Ελάχιστο το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα μετακίνησης ανέργων της Δυτικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου Κρήτης για την συγκομιδή της ελιάς.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Μιχάλης Βιαννιτάκης, Γραμματέας του Ενιαίου Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας, «όπως φαίνεται δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Μόλις 10 άτομα έκαναν αιτήσεις για να έρθουν στην Κρήτη».

Πάντως το πρόγραμμα, που έχει προϋπολογισμό 625.000 ευρώ, παραμένει «ανοικτό» για κατάθεση των αιτήσεων.

Η κατάθεση αιτήσεων γίνεται ηλεκτρονικά στη ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) (εδώ)

Θυμίζουμε ότι δικαιούχοι του επιδόματος μετακίνησης και μετεγκατάστασης για την προώθηση της απασχόλησης, είναι άνεργοι εγγεγραμμένοι στο Ψηφιακό Μητρώο της ΔΥΠΑ των Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ2) που εδρεύουν σε περιοχές αρμοδιότητας των Π.Ε. Κοζάνης (ΚΠΑ2 Κοζάνης και Πτολεμαΐδας), Π.Ε. Φλώρινας (ΚΠΑ2 Φλώρινας και Αμυνταίου), Π.Ε. Καστοριάς (ΚΠΑ2 Καστοριάς) και Π.Ε. Γρεβενών (ΚΠΑ2 Γρεβενών), που επιθυμούν να μετακινηθούν από τον τόπο της μόνιμης κατοικίας τους στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου Κρήτης, προκειμένου να απασχοληθούν στον πρωτογενή τομέα (συγκομιδής της ελιάς). 

Ολοκληρώνεται η συγκομιδή για τις ελιές Καλαμών με την παραγωγή να είναι μειωμένη σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από το εμπόριο για τις περσινές αποθηκευμένες ελιές.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, γίνονται εμπορικές πράξεις στην περιοχή του Μεσολογγίου για τις περσινές αποθηκευμένες ελιές με τιμές στα 2,20 ευρώ το κιλό σκούπα για όλα τα μεγέθη.

Στο δυναμικό Αγροτικό Συνεταιρισμό (ΑΣ) Γερακίου έγινε όμως η διαφορά με δημοπρασία που έκανε για πώληση ποσότητας γύρω στους 110 τόνους περσινών Καλαμών βιολογικών και συμβατικών από κάδες.

Ο συνεταιρισμός έκλεισε τελικά συμφωνία με την καλύτερη προσφορά, που ήταν στα 2,25 ευρώ το κιλό οι συμβατικές και 2,53 ευρώ το κιλό οι βιολογικές, σκούπα για όλα τα τεμάχια μέχρι 350 κομμάτια.

Στο μεταξύ έκλεισε η φετινή ελαιοκομική περίοδος με καλή ζήτηση για εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών (όλων των ποικιλιών).

Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC), για το 2023  οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών (μέχρι τον Αύγουστο) σε ποσότητα εκτιμάται ότι ανήλθαν στους 131,1 χιλιάδες τόνους, παρουσιάντας μια αύξηση σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 που ήταν στους 117,1 χιλιάδες τόνους (αύξηση 11,20%).

Όσον αφορά την αξία των εξαγωγών έφτασαν στα 623 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2022/2023, από 644 εκατ. ευρώ το 2021/2022 και 552 εκατ. ευρώ το 2020/2021.

Η μέση τιμή εξαγωγών ανά κιλό ήταν στα 3,9 ευρώ το 2022/2023, 4 ευρώ το 2021/2022 και 3,5 ευρώ 2020/2021.

Η μέση τιμή αγοράς για το 200άρι κατά την συγκομιδή (παραγωγού) ήταν στα 1,1 ευρώ/κιλό το 2022/2023, στα 1,3 ευρώ/κιλό το 2021/2022 και 0,6 ευρώ/κιλό το 2020/2021.

Από την άλλη οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών της χώρας μας για το 2022/2023 ήταν σε ποσότητα 12,3 χιλιάδες τόνους και αξία 15,9 εκατ. ευρώ, με μέση τιμή στα 1,29 ευρώ/κιλό. Αντίστοιχα το 2021/2022 ήταν σε ποσότητα 12,5 χιλιάδες τόνους και αξία 17,4 εκατ. ευρώ, με μέση τιμή στα 1,39 ευρώ/κιλό.

Πριν το τέλος του έτους βάζει τώρα την πληρωμή της εξισωτικής ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Όπως υποστηρίζει ο Οργανισμός προέβη στον υπολογισμό των ποσών ένταξης και στην 1η ανάρτηση της Εξισωτικής Αποζημίωσης έτους 2023, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία ενστάσεων και οριστικής κατάταξης, προκειμένου να καταβληθεί η ενίσχυση πριν το τέλος του τρέχοντος έτους.

Επίσης, με την διόρθωση των ευρημάτων του monitoring, ο ΟΠΕΚΕΠΕ προχωράει τις διαδικασίες για την πληρωμή της Αναδιανεμητικής Ενίσχυσης και της εξόφλησης της Βασικής Εισοδηματικής Στήριξης, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό.

Στόχος του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων να πληρωθεί εξόφληση της βασικής ενίσχυσης, η αναδιανεµητική ενίσχυση και το ποσό των 14,5 εκατ. ευρώ για το Εθνικό Απόθεµα.

Στο μεταξύ σημέρα Τετάρτη, 6 Δεκεμβρίου, θα πιστωθεί στους λογαριασμούς των αγροτών η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) για το αγροτικό πετρέλαιο, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού ΑΑΤ, Λευτέρη Αυγενάκη.

Δικαιούχοι επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων, που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, είναι τα φυσικά πρόσωπα τα οποία έχουν υποβάλλει Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) για τα έτη 2022 και 2023, έχουν εγγραφεί στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ) από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως και την 31η Οκτωβρίου 2023 και τους έχει αποδοθεί η ιδιότητα του «επαγγελματία αγρότη» ή του «επαγγελματία αγρότη ως νεοεισερχόμενου στον αγροτικό τομέα».

Μέσα στο Δεκέμβριο αναμένεται να γίνει η πληρωμή της δεύτερης δόσης του Υπομέτρου 6.3 «Ανάπτυξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων», σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου.

Στόχος του Υπομέτρου 6.3 είναι οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις να αναπτύξουν περαιτέρω τις γεωργικές τους δραστηριότητες μέσω ενεργειών που αφορούν τη βελτίωση της οικονομικής ή περιβαλλοντικής βιωσιμότητάς τους ή την εν γένει διαρθρωτική τους προσαρμογή (όπως παραγωγική, οργανωτική κ.λπ.) ούτως ώστε να είναι «ικανές» να υποστηρίξουν μελλοντική επαγγελματική ενασχόληση των κατόχων τους στη γεωργία.

Το συνολικό ποσό στήριξης ανά δικαιούχο ανέρχεται στο ποσό των 14.000 ευρώ.

Η πρώτη δόση (70% της ενίσχυσης) έχει πληρωθεί και αυτή την περίοδο βρίσκονται τα αιτήματα πληρωμής της εξόφλησης (30%) στις ΔΑΟΚ για ελέγχους.

Η δεύτερη δόση της ενίσχυσης, που ανέρχεται σε 4.200 ευρώ, θα καταβληθεί με την προϋπόθεση της ολοκλήρωσης  του επιχειρηματικού σχεδίου και την επίτευξη των συναφών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων.

Στο μεταξύ συνεχίζονται οι σταδιακές πληρωμές της προκαταβολής των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων έτους του 2023, το ύψος της οποίας θα κυμανθεί στο 75% της ενίσχυσης, οι οποίες ξεκίνησαν από τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας.

Ήδη έχουν αρχίσει να φαίνονται τα χρήματα της προκαταβολής στα βιολογικά Δράση 11.1.1 (Ενίσχυση για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στη γεωργία), που αφορούν εγκρίσεις 2022 και προηγούμενων ετών στη φυτική και ξεκίνησαν πληρωμές για ζωική.

Επίσης έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή στο κομφούζιο και μείωση νιτρορύπανσης και παίρνουν σειρά μέσα στην εβδομάδα και τα λοιπά αγρο-περιβαλλοντικά καθεστώτα ενίσχυσης.

Οι παραγωγοί και τα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) θα πρέπει να ελέγχουν σε τακτά χρονικά διαστήµατα εάν έχουν αναρτηθεί νεότερα αποτελέσµατα στην εφαρµογή διεπαφής, τονίζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ.

Σκοπός της εφαρμογής αυτής είναι τόσο η ενημέρωση των παραγωγών για τα αποτελέσματα του συστήματος παρακολούθησης εκτάσεων (monitoring) όσο και η υποβολή πρόθεσης ενέργειας προς διόρθωση, μέσω ενός καναλιού επικοινωνίας.

Όπως προβλέπεται από τους Κοινοτικούς Κανονισμούς, οι παραγωγοί πρέπει αφ’ ενός να ενημερώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα για τα αποτελέσματα των ελέγχων με τη μέθοδο παρακολούθησης, αφ’ ετέρου να μπορούν να απαντάνε για πιθανές ενέργειές τους.

Η αποστολή προειδοποιητικών μηνυμάτων προβλέπεται από τη νέα ΚΑΠ προκειμένου να αποτρέψει τη μη-συμμόρφωση και την επιβολή ποινών στους παραγωγούς και να τους δώσει την προβλεπόμενη δυνατότητα διορθώσεων.

Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη για τα ΚΥΔ και τους online χρήστες μέσω της ΕΑΕ 2023 με τα αντίστοιχα στοιχεία εισόδου.

Στη διαδρομή: Επιτόπιοι έλεγχοι > Αποτελέσματα monitoring θα είναι ανηρτημένα τα εκάστοτε αποτελέσματα ανά αγροτεμάχιο.

