Η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι μεγάλοι εξαγωγείς επιτραπέζιων ελιών της ΕΕ.
Την φετινή περίοδο 2023/2024 είχαμε μια δύσκολη χρονιά όσον αφορά την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών λόγω της ακαρπίας, παρόλα αυτά όμως συνεχίστηκε η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών σε σχέση με τις ισπανικές εξαγωγές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που εξέδωσε το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων (MAPA), η ισπανική παραγωγή επιτραπέζιων ελιών το 2023/2024 ανήλθε 408.720 τόνοι.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία από το ΥπΑΑΤ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ) η περίοδος 2023/2024 χαρακτηρίστηκε από ακαρπία, ευελπιτεί πάντως ότι η προσεχής παραγωγή ελαιοκάρπου επιτραπέζιων ποικιλιών την ελαιοκομική περίοδο 2024/2025 να είναι μία κανονική παραγωγή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (Δ.Σ.Ε.) το 2023/2024 εκτιμάται ότι η ισπανική παραγωγή ελιών ανήλθε σε 388.000 τόνους (μειωμένη κατά 6,4% σε σχέση με πέρσι) και η ελληνική στους 110.000 (μειωμένη κατά 66,2%).
Πάντως οι ελληνικές ελιές κάθε χρόνο καταφέρνουν να κερδίζουν νέες αγορές και να έχουμε αύξηση των εξαγωγών, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές μας Ισπανούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 195,5 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια αύξηση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 172,8 χιλιάδες τόνους (+13,1%).
Από την άλλη οι ισπανικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών το 2023 ανήλθαν σε 281,6 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μια μείωση σε σχέση με το 2022 που ήταν στους 329,8 χιλιάδες τόνους (-14,6%).
Για την περίοδο του 2023/2024 έχουμε:
Σεπτέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.021 τόνους, έναντι 14.917 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 22.614 τόνους, έναντι 30.375 το προηγούμενο έτος
Οκτώβριο 2023
Ελλάδα - 17.232 τόνους, έναντι 14.962 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.982 τόνους, έναντι 31.161 το προηγούμενο έτος
Νοέμβριο 2023
Ελλάδα - 16.475 τόνους, έναντι 13.191 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 25.007 τόνους, έναντι 30.952 το προηγούμενο έτος
Δεκέμβριο 2023
Ελλάδα - 14.668 τόνους, έναντι 12.633 το προηγούμενο έτος
Ισπανία - 21.949 τόνους, έναντι 27.902 το προηγούμενο έτος
Συμπερασματικά η τάση δείχνει ότι έχουμε μια συνεχή άνοδο των ελληνικών εξαγωγών και παράλληλα μια συνεχή πτώση των ισπανικών εξαγωγών.
Αυτό αποτελεί μια καλή προοπτική στο μέλλον τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές που κερδίζουν με την ποιότητα και γεύση τους καταλανωτές και νέες αγορές.
Η αυξημένη ζήτηση θα φέρει και καλύτερες τιμές στους παραγωγούς ελιών, που είναι ένα καθαρά εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας.
Η λίπανση της ελιάς εφαρμόζεται κυρίως στο έδαφος και συμπληρωματικά στα φύλλα. Η διαφυλλική λίπανση αποτελεί μια συμπληρωματική εφαρμογή θρεπτικών στοιχείων στους ελαιώνες.
Το ιδανικό είναι ο συνδυασμός της βασικής λίπανσης και της διαφυλλικής λίπανσης, μετά όμως από ανάλυση εδάφους και φυλλοδιαγνωστικής για να ξέρουμε τι πραγματικά χρειαζόμαστε.
Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, γεωπόνος και παραγωγός από τους Γαργαλιάνους, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι η πρώτη λίπανση γίνεται μετά την συγκομιδή, από Δεκέμβριο μέχρι Ιανουάριο, όταν βάζουμε βόριο (Β) στο έδαφος. Είναι ένα από τα πιο σημαντικά ιχνοστοιχεία που χρειάζονται τα φυτά για να έχουν πλούσια ανθοφορία, επιτυχημένη καρπόδεση και καλή παραγωγή. Μαζί με την βασική λίπανση κάνουμε και ένα ψεκασμό με ιχνοστοιχεία και χαλκό.
Πολλοί παραγωγοί σταματούν σε αυτό το στάδιο την λίπανση. Αν κάποιοι θέλουν να έχουν καλύτερα αποτελέσματα συνδιάζουν τους ψεκασμούς φυτοπροστασίας που κάνουν με διαφυλλική λίπανση.
Τον Απρίλιο όταν έχει σχηματιστεί το μούρο και λίγο πριν την ανθοφορία κάνουμε τον ψεκασμό κατά της καλοκόρης. Μαζί κάνουμε μια διαφυλλική λίπανση με ιχνοστοιχεία και αμινοξέα. Αυτή τη διαδικασία την επαναλαμβάνουμε πριν τα μέσα της ανθοφορίας.
Στην συνέχεια τον Μάιο μαζί με τον ψεκασμό για πυρηνοτρήτη κάνουμε και μια διαφυλλική λίπανση (άζωτο - φώσφορο - κάλιο) με βαρύτητα στο άζωτο. Σε αυτήν προσθέτουμε τα ιχνοστοιχεία μαγνήσιο και ψευδάργυρο.
Στους αρδευόμενους ελαιώνες μαζί με την πρώτη άρδευση, τον Ιούνιο, όσοι παραγωγοί έχουν οικονομική δυνατότητα κάνουν υδρολίπανση με άζωτο.
Προς τα τέλη Αυγούστου για να έχουμε καλά μεγέθη καρπού, μαζί με τον ψεκασμό κατά του δάκου, βάζουμε κάλιο και ασβέστιο, που βοηθά τον καρπό να έχει καλή ελαιοπεριεκτικότητα.
Από την πλευρά του ο κ. Θανάσης Χαλάτης, πρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών της Χαλκιδικής, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι στην καλλιέργεια επιτραπέζιας ελιάς είναι απαραίτητες τρεις κύριες λιπάνσεις τον χρόνο. Από τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου κάνουμε την βασική λίπανση άζωτο (Ν), φώσφορο (Ρ), κάλιο (Κ). Θα είναι καλό να έχει προηγηθεί εδαφολογική και φυλλοδιαγνωστική ανάλυση γιατί έτσι κάνουμε ορθολογική λίπανση και εξοικονόμηση χρημάτων.
Μετά τον Απρίλιο σε κάθε ψεκασμό με φυτοπροστατευτικά ρίχνουμε στο διάλυμα και διαφυλλικά λιπάσματα.
Από μέσα Απριλίου μέχρι αρχές Μαΐου ρίχνουμε θειική αμμωνία και ασβέστιο που βοηθάνε πολύ στην ανάπτυξη της ελιάς. Όταν δέσει το καρπίδιο (μέσα με τέλη Ιουνίου) κάνουμε μια συμπληρωματική λίπανση με ασβέστιο και θρεπτικά συστατικά. Επίσης, μέσα στον Αύγουστο ρίχνουμε νιτρική αμμωνία για να πάρει περισσότερο βάρος ο καρπός.
Πλεονεκτήματα διαφυλλικής λίπανσης
Πολύ γρήγορα αποτελέσματα και, ως εκ τούτου, η άμεση διόρθωση ξαφνικών ελλείψεων,
Δυνατότητα πραγματοποίησης στοχευμένων επεμβάσεων σε κρίσιμες φάσεις (κρόκιασμα, καρπόδεση και ανάπτυξη καρπών κ.λπ.)
Μείωση των απαιτούμενων ποσοτήτων λιπασμάτων με μείωση των απωλειών θρεπτικών στοιχείων
Η διαφυλλική λίπανση μπορεί να συνδυαστεί με φυτοπροστασία.
Οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, τον Ιανουάριο του 2025, αυξήθηκαν, κατά 15%, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, με 1,005 δις ευρώ, που είναι το 24,97% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.
Ειδικότερα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, συνεχίζοντας την ανοδική τους πορεία του τελευταίου διμήνου 2024, αυξήθηκαν, κατά 24%, σε όγκο και 25,7% σε αξία, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024, φτάνοντας συνολικά 182,08 χιλιάδες τόνους και 151,04 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα όμως αυξήθηκαν και οι εισαγωγές, κατά 7,2% σε όγκο και κατά 11,8% σε αξία, συνολικού ύψους 64.984 τόνους και 72,95 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit-Hellas.
Οι εξαγωγές λαχανικών, τον Ιανουάριο του 2025, ανήλθαν σε 28.169 τόνους, 17,3% περισσότερες από τον Ιανουάριο του 2024, ενώ για αξία 33,86 εκατ. ευρώ (αύξηση +26,3%).
Σε ό,τι αφορά τα φρούτα, οι πωλήσεις στο εξωτερικό έχουν αυξηθεί, κατά 17,7% σε όγκο, συνολικά 152.215 τόνους, αξίας 171,23 εκατ. ευρώ, αναδεικνύοντας την αύξηση που είχαμε στα μανταρίνια με 19,1% και 25.763 τόνους, στα ακτινίδια 43% και στα πορτοκάλια 17,7%.
Όσον αφορά τις ελληνικές εισαγωγές, για τον μήνα Ιανουάριο, για τα λαχανικά αυξήθηκαν, κατά 3,9% σε όγκο και 6,8% σε αξία, συνολικού ύψους 31.572 τόνους και 31,07 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ξεχωρίζουν οι εισαγωγές πατατών με 14.352 τόνους και κρεμμυδιών με 1.720 τόνους.
Στα φρούτα είχαμε αύξηση εισαγωγών, κατά 10,6% σε όγκο και κατά 16% σε αξία, με ιδιαίτερη μνεία στις εισαγωγές μπανανών, αχλαδιών και αβοκάντο.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «η ανταγωνιστικότητα του κλάδου έχει κλονισθεί τόσο από την αύξηση του κόστους (ενέργεια, εισροές παραγωγής), τις συνέπειες της έλλειψης εργατών γης (εποχικοί εργαζόμενοι, οδηγοί φορτηγών), όσο και από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής (δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην παραγωγή).
Εφιστάται η προσοχή και ευθύνη των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών στην εντατικοποίηση των ελέγχων, για την αποφυγή των φαινομένων διακίνησης από «έλληνες, ιταλούς και βαλκάνιους εμπόρους» ατυποποίητων φρούτων και λαχανικών (απευθείας από τον αγρό), κυρίως προς τις γειτονικές αγορές και την τρέχουσα εμπορική περίοδο (χωρίς να πληρούν τις κατάλληλες απαιτήσεις που προβλέπεται από την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία) ως και της διασφάλισης μη εξαγωγής προϊόντων τυχόν ελληνοποιημένων εισαγομένων για να μην πληγεί η φήμη των προϊόντων μας.
Αναγκαία είναι η στήριξη των αγροτών μας από την Πολιτεία, με ενίσχυση του αυξημένου κόστους, προς αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς τους και η επίλυση, έστω και με προσωρινά μέτρα, του προβλήματος των εργατών γης και της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, άλλως θα οδηγηθούν σε μερική εγκατάλειψη καλλιεργειών.
Από δε την Κομισιόν ζητείται όπως οι εισαγωγές νωπών οπωροκηπευτικών, από τρίτες χώρες, να συμμορφώνονται στα περιβαλλοντικά και φυτουγειονομικά πρότυπα της ΕΕ γιατί παράγονται με πολύ χαμηλότερα από τα ευρωπαϊκά εσπεριδοειδή, γεγονός που διευκολύνει την παραγωγή τους πολύ φθηνά διαμορφώνοντας μια πιθανή εμπορική πρακτική ντάμπινγκ».
Έχουμε καταγγελίες για εισαγωγές πορτοκαλιών από την Αίγυπτο με στόχο την επανεξαγωγή τους σαν ελληνικά στις αγορές της ΕΕ ή την πώλησή τους στην εγχώρια αγορά.
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι «πληροφορίες μας αναφέρουν την επικείμενη άφιξη αιγυπτιακών πορτοκαλιών (σε μεγάλα Bins) στην χώρα μας, προς συσκευασία και επανεξαγωγή, προς τις αγορές των χωρών της ΕΕ.
Αναμένουμε τη δραστηριοποίηση των αρμοδίων κρατικών ελεγκτικών υπηρεσιών για την τήρηση των προδιαγραφών εμπορίας κατά την εισαγωγή (υποχρεωτική τυποποίηση κ.α.), καθώς και τη διαφύλαξη της μη ελληνοποίησής τους κατά την επανεξαγωγή ή τυχόν κυκλοφορία τους στην εγχώρια αγορά (σαν ελληνικά)».
Άνοιξε η Νότια Αφρική για εξαγωγές σταφυλιών
Στο μεταξύ άνοιξε η αγορά της Νότιας Αφρικής για τις εξαγωγές ελληνικών επιτραπέζιων σταφυλιών. Το σχετικό αίτημα είχε κατατεθεί στο ΥπΑΑΤ από το 2014.
Όπως επισημαίνει ο κ. Πολυχρονάκης, «οι ενδιαφερόμενοι εξαγωγικοί φορείς θα μπορούν να εξάγουν επιτραπέζιο σταφύλι από την φετινή εξαγωγική περίοδο. Για τις προϋποθέσεις και τις φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που θα πρέπει να πληρούνται κατά την εξαγωγική διαδικασία, οι εξαγωγικοί φορείς θα ενημερωθούν από τις αρμόδιες φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της χώρας.
Χαιρετίζουμε την προσπάθεια της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥπΑΑΤ και το άνοιγμα της αγοράς της Νότιας Αφρικής για το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλια. Αναμένουμε παρόμοια εξέλιξη στις εκκρεμούσες αιτήσεις για άνοιγμα των αγορών Μεξικού και Βιετνάμ στις εισαγωγές ελληνικών ακτινιδίων».
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτές τις ημέρες υπογράφηκε η εμπορική συμφωνία της Χιλής με το Βιετνάμ για να ξεκινήσουν οι εξαγωγές των χιλιανών ακτινιδίων στην χώρα της Ασίας.
Δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να επιβάλει η ΕΕ, ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο, όπως ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Επιτροπή δρομολογεί μια σειρά από αντίμετρα για την προστασία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των καταναλωτών από τον αντίκτυπο των δασμών, έως και 25%, που ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.
Στο πακέτο των μέτρων θα περιλαμβάνονται και δασμοί στις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ
Συγκεκριμένα η Επιτροπή έχει δρομολογήσει μια ταχεία απάντηση μέσω δύο αντιμέτρων:
1) Την εκ νέου επιβολή των μέτρων εξισορρόπησης που ανεστάλησαν το 2018 και το 2020
2) την επιβολή νέας δέσμης πρόσθετων μέτρων.
Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η συνολική αξία των μέτρων της ΕΕ αντιστοιχεί στην αξία του εμπορίου που επηρεάζεται από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ.\
Το πρώτο βήμα στη διαδικασία αυτή είναι η έναρξη διαβουλεύσεων διάρκειας δύο εβδομάδων με τους ενδιαφερόμενους φορείς της ΕΕ.
12 Μαρτίου - Ξεκινούν οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη:
Ο κατάλογος των στοχευμένων προϊόντων που προτείνει η Επιτροπή δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εμπορίου. Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων:
Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου.
Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.
26 Μαρτίου - Ολοκληρώνεται η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Η Επιτροπή ενοποιεί και αξιολογεί τις εισηγήσεις των ενδιαφερομένων μερών.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κληθούν να εγκρίνουν τα προτεινόμενα μέτρα πριν από την έγκρισή τους.
Από τα μέσα Απριλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης και τίθεται σε ισχύ η νομοθετική πράξη που επιβάλλει τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Για ακόμη μια φορά η ελληνική κυβέρνηση δείχνει να αδιαφορεί για την καλλιέργεια της ελιάς στην χώρα μας.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η ελαιοκαλλιέργεια δεν θα χρηματοδοτηθεί από τα 142,7 εκατ. ευρώ του Μέτρου 23, που αφορά αποζημιώσεις για την μείωση παραγωγής, το 2024, άνω του 30%.
Επίσης να αναφέρουμε ότι η ελιά δεν έχει χρηματοδοτηθεί από κάποιο de minimis. Όλη αυτή η κατάσταση έχει φέρει μεγάλη αναταραχή και οργή στους ελαιοπαραγωγούς προς το ΥπΑΑΤ και κυρίως προς τον Γενικό Γραμματέα, Γιώργο Στρατάκο, που είναι γεωπόνος από την Λακωνία και γνωρίζει καλά τον κλάδο του ελαιολάδου και της ελιάς.
Ο κ. Μύρων Χιλετζάκης, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι «περιμέναμε ότι η ελιά θα ήταν μέσα στο «πακέτο» του Μέτρου 23 και θα ήταν στον φάκελο που κατατέθηκε από το ΥπΑΑΤ στις Βρυξέλλες. Αυτό που γίνεται στην καλλιέργεια της ελιάς στην Ελλάδα είναι μια αδικία και δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία.
Έχω μια εύλογη παρατήρηση και απορώ πως δεν την σκέφτηκε η ηγεσία του ΥπΑΑΤ. Μας λένε συνεχώς από το ΥπΑΑΤ ότι τα 142,7 εκατ. ευρώ είναι πολύ λίγα για την καλλιέργεια της ελιάς στην χώρα μας.
Κάνουν λάθος όμως γιατί τα χρήματα αυτά αφορούν αποζημιώσεις για μείωση της παραγωγής. Δεν αφορά δηλαδή όλαα τα ελαιόδεντρα που έχει καταγεγραμμένα η χώρα μας αλλά μόνο τα «παραγωγικά» ελαιόδεντρα. Το γεγονός ότι έχουμε δέντρα δεν σημαίνει ότι είναι όλα παραγωγικά.
Η στρεμματική ενίσχυση δίνεται στο παραγωγικό ελαιόδεντρο και με βάση τα παραστατικά πώλησης του προϊόντος (ελαιόλαδο ή ελιά) που καταθέτει ο παραγωγός στην ΑΑΔΕ. Επιλέξιμοι είναι οι παραγωγοί οι οποίοι σύμφωνα με τα παραστατικά πώλησης που διαθέτουν φαίνεται να έχουν απώλεια παραγωγής. Δεν αφορά τα εγκαταλελειμμένα ελαιόδεντρα της χώρας μας.
Δεν είναι δυνατόν για ένα τέτοιο προϊόν με τόσο μεγάλη ιστορίας και παράδοση, να έχει αυτή την αντιμετώπιση. Θα πρέπει να ξαναδούν στο ΥπΑΑΤ με ευλάβεια αυτό που έκαναν με την ελαιοκαλλιέργεια και να το διορθώσουν άμεσα».
Από την πλευρά του ο κ. Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών «Νηλέας» από την Μεσσηνία, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι είναι φοβερό αυτό που συμβαίνει με την ελαιοκαλλιέργεια στην χώρα μας.
Μας λένε για το ελαιόλαδο ότι είναι ένα εθνικό προϊόν και είναι ο «πράσινος χρυσός» αλλά είναι μόνο λόγια. Στην πράξη φαίνεται ότι η πολιτεία δεν θέλει να στηρίξη της ελαιοκαλλιέργεια.
Θα έπρεπε να κάνανε διαχωρισμό στις ζώνες καλλιέργειας και να στήριζαν οικονομικά τους ελαιοκαλλιεργητές που είχαν απώλεια στην παραγωγή τους. Με τις φετινές χαμηλές τιμές στο ελαιόλαδο είναι θέμα βιωσιμότητας να στηριχθούν οι ελαιοπαραγωγοί.
Στην περιοχή μας υπάρχει συγκεκριμένη ζώνη στην οποία τα ξηρικά ελαιόδεντρα έχουν μεγάλο πρόβλημα απώλειας παραγωγής. Μάλιστα έχουμε συμφωνήσει με τη ΔΑΟΚ Τριφυλίας και σε συνεργασία μαζί της κάναμε οριοθέτηση της ζημιάς».
Ανάγκη αυστηρών ελέγχων στην αγορά, ώστε να εξαλειφθούν φαινόμενα ελληνοποιήσεων και αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, τα οποία πλήττουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους Έλληνες παραγωγούς.
Αυτό τονίστηκε στην κοινή εκδήλωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), με θέμα την Αναγεννητική Γεωργία, στα πλαίσια της «Agrothessaly 2025».
Συγκεκριμένα στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, Παύλος Σατολιάς, τόνισε ότι η αυστηρή εποπτεία αποτελεί προτεραιότητα για την προστασία της ελληνικής παραγωγής και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στην αναγκαιότητα αυστηρών ελέγχων στη διακίνηση του κρέατος, καθώς τα πρόσφατα κρούσματα ευλογιάς και πανώλης των αιγοπροβάτων είχαν σοβαρές επιπτώσεις στον κτηνοτροφικό κλάδο.
Ο κ. Σατολιάς υπενθύμισε ότι η ΕΘΕΑΣ είχε καταθέσει μηνυτήρια αναφορά τον περασμένο Αύγουστο, ζητώντας τη διερεύνηση των ευθυνών για την εμφάνιση της νόσου, τον εντοπισμό της χώρας προέλευσης και την εξέταση της τήρησης των προβλεπόμενων διαδικασιών. Όπως δήλωσε, είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν αυστηρά μέτρα πρόληψης και ελέγχου, ώστε να αποτραπούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον και να διασφαλιστεί η προστασία του κτηνοτροφικού τομέα.
Στην συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της ΕΘΕΑΣ, ως θεσμικού εκπροσώπου των Αγροτικών Συνεταιρισμών, και του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ως κύριου φορέα αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, για την παροχή εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών στους παραγωγούς. Αυτή η διασύνδεση, όπως τόνισε, μπορεί να ενισχύσει την πρόσβαση των αγροτών στην τεχνογνωσία και τις καινοτόμες πρακτικές, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.
Τα αποτελέσματα του προγράμματος GEN4OLIVE παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση, που έγινε στην Κόρδοβα της Ισπανίας, από τις 25 έως τις 26 Φεβρουαρίου 2025.
Το GEN4OLIVE είναι μία ευρεία, διεπιστημονική Κοινοπραξία 16 συνεργατών από 7 διαφορετικές χώρες, που έχει στόχο την ενίσχυση της διατήρησης, αξιολόγησης και χρήσης των Γενετικών Πόρων για την βελτίωση της αναπαραγωγής της ελιάς και την παράδοση νέων ποικιλιών.
Από την πλευρά της χώρας μας συμμετείχαν η Ένωση Φυτωριούχων Ελλάδος και το Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου.
Οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση αναφέρθηκαν στις τελευταίες καινοτομίες στην αναπαραγωγή της ελιάς και ανέλυσαν μεθόδους βιώσιμης ελαιοκαλλιέργειας.
Σύμφωνα με όσα συζητήθηκαν, μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαϊκές ελαιοπαραγωγικές χώρες είναι η έλλειψη εργατών γης, η οποία οδηγεί σε αύξηση του κόστους καλλιέργειας.
Στην Ισπανία όλο και περισσότεροι μεγάλοι ελαιοπαραγωγοί στρέφονται στην γραμμική φύτευση και την μηχανική καλλιέργεια των ελαιώνων για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της έλλειψης εργατικών χεριών. Από την άλλη οι μικροί παραγωγοί που δεν μπορούν να κάνουν αυτές τις επενδύσεις αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια λόγω της αύξησης του κόστους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας της ισπανικής Ένωσης Δήμων Ελιάς (AEMO), κάθε τρία χρόνια στην Ισπανία ποσοστό 8% των μικρών ελαιοπαραγωγών αναγκάζεται να εγκαταλείψει την καλλιέργεια. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα τις επόμενες δεκαετίες να μείνουν στην καλλιέργεια μόνο οι μεγάλοι παραγωγοί, που θα μπορούν να κάνουν επενδύσεις στις νέες φυτεύσεις χαμηλού κόστους και στην μηχανική καλλιέργεια. Αυτό όμως θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής και απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια στην χώρα.
Το ίδιο πρόβλημα της αποχώρησης των μικρών παραγωγών αναμένεται να αντιμετωπίσει και η χώρα μας τα επόμενα χρόνια (πιθανόν να είναι μεγαλύτερο σε σχέση με την Ισπανία), αναφέρει στον ΑγροΤύπο ο κ. Σωτήρης Σαλής, πρόεδρος της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδος.
Από την πλευρά της η Κομισιόν αντί να πάρει μέτρα με στόχο την μείωση του κόστους καλλιέργειας, προχωρά σε εμπορικές συμφωνίες (π.χ. με τις χώρες της Mercosur) χρησιμοποιώντας σαν «δικαιολογία» την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ, ενώ με τις δικές της πολιτικές δημιουργεί το πρόβλημα. Οι εισαγωγές τροφίμων από τις τρίτες χώρες θα καλύπτουν την ζήτηση στις αγορές της ΕΕ. Βέβαια αυτό δεν τολμούν να το πουν ξεκάθαρα στις Βρυξέλλες.
Συνεδρίασε η Ομάδα Εργασίας της Περιφέρειας Κρήτης για τη δακοκτονία, υπό την προεδρία του Αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας, Σταύρου Τζεδάκη.
Βασικό θέμα συζήτησης ήταν ο σχεδιασμός που εξελίσσεται για την συγκρότηση ολοκληρωμένης πρότασης εναλλακτικών μορφών δακοκτονίας, με σύγχρονες, τεχνολογικά πρωτοπόρες και περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους.
Όπως τονίστηκε, ο δάκος επηρεάζει πάρα πολύ την ποιότητα και την ποσότητα των παραγόμενων προϊόντων του ελαιοκάρπου.
Για το λόγο αυτό στόχος είναι να προταθούν, επιστημονικά αποδεκτές και δραστικά αποτελεσματικές λύσεις προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Επιδίωξη είναι να βελτιωθεί περαιτέρω το εθνικό πρόγραμμα της δακοκτονίας, τόσο στην Κρήτη όσο και πανελλαδικά. Για το σκοπό αυτό επιδιώκεται η πιλοτική εφαρμογή στην Κρήτη.
«Διερευνούμε προτάσεις για την καλύτερη εφαρμογή του εθνικού προγράμματος δακοκτονίας στο νησί μας κι ετοιμαζόμαστε για να τις καταθέσουμε, στην Ένωση Περιφερειών, αλλά και στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για χρηματοδότηση. Όπως για την ηλεκτρονική παγίδα, προκειμένου να έχουμε πιο αξιόπιστα στοιχεία αλλά και μεθόδους καταπολέμησης πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Ή όπως τα παρασιτοειδή του γένους Psytallia και η χρήση νανοσωματιδίων του χαλκού. Μέθοδοι όμως που χρειάζονται να υλοποιηθούν σε πειραματικό στάδιο (2-3 έτη) προκειμένου να προχωρήσει η ευρύτερη εφαρμογή», ανέφερε ο Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας, εξηγώντας το έργο, που είναι σε εξέλιξη από τα μέλη της ομάδας Εργασίας.
Στη συνεδρίαση μετείχαν - δια ζώσης και διαδικτυακά - στελέχη των αρμόδιων Υπηρεσιών και εκπρόσωποι των Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων.
Η κλιματική αλλαγή, ο ανταγωνισμός από τρίτες χώρες και οι επιβαρύνσεις κόστους, σηματοδοτούν τις εξαγωγές φρούτων και λαχανικών το 2024.
Πιστεύουμε ότι θα συνεχισθούν με αυξητικούς ρυθμούς οι εξαγωγές των νωπών οπωροκηπευτικών και το 2025
Ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι οι ελληνικές εξαγωγές φρέσκων φρούτων και λαχανικών επιβεβαίωσαν την πρόβλεψή μας και έκλεισαν, το 2024, με αύξηση 7,9% σε αξία, φθάνοντας 1.855 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι 1.720 εκατ.το 2023, καταγράφοντας ρεκόρ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάσθηκε ο Σύνδεσμός μας.
Και αυτό σε μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, αυξανόμενο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες και προσαρμογή στο αυξημένο κόστος της παραγωγικής και εμπορικής δραστηριότητας, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό επίπεδο.
Επίσης και ο όγκος των εξαχθέντων προϊόντων μας αυξήθηκε, κατά 2,4%, σε 1,790 εκατομμύρια τόνους, έναντι των 1,720 εκατ. του 2023.
Επισημαίνεται ότι η μεσοσταθμική τιμή εξαγωγής διαμορφώθηκε στο +5,3%.
Παρά την κλιματική αλλαγή, τον ανταγωνισμό τρίτων χωρών και τις επιβαρύνσεις του κόστους, οι εξαγωγές φρούτων και λαχανικών και το 2024 καταγράφουν ρεκόρ
Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε επίσης από δυσμενείς καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα από ξηρασία, η οποία έχει επιδεινώσει το πρόβλημα της έλλειψης υδάτινων πόρων στις κύριες περιοχές παραγωγής οπωροκηπευτικών που επηρέασαν σοβαρά την παραγωγή και την μεταφορά αγαθών. Για το λόγο αυτό, ο Incofruit-Hellas θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί καθοριστική μεταβλητή για το μέλλον της παραγωγής και των εξαγωγών.
Η αναθεώρηση του ισχύοντος ρυθμιστικού πλαισίου, τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό, θεωρείται επίσης καθοριστική για το μέλλον, το οποίο δίνει προτεραιότητα στον έλεγχο της διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των περιβαλλοντικών διατριβών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της παραγωγής φρούτων και λαχανικών και η ικανότητά της να συνεισφέρει αξία στην οικονομία και την κοινωνία.
Μετά τις αυξήσεις του κόστους τα προηγούμενα έτη, οι τιμές των λιπασμάτων μειώθηκαν το 2024. Ταυτόχρονα, ωστόσο, οι δαπάνες για μηχανήματα, συντήρηση και μισθούς αυξήθηκαν.
Υπό αυτή την έννοια, στον τομέα της παραγωγής, η έλλειψη εργατών γης προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, η οποία αυξάνει το κόστος εργασίας σε έναν τομέα στον οποίο η εργασία μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το 45% του κόστους παραγωγής σε ορισμένες καλλιέργειες και παρά το ότι το λειτουργικό κόστος γενικά υποχώρησε εντούτοις δεν υπήρξε θετική επίπτωση στην εισοδηματική κατάσταση πολλών εκμεταλλεύσεωων
Εξίσου ανησυχητική είναι η προοδευτική μείωση των φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η οποία επηρεάζει τις αποδόσεις, την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων. Και όσον αφορά το εμπόριο, ο Incofruit-Hellas εκτιμά ότι ο κοινοτικός κανονισμός, για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, που θα απαιτεί χύμα πωλήσεις όταν θα είναι μικρότερα από 1,5 κιλό, ο οποίος απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέχρι στιγμής, αλλά του οποίου η επεξεργασία δεν ολοκληρώθηκε, πρέπει να ληφθεί υπόψη από τις εθνικές και ενωσιακές αρχές η αντίθεση του κλάδου, γιατί η υποχρέωση χύμα πωλήσεων καθιστά πρακτικά μη βιώσιμη τη στρατηγική της διαφοροποίησης ανά καταγωγή και ποιότητα.
Οι εισαγωγές συνέχισαν την ανοδική πορεία, σύμφωνα με όσα συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια συνεπικουρώντας και της αύξησης των τουριστών. Και αυξήθηκαν κατά 5,6% σε όγκο και 11,9% σε αξία, φτάνοντας τους 861 χιλιάδες. τόνους και 877 εκατ. ευρώ.
Η συνεχής αύξηση των εισαγωγών στην εθνική αγορά αλλά και στην κοινοτική αγορά είναι ακριβώς ένα από τα γεγονότα που σηματοδοτούν την εξέλιξη του κλάδου των οπωροκηπευτικών
Οι συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Γάζα έχουν επηρεάσει έντονα τον τομέα των φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ. Εντούτοις, θέματα όπως η δράση για το κλίμα και η βιωσιμότητα αποκτούν έλξη με τους υπεύθυνους χάραξης γεωργικής πολιτικής της ΕΕ.
Τα δεδομένα αυτά χρήζουν περαιτέρω προσοχής και φροντίδας του τομέα των φρούτων και λαχανικών με:
Χάραξη στρατηγικής: Βασικό πρόβλημα αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής στα αγροτικά προϊόντα και η ανάγκη χάραξης της τόσο στην παραγωγή και στο εμπόριο όσο και στις εξαγωγές της χώρας μας που έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια, με δεδομένο ότι η ζήτηση έχει υπερβεί την προσφορά από τη στιγμή που αποκαταστήθηκε η εγχώρια κατανάλωση, ήτοι:
- Αύξηση όγκου παραγωγής και νέες καλλιεργητικές ποικιλίες
- Σχεδιασμό καλλιεργειών
- Δομή Εμπορίου Οπωροκηπευτικών
- Εκσυγχρονισμό εφοδιαστικής αλυσίδας
- Ενίσχυση και ενδυνάμωση των Ομάδων Παραγωγών
Πιστεύουμε ότι οι υφιστάμενοι κοινοτικοί κανόνες για την αντιμετώπιση κρίσεων και αυτοί για τις συναλλαγές και ιδίως τις εισαγωγές της ΕΕ χρειάζονται βελτίωση για την αποκατάσταση της αρχής της κοινοτικής προτίμησης στα παραγόμενα φρούτα και λαχανικά θα πρέπει να αναθεωρηθούν σύντομα για αποκατάσταση ισορροπίας στην κοινοτική αγορά.
Επανεξέταση των εισαγωγών από τρίτες χώρες στην ΕΕ
Θα πρέπει να επιστρέψει η ΕΕ στις αρχικές της δομές και αξίες που πρόκριναν την κοινοτική προτίμηση στα προϊόντα των χωρών-μελών. Εάν αυτό επιτευχθεί, θέτοντας ίδιες προοπτικές και απαιτήσεις από πλευράς καλλιέργειας και κατανάλωσης σε κάθε χώρα-μέλος, η κοινότητα θα απορροφά με πιο ικανοποιητικούς ρυθμούς την ίδια της την παραγωγή και σε υψηλότερες τιμές.
Προβληματισμός υπάρχει στους Ισπανούς παραγωγούς και εξαγωγείς από την ανοδική πορεία που παρουσιάζουν οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, οι ισπανικές εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από την ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 12%, φτάνοντας συνολικά τους 1,9 εκατ. τόνους και οι εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ αυξήθηκαν, κατά 1%, φτάνοντας τους 2 εκατ. τόνους, κατά την εμπορική περίοδο του 11μήνου του 2024 (από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2024) σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μήνες του 2023.
Ειδικότερα οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών από τη Γαλλία, τον κύριο προμηθευτή φρούτων και λαχανικών της ισπανικής αγοράς, αυξήθηκαν, κατά 20%, από αρχές Ιανουαρίου έως τέλη Νοεμβρίου του 2024, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023, φτάνοντας τους 989.263 τόνους.
Ο δεύτερος προμηθευτής της ισπανικής αγοράς είναι το Μαρόκο, από όπου για την ίδια περίοδο εισήχθησαν 398.826 τόνοι, εμφανίζοντας μια αύξηση κατά 1%.
Πάντως η Ομοσπονδία Ισπανικών Ενώσεων Παραγωγών και Εξαγωγέων Φρούτων, Λαχανικών και Φυτών (FEPEX), ζητά από την κυβέρνηση της Μαδρίτη τον σχεδιασμό μιας Εθνικής Στρατηγικής για τα τρόφιμα και την ενσωμάτωση συγκεκριμένων ρήτρων στις διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, που θα έχουν σαν στόχο να υπάρξουν ίδιες απαιτήσεις στην υγεία των φυτών και την ασφάλεια των τροφίμων με αυτές που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα παραγωγής και εξαγωγής φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ.
Η πρόταση αυτή, σύμφωνα με την FEPEX, θεωρείται πολύ σημαντική για τον τομέα, διότι η αύξηση των απαιτήσεων στην κοινοτική παραγωγή και εμπορία οδηγεί σε απώλεια ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής, σε σύγκριση με τα προϊόντα που εισάγονται από τις τρίτες χώρες. Ωστόσο, η FEPEX παραδέχεται ότι εφαρμογή αυτής της στρατηγικής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ με τις τρίτες χώρες.
Από την άλλη ζητά την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι η προώθηση της πρόσβασης των ισπανικών αγροτικών προϊόντων στις αγορές τρίτων χωρών, ένα μέτρο που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και για τον τομέα των οπωροκηπευτικών. Και για να επιτευχθεί αυτό, προτείνονται «η μείωση στους δασμολογικούς φραγμούς που επιβάλλονται από τρίτες χώρες» και «η απλούστευση των πρωτοκόλλων φυτοϋγείας και η υπογραφή των εμπορικών διμερών συμφωνιών».
Στις περισσότερες περιοχές της χώρας οι καλλιεργητές έχουν ολοκληρώσει ή το επόμενο διάστημα θα ολοκληρώσουν την συγκομιδή του ελαιοκάρπου.
Θα αναφέρουμε ποιες εργασίες γίνονται μετά την συγκομιδή της ελιάς στις διάφορες περιοχές της χώρας αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί.
Ο κ. Παναγιώτης Νικούδης, ελαιοπαραγωγός και αντιπρόεδρος του Αγροτικού Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Μαρώνειας, στη Ροδόπη, αναφέρει στον ΑγροΤύπο ότι η συγκομιδή της ελιάς στην περιοχή ολοκληρώνεται στα τέλη Νοεμβρίου με τα μέσα Δεκεμβρίου. Κάποιοι παραγωγοί κάνουν φυλλοδιαγνωστική ανάλυση και κάνουν χειμερινή λίπανση. Από τον Φεβρουάριο ξεκινούν τα κλαδέματα. Τελευταία βλέπουμε ότι είναι καλύτερα να κάνουμε αραιά κλαδέματα διαμόρφωσης ή ανανέωσης.
Ο κ. Γρηγόρης Γρουζίδης, ελαιοπαραγωγός και πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Παγγαίου, από την Καβάλα, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μετά την συγκομιδή κάνουμε ψεκασμούς με χαλκούχα. Στους παγετούς και τις χαμηλές θερμοκρασίες κάνουμε ψεκασμούς με μίγμα ιχνοστοιχείων, βόριο, ψευδάργυρος και μαγγάνιο. Επίσης η κοπριά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά την προστασία από την παγωνιά καθώς ζεσταίνει το έδαφος. Μετά την ανθοφορία βάζουμε τα κρυσταλλικά λιπάσματα. Από τον Μάρτιο στην περιοχή μας κάνουμε τα κλαδέματα, διαμόρφωσης στα νεαρά δένδρα, καρποφορίας στα παραγωγικά δένδρα και ανανέωσης στα ηλικιωμένα δένδρα. Εργάτες δεν είναι εύκολο να βρεθούν. Προσωπικά εχω μόνιμα δύο εργάτες και τους απασχολώ στις καλλιέργειες όλο τον χρόνο.
Ο κ. Ασημάκης Ντεμερούκας, παραγωγός, από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας, τονίζει στον ΑγροΤύπο ότι μετασυλλεκτικά τα δέντρα μπορεί να είναι πληγωμένα από τη χρήση των εργαλείων συλλογής για αυτό είναι καλό να κάνουμε ψεκασμούς με χαλκό. Επίσης είναι καλό να κάνουμε ψεκασμούς με αμινοξέα και ιχνοστοιχεία, όπως το μολυβδαίνιο, ο ψευδάργυρος, το μαγγάνιο και ο σίδηρος, που υποστηρίζουν τη διαφοροποίηση των οφθαλμών. Από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τέλη Φεβρουαρίου στην περιοχή κάνουμε την βασική λίπανση. Η χημική ανάλυση του εδάφους και η φυλλοδιαγνωστική είναι οι απαραίτητες μέθοδοι που μπορούν να καθορίσουν την ορθολογική λίπανση των ελαιόδεντρων. Αυτό που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι με την συγκομιδή πρέπει να απομακρυνθούν τα υπολείμματα του κλαδέματος. Στις νότιες περιοχές της χώρας, που δεν έχουν προβλήματα με παγετούς, οι ελαιοπαραγωγοί ξεκινούν να κάνουν κλαδέματα στα δέντρα από τα τέλη Φεβρουαρίου. Οι αρδευόμενοι ελαιώνες θέλουν κλάδεμα κάθε χρόνο, ενώ οι ξηρικοί κάθε δύο χρόνια. Από την πράξη έχει φανεί ότι υπάρχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν το κλάδεμα γίνεται πριν την ανθοφορία. Υπάρχει όμως σοβαρό πρόβλημα με έλλειψη κλαδευτών. Στην πέριοχή ήταν κυρίως Αλβανοί και έχουν φύγει οι περισσότεροι είτε στο εξωτερικό είτε σε τουριστικούς προορισμούς για να κάνουν άλλα επαγγέλματα. Είναι πια λίγοι οι εργάτες που ξέρουν να κάνουν κλάδεμα σε ελαιώνες.
Στο πρόβλημα έλλειψης εργατών για τα κλαδέματα αναφέρεται ο κ. Ιωάννης Μπαλάτσας, παραγωγός από την Άρτα. Όπως τονίζει στον ΑγροΤύπο οι κλαδευτές είναι λίγοι και θα έρθουν όποτε μπορούν. Αυτό σημαίνει ότι τις περισσότερες φορές θα δουλέψουν στο χωράφι χωρίς να είναι εκεί ο παραγωγός να τους καθοδηγήσει. Επίσης έχουν αυξηθεί τα μεροκάματα και τις περισσότερες φορές θέλουν τα χρήματα μαύρα. Θα πρότεινα να υπάρξει μια πιστοποίηση στους κλαδευτές, όπως έκανε το ΥπΑΑΤ με τους ψεκαστές. Αν έχουν περάσει μια εκπαίδευση και έχουν ένα χαρτί στο χέρι θα γνωρίζει ο παραγωγός ότι γνωρίζει να κλαδεύει. Επίσης θα πρέπει να δείχνει ότι έχει κάποιο εισόδημα από αυτή την εργασία. Σήμερα είναι λίγοι οι κλαδευτές και θα είναι εύκολο να πιστοποιηθούν στο ΥπΑΑΤ.
Ο κ. Μύρων Χιλετζάκης, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, δηλώνει στον ΑγροΤύπο ότι στην Κρήτη είθισται να γίνεται μετά την συγκομιδή η λίπανση. Επίσης κάνουμε ψεκασμό με χαλκό για προστασία από μυκητολογικές ασθένειες. Φέτος λόγω της ανομβρίας στους ξηρικούς ελαιώνες, που είναι η μεγάλη πλειοψηφία στην Κρήτη, χρειάζεται κλάδεμα ανανέωσης. Αν δεν γίνει δεν πρόκειται να έχουν παραγωγή. Όλα αυτά όμως έχουν κόστος και φέτος οι παραγωγοί έχουν μεγάλο πρόβλημα λόγω έλλειψης ρευστότητας, με τις τιμές του ελαιολάδου να είναι στα 4,5 ευρώ το κιλό και να μην γίνονται εμπορικές πράξεις. Οι παραγωγοί πρέπει να γνωρίζουν τα αποθέματα για να πάρουν τις σωστές αποφάσεις τους. Σήμερα τα παραστατικά του ελαιοτριβείου τα ανεβάζουν άμεσα στο myDATA της ΑΑΔΕ. Αν υπήρχε μια συνεργασία ΥπΑΑΤ με ΑΑΔΕ θα μπορούσε να υπάρχει μια ενημέρωση σε εβδομαδιαία βάση για την παραγωγή ελαιολάδου, τις ποσότητες που θα κρατήσει για το σπίτι ο παραγωγός, τις ποσότητες που πάνε προς πώληση και αυτές που πάνε για αποθήκευση. Αμέσως όλοι ελαιοπαραγωγοί και μεταποιητές θα γνώριζαν πόσο ελαιόλαδο έχουμε διαθέσιμο προς πώληση.
Από την Λέσβο ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Ακρασίου κ. Χρήστος Κουτλής ανέφερε στον ΑγροΤύπο ότι σε εξέλιξη βρίσκεται στο νησί η συγκομιδή ελαιοκάρπου. Άργησε φέτος να ξεκινήσει το ράβδισμα λόγω της ανομβρίας. Ξεκίνησε η συγκομιδή από το Δεκέμβριο και μπορεί να φτάσει μέχρι τον Απρίλιο. Στην περιοχή πρώτα κάνουμε την συγκομιδή και μετά ξεκινούν τα κλαδέματα. Από τον Μάρτιο θα ξεκινήσουν να κλαδεύουν όσοι ολοκλήρωσαν την συγκομιδή. Με τα δίχτυα στο έδαφος δεν μπορείς να κάνεις λίπανση. Επίσης αν γίνει λίπανση θα πρέπει να ακολουθήσουν βροχοπτώσεις για να έχουμε αποτέλεσμα. Άρα δεν θα έχουμε φέτος πολλές λιπάνσεις. Αυτό θα γίνει όμως και επειδή φέτος οι παραγωγοί έχουν μεγάλο πρόβλημα από την έλλειψη ρευστότητας. Με το κόστος συγκομιδής να έχει αυξηθεί (το μεροκάματο από 50 ευρώ έχει φτάσει στα 70 και 80 ευρώ). Επίσης η τιμή παραγωγού είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο συνεταιρισμός έδωσε φέτος την πιο υψηλή τιμή 5,80 ευρώ τα τρία δέκατα. Στην συνέχεια όμως οι μέσες τιμές κυμάνθηκαν στο έξτρα παρθένο από 5,10 έως 4,60 ευρώ το κιλό. Εδώ και περίπου δέκα ημέρες στην Λέσβο δεν υπάρχει κανένα εμπορικό ενδιαφέρον για το ελαιόλαδο. Επίσης η ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού έφεραν μειωμένες μέσες αποδόσεις. Με 640 ικιλά ελαιόκαρπο βγάζουμε περίπου 104 κιλά ελαιόλαδο (μειωμένο κατά 40 κιλά σε σχέση με μια κανονική χρονιά). Αυτό που θα πρέπει να μελετήσει κάποια στιγμή το ΥπΑΑΤ είναι γιατί στην Ιταλία ο ελαιοπαραγωγός έχει διπλάσια τιμή πώλησης του ελαιολάδου του σε σχέση με την Ελλάδα. Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει βασικούς αγοραστές τους Ιταλούς. Δεν μπορεί να έχουμε τόσο μεγάλη διαφοροποίηση στις τιμές και με τόσο καλή ποιότητα που έχει το ελληνικό. Επίσης δεν μπορεί να γίνονται στην ΕΕ εισαγωγές ελαιολάδου χωρίς δασμούς από Τυνησία και Τουρκία, χώρες με τόσο χαμηλό κόστος παραγωγής. Ίσως κάποιοι να θέλουν να κρατήσουν χαμηλά τις τιμές λιανικής αλλά έτσι καταστρέφεται οικονομικά έτσι ο Έλληνας ελαιοπαραγωγός.
Την Πέμπτη (13/2), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα επανεξετάσει τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur, εν μέσω ανησυχιών για τον αντίκτυπο της συμφωνίας στην ευρωπαϊκή γεωργία.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2024, η Επιτροπή και οι ιδρυτικές χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για εταιρική σχέση ΕΕ-Mercosur, η οποία χρειάζεται την έγκριση του Κοινοβουλίου για να τεθεί σε ισχύ. Οι αρμόδιοι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τη συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια όσον αφορά τη συμφωνία και τον πιθανό αντίκτυπό της στους γεωργούς της ΕΕ.
Η συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εταιρικής σχέσης με τη Mercosur που καλύπτει τον πολιτικό διάλογο και τη συνεργασία.
Οι διαπραγματεύσεις που ολοκληρώθηκαν αρχικά το 2019 άρχισαν εκ νέου για την ενίσχυση των δεσμεύσεων βιωσιμότητας. Εάν επικυρωθεί, η συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο θα καταργήσει σταδιακά τους δασμούς στο 91% των εξαγωγών της ΕΕ προς τη Mercosur και στο 92% των εξαγωγών της Mercosur προς την ΕΕ.
Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, οι «ευαίσθητες» γεωργικές εισαγωγές θα ελέγχονται μέσω ποσοστώσεων, δασμών εντός ποσόστωσης, παρατεταμένων περιόδων σταδιακής εισαγωγής και διασφαλίσεων για την αντιμετώπιση πιθανών διαταραχών της αγοράς.
Η συμφωνία βρίσκεται επί του παρόντος σε φάση νομικού ελέγχου. Μόλις μεταφραστεί σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, η Επιτροπή θα την υποβάλει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο και στις κυβερνήσεις της ΕΕ.
Όπως συμβαίνει με κάθε εμπορική συμφωνία, το Κοινοβούλιο πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του πριν από τη σύναψή της και την έναρξη ισχύος της.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πετρίνας, στο Δήμο Ανατολικής Μάνης (Λακωνία), προχώρησε σε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την πώληση 81 τόνων επιτραπέζιων ελιών Καλαμών.
Όπως δηλωσαν στον ΑγροΤύπο οι εκπρόσωποι του συνεταιρισμού, τελικά πλειοδότησε στον σχετικό διαγωνισμό μεταποιητική επιχείρηση από την Μεσσηνία, η οποία συμφώνησε στην τιμή 1,88 ευρώ το κιλό για τα μεγέθη 1 - 5 και 1,44 ευρώ το κιλό για το 6 μέγεθος (ψιλά).
Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς (ΔΟΕΠΕΛ), η φετινή παραγωγή του ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 100.000-110.000 τόνους, ποσότητα που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Όμως από αυτή την ποσότητα μέχρι σήμερα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις. Οι υπόλοιπες ποσότητες παραμένουν αποθηκευμένες στις κάδες των παραγωγών που αναμένουν μια καλύτερη τιμή.
Σε πολύ δύσκολη κατάσταση βρίσκονται οι ελαιοκαλλιεργητές της χώρας, που βλέπουν μειωμένες παραγωγές αλλά και χαμηλές τιμές.
Στο εμπόριο ελαιολάδου κάθε εβδομάδα και χειρότερα βλέπουν τις τιμές οι παραγωγοί. Οι τιμές παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και δεν φαίνεται να δείχνει ενδιαφέρον η μεταποίηση για αγορές σε υψηλότερες τιμές, ενώ όσο περνά ο καιρός στοκάρουν όλο και περισσότερες ποσότητες ελαιολάδου οι αποθήκες στα ελαιοτριβεία.
Από την άλλη οι παραγωγοί ελιών Καλαμών, λόγω των χαμηλών τιμών, δεν προχωρούν σε πωλήσεις και μέχρι σήμερα περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι η ηγεσία του ΥπΑΑΤ κατέθεσε φάκελο στην ΕΕ με αίτημα της αποζημίωσης των ελαιοπαραγωγών, την φετινή ελαιοκομική περίοδο (2024-2025), λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών που οφείλονται στην κλιματική κρίση. Ήδη είμαστε προς το τέλος της συγκομιδής και το ΥπΑΑΤ έχει στοιχεία για την μειωμένη φετινή παραγωγή στις κύριες ελαιοπαραγωγικές περιοχές.
Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει πληρωμή των ελαιοπαραγωγών με ένταξη των ζημιών σε πρόγραμμα ΚΟΕ (πρώην ΠΣΕΑ) μια και προϋποθέτει ύπαρξη συγκεκριμένων προϋποθέσεων κυριότερη από τις οποίες είναι οι ζημιές σε επίπεδο νομού (Π.Ε.) να αποτελούν ποσοστό τουλάχιστο 30% της μέσης απόδοσης της καλλιέργειας τα τρία προηγούμενα έτη.
Πάντως συνάντηση, μεταξύ ελαιοπαραγωγών και της ηγεσίας του ΥπΑΑΤ, θα πραγματοποιηθεί, την προσεχή Τετάρτη (12/2), στην Αθήνα.
Εκπρόσωποι των ελαιοπαραγωγών ζητούν διευκρινήσεις από το ΥπΑΑΤ για το τι είδους στήριξη θα καταβληθεί στον κλάδο για την απώλεια εισοδήματος και αν θα είναι οριζόντια ποια θα είναι η τιμή της ενίσχυσης.
Επίσης ελαιοκαλλιεργητές που μίλησαν στον ΑγροΤύπο ζητούν από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε ελέγχους στις εισαγωγές που κάνει η χώρα μας αλλά και να ενημερωθούν από την Κομισιόν για τις εισαγωγές ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών που γίνονται στην ΕΕ.
Ερώτηση στην Βουλή
Ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων για την ενίσχυση της ελληνικής ελαιοπαραγωγής που διανύει μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας, των χαμηλών τιμών ελαιόλαδου, του αυξημένου κόστους παραγωγής και συγκομιδής κλπ με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής κατά 30% έως 50% σε πολλές περιοχές της χώρας, κατέθεσαν 6 Βουλευτές της Νέας Αριστεράς, με πρωτοβουλία του Βουλευτή Ξάνθης και Τομεάρχη Αγροτικών με τη Νέα Αριστερά, Χουσεΐν Ζεϊμπέκ. Την ερώτηση συνυπογράφει και ο Πρόεδρος της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης.
Οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, πως παρά τη μεγάλη σημασία του ελαιολάδου για την εγχώρια οικονομία, η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να λάβει μέτρα αντίστοιχα με αυτά της κυβέρνησης της Ισπανίας, η οποία μέσω της μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, αποσκοπεί στη στήριξη της κατανάλωσης, της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του ελαιοκομικού τομέα της.
Με βάση τα παραπάνω απευθύνουν στους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ανάπτυξης, τα παρακάτω ερωτήματα:
1. Ποια μέτρα σχεδιάζει η κυβέρνηση για την ουσιαστική στήριξη της ελληνικής ελαιοπαραγωγής, τόσο για την τρέχουσα όσο και για τις επόμενες χρονιές;
2. Υπάρχει πρόθεση μείωσης ή μηδενισμού του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο, κατά το πρότυπο της Ισπανίας, ώστε να ενισχυθεί η κατανάλωση και να προστατευθεί ο ελαιοπαραγωγός από τις πτωτικές τάσεις των τιμών;
3. Τι πρωτοβουλίες θα ληφθούν για την επίλυση του προβλήματος της έλλειψης εργατικών χεριών και τη μείωση του κόστους συγκομιδής;
4. Θα υπάρξει άμεση ενίσχυση για τους πληγέντες παραγωγούς λόγω της φετινής μειωμένης παραγωγής;
5. Σε ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να προβεί η κυβέρνηση ώστε να μειωθεί η διαφορά στις τιμές παραγωγού-καταναλωτή;
Σε δύο άρθρα του νομοσχεδίου «Κύρωση Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών εμμέσων φόρων», που κατατέθηκε στην Βουλή, ξεκαθαρίζεται το θέμα της εισφοράς δακοκτονίας.
Συγκεκριμένα στα σχετικά άρθρα του νομοσχεδίου γίνεται η κωδικοποίηση της εισφοράς δακοκτονίας και αναφέρονται τα υπόχρεα πρόσωπα της πληρωμής.
Άρθρο 50
Επιβολή εισφοράς δακοκτονίας
Για την κάλυψη μέρους των πραγματοποιούμενων δαπανών ομαδικής καταπολέμησης του δάκου ή του λεκανίου της ελιάς, που ενεργείται σύμφωνα με το ν.δ. 2413/1953 (Α’ 125), επιβάλλεται εισφορά στο παραγόμενο ελαιόλαδο και επί των ελαιών που πωλούνται χονδρικά από παραγωγούς ή από τους εντολοδόχους τους, και προέρχονται από περιοχές στις οποίες ενεργήθηκε ομαδική καταπολέμηση του δάκου ή του λεκανίου. Η εισφορά ορίζεται σε ποσοστό δυο τοις εκατό (2%) επί της αξίας του ελαιόλαδου που παράγεται, υπολογιζόμενης με τη μικρότερη τιμή συγκέντρωσης (παρέμβασης) μεταξύ εκείνων που καθορίζονται για τις ποιότητες των βρώσιμων ελαιόλαδων (τιμή παρέμβασης ποιοτικής κατηγορίας SEMIFINE ή CURANTE) κατά τον χρόνο της παραγωγής και σε ποσοστό δυο τοις εκατό (2%) επί της αξίας των ελιών που πωλούνται χονδρικά από τους παραγωγούς ή τους εντολοδόχους τους.
2. Η εισφορά της παρ. 1 οφείλεται και για το ελαιόλαδο που παράγεται από την έκθλιψη των ελιών που παράγονται από φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι κάτοχος ή εκμεταλλευτής ελαιοτριβείου ή ελαιοπιεστηρίου.
3. Δεν υπάγεται στην εισφορά του παρόντος άρθρου το ελαιόλαδο που παράγεται από ελιές που αποδεδειγμένα έχουν υπαχθεί στην εισφορά αυτή καθώς και το ελαιόλαδο που παραδίδεται στον ελαιοτριβέα ως εκθλιπτικό δικαίωμα. Ομοίως, δεν υπόκεινται στην εισφορά αυτή το ελαιόλαδο και οι ελιές που προέρχονται από περιοχές στις οποίες η καταπολέμηση του δάκου ή του λεκανίου της ελιάς ενεργήθηκε με μέριμνα και δαπάνες των παραγωγών ή των συνεταιριστικών οργανώσεών τους.
4. Η εισφορά της παρ. 1 βαρύνει, στην περίπτωση του ελαιόλαδου, το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου διενεργείται η έκθλιψη των ελιών και στην περίπτωση ελιών τον πωλητή αυτών παραγωγό. Αυτός υπέρ του οποίου διενεργείται η έκθλιψη των ελιών
υποχρεούται να καταβάλει στον ελαιοτριβέα την οφειλόμενη για το ελαιόλαδο εισφορά. Σε περίπτωση άρνησης καταβολής, ο ελαιοτριβέας δικαιούται να παρακρατήσει από το παραχθέν ελαιόλαδο ποσότητα η αξία της οποίας, βάσει τιμής χονδρικής πώλησης από τον
παραγωγό κατά τον χρόνο της έκθλιψης και στον τόπο της έκθλιψης, είναι ίση με το ποσό της οφειλόμενης εισφοράς, υποχρεούμενος να καταβάλει στη Φορολογική Διοίκηση τη σχετική εισφορά σε χρήμα.
Άρθρο 51
Υπόχρεα πρόσωπα, χρόνος και τρόπος απόδοσης και είσπραξης της εισφοράς
1. Υπόχρεος για την καταβολή της εισφοράς στη Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με το άρθρο 50 είναι, προκειμένου για πωλούμενες ελιές, ο, σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, υπόχρεος έκδοσης τιμολογίων αγοράς ή τιμολογίων πωλήσεως ή εκκαθαρίσεων επί πωλήσεων για λογαριασμό του παραγωγού, και, προκειμένου για ελαιόλαδο αυτός που ενεργεί την έκθλιψη των ελιών.
2. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ορίζεται ο χρόνος και ο τρόπος καταβολής της εισφοράς του άρθρου 50, τα στοιχεία που υποβάλλονται στη Φορολογική Διοίκηση, ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής τους, και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού
Παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις.
Την 31η Ιανουαρίου 2025 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των φορέων -μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ από όλους του τομείς του κλάδου (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής) για την ανταλλαγή απόψεων όσον αφορά στη διαμόρφωση της αγοράς των μαύρων επιτραπέζιων ελιών και την εξέλιξη της συλλογής του μαύρου ελαιόκαρπου επιτραπέζιων ποικιλιών εσοδείας 2024/25 που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση.
Τα αποθέματα της χώρας μαύρων επιτραπέζιων ελιών, στην αρχή της περιόδου 2024/25, ανέρχονταν σε 29.000 τόνους υπολειπόμενα των αναγκών της χώρας (εξαγωγές/κατανάλωση) μέχρι η νέα εσοδεία να είναι έτοιμη για κατανάλωση.
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση εκτιμάται σε 100.000-110.000 τόνους, ποσότητα που θα καλύψει τις ανάγκες της χώρας.
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά εκτιμάται σε 7.000-8.000 τόνους, ποσότητα που υπολείπεται των αναγκών της χώρας (25.000-30.000 τόνοι).
Ένα μεγάλο μέρος (50%+) του ελαιόκαρπου της ποικιλίας Αμφίσσης/Κονσερβολιά οδηγήθηκε στο στάδιο του πρασινοκόκκινου καρπού στην ελαιοποίηση εξαιτίας του μικρού μεγέθους των καρπών, της παρατεταμένης ανομβρίας και της έλλειψης εργατικών χεριών (αυξημένο κόστος συλλογής).
Η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας «Θρούμπα Θάσου» ανήλθε σε 500 τόνους που υπολείπεται (κατά 50%+) των αναγκών της χώρας (κατανάλωση/εξαγωγές).
Στην τηλεδιάσκεψη διαπιστώθηκε ότι παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου της ποικιλίας Καλαμών/Καλαμάτα πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 6%, έχει διατεθεί από τους ελαιοπαραγωγούς στις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι εκπρόσωποι των οποίων εξέφρασαν την ανησυχία τους για την αδυναμία σύναψης συμβολαίων με σκοπό την ομαλή διάθεση του προϊόντος χωρίς χρονικά κενά στις αγορές εξωτερικού.
Οι εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα (ελαιοπαραγωγοί) εξέφρασαν την άποψη ότι η πολιτική των τιμών αγοράς του προϊόντος από την μεταποίηση δεν ευνόησε την απρόσκοπτη προσφορά του.
Τελικά ο ειλικρινής διάλογος μεταξύ των δυο τομέων του κλάδου (πρωτογενή, δευτερογενή) φώτισε όλες τις πτυχές του θέματος και στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν εποικοδομητικές προτάσεις.
Έντονη ανησυχία προκαλεί και στον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς το συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές πολιτικο-οικονομικό περιβάλλον. Η ενδεχόμενη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ θα επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις εξαγωγές της επιτραπέζιας ελιάς της χώρας αφού περίπου το 30% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος, εξάγεται στις ΗΠΑ.
Στασιμότητα παρατηρείται αυτή την περίοδο για τις ελληνικές εξαγωγές εσπεριδοειδών λόγω της εμφάνισης των πορτοκαλιών της Αιγύπτου στις αγορές της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas, από την αρχή της εμπορικής περιόδου έως τις 31/1/2025 οι εξαγωγές πορτοκαλιών ανέρχονται σε 163.076 τόνους (έναντι 146.074 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο) και μανταρινιών σε 140.435 τόνους (έναντι 116.642 τόνων την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, αυτή την περίοδο, παρατηρείται επιβράδυνση στη δυναμική των εξαγωγών μας εσπεριδοειδών λόγω μαζικής εισαγωγή φθηνών αιγυπτιακών πορτοκαλιών, τονίζει ο κ. Γεώργιος Πολυχρονάκης, Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Incofruit - Hellas.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, αναμένεται μια μείωση (-12%) της φετινής παραγωγής πορτοκαλιών στην Αίγυπτο λόγω των καιρικών συνθηκών. Από την άλλη όμως έχουμε μια αύξηση της έκτασης καλλιέργειας (νέες φυτεύσεις) λόγω αυξημένων κερδών που είχαν οι παραγωγοί πορτοκαλιών τα προηγούμενα χρόνια. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μια παραγωγή της τάξης των σε 3,7 εκατομμύρια τόνων.
Παρά την μείωση φέτος των εξαγωγών - λόγω χαμηλότερης παραγωγής - η Αίγυπτος αναμένεται να διατηρήσει την ηγετική θέση του προμηθευτή της ΕΕ στα νωπά πορτοκάλια.
Επίσης, αξίζει να αναφέρουμε ότι αύξηση αναμένεται το 2024-2025, στην χρήση πορτοκαλιών που θα πάνε στην μεταποίηση για χυμοποίηση, κατά 50%, σε 600.000 τόνους.
Φέτος οι Αιγύπτιοι παραγωγοί θα προσπαθήσουν να κερδίσουν το στοίχημα της τιμής. Οι μικρότερες αποδοσεις έχουν σαν αποτέλεσμα καλύτερα μεγέθη και καλύτερες συνθήκες διαλογής καρπού.
Πάντως πληροφορίες του ΑγροΤύπου αναφέρουν ότι και φέτος οι αιγυπτιακές εξαγωγές συνεχίζουν να υφίστανται τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα και τις δυσκολίες εφοδιασμού των ασιατικών αγορών. Αυτό φάνηκε στις εξαγωγές προς τις αγορές της Σαουδικής Αραβίας, που το περασμένο Δεκέμβριο είχαν σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς (με αποτέλεσμα σχεδόν διπλασιασμό των τιμών).
Οι προβλέψεις αναφέρουν ότι οι φέτος οι συνολικές εξαγωγές πορτοκαλίων της Αιγύπτου αναμένεται να ανέλθουν σε 1.950.000 τόνους (από 2.300.000 τόνους που έκαναν την περσινή εμπορική περίοδο). Βέβαια αν και μειωμένες μιλάμε για τεράστιες ποσότητες, πολλές από τις οποίες θα καταλήξουν στις αγορές της Ευρώπης.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπογραφεί η παράταση της εμπορικής συμφωνίας της ΕΕ με τις χώρες της Μεσογείου, που περιλαμβάνει και την Αίγυπτο. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την στάση της ελληνικής κυβέρνησης.
Η σύσκεψη, που έγινε στο ΥπΑΑΤ, με τους αγρότες της Κρήτης, είχε σαν αποτέλεσμα την απόφαση του υπουργού, Κώστα Τσιάρα, να προχωρήσει σε νέα τροποποίηση της ΚΑΠ.
Η τροποποίηση θα αφορά την ελαιοκαλλιέργεια και θα περιλαμβάνει ένα νέο Οικολογικό Σχήμα και μια τέταρτη αγρονομική περιφέρεια στην ΚΑΠ.
Ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε με τον Μύρων Χιλετζάκη, Αντιπρόεδρο ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, ο οποίος κατέθεσε τις συγκεκριμένες προτάσεις στην ηγεσία του ΥπΑΑΤ.
«Η ελαιοκαλλιέργεια έχει πληγεί σε όλη την χώρα λόγω της ξηρασίας», τόνισε ο κ. Χιλετζάκη και πρόσθεσε «χρειάζεται στήριξη η καλλιέργεια για αυτό πρότεινα να δημιουργηθεί ένα νέο Οικολογικό Σχήμα το οποίο να αφορά την ελαιοπαραγωγή που θα ονομάζεται «Κλάδεμα Ανανέωσης» και να δίνει μια ενίσχυση στον παραγωγό που το εφαρμόζει. Αποβλέπει στην ανανέωση της κόμης και στον υποβιβασμό της καρποφόρας ζώνης σε χαμηλότερα επίπεδα. Μιλάμε για μια στρεμματική ενίσχυση της τάξης των 40 ευρώ το στρέμμα.
Η άλλη πρόταση αφορούσε την ΚΑΠ. Σήμερα έχουμε τρεις αγρονομικές περιφέρειες: αροτραίων, βοσκότοπων και δενδρώδη (μόνιμες). Ζήτησα το διαχωρισμό της τρίτης αγρονομικής περιφέρειας και τη δημιουργία μιας τέταρτης. Οι ελαιώνες να ενταχτούν σε αυτή την νέα «αγρονομική περιφέρεια». Η ελαιοκαλλιέργεια παίζει σημαντικό ρόλο στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα και που προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας.
Όπως είδαμε και τα δύο αιτήματά τους φαίνεται πως έγιναν δεκτά από τον Υπουργό, Κώστα Τσιάρα, τα οποία θα μελετήσει για να τα συμπεριλάβει στη νέα τροποποίηση της ΚΑΠ».
Στην συνάντηση συζητήθηκε και η πορεία των Σχεδίων Βόσκησης, τα οποία αποτελούν κρίσιμο εργαλείο για τη στήριξη της κτηνοτροφίας, με τον κ. Τσιάρα να υπογραμμίζει ότι σχετική διάταξη βρίσκεται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου, το οποίο σε λίγες ημέρες θα συζητηθεί στη Βουλή.
Επίσης έγινε γνωστό ότι θα καταβληθούν ενισχύσεις de minimis για αγορά ζωοτροφών στους κτηνοτρόφους της Κρήτης για την πανώλη.
Όλο το προηγούμενο διάστημα στην Ελλάδα ασχοληθήκαμε με τον τενεκέ ελαιολάδου, ενώ σε άλλες χώρες γίνεται προσπάθεια να ενισχυθεί η ελαιοκαλλιέργεια.
Στην χώρα μας ακούστηκαν και γράφηκαν πολλά σε μια χρονική περίοδο που η τιμή παραγωγού ελαιολάδου είναι σε οριακό επίπεδο και υπάρχει κίνδυνος απαξίωσης της καλλιέργειας, η οποία σε πολλές περιοχές αποτελεί μονοκαλλιέργεια.
Μιλήσαν για πρόστιμα πολλών χιλιάδων ευρώ κατά της απαγορευμένης εδώ και χρόνια εμπορίας χύμα ελαιολάδου σε τενεκέδες 17 λίτρων.
Όλα αυτά με στόχο να συκοφαντήσουν τους ελαιοπαραγωγούς ότι κάνουν λαθρεμπόριο ελαιολάδου.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά στην χώρα μας στην Ιταλία νομοθετούν κατά της εγκατάλειψης των ελαιώνων.
Τον περασμένο Δεκέμβριο ενέκριναν περιβαλλοντικό νόμο, που στοχεύει να σταματήσει την εγκατάλειψη αγροτικών εκτάσεων, με τραγικές συνέπειες για καλλιέργειες, όπως οι ελαιώνες.
Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Μελέτης Italia Olivicola, υπάρχουν σήμερα στην Ιταλία τουλάχιστον 2 εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνων σε κατάσταση ολικής εγκατάλειψης και πάνω από 3 εκατομμύρια σε μερική εγκατάλειψη όπου διαχειρίζονται με καθαρές πρακτικές συντήρησης και έτσι ώστε να εξασφαλίζεται πολύ χαμηλή παραγωγή, με έντονη μεταβλητότητα από έτος σε έτος και με χαμηλή αντοχή στα δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των φυτών.
Νομοθεσία φιλοπεριβαλλοντική που ενισχύει τον τουρισμό
Το περιβαλλοντικό διάταγμα υπέγραψε ο κ. Pino Bicchielli, αντιπρόεδρος του κόμματος Noi Moderati (συμμετέχει στην κεντροδεξιά κυβέρνηση) στην Βουλή των Αντιπροσώπων. «Η νομοθεσία εισάγει διατάξεις που αφορούν φορολογικές ελαφρύνσεις, τακτοποίηση κτηματολογίου, αγορά ή διαχείριση εγκαταλελειμμένης γεωργικής γης και ίδρυση κοινοτικών συνεταιρισμών και ενώσεων γης. Συγκεκριμένα, προωθεί κανόνες, εργαλεία και πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της εγκατάλειψης της παραδοσιακής και πολυλειτουργικής ελαιοκαλλιέργειας, η τελευταία είναι μια πραγματική ευκαιρία προσέλκυσης τουριστών, που τελευταία δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τον συνδυασμό ιστορίας, πολιτισμού, γαστρονομίας και περιβάλλοντος», δήλωσε ο βουλευτής του Σαλέρνο.
«Πολλοί ειδικοί του κλάδου έχουν υπογραμμίσει τη σημασία του περιβαλλοντικού ρόλου των καλλιεργειών, όπως οι παραδοσιακοί ελαιώνες σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, όπου συμβάλλουν στην πρόληψη διαβρωτικών φαινομένων και υδρογεωλογικών κινδύνων αλλά και πυρκαγιών, καθώς και σε περιοχές που απειλούνται με ερήμωση, όπου υπάρχουν λίγες εναλλακτικές καλλιέργειες και η εγκατάλειψη γης είναι ευρέως διαδεδομένη.
Σύμφωνα με έρευνα του κέντρου μελέτης της ιταλικής Εθνικής Κοινοπραξίας Ελαιοπαραγωγών, που δημοσιεύθηκε αρχές του 2024, στην Ιταλία η εγκατάλειψη 500 χιλιάδων εκταρίων (1 εκτάριο = 10 στρέμματα), σε σύνολο 1,1 εκατομμυρίων εκταρίων (ποσοστό που πλησιάζει το 50%), πρέπει να θεωρείται μια πραγματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που πρέπει να αποκατασταθεί, όχι μόνο για να αυξηθεί η εθνική παραγωγική και να επιδιωχθεί ο στόχος της διατροφικής κυριαρχίας αλλά και για να επιτραπεί στην καλλιέργεια της ελιάς να συνεχίσει να αποδίδει τα διάφορα περιβαλλοντικά, εδαφικά και οικονομικά οφέλη», διευκρίνισε ο κ. Bicchielli στο νομοσχέδιό του.
Για τους Ιταλούς η ανάκτηση εγκαταλελειμμένων ελαιώνων έχει αξία που δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και κοινωνική, περιβαλλοντική, με στόχο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας της ελιάς, την πρόληψη δασικών πυρκαγιών, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, τον τουρισμό, καθώς και το ευρύτερο θέμα της αειφορίας.
Ο πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Ελαιοκομικών Δήμων (Associazione Nazionale Città dell'Olio) κ. Michele Sonnessa, σχολίασε την έγκριση της νομοθετικής πρότασης ως μια θεμελιώδη απόφαση, που είναι αποτέλεσμα μακράς διαδικασίας συνεργασίας μεταξύ των φορέων της ιταλικής ελαιοκομίας.
Όπως ανέφερε η απόφαση αυτή αναμένεται να δώσει νέα ώθηση στην υφιστάμενη νομοθεσία, προσπαθώντας να εφαρμόσει συγκεκριμένες στρατηγικές για την ανάκτηση εγκαταλελειμμένων εκτάσεων και για τη στήριξη ενεργών αγροτικών επιχειρήσεων.
«Η συμμετοχή των παραγωγών είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη μιας κοινής στρατηγικής ικανής να αποκαταστήσει τη ζωτικότητα σε εγκαταλελειμμένα εδάφη, να βελτιώσει την παραγωγή και την ποιότητα του ελαιολάδου», τόνισε ο κ. Sonnessa.
Από 22 Ιανουαρίου ξεκίνησαν οι αιτήσεις για τα προγράμματα προώθησης αγροτικών προϊόντων της ΕΕ για το 2025.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει 132 εκατ. ευρώ για τη συγχρηματοδότηση δραστηριοτήτων προώθησης βιώσιμων και υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και στην παγκόσμια αγορά.
Η προθεσμία της υποβολής λήγει στις 23 Απριλίου 2025.
Τα ποσά για τα προγράμματα που θα επιλεγούν φέτος θα κατανεμηθούν ως εξής: 63,4 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την προώθηση σε τρίτες χώρες και 58,6 εκατ. ευρώ για την προώθηση στην εσωτερική αγορά της ΕΕ.
Ο προϋπολογισμός για την εσωτερική αγορά της ΕΕ κατανέμεται ως εξής:
Οι εκστρατείες που στοχεύουν στην εσωτερική αγορά θα περιλαμβάνουν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης που εστιάζονται στα συστήματα ποιότητας της ΕΕ, ιδίως στις γεωγραφικές ενδείξεις [προστατευόμενη ονομασία προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) και εγγυημένα παραδοσιακά ιδιότυπα προϊόντα (ΕΠΙΠ)], με ειδικό προϋπολογισμό 17,1 εκατ. ευρώ.
Προϋπολογισμός ύψους 28,8 εκατ. ευρώ διατίθεται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης και της αναγνώρισης ή σε προϊόντα που εκτρέφονται βιολογικά και βιώσιμα, μεταξύ άλλων με υψηλότερα πρότυπα καλής μεταχείρισης των ζώων.
Ποσό 12,7 εκατ. ευρώ προορίζονται για την τόνωση της κατανάλωσης νωπών οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο της ισορροπημένης διατροφής.
Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ διατίθενται για δράσεις σε περίπτωση σοβαρής διατάραξης της αγοράς, απώλειας της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ή άλλων προβλημάτων. Ο προϋπολογισμός αυτός ανακατανέμεται σε προγράμματα σε τρίτες χώρες εάν δεν χρησιμοποιηθεί.
«Ο αγροδιατροφικός τομέας της ΕΕ αποτελεί παγκόσμια εξαγωγική δύναμη. Τα προϊόντα μας και η γαστρονομική μας κληρονομιά είναι γνωστά σ’ ολόκληρο τον κόσμο και δικαίως. Χαίρομαι που μπορούμε να συνεχίσουμε την προώθησή τους την επόμενη χρονιά με προϋπολογισμό 132 εκατ. ευρώ. Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς παράγουμε τρόφιμα εδώ, εντός της ΕΕ. Το λογότυπο «Enjoy, it’ s from Europe» είναι δικό μας και πρέπει να διασφαλίσουμε την αναγνώριση και την κατανόησή του σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να πετύχουμε την καλύτερη σχέση ποιότητας/τιμής για τους γεωργούς και τους παραγωγούς μας», δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ κ. Κριστόφ Χάνσεν.
Για να κάνετε την αίτηση πατήστε (εδώ)
Δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η τροποποιητική απόφαση με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση, τη μεταβίβαση και την ανανέωση της άδειας παραγωγού και επαγγελματία πωλητή και των αντίστοιχων θέσεων ή δικαιωμάτων δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο.
Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την έκδοση και τη χορήγηση, σε φυσικό πρόσωπο, άδειας παραγωγού πωλητή και απόδοσης θέσεων σε αγορά υπαίθριου εμπορίου ή δικαιώματος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο κατόπιν έκδοσης προκήρυξης, απαιτείται η προσκόμιση των ακόλουθων δικαιολογητικών και στοιχείων:
Αίτηση του υποψηφίου στην οποία περιλαμβάνονται:
α) Τα στοιχεία ταυτότητας,
β) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του υποψηφίου,
γ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υποψηφίου,
δ) τα πωλούμενα είδη, ε) ο αριθμός κυκλοφορίας του προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
στ) ο αριθμός μητρώου εμπόρων νωπών οπωροκηπευτικών για τους υπόχρεους εγγραφής σε αυτό και
ζ) οι θέσεις άσκησης δραστηριοποίησης για τους πωλητές σε λαϊκές αγορές και το στάσιμο ή οι περιοχές δραστηριοποίησης για τους πωλητές που δραστηριοποιούνται στο πλανόδιο εμπόριο,
η) υπεύθυνη δήλωση στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
Τα δικαιολογητικά που καθορίζονται από την προκήρυξη για την απόδειξη της συνδρομής των κριτηρίων μοριοδότησης, σύμφωνα με τη μοριοδότηση της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 4849/2021 (Α’ 207),
Αποδεικτικό έναρξης δραστηριότητας στην αρμόδια φορολογική αρχή και ταμειακής μηχανής δηλωμένης και συνδεδεμένης στο πληροφοριακό σύστημα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (TAXIS),
Βεβαίωση εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 (Α’ 151), στην οποία αναγράφεται ότι ο ενδιαφερόμενος είναι επαγγελματίας αγρότης,
Τελευταία δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής ΕΛΓΑ,
Υπεύθυνη δήλωση για τις ποσότητες, που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο, ανά προϊόν, για τα προϊόντα που περιλαμβάνονται στη δήλωση Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης και της τελευταίας Ενιαίας Δήλωσης Καλλιέργειας/Εκτροφής Ε.Λ.Γ.Α.,
Αν τα προϊόντα ανήκουν σε αυτά που δεν δηλώνονται στο Ο.Σ.Δ.Ε., υπεύθυνη δήλωση ότι τα προϊόντα αυτά προέρχονται από ίδια παραγωγή και την ποσότητα που θα διαθέσει στο υπαίθριο εμπόριο.
Άδεια κυκλοφορίας οχήματος σε ισχύ, καθώς και Δελτίο Καταλληλότητας Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) σε ισχύ, του δηλούμενου προς χρήση οχήματος (ιδιόκτητου ή άλλου οχήματος),
α) πιστοποιητικό υγείας σε ισχύ, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π./οικ. 35797/04.4.2012 (Β’ 1199) απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης,
β) των ειδικών δικαιολογητικών του άρθρου 7, κατά περίπτωση.
1. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω συνταξιοδότησης, παραίτησης ή αναπηρίας του κατόχου σε ποσοστό τουλάχιστο εξήντα επτά (67%) υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 19 και ιδίως της περίπτωσης του ν. 4849/2021, αίτηση από τον κάτοχο της άδειας συνοδευόμενη από τα από τα ακόλουθα στοιχεία και δικαιολογητικά:
α) Βεβαίωση συνταξιοδότησης του κατόχου της άδειας ή υπεύθυνη δήλωση οριστικής παύσης δραστηριοποίησης λόγω παραίτησης από την άδεια ή βεβαίωση που εκδίδεται από τις Υγειονομικές Επιτροπές των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.Ε.Π.Α.), στην οποία αναγράφεται το ποσοστό της αναπηρίας, κατά περίπτωση,
β) πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του κατόχου της άδειας,
γ) αίτηση του προσώπου στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια στην οποία αναφέρονται:
γα) Τα στοιχεία της ταυτότητας του,
γβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του,
γγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
δ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου, ε) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ’ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
2. Στην περίπτωση μεταβίβασης της άδειας λόγω θανάτου, το πρόσωπο που δικαιούται να αποκτήσει την άδεια με τις αντίστοιχες θέσεις ή τα αντίστοιχα δικαιώματα δραστηριο-ποίησης στο πλανόδιο εμπόριο, υποβάλλει στις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 4849/2021, εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία θανάτου του κατόχου της άδειας:
α) Αίτηση στην οποία αναφέρονται:
αα) Τα στοιχεία της ταυτότητάς του,
αβ) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.) του,
αγ) ο αριθμός μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του,
β) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α’ 75), στην οποία δηλώνει ότι αποδέχεται την άδεια και ότι δεν κατέχει οποιουδήποτε τύπου άλλη άδεια υπαίθριου εμπορίου,
γ) ληξιαρχική πράξη θανάτου του αδειούχου,
δ) πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών, 81260 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος B’ 7590/31.12.2024
ε) έγγραφη παραίτηση των πιθανών υπόλοιπων δικαιούχων ή δημοσιευμένη διάταξη τελευταίας βούλησης με την οποία καθίσταται κληρονόμος της άδειας συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση ότι δεν αποποιήθηκε την κληρονομιά ή πρακτικό διενέργειας δημόσιας κλήρωσης από την αρμόδια αρχή,
στ) τα δικαιολογητικά και τα στοιχεία των περ. αστ και γ’ έως και ιβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
3. Αν το φυσικό πρόσωπο στο οποίο μεταβιβάζεται η άδεια παραγωγού δεν έχει την ιδιότητα του αγρότη για το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση ότι το φυσικό πρόσωπο δεν είχε κατά το προηγούμενο έτος την ιδιότητα του αγρότη και ότι το δικαιολογητικό θα προσκομιστεί αμέσως μετά την πρώτη υποβολή της πρώτης δήλωσης Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (Ο.Σ.Δ.Ε.) της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης καθώς και η υπεύθυνη δήλωση προϊόντων και ποσοτήτων της περ. η’ της παρ. 1 του άρθρου 1.
Στην περίπτωση αυτή, η μεταβίβαση της άδειας παραγωγού είναι προσωρινή και αν παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών από την ημερομηνία προσωρινής μεταβίβασης χωρίς να έχει προσκομιστεί το δικαιολογητικό της περ. ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 η μεταβίβαση είναι αυτοδικαίως άκυρη.
Η παρούσα καταλαμβάνει και μεταβιβάσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση από δικαιούχο από την 1η Μαΐου 2022 έως και την έναρξη ισχύος της παρούσας.
Διαβάστε το ΦΕΚ (εδώ)
«Δίχτυ προστασίας», με κονδύλι 1 δις ευρώ, θα δημιουργήσει η ΕΕ για να αποζημιώσει τους αγρότες σε περίπτωση που θα ζημιωθούν από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τα κράτη της Mercosur.
Όπως ανέφερε ο Επίτροπος Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας, Μάρος Σέφκοβιτς, στην Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο, αποθεματικό αξίας τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, από το οποίο θα αποζημιωθεί ο αγροτικός τομέας στην Ευρώπη στην περίπτωση που θα επηρεαστεί αρνητικά μετά την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας.
Όπως τόνισε «πιστεύουμε ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει σωστά και δεν θα προκαλέσει διαταραχή της αγοράς. Ωστόσο, θέλουμε να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές. Αυτή η πρόσθετη «εγγύηση» χρησιμεύει ως σχέδιο έκτακτης ανάγκης, διασφαλίζοντας σταθερότητα για τους τομείς της ΕΕ ακόμη και σε εξαιρετικές περιστάσεις. Αν και είναι απίθανο να χρειαστεί, αυτό το δίχτυ ασφαλείας υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να προστατεύσει τον γεωργικό της τομέα».
Στην συνέχεια ο Επίτροπος, μιλώντας στους Ευρωβουλευτές, αναφέρθηκε στο θέμα των ποσοστώσεων που περιλαμβάνονται στην εμπορική συμφωνία και τόνισε:
«Ειδικότερα για το βόειο κρέας:
Το άνοιγμα της αγοράς για το βόειο κρέας θα είναι εντός λογικών ορίων. Η ποσόστωση των 99.000 τόνων αντιστοιχεί στην πραγματικότητα στο ήμισυ των όγκων που ήδη εισάγονται τώρα από τη Mercosur.
Αυτή η ποσόστωση με μειωμένο δασμολογικό συντελεστή 7,5% θα εφαρμοστεί σταδιακά σε μια περίοδο 7 ετών
Επιπλέον, η ποσόστωση αυτή κατανέμεται σε κατεψυγμένο (45%) και νωπό κρέας (55%).
Για τα πουλερικά:
Η αγορά πουλερικών της ΕΕ αυξάνεται ετησίως κατά μέσο όρο κατά 1,8 % ετησίως τα τελευταία 10 χρόνια. Επιπλέον, η ΕΕ είναι καθαρός εξαγωγέας πουλερικών.
Χορηγήσαμε αδασμολόγητη ποσόστωση 180.000 τόνων που ανοίχτηκε για τις χώρες της Mercosur. Αυτό είναι τα τρία τέταρτα αυτού που ήδη εισάγουμε ετησίως από τη Mercosur. Αυτό ισοδυναμεί λίγο πολύ με την ετήσια αύξηση της κατανάλωσης πουλερικών στην ΕΕ. Επιπλέον, μόνο το ήμισυ αυτής της ποσόστωσης αφορά κοτόπουλο υψηλής ποιότητας (χωρίς κόκαλα).
Επίσης η Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης περιέχει διμερείς διασφαλίσεις για την προστασία του γεωργικού τομέα σε περίπτωση που η αύξηση των εισαγωγών προκαλέσει ή κινδυνεύει να προκαλέσει σοβαρή οικονομική ζημία σε κάποιο κλάδο».
Έντονες συζητήσεις έχουν ξεσπάσει τις τελευταίες μέρες στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, σχετικά με επιβολή προστίμων στη διακίνηση ελαιολάδου με τενεκέ.
Τελικά μετά από «πιέσεις» των ελαιοπαραγωγών η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δώσει διευκρινίσεις για το θέμα της διακίνησης του ελαιολάδου.
«Η μεταφορά μικρών ποσοτήτων συμβαίνει άτυπα στην ελληνική πραγματικότητα. Για όσους θέλουν να είναι απολύτως νομότυποι, μπορούν να χρησιμοποιούν μικρότερες συσκευασίες των 5 λίτρων», λέει ο Χρίστος Δήμας, υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών και ξεκαθάρισε ότι «δεν έχουμε σχεδιάσει κάποια αλλαγή στη μεταφορά ελαιολάδου με τενεκέδες. Όσα ακούγονται τις τελευταίες μέρες δεν ισχύουν. Το θεσμικό πλαίσιο που ρυθμίζει τη μεταφορά του ελαιολάδου ισχύει από το 2017». Και πρόσθεσε: «η μεταφορά μικρών ποσοτήτων ελαιολάδου μεταξύ φίλων και συγγενών συνεχίζεται άτυπα, χωρίς να τίθεται ζήτημα παραβάσεων. Αυτό το θέμα πήρε μεγαλύτερη διάσταση απ’ ό,τι έπρεπε. Θέλω να καθησυχάσω τους πολίτες: δεν προχωράμε σε αλλαγές».
Παράλληλα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, δήλωσε ότι ο έλεγχος παραστατικών διακίνησης ελαιολάδου αφορά αποκλειστικά τους εμπόρους και όχι τους παραγωγούς που αυτοκαταναλώνουν ελαιόλαδο ή δωρίζουν ελαιόλαδο σε συγγενείς και φίλους για ίδια κατανάλωση.
Όμως είναι τελικά το πρόβλημα ο τενεκές;
Ο Μύρων Χιλετζάκης, ελαιοπαραγωγός, Αντιπρόεδρος ΕΑΣ Ηρακλείου και πρόεδρος Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ, ανακοίνωσε στον ΑγροΤύπο ότι «το ερώτημα είναι εφαρμόζονται οι νόμοι στη χώρα μας; Γιατί το 2017 είχαμε ένα νόμο πάλι στο ελαιόλαδο που λέει στην εστίαση θα πρέπει να υπάρχουν ατομικές φιάλες ελαιόλαδου, συσκευασμένες με πώμα μιας χρήσης. Εφαρμόστηκε αυτός ο νόμος; Όχι δεν εφαρμόστηκε.
Ο ίδιος νόμος έλεγε ότι απαγορεύεται η εστίαση να αγοράσει από παραγωγό σε 17λιτρο τενεκέ. Θα πρέπει ο παραγωγός να πάρει άδεια τυποποιητή, δηλαδή να κάνει μια ατομική επιχείρηση. Αυτό ισχύει και σήμερα.
Αυτό που θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στους ελαιοπαραγωγούς είναι ότι από την 1η Οκτωβρίου 2025 θα πρέπει να βγάζουν ηλεκτρονικά παραστατικά διακίνησης ελαιοκάρπου. Με αυτό θα γίνεται ιχνηλασιμότητα του προϊόντος που γίνεται ελαιόλαδο και διασταύρωση με τα παραστατικά που βγάζει το ελαιοτριβείο είτε προς φύλαξη είτε προς σπίτι. Θυμίζουμε ότι το ελαιόλαδο που γράφει ότι είναι για το σπίτι ο παραγωγός δεν μπορεί να το πουλήσει. Αυτή η διαδικασία θα γίνεται από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών. Έρχεται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και με βάση αυτά τα στοιχεία θα κάνει διασταυρώσεις με το ελαιοκομικό μητρώο που έχει. Όλα αυτά είναι προς την σωστή κατεύθυνση για την αντιμετώπιση των ελληνοποιήσεων.
Το πρόβλημα είναι διαδικαστικό γιατί από 1η Οκτωβρίου θα πρέπει οι ελαιοπαραγωγοί (με μέση ηλικία 63 ετών) να βγάζουν ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής ελαιοκάρπου στο χωράφι για να φύγει να πάει στο ελαιοτριβείο. Όταν βγάζαμε έντυπα παραστατικά αναγράφαμε «δελτίο αποστολής προς ζύγιση» γιατί ο παραγωγός δεν κάνει ζύγισμα στο χωράφι. Δεν γνωρίζουμε αν η πλατφόρμα θα δεχτεί «δελτίο αποστολής προς ζύγιση».
Εκτιμώ ότι ο παραγωγός δεν μπορεί να υποστηρίζει αυτή τη διαδικασία στο χωράφι και θα υπάρξουν προβλήματα στην εφαρμογή της. Αυτό θα πρέπει να το προβλέψουν από τώρα στην κυβέρνηση».