρθρου 36 του ν. 4061/2012 που έμειναν αδιάθετα, προκειμένου να στηριχθούν η αγροτική παραγωγή και οι αγρότες.

Δείτε πατώντας εδώ όλο το νομοσχέδιο

Αυτό γνωστοποίησε στο πλαίσιο απάντησής του στη βουλή σε ερώτηση Κωντσταντινόπουλου, ο ΥπΑΑΤ, κ. Γιώργος Γεωργαντάς.

«Οι καταστροφικές πυρκαγιές διέλυσαν μια περιοχή, αυτή της Γορτυνίας, και τις αγροτικές εκτάσεις –ήρθε και ο Υπουργός, είναι εδώ- και εκτός από τις μεγάλες καθυστερήσεις που υπήρξαν τότε, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε μπροστά στο θέμα που αφορά τους μη κατά κύριο επάγγελμα πυρόπληκτους. Ο κύριος Υπουργός –εδώ με τον Βουλευτή σας και τον Δήμαρχο- γράφει τον Οκτώβριο του 2022 ότι οι μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες της Γορτυνίας θα αποζημιωθούν για τα ελαιόδεντρά τους που καταστράφηκαν τις πυρκαγιές. Όπως σας έχουμε στείλει αναλυτικώς, αυτό δεν συμβαίνει. Έχω ονόματα ανθρώπων, οι οποίοι δυστυχώς δεν έχουν αποζημιωθεί. Μου απαντάτε και εσείς –ο κ. Στύλιος τότε- στην ερώτηση ότι θα αποζημιωθούν, αλλά δυστυχώς υπάρχει ολική καταστροφή της περιουσίας τους. Όταν λέμε «καταστράφηκε», καταστράφηκε το δέντρο. Άρα δεν υπάρχει περίπτωση για τα επόμενα χρόνια να έχει παραγωγή», ανέφερε ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, βουλευτής Αρκαδίας του ΠΑΣΟΚ.

«Στις λίγες περιπτώσεις των ανθρώπων –που προφανώς για να τους αναφέρετε, σας έχουν ενοχλήσει και βεβαίως δεν αμφισβητούμε το γεγονός της όχλησης προς εσάς, αλλά για να έχουμε τα δεδομένα-, των μη κατά κύριο επάγγελμα αγροτών που δεν έχουν λάβει προκαταβολή, προφανώς, αυτοί οι άνθρωποι δεν την έλαβαν για έναν και μόνο λόγο, ο οποίος όμως ήταν υποχρεωτικός να υφίσταται και να πληρούται και αυτός. Ποιος είναι ο λόγος, τον οποίο τον εντοπίζει η ΑΑΔΕ; Να υπάρχει σε αυτόν τον μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότη ένα κάποιο, οποιοδήποτε, αγροτικό εισόδημα από το προηγούμενο έτος, το έτος αναφοράς. Δεν μπορεί ο μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότης, με βάση το κανονιστικό πλαίσιο, να ενταχθεί στη διαδικασία των αποζημιώσεων, εάν την προηγούμενη χρονιά δεν έχει να επιδείξει κανένα εισόδημα αγροτικό, άσχετα από τα όποια άλλα εισοδήματα έχει. Αυτός, προφανώς, είναι ο λόγος για τον οποίον αυτοί που σας όχλησαν δεν έχουν αποζημιωθεί, γιατί για όλους τους άλλους, τους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, έχω εδώ και τον αριθμό αυτών. Υπήρξαν πεντακόσιοι πενήντα δύο παραγωγοί. Υπέβαλαν αίτηση οι τετρακόσιοι ογδόντα επτά. Οι διακόσιοι σαράντα οκτώ έλαβαν τη δεύτερη πληρωμή που έγινε τον Δεκέμβριο του 2022, δηλαδή δύο μήνες μετά από την αναφορά την οποία διαβάσατε του Οκτωβρίου του 2022. Πράγματι, λοιπόν, το Δεκέμβριο του 2022 έγινε πληρωμή σε μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και συγκεκριμένα –επαναλαμβάνω- σε διακόσιους σαράντα οκτώ μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, οι οποίοι έλαβαν συνολικά 1.050.000 ευρώ. Νομίζω λοιπόν ότι η αιτία της μη πληρωμής των όποιων έχουν απομείνει οφείλεται σε αυτό το γεγονός που ανέφερα, δηλαδή της μη ύπαρξης αγροτικού εισοδήματος για την προηγούμενη χρονιά», απάντησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γ. Γεωργαντάς.

«Να σας πω εγώ άλλη περίπτωση, άνθρωποι των οποίων έχουν πεθάνει οι γονείς και δεν δήλωσαν την προηγούμενη χρονιά εισόδημα –πώς θα το δηλώσουν;- το δήλωναν οι γονείς τους και έχουν μεταβιβαστεί αυτά. Αυτή δεν είναι άλλη περίπτωση; Άρα εδώ πρέπει να βρούμε μια λύση. Και βεβαίως εγώ επειδή το γνωρίζω καλά και έχω κάνει πάρα πολλές ερωτήσεις γι’ αυτό το θέμα, ξέρω πώς πιέστηκε όλη αυτή η ιστορία και με τις καθυστερήσεις, προχώρησαν», τόνισε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ.

«Νομίζω ότι γίνεται κατανοητό ότι εδώ δεν υπάρχει καμία πρόθεση και βεβαίως καμία περίπτωση οποιασδήποτε κοροϊδίας. Είναι ξεκάθαρο αυτό το οποίο πράττει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στα πλαίσια της κρατικής αρωγής με όλους τους συναρμόδιους φορείς, και το οποίο οφείλει να πράξει. Μιλάμε για μια διάκριση ανάμεσα σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Πολύ ορθά! Ποιο είναι το κριτήριο αυτό; Είναι ότι στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες άνω του 50% του εισοδήματός τους είναι αγροτικό εισόδημα, ενώ στους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες είναι κάτω από το 50%. Όμως, το κανονιστικό πλαίσιο πουθενά δεν λέει ότι μπορεί να είναι 0%, δηλαδή να μην υπάρχει καθόλου αγροτικό εισόδημα. Κατανοώ τη δεύτερη περίπτωση που μου αναφέρατε. Εάν προκύπτει από τις ημερομηνίες ότι η μεταβίβαση των δένδρων έγινε σε περίοδο η οποία μπορούσε να καλυφθεί και το εισόδημα φαίνεται στους πωλητές και όχι στους αγοραστές, φαντάζομαι στα πλαίσια των ενστάσεων -δεν ξέρω σε ποια διαδικασία είναι, αλλά σίγουρα η δυνατότητα θα υπάρξει- αυτές μπορούν ad hoc να αντιμετωπιστούν, να τις δούμε. Και αν πράγματι κάποιος που αγόρασε από κάποιον που είχε δηλώσει εισόδημα, φαντάζομαι ότι μπορεί να δικαιωθεί», είπε καταλήγοντας ο υπουργός.

Μια διαφορετική «αιρετική» άποψη για την φετινή χρονιά καλλιέργειας του βαμβακιού αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο Γεωπόνος από τις Σέρρες κ. Αθανάσιος Μπαντής. Σε αντίθεση με την εικόνα που μας έχουν δώσει για την εξέλιξη της φετινής χρονιάς πολλοί βαμβακοπαραγωγοί, ο κ. Μπαντής μας αναφέρει τα εξής:

«Φέτος είχαμε μια τιμή ρεκόρ όλων των εποχών στο σύσπορο βαμβάκι. Όταν μέχρι τις 20/10/2022, εισκομίστηκαν στα εκκοκκιστήρια 753.047 τόνοι, δηλαδή το 82,27% της φετινής βαμβακοπαραγωγής μας, με τις τιμές σταθερά πάνω από 0,80 €/κιλό, είναι ένα θετικό γεγονός. 

Επίσης φέτος ο βαμβακοπαραγωγός μπορούσε να «κλείσει» - με προπώληση - τουλάχιστον το 50% της ποσότητας του ελληνικού βάμβακος με τιμές που έφτασαν και ξεπέρασαν (αρκετές φορές) το 1 €/κιλό, εννοείται πως και το 2022 είναι «χρονιά βάμβακος».

Εάν κάποιος συνετός, μετρημένος και χωρίς να θέλει να τζογάρει, παραγωγός «έκλεινε» 50/50 τις ποσότητές του, με βάση τις παραπάνω τιμές, τότε και με δεδομένη και γνωστή σήμερα την τελική μέση εθνική στρεμματική απόδοση, θα είχε ένα μέσο όρο «στησίματος» κοντά στα 0,90 €/κιλό.

Φέτος υπήρχε - ως εμπορική πολιτική - η επιλογή από μέρους του παραγωγού να «κλείσει» την ποσότητα βάμβακος που ήθελε με ελάχιστη εγγυημένη τιμή (και αν η αγορά «πήγαινε» παραπάνω από το «κλείσιμο» που αυτός έκανε θα πληρωνόταν στο νέο αυξημένο επίπεδο τιμής).

Ακόμη είχαμε τελικό μέσο όρο πανελλαδικής στρεμματικής απόδοσης τα 360 κιλά ανά στρέμμα. Και μιλάμε για μια χρονιά που είχαμε ζημιές από χαλαζοπτώσεις και για πρώτη φορά δόθηκε από τον ΕΛΓΑ προκαταβολή αποζημίωσης σε 110.000 στρέμματα.

Πέρυσι και πρόπερσι, σε χρονιές χωρίς ζημιές από χαλάζι, ο μέσος όρος πανελλαδικής στρεμματικής απόδοσης ήταν στα 331 κιλά ανά στρέμμα. Δηλαδή φέτος και με τα 110.000 στρέμματα χαλαζόπτωσης καταφέραμε να έχουμε 29 κιλά ανά στρέμμα παραπάνω απόδοση.

Μακάρι κάθε χρονιά, από άποψη τιμών και παραγωγής, να είναι σαν την φετινή.

Εξυπακούεται βέβαια, πως το πότε, το πώς, και πόσο πούλησε ο κάθε βαμβακοπαραγωγός ή πότε θα «κλείσει» την τιμή του είναι δικό του δικαίωμα και δική του απόφαση. Υπήρχαν βαμβακοπαραγωγοί που για δικούς τους λόγους δεν εκμεταλλεύτηκαν όλες τις ευκαιρίες με τις υψηλές τιμές που υπήρχαν στην αγορά. Δυστυχώς πολλοί φέτος αδίκησαν το προϊόν τους με τις εμπορικές επιλογές τους. Σημειώνω πάντως πως κάθε χρονιά είναι εντελώς διαφορετική».  

Καθυστέρηση στις διαδικασίες, επειδή έγιναν χειρωνακτικά οι ενστάσεις και όχι ηλεκτρονικά.

Κανένα σαφές χρονοδιάγραμμα σχετικά με την εξέταση των ενστάσεων επί των πορισμάτων για τις ζημιές στα πορτοκάλια από τον παγετό του Ιανουαρίου 2022 δεν περιλαμβάνει σχετική απάντηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε ερώτηση που κατατέθηκε στη βουλή.

Σύμφωνα με το κείμενο της απάντησης, που έφερε στην δημοσιότητα ο βουλευτής νομού Αργολίδας του ΠΑΣΟΚ, κ. Ανδρέας Πουλά: «Επί των πορισμάτων υποβλήθηκαν 1.878 ενστάσεις οι οποίες θα εξεταστούν το επόμενο διάστημα ώστε να κοινοποιηθούν τα νέα πορίσματα, όπως ορίζεται από τον Κανονισμό... Μετά το τέλος εκδίκασης των ενστάσεων θα πραγματοποιηθεί η εκκαθάριση... Όπως επίσης είχε προαναγγελθεί με το από 11.3.2023 Δελτίο Τύπου στην περίπτωση κατά την οποία οι αποζημιώσεις ανά ασφαλισμένο παραγωγό θα υπολείπονται της αρχικής προκαταβολής η διαφορά θα θεωρείται ως αχρεωστήτως καταβληθείσα και θα επιστραφεί στον ΕΛΓΑ. Διερευνάται ωστόσο ο νόμιμος εκείνος τρόπος με τον οποίο αντί της διαδικασίας επιστροφής θα ακολουθηθεί η διαδικασία συμψηφισμού με μελλοντικές αποζημιώσεις».

Σε κανένα σημείο της απάντησης δεν αναφέρεται η παρακράτηση που ήδη έγινε στην πληρωμή για ζημιές σε πυρηνόκαρπα πριν από τα Χριστούγεννα σε αγρότες της Αργολίδας, μία παρακράτηση που αφορούσε τον συμψηφισμό με τις προκαταβολές που έλαβαν για τα εσπεριδοειδή. Τη συγκεκριμένη παρακράτηση, σύμφωνα με τον κ. Πουλά, παραδέχτηκε και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ όταν ο βουλευτής έθεσε το θέμα στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, πριν από ενάμιση μήνα στη βουλή κατά τη συζήτηση σχετικής επίκαιρης ερώτησης δήλωσε άγνοια για τον συμψηφισμό και απέφυγε να δώσει σαφείς απαντήσεις.

Σε κάθε περίπτωση η ταλαιπωρία των αγροτών της Αργολίδας με τις αποζημιώσεις από τον παγετό του Ιανουαρίου 2022 δεν έχει τέλος αφού και η εξέταση των ενστάσεων δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη καθώς όπως επίσης δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές έγιναν χειρόγραφα (!!!) και όχι ηλεκτρονικά.

Η νέα αυτή απόφαση δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Τεύχος Β', αριθμός 1184) τροποποίηση - παρέμβαση στον κανονισμό του ΕΛΓΑ, η οποία αφορά στο προανθικό στάδιο και τις ζημίες που προκλήθηκαν σε δενδρώδεις καλλιέργειες κατά το διάστημα από 15/02/2021 έως και την 20/04/2021.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, η εν λόγω απόφαση φαίνεται να αφορά δυο περιπτώσεις παραγωγών, κυρίως κερασοπαραγωγών, οι οποίοι υπέστησαν ζημιές στις καλλιέργειές τους το επίμαχο διάστημα. Συγκεκριμένα, παραγωγούς που έχουν να παίρνουν το 30% των αποζημιώσεων, αλλά και παραγωγούς που δεν έχουν ακόμα πληρωθεί καθόλου.

Όπως αναφέρεται στην απόφαση αυτή, «από τις διατάξεις της προκαλείται δαπάνη συνολικού ποσού 5.703.051 ευρώ, η οποία θα καλυφθεί από πιστώσεις που έχουν εγγραφεί στον Κ.Λ. 67 του προϋπολογισμού του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων έτους 2023».

Συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει τα εξής:

Αποφασίζουμε

Άρθρο 1

Για τις ζημιές που προκλήθηκαν σε αγροτικές καλλιέργειες από τον «Παγετό Άνοιξη 2021» από την 15η .2.2021 έως και την 20η.4.2021 σε διαδοχικές χρονικές περιόδους ισχύουν τα εξής : Το ανώτατο ετήσιο όριο αποζημίωσης ανά αγροτεμάχιο δύναται να ανέρχεται έως το 100% της ασφαλιζόμενης αξίας της παραγωγής του αγροτεμαχίου που ζημιώθηκε, κατά παρέκκλιση των παρ. 5 και 6 του άρθρου 6 του ν. 3877/2010 (Α΄/160) και της παρ. 2 του άρθρου 23 της υπ΄αριθ. 157502/27-07-2011 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄1668).

Άρθρο 2

Ως ανώτατο όριο αποζημίωσης από τον ΕΛ.Γ.Α. για τους συνεχόμενους παγετούς που σημειώθηκαν την περίοδο από την 15η .2.2021 έως και την 20ή.4.2021, υπολογίζεται ποσό αποζημίωσης σε κάθε δικαιούχο παραγωγό μέχρι του ορίου του τριπλάσιου ποσού των εβδομήντα χιλιάδων (70.000) ευρώ, που δύναται να καταβληθεί για αποζημιώσεις από ασφαλιστικά καλυπτόμενα ζημιογόνα αίτια.

Άρθρο 3

Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης ισχύουν αποκλειστικά για τις ζημιές που προκλήθηκαν σε αγροτικές καλλιέργειες από τον «Παγετό Άνοιξη 2021» στις Περιφέρειες της Χώρας και στο σύνολο των Περιφερειακών Ενοτήτων τους.

Δείτε εδώ ολόκληρη την απόφαση

Την επίσημη ενημέρωση για τις ποικιλίες ροδάκινων και νεκταρινιών αλλά και τα ποσά αποζημίωσης για τις ζημιές από τις βροχοπτώσεις του περασμένου καλοκαιριού περιμένουν οι παραγωγοί πυρηνόκαρπων.

Οι αγρότες από Ημαθία και Πέλλα προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει επίσημη ενημέρωση από το ΥπΑΑΤ από την ερχόμενη εβδομάδα ξεκινούν κινητοποιήσεις. 

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ημαθίας κ. Χρήστος Βοργιάδης, «πρέπει να σταματήσει να παίζει κρυφτό το ΥπΑΑΤ. Οι αγρότες βιώνουν τον απόλυτο εμπαιγμό, με υποσχέσεις για ενισχύσεις-αποζημιώσεις από τον περασμένο Σεπτέμβριο από την ηγεσία του ΥπΑΑΤ και τα μέλη της κυβέρνησης στη συνάντηση της Βέροιας (Σκυλακάκης - Βεσυρόπουλος - Γεωργαντάς). Ο κ. Γεωργαντάς δεν έχει ανακοινώσει τις ποικιλίες. Ζητάμε αποζημίωση για όλες τις ποικιλίες που συγκομίζονται μετά τις 6 Ιουνίου. Επίσης περιμένουμε να εφαρμόσει όσα είπε ο υπουργός ΑΑΤ για αποζημίωση σε ποσοστό ζημιάς 40% με τιμή 135 ευρώ το στρέμμα και για ζημιά 50% με τιμή 150 ευρώ το στρέμμα. Αν δούμε μικρότερα ποσά από αυτά που ανακοίνωσε το ΥπΑΑΤ τότε την επόμενη εβδομάδα οι παραγωγοί, από Ημαθία, Γαλατάδες και Έδεσσα, θα προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις».

Πάντως οι «πιέσεις» για την διαμόρφωση της λίστας των ποικιλίων που θα πάρουν αποζημίωση είναι μεγάλες. Σύμφωνα με κύκλους του ΥπΑΑΤ το επόμενο διάστημα θα βγει δημόσια η λίστα με τις ποικιλίες. Πάντως οι ποικιλίες που αναφέρει ότι έπαθαν ζημιές ο ΕΛΓΑ (σε ποσοστά 30%, 40%, 50% και πάνω) δεν μπορεί να μην αποζημιωθούν. Οι πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι ο ΕΛΓΑ έχει καταγράψει ζημιές σε 183.000 στρέμματα. Εντάχθηκαν και κάποιες νέες ποικιλίες και η έκταση της ζημιάς φτάνει σε περίπου 210.000 στρέμματα. Το κονδύλι για αποζημίωση λόγω βροχοπτώσεων ανέρχεται σε 27 εκατ. ευρώ. Το ΥπΑΑΤ υποστηρίζει ότι δεν μπορούν να βρεθούν πρόσθετα κονδύλια. Αν δεν αλλάξει κάτι τότε μιλάμε για μια αποζημίωση της τάξης των 128,5 ευρώ το στρέμμα.  

Υπάρχει και το θέμα της πληρωμής των 72 ευρώ το στρέμμα που δόθηκε σε παραγωγούς μέλη Οργανώσεων Παραγωγών (Ο.Π.) του τομέα των οπωροκηπευτικών που «έτρεχαν» επιχειρησιακά προγράμματα λόγω των συνεπειών της Ουκρανικής κρίσης. Το ΥπΑΑΤ έχει ανακοινώσει ότι θα εξετάσει να δοθεί σε μεγαλύτερο αριθμό παραγωγών η στρεμματική ενίσχυση. Δεν θα αφορά όμως όλους τους παραγωγούς αλλά όσους θα είναι μέλη συνεταιρισμών, κάτι που θα είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό από τους παραγωγούς της Πέλλας. Επίσης αν δοθεί αυτή η ενίσχυση στους παραγωγούς ροδάκινων και νεκταρινιών τότε θα το ζητήσουν και άλλες καλλιέργειες.

Μια από τις μεταρρυθμίσεις που δεν προφτάσαμε να ολοκληρώσουμε ακόμα είναι η μεταρρύθμιση του ΕΛΓΑ. Αυτό τόνισε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στην παρουσίαση του Αναπτυξιακού Προγράμματος για τη Θεσσαλία του 2030.

Και πρόσθεσε: «Παρότι ο ΕΛΓΑ στάθηκε δίπλα στους αγρότες, στάθηκε με ταχύτητα, αλλά η συνολική μεταρρύθμιση του πώς, όχι το πώς αποζημιώνουμε αλλά το πώς χρεώνουμε ανάλογα με την επικινδυνότητα των καλλιεργειών, είναι κάτι το οποίο θα μας απασχολήσει σύντομα, στη δεύτερη τετραετία μας».

Στην συνέχεια έκανε αναφορά στα σκόρδα στον Πλατύκαμπο. «Για προσέξτε, λοιπόν, τι γίνεται εκεί, 1.300 στρέμματα, βγάζουμε το καλύτερο σκόρδο στον κόσμο, αλλά δεν πρέπει να το λέμε εμείς, δεν αρκεί να το λέμε εμείς, «τι ωραία που είναι τα σκόρδα μας», κάποιος πρέπει να μας το πιστοποιήσει αυτό.

Λοιπόν προσέρχεται και συνεργάζεται ένας συνεταιρισμός με το πανεπιστήμιο, γίνεται μία πιστοποίηση και ξαφνικά έρχεται μία εταιρεία από την Ιαπωνία και υπογράφει στις αρχές Μαΐου το πρώτο συμβόλαιο για αγορές σκόρδων για συμπληρώματα, γιατί τώρα έχουμε και «με τη βούλα» το καλύτερο σκόρδο.

Κι αυτό ξέρετε τι σημαίνει, μου έλεγαν οι παραγωγοί; Από 2 ευρώ, 6 ευρώ. Για να μπορούμε να «ξεκλειδώσουμε» αξία την οποία κάποιοι άλλοι την έπαιρναν εκτός Ελλάδος και την οποία πρέπει επιτέλους να προφυλάξουμε ως εθνικό πλούτο».

Για το μέλλον του αγροτικού τομέα ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι «το μέλλον δεν είναι μόνο οι κλασικές επιδοτήσεις, τις οποίες αυτή η κυβέρνηση μπόρεσε με μεγάλη προσπάθεια να διασφαλίσει. Είναι πώς θα μετατρέψουμε συνολικά τον πρωτογενή μας τομέα σε έναν τομέα ο οποίος θα είναι ανταγωνιστικός, ο οποίος θα κάνει χρήση της καινοτομίας, ο οποίος θα εκπαιδεύει τους αγρότες μας - είμαστε πολύ χαμηλά ακόμα στην κατάρτιση των αγροτών - και φυσικά μια αγροτική παραγωγή η οποία θα είναι βιώσιμη. Το ξέρουμε καλά, εκεί πηγαίνουν τα ευρωπαϊκά λεφτά. Πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε».

Με επταμελή αντιπροσωπεία της ΕΟΑΣΚ συναντήθηκε το πρωί της Παρασκευής ο ΥπΑΑΤ Γ. Γεωργαντάς, στο πλαίσιο της παρουσίας του στη Θεσσαλία.

Η επιτροπή έθεσε εκ νέου στον ΥπΑΑΤ το αίτημα για ενίσχυση απώλειας εισοδήματος, με τον Γ. Γεωργαντά ωστόσο να παραμένει άκαμπτος, εμμένοντας στην άποψη (που διατύπωσε και πριν λίγες ημέρες στη βουλή), ότι η συντριπτική πλειοψηφία των βαμβακοπαραγωγών φέτος έλαβε ικανοποιητικές τιμές.

Η άποψη αυτή είναι εντελώς έωλη, δήλωσε μιλώντας στον ΑγροΤύπο ο κ. Κώστας Τζέλλας, εκ μέρους της Πανελλαδικής Επιτροπής (ΠΕΜ), σημειώνοντας ότι: «ειδικά στο νομό Καρδίτσας 8 στους 10 παραγωγούς λάβαμαε εμπορική τιμή μόλις 65-73 λεπτά το κιλό, άρα πρέπει να ενισχυθούμε, όπως γίνεται και σε άλλα προϊόντα, δεδομένου και του πολύ υψηλού κόστους παραγωγής. Θέλουμε αναπλήρωση εισοδήματος έως του ύψους του 1 ευρώ το κιλό ή έστω μέρους αυτού. Παρουσιάσαμε στον υπουργό πρόσθετα στοιχεία ώστε να τον πείσουμε για την ενίσχυση και μας είπε πως η κυβέρνηση θα το ξαναδεί την επόμενη εβδομάδα».

Συνάντηση Μητσοτάκη στις 8 το πρωί του Σαββάτου στη Λάρισα με ΠΕΜ

Εξελίξεις είχαμε εν τω μεταξύ αναφορικά με το αίτημα των αγροτών της Πανελλαδικής Επιτροπής (ΠΕΜ) να δουν τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Λάρισα. Σύμφωνα με πληροφορίες, κανονίστηκε ραντεβού αντιπροσωπείας της ΠΕΜ για το Σάββατο το πρωί στις 8, σε ξενοδοχείο της πόλης.

Οι υψηλότερες που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα, υποστηρίζει με ανακοίνωσή του, το ΥπΑΑΤ.

Αποζημιώσεις ύψους 110 εκατομμυρίων ευρώ - οι υψηλότερες στα χρονικά του ΕΛΓΑ- καταβάλλονται αύριο Πέμπτη και ώρα 11.00 π.μ. στους 35.000 παραγωγούς των οποίων οι καλλιέργειες φυτικού και ζωικού κεφαλαίου υπέστησαν ζημίες εντός του έτους 2022, προς επιβεβαίωση όσων έγραψε ο ΑγροΤύπος, πριν από ένα μήνα.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Γιώργος Γεωργαντάς και η Διοίκηση του ΕΛΓΑ επέσπευσαν τις διαδικασίες, για να μεγιστοποιήσουν την καταχώρηση των πορισμάτων των εξατομικευμένων εκτιμήσεων στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του Οργανισμού, με αποτέλεσμα να καταβάλλονται άμεσα τόσο κατά τον τελευταίο μήνα του προηγούμενου έτους όσο και αυτόν του πρώτου διμήνου του 2023, τα δύο τρίτα των οφειλόμενων αποζημιώσεων για τις ζημίες του έτους 2022. Κατά το παρελθόν η πληρωμή αποζημιώσεων ξεκινούσε τουλάχιστον μετά από 15 μήνες από την περίοδο των ζημιών.

Συνολικά, την τριετία 2020-2022 και αρχές του 2023, έχουν διατεθεί για αποζημιώσεις ζημιών τις οποίες καλύπτει ο ΕΛΓΑ και το Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Από τον προϋπολογισμό του ΕΛΓΑ έχουν διατεθεί 893 εκατομμύρια ευρώ και από το Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων 81 εκατομμύρια ευρώ. Προκαταβολές ενισχύσεων για τις ολέθριες καταστροφές από τις πυρκαγιές έχουν διατεθεί 34 εκατομμύρια ευρώ.

Η Κυβέρνηση του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ενισχύσει σε εφαρμογή των διατάξεων του ν.3877/2020 και 4797/2021 τον ΕΛΓΑ με 350 εκατομμύρια ευρώ στη διετία 2020-2022, ώστε να είναι σε θέση να καταβάλλει σε μία δόση την αξία των αποζημιώσεων στους δικαιούχους παραγωγούς, επισημαίνεται στην ίδια ανακοίνωση.

Μέχρι την Παρασκευή (24/2) αναμένεται να πληρωθούν οι μαστιχοπαραγωγοί της Χίου για τις ζημιές που υπέστησαν από τις βροχοπτώσεις του καλοκαιριού.

Σύµφωνα µε όσα αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, Γιώργος Τούµπος, «τον Αύγουστο του 2022 είχαμε τρεις συνεχόμενες βροχοπτώσεις με αποτέλεσμα να έχουμε σοβαρές ζημιές στην παραγωγή. 

Τα ποσοστά της ζηµιάς κυµαίνονται από 5% το χαµηλότερο έως 35% το υψηλότερο σύµφωνα µε τους ελέγχους που πραγµατοποίησαν οι εκτιμητές του ΕΛΓΑ. Να σηµειωθεί ότι τα πορίσµατα έχουν αναρτηθεί στην σχετική ενότητα του ΕΛΓΑ όπου µπορεί να πληροφορηθεί ο καθένας εξατοµικευµένα τα ποσοστά ζηµιάς, µε κωδικούς Taxis Net.
 
Όσον αφορα την πληρωμή μας έχουν ενημερώσει από τον ΕΛΓΑ ότι θα γίνει μέχρι την Παρασκευή. Το ποσό που αναμένεται να πληρωθεί θα ανέλθει σε περίπου 500.000 ευρώ και θα αποζημιώσει τους μαστιχοπαραγωγούς που έχουν εξοφλήσει τις ασφαλιστικές εισφορές τους στον Οργανισμό. Οι υπόλοιποι θα αποζημιωθούν σε επόµενη πληρωµή και αφού εξοφλήσουν πρώτα τις εισφορές με ένα πρόσθετο κονδύλι 500.000 ευρώ».

Δεν άφησε περιθώρια για ενίσχυση απώλειας εισοδήματος στο προϊόν ο υπουργός, μιλώντας στη βουλή.

Απαντώντας στην υπ' αριθμό 429/13-02-2023 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του ΣΤ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή Λάρισας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος κ. Γεωργίου Λαμπρούλη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος των βαμβακοκαλλιεργητών», τόνισε τα ακόλουθα: «Για φέτος όσοι ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα και ειδικά με το συγκεκριμένο προϊόν γνωρίζουν πολύ καλά ότι είχε και πάρα πολλές δυνατότητες καλής τιμής πώλησης. Και οι δυνατότητες αυτές αξιοποιήθηκαν σε πολύ μεγάλο βαθμό από μεγάλο αριθμό παραγωγών είτε με τις πωλήσεις που έκαναν σε τιμές οι οποίες πάρα πολλές φορές ήταν άνω των 80 λεπτών και 90 λεπτών μέχρι ένα ευρώ -ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι εκεί έφτασε η τιμή πώλησης- είτε κάνοντας χρήση της δυνατότητας των προπωλήσεων οι οποίες υπάρχουν και οι οποίες όλο και περισσότερο κερδίζουν έδαφος σε μέρος των παραγωγών, πάντα με τη συνεργασία, με την συνεννόηση με την Διεπαγελματική Οργάνωση Βάμβακος, η οποία νομίζω ότι κάνει μια πάρα πολύ καλή δουλειά στον συγκεκριμένο αυτό τομέα. Έτσι, λοιπόν, και για φέτος οι τιμές οι οποίες υπήρξαν, κοντά στο ένα ευρώ, είναι τιμές οι οποίες θεωρούνται από τις καλύτερες, αν όχι οι καλύτερες, που υπήρξαν διαχρονικά για το συγκεκριμένο προϊόν. Καταλαβαίνοντας βέβαια πάντα ότι φέτος ήταν πιο αυξημένο το κόστος παραγωγής, δεν λέμε ότι αυτό έφερε τα υπερκέρδη στους παραγωγούς μας, αλλά σίγουρα σε αυτούς που μπόρεσαν, που είναι οι περισσότεροι, να κατευθύνουν σωστά και να πουλήσουν στις τιμές που προανέφερα είναι σίγουρο ότι έχει μείνει ένα καλό εισόδημα. Μέχρι τον Οκτώβρη είχε παραδοθεί το 75% περίπου του παραγόμενου προϊόντος. Και αυτό, όπως είπατε και εσείς, τελειώνει με τις παραδόσεις. Όμως, η εικόνα στη συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών της χώρας είναι ότι ήταν μια καλή χρονιά για το βαμβάκι, μια χρονιά στην οποία οι τιμές ήταν ιδιαίτερα υψηλές. Γι’ αυτό και θεωρούμε ότι στο συγκεκριμένο τουλάχιστον προϊόν οι όποιες αιτιάσεις γίνονται αφορούν προφανώς μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά σίγουρα δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα που υπάρχει στη συγκεκριμένη παραγωγική δραστηριότητα σε όλη τη χώρα».

«Κύριε Υπουργέ, στα χέρια σας εδώ και καιρό σίγουρα -δεν ξέρω πόσο διάστημα- έχετε κάποια έγγραφα από τους ίδιους τους αγρότες, εν προκειμένω της Καρδίτσας. Και θα μεταφέρω και εδώ ζωντανά αυτό που μου είπαν εχθές που ήμουνα εκεί στο μπλόκο της Καρδίτσας για το κόστος παραγωγής, για τις τιμές που αντιμετωπίζουν. Τι έξοδα είχε ανά στρέμμα ο αγρότης το 2022, πέρυσι δηλαδή, όταν τελείωσε καλλιεργητική χρονιά, η συγκομιδή, για την καλλιέργεια και το όργωμα -δεν θα αναφερθώ στο πόσα, τα έχετε μπροστά σας ή τα έχετε στο Υπουργείο-, για τους σπόρους, τα φυτοφάρμακα, το σκάλισμα, τα εντομοκτόνα, για τα λιπάσματα, για το πότισμα και για το ρεύμα, τώρα ειδικά που έχει εκτιναχθεί, έχει φτάσει στον «Θεό» η τιμή του, αλλά και τη συλλογή του προϊόντος; Το κόστος ανά στρέμμα είναι 309 ευρώ. Εάν σε αυτό προσθέσουμε και τα στρέμματα που ένας μεγάλος αριθμός αγροτών ενοικιάζει και υπολογίσουμε την τιμή των 50 ευρώ ανά στρέμμα, την ελάχιστη τιμή, τα έξοδα πάνε στα 359 ευρώ το στρέμμα. Η τιμή πώλησης του βαμβακιού 0,68 έως το πολύ 0,70 είναι πολύ κάτω από το κόστος παραγωγής», απάντησε ο Γιώργος Λαμπρούλης.

«Κανείς δεν ισχυρίστηκε από την Κυβέρνηση ότι διανύουμε μια εύκολη χρονιά, ειδικά στον πρωτογενή τομέα. Είναι μια χρονιά στην οποία το κόστος παραγωγής είναι πραγματικά αυξημένο για παράγοντες εξωγενείς, τους οποίους έχουμε αναλύσει πάρα πολλές φορές. Όμως, είμαστε παρόντες, κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, στην προσπάθεια μέρος αυτού του κόστους παραγωγής -σημαντικό μέρος- να μπορέσουμε να το απορροφήσουμε μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές. Να αναφέρω δύο πράγματα που, νομίζω, έχουν τη σημασία τους. Το ένα είναι σε σχέση με την ενίσχυση που έχουμε δώσει στον ΕΛΓΑ, στον οργανισμό για τις αποζημιώσεις, ο οποίος κατάφερε το 2020, το 2021 και το 2022 να καταβάλει 863 εκατομμύρια ευρώ. Ξέρουμε όλοι ότι οι ετήσιες εισφορές των αγροτών στον ΕΛΓΑ δεν είναι περισσότερες από 160 εκατομμύρια. Άρα για αυτά τα τρία χρόνια έχουν δοθεί 380 εκατομμύρια από τον κρατικό προϋπολογισμό για ζημίες που έχουν πάθει οι παραγωγές και το βαμβάκι, βεβαίως, μέσα σε αυτές. Τις επόμενες ημέρες θα γίνει μία ακόμα καταβολή 110 εκατομμυρίων ευρώ, η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ, για όλα τα πορίσματα που είναι έτοιμα από τον ΕΛΓΑ και στην οποία καταβολή έχει πάλι συμμετοχή το ελληνικό κράτος. Οφείλω να αναφέρω -όπως αναφέρθηκε- το κόστος παραγωγής στην ενίσχυση που έχει δοθεί με το πετρέλαιο. Μία φορά δόθηκε, μία ανακοινώθηκε για την επόμενη περίοδο, για κάτι το οποίο είναι γνωστό ότι είχε σταματήσει από το 2016. Να αναφερθώ στην ανησυχία για τα λιπάσματα στα οποία πήραν και οι βαμβακοπαραγωγοί και βεβαίως, οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, που ασφαλώς οι βαμβακοπαραγωγοί είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Να αναφερθώ στην ενίσχυση που υπάρχει για το ρεύμα και η οποία ξέρουμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους αγρότες μας από την πρώτη στιγμή, αλλά ειδικά το τελευταίο διάστημα είναι ιδιαίτερα σημαντική. Να αναφερθώ και στις μειώσεις του ΦΠΑ που έγιναν στα λιπάσματα και στα αγροεφόδια. Αν ρωτήσει κάποιος «Νομίζετε ότι όλο αυτό καλύπτει το κόστος παραγωγής;», σας επαναλαμβάνω ότι κανείς δεν είπε ότι καλύπτει στο 100% την αύξηση του κόστους παραγωγής. Είναι, όμως, μια πολύ σημαντική ενίσχυση και βοήθεια η οποία δίνεται, εν προκειμένω για τους αγρότες για τους οποίους συζητούμε, μέσα στους οποίους και οι βαμβακοπαραγωγοί. Οι συγκεκριμένοι, όπως ανέφερα, έχουν και τη σταθερή ειδική ενίσχυση, που είναι 184 εκατομμύρια και το προϊόν των οποίων πέρυσι είχε μέση τιμή πώλησης 70 λεπτά, φέτος για μεγάλα διαστήματα -το γνωρίζουν όλοι- ήταν και 80 και 90 λεπτά και 1 ευρώ. Το γνωρίζουν όλοι αυτό στον κάμπο. Αν κάποιες άστοχες επιλογές οδήγησαν κάποιους να είναι δυστυχώς σε δυσχερέστερη θέση από κάποιους άλλους παραγωγούς, δεν είναι αυτός ο κανόνας. Ο κανόνας είναι ότι ειδικά στο συγκεκριμένο προϊόν υπήρξε και μια καλή τιμή και ενίσχυση και σε αυτούς, όπως και σε όλους τους άλλους», είπε καταλήγοντας ο Γ. Γεωργαντάς.

Η κατάσταση πάντως στο βαμβάκι, όπως προκύπτει από τα ρεπορτάζ μας, όλο το προηγούμενο διάστημα, δείχνει τουλάχιστον προβληματική, με τους περισσότερους αγρότες, να έχουν επωμιστεί ένα σημαντικό βάρος από το κόστος παραγωγής, αλλά να εισπράττουν πολύ χαμηλές εμπορικές τιμές.

Τα κύρια σημεία της έκθεσης του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).

Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, οι εισαγωγές βαμβακιού το 2022/23 στο Πακιστάν θα είναι μειωμένες από 5 σε 4,5 εκατ. μπάλες, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εισαγωγείς, με τη χρηματοδότηση, ένα θέμα που εμπορίζει τους επιχειρηματίες από τον περασμένο Δεκέμβριο.

Όπως πιο συγκεκριμένα αναφέρει το USDA, λόγω της εγχώριας έλλειψης, οι τοπικές τράπεζες έχουν περιορίσει την αποδέσμευση χρηματοδότησης για εισαγωγές. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε καθυστέρηση της διαδικασίας έκδοσης των εγγράφων που απαιτούνται για την εκκαθάριση των αποστολών ενώ υπάρχει αβεβαιότητα και για μελλοντικές αποστολές.

Η έλλειψη συναλλάγματος και οι αυξημένες διοικητικές απαιτήσεις των τραπεζών έχουν, επίσης, αυξήσει σημαντικά το κόστος τέτοιου είδους συναλλαγών, που αφορούν στη χρηματοδότηση και την εισαγωγή βαμβακιού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, η αβεβαιότητα σχετικά με τη διαθεσιμότητα του βαμβακιού προκαλεί καθυστέρηση του χρόνου ολοκλήρωσης των εξαγωγικών παραγγελιών, με αποτέλεσμα σε συνολική μείωση της παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, τις οποίες επικαλείται το USDA, οι τράπεζες συχνά απαιτούν από τις επιχειρήσεις που κάνουν εισαγωγή βάμβακος, οι ανάγκες χρηματοδότησης του βαμβακιού να υποστηρίζονται από επιβεβαιωμένες εξαγωγικές παραγγελίες. Αλλά οι περισσότερες τοπικές κλωστοϋφαντουργικές εταιρείες δεν έχουν πάντοτε πλήρως ολοκληρωμένες συμφωνίες. Όλοι οι παραπάνω παράγοντες έχουν επιβραδύνει τις εισαγωγές βαμβακιού στο Πακιστάν, καταλήγει το USDA.

Κατανάλωση και αποθέματα

Με τη χρήση του βαμβακιού να έχει ήδη προβλεφθεί ότι θα μειωθεί σημαντικά το 2022/23, η πρόβλεψη για τη χρήση παραμένει αμετάβλητη. Η πρόβλεψη για μείωση στις εισαγωγές έχει να κάνει και με τα χαμηλότερα επίπεδα αποθεμάτων. Το βαμβάκι είναι βασικό εξαγόμενο προϊόν των ΗΠΑ στο Πακιστάν. Σε όρους αξίας, οι αμερικανικές εξαγωγές βαμβακιού προς το Πακιστάν σημείωσαν ρεκόρ το 2022, φθάνοντας τα 926 εκατ. δολάρια αν και υπάρζουν διαθέσιμα στοιχεία για τους πρώτους 11 μήνες του έτους. Το Πακιστάν ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη αγορά για το αμερικανικό βαμβάκι.

Σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες του ΑγροΤύπου από τον ΕΛΓΑ.

Την πληρωμή 110 εκατ. ευρώ περίπου από τον ΕΛΓΑ -κατά πάσα πιθανότητα την επόμενη εβδομάδα- προανήγγειλε το πρωί της Πέμπτης ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργος Γεωργαντάς, βάσει και των σχετικών πορισμάτων των γεωπόνων. Όπως αναφέρουν οι τελευταίες πληροφορίες από τον Οργανισμό, θα αφορούν ζημιές από καιρικά φαινόμενα που συνέβησαν το 2022.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, εκτός της συγκεκριμένης πληρωμής, θα είναι οι πυρόπληκτοι γεωργοί του 2021. Εξ αυτών, έως ώρας έχουν πληρωθεί μια δόση οι κατ΄επάγγελμα και μία οι ετερο-επαγγελματίες. Παραγωγοί κατ' επάγγελμα που αντιμετώπισαν πρόβλημα με το Μητρώο τους (δεν ήταν εγγεγραμμένοι στο ΜΑΑΕ) είχαν πληρωθεί τον περασμένο Δεκέμβριο, πριν τα Χριστούγεννα την πρώτη δόση (μαζί με τους ετερο-επαγγελματίες).

Παράλληλα, υπάρχουν και ορισμένοι αγρότες (κατά κύριο επάγγελμα) που δεν έχουν πάρει καθόλου χρήματα, γιατί ο δορυφόρος δεν συμπεριέλαβε στα καμένα το κτήμα τους, αν και ήταν στην πραγματικότητα. Τέτοιες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί στην Πελοπόννησο (Ηλεία, Αχαΐα, Λακωνία), αλλά όχι μόνον. Στα κτήματα των παραγωγών αυτών, όπως και όλων των πυρόπληκτων έχουν κάνει αυτοψία γεωπόνοι του ΕΛΓΑ, για να διαπιστώσουν τη ζημιά. Εδώ οι πληροφορίες τονίζουν πως, δεν θα είναι ούτε εντός της επικείμενης πληρωμής, ωστόσο κάποια στιγμή, θα πληρωθούν, όπως μας είπαν από τον Οργανισμό.

Όπως τονίζουν στον ΑγροΤύπο αρκετοί παραγωγοί, υπάρχει θέμα πλέον επιβίωσης αφού εκτός από το φετινό εισόδημα που χάθηκε, έχει υποστεί ζημιά το φυτικό κεφάλαιο.

Έρχονται πληρωμές αποζημιώσεων περίπου 110 εκατ. ευρώ από τον ΕΛΓΑ, λέει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Καλεσμένος το πρωί της Πέμπτης (16/2) στην εκπομπή «Συνδέσεις», ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γιώργος Γεωργαντάς αναφέρθηκε στο μέτρο της επιστροφής ΕΦΚ πετρελαίου που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για όλο το 2023, διευκρινίζοντας πως θα δοθεί μόνο σε κατά κύριο επάγγελμα γεωργούς, όπως έγινε και την περσινή χρονιά. Μάλιστα το ποσό (76 εκατ. ευρώ), θα είναι ίδιο με πέρσι.

Αναφορικά με τις εκκρεμότητες του μέτρου 22 (ενίσχυση ζωοτροφών) τόνισε πως τις επόμενες, λίγες όπως χαρακτηριστικά είπε, ημέρες, θα γίνει μια συμπληρωματική πληρωμή, η οποία θα περιλαμβάνει όσους παραγωγούς είχαν πρόβλημα λόγω πολλαπλής συμμόρφωσης, αλλά και τους νεοεισερχόμενους.

Σε σχέση με τις αποζημιώσεις για ζημιές από καιρικά φαινόμενα, για τις οποίες πρώτοι γράψαμε πως θα δοθούν γύρω στις 20 Φεβρουαρίου, ανέφερε πως την επόμενη εβδομάδα θα πληρωθούν σχεδόν 110 εκατ. ευρώ από τον ΕΛΓΑ για ζημιές από καιρικά φαινόμενα, χωρίς όμως να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες. Όπως ωστόσο εξήγησε, η πληρωμή θα γίνει ανάλογα και με τα πορίσματα που έχει στα χέρια του ο ΕΛΓΑ.

Ο κ. Γεωργαντάς προανήγγειλε, επίσης, σε σχέση με τις εκκρεμότητες των αγρο-περιβαλλοντικών, πως οι αυτόχθονες φυλές θα πληρωθούν εντός του μήνα. Τέλος, για τον μελισσοκομικό κλάδο, που πλήττεται όπως είπε από την ακρίβεια, επιβεβαίωσε πως είναι υπό επεξεργασία τα δεδομένα και θα υπάρξουν ανακοινώσεις για το θέμα σύντομα, καθώς υπάρχει ενδεχόμενο ενίσχυσης.

Οι παραγωγοί αναμένουν την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων πληρωμών από το ΥπΑΑΤ, τα οποία πολλάκις έχουν πέσει έξω.

Ξεκίνησε την Τετάρτη (15/2/2023) το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο για το Βαμβάκι που διοργανώνουν στην Κομοτηνή η Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος (ΔΟΒ) σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.

Στο Συνέδριο μίλησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος τόνισε ότι το πιστοποιημένο ελληνικό βαμβάκι, μια από τις σημαντικότερες καλλιέργειες της οικονομίας μας, ο επονομαζόμενος «λευκός χρυσός», καλύπτει το 80% του συνόλου της παραγωγής της ΕΕ. Κατέχει εμβληματική θέση στο στρατηγικό σχέδιο για την Κοινή Γεωργική Πολιτική. Όπως υπογράμμισε, πάγιος στόχος του ΥπΑΑΤ αποτελεί η διατήρηση και διασφάλιση των πόρων της ΚΑΠ για το βαμβάκι,  το οποίο έχει ήδη υλοποιηθεί, αφού και με τη νέα ΚΑΠ το πλαίσιο διατηρείται ως έχει με μικρή μείωση της ειδικής ενίσχυσης ως συνέπεια σχετικής οριζόντιας μείωσης.

Πιο αναλυτικά, με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ και σύμφωνα με το νέο κανονιστικό πλαίσιο (καν. 2021/2115) το οποίο τίθεται σε εφαρμογή από την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο (2023) για την καλλιέργεια βαμβακιού χορηγείται ειδική (συνδεδεμένη) ενίσχυση. Το ποσό της εν λόγω ενίσχυσης έχει συνολικό προϋπολογισμό 184 εκ. €, ο οποίος ισχύει από το έτος 2021, σύμφωνα με τον καν. (ΕΕ) 2020/2220, ο οποίος θέσπιζε μεταβατικές διατάξεις για τα έτη 2021 και 2022. Όπως υπενθύμισε ο υπουργός, πάγιος στόχος είναι η ενίσχυση της καλλιέργειας,  η στήριξη της ΔΟΒ, καθώς και ολόκληρου του τομέα και για τον λόγο αυτό έχει συσταθεί από το έτος 2016, ομάδα εργασίας με εκπροσώπους από την παραγωγική αλυσίδα του βαμβακιού (βαμβακοπαραγωγοί, εκκοκκιστές, κλωστοϋφαντουργοί, σποροπαραγωγικές επιχειρήσεις), καθώς και υπηρεσιακούς παράγοντες από διάφορες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ, ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ κλπ.

Κλείνοντας ο κ. Γεωργαντάς υπογράμμισε ότι οι προοπτικές του βαμβακιού είναι μεγάλες και πως η πολιτεία θα συνεχίζει να στηρίζει, όπου πρέπει και όσο μπορεί, το εμβληματικό αυτό προϊόν, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο ευρωπαϊκό και εθνικό πόρο. Μάλιστα σημείωσε ότι οι προοπτικές είναι ιδιαίτερα ευοίωνες καθώς η ανάγκη της αγοράς για πιο φιλοπεριβαλλοντικά προϊόντα ήδη περιορίζει την χρήση της πλαστικής ίνας οπότε έτσι δημιουργείται νέο πεδίο για το βαμβάκι.

Την αισιοδοξία του ότι το 2023 θα είναι μια «πετυχημένη» χρονιά για το ελληνικό βαμβάκι, εξέφρασε ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος (ΔΟΒ), Ευθύμιος Φωτεινός, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «πιστεύουμε στο προϊόν και μπορούμε να το αναδείξουμε ακόμη περισσότερο». Αναφερόμενος στο «εργαλείο» των προπωλήσεων που η ΔΟΒ πέτυχε μετά από «μεγάλο αγώνα», ο κ. Φωτεινός σημείωσε ότι «πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, που δίνει τη δυνατότητα στους παραγωγούς να ξέρουν σε τι τιμή θα πουλήσουν τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο».

Από την πλευρά του ο κ. Μωχάμεντ Νταράουσε, προϊστάμενος του Εθνικού Κέντρου Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος, αναφέρθηκε στα τρία έργα για την ποιότητα του ελληνικού βάμβακος που πραγματοποιούνται και είναι:
1) Πρόγραμμα ταξινόμησης 1% των παραγόμενων δεμάτων σε επίπεδο χώρας και περιφέρειας
2) Πρόγραμμα μελέτης ποιοτικών χαρακτηριστικών και ποικιλιών
3) Πρόγραμμα ανάλυσης ξένων υλών
Σκοπός τους είναι η δημιουργία πληροφοριακού συστήματιος (Εθνικό Φάκελο Ποιότητας) ποιότητας και καλλιεργούμενων ποικιλιών. Η ΔΟΒ χρηματοδοτεί τα έργα και υπάρχει εξαιρετική συνεργασία με την Ένωση Εκκοκιστών που βοηθά στην δειγματοληψία.

Όπως τόνισε όμως ο κ. Νταράουσε, «για να αξιοποιηθεί το πληροφοριακό σύστημα ποιότητας απαιτούνται και άλλες ενέργειες όπως:

• Η δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της αλυσίδας 
• Η εκπαίδευση - ενημέρωση των παραγωγών σε θέματα ποιότητας
• Δημιουργία σχήματος συνεργασιών μεταξύ φορέων και μελών της αλυσίδας που θα καταλήξει σε μια στρατηγική για την ποιότητα, τι παράγουμε και για ποια αγορά.

Έχουμε μικρό κλήρο και πολυτεμαχισμό στην χώρα μας. Τα 300 στρέμματα θεωρώ ότι δεν είναι βιώσιμα για την καλλιέργεια βαμβακιού. Συνεπώς θα πρέπει να δημιουργήσουμε συλλογικά σχήματα, κάτι που λέω από το 2007.  

Όμως δεν αρκεί μόνο να μιλάμε για ποιότητα αλλά θα πρέπει να την πληρώνουμε. Η δημιουργία συστήματος αντιστοιχίας τιμής ποιότητας θα δώσει ένα κίνητρο στον επιμελή παραγωγό να παράγει ποιοτικό βαμβάκι. Κανείς δεν πρόκειται να παράγει ποιότητα αν δεν πληρώνεται για αυτήν. Οι περισσότεροι παραγωγοί δεν καταλαβαίνουν ότι ποιότητα δεν είναι μόνο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αλλά αυτό που θέλει η αγορά».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα ποιοτικά χαρακτηριστικά στην χώρα μας από το 2016 έως το 2022. Όπως επισήμανε «οι καλές επιδόσεις στο χρώμα που είχαμε το 2022 οφείλονται στις καιρικές συνθήκες (ο Θεός μας βοήθησε ανέφερε χαρακτηριστικά). Έχουμε πολύ καλό βαμβάκι αλλά δεν είναι το καλύτερο στον κόσμο. Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι:
Μήκος και αντοχή: Το 60% του ελληνικού βαμβακιού έχει μήκος έως 29 mm και το 76% έχει αντοχή έως 30 g./tex που θεωρείται άριστο για βαμβάκι.
Ο μέσος όρος του micronaire των 7 ετών είναι 4,6 που θεωρείται αποδεκτό όμως από έτος σε έτος αυξάνει σε τιμές πάνω από 4,8 που είναι χοντρή ίνα και δεν είναι αποδεκτό στην αγορά.
Όμως εκεί που χάνουμε σαν χώρα είναι στο κυτίο του χρώματος και στις ξένες ύλες.
Το συμπέρασμα είναι ότι το ελληνικό βαμβάκι έχει καλή θέση θέση στην αγορά αλλά μπορεί να αποκτήσει ακόμη καλύτερη θέση αν βελτιωθούν οι τρεις αδυναμίες που είναι: το κυτίο χρώματος, οι ξένες ύλες και η τυποποίηση».     

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γιώργος Γεωργαντάς, κατόπιν συνεργασίας που είχε με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ, κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο, αποφάσισε να δοθεί τρίμηνη παράταση, μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023, της πληρωμής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς στον ΕΛΓΑ, για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους οι οποίοι δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους για το έτος 2021.

Σημειώνεται από το ΥπΑΑΤ ότι η ειδική ασφαλιστική εισφορά υπέρ του ΕΛΓΑ καταβάλλεται μέχρι τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους αναφοράς, άρα θα έπρεπε η ειδική ασφαλιστική εισφορά του έτους 2021 να έχει εξοφληθεί έως τις 31 Μαρτίου του 2022.

Παρά ταύτα η πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ και η διοίκηση του ΕΛΓΑ αποφάσισαν τις ανά τρίμηνο παρατάσεις, προκειμένου να διευκολύνουν τους παραγωγούς μας στην εξόφληση των υποχρεώσεών τους, υπό το βάρος των αντίξοων οικονομικών συνθηκών που αντιμετωπίζουν.