Αναλυτικά οι στήλες που εμφανίζονται είναι οι κάτωθι:

• «Αποτέλεσμα»: στην οποία εμφανίζεται το προσωρινό αποτέλεσμα του ελέγχου για το εν λόγω αγροτεμάχιο:
  Πράσινο αγροτεμάχιο: σύμμορφο αγροτεμάχιο το οποίο δύναται να οδηγηθεί σε υπολογισμό πληρωμής. Επισημαίνεται πως σε περίπτωση μεταβολής του αγροτεμαχίου, το αποτέλεσμα δύναται να μεταβληθεί. Συνίσταται τα πράσινα αγροτεμάχια να μην μεταβάλλονται.
  Κίτρινο αγροτεμάχιο: αγροτεμάχιο για το οποίο αποστέλλονται ειδοποιήσεις, όπως αυτές θα περιγράφουνε στη συνέχεια.
  Κόκκινο αγροτεμάχιο: αγροτεμάχιο το οποίο μηδενίζεται τελεσίδικα και οδηγείται σε υπολογισμό πληρωμής. Κόκκινη σήμανση λαμβάνουν κυρίως τα τεμάχια που μετά από αναρτήσεις δεν έχει υπάρξει καμία μεταβολή ή αποστολή αποδεικτικών στοιχείων.
  Λευκό Αγροτεμάχιο: αγροτεμάχιο για το οποίο δεν έχει εξαχθεί αποτέλεσμα και είναι απαραίτητη η αποστολή φωτογραφίας με γεωσήμανση.
• «Ημερομηνία ελέγχου»: εμφανίζεται η ημερομηνία εξαγωγής της βάσης στην οποία βασίστηκε το αποτέλεσμα. Εάν έχουν πραγματοποιηθεί αλλαγές στο αγροτεμάχιο πέραν εκείνης της ημερομηνίας, δεν έχουν ληφθεί υπόψιν στο αποτέλεσμα όπως αυτό έχει αποτυπωθεί
• «ΑΦΜ»: Εμφανίζεται το αντίστοιχο ΑΦΜ
• «ΑΑ Αγρού»: Εμφανίζεται το αγροτεμάχιο
• «Πύλη»: Εμφανίζεται το αντίστοιχο ΚΥΔ στο οποίο υπεβλήθη η αίτηση
• «Περιφερειακή ενότητα»: Εμφανίζεται η Περιφερειακή Ενότητα στην οποία ανήκει χωρικά το αγροτεμάχιο
• «ΠερΔιευΟΠΕΚΕΠΕ»: Εμφανίζεται η αρμόδια ΠΔ/ΠΜ του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.
• «Έκδοση»: Εμφανίζεται η έκδοση με σειρά ανάρτησης. Προς διευκόλυνση εύρεσης των πιο πρόσφατων εκδόσεων
• «Σύσταση»: αφορά σε σύσταση των ελεγκτών μετά από εξέταση των φωτογραφιών με γεωσήμανση για τις οποίες δεν ήταν δυνατό το τελικό συμπέρασμα.
• «Καλλιέργεια»: η δηλωθείσα καλλιέργεια του αγροτεμαχίου
• «Ποικιλία»: η δηλωθείσα ποικιλία του αγροτεμαχίου
• «ΤΔ»: εμφανίζεται η ύπαρξη τεχνικού δελτίου
• -«Ενέργεια»: συμπληρώνεται από τον παραγωγό/ΚΥΔ. Υπάρχει αναδιπλούμενη λίστα με δύο επιλογές: «μεταβολή δήλωσης» και «καμία ενέργεια».
  ​​​​​​​Επιλέγεται η «μεταβολή δήλωσης» όταν ο παραγωγός θα προβεί σε τροποποίηση του αγροτεμαχίου ή έχει προβεί μετά την ημερομηνία ελέγχου που αναφέρεται παραπάνω.
  Επιλέγεται η «καμία ενέργεια» όταν ο παραγωγός διαφωνεί με το εύρημα του ελέγχου ή έχει σκοπό να πραγματοποιήσει το προσεχές διάστημα κοπή ή άροση.
• «ενημέρωση αποτελεσμάτων monitoring»: επιλέγεται προκειμένου να αποθηκευτούν οι ενέργειες που καταχωρήθηκαν. Σε περίπτωση που κριθεί απαραίτητη η αλλαγή των αποτελεσμάτων, δύναται να πραγματοποιηθεί επιλέγοντας «Επαναφορά».
  Επισημαίνεται πως η εφαρμογή διεπαφής θα είναι κάθε φορά ανοιχτή για επιλογή ενεργειών περιορισμένο χρονικό διάστημα, το οποίο θα ανακοινώνεται. Μετά το πέρας του διαστήματος αυτού, δεν θα είναι δυνατή οποιαδήποτε τροποποίηση.
• «Σχόλια»: Στη στήλη αυτή θα εμφανιστούν πιθανά σχόλια των ελεγκτών, προκειμένου να εξηγήσουν γιατί δεν γίνονται δεκτές οι φωτογραφίες με γεωσήμανση και απαιτούνται επιπρόσθετες.

Το πρόβλημα της ακαρπίας στην επιτραπέζια ελιά κατατέθηκε για ακόμη μια φορά στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.

Συγκεκριμένα, την Τετάρτη (29/11/23), πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Υφυπουργό Α.Α.Τ. κ. Διονύσιο Σταμενίτη των Εθνικών Διεπαγγελματικών Οργανώσεων: αμπέλου και οίνου (ΕΔΟΑΟ), βάμβακος (ΕΔΟΒ), επιτραπέζιας ελιάς (ΕΔΟΕΠΕΛ), ρυζιού (ΕΔΟΕΡ), ελαιολάδου (ΕΔΟΕ) και πυρηνόκαρπων (ΔΟΠ) για ενημέρωση και συζήτηση επί προβλημάτων που αφορούν στις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις και σχετικών προτάσεων.

Μεταξύ των άλλων θεμάτων η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιας Ελιάς (ΕΔΟΕΠΕΛ) έθεσε το θέμα της ακαρπίας των ελαιόδεντρων επιτραπέζιων ποικιλιών την οφειλόμενη στην κλιματική κρίση.

Εξαιτίας αυτής υπάρχει ανάγκη ενίσχυσης του κλάδου των επιτραπέζιων ελιών (ελαιοπαραγωγοί και μεταποιητικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις). 

Επί του θέματος αυτού ο Υφυπουργός ανέφερε ότι γνωρίζει το θέμα και ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου έχει προβεί: 

• σε συναντήσεις με ομολόγους της υπουργούς των χωρών του Νότου της Ε.Ε., κυρίως της Ιταλίας και της Ισπανίας που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα για τον συντονισμό των ενεργειών σε επίπεδο Ε.Ε. και 
• στις πρώτες ενέργειες, αρχής γενομένης από την καταγραφή των ζημιών στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας για τις περαιτέρω ενέργειες.

Επίσης η ΕΔΟΕΠΕΛ ανέφερε το μεγάλο και χρόνιο πρόβλημα της έλλειψης μετακλητών εργατών γης, που οδηγεί σε αδιέξοδο την συγκομιδή των αγροτικών προϊόντων της χώρας και μεταξύ αυτών και των επιτραπέζιων ελιών, επιδρώντας αρνητικά σε όλους τους τομείς του προϊόντος (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής).

Ενημερώθηκε ο Υφυπουργός για το έγγραφο της Διεπαγγελματικής προς το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής με ενδεικτικά τα σημαντικότερα θέματα που έχει αντιμετωπίσει ο πρωτογενής τομέας, καθώς  και ρεαλιστικές προτάσεις της Οργάνωσης. Έγγραφο που παρά τις αλλεπάλληλες υπενθυμίσεις όλο αυτό το διάστημα, δεν έχει αποσταλεί καμία απάντηση ή και επικοινωνία. Το έγγραφο εστάλη εκ νέου στην νέα ηγεσία του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και αναμένουμε την ανταπόκριση του.

Να μην γίνει 3% γραμμική μείωση των δικαιωμάτων 2023 για την κατανομή εθνικού αποθέματος.

Θυμίζουμε ότι στην πληρωμή της φετινής προκαταβολής του τσεκ είχαμε μείωσης των ατομικών δικαιωμάτων των δικαιούχων κατά 20%, στην οποία προστέθηκε και η ετήσια μεταβολή, λόγω της εφαρμοζόμενης σύγκλισης των δικαιωμάτων.

Το εθνικό απόθεμα 2023 μπορεί να τροφοδοτηθεί από τις επιστροφές, τις παρακρατήσεις από τις μεταβιβάσεις και τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα δικαιωμάτων προηγούμενων ετών, τονίζει η ΕΘΕΑΣ σε επιστολή της προς ΥπΑΑΤ και ΟΠΕΚΕΠΕ.

Ειδικότερα όπως αναφέρει η ΕΘΕΑΣ:
Με την πληρωμή της προκαταβολής του 70% της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης 2023 και όσα ορίζονται στο ΣΣ ΚΑΠ 2023-27, έγινε αντιληπτή η εφαρμογή της μείωσης των ατομικών δικαιωμάτων των δικαιούχων κατά 20%, στην οποία προστέθηκε και η ετήσια μεταβολή, λόγω της εφαρμοζόμενης σύγκλισης των δικαιωμάτων.

Όμως, τα δικαιώματα που αρχικά κατανεμήθηκαν, πρόκειται να υποστούν και επιπλέον μείωση τουλάχιστον κατά 3%, βάσει όσων προβλέπονται στο άρθρο 7 της Απόφασης του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπ.αριθμ. 519/135068/9.5.2023. Η μείωση αυτή πρόκειται να εφαρμοσθεί στην πληρωμή της εξόφλησης  του υπολοίπου 30% της βασικής ενίσχυσης τον Δεκέμβριο για να τροφοδοτήσει μέρος του εθνικού αποθέματος και θα έχει ως συνέπεια μειωμένες πληρωμές στα υφιστάμενα δικαιώματα συνολικά κατά 25 εκατ. ευρώ.

Η θέση της ΕΘΕΑΣ είναι ότι δεν χρειάζεται οι παραγωγοί να υποστούν ακόμη περεταίρω μείωση των δικαιωμάτων κατά 3%, αφού όπως έδειξε η κατανομή εθνικού αποθέματος το 2022, όπου δεν υπήρξε οριζόντια μείωση, μπορεί να τροφοδοτηθεί επαρκώς από άλλες προβλεπόμενες πηγές που είναι οι εξής:

1. Η  παρακράτηση ποσοστού δικαιωμάτων από τις μεταβιβάσεις.

2. Η αυτοδίκαιη επιστροφή των δικαιωμάτων που δεν ενεργοποιήθηκαν για δύο συνεχόμενα χρόνια.

3. Οι επιστροφές ήδη κατανεμηθέντων δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος προηγούμενων ετών, είτε από τους ίδιους τους δικαιούχους, είτε από ακύρωση και ανάκληση των τίτλων που κατανεμήθηκαν λόγω παρατυπιών.

4. Η χρήση οριζόντιας μείωσης των προηγούμενων ετών που δεν χρησιμοποιήθηκε.

Ειδικά για την τροφοδότηση από την 4η πηγή κατά την αναζήτηση στοιχείων  το 2022,  προκειμένου να μην γίνει εφαρμογή της οριζόντιας μείωσης, διαπιστώθηκε  ότι από το 2017 και μετά, προέκυψε ότι είχαν πραγματοποιηθεί αχρείαστες οριζόντιες μειώσεις στα δικαιώματα των παραγωγών γεωργών και κτηνοτρόφων- με αποτέλεσμα να χαθούν.

Από το 2017 έως το 2021 έγινε συνολική γραμμική μείωση περίπου 10%, ύψους 102,5  εκατ. ευρώ στα δικαιώματα βασικής ενίσχυσης για να τροφοδοτήσουν το εθνικό απόθεμα. Η τροφοδοσία του από άλλες πηγές όπως η παρακράτηση στις μεταβιβάσεις, η επιστροφή και ανάκληση δικαιωμάτων προσέθεσαν επιπλέον άλλα 72,5 εκατ. ευρώ.  

Με δεδομένο όμως ότι την ίδια περίοδο κατανεμήθηκε ποσό ύψους περίπου 155 εκατ. ευρώ, είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μεταφορά αδιάθετων (μη κατανεμηθέντων) ποσών στο 2022 και για αυτό η ΕΘΕΑΣ ζήτησε να μην γίνει οριζόντια γραμμική μείωση, πράγμα που υιοθετήθηκε.

Όμως στο πρόβλημα της αχρείαστης γραμμικής μείωσης των δικαιωμάτων, προστέθηκε και η  αντιπαραγωγική κατανομή, που επισημάνθηκε πολλές φορές από τους Συνεταιρισμούς – μέλη μας, αγρότες και κτηνοτρόφους και προκύπτει από τη συνολική κατανομή του εθνικού αποθέματος από το 2017 έως το 2021, που έχει ως εξής:
1) 3.700.000  στρέμματα περίπου  σε ΠΕ1-βοσκοτόπια (66%) και μόλις
2) 1.100.000 στρέμματα περίπου σε ΠΕ2-αρόσιμες (19%)  καλλιέργειες και
3) 870.000 στρέμματα περίπου σε ΠΕ3-δενδρώδεις (15%)  καλλιέργειες.

Το γεγονός αυτό πρέπει να συνεκτιμηθεί για να δοθεί απάντηση γιατί τα δικαιώματα που αφορούν  τους κτηνοτρόφους ΠΕ1 -βοσκοτόπια, είχαν τη μεγαλύτερη μείωση κατά 27% μεταξύ 2022 και 2023. 

Η μη ισόρροπη κατανομή μεταξύ βοσκοτόπων και των άλλων καλλιέργειών, έγινε γιατί κατά τη γραμμική μείωση τα ποσά από τις αροτραίες (ΠΕ2) και τις δενδρώδεις (Π3) μεταφέρθηκαν στην ΠΕ1-  βοσκότοποι.

Αυτό έγινε χωρίς όμως να δοθεί μέριμνα και βαρύτητα στην προϋπόθεση της παραγωγικής αξιοποίησης τόσο σημαντικών ποσών, καθώς και της χρήσης τους από κτηνοτρόφους κατόχους ζώων που την είχαν ανάγκη.  Αυτή όμως η διαδικασία μεταφοράς το 2023 δεν μπορεί να εφαρμοστεί, όπου με βάση το ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, οι πηγές που τροφοδοτούν το εθνικό απόθεμα ξεχωρίζουν ανά αγρονομική περιφέρεια και κατανέμονται πλέον εντός της ίδιας αγρονομικής περιφέρειας.

Συμπερασματικά, εάν γίνει οριζόντια μείωση 3%, εκτός του ότι δεν χρειάζεται, θα μειωθούν τα δικαιώματα των γεωργών και κτηνοτρόφων, χωρίς τα ποσά παρακράτησης να μπορέσουν να αξιοποιηθούν και η ζημιά θα είναι διπλή. Θεωρούμε, ότι οι άλλες πηγές επαρκούν για να τροφοδοτήσουν το εθνικό απόθεμα για την είσοδο νέων και νεοεισερχόμενων γεωργών στην γεωργία, ώστε να υποστηριχθεί η ανανέωση του παραγωγικού δυναμικού της, αξιοποιώντας παραγωγικά αυτή τη δυνατότητα που αποτελεί και σταθερό στόχο της ΕΘΕΑΣ και των Συνεταιρισμών.

Αναμένοντας τις πρωτοβουλίες σας είμαστε στη διάθεση σας για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία ή διευκρίνιση σας είναι αναγκαία.

Μετά από αρκετό χρονικό διάστημα αποφάσισε να απαντήσει ο πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, Ευάγγελος Σημανδράκος, στον Υπουργό ΑΑΤ, Λευτέρη Αυγενάκη, για τα «χαμένα» 88 εκατ. ευρώ από την πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης. 

Ενδιαφέρον είναι ότι ο Σημανδράκος λέει ότι απαντά σε δημοσιεύματα, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι είναι επώνυμες δηλώσεις του Αυγενάκη και επίσημες ανακοινώσεις του ΥπΑΑΤ.

Βέβαια εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι αν σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα έβγαινε ένας υπουργός και δήλωσε ότι χάθηκαν ευρωπαϊκά κονδύλια αμέσως θα αναλάμβανε έρευνα εισαγγελέας. Εδώ απλά κάνουμε αναφορές και δημοσιογραφικά κουτσομπολιά.

Εμείς απλά ρωτάμε σαν ΑγροΤύπος πότε θα πληρωθούν τα οικολογικά χρήματα και από ποια κονδύλια.

Η ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, στις 29 Νοεμβρίου, για την πληρωμή αναφέρει τα εξής:

«Με αφορμή τα δημοσιεύματα για το ύψος της προκαταβολής του 2023 και την λανθάνουσα εντύπωση ότι ποσό δικαιωμάτων 88 εκ ευρώ δεν έχει περιληφθεί στις πληρωμές της προκαταβολής, ο ΟΠΕΚΕΠΕ διευκρινίζει:

Με βάση το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της Χώρας 2023-2027, ο συνολικός προϋπολογισμός που διατέθηκε για τη Βασική Εισοδηματική Στήριξη στα πλαίσια του πρώτου έτους 2023 είναι 829.567.104,00 €.

Το ποσό αυτό κατανεμήθηκε εξ ολοκλήρου σε δικαιώματα και στις τρείς αγρονομικές ζώνες ΠΕ1- Βοσκότοποι, ΠΕ2-Αροτραίες, ΠΕ3- Δενδρώδεις και με βάση τις αποφάσεις σύγκλισης των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης για τη βιωσιμότητα το 2023 κατανεμήθηκαν 4.194.084,19 δικαιώματα αξίας 829.240.160,92 ευρώ.

Στο πλαίσιο της ΕΑΕ 2023 (ΟΣΔΕ) υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα 653.359 αιτήσεις από παραγωγούς, από τους οποίους μόνο οι 585.853 αιτήθηκαν ενεργοποίηση κατεχόμενων δικαιωμάτων 4.023.211 εκταρίων βασικής εισοδηματικής στήριξης για τη βιωσιμότητα. Η αιτηθείσα από αυτούς αξία ενεργοποίησης δικαιωμάτων είναι συνολικής αξίας 796.232.442,24 ευρώ και για τις τρείς αγρονομικές ζώνες.

Οι υπόλοιποι 67.506 παραγωγοί που υπέβαλαν αιτήσεις ΟΣΔΕ 2023 δεν ήταν κάτοχοι δικαιωμάτων την στιγμή του υπολογισμού της προκαταβολής, διότι είτε αναμένουν μεταβίβαση δικαιωμάτων, είτε κατανομή από το εθνικό απόθεμα, διαδικασίες που θα ολοκληρωθούν το Δεκέμβριο και για αυτό τον λόγο δεν  συμπεριλήφθηκαν στην επεξεργασία της πληρωμής της προκαταβολής του Οκτωβρίου 2023.

Από τον αριθμό των 585.853 δικαιούχων παραγωγών που αντιστοιχούν σε 4.023.211 εκτατικά δικαιώματα στις τρεις αγρονομικές περιφέρειες και των οποίων η αξία είναι 796.232.442,24 ευρώ, κατά την επεξεργασία προέκυψαν τα εξής:

Η δηλωθείσα έκταση του συνόλου των αγροτεμαχίων των 585.853 παραγωγών δεν κάλυπτε, όπως κάθε χρονιά, το σύνολο των δικαιωμάτων και υπολειπόταν. Η έκταση ανερχόταν συνολικά σε 3.835.821 εκτάρια επιλέξιμων αγροτεμαχίων, η οποία αντιστοιχεί σε ποσό ενεργοποίησης 759.783.129,60 ευρώ.

Η δηλωθείσα αυτή έκταση μετά την ενσωμάτωση των ελέγχων επιλεξιμότητας προσδιορίστηκε και υπολογίστηκε στα 3.751.645,48 εκτάρια αξίας 741.937.077,71 ευρώ.

Επομένως, η διαφορά των 88 εκατ ευρώ που υπολογίζεται από την αφαίρεση των 829.240.160,92 ευρώ του προϋπολογισμού μείον τα 741.937.077,71 ευρώ που αντιστοιχούν στα επιλέξιμα εκτάρια που συμμετείχαν στην πληρωμή, είναι σαφέστατα προσδιορισμένη και δεν είναι «χαμένη».

Με την ολοκλήρωση των μεταβιβάσεων, την κατανομή του Εθνικού Αποθέματος τον Δεκέμβριο 2023, τις διορθώσεις προφανών σφαλμάτων και του monitoring, θα ενσωματωθούν τα υπόλοιπα 88 εκ ευρώ στην εξόφληση, εκτός εκείνων των περιπτώσεων παραγωγών κατόχων δικαιωμάτων που δεν υπέβαλαν ΟΣΔΕ το 2023 ή υπέβαλαν εκπρόθεσμα».  

Πανελλαδική κινητοποίηση την Πέμπτη (7 Δεκεμβρίου) στις έδρες όλων των περιφερειών της χώρας, με κυρίαρχο αίτημα την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος και την καταβολή αποζημίωσης 200 ευρώ ανά στρέμμα, αποφάσισαν οι ελαιοπαραγωγοί στην σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή (26 Νοεμβρίου) στην Σκάλα Αταλάντης της Φθιώτιδας.

Εκπρόσωποι Αγροτικών Συλλόγων και Ομοσπονδιών και ελαιοπαραγωγοί από διάφορες περιοχές της χώρας όπως η Λακωνία, η Ηλεία, η Αχαΐα, η Αιτωλοακαρνανία, ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας και της Πανελλήνιας Επιτροπής Μπλόκων (ΠΕΜ) συμμετέχοντας στη σύσκεψη, ενώ αγροτικοί σύλλογοι από άλλες περιοχές με σημαντική παρουσία ελαιοκαλλιέργειας, όπως η Κρήτη και η Κέρκυρα, δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν λόγω της απαγόρευσης του απόπλου.

Όπως δήλωσε στον ΑγροΤύπο ο κ. Χρήστος Λιγδής, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αταλάντης, «η ελαιοκαλλιέργεια είναι ένας σημαντικός παράγοντας της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κάθε χρόνο περίπου 150.000 τόνοι βρώσιμης ελιάς και 160.000 τόνοι ελαιολάδου πάνε για εξαγωγή. Φέτος με τα στοιχεία που μας έδωσαν ελαιοπαραγωγοί από όλη την χώρα μεσοσταθμικά έχουμε μια ακαρπία της τάξης του 75%, αν και σε κάποιες περιοχές είναι ακόμη πιο μεγάλη. Ζητάμε στήριξη των ελαιοπαραγωγών για την φετινή απώλεια εισοδήματος. Το εισόδημα που έχουν οι ελαιοπαραγωγοί πάει στις τοπικές οικονομίες.

Ζητάμε στρεμματική στήριξη 200 ευρώ ανά στρέμμα για την ελαιοκαλλιέργεια. Επίσης αποφασίσαμε την Πέμπτη (7 Δεκεμβρίου) να υπάρξουν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στις έδρες όλων των περιφερειών της χώρας.

Ακόμη ζητάμε να γίνει σωστή δακοκτονία σε όλες τις παραγωγικές περιοχές. Φέτος τις περισσότερες ελιές Καλαμών τις πάνε για ελαιοποίηση γιατί έχουν πρόβλημα δάκου. Αν είχαμε αποτελεσματική αντιμετώπιση θα μπορούσαν οι παραγωγοί να τις αποθηκεύσουν και να τις πουλήσουν μετά τον Ιανουάριο που θα έχουμε αύξηση της ζήτησης και των τιμών.

Πάντως αυτή την περίοδο οι φρέσκιες ελιές Καλαμών, που δεν έχουν δάκο και μπορούν να πουληθούν για βρώσιμες, έχουν τιμή παραγωγού στα 1,5 ευρώ το κιλό για το 200άρι.

Τέλος ζητάμε από την κυβέρνηση μέτρα μείωσης του κόστους παραγωγής για να μπορούν οι καταναλωτές να αγοράζουν τα προϊόντα σε λογικές τιμές. Οι υψηλές τιμές λιανικής δεν συμφέρουν ούτε τους παραγωγούς γιατί και αυτοί είναι καταναλωτές και δεν μπορούν να πληρώνουν ακριβά τα τρόφιμα».

Οδηγίες προς ΚΥΔ και παραγωγούς δίνει ο ΟΠΕΚΕΠΕ για το Monitoring και τις αλλαγές που μπορούν να κάνουν στις φετινές δηλώσεις, με βάση τα αποτελέσματα των φετινών ελέγχων, για να είναι επιλέξιμα τα αγροτεμάχια. 

Συγκεκριμένα αναφέρει ότι στο πλαίσιο της ΕΑΕ 2023, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει θεσπίσει το Σύστημα Παρακολούθησης Εκτάσεων ως υποχρεωτικό στοιχείο του ολοκληρωμένου συστήματος (AMS) στο σύνολο της Επικράτειας για τα καθεστώτα βασικής εισοδηματικής στήριξης, παρεμβάσεις σχετικά με φυσικούς ή άλλους ειδικούς ανά περιοχή περιορισμούς, συμπληρωματικής εισοδηματικής στήριξης νέων γεωργών, της ειδικής ενίσχυσης βάμβακος και της συνδεδεμένης εισοδηματικής στήριξης των καλλιεργειών ρυζιού και αραβόσιτου, ενώ από το επόμενο έτος (ΕΑΕ 2024) θα είναι υποχρεωτικό για όλα τα καθεστώτα με βάση την έκταση βάσει του άρθρου 10 του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 1173/2022: «1. Το σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων εφαρμόζεται σε όλες τις αιτήσεις ενίσχυσης για παρεμβάσεις με βάση την έκταση στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου συστήματος…».

Το Σύστημα Παρακολούθησης Εκτάσεων στοχεύει στην ίση μεταχείριση των παραγωγών και επιτρέπει τις αλλαγές στις αιτήσεις, όπου εντοπίζεται πιθανή μη συμμόρφωση. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ όπως προκύπτει από τις γενικές και ειδικές διατάξεις της Κοινοτικής Νομοθεσίας (Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) 1173/2022: Άρθρο 7: «5. Οι τροποποιήσεις ή οι αποσύρσεις πραγματοποιούνται με τη χρήση των επίσημων διαύλων επικοινωνίας που καθορίζονται από το κράτος μέλος…» και Άρθρο 10 «8. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στους δικαιούχους τις πληροφορίες σχετικά με τα εκτάρια για τα οποία δεν πληρούνται οι σχετικοί όροι επιλεξιμότητας…»), οφείλει να στέλνει προειδοποιητικά μηνύματα, μέσω προδιαγεγραμμένου καναλιού επικοινωνίας, δίνοντας την ευκαιρία στους παραγωγούς να κάνουν διορθωτικές παρεμβάσεις, προκειμένου να αποτραπεί η μη-συμμόρφωση και η τυχόν επιβολή ποινών.

Για το λόγο αυτό ανέπτυξε την «Εφαρμογή Αποτελεσμάτων Monitoring» εντός της ΕΑΕ 2023, μέσω της οποίας οι παραγωγοί θα αρχίσουν να ενημερώνονται ενός του τρέχοντος έτους για τυχόν παρατηρήσεις πιθανής μη συμμόρφωσης και θα ενημερώνουν τον Οργανισμό για τις ενέργειές τους. Με τις ενέργειες αυτές είναι δυνατόν, αφ’ ενός να διορθώσουν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, αφ’ ετέρου να αποδείξουν ότι τα αγροτεμάχιά τους είναι σύμμορφα με τους κανόνες επιλεξιμότητας.

Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα ακόλουθα:
- Θα υπάρχουν συνεχείς αναρτήσεις στην εφαρμογή διεπαφής. Η κάθε ανάρτηση δεν θα αφορά στο σύνολο των τεμαχίων των παραγωγών. Θα πρέπει οι παραγωγοί και τα ΚΥΔ να ελέγχουν σε ποια αγροτεμάχια αφορά η κάθε ανάρτηση. Τονίζεται ότι οι αναρτήσεις αφορούν μεμονωμένα αγροτεμάχια κι όχι το σύνολο της δήλωσης.
- Οι παραγωγοί και τα ΚΥΔ θα πρέπει να ελέγχουν σε τακτά χρονικά διαστήματα εάν έχουν αναρτηθεί νεότερα αποτελέσματα στην εφαρμογή διεπαφής. Θα ανακοινώνεται στο site του ΟΠΕΚΕΠΕ η κάθε μία ανάρτηση καθώς και μέχρι πότε θα είναι δυνατή η ενέργεια/απάντηση από τους ενδιαφερόμενους.
- Οι παραγωγοί και τα ΚΥΔ συνίσταται να χρησιμοποιούν την εφαρμογή διεπαφής προκειμένου να ενημερώσουν για τις πιθανές ενέργειες στις οποίες θα προβούν.
- Σε περίπτωση τροποποίησης του αγροτεμαχίου, το αγροτεμάχιο θα εξεταστεί εκ νέου και το επικαιροποιημένο αποτέλεσμα θα φορτωθεί στην εφαρμογή διεπαφής.
- Για τα αγροτεμάχια για τα οποία μετά από επανειλημμένες ειδοποιήσεις δεν έχει γίνει αποστολή αποδεικτικών στοιχείων ή κάποια τροποποίηση στη δήλωση τους, θα λαμβάνουν τη σήμανση «κόκκινο».
- Το Σύστημα Παρακολούθησης δεν δίνει ως αποτέλεσμα μετρηθείσα έκταση. Τα αγροτεμάχια μέσω του Σύστηματος Παρακολούθησης χαρακτηρίζονται ως «πράσινα», «κόκκινα» «κίτρινα» ή «λευκά».

«Πράσινο» σημαίνει ότι το αγροτεμάχιο βρέθηκε σύμμορφο (ανά παρέμβαση) και η προσδιορισθείσα έκτασή του θα υπολογιστεί μετά το πέρας των διασταυρωτικών ελέγχων, αφαιρώντας πιθανά μη επιλέξιμα στοιχεία του υποβάθρου (sub για το σύνολο των Νομών, ilots, subilots extra).
To «κόκκινο» σημαίνει ότι το τεμάχιο δεν είναι σύμμορφο
Για το «κίτρινο» απαιτούνται επιπρόσθετα στοιχεία/ενέργειες.
Το «λευκό» σημαίνει ότι δεν ήταν δυνατή η εξαγωγή οποιοδήποτε συμπεράσματος αλγοριθμικά και απαιτείται φωτογραφία με γεωσήμανση.

Σημαντική επισήμανση A: Για τα αγροτεμάχια τα οποία έλαβαν τη σήμανση «κόκκινο» κατά την πληρωμή προκαταβολής του Οκτωβρίου 2023, θα σταλούν ειδοποιήσεις σύμφωνα με τις οποίες θα απαιτούνται επιπρόσθετα στοιχεία/ενέργειες. Τα αγροτεμάχια τα οποία θα συμπεριληφθούν σε δείγμα κλασικού επιτοπίου ελέγχου (λοιπά συνδεδεμένα καθεστώτα, μέτρα ΠΑΑ κλπ.), θα εξαιρούνται αυτομάτως του ελέγχου Παρακολούθησης, σε όποιο στάδιο και αν βρίσκεται η αίτηση.

Σημαντική επισήμανση B: Δεν θα λαμβάνονται υπόψη γραπτά αιτήματα επανεξέτασης, αναφορικά με αποδεικτικά στοιχεία, ημερομηνίες κλπ. Η επικοινωνία θα γίνεται αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής διεπαφής.

Επιτρεπόμενες αλλαγές αγροτεμαχίου:
- Καλλιέργεια
- Ποικιλία
- Αφαίρεση αιτήματος βασικής εισοδηματικής στήριξης/Μ13/Νέων γεωργών/ειδικής ενίσχυσης βάμβακος/συνδεδεμένης ενίσχυσης ρυζιού ή αραβόσιτου
- Ψηφιοποίηση – διαγραφή αγροτεμαχίου
- Κατάτμιση («σπάσιμο» αγροτεμαχίου σε περισσότερα μέρη)
- Διαγραφή

Μη Επιτρεπόμενες αλλαγές αγροτεμαχίου:
- Προσθήκη αιτήματος βασικής εισοδηματικής στήριξης/Μ13/Νέων γεωργών/ειδικής ενίσχυσης βάμβακος/συνδεδεμένης ενίσχυσης ρυζιού ή αραβόσιτο
- Προσθήκη αγροτεμαχίου  

Υπόμνημα με τα αιτήματά τους έστειλαν στην Περιφέρεια οι κτηνοτροφικοί σύλλογοι της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης (ΑΜ-Θ) σε συνέχεια της πρόσφατης διαμαρτυρίας που πραγματοποίησαν.

Όπως τόνισε στον ΑγροΤύπο ο κ. Νίκος Δημόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Κτηνοτρόφων Καβάλας, «τα προβλήματα ξεκινούν από το 2014 όταν αποφασίστηκε, από την τότε κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, να εφαρμοστεί στη χώρα μας, για την περίοδο της ΚΑΠ 2015-2019, το ιστορικό μοντέλο στην κατανομή της ΒΕΣ (Βασική Εισοδηματική Στήριξη). Αποφασίστηκε η πενταετής σύγκλιση των ατομικών δικαιωμάτων της Βασικής ενίσχυσης, από το 2015-2019 σε πέντε ίσα βήματα, ένα κάθε έτος, με στόχο σύγκλισης το 60% της μέσης αξίας ανά εκτάριο βοσκότοπου.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, κλήθηκε να εφαρμόσει το ιστορικό μοντέλο που αποφάσισε η προηγούμενη κυβέρνηση ΝΔ–ΠΑΣΟΚ, αλλά δυστυχώς δεν είχε το πολιτικό σθένος να προχωρήσει, σε καμία σοβαρή αλλαγή του ιστορικού μοντέλου, προς το δικαιότερο και αναλογικότερο.

Η διαφορετική πυκνότητα βόσκησης κατά Χορική Ενότητα (Χ.Ε.) υπολογίστηκε χωρίς καμία επιστημονική μελέτη και τεκμηρίωση, διαιρώντας τις κατά το ΥΠΑΑΤ επιλέξιμες εκτάσεις βοσκοτόπων, με τις ζωικές μονάδες της κάθε περιοχής.

Φυσικά δεν αναφερόμαστε στην κατανομή των πραγματικών βοσκοτόπων, που χρησιμοποιεί ο κάθε κτηνοτρόφος για τη βοσκή του ζωικού του κεφαλαίου. Αναφερόμαστε σε μία εικονική πραγματικότητα που δημιούργησαν οι «επιστήμονες» του ΥΠΑΑΤ, σε αγαστή συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και σε συνεννόηση με τους αρμόδιους της ΕΕ, οι οποίοι φαίνεται ότι πείστηκαν από τα ατράνταχτα «επιστημονικά» επιχειρήματά τους.

Έτσι είχαμε εικονική κατανομή βοσκοτόπων στους κτηνοτρόφους της χώρας, πολλές φορές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις σταυλικές τους εγκαταστάσεις.

Με την κατανομή κατά Χ.Ε. να εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα, οι περιφέρειες της Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης της Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και κάποιων νησιών, όπως η Θάσος, απώλεσαν ενισχύσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία καρπώθηκαν οι συνάδελφοι των υπολοίπων περιοχών (χωρικών ενοτήτων) της χώρας.

Λόγω της θεωρητικά υψηλής πυκνότητας βόσκησης των παραπάνω συγκεκριμένων περιοχών, κατά τον υπολογισμό των δικαιωμάτων το 2015, με διαιρετέο τα ιστορικά δικαιώματα και διαιρέτη, τα λίγα στρέμματα ανά Ζωική Μονάδα (ΖΜ) που κατανεμήθηκαν στους κτηνοτρόφους των περιοχών αυτών, δημιουργήθηκαν πλασματικά υψηλότερες μοναδιαίες αξίες, σε σχέση με κτηνοτρόφους της υπόλοιπης χώρας, με τα ίδια ιστορικά δικαιώματα και το ίδιο ζωικό κεφάλαιο.

Στην σύγκλιση των ατομικών δικαιωμάτων 2015-2019 αλλά και στην αντίστοιχη 2023-2026, οι κτηνοτρόφοι των περιοχών αυτών συνεχώς έχαναν, χάνουν και θα χάνουν από την αξία των δικαιωμάτων τους, με τα χαμένα να μετακυλίονται στους κτηνοτρόφους των Χ.Ε με χαμηλή πυκνότητα βόσκησης της υπόλοιπης χώρας.

Ερχόμαστε τώρα στη νέα ΚΑΠ. Αυτή η αδικία, που ξεκίνησε από το 2015, θα συνεχιστεί μέχρι το 2027. Και οι κτηνοτρόφοι θα αναγκαστούν να φεύγουν από το επάγγελμα. Θα πρέπει να γίνει αναδιανομή των δικαιωμάτων αλλά κάτι τέτοιο δεν το αναφέρει η ΚΑΠ. Οι όποιες αλλαγές στα βοσκοτόπια θα πρέπει όμως να γίνουν άμεσα.

Γνωρίζουμε ότι έχει στο συρτάρι του ο ΟΠΕΚΕΠΕ πολλές χιλιάδες στρέμματα βοσκοτόπων που δεν έχουν γίνει επιλέξιμα. Θα πρέπει να πάνε στις Χ.Ε. που έχουν λίγα βοσκοτόπια. Μπορεί έτσι να μην διορθωθούν οι αδικίες του τσεκ (Βασική Ενίσχυση) αλλά θα υπάρξει λύση για άλλα προγράμματα (βιολογικά, εξισωτική κ.α.) που θα μπορέσουν να αναπληρώσουν μέρος της απώλειας του εισοδήματος των κτηνοτρόφων».

Διαβάσε το υπόμνημα των κτηνοτρόφων (εδώ) 

Συνεχίζεται η συγκομιδή Καλαμών σε όλες τις παραγωγικές περιοχές της χώρας, με τους παραγωγούς να αναμένουν υψηλότερες τιμές και να οδηγούν τις ελιές στις κάδες.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, γίνονται εμπορικές πράξεις στην περιοχή του Μεσολογγίου για τις περσινές αποθηκευμένες ελιές σε τιμές 2,20 ευρώ το 200άρι. Επίσης έχουμε και συμφωνίες σκούπα για όλα τα μεγέθη με τιμή στα 1,80 έως 2 ευρώ το κιλό.

Για περσινές βιολογικές ελιές οι τιμές παραγωγού έφτασαν να πωλούνται στα 2,30 ευρώ το 200άρι, ενώ υπάρχουν συμφωνίες και για σκούπα στα 2,10 ευρώ.

Να θυμίσουμε όμως ότι πέρυσι η μεγάλη παραγωγή είχε μικρά μεγέθη.

Στην Φθιώτιδα υπάρχουν έμποροι που κάνουν συμφωνίες και δίνουν για τις ελιές με δάκο τιμή σκούπα για όλα τα μεγέθη στα 2 ευρώ το κιλό.

Όσον αφορά την φετινή παραγωγή ελιών έχουμε την επίσημη ανακοίνωση τιμών της εταιρείας «ΕΛΙΕΣ ΑΓΓΕΛΗ ΑΕ» από την Φθιώτιδα, που δίνει για τα μεγάλα μεγέθη (140 τεμάχια) με τιμή παραγωγού στα 2,20 ευρώ το κιλό, για τα μεσαία μεγέθη 200άρι στα 1,70 ευρώ και για τα ψιλά (340 τεμάχια) στο 1 ευρώ.

Από την Αρκαδία ο κ.  Χρήστος Βλάχος, ελαιοπαραγωγός και εκπρόσωπος της Ομάδας Παραγωγών Κυνουρίας, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε φέτος μειωμένη παραγωγή και προβλήματα από δάκο, αν και είναι λιγότερα σε σχέση με τις άλλες περιοχές της χώρας. Φέτος η Ομάδα αναμένεται να συγκεντρώση μια παραγωγή ελιών Καλαμών της τάξης των 150 τόνων, ενώ την περσινή περίοδο είχαμε 230 τόνους. Αυτή την περίοδο κάνουμε αποθήκευση της ελιάς  γιατί οι τιμές που δίνουν οι έμποροι δεν μας ικανοποιούν».

Από την πλευρά του ο κ. Στέλιος Μιχαλούτσος, αντιπρόεδρος στον Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΑΣ) Γερακίου, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «έχουμε φέτος μια μείωση στην Λακωνία για τις Καλαμών κατά περίπου 60% στην παραγωγή. Πάντως οι ελαιοπαραγωγοί αυτή την εποχή δεν κάνουν πωλήσεις αλλά αποθήκευση και βρίσκονται σε αναμονή για αύξηση τιμών».

Πανελλαδική σύσκεψη ελαιοπαραγωγών θα γίνει την Κυριακή, 26 Νοεμβρίου, στη Σκάλα Αταλάντης, προκειμένου να αναδειχθούν τα σοβαρά προβλήματα ακαρπίας που αντιμετωπίζουν και να συντονίσουν από κοινού τις διεκδικήσεις του.

Οι ελαιοπαραγωγοί ζητάνε ενισχύσεις για ακαρπία και ρύθμιση οφειλών λόγω της απώλειας εισοδήματος.

Την συνάντηση διοργανώνουν η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας και η Πανελλήνια Επιτροπή Μπλόκων.

Όπως αναφέρουν η καλλιεργητική περίοδος που τελειώνει «αποτελεί τη χειρότερη των τελευταίων ετών για τους βιοπαλαιστές ελαιοπαραγωγούς της Φθιώτιδας και όλης της χώρας. Τα συσσωρευμένα προβλήματα που δεν επιλύθηκαν από καμία κυβέρνηση, η διαχρονικά ανύπαρκτη μέριμνα για την προστασία της ελαιοπαραγωγής, σε συνδυασμό με το τεράστιο κόστος παραγωγής, οι χαμηλές τιμές κάτω του κόστους κυρίως στη βρώσιμη ελιά τα προηγούμενα χρόνια και η εφαρμογή της νέας ΚΑΠ διαμορφώνουν όρους εκμηδενισμού του εισοδήματός μας και μας φέρνουν αντιμέτωπους με τεράστιες δυσκολίες όσον αφορά την επιβίωσή μας αλλά και τη συνέχιση της ελαιοκαλλιέργειας».

Η Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας αναφέρει επίσης ότι «η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί μια από τις πιο δυναμικές καλλιέργειες της χώρας μας με περίπου 6 εκατ. στρέμματα, αλλά και στον νομό Φθιώτιδας με παραγωγή βρώσιμης ελιάς πάνω από το 50% της πανελλαδικής παραγωγής» και υπογραμμίζει ότι η φετινή ακαρπία θα επιφέρει «απώλεια εισοδήματος που μόνο για τη Φθιώτιδα υπολογίζεται σε πάνω από 100 εκατ. ευρώ».

Ξεκινούν τις επόμενες ημέρες οι πληρωμές της προκαταβολής των αγροπεριβαλλοντικών έτους 2023.

Στο μεταξύ μετά την αξιολόγηση των διορθώσεων και των διασταυρωτικών ελέγχων για τις υπόλοιπες αιτήσεις αγροπεριβαλλοντικών έτους 2022, ολοκληρώθηκε σήμερα η αναγνώριση και εκκαθάριση των σχετικών δαπανών και η έκδοση 159 εντολών πληρωμής από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η αναγνώριση και εκκαθάριση ξεκίνησε από την προηγούμενη Παρασκευή (17/11) και ολοκληρώθηκε την Τρίτη (21/1) σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Ήδη από την Δευτέρα, με βάση την σειρά έκδοσης των εντολών πληρωμής, έχουν πιστωθεί οι λογαριασμοί των δικαιούχων και θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της εβδομάδας η πίστωση όλων των λογαριασμών.

Σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι πληρωμές αυτές αφορούν σε 86.682 δικαιούχους στους οποίους κατανεμήθηκε συνολικό ύψος ενισχύσεων 8.708.740,71 Ευρώ.
Για κάποιες περιπτώσεις δεν ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση των διορθώσεων λόγω συμπληρωματικών ελέγχων που απαιτούνται και για τις περιπτώσεις αυτές θα ακολουθήσει, τις επόμενες ημέρες, νέα πληρωμή.

Με τις πληρωμές αυτές ολοκληρώθηκε το κλείσιμο του 2022 για τους δικαιούχους και ο ΟΠΕΚΕΠΕ ξεκίνησε τις διαδικασίες προκειμένου να προχωρήσει στην επεξεργασία των στοιχείων για την προκαταβολή των αγροπεριβαλλοντικών μέτρων έτους του 2023 το ύψος της οποίας θα κυμανθεί στο 75% της ενίσχυσης.

Αναλυτικά, ανά μέτρο αγροτικής ανάπτυξης, η πληρωμή έχει ως εξής:
Προστασία Άγριας Ορνιθοπανίδας
524 δικαιούχοι
8.211,18 ευρώ
Προστασία Παραδοσιακού Ελαιώνα Αμφισσας
1.163 δικαιούχοι
20.345,99 ευρώ
Διατήρηση αμπελοκομικής πρακτικής στον αμπελώνα Ν. Θήρας
647 δικαιούχοι
2.514,04 ευρώ
Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα
11.924 δικαιούχοι
1.405.787,39 ευρώ
Εναλλακτική καταπολέμηση ζιζανίων στους ορυζώνες
693 δικαιούχοι
8.111,53 ευρώ
Εφαρμογή της μεθόδου σεξουαλικής σύγχυσης μικρολεπιδόπτερων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)
8.468 δικαιούχοι
1.113.551,60 ευρώ
Διατήρηση απειλούμενων αυτόχθονων φυλών αγροτικών ζώων
836 δικαιούχοι
450.699,43 ευρώ
Μερικό Σύνολο 1
24.255 δικαιούχοι
3.009.221,16 ευρώ

Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στη γεωργία
23.357 δικαιούχοι
2.121.131,67 ευρώ
Ενισχύσεις για τη μετατροπή σε βιολογικές πρακτικές και μεθόδους παραγωγής στην κτηνοτροφία
14.498 δικαιούχοι
1.315.463,33 ευρώ
Ενισχύσεις για τη διατήρηση βιολογικών πρακτικών και μεθόδων παραγωγής στη γεωργία
17.114 δικαιούχοι
1.326.964,68 ευρώ
Ενισχύσεις για τη διατήρηση βιολογικών πρακτικών και μεθόδων παραγωγής στην κτηνοτροφία
7.458 δικαιούχοι
935.959,87 ευρώ
Μερικό Σύνολο 2
62.427 δικαιούχοι
5.699.519,55 ευρώ

Γενικό Σύνολο πληρωμών αγροπεριβαλλοντικών έτους 2022
86.682 δικαιούχοι
8.708.740,71 ευρώ

Απάντηση έδωσε ο υφυπουργός, Σταύρος Κελέτσης, σε επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής, Μανόλη Χνάρη, για προβλήματα στην πληρωμή της προκαταβολής βασικής ενίσχυσης και των οικολογικών σχημάτων της νέας ΚΑΠ.

Στην ομιλία του, ο κ. Χνάρης ανέδειξε το πρόβλημα που δημιουργήθηκε καθώς στις 27 Οκτωβρίου 2023, η προκαταβολή αυτή της βασικής ενίσχυσης, ήταν η μικρότερη που καταβλήθηκε ιστορικά σε αγρότες και κτηνοτρόφους.

Απαντώντας ο υφυπουργός, Σταύρος Κελέτσης, ανέφερε τα εξής: «Σε ό,τι αφορά, λοιπόν, την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, πρέπει κατ' αρχάς να τονίσω ότι η χώρα μας είναι από τις λίγες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχασε χρήματα.

Είχαμε, δηλαδή, 19 δισεκατομμύρια και το ποσό αυτό παρέμεινε, κάτι που ήταν μια μεγάλη επιτυχία της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού προσωπικά.

Όμως, όπως είπα, έγινε μια αναμόρφωση και αναδιάταξη σε σχέση με τις στοχεύσεις. Όλοι γνωρίζαμε ότι για το 2023 η βασική ενίσχυση ήταν μειωμένη σε σχέση με τη βασική ενίσχυση που δόθηκε το 2022. Όλοι γνωρίζαμε ότι από το 1 δισεκατομμύριο 50 εκατ. ευρώ, τα οποία ήταν το 2022, θα έφτανε στα 829 εκατ. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η βασική ενίσχυση θα ήταν μειωμένη σε μία μεσοσταθμική, ας το πούμε, κατά μέσο όρο μείωση κατά 21,5% περίπου.

Προσέξτε, εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι το συνολικό ποσό το οποίο θα διανεμηθεί τελικά στους αγρότες με τις ενισχύσεις δεν πρόκειται να είναι μειωμένο ή να χαθεί, αλλά θα κατευθυνθεί και πάλι προς τους ίδιους δικαιούχους, προς τους αγρότες μας μέσω της αναδιανεμητικής ενίσχυσης, τις νέες συνδεδεμένες ενισχύσεις και τα τομεακά προγράμματα, τα οικολογικά σχήματα κ.λπ.. Συνεπώς, πράγματι η βασική ενίσχυση συνολικά ήταν μειωμένη κατ' αυτό το ποσοστό που είπα. Όμως, αυτό ήταν κάτι το οποίο ήταν γνωστό εκ των προτέρων. Επιπλέον, επαναλαμβάνω ότι τα χρήματα που δε θα χαθούν θα πάνε και πάλι στους αγρότες μας με τις πληρωμές της συνδεδεμένης, της αναδιανεμητικής που πηγαίνει στους νέους και στα τομεακά προγράμματα, τα οποία και θα πληρωθούν μέχρι το τέλος του έτους.

Eπηρέασε σημαντικά και τις καταβολές και τα ποσά που πληρώθηκαν η Απόφαση της 9/5/2023 της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης τότε -της υπηρεσιακής Κυβέρνησης, θυμίζω- να συνδέσει την ενεργοποίηση δικαιωμάτων βοσκοτόπων στην περιφέρεια με την ταυτόχρονη ύπαρξη και δήλωση ζωικού κεφαλαίου. Ξέρετε πολύ καλά ότι αυτή η απόφαση επηρέασε πράγματι τις πληρωμές, διότι όλες εκείνες οι εκτάσεις, οι βοσκότοποι που δεν συνδέθηκαν με ζωικό κεφάλαιο δεν δικαιούνταν και δεν πήραν την ενίσχυση. Αυτός, λοιπόν, ήταν ένας σημαντικός παράγοντας ειδικά για εσάς εκεί στην περιοχή της Κρήτης και καταλαβαίνω ότι επηρέασε σημαντικά τα ποσά των πληρωμών.

Ένας άλλος λόγος αυτής της μείωσης ήταν οι έλεγχοι που έγιναν για διάφορους λόγους, εφαρμόζοντας φυσικά τους κανονισμούς και τους νόμους του ελληνικού κράτους. Κατόπιν των ελέγχων που έκανε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, δεσμεύτηκαν περίπου έξι χιλιάδες ΑΦΜ.

Τελικά ενεργοποιήθηκαν τρία εκατομμύρια οκτακόσια τριάντα πέντε οκτακόσια είκοσι ένα (3.835.821) δικαιώματα και καταβλήθηκαν μετά τις δεσμεύσεις 488.384.809 ευρώ, που ισοδυναμεί ακριβώς με το 70% του ολικού ποσού πληρωμής».

Από την πλευρά του ο Ρεθυμνιώτης Βουλευτής, Μανόλης Χνάρης, αφού τόνισε ότι η νέα ΚΑΠ υλοποιήθηκε χωρίς καμία απολύτως διαβούλευση, άσκησε δριμεία κριτική στην Κυβέρνηση επισημαίνοντας ότι: «…καταφέρατε να μην εφαρμόσετε ούτε αυτά που ψηφίσατε».

Τούτο απεδείχθη, τόσο «…με την εφαρμογή της εσωτερικής σύγκλισης η οποία σταδιακά έπρεπε να γίνει μέχρι το 2027…» όσο και με τη βασική ενίσχυση που ενώ «…είχε διαμορφωθεί στο ποσό των 829 εκ. ευρώ και  βάσει του 70% προκαταβολής έπρεπε να καταβληθεί  το ποσό των 580 εκ. ευρώ τελικά  καταβλήθηκε το ποσό των 488 εκ. ευρώ, δηλαδή  92 εκ. ευρώ λιγότερα» και συνέχισε τονίζοντας ότι: «….ανεξάρτητα από τη μετακύλιση των ευθυνών μεταξύ Υπουργείου και ΟΠΕΚΕΠΕ μέσα από αυτό το φιάσκο, το μεγάλο θύμα είναι ο Έλληνας αγρότης».

«Η Κυβέρνηση συνεχίζει την ασάφεια για τα προβλήματα της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης. Με την αόριστη και γενικόλογη αναφορά του, ο Υπουργός δεν απάντησε επί της ουσίας στο σύνολο των ερωτημάτων που τεθήκαν. Παραδέχτηκε ότι γνώριζαν εκ προτέρων ότι η βασική ενίσχυση θα ήταν μειωμένη κατά ποσοστό 20% και πλέον  σε σχέση με το έτος 2022. Επίσης, μας ενημέρωσε ότι έχει ξεκινήσει η διαδικασία αναθεώρησης της νέας ΚΑΠ χωρίς όμως και πάλι να έχει προηγηθεί έστω και η υποτυπώδης διαβούλευση με τους αγρότες και τους αρμόδιους φορείς. 

Σημειώνεται, ότι δεν έδωσε κανένα χρονοδιάγραμμα των ενισχύσεων αναφορικά με την καταβολή των ποσών που αναλογούν στα οικολογικά σχήματα ώστε οι αγρότες να μην αντιμετωπίσουν αντίστοιχα προβλήματα».

Τέλος, ο Βουλευτής δήλωσε τα ακόλουθα: «Η κυβέρνηση σας δεν είναι νέα. Είναι ο 5ος χρόνος διακυβέρνησης που διανύετε. Μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει 4 Υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης και 4 πρόεδροι του ΟΠΕΚΕΠΕ. Στο μόνο πράγμα που θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε είναι ότι, η ευθύνη δεν καταλογίζεται μόνο  σε έναν υπουργό αλλά, συνολικά και αποκλειστικά στην ανικανότητα του  δήθεν επιτελικού κράτους της κυβέρνησης της ΝΔ. Με την κυβέρνηση σας η λέξη επιτελικός, έχει χάσει πλέον το νόημα της».

Απαντήσεις έδωσε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σταύρος Κελέτσης, σε σχετική ερώτηση του βουλευτή Ρεθύμνης και υπεύθυνου ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής, Μανόλη Χνάρη.

Σχετικά με το εθνικό απόθεμα και για τον χρόνο καταβολής, ο υφυπουργός, Σταύρος Κελέτσης, τόνισε ότι θα γίνει τον Δεκέμβριο μαζί με την εξόφληση της βασικής καταβολής.

Σχετικά με την τεχνική υποστήριξη του ΟΠΕΚΕΠΕ, ανέφερε ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός για την τεχνική υποστήριξη της ΚΑΠ 2023-2027 και κατακυρώθηκε σε ένωση δύο εταιρειών, της NEUROPUBLIC COGNITERA. Ήδη έχει ολοκληρωθεί ο προσυμβατικός έλεγχος από το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και έχει εγκριθεί. Στις 13.11.2023 προσκλήθηκε η ανάδοχος από την ηγεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ εντός δεκαπέντε ημερών να προσέλθει προκειμένου να υπογραφεί και η σύμβαση. Οπότε σε σχέση με την τεχνική υποστήριξη, έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Αναφορικά με το θέμα της αναθεώρησης της ΚΑΠ, είπε ότι οι αρμόδιες Υπηρεσίες και οι φορείς του Υπουργείου έχουν εργαστεί για την πρώτη τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου.

Από πλευράς ΥπΑΑΤ έχουν αποσταλεί οι προτάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση και είμαστε στη φάση απαντήσεων από πλευράς μας στις ερωτήσεις που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Δηλαδή οι αγρότες μαθαίνουν από ΥπΑΑΤ ότι έχει ήδη καταθέσει την τροποποίηση της ΚΑΠ στην ΕΕ χωρίς να υπάρξει κάποια διαβούλευση με κανένα φορέα.

Στις αρχές Δεκεμβρίου έρχονται οι ελεγκτές της OLAF, από τις Βρυξέλλες, για να ελέγξουν τις πληρωμές και τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η OLAF διερευνά περιπτώσεις απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Όπως πάντως έχει αναφέρει και στο παρελθόν ο ΑγροΤύπος, τα λάθη και οι παραλείψεις στις πληρωμές μπορεί να φέρουν κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στο παρελθόν πάντως είχαμε αιχμές από στελέχη Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) κατά του ΥπΑΑΤ και του ΟΠΕΚΕΠΕ που προειδοποιούσαν σε επιστολή τους για τον κίνδυνο να υπάρξουν κυρώσεις από την ΕΕ. Μάλιστα είχαν φτάσει να στείλουν και επιστολή προς τον ίδιο τον Πρωθυπουργό.

Αιχμές για τον τρόπο διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ είχε αφήσει και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, από τη Δράμα, στα μέσα του Οκτώβρη, ο οποίος δήλωνε ότι «δεν θα χαριστούμε σε κανέναν. Δεν είναι κράτος αυτόνομο ο ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά ένας οργανισμός που εποπτεύεται από το ΥπΑΑΤ και πρέπει να λειτουργεί για το καλό των αγροτών και μόνο».

Μάλιστα, είχε ανακοινώσει διαφάνεια, καλύτερη οργανωτική δομή και σεβασμό στα χρήματα των αγροτών σε ότι αφορά τη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Στον κίνδυνο απένταξης των Νέων Αγροτών της 3ης Πρόσκλησης του ΠΑΑ 2014-2022 λόγω του προβλήματος της έντονης ακαρπίας στην ελιά, αναφέρεται σε επιστολή του το Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ).

Το πρόβλημα λόγω της ακαρπίας στην ελιά έχει πανελλαδικές διαστάσεις και οι επιπτώσεις επηρεάζουν τα εισοδήματα του έτους 2023 πολλών Νέων Αγροτών.

Αναλυτικότερα η επιστολή του ΓΕΩΤΕΕ Ανατολικής Μακεδονίας προς την ηγεσία του ΥπΑΑΤ αναφέρει τα εξής:

«Θέλουμε να αναφέρουμε ότι μια από τις υποχρεώσεις των Νέων Αγροτών της 3ης Πρόσκλησης (ΥΑ 4704/11-11-2021) του ΠΑΑ 2014-2022 είναι η εξής: από το επόμενο ημερολογιακό έτος από εκείνο του έτους ένταξής τους οι Νέοι Αγρότες να πραγματοποιήσουν κύκλο εργασιών (πωλήσεις βάσει Ε3) που να προέρχεται από γεωργικές δραστηριότητες σε επίπεδο τουλάχιστον ίσο με 50% της τυπικής απόδοσης εισόδου στο μέτρο (άρθρο 10, παρ. 1, σημείο 1.3 της ΥΑ).

Καθώς όμως η πλειοψηφία των Νέων Αγροτών εντάχθηκε κατά το έτος 2022, το έτος ελέγχου της παραπάνω δέσμευσης είναι το 2023. Στην περιοχή μας, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα, για το έτος 2023, έχει διαπιστωθεί έντονο το φαινόμενο της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια, καθώς και σε άλλες καλλιέργειες (π.χ. Αμυγδαλιά).

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν ενταγμένοι Νέοι Αγρότες που δεν μπορούν να φτάσουν το απαιτούμενο εισόδημα, καθώς δεν έχουν παραγωγή.

Επειδή η ακαρπία αυτή είναι εκτεταμένη, αλλά δεν αποτελεί φαινόμενο που τυγχάνει άμεσης αποζημίωσης και ελέγχου από αρμόδιες υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ (ΕΛΓΑ κ.λ.π.).

Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει και η δυνατότητα να αποδειχθεί ότι η δέσμευση του Νέου Αγρότη - ελαιοπαραγωγού, δεν τηρήθηκε λόγω ανωτέρας βίας.

Δημιουργείται, έτσι, μεγάλος κίνδυνος οι συγκεκριμένοι Νέοι Αγρότες ελαιοπαραγωγοί να απενταχθούν από το πρόγραμμα και να επιστρέψουν τις εισπραχθέντες προκαταβολές.

Παρακαλούμε λοιπόν για την εξεύρεση λύσης επί του συγκεκριμένου προβλήματος, καθότι σε διαφορετική περίπτωση θα πληγούν νέοι αγρότες που ξεκίνησαν μια νέα ζωή και επαγγελματική προσπάθεια στην Ελληνική ύπαιθρο, έχοντας ως βασική τους απασχόληση την ελαιοκαλλιέργεια ή άλλες καλλιέργειες που πλήττονται φέτος από την ακαρπία».

Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε, την Κυριακή (19/11), στις Βρυξέλλες, των υπουργών της EUMED-9, δηλαδή των εννέα υπουργών Γεωργίας χωρών της Μεσογείου, στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας Υπουργός ΑΑΤ, Λευτέρης Αυγενάκης.

Η σύσκεψη έγινε στο περιθώριο της βραδιάς ιταλικής γαστρονομίας, που οργάνωσε ο Ιταλός Υπουργός Γεωργίας, Φραντσέσκο Λολομπρίτζιντα, προκειμένου να συζητήσουν για την δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης, στον πρωτογενή τομέα.

Τα θέματα της συνάντησης θα συζητηθούν στο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, που θα γίνει, σήμερα Δευτέρα (20/11), στις Βρυξέλλες.

Το EUMED-9 είναι μια άτυπη συμμαχία των χωρών της Μεσογείου και μετέχουν η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Μάλτα, η Κύπρος, η Κροατία και η Σλοβενία.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου, η Ελλάδα για πρώτη φορά συμμετέχει σε μια προσπάθεια δημιουργίας κοινού μετώπου (λόμπι) που αποτελείται από 9 κράτη μέλη της ΕΕ με στόχο να καταθέσει σχέδιο που θα αφορά την δημιουργία «ταμείου» που θα δίνει αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές που θα γίνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Το κοινό μέτωπο των κρατών της ΕΕ ζητά:

• πληρωμή αποζημιώσεων στην αλιεία από τις ζημιές που προξενεί ο λαγοκέφαλος (εισήλθε στη Μεσόγειο λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας)
• πληρωμή αποζημιώσεων στα αμπέλια λόγω του περονόσπορου (πιέζει η Γαλλία σε αυτή την κατεύθυνση)
• πληρωμή ενισχύσεων λόγω της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια (πιέζουν από κοινού Ισπανία και Ιταλία)

Οι χώρες της EUMED-9 έχουν σαν στόχο η πληρωμή των παραπάνω αποζημιώσεων και ενισχύσεων να γίνεται από ευρωπαϊκά κονδύλια.

Συμβούλιο Υπουργών
Όσον αφορά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, στις 20 Νοεμβρίου 2023, θα γίνει μια πρώτη συζήτηση σχετικά με τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2024 στον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα, καθώς και στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.

Κατά τη διάρκεια δημόσιας συνεδρίασης, οι υπουργοί Γεωργίας θα επιδιώξουν να εγκρίνουν συμπεράσματα σχετικά με ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.

Η ισπανική Προεδρία θα δημοσιοποιήσει πληροφορίες αναφορικά με την πορεία των εν εξελίξει εργασιών σχετικά με την πρόταση κανονισμού για τα φυτά που παράγονται με ορισμένες νέες γονιδιωματικές τεχνικές και τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές που προέρχονται από αυτά. Στο σημείο αυτό, η κροατική αντιπροσωπεία αναμένεται επίσης να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το θέμα.

Η Επιτροπή θα ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με την εφαρμογή της δασικής στρατηγικής της ΕΕ για το 2030, η αυστριακή αντιπροσωπία αναμένεται να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την ομάδα «Για τα δάση», η δε γερμανική αντιπροσωπία αναμένεται να ενημερώσει τους υπουργούς σχετικά με τα μέτρα στήριξης για τις χώρες εταίρους όσον αφορά την αποψίλωση των δασών.

Επιπλέον, η ιταλική αντιπροσωπεία αναμένεται να παράσχει, επίσης σε δημόσια συνεδρίαση, πληροφορίες στο Συμβούλιο σχετικά με τον ρόλο των γεωργών στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των αγροτικών περιοχών, ενώ η γαλλική αντιπροσωπία αναμένεται να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τη μερική εφαρμογή του προτύπου ΚΓΠΚ 8 για το 2024. Το ΚΓΠΚ 8 της ΚΑΠ αφορά στο «ελάχιστο ποσοστό των γεωργικών εκτάσεων που διατίθεται σε μη παραγωγικές εκτάσεις» (τουλάχιστον το 4% της αρόσιμης γης σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης).

Αλλάζει ξανά ο οικονομικός σχεδιασμός της ΚΑΠ. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑγροΤύπου η αναθεώρηση και η μεταφορά κονδυλίων θα γίνει από την χώρα μας τον Ιανουάριο του 2025.

«Η ηγεσία του ΥΠΑΑΤ καταβάλει προσπάθεια για να βελτιώσει τα ποσά που θα παραμείνουν στον πυλώνα Ι του ΠΑΑ», ανέφερε ο Λευτέρης Αυγενάκης, μιλώντας για τη μεταφορά, εφέτος, 236 εκατ. ευρώ, από τον Πυλώνα Ι στον Πυλώνα ΙΙ, με αποτέλεσμα να είναι μειωμένα τα ποσά που δόθηκαν στην ενιαία ενίσχυση.

Δηλαδή πάνε μπρος - πίσω με τα κονδύλια της ΚΑΠ, αφού τα μετέφεραν από τον Πυλώνα Ι στον Πυλώνα ΙΙ, τώρα ... ανακάλυψαν το λάθος και θα τα μεταφέρουν ξανά στον Πυλώνα Ι (δηλαδή τσεκ, οικολογικά σχήματα κ.α.). 

Αναφερόμενος στα λάθη της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ στην καταβολή της ενίσχυσης, ο Λευτέρης Αυγενάκης εντόπισε δύο βασικά: Πρώτον, ότι δεν προχωρεί στον έλεγχο των 16.000 ΑΦΜ που έχει δεσμεύσει. Και, δεύτερον, δεν ενεργοποίησε 88 εκατομμύρια ευρώ, από εκείνα που  δικαιούντο οι αγρότες.

Ο Υπουργός δήλωσε ότι αυτοί ήταν και οι λόγοι που ζήτησε την παραίτηση της διοίκησης, σημειώνοντας ότι ο πρόεδρος αρνείται μέχρι στιγμής να παραιτηθεί και ταμπουρώνεται πίσω από τη διαδικασία διορισμού του, λέγοντας ότι έχει διοριστεί από το ΑΣΕΠ. Ωστόσο, ο υπουργός εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι με το νέο έτος θα υπάρξει νέα διοίκηση, η οποία θα μπορέσει να υλοποιήσει το στόχο που έχει θέσει η κυβέρνηση για έναν ΟΠΕΚΕΠΕ που θα λειτουργεί με διαφάνεια, ταχύτητα και συνέπεια, προς όφελος των παραγωγών. Ο Λευτέρης Αυγενάκης δήλωσε αποφασισμένος να συγκρουστεί με τα συστήματα που λυμαίνονται τον ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά, τόνισε ότι αυτό απαιτεί χρόνο.

Ελπίζουμε ο κ. Αυγενάκης να αναφερθεί πιο συγκεκριμένα σε αυτά τα κυκλώματα ... που όπως ανέφερε «λυμαίνονται τον ΟΠΕΚΕΠΕ» και αν υπάρχουν παρανομίες να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη... γιατί μιλάμε για κοινοτικά χρήματα που αν γίνουν έλεγχοι θα κληθεί η χώρα μας να πληρώσει πρόστιμα και να κάνει επιστροφές κονδυλίων.

Η ελληνική πολιτεία δεν έχει καμιά διάθεση να στηρίξει την ελαιοκαλλιέργεια λόγω της ακαρπίας και η οποιαδήποτε στήριξη αν υπάρξει θα προέρχεται μόνο από κονδύλια της ΕΕ.

Για τις ενέργειες για αποζημίωση των ελαιοπαραγωγών από τη φετινή έντονη ακαρπία της ελιάς έγινε συνάντηση, την Πέμπτη (16/11), στο ΥπΑΑΤ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε μεταξύ της ομάδας προέδρων ομάδων και συνεταιρισμών ελαιοπαραγωγών της Χαλκιδικής και του υπουργού, Λευτέρη Αυγενάκη, μετά από πρωτοβουλία του βουλευτού, Ιωάννη Γιώργου, παρουσία και της αντιπεριφερειάρχη, Κατερίνας Ζωγράφου.

Στην συνάντηση ξεκαθάρισε ο υπουργός ότι η οποιαδήποτε στήριξη της ακαρπίας θα αφορά όλες τις ποικιλίες της ελιάς στην χώρα μας (βρώσιμες και ελαιοποιήσιμες). Δεν πρόκειται να ασχοληθεί με το θέμα ο ΕΛΓΑ αλλά έχει τεθεί το ζήτημα στο Συβούλιο Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ. Η Ελλάδα προσπαθεί να βρει συμμάχους για να στηριχθούν οι ελαιοπαραγωγοί σε όλη την ΕΕ.

Ο πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικής Ελιάς Ολύνθου (Biolivia), Δημήτρης Ευαγγελινός, επισημαίνει στον ΑγροΤύπο ότι «ο κ. Αυγενάκης ξεκαθάρισε ότι θα πρέπει η στρατηγική της χώρας μας είναι να στηριχθούν όλοι οι ελαιοπαραγωγοί για την ακαρπία του 2023. Αναζητούμε συμμάχους στην ΕΕ για να στηρίξουν το αίτημά μας και προχωρούν οι διεργασίες.

Από την πλευρά μας οι παραγωγοί Χαλκιδικής έχουμε προχωρήσει σε μελέτη κόστους για την καλλιέργεια επιστραπέζιας ελιάς Χαλκιδικής και ζητάμε στήριξη για συμβατική καλλιέργεια στα 770 ευρώ το στρέμμα και στην βιολογική στα 850 ευρώ το στρέμμα.

Τονίσαμε στον υπουργό ότι  το κόστος συγκομιδής σε αυτή την ποικιλία είναι πολύ υψηλό γιατί η συγκομιδή γίνεται με τα χέρια και υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών. Επίσης να αναφέρουμε ότι για την ακαρπία που είχαμε το 2021 οι παραγωγοί της ελιάς Χαλκιδικής δεν εισέπραξαν καμιά οικονομική στήριξη. Και με την αλλαγή του κλίματος το πρόβλημα της ακαρπίας θα συνεχίζεται».

Όπως ανέφερε στον ΑγροΤύπο ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών, «η πολιτεία αποφάσισε να αντιμετωπίση το πρόβλημα της ακαρπίας στην ελαιοκαλλιέργεια για όλες τις ποικιλίες και πανελλαδικά με ευρωπαϊκά κονδύλια στήριξης.

Εμείς οι παραγωγοί ελιάς Χαλκιδικής θέλουμε να υπάρξει σε σύντομο χρονικό διάστημα οικονομική στήριξη γιατί ήδη έχουμε ξεκινήσει τις καλλιεργητικές φροντίδες (κλαδέματα, ψεκασμούς κ.α.) για την επόμενη περίοδο (2024). Οι παραγωγοί δεν έχουν χρήματα για να πληρώσουν τα έξοδα.

Το 2023 είχαμε μια μείωση της παραγωγής που ήταν της τάξης του 80% έως 90% σε σχέση με πέρυσι. Επειδή είχαμε μια άνοδο των τιμών φέτος η μείωση τπου εισοδήματος είναι πάνω από 60%. Θα πρέπει να ενισχυθεί ο ελαιοκαλλιεργητής για να μπορέσει να παραγωγή τον επόμενο χρόνο».  

Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι στις Βρυξέλλες πάει την επόμενη εβδομάδα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, σε μια προσπάθεια να πάρει το πράσινο φως από την Κομισιόν για να γίνει συμπληρωματική πληρωμή της Βασικής Ενίσχυσης του 2023.

Πρόθεση του υπουργού είναι να υπάρξουν διορθώσεις στις πληρωμές στο βαθμό που θα επιτρέψει η ΕΕ.

Ο ΑγροΤύπος επισημαίνει από την πρώτη στιγμή ότι τα λάθη στην πληρωμή της προκαταβολής (που παραδέχτηκε ο ΥπΑΑΤ στην συνάντηση με τους αγρότες της Κρήτης) και τα μειωμένα ποσά που θα έρθουν στην εξόφληση έχουν βγάλει εκτός προγραμματισμού τους παραγωγούς.

Πάντως στην συνάντηση με τους Κρητικούς ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης, επανέλαβε την θέση που είχε πει στον ΑγροΤύπο για να γίνει πληρωμή των ενισχύσεων με βάση το 2022 και να προχωρήσουμε σε αναθεώρηση της ΚΑΠ για το 2024.

Οι θέσεις της Οργάνωσης Αμπελουργών Ελαιοπαραγωγών Κρήτης είναι οι εξής:

Η χρηματοδοτική κατανομή των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων για τις παρεμβάσεις των Άμεσων Ενισχύσεων του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027, για την αμπελουργία και την ελαιοκομία είναι άδικη και εκτός των στόχων της Νέας ΚΑΠ. Μειώνει το εισόδημα των παραγωγών και θέτει σε αμφισβήτηση την βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων των Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών της Κρήτης. Αυτό συμβαίνει για τους παρακάτω λόγους:

1. Οι Αμπελουργοί και ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης τα τελευταία χρόνια έχουν δεχθείτις μεγαλύτερες μειώσεις στις άμεσες ενισχύσεις - της τάξεως του 58%, - όταν η μείωση στα κονδύλια της ΚΑΠ από την προηγούμενη περίοδο 2015- 2020 είναι μόνο 0,5 %.
2. Κανένα από τα κύρια προϊόντα μας δεν λαμβάνει πληρωμές από τις «Συνδεδεμένες ενισχύσεις».
3. Δεν υπάρχει χρηματοδότηση από «Ειδικές Συνδεδεμένες Ενισχύσεις», όπως υπάρχει για άλλες καλλιέργειες.
4. Η κατανομή των διαθέσιμων πόρων ανάμεσα στις Μόνιμες (Δενδρώδεις) και στις Αροτραίες καλλιέργειες έχει γίνει με αυθαίρετο τρόπο και σε βάρος της Αγροτικής Ανάπτυξης.
5. Η μέση έκταση ανά αγροτική εκμετάλλευση στις Αροτραίες καλλιέργειες είναι τουλάχιστον δεκαπλάσια σε σχέση με τις δενδρώδεις, ειδικά στην Κρήτη, με αποτέλεσμα οι παράγωγοι μας να εισπράττουν ελάχιστα ποσά, αυτό έχει ως συνεπεία την σταδιακή εγκατάλειψη των καλλιεργειών τους.
6. Οι αγρότες του Νησιού μας, καλλιεργούν σε ορεινά και άγονα εδάφη, όπου η εκμηχάνιση είναι δύσκολη και το κόστος παραγωγής υψηλό.
7. Η Ελαιοκαλλιέργεια όπως είναι γνωστό εμφανίζει το φαινόμενο της Παρενιαυτοφορίας (μη σταθερή παραγωγή από χρονιά σε χρονιά), γεγονός  που σημαίνει ότι για να συνεχίσουν οι παραγωγοί την καλλιέργεια έχουν ανάγκη την εισοδηματική ενίσχυση.
8. Η Κρήτη όπως είναι γνωστό είναι Νησί, κάτι που αναγνωρίζουν όλοι, εκτός από τις υπηρεσίες του Υπουργείου που εξαιρούν την Κρήτη από ρυθμίσεις που αφορούν τα Νησιά.

Για όλους τους παραπάνω λόγους ζητάμε από την Κυβέρνηση: Οι πληρωμές του 2023 να γίνουν με το καθεστώς του 2022. Η χώρα μας να μπορεί και πρέπει να ζητήσει παράταση της προηγούμενης περιόδου λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης (πλημμύρες στην Θεσσαλία, ξηρασία στην Κρήτη). Να μην ισχύσουν για φέτος τα οικολογικά σχήματα λόγω της μη έγκαιρης ενημέρωσης των παραγωγών, και της αδυναμίας ουσιαστικής εφαρμογής στις καλλιέργειες, οι πληρωμές να γίνουν με το προηγούμενο καθεστώς. Να συσταθεί επιστημονική επιτροπή με στελέχη του Υπουργείου, της Περιφέρειας Κρήτης και τους τεχνικούς συμβούλους μας, προκειμένου να συντάξουν προτάσεις για την αναθεώρηση του Στρατηγικού Σχεδίου.

Κύριε υπουργέ, Είναι γνωστή η σημασία της Ελαιοκαλλιέργειας και της Αμπελουργίας για την χώρα μας.

Οι λόγοι που επιβάλουν την διατήρηση της βιωσιμότητας των καλλιεργειών αυτών δεν είναι μόνο οικονομικοί αλλά και κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί. Η ελαιοκαλλιέργεια προσφέρει εκτός από την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας ένα Δισεκατομμύριο Ευρώ από τις εξαγωγές στην Εθνική οικονομία, χωρίς να υπολογιστεί η σημαντική συμβολή του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών στην Ελληνική διατροφή. Επίσης, το αμπέλι και το κρασί είναι άμεσα συνυφασμένα με τον Ελληνικό πολιτισμό από την αρχαιότητα, δυστυχώς όμως έχουμε φτάσει στο σημείο ο Ελληνικός αμπελώνας να είναι μειωμένος 40% την τελευταία δεκαετία.

Σε βάθος δεκαετίας τα συνολικά στρέμματα αμπελοκαλλιέργειας στην χώρα υπέστησαν μείωση -40,34%, από 1.168 χιλιάδες στρέμματα σε 697 χιλιάδες στρέμματα. Ειδικότερα, από όλα τα είδη αμπελιού, το μοναδικό με αύξηση των εκτάσεων καλλιέργειας ήταν το επιτραπέζιο σταφύλι με αύξηση 14,22%, από 109,7 χιλιάδες στρέμματα σε 125,3 χιλιάδες στρέμματα.

Από τις υπόλοιπες κατηγορίες η μεγαλύτερη μείωση ήταν στα σταφιδάμπελα με -53,17% από το 2010 και τα Αμπέλια για Οινοποίηση με -41,85% μείωση εκτάσεων